เอกสารวชาการสวนบคคล

(Individual Study)

พระราชบญญตนรโทษกรรม ประชาธปไตย และการปฏรปการเมอง

ดษฎ หลละเมยร

๑๓๐๑๕๖

รายงานนเปนสวนหนงของการฝกอบรม

หลกสตรนตธรรมเพอประชาธปไตย รนท ๑

วทยาลยรฐธรรมนญ

ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

พระราชบญญตนรโทษกรรม ประชาธปไตย และการปฏรปการเมอง

ดษฎ หลละเมยร

๑๓๐๑๕๖

หลกสตรนตธรรมเพอประชาธปไตย รนท ๑ ป ๒๕๕๖

วทยาลยรฐธรรมนญ

ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

รายงานนเปนความคดเหนเฉพาะบคคลของผศกษา

พระราชบญญตนรโทษกรรม ประชาธปไตย และการปฏรปการเมอง

ดษฎ หลละเมยร

ขาพเจามโอกาสอานหนงสอเรอง ผลไมมพษ มาจากตนไมทมพษ จรงหรอ (?) โดย

ศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ แลวเกดความคดทจะวจารณถงคณคาของหนงสอเลมน

เปนบทความเกยวกบประชาธปไตยซงตองท ารายงานของการอบรมหลกสตรนตธรรมเพอ

ประชาธปไตย (นธป.) รนท ๑ วทยาลยรฐธรรมนญ ส านกงานศาลรฐธรรมนญ พอดมการเสนอราง

พระราชบญญตนรโทษกรรมโดยสมาชกสภาผแทนราษฎรพรรคเพอไทยเขาสการพจารณาของสภา

ผแทนราษฎร โดยมการคดคานจากสมาชกสภาผแทนราษฎรพรรคประชาธปตยและกลมมวลชน

ตาง ๆ มากมาย ตอมานายกรฐมนตรประกาศนโยบายวาจะกระท าการปฏรปการเมอง ท าใหขาพเจา

เกดความคดทจะน าคณคาของหนงสอเลมนมาวพากษวจารณรวมกบรางพระราชบญญตนรโทษ-

กรรมของพรรคเพอไทยและนโยบายเกยวกบการปฏรปการเมองของรฐบาลในชอเรองวา

“พระราชบญญตนรโทษกรรม ประชาธปไตย และการปฏรปการเมอง”

ประเทศไทยมการเปลยนแปลงการปกครองเปนระบอบประชาธปไตยเมอ พ.ศ. ๒๔๗๕

การปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมขนน อ านาจอธปไตย

เปนของประชาชนชาวไทย อ านาจอธปไตยแบงออกเปน ๓ อ านาจ ไดแก อ านาจนตบญญต

อ านาจบรหาร และอ านาจตลาการ พระมหากษตรยทรงใชอ านาจนตบญญตผานทางรฐสภา

พระมหากษตรยทรงใชอ านาจบรหารผานทางคณะรฐมนตร และพระมหากษตรยทรงใชอ านาจ

ตลาการผานทางศาล ทานศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ กลาวไวในหนงสอเรอง ผลไมม

พษ มาจากตนไมทมพษ จรงหรอ (?)๑ วา “ววฒนาการทางการเมองของประเทศไทยระยะเวลาตงแต

๑ อมร จนทรสมบรณ, ผลไมมพษ มาจากตนไมทมพษ จรงหรอ (?) (กรงเทพมหานคร : วญชน,

๒๕๕๕), หนา ๖๒ – ๖๙.

๒

การเปลยนแปลงการปกครองในป ๒๔๗๕ จนถงปจจบน (พ.ศ. ๒๕๕๕)๒ รวมเวลา ๘๐ ป สามารถ

แยกเปนชวงเวลาใหญ ๆ ไดเพยง ๒ ชวงเวลา ดงน

๑. ระยะแรก ตงแต พ.ศ. ๒๔๗๕ จนถง พ.ศ. ๒๕๓๕ เปนเวลา ๖๐ ป ชวงระยะเวลานเปน

ชวงเวลาของการแยง ‘อ านาจรฐ’ ระหวางนกการเมองทเปนนกเลอกตงกบกลมทหาร และจบ

ลงดวยความลมเหลวในการพฒนาประเทศดานการเมอง ประเทศไทยไมสามารถสรางระบบ

กฎหมายพนฐานทจะรองรบ ‘ระบบสถาบนการเมอง’ ในรปแบบของกลไกการปกครองในระบอบ

การปกครองแบบประชาธปไตยได รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๒๑

(รฐธรรมนญฉบบท ๑๓) ทมบทบญญตในมาตรา ๙๔(๓) บงคบใหสมาชกสภาผแทนราษฎรตอง

สงกดพรรคการเมอง และมาตรา ๑๐๓(๗) เปนบทบญญตใหอ านาจของพรรคการเมองในการปลด

สมาชกสภาผแทนราษฎรออกจากสมาชกภาพของการเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร กอก าเนด

‘ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา’ ใหเกดขนตงแตทมคณะรฐมนตรในป

๒๕๓๑ แมจะยงไมสมบรณแบบกตาม เมอพรรคการเมองไดเขามาผกขาดอ านาจรฐโดยเปนทงฝาย

บรหารและคมเสยงขางมากในสภาผแทนราษฎร ซงท าใหระบบการถวงดลระหวางสถาบนฝาย

บรหารและสถาบนฝายนตบญญตในระบบรฐสภาไมมอยอกตอไป ผลทตามมาของ ‘ระบบเผดจ

การโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา’ ในป ๒๕๓๑ กคอ การทจรตคอรรปชนครงใหญท

เรยกวา ‘บปเฟตคาบเนต’ และท าใหเกดการปฏวตโดยคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตในป

๒๕๓๔

๒. ระยะทสอง ตงแต พ.ศ. ๒๕๓๕ ถง พ.ศ. ๒๕๕๕ ปจจบน (ความจรงรวมถง พ.ศ.

๒๕๕๖ ในขณะนดวย) ประเทศไทยมปญหาใหมทไมเคยมมากอน คอ ประเทศไทยบรหารประเทศ

ดวย ‘ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในรฐสภา’ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๓๔ (รฐธรรมนญฉบบท ๑๕) ไดกลายเปน ‘ระบบเผดจการโดยพรรคการเมอง

นายทนในระบบรฐสภา ’ ทสมบรณแบบต งแตป ๒๕๓๕ เนองจากไดมการแกไขเพมเตม

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๓๔ ดวยการก าหนดใหนายกรฐมนตรตอง

มาจากสมาชกสภาผแทนราษฎรเทานน โดยคณะรฐมนตรหลงพฤษภาทมฬ พ.ศ. ๒๕๓๕ มได

๒ ขณะทเรยบเรยงหนงสอเลมนเปนป ๒๕๕๕.

๓

สงวรณวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๓๔ ไดมบทบญญตทบงคบให

สมาชกสภาผแทนราษฎรตองสงกดพรรคการเมอง ในมาตรา ๑๐๕(๓) และมบทบญญตใหพรรค

การเมองมอ านาจปลดสมาชกสภาผแทนราษฎรจากสมาชกภาพของการเปนสมาชกสภาผแทน

ราษฎรได ในมาตรา ๑๑๔(๗) อนเปนบทบญญตทไมเปนไปตาม ‘หลกการสากลของการปกครอง

ในระบบประชาธปไตย’ และไมมรฐธรรมนญของประเทศใดในโลกมบทบญญตเชนน การ

ทคณะรฐมนตรชดดงกลาวไดเพม เ ตมบทบญญตก าหนดใหนายกรฐมนตรตองมาจาก

สมาชกสภาผแทนราษฎรเทานน โดยเปนทเขาใจกนวาเพอใหเปนไปตามหลกการของระบอบ

ประชาธปไตยนน ไดท าใหคนไทย (ทงประเทศ) เขาใจ (ผด) วาบทบญญตทงสองประการดงกลาว

ขางตนเปนไปตามหลกการของระบอบประชาธปไตยดวย จงเปนการเอออ านวยประโยชนใหแก

นกการเมองนายทนใน ‘ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา’ ประเทศเดยว

ในโลก ในเวลาตอมา (อนหมายถง ในขณะน) เปนอยางยง นอกจากน คณะรฐมนตรชดดงกลาว

ไมไดสนใจวารฐธรรมนญทเคยมบทบญญตเชนน อนไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๒๑ ไดท าใหพรรคการเมองเปนสถาบนการเมองทมอ านาจสงสด (ทควบคม

รฐบาลและสภาผแทนราษฎร) และเคยมการทจรตคอรรปชนของนกการเมอง ถงขนาดทเรยกวา

‘บปเฟตคาบเนต’ มาแลวในระหวางป ๒๕๓๒ ถงป ๒๕๓๔ จงท าใหคนไทย (ทงประเทศ) มองไม

เหนผลเสยทจะตามมาในระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา หลงจากท

คณะรฐมนตรชดนนไดเพมเตมบทบญญตก าหนดใหนายกรฐมนตรตองมาจากสมาชกสภาผแทน

ราษฎรเทานน

ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภาไดใชตอเนองกนมาใน

รฐธรรมนญฉบบตาง ๆ ของประเทศไทยจนถงปจจบน อนไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร

ไทย พทธศกราช ๒๕๓๔ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๓๘ (รฐธรรมนญฉบบท ๑๖)

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ (รฐธรรมนญฉบบท ๑๗) โดยมการปฏวต

ในป ๒๕๔๙ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ (รฐธรรมนญฉบบท ๑๘)

ในระยะทสอง ต งแต พ.ศ. ๒๕๓๕ ถง พ.ศ. ๒๕๕๕ และจนถงทกวนน นายทนเจาของพรรค

การเมองไดท าใหเราคนไทยทงประเทศเขาใจผด (หลอกเรา) วาขณะนเราเปน ‘ประชาธปไตย’ ซง

มใชความจรง (reality) เพราะความจรงขณะนระบอบการปกครองของเราเปน ‘ระบบเผดจการ’

๔

โดยเปน ‘ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา ’ ประเทศเดยวในโลก และ

นกการเมองนายทนตงขบวนการมวลชนขนมา เรยกวา แนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการ

แหงชาต (นปช.) ชกชวนใหคนไทยฝงใจตอตานการปฏวตรฐประหาร โดยท าใหคนไทยเชอวาเผดจ

การทหารไมเปนประชาธปไตย ซงกไมใชความจรง เพราะความจรงกคอ การปฏวตรฐประหารจะด

หรอไมดขนอยกบตวคนทท าการปฏวตรฐประหาร ในประวตศาสตรของประเทศทพฒนาแลว ก

ปรากฏวาจ าตองอาศย statesman ทมาจากรฐประหารมาชวยประเทศของเขาใหรอดพนจากระบบ

เผดจการโดยนกการเมองทมาจากการเลอกตงในระบบรฐสภามาแลว อนง เปนทนาสงเกตวากลม

แนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) จะพดใหเราฟงแต ‘เผดจการทหารและ

รฐประหาร’ แตจะไมพดถง ‘เผดจการโดยพรรคการเมองนายทน ’ ใหเราไดยนแตอยางใด

นอกจากน การปฏวตรฐประหารจะดหรอไมดยงขนอยกบ ‘การกระท า’ ของผทท าการปฏวต

รฐประหารนนเองวาบคคลนนกระท าการไปโดยม ‘จดมงหมาย’ อยางไร เพอประโยชนสวนตว

หรอประโยชนสวนรวม ทงเมอไดอ านาจรฐมาแลว ผทท าการปฏวตรฐประหารไดกระท าการตาม

จดมงหมายนนหรอไม” ดวย

เมอป ๒๕๔๙ คณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรง

เปนพระประมขไดท าการปฏวต โดยมสาเหตของการปฏวตปรากฏอยในตอนตนของรฐธรรมนญ

ฉบบป ๒๕๔๙ ดงน

“โดยทหวหนาคณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรง

เปนพระประมขซงไดกระท าการยดอ านาจการปกครองแผนดนเปนผลส าเรจเมอวนท ๑๙ กนยายน

พทธศกราช ๒๕๔๙ ไดน าความกราบบงคมทลวา เหตทท าการยดอ านาจและประกาศใหยกเลก

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (พ.ศ. ๒๕๔๐) เสยนน กโดยปรารถนาจะแกไขความเสอม

ศรทธาในการบรหารราชการแผนดน ความไรประสทธภาพในการควบคมการบรหารราชการ

แผนดนและการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ ท าใหเกดการทจรตและประพฤตมชอบนนอยาง

กวางขวางโดยไมอาจหาตวผกระท าความผดมาลงโทษได อนเปนวกฤตการณรายแรงทางการเมอง

การปกครอง และปญหาความขดแยงในมวลหมประชาชนทถกปลกปนใหแบงแยกเปนฝกฝายจน

เสอมความรรกสามคคของชนในชาตอนเปนวกฤตการณรนแรงทางสงคม แมหลายภาคสวนจะได

ใชความพยายามแกไขวกฤตการณดงกลาวแลวแตกไมเปนผล.....”

