ปรบัปรุงระบบการซ่อมบารุง...

ปรบปรงระบบการซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยและระดบกลาง(ซอมขนฝงบน)

ธชพงศ คงวฒ

การศกษาคนควาดวยตนเองเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชา การจดการโลจสตกส

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย ปการศกษา 2553

ลขสทธของมหาวทยาลยหอการคาไทย

หวขอการศกษาคนควาดวยตนเอง ปรบปรงระบบการซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยและระดบกลาง(ซอมขนฝงบน)

ชอผศกษา นายธชพงศ คงวฒ

ปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต

สาขาวชา การจดการโลจสตกส

อาจารยทปรกษา อาจารย ดร.นนท สทธการนฤนย

ปการศกษา 2553 _______________________________________________________________________

บทคดยอ

ธรกจการบนและอตสาหกรรมการบนรวมถงระบบการซอมบ ารงอากาศยาน เปนหนงใน

สามของธรกจหลกทท าใหประเทศสงคโปรไดเตบโตเปนอยางรวดเรวเชนทกวนน ประเทศไทย

ไดเรมกจการบนมานานแตมไดมการพฒนาใหสามารถเปนธรกจทสรางรายได หนวยงานท

เกดขนจากการสงเสรมของภาครฐบาลนนในการเรมตนยอมมอปสรรคและความไมสมบรณใน

งานเกดขนวตถประสงคของรายงานการศกษาคนควาดวยตนเองนคอการคนหาสาเหต ทท าให

การซอมบ ารงอากาศยานทใชท าการฝกบนคอ Cessna 172 , Piper, DA42 และ Jet ของบรษท

ฯไมเสรจภายในก าหนดภารกจการบน

วตถประสงคของรายงานการศกษาคนควาดวยตนเองนคอการคนหาสาเหต ทท าให

การซอมอากาศยานทใชปฏบตภาระกจการบนของบรษทเกดภาวะงานคาง และ เพอจดวาง

ระบบงานซอมบ ารงอากาศยานใหมประสทธภาพ ลดภาวะงานคางทเปนสาเหตท าใหภารกจไม

เปนไปตามก าหนดการท าชวโมงบนของศษยการบน

จากการศกษาพบวา สาเหตหลกมาจาก ชางไมเพยงพอและขาดความรความเขาใจถง

ระบบการดแลรกษาอากาศยานและการซอมบ ารงอากาศยาน บางครงเกดการใชเครองมอผด

ประเภทของงานซอม และยงไดรบพสดอะไหลนานเกนเวลาทก าหนด อกดวย

จ

กตตกรรมประกาศ

การศกษาคนควาดวยตนเองเรองนส าเรจลลวงตามวตถประสงคของการศกษาไดดวยดผท างานรายงานการศกษาคนควาดวยตนเอง ขอกราบของพระคณประธานกรรมการในการสอบ ดร. พงษธนา วณชยกอบจนดา อาจารยทปรกษาทไดสละเวลาอนมคาใหค าแนะน าชแนะแนวทางทใชในการแกปญหาหลกการคนควาหาขอมลเพมเตมอนเปนประโยชนในการวเคราะหและสรปผลการศกษา ตลอดจนแกไขตรวจทานขอบกพรองตางๆในการศกษาครงนใหเสรจสมบรณท าใหผคนควาไดรบประสบการณในการคนควาดวยตนเองครงนเปนอยางมาก ขอขอบคณบรรณารกษของหองสมดตางๆ ทอ านวยความสะดวกใหเปนแหลงคนหาขอมลทส าคญในการท ารายงานการศกษาคนควาดวยตนเองฉบบน ขอขอบคณผบรหารและพนกงานทกทานของบรษทกรณศกษาผทมสวนเกยวของการคนควาอสระฉบบนทใหความรวมมอและความอนเคราะหชวยเหลอตลอดเวลา พรอมทงขอขอบคณอยางยงส าหรบหวหนางานทกทานของผคนควาทเขาใจและใหความสนบสนนมาตลอด ทงนขอขอบพระคณ คณาจารยคณะวศวกรรมศาสตรและเพอนๆทกทานทไดใหความชวยเหลอทางดานขอมลตลอดจนก าลงใจในการท าตลอดระยะเวลาในการท ารายงานการศกษาคนควาดวยตวเองฉบบน หากรายงานการศกษาคนควาดวยตนเองฉบบนมคณคาประการใด ผศกษาขออทศความดใหแกผทกลาวมาขางตนทกทาน หากมขอผดพลาดประการใด ผศกษาขอนอมรบแตเพยงผเดยว

ช

สารบญ

หนา บทคดยอ .......................................................................................................................... ง กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................ จ สารบญ ............................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง .................................................................................................................. ซ สารบญแผนภม ............................................................................................................... ฌ สารบญภาพ .................................................................................................................... ญ บทท 1. บทน า ............................................................................................................ 1 องคกรและลกษณะของธรกจขององคกร .......................................................... 1 ปญหาและความส าคญของปญหา .................................................................... 12 วตถประสงคของการศกษา ............................................................................. 15 นยามศพทเฉพาะ ............................................................................................ 15 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ .............................................................................. 17 2. แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ............................................................ 18 แนวคด .......................................................................................................... 18 ทฤษฎ .......................................................................................................... 18 งานวจยทเกยวของ ....................................................................................... 54

ช

สารบญ (ตอ) บทท หนา 3. ระเบยบวธการศกษาและผลการศกษา ............................................................ 60 ระเบยบวธการศกษา ..................................................................................... 60 การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................... 60 การวเคราะหขอมล ........................................................................................ 60 ผลการศกษา .............................................................................. ................... 65 ทางเลอกในการแกไขปญหา และการตดสนใจเลอกแนวทางการแกไขปญหา ............................. .................. 71 4. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ .................................................................. 85 สรปผลการศกษา ............................................................................................ 85 ขอจ ากดของการศกษา ................................................................................... 88 ขอเสนอแนะ ................................................................................................... 88 บรรณานกรม .................................................................................................................. 90 ภาคผนวก ...................................................................................................................... 9 3 ก. ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจตามระยะเวลา ............ 9 4 ข. ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจวตภาค ...................... 9 5 ค. ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจตามสมการ ................ 9 7 ง. แสดง Turn Around Time ของอากาศยานเมอท าการบน 3 Sorty/วน ............. 98 จ. แสดงฟอรมรบรองพสดอากาศยาน FAA 8103-2 DCA I ……………………… 99 ประวตผศกษา .............................................................................................................. 100

