รายงานสภาวะการศกษาไทย ป 2557/2558

ปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21

รศ.วทยากร เชยงกล

บทท 1

สภาวะการเมอง เศรษฐกจ และสงคมไทย

ในป 2557-ครงปแรก 2558

การเมองวนกลบมาอยภายใตอ านาจของทหาร ,

เศรษฐกจคงพฒนาตามแนวทางทนนยมอตสาหกรรม

ทมผลตอการกระจายทรพยสนและรายไดไมเปนธรรม,

สงคมและสงแวดลอมยงคงมปญหาแบบเดม ทมผล

ท าใหการศกษาคงด าเนนแบบแกปญหาเฉพาะหนาไป

ตามระบบราชการ

ความดอยพฒนาทางเศรษฐกจ การเมอง สงคม

มผลกระทบตอการจดการศกษา ความดอยพฒนาทาง

การศกษากสงผลใหการพฒนาทางเศรษฐกจ การเมอง

สงคม มขอจ ากดดวยเชนกน จงจะตองปฏรปท ง

การศกษาและเศรษฐกจการเมองควบคกนไป

บทท 2

สภาวะการจดการศกษาไทยป 2556-2557

งบการศกษาไทยคงขยายตวจาก 4.9 แสนลานบาท

ในปงบประมาณ 2556 เปน 5.32 แสนลานบาท

ขณะทจ านวนนกเรยน นกศกษา ผส าเรจการศกษาเรม

ลดลงในบางระดบ เนองจากประชากรวยเรยนลดลง,

โครงสรางแบบราชการรวมศนยยงคงไมเปลยนแปลง

สดสวนนกเรยนรฐบาลมากกวาเอกชนคงอยทระดบ

80:40 นกเรยนรฐบาลจดโดยสวนกลางมากกวา

องคกรทองถนและกรงเทพฯ ในสดสวน 84:16

นกเรยนสายสามญมากกวาสายอาชวะในสดสวน

60:40

การออกกลางคนยงคงมสดสวนสง เดกทเขาชน ป.1

ในป 2545 จ านวน 1.08 ลานคน ไดอยเรยนตอถง

ชน ม.6 ปวช.3 ในป 2556 จ านวน 6.86 แสนคน

ออกไประหวางทาง 4 แสนคน หรอคดเปน 37%

ของเดกรนทเขาชน ป.1 พรอมกน

ในป 2556 ครสวนใหญรอยละ 60 (4.4 แสนคน)

จบปรญญาตร มครทจะจบปรญญาโทเพยงรอยละ

15 เทานน สดสวนน ไมไดดขนจากเมอหลายปกอน

ปการศกษาของคนไทยในป 2557 เทากบ 9.0

เพมขนเลกนอย

แรงงานสวนใหญรอยละ 48.6 ของผมงานท า มการศกษา

แคระดบประถมและต ากวา คะแนนเฉลยของนกเรยนทง

ประเทศ จากผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาต ทง

ระดบ ป.6, ม.3 และ ม.6 ในวชาสามญ 5 วชา ในป 2557

ย งคงอ ย ใน เกณฑต า โดย เฉพาะว ช าภาษาอ งกฤษ

คณตศาสตร และวทยาศาสตร

มความแตกตางของผลการสอบระหวางกรงเทพฯ

และเมองใหญ ทมเศรษฐกจดและจงหวดอนทจบ

สงกวา รวมทงความแตกตางระหวางโรงเรยนใหญ

ทมชอเสยง นกเรยนเกงไปสอบเขามาก 300 กวา

แหง และโรงเรยนทวไปอก 3 หมนกวาแหง

บทท 3

ปญหาสถานะเศรษฐกจสงคมไทย

ความสามารถในการแขงขน

เปรยบเทยบกบประเทศตางๆ

ไทยมประชากรมากเปนอนดบท 20 และมพนท

การเกษตรใหญเปนอนดบท 19 ของโลก แตพฒนาคน

และเศรษฐกจไดคอนขางนอยกวาประเทศอน ผลตภณฑ

มวลรวมภายในประเทศอยล าดบท 32 ของโลก และ

ผลตภณฑมวลรวมตอหวประชากรอยทล าดบ 94 ของโลก

ความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจอยระดบกลางๆ แต

กต ากวาประเทศเอเชยตะวนออกอนๆ และสงคโปร มาเลเซย

โดยเฉพาะดชนดานการพฒนาการศกษา วทยาศาสตร

เทคโนโลยนวตกรรม ไทยจะอยคอนขางไปทางทาย รวมทงผล

การทดสอบนกเรยนนานาชาตตามโครงการ PISA ของกลม

ประเทศ OECD ในวชาการอาน คณตศาสตร วทยาศาสตร

นกเรยนไทยท าคะแนนเฉลยประเทศไดอนดบราว 50

จาก 65ประเทศ/เขตเศรษฐกจ และต ากวาเวยดนามดวย

ดชนสงคมอนๆ ไทยกอยในเกณฑต า เชน ดชนการพฒนา

มนษยของ UNDP ไทยอยอนดบท 89

สวนดชนทสะทอนปญหาหรอดานลบของการพฒนา เชน

ปญหาดานการทจรตฉอฉล, ปญหาอบตเหตทางบก, ปญหา

อาชญากรรมความรนแรง, ปญหาเดกวยรนทอง, ปญหาการ

ท าลายสงแวดลอม ฯลฯ ไทยกตดอนดบสง เมอเทยบกบขนาด

ประชากรและระดบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยกบ

ประเทศอน

บทท 4

การจดการศกษาใหกาวทนโลก

ในศตวรรษท 21

โลกสมยใหมเนนการใชความร ทกษะท คดวเคราะหเปน

มจนตนาการ และเรยนร อะไรใหมๆ ไดด ปรบตวไดเกง

แกปญหาไดเกง การจดการศกษาจงจะตองเปลยนแปลงอยาง

ขนานใหญ เพอพฒนาพลเมองทฉลาด รบผดชอบ คดวเคราะห

สงเคราะห ประยกตใชเปน มความสามารถในการท างาน

แกไขปญหา และแขงขนทางเศรษฐกจไดมากขน

ประเทศไทยจ าเปนตองปฏรปการจดการศกษา

อยางเขาใจสภาพปญหา เปาหมาย แนวทางการ

พฒนาเศรษฐกจสงคมอยางมประสทธภาพ อยาง

ฉลาดเหนการณไกลเพอประโยชนคนสวนใหญ

บทท 5

การปฏรปคร อาจารย และผบรหารการศกษา

แนวทางปฏรปครอาจารยทส าคญคอ การยบคณะสาขาวชาดานการ

ผลตครใหเหลอนอยลง คดเลอกเฉพาะคณะสาขาวชาทมคณภาพสง

มาควบรวมกน คดอาจารยเกงๆ มาท างานรวมกน เปนสถาบน

ฝกหดครท เนนคณภาพและเนนการเรยนร ความร และทกษะ

ส าหรบโลกศตวรรษท 21 คดเลอกนกศกษาทเรยนเกง และตงใจ

เปนครมาเรยน มทนการศกษาให และมต าแหนงงานใหเมอเรยนจบ

โดยปรบอตราเงนเดอนครใหสงขน

ปฏรประบบบรหารครและโรงเรยนใหเปนอสระ เปนประชาธปไตยและมความ

รบผดชอบสงขน ครมโอกาสกาวหนาตามความสามารถและความตงใจในการ

ท างาน การปฏรปครอาจารย ผบรหารสถาบนการศกษา สามารถเรยนร จาก

ประสบการณของประเทศและเขตเศรษฐกจทประสบความส าเรจ เชน

ฟนแลนด สงคโปร เซยงไฮ แตตองท าความเขาใจทงระบบ ขณะเดยวกน

กควรเ พมผลตอบแทนใหแรงจงใจครควบคไปกบการจดฝกอบรม

ชวยเหลอพฒนาครอยางตอเนอง

บทท 6

การปฏรปหลกสตรการเรยนการสอน

และการประเมนผล

ปฏรปหลกสตรใหเปนทเนนผลลพธหรอสมรรถนะ

เพอสรางใหผเรยนมความรทกษะทจ าเปนส าหรบโลก

ศตวรรษท 21 โดยจะตองมการตดตามสนบสนน

ฝกอบรมใหครอาจารย เ ขาใจ มความร ทกษะ

ทสามารถท าตามหลกสตรทปฏรปไดจรง

ตองปฏรปวธการเรยนการสอน และการประเมนผล

ผเรยนใหเปนการสอบแบบคดวเคราะห ประยกตใช

เปน แกปญหาเปนดวย สอดคลองกบหลกสตรใหม

บทท 7

การปฏรประบบการบรหาร

และการแกปญหาทส าคญ

ปฏรประบบ รหารแบบลดอ านาจบทบาทของ

กระทรวงศกษาธการจากการบรหารการศกษาเอง

มาเปนผก ากบประสานงานสนบสนนกระจายอ านาจ

และความรบผดชอบ ใหกบเขตการศกษา ชมชน

สถานศกษาโดยตรงเพมขน

มการจดระบบก ากบตรวจสอบดแลและรวมมอกนท างานโดย

ภาค 4 ฝายคอ กระทรวงศกษาธการ, ครอาจารยผปฏบตงาน

ผทรงคณวฒ, ประชาชน และองคกรทองถน เพอปฏรป

สถานศกษา ใหสามารถบรหารอยางมประสทธภาพ จดการ

เรยนการสอน การวดผลทมคณภาพ ผลตพลเมองทมความร

ทกษะทพรอมใชงานไดในโลกศตวรรษท 21

บทท 8

สรปภาพรวม

และแนวทางการปฏรปการศกษาใหไดผลจรง

แกท ปญหาใหญ คอการปฏรปอาจารย หลกสตร

วธการสอน การประเมนผลใหเปนแบบคดวเคราะห

สงเคราะห ประยกตใชแกปญหาเปนเพมข น ท าให

โรงเรยนทงประเทศมคณภาพสงข น ใกลเคยงกบ

โรงเรยนชนน าทมชอเสยงเพมขน

การจดการศกษาทกาวทนโลกศตวรรษท 21 คอ ตองมผบรหาร

สถาบน และครอาจารย ทฉลาดและมความร ความสามารถ

จดการศกษาใหผเรยนสวนใหญมความร ทกษะแบบคดวเคราะห

สงเคราะห ประยกตใชเปน สามารถแกปญหา เรยนร สงใหมๆ

ไดดวยตนเอง มความเปนผน าในระดบตางๆ ทจะไปแขงขนกบ

คนอนและประเทศอนๆ ไดอยางแทจรง