๕

แตเปนทประจกษกนไดวาการปฏวตของคณะปฏรปการปกครองฯ ประสบความลมเหลว

อยางสนเชง เพราะมไดมการศกษาปญหาและสาเหตของการปฏวตมากอนวาเกดจากเหตใด ไม

วาจะเปนเหตแหงความเสอมของการบรหารประเทศ และเหตแหงการทจรตคอรรปชนของ

นกการเมองทมาจากการเลอกตง และคณะปฏรปการปกครองฯ คงไมไดคดถงแนวทางทจะ

แกปญหาดงกลาวดวย ทง ๆ ทตนเหตของ “ความไรประสทธภาพในการควบคมการบรหารราชการ

แผนดนฯ” ในป ๒๕๔๙ ไมเหมอนกบการปฏวตรฐประหารกอนป ๒๕๓๕ ปจจบนตนเหตแหง

การปฏวตในป ๒๕๔๙ ไดกลบมาเกดขนซ าอกภายใตการบรหารประเทศตามรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ และดเหมอนวาจะทวความรนแรงมากขน คนไทยแตกแยก

กนมากขนและมากยงกวากอนทจะท าการปฏวตเสยอก ทงยงคงเปนปญหาตอเนองมาจนถงปจจบน

นโดยไมไดรบการแกไขหรอท าใหบรรเทาลงได๓ ท งน สวนหนงเนองมาจากรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ยงคงใชระบบสถาบนการเมองทเปน “ระบบเผดจการโดย

พรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก เชนเดยวกนกบรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ ทเปนตนเหตซงท าใหการบรหารประเทศเสอมทรามลง เกด

ความแตกแยกของคนไทย และเตมไปดวยการทจรตคอรรปชนของนกการเมองนายทนของประเทศ

ไทย อนเปนสาเหตของการปฏวตในป ๒๕๔๙ กลาวคอ ตางเปนรฐธรรมนญทบญญตให “พรรค

การเมองนายทน” เปนสถาบนการเมองทมอ านาจสงสดของประเทศ โดยพรรคการเมองหรอกลม

พรรคการเมองทรวมตวกนซงมเสยงขางมากในสภาผแทนราษฎรจะเปนสถาบนทมอ านาจควบคม

ทงรฐบาลและสภาผแทนราษฎร (ดวยเสยงขางมาก) “นายทนเจาของพรรคการเมอง” จะมอ านาจ

ก าหนดตวบคคลทจะเปนนายกรฐมนตร และรฐมนตรมอ านาจก าหนดตวบคคลทจะด ารงต าแหนง

ขาราชการประจ าและต าแหนงอน ๆ รวมทงก าหนดเสยงขางมากในการลงมตในสภาผแทนราษฎร

ก าหนดการเสนอกฎหมายและการออกกฎหมาย๔ เปนตน

“ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก ของ

ประเทศไทยเปนระบบทท าลายประเทศ เพราะเปนระบบทกอใหเกดการทจรตคอรรปชนหมนเวยน

โดยไมจบสน นายทนเจาของพรรคการเมองจะ “ซอเสยง” เขามาผกขาดอ านาจรฐ เปนทงรฐบาล

๓ ด เรองเดยวกน, หนา ๕๘ – ๕๙. ๔ ด เรองเดยวกน, หนา ๕๓.

๖

เปนทงเสยงขางมากในสภาผแทนราษฎร ควบคมขาราชการประจ าและกลไกการบรหารงานของรฐ

เพอแสวงหาก าไรและความร ารวยใหแกตนเองและพรรคพวกจากทรพยากรของชาตและของสวน

รวม ดวยการทจรตคอรรปชนทงทางตรงและทางออม ทจรตทงในการใชอ านาจบรหารและทจรต

ทงในทางนโยบาย (ออกกฎหมายเพอประโยชนสวนตว๕) การทจรตคอรรปชนของนกการเมอง

นายทนมสาเหตมาจากบทบญญตรฐธรรมนญทสราง “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนใน

ระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก ทงน ดวยความเหนแกตวของนกการเมองทมาจากการเลอกตง

ประกอบกบความพกลพการของระบบกฎหมายพนฐานการบรหารประเทศ ซงเปนโอกาสทจะถก

ครอบง าโดยระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนได๖ พรอมกนนนกใชนโยบายประชานยม

อยางปราศจากขอบเขตเพยงเพอใหไดรบคะแนนเสยงนยมทจะเลอกตงตนเองใหกลบเขามาผกขาด

อ านาจรฐและท าการทจรตเพอแสวงหาความร ารวยจากทรพยากรของชาตและของสวนรวมตอไป

และตอไป ภายใตความพกลพการของระบบการจดซอจดจางของประเทศไทยและภายใตการ

ครอบง า “ระบบงานประจ าและขาราชการประจ า” โดยนกการเมองนายทนทผกขาดอ านาจรฐ คน

ไทยจะไมสามารถทราบไดเลยวาการใชจายเงนงบประมาณนบเปนแสน ๆ ลานบาทนนไดรวไหล

เพราะทจรตคอรรปชนไปมากนอยเพยงใด และดเหมอนวานกการเมองนายทนจะพอใจกบการใช

“ระบบการจดซอจดจางโดยมตคณะรฐมนตร” ตามทเปนอยในปจจบน คนไทยจะส านกไดกตอเมอ

หนสาธารณะทวมประเทศ และเมอทรพยากรของชาตรวมทงรฐวสาหกจทเปนการผกขาดและสราง

รายไดใหแกสวนรวมไดถกโอนไปยงนกการเมองนายทนและพรรคพวกไปหมดสนแลว๗

เมอประมาณตนป ๒๕๕๕ นกการเมองบางพรรคกลาวตอสอมวลชนวาตองการแกไข

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ และน ารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๔๐ กลบมาบงคบใช เพราะรฐธรรมนญฉบบป ๒๕๕๐ เปนรฐธรรมนญทมาจาก

การปฏวตรฐประหารซงไมใชวธการทเปนประชาธปไตยและสมควรทจะยกเลก๘ ตอมาประมาณ

กลางเดอนมนาคม ๒๕๕๕ สถาบนพระปกเกลาแถลงขาวเกยวกบผลงานวจยของสถาบนเรอง

๕ เรองเดยวกน, หนา ๙๐. ๖ เรองเดยวกน, หนา ๑๐๓.

เรองเดยวกน, หนา ๙๐ – ๙๑. ๘ เรองเดยวกน, หนา ๔๓.

๗

แนวทางการสรางความปรองดองแหงชาต โดยกลาวอางวาเปนงานวจยทไดมาจากการศกษา

กระบวนการแนวทางการสรางความปรองดองจากประสบการณของตางประเทศ จ านวน ๑๐

ประเทศ และมกระบวนการสมภาษณจากผมสวนไดเสยและผทรงคณวฒในสงคม จ านวน ๔๗

ทาน สถาบนพระปกเกลากลาวอางวาคนพบประเดนรากเหงาของปญหาการขดแยง และมขอเสนอ

ในการสรางกระบวนการการปรองดองแหงชาตหลายประการ รวมท งกรณการออก

“พระราชบญญตนรโทษกรรม” ใหแกผทกระท าความผดในคดตาง ๆ๙ แตเอกสารแถลงขาวไม

ปรากฏวาสถาบนพระปกเกลาไดวเคราะหถงสาเหตของความแตกแยกของคนไทยทแทจรงคออะไร

แลวสถาบนพระปกเกลาใช “เหตผล” ใดในการเสนอวธการเพอสรางความปรองดอง ในการเสนอ

ผลงานวจยสถาบนพระปกเกลาเสนอใหน า “วธการปรองดอง” (ในระยะส น) ทส าคญและควร

พจารณาน ามาใช ๒ ประการ คอ การใหอภยดวยการนรโทษกรรมในคดทเกยวกบการชมนมทาง

การเมอง และการใหเพกถอน “ผลทางกฎหมายทด าเนนการโดย คตส. ท งหมด” เพอกลบมา

ด าเนนการตาม “กระบวนการยตธรรมปกต” กไมปรากฏเชนกนวามการพจารณา “วธการ

ปรองดอง” ของประเทศทมสาเหตของความแตกแยกเหมอนกบประเทศไทยกอน (ถาม) และไมวา

สถาบนพระปกเกลาจะเสนอใหประเทศไทยใช “วธการปรองดอง” ประการใดกตาม สถาบน

พระปกเกลาสมควรทจะอธบายถงผลดและผลเสยทจะตามมา หากมการน าวธการนน ๆ มาใชใน

ประเทศไทย แตสถาบนพระปกเกลามไดอธบายไวเลย๑๐

ในกรณทสถาบนพระปกเกลาเสนอใหอภยดวยการออกพระราชบญญตนรโทษกรรม

สถาบนพระปกเกลาไมไดอธบายความผดเกยวกบการทจรตคอรรปชนน นอยในขายทจะ

ออกกฎหมายนรโทษกรรมหรอไม และมประเทศใดบางทเคยออกกฎหมายนรโทษกรรมใหแกผท

กระท าความผดเกยวกบการทจรตคอรรปชนทรพยสนสวนรวม ถาหากเอกสารวจยของสถาบน

พระปกเกลาจะไดวเคราะหและท าใหคนไทยทวไปเชอไดวา “การทจรตและประพฤตมชอบอยาง

กวางขวาง” ไมใชความจรง ขอเสนอของสถาบนพระปกเกลาทใหออกกฎหมายนรโทษกรรมกจะ

เปนสงทรบฟงไดบนพนฐานของเหตผล และความปรองดองคงจะเกดขนได แตถาสถาบน

พระปกเกลาไมไดวเคราะหในขอน ขอเสนอประการนของสถาบนพระปกเกลากคงยากทจะไดรบ

๙ ด เรองเดยวกน, หนา ๔๔. ๑๐ ด เรองเดยวกน, หนา ๙๘ – ๑๐๐.

๘

การยอมรบจากคนไทยทวไป และยากทความปรองดองจะเกดขน ในเอกสารแถลงขาวเกยวกบ

ผลงานวจยดงกลาวไมไดกลาวไววาในบรรดาประเทศตาง ๆ ทงสบประเทศทสถาบนพระปกเกลา

ไดศกษาประสบการณมานน มประเทศใดบางทออก “กฎหมายนรโทษกรรมใหแกความผดฐาน

ทจรตคอรรปชนทรพยสนสวนรวม” อยางไรกตาม ไมนาจะมประเทศใดในโลกทเคยออกกฎหมาย

นรโทษกรรมใหแกผทกระท าความผดฐานทจรตคอรรปชนทรพยสนของชาตหรอของสวนรวม

เพราะทรพยสนของชาตไมใชทรพยสนของตนเองทตนเองมสทธหรอมกรรมสทธทจะยกใหใคร ๆ

กได๑๑ หลงจากถกวพากษวจารณอยางหนก สถาบนพระปกเกลาจงถอนผลการวจยเรอง แนว

ทางการสรางความปรองดองแหงชาต จากการพจารณาของสภาผแทนราษฎร

เมอประมาณเดอนมกราคม ๒๕๕๖ คณะนตราษฎรเสนอแนวคดนรโทษกรรมนกการเมอง

ในรปแบบของ “รางแกไขรฐธรรมนญวาดวยนรโทษกรรมและการขจดความขดแยง” และยน

ตอรฐบาลโดยแกนน ากลม ๒๙ มกราฯ ขอเสนอของคณะนตศาสตร คอ ใหยกเลกความผดจาก

พระราชก าหนดฉกเฉนฯ พระราชบญญตความมนคงฯ และความผดลหโทษตามประมวลกฎหมาย

อาญา รวมทงความผดทมโทษปรบหรอจ าคกไมเกนสองปตามกฎหมายอน สวนความผดอน ๆ

นอกเหนอจากนน รวมทงความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒ ใหพนความผดได ถา

ผน นกระท าโดย “มมลเหตจงใจทางการเมอง” ทส าคญในขอเสนอของคณะนตราษฎรนน ผ

ทจะวนจฉยวาความผดใด “มมลเหตจงใจทางการเมอง” หรอไม ไมใชศาล แตเปน “คณะกรรมการ

ขจดความขดแยง” จ านวน ๕ คน ทแตงต งโดยประธานรฐสภา ประกอบดวย ผทเสนอชอโดย

คณะรฐมนตร จ านวน ๑ คน สมาชกสภาผแทนราษฎร จ านวน ๒ คน ผพพากษาหรออดตผพพากษา

ทเลอกโดยรฐสภา จ านวน ๑ คน และพนกงานอยการหรออดตพนกงานอยการทเลอกโดยรฐสภา

จ านวน ๑ คน หรออกนยหนงเทากบคณะนตราษฎรเสนอใหน ากระบวนการนรโทษกรรมทงหมด

ออกไปจากศาล เพราะมความเหนวาการนรโทษกรรมเปนการตดสนใจทางการเมอง จงตอง

ใชกระบวนการทางการเมอง หากยงคงใหศาลวนจฉย กเทากบใหศาลเขามาวนจฉยประเดน

ทางการเมองโดยตรง และอาจถกครหาไปในทางใดทางหนงได๑๒ เมอพจารณาแนวคดของ

๑๑ ด เรองเดยวกน, หนา ๑๐๐ – ๑๐๒. ๑๒ พชต ลขตกจสมบรณ, “ราง พ.ร.บ. นรโทษกรรม ใครไดประโยชน?” ประชาไท วนศกรท ๒

สงหาคม ๒๕๕๖.