ซ

สารบญตาราง ตารางท หนาท 1.1 จ านวนรอยละการเปลยนแปลงของอากาศยานแตละประเภททจดทะเบยน ในประเทศไทยตงแต พ.ศ. 2544 – 2552 ……………………………………….…… 3 1.2 จ านวนรอยละการเปลยนแปลงนกบนในประเทศไทยแตละประเภท ในป พ.ศ. 2544 – 2552 ……………………………………………………….……… 5 3.1 ปรมาณความถของปญหาในงานตรวจซอมอากาศยาน ........................................ 63 3.2 สรปขอมลของปญหาในงานตรวจซอมอากาศยาน ................................................ 64 3.3 แสดงระยะเวลาการซอมบ ารง/จ านวนชวโมงทใชในการซอมบ ารงฯ......................... 66 3.4 ตวอยางแสดงรายการจดซอพสดเครองยนต AEIO-540-L1B5 ............................. 68 3.5 ตวอยางแสดงตนทนการจดซอพสด Lot for Lot ................................................... 69 3.6 แสดงอตราจางเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานตอคนตอป .................................... 72 3.7 แสดงชวโมงการซอมของเจาหนาทชางซอมบ ารงแหลงตางๆ ............................... 73 3.8 แสดงอตราจางแบบใหมโดยก าหนดใหใชเจาหนาทอยางละ 1 คน ........................ 73 3.9 แสดงชวโมงงานทลดนอยลงจากเจาหนาททมประสบการณเพมมากขน ............... 74 3.10 แสดงชวโมงการปฏบตงานเฉลยของ จนท. ชางซอม าบงอากาศยาน ................... 76 3.11 แสดงกระบวนการปฏบตงานการซอม 100 ชม.บน ทซ าซอน ............................... 77 3.12 แสดงรายการเอกสารการซอม Job Card ............................................................. 78 3.13 แสดงการปฏบตงานการซอมบ ารงฯ ทมการปรบกระบวนการแลว ........................ 79 3.14 แสดงตนทนการสงซอพสดแบบการสงซอทเหมาะสม ........................................... 83 3.15 ตารางเปรยบเทยบการสงซอพสดอากาศยานแบบตางๆ ...................................... 85

ญ

สารบญแผนภม ตารางท หนาท 1.1 แสดงจ านวนอากาศยานทจดทะเบยนในประเทศไทย ............................................ 4 1.2 แสดงจ านวนใบอนญาตดานนกบนในอตสาหกรรมการบนในประเทศไทย ………….. 6 3.1 ผงพาเรโตแสดงสาเหตปญหาในงานตรวจซอม .................................................... 64

ฏ

สารบญแผนภาพ แผนภาพท หนาท 1.1 แสดงผงองคกร ................................................................................................. 10

2.1 แสดงสวนประกอบพนฐาน และพนบงคบของอากาศยาน ................................... 19

2.2 แสดงรปแกน และการหมนรอบแกนทงสามของอากาศยาน ............................... 20

2.3 แสดงภาคตดขวางของ Airfoil และสวนประกอบตางๆ ........................................ 21

2.4 แสดงทศทางของความเรวสมพทธ มมปะทะ และวถบน ของอากาศยาน ………… 22

2.5 แสดงแรงทางอากาศพลศาสตรทกระท ากบอากาศยาน ........................................ 22

2.6 แสดงองคประกอบของระบบ MRP .................................................................... 45

3.1 แผนภมกางปลาแสดงสาเหตของปญหาการซอมอากาศยานเสรจไมทนก าหนด .... 61

3.2 แผนภาพแสดงระยะทางทใชในการซอมบ ารงอากาศยาน ................................... 75

3.3 แสดงโครงสรางผลตภณฑ วสดใชรวม วสดหลก วสดสวนประกอบ ..................... 81

3.4 ตวอยางแสดงรายการเอกสารเทคนคทใชเบกพสดอากาศยาน ............................ 82

1

บทท 1 บทน า

1. ชอองคกร และลกษณะธรกจขององคกร ในตนป 1900 พนองชาวอเมรกนสองคน คอ Orville and Wilbur Wright จาก Dayton, Ohio เรมทดลอง ดวยเครองรอน เครองรอนสรางขนโดยใชขอมลจาก Otto Lilienthal ชาวยโรป ทงหมดของการทดลองบน ประสบความลมเหลว มาในป 1901 ทงค ไดตดสนใจดวยการสรางปกขนมา โดยใชขอมลของตวเอง ทดลองปกชนดตางๆ มาในป 1902 เครองรอนทสราง มความ ยาวของ ปก ถง 32 ฟต จากปลายปก ถงปลายปก และกวางถง 5 ฟต นถอเปนยานล าแรก ท สามารถควบคมการบนไดทงสามแกน และนนหมายความวายานสามารถบงคบใหขน -ลง, ซาย -ขวา และเอยง ซาย-ขวาได เขาทดลองบน มากกวา 800 เทยว ท Kitty Hawk ปญหาตางๆทเคยเกดขนกสามารถแกไขไดทงหมด พนองตระกล Wright มความมนใจ ในความสามารถทจะบนได เขาจงตดสนใจทจะหน ไปใชเครองยนต ในป 1903, หลงจากทเขาไดออกแบบยานของเขาใหม จากเครองรอนของเขา ในป 1902 เปนการ ก าเนด the Kitty Hawk Flyer ในวนท 17 เดอน ธ.ค.1903 ดวยอากาศยาน ล าน Orville and Wilbur Wright ไดแสดงการบนดวยอากาศยาน ทใชเครองยนต สรางแรงขบ ดน หลงจากความส าเรจของ Wright Brothers กจกรรมทางดานการบนกเกดขนทกหนทกแหง ในโลกและมการพฒนาเทคโนโลยดานการบนมาอยางตอเนอง จวบจนปจจบนป 2006 วทยาการดานการบนไดกาวหนาเปนอยางมาก คนสามารถเดนทางไปอกฟากหนงของโลกโดยเครองบนใชเวลาไมถง 24 ชวโมง ปจจบนภมภาคเอเซยไดม การคาขายระหวางประเทศกนมาก จงมความตองการในการเดนทางระหวางประเทศ เพอไปท า ธรกจหรอทองเทยวดวยเครองบนสงขน ซงใชระยะเวลาในการเดนทางสนสดเมอเปรยบเทยบกบการเดนทางโดยทางบกหรอทางน า อกทงการสงสนคาทมมลคาสงแตมขนาดเลก น าหนกเบากนยมขนสงทางอากาศ จงท าให อตสาหกรรมดานการบนในภมภาคเอเซยขยายตวสงขน อกทงยงเปนอตสาหกรรมเสรมกบกจการโลจสตกส ซงเปนปจจยหนงในการลดตนทนของสนคาอนจะน าไปสความไดเปรยบทางการแขงขนทางการคา เมอกจการดานการบนขยายตวมากขน สงทเตบโตควบคไปกบการใชเครองบนคอกจการซอมเครองบน และการซอมเครองบนจะมหลกการคอซอมกอนเสย หรอเรยกวาPreventive Maintenance โดยตรวจซอมระหวางการใชงานเมอครบก าหนดตามทบรษทผผลต เครองบนก าหนดไว อตสาหกรรมการซอมเครองบน เปนกจการทตองการคณภาพงานสง

