เรอง ภาวะสงคมไทยไตรมาสสาม ป 2562สำ�นกง�นสภ�พฒน�ก�รเศรษฐกจและสงคมแหงช�ตขอร�ยง�น

ภ�วะสงคมไทยไตรม�สส�ม ป 2562 ซงมคว�มเคลอนไหวท�งสงคมทสำ�คญ ไดแก อตร�ก�รว�งง�นยงอยในระดบตำ� หนสนครวเรอนชะลอก�รขย�ยตว ก�รเจบปวยดวยโรคเฝ�ระวงลดลง ก�รเกดอบตเหตท�งบกลดลง แตมประเดนทตองตดต�ม ไดแก ก�รจ�งง�นลดลง ก�รบรโภคเครองดมแอลกอฮอลและบหรขย�ยตว คดอ�ญ�เพมขนจ�กคดย�เสพตดทเพมม�ก นอกจ�กน ยงมก�รนำ�เสนอสถ�นก�รณท�งสงคมทน�สนใจ ไดแก เดกไทย 1 ใน 5 เปนเดกย�กจนหล�ยมต ก�รปองกนเดกและเย�วชนจ�กภยออนไลน และรปแบบก�รทำ�ง�นแบบคนรนใหม รวมทงก�รเสนอบทคว�มเรอง คว�มก�วหน�ก�รพฒน�คนของประเทศไทย โดยสรปส�ระดงน“ ”

การชะลอตวของเศรษฐกจยงไมปรากฏผลกระทบตอตลาดแรงงานมากนก

ไตรม�สส�ม ป 2562 ผมง�นทำ�ลดลงรอยละ 2.1 เมอเทยบกบไตรม�สเดยวกนของปกอน โดยภ�คเกษตรมก�รจ�งง�นลดลงรอยละ 1.8 เปนก�รลดลงตอเนองเปนไตรม�สท 3 จ�กปญห�ภยธรรมช�ต และก�รจ�งง�นภ�คนอกเกษตรลดลงรอยละ 2.3 ต�มก�รชะลอตวท�งเศรษฐกจ และก�รหดตวของก�รสงออก โดยส�ข�ทมก�รจ�งง�นลดลงไดแก ส�ข�ก�รผลต ส�ข�ก�รข�ยสง/ข�ยปลก และส�ข�ก�รกอสร�ง ลดลงรอยละ 5.2 4.1 และ 2.2 ต�มลำ�ดบ ขณะทส�ข�โรงแรม/ภตต�ค�ร และส�ข�ก�รขนสง/เกบสนค� เพมขนรอยละ 3.1 และ 1.0 ต�มลำ�ดบ ซงเปนผลม�จ�กก�รขย�ยตวของจำ�นวนนกทองเทยวทเพมขนม�ก

ชวโมงการทำางานทรงตว แมก�รจ�งง�นจะลดลง แตโดยเฉลย

www.nesdc.go.th Tel. 0 2628 2847 Fax. 0 2628 2846 e-mail: pr@nesdc.go.th

แรงง�นยงคงมชวโมงทำ�ง�นยงอยในระดบใกลเคยงกบชวงเดยวกนของป 2561 โดยเพมขนทรอยละ 0.4 มส�เหตจ�กก�รปรบตวของสถ�นประกอบก�รมก�รปรบลดชวโมงก�รทำ�ง�นลวงเวล�ลงและบ�งสวนมก�รปรบลดก�รจ�งแรงง�นทมผลตภ�พและชวโมงก�รทำ�ง�นตำ�กอน ทำ�ใหโดยเฉลยชวโมงก�รทำ�ง�นยงคงทรงตวในเกอบทกส�ข�เศรษฐกจ คาจางแรงงานในภาพรวมเพมขนเลกนอย โดยค�จ�งแรงง�นโดยรวมเฉลยเท�กบ 14,334 บ�ท/เดอน ค�จ�งแรงง�นภ�คเอกชนเท�กบ 12,847 บ�ท/เดอน เพมขนรอยละ 1.8 และ 2.5 ต�มลำ�ดบ เมอหกเงนเฟอทรอยละ 0.6 ค�จ�งทแทจรงของภ�คเอกชนเพมขนรอยละ 1.9 ด�นผลตภ�พแรงง�น (มลค�ผลตภณฑมวลรวมภ�ยในประเทศตอผมง�นทำ�) พบว� มมลค� 69,329 บ�ทตอคน เพมขนรอยละ 4.6

ขณะทอตร�ก�รว�งง�นเท�กบรอยละ 1.04 หรอมจำ�นวน 0.394 ล�นคน เพมขนเลกนอยจ�กรอยละ 5.5 ส�เหตสำ�คญม�จ�กเศรษฐกจทชะลอตวลง และปญห�ภยธรรมช�ต ก�รว�งง�นเพมขนทงผทเคยทำ�ง�นและไมเคยทำ�ง�นม�กอน โดยผว�งง�นทเคยทำ�ง�นม�กอนเพมขนรอยละ 8.4 ผว�งง�นทไมเคยทำ�ง�นม�กอนเพมขนรอยละ 3.0 สวนหนงเนองจ�กเปนชวงเวล�ทผจบก�รศกษ�ใหมเรมเข�สตล�ดแรงง�น เมอพจ�รณ�ก�รว�งง�นต�มระดบก�รศกษ� พบว� ผจบก�รศกษ�ระดบอดมศกษ�มอตร�ก�รว�งง�นสงสดทรอยละ 2.15 รองลงม�เปนผจบอ�ชวศกษ� วช�ชพชนสง มธยมศกษ�ตอนตน มธยมศกษ�ตอนปล�ย และระดบประถมศกษ�และตำ�กว� และพบว� ผจบก�รศกษ�ระดบอดมศกษ� อ�ชวศกษ� และมธยมศกษ�ตอนตน มอตร�ก�รว�งง�นทเพมขนจ�กไตรม�สเดยวกนของปทผ�นม�

แนวโนมก�รจ�งง�นในไตรม�สส ป 2562 ค�ดว� ก�รชะลอตวท�งเศรษฐกจยงไมปร�กฎผลกระทบตอตล�ดแรงง�นม�กนก ชใหเหนจ�กตวเลขจ�กก�รสำ�รวจภ�วะก�รมง�นทำ�ของประช�กรเดอนตล�คม 2562 อตร�ก�รว�งง�นยงอยในระดบตำ�รอยละ 0.9 หรอคดเปนผว�งง�น 0.355 ล�นคน แมว�กำ�ลงแรงง�นและผมง�นทำ�ลดลงรอยละ 1.7 และ