๙

คณะนตราษฎรแลว เหนไดวาเปนเชนเดยวกนกบทศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ เคยให

แงคดในกรณสถาบนพระปกเกลาเสนอผลงานวจยเรอง แนวทางการสรางความปรองดองแหงชาต

กลาวคอ คณะนตราษฎรมไดวเคราะหถงสาเหตและแสดงความเหนถงผลดและผลเสยของการเสนอ

แนวคดนรโทษกรรมนกการเมองแตอยางใด ทงการก าหนดใหรฐสภามบทบาทส าคญในการสรรหา

“คณะกรรมการขจดความขดแยง ” และ “คณะกรรมการขจดความขดแยง” ประกอบดวย

สมาชกสภาผแทนราษฎรถง ๒ คน นน จะไดรบการยอมรบและเชอถอศรทธาจากคนในชาตได

หรอ ในเมอสมาชกสภาผแทนราษฎรไมมอสระทางความคดทางการเมอง และพรรคการเมองม

อ านาจปลดสมาชกสภาผแทนราษฎรจากสมาชกภาพได

มการเสนอรางพระราชบญญตนรโทษกรรมกนถง ๗ ราง รวม ๗ ฉบบ ไมวาฉบบของรอย

ต ารวจเอก เฉลม อยบ ารง ฉบบของนายณฐวฒ ไชยเกอ ฉบบของคณะกรรมการอสระวาดวยการ

สงเสรมหลกนตธรรมแหงชาต (คอ.นช.) ทมศาสตราจารย ดร. อกฤษ มงคลนาวน เปนประธาน

รวมทงฉบบของกลมญาตผเสยชวตทมนางพะเยาว อคฮาด เปนหวหนากลม เปนตน แตในทสด

พรรคเพอไทยกมมตผลกดนรางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผซงกระท าความผดเนองจากการ

ชมนมทางการเมองและจากการแสดงออกทางการเมองของประชาชน พ .ศ. .. .. หรอราง

พระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชย เหมะ๑๓ เขาสการประชมสภาผแทนราษฎรเพยง

ฉบบเดยว๑๔ โดยมรางพระราชบญญตนรโทษกรรมอก ๖ ฉบบ ทรอประกบ จงมการถกเถยงกนและ

แสดงความคดเหนกนอยางกวางขวางในพรรคเพอไทยและในหมคนเสอแดง

นายอดมเดช รตนเสถยร สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดนนทบร ในฐานะทปรกษา

กรรมการประสานงานพรรครวมรฐบาล (วปรฐบาล) กลาวยอมรบวา “รสกกงวลใจวารางพระราช

๑๓ พระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบนมนายวรชย เหมะ สมาชกสภาผ แทนราษฎรจงหวด

สมทรปราการ นายแพทยเชด ตนตศรนทร สมาชกสภาผ แทนราษฎรบญชรายชอ นา ยสมคด เ ชอคง

สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดอบลราชธาน และสมาชกสภาผแทนราษฎรอกหลายคน รวม ๔๒ คน พรอมดวย

นายคารม พลพรกลาง กบพวก ทนายความกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) เปนผ

เสนอ. ๑๔ เดมมแกนน าของแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) พยายามประกาศใหรฐบาล

ออกเปนพระราชก าหนด แตลมเหลวและใจไมถง เพราะเกรงวาจะขดรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๑๘๔ จงเดนแผนใหมเปนรางพระราชบญญตฉบบน.

๑๐

บญญตฉบบของนายวรชยอาจมปญหาขดรฐธรรมนญ มาตรา ๓๐๑๕ เนองจากในการออกกฎหมาย

นรโทษกรรมฉบบกอน ๆ จะยกความผดใหทงเหตการณ แตรางกฎหมายฉบบนจ ากดอานสงส

เฉพาะบคคลระดบลาง ท าใหถกตงประเดนความไมเสมอภาคและเทาเทยมกนได จงเปนเรองท

กรรมาธการตองไปเขยนนยามใหชด ซงมความเปนไปไดทจะขอใหสมาชกสงค าแปรญตตเขามาท

กรรมาธการภายใน ๗ วน แตกระบวนการพจารณาในชนกรรมาธการตองใชเวลานานกวานน ไมใช

แค ๗ ถง ๑๕ วน แลวจะเสรจ เอาเขาสภาวาระ ๒ ไดเลย หากถามวาขนตอนไหนนาจะเปน

อปสรรคท าใหรางกฎหมายฉบบนตดขดและไปตอไมได คดวาคงเปนขนตอนของสภา เพราะฝาย

คานประกาศแลววาจะคานทกค า หรอกระทงรางกฎหมายผานสภาไปแลว กอาจมผไปรองศาล

รฐธรรมนญใหตความอก”๑๖

พนเอกอภวนท วรยะชย สมาชกสภาผแทนราษฎรบญชรายชอ พรรคเพอไทย เผยไตวา “ม

ความเปนไปไดวาอาจมการ ‘ตด-ตอ’ เนอหารางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบ ‘วรชย’ ในชน

กรรมาธการ โดยใหสอดคลองกบรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบ คอ .นธ. ของ ‘อกฤษ’

เนองจากมหลกการทด คอ มงนรโทษกรรมความผดของบคคลโดยค านงถงเหตการณระหวางวนท

๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๔ มากกวาการขดเสนวาใครเปนแกนน าไมได

อานสงส ใครเปนชาวบานไดอานสงส เพราะถาท าเชนนนอาจมปญหาในทางกฎหมาย”๑๗

นอกจากน ศาสตราจารย ดร. อกฤษ มงคลนาวน ประธานกรรมการอสระวาดวยการ

สงเสรมหลกนตธรรมแหงชาต (คอ.นธ.) ยงไดกลาวเตอนคณะกรรมการยทธศาสตรพรรคเพอไทย

ทมนายสมชาย วงศสวสด เปนประธาน วา “เนอหาสมเสยงตอการขดรฐธรรมนญ มาตรา ๓๐ เรอง

๑๕ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๐ บญญตวา

“บคคลยอมเสมอกนในกฎหมายและไดรบความคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน

ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน

การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตางในเรอง.....ความคดเหน

ทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ จะกระท ามได

.....”.

๑๖ หทยกาญจน ตรสวรรณ, “วบากกรรมนรโทษกรรม ‘วรชย’ ซกปมเสยง – แทรกปมรอน” คอลมน

การเมอง : ทศนะบทความ คม-ชด-ลก วนจนทรท ๕ สงหาคม ๒๕๕๖. ๑๗ เรองเดยวกน.

๑๑

หลกความเสมอภาคหรอไม”๑๘ ซงในประเดนนฝายคานออกมาส าทบความคดนโดยสงนยวาอาจยน

เรองใหศาลรฐธรรมนญตความหลงผานขนตอนรฐสภา เรองนนายจาตรนต ฉายแสง รฐมนตรวา

การกระทรวงศกษาธการ เปนผหยบยกขอหวงใยของศาสตราจารย ดร. อกฤษ มงคลนาวน ขน

หารอในการประชมคณะกรรมการยทธศาสตรพรรคเพอไทย ไดแสดงความคดเหนวา “โดยสวนตว

เหนดวยกบแนวทางของ ‘อกฤษ’ แตถาไปหยบรางของ คอ. นธ. มาท าตงแตตนกอาจเกดปญหา

ตอตานวาท าเพอ ‘พนต ารวจโท ทกษณ’ หรอไม และท าใหการออกกฎหมายนรโทษกรรมเพอชวย

ประชาชนไปตอไมได”๑๙

แตประเดนถกเถยงยงสบสนเมอญาตผเสยชวตกลมของนางพะเยาว อคฮาด ไดออกมา

คดคานรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชย เหมะ โดยกลาวหาวามการสอดแทรก

ยกเวนความผดแกเจาหนาทของรฐทปราบปรามประชาชน จากเหตผลดงกลาว นางพะเยาว อคฮาด

และกลมญาตผเสยชวตจงผลกดนรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของพวกตน ซงมขอความ

ระบวาไมยกเวนความผดแกเจาหนาทของรฐระดบปฏบตการท “กระท าเกนกวาเหต”๒๐

นอกจากน นายสขมพงศ โงนค า กรรมการปฏรปกฎหมาย (ศปก.) และอดตรฐมนตร

ประจ าส านกนายกรฐมนตรยครฐบาลสมคร สนทรเวช กลาววา “ตามขนตอนแลวรางพระราช

บญญตนรโทษกรรมฉบบวรชยจะออกมาไดเรวสดใน ๔ ถง ๕ เดอน แตในกระบวนการตรา

กฎหมายอาจเกดปญหาไดตลอด เชน ในชนวฒสภา หากวฒสภาใหแกไขรางของสภา กตองสงเรอง

กลบมาสภาเพอตงคณะกรรมาธการ (กมธ.) รวม ๒ สภา ซงรฐธรรมนญไมไดก าหนดกรอบเวลาวา

ตองพจารณาใหแลวเสรจภายในกวน กอาจลากกนไปยาว เพราะถาเปน ๒ สภา มนไมมเสยงขาง

มากแลว มนเสยงเทากน วฒสภาอาจดองเรองไว แกลงท าเปนลม ๆ พอยบสภากตกไป..... พ.ร.บ.

ปรองดองอาจประสบชะตากรรมเดยวกนกได หรอถากฎหมาย ๒ สภา เรยบรอย แตม สว. และฝาย

คาน ๑ ใน ๑๐ ของสมาชกรฐสภาเขาชอกน แลวยนค ารองใหศาลรฐธรรมนญตความวารางกฎหมาย

นมเนอหาขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ เวลากทอดยาวออกไปอก ไมไดหมายความวา พอสภา

๑๘ เรองเดยวกน. ๑๙ เรองเดยวกน. ๒๐ พชต ลขตกจสมบรณ, “ราง พ.ร.บ. นรโทษกรรม ใครไดประโยชน?” ประชาไท.