2

เนองจากเปนยานพาหนะทมราคาสง หากงานซอมมคณภาพต า จะสงผลใหเครองบนมโอกาส ตกสง ไมปลอดภยตอการบน จงท าให Value Added ในธรกจนสงกวาอซอมยานพาหนะอนๆ วเคราะหอตสาหกรรมผลตนกบน ปจจบนอตสาหกรรมการบนทวโลกมสภาวะการแขงขนและการเจรญเตบโตอยางกวางขวางรายงานประจ าป 2008 ของบรษท โบอง จ ากด ไดคาดการณวาในป 2551 - 2570 การขยายตวของอตสาหกรรมการบนจะเจรญเตบโตโดยเฉลยประมาณ 4.8% ตอป และการเจรญเตบโตดานการขนสงสนคา (Cargo traffic growth) จะมการเตบโตเฉลย 6.2% ตอป การทเศรษฐกจมการขยายตวเพมขนเปนปจจยหนงทสงผลตอการขยายตวของอตสาหกรรมการบนทเพมขน การทผโดยสารเลอกทจะเดนทางทางอากาศ และการขนสงสนคามปรมาณเพมมากขน เพราะผโดยสารเปลยนพฤตกรรมในการเดนทาง ใชระยะเวลาในการเดนทางนอย และสะดวกเมอเทยบกบการเดนทางทางรถไฟหรอรถโดยสารประจ าทาง สวนบรษทสายการบนทประกอบอตสาหกรรมดานการบน ตองการอ านวยความสะดวกใหกบผโดยสาร จงมการเพมเสนทางการบนใหมความหลากหลายมากขน เพอใหครอบคลมตอความตองการของผโดยสารทใชบรการหรอการใหบรการดานตางๆ เปนตน อตสาหกรรมการบนในประเทศไทยมการขยายตวและมการแขงขนกนเพมมากขน ซงเกดจากปจจยหลายประการ ปจจยทส าคญประกอบดวยการคาการลงทนระหวางประเทศทเพมขน นโยบายการเปดเสรทางการบนของรฐบาล เปนผลใหอตราคาโดยสารเครองบนมราคาถกลง การพฒนาเครอขายรวมกนของสายการบนทวโลก การขยายตวของธรกจจากกรงเทพฯ ไปยงจงหวดอนๆภายในประเทศและการตดตอธรกจทเพมมากขน เปนตน การสงเสรมจากรฐบาลในวธการตางๆ ทเกยวกบอตสาหกรรมการบน ซงตามแผนการด าเนนงานไดก าหนดเปาหมายเพอเพมขดความสามารถและการแขงขนของประเทศ ดานอตสาหกรรมการบนและเพอพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางการคมนาคมขนสงทางอากาศ โดยก าหนดยทธศาสตรเพอการด าเนนงานไว ดงน ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานทาอากาศยาน และการเชอมตอกบระบบ

สาธารณปโภคตางๆ เพอใหการพฒนาทาอากาศยานและการเชอมตอระบบขนสงมประสทธภาพ เพอรองรบการเปนศนยกลางดานการบนและการขนสงของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ยทธศาสตรการพฒนาบคลากรดานการขนสงทางอากาศ เพอแกปญหาการขาดแคลน

บคลากรดานการบน ผลตใหเพยงพอตอความตองการ และสามารถผลตเพอรองรบการขยายตวทางอตสาหกรรมการบนทเพมมากขนในอนาคตยทธศาสตรการพฒนาและเชอมโยงเครอขาการ

3

ขนสงทางอากาศ เพอเพมศกยภาพในการบนและการขนสง ใหมเครอขายครอบคลมเมองตางๆ ทวโลก ยทธศาสตรการพฒนากฎระเบยบ ขอบงคบของหนวยงานภาครฐและการประสานความ

รวมมอ เพอพฒนากฎระเบยบ ขอบงคบของหนวยงานภาครฐทเกยวของ ใหเอออ านวยตอการพฒนาใหประเทศไทยเปนศนยกลางการบนของภมภาค ฯลฯ (เอกสารโครงการศกษาเพอก าหนดความเปนเลศของบางกลมสนคาภาคบรการในตลาดโลก ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต บทท 11 หนา 65 – 73) จากนโยบายของรฐบาลทมการสงเสรมดานการบน สงผลโดยตรงตอบรษทสายการบนในประเทศ ปจจบนประเทศไทยมบรษททประกอบกจการดานการบนหลายบรษท ซงประกอบกจการดานการบนในรปแบบทแตกตางกน เชน การใหบรการดานขนสงผโดยสาร การใหบรการดานขนสงสนคา และการใหบรการดานบรการทดสอบเครองบน เปนตน ตาราง 1.1 จ านวนรอยละการเปลยนแปลงของอากาศยานแตละประเภททจดทะเบยน ในประเทศไทยตงแต พ.ศ. 2544 – 2552

4

แผนภาพท 1.2 แสดงจ านวนอากาศยานทจดทะเบยนในประเทศไทย ทมา : ส านกมาตรฐานความปลอดภยในการเดนทางอากาศ กรมการขนสงทางอากาศ (Department of Civil Aviation) ป 2552 จากแผนภาพประกอบ 1.2 และตาราง 1.2 จะเหนวาจ านวนเครองบนทใชเพอการพาณชยและสวนบคคลมจ านวนเพมขนทกป การเปลยนแปลงดงกลาวมาจากปจจยดงน การเปดเสรทางการบนพฤตกรรมของประชาชนทนยมเดนทางทรวดเรวมากขน และการเปดใชสนามบนสวรรณภม ลวนเปนปจจยทสงผลใหจ านวนเครองบนทใชทงในดานการพาณชยและในสวนบคคลในประเทศนนมจ านวนเพมมากขน แนวโนมของอากาศยานในประเทศไทยกมแนวโนมเพมขน เพราะหลายบรษทสายการบนมแผนการในการเปดเสนทางการบนใหมหลายเสนทาง ท าใหมการสงซอเครองบนเพอใชในการใหบรการดานการบน บรษทสายการบนหลายบรษทมการเพมขนของอากาศยานและอตสาหกรรมการบน จงท าใหความตองการบคลากรดานการบนเปนทตองการเพมมากขนไมวาจะเปนดานนกบนพนกงานตอนรบบนเครอง ชางประจ าอากาศยาน หรอ พนกงานควบคมการจราจรทางอากาศ เปนตนในปจจบนถงแมจะมการผลตนกบนเพอเขาสอตสาหกรรมการบนทกป แตมจ านวนไมเพยงพอตอความตองการของอตสาหกรรมการบนทขยายตวเพมมากขน จากรายงานประจ าป 2008 บรษท โบอง จ ากด ไดก าหนดสตรสากลส าหรบใชในการค านวนนกบนในเครองบน 1 ล า ในแตละตารางบนของเครองบน สมมตวาเปนเครองโบอง 737 มราคาประมาณ 2,000 ลานบาท หากตองการบรหารจดการใหคมทนจะตองจดใหมการบน

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

บ. พานชย

บ. สวนบคคล

บ.ทงหมด

5

ตลอดทงเดอน ซงเครองบนหนงล าจะตองมนกบนปฏบตการการบน 2 คนหรอ 16 คนตอเดอน ถาสายการบนหนงมเครองบน 20 ล า สายการบนนนจะใชนกบนเพอปฏบตการการบนทงหมด 320 คนตอเดอน ซงในบรษท สายการบนบางสาย เชน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) นนมจ านวนเครองบนประจ าการทงหมด 86 ล า (ขอมลจากรายงานของ World Airlines Report ประจ าเดอนกรกฎาคม ป 2008) ท าใหบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ตองการนกบนเพอปฏบตการการบนประมาณ 1,576 คนตอเดอน ตาราง 1.2 จ านวนรอยละการเปลยนแปลงนกบนในประเทศไทยแตละประเภทในป พ.ศ. 2544 – 2552

