ความร เร องอ คคภย Fire Prevention And Control 

ไฟ เปนพลงงานชนดหนงซงกอใหเกดประโยชนตอมนษยอยางมหาศาล เพราะไฟเปนตนกาเนดของพลงงานตางๆ ทมนษยนาไปใชในชวตประจาวน แต ไฟ” อาจกอใหเกดภยอยางมหนตได หากขาดความรหรอขาดความระมดระวงในการใชและ การควบคม ดแลแหลงกาเนดไฟ ประชาชนทวไปควรรภยนตรายจากไฟไหม เพอจะไดมแผนการควบคมการใชไฟ การใช ความรอนอยางมประสทธภาพ ปลอดภย พรอมทงเรยนรวธการปองกนและระงบอคคภยเพอลดภยนตรายทจะเกดขน สงทควรรไดแก ภยนตรายจากไฟไหม, การปองกนและระงบอคคภย, วธใชเครองดบเพลง, ขนตอนทง 4 เมอมไฟไหม, หลก 5 ตองปองกนไฟ, บญญต 10 ประการในอาคารสง, และความรเบองตนเพอพนอคคภย และใชแกสปลอดภย 10 วธ โดยมรายละเอยดดงน

1) .ภยนตรายจากไฟไหม 1.1 ไฟไหมจะมความมดปกคลม ไมสามารถมองเหนอะไรได ความมดนนอาจเนองจากอยภายในอาคารแลวกระแสไฟฟาถกตด หมอกควนหนาแนน หรอเปนเวลากลางคน วธแกไข ตดตงอปกรณไฟสองสวางฉกเฉน ( Emergency Light ) ซงทางานไดดวยแบตเตอรทนท ทกระแสไฟฟาถกตด ตดตงเครองกาเนดไฟฟาสารอง เมอกระ แสไฟฟาถกตด เตรยมไฟฉายทมกาลงสองสวางสง ไวใหมจานวนเพยงพอในจดทสามารถนามาใชไดสะดวก ฝกซอมหนไฟเมอไมมแสงสวาง ดวยตนเองทงทบาน ททางาน ในโรงแรม หรอ แมแตในโรงพยาบาล โดยอาจใชวธหลบตาเดน ( ครงแรกๆ ควรใหเพอนจงไป ) และควรจนตนาการดวยวาขณะนกาลงเกดเหตเพลง ไหม

1.2 ไฟไหมจะมแกสพษและควนไฟ ผเสยชวตและบาดเจบในเหตเพลงไหมประมาณ รอยละ 90 เปนผลจากควนไฟ ซงมทงกาซพษ และทาใหขาดออกซเจน

วธแกไข จดเตรยม หนากากหนไฟฉกเฉน (Emergency smoke mask) ใชถงพลาสตกใส ขนาดใหญตกอากาศแลวคลมศรษะหนฝาควน (หามฝาไฟ) คบ คลานตา อากาศทพอหายใจไดยงมอยใกลพน สงไมเกน 1 ฟต แตไมสามารถทาไดเมออยในชนทสงกวาแหลง กาเนดควน

1.3 ไฟไหมจะมความรอนสงมาก หากหายใจเอาอากาศทมความรอน 150 องศาเซลเซยสเขาไป ทานจะเสยชวตทนท ในขณะทเมอเกดเพลงไหมแลว ประมาณ 4 นาท อณหภมจะสงขนกวา 400 องศาเซลเซยส

วธแกไข ถาทราบตาแหนงตนเพลงและสามารถระงบเพลงได ควรระงบเหตเพลงไหม ดวยความรวดเรว ไมควรเกน 4 นาทหลงจากเกด เปลวไฟควรหนจากจดเกดเหตใหเรวทสด ไปยงจด รวมพล (Assembly area)

1.4 ไฟไหมลกลามรวดเรวมาก เมอเกดเปลวไฟขนมาแลว ทานจะมเวลาเหลอในการเอาชวตรอดนอยมาก

ระยะการเกดไฟไหม 3 ระยะ ดงน

1.4.1 ไฟไหมขนตน คอ ตงแตเหนเปลวไฟ จนถง 4 นาท สามารถดบได โดยใชเครองดบเพลงเบองตน แตผใชจะตอง เคยฝกอบรมการใชเครองดบเพลงมากอน จงจะมโอกาสระงบไดอยางมประสทธภาพ

1.4.2 ไฟไหมขนปานกลาง ถงรนแรง คอ ระยะเวลาไฟไหมไปแลว 4 นาท ถง 8 นาท อณหภมจะสงมากเกนกวา 400 องศาเซลเซยส หากจะใชเครองดบเพลง เบองตน ตองมความชานาญ และตองมอปกรณ จานวนมากเพยงพอ จงควรใช ระบบดบเพลงขนสง จงจะมความปลอดภย และมประสทธภาพมากกวา

1.4.3 ไฟไหมขนรนแรง คอ ระยะเวลาไฟไหมตอเนองไปแลว เกน 8 นาท และยงมเชอเพลงอกมากมายอณหภมจะสง มากกวา 600 องศาเซลเซยส ไฟจะลกลามขยายตวไปทกทศทางอยางรนแรงและรวดเรว การดบเพลงจะตองใชผทไดรบการฝกพรอมอปกรณในการระงบเหตขนรนแรง

2).การปองกนและระงบอคคภย เมอรภยนตรายจากไฟไหมแลว การปองกนมใหเกด จะเปนหนทางแรกทประชาชนทกคน ควรเลอกปฏบต ซงการปองกนนน

มหลกอยวา 1. กาจดสาเหต 2. คมเขตลกลาม 3. ลดความสญเสย

“ ปองกนอยาใหเกด คอสงประเสรฐสด ” 2.1). กาจดสาเหต สาเหตแหงอคคภย

1.1 ประมาท ในการใชเชอเพลง การใชความรอน การใชไฟฟา 1.2 อบตเหต ทงโดยธรรมชาต และเกดจากมนษย 1.3 ตดตอลกลาม การนาความรอน การพาความรอน การแผรงสความรอน 1.4 ลกไหมขนเอง การทาปฏกรยาทางเคม การหมกหมม อนทรยสารวางเพลง ทงทางตรง และ ทางออม 2.2). คมเขตลกลาม รบระงบ ยบยงไฟ ดวยการทาความเขาใจในหลก