๑๒

พจารณาราง พ.ร.บ. นรโทษกรรมในวนท ๗ สงหาคม แลวผไดรบผลกระทบทอยในคกจะไดรบ

การปลอยตววนนพรงน เรวสดกสนป เพราะยงมขนตอนอกมาก และทกขนตอนมอปสรรคเกดขน

ไดหมด”๒๑ อยางไรกตาม นายสขมพงศ โงนค า ไมคดวารางกฎหมายของนายวรชย เหมะ จะม

ปญหาขดรฐธรรมนญ เพราะหลกใหญของกฎหมายนเปนการกระท าทจ ากดสทธของบคคล ซงตาม

รฐธรรมนญ มาตรา ๒๙๒๒ ก าหนดใหออกเปน พ.ร.บ. แตเพอความชดเจนสามารถแกไขเพมเตมได

ในชนกรรมาธการจะตดเนอหาในวรรคสองของมาตรา ๓ ทไมใหแกนน าไดรบการนรโทษกรรมก

ยงได เพราะกฎหมายฉบบนเขยนหลกการไวกวาง ๆ หรอถาไมตดออกกตองนยามใหชดวาแกนน า

หมายถงใคร

พระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชย เหมะ มเหตผลและหลกการดงตอไปน

“เนองจากสงคมไทยทผานมาอยในสภาวะทสรางความแตกแยกทางความคด มการแบงฝก

แบงฝายใหแกชาตบานเมองจนปจจบน ดวยสบเนองจากสถานการณบานเมองตกอยในความคดท

ไมเคารพในระบบประชาธปไตย๒๓ มการชมนมประทวงรฐบาลจนน าไปสการยดอ านาจการ

ปกครองเมอวนท ๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ เหตการณสรางความขดแยงทางการเมองและทางสงคมท

รนแรงอยางไมเคยปรากฏมากอน ท าใหเกดการใชบงคบกฎหมายทไมเปนธรรม สรางความรสก

สบสนและไมเทาเทยม การเลอกปฏบตเกดขนในทางความคดทางการเมองของประชาชนเปนวง

กวาง จงมการชมนมประทวงทางการเมองของประชาชนจนเกดการกระท าผดตอกฎหมายบานเมอง

อนน าไปสการกลาวหาและมการด าเนนคดแกผ ทเขารวมการชมนมจ านวนมาก ท าใหถกจ ากด

เสรภาพและอสรภาพในระหวางการถกกลาวหาทางอาญา อนเปนผลมาจากภาครฐไดประกาศและ

บงคบใชกฎหมายทเครงครดและขาดความยดหยนจนเกนความจ าเปน สภาพปญหาดงกลาวไดเกด

๒๑ หทยกาญจน ตรสวรรณ, “วบากกรรมนรโทษกรรม ‘วรชย’ ซกปมเสยง – แทรกปมรอน”

คม-ชด-ลก. ๒๒ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๙ วรรคหนง บญญตวา

“การจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลทรฐธรรมนญรบรองไว จะกระท ามได เวนแตโดยอาศยอ านาจ

ตามบทบญญตแหงกฎหมาย เฉพาะเพอการทรฐธรรมนญนก าหนดไวและเทาทจ าเปน และจะกระทบกระเทอน

สาระส าคญแหงสทธและเสรภาพนนมได”. ๒๓ ในความเปนจรงมใชระบบประชาธปไตย แตเปนระบบเผดจการโดยพรรคการเมองนายทนในระบบ

รฐสภา” ประเทศเดยวในโลก.

๑๓

เปนปญหาราวลกไปสสงคมไทยในทกระดบ และน ามาซงความหวนไหวขาดความเชอมนในการ

ด าเนนชวตใหเปนปกตสขของประชาชนทวไป ปรากฏการณดงกลาวสรางความเสยหายอยาง

รายแรงตอประเทศชาตทงทางดานความมนคง การเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมอนดงาม

ของสงคมไทย ทงน เมอไดค านงวาบรรดาการกระท าตาง ๆ ของประชาชนทไดกระท าไปเพอ

แสดงออกซงความผดทางการเมองของประชาชน ซงมมลเหตจงใจทางการเมองทมความสมพนธ

โดยตรงกบความขดแยงในทางการเมองอนเปนการใชสทธเสรภาพขนพนฐานของประชาชนตาม

รฐธรรมนญ จงสมควรใหมการนรโทษกรรมแกประชาชนในกรณดงกลาว เพอเปนการใหโอกาส

แกประชาชนซงเปนพลเมองของประเทศและเปนการรกษาคมครองศกดศรความเปนมนษย ทงเพอ

สงเสรมสทธมนษยชนและสทธพลเมองตามระบบประชาธปไตยโดยใชหลกนตธรรม อนจะเปน

รากฐานทดตอการลดความขดแยงและสรางความปรองดองของคนในชาต โดยตองค านงถงมลเหต

จงใจของการกระท าทประชาชนไดแสดงออกทางการเมองเพอจะท าใหสงคมไทยและประเทศชาต

กลบมาสความสงบสขเรยบรอย มความสมครสมานสามคครวมแรงรวมใจกนพฒนาประเทศใหม

ความมนคงและเขมแขงอยางยงยนตอไป จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน”

เมออานเหตผลและหลกการของพระราชบญญตฉบบนแลว ขอพดส น ๆ วาคงเปนการ

ยากทจะสรางความปรองดองและความสมครสมานสามคคใหกลบคนมา สคนในชาตไดดวย

พระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบน

พระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชย เหมะ มบทบญญตเพยง ๗ มาตรา โดยม

บทบญญตส าคญอยในมาตรา ๓ และมาตรา ๔ ดงตอไปน

มาตรา ๓ ใหบรรดาการกระท าใด ๆ ของบคคลทเกยวเนองกบการชมนมทางการเมองหรอ

การแสดงออกทางการเมอง หรอบคคลซงไมไดเขารวมการชมนมทางการเมอง แตกระท าการนนม

มลเหตเกยวของหรอเกยวเนองกบความขดแยงทางการเมอง โดยการกลาวดวยวาจาหรอโฆษณา

ดวยวธการใด เพอเรยกรองหรอใหมการตอตานรฐ การปองกนตน การตอสขดขนการด าเนน

การของเจาหนาทของรฐ หรอการชมนม การประทวงหรอการแสดงออกดวยวธการใด ๆ อนอาจ

เปนการกระทบตอชวต รางกาย อนามย ทรพยสน หรอสทธอยางใดอยางหนงของบคคลอน ซง

เปนเหตการณสบเนองจากการชมนมทางการเมองหรอการแสดงออกทางการเมอง ตงแตวนท ๑๙

๑๔

กนยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ ไมเปนความผดตอไป และใหผกระท า

การนนพนจากการเปนผกระท าความผดและความรบผดโดยสนเชง

การกระท าตามวรรคหนง ไมรวมถงการกระท าใด ๆ ของบรรดาผซงมอ านาจในการ

ตดสนใจหรอสงการใหมการเคลอนไหวทางการเมองในหวงระยะเวลาดงกลาว

มาตรา ๔ เมอพระราชบญญตนมผลใชบงคบแลว ถาผกระท าการตามมาตรา ๓ วรรคหนง

ยงมไดถกฟองตอศาลหรออยในระหวางการสอบสวน ใหพนกงานสอบสวนผซงมอ านาจสอบสวน

หรอพนกงานอยการระงบการสอบสวนหรอการฟองรอง หากถกฟองตอศาลแลว ใหพนกงาน

อยการหรอองคกรทเกยวของระงบการฟองหรอใหถอนฟอง ถาผนนอยในระหวางการพจารณาคด

ไมวาจ าเลยรองขอหรอศาลเหนเอง ใหศาลพพากษายกฟองหรอมค าสงจ าหนายคด ในกรณทไดมค า

พพากษาถงทสดใหลงโทษบคคลใดกอนวนทพระราชบญญตนมผลใชบงคบ ใหถอวาบคคลนนไม

เคยตองค าพพากษาวาไดกระท าความผด ถาผนนอยระหวางการรบโทษ ใหการลงโทษนนสนสดลง

และปลอยตวผนน

เมอวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๖สภาผแทนราษฎรพจารณารางพระราชบญญตนรโทษกรรม

แกผซงกระท าความผดเนองจากการชมนมทางการเมองและจากแสดงออกทางการเมองของ

ประชาชน พ.ศ. .... หรอรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบนายวรชย เหมะ โดยนายวรชย เหมะ

น าเสนอหลกการและเหตผลดงกลาวขางตนวาเปนการนรโทษกรรมแกผกระท าความผดเนองจาก

การชมนมทางการเมองและการแสดงออกทางการเมองตงแตวนท ๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐

พฤษภาคม ๒๕๕๔ เปนการนรโทษกรรมเฉพาะประชาชนทถกด าเนนคดและถกออกหมายจบ

โดยไมรวมถงผมอ านาจตดสนใจหรอสงการใหมการเคลอนไหวทางการเมอง ในขณะทสมาชก

สภาผแทนราษฎรฝายคานไมเหนดวยและเสนอใหเลอนการพจารณารางกฎหมายฉบบนออกไป

เพราะขณะนบรรยากาศบานเมองมความขดแยง โดยนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรค

ประชาธปตย ผน าฝายคาน กลาววา หากรฐบาลยงเรงพจารณาจะน าไปสความรนแรง อกทงยงม

เสยงสะทอนจากตางประเทศระดบองคการสหประชาชาตทระบวาเหตการณทผานมามการละเมด

สทธมนษยชนและรฐบาลไมควรทจะเพกเฉย สวนสมาชกสภาผแทนราษฎรฝายรฐบาลอภปราย

สนบสนนวาจะเปนการหาทางออกเพอลดความขดแยง พรอมทงยนยนวาเคยมการน าเสนอราง

กฎหมายในลกษณะนในอดตทเกดเหตการณรนแรง ท าใหเกดความปรองดองในชาตได โดย

๑๕

ภาพรวมการอภปรายไมราบรน เมอมการอภปรายกนจนถงเวลา ๒๒.๔๐ นาฬกา ประธานการ

ประชมจงสงพกการประชมและใหเลอนไปพจารณาตอในวนรงขน คอ วนท ๘ สงหาคม ๒๕๕๖

เวลา ๑๐ นาฬกา และในทสดทประชมสภาผแทนราษฎรไดลงมตรบหลกการรางพระราชบญญต

นรโทษกรรมฉบบนดวยคะแนนเสยง ๓๐๐ เสยง ตอ ๑๒๔ เสยง งดออกเสยง ๑๔ เสยง และ

ไมลงคะแนนเสยง ๒ เสยง นอกจากน ทประชมยงไดแตงตงคณะกรรมาธการวสามญพจารณา

รางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผซงกระท าความผดเนองจากการชมนมทางการเมองและ

การแสดงออกทางการเมองของประชาชน พ .ศ. .. . . จ านวน ๓๕ คน ตามสดสวนจ านวน

สมาชกสภาผแทนราษฎรของแตละพรรค เพอพจารณาเนอหาของรางกฎหมาย เพอลงมตในวาระ ๒

และวรรค ๓ ตอไป

กอนการประชมคณะกรรมาธการวสามญฯ นดแรกเมอวนท ๑๕ สงหาคม ๒๕๕๖

นายนพฏฐ อนทรสมบต สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดพทลง พรรคประชาธปตย หนง

ในคณะกรรมการวสามญฯ เสนอวา “การจ าแนกความผดวาประเภทไหนบางทจะไดรบการ

นรโทษกรรมกจะเปนวธการหนงทท าใหรางกฎหมายนรโทษกรรมมความชดเจนขน ‘ความผดทาง

การเมอง’ ทจะไดรบการนรโทษกรรมนน นายนพฏฐ อนทรสมบต นยามความหมายไววา คอ การ

กระท าความผดตอหนวยงานหรอองคกรของรฐ หรอแมกระทงตอเอกชน เพอใหรฐบาลกระท าการ

อยางใดอยางหนงหรอกอใหเกดการเปลยนแปลงการปกครอง แตตองไมกระท าความผดตอชวต

รางกาย ทรพยสน เชน การยดท าเนยบรฐบาล รฐสภา หรอสนามบนเพอกดดนรฐบาล ไดรบการ

นรโทษกรรม แตถาเปนการไปเผาสถานทราชการ เชน ศาลากลางจงหวด ไมไดรบการนรโทษ

กรรม เนองจากถาหากนรโทษกรรมใหกจะไมมหลกประกนวาจะไมเกดความรนแรงในลกษณะน

ขนอกในอนาคต เพราะจะเปน ‘ตวอยาง’ ใหมการกระท าตาม” นอกจากน นายนพฏฐ อนทรสมบต

ยงไดเสนอดวยวา “การเขยนระบอตราโทษของคดทไดรบการนรโทษกรรมกเปนอกวธหนงทท าให

รางพระราชบญญตนรโทษกรรมมความชดเจนขน โดยเขยนเปนบญชแนบทายราง เพราะการทจะ

ไปเขยนในรางท าไดยาก และรางพระราชบญญตนรโทษกรรมในอดตทผานมาทง ๒๔ ฉบบ นน

เชน นรโทษกรรมเหตการณ ๑๔ ตลาคม ๒๕๑๖ หรอ ๖ ตลาคม ๒๕๑๙ จะเขยนในลกษณะทวาการ

ชมนมของนสตนกศกษา ระหวางวนทเทาใดถงวนทเทาใดไดรบการนรโทษกรรม ไมมตวผกระท า

ความผดทชดเจน แมวาจะมการกระท าความผดตอชวต รางกาย ทรพยสน กนรโทษกรรมให

๑๖

ได เพาะเปนความขดแยงระหวางประชาชนกบรฐบาลหรอทหาร เปนการตอตานอ านาจรฐ แต

เหตการณความไมสงบทเกดขนในระยะหลงเปนเรองของความขดแยงระหวางประชาชนกนเอง

รางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชยจงไมสามารถเขยนเหมอนในอดตได”๒๔ สวน