6

แผนภาพท 1.3 แสดงจ านวนใบอนญาตดานนกบนในอตสาหกรรมการบนในประเทศไทย ทมา : ส านกมาตรฐานความปลอดภยในการเดนทางอากาศ กรมการขนสงทางอากาศ (Department of Civil Aviation) ป 2552 จากภาพประกอบ 1.3 และตาราง 1.3 จะเหนวาตงแตป 2544 – 2552 จ านวนนกบนพาณชยเอก นกบนพาณชยตร และนกบนสวนบคคล มจ านวนเพมขนซงมาจากความตองการบคลากรทเพมขนของตลาดแรงงานดานอตสาหกรรมการบน จงท าใหมสถาบนการศกษาเปดหลกสตรดานการบนเพมขนเพอผลตบคลากรใหกบตลาดแรงงาน ปจจยส าคญทท าใหนกบนขาดแคลนคอ รฐบาลไดมนโยบายทสนบสนนใหอตสาหกรรมการบนเจรญเตบโตขนโดยเหนไดจากการทกรมการบนพาณชยพยายามทจะผอนปรนหลกเกณฑเกยวกบการมและการใชอากาศยานและการสงเสรมการลงทนเพอพฒนากจการการบนของประเทศไทยของคณะกรรมการสงเสรมการลงทน และมการคาดการณวาในอนาคตการลงทนในดานอตสาหกรรมการบนในประเทศจะมแนวโนมเพมมากขนตามสดสวนของการลดความเขมงวดของกฎระเบยบดานการบนของรฐบาล คณะรฐมนตรไดมมตใหมการควบคมการท างานของนกบนตางชาตตามค ารองขอของกระทรวงคมนาคม จากขอมลเบองตนท าใหทราบวาการเปลยนพฤตกรรมของผโดยสาร การเปลยนเสนทางการบนของบรษทสายการบน รฐบาลมนโยบายสงเสรมกจการดานอตสาหกรรมการบนมากขน อกทงการเปดใชสนามบนสวรรณภม ลวนแตเปนปจจยทสงผลตอความตองการนกบนทเพมมากขน ในสวน ของบรษทสายการบนตางๆ ถงแมจะมการเปดรบบคคลเพอเขารบการคดเลอกเปนนกบนทกปแตยงไมเพยงพอตอความตองการ ซงมสาเหตมาจากปจจยหลายอยาง เชน การฝก

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

นกบนพานชยเอก

นกบนพานชยตร

นกบนสวนบคคล

7

ทใชระยะเวลานาน หรอกระบวนการคดเลอกหลายขนตอน งานวจยครงนจงประสงคทจะท าการศกษาเกยวกบการวเคราะหก าลงคนของบรษทสายการบนดานนกบน รวมถงศกษาถงจ านวนและคณลกษณะของนกบน เพอการวเคราะหความสอดคลองระหวางจ านวนและคณลกษณะของนกบนทสถาบนการศกษาผลตไดกบจ านวนและคณลกษณะทบรษทสายการบนตองการ โดยคาดวาจะเปนประโยชนตอการวางแผนก าลงคนดานนกบนของบรษทสายการบนทอตสาหกรรมการบนผลต และบคคลทสนใจประกอบอาชพดานนกบนตอไป

2. ภาพรวมขององคกร บรษทกอตงขนป 2546 เปนสถาบนฝกสอนการบนทไดรบการรบรองหลกสตรจาก

กรมการบนพลเรอน (Thai DAC และ ICAO) ไมวาจะเปนหลกสตรนกบนสวนบคคล ( PPL), หลกสตรเพมศกยภาพการบนดวยเครองวดประกอบการบน(IR), หลกสตรเพมศกยภาพการบนดวยเครองบนหลายเครองยนต ( MR) และหลกสตรนกบนพาณชยตร(CPL) และไดรบความไววางใจจากสายการบนในประเทศหลายสายการบนในการฝกอบรมบคลากรดานการบน และเพอเปนการเพมศกยภาพในดานการฝกอบรมทงทางดานวชาการ และดานการปฏบตการบน จงรวมมอกบมหาวทยาลยอสสมชญ (AU) และสถาบนฝกอบรมดานการบน บรษทการบนไทย (TFTA) จ ากด (มหาชน) ในการรวมมอพฒนาหลกสตรในระดบปรญญาตร วศวกรรมศาสตรบณฑต สาขาวชาวศวกรรมการบน เปนแหงแรกและแหงเดยวในประเทศไทย ระยะเวลาการเรยนการสอนตลอดหลกสตรทงสน 4 ป เนอหารายวชาเกยวกบความรทางดานการบน ทงนมงใหบณฑตมความร ความสามารถในการจดการองคความรทางดานวศวกรรมทเกยวของกบเครองบน และการบงคบเครองบนเพอการประกอบอาชพในสายงานทเกยวของตอไปได บรษทสามรถรองรบนกบนไดจ านวน 80 คน ตอป โดยมผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานการบนเปนผด าเนนการอบรม

ดวยกระแสความเปลยนแปลงของโลกทสงผลใหธรกจดานการบนทงในและตางประเทศเจรญเตบโตอยางรวดเรว โดยจะเหนไดวามการเกดของสายการบนภายในประเทศและบรการดานการบนใหมๆ เพมขนอยตลอดเวลา ท าใหเกดภาวะขาดแคลนบคลากรทางดานการบน โดยเฉพาะบคลากรการบนหรอนกบนซงจดวาเปนอาชพทตองใชความรความสามารถสง ประกอบกบตองมการฝกและอบรมดานวชาชพเปนพเศษ และดวยความไดเปรยบเชงภมศาสตรของประเทศไทย ท าใหประเทศไทยมศกยภาพสงพอทจะเปนศนยกลางการฝกบคลากรทางดานการบนไดมากกวาประเทศเพอนบานในภมภาคน

บรษทมความพรอมในกระบวนการผลตนกบนทมคณภาพ โดยไดรบความไววางใจจากสายการบนแหงชาต ไดแก บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) , สายการบนตนทนต า ไดแก

8

บรษท Thai Air Asia, บรษท Orient Thai และนกบนสวนบคคลทงจากภายในประเทศและตางประเทศ และยงท าขอตกลงในความรวมมอ (Memorandum of Understanding/MOU) กบสถาบนการบนมหาวทยาลยรงสต (Aviation Institute, Rungsit University) เพอทจะผลตนกบนส าหรบหลกสตรเทคโนโลยบณฑต สาขาวชานกบนในระดบปรญญาตร นบเปนความภาคภมใจยงของพนกงานทกทาน

ดวยภาพลกษณของการปฏบตงานในแวดวงอตสาหกรรมการบนซงมความเปนสากล ทนสมย และมนวตกรรมดานเทคโนโลยทไดรบการพฒนาไปอยางรวดเรว จงท าใหอาชพทเกยวของกบดานการบนเปนหนงในอาชพยอดนยม สถาบนการศกษาระดบมหาวทยาลยไดเปดหลกสตรเพอรองรบกบความตองการบคลากรดานการบน ซงนบวนจะมจ านวนเพมมากขนเรอยๆ ทงระดบปรญญาตรและปรญญาโทอนเนองมาจากการสงเสรมจากภาครฐโดยตรง บรษท ไดรบการกอตงขนดวยวสยทศนของผบรหาร เพอใหเปนสถาบนทางเลอกทดทสดแหงหนงในประเทศไทย (The best choice flying institute) ส าหรบผทตองการจะเปนนกบน หรอเพอเพมศกยการบนของผทเปนนกบนอยแลวดวยความพรอมของสถาบนซงประกอบดวย หลกสตรทมมาตรฐานสากล บคลากร เครองมอ และการบรหารจดการทมประสทธภาพ จงไดรบความไววางใจใหผลตนกบนคณภาพใหกบสายการบนแหงชาต และสายการบนเอกชนชนน าอนๆ ตลอดมาจนถงปจจบนจ านวนทงสน 11 รนแลว นบเปนความภาคภมใจอยางยงของบรษท การบนนนมความเปนพลวตต (Dynamic) บรษทจงไดปรบปรงพฒนาใหเปนองคกรแหงการเรยนร ( Learning Organization) เพอใหมความพรอมกบววฒนาการสมยใหม และสภาพแวดลอมของอตสาหกรรมการบนทเปลยนแปลงไป กอใหเกดความเชอมนมความเปนมาตรฐานและไดรบการยอมรบในระดบนานาชาตตอไป