2

1.6 ต�มลำ�ดบ สวนหนงค�ดว�มก�รเคลอนย�ยออกจ�กกำ�ลงแรงง�น โดยเฉพ�ะกลมผสงอ�ยและกลมผทำ�ง�นบ�นทเข�สกำ�ลงแรงง�นเปนครงคร�วต�มฤดก�ล โดยพบว�ผทอยนอกกำ�ลงแรงง�น 19.2 ล�นคน เพมขนรอยละ 5.1 ประกอบกบโครงสร�งตล�ดแรงง�นไทยมคว�มยดหยนซงแรงง�นทถกเลกจ�งในระบบส�ม�รถย�ยไปทำ�ง�นนอกระบบไดง�ยโดยเฉพ�ะในภ�คเกษตรกรรม

อย�งไรกต�ม มสญญ�ณของผลกระทบจ�กก�รชะลอตวท�งเศรษฐกจทตองตดต�มตอไป ดงน (1) ผขอรบประโยชนทดแทนกรณว�งง�นมจำ�นวนเพมขนอย�งตอเนอง โดย ณ สนไตรม�สส�ม ป 2562 ม 1.72 แสนคน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 1.5 ตอจำ�นวนผประกนตนต�มม�ตร� 33 ทงหมด สงทสดตงแตวกฤตเศรษฐกจป 2552 ทมสดสวนทรอยละ 2.2 (2) คำ�สงซอในประเทศและต�งประเทศทปรบตวลดลง โดยดชนภ�วะธรกจในคำ�สงซอในประเทศปรบตวลดลงตอเนองเปนเดอนท 11 ตดตอกน ขณะทคำ�สงซอจ�กต�งประเทศหดตวตอเนองเปนไตรม�สท 6 ซงอ�จสงผลกระทบตอก�รจ�งง�นในอตส�หกรรมก�รผลตเพอสงออก (3) ก�รทำ�ง�นลวงเวล�ลดลง โดยจำ�นวนผมง�นทำ�ม�กกว� 50 ชวโมงขนไปลดลงรอยละ 7.9 ในไตรม�สท 3 เปนก�รลดลงตอเนองตงแตไตรม�สท 4 ป 2559 เปนตนม� และ (4) สถ�นประกอบก�รมก�รขอใชม�ตร� 75 ต�ม พรบ. คมครองแรงง�น พ.ศ. 2541 แกไขเพมเตม 2551 เพมขน (เปนม�ตรก�รทกำ�หนดใหสถ�นประกอบก�รส�ม�รถหยดง�นชวคร�วโดยจ�ยค�จ�งใหลกจ�งไมตำ�กว�รอยละ 75 ของค�จ�ง) โดยไตรม�สส�ม ป 2562 จำ�นวนแรงง�นทไดรบผลกระทบทงสน 48,015 คน จ�กสถ�นประกอบก�ร 93 แหงทวประเทศ แบงเปนหยดกจก�รบ�งสวน 21,297 คน และหยดกจก�รทงหมดจำ�นวน 26,718 คน

ประเดนทตองใหคว�มสำ�คญกบตล�ดแรงง�น

1. ก�รตดต�มสถ�นก�รณก�รเลกจ�งอย�งใกลชด และก�รตดต�มตรวจสอบใหแรงง�นไดรบเงนชดเชยก�รเลกจ�งต�มทกฎหม�ยกำ�หนด

3

รวมทงอำ�นวยคว�มสะดวกและประส�นจดห�ง�นใหกบแรงง�น เชน ก�รจดตล�ดนดแรงง�น ก�รประช�สมพนธชองท�งก�รสมครง�น และแหลงง�น

2. ก�รดำ�เนนม�ตรก�รเพอบรรเท�ผลกระทบทอ�จจะเกดขนตอแรงง�น อ�ท

ก�รขอคว�มรวมมอสถ�นประกอบก�รใชแนวท�งชะลอก�รเลกจ�งเปนลำ�ดบ เชน ก�รลดชวโมง/วนทำ�ง�นลง ก�รหยดก�รทำ�ก�รชวคร�วต�มม�ตร� 75 ก�รสมครใจล�ออก โดยก�รเลกจ�งควรเปนแนวท�งสดท�ย

ม�ตรก�รในก�รเพม/ปรบเปลยนทกษะแรงง�นใหส�ม�รถทำ�ง�นทแตกต�งไปจ�กเดม หรอเปลยนไปประกอบอ�ชพใหมได โดยเฉพ�ะแรงง�นไรทกษะ แรงง�นกงทกษะ ทพบว�มก�รว�งง�นเพมม�กขน และมแนวโนมจะไดรบผลกระทบในระยะย�วจ�กก�รปดกจก�รและย�ยฐ�นก�รผลต ซงจะทำ�ใหเกดก�รหดตวในคว�มตองก�รแรงง�นกลมไรทกษะและกงทกษะ ประกอบกบก�รดงดดก�รลงทนของไทยทเนนก�รลงทนทใชเทคโนโลยเปนหลก ซงจะทำ�ใหคว�มตองก�รแรงง�นทกษะม�กขน

หนครวเรอนเพมขนรอยละ 5.8 ชะลอการขยายตวลงเมอเทยบกบไตรมาสกอน

สถ�นก�รณหนสนครวเรอนในไตรม�สสอง ป 2562 มมลค� 13.08 ล�นล�นบ�ท ขย�ยตวรอยละ 5.8 ชะลอลงเมอเทยบกบรอยละ 6.3 ในไตรม�สกอน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 78.7 ตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ เปนผลจ�กภ�วะเศรษฐกจในไตรม�สทสองชะลอตวลงเรวกว�หนสนครวเรอน เมอพจ�รณ�เปนร�ยประเภท พบว� สนเชอเพอทอยอ�ศยขย�ยตวรอยละ 7.8 ชะลอลงจ�กรอยละ 9.1 ในไตรม�สกอน เชนเดยวกบสนเชอเพอซอรถยนตหรอรถจกรย�นยนตทชะลอลงรอยละ 10.2 จ�กรอยละ 11.4 ขณะทสนเชอเพออปโภคบรโภคสวนบคคลอน ๆ ปรบตว