ตวเลขรกษาชวต “ 3 – 4 – 6 เดนชดขวา รกษาชวต “

เลข 3 คอ องคประกอบของไฟ Component of Fire

องคประกอบของไฟม 3 อยาง คอ 1. ออกซเจน ( Oxygen )ไมตากวา 16 % (ในบรรยากาศ ปกตจะมออกซเจนอย ประมาณ 21 %) 2. เชอเพลง ( Fuel ) สวนทเปนไอ (เชอเพลงไมมไอ ไฟไมตด) 3. ความรอน ( Heat ) เพยงพอทาใหเกดการลกไหม ไฟจะตดเมอองคประกอบครบ 3 อยาง ทาปฏกรยาทางเคมตอเนองเปนลกโซ ( Chain Reaction )

การปองกนไฟ คอ การกาจดองคประกอบขอไฟ การดบไฟ คอ การกาจดองคประกอบของ ไฟ เชนกน

วธการดบไฟ จงมอยางนอย 3 วธ คอ 1. ทาใหอบอากาศ ขาดออกซเจน 2. ตดเชอเพลง กาจดเชอเพลงใหหมดไป 3. ลดความรอน ทาใหเยนตวลง * และการตดปฏกรยาลกโซ *

เลข 4 คอ ประเภทของไฟ Classification of Fire

ไฟม 4 ประเภท คอ A B C D ซงเปนขอกาหนดมาตรฐานสากล ไฟประเภท เอ มสญลกษณเปน รปตว A สขาวหรอดา อยในสามเหลยมสเขยว ไฟประเภท A คอ ไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนของแขงเชอเพลงธรรมดา เชน ฟน ฟาง ยาง ไม ผา กระดาษ พลาสตก หนงสตก หนงสตว ปอ นน ดาย รวมทงตวเราเอง วธดบไฟประเภท A ทดทสด คอ การลดความรอน (Cooling) โดยใชนา

ไฟประเภท บ มสญลกษณเปนรปตว B สขาวหรอดา อยในรปสเหลยม สแดง ไฟประเภท B คอ ไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนของเหลวและกาซ เชน นามนทกชนด แอลกอฮอล ทเนอร ยางมะตอยจารบ และกาซตดไฟทกชนด เปนตน วธดบไฟประเภท B ทดทสด คอ กาจดออกซเจน ทาใหอบอากาศ โดยคลมดบ ใชผงเคมแหง ใชฟองโฟมคลม

ไฟประเภท ซ มสญลกษณเปนรป C สขาวหรอดา อยในวงกลมสฟา ไฟประเภท C คอ ไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนของแขงทมกระแสไฟฟาไหลอย เชน อปกรณไฟฟาทกชนด การอารค การสปารค วธดบไฟประเภท C ทดทสด คอ ตดกระแสไฟฟา แลวจงใชกาซคารบอนไดออกไซด หรอ นายาเหลวระเหยทไมม CFCไลออกซเจนออกไป

ไฟประเภท ด มสญลกษณเปนรปตว D สขาวหรอดา อยในดาว 5 แฉก สเหลอง ไฟประเภท D คอไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนโลหะและสารเคมตดไฟ เชน วตถระเบด, ปยยเรย (แอมโมเนยมไนเตรต) , ผงแมกนเซยม ฯลฯ วธดบไฟประเภท D ทดทสด คอ การทาใหอบอากาศ หรอใชสารเคมเฉพาะ (หามใชนาเปน อนขาด) ซงตองศกษาหาขอมลแตละชนดของสารเคมหรอโลหะนนๆ

No Picture

เลข 6 คอ เครองดบเพลงแบบมอ Portable Fire Extinguishers

เครองดบเพลงแบบมอถอ (Portable Fire Extinguisher) หรออาจเรยกวาแบบยกหว มประโยชนในการระงบไฟเบองตน ไมควรฉดถาไมเหนแสงไฟ เครองดบเพลงมมากกวา 20 ชนด แตควรรเปนหลก 6 ชนด คอ

1. เครองดบเพลงชนดกรดโซดา ( Soda Acid )หรอกรดชนดอน ( นยมบรรจในถงสแดงไมมสาย ไมมคนบบ ) เวลาใช ตองทาใหหลอดบรรจกรดโซดาแตก ( โดยการทบปมเหนอถง ) เพอทาปฏรยากบนา เกดแกสขบดน ใหถอถงควาลง แลวนาจะพงผานหวฉดเขาดบไฟ ซงยงยากซบซอน ตรวจสอบ ยาก ปจจบนไมนยมใช ไมมจาหนายในเมองไทยแลว แตในตางประเทศยงมใชอย ใชดบไฟประเภท A อยางเดยว

2. เครองดบเพลงชนดฟองโฟม ( Foam )หรอ นาผสมสาร(Water Base) ( นยมบรรจในถงอลมเนยมสครมหรอถงสแตนเลส มหวฉดเปนหวฝกบว (Water Base บรรจถงสเขยว ) ในถงมนายาโฟมผสมกบนาแลวอดแรงดนไว ( นยมใชโฟม AFFF ) เวลาใช ถอดสลกและบบคนบบ แรงดนจะดนนาผสมกบโฟมผานหวฉดฝกบว พนออกมาเปนฟอง กระจายไปปกคลมบรเวณทเกดไฟไหม ทาใหอบอากาศขาดออกซเจน และลดความรอน ถาเปน"นาผสมสาร"Water Base"จะบรรจนาผสมสารสงเคราะหจากสมนไพร บางชนด มคณสมบตในการควบคมอณหภมและไมเปนสอไฟฟา แตการนาไปใชกบอปกรณ ไฟฟาอาจมผลเสยจากนาในระยะยาวได ใชดบไฟประเภท B และ A ( Water base ดบไฟ C ได )