เปาหมาย

1. ผลตนกบนทมความสามารถเพอปอนเขาสตลาดอตสาหกรรมการบน ไมเพยงแตในประเทศไทยเทานน แตตองการไปสระดบสากล

2. มอปกรณเพอเตรยมความพรอม เชน ผฝกสอน อากาศยาน เครองมอการซอม การซอมบ ารง และสงอ านวยความสะดวกตางๆ ภายใตมาตรฐานของ ICAO

3. เพอผลตนกบนเขาสตลาดอตสาหกรรมการบนส าหรบคนไทย 4. เพอจะเปนผน าดานการเรยนการสอนนกบน และสถานบนการบน

9

การซอมบ ารง

1. Authorized by Cessna 2. Annual inspection 3. 100 hours inspection 4. 50 hours inspection 5. Visual inspection 6. Flight inspection

หลกสตรการเรยนการสอน All courses are approved by DCA 1. Private Pilot Course 2. Instrument Rating Course 3. Commercial Pilot Course 4. Multi-Engine Rating Course 5. Instructor Pilot Ground Training Course

10

ผงองคกรบรษทฯ

แผนภาพท 1.1 แสดงผงองคกร

Precedent

Precedent of Committee Advisor

Vice Precedent

Chief Excusive Officer Quality Assurance

Chief Operational Officer Chief Excusive Officer (China) Chief Financial Officer

Supporting Department Administration Department Training Department China Department

Business Development Finance Ground Training Aviation Training

Client Service Accounting Flight Training Finance

Legal HR Principle Client Service

IT Purchasing Secretary Legal

Engineering

11

การแขงขนในอตสาหกรรม (Five Force Analysis) นบตงแตวนท 17 ธ.ค. 1903 สองพนองตระกลไรท (Wilbur & Orville Wright) ไดบนเครองบนชอ “ฟลายเออร” (Flyer) ทไดรบการตดตงเครองยนตขนท าการบนเปนผลส าเรจครงแรก ณ เมอง Kitty Hawk รฐ North Carolina ประเทศสหรฐอเมรกา ( USA) ซงในวนนนเปนกาวแรกทส าคญยงของมนษยชาต จวบจนปจจบน 105 ปผานไป อตสาหกรรมการบนไดเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว กอใหเกดอตสาหกรรมตอเนอง (Related Industries) และสรางคณประโยชนมากมายนานบประการ มนษยไดกาวขามขดจ ากดของการขนสงทางบกและทางน า สามารถเดนทางไดรวดเรว ไปไดไกล มความสะดวกสบาย และปลอดภยสงยง

อตสาหกรรมการบนนนมมลคาสงมาก ตงอยบนพนฐานของความเปนมาตรฐานสากล (International Standard) อยภายใตกฏระเบยบทมความชดเจน เขมงวดและรดกม บคลากรดานการบน ลวนเปนผทผานการคดเลอก มความเหมาะสม เพอใหเกดความนาเชอถอ และเปนการสรางความเชอมนในประสทธภาพ ตลอดจนความปลอดภยสงสดในการด าเนนกจการของแตละองคกร

นกบนนบเปนทรพยากรบคคลทส าคญยง เปนปจจยหนงแหงความส าเรจ ( Key Success) การทจะผลตนกบนทสามารถ มคณภาพไดมาตรฐานขององคกรการบนระหวางประเทศ (ICAO Standard) จะตองผานกระบวนการคดเลอก การฝกศกษาตลอดจนการประเมนคาทมมาตรฐานการควบคมก ากบดแลจากหนวยงานทไดรบการแตงตงแหงรฐ ในปจจบนนนส าหรบประเทศไทยก าลงเรมมการแขงขนดานการบนเกดขนโดยเฉพาะสถาบนการฝกบนตางๆ เชน บรษท Royal Group, CATC (หวหน) เปนตน ซงวตถดบตางจ าเปนตองมการสงซอจากตางประเทศ ในสวนของบรษทนนเปนทางเลอกหนงของผทสนใจดานการฝกเปนนกบน ทคนไทยไดมสวนเปนผฝกสอนเอง มราคาต ากวาตางประเทศ มการบรการดานการซอมทเปนมาตรฐานเชนเดยวกบตางประเทศ โดยมประสบการ และมความช านาญในงานนนๆ ทกษะ ความรเกยวกบบรการดานการบนเปนอยางดแตจะพบวาสงทสงผลตอบรษทนนม 5 ดานดวยกนคอ 1. อปสรรคจากคแขงขนทเขามาใหม การเปดสถานบนการบนตางๆจ าเปนตองใชงบประมาณการลงทนทสงแตกเปนแรงดงดดใหมผสนใจลงทนทางดานการบนเปนอนมาก ดงนนการทมผใหความสนใจใหมๆ เกดขนเทคโนโลยทน ามาใชกจะมความทนสมยและแตกตางกนออกไปเปนเหตใหผทสนใจทจะเขามาท าการฝกบนมหวขอใหเลอกเพมมากขนเรอยๆ 2. อ านาจตอรองของผขาย (พสดทใชเกยวกบอากาศยาน) จะเหนไดวาประเทศไทยนนยงไมสามารถทจะสรางผลตภณฑเกยวกบอากาศยานใชไดเลยท าใหตองสงซอพสดอากาศยานจากตางประเทศลวนทงสนประกอบกบผประกอบการนนมจ านวนนอยท าใหการจดซอมกมราคาแพเกนความเปนจรง

12

3. อ านาจการตอรองของลกคา (ศษยการบน) ประเทศยงมโรงเรยนสอนฝกบนนอยมากอ านาจการตอรองของผทจะเขามารบการฝกหลกสตรการบนยงนอยอย แตในอนาคตแนวโนมการบนในประเทศไทยรวมถงภมภาคอาจขยายตวเพมมากขนบรษทจ าเปนตองพฒนาขดความสามารถใหเพมมากขน 4. อปสรรคสนคาทดแทน สนคาทดแทนในทนนนหมายถงสถานบนการบนทางภาครฐทสอนขบเครองบน คอ โรงเรยนการบน ของกองทพอากาศ ซงเปนสถานทมคณภาพทางดานการบนสง และไดผลตนกบนออกสตลาดแลวเปนจ านวนมาก ท าใหสายการบนพานชตางๆ สวนใหญไดวาจางนกบนเหลานนมาท าการบนเครองบนพานช เชน การบนไทย เปนตน 5. ภยคกคามจากคแขงขนในธรกจเดยวกน สถานการณปจจบนผประกอบธรกจดานการฝกบนนนยงมนอยมากและคาใชจายในการฝกเปนนกบนกสงประมาน 2 ลานบาท ซงผทจะเรยนจะตองคอนขางมฐานะพอสมควร ท าใหบรษทตองพฒนาทกษะ และวชาการตางๆเพอทจะสรางนกบนทมคณภาพออกสตลาด และตองเปดโลกทศนดานการบนใหกวางขวางยงขน เพอเปนผน าดานการตลาดการฝกบนในอนาคตตอไป 3. ปญหา และความส าคญของปญหา