4

เพมขนอย�งตอเนอง โดยขย�ยตวรอยละ 11.8 เทยบกบรอยละ 11.3 เปนผลจ�กก�รขย�ยตวของทงสนเชอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลอน

ภ�พรวมคณภ�พสนเชออยในเกณฑเฝ�ระวง เนองจ�กคณภ�พสนเชอหล�ยประเภทมคว�มเสยงเพมขน โดยยอดคงค�งหนทไมกอใหเกดร�ยได (NPL) เพอก�รอปโภคบรโภคของธน�ค�รพ�ณชยในไตรม�สส�ม ป 2562 มมลค� 133,254 ล�นบ�ท เพมขนรอยละ 12.2 จ�กชวงเดยวกนของปกอน คดเปนสดสวนรอยละ 2.81 ตอสนเชอรวม โดยสดสวน NPL ของสนเชอทอยอ�ศยอยทรอยละ 3.49 เพมขนจ�กรอยละ 3.34 ในไตรม�สกอน ด�นสนเชอรถยนตสดสวน NPL ปรบตวเพมขนม�อยทรอยละ 1.86 จ�กรอยละ 1.82 ในไตรม�สทผ�นม� และสดสวน NPL ของสนเชอบตรเครดตอยทรอยละ 2.65 เทยบกบรอยละ 2.48 ในไตรม�สกอน ขณะท NPL ของสนเชอเพออปโภคบรโภคสวนบคคลอน ๆ สดสวนอยทรอยละ 2.36 ปรบลดลงจ�กรอยละ 2.42

แนวโนมหนสนครวเรอนในชวงครงหลงป 2562 ค�ดว�จะชะลอตวลงจ�กชวงครงแรกของป แตสดสวนหนครวเรอนตอผลตภณฑมวลรวมยงคงมเพมขน เนองจ�กแนวโนมเศรษฐกจในชวงครงหลงของปขย�ยตวอย�งคอยเปนคอยไป ขณะทหนครวเรอนมแนวโนมชะลอตวลงต�ม (1) สนเชอทอยอ�ศยยงคงทรงตวจ�กในชวงครงปแรก จ�กคว�มตองก�รทอยอ�ศยทมแนวโนมชะลอลง อปท�นสวนเกนของตล�ดอสงห�รมทรพย และคว�มเขมงวดของสถ�บนก�รเงนในก�รปลอยก และ (2) สนเชอรถยนตทชะลอตวต�มยอดจำ�หน�ยรถยนตและจกรย�นยนตทลดลง และสถ�บนก�รเงนสวนใหญทยงคงเขมงวดในก�รปลอยสนเชอ ขณะทสนเชอเพออปโภคบรโภคสวนบคคลอนมแนวโนมปรบตวเพมขนต�มสนเชอบตรเครดตทเพมสงขน

ในชวงทผ�นม�ภ�ครฐไดดำ�เนนม�ตรก�รสำ�คญต�ง ๆ เพอตดต�มและกำ�กบดแลก�รขย�ยตวของหนสนครวเรอนอย�งตอเนอง อ�ท (1) ก�รสงเสรมคว�มรท�งก�รเงนเชงรกแบบเนนกลมเป�หม�ย ไมว�จะเปนกลมอ�ชวศกษ� กลมวยเรมทำ�ง�น กลมเดกและเย�วชน และกลมเกษตรกร

5

(2) ก�รกำ�กบดแลใหเกดก�รเปนหนอย�งเหม�ะสมทงในด�นผกอหนและผปลอยก โดยธน�ค�รแหงประเทศไทยไดมก�รดำ�เนนก�รต�ง ๆ เพอกำ�กบดแลก�รปลอยสนเชอหล�ยประเภท เชน หลกเกณฑสนเชอจำ�นำ�ทะเบยนรถ หลกเกณฑสนเชอเพอทอยอ�ศย (LTV) ก�รศกษ�ก�รกำ�หนดม�ตรฐ�นก�รคำ�นวณภ�ระหนรวมตอร�ยได (DSR) และ (3) ก�รชวยเหลอลกหนเพอบรรเท�คว�มเดอดรอนทไดรบผลกระทบจ�กภยธรรมช�ตและก�รปรบโครงสร�งหน

การเจบปวยยงตองเฝาระวงโรคไขเลอดออกเพมขนตอเนอง

ไตรม�สส�ม ป 2562 จำ�นวนผปวยดวยโรคเฝ�ระวงโดยรวมลดลงจ�กไตรม�สเดยวกนของป 2561 รอยละ 5.2 โดยผปวยโรคปอดอกเสบลดลงรอยละ 31.1 และผปวยโรคไขหวดใหญลดลงรอยละ 1.3 แตพบผปวยโรคไขเลอดออกเพมขนรอยละ 51.9 เนองจ�กในหล�ยพนทยงมฝนตกตอเนอง ทำ�ใหเกดนำ�ทวมขง ซงเปนแหลงเพ�ะพนธของยงล�ยทเปนพ�หะของโรค โดยพบผปวยสงสดในพนทภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ สวนใหญอยในกลมเดกอ�ย 5-14 ป นอกจ�กน ตองเฝ�ระวงก�รระบ�ดของโรคปวดขอยงล�ยหรอโรคชคนกนย�ทพบผปวยเพมสงขนกว�ชวงเดยวกนของปทผ�นม�ถง 13 เท� รวมทงยงตองเฝ�ระวงโรคทเกดในชวงฤดหน�ว ไดแก โรคไขหวดใหญ โรคปอดอกเสบ และโรคหด ทยงพบผปวยเพมขนตอเนอง

การบรโภคเครองดมแอลกอฮอลและบหรเพมขน

ไตรม�สส�ม ป 2562 ก�รบรโภคเครองดมแอลกอฮอลและบหรขย�ยตวรอยละ 3.1 โดยปรม�ณก�รบรโภคเครองดมแอลกอฮอลขย�ยตวรอยละ 3.0 ขณะทก�รบรโภคบหรขย�ยตวรอยละ 2.9 และยงมประเดนทตองเฝ�ระวง ดงน (1) เบยรไรแอลกอฮอล เนองจ�กปรม�ณแอลกอฮอลทตำ�กว� 0.5 ดกร จงไมเข�ข�ยก�รเปนเครองดมแอลกอฮอล ต�ม พ.ร.บ. ควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. 2551 ทำ�ใหส�ม�รถลงโฆษณ�ไดทกชองท�ง