3. เครองดบเพลงชนดนาสะสมแรงดน ( Water Pressure ) ( นยมบรรจถงแสตนเลส ตางประเทศบรรจถงกนสนมสแดง) บรรจนาอยในถง แลวอดแรงดนนาเขาไว จงเรยกวา นาสะสมแรงดน ควรเปนเครองดบเพลงหลก เนองจากวตถเชอเพลงประเภท A อาท ฟน ฟาง ยาง ไม ผา กระดาษ พลาสตก หนงสตก หนงสตว ปอ นน ดาย มอยทวไป และถาเปนสถานประกอบการทมพนกงาน เปนจานวนมาก สามารถนามาฝกสอนการดบเพลงไดเอง เพยงเตมนาแลวนาไปเตมลมตามปมนามน ทวไป สะดวก ประหยด (ขอทราบรายละเอยดเพมเตมไดท สมาคมฯ FARA โทร.0816393529) ใชดบไฟประเภท A

4. เครองดบเพลงชนดกาซคารบอนไดออกไซดหรอ ซโอท (Carbondioxide) ( นยมบรรจถงสแดง ตางประเทศบรรจถงสดา ) บรรจกาซคารบอนไดออกไซดไวในถงททนแรงดนสง ประมาณ 800 ถง1200 ปอนด ตอตารางนว ทปลายสายฉดจะมลกษณะเปนกระบอกหรอกรวย เวลาฉดจะมเสยงดงเลกนอย พรอมกบพนหมอกหมะออกมาไลความรอน และออกซเจนออกไป ควรใชภายในอาคารทตองการ ความสะอาด โดยฉดเขาใกลฐานของไฟใหมากทสด ประมาณ 1.5 – 2 เมตร เมอใชงานแลวจะไมมสงสกปรกหลงเหลอ ใชดบไฟประเภท C และ B

5. เครองดบเพลงชนดผงเคมแหง ( Dry Chemical Powder ) ( นยมบรรจถงสแดง ตางประเทศบรรจถงสฟา ) บรรจผงเคม ซง มหลายชนด หลายคณภาพไวในถง แลวอดแรงดนเขาไป เวลาใช ผงเคมจะถกดนออกไป คลมไฟทาใหอบอากาศ และทาปฏกรยาทางเคม ควรใชภายนอกอาคาร เพราะผงเคมเปนฝนละออง ฟงกระจายทาใหเกดความสกปรก และเปนอปสรรคในการเขาผจญเพลง อาจทาใหอปกรณไฟฟา ราคาแพง เสยหายได ในโรงพยาบาลบรเวณพนทปลอดเชอ หามใชเดดขาด เพราะผงเคมทมอณทเลกมาก เปนทแฝงตวของเชอโรค (แผนก IC ของโรงพยาบาล HA กรณาตรวจสอบดวย) ใชดบไฟไดดคอ ไฟประเภท B ผงเคมไมเปนสอไฟฟา สามารถดบไฟประเภท C ได (แตอปกรณไฟฟาอาจเสยหาย) การดบไฟประเภท A ตองมความชานาญและควรใชนาดบถาน

6. เครองดบเพลงชนดนายาเหลวระเหย ฮาโลตรอน ( Halotron ) ( นยมบรรจถงสเขยว) แตเดมบรรจนายาเหลวระเหย ชนด BCF Halon โบรโมคลอโร ไดฟลออโร ซงเปนสาร CFC ไวในถงสเหลอง ใชดบไฟไดดแตมสารพษ และในปจจบนองคการสหประชาชาต ประกาศให เลกผลตพรอมทงใหทกประเทศ ลดการใชจนหมดสน เพราะเปนสารททาลายสงแวดลอมโลก บางประเทศเชน ออสเตเลย ถอวาเปนสงผดกฏหมาย : ปจจบนนายาเหลวระเหยทไมมสาร CFC มหลายยหอ และหลายชอ ใชดบไฟประเภท C และ B สวนไฟประเภท A ตองมความชานาญ สามารถฉดใชไดไกลกวา กาซคารบอนไดออกไซดออกไซด คอระยะ 3-4 เมตร

การตรวจสอบแรงดนในถงดบเพลง

มาตรวด (Pressure Gauge) เครองดบเพลง

ถามมาตรวด (Pressure Gauge) ตองดทเขม “เขมตงยงใชได เขมเอยงซายไมไดการ” หากแรงดนไมม เขมจะเอยงมาทางซาย ตองรบนาไปเตมแรงดนทนท อยาตดตงไวใหคนเขาใจผด คดวายงใชได หากเขมเอยงไปทางขวาอาจเกดจากความรอนรอบถง ทาใหแรงดนในถงสงขนซงไมมผลเสย การตรวจสอบเครองดบเพลงนควรเปนหนาทของเจาของพนททตดตงเครองดบเพลงนนๆ ควรตรวจสอบอยางนอยเดอนละ 1ครงถาไมมมาตรวด (Pressure Gauge) คอเครองดบเพลงชนด กาซคารบอนไดออกไซด(ซโอท) ใชวธชงนาหนกกาซทอยในถง หาก ลดลงตากวา80 % ควรนาไปอดเพมเตม

การบารงรกษาเครองดบเพลง เครองดบเพลงเปนอปกรณทสาคญตอชวตและทรพยสนเปนอยางยง จงควรไดรบการดแลเอาใจใสใหสามารถใชงานไดอยางม ประสทธภาพในระยะยาวนาน ขนตอนทสาคญในการบารงรกษา คอ 1. อยาตดตงอปกรณดบเพลงไวใอณหภมสง มควาชน หรอเกดความ สกปรกไดงาย เชน ตากแดด ตากฝน ตดตงใกลจดกาเนดความรอนตางๆ อาท หมอตมนา เครองจกรทมความรอนสง เตาหงตม หองอบตางๆ เปนตน 2. ทาความสะอาดตวถงและอปกรณประกอบ (สายฉด,หวฉด)เปนประจา สมาเสมอ (อยางนอยเดอนละ 1 ครง) เพอใหดดมระเบยบและพรอมใชงาน 3. หากเปนเครองดบเพลงชนดผงเคมแหง ควรเคลอนผงเคมทบรรจอยภายใน โดยยกถงพลกควา-พลกหงาย 5-6 ครง (จนแนใจวาผงเคมแหงไมจบตวเปนกอน) อยางนอยเดอนละ 1 ครง 4. ตรวจสอบสลากวธใช ปายบอกจดตดตง ปาย แสดงกาหนดการบารงรกษา และผตรวจสอบ (Maintenance Tag )ใหสามารถอานออก ไดชดเจนตลอดเวลา หากทานไดตรวจสอบและบารงรกษาตามทกลาวมานแลว อปกรณของทานจะมอายยนยาว สามารถ ใชไดไมตากวา 5 ป

หมายเหต ขอใหระวงผไมหวงด มาหลอกทานเพอขอนาเครองดบเพลงไปเตมแรงดน หรอผงเคมแหง โดยอางวาเสอมสภาพ ทานควรซอเครองดบเพลงจากบรษทขายเครองดบเพลงทรบประกนอยางนอย 5 ป และในระยะเวลารบประกน หากแรงดนในถง ลดลง โดยทไมมการดงสายรด(Lockseal)สลกนรภย (Safety Pin) ออก บรษท ขายเครองดบเพลงนนจะตองทาการเตมแรงดน หรอผงเคมใหทานโดยไมคดคาใชจาย “ หากมขอสงสย กรณาตดตอสมาคมการดบเพลงและชวยชวต FARA ” โทร Hotline 01-4844838 , 01-6393529

การตดตงเครองดบเพลง

ใหตดตงสงจากพน โดยวดถงสวนทสงทสดของเครองดบเพลง ตองไมเกน 140 ซม.สาหรบถงดบเพลง ขนาดเบาทมนาหนกรวมไมเกน 10 กก. เพอใหทกคนสามารถหยบใชไดสะดวก และตดตงสงไมเกน 90 ซม.สาหรบถงขนาดหนก พรอมตดตงปายชตาแหนงไวเหนอเครองดบเพลงเพอใหมองเหนไดชดเจน ในระยะไกล จากทกมมมอง และทงกลางวนและ กลางคน เครองดบเพลงทกเครองทตดตงในประเทศไทย ตองมรายละเอยดเปน ภาษาไทยดวย และจะตองมปายระบระยะเวลาการตรวจสอบบารงรกษา (Maintenance Tag) ทเครองดบเพลงทกๆเครองดวย

( ซงกาหนดใหตรวจสอบอยางนอยเดอนละ 1 ครง โดยเจาของพนท )

วธใชเครองดบเพลงแบบมอถอ

ภาพ ขนตอน ทองจาใหขนใจ ขอสงเกตและขอควรระวง

การหวถง สนวเรยงชดตดกน จบใตคนบบดานลาง หนสายฉดไปดานหนา

หามยกหวทโคนสายฉดเพราะอาจทา ใหหก ขาด จนใชงานไมได

การนาพา แลวนาพาไป ควรนาไปทเกดเหต 2 ถง เพอสารอง ถาระงบไมอยในถงเดยว

มองหาเปาหมาย พอเหนแสงไฟ ไมเหนแสงไฟอยาฉด การเขาดบ ใหเขาเหนอลม หากเขาใตลม กาซพษควนไฟจะถกพดเขาหาตว ระยะหาง ระยะเหมาะสม 3 ถง 4 ม.ถาชนดซโอท 1½ ม. ถง 2 ม.

การดงสลก ดงสลกออกมา หมนใหเสนพลาสตกทคลองสลก ขาดกอน

ยกสายฉด ยกสายฉดตรงหนา ควรสงเกตใหแนใจวา จะนาสายฉดออกใชไดอยางไร

จบปลายสาย จบปลายใหมน จบปลายสายฉดใหแนน

บบคนบบ บบคนบบฉบพลน บบคนบบอยางแรง และตอเนอง

สายหวฉด สายหวฉดไปมา สายหวฉดเพอใหสารดบไฟจากถง ครอบคลมฐานของไฟ

การเลง เปาหมายตรงหนา ตามองเปาหมาย กมหรอยอตวเลกนอยเพอหลบควน

และความรอน

เปาหมาย ฉดทฐานไฟ ฉดกลบฐานของไฟ

ทศทางการฉด ฉดจากใกลไปไกล เมอแรงดนในถงลดลง ควรกาวเดนเขาสเปาหมาย

อยางระมดระวง

ดบใหสนท ดบไดแนนอน ตองแนใจวาไฟดบ กอนถอยอกจากทเกดเหต

หมายเหต : เครองดบเพลงแบบสะสมแรงดน จะมประสทธภาพในการดบไฟสง ใน 10 วนาทแรกเทานน (ระยะเวลารวมใน 1 ถง สวนใหญประมาณ 20 วนาท) กอนฉดใชจงควรมนใจวา จะฉดไดถกเปาหมาย : กอนนาเครองดบเพลงไปใช ตองมนใจวาเครองดบเพลงนนใชได และใชใหตรงกบประเภทของไฟ : ควรฉดใชเมอเหนแสงไฟเทานน : ระวงอนตรายจากแกสพษ ควนไฟ และการขาดอากาศหายใจ : ไมควรเขาดบไฟคนเดยว Don't fight fire alone : ไมมนใจ อยาเสยง ! only if you are trained and it is safe to do so.

“เดนชดขวา” ทศทางคนไทยเดนอยางปลอดภย เปนกฎสากลในเรองทศทางการเดนอยางปลอดภย คอ ใหเดนสวนทศรถยนตวง ประเทศไทยเรา รถวงชดซาย คนจงเดนชดขวา เพอจะไดแลเหนกนทงรถทงคนอกทงในกรณฉกเฉน ทมฝงชนจานวนมาก การหนภยจะไดรบความปลอดภยมากขน ไมสบสนและ

ไมเกดการชนหรอกดขวางทางกน…..คนไทยทกคน จงควรสานกและปฏบตไปในแนวทางเดยวกนน คอ “รถวงชดซาย คนเดนชดขวา” (เวลาสวนกน) ยามวกฤตจาเปนตองเคลอนยายผคนจานวนมาก ในสถานทคบแคบ

ใหใชคาวา “เดนชดขวา – แถวเรยงเดยว – หามดง – หามดน – หามผลก – หามแซง – กมตวตา” (ในกรณมควน)

สรป ตวเลขรกษาชวต ……… คอ “3 – 4 – 6 เดนชดขวา รกษาชวต” 3.3).ลดความสญเสย โดยใชขนตอน3ขนคอ

1.สารวจตรวจตรา 2.จดหาเครองมอ 3.ฝกปรอผใช

1). สารวจตรวจตรา 1.1 อปกรณเตอนภย

: เครองดกจบควน (Smoke detectors) : เครองดกจบความรอน (Heat detectors) : สญญาณแจงเหตเพลงไหม (Fire alarm) : แผงควบคมอปกรณเตอนภย (Fire control panel) ซงตองมทมดบเพลงคอยตอบสนอง ERT Emergency Response Team : โทรทศนวงจรปด (Close circuit TV)

1.2 อปกรณสองสวางฉกเฉน (Emergency light) 1.3 อปกรณดบเพลงอตโนมต

: หวฉดนาอตโนมต (Sprinkler) ฯลฯ 1.4 อปกรณดบเพลงประจาอาคาร

: ระบบทอยน (Stand pipe) : หวรบนาดบเพลง (Inlet Valve) : ปมนาดบเพลง (Fire Pump) : ทางจายนา (Fire Hydrant) : แหลงเกบนาสารอง (Water Tank) : มวนสายยางดบเพลงในวงลอ (Fire Hose Reel) : สายสงนาดบเพลงแบบแขวน (Fire Hose Rack) : มวนสายสงนาดบเพลง (Fire Delivery Hose)Hose Line : สายฉดนาดบเพลง (Fire fighting Hose) : สายสบนาดบเพลง (Suction Hose) เปนสายตวหนอน : หวฉดแบบตางๆ ( Nozzle) : เครองดบเพลงแบบถอหวตาง ๆ (Portable Fire Extinguisher) : ผาหมดบไฟ (Fire Blanket) : ฯลฯ

1.5 ทางหนไฟและอปกรณชวยชวตฉกเฉน ทางหนไฟ (Fire Exit) ใชเฉพาะหนไฟ ตองมประตททนไฟไดไมตากวา 2 ชม. ความกวางของประตมากกวา 1.10 เมตร ใหผลกเขาไปภายในชองไดตลอดเวลา และมอปกรณปดประตกลบเขามาเองโดยอตโนมต (โชคอพ) เมอเปดประตเขาไปแลวตองมชานพก ชองทางหนไฟตองทาดวยวสดทเปนคอนกรต ทนไฟไดไมตากวา 2 ชม. ลกตงบนไดสงไมเกน 20 ซม. ลกนอนไมแคบกวา 20 ซม. ตองมแสงสวางทมองเหนไดตลอดเวลา ตองไมมสงกดขวาง พนไมลน เครองปรบแรงดนอากาศในชองหนไฟ (Stair Pressurized)

ลานจอดเฮลคอปเตอร (Heliport) ลฟทดบเพลง (Fire - man Lift)

1.6 อปกรณชวยชวตอน ๆ เชน : ทอผาหนไฟฉกเฉน (Chute) : เบาะลมชวยชวต (Air Cushion) : รอกหนไฟ (Fire Escape Device) : หนากากหนไฟ (Emergency Smoke Mask) : หนากากกนควนพษแบบมถงอดอากาศ (S.C.B.A. Self Contained Breathing Apparatus) : บนไดลง (Emergency Ladder) ฯลฯ

1.7 ปายเตอนเพอความปลอดภยตาง ๆ (Safety Sign) : ปายทางออก – ทางเขา (Exit – Entrance) ใชเขา-ออกปกต : ปายทางออกฉกเฉน (Emergency Exit) ใชเฉพาะเหตฉกเฉน เชน หนาตาง, ทางลบ, บนไดลง : ปายทางหนไฟ (Fire Exit) ใชเฉพาะเวลาหนไฟ : ปายแสดงจดตดตง

- เครองดบเพลง - สายฉดนาดบเพลง - สญญาณแจงเหตเพลงไหม - ฯลฯ

: ปายบอกหองหรอชองทางทงหมดทม รวมทงบอกทางตนดวย : ปายแสดงพนท หรอวตถอนตราย

2). จดหาเครองมอ เมอสารวจแลววายงขาดสงใดควรจดซอ จดหาตามความเหมาะสม

3). ฝกปรอผใช : เมอมอปกรณแลวควรฝกอบรมใหบคลากรมความรโดยเนนวา “อยาเพยงชม สาธต แลวคดวาร คนจะรจะตองฝก” :ตองจดทาแผนฉกเฉนและทาการฝกซอมตามแผนนน ๆ โดยสมาเสมอ อยางนอยปละ 1 ครง ครงละ 10 เทยว ทกๆพนท ทกๆแผนก ทงกลางวน และกลางคนโดยปรบเปลยนเหตการณสมมตไปเรอยๆ พรอมทงมการประเมนอยางตอเนอง

ขนตอนทง 4 เมอมไฟไหม (ACTIONS TO BE CONSIDERED ON DISCOVERING A FIRE)

1. พบเหต FIRE In the event of fire. Remove people from immediate danger area. เมอพบเหตเพลงไหม ใหแจงเหตพรอมชวยคนทอยในอนตราย

2. แจงเหต ALARM Raise the alarm and follow your emergency procedures. แจงใหผอยใกลทเกดเหตร และไปกดสญญาณแจงเหต เพลงไหม (Fire Alarm) และดบไฟ

3. ระงบเหต EXTINGUISH Attempt to extinguish the fire only if you are trained and it is safe to do so. ผทรวามเหตเพลงไหม ตองเขาชวยกนดบไฟ ( ควรฝกใชเครองดบเพลงใหเปนทกคน ) และปฏบตตามแผนฉกเฉน

4. หนเหต ESCAPE Decide on meeting place outside where everyone will gather after they escape. Crawl low under smoke. ผไมมหนาทเกยวของกบการดบไฟ ใหรบหนทางชองหนไฟท ปลอดภยซงตองเตรยมไวอยางนอย 2 ทาง ใหหนลง อยาหนขน หากมกลมควนใหคลานตา แลวไปรวมตวทจดรวมพล เพอตรวจสอบจานวนคนวาออกมาครบ หรอตดคางในอาคาร

จดนดพบทเหมาะสม ควรมลกษณะดงน 1. ใกลและสะดวกตอการอพยพมากทสด 2. กวางขวางเพยงพอรบผอพยพ พรอมหนวยชวยเหลอและทรพยสนทเคลอนยายมา 3. หลกเลยงการขามถนนหรอเขาไปวนวายในถนนจนอาจเกดอนตราย 4. จะตองปลอดภยจากควนไฟ เปลวไฟ แรงระเบด

หลก"5 ตองปองกนไฟ"

กฎระเบยบทใชในชมชน

1. ตองจดใหเรยบรอย 2. ตองคอยซอมบารง 3. ตองมงทาตามกฎ 4. ตองลดความขดแยง 5. ตองรวมแรงเตรยมพรอม

1. ตองจดใหเรยบรอย จดบานเรอน สถานททางาน ทอยอาศยใหเรยบรอยอยาใหรกรงรง ระวงเรองการเดนสายไฟฟา การเกบเชอเพลง และ การใชความรอน ควรคานงถงทางหนเมอเกดเหตฉกเฉนดวย ซงอยางนอยตองม 2 ทาง และไมมสงกดขวาง 2. ตองคอยซอมบารง ดแลเอาใจใสอปกรณไฟฟา เครองจกรกล เครองมอหรออปกรณทกอใหเกดความรอนใหอยในสภาพ สมบรณและปลอดภยเสมอ 3. ตองมงทาตามกฎ ตองศกษาและทาความเขาใจกฎแหงความปลอดภยแลวปฏบตตาม อาท ไมปลอยใหเดกเลนไฟ จดธปเทยนบชาพระ โดยไมดแล สบบหรในทหามสบ เผาขยะมลฝอยโดยไมควบคม ฯลฯ 4. ตองลดความขดแยง ความขดแยง ความไมรก ไมสามคคกนในชมชน คอ ภยอนมหนต ควรสรางความกลมเกลยวใหเกดขน ทงเพอนบาน และหนวยราชการทเกยวของ 5. ตองรวมแรงเตรยมพรอม

1. เตรยมอปกรณดบเพลง ( ตองแนใจวาพรอมใช) นาใสตมพรอมภาชนะตก ทรายใสกระปอง สารวจ แหลงนา ตรวจสอบประปาหวแดงวามนาหรอไม ใชไดหรอเปลา 2. มแผนฉกเฉน และจดบคลากรทาหนาทตามแผน 3. เตรยมเสนทางหน เสนทางเขาระงบเหต และจดรวมพลของชมชน 4. มการฝกซอมเปนประจา อยางนอยปละ 2 ครง “พงระลกเสมอวา

"ไมมใครชวยทานได หากทานไมชวยตวเอง”

"สมาคมฯ FARA ยนดฝกซอมใหทกชมชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยไมคดคาใชจาย"

บญญต 10 ประการในอาคารสง ขอควรปฏบตเมออาศยในอาคารสง

ความรเบองตนเพอพนอคคภย A14 เปนแนวทางการเรยนรและปฏบตตนใหพนภยนตรายจากเพลงไหม ททกคนควรสนใจตงแตวยเยาว

ใชกาซหงตมใหปลอดภย 10 วธ LPG Safety

1) ตรวจสอบถงกาซและอปกรณประกอบ กอนนาเขาบาน 2) กลนกาซรนแรงผดปกต ใหปดวาลวทนท 3) เปดประต หนาตาง ระบายอากาศ ใหกาซเจอจาง 4) อยาทาใหเกดประกายไฟใดๆทงสน (หามเปด หรอปดเครองไฟฟา) 5) ใชไมกวาด กวาดกาซออกนอกบาน 6) ตรวจหารอยรว และแกไขทนทในทโลงแจง 7) สายสงกาซ และอปกรณ ตองมมาตรฐาน 8) อยาใหสายและถง อยใกลไฟจนเกดความรอน 9) หองนาทใชเครองทานารอนกาซ ตองมชองระบายอากาศ 10) ไฟลกไหมจากกาซ ใหเขาระงบเหตปดวาลว ถาทาไดโดยไมเสยง คณสมบตของกาซหงตม ( LP GAS) 1).เปนของเหลว ขยายตวเปนไอ 250 - 300 เทา 2).หนกกวาอากาศ 1.5 – 2 เทา 3).เบากวานา 4).ไมมส,ไมม กลน ( แตเตมกลนเอธลน เปอรแคปเทน เพอใหรเมอเกดการรวไหล ) 5).เปนตวทาละลายยางธรรมชาต

สาเหตของการเกดเพลงไหม

1.การเผาขยะและหญาแหง เปนสาเหตททาใหเกดเพลงไหมบอยทสด การเผาขยะหรอหญาแหงในทโลงแจง ควรทาดวยความระมดระวง # ควรเผาขยะในเตาเผา ในถงโลหะ หรอตะกราลวด # ควรเผาขยะคราวละเลกละนอย จะปลอดภยกวาการนาขยะมาสมเปนกองโต # ไมควรเผาขยะในขณะทลมแรง ขณะเผาควรเฝาดและอยใกล ๆ พรอมดวยถงใสนา เตรยมปองกนไฟลกลาม อยาใหกองไฟมอดดบเอง ควรใหนาราดขเถาทยงมควนคกรนอยใหดบสนท 2.ไฟฟาลดวงจร เปนสาเหตททาใหไฟไหมมากเปนอนดบสอง เนองจาก # สายไฟทใชมขนาดเลก ไมพอกบปรมาณกระแสทใชกบเครองใชไฟฟาประจาบาน # สายไฟฟาเกาชารดจนเสอมสภาพ # การใชฟวสไมถกขนาด # การทงเครองใชไฟฟาบางอยาง เชน เตารดไฟฟา เตาตมนาไฟฟา ทงไวเพอไปทาธระอยางอน อาจจะลม ทาใหเกดความรอน และเกดเพลงไหมได 3.การใชนามนเชอเพลงไมถกวธ # บางคนมกงาย ชอบตดไฟเตาถานหรอฟน ดวยการราดนามนเชอเพลง # การเคยวนามนหมรอนจดเกนไป การเคยวเทยนไขนามนกาซ เพอนาไปเชดถพนบาน # สตรทใชสเปรยฉดผม เปนวตถไวไฟ เชนเดยวกบนามนเบนซน

# นามนรถยนตเปนวตถไวไฟ # สพน นามนทนเนอร หรอสนามนแหงแรว เปนวตถไวไฟทงสน # ผงฝนจานวนมากจากเครองดดฝน อาจจะระเบดได ถาไปเคาะฝนลงบนเปลวเพลง # การจดตะเกยงนามน หรอเทยนไขใกลมง มกทาใหเกดไฟไหมไดบอยครง 4.การสบบหรและการใชไมขดไฟ # คนมกงาย สะเพรา เผลอเรอ ทงกนบหรโดยไมดบใหสนทลงบนพน บนกองขยะ บนหญาแหง # การจดบหรขณะเตมนามนรถยนตในปมนามน # การเขยเถาบหรรอน ๆ ลงบนวตถเชอเพลง # อยาสบบหรบนทนอนเปนอนขาด # ควรเกบไมขดไฟใหพนมอเดก แตถาเดกโตถงวยทอยากลองจดไมขดไฟเลน ควรอนญาตใหเลนโดยอยในความควบคม อยางใกลชด 5.การดบไฟในเตาหงตมไมสนท # ควรฝกนสยดแลดบไฟใหสนททกครง ภายหลงประกอบอาหารเสรจสนแลว อยาปลอยใหถานหรอฟน มอดดบเองในเตาเปนอนขาด

6.การจดธปเทยนบชาพระ # ควรปกเสยบไวในกระถางธป อยาปกเสยบไวในทอนทไมปลอดภย เทยนกควรปกไวในเชงเทยนเชนกน และอยาปลอยใหลกไหมนาน ๆ โดยไมมผดแล ผใชไมควรทงหอง หรอเขานอนกอนธปดบ # การเผากระดาษเงนกระดาษทองเพอไหวเจา ควรทาในภาชนะโลหะ เชน กระปองหรอปบ ทสามารถควบคม มใหกระดาษปลวไปทาความเสยหายในทอนได # การจดยากนยง ควรกระทาในภาชนะทปกปดไดมดชด และไมควรทงไว หากเลกใชควรดบใหสนทเสยกอน

กาซหงตม คอ อะไร ?

ประเภทของกาซหงตม

1. กาซมเธน กาซชนดนมคณสมบตไมมส ไมมกลน และใหเปลวไฟทมความรอนสง

2. กาซอเธน พบปนอยในกาซธรรมชาต

3. กาซโพรเพน ไดจากการกลนลาดบสวน ของนามนปโตรเลยม และมอยในกาซธรรมชาต

4. กาซบวเทน ไดจากการกลนลาดบสวน ของนามนปโตรเลยมเชนกน

กาซปโตรเลยมทนามาบรรจถง ใชตามครวเรอนในประเทศไทย เปนกาซผสมของโพรเพน และบวเทนในอตราสวน 70 ตอ 30 สวนตามลาดบ ตามปกตไมมส ไมมกลน และไมมรส หนกกวาอากาศ 1.5 - 2.0 เทา เพอความปลอดภยแกผใช บรษทผผลตจะเตมกลนลงไป โดยใชสารเอธลเมอรแคนแทน 2%

สวนประกอบของอปกรณหงตมทใชกาซ

1. ถงกาซ ทาดวยเหลกเหนยวพเศษ ททนทานตอแรงอดสงอยางนอย 480 ปอนด/ตารางนว ไ ทนตอแรงอดไดถง 1300 ปอนด/ตารางนว สวนใหญจะระเบดท 1600 ปอนด/ตารางนว แตในการบรรจกาซในถงจรง ๆ แลว ใชความดนเพยง50 ปอนด/ตารางนวเทานน ถงขนาดเลกบรรจกาซได 25 ก.ก. ถงขนาดใหญบรรจกาซได 50 ก.ก.

2. ลนนรภย เพอปองกนไมใหกาซรวไหล หรอถากาซภายในถงขยายตวมาก ทาใหมความดนสงขน จงตดตงลนนรภยไวในหวถง ซงสามารถปดเปดไดเอง โดยอตโนมต ถาความดนของกาซในถงสงถง 375 ปอนด/ตารางนว ลนนรภยจะเปดออกเอง ทาใหความดนภายในถง ลดลงอยในระดบทปลอดภย

3. เครองปรบความดนกาซ แมวาความดนในถงกาซจะสงถง 50 ปอนด/ตารางนว แตสาหรบในครวเรอนนน จะใชความดนกาซททอตรงหวเตากาซ เพยง 0.4 ปอนด/ตารางนว จงจาเปนตองใชเครองปรบความดนกาซ เพอใหลดนอยลง มาตามทกาหนดไว นอกจากน เครองปรบความดน ยงชวยปรบความดนภายในถงกาซ ทออกมาทปลายทอ มความดนคงทอยเสมอดวย ไมวาความดนภายในถงกาซ จะลดลงไปเทาไดกตาม อนเนองมาจากกาซถกใชหมดไปเรอย ๆ

4. สายนากาซ เปนอปกรณทเชอมตอ ระหวางเครองปรบความดนกาซทหวถง กบเตากาซ สายนากาซไมควรใชสายยางธรรมชาต หรอสายพลาสตกธรรมดาเปนอนขาด แตควรใชสาย พวซ เทานน และไมควรยาวเกน 2 เมตร

5. เตากาซ มหลายชนด ชนดจดดวยไมขดไฟ ชนดจดดวยไฟฟา หรอชนดจดดวยแมกนโต เปนตน

ความปลอดภยเกยวกบถงกาซ

ถงกาซควรตงอยในรมแดดสองไมถง และใหหางจากเตากาซอยางนอย 1 เมตร แตไมเกน 2 เมตร ถาสามารถตงถงกาซใหอยนอกครวได จะชวยใหปลอดภยมากขน ไมควรเกบถงกาซในทมความรอนสง และวสดทเกดประกายไฟหรอตดไฟงาย

ถงกาซขนาดเลก 25 ก.ก. จะลมยาก แตถงกาซขนาดใหญ 50 ก.ก. จะสง ลมงาย ควรใชโซรดถงกาซตดกบผนง เพราะถาถงลม สายนากาซหลดจากตวถงหรอเตา ในขณะทกาลงใชกาซอย กาซในถงจะพงออกมา ทาใหไฟลกลามขนโดยทวไป ถาถงกาซและลนนรภยฟาด หรอกระแทกกบแงวตถจนหก กาซจะพงออกมาอยางรนแรง จะสามารถตดไฟได ในระยะหาง 5-10 เมตร และอาจเกดระเบดอยางรนแรง