การทราคาน ามนแพง และจากภาวะเศรษฐกจถดถอยไปทวโลก นบเปนความทาทาย

สงสด ภายใตการแขงขนทรนแรง ไดปรบปรงพฒนากระบวนการบรหารจดการในทกภาคสวน โดยคณะผบรหารทมวสยทศนเพอทจะเปนการรบประกนความมนใจของผทเขารบการฝกหลกสตรนกบน และไปใหถงเปาหมายสงสด คอเปนสถาบนผลตนกบนทมชอเสยง ไดรบการยอมรบในระดบนานาชาต สามารถตอบสนองนโยบายของรฐบาลทจะเปนศนยกลางการบนแหงภาคพนเอเชย ( Aviation Hub of Asia) ในอนาคตตอไป องคกรเปนธรกจทตองใชอากาศยานเพอท าการผลตนกบนปอนสตลาดการบน ดงนนปญหาทบรษทฯมกเกดเปนประจ าคออากาศยานไมสามารถท าการบนตอเนองไดตลอดหลกสตรนกบนหากบรษทฯไมสามารถซอมเครองบนไดทนตามก าหนดระยะเวลาการซอมบ ารงตามคมอกาซอมบ ารงอากาศยาน บรษทฯอาจตองสญเสยโอกาสในการผลตนกบนรนตอๆไปและเปนการลดความไววางใจจากผทจะเขาท าการฝกบนครงคอไป ซงอาจหมายถงความไววางใจในโครงการอนๆ เชน โครงการขยายขดความสามารถการซอมบ ารงเปนระดบโรงงาน (Overhaul) และปรบปรงระบบ Avionic ของเครองบนแบบ Cessna 172, Piper, DA42A, และ Jet ซงมมลคามากกวา 100 ลานบาท และยงไปกวานน ตลาดเปาหมายทอยในระหวางการขยายตวของบรษทฯ กจะตองชะลอตว หรอ

13

หยดชะงกลง สงผลใหลกคาอนหนไปใชบรการจากตางประเทศเหมอนทเคยปฎบตมา ซงบรษทฯตองใชเวลาอกนานและเงนอกมาก จงจะสรางชอเสยงและความไววางใจกลบคนมา

4. ปญหาและลกษณะปญหาทเกดขนภายในองคกร การจดด าเนนงานซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยบนจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใดมกจะขนอยกบขดความสามารถของหวหนาหนวยงานซอมบ ารงทจะบรหารทรพยากรทมอยอยางจ ากด หากหวหนาหนวยงานนนสามารถวางแผน ควบคม ก ากบดแล และการประสานงานไดเปนอยางดแลว อากาศยานของหนวยบนนนจะไดรบการซอมบ ารงใหอยในสภาพทมอตราพรอมปฏบตการสง แตในทางตรงกนขามหากหวหนาหนวยงานนนไมสามารถด าเนนการไดเปนอยางดแลวกจะเกดปญหาซงมสาเหตทนาจะเปนปญหาทควรจะน ามาพจารณาเพอการปรบปรงแกไข คอ การทอากาศยานจ านวนหนงอยในสภาพทบนไมได (อยระหวางการตรวจซอม, รอพสด) และอากาศยานทเหลออยในสภาพบนไดของฝงนนไมสามารถปฏบตภารกจไดเตมท ซงเมอรวบรวมขอมลซงเปนขอเทจจรงและความคดเหนจากแหลงตาง ๆ แลวน ามาวเคราะหจะไดปญหาทงทางตรงและทางออมดงน 1. อากาศยานหมนเวยนเขารบการตรวจซอม (นอกก าหนดและตามก าหนด) จ านวนมากจนเกดภาวะงานคาง 2. มความยงยากในการหาสาเหตของขอขดของบางประการและ/หรอมปญหาอนมาเกยวของ ในบางครงจงตองใชเวลานานพอสมควรในการแกไข 3. ไมสามารถควบคมเวลาใชงานอากาศยานแตละเครองไดเปนผลใหอากาศยาน บางเครองเกดการลาตวสะสมขนเปนการช ารดทตองใชเวลาในการปรบปรงสภาพนานกวาปกต นอกจากนยงท าใหเกดภาวะวางงานหรองานคางเปนชวง ๆ 4. การประสานระหวาง เจาหนาททเกยวของ ยงไมดเทาทควร จงไมไดรบการสนบสนนใหงานเสรจตามก าหนด 5. จนท.ผเกยวของไมทราบวธการทจะจดล าดบขนตอนการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพสงสด 6. เบกพสดมาใชประกอบการตรวจซอมแลวไมไดรบทนตอความตองการใชงาน 7. พสดทหนวยขอเบกไมมพสดคงคลงหรอไมเคยมการจดหามากอน 8. ผใชขอเบกเมอตองการใชโดยไมไดประมาณการและแจงความตองการเพอจดหาเตรยมไวลวงหนา 9. มปญหาในระบบการสง พสด เชน ไมสามารถหาแหลงผลตหรอ

14

แหลงซอมไดในเวลาอนจ ากดงบประมาณไมเพยงพอ มปญหาเฉพาะหนาทตองแกไขอยางเรงดวน จนท าใหมเวลาท างานตามสายงานปกตนอยลง การขนสงพสดกระท าโดยหนวยงานอนทอยนอกเหนอการควบคมก าหนดเวลาขนสงได เปนตน จะเหนไดวาปญหาขางตนนน แบงออกเปน 2 ดาน คอ ดานการซอมบ ารงอากาศยานนนเอง โดยมเรองของพสดเกยวกบการจดหาและเบก-จาย มาเปนอปสรรคทอาจจะท าใหเจาหนาทในหนวยงานซอมบ ารงไมสามารถแกปญหาเพอปรบปรงประสทธภาพในการท างาน และเพมอตราพรอมปฏบตการขนอก ในทางกลบกนปญหาอกดานหนงคอ งานพสดทจะตองจดหาและเบก-จาย ใหไดตามตองการของผใชโดยมการขาดประสทธภาพในการปฏบตงานซอมบ ารงอยางแทจรง เปนอปสรรคทอาจจะท าใหเจาหนาทพสดไมสามารถด าเนนการใหบรรลเปาหมายทต งไวได จงอาจจะกลาวไดวาการด าเนนงานโดยปราศจากความรวมมออยางใกลชดจะเปนผลท าใหปญหาของฝายหนงมาเปนอปสรรคในการแกปญหาของอกฝายหนง และการแกปญหาของหนวยตามล าพงจะไปสความส าเรจไดยาก ในทางตรงกนขามหากเจาหนาทชางซอมบ ารงและเจาหนาทพสดรวมกนด าเนนงาน มการประสานงานกนอยางใกลชดยอมรบวาปญหาของอกฝายหนงกเปนปญหาของตนเองเชนกน แลวอปสรรคกจะหมดไปเหลอแตเพยงปญหาทรอการแกไขดวยวธการอนเหมาะสม ซงวธการแรกทควรน ามาพจารณาใชกคอ ตองเรมตนจากบรหารงานแบบมสวนรวมหรอการจดด าเนนงานซอมบ ารงโดยใหทกหนวยทเกยวของกบงานซอมบ ารงทงทางตรงและทางออมคอ หนวยด าเนนงาน หนวยควบคมมาตรฐาน หนวยตรวจซอม และหนวยพสด ไดมความเขาใจทตรงกนเกยวกบแนวทางในการก าหนดหนาทความรบผดชอบ ทตองปฏบตเปนสวนรวม และทตองปฏบตตามสายงานปกตล าดบขนตอนของการด าเนนงานแตละขนนบตงแตการเตรยมรบอากาศยานเขาตรวจซอมจนแลวเสรจสงใชงานไดตามปกต รวมถงวธการปองกนทจะมใหเจาหนาทในหนวยละเลยหรอเกดความไมเขาใจตอการปฏบตในขนตอนตาง ๆ ซงขนตอนการปฏบตนจะใชกบอากาศยานทสามารถก าหนดเวลาทจะเขารบการตรวจซอมได (การตรวจซอมอากาศยานระดบกลาง) ส าหรบอากาศยานทไมสามารถก าหนดเวลาทจะเขารบการตรวจซอมไดหรอการแกปญหาขอขดของทเกดขนในแตละเทยวบน ซงเปนปญหาเฉพาะหนานนเราไมจ าเปนตองใชข นตอนตาง ๆ เหลาน แตเราควรทจะท าการวางแผนแกไขปญหาโดยจะตองมการเกบขอมลการปฏบตงานซอมบ ารง ท าการวเคราะหและน าผลการวเคราะหมาใชประโยชนในการปรบปรง พฒนาและเพมประสทธภาพในการปฏบตงานได ซงเราอาจจะเรยกวาเปนระบบการเกบสะสมและวเคราะหขอมลการซอมบ ารงกได ขอมลบางสวนในระบบนหนวยตรวจซอมและหนวยพสดจะตองรวมกนน าไปใชในการสนบสนนการแกไขปญหาขอขดของประจ าวน (เชน สถตความสนเปลองพสดและการประมาณความตองการพสดเพมเตม) รายละเอยดของระบบการเกบสะสมและวเคราะหขอมลการซอมบ ารงนจะอยในบทตอไป