6

โดยไมผดกฎหม�ย รวมทงส�ม�รถจำ�หน�ยไดตลอดวน และไมมก�รกำ�หนดอ�ยขนตำ�ของผซอ ปจจบนแมยอดข�ยเบยรไรแอลกอฮอลจะยงไมสง แตส�ม�รถทำ�หน�ทเปนเสมอนสอโฆษณ�ใหแกเครองดมทมแอลกอฮอลเนองจ�กมก�รใชสญลกษณ แพกเกจ ทเหมอนหรอคล�ยกบเบยรทมแอลกอฮอลทผลตโดยบรษทในเครอเดยวกน และ (2) อนตร�ยจ�กบหรไฟฟ� ซงยงมก�รลกลอบจำ�หน�ยจำ�นวนม�ก แมประเทศไทยจะห�มนำ�เข�และจำ�หน�ยตงแตปล�ยป 2557 ทงน มผลก�รวจยในหล�ยประเทศทพบว�บหรไฟฟ�มอนตร�ย อ�ท พบว�มส�รนโคตนสงกว�เฮโรอน แอลกอฮอล และกญช� วยรนทยงไมเคยสบบหรม�กอนเมอลองใชบหรไฟฟ�มแนวโนมทจะเรมสบบหรแบบปกตในเวล�ตอม� และพฒน�ไปสก�รเสพตดย�เสพตดประเภทอน นอกจ�กน ประเทศสหรฐอเมรก�ไดประก�ศเตอนใหประช�ชนหยดสบบหรไฟฟ�หลงจ�กมก�รเสยชวตตอเนองม�ตงแตปล�ยเดอนสงห�คมทผ�นม� และพบว�มผทตดเชอท�งเดนห�ยใจหลงจ�กทสบบหรไฟฟ�เพมขน

คดยาเสพตดเพมสง และตองใหความสำาคญกบการปองกนการกระทำารนแรงทางรางกาย/เพศ

ไตรม�สส�ม ป 2562 คดอ�ญ�รวมเพมขนรอยละ 27.7 จ�กไตรม�สเดยวกนของป 2561 เปนก�รรบแจงคดย�เสพตดเพมขนรอยละ 32.8 คดประทษร�ยตอทรพยรบแจงเพมขนรอยละ 6.6 จ�กก�รใหคว�มสำ�คญตอก�รแกไขปญห�ย�เสพตดทงก�รปร�บปร�ม ปองกน และบำ�บดอย�งตอเนอง โดยนำ�หลกด�นส�ธ�รณสขม�ใชดวยก�รมองปญห�ย�เสพตดเปนเรองของสขภ�พและส�ธ�รณสข แมว�คดชวตร�งก�ยและเพศจะมสดสวนคดเพยงรอยละ 3.5 ของคดอ�ญ�รวม แตมผลกระทบตอเหยอผถกกระทำ�ทงด�นร�งก�ยและจตใจ จ�กขอมลสำ�นกง�นกองทนสนบสนนก�รสร�งเสรมสขภ�พรวมกบมลนธเพอนหญงชว� ผหญงถกละเมดท�งเพศ ถกกระทำ�คว�มรนแรงท�งร�งก�ย จตใจ วนละไมนอยกว� 7 คน และมผหญงทเข�รบก�รบำ�บดรกษ� และแจงคว�มรองทกขสงถงปละ

7

30,000 คน มผเสยชวต 20 ร�ย และในเดอนพฤศจก�ยนของทกปจะเปน เดอนรณรงคยตคว�มรนแรงตอเดกและสตร ทกฝ�ยในสงคมควรตระหนก“ ”

และรวมปองกนและขจดคว�มรนแรงตอเดกและสตรในทกรปแบบใหหมดสนไป

การเกดอบตเหต จำานวนผเสยชวต และมลคาความเสยหายลดลง

ไตรม�สส�ม ป 2562 สถ�นก�รณก�รเกดอบตเหตจร�จรท�งบกลดลงจ�กไตรม�สเดยวกนของป 2561 รอยละ 11.1 ผเสยชวตและมลค�คว�มเสยห�ยลดลงรอยละ 0.9 และ 2.1 ต�มลำ�ดบ รถทเกดอบตเหตสงสดยงคงเปนรถจกรย�นยนตมสดสวนรอยละ 40.1 ของประเภทรถทเกดอบตเหตทงหมด ส�เหตของอบตเหตอนดบแรกเกดจ�กตวบคคล จ�กก�รใชคว�มเรวเกนกว�ทกฎหม�ยกำ�หนด และระดบคว�มรนแรงของอบตเหตจะขนอยกบระดบคว�มเรวของก�รขบข ทจะสงผลตอโอก�สก�รบ�ดเจบและเสยชวตทงตอตนเองและผอนในอตร�ทเพมขนได โดยเฉพ�ะกลมผใชถนนทมคว�มเสยง เชน คนเดนเท� ผขรถจกรย�นยนต ก�รชนสงกดขว�งอนตร�ยข�งท�ง เชน ตนไม เส�ไฟฟ� จงตองรณรงคใหคว�มรเพอควบคมพฤตกรรมก�รใชคว�มเรวของผขบขใหอยในระดบทปลอดภยและเหม�ะสมกบสภ�พแวดลอมท�งถนน สนบสนนก�รบงคบใชกฎหม�ยคว�มเรวทมประสทธภ�พ กวดขนวนยจร�จร และก�รเฝ�ระวงอบตเหตในชวงเทศก�ลปใหม 2563 ผใชรถใชถนนควรเตรยมคว�มพรอมของตนเองกอนออกเดนท�ง ปฏบตต�มขอบงคบจร�จรอย�งเครงครด ไมดมสร� เม�แลวขบ ใหคว�มสำ�คญกบก�รจดก�รคว�มปลอดภยในระดบพนททมสวนรวมจ�กทกฝ�ย สร�งคว�มรวมมอนำ�ทองถนเปนกลไกสำ�คญในก�รแกปญห�

