1

แนวคดและขบวนการพฒนาหลกสตร ราลฟ ดบเบลย ไทเลอร (Ralph W. Tyler) ใหหลกการและเหตผลในการสรางหลกสตรไว 4 ประการ

ซงเรยกวา "Tyler's rationale" โดยเขาใหหลกเกณฑไววาในการจดหลกสตรและการสอนนน ควรจะตอบค าถามทเปนพนฐาน 4 ประการ ไทเลอรเนนวาค าถามจะตองเรยงล าดบกนลงมา ดงนนการตงจดมงหมายจงเปนขนทส าคญทสดของไทเลอร

ค าถามพนฐาน4ประการ 1. What is the purpose of the education? (มจดมงหมายทางการศกษาอะไรบางทโรงเรยนควรจะแสวงหา) 2. What educational experiences will attain the purposes? (มประสบการณทางการศกษาอะไรบางทโรงเรยนควรจดขนเพอชวยใหบรรลถงจดมงหมายทก าหนดไว) 3. How can these experiences be effectively organized? (จะจดประสบการณทางการศกษาอยางไรจงจะท าใหการสอนมประสทธภาพ) 4. How can we determine when the purposes are met? (จะประเมนผลประสทธภาพของประสบการณในการเรยนอยางไร จงจะตดสนไดวาบรรลถงจดมงหมายทก าหนดไว) หลกการสรางหลกสตร 1. การวางแผนหลกสตร(Planning) 2. การออกแบบหลกสตร (Design) 3.การจดการหลกสตร(Organize) 4. การประเมนหลกสตร (Evaluation) โดยเมอน าหลกการนนมาเทยบเคยงกนจะพบวามความสมพนธกนดงตอไปน

ค าถามพนฐาน 4 ประการ หลกการสรางหลกสตร

What is the purpose of the education? การวางแผนหลกสตร (Planning)

What educational experiences will attain the purposes? การออกแบบหลกสตร (Design)

How can these experiences be effectively organized? การจดการหลกสตร (Organize)

How can we determine when the purposes are met? การประเมนหลกสตร (Evaluation)

2

Tyler’s Model of Curriculum Development

โมเดลการพฒนาหลกสตรตามแนวคดของไทเลอรนไดดดแปลงมาจากโมเดลของ Ornstein and

Hunkin (1998) โดยไดน าค าถามทเปนปจจยพนฐานในการท าหลกสตรของไทเลอร(สญลกษณ Q) มาก ากบในขนตอนตางๆของกระบวนการพฒนาหลกสตรตามหลกการของไทเลอร การสรางหรอพฒนาหลกสตรตองค านงถง การก าหนดจดมงหมาย การก าหนดประสบการณทางการศกษา การจดประสบการณทางการศกษาใหผเรยน และการประเมนสมฤทธผลของหลกสตรดวย โดยรปแบบของการพฒนาหลกสตรของไทเลอรเรมจาก

3

ค าถามขอท 1: What is the purpose of the education? (Planning)

จากค าถามขอท 1 คอการวางแผนในการก าหนดจดมงหมายหรอวตถประสงควา จะสอนอะไร เปนการก าหนดวตถประสงคแบบชวคราว หรอ Tentative Objectives เราตองดวาจะสอนอะไรเดกและจะเอาอะไรมาสอน ทงนตองอาศยขอมลจากแหลงตางๆ หรอ Sources แหลงแรกคอสงคม ไดแก คานยม ความเชอ และแนวปฏบตในการด ารงชวตในสงคม โครงสรางทส าคญในสงคม และความมงหวงทางสงคม แหลงทสองเกยวกบผเรยนซงเกยวของกบความตองการความสนใจความสามารถและคณลกษณะทประเทศชาตตองการ แหลงทสามค าใแนะน าของผเชยวชาญสาขาตาง ๆ