15

5. วตถประสงคของการศกษา

5.1 ศกษาระบบการซอมบ ารงอากาศยานแบบ Cessna 172, Piper, DA42A, Jet และศกษาระบบการซอมบ ารงเครองยนตอากาศยาน แบบ TSIO, LTSIO, IO-360-Sreies, O-320-Series และเครองยนต Jet ลาชาเปนเหตใหหลกสตรการผลตนกบนเสรจไมทนก าหนด(ใชเวลาซอมเกนกวาระยะเวลาการซอมจรง) 5.2 ศกษาระบบและเกบรวบรวมขอมลของบรษทฯโดยละเอยด ตงแตวธการจดเตรยมพสดทใชในการซอมฯ การซอวสด การซอมบ ารง จนถงลกคา(ศษยการบน) และวเคราะหปญหาทเกดขนจากระบบโดยละเอยด

5.3 ปรบปรงระบบการซอมบ ารงอากาศยานเพอแกปญหา 6. นยามศพทเฉพาะ นกบนพาณชย (Commercial Airplane Pilot) หมายถง บคคลทขบเคลอนอากาศยาน หรอเครองบน ในการขนสงผโดยสาร ขนสงสนคา หรอเพอใชในการพาณชยดานตางๆ ซงนกบนพาณชย แบงเปน 2 ประเภท คอ นกบนพาณชยเอก (Captain) และนกบนพาณชยตร (Co-Pilot) คณลกษณะนกบน หมายถง คณลกษณะทนกบนควรมในการประกอบอาชพเกยวกบ การบน ซงประกอบดวยคณลกษณะดานวชาการ คณลกษณะดานคณธรรมจรยธรรมคณลกษณะดานบคลกภาพ ดานวชาชพ และดานความคดวจารณญาณ สถาบนการศกษา หมายถง สถาบนการศกษาทเปนทงของรฐบาลและเอกชนทเปด หลกสตรผลตบคลากรดานนกบน อตสาหกรรมการบน หมายถง หนวยงานหรอบรษททประกอบธรกจการบนประเภท ตางๆ บรษทสายการบน หมายถง บรษท หางหนสวนจ ากด ทประกอบกจการดานการบนทง ประเภทประจ าหรอชวคราว ทงดานการขนสงผโดยสารและการขนสงสนคา การซอมบ ารง หมายถง การปฏบตตาง ๆ ตอบรภณฑ (หมายถงตวอากาศยาน เครองยนต สวนประกอบตาง ๆ ทตดตงกบอากาศยานและตดตงกบเครองยนตดวย) เพอใชบรภณฑนนตามปกตใหนานทสดเทาทจะท าได เจาหนาทซอมบ ารง หมายถงผปฏบตงานชางเทคนคอากาศยานและเครองยนต-Aircraft-Maintenance-Technician-Mechanic-Repairman-Aircarft-Engineering ท าหนาทเปนผใหบรการตรวจอปกรณ และซอมบ ารงรกษาเครองยนต มความรอบร ระบบการท างานภายใน

16

อากาศยาน เชน ระบบล าตว และไฮดรอลกส ระบบไฟฟา ท าหนาทซอม และแกไขขอขดของของระบบตางๆ ในอากาศยาน เปนตน อากาศยาน หมายถง ยานพาหนะทสามารถบนผานชนบรรยากาศของโลกหรอบรรยากาศอนๆได จรวดไมถอวาเปนอากาศยานเนองจากไมไดจรวดใชแรงสงจากอากาศ คนทท างานเกยวกบอากาศยานเรยกวา การบน (aviation)

“การพสด ” หมายความวา การจดท าเอง การซอ การจาง การจางทปรกษา การจางออกแบบและควบคมงาน การแลกเปลยน การเชา การควบคม การจ าหนาย และการด าเนนการอน ๆ ทก าหนดไวในระเบยบ ค าวา การพสด เปนการบรหารจดการงานดานพสดเพอสนองความตองการผใชอยางเหมาะสมถกตองและประหยดรวมทงปจจยเรองเวลาในการจดการเขามาเกยวของ “พสด” หมายความวา วสด ครภณฑ ทดนและสงกอสราง ทก าหนดไวในหนงสอการจ าแนกประเภทรายจาย ตามงบประมาณ ของส านกงบประมาณ หรอ การจ าแนกประเภทรายจายตามสญญาเงนกจากตางประเทศ

“การซอ” หมายความวา การซอพสดทกชนดทงทมการตดตง ทดลอง และบรการทเกยวเนองอนๆ แตไมรวมถง การจดหาพสดในลกษณะการจาง

“ยทธภณฑ” หมายความวา สงทงมวล (รวมถง เรอรบ รถถง อาวธอตตาจร อากาศยาน ฯลฯ และอะไหลทเกยวของ ชนสวนอะไหล ชนสวนซอมและอปกรณสนบสนน แตไมรวมถงอสงหารมทรพยสถานทต งและสาธารณปโภค ) อนจ าเปนเพอปฏบตการ เพอด ารงและสนบสนนการปฏบตการรบของหนวยทหาร

“เจาหนาทพสด” หมายความวา เจาหนาทซงด ารงต าแหนงทมหนาทเกยวกบการพสด หรอ ผทไดรบแตงตงจากหวหนาสวนราชการใหมหนาทหรอปฏบตงานเกยวกบพสด

“การจดท าเอง ” หมายความวา การทสวนราชการของกองทพอากาศ ผลต สราง ประกอบ ซอม หรอ ดดแปร ขนเอง เพอใชราชการ

“การรบความชวยเหลอ ” หมายความวา การทสวนราชการของกองทพอากาศไดรบพสดจากการชวยเหลอของมตรประเทศ

“พสดประเภทใชคงรป” หมายความวา พสดทใชแลวมลกษณะคงทนถาวร “พสดประเภทใชสนเปลอง ” หมายความวา พสดทใชแลวสนเปลอง หรอ เปลยนสภาพ