การรบรองเรยนผาน สคบ. ลดลง แตยงคงอยในระดบสงจากการรองเรยนผประกอบการดานการทองเทยว ขณะทการรบรองเรยนผาน กสทช. เพมขน

8

ไตรม�สส�ม ป 2562 สคบ. ไดรบก�รรองเรยนสนค�และบรก�รจำ�นวน 3,989 ร�ย เปนก�รรองเรยนผประกอบก�รด�นก�รทองเทยวม�กทสด เนองจ�กผประกอบก�รฉอโกง ใหชำ�ระเงนค�ทวรกอน แตไมมก�รจดใหมก�รทองเทยวต�มสญญ� ขณะทก�รรองเรยนผ�น กสทช. มจำ�นวน 508 เรอง เปนก�รรองเรยนเรองโทรศพทเคลอนทม�กทสด นอกจ�กน ยงมประเดนก�รเฝ�ระวงภยจ�กข�วปลอม ซงเปนรปแบบก�รหลอกลวงทพฒน�ไปต�มก�รใชโซเชยลมเดยทแพรหล�ยม�กขน ซงข�วปลอมทมวตถประสงคในก�รหลอกลวงผบรโภคส�ม�รถทำ�ไดหล�ยรปแบบ อ�ท ก�รโฆษณ�เกนจรง อ�งองถงง�นวจยหรอผลสำ�รวจทไมเปนคว�มจรง แอบอ�งขอมลของบคคลหรอองคกรทมชอเสยง รวมถงอเมลหลอกลวง (Email scam) ซงทผ�นม�ศนยตอต�นข�วปลอมไดเรมใหบรก�ร โดยทำ�หน�ทกลนกรอง ตรวจสอบ กำ�จดข�วปลอม ปลกฝงจตสำ�นกและคว�มรเท�ทนเทคโนโลย และเผยแพรขอมลทถกตอง ครอบคลม 4 กลมหลกคอ (1) ภยพบต (2) เศรษฐกจ-ก�รเงนก�รธน�ค�ร (3) ผลตภณฑสขภ�พ-สนค�และบรก�รทผดกฎหม�ยอน (4) นโยบ�ยรฐ-ข�วส�รทกระทบสงคม ขดศลธรรม และคว�มมนคงของประเทศ ภ�ยหลงจ�กก�รเปดใหบรก�ร ศนยตอต�นข�วปลอมไดมก�รกลนกรอง ตรวจสอบ ข�วส�รต�ง ๆ และเผยแพรสส�ธ�รณะผ�นเวบไซต ซงครอบคลมในทกกลม อ�ท ประเดนก�รเรยกเกบภ�ษ ก�รเกดฟองสบแตก ไขเลอดออกส�ยพนธใหม ก�รอนญ�ตปลกกญช� นำ�ย�บวนป�กรกษ�โรค อกทง พ.ร.บ. คมครองผบรโภคฉบบใหม ไดมผลบงคบใชเมอวนท 25 สงห�คม 2562 ซงจะเปนอกหนงกลไกทเข�ม�สนบสนนก�รดำ�เนนก�รด�นก�รคมครองผบรโภคใหมประสทธภ�พม�กขน

เดกไทย 1 ใน 5 เปนเดกยากจนหลายมต

จ�กร�ยง�นดชนคว�มย�กจนหล�ยมตของกลมเดกในประเทศไทย ระบว� ในป 2558/59 ในภ�พรวมของประเทศมสดสวนของเดกทมคว�มย�กจนหล�ยมต คดเปนรอยละ 21.5 หรออ�จกล�วไดว�ประม�ณ

9

1 ใน 5 ของเดกทอ�ศยอยในประเทศไทยคอเดกทย�กจนหล�ยมต ขณะทค�เฉลยคว�มขดสนอยทรอยละ 34.7 ซงเปรยบไดกบคว�มรนแรง (intensity) ของปญห�คว�มย�กจนหล�ยมตของเดก และดชนคว�มย�กจนหล�ยมตของกลมเดกหรอค� C-MPI เท�กบ 0.075 สำ�หรบมตทเปนส�เหตหลกทสงผลใหเดกย�กจนหล�ยมตม�กทสด อนดบหนงม�จ�กมตด�นก�รศกษ� รองลงม�คอ มตด�นสขภ�พ ห�กเปรยบเทยบระหว�งภมภ�ค พบว�ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอเปนภมภ�คทเดกมคว�มย�กจนหล�ยมตม�กทสด รองลงม�คอ ภ�คเหนอ ภ�คใต ภ�คกล�ง และกรงเทพมห�นคร ต�มลำ�ดบ เดกในชวงอ�ย 0-4 ป มสดสวนของเดกย�กจนหล�ยมตสงทสด เดกเพศช�ยมค�ดชนคว�มย�กจนหล�ยมตม�กกว�เพศหญง รวมถงระดบก�รศกษ�ของหวหน�ครวเรอนนนส�ม�รถสงผลตอคว�มย�กจนหล�ยมตของกลมเดกในครวเรอนไดดวยเชนกน ทงน ดชนคว�มย�กจนหล�ยมตในกลมเดกของประเทศไทยแสดงใหเหนว�ปญห�คว�มย�กจนในกลมเดก เมอพจ�รณ�จ�กมตอน ๆ นอกเหนอจ�กมตทเปนด�นตวเงนแลว ยงคงเปนปญห�สำ�คญ แมว�ในชวงทผ�นม�ภ�ครฐจะมนโยบ�ยชวยเหลอกลมเป�หม�ยใหหลดพนจ�กคว�มย�กจนไปบ�งแลว แตยงคงมเดกอกจำ�นวนม�กทยงตองก�รคว�มชวยเหลออย โดยเฉพ�ะในมตด�นก�รศกษ�และสขภ�พ