ควรตงเตากาซใหสงกวา หรออยางนอยอยในระดบเดยวกบหวกาซ เพอปองกนไมใหความรอนจากเตา ทาลายสายสงกาซ

ตงถงกาซใหตรง อยาใหอยในลกษณะนอนหรอเอน

ตงถงกาซอยในทอากาศถายเทเขาออกไดสะดวก อยาเกบถงกาซไวในหองปรบอากาศ หรอหองทปดประตหนาตางทบ

ตงถงกาซบนพนแหงเรยบ อยาตงบนพนขรขระ หรอเอยงไมสมาเสมอ

การเคลอนยายถงกาซ อยาใหวธกลงถงไปบนพน แตควรใชรถเขน หรอหมนถงไปบนขาถงกาซ

ถาถงกาซรว จะเหนคราบเกรดนาแขงสขาวเยนจบทบรเวณนน ถาไมแนใจอยาจดไมขดไฟสองดเปนอนขาด ควรใชนาสบทารอบ ๆ บรเวณทสงสย หากรวจรงจะปรากฏฟองสบโปงออกมา

ถาถงกาซรว ตองรบเคลอนยายไปในทปลอดภย เชน ในสนามกลางแจง ใหหางจากบานเรอนประมาณอยางนอย 18 เมตร

อยาโยนหรอปลอยถงกาซกระแทกกบพน

อยาตงถงกาซไวในททมนายาเคม หรอไอนาทสามารถกดกรอนโลหะได

ความปลอดภยเกยวกบสายนากาซ

1. ใชสายนากาซ พวซ เทานน อยาใชสายยาง หรอสายพลาสตกธรรมดา

2. สายนากาซ ไมควรยาวเกน 2 เมตร หากยาวเกนไป อาจถกสะดดจนถงลม

3. ไมควรตดตงสายนากาซออมเตา เพราะอาจไดรบความรอน และละลายได และอยาเดนสายใกลประต หนาตาง

4. หมนตรวจสายนากาซวา มรอยหก งอ ปร ขาดหรอไม หากปรากฏเชนนน ควรรบเปลยนเสย อนง สายนากาซ พวซ เมอใชไปนาน อาจเสอมสภาพจนรสกแขง ซงแสดงวาหมดสภาพแลว ควรรบเปลยนใหมเชนกน โดยทวไป ควรเปลยนสายนากาซใหมทก 3 ป

ความปลอดภยเกยวกบเตากาซ

1. ควรตงเตากาซบนพนเรยบ ราบ แหง และแขงแรง

2. อยาตงเตาไฟบรเวณทมลมพดแรง เปลวไฟจะดบ

3. ตงแตกาซใหชดฝาผนง เพอปองกนมใหผใชเออมมอดบ

4. ตงเตากาซในททมแสงสวางเพยงพอ และมอากาศถายเทสะดวก

ขอควรปฏบตเกยวกบการใชเตากาซ

1. ถาเปนเตากาซชนดจดดวยไมขดไฟ ใหจดไมขดไฟแลวจอทหวเตา หางประมาณครงนวกอน จงจะเปดปมปดเปดกาซ การเปดกาซรอไวกอน โดยทงชวงนานเกนไปกวาจะจดไมขดไฟ กาซจะออกมามาก เปลวไฟอาจลวก หรอไหมรางกายได

2. อยาใชไฟแชคจดเตากาซ อาจเกดอนตรายได

3. อยาจดไมขดไฟ สองหาของทตกในครว หรอสองหารอยรวของกาซเปนอนขาด

4. เมอเขาครวไดกลนกาซ อยาจดไมขดไฟ หรอเปดสวทซไฟฟา หรอเสยบหรอถอดปลกไฟฟาภายในครวเปนอนขาด แตควรรบเปดหนาตาง ประตทกบาน และรบออกจากหอง ใหลมไลระบายกาซออกนอกหองใหหมด จงคอยตรวจดรอยรวดวยการใชนาสบ

5. กอนจดเตากาซ ควรใหอากาศในหองถายเทเสยกอน เชน เปดประต หนาตาง เพอไลกาซ ทอาจตกคางอย หรอรวออกใหหมด

6. ขณะใชเตากาซ ตองคอยดวา ไฟทหวเตายงตดอยหรอไม เพราะอาจมลมกรรโชกมา หรอนาในภาชนะเดอดลนทาใหไฟดบ ในกรณเชนนไมควรตดไฟไหมทนท แตควรไลอากาศออกเสยกอน

7. เมอเลกใชกาซทกครง ใหปดปมกาซทเตา และทเครองปรบความดน ตรงถงกาซใหเรยบรอยทกครง

8. ควรตดตงพดลมระบายอากาศไวในครว โดยตดไวขางลางใกลพน เพอดดกาซทอาจรวออกไปขางนอก

9. ครวใชเตากาซ ควรตดสวทซไฟฟาไวนอกครว การปดสวทซไฟฟา จะมประกายไฟฟา ททาใหกาซตดไฟได

10. ผประกอบอาหาร ควรแตงกายดวยเครองแตงกาย ทไมกกเกบกาซไวในเสอผา โดยเฉพาะกางเกง เสอผาหนา ๆ อาจจะตดไฟได

11. อยาถายกาซจากถงหนง ไปยงอกถงหนงอนขาด อาจจะระเบดไดงาย

12. อยาวางสงของใด ๆ ทตดไฟบนเตากาซ

13. ควรมชองระบายอากาศ หรอตดเครองดดอากาศ ในหองนาทใชเครองทาความรอนดวยกาซ

14. หมนตรวจสอบดสภาพของอปกรณกาซทกสวน ทถงเตา หวปรบความดนกาซ ถงกาซ ลนปดเปดกาซ และสายนากาซจากถงไปยงหวเตา วาชารดหรอไม และอยในสภาพทปลอดภยเพยงใด ถาไมแนใจตามชางผชานาญมาตรวจสอบ

15. ถาเกดไฟลกไหมทถงกาซ หรอสายนากาซ ใหใชน าสาดทเปลวไฟแรง ๆ อยาใหผาคลมถง หรอเอาผาปด หรอเอาทรายสาด จะไมไดผล