ไป

17

7. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

7.1 ระยะสน : บรษทฯจะไดรบความไววางใจจากลกคา (ศษยการบน)ตลอดจนหนวยงานดานการบนอนๆในประเทศไทยซงเปนขอดในดานการตลาด เมอบรษทฯมมาตรฐานและพรอมบรการใหกบทกหนวยแลว บรษทฯกแจงใหองคกรของรฐ(กรมขนสงทางอากาศ) ไดรบทราบขอมลความพรอมของบรษทฯ และรฐบาลจะไดแจงใหหนวยงานตางๆหนมาทงภาครฐบาลและภาคเอกชนหนมาสนการดานการบนเพมมากขน ซงจะท าใหยอดรายรบของบรษทฯสงขนเปนเทาตว 7.2 ระยะยาว : หากบรษทฯมการบรการทเปนมาตรฐานสากลโลกแลว นอกจาก หนวยงานในประเทศจะสงเครองบนซอมกบบรษทฯแลว บรษท BAC จะไดรบความไววางใจจากประเทศเพอนบานหรอประเทศอนทมตนทนในการผลตนกบนทสง สงผลใหไดรบเงนตางประเทศเขามาและท าใหอตสาหกรรมอนทเกยวของมการเตบโต และประชาชนคนไทยไดมงานท ามากขนตลอดจนเทคโนโลยความรดานการบนและอวกาศจะไดรบการสงเสรมมากขนอกดวย

18

บทท 2 แนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคด ทฤษฎ ผศกษาไดศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและจ าแนกสาระส าคญแบงออกเปน 6 สวน ประกอบดวย

2.1.1 ความรทางเทคนคเกยวกบอากาศพลศาสตร วตถประสงค เพอใหผท ท าการศกษาและท าความเขาใจเกยวกบ 1. สวนประกอบหลกของอากาศยาน

2. แกน และการหมนรอบแกนทงสามของอากาศยาน 3. ค าจ ากดความทางอากาศพลศาสตร

4. แรงทางอากาศพลศาสตรทกระท ากบอากาศยาน การเรมตนศกษาวชาอากาศพลศาสตร จ าเปนตองเรยนรศพทเทคนคทางอากาศ พลศาสตรเพอใหมพนฐานความรเชนเดยวกน และเปนพนฐานในการศกษาตอไป

1. สวนประกอบหลกของอากาศยาน อากาศยานประกอบดวยสวนประกอบหลก 4 สวนดวยกน คอ 1.1 ล าตว (fuselage) เปนโครงสรางหลกทใหญทสดของอากาศยาน เปนฐานส าหรบตดตงปก หาง เครองวดประกอบการบน เชอเพลง ลกเรอ และอปกรณตาง ๆ 1.2 ปก (wing) เปนชนสวนทสรางแรงยกใหกบอากาศยาน ภายในปกของอากาศยานสามารถบรรจเชอเพลง และฐานลอหลกของอากาศยาน 1.3 แพนหางดงและแพนหางระดบ (vertical and horizontal stabilizers) เปนชนสวนทสรางเสถยรภาพใหกบอากาศยาน อาจเรยกแพนหางทงสองนวา tails หรอ fins 1.4 แฟลพและพนบงคบของอากาศยาน (flaps and control surfaces) Flaps เปนพนบงคบทสรางแรงยกใหกบอากาศยาน ถกตดตงบรเวณชายหลง และ/หรอ ชายหนา ของปกอากาศยาน Ailerons เปนพนบงคบทควบคมการหมนตว (rolling motion) รอบแกนตามยาวของอากาศยาน Elevators เปนพนบงคบทควบคมการปกเงย (pitching up/down motion) รอบแกนตามขวางของอากาศยาน

19

Rudders เปนพนบงคบทควบคมการเลยวสาย (yawing motion) รอบแกนดงของอากาศยาน

แผนภาพท 2.1 แสดงสวนประกอบพนฐาน และพนบงคบของอากาศยาน 2. แกนและการหมนรอบแกนทง 3 ของอากาศยาน (รปท 2.1)

2.1 แกนสามแกนของอากาศยาน การก าหนดใหมแกนตางๆ กบอากาศยานนน เพอใชอางองเรยกการ

เคลอนไหวรอบแกนทงสามขณะท าการบน แกนทงสามคอ - แกนตามยาว (longitudinal axis) หรอแกนนอน คอแกนทลากจากหวไปยงหางของอากาศยาน - แกนตามขวาง (lateral axis) คอแกนทลากตงฉากกบแกนตามยาว และอยในระนาบเดยวกน - แกนดง (vertical axis) คอแกนทลากตงฉากกบแกนตามยาวและแกนตามขวาง 2.2 การหมนรอบแกนทงสามของอากาศยาน

การเคลอนไหวของอากาศยาน เปนการหมน (เคลอนไหว ) รอบแกนทงสาม ดงน - การหมนตว (rolling) คอการหมนรอบแกนตามยาวหรอแกนนอน โดยการบงคบ ailerons - การปกเงย (pitching) คอการหมนรอบแกนตามขวาง โดยการบงคบ elevators

- การเลยวสาย (yawing) คอการหมนรอบแกนดง โดยการบงคบ rudder(s)

20

แผนภาพท 2.2 แสดงรปแกน และการหมนรอบแกนทงสามของอากาศยาน

3. ค าจ ากดความทางอากาศพลศาสตร (รปท 1-2) 3.1 แพนอากาศ (airfoil) คอพนผวทถกแผนแบบใหสรางแรงทางอากาศ พลศาสตรตวอยางของแพนอากาศ เชน ปก แพนหางดง และแพนหางระดบ เปนตน สวนประกอบของแพนอากาศมดงน mean camber line หรอ เสนกลางความโกง คอเสนสมมตทลากแบงครงผวปกบน และ

ผวปกลางของแพนอากาศออกเปนสองสวนเทาๆกน leading edge หรอ ชายหนาของแพนอากาศ คอจดหนาสดของ mean camber line trailing edge หรอ ชายหลงของแพนอากาศ คอจดหลงสดของ mean camber line camber หรอความโกง คอระยะทางทมากทสดระหวาง mean camber line กบ chord

line chord คอ ระยะทางเปนเสนตรงจากชายหนาปก (leading edge) ไปยงชายหลงปก

(trailing edge) ของแพนอากาศ ก าหนดสญลกษณ c chord line คอ เสนตรงสมมตทลากจากชายหนาปกไปยงชายหลงปกของแพนอากาศ

ถาเสนกลางความโกงอยระหวาง chord line กบพนผวบน ท าใหแพนอากาศมความโกงเปนบวก (positive camber)

ถาเสนกลางความโกงทบเปนเสนเดยวกบ chord line ท าใหแพนอากาศไมมความโกง หรอเปนแพนอากาศแบบสมมาตร (symmetry airfoil)

ถาเสนกลางความโกงอยระหวาง chord line กบพนผวลาง ท าใหแพนอากาศมความโกงเปนลบ (negative camber)

21

แผนภาพท 2.3 แสดงภาคตดขวางของ Airfoil และสวนประกอบตางๆ

3.2 มมตงปก (angle of incidence) คอ มมระหวาง chord line และแกนตามยาว 3.3 มมยกปก (angle of dihedral) คอ มมระหวางแนวกางปก กบระนาบในแนวระดบ (horizontal plane) เมอมองจากดานหนาของอากาศยาน หรอเปนมมระหวางแกนตามขวาง และ wing chord plane 3.4 มมลปก (swept angle) คอมมระหวางแกนตามยาวและแนวเสนสมมตศนยกลางอากาศพลศาสตรของปