รายงานการประชุมวิชาการ ( proceedings · 2018-10-27 ·...

243
รายงานการประชุมวิชาการ ( PROCEEDINGS) การประชุมวิชาการและนาเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 7 การพัฒนาคุณภาพงานวิจัยสู่สังคม วันเสาร์ที่ 19 พฤศจิกายน 2559 ณ อาคารคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น พิมพ์เมื่อ : ธันวาคม 2559 จัดพิมพ์เผยแพร่ : สานักวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น 4 หมู่ 11 ลาดสวาย ลาลูกกา ปทุมธานี 12150 โทรศัพท์ 02-563-5252 อีเมล์ [email protected] เว็บไซต์ http://www.western.ac.th/westernnew/main.php พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์ห้างหุ้นส่วนจากัด มีน เซอร์วิส ซัพพลาย 29/97 ซอยสุวินทวงศ์ 31 ถนนสุวินทวงศ์ ลาผักชี หนองจอก กรุงเทพฯ 10530 โทรศัพท์ 02-326-4124-5, 02-988-3599 Email: [email protected]

Upload: others

Post on 16-Feb-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

รายงานการประชมวชาการ (PROCEEDINGS) การประชมวชาการและน าเสนอผลงานวจยระดบชาต ครงท 7 การพฒนาคณภาพงานวจยสสงคม วนเสารท 19 พฤศจกายน 2559 ณ อาคารคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน พมพเมอ : ธนวาคม 2559 จดพมพเผยแพร : ส านกวจยและบรการวชาการ

มหาวทยาลยเวสเทรน 4 หม 11 ลาดสวาย ล าลกกา ปทมธาน 12150 โทรศพท 02-563-5252 อเมล [email protected] เวบไซต http://www.western.ac.th/westernnew/main.php

พมพท : โรงพมพหางหนสวนจ ากด มน เซอรวส ซพพลาย 29/97 ซอยสวนทวงศ 31 ถนนสวนทวงศ ล าผกช หนองจอก กรงเทพฯ 10530 โทรศพท 02-326-4124-5, 02-988-3599 Email: [email protected]

ค ำน ำ

มหาวทยาลยเวสเทรน ตระหนกถงความส าคญของการวจยและการสรางองคความรจากการวจย รวมทงการสรางเวทการแลกเปลยนเรยนรใหกบนกวชาการ นกวจย คณาจารย นสตและนกศกษา ตลอดจนผสนใจอยางตอเนอง จงไดท าความรวมมอกบส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต มหาวทยาลยราชภฏพระนคร มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย วทยาลยทองสข และวทยาลยนอรทเทรน จดใหมการประชมวชาการและน า เส นอ ผลง านวจย ระดบ ชาต คร งท 7 ในหว ขอ “ก ารพฒ นาคณภ าพ งานวจยส สง คม” โดยมวตถประสงคหลกเพอเผยแพรผลงานวชาการ อนจะน าไปสการประยกตใชผลงานวจยดานสงคมศาสตร วทยาศาสตรสขภาพ และวทยาศาสตรเทคโนโลยใหเกดประโยชน และเพอสรางแนวคดการสงเสรมการวจย ตามยทธศาสตรแกสถาบนตางๆทเกยวของ

เอกสารการประชมทางวชาการและน าเสนองานวจยระดบชาต ครงท 7 จดพมพขนเพอเผยแพรผลงานวจยของอาจารย นกวชาการ นสต และนกศกษา จากสถาบนอดมศกษาตางๆใหกวางขวาง โดยมเปาหมายใหบคคลหรอองคกรทเกยวของไดน าผลการวจยไปใชพฒนาองคกรใหเกดประสทธผลและประสทธภาพตอไป คณะผจดท าเอกสารการประชมทางวชาการและน าเสนอผลงานวจยระดบชาต ครงท 7 ขอขอบคณผเขารวมสมมนาและผน าเสนอผลงานวชาการ ผทรงคณวฒและผเชยวชาญทสละเวลาในการใหขอแนะน าและพฒนาบทความจนเปนผลงานทมความสมบรณยงขน หวงวาเอกสารฉบบ นจะอ านวยประโยชนตอผอานและผน าไปประยกตใชตอไป

ประธานคณะท างานจดท าเอกสารเผยแพรผลงานวจย

รปแบบการประชมและน าเสนอบทความวจย 1. การบรรยายพเศษโดยวทยากรกตตมศกด ( Keynote Speaker ) 2. การน าเสนอบทความวจยภาคบรรยาย ( Oral Presentation ) 3. การน าเสนอผลงานวจยภาคโปสเตอร ( Poster Presentation ) ระยะเวลาการประชม วนเสารท ๑๙ พฤศจกายน 2559 น าเสนอผลงานวจยทงภาคบรรยายและโปสเตอร สถานทจดการประชมวชาการและน าเสนอบทความวจย ณ อาคารคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน ผเขารวมโครงการ กลมเปาหมายจ านวน 250 คน ประกอบดวย 1. อาจารยและนสตของมหาวทยาลยเวสเทรน

2. อาจารยและนสตจากมหาวทยาลยตางๆ 3. นกวชาการ นกวจย และประชาชนผสนใจทวไป ผลทคาดวาจะไดรบ 1. อาจารย นกวจย นสต นกศกษา ไดเผยแพรงานวจยขอคนพบใหม ซงเปนประโยชนตอการพฒนา ทางวชาการไดรบความรเกยวกบการพฒนาศกยภาพงานวจยเพอการพฒนาทยงยน 2. คณาจารย นกวชาการ และนกวจยมโอกาสน าเสนอผลงานวจย และแลกเปลยนเรยนรกบวทยากรผเชยวชาญในสาขาอนๆ 3. นสตและนกศกษามโอกาสน าเสนอผลงานวจยและแลกเปลยนเรยนรกบวทยากรผเชยวชาญในสาขาอนๆ 4. เปนการสรางการจดการเรยนร ใหกบนสตของมหาวทยาลยตางๆ เพอใหเกดองคความรทจะน าไปใชปรบระบบการศกษาตอไป 5. มเครอขายความรวมมอระหวางสถาบนการศกษาและนกวจยระดบชาต ก าหนดการลงทะเบยนและรบบทความวจย

ขนตอนการด าเนนงาน ระยะเวลา 1. ก าหนดการลงทะเบยน และช าระเงน

2. ก าหนดการสงบทความ/ฉบบแกไข

๓. ประกาศรายชอ

๔. น าเสนอบทความ

๑๕ กนยายน 2559 – ๓๐ ตลาคม 2559

๑๕ กนยายน 2559 – ๕ พฤศจกายน 2559

๑๐ พฤศจกายน 2559

๑๙ พฤศจกายน 2559

ลกษณะบทความวจยและการน าเสนอผลงานวจย 1. บทความวจยทจะน าเสนอในการประชมจะตองเปนผลงานทไมเคยตพมพหรอเผยแพรมากอน 2. การน าเสนอผลงาน ใหน าเสนอแบบบรรยาย (Oral Presentation) ในทประชม โดยใชเวลาในการน าเสนอไมเกน 15 นาท ซกถามจากวทยากร 5 นาท (รวมไมเกน 20 นาท) 3. บทความวจยฉบบเตมทผน าเสนอผลงานไดปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะจากผทรงคณวฒแลว จะไดตพมพเผยแพรใน Proceeding ของการประชม อตราคาลงทะเบยน

ประเภทการเขารวม อตราคาลงทะเบยน 1. เขารวมประชม รบฟงการบรรยายพเศษ โดยไมน าเสนอบทความ

2. เขารวมประชมและน าเสนอบทความวจย

บคคลภายนอก 1,000 บาท (รวมคาอาหารกลางวนและอาหารวาง 2 มอ) โดยลงทะเบยนและช าระเงนภายในวนท ๓๐ ตลาคม 2559

บคคลภายนอก นสตและนกศกษา 3,200 บาท / เรอง (รวมคาอาหารกลางวนและอาหารวาง 2 มอ) ทงนตองช าระเงน ภายในวนท ๓๐ ตลาคม 2559

หมายเหต 1. เมอมการช าระเงนคาลงทะเบยนแลว ทางผจดงานสมมนาจะไมคนเงนคาลงทะเบยนไมวากรณใดๆ ทงสน 2. อตราคาลงทะเบยนนรวมเอกสารประกอบการประชม อาหารกลางวนและอาหารวาง 2 มอ การลงทะเบยนทางเวบไซต เมอผสมครท าการช าระเงนคาลงทะเบยนเรยบรอยแลว ใหผสมครเขาไปกรอกขอมลเพอลงทะเบยน รบรหสประจ าตว ท http://www.western.ac.th/westernnew/wtu-research/ โดยผสมครตองกรอกขอมลใหครบถวนแลวกดยนยนเพอรบรหสประจ าตว จากนนตรวจสอบขอมลและกดยนยนอกครง จงจะถอวาการสมครเสรจสมบรณ การสงบทความ

เมอผสมครท าการช าระเงนและลงทะเบยนทางเวบไซตเรยบรอยแลวใหสงเอกสารบทความวจยฉบบเตม ความยาวไมเกน 10 หนา จ านวน 1 ชด ซดไฟลบทความฉบบเตม จ านวน 1 แผน (ภายในบรรจทงไฟล Word และ ไฟล PDF) มาท

ส านกวจยและบรการวชาการ มหาวทยาลยเวสเทรน

เลขท 4 หม 11 ถ.หทยราษฎร ต.ลาดสวาย อ.ล าลกกา จ.ปทมธาน 12150

สอบถามขอมลเพมเตม โทร.0-2563-5252 ตอ ๑๖๐๐/๑๖๑๐ หรอ E-mail address: [email protected]

สารบญ ชอเรอง/ชอผวจย หนา ความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกล 1 ระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 รองศาสตราจารย ดร.สนตชย พลสวสด

Why Change ? 14 Dr.D.C.young

การบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา 17 ประถมศกษาขอนแกน เขต 4

ดร.สาคร มหาหงค

ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง 25 ของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ดร.โสภณ ข าทพ การประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ 36 (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

ดร.จราภรณ สภสงห

การพฒนาการเรยนร เรอง “การคณ” โดยการจดการเรยนรแบบกลมรวมมอ 46 ชวยเหลอส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทยนครปฐม

ดร.นภาภรณ ธญญา

การบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของผบรหารในสถานศกษา 53 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 ดร.นษฐวด จรโรจนภญโญ การศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต 64 อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร ดร.ปนณชา อตตมะเวทน

สารบญ ชอเรอง/ชอนสต หนา

การศกษาการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ 72 ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย ปยาพร อภสนทรางกร อารย ล ามะยศ ชมพนท ธราวทย ภทรภรณ ศรบรนทร ณฐกรณ หรญโท

การใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 2 82 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย

ชมพนท ธราวทย

การศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย 92 พงศพฒน เหลาคนคา จกร อบมา

ศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 102 คชสห เจรญสข

การวางแผนยทธศาสตร 112 ดร.อภรตน สงหตระหงาน แนวคดการตลาดศรทธา และการประยกตใชทางการตลาด 123

อาจารยเพลนพรรณ โชตพงษ

ปจจยแหงความส าเรจในการเปนผประกอบการธรกจขนาดกลาง 128 และขนาดยอม : SMEs กรณศกษาในจงหวดนครศรธรรมราช พรญา กณฑบตร

คณลกษณะของบณฑตทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญช 140 มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการ จรชญา งามข า พชรนทร โสมปาน

สารบญ ชอเรอง/ชอนสต หนา การศกษาพฤตกรรมของรถตดออยและคณลกษณะของรถตดออย 149

อาจารยกตตศกด ฤาแรง อาจารยณฐกฤษ นอยกอน การศกษาความเหมาะสมของเสนทางการขนสงขยะ 161 รตกา โพธศรทอง

ดร.ธรวฒ เจอณรงคฤทธ

การศกษาการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะ 170 จกรพงษ กลนสะอาด ดร.สหพล ทมพงษ การก าหนดระยะเวลาพกการลงโทษนกโทษเดดขาด 178 ดร.ศรพงษ โสภา การพฒนาเศรษฐกจ การเมอง และสงคมกบยทธศาสตรการปฏรป 184 กระบวนการยตธรรมทางอาญา

ผชวยศาสตราจารย ดร.สบพงศ สขสม

บทบาทองคการบรหารสวนต าบลในการสงเสรมพฒนาผสงอายหลงป ’60 193 ดร.พภสสรณ วรภทรถระกล การสรางผน าในองคกร 206 ดร.ตรเนตร ตนตระกล การจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน 214 พราวพชชา เถลงพล

ความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 RELATIONSHIP BETWEEN ONLINE LEARNING SYSTEM AND OBTAINING SERVICE OF STUDENT FACULTY OF EDUCATION MASTER OF EDUCATION ADMINISTRATION PROGRAM WESTERN UNIVERSITY IN THE SCHOOL YEAR 2016 ผวจย รองศาสตราจารย ดร.สนตชย พลสวสด

บรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ

การวจยมวตถประสงค (1) เพอศกษาการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน และเจาหนาท CNE สวนกลางในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลน (2) เพอศกษาการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลย เวสเทรน (3) เพอศกษาความสมพนธของผบรหารและอาจารยผสอนศกษาศาสตรมหาบณฑตมตอนสตเรยนออนไลน มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 ประชากรทใชในการวจย ไดแก นสตทเรยนศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน จ านวน 532 คน ผวจยก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยวธเปรยบเทยบกบตารางส าเรจรปของเครซและมอรแกน (Krejcie and Morgan ; 1970) ไดกลมตวอยาง 223 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม สถตทใชวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และวเคราะหความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 ใชคาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson Correlation Coefficient) ผลการวจยพบวา (1) การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอนศกษาศาสตรมหาบณฑต โดยรวมอยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ ผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน รอลงมา คอ อาจารยผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกล ศกษาศาสตรมหาบณฑต สวนดานทนอยทสด คอ เจาหนาท CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง (2) การจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน โดยรวมอยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยมากทสด คอ ดานการจดการเรยนการสอน รองลงมา คอ ดานการจดการสวนดานทนอยทสด คอ ดานทรพยากรการบรหาร (3) ความสมพนธการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอนและเจาหนาท CNE กบการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน โดยภาพรวมการไดรบบรการมความสมพนธกบการศกษาทางไกลอยในระดบสงไปในทางบวกและทศทางเดยวกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการจดการสมพนธกบการไดรบบรการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลนอยในระดบปานกลาง ดานทรพยากรการบรหารอยในระดบสง ดานการจดการเรยนการสอนอยในระดบปานกลาง และดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลอยในระดบสงไปในทางบวกและทศทางเดยวกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ค าส าคญ : การไดรบบรการ /การจดการ / การศกษาทางไกลระบบออนไลน

1

ABSTRACT The purposes of the study were : 1) to study obtaining servicer from administrations instructors and central CNE in online learning system, 2) to study management online learning system Western University 3) to study relationship between administrations and instructors faculty of education master of education toward the students online system Western University in the school years 2016. The study population was 570 students. A sample size of 223 was determined using the Krejcie and Morgain table. The instrument used for collecting data was a rating scale questionnaire. Statistics used to analyze the data were percentage, mean, standard deviation and pearson Correlation Coefficient. The findings of the study were as follows : 1. The obtaining service from the administrations, instructors and CNE faculty of education as a whole and each aspect were at high level, the aspect that gained the highest mean score was administrations program Western University, while the aspect instructors ranked next, the aspect that gained the lowest was central CNE service. 2. The online learning system of Western University as a whole and each aspect were at high level the aspect that gained the highest mean score was learning and teaching while the aspect management ranked next the aspect that gained lowest was the resources management. 3. The relationship between online learning system and obtaining of students faculty of education masters of education administration program Western University from administrators, instructors and central CNE service as a whole were obtaining at high level and found that the way to the positive and the same direction, and the relation were significant at .01 level. When consider each aspect found that the aspect management had relation with obtaining service online learning system were at moderate level. The aspect resources administrations were at high level, the aspect learning and teaching were at moderate level, and the aspect information online system were at high level. The way to the positive and the same direction, and the relation were significant at .01 level. Keywords: During Service/ Management / Online System of Graduate School บทน า

ในสงคมแหงการเปลยนแปลงททวโลกเตมไปดวยขาวสารและขอมลตางๆ ทลวนสง ผลกระทบตอการด าเนนชวตและการตดสนใจของผคนอยางหลกเลยงไมได ผทสามารถเขาถง และมความแมนตรงของขาวสารและขอมลมากกวา (Knowledge – Base – Economy) ความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยดานตางๆ ไดมการพฒนาไปอยางรวดเรว ทามกลางความเปลยนแปลงของสงคมทเปนกระแสแหงความเปนโลกาภวฒน อนเปนสงคมทตองอาศยองคความร ไดมการคดคนวทยาการใหมๆ ทมสาระความรเพมเตมตลอดเวลา ความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยและสารสนเทศ การเปลยนแปลงทางการศกษาทเกดขนอยางรวดเรว ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฉบบท 11 พ.ศ. 2554 – 2559 มงเนนยทธศาสตร การเพมสมรรถนะและขดความสามารถการแขงขนของประเทศ ใหความส าคญกบการพฒนาคนมคณภาพ ท าใหการศกษาจ าเปนตองมงสความเปนเลศ และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฉบบท 9 พทธศกราช 2545 ไดกลาวไวตอนหนงวา “จะสงเสรม ใหคนมงานท า โดยมงสรางอาชพแกแรงงานทสามารถประกอบอาชพสวนตวและผประกอบการขนาดเลก โดยใหความส าคญกบผประกอบอาชพสวนตวและเปนผประกอบการ

2

ขนาดเลก โดยสงเสรมใหผตกงานและผวางงาน โดยเฉพาะผส าเรจอาชวศกษา หรออดมศกษาให มความรในการประกอบอาชพ สวนตวหรอธรกจขนาดเลก (แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 9. 2545 : 43)

การศกษาในปจจบนและในอนาคต จะเปดโอกาสใหทกคนไดม โอกาสไดเรยน รฐกใหความส าคญกบการศกษา เพราะ คนเราสามารถเรยนรไดตลอดชวต นกเทคโนโลยไดเขามามบทบาทในการจดการศกษาทางไกล และจะมบทบาทส าคญมากในอนาคต เพราะ นกเทคโนโลยอยในฐานะ ผผลต สอทใชในการเรยนการสอนทางไกล ตองมการผลตสอทมความเหมาะสมกบผเรยน สอการเรยนการสอนทดเรยนแลวเกดประสทธภาพในการเรยนมากยงขน การเรยนกจะประสบความส าเรจ ดงนนนกเทคโนโลยตองมการเรยนรสงตาง ๆ ไมวาจะเปนเรองทางการศกษา เรองเทคโนโลย เพอน าสงตาง ๆ เหลานมาสราง พฒนาและปรบปรง สอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ เมอผเรยนน าไปใชในการศกษาแลวท าใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพมากยงขน

จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด 9 มาตรา 63 นน นกเทคโนโลยการศกษาอาจถอไดวาเปน ผใช เพราะรฐไดมการจดสรรคลนความถ สอตวน าและโครงสรางพนฐานทจ าเปนตอการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารในรปอน เพอใชประโยชนส าหรบการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ การศกษาตามอธยาศย การทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรมตามความจ าเปน ดงนนนกเทคโนโลยการศกษา จงสามารถทจะใชคลนความถ สอตวน า หรอโครงสรางพนฐานอน ๆ ไมวาจะเปน วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม หรอสออน ๆ เพอน าสอตาง ๆ เหลานมาใชในการศกษาทางไกล เพอใหการศกษาทางไกลเกดประสทธภาพมากยงขน การศกษาทางไกลจะเปนการขยายโอกาสทางการศกษา ใหผเรยนทอยตามพนทตาง ๆ ของประเทศไทย ไดมโอกาสทจะไดรบการศกษา อกทงยงสามารถแกปญหาการขาดแคลนอาจารยหรอครผสอนไดอกดวย การเรยนการสอนทางไกลท าใหเกดความเสมอภาคทางการศกษา เปนการกระจายการศกษาไปสทกภมภาคของประเทศโดยเฉพาะชมชนทอยหางไกล เปนการศกษาตลอดชวต บคคลทวไปทสนใจสามารถเรยนรได ซงจดไดวาเปนการพฒนาคณภาพประชากรของประเทศไดอกทางหนง อกทงการเรยนการสอนทางไกลยงชวยประหยดคาใชจายของผสอนหรอครทจะตองเดนทางไปสอน และของผเรยนหรอนกเรยนทจะตองเดนทางมาเรยนไดอกทางหนง แตเมอรฐไดมการจดสรรคลนความถแลว กตองมมาตรการทคอยระวงไมใหพวกททจรต น าเอาสอตาง ๆ ไปใชในทางทผดหรอเพอประโยชนของตนเองและพวกพอง เจตนาทดของรฐอาจจะกลายเปนเครองมอของกลมบคคลบางกลมได และในอนาคตเทคโนโลยตองมความเจรญกาวหนามากยงขน นกเทคโนโลยตองมการตดตามขาวสารและเรยนรเทคโนโลยอยตลอดเวลาเพอทจะสามารถท าเทคโนโลยใหม ๆ เหลานนมาใชในการศกษาทางไกลใหมประสทธภาพมากยงขนตอไป

การศกษาทางไกลอกรปแบบหนงทเปนระบบการเรยนทางไกลผานเครอขายอนเตอรเนต ทนยมเรยกกนวา E-Learning หรอ Electronic Learning กเปนสวนส าคญและมคณคายงตอการจดการศกษาของไทยใหมประสทธภาพ และเปนไปอยางทวถงทกคน E-Learning หรอ Electronic Learning หมายถง รปแบบการเรยนการสอนแบบใหม ทม การประยกตใชเทคโนโลยสออเลกทรอนกสสมยใหม มวตถประสงคทเอออ านวยใหผเรยนสามารถเรยนรองคความร(knowledge) ไดโดยไมจ ากดเวลาและสถานท (Anywhere-Anytime Learning) เพอใหระบบการเรยนการสอนเปนไปไดอยางมประสทธภาพมากขน ซงน าเปนสมหาวทยาลยเสมอนจรง เปนการผนวกเอาความร ความสามารถ เทคโนโลย และผเชยวชาญจากหลายสาขาวชา เชน คอมพวเตอร ครศาสตร นเทศศาสตร และวศวกรรมศาสตร มาประมวลความรแลวน ามาพฒนาซอฟตแวร อนน าไปสการเสนอ (Delivery) องคความร และความรวมมอกน (Collaboration) เพอใหเกดการเรยนร จากค านยามและความหมายขางตน สรปไดวา “Virtual University” หมายถง สถาบนการศกษาทมการจดการเรยนการสอน ไมวาจะเปนการบรหารการศกษา การใหบรการทางการศกษา

3

อปกรณการศกษา การใหค าปรกษา และการศกษา ผานเวบไซตโดยอาศยเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยในการจดการด าเนนการ เพออ านวยความสะดวกใหผเรยนสามารถทจะก าหนดเวลาเรยน เรยนรไดทกททกเวลา ตามความตองการของตนเอง ซงเปนการสนบสนนใหเกดการเรยนรตลอดชวต

จากความส าคญของการศกษาทางไกลทกลาวมาแลวขางตน ท าใหการศกษาหรอการเรยนแบบน าตนเองของนสต เพอเปนการพฒนาการจดการศกษาทางไกล ใหสอดคลองกบความตองการของนสต โดยศกษาจากบทบาทของผทเกยวของกบการศกษาทางไกลของมหาวทยาลย วามความสมพนธกบปจจ ยการจดการ ดานทรพยากรการบรหารดานการจดการเรยนการสอน และดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลน เพอกอใหเกดรปแบบการจดการศกษาแบบใหมทมการประยกตใชเทคโนโลยสออเลกทรอนกส เปนเครอขายสารสนเทศเพอพฒนาการศกษาของมหาวทยามากขน วตถประสงคของการวจย

1. การวจยเรองการความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 มวตถประสงคในการวจยดงน

2. เพอศกษาการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน และเจาหนาท CNE สวนกลางในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลน

3. เพอศกษาการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน 4. เพอศกษาความสมพนธของผบรหารและอาจารยผสอนศกษาศาสตรมหาบณฑตมตอนสต

เรยนออนไลน มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 กรอบแนวคดการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน และเจาหนาท CNE ในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลน ประกอบดวย 1. ผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน 2. อาจารยผรบผดชอบการจดการศกษา

ทางไกลศกษาศาสตรมหาบณฑต 3. เจาหนา CNE ประจ าศนยการศกษา

ทางไกลสวนกลาง มหาวทยาลยเวสเทรน

การจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน โดยจ าแนก 4 ดาน ดงน 1. ดานการจดการ 2. ดานทรพยากรการบรหาร 3. ดานการจดการเรยนการสอน 4. ดานคณภาพของเทคโนโลย

การศกษาทางไกลระบบออนไลน

4

วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวยาง

ประชากร ไดแก นสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย เวสเทรน เรยนทางไกลในประเทศไทย จ านวน 532 คน (บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเวสเทรน. 2559)

กลมตวอยาง ไดแก จากการเปดตารางของ Robert V. Krejcie and Earyle W. Morgan. (1970 : 608 – 609) ไดกลมตวอยาง 223 คน

แผนการสมตวอยาง ใชวธการสมตวอยางแบบสดสวน (Stratified Random Sampling) โดยแยกกลมศนยการศกษาทางการของมหาวทยาลยเวสเทรน จนครบจ านวนตามสดสวน ประชากรและกลมตวอยางปการศกษา 2559 เครองมอทใชในการวจย

เครองทใชในการวจยครงนเปน แบบสอบถามเกยวกบความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 ผวจยไดสรางขน ลกษณะของแบบสอบถามแบงเปน 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 เปนแบบสอบถามการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน ศกษาศาสตรมหาบณฑต และเจาหนาท CNE สวนกลางในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลน ค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนตอการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของมหาวทยาลยเวสเทรน ทง 4 ดาน คอ การจดการ ทรพยากรการบรหาร การจดการเรยนการสอน คณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของขอค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบตามแนวคดของ ลเคอรท (Likert) การเกบรวบรวมขอมล

1. ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมโดยวธการ รวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยสงหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามไปยง ศนยการศกษาทางไกลมหาวทยาลยเวสเทรน ซงมขนตอนการด าเนนงานดงน

2. ขอหนงสอจาก บณฑตวทยาลยมหาวทยาลย เวส เทรน ถ งศนยการศกษาทางไกลมหาวทยาลยเวสเทรน เพอขออนญาตและขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

3. ด า เนนการเกบรวบรวมขอมลโดยวธส งแบบสอบถามไปยงศนยการศกษาทางไกลมหาวทยาลยเวสเทรนเพอแจกแกนสตนกศกษาในแตละศนยการศกษา และเกบรวบรวมขอมลกลบดวยตนเอง และทางไปรษณย

4. ไดรบแบบสอบถามกลบคนและตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม มความสมบรณ 323 ฉบบคดเปนรอยละ 100 ของแบบสอบถามทสงไปทงหมด

5. น าคะแนนทไดหาคาสถตดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรป และใชคาสถตในการวเคราะห ดงน

1. การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน ศกษาศาสตรมหาบณฑต และเจาหนาท CNE สวนกลางในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลน ใชการหาคาเฉลย ( : mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D. :Standard Deviation)

5

2. การจดการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของมหาวทยาลยเวสเทรน ทง 4 ดาน คอ การจดการ ทรพยากรการบรหาร การจดการเรยนการสอน คณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลน ใชการหาคาเฉลย ( : mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D. :Standard Deviation)

3. ความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559 ใชคาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson Correlation Coefficient) โดยแปลความหมายคาสมประสทธสหสมพนธ ตามเกณฑดงตอไปน

คาสมประสทธสหสมพนธ .90 ขนไปหมายถง มความสมพนธในระดบสงมาก คาสมประสทธสหสมพนธ .70-90 หมายถง มความสมพนธในระดบสง คาสมประสทธสหสมพนธ .50-.70 หมายถง มความสมพนธในระดบปานกลาง คาสมประสทธสหสมพนธ .30-.50 หมายถง มความสมพนธในระดบต า คาสมประสทธสหสมพนธ .30 ลงมาหมายถง มความสมพนธในระดบต ามาก คาสมประสทธสหสมพนธ .00 ลงมาหมายถง ไมมความสมพนธกนเชงเสนตรง 4. การพจารณาวาตวแปรมความสมพนธกนหรอไมระดบใด จะไมพจารณาจากตวเลขทค านวณได

เพยงปรการเดยวเทานน โดยเฉพาะอยางยง ถาเปนการหาความสมพนธระหวางตวแปรโดยการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จะตองมการทดสอบนยส าคญของ r ทค านวณไดดวย จงจะแปรผลไดถกตอง โดยการทดสอบนยส าคญทางสคา r จาก Hoและ H1ดงน Ho = P = 0 , H1≠ 0 โดยใชการทดสอบคา (t-test)

จากสตร t = √

r แทน คาสมประสทธสหสมพนธทค านวณได N แทน จ านวนขอมลหรอจ านวนคน

สรปผลการวจย

1. การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอนศกษาศาสตรมหาบณฑต โดยรวมอยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ ผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน รอลงมา คอ อาจารยผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกล ศกษาศาสตรมหาบณฑต สวนดานทนอยทสด คอ เจาหนาท CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง ดงตารางท 1 ตารางท 1 คาคะแนนเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) ความคดเหนของคณาจารยทม

ตอภาวะผน าของผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชนสวนกลาง

การไดรบบรการ n = 223

SD ระดบ ล าดบ 1. ผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน 4.22 .660 มากทสด 1

2. อาจารยผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกลศกษาศาสตรมหาบณฑต

4.18 .687 มาก 2

3. เจาหนา CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง

4.17 .723 มาก 3

เฉลยรวม 4.14 .662 มาก

6

2. การจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน โดยรวมอยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยมากทสด คอ ดานการจดการเรยนการสอน รองลงมา คอ ดานการจดการสวนดานทนอยทสด คอ ดานทรพยากรการบรการ ดงตารางท 2

องคประกอบหลก n = 338

SD ระดบ ล าดบ 1. ดานการจดการ 4.12 .716 มาก 2 2. ดานทรพยากรการบรหาร 4.04 .740 มาก 4 3. ดานการจดการเรยนการสอน 4.21 .699 มากทสด 1 4. ดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกล

ระบบออนไลน 4.08 .699 มาก 3

เฉลยรวม 4.13 .704 มาก 3. ความสมพนธการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอนและเจาหนาท CNE กบการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนของมหาวทยาลยเวสเทรน โดยภาพรวมการไดรบบรการมความสมพนธกบการศกษาทางไกลอยในระดบสงไปในทางบวกและทศทางเดยวกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการจดการสมพนธกบการไดรบบรการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลนอยในระดบปานกลาง ดานทรพยากรการบรหารอยในระดบสง ตวการจดการเรยนการสอนอยในระดบปานกลาง และดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลอยในระดบสงไปในทางบวกและทศทางเดยวกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01ดงตารางท 3 ตารางท 3 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบ

ออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต

การจดการศกษาทางไกลผานระบบ

ออนไลน

คาสมประสทธสหสมพนธPearson

Correlation

การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน และเจาหนาท CNE

ดานการจดการ ดานทรพยากร

การบรหาร ดานการจดการเรยนการสอน

ดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกล

ภาพรวมการไดรบบรการ

ผบรหารมหาวทยาลย เวสเทรน

Value .695** .697* .707** .704** .730** Sig .000 .000 .000 .000 .000

อาจารยผรบผดชอบ Value .680** .702** .658** .685** .751** Sig .000 .000 .000 .000 .000

เจาหนา CNE ประจ าศนย

Value .699** .701** .703** .704** .741** Sig .000 .000 .000 .000 .000

ภาพรวมการจดการศกษาทางไกล

Value .683** .738** .684** .724** .741** Sig .000 .000 .000 .000 .000

มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

7

อภปรายผลการวจย จากการศกษาน าไปสผลการอภปรายดงตอไปน 1. วเคราะหการไดรบบรการจากผบรหาร อาจารยผสอน ศกษาศาสตรมหาบณฑต และเจาหนาท CNE สวนกลางในการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนโดยรวมแลวอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน อยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอเจาหนา CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง จะเหนไดวาทางมหาวทยาลยใหความส าคญกบการจดการศกษาทางไกลผานระบบออนไลนเปนอยางมาก และนสตทเขาศกษากมความพงพอใจกบการจดการศกษาในระบบดงกลาว สอดคลองกบงานวจยของ อไรวรรณ กรณานนทกจจา (2547) การศกษาเรองความพงพอใจของครและนกเรยนโรงเรยนวงไกลกงวล ระดบประถมศกษาทมตอการเรยนการสอนดวยระบบทางไกลผานดาวเทยมผลการวจยพบวา นกเรยนสวนใหญพงพอใจในวธการจดการเรยนการสอนในหองเรยนตนทางในระดบมากทกรายการ ในขณะทนกเรยนไมพงพอใจใจและพงพอใจนอยในการจดการเรยนการสอนในหองเรยนปลายทางทกรายการ และสอดคลองกบงานวจยของ จรรยา พลสมคร (2548) การศกษาเรองการจดการศกษาทางไกลผานดาวเทยม ระดบประถมศกษา ตามโครงการโรงเรยนวงไกลกงวล: กรณศกษากลมโรงเรยนราชประชานเคราะห ผลการศกษาพบวา ผบรหารสถานศกษา ครผสอน ครผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกลกลมโรงเรยนราชประชานเคราะห มความคดเหนตอการจดการศกษาทางไกลผานดาวเทยม ระดบประถมศกษา มความเหมาะสมอยในระดบมาก 1.1 ดานผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรน โดยรวมแลวอยในระดบมากทสด โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ มการก าหนดเปาหมายการจดการศกษาทางไกลออนไลนอยางชดเจน สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ สามารถประสานงานไดเปนอยางด จะเหนไดวาผบรหารมการก าหนดนโยบายการจดการศกษาระบบออนไลนทด ตรงกบวตถประสงคของโครงการ และยงสนบสนนใหเกดการศกษาอยางทวถง เปดชองทางในผทตองการศกษาไดมโอกาสมากขน แตหากไดรบผบรหารจะประสานความรวมมอกบทงหนวยงานในการพฒนาระบบการศกษาทางไกลของมหาวทยาลย จะยงมการพฒนาการจดการศกษาทางไกลของมหาวทยาลยใหมประสทธภาพมากขน สอดคลองกบแนวคดของ โรเบรต (Roberts & Others, 1989) อภญญา นยวรตน (2541 : 15) กดานนท มลทอง (2543 : 42 - 43)และสมาล สงขศร (2545 : 43 - 45) กลาววาการศกษาทางไกลเปนการน าเอาสอและเทคโนโลยใหม ๆ มาใชในการศกษา การใชสอและเทคโนโลยการศกษา มความส าคญมากตอการจดการศกษาทางไกล เพราะเปนการศกษาทมไดเกดขนในเฉพาะหองเรยนเทานน แตเกดขนทบานหรอสถานทอนใดทผเรยนสะดวกทจะใชเปนส าคญ นอกจากน ยงเปนการศกษาทพยายามใชสอและเทคโนโลยแทนการสอน โดยครผสอนโดยตรงใหมากทสด โดยสอและเทคโนโลยทน ามาใชนน จะตองมการวางแผนเพอใหสามารถอ านวยประโยชน และทดแทนการสอนดวยตวบคคลไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ 1.2 ดานอาจารยผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกล ศกษาศาสตรมหาบณฑต โดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ มความรความสามารถในรายวชาทสอน สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ การจดกจรรมรวมกบผเรยน จะเหนไดวาอาจารยทด าเนนการสอนในโครงการการศกษาทางไกลระบบออนไลนของมหาวทยาลยเปนผมความรความสามารถ นสตมความพงอใจในตวอาจารยผสอน แตปจจบนนสตยงมปญหาในการเขาพบ และขอค าปรกษากบอาจารยผสอน จากแนวคดของนกการศกษาเกยวกบการศกษาทางไกล คอ โรเบรต (Roberts & Others, 1989) อภญญา นยวรตน (2541 : 15) กดานนท มลทอง (2543 : 42 - 43)และสมาล สงขศร (2545 : 43 - 45) สามารถสรปวามการวางแผน เตรยมการอยางเปนระบบ การศกษาทางไกลจะมการวางแผนอยางเปนระบบทกขนตอน เรมตงแตการ

8

พฒนาหลกสตร การผลตสอ การสงหลกสตรไปยงครผสอนการสงสอไปยงผเรยน และการตดตามประเมนผล การผลตสอการสอน ด าเนนการโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒ 1.3 ดานเจาหนา CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง โดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ เจาหนาทมความซอสตยสจรต สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ เจาหนาทมจ านวนเพยงพอในการใหบรการ จะเหนไดวา เจาหนาท CNE ทปฏบตงานภายในศนย มความตงใจในการใหบรการ แกนกศกษา แตดวยจ านวนนสตทเพมขน และปญหาในของแตละบคคลทไมเหมอนกน ท าใหปรมาณของเจาหนาทในการใหบรการไมเพยงพอตอความตองการของนสตสอดคลองกบแนวคดของ เลอมใส ใจแจง (2546: 31 -34) ไดเสนอแนวความคดในการบรการประชาชนทดและมคณภาพตองอาศยเทคนค กลยทธ ทกษะทจะท าใหชนะใจผรบบรการ ซงสามารถกระท าไดทงกอนการตดตอระหวางการตดตอและหลกการตดตอโดยไดรบการบรการจากตวบคคลทกระดบในองคกร รวมทงผบรหารขององคกรนน ๆ ทงนการบรการทด จะเปนเครองมอชวยใหผตดตอรบบรการเกดความเชอถอ ศรทธา และสรางภาพลกษณ ซงจะมผลในการใชบรการตาง ๆ ในโอกาส 2. วเคราะหการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของมหาวทยาลยเวสเทรน ทง 4 ดาน คอ การจดการ ทรพยากรการบรหาร การจดการเรยนการสอน คณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลน โดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ ดานการจดการเรยนการสอนสวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ ดานทรพยากรการบรหาร จะเหนไดวาการจดการศกษาทางไกลของมหาวทยาลยมมาตรฐาน ไดรบการยอมรบจากกระทรวง และนสตนกศกษาทเขาศกษามความเหนตอการจดการศกษาอยในระดบด ยอมรบตอกระบวนการจดการศกษาทางไกลของมหาวทยาลยทจะมสวนในการพฒนานสตใหไดรบความรตามหลกสตร เพอจะน าความรไปพฒนางานทตนเองปฏบตงานอยในอนาคตได สอดคลองกบแนวคดของ สมาล สงขศร (2545: 11 - 17) ไดสรปการศกษาในพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 การศกษา หมายถง กระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคมโดยการถายทอดความร การฝก การอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอม สงคมการเรยนรและปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวตและสอดคลองกบงานวจยของ สมบรณ ลขตยงวรา และสมาล สงขศร (2556) ศกษาการพฒนารปแบบการศกษาทางไกลส าหรบคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ นกศกษามผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนการเรยน มความพงพอใจ มเจตคตทดและมพฤตกรรมทางการเรยนทเกดจากการน าความรรายวชาทเรยนดวยการศกษาทางไกลไปใชอยในระดบมากและสอดคลองกบงานวจยของ ศรากร บญปถมภ และสมพงษ แตงตาด (2558) ศกษาเรอง การพฒนาระบบการจดการศกษาทางไกลบนเครอขายคอมพวเตอร ส าหรบนกศกษาระบบทวภาคของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ผลการศกษา พบวา นกศกษามความพงพอใจ ตอระบบการจดการศกษาทางไกลบนเครอขายคอมพวเตอรอยในระดบมาก 2.1 ดานการจดการ โดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอ การจดการเรยนการสอนสอดคลองกบขอก าหนดของกระทรวงศกษาธการ สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ การตดตามและสรปผลการด าเนนงาน จะเหนไดวา การจดการของทางมหาวทยาลยเกยวกบโครงการการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลน มมาตรฐาน มการตรวจสอบมาตรฐานจาก สกอ. ไดรบการรบรองจากกระทรวงศกษาธการ เกยวกบการจดการเรยนการสอน ถงอยางไรทางมหาวทยาลยกตองมการสรปผล และตดตามการด าเนนงานอยเสมอ เพอใหโครงการมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน สอดคลองกบแนวคดของ สมาล สงขศร (2545: 11 - 17) ไดสรป ความมงหมายในการจดการศกษาการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรายกาย จตใจสตปญญา ความร และคณธรรม

9

มจรยธรรมและวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ในกระบวนการเรยนรตองมงปลกฝงจตส านกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยโดยมพระมหากษตรยเปนประมข รจกรกษาและสงเสรมสทธหนาท เคารพกฎหมาย ความเสมอภาค มความภมใจในความเปนไทย สงเสรมศาสนาศลปวฒนธรรม ภมปญญาไทย อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มความสามารถในการประกอบอาชพ รจกพงตนเอง ใฝรและเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง 2.2 ดานทรพยากรการบรหารโดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอหนวยงานตนสงกดใหความสนบสนนการด าเนนการอยางเหมาะสม สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ อปกรณมคณภาพด จะเหนไดวาทรพยากรการบรหารตางๆ มหาวทยาลยมการจดสรรงบประมาณ และมการตรวจสอบอปกรณ และเครองมอเครองใชอยเสมอ แตนสตอาจตองการใหมการปรบปรงคณภาพของอปกรณ ทางมหาวทยาลยจงตองมการทบทวนในการจดสรรงบประมาณเพอพฒนาอปกรณใหมความทนสมยอยเสมอ เพยงรองรบการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยอยางตอเนอง สมาล สงขศร (2545: 11 - 17) ไดสรปสงเสรมใหผสอนจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอ านวยความสะดวกเพอใหผเรยนมความรอบรและสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนรผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมๆ กนจากสอและแหลงวทยาการประเภทตางๆ 2.3 ดานการจดการเรยนการสอน โดยรวมแลวอยในระดบมากทสด โดยดานทมคาเฉลยมากสดคออาจารยผสอนในรายการมความเชยวชาญในวชาทสอนเปนอยางด สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ การจดการสอนทางไกลโดยการถายทอดสด จะเหนไดวาการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของมหาวทยาลยเวสเทรน มการวางระบบใหนสตทตองการศกษา แตไมสามารถไมมความสะดวกดานสถานท และระยะเวลา ชองทางดงกลาวสอดคลองกบความตองการของนสตจ านวนมาก มหาวทยาลยพยายามจดการเรยนการสอนใหมความสะดวกแกนสตมากทสด และเปดชองทางในการเรยนใหแกนสต ทกชองทางเทาทมหาวทยาลยจะอ านวยความสะดวกได จงท าใหนสตจ านวนมากเกดความพงพอใจ ถงแมบางครงตองมการจดการถายทอดสด ซงมปญหากบนสตทไมมความสะดวกในการเขามาชม ทางมหาวทยาลยก าลงปรบปรงกระบวนการจดการเรยนการสอนใหนสตไมพลาดการตดตอสอสารแกมหาวทยาลย และอาจารยผสอนในทกโอกาส สอดคลองกบแนวคด สมาล สงขศร (2545: 11 - 17) เกยวกบกระบวนการเรยนร เนนการจดเนอหาสาระและกจกรรมทหลากหลายและสอดคลองกบความสนใจและความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนการคด การฝกปฏบตการเรยนรจากประสบการณจรงใหคดเปนท าเปน เรยนรอยางตอเนองใหผเรยนไดพฒนาอยางเตมศกยภาพของตนเอง จดใหการเรยนรเกดขนไดทกเวลาและทกสถานท โดยรวมมอกบผปกครองและชมชน 2.4 ดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลนโดยรวมแลวอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยมากสดคอรปแบบรายการมลกษณะการสอนเหมอนอยในมหาวทยาลย สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ การใชสอประกอบการสอนในรายการมความชดเจน จะเหนไดวา มหาวทยาลยสงเสรมการจดเทคโนโลยทางการศกษาของมหาวทยาลย เนนความเปนสากลและไดรบมาตรฐานจากหนวยงานทเกยวของ เพอใหนสตไดสมผสระบบการเรยนการสอนเสมอนไดเรยนในมหาวทยาลยและสงเสรมใหอาจารยผสอนพฒนาสอการเรยนการสอนใหสอดคลองกบเนอหาในปจจบนอยเสมอ สอดคลองกบแนวคดของ พจมาศ ขมพลอย (2543 : 14 - 16) การเรยนจะมคณภาพในการศกษาเทาเทยมกนนนเปนไปไดยาก เนองจากความพรอมของบคลากร คอ คร ความพรอมทางอปกรณการศกษาระยะทางในการเดนทาง ของแตละสถานทไมเหมอนกน การศกษาทางไกลทใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชน สอประสม (มลตมเดย) วดทศนปฏสมพนธ (ทผสงสารและผรบสารสามารถคยกนได) และอนเตอรเนต เปนตน สามารถพฒนาการศกษาและการฝกอบรมใหแกนกเรยนและนกศกษาในมหาวทยาลย

10

3. วเคราะหความสมพนธระหวางการไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลนของนสตศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน ปการศกษา 2559พบวา ในภาพรวมมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบการจดการการศกษาทางไกล และความสมพนธอยในระดบคอนขางสง เมอพจารณาแยกเปนรายดานพบวาดานการจดการความสมพนธกบการไดรบบรการกบการจดการการศกษา และความสมพนธอยในระดบปานกลางดานทรพยากรการบรหารมความสมพนธกบการไดรบบรการกบการจดการการศกษา มความสมพนธอยในระดบสงดานการจดการเรยนการสอนมความสมพนธกบการไดรบบรการกบการจดการการศกษา มความสมพนธอยในระดบปานกลางดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลมความสมพนธกบการไดรบบรการกบการจดการการศกษา มความสมพนธอยในระดบสง จะเหนไดวา การไดรบบรการจากผบรหาร อาจารย และเจาหนาท CNE ในความคดเหนนสตอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบดานการจดการเรยนการสอนนสตกมความคดเหนในระดบมากเชนกน ผลของการศกษาความสมพนธพบวา อยในระดบปานกลางถงมาก ท าใหเหนวาประเดนทงสองมความสมพนธกน ซงบรการทไดรบของนสตในดานการจดการศกษา ยอมเกดจากผบรหาร อาจารย และเจาหนาท CNE สามารถน าทรพยากรและกระบวนการตางๆ มาใหบรการแกนสต อยางเพยงพอ ถกตอง เหมาะสม ท าใหนสตสามารถเรยนในศนยการศกษาไดเสมอนเรยนในมหาวทยาลย โดยค านงถงมาตรฐานในการเรยนการสอนเปนส าคญ เปนหวใจในการพฒนาการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลนของมหาวทยาลย ความสมพนธดงกลาวยงชใหเหนวา ผบรหาร ตองมการก าหนดนโยบายการจดการศกษาทสอคดลองกบการเปลยนแปลงไปของสถานการณ อาจารยผตองมสวนผลกดานการจดการศกษา โดยใชทรพยากรทงหมดทมเพอน าความรไปสนสตใหมากทสด สวนเจาหนา CNE มสวนรวมส าคญในการชวยการจดการศกษาทางไกลระบบออนไลน เพราะใกลชดนสต และเขาใจกระบวนการใหบรการของมหาวทยาลยเปนอยางด

อยในเพอใหการเรยนการสอนทางไกลระบบออนไลนของมหาวทยาลยไดรบการยอมรบจากทงนสต และบคคลทวไปทสนใจในการศกษาในหลกสตร

ขอเสนอแนะเพอการวจย ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช

1. การไดรบบรการกบการจดการการศกษาทางไกล นสตมความคดเหนตอใหเจาหนาท CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลางระดบนอยทสด แสดงใหเหนถงบทบาทและหนาทของเจาหนาท ยงไมสามารถตอบสนองความพงพอใจในการใหบรการแกนสต เนองจากนสต ยงตองการขอมลขาวสาร ค าปรกษาแนะน า และการเสนอแนะตางๆ เจาหนาทจงควรปฏบตตนใหสามารถชวยเหลอนสตใหไดมากขน และควรมการเพมจ านวนเจาหนาทภายในศนย เพอรองรบการใหบรการแกนสตอยางทวถง สวนดานผบรหารมหาวทยาลยเวสเทรนควรมการจดงบประมาณสนบสนนกจกรรมการพฒนาการจดการเรยนการสอนทางไกลออนไลนสงเสรมนโยบายการพฒนาวสด อปกรณ เครองมอใหทนสมยอยเสมอซงจะมผลใหสามารถประสานงานและการเรยนการสอนภายในศนยไดเปนอยางด ดานอาจารยผรบผดชอบการจดการศกษาทางไกล ศกษาศาสตรมหาบณฑต อาจารยควรจดสรรเวลาในการใหค าปรกษาเพมชองทางการประชาสมพนธประชาสมพนธขาวสาร และตดตอสอสารกบนสต เฃน แอพพเคชน Line, Facebook, Instragramเปนตนและตองมการการจดกจรรมรวมกบผเรยนเพอเพมชองทางในการเขาถงของนสตใหมากขน ดานเจาหนา CNE ประจ าศนยการศกษาทางไกลสวนกลาง เจาหนาตองมความละเอยดรอบคอบในการใหบรการขอมลขาวสาร เจาหนาทสามารถใหบรการทเหมาะสมทกขนตอน และทส าคญต องมเจาหนาเพยงพอในการใหบรการในทกศนย

11

2. การจดการการศกษาทางไกลระบบออนไลน นสตยงมความคดเหนวาควรมการจดสรรทรพยากรการบรหารใหมากขน เพอเปนการอ านวยความสะดวกแกนสต และอาจารยใหในการจดการเรยนการสอน ใหมความสะดวก รวดเรว และทนสมย ดานการจดการ ตองมการมอบหมายบคลากร/เจาหนาทปฏบตงานมหาวทยาลยมความเหมาะสมและการตดตามและสรปผลการด าเนนงานเพอน าผลตางๆ มาพฒนาโครงการจดการเรยนการสอนทางไกลระบบออนไลนใหมากขน ดานทรพยากรการบรหาร ควรมการพฒนาหองเรยนทใชในการเรยนทางไกลมเพยงพอกบจ านวนวชาการสอนทางไกล เพมบคลากร/เจาหนาทปฏบตงานมจ านวนเพยงพอ และตองมการจดหองเรยนใหมการควบคมเสยงรบกวนจากภายนอก เนนอปกรณมคณภาพด ดานการจดการเรยนการสอน มหาวทยาลยตองเปดชองทางใหอาจารยผสอนประจ าวชาทอยในหองขณะมการสอนทางไกลอธบายเพมเตมเมอนกเรยนมขอสงสย รวมถงการจดการสอนทางไกลโดยการบนทกเทป และวชาทสอนสามารถสอนทางโทรทศนไดเปนอยางดโดยเฉพาะการจดการสอนทางไกลโดยการถายทอดสด ดานคณภาพของเทคโนโลยการศกษาทางไกลระบบออนไลน ตองมการจดรายการมความเหมาะสมเพยงพอใหนกเรยนท ากจกรรมจดหาอปกรณทใชในหองเรยนปลายทางมความทนสมย มการพฒนาการใชสอประกอบการสอนในรายการมความชดเจน ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1. ควรศกษาการพฒนารปแบบการศกษาทางไกลระบบออนไลน ของมหาวทยาลยเอกชน 2. ควรศกษาพฒนาระบบการจดการศกษาทางไกล ระบบออนไลน ทมลกษณะทเปนการปฏบตการจรง ส าหรบนกศกษาระบบทวภาค 3. ควรศกษาแนวทางการนโยบายทมสวนสงเสรมและพฒนาระบบการจดการศกษาทางไกล ระบบออนไลน 4. ควรศกษาแผนการปฏรปการจดการศกษาทางไกล ระบบออนไลน 5. ควรศกษาถงการจดการศกษาทางไกลดวยเครอขายคอมพวเตอรแหงอนาคต เอกสารอางอง สมบรณ ลขตยงวรา และสมาล สงขศร. (2556). การพฒนารปแบบการศกษาทางไกลส าหรบคณะคร

ศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ . ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการศกษาทางไกล สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2545). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาตฉบบท9 (พ.ศ. 2545-2549). กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร.

พจมาศ ขมพลอย. (2543). การน าเสนอรปแบบการเรยนการสอนทยดนกเรยนเปนศนยกลางดวยรายการ โทรทศนเพอการสอน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาโสตทศนศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เลอมใส ใจแจง. (2546). สมาคมสนตบาตรเทศบาลแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ : บพธการพมพ. ศรากร บญปถมภ และสมพงษ แตงตาด. (2558). การพฒนาระบบการจดการศกษาทางไกลบนเครอขาย

คอมพวเตอร ส าหรบนกศกษาระบบทวภาคของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาศกษาศาสตร วชาเอกการศกษาทางไกล มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมาล สงขศร. (2545).การจดการศกษานอกระบบโดยวธการศกษาทางไกลเพอสงเสรมการศกษา ตลอดชวต เอกสารในโครงการสงเสรมการแตงต ารา ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. นนทบร โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

12

อภญญา นยวรตน. (2541). การน าเสนอรปแบบการจดการเรยนการสอนส าหรบโรงเรยนปลายทางในโครงการการศกษาสายสามญดวยระบบทางไกลผานดาวเทยม. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อไรวรรณ กรณานนทกจจา. (2547). ความพงพอใจของครและนกเรยนโรงเรยนวงไกลกงวล ระดบประถมศกษาทมตอการเรยนการสอนดวยระบบทางไกลผานดาวเทยม. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการศกษา) สาขาการบรหารการศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน.

Krejcie, Robert V. and Daryle W. Morgan. (1970). Determining Sampling Size for Research Activities. Journal of Education and Psychological Measurement.10 (11) : 308.

13

Why Change ? ผวจย Dr.D.C.young การเปลยนแปลง อาจจะเกดขนโดยทมนษยรตวหรอไมรตวมากอนบางครงมนเปนปฏปกษตอมนษย แตบางครงกเปนประโยชนตอมนษยการเรยนรและท าความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงจงาเปนสงจ าเปนเพอความเจรญกาวหนาและความอยรอดของมนษยหรอองคการ บางครงการเปลยนแปลงจะคอยๆ เกดขนใชเวลานาน (Gradual Change) แตบางครงมนเกดขนอยางฉบพลนชนดถอนรากถอนโคลน (Radical Change)การเปลยนนแปลงแบบแรก ยอมไมกระทบกระเทอนตอมนษยเทาใดนก เพราะมนษยรตวจงสามารถปรบตวใหเขากบมนไดแตการเปลยนแปลงแบบหลง มกสรางความไมพอใจใหกบมนษย มนษยจงตองตอตาน อยางไรกตาม การเปลยนแปลงเปนสงทมนษยหลกเลยงไมไดและบางครง กกลายเปนสงทจ าเปน หากไมมการเปลยนแปลงเสยเลย เราคงไมไดนงเครองบนโดยสารทบนโดยสารทบนเรวกวาเสยงหรอเหนมนษยอวกาศเดนทางไปลงพนผวของดวงจนทร หรอใชเครองคอมพวเตอรท างานแทนสมองของมนย หากส ารวจความคดเหนของครจ านวน 1,275 ทสงกด The Houston Community, Texas เมอป ค.ศ. 1983 ตอค าถามทวา “ในกรณทต าแหนงครใหญวางลง ทานจะเลอกใครด ารงต าแหนงดงกลาว ระหวางผชวยครใหญคนปจจบน กบคนใหมจากทอน”พบวา87.3% เลอกคนใหม (New Biood) ทงนกดวยมความเชอวา : - คนใหม จะมแนวความคดใหม ในการตดสนใจทดกวา - คนใหม คงจะมความกลาในการตดสนใจมากกวา - ท าใหเกดบรรยากาศใหมๆ ในองคการ - ท าใหสมาชกในองคการ เกดความรสกตนเตน ผลการวจย เปนเครองทชใหเหนชดวา การเปลยนแปลงยอมเปนผลดมากกวาผลเสยอยางแนนอน เพราะฉนนในทางปฏบตจงไดมการ โดกยายสบเปลบยนต าแหนงในฐานะรฐมนตร หวหนาหนวยในกองทพ หวหนาพนกงานในบรษท หรอกรรมวธในการผลต เปนตน จะเปลยนอยางไร (How to Change?) Kurt Lewin2 (The Field Theory) เปนผน าในการศกษาวเคราะหกระบวนการในการท างานของบคคล และกลมบคคลในลกษณะของ Fore-Field Analysis คอการวเคราะหถงแรงดน (Driving Force) และแรงดง (Restaining Force) เลวนตงสมมตฐานไววา ในแตละสถานการณยอมมทงแรงดงและแรงดน ซงมอทธพลตอการเปลยนแปลง กลาวคอ แรงดนจะมผลตอการผลกดนสถานการณใหเปลยนแปลงไปในทศทางใดทศทางหนง ตวอยางเชน นาย ก พยายามชกชวนเพอนใหสมครเปนสมาชกบรษทประกนชวต โดยอธบายถงผลดในแงมมตางๆ การอธบายชแจงของนาย ก ถอวาเปนแรงดน สวนแรงดงนน เปนเสมอนแรงถวงทคอยเหนยวรงหรอลดแรงดนใหออนลง จากตวอยางขางตน นาย ข. ซงเปนบคคลทสาม ไดอธบายชแจงตอเพอนนาย ก วา การเปนสมาชกบรษทประกนชวต ท าใหตองเสยเงนคาเบยประกนทกเดอน ซงไมกอใหเกดประโยชนประโยชนตวเองโดยตรงในกรณเชนน การกระท าของนาย ข. ถอวาเปนแรงดงหรอแรงถวง

14

การเปลยนแปลงตามแนวความคดของเลวน ประกอบดวยกระบวนการ 3 ขนตอน คอ ขนท 1 การละลายพฤตกรรม (Unfreezing Phase) เปนขนการละลายพฤตกรรมคอการท าใหบคคลยอมรบในพฤตกรรมใหมหรอสภาพใหมดกวาสภาพเกา กรรมวธในขนนยอมทไดหลายรปแบบอาทเชน กระทรวงสาธารณสขไดพยายามชแจงและโฆษณาใหเหนวาการบรโภคเนอหรอปลาดบจะท าใหเกดโรคพยาธใบไมในตบหรอกรณเจาหนาทพาชาวเขาลงมา เทยวชมสภาพความเปนอยของชาวเมองเปนตน ในขนการละลายพฤตกรรมเดมน Edgar H. Schein ไดเสนอแนะแนวทางไวหลายประการเชน 1. การต าหน (ConDemning) หมายถง การละลายสงคมทสนบสนนอย 2. การใหทศนคตและคานยมทมอยเดมในตวบคคลหมดความหมาย 3. การรกษาความสมพนธระหวางรางวลกบความตงใจทจะใหเปลบยแปลง ซงหมายถงการชแจงใหบคคลทราบวา หากยอมรบการเปลยนแปลงจะไดผลตอบแทนอยางไร หรอถาไมปฎบตตามจะไดรบบทลงโทษอยางไร เปนตน กลาวไดวา การละลายพฤตกรรม เปนการท าลายความเชอ ประเพณ และธรรมเนยมเกาๆ ของบคคลใหหมดไปและพรอมทจะรบสงใหม ดงนน ขนละลายพฤตกรรมจงเปนการวเคราะหและประเมนผลกอนท าการเปลยนแปลง ถาไดขอสรปวาควรจะท าการเปลยนแปลงจงลงมอท าการท าเปลยนแปลง ขนท 2 การพลกดนไปสพฤตกรรมใหม (Move to a new State) เมอเกดสถานการณวางเปลาหรอบคคลยอมรบในสงใหมแลวกถงขนน าสงใหมเขามา ส าหรบขนนการโฆณาประชาสมพนธและการใหค าแนะน านบวาเปนสงจ าเปนและส าคญทสด ขนท 3 การท าใหพฤตกรรมใหมอยตว (Refreezing Phase) ขนน จะเปนการเพมแรงเสรมเพอเปนหลกประกนวา ทศนคต ทกษะ ความร หรอพฤตกรรมใหมนน จะมความมนคงถาวร กลาวอกนยหนงกคอ การท าใหบคคลในองคการชนกบบรรยายกาศใหม โดยคอยๆ ปรบแรงดนและแรงดงจมเขาสสภาวะสมดล ดงนนการประคบประคองใหตวแปรตางๆ อยในระดบใหมจนเปนนสย จงมความส าคญยง ทงนกเพอปองกนมใหวตชวตของกลมในองคการกลบไปสระดบเดม กระบวนการเปลยนแปลงทง 3 ขนทกลาวมาน ถอไดวาเปนกระบวนการทยอมรบกนทวไปเพราะเปนการกระท าทวางแผนไวลวงหนา ท าใหผเกยวของรตวและยอมรบ ดงนน การตอตานหรอความขดแยงจงมนอย จะลดการตอตานอยางไร (How to reduce Resistancn ?) การเปลยนแปลงแตละครง ยอมกอใหเกดความแตกแยกในในดานความคดเหนเปนสองพวกคอฝายทเหนดวยกบฝายทมเหนดวย รชารด เสตยร (Steer,1975)ไดสรปสาเหตของการตอตานไวดงน คอ 1. เขาใจผดในวตถประสงค กระบวนการ ตลอดจนผลอนจะเกดขนจากการเปลยนแปลงนนๆ 2. มองไมเหนความจ าเปนของการเปลยนแปลง 3. กลวในสงทยงไมรแจง 4. กลวจะสญเสยสถานภาพเดม 5. นสยไมอยากเปลยนแปลง 6. อยางไรกตาม การตอตานใชวาจะเปนสงเลวรายเสมอไป ถาการตอตานนนเปนไปในทางเสนอแนะหรอสรางสรรค กยอมจะเปนผลดตอองคการ ในทางตรงกนขาม หากการตอตานเปนไปในทางท าลาย กยอมจะเปนผลรายตอองคการ ส าหรบวธทจะลดการตอตานนน กดวน วตสน (Watson,19_) ไดเสนอแนวคดไวดงน

15

1. การตอตานจะนอยลง ถาหากวาบคคลมความรสกวา การเปลยนแปลงนนเกดจากบคคลใดบคคลหนงภายในองคการ ไมใชเกดจากขอเสนอแนะของบคคลภายนอก 2. การตอตานจะนอยลง ถาบคคลเหนวาการเปลยนแปลงนนท าใหลดภาระไมใชเพมภาระ 3. การตอตานจะนอยลง ถาหากวาการเปลยนแปลงนน ท าใหมความรใหมและประสบการณใหม 4. การตอตานจะนอยลง ถาหากวาเสรภาพและความมนคงปลอดภยทเคยมอยเดมไมถกบนทอนลง 5. การตอตานจะนอยลง ถาหากบคคลทเกยวของไดมสวนรวมในการวนจฉยและลงความเหน 6. การตอตานจะนอยลง ถาหากวาการเปลยนแปลงนนกระท าโดยเปดเผย กลาวโดยสรป การเปลยนแปลงเปนสงทหลกเลยงไมไดและเปนสงทจ าเปนเพอความเจรญกาวหนาของบคคลและองคการ การเปลยนแปลงดงกลาว ไมไดขดวงจ ากดเฉพาะการเปลยนในดานบคคล กฎระเบยบ หรอพฤตกรรมการบรหารเทานน แตรวมถงการเปลยนคานยมและทศนคตดวย

16

การบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 The Administration of Buddhist-oriented Schools under Khon Kaen Primary Educational Service Area Office 4 ผวจย ดร.สาคร มหาหงค

โรงเรยนบานศรสขส าราญ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาและแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 กลมตวอยางทใชในการวจย จ านวน 248 คน ไดแก ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และครทรบผดชอบโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 เครองมอใชในการวจยเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคามคาความเชอมนเทากบ 0.90วเคราะหขอมลโดยหาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเนอหา

ผลการวจยพบวาปญหาการบรหารโรงเรยนวถพทธ ภาพรวมมการด าเนนงานในระดบมากโดยเรยงจากคาเฉลยมากไปหานอย ไดแก ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ ดานกายภาพ ดานการเรยนการสอน และดานการบรหารจดการตามล าดบ แนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธมดงน สถานศกษาควรจดกจกรรมสวดมนตไหวพระกอนเขาเรยนและหลงเลกเรยนเปนประจ า สถานศกษาควรจดกจกรรมใหทกหองเรยนมการก าหนดขอตกลงในการอยรวมกนโดยใหเขาใจในเหตผล และประโยชนของการอยรวมกน สถานศกษาควรมกจกรรมบนทกความด และยกยองผปฏบตธรรม ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนกจกรรมมารยาทชาวพทธ การมสมมาคารวะ และการออนนอมถอมตน ผบรหารสถานศกษาควรปฏบตตนเปนกลยาณมตร ตอคร ตอนกเรยน และบคคลทวไป ควรสงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษา บาน วด และชมชน ด าเนนกจกรรมรวมกนในวนส าคญทางพระพทธศาสนา และกจกรรมบ าเพญประโยชนหรอกจกรรมชวยเหลอสงคมอนๆ

ค าส าคญ : การบรหาร, โรงเรยนวถพทธ, ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกนเขต 4 Abstract This research aimed to study problems and guideline of the administration of Buddhist-oriented schools under Khon Kaen Primary Educational Service Area Office 4. The research sampling group was 248 persons that included the administrators of the basic educational institutes and teachers being responsible for the project of the Buddhist-oriented schools under Khon Kaen Primary Educational Service Area Office 4. The research instrument was a rating scale questionnaire with a reliability of 0.90 and the data analysis used percentage, mean, standard deviation, and content analysis.

17

The results found the followings: The problems of the administration of the Buddhist-oriented schools in general had a performance at a good level sorting by an average from most to least level that included the basic living activity, the atmosphere and interaction, the physical aspect, teaching, and the management respectively. The guideline for the administration of the Buddhist-oriented schools found as the followings. The schools should arrange the activity of praying respect to the Buddha before and after school on a regular basis. Plus, the schools should arrange every classroom to define the coexistence agreement with reason understanding and benefits of co-existence. The schools should have a good recording activity and praise for the Dhamma practitioners. The school administrators should encourage and support activities regarding Buddhist manners, respect, and humility. Moreover, the school administrators should behave as a true friend to teachers, students, and others. They also should encourage and support educational institutes, homes, temples, and communities to organize activities together during the important days in Buddhism and merit activity or other social activities. Keywords : Administration, Buddhist-oriented schools, Khon Kaen Primary

Educational Service Area Office 4 บทน า

ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ ไดมนโยบายทจะพฒนาโรงเรยนรปแบบใหมๆ เพอเปนการจดการเรยนรตามความแตกตางทหลากหลายใหสอดคลองกบความตองการของสงคม และประเทศชาต โรงเรยนวถพทธจงเปนรปแบบของการพฒนาโรงเรยนอกรปแบบหนง ทไดก าหนดใหมขนเพอการพฒนาใหเปนคนทสมบรณ เปนคนด คนเกง และสามารถอยในสงคมไดอยางสงบสข โดยโรงเรยนวถพทธคอโรงเรยนระบบปกตทวไปทน าหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาใช หรอประยกต ใชในการบรหาร และการพฒนาผเรยนโดยรวมของสถานศกษา เนนกรอบการพฒนาตามหลกไตรสกขาอยางบรณาการ (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2546 : 4) เปนการมงเนนการพฒนาการเรยนร โดยยดผเรยนเปนส าคญทงความร และคณธรรม ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 หมวด 4 มาตรา 22 และ 23 (กระทรวงศกษาธการ, 2546 : 11) ทจดการเรยนรมงการพฒนาผเรยนโดยเนนการจดสภาพแวดลอมในทกๆดาน เพอสนบสนนใหผเรยนพฒนาตามลกษณะแหงปญญาวฒธรรม 4 ประการ คอ การอยใกลชดคนด การเอาใจใสศกษาโดยมหลกสตร การเรยนการสอนทด การมกระบวนการคดวเคราะหพจารณาหาเหตผลทดอยางถกวธ และสามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนไดอยางถกตองเหมาะสม (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2546 : 5-6) ในสวนของกระทรวงศกษาธการไดจดท าเอกสารแนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ เพอใหผบรหารสถานศกษา ตลอดจนผทเกยวของไดน าไปเปนแนวทางในการบรหารโรงเรยน เพอใหสามารถจดกระบวนการเรยนรใหผเรยนไดพฒนาการเรยนรตามแนววถพทธ โดยใชหลกไตรสกขา คอ ศล สมาธ ปญญา อยางบรณาการ ผเรยนไดเรยนรผานการพฒนา “การกน อย ด ฟงเปน” คอมปญญารเขาใจในคณคาแท ใชกระบวนการทางวฒนธรรม แสวงปญญา และมวฒนธรรมเมตตาเปนฐานในการด าเนนชวต มผบรหารและคณะครเปนกลยาณมตรรวมกนพฒนา โดยมแนวคดหลกทส าคญของการจดการศกษาทจะด าเนนการพฒนาใหเปนโรงเรยนวถพทธใน 5 ดาน คอ ดานกายภาพ ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ดานการเรยนการสอน

18

ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ และดานการบรหารจดการ (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2546 : 20-27) ส าหรบส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ในฐานะเปนหนวยงานปฏบตจงรบนโยบายการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ ซงการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธแตละแหง ตางกมการวเคราะหจดเนน รปแบบรายละเอยดในแนวทางวถพทธเพอใหเหมาะสมกบบรบทของสถานศกษา ผบรหารจงมบทบาททส าคญทจะตองศกษาใหเขาใจถงแนวคด วธการ และมการวางแผนการพฒนาทชดเจน เพอการปฏบตทถกตองตามหลกการ ครอบคลมและสมพนธกบงานดานอนๆของสถานศกษา และใหบรรลเปาหมายของการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ คอพฒนาใหผเรยนเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย และจตใจ จากการรายงานโรงเรยนวถพทธของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ปการศกษา 2558 พบปญหาในการด าเนนงานหลายๆ ดาน ทท าใหการบรหารงานไมประสบผลส าเรจ เชนการเตรยมบคลากร การก าหนดเปาหมาย การจดสภาพ และองคประกอบ ยงขาดการสนบสนน และการใหความรวมมอจากบคคลในองคกร จากหมบาน และชมชน การก ากบตดตามดแล การด าเนนงานสนบสนน การปรบปรงและพฒนาไมมความตอเนอง (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4, 2559: 40) จากเหตผลดงกลาว ผวจยจงสนใจทศกษาการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ตามแนวคดการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ ของกระทรวง ศกษาธการ จ านวน 5 ดาน ไดแก ดานกายภาพ ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ดานการเรยนการสอน ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ และดานการบรหารจดการ เพอเปนขอสนเทศ และเปนแนวทางในการพฒนาการบรหารโรงเรยนวถพทธตอไป วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาปญหาการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4

2. เพอศกษาแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ไดแกผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ในสถานศกษาของรฐ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 จ านวน 181 แหง จ านวน 181 คน ครทรบผดชอบโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 จ านวน 181 แหง จ านวน 181 คน รวมประชากรทงสน จ านวน 362 คน กลมตวอยาง ไดแกผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 124 คน และครทรบผดชอบโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 จ านวน 124 คน ไดใชเทคนคก าหนดขนาดกลมตวอยาง (Sample Size)โดยใชตารางส าเรจรปของของเครซ และมอรแกน (Krejcie; & Morgan)อางองจากบญชม ศรสะอาด(2553:43) ไดกลมตวอยางทงหมด จ านวน 248 คน

เครองมอและการวเคราะหขอมล เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวยแบบสอบถามเกยวกบการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 แบงเปน 2 ตอน คอ

19

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และครทรบผดชอบโครงการโรงเรยนวถพทธ เปนผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบปญหา และแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 จ านวน 5ดาน ไดแก ดานกายภาพ ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ดานการเรยนการสอน ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ และดานการบรหารจดการ ซงม 2 สวน คอ

สวนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบปญหาการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 เปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 เปนแบบเลอกตอบ (check List) วาแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธทส าคญทสดในแตละดาน และค าถามปลายเปด

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ใชคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเนอหา การสรางและหาคณภาพของเครองมอ ผวจยไดศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม และไดน าแบบสอบถามทสรางขน เสนอผเชยวชาญ จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบคาความเทยงตรงเชงเนอหา แลวน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และครทรบผดชอบโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน หาความเชอมน (Reliability) แบบสอบถามทงฉบบ โดยหาคาสมประสทธแอลฟา ตามวธของครอนบาช (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดความเชอมนเทากบ 0.90 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยท าหนงสอถงผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ทเปนกลมตวอยางขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล และผวจยไดเกบแบบสอบถามดวยตนเอง ไดแบบสอบถามทสมบรณ จ านวน 246 ฉบบ คดเปนรอยละ 99 ขนตอนการวจย

ขนตอนท1 การศกษาแนวคด ทฤษฎ การบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 เพอก าหนดกรอบแนวคดการวจย จากแหลงขอมลเอกสาร และงานวจยทเกยวของ

ขนตอนท 2 การศกษาปญหาการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 ดวยวธการวจยเชงปรมาณ วเคราะหขอมลโดยหาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และน าเสนอขอมลในรปตารางประกอบค าบรรยาย

ขนตอนท 3 การวเคราะหแนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4ดวยการวเคราะหเนอหาโดยแจกแจงเปนคาความถ และคารอยละประกอบการบรรยาย

สรปผล 1. ปญหาการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน

เขต 4 ภาพรวมมการด าเนนงานในระดบมาก โดยเรยงจากคาเฉลยมากไปหานอย ไดแก ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ ดานกายภาพ ดานการเรยนการสอน และดานการบรหารจดการตามล าดบ

20

2. แนวทางการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 มดงน 1) สถานศกษาควรจดกจกรรมสวดมนตไหวพระกอนเขาเรยนและหลงเลกเรยนเปนประจ า 2) สถานศกษาควรจดกจกรรมใหทกหองเรยนมการก าหนดขอตกลงในการอยรวมกนโดยใหเขาใจในเหตผล และประโยชนของการอยรวมกน 3) สถานศกษาควรมกจกรรมบนทกความด และยกยองผปฏบตธรรม 4) ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนกจกรรมมารยาทชาวพทธ การมสมมาคารวะ และการออนนอมถอมตน 5) ผบรหารสถานศกษาควรปฏบตตนเปนกลยาณมตร ตอคร ตอนกเรยน และบคคลทวไป 6) ควรสงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษา บาน วด และชมชน ด าเนนกจกรรมรวมกนในวนส าคญทางพระพทธศาสนา และกจกรรมบ าเพญประโยชนหรอกจกรรมชวยเหลอส งคมอนๆ 7) สถานศกษาควรมแผนพฒนาดานกายภาพตามแนวทางโรงเรยนวถพทธ 8) ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนใหมการจดบรเวณโรงเรยนปลอดจากสงเสพตด อบายมขและสงมอมเมา 9) ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนใหจดปายนเทศ ปายค าขวญเชญชวนใหท าความด ตลอดจนจดแหลงเรยนรทงในและนอกโรงเรยนทสอดคลอง และเหมาะสมกบการปลกฝงคณธรรม 10) ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนการจดการเรยนการสอนโดยบรณาการหรอสอดแทรกพทธธรรมตามหลกไตรสกขาเขาในทกกลมสาระการเรยนร 11) สงเสรมและสนบสนนใหบคลากรของโรงเรยนไดมโอกาสพฒนาตนเองในดานคณธรรมและจรยธรรมอยางตอเนอง 12) ควรมการวดและประเมนผลดานการเรยนการสอนตามแนวทางโรงเรยนวถพทธ 13) ควรมการประชมชแจงใหความรเกยวกบแนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธตอผปกครอง และชมชน 14) บคลากรในโรงเรยนควรปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการด าเนนชวตตามหลกไตรสกขาการชชวตประจ าวนทเรยบงายเปนกลยาณมตรและไมเบยดเบยนกน 15) ผบรหารสถานศกษาควรมการบรหารจดการดานหลกสตรโดยบรณาการหลกไตรสกขาเขาในทกกลมสาระการเรยนร อภปรายผล

จากผลการศกษาเรองการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 4 มประเดนเพอการอภปรายผลจากขอคนพบใหมทไดจากการวจย ดงน

1. ดานกจกรรมพนฐานวถชวต พบวา สถานศกษาควรจดกจกรรมสวดมนตไหวพระกอนเขาเรยนและหลงเลกเรยนเปนประจ า สถานศกษาควรจดกจกรรมใหทกหองเรยนมการก าหนดขอตกลงในการอยรวมกนโดยใหเขาใจในเหตผล และประโยชนของการอยรวมกน สถานศกษาควรมกจกรรมบนทกความด และยกยองผปฏบตธรรม การทใหนกเรยนไดฝกฝนอบรมในการด าเนนชวตในการแกปญหาชวต ตลอดจนสงเสรมใหนกเรยนไดมสวนรวมในการปฏบตตนตามหลกพระพทธศาสนาทตนศรทธา และนบถอ สอดคลองกบงานวจยของ จรล เพชรด (2550 : 60-61)ไดท าการศกษาเรองการด าเนนงานตามโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชมพร เขต 2 พบวา ดานการจดกจกรรมพนฐาน และวถชวต ผอ านวยการโรงเรยน และครผสอนควรจดกจกรรมสงเสรม ระลก และศรทธาในพระพทธศาสนาเปนประจ า และในโอกาสส าคญจนเปนวถชวต เชน การกราบพระ การสวดมนตทกวน กจกรรมรบศล กจกรรมปฏบตสมาธ กจกรรมสวดมนตทกสปดาห ผวจยเหนวา ควรมการจดกจกรรมใหนกเรยนและครปฏบตอยางตอเนองตามหลกการทางพระพทธศาสนา ผบรหาร และคร ตองรวมมอกนอบรมใหนกเรยนมจตส านกในหนาทของตนเอง ปลกฝงใหนกเรยนมระเบยบวนย เชนมาโรงเรยนใหทนเขาแถวเคารพธงชาต รบประทานอาหารเสรจตองเกบถวยชามใหเรยบรอย เปนตน

21

2. ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ พบวา ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนกจกรรมมารยาทชาวพทธ การมสมมาคารวะ และการออนนอมถอมตน ผบรหารสถานศกษาควรปฏบตตนเปนแบบอยางทด เปนกลยาณมตร ตอคร ตอนกเรยน และบคคลทวไป ควรสงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษา บาน วด และชมชน ด าเนนกจกรรมรวมกนในวนส าคญทางพระพทธศาสนา และกจกรรมบ าเพญประโยชนหรอกจกรรมชวยเหลอสงคมอนๆสอดคลองกบงานวจยของ จรล เพชรด (2550 : 62) ไดท าการศกษาเรองการด าเนนงานตามโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชมพร เขต 2 พบวาผบรหารและครผสอนมความเขาใจทถกตองในพระรตนตรย นบถอและศรทธาในพระพทธศาสนา มความซอสตยจรงใจในการท างาน สงเสรมและยกยองผกระท าความด สงเสรมใหบคลากร และนกเรยนใหเปนแบบอยางทดตอผอน สอดคลองกบ อบล เลนวาร (2550 : 56)กลาววา การสรางคณธรรมใหกบเยาวชนตองไดรบความรวมมอจากทกฝายทงจาก บาน วด โรงเรยน หรอทเรยกวา “บวร” เขาไปมสวนรวมเชอมโยงในการสรางคณธรรมทงสอมวลชน และบคคลในสงคมทอยรอบตวนกเรยนตองมบทบาทส าคญในการเปนแบบอยางทดในการเสรมสรางคณธรรม ดงนนกระบวนการพฒนาตามหลกไตรสกขาทจะสงผลในการพฒนาผเรยนใหบรรลตามเจตนารมณการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธตองอาศยความรวมมอจากทกฝายอยางแทจรง ทงนอาจเนองมาจากการการท าตนเปนแบบอยางทดแกผเรยนสามารถท าใหผเรยนอาจท าตาม และเปนทยอมรบจากผทมสวนเกยวของ คอ ชมชน วด ผวจยเหนวาควรจดใหนกเรยนไดมโอกาสรวมกจกรรมวถพทธใหมากขน จนกลายเปนวถชวต และสงเสรมใหมการปฏบตตอกนและกนอยางถกตองตามสถานภาพ และโอกาสตามแนววถพทธ โดยขอความรวมมอจากผปกครอง โดยจดการอบรมเกยวกบแนวทางของการจดโรงเรยนวถพทธใหเขาใจอยางถกตอง

3. ดานกายภาพพบวา สถานศกษาควรมแผนพฒนาดานกายภาพตามแนวทางโรงเรยนวถพทธ ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนใหมการจดบรเวณโรงเรยนปลอดจากสงเสพตดอบายมขและสงมอมเมา ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนใหจดปายนเทศ ปายค าขวญเชญชวนใหท าความด ตลอดจนจดแหลงเรยนรทงในและนอกโรงเรยนทสอดคลอง และเหมาะสมกบการปลกฝงคณธรรมสอดคลองกบรายงานโครงการวถพทธของโรงเรยนวดนอยนพคณ (2549 ) กลาววาโรงเรยนวถพทธ จดอาคารสถานท สภาพแวดลอม หองเรยน และแหลงเรยนรทสงเสรมการพฒนา ศล สมาธ ปญญา เชน มศาลาพระพทธรปเดนเหมาะสมทจะชวนใหระลกถงพระรตนตรยอยเสมอ ตกแตงบรเวณใหเปนธรรมชาต หรอใกลชดธรรมชาต ชวนใหมใจสงบ เชน สะอาด รมรน เปนระเบยบ มปายนเทศ ปายคณธรรม มหองจรยธรรม หรอมมหนงสอธรรมะ เพอเปนสงเตอนใจใหนกเรยนมวถชวตตามแนววถพทธ ผวจยเหนวา ควรมการวางแผนระยะยาวในการปรบปรงสถานททใชจดกจกรรม รวมทงจดตงงบประมาณใหเหมาะสม อกทงเปดโอกาสใหพระสงฆเขามามสวนรวมในการปรบปรงภมทศน เพอสรางบรรยากาศวถพทธในโรงเรยน

4. ดานการเรยนการสอน พบวา ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมและสนบสนนการจดการเรยนการสอนโดยบรณาการหรอสอดแทรกพทธธรรมตามหลกไตรสกขาเขาในทกกลมสาระการเรยนร สงเสรมและสนบสนนใหบคลากรของโรงเรยนไดมโอกาสพฒนาตนเองในดานคณธรรมและจรยธรรมอยางตอเนอง ควรมการวดและประเมนผลดานการเรยนการสอนตามแนวทางโรงเรยนวถพทธ ซงสอดคลองกบงานวจยของ โสธรารกษ ชนรกญาต (2546 : 75) ไดศกษาการด าเนนงานการจดหลกสตรของโรงเรยนวถพทธ พบวา ดานการด าเนนการจดหลกสตรโรงเรยนวถพทธมการจดเตรยมหลกสตรสถานศกษาแบบบรณาการ โดยแทรกหลกพทธธรรมในทกกลมสาระการเรยนร การจดแผนการจดการเรยนรเนนการน าหลกพทธธรรมมาเปนเกณฑตรวจสอบการเรยนร การก าหนดกจกรรมโดยเนนสงเสรม การกน อย ด ฟงเปน การจดสภาพกายภาพของสถานศกษามการจดสภาพแวดลอมทชวนใหนกถงพระรตนตรย การจดบรรยากาศปฏสมพนธ

22

เนนการจดกจกรรมสงเสรม การกน อย ด ฟงเปน การจดการเรยนตามหลกสตร เนนการประสานความรวมมอกบ วด และชมชนในการจดการเรยนรทพฒนาผเรยนทงดานรางกาย จตใจ และปญญา

5. ดานการบรหารจดการพบวา ควรมการประชมชแจงใหความรเกยวกบแนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธตอผปกครอง วด และชมชน บคลากรในโรงเรยนควรปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการด าเนนชวตตามหลกไตรสกขา การใชชวตประจ าวนทเรยบงายเปนกลยาณมตร และไมเบยดเบยนกน ผบรหารสถานศกษาควรมการบรหารจดการดานหลกสตรโดยบรณาการหลกไตรสกขาเขาในทกกลมสาระการเรยนรสอดคลองกบงานวจยของ เสถยร เลยะกล (2550 : 65-74) ไดศกษาเรองความพงพอใจของบคลากรทเกยวของตอการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1 พบวา ความพงพอใจของบคลากรทเกยวของ และขอเสนอแนะ ใน 5 ดาน ดานการบรหารจดการตามแนววถพทธ สงผลดตอนกเรยน คร ผปกครอง ชมชน และวด ซงกอใหเกดการประสานสมพนธตอกนกบบคลากรทเกยวของทกฝาย อนแสดงใหเหนถงความเชอมนของทกภาคสวนทมตอการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ วาจะเปนการน าศลธรรมความดงามจากกระบวนการปลกฝงทางปญญาใหกบอนชนผานกระบวนการศกษาในระบบ ผวจยเหนวา ผบรหารควรเปดโอกาสให ผปกครอง ชมชน และวด มารวมกนก าหนดแนวทางในการบรหารจดการในเรองวถพทธอยางชดเจน และเปนระบบ มการสงเสรมการฝกอบรมบคลากรใหมากขน ตามความเหมาะสม โดยเนนถงความเขาใจ และปฏบตอยางตอเนอง เพอสรางความเขาใจ และความรซงถงหลกธรรม รวมถงการน าหลกธรรมมาใชในการจดการเรยนการสอน และการบรหารจดการ ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1.1 ดานกจกรรมพนฐานวถชวต สถานศกษาควรจดกจกรรมทเนนการอบรม และฝกปฏบตทางศลธรรม ทเขมขนอยางตอเนอง

1.2 ดานบรรยากาศและปฏสมพนธ สถานศกษาควรเนนเรองชมชนใหมสวนรวม สถานศกษาควร เปนศนยกลางของชมชน และเปนแหลงเรยนรดานวถชวตชาวพทธอยางแทจรง และควรมแผนพฒนาและมการวด ประเมนผลดานบรรยากาศและปฏสมพนธตามแนวทางวถพทธ

1.3 ดานกายภาพ สถานศกษาควรมแผนพฒนาและควรมการวดประเมนผลดานกายภาพตามแนวทางโรงเรยนวถพทธ

1.4 ดานการเรยนการสอนสถานศกษาควรน าหลกคณธรรมในพระพทธศาสนามาบรณาการในหลกสตรของสถานศกษา เพอใหผ เรยนไดทงความร และมคณธรรม ควรมแผนพฒนา และการวดประเมนผลการเรยนการสอนตามแนวทางโรงเรยนวถพทธตามหลกไตรสกขา

1.5 ดานการบรหารจดการ ผบรหารควรสงเสรม สนบสนนใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ ไดแลกเปลยนเรยนรกจกรรมวถพทธทหลากหลาย 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการวจยเชงคณภาพ หรอการวจยและพฒนาเกยวกบการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ขอนแกน เขต 4หรอหนวยงานทจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานอนๆ 2.2 ควรมการวจยดานผลกระทบของการด าเนนงานโครงการโรงเรยนวถพทธทมตอชมชน

2.3 ควรมการวจยดานการบรหารจดการโรงเรยนวถพทธกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

23

เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พรอมกฎกระทรวงทเกยวของ. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

จรล เพชรด. (2550). การด าเนนงานตามโครงการโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชมพร เขต 2 วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎสราษฏรธาน.

บญชม ศรสะอาด. (2553). การวจยเบองตน. พมพครงท 8 กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. โรงเรยนวดนอยนพคณ. (2549).คมอการจดกจกรรมโรงเรยนวถพทธ. ส านกงานเขตพนทการศกษา

กรงเทพมหานครเขต 1 กรงเทพฯ. เสถยร เลยะกล. (2550).การศกษาความพงพอใจของบคลากรทเกยวของตอผลการด าเนนงานโรงเรยน

วถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1. ปทมธาน : ส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธานเขต 1.

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกนเขต 4. (2559). แผนพฒนาคณภาพการศกษาและแผนปฏบตการประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559. ขอนแกน.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2546). แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ.กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

โสธรารกษ ชนรกญาต. (2546). การศกษาการด าเนนงานการจดท าหลกสตรของโรงเรยนวถพทธ. วทยานพนธ ค.ม. (นเทศการศกษาและการพฒนาหลกสตร) บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อบล เลนวาร. (2550). การบรหารและการจดการศกษาพเศษเรยนรวม.กรงเทพฯ : ร าไทยเพรส.

24

ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร Problems and Impediments to Administrator of Sufficiency Economy Schools Attached to Educational Service Office in Nonthaburi Province ผวจย ดร.โสภณ ข าทพ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย (สวนกลาง) บทคดยอ

การวจยนเปนการวจยเชงปรมาณ มวตถประสงค 1) เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร 2) เพอเปรยบเทยบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร จ าแนกตามระดบการศกษาและระยะเวลาในการท างานทตางกน และ 3) เพอศกษาขอเสนอแนะเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ประชากรทใชในการวจยคอ ผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง ปการศกษา 2554 - 2557 ของสถานศกษาพอเพยงขนพนฐาน รวม 41 แหง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร จ านวน 205 คน โดยก าหนดขนาดกลมตวอยางตามตารางของเครซ และ มอรแกน ไดขนาดกลมตวอยาง 144 คน เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามมาตราสวน 5 ระดบ โดยใชหลกของลเครรท มคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ 0.921 สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ สถตเชงพรรณนา ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สถตอางอง ไดแก การวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว ผลการวจยพบวา

1) ผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยงมปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร โดยรวมอยระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวามปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงล าดบตามคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานวชาการ ดานบรหารทวไป ดานงบประมาณ และดานนโยบาย 2) ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการของผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง โดยจ าแนกตามระดบการศกษา และระยะเวลาในการท างาน พบวาผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยงทมระดบการศกษาและระยะเวลาในการท างานตางกน มปญหาและอปสรรคในการบรหารงานสถานศกษาพอเพยงไมแตกตางกน 3) จากการรวบรวมขอเสนอแนะของผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง พบวาทกโรงเรยนควรใหการสนบสนนโครงการสถานศกษาพอเพยง และควรใหงบประมาณเพอการด าเนนงานเปนกรณพเศษ ค าส าคญ : ปญหาและอปสรรคการบรหารจดการ การบรหารงานสถานศกษาพอเพยง สถานศกษาพอเพยง

25

Abstract This quantitative research aims 1) to study the problems and impediments in the management of sufficiency economy schools, 2) to study the problems and impediments of administrators in sufficiency economy schools based on their education level and length of time working, and 3) to study the suggestions were concerned with problems and impediments to handling them. The population taken part in the research comprised 205 school administrators and teachers responsible for sufficiency economy school project, of which the group size was set with Krejcie & Morgan’s table, resultantly earning 144 subjects. The samplings used in the study were from 41 sufficiency economy schools in academic years 2011-2014 under Nonthaburi Educational Service Area Office. The data were collected through 5-rating scale questionnaire with 0.921 reliability. The statistical tools used for analyzing data included descriptive statistics of percentage, mean and standard deviation, and inferential statistics by one way ANOVA. The results showed that: 1) The level of problems and impediments in the management of sufficiency economy schools was totally high. In details, the highest level was on academic, followed by general management, budget and policy respectively. 2) The school administrators and teachers having different education levels and length of time working had problems and impediments in the management of sufficiency economy schools indifferently. 3) In all suggestions of the school administrators and teachers found that : Every school should promote and support the sufficiency economy schools and specifically provide the budget as a special case. Keywords : Problems and impediments in the management, Management in

sufficiency economy schools, Sufficiency economy schools บทน า เนองจากวกฤตการณปญหาทางดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมในอดตทผานมา เปนเหตใหคณะรฐบาลไดนอมน าหลกปรชญาพระราชทาน “เศรษฐกจพอเพยง” ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชกาลท 9 มาประยกตใชเพอเปนภมคมกนในการบรหารจดการพฒนาประเทศ โดยก าหนดไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 76 และมาตรา 83 (1) และไดก าหนดเปนกลยทธในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9, 10 และ 11 ดวย ซงสงผลใหพระราชบญญตการศกษาแหง ชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 39 บญญตไววา ก าหนดใหกระทรวงกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการและส านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง (กรมวชาการ, 2546, หนา 21) ดงนนกระทรวงศกษาธการซงเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบในการจดการดานศกษา เพอพฒนาเยาวชนและประชาชนคนไทยใหมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองเมองไทยและพลเมองโลก จงตองก าหนดนโยบายในการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสสถานศกษาขน เรมตงแตป พ.ศ. 2548 เปนตนมา โดยมขอบขายการขบเคลอนเพอเปนสถานศกษาพอเพยงใน 4 ดาน คอ ดานการบรหารจดการ ดานหลกสตรและการจดการเรยนการสอน ดานการจดกจกรรมพฒนาผเรยน และดานพฒนาบคลากรของสถานศกษา ซงสงผลให

26

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ไดก าหนดคณลกษณะทพงประสงคไวในขอท 5 วา “อยอยางพอเพยง” (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 8)

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงศกษาธการ ทรบผดชอบในการจดการศกษาขนพนฐาน และมสถานศกษาในสงกดกระจายอยทวประเทศ จงด าเนนการขบเคลอนตามนโยบายหลกของกระทรวง ตองจดกระบวนการเรยนการสอนเพอสนองตอนโยบายชาต และเพอเปนกรอบแนวทางใหหนวยงานและสถานศกษาในสงกดใชเปนแนวทางในการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสสถานศกษา (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2554, หนา 4) ตามโครงการในป 2554 น เปนการรวมเฉลมพระเกยรตปมหามงคลเนองในวโรกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระชนมมายครบ 84 พรรษา กระทรวงศกษาธการจงมนโยบายและเปาหมายในการขบเคลอนสโรงเรยนในสงกดทวประเทศ ดวยการใหโรงเรยนมนโยบายนอมน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาขบเคลอนในสถานศกษา และบรณาการในแผนปฏบตงานประจ าป จากนนใหด าเนนการตามนโยบาย ตดตามผล และน าผลมาพฒนานโยบาย/แผนงาน/โครงการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษา เพอใหเปนสถานศกษาพอเพยงจ านวน 9,999 แหงทวประเทศ โดยโรงเรยนทกแหงตองด าเนนการใหผานเกณฑการประเมนเปนสถานศกษาพอเพยงภายในป 2556 น

โดยเฉพาะในจงหวดนนทบรทท าการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในทกดาน ทงการเมอง เศรษฐกจ สงคมและการศกษา ซงทางดานการศกษานนมนโยบายและเปาหมายไปสความส าเรจของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานนทบร เขต 2 ไดก าหนดไวอยางชดเจนในเรองของการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสโรงเรยนเพอใหเปนสถานศกษาพอเพยง แตผลจากการประเมนโดยรวมในรอบทผานมา พบวาโรงเรยนหลายแหงไมผานการประเมนเปนสถานศกษาพอเพยง ซงอาจเปนเพราะผบรหาร คร หรอผทเกยวของในการขบเคลอนบางสวนยงขาดความร ความเขาใจ และการน าไปใช จงเปนเหตใหเกดปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการและไมผานเกณฑการประเมนจากภาครฐ ดงนนผบรหารและครในโรงเรยนจงตองมหนาทนอมน าเอาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการบรหารจดการการศกษาใหไดอยางเหมาะสมกบสภาพของผเรยนและทองถน เพอน าไปสความยงยน พรอมรบตอการเปลยนแปลง (สหทยา พลปถพ, 2548, หนา 54) และพฒนาใหเปนสถานศกษาพอเพยงไดในทสด แตดวยผลกระทบจากการประเมนดงทกลาวมาขางตน ท าใหผวจยในฐานะผเกยวของกบการศกษา และเปนผทมสวนรวมในการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสสถานศกษา มความสนใจและตงใจจะศกษาหาเหตผลของการประเมนทมผลไมผาน โดยจะศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร น

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร 2. เพอเปรยบเทยบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร จ าแนกตามระดบการศกษาและระยะเวลาในการท างานทตางกน 3. เพอศกษาขอเสนอแนะเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารงานสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร

27

สมมตฐานการวจย ผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง ทมระดบการศกษาและระยะเวลาในการท างานตางกน มปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบรแตกตางกน ขอบเขตของการวจย ผวจยก าหนดขอบเขตของการวจย ดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ไดแก ผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง ปการศกษา 2554-2557 ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานนทบร เขต 2 รวม 41 แหง จ านวน 205 คน ท าการก าหนดขนาดกลมตวอยางโดยการใชตารางของเครซ & มอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970 : page 607-610) ไดขนาดกลมตวอยาง 144 คน ดวยวธการสมอยางงาย 2. ดานตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน ไดแก ระดบการศกษาและระยะเวลาในการท างาน ตวแปรตาม คอ ความสามารถในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง ใน 4 ดาน ไดแก ดานนโยบาย ดานวชาการ ดานงบประมาณ และดานบรหารทวไป 3. ดานเนอหา ปญหาและอปสรรค1ในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง ซงประกอบดวย 4 องคประกอบ คอ ดานนโยบาย ดานวชาการ ดานงบประมาณ และดานบรหารทวไป 4. ดานพนท โรงเรยนทมการบรหารจดการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงไดรบการประเมนเปนสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร รวม 41 แหง 5. ดานเวลาในการวจย ระยะเวลาในการด าเนนการวจยระหวางเดอนกรกฎาคม 2557 – เมษายน 2558 รวมระยะเวลา 10 เดอน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามประมาณคา 5 ระดบ ทผวจยสรางไปท าการตรวจสอบคณภาพโดยตรวจสอบความตรงตามวตถประสงคการวจย โดยการตรวจคณภาพจากผทรงคณวฒและทดสอบ (Try–out) กบตวอยางทไมใชกลมตวอยาง แตมคณลกษณะคลายกนกบกลมตวอยาง คอ ผบรหารสถานศกษาพอเพยง และครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง อ าเภอเมอง จงหวดปทมธาน จ านวน 30 คน น าขอมลทไดไปทดสอบวดความเชอมนโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา (Coefficient Alpha) ของครอนบค (Cronbach) ไดคาความเชอมนของเครองมอเทากบ 0.921

1 ปญหาและอปสรรค หมายถง สงตางๆ หรอเหตใดๆ ทเกดขนซงมาขดขวางไมใหเกดความส าเรจตอการ

ด าเนนชวตของมนษย หรอความตองการของตน หรอสงทเปนอปสรรคขอขดของตางๆ ทเปนเหตใหการปฏบตงานนนๆ ไมบรรล หรอเปนไปตามวตถประสงค หรอเปาหมาย (ขยายความมาจากพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน)

28

การเกบขอมล ผวจยด าเนนการเกบขอมลดวยตนเอง โดยแจกแบบสอบถามจ านวน 144 ชด ใหผบรหารและครผรบผดชอบในโครงการใหตอบแบบสอบถามดวยตนเอง และขอรบแบบสอบถามกลบคนมาทนท ทงนผวจย ท าการเกบขอมลในชวงเดอนมกราคม 2558 และไดแบบสอบถามคนมาทงหมด คดเปนรอยละรอย จากนนจงน าแบบสอบถามทไดมาท าการวเคราะหขอมลทางสถตตอไป การวเคราะหขอมล ผวจยตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของแบบสอบถาม เพอน าไปวเคราะหขอมลและประมวลผลดวยคอมพวเตอร สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ (percentage) คาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way ANOVA) ในการวจยเรอง ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ผวจยไดด าเนนการวจยเพอใหไดขอมล ดงน สวนท 1 เปนค าถามเกยวกบขอมลทงไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ ต าแหนงหนาท ระดบการศกษา และระยะเวลาในการท างาน เปนแบบสอบถามปลายปด (Closed Ended Question) แบบมตวเลอกใหเลอกตอบ จ านวน 4 ขอ สวนท 2 เปนค าถามเกยวกบความรดานการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง ใน 4 ดาน ของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 40 ขอ เปนค าถามปลายปดทมลกษณะแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ตามวธของลเครท (Rensis Likert) เปนมาตรวด แบงเปนระดบตางๆ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด สวนท 3 เปนค าถามเกยวกบความคดเหน แบบปลายเปดส าหรบขอเสนอแนะตางๆ ของผบรหารและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง จ านวน 1 ขอ

โดยระดบสภาพปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการใหพจารณาจากคาเฉลย มดงน คาเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง มปญหาและอปสรรคระดบมากทสด

คาเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง มปญหาและอปสรรคระดบมาก คาเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง มปญหาและอปสรรคระดบปานกลาง คาเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง มปญหาและอปสรรคระดบนอย คาเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง มปญหาและอปสรรคระดบนอยทสด

ผลการศกษา ผวจยรายงานผลการวจยตามวตถประสงคของการวจย และสมมตฐานการวจย ดงน

1. ปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร

29

ตารางท 1 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการแปรผลปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร

ปญหาและอปสรรค ในการบรหารจดการ

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบการแปลผล

ดานนโยบาย 3.53 0.65 มาก ดานวชาการ 4.18 0.78 มาก ดานงบประมาณ 3.94 0.54 มาก ดานบรหารทวไป 4.01 0.65 มาก

รวม 3.84 0.63 มาก จากตารางท 1 พบวา โดยภาพรวมปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการของผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร อยในระดบมาก (คาเฉลย = 3.84) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผบรหารและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยงม ปญหาและอปสรรคดานวชาการมากทสด (คาเฉลย = 4.18) และดานทมปญหาและอปสรรคนอยทสดคอดานนโยบาย (คาเฉลย = 3.53) 2. วเคราะหความแตกตางของปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร สมมตฐานขอท 1 ผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบโครงการสถานศกษาพอเพยง ทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบรทแตกตางกน โดยมผลการวเคราะหแสดงในตารางท 2 ตารางท 2 ผลการวเคราะหความแตกตางของปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษา

พอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ทมระดบการศกษาตางกน

ปญหาและอปสรรค คาเฉลย

F p-value แปลคา ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

ดานนโยบาย 3.42 3.47 3.43 1.93 .175 ไมแตกตาง ดานวชาการ 3.88 3.65 3.60 0.39 .514 ไมแตกตาง ดานงบประมาณ 3.57 3.64 3.55 1.64 .302 ไมแตกตาง ดานบรหารทวไป 3.63 3.55 3.47 3.10 .645 ไมแตกตาง

รวม 3.81 3.78 3.52 1.45 .412 ไมแตกตาง *p < 0.05 จากตารางท 2 พบวา ในภาพรวมของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบรไมแตกตางกน

30

เมอพจารณาในแตละดานของปญหาและอปสรรคพบวา ทงผบรหารสถานศกษาพอเพยง และครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงทมระดบการศกษาตางกน มปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงมากในดานวชาการ (คาเฉลย = 3.88 , 3.65 และ 3.60 ตามล าดบ) ไมแตกตางกน สมมตฐานขอท 2 ผบรหารสถานศกษาพอเพยง และครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง ทมระยะเวลาการท างานตางกน มความคดเหนตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบรทแตกตางกน โดยมผลการวเคราะหแสดงในตารางท 3 ตารางท 3 ผลการวเคราะหความแตกตางของปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษา

พอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ทมระยะเวลาการท างานตางกน

*p < 0.05 จากตารางท 3 พบวา ในภาพรวมของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงทมระยะเวลาในการท างานตางกน มความคดเหนตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบรไมแตกตางกน เมอพจารณาในแตละดานของปญหาและอปสรรคพบวา ท งผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงทมระยะเวลาในการท างานตางกน มปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงมากในดานวชาการ (คาเฉลย = 4.05, 3.84 และ 3.80 ตามล าดบ) ไมแตกตางกน

สรปผลการวจย 1. ผลการวเคราะหปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม พบวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง สวนใหญมต าแหนงหนาทเปนครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง สวนใหญมระดบการศกษาระดบปรญญาตรมากทสด และสวนใหญมระยะเวลาในการท างาน 11 ป – 20 ปมากทสด 2. ผลการวเคราะหปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง พบวา 1) ดานนโยบาย ในภาพรวมตวอยางสวนใหญมความคดเหนเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในดานนโยบายอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.53 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ระเบยบและแนวทางปฏบตตางๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงมมาก ท าใหขาดความรความเขาใจจงสงผลใหการด าเนนงานลาชา เปนปญหาและอปสรรคตองานดานนโยบายมากทสด

ปญหาและอปสรรค คาเฉลย

F p-value แปลคา 1 – 10 ป 11 – 20 ป

21 ป ขนไป

ดานนโยบาย 3.18 3.77 3.45 1.93 .168 ไมแตกตาง ดานวชาการ 4.05 3.84 3.80 0.68 .474 ไมแตกตาง ดานงบประมาณ 3.57 3.24 3.10 1.64 .235 ไมแตกตาง ดานบรหารทวไป 3.63 3.55 3.47 3.40 .505 ไมแตกตาง

รวม 4.12 3.85 3.90 1.54 .393 ไมแตกตาง

31

2) ดานวชาการ ในภาพรวมตวอยางสวนใหญมความคดเหนเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในดานวชาการอยในระดบมาก มคาเฉลย 4.18 เมอพจารณาเปนรายขอพบวาการแกไขระบบสารสนเทศและเครองคอมพวเตอรทขดของบอย ท าใหการด าเนนงานลาชาเพราะขาดการรบรทางวชาการทตอเนอง เปนปญหาและอปสรรคตองานดานวชาการมากทสด 3) ดานงบประมาณ ในภาพรวมตวอยางสวนใหญมความคดเหนเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในดานงบประมาณอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.94 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา การโยกยายเจาหนาทดานการบรหารงบประมาณ การเงนและบญชบอยครง ท าใหเกดความลาชาในการขบเคลอนโครงการของสถานศกษา เปนปญหาและอปสรรคตอ งานดานงบประมาณมากทสด 4) ดานบรหารทวไป ในภาพรวมตวอยางสวนใหญมความคดเหนเกยวกบปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในดานบรหารทวไปอยในระดบมาก มคาเฉลย 4.01 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ความลาชาในการรบ - สงขอมลและเอกสารระหวางหนวยงาน เปนปญหาและอปสรรคตองานดานบรหารทวไปมากทสด 3. ผลการทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 เมอท าการวเคราะหความคดเหนของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง โดยจ าแนกตามระดบการศกษาและระยะเวลาการท างาน พบวา 1) ระดบการศกษา ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ระดบการศกษาของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงมผลตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน 2) ระยะเวลาการท างาน ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ระยะเวลาในการท างานของผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยงมผลตอปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน 4. ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบขอเสนอแนะปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง พบวา หนวยงานตนสงกด ผบรหารโรงเรยน และผทเกยวของกบนโยบายการขบเคลอนทกโรงเรยนควรใหความส าคญและใหการสนบสนนโครงการสถานศกษาพอเพยง และใหงบประมาณเพอด าเนนงานเปนกรณพเศษ ตลอดจนการรวมสรางจตส านกความรบผดชอบภายใตแนวคดของความพอประมาณ อภปรายผลการศกษา การศกษาวจยเรองปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร พบวา มปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยง โดยรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ พระชยณรงค กตตสาโร (2555) ทท าวจยเรอง ปญหาและอปสรรคในการบรหารโรงเรยนวถพทธในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 จงหวดยโสธร ซงพบวาปญหาและอปสรรคในการบรหารโรงเรยนวถพทธอยในระดบมาก

32

สวนการอภปรายผลรายดาน พบวามดงตอไปน 1) ดานนโยบาย จากการศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ดานนโยบายในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง มระดบการรบรความเขาใจ และการน าไปใชเรองระเบยบและแนวทางปฏบตตางๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงนอย จงสงผลใหการด าเนนงานลาชาเปนปญหาและอปสรรค ซงสอดคลองกบงานวจยของ สจตรา ทพยบร (2550) ทท าวจยเรอง การรบร การน าไปใช และความเขาใจเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ ผบรหารโรงเรยนเอกชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานนทบร เขต 2 ทพบวา ผบรหารโรงเรยนเอกชนมการรบร การน าไปใช และความเขาใจเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยรวมอยในระดบนอย 2) ดานวชาการ จากการศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ดานวชาการในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง มระบบสารสนเทศและเครองคอมพวเตอรทขดของบอย ไมทนสมย จงสงผลใหขาดความตอเนองทางวชาการ เปนปญหาและอปสรรค ซงสอดคลองกบงานวจยของ วระพงษ พงเดชะ (2551) ทท าวจยเรอง ปญหาและอปสรรคในการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวน จงหวดเชยงใหม ทพบวา มปญหาการไมไดรบการสนบสนนทางดานวสดอปกรณส านกงาน เครองมอเครองใชททนสมย โดยรวมอยในระดบมากทสด

3) ดานงบประมาณ จากการศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ดานงบประมาณในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง มการโยกยายเจาหนาทดานการบรหารงบประมาณ การเงนและบญชบอย จงสงผลใหเกดความลาชาในการด าเนนงานการขบเคลอนโครงการตางๆ ของสถานศกษาพอเพยง เปนปญหาและอปสรรค ซงสอดคลองกบงานวจยของ วระพงษ พงเดชะ (2551) ทท าวจยเรอง ปญหาและอปสรรคในการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวน จงหวดเชยงใหม ทพบวา มปญหาทางดานบคลากร งบประมาณ กฎระเบยบ และแนวทางการปฏบตหนาท โดยรวมอยในระดบมากทสด

4) ดานบรหารทวไป จากการศกษาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหารในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดนนทบร ดานบรหารทวไปในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง มความลาชาในการรบ - สงขอมลและเอกสารระหวางหนวยงาน ซงสถานศกษาพอเพยงเปนหนวยงานใหญ ทแบงเปนหลายสวน และโครงสรางองคกรมหลายระดบมากเกน ไป จงสงผลใหผบรหารสถานศกษาพอเพยงและครผรบผดชอบในโครงการสถานศกษาพอเพยง ตลอดจนเจาหนาทผเกยวของมความแตกตางกนจงอาจท าใหเกดปญหาได เปนปญหาและอปสรรค ซงสอดคลองกบงานวจยของ ชวลต พทธจกรศร (2552) ทท าวจยเรอง ปญหาและอปสรรคดานการประสานงานในเทศบาลต าบลสระยายโสม อ าเภออทอง จงหวดสพรรณบร ทพบวา ปญหาและอปสรรคดานตวบคคลของหนวยงานเปนปญหาทส าคญอยางหนงตอการท างานในเทศบาล และถามปญหาและอปสรรคในการประสานงานไมดกจะสงผลท าใหการท างานในหนวยงานไมดตามไปดวย โดยรวมอยในระดบมาก

33

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1) ผลการวจยพบวาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหาร โดยรวมอยในระดบมาก โดยเฉพาะดานวชาการ ซงหนวยงานตนสงกดควรตระหนกและพจารณาอนมตใหปรบปรงระบบสารสนเทศและเครองคอมพวเตอรททนสมยเพอน ามาใชในการบรหารจดการงานโรงเรยน 2) ผลจากขอเสนอแนะพบวาปญหาและอปสรรคในการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงของผบรหาร ซงหนวยงานตนสงกด ผบรหารโรงเรยน และผทเกยวของกบนโยบายการขบเคลอนทกโรงเรยนควรใหความส าคญและใหการสนบสนนโครงการสถานศกษาพอเพยง และใหงบประมาณเพอด าเนนงานเปนกรณพเศษ ตลอดจนการสรางความรวมมอในความรบผดชอบภายใตความพอประมาณ ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1) ควรมการเกบขอมลโดยใชเครองมออนนอกจากการใชแบบสอบถาม ดงเชน การสมภาษณเชงลก การประชมกลม โดยเฉพาะในประเดนเรองความคดเหนของผบรหาร คร และผทมสวนรวมในโครงการสถานศกษาพอเพยงทละเอยดยงขน 2) ควรท าการศกษาเรองปจจยทน าไปสความส าเรจในการบรหารจดการงานสถานศกษาพอเพยงตนแบบ เพอทจะสามารถประเมนความส าเรจของการขบเคลอน ทงการประเมนเชงประสทธภาพ การประเมนเชงประสทธผล การประเมนตนเอง และการประเมนความคมคาของโครงการในสถานศกษาพอเพยงตนแบบ 3) ควรท าการศกษาเพมเตมเชงอนาคตภาพเรอง รปแบบการบรหารจดการสถานศกษาพอเพยงทดในทศวรรษหนา เพอรองรบทกษะในการศกษาแหงศตวรรษท 21 และการกาวเขาสสงคมประชาคมอาเซยน เพอเปนการสรางภมคมกนทดในตนเองใหเกดแกสงคมและประเทศชาต เอกสารอางอง กรมวชาการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหง ชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ อกษรไทย. . (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 . กรงเทพมหานคร :

โรงพมพกระทรวงศกษาธการ. ชวลต พทธจกรศร. (2552). ปญหาและอปสรรคดานการประสานงานในเทศบาลต าบลสระ ย า ย โ ส ม อ าเภออทอง จงหวดสพรรณบร . การศกษาคนควาอสระปรญญามหาบณฑต บณฑต วทยาลย : มหาวทยาลยขอนแกน. พระชยณรงค กตตสาโร (ทองจตร). (2555). ปญหาและอปสรรคในการบรหารโรงเรยนวถพทธในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษายโสธร เขต 1 จงหวดยโสธร. วทยานพนธปรญญารฐศาสตร มหาบณฑต วทยาลยศาสนศาสตรยโสธร มหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย. ราชบณฑตยสถาน. (2556). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554. กรงเทพมหานคร : บรษท ศรวฒนาอนเตอรพรนต จ ากด (มหาชน). วระพงษ พงเดชะ. (2551). ปญหาและอปสรรคในการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวน จงหวด เชยงใหม. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยเชยงใหม.

34

สหทยา พลปถพ. (2548). การน าเสนอแนวทางการพฒนาคนใหมคณลกษณะตามปรชญาเศรษฐกจ พอเพยง. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สจตรา ทพยบร . (2550). การรบร การน าไปใช และความเขาใจเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจ พอเพยงของผบรหารโรงเรยนเอกชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานนทบร เขต 2 . งานคนควาอสระศกษาศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. โสภณ ข าทพ. (2551). เศรษฐกจพอเพยงในบรบทวถชวตแบบพทธตามทปรากฏในพระไตรปฎก .

วทยานพนธพทธศาสตรดษฎบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2554). คมอประเมนสถานศกษาพอเพยงตามหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ระดบการศกษาขนพนฐาน. กระทรวงศกษาธการ. Krejcie, Robert V. and Daryle W. Morgan. (1970). Determining Sample Size for Research Scillities. Education and Phychological Measurement.

35

การประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ Boot Camp Project Evaluation for Developing Teacher Leaders concerning English Instruction of Regional English Training Centre (Northern) ผวจย ดร.จราภรณ สภสงห สาขาวชา การบรหารการศกษา ภาควชา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงค 1) เพอประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ และ 2) เพอศกษาขอเสนอแนะในการพฒนาโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ ประชากรทใชในการวจยครงน ประกอบดวย ครผเขารบการฝกอบรม จ านวน 66 คน เปนครสงกดส านกงานเขตพนทมธยมศกษา จ านวน 21 คน สงกดส านกงานเขตพนทประถมศกษา จ านวน 45 คน กบคณะกรรมการด าเนนการ จ านวน 7 คน รวมทงสน 73 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสมภาษณ จ านวน 1 ฉบบ และแบบสอบถาม จ านวน 1 ฉบบ แบบสอบถามมคาความเชอมนท 0.87 สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา

1. ผลการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ พบวา โดยรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน เรยงล าดบจากมากไปหานอย ไดแก ด านสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) ดานกระบวนการ (Process) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) และดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) ตามล าดบ

2. ขอเสนอแนะในการพฒนาประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ ไดแก ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) ควรมนโยบายดานการฝกอบรมภาษาองกฤษใหชดเจนกวาน ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) สถานทจดการอบรมควรมความพรอม และเหมาะสมมากกวาน วสดอปกรณกอนทจะจดการอบรมควรตรวจดใหอยในสภาพทพรอมใชงานอยเสมอ ดานกระบวนการ (Process) ควรมการประสานกบหนวยงานท เกยวของใหมความชดเจนมากขน ไดแก สถาบนภาษาองกฤษ ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ส านกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) ควรหาวธการทจะนเทศ ตดตามผลของการฝกอบรม เพอใหการน าความร และวธการสอนตางๆ ใหเกดประโยชนแกนกเรยนคมคาทสด ค าส าคญ : การประเมนโครงการ โครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ

(Boot Camp) ระดบภมภาค ศนยการจดอบรมภาคเหนอ

36

Evaluation of Boot Camp Project for Developing English Teachers as Instructional Leaders of Regional English Training Centre (Northern)

The objectives of the research were 1) to evaluate of Boot Camp project for developing English Teachers as Instructional Leaders of Regional English Training Centre (Northern) by using CIPP model, and 2) to study the recommendations of the Boot Camp project development for developing English teachers as instructional leaders of Regional English Training Centre (Northern). The population consisted of 21 secondary school teachers, 45 primary school teachers, for a total of 66 informants. The instruments used for collecting data were an interviewed form and 3 sets of questionnaires with a reliability of 0.87. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, and standard deviation. The research evaluation were as follows:

1. As regards the Boot Camp project evaluation for developing English Teachers as Instructional Leaders of Regional English Training Centre (Northern) by using CIPP model were overall at a high level. When consideration by each aspect from high to low were as follows: context, followed by process, input, and product, respectively.

2. As regards the recommendations of the Boot Camp project development for developing English teachers as instructional leaders of Regional English Training Centre (Northern) as follows: in terms of context, there should be the policy concerning an English training courses more clearly; in terms of input, classrooms should be ensured for the readiness and more suitability for the training courses as well as supplies and materials should be surveyed the availability before organizing the training courses with the available conditions to use; in terms of process, should be coordinated with relevant government sectors more obviously such as English Language Institute under the Office of the Basic Education Commission, Office of the Secondary Educational Service Area Office Area, Office of the Primary Educational Service Area Office Area; and in terms of product, there should be finding the ways how to supervise and follow-up of training courses after implementing the knowledge and instructional techniques to beneficial for students with the most worthy. Keywords : Evaluation, Boot Camp Project, Developing English Teachers,

Instructional Leaders, Regional English Training Centres (Northern)

บทน า

การเสรมสรางสมรรถนะและความสามารถในการสอสารเปนภาษาองกฤษของคนไทย จดเปนความ จ าเปนเรงดวนของประเทศไทยในปจจบน ในสภาวะทระดบความสามารถของคนไทยในดานภาษาองกฤษยงอย ระดบต ามาก ขณะทตองเรงพฒนาประเทศใหกาวทนการเปลยนแปลงของโลกและรองรบภาวะการคา การลงทน การเชอมโยงระหวางประเทศ และการเขารวมเปนสมาชกของประชาคมทางเศรษฐกจทใชภาษาองกฤษเปนภาษากลาง การปฏรปการเรยนการสอนภาษาองกฤษจงเปนนโยบายส าคญของกระทรวงศกษาธการทจะตองเรงด าเนนการใหเกดผลส าเรจโดยเรว ดงท กระทรวงศกษาธการ (2557: 1-2) ไดกลาวถงภาษาองกฤษวา เปนภาษาสากลทมการใชอยางแพรหลายมากทสดภาษาหนง โดยทองคความรทส าคญของ โลกสวนใหญถกบนทกและเผยแพรเปนภาษาองกฤษ จงมความจ าเปนทตองจดใหมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ เพอใหผเรยนมความรความสามารถในการใชภาษาองกฤษเปนเครองมอเขาถงองคความร

37

และกาวทนโลก รวมถง พฒนาตนเอง เพอน าไปสการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยตอไป เพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว กระทรวงศกษาธการไดก าหนดนโยบายการปฏรปการเรยนการสอนภาษา องกฤษ ในระดบการศกษาขนพนฐาน โดยใชกรอบมาตรฐานความสามารถทางภาษาองกฤษ ทเปนสากล ไดแก The Common European Framework of Reference for Languages (CEFR) เปนกรอบความคดหลกในการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษของประเทศไทย ทงในการออกแบบหลกสตร การพฒนาการเรยนการสอน การทดสอบ การวดผล การพฒนา คร รวมถงการก าหนดเปาหมายการเรยนร และปรบจดเนนการเรยนการสอนภาษาองกฤษใหเปนไปตามธรรมชาตของการเรยนร โดยเนนการสอสาร (Communicative Language Teaching : CLT) โดยปรบการเรยนการสอนจากการเนนไวยากรณมาเปนเนนการสอสารทเรมจาก การฟง ตามดวยการพด การอาน และการเขยน ตามล าดบ รวมทง การสงเสรมใหมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ ทมมาตรฐานตามกรอบมาตรฐานหลก ดวยหลกสตร แบบเรยน สอการเรยนการสอน แตดวยวธการทแตกตางกนได ทงน ตามความพรอมของแตละสถานศกษาและแสดงถงความถนด และความสนใจของผเรยน ตลอดจน สงเสรมการยกระดบความสามารถในการใชภาษาองกฤษ ไดแก การขยายโครงการพเศษดานการเรยนการสอนภาษาองกฤษ ไมวาจะเปน English Program (EP), Mini English Program (MEP) และ International Program (IP) ส าหรบผเรยนทมความสามารถทางวชาการสง ใหใช English Bilingual Education (EBE) โดยจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร สงคมศกษา และศลปศกษาแบบ สองภาษา (ภาษาไทย-ภาษาองกฤษ) และ English for Integrated Studies (EIS) ดวยการสอนวทยาศาสตรและ คณตศาสตรเปนภาษาองกฤษ และมพฒนาหองเรยนพเศษภา ษาองกฤษ (Enrichment Class) เพอใหผเรยนทมศกยภาพทางภาษาองกฤษ สามารถใชภาษาเพอการสอสารทางสงคม (Social Interaction) และดานวชาการ (Academic Literacy) และ พฒนาหองเรยนสนทนาภาษาองกฤษ (Conversation Class) ทเนนทกษะการฟงและการพด อยางนอยสปดาหละ 2 ชวโมง รวมถง การพฒนาหลกสตรและรายวชาภาษาองกฤษเพออาชพ เพอใหผเรยนมความพรอมในการใชภาษาองกฤษส าหรบประกอบอาชพ โดยเฉพาะส าหรบผเรยนทจะจบชนมธยมศกษาปท 3 และในโรงเรยนขยายโอกาส

ดงนน นโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2559:ww.secondary11.go.th/2016/th/doc/plan/obec_policy_2559.pdf) ไดกลาวถงประเดนยทธศาสตรท 1 การพฒนาคณภาพผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน เปาประสงคขอท 1 ใหนกเรยนระดบระดบกอนประถมศกษา และระดบการศกษาขนพนฐานทกคน มพฒนาการเหมาะสม ตามวย และมคณภาพ อกทง ยงมกลยทธ เพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบการพฒนาผเรยนอยางมคณภาพ รวมทง พฒนาคณภาพผเรยน ในดานการสงเสรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร และภาษาอาเซยนอยางนอย 1 ภาษา เพอใหนกเรยนสามารถสอสารกบชาวตางชาตได รองรบการกาวส ประชาคมอาเซยน และเทยบเคยงสมาตรฐานสากล เนองจาก ในปจจบนภาษาองกฤษ เปนภาษาทใชในการท างานของอาเซยน (กฎบตรสมาคมแหงประชาชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต) ดงนน การพฒนาครสการเปนครมออาชพนนมคณลกษณะส าคญหลายประการและมความส าคญยง โดยเฉพาะครผสอนภาษาองกฤษ โลกภาษาองกฤษปจจบน คอภาษานานาชาต เปนภาษากลางของโลก ภาษาองกฤษเปนภาษากลางของมนษยชาต เปนภาษาทมนษยบนโลกใชตดตอระหวางกนเปนหลก ไมวาแตละคนจะใชภาษาอะไรเปนภาษาประจ าชาต เมอตองตดตอกบคนอนทตางภาษาตางวฒนธรรมกนทกคนจ าเปนตองใชภาษาองกฤษเปนหลก นอกจากน กฎบตรสมาคมแหงประชาชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต ขอ 34 ยงก าหนดใหภาษาทใชท างานของอาเซยน คอ ภาษาองกฤษ (กระทรวงการตางประเทศ, 2551: http://www.mfa.go.th/asean/contents/ files/other-20130528-092411-875705.pdf) ซงการพฒนาครภาษาองกฤษ ใหมความเปนครมออาชพ มความรความเชยวชาญในการใชภาษาเพอใหสามารถน าไปถายทอดและพฒนาใหนกเรยนใชภาษาไดอยางม

38

ประสทธภาพตามระดบชวงชน อาย และประสบการณของนกเรยน จงเปนหวใจส าคญในการพฒนาประเทศในระดบทจะเขาสการพฒนาในเวทระดบภมภาคและระดบโลกครสอนภาษาองกฤษจงจ าเปนตองเรยนรความหมายของภาษา องคความรทางภาษา เทคนควธการสอนภาษา เพอใหสามารถจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบสงคมทเปลยนไป การเรยนการสอนภาษาควรเนนการสอนในสภาพของการน าไปใชจรงตามบรบททางสงคมทเปลยนไป เพอใหการเรยนภาษาองกฤษมความหมายส าหรบตวผเรยน และเปนชองทางในการเรยนร ความรในสาขาจ าเปนในการหาแนวทางการพฒนาครภาษาองกฤษในปจจบน ใหมความตระหนกในพลงอ านาจของภาษา สามารถน าภาษาไปสรางความหมายตามทตองการสอสาร และใชกระบวนการเรยนการสอนทดงศกยภาพทผเรยนอยมาใชใหเกดประโยชนในการพฒนาทกษะทางการสอสารใหไดมากทสด ซงปจจบน มผวพากษวจารณเกยวกบการเรยนการสอนภาษาองกฤษของไทยวาลมเหลว เนองจากผส าเรจการศกษา ทงในระดบมธยมศกษาตอนปลายและระดบอดมศกษายงไมสามารถสอสารภาษาองกฤษไดอยางมประสทธภาพ และปจจยทเปนสาเหตของปญหาคอ วธสอนของคร ปญหาการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษในประเทศไทย ซงเปนปญหาเรอรงตลอดมาจนถงปจจบนน จากประสบการณการสอนภาษาองกฤษของผวจย พอสรปปญหาของครภาษาองกฤษไดวา ครไมเขาใจวธการสอนแนวใหมทเนนการใชภาษาองกฤษมากกวาใหทองจ ากฎเกณฑไวยากรณ ท าใหครเกดความไมมนใจ เนองจากตนเคยเรยนมาแบบเกา ซงยดการทองจ ากฎและการฝกการเขยนรปประโยคซ าๆ กน แตไมเคยฝกการฟงสนทนา ครกลวสอนไมทนกลวสอนเนอหาไมครบ เกรงวาการท ากจกรรมมากๆจะท าใหเสยเวลา เพราะยดตดต ารามากเกนไป ครท าอปกรณการสอนไมเปน และครไมเขาใจวธการวดและประเมนผลใหตรงตามจดมงหมายของบทเรยน ทกลาวไววา พอสรปไดวาปญหาใหญมาจากคร เนองจากครไมมความร ไมรวธสอน ครสวนใหญสอนแตการอานการเขยน และการแปล ไมไดมการพด เพราะตวครเองกพดภาษาองกฤษไมได ปญหาการเรยนการสอนภาษาองกฤษดงกลาว ไดสงสมมาเปนเวลานาน และการพฒนาครในประเทศไทยทไดด าเนนการมาตลอดเวลา ยงไมสามารถเพมทกษะความรในการสอนภาษาองกฤษใหกบครไดอยางมประสทธภาพ ปญหาตอไปทพบในการพฒนาคร สรปได คอ การฝกอบรมไมทวถง การฝกอบรมไมตรงตามทตองการ การฝกอบรมเนนทฤษฎมากกวาการฝกปฏบต การตดตามและประเมนผลท าไดนอยมาก ท าใหไมเหนแงมมทควรจะไดน ามาปรบปรงและพฒนา ซงการฝกอบรมจะเปนไปในลกษณะของการใหผเขารบการฝกอบรมศกษาใบงาน รายงาน ท าแบบฝก ฯลฯ และการอบรมสวนใหญจะอบรมครงเดยว โดยในการอบรมแตละครงจะบรรจไปดวยเนอหาตาง ๆ มากมาย มการฝกปฏบตจรงนอย

ในท านองเดยวกน แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2560-2574 สวสยทศนประเทศไทย พ.ศ.2575 (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2559: 40) กไดยดหลกการศกษาเปนหวใจของชาต เปนการสรางและพฒนาคนเพออนาคตของประเทศ โดยภาพรวมของการศกษาไทยในปจจบนยงเปนปญหามาก โดยเฉพาะภาพสะทอนคณภาพของเดกไทย เปนความจ าเปนเรงดวน ตองมการปฏรปการศกษาเพอพฒนาคนอยางยงยน สงทส าคญทสดทครตองพฒนา ครเปนคนส าคญ คอ ปรบและพฒนาวธการสอนของตนใหมคณภาพ ยดการพฒนาเดกเปนหลก และใชเวลาใหมากขนในการสรางกระบวนการเรยนรอยางมคณคาและเกดคณภาพตอตวเดก ซงรฐบาลมนโยบายเรงดวนในการยกระดบมาตรฐานการเรยนการสอนภาษาองกฤษ เพอเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน กระทรวงศกษาธการโดยทานรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ พลเอก ดาวพงษ รตนสวรรณ ไดลงนามบนทกความเขาใจรวม (MOU) กบสถานทตองกฤษประจ าประเทศไทยโดย เอกอครราชทตองกฤษประจ าประเทศไทย ฯพณฯ Brian Davidson ในความรวมมอกบ British Council เพอจดตงศนยอบรมครภาษาองกฤษระดบภมภาค ซงครอบคลมทง 4 ภมภาค โดยมศนย ทจะจดตงเบองตนในเดอนตลาคม 2559 รวมทงหมด 4 ศนย มกลมเปาหมายไดแกกลมครสอน ภาษาองกฤษระดบประถมศกษาและมธยมศกษาในสงกดของ ส านกงาน

39

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) เพอพฒนายกระดบความรความเขาใจและเทคนคการจดการเรยนการสอนรปแบบ Communicative Approach ของครสอนภาษาองกฤษ ในสงกด ส านกงานคณะกรรมการ การศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ทวประเทศ

ส าหรบ การด าเนนงานตามโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) น เปนโครงการเรงดวน ไดมการวางแผนโครงการ โดยก าหนดเปนวตถประสงค และเปาหมายไวเพอคาดหวงผลลพธทจะเกดขนภายหลง ทงน ความส าเรจหรอความลมเหลวของโครงการจะตองผานกระบวนการตางๆ อกมาก โดยเฉพาะกระบวนการบรหารโครงการและการประเมนผลโครงการ การประเมนผลจงเปนขนตอนสดทายทจะท าใหทราบวา การปฏบตงานตามโครงการนนบรรลวตถประสงคหรอไม เพยงใด มการคลาดเคลอนไปจากสงทคดไวหรอไม ถาเบยงเบนจะไดหาวธปรบปรงแกไขความคาดหวงกบการปฏบตจรงนน เปนไปในทศทางเดยวกนใหได ดงนน การทจะทราบถงผลสมฤทธของโครงการตางๆ ไดนน จงจ าเปนจะตองอาศยกระบวนการตดตามและประเมนผลทเปนระบบ ซงปจจบน การประเมนผลโครงการแบบ CIPP ของ Stufflebeam (1973: 125 อางใน เยาวด รางชยกล วบลยศร, 2542: 27 และ วรเดช จนทรศร และไพโรจน ภทรนรากล, 2541: 44) เปน Model ทไดรบการยอมรบกนทวไปในปจจบน แนวคด การประเมนของ Stufflebeam ไดเปนทยอมรบกนอยางกวางขวาง เพราะใหแนวคดและวธการทางการวดและประเมนผล ไดอยางนาสนใจและทนสมยดวย จนเปนทยอมรบกนทวไป เปนการประเมนทเปนกระบวนการตอเนอง มจดเนนส าคญ คอ ใชควบคกบการบรหารโครงการ เพอหาขอมลประกอบการตดสนใจ อยางตอเนองตลอดเวลา วตถประสงคการประเมน คอ การใหสารสนเทศเพอการตดสนใจ ไดแบงประเดนการประเมนผลออกเปน 4 ประเภท คอ ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context Evaluation : C) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ ( Input Evaluation : I) ดานกระบวนการ (Process Evaluation : P) และดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product Evaluation : P) ซงผวจยคดวาการประเมนในรปแบบ CIPP เหมาะส าหรบการโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ เปนอยางยง อกทงยงมเกณฑและตวชวด สามารถใชเปนเครองมอในการประเมนผลโครงการไดด ซงจะครอบคลม มตนโยบายดานการจดการเรยนสอนภาษาองกฤษ ความตองการของผเขารบการศกษาอบรม ปญหา และสภาพการเรยนการสอนในปจจบน อนน าไปสความจ าเปนของการด าเนนโครงการ เปนตนนอกจากนน ยงสามารถวดถงความส าเรจ และความลมเหลวของโครงการพฒนาตางๆ ของรฐได

จากการศกษาความส าคญดงกลาว ผวจยในฐานะผจดการศนยพฒนาครภาษาองกฤษระดบภมภาค (ภาคเหนอ) เกดแนวคดทจะประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โดยใชการประเมนแบบ CIPP และศกษาขอเสนอแนะในการบรหารโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ เพอยกระดบความสามารถและเทคนคการสอนภาษาองกฤษของครผเขารวมโครงการ โดยรวมมอกนระหวางสถาบนภาษาองกฤษ (British Council) กบ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เพอน าผลการประเมนมาเปนขอมลสา รสนเทศประกอบการตดสนใจ พจารณา พฒนา ปรบปรง โครงการในรนตอๆ ไป วตถประสงคของการวจย

1. เพ อประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

40

2. เพอศกษาขอเสนอแนะในการพฒนาโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

กรอบแนวคดทใชในการวจย การวจยครงน เปนการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โดยใชรปแบบ CIPP Model ของ Stufflebeam (1973: 125 เยาวด รางชยกล วบลยศร, 2542: 27 และ วรเดช จนทรศร และไพโรจน ภทรนรากล, 2541: 44) และศกษาขอเสนอแนะในการพฒนาโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โรงเรยนวฒโนทยพายพ (เชยงใหม) ส านกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 34 โดยประเมนใน 4 ดาน คอ

1. ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context Evaluation : C) 2. ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input Evaluation : I) 3. ดานกระบวนการ (Process Evaluation : P) 4. ดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product Evaluation : P) เปนการประเมนผลทเกดจากการด าเนนงานตามโครงการ โดยประเมนผลการด าเนนงานพฒนาคร

แกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค โดยมกรอบแนวคดในการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ดงภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดการประเมนโครงการ

41

วธวจย การวจยเรอง โครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp)

ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ มวตถประสงค เพอประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ และศกษาขอเสนอแนะในการพฒนาโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ ซงผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงตอไปน ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน ประกอบดวย ครผเขารบการฝกอบรม จ านวน 66 คน คณะกรรมการ ด าเนนการ จ านวน 7 คน รวมทงสน 73 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสมภาษณ จ านวน 1 ชด และแบบสอบถาม จ านวน 1 ชด รวมเปน 2 ชด แบบสอบถามมคาความเชอมนท 0.87 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเกยวกบการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ ใชสถตดงน

1. การวเคราะหสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามโดยการหาคาความถ (Frequency) และรอยละ (Percentage) แลวน ามาเสนอในรปตารางประกอบค าบรรยาย

2. การวเคราะหความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเกยวกบการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โดยการหาคาเฉลย () และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (σ) โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปแลวแปลความหมายของคะแนนตามแนวคด (บญชม ศรสะอาด, 2545: 100) แลวน ามาเสนอในรปตารางประกอบค าบรรยาย 4.51 - 5.00 มการปฏบต ในระดบมากทสด 3.51 - 4.50 มการปฏบต ในระดบมาก 2.51 - 3.50 มการปฏบต ในระดบปานกลาง 1.51 - 2.50 มการปฏบต ในระดบนอย 1.00 - 1.50 มการปฏบต ในระดบนอยทสด

3. การวเคราะหค าตอบของผใหขอเสนอแนะ วเคราะหโดยใชความถ ผล/สรปผลการวจย

จากการสมภาษณผบรหารและหวหนาโครงการ ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) พบวา มการก าหนดนโยบายของดานฝกอบรมใหชดเจนมากขน และดานความตองการของผเขารบการศกษาอบรม สมครมาอบรมดวยตนเอง รวมทงปญหาและสภาพการเรยนการสอนในปจจบน อนน าไปสความจ าเปนของการด าเนนโครงการ เนองจากไมเปนไปตามความส าคญของการสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร จากการแจกแบบสอบถามผเขารบการอบรมโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ ทง 4 ดาน ผลการวเคราะหขอมล มดงน

42

ตารางการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

กรอบการประเมนผล σ ระดบ 1. ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) 3.37 0.47 ปานกลาง 2. ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input 3.45 0.59 ปานกลาง 3. ดานกระบวนการ (Process) 4.31 0.40 มาก 4. ดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) 4.02 0.51 มาก

รวม 3.78 0.49 มาก ผลการวเคราะหขอมลการประเมนโครงการโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอน

ภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โดยใชการประเมนแบบ CIPP จ านวน 4 ดาน คอ ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) ดานกระบวนการ (Process) และดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) พบวา โดยรวม การประเมนโครงการ อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกดานอยในระดบมาก โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยดงตอไปน ดานกระบวนการ (Process) มคาเฉลยมากทสด อยในระดบมาก รองลงมา คอ ดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) มคาเฉลย อยในระดบมาก ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) มคาเฉลย อยในระดบปานกลาง และดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) มคาเฉลยนอยทสด อยในระดบปานกลาง สรปผลการวจย

ผลการวเคราะหขอมลการประเมนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ โดยใชการประเมนแบบ CIPP จ านวน 4 ดาน คอ ดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) ดานกระบวนการ (Process) และดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) พบวา โดยรวม การประเมนโครงการ อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกดานอยในระดบมาก โดยเรยงล าดบจากมากไปหานอยดงตอไปน ดานกระบวนการ (Process) รองลงมา คอ ดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ และดานสภาพแวดลอมหรอบรบท (Context) ตามล าดบ หากพจารณาเปนรายดาน อภปรายผลไดดงน

ดานท 1 สภาพแวดลอมหรอบรบทของโครงการ (Context) พบวา ทกดาน อยในระดบมาก ไดแก วตถประสงคของโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ สอดคลองกบนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) รองลงมา คอ ดานการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน ตอบสนองความตองการของผเขาอบรม และหลกสตรการฝกอบรมมความเหมาะสม รวมทง สอดคลองกบบทบาท หนาทของผเขารบการอบรม เหมาะสมกบสภาพการเรยนการสอนภาษาองกฤษในปจจบน อนน าไปสความจ าเปนของการด าเนนโครงการ อยในระดบมาก ผบรหารทโรงเรยนของทานใหความสนใจและสนบสนนโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษฯ อยในระดบปานกลาง

43

ดานท 2 ดานปจจยสนบสนนการด าเนนโครงการ (Input) 1. ผรบผดชอบการด าเนนโครงการ พบวา คณะกรรมการด าเนนการ มความร ความเขาใจใน

บทบาทหนาท ทไดรบมอบหมาย มความร ความเขาใจในหลกเกณฑ วธการอบรม มความสนใจ และ กระตอรอรนในการด าเนนกจกรรมของการฝกอบรม อยในระดบมาก 2. ผเขารบการอบรม พบวา มความสนใจ ใฝรใฝเรยน มความตงใจ และกระตอรอรนในการปฏบตกจกรรมในการอบรม อยในระดบมากทสด 3. คณลกษณะของ Trainer (ผฝกอบรม) พบวา ความพงพอใจใน Trainer โดยภาพรวม อยในระดบมาก รองลงมา คอ เทคนคการน าเสนอของ Trainer และTrainer น าเสนอเนอหาสาระครบถวนและนาสนใจ รวมทง Trainer สามารถสรางบรรยากาศใหเออตอการเรยนร อยในระดบมาก สวนการบรหารเวลาของ Trainer อยในระดบนอย 4. สอ (เอกสาร) พบวา ลกษณะรปเลมนาสนใจ เนอหาสาระของเอกสารมความเหมาะสมและเขาใจงาย เอกสารประกอบการฝกอบรมมความเพยงพอ เอกสารมความสอดคลองกบเนอหาสาระ คณภาพของเอกสารประกอบการฝกอบรม อยในระดบมากทสด 5. เนอหาการอบรม พบวา เนอหาในการฝกอบรมตรงกบวตถประสงค ความชดเจนของเนอหา รปแบบและวธการฝกอบรมเหมาะสม อยในระดบมาก 6. งบประมาณของโครงการ พบวา งบประมาณในการด าเนนการเหมาะสมและเพยงพอความคมคาของงบประมาณในการด าเนนการ อยในระดบมาก 7. ระยะเวลา พบวา ระยะเวลาทใชในการศกษาเอกสารมความเหมาะสม ระยะเวลาในการฝกอบรมเหมาะสมเพยงใด อยในระดบปานกลาง

8. สถานท ความสะดวก อาหาร พบวา สถานทหองฝกอบรม สะอาด และ มความเหมาะสม ความพรอมของอปกรณโสตทศนปกรณ อยในระดบมาก ดานท 3 ดานกระบวนการ (Process)

1. การจดกจกรรมการศกษาอบรม พบวา มขนตอนด าเนนการฝกอบรม ทชดเจนและเหมาะสม รองลงมา คอ รปแบบและกระบวนการฝกอบรม มความเหมาะสม และกจกรรมในการฝกอบรม มความเหมาะสม รวมทง มการจดกจกรรม สงเสรมการคด วเคราะห อยในระดบมาก

2. การประสานงาน พบวา มการตดตอประสานงานกบหนวยงานตนสงกดหรอหนวยงานทเกยวของในการด าเนนการฝกอบรม รองลงมา คอ มการประชาสมพนธโครงการมความชดเจน และมการน าความรไปเผยแพร/ถายทอดได อยในระดบปานกลาง ดานท 4 ดานผลผลตหรอผลส าเรจของการด าเนนงาน (Product) (Product)

1. ผลทเกดกบตวผเขารบการอบรม พบวา ผเขารบการฝกอบรม มความเขาใจเกยวกบเทคนคการสอนภาษาองกฤษมากขน รองลงมา คอ ผเขารบการฝกอบรม มความเขาใจหลกการและสาระส าคญของการสอนภาษาองกฤษมากขน และผเขารบการฝกอบรม สามารถใชภาษาองกฤษในการสอสารในชนเรยนไดดขน รวมทง ผเขารบการฝกอบรม ใชวธการสอนภาษาองกฤษเพอการสอสารมากขน อยในระดบมาก

2. ผลทคาดวาจะเกดกบผเรยน พบวา นกเรยนจะสามารถใชภาษาองกฤษเพอการสอสารเพมขน รองลงมา คอ นกเรยนจะสามารถสอสารภาษาองกฤษไดดขน และนกเรยนจะมความมนใจในการใชภาษาองกฤษในการสอสาร รวมทง นกเรยนจะมความสามารถทางภาษาองกฤษเพมขน

44

ขอเสนอแนะ 1. ศนยฝกอบรมฯ ควรเพมการสนบสนนขอมลสารสนเทศเพอพฒนาการด าเนนงานของโครงการ

พฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

2. หนวยงานทเกยวของ คอ สถาบนภาษา ควรทบทวนเรองการจดสรรงบประมาณและมระเบยบการใชจายใหชดเจนยงขน เพอใหเพยงพอตอการด าเนนงานโครงการพฒนาครแกนน าดานการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ (Boot Camp) ระดบภมภาค ของศนยการจดอบรมภาคเหนอ

3. หนวยงานทเกยวของ คอ สถาบนภาษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ควรสงเสรมการจดกจกรรมการอบรมของโครงการ เพอมงถงประโยชนในน าไปใชเปนส าคญและจดท าปฏทนกจกรรมการอบรมใหชดเจนยงขน

4. สถาบนภาษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ควรพฒนากระบวนการเรยนร เพอสรางองคความร ทสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวน และจดท าโครงการอยางตอเนองทกปการศกษา เอกสารอางอง บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. เยาวด รางชยกล วบลยศร. (2542). การประเมนโครงการแนวคดและการปฏบต. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรเดช จนทรศร และไพโรจน ภทรนรากล. (2541). การประเมนผลระบบเปด. กรงเทพฯ : สมาคม

รฐประศาสนศาสตร.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2557). แนวปฏบตตามประกาศ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2559). นโยบายส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ. 2559 (ออนไลน) . แหลงทมาจาก : www.secondary11.go.th/2016/th/doc/plan/obec_policy_2559.pdf สบคนเมอวนท 22 ตลาคม พ.ศ.2559.

กระทรวงการตางประเทศ. (2551). กฎบตรสมาคมแหงประชาชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต

(ออนไลน). แหลงทมาจาก: http://www.mfa.go.th/asean/contents/ files/other-20130528-092411-875705.pdf สบคนเมอวนท 22 ตลาคม พ.ศ.2559.

45

การพฒนาการเรยนร เรอง “การคณ” โดยการจดการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทยนครปฐม THE LEARNING DEVELOPMENT ON TOPIC OF MULTIPLICATION BY TEAM-ASSISTED INDIVIDUALIZATION (TAI) INSTRUCTIONAL MODEL FOR PRATHOMSUKSA 4 STUDENTS AMNUAYVIT NAKORNPATHOM SCHOOL ผวจย ดร.นภาภรณ ธญญา บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ” และเพอ ศกษาเจตคตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ” กลมเปาหมายเปนนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทยนครปฐม อ าเภอเมอง จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวน 28 คน เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แผนการจดการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอเรองการคณ จ านวน 19 แผน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองการคณ ชนประถมศกษาปท 4 และแบบวดเจตคตตอการเรยนคณตศาสตรทผวจยสรางและพฒนาขน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา

1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมคาคะแนนเฉลยหลงเรยนสงกวากอนเรยนคาคะแนนพฒนาการสมพทธอยระหวาง 33.33-100 คาเฉลยเปน 67.49

2. นกเรยนมเจตคตตอการเรยนคณตศาสตรโดยการจดกจกรรมการเรยนแบบกลมรวมมอชวยเหลออยในระดบมาก ค าส าคญ : การพฒนา, การจดการเรยนร ABSTRACT The purpose of this research were to compare learning achievement of Prathomsuksa 4 students before and after using Team-Assisted Individualization instructional model on topic of Multiplication and to study the attitude of Prathomsuksa 4 students toward on learning activity by using Team-Assisted Individualization instructional model. The samples of this research were 28 Prathomsuksa 4 students Amnuy-wit Nakornprathom school Mung district Nakornprathom province in the first semester of academic year 2015. The research instruments ansisted of 19 lesson plans which using Team-Assisted Individualization instructional model, learning achievement test and attitude test toward on mathematics learning which were developed by the researcher. The statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation.

46

The research finding were as follows : 1) Learning achievement of Prathomsuksa 4 students after using Team-Assisted Individualization instructional model was higher than before Team-Assisted Individualization instructional model using Team-Assisted Individualization instructional model. The relative growth was between 33.33-100 and mean was at 67.49

2) The students’ attitude toward on mathematics learning by using Team-Assistedndividualization instructional model was at high level. Keyword : Development , Multiplication บทความ

คณตศาสตรเปนวชาทมความส าคญตอชวตประจ าวนของคนเราเปนอยางมาก เพราะในชวตประจ าวนเราจะตองเกยวของกบคณตศาสตรเสมอ เชน การซอขาย การชง ตวง วดและการดเวลา เปนตน และเปนวชาทมบทบาทส าคญตอการพฒนาความคดของมนษย ท าใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผลเปนระบบ ระเบยบ มแบบแผน ตดสนใจและแกปญหาและสถานการณไดอยางถกตองและเหมาะสม เปนเครองมอในการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนศาสตรอนๆ ทเกยวของ มประโยชนตอการด ารงชวตและชวยพฒนาคณภาพชวตใหดขน ชวยพฒนาคนใหเปนมนษยทสมบรณ มความสมดลทงทางรางกาย จตใจ สตปญญาและอารมณ สามารถคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (กรมวชาการ. 2545:1) คณตศาสตรเปนเครองมอส าหรบด ารงชวตประจ าวน รวมทงเปนเครองมอในการเรยนรโดยทวไป และยงชวยใหวทยาศาสตรและเทคโนโลยตางๆ เจรญกาวหนาไปไดทนตามความตองการของคนเราอกดวย ดงนนหากเดก ๆ ไดรบการเรยนรคณตศาสตรอยางถกตองแลวยอมจะชวยใหเขามทกษะ มสมาธ การสงเกต ความคดตามล าดบเหตผล ซงจะท าใหเกดความมนใจ มความคดรเรม และ การสรางสรรค ตลอดจนความสามารถ แสดงความรสกนกคดอยางมระเบยบ ประณต แมนย า และรวดเรว

คณตศาสตรมความส าคญมากดงทกลาวมาขางตน แตเปนทนาสงเกตวาการเรยนการสอนคณตศาสตรทผานมามผลสมฤทธทางการเรยนต า ดงจะเหนไดจากรายงานการประเมนคณภาพทางการศกษาระดบชาต (National Test) ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของประเทศ ปการศกษา 2556 ในระดบชนประถมศกษาปท 6 คาคะแนนเฉลยรอยละ 38.87 และของเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 ไดคาคะแนนเฉลยรอยละ 54.16 (ส านกทดสอบทางการศกษา. 2556 : 44-89) ผวจยจงท าการศกษาและวเคราะหสภาพปญหา พบวาสาเหตทท าใหการเรยนคณตศาสตรไมประสบผลส าเรจคอนกเรยนมพนฐานการคดค านวณไมดท าใหไมสามารถเรยนรคณตศาสตรใหเขาใจไดอยางถองแท การจดกจกรรมการสอนคณตศาสตรในโรงเรยน โดยทวไปสวนใหญยงไมเหมาะสม นกเรยนขาดความสนกเพลดเพลน ครยงตดอยกบวธสอนคณตศาสตรแบบดงเดม เนนการสอนแบบมงค าตอบมากกวามงกระบวนการ นกเรยนเลยนแบบมากกวาการเรยนร โดยไมค านงถงความแตกตางในความสามารถของนกเรยนและขาดแคลนสอประเภทแบบฝกทกษะ หรอชดการเรยนดวยตนเองหรอรายบคคล การแกไขขอบกพรองทางการเรยนคณตศาสตรยงไมมประสทธภาพ การจดการเรยนการสอนซอมเสรมเปนเพยงการเพมเวลาเรยนหรอสอนซ าในเนอหาเดมขาดการวนจฉยขอบกพรองและการแกไขตามเหตทคนพบ การสอนคณตศาสตรในระดบประถมศกษาประกอบดวยเนอหาเรองจ านวนเปนจ านวนมาก โดยเรมตงแต 1 จนถงตวเลขทมากกวาแสน ตอลดจนการบวก การลบ การคณ และการหาร ซงเปนพนฐานส าคญของการเรยนคณตศาสตรและอาจท าใหนกเรยนรก ชอบ หรอไมชอบวชาคณตศาสตร เนอหาสาระ “จ านวน” ในระดบชนมธยมศกษาจะมมากขนและ

47

คณตศาสตรเปนวชาทมเนอหาตอเนองมความเปนล าดบขนตอน(hierarchy) ถาเรยนคณตศาสตรในระดบประถมศกษาไมเขาใจแลว การเรยนคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาคงจะเรยนดวยความยากล าบาก และรปแบบ ท. เอ. ไอ. (TAI) หรอการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เปนรปแบบทน าคะแนนของแตละคนมารวมเปนคะแนนกลม ซงแตละคนตองไดคะแนนจากการท าแบบฝกหดรอยละ 75 ขนไป ซงเปนรปแบบทมเปาหมายผวจยจงเลอกมาใชในการวจยครงน ผวจยจงน ารปแบบการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ (Team–Assisted Individualization ; TAI) มาพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพราะมขอดเดนหลายประการ คอ ท าใหผเรยนไดมปฏสมพนธระหวางกน ไดฝกกจกรรมดวยตนเอง ฝกทกษะการท างานรวมกน กอใหเกดความมนใจในการแสดงออก และเหมาะสมกบสภาพบรบทของโรงเรยน โดยมงเนนใหผเรยนมความรความเขาใจในพนฐานทางการคดค านวณคณตศาสตรเบองตน และใหผเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร เพอเปนแนวทางการพฒนาการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรคณตศาสตรทเนนผเรยนเปนส าคญใหมประสทธภาพ สมดงเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 วตถประสงค

1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ”

2. เพอศกษาเจตคตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ” แนวคด ทฤษฎ และงานวจยในอดตหรองานวจยทเกยวของ ธอรนไดค (ค.ศ.1814-1949 ; อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2551 : 51) เชอวาการเรยนรเกดจากการเชอมโยงระหวางสงเรากบการตอบสนอง ซงมหลายรปแบบ คนจะลองถกลองผด (trial and error) ปรบเปลยนไปเรอยๆ จนกวาจะพบรปแบบการตอบสนองทสามารถใหผลทพงพอใจมากทสด เมอเกดการเรยนรแลว บคคลจะใชรปแบบการตอบสนองทเหมาะสมเพยงรปแบบเดยว และ จะพยายามใชรปแบบนนเชอมโยงกบสงเราในการเรยนรตอไปเรอยๆ กฎการเรยนรของธอรนไดคสรปไดดงน (Hergenhahn and Olson, 1993 : 56-57 ; อางถงในทศนา แขมมณ. 2551 : 51) 2. ทฤษฎการวางเงอนไข (Conditioning Theory) ทฤษฎการวางเงอนไขแบบอตโนมต (Classical Conditioning) ของพาฟลอฟ (Pavlov) (ทศนา แขมมณ. 2551 : 52-54) พาฟลอฟ ไดท าการทดลองและศกษาไดขอสรปวา การเรยนรของสงมชวตเกดจากการตอบสนองตอสงเราทวางเงอนไข การทดลองของพาฟลอฟ และทฤษฎการเรยนร ระเบยบวธการวจย ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการวจย มล าดบขนตอนการวจยดงน กลมเปาหมาย ในการวจยใชการแบงกลมตามสงกดผลสมฤทธทางการเรยนของกลมเปาหมายจ านวน 28 คน โดยแบงเปนนกเรยนเกง 7 คน นกเรยนปานกลาง 14 คน และนกเรยนออน 7 คน เรยงล าดบจากคะแนนทดสอบกอนเรยนจากสงไปหาต าแบงเปนกลมยอยกลมละ 4-5 คน เนอหาทใชในการวจย เรอง การคณ ซงการแบงกลมนกเรยน

48

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนร เรอง “การคณ” ชนประถมศกษาปท 4 จ านวน 19 แผน 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง “การคณ” ชนประถมศกษาปท 4 3. แบบวดเจตคตทางการเรยนคณตศาสตร เปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน ใชมาตรวดแบบประมาณคาของลเกต (Likert scale) กลมเปาหมายทใชในการวจย

1. กลมเปาหมายทใชในการวจย กลมเปาหมายหลกทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทย

นครปฐม อ าเภอเมอง นครปฐม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวน 28 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนร เรอง “การคณ” ชนประถมศกษาปท 4 จ านวน 19 แผน 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง “การคณ” ชนประถมศกษาปท 4 3.แบบวดเจตคตทางการเรยนคณตศาสตร เปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน ใชมาตรวดแบบประมาณคาของลเกต (Likert scale) การวเคราะหขอมลและการแปลความหมายขอมล ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมลโดยใชวธการค านวณดวยเครองคอมพวเตอรและแปลความหมายขอมลดงน 1. การวเคราะหขอมล 1.1 ขอมลเชงปรมาณ 1.2 ขอมลเชงคณภาพ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจยครงน

1. สถตพนฐาน 1.1 คาเฉลย (Arithmetic) 1.2 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation)

2. สถตทใชในการวเคราะหหาคณภาพของเครองมอ 2.1 การหาคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

2.2 การหาคาอ านาจจ าแนก (Discrimination) 2.3 การหาคาความเชอมน

2.3.1 การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.3.2 การหาคาความเชอมนของแบบวดเจตคตโดยหาคา สมประสทธแอลฟา coefficient) ดวยวธการของครอนบาค (Cronbach) 3. สถตทใชทดสอบสมมตฐาน 4. การแปลความหมายขอมล 4.1 การแปลความหมายขอมลจากการวดเจตคต

49

สรปผลการวจย

1. นกเรยนมคาคะแนนเฉลยกอนเรยนเทากบ 12.50 คดเปนรอยละ 41.67 คาคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 23.61 คดเปนรอยละ 78.69 คาคะแนนพฒนาการสมพทธอยระหวาง 33.33-100 คาเฉลยเปน 67.49

2. นกเรยนมเจตคตขอท 30 ฉนชอบเลนเกมเกยวกบคณตศาสตร สงสดมคาเฉลย 4.93 รองลงมาเปนขอท 1 ฉนสนกกบการเรยนคณตศาสตร มคาเฉลยเปน 4.79 ขอทมคาคะแนนเฉลยต าสดคอขอ 7 ฉนเหนวาคณตศาสตรเปนวชาทยากมาก มคาคะแนนเฉลยเปน 3.89 มคาคะแนนเฉลยทง 30 ขอเปน 4.35 อยในระดบมาก

3. นกเรยนพฤตกรรมของผเรยนเกดพฤตกรรมพงประสงคเปนสวนใหญ นกเรยนเกดกระบวนการกลม มปฏสมพนธในทางทดตอกน การเรยนรเปนไปอยางสนกสนาน การปฏบตกจกรรมเปนไปตามเวลาทก าหนด อาจมเกนเวลาบางในกรณนกเรยนออนตองมการยดหยนเวลาให เพราะอาจตองท าแบบฝกชดท 2 ในกรณชดแรกไมผานเกณฑ 75% ซงเปนบางชวโมงเทานนเมอพจารณาดเนอหากพบวาเปนเนอหาทมความซบซอนเพมขนท าใหนกเรยนท เรยนออนไมเขาใจทนทในตอนแรก ครผวจยคอยอ านวยความสะดวก จดเตรยมสอ อธบายใหค าชแนะระหวางนกเรยนปฏบตกจกรรม ใชค าถามกระตนใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนสนใจอยากเรยนคณตศาสตร คอยชแนะเมอนกเรยนเกดความขดแยงในการแกปญหาหรอในกลม กระตนใหนกเรยนเกงสอนนกเรยนออนไมใชใหลอก แนะวธการและเสรมก าลงใจ เมอหมดชวโมงครใหนกเรยนท าแบบฝกหดเสรมเปนการบาน ซงไมไดน าคะแนนในสวนนมาวเคราะหผลเปนการใหนกเรยนฝกทกษะคณตศาสตรเพมเตมจากชนเรยน อภปรายผล จากการพฒนาการเรยนร เรอง “การคณ” โดยการจดกจกรรมแบบกลมรวมมอชวยเหลอ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทยนครปฐม สามารถอภปรายผลสรปการวจยไดดงน

1. นกเรยนมคาคะแนนเฉลยกอนเรยนเทากบ 12.50 คดเปนรอยละ 41.67 คาคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 23.61 คดเปนรอยละ 78.69 ซงสงกวากอนเรยน คาคะแนนพฒนาการสมพทธอยระหวาง 33.33-100 คาเฉลยเปน 67.49 นนหมายความวานกเรยนมคะแนนเพมขนเมอเทยบกบคะแนนเตมทเหลออยทนกเรยนสามารถท าเพมได ตงแต 33.33ถง 100 คะแนนใน 100 คะแนน และคะแนนพฒนาการเฉลยเปน 67.49 หมายความวานกเรยนสามารถท าคะแนนเพมขนเมอเทยบกบคะแนนเตมทเหลออยนกเรยนสามารถท าเพมไดเฉลย 67.49 คะแนนใน 100 คะแนน

จากผลการวจยทพบวานกเรยนมคาเฉลยของคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยน โดยมคาคะแนนพฒนาการสมพทธอยระหวาง 33.33-100 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนเนองจากการพฒนาผลการเรยนร เรองการคณ โดยจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนอ านวยวทยนครปฐมมขนตอนทเหมาะสมคอ การศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนอ านวยวทยนครปฐมสาระการเรยนรคณตศาสตร ศกษาทฤษฎเกยวกบการเรยนรเกยวกบคณตศาสตร

2. ผลการหาเจตคตตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ” ชนประถมศกษาปท 4 พบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 4 มเจตคตตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอ เรอง “การคณ” จากรายการทง 30 ขอ มคาคะแนนเฉลยทง 30 ขอเปน 4.35 อยในระดบมาก โดยพบวานกเรยนมเจตคตขอท 30 ฉนชอบเลนเกมเกยวกบคณตศาสตร สงสดมคาเฉลย 4.93 รองลงมาเปนขอท 1 ฉนสนกกบการเรยนคณตศาสตร มคาเฉลยเปน 4.79 ขอทมคาคะแนนเฉลยต าสดคอ

50

ขอ 7 ฉนเหนวาคณตศาสตรเปนวชาทยากมาก มคาคะแนนเฉลยเปน 3.89 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนเนองจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอเปนการจดกจกรรมทผ เรยนไดมปฏสมพนธซงกนและกน ไดแลกเปลยนความคดเหนไดมโอกาสในการแนะน ากนและกนและครไดแจงผลการประเมนใหนกเรยนทราบทนท นกเรยนไดทราบความกาวหนาของตนเองจงเกดความภาคภมใจในความสามารถของตนเอง ท าใหมความมนใจในการเรยนรในเนอหาตอไป การเสรมแรงในทางบวกมผลท าใหนกเรยนมความรสกมนใจในการแสดงออกในบทบาทหนาทของตนเอง

3. วเคราะหผลจากการบนทกผลหลงสอนพบวา พฤตกรรมของผเรยนเกดพฤตกรรมพงประสงคเปนสวนใหญ นกเรยนเกดกระบวนการกลม มปฏสมพนธในทางทดตอกน การเรยนรเปนไปอยางสนกสนาน นกเรยนกลาพดและถามกนปรกษาหารอกน การปฏบตกจกรรมเปนไปตามเวลาทก าหนด อาจมเกนเวลาบางในกรณนกเรยนออนตองมการยดหยนเวลาให เพราะอาจตองท าแบบฝกชดท 2 ในกรณชดแรกไมผานเกณฑ 75% ซงเปนบางชวโมงเทานนเมอพจารณาดเนอหากพบวาเปนเนอหาทมความซบซอนเพมขนท าใหนกเรยนทเรยนออนไมเขาใจทนทในตอนแรก ครผวจยคอยอ านวยความสะดวก จดเตรยมสอ อธบายใหค าชแนะระหวางนกเรยนปฏบตกจกรรม ใชค าถามกระตนใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนสนใจอยากเรยนคณตศาสตร คอยชแนะเมอนกเรยนเกดความขดแยงในการแกปญหาหรอในกลม กระตนใหนกเรยนเกงสอนนกเรยนออนไมใชใหลอก แนะวธการและเสรมก าลงใจ เมอหมดชวโมงครใหนกเรยนท าแบบฝกหดเสรมเปนการบาน ซงไมไดน าคะแนนในสวนนมาวเคราะหผลเปนการใหนกเรยนฝกทกษะคณตศาสตรเพมเตมจากชนเรยน จากการวจยทพบวานกเรยนพฤตกรรมของผเรยนเกดพฤตกรรมพงประสงคเปนสวนใหญ นกเรยนเกดกระบวนการกลม มปฏสมพนธในทางทดตอกน การเรยนรเปนไปอยางสนกสนาน นกเรยนกลาพดและถามกนปรกษาหารอกน นกเรยนเกงสอนนกเรยนออน สอดคลองกบวธการเรยนรแบบกลมรวมมอชวยเหลอทสนองตอความแตกตางระหวางบคคล เกดปฏสมพนธระหวางบคคลในกลม เกดการยอมรบซงกนและกน การปฏบตกจกรรมมการยดหยนเวลาใหแกนกเรยน เพราะนกเรยนทเรยนออนท าแบบฝกหดชดแรกไมผานตองใชเวลาท าชดทสองอก ดงนนจงตองการเวลาเพมขน และเมอหมดชวโมงครใหนกเรยนท าแบบฝกหดเสรมเปนการบาน ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าไปใช

1.1 ผสอนควรศกษาวธการจดกจกรรมการเรยนแบบรวมมอ โดยใชรปแบบ TAI ในแตละแผน เพอจะไดทราบบทบาทของผสอน และเตรยมสอ อปกรณประกอบการสอนใหพรอม เพอใหการจดกจกรรมการเรยนเปนไปตามแผนทก าหนด

1.2 ในการจดกจกรรมผสอนควรยดหยนดานเวลาใหนกเรยนบาง เพอใหสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคล

1.3 หลงจากการปฏบตกจกรรม ผสอนควรใหการเสรมแรงแกเดกนกเรยนท เรยนออนเปนพเศษ เพอสรางความมนใจในการเรยนร และท าใหนกเรยนรสกถงคณคาของตน 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาผลทเกดจากการใชรปแบบการสอนแบบรวมมอ โดยใชรปแบบ TAI ในเนอหาอนๆ ของวชาคณตศาสตร หรอของวชาอนๆ 2.2 ควรมการศกษาเปรยบเทยบระหวางรปแบบการเรยนรแบบรวมมอ โดยใชรปแบบ TAI กบรปแบบอน

51

บรรณานกรม กรมวชาการ. (2546). การจดสาระการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 1-6

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

...............(2545). คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

...............(2540). เอกสารเสรมความรครคณตศาสตร ระดบประถมศกษา อนดบท7 เรองทกษะการลบ. กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา.

กรองกาญจน ประจ าเมอง. (2547). การพฒนาแบบฝกทกษะวชาคณตศาสตร เรองโจทยปญหาการคณและการหารเศษสวน ชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.กระทรวงศกษาธการ.

............... (2545). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานคณตศาสตร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 3. กรงเทพฯ : สถานบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

กญญา โพธวฒน. (2542). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษา. อดส าเนาครงท 1. Davidson, Neil. (1989 : Oct). “Cooperative Learning in Mathematics.” Cooperative

Learning. 10 : 2-3 Slavin, Robert E. (1984 : Nov-Dec). Team Assisted Individualization : Cooperative

Learning and Individualized Instruction in the Mainstreamed Classroom. Remedal and Spectial Education (RASE). 5 : 33-42.

52

การบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของผบรหารในสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 Participation and Good Governance Management in Schools Under Office of Education Ratchaburi Area 2, Photharam District, Ratchaburi Province ผวจย ดร.นษฐวด จรโรจนภญโญ สาขาวชา การบรหารการศกษา มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ

การศกษาในครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทประถมศกษาราชบร เขต 2 2) การบรหารตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทประถมศกษาราชบร เขต 2 และ3) ความสมพนธระหวางการบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของผบรหารในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทประถมศกษาราชบร เขต 2 การวจยในครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) ใชสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 113 โรง เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) ผใหขอมลไดแก ครในโรงเรยน โรงเรยนละ 4 คน รวมทงสน 452 คน เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม สถตทใชวเคราะหขอมล ไดแก การหารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหหาคาสมประสทธสมพทธของเพยรสน (Person’s Product Moment Correlation Coefficient)

ผลการวจยพบวา 1) การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ราชบร เขต 2 โดยภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมาก 4 ดาน โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน การไววางใจกน ความผกพนทจะปฏบต การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน และความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน ตามล าดบ 2) ธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทง 6 ดาน โดยมคาเฉลยเรยงมากไปหานอย ดงน หลกคณธรรม หลกคณธรรม หลกความมสวนรวม หลกความรบผดชอบ หลกนตธรรม หลกความคมคา และหลกความโปรงใส ตามล าดบ และ 3) การบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของผบรหารในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตระดบ .01 ทงโดยภาพรวมและรายดาน

ค าส าคญ : การบรหารแบบมสวนรวม, ธรรมาภบาลของสถานศกษา

53

Abstract The purposes of this study were: 1) to determine the participation management

of school administrators under office of Education Ratchaburi Area 2. 2) to determine the school management according to good governance under office of Education Ratchaburi Area 2 3) to determine the relationship between the participation management and the school management according to good governance under office of Education Ratchaburi Area 2. This research was a descriptive research. The study sample was 452 school – teacher. The total was 452 participants from 113 school. The analysis of the data was accomplished by computation of the percentage, mean, and standard deviation. The Person’s Product Moment Correlation Coefficient was also computed to test the null hypotheses postulated in the study.

Based upon the findings of the study, it was concluded that: 1) The participation management of administrators in overall were at high level. However, when taking each aspect into consideration found that all aspect were at high as follow trust, relationship, setting good and objective and free to take responsibility. 2) The school management according to good governance, in overall were at high level. However, when taking each aspect into consideration found all aspects were high level. 3) The relationship between the participation management and school management according to good governance found that there was a significant difference by statistic at 0.01 level every aspect. Keywords : Participant Management, Good Governance บทน า

สงคมในยคปจจบนนมความขดแยงกนจากสถานการณตาง ๆ ท าใหเราตองเผชญกบความขดแยงในระดบทรนแรง กอใหเกดความเสยหายขนในทกภาคสวน ทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง สาเหตทท าใหเกดความขดแยง คอ ความคดเหนวธการคดหรอคานยมการรบรตาง ๆ ทตางกน เนองจากขาดการยอมรบ ความรวมมอ การสอสาร ท าใหประสทธภาพในการท างานลดลง ท าลายความสามคค และความกลมเกลยวในการท างานของกลม เปนอปสรรคตอการตดสนใจ ท าใหบคคลหรอองคการเกดความเสยหาย ท าใหสญเสยก าลงคนและอน ๆ อกมากมาย ประกอบกบปญหาวกฤตทางเศรษฐกจของสงคมไทยตงแต พ.ศ. 2540 ท าใหวถชวตของประชาชนตองเปลยนไปสงคมเสอมศรทธาในภาครฐทงในเรองการบรหารและการทจรตประพฤตมชอบในวงการศกษาของไทยผปกครองนกเรยนเรยกรองสทธเกดวกฤตศรทธาตอโรงเรยนมปญหาสงคมปญหายาเสพตดปญหาพฤตกรรมทเบยงเบนกาวราวมมากขน การศกษาจงเปนองคประกอบทมความส าคญในการพฒนาคนใหมศกยภาพเพยงพอตอการด ารงชวตอยางมคณภาพในสงคมทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ในการพฒนาตนเอง การศกษาจงเปนความจ าเปนระดบชาต และเมอมการปฏรปการศกษาไดแกพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 อนสงผลใหการจดการศกษาตองท าตามกฎหมายตองมการปรบเปลยนทงกระบวนการเรยนการสอนครงใหญซงท าใหครนกเรยนผปกครองและผมสวนไดเสยกบการศกษาตองศกษาท าความเขาใจรวมกนปรบปรงพฒนาการศกษาใหไดมาตรฐานมคณภาพทดและเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาตดงกลาวแผนพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8 จงเนน “คน” เปนจดหมายหลกของการพฒนาหรอกลาวอกนยหนงวา“การพฒนาเพอคนโดยอาศยคน” หมายความวาในการพฒนาคนตองพฒนาอยางเตมศกยภาพใหเปนคนทมความรมสขภาพอนามยและจตใจทดงามอนจะท าใหประเทศมประชากรทมคณภาพสามารถพฒนาไดอยางมประสทธภาพเปนอยางยงดงนนจงกลาวไดวาการศกษาเปนหวใจส าคญเปนกระบวนการทชวยใหคนไดพฒนาตนเองตลอดชวตใหสามารถด ารง

54

ชพและประกอบอาชพไดอยางมความสขรเทาทนการเปลยนแปลง รวมทงเปนพลงส าคญอนยงใหญในการพฒนาประเทศชาตใหมความเจรญกาวหนาและยงยนทดเทยมกบนานาประเทศได (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2558) ผบรหารสถานศกษาในฐานะทเปนผบรหารงานโรงเรยนซงเปนนตบคคล มอ านาจหนาทเปนผบงคบบญชาของขาราชการ รวมทงการจดท านตกรรมสญญาในนามสถานศกษาและเปนผมอ านาจในการตดสนใจในการด าเนนกจการของสถานศกษาพงตองยดหลกคณธรรมหลกนตธรรมในการปฏบตงานเพอใหผรวมงานเชอถอและยอมรบ จากการทรฐก าหนดใหมมาตรฐานดานคณธรรมของขาราชการ มการปรบเปลยนบทบาทภารกจ วธการบรหารงานภาครฐใหมประสทธภาพ มการน าระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด (good governance) มาเปนแนวทางในการด าเนนงานเพอใหทงภาครฐภาคธรกจเอกชนและประชาชนสามารถอยรวมกนอยางมความสข ระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด หรอ ธรรมาภบาล นบเปนมตของกระบวนทศนใหมของการบรหารงานภาครฐ ซงมองคประกอบทส าคญคอ การเนนบทบาทของผบรหารงานภาครฐในฐานะทเปนผใหบรหารทมคณภาพสง ตามทประชาชนตองการสนบสนนใหเกดความเปนอสระในการบรหารงานแตละระดบมากขน การบรหารงานอยางโปรงใส มคณภาพดวยระบบ “ธรรมาภบาล” จงเปนหวใจส าคญยงของทกองคกรไมวาจะเปนหนวยงานราชการหรอเอกชนทตองอาศยการปรบตวและเตรยมความพรอมของประชาชน และผบรหารในทกระดบการมสวนรวมถอวาเปนหลกส าคญ ในการจดการศกษาซงหมายถงการททกฝายทมสวนเกยวของ มสวนรวมในกระบวนการด าเนนการพฒนาคณภาพการศกษาทกขนตอนของโรงเรยน บคลากรจงจ าเปนตองมสวนรวมในการวางแผนการก าหนดนโยบายโดยการจดท าแผนปฏบตราชการเพอใชเปนหลกในการปฏบต และการบรหารอยางมคณภาพโปรงใสยตธรรมของผทมสวนเกยวของซงจะตองผสมผสานกนเพอใหเปนไปในแนวทางเดยวกนและกอใหเกดประโยชนสงสดและพรอมกนนส านกนายกรฐมนตรไดก าหนดหลกการบรหารจดการบานเมองและสงคมทดหรอ”ธรรมาภบาล” มทงหมด 6 ประการดวยกนคอหลกนตธรรมหลกคณธรรมหลกความโปรงใสหลกการมสวนรวมหลกความรบผดชอบหลกความคมคา ตามทกลาวมาแลวมาบรณาการใชในการบรหารจดการศกษา ใหเขากบการด าเนนงานดานตาง ๆ ของสถานศกษา ไดแก การด าเนนงานดานวชาการ ดานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป เพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบสถานศกษา อยางมประสทธภาพสงผลใหการด าเนนการตามแผนปฏบตราชการประสบความส าเรจสงสดได(เกษม วฒนชย, 2556)

การมสวนรวมทางการศกษานบเปนปจจยทส าคญทสด ในการปฏรปการศกษาตามเจตนารมณแหง พ.ร.บ.การศกษาฯพ.ศ.2542 แกไขเพมเตม( ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 เพราะจะชวยใหมคณะบคคลเขามามสวนรวมในการจดการศกษา / หนวยงานทางการศกษาและบรหารจดการโรงเรยนใหมประสทธภาพอาทการสรางหลกสตรอนเหมาะสมของทองถนททนสมย ทนโลกผสมผสาน กบภมปญญาของทองถนสอคลองกบความตองการของผเรยนและชมชน (people needed) ท าใหเกดการประหยดการใชทรพยากรในดานตางๆอาท ทรพยากรบคคล งบประมาณเพราะทกภาคสวนรวมพฒนาโดยเขามามสวนรวม (participation) ในความรบผดชอบเพอยกระดบคณภาพการจดการศกษา ผลจากการเขามามสวนรวมในการตดตามตรวจสอบมผลท าใหการจดการศกษาในทองถนดขนสอดคลองกบระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทดพ.ศ.2542 ไวใน ขอ 4 หลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดทระบไวในขอยอย 4.2 วาในการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดควรจดหรอสงเสรมใหสงคมไทยอยบนพนฐานของหลกส าคญอยางนอย 6 ประการ คอ หลกนตธรรมหลกคณธรรมหลกความโปรงใสหลกการมสวนรวมหลกความรบผดชอบและหลกความคมคาคมทนโดยเฉพาะหลกการมสวนรวมเพอเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมรบรและเสนอความเหนในการตดสนใจปญหาส าคญของประเทศไมวาดวยการแจงความเหน การไตสวนสาธารณะ การประชาพจารณ การแสดงประชามต หรออน ๆและขอ 6 แนวทางปฏบต

55

ในขอยอย 6.3 เรงรดใหเกดการปฏรปและเปลยนแปลงในการบรหารภาครฐอยางเปนรปธรรมโดยเฉพาะอยางยงการปฏรประบบราชการและการปฏรปการศกษา (ไพฑรย ทพยสข, 2559)

สถานศกษา ซงมหนาทใหบรการการศกษาและเปนสถานศกษาของรฐจงตองน าหลกการวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดหรอ “ธรรมาภบาล” ซงมดวยกน 6 ประการ ตามทกลาวมาแลวมาบรณาการใชในการบรหารจดการศกษาเพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบสถานศกษาทงนเพอเปนประโยชนในการพฒนาการบรหารจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพและถกตองตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมายประกอบทเกยวของกบการศกษาการบรหารและการตดสนใจมความถกตองกอประโยชนสงสดตอผมารบบรการรวมทงจะสามารถลดความขดแยงทงตอผมารบบรการและบคลากรในสถานศกษาไดเปนอยางดการรบรหลกการบรหารจดการโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาและครผสอนจงเปนสงจ าเปนอยางยงในการบรหารจดการการศกษาดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษาถงการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษ กบธรรมาภบาลในสถานศกษาของผบรหารสถานศกษาวามมากนอยเพยงใดซงจะสามารถน าไปเผยแพรใหกบผทเกยวของและผทสนใจน าไปเปนขอมลในการสงเสรมการบรหารจดการสถานศกษาโดยใชหลกธรรมาภบาลซงจะกอใหเกดระบบการบรหารจดการทดตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 2. เพอศกษาธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 3. เพอศกษาความสมพนธระหวางการบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2

กรอบแนวความคดในการท าการวจย การวจยครงน ตวแปรตนในการวจยการบรหารแบบมสวนรวมโดยใชตามแนวคดของ สวอนสเบรก

(Swansburg) ประกอบไปดวย การไววางใจกน (trust) ความผกพนทจะปฏบต (commitment) การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน (goals and objectives) ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (autonomy)14 และตวแปรตามในการวจยคอธรรมาภบาลของสถานศกษาผวจยใชแนวคดของระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ประกอบไปดวย หลกนตธรรม (the rule of law) หลกคณธรรม (morality) หลกความโปรงใส (accountability) หลกการมสวนรวม (participation) หลกความรบผดชอบ (responsibility ) หลกความคมคา (cost – effectiveness or economy) 15 แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

การบรหารแบบมสวนรวม 1. การไววางใจกน 2. ความผกพนทจะปฏบต 3. การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน 4. ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน

ธรรมาภบาลของสถานศกษา 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกความมสวนรวม 5. หลกความรบผดชอม 6. หลกความคมคา

56

วธการวจย เพอเปนแนวทางการด าเนนการวจย และเพอใหบรรลตามวตถประสงค ผวจยไดก าหนด

รายละเอยดขนตอนการด าเนนการวจยไว ดงน 1. การสรางและพฒนาเครองมอวจย ผวจยสรางแบบสอบถามใหครอบคลม เนอหาการบรหาร

แบบมสวนรวม และการบรหารแบบมธรรมาภบาล เสรจแลว น าแบบสอบถามสงไปใหผเชยวชาญ 5 คน เพอตรวจสอบความสมบรณ ความเทยงตรงของเนอหาโดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Congruence : IOC ) ตอมาหาคาความเชอมน(Reliability) โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา(Coefficient Alpha) ถาไดคาสมประสทธแอลฟา 0.80 ขนไป จะไมแกไข แตถาไดคาสมประสทธแอลฟา 0.80 ลดลง ตองปรบปรงใหม จากการไปทดลองใชกบกลมบคคลทไมใชกลมตวอยางจ านวน 30 คน พบวา ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.97

2. การเกบขอมล หลงจากสงแบบสอบถามการบรหารแบบมสวนรวมและการบรหารแบบมธรรมาภบาลใหกลมตวอยางตอบกลบมาแลว กน ามาวเคราะหโดยใชหาคา รอยละ, คาเฉลย, คาความเบยงเบนมาตรฐาน และคา Correlation-r ประชากร ประชากรทใชในการวจย คอ สถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 155 โรงเรยน กลมตวอยาง กลมตวอยางในการวจย คอ สถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 113 โรงเรยน ผใหขอมล ในสถานศกษาทเปนกลมตวอยางมผใหขอมลสถานศกษาละ 4 คน ประกอบดวย ครผสอน โรงเรยน ละ 4 คน 113 โรงเรยน รวมทงสน 452 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามจ านวน 1 ฉบบ ใชเกบขอมลจากกลมตวอยาง และครผสอน แบงออกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพสวนตวของผใหขอมล มลกษณะเปนแบบก าหนดตวเลอกไวให (check list) จ านวน 6 ขอ ประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา ต าแหนงหนาท และประสบการณในการท างาน

ตอนท 2 สอบถามเกยวกบการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษา ตามแนวความคดของ สวอนสเบรก (Swansburg) จ านวน 20 ขอ

ตอนท 3 สอบถามเกยวกบความเปนธรรมาภบาลของสถานศกษา ซงสรางตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ.2542 จ านวน 40 ขอ แบบสอบถามในตอนท 2 และตอนท 3มลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบของไลเครท(Likert’s Five Rating Scale) โดยผวจยก าหนดคาคะแนนของชวงน าหนกเปน 5 ระดบมความหมายดงน

ระดบ 5 หมายถง การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบมากทสด มคาน าหนกเทากบ 5 คะแนน

ระดบ 4 หมายถง การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบมาก มคาน าหนกเทากบ 4 คะแนน

57

ระดบ 3 หมายถง การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบปานกลาง มคาน าหนกเทากบ 3 คะแนน ระดบ 2 หมายถง การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบนอย มคาน าหนกเทากบ 2 คะแนน

ระดบ 1 หมายถง การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบนอยทสด มคาน าหนกเทากบ 1 คะแนน การสรางและพฒนาเครองมอ เพอใหเกดความตรงและความเชอมนของเครองมอทใชในการวจยครงน ผวจยไดด าเนน การสรางเครองมอ ซงเปนแบบสอบถาม โดยมขนตอนดงน ขนท 1 ศกษาคนควาเอกสาร หลกฐาน วรรณกรรมทเกยวของ และงานวจยทเกยวของทงในและตางประทศ ขนท 2 น าผลทไดจากการศกษาดงกลาว มาสรางแบบสอบถาม เพอพจารณาแกไขขอบกพรอง ขนท 3 น าแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (try out) กบครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 ทไมใชกลมตวอยางจ านวน 8 แหง แหงละ 4 คน รวมทงสน จ านวน 32 คน ขนท 4 น าแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาค านวณหาคาความเชอมน (reliability) ตามวธการของครอนบาค (Cronbach) โดยใชสมประสทธแอลฟา ( – coefficient) ไดคาความเชอมน เทากบ 0.986

การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงตอไปน 1. ผวจยท าหนงสอถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 เพอขออนญาตเกบขอมลจากแตละสถานศกษา

2. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการโดยขอใหแตละสถานศกษาสงแบบสอบถามคนผวจยทางไปรษณย และบางแหงผวจยเดนทางไปเกบขอมลดวยตนเอง การวเคราะหขอมล เมอไดรบแบบสอบถามทงหมดกลบคนมาแลว ผวจยพจารณาตรวจสอบแบบสอบถามทงหมด เพอด าเนนการดงน

1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา ซงมความสมบรณครบทกฉบบ 2. น าแบบสอบถามมาตรวจรวบรวมคะแนน 3. ลงรหสขอมลน าไปค านวณคาสถต เพอท าการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรป 4. เสนอผลการวเคราะหเปนตารางประกอบการบรรยาย

สถตทใชในการวจย เพอใหการวเคราะหขอมลตรงตามวตถประสงคของการวจย ผวจยไดใชสถต ดงน 1. การวเคราะหสถานภาพสวนตวของผใหขอมล ใชคาความถ (Frequency) และคารอยละ (percentage) 2. การวเคราะหการบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา ใชคาเฉลย ( X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวน าคาเฉลย ( X ) ทไดไปเปรยบเทยบกบเกณฑตามขอบเขตของคาเฉลยตามแนวคดของเบสท (Best) ดงน

58

คาเฉลย 4.50 ถง 5.00 แสดงวา การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบมากทสด

คาเฉลย 3.50 ถง 4.49 แสดงวา การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบมาก

คาเฉลย 2.50 ถง 3.49 แสดงวา การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบปานกลาง

คาเฉลย 1.50 ถง 2.49 แสดงวา การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบนอย

คาเฉลย 1.00 ถง 1.49 แสดงวา การบรหารแบบมสวนรวมหรอธรรมาภบาลของสถานศกษา อยในระดบนอยทสด

3. การวเคราะหการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษากบธรรมาภบาลของสถานศกษา ใชคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) สรปผลการวจย จากการศกษาผลของการวจยสามารถสรปไดดงน 1. การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน การไววางใจกนความผกพนทจะปฏบตการตงเปาหมายและวตถประสงครวมกนและความเปนอสระตอความรบผดชอบในงานตามล าดบ 2. ธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทงทกดาน โดยมคาเฉลยเรยงจากมากไปหานอย ไดแก หลกคณธรรม หลกความมสวนรวม หลกความรบผดชอบหลกนตธรรมหลกความคมคาและหลกความโปรงใส ตามล าดบ 3. การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษากบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01โดยมคาความสมพนธกนในทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน เมอพจารณารายดาน พบวา การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 ทกดาน มความสมพนธกนทางบวกสงทกคกบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทกดาน การอภปรายผล จากการวเคราะหขอมลวจยขางตน ผวจยไดน าไปสการอภปรายผลดงน

1. จากผลการวจย พบวา การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน การไววางใจกนความผกพนทจะปฏบตการตงเปาหมายและวตถประสงครวมกนและความเปนอสระตอความรบผดชอบในงานตามล าดบ อาจเนองมาจากรปแบบการบรหารงานของผบรหารสมยใหมมความทนสมยและเปดกวางในการแสดงความคดเหนในรปแบบตาง ๆ และเปดโอกาสใหบคลากรทกฝายมสวนรวมในการปฏบตหนาทของตนเอง ตาม

59

นโยบายและแนวทางทก าหนดรวมกนในองคกร ซงสอดคลองกบงานวจยของศรเวยง พนทะมนต ไดท าการวจยเรองการบรหารแบบมสวนรวมในการจดท าแผนปฏบตราชการของขาราชการครโรงเรยนคชเผอกอนสรณ เขตประเวศ กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา การบรหารแบบมสวนรวมในการจดท าแผนปฏบตราชการของขาราชการครโรงเรยนคชเผอกอนสรณ ในภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนขนตอน มสวนรวมในระดบมากทง 4 ตอน โดยเรยงระดบการมสวนรวมสงสด ไดแก ขนตอนท 2 ขนวางแผน รองลงมาเปนขนตอนท 1 ขนกอนวางแผน ขนตอนท 4 ขนประเมนผล และขนตอนท 3 ขนน าแผนไปปฏบต และสอดคลองกบงานวจยของสไมเลอร มารค เอ ลาซารสเวอรจเนยร และบราล คอนเยอรสจน ไดศกษาผลการมสวนรวมในการตดสนใจในการบรหาร โดยใชโรงเรยนเปนฐานของโรงเรยนทจดการศกษาในเมอง มดเวสตเทรน ป 1990 ถงป 1994 ผลการวจยพบวา 1) การใหครมสวนรวมในการตดสนใจมความสมพนธในทางบวก กบการพฒนาในทางวชาการและผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยน และ 2) ความสมพนธระหวางกลไกของการเปลยนแปลงองคการ กบการพฒนาทางวชาการมผลนอยกวาความสมพนธของตวแปรเหลานกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน นอกจากน การมสวนรวมในการตดสนใจอาจมผลในทางลบหรอทางบวกกบผลการเรยนของนกเรยน

2. จากผลการวจย พบวา ธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยมคาเฉลยเรยงจากมากไปหานอย ไดแก หลกคณธรรม หลกความมสวนรวม หลกความรบผดชอบหลกนตธรรมหลกความคมคาและหลกความโปรงใสตามล าดบ เนองจากธรรมาภบาลเปนแนวทางการบรหารงานทผบรหารทดน ามาเปนแนวทางในการปฏบตหนาท ประกอบกบแนวทางในการปฏบตในสวนตาง ๆ ลวนสอดคลองกบการปฏบตหนาทของผบรหาร และครผปฏบตงานในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 จงท าใหธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวม อยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของเกยรตศกด ศรสมพงษ ไดท าการวจยเรองการบรหารตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบรผลการวจยพบวา 1) สภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบรโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก และ 2) การเปรยบเทยบความคดเหนของครทมตอสภาพการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบรทจดการศกษาในระดบชวงชนแตกตางกนพบวาในภาพรวมผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทจดการศกษาในระดบชวงชนท 1-2 และผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทจดการศกษาในระดบชวงชนท 3-4 มสภาพการการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทก าหนดไว สอดคลองกบงานวจยของสวรรณทองค าไดท าการวจยเรองสภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนสงกดส านกงานประถมศกษาจงหวดสงหบรพบวา 1) สภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนสงกดส านกงานประถมศกษาจงหวดสงหบรผบรหารโรงเรยนสวนใหญบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในระดบมาก 2) วยวฒคณวฒทางการศกษาประสบการณการบรหารและขนาดโรงเรยนทผบรหารโรงเรยนด ารงต าแหนงอยมสภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนมความสมพนธกนทกดานอยางมนยส าคญ และสอดคลองกบงานวจยของเฉลมชยสมทาไดท าการวจยเรองการบรหารโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหนของครปฏบตการสอนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลยพบวาผบรหารสถานศกษาใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารสถานศกษาอยในระดบ “มาก”เรยงตามล าดบคอหลกคณธรรมหลกความรบผดชอบหลกนตธรรมหลกการมสวนรวมหลกความค มคาและหลกความโปรงใส

60

3. จากการวจย พบวา การบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาความสมพนธกนในทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน เมอพจารณารายดาน พบวา การบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 ทกดาน มความสมพนธกนทางบวกสงทกคกบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทกดาน การบรหารงานแบบมสวนรวมเปนขอปฏบตสวนหนงของธรรมาภบาล จงท าใหการบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงหมายความวาหากระดบการปฏบตการบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษามมากกจะท าใหการปฏบตตามหลกธรรมาภบาลมากขนในลกษณะทคลอยตามกน ซงสอดคลองกบงานวจยของสดา บญเถอนไดท าการวจยเรองความสมพนธระหวางพฤตกรรมการบรหารการมสวนรวมของผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกว ผลการวจยพบวา 1) พฤตกรรมการบรหาร การมสวนรวมของผบรหาร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกวโดยรวม และรายดานอยในระดบมาก เมอจ าแนกตามขนาดของสถานศกษา พบวา พฤตกรรมการบรหาร การมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต และเมอจ าแนกตามประเภทของสถานศกษา และประสบการณในการปฏบตงาน พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) 2) ประสทธผลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกวโดยรวม และรายดานอยในระดบมาก เมอจ าแนกตามขนาดของสถานศกษา และประสบการณ พบวา ประสทธผลของสถานศกษาแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต และเมอจ าแนกตามประเภทของสถานศกษา พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) 3)พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทสถานศกษาสระแกวมความสมพนธทางบวกกบประสทธผลของสถานศกษา อยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) 4)พฤตกรรมการบรหารดานการควบคมการปฏบตงาน การจงใจ การตดสนใจ และการก าหนดมาตรฐานภาพรวมอยในระดบมาก 3) การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงผลตอมาตรฐานคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 โดยภาพรวมคอ การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยภาพรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป

1. จากการศกษาพบวา การบรหารแบบมสวนรวมกบธรรมาภบาลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 มความสมพนธกน โดยมคาความสมพนธกนในทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน แสดงใหเหนวา ผบรหารการบรหารแบบมสวนรวมของสถานศกษามากเทาใดธรรมาภบาลของสถานศกษากจะมในลกษณะคลอยตามกน

2. ผบรหารควรเปดโอกาสใหผรวมงานมสวนรวมในการก าหนดแผนการด าเนนงานตาง ๆ ของโรงเรยนมากขน เพอรบขอมลขาวสารจากผปฏบตหนาทมาเปนขอมลในการประกอบการพจารณาตาง ๆ

3. ผบรหารควรสงเสรมและสนบสนนใหบคลากรไดรบการพฒนาความรดานการมสวนรวมในการท างานเพอการบรหารแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

61

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. ควรมการวจยวาปจจยใดทสงผลตอธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนท

การศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 เพอการปรบปรงและการพฒนาการบรหารใหสอดคลองกบหลกธรรมภบาล

2. ควรมการวจยวาบทบาทของผบรหารดานใดทสงผลเกอกลใหบคลากรของโรงเรยนมสวนรวมในการบรหารของโรงเรยน

3. ศกษาแนวทางการพฒนาธรรมาภบาลของสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 โดยอาจศกษาโดยการทดลองกบโรงเรยนทเปนโรงเรยนน ารอง เอกสารอางอง เกยรตศกด ศรสมพงษ การบรหารตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงาน

เขตพนทการศกษาสพรรณบร(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,2548), บทคดยอ

เกษม วฒนชย. (2556). “ธรรมาภบาล. บทบาทส าคญกรรมการสถานศกษา” รายงานการปฏรปการศกษาไทย 5, 64 (15 เมษายน), 8.

เฉลมชย สมทา. (2557). “การบรหารโดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษา ตามความคดเหน ของครปฏบตการสอนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 1” วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

ไพฑรย ทพยสข. หลกธรรมาภบาลกบการศกษา [ออนไลน], เขาถงเมอ 17 ธนวาคม 2559, จาก http://gotoknow.org/blog/toon2/200956

ศรเวยง พนทะมนต. (2559). “การบรหารแบบมสวนรวมในการจดท าแผนปฏบตราชการของขาราชการครโรงเรยนคชเผอกอนสรณ เขตประเวศ กรงเทพมหานคร.” ภาคนพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ส านกงานโครงการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

สดา บญเถอน. (2559). “ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการบรหารการมสวนรวมของผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกว.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

สวรรณ ทองค า. (2555). “สภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยน สงกดส านกงานการ ประถมศกษา จงหวดสงหบร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฎเทพสตร.

สมใจ ศรเอยม. (2559). “การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทสงผลตอมาตรฐานคณภาพการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต . (2558). “ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2559,”ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศทวไป เลม 116 ตอนท 63 (วนท 10 สงหาคม).

62

______. (2559). แผนพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8 (พ.ศ. 2540-2544). กรงเทพมหานคร: อรรถพลการพมพ.

Balee Karen Jensen. (2989). Strategies Utilized by School Superintendents in Establishing Participatory Linkages with the district Community. U.M.I. Dissertation Information Service. New York: The University of Wisconsin.

Lee J. Cronbach. (1974). Essentials of Psychological Testing, 3rd ed. New York: Harper & Row Publishers.

Russell C. Swansburg. (1996). Management and Leadership for Nurse Managers. Boston: Jones and Bartlett Publishers.

Smylie A Mark., Virginia Lazarus, and Jean Brownlee Conyers. (1996). Instructional Outcomes of School-Based Participative Decision Making . Educational Evaluation and Policy Analysis.

63

การศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร ผวจย ดร.ปนณชา อตตมะเวทน สาขาวชา ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ

การวจยเรองการศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร มวตถประสงคเพอ (1) ศกษาสภาพการศกษาในโรงเรยนทมแดกนกเรยนเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมในอ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร (2) ) ศกษาสภาพการศกษานอกโรงเรยนทมแดกนกเรยนเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมในอ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบ ร การวจยในครงนเปนการวจยเชงการศกษาวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ตามแนวทางการวจยของวชาสงคมวทยาการศกษา และมนษยวทยาการศกษา มจดมงหมายทจะศกษา โดยเปนการศกษาขอมลจากเอกสาร การเกบรวบรวมขอมลโดยวธการสงเกต การสมภาษณกลม (focus group) และวธการสมภาษณแบบเจาะลก (in-depth interview) จากผใหขอมลส าคญ (Key Informant)

ผลการวจย พบวาในพนทต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร มโรงเรยน บานเนนดนแดง ใหบรการแกประชาชนในพนท 8 หมบาน และมผเรยนเปนชนตางวฒนธรรม ทเรยกวา “เขมรถนไทย” จ านวนมาก มการประกาศใชหลกสตรโรงเรยนบานเนนดนแดง พทธศกราช 2553 แบงเปน 8 กลมสาระการเรยนร ปญหาหลกของโรงเรยนคอการเรยนการสอนวชาภาษาไทย ครผสอนตองเนนการสอนในดานการออกเสยง ผเรยนมเชอสายเขมรถนไทยจงใชภาษาถนในการตดตอสอสารภายในครอบครว และในหมบาน ท าใหพดภาษาไทยไมชด และวชาภาษาตางประเทศ (ภาษาองกฤษ) ไมไดรบความสนใจจากผเรยนเนองจากพดไมชด เมอเรยนแลวกไมสามารถน ามาใชในชวตประจ าวนได และในชวตจร งกแทบไมเคยไดยนการใชภาษาตางประเทศในพนท แตผเรยนสนใจการเรยนในวชาภาษาเขมร ซงโรงเรยนบานเนนดนแดง ไดน าครชาวกมพชา เขามาสอนวชาเขมรใหแกนกเรยนในชนประถมศกษาปท 2 -6 ในวนจนทร และวนพธ เดกนกเรยนมการน าความรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย น าไปใชในชวตประจ าวนมากทสด ส าหรบกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ถกน าไปใชนอยมากจนถงไมไดใชเลย ปญหาหลกของครผสอนคอใชเวลาในการสอน การฝกทกษะ นานกวาเดกไทย แตผ เรยนมความตงใจเรยนด ปญหาทส าคญอกปญหาหนงคอ ผปกครองขาดความเชอมน-เชอถอครผสอน เนองจากสวนใหญเปนครบรรจใหม ขาดประสบการณการสอน และมาจากตางถน

สภาพการศกษานอกโรงเรยน พบวาเดมประชากรสวนใหญมการศกษาถงชนประถมศกษาปท 4 สนใจการท ามาหากนมากกวาดานการศกษา เมอมชวตความเปนอยดขนจงคดจะหาวชาความรเพมเตม โดยลงทะเบยนกบทาง กศน.อ าเภอโปงน ารอน แตปญหาการเรยนการสอนคอ บคลากรมจ านวนนอย ผเรยนมพนฐานความรนอย หางเหนการอานการเขยนมานาน ท าใหอาน-เขยนหนงสอชา แตมความตงใจสง มความพรอมในการเรยนร แตขาดอาคารสถานท และวสดอปกรณ สอการสอนททนสมย ทาง กศน.จดใหการเรยนรจาภครภมปญญาทองถน ในการท าเครองจกรสาน ท าใหผเรยนไดรบความร สรางรายได ท าใหมปรมาณผเรยนเพมมากขนทกป

ค าส าคญ : โรงเรยนตางวฒนธรรม, เขมรถนไทย

64

บทน า ในพนทต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร ทศตะวนออกมอาณาเขตตดตอกบเมอง

พระตะบอง บดดอมบอง (Battambang) ราชอาณาจกรกมพชา มชนตางวฒนธรรมทเรยกวา “เขมรถนไทย” อาศยอยเปนจ านวนมาก เนองจากมอาณาเขตตดกบประเทศกมพชา ประชาชนสวนใหญใชภาษาคแมร-ลอ เปนภาษาถนในการตดตอสอสารภายในครอบครว และชมชน มจดผานแดนถาวร 1 จด คอ จดผานแดนถาวรบานแหลม หมท 4 และมจดผอนปรน จ านวน 1 จด คอ บานบงชนงลาง หมท 5

ผวจยไดท าการศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอนจงหวดจนทบร โดยเลอกศกษาโรงเรยนบานเนนดนแดง ซงเปนโรงเรยนทมการใหบรการแกประชาชนในพนท 8 หมบาน ไดแก 1) บานเนนดนแดง 2) บานเทพนมต 3) บานบงชนงลาง 4) บานแหลม 5 )บานบงชนงบน 6) บานบงชนงกลาง 7) บานหนองกก 8) บานแหลมใหญ และมเดกนกเรยนซงมเชอสายมาจากชนกลมนอยทเรยกวา “เขมรถนไทย” เรยนอยเปนจ านวนมาก และส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยต าบลเทพนมต ซงตงอยในพนทเดยวกน และประชาชนสวนใหญเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมทเรยกวา “เขมรถนไทย” ทมภาษา และวฒนธรรมทแตกตางจากคนไทย มสภาพปญหาทเปนอปสรรคตอการเรยนการสอน การอยรวมกน อยางไร รปแบบการศกษาทใชอยสามารถสงเสรม สนบสนนการเรยนร ตรงตอความตองการของผเรยนหรอไม และสามารถน าไปใชประโยชนในชวตประจ าวนหรอไม เพยงใด เพอน าไปสแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน การท าหลกสตร

วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาสภาพการศกษาในโรงเรยนทมแดกนกเรยนเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมในอ าเภอโปงน า

รอน จงหวดจนทบร 2. ศกษาสภาพการศกษานอกโรงเรยนทมเดกนกเรยนเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมในอ าเภอโปง

น ารอน จงหวดจนทบร

กรอบแนวคดในการท าวจย การศกษาการศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวด

จนทบร ไดก าหนดกรอบแนวคดทใชในการศกษา ดงน

รปแบบการศกษาในโรงเรยน - ประวตการศกษา - สภาพโรงเรยน - การจดการศกษา - ปจจยปอนของการศกษา - กระบวนการของการศกษา - ผลผลตของการศกษา - ปญหาความตองการของ

สถานศกษา - นโยบาย

รปแบบการศกษานอกโรงเรยน - สภาพการศกษานอกโรงเรยน - ปจจยปอนของการศกษา - กระบวนการของการศกษา - ผลผลตของการศกษา - ปญหาและความตองการของ

สถานศกษา - นโยบาย

โรงเรยนตางวฒนธรรม

ปญหาอปสรรค

ตรงตอความตองการ

ใชในชวต ประจ าวน

65

วธการวจย การวจยเรอง การศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอนจงหวด

จนทบร มวตถประสงคเพอศกษาสภาพการศกษาในโรงเรยนทมแดกนกเรยนเปนชนกลมนอย ตางวฒนธรรมในอ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร และศกษาสภาพการศกษานอกโรงเรยนทม เดกนกเรยนเปนชนกลมนอยตางวฒนธรรมในอ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงตอไปน 1. รปแบบและวธการศกษา 2. ผใหขอมลส าคญ 3. วธการเขาถงขอมลและการเกบรวบรวมขอมล 4. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 5. ระยะเวลาในการเกบขอมล 6. การวเคราะหขอมล การศกษาวจยไดแบงวธการศกษาออกเปน 2 แบบ ประกอบดวย 1. การศกษาขอมลเอกสาร (Documentary research) โดยมการศกษารวบรวมขอมลทงในและตางประเทศ เนนขอมลทนอกเหนอจากการสมภาษณ รวมทงเพอใชเปนขอมลตรวจสอบผลทไดจากการสมภาษณ ไดแก เอกสารชนตน (Primary Data) และเอกสารชนรอง (Secondary Data) 2. การศกษาขอมลจากการส ารวจภาคสนาม (Survey Research) โดยการสมภาษณกลม (focus group) ตามแนวการสมภาษณ อางอง และการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) จากผใหขอมลส าคญ (Key Informant) ประกอบดวย (1) คร ผบรหารสถานศกษา และผเกยวของกบการศกษาในพนท (2) นกเรยน (3) ผน าชมชนกลมนอย ชาวบานทอาศยในพนท (4) ผบรหารทองถน ไดแก ก านน ผใหญบาน พระสงฆ (5) เจาหนาทของรฐทเกยวของในพนท ไดแก เจาหนาทฝายปกครอง (7) เจาหนาทส านกงานวฒนธรรมจงหวด และเจาหนาทเขตพนทการศกษา ผล/สรปผลการวจย

การวจยเรองการศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอนจงหวดจนทบร มการรวบรวมขอมลตามวตถประสงคของการวจย ในการวเคราะหขอมลครงน ผวจยท าการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน

ผลการวจย พบวาในพนทต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร มโรงเรยน บานเนนดนแดง ใหบรการแกประชาชนในพนท 8 หมบาน และมผเรยนเปนชนตางวฒนธรรม ทเรยกวา “เขมรถนไทย” จ านวนมาก มการจดการศกษา โดยประกาศใชหลกสตรโรงเรยนบานเนนดนแดง พทธศกราช 2553 แบงเปน 8 กลมสาระการเรยนร มการก าหนดวสยทศน ค าขวญ พนธกจ เปาประสงค กลยทธ คณลกษณะอนพงประสงค กระบวนการของการศกษา ใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มกจกรรมแนะแนวในการสงเสรมและพฒนาผเรยน มกจกรรมนกเรยนทมงพฒนาความมระเบยบวนย ผลการสอบวดผลสมฤทธทางการศกษา ป.1-ป.6 มคะแนนเฉลยดงน 78.42, 72.13, 71.44, 71.64, 71.38 และ 74.84 เดกนกเรยนมการน าความรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย น าไปใชในชวตประจ าวนมากทสด ส าหรบกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ถกน าไปใชนอยมากจนถงไมไดใชเลย มการเรยนในวชาภาษาเขมร สอโดยครชาวกมพชา ใหแกนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 -6 ในวนจนทร และวนพธ บรรยากาศในโรงเรยนและหองเรยนโดยทวไปอยในบรรยากาศทถอยทถอยอาศย เปนมตร ปญหาหลกของครผสอนคอใช

66

เวลาในการสอน การฝกทกษะ นานกวาเดกไทย แตผเรยนมความตงใจเรยนด ปญหาทส าคญอกปญหาหนงคอ ผปกครองขาดความเชอมน-เชอถอครผสอน เนองจากสวนใหญเปนครบรรจใหม ขาดประสบการณการสอน และมาจากตางถน

สภาพการศกษานอกโรงเรยน พบวาเดมประชากรสวนใหญมการศกษาถงชนประถมศกษาปท 4 สนใจการท ามาหากนมากกวาดานการศกษา เมอมชวตความเปนอยดขนจงคดจะหาวชาความรเพมเตม โดยลงทะเบยนกบทาง กศน.อ าเภอโปงน ารอน ซงทาง กศน.ไดท าการจดการศกษาแบบเรยบงาย ไมซบซอน มงสอนใหผเรยนไดรบความรตามหลกสตรทวางไวอยางคอยเปนคอยไป เนองจาก แตปญหาการ ผเรยนมพนฐานความรนอย หางเหนการอานการเขยนมานาน ท าใหอาน -เขยนหนงสอชา แตมความตงใจสง มความพรอมในการเรยนร แตขาดอาคารสถานท และวสดอปกรณ สอการสอนททนสมย ทาง กศน.จดใหการเรยนรจาภครภมปญญาทองถน ในการท าเครองจกรสาน ท าใหผเรยนไดรบความร สรางรายได ท าใหมปรมาณผเรยนเพมมากขนทกป จากเอกสารการประเมนตนเอง มมาตรฐานท 1 ปรชญา วตถประสงค กลยทธและแผนการจดการศกษา อยในระดบดมาก (4.00) มาตรฐานท 2 การจดการศกษาขนพนฐานนอกระบบ อย ในระดบ ดมาก (4.75) มาตรฐานท 3 การจดการศกษาเพอพฒนาอาชพและทกษะชวต อยในระดบด (2.95) มาตรฐานท 4 การบรหารจดการ อยในระดบด (2.93) และมาตรฐานท 5 การประกนคณภาพภายใน อยในระดบดมาก (3.40) อภปรายผล

การวจยเรอง การศกษาสภาพโรงเรยนตางวฒนธรรมในต าบลเทพนมต อ าเภอโปงน ารอนจงหวดจนทบร ผลการศกษาน ามาอภปรายผลไดดงน รปแบบการศกษาในโรงเรยน

โรงเรยนบานเนนดนแดง ตงขนเมอ พ.ศ. 2504 ตงอยทบานเลขท 128 หมท 1 ต าบล เทพนมต อ าเภอโปงน ารอน จงหวดจนทบร เปนสถานศกษาขนาดกลางทจดการศกษาระดบอนบาลถงระดบประถมศกษา อยหางจากตวเมองจนทบรไปทางทศตะวนตกประมาณ 68 กโลเมตร จดเปนสถานศกษาในเขตกนดารตามประกาศของกระทรวงการคลง สภาพภมประเทศเปนทราบสงเชงเขา สถานทตงโรงเรยนอยบนเนนเขาเลก ๆ ใหบรการแกประชาชนในพนท 8 หมบาน คอ บานเนนดนแดง บานเทพนมต บานบงชนงกลาง บานแหลม บานบงชนงลาง บานบงชนงบน บานหนองกก บานแหลมใหญ เปนโรงเรยนทตงอยตดพรมแดนไทยกมพชา มเนอท 32 ไร 3 งาน 40 ตารางวา มค าขวญประจ าโรงเรยนวา “รหนาท มวนย ใฝคณธรรม” และมปรชญาของเรยนคอ “การศกษา เพอพฒนาคณภาพชวต” มสฟา - ขาว เปนสประจ าโรงเรยน สฟา หมายถง ความสามคค ใฝเรยนร สขาว หมายถง ความสะอาด บรสทธ สดใสนารก อกษรยอ “น.ด.ด.”

โรงเรยนบานเนนดน มงเนนทกษะพนฐานดานการอาน การเขยน การคดค านวณ ทกษะการคดพนฐาน การตดตอสอสาร กระบวนการเรยนรทางสงคม และพนฐานความเปนมนษย การพฒนาคณภาพชวตอยางสมบรณและสมดลทงในดานรางกาย สตปญญา อารมณ สงคม และวฒนธรรม โดยเนนจดการเรยนรแบบบรณาการ เพอใหผเรยนทกคน มคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร / ตวชวด และเกดสมรรถนะส าคญ ตลอดจน มคณลกษณะอนพงประสงคตามทก าหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และใหผเรยนเปนสมาชกทดของชมชน สามารถอยในสงคมแวดลอมไดอยางมความสข เกดความรกและความผกพนในทองถน และมบทบาทในการรวมพฒนาชมชน ไดจดท าหลกสตรสถานทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน รวมทงสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของชมชน และทองถน ไวใชในสถานศกษาส าหรบจดการเรยนการสอนเพอน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม โดยไดรบความ

67

เหนชอบจากคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เมอวนท 13 เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2553 และไดมประกาศโรงเรยนบานเนนดนแดง เรอง ใหใชหลกสตรโรงเรยนบานเนนดนแดง พทธศกราช 2553 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยมผลตงแตวนท 14 เดอน พฤษภาคม พ.ศ. 2553 ซงก าหนดใหผเรยนเรยนร 8 กลมสาระการเรยนรดงน

1. กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน การใหความร ทกษะ และวฒนธรรมการใชภาษาเพอการตดตอสอสาร ความชนชม การเหนคณคา ภมปญญาไทยและภมใจในภาษาประจ าชาต

2. กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน การน าความร ทกษะ และกระบวนการทางคณตศาสตรไป ใชในการแกปญหา การด าเนนชวต และศกษาตอ การมเหตผล มเจตคตทดตอคณตศาสตร พฒนาการคดอยางเปนระบบ และสรางสรรค

3. กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน การน าความร และกระบวนการทางวทยาศาสตรไปใชในการศกษาหาความร และแกปญหาอยางเปนระบบ การคดอยางเปนเหตเปนผล คดวเคราะห คดสรางสรรค และจตวทยาศาสตร

4. กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน การอยรวมกนในสงคมไทย และสงคมโลกอยางสนตสข การเปนพลเมองด ศรทธาในหลกธรรมของศาสนา การเหนคณคาของทรพยากร และสงแวดลอม ความรกชาต และภมใจในความเปนไทย

5. กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพละศกษา ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน ความร ทกษะและเจตคตในการสรางเสรมสขภาพพลานามยของตนเอง และผอน การปองกน และปฏบตตอสงตาง ๆ ทมผลตอสขภาพอยางถกวธ และทกษะในการด าเนนชวต

6. กลมสาระการเรยนรศลปศกษา ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน ความรและทกษะในการคดรเรม จนตนาการ สรางสรรคงานศลปะ สนทรยภาพ และการเหนคณคาทางศลปะ

7. กลมสาระการเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลย ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน ความร ทกษะ และเจตคตในการท างาน การจดการ การด ารงชวต การประกอบอาชพ และการใชเทคโนโลย

8. กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ตองมองคความร ทกษะส าคญ และคณลกษณะในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ดงน ความร ทกษะ เจตคตและวฒนธรรมการใชภาษาตางประเทศ ในการสอสาร การแสวงหาความร และการประกอบอาชพและมการใชตวชวดชนปส าหรบการวดประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพของผเรยน นอกจากนโรงเรยนบานเนนดนแดงฯ ยงไดน าครชาวกมพชา เขามาสอนวชาภาษาเขมร ใหแกเดกนกเรยนในชนประถมศกษาปท 2 - 6 ในวนจนทร และวนพธ

นอกจากนมการจดกจกรรมพฒนาผเรยน มงเนนใหผเรยนพฒนาตนเองตามศกยภาพ พฒนาอยางรอบดานเพอความเปนมนษยทสมบรณ ทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม เสรมสรางใหเปนผมศลธรรม จรยธรรม มระเบยบวนย ปลกฝงและสรางจตส านกของการท าประโยชนเพอสงคม สามารถจดการตนเองไดและอยรวมกบผอนอยางมความสข โดยจดกจกรรมพฒนาผเรยนออกเปน 3 ลกษณะ ดงน กจกรรมแนะแนว, กจกรรมนกเรยน, กจกรรมชมนม ชมรม กจกรรมเพอสงคม และสาธารณประโยชน

68

สดสวนระหวางจ านวนครกบนกเรยนของโรงเรยนแลว พบวามครทท าการสอน จ านวน 8 คน มนกเรยน 133 คน คดเปนอตราสวนครตอนกเรยนได 1 ตอ 16.63 ซงเปนอตราทมความเหมาะสมด เพราะคร 1 คนดแลเดก 17 คน ท าใหดแลนกเรยนไดทวถง ไมมสถตนกเรยนลาออกกลางคน และตกซ าชน

จากการสมภาษณนกเรยนโรงเรยนบานเนนดนแดงพบวา นกเรยนไดน าความรจากการศกษาตามหลกสตร ไปใชในชวตประจ าวนไดดงน

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ถกน าไปใชในชวตประจ าวนมากทสด เนองจากตองใชภาษาไทยในการตดตอสอสารเปนประจ าทกวน รองลงมาคอกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เนองจากตองใชนบจ านวน ซอของ ทอนเงน นบผลผลต และค านวณคาใชจายในครอบครว คดดอกเบย ใชในการจดท าบญชครวเรอนใหแกครอบครว นอกจากนยงใชในการค านวณคาใชจาย และค านวณความคมคาในการซอสนคา และซอปย โดยการเปรยบเทยบราคา/ปรมาณ ใหแกผปกครอง กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพละศกษา ถกน าไปใชในชวตประจ าวนอยางมากมาย โดยเฉพาะในเรองการรกษาสขภาพอนามย การปองกนโรค การรกษาความสะอาด การออกก าลงกายใหมสขภาพแขงแรง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพ และถกน าไปใชในชวตประจ าวนคอนขางมาก โดยเฉพาะวชาการเกษตร ซงนกเรยนไดน าความรไปใชในเรอง การบ ารงรกษาตนไม/ผลไม การปลกตนไม การขยายพนธพช กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ถกน าไปใชในชวตประจ าวนพอสมควรเนองจากท าใหเปนคนมเหตผล กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ถกน าไปใชในชวตประจ าวนในเรอง การอยรวมกนในสงคมไทย การปฏบตตนเปนพลเมองด ความรกชาต และภมใจในความเปนไทย กลมสาระการเรยนรศลปศกษา ถกน าไปใชในชวตประจ าวนคอนขางนอย และมองเหนไมเดนชด เนองจากเปนวชาทท าใหเกดความรและทกษะในการคดรเรม จนตนาการ สรางสรรคงานศลปะ สนทรยภาพ กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ มการใชความรจากวชาภาษาตางประเทศนอยมากจนถงไมไดใชเลย เนองจากใชภาษาไทยในการตดตอสอสารและคดวาไมมประโยชน

ความสมพนธระหวางนกเรยนเขมรกบนกเรยนทวไป พบวามความรสกวาเปนคนเชอชาตเดยวกนคอเชอชาตไทย คบหากนไดตามปกต ไมมการทะเลาะดวยปญหาเชอชาต หรอลอเลยนเรองเชอชาต ความสมพนธระหวางครกบนกเรยนเขมรถนไทย พบวาครปฏบตตวตอนกเรยนไทยกบนกเรยนเขมรไมแตกตางกน และมความมงมนทจะสอนหนงสอใหแกนกเรยนอยางเตมความสามารถเพอจะสรางใหเปนเดกมความร และสรางความรสกใหนกเรยนส านกวาคนเขมรกคอคนไทย ส าหรบครเขมรทเปนครสอนภาษาเขมร เปนคนเขมร ซงขามฝงมาสอนภาษาเขมรนนเดกนกเรยนจะมความรสกสนทสนม กลาพด กลาแสดงออกในชนเรยนมากขน เนองจากครเขมรเปนคนรกเดก มจตใจถายทอด พดภาษาเดยวกน สอนวชาภาษาเขมรไดสนกสนาน ในวชาภาษาเขมร นกเรยนเขมรถนไทยจะเกดความภาคภมใจ และถอวาตนเองเกงกวาเดกนกเรยนทไมมเชอสายเขมร (โดยปกตนกเรยนเขมรจะมสตปญญาปานกลาง เมอมการวดผลโดยการสอบเดกนกเรยนชาวไทยมกจะท าคะแนนไดดกวา) รปแบบการศกษานอกโรงเรยน

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอโปงน ารอน เดมม ชอเรยกวา ศนยบรการการศกษานอกโรงเรยนอ าเภอโปงน ารอน ซงมกเรยกตดปากวา “กศน.” ใหการศกษาแกประชากรวยแรงงานทไมรหนงสอ ประชากรทตองการไดรบการศกษาในระดบทสงขน หรอประชากรทตองการเพมพนความรแขนงอน ๆ เชน พฒนาอาชพ พฒนาคณภาพชวต พฒนาสงคมและชมชน สภาพการจดการศกษาจงเปนแบบเรยบงาย ไมซบซอน เขาใจงาย มงสอนใหผเรยนไดรบความรตามหลกสตรตามแผนทวางไวอยางคอยเปนคอยไป เนองจากผเรยนมทกษะ และพนฐานความรแตกตางกน เชน ทกษะการเขยนตวหนงสอ ทกษะการอานหนงสอ การท าความเขาใจ การประยกตใชกบชวตประจ าวน รวมทงอายของผเรยนกมสวนส าคญอกประการหนง ครจงตองมความเขาใจในพนฐานการศกษาของผเรยนกลมนใหลกซง

69

ปญหาทพบดานการศกษานอกระบบโรงเรยนพอสรปไดดงน บคลากรทท าการสอนมจ านวนนอยมาก และครผสอนแตละคนจะตองสอนตงแตระดบชนประถมศกษา จนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย ซงถอเปนภาระทหนกมาก ประกอบกบนกศกษาทเขามาเรยนสวนใหญมพนฐานความรคอนขางนอย หางเหนจากการอาน และเขยนหนงสอมาหลายป ท าใหเขยนหนงสอชา อานหนงสอชา แตมความตงใจเรยนสงกวาเดกในระบบ ท าใหครผสอนมก าลงใจในการสอน อกทงอปกรณการสอนการสอน สอการสอนกมจ านวนนอย และไมเหมาะสมกบสภาพอายของนกศกษา สถานทจดการเรยนการสอนไมเหมาะสม เนองจากตองเรยนตามศนยการเรยนชมชน หรอสถานททประชาชนในหมบาน/ต าบล ใหใชเพอท าการเรยนการสอนของนกเรยน

จากการสมภาษณนกศกษา และครผสอน ของศนยการเรยนรชมชนต าบลเทพนมต พบวา ยงมประชาชนในพนทตองการเขาเรยนในระดบทสงขนอกเปนจ านวนมาก เหนไดจากสถตการเขาศกษาตอทมเพมมากขนทกป สงทนกศกษาตองการคอ สถานทเรยนทมความมนคงถาวรในพนท มอปกรณการเรยนการสอนทครบถวน เชน มคอมพวเตอร ซงปจจบนหากตองเรยนคอมพวเตอรจะตองเขาไปเรยนในตวอ าเภอ มโตะ-เกาอเรยนทไดมาตรฐาน มครผสอนมากขน รวมทงเปดสอนวชาชพระยะสนเพมขนหลาย ๆ รายการ โดยเฉพาะในวชาทสามารถน าไปใชในการประกอบอาชพ หรอเพมมลคาผลผลต ใชครภมปญญาในการถายทอดความรใหแกนกศกษาเพมมากขน

ส าหรบครผสอนเองกมความตองการในดานวสดอปกรณ สอการสอนททนสมย มสถานทท าการสอนทไดมาตรฐาน ไดเขารบการอบรมเพมพนความรในวทยาการใหม ๆ และเพมครผสอนในแตละต าบลใหมากขน ตองการสวสดการทด และความตองการสงทสดคอไดรบการบรรจเขาเปนขาราชการครในสงกด กศน.

ในสวนของประชาชนในต าบลเทพนมต มความตองการใหมการจดการศกษานอกระบบในพนทเปนประจ า ตอเนอง โดยเฉพาะหลกสตรวชาชพตางๆ เชน เยบผา พมพดด คอมพวเตอร ตดผม ซอมคอมพวเตอร ซอมรถจกรยานยนต ท าขนม ท าอาหาร ประดษฐของ เปนตน

จากการศกษาขอมลการลงทะเบยนเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนตามอธยาศยของ กศน. โปงน ารอน พบวา ผลงทะเบยนฯ สวนใหญสนใจเขารวมกจกรรมการศกษาเพอพฒนาชวตเปนอยางมาก

ส าหรบในสวนผเรยนตามการจดการศกษาขนพนฐานนน มไดมจดมงหมายในการน าความรและประสบการณทไดรบไปสรางเสรมรายได หากแตมจดประสงคเพอใหตนเองมความรในระดบทสงขน เพอใชในการศกษาตอในระดบทสงขนเทานน

ขอเสนอแนะ

สถานศกษาทมชนตางวฒนธรรม ควรศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอน การท าหลกสตร และก าหนดรปแบบการจดการศกษาขนพนฐานทเนนการบรณาการ ความหลากหลายทางวฒนธรรมและภมปญญาทองถนเพอสงเสรมการอยรวมกนอยางสนตสข เขาถงไดงาย รวมถงการสรางเครอขายการเรยนรดวยตนเองมากขน เพอการเรยนรรวมกนอยางมประสทธภาพ นโยบายของสถานศกษา สงผลตอการคงอยของกลมชนตางวฒนธรรม

70

บรรณานกรม กลวตรา ภงคานนท. (2531). นานาทศนคตเกยวกบ “ภมปญญาทองถน”. วารสารการศกษาแหงชาต.

24(9), 12-16 ขจดภย บรษพฒน. (2556). ชนกลมนอยในไทยกบความมนคงของชาต. กรงเทพฯ : แพรพทยา. ชนตา รกษพลเมอง. พนฐานการศกษา : หลกและแนวคดทางสงคม. กรงเทพฯ : พมพด, 2534. ประเวศ วะส. (2539). เอกสารประกอบการประชมคณะกรรมการด าเนนงานโดยภมปญญาทองถนกบการ

พฒนาหลกสตร ครงท 1/2539. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542. ราชกจจานเบกษา. ฉบบฎกา เลม 116 ตอนท 74ก วนท 19

สงหาคม 2542. ไพบลย วฒนศรธรรม. (2547). ความรทองถน การจดการความรสการจดการสงคม. กรงเทพฯ : วทยาลย

การจดการทางสงคม. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2550). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554). กรงเทพฯ : ส านกนายกรฐมนตร. Ballantine, Jeanne H. (1983). The Sociology of Education : A Systematic Analysis.

New Jersey : Prentice-Hall. Banks, James A. (1981). Multiethnic Education : Theory and Practice. Mass : Allyn and Bacon. Roberts, Joan I. And Akinsanya, Sherrie K. (1976). Educational Patterns and Cultural

Configurations : The Anthropology of Education. New York : David McKayComp. Van Scotter, Richard D., et al. (1985). Social Foundations of Education. New Jersey : Prentice-Hall.

71

การศกษาการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย The study of the interdental fricative /θ/ and /ð/ pronunciation of the first year students at Loei Rajabhat University ผวจย ปยาพร อภสนทรางกร อารย ล ามะยศ ชมพนท ธราวทย ภทรภรณ ศรบรนทร ณฐกรณ หรญโท บทคดยอ การวจยครงนเพอศกษาความหลากหลายของเสยงและพฒนาการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษ ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย โดยมการเลอกกลมตวอยางจากประชากรดวยการสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) โดยมจ านวนตวอยาง 100 คน โดยอาจารยผสอนจ านวน 5 ทาน เลอกมาทานละ 20 คน และท าการศกษาการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน จ านวน 2 เสยง คอ แบบไมกอง /θ/ และ แบบกอง /ð/ โดยการใหกลมตวอยางออกเสยงค าในภาษาองกฤษทมหนวยเสยง /θ/ และ /ð/ หนวยเสยงละ 5 ค า และท าการบนทกเทป จากนนผวจยน าขอมลจากการบนทกเสยงมาท าการวเคราะหเพอจ าแนกเสยงทตางไปจากหนวยเสยง /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษแลวน ามาวเคราะหเพอใหวานกศกษากลมตวอยางออกเสยง /θ/ และ /ð/ มความหลากหลายอยางไร จากนนน านกศกษามาฝกการออกเสยงทถกตอง และวเคราะหผลโดยใชแบบทดสอบ t-test เปนแบบทดสอบกอนและหลงแลวน ามาวเคราะหขอมลทางสถตเพอใหเหนพฒนาการและขอมลเชงปรมาณในครงน ผลการวจยพบวา กอนท าการฝกออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ นกศกษากลมตวอยางออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนแบบไมกอง /θ/ เปน 3 เสยง ไดแก เสยง /t/, /th/ และ /θ/ โดยไดท าการเปรยบเทยบและแสดงผลการค านวณคารอยละ (เปอรเซนต) ไดดงน 1) /t/ เตอะ ตรงกบเสยง ต ในภาษาไทย มจ านวน 85 คน คดเปน 85 เปอรเซนต 2) /th/ เทอะ ตรงกบเสยง ท ในภาษาไทย มจ านวน 4 คน คดเปน 4 เปอรเซนต และ 3) /θ/ เธอะ ตรงกบระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ มจ านวน 11 คน คดเปน 11 เปอรเซนต สวนหนวยเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนแบบกอง /ð/ นกศกษากลมตวอยาง ออกเสยงเปน /d/ ซงตรงกบ “ด” ในภาษาไทย คดเปน 89 เปอรเซนต และออกเสยงเปน /ð/ ทตรงกบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ จ านวน 11 คน คดเปน 11 เปอรเซนต และหลงจากใหนกศกษาท าแบบทดสอบกอนและไดท าการเรยนรการออกเสยง 2 ชวโมงตอสปดาหเปนเวลา 4 สปดาห แลวท าการสอบหลงการฝกออกเสยงเสยดแทรกปลายลน /θ/ และ /ð/ ผลการทดสอบพบวานกศกษาสามารถออกเสยงไดดขนโดยผลการทดสอบของทง 2 เสยง มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมนยส าคญทางสถตโดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 ค าส าคญ : การออกเสยงในภาษาองกฤษ เสยงเสยดแทรกลนกบฟน สทศาสตร สรวทยา

72

Abstract This research to study the variety of interdental fricative / θ / and / ð / pronunciation

in English of the first year students at Loei Rajabhat University. The sample groups were selected by the process of simple random. The 100 students were selected by 5 teachers and students would pronounce the interdental fricative in two sounds / θ / and / ð / that followed by providing samples English words with phonemes /θ/ and /ð/ for 5 units each and recorded. Then the researchers replayed all information from the audio and analyzed to identify the sound that is different from the sound /θ/ and /ð/ in English. Finally, the data were analyzed statistically and calculated quantitative in percentage.

The research found that students in sample group pronounce the voiceless interdental fricative / θ / were found 3 voices of variation, there were / t /, / th/ and / θ /. The result were calculated in percentage including 1) / t / compliance with a phoneme in Thai as “ต” were found 85 people, representing 85 percent 2) /th/ compliance with a phoneme in Thai as “ท” were found 4 people, representing 4 percent and 3) / θ / that were matched phoneme in English, were found 11 people, representing 11 percent and also the voice interdental fricative sound /ð/ found that all students were pronounced / d /, compliance with the "ด" in Thai were found for 89 percent, representing 85 percent of the students in sample group and /ð/ that were matched phoneme in English, were found 11 people, representing 11 percent. After the students took the pretest and had trained 2 hours per week for 4 weeks and then took the posttest. The results showed that the students could pronounce better and the both results showed the Sig. (2-tailed) was .000 which was statistically significant at 0.05. Key words : English pronunciation Interdental Fricative Phonetics Phonology บทน า ภาษาองกฤษเปนภาษาเพอสอสารในระดบสากลผทสามารถใชภาษาองกฤษไดเปนอยางดจะมความไดเปรยบในดาน การศกษา การท างาน การคา การตอรองตาง ๆ และเปนททราบกนดวาหลกสตรการเรยนการสอนในประเทศไทยสนบสนนใหเรยนภาษาองกฤษในฐานะภาษาตางประเทศตงแตในระดบประถมจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย รวมไปถงในระดบอดมศกษากยงมสาขาวชาภาษาองกฤษในแขนงตางๆใหไดเลอกเรยนอยางหลากหลาย แตอยางไรกตามแมจะเรยนศาสตรแขนงใดกหลกเลยงไมไดทจะตองใชภาษาองกฤษในการสอสาร อยางนอยกเพอการด ารงชวตหรอแมแตการแสดงความตองการตางๆ ทผพดและผฟงจ าเปนตองสอสารกนไดในชวตประจ าวน เชน สวสดตอนเชา good morning, สวสดตอนกลางวน good afternoon, สวสดตอนเยน good evening, ลากอน goodbye, หรอแมแตค าแสดงความขอบคณ thank you กเปนค าทจ าเปนตองใชในชวตประจ าวนทงสน

73

การออกเสยงภาษาองกฤษมความส าคญในการสอสารเปนอยางมากถงแมจะออกเสยงเพยนไปบางแตความหมายและบรบทยงสามารถสอสารไดกยงถอวาการสอสารในครงนนบรรลเปาหมาย แตหากท าการศกษามาแลวพอสมควรเกยวกบการใชภาษาองกฤษ จะเหนไดวาการออกเสยงทถกตองมความจ าเปนอยางมากส าหรบผใชภาษาเพอการสอสารในกรณตาง ๆ มฉะนนแลวความหมายอาจจะผดเพยนไปหรอฟงแลวไมลนหหรอมความหมายเปนอยางอนทท าใหเกดความตลกขบขนหรอเกดความเขาใจผดกนได เสยง voiceless interdental fricative /θ/ และ voice interdental fricative /ð/ เปนหนวยเสยงทไมมในระบบหนวยเสยงภาษาไทย จะปรากฏทงทตนพยางคและทายพยางคในภาษาองกฤษ จดเปนเสยงทออกไดยากและไมคนเคยส าหรบคนไทย จงท าใหเกดความหลากหลายในการออกเสยง interdental fricative /θ/ และ /ð/ ตามความเขาใจของผออกเสยงไปตางๆนานา เสยงทเกดระหวางฟน (interdental sounds) หมายถง เสยงทเกดจากปลายลนหรอสวนถดปลายลนกบฟนบน เนองจากเปนการเคลอนทของปลายลนหรอสวนถดจากปลายลนเคลอนทเขาไปหาฟนบนดานหนา ไดแก เสยง θ, ð

ภาพท 1 อวยวะในการออกเสยง interinterdental

ทมา https://www.adelaide.edu.au/kwp/language/spelling2010/?template=print Better English for Thai กลาววาเสยง th- นนเปนเสยงทออกยากส าหรบคนไทยโดยวธการออกเสยง th- ทถกตองมทงแบบเสยงกองหรอไมกองและเสยงไมกองและจะมการเขยนเปนตวโฟเนตกทแตกตางกนการออกเสยงแบบ th- ทไมกอง /θ/ จะแทนดวยสญลกษณ -ธ- เรมตนดวยการเอาลนแตะทปลายฟนบนและประกบฟนบนลงใหลนอยบนฟนลางอยางหลวมหลวมใหปลายลนยนออกมาจากฟนเลกนอยจากนนใหเปลงเสยงออกมาและใหลมผานออกระหวางฟนบนกบลนกจะมเสยงลมเสยดสกบฟนผสมอยดวย เชนการออกเสยงค าวา thank think thin เปนตน และหากเปนเสยงกอง จะแทนดวยสญลกษณ /ð/ จะใชอวยวะเดยวกนกบแบบไมกองออกเสยงคลาย “ด” แตเปนเสยงทมการสนทเสนเสยงและเสยดสทปลายลนมากกวา เชนการออกเสยงค าวา the this them เปนตน

74

พชร พลาวงศ ( 2548) ไดกลาวถงวธการสอนการออกเสยงโดย โดยทวไปวามการสอน 2 แบบดวยกนคอ 1) วธการรบรเขาใจและการเรยนแบบวธนเปนวธการทผฟงเรยนฟงจากผสอนซงอาจจะเปนเจาของภาษาหรออาจารยชาวตางชาตทออกเสยงภาษาองกฤษไดถกตองจากนนผเรยนกท าการเลยนแบบโดยการเปลงเสยงค าวลหรอประโยคตามอาจารย และ 2) วธการวเคราะหโดยใชหลกภาษาศาสตรเพอใหเขาใจเสยงและวธการออกเสยงตามจรงของเพอใหเขาใจถงอวยวะในการเปลงเสยงและท าตารางบอกวธการออกเสยงสระและพยญชนะมการเปรยบเทยบระหวางภาษาและวธการอนๆทจะชวยฝกการฟงและการเลยนเสยง ซงวธการใหความรทางภาษาศาสตรจะเปนเครองเสรมการรบรและเลยนแบบเพอใหเกดประสทธภาพในการออกเสยงใหดยงขน

ถรวฒน ตนทนส (2556) ท าวจยเพอศกษาปญหาการออกเสยงภาษาองกฤษและวเคราะหสาเหตของขอผดพลาดในการออกเสยงภาษาองกฤษ กลมตวอยางเปนนกศกษาสหวทยาการชนปท 3 มหาวทยาลย ธรรมศาสตร ศนยล าปาง ทเรยนวชาภาษาองกฤษเพอการสอสาร ในภาคเรยนท 1/2554 จ านวน 50 คน เครองมอทใชในการวจยคอ แบบทดสอบการออกเสยงภาษาองกฤษและวเคราะหคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดวยโปรแกรม SPSS ซงสรปไดวานกศกษามปญหาในการออกเสยงเรยงล าดบจากมากทสดไปนอย ดงน ต าแหนงพยญชนะตน ต าแหนงพยญชนะทาย และเสยงสระ สาเหตเกดจากเสยงเหลานไมมในระบบเสยงภาษาไทย นกศกษาจงใชเสยงภาษาไทยแทนถอเปนอทธพลจากการแทรกแซงของภาษาแม และเปนกระบวนการท าใหการออกเสยงงายขนนนเอง

จากการทบทวนวรรณกรรมขางตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการออกเสยงทเปนปญหาในภาษาองกฤษ การศกษาครงนผวจยจงไดท าการศกษาเสยง voiceless interdental fricative /θ/ และ voice interdental fricative/ð/ ของนกศกษาชนปท 1 จ านวน 100 คนเพอศกษาความหลากหลายทปรากฏในการส ารวจครงน

กรอบแนวคดในการท าวจย การวจยครงนผวจยไดเสนอกรอบแนวคดเรองการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนโดยศกษาทงเสยงแบบกองและไมกอง เพอใหเหนความหลากหลายในการใชเสยงอนในการทดแทนเสยงเสยดแทรกปลายลน อาจจะการเลอกใชเสยงทมอยในระบบหนวยเสยงภาษาไทยหรอสามารถออกเสยงไดถกตองตามระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ และพฒนาผเรยนเพอใหออกเสยงใหถกตอง อกทงผวจยไดท าแผนภาพเพอเสนอกรอบแนวคดในการวจยในครงน ดงตอไปน

ภาพท 2 กรอบแนวคดในการวจยเรองการศกความหลากหลายในการออกเสยง

เสยดแทรกปลายลนกบฟน ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย

75

สมมตฐาน 1. การออกเสยง th- แบบเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษ ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย มความแตกตางกน 2. การฝกการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนจะท าใหผเรยนสามารถออกเสยงไดถกตองตามระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษมากขน วตถประสงคในการวจย

1. เพอศกษาความหลากหลายในการออกเสยงอนทใชแทนหนวยเสยง /θ /และ /ð/ ในภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย

2. เพอเปรยบเทยบเชงปรมาณในการออกเสยงอนทใชแทนหนวยเสยง /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย

3. เพอพฒนาการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษกบนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย วธการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจและมการทดลองเพอศกษาความหลากหลายในการใชเสยงอนแทนเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/และ /ð/ ในภาษาองกฤษและพฒนาคณภาพการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/และ /ð/ ในภาษาองกฤษของนกศกษา ชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย ผวจยจงไดก าหนดวธด าเนนการวจย ซงมรายละเอยดในการด าเนนการดงน กลมประชากร การศกษาครงนผวจยมกลมประชากรเปนนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยทเรยนวชาภาษาศาสตรเบองตน กลมตวอยาง การเลอกกลมตวอยางผวจยใชวธเลอกกลมตวอยางดวยวธ การสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) เปนการสมตวอยางโดยถอวาทกๆหนวยหรอทกๆสมาชกในประชากรมโอกาสจะถกเลอกเทา ๆ กนจากกลมผเรยนวชาภาษาศาสตรเบองตน ซงตรงกบกลมนกศกษาชนปท 1 จ านวน 130 คน แตในจ านวนนกศกษาดงกลาวมบางสวนทไมมาเรยนและไมสามารถตดตอได ผวจยจงจ าเปนตองก าหนดกลมตวอยาง โดยการก าหนดสดสวนของประชากรโดยใชแบบตารางของเครจซและมอรแกน โดยประชากร 130 คน จะตองใชกลมตวอยาง 97 คน ซงมระดบความคลาดเคลอนทยอมรบได 5% และระดบความเชอมน 95% ซงในการวจยครงนผวจยใชกลมตวอยางจ านวน 100 คน เครองมอทใชในการวจย

เนองจากผวจยศกษาขอมลทเกยวของท าใหสามารถก าหนดประเดนปญหาและไดตงสมมตฐานไววา การออกเสยง th- ทเรยกวา interdental fricative ทงเสยง /θ/ และ /ð/ ในภาษาองกฤษ ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยมความแตกตางกนและหากมการฝกใหผเรยนออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนใหถกตองจะท าใหผเรยนสามารถออกเสยงไดถกตองมากขน โดยไดมการใชเครองมอดงตอไปน

76

1. บตรค าศพท จ านวน 5 ค า จดเปน 5 ชด เพอแจกใหอาจารยผสอนจ านวน 5 ทาน ไดท าการใชกบกลมตวอยางทไดเลอกไว ทานละ 20 คน รวม 5 ทาน เปนจ านวนทงสน 100 คน

2. การบนทกเสยง ไดท าการบนทกการส ารวจเสยงกลมตวอยางจ านวน 100 ชด แบงเปนชดละ 5 ค า เพอน ามาฟงและวเคราะหการออกเสยงของกลมตวอยางวาเปนเสยงใด 3. แบบทดสอบกอนและหลงเรองการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ 4. การวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม SPSS การค านวณคารอยละ (เปอรเซนต) ในการปรากฏของเสยง 5. เครองมอวเคราะหทางสถตเพอหาคา x , S.D. และ t-test ขนตอนการท าวจย ระยะท 1 การจดเตรยมขอมลและการตรวจสอบเครองมอ ผวจยไดท าการจดเตรยมขอมลดวยกนคดลอกแบบสนทนาจากเอกสารการสอนและต าราตางๆ เพอเลอกค าทมเสยง voiceless interdental fricative /θ/ ปรากฏบอยทสดในการเรยนการสอน ผวจยพบวาค าทใชในบทสนทนาและค าทใชยกตวอยางการออกเสยง th- แบบ voiceless interdental fricative /θ/ ทอยตนพยางคจ านวน 5 ค า ไดแกค าวา thank, thin, thing, think, thought และ voice interdental fricative /ð/ ทอยตนพยางคจ านวน 5 ค า ไดแกค าวา the, this, them, their, those และไดจดท าแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเรองการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ ทไดท าการหาคาความเทยงตรงเชงเนอหาจากคา IOC โดยไดรบการอนเคราะหจากผเชยวชาญ 3 ทาน โดยแบบทดสอบแตละขอมระดบคะแนนอยท 1.00 คาอ านาจจ าแนกใหมคาระหวาง 0.20-0.80 เพอควบคมแบบทดสอบไมใหงายหรอยากจนเกนไป และคาความเชอมน KR-20 เทากบ 0.89 เพอใชกบกลมตวอยางในการวจยในครงน ระยะท 2 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดท าการเกบขอมลภาคสนามดวยการบนทกเสยงจากนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย ทเปนกลมตวอยางจ านวน 100 คน ระหวางวนท 6 กมภาพนธ 2559 ถงวนท 20 กมภาพนธ 2559 โดยผวจยเลอกใชสถานทในบรเวณมหาวทยาลยราชภฏเลย จากนนผวจยท าการสอบกอนเรยนใหกบนกศกษากลมตวอยางเมอวนท 1 มนาคม 2559 และท าการเรยนการสอนเรองเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ สปดาหละ 2 ชวโมง จ านวน 4 สปดาห ในระหวางวนท 1 มนาคม 2559 ถงวนท 28 มนาคม 2559 และท าการสอบหลงเรยนเมอวนท 29 มนาคม 2559 ระยะท 3 การวเคราะหขอมล 3.1 ผวจยไดท าการเปดเทปการบนทกเสยงการออกเสยงค าวา thank, thin, thing, think, thought โดยแบงเปนชด ชดละ 5 ค า เปนจ านวนรอยชดขอมลหลงการบนทกขอมลและไดท าการแยกเสยงทไมใช voiceless interdental fricative /θ/ ออก และน าเสยงทไมถกตองมาแยกลงตารางเพอใหเหนวาเสยงใดบางทนกศกษาใชแทนทหนวยเสยง voiceless interdental fricative /θ/ รวมไปถงการวเคราะหขอมลเสยง voice interdental fricative /ð/ ไดแกค าวา the, this, them, their, those กไดท าในกระบวนการเดยวกน 3.2 ผวจยไดน าผลการสอบกอนเรยนและหลงเรยนทมาจดเรยงขอมลและท าการบนทกลงตารางในโปรแกรม Excel และท าการตรวจสอบความถกตองการน าไปวเคราะหผลทางสถต

3.3 ผวจยไดท าการน าขอมลดงกลาวมาวเคราะหเชงปรมาณตามแบบสถต โดยใชโปรแกรม Excel และ SPSS เพอใหไดผลเชงปรมาณตามระบบสถตในการวจย

77

3.4 ผวจยท าการสรปขอมล เพออภปรายเรองการใชเสยงอนทดแทนหนวยเสยง voiceless interdental fricative /θ/ และ voice interdental fricative /ð/ ในภาษาองกฤษ รวมถงรายงานผลการพฒนาผเรยนในการออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟน ของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย

สรปผลการวจย ผลสรปจากการวจยพบวานกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย มการใชเสยงอนออกเสยง /θ/ และ /ð/ โดยผวจยสามารถสรปได 2 สวน ดงตอไปน

สวนท 1 การออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ เปนเสยงตางๆดงตอไปน 1. /t/ ออกเสยงวา เตอะ ตรงกบเสยงสถล /ต/ ในภาษาไทย 2. /th/ ออกเสยงวา เทอะ ตรงกบเสยงธนต /ท/ ในภาษาไทย 3. /θ/ ออกเสยงวา เธอะ ตรงกบระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ จะเหนไดวาการออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ ในภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยจะแบงออกเปนสามเสยง โดยสองหนวยเสยงจะเปนหนวยเสยงทมอยในภาษาไทยคอเสยง /t/ ทตรงกบตว “ต” และ เสยง /th/ ทตรงกบตว “ท” และสามารถออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ เหมอนในระบบหนวยเสยงภาษาองกฤษไดถกตอง ผลการศกษาดงกลาวไดน าขอมลมาแจกแจงลงตารางเพอวเคราะหขอมลทางสถตเพอรายงานผลเชงปรมาณไดดงตอไปน 1 /t/ เตอะ ตรงกบเสยง ต ในภาษาไทย มจ านวน 85 คน คดเปน 85 เปอรเซนต 2 /th/ เทอะ ตรงกบเสยง ท ในภาษาไทย มจ านวน 4 คน คดเปน 4 เปอรเซนต 3 /θ/ เธอะ ตรงกบระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ มจ านวน 11 คน คดเปน 11 เปอรเซนต สวนท 2 การออกเสยง voice interdental fricative /ð/ ในภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยจะออกเสยงเปน 2 เสยง ไดแก

1. /d/ ออกเสยงวา เดอะ ทตรงกบเสยง /ด/ ในภาษาไทย และ /d/ ในภาษาองกฤษ 2. /ð/ ออกเสยงวา เดอะ แบบเสยดแทรกปลายลนซงตรงกบระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ

จะเหนไดวานกศกษาสวนใหญออกเสยง /ð/ เปนเสยง /d/ ซงในภาษาองกฤษทง 2 หนวยเสยงนเปนคนละหนวยเสยงกน และมบางสวนทออกเสยง /ð/ ไดถกตอง ผลการศกษาดงกลาวเมอน าขอมลมาแจกแจงลงตารางเพอวเคราะหขอมลทางสถตเพอรายงานผลเชงปรมาณพบวานกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยออกเสยง /ð/ ในภาษาองกฤษดงตอไปน

1. /d/ ตรงกบเสยง ด ในภาษาไทย มจ านวน 89 คน คดเปน 89 เปอรเซนต 2. /ð/ หนวยเสยงในภาษาองกฤษ มจ านวน 11 คน คดเปน 11 เปอรเซนต

สวนท 3 จากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเรองการออกเสยดเสยดแทรกปลายลนกบฟน /θ/ และ /ð/ เพอการพฒนาการออกเสยงของผเรยนใหถกตองนน ผลการทดสอบพบขอสรปดงตอไปน 1. ผลการทดสอบการออกเสยง voiceless interdental fricative หลงเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยน โดยกอนเรยนมคาเฉลยเทากบ 4.25 และหลงเรยนมคะแนนเฉลยเทากบ 11.92 2. ผลการทดสอบการออกเสยง voice interdental fricative หลงเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยน โดยกอนเรยนมคาเฉลยเทากบ 4.55 และหลงเรยนมคะแนนเฉลยเทากบ 12.34

78

3. ผลการวเคราะหคะแนนสอบ t-test ทงการออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ มคา

Sig. (2-tailed) เทากบ .000 โดยทางสถตก าหนดระดบนยส าคญทระดบ 0.05 และการออกเสยง voice interdental fricative /ð/ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เชนกน การวจยในครงนเปนการวจยเชงส ารวจและทดลอง โดยผวจยไดศกษาขอมลการศกษามาแลวในประเดนทเกยวของ ผลการวจยครงนพบวามความสอดคลองกบงานวจยของ ถรวฒน ตนทนส (2556) ทกลาววา สาเหตทใหนกศกษาออกเสยงไมตรงกบเจาของภาษาและมความแตกตางออกไปนน เกดจากเสยงเหลานไมมในระบบเสยงภาษาไทย นกศกษาจงใชเสยงภาษาไทยแทนถอเปนอทธพลจากการแทรกแซงของภาษาแมและเปนกระบวนการท าใหการออกเสยงงายขน อกทงการวจยครงนผวจยยงเหนดวยกบ พชร พลาวงศ (2548) วาวธการวเคราะหโดยใชหลกภาษาศาสตรเพอใหเขาใจเสยงและวธการออกเสยงตามสภาพทเปนจรงของภาษาเพอใหเขาใจอวยวะในการเปลงเสยงจะชวยฝกการฟงและการเลยนเสยง เปนเครองเสรมการรบรและเลยนแบบเพอใหเกดประสทธภาพในการออกเสยงใหดยงขน อภปรายผล จากการวจยสามารถกลาวไดวานกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย ออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ แบงออก เปน 3 หนวยเสยงโดยซงระบบหนวยเสยงในภาษาไทย 2 หนวยเสยงไดแก หนวยเสยง /t/ ทตรงกบการออกเสยง “ต” และหนวยเสยง /th/ ทตรงกบการออกเสยง “ท” และยงสามารถออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ ทถกตองตามระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษไดบางแตเปนจ านวนนอย ซงหากเปนเชนนแลวกสามารถกลาวไดวานกศกษาชนปท 1 สวนมากออกเสยง voiceless interdental fricative /θ/ ไมถกตองตามระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษและยงมการทดแทนดวยระบบหนวยเสยงในภาษาไทย และยงพบวานกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลยสวนใหญออกเสยง voice interdental fricative /ð/ เปนเสยง /d/ ทตรงกบเสยง “ด” ในภาษาไทย ซงไมถกตองตามระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ เพราะในภาษาองกฤษมทงหนวยเสยง /d/ และ /ð/ ซงเปนคนละหนวยเสยงกนและมบางสวนทสามารถออกเสยง /ð/ ไดถกตอง อกทงผลจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนยงบอกไดอกวา หากผเรยนไดรบการฝกการออกเสยงทถกตองจะท าใหนกศกษาออกเสยงเสยดแทรกปลายลนกบฟนบนไดชดขนทงแบบ voice และ voiceless เพราะผลการวเคราะหคา t-test ทง 2 เสยงปรากฏคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 โดยมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ผวจยยงพบวาความคนเคยในการออกเสยงในลกษณะนไมไดสงผลเฉพาะ นกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏเลย แตคนสวนใหญกยงสรางความเคยชนในการแทนเสยงทตนเองคนเคยกบเสยงในภาษาอนทไมตรงกบเจาของภาษา แตอยางไรกตามในดานการเรยนการสอนภาษาองกฤษผสอนกเนนย าเสมอทจะใหผเรยนออกเสยงทถกตองและย าใหเหนความส าคญวาการออกเสยงทถกตองมความส าคญอยางไร

79

ขอเสนอแนะ ผวจยพบวาการวจยในครงนท าใหเหนความแตกตางของการใชระบบหนวยเสยงในภาษาไทยแทนบางระบบหนวยเสยงในภาษาองกฤษ และเหนวาอาจจะเปนประโยชนไปใน 2 ดานเพอเปนขอเสนอแนะในการศกษา ไดแก 1. ขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนในการเรยนการสอน 1.1 เพอเปนประโยชนใหผสอนไดเหนปญหาของนกศกษาเรองการออกระบบเสยงในภาษาองกฤษ เพอหาแนวทางการแกไขและการฝกออกเสยงทถกตองเพอใหผเรยนไดเรยนรการออกเสยงทเหมาะสมและถกตองทสด 1.2 เพอเปนกรณศกษาใหกบนกเรยนหรอนกศกษาผทมความสนใจทจะพฒนาตนเองในเรองของการออกระบบเสยงในภาษาองกฤษทถกตอง โดยไมยดกบระบบหนวยเสยงในภาษาไทยสามารถแยกแยะออกจากกกนไดเพอเปนการฝกใชภาษาองกฤษทดยงขน 2. ขอเสนอแนะเพองานวจยในอนาคต 2.1 การวจยในครงนเปนการวจยเชงส ารวจเพอใหเหนปญหาในการออกเสยงเพยง 2 หนวยเสยง หากนกวจยมความสนใจทจะศกษาตอเพอใหเหนปญหาการออกเสยงภาษาองกฤษในหนวยเสยงอนๆ กจะเปนประโยชนมากขนอกดวย 2.2 งานวจยชนนอาจเปนแนวทางในการพฒนาการออกระบบเสยงในภาษาองกฤษทถกตอง โดยอาจจะท าเปนงานวจยเชงทดลองแบบอนๆ เพอใหเหนผลสมฤทธในดานทกษะการออกเสยงในภาษาองกฤษทดของนกศกษาไทย 2.3 งานวจยชนนเปนงานทมความเกยวของกบวชาสทศาสตรและสรวทยา ผทมความสนใจอาจน างานชนนไปขยายผลเพอศกษาในหวขอตางๆ ทมความเกยวของไดในภายภาคหนา เอกสารอางอง กาญจนา นาคสกล. (2556). ระบบเสยงภาษาไทย. กรงเทพฯ : สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. จรญวไล จรญโรจน. (2555). ภาษาศาสตรเบองตน. กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถรวฒน ตนทนส. (2556) . ปญหาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาสหวทยาการชนปท 3

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พชร พลาวงศ. (2548). เทคนคและวธสอนการออกเสยงภาษาองกฤษใหกบผเรยนภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง

หรอภาษาตางประเทศ. วารสารรามค าแหง, ปท 2 (3) : 28-39 พลสข กรรณารก. (2542). สทศาสตร. เอกสารประกอบการสอน มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย. ศรพร มณชเกต. (2552). ภาษาศาสตรเบองตน. พษณโลก : มหาวทยาลยนเรศวร. สมจนต เชยวชาญ. (2554). การพฒนาชดฝกทกษะการออกเสยงภาษาองกฤษ เรอง การลงเสยงเนนหนกค าใน

ภาษาองกฤษ. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ. กรงเทพฯ. สมศกด นาวายทธ. (2556). การใชสญลกษณทใชแทนเสยง (Phonetic symbols) สอนการออกเสยง

ภาษาองกฤษ 1st year business english students can pronounec english properly using phonetic symbols ของนกศกษาวชาภาษาองกฤษธรกจชนปท 1 คณะบรหารธรกจและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ลานนา ภาคพายพ เชยงใหม . มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา. เชยงใหม.

80

อมร ทวศกด . (2535) . สทศาสตร . นครปฐม : สถาบนวจยภาษาและวฒนธรรม เพอพฒนาชนบทมหาวทยาลยมหดล.

อดม วโรตมสขดตถ. (2515). ภาษาศาสตรเบองตน. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามคาแหง. Better English for Thai. (2557). พดภาษาองกฤษส าเนยงไทยใหถกตอง. ทมา

http://betterenglishforthai.net/book_pronunciation/ สบคนเมอ 22 กรกฎาคม 2559 Claire-A and Genoveva. (2005). Phonetics and Phonology. Geneva : University of Oldenburg. Katz, W.F. (2013). Phonetics for Dummies. New Jersey. John Wiley & Sons, Inc. Kaurna Warra Pintyanthi. (2016). [Revised Kaurna Spelling System (adopted 2010). From:

https://www.adelaide.edu.au/kwp/language/spelling2010/?template=print. Retrieved 22 July 2016.]

81

การใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย Using Poems to Improve English Pronunciation of Business English Students at Loei Rajabhat University ผวจย ชมพนท ธราวทย สาขาวชา ภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย บทคดยอ

งานวจยเชงปฏบตการฉบบนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาผลพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษโดยการ ใชโคลงกลอนในการฝกการออกเสยงของนกศกษา 2) ศกษาความพงพอใจทมตอรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยการใชโคลงกลอนในการฝกการออกเสยงภาษาองกฤษ กลมเปาหมายของการศกษาครงนเปนนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ ปการศกษาท 2557 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย ทไดคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาสรวทยา (Phonology) ระหวาง 50-64คะแนน ในภาคเรยนท 1/2558 จ านวน 30 คนและใชชดปฏบตการทงหมด 4 ชดประกอบดวย ชดท 1 เรองการออกเสยงควบกล า (Cluster) ชดท 2 เรอง การเนนเสยงหนกในค า (Word Stress) ชดท 3 เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า (Final Sound) และชดท 4 เรอง การเชอมเสยง (Linking Sound) ซงแตละชดด าเนนการวจยตามขนตอนการวจยเชงปฏบตการ 4 ขนตอนไดแก ขนวางแผนปฏบตการ การฝกปฏบต การสงเกต และการสะทอนผล งานวจยฉบบนเปนการผสมผสานระหวางการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพเพอน าทฤษฎสการปฏบตโดยมเครองมอทใชในการวจยประกอบดวย ขอสอบวดผลกอนเรยนและหลงเรยน แบบประเมนการออกเสยงและแบบบนทกการประเมนและสะทอนผลของนกศกษา ผลการวจยพบวา

1) ผลสมฤทธทางการทดสอบหลงการปฏบตการของทกชดสงกวากอนปฏบตการอยางมนยส าคญทาง สถตทระดบ .01 กลมเปาหมายมผลการออกเสยงตงแตระดบ ด พอใชและควรปรบปรง โดยกลมเปาหมายทมผลการประเมนการออกเสยงในระดบ ควรปรบปรงจะตองเขารบการพฒนาหรอปฏบตการซ า

2) กลมเปาหมายทตองรบการปฏบตซ าในวงจรท 2 โดยใชชดปฏบตการเดมท ง 4 ชดพบวาผลการออกเสยงหลงการปฏบตการในวงจรท 2 อยในระดบทสงขนทกคน คดเปนรอยละ 100

3) กลมเปาหมายมความพงพอใจตอรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยการใชโคลงกลอนในการ ฝกการออกเสยงภาษาองกฤษจากแบบประเมนสะทอนผลรายบคคลพบขอดมากกวาขอควรปรบปรง ค าส าคญ : การใชโคลงกลอน การออกเสยงในภาษาองกฤษ การวจยเชงปฏบตการ

82

Abstract The purposes of this action research were 1) to study the outcome of the development by using poems to improve English pronunciation 2) to study the participants’ satisfaction on the operation. The research target group was 30 0f 2nd year students majoring in Business English Program who attained the evaluation of Phonology subject from 50-64 marks in academic year 1/2015 at Loei Rajabhat University. Using pertinent to 4 operation packages, namely: Module 1 Cluster (Initial Cluster and Final Cluster), Module 2 Word Stress, Module 3 Final Sound and Module 4 Linking Sound. Each module follows the steps of Action Research in terms of Planning, Acting, Observing and Reflecting. A mixed methodology of quantitative research and qualitative research is associated, which puts theory into action. Multiple tools are employed including the following documents: pretest and posttest papers, a participants’ English pronunciation form and a participant’s self-reflection form. The results indicate that:

1) The posttest of each module was higher than that of the pretest with the statistical significance at .01 level. The target groups attain their high, moderate and low performance. Participants who attain their low performance have to retreat the second round.

2) The target participants who are required to be retreated in Spiral 2 receive the same operation. Apparently, their posttest for the 4 modules after the 2nd retreatment is better than that of the former, so is their assessment of the development stage is at 100 percent.

3) The participants’ satisfaction on the operation was found the strength point “more than” the weak point. Key Words : Using Poems, English Pronunciation, Action Research บทน า

ลกษณะทางธรรมชาตของเสยงทแตกตางกนระหวางภาษาองกฤษและภาษาไทย ท าใหคนไทยเคยชนกบลกษณะการออกเสยงในภาษาไทยไมวาจะเปนเสยงพยญชนะหรอสระกตาม ซงท าใหผเรยนหรอผทฝกออกเสยงภาษาอนโดยเฉพาะอยางยงภาษาองกฤษนนรสกวา การออกเสยงเปนเรองยาก หลกเลยงทจะฝกฝนและไมใหความส าคญจงท าใหเกดปญหาในดานการสอสาร ดงนนการออกเสยง (Pronunciation) จงเปนเรองส าคญอยางยงเพราะการออกเสยงทถกตองสงผลตอความเขาใจในภาษา (Language Competence) ท าใหผเรยนเกดความกระตอรอรน ความสนใจในการเรยนภาษาองกฤษมากขน ทงยงสามารถน าไปใช (Language Performance) ไดอยางถกตอง การออกเสยงมผลตอความหมายในการสอสาร ประสทธภาพในการสอสารระหวางผพดและผฟงเปนอยางยง

จากประสบการณการสอน การสงเกตการณและการเกบขอมลทางดานการเรยนการสอนภาษาองกฤษทผานมา ผวจยในฐานะกรรมการบรหารสาขาวชาภาษาองกฤษธรกจและอาจารยประจ าวชาพบวารอยละ 90 ของนกศกษาวชาเอกภาษาองกฤษออกเสยงไมถกตองเชน ไมมการออกเสยงควบกล า (Cluster) ไมมการเนนหนกในค า (Word Stress) ไมมการออกเสยงเสยงทาย (Final Sound) และไมมการเชอมเสยง (Linking Sound) เปนตน สอดคลองกบลกษณะปญหาทพบทวไปดงทกลาวมาแลวเบองตน และสงผลตอความผดพลาด

83

คลาดเคลอน ออกเสยงไมชดเจนและไมถกตองท าใหไมเขาใจความหมายในเนอหาตางๆของงานประพนธไมสามารถวเคราะห ตความและสงผลใหไมมความซาบซงในเนอหา ของบทประพนธเหลานน ลกษณะของปญหาทเกดขนเนองมาจากความเคยชน ทเกดจากการละเลยในการเอาใจใสในการออกเสยงทถกตองทอาจมมาตงแตการเรยนการสอนตงแตชนประถมศกษา หรอมธยมศกษา การขาดการฝกฝนทถกตองและเพยงพอ และรวมทงความสนใจและแรงจงใจในการฝกฝนท าใหขาดความตอเนองในการเสรมสรางทกษะในการออกเสยง ผเรยนสวนใหญเหนวาการออกเสยงภาษาองกฤษนนเปนเรองยาก ไมอยากฝกกลวผด ท าใหไมกลาออกเสยง ไมมความมนใจในการออกเสยง สงผลเสยตอบคลกภาพของผเรยนและผลสมฤทธดานการเรยน ดงท เตอนจตต จตตอาร (2548) ใหความเหนวา การออกเสยงภาษาองกฤษทไมถกตองสามารถกอใหเกดการเขาใจผด เกดอคตหรอเกดผลเสยรายแรง นอกจากน Wei and Zhou (2002) ทท าการศกษาและพบวา การออกเสยงภาษาองกฤษนนเปนทกษะทถกมองขามในประเทศไทย สอดคลองกบ Kelly (2003, p.18) กลาวไววา การเปลยนการเนนเสยงพยางคและการเปลยนท านองเสยงเพยงเลกนอยเทานนกสามารถกอใหเกดผลกระทบอยางมากตอความหมายและความเหมาะสมในการสอสาร เปนสาเหตหนงของความเขาใจผดในการสอสารภาษาองกฤษเชนเดยวกบท Tawonwong (2003, 1) ไดชใหเหนวา การออกเสยงเปนสงทไมควรละเลยไป เนองจากผเรยนมความร ไวยากรณภาษาองกฤษและหลกการใชภาษาแตยงขาดความคลองในการใชภาษาองกฤษเพอการสอสารในสถานการณจรง นอกจากน Fraser (2000, 7) ยงแนะน าวา ผพดตองอาศยทกษะยอยๆหลายๆอยาง โดยเฉพาะอยางยงทกษะดานการออกเสยง

Szynalski (2000) ไดจ าแนกระดบในการออกเสยงภาษาองกฤษในการสอสารออกเปนสามระดบ คอ (1) ไมเขาใจสงทผอนพดเนองจากการออกเสยงผด (2) เขาใจสงทผอนตองการสอแตตองใชความพยายามในการท าความเขาใจเปนอยางมาก และ (3) ระดบทสามารถเขาใจผอนพดไดอยางงายดายเนองมาจากการออกเสยงทชดเจนและนาฟง ความผดพลาดในการสอสารในระดบท 1 และ2นน อาจเนองมากจากสาเหตส าคญไดแก (1) ออกเรยงเรวเกนไปเพอใหเหมอนเจาของภาษาซงเปนความคดทผด (2) การละเวนการออกเสยง ซงในภาษาองกฤษนนตองออกเสยงทกเสยงพยญชนะ ส าหรบคนไทยสวนมากมกไมออกเสยงค าลงทายหรอ final sounds (3) การเนนเสยงหรอ stress ผดต าแหนง (4)และการออกเสยงพยญชนะหรอสระผด เชน i ในค าวา determine และ ค าวา mine นน ออกเสยงตางกน และมความสบสนในการออกเสยงค าทมความใกลเคยงกน เชน เสยงสน เสยงยาว (hope / hop) เปนตน

จากงานวจยดงทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา สวนใหญเปนปญหาทพบในการเรยนการสอนภาษาองกฤษโดยทวไปในประเทศไทย ทงในระดบประถมศกษา มธยมศกษา และอดมศกษา แตจากทผวจยพบในการเรยนการสอนคอ ผเรยนยงคงมความสบสนและออกเสยงภาษาองกฤษผดอยเสมอ สรปไดวาการออกเสยงนนมความส าคญอยางยงตอการสอสารทถกตอง ตรงตามเจตนารมณของผพด ท าใหเกดความคลองแคลว รวดเรวในการสอสารอยางมประสทธภาพ สงผลตอการด าเนนการหรอท ากจกรรมตางๆในชวตประจ าวน โดยเฉพาะอยางยงการออกเสยงภาษาองกฤษจ าเปนตองฝกฝนและเอาใจใสเปนอยางมากทงในหองเรยนและนอกหองเรยนควบคไปกบการสอนทกษะดานอนๆทางภาษาดวย การเรยนรหลกการไวยากรณเพยงอยางเดยวไมสามารถท าใหเกดการสอสารทมประสทธภาพได การทจะพฒนาใหเกดความคลองแคลวในการสอสารผเรยนมความจ าเปนตองมความรความเขาใจในรายละเอยดเกยวกบภาษามากขน โดยเฉพาะดานการออกเสยงเนองจากเนอหาทเรยนครอบคลมทงเนอหาวชาการและวฒนธรรมสงคมของเจาของภาษา ซงมผลตอการใชภาษาในบรบท

84

ทแตกตางกนเชน การเรยนเกยวกบค าประพนธของประเทศเจาของภาษา วฒนธรรมและภาษาทใชในบรบททตางกน เปนตน

ดวยเหตนผวจยเหนวาปญหาการออกเสยงไมถกตองของของผเรยนเปนปญหาทส าคญทไมควรมองขาม จ าเปนตองมการแกไขและสงเสรมใหเกดการพฒนาใหถกตอง เนองจากออกเสยงเปนอปสรรคตอการเรยนรและการพฒนาตนเองของผเรยนซงเปนคณสมบตทส าคญทนกศกษาวชาเอกภาษาองกฤษจ าเปนตองม ดงนนผวจยจงมความคดทจะท าการวจยเพอแกไขและพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาใหถกตองตามหลกการทางภาษา ซงจะสงผลใหเกดความเขาใจภาษาและการน าไปใชในชวตประจ าวนไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

นอกจากนจากการสงเกตการเรยนการสอนในวชาวรรณคดเบองตนพบวานกศกษามความกระตอรอรน และใหความสนใจในการอานรอยกรองมากกวาการอานรอยแกวเนองจากโคลงกลอนเปนรปแบบหนงของการอานทใหความเพลดเพลน กระชบ มการออกเสยงทตอเนองของการสมผสตวอกษร มการเนนเสยงในค า มการเชอมจงหวะในประโยคเปนตน ผวจยจงมความสนใจทจะน าเอาบทกลอนมาใชในการจดการเรยนการสอนเพอชวยในการสงเสรมการฝกทกษะการออกเสยงของผเรยน ซงการจดกจกรรมโดยใชกลอนเปนสอนจะกระตนใหผเรยนเกดความสนใจในการเรยน มแรงจงใจในการฝกฝน เหมาะกบความสนใจของผเรยน สงผลใหเกดเจตคตทดตอการเรยน เสรมสรางบรรยากาศทด สนกสนาน เออตอการเรยน จะกระตนใหผเรยนเกดการเรยนรสงสด และมความมนใจในการเรยนรและฝกฝน (Moon, 2005) ไดกลาววาภาษาทมาจากบทกลอน ค าประพนธตางๆทมทวงท านอง ภาษา สออารมณ ความรสก ตางๆ ความฝน สงทนาจดจ า ขอคด อดคต ตางๆจะท าใหผเรยนจดจ าสงตางๆไดดมากกวาการทองจ า และรสกคลอยตาม มความสขกบการเรยน (de Andres, 2002) สะทอนอยในใจ ในสมผสของผเรยน (Bolito et.al, 2003) ชวยพฒนาทกษะการเรยนรทางภาษาทงดานการฟง พด อาน เขยน ไดเปนอยางด

ดวยเหตผลทกลาวขางตน ผวจยจงมความสนใจในการน าโคลงกลอนมาใชในการพฒนาการฝกออกเสยงภาษาองกฤษโดยเลอกโคลงกลอนของโรเบรต ฟรอสต (Robert Frost) เนองจากทานเปนนกประพนธทมชอเสยงในศตวรรษท 19 (คศ. 1918-1945) ทใชภาษาทรวมสมย กระชบไดใจความและใชค าศพททมความหมายไมยากนกทจะตความและการออกเสยงไมสลบซบซอน บทกลอนของโรเบรต ฟรอสตเตมไปดวยภาษาสญลกษณซงจะท าใหผอานไดอารมณจากการจนตนาการตามไปดวย สอดคลองกบงานวจยของ (นทลต เงาวรตนตานนท, 2012) ทกลาววาโคลงกลอนของโรเบรต ฟรอสตแตกตางจากนกประพนธทานอนทใชภาษาและค าศพทโบราณ ตความหมายยากและใชค าศพททออกเสยงซบซอนท าใหยากและจะเกดความเบอหนาย นอกจากนจากการสงเกตการเรยนการสอนวชาวรรณคดเบองตนซงผวจยเปนอาจารยประจ าวชาท าใหทราบวาผเรยนสามารถอานและออกเสยงไดงายกวาโคลงกลอนของนกประพนธทานอนๆ

ดงนนบทกลอนของโรเบรต ฟรอสตจงเหมาะทจะน ามาใชในการฝกการออกเสยงในการศกษาวจยในครงน โดยผวจยคดเลอกโคลงกลอนทไมยาวมากและมเนอหาครอบคลมการฝกออกเสยงทเปนปญหากบผเรยนจ านวน 10 บท และใหผเชยวชาญชาวตางประเทศท าการคดเลอกเพอหาบททเหมาะสมและครอบคลมเนอหาทสด ท าใหไดโคลงกลอนทงหมดจ านวน 5 บท ซงแตละบทประกอบไปดวยเนอหาการฝกออกเสยงทเปนปญหาของผเรยน ดงตอไปน

85

1. เรองการออกเสยงควบกล า (Cluster: Initial Cluster and Final Cluster) 2. เรองการเนนเสยงหนกในค า (Word Stress) 3. เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า (Final Sound) 4. เรองการเชอมเสยง (Linking Sound) การพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาครงนผวจยมงเนนการฝกฝนผเรยนและตดตามผล

การพฒนาทกษะการออกเสยงของผเรยนอยางมประสทธภาพมากทสด เพราะถานกศกษาสามารถอานออกเสยงไดถกตองกจะน าไปสการสอสารทถกตองในปลายทาง โดยผวจยเลอกวธการวจยเชงปฏบตการในชนเรยน(Classroom Action Research) ตามแนวคดของเคมมสและแมคทาคการด (Kemmis and Mc.Taggart, 1988:8) ทเนนกจกรรมกลมและผสอนตองเปนผท าวจยดวยตนเองเพอดผลการเปลยนแปลงทได ซงเปนเปนวธการศกษาวจยทมความเหมาะสมกบการพฒนาการออกเสยงของนกศกษาในครงน วตถประสงคในการวจย

1. เพอศกษาผลการใชชดปฏบตการออกเสยงภาษาองกฤษ เรองการใชโคลงกลอนในการพฒนาการ ออกเสยงภาษาองกฤษ

2. เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษาตอรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยใชโคลงกลอนในการ พฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษ กรอบแนวคดในการท าวจย การวจยครงนผวจยไดเสนอกรอบแนวคดเรองการใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย ดงตอไปน

86

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจยเรองการใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย

แบบทดสอบกอนการทดลองวจย

แบบทดสอบหลงการทดลองวจย

การใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษของนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย

วงจรท 1

ชดปฏบตการท 1 เรอง การออกเสยงควบกล า

ผาน ไมผาน

ชดปฏบตการท 1 เรอง การออกเสยงควบกล า

ประเมนการออกเสยง วงจรท 2

ผาน ชดปฏบตการท 2 เรอง การเนนเสยงหนกในค า

วงจรท 1

ประเมนการออกเสยง ผาน ไมผาน วงจรท 2

ชดปฏบตการท 2 เรอง การเนนเสยงหนกในค า

ผาน ชดปฏบตการท 3 เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า

ประเมนการออกเสยง

ประเมนการออกเสยง

วงจรท 1

ประเมนการออกเสยง ผาน

ชดปฏบตการท 4 เรองการเชอมเสยง

ไมผาน วงจรท 2

ชดปฏบตการท 3 เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า

ประเมนการออกเสยง ผาน

วงจรท 1

ประเมนการออกเสยง ผาน ไมผาน วงจรท 2

ชดปฏบตการท 4 เรองการเชอมเสยง

ประเมนการออกเสยง ผาน

ความพงพอใจของนกศกษาตอรปแบบการจดการเรยนการสอน

87

วธการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงปฏบตเพอศกษาผลผลการใชชดปฏบตการออกเสยงภาษาองกฤษโดยใช

โคลงกลอนในการพฒนาและศกษาความพงพอใจทมตอรปแบบการจดการเรยนการสอนในภาษาองกฤษของนกศกษา ชนปท 2 สาขาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลยผวจยจงไดก าหนดวธด าเนนการวจย ซงมรายละเอยดในการด าเนนการ วจยดงน กลมประชากร

นกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ ปการศกษาท 2557 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย จ านวนทงหมด 70 คน กลมเปาหมาย การวจยครงนผวจยไดใชกลมเปาหมายเปนนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ ปการศกษาท 2557 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย ทไดคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาสรวทยา (Phonology) ระหวาง 50-64 คะแนน เมอสนสดภาคการศกษาท 1/2558 และไดนกศกษามาเปนกลมเปาหมายจ านวน 30 คน เครองมอทใชในการวจย

เนองจากการวจยครงนเปนการวจยเชงปฏบตการในชนเรยนเปนสวนส าคญของการเรยนการสอนเพอพฒนาความสามารถในการออกเสยงภาษาองกฤษใหถกตองของนกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย โดยใชปฏบตการของเคมมสและแมคทาคการด (Kemmis and Mc Taggart, 1988) ทผสอนเปนผวจยคนควาโดยเรมจากการศกษาปญหาเพอการวางแผนการเรยนร ขณะสอนมการเกบรวบรวมขอมลเพอทจะน าไปปรบปรงในการเรยนการสอนตามแผนปฏบตการแตละวงจรโดยใชเครองมอและมการจดล าดบขนตอนดงตอไปน

1. ชดปฏบตการทผวจยสรางขนจ านวน 4 ชด 2. ขอสอบวดผลสมฤทธกอนและหลงการทดลองวจย 3. แบบทดสอบวดผลกอนและหลงการใชชดปฏบตการแตละชด 4. แบบประเมนการออกเสยง 5. แบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษา 6. วเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถตเพอดผลสมฤทธ

ขนตอนการท าวจย ระยะท 1 การจดเตรยมขอมล

ผวจยไดด าเนนการด าเนนการสนทนากบนกศกษากลมเปาหมายเรองการพฒนาความสามารถในการออกเสยงภาษาองกฤษใหถกตองตามหลกสทศาสตร โดยใชโคลงกลอนประกอบในการฝกซงผวจยคดเลอกบทกลอนของโรเบรต ฟรอสต ทไมยาวมากและมเนอหาครอบคลมการฝกออกเสยงทเปนปญหากบผเรยนจ านวน 10 บท และใหผเชยวชาญชาวตางประเทศท าการคดเลอกเพอหาบททเหมาะสมและครอบคลมเนอหาทสด ท าใหไดโคลงกลอนทงหมดจ านวน 5 บท ซงน ามาประกอบแบบทดสอบกอนและหลงการใชชดปฏบตการ 1 บทและใชเปนเนอหาในชดปฏบตการทงหมด 4 ชดดงน

88

1. เรองการออกเสยงควบกล า (Cluster: Initial Cluster and Final Cluster) 2. เรองการเนนเสยงหนกในค า (Word Stress) 3. เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า (Final Sound) 4. เรองการเชอมเสยง (Linking Sound)

ระยะท 2 การเกบรวบรวมขอมล การวจยนเปนการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) โดยออกแบบเปนประเภท One-group

Pretest – Posttest Design โดยกอนใชชดปฏบตการแตละชดจะตองท าการทดสอบกอนเรยน (O1) และหลงเรยน (O2) ของทกวงจร หลงจากนนจงใชชดปฏบตการ (X) เพอปฏบตการในวงจรท 1 ในการใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษ รวมทงสน 40 ชวโมงแบงเปนการจดการเรยนการสอนตามแผน 2 คาบ ฝกรวมกน 1 คาบและฝกดวยตนเอง 2 ชม.ตอหนงสปดาหรวมทงสน 8 สปดาห โดยจดการเรยนการสอนนอกเวลาเรยน หลงจากทกลมเปาหมายท าการฝกในวงจรท1เสรจสนจะท าการคดเลอกกลมเปาหมายทมระดบผลการออกเสยงในระดบ ควรปรบปรงหรอไมถกตองมาท าปฏบตการอกครงในวงจรท 2 (retreat) ระยะท 3 การวเคราะหขอมล

3.1 หลงจากท าการทดสอบกอนเรยนในแตละชดปฏบตการในแตละสปดาหผวจยไดท าการเรยนการสอนโดยแจกใบความรและฝกออกเสยงทละคน สปดาหตอมาผวจยท าการเปดซดการอานออกเสยงโคลงกลอนจากเสยงของผเชยวชาญชาวตางประเทศ ชดละ 1 บท เปนจ านวนทงหมด 4 บท โดยเนนเสยงทมอยในเนอหาในแตละชด โดยแบงเปนกลมๆละ 5-7 คนเพอฝกออกเสยงหลงจากนนท าการประเมนผลโดยใหนกศกษาออกเสยงทละคนโดยใชแบบประเมนการออกเสยงซงแบงระดบเปน ด พอใชและควรปรบปรงเพอน านกศกษาทอยในระดบ ควรปรบปรงไปท าการปฏบตการซ าในวงจรท 2 ตอไปโดยใชวธการเดมหลงจากนนใหนกศกษาทผานวงจรท 1 ท าแบบทดสอบหลงการใชชดปฏบตการแตละชดเพอดพฒนาการและท าแบบประเมนการสะทอนผลการจดการเรยนการสอน

3.2 ผวจยไดท าการน าขอมลดงกลาวมาวเคราะหเชงปรมาณดวยโปรแกรมส าเรจรปทาง สถตโดยการหารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (SD) พสย (Range) และ t-test (Dependent) สรปผลการวจย ผลสรปจากการวจยพบวานกศกษาชนปท 2 สาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ มหาวทยาลยราชภฏเลย มผลการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษสรปเปนขอมลทางสถตได 2 สวน ดงตอไปน

สวนท 1 ผลสมฤทธทางการทดสอบหลงการปฏบตการของทกชดสงกวากอนปฏบตการโดยมคาSig.(2 tailed)ท

ระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01 ผลสมฤทธทางการทดสอบหลงการปฏบตการของแตละชดสงกวากอนปฏบตการ โดยมคา Sig.(2

tailed)ทระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01

89

สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพของแบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษาในความพงพอใจ

ตอรปแบบการจดการเรยนการสอนโดยใหนกศกษาสะทอนความคดเหนเปนลายลกษณอกษรหลงการฝกในแตละชดปฏบตการพบวา มขอดมากกวาขอควรปรบปรง ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณของตารางประเมนความพงพอใจของนกศกษาทมตอชดปฏบตการอยในระดบ มากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.61 คดเปนรอยละ 92.34 จะเหนไดวาการใชโคลงกลอนในการพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษโดยใชปฏบตการของเคมมสและแมคทาคการด (Kemmis and Mc Taggart, 1988) ซงท าใหนกศกษามการพฒนาอยางตอเนองโดยเฉพาะนกศกษาทตองเขาสวงจรท 2 มผลการออกเสยงภาษาองกฤษทสงขน อภปรายผล

จากการวจยสามารถสรปผลชดปฏบตการโดยชดท 1 วงจรท 1 เรองการออกเสยงควบกล า (Cluster: Initial Cluster and Final Cluster พบวา ผลคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนตางกนโดยมคา Sig. (2 tailed)ทระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01 ผลการปฏบตการในชดนมนกศกษาจ านวน 30 คนมระดบผลการออกเสยงอยในระดบดและพอใชจ านวน 25 คน และมนกศกษาทตองเขารบการปฏบตการซ าในวงจรท 2 จ านวน 5 คนทงนพบผลการวเคราะหแบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษาวงจรท 2 พบขอดในประเดนดานความรความเขาใจและการชวยเหลอกนในการฝกออกเสยง เชนเดยวกบวงจรท 1 ขอดทพบเพมจากการสะทอนของนกศกษาคอ “เพอนทออกเสยงชดเจนชวยเหลอกน ท าใหเขาใจมากยงขน” “ไดมการทดลองปฏบต ท าใหสามารถออกเสยงและเขาใจระบบการออกเสยงตามหลกสทศาสตรไดดกวาเดม” สวนขอทตองปรบปรงเพมเตมจากวงจรท 1 พบวา “นกศกษาไมอยากท ากจกรรมในวนหยดและขอใหปรบเปลยนหองเรยนเนองจากไมเปนสวนตวท าใหไมมสมาธในการออกเสยง”

สรปผลชดปฏบตการโดยชดท 2 วงจรท 1 เรองการเนนเสยงหนกในค า (Word Stress) พบวา ผลคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนตางกนโดยมคา Sig.(2 tailed)ทระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01 ผลการปฏบตการในชดนมนกศกษาจ านวน 30 คนมระดบผลการออกเสยงอยในระดบดและพอใชจ านวน 20 คน และมนกศกษาทตองเขารบการปฏบตการซ าในวงจรท 2 จ านวน 10 คน สวนผลการวเคราะหแบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษาวงจรท 2 พบขอดในประเดนฝกการออกเสยงภายในกลมโดยใหเพอนชวยเพอนท าใหมความมนใจในการออกเสยงมากขน ขอดทพบเพมจากการสะทอนของนกศกษาคอ “ใหคนออนเรยนรจากคนเกง ฝกใหเกดการยอมรบความเหนและความตางซงกนและกน” สวนขอทตองปรบปรงเพมเตมจากวงจรท 1 พบวา “การออกเสยงเนนหนกในค านกศกษาออกเสยงไดไมชดเจนและยากตอการออกเสยงเนองจากไมมการออกเสยงแบบนมากอนในภาษาไทยและตองการเวลาในการฝกเพมมากขน”

สรปผลชดปฏบตการโดยชดท 3 วงจรท 1 เรองการออกเสยงพยญชนะทายค า (Final Sound) พบวา ผลคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนตางกนโดยมคา Sig.(2 tailed)ทระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01 ผลการปฏบตการในชดนมนกศกษาจ านวน 30 คนมระดบผลการออกเสยงอยในระดบดและพอใชจ านวน 25 คน และมนกศกษาทตองเขารบการปฏบตการซ าในวงจรท 2 จ านวน 5 คน สวนผลการวเคราะหแบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษาวงจรท 2 พบขอดคอ “ไดฝกการออกเสยงไดอยาง

90

ถกตอง ไดรจกการออกเสยงทายค า มความเขาใจวาแตกตางจากภาษาไทย เพมความมนใจและเปนการทดสอบความสามารถในการออกเสยงของตนเอง” สวนขอทตองปรบปรงทพบเพมเตมจากวงจรท 1 พบวา “นกศกษาอยากใหปรบปรงเรองเวลาเพราะใชเวลาในการฝกมากไปส าหรบคนทออกเสยงได” และ“อยากใหเพอนนกศกษาเขาใจคนทออกเสยงไมไดและไมกลาออกเสยงเนองจากเหนเปนเรองขบขนในการท าปาก”

สรปผลชดปฏบตการโดยชดท 4 วงจรท 1 เรองการเชอมเสยง (Linking Sound) พบวา ผลคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนตางกนโดยมคา Sig.(2 tailed)ทระดบ .00 และก าหนดระดบนยส าคญทางสถต = 0.01 ผลการปฏบตการในชดนมนกศกษาจ านวน 30 คนมระดบผลการออกเสยงอยในระดบดและพอใชจ านวน 29 คน และมนกศกษาทตองเขารบการปฏบตการซ าในวงจรท 2 จ านวน 1 คนสวนผลการวเคราะหแบบบนทกการประเมนสะทอนผลของนกศกษาวงจรท 2 พบขอดคอ“ไดเรยนรฝกฝนปฏบตจรง มการวดผลไดดมากมนใจยงขน และไดเขาใจวธการออกเสยงอยางถกวธพรอมทงกลาออกเสยงอยางเตมท” สวนขอทตองปรบปรงนอกเหนอจากทพบในวงจรท 1 พบวา“นกศกษาอยากใหปรบปรงในเรองการทดสอบเดยว นกศกษาททดสอบทหลงมกตองรอนาน ระยะเวลาท าสอบภาคปฏบตควรก าหนดใหชดเจน และนกศกษากลววารอฝกนานจะลม”

จากผลการวจยพบวาความคนเคยในการออกเสยงและเสยงบางเสยงทไมมในภาษาไทยซงเปนอปสรรคทท าใหนกศกษาสวนใหญไมสามารถจะออกเสยงในแบบภาษาองกฤษไดเนองจากคนเคยกบเสยงทไมตรงกบเจาของภาษา อยางไรกตามในดานการเรยนการสอนภาษาองกฤษผวจยเนนทจะใหผเรยนออกเสยงซ าๆเพอใหไดการออกเสยงทถกตองและชใหเหนความส าคญของการออกเสยงทถกตองวามความส าคญอยางไร

งานวจยครงนสอดคลองกบแนวคดของ TJ Taylor (“The Audio-lingual Teaching Method”, 2012) บอกถงลกษณะเดนของวธการสอนแบบฟงพดคอ การน าโครงสรางประโยคมาฝกพดแบบซ าๆในรปแบบตางๆ เนนเรองการออกเสยงมากกวาโครงสรางทางไวยากรณ มการน าสอทางดานเสยงมาเปนตวชวยในการสอน และฝกซ าๆจนกระทงสามารถเลยนแบบและพดไดอตโนมต

อกทงการวจยครงนสอดคลองกบแนวคดของ นวซม (Newsome. n.d. : website อางถงใน พชร นอมระว : 2554) ทเสนอวธการใชโคลงในการสอนโดยเรมแรกครจะเปนผอานโคลงใหกบนกเรยน

ฟงกอนในระหวางการเรยนร จะเรมตนดวยการสอนโดยแบงออกเปนสามสวนส าคญดงน การอาน การเขาใจค าศพท และภาษา นกเรยนมสวนรวมในการท ากจกรรมการอาน โดยจะรวมกนท าเปนกลมหรออาจเปนการอ านแบบกลมยอย ซงจะท าใหเกดการเรยนร การสะกดค าและการถอดรหสของค าไดในทสด

นอกจากนการวจยครงนเปนการวจยเชงปฏบตการตามแนวคดของเคมมสและแมคทาคการด (Kemmis and Mc.Taggart, 1988:8) ทเนนกจกรรมกลมและผสอนตองเปนผท าวจยดวยตนเองเพอดผลการเปลยนแปลง ซงมลกษณะมลกษณะเปนเกลยว (Spiral) ประกอบดวยขนวางแผน (Plan) ขนปฏบตการ (Act) ขนสงเกตการณ (Observe) และขนสะทอนจากสงทพบเหนจากการสงเกต (Reflect) โดยทง 4 ขนตอนของการปฏบตการเรยกวา 1 วงจรซงผวจยเหนวาเปนวธทเหมาะสมส าหรบการฝกออกเสยงภาษาองกฤษเปนอยางยง

91

ขอเสนอแนะ ผวจยพบวาการวจยเชงปฏบตการในครงนท าใหผลพฒนาการออกเสยงโดยใชโคลงกลอนท าใหนกศกษาออกเสยงภาษาองกฤษไดดขนเนองจากการใชโคลงกลอนสามารถท าใหออกเสยงตามไดงายขนเนองจากมสมผส จงหวะและการเนนเสยงหนก-เบาเพอใหเกดความไพเราะ นอกจากนยงมการกระตนใหผเรยนเกดการอยากอานโคลงกลอนมากขนรวมทงการจดการเรยนรแบบการปฏบตการซ าในวงจรท 2 เปดโอกาสใหนกศกษาไดฝกฝนมากขนผวจยจงไดขอเสนอแนะดงน ขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนในการเรยนการสอน

1. ผสอนจะตองวางแผนกจกรรมอยางมล าดบขนตอน เพราะเปนผลการวจยจะเปนล าดบตอเนองกน และก าหนดเวลาการทดสอบรายบคคลควรระบเวลาใหชดเจน

2. ในการแบงกลมฝกการออกเสยงทมนกศกษาทออกเสยงไดคละกนในระดบ ด พอใชและควรปรบปรงควรจะมการสลบสมาชกกบกลมอนเพอไมใหซ ากน

3. ในการจดการเรยนการสอนหรอระหวางการปฏบตการ ควรเนนการเสรมแรงดวยการชมเชย ใหก าลงใจเพราะเปนเรองใหมส าหรบนกศกษา โดยเฉพาะในเรองการออกเสยงทไมมในภาษาไทย

4. ควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล (Individualness) และเปดโอกาสใหผทออกเสยงไมถกตองไดมโอกาสฝกอยางเพยงพอ ขอเสนอแนะเพอการศกษาวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยเชงปฏบตการ (Classroom Action Research) เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน วชาตางๆ ทเกยวของในดานภาษาองกฤษหรอทกษะภาษา

2. ควรท าวจยตดตามผลการพฒนาเจาะจงดานใดดานหนง อาจจะเปนดาน คณลกษะเสยงพเศษดานใดดานหนงเพอไมใหขอบเขตงานวจยกวางเกนไป

3. ควรท าวจยออกแบบวธการสอนภาษาองกฤษ ดวยเทคนควธตาง ๆ ทเปนการท าวจยเชงปฏบตการซงผวจยจะไดรวบรวมขอคดเหนเพมเตมเพอเปนประโยชนในการศกษาตอไป เอกสารอางอง เตอนจตต จตตอาร. (2548). แปลใหเปนแลวเกง. กรงเทพฯ : อมรนทรพรนตง. นทลต เงาวรตนตานนท (2555).การศกษาภาษาภาพพจนในบทกวของโรเบรต ฟรอสต . การประชมวชาการ

ระดบชาต เรอง ผลงานวจยสรางสรรคเพอการพฒนา RESEARCH AND CREATIVE SOLUTIONS FOR DEVELOPMENT 2012 SPUC NATIONAL CONFERENCE. มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร. (4 พฤษภาคม 2555).

พงษเทพ บญเรอง. (2554). ภาษาศาสตรภาษาองกฤษเบองตน. เลย : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย.

พงษเทพ บญเรอง. (2554). การพฒนาการออกเสยงภาษาองกฤษตามหลกสทศาสตรของนกศกษาชนปท 1 วชาเอกภาษาองกฤษ. เลย : มหาวทยาลยราชภฏเลย.

พชร นอมระว. (2554). ผลการพฒนาทกษะการอานภาษาองกฤษโดยใชโคลง ชนประถมศกษาปท 6. มหาสารคาม : โรงเรยนบานเชยงยน.

92

วจยทางการศกษา, กอง กรมวชาการ. 2546. รายงานวจยเรองการศกษาสภาพการจดการเรยน การสอนภาษาองกฤษทมงเนนทกษะการสอสารตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว.

Bolitho, R., Carter, R., Hughes, R., Ivanic, R., Masuhara, H. & Tomlinson, B. (2003). Ten questions about language awareness. ELT Journal. 57/3: 251-259.

De Andres, V. (2002). The influence of affective variables on EFL/ESL learning and teaching. The Journal of Imagination in Language Learning and Teaching, 7(3), 92-97.

Fraser, H. (2000). Coordinating improvements in pronunciation teaching for adult learners of English as a second language. Retrieved October 15, 2014, from: http://www-personal. une.edu. au/~hfraser/docs /HF ANTA REPORT.pdf

Kelly, G. (2003). How to teach pronunciation. Malaysia: Longman. Ladefoged, P. (2006). A course in Phonetics (5th ed.). United States of America: Thomson Wadsworth.

Kemmis, S., and R. McTaggart. (1988). The Action Research Planner. 3rd ed. Geelong, Australia :Deakin University Press

Szynalski, Tomasz P. (2014). Improving Your Motivation in Learning English. Retrieved on 20th Mar 2014 from http://www.antimoon.com/how/pronunc.htm

Tawonwong, M. (2003). The difficulties in teaching and learning English pronunciation. Master thesis, M.A., Thammasat University, Bangkok.

Wei, Y. & Zhou, Y. ( 2002). Insights to English Pronunciation Problems of Thai Students. In the Annual Meeting of Quadruple Helix (8th, April 6, 2002).

เอกสารอางองจากอนเทอเนท Speaking Rubric. Adapted from Bill Heller by Cherice Montgomery. 2000 Performance

Assessment for Language Students. Foreign language program of studies, Fairfax County Public Schools - PALS (2004)

The Audio-lingual Teaching Method. (2012). Retrieved from TJ Taylor Language Training: http://www.tjtaylor.net/english/teaching-method-audio-lingual http://nomraweepp.blogspot.com/p/my-research.html

93

การศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย A STUDY OF MUSIC CULTUER OF FOLK MUSIC AND FOLK SONG IN LOEI PROVINC ผวจย พงศพฒน เหลาคนคา จกร อบมา อาจารยสาขาวชาดนตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย บทคดยอ การวจยเรองการศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย มวตถประสงค 1) เพอศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย 2) เพอศกษาแนวทางการพฒนาดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสงเกตและแบบสมภาษณ เกบขอมลจากกลมผรจ านวน 3 คน กลมผปฏบตจ านวน 10 คน และกลมบคคลทวไปจ านวน 20 คน และออกปฏบตการภาคสนามเพอรวบรวมขอมล จากนนจงรวบรวมขอมลทงหมดมาท าการวเคราะหและเรยบเรยงเปนรายงานการวจยเชงคณภาพในรปแบบของการพรรณาวเคราะห ผลการวจยพบวา กลมวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลยเกดขนจากการแพรกระจายทางวฒนธรรมจากจงหวดเพชรบรณ พษณโลก ขอนแกน อดรธาน หนองคายและบางสวนจากประเทศลาว และไดมการปรบเปลยนจนกลายเปนเอกลกษณเฉพาะของจงหวดเลย ปจจบนพบวามอย 4 กลม ไดแก 1) กลมไทเลย ไดแก หมอล าไทเลย หรอการละเลนแมงตบเตาไทเลย พบในเขตอ าเภอเชยงคาน อ าเภอดานซาย อ าเภอปากชม 2) กลมไทด า ไดแก ดนตรประกอบพธกรรมไทด า พบในเขตอ าเภอเชยงคาน 3) กลมไทพวน ไดแก หมอล าสอง พบในเขตอ าเภอเชยงคาน 4) กลมหมอล า ไดแก หมอล าซง หมอล าเรองตอกลอน และวงดนตรลกทง พบไดทวไปทกอ าเภอในจงหวดเลย แนวทางการพฒนาดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย หนวยงานจากภาครฐและองคกรทเกยวของควรใหการสนบสนนทงดานการเรยนการเรยนการสอนดนตรพนบานอยางจรงจง มการจดท าสอในรปแบบตาง ๆ เพอเผยแพรสสาธารณะ หนวยงานทกหนวยควรใหความรวมมอเพอสรางความสามคคในชมชน ใหตระหนกและเหนความส าคญของศลปวฒนธรรมทองถน อนรกษ สบทอดและเผยแพรใหวฒนธรรมคงอยสบไป ค าส าคญ : วฒนธรรม ดนตรพนบาน เพลงพนบาน จงหวดเลย Abstract

The study aimed to 1) study culture of folk music and folk song in Loei province and 2) explore approaches to develop folk music and folk song in Loei province. The tools used in this research included observation and interviews. The data were gained from a group of 3 key informants, a practice group of 10 people, and a group of 20 general people. Also, there was a field study in order to collect the data. Subsequently, all data were analyzed and organized as qualitative research with descriptive analysis.

94

The results revealed that the culture of folk music and folk song in Loei province occurred as a result of the spread of culture from Petchaboon, Phitsanulok, KhonKaen, UdonThani, NongKhai, and some parts of Laos. Then, it was adapted until it became unique in Loei province. Nowadays, there are 4 groups of music cultures, including 1) TaiLoeiwhich has Mor Lam Tai Loei (traditional form of song in Loas and Isan) or MaengTab Tao (insect) Tai Loei game found in Chiang Khan District, Dan Sai District, and Pak Chom District, 2) Tai Dam which has music for Tai Dam ceremony found in Chiang Khan District, 3) Tai Puan which has Mor Lam Song found in Chiang Khan District, and 4) Mor Lam which has Mor Lam Sing (fast-paced version of traditional Isan song), Story Telling Mor Lam, and Country music bands found in every district of Loei province. For approaches to develop folk music and folk song in Loei, it is necessary that government institutions and other related organizations support teaching and learning folk music seriously and produce a variety of media for the public. Moreover, all institutions should cooperate to initiate harmony in community, making people realize and see the importance of local arts and cultures so that they conserve, carry on, and publicize the cultures to last long. Key Word (S) : Culture Folk Music Folk Song Loei Province บทน า มนษยชาตทกเผาพนธไมวาจะเปนชนเผาทลาหลงหรอชนเผาทมอารยธรรมตางกมวฒนธรรมทางดนตรซงมความแตกตางกนไปตามลกษณะองคประกอบทางสงคมและวฒนธรรมของตนพฒนาการทางดนตรของชนเผาตาง ๆ จะสมพนธกบพฒนาการทางประวตศาสตรของเผาเหลานนดวย (พนพศ อมาตยกล. 2527 : 5) ดนตรในแตละชนเผาถกน ามาใชในสงคมทตาง ๆ กน ดนตรจงเปนผลผลตของมนษยทสรางสรรคขนโดยผานการคดสรรคและยดถอสบทอดกนมาจนถงปจจบนรวมทงเปนสงทสงคมหมคณะสรางขนเพอความดงามความสามคคกลมเกลยวกนในชมชนสการพฒนาขนเพอการอยรวมกนใหเกดสขการศกษาวฒนธรรมดนตรของชนกลมยอยทางวฒนธรรมยงชวยสงผลใหเกดความภาคภมใจของชนในกลมวฒนธรรมนนๆเกดความเขาใจการยอมรบในภมปญญาชาวบานอนสงผลไปสการเขาใจถงคณคาความหมายเกดขบวนการยอมรบมการสบทอดและปรบปรงใหเหมาะสมกบยคสมย (ศกดชย หรญรกษ. 2537 : 1) และในทางเดยวกนการศกษาดนตรภมภาคตางๆจงมไดมความหมายเพยงแคดนตรของวฒนธรรมประจ าชาตนนๆเปนหลกอยางเชนจนแขกเขมรแตยงหมายความถงดนตรและวฒนธรรมของบคคลกลมใดกลมหนง ณ ทใดทหนงโดยเฉพาะซงเปนการศกษาแบบ Micro Culture อกดวย (ปญญา รงเรอง. 2542 : 116) การศกษาวฒนธรรมทองถนนนนอกจากการศกษาดานวฒนธรรมแลวยงมวฒนธรรมดานอน ๆ เชนพธกรรมและประเพณตาง ๆ บทเพลงพธการและสงประกอบอนทอยในคานยมของกลมนน ซงสามารถเรยนรเกยวกบประวตศาสตรคตชาวบานค าประพนธตาง ๆ ภาษาถนและเรองเกยวกบการด าเนนชวตของชาวบานได (กาญจนา อนทรสนานนท. 2536 : 52) จะเหนไดวาดนตรหรอเพลงพนบานนนนบวนแตจะสญหายไปตามสภาพสงคมและสงแวดลอมในสงคมทเปลยนแปลงไปและขาดการสบทอดอยางตอเนองรวมทงการเสอมความนยมของดนตรและเพลงพนบานกเปนอกสาเหตหนงทงนเนองจากธรรมชาตของมนษยทพยายามเสาะแสวงหาความบนเทงใหมเทาทตนเองพอใจ

95

จงหวดเลยตงอยตอนเหนอสดของภาคอสาน มศกยภาพทางดานภมศาสตรและระบบนเวศวทยาสมบรณ กอใหเกดสภาพสงคมและวฒนธรรมทมนษยในสงคมสรางขน จนกลายเปนมรดกทางวฒนธรรม และจากหลกฐานมาตงแตอดตจนถงปจจบนเปนผลใหคนในสงคมทองถนมวฒนธรรมทมเอกลกษณ โดยเฉพาะภาษาทางดนตรนาฏกรรม วฒนธรรมจงเปนระบบหนงของพฤตกรรมทถายทอดทางสงคม ท าหนาทเชอมโยงคนในชมชนตาง ๆ ใหคนในสงคมมความรสกเปนกลมเปนพวกเดยวกน มความมนคงทางจตใจ และภาคภมใจใจวฒนธรรมในชมชนตนเองโดยเฉพาะศลปะการแสดงพนบาน ทพฒนามาจากขอมลพนฐานในบรบททางสงคมและวฒนธรรมจากอดตจนถงปจจบน (สรยา บรรพลา. 2555 : 16) จากลกษณะของวฒนธรรมนเองท าใหจงหวดเลยม ประเพณ และแสดงพนบานทเปนเอกลกษณ ทงทเปนการแสดงเพอความสนกสนานและการแสดงเพอประกอบพธกรรม เชน ประเพณบญหลวง บญพระเวส (สาร สาระทศนานนท. 2544 : 8) การเลนผตาโขน (กาญจนา สวนประดษฐ. 2533 : 162 - 165) ประเพณออกพรรษาทเชยงคาน (พระครปยธรรมนวฐ. 2548 : 6) งานพญาชาง – นางผมหอม อ าเภอภหลวง จงหวดเลย (ทองหลอ ศรหนารถ. 2556 : สมภาษณ) จากเหตผลดงกลาวผวจยมความสนใจทจะศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลยซงจะเปนขอมลพนฐานในการพฒนา อนรกษดนตรพนบานมรดกทางวฒนธรรมพนบานอสานทแสดงใหเหนถงภมปญญาในการสรางดนตรบทเพลงในการบรรเลงและแนวทางการพฒนาเผยแพรดนตรพนบานจงหวดเลยใหด ารงอยกบประเทศชาตสบไป

วตถประสงคของการท าวจย 1. เพอศกษาวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย 2. เพอศกษาแนวทางการพฒนาดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย

วธด าเนนการวจย 1. ประชากรและกลมเปาหมาย ประกอบดวย กลมผร ไดแก นกวชาการดานดนตรจ านวน 3 คน กลมผปฏบต ไดแก นกดนตรจ านวน 10 คน กลมบคคลทวไป ไดแก บคคลทวไปทมความสนใจดนตรและมความสามารถทางดานดนตรจ านวน 20 คน 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบสงเกต (Observation) ใชแบบสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) แบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) 3. การเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวยขอมลทไดมาจากการรวบรวมเอกสารตาง ๆ สภาพทวไปของชมชน ใชวธการส ารวจ สงเกต บนทกผลลงในเทปบนทกเสยง สมดบนทก และเทปบนทกภาพ เนอหาเกยวกบดนตร ใชวธการบนทกเทปบนทกเสยง และเทปบนทกภาพ 4. การวเคราะหขอมล โดยน าขอมลทงหมดทไดจากการวเคราะห น ามาเรยบเรยงในรปแบบของการพรรณนาวเคราะห บรรยายเปนความเรยง และสรปเปนรายงานการวจย ผล/สรปผลการวจย จงหวดเลยเปนจงหวดทมวฒนธรรมทางดาน ภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณทมความเปนเอกลกษณเฉพาะตน ดนตรและเพลงพนบานเกดจากการการสบทอดจากรนสรนมาแตโบราณ เกดเปนศลปะการแสดงประเภทตาง ๆ ทเกดจากการผสมผสานระหวางวฒนธรรมพนบานจากประเทศเพอนบานและจงหวดทอยบรเวณรอบจงหวดเลย สามารถแบงตามกลมวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานได 3 กลม ดงน

96

1. กลมไทเลย มวฒนธรรมและศลปะการแสดงทไดรบอทธพลมาจากชาวหลมเกา จงหวดเพชรบรณ มชอเรยกแตกตางกนออกไปตามพนท เชน การละเลนแมงตบเตา แมงตบเตาไทเลย หมอล าไทเลย สามารถพบไดในบรเวณอ าเภอเมองเลย อ าเภอเชยงคาน อ าเภอดานซาย อ าเภอภหลวง อ าเภอเชยงคาน 1.1 เครองดนตร ไดแก ซอกะบง ระนาด แคน กลอง ฉง ฉาบเลก 1.2 การประสมวงดนตรของหมอล าไทเลยหรอแมงตบเตาไทเลย ไมไดมการก าหนดรปแบบของวงไวอยางชดเจน สามารถลดหรอเพมเครองดนตรทหาไดในทองถน เขามาบรรเลงรวมกนในวงไดอยางหลากหลาย ทงนขนอยกบความสามารถของผเลนแตละคน ทจะบรรเลงเครองตรทตนเองน ามาใชในบรรเลงไดมากนอยเพยงใด โดยกลมเครองดนตรหลกในการบรรเลงไดแก ซอกะบง ระนาด กลอง ฉง ฉาบ ใชบรรเลงทงประกอบการขบรองและบรรเลงเฉพาะเครองดนตร 1.3 เพลงพนบานทเกยวกบการแสดง มกถกน ามาใชประกอบการออกฉาก เขาฉาก ไดแก เพลงสบใบ เพลงระบ า เพลงมอญ เพลงเชด 2. กลมไทด า เปนกลมวฒนธรรมทมขนบธรรมเนยมประเพณเปนอตลกษณของตนเอง พบในบรเวณเขตอ าเภอเชยงคาน โดยมสงยดเหนยวยดถอเปนปฏบตสบทอดกนมาจากบรรพบรษ อพยพมาจากแควนสบสองจไท เมองเบยนเดยนฟ ประเทศเวยดนามและบรเวณภาคเหนอของประเทศลาว 2.1 เครองดนตร ป บงบ ผงฮาดหรอพงฮาด ไมกปแกป แคน 2.2 การประสมวงดนตรกลมไทด าทพบในจงหวดเลยในปจจบน มลกษณะเปนการน าเอาเครองดนตรประเภทเครองเคาะ ไดแก ผงฮาด บงบ และไมกปแกป เปนเครองประกอบจงหวะหลก และสามารถน าไปใชประกอบกบกจกรรมประพธกรรมตาง ๆ ไดทกพธ สวนเครองดนตรประเภทเครองเปา ไดแก แคน และป ในอดตไดมการน าเอามาใชบรรเลงประกอบ แตในปจจบนหาคนเลนไมได จงไมไดน าเอามารวมบรรเลงในพธกรรมในปจจบน 2.3 เพลงพนบานทเกยวของกบการแสดงของไทด านน ไมไดมการก าหนดเพลงหรอต งชอของเพลงทใชประกอบกจกรรมตาง ๆ เปนเพยงการน าเอาเครองดนตรประเภทเครองเคาะมาบรรเลงในจงหวะพนฐานเพอใชประกอบกบการฟอนหรอพธกรรมตาง ๆ โดยอาจเรยกชอเพลงท ใชประกอบพธกรรมตาง ๆ ประกอบดวย เพลงประกอบการแซปาง เพลงประกอบการแซไต เพลงประกอบการแซหว เพลงประกอบการแซผา เพลงประกอบการแซแคน 3. กลมไทพวน เปนกลมชนทอพยพมาจากประเทศลาว อนเนองมาจากการรกรานของจนฮอ มความแตกตางกนกบคนกลมอนในดานของการปฏบตและรปแบบวธการ มความเชอเรองพธกรรม เกยวกบผ วญญาณ การบวงสรวง เซนไหว เพอรกษาโรค ท านาย โดยใชดนตรเปนสอกลางในการประกอบกจกรรมเหลานน พบไดในบรเวณเขตอ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย เรยกวา “หมอล าสอง” 3.1 เครองดนตรทปรากฏในในพธกรรมของหมอล าสอง พบเครองดนตรทน ามาใชบรรเลงประกอบพธกรรมคอ แคน สวนเครองดนตรชนดอนนน ไมปรากฏวาไดมการน ามาใชประกอบ เนองจากในการประกอบพธกรรมจะใชแคนเปาประกอบกบการล าของผทเปนหมอล าสองเทานน 3.2 การประสมวงดนตรของหมอล าสองนน จะใชเพยงผเปาแคน 1 คน กบผทท าหนาทหมอล า 1 คน บรรเลงและขบรองประกอบกนไปตามเนอหาบททใชในการประกอบพธกรรมเหลานน 3.3 บทเพลงทใชในการประกอบพธกรรมของหมอล าสอง ไมไดมการก าหนดชอเพลง ลกษณะและประเภทของเพลงไวอยางชดเจน การบรรเลงมกจะยดตามวตถประสงคของการใชงาน กลาวคอเมอใชหมอล าสองในการบ าบดรกษา กจะใชบททเกยวของกบการบ าบดรกษา ใชในการท านายกจะใชบททเกยวของกบการท านายทายทก บทเพลงทใชจงไมมแบบแผนตายตวในการบรรเลงแตละครง

97

4. กลมหมอล า เปนกลมวฒนธรรมทางดนตรทใหญทสดและมอทธพลกบคนในจงหวดเลยทงในอดตและปจจบน อนเนองมาจากการอพยพยายถนฐานของคนจากจงหวดอน เขามาอาศยท ามาหากนใจจงหวดเลย และไดน าวฒนธรรมเหลานนเขามาใชและเผยแพรกบกลมชนอน ๆ กลมวฒนธรรมหมอล าจงเปนกลมทางดนตรทสามารถพบไดในทกอ าเภอในจงหวดเลย ประกอบดวย ล าซง ล าเรองตอกลอน ล ากลอน ล าเพลน 4.1 เครองดนตรทพบในกลมวฒนธรรมหมอล าสามารถแบงได 2 กลม คอ 1) กลมเครองดนตรพนบานทวไป ไดแก พณ ซอ แคน กลองหาง กลองตม ฉง ฉาบ กรบ 2) กลมเครองดนตรสากล ไดแก กลองชด กลองทอม กตารไฟฟา เบสไฟฟา คยบอรดไฟฟา แซกโซโฟน ทรมเปต ทรอมโบน 4.2 การประสมวงดนตรของกลมวฒนธรรมหมอล าสามารถแบงออกไดตามรปแบบของการล า ดงน 1) ล าซง ประกอบดวย ผล า หางเครอง และนกดนตร 2) ล าเรองตอกลอน เปนกลมหมอล าทใชจ านวนคนในการเลนมากทสด ประกอบดวยผท าหนาทล าตามตวละคร ใชแคนเปนเครองดนตรหลกในการเปาประกอบกบการล า มเวท ฉาก แสง ส และน าเครองเสยงมาใชประกอบการแสดง นกดนตรสามารถเพมจ านวนตามความตองการของทมนกดนตรได 3) ล ากลอน ใชแคนเพยงตวเดยว ใชเปาประกอบกบผขบล า 4) ล าเพลน เพมเครองดนตรประเภท พณ ฉาบเลก กลอง มาบรรเลงรวมกบแคน 4.3 บทเพลงทใชในกลมหมอล า สามารถแบงตามประเภทของการล าไดดงน 1) ล าซง เปนหมอล าทถอก าเนดขนมาใหมยงไมนาน รปแบบของการแสดงมกใชเพลงทมจงหวะเรว สนกสานานผสมผสานกบท านองเพลงพนบานอสาน สามารถน าเอาบทเพลงทงเพลงไทยสากลเขามาใชประกอบการบรรเลงเพอใหเกดความสนกสนานได และมเอกลกษณของการแสดงทท าใหผชมเกดความสนกสนานเพมมากยงขนคอ “การสอย” ผเลนจะตองปฏภาณในการเลอกใชท านองตาง ๆ เพอใหสอดคลองกบบรรยากาศและเนอเรองดวย 2) ล าเรองตอกลอน มรปแบบการด าเนนเรองราวโดยการน านทานพนบานมาใช โดยมงหวงใหผชมไดรบความสนกสนานและเขาใจเนองเรองนน ๆ ขนตอนการแสดงประกอบดวย ฉากแรกเปนการเปดท าการแสดงดวยบทเพลงทมอตราจงหวะเรว ฉากทสองด าเนนเรองราว ฉากทสามล าลา บทเพลงทใชไดแก จงหวะตอนล าลองหรอล าทางยาว หรอลายใหญ จงหวะเพลงล าเตย และกล มเพลงลกทงหมอล าทวไปทถกน ามาใชผสมผสานสลบกนไป 3) ล ากลอน เปนล าทพฒนามาจากล าพน มลกษณะเปนการล าเพอโตตอบระหวางหญง-ชาย หรอเลาเรองราวนทานสน ๆ ประกอบกบการบรรเลงของแคน ลกษณะของล ากลอนจะตองมความคลองจองกนในลกษณะอวดความงามของบทกลอนภายใตโครงสรางหลกคอ โจทย แก แปล ถาม ล ากลอนจงมลกษณะเปนการแสดงความสามารถไหวพรบปฏภาณของหมอล าทงสอง ขนตอนของการแสดงล ากลอนประกอบดวย การไหวคร ล าเกยว กลอนลอง กลอนลา 4) ล าเพลน เปนหมอล าทมการปรบประยกตขน โดยน าจงหวะและทวงท านองของเพลงร าวงมาประยกต ใหมเนอหาเกยวกบวถชวต ความเปนอย ความรก จงหวะและท านองมความกระชบ รวดเรว สนกสนาน เนนความเพลเพลนเปนหลก ผแสดงประกอบดวยผหญงและผชาย แตงตวสวยงาม บทเพลงประกอบไปดวยชวงเกรนเรยกวา “เปดผามานกง” จากนนด าเนนการล าโดยใชท านองเรว จบทายดวยการ “เตยลา” แนวทางการพฒนาดนตรพนบานและเพลงพนบานจงหวดเลย ควรสงเสรมใหมการแสดงศลปพนบานใหคงอยอยางมคณคา โดยก าหนดใหมการน าไปใชกบหลกสตรการเรยนการสอนในระดบประถมศกษา มธยมศกษา อดมศกษา และวทยากรทมความเชยวชาญหรอศลปนพนบาน เพอใหเกดการเรยนรในสภาพทเปนจรงและเหนคณคาและความส าคญของดนตรพนบาน หนวยงานเกยวของ หรอสถาบนการศกษา ควรด าเนนกจกรรมตาง ๆ และสนบสนนดนตรพนบาน โดยน าเขาไปแสดงในงานหรอประเพณส าคญ เพอเปนการประชาสมพนธใหคนไดรจกมากขน การใชเทคโนโลยสมยใหมมาเปนตวชวยในการประชาสมพนธ ใหเกดความรความเขาใจน าไปสการพฒนาอนรกษและเผยแพรดนตรพนบานและเพลงพนบานสบไป

98

อภปรายผล จงหวดเลยเปนจงหวดทมวฒนธรรมทางดาน ภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณทมความเปนเอกลกษณเฉพาะตน ดนตรและเพลงพนบานเกดจากการการสบทอดจากรนสรนมาแตโบราณ เกดเปนศลปะการแสดงประเภทตาง ๆ ทเกดจากการผสมผสานระหวางวฒนธรรมพนบานจากประเทศเพอนบานและจงหวดทอยบรเวณรอบจงหวดเลย โดยมกลมทางวฒนธรรมของภาคเหนอ ไดแก จงหวดพษณโลก จงหวดเพชรบรณ อตรดตถ กลมวฒนธรรมอสานตอนบน ไดแก จงหวดหนองคาย จงหวดอดรธาน จงหวดหนองบวล าภ จงหวดขอนแกน กลมวฒนธรรมของประเทศลาว ไดแก แขวงไชยบร แขวงสานคาม แขวงเวยงจนทน จนเกดเปนวฒนธรรมของตนเองในปจจบน สอดคลองกบงานวจยของพงศพฒน เหลาคนคา (2558 : บทคดยอ) ไดศกษาซอกะบงไทเลย : วฒนธรรมเครองดนตรพนบานในจงหวดเลย ผลการศกษาพบวา ซอกะบงเปนเครองดนตรพนบานทมประวตมาอยางยาวนาน อาจเปนเครองดนตรทไดรบการแรกระจายทางวฒนธรรมดานดนตรจากพนทใกลเคยงทตดกบจงหวดเลย จนท าใหเกดการตกผลตทางวฒนธรรม จนกลายเปนเครองดนตรของชาวจงหวดเลยในปจจบน สามารถแบงตามกลมวฒนธรรมดนตรพนบานและเพลงพนบานได 3 กลม ดงน 1) กลมไทเลย ม มชอเรยกแตกตางกนออกไปตามพนท เชน การละเลนแมงตบเตา แมงตบเตาไทเลย หมอล าไทเลย สามารถพบไดในบรเวณอ าเภอเมองเลย อ าเภอเชยงคาน อ าเภอดานซาย อ าเภอภหลวง อ าเภอเชยงคาน เครองดนตร ไดแก ซอกะบง ระนาด แคน ฉง ฉาบเลก เพลงพนบานทเกยวกบการแสดง มกถกน ามาใชประกอบการออกฉาก เขาฉาก ไดแก เพลงสบใบ เพลงระบ า เพลงมอญ เพลงเชด สอดคลองกบงานวจยของ สรยา บรรพลา (2544 : 95-144) ไดท าการวจยแมงตบเตาไทเลย ผลการวจยพบวา ชาวจงหวดเลยหรอชาวไทเลยเปนชนเผาทเกาแกดงเดมมเชอสายมาจากชาวลาวหลวงพระบาง รปแบบการแสดงเหมอนการแสดงละครนอกมากกวาการแสดงหมอล าของชาวอสาน เครองดนตรทใชประกอบการแสดงไดแก ระนาด ตะโพน ฉง แคน 2) กลมไทด า พบในบรเวณเขตอ าเภอเชยงคาน อพยพมาจากแควนสบสองจไท เมองเบยนเดยนฟ ประเทศเวยดนามและบรเวณภาคเหนอของประเทศลาว เครองดนตรไดแก ป บงบ ผงฮาดหรอพงฮาด ไมกปแกป แคน เพลงพนบานทเกยวของกบการแสดงของไทด า ไมมการก าหนดเพลงหรอตงชอของเพลงทใชประกอบ การฟอนหรอพธกรรมตาง ๆ เพลงทใชประกอบพธกรรมตาง ๆ ประกอบดวย เพลงประกอบการแซปาง แซไต แซหว แซผา แซแคน สอดคลองกบงานวจยของสงคม พรหมศร (2551 : 27-81) ไดศกษารปแบบและสถานภาพการฟอนพนบานโบราณไทด า บานนาปาหนาด ต าบลเขาแกว อ าเภอเชยงคาน จงวดเลย ผลการศกษาพบวา ศลปวฒนธรรมการฟอนโบราณไทด า มการฟอนเดน ๆ ไดแก แซปาง แซไต แซว แซผา แซแคนซงการแซปางเปนการแซ (ฟอน) ทสวยทสด ไดรบความนยมมากทสด และการใชแซปางประกอบพธกรรมเกอบทกพธกรรม 3) กลมไทพวน พบไดในบรเวณเขตอ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย เรยกวา “หมอล าสอง” เครองดนตรไดแก แคน บทเพลงทใชในการประกอบพธกรรมของหมอล าสอง ไมไดมการก าหนดชอเพลง ลกษณะและประเภทของเพลงไวอยางชดเจน การบรรเลงมกจะยดตามวตถประสงคของการใชงาน กลาวคอเมอใชหมอล าสองในการบ าบดรกษา กจะใชบททเกยวของกบการบ าบดรกษา ใชในการท านายกจะใชบททเกยวของกบการท านายทายทก บทเพลงทใชจงไมมแบบแผนตายตวในการบรรเลงแตละครง สอดคลองกบงานวจยของ ณฐกาญจน อนนทราวน (2547 : 30-47) ไดท าการศกษาหมอล าสองของชาวไทพวน บานกลาง ต าบลปากตม อ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย ผลการศกษาพบวา หมอล าสองเกดขนมาเพราะความเชอเรองผสางเทวดาของคนในชมชน ผทล าสองจะเปนผทถกเลอกจากผ วญญาณบรรพบรษทตองการใหเปนรางทรง และหมอล าจะเปนหมอล าสองตงแตสาวจนแก ในการประกอบพธล าสองจะตองมเครองดนตรประกอบคอแคน ผทเปาแคนกคอผทถกเลอกเชนกน มไดไปหดเปาแคนจากใครทไหน อย ๆ กเลนแคนขนมาพรอมกบหมอล า 4) กลมหมอล า เปนกลม

99

วฒนธรรมทางดนตรทใหญทสดและมอทธพลกบคนในจงหวดเลยทงในอดตและปจจบน เปนกลมทางดนตรทสามารถพบไดในทกอ าเภอในจงหวดเลย ประกอบดวย ล าซง ล าเรองตอกลอน ล ากลอน ล าเพลน เครองดนตรทพบในกลมวฒนธรรมหมอล าคอ “แคน”และยงสามารถแบงได 2 กลม คอกลมเครองดนตรพนบานทวไป และกลมเครองดนตรสากลทถกน ามาใชในการบรรเลงประกอบ สอดคลองกบบษกร บณฑสนต ข าคม พรประสทธ (2553 : 4-5) กลาววา หมอล าคอผด ารงบทบาทส าคญในการขบรองและท าหนาทถายทอดเรองราวตาง ๆ อยางเปนทวงท านองใหแกผชม โดยใช “การล า” ม “กลอนล า” เปนบทรองทถกประพนธขนในลกษณะบอกบอยไมมจงหวะตายตว เปนวรรณกรรมพนบาน นทาน ชาดก คตสอนใจ คณธรรม จรยธรรม ฯ รวมไปถงความเชอตาง ๆ ของผคนในทองถน โดยมหมอแคนเปนทสามารถเปาแคนในลกษณะคลอ เคลา ขด ใหเขากบการล าและล าดบขนตอนตาง ๆ ของการแสดงหมอล าไดเปนอยางด ขอเสนอแนะ 1. สงเสรมใหมการแสดงศลปะพนบานใหคงอยอยางมคณคา โดยก าหนดใหมการน าไปใชกบหลกสตรการเรยนการสอนในระดบประถมศกษา มธยมศกษา อดมศกษา และวทยากรทมความเชยวชาญหรอศลปนพนบาน เพอใหเกดการเรยนรในสภาพทเปนจรงและเหนคณคาและความส าคญของดนตรพนบาน 2. หนวยงานเกยวของกบวฒนธรรม เชนสภาวฒนธรรม หรอสถาบนการศกษาตาง ๆ ควรด าเนนกจกรรมตาง ๆ เชน การประกวดดนตรพนบาน หมอล า และสนบสนนเปนกจกรรมหลกของจงหวด โดยน าเขาไปแสดงในงานหรอประเพณส าคญ เพอเปนการประชาสมพนธใหคนไดรจกมากขน 3. การใชเทคโนโลยสมยใหมมาเปนตวชวยในการประชาสมพนธ เชน การจดท าการประกวดสอทางวฒนธรรมสรางสรรค การจดท าเปนรายการสารคด หรอเผยแพรทางอนเตอรเนต เวปไซดใหมากขน เอกสารอางอง กาญจนา สวนประดษฐ. (2533). ผตาโขน : ศกษาเฉพาะกรณอ าเภอดานซาย. วทยานพนธปรญญา

ศลปศาสตรมหาบณฑต วชาเอกไทคดศกษา (เนนมนษยศาสตร) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒมหาสารคาม.

กาญจนา อนทรสนานนท. (2536). เพลงพนบาน. สารานกรมศกษาศาสตร. กรงเทพมหานคร : มปพ. ณฐกาญจน อนนทราวน. หมอล าสองของชาวไทพวน บานกลาง ต าบลปากตม อ าเภอเชยงคาน

จงหวดเลย. ปรญญาการศกษาบณฑต เอกดรยางคศาสตรไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทองหลอ ศรหนารถ. (14 มกราคม 2557). สมภาษณ. ราษฎร. หมท 1 ต าบลภหอ ต าบลปากตม อ าเภอ

เชยงคาน จงหวดเลย. บษกร บณฑสนต ข าคม พรประสทธ. (2553). หมอล า. กรงเทพ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ปญญา รงเรอง. (2542). แนวทางการสงเสรมและเผยแพรวฒนธรรมพนบานไทย. กรงเทพ : โรงพมพคร

สภาลาดพราว. พงศพฒน เหลาคนคา. (2558). ซอกะบงไทเลย : วฒนธรรมเครองดนตรพนบานจงหวดเลย. วทยานพนธ

ปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาดรยางคศลป มหาวทยาลยมหาสารคาม พนพศ อมาตยกล. (2527). ดนตรวจกษ ความรเบองตนเกยวกบดนตรของไทยเพอความชนชม.พมพครง

ท 2. กรงเทพฯ : ส านกพมพสยามสมย. พระครปยะธรรมนวฐ. (2548). ประเพณสงกรานต อ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย.ปรญญาศลปศาสตรมหา

บณฑต สาขาไทยศกษาเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏเลย.

100

ศกดชย หรญรกษ. (2537). ทฤษฎและกระบวนการเรยนวชาดนตร. นครปฐม : ส านกสงเสรมและพฒนางานวชาการดนตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

สงคม พรหมศร. (2551). รางานการวจยฉบบสมบรณ การศกษารปแบบและการศกษาสถานภาพการฟอนพนบานโบราณไทด า บานนาปาหนาด ต าบลเขาแกว อ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย. เลย : มหาวทยาลยราชภฏเลย.

สรยา บรรพลา. (2555). แนวคดทฤษฎ : การพฒนาศลปะการแสดงพนบานจงหวดเลย. โปรแกรมวชานาฏยศลป คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย.

______. (2544). รายงานการวจยเรอง แมงตบเตาไทเลย. โปรแกรมนาฏศลป คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย.

สาร สาระทศนานนท. (2544). ฮตสบสอง. นครพนม : สถาบนราชภฏนครพนม.

101

ศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร STUDIES ON THE SOUND REINFORCEMENT MANAGEMENT SYSTEM’ MODEL ผวจย คชสห เจรญสข สาขาวชาดนตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอศกษา 1) เพอศกษารปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 2) เพอศกษาถงปจจยแวดลอมภายในและปจจยแวดลอมภายนอกทเกยวของตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 3) เพอน าขอมลทไดไปใชพฒนาการเรยนการสสอน ประชากรทใชในการวจยไดแก ไดแก ผจดการ ผออกแบบระบบขยายเสยง รวมไปถงบคคลทไดรบมอบหมายในการท าหนาทจดการดานระบบขยายเสยงในเขตพนทจงหวดเลย จ านวน 20 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแกแบบสมภาษณและน าเสนอขอมลใชวธการเขยนบรรยายเชงพรรณนา ผลการวจยพบวา

1. รปแบบการจดการระบบขยายเสยงการแสดงดนตรสด มดงน การวางแผน การจดองคการ การบงคบบญชา การประสานงาน และการควบคม

2. ปจจยทเกยวของตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร คอ 1) ปจจยแวดลอมภายใน ประกอบไปดวย การบรหารจดการ บคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ 2) ปจจยแวดลอมภายนอก ประกอบไปดวย ผจางงาน ผสนบสนนหรอผรวมลงทน หนวยงานอนทมลกษณะงานแบบเดยวกน

ค าส าคญ : ระบบขยายเสยง ระบบการจดการ Abstract

The purposes of this research was to study 1) the sound reinforcement management system’ model for Concert 2) the factors affecting the sound reinforcement management system’ model for concert 3) The data will be used to develop learning and teaching. The population included 20 Data was collected using interview and presented in description. The findings revealed as follows :

The sound reinforcement management system’ model for concert : planning, organizing, commanding, coordinating, and controlling.

The factors affecting the sound reinforcement management system’ model for Popular Band included 1) internal factor management, staff, hardware and budget. 2) external factor service hirers, patronages, partners of joint venture, and another agency have the same characteristics.

Keywords (s) : Sound Reinforcement Management System

102

บทน า การด ารงชวตอยภายใตสงคมและยคสมยในปจจบนทมการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ และ

สงคมอยตลอดเวลา ภาวะความเครยดนบวาเปนปญหาทางดานสขภาพจตอยางหนงทเกดขนไดกบทกคน ทกเพศ และทกวย ดงนนมนษยจงตองปรบตวใหเขากบสถานการณเพอความอยรอด มนษยจงจ าเปนตองแสวงหาวธผอนคลายความเครยดตางๆ ทลอมรอบตวเองดวยวธการทแตกตางกนออกไป กขนอยกบความชอบของแตละบคคล เชน การเลนดนตร การฟงดนตรการวาดรป การปลกตนไม การออกก าลงกาย และการนอนหลบพกผอน เปนตน

ดนตรเปนสงทธรรมชาตใหมาพรอมกบชวตมนษย ดนตรเปนทงศาสตรและศลปอยางหนงทชวยใหมนษยมความสข สนกสนานรนเรง ชวยผอนคลายความเครยดทงทางตรงและทางออม ดนตรเปนเครองกลอมเกลาจตใจของมนษย กลาวคอ ในการด ารงชพของมนษยตงแตเกดจนกระทงตายดนตรมความเกยวของอยางหลกเลยงไมได อาจสบเนองมาจากขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม และความเชอ

ดนตรเปนศลปะทอาศยเสยงเพอเปนสอในการถายทอดอารมณความรสกตางๆ ไปส ผฟง เปนศลปะทงายตอการสมผส กอใหเกดความสข ความพงพอใจใหแกมนษยได นอกจากน ดนตรยงเปนภาษาสากลของมนษย เมอฟงดนตรแลวท าใหเกดความรสกนกคดตางๆ นนกเปนเหตผลหนงทท าใหเราไดทราบวามนษยไมวาจะเปนชนชาตใดภาษาใดกสามารถรบรอรรถรสของดนตรไดโดยใชเสยงเปนสอ

การฟงดนตร มกถกน าเขามาเปนหนงในตวเลอกของวธผอนคลายความเครยด มนษยไดใชดนตรในการแสดงอารมณตางๆ เชน ความรก ความผดหวง และดนตรยงสามารถกอใหเกดพฤตกรรมบางอยางตอมนษยได เชน เพลงชาต เพลงปลกใจ นอกจากนดนตรยงไดสอถงความเชอทางศาสนา ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม ทงยงชวยโนมนาวพฤตกรรมและทศนคตของสมาชกใน สงคมใหด าเนนไปตามบรรทดฐานของสงคมไดอกดวย

การเขาชมการแสดงดนตรเปนการจดไดวาเปนการฟงดนตรประเภทหนง โดยการแสดงดนตรนนถอไดวาเปนการแสดงตอหนาคนด โดยอาจเปนการแสดงของนกดนตรคนเดยว หรอ อาจจะรวมหลายเครองดนตรในการแสดงดนตรนน เพอเปนการสรางความประทบใจใหคนด จะมการออกแบบเวทและเสรมสรางบรรยากาศในการชมโดยใชอปกรณอยาง เชน แสง เสยง เอฟเฟค จอภาพ

ในการจดการแสดงดนตรนน จ าเปนจะตองมการวางแผนในการบรหารและด าเนนงานเพอจดการรปแบบการแสดงดนตร โดยจะตองมการก าหนดรปแบบใหเหมาะสมกบศลปนทจะมาท าการแสดง เมอไดรปแบบของงานแลวกจะตองมการจดตงทมงานเขามาท าหนาทใหเหมาะสมงานทเกยวของในดานตางๆ เชน ทมงานฝายศลป ทมงานออกแบบ ทมครเอทฟ ทมงานประชาสมพนธ ทมงานการตลาด ทมงานชางและสถานท และทมงานควบคมระบบไฟและเสยงบนเวท เปนตน

ทมงานทจะมาท าหนาทในการตดตงดแลระบบเสยง ระบบไฟ และเวท ใหกบการแสดงดนตรนน จะตองรบผดชอบเครองมออปกรณทกอยางบนเวทในการแสดงดนตร ไมวาจะเปนระบบเสยง ระบบไฟ ระบบเวท รวมไปถงรปแบบการแสดงกตองสมพนธและเปนไปในทศทางเดยวกนกบตวศลปนเองดวย ในสวนของ ผควบคมระบบเสยง ผควบคมระบบไฟ และผควบคมดแลของทมผตดตงระบบกตองศกษาถงรปแบบและแนวทางของงานจากทมครเอทฟและรขอมลของศลปนดวย มเชนนนแลวอาจเกดปญหาเรองความไมสมพนธกนในการใชแสงและเสยงประกอบการน าเสนอผลงานของศลปนได (ไชยเชษฐ เรองทองเมอง, 2556)

ระบบเสยงทน ามาใชในการแสดงดนตร เพอใหคนจ านวนมากสามารถรบฟงไมวาจะเปนระบบเสยงขนาดเลกหรอระบบเสยงทขนาดใหญจะมระบบพนฐานทเหมอนกนคอ เสยงจากแหลงก าเนดเสยง (Sound source) จะสงสญญาณไปทภาคแปลงสญญาณเขา เชน ไมโครโฟน เครองบนทกเสยง ซด ฯลฯ ภาคแปลงสญญาณเขาจะท าหนาทเปลยนสญญาณเสยงใหเปนสญญาณไฟฟา (Signal) สงผานสายน าสญญาณไปยง

103

เครองผสมสญญาณเสยง เครองผสมสญญาณเสยงจะท าหนาทผสมสญญาณเสยงทเขามายงเครองผสมสญญาณ เพอท าการปรบแตงและจดสมดลแลวจะถกสงไปยงเครองขยายเสยง เครองขยายเสยงจะท าหนาทขยายสญญาณไฟฟาใหมสญญาณทสงขนและสงผานสายน าสญญาณไปยงภาคแปลงสญญาณขาออกหรอล าโพง ซงจะท าหนาทเปลยนจากสญญาณไฟฟาใหเปนพลงงานกลซงมลกษณะเปนคลนเสยงไปสผฟง

จากขนตอนกระบวนการท างานทกลาวมาขางตนจะเหนไดถงความตอเนองกนในระบบเสยงซงจะเกยวเนองกนเปนหวงโซ จะไมมการขามขนตอนใดขนตอนหนงไป อยางเชนเรองรายละเอยดของบนเวทไลลงมาตงแตขนาดของการแสดงจะเปนตวก าหนดขนาดของเวท จ านวนเครองดนตรจะเปนตวก าหนดจ านวนของชองสญญาณทเครองผสมสญญาณเสยง (Mixing console) จ านวนของนกดนตรหรอผแสดงจะเปนตวก าหนดจ านวนชองสญญาณขาออกส าหรบระบบเสยงของนกแสดง (Monitor system) ซงสามารถใชชองสญญาณขาออกไดหลายชองทาง เชน ออกซลเรลล เอาทพท (Auxiliary output), กรฟ เอาทพท (Group output), เมททรคซ เอาทพท (Matrix output) ทงนจะขนอยกบความตองการของนกดนตร หรอนกแสดง (เจน สงสมพนธ, 2538)

จดมงหมายหรอเปาหมายของระบบเสยงส าหรบการแสดงดนตร คอการกระจายเสยงรองเสยงดนตรไปยงผชมดวยระดบความดงความสมจรงทเหมาะสมไปในบรเวณหรอสถานททเราตองการ เพอใหการท างานดงกลาวบรรลเปาหมายผปฏบตงานตองเผชญกบปญหาดานตางๆ มากมาย ระบบเสยงทแทจรงแลวใชวาจะมเพยงเฉพาะอปกรณเครองเสยงเทานนทเปนหวใจของระบบเสยง แตยงจะตองมบคลากรทมความรความสามารถในการปฏบตงานอกหลายดาน ไมวาจะเปนในเรองของเครองมอ การวางต าแหนงเจาหนาท การจดล าดบการท างาน การเตรยมอปกรณใหพรอม จดวางต าแหนงเครองดนตรและฮารดแวรตางๆ การจดระเบยบการท างานบนเวท ในการศกษาครงนผวจยมความตองการทจะศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร เพอน าขอมลทไดจากการศกษาไปใชในพฒนากจการการเรยนการสอนนกศกษาระดบปรญญาตรในรายวชาเทคโนโลยเครองเสยงและรายวชาการจดการธรกจดนตร เพอสงเสรมใหนกศกษามการวางแผนการจดระบบและการออกแบบระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตรไดอยางถกตองและเหมาะสมเพอใหเกดประสทธภาพสงสดในการท างานตอไป วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษารปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 2. เพอศกษาถงปจจยแวดลอมภายในและปจจยแวดลอมภายนอกทเกยวของตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 3. เพอน าขอมลทไดไปใชพฒนาการเรยนการสอน กรอบแนวคดในการท าวจย การวจยเรองศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ผวจยไดน าเสนอแนวทางการศกษา โดยมกรอบแนวคดส าหรบการวจยดงตอไปน

104

ตวแปรตน ตวแปรตาม

สมมตฐาน 1. การจดการแสดงดนตรประเภทตางๆ จะมรปแบบการบรหารจดการระบบขยายเสยงทเกยวเนองกนและมรายละเอยดแตกตางกนไปตามขนาดของวงดนตรและลกษณะของศลปน 2. การจดการแสดงดนตรประเภทตางๆ จะมรปแบบการบรหารจดการระบบขยายเสยงทเกยวเนองกนและมรายละเอยดแตกตางกนไปตามขนาดของวงดนตรและลกษณะของศลปน วธการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ทใชการวจยครงน ไดแก ผจดการ ผออกแบบระบบขยายเสยง รวมไปถงบคคลทไดรบมอบหมายในการท าหนาทจดการดานระบบขยายเสยงในเขตพนทจงหวดเลย จ านวน 20 คน โดยแบงผใหขอมลออกเปน 3 กลม ประกอบไปดวย เจาของกจการ 2 คน กลมผจดการ 3 คน และกลมผปฏบตงาน 15 คน การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงน

1. ขอมลจากบคคล ใชวธการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) ดวยวธการสมภาษณอยางเปนทางการและไมเปนทางการ โดยตงประเดนค าถามถงวธการวางแผน (Planning) การจดองคการ(Organizing) การบงคบบญชา (Commanding) การประสานงาน (Coordinating) การควบคม (Controlling)

รปแบบการจดการระบบขยายเสยง

ส าหรบการแสดงดนตร

การจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร

การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การบงคบบญชา (Commanding) การประสานงาน (Coordinating) การควบคม (Controlling)

ปจจยทเกยวของตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ปจจยแวดลอมภายใน

การบรหารจดการ บคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ

ปจจยแวดลอมภายนอก ผจางงาน ผสนบสนนหรอผรวมลงทน หนวยงานอนทมลกษณะงานแบบเดยวกน

105

การศกษาปจจยภายในและปจจยภายนอก พรอมกบใชเครองบนทกเสยงสนทนาเพอน ามาใชเปนหลกฐานในการอางองได และสามารถน ามาฟงทบทวนไดทกเวลาตามตองการ 2. ขอมลสารสนเทศทางคอมพวเตอร ไดแก การสบคนขอมลจากอนเทอรเนต และการสบคนขอมลทางคอมพวเตอรจากฐานขอมลมาจดเรยงเพอท าการวเคราะห

3. ขอมลทางเอกสาร ไดแก ต าราวชาการ เอกสาร งานวจยและวทยานพนธ ทเกยวของกบการจดการ การบรหารจดการ และระบบเสยงกลางแจง การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล ใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis Method) จากการสนทนากลมและการสมภาษณแบบเจาะลก ซงมขนตอนการวเคราะหดงน

1. การจดหมวดหม น าขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลมาเรยบเรยงจดกลมตามประเดนในเครองมอและตความขอมลตามกรอบแนวคด เอกสารทเกยวของ วธการศกษา ขอบเขตการวจย วตถประสงคและขอคนพบทส าคญเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร

2. หาความสมพนธของขอมลโดยใชแนวคดในเรองกระบวนการในการบรหารตามทฤษฎในการบรหารจดการของ เฮนร ฟาโยล Henri Fayol (Fayol’s principles of management) เปนแนวทางในการวเคราะหเนอหา

3. ศกษาปจจยแวดลอมภายในและปจจยแวดลอมภายนอกทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 4. น าขอมลทผานกระบวนการตรวจสอบมาสรปและอภปรายผลใหเหนรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร โดยอธบายในลกษณะขององครวม (Holistie View) คอ มองอยางรอบดานและมองอยางมสมพนธกนทกมตทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมการท างาน ระเบยบ หลกการบรหาร วามความสมพนธเชอมโยงกนอยางไรเพอใหไดค าตอบตามวตถประสงคของการวจย สรปผลการวจย

การวจยศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร จากการสมภาษณพบวา การบรหารงานมโครงสรางหลกคอ ผจดการ ผออกแบบระบบเสยงและผควบคมระบบเสยง นอกจากนยงมการจดรปแบบของโครงสรางการบรหารงานโดยสามารถปรบใหขยายส าหรบโครงสรางใหมๆ ทเพมเขามาภายหลง 1. การวางแผน (Planning) การวางแผนในการจดการระบบขยายเสยงการแสดงดนตรสดทมความส าคญไดแก แผนทางดานการท างาน แผนทางดานบคลากร และแผนทางดานการลงทน โดยตองค านงถงหลกของการบรหารองคกรใหอยรอด เพอใหการท างานดานระบบเสยงทมคณภาพและมประสทธภาพอาจตองใชงบประมาณทสงในการลงทนเพอทจะจดหาอปกรณตางๆ จงตองมการวางแผนในการลงทนเพอเพมรายไดและลดตนทน 2. การจดองคการ (Organizing) แผนดานบคลากร มการจดองคการเพอใหมทมงานทมความร มทกษะ มความช านาญ ซงเปนทตองการและยงขาดแคลน องคกรจ าเปนทจะตองมการจดหาบคลากรมารวมในการท างานใหเหมาะสมกบงาน นอกจากนนยงมการจดแผนในการปฏบตงานซงเปนแผนในการท างานของฝายตางๆ ทจะตองท างานรวมกนใหเปนไปในทศทางเดยวกนเพอใหบรรลเปาหมาย เพราะหากไมเปนไปตามแผนทก าหนดกจะมปญหาตามมาในหลายๆ ดาน

106

3. การบงคบบญชา (Commanding) ในการท างานแตละครงจะใชวธการสงการตามความถนดของผปฏบตงาน โดยอ านาจในการตดสนใจอยทผออกแบบระบบเสยง ท าใหการควบคมการท างานสามารถท าไดงายขน ในการท างานแตละครงจะตองมการตดตอประสานงานกบผรวมงานฝายตางๆ อกเปนจ านวนมาก ซงมความซบซอนในการท างาน นอกจากนยงไดเปดโอกาสในการแสดงความคดเหนและมสวนรวมในการตดสนใจเพอสงทดทสดในการท างาน 4. การประสานงาน (Coordinating) การประสานงานและการสอสารมการใชรปแบบการสอสารทมความแตกตาง 2 ลกษณะ คอ การสอสารทไมเปนทางการและการสอสารอยางเปนทางการในการประชมวางแผนการท างาน ซงในการท างานรวมกนกบทมบคลากรระบบเสยงกจะมรปแบบการสอสารอยางไมเปนทางการและประสานงานกนไดทกฝาย จงมความสะดวกและรวดเรวในการท างาน 5. การควบคม (Controlling) จากการศกษา พบวา รปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร มลกษณะการควบคม 3 รปแบบไดแก 5.1 การก าหนดแนวทางในการปฏบต โดยผจดการหรอผทออกแบบระบบ เสยงจะเปนคนมอบหมายหนาทของแตละฝายวาจะตองท าอะไร มระยะเวลาในการด าเนนงานเทาไหร ตองการผลอยางไร การควบคมในรปแบบนจะปรากฏอยในชวงแรกของการมอบหมายงาน 5.2 การตรวจสอบในกระบวนการ เปนการตรวจสอบโดยมหวหนาฝายเปนผรบผดชอบในกระบวนการควบคมคณภาพของงาน การควบคมในรปแบบนจะปรากฏอยในชวงของการท างานทหวหนาฝายตองตรวจสอบการท างานวาผลการท างานในสวนทรบผดชอบนนเปนไปตามวตถประสงคหรอไม 5.3 การประเมนผลงานแลวใหค าแนะน าแกไข การควบคมในรปแบบน เปนการควบคมหรอตรวจสอบ โดยผจดการจะเปนผพจารณาจากบคลากรวามความรความสามารถในการท างานไหนและยงขาดความรในเรองใดแลวเสนอแนวทางแกไขปญหาและมการใหผปฏบตงานไดแสดงความคดเหนเพอเปนแนวทางทไดน าไปแกไขรวมกนตอไป ปจจยทมผลตอรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ปจจยทมผลตอรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ม 2 ประการไดแก ปจจยแวดลอมภายใน และปจจยแวดลอมภายนอก 1. ปจจยแวดลอมภายใน จากการศกษาพบวา ปจจยแวดลอมภายในทมผลตอการรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร มอยหลายประการดวยกน ไดแก 1.1 การบรหารจดการ เปนปจจยแวดลอมภายในทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร โดยเฉพาะแนวคดในการบรหารจดการ จากการศกษาพบวา ในการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ผจดการไดมแนวคดในการบรหารจดการทใหความส าคญกบบคลากรในการท างานเปนอนดบแรก 1.2 ทมงาน เปนปจจยแวดลอมภายในทมผลตอการด าเนนงานทส าคญประการหนง ภาพรวมของบคลากรทเปนทมงานในสวนของการท างาน คอ ยงมความตองการในสวนของผทมความเชยวชาญหรอช านาญ โดยเฉพาะอยางยงในสวนของการออกแบบและการตดตงระบบซงถอวามนอยและขาดแคลน

107

1.3 วสดอปกรณ เปนปจจยแวดลอมภายในทมผลตอรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ซงเทคโนโลยทางดานระบบขยายเสยงในปจจบนมการพฒนาไปอยางรวดเรวเพอใหตอบสนองการใชงานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน ดวยเทคโนโลยทมการพฒนากาวหนาอยางไมหยดนงนนท าใหการท างานกบระบบเสยงเปนเรองทงายขนลดจ านวนอปกรณในการท างานและทส าคญไดชวยลดเวลาในการท างานลงดวย ระบบการท างานทเขามาท าหนาทตรงนแทนระบบเดมเรยกวาระบบดจตอลซงเปรยบเสมอนกบการท างานรวมกนระหวางคนกบคอมพวเตอรท าใหเกดประสทธภาพสงสดในการท างาน 1.4 งบประมาณ ปจจยในดานงบประมาณ เปนปจจยทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร เนองจากการท างานดานระบบเสยงจ าเปนทตองใชงบประมาณหรอการลงทนในสวนของอปกรณเครองมอในการท างานทคอนขางสง การลงทนจะมความสมพนธกบคณภาพของงานและคาตอบแทนทควรจะไดรบ ในการลงทนทางดานอปกรณทน ามาใชงานนนตองมการวางแผนทางดานการเงนใหเหมาะสมกบการสงซออปกรณ 2. ปจจยแวดลอมภายนอก จากการศกษาพบวา ปจจยแวดลอมภายนอกทมผลตอรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร มหลายประเภทดวยกน ปจจยแวดลอมภายนอกตางๆ เหลานไดแก องคกรตางๆ ทจางงาน ผสนบสนนหรอผรวมลงทน 2.1 ผจางงาน หมายถง สถานประกอบการหรอหนวยงานทด าเนนธรกจทางดานดนตร เปนปจจยแวดลอมภายนอกทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร การรบงานในบางครงอาจจะตองผานผรบจดงานหรอออแกไนเซอร ท าใหมผลตอการจดการเนองจากบางครงทางผรบจดงานมการจายคาตอบแทนไมเปนธรรม มการหกคาการตดตอประสานงานมากเกนไปท าใหขาดสมดลระหวางการลงทนกบคาตอบแทนทไดรบ 2.2 ผสนบสนนหรอผรวมลงทน เปนปจจยแวดลอมภายนอกทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ผทสนบสนนหรอผรวมลงทนทคอยสนบสนนอปกรณในดานตางๆ มผลตอการด าเนนงานทางดานระบบเสยง โดยอาจไดรบการสนบสนนจากบรษททน าเขาสนคาทเกยวของกบระบบเสยงหรอตวแทนจ าหนายสนคาทเกยวของกบระบบเสยงทไดน าความรและเทคโนโลยใหมๆ มาใหทดลองใชงานและอาจมโปรโมชนในการสงซอเพอประกอบการพจารณาในการลงทนครงตอไป 2.3 หนวยงานอนทมลกษณะงานแบบเดยวกน ซงกคอหนวยงานหรอบรษททเปดรบงานในแบบเดยวกนในรปแบบตางๆ โดยจะมการแขงขนเพอใหสามารถชงสวนแบงทางการตลาดและขยายองคการของตนเองใหใหญขนจนเปนทยอมรบของสงคมซงจะเปนการแขงขนกนรบจางงาน นบวาเปนปจจยทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตรเปนอยางมาก เนองจากจะสงผลโดยตรงตอจ านวนงานทจะไดรบการวาจางและจะสงผลตอเนองสปจจยภายในและปจจยภายนอกอนๆ ตอไปอกดวย อภปรายผล

จากการศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ซงประกอบไปดวยสวนตางๆ ทมความสมพนธกนตามทฤษฎองคการชใหเหนวาทกๆ องคการคอระบบสงคมในสวนตางๆ ทจะตองมความสมพนธกนพงพาซงกนและกนเพอใหบรรลเปาหมายในการท างาน ซงผวจยมขอคดเหน ดงน

1. การวางแผน (Planning) ในการการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตรนนเปนไปตามทฤษฎหลกการบรหารของ เฮนร ฟาโยล (Henri Fayol) ซงมการก าหนดวสยทศน ภารกจวตถประสงค และนโยบายการท างาน โดยในการปฏบตทกครงจะมรปแบบและแผนเพอใหบรรลวตถประสงคตามตองการ

108

2. การจดองคการ (Organizing) มการน าทฤษฏหลกการบรหารของ เฮนร ฟาโยล (Henri Fayol) มาวเคราะหทางดานการวางแผนดานก าลงคนในการท างาน ดานบคลากร มการวางแผนระยะยาว มการฝกอบรมบคลากรพรอมทงดแลในเรองของสวสดการของบคลากรใหไดรบความเปนธรรมทสด สวนเรองของการประเมนผลการท างานจะมการประเมนผลอยเปนระยะ เพอทจะไดน าผลของการประเมนมาพจารณาในการพฒนาบคลากรและน าไปพจารณาในเรองของคาตอบแทน 3. การบงคบบญชา (Commanding) การบงคบบญชาและการควบคมไดมการจดใหสอดคลองตามทฤษฎ ซงในการท างานไดจดระบบการท างานถงผบงคบบญชาโดยตรงหรอการจดใหมจ านวนผใตบงคบบญชาใหเหมาะสมในแตละสายงาน แนวความคดของผบรหารน าไปสการบรหารจดการทสอดคลองกบแนวความคดของส านกมนษยสมพนธอยาง เอลตน เมโย (Elton Mayo) ในเรองการบงคบบญชาวา การควบคมบงคบบญชาจะมประสทธภาพมากทสด ถาฝายบรหารปรกษากบกลมและหวหนาของกลมทไมเปนทางการน กระบวนการมนษยสมพนธตองการใหผบงคบบญชาเปนคนทด เปนนกฟงทด ตองใหขอคดแลวใหคนงานตดสนใจ โดยไมเปนผตดสนปญหาเสยเอง ขบวนการมนษยสมพนธจงเชอวาการสอสารอยางมประสทธภาพประกอบกบการใหโอกาสคนงานเขามามสวนรวมในการแกปญหาแบบประชาธปไตยเปนหนทางทดทสด พนกงานจะท างานไดดทสดถาเขาไดจดการงานทเขารบผดชอบเองโดยมการควบคมนอยทสดหลงจากทไดมมอบหมายงานกนแลว

นอกจากนยงพบวาผจดการไดใหความส าคญกบการจงในรปแบบของคาตอบแทนและสวสดการในการท างานไมวาจะเปนเรองคารกษาพยาบาลในระหวางปฏบตงาน คาโทรศพททใชในการตดตอประสานงาน คาอาหารนอกเหนอจากปกต ซงสวสดการเหลานเปนแนวทางปฏบตททางผจดการไดมอบใหกบผปฏบตงาน รวมไปถงการจดสวสดการดานอนๆ ใหอยางเปนธรรม สอดคลองกบทฤษฎความตองการของมาสโลว (Maslow) ซงกลาวไดวา ความตองการในดานปจจยสเปนความตองการขนพนฐานของมนษยทกคนกอนทจะมความตองการในดานอนตอไป 4. การประสานงาน (Coordinating) การสอสารในปจจบนมการสอสารกนอยางเปนทางการ ซงเปนไปตามทฤษฎการบรหารของ เฮนร ฟาโยล (Henri Fayol) ทจะตองมการท างานรวมกนใหเขากนไดด เฮนร ฟาโยล (Henri Fayol) เสนอแนะใหมการประชมหวหนาแผนกประจ าสปดาหเพอปรบปรงการประสานงาน แตในการจดการระบบขยายเสยงสวนใหญจะใชการพดคยอยางไมเปนทางการและใชการประสานงานทางระบบเทคโนโลยสารสนเทศตางๆ ผานระบบอนเทอรเนตหรอเปนขอความผานทางระบบมอถอ ฯลฯ ดงนนบคลากรในองคการดงกลาวอาจคดวาไมมความจ าเปนตองใชทฤษฎการบรหารเขามาใชในองคการมากเกนไป 5. การควบคม (Controlling) ในรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตรนนมการควบคมสอดคลองกบทฤษฎหลกการบรหาร พบวาไดมการควบคมการท างานอยางเปนขนตอนตามกระบวนการควบคมงานและมวธการควบคมหลายวธผสมกนทงการควบคมกอนปฏบตงาน ขณะปฏบตงาน และหลงปฏบตงาน

ปจจยทมผลตอการจดการระบบขยายเสยงการแสดงดนตรสด มการวเคราะหโดยการใชแนวคดทฤษฎองคการเพอวเคราะหสงแวดลอมภายในและสงแวดลอมภายนอก ผจดการหรอผออกแบบอาจจะมวธการในการจดการกบปจจยแวดลอมภายในเหลานดวยการจดแผนกงานตามหนาททรบผดชอบเพอควบคมคณภาพในการท างาน ซงจะมลกษณะของโครงสรางแบบแมทรกซ คอ มการจดแผนกงานตามหนาทซงเปนโครงสรางถาวรขององคการและมการจดทมบคลากรเมอมความตองการเพมขน

109

ผจดงาน

ผออกแบบงาน

การบรหารจดการ

ฝายบญช

คาใชจายอนๆ คาตอบแทน

ผออกแบบระบบเสยง

ฝายเครองดนตรฝายเทคนค ทมงาน

รปแบบการจดองคกรดงกลาวมขอดและขอเสยดงน ขอดของการจดสรางองคการดงกลาว คอมบคลากรทด าเนนงานอยางตอเนอง ไดแก บคลากรหลก

ทเปนโครงสรางถาวรหรอบคลากรประจ า เชน ผทท าหนาทในการออกแบบระบบ ผท าหนาทในการตดตง บคลากรเหลานจะตองปฏบตงานอยางสม าเสมอ ในขณะเดยวกนกจะมบคลากรทรบผดชอบในการเคลอนยายและท าการตดตงจนส าเรจลลวง นอกจากนยงมการปรบเปลยนใหเขากบสถานการณ โดยปรบเปลยนบคลากรบางสวนใหไปรบผดชอบการท างานอกหนาทหนง เชน จากเดมทก าลงตดตงระบบเสยงอยหากมบคลากรในการตดตงทเพยงพอแลวกจะสลบปรบเปลยนไปท าหนาทในการตดต งอปกรณเครองดนตรหรองานอนๆ ทมความส าคญตามล าดบการท างาน สวนขอเสยของการจดองคการดงกลาว คอ ความสบสนในการสงการ บคลากรอาจจะไดรบมอบหมายงานในสวนทตองรบผดชอบหลกและรบผดชอบรองลงมาท าใหบางครงอาจจะมการสบสนในบทบาทหนาทของตนเอง ซงจากการศกษาวจยพบวา ในการท างานจรงบคลากรมการปฏบตหนาททไดรบผดชอบมากกวาหนงหนาท

จากการศกษาเกยวกบรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร ไดพบปจจยท

เปนปญหาและอปสรรคซงผจดการจะตองใชความสามารถในการจดการกบปญหาและอปสรรค ดงน 1. ปญหาเรองงบประมาณ ในการท างานดานระบบขยายเสยงจ าเปนตองใชงบประมาณหรอการลงทนในสวนของอปกรณเครองมอในการท างานทคอนขางสง ในการลงทนงบประมาณทคอนขางสงนตองมความสมพนธกบคณภาพของงานและคาตอบแทนทควรจะไดรบ ท าใหตองมการวางแผนในเรองของงบประมาณใหเหมาะสมกบการสงซอในแตละครง

2. ปญหาเรองทมงาน ทมงานในการออกแบบและท าระบบขยายเสยงทมทกษะและความเชยวชาญเกยวกบดานระบบขยายเสยง มจ านวนไมเพยงพอ

ขอด ขอเสย

1. มบคลากรในการด าเนนงานอยางตอเนอง 2. มผรบผดชอบในแตละหนาท 3. สามารถปรบเปลยนการท างานใหเขากบ สถานการณ

1. มความสบสนในการสงการ 2. บคลากรมการรบผดชอบมากกวาหนง หนาท

110

ขอเสนอแนะจากผลการวจย 1. ผจดการ ควรมการประชมพดคยกบบคลากรเพอชแจงถงแผนและทศทางในการด าเนนงาน และควรก าหนดชดเจนเปนลายลกษณอกษรเพอใหบคลากรในองคการสามารถทราบและเขาใจทศทางการบรหารจดการ 2. ควรสรางแรงจงใจในองคกร และพฒนาบคลากรสงเสรมใหเขารวมฝกอบรมกบหนวยงานตางๆ เพอเพมทกษะความรและความสามารถใหเทาทนกบเทคโนโลยททนสมย 3. ควรสรางทศนคตในองคกร และภาพลกษณในองคการทดเพอท าใหเกดความรวมมอรวมใจกนท างานอยางสมานฉนท สรางความจงรกภกดตอหนวยงานองคกร สรางความสามคคตอหมคณะและกอใหเกดพลงรวมและสรางความเขาใจอนดระหวางบคคลในองคกร ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษารปแบบการท างานของแตละฝายในการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 2. ควรศกษาสภาพปญหาหรอปจจยอนๆ ทสงผลตอรปแบบการจดการระบบขยายเสยงส าหรบการแสดงดนตร 3. ควรศกษาแนวโนมการจดการระบบขยายเสยงในดานอนๆ เชน เรองการจดการเทคโนโลย การจดการองคความร การท างานเปนทม เปนตน เอกสารอางอง เกศรนทร ทนบตร. 2557. “เสยง” (ออนไลน). แหลงทมา

http://ketsarinton.blogspot.com/2014_07_01_archive.html (25 เมษายน 2559) เจน สงสมพนธ. (2538). ระบบเสยง และการมกซเสยง. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : เมดทราย. ไชยเชษฐ เรองทองเมอง. (2556). รปแบบการจดการระบบขยายเสยงการแสดงดนตรสดส าหรบวงดนตร

ประเภทปอปปลา. วทยานพนธ หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาดนตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา.

พยอม วงศสารศร. (2545). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ : ส านกพมพสภา จ ากด. ไพโรจน มลยง. (2550). การจดการประกวดเครองเสยงกลางแจงในจงหวดราชบร. วทยานพนธ

หลกสตรวชาการบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม. มหาวทยาลยราชภฎล าปาง. คณะวทยาศาสตร 2557. “เสยงและการไดยน” (ออนไลน). แหลงทมา

https://serapichok.wordpress.com/ (25 เมษายน 2559) ศรมา ลมวรยะเลศ. (2541). พฒนาการของการจดคอนเสรตศลปนตางประเทศในประเทศไทย .

วทยานพนธ หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย. Fayol, Henri. (1949). General and Industrial Management. London : Sir Isaac Pitman & Sons. Yimtaan. 2015. “คลนเสยง” (ออนไลน). แหลงทมา

https://yimtaan.wordpress.com/author/yimtaan/page/2/ (25 เมษายน 2559)

111

การวางแผนยทธศาสตร Strategic Planning ผวจย ดร.อภรตน สงหตระหงาน สาขาวชา การบรหารทรพยากรมนษย มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย บทคดยอ

การวางแผนยทธศาสตร เปนกระบวนการส าคญในการบรหารงานขององคการ ซงวธการวางแผนไดถกพฒนาปรบเปลยนเพอใหสอดคลองกบรปแบบการบรหารงานมาโดยตลอด โดยเฉพาะอยางยงในยคของการบรหารทใหความส าคญกบคณภาพขององคการในขณะทสภาวะแวดลอมทมผลกระทบกบองคการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงนนจงท าใหการวางแผนยทธศาสตรมบทบาทส าคญในการบรหารยคทมงเนนคณภาพซงมผลตอ เปาหมายและวตถประสงค เปนพนฐานของการบรหาร มความแพรหลาย และ กอใหเกดประสทธภาพ ตอองคการ โดยมสวนประกอบทส าคญของการวางแผนคอมการก าหนด เปาหมาย วธการ ทรพยากร การลงมอปฏบต และ การควบคม สวนขนตอนการบรหารเชงยทธศาสตร ประกอบดวย 7 ขนตอน ขนตอนท 1 การก าหนดและพฒนาภารกจ โดยพจารณาถงขอมลในอดต การแขงขนพเศษ และสภาพแวดลอม ขนตอนท 2 การก าหนดวตถประสงคของยทธศาสตร ในการก าหนดทศทาง ล าดบขนตอนการปฏบตงาน สามารถน าไปปฏบตโดยเฉพาะเจาะจงได อ านวยความสะดวกในการควบคม ขนตอนท 3 การวเคราะหสถานการณ โดยพจารณาถง สภาพแวดลอมภายใน (internal) และสภาพแวดลอมภายนอก (external ) การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก (External Environment พจารณาถง การวเคราะห สภาพแวดลอมทวไป (General Environment) ทเกยวของคอ ประชากรศาสตร สงคมและวฒนธรรม การเมองและกฎหมาย เทคโนโลย เศรษฐกจ และ สภาพแวดลอมระดบสากล และ สภาพแวดลอมเชงแขงขน (Competitive Environment) พจารณาถง ปจจยตาง ๆ 5 ตว คอ อปสรรคของผเขาใหมในตลาด อ านาจตอรองของผจดหา อ านาจตอรองของลกคา อปสรรคของสนคาทดแทน และ สภาพการแขงขนระหวางคแขงขน สวนการวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน (Internal Analysis ) ประกอบดวย การวเคราะห Value Chain และการวเคราะหจากหนาททางธรกจ ขนตอนท 4. การก าหนดยทธศาสตรของ โดยแบงออกเปน 3 ระดบคอ ยทธศาสตรระดบองคกร (Corporate level Strategy) ยทธศาสตรระดบธรกจ (Business level Strategy) และ ยทธศาสตรระดบหนาท (Functional level Strategy) สวนเครองมอทใชในการวเคราะหการประเมนยทธศาสตรโดยแบงเปน ประกอบดวย BCG (Boston Consulting Group) GE – Model ขนตอนท 5. การก าหนดแผน จะท าการจดสรรหาทรพยากรทางการบรหารใหแตละธรกจอยางเหมาะสม ขนตอนท 6. การลงมอปฏบตตามยทธศาสตร โดยใชหลกการบรหาร (PODC) มาชวยในการปฏบตงาน และแบบจ าลองของ McKinsey ทเรยกวา 7S-model ขนตอนท 7. การประเมนผลและตดตามแกไข เพอใหการวางแผนและวธปฏบตทท านนมงไปสทศทาง เปาหมายทถกตองชดเจน โดยเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมและรบทราบแนวทางเพอความเขาใจและยอมรบ กจะท าใหเกดการประสานงานทดตอไป ค าส าคญ : การวางแผน , ยทธศาสตร

112

Abstract Strategic planning is an important process in the administration of the organization which way in the era of the administration to focus on the quality of the organization. While the environment has an impact on organizational change rapidly, it plays a key role in strategic planning, management's focus on quality and effect on goals and objectives. The basis of the administration is widespread and contributes to organizational performance. A key component of the plan is to target resources to the implementation and control. The process of strategic management consists of six steps. Step one is to define and develop a mission, considering the historical data, special competition an environment. Step two is objective of the strategy, in the direction of sequence of operations which be implemented specifically and facilitates control. Step 3is a situation analysis considering the internal environment and external environment. Analysis of the external environment in the general environment involved in demography, society and culture, technological, economic, political legal environment, global and competitive environment. By considering the five factor are. barriers to new entrants in the market, bargaining power of supplier, customers replacement and competitive conditions between competitors. Analysis of the internal environment, contains analysis of Value Chain and analysis of business functions. Step 4 is the strategy of divided into three levels: strategic corporate level, strategic business level and the strategic functions. The tools used in the analysis of strategic assessment is composed of BCG (Boston Consulting Group) and GE - Model. Step 5 is. the plan will be allocated for administrative resources to each business appropriately. Step 6 is the implementation strategy using principles (PODC) to assist in the operation, and a replica of McKinsey called 7S-model. Step7 is evaluation and monitoring solutions for the planning and practices towards doing that directions. The goal is clear by allowing staff to be involved and informed the guidelines for understanding and acceptance which will lead to better coordination. Key Word : Planning , Strategic บทน า การวางแผนเปนกระบวนการส าคญในการบรหารงานขององคการ ซงวธการวางแผนไดถกพฒนาปรบเปลยนเพอใหสอดคลองกบรปแบบการบรหารงานมาโดยตลอด โดยเฉพาะอยางยงในยคของการบรหารทใหความส าคญกบคณภาพขององคการในขณะทสภาวะแวดลอมทมผลกระทบกบองคการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงนนจงท าใหการวางแผนยทธศาสตรมบทบาทส าคญในการบรหารยคทมงเนนคณภาพ ยทธศาสตรเปนค าทมรากศพทมาจากภาษาละตนวา “Strategia” หรอแปลเปนภาษาองกฤษวา “Generalship” ซงเปนค าทใชในความหมายของศลปะและศาสตรเกยวกบยทธการทางทหาร กลาวอกนยหนง ยทธศาสตรหมายถงเรองของการวางแผนยทธศาสตรบญชาการรบเพอน ากองทพเขารกศตรเพอชยชนะ โดยการใชสรรพก าลงและเทคนควธอนชาญฉลาดใหเกดประสทธภาพและประสทธผลนนเอง ตอมาค านไดถกน ามาใชในการวางแผนบรหารองคการ โดยหมายถงวธการทจะท าใหเกดผลส าเรจตามวตถประสงค การวางแผนยทธศาสตรไดมววฒนาการมาอยางตอเนองเปนแผนทชวยท าใหผ น าสามารถด าเนนการไดบรรลเปาหมายสงสด ดวยวธการก าหนดทศทางอยางรเทาทนลวงหนาเกยวกบขอจ ากดหรออปสรรคทจะเกดขน ท าใหเกดความคดใหม ๆ การวางแผนยทธศาสตรเปนการวางแผนเพอสรางอนาคต โดยใหความส าคญกบวธการทจะท าใหหลดพนจากสภาพปญหาเดม ๆ หรอสถานการณทอาจลาหลง โดยมองขาม

113

กจกรรมรายละเอยดของงานประจ าทท าอย ไปคดสรางภาพอนาคตทดกวา ทเหมาะสมกวา และทเปนไปไดอยางสอดคลองกบสภาพแวดลอมในอนาคต ทงน อาจดวยวธการทประหยดทรพยากรมากทสด โดยอาศยพนฐานความเขาใจเหตการณและความเปนไปของสภาพแวดลอมภายนอก จากการวเคราะหวาอะไรคอโอกาสและขอจ ากด โดยการตรวจสอบทรพยากรทมอยวามจดออนหรอจดแขงในดานใด และอะไรบาง ธรรมชาตการวางแผน ธรรมชาตหรอคณลกษณะทจ าเปนและส าคญในการวางแผน ก าหนดไว 4 ลกษณะ ดงน

1. เปนประโยชนตอเปาหมายและวตถประสงค ในทกแผนงาน ตองมคณลกษณะทสรางประโยชนมงสความส าเรจตามเปาหมาย และวตถประสงคของผประกอบการ ซงมคณลกษณะส าคญ คอ ด าเนนการใหเขาถงเปาหมายความส าเรจขององคการโดยอาศยความรวมมอกน

2. มลกษณะทเดน และเปนพนฐานของการบรหาร การด าเนนการทางการบรหารประกอบดวยงานส าคญหลายดาน เชน การจดองคการ การจดหาพนกงาน การสงการหรอการชกน า และการควบคม ทกหนาทออกแบบใหสนบสนนความส าเรจขององคการ 3. มความแพรหลาย การวางแผนเปนหนาทของผบรหาร คณลกษณะความกวางและลกของแผนมความหลากหลายตามอ านาจหนาทของผบรหาร และธรรมชาตของนโยบาย ผบรหารในทกระดบมการวางแผนในแตละระดบมากนอยตางกนไป แตเมอรวมกนแลวการวางแผนกอใหเกดการกระจายหลากหลายมมมอง

4. กอใหเกดประสทธภาพ หมายถง การไดรบประโยชนตามเปาหมาย หรอวตถประสงคทมตนทนสมเหตสมผล และความพงพอใจของบคลากร ทมงานและลกคาดวย องคประกอบของการวางแผน

การวางแผนทดตองค านงถงองคประกอบ คอ เปาหมาย (end ) วธการ (mean) ทรพยากร (resource) การลงมอปฏบต (implementation) และการควบคม (control) 1. เปาหมาย (end) เปนองคประกอบแสดงถงจดประสงค หรอจดมงหมายของแผนทก าหนดขนโดยแสดงถงสภาพปญหา หรอความเปนมาทตองมการวางแผนและประโยชนทจะไดรบ 2. วธการ (mean) เปนองคประกอบแสดงถงวธน าขอมลมาวเคราะห และก าหนดเปนทางเลอก อาจจะมหนงหรอหลายทางเลอก เพอน าไปสการปฏบตใหบรรลจดมงหมายทก าหนดไว 3. ทรพยากร (resource) เปนองคประกอบแสดงถงประเภท ปรมาณและคณภาพของทรพยากรทางการบรหารทมกเรยกกนวา 6 M’S (Man, Money, Machine, Material, Management and Method) ปจจบนถอเปนระบบขอมลเพอการบรหาร MIS(Management Information System) 4. การลงมอปฏบต (implementation) เปนองคประกอบทระบถงวธการ หรอการตดสนใจเพอเลอกแนวทางทดทสดในการปฏบตใหเปนไปตามแผนทก าหนดไว ทางเลอกนนตองประหยด และใหผลประโยชนทเหมาะสมจงถอวาเปนทางเลอกและการด าเนนงานทด 5. การควบคม (control) เปนองคประกอบแสดงถงการตรวจสอบ และการประเมนผลการด าเนนงานของแผนวาเปนไปดวยด มประสทธภาพมากนอยเพยงใด มอปสรรคอยางไรบา ง และมการปรบปรงแกไขอยางไร การควบคมตองเปนไปทกขนตอน ทกระยะ โดยมการด าเนนงานเปนไปอยางตอเนอง และสอดคลองกบแผนทก าหนดไว

114

ภาพความสมพนธของแผนประเภทตางๆ

ภารกจ (mission)

เปาหมาย (goal)

วตถประสงค (objective)

แผนยทธศาสตร (strategic plan)

แผนยทธวธ (tactical plan)

แผนปฏบตการ (operational plan) กจกรรมครงเดยว กจกรรมเฉพาะกจ กจกรรมตอเนอง

แผนใชครงเดยว แผนฉกเฉน แผนตอเนอง (single-use plan) (contingency plan) (standing plan)

จดมงหมายของการวางแผนยทธศาสตร (strategic planning)

แผนยทธศาสตร เปนกจกรรมการวางแผนทมความจ าเปน เพอสรางศกยภาพทางการบรหารและเสรมการพฒนาแนวคดหรอการปฏบตงานทจ าเปนตอการด าเนนงานทางธรกจ ม จดมงหมายทส าคญ 3 ประการ คอ เนน ความสามารถหลก คอ บางสงบางอยางทองคการท าไดดเปนพเศษ เมอเปรยบเทยบกบคแขงขนและสะทอนความไดเปรยบในเชงแขงขน เนนการรวมตว เปนเงอนไขทมอยเมอสวนตางๆขององคการมปฏสมพนธ และตองการรวมผลต เพอสรางผลเปนทวคณทดกวา และสดทายเนน การสรางคณคา พฤตกรรมทเปนความสามารถหลก และผลจากการรวมตวท าใหบรษทสรางคณคาตอลกคาของตนได

นโยบาย (policy)

กระบวนการ (procedure)

กฎระเบยบ (rule)

โปรแกรม (program) งบประมาณ (budget)

โครงการ (project)

115

กระบวนการวางแผนยทธศาสตร ผลลพธทไดจากกระบวนการวางแผนยทธศาสตร คอ แผนยทธศาสตร (strategic plan) ซงอาจอธบายรายละเอยดดงน

ขนตอนการบรหารเชงยทธศาสตร ประกอบดวยขนตอนส าคญ 7 ขนตอน

1. การก าหนดและพฒนาภารกจ การวเคราะหสภาพแวดลอมขององคการ ท าใหไดขอมลทเปนประโยชนตอการวางแผน ชวยให

ทราบทศทางของสนคา หรอบรการทธรกจตองการ นนคอ มวสยทศน (vision) ตอมาก าหนดภารกจ (mission) ซงจะระบจดมงหมายจากวสยทศนของผบรหารระดบสงแลวพฒนา ขอความของภารกจครอบคลมองคประกอบ 3 สวนส าคญ คอ ขอมลในอดต การแขงขนพเศษ และ สภาพแวดลอม ทจะน ามาใชในการก าหนดและพฒนาภารกจ 2. การก าหนดวตถประสงคของยทธศาสตร

วตถประสงคขององคการทมจดเฉพาะเจาะจง และมโอกาสประสบความส าเรจ มลกษณะส าคญคอ มการก าหนดทศทาง การล าดบขนตอนการปฏบตงาน สามารถน าไปปฎบตโดยเฉพาะเจาะจงได และใชในการควบคมแผนการท างาน 3. การวเคราะหสถานการณ

โดยปกตการวเคราะหสถานการณ จะมการตรวจสอบทงอดต ปจจบน และศกษาแนวโนมอนาคต มการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในภายนอกองคการ เพอพจารณาผลกระทบเชงบวกหรอลบ บางองคการท าการวเคราะหกอนก าหนดภารกจ หรอวตถประสงค ในทนการวเคราะห สถานการณจ าแนกเปน 2 ลกษณะใหญ คอ สภาพแวดลอมภายใน (internal) และสภาพแวดลอมภายนอก (external )

การประเมนผลและตดตามแกไข

การลงมอปฏบตตามยทธศาสตร

การก าหนดแผน

การก าหนดยทธศาสตรองคการ

การวเคราะหสถานการณ

การก าหนดวตถประสงค

การก าหนดและพฒนาภารกจ

กระบวนการวางแผน

ยทธศาสตร

116

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก (External Analysis) การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก เปนเชงกระทบทงเชงบวกหรอลบจากปจจยภายนอกทไมสามารถควบคมได เชน การเมอง เศรษฐกจ สงคม ซงอาจจ าแนกปจจยภายนอกได 2 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. สภาพแวดลอมทวไป (General Environment) เกยวของกบสงตอไปนคอ

1.1 ประชากรศาสตร (demographic) เชน อาย ศาสนา อตราการเกด อตราการตายการอพยพยายถนฐาน ปจจยเหลานสงผลกระทบตอสนคาและบรการ หากผใหญมอตราสงขน มก าลงซอเพมขน สนคาหรอบรการส าหรบคนวยนกมโอกาสผลตไดมากขน 1.2 สงคมและวฒนธรรม (sociocultural) เชน ทศนคต ความเชอในสงคม คณคาทางวฒนธรรมเปนตน ผลกระทบปจจยนท าใหความตองการของตลาดเปลยนแปลง ความพงพอใจของผบรโภค กเปลยนแปลงตาม

1.3 การเมองและกฎหมาย (politics & law) เชน การออกกฎหมายปกปองสงแวดลอม กฎหมายกดกนการคา เปนตน เปนปจจยทขยายหรอจ ากดเสรภาพการปฏบตงานขององคการได

1.4 เทคโนโลย (technology) เทคโนโลยอนเตอรเนต เทคโนโลยชวภาพ ทมความเจรญอยางกาวไกลและรวดเรวเชนการคดคนนวตกรรมทางชวภาพ (biotechnology) ของบรษท ผผลตยาหรอสารตดแตงพนธกรรมยนส (GMOs) การตดตอซอขายหนดวยระบบอนเตอรเนต เทรดดง (internettrading) หรอ online – trading

1.5 เศรษฐกจ (economics) อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน อตราเงนเฟอ ดลการคา เปนตน เงอนไขทางเศรษฐกจมผลกระทบระดบทองถนและสากล (global) ตวอยางการขนอตราดอกเบยท าใหตนทนทางธรกจสงขน 1.6 สภาพแวดลอมระดบสากล (global) ปจจบนโลกไรพรมแดนการสอสาร และท าธรกรรมตางๆ เกดไดกวางไกลทวโลกรวดเรว มการแขงขนสง การวเคราะหสภาพแวดลอมจงตองคลมถงระดบสากลดวย เชน ปญหาหนสนของกองทนการเงนระดบประเทศ (IMF) การลมสลายของระบบคอมมวนสต การควบรวมกจการ (merger & acquisition) หรอครอบง ากจการ (takeover) 2. สภาพแวดลอมเชงแขงขน (Competitive Environment)

เปนเครองมอในการวเคราะหการตลาด ทไดรบความนยม และเปนทยอมรบกนทวโลก โดยวเคราะหสภาพแวดลอมของตลาดเพอเตรยมรบมอกบสภาพของตลาดทสนคาและบรการนนเขาไปอย ในตลาดวามลกษณะเปนเชนไร และมความเสยงแคไหนในการท าธรกจ โดยพจารณาถงปจจยตอไปน

117

แผนภาพแสดงสภาพแวดลอมเชงแขงขน องคประกอบส าคญ 5 ปจจย ไดแก 1. อปสรรคของผเขาใหมในตลาด (New Entrants) หมายถง ปจจยชกน าใหเกดคแขงรายใหม คอความสามารถในการผลตใหม ๆ ทจะแยงชงสวนแบงตลาด โดยเนน การประหยด ความแตกตางของผลตภณฑ ความตองการเงนทน การจดจ าหนายและความเสยเปรยบดานตนทน 2. อ านาจตอรองของผจดหา (Bargaining power of Suppliers จ านวนผขายหรอวตถดบทมอย ถามผขายนอยราย อ านาจตอรองของผขายจะสง มอทธพลเหนอผซอทงในดาน ราคา คณภาพและเงอนไขการซอขายอนๆ 3. อ านาจตอรองของลกคา (Bargaining Power of Customers) ถาภาวะการแขงขนมสง มการตดราคาเพอการแขงขน ลกคามอ านาจในการตอรอง ไดแก การซอปรมาณมาก มาตรฐานของสนคาไมแตกตางกน เปนตน 4. อปสรรคของสนคาทดแทน (Substitute Products) ถาผลตภณฑมสนคาทดแทนไดกจะเกดการแขงขนกน ดงนนจะตองพยายามสรางคณสมบตผลตภณฑใหม ๆ ทแตกตางเหนอกวาคแขงขน และสามารถตอบสนองความตองการของลกคาได 5. สภาพการแขงขนระหวางคแขงขน (Rivalry) ในตลาดเสรสวนใหญแขงขนดานราคา นวตกรรมของผลตภณฑ ความแตกตางของผลตภณฑ เพราะเกดไดตลอดเวลา

ผจดหา (Suppliers)

ธรกจ ผซอ/ ลกคา (Buyers)

สนคาทดแทน (Substitution)

อ านาจตอรอง อ านาจตอรอง

ผเขาใหม (New entrants)

118

แผนภาพความสมพนธของ สภาพแวดลอมทวไปทางธรกจ สภาพแวดลอมทวไป การวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน (Internal Analysis ) การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในเปนการวเคราะหจดแขง (Strengths) และจดออน (Weaknesses) เพอพจารณาวาการด าเนนงานดานแรงงานในอดตทผานมาวามจดแขงและจดออน อะไรบาง และประเดนใดมอทธพลตอการด าเนนงาน การวเคราะหจ าแนกได 2 แนวทาง ดงน 1. การวเคราะห Value Chain เปนกรอบความคดทจะศกษาจดแขงจดออนขององคการจะเปนประโยชนตอแนวคดอยางมระบบ เพราะชวยบอกจดมงหมายทางเศรษฐกจพนฐานขององคการ วาคอการสรางคณคา (วดจากรายไดของบรษท) โดยผบรหารแบงกจกรรมแยกตามมลคาเพมขน การเขาใจและยอมรบกจกรรมเหลานนวามคณคาอยางไรจะท าใหเหนความสามารถของบรษทและสะทอนจดแขงจดออน โดยแบงเปนกจกรรม 2 ประเภทใหญ ๆ คอ กจกรรมพนฐาน ( Primary Activities ) และ กจกรรมสนบสนน (Support Activities) 2. การวเคราะหจากหนาททางธรกจ (Business Function) จดแขงและจดออนขององคการอาจวเคราะหไดจากหนาทตาง ๆ อาทเชน การตลาด การปฏบตการ การบรหารทรพยากรมนษย การบรหารการเงน การบรหารหรอการจดการ และ การวจยและการ นอกจากนอาจพจารณาประเดนอน ๆ ประกอบอกดวย อาทเชน วฒนธรรมองคการ ภาวะผน า และความมชอเสยง เปนตน

สภาพแวดลอม ระดบสากล (global)

สงคมและวฒนธรรม (sociocultural)

การเมองและกฎหมาย (politics & law)

เทคโนโลย

(technology)

เศรษฐกจ (economics)

ประชากรศาสตร (demographic)

สภาพแวดลอม เชงแขงขน (competitive Environment) - ผเขาใหม - ผซอ - ผจดหา - สนคาทดแทน - การแขงขน

119

4. การก าหนดยทธศาสตรขององคกร การก าหนดยทธศาสตรเปนการบงชถงวธการทจะน าไปสวตถประสงคขององคการ การจ าแนก

ประเภทยทธศาสตร ท าได 3 ประเภทตามระดบองคการ ไดแก 1. ยทธศาสตรระดบองคกร (Corporate level Strategy) หมายถง ยทธศาสตรทตอบสนอง วตถประสงค หลกในภาพรวมขององคกรหรอเปนยทธศาสตรระดบนโยบาย (Policy Level Strategy) ทตอบสนองแผนงานขององคกร 2. ยทธศาสตรระดบธรกจ (Business level Strategy) หมายถงยทธศาสตรทตอบสนอง วตถประสงค หลกในกจการแตละประเภทของผลตภณฑหรอบรการ หรอเปนยทธศาสตรระดบ องคการทตอบสนองวตถประสงคหลกของโครงการ (Project-Level Strategy) 3. ยทธศาสตรระดบหนาท (Functional level Strategy) หมายถงยทธศาสตรทตอบสนองวตถประสงคหลกของหนาททตองปฏบตในกระบวนการท างาน ในแตละกจการ หรอเปนยทธศาสตรระดบกจกรรม (Activity) ทตอบสนองผลผลตหลกทเกดจากกระบวนการท างาน เครองมอวเคราะหประเมนยทธศาสตรเปนกลม (Portfolio Analysis Tools) ประกอบดวย

1. BCG (Boston Consulting Group) ชวยระบความสมพนธระหวางความดงดดใจ หรอความสามารถในการแขงขนและอตราการเตบโตทาง

2. GE – Model บรษท GE ไดน าตวแบบการวเคราะหความนาสนใจของตลาดและสถานะความแขงแกรงขององคกร (Market Attractiveness – Business Strengths Matrix) มาใชใน การวเคราะห GE Model ใหความสนใจในรายละเอยดของการวเคราะหมากกวาพจารณาเพยงอตราความเจรญเตบโตของ อตสาหกรรมและสวนแบงตลาด 5. การก าหนดแผน

การวางแผนยทธศาสตรขนสดทายคอ การก าหนดแผนงานขององคการ พจารณาจดสรรทรพยากรทางการบรหารใหแตละธรกจอยางเหมาะสมตาม โดยใชการพจารณาจากความเตบโตของกลมธรกจดวยการวเคราะห BCG หรอ GE และก าหนดแผนงานในการลงมอปฏบตวาตองการใหท าอยางไร แผนยทธศาสตรจะชวยชแนวทางการปฏบตงานของแตละระดบหนาทงานใหมงสเปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตร ทก าหนดไวในการปฏบต ผบรหารตองใหความสนใจตอการวางแผนยทธศาสตร ทสมพนธกบการวางแผนเชงปฏบตการ โดยจดหาขอมล และการใหค าแนะน าตอความรบผดชอบในหนาทงานตางๆ ตลอดจนดแลผลลพธจากการวางแผน เพราะถาท าไดเหมาะสม การวางแผนยทธศาสตรจะกลายเปนพมพเขยว (blueprint) ในการปฏบตงานใหกบทกระดบในองคการ 6. การลงมอปฏบตตามยทธศาสตร

การปฏบตตามยทธศาสตรเปนการแปรสภาพจากยทธศาสตรมาสการปฏบตจรงและผลลพธทจะเกดขนซงตองใชหลกการบรหาร (PODC) มาชวยในการปฏบตงาน โดยสวนใหญนยมพจารณาจากแบบจ าลองของ Mckinsey ทเรยกวา 7S-model ซงประกอบดวย

120

แผนภาพจ าลอง 7s – model ของ Mckinsey

Strategy Structure

Skill Shared value System

Staff Style

6.1 โครงสราง (structure) หมายถง หนาทอ านาจและความรบผดชอบ การรวม กลมงาน ขอบขายการปฏบตงาน สายการบงคบบญชา การรวมหรอการกระจายอ านาจ และกลไกการประสานงาน 6.2 ระบบ (system) เปนระบบภายในองคกร ซงมผลตอการปฏบตงานครอบคลมทงระบบขอมล ระบบการท างาน และระบบการสอสาร 6.3 คณคา หรอวฒนธรรมรวม (shared value) เปนขนบประเพณภายในองคการทรวมถงความเชอ คานยม ทศนคต และคณคาทเกดขน ซงจะมทศทางอยางไรขนอยกบผบรหารจะใชการบรหารใหเกดความส านกดานวฒนธรรมรวมแบบใด 6.4 รปแบบการบรหาร (style) ผบรหารเปนผน าทตองมวสยทศน นวตกรรม และมภาวะผน า ซงอาจมหลายรปแบบ เชน มงเนนงาน มงเนนความสมพนธระหวางบคคล มงเนนการลงโทษ หรอการใหรางวล มงเนนการมสวนรวม หรอมงเนนการมอบอ านาจ เปนตน 6.5 พนกงาน (staff) เปนทรพยากรการบรหารทส าคญทสดขององคการ การ จงใจและสรางความรสกรวมจะกอใหเกดประโยชนตอการวางแผนยทธศาสตรมากทสด

6.6 ทกษะ (skill) เปนความช านาญทฝกฝนเกดเปนความเขาใจและท าไดเชยวชาญ มความหมาย รวมถงทกษะขององคการและสมาชกในองคการ

6.7 ยทธศาสตร (strategy) เปนสงทจะสรางใหเกดการไดเปรยบเหนอกวาคแขงขน โดยควรเปนยทธศาสตรแบบยงยน (sustainable) คอใชไดจรงมความตอเนอง และใชไดตลอดไป 7. การประเมนผลและตดตามแกไข

การประเมนผลและตดตามแกไข ถอเปนการควบคมเชงยทธศาสตร (strategic control) เพอใหการวางแผนและวธปฏบตทท านนมงไปสทศทาง เปาหมายทถกตองชดเจน ในการประเมนผล หรอควบคมควรเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมและรบทราบแนวทางเพอความเขาใจมการยอมรบ และเกดการประสานงานทด โดยอาศยหลกการของการควบคม และการตรวจสอบยทธศาสตร (strategic audit) จะท าใหเกดการประเมนผลอนเปนทยอมรบและมประโยชน เชน ระบบ PBMS (Performance Based Management System) เปนตน และชวยใหเกดพฒนาการ ตอเนองทมประโยชนตอการบรหารและการวางแผนเชงยทธศาสตรในครงตอไป

121

สรป การวางแผนยทธศาสตร นบวาเปนกระบวนการส าคญในการบรหารงานขององคการ ท าใหผบรหารสามารถมองเหนภาพรวม และขอบเขตของการท างานไดอยางกวางขวาง และชดเจนเปนรปธรรมมากขน ดงนน ผบรหารในองคการจะตองน าแนวความคดของแผนยทธศาสตรในการบรหารมาประยกตใชโดยเนนใหทกคนมสวนรวมในการวางแผนยทธศาสตร กจะชวยสรางความเขาใจรวมกนระหวางสมาชกขององคการเขาใจในวสยทศน วตถประสงค และทศทางทแนนอนขององคการ ไมกอใหเกดความสบสนหรอความขดแยงในการท างาน ท าใหเกดการประสานงาน และบรณาการทางดานความคด และน าไปสการน าแผนไปปฏบตใหบรรลผลส าเรจรวมกน หรอกลาวไดวา การวางแผนยทธศาสตรเปนเครองมอส าคญ ทท าใหองคการสามารถบรรลเปาหมาย และวตถประสงคทตองการอยางมประสทธภาพ บรรณานกรม บณฑตศกษา สาขาวชาวทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2545). การวางแผนกลยทธ

และการควบคม. พมพครงท 2. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ประชม รอดประเสรฐ. (2539). นโยบายและการวางแผน: หลกการและทฤษฏ. กรงเทพฯ : ส านกพมพเนต

กลการพมพ. พวงรตน เกษรแพทย. (2543). การวางแผนกลยทธส าหรบนกการศกษา. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. มลลกา ตนสอน. (2544). กลยทธธรกจ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ธระปอมวรรณกรรม. วฒนา วงศเกยรตรตน และคณะ. (2537). การวางแผนกลยทธ: ศลปะการก าหนดองคกรสความเปนเลศ.

กรงเทพฯ: บรษทซเอดยเคชนจ ากด. ศรวรรณ เสรรตน. (2542). การบรหารเชงกลยทธและกรณศกษา. กรงเทพฯ : ธระฟลมและไซเทกซ จ ากด. สมฤด บญตานนทและเบญจมาศ อ าพนธ. (2544). การจดท าแผนธรกจ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ:

ธระปอมวรรณกรรม. สมยศ นาวการ. (2544). การบรหารเชงกลยทธ. กรงเทพมหานคร: หจก.โรงพมพอกษรไทย. เสาวนตย ชยมสก. (2545). การจดท าแผนยทธศาสตรระดบสถานศกษา. กรงเทพฯ: บรษทบคพอยท จก. สรสวด ราชกลชย. (2546). การวางแผนและการควบคมทางการบรหาร. กรงเทพฯ : บรษทธนาเพชร

แอนด กราฟฟค จ ากด. Daft, Richard L.(1997) Management. 4th ed. Texas: The Dryden Press, John A . Pearce II and Richard B. Robinson. Jr. (2003). Strategic Management :

Formulation, Implementation, and Control. McGraw-Hill. Robert A. Pitts and David Lei. (2002). Strategic Management: Building and Sustaining

Competitive Advantage. Thomson-South-Western. Thompson, Arthur A. Jr., and Strickland III, A.J.(1992) Strategic Management : Concepts

and Cases. 6th ed. Homewood, Illinois: Irwin. Weihrich, Heinz, and Koontz, Harold.(1993). Management: A Global Perspective.

122

แนวคดการตลาดศรทธา และการประยกตใชทางการตลาด Faith Marketing concept and marketing applied ผวจย อาจารยเพลนพรรณ โชตพงษ บทคดยอ

โลกยคปจจบนแคบลง เปนค ากลาวทพบบอยเปนอยางยง ทงนเปนอทธพลจากการสอสารททนสมย การรบรขอมลของผบรโภคจากสอตางๆ สามารถท าไดอยางรวดเรว เหลานเอง เปนองคประกอบในการทผบรโภคไดมการรบรถงผลตภณฑใหมๆ ทมมากมายในทองตลาด ซงผบรโภคสามารถเลอกซอเลอกใชผลตภณฑใหมไดตลอดเวลา เปนสาเหตแหงการทผบรโภค มความจงรกภกด ตอตรายหอ (Brand Loyalty) นอยลง ดงนนหนาทของนกการตลาดในปจจบนจงมใชเพยงแคขายสนคาทตนรบผดชอบอยเทานน หากแตยงตองท าหนาทในการใหค าปรกษาตอผบรโภคอกดวย เพอสรางความประทบใจ และความจงรกภกดตอแบรนด บทบาททางการตลาดในปจจบน มความส าคญสงมาก ตอตวผลตภณฑ การเลอกใชเครองมอทางการตลาดจงเปนสวนประกอบหนงในการทจะท าใหผลตภณฑใดๆ สามารถประสบความส าเรจ และไดรบความไววางใจจากผบรโภค ไดรบการยอมรบ จนกลายเปนความเชอมน ไปจนถงสามารถสรางความศรทธาใหแกผบรโภคไดในทสด ความส าคญ : ศรทธา/ความจงรกภกด/การสรางความสมพนธ

Abstract “The world is getting smaller”, one of the popular world because of the high quality communication. It also makes people knowing the product rapidly but it is overrated meaning. The people won’t believe the advertisement so the brand isn’t been the brand loyalty by them. The marketing must show the brand to make the brand loyalty. Finally, the success point of the brand loyalty is the faith so the faith marketing is the successful to complete the business. บทน า

การตลาดในแตละยค แตละสมย จะมพฒนาการทแตกตางกนออกไป โดยในยคแรกๆทเกดการผลตสนคาในเชงอตสาหกรรม คแขงในการผลตนอยรายความตองการผบรโภคจะมสงกวาการผลต ตวผลตภณฑจะเปนศนยกลางของทงหมด มอทธพลเหนอผบรโภคอยางชดเจน ตวอยางเชน ผงซกฟอก ยาสระผม ทมวางจ าหนาย เพยงไมกยหอในอดต การก าหนดความตองการของตลาดขนอยกบผประกอบการโดยสนเชง กลยทธการตลาดจงคดจากสวนประสมทางการตลาด 4P’s แบบ ไมตองนกถงกลยทธอนใดใหยงยาก เรยกวา ยคเจาของผลตภณฑเปนใหญ ผลตอะไรมาขอแคท าใหกลมเปาหมายรวาคออะไร ใชประโยชนอยางไร มโอกาสขายไดหมด

123

ตอมา เปนยคทการแขงขนเรมสงขน ผลตภณฑมผประกอบการเขามาท าการผลตจ านวนมากขน ลกคามทางเลอกมากมาย การชวงชงลกคาเรมเกดขน ลกคาจงกลายมาเปนศนยกลางแทน กลยทธทคดจากสวนประสมการตลาดทแสนจะเกาแกอยาง 4P คงไมเพยงพอ การคดกลยทธทมงไปยงลกคาจงมมากขน เชนการท า CRM (Customer Relationship Management) หรอการน าเรองของ Service Mind มาใช เปนตน เพอรกษาฐานลกคาเกา และชวงชงฐานลกคาใหม ในยคนแหละทเรยกวา “ลกคาคอพระเจา” และการมงตอบสนองทลกคากไดกลายเปนนโยบายหลกของหลายๆองคกร จาก 4P จงตองกลายเปน 7P คอของเดมทม 4 ไดแก ผลตภณฑ (Product) ราคา (Price) ชองทางการจดจ าหนาย (Place) และการสงเสรมการตลาด (Promotion) บวกของใหมเขาไปอก 3 คอ บคลากร (People) ลกษณะทางกายภาพ (Physical) และ กระบวนการ (Process) เรยกวาพยายามตอบสนองความตองการใหกบลกคาอยางเตมท

ยคทผานๆ มาเนนทตวธรกจเปนหลก สงคมแทบทกสงคมตางกตองพงพาธรกจการคาเปนหลก แตในยคปจจบนกลบมมมมองทเปลยนไป ดวยเทคโนโลยการสอสารแบบล าสมยเขามามบทบาทอยางมาก สงคมจงเรมมอทธพลคอนขางมากตอโลกของธรกจ ดงนนทกธรกจการคาตางตองยอนกลบไปทการตอบสนองตอสงคม ความเปนเลศในตวคณสมบตของสนคาไมไดเปนสงยนยนวาคณจะชนะอกตอไป แตกลบกลายเปนความรก และความศรทธาทธรกจสรางใหกบสงคมตางหากทจะมอทธพลตอการเลอกใชสนคาของธรกจนนๆ ฉะนนกลยทธเพอสรางการยอมรบจากสงคมจงกลายเปนกลยทธหลกทมความจ าเปนอยางมากในยคปจจบน เชน การน า CSR (Corporate Social Responsibility) มาใช หรอ แนวรกสงแวดลอมตางๆ เปนตน ดงนน จงจ าเปนทเราจะตองทราบถงการทจะด าเนนกลยทธเพอใหเกดความศรทธาในการตลาด ซงสงผลตอการด าเนนธรกจในปจจบนเปนอยางมาก เนองจากในปจจบนผบรโภคมทางเลอกในการบรโภคส นคาหรอบรการมากมาย การแขงขนในตลาดมสงมาก การตดสนใจทางการตลาดมเวลาจ ากดมาก ความศรทธาตอสนคาใดกตามท าใหเกดความไดเปรยบอยางมากมาย ขอเสนอมมมองเบองตนของการสรางความศรทธาทางการตลาด

การตลาดแบบศรทธา ถอวาเปนสดยอดการตลาด ทเจาของสนคาและบรการอยากกาวไปใหถง เพราะยงกวาอารมณความรสก หรอ Emotional Marketing แตเปนเครองยดเหนยวทางจตใจ ซงเปนระดบลกทนกการตลาดสวนใหญอยากไปใหถง

โดยเฉพาะอยางยงในยคทเศรษฐกจก าลงซบเซา คนไมอยากใชจาย ยกเวนสนคาทเกดจากแรงศรทธาอนเปนทยดเหนยวทางใจ ศรทธามารเกตตง ไมไดองเรองศาสนาอยางเดยว แตยงสามารถเกดขนไดกบบคคล อาจเปนดารา คนมชอเสยงในสงคม องคกร หรอสถานทกได อาท สถานททองเทยวสงเวชยนสถานทอนเดย ซงเปนคนนบถอศาสนาพทธศรทธา กสามารถโปรโมตแพกเกจสงเสรมการทองเทยวได หรอกรณนกรองเกาหล เรน กจดเปนศรทธามารเกตตงไดเชนกน อยางไรกตาม สงทเกยวกบศาสนากมกจะขยายวงเปนปรากฏการณไปไดกวางขวางและมากกวาสวนอน Faith Marketing ม 2 รปแบบ ไดแก

1. แบบยงยน มกเกดขนจากศรทธาลวนๆ เมอกลายเปนกระแสมกไมหลนหายไป ไมวาจะมแคมเปญการตลาดมาชวยผลกดน ขบเคลอนหรอไมกตาม แตมนกยงมการบอกตอแบบปากตอปาก (Buzz Word) ดวยความรก ความศรทธา ซงจดเปนพลงขบเคลอนโดยธรรมชาต และเมอมจงหวะ วาระโอกาส และมการจดพล (Tipping Point) มนจะบมขนมาทนท

124

2. แบบแฟชน เนองจากเปนกระแสทเกดขนจากแรงขบเคลอน มกระบวนการผลกดนท าใหเกดขน เมอกระบวนการหายไป อาจเนองมาจากงบประมาณลดลง หรอขาดแรงอดทางการตลาดทางดาน Buzz Word กจะสงผลใหกระแสโดยตรงหายไป หรอลดฮวบลงทนท มมมองเชงจตวทยา (Psychological) ความจงรกภกดในตราสนคา คอตราสนคาทท าใหผบรโภคมทศนคตทด และผกพนดวยเปนอยางมาก ซงทศนคตทดตอตราสนคานนเกดจาก 3 สวน ทส าคญกลาวคอ ความเชอมน (Confidence) ผบรโภคจะมทศนคตทดตอตราสนคาเมอเกดความเชอมนในตราสนคานน ในสถานการณทผบรโภคตองการซอสนคา ถาผบรโภคไมมความเชอมนตราสนคาใดมากอนจะท าการคนหาขอมลเพอสรางความเชอมนกอนการตดสนใจซอและถาตราสนคาใดทสรางความเชอมนใหผบรโภคไดแลว ในครงตอไปเมอมความตองการสนคาจะไมเสยเวลาในการทจะตองไปคนหาขอมลตอไป การเขาไปอยกลางใจผบรโภค (Centrality) ความภกดในตราสนคาเกดจากการท ตราสนคาสามารถเชอมโยงกบระบบความเชอของผบรโภคไดและท าใหผบรโภคเชอและประทบตราสนคานนไวในใจ เชนการน าความเชอเกยวกบ “พลงงานจากหน” วาสามารถน าพาชวตของผครอบครองใหมความโชคด เจรญรงเรอง หรอพบเจอความรกทราบรน กจะท าใหผบรโภคทมความเชอมความจงรกภกดตอการใชสนคา ความงายในการเขาถง (Accessibility) ความภกดในตราสนคาเกดขนเมอตราสนคานนมความงายในการเขาถงความคดของผบรโภค เชนเวลาทผบรโภคตองการยาทาแกทองอดทองเฟอของทารก กจะนกถง มหาหงค ซงเปนยาทาในต านาน ใชสบตอกนมานาน ตราสนคาใดทท าใหผบรโภคเกดความเชอมนเขามาอยในใจของผบรโภคไมจ าเปนตองใชเวลาหรอการลงทนในการคนหาขอมล โดยเมอมความตองการสนคา ผบรโภคจะเลอกตราทมทศนคตทด และเกดความภกดในตราสนคา

ความหมายของความจงรกภกดตอตราสนคา Aaker (1991) ความภกดตอตราสนคาเปนสงทแสดงถงความยดมนทผบรโภคมตอตราสนคา ความภกดตอตราสนคาเปนองคประกอบของคณคาของตราสนคา (Brand Equity) ทส าคญทสดของ คณคาตราสนคา เพราะหากผบรโภคไมเหนความแตกตางของสนคาแตละตรา กจะเปนเหตผลใหผบรโภคตดสนใจเลอกซอตามสนคาอน แตถาผบรโภคมความภกดตอตามสนคาในระดบสงผบรโภคกจะมการซอสนคาอยางตอเนอง และเกดการซอซ าอยางเหนไดชด ซงสามารถลดตนทนทางการตลาดใหกบตราสนคานนๆ อกทงยงเปนการชวยปกปองตราสนคานนตอภยคกคามดานคแขงขนอกดวย อนจะเปนสงสะทอนใหเหนถงศกยภาพทางการตลาดของตราสนคานนๆ นอกจากน ความภกดตอตราสนคาหรอความภกดตอแบรนด (Brand Loyalty) นน เปนสงส าคญยง เพราะการทลกคามความภกดสงตอสนคาแบรนดใดแบรนดหนง หมายถงโอกาสในการขยายตลาดของแบรนดนน ใหกวางขวางมากขน ซงแททจรงแลวความภกดตอตราสนคาของลกคานนแบงออกไดเปนกลมหลกๆ 4 กลมไดแก

กลมท 1 กลมผทไมใชลกคา เปนกลมทใชสนคาของแบรนดคแขง หรอไมไดใชสนคาในรปแบบทบรษทเสนอเขาสตลาด

125

กลมท 2 กลมทออนไหวตอราคา เปนกลมทมความภกดตอแบรนดในระดบต า ยดเรองของราคาเปนเหตจงใจในการตดสนใจซอสนคา และลกคากลมนพรอมทจะเปลยนไปใชสนคาแบรนดอนทนท เมอเปรยบเทยบราคาแลวของคแขงเหมาะสมกวา

กลมท 3 กลมทใชสองหรอสามแบรนด หากสนคาทบรษทวางขายในทองตลาดไมโดดเดน หรอแตกตางจากคแขง ลกคาบางกลมอาจมความภกดตอสนคาสองถงสามแบรนดในเวลาเดยวกน และพรอมทจะเปลยนแบรนด โดยลกคากลมนไมยดตดกบแบรนดใดอยางเฉพาะเจาะจง

กลมท 4 กลมทหนกแนนมนคงตอแบรนด ลกคากลมนเปนสงทหมายปองของเจาของสนคา เพราะลกคายดตดแบรนด โดยมความรสกวาแบรนดนน เปนเสมอนเพอนคนสนท ซงในกรณทลกคาทมความหนกแนนมนคงตอแบรนดนนมกซอสนคาเพยงแบรนดเดยว ไมลงเลใจทจะซอแบรนดนนๆ และเกดกา รซอซ าๆ อยางตอเนอง เชนกลมลกคาของรถเบนซ มกปฏเสธทจะใชแบรนดอน โดยเฉพาะเจาะจงไปท เบนซเทานน ซงการทบรษทสามารถสรางความภกดตอแบรนดในระดบนนได ไมใชเรองงาย ตองอาศยทงเวลา ความเขาใจ ทศนคต และมการสรางความสมพนธทดกบลกคาอยางตอเนอง

ทงนการท าใหความจงรกภกดตอตราสนคา มพลงจนเปนการสรางความผกพนทางจตใจ จนกลายเปนทยดเหนยวทางจตใจได แบรนดนนๆ กจะเหมอนมสาวก ซงไมวาแบรนดนนๆ จะผลตอะไรออกมา หรอจะพดอะไร จะดหรอไมด กสามารถขายได และทส าคญคอแบรนดจะไมมวนตาม หรอเสอมความนยมลงงายๆ ดงนนการสราง Brand Loyalty และท าอยางตอเนองจะสามารถสงผลรนแรงไดมากอยางนาเหลอเชอ นนคอไมเพยงแคนยม ชนชอบ แตถงขนภกด ความส าคญของการบรหารลกคาสมพนธ ชนจตต แจงเจนกจ (2546) กลาวถงความส าคญของการบรหารลกคาสมพนธม 4 ประการ ไดแก

1. สรางความสมพนธกบลกคาผบรโภคหรอคนกลางในชองทางการตลาดแตละราย (Customized) อยางเปนกนเอง (Personalized)

2. การบรหารลกคาสมพนธอาจจะยงไมไดเพมยอดในทนท หากแตผลลพธในรปของยอดขาย จะเกดขนในระยะยาวจากการทลกคารสกประทบใจ มความเขาใจและการรบรทด ดงนนสงทไดรบจากการบรหารลกคาสมพนธ คอการผกสมพนธกบลกคาอยางตอเนองในระยะยาว (Long-time Relationship)

3. บรษทและลกคาไดประโยชนจากการบรหารลกคาสมพนธทงสองฝาย (Win-Win strategy) 4. ชวยใหเกดการสอสารแบบสองทาง (Two-way communication)

การน าศรทธามารเกตตงมาประยกตใชทางการตลาด กรณของการใชแรงฟเวอรของ “เรน” นกรองดงจากกมจ มาท าตลาด เปนกรณศกษาของกระแส

ศรทธามารเกตตง หนทเบต เปนอกกรณหนงทขยายผลความนยมขนจากความเชอเชนกน นกสะสมบางคนตางเรยกกนวา

แฟชนแหงศรทธา ไดเกดขนแบบปากตอปาก และพฒนาเปนธรกจการผลตทมมลคามหาศาล

126

บรรณานกรม ชาญ รงเรองเดชวฒนา. 2549. ถนน....วทย. กรงเทพมหานคร: บรษท ซน อารต จ ากด. วทวส ชยปาณ. 2549. สรางแบรนดอยางสรางสรรค Creative brand. กรงเทพมหานคร: มตชน. กตต สรพลลภ (2542). “การสรางคณคาใหตรายหอ” วารสารบรหารธรกจ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กงรก องคะวต. (2542). “บรหารแบรนดอยางไรใหอยทนนานขามยค” วารสารนเทศศาสตร.มหาวทยาลยรงสต. สออเลกทรอนกส http://nanosoft.co.th/maktip74.htm https://blog.eduzones.com/poonpreecha/90679

127

ปจจยแหงความส าเรจในการเปนผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอม : SMEs กรณศกษาในจงหวดนครศรธรรมราช The Key Success Factors in Small and Medium Enterprise: SMEs of Case study Nakhon Si Thammarat Province ผวจย พรญา กณฑบตร สาขาวชา ธรกจคาปลก มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช บทคดยอ บทความวชาการ เรอง ปจจยแหงความส าเรจในการเปนผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอม : SMEs นมวตถประสงคเพอศกษาปจจยแหงความส าเรจของผประกอบการธรกจ SMEs ในจงหวดนครศรธรรมราช โดยการศกษาครงนไดมการลงพนทสมภาษณผประกอบการธรกจ SMEs โดยการสมสมภาษณขอมลเชงลก จ านวน 5 รายเพอเปนแนวทางทจะน าความส าเรจมาสผประกอบธรกจ SMEs จากการสมภาษณผประกอบธรกจในกรณดงกลาวพบวา ควรมแนวทางในการประกอบธรกจ SMEs ใหประสบความส าเรจดงน 1) การเลอกธรกจ 2) การมแผนงาน 3) การมจดมงหมายทด 4) การเลอกท าเลทตง 5) การมวสยทศนทกวางไกล 6) การสรางพนธมตรทางการคา 7) การมมนษยสมพนธทด 8) คณภาพของสนคาหรอบรการ 9) การจดการแหลงการเงน 10) มการจดท าระบบบญช 11) การก าหนดกลมลกคาเปาหมายชดเจน 12) การมเครดตเปนทนาเชอถอ 13) ประสบการณในการท างาน 14) ความร ความสามารถ 15) ตอบสนองใหตรงตอรสนยมของลกคา 16) การแยกรายรบรายจาย 17) มหลกการจดการงานทมประสทธภาพ 18) มการสงการทมความยดหยน ค าส าคญ : ธรกจขนาดกลางและขนาดยอม , ความส าเรจสองคกร Abstract This paper titled Key Success Factors in Small and Medium Enterprise : SMEs has the objective is to present the key success factors in small and medium enterprise : SMEs of case study Nakhon Si Thammarat Province. The writer took field trip to in depth interview 5 local entrepreneurs, SMEs for being guideline bringing success to the entrepreneurial SMEs.

From entrepreneurs’ in depth interviews in this case study. The entrepreneurs should set guideline for successful working as followings: 1) Business Selection 2) Planing 3) Good Aim 4) Location selection 5) Having a far-reaching vision 6) Creating alliances. 7) the availability of human relationships 8) the quality of the product or 9) management of financial resources 10) Having prepared accounts 11) Defining target audiences 12) The availability of reliable credit 13) Experience. working 14) Knowledge, capacity 15) Responding to the clients’ tastes 16) Deviding income and expenses 17) The effective principles 18) Flexible order. Keywords : Small and Medium Enterprise, Success to the Enterprise

128

บทน า ความซบซอนของการท าธรกจในยคโลกไรพรมแดน ความร ความเขาใจ วธคด เทคนค รวมไปถง

วธการ ซงสงเหลานเปนปจจยส าคญในการน าใหธรกจไมวาจะเปนธรกจขนาดกลางหรอขนาดยอม: SMEs ประสบผลส าเรจไดมากขน การท าธรกจใหเกดผลลพธทด องคกรธรกจควรมแนวทางในการด าเนนธรกจ เนองจากการท าธรกจเปรยบดงเหรยญหนงเหรยญทมสองดาน เหรยญดานทหนง คอ การประกอบธรกจพงแสวงหาผลก าไรในการประกอบการเพอความอยรอดของผทมสวนเกยวของ สวนเหรยญดานทสอง คอ สงทพงน ามาเพอเสนอและสนองตอบใหตรงตอความตองการของกลมคนในสงคมโดยอยบนพนฐานความพงพอใจสงสดของผบรโภค แตการท าธรกจใหส าเรจไดนนจ าเปนตองอาศยปจจยหลายดาน ผบรหารควรมวสยทศนทกวางไกล มความคดทสรางสรรค กลาคดและกลาตดสนใจในสงทพจารณาดแลวพรอมมวธการลงมอท าอยางเปนระบบ เพอน าไปสรางเสรมศกยภาพใหเกดความไดเปรยบทางการแขงขน

ฉะนนการบรหารจดการธรกจจงเปนสงทตองขบคด ตองแกปญหาและพฒนาอยตลอดเวลาเพอลดภาวะความเสยงและน ามาซงความอยรอดไดนน ผประกอบการธรกจ SMEs จ าเปนจะตองศกษา เรยนรปจจยแหงความส าเรจของผทส าเรจเพอเปนแนวทางในการด าเนนธรกจ อนจะน าความส าเรจมาสองคกร บทความนจะไดน าเสนอปจจยแหงความส าเรจในการด าเนนธรกจโดยการศกษาแนวทางจากผประกอบการธรกจ SMEs ในจงหวดนครศรธรรมราช เปนจ านวน 5 รายซงเปนกจการประเภทคาปลก คาสง การผลตและการบรการ ซงวธการศกษานนไดทบทวน แนวคด ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของธรกจ SMEs เพอน ามาเปนแนวทางในการตงค าถามในการสมภาษณผประกอบการธรกจ SMEs ในจงหวดนครศรธรรมราช อนเปนพนทสวนภมภาคทผเขยนอยอาศยเพอการพฒนาทองถนใหเจรญกาวหนาในการน าแนวทางทจะประสบความส าเรจมาสองคกรธรกจ SMEs เปนตน ปจจยแหงความส าเรจในองคกร

ปจจยแหงความส าเรจเปนเสมอนเครองมอหรอวธการแยกแยะและวเคราะหปจจยส าคญทจะเรงด าเนนการใหดทสดเพอการบรรลเปาหมายการประกอบการทเหนอกวาในกลมอตสาหกรรมนนๆ โดยแมคแคนซย (Makinsey) ไดแนวคดการใชปจจยแหงความส าเรจ มาจากหลงจากการท าสงคราม แมคคนซยไดวเคราะหการเตบโตของการวางแผนธรกจ (Business Panning) ในชวงศตวรรษท 1990 และเหนวาปจจยแหงความส าเรจเปนเครองมออนหนงของผบรหารในการจดล าดบความส าคญแลว ยงเปนเครองมอในการตรวจสอบความแขงแกรงขององคกรในการบรรลเปาหมายทส าคญ (สดาพร สวรรณวงษ, 2556)

ธรกจขนาดเลกมโอกาสในการเกดความส าเรจไดมากเพราะเนองจากมคนงานไมมาก โครงสรางขององคกรเรยบงาย ท าใหตดสนใจไดงายและรวดเรว การเสนอสนคาหรอบรการทถกใจลกคาเฉพาะราย ท าไดอยางทวถง เพราะธรกจขนาดเลกมลกคานอยราย มกมลกคาประจ าจงบรการไดอยางทวถงและคนเคยกนมการซอซ าบอยครง การลงทนไมมากท าใหสนคาทนสมย ปรบปรงไดบอยครง ออกสนคารนใหมอยเสมอ ยอมถกใจลกคาและผประกอบการจะไดรบผลก าไรเปนของตนเองทงหมด ท าใหมานะตงใจท างานดวยความทมเทเอาใจใสลกคาอยางเตมทมการตดตอสอสารสนเขาใจงาย การถายทอดค าสงจากผประกอบการมายงพนกงานท าไดรวดเรว แกไขไดงายและชดเจน ฉบไว (สมคด บางโม, 2555)

ปณฑรกา สคนธสงห (2557) ท าการศกษา “ปจจยทสงผลตอความส าเรจของกลมอาชพ : กรณศกษากลมอาชพผลตภณฑจากผาในเขตจงหวดเพชรบรณ ซงการวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลส าเรจและเพอศกษาปญหาและความตองการของกลมอาชพผลตภณฑจากผาในเขตจงหวดเพชรบรณ ซงประชากรทใชในการศกษาคอผประกอบการ OTOP จงหวดเพชรบรณทลงทะเบยนเปนผผลต

129

ผประกอบการ OTOP ในป 2555 ประเภทผาและเครองแตงกาย จ านวน 52 ราย เกบขอมลรวบรวมแบบการใชแบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยการใช สถตคารอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอการส าเรจกลมอาชพผลตภณฑจากผาในเขตจงหวดเพชรบรณ สามารถแบงไดเปน 2 ปจจย ไดแกปจจยภายใน ประกอบดวย สนคาของกลมมคณภาพและสวยงามตรงตอความตองการของลกคา สมาชกมความรทกษะและความสามารถดานการผลต กลมมการพฒนาดานตางๆอยางสม าเสมอ กลมมความพรอมดานเครองมอเครองจกรส าหรบการผลต กลมมการแตงตง ประธานทมความรความสามารถทเหมาะสม ผน ากลมสามารถสรางความสามคคใหเกดขนในกลม กลมมการจดหาเงนทนทงภายในและภายนอก กลมมการผลตทมคณภาพและมาตรฐาน และปจจยภายนอกประกอบไปดวย หนวยงานภาครฐมการสนบสนนเรองงบประมาณแกกลมอาชพ หนวยงานภาครฐมการสนบสนนชองทางดานการจดจ าหนายและมการสนบสนนเรองวสดอปกรณเครองจกรหรอปจจยการผลตตอกลมอาชพและจงหวดมการก าหนดยทธศาสตรการด าเนนงานทใหความส าคญและสนบสนนงานของกลมอาชพ

ชตมา หวงเบญหมดและ ธนชชา บนดเหลม (2557) ไดศกษา “ปจจยแหงความส าเรจของการประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs)ในอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา โดยมวตถประสงคเพอศกษา 1) ความส าเรจของการประกอบการธรกจ SMEs ซงแบงออกเปน 3 ดานไดแก ดานความมนคง ดานการยอมรบนบถอ และดานการมชอเสยง 2) ปจจยธรกจ ทงปจจยภายในและปจจยภายนอกของธรกจ ไดแก ระบบบคลากร ระบบการเงน ระบบการตลาด ระบบการบรหารจดการ ระบบลกคา ระบบการแขงขน ระบบเศรษฐกจ ระบบการเมองและกฎหมาย และระบบเทคโนโลยทมความส าคญตอปจจยภายนอกของธรกจ SMEs ทมอทธพลตอความส าเรจของการประกอบการธรกจทจดทะเบยนกบส านกงานพฒนาธรกจการคาจงหวดสงขลา ประจ าป พ.ศ. 2550 จ านวน 1,030 กจการ โดยท าการสมตวอยางอยางงาย จ านวน 280 กจการ การวเคราะหขอมลดวยสถตพรรณนา (Descriptive statistics) และการถดถอยพหคณแบบมขนตอน (Stepwise multiple regression analysis) ผลการศกษาพบวา ปจจยภายในภาพรวมมความส าคญอยในระดบมาก (X = 3.81) พบวาบคลากรมความส าคญมากทสด ดานปจจยภายนอกภาพรวม

มความส าคญอยในระดบมาก (X = 3.89) พบวาระบบเทคโนโลยมความส าคญทสด ความส าเรจของการ

ประกอบการธรกจ SMEs ดานการยอมรบนบถออยในระดบมากทสด (X = 3.97) รองลงมาคอ ความมนคงของกจการ และการมชอเสยง ระบบการตลาด ระบบลกคา ระบบเทคโนโลย ระบบการเงน และระบบบคลากร สามารถพยากรณความส าเรจของการประกอบการธรกจ SMEs ดานความมนคง ดานการยอมรบนบถอ และดานมชอเสยงไดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001

สรปไดจากการทบทวน แนวคด ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของธรกจ SMEs จะประสบผลส าเรจไดผประกอบการจ าเปนตองมคณสมบตทงดานทเปนศลปและดานความรทเปนศาสตร เชนตองมแรงผลกดน มแรงจงใจในการท างาน เปนบคคลทมความกระตอรอรนและรบผดชอบงาน มสตปญญาด มความคดรเรมสรางสรรค มแนวคดในการปรบปรงเปลยนแปลงธรกจใหตรงตอความตองการของผบรโภค มขอมลททนสมยสอดคลองกบสภาวะปจจบนและมความสามารถในการคดวเคราะหอยางมเหตผล อกทงมมนษยสมพนธทด รจกเอาใจเขามาใสใจเรา จงจะรกษาลกคา พนกงาน ผจ าหนาย สนคา เจาหนและชมชน และผประกอบการตองมความสามารถในเรองของการตดตอสอสารทด ซงจะสงผลใหการประสานงานเกดประสทธภาพ ถกตองแมนย า รวมไปถงมความรวธการ เทคนค ความรทางธรกจทเราจะท า เรยกวามความรในศาสตรนนๆ ทเราจะท าเปนอยางด ลกซงหรอพสจน ทดลองในการปฏบตจรง เพอใหมความร ความเขาใจดานเทคนคตางๆ ซงเปนปจจยส าคญในการเปนผประกอบการธรกจ SMEs

130

ผประกอบการธรกจ SMEs ธรกจ SMEs คอธรกจขนาดกลางและขนาดยอม เปนค ายอมาจากภาษาองกฤษคอ Small and

Medium Enterprise : SMEs สวนค าทใชกนอยางเปนทางการของภาษาไทยคอ วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมลกษณะของกจการจะเปนประเภทกจการทผลตสนคา การใหบรการ กจการคาสง กจการคาปลก เมอพจารณาวากจการใดเปนกจการขนาดกลางและขนาดยอมจะพจารณาตามจ านวนการจางงาน จ านวนสนทรพยถาวร และจ านวนทนจดทะเบยน

ธรกจดานการผลต (Production) เปนกระบวนการน าปจจยน าเขา อนไดแก วตถดบ เครองมอ อปกรณ แรงงาน ทดน หรออนๆ เขามาสกระบวนการแปลงสภาพเพอใหเกดเปนผลผลตหรอสนคา อนมลกษณะทเปนตวตนจบตองได นบไดมองเหนคณภาพของผลตภณฑไดชดเจนอาทเชน ธรกจการเกษตร ธรกจจ าหนายวตถดบ ธรกจอสงหารมทรพย ธรกจรบเหมากอสราง ธรกจผลตสนคาส าเรจรป ธรกจคาสง คาปลก เปนตน ในกจการผลตสนคานน การจางคนงานไมเกน 200 คน สนทรพยถาวรไมเกน 200 ลานบาท และทนจดทะเบยนไมเกน 100 ลานบาท จดใหเปนธรกจขนาดกลาง สวนกจการทผลตสนคามการจางจ านวนคนงานไมเกน 50 คน สนทรพยถาวรไมเกน 50 ลานบาท ทนจดทะเบยนไมเกน 25 ลานบาท จดเปนธรกจขนาดยอม

ธรกจดานการบรการ (Services) หมายถงการด าเนนธรกจเกยวกบการบรการ เชน จดช าระคาบรการ(Counter Service) รบช าระคาน า คาไฟ คาโทรศพทและคาบรการอนๆ รานท าผม สถาบนเสรมความงามธรกจนวดและสปา รบท าพรบ. การประกนภย งานทะเบยนรถ รบจดไฟแนนซ การขนสงสนคา เปนตน ธรกจบรการ เปนธรกจทไมมตวตนจบตองไมไดไมมสนคาคงคลง คณภาพของบรการจงออกมาในรปของความพงพอใจสงสดของลกคา ธรกจดานการใหบรการนนการจางคนงานไมเกน 200 คน สนทรพยถาวรไมเกน 200 ลานบาท และทนจดทะเบยนไมเกน 200 ลานบาท เปนธรกจขนาดกลางแตหากกจการประเภทบรการทมจ านวนการจางคนงานไมเกน 50 คน สนทรพยถาวรไมเกน 50 ลานบาท ทนจดทะเบยนไมเกน 25 ลานบาท จดเปนธรกจขนาดยอม

ธรกจดานคาสงคาปลก คอชองทางในการเขาถงกลมลกคาเปาหมายเพอน าสงสนคาหรอบรการใหกบผบรโภคคนสดทายหรอผทซอเพอท าการผลตเพอขายตอ ลกษณะของชองทางในการจดจ าหนาย อาทเชน คาขายตามรานคาทวๆไป คาปลก คาสงตามหางสรรพสนคาตางๆ และรานสะดวกซออนๆ เปนตน กจการคาสง การจางคนงานไมเกน 50 คน สนทรพยถาวรไมเกน 100 ลานบาท และทนจดทะเบยนไมเกน 50 ลานบาท เปนธรกจขนาดกลางและกจการคาสงทมการจางคนงานไมเกน 25 คน สนทรพยถาวรไมเกน 50 ลานบาท ทนจดทะเบยนไมเกน 25 ลานบาท จดเปนธรกจขนาดยอมสวนกจการคาปลก การจางคนงานไมเกน 30 คน สนทรพยถาวรไมเกน 60 ลานบาท และทนจดทะเบยนไมเกน 30 ลานบาท จดเปนธรกจขนาดกลาง สวนกจการคาปลกการจางจ านวนคนงานไมเกน 15 คน สนทรพยถาวรไมเกน 30 ลานบาท ทนจดทะเบยนไมเกน 10 ลานบาท จดเปนธรกจขนาดยอม

ธรกจ SMEs ถอเปนกลไกหลกในการเสรมสรางความกาวหนาทางเศรษฐกจของประเทศไทยโดยสรางรายไดและจางงานอกทงเปนเครองมอในการแกไขปญหาความยากจนรวมไปถงการสรางมลคาการสงออกโดยรวมของประเทศซงการกระจายตวของ SMEs สงผลใหเกดการกระจายกจกรรมทางเศรษฐกจไปสภมภาค อนจะกอใหเกดการพฒนาทางเศรษฐกจทงในสวนภมภาคและสวนประเทศใหเตบโต ในป 2556 พบวาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม : SMEs มจ านวนทงสน 2,763,997 ราย มอตราการขยายตวรอยละ 1.22 เมอเทยบกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในปทผานมาคดเปนสดสวนรอยละ 97.16 ของจ านวนวสาหกจทงประเทศโดยเปนจ านวนวสาหกจขนาดเลก (SE) มากทสด จ านวนทงสน 2,750,750 ราย

131

คดเปนสดสวนรอยละ 96.70 ของวสาหกจทงประเทศหรอคดเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทงประเทศโดยมลกษณะการกระจายตวอยในกลม ภาคการขายสง ขายปลก การซอมแซมยานยนตมากทสดจ านวน 1,198,062 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 99.30 ของวสาหกจรวมทงประเทศ รองลงมาอยในภาคการบรการ จ านวน 1,075,546 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 98.89 และอยในภาคการผลตจ านวน 477,142 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 86.75 ของวสาหกจทงประเทศ (ส านกงานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม, 2557)

SMEs จดเปนธรกจทใชเงนลงทนไมสงมากนก โครงสรางการผลตจงเนนการใชแรงงานเปนส าคญสงผลใหประชาชนมงานท ามากขน โดยดไดจากการจางงานในวสาหกจของไทยในป 2557 มการจางงานในทกกจการทกขนาดรวมทงสน 13,078,147 คน โดยเปนการจางงานในวสาหกจขนาดใหญ (LE) 2,575,949 คน และเปนการจางงานในวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) จ านวน 10,501,166 คน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 80.30 ของการจางงานรวมทงหมด โดยทวสาหกจขนาดเลก(SE) จะมสดสวนตอการจางงานรวมสงทสดถงรอยละ 72.83 และยงมสดสวนตอ SMEs สงทสดถงรอยละ 90.71 โดยทการจางงานของ SMEs มลกษณะการกระจายตวอยในกลมภาคการบรการมากทสดจ านวน 4,701,144 คน คดเปนสดสวนรอยละ 80.53 ของการจางงานภาคบรการทงประเทศขยายตวเพมขนรอยละ 4.01 เมอเทยบกบการจางงานในภาคบรการของ SMEs ในปทผานมา (ส านกงานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม,2558)

ในสวนของจงหวดนครศรธรรมราช ป พ.ศ. 2558 มจ านวนการจดทะเบยนการประกอบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมจ านวนทงหมด 458 ราย แบงเปนการจดทะเบยนในรปแบบบรษทจ ากดจ านวน 198 รายและรปแบบหางหนสวนจ ากดจ านวน 260 ราย และกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย ไดเปดเผยขอมลวานอกจากการเปดตวใหมของธรกจแลวนนยงมกจการธรกจ SMEs ปดตวลงทงหมด 147 ราย แยกเปนบรษทจ ากด จ านวน 41 ราย หางหนสวนจ ากด 105 ราย และหางหนสวนสามญนตบคคลจ านวน 1 ราย และ ณ ปจจบนมธรกจขนาดกลางและขนาดเลกคงอยรวมจ านวน 3,834 ราย แบงเปนจดตงในรปแบบบรษทจ ากดจ านวน 1,399 ราย รปแบบหางหนสวนจ ากดจ านวน 2,426 ราย และหางหนสวนสามญนตบคคล จ านวน 9 ราย จากการปดตวลงและการเปดตวใหมและการคงอยของธรกจ SMEs แสดงใหเหนวาการท าธรกจไมวาจะขนาดกลางหรอขนาดยอม มทงผประสบความส าเรจ มผทอยรอดและมทงผทท าแลวเกดปญหาทตองคดวามนเกดปญหาอะไรขนอยางไรและตองแกไขปญหาในธรกจอยางไรเพอใหธรกจนนอยได อกทงการท าธรกจจงควรศกษาเรยนรเรองเลาเรองราวปจจยแหงความส าเรจจากผประกอบการรายอนดวยเพอน ามาเปนแนวทางใหธรกจประสบความส าเรจมากขน กรณศกษาการประกอบธรกจ SMEs

ในการลงพนทสมภาษณผประกอบการธรกจ SMEs ในจงหวดนครศรธรรมราชทเปนกจการประเภทคาปลก คาสง การผลตและการบรการโดยใชวธการสมสมภาษณและการสมภาษณนไดขออนญาต ผมรายชอแลววายนยอมใหเปดเผยชอได เนองจากขอมลทไดนนจะเปนประโยชนตอผประกอบการอนสามารถน าไปเปนแนวทางหรอปรบประยกตใชในการประกอบธรกจใหประสบความส าเรจไดมากขน เชน

คณนรภทร สารภาพ เจาของกจการรานเพชรน าชยคาขาว ตงอยท ต .นาเรยง อ.พรหมคร จ.นครศรธรรมราช ใหขอมลวา รานของตนเปดมาแลวกวา 2 ป ทนทใชในการเปดกจการเรมตนท 2,000,000 บาท มลกนองทงหมด 7 คน ท าเลทตงอยหางไกลกบแหลงชมชน แตท าเลทเปดกจการนาจะเหมาะกบการเปดรานขาวในอก 5 ปขางหนา แตทเขาเปดเพราะเขารถงจดมงหมายทชดเจนวา เขาจะตองมแนวทางในการท าธรกจอยางไร เขากลาววาการเปนผประกอบกจการ ตองมวสยทศนทด กลาคด กลาลงมอ และทเขาท าธรกจคาปลกคาสงขาวเพราะเขาวเคราะหแลววาขาวเปนปจจยส าคญในชวตของทกคน แต

132

สภาพการแขงขนในปจจบนมความรนแรงมาก จ าเปนตองมพนธมตรทางการคา ตองมเงนทนเพยงพอ และหากมเงนทนไมเพยงพอตอการประกอบธรกจหรอ ขาวมปรมาณนอย ขาวลงมอดอาจลมเหลวไดงาย เนองจากคแขงขนรายเกาเปนเหมอนไมซงมเงนทนมากกวา ท าใหคแขงขนรายใหมๆเขามาในอตสาหกรรมไดยาก คลายกบรานสะดวกซออยาง เซเวน อเลฟเวน หากมทกมมเมอง รานคาเลกๆกจะหายไป แตรานของเขาโชคด สงของมาจากแหลงผลตโดยตรงไมไดผานพอคาคนกลาง เขาจงก าหนดราคาขายทเทากบคแขงขนได และทส าคญมากๆการเปนผคาตองมมนษยสมพนธทด ไมวาลกคาจะซอนอยหรอมาก จะซอขาวสารสก 3 กโลกรมหรอ 5 กโลกรม หรอ 10 กระสอบ เราตองใหความส าคญกบลกคาเทาเทยมกน ตองแนะน า สอบถามถงความพงพอใจของผลตภณฑ จดผลตภณฑใหตรงตอความตองการของลกคาเปาหมาย เชนคนงานกอสรางบางคนชอบกนขาวแขงๆเพอจะไดอมทอง เปนตน และจ าเปนตองมผลตภณฑใหหลากหลายเพอตอบสนองไดทกกลมเปาหมาย และเมอสนคาดมคณภาพ คณภาพของสนคาจะอยไดในตวของมนเอง และหากผประกอบการมมนษยสมพนธทดกบลกคาดวยแลว ไมวาท าเลจะตงอยหางชมชนแคไหนลกคาจะท าการโฆษณาปากตอปาก ซงจะสามารถเพมลกคาขนไดโดยอตโนมต ตองมการจดท าระบบบญชใหชดเจน อาทเชน บญชสตอกสนคา ท าบญชรายรบ รายจาย บญชรบสนคาเขา สงสนคาออกเนองจากวนขางหนาตองการขอสนเชอจากธนาคารเพอขยายกจการจะไดมหลกฐานในการยนขอสนเชอ เขากลาวอกวาการเปดรานใหมๆของทางรานไดรายไดวนละ 270 – 1,000 บาทตอวน และพฒนาขนมาตามล าดบ แตการท าธรกจนอกจากมเงนทนแลว ตองมทนอกอยางคอความคดและทส าคญไมยงหยอนไปกวาเงนทนคอทนความอดทน เขาจงฝาฟนมาจนถง ณ ปจจบนรายไดวนละ 100,000 ตอวน เฉลยตอเดอนเขามรายได 3,000,000 ก าไรทไดจากการคาปลก 5-15 % ในสวนคาสงทางรานจะคดผลก าไรเพยง 5% เพราะเนองจากการขายราคาสงทไมมงหวงผลก าไรมากไปท าใหคคาทรบสนคาไปสามารถท าราคาขายไดเทากบหนารานของตนซงชวยสงผลใหคคามารบสนคาทรานของตนเปนประจ า เศรษฐกจในปจจบนสงผลกระทบตอการท าธรกจกจรงแตเขาท ามการตลาดทด เขาใหความส าคญกบการท าการตลาดโดยมผลตภณฑทดและมคณภาพ ราคาขายเปนธรรม เพมชองทางการจดจ าหนายโดยขยายฐานลกคาเปาหมาย และมการโฆษณาปากตอปากโดยไมตองเสยคาใชจายแตอยางไร และประการสดทายทเขายดหลกไวในการประกอบธรกจนนคอความซอสตยตอลกคาและตอคคาของเขาและ ณ ปจจบนสงผลใหเขามลกคามากขนและไดรบเครดตจากคคา

คณปยาภรณ มานะจตรต หนสวนผจดการของหางหนสวนจ ากดมานะพาณชยตงอยเลขท 1204/50-51 ถ.ปากนคร ต.คลง อ.เมอง จ.นครศรธรรมราช ใหขอมลวาลกษณะธรกจของตนเปนธรกจขนาดกลางรบเหมาสรางเขอนและสรางสะพานกบหนวยงานของกรมเจา มาตงแตป 2525-จนถงปจจบนรวมแลว 34 ป เขาเรมธรกจดวยธรกจขนาดเลกกอนดวยทนจดทะเบยนเพยง 5 ลาน และเขาเพมทนเรอยๆมาจนในปจจบนธรกจของเขาประสบความส าเรจและเพมทนจดทะเบยนเปนจ านวน 30 ลานบาทและมสนทรพยถาวรรวมเปนจ านวน 20 ลานบาท จ านวนลกนอง 10 คน จากการจดทะเบยนคากบภาครฐนนไดแบงจ านวนระดบชนของผรบเหมาออกเปน 5 ระดบชนดวยกน ระดบชนพเศษ ตองมทนจดทะเบยน 100 ลานบาท ระดบชนท 1 ตองมทนจดทะเบยน 50 ลานบาท ระดบชนท 2 มทนจดทะเบยน 30 ลานบาท ระดบชนท 3 ทนในการจดทะเบยน 5 ลานบาทและล าดบสดทายบคคลทวไปทจดทะเบยนคาขายกบภาครฐ ก าไรของกจการทไดในแตละปโดยประมาณ 1.5 ลานบาทตอป แตการจะท าธรกจดงกลาวจ าเปนจะตองมทนจดทะเบยนตามทภาครฐก าหนด ตองมหนสวนตามเกณฑ มจ านวนเงนค าประกน 30 ลานบาทกบธนาคารเพอใหธนาคารรบรองเครดตและเปนงานประเภทเดยวทส าคญตองเปนผมประสบการณในการท างานกบกรมเจาทาอยางนอยเปนเวลา 5 ป เขากลาวอกวาการท าธรกจนนจ าเปนจะตองมความร ความสามารถ มทกษะเชยวชาญงานเปนอยางดตองมการวางแผนในการท างานวาใครท าอะไร ทไหน อยางไรและตองจดสรรเวลา มเงนทนเพยงพอในการประกอบกจการและจ าเปนจะตองพ งเครดตจาก

133

ธนาคาร มเครองมอเครองจกรทพรอมจะปฏบตงานและตองมทมงานทมคณภาพ ผน าตองมวสยทศนทดและจ าตองจดท าระบบบญชไวควบคมรายการรายรบ รายจายของกจการ เขากลาวอกวาอยางไรกตาม เขายงมจดดอยดานลกนองนนยงขาดประสทธภาพในการท างานอาจมาจากเอกภาพในการบรหารจดการและการตดสนใจในดานตางๆตองมาจากหนสวนผจดการเพยงคนเดยวจงสงผลใหงานออกมาลาชา และเขากลาววาคแขงของเขาในภมภาคมนอยราย แตในละรายนนมศกยภาพเพราะคแขงมจ านวนเงนลงทนมากกวาและการท าธรกจกบภาครฐ ยงมคแขงทวประเทศเนองจากเทคโนโลยสงผลใหภาครฐท าการจดท าระบบยนคาทางอนเตอรเนตได และทายสดเขาใหแงคดในการประกอบธรกจไมวาธรกจจะขนาดไหนผประกอบการจะตองมความอดทน ประหยด ซอสตย และรจกบญคณของคนทใหการสนบสนนและชวยเหลอ

คณกฤษณะ ทองแกว ผจดการทวไปของบรษท ปนทอง จ ากด ตงอยท ต .ปากพน อ.เมอง จ. นครศรธรรมราช ลกษณะของธรกจเปนธรกจหมบานจดสรรสรางบานขาย รปแบบบานทขายม 2 รปแบบ เปนอาคารพาณชยและบานเดยว 2 ชน ราคา 3.7 และ 3.5 ลกคาเปาหมายตองมรายไดเฉลยอยางนอย 20,000 ตอเดอน จ านวนเงนลงทน 30 ลานบาท สนทรพยถาวรรวม 34 ลานบาทและมพนกงานทงหมด 5 คน ดานระบบบญช พนกงานทวไป แมบาน รปภ.และผจดการทวไป ทมพนกงานจ านวนไมมากนกเนองจากเปนการจางบคคลภายนอกผลต จางออกแบบโดยระบความตองการอยางชดเจน จางวศวกรควบคมงาน ก าไรทไดประมาณ 40 % ของราคาทขาย ประกอบกจการมาแลวกวา 5 ปและมผใหค าปรกษาทมความร ความสามารถ มทกษะในการท าธรกจกอสรางบานขายเปนอยางด สวน ท าเลทเลอกในการกอสรางนนเปนท าเลทตดกบแหลงทคมนาคมสะดวกและมสภาพแวดลอมทด จากการส ารวจความพงพอใจของผซอบานหรออาคารพาณชยทสรางขายนนพบวา มากกวา 80 % พงพอใจดานราคา ดานการคมนาคมและดานสภาวะแวดลอมในการซอบานมบรรยากาศด ระบบไฟฟาและประปาหมบานสะดวก มรปภ . กลองวงจรปดในหมบาน และสนามหญาสวนสาธารณะประจ าหมบาน แตการเลอกใชวสด อปกรณในการกอสรางและตกแตงบานมคณภาพสงจงสงผลให ราคาบานทเขาขายมราคาทแพงกวาคแขงและรอบในการขายไดในภาวะเศรษฐกจทซบเซานนสงผลใหบานออกตวชากวาปกต รายไดจงลดลงเหลอไมเกน 20 % คนทท างานในบรษทนนยงขาดความรความเขาใจในการท างานสงผลใหบางครงงานพบกบปญหา แตมพนฐานในการสนบสนนการลงทนในขอมลตางๆจากญาตพนองทมประสบการณในการท าธรกจน และมเงนลงทนแตบางครงตองกยมจากธนาคารซงเปนจ านวนนอย

คณณฐพงษ ทกษณ เจาของกจการโรงอฐเพชรทกษณ ตงอยท ต . ชะอวด อ .ชะอวด จ.นครศรธรรมราช การลงทนใชเงนลงทนครงแรกจ านวน 2 ลานบาทและขยายกจการมาเรอยๆจนปจจบนจ านวนเงนลงทน 10 ลานบาท มสนทรพยถาวร 8 ลาน มพนกงานจ านวน 20 คน ลกษณะธรกจเปนการผลตอฐแดงม 2 ลกษณะคอ อฐทเปน 4 ร ราคาขายกอนละ 95 สตางค และอฐ 8 ร กอนละ 3 บาท ประกอบกจการมามากกวา 25 ป ก าไรทได 10 % จากราคาขาย การขายเปนการขายสงตามรานทขายวสดกอสรางและขายปลกทหนาโรงอฐเปนธรกจทเชอมโยงกบธรกจกอสรางตางๆเขากลาวอกวาธรกจกอสรางในปจจบนหดตวจงสงผลกระทบเปนลกโซใหธรกจของเขามยอดขายทลดลงเหลอเพยง 3 % แตทเขายงรกษาสภาพไวในปจจบนไดเนองจากธรกจะเปนธรกจทบรหารจดการกนโดยคนในครอบครวซงสงผลใหไมมปญหาในเรองคาบรหารจดการในภาวะเศรษฐกจแบบน และน ามนทใชในการขนสงสนคานนสงมาจากคลงน ามนดเซลท าใหตนทนลดลงลตรละ 1 บาท สงผลใหราคาวสดทใชในการผลตลดลงดวยและยงสามารถขายในราคาปกตและ จากสภาวะเศรษฐกจทหดตวท าใหคแขงทมเงนลงทนนอยกวาหรอขาดแคลนแหลงเงนทนปดกจการลง และโรงอฐตงอยในแหลงทมทรพยากรหลกในการประกอบอฐ ไดแก ดนและไมนนมคณภาพดและเหมาะแตดวยระบบแบบครอบครวจงไมจดท าระบบบญช เขากลาววาธรกจของเขานนมตนทนทสงแตก าไรนอย ในสวนของการจางงานเขาจางคนในพนทมาเปนคนงานจงชวยลดตนทนในการบรหารจดการในเรองทอยอาศย

134

ของคนงานและภาครฐสนบสนนและสงเสรมโอกาสการลงทนโดยใหกยมเงนมาประกอบธรกจ และปจจบนธรกจอยในชวงขาลง ธนาคารทเขากยมมการปรบโครงสรางหน จากการผอนช าระของเขาเดอนละ 100,000 บาท ปรบลดการผอนเหลอเดอนละ 60,000 บาท แตการท าธรกจของเขายงขาดความร ความเขาใจ ในการบรหารจดการอกมากซงบางครงสงผลกระทบอยางรนแรงในการประกอบธรกจ

และจากการสมภาษณ คณศวกร แซล เปนเจาของกจการรานคาปลกชอวา รานสายทพย ในชมชนเมองเทศบาลวา เขาประกอบกจการคาปลกมาเปนระยะเวลานานถง 20 ป มรายไดตอวนเฉลยวน 10,000 บาท แต ณ ปจจบนการเขามาคาแขงกนอยางหางสรรพสนคาหรอคแขงอยางรานสะดวกซอตางๆ เชน 7-11 และรานคาปลกในชมชนตางๆทเพมจ านวนมากขนสงผลใหรานของเขามรายไดลดลงเหลอเพยงวนละไมถง 2,000 บาท เขากลาววาสภาพการแขงขนในดานลกษณะสนคาของคแขงมจ านวนใหเลอกมากกวา มสนคาหลากหลาย มความสะดวกหลายดานดวยกน เชน มจดบรการดานช าระคาสนคาตางๆ การเปดตลอด 24 ชวโมงหรออากาศรอนลกคาสวนมากจงไปซอสนคาตามหางสรรพสนคา สวนรานของเขาอยไดเนองจากมกลมลกคารายเกาๆทมเงนในการจบจายใชสอยนอย เชน คนงานกอสราง ลกจางรายวน เนองจากการซอของทรานของเขาสามารถซอจ านวนนอยได เชน การซอขาวสาร สามารถแบงซอไดตามก าลงซอของลกคา เชน ขาวครงกโลกรมหรอไขไกหนงฟอง เปนตน แตสวนหางสรรพสนคาหรอรานสะดวกซอตองซอตามจ านวนทเขาก าหนดและในสวนสนคาทสงผลใหรานของเขาอยได ไดแก เหลา บหร เบยรและน ามนทแบงขายเปนขวด เขากลาววาธรกจทเขาท าตอนน เปนธรกจสงมารนสรนในครอบครวทคาขายกนมาเปนเวลาหลายปซงมฐานลกคาเกาซงเปนลกคาทบอกปากตอปากวาทรานของเขาขายสนคาเปนแบบกนเองและขายในราคาถก

จากการสมภาษณผประกอบธรกจในกรณการศกษาดงกลาวพบวาควรมแนวทางในการประกอบธรกจใหประสบความส าเรจมากขนโดยเรยงล าดบความส าคญดงน

1. การเลอกธรกจ: การประกอบธรกจควรเลอกผลตสนคาหรอบรการใหตรงตอความตองการหรอความจ าเปนของลกคากลมเปาหมายเปนหลกซงสามารถเสนอและสนองใหตรงตอความตองการของลกคา อาทเชนการท าธรกจคาขาวสารทกลาวมาแลวขางตน การขายบานจดสรร หรอขายวสดทเปนสวนประกอบในการสรางบาน ของอปโภคบรโภคทตองใชในชวตประจ าวน เปนตน

2. การมแผนงาน: การประกอบธรกจตองรวาเราจะท า อะไร ทไหน และอยางไรจงจะส าเรจ มอปกรณ เครองมอเครองจกรพรอมและรวธการท าอยางอยางสรางสรรค

3. การมจดมงหมายทด: หากตดสนใจท าธรกจใดๆลงไปแลวตองมความมงมน อดทนมจตใจทเขมแขงมงทจะท าใหงานนนส าเรจ เปาหมายชดเจน

4. การเลอกท าเลทตง: ตองมการพจารณาใหรอบครอบกอนวาสถานทใดเหมาะสมในการท าธรกจ มแหลงทรพยากรหรอแหลงวตถดบตางๆอยใกลกบแหลงผลตหรอไม การคมนาคมขนสงมความสะดวก เปนตนในการบรหารจดการงานใหครอบคลมคาใชจายทไมสงเกนไปซงจะสงผลดใหกบธรกจมก าไรทสงขน

5. การมวสยทศนทกวางไกล : การมองการณไกลนนจ าเปนจะตองมองสงทคาดวาจะเปนไปได สามารถลงมอท าได ปฏบตไดเปนอยางด และกลาคดกลาตดสนใจอาทเชน กรณของการคาขาวสาร เจาของกจการมองวารานขาวควรจะตองเปดรานอกใน 5 ป ขางหนาแตทเปดรานกอนเพราะมจดมงหมายทชดเจนมองวาขาวเปนปจจยหลกในการด ารงชวต อยางไรกสามารถขายได

6. การสรางพนธมตรทางการคา : เปนสงจ าเปนอยางยงในการท าธรกจเนองจากจะสงผลใหธรกจประสบผลส าเรจมากขน โดยการชวยเหลอซงกนและกนสามารถขยายฐานลกคาไดเพมขนหรออาจชวยลดตนทนในการท าธรกจไดโดยการแนะน าหรอบอกตอแลกเปลยนซอขายในราคาทถกกวาการไมเปนพนธมตร เปนตน

135

7. การมมนษยสมพนธทด : เปนสงส าคญมากเพราะเปนภาพลกษณทสะทอนใหลกคาและผทมสวนเกยวของเหนถงความจรงใจ ท าใหลกคาอกทงพนกงานรสกดกบองคกร อยางกรณของคณ นรภทร สารภาพ ไมวาลกคาจะซอขาวสารเปนจ านวนเทาไหรกตามเขาสอบถามลกคาถงความตองการ ดแลเอาใจใสความพงพอใจของลกคาโดยเทาเทยมกนเสมอ ปจจบนจงมลกคาเปนจ านวนมากโดยไมตองเสยคาโฆษณาเพราะลกคาเขามาซอสนคาภายในรานโดยการบอกปากตอปาก ดงนนการมมนษยสมพนธทดจงสงผลใหธรกจประสบความส าเรจได

8. คณภาพของสนคาหรอบรการ : คณภาพเปนหวใจส าคญทสงผลใหลกคาพงพอใจในการใชสนคาหรอบรการและจากการสมภาษณผประกอบการทกรานกลาวเหมอนกนวา คณภาพสนคาทด สงผลใหลกคาซอซ าและบอกตอเพราะมความพงพอใจตรงตอการใชงานหากกจการผลตสนคาหรอบรการท ดมคณภาพนบเปนหลกชยแหงความส าเรจ

9. การจดการแหลงการเงน : เลอดหลอเลยงรางกายฉนใด เงนหลอเลยงธรกจฉนนนการขาดเงนทน เปรยบเสมอนการขาดเลอดไปหลอเลยงรางกาย ธรกจทหมนเวยนเงนไมทน ขาดสภาพคลองในการช าระหนอาจสงผลใหธรกจไมสามารถอยรอดตอไปได ดงนนผประกอบการในธรกจ ควรมความร ความเขาใจของแหลงเงนทนและปจจบนหนวยงานภาครฐบาลสนบสนนและสงเสรมใหภาคเอกชนท าธรกจ และผประกอบการสามารถเขาถงแหลงเงนทนไดหลายชองทางมากขน

10. มการจดท าระบบบญช : ผประกอบการควรมกระบวนการเกบรวบรวมขอมลเอกสารของรายรบ รายจาย มาท าการบนทกลงในสมดของแตละวนเพอชวยในการวางแผนตดสนใจภายในองคกรและเพอเปนหลกฐานในการขอยนกสนเชอจากธนาคารตางๆได ดงนนการจดท าบญชตองท าอยางเปนระบบ ชดเจน ผบรหารควรมความร ความเขาใจในการวเคราะหตความตวเลขทางบญช

11. การก าหนดกลมลกคาเปาหมายชดเจน : เปนแนวทางส าคญในการสรางสนคาหรอบรการใหออกมาตรงตอความพงพอใจของลกคา อาทเชน กรณของคณกฤษณะ ทองแกว ผลตบานจดสรรขายราคาขายคอนขางสง ดงนนกลมเปาหมายจงตองเปนกลมทมรายไดสง เชนกน สวนการแบงขายสนคาอปโภคบรโภคในชวตประจ าวนของรานคาปลกของช า กลมเปาหมายคอ ลกจางรายวน คนงานกอสรางซงมรายไดนอย เปนตน

12. การมเครดตเปนทนาเชอถอ : การท าธรกจนกธรกจจะมเงนลงทนนอกจากในสวนของเจาของกจการแลวอาจไมเพยงพอตอการขยายกจการเพอสรางความเตบโตใหเกดขนตอธรกจ บางครงผประกอบการอาจตองมการกจากธนาคารหรอสถาบนการเงน ผประกอบการควรมการจดท าระบบบญช การเดนบญชการเงนใหเกดความสะพดเพอใชเปนขอมลใหสถาบนการเงนตางๆเกนความนาเชอถอและหากผานการอนมตกแลวการจายเงนคนใหกบสถาบนการเงนควรเปนไปตามเงอนไขและขอตกลงของสถาบนการเงนเพอใหผประกอบการมเครดตทดซงจะสงผลใหเปนขอมลเครดตแหงชาตทมความนาเชอถอ เปนตน

13. ประสบการณในการท างาน : การประกอบกจการงานใดๆนนการมพนฐานในการท ากจการนนๆมากอนเปนหวใจส าคญเพราะจะชวยใหเกดความช านาญ เชยวชาญ คลองแคลววองไว มทกษะในการคดและตดสนใจไดดกวาการไมมประสบการณใดๆหากผประกอบการเคยผานการท างานนนๆมาแลวจะสงผลใหธรกจเกดความส าเรจมากขน

14. ความร ความสามารถ : ปจจบนองคกรธรกจเกดการแขงขนกนเปนอยางรนแรงและมการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอมทงภายในภายนอก ดงนนศาสตรในสาขาตางๆทสมพนธกนในการประกอบการ ผบรหารจดการควรมความรความเขาใจในศาสตรตางๆอยางกวางขวางเพอจะไดเปนขอมลในการคดการตดสนใจในธรกจทด เชนเราประกอบธรกจคาขาว ผประกอบการจ าเปนจะตองร เรองขาวสาย

136

พนธตางๆเปนอยางด รลกษณะลกคาวาชอบขาวประเภทใดแบบใด ยหออะไร เพราะอะไรถงชอบ เขามพฤตกรรมในการเลอกซออยางไร เปนตน

15. ตอบสนองใหตรงตอรสนยมของลกคา: ไมวาจะยคสมยไหนการสรางสนคาหรอบรการใหตอบสนองตรงตอความตองการของลกคาเปนสงส าคญเพราะลกคาจะชอบในสงทเขาชอบไมใชสงทผประกอบการชอบดงนนในการเลอกผลตจดจ าหนายสนคาหรอบรการตองวเคราะหถงรสนยมของลกคากลมเปาหมายใหชดเจนเพอจะไดตอบสนองใหตรงตอความตองการของลกคา เปนตน

16. การแยกรายรบรายจาย : หากกจการมสนคาหรอบรการทตอบสนองตอความตองการของลกคาหลายชนดเมอเกดรายไดขนควรแบงแยกรายไดใหชดเจนวารายไดของกจการนนสวนใหญมาจากสนคาหรอบรการชนดใดเพราะกจการจะไดจดสรรเงนลงทนไปทสนคาทมความโดดเดนทสดเนองจากสรางรายไดใหเกดขนแกกจการและพจารณารายจายเปนรายชนดของสนคาหรอบรการวาชนดใดสงผลใหเกดคาใชจายสงและรายไดนอยจะไดปรบเปลยนการลงทนใหเกดสมดลมากขน เปนตน

17. มหลกการจดการงานทมประสทธภาพ: กอนเรมการท างานในทกครงตองมการประชม วางแผนในดานขอมลตาง เชนดานการเงน ดานทรพยากร ดานสนทรพยตางๆ และขอมลทเกยวของกบลกคา ลกคาจะตองไดรบขอมลตางๆโดยเรวทสดและตองสรางความเชอมนในการตอบค าถามของลกคาใหไดทกค าถาม ตองใหความส าคญกบลกคาดวยการน าเทคโนโลยมาใชในการประสานการท างานเพอใหงานเกดประสทธภาพมากขนอาจใชเทคโนโลยทสงคมนยมใชและใชไดแบบงายๆ เชนแอป LINE, Facebook เปนตนและจากกรณตวอยางของบรษทปนทอง จ ากดนนไดน า LINE ,Facebook มาใชในการตดตอประสานงานทงในองคกรและภายนอกองคกรดวย อกทงมโปรแกรมการออกแบบภาพ 3 มต มาใชเพอใหลกคาไดเหนภาพทชดเจนมากขนอกทงสามารถปรบเปลยนแบบใหตรงตอความตองการของลกคาไดเปนอยางด

18. มการสงการทมความยดหยน: ปจจบนสงคมผบรโภคมความตองการทงดานขอมลขาวสารทรวดเรวในตวสนคาและบรการอกทงขอมลทส าคญเกยวกบองคกรเพอใชประกอบการตดสนใจซอหรอใชบรการและ เพอใหเกดความพงพอใจ ของลกคาองคกรจ าเปนจะตองยดหยนในการสงการรวมไปถงเรองทเกยวของในองคกร อาทเชน หากเกดปญหาเกยวกบลกคาหรอลกนอง ในระหวางทผบงคบบญชาไมอยจ าเปนจะตองมการเตรยมขอมลขาวสารทจ าเปนไวแลวมอบหมายใหบคคลากรทคดวามความรความสามารถและเขาใจเปนอยางดเพอท าการตดสนใจแทนผบรหารระดบสงสามารถตอบโจทยความตองการของลกคาหรอลกนองไดทนทวงทเพอไมใหเปนการสญเสยลกคาและเปนการแกปญหาเกยวกบลกนองได ดงนนการสงการจงจ าเปนจะตองมความยดหยนเพอไมใหองคกรเกดการสะดดในการบรหารจดการ

สรปผลจากการสมภาษณผประกอบการธรกจ SMEs ในจงหวดนครศรธรรมราชเปนจ านวน 5 รายนนพบวาปจจยทจะสงผลใหธรกจประสบความส าเรจ ไดแก การเลอกธรกจ การมแผนงาน การมจดมงหมายทด การเลอกท าเลทตง การมวสยทศนทกวางไกล การสรางพนธมตรทางการคา การมมนษยสมพนธทด คณภาพของสนคาหรอบรการ การจดการแหลงการเงน มการจดท าระบบบญช การก าหนดกลมลกคาเปาหมายชดเจน การมเครดตเปนทนาเชอถอ ประสบการณในการท างาน ความรความสามารถ ตอบสนองใหตรงตอรสนยมของลกคา การแยกรายรบรายจาย มหลกการจดการงานทมประสทธภาพ มการสงการทมความยดหยน

อยางไรกตามผเขยนมองวาการประกอบธรกจนนยงมปจจยแหงความส าเรจอกหลายแขนงทมความส าคญอนจะน ามาประสมประสานใหเหมาะสมและสอดคลองกบโลกแหงการเปลยนแปลงไดแก การจดการทรพยากรมนษย การวางแผนเชงกลยทธ การจายคาตอบแทน ขอมลขาวสารในปจจบน ความรความเขาใจหลกการตลาด และทส าคญประเทศไทยไดกาวเขาสประชาคมอาเซยน ซงเปนการ

137

รวมกลมประเทศในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใตเพอใหเกดความรวมมอระหวางกนทงดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ซงเปนการสรางความเขมแขงใหเกดขนในภมภาค เนนการพฒนาชวตความเปนอยของประชากรในประเทศสมาชกใหมระดบทสงขนเพอใหสามารถแขงขนกบประเทศอนนอกภมภาคได ภาษาองกฤษนบเปนภาษากลางทใชในการใชตดตอสอสารในการท าธรกจกบประเทศกลมอาเซยนและนอกกลมอาเซยน ดงนนผประกอบการธรกจ SMEs จงควรมทกษะในการฟง พด อาน เขยน ภาษาองกฤษ เพอเพมโอกาสในการขยายธรกจตอไปและทส าคญอกประการหนงการขาดองคความร ความเขาใจในศาสตรและศลปในการท าธรกจอาจสงผลใหธรกจประสบกบความลมเหลวได ผประกอบการควรศกษา เรยนรถงสงทจะสงผลกระทบทางลบดวยเพอเปนแนวทางในการลดความลมเหลว เพมความส าเรจใหเกดขนกบองคกรได อกทงควรเลอกประกอบธรกจขนาดยอมไปกอนและดทศทางความเปนไปได ดผลตอบแทนทางการตลาด ทางการเงนวาเปนอยางไร หากเปนไปในทศทางทด และองคกรมศกยภาพเพยงพอกคอยๆขยายธรกจจากขนาดเลกยอมเปนธรกจขนาดกลางหรอขนาดใหญ แตหากผลตอบแทนทไดจากการลงทนไมด ลกคาไมตอบรบผลตภณฑหรอบรการ หรออาจเปนดวยเหตอนๆผประกอบการควรตองทบทวนดวาสงใดทท าใหธรกจไมประสบผลส าเรจเพอท าการปรบปรงแกไขและพฒนาเพอใหธรกจอยรอดและมความเจรญกาวหนาตอไป เอกสารอางอง กรมพฒนาธรกจการคา.กระทรวงพาณชย. สถตการจดทะเบยน. คนเมอ 9 กมภาพนธ 2559 จาก :

www.dbd.go.th. กรมสงเสรมอตสาหกรรม. ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท 10. (มปป.). จงหวดสราษฏรธาน กรมสงเสรม

อตสาหกรรม กระทรวง อตสาหกรรม. ชตมา หวงเบญหมดและ ธนชชา บนดเหลม. (2557). ปจจยแหงความส าเรจของการประกอบการธรกจ

ขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา. วาราสารวทยาการจดการ,1(1) : 109-123.

ณรงค รจ า. (2557). Show Case. อร ทฆะพนธ(ปานทพย เปลยนโมฬ), อตสาหกรรมวารสาร, ( พมพปท 56 ฉบบเดอน มกราคม – กมภาพนธ ,หนา 11,13).

นชเนตร จกรกลม. (2557). SMEs Focus. อร ทฆะพนธ(ปานทพย เปลยนโมฬ), อตสาหกรรมวารสาร, (พมพปท 56 ฉบบ เดอน มนาคม – เมษายน ,หนา 18 ).

ปณฑรกา สคนธสงห. (2557). ปจจยทมผลตอความส าเรจของกลมอาชพ: กรณศกษากลมอาชพผลตภณฑจากผาในเขตจงหวดเพชรบรณ . คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรณ

สมคด บางโม. (2555). การเปนผประกอบการ(Entrepreneurship). พมพครงท 5 กรงเทพฯ : ส านกพมพ เอสเค บค.

สมชนก (คมพนธ) ภาสกรจรส. (2014). อาเซยนเซยนธรกจ. กรงเทพฯ: แมคกรอ-ฮล. สรางค กลนค าสอน. (2557). โครงการสงเสรม SMEs ทส าคญภายใต AEC.อร ทฆะพนธ (ปานทพย เปลยน

โมฬ) ,อตสาหกรรมวารสาร, ( พมพปท 56 ฉบบเดอนมนาคม – เมษายน, หนา 20 ). DITP@Cover.(2556). SMEs Pro- active ปลก SMEs ไทยรกสนามการคาโลก. (สชนา ชเชด), DITP

ชชองการคา ขบเคลอนการคาไทยสตลาดโลก ( ปท 3 ฉบบท 21 พฤษภาคม , หนา 3 ) : บรษท ซ แอด โปรโมชน (1997) จ ากด.

สดาพร สวรรณวงษ. (2556). กลยทธการด าเนนงานของธรกจทพกในเขตอ าเภอสวนผง จงหวดราชบร.บณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยศลปกร.

138

ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. รายงานสถานการณ SMEs ป 2557 บทสรปผ บ ร ห า รส ว นท 2 ภ าพรวม จ า น วน SMEs. ค น เ ม อ 5 ม กร า คม 25 5 9 , จ า ก : http://www.sme.go.th/th/index.php/data-alert/alert/report-smes-Year/report-year/report-year-2557.

ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. รายงานสถานการณ SMEs ป 2558 บทท 4 การจ า ง ง า น ข อ ง SMEs. ค น เ ม อ 6 ม ก ร า ค ม 2 5 5 9 , จ า ก : http://www.sme.go.th/th/index.php/data-alert/alert/report-smes-year/report- year/report-year-2558.

139

คณลกษณะของบณฑตทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญช มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการ A study of personnel capability factors influencing entrepreneur’s decision making for graduate students of Accounting Department, the Faculty of Management Sciences, Nakornsrithammarat Rajaphat University in year of 2013. ผวจย จรชญา งามข า พชรนทร โสมปาน สาขาวชาการบญช คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและวเคราะหปจจยดานคณลกษณะทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญชบณฑตมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช ในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการโดยใชแบบสอบถามเพอสอบถามระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอคณลกษณะบณฑต และ แบบสมภาษณ แบบเจาะลก รวมถงการประชมกลมยอยพดคยกบบณฑต เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง 30 สถานประกอบการ วเคราะหขอมลโดยใช คาเฉลย รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษาพบวา ดานความสมพนธระหวางบคคล และดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 1 โดยมคาเฉลย 4.54 เทากน รองลงมา ดานคณธรรมจรยธรรม โดยมคาเฉลย 4.42 ดานความรความสามารถทางวชาการ โดยมคาเฉลย 3.80 ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลย โดยมคาเฉลย 3.75 และดานทกษะทางปญญา เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบสดทายโดยมคาเฉลย 3.72 นอกจากนบณฑตควรพฒนาความรทางภาษาองกฤษ เสรมหลกบญชใหเขมขน มการศกษาคนควาทฤษฎเพมเตม และตองเสรมหลกความมระเบยบวนยใหแกบณฑต บณฑตควรมคณธรรมจรยธรรม จตอาสา มบคลกยมแยมแจมใส มวนย ตรงตอเวลา กลาแสดงออก มความเชอมนในตนเอง มความมนคงทางอารมณ และปรบตวเขากบสภาพแวดลอมไดทกสถานการณ ค าส าคญ : คณลกษณะบณฑต สถานประกอบการ Abstract This research aims to study and analyze the characteristic factors that influencing entrepreneur’s decision to receive graduate students of Accounting Department, the Faculty of Management Sciences, Nakhonsithammarat Rajaphat University for the year 2013, by using a questionnaire to ask the respondents about opinions of personnel capability, and in-depth interview, small group discussions. As a tool to collect data from 30 establishment’s sampling. Analyze data using Mean, percentage and standard deviation. The study indicated that interpersonal relationships, professional ethics and responsibilities. These factors that affect entrepreneur’s decision to get graduate to work.

140

The results of the study as : First is interpersonal relationships, professional ethics and responsibilities,

have equal score is 4.54 Second is ethical and moral, the average score is 4.42 Third is an academic knowledge, the average score is 3.80 Fourth is an analyzing information, the average score is 3.75 Fifth is cognitive skills, the average is 3.72 In addition, students should developing English skills, study more about

disciplinary regulations, morality, volunteer, smiling, on time, self-confidence, mood stability, and well-adjusted in every situation. Keywords : Personnel Capability; Entrepreneur

บทน า

คณะกรรมการการอดมศกษา มแนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบ อดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 ก าหนดมาตรฐานผลการเรยนรแตละดานของแตละระดบคณวฒ โดยในระดบปรญญาตร สถาบนอดมศกษาทกแหงตองก าหนดเปาหมายและด าเนนการจดการศกษาเพอผลตบณฑตใหมคณลกษณะครอบคลม ดานคณธรรมจรยธรรม (Ethics and Moral) ดานความร (Knowledge) ดานทกษะทางปญญา (Cognitive Skills) ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ป 2556 มจ านวนผสมครงานเพมขนอยางตอเนองเกอบทกสายอาชพ และเมอเปรยบเทยบสดสวนความตองการแรงงานกบคนมองหางานกลบพบวา ต าแหนงการตลาดและไอท เปนต าแหนงทคนท างานมองหามากทสด แตจ านวนต าแหนงงานวางยงไมสอดคลองกบความตองการของกลมคนมองหางาน จงท าใหเกดการแขงขนสง ในขณะทต าแหนงงานขาย บญช ธรการและวศวกรรม กลบเปนต าแหนงงานทมความตองการเปนอยางมากในตลาดแรงงานแตกลบเผชญปญหาขาดแคลนแรงงานอยางตอเนอง ปจจยทสงผลกระทบตอการวางงานระดบปรญญาตร หรอกลมแรงงานทจบการศกษาใหมเกดจากการทนายจางนยมจางแรงงานทมทกษะ ประสบการณ และคณสมบตตรงกบต าแหนงงาน ในขณะทแรงงานจบใหมเลอกสมครงานทตนมความสนใจเทานน (กลมบรษทอเดคโกประเทศไทย : 2557)

มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชเปนสถาบนการศกษาทมบทบาทในการสรางคนไปสงานในหลายสาขาอาชพ การทจะสรางคนใหตรงตามความตองการของสถานประกอบการเปนสงทส าคญอยางยงโดยตองสรางคนใหมคณลกษณะในดานตาง ๆ เชน มความร ปญญา ทกษะ คณธรรมจรยธรรม มความสามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห และการมจรรยาบรรณในวชาชพ สามารถท างานรวมกบผอนและด ารงชวตในสงคมรวมกบคนอนไดอยางมความสข หลกสตรการบญชบณฑตเปนหนงหลกสตรทผลตบคลากรออกสตลาดแรงงานและยงมความตองการสง ดงนนการส ารวจปจจยดานคณลกษณะทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรบญช เขาท างานของผประกอบการ เปนอกวธการหนงทใชในการตรวจสอบคณภาพของบณฑตทส าเรจการศกษาจากมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช วามคณลกษณะทสถานประกอบการตองการหรอไม ผลทไดรบจากการส ารวจจะชวยน าไปสการปรบปรง การพฒนาคณภาพบณฑตในสวนทยงไมสมบรณและน าไปสการปรบปรงกจกรรมการจดการเรยนการสอนของหลกสตรการบญชบณฑต เพอใหบณฑตหลกสตรการบญชบณฑตทจบการศกษาจากมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชเปนบณฑตทมคณลกษณะตรงตามความตองการของตลาดแรงงานมากขน

141

วตถประสงคของการวจย เพอศกษาและวเคราะหปจจยดานคณลกษณะทมผลตอการตดสนใจรบบณฑต หลกสตรบญชบณฑตมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการ กรอบแนวคดในการวจย ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

วธการวจย 1. ขอบเขตของการวจย

ภาพท 1.1 กรอบแนวคดในการท าวจย

วธการวจย 1. ขอบเขตของการวจย 1.1 กลมเปาหมาย สถานประกอบการทรบบณฑตหลกสตรบญชบณฑต มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช ในปการศกษา 2556 เขาท างาน ทงหมด 30 แหง 1.2 ขอบเขตทางดานเนอหา การศกษาครงนมงศกษาปจจยดานคณลกษณะ ดานคณธรรมจรยธรรม ดานความร ความสามารถทางวชาการ ดานทกษะทางดานปญญา ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลขและการใชเทคโนโลย และดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ ทสงผลตอการตดสนใจรบบณฑต เขาท างานของผประกอบการ 1.3 ขอบเขตดานระยะเวลาทศกษา ระยะเวลาศกษาเปน เวลา 1 ป ตงแตวนท 8 มกราคม 2558 ถง 8 มกราคม 2559 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 2.1 เชงปรมาณใชแบบสอบถามเพอสอบถามระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอคณลกษณะบณฑต โดยแบงแบบสอบถามออกเปน 3 ตอนคอ

ขอมลทวไป - เพศ - อาย - วฒการศกษา - หนวยงาน - ต าแหนง คณลกษณะบณฑต ประกอบดวย - ดานคณธรรมจรยธรรม - ดานความรความสามารถทางวชาการ - ดานทกษะทางดานปญญา - ดานความสมพนธระหวางบคคล - ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลขและการใชเทคโนโลย - ดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ

การตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญช

บณฑตมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช ในปการศกษา 2556

เขาท างานของผประกอบการ

142

ตอนท 1 ค าถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย การศกษา ประเภทหนวยงาน และต าแหนง ตอนท 2 ค าถามเกยวกบระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอคณลกษณะบณฑต ในดานคณธรรมจรยธรรม ดานความรความสามารถทางวชาการ ดานทกษะทางปญญา ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลย และดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ ซงมหลกเกณฑในการใหคะแนนแตละระดบ เปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบของ ลเครท (Likert Scale) จ านวน 6 ขอ ดงน ระดบความคดเหน คะแนน เหนดวยมากทสด 5 เหนดวยมาก 4 เหนดวยปานกลาง 3 เหนดวยนอย 2 เหนดวยนอยทสด 1 ส าหรบเกณฑการใหคะแนนคาเฉลยในแตละระดบนน น าขอมลจากตอนท 2 มาแปลผลโดยใชเกณฑ (ธานนทร ศลปจาร 2555 :75) ดงน คาเฉลยระหวาง 4.51 – 5.00 หมายถง มความคดเหนระดบมากทสด หรอ เหนดวยระดบมากทสด คาเฉลยระหวาง 3.51 – 4.50 หมายถง มความคดเหนระดบมาก หรอ เหนดวยระดบมาก คาเฉลยระหวาง 2.51 – 3.50 หมายถง มความคดเหนระดบปานกลาง หรอ เหนดวยระดบปานกลาง คาเฉลยระหวาง 1.51 – 2.50 หมายถง มความคดเหนระดบนอย หรอ เหนดวยระดบนอย คาเฉลยระหวาง 1.00 – 1.50 หมายถง มความคดเหนระดบนอยทสด หรอ เหนดวยระดบนอยทสด 2.2 เชงคณภาพใชแบบสมภาษณ แบบเจาะลกซงจะมขอบเขตเนอหาทงหมด 6 ดาน ซงจะเลอกสมภาษณกบกลมตวอยางทเจาของสถานประกอบการเปนผตรวจสอบบญชและสามารถสะดวกในการสมภาษณทางโทรศพทได 3. ขนตอนในการสรางเครองมอ 3.1 ศกษางานวจยทเกยวของเพอเปนแนวทางในการสรางเครองมอ 3.2 จดสรางเครองมอส าหรบเกบรวบรวมขอมลทงขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ การหาคณภาพของเครองมอ โดยใชผเชยวชาญในการปรบปรงแกไขและตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหาความคลอบคลมเนอหาและความชดเจนของภาษาทใชในขอค าถาม 3.3 ปรบปรงแกไขแบบสอบถามใหถกตองและสมบรณ กอนน าไปใช 4. ขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล 4.1 เชงปรมาณ ออกแบบส ารวจภาวะการมงานท าของบณฑตหลกสตรบญชทจบการศกษาป 2556 และสงแบบสอบถาม 4.2 เชงคณภาพ ใชการสมภาษณ แบบเจาะลกกบเจาของสถานประกอบการ โดยการสมภาษณทางโทรศพท 5. สถตทใชในวเคราะหขอมล 5.1 คาเฉลย 5.2 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 5.3 คารอยละ

143

สรปผลการวจย 1. ระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอคณลกษณะบณฑต สวนท 1 การใชแบบสอบถามเพอสอบถามระดบความคดเหนของผประกอบการทมตอคณลกษณะบณฑต ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จากการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 73.33 จ าแนกตามอายของผตอบแบบสอบถามจะมอายอยในชวงระหวาง 41-50 ป คดเปนรอยละ 53.33 รองลงมาอยในชวงระหวางอาย 31-40 ป คดเปนรอยละ 40 และอยในชวงระหวางอาย 51 ปขนไป คดเปนรอยละ 6.67 จ าแนกตามคณวฒการศกษาของผตอบแบบสอบถามจะมวฒการศกษาอยในระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 86.67 รองลงมาอยในระดบปรญญาโท คดเปนรอยละ 10 และต ากวาปรญญาตร คดเปนรอยละ 3.33 จ าแนกตามประเภทของหนวยงานของผตอบแบบสอบถามสวนใหญจะอยในต าแหนงผจดการ คดเปนรอยละ 66.67 รองลงมาต าแหนงหวหนางาน คดเปนรอยละ 33.33 ตอนท 2 ระดบความพงพอใจของผตอบแบบสอบถามทมตอคณลกษณะบณฑต

จากการศกษาระดบความพงพอใจของผตอบแบบสอบถามมคาเฉลยความพงพอใจโดยรวม 4.14 อยในระดบมากซงพจารณาเปนดานตาง ๆ คอ ดานท 1 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑตทดานคณธรรมจรยธรรม ประเดนมความซอสตย สจรต อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.71 ประเดนความเสยสละเหนแกประโยชนสวนรวม อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.33 และประเดนมความรบผดชอบ ตรงตอเวลา อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.21 ดานท 2 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑต ดานความรความสามารถทางวชาการ ประเดนมความรความเขาใจในสาขาทเรยนมา อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.92 ประเดนสามารถน าความรมาบรณาการและประยกตใชไดอยางเหมาะสม อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.79 และประเดนความสามารถในการถายทอดและเผยแพรความร อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.75 ดานท 3 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑต ดานทกษะทางปญญา ประเดนสามารถสบคนและประมวลขอมลน ามาใชในการวเคราะหปญหาได อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.79 ประเดนสามารถประยกตและบรณาการความรเพอแกไขปญหาได อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.92 และประเดนสามารถตดตามประเมนผลและรายงานผลไดอยางถกตองครบถวน อยในระดบปานกลางโดยมคาเฉลย 3.46 ดานท 4 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑต ดานความสมพนธระหวางบคคล ประเดนมความรบผดชอบงานทไดรบมอบหมายไดอยางมประสทธภาพ อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.25 ประเดนมมนษยสมพนธทด สามารถท างานรวมกบผอนได อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.75 และประเดนความสามารถในการปรบตว การท างานเปนทม อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.63 ดานท 5 ระดบความพงพอใจของผ ใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑต ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลย ประเดนความสามารถในการรวบรวม วเคราะห ประมวลผลขอมลสารสนเทศ อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 3.92 ประเดนความรและ

144

ทกษะในการสอสารภาษาตางประเทศ อยในระดบปานกลางโดยมคาเฉลย 3.13 และประเดนความรและทกษะในการใชเทคโนโลยสารสนเทศททนสมย อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.21 ดานท 6 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑต ดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ ประเดนปฏบตงานดวยความยตธรรม ซอตรงตอวชาชพ ระมดระวงรอบคอบ อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.71 ประเดนปฏบตงานตรงตามหลกฐานทเปนจรง ปราศจากความล าเอยง ไมเปดเผยความลบขององคกร อยในระดบมากทสดโดยมคาเฉลย 4.63 และประเดนตองศกษาหาความรความช านาญทางวชาชพเพมเตมอยางตอเนอง อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.29 ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอคณลกษณะบณฑตหลกสตรบญชบณฑตตามคณลกษณะความสามารถของบณฑตโดยรวมในทก ๆ ดาน อยในระดบมากโดยมคาเฉลย 4.20 ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน ๆ บณฑตควรพฒนาความรทางภาษาองกฤษ เพราะในการท างานจ าเปนจะตองใช เสรมหลกบญชใหเขมขนและใหมการศกษาคนควาทฤษฎเพมเตม และตองเสรมหลกความมระเบยบวนยใหแกบณฑต 2. ปจจยดานคณลกษณะทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญช มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการ จากการศกษาพบวา ดานความสมพนธระหวางบคคล และดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 1 โดยมคาเฉลย 4.54 เทากน รองลงมา ดานคณธรรมจรยธรรม โดยมคาเฉลย 4.42 ดานความรความสามารถทางวชาการ โดยมคาเฉลย 3.80 ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข โดยมคาเฉลย 3.75 และดานทกษะทางปญญา เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบสดทายโดยมคาเฉลย 3.72 3. สวนท 2 การใชแบบสมภาษณ แบบเจาะลก การใชแบบสมภาษณ แบบเจาะลก ซงจะมขอบเขตเนอหาทงหมด 6 ดาน โดยเลอกสมภาษณกบกลมตวอยางทเจาของสถานประกอบการเปนผตรวจสอบบญช ซงผใหสมภาษณมความคดเหนเพมเตมในเรองตาง ๆ ดงน

3.1 บณฑตควรมคณธรรม จรยธรรม และจตอาสา 3.2 บณฑตควรมบคลกยมแยมแจมใส 3.3 บณฑตควรมวนยและตรงตอเวลา 3.4 บณฑตควรกลาแสดงออกและมความเชอมนในตนเอง 3.5 บณฑตควรมความมนคงทางอารมณและปรบตวเขากบสภาพแวดลอมไดในทกสถานการณ

3.6 บณฑตควรไดรบการศกษาภาษาองกฤษทางดานวชาชพและภาษาองกฤษในชวตประจ าวนตงแตเรมเขาศกษาในชนปท 1 นอกจากนกมการประชมกลมยอยพดคยกบบณฑต เพอหาสาเหตทสถานประกอบการรบบณฑตเขาท างาน โดยมรายละเอยดดงน 1. ควรมการฝกทกษะการใชอปกรณส านกงานทกชนดใหแกนกศกษา กอนทจะออกสหกจศกษา 2. ควรฝกใหนกศกษามความอดทนตอการเรยน และการท างานรวมทงการศกษาหาความรใหม ๆ ทางบญชอยางสม าเสมอ 3. ควรใชหลกสตรการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ 4. ควรใหหลกสตรเรมสอนภาษาองกฤษทางวชาชพตงแตชนปท 1 5. ควรเนนใหนกศกษามความอดทน ซอสตย 6. ควรเนนใหนกศกษาใชโปรแกรมส าเรจรปทางบญชทหลากหลาย

145

7. ควรเนนใหนกศกษาใชโปรแกรมคอมพวเตอร Microsoft office ใหมความช านาญ 8. ควรฝกความมระเบยบวนยใหกบนกศกษาใหมากขน 9. ควรเพมการสอนในการปฏบตงานจรงใหมากขน อภปรายผล จากการศกษาคณลกษณะของบณฑตทมผลตอการตดสนใจรบบณฑตหลกสตรการบญช มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราชในปการศกษา 2556 เขาท างานของผประกอบการทง 30 แหงนน ผลการวจยพบวา 1. ดานคณธรรมจรยธรรม เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 2 โดยมคาเฉลย 4.42 ซงสอดคลองกบงานของ เฉลมขวญ ครธบญยงค (2556:บทคดยอ) และ กฤตยา ฐานวรภทร (2555:บทคดยอ) พบวาบณฑตควรมความชอสตยสจรต เสยสละและมความรบผดชอบ 2. ดานความรความสามารถทางวชาการ เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 3 โดยมคาเฉลย 3.80 ซงสอดคลองกบงานของ กฤตยา ฐานวรภทร (2555:บทคดยอ) และเฉลมขวญ ครธบญยงค (2556:บทคดยอ) พบวาบณฑตควรมความรความเขาใจในสาขาทเรยนมา สามารถน าความรมาบรณาการ ประยกตใชและสามารถถายทอดเผยแพรได 3. ดานทกษะทางปญญา เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 5 โดยมคาเฉลย 3.72 ซงสอดคลองกบงานของ กฤตยา ฐานวรภทร (2555:บทคดยอ) พบวาบณฑตควรน าขอมลทไดมา ใชในการวเคราะหแกปญหาได สามารถน ามาประยกตใช และตดตามประเมนผลรายงานไดอยางถกตองครบถวน 4. ดานความสมพนธระหวางบคคล และดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ เปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 1 โดยมคาเฉลย 4.54 เทากน ซงสอดคลองกบงานของ เฉลมขวญ ครฑบญยงค (2556:บทคดยอ) และกฤตยา ฐานวรภทร (2555:บทคดยอ) และคนอน ๆ (2555:บทคดยอ) พบวาดานความสมพนธระหวางบคคล บณฑตควรมความรบผดชอบมมนษยสมพนธทดและท างานเปนทมกบผอนได สวนดานความรบผดชอบตอจรรยาบรรณวชาชพ พบวาบณฑตควรมความซอตรงตอวชาชพ ปราศจากความล าเอยง และศกษาหาความรเพมเตมอยางตอเนอง 5. ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยเปนปจจยทมผลใหผประกอบการตดสนใจรบบณฑตเขาท างาน เปนอนดบ 4 โดยมคาเฉลย 3.75 ซงสอดคลองกบงานของกฤตยา ฐานวรภทร (2555:บทคดยอ) พบวาบณฑตควรมความสามรถในการวเคราะห ประมวลผลขอมลสารสนเทศ มทกษะในการสอสารภาษาตางประเทศและมทกษะในการใชเทคโนโลยสาระสนเทศททนสมยนอกจากนยงมขอเสนอแนะอน ๆ จากผตอบแบบสอบถามในเรองทบณฑตควรพฒนาความรทางภาษาองกฤษ เพราะในการท างานจ าเปนจะตองใช เสรมหลกบญชใหเขมขนและใหมการศกษาคนควาทฤษฎเพมเตม และตองเสรมหลกความมระเบยบวนยใหแกบณฑต และจากการสมภาษณแบบเจาะลก ซงผใหสมภาษณมความคดเหนเพมเตมในเรองตาง ๆ คอ บณฑตควรมคณธรรมจรยธรรม จตอาสา มบคลกยมแยมแจมใส มวนย ตรงตอเวลา กลาแสดงออก มความเชอมนในตนเอง มความมนคงทางอารมณ และปรบตวเขากบสภาพแวดลอมไดทกสถานการณ นอกจากนกมการประชมกลมยอยพดคยกบบณฑต เพอหาสาเหตทสถานประกอบการรบบณฑตเขาท างาน โดยมความคดเหนรวมกนคอ ควรมการฝกทกษะภาษาองกฤษตงแตปชนท 1 ควรฝกทกษะการใชอปกรณส านกงานทกชนด รวมทงทกษะการใชโปรแกรมส าเรจรป และเนนใหนกศกษามความซอสตยและอดทน

146

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะจากการวจยครงน 1.1 ควรจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของผประกอบการ และใหครบทง 6 ดาน รวมถงควรเนนใหนกศกษามการฝกปฏบตจรง

1.2 ควรมการปรบปรงหลกสตรใหมความทนสมย และสอดคลองกบความตองการของผประกอบการ

1.3 ควรเพมจ านวนกลมตวอยางเพอขอมลทมความสมบรณมากยงขน 2. ขอเสนอแนะจากการวจยครงตอไป 2.1 การวจยในครงนเปนการวจยเชงส ารวจ ซงเกบขอมลจากการสอบถามโดยใชแบบสอบถามเปนหลก เพอใหไดขอมลทเฉพาะและเจาะลกมากขน ในการวจยครงตอไปควรมการสมภาษณผประกอบการใหมากกวาน 2.2 ควรเพมขนาดของกลมตวอยาง และมความหลากหลายของประเภทธรกจ เอกสารอางอง กฤตยา ฐานวรภทร. (2555). คณลกษณะบณฑตทพงประสงคสาหรบสถานประกอบการ กรณศกษา

บณฑต สาขาวชาภาษาองกฤษเพอการสอสาร คณะสงคมศาสตรและศลปะศาสตร มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม. คณะสงคมศาสตรและศลปศาสตร มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน. (2535). แผนการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2535. กรงเทพฯ : ส านกนายกรฐมนตร.เทคโนโลยราชมงคลพระนคร

คณะวทยาการจดการ. (2555). หลกสตรบญชบณฑต (หลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2555). นครศรธรรมราช: มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช.

จราพร สนจด. (2550). การศกษาปจจยดานลกษณะสวนบคคล ภาวะผน าและวฒนธรรมองคกรทมผลตอองคการแหงการเรยนร และความส าเรจขององคการกรณศกษา กรมคมประพฤต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล.

เฉลมขวญ ครฑบญยงค.(2556).คณสมบตของนกบญชทพงประสงคสาหรบอตสาหกรรมญปนในประเทศไทย. กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน.

ธานนทร ศลปจาร. (2555). การวจยและการวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPAA และ AMOS (พมพครงท 13). กรงเทพฯ: เอส อาร พรนตง แมสโปรดกส

ธาน คงเพชร และสนทยา เขมวรตน. (2550). ความพงพอใจของผบรหารสถานประกอบการตอคณลกษณะของบฒฑตคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.

ปญจา ชชวย (2556) คณลกษณะทพงประสงคของผส าเรจการศกษาระดบปรญญาตรทเขาท างานในสถานประกอบการตามทศนคตของผบรหารสถานประกอบการในจงหวดสงขลา คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยหาดใหญ.

พรรณ ลกจวฒนะ. (2549). วธการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

147

มหาวทยาลยเชยงใหม . (2555). ความพงพอใจของนายจาง ผประกอบการ ผบงคบบญชาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม ประจ าปการศกษา 2555. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.

วทยาลยเทคนคภเกต. (2554). ความพงพอใจของสานปะกอบการทมตอคณลกษณะ พงประสงค ดานคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพของผส าเรจ การศกษาวทยาลยภเกต ประจ าปการศกษา 2553. ภเกต: วทยาลยเทคนคภเกต.

วมานพร รปใหญ. (2555).การศกษาคณลกษณะบณฑตทพงประสงคตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต ของสาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. อบลราชธาน : มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555–2559).

อบลศร อบลสวส. (2552) ความพงพอใจและความคาดหวงของผบรหารสถานประกอบการตอทกษะการสอสารของบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.

148

การศกษาพฤตกรรมของรถตดออยและคณลกษณะของรถตดออย Study of behavior and characteristics of cut sugar cane. ผวจย อาจารยกตตศกด ฤาแรง อาจารยณฐกฤษ นอยกอน

สาขา วศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน

บทคดยอ งานวจยนศกษาการเกยวตดออยจ าเปนตองใชแรงงานคนจ านวนมากปญหาการขาดแคลนแรงงาน

ในภาคเกษตรกรรมท าใหตองน าเขาเครองเกยวตดออยจากตางประเทศซงมราคาแพงสถาบนวจยเกษตรวศวกรรมไดด าเนนการวจยเพอพฒนาเครองเกยวตดออยทเหมาะสมโดยไดออกแบบและสรางเครองเกยวตดออยเปนแบบเกยวตดออยทงล าโดยใชตดพวงและใชตนก าลงจากรถแทรกเตอรขนาด 60 -80แรงมาทเกษตรกรมใชกนอยโดยทวไประบบการท างานประกอบไปดวยระบบใบมดตดโคนออยระบบล าเลยงจากการตดโคนออยในรางล าเลยงออยและตวโครงเครองเกยวตดออยในเบองตนไดทดสอบการท างานของเครองตนแบบพบวาเครองตนแบบไมสามารถตดออยไดอยางสมบรณเนองจากก าลงของรถแทรกเตอรไมพอถาจะพฒนาเครองเกยวตดออยทงล าลากพวงโดยรถแทรกเตอรตอไปควรจะเพมเครองยนตเพอใหเครองเกยวตดออยมก าลงเพยงพอหรอพฒนาในรปแบบเครองตดออยแบบทงล าทขบเคลอนดวยตวเอง ค าส าคญ : รถตดออย Abstract

This research according to the standard about cutting sugar cane requires a lot of manual labor .Shortage of labor in the agricultural sector. The need for cutting sugar cane imported from abroad, which is expensive. Institute of Agricultural Engineering Research was conducted to develop a more appropriate cut cane. Having designed and built on a cane cutter cutting cane on the ship. By using the power of tractor trailers and a size 60-80 hp at the farmers are in general use. The system consists of a blade system cut cane. Vascular system of felling sugar cane conveyor rails. And the chassis about cutting sugar cane. In preliminary testing of the prototype. Found that the prototype cannot cut sugar completely because of the tractor was not enough. To develop a more cutting cane by aircraft towing tractor next. Should be added so that the engine has sufficient power for cutting cane. Or developed in the form of sugar cane cutters and aircraft powered by herself. Keywords : Cut Sugar Cane

149

บทน า ปจจบนจะเหนวาแรงงานในภาคเกษตรไดยายเขาสภาคอตสาหกรรมมากขนท าใหแรงงานทางดาน

การเกษตรลดลงอยางรวดเรว สงผลใหคาจางแรงงานเพมสงขน ถงอยางนนกไมเพยงพอกบความตองการ ดงนนวธการ แกไข จงจ าเปนตองใชเครองจกรเขาชวยอยางไรกตามเครองจกร อยาง เครองจกรกยงน าเขาจากตางประเทศมราคาแพงมาก ท าใหเกษตรกรรายยอยทมทนไมมาก ไมสามารถน าเขามาใชกบกจการของตวเองอยด อยางเชนในปจจบนออยเปนพชเศรษฐกจทส าคญ เนองจากราคาทสงซงเปนตวแปรทท าใหเกษตรกรหนมาปลกออยกนมากขน ซงกระบวนการผลตออยเพอปอนสโรงงานน าตาลในปจจบนยงใชแรงงานคนคอนขางมากในการปลก ดแล และเกบเกยวออยในฤดเกบเกยว ดงนนจงท าใหเกดปญหาการขาดแคลนแรงงานในภาคเกษตรกรรมตามมา ท าใหมการน าเขาเครองเกยวตดออยแบบตางๆ จากตางประเทศมาใชงานในประเทศโดยโรงงานน าตาลหรอเกษตรกรรายใหญเพอทดแทนการขาดแคลนแรงงานคนในการเกยวตดออยแตเครองเกยวตดออยมกลไกซบซอนและมราคาสงมากซงเกษตรกรรายยอยไมสามารถจดซอมาใชงานได รถตดออยจงเรมเขามบทบาทในชวตประจ าวนมากยงขน ในชวงฤดตดออย จะมรถตดออยขนมาวงอยบนทองถนนและวงไปมาในชมชนมากยงขน ท าใหเกดผลกระทบตอชมชนดวยรปรางของตวรถทมขนาดใหญท าใหกดขวางการจราจรในขณะเคลอนยาย อกทงยงสรางมลภาวะในการทงสงสกปรกลงบนถนน รวมไปถงการสรางมลภาวะฝนละออง ผวจยจงไดด าเนนการศกษาศกษาพฤตกรรม และคณลกษณะในการท างานของรถตดออย ทจะสรางผลกระทบเนองจากรถมขนาดใหญเกนก าหนด ท าใหถนนเสอมสภาพเรว อายการใชงานของถนนสนรฐตองสญเสยเงนจ านวนมากในการซอมแซม และสรางถนนใหม และผลกระทบทางดานความปลอดภยในดานตางๆ และดานการด ารงชวตของประชาชนในพนท

วตถประสงค ในงานวจยครงนมวตถประสงค ดงตอไปน

1. เพอศกษาพฤตกรรม และคณลกษณะของรถตดออย 2. เพอวเคราะห และเสนอแนวทางการแกปญหาทเกดผลกระทบจากรถตดออย ขอบเขตของการวจย

งานวจยนมวตถประสงค เปนการศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออยทเหมาะสม โดยมงเนนตามพนทไรออยตามเขตหมบาน หรอ เขตต าบลนอกเมอง

วธการด าเนนงาน 1. ศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะในการท างานของรถตดออย 2. ส ารวจรวบรวมขอมลทเกยวของโดยการออกแบบสอบถาม

1. การศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออยในงานผวจยนตองอาศยขอมลทไดจากการลงพนทหาขอมลจรง โดยแบงการด าเนนงานดงน

150

1.1 ขอมลปฐมภม 1.1.1 การเตรยมงานและวางแผน ทมงานผวจยไดวางแผนและลงพนทเพอศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออย เนองจากต าบลบอสพรรณ มขนาดพนทคอนขางใหญ ทมงานผวจยจงไดเลอกพนทในการส ารวจไว 2 หมบานคอ หมท 4 บานดอนต าลง และหมท 17 บานโปงตาเหยน ซงมพนทการท าไรออย และมเกษตรกรทท าไรออยคอนขางมาก

รปท 1.1 แสดงแผนทโดยสงเขปต าบลบอสพรรณและต าแหนงพนทในการวจย

รปท 1.3 แผนทโดยสงเขป หมท 17 บานโปงตาเหยน รปท 1.2 แสดงแผนทโดยสงเขป หมท 4 บานดอนต าลง

151

1.1.2 การหาขอมลถนนในพนทในการวจย กอนลงพนทจรงเราไดท าการหาขอมลถนนซงในเขตพนทต าบลบอสพรรณมถนน

สายหลกดงน - ถนนลาดยาง จ านวน 48 สาย ความยาวรวม 87.74 กโลเมตร - ถนนคอนกรต จ านวน 18 สาย ความยาวรวม 12.55 กโลเมตร - ถนนหนคลก จ านวน 61 สาย ความยาวรวม 70.70 กโลเมตร - ถนนกรวด/ลกรงจ านวน 2 สาย ความยาวรวม 2.30 กโลเมตร

รปท 1.4 รปถนนลาดยางทางหลวง 3356 สายทงคอก - พระแทนดงรง

1.1.3 การออกแบบสอบถามทใชในการวจย ผวจยไดสรางแบบสอบถามขนมา โดยท าการศกษาจากวตถประสงคของการวจยและแนวคดการวจยทเกยวของน ามาเปนแนวทางในการสรางค าถามในแบบสอบถามลกษณะแบบสอบถามจะแบงกลมสอบถามเปน 1 กลมตวอยาง คอ 1) แบบสอบถามประชาชนทวไป จ านวน 100 ชด มรายละเอยดประกอบดวยสวนตางๆดงน

152

สรปผล/อภปลายผล 1. สรปผลวเคราะหจากการลงพนทส ารวจภาคสนาม

จากการศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออยในโครงงานนตองอาศยขอมลทไดจากการลงพนทหาขอมลจรง 1.1. ขอมลทไดจากการลงพนทหาขอมลจรงจากภาคสนาม ทมงานผวจยไดลงพนทศกษาพฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออย ในต าบลบอสพรรณวธการท างาน การเคลอนยาย เสนทางการวง และผลกระทบตางๆ ดงน

รปท 1.7 แสดงแบบสอบถามประชาชนทวไป สวนท 1 และสวนท 2

รปท 1.8 แสดงแบบสอบถามประชาชนทวไป สวนท 3

153

รปท 1.9 เสนท 1 จากบานนายมานพ วงผานถนน

ทางหลวงสาย 3356ทงคอก-พระแทนดงรง เลยวเขาสถนนทางหลวงชนบท 3003 สายกระดานป าย -โป งกป ใช เวลาเดนทางประมาณ 14 นาท

รปท 1.10 เสนท 2 จากบานนายมานพ เหลองรงทรพย

ว ง ผ าน ถนนทางหลวงสาย 3356 ทงคอก-พระแทนดงรง ใชเวลาเดนทางประมาณ 30 นาท

รปท 1.11 เสนท 3 จ า ก ห ม ท 4 บ า น น า ย ม า น พ

เหลองรงทรพย วงผานถนนทางหลวงสาย 3356 ทงคอก-พระแทนดงรง ผานหมท 17 เลยวเขา ใช เวลาเดนทางประมาณ 21 นาท

154

รปท 1.12 เสนท 4 จากบานนายมานพ เหลองรงทรพย

ว ง ผ า น ถนนทางหลว งสา ย 3356 ทงคอก-พระแทนดงรง เลยวเขา ใชเวลาเดนทางประมาณ 14 นาท

รปท 1.13 รถตดออยทวงบนถนนทางหลวง 3356 สายทงคอก-พระแทนดงรง

รปท 1.14 รถตดออยทวงบนถนนทางหลวงชนบท 3003 สายกระดานปาย-โปงกป

รปท 1.15 รปแสดงถนนช ารดจากรถตดออย

155

1.2 ขอมลทไดจากการลงพนทหาขอมลจรงภาคสนาม สรปผลการประเมนแบบสอบถามโครงการศกษาพฤตกรรมหรอคณลกษณะของรถตดออย

1.2.1 ผลการประเมนแบบสอบถามเจาของไรออย จากการประเมนแบบสอบถามโครงการศกษาพฤตกรรมหรอคณลกษณะของรถตดออยคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน จากจ านวนผตอบแบบสอบถาม50 คนเปนผลดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

แผนภมวงกลมท 1 แสดงรอยละของผตอบแบบสอบถามแยกตามเพศ ผตอบแบบสอบถาม แผนภมวงกลมท 2 แสดงรอยละรายไดของ

รปท 1.16 รปแสดงถนนช ารดจากรถตดออย รปท 1.17 รปแสดงรถตดออยสรางมลภาวะ ในการทงสงสกปรกบนถนน

จากแผนภมวงกลมท 1 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชายรอยละ60.0และเปนเพศหญงรอยละ 40.0

จากแผนภมวงกลมท 2 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญรายไดต ากวา10,000 บาท รอยละ 82.0และรายได 10,000 - 20,000 บาทรอยละ 18.0

156

แผนภมวงกลมท 3 แสดงรอยละของระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถาม แผนภมวงกลมท 4 แสดงรอยละอายของผตอบแบบสอบถาม

จากแผนภมวงกลมท 3 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญอยระดบ ต ากวาปรญญาตร รอยละ 74.0และอยระด บปรญญาตร รอยละ 26.0

จากแผนภมวงกลมท 4 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญอาย 41 ปขนไป รอยละ 66.0และอาย20 - 40 ป รอยละ 34.0

157

ตอนท 2 ขอมลเกยวกบรถตดออย

แผนภมแทงท 6 แสดงรอยละของขนาดขอบเขตรถตดออย

แผนภมแทงท 5 สญญาณไฟบนตวรถตดออย

จากแผนภมแทงท 5 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนใหมสญญาณไฟบนรถตดออยรอยละ 97.0 และไมตองการใหมสญญาณไฟ รอยละ 3.0

จากแผนภมแทงท 6 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนอยในขนาดของรถใหญมากท ส ด ร อยละ 94 .0 รองลงมาขนาดกลา ง รอยละ 5.0 และขนาดเลก รอยละ 1.0

แผนภมแทงท 7 แสดงรอยละของระยะเวลา ในการขนสงบนถนนสาธารณะ

แผนภมแทงท 8 แสดงรอยละของรถตดออย กดขวางทางจราจร

จากแผนภมแทงท 7 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญขนสงบนถนนสาธารณะในเวลาเชา รอยละ 72.0 เวลาเยน รอยละ 26.0 เวลากลางวนและกลางคอเวลา รอยละ 1.0

จากแผนภมแทงท 8 พบวาผตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนวารถตดออยกดขวางทางจราจร กดขวางทางจราจรรอยละ 92.0และ ไมกดขวางทางจราจร รอยละ 8.0

158

สรปผล จากวตถประสงคในการศกษาสามารถสรปไดดงน 1. พฤตกรรมและคณลกษณะของรถตดออยมลกษณะทมขนาดใหญโดยเฉพาะเวลาทวงในชวงเชา ชวงเวลายายพนทตดออยและชวงเยนในการเดนทางกลบบนถนนหลวงและถนนทางหลวงชนบทซงรถจะสามารถวงสวนทางกนไดเพยงฝงละหนงชองจราจรเทานน จงท าใหปญหากดขวางการจราจรและท าใหรถวงสวนทางกนไดล าบาก ในชวงเวลาตอนท างานจะมเสยงดงและมฝนละอองเยอะทงทงสงสกปรกบนทองถนน 2. เกษตรกรมแนวความคดตองการการเพมจ านวนของรถตดออยเพอใหเพยงพอตอความตองการของเกษตรกรซงตองแขงขนกนกบเวลาหรอหากแตถาไดรถทมขนาดเลกลงกวาเดมเพอใหเกดความสะดวกในการเคลอนยาย เกดความคลองตวในการตดประหยดเวลา และไมท าใหกดขวางการจราจรเพราะรถทมขนาดเลกจะสงเสยงดงนอยกวาและมฝนละอองนอยกวาสงสกปรกกไมคอยมท าใหเกดผลกระทบกบชมชนนอยลง ขอเสนอแนะ จากบทสรปผลวจยสามารถน ามาเปนขอเสนอแนะไดวา 1. เกษตรกรตองการรถตดออยทมขนาดเลกลงกวาเดมเพอความสะดวกในการเคลอนยายและ ไมท าใหถนนเสยหาย 2. อยากใหมรถปดหวปดทายในการเคลอนยายเพอลดอบตเหตในการเคลอนยายเวลากลางคนเพราะแสงสวางของรถตดออยไมเพยงพอทจะเหนไดชด

แผนภมแทงท 9 แสดงรอยละของการควบคม รถตดออยบนทองถนน

จากแผนภมแทงท 9 พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญแสดงความคดเหนวารถตดออยมความเรว ในระดบพอใช รอยละ 8.0 ระดบปานกลาง รอยละ 91.0และ ระดบด รอยละ 1.0

159

เอกสารอางอง คณะกรรมการประสานงานวจยและสงเสรมการเกษตร,2551, แผนพฒนาพชในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 10 พ.ศ. 2550-2554, กรมสงเสรมการเกษตร และกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ, กรงเทพฯ.

พชรา บ ารง และ นวฒน มาศวรรณา, 2555, ความตองการบรการสงเสรมการเกษตรของเกษตรกรชาวไรออยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ, แกนเกษตร,40: 119-126

ละอองดาว แสงหลา และ ธวชชย ศภดษฐ, 2548, ผลกระทบจากการเผาใบออยและแนวทางการแกไข, ว. การจดการสงแวดลอม,2(1): 85-102

160

การศกษาความเหมาะสมของเสนทางการขนสงขยะ The Feasibility Study of waste transport routes. ผวจย รตกา โพธศรทอง ดร.ธรวฒ เจอณรงคฤทธ

สาขา วศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน

บทคดยอ บทความวจยนไดศกษาเกยวกบระบบการจดเกบและขนสงขยะมลฝอยขององคการบรหารสวน

ต าบลหนองออ มวตถประสงคเพอศกษาเสนทางการขนสงขยะมลฝอยและวเคราะหคาใชจายในการจดเกบขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออในปจจบน เพอน ามาปรบปรงและจดสรางเสนทางขนสงขยะมลฝอยใหมประสทธภาพมากขน โดยใชคาใชจายและประสทธภาพของรถขนขยะทมอยเดมเปนเกณฑ

การวเคราะหจะพจารณาจากขอมลปรมาณของขยะมลฝอย จดรวบรวมเกบขน ระยะทาง คาน ามนเชอเพลงและคาบ ารงรกษา โดยการค านวณดวยโปรแกรม lingo ท าใหสามารถลดคาตนทนลงได ซงจากเดมมคาตนทนเฉลยเปนเงน 1,036.64 บาทตอวน ลดลงเหลอ เงน 853.95 บาทตอวน จะชวยประหยดตนทนไดวนละ 182.72 บาท คดเปนตนทนทสามารถลดลง 17.62 % /วน ถาคดทงปงบประมาณจะชวยลดตนทนของหนวยงานไดถง 66,692 บาท จากขอมลขางตนจงสามารถสรปไดวา การศกษาการพฒนาระบบการจดเกบขยะมลฝอยโดยวธระบบโปรแกรมเชงเสนและการใชโปรแกรม lingo ในการแกปญหาการจดเสนทางส าหรบยานพาหนะนนสามารถชวยลดระยะทางการขนสงและคาใชจายลงไดจรง ค าส าคญ : ขนสงขยะมลฝอย, จดเกบขยะมลฝอย Abstract

This paper studied the storage and transportation of solid waste Tambon Nong to study solid waste transportation routes and analyze the costs of storing waste of Tambon Nong O in. currently, to improve and build a path to transport waste more efficiently. The cost and performance of the existing waste criteria. The analysis is based on the amount of waste. The collection distance transport fuel bills and maintenance costs. By calculating the reduced cost with the lingo down. This from the average cost in the amount of 1036.64 baht per day down to the 853.95 baht per day will reduce the cost per day for 182.72 baht a cost that can be reduced to 17.62% / day if the entire fiscal year to reduce costs. the agency has about 66,692 baht from the above data it can be concluded that. A study of the development of solid waste collection system using linear programming and using the lingo of solutions for vehicle routing can reduce transportation costs and to be true. Keywords : transportation of solid waste, solid waste management

161

บทน า องคการบรหารสวนต าบล มความส าคญตอทองถนเปนอยางมาก เพราะเปนองคกรปกครองสวน

ทองถนทมขนาดเลกทสด แตใกลชดกบประชาชนมากทสด โดยเฉพาะประชาชนในพนทชนบท องคการบรหารสวนรวมในการปกครองตนเองตามระบอบประชาธปไตย ในฐานะทเปนองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบหนง มสวนส าคญยงในการท าใหประชาชนในชนบทไดมโอกาสในการปกครองตนเองตามเจตนารมณของรฐธรรมนญฉบบปจจบนทตองการกระจายอ านาจใหกบทองถนมากขน โดยท องคการบรหารสวนต าบล มสาระส าคญดงทจะไดกลาวตอไป ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนองคการบรหารสวนต าบลหนองออเปนองคการบรหารสวนต าบลขนาดกลางของ จงหวดราชบร ตงอยหมท 6 ต าบลหนองออ อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร ตงอยทศตะวนออกของทวาการอ าเภอบานโปง เปนพนททมการขยายตวทางเศรษฐกจและสงคมสง และมแนวโนมขยายตวในอนาคต เปนเมองประวตศาสตร มแหลงทองเทยวทส าคญหลายแหง เชน ตลาดนดปลาสวยงาม วดเกาแกคอวดโกสนารายณ และยงเปนเมองทไดรบการสนบสนนทางดานอตสาหกรรมตางๆ เชน การกอสรางทอยอาศย อาคารพาณชย โรงพยาบาล โรงงานอตสาหกรรม โรงแรม ฯลฯ กจกรรมตาง ๆ กอใหเกดขยะมลฝอยเพมมากขน ปจจบนองคการบรหารสวนต าบลหนองออมปรมาณขยะมลฝอยจากชมชนตางๆ ในเขตพนทความรบผดชอบประมาณเฉลย 5 ตนตอวน และมแนวโนมวาจะมปรมาณขยะมลฝอยเพมมากขนเรอยๆ ตามการขยายตวของประชากร ดงนน องคการบรหารสวนต าบลหนองออจงควรมการศกษา วเคราะหประสทธภาพของระบบการจดเกบขยะมลฝอย คาใชจาย คาบ ารงรกษายานพาหนะ เพอเปนขอมลชวยจดการปรมาณขยะทจะเกดขนในอนาคต วตถประสงค

1. เพอศกษาระบบการจดเกบขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบล 2. เพอศกษาและวเคราะหประสทธภาพ ทางดานคาใชจาย ในการจดเกบขยะมลฝอยขององคการ

บรหารสวนต าบล 3. เพอเสนอแนะเสนทางทเหมาะสมในการจดเกบขยะมลฝอย สามารถเพมประสทธภาพในการ

ใหบรการจดเกบขยะมลฝอยได ขอบเขตของการวจย

1. ศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบระบบจดเกบขยะมลฝอยของ องคการบรหารสวนต าบลหนองออ จงหวดราชบร

2. จดแนวเสนทางการจดเกบขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออ โดยใชโปรแกรมเชงเสน ภายใตทรพยากรทมอยอยางจ ากด วธการด าเนนงาน

การศกษาความเหมาะสมของเสนทางการขนสงขยะกรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหนองออ จงหวดราชบร สามารถแบงขนตอนไดดงน 1. เกบรวบรวมขอมล ในการศกษาการปรบปรงเสนทางขนสงขยะมลฝอยนนจ าเปนตองท าการส ารวจและรวบรวมขอมลตางๆ ทเกยวของ โดยมวธการเกบขอมลดงตอไปน

162

1.1 ขอมลปฐมภม ท าการส ารวจเสนทางและเกบรวบรวมปรมาณขยะมลฝอยภายในเขตองคการบรหารสวนต าบลหนองออ โดยเดนทางไปกบรถเกบขนขยะมลฝอย เปนเวลา 7 วน เปนวนท าการ 5 วน วนหยดราชการ 2 วน ตงแตเดอน มกราคมถงธนวาคม 2558 ซงท าการส ารวจและจดบนทกปรมาณขยะมลฝอยในแตละถงของแตละจดเกบ จ านวนถงรองรบขยะมลฝอย ระยะทางทจดเกบ เวลาทใชในการจดเกบ เวลาทใชในการเดนทางแตละจดเกบ จ านวนจดเกบ จ านวนชนด ขนาดความจและสภาพการใชงานของรถเกบขนขยะมลฝอย ตลอดจนเสนทางในการเกบขนและสภาพการจราจร สถานทจอดรถและสถานททงขยะ เปนตน 1.2 ขอมลทตยภม ท าการเกบรวบรวมขอมล ซงจะขอความอนเคราะหจากหนวยงานทเกยวของโดยจะขอขอมลจากส านกงานองคการบรหารสวนต าบลหนองออ โดยจะท าการเกบรวบรวมขอมล ดงน - สภาพพนท ลกษณะทางภมศาสตร เขตการปกครอง - จ านวนรถขนขยะ , ขนาดและความจของรถแตละคน , สถานทจอดรถ และททงขยะ - ประเภท ความจ จ านวนของภาชนะรองรบขยะ และจ านวนขยะ - พนท รบผดชอบ เสนทางทใชในการเกบขนปจจบน , จ านวนพนกงานประจ ารถเกบขนขยะมลฝอย - คาซอมรถ คาน ามนเชอเพลง ราคาและปทจดซอรถเกบขนขยะมลฝอย 2. ขนตอนการวเคราะหขอมล 1. น าขอมลสภาพพนท เขตการปกครองมาเขยนแผนท 2. น าขอมลถนนและต าแหนงทตงของถงขยะทไดจากการเกบรวบรวมเขยนลงบนแผนท 3. ก าหนดจดต าแหนงรวบรวมถงขยะบนแผนท โดยแบงออกเปน 1-2 โซน จากนนลากเสนเชอมจดแตละจด ซงเปนขอมลเดนทางยานพาหนะ และบนทกลงในตารางเมตรกระยะทาง 3. การด าเนนงานการจดเสนทางเดนรถขนขยะมลฝอย ในการวางแผนการด าเนนงานการจดเสนทางเดนรถขนขยะมลฝอย เพอใหไดเสนทางทมระยะทางรวมต าสดภายใตเงอนไขขอจ ากดดานความจของยานพาหนะบรรทก สามารถก าหนดขนตอนในการด าเนนงานไดแสดงดงภาพ

163

4. การวดประสทธภาพฮวรสตก การวดประสทธภาพฮวรสตก (ฮวรสตก คอ การพจารณาหาทางเลอกทเหมาะสมใหกบปญหาการตดสนใจทซบซอน) ผวจยจะท าการเปรยบเทยบตนทนการขนสงทเกดจากระยะทางรวมจากวธฮวรสตกกบทางเดนรถปจจบนกอนทจะมการศกษาขององคการบรหารสวนต าบลหนองออจากนนค านวณเปรยบเทยบคาใชจายทไดโดยแบงเปนทางเลอกกรณศกษาตามเขตพนท 5. การสรปผลการศกษา เมอกระท าตามกระบวนการทจดกรอบการด าเนนการทงหมด ผลการศกษาในบทความวจยน ผวจยสามารถเปรยบเทยบและสรปเสนทางทประหยดคาใชจายไดมากทสดในการเกบรวบรวมและขนสงขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออ ผล/ สรปผลการวจ ย 1. จดเกบขนขยะมลฝอย

จดเกบขนขยะมลฝอย เปนต าแหนงทรถตองจอดเพอเกบขยะ ณ จดนนๆ เทใสรถ จดเกบขนขยะมลฝอยแตละจดจะมจ านวนภาชนะรองรบมลฝอยแตกตางกนไปตามความเหมาะสม เชน บรเวณทมลกษณะชมชนหนาแนน ในจดเกบขยะมลฝอย ตองมถงขยะอยางนอย 1-3 ใบ ตงอย ณ จดนน

164

ตารางท 1 รายละเอยดของภาชนะรองรบขยะมลฝอยทใชในเขตองคการบรหารสวนต าบลหนองออ

ประเภทของภาชนะ รองรบขยะมลฝอย

ความจ(ลบ.ม.) จ านวน (ใบ) ตน ลบ.ม. ลตร

ถงพลาสตกทรงกลม 0.176 0.120 120 609

รวมทงหมด 609

ตารางท 2 ชนดและสภาพรถเกบขนขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออ คนท

เลขทะเบยน ชนดของรถ ยหอ ความจ ลบ.ม.

ความจ ตน

สภาพ

1 รบ.82-8950 อดทาย ISUZU 10 8.8 ด 2 รบ.82-7058 อดทาย ISUZU 10 8.8 ด

ตารางท 3 แสดงสรปจ านวนขยะภายในเขตองคการบรหารสวนต าบลหนองออป 2558 ทะเบยน 82-7058 ทะเบยน 82-8950 น.น.รวม 2 คน คาเฉลยทงป

น าหนก(กโลกรม) น าหนก(กโลกรม) น าหนก(กโลกรม) น าหนก(กโลกรม)

892,239 918,575 1,810,814 150,901.17

ดงนน ปรมาณขยะมากสดของรถทงสองคน = 181,310 กโลกรม (Max) ในเดอนกนยายน ปรมาณขยะนอยสดของรถทงสองคน = 127,852 กโลกรม (Min) ในเดอนเมษายน ปรมาณเฉลยตอเดอน (กโลกรม) = ผลรวมแตละเดอนของน าหนกขยะรถ 2 คน 12 เดอน/ 12

= 1,810,814.00 / 12 = 150,901.17 ปรมาณเฉลยตอวน (กโลกรม) = ผลรวมเฉลยตอเดอน / 30 = 150,901.17 / 30 = 5,030.04 คาเชอเพลงตอวนทะเบยน 82-7058 = ผลรวมคาน ามนทงป/จ านวนวนทท างาน = 145,750 / 365 = 399.32 บาท/วน คาเชอเพลงตอวนทะเบยน 82-8950 = ผลรวมคาน ามนทงป/จ านวนวนทท างาน = 165,550 / 365 = 453.56 บาท/วน คาซอมบ ารงตอวนทะเบยน 82-7058 = ผลรวมคาซอมบ ารงทงป/จ านวนวนทท างาน = 65,325.26 / 365 = 178.97 บาท/วน คาซอมบ ารงตอวนทะเบยน 82-8950 = ผลรวมคาซอมบ ารงทงป/จ านวนวนทท างาน = 9,510 / 365 = 26.05 บาท/วน

165

การประเมนปรมาณขยะมลฝอย อตราการผลตขยะมลฝอยของประชากร(กก./คน/วน) = ปรมาณขยะมลฝอยทเกบขนได(กก./วน)

จ านวนประชากรทไดรบบรการ(คน) = 5,030 / 9,739 = 0.5 กก./คน/วน

คามาตรฐานอตราการผลตขยะมลฝอยของประชากรในประเทศไทยของกรมควบคมมลพษมคาเทากบ 1 กโลกรม/คน/วน ปรมาณขยะมลฝอย (กก./วน) = จ านวนประชากรทงหมด(คน) x อตราการผลตมลฝอย(กก./คน/วน) = 8,854 x 0.5 = 4,427 ปรมาณขยะเฉลยของถงของถงขยะ กก./ถง/วน = ปรมาณขยะทเกดขนในชมชน(กก./วน)

จ านวนถงขยะทงหมดในชมชน(ถง) = 4,427/609 = 7.2 กก. / ถง /วน 2. ผลการวเคราะหหาเสนทางในการจดเกบขยะมลฝอย

จากขอมลทผวจยท าการส ารวจสามารถน าขอมลตางๆ มาท าการค านวณ วเคราะหหาเสนทางทเหมาะสมทสดโดยใชโปรแกรมโปรแกรม lingo 8 ไดผลดงตาราง ตารางท 4 แสดงเสนทางการเดนรถเกบขยะกอนท าการศกษา

ประเภทของรถ

เสนทางการเดนรถ

จ านวน ถงขยะ (ถง)

ระยะทาง ทงหมด (กม)

รถ 6 ลอ 82-8950

0-1.2-1.3-1.4-1.5-1.6-1.7-1.8-1.9-1.10-1.11-1.12-1.13-1.14-1.15-1.16-1.17-1.18-1.19-1.20-0

326 42.8

รถ 6 ลอ 82-7058

0-2.2-2.3-2.4-2.5-2.6-2.7-2.8-2.9-2.10-2.11-2.12-2.13-2.14-2.15-2.16-2.17-2.18-2.19-2.20-0

283 32.8

รวม 609 75.6 หมายเหต -1.3 หมายความวา 1 คอ โซน A และ .3 หมายความวา node ท 3 -2.5 หมายความวา 2 คอ โซน B และ .5 หมายความวา node ท 5 , -0 คอ จดเกบรถ ตารางท 5 แสดงเสนทางการเดนรถเกบขยะหลงท าการศกษา

ประเภทของรถ

เสนทางการเดนรถ

จ านวน ถงขยะ (ถง)

ระยะทาง ทงหมด(กม)

รถ 6 ลอ 82-8950

1 เทยว / คนท1

1->16->14->17->20->19->18->15->23->24->22->21->27->28->26->15->30->31->29->13->12->40->1

321 51.10

รถ 6 ลอ 82-7058

1 เทยว / คนท2

1->39->10->28->35->33->34->32->36->37->11->->4->7->8->6->5->9->2->3->40->1

288 16.0

รวม 609 67.1 หมายเหต 1->16 หมายถง node 1 ไป node 16

166

ผล/สรปผลอภปราย 1. สรปเสนทางการเดนรถเกบขยะ

จากการแบงเขตเสนทางทใชในการจดเกบขยะมลฝอยมการแบงเขตเสนทางการใหบรการเกบรวบรวมและขนสงขยะมลฝอยกอนและหลงท าการศกษา ดงแสดงในภาพ

เสนทางการเดนรถเกบขยะกอนท าการศกษา เสนทางการเดนรถเกบขยะกอนท าการศกษา 2. สรปคาใชจายเกยวกบรถเกบขนขยะมลฝอยกอนและหลงศกษา ตารางท 6 การค านวณคาใชจายเกยวกบรถเกบขนขยะมลฝอยกอนและหลงท าการศกษา

รายการ กอนศกษา หลงศกษา จ านวนเทยว/วน 2 2 ปรมาณถงขยะจดเกบ(ถง) 609 609 ปรมาณขยะมลฝอย(กก.) 4,384 4,384 ปรมาณขยะมลฝอย(ลบ.ม.) 17.49 17.54 ระยะทาง(กม.) 75.6 67.1 เวลา (ชม.) 8.75 6.8 รวมคาน ามนเชอเพลง+คาบ ารงรกษา (บาท/กม) 28.8 28.8 รวมคาใชจาย (บาทตอวน ) 1,036.64 853.92

เสนทางการเดนรถเกบขยะกอนท าการศกษา เสนทางการเดนรถเกบขยะกอนท าการศกษา

167

ภาพท 1 กราฟเปรยบเทยบคาใชจายทางเลอกกอนและหลงท าการศกษา 3. การประเมนความสามารถในการรองรบขยะมลฝอยของรถเกบขนขยะมลฝอยของรถเกบขยะทง 2 คน คอ คนท 1 (ทะเบยน 82-7058) และ คนท 2 (ทะเบยน 82-8950) ตารางท 7 ประเมนความสามารถในการจดเกบขนขยะมลฝอย

คนท จ านวนถงขยะทเกบได(ถง)

จ านวนถงขยะทรบได(ถง)

ปรมาตรความจทจดเกบได (ลบ.ม.)

ความสามารถในการรองรบ

กอนท า การศกษา

1 326 349 9.34 93.4 %

2 283 349 8.15 81.1 %

หลงท า การศกษา

1 321 349 9.24 91.97 %

2 288 349 8.3 82.52 %

สรปผล/อภปลายผล สรปผล

บทความวจยนเปนการศกษาและประยกตการแกปญหาโดยวธโปรแกรมเชงเสนใชกา รสรางแบบจ าลองปญหาทางคณตศาสตรและใชโปรแกรม Lingo ในการแกปญหาการจดเสนทางส าหรบยานพาหนะภายใตเงอนไขปรมาณความจเฉลยของถงขยะแตละจดและขนาดของการบรรทกจ ากด เพอชวยลดตนทนคาน ามนในการขนสงขององคการบรหารสวนต าบลหนองออ ผวจยไดท าการเกบขอมลจ านวนถงขยะและระยะทาง ทกจด โดยประมาณปรมาตรของถงขยะเปนคาเฉลย รวมทงสน 609 ถง จากนนจงจดรปแบบปญหาใหเปนตวแบบทางคณตศาสตร และใชโปรแกรม lingo ท าการประมวลผล ผลทไดจากโปรแกรม lingo ท าใหสามารถลดคาตนทนลงได ซงจากเดมมคาตนทนเฉลยเปนเงน 1,036.64 บาทตอวนใชเวลาเกบขนขยะมลฝอย 8.75 ชวโมง กรณศกษาทางเลอกใหมมคาตนทนเฉลยเปนเงน 853.95 บาทตอวนใชเวลาเกบขนขยะมลฝอย 6.80 ชวโมง จะชวยประหยดตนทนไดวนละ 182.72 บาท คดเปนตนทนทสามารถลดลง 17.62 % /วน ถาคดทงปงบประมาณจะชวยลดตนทนของหนวยงานไดถง 66,692 บาท จากขอมลขางตนจงสามารถสรปไดวา การศกษาการพฒนาระบบการจดเกบขยะมลฝอยโดยวธระบบโปรแกรมเชงเสนและการใชโปรแกรม lingo ในการแกปญหาการจดเสนทางส าหรบยานพาหนะนนสามารถชวยลดระยะทางการขนสงและคาใชจายลงไดจรง

168

การคาดการณขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออในอนาคตจะมปรมาณมากขนมองคประกอบทส าคญ คอ การเปลยนแปลงจ านวนประชากร อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ การขยายตวทางเศรษฐกจ เปนตน จากการค านวณอตราการผลตขยะมลฝอยขององคการบรหารสวนต าบลหนองออในปจจบน ประสทธภาพของรถเกบขยะทง 2 คน สามารถรองรบขยะไดมากสด 8,560 กโลกรม/วน และสามารถรองรบปรมาณขยะทเกดขนไดอยางนอยอก 2-3 ป ในอนาคต ขอเสนอแนะ

ในการศกษาบทความวจยนสามารถใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยในการวเคราะห ระบบสารสนเทศภมศาสตรในการก าหนดเสนทางการเดนรถเกบขนขยะมลฝอย และจ าลองเสนทางค านวณหาปรมาณขยะมลฝอย ขนาดของรถทเหมาะสมตอปรมาณขยะมลฝอยในแตละเขตของพนทการศกษาได เชน Google Earth , Google Map, Arcgis ,VBA และยงสามารถประยกตงานวจยนใชในการแกไขปญหาการขนสงในดานอนๆทเกยวของ เอกสารอางอง กองสาธารณสขและสงแวดลอมองคการบรหารสวนต าบลหนองออ. ขอมลการเกบขนขยะมลฝอย. องคการ

บรหารสวนต าบลหนองออ, 2556. สทธชา ทบดารา , เสร เศวตเศรน. การจดการขยะชมชน ในกรงเทพมหานคร. เอกสาร วศวกรรมสาร

มหาวทยาลยขอนแกน ฉบบท 78 ปท 24 ตลาคม – ธนวาคม 2554. สรวชญ เยาวยนยง , เอกสารการสอน 2011_class05.pdf การจดการขนสงสนคาสากล. มหาวทยาลยเทค

โนยพระจอมเกลา. สรวชญ เยาวยนยง , เอกสารการสอน 2011_class03.pdf การจดการขนสงสนคาสากล. มหาวทยาลยเทค

โนยพระจอมเกลา. หนงสอ การจดการธรกจดวย Excel (ภาคผนวก จ : การวเคราะหปญหาดวยโปรแกรมแบบจ าลอง lingo).

ส านกพมพ เคทพ

169

การศกษาการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะ Study on increased exposure to solar panels. ผวจย จกรพงษ กลนสะอาด ดร.สหพล ทมพงษ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน วทยาเขตกาญจนบร บทคดยอ

การศกษาการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะ ดวยการน าแผนอะลมเนยม 4 แผน ตดตงเพมเขาไป เพอใหเกดการสะทอนของแสงจากแผนอะลมเนยมไปตกกระทบทเซลลผลตพลงงานไฟฟาของแผงสรยะ ท าใหปรมาณแสงอาทตยมความเขมของแสงทตกทแผงสรยะเพมขน สงผลใหผลตแรงดนไฟฟามากขน โดยใชเครองวดแรงดนไฟฟาวดแรงดนไฟฟาทผลตไดจากแผงสรยะแบบปกตในสภาวะไรภาระทางไฟฟา ท าการวดแรงดนไฟฟาทกๆ 1 ชวโมง ตงแตเวลา 9.00–15.00 น. จากผลการทดลองพบวาสามารถผลตแรงดนไฟฟาไดเพมขน 2.62 %

ค าส าคญ : แผงสรยะ/แรงดนไฟฟา Abstract The study area increased incidence of solar panels for lighting with the introduction of four aluminum mounting plate added. The reflection of light from the aluminum plate to the incident energy of solar panel cells. The amount of solar intensity of the light falling on the solar panels increases. The voltage produced more. By using a voltage meter to measure the voltage produced by the solar panels normal condition in the electrical load. By measuring the voltage every one hour from 9:00 to 15:00 pm. The results showed that produces voltage has risen 2.62%. Key Word (s) : Solar Cell / Voltage บทนา ปจจบนมการน าเซลลแสงอาทตย มาใชงานดานตางๆ อยางแพรหลาย ทงในระดบครวเรอน ระดบอตสาหกรรม และโรงไฟฟาเซลลแสงอาทตย ซงพบเหนไดในชวตประจ าวนไมวาจะเปนการผลตไฟฟาส าหรบสญญาณจราจรแบบตางๆ โคมไฟถนน ระบบสบน าเพอการชลประทาน และดาวเทยม เปนตน อปกรณทเปลยนพลงงานแสงอาทตยเปนพลงงานไฟฟา เรยกวา โซลาเซลล (Solar Cell) หรอ PV (Photovoltaic) หรอ เซลลแสงอาทตย เนองจากพลงงานแสงอาทตยเปนพลงงานธรรมชาต เปนพลงงานสะอาด ไมกอปฏกรยาใดๆ อนจะท าใหสงแวดลอมเปนพษ และเปนพลงงานทไมมวนหมดไป การผลตพลงงานไฟฟาสามารถท าไดทกทมแสงอาทตย ในการศกษาการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะนเปนการศกษาความเปนไปไดในการเพมประสทธภาพในการผลตแรงดนไฟฟาโดยการน าแผนโลหะตดตง เพมเขาไปเพอใหเกดการสะทอนของแสงจากแผนโลหะไปตกกระทบทแผงสรยะท าใหปรมาณแสงอาทตยมความเขมของแสงทตกทแผงสรยะมากขน สงผลใหผลตแรงดนไฟฟามากขนไปดวย

170

วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาผลของการเพมความเขมของแสงทตกกระทบทแผงสรยะในการผลตแรงดนไฟฟาเทยบกบ

ความเขมของแสงทตกกระทบแบบปกต 2. เพอเปนแนวทางการสงเสรมการใชพลงงานทางเลอก ในการรกษาสงแวดลอม

กรอบแนวความคดในการทาการวจย ออกแบบและตดตงแผนอะลมเนยม จ านวน 4 แผน ตดตงเพมเขาไปกบแผงสรยะ เพอใหแผนอลมเนยมสะทอนของแสงอาทตยไปตกกระทบทเซลลผลตพลงงานไฟฟาของแผงสรยะ ท าใหปรมาณแสงอาทตยมความเขมของแสงทตกทแผงสรยะเพมขน โดยออกแบบใหแผนอลมเนยมสะทอนแสงสามารถปรบองศาในการรบแสงอาทตยได และใชเครองวดแรงดนไฟฟาวดแรงดนไฟฟาทผลตไดจากแผงสรยะแบบปกตในสภาวะไรภาระทางไฟฟา ท าการวดแรงดนไฟฟาทกๆ 1 ชวโมง ตงแต เวลา 9.00 น. – 15.00 น. ซงเปนชวงเวลาทมแสงแดดมากทสดของวน

วธการวจย เซลลแสงอาทตย ผลตจากการน าสารกงตวน า เชน ซลคอน น ามาผานกระบวนการทาง

วทยาศาสตรผลตใหเปนแผนบางบรสทธ และเมอแสงตกกระทบบนแผนเซลล รงสของแสงทมอนภาคของพลงงานประกอบ ทเรยกวา โปรตรอน (Photon) จะถายเทพลงงานใหกบอเลคตรอน (Electron) ในสารกงตวน า จนมพลงงานมากพอทจะแยกออกมาจากแรงดงดดของอะตอม (Atom) และสามารถเคลอนทไดอยางอสระ ดงนนเมออเลคตรอน (Electron) มการเคลอนทครบวงจร ท าใหเกดไฟฟากระแสตรงขน

องคประกอบหลกของ “เซลลแสงอาทตย” คอ สารกง ตวน า (Semi Conductors) 2 ชนด มาตอกน ซงเรยกวา P-N Junction เมอแสงอาทตยตกกระทบเซลลแสงอาทตย กจะถายพลงงานใหอะตอมของสารกงตวน า ท าใหเกดอเลคตรอนและโฮลสอสระ ไปรออยทขวตอ เมอมการเชอมกบวงจรภายนอก เชน เอาหลอดไฟฟามาตอครอมขวตอ กจะเกดการไหลของอเลคตรอน/โฮลส ทใหพลงงานไฟฟากระแสตรงกบวงจรภายนอกได และใหพลงงานไฟฟาอยางตอเนอง ตราบเทาทยงมแสงอาทตยตกกระทบเซลล ซงสามารถน าไปใชประโยชนไดทนท หรอน าไปกกเกบไวในแบตเตอร เพอใชงานภายหลงได พลงงานไฟฟาทผลตไดจะเปนสดสวนโดยตรงกบความเขมแสงอาทตยทเพมขนหรอลดลง โดยทวไปประสทธภาพการแปลงพลงงานของเซลลแสงอาทตยอยระหวาง รอยละ 7-19 ขนอยกบเทคโนโลยของเซลลแบบตางๆ

รปท 1 การผลตไฟฟาโดยเซลลแสงอาทตย

171

จากคณสมบตดงกลาวจงไดออกแบบอปกรณการเพมพนทรบแสงใหสะทอนตกกระทบลงบนแผงเซลลสรยะ ตดตงประกอบใชทดลองกบแผงเซลลสรยะ ขนาดความกวาง 54 เซนตเมตร ความยาว 61 เซนตเมตร ก าลงไฟฟา 40 วตต ผลตแรงดนเอาทพตกระแสตรงได 21 โวลต ในการทดลองไดเลอกใชแผนอะลมเนยมเนองจากมน าหนกทเบากวาสแตนเลสและงายตอการปรบแตง โดยเลอกใชความหนา 2 มลลเมตร เพอไมใหแผนอะลมเนยมเกดความโคงงอในขณะทดลอง ซงการออกแบบแผนอะลมเนยมมขนาดความยาว 54 เซนตเมตร กวาง 35 เซนตเมตร จ านวน 2 แผน ท าการตดตงกบแผงสรยะในดานทมความยาว 54 เซนตเมตร เพอใหมขนาดทพอดและออกแบบแผนอะลมเนยมมขนาดความยาว 61 เซนตเมตร กวาง 35 เซนตเมตร จ านวน 2 แผน ท าการตดตงกบแผงสรยะในดานทมความยาว 61 เซนตเมตร เพอใหมขนาดทพอด การตดตงแผนอะลมเนยมกบแผงสรยะทง 4 ดาน สามารถปรบองศาการรบแสงอาทตยได เพอใหแสงทตกกระทบแผนอะลมเนยมสะทอนไปยงพนทรบแสงของแผงสรยะท าใหความเขมของแสงตกกระทบเพมขน จากนนท าการวดแรงดนไฟฟาทผลตได โดยท าการทดลองปรบมมแผนอะลมเนยมในการสะทอนแสงใหแผงสรยะ ตงแต 20 – 80 องศา โดยท าการปรบครงละ 10 องศา ตามล าดบ ท าการวดแรงดนไฟฟาในสภาวะไรภาระทางไฟฟา ทกๆ 1 ชวโมง ตงแต เวลา 9.00 น. – 15.00 น. น าผลทไดจากการทดลองมาวเคราะหแลวสรปผลการทดลอง

รปท 2 โครงสรางของแผงสรยะ

(a) (b)

รปท 3 การทดลองการผลตไฟฟาของแผงสรยะ

172

ผล/ สรปผลการวจย ผลการทดลองการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะดวยการน าแผนอะลมเนยมจ านวน 4 แผน ตดตงเพมเขาไป พบวาการสะทอนแสงจากแผนอะลมเนยมไปท าใหปรมาณแสงอาทตยมความเขมของแสงทตกทแผงสรยะเพมขน สงผลใหผลตแรงดนไฟฟามากขน โดยวดแรงดนไฟฟาเฉลยทผลตไดจากแผงสรยะทตดตงแผนอะลมเนยมสามารถผลตแรงดนไฟฟาไดสงกวาแผงสรยะแบบปกต ในสภาวะไรภาระทางไฟฟา ในชวงเวลา 9.00–15.00 น. จากผลการทดลองพบวาสามารถผลตแรงดนไฟฟาไดเพมขน 2.62 % โดยมมทใหแรงดนไฟฟาสงสดอยทประมาณ 40-50 องศา ตารางท 1 ผลการทดสอบแผงเซลลสรยะโดยตดตงแบบปกต

เวลา ระยะเวลาทดลอง (สปดาห)

แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต) 1 2 3 4 5

9 18.01 17.45 17.87 18.22 17.85 17.88 10 18.14 18.01 17.98 18.25 18.21 18.12 11 18.36 18.44 18.31 18.47 18.37 18.39 12 18.75 18.78 18.75 18.78 18.79 18.77 13 18.63 18.61 18.73 18.65 18.53 18.63 14 18.36 18.37 18.56 18.45 18.38 18.42 15 18.15 18.12 18.25 18.21 18.25 18.20

แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต)

18.34 18.25 18.35 18.43 18.34 18.34

ตารางท 2 การทดลองทดสอบการเพมพนทตกกระทบแสงส าหรบแผงสรยะโดยใชแผนอะลมเนยม

เวลา มม

(องศา) ระยะเวลาทดลอง (สปดาห)

แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต) 1 2 3 4 5

9.00

20 18.51 18.11 17.99 18.62 17.81 18.21 30 18.62 18.32 18.23 18.74 17.93 18.37 40 18.73 18.43 18.35 18.84 18.12 18.49 50 18.72 18.42 18.42 18.83 18.19 18.52 60 18.62 18.32 18.44 18.71 17.72 18.36 70 18.56 18.32 18.35 18.67 17.57 18.29 80 18.45 18.28 18.28 18.56 17.45 18.20

10.00

20 18.53 18.43 18.33 18.74 18.26 18.46 30 18.64 18.54 18.44 18.87 18.35 18.57 40 18.76 18.76 18.56 18.96 18.47 18.70 50 18.75 18.65 18.55 18.97 18.45 18.67 60 18.73 18.53 18.43 18.84 18.34 18.57 70 18.61 18.42 18.32 18.73 18.23 18.46 80 18.55 18.34 18.24 18.65 18.15 18.39 80 18.74 18.54 18.45 18.82 18.33 18.58

173

ตารางท 2 การทดลองทดสอบการเพมพนทตกกระทบแสงส าหรบแผงสรยะโดยใชแผนอะลมเนยม(ตอ)

เวลา มม

(องศา) ระยะเวลาทดลอง (สปดาห)

แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต) 1 2 3 4 5

11.00

20 18.83 18.71 18.51 18.92 18.42 18.68 30 18.95 18.74 18.64 18.99 18.55 18.77 40 19.12 18.92 18.71 19.13 18.63 18.90 50 19.11 18.89 18.73 19.16 18.69 18.92 60 18.95 18.72 18.62 19.03 18.53 18.77 70 18.86 18.64 18.54 18.95 18.46 18.69 80 18.74 18.54 18.45 18.82 18.33 18.58

12.00

20 19.24 19.01 18.94 19.35 18.85 19.08 30 19.33 19.13 19.03 19.44 18.94 19.17 40 19.45 19.15 19.15 19.56 19.07 19.28 50 19.44 19.14 19.14 19.55 19.06 19.27 60 19.34 19.11 19.04 19.46 18.95 19.18 70 19.21 19.01 18.92 19.33 18.83 19.06 80 19.13 18.03 18.83 19.24 18.74 18.79

13.00

20 19.11 19.11 18.88 19.23 18.93 19.05 30 19.19 19.19 18.95 19.29 18.99 19.12 40 19.23 19.26 18.98 19.37 18.08 18.98 50 19.24 19.24 18.95 19.35 18.67 19.09 60 19.14 19.14 18.79 19.25 18.51 18.97 70 19.14 19.13 18.66 19.17 18.45 18.91 80 18.91 18.91 18.54 19.03 18.13 18.70

14.00

20 18.72 18.52 18.43 18.83 18.33 18.57 30 18.84 18.64 18.56 18.96 18.46 18.69 40 18.94 18.74 18.64 19.05 18.49 18.77 50 18.93 18.73 18.64 19.14 18.43 18.77 60 18.81 18.61 18.52 19.12 18.38 18.69 70 18.74 18.54 18.45 18.85 18.34 18.58 80 18.63 18.43 18.33 18.73 18.23 18.47

174

ตารางท 2 การทดลองทดสอบการเพมพนทตกกระทบแสงส าหรบแผงสรยะโดยใชแผนอะลมเนยม (ตอ)

เวลา มม (องศา)

ระยะเวลาทดลอง (สปดาห) แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต) 1 2 3 4 5

15.00

20 18.41 18.11 18.12 18.52 18.01 18.23 30 18.53 18.33 18.24 18.63 18.13 18.37 40 18.65 18.45 18.37 18.75 18.25 18.49 50 18.64 18.44 18.35 18.77 18.24 18.49 60 18.53 18.33 18.23 18.64 18.13 18.37 70 18.42 18.22 18.13 18.33 18.02 18.22 80 18.34 18.14 18.09 18.45 17.94 18.19

แรงดนไฟฟาเฉลย (โวลต) 18.85 18.65 18.55 18.96 18.37 18.68

รปท 4 แรงดนไฟฟาของแผงสรยะ อภปรายผล การศกษาการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะพบวาความเขมของแสงทตกทแผงสรยะทเพมขน สงผลใหแผงสรยะผลตแรงดนไฟฟามากขน จากผลการทดลองพบวาสามารถผลตแรงดนไฟฟาไดเพมขน 2.62 % โดยมมทเหมาะสมส าหรบตดตงแผนสะทอนแสงทประมาณ 40-50 องศา จากการศกษาพบวาสามารถเพมประสทธภาพในการผลตแรงดนไฟฟาของแผงเซลลสรยะไดดวยการตดตงแผนโลหะสะทอนแสง ซงเหมาะส าหรบพนททมจ ากดในการตดตงใชงานและเพอเปนแนวทางการสงเสรมการใชพลงงานทางเลอก ในการรกษาสงแวดลอม

17

17.5

18

18.5

19

19.5

เวลา

แผงสรยะปกต -----แผงสรยะตดตงแผนอะลมเนยม

แรงดนไฟฟา(โวลต)

175

ขอเสนอแนะ การเลอกแผนโลหะเพอใชในการสะทอนแสงควรเปนโลหะผวมนเงาและมน าหนกทเบา เนองจากแผงสรยะมน าหนกทมาก การตดตงโลหะสะทอนแสงเพมเขาไป สงผลใหโครงสรางทรองรบตองรบน าหนกทเพมมากขนจากปกต รวมถงชวยปญหาการท าความสะอาดแผนโลหะทตดตงภายนอกใหมการสะทอนทมประสทธภาพตลอดเวลา ความคมคาตอการลงทน

เนองจากการผลตไฟฟาโดยใชพลงงานแสงอาทตยจะผลตไดมากหรอนอยเพยงใด ขนกบปรมาณความเขมแสงของดวงอาทตย ซง กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน ไดจดท าขนในป 2542 โดยมหาวทยาลยศลปากร ผลการวจยปรากฏวา พนทสวนใหญของประเทศไทยไดรบรงสอาทตย (ความเขมแสง) สงสดระหวางเดอน เมษายนและพฤษภาคม ซงขอมลนไดรบการสนบสนนจากโซลาฟารมทประสบความส าเรจหลายๆท ทมขอมลตรงกน โดยมคาอยในชวง 5.54 ถง 6.65 กโลวตต-ชวโมงตอ ตร.ม.-วน โดยบรเวณทรบรงสอาทตยสงสดคอภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคกลาง โดยไดรบรงสอาทตยเฉลยทงป 5.26 – 5.54 กโลวตต-ชวโมงตอตร.ม.-วน แตโดยเฉลยทวประเทศแลวมคาเทากบ 5.04 กโลวตต-ชวโมงตอ ตร.ม.-วน ดงนน หากระบบท างานเตมประสทธภาพ จะไดก าลงไฟฟาทงหมด

ตวอยาง แผงสรยะทใชในการทดลอง พกด 40 วตต ดงนน สามารถผลตพลงงานไฟฟาได 0.04 กโลวตต x 5.04 กโลวตต-ชม.ตอตร.ม.-วน = 0.202 กโลวตต-ชม.ตอวน นนคอ แผงสรยะทใชในการทดลอง จะผลตไฟได 0.202 หนวย นนเอง แตในความเปนจรง ระบบไมสามารถท างานไดเตมประสทธภาพ เนองจากเกดความสญเสยดาน

ความรอนในจดเชอมตอ พลงงานทสญเสยไปจากการท างานของ Invertor และจดอนๆ โดย Performance ratio (PR) เฉลยอยท 0.8 ดงนน พลงงานไฟฟาทผลตไดเฉลยตอวน คอ

0.202 x 0.8 = 0.162 หนวย จากการทดลองการเพมพนทตกกระทบของแสงส าหรบแผงสรยะพบวาความเขมของแสงทตกทแผง

สรยะทเพมขน สงผลใหแผงสรยะผลตแรงดนไฟฟามากขน 2.62 % ซงท าใหผลตพลงงานไฟฟาเพมขนไดเฉลยตอวน คอ

0.162 x 2.62% = 0.0042 หนวย ตอวน ในการทดลองใชวสดแผนอะลมเนยม = 200 บาท ดงนน หากขายพลงงานไฟฟาใหกบการไฟฟา

ในราคาหนวยละ 8 บาท ดงนนสามารถขายไฟฟาได 0.0042 x 8 = 0.034 บาทตอวน หรอ 0.034 x 365 = 12.41 บาทตอป ดงนนจดคมทนของระบบแผงทดลอง พกด 40 วตต = 200 / 12.41 = 16.11 ป

176

เอกสารอางอง นโยบายแผนและแนวทางวจยพฒนาพลงงานทดแทนพลงงานเซลลแสงอาทตย พ.ศ. 2540 - 2544” , โดย

คณะท างานพลงงานเซลลแสงอาทตย ภายใตคณะอนกรรมการประสานงานวจยและพฒนาพลงงานทดแทนส านกคณะกรรมการวจยแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม.“การประยกตใชเซลลแสงอาทตย”เอกสารกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน

ผชวยศาสตราจารยบรรจบ สขประภาภรณ “พลงงานไฟฟาจากแสงอาทตยและการออกแบบระบบโซลาเซลล”คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย

นพดล รงสวาท “การออกแบบระบบผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย (Solar Cell)”วศวกรไฟฟาชานาญการ สวนวชาการวศวกรรม สานกสงเสรมและพฒนางานเทคนค กปส.

วารสารนโยบายพลงงานการผลตไฟฟาโดยเซลลแสงอาทตย ส านกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต ฉบบท 49 กรกฎาคม-กนยายน 2543

“Trends in PV Technology Development-Future Implication”By James E.Rannel Director Office of PV and Wind Technologies,US DOE

“PV as a Global Energy Source” By Prof. Jurgen Schmid, presented as the DeyNote Speech 2ND World Conference and Exhibition on Solar Energy Conversion Vienna July 6, 1998

การค านวณจดคมทนตดตงโซลารรฟ (Solar roof) บรษท ไทยโซลาร 2014 จ ากด http://www.thaisolar2014.com/main/?p=66

177

การก าหนดระยะเวลาพกการลงโทษนกโทษเดดขาด THE PERIOD OF TIME SPECIFICATION RESTS PRISONER PENALTY ผวจย ดร.ศรพงษ โสภา

อาจารยประจ าหลกสตร นตศาสตรดษฎบณฑต มหาวทยาลยเวสเทรน

บทคดยอ งานวจยเรองน มวตถประสงคทจะศกษาพระราชบญญตราชทณฑ พทธศกราช 2479 วา

มบทบญญตเกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกโทษนกโทษเดดขาดทถกจ าคกมาก งหนงของโทษตามหมายศาลหรอไม ปรากฏวากฎหมายไมไดบญญตเรองนไว ดงนน จงสมควรปรบปรงแกไขเพมเตมพระราชบญญตดงกลาว ใหก าหนดระระเวลาพกการลงโทษนกโทษเดดขาดไวใหชดเจนดวย เพอแกไขปญหานกโทษลนเรอนจ า และเพอประหยดงบประมาณ

วธด าเนนการวจย เปนการวจยในลกษณะการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงใชวธการวจยเอกสาร (Documentary Research) วเคราะหขอมลทเกบรวบรวมได โดยใชวธวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis) จากเอกสาร รายงาน บทความ บทวเคราะหทงจากสอมวลชน รายงานวชาการ งานวจย วทยานพนธ กฎหมาย ระเบยบ ค าสง สออเลกทรอนคส และผลงานวจยทเกยวของ การวเคราะหขอมลในการตความในลกษณะตามหลกเหตผล

ผลการวจยพบวา พระราชบญญตราชทณฑ พทธศกราช 2479 มปญหาเกยวกบการก าหนดระยะเวลาพกโทษนกโทษเดดขาด ซงปรากฏวาการก าหนดระยะเวลาพกโทษนกโทษเดดขาดไมเปนไปตามวตถประสงคทแทจรง เพราะระยะเวลาพกโทษนานเกนไปและใกลเคยงกบโทษทไดรบตามหมายศาล จงท าใหนกโทษลนเรอนจ า และท าใหสนเปลองงบประมาณส าหรบเลยงนกโทษปละจ านวนมาก ดงนน จงสมควรปรบปรงแกไขเพมเตมพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ... โดยใหบญญตเกยวกบก าหนดระยะเวลาพกโทษนกโทษเดดขาดเสยใหมใหเหมาะสม เสมอภาค และเทาเทยมกน และเพอเปนการบรหารงานของเรอนจ าในการแกปญหานกโทษลนเรอนจ าและประหยดงบประมาณ สวนองคกรทมอ านาจพจารณาพกโทษนกโทษเดดขาดนน ควรใหเปนอ านาจของฝายตลาการ เพอไมใหค าสงลงโทษกบค าสงพกโทษขดแยงกน และเพอใหเกดความโปรงใส สามารถตรวจสอบได

ค าส าคญ : การบงคบโทษ, การพกการลงโทษ, นกโทษเดดขาด Abstract

This objectives of the Research was to study the act of Penitentiary Department legislation B.E.2479 was that, there was or not the provisions of the law about period of time resting penalty prisoner specification anyway at imprisons the prison came to the half of the penalty follows a subpoena ? appear that, give fix the period of time rests punishing prisoner anyway keeps distinctly with , for solve the prisoner overflows a prison, and for economize the budget.

178

The way manages to research , be the research in quality manner, use the way researches a document, analyses storage data can collect, by the way analyses substance manner, from a document, report, article, both of review from a mass medium, technical report, research, thesis, law, regulation, order, mass electronics media, and the research that relate, data analysis in secret character hammering traditionally the reason.

The research result meets that, act of penalty anyway, appear that, the period of time rests prisoner penalty anyway is similar to penalty frog that review, then make a prisoner has a lot until of overflow a prison, make consumed budget heel, thus, then befitting rectify add act of penitentiary Department legislation B.E… The regulation gives a prisoner anyway everybody who receives the penalty has come to already the half, there is the right begs for can rest punishing, organization part that is influential consider to rest prisoner penalty anyway that, should faction judge power, for clear clarity, can check.

Keyword : penalty specification, resting punishing, the prisoner, ค าน า

ในกระบวนการยตธรรมทางอาญา เมอผใดกระท าผดฝาฝนกฎหมายอาญา เมอมการจบกมและและแจงขอกลาวหา พรอมทงไดน าผนนฟองรองเปนจ าเลยตอศาล จนมการด าเนนคดตามกระบวนการแลว หากในการพจารณาคดศาลพจารณาเหนวาจ าเลยเปนผกระท าความผดจรง ศาลกจะมการก าหนดโทษแกจ าเลยนน ซงโทษศาลจะลงแกจ าเลยนน จะตองพจารณาจากบทบญญตของกฎหมายทก าหนดโทษไวส าหรบความผดดงกลาว และโทษจ าคกมกจะเปนหนงในทางเลอกในการลงโทษแกจ าเลยทศาลพจารณาแลวเปนความผดรายแรงของสงคม

เมอจ าเลยไดรบโทษจ าคกแลว การบงคบโทษแกจ าเลยนน จะอยในการควบคมดแลของหนวยงานราชทณฑโดยจะมฐานะเปนนกโทษ ซงโดยปกตแลวนกโทษดงกลาวจะตองรบโทษครบตามทศาลไดก าหนดส าหรบการกระท าความผดฐานนน โดยศาลไดพจาณาความเหมาะสมของโทษ ปรมาณของโทษทจะลงแกจ าเลยวา สาสมแกการกระท าของจ าเลยแลว การควบคมตวนกโทษในเรอนจ าใหเปนไปตามก าหนดระยะเวลาทก าหนด ขนอยกบนตนโยบายเกยวกบวตถประสงคในการลงโทษวา เปนการลงโทษเพอเปนการแกแคน หรอเปนการลงโทษทเปนการปองกน หรอเปนการลงโทษทเปนการปรบปรงแกไข หรอเปนการลงโทษโดยตดผกระท าความผดออกจากสงคมเพอเปนการปกปองสงคม หรออาจเนนหนกไปไปในทางดานใดดานหนงกได หรออาจจะเลอกใชหลายวตถประสงครวมกนกได

อยางไรกด ระยะเวลาของโทษทศาลก าหนดไว อาจไดรบการลดหยอนไดโดยเหตปจจยตางๆ ซงการพกการลงโทษกเปนหนงในมาตรการดงกลาว ทท าใหนกโทษไมตองรบโทษครบตามศาลก าหนด โดยจะมองคกรผใชดลพนจเพอก าหนดระยะเวลาทนกโทษจะไดรบโอกาสในการออกจากเรอนจ ากลบไปใชชวตในสงคมภายใตการสอดสองดแลของเจาพนกงานพกการลงโทษหรอ หรอเจาพนกงานคมประพฤตจนกวาจะครบก าหนดโทษทเหลออย การพกการลงโทษจงเปนการใหโอกาสนกโทษในการไดรบอสระและกลบสสงคมภายนอกเรวกวาก าหนดโทษ

การพกการลงโทษไดน ามาเปนสงจงใจใหนกโทษประพฤตปฏบตตวในเรอนจ าไปในทางทด มความอตสาหะ มานะ ขยนหมนเพยร หาความร และท างานเพอสรางประโยชนใหแกกจการเรอนจ าหรอสงคมภายนอก เพอใหไดโอกาสจากคณะกรรมการพกการลงโทษพจารณาอนญาตใหพกการลงโทษ อนเปนแนวคด

179

ของการลงโทษเพอการฟนฟนกโทษ ในขณะเดยวกนการพกการลงโทษกเปนการบรหารงานของเรอนจ าในสภาวะปจจบน ซงประสบปญหาจ านวนนกโทษลนเรอนจ า ท าใหเกดความแออด สงผลเสยตอสภาพจตใจ รางการ สขภาวะอนามย และสภาพแวดลอมทเอออ านวยตอการฟนฟนกโทษ การพกการลงโทษจงเปนการลดลดความแออดของประชากรเรอนจ า โดยใหนกโทษจ านวนหนงทมคณสมบตตามทกฎหมายก าหนดไปใชชวตในสงคมภายนอกใหสอดสองดแลแทนเรอนจ า ประเดนปญหา

การพกการลงโทษทกลาวมาขางตนนน แมจะกอใหเกดผลดหลายประการกตาม แตกมเหตใหสงสยส าหรบก าหนดระยะเวลาในการพกการลงโทษควรจะมขนเมอใด เพราะนกโทษทอาจไดรบการพกการลงโทษ ตองเปนนกโทษทไดรบการลงโทษจ าคกมาแลว 1ใน 3 ของจ านวนโทษตามหมายศาล หรอ 10 ป ในกรณของนกโทษจ าคกตลอดชวต จงไมใชวตถประสงคของการก าหนดระยะเวลาพกการลงโทษทแทจรง ซงในแนวทางปฏบตการด าเนนการพกการลงโทษนนตองกระท าในเวลาทเหมาะสม ตองมความเสมอภาค และเทาเทยมกนของนกโทษเดดขาดทกคนทเขาเงอนไขไดพกการลงโทษ เชน เปนนกโทษชนด ชนดมาก และชนเยยม เปนตน ควรใหนกโทษดงกลาวทไดรบโทษจ าคกมาแลวกงหนงตามหมายศาลไดรบสทธน เพราะรฐใชหลกการพกการลงโทษเปนเครองมอในการระบายนกโทษออกจากเรอนจ า เพอแกไขปญหานกโทษลนเรอนจ า ซงเปนการบรหารงานของเรอนจ าและการบรหารงบประมาณส าหรบกอสรางเรอนจ าเพอรองรบนกโทษและการเลยงนกโทษทมจ านวนมากขนเรอยๆทกป กควรใหนกโทษเดดขาดทไดรบโทษมาแลวกงหนงของโทษตามหมายศาล ไดรบสทธพกการลงโทษออกจากเรอนจ าสสงคมภายนอกทกคน ยกเวนความผดเกยวกบสถาบนพระมหากษตย ความผดตอชวตรางกาย และจตใจทกระท าโดยทารณโหดเหยม ความผดตอเสรภาพ ความผดเกยวกบเพศ ความผดเกยวกบทรพย เชน อาชญากรอาชพ โจรอาชพ ชงทรพยหรอปลนทรพยท ารายเจาทรพยบาดเจบสาหสหรอถงแกชวต ฉอโกงประชาชน และท าลายทรพยอนเปนสาธารณประโยชน เปนตน และองคกรทมอ านาจพจารณาพกการลงโทษ ควรใหเปนอ านาจของฝายตลาการคอ ศาล เนองจากองคกรตลาการไดเปนผก าหนดโทษมาแตตน หากจะมการพกการลงโทษ กควรใหเปนอ านาจของฝายตลาการตามเดม เพอค าสงลงโทษกบค าสงพกการลงโทษจะไดไมขดแยงกน ปญหาขอเทจจรง

1. กฎหมายก าหนดใหนกโทษเดดขาดทเปนผมความประพฤตด มความอตสาหะ มานะ ขยนหมนศกษาหาความร และชวยเหลอราชการเปนพเศษ อาจไดรบการพกการลงโทษ เมอไดรบโทษมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 ตามหมายศาลในขณะนน เหนวาเปนระยะเวลาเรวเกนไปนกโทษอาจจะยงไมไ ดรบการปรบเปลยนพฤตกรรมและนสยใหเปนคนดเขากบสงคมภายนอกเรอนจ าไดดเทาทควร ถาไดพกการลงโทษออกจากเรอนจ าไป อาจไปกระท าความผดอก สวนกฎกระทรวงมหาดไทยก าหนดใหนกโทษไดรบการพกโทษเมอเหลอโทษ 1 ใน 3 กรณนกโทษชนเยยม 1ใน4 กรณนกโทษชนดมาก และ 1 ใน 5 กรณนกโทษชนด ตามล าดบ เหนวาเปนระยะเวลานานเกนไป ท าใหนกโทษมจ านวนจนลนเรอจ า และสนเปลองงบประมาณส าหรบเลยงนกโทษปละเปนจ านวนมาก

2. การพกการลงโทษนกโทษเดดขาดตามทกฎหมายบญญตใหอยภายใตเงอนตามทรฐมนตรก าหนดไวนน เปนการใหอ านาจเปนฝายบรหารแทนองคกรตลาการคอศาล จงท าใหค าสงลงโทษกบค าสงพกการลงโทษขดแยงกน การพกการลงโทษนกโทษจงควรใหเปนอ านาจขององคกรตลาการคอศาลซงเปนองคกรทท าหนาทก าหนดโทษนกโทษมาตงแตตน ทงน เพอใหเกดความโปรงใส และสามารถตรวจสอบได

3. กฎหมายไมไดก าหนดความผดทไมสมควรไดรบการพกการลงโทษไวเปนการทวไป จงสมควรก าหนดความผดทไมสมควรไดรบการพกการลงโทษไว เชน ความผดตอสถาบนพระมหากษตรย ความผดเกยวกบความมนคง ความผดเกยวกบชวตและรางกายทกระท าโดยโหดรายทารณ คามผดเกยวกบเพศท

180

กระท าโดยมใชพลงเผลอ ความผดเกยวกบยาเสพตดใหโทษ 5 ฐานความผด เปนความผดทไมสมควรไดรบการพกการลงโทษไวใหชดเจนแตอยางใด ปญหาขอกฎหมาย

1. พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ไมไดบญญตใหนกโทษเดดขาดทเปนนกโทษชนด ชนดมาก และชนเยยม ซงไดรบโทษมาแลวกงหนง ตามหมายศาลในขณะนน หรอเหลอโทษอยเทากบโทษทไดรบมาแลว ซงเปนระยะเวลาทเหมาะสมไดพกการลงโทษกอนครบก าหนดทกคน จงเปนเหตใหนกโทษถกคมขงอยในเรอนจ าเปนจ านวนมากจนลนเรอนจ า และเสยเงนงบประมาณส าหรบเลยงนกโทษปละเปนจ านวนมาก

2. พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ไมไดบญญตใหองคกรตลาการคอศาล เปนองคกรทมอ านาจพจารณาพกการลงโทษนกโทษเดดขาด แตก าหนดใหเปนอ านาจของฝายบรหาร จงท าใหค าสงลงโทษกบค าสงพกโทษขดแยงกน และการพกการลงโทษอาจไมโปรงใส เพราะไมสามารถตรวจสอบได

3. พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ไมไดบญญตความผดทไมสมควรไดรบการพกการลงโทษไวเปนการทวไป จงสมควรก าหนดใหความผดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย ความผดเกยวกบความมนคงความผดเกยวกบชวตและรางกายทกระโดยโหดรายทารณ ความผดเกยวกบเพศทไมไดกระท าโดยพลงเผลอ ความผดเกยวกบยาเสพตดใหโทษ 5 ฐานความผด เปนความผดทไมสมควรไดรบการพกโทษ

โดยสรปผวจยพจารณาแลวเหนวา การพกการลงโทษนกโทษเดดขาดควรกระท าในเวลาทเหมาะสมคอ เมอนกโทษไดรบโทษมาแลวกงหนงตามหมายศาล ใหไดรบการพกการลงโทษทกคนโดยเสมอภาคและเทาเทยมกน สวนองคกรทมอ านาจพจารณาอนญาตใหนกโทษไดรบการพกการลงโทษ ควรก าหนดใหเปนอ านาจขององคกรตลาการคอศาลแทนคณะกรรมการพกการลงโทษซงเปนฝายบรหาร เพอมใหค าสงลงโทษกบค าสงพกโทษขดแยงกน ซงจะท าใหโปรงใส สามารถตรวจสอบได สวนวธการยนค ารองขอพกการลงโทษของนกโทษเดดขาดทไดปฏบตตามเงอนไขการพกการลงโทษทก าหนดไว ใหยนค ารองขอพกการลงโทษตอศาลในฐานะ “ผรอง” โดยยนค ารองผานอธบดกรมราชทณฑหรอผแทน โดยมอธบดและขาราชการราชทณฑเปนพยานฝายสนบสนนฝายนกโทษ และใหศาลเปดการพจารณาไตสวนค ารองทขอพกโทษของนกโทษคนนน โดยเปดเผย และใหศาลแจงพนกงานอยการและผเสยหายในคดเดมเขามาในคดในฐานะ “ฝายคดคาน” วาจะคดคานการขอพกโทษของนกโทษนนหรอไม ถาพนกงานอยการและผเสยหายเดมคดคาน และศาลเหนพองดวย กใหค ารองนนตกไป แตถาพนกงานอยการและผเสยหายเดมยนยอมและไมคดคาน กใหศาลใชดลพนจสงพกการลงโทษโทษและใหอยในเงอนไขคมประพฤตอยางเครงครดจนกวาจะครบก าหนดโทษ ส าหรบความผดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย ความผดเกยวกบความมนคง ความผดเกยวกบชวตและรางกายทกระท าโดยโหดรายทารณ ความผดเกยวกบเพศซงการกระท ามใชพลงเผลอ และความผดเกยวกบยาเสพตด 5 ฐานความผด ก าหนดใหเปนความผดทไมสมควรไดรบการพกการลงโทษ

วตถประสงคในการวจย

1. เพอศกษาถงแนวคด ทฤษฎ เกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของประเทศไทยและของตางประเทศ แนวค าพพากษาศาลฎกา มาตรการทางกฎหมาย และผลงานวจยและบทความทเกยวของ

2. เพอศกษาถงสภาพปญหาขอเทจจรงและปญหาขอกฎหมายเกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของประเทศไทยวามปญหาอยางไร และจะมวธการแกไขอยางไร

181

3. เพอศกษาวเคราะหและเปรยบเทยบสภาพปญหาขอเทจจรงและปญหาขอกฎหมายเกยวกบการก าหนดระยะเวลาพกการลงโทษนกโทษเดดของประเทศไทยและของตางประเทศวามความเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร มผลดและผลเสยอยางไรบาง

4. เพอศกษามาตรการทางกฎหมายเกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของตางประเทศทเหมาะสมมาปรบใชกบกฎหมายไทยเพอใหกฎหมายไทยไดมาตรฐานและทดเทยมนานาประเทศและเพอประหยดงบประมาณและปองกนนกโทษลนเรอนจ า สมมตฐานในการวจย

พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 มาตรา 32 (5) การพกการลงโทษภายใตบงคบเงอนไขตามรฐมนตรก าหนด แตการพกการลงโทษน จะพงกระท าไดตอเมอนกโทษเดดขาดไดรบโทษมาแลว 1 ใน 3 ของก าหนดตามหมายศาลในขณะนน หรอไมนอยกวา 10 ป ในกรณทตองโทษจ าคกตลอดชวต ผวจยเหนวามาตรา 32 (5) แหงพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดทชดเจนในกรณตองโทษจ าคกตลอดชวตเทานน แตกฎหมายไมไดบญญตใหมการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดครอบคลมไปถงนกโทษเดดขาดทรบโทษมาแลวกงหนงตามหมายศาลแตอยางใด ดงนน ผวจยจงเหนควรท าการศกษาและวเคราะหสภาพปญหาอปสรรคของกฎหมายหลกทมผลบงคบใชอยในปจจบนเกยวกบมาตรการการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดทงของตางประเทศและประเทศไทย ทงน เพอเพอแกไขปญหานกโทษลนเรอนจ า และเพอประหยดงบประมาณส าหรบเลยงนกโทษปละเปนจ านวนมากดงทเกดขนในปจจบน ในขณะเดยวกนกเพอยกระดบและสรางมาตรฐานในการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของไทยใหมความเหมาะสมทดเทยมนานาประเทศ ขอบเขตการวจย

1. ศกษาความเปนมา การพกการลงโทษนกโทษเดดขาดตามมาตรา 32 (5) แหงพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2579

2. ศกษา กฎกระทรวงมหาดไทย (ฉบบท 6) พ.ศ.2505 ขอ 46 ออกตามความในพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479

3. ศกษาแนวคด ทฤษฎ เกยวกบการพกการลงโทษนกโทษเดดขาด วตถประสงค หลกเกณฑ การพกการลงโทษเดดขาดของตางประเทศ

4. ศกษาผลด ผลเสย การบงคบใชกฎหมายเกยวกบการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของตางประเทศ เพอน ามาปรบใชกบกฎหมายไทยใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจของประเทศในปจจบน วธด าเนนการวจย

การวจยครงน เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงใชวธศกษาเอกสาร (Documentary Research) วเคราะหขอมลทเกบรวบรวมได โดยใชวธวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis) จากเอกสาร รายงาน บทความ บทวเคราะหทงจากส อมวลชน รายงานวชาการ งานวจยวทยานพนธ กฎหมาย ระเบยบ ค าสง สออเลกทรอนกส และผลงานวจยทเกยวของ การวเคราะหขอมลในการตความในลกษณะวเคราะหตามหลกเหตผล

182

กรอบแนวคดในการวจย 1. ปญหาทางกฎหมายทมผลตอการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดไดแก พระราชบญญตราชทณฑ

พ.ศ.2479 และกฎ ระเบยบ อนๆ ทมความส าคญ ซงผลโดยตรงตอการพกการลงโทษนกโทษเดดขาด โดยหลกการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดทความชดเจนจะท าใหสามารถแกไขปญหาในเรองการบงคบใชกฎหมายไดอยางมประสทธภาพ

2. ปญหาการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรมทง ต ารวจ พนกงานอยการ ศาล และราชทณฑ ทมสวนส าคญกบการพกการลงโทษนกโทษเดดขาด หากบงคบการของหนวยงานดงกลาวมเจตนาทสอดคลองกบวตถประสงคของการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดแลว กจะสงผลใหบรรลเปาหมายของกฎหมายวาดวยการพกการลงโทษนกโทษเดดขาด อนเปนการคมครองสทธประโยชนของนกโทษและความสงบสขของสงคม ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ท าใหทราบถงแนวคด ทฤษฎ เกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของประเทศไทยและตางประเทศ แนวค าพพากษาศาลฎกา มาตรการทางกฎหมาย และผลงานวจยตลอดจนบทความทเกยวของ

2. ท าใหทราบถงสภาพปญหาขอเทจจรงและปญหาขอกฎหมายเกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของไทย วามปญหาอยางไร และควรแกไขปญหานนอยางไร

3. ท าใหสามารถเปรยบเทยบและวเคราะหการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดทบงคบใชอยในปจจบนทงของไทยและตางประเทศวา มความเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม และมผลด ผลเสยเปนอยางไร

4. ท าใหสามารถน ามาตรการทางกฎหมายเกยวกบการก าหนดระยะเวลาการพกการลงโทษนกโทษเดดขาดของตางประเทศทมความเหมาะสม เพอน ามาปรบใชในกฎหมายไทยไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผลยงขน เอกสารอางอง หนงสอ เกยรตขจร วจนะสวสด,(2549) ค าอธบายกฎหมายอาญาภาค 1. กรงเทพมหานคร : จรรชการพมพ คณต ณ นคร, (,2549)กฎหมายอาญาทวไป. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพวญญชน,2551 จตต ตงศภทย, (2525)กฎหมายอาญาภาค 1.กรงเทพมหานคร : ส านกอบรมศกษากฎหมายแหงเนต

บณฑตยสภา, กฎหมาย พระราชบญญตราชทณฑ พทธศกราช 2479 กฎกระทรวงมหาดไทย (ฉบบท 6) พ.ศ.2505 ออกตามความในพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ภาษาองกฤษ Abadinsky, Howard. Probation and Parole : Theory and Practice. New Jersey : Prentice Hall,

Inc., Englewood Cliffs, 1977. Allen, Harry E., Simonsen, Clifford E. and Latessa, Edward J. Correction in America : An

Introduction.Tenth Edition.Calf., Glencoe Pub, 1987 Bottomley Keith A. Decisions in The Penal Process. South Hackensack, N. J. : F.B. Rothman, 1973

183

การพฒนาเศรษฐกจ การเมอง และสงคมกบยทธศาสตรการปฏรปกระบวนการยตธรรม ทางอาญา Development of economics, politics , Societies and the strategy of criminal justice process reform ผวจย ผชวยศาสตราจารย ดร.สบพงศ สขสม บทคดยอ

การพฒนาทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง เทคโนโลย ขอมลขาวสาร ตลอดจนปญหาความขดแยงในการจดการทรพยากร และผลกระทบตอสงแวดลอมฯลฯ เปนปจจยทท าใหรปแบบการกออาชญากรรมเปลยนแปลงไป โดยมแนวโนมทจะกอใหเกดความเสยหายรนแรงมากยงขนตอชวต ทรพยสน และความสงบเรยบรอยของประชาชน อกทงยากตอการปองกนปราบปรามและควบคมมากยงขน การปรบปรงพฒนาศกยภาพการปฏบตงานหนวยงานในกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพและประสทธผลเพอใหมขดความสามารถในการควบคมอาชญากรรมใหสอดคลองรองรบกบการเปลยนแปลงนนจงเปนเรองส าคญยง

ค าส าคญ : กระบวนการยตธรรมทางอาญา Abstract

The sult of developments as economics politics, societies and information technology. As well as the conflict in resource management. And environmental impacts, etc. Among the factors that form of crime has changed. There were likely to cause even more serious damage to life, property and public order. It was difficult to prevent, suppress and control even more. To improve the effectiveness of working in the justice department to ensure efficiency and effectiveness in order to have the capacity to control crime in accordance with the change. Keyword : process criminal Justice บทน า ตราบใดทความโลภของมนษยยงคงอย แตกฎระเบยบ ขอบงคบเพยงอยางเดยวคงแกปญหาความขดแยงและปญหาความไมเทาเทยมของสงคมทเหลอมล าอนมรากฐานจากระบบจายคาตอบแทนตามผลงานไมได อกทงตราบใดทยงมผถอหนและสถาบนการลงทนทปลกระดมความตองการโดยมองแตการลงทนทไดผลตอบแทนสง กจะมการพฒนาผลตภณฑการเงนแบบใหมทมความเสยงสงพรอมใหผลตอบแทนสงออกมาและแผขยายไปทวโลก จนจะน ามาซงวกฤตเศรษฐกจครงตอไปอยางแนนอน การพฒนาเปลยนแปลงดาน เศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรม สงแวดลอมและเทคโนโลยทมอตราเรงและทศทางการเปลยนแปลงอยางรวดเรวโดยมอทธพลทงในลกษณะสมพนธและปฏสมพนธตอกน ผลกระทบของการเปลยนแปลงเปนปจจยส าคญใหการกอ

184

อาชญากรรมทมแนวโนมกอใหเกดความเสยหายตอระบบเศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ มการใชเทคโนโลยทมคณภาพสงและชองวางทางกฎหมายเพอปกปดอ าพรางกระท าผด มการขยายอทธพลและเครอขายองคกร โยงใยทงภายในและภายนอกประเทศ ท าใหยากตอการสบสวนสอบสวนจบกมผกระท าความผดมาด าเนนคด ในขณะทยงมการกระท าความผดจ านวนไมนอยทไมสามารถด าเนนการส บสวนสอบสวนจบกมผกระท าผดมาด าเนนคดได สงผลตอความเชอมนในการลงทนอนมผลกระทบตอระบบเศรษฐกจและสงผลกระทบตอประชาชนเปนจ านวนมาก กอใหเกดความเสยหายทไมอาจประเมนคาไดคอสญเสยความสงบสขในชวตและทรพยสนของประชาชน

สถานภาพอาชญากรรมในสงคมปจจบนไดทวความรนแรงและมความสลบซบซอนของการกระท าความผดขนเปนล าดบ โดยเฉพาะอาชญากรรมพเศษ อนไดแก อาชญากรรมทางเศรษฐกจทกระท าตอระบบการเงนการธนาคาร การคา การพาณชย การหลกเลยงภาษอากร การละเมดทรพยสนทางปญญา และการท าลายสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต อาชญากรรมคอมพวเตอรหรออาชญากรรมดานเทคโนโลยสารสนเทศทกระท าการลกลอบ แกไข เปลยนแปลง หรอท าลายขอมลหรอระบบปฏบตการของหนวยงานตางๆ อาชญากรทมอทธพลเขามาเกยวของในองคกรอาชญากรรมและอาชญากรรมขามชาต เปนการกระท าความผดทมการด าเนนการอยางเปนระบบ เปนองคกร มเครอขายทงภายในประเทศและระหวางประเทศรวมทงผกระท าผดมกไดแก ผมอทธพลหรอมผมอทธพลใหการสนบสนนอยเบองหลง เชน ขบวนการคาโสเภณขามชาต ขบวนการคามนษย และขบวนการคายาเสพตด เปนตน อาชญากรรมพเศษดงกลาวนมการพฒนารปแบบวธการของการกระท าความผดอยาง ตอเนองและตลอดเวลา ทงในดานกรรมวธการกระท าความผด การน าเทคนควธการสมยใหมเขามาเปนเครองมอประกอบการกระท าความผด ลกษณะการกระท าความผดทมการ ด าเนนการอยางเปนระบบและขบวนการ รวมทงการกระท าความผดมความเกยวเนองและมเครอขายโยงใยระหวางประเทศ ซงการกระท าความผดตางๆน มความสลบซบซอน แยบยลและละเอยดออน เนองจากผกระท าผดเปนผทมความร ความช านาญ และความเชยวชาญในดานนนๆ เปนอยางด ท าใหสรางความเสยหายและกอใหเกดผลกระทบอยางรนแรงตอระบบเศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศอยางมากมาย กลาวคอ นอกจากจะสรางความเสยหายโดยตรงตอระบบเศรษฐกจ การเงน การคลงของประเทศนบแสนลานบาทตอปแลว ในขณะเดยวกนกยงมการกระท าความผดอกจ านวนมากทไมสามารถด าเนนการสบสวนสอบสวนหรอจบกมตวผกระท าผดได ยงสงผลตอเนองถงความเชอมนในการลงทนของชาวตางประเทศ ท าใหสงผลกระทบตอเสถยรภาพทางการเมอง สงคมและความมนคงของประเทศชาตในทสด นอกจากนแลวสงทไมอาจประเมนความเสยหายไดคอความสญเสยของชวตรางกาย และทส าคญทสดคอ ความสงบสขของคนในสงคม ปญห าคญของระบบทนนยมปจจบน ไมใชปญหาของกฏหมายหรอระบบ แตเปนปญหาดานจตใจซงตองทบทวนพนฐานดานจตใจกนใหม หากไมเปลยนระบบทนนยมใหเปนสงทเหมาะสมกวาน กยากทจะแกไขปญหาระบบทนนยมในปจจบนได คนทจะใชชวตอยในระบบทนนยมได สงส าคญทสดตองพรอมดวยจรยธรรมทถกตองและมศลธรรมแขงแกรง เหมอนกบทแมกซ เวเบอร ยนกรานวา เดมทระบบทนนยมควรจะเปนระบบเศรษฐกจทแสวงหาผลก าไรเพอสงคมนนเอง

185

ยทธศาสตรการปฏรปกระบวนการยตธรรมทางอาญา เพอปรบกลยทธในการปฏรปกระบวนการยตธรรมทางอาญาของไทยใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง

กบสภาวการณทาง เศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศ ทเกดขน ยทธศาสตรการปฏรปกระบวนการยตธรรม จงมความจ าเปนตอสภาวการณดงกลาวขางตนซงมประเดนส าคญในกระบวนการยตธรรมทางอาญา เมอผใดกระท าผดฝาฝนกฎหมายอาญา และไดมการจบกมและแจงขอกลาวหา พรอมทงไดน าผนนฟองรองเปนจ าเลยตอศาล จนมการด าเนนคดตามกระบวนการแลว หากในการพจารณาคดศาลพจารณาเหนวาจ าเลยเปนผกระท าความผดจรง ศาลกจะมการก าหนดโทษแกจ าเลยนน ซงโทษศาลจะลงแกจ าเลยนน จะตองพจารณาจากบทบญญตของกฎหมายทก าหนดโทษไวส าหรบความผดดงกลาว และโทษจ าคกมกจะเปนหนงในทางเลอกในการลงโทษแกจ าเลยทศาลพจารณาแลวเปนความผดรายแรงของสงคม ซงแนวทางการปฏรปทส าคญตอไปนเปนยทธศาสตรการปฏรปกระบวนการยตธรรมทางอาญาทตองด าเนนการ กลาวคอ 1. ปฏรประบบการบรหารงานยตธรรมใหมประสทธภาพมากขน

ระบบการบรหารงานในกระบวนการยตธรรมทางอาญามความส าคญตอความส าเรจตามเปาหมาย ดงนนเพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการพฒนาเศรษฐกจ การเมองและสงคมตามยทธศาสตร จงจ าเปนตองก าหนดกลยทธเพอความส าเรจ ดงตอไปน 1) จดใหมคณะกรรมการนโยบายแหงชาตท าหนาทในการจดการท าแผนนโยบายแหงชาต เพอใชเปนแผนในการท างานและการปฏบตการของหนวยงานในกระบวนการยตธรรม เพอความเปนเอกภาพและไปในทศทางทสงเสรมกน 2) จดโครงสรางกระทรวงยตธรรมใหมใหเปนศนยกลางการบรหารงานยตธรรมโดยมองคกรทเกยวของเขามาอยในสงกด เชน ส านกงานอยการสงสด กรมสอบสวนคดพเศษ กรมราชทณฑ กรมคมประพฤต สถาบนนตวทยาศาสตร ส านกงานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย สถาบนวจยเพอการพฒนากฎหมายและกระบวนการยตธรรม เปนตน 3) จดใหมระบบขอมลของกระบวนการยตธรรมทมประสทธภาพ มการพฒนาระบบการเกบขอมลของทกงานในกระบวนการยตธรรม และเชอมโยงระบบขอมลเขาเปนระบบเดยวกนไมแยกด าเนนการ เพอประโยชนในการวางนโยบายยตธรรมระดบชาต และในการปฏบตงานของหนวยงานตางๆ 4) ปรบปรงโครงสรางและระบบของหนวยงานยอยเพอใหมระบบการท างานทมประสทธภาพ มความโปรงใส สามารถตรวจสอบได มการกระจายอ านาจ และเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมมากขน 5) จดสรรงบประมาณอยางเพยงพอใหกบงานดานยตธรรม 2. ปฏรปการด าเนนคดใหมประสทธภาพมากขน สงเสรมใหมมาตรการในการลดปรมาณคดทจะเขาสระบบงานยตธรรมลดลงและเพอใหสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจ สงคมทเปลยนแปลงไปนาจะเปนสงทสอดรบกบวถชวต ความเปนอยของคนในสงคมดขนจงก าหนดใหมมาตรการตางๆ ดงน 1) ลดการน าเอามาตรการทางอาญามาใชในเรองทไมจ าเปน 2) สงเสรมการใชมาตรการปองกนอาชญากรรมอยางจรงจง 3) สงเสรมมาตรการทเปนทางเลอกในการยตขอขดแยงนอกกระบวนการยตธรรม

186

4) สงเสรมมาตรการกลนกรอง หรอเบยงเบนคด กอนเขาสระบบศาลมาใชมากขน อาท การใชดลพนจสงไมฟองคดบางประเภทของอยการ โดยมเงอนไขใหผกระท าผดตองด าเนนการบางอยาง เชน ท ากจกรรมทเปนประโยชนแกสาธารณะ เขารบการฝกอบรมหรอการบ าบดรกษา ชดใชคาเสยหายใหแกผเสยหาย มารายงานตวตอพนกงานคมประพฤตเปนตน เพอใหศาลไมตองแบกรบภาระเกนสมควรในคดเลกๆ นอยๆ โดยเฉพาะคดทเกดจากการกระท าผด โดยพลงพลาดหรอโดยประมาท ศาลจะไดอทศเวลาใหแกการพจารณาคดทส าคญๆ 5) ปรบปรงใหการสอบสวนคดอาญาทมหนวยงานทมความเปนกลางอสระ ตลอดจนมความเชยวชาญพเศษในเรองนนๆ เขาไปชวยกนดแล 6) พฒนางานดานนตวทยาศาสตรใหมประสทธภาพมความเปนอสระ และเปนกลาง 7) สงเสรมความเขมแขงของศาลชนตน และจ ากดคดทจะขนสการพจารณาของศาลสงใหเหลอเทาทจ าเปนโดยพฒนาใหศาลชนตนประกอบดวยผพพากษาซงมความรและประสบการณเปนทยอมรบของสาธารณชน ใหมการพจารณาครบองคคณะ ใหผพพากษามสวนรวมมากขนในการคนหาความจรง ใหมระบบการสบพยานและบนทกค าพยานทมประสทธภาพ ทงหมดนมสวนชวยลดความจ าเปนในการอทธรณคดขนสศาลสง ท าใหศาลสงมเวลาพจารณาคดดวยความถถวนรอบคอบมากขน และยงเรงรดการด าเนนคดใหรวดเรวยงขน 8) จดระบบการใหความชวยเหลอทางกฎหมายในคดอาญาใหมคณภาพมากยงขน โดยรฐตองจดสรรงบประมาณใหแกสภาทนายความอยางพอเพยงทจะด าเนนการใหความชวยเหลอทางดานกฎหมายแกประชาชน รวมทงตองด าเนนการจดตงส านกงานชวยเหลอทางดานกฎหมายแกประชาชน รวมทงตองด าเนนการจดตงส านกงานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายในกระทรวงยตธรรม ท าหนาทสงเสรมระบบกรใหความชวยเหลอจากสภาทนายความ และทอนๆ ใหมประสทธภาพมากขน รวมทงพฒนางานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายในดานอนๆ เชน การใหความรแกประชาชนเกยวกบกระบวนการยตธรรม การไกลเกลยประนประนอมขอพพาท การใหคาทดแทนความเสยหายส าหรบผเสยหายในคดอาญาและผบรสทธทไดรบผลรายจากกระบวนการยตธรรมทผดพลาด และการใหความสงเคราะหกบบคคลและครอบครวทตองเขามาเกยวของกบกระบวนการยตธรรม ตลอดจนการคมครองสทธเสรภาพและผลประโยชนของประชาชนตามกฎหมายเปนตน 9) จดใหมระบบการขอใหความรวมมอระหวางประเทศในทางอาญา Mutual Legal Assistance การแลกเปลยนนกโทษ โดยก าหนดใหมองคกรกลาง ในการประสานงาน ไมผานพธทางการทต ทมขนตอนมาก ท าใหลาชา และไมทนตอเหตการณ 3. ปฏรประบบการปฏบตตอผกระท าผดใหมความหลากหลายและมประสทธภาพในการแกไขฟนฟผกระท าผดไดมากขน การปฏบตตอผกระท าความผดทางอาญาเปนยทธศาสตรหนงทไดรบการยอมรบโดยหลกสากล ในยคแหงการพฒนาเศรษฐกจ สงคมและการเมองไดมการเปลยนแปลงน จงมความจ าเปนทจะตองปรบปรงและพฒนาในดานตางๆ ดงน 1) พฒนามาตรการในการปฏบตตอผกระท าผดทเหมาะสมมาใชแทนโทษจ าคกโดยเฉพาะในกรณผกระท าผดโดยประมาทหรอพลงพลาด ผกระท าผดทเปนเดกและเยาวชน หรอผเสพยาเสพตด เนนมาตรการทไมใชเรอนจ าหรอสถานควบคมคมใหมากขนเชน การใชโทษปรบหรอรบทรพยทเหมาะสมกบลกษณะและประเภทความผด การใชมาตรการคมประพฤตทงในชนกอนพจารณาคดและในระหวางการรอลงอาญา การควบคมสถานทอยอาศยของผกระท าผด เปนตน

187

2) พฒนาระบบการก าหนดโทษใหสามารถก าหนดโทษทเหมาะสมกบผกระท าผด เนนการน าภมหลงของผกระท าผดมาใชประกอบการพจารณาพพากษาคดมากขน ทงนเพอแยกผกระท าผดความผดเปนนสย ออกจากผกระท าผดโดยพลงพลาด ซงจะท าใหก าหนดโทษไดเหมาะสมมากยงขน 3) ลดปรมาณผถกควบคมในเรอนจ าทไมสมควรถกควบคมใหลดนอยลงมากทสด โดยมกลมเปาหมาย 3 กลม คอ

(1) ผถกกลาวหาทศาลยงไมพพากษาถงทสดวาเปนผกระท าความผด แตถกควบคมอยระหวางการสอบสวนหรอการพจารณาคด ซงกฎหมายใหสนนษฐานวาเปนผบรสทธ จงไมควรปฏบตตอเขาเหมอนนกโทษเดดขาด

(2) กลมผเสพยาเสพตด ซงควรไดรบการบ าบดรกษามากกวาการคมขงไวในเรอนจ า (3) ผตองโทษระยะสน (ไมเกน 2 ป) มกเปนผกระท าความผดโดยประมาทหรอพลงพลาด

ซงนาจะมวธปฏบตทดกวาน 4) ปรบปรงระบบการลดโทษของราชทณฑโดยน าขอมลสวนบคคลของนกโทษมาพจารณาใหมากขน เพอแยกนกโทษทเปนผกระท าผดโดยพลาดพลงออกจากผทกระท าผดเปนนสย ซงจะท าใหระบบการลดโทษของราชทณฑมประสทธภาพมากขน ไมใชดแตเฉพาะพฤตกรรมทปรากฏในขณะทถกควบคมตวเทานน 5) สงเสรมมาตรการในการชวยผตองโทษใหกลบเขาสสงคมใหมากขนซงถอเปนเครองวดความส าเรจของกระบวนการยตธรรมทส าคญทสด 6) พฒนาระบบรองรบมาตรการปฏบตตอผกระท าผดโดยไมใชสถานควบคม เชน การจดตงกรมบ าบดฟนฟขนในกระทรวงยตธรรม ซงปรบขยายงานจากกรมคมประพฤตเดมใหครอบคลมงานดานการบ าบดฟนฟทงหมด เนนการท างานรวมกบชมชนและเครอขายองคกรเอกชนตางๆ เปนตน 4. ปฏรประบบการตรวจสอบและคมครองสทธ การตรวจสอบและคมครองสทธบคคลตามรฐธรรมนญ เปนการปฏบตตอบคคลตามหลกเสรภาพ และความเสมอภาค จงเปนสงจ าเปนทจะตองจดระบบการตรวจสอบและถวงดลใหเปนระบบทมความชอบธรรมเกดขน กลาวคอ 1) จดระบบใหหนวยงานในกระบวนการยตธรรมตรวจสอบถวงดลการท างานซงกนและกน ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2540 ไดน าเสนอ เชนการใหศาลเปนผอนมตการออกหมายจบ หมายคน การเพมบทบาทของทนายความใหเขารวมระหวางการสอบสวนผตองหา การใหศาลนงพจารณาครบองคคณะ เปนตน นอกจากน ยงคงก าหนดใหอยการมบทบาทมากขนในการตรวจสอบการท างานของต ารวจ และศาลใชกระบวนการไตสวนมลฟองในการตรวจสอบค าฟองของอยการใหมากขน 2) สรางระบบความรบผดชอบทเหมาะสม เชน รฐธรรมนญไดก าหนดใหโครงสรางของคณะกรรมการตลาการ มผแทนจากวฒสภาเขารวม การใหอ านาจวฒสภาในการถอดถอนผพพากษาหรออยการได 3) สรางความโปรงใสในกระบวนการท างาน 4) พฒนากลไกตรวจสอบตามรฐธรรมนญใหมบทบาทและศกยภาพในการตรวจสอบกระบวนการยตธรรม โดยเฉพาะองคกรอสระตางๆ เชน คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) ผตรวจการแผนดนรฐสภา วฒสภา คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เปนตน ซงตองมบทบาทเพมขนในการตรวจสอบกระบวนการยตธรรม และเชอมโยงน าผลการกระท าทไมชอบดวยกฎหมาย ไปสการด าเนนการอยางเดดขาดโดยกระบวนการยตธรรมดวย 5) สงเสรมใหสอมวลชนและประชาชนมบทบาทในการตรวจสอบกระบวนการยตธรรมมากขน

188

5. ปฏรปทศนคต จตส านก และเสรมสรางศกยภาพของบคลากรในกระบวนการยตธรรม บคลากรผปฏบตหนาทในกระบวนการยตธรรมทางอาญา เปนผทมความส าคญตอยทธศาสตรการ

ปฏรประบบงานอยางยง เพอใหการด าเนนงานด าเนนไปตามคลลองทเหมาะสมจงจ าเปนทจะตองปฏรปดานบคลากรควบคกนไปทกดาน อาท ทศนคต จตส านก ความรความสามารถ ใหเกดความพรอมไปดวยกนอยางเปนกระบวนการ กลาวคอ 1) ปฏรปการศกษานตศาสตร เนองจากการศกษานตศาสตรทเปนอยมงสอนใหนกศกษามความรเฉพาะตวบทกฎหมาย แตไมไดเนนการเชอมโยงกฎหมายกบปญหาสงคมในความเปนจรง ท าใหไมสามารถน าเอากฎหมายมาใชเปนเครองมอในการพฒนาสงคมไดอยางมประสทธภาพ ท าใหเกดปญหากบบคลากรทอยในกระบวนการยตธรรม 2) ปรบปรงมาตรฐานการคดเลอกบคคลใหด ารงต าแหนงในกระบวนการยตธรรม ในทางทสงเสรมความส านกในคณคาของต าแหนงทจะตองรบผดชอบตอสงคม 3) จดใหมการฝกอบรมรวมกนระหวางบคลากรในกระบวนการยตธรรมทกหนวยงานในเชงจตวทยาเพอใหมการหลอหลอมทศนคตและในเชงพฒนาศกยภาพในการปฏบตหนาทรวมกนในกระบวนการยตธรรม โดยมวตถประสงคเพอกอใหเกดความเขาใจถงเปาหมายรวมกนในการอ านวยความยตธรรม ไมมองเปาหมายขององคกรตนเองเปนหลก และชวยสรางเครอขายในการท างานอกดวย 4) สงเสรมใหมการพฒนาบคลากรในสาขาทมความจ าเปน นอกเหนอจากดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรม เพอเขาปฏบตหนาทในกระบวนการยตธรรมใหเพยงพอ เชนงานดานนตวทยาศาสตร ดานการตรวจสอบบญช ดานจตวทยา และดานสงคมสงเคราะห เปนตน 5) ปรบปรงเงนเดอน คาตอบแทน และสวสดการของบคลากรในกระบวนการยตธรรม โดยค านงถงความเหมาะสม ใหสามารถด ารงตนในสงคมไดอยางเพยงพอ 6. สงเสรมการมสวนรวมของชมชนและประชาสงคมในกระบวนการยตธรรม การมสวนรวมของประชาชนเปนปจจยส าคญตอการปฏรปทงปวงหากปราศจากการมสวนรวมของประชาชนแลวกจะเปนการยากทจะประสพความส าเรจในการด าเนนงานใหไดตามเปาหมาย จงจ าเปนทจะตองด าเนนการดงน 1) เปดระบบยตธรรมใหชมชนและประชาสงคมมสวนรวมมากขนในทกขนตอน 2) สงเสรมใหเกดการรวมตวกนของชมชนและประชาสงคมมสวนรวมมากขนทกขนตอน 3) สงเสรมใหประชาชนไดมโอกาสรบรขอมลขาวสารตามสทธทมอย 4) ใหความคมครอง อ านวยความสะดวก และคาตอบแทนทเหมาะสม รวมทงตองยกยองใหเกยรตพยาน และผทมสวนเขามาเกยวของในกระบวนการยตธรรม 5) รณรงคใหประชาชนรถงสทธและหนาทตามกฎหมายและตระหนกถงความส าคญของกระบวนการยตธรรมในฐานะเปนกลไกหลกในการผดงไวซงหลกนตธรรมอยางจรงจง 7. พฒนามาตรการทางกฎหมายและเสรมสรางความรเพอพฒนากระบวนการยตธรรม ในปจจบนผประกอบอาชญากรรม ซงกระท าความผดกฎหมายบางประเภทไดน าเงนหรอทรพยสนทเกยวกบการกระท าความผดนนมากระท าการในรปแบบตางๆ อนเปนการฟอกเงน เพอน าเงนหรอทรพยสนนนไปใชเปนประโยชนในการกระท าความผดตอไปไดอก ท าใหยากแกการปราบปรามการกระท าผดกฎหมายเหลานน และโดยทกฎหมายทมอยกไมสามารถปราบปรามการฟอกเงนหรอด าเนนการกบเงนหรอทรพยสนนนไดเทาทควร

189

ดงนน เพอเปนการตดวงจรการประกอบอาชญากรรมดงกลาว สมควรก าหนดมาตรการตางๆ ใหสามารถด าเนนการปองกนแบะปราบปรามการฟอกเงนไดอยางมประสทธภาพ รฐจงไดตรากฎหมาย คอพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงนขนมา และไดมกฎหมายแกไขเพมเตมอนใหมความทนสมยมากขน กลาวคอ

1) จดใหมมาตรการทางกฎหมายททนสมยเพอใชในการปองกนปราบปรามการกระท าผดลกษณะใหมๆ หรอความผดทมความซบซอน เชน อาชญากรรมคอมพวเตอร อาชญากรรมทางเศรษฐกจ และองคกรอาชญากรรม เปนตน รวมทงก าหนดใหมมาตรการทางกฎหมายทสามารถน าเอาผบงการอยเบองหลงมาลงโทษไดอยางมประสทธภาพ 2) ปรบปรงกฎหมายใหเปนเครองมอในการคมครองสทธเสรภาพและผลประโยชนอนชอบของประชาชน 3) สงเสรมใหมการศกษาและการวจยเกยวกบกระบวนการยตธรรมและการบรหารงานยตธรรมใหมากขน 4) จดตงสถาบนวจยเพอการพฒนากฎหมายและกระบวนการยตธรรมทเปนหนวยงานกลาง มความเปนอสระและเชอถอได และมงบประมาณของตนทเพยงพอ บทสรป

การศกษาดานกระบวนการยตธรรมทางอาญาและผลกระทบตอวฒนธรรมดานสงคม การเมอง เศรษฐกจ เปนการเปลยนแปลงในแงบวกในบรรยากาศทางสงคมและเศรษฐกจของประเทศก าลงพฒนาจะเกดขนไดเมอทงการศกษาและการฝกอบรมดานกระบวนการยตธรรมทางอาญาไดรบการกอตงขน เนองจากการฝกอบรมไดมการด าเนนอยในหลายประเทศทก าลงพฒนาแลว ดงนนสวนทยงขาดอยคงเปนการศกษาดานกระบวนการยตธรรมทางอาญา เมอหลกสตรทางดานกระบวนการยตธรรมทางอาญามการด าเนนไปอยางเตมรปแบบ สงเหลานจะท าใหเกดความเปลยนแปลงครงยงใหญในระบบบรหารงานบคคลของกระบวนการยตธรรมทางอาญาการศกษาทศทางการพฒนาในขอบเขตตามบทบาทหนาทและภารกจหลกตามเจตนารมณของการบงคบใชกฎหมายในหนวยงานในกระบวนการยตธรรม ทง 4 ดานดงน 1. ด าเนนการปองกน ปราบปราม และควบคมอาชญากรรม 2. พฒนาระบบ รปแบบ วธการและมาตรการในการปองกน ปราบปรามและควบคมอาชญากรรม 3. พฒนาบคลากรในการเสรมสรางศกยภาพในดานความร ความสามารถ คณธรรมจรยธรรม และขวญก าลงใจ 4. ประสานความรวมมอในการปองกนปราบปรามและควบคมอาชญากรรมจากหนวยงานภาครฐ และภาคประชาชนทงภายในและตางประเทศ

การน าเสนอบทความนเพอสอสะทอนใหเหนมมมอง ความคาดหวงตอการปฏบตงานของหนวยงานในกระบวนการยตธรรมจากฉนทามตของผทมความร ความเชยวชาญ ความช านาญ ประสบการณในสวนทเกยวของ ทงในดานทพงประสงคและไมพงประสงค และแนวโนมทเปนไปไดมากทสด และอกประการส าคญกลาวคอเพอน าเสนอผลการศกษาในแนวทางการพฒนาระบบงานในหนวยงานในกระบวนการยตธรรมไวเปนขอมลประกอบการพจารณาในการวางแผนเพอการพฒนาระบบงานในหนวยงานในกระบวนการยตธรรมในภาพรวม การปฏบตงานตามบทบาทหนาทของหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทผานมาในมมมองของผเชยวชาญนน อาจจะยงไมบรรลตามความคาดหวงเจตนารมณของกฎหมายในภาพรวมไดอยางเตมท แตกมแนวโนมทจะพฒนาในทางทดขนและเมอพจารณาถงความคาดหวง ปญหาขอขดของ รวมถงขอเสนอแนะจากกลมผเชยวชาญ สามารถสรปทศทางการพฒนาหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทเกยวของใหเปนหนวยงาน

190

บงคบใชกฎหมายทมศกยภาพในการอ านวยความยตธรรมใหแกประชาชน สงคม และประเทศชาต สมตามเจตนารมณของกฎหมาย เพราะสบเนองจากการเปลยนแปลงอนเปนผลมาจากการพฒนาทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง เทคโนโลยขอมลขาวสาร ตลอดจนปญหาความขดแยงในการจดการทรพยากร และผลกระทบตอสงแวดลอม ฯลฯ เปนปจจยทท าใหรปแบบการกออาชญากรรมเปลยนแปลงไป โดยมแนวโนมทจะกอใหเกดความเสยหายรนแรงมากยงขนตอชวต ทรพยสน และความสงบเรยบรอยของประชาชน อกทงยงยากตอการปองกน ปราบปราม และควบคมมากยงขน จงมความจ าเปนทตองมการปรบปรงพฒนาศกยภาพ การปองกนและปราบปรามอาชญากรรม ใหมประสทธภาพและประสทธผลเพอใหมขดความสามารถในการควบคมอาชญากรรมใหสอดคลองรองรบกบการเปลยนแปลงนนได โดยเฉพาะอาชญากรรมทมความซบซอน มผลกระทบรนแรงตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน ความมนคงของประเทศ ความสมพนธระหวางประเทศ หรอระบบเศรษฐกจการคลงของประเทศ หรอเปนการกระท าความผดทมเครอขายขามชาตหรอในลกษณะขององคกรอาชญากรรมนน ควรมการพฒนาในรปแบบทแตกตางจากการควบคมอาชญากรรมปกตทวไป (Street Crimes) การเปลยนแปลงอนเปนผลมาจากการพฒนาทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง เทคโนโลยขอมลขาวสาร ตลอดจนปญหาความขดแยงในการจดการทรพยากร และผลกระทบตอสงแวดลอมฯลฯ เปนปจจยทท าใหรปแบบการกออาชญากรรมเปลยนแปลงไป โดยมแนวโนมทจะกอใหเกดความเสยหายรนแรงมากยงขนตอชวต ทรพยสนและความสงบเรยบรอยของประชาชน อกทงยากตอการปองกนปราบปรามและควบคมมากยงขน จงมความจ าเปนทตองปรบปรงพฒนาศกยภาพการปฏบตงานใหมประสทธภาพและประสทธผลเพอใหมขดความสามารถในการควบคมอาชญากรรมใหสอดคลองรองรบกบการเปลยนแปลงนน

ในการพฒนาขดความสามารถในการควบคมอาชญากรรม โดยเฉพาะอาชญากรรมทมความซบซอน มผลกระทบรนแรงตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชน ความมนคงของประเทศ ความสมพนธระหวางประเทศ หรอระบบเศรษฐกจการคลงของประเทศ หรอการกระท าความผดทมเครอขายขามชาตหรอในลกษณะขององคกรอาชญากรรมนน ควรตองมการพฒนาในรปแบบทแตกตางจากการควบคมอาชญากรรมปกตทวไป หนวยงานทมอ านาจหนาทในการบงคบใชกฎหมายเพอการปองกนปราบปรามอาชญากรรมควรตองเปนหนวยงานทมโครงสรางเออตอการปฏบตงาน และพฒนาขดความสามารถของบคลากรใหมความรความสามารถทงในมตของความรอบร ความหลากหลาย ความสามารถในการเชอมโยงขอมลหลกฐาน และมต ของความเชยวชาญหรอความช านาญการพเศษในดานตางๆ ใหทดเทยมหรอล าหนากวาผประกอบอาชญากรรม ผลจากการศกษาขางตนมขอเสนอแนะดงตอไปน

ด าเนนการตามกระบวนการยตธรรมอยางมประสทธภาพ คมคา เกดประสทธผลหรอไม และสามารถลดอาชญากรรมไดหรอไม ความพงพอใจของประชาชนเปนอยางไร ความกาวหนาโดยทวไปเปนอยางไร มความเปนปกแผนเชงสถาบนหรอไม สรางความเชอถอตอสาธารณชนไดมากนอยเพยงใด ซงจะตองท าศกษาจากผลการด าเนนงานในคด และมการวางแนวทางในการท างานในอนาคตใหชดเจน จงมขอเสนอแนะวา หนวยงานทบงคบใชกฎหมายโดยมภารกจหลกในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมคดพเศษทมขดความสามารถ และมการรวมปฏบตการกบหนวยงานภาครฐและเอกชนทงในประเทศและตางประเทศ เปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลถงวสยทศนในการเปนเลศ จงมความจ าเปนตองพฒนาเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยใชทรพยากรและกฎหมายทเกยวของใหเตมประสทธภาพ น าเทคโนโลยและเทคนคใหมๆ มาใชในการปฏบตงาน

191

เอกสารอางอง กมลทพย คตการ และคณะ. (๒๕๔๔). รายงานการวจยเรองทศทางการพฒนาระบบงานยตธรรมกบการปองกน

แกไขปญหาอาชญากรรม. (เลมท ๑). นครปฐม : มหาวทยาลยมหดล. กตต พงษ ก ตยา ร กษ . (๒๕๔๔) . ย ท ธศาสตร การปฏ ร ปกระบวนการย ต ธ ร รมทา งอาญาไทย .

กรงเทพฯ : ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) วลาวณย ยทอง. ( ๒๕๔๖). การปฏรปโครงสรางกระทรวงยตธรรมกบพฒนาการกระบวนการยตธรรมทางอาญา

ของไทย.วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาอาชญาวทยาและงานยตธรรม , มหาวทยาลยมหดล.

อนาโมร คาซโอะ (2559) ถอยกตาย วกฤตยงไงกตองส สดารตน เออเปยมมงคล แปล ส านกพมพสขภาพใจ กรงเทพฯ

อนชาต คงมาลยอยการอาวโส (2558) ความผดฐานฟอกเงนและค าวนจฉยศาลฎกา คลงสมองอยการ Benigno, T. C., "Here's the Score," Philippine Star, March 31, 2000, p. 11. Carothers, T., Aiding Democracy Abroad: The Learning Curve, Washington, D.C.: Carnegie

Endowment for International Peace, 1999. Clear, T. R., “Has Academic Criminal Justice Come of Age?” Justice Quarterly, December 2001,

pp. 709-726. Dyer, G., "Will the Real Latin America Please Stand Up," Visayan Daily Star, February 25, 2000, p. 3. Foglesong, T. S. and P. H. Solomon, Jr., Crime, Criminal Justice, and Criminology in Post-Soviet

Ukraine, Washington, D.C.: U.S. Department of Justice, July 2001. Gould, S. J., The Structure of Evolutionary Theory, Cambridge, MA: Harvard University Press, 2002. McFarland, J., Personal correspondence from the former Nebraska State Senator, November 1986. Sherman, L. W., “Trust and Confidence in Criminal Justice,” NIJ Journal, March 2002, pp. 23 - 31. Whitney, D. C., The American Presidents, Garden City, New York: Doubleday, 1967.

192

บทบาทองคการบรหารสวนต าบลในการสงเสรมพฒนาผสงอายหลงป ’60 The Role of Subdistrict Administrative Organization (SAO) towards the Development of elderly population after B.E. ’60 ผวจย ดร.พภสสรณ วรภทรถระกล

อาจารยประจ าหลกสตรรฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรของประเทศไทยก าลงเขาสงคมผสงอาย มลกษณะอตราเจรญพนธโดยรวมลดลง ท าใหอตราประชากรผสงอายมมากกวาประชากรวยเดก คาดวาในป 2583 ประเทศไทยมประชากรผสงอายจ านวนมากทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต รฐบาลจงตองใหความส าคญกบการสงเสรมพฒนาผสงอาย เพอหลกเลยงผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม การเมอง โดยมอบหมายใหองคการบรหารสวนต าบล ซงตงอยทกทองถนทวประเทศ ใหมบทบาทหนาทตามพระราชบญญตองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 ในการสงเสรมพฒนาผสงอายอยแลว เพอรองรบสถานการณ สงคมผสงอายอยางสมบรณในอนาคต โดยเพมบทบาทการสงเสรมพฒนาผสงอายใหเกดเปนรปธรรม ในเรอง ฐานขอมลผสงอาย หลกประกนดานสขภาพและการรกษาพยาบาล สรางจตส านกการออม สรางเสรมความเขมแขงตอระบบครอบครว ศนยดแลผสงอาย ค าส าคญ : บทบาทองคการบรหารสวนต าบล สงคมผสงอาย Abstract

The demographic structure in Thailand has been changed to population ageing society with the diminishing fertility rate causing elderly population exceeds younger one. It is expected that Thailand will have the highest elderly population in Southeast Asia. Therefore, the government emphasizes on the development planning of the elderly population to avoid the effects on economy, social, and politic by assigning Subdistrict Administrative Organization around Thailand to promote the development of elderly population according to Subdistrict Administrative Organization (SAO) Act 2537. The objective is to be able to fully support the coming of the ageing society with concrete actions such as: create the elderly population database, provide efficient health insurance and healthcare service, promote saving awareness, strengthen family structure and provide older care center. Keyword : Subdistrict Administrative Organization’Role, ageing society

193

บทบาทองคการบรหารสวนต าบลในการสงเสรมพฒนาผสงอายหลงป ’60 ปรากฏการณการเปลยนแปลงของจ านวนประชากรโลกจากอตราการเกดทลดนอยลงอยางตอเนองนนมจ านวนเพมมากขน ซงสงผลกระทบในทกประเทศทวโลก องคการสหประชาชาต โดย Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015)1 เปดเผยผลส ารวจและประมาณการประชากรโลกวา ระหวางป ค.ศ. 2015 ถง 2030 จ านวนประชากรในโลกทมอาย 60 ปและมากกวา คาดวาจะเตบโตรอยละ 56 หรอคดเปนจ านวนจาก 901 ลานคน เพมเปน 1.4 พนลานคน โดยในป 2050 ประชากรผสงอายทวโลกจะเพมขนกวาเทาตว คอราว 2.1 พนลานคน ในขณะทแนวโนม วยเดกมจ านวนลดลง สวนทางกบผสงอายทมแนวโนมสงขน สอดคลองกบรายงานของส านกส ารวจส ามะโนประชากรสหรฐ (USCB) ระบวา ปจจบนอายเฉลยของประชากรโลกสงขนอยางรวดเรวทสดกวาทเคยเปนมา และในอก 10 ปขางหนา ประชากรโลกทอายเกน 65 ปจะมจ านวนมากกวาเดกอายนอยกวา 5 ป นบเปนครงแรกในประวตศาสตรมนษย (U.S. Census Bureau, 20122; United Nation, 20083) ท าใหโครงสรางประชากรเปลยนแปลงเขาสสงคมผสงอาย (Aging Society) โดยระบวา ยโรปกลายเปนภมภาคทมผสงอายมากทสดในโลก โดยเฉพาะอตาล กรซ เยอรมน สวสเซอรแลนด และอกหลายประเทศ (Population Division, UN, 2015)4 กลมประเทศพฒนาแลว ไดเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณ (Aged Society) คอ กลมประเทศในยโรป และกลมประเทศในอเมรกาเหนอ (Butler, 2007)5 นอกจากน องคการสหประชาชาต ยงไดศกษาวจยปรากฏการณทมจ านวนผสงอายมากขนวา แตละประเทศมการวางแผนพฒนาคณภาพผสงอายอยางไรในอนาคต หากพจารณาผลการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรโลกทเกดขน กบรปแบบทางสงคมในแตละประเทศมรปแบบคอ สดสวนของจ านวนวยท างาน (อายระหวาง 19-60 ป) กบวยทอยภาวะพงพง (วยเดก อายระหวาง 0-19 ป) และวยชรา (อายมากกวา 60 ป) โดยพบวา ในกลมประเทศทพฒนาแลว ประชากรมอายยนยาวขน เพราะความกาวหนาทางสาธารณสข ความเขาใจเกยวกบภาวะโภชนาการ การดแลสขภาพรางกายทถกตอง (William and Sly, 1992)6 ปจจยเหลานมผลใหคนในกลมประเทศพฒนาแลวมอายยนยาวขน _____________________ 1 United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015). World Population Ageing 2015. New York: United Nations. 2 The United States Census Bureau. (2012). An Aging Nation: The Older Population in the United States. Washington, DC. 3 United Nations Report. (2006). Elderly Population Boom By 2050. New York: United Nation Report. 4 Ibid (1), 2015. 5 Butler Robert N. (2007). Global health and global aging. San Francisco: John Wiley & Sons.

6 William J. Serow and Sly, D. (1992). Economic aspects of structural change in the older population of the United states: 1982-2020. In Robert H. BiLinda K. George (Fifth Edition),

Handbook of Aging and the Social Sciences. Economic and Social Implications of Demographic

Patterns. pp. 86-102. San Diego, San Francisco, New York, Boston, London, Sydney, Tokyo: Academic Press.

194

ในขณะเดยวกนประเทศก าลงพฒนากมอตราการเพมประชากรผสงอายมจ านวนเพมสงขนอยางตอเนอง ดงทส านกส ามะโนประชากรสหรฐระบวา ภายในป 2040 แนวโนมประชากรโลกทอายเกน 65 ป มอตราเพมจาก 7% เปน 14% หรอคดเปนจ านวนประชากรจาก 506 ลานคน เพมขนเปน 1,300 ลานคน โดยเฉพาะในประเทศก าลงพฒนา จ านวนประชากรอายเกน 65 ป ซงม 313 ลานคน จะเพมจ านวนขนมากกวา 1 พนลานคนในป 2040 สวนใหญอยในประเทศจน และประเทศอนเดย กลาวคอ ประชากรอายเกน 65 ปในสองประเทศน จาก 166 ลานคน เพมขนเปน 551 ลานคนในอก 31 ปขางหนา (U.S. Census Bureau, 2012)7

เมอหนมามองทประเทศไทย การเพมจ านวนประชากรผสงอายเปนในลกษณะเดยวกบหลายประเทศทวโลกและมแนวโนมเขาสงคมผสงอายเชนเดยวกนดวย โดยอตราการเพมจ านวนประชากรไทยลดลงเนองจากมาตรการวางแผนครอบครว ซงท าใหประชากรไทยมอตราเจรญพนธโดยรวมลดลงต ากวาระดบทดแทนประมาณ 1.8 คน หรอผหญงหนงคนมลกไมเกน 2 คน ในขณะทประชาชนอาย 60 ปและมากกวา กลบมจ านวนเพมมากขน โดยในป 2527 มอตรารอยละ 5.7 ตอมาในป 2546 มอตราเพมรอยละ 9.6 และคาดวาในป 2562 จะมอตราเพมขนรอยละ 14.7 หมายความวา ประเทศไทยในอนาคตจ านวนประชากรวยสงอาย มมากกวาประชากรวยเดก สอดคลองกบรายงานของ UNFPA (2015)8 กลาววา การเพมประชากรผสงอายในประเทศไทยเปนไปอยางรวดเรว คาดวาในป 2583 จ านวนประชากรผสงอายในประเทศไทยมมากขนและกลายเปนประเทศทมประชากรผสงอายจ านวนมากทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต สภาพการณเชนน ท าใหประชากรวยท างานหดตวลงมากกวารอยละ 10 และท าใหประเทศตองหยดรบประโยชนจากการปนผลทางประชากร โดยครอบครวทมผน าเปนผสงอายมโอกาสเปนคนยากจน เพราะในหลายกรณครอบครวเหลานไมไดรบสทธในกองทนบ าเหนจบ านาญแรงงานในระบบ สถานการณโครงสรางประชากรสงอายในประเทศพฒนาบางประเทศไดเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณ (Aged Society) ในขณะทประเทศไทยก าลงเขาสสงคมผสงอาย (Aging Society) และก าลงจะกลายเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณ (Aged Society) อกทงยงจะกลายเปนประเทศทมจ านวนประชากรผสงอายมากทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต จงเปนทสนใจวา การเขาสสงคมผสงอายแลวของประเทศไทยจะเกดผลกระทบอยางไรบาง รฐบาลหรอหนวยงานทเกยวของในประเทศควรมการเตรยมความพรอม การจดท าแผนพฒนาเพอรองรบกบโครงสรางสงคมทเปลยนแปลงอยางไร หรอการสงเสรมพฒนาผสงอายทมอยแลว ควรปรบปรง เปลยนแปลงรปแบบเพอใหผสงอายมคณภาพชวต สวสดการสงคม ความเปนอยทด หรอไม ทงนเพราะนยทางสงคมผสงอาย ยอมมความเกยวโยงกบระบบเศรษฐกจ สงคม การเมอง การจดการกบสภาพการณดงกลาวนอยางไรใหเหมาะสมกบสงคมผสงอาย และสอดคลองกบบรบทผสงอายไทย ซงการจดสวสดการจากภาครฐ _____________________

7 Ibid (2), 2012. 8 UNFPA. (2006) Population Ageing in Thailand: Prognosis and policy response.

Retrieved from https://books.google.co.th/books?id=f8HqXwAACAAJ. (Access: 15 August, 2016)

195

ผสงอายตองเขาถงบรการทางสงคมไดอยางทวถง ในลกษณะธรรมาภบาล (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554)9 แมวารฐบาลไดจดสวสดการส าหรบผสงอายในรปแบบตางๆ บางแลวกตาม แตการเขาถงของระดบทองถน ยงมปญหาอปสรรค เพราะฉะนนจงควรใหระดบทองถนมบทบาทตอการสงเสรมพฒนาผสงอายหลงป ’60 เพอรองรบกบป 2571 ทประเทศไทยจะมผอายเกน 60 ป รอยละ 23.5% เปนปทประเทศไทยเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณ (ชมพนท พรหมภกด, 2556)10 บทความนจงน าเสนอขอมลเกยวกบบรรทดฐาน แผนพฒนาคณภาพผสงอายในตางประเทศ และสวสดการสงคมผสงอายในประเทศ เพอใชขอมลในการปรบบทบาทการบรหารงานภาครฐในระดบทองถน ในประเดนการสงเสรมพฒนาผสงอายกอนเขาสสงคมผสงอายอยางแทจรง แนวคดทเกยวของกบการจดสวสดการส าหรบสงคมผสงอาย: ในระดบทองถน ความหมาย ผสงอาย ในอดตประเทศไทยเรยกผมอายมากวา คนแก คนชรา ผอาวโส เปนตน องคการอนามยโลก (World Health Organization, WHO) และองคการสหประชาชาต (United Nations, UN) ใชค าภาษาองกฤษวา Older person or elderly person หมายถง ประชากรทงเพศชายและหญงทมอาย 60 ปบรบรณขนไป (ประเทศไทย) สวนเกณฑหรอขอตกลงทเปนสากล นกวชาการในตางประเทศก าหนดอายทตางกน เชน ในประเทศทพฒนาแลวใชเกณฑอายท 65 ป (Laws, 1993)11 หรออาย 60 หรอ 65 ปขนไป (Gorman, 2000)12 นกวชาการคนอนๆ ในตางประเทศ ก าหนดและเสนอใหมการเลอนนยามผสงอาย/สงคมผสงอายในประเทศของตนเองใหสงขน เชน ประเทศญปน จาก 65 ป เปน 75 ป (Hinohara, 200613; Orimo et, al., 200614; Tokuda, & Hinohara, 200815) ทงนการก าหนดอายดงกลาวเปนไปเพอสรางคณคาและความหมายแกกลมประชากรผสงอายทมขนาด/จ านวนเพมขนเรอยๆ ส าหรบสงเสรมใหผสงอายไดสรางประโยชนใหแกสงคม เศรษฐกจ ประเพณและวฒนธรรมตอไป สวนเกณฑการจดระดบสงคมเพอ ระบวาประเทศนนมผสงอายอยในระดบใด องคการสหประชาชาต (United Nations: UN) 16 ไดก าหนดระดบความเปนสงคมผสงอายไว 3 ระดบ ไดแก ___________________________

9 ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2554-2559). กรงเทพฯ : ส านกนายกรฐมนตร.

10 ชมพนท พรหมภกด. (2556). การเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทย (Aging society in Thailand). บทความวชาการ ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการวฒสภา, ปท 3 ฉบบท 16 สงหาคม 2556.

11 Laws, Glenda. (1993). The land of old age: society’s changing attitudes toward urban built environments for elderly people. Annals of Association of American

Geographers, 83 (4) : 672–693. 12 Gorman M. (2000). Development and the Rights of Older People, in The Ageing and Development Report 1999: Poverty, Independence and the World's Older

People. London, Earthscan Publications Ltd. 13 Hinohara, S. (2006). Living Long, Living Good. Tokyo: IBC Publishing. 14 Orimo, H., et, al. (2006). Reviewing the definition of “elderly”. Japan Geriatrics

Society. vol. 6, pp. 149–158. 15 Tokuda Y. & Hinohara S. (2008). “Geriatric Nation and Redefining the Elderly in

Japan”. International Journal of Gerontology. Vol. 2, No. 4. pp. 154–157.

196

ระดบท 1 Aging society = ก าลงเขาสสงคมผสงอาย หมายถง ประเทศใดกตามทมประชากรอาย 60 ปขนไป มากกวารอยละ 10 ของประชากรทงประเทศ หรอมประชากรอายตงแต 65 ป มากกวารอยละ 7 ของประชากรทงประเทศ แสดงวาประเทศนนก าลงเขาสสงคมผสงอาย ระดบท 2 Aged society = สงคมผสงอายสมบรณ หมายถง ประเทศใดกตามทมประชากรอาย 60 ปขนไป มากกวารอยละ 20 ของประชากรทงประเทศ หรอมประชากรอายตงแต 65 ป มากกวารอยละ 14 ของประชากรทงประเทศ แสดงวาประเทศนนเขาสสงคมผสงอายสมบรณ ระดบท 3 Super-aged society = สงคมผสงอายอยางเตมท หมายถง ประเทศใดกตามทมประชากรอาย 65 ปขนไป มากกวารอยละ 20 ของประชากรทงประเทศ แสดงวา ประเทศนนเขาสสงคมผสงอายอยางเตมท ประเทศไทยมแนวโนมเขาสสงคมผสงอายสมบรณ (Aged Society) ดงขอมลของ United Nations World Population Ageing พบวา หลงจากป 2552 ประชากรทอยในวยพงพง คอ วยเดกและวยสงอาย มจ านวนมากกวาประชากรวยแรงงาน และในป 2560 เรมตนสถานการณโครงสรางทางประชากรเดกมอตรานอยกวาผสงอาย เปนผลมาจากการด าเนนนโยบายดานการวางแผนครอบครวทประสบผลส าเรจ ภาวะเจรญพนธลดลง รวมทงอตราการตายประชากรทลดลง ท าใหประชากรไทย มอายยนยาวขน ตลอดจนความกาวหนาในการพฒนาประเทศทงดานเศรษฐกจและสงคม และปจจยทเออตอการมอายยนยาวขนของประชากรไทย ปจจยทเปนสาเหตตอการเพมจ านวนประชากรผสงอาย 1. การพฒนาเศรษฐกจและสงคม ซงเปนปจจยพนฐานททกประเทศตองมการก าหนดแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม เพอใหประเทศเจรญกาวหนา สงผลใหบรการจดการสวสดการแกประชาชนไดมากขน การพฒนาระบบสาธารณสข อนามยโรงพยาบาล การคมนาคมทเขาถงบรการดานตางๆ ไดอยางทวถง ขณะทประชาชนมฐานะความเปนอยทดขน มหลกโภชนาการทด การศกษาดานการดแลรกษาสขภาพอนามย 2. การพฒนาทางการแพทย เปนปจจยส าคญทสดตอการเพมจ านวนประชากรผสงอาย อนเนองมาจากการพฒนา คนควาวธการรกษา ทดลองและผลตยารกษาโรค การคนพบวคซนปองกนเชอโรคใหมๆ อยางมประสทธภาพ รวมถงการจดตงองคการดแลควบคมโรคระบาดชนดตางๆ การแพรเชอโรค การเฝาระวงมากขน เหลานท าใหอตราการตายลดลง ประชาชนมอายยนมากขน 3. ความรเรองสขอนามย ประชากรเกอบทกประเทศทวโลก มการเพมพนความรในเรองสขอนามยมากขน รวมทงการจดระบบการวางแผนครอบครวทมประสทธภาพ การก าหนดนโยบาย มาตรการ สวสดการ การพฒนาองคความรดานโภชนาการ ทลวนสงเสรมสขภาพอนามย ใหแกประชาชนในการดแลตนเองอยางตอเนองและเพมขนโดยล าดบ 4. นโยบายการวางแผนครอบครวหรอการควบคมการมบตร จากนโยบายวางแผนครอบครวใหมบตรนอยลง ประกอบกบภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลงตลอดเวลา การมบตรมากเปนภาระทเพมขน เปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ ท าใหบางประเทศมนโยบายวางแผนครอบครว ท าใหอตราการเกดลดลงไดรวดเรว ตวอยางทเหนไดชด กรณประเทศจน มนโยบายควบคมการมบตร ซงท าใหอตราการเกดลดลงอยางรวดเรว แตผลทตามมาท าใหจนเปนประเทศหนงทเขาสสงคมผสงอาย __________________________ 16 Ibid (1), 2015.

197

5. ความกาวหนาทางเทคโนโลย มสวนส าคญทงโดยตรงและโดยออมตอการเพมจ านวนประชากรผสงอาย กลาวคอ โดยตรง เชนในประเทศทพฒนาแลวมกมความกาวดานวทยาศาสตร เทคโนโลยททนสมย มการพฒนานวตกรรมทางการแพทย การรกษาโรคและควบคมโรคระบาด การบ ารงรางกาย หรอแมแตวทยาศาสตรการกฬา โดยออม เชน ระบบการสอสาร ดวยการรกษาทางไกลประชาชนสามารถรบรขาวสารทางการแพทย สาธารณสข โภชนาการ ไดอยางทวถงผานทางโทรศพท สอโทรทศน วทย อนเตอรเนต โซเซยลเนตเวรก เปนตน มการจดรายการใหความรทางรายการโทรทศน ผชมสามารถโทรศพทปรกษาอาการกบแพทย หรอการใหค าปรกษาทางการแพทยทนท (Real time) หรอผานสอสารชองทางตางๆ มากมาย แมประชาชนในทองถนหางไกลกสามารถเขาถงบรการได ท าใหมการดแลสขภาพทถกตอง สงผลใหประชาชนมอายยนยาวมากยงขน 6. การเปลยนคานยมทางวฒนธรรม กลาวคอ การเพมบทบาทสตรทางสงคมมมากขน เกดคานยมใหมในยคเสรนยม ท าใหทศนคตตอการแตงงานลดลง สงผลใหอตราการเกดลดนอยลงดวย เมออตราการเกดลดลง โครงสรางสงคมเปลยนไปเปนแบบ วยเดกนอยลง วยสงอายเพมขน สามารถกลาวโดยรวมไดวา การเปลยนแปลงโครงสรางประชากร มผลจากความส าเรจในการวางแผนครอบครว การพฒนาเศรษฐกจ และการเปลยนแปลงทางสงคม รวมทงความเจรญทางการแพทย ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และดานสาธารณสข ซงเปนปจจยเรงจ านวนผสงอายใหมมากขน ปญหาจากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรผสงอาย เกดอะไรขนเมอประชากรผสงอายเพมขน โดยเฉพาะประเทศไทยหากเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณแลว 1. ผลกระทบตอสงคม สถานการณการเปลยนแปลงโครงสรางประชากร ในประเทศไทย ผลกระทบทเกดขนกคอ อตราประชากรวยเดกลดลง ขณะทสดสวนประชากรผสงอายเพมสงขนอยางตอเนองและรวดเรว โดยทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ไดประมาณประชากรผสงอายในประเทศไทย มแนวโนมเพมจาก 10.3 ลานคน (รอยละ 16.2) ในป 2558 และเปน 20.5 ลานคน (รอยละ 32.1) ในป 2583 (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2558)17 หากเทยบอตรากบระดบสงคมผสงอายตามเกณฑขององคการสหประชาชาต กลาวไดวาประเทศไทยเขาส สงคมผสงอาย (aged society) แลว และในอก 20 ปขางหนายกระดบเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณ (Super aged society) ปญหาสดสวนผสงอายเพมขนน อาจท าใหผทอยในวยแรงงานตองรบภาระเลยงดผสงอายในสดสวนทเพมขน สงผลกระทบตอการออมทงในระดบครวเรอนและระดบประเทศ ผเกษยณอายทไมมรายไดตองน าเงนออมออกมาใช อกกรณหนง พอแมรนใหมนยมมลกนอยลงหรอไมมเลย จงไมใหความส าคญตอการออม รวมถงความตองการลงทนของประชาชนลดลงไปพรอมกบการออมดวย ปญหาสงคมทอาจตามมาคอ ผสงอายถกทอดทงจากคนรนใหม หรอวยแรงงานทไมมเวลาดแลผสงอาย ท าใหเกดภาวะทางจตจากการขาดความอบอนได _____________________________________

17 ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2558). ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12. เอกสารประกอบการประชมระดมความคดเหน. กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

198

2. ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ จากอตราการเพมจ านวนผสงอายทงวยกลางและวยปลาย สงผลตอภาระคาใชจายในการดแลทเพมสงขน แมผสงอายทยงรวมอยในวยแรงงาน (ปลดเกษยณแลวยงรบจางอย หรอเขาสวยสงอายแลวยงรบจางทวไป) ซงปญหาเศรษฐกจเกดจากรายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย ผลจากการออมนอย หรอแหลงรายไดหลกมาจากการเกอหนนของบตร นอกจากน ความเหลอมล า ความไมเสมอภาคดานรายได จะเกดแตกตางกนถง 34.9 เทา ตงแตป 2561 เปนตนไป อกทงเมอจ านวนผสงอายมมากขนยอมท าใหประชากรวยท างานลดลง สงผลใหผลผลตรวมประเทศลดลง แตหากตองการรกษาปรมาณผลผลตไวใหได กตองเพมผลตภาพแรงงานใหสงขน โดยเพมปจจยการผลต เชน น าเขาเทคโนโลยมากขน น าเขาแรงงานมฝมอจากตางประเทศ หรอขยายเกณฑการเกษยณอายจาก 60 ป เปน 65 ป หรอ 70 ป เพอใหมแรงงานอยในตลาดแรงงานอยางเพยงพอ (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2558)18 3. ปญหาดานคณภาพชวต เมอสถานการณทางสงคมทเกดขนกบผสงอาย อาจเปนในแงมมใดมมหนง เชน ฐานะทางเศรษฐกจคอเปนภาระของบตรหลาน เกดปญหาสภาพจตใจ เมอไมไดท างาน ความรสกเหงา เกดอาการซมเศรา ไมภาคภมใจ รวมถงปญหาสภาพรางกายทเสอมโทรม ผลตอเนองใหสขภาพไมแขงแรง จ าเปนตองมผดแลเอาใจใส ซงตองใชจายเพมขนในการรกษาพยาบาล จางผดแล ขณะทครอบครวหรอผมรายไดนอยหรอไมมรายได ยอมท าใหผสงอายมความเปนอยล าบาก การเขาสวยสงอาย หากมการวางแผนการออม การลงทนส าหรบอนาคต เนองจากเมอสงอายตองหยดท างาน ไมมรายไดเพม การออมหรอวางแผนการลงทนเพอสรางรายไดหรอเงนสะสมไวใชในชวงทสงอายหรอสามารถน าเงนออมทสะสมไวมาใชในชวงบนปลายชวต ดงนนในการเตรยมความพรอมการเขาสสงคมผสงอายควรรวมมอกนทงภาครฐและเอกชนตงแตระดบบคคล ชมชน และประเทศ จากการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรโลก หรอในประเทศตางๆ สความเปนสงคมผสงอาย ซงเปนประเดนทมผลกระทบทงระบบเศรษฐกจและสงคมในระดบมหภาค ไดแก ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) การจางงาน/ผลตภาพแรงงาน งบประมาณรฐบาล และผลกระทบในระดบจลภาค ไดแก กจกรรมการตลาด การใหบรการดานสขภาพ การรกษาพยาบาล วถชวตความเปนอย เปนตน ดงนนในเวลานจงควรเรมตนดวยการกระตนเพอใหตระหนกถงความส าคญตอการกาวเขาสสงคมผสงอาย ดวยการเตรยมวางแผนการออม การใชชวตในบนปลาย การรวมมอกนในชมชน การจดกจกรรมเผยแพรความรทางดานสขภาพอนามยของผสงอาย การปรบตวทางดานสงคมและจตใจของผสงอาย รวมทงการอบรมใหความรเกยวกบการลงทนและการออมเพอเตรยมพรอมเมอถงวยผสงอาย ซงส าหรบบางประเทศไดมการขยายอายผเกษยณอายและเปดโอกาสใหผสงอายมงานท ามากขนเพอไมใหรสกวาตนเองไรคณคาและเปนภาระกบสงคมแตสรางความภาคภมใจใหกบผสงอาย

กลมประเทศพฒนาแลว และกลมประเทศก าลงพฒนา หลายประเทศใหความส าคญและเตรยมความพรอมเพอรองรบการเขาสสงคมผสงอาย โดยมการประชมวางแผนรวมกนขององคการสหประชาชาต จดการประชมสมชชาโลกวาดวยผสงอาย ณ กรงเวยนนา ประเทศออสเตรย ในป พ.ศ. 2525 โดยไดก าหนดแผนปฏบตการระยะยาวระหวางประเทศเกยวกบผสงอาย เชญชวนใหประเทศ _____________________ 18 อางแลว (17), 2558

199

สมาชกจดกจกรรมเพอผสงอาย ซงประเทศไทยหนงในสมาชกประเทศไดตอบรบดวยการ โดยในป พ.ศ. 2525 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ ใหวนท 13 เมษายนของทกป เปนวนผสงอายแหงชาต และไดมการจดงานวนผสงอายแหงชาตตงแตบดนนจนถงปจจบน (วทยาลยประชากรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2542) 19 นอกจากนยงยกระดบความส าคญดวยการก าหนดนโยบาย แผนพฒนาแหงชาต แผนยทธศาสตร พระราชบญญต เพอเปนแนวทางปฏบตตอผสงอาย ตวอยางเชน นโยบายและมาตรการส าหรบผสงอายระยะยาว (พ.ศ.2535-2554) ในสมยนายอานนท ปนยารชน เปนนายกรฐมนตร แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1 ถงฉบบท 11 ใหความส าคญตอผสงอายทกฉบบ แผนยทธศาสตรผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2545-2564) พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ.2546 เปนตน นโยบาย แผนพฒนา ยทธศาสตร และพระราชบญญต ดงกลาวขางตน ตองมหนวยงานน าไปสการปฏบต ใหเกดเปนรปธรรม ตามขอมลเชงประจกษ ผสงอายอาศยกระจดกระจายอยในทองถนทกจงหวดทวประเทศ รฐบาลไดกระจายอ านาจการปกครองแกหนวยงานภาครฐใหมความใกลชดกบประชาชนมากทสด จดตงกระจายอยทกต าบลทงประเทศคอ องคการบรหารสวนต าบล บทบาทหนาทองคการบรหารสวนต าบลตามกฎหมายในการสงเสรมพฒนาผสงอาย องคการบรหารสวนต าบล ในฐานะหนวยงานภาครฐท าหนาทเชอมโยงระหวางรฐบาลกบประชาชนในทองถน ตงขนตามพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 (ราชกจจานเบกษา, 2537)20 กฎหมายฉบบนไดบญญตใหองคการบรหารสวนต าบล (อบต.) มหนาทตองท า เกยวกบผสงอาย ไวใน มาตรา 67 “ภายใตบงคบแหงกฎหมายองคการบรหารสวนต าบล มหนาทตองท าในเขตองคการบรหารสวนต าบลดงตอไปน (1) จดใหมและบ ารงรกษาทางน าและทางบก (2) รกษาความสะอาดของถนน ทางน า ทางเดน และทสาธารณะ รวมทงก าจดมลฝอย (3) ปองกนโรคและระงบโรคตดตอ (4) ปองกนและบรรเทาสาธารณภย (5) สงเสรมการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (6) สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ (7) คมครอง ดแล และบ ารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม” จากบทบญญตมาตรา 67 (6) แหงพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 หมายความวา กฎหมายระบให อบต. ทกแหงในประเทศไทย จ านวนทงสน 5,334 แหง (กรมสงเสรมการปกครองทองถน)21 “ตองท า” คอ สงเสรมการพฒนาผสงอาย ซงเปนหนาทหาก อบต. ไมปฏบตหรองดเวนไมกระท าการตามหนาท ตองมความผดฐานทจรตตอหนาทราชการ หรอแมแตกระท าโดยเปนการจงใจทจะไมปฏบตการตามหนาทกตองรบโทษดวย อยางไรกตาม อบต. ตองปฏบตตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2559 (ผานประชามตแลว ขณะนอยระหวางขนตอนทลเกลาเพอลงพระปรมาภไธย) ตามบญญตในมาตรา 71 วรรค 3 รฐพงใหความชวยเหลอ... ผสงอาย ใหสามารถด ารงชวตไดอยางมคณภาพ และคมครองปองกนมใหบคคลดงกลาวถกใชความรนแรงหรอปฏบตอยางไมเปนธรรม โดยอางองแนวทางการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 (ราชกจจานเบก, 2546)22 โดยใชบทบญญตการสงเสรมผสงอาย ปรากฏอยในมาตรา 11 ผสงอายมสทธไดรบการคมครอง การสงเสรม และการสนบสนนในดานตางๆ ดงน

19 วทยาลยประชากรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2542). ขอมลผสงอายทนาสนใจ. กรงเทพฯ:วทยาลยประชากรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

20 ราชกจจานเบกษา. (2537). พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 . เลมท 11 ตอน 53ก ลงวนท 2 ธนวาคม 2537.

200

(1) การบรการทางการแพทยและการสาธารณสขทจดไวโดยใหความสะดวกและรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ (2) การศกษา การศาสนา และขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการด าเนนชวต (3) การประกอบอาชพหรอฝกอาชพทเหมาะสม (4) การพฒนาตนเองและการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม การรวมกลมในลกษณะเครอขายหรอชมชน (5) การอ านวยความสะดวกและความปลอดภยโดยตรงแกผสงอายในอาคาร สถานท ยานพาหนะหรอการบรการสาธารณะอน (6) การชวยเหลอดานคาโดยสารยานพาหนะตามความเหมาะสม (7) การยกเวนคาเขาชมสถานทของรฐ (8) การชวยเหลอผสงอายซงไดรบอนตรายจากการถกทารณกรรมหรอถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมาย หรอถกทอดทง (9) การใหค าแนะน า ปรกษา ด าเนนการอนทเกยวของในทางคด หรอในทางการแกไขปญหาครอบครว (10) การจดทพกอาศย อาหารและเครองนงหมใหตามความจ าเปนอยางทวถง (11) การสงเคราะหเบยยงชพตามความจ าเปนอยางทวถงและเปนธรรม (12) การสงเคราะหในการจดการศพตามประเพณ (13) การอนตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด อกทง อบต.อาจใชยทธศาสตรแผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2545-2564) ซงม 5 ยทธศาสตรส าคญ สามารถน ามาใชเปนแนวทางปฏบตหรอก าหนดเปนแผนพฒนาทองถน ดงน 1. ยทธศาสตรการเตรยมความพรอมประชากรเพอวยสงอายทมคณภาพ 3 มาตรการหลก 1.1 มาตรการหลกประกนดานรายไดเพอวยสงอาย 1.2 มาตรการการใหการศกษาและการเรยนรตลอดชวต 1.3 มาตรการการปลกจตส านกใหคนในสงคมตระหนกถงคณคาและศกดศรของผสงอาย 2. ยทธศาสตรการสงเสรมผสงอาย ประกอบดวย 6 มาตรการหลก 2.1 มาตรการสงเสรมความรดานการสงเสรมสขภาพ ปองกน ดแลตนเองเบองตน 2.2 มาตรการสงเสรมการอยรวมกนและสรางความเขมแขงขององคกรผสงอาย 2.3 มาตรการสงเสรมดานการท างานและการหารายไดของผสงอาย 2.4 มาตรการสนบสนนผสงอายทมศกยภาพ 2.5 มาตรการ สงเสรม สนบสนนสอทกประเภทใหมรายการเพอผสงอาย และสนบสนนใหผสงอายไดรบความร และสามารถเขาถงขาวสารและสอ 2.6 มาตรการสงเสรมและสนบสนนใหผสงอายมทอยอาศย สภาพแวดลอมทเหมาะสมและปลอดภย _______________

21 กรมสงเสรมการปกครองทองถน, ส านกพฒนาระบบ รปแบบและโครงสราง. (2558). ขอมลองคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการปกครองทองถน.

22 ราชกจจานเบกษา. (2546). พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546. เลมท 127 ตอน 56 ก หนา 3 ลงวนท15 กนยายน 2546.

201

3. ยทธศาสตรดานระบบคมครองทางสงคมส าหรบผสงอาย ประกอบดวย 4 มาตรการ 3.1 มาตรการคมครองดานรายได 3.2 มาตรการหลกประกนดานคณภาพ 3.3 มาตรการดานครอบครว ผดแล และการคมครอง 3.4 มาตรการระบบบรการและเครอขายการเกอหนน 4. ยทธศาสตรดานการบรหารจดการเพอการพฒนางานดานผสงอายระดบชาตและการพฒนาบคลากรดานผสงอาย ประกอบดวย 2 มาตรการหลก 4.1 มาตรการการบรหารจดการเพอการพฒนางานดานผสงอายระดบชาต 4.2 มาตรการสงเสรมและสนบสนนการพฒนาบคลากรดานผสงอาย 5. ยทธศาสตรดานการประมวลและพฒนาองคความรดานผสงอายและการตดตามประเมนผลการด าเนนการ ตามแผนผสงอายแหงชาต ประกอบดวย 4 มาตรการหลก 5.1 มาตรการสนบสนนและสงเสรมใหหนวยงานวจยด าเนนการประมวล และพฒนาองคความรดานผสงอายทจ าเปนส าหรบการก าหนดนโยบาย และการพฒนาการบรการหรอการด าเนนการทเปนประโยชนแกผสงอาย 5.2 มาตรการสนบสนนและสงเสรมการศกษาวจยดานผสงอาย โดยเฉพาะทเปนประโยชนตอการก าหนดนโยบาย การพฒนาการบรการและการสงเสรมใหผสงอายสามารถด ารงชวตอยในสงคมอยางเหมาะสม 5.3 มาตรการด าเนนการใหมการตดตามประเมนผลการด าเนนการตามแผนผสงอายแหงชาตทมมาตรฐานอยางตอเนอง 5.4 มาตรการพฒนาระบบขอมลทางดานผสงอายใหเปนระบบและทนสมย เหนไดวา สงคมผสงอาย เปนประเดนส าคญของสงคมไทยมาชานานแลว เรมจากการทองคการสหประชาชาตประเมนสถานการณวา ในป พ.ศ. 2544-2643 เปนศตวรรษแหงผสงอายมแนวโนมวาประชากรผสงอายเหลานสวนใหญมฐานะยากจน เปนภาระทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศทตองมการวางแผนรองรบ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ไดเสนอพอสงเขปไววา (1) ควรสงเสรมบทบาทการมสวนรวมขององคการปกครองสวนทองถน และภาคประชาสงคมในการจดบรการขนพนฐาน รวมถงพฒนาศกยภาพและกลไกในชมชนเพอเปนกลไกในการดแลชวยเหลอผสงอาย (2) หนวยงานภาครฐมหนาทดแลผสงอายทอยในภาวะพงพงดานสขภาพขนพนฐาน (3) องคการปกครองสวนทองถน ตองท าหนาทเปนเจาภาพในการประสานหนวยงานในทองถนจดท าฐานขอมลผสงอาย สนบสนนเครองอปโภคบรโภค ปรบปรงทอยอาศย สงเสรมอาชพ จดใหมศนยดแลกลางวน ศนยพกพงฟนฟในชมชน (4) กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รวมกบหนวยงานทเกยวของด าเนนการปรบปรงเบยยงชพผสงอาย พฒนาศกยภาพองคการปกครองสวนทองถน สถานบรบาลเอกชน การอบรมใหความร care manager ดานส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จดท าขอเสนอแนะเชงนโยบาย เนนทผสงอายไววา หนวยงานภาครฐ ควรมมาตรการสงเสรมและสนบสนนการออมสวนบคคล ไดแก

202

(1) สงเสรมการท างานอยางตอเนองของแรงงานทมอายมากใหสามารถพงตนเองได (2) สงเสรมใหประชาชนมรายไดเพมขน สรางโอกาสทางอาชพใหกบกลมผมรายไดนอย และลดรายจายแกประชาชน (3) สงเสรมสรางจตส านกการออม (4) เพมประสทธภาพกลไกทางการเงน ในการจดท ามาตรการสงเสรมการออมแตกตางกนตามกลมเปาหมาย (5) พฒนาระบบบ านาญภาครฐ เชน นโยบายลดหยอนภาษดานการสะสมเงน สนบสนนเพมบทบาทสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ เปนตน (6) การสรางความเขมแขงของโครงขายคมครองทางสงคม เพอชวยเหลอกลมทไมสามารถออมไดหรอมการออมต า โดยสงเสรมใหองคกรชมชนจดสวสดการใหครอบคลมประชากรกลมดงกลาวแทนสงเสรมการออม เมอน านโยบาย แผนพฒนาแหงชาต แผนยทธศาสตร และกฎหมายระดบตางๆ ตงแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 มากลาวใหเหนภาพรวมไดวา สงคมผสงอาย ภายใตสภาพการณทมความเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจ สงคม คณภาพชวต โดยเฉพาะเรองความยากจน ภาวะทางเศรษฐกจ สงคม ความเปนอย การด าเนนชวตทด มสขภาพกาย สขภาพจตด การสงเสรมคมครองทางสงคม ความเสมอภาค การจางงาน การท างานทด ลดความไมเทาเทยมกน และเมอเวลาทประเทศตองกลายเปน สงคมผสงอายอยางสมบรณ ประเดนส าคญทมมากขนกวาเดมคอ การก าหนดนโยบายรฐบาล การบรการสาธารณะเฉพาะผสงอาย อาท ทอยอาศย การดแลสขภาพ โครงสรางพนฐาน ปจจยเสรมดานสงแวดลอม สวสดการสงคม การออม และการจางงานเพราะผสงอายเปนทนมนษยในการขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจได สรปบทบาทองคการบรหารสวนต าบลในการสงเสรมพฒนาผสงอายหลงป ’60 การคาดการณวา ในป ค.ศ. 2030 จ านวนประชากรโลกผสงอาย 60 ปขนไป มประมาณ 1.4 พนลานคน และคาดตอไปวา ในป 2050 ประชากรผสงอายทวโลกจะเพมขนกวาเทาตว หรอราว 2.1 พนลานคน ในขณะทประเทศไทย กมแนวโนมเขาสงคมผสงอาย เชนเดยวกบหลายประเทศในโลก แมวาปจจบนประชากรไทยมอตราเจรญพนธโดยรวมลดลงในอตราทต ากวาระดบทดแทนถง 2 คน ในขณะทประชากรทมอาย 60 ปขนไป มอตราเพมมากขน หมายความวา ในอนาคตประเทศไทยมประชากรสงอายมากกวาประชากรวยเดก ลกษณะการเพมประชากรผสงอายของประเทศไทยเปนไปอยางรวดเรว กลายเปนประเทศทมประชากรผสงอายจ านวนมากทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ดงนนประเทศไทยจงควรหนมาใหความส าคญกบการวางแผนรองรบ สงคมผสงอาย เพอหลกเลยงผลกระทบทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง โดยมอบหมายใหหนวยงานภาครฐทกระจายตวอยทวทกพนทของประเทศคอ องคการบรหารสวนต าบล ซงมบทบาทหนาทตามพระราชบญญตองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 วาดวยเรองการสงเสรมพฒนาผสงอาย อยางไรกตามดวยสถานการณทมการเปลยนแปลงในอนาคต สงทองคการบรหารสวนต าบลตองเผชญคอ การเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณ การสรางบทบาทดานการสงเสรมพฒนาผสงอายใหสอดคลองกบสถานการณทางสงคมไดอยางเปนรปธรรมนน จะท าใหเกดประโยชนสงสดตอผสงอายในพนทของตน

203

ขอเสนอแนะ เพอยกระดบบทบาทในการพฒนาผสงอาย ซงเปนหนาทตามกฎหมายในการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลอยแลว จงขอเสนอแนะการด าเนนบทบาทเพอน าไปปรบใชใหเกดผลเปนเชงรปธรรม โดยด าเนนการตามล าดบขนตอนตอไปน 1. (หากยงไมม) ควรจดท า หรอ (ถามอยแลว) ควรพฒนาฐานขอมลผสงอายใหทนสมยครอบคลมมากทสด 2. สรางหลกประกนดานสขภาพและการรกษาพยาบาล รวมทงใหความส าคญกบระบบสาธารณสข รณรงคสรางความเขาใจดานโภชนาการ การดแลสขภาพรางกายทถกตอง 3. สรางหลกประกนดานรายไดและสงเสรมสรางจตส านกการออม 4. สรางเสรมความเขมแขงตอระบบครอบครว เพอใหสามารถดแลผสงอายไดดวยตวเอง และสรางชมชนเขมแขงใหสามารถแกปญหาทเกดจากสงคมผสงอายไดมากทสด 5. พฒนาศกยภาพ อบต. สรางศนยการสงเสรมการพฒนาบคลากรเพอดแลผสงอาย บรรณานกรม กรมสงเสรมการปกครองทองถน, ส านกพฒนาระบบ รปแบบและโครงสราง. (2558). ขอมลองคกรปกครอง

สวนทองถน. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมการปกครองทองถน. ชมพนท พรหมภกด. (2556). การเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทย (Aging society in Thailand).

บทความวชาการ ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการวฒสภา, ปท 3 ฉบบท 16 สงหาคม 2556. ราชกจจานเบกษา. (2537). พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537. เลมท 11 ตอน 53ก ลงวนท 2 ธนวาคม 2537 ราชกจจานเบกษา. (2546). พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546. เลมท 127 ตอน 56ก หนา 3 ลงวนท

15 กนยายน 2546. วทยาลยประชากรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2542). ขอมลผสงอายทนาสนใจ. กรงเทพฯ:วทยาลย

ประชากรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2554-2559). กรงเทพฯ : ส านกนายกรฐมนตร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2558). ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 12. เอกสารประกอบการประชมระดมความคดเหน. กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.อางแลว (17), 2558.

Butler Robert N. (2007). Global health and global aging. San Francisco: John Wiley & Sons.

Gorman M. (2000). Development and the Rights of Older People, in The Ageing and Development Report 1999: Poverty, Independence and the World's Older People. London, Earthscan Publications Ltd.

Hinohara, S. (2006). Living Long, Living Good. Tokyo: IBC Publishing. Ibid (1), 2015. Ibid (2), 2012.

204

Laws, Glenda. (1993). The land of old age: society’s changing attitudes toward urban built environments for elderly people. Annals of Association of American Geographers, 83 (4) : 672–693.

Orimo, H., et, al. (2006). Reviewing the definition of “elderly”. Japan Geriatrics Society. vol. 6, pp. 149–158.

Tokuda Y. & Hinohara S. (2008). “Geriatric Nation and Redefining the Elderly in Japan”. International Journal of Gerontology. Vol. 2, No. 4. pp. 154–157. The United States Census Bureau. (2012). An Aging Nation: The Older Population in the

United States. Washington, DC. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015).

World Population Ageing 2015. New York: United Nations. United Nations Report. (2006). Elderly Population Boom By 2050. New York: United

Nation Report. UNFPA. (2006) Population Ageing in Thailand: Prognosis and policy response. Retrieved

from https://books.google.co.th/books?id=f8HqXwAACAAJ. (Access:15 August, 2016) William J. Serow and Sly, D. (1992). Economic aspects of structural change in the

older population of the United states: 1982-2020. In Robert H. Binstock and Linda K. George (Fifth Edition), Handbook of Aging and the Social Sciences. Economic and Social Implications of Demographic Patterns.

205

การสรางผน าในองคกร Creating Organizational Leaders ผวจย ดร.ตรเนตร ตนตระกล บทสรป ความส าเรจขององคกร คอการมผสบทอดหนาทความรบผดชอบจากผบรหารระดบสงเพอใหการบรหารงานประสบความส าเรจตามนโยบายและวสยทศนทวางไว คณลกษณะผน า 4 ประการทองคการตองการคอ มความฉลาด มแรงจงใจภายใน มวฒภาวะทางสงคม และมมนษยสมพนธทด ซงไดมาจากการพฒนาคณลกษณะภายใน และคณลกษณะภายนอกตลอดจน ความสามารถดานเหตผล สงทใชในการพฒนาประกอบดวยการใชกลยทธ เทคนค และเครองมอ. Conclusion The success of an organization is to have a successor from senior management to achieve in accordance with organization’s policy and vision. To develop 4 characteristics; intelligence, inner motivation, social maturity and achievement drive, and human relations attitudes, of good leader, rational competent, internal and external characteristics of the leader must be supported by using strategies, techniques, and tools. ความน า

ปจจบนทกองคกรมงเนนการพฒนาเพอใหทนตอความเปลยนแปลงทงดานสงคม เศรษฐกจและเทคโนโลยทเปนไปอยางรวดเรวตอเนองและสลบซบซอน องคกรจงตองปรบตวไมหยดนง การพฒนาจงมความเกยวของกบการบรหารจดการดานความรทวทงองคกรโดยเฉพาะ การพฒนาบคลากรเพอใหเกดการเรยนรนอกเหนองานในปจจบนซง มอนด อารเวน (Mondy and Noe, 2005) กลาววาการปรบตวทวกนทงองคกร จะเปนการเตรยมตวส าหรบการเปลยนแปลงและการเจรญเตบโตในระยะยาว

ปจจยหนงทส าคญตอความส าเรจขององคกร คอการเลอกสรรผสบทอดหนาท ความรบผดชอบจากผบรหารระดบสงเพอใหการบรหารงานเปนไปอยางราบรนและประสบความส าเรจตามนโยบายและวสยทศนทวางไว การสรางผน าจากบคลากรในองคกรจงพจารณาจากหลายมต เชน จากความร มทกษะ มพฤตกรรมและความสามารถ มสมรรถนะทเหมาะกบลกษณะงาน มทศนคตทดและความรกความผกพนตอกนระหวางผรวมงานรวมทงความพงพอใจในงาน ซงคณลกษณะเหลานเปนคณสมบตทดของผน าทเปนทรพยากรบคคลททกองคกรตองการ

บทความนจงมงเนนไปทการคดสรรผน าโดยใชกลยทธการสรางผน าในองคกรเพอใหไดบคลากรทมคณภาพ มความยดหยนสง กลาตดสนใจและเปนผน าการเปลยนแปลงเพอใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมในปจจบน

206

ความเปนมา การบรหารจดการทมงานในองคกรตางๆ มกมอปสรรคเนองจากผบรหารหรอบคลากรระดบ

หวหนางาน ไมสามารถกระตนแรงจงใจทมงานไดเทาทควร โดยมาจากหลายสาเหต เชน ขาดภาวะผน า ไมกระจายงาน ไมไวใจผอน ไมไดรบการยอมรบ ผน าขาดวสยทศน

ผบรหารหรอหวหนางานสวนใหญเตบโตมาจากการท างานในหนาทไดด และอยกบองคกรมานานเปนทไววางใจ จงไดเลอนต าแหนงขนมา แตไมสามารถปฏบตหนาทในต าแหนงทสงกวาไดดตามทองคกรคาดหวง จงท าใหไมสามารถบรหารทมงานใหมประสทธภาพสงขนได เหตผลและความจ าเปน

เพอใหการพฒนาองคกรเปนไปตามวตถประสงค องคกรตองพจารณาถงความส าคญของการสรางขดความสามารถของบคลากรระดบทสงขนรายบคคล (Individual Competency) เสรมสรางทกษะและมมมองตางๆเพอทดแทนความรและทกษะเดม ท าใหเกดความกาวหนาสเสนทางอาชพนกบรหาร

จดประสงคของการพฒนาองคกรคอ การปรบปรงใหดขน โดยเนนทความมประสทธภาพและความพงพอใจของบคลากรในองคกร สนบสนนใหเกดการเปลยนแปลงภายในตนเองดวยกระบวนการวางแผนการพฒนาสมรรถนะบคคลเพอเพมความรความสามารถในการท างาน ซง ณรงวทย แสนทอง (2550) ไดอธบายถงลกษณะส าคญของขดความสามารถภายในบคคลไวดงน 1. คณลกษณะ

เนองจากขดความสามารถเปนคณลกษณะภายในของบคคล (Under Characteristic) ดงนนการจ าแนกถงแนวทางพฤตกรรม การคด หรอความเหนในสถานการณหนงๆ สามารถกระท าไดโดยพจารณาถงคณลกษณะของขดความสามารถใน 5 รปแบบ ดงตอไปน

1.1 แรงจงใจ (Motives) เปนสงทบคคลตองการหรอคดตรงกนในการกระท าซงจะเปนแรงขบหรอเลอกพฤตกรรมทแสดงออกหรอเปาหมายแลวท าใหเปลยนแปลงพฤตกรรมทแสดงออก

1.2 คณลกษณะสวนบคคล (Traits) เปนลกษณะนสยทวไปทจะตอบสนองตอขอมลหรอสถานการณทเผชญ โดยสามารถพจารณาไดจากความสามารถในการเรยนร ความกระตอรอรน และการรวมมอ

1.3 แนวคดตอตนเอง (Self-Concept) เปนทศนคต คณคา และความคดฝนของบคคล ซงสงเหลานจะท าใหเกดปฏกรยาตอแรงจงใจและท านายถงพฤตกรรมของสถานการณตางๆ ได

1.4 ความร (Knowledge) เปนขอมลสวนบคคลทมเนอหาแตกตางเฉพาะดานของบคคล 1.5 ทกษะ (Skill) เปนความสามารถในการปฏบตงานทงทางรางกาย ความคดและจตใจของบคคล

ในระดบทสามารถคดวเคราะห ใชความรก าหนดเหตและผล หรอการวางแผนในการจดการรวมถงการตระหนกในความซบซอนของขอมลได สวนความสามารถเชงเหตผล (Causal Related) เปนความสามารถดานการสรางแรงจงใจรวมถงความมงมน (Intent) ในแตละบคคล เพอท านายถง ทกษะ พฤตกรรม และการกระท าในการท างาน

207

2. ขดความสามารถเชงระบบ เปนขดความสามารถทถกก าหนดจากวสยทศน พนธกจ เปาหมายหลก หรอกลยทธขององคกร บคคลในองคกรทมขดความสามารถประเภทนจะมสวนชวยสนบสนนใหองคกรบรรลเปาหมายได ขดความเชงระบบประกอบไปดวยขดความสามารถในเรองตางๆ ตอไปน

2.1 ขดความสามารถตามลกษณะงาน (Competency as Tasks) เปนการแสดงถงขดความสามารถจากการแบงงานออกเปนงานยอยๆ และก าหนดขอบเขตของงานทจะท า

2.2 ขดความสามารถตามลกษณะของผลลพธ (Competency as Results) เปนการแสดงถงขดความสามารถทแบงออกเปนองคประกอบยอย ซงผลลพธขององคประกอบตางๆ จะน าไปสผลลพธรวม

2.3 ขดความสามารถตามผลของการกระท า (Competency as Outputs) เปนการแสดงถงขดความสามารถในการปฏบตงานทประสบความส าเรจทน ามาเปนตวอยางหรอเปนตนแบบการท างานในหนวยงาน

2.4 ขดความสามารถตามความร ทกษะ และทศนคต (Competency as Knowledge Skill and Attitude) เปนการแสดงถงขดความสามารถในการคนพบแนวทางแกปญหาและน ามาใชเปนตวก าหนดล าดบความส าคญในการท างานเพอมงสความส าเรจของเปาหมายองคกร โดยแสดงออกผานความร ทกษะ และทศนคต

2.5 ขดความสามารถทแตละคนมอย (Competency as Attribute Bundle) เปนการแสดงถงขดความสามารถ ทแทจรงของบคคลทมอย เปนพฤตกรรมภายในทมาจากแรงจงใจ ลกษณะและทกษะสวนบคคลทแสดงออกมาใหเหน

การพฒนาเพอใหไดผน าทสอดคลองกบวสยทศนองคกรจงตองพฒนาขดความสามารถทงดานคณลกษณะภายในของบคคล ความสามารถดานเหตผล และคณลกษณะภายนอกดานการปฏบตงาน เพอใหเกดผน า หรอบคลากรคณภาพในองคกร และสามารถพฒนาองคกรน าไปสความส าเรจตามเปาหมายทวางไว 3. ทฤษฎทสอดคลองกบการสรางผน าในองคกร การพฒนาผน าทใหผลดตอองคกรจะตองมทฤษฎมารองรบ เพราะทฤษฎจะศกษาถงความสมพนธระหวางปจจยตางๆทเกยวของกนในเรองทตองการศกษา เพอใหไดมองเหนภาพไดลวงหนาวา จะตองด าเนนไปทศทางใดเพอใหไดผลลพธตามทตองการ การพฒนาเพอใหเกดผน าในองคกร นอกจากทฤษฎภาวะผน าแลว ยงตองมทฤษฎดานการเรยนรภายในองคกรน าไปปฏบตควบคกนไปเพราะความรใหมเกดขนตลอดเวลา การพฒนาทงคนและองคกรกอใหเกดเปนองคกรทมขดความสามารถพรอมทจะเผชญปญหา และปรบตวเขากบสถานะการณตางๆไดอยางรวดเรว เปรยบเสมอนเปนองคกรทมชวต (Living Organization) ทประสบความส าเรจในการบรหารงานและบคลากรมความสข ภาวะผน า

ความเปนผน า เปนสวนหนงของการแกไขปญหาและการตดสนใจ ผน าจงมหนาทวางแผนและจดระเบยบใหงานด าเนนไปอยางเปนระเบยบเรยบรอย และพรอมทจะวเคราะหแกปญหาตางๆหากเกดอปสรรค ขณะเดยวกนกเปนผมความสามารถในการประสานงานและตดตอกบผอนอยางมประสทธภาพ เพอใหบคคลอนยอมฟงความคด และจะตองเปนผทกระตนผทเปนผตาม ผน าตองเขาใจความรสก และพฤตกรรมของผอนทตองตดตอประสานงานในขณะปฏบตงาน

208

3.1 ทฤษฎภาวะผน า (Leadership Theories) ในชวงศตวรรษท 20 ถงศตวรรษท 21 อยในสภาวะการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจ สงคมและดานการเมองอยางรนแรง เชนการสนสดของสงครามเยน การลมสลายของระบอบคอมมวนสตท าใหเกดการคาเชงพานชยอยางเสร และมการเคลอนยายแหลงผลตสนคาและเงนทนไปทวโลก มการพฒนาเทคโนโลย และระบบสารสนเทศเพอใชในการสอสารและท าธรกจแบบใหมรวมทงการเคลอนยายแรงงานฝมอขามเขตแดนไปทวทกภมภาค

การเปลยนแปลงดงกลาวสงผลใหองคกรตองปรบเปลยนวธการด าเนนงานและสภาพแวดลอมภายในองคกร เทคโนโลยใหมทเกดขนท าใหตองปรบปรงคณภาพอยางตอเนองซงตองอาศยความคดเหนและความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ สงตางๆเหลานท าใหเกดทฤษฎภาวะผน าใหม โดยเสนอวาผน าควรมคณลกษณะและพฤตกรรมทมปฏสมพนธกบสงแวดลอม ทฤษฎนเกดจากการน าทฤษฎเดมหลายๆทฤษฎมาบรณาการใหม เพออธบายใหเขาใจไดงายและสอดคลองกบการเปลยนแปลงในเหตการณปจจบน ทฤษฎดงกลาวประกอบดวย ภาวะผน าเชงเสนหหา ภาวะผน าแบบแลกเปลยนและภาวะผน าแบบปฏรป ภาวะผน าแบบรบใช 3.1.1 ภาวะผน าเชงเสนหหา (Charismatic Leadership)

ภาวะผน าเชงสเนหหาเปนการกลาวถงผน าทมลกษณะพเศษ ทสรางเสนหใหกบตนเอง ท าใหเปนทชนชอบ นาเคารพศรทธา ท าใหเกดอทธพลทจะท าใหเกดความจงรกภกด ความอทศตนพรอมทจะทมเทใหองคกร ลกษณะและพฤตกรรมทเหนเดนชดคอ เปนผมความมนใจสง ชอบความทาทายและพรอมทจะเปลยนแปลงปรบตามสภาพแวดลอมไดอยางรวดเรวโดยมองถงอนาคตและพรอมทจะปฏบตเพอไปใหถงสงทคาดหวงไว แมวาจะไมไดเปนไปตามกรอบหรอบรรทดฐานโดยทวไปกตาม

ภาวะผน าเชงเสนหหาจงเหมาะกบภาวะทเกดวกฤตกบองคกรเพราะตองการความรวดเรวในการตดสนใจวาจะเปนไปในทศทางใดเพอใหรอดพนจากสภาวะดงกลาว เพราะในการตดสนใจของผน า ผตามยนยอมพรอมทจะปฏบตตามอยางเตมความสามารถ 3.1.2 ภาวะผน าแบบแลกเปลยนและภาวะผน าปฏรป (Transactional and Transformational Leadership) ภาวะผน าแบบแลกเปลยนและภาวะผน าปฏรป ทงสองแบบเหมอนกนท เปนรปแบบทอยบนพนฐานของการแลกเปลยนระหวางผน าและผตามโดยมสงตอบแทนเปนรางวล แตตางกนทผน าแบบแลกเปลยน เปนรางวลทใหผตามไดรบมาจากการสรางผลงานหรอผลส าเรจของเปาหมายโดยผน าใชการแลกเปลยนสรางอทธพลเหนอผตาม ขณะทผน าแบบปฏรป รางวลทผตามไดรบมาจากความรสกภายในเชนจากความภมใจทท างานไดส าเรจตามทผน าก าหนด และท าดวยความเตมใจ ชนชม ชนชอบและศรทธาในตวผน า 3.1.3 ภาวะผน าแบบรบใช (Servant Leadership)

กรนลฟ(Greenleaf, 2003) อธบายผน าแบบรบใชวา เปนรปแบบของผน าทตองเปนคนใหและเสยสละ เหนแกคนอนมากกวาเหนแกตนเปรยบเสมอนคนรบใชทมคณสมบตทด คอปรารถนาทจะเปนผใหไมใชเปนเพยงผรบอยางเดยว และเปนผทรบฟงเพอทราบถงปญหาทแทจรงเพอวางแผนทจะรบมอกบปญหาตางๆ ขณะเดยวกนผน าจะสรางความไววางใจและชวยก าหนดเปาหมายทชดเจนเพอใหผตามปฏบต ผน าแบบรบใชยงเปนผทมองการณไกลใหความส าคญกบการพฒนาคนและใหการยอมรบผตามโดยมองในภาพรวมทจะน าไปสความส าเรจขององคกร และมจดมงหมายทจะสรางสงคมทงภายในและภายนอกองคกรใหพฒนาไปอยางสอดคลองกน

209

Organization needs Leaders

Intelligent

Inner Motivation

Social Maturity & Achievement Drive

Human Relation Attitude

จะเหนไดวา ความส าเรจหรอความลมเหลวขององคกรสวนหนงมาจากการภาวะผน า เพราะผน าทมความสามารถในการโนมนาว สรางแรงบนดาลใจ จงใจใหบคคลอนกระท าตามเพอใหบรรลเปาหมายองคกร ดงนนผน าจงเปนบคคลส าคญทองคกรตองสราง พฒนาหรอรกษาไวเพอใหองคกรประสบความกาวหนาไดอยางยงยน 4. คณลกษณะผน ายคใหมตามทองคกรตองการ

4.1 ผน าควรเปนผทมระดบความร สตปญญา มความฉลาด (Intelligence) โดยเฉลยสงกวาบคคลทใหเขาเปนผน า มความสามารถในหนาททรบผดชอบ และสามารถเรยนรความรใหมๆทนตอเหตการณน ามาปรบใชไดอยางเหมาะสม และสอดคลองกบงานทท า มสมรรถนะทจะน าผตามหรอทมงานปฏบตงานไดประสบความส าเรจตามเปาหมายขององคกรทวางไว

4.2 ผน าควรมแรงจงใจภายในตนเอง ( Inner Motivation) มความคดรเรมท างานไดดวยตนเองดวยการคดหาแนวทางใหมๆทท าใหส าเรจอยางรวดเรวและมประสทธภาพ ขณะเดยวกนกสนบสนน สรางแรงจงใจใหผตามยกระดบคณภาพงานและเกดความคดรเรมสรางสรรครวมทงยกระดบพฒนางานภายในทม

4.3 ผน าควรมวฒภาวะทางสงคมและใจกวาง (Social Maturity & Achievement Drive) มความสนใจสงตางๆรอบตวอยางกวางขวาง มวฒทางอารมณยอมรบสภาพตางๆทงความส าเรจหรอผดพลาด เปนผจดการความขดแยงโดยใชกลยทธลดความขดแยง ดวยการท า ใหทกฝายไมเสยหายทงค (Win-Win) แกปญหาดวยการฟงเสยงรอบขางโดยไมเขาขางฝายใดฝายหนงกอนการตดสนใจ

4.4 ผน าควรเปนผมเจตคตทดเกยวกบมนษยสมพนธ (Human Relations Attitudes) เปนผยอมรบในความส าเรจในงานวา เกดจากความรวมมอระหวางกนของทกฝาย ใหการยอมรบนบถอ ตลอดจนเแสดงออกถงความมงมนและตงใจทจะปฏบตงานทไดรบมอบหมายใหประสบความส าเรจตามแผนงานทก าหนด รวมทงสามารถในการบรหารจดการทงของตนเองและผตามใหบรรลเปาหมาย

ความส าเรจของการบรหารคอความส าเรจขององคกร นนคอความสามารถของผบรหาร หรอผน าในการน าใหผอนเขามามสวนรวมในการสรางพนธกจ แรงจงใจ วสยทศน และการจดการอยางมประสทธภาพ น าไปสเปาหมายไดอยางชดเจน

ภาพท 1 คณลกษณะผน าทองคกรตองการ (Organization needs Leaders Model)

210

5. การเรยนรในองคกร การพฒนาผน าเพอใหองคกรขบเคลอนไปขางหนาอยางเปนระบบและประสบความส าเรจ

จะกระท าเพยงสวนเดยวไมไดเพราะการเปลยนแปลงทเปนไปอยางรวดเรวในปจจบนทงดานความร ความสามารถและเทคโนโลยดานเศรษฐกจ อตสาหกรรมท าใหองคกรตองปรบตวตามตลอดเวลา เพอใหเกดการพฒนาการเรยนร และมการขบเคลอนไปพรอมๆกนทวทงองคกร

ดงนนเพอใหเกดการเรยนร ในองคกร จ าเปนตองพฒนาเพอใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization-LO) โดยจะตองมวฒนธรรมองคกรทมการแลกเปลยนความร การท างานเปนทมและการมสวนรวมของทกคนโดยเฉพาะผน าตองปฏบตตนเปนแบบอยาง พรอมทจะเปดรบกบการเปลยนแปลง และมการสอสาร กระตอรอรนทจะแกปญหาทสงผลกระทบตอองคกร ตลอดจนใหความส าคญตอการใชศกยภาพของมนษยอยางสงสด เปนการเตรยมพรอมรบกระแสโลกาภวตน เพอใหองคกรสามารถกาวตอไปในอนาคตอยางมนคง

การจะเปนองคกรแหงการเรยนรได ปเตอร เซงเก (Peter Senge , 1990) ไดอธบายวา บคลากรภายในองคกรจะตองฝกใหมวนยรวมกน 5 ประการ กลาวคอ

1. การมวสยทศนรวมกน (Shared Vision) คอการทองคกรก าหนดใหทกคนมองเหนภาพในอนาคตทจะด าเนนไปในทศทางเดยวกน

2. การเรยนรรวมกนเปนทม (Team Learning) องคกรตองเปดโอกาสใหทกคนไดเรยนรทจะเรยนรจากกนและกนอยางตอเนอง

3. การมความเปนนายของตนเอง (Personal Mastery) ทกคนตองพฒนาตนเองในการเรยนรเพอเพมขดความสามารถและปรบปรงผลงานอยตลอดเวลาเพอน ามาใชในการปฏบตงาน

4. การพฒนากรอบความคด (Mental Model) ทกคนควรรและเขาใจวธคดของตนเองและพรอมทจะเปดรบความคด ความเชอใหมๆในวฒนธรรมองคกร

5. การเปนผทสามารถคดและเชอมโยงไดอยางเปนระบบ (Systems Thinking) โดยมองวาความส าเรจขององคกรมาจากการคดแบบองครวมหรอการมองภาพกวาง (Big Picture) วาเกดจากความสมพนธระหวางกนของสวนตางๆภายในองคกร

การพฒนาไปสการเปนองคกรแหงการเรยนรทเรยกวา องคกรทมชวต (Living Organization) คอองคกรทเปรยบเสมอนรางกายอนประกอบดวยอวยวะสวนตางๆทท างานสอดประสานกนอยางเปนระบบ ความรในองคกรเปรยบดงสมองหรอแนวความคด ขณะททกษะ ความสามารถ ความช านาญในการท างาน คอแขน ขาทจะน าพาไปสจดมงหมาย ดงนนการพฒนาบคคลเพอใหไดผทมความร และมความสามารถในการท างาน หรอการเตรยมผน าส าหรบอนาคตจงเปนเรองทส าคญตอความส าเรจขององคกร 6. กลยทธการพฒนาสการเปนผน า

องคประกอบพนฐานทสงผลตอความส าเรจขององคกร คอทรพยากรบคคล ถาหากไมมคนกไมสามารถสรางงาน สรางองคกรทมประสทธภาพได ดงนนการพฒนาองคกรเพอใหสอดคลองกบวทยาการสมยใหม การตลาด เศรษฐกจ และเทคโนโลย กลยทธในการพฒนาตองเรมทการปรบเปลยนความคด ทศนคตและพฤตกรรมของบคลดวยการจดการและวางแผนการพฒนา เชนดานการสอสาร การตดสนใจ การแกปญหา เพราะเมอบคคลเปลยนวธคดจะสงผลเชอมโยงไปสการปรบเปลยนพฤตกรรมการท างาน ความส าเรจของผลงาน และความกาวหนาในต าแหนงหนาทงาน นอกจากกลยทธแลว ยงตองมเทคนคในการพฒนาอกดวย

211

เครองมอ และเทคนคในการพฒนา 6.1 การฝกอบรมและพฒนา (Training and Development) การฝกอบรมและพฒนาบคคลจะชวยเสรมแรงจงใจและทศนคตทด ตลอดจนเพอแกไขจดบกพรอง

ไดเรยนรทกษะและพฤตกรรมทเกยวกบงานทท า ตลอดจนเขาใจตนเอระหวางบคคลและกลม การจดการฝกอบรมในหองทดลอง(Laboratory Training)จะชวยใหเพมความเขาใจในพฤตกรรมของบคคล ปรบปรงทกษะในการจดการความขดแยงตางๆทเกดขนในการปฏบตงาน

6.2 การท างานเปนทม (Works as a Team) องคกรควรใหการสนบสนน ใหความรวมมอในการท ากจกรรมและท างานเปนทม การ ท างานเปน

ทมอาจเปนการท าเฉพาะกจ เรยกวา “Task Force” (Parker and Jackson, 1997) หรอการท างานเปนทมถาวรทรวบรวมบคลากรจากหลายฝายใหมาท างานรวมกนเรยกวา “Cross Functional Teamwork” ผลลพธทไดจะท าใหเกดการเปลยนแปลงดานพฤตกรรมของสมาชกในทมงาน และอาจน าไปสการเปลยนโครงสรางองคกร การสรางทมงานจงตองมกจกรรมดานการพฒนาความสมพนธระหวางบคคล การตงเปาหมาย การสอสารและการวเคราะหบทบาทในทม

6.3 การพฒนาอาชพ (Career Development) การพฒนาอาชพคอการขยบสงขนของงานใดงานหนงทบคคลไดตดสนใจเลอกแลว เพอใหไดรบ

คาตอบแทนทเพมมากขน ( Ivancevich, 2010) การพฒนาอาชพจงเปนกลยทธหนงในการธ ารงรกษาบคลากร องคกรควรใชการประเมนบคคลโดยดจากผลงานยอนหลง ความสามารถและสมรรถนะในการท างาน รวมทงการยอมรบจากผรวมงาน ผบงคบบญชาและลกนอง เพอดคณสมบตและความเหมาะสมในการด ารงต าแหนง การพฒนาอาชพจงมความส าคญตอการพฒนาบคลากรเพอสรางความพรอมทงชวตงานและชวตสวนตวใหกบบคลากร

6.4 การวางแผนชวตและอาชพ (Life / Career Planning) การวางแผนชวตคอการหาทางเลอกทดทสดในการปฏบตงานเพอใหบรรลวตถประสงค และน าไปส

เปาหมายแหงชวตและความกาวหนาในวชาชพของตน โดยวธการสมนากลมยอย และใหทกคนเขยนระบายความในใจและความตองการเกยวกบชวตการงาน แลวรวบรวมเพอตงเปนเปาหมาย โดยระบเปนวสยทศน พนธกจตลอดจนการบรหารความเสยง ด าเนนอยางเปนขนตอนและก าหนดระยะเวลาสความส าเรจ การวางแผนชวตและอาชพจงเปนกลยทธหนงขององคกรทใชเพอใหบคคลกระตอรอรน และมความตองการทจะไปสเปาหมายทวางไว

6.5 การบรหารคาตอบแทนโดยองสมรรถนะ (Competency) พชสร ชมภค า (2552) อธบายวาสมรรถนะ คอความรความสามารถ ทกษะในการ ความสามารถใน

การแขงขนและผลส าเรจขององคกรเปนผลมาจากสมรรถนะ การใหความส าคญกบการจายคาตอบแทนทเหมาะสมใหแกพนกงานจงมความส าคญ เพราะจะรกษาบคลากรทมความสามารถใหกบองคกรไวได บคลากรหลายระดบทจะกาวสต าแหนงบรหาร องคกรจงควรใหความส าคญในการจายคาตอบแทนตามความสามารถอยางเหมาะสม มฉะนนบคลากรเหลานมโอกาสทจะเปลยนงานเพอแสวงหาโอกาสและความกาวหนาในต าแหนงหนาทการงานไปทอน

6.6 กลยทธการเปนพเลยง (Mentoring) กลยทธการเปนพเลยง เปนเทคนคพฒนาเพอสรางบคลากรในองคกรทมความร ไดถายทอดความรแกผอนแบบรายบคคล เปนการคนหาพฒนาเพอใหไดผน าโดยรนพ หรอผทอยในต าแหนงทสงกวาใหค าปรกษาแนะน า ใหความชวยเหลอแกรนนองหรอผทอยในระดบต าแหนงต ากวาเพอใหมความสามารถในการปฏบตงานสงขน มศกยภาพทจะท างานดานบรหารทมประสทธภาพได โดยพเลยงอาจไมใชผบงคบบญชาโดยตรง หรอมา

212

จากสายงานเดยวกน การใชระบบพเลยงจงเปนกระบวนการทชวยพฒนาและเพมประสทธภาพของทรพยากรบคคลในองคกรใหท างานไดเตมศกยภาพ และสงเสรมใหองคกรพรอมรบการเปลยนแปลง

ในการบรหารงานภายในองคกรใหประสบความส าเรจและเจรญกาวหนาอยางยงยนมาจากการมผบรหารงานหรอผน าองคกรทมความรความสามารถ และทกษะในการบรหาร การสรางผน าในองคกรทเปนนกบรหารมออาชพทประกอบดวยผลสมฤทธและประสทธภาพของงาน จงมความจ าเปน เพราะผบรหารในทกระดบยอมมวาระการสงมอบงานใหบคลากรล าดบตอไปตามกรอบระยะเวลาการท างานและตามภาระหนาท การพฒนาทรพยากรบคคลเพอเตรยมรบมอบงานในอนาคตนบเปนหนาททผบรหารพงปฏบต เพอใหองคกรสามารถกาวไปขางหนาอยางตอเนองทนตอเวลา สภาพแวดลอม และทนตอการเปลยนแปลง. เอกสารอางอง ณรงควทย แสนทอง. (2550). มารจก Competency กนเถอะ. (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร: เอชอาร

เซนเตอร. ประพนธ ผาสขยด. (2550). การจดการความร. (พมพครงท 6). กรงเทพมหานคร: ส านกพมพใยไหม. พรรณราย ทรพยะประภา. (2532). จตวทยาส าหรบนกบรหาร. (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: บรษท

วชนอารตคอรปอเรชน จ ากด. พชสร ชมภค า. (2552). องคการและการจดการ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแมคกรอ-ฮล. วนดา ชวงษ. (2540ข.). “Mentoring การเปนพเลยง”. นนทบร: กองบรรณาธการ สถาบนขาราชการพลเรอน. สจตรา ธนานนท. (2553). การพฒนาทรพยากรมนษย. (พมพครงท 5). กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจ ากด

ทพเอน เพรส. อรณ รกธรรม. (2526). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพทพยอกษร. Bruce B. Tepper. The new Supervisor; Skills for Success, Business, One Irwin/Mirror Press, 1994. Fiedler, Fred E. a. Theory of Leadership Effectiveness. New York: McGraw-Hill, 1967. Hersey, Paul and Kenneth H. Blanchard. Management of Organizational Behavior: Utilizing

Human Resources. Eaglewood Cliffs: Prentice-Hall, Inc, 1982. Ivancevich, J. M. (2010). Human Resource Management. (11 ed). Boston: McGraw-Hill. J. Edward Russo, Paul J.H Schoemaker. Decision Traps: ten barriers to brilliant decision

making and how to overcome them. New York: Simon & Schuster, 1989. Mondy, R. Wayne and M. Noe, Robert. (2005). Human resource Management. 9th ed.,

Upper Saddle River, N.J. : Pearson Education Internati Paul Birch. 2004. Instant Leadership. ผแปล ยดา รกไทย, สภาวด วทยะประพนธ. (พมพครงท 2).

กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ Be Bright Books. Robert K. Greenleaf. The Servant-leader within: A Transformative Path. New York: Paulist

Press, 2003. R. Wayne Mondy, Robert M. Noe. Human Resource Management. New York:Pearson

Prentical Hall, 2005. McGraw-Hill, Inc, 1993. Senge, P.M. The fifth discipline :The art and practice of the learning organization. London:

Century Press, 1990. Thomas L. Saaty. Decision making for leader (3rd Ed.). Pennsylvani: RWS Publications , 1999.

213

การจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน The Organization in New Public Management under the Current Local Government Reform ผวจย พราวพชชา เถลงพล

อาจารยประจ าหลกสตรรฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเวสเทรน บทคดยอ การจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน มงเสนอแนะการปรบเปลยนระบบการบรหารและการปรบปรงโครงสรางการบรหารองคการสวนทองถน เพอตอบสนองความตองการของประชาชน มแนวทางในการปรบเปลยนกระบวนทศนขององคกรบรหารสวนทองถน 4 ประการส าคญคอ (1) รฐบาล ตองกระจายอ านาจอยางเตมท มความสมพนธ เพยงเปนศนยกลางก ากบดแลตามรปแบบรฐเดยว โดยใชบทบญญตในพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 (2) หลกธรรมาภบาล องคกรบรหารสวนทองถนระดบตางๆ น าหลกธรรมาภบาลมาใชในการจดการองคการแนวใหมอยางนอย 10 หลกการ (3) การบรหารราชการแบบบรณาการ โดยผบรหารองคกรบรหารสวนทองถนตามแนวคดการจดการองคการแนวใหม เปนผน าแบบมงเนนผลงาน และปฏบตงานแบบบรณาการ (CEO) (4) สนบสนนการมสวนรวมของประชาชนระดบใดระดบหนง หรอทง 7 ระดบ ค าส าคญ : การจดการองคการภาครฐแนวใหม การปฏรปการปกครองทองถน Abstract The organization in New Public Management under the current local government reform aims to suggest the modification in management system and the restructure of local government to respond to the public demand. There are four important guidelines to change the paradigm of local government. 1. Government must fully decentralize, only to supervise according to unitary government under the provisions of the Decree on the rules and procedures of good governance in B.E. 2546. 2. Local government must apply at least ten corporate governance concepts to the organization in new public management. 3. The executives of local government need to be the performance-oriented leaders and work integratedly. 4. Encourage public participation at any level or all seven levels. Keywords : The Organization in New Public Management, Local Government Reform

214

บทน า ประเทศไทย จดระเบยบแบบแผนทางการปกครองไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร โดยทกฉบบมเจตนารมณชดเจนวา ประเทศไทยเปนราชอาณาจกรอนหนงอนเดยวแบงแยกมได ปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข อ านาจอธปไตยเปนของปวงชนชาวไทย โดยพระมหากษตรยทรงใชอ านาจนนทางรฐสภา คณะรฐมนตร และศาล ซงเปนรปแบบของรฐเดยว (Unitary State) (วทยากร เชยงกล, 2548; กตตพฒน สวรรณสรเมธ, 2550) กลาวคอ การบงคบกฎหมายเดยวกนทงประเทศทก าหนดอ านาจหนาทและความสมพนธของสถาบนการปกครองระดบตางๆ เพอใหการปกครองด าเนนไปดวยความเรยบรอย รวมทงระบสทธ เสรภาพ และหนาทของปวงชนชาวไทย เพอใหประชาชนอยกนดวยความผาสก ลกษณะดงกลาวนจงมรปแบบการปกครองแบบรวมศนยอ านาจไวทรฐบาลกลาง ( Centralization) ต อ ม า ม ก า ร ก ร ะ จ า ย อ า น า จ ( Decentralization) แ ล ะ ห ร อ แ บ ง อ า น า จ (Deconcentration) จากสวนกลาง สสวนภมภาค และสวนทองถน (สมคด เลศไพฑรย, 2542; สถาบนพระปกเกลา, 2547) เพอใหการบรหารงานภาครฐเกดประสทธภาพ มการดแลทกขสขประชาชนอยางทวถง สามารถตอบสนองความตองการของประชาชนและสงคมไดอยางครอบคลมทกภมภาคและทองถน

รปภาพ : แสดงลกษณะการปกครองของรปแบบรฐเดยว

ปจจบน ปวงชนชาวไทยรบรและตระหนกตอสทธ และเสรภาพ รวมทงบทบาทการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองตนเอง พฒนาความเขมแขงใหกบทองถน/ชมชน แกไขปญหาทมลกษณะเฉพาะของทองถน/ชมชนดวยตนเอง เมอรฐบาลกลางลดการรวมศนยอ านาจไวทสวนกลาง และกระจายอ านาจสสวนทองถนมากขน รปแบบระเบยบบรหารราชการแผนดนประเทศไทย จงแบงโครงสรางการบรหารราชการเปน 3 สวน ไดแก การบรหารราชการสวนกลาง (Centralization of Power) การบรหารราชการสวนภมภาค (Deconcentration of Power) และการบรหารราชการสวนทองถน (Decentralization of Power) (ราชกจจานกเบกษา, 2534) นอกจากนยงก าหนดกระบวนการถายโอนอ านาจการตดสนใจ (Authority Transfer) ใหประชาชน ตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 เพอใหประชาชนมสทธ เสรภาพในการปกครองตนเอง

215

ความนาสนใจตอกระแสการปฏรปการปกครองทองถน อาจอยทการกระจายอ านาจกด การปรบโครงสรางหนาทกด ความสมพนธระหวางสวนกลางกบสวนทองถนใหเหมาะสมกด การสงเสรมทองถนเขมแขงใหสามารถจดการตนเองกด นอกเหนอจากน ยงมแนวทางการปฏรปการปกครองทองถนตามหลกสากลซงเปนทยอมรบและถกน ามาประยกตใชในการปรบปรงระบบการปกครองแบบรวมศนย หรออ านาจเฉพาะไวทหนวยงานราชการทงสวนกลางและสวนภมภาค ทงนดวยเหตผลทวา ความตองการปฏรปใหเกดผลสมฤทธไดนนตองเนนทโครงสราง การกระจายอ านาจ ดวยการปฏรปการปกครองทองถนตามหลกสากล โดยมสมมตฐานวา โครงสรางแบบรวมศนยอ านาจไวทสวนกลาง คออปสรรคส าคญของการท างานทลาชา ขาดประสทธภาพ ไมตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถนไดตรงจด อาจเพราะบรบทของพนททแตกตางกน ดวยเหตนกตาม บทความนขอเสนอแนวคดการจดการองคการภาครฐแนวใหม ตามกระแสการปฏรปการปกครองทองถน อาจเปนอกหนงทางเลอกส าหรบการกระจายอ านาจใหมประสทธภาพมากขน การปกครองทองถนตามหลกสากล จากปญหารปแบบการปกครองสวนทองถน ยงไมชดเจนใหเหนเปนรปธรรมได จงยงคงมเสยงเรยกรองจากประชาชนใหด าเนนการปฏรประบบการปกครองทองถนอยางแทจรง กระจายอ านาจการบรหารใหมากกวาน เนองจากประเทศมการบรหารราชการแผนดนแบบรวมศนยอ านาจการบรหารไวทสวนกลาง ภายใตเหตผลดานความมนคง ระบบงบประมาณ เงอนไขและขอจ ากดอนเนองมาจากระบบโครงสราง และศกยภาพการบรหารงานแบบรวมศนย ซงปรากฏผลการบรหารงานดวยรปแบบรวมศนยของรฐบาลไมอาจตอบสนองความตองการทหลากหลายของประชาชนและกอใหเกดประโยชนตอสงคมและประเทศชาตได จงควรมการพจารณาการปกครองทองถนทเปนหลกสากลซงในโลกนแบงเปน 2 กลมใหญ (เสาวลกษณ ปต, 2556) คอ 1. ระบบแองโกลแซกซน (Anglo-Saxon System) ระบบนมรากฐานการปกครองในองกฤษ เกดขนจากการรวมตวของทองถนเปน รฐชาต (Nation-State) หรอประเทศองกฤษ โดยทองถนยงคงสงวนอ านาจตนไว เพยงมอบอ านาจบางอยางใหรฐบาลกลางด าเนนการแทนเทาทจ าเปน ลกษณะการปกครองทองถน จงเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมทางการปกครองทองถน แตละทองถนมรปแบบและวธการปกครองตามจารตประเพณของทองถน แมการปกครองทองถนมความหลากหลาย แตคงอ านาจและความเปนอสระในการปกครองตนเอง กลาวโดยรวมวา การปกครองตนเองของทองถน (Local Self Government) 2. ระบบคอนตเนนตล (Continental System) เกดขนในทวปยโรป มรากฐานจากการปกครองของฝรงเศส เนนหลกการรวมอ านาจและเอกภาพแหงรฐ โดยถอวารฐบาลมอ านาจปกครองและบรหารประเทศเตมท สวนการปกครองทองถนเกดจากการกระจายอ านาจของรฐบาล ดวยการมอบหมายอ านาจบางประการใหแกทองถน จงมอ านาจและความอสระในการปกครองตนเองมากนอยเพยงใดขนอยกบนโยบายรฐบาล ซงเปนผก าหนดรปแบบ โครงสราง ขนาด ขอบเขตอ านาจหนาท ตลอดจนกฎระเบยบตางๆ ทเกยวของ มความเปนเอกรป (Uniformity) คอองคกรปกครองสวนทองถนมความสมพนธอยางใกลชดกบรฐบาล ตามหลกศนยรวมอ านาจปกครอง การปกครองทองถนจงเกดจากการกระจายอ านาจหรอการแบงอ านาจปกครอง การบรหารงานยงคงอยภายใตการควบคมของรฐบาล การบรหารราชการ จงมความซ าซอน เหลอมล าระหวางอ านาจหนาท ท าใหการปกครองทองถนไมมความเปนอสระ จงเรยกการปกครองรปแบบนวา การปกครองทองถนโดยรฐ (Local State Government)

216

การกระจายอ านาจ ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ความกดดนจากความไมมอสระในการปกครองตนเอง ประสทธภาพการบรหารราชการทไมตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถน จงเกดกระแสการปฏรปการปกครองทองถน โดยใหรฐกระจายอ านาจการบรหารการ ใหประชาชนในทองถนปกครองตนเองไดอยางเหมาะสม ประชาชนมสวนรวมในการปกครองตนเองตามระบอบประชาธปไตยอยางแทจรง กระแสความตองการการปกครองตนเองของประชาชนในทองถน ทเรงใหเกดกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ซงเกดขนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบทลวงมาแลว เชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ทเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนมสทธ เสรภาพ และมสวนรวมในการบรหารจดการ/ดแลของตนเอง โดยลดอ านาจรฐบาลกลางบางดานลง นอกจากบญญตใหมการกระจายอ านาจการบรหารราชการแผนดนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ก าหนดวธการถายโอนอ านาจการบรหารใหแกทองถน ไดแก ระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ การศกษา การดแลชวตทรพยสน การรกษาสงแวดลอม และศลปวฒนธรรม โดยทรฐบาลยงคงอ านาจดานความมนคงภายในและระหวางประเทศ กระแสการปฏรปการปกครองทองถน และการกระจายอ านาจ ถอเปนการใชอ านาจอธปไตยของประชาชนภายใตระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สงผลใหมการจดตงองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) และประกาศใช พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 (ราชกจจานเบกษา, 2537) และพฒนาระบบการปกครองทองถนทคอนขางสมบรณ มหนาทส าคญดานการจดบรการสาธารณะ ท าใหประชาชนเขาถงไดงาย สนองความตองการไดรวดเรว และมประสทธภาพมากขน เพยงกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ใหมการกระจายอ านาจยงคงไมไดรบการตอบสนอง หากปราศจากเหตผลผลกดน 3 ประการ (ส านกปลดกระทรวงกลาโหม, 2557) ไดแก เหตผลทางเศรษฐกจ เหตผลทางการเมอง และเหตผลทางวฒนธรรม (1) เหตผลทางเศรษฐกจ เนองจากการกระจกตวเฉพาะในสวนกลาง ท าใหเกดภาวะความแตกตางทางความเจรญ ความเหลอมล าทางเศรษฐกจทวความรนแรงมากขน เหนไดชดคอ การพฒนาโครงสรางพนฐานทเออตอการพฒนาทางเศรษฐกจเฉพาะสวนกลาง เปนสาเหตความไมเทาเทยมกน (2) เหตผลทางการเมอง เมออ านาจตดสนใจอยทสวนกลาง การใชทรพยากรในทองถนจงมนอย แตหากเปดพนททางการเมองทองถน เพอลดการแขงขนเฉพาะพนทเดยวได การกระจายอ านาจ จงเปนการระดมคนทมความร ความเชยวชาญดานตางๆ ใหเขามามสวนรวมในการพฒนาประเทศ (3) เหตผลทางวฒนธรรม จากการทมความแตกตางหลากหลายของพนท ควรใหประชาชนดแลตนเองมากขน สวนกลางท าหนาทเพยงก ากบดแลตามอ านาจรฐ ตวอยางทเหนไดชดเจน เมอพจารณาลกษณะงานของกระทรวงทมความสมพนธโดยตรงและโดยออมกบทองถน กลาวคอ โดยตรง ไดแก กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงสาธารณสข กระทรวงคมนาคม กระทรวงศกษาธการ กระทรวงมหาดไทย โดยออม ไดแก กระทรวงการคลง กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงการทองเทยวและกฬา เปนตน กระบวนการเชงปฏบตการคอ กระทรวงตองสงเจาหนาทไปปฏบตหนาทประจ าในแตละพนท แตตามขอเทจจรงเจาหนาทสวนใหญมชอไปประจ าในทองถน แตตวเจาหนาทยงคงปฏบตงานอยทสวนกลาง ท าใหเหนไดวา การปฏรปการปกครองทองถน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 รวมทงพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 ซงประกาศในราชกจจานเบกษาแลวทงสน แตยงคงปราศจากความพยายามอยางแทจรงของสวนกลางในการยกระดบการบรหารสวนภมภาคและสวนทองถน จงเกดปญหาตอการปกครองทองถนไทย คอ ไม

217

สามารถตอบสนองความตองการตอประชาชน บรบททางสงคม และความเขมแขงของชมชนในทองถนไดอยางเตมท ทงยงสงผลใหเกดปญหาเรอรงกบประเทศชาต ลกษณะปญหาทเกดขนสามารถจ าแนกได 3 ประการคอ 1. ปญหาดานอ านาจทองถน ลกษณะปญหายงคงมอยกระทงปจจบนประกอบดวย 1.1 อ านาจบรหารจดการตนเองและความเปนอสระของทองถน คอ การกระจายอ านาจจากสวนกลางนอยเกนไปไมสามารถแกไขปญหาได ในทางกลบกนมระบบการควบคมตรวจสอบทเขมงวดมากเกนไป กรณ การปกครองทองถนรปแบบพเศษ เชน กรงเทพมหานคร ถกมองวามอ านาจและความเปนอสระในการบรหารจดการตนเองมากพอสมควร ซงถอวาเปนกรณเฉพาะทองถน แตมไดตอบโจทยการกระจายอ านาจโดยภาพรวม อยางไรกตาม ปญหาทเกดขนซงเหนในเชงประจกษคอ การจดสรรงบประมาณ ทรพยากร อตราก าลงคน (Human Resource) โครงสรางพนฐาน/สงอ านวยความสะดวก (Infrastructure and Facilities) สาธารณปโภค อยางไมเทาเทยมและเปนธรรมใหแกประชาชนในประเทศเดยวกน (แมในพนทปกครองเดยวกน เชน กรงเทพมหานคร แตประชาชนในแตละเขตไดรบไมเทาเทยมกน) ในสวนภมภาคและทองถนยอมเกดปญหาโดยปรยาย 1.2 ปญหาอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน ไดแก อ านาจหนาททบซอนกนระหวางราชการสวนภมภาคและสวนทองถน ปญหาอ านาจหนาทไมครอบคลมเพยงพอ ปญหาความไมชดเจนในการก าหนดอ านาจหนาทใหแกทองถน เปนตน ฯลฯ 2. ปญหาดานโครงสรางการปกครองทองถน ประกอบดวย 2.1 ปญหาโครงสรางการบรหารทองถน เชน โครงสรางการบรหารทองถนไมเปนประชาธปไตย ระบบบรหารจดการไมชดเจน บางสวนใหเปนอ านาจหนาททองถน หรอยงเปนอ านาจของสวนกลาง นอกจากน การออกแบบโครงสรางการบรหารทองถน ยงคงมสายการบงคบบญชา (Hierarchy) สง ตวอยางเชน จากสวนกลาง/กระทรวง สสวนภมภาค/จงหวด อ าเภอ สทองถน/เมอง/เทศบาล/ต าบล 2.2 ปญหาระบบบรหารขององคกรปกครองสวนทองถน คอ ปญหาเกดจากระบบบรหารงานองคกรปกครองสวนทองถนทยงไมไดรบการแกไข เชน ปญหาเลอกตงระดบทองถน เพอแตงตงผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนในระดบตางๆ เขาสอ านาจ (นายกองคการบรหารสวนจงหวด นายกเทศบาลเมอง นายกองคการบรหารสวนต าบล) 3. ปญหาดานนโยบายและระบบการบรหารงาน ไดแก 3.1 ปญหาการก าหนดนโยบายและการบรหารแผนงานของทองถน เชน ปญหาการก าหนดนโยบายทอาศยงบประมาณจากสวนกลาง การแปลงแผนไปสการปฏบต การควบคมตรวจสอบ และการประเมนผลการปฏบต เปนตน 3.2 ปญหาการบรหารทรพยากรบคคล ซงองคกรปกครองสวนทองถนตองควบคมดแลบคคลากรหลายฝาย ประกอบดวย ฝายนตบญญต ฝายบรหาร และฝายปฏบต เปนตน 3.3 ปญหาทางดานการคลงทองถน ไดแก ปญหาการจดเกบรายได ปญหากระบวนการงบประมาณของทองถน (รางค าของบประมาณ จดท าค าของบประมาณ การพจารณา การอนมตเบกจาย การตรวจสอบการใชงบประมาณ หมายถง ความโปรงใส ความมประสทธภาพการใชจาย ประสทธผลจากการใชงบประมาณ) กลาวโดยรวมไดวา การปฏรประบบการปกครองทองถน ยงไมไดใหความส าคญกบการบรหารราชการสวนภมภาคและสวนทองถนอยางแทจรงและเปนรปธรรม เนองจากไมมความพยายามหรอความจรงใจในการกระจายอ านาจจากสวนกลาง ซงนอกจากไมกอใหเกดการพฒนาแลวยงเกดปญหาตามมาอยางตอเนอง กลายเปนปญหาเรอรงกระทงทกวนน

218

แนวคดการจดการองคการภาครฐแนวใหม แมวามกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ใหกระจายอ านาจสสวนทองถน อนเกดจากกฎหมายหลายระดบชน ตงแตชนสงสดคอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยอนเปนกฎหมายปกครองสงสดของประเทศ กฎหมายลกทเกดจากการบญญตแหงรฐธรรมนญ ในระดบชนตางๆ เชน พระราชบญญต พระราชกฤษฎกา พระราชก าหนด ระเบยบส านกนายกรฐมนตร เปนตน แตจากประสบการณของประเทศไทยทผานมา การบงคบใชกฎหมาย ยงพบปญหาโครงสรางการบรหาร การจดแบงอ านาจหนาทแกบคคลทมาจากวธการแตงตงหรอการเลอกตงตามทรฐก าหนด อยางไรกตามเพอใหสอดคลองกบสภาพการณสงคมไทยปจจบน ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ทเรยกรองใหมการกระจายอ านาจ โดยมองไปในอนาคตวา รฐบาลกระจายอ านาจ และถายโอนอ านาจใหแกทองถนเตมท อกทงมการจดโครงสรางการบรหารจดการองคกรปกครองทองถนไดอยางอสระ เพอใหการปกครองตนเองมประสทธภาพ ประสทธผล พนขอหาวา การกระจายและถายโอนอ านาจแลวไมเกดประโยชนเนองจากทองถนไมมศกยภาพ ดงนนจงตองกลาวถงแนวคดการจดการองคการภาครฐแนวใหม (New Public Management: NPM) เพอใหทองถนน าไปประยกตใชในการจดการทองถนตน การจดการองคการภาครฐแนวใหม ในทนกคอ การปรบเปลยนการบรหารจดการภาครฐ โดยเนนการเพมประสทธภาพระบบราชการและการแสวงหาประสทธภาพในการปฏบตราชการทมงสความเปนเลศ เพอผลประโยชนสาธารณะของประชาชนเปนจดมงหมายสงสด ดวยการบรหารงานภาครฐแบบมงเนนผลสมฤทธ (Result Based Management) เชน ปรบบทบาท ภารกจ การมงเนนผลงาน เพอความคลองตวในการปฏบตงานขององคกร โดยค านงถงหลกความคมคา การจดการโครงสรางทกะทดรด จรรยาบรรณวชาชพ คณธรรมและจรยธรรม การเปดโอกาสใหเอกชนเขามาแขงขนการใหบรการสาธารณะ ใหความส าคญตอคานยม คณภาพการบรการหรอการเพมผลผลต เพอยกระดบผลการปฏบตงานขององคการใหสงขนโดยใชหลกการแขงขน เพอใหองคการมพฒนาการทตอเนอง เนนความเปนองคการทมผลสมฤทธสง การปฏรประบบราชการ ถอวาเปนการปฏรปการปกครองสวนทองถนดวยเชนกน เพราะเปนการเปลยนแปลงการบรหารจดการภาครฐทมลกษณะ การปรบกระบวนทศน (Paradigm Shift) จากตวแบบราชการของ Weber’s Model Bureaucracy (1864-1920) ทเนนเรองการบรหารจดการองคการ ซงไดเขามามอทธพลตอระบบราชการไทยมานานนบศตวรรษ และแนวคดทนาสนใจของ Fayol’s Principles of Management (1949) เสนอหลกการจดการเชงบรหารทเนนกจกรรมหลกในองคการธรกจ (POCCC) ประกอบดวย 5 ประการ ไดแก การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การบงคบการ (Commanding) การประสานงาน (Coordinating) และการควบคมงาน (Controlling) ววฒนาการมาสทฤษฎการจดการเชงสถานการณ (Contingency Theory) เกดจากแนวคด POSDCoRB ของ Luther Gulick และ Lyndall Urwick (1973) เนนการบรหารองคการ 7 ประการ ไดแก การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การบรหารงานบคคล (Staffing) การอ านวยการ (Directing) การประสานงาน (Coordinating) การรายงาน (Reporting) และการงบประมาณ (Budgeting) จากหลกการดงกลาวขางตน ผเขยนขอ Paradigm Shift ขนส New Public Management (NPM) โดยตงสมมตฐานวา NPM เปนแนวทางการบรหาร/การจดการองคการทสามารถน าไปใชไดทงการบรหารรฐกจและบรหารธรกจ ซงสอดรบกบสาขาวชารฐประศาสนศาสตรตามแนวคดของ Woodrow Wilson (1865-1924) เสนอบทความเรอง The study of administration สาระส าคญคอ แยกการเมองออกจากการบรหาร (เทพศกด บณยรตพนธ, 2554) จงกลาวไดวา แนวคด NPM เปนการปรบกระบวนทศนเชงวธการบรหารรฐกจ แตยงอาศยหลกการ ระเบยบ กฎหมาย เปนเครองมอในการควบคมการบรหารจดการ รวมทงยงตองอาศยความส าคญของทรพยากรทางการบรหาร (Management Resources) เพอให

219

ทนยคโลกาภวตน (Globalization) ประกอบดวย 9 ปจจย (9 M’s) ไดแก (1) การบรหารคน (Man) (2) บรหารเงน (Money) (3) บรหารวสดอปกรณ (Material) (4) การบรหารงานทวไป (Management) (5) การใหบรการประชาชน (Market) (6) บรหารคณธรรม (Morality) (7) บรหารขอมล (Message) (8) บรหารเวลา (Minute) และ (9) บรหารการวดผล (Measurement) (วรช วรชนภาวรรณ, 2551) ในขณะท David Osborne & Ted Gaebler (1992) เสนอแนวคดเรองการปฏรประบบราชการ (Reinventing Government) จดวามความสมพนธกบรฐประศาสนศาสตรสง เพราะเปนแนวคดทมงเสนอแนะใหรฐบาลปฏบตตอการปกครองทองถนดงน (1) รฐเพยงก ากบดแล ไมใชควบคม (2) เพมขดความสามารถใหกบทองถนในการแกปญหาของตน (3) สงเสรมการแขงขนมากกวาการผกขาด (4) ใหการสนบสนนการปฏบตภารกจมากกวาออกกฎระเบยบ (5) มงเนนผลสมฤทธจากผลงานมากกวาปจจยน าเขา (6) ตอบสนองความตองการของประชาชนไมใชมงทหนวยงานราชการ (7) มงสรางรายไดมากกวาการใชจาย (8) ปองกนปญหามากกวาแกปญหา (9) กระจายอ านาจ และ (10) สนองตอบความตองการของประชาชนมากกวาก าหนดนโยบายกวางๆ จากแนวคดของ David Osborne & Ted Gaebler เรองการปฏรประบบราชการ มทศทางเดยวกบแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.2556-2561) ก าหนดยทธศาสตร 7 ยทธศาสตร (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2556) ดงน ยทธศาสตรท 1 : การสรางความเปนเลศในการใหบรการประชาชน เนนการบรการเชงรก ยทธศาสตรท 2 : การพฒนาองคการใหมขดสมรรถนะสงและทนสมย มความเปนมออาชพ ยทธศาสตรท 3 : การเพมประสทธภาพการบรหารสนทรพยของภาครฐใหเกดประโยชนสงสดมเปาหมาย ยทธศาสตรท 4 : การวางระบบการบรหารงานราชการแบบบรณาการ ประสานความรวมมอระหวางราชการบรหารสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถนในรปแบบทหลากหลาย ยทธศาสตรท 5 : การสงเสรมระบบการบรหารกจการบานเมองแบบรวมมอกนระหวางภาครฐภาคเอกชน และภาคประชาชน ยทธศาสตรท 6 : การยกระดบความโปรงใส สรางความเชอมนศรทธาในการบรหารราชการ ยทธศาสตรท 7 : การสรางความพรอมระบบราชการไทยเพอเขาสการเปนประชาคมอาเซยน นอกจากการจดการทรพยากรทางการบรหาร กระแสการปฏรประบบการ แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย อกสงทควรค านงถงคอ สภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคการภาครฐ ซงเปนกระแสทมอทธพลตอการจดการองคการภาครฐ คอ 1. กระแสโลกาภวตน เปนกระแสทมผลตอการเปลยนแปลงคอนขางรนแรงและรวดเรว จงจ าเปนอยางยงทองคการภาครฐตองปรบเปลยน และเพมศกยภาพใหกบทรพยากรการบรหารเพอเปนภมคมกนส าหรบเผชญกบการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมดงกลาว 2. โครงสรางและระบบการบรหารองคการภาครฐมปญหาอปสรรคตอการสนองตอบความตองการของประชาชน ไดแก ความลาชาในการบรหารจดการ คณภาพการใหบรการ ขาดความเชอมนตอระบบราชการ และระบบราชการซงไมมธรรมาภบาล จากเหตผลดงกลาวขางตน หากองคการภาครฐยงไมปรบกระบวนทศน หรอปรบเปลยนการบรหารจดการสการจดการองคการแนวใหม อาจสงผลตอความสามารถในการแขงขนของประเทศ ทงยงเปนอปสรรคตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในอนาคตดวย

220

ขอคดเหนและขอเสนอแนะการจดการองคการภาครฐแนวใหมในการปฏรปการปกครองทองถน 1. ขอคดเหน การจดการองคการภาครฐแนวใหม เปนแนวคดทมงประเดนส าคญเพอการปรบปรงประสทธภาพองคการภาครฐ โดยน าวธการบรหารมาผสมผสานกบวธการจดองคการแบบภาคเอกชน มกระบวนการบรหารจดการ เรมตงแตการก าหนดยทธศาสตรเพอน าไปสการเปลยนแปลงระบบราชการใหเกดผลทเปนรปธรรม ดวยการน าแนวคดและหลกการมาใชเปนแนวทางการบรหารจดการองคการภาครฐแนวใหมในประเทศไทย หลกการหนงในกระบวนทศนการบรหารกจการบานเมองและสงคม ดงปรากฏในพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 หมวดท 1 มาตรา 6 การบรหารราชการเพอบรรลเปาหมายดงตอไปน (1) เกดประโยชนสขแกประชาชน (2) เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ (3) มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ (4) ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปน (5) มการปรบปรงภารกจสวนราชการใหทนตอสถานการณ (6) ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ และ (7) มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ (ราชกจจานเบกษา, 2534) สอดรบกบแนวคดของ Konisky & Beierle, (2001); Vasseur et al., (1997) และ Wilcox, 1994) ทเสนอความเหนวา การจดการองคการแนวใหม ตามหลกประชาธปไตย คอ ใหประชาชนมสวนรวมในการบรหาร ดงนน ลกษณะองคการภาครฐแนวใหมภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน คอ การน าแนวคดและหลกการด าเนนงานแบบองคการธรกจ ซงแนวคดนมหลกการทคลายคลงและเปนไปในทศทางเดยวกนหลายประการ ไดแก 1.1 แนวคดการใหบรการประชาชนเปนหวใจส าคญ โดยภารกจของขาราชการ ตองปฏบตหนาทสนองตอความตองการแกประชาชน การปรบปรงและพฒนาสองคกาภาครฐแนวใหม ขาราชการตองสรางความสมพนธทดกบประชาชนควบคไปดวย เชนเดยวกบภาคเอกชนทเนนการใหบรการแกลกเปนเรองส าคญทสด 1.2 แนวคดการค านงถงความตองการของประชาชนเปนหลก องคการภาครฐควรมการส ารวจความตองการของประชาชน เชนเดยวกบภาคเอกชนทมการส ารวจตลาดผบรโภค เพอเปนขอมลในการก าหนดนโยบายสาธารณะ เพอน าไปปฏบตใหสอดคลองกบความตองการของประชาชน และเปนการประสานความรวมมอระหวางองคการภาครฐ (องคกรปกครองสวนทองถน) กบประชาชน 1.3 แนวคดการมอบบทบาทความเปนอสระใหแกหนวยปฏบต โดยองคการภาครฐ ในทนคอ องคกรปกครองสวนทองถน ตองมอสระในการบรหารจดการตนเอง ดวยการลดการควบคมจากสวนกลาง และการมอบอ านาจตดสนใจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน อกทงเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการปกครองตนเอง และกระบวนการก าหนดนโยบาย 1.4 แนวคดการก าหนดกลยทธเชงรก ภายใตระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย การก าหนดนโยบาย โครงการหรอแผนงาน เปนไปตามหลกการทวา เพอประชาชน โดยประชาชน ของประชาชน ดงนนองคการภาครฐแนวใหมตองก าหนดกลยทธเชงรกส าหรบการพฒนาทองถน ชมชน ประชาชน ท างานรวมกนอยางมประสทธภาพและประสทธผล 1.5 แนวคดการพฒนาทรพยากรบคคลและเทคโนโลย การพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน สการเปนองคการภาครฐแนวใหม คอ การพฒนาคน ดวยการฝกอบรม ระบบคาตอบแทน (ใกลเคยงกบภาคธรกจ) และบรหารจดการดวยระบบคณธรรม รวมทงถงการน าระบบเทคโนโลยมาใชในการบรหารเพอการองคการบรรลวตถประสงคไดรวดเรวขน 1.6 แนวคดการเปดกวางในเรองการแขงขน ประเทศไทยใชนโยบายการคาเสร โดยเปดโอกาสในการแขงขน ทงระหวางหนวยงานภาครฐดวยกน และระหวางหนวยงานภาครฐ กบภาคธรกจ

221

1.7 แนวคดการใชอ านาจเทาทจ าเปน กลาวคอ การบรหารจดการองคการภาครฐ ควรมขอบเขตอ านาจหนาททเหมาะสม และจดระเบยบบรหารจดการ อ านวยการประสานงาน ก ากบ ดแล ควบคม ฯลฯ ใหเปนไปตามภาระหนาทขององคการ 1.8 แนวคดการใหคณคาแกประชาชนในฐานะพลเมอง คอ องคการภาครฐโดยขาราชการควรปฏบตหนาทตอประชาชนซงเปนพลเมองของประเทศ เปนผใหความชวยเหลอแกสงคม โดยองคกรปกครองสวนทองถนควรน าแนวคดองคการแนวใหม 1.9 แนวคดการค านงตอคณคาประชาชน กลาวคอ หนวยงานภาครฐแนวใหมตองสงเสรมและพฒนาความเปนอยของสงคม โดยเปนผน าชมชนบนพนฐานความเคารพประชาชน 2. ขอเสนอแนะ บทความน ขอน าเสนอหลกการจดการองคการภาครฐแนวใหม เพอประยกตใชตามกระแสการปฏรปการปกครองทองถน ดงขอเสนอแนะตอไปน 2.1 การน าหลกบรหารกจการบานเมองทดหรอธรรมาภบาล (Good Governance) มาประยกตใชในประเดนน รฐบาลควรท าหนาทเปนศนยกลางก ากบดแล และสรางความสมพนธกบองคการภาครฐในระดบทองถน (1) เกดประโยชนสขแกประชาชน (2) เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ (3) มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ (4) ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปน (5) มการปรบปรงภารกจสวนราชการใหทนตอสถานการณ (6) ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ และ (7) มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ (ราชกจจานเบกษา, 2534) 2. หลกธรรมาภบาล ตอเนองจากประเดนขนตน เมอรฐบาลด าเนนการปรบเปลยนกระบวนทศนเพอปฏรปการปกครองทองถน และกระจายอ านาจใหกบองคกรปกครองสวนทองถนอยางเพยงพอเหมาะสม องคกรบรหารสวนทองถนระดบตางๆ (อบต. อบท.) ควรน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการจดการองคการแนวใหม ประกอบดวย 10 หลกการ ไดแก 2.1 หลกประสทธผล (Effectiveness) คอ ผลการปฏบตราชการทบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแผนการปฏบตราชการตามทไดรบงบประมาณมาด าเนนการเพอใหเกดประโยชนสขตอประชาชนโดยการปฏบตราชการจะตองมทศทางยทธศาสตรและเปาประสงคทชดเจนมกระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน 2.2 หลกประสทธภาพ (Efficiency) คอ การบรหารราชการตามแนวทางการก ากบดแลทด โดยทรพยากรการบรหารจดการ (9 M’s) ตามความเหมาะสม เพอประโยชนสงสดตอการพฒนาและปฏบตงานในการตอบสนองความตองการของประชาชน 2.3 หลกการตอบสนอง (Responsiveness) คอ สามารถด าเนนการภายในระยะเวลาทก าหนด สรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถงตอบสนองความคาดหวงของประชาชนผรบบรการได 2.4 หลกความรบผดชอบ (Accountability) คอ การแสดงความรบผดชอบในการปฏบตหนาทตามเปาหมายทก าหนดไว เพอตอบสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ รวมทงแสดงความส านกในการรบผดชอบตอปญหาสาธารณะ 2.5 หลกความโปรงใส (Transparency) คอ การเปดเผย ตรงไปตรงมา สามารถเขาถงขอมลขาวสารไดอยางเสร โดยประชาชนสามารถรบรขนตอนการด าเนนกจกรรม และตรวจสอบได 2.6 หลกการมสวนรวม (Participation) คอ ประชาชนมโอกาสรวมรบร เขาใจ รวมคด รวมแสดงทศนะ รวมเสนอปญหา รวมแกปญหา รวมตดสนใจ และรวมพฒนา

222

2.7 หลกการกระจายอ านาจ (Decentralization) คอ การถายโอนอ านาจการตดสนใจภารกจ และทรพยากร จากสวนกลางใหแกองคกรปกครองทองถน โดยภาคประชาชนมสวนรวมดวยอยางมอสระตามสมควร รวมถงการมอบอ านาจความรบผดชอบในการด าเนนการใหแกบคลากร โดยมงเนนการสรางความพงพอใจในการใหบรการแกประชาชนผรบบรการ 2.8 หลกนตธรรม (Rule of Law) คอ การใชอ านาจทางกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบในการบรหารราชการดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบต ค านงถงสทธเสรภาพของผมสวนไดสวนเสย 2.9 หลกความเสมอภาค (Equity) คอ การไดรบการปฏบตและบรการอยางเทาเทยมกนโดยไมแบงแยก ถนก าเนด เชอชาต เพศ อาย ภาษา ความพการทางกาย สถานะบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษา การฝกอบรม และอนๆ 2.10 หลกมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) คอ การหาขอตกลงภายใน เพอหาขอตกลงทเกดจากการใชกระบวนการ คนหาขอคดเหนจากกลมบคคล โดยเฉพาะกลมทไดรบผลกระทบโดยตรง ซงตองไมมขอคดคาน แตฉนทามตไมจ าเปนตองมความเหนอยางเปนเอกฉนท 3. การบรหารราชการแบบบรณาการ (Chief Executive Officer: CEO) การบรหารราชการสวนทองถนปจจบนเกดปญหาทมความสลบซบซอนมากขน การตดสนใจเพอแกไขปญหาตองใชความรและทกษาหลายสาขาวชารวมกน ดงนนผบรหารองคกรบรหารสวนทองถนตามแนวคดการจดการองคการแนวใหม ตองเปนผน าการเปลยนแปลงแบบมงเนนผลงาน (Task–Oriented Authority Compliance) ทงนเพราะการบรหารงานทองถน มสวนราชการตามภารกจ (Function) จากสวนกลางไปประจ าอยในทองถนหลายหนวยงาน แตละหนวยงานมความเชยวชาญและความช านาญเฉพาะดานทแตกตางกน การบรหารงานบางอยางไมสามารถแกปญหาได เพราะการจดแบงโครงสรางองคการภาครฐมพนธกจ (Mission) ขององคการทแตกตางกนดวยเชนกน เพอมงสผลส าเรจตามเปาหมาย ผน าตองบรหารราชการแบบบรณาการ (CEO) โดยใชทรพยากรรวมกน ใหบรรลผลคมคา ความประหยด เกดประสทธผลและประสทธภาพของงานเปนหลก 4. การมสวนรวมของประชาชน (Public Participation) คอ การเปดโอกาสใหประชาชนและผเกยวของจากทกภาคสวนของสงคม มสวนรวมในการบรหารงานกบองคการภาครฐ ในทนหมายถงองคกรบรหารสวนทองถน ดงแนวคดของ Konisky & Beierle, (2001); Vasseur et al., (1997) และ Wilcox, 1994) กลาววา การมสวนรวมของประชาชนกระท าได 7 ระดบ กลาวา ซงสงผลตอการมสวนรวมของประชาชนใหประสบความส าเรจได คอ (1) มสวนรวมในระดบการใหขอมล (Informing) คอ การมสวนรวมรบรขาวสารทางราชการ (2) มสวนรวมในระดบการรบฟงความคดเหนของประชาชน (Information Provision) คอ ประชาชนมเวทแสดงความคดเหนตอกจกรรมขององคการภาครฐ (3) มสวนรวมในระดบการปรกษาหารอ (Consultation) การเปดโอกาสใหประชาชนเขารวมเจรจา ทบทวน แสดงความเหนพรองตองกน (4) มสวนรวมในระดบการสรางความรวมมอ การวางแผนรวมกน (Involvement) (5) ระดบการรวมด าเนนการ (Partnership) เชน การประชม การวางแผนแบบมสวนรวม เปนกลมทปรกษา (6) มสวนรวมในระดบการรวมตดสนใจ ตดตามตรวจสอบ และประเมนผล (Delegated Power) และ 7. มสวนรวมในระดบการควบคม (Citizen Control) โดยประชาชนสามารถเสนอนโยบาย แผนงาน และการด าเนนโครงการไดเองตงแตตน โดยมเจาหนาทและองคการภาครฐทเกยวของเปนผใหการสนบสนน

223

สรปสงทาย การจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน สงส าคญทสดไดแก 1. ปรบเปลยนระบบการบรหารขององคกรบรหารสวนทองถน 2. ปรบปรงโครงสรางการบรหารทองถนเพอตอบสนองความตองการของประชาชนใหเกดผลอยางเปนรปธรรม 3. ดวยความโปรงใส วธการท างานทมความรวดเรว คลองตวในการใหบรการสาธารณะแกประชาชน 4. น าระบบการบรหารแบบมงผลสมฤทธ และสงส าคญทสดคอ 5. ถายโอนอ านาจ ลดการควบคม เพมความเปนอสระในการบรหารงาน ผอนคลายกฎระเบยบใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการจากสวนกลางใหแกผบรหารองคกรบรหารสวนทองถนปฏบตหนาทในฐานะ CEO เพอประสานความรวมมอกนระหวางสวนราชการตางๆ ในทองถน ทงนเพอใหประชาชนไดรบบรการจากองคการภาครฐ (ระดบทองถน) แนวใหม อยางมประสทธภาพและประสทธผลอยางทวถงทกภมภาค บทความนมขอเสนอแนะส าหรบการจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน เพอเปนแนวทางในการปรบเปลยนกระบวนทศนขององคกรบรหารสวนทองถน สรปรวมได 4 ประการส าคญดงน ประการท 1 เรมตนจากรฐบาลตองกระจายอ านาจอยางเตมท และสรางความสมพนธกบองคการภาครฐระดบทองถน ในฐานะศนยกลางก ากบดแลตามรปแบบรฐเดยว โดยใชบทบญญตในพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 โดยเฉพาะในหมวดท 1 มาตรา 6 ประการท 2 น าหลกธรรมาภบาลในเชงปฏบต เมอรฐบาลปรบเปลยนกระบวนทศนตามกระแสการปฏรปการปกครองทองถน และกระจายอ านาจใหกบองคกรบรหารสวนทองถน (อบต. อบท.) ควรน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการจดการองคการแนวใหมอยางนอย 10 หลกการ ประการท 3 การบรหารราชการแบบบรณาการ (CEO) การบรหารราชการสวนทองถน ผบรหารองคการบรหารสวนทองถนตามแนวคดการจดการองคการแนวใหมคอ 1. เปนผน าการเปลยนแปลงแบบมงเนนผลงาน (Task–Oriented Authority Compliance) 2. มความร ทกษะหลายสาขาวชา 3. สามารถตดสนใจในการปฏบตงานเชงบรณาการรวมกบหนวยงาน (Functional) สวนกลางอนทไปประจ าในทองถนไดอยางประหยดคมคา ประการท 4 การมสวนรวมของประชาชน (Public Participation) ภาครฐตองเปดโอกาสใหประชาชนทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการบรหารงานกบองคกรบรหารสวนทองถน ระดบใดระดบหนงหรอทงหมด 7 ระดบ การจดการองคการภาครฐแนวใหม ภายใตกระแสการปฏรปการปกครองทองถน เปนการสงเสรมประสทธภาพทองถน ใหมบทบาทสามารถบรหารจดการตามธรรมชาตทเกดขนในทองถนไดอยางมประสทธภาพ ตอบสนองความตองการของประชาชนตามระบอบประชาธปไตยอยางแทจรง บรรณานกรม กลาโหม, กระทรวง. (2557). การปฏรป : ดานการปกครองทองถน. กรงเทพฯ : ส านกปลดกระทรวง. กตตพฒน สวรรณสรเมธ. (2550). ปรชญาการเมองตะวนตก. เอกสารประกอบวชาปรชญาการเมอง

ตะวนตก. กรงเทพ: มหาวทยาลยจฬาลงกรณราชวทยาลย. เทพศกด บณยรตพนธ. (2554). รฐประศาสนศาสตรกบการปฏรประบบราชการ, ในชดวชา แนวคดทฤษฎ

และหลกการรฐประศาสนศาสตร. (พมพครงท 7). นนทบร: มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช.

224

พทยา บวรวฒนา. (2553). ทฤษฎองคการสาธารณะ. (พมพครงท 12). กรงเทพฯ: คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ราชกจจานเบกษา. (2534). พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534. เลมท 156 ตอน 1พ ลงวนท 4 กนยายน 2534.

ราชกจจานเบกษา. (2546). พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546. เลมท 120 ตอน 100ก ลงวนท 29 ตลาคม 2546.

วทยากร เชยงกล. (2548). ปรชญาการเมอง เศรษฐกจ สงคม. กรงเทพฯ : เดอนตลา. วรช วรชนภาวรรณ. (2545). การบรหารเมองหลวงและการบรหารทองถน: สหรฐอเมรกา องกฤษ

ฝรงเศส ญปน และไทย. กรงเทพฯ : โฟรเพซ. วรช วรชนภาวรรณ. (2551). การบรหารจดการของหนวยงานของรฐ : การวเคราะหเปรยบเทยบตวชวด.

รฏฐาภรกษ. ปท 50 ฉบบท 3 หนา 7-28 ป พ.ศ. 2551. สถาบนพระปกเกลา. (2547). สารานกรมการปกครองทองถนไทย หมวดโครงสรางภายนอก ล าดบท 4

โครงสรางการบรหารราชการแผนดนกบการปกครองทองถน. กรงเทพฯ : ธรรมดาเพรส. สมคด เลศไพฑรย. (2542). การปกครองสวนทองถน. สารานกรมฉบบชาวบาน. กรงเทพฯ : สถาบน

พระปกเกลา. สมคด เลศไพฑรย. (2542). หลกการใหมในกระบวนการนตบญญต. สารานกรมฉบบชาวบาน. กรงเทพฯ :

สถาบนพระปกเกลา. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2556). แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย

(พ.ศ.2556-2561). กรงเทพฯ : ส านกงาน ก.พ.ร. เสาวลกษณ ปต. (2556). แนวทางในการหารปแบบขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย:

ศกษากรณการมสวนรวมของสภาองคกรชมชน ในการบรหารกจการทองถน . วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะนตศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

Blake, R., & Mouton, J. (1981). Management by Grid: Principles or Situationalism: which? Group & Organization Management, 6(4), 439-455.

David Osborne and Ted Gaebler. (1992). Reinventing Government. London: Addison-Wesley Publ. Co.

Denhardt, Janet V. and Robert B. Denhardt. (2003). The new public service : serving, not steer. New York: M. E. Sharpe, inc.

Konisky, D. M. & Beierle, T. C. (2001). Innovations in Public Participation and Environmental Decision Making: Examples from the Great Lakes Region. Society and Natural Resources, 14(9), 815 – 826.

Vasseur, L., Lafrance, L., Ansseau, C., Renaud, D., Morin, D. & Audet, T. (1997). Advisory Committee: A Powerful Tool for Helping Decision Makers in Environmental Issues. Journal of Environmental Management, 21(3), 359-365.

Weber, Max. The Theory of Social and Economic Organization. Translated by A.M. Henderson and Talcott Parsons. (1947). London: Collier Macmillan Publishers.

Wilcox, D. (1994). The Guide to Effective Participation. Brighton: Partnership Books.

225