Sources หรอแหลงทมาประการแรกทตองพจารณาได 1) Subject matter หรอวาผร ส าหรบผรในสถานศกษา กคอ โรงเรยนวดหวยจรเขวทยาคมทพวกเราเลอกและเขาไปสอบถามขอมลตางๆเกยวกบสภาพทวไป ขอมลพนฐานและหลกสตรสถานศกษา ไดแก รองผอ านวยการฝายวชาการ อาจารยประจ าวชา และนกศกษาฝกสอน นอกจากน Subject matter ยงรวมถงบคคลทเกยวของกบสถานศกษา เชน นกการ ภารโรง แมคา ชาวบาน เปนตน 2) Learner คอดานผเรยน เหตผลทเราจ าเปนจะตองมความรพนฐานดานผเรยนกเนองจากวา • เราจะพฒนาความรดานพทธพสยหรอ cognitive domain ของเดก ไดแก ดานความร ความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะหการสงเคราะห และการประเมนคา • พฒนาดานภาษาศาสตร (linguistic) • พฒนาดานจตสงคม ปลกฝงใหเดกมจตสาธารณะ • พฒนาดานจตพสย และคณธรรม • เนนดานอาชพ และการศกษาตลอดชวต 3) Society คอดานสงคม เกยวของกบสถาบนทางสงคม จะครอบคลมถงครอบครว ศาสนา และการศกษา

4

นอกจากนยงมเรองระบบการศกษาไทยและแผนพฒนาการศกษาเขามาเกยวของดวย เหตผลทเราจ าเปนจะตองมความรพนฐานดานสงคมกเพราะวาเราจะน าความรไปพฒนาทกษะดานตางๆของผเรยน ไดแก การอานออกเขยนได ทกษะดานอาชพ การจดระเบยบทางสงคมและดานคณธรรม ทกษะดานมนษยสมพนธ การถายทอดคานยมทางความคดและวฒนธรรม ความคดสรางสรรค และนวตกรรม ค าถามขอท 2: What educational experiences will attain the purposes? (Design)

จากค าถามขอท 2 ของไทเลอร ประสบการณทางการศกษาอะไรบางทสามารถจดไดและสนองตามจดมงหมายทก าหนดไว ท าใหเกดหลกการออกแบบหลกสตร โดยมหลกในการออกแบบดงน 1. หลก 7 ประการในการออกแบบหลกสตร (7 Principles of Curriculum Design)

- Challenge and enjoyment (คนหาศกยภาพและความสข) คอตองออกแบบหลกสตรใหนกเรยนไดคนหาศกยภาพและกระตนใหนกเรยนสนใจในการเรยนร

- Breadths (ความกวาง) คอหลกสตรทดตองเปดกวางในการเรยนร เพราะวาบางครงในการเรยนรมแนวทางในการเรยนไดหลายทาง

- Progressions (ความกาวหนา) คอหลกสตรตองออกแบบมาใหผเรยนไดเกดการเรยนรและพฒนาไปสความกาวหนาทผเรยนตงเปาไว

- Depths (ความลกซง) คอหลกสตรตองเปดโอกาสใหผเรยนไดใชความรอยางลกซง ซงส าคญ คอ หลกสตรตองใหโอกาสนกเรยนไดใช

- Coherence (ความเกยวของ) คอหลกสตรทดตองมเนอหาและจดประสงคทตองสนองกบบรบททจะน าหลกสตรไปใช

- Relevance (ความสมพนธกน) คอเนอหาในหลกสตรตองมความสมพนธสอดคลองกบจดประสงค - Personalization and choice (ความเปนเอกลกษณและตวเลอก) คอหลกสตรทดตองใหนกเรยนได

5

คนพบเอกลกษณของตนเองและมทางเลอกในการแสวงหาเอกลกษณของตนเอง 2. ทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 (21st Century Skills) เปนหลกการเกยวทกษะทส าคญทผเรยนพงมในศตวรรษท21 ซงหลกสตรตองสงเสรมใหผเรยนไดมทกษะทส าคญในศตวรรษท21 เพอใหผ เรยนมทกษะและสามารถน าใชชวตในสงคมศตวรรษท21ไดอยางมประสทธภาพซงกคอหลก 7Cs หรอในปจจบนมการรวมเขากบหลก 3Rs ทมกอนหนา จนกลายเปนหลก 3Rs+7Cs ดงน 3Rs

- Reading (อานออก) - Writing (เขยนได) - Arithmetic (คดเลขเปน)

7Cs

- Critical Thinking & Problem solving คอทกษะในการคดวเคราะห หมายความวาคณตองคด เขาใจ แกปญหา

- Creativity & Innovation คอทกษะทเมอคณคดวเคราะหแลว คณตองสรางสรรคได หรอสรางนวตกรรมใหมได