นายแกวสรร อตโพธ กรรมาธการโควตาพรรคประชาธปตย มความเหนวา “การเขยนรางกฎหมาย

นรโทษกรรมจะตองเรมทหลกคดในการออกกฎหมายกอน ตองมาด วาการด าเนนคดแกความผด

ประเภทไหน ไมมประโยชน อะไรเปนความผดทางการเมอง อะไรเปนเรองทเกนเลย ไมใชคดใน

แงนรโทษกรรมใหบคคลหรอใคร ในอดตทผานมาการออกกฎหมายนรโทษกรรมจะเปนเรอ ง

เกยวกบเหตการณทเกดขน เปนการนรโทษกรรมใหแกเหตการณทมการจลาจลเกดขน เชน

เหตการณ ๑๔ ตลาคม ๒๕๑๖ หรอพฤษภาทมฬ ๒๕๓๕ แตหาคนกระท าความผดไมได กฎหมาย

นรโทษกรรมในอดตจงไมไดเขยนในลกษณะวาใครไดรบการนรโทษกรรมและยกเวนไมใหใคร

ไดรบนรโทษกรรมอยางรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายวรชย ดงนน การเขยนราง

พระราชบญญตนรโทษกรรมจงตองดทความผดนน ๆ เปนความผดประเภทใดทจะนรโทษกรรมให

ได ไมไดดทตวบคคล ตองเขยนใหชดลงไปในตวราง หรอเขยนเปนบญชแนบทายกได อยางเ ชน

‘การกระท าความผดทางการเมอง’ ทนรโทษกรรมใหได คอ การกระท าความผดตอองคกรของรฐ

ไปยดท าเนยบรฐบาล ไปยดสภา เปนความผดจากการตอสทางการเมอง เปนเรองระหวางรฐกบ

ผชมนม เปนเรองของสงคม แตไมใชเปนเรองทเกยวกบความสงบเรยบรอยของบานเมอง เชน การ

ไปฆาคนหรอเผาท าลายทรพยสนของผ อน อยางนนรโทษกรรมไมได”๒๕ แตนายวรชย เหมะ

สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดสมทรปราการ พรรคเพอไทย ผเสนอรางพระราชบญญตนรโทษ

กรรมฉบบน ยงยนยนหลกการตามรางทเสนอ คอ นรโทษกรรมใหแกผชมนม แตไมนรโทษกรรม

ใหแกแกนน า แตถามการเสนอวาใหเขยนก าหนดประเภทคดวาคดอะไรบางทไดรบนรโทษกรรม

หรอก าหนดอตราโทษของคดทจะไดรบการนรโทษกรรมเพอจะไดมความชดเจนมากขน กพรอมท

จะรบฟง สวนทกลาววารางเขยนไมชดในประเดนทยกเวนไมใหคนระดบแกนน าไดรบการนรโทษ

กรรม เพราะไมทราบวาแกนน าหมายถงใครบางนน นายวรชย เหมะ เสนอวา “ใหเขยนลงไปในราง

๒๔ โอภาส บญลอม, “ ‘ศก’ ตอไป ! ในการตรากฎหมาย ‘นรโทษกรรม’ ” คอลมน การเมอง : ทศนะ

บทความ คม-ชด-ลก วนองคารท ๑๓ สงหาคม ๒๕๕๖. ๒๕ เรองเดยวกน.

๑๗

ใหชดในชนกรรมาธการเลยวาไมนรโทษกรรมใหจ าเลย ๒๔ คน ในคดกอการราย ซงรวมถงพน

ต ารวจโท ทกษณ ชนวตร อดตนายกรฐมนตร แกนน าพนธมตร ๕ คน ในคดกอการรายทกลม

พนธมตรยดสนามบน และคดทนายอภสทธ เวชชาชวะ และนายสเทพ เทอกสบรรณ ถกกรม

สอบสวนพเศษ (DSI) ด าเนนคดฐานกอใหเกดการฆาผ อนโดยเจตนาเลงเหนผล” นายวรชย เหมะ

ยนยนวารางทเขาเสนอไมเกยวกบผกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒ แหงประมวลกฎหมายอาญา๒๖

คดผกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒ เปนคดอาญาปกต ไมใชคดการเมอง แตถามการหยบยก

ประเดนนขนมาในชนกรรมาธการวาเพอความชดเจน เขยนใหชดไปเลยวายกเวนไมนรโทษกรรม

ให นอกจากน ขอหวนเกรงอกอยางหนงตอรางพระราชบญญตฉบบน คอ ในชนกรรมาธการจะม

การน าหลกการตามรางพระราชบญญตปรองดองแหงชาตทนรโทษกรรมทกคน ทกกลม ทกส ซง

รวมไปถงพนต ารวจโท ทกษณ ชนวตร อดตนายกรฐมนตร และผกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒

มาปนกนจนกลายเปนรางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบ “สดซอย” ในเรองนนายวรชย เหมะ

เหนวา “หลกการของรางมการแบงวานรโทษกรรมใหใครบางและไมใหใครบาง แตรางพระราช

บญญตปรองดองนรโทษกรรมใหแกทกคน จงไมเหมอนกนเสยทเดยว รางพระราชบญญต

นรโทษกรรมยงยนตามหลกการเดมวานรโทษกรรมใหแกผ ชมนม ไมนรโทษกรรมใหแกแกนน า

และผกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒”๒๗ แตในทกประเดนนายวรชย เหมะ เปดชองไววา “ขนอย

กบเสยงขางมากในกรรมาธการวาจะเหนอยางไร” ซงแนนอนวาฝายรฐบาลเปนฝายเสยงขางมากใน

คณะกรรมาธการดวย สวนนายสามารถ แกวมชย สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดเชยงราย พรรค

เพอไทย วาทประธานคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตนรโทษกรรมฯ แสดง

ความเหนวา “หากจะใชวธเขยนก าหนดประเภทคดทไดรบนรโทษกรรมหรอก าหนดอตราโทษของ

คดทไดรบการนรโทษกรรม อาจไมครอบคลมถงคดทตองการนรโทษกรรมทงหมด จงเหนวาอาจ

ใชรางพระราชบญญตนรโทษกรรมในอดตมาเปนตนแบบในการเขยนกได โดยรางพระราชบญญต

นรโทษกรรมฉบบของนายวรชย เหมะ นรโทษกรรมใหแกเหตการณทางการเมองในชวงระหวาง

๒๖ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒ บญญตวา “ผใดหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาต

มาดรายพระมหากษตรย พระราชน รชทายาท หรอผส าเรจราชการแทนพระองค ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามป

ถงสบหาป”. ๒๗ โอภาส บญลอม, “ ‘ศก’ ตอไป ! ในการตรากฎหมาย ‘นรโทษกรรม’ ” คม-ชด-ลก.

๑๘

วนท ๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ จนถงวนท ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๔” แตค าถามทวาท าไมไมนรโทษ

กรรมใหแกเหตการณทางการเมองทเกดขนกอนวนท ๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ และหลงวนท ๑๐

พฤษภาคม ๒๕๕๔ นน นายสามารถ แกวมชย กลาววา “ในชนกรรมาธการอาจขยายระยะเวลาของ

ชวงเหตการณทางการเมองทไดรบการนรโทษกรรมมากกวารางเดมกได และความไมชดเจนวา

‘ระดบแกนน า’ ทไมไดรบการนรโทษกรรมหมายถงใครบางนน กอาจน าประมวลกฎหมายอาญามา

ปรบใชกได คอ คนทเปนตวการ ผใช จางวาน ยยงสงเสรม จะไมไดรบนรโทษกรรม สวนผกระท า

ความผดตามมาตรา ๑๑๒ เพอความชดเจนอาจเขยนลงไปในรางวาไมนรโทษกรรมใหแกคดหมน

พระบรมเดชานภาพตามประมวลกฎหมายอาญากได” และในกรณความกงวลวาจะมการน า

หลกการรางพระราชบญญตปรองดองแหงชาตทนรโทษกรรมใหแกทกคนและทกฝาย รวมถง

พนต ารวจโท ทกษณ ชนวตร และผกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒ มารวมดวยนน นายสามารถ

แกวมชย ย าวา “หลกการปรองดองกบหลกการนรโทษกรรมไมเหมอนกน และในชนกรรมาธการ

แปรญตตตองไมท าเกนหลกการตามรางเดมทผานวาระแรกมาแลว จงไมสามารถแปรญตตนรโทษ

กรรมใหแกทกคน ทกฝาย หรอระดบผ สงการได”๒๘

นายพชต ลขตกจสมบรณ หนงในคณะนตราษฎร แสดงความเหนไววา “ความจรงแลวราง

พระราชบญญตฉบบของนายวรชย เหมะ กลาวครอบคลมเฉพาะผ ท ‘เกยวเนองกบการชมนมทาง

การเมอง การแสดงออกทางการเมอง’ รวมทงผ ทไมไดชมนม ‘แตเกยวเนองกบความขดแยงทาง

การเมอง โดยการกลาวดวยวาจาหรอโฆษณา... ใหมการตอตานรฐ การปองกนตน การตอสขดขน

การด าเนนการของเจาหนาทรฐ...’ ซงกคอไมครอบคลมถงบคคลอนใดอก รวมทงเจาหนาทของรฐ

ทงระดบสงการและระดบปฏบตการ ผ ทกลาวหาวาฉบบของนายวรชย เหมะ ยกเวนความผดให

เจาหนาทของรฐ จงเปนการเขาใจผด แมแตนายวรชย เหมะ กยงเขาใจผดในรางพระราชบญญต

ของตวเอง การทรางพระราชบญญตนรโทษกรรมยงไมกลาวถงเจาหนาทของรฐทเกยวของในทาง

ใดทางหนงนนเปนการถกตอง ซงกหมายความวายงไมมการยกเวนความผดของเจาหนาทของรฐ

ใด ๆ ในพระราชบญญตฉบบน ความเหนทตรงกนจากทกฝาย ณ เวลานกคอ ใหเรงนรโทษกรรม

นกโทษการเมองเฉพาะทเปนมวลชนรวมเคลอนไหวทงฝายเสอเหลองและฝายเสอแดง ครอบคลม

การชมนมทางการเมองทงหมดตงแตรฐประหาร พ.ศ. ๒๕๔๙ โดยไมรวมแกนน าของทงสองฝาย

๒๘ เรองเดยวกน.

๑๙

ไมรวมนกการเมอง แตถงกระนนกยงมประเดนถกเถยงกนอกถงขอบเขตการนรโทษกรรมวาจะให

ครอบคลมเพยงใด ทงในแงคดทเกยวของ บคคล และลกษณะความเสยหายตอคกรณหรอตอบคคล

ทสาม ส าหรบมวลชนทมารวมชมนมทางการเมองและตองคดความผดภายใตพระราชก าหนด

ฉกเฉนและพระราชบญญตความมนคงฯ นน รางพระราชบญญตนรโทษกรรมทกฉบบเหนตรงกน

วาใหผ ตองคดพนจากความผดและความรบผดโดยสนเชง ปญหาทยงถกเถยงกนอย คอ แลว

ความผดตามกฎหมายอน เชน กฎหมายอาญา จะยกเวนความผดดวยหรอไม ในประเดนนราง

พระราชบญญตฉบบตาง ๆ ของพรรคเพอไทยกใหผ ตองคดพนจากความผดโดยสนเชงเชนกน

ยกเวนพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบของนายณฐวฒ ใสเกอ ทไมครอบคลมถงคดกอการราย

และคดความผดตอชวต ประเดนถกเถยงตอมา คอ ผ ตองคดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา

๑๑๒ จะอยภายใตพระราชบญญตนรโทษกรรมดวยหรอไม เพยงใด เนองจากรางพระราชบญญต

นรโทษกรรมทงหมดระบครอบคลมใหยกเวนเฉพาะความผดอนเนองมาจาก ‘การแสดงออกทาง

การเมอง’ ตงแตรฐประหาร พ.ศ. ๒๕๔๙ เปนตนมา ฉะนน คดตามมาตรา ๑๑๒ จะไดรบการยกเลก

ความผดดวยหรอไม จงขนอยกบการพสจนในศาลวา ‘การกระท าตามขอกลาวหา’ ของผ ตองคด

ตามมาตรา ๑๑๒ แตละคนนนเขาขายเปน ‘การแสดงออกทางการเมอง’ หรอไม คดตามมาตรา

๑๑๒ แตละคดจะตองพสจนวาเปน ‘คดการเมอง’ กอน จงจะไดรบการยกเวนความผด ผ ตองคด

ทไมสามารถพสจนไดวาตนมเหตจงใจทางการเมองจากรฐประหาร พ.ศ. ๒๕๔๙ จะไมไดรบ

การยกเวนความผด ดงนน ผ ทอางวาผ ตองคดตามมาตรา ๑๑๒ จะไดรบประโยชนจากราง

พระราชบญญตนรโทษกรรมดวยนน จงเปนการเขาใจผด สวนเจาหนาทของรฐทงระดบสงการ

และระดบปฏบตการนน ไดรบการคมครองจากพระราชก าหนดฉกเฉนและพระราชบญญตความ

มนคงฯ ทมผลในขณะเกดเหตอยแลว การจะเอาผดคนเหลานนในกรณ ‘กระท าเกนกวาเหต’ จงเปน

เรองซบซอนทางกฎหมายและความยากล าบากทางการเมองทฝายประชาธปไตยจะตองตอสตอไป

อยางถงทสด เพอใหไดรบความเปนธรรมและมใหเปนเยยงอยางใหเกดการปราบปรามเขนฆา

ประชาชนซ าซากโดยอางกฎหมายใด ๆ อกตอไป”๒๙

๒๙ พชต ลขตกจสมบรณ, “ราง พ.ร.บ. นรโทษกรรม ใครไดประโยชน?” ประชาไท.