การปองกนเดกและเยาวชนจากภยออนไลน

จ�กร�ยง�น 2018 DQ Impact Report ซงสำ�รวจกลมตวอย�งเดกและเย�วชนไทยทมอ�ยระหว�ง 8-12 ป จำ�นวน 1,300 คนทวประเทศ พบว� เดกไทยยงมทกษะคว�มฉล�ดท�งดจทลตำ� โดยรอยละ 60 มคว�มเสยงจ�กภยออนไลน ภยทพบม�กทสดคอ ก�รถกกลนแกลงบนโลกออนไลน ก�รเข�ถงสอล�มกและพดคยเรองเพศกบคนแปลกหน� ก�รตดเกม และก�รถกลอลวงออกไปพบคนแปลกหน� สอดคลองกบผลก�รสำ�รวจสถ�นก�รณเดกไทยกบภยออนไลนประจำ�ป 2561 ซงสำ�รวจในกลมเดกอ�ย 6-18 ป ทวประเทศ จำ�นวน 15,318 คน ทพบว� เดกไทยม

10

พฤตกรรมเสยงจ�กภยออนไลน อ�ท พดคยกบคนทไมรจกผ�นสอออนไลน ใหขอมลสวนตวผ�นสอออนไลน เปดอ�นอเมลทสงม�จ�กคนทไมรจกหรอคลก link ทไมรจก เคยเลนพนนท�ยผลฟตบอลออนไลน เคยถ�ยภ�พหรอวดโอล�มกของตนเองสงใหคนอน ๆ ท�งออนไลน และทน�กงวลคอเดกกว�รอยละ 25 เคยนดพบกบเพอนออนไลนอย�งนอย 1 ครง ซงเปนพฤตกรรมทเสยงตอก�รถกหลอกลวง ถกลวงละเมดท�งเพศ หรอถกทำ�ร�ยร�งก�ยไดง�ย ดงนน ทกภ�คสวนทเกยวของจำ�เปนตองสร�งภมคมกนใหเดกรเท�ทนสอส�รสนเทศ และมคว�มฉล�ดท�งดจทล (DQ: Digital Intelligence Quotient) ส�ม�รถเตบโตและเผชญหน�กบโลกยคดจทลโดยไมบนทอนพฒน�ก�รท�งด�นร�งก�ย อ�รมณ สงคม และสตปญญ� ทงน ควรเรมตงแตปฐมวยเพร�ะเดกเตบโตม�ในสภ�พแวดลอมทร�ยลอมไปดวยเทคโนโลยดจทล โดยทกษะสำ�คญของก�รเลยงลกใหมคว�มฉล�ดท�งดจทล ประกอบดวย (1) สอนใหรจกจดก�รตวตนทงคว�มคด คว�มรสก ก�รกระทำ� และรจกรบผดชอบตอก�รกระทำ� (2) สอนใหรจกคดวเคร�ะห ส�ม�รถแยกแยะขอมล ไมเชอทกอย�งทเหนหรอรบม� (3) สอนใหรจกรกษ�คว�มปลอดภยของตนเอง อ�ท ตงรหสผ�น ก�รสแกนไวรสกอนใชง�น (4) สอนใหรกษ�คว�มเปนสวนตว ไมบอกขอมลสวนตวกบคนอน (5) สอนใหใชเวล�บนโลกออนไลนอย�งเหม�ะสม ไมกระทบชวตด�นอน ๆ (6) สอนใหเข�ใจธรรมช�ตของโลกดจทลว�จะหลงเหลอรองรอยขอมลทงไวเสมอ (7) สอนใหรจกรบมอกบก�รกลนแกลงบนโลกออนไลน อ�ท บลอกจ�กร�ยชอผตดตอ แจงใหผปกครองทร�บ และ (8) สอนใหมคว�มเหนอกเหนใจและสร�งคว�มสมพนธทดกบผอนบนโลกออนไลน ไมดวนตดสนผอนจ�กขอมลออนไลนเพยงอย�งเดยว

รปแบบการทำางานของคนรนใหมหรอ NextGen Work ปจจบนแรงง�นในประเทศไทยมลกษณะก�รทำ�ง�นแบบคนรนใหม

จำ�นวนม�กกว� 2 ล�นคน และมแนวโนมทจะเพมขนปละประม�ณ

11

300,000-600,000 คน โดยเฉพ�ะในกลมคนเจเนอเรชนว�ย (กลมคนทเกดระหว�งป 2524-2544) ซงเปนกลมคนทเตบโตม�พรอมกบก�รใชเทคโนโลยดจทลและอนเทอรเนต และมแนวโนมในก�รประกอบอ�ชพในรปแบบใหมม�กขน โดย 1 ใน 3 ของกลมคนเจเนอเรชนว�ย มแนวโนมก�รทำ�ง�นแบบ NextGen Work สงกว�คนในกลมอน ๆ อ�ชพทผว�จ�งนยมจ�งบคคลในลกษณะก�รทำ�ง�นแบบคนรนใหมในประเทศไทย 4 อนดบแรก ไดแก กร�ฟกดไซน ก�รตล�ดออนไลนและโฆษณ� ก�รทำ�เวบและโปรแกรมมง และง�นเขยนและแปลภ�ษ� แมว�เดกรนใหมจะเปนกลมทชอบคว�มเปนอสระ ตองก�รเปนผจดก�รตนเอง รวมถงชอบก�รทำ�ง�นทมคว�มยดหยนสง แตยงเปนกลมทตระหนกถงคว�มสำ�คญของคว�มมนคงด�นร�ยได และสวสดก�ร ดงนน จงพบว�กลมเดกรนใหมจำ�นวนม�กยงคงทำ�ง�นในระบบทงภ�ครฐและเอกชน แตมบ�งสวนทตองก�รเพมร�ยได และตอบสนองคว�มชนชอบสวนบคคล ดวยก�รทำ�อ�ชพท 2 และพรอมจะเปลยนไปทำ�อ�ชพอสระเปนอ�ชพหลกไดเชนกน ห�กสร�งร�ยไดไดม�กกว� อย�งไรกต�ม จ�กก�รศกษ�พลวตคว�มเปลยนแปลงรปแบบก�รทำ�ง�นของไทยและก�รเปลยนผ�นสก�รทำ�ง�นแบบ NextGen Work โดยสำ�นกง�นสภ�พฒน�ก�รเศรษฐกจและสงคมแหงช�ตรวมกบบรษทศนยวจยเพอก�รพฒน�สงคมและธรกจ จำ�กด (กรกฎ�คม 2562) พบว� กลมคนททำ�ง�นในรปแบบใหมยงไมมคว�มตระหนกถงเรองก�รว�งแผนด�นก�รเงนในอน�คตเท�ทควร โดยในกลมตวอย�งอ�ยระหว�ง 18-39 ป จำ�นวน 6,255 คน พบว� รอยละ 72 ยงไมไดมก�รว�งแผนเตรยมคว�มพรอมสำ�หรบก�รใชชวตในย�มเกษยณ

บทความเรอง ความกาวหนาการพฒนาคนของประเทศไทย“ ”ความกาวหนาการพฒนาคนของประเทศไทยป 2562 ในภ�พรวม

ของประเทศมคว�มก�วหน�คอนข�งคงท โดยค�ดชนก�รพฒน�คนในป 2562 เท�กบ 0.6219 ใกลเคยงกบป 2558 และ 2560 และเมอ

12

พจ�รณ�ดชนยอยด�นต�ง ๆ พบว� มคว�มก�วหน�ม�กขนใน 4 ด�น คอ ด�นก�รศกษ� ด�นชวตก�รง�น ด�นทอยอ�ศยและสภ�พแวดลอม และด�นคมน�คมและก�รสอส�ร ขณะทมคว�มก�วหน�ลดลงใน 4 ด�น คอ ด�นสขภ�พ ด�นร�ยได ด�นชวตครอบครวและชมชน และก�รมสวนรวม

ความกาวหนาการพฒนาคนเชงพนท ภ�คกล�งมคว�มก�วหน�ก�รพฒน�คนม�กทสด ขณะทภ�คใต 3 จงหวดช�ยแดนมคว�มก�วหน�นอยทสด เมอพจ�รณ�ดชน HAI ในระดบภ�ค ซงถกแบงออกเปน 6 ภ�ค คอ ภ�คเหนอ ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ ภ�คกล�ง ภ�คตะวนออก ภ�คใต 11 จงหวด และภ�คใต 3 จงหวดช�ยแดน พบว� ภ�คกล�งมค�ดชน HAI ม�กทสด เท�กบ 0.6499 โดยมก�รพฒน�คนม�กกว�ภ�คอน ๆ ใน 3 ด�น คอ ด�นสขภ�พ ด�นร�ยได และด�นก�รคมน�คมและก�รสอส�ร สวนภ�คทมค� HAI รองลงม�คอ ภ�คตะวนออก ภ�คใต 11 จงหวด ภ�คเหนอ และภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ ต�มลำ�ดบ สำ�หรบภ�คใต 3 จงหวดช�ยแดนมดชน HAI นอยทสด คอ 0.5142 โดยมก�รพฒน�คนนอยทสด 4 ด�นคอ ด�นสขภ�พ ด�นก�รศกษ� ด�นชวตก�รง�น และด�นร�ยได โดยก�รพฒน�คนของจงหวดทวประเทศทมคว�มก�วหน�เพมขนและลดลงมสดสวนทใกลเคยงกน โดยพบว� จงหวดทค�ดชนคว�มก�วหน�ของคนเพมขน มจำ�นวน 41 จงหวด (รอยละ 53.2) ขณะทจงหวดทมค�ดชนคว�มก�วหน�ก�รพฒน�คนลดลง จำ�นวน 36 จงหวด (รอยละ 46.8) ทงน นนทบร กรงเทพมห�นคร ปทมธ�น ภเกต ระยอง มคว�มก�วหน�ในก�รพฒน�คนม�กทสด ขณะทนร�ธว�ส ปตต�น แมฮองสอน สรนทร และบรรมย มคว�มก�วหน�ในก�รพฒน�คนนอยทสด

ความทาทายตอการพฒนาความกาวหนาของคนในประเทศไทย จ�กผลก�รประเมนคว�มก�วหน�ของคนต�มดชน HAI เหนควรใหคว�มสำ�คญและเรงดำ�เนนก�รในประเดนต�ง ๆ ไดแก 1( ) ก�รสร�งเสรมสขภ�วะ เพอลดก�รเจบปวยดวยโรคเรอรง ก�รบ�ดเจบและเสยชวตจ�กอบตเหต โดยสร�งคว�มตระหนกก�รมพฤตกรรมสขภ�พทเหม�ะสมทงในเรองก�รออกกำ�ลงก�ย ก�รบรโภคอ�ห�ร และเสรมสร�งพฤตกรรมคว�มปลอดภยใน

13

ก�รใชรถใชถนน รวมทงก�รพฒน�สภ�พแวดลอมใหเออตอก�รมสขภ�พทด 2( ) ก�รยกระดบคณภ�พก�รศกษ�และลดชองว�งก�รพฒน�ระหว�งพนท

โดยปรบระบบบรห�รจดก�รสถ�นศกษ�ขน�ดเลกใหมก�รใชทรพย�กรรวมกน พฒน�ระบบประเมนคณภ�พสถ�นศกษ�ทยดผลสมฤทธของผเรยนเปนหลก รวมทงใหก�รชวยเหลออดหนนและสร�งสภ�พแวดลอมทเหม�ะสม โดยเฉพ�ะพนทห�งไกลเพอเพมอตร�ก�รเข�เรยนตอระดบมธยมปล�ยและอ�ชวศกษ� 3( ) ก�รยกระดบร�ยได โดยสนบสนนก�รมทดนทำ�กนอย�งยงยน สงเสรมก�รจ�งง�นนอกฤดก�ลในพนททมก�รทำ�ง�นตำ�ระดบ/ว�งง�น ตลอดจนสงเสรมทกษะก�รบรห�รเงนเพอใหส�ม�รถจดก�รร�ยได เงนทน และหนสนอย�งมประสทธภ�พ 4( ) ก�รขย�ยระบบประกนสงคมใหครอบคลมโดยเฉพ�ะแรงง�นนอกระบบ รวมทงสงเสรมก�รออมเพอก�รเกษยณอ�ย เพอใหมคว�มมนคงและมร�ยไดเพยงพอตอก�รดำ�รงชวต และ 5( ) ก�รสร�งคว�มเขมแขงของครอบครวและชมชน โดยเฉพ�ะครอบครวทมคว�มเปร�ะบ�ง และพนทในเขตเมอง โดยสร�งและพฒน�ผนำ�ก�รเปลยนแปลงในชมชน ก�รสงเสรมตอยอดคว�มรและก�รใชเทคโนโลยส�รสนเทศในก�รจดก�รคว�มรชมชนทนำ�ไปสก�รแกไขปญห�และพฒน�ชมชน ตลอดจนสนบสนนและตดต�มชวยเหลอครอบครวเปร�ะบ�งใหส�ม�รถดแลสม�ชก ทงเดกปฐมวยและผสงอ�ยไดอย�งเหม�ะสม

สำ�นกง�นสภ�พฒน�ก�รเศรษฐกจและสงคมแหงช�ต25 พฤศจก�ยน 2562

14

ตวชวดภาวะสงคม

องคประกอบหลก

2560 2561 2560 2561 2562ทงป ทงป Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3

1. การมงานทำา 1/

กำ�ลงแรงง�น (พนคน) 38,100 38,434 38,

21638,

26738,1

6837,

74838,

14538,4

8238,

72538,

38238,3

6538,

42037,

959%YOY 0.4 0.9 -0.3 0.3 1.3 -0.4 -0.2 0.6 1.5 1.7 0.6 -0.2 -2.0ก�รมง�นทำ� (พนคน) 37,458 37,865 37,

44337,

53837,6

4737,

20537,

36137,8

8538,

30137,

91137,7

0337,

78237,

482%YOY 0.6 1.1 0.6 0.4 -1.6 -0.6 0.2 0.9 1.7 1.9 0.9 -0.3 -2.1ผว�งง�น (พนคน) 451 404 463 465 453 422 474 411 373 359 351 377 394

อตร�ก�รว�งง�น (รอยละ) 1.2 1.1 121 1.2

2 1.19 1.12

1.24 1.07 0.9

60.9

3 0.92 0.98

1.04

ก�รทำ�ง�นตำ�ระดบ (พนคน) 303 293 293 352 217 237 336 283 319 232 336 239 193

2. สขภาพและการเจบปวยจำานวนผปวยดวยโรคทตองเฝาระวง (ราย)2/

- หด 3,185

(88.6)

5,556

(74.4) 367 295 479 785 630 632 1,1

863,108

1,756

1,051

1,082

- ไขก�ฬหลงแอน 28 (64.7) 20

(-28.5)

5 5 7 6 1 9 3 7 4 4 5

- ไขสมองอกเสบ 815 (5.5) 745

(-8.5)

259 143 193 143 182 251 200 132 240 178 149

- อหว�ตกโรค 8(-

84.3)

5(-37.5)

2 2 2 2 0 2 2 1 5 4 1

- มอ เท� และป�ก 70,189

(12.2)

70,008

(-0.3)

11,450

19,958

35,168

7,982

10,079

14,626

32,718

12,585

9,158

12,652

31,668

- บด 4,847

(27.9)

3,399

(-29.8)

1,329

1,410

1,130 784 1,1

32 965 741 561 627 702 394

- ปอดอกเสบ 267,741

(10.4)

283,601

(5.9)

63,869

53,578

79,622

68,401

74,881

58,699

90,160

59,861

72,817

51,005

62,518

- ฉหน 3,474

(51.3)

2,540

(-26.8)

573 592 1,666

1,132 402 637 932 569 457 486 608

- ไขเลอดออก 53,189

(16.8)

86,922

(63.4)

7,060

9,170

32,410

5,521

6,830

24,029

35,564

20,499

15,482

31,426

54,052

- ไขหวดใหญ 171,811

(16.7)

183,363

(6.7)

19,742

18,508

109,057

50,567

40,995

25,698

73,042

43,628

132,787

60,518

72,054

- พษสนขบ� 8(-

62.5)

15 (87.5) 2 3 2 1 7 3 3 2 0 2 0

อตราตายดวยโรคไมตดตอเรอรงทสำาคญตอประชากร 100,000 คน- คว�มดน

โลหตสง13.

1(7.5) 13.

1(6.6)

ไมมก�รจดเกบขอมลเปนร�ยไตรม�ส

15

- หวใจข�ดเลอด

31.8 (3.3) 31.

8(3.2)

- หลอดเลอดสมอง

47.8 (7.2) 47.

2(6.9)

- เบ�หว�น 22.0

(17.4)

21.9

(12.1

)- มะเรงและเนอ

งอกทกชนด120

.5 (1.2) 123.3

(2.4)

3. ความปลอดภยในชวตและทรพยสน- ผเสยชวตดวย

อบตเหตท�งบก (ร�ย)

8,491 7,506 2,304

2,111

1,756

2,320

2,031

1,746

1,590

2,139

2,198

2,063

1,778

- คดชวต ร�งก�ย และเพศ (คด)

18,249 17,524 5,120

5,032

4,573

4,357

4,403

4,560

4,083

4,478

4,327

4,498

3,967

- คดประทษร�ยตอทรพยสน (คด)

56,778 53,456 15,167

14,102

14,486

14,305

12,932

13,185

13,557

13,782

11,877

10,804

12,366

- คดย�เสพตด (ร�ย) 278,807 355,584 77,

62761,

39971,2

5075,

68179,

35593,1

1089,

41493,

70585,8

4694,

29696,

6574. การคมครองผบรโภค 3/

4.1 จำานวนเรองรองเรยน (ราย)- กรณ

สญญ�/อสงห�รมทรพย

3,707 3,191 548 1,380 928 851 660 795 1,0

72 664 1,170

1,050

1,018

- กรณฉล�ก 2,026 1,871 618 472 486 450 522 433 482 434 459 706 545- กรณโฆษณ� 2,470 1,434 432 872 734 432 330 253 417 439 726 3,4

321,705

- กรณกฎหม�ย 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

00

0

- กรณข�ยตรงและตล�ดแบบตรง

712 940 103 128 156 325 254 180 220 286 377 651 721

4.2 การใหคำาปรกษาทางสายดวน 1166 (ราย)

45,311 52,504 12,071

12,681

9,432

11,127

11,082

14,879

13,684

12,859

11,759

11,579

13,127

ทม�: 1/ ร�ยง�นผลก�รสำ�รวจภ�วะก�รทำ�ง�นของประช�กร สำ�นกง�นสถตแหงช�ต กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

2/ สำ�นกระบ�ดวทย� กรมควบคมโรค กระทรวงส�ธ�รณสข3/ สำ�นกง�นคณะกรรมก�รคมครองผบรโภค สำ�นกน�ยกรฐมนตร

16