การประเมินเพื่อพัฒนา - hrd...

รศ.ดร.จรประภา อครบวร คณะพฒนาทรพยากรมนษย และ ดร.อานนท ศกดวรวชญ คณะสถตประยกต

การประเมนเพอพฒนา 1) เพอศกษาผลการปฏบตงานของสามองคการหลกทท าหนาทก ากบคณภาพของสถานพยาบาล (สรพ.) สถานศกษา (สมศ.) และระบบราชการ (ก.พ.ร.)

2) เพอทบทวนแนวทางการพฒนาตามศาสตรพระราชา“เขาใจ เขาถง พฒนา” และการประยกตใชกบแนวทางการพฒนาองคการทเปนสากล

3) เสนอการประยกตใชศาสตรพระราชา “เขาใจ เขาถง พฒนา” กบภาระกจขององคการรฐทท าหนาทก ากบและพฒนาองคการในก ากบ

วสยทศน: ประเทศไทยมบรการสขภาพทไดมาตรฐาน เปนทไววางใจของสงคม โดยสรพ. มบทบาทในการสงเสรม การขบเคลอนวฒนธรรมคณภาพ (Change Catalyst)

วสยทศน: คงความเชยวชาญขององคกร เ พอความเชอมมนของประชาคม สรางความเชอใจใหประชาชนปณธาน: ประเมนเพอพฒนา...อยางตอเนอง

วสยทศน: สงเสรมใหการพฒนาระบบราชการด าเนนการไปอยางตอเนองและบงเกดผลอยางเปนรปธรรม


โรงพยาบาลทเขารบการรบรองนนเปนไปดวยสมครใจ ซงในปพ.ศ. 2558 มโรงพยาบาลทไดรบการรบรองตามมาตรฐาน “HA” โดยสมครใจ รวม 589 แหง คดเปนรอยละ 44.82 ของจ านวนสถานพยาบาลทงภาครฐและเอกชนทงหมดในประเทศไทย

ใชกระบวนการ “การรบรองคณภาพโรงพยาบาล” (HA: Hospital Accreditation) มาเปนกลไกกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพของโรงพยาบาล ควบคไปกบการเรยนรแลกเปลยน

“Accreditation is an educational process, not an inspection.”

ประเทศไทยมโรงพยาบาลทไดมาตรฐาน HA และ JCI (Joint Commission International) รวม 813 แหง มากเปนอนดบ 1 ในอาเซยน


การประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาทกแหงอยางนอย 1 ครงในทก 5 ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

โดยยดหลกการ “ลดภาระ สรางสรรค กลยาณมตร” สถานศกษาทกระดบ ทกประเภทกวา 60,000 แหงทวประเทศ สถานศกษาขน

พนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษาผานการรบรองมาตรฐานกวารอยละ 60

แตเมอพจารณาถงผลลพธระดบนานาชาตพบวาการศกษาของประชากรไทยยงไมสามารถเขาสการแขงขนระดบโลกได (ดคะแนน PISA)

การจดการเรยนของอาชวะศกษาทยงไมสามรถจงใจใหประชาชนเชอมนในระบบการศกษานได

TIMES Higher Education 2016-2017 มหาวทยาลยไทยทดทสดสามารถตดอนดบไดเพยง 501


ภาพท 1: ภาพแสดงผลคะแนนวทยาศาสตร การอาน และคณตศาสตรป ค.ศ. 2015ทมา: ศนย PISA แหงชาต (2559)



กลไกขบเคลอนทส าคญของภาครฐเพอใหเกดการพฒนาระบบราชการ ระบบงบประมาณ ระบบบคลากร มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรม คาตอบแทน และวธปฏบตราชการอนๆ เพอใหสวนราชการไทยไดรบการพฒนาเปนองคการขดสมรรถนะสง (High Performance Organization)

(1) ราชการสวนกลาง 173 หนวยงาน สวนภมภาค 954 หนวยงาน สวนทองถน 7.853 หนวยงาน (2) รฐวสาหกจ 58 หนวยงาน (3) องคการมหาชน 66 หนวยงาน (4) หนวยงานของรฐรปแบบใหม (หนวยงานอสระ) 8 แหง

ประสทธภาพระบบราชการไทย พบวาประเทศไทยเปน 1 ใน 3 ประเทศแรกทระบบราชการมประสทธภาพรองจากสงคโปรและฮองกง

ภาพรวมก าลงคนภาครฐในฝายพลเรอนยอนหลงตงแตงบประมาณ พ.ศ. 2548 ถงพ.ศ.2556 พบวาก าลงคนภาครฐในภาพรวมเพมขนเกอบทกประเภท ยกเวนลกจางประจ าและลกจางชวคราว รวมจ านวนทเพมขน 193,600 คน

ทรงเรมมพระราชด ารส “เขาใจ เขาถง พฒนา” อยางเปนทางการตงแตป พ.ศ. 2535ในครงทพระองคเสดจเขาพนทพรแฆแฆ อ าเภอสายบร จงหวดปตตาน อนเปนพนทพรเสอมโทรมประมาณ 11,000 ไร มน าทวมขงเกอบตลอดทงป ใชประโยชนไมได ถกปลอยรกรางมานาน พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชไดเสดจพระราชด าเนน ไดทรงศกษาแผนท สภาพภมศาสตร หลงจากนนไดทรงสนทนากบวาเดง ปเตะ (หรอ พระสหายแหงสายบร) ซงไดตอบค าถามถวายพระองค ไดใหขอมลของพระองค โดยททรงศกษาจนเขาใจอยางถองแท ทรงเยยมเยยนราษฎรจนไดรบการยอมรบและมผถวายทดนเพอเขารวมโครงการพระราชด ารเรยกวาทรงงานอยาง เขาถง น ามาสการพฒนาทไดผลในทายทสด


พลอากาศเอกก าธน สนธวานนท อดตองคมนตรในพระบาทสมเดจพระ

ปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดเขยนไวในบทความ “พระมหากษตรยนกคด...นกปฏบตเพอความสขของประชาชน” (สภาทนายความในพระบรมราชปถมภ, 2556, หนา 179) ความวา “ครงหนงพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระราชปรารภวา “ฉนครองราชยสองปแรก ฉนไมมผลงาน เพราะฉนยงไมรวาราษฎรตองการอะไร” เปนทประจกษวาทรงมองการเปนพระมหากษตรยเปนเรองของงาน เปนพระราชภาระ ทจะสนองความตองการของราษฎร เพอราษฎรจะไดด ารงชวต อยางมความสขและการทจะทรง

งานใหไดผลตรงเปาหมายไดนน ตองทราบวาประชาชนตองการอะไร


-


(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) การใชขอมลเชงประจกษ (Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics and Research) (4) การทดลองจนไดผลจรง (Experiment till actionable

results)

(1) ระเบดจากขางใน (Inside-out blasting) (2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target) (3) สรางปญญา (Educate)


“ระเบดจากขางใน”

หมายความวาใหประชาชนหรอชมชนทเขาไปพฒนาหรอท างาน เกดการปรบตวทจะพฒนาตนเอง เกดความตองการทจะพฒนาตนเองเสยกอน ไมใชสงททางราชการเขาไปบงคบใหประชาชนหรอชมชนท า ซงจะไมยงยน พระองคทานทรงเนนการพฒนาคน ใหคนเกดการเปลยนแปลงตนเองกอน แลวจงเขาไปพฒนาเปลยนแปลง ซงเปนการเขาถงกอนจะพฒนา ไมใชน าการพฒนาเขาไปโดยทประชาชนยงไมตระหนกหรอเหนความส าคญของการพฒนาหรอการเปลยนแปลง


การสรางปญญาสงคมเปนสวนส าคญยงในการเขาถงประชาชน หากประชาชนยงขาดความเขาใจกตองสราง

ปญญาสงคมใหประชาชนเขาใจ ครแหงแผนดน เลอกจะใชวธทงายทสดในการสอสารกบประชาชนเพอสรางปญญา

ในคราวหนงทพระองคพระราชทาน “โคพนธและสกร” แกชาวไทยภเขาในภาคเหนอ นกวชาการของกระทรวงเกษตรและสหกรณตามเสดจฯ ไปดวย พระองคโปรดฯ ใหนกวชาการเกษตรแนะน าชาวไทยภเขาถงวธการเลยงโคพนธและสกร ซงการบรรยายนนนกวชาการเกษตรใชศพทวชาการทยาก

พระองคทานทรงสงเกตวาชาวเขาฟงอยางไรกคงไมเขาใจ พระองคทรงปลอยใหนกวชาการพดอธบายประมาณครงชวโมง ทรงทอดพระเนตรเหนชาวเขานงฟงท าตาปรบๆ จงทรงถามนกวชาการเกษตรวา “จบแลวหรอยง” นกวชาการเกษตรกราบทลวา “จบแลวพระพทธเจาขา” จงมพระราชด ารสวา “ถาอยางนน ฉนพดบางนะ” “ฟงใหดๆ นะ จะเลยงหมใหมนอวน โตเรวๆ

ตองใหมนกนใหอม” แลวทรงหนกลบมารบสงกบนกวชาการวา “จบแลว”

สรางปญญา (Educate)


พลต ารวจเอกวสษฐ เดชกญชร (2559) ไดเขยนไวในหนงสอ "รอยพระยคลบาท" เรองกาแฟตนเดยว เอาไววา ในวนท 3 ธนวาคม พ.ศ. 2517

ทรงเยยมราษฎรบนดอยอนทนนท จ. เชยงใหม ม.จ ภศเดช รชน ผอ านวยการโครงการหลวง กราบบงคมเชญทลเสดจใหทรงพระด าเนนตอไปอกประมาณ 1 กโลเมตร เพอทอดพระเนตรไรกาแฟของราษฎรชาวกะเหรยง รวมระยะทางททรงพระด าเนนมาทงหมดในบายวนนน 6 กโลเมตร

เมอไปถงปรากฏวา ไรกาแฟนนมตนกาแฟใหทอดพระเนตรเพยงตนเดยว พล .ต.อ. วสษฐ เดชกญชรโกรธจนแทบระงบโทสะไวไมไดและระบายความรสกนกบเพอนรวมงานความทราบฝาละอองธลพระบาท จ งมรบสงใหเขาเฝาฯ ซงพระองคทานตรสถามวา “เปนความจรงหรอทวาผมโกรธทานภศเดช” ผมกกราบบงคมทลตามความเปนจรงวาเปนเชนนน พระเจาอยหวตรสถามตอไปวา ผมทราบหรอเปลาวา เมอกอนนกะเหร ยงทดอยอนทนนท ประกอบอาชพอะไร ผมกกราบบงคมทลวา ทราบเกลาฯ วากะเหรยงปลกฝน พระเจาอยหวตรสตอไปดวยพระสรเสยงทเปยมไปดวยพระเมตตา (ไมไดดผม) วา “แตกอนเขาปลกฝน เรา ไปพดจาชแจง ชกชวนใหเขาลองมาปลกกาแฟแทน กะเหรยงไมเคยปลกกาแฟมากอนเลย ทกาแฟไมตายเสยหมด แตยงเหลออย ๑ ตนนน ตองถอวาเปนความกาวหนาส าหรบกะเหรยง จงตองไปทอดพระเนตร จะไดแนะน าเขาตอไปไดวา ท าอยางไรกาแฟจงจะเหลออยมากกวา ๑ ตน”

ทรงสรางแรงบนดาลใจ



(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated) (2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype and role model)

เสดจพระราชด าเนนไปหนวยงานตนน าพฒนาทงจอ จงหวดเชยงใหม พ.ศ. 2514 พระองคทรงมพระราชด ารสกบเจาหนาททเฝารบเสดจฯความวา “…ควรจะปลกตนไมในใจคนเสยกอน แลวคนเหลานนกจะพากนปลกตนไมลงบนแผนดนและรกษาตนไมดวยตนเอง ...” แนว

พระราชด ารในการพฒนาทรงเนนการพฒนาทเกดจากประชาชนตองการจะพฒนา


เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)

โครงการพระราชด ารกวาสพนโครงการ ทรงเคยมรบสงกบนายปราโมทย ไมกลดวา "...พระราชด ารเปนแนวคดของฉน ไมไดเปนพระบรมราชโองการ หรอค าสงนะ..."

เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)


“...การพฒนาประเทศจ าเปนตองท าตามล าดบขนตอน ตองสรางพนฐาน คอ ความพอม พอกน พอใช ของประชาชนสวนใหญเปนเบองตนกอนโดยใชวธการและอปกรณทประหยด แตถกตองตามหลกวชาการ เมอไดพนฐานมนคงพรอมพอควรและปฏบตไดแลว จงคอยสรางคอยเสรมความเจรญและฐานะเศรษฐกจชนทสงขนโดยล าดบ...”

ในพธพระราชทานปรญญา บตรของมหาวทยาลยขอนแกน เมอวนท 20 ธนวาคม 2516

พงพาตนเองได (Self-reliance)


“...ในการสรางความเจรญกาวหนาน ควรอยางยงทจะคอยสรางคอยเสรมทละเลกละนอยใหเปนล าดบ ใหเปนการท าไปพจารณาไป และปรบปรงไป ไมท าดวยอาการเรงรบตามความกระหายทจะสรางของใหมเพอความแปลกใหม เพราะความจรงสงทใหมแทๆ นนไมม สงใหมทงปวงยอมสบเนองมาจากสงเกาและตอไปยอมจะตองกลายเปนสงเกา...”

พระราชด ารสทรบสงกบนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2523 วา

พงพาตนเองได (Self-reliance)


(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated)(2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype

and role model)

(1) ร ะ เ บ ด จ า ก ข า ง ใ น ( Inside- out blasting)

(2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target)

(3) สรางปญญา (Educate)

(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) ก า ร ใ ช ข อ ม ล เ ช ง ป ร ะ จ ก ษ

(Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics

and Research) (4) ก า ร ท ด ล อ ง จ น ไ ด ผ ล จ ร ง

(Experiment till actionable results)

From Cummings & Worley, 2009


1.Entering & Contractingเรมตนท าขอตกลง

2. Diagnosing

Organizations

การวนจฉยองคการ

3. Diagnosing groups and jobsวนจฉยกลมและงาน

5. Feeding back

diagnostic information

การชแจงผลการวนจฉย

4.Collecting & analyzing

diagnostic informationรวบรวมและวเคราะหขอมลจากการวนจฉย

6.Designing Interventions

การออกแบบกจกรรม

การพฒนา

7.Leading &

Managing Change

การจดการเปลยนแปลง

8.Evaluating &

institutionalizing

OD Interventions

การท าใหการพฒนาคงอย

OD Process



1.Entering & Contractingเรมตนท าขอตกลง

2. Diagnosing Organizations

การวนจฉยองคการ

3. Diagnosing groups and jobsวนจฉยกลมและงาน

5. Feeding back diagnostic

information

การชแจงผลการวนจฉย

4.Collecting & analyzing

diagnostic informationรวบรวมและวเคราะหขอมล

จากการวนจฉย

6.Designing Interventions

การออกแบบกจกรรมการพฒนา

7.Leading & Managing Change

การจดการเปลยนแปลง

8.Evaluating &

institutionalizing

OD Interventions

การท าใหการพฒนาคงอย


(1) เรมตนดวยตนเอง (Self-initiated) (2) พงพาตนเองได (Self-reliance) (3) ตนแบบเผยแพรความร (Prototype and role model)

(1) ระเบดจากขางใน (Inside-out blasting) (2) เขาใจกลมเปาหมาย (Understand target) (3) สรางปญญา (Educate)

(1) การใชขอมลทมอย (Existing data) (2) การใชขอมลเชงประจกษ (Empirical data) (3) การวเคราะหและวจย (Analytics and Research) (4) การทดลองจนไดผลจรง (Experiment till actionable results)


การประเมินเพื่อพัฒนา - hrd...

Documents