๒๐

แตในอกดานหนงพระราชบญญตนรโทษกรรมถกคดคานจากบคคลอกหลายกลม

อยางกวางขวางถงขนาดมการชมนมคดคานการผานรางกฎหมายฉบบน ดวยเหตผลวาราง

พระราชบญญตนรโทษกรรมเปนการเปดโอกาสใหมการนรโทษกรรมแกแกนน าทปราศรย

สนบสนนใหผเขารวมการชมนมกอเหตความรนแรงในชวงป ๒๕๕๒ ถงป ๒๕๕๓ ไดแก การท า

รายและประทษรายตอทหาร ต ารวจ และเจาหนาทของรฐทปฏบตหนาทในการรกษาความสงบ

ในชวงระยะเวลาดงกลาว๓๐ ตลอดจนประชาชนผบรสทธทไมไดเขารวมการชมนม แตถกลกลวง

การเผาสถานทราชการและของรฐวสาหกจ เชน ศาลากลางจงหวด ตกการไฟฟานครหลวง หรอการ

เผาตกของเอกชน ไมวาจะเปนตกเซนทรลเวรลด ศนยการคาสยามสแควร ธนาคารพาณชย อาคาร

รานคาในบรเวณอนสาวรยชยสมรภม หรอการยงปนใหญเขาไปในวดพระแกว การกระท าเหลาน

เปนความผดทางอาญาทไดมการสงฟองศาล หรอบางกรณกไดมการตดสนคดไปแลว การกระท า

ความผดอาญาเหลานไมสมควรไดรบการนรโทษกรรม แตตองใหมการด าเนนคดไปตาม

กระบวนการยตธรรม และยงไปกวานนแมในกรณทไดมค าพพากษาไปแลวกใหถอวาไมมความผด

อนสะทอนใหเหนวาไดมการละเมดกฎหมายโดยใชเสยงสวนใหญในสภา ท าใหหลกนตรฐ (Legal

state) หรอหลกนตธรรม (The Rule of Law) ของประเทศถกท าลายลง นอกจากน มค าถามกนอยาง

กวางขวางวาผทจะไดรบประโยชนจากรางกฎหมายฉบบนมากทสดเปนกลมหวหนาหรอแกนน า

ของกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) ซงรวมไปถงพนต ารวจโท

ทกษณ ชนวตร ทเปนผตองหาและคดอยในระหวางการด าเนนการทางกระบวนการยตธรรม

หรอไม ในขณะทผเขารวมชมนมสวนใหญไดรบการปลดปลอยหรอการประกนตวไปแลว ดงนน

รางกฎหมายฉบบนจงถกวพากษวจารณอยางหนกวาเปนการเออประโยชนแกบคคลเฉพาะ

กลม ในขณะทกลมพนธมตรและพรรคฝายคานไมตองการไดรบประโยชนจากพระราชบญญต

นรโทษกรรม แตยนดทจะไปตอสในชนศาล และหลกการในการนรโทษกรรม คอ ตองมการ

ยอมรบหรอรบรการกระท าความผดหรอไดรบโทษจากการกระท าความผดไปแลว การนรโทษ

๓๐ แตเนอหาในมาตรา ๓ และมาตรา ๔ แหงรางพระราชบญญตนรโทษกรรมแกผซงกระท าความผด

เนองจากการชมนมทางการเมองและการแสดงออกทางการเมองของประชาชน พ.ศ. .... ท าใหมการตความวาไมม

การระบการนรโทษกรรมใหแกทหารระดบปฏบตการไวในรางกฎหมายฉบบดงกลาว แตตองการใหการพจารณา

ความผดของทหารระดบปฏบตการเขาสชนกรรมาธการ.

๒๑

กรรมจงเปนการใหอภยตอการกระท าความผดทเกดขน ซงหมายถง ตองมการคนหาความจรง

สบสวนสอบสวนการกระท าทเ กดขนกอน ในเรองนรฐบาลไดแตงต งคณะกรรมการอสระ

ตรวจสอบและคนหาความจรงเพอการปรองดองแหงชาต (คอป.) ทมศาสตราจารย ดร. คณต

ณ นคร เปนประธาน ขนมาเพอศกษาถงแนวทางการสรางความปรองดอง และไดมขอเสนอในการ

สรางความปรองดองแหงชาตทจะตองมการท าประชาพจารณและรบฟงความคดเหนจากผมสวน

เกยวของทกฝายอยแลว ดงนน การใชเสยงขางมากออกกฎหมายจงรงแตจะสรางความแตกแยกของ

บคคลในสงคมทอาจจะน าไปสเหตการณความรนแรงอกครงหนง รฐบาลเองจะตองรบผดชอบกบ

สงทจะเกดตดตามมาอยางทไมสามารถปฏเสธความรบผดชอบได๓๑ ทงบคคลหลายกลมดงกลาวยง

มความเหนวาหากรางพระราชบญญตนรโทษกรรมซงเสนอโดยนายวรชย เหมะ สามารถผาน

ออกมาเปนกฎหมายทใชบงคบไดในวนใด กอาจท าใหบคคลทถกด าเนนคดอาญาซงรวมถงคดตาม

มาตรา ๑๑๒ แหงประมวลกฎหมายอาญา ทเกดในชวงวนท ๑๙ กนยายน ๒๕๔๙ ถงวนท ๑๐

พฤษภาคม ๒๕๕๔ พนความผดทนท เพราะในรางกฎหมายฉบบนไดบญญตใหการกระท าของ

บคคล ๒ ประเภท ไมเปนความผดอกตอไป อนไดแก การกระท าใด ๆ ของบคคลทเกยวเนองกบ

การชมนมทางการเมองหรอการแสดงออกทางการเมอง ซงนาจะครอบคลมถงการกระท าทเขาขาย

กระท าความผดในคดอาญา และบคคลซงไมไดเขารวมการชมนมทางการเมอง แตการกระท านนม

มลเหตเกยวของหรอเกยวเนองกบความขดแยงทางการเมองโดยการกลาวดวยวาจาหรอโฆษณา ซง

นาจะครอบคลมถง “การกระท าทเขาขายการกระท าความผดตามมาตรา ๑๑๒” หากเปนเชนนน

หมายความวามอยางนอย ๗ คดใหญทจ าเลยจะไดรบการนรโทษกรรมดงตอไปน

๑. คดนางสาวดารณ ชาญเชงศลปกล หรอ “ดา ตอรปโด” แนวรวมประชาธปไตยตอตาน-

เผดจการแหงชาต (นปช.) หมนสถาบนเบองสง

๒. คดนายสมยศ พฤกษาเกษมสข แกนน ากลม ๒๔ มถนาประชาธปไตย และบรรณาธการ

บรหารนตยสารวอยช ออฟ ทกษณ หมนสถาบนเบองสง

๓. คดนายสรชย ดานวฒนานสรณ แกนน ากลมแดงสยาม หมนสถาบนเบองสง

๔. คดเผาศาลากลางจงหวดอดรธาน

๓๑ อาภรณ ชวะเกรยงไกร, “ราง พ.ร.บ. นรโทษกรรม...ความปรองดองหรอความแตกแยก” คอลมน

การเมอง : ทศนะวจารณ กรงเทพธรกจ วนท ๑ สงหาคม ๒๕๕๖.

๒๒

๕. คดเผาศาลากลางจงหวดอบลราชธาน

๖. คดเผาศาลากลางจงหวดขอนแกนและสถานโทรทศน NBT ขอนแกน

๗. คดเผาศาลากลางจงหวดมกดาหาร๓๒

เมออานจากขาวหนงสอพมพเหลานแลว มองไมเหนหนทางทจะปรองดองความแตกแยก

ของคนในชาตไดเลย รางพระราชบญญตนรโทษกรรมฉบบนมองจากพฤตการณทเหนไดจาก

ภายนอกกจะรสกไดวาเพยงเพอจะเอาใจคนเสอแดงไวรบใชประโยชนตอไปเทานน แตเจตนารมณ

ลก ๆ คอ การกระท าเพอสรางความสนสะเทอนแกกระบวนการยตธรรม โดยเฉพาะการกาวลวงเขา

ไปในอ านาจศาลในภาพรวม ดวยการใชเสยงขางมากในสภาเปนเครองมอ อนเปนการแทรกแซง

หรอกาวกายความเปนอสระของอ านาจตลาการวธการหนง แมจะไมถงขนาดสบขาหลอก เพราะ

พอจะมองออกและทราบกนอยแลว แตกท าใหประเทศไทยเขาสชวงเวลาแหงความรอนแรงอกครง

หนง ในชวงเวลาทผานมาดเหมอนวาความขดแยงไมนาจะมอะไรมากทน าไปสความรนแรงได

ความไมพอใจของผคนจ านวนหนงทประกาศวาจะเขามารวมชมนมยอมสะทอนใหเหนวายงมคน

ในสงคมอกจ านวนมากทไมพอใจรฐบาล และอาจจะทวความรนแรงหนกขนจนถงขนสนคลอน

รฐบาลได ดงนน กอนทจะมการชมนมของกลมกองทพประชาชนโคนระบอบทกษณในวนท ๔

สงหาคม ๒๕๕๖ และกอนทพรรคประชาธปตยจะน ามวลชนเดนเขาสรฐสภาในวนท ๗ สงหาคม

๒๕๕๖ เมอวนท ๒ สงหาคม ๒๕๕๖ นายกรฐมนตรจงประกาศเชญทกกลมทกขวเขามารวมกน

เพอปฏรปการเมอง ตอมาเมอวนท ๒๐ สงหาคม ๒๕๕๖ มการประชมรวมกนของรฐสภาเปนพเศษ

เพอพจารณารางแกไขรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช .... แกไขเพมเตมเกยวกบทมา

ของสมาชกวฒสภา (สว.) ในวาระ ๒ โดยมสาระส าคญ คอ ใหสมาชกวฒสภามาจากการเลอกตง

ทงหมด ๒๐๐ คน มวาระการด ารงต าแหนง ๖ ป และด ารงวาระตอเนองได ไมหามสงกดพรรค

การเมองในเวลา ๕ ป และไมหามเปนเครอญาตสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอผด ารงต าแหนงทาง

การเมอง ทงน เพอจะตดสมาชกวฒสภาทมาจากการสรรหาโดยจะใหไดมาจากการเลอกตงอยาง

เดยว ซงจะมผลท าใหนายทนเจาของพรรคการเมองมอ านาจครองง าสมาชกวฒสภาไดเชนเดยวกน

กบสมาชกสภาผแทนราษฎรทสงกดพรรคของตนในอนาคต โดยมเปาหมายหลกในยางกาวตอไป

๓๒ โอภาส บญลอม, “เปดปม ราง พ.ร.บ. นรโทษกรรมฉบบ ‘วรชย เหมะ’ – ๗ คดใหญ พนผด” ส านก

ขาวเนชน วนองคารท ๒๓ เมษายน ๒๕๕๖.

๒๓

เพอการครอบง าและแทรกแซงความเปนอสระของผพพากษารวมทงองคกรอสระตามรฐธรรมนญ

เปนส าคญ

เมอวนท ๒๕ สงหาคม ๒๕๕๖ มการจดการประชมหารอแลกเปลยนและใหขอคดเหน

เกยวกบขอเสนอส าหรบทางออกของประเทศไทยนดแรก โดยใชชอวา “เดนหนาปฏรปประเทศ

ไทย พฒนาประชาธปไตยและประเทศรวมกน” ทตกสนตไมตร ท าเนยบรฐบาล โดยมบคคลจาก

สาขาอาชพและกลมการเมองตาง ๆ เขารวม จ านวน ๗๐ คน ซงมอดตนายกรฐมนตร เชน พลเอก

ชวลต ยงใจยทธ นายบรรหาร ศลปอาชา นายสมชาย วงศสวสด อดตประธานรฐสภา ประธาน

รฐสภา หวหนาพรรคการเมอง ตวแทนเครอขายและกลมการเมอง เชน ประธานกลมแนวรวม-

ประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) ภาคธรกจเอกชน เชน ประธานสภาอตสาหกรรม-

แหงประเทศไทย ตวแทนสอมวลชน และนกวชาการ โดยไมมตวแทนจากพรรคประชาธปตย กลม

พนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย (พธม.) และกลม ๔๐ สว. เขารวม

กรอบการท างานในการวางเปาหมายการปฏรปการเมองและทางออกของประเทศในมต

รวม ๗ ประการ มดงตอไปน

๑. การท าใหระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมขมความมนคง

แขงแรง

๒. ตองมความเทาเทยมเสมอภาค ลดความเหลอมล าในสงคมตามสทธทแตละกลมควร

ไดรบ

๓. มกลไกการท างานทโปรงใสและตรวจสอบไดตามหลกธรรมาภบาลทด

๔. สรางกระบวนการใหเกดความยตธรรม ความเสมอภาคเทาเทยมกนในสทธขนพนฐานท

แตละกลมในสงคมควรไดรบตามหลกนตรฐและนตธรรม

๕. มประชาธปไตยทผานการมสวนรวมจากทกภาคสวน ยดเสยงสวนใหญ รบฟงเสยงสวน

นอย

๖. สรางความไวเนอเชอใจและบรรยากาศทดของการไววางใจกน

๗. ยดผลประโยชนสวนรวมบนความถกตอง

นอกจากน ยงใหก าหนดแผนโรดแมบปฏรปประเทศ ท งการปฏรปการเมองโดยให

ครอบคลมการเมองการปกครอง การบรหารสวนทองถน ฝายนตบญญต และฝายตลาการ ควบคกบ

๒๔

การปฏรปเศรษฐกจทจะตองด าเนนการตงแตโครงสรางเศรษฐกจ การพฒนาขดความสามารถใน

การแขงขน การรองรบประชาคมอาเซยน และการสรางความเชอมนแกนกลงทน การปฏรปสงคม

สรางจรยธรรม วฒนธรรม รวมถงดานสงแวดลอม และศาสนา โดยแตละดานจะตองก าหนดแนว

ทางการแกปญหาทงระยะส นและระยะยาว ทงใหยดแนวทางการปฏบตโดยใหรวบรวมผลงาน

การศกษาจากทกหนวยงานทมการเสนอมา เพอใหเกดการตกผนก หวขอใดไมมความขดแยง ทก

ฝายเหนตรงกน ใหด าเนนการไดทนท โดยเฉพาะการแกไขปญหาสงคม สวนประเดนทยงคงเปน

ปญหา ไมไดขอสรป มอบใหหนวยงานทเกยวของไปดแล และตองศกษาปญหารากเหงาทงทาง

การเมอง เศรษฐกจ และสงคม เพอแกปญหาระยะยาว

เมอน าความรจากหนงสอเรอง ผลไมมพษ มาจากตนไมทมพษ จรงหรอ (?) ของ

ศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ มาพจารณาประกอบ สาเหตทท าใหคนไทยตองแตกแยกดง

ไดกลาวมาแลว คอ รฐธรรมนญของประเทศไทยตงแต พ.ศ. ๒๕๓๕ ใช “ระบบเผดจการโดยพรรค

การเมองของนายทนในระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก จงเปนเหตท าใหนายทนเจาของพรรค

การเมองซงตองการชยชนะในการเลอกตงแขงขนกนแจกเงนและประโยชนดวยวธการตาง ๆ อยาง

ไรขอบเขต เพอเขามาผกขาดอ านาจรฐและแสวงหาประโยชนตลอดจนความร ารวยจากทรพยากร

ของสวนรวมภายใตระบบการเมองทปราศจากการคานอ านาจและการถวงดล ท าใหคนไทยทง

ประเทศตางเขาหาและมาเปนพรรคพวกของนายทนพรรคการเมองฝายทจะใหและเออประโยชนแก

ตนเองมากทสด คนไทยจงแตกแยกกนเปนฝกเปนฝายและมองหาประโยชนสวนตวทนกการเมอง

ใหหรอเสนอใหจนสญเสยความส านกถง “ประโยชนสวนรวม” ของประเทศ ดงนน หนทางเดยวท

จะแกปญหาการเมองของประเทศ คอ ตองแกปญหาท “สาเหต” ของปญหา อนไดแก “การผกขาด

อ านาจรฐ” ดวยการยกเลก “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนในระบบรฐสภา”

ประเทศเดยวในโลก๓๓

การปฏรปการเมอง คอ การแกไขระบบสถาบนการเมอง (form of government) ดวยการ

ยกเลกและปรบเปลยน (rationalization) “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนในระบบ

รฐสภา” ประเทศเดยวในโลก เพอมใหมการผกขาดอ านาจรฐโดยพรรคการเมองนายทนอกตอไป๓๔

๓๓ ด อมร จนทรสมบรณ, ผลไมมพษ มาจากตนไมทมพษ จรงหรอ (?), หนา ๑๘ – ๑๙. ๓๔ เรองเดยวกน, หนา ๒๐.

๒๕

นายทนเจาของพรรคการเมองทก าลงผกขาดอ านาจรฐในปจจบนจะแกรฐธรรมนญเพอให

ตนเองไมมอ านาจผกขาดหรอ และท าใหตนเองตองสญเสยโอกาสในการแสวงหาความร ารวยจาก

ทรพยากรของสวนรวมหรอไม กลาวคอ รฐบาลปจจบนมความตงใจจรงทจะปฏรปการเมองหรอ

ปฏรปประเทศหรอไม คงตองดจาก “ค าพด” และ “การกระท า” ของรฐบาลและนายกรฐมนตรใน

ปจจบน แต “การกระท า” ยอมส าคญกวา เพราะเปนการแสดงออกซงเจตนาทแทจรงซง “ซอน” อย

ในใจของนกการเมอง ดงนน จงลองนกยอนหลงไปสก ๑ ป วาในชวงเวลาดงกลาวนายกรฐมนตร

และนกการเมองในรฐบาลปจจบนได “พด” อะไรบาง และ “ท า” อะไรมาบางเพอการปฏรป

การเมอง และปราบปราม “คอรรปชน” ในกลมนกการเมองของรฐบาลเอง ถานายกรฐมนตรและ

นกการเมองในรฐบาลปจจบนไมมความตงใจจรงในการปฏรปการเมอง คนไทยจะท าอยางไรจงจะ

ท าใหเกด “การปฏรปการเมอง”๓๕

กอนอนคนไทยตองหา “ความรทวไป” ทจะท าให “รเทาทน” นกการเมองนายทน เพอมให

บคคลนนอาศยความไมรของคนสวนใหญ แลวน าค าวา “ประชาธปไตย” มาหลอก และเขยน

รฐธรรมนญทใช “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนในระบบรฐสภา” ประเทศเดยวใน

โลก เพอน าอ านาจรฐไปใหตนเองผกขาด และกระท าการทจรตคอรรปชนแสวงหาความร ารวยจาก

ทรพยากรของสวนรวม อนไดแก๓๖

๑. คนไทยตองรวา “การปฏรปประเทศ” ประกอบดวย การปฏรป ๒ สวน สวนแรก คอ

“การปฏรปการเมอง” ซงไดแก การปฏรประบบสถาบนการเมอง (form of government) ในระบบ

รฐสภา และสวนทสอง คอ “การปฏรประบบ (กฎหมาย) การบรหารพนฐานของประเทศ” ไดแก

การปฏรประบบการบรหารงานในเรองทส าคญซงมอยมากมาย และระบบ (กฎหมาย) ทส าคญและ

เรงดวนทจะตองปฏรป เชน ระบบต ารวจและกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ อยการ และศาล) ระบบ

การกระจายอ านาจใหแกทองถน ระบบขาราชการประจ า ระบบการจดซอจดจางเพอการแกปญหา

คอรรปชน ระบบการแปรรปรฐวสาหกจ ระบบสหกรณ ฯลฯ แตทส าคญทสดซงตองรกคอ ในการ

ปกครองระบอบประชาธปไตยนน สถาบนการเมอง (ทมาจากการเลอกตง) เปนสถาบนทส าคญ

ทสด เพราะเปนสถาบนทมอ านาจสงสดของประเทศ และเปนสถาบนเดยวทมอ านาจตรากฎหมาย

๓๕ บางทบางคนคดไปไกลถง “การปฏรปประเทศ” ; ด เรองเดยวกน, หนา ๒๐ – ๒๑. ๓๖ ด เรองเดยวกน, หนา ๒๑ – ๒๖.

๒๖

(พระราชบญญต) ดงนน คนไทยไมสามารถ “ปฏรปประเทศ” (การปฏรปการเมอง และการปฏรป

ระบบบรหารพนฐานของประเทศ) ไดโดยไมม “การปฏรปการเมอง (ระบบสถาบนการเมอง)” และ

พงระลกอยเสมอวา การปฏรปการเมองเปนการท าให “คนด” ไดเขามาปกครองบานเมอง ไมใชให

นกการเมองนายทนทรวมลงทนกนในการเลอกตงแลวเขามาผกขาดอ านาจรฐ

๒. ในการปฏรปการเมองหรอการออกแบบ (design) ระบบสถาบนการเมอง ประเทศ

ตองการความรในระดบ “ผเชยวชาญกฎหมายรฐธรรมนญ” จงมใชการน า “บคคลทพอรกฎหมายมา

เปนสภารางรฐธรรมนญ แลวประชมลงมตดวยคะแนนเสยงขางมากเปนรายประเดน เพอใหได

รฐธรรมนญฉบบใหมขนมา เพอความเปนประชาธปไตย หรอผทด ารงต าแหนงคณบดคณะ

นตศาสตรหรอต าแหนงอธการบดในมหาวทยาลยทมการเรยนการสอนวชานตศาสตรกมใช

“ผ เ ชยวชาญกฎหมายรฐธรรมนญ” และแมวาผ น นจะเปน “ผเ ชยวชาญกฎหมาย” แตกมได

หมายความวาผนนเปน “ผเชยวชาญกฎหมายรฐธรรมนญ” นอกจากน แมแตอาจารย “ผทสอนวชา

กฎหมายรฐธรรมนญ” ในมหาวทยาลย กมไดหมายความวาผนนจะเปน “ผเชยวชาญกฎหมาย

รฐธรรมนญ” ทกคน เพราะการออกแบบรฐธรรมนญเปนการวางรปแบบของรฐบาล (form of

government) และก าหนดกลไกของรฐใหมการคานและถวงดลอ านาจซงกนและกน เพอปองกน

มใหบคคลในสถาบนการเมองทมาจากการเลอกตงใชอ านาจรฐโดยบดเบอนความมงหมายของ

รฐธรรมนญ และเพอปองกนการแสวงหาประโยชนและความร ารวยสวนตวจากทรพยากรของชาต

ทเปนของสวนรวมโดยอางการเลอกตง นอกจากน ความเปนประชาธปไตยของ “รฐธรรมนญ”

อยทการใหความเหนชอบของประชาชนสวนใหญทงประเทศดวยการออกเสยงเปนประชามต

(referendum) โดยอาศยการชน าและความเชอถอในตวบคคลทเปนผน าประเทศในระดบ statesman

หรอวรบรษสงคราม หรอผกประเทศใหมอสรภาพ ซงปจจบนประเทศไทยอาจยงหาไมพบ หรอ

โดยวธการทก าหนดใหมการออกเสยงประชามต (referendum) หลงจากทประชาชนมความกระจาง

แจงแลว

๓. กอนทจะเรมตน “การปฏรปการเมอง” และ “การปฏรปประเทศ” ควรจะตองศกษา

เกยวกบสภาพสงคมไทยวาเปนสงคมทอยภายใตระบบอปถมภทตอเนองมาเปนเวลานาน และขาด

“ประสบการณทางการเมอง” ทเกดจากววฒนาการในทางประวตศาสตร ทงเปนสงคมเกษตรทยง

ยากจน จงเปนโอกาสของนายทนเจาของพรรคการเมองในการทจะซอเสยงจากคนสวนใหญของ

๒๗

สงคมเพอเขามาผกขาดอ านาจรฐไดโดยงาย สวนสภาพระบบกฎหมายทเปนพนฐานของระบบ

บรหารประเทศอยในสภาพพกลพการทงในดานการบรหารราชการประจ าและการกระจายอ านาจ

ใหแกทองถน กลไกการบรหารงานประจ ารวมทงระบบกระบวนการยตธรรมและการกระจาย

อ านาจใหแกทองถนทพกลพการของเรา จงไดกลายเปนเครองมอและตกอยใตอทธพลของ

นกการเมองนายทนในระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนไดโดยงาย รฐบาลในชวง

ระยะเวลา ๑๗ ป ในระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนยงไดท าใหระบบการปกครอง

ทองถนและกลไกประจ าของทางราชการเปนฐานของ “หวคะแนน” และการแสวงหาประโยชน

ของนกการเมองนายทน ดงนน การคอรรปชนจงขยายตวและกระจายไปสองคกรปกครองสวน

ทองถนอยางรวดเรว นอกจากน คนไทยมนกการเมองนายทนทแสดงใหเหน “พฤตกรรม” ในการ

ฉวยโอกาสจากสงคมทออนแอดวยการสราง “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทนใน

ระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก ขน และท าใหคนทงประเทศเขาใจวาระบบนเปนกลไกท

ถกตองของความเปนประชาธปไตย ทงน เพอประโยชนในการผกขาดอ านาจรฐและแสวงหาความ

ร ารวยในกลมนกการเมองนายทน

ศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ เสนอความเหนวา การปฏรปการเมองและการ

ปฏรปประเทศจะเกดขนไดดวยการแกไขรฐธรรมนญ ๒ ครง กลาวคอ การแกไขรฐธรรมนญครง

แรก จะเปนการแกไขรฐธรรมนญเพอก าหนดรปแบบขององคกรและก าหนดกระบวนการ (process)

ในการยกรางรฐธรรมนญฉบบใหม อนหมายถง การปฏรปการเมอง และในขณะเดยวกนกก าหนด

“รปแบบ” ของการบรหารประเทศในชวงระยะเวลาของการปฏรปการเมองใหเปนประชาธปไตย

ตามมาตรฐานสากล คอ สมาชกสภาผแทนราษฎรตองมความเปนอสระในการปฏบตหนาทของตน

โดยไมตองอยภายใตอาณตหรอการมอบหมายใด๓๗ บทบาทและการมสวนรวมของคนไทยใน

๓๗ ศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ แสดงขอสงเกตวา ไมมสมาชกสภาผแทนราษฎรคนใดทพดวา

ควรแกไขรฐธรรมนญเพอให “สมาชกสภาผแทนราษฎรมอสระในการสมครเลอกตงโดยไมตองสงกดพรรค

การเมอง” และไมมสมาชกสภาผแทนราษฎรคนใดทเสนอวาควรแกไขรฐธรรมนญเพอ “ไมใหพรรคการเมองม

อ านาจปลดสมาชกสภาผแทนราษฎรจากสมาชกภาพของสมาชกสภาผแทนราษฎร” ได ทงไมมสมาชกสภาผแทน

ราษฎรคนใดทเสนอวาควรแกไขรฐธรรมนญเพอ “ใหสมาชกสภาผแทนราษฎรมอสระในการปฏบตหนาท

ของสมาชกสภาผแทนราษฎรไดตามมโนธรรมของตนเอง” อนเปนหลกการสากลของระบอบประชาธปไตย

ขณะเดยวกนดเหมอนวานายทนเจาของพรรคการเมองตางพอใจทจะ “ลงทน” และออกคาใชจายในการเลอกตง

๒๘

การปฏรปการเมอง (เพอการแกไขรฐธรรมนญฉบบใหม) ไดก าหนดขนโดยค านงถงความร

ความสามารถ ความเชยวชาญ และขอจ ากดในการขดกนแหงผลประโยชน (conflict of interest)

ของแตละกลม ตามหลกวชาการและตามประสบการณทประเทศทพฒนาแลวเคยใชมาแลว สวน

การแกไขรฐธรรมนญครงทสอง ไดแก การน ารางรฐธรรมนญฉบบใหมทเปนผลงานทมาจากการ

ยกรางขององคกรทไดจดต งขนนมาใหประชาชนออกเสยงลงประชามต “เลอก” ระหวาง

“รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช .... ซงเปนฉบบใหม” กบ “รฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐” อนเปนฉบบทนกการเมองนายทนเรยกรอง๓๘

ศาสตราจารย ดร. อมร จนทรสมบรณ ไดกลาวเนนย าไววา การปฏรปการเมอง (ระบบ

สถาบนการเมอง) เปนสงจ าเปนทตองกระท าโดยเรว แตส าหรบ “การปฏรประบบบรหารพนฐาน

ของประเทศ” (เพอใหเปนการปฏรปประเทศ) นน จะประกอบดวยการปฏรปกฎหมายส าคญหลาย

ฉบบ จงจ าเปนจะตองใชเวลาตอเนองไปอกไมต ากวา ๑๐ ป ซงคงจะตองกระท าตอไปหลงจากการ

ปฏรปการเมองแลว อยางไรกตาม แมจะมการปฏรปการเมองแลวกตาม แต “การปฏรประบบ

บรหารพนฐานของประเทศ” ของประเทศไทยกยงไมสามารถเปนไปได ถาหากไมมการยกระดบ

“มาตรฐานคณภาพของนกกฎหมาย” ของประเทศไทยในปจจบน โดยในการออกแบบ (เขยน)

กฎหมายแตละฉบบ นกกฎหมายจะตองมความสามารถเขยน “ค าอธบายรางกฎหมาย (expose)”

เพอเสนอตอสภานตบญญตในเชงกฎหมายเปรยบเทยบ ( comparative law) และสามารถอธบายให

ประชาชนเหนไดวา “กลไกในรางกฎหมาย” มงไปสความส าเรจและการสมฤทธผลของจดหมาย

ของ (ราง) กฎหมายไดอยางไร การตรากฎหมายของประเทศไทยในอนาคตจะตองเปนไปเพอ

ประโยชนสวนรวม โดยตองมโครงสรางและกลไก (ในกฎหมาย) ทเหมาะสมและมประสทธภาพ

ดงนน ในการยกรางกฎหมายจงจะตองม “กระบวนการ (ยกราง)” ทโปรงใสซงชวยใหประชาชน (ท

ใหสมาชกสภาผแทนราษฎรในสงกด เพอใหตนเองจะไดมโควตาในการด ารงต าแหนงรฐมนตร (เพอแสวงหา

ประโยชนและความร ารวยจากทรพยากรของชาต) และดเหมอนวาสมาชกสภาผแทนราษฎรลกพรรคในสงกด

พรรคการเมองกพอใจทจะไมตองลงทนในการเลอกตง และพอใจกบรายไดของตนเองรวมทงผลประโยชนท

นายทนพรรคการเมองจะแบงปนมาให ถา “การเมองของประเทศไทย” เปนเชนน ประเทศชาตคงไมสามารถด ารง

อยได. ๓๘ ด เรองเดยวกน, หนา ๒๙ – ๓๐.

๒๙

ไมไดเปนนกกฎหมายหรอผเชยวชาญกฎหมาย) สามารถตรวจสอบและเขาใจรางกฎหมายได และ

นนกคอจะตองม “ค าอธบายรางกฎหมาย” ของผเชยวชาญกฎหมายทเปนอสระ เปนกลาง และม

ความร (คอ ไมใชเปน “ผเชยวชาญโดยต าแหนง” ทแลวแตจะแตงตงกนขนมา) ส าหรบใหคนทวไป

ไดอานประกอบการเสนอรางกฎหมายตามวธการซงประเทศทพฒนาแลวกระท ากนเปนปกต ดงนน

การทจะไดกฎหมาย (ทด) ส าหรบประชาชนคงมใชกระท ากนอยางงาย ๆ ตามความตองการและ

การกลางอางของนกการเมองทมาจากการเลอกตง แต “หมกเมด” กลไกของการแสวงหาอ านาจและ

การแสวงหาประโยชนใหแกตนเองและพรรคพวกตามทกระท ากนอยในทกวนน๓๙

ในชวงเวลายอนหลงไป ๑ ป ไมปรากฏวานายกรฐมนตรและนกการเมองในรฐบาลปจจบน

ได “พด” หรอ “ท า” อะไรเพอ “การปฏรปการเมอง” และปราบปราม “คอรรปชน” ทเกดขนใน

สงคมไทยเลย มแตนโยบายประชานยมและเพอประโยชนของนายทนเจาของพรรคการเมองทม

เสยงขางมากในสภาผแทนราษฎรเทานน แตเมอจะมการเสนอรางพระราชบญญตนรโทษกรรม

ฉบบของนายวรชย เหมะ สมาชกสภาผแทนราษฎรจงหวดสมทรปราการ สงกดพรรคเพอไทย เขา

สการพจารณาของสภาผแทนราษฎรในวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๖ แลวกลมกองทพประชาชนโคน-

ระบอบทกษณประกาศวาจะมการชมนมคดคานในวนท ๔ สงหาคม ๒๕๕๖ และขณะเดยวกน

พรรคประชาธปตยภายใตการน าของนายอภสทธ เวชชาชวะ หวหนาพรรค ในฐานะผน าฝายคาน

ประกาศวาจะน ามวลชนเดนเขาสสภาในวนท ๗ สงหาคม ๒๕๕๖ เมอวนท ๒ สงหาคม ๒๕๕๖

นายกรฐมนตรจงประกาศเชญทกกลมทกขวเขามารวมกนเพอปฏรปการเมอง แลวจะใหเชอได

อยางไรวานายกรฐมนตรและนกการเมองในรฐบาลปจจบนมความตงใจทจะปฏรปการเมองและ

ปฏรปประเทศ และเมอพจารณาบคลากรในสภาปฏรปการเมองทมการจดประชมหารอแลกเปลยน

และใหขอคดเหนเกยวกบขอเสนอส าหรบทางออกของประเทศไทยเปนครงแรกเมอวนท ๒๕

สงหาคม ๒๕๕๖ แลวมองไปทาง “นกการเมอง” ทมาจากการเลอกตง กพบนายทนเจาของพรรค

การเมองทเปนพรรครวมรฐบาลในปจจบนซงอยใน “ระบบเผดจการโดยพรรคการเมองของนายทน

ในระบบรฐสภา” ประเทศเดยวในโลก ทงมพรรคการเมองบางพรรคทพรอมจะเขารวมกบพรรค

การเมองอนเพอรวมเปนรฐบาลและขอแบง “โอกาส” ในการแสวงหาผลประโยชน แมจะมอดต

๓๙ ด เรองเดยวกน, หนา ๓๑ – ๓๓.

๓๐

นายกรฐมนตร อดตประธานรฐสภา ประธานรฐสภา รวมทงตวแทนเครอขายและกลมการเมองกม

แตเพยงประธานกลมแนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) เทานน ซงกเปนท

ประจกษวาบคคลดงกลาวเหลานตางมพฤตการณทตองการรกษา “ระบบเผดจการโดยพรรค

การเมองของนายทนในระบบรฐสภา” ไวดวยกนทกคน แตมกจะอางดวยปากวาตองการเปน

ประชาธปไตย แมจะมภาคธรกจเอกชน ตวแทนสอมวลชน และนกวชาการ แตกไมปรากฏวาจะม

บคคลใดทเปนผมความรในระดบ “ผเชยวชาญกฎหมายรฐธรรมนญ” ทจะมาเปนผออกแบบ

(design) ระบบสถาบนการเมอง (form of government) เมอเปนเชนน แลวจะใหคนไทยทกหมเหลา

ยอมรบและเชอถอในตวบคลากรเหลานวาจะเปนผกอใหเกดการปฏรปการเมองและการปฏรป

ประเทศเพอมใหมการผกขาดอ านาจรฐโดยพรรคการเมองของนายทนอกตอไปไดอยางไร?