- Cross-Cultural understanding คอทกษะทเนนความเขาใจในกลมคนในหลากหลายชาตพนธ เพราะเราเปนสงคมโลก

- Collaboration Teamwork & leadership คอทกษะการท างานเปนทม การแลกเปลยนความคดเหน ความเปนผน า คอเนองจากหากเราท างานคนเดยว จะมความเปนปจเจกสง โตขนเราจะไมสามารถทจะยอมรบคนอนได ความคดเหนมทงดานถกและผด ไมมอะไรบนโลกใบนทมน 100 เปอรเซนต เพราะฉะนนหาเราไมท างานรวมกนเปนทม แลวเราจะขาดความสามคค ซงเปนปญหาหลกของประเทศในขณะน

- Communication information and media literacy คอความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการรจกขอมล ความสามารถในการเขาใจสอ ซงเปนสาระทส าคญ เพราะในโลกของ Digital age ในปจจบนขอมลขาวสาร มมากมาย website มเปนรอยพนลานเวบ ขอมลหลงไหลเขามา สงดๆจากคนสรางดๆ เกดขนมากมาย เชนเดยวกน สงไมดจากคนไมด กมมากมาย เราในฐานะผบรโภคขอมลอยตลอดเวลาจ าเปนอยางยงทตองมความสามารถในการรบรขอมล สอ และการสอสารตอออกไปได

- Computing and ICT literacy คอความสามารถในยคของ Digital age เราตองใชเครองมอ เราตองมความสามารถในการใชเครอง เราหลกเหลยงไมได เทคโนโลย ทชวยเราใหสะดวกมากขน ถาเราหนไดกแลวไป หากหนมนไมไดเรากจ าเปนตองมความสามารถในการใชมน

6

- Career and Life skill คอ ทกษะการใชชวต คอทกษะการประกอบอาชพ แปลตามตวอกษรนะ แตในความรสกผม มนนาจะหมายถงทกษะทเราจะใชชวตทอยกบโลกน มองโลกนเปนศนยกลาง ไมใชมองตวเราเปนศนยกลาง หมายถงความรบผดชอบตออาชพชวต และสงคมของเรา

จากสงทไดกลาวมาแลวนนถาเราแบง 7Cs ออกได 3 สวนดวยกน คอ -สวนของการพฒนาดานความคด (CriticalThinking Creativity Collaboration Cross-Culture) - สวนของ( Literacy) คอความสามารถความเขาใจ (Informati Communication Media ICT Literacy) - สวนของ (Life Skill) คอ มองโลกหรอคนอนรอบๆ เปนศนยกลาง ไมใชมองเราเปนศนยกลาง

3. สเสาหลกของการศกษา (The four Pillars of Education) พจนานกรมศพทศกษาศาสตรฉบบราชบณฑตยสถานใหค าอธบายไววาหมายถง หลกส าคญ๔ประการของการศกษาตลอดชวตตามค าอธบายของคณะกรรมาธการนานาชาตวาดวยการศกษาในครสตศตวรรษท๒๑ซงไดเสนอรายงานเรอง Learning: The Treasure Within ตอองคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) เมอ ค.ศ. ๑๙๙๕ วาการศกษาตลอดชวตมหลกส าคญ ๔ ประการ ไดแก

1. การเรยนเพอร คอการเรยนทผสมผสานความรทวไปกบความรใหมในเรองตาง ๆ อยางละเอยดลกซง การเรยนเพอรหมายรวมถงการฝกฝนวธเรยนร เพอน าไปใชประโยชนในการด ารงชวต

2.การเรยนรเพอปฏบตไดจรง คอการเรยนรทชวยใหบคคลสามารถรบมอกบสถานการณตาง ๆ และปฏบตงานได เปนการเรยนรโดยอาศยประสบการณตาง ๆ ทางสงคมและในการประกอบอาชพ ซงอาจเปนการเรยนรนอกระบบโรงเรยน ทงน สบเนองจากสภาพในทองถนหรอประเทศนน ๆ หรออาจเปนการเรยนร ในระบบโรงเรยน โดยใชหลกสตรซงประกอบดวยการเรยนในภาคทฤษฎสลบกบการฝกปฏบตงาน

3. การเรยนรเพอการอยรวมกน คอการเรยนรทชวยใหบคคลเขาใจผอนและตระหนกดวา มนษยเราจะตองพงพาอาศยกน ด าเนนโครงการรวมกนและเรยนรวธแกปญหาขอขดแยงตาง ๆ โดยตระหนกในความแตกตางหลากหลาย ความเขาใจอนดตอกนและสนตภาพ วาเปนสงล าคาคควรแกการหวงแหน 4. การเรยนรเพอชวต คอการเรยนรทชวยใหบคคลสามารถปรบปรงบคลกภาพของตนไดดขน ด าเนนงานตาง ๆ โดยอสระยงขน มดลพนจ และความรบผดชอบตอตนเองมากขน การจดการศกษาตองไมละเลยศกยภาพในดานใดดานหนงของบคคล เชน ความจ า การใชเหตผล ความซาบซงในสนทรยภาพ สมรรถนะทางรางกาย ทกษะในการตดตอสอสารกบผอน

7

ค าถามขอท 3: How can these experiences are effectively organized? (Organize)

จากค าถามขอท 3 ทกลาววาจะจดประสบการณทางการศกษาเหลานนอยางไรใหมประสทธภาพนน

โดยการจดเรยงล าดบประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) เปนการประสบการณการเรยนรอยางเปนระบบ เรยงตามล าดบขนตอน ตองมเนอหาครบทกดาน ทงดานความคด หลกการ คานยม และทกษะ ตองมความสมพนธสอดคลองกบธรรมชาตของผเรยน และธรรมชาตของเนอหาทมความแตกตางกน ซงการก าหนดเนอหาสาระความรตางๆ ทจะน าไปสการพฒนาผเรยนใหเปนไปตามจดมงหมายทก าหนดไว เพอใหไดความรทถกตองเหมาะสม กระบวนการขนน จงครอบคลมถงการคดเลอกเนอหาวชาแลวพจารณาจดล าดบเนอหาเหลานนวา เนอหาสาระใดควรเปนพนฐานของเนอหาใดบาง ควรใหเรยนอะไรกอนอะไรหลง แลวแกไขเนอหาทถกตองสมบรณทงแงสาระและการจดล าดบทเหมาะสม ตามหลกจตวทยาการเรยนร โดยการจดประสบการณการเรยนรตามทฤษฎของไทเลอร นนมดงตอไปน 1. มความตอเนอง (continuity) หมายถง ในวชาทกษะ ตองเปดโอกาสใหมการฝกทกษะในกจกรรมและประสบการณบอยๆ และตอเนองกน 2. การจดชวงล าดบ (sequence) หมายถง หรอการจดสงทมความงาย ไปสสงทมความยาก ดงนนการจดกจกรรมและประสบการณ ใหมการเรยงล าดบกอนหลง เพอใหไดเรยนเนอหาทลกซงยงขน 3. บรณาการ (integration) หมายถง การจดประสบการณจงควรเปนในลกษณะทชวยใหผเรยน ไดเพมพนความคดเหนและไดแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกน เนอหาทเรยนเปนการเพมความสามารถทงหมด ของ

8

ผเรยนทจะไดใชประสบการณไดในสถานการณตางๆ กน ประสบการณการเรยนร จงเปนแบบแผนของปฏสมพนธ (interaction) ระหวางผเรยนกบสถานการณทแวดลอม สมตร คณากร (2523) กลาววา การน าหลกสตรไปใชเปนการรวมกจกรรม 3 ประเภท โดยไดอธบายกจกรรมทง 3 ประเภทดงน 1.การแปลงหลกสตรไปสการสอน หลกสตรระดบชาตจะก าหนดจดหมาย เนอหาวชา การประเมนผลไวอยางกวางๆ ครจงไมสามารถน าหลกสตรไปสอนไดหากยงไมมการดดแปลงใหเหมาะ 2. การจดปจจยและสภาพตางๆภายในโรงเรยนใหหลกสตรบรรลถงเปาหมาย การน าหลกสตรมาปฏบตนนเกดขนทโรงเรยน ผบรหารควรส ารวจปจจยและสภาพตางๆของโรงเรยนวาเหมาะสมกบการน าหลกสตรมาปฏบตหรอไม 3.การสอนของคร การเอาใจใสตอการสอนใหสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตร การเลอกวธการสอนทเหมาะสม เหลานเปนปจจยทจะชชะตาหลกสตรทงสน สวนผบรหารกตองคอยใหความสะดวกและก าลงใจแกคร ดงนนจะจดกจกรรมการเรยนรจงตองจดใหมความสอดคลองกบหลกสตร ซงสามารถท า ไดโดยการออกแบบการแผนการจดการเรยนร โดยตองศกษาขอมลพนฐานดงตอไปน 1. ศกษาหลกสตรสถานศกษากลมสาระการเรยนร 2. ศกษามาตรฐานการเรยนร มาตรฐานการเรยนชวงชน 3. วเคราะหหลกสตร 4. ศกษาธรรมชาตของกลมสาระการเรยนร 5. ศกษาการวดผลและการประเมนผล 6. ศกษาแหลงเรยนรและสอ 7. ศกษาองคประกอบของแผนการจดการเรยนร 8. ศกษาเทคนควธการสอนทหลากหลาย 9. ออกแบบแผนการจดการเรยนร 10.จดท าแผนการจดการเรยนร หลกในการจดท าแผนการสอนวามดงตอไปน

1. ควรรวาสอนเพออะไร 2. ใชวธการสอนอยางไร 3. สอนแลวผลเปนอยางไร

โดยองคประกอบของแผนการสอน ประกอบดวย 1. สาระส าคญ 2. จดประสงคการเรยนร

9

3. เนอหา/สาระการเรยนร 4. กจกรรมการเรยนร 5. การวดและประเมนผล (มเกณฑการวดผลทชดเจน) 6. สอและแหลงเรยนร 7. ความคดเหนของผบรหาร/ผนเทศ 8. บนทกผลหลงสอน ค าถามขอท 4: How can we determine when the purposes are met? (Evaluation)

จากค าถามขอท 4 มความหมายวา เราจะมวธการประเมนผลประสทธภาพของประสบการณในการจดกจกรรมการเรยนรอยางไรจงจะตดสนไดวาบรรลถงจดมงหมายทก าหนดไว ซงจะค าถามนจะตรงกบหลกการประเมน (Evaluation) โดยกระบวนการพฒนาหลกสตรมการจดการประเมนผลออกเปน 2 ดาน คอ

1. การประเมนผลสมฤทธของผเรยน 2. การประเมนหลกสตร

การประเมนผลสมฤทธของผเรยน การก าหนดระดบคณภาพผลการเรยนรของผเรยน ผสอนสวนใหญมกจะนกถงเกณฑการก าหนดคณภาพของ Bloom หรอ Bloom’s Taxonomy ซงหากศกษาดแลวเราจะพบวา Bloom’s Taxonomy นนมแนวโนมทจะถกใชโดยผสอนเสยเปนสวนมาก แตถาหากการก าหนดระดบคณภาพผลการเรยนรของผเรยนนนมผเรยนเขามามสวนรวมในการก าหนดดวยแลว หลกการทจะตองพดถงนนกคอ SOLO Taxonomy ซงเปนการก าหนดระดบผลการเรยนรของผเรยนโดยทไมมงเนนเฉพาะแคการสอนและการใหคะแนนจากผลงานแตเพยงอยางเดยว แตเปนกระบวนการประเมนผลทใหความส าคญวา ผเรยนมวธการเรยนรอยางไร และผสอนมวธการอยางไรทชวยใหผเรยนไดใชกระบวนการทางปญญาทมความซบซอนและกาวหนามากยงขน

Bloom’s Taxonomy

10

การประเมนผลสมฤทธของผเรยนจ าเปนตองมการก าหนดคณภาพการเรยนรโดยเกณฑการก าหนดคณภาพทเปนทรจกแพรหลายคอ Bloom’s Taxonomy โดยแบงระดบการเรยนรออกเปน 6 ระดบ หรอทเรารจกกนดในนามของ “Bloom’s Taxonomy แบบดงเดม” จนกระทงป 1990 นกจตวทยากลมใหม น าโดย Lorin Anderson (ศษยของ Bloom) ไดท าการปรบปรงกลมพฤตกรรมขนมาใหม ซงไดน าค ากรยามาใชในการก าหนดระดบการเรยนรแทนค านามตามแบบดงเดมท Bloom ไดเคยก าหนดไว กลาวโดยสรปคอ “Bloom’s Taxonomy แบบใหม” เปนการเปลยนจากนามเปนกรยาเพออธบายระดบทแตกตางกนของกลมพฤตกรรรม

SOLO Taxonomy SOLO Taxonomy หรอ The Structure of Observed Learning Outcome Taxonomy จงเปนแบบ (Model) ทใชในการใชระบ บรรยาย หรออธบาย ระดบความเขาใจอนซบซอนทเพมขนของผเรยนในสาระหรอรายวชา ซงผเสนอแนวคดนจนกลายเปนทนยมคอ John B. Biggs และ Kelvin Collis (1982) แบบของ SOLO Taxonomy ประกอบดวยระดบความเขาใจ 5 ระดบ ดงน

11

1. Pre-structural (ระดบโครงสรางขนพนฐาน)

ในระดบนผเรยนจะยงคงไมเขาใจจดมงหมายทแทจรง และยงคงใชวธการงายๆในการท าความเขาใจสาระเนอหา เชน ผเรยนรบทราบแตยงคงพลาดประเดนทส าคญ

2. Uni-structural (ระดบมมมองเดยว) การตอบสนองของผเรยนจะมงไปทมมมองทเกยวของเพยงมมมองเดยว เชน สามารถระบชอได จ าได และท าตามค าสงงายๆได

3. Multi-structural (ระดบหลายมมมอง) การตอบสนองของผเรยนจะมงเนนไปทหลายๆมมมองโดยการปฏบตตอผเรยนจะเปนไปอยางอสระ เชน สามารถอธบายได ยกตวอยางได หรออาจเชอมโยงได

4. Relational (ระดบเหนความสมพนธ) การบรณาการความสมพนธตางๆเชอมโยงเขาดวยกน เชน ผเรยนสามารถวเคราะห เปรยบเทยบ ระบความแตกตาง แสดงความสมพนธ อธบายเชงเหตผล และ/หรอน าไปใชได

5. Extended abstract (ระดบขยายนามธรรม) จากขนบรณาการเชอมโยงความสมพนธเขาดวยกน จากนนจงมาสการสรางเปนแนวคดนามธรรมขนสง หรอการสรางทฤษฎใหม เชน การสรางสรรค สะทอนแนวคด สรางทฤษฏใหม เปนตน

12

การประเมนหลกสตร การประเมนหลกสตรแบงออกได 3 ขนตอน ดงน

1. ขนพฒนาหลกสตร เปนขนตอนการประเมนโครงรางหลกสตร - โครงสรางหลกสตร - ความมงหมายของหลกสตร

- เนอหา

- กจกรรมการเรยนการสอน

- อปกรณ สอการสอน

- การประเมนผลการเรยนการสอน

- บรรยากาศในการเรยน - สงแวดลอมในสถาบนการศกษา

2. ขนการใชหลกสตร เปนขนตอนการประเมนหลกสตรทใชจรง - ประเมนในระหวางด าเนนการใชหลกสตร (Formative evaluation)

- ประเมนจดเดนและจดดอยของหลกสตร

- การจดการเรยนการสอน - การบรหารหลกสตร

3. ขนผลตผลของหลกสตร เปนขนตอนของการประเมนตดตามผล - คณภาพของบณฑต

- การท างานของบณฑต

- ความพงพอใจและความตองการของนายจาง เมอคณะกรรมการรางหลกสตรเสรจเรยบรอยแลว กอนจะน าหลกสตรไปใชจะตองตรวจสอบคณภาพของหลกสตร เพอศกษาความเปนไปไดพรอมทงปรบปรงแกไขบางสวนกอนน าไปใชจรง การตรวจสอบคณภาพหลกสตรท าไดหลายวธ เชน

- วธการประชมสมมนา โดยใหผเชยวชาญและผมประสบการณตรงในเรองนนตรวจสอบ - วธตรวจสอบคณภาพหลกสตรโดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) - การทดลองใชหลกสตรน ารอง เพอศกษาความเปนไปไดของหลกสตร มคณะกรรมการตดตามและ

ประเมนผลการทดลองใชหลกสตรแตละระยะอยางมระบบ เพอรวบรวมขอมลน ามาสงเคราะห ส าหรบการปรบแกกอนจะน าไปใชตอไป

*****************************************************************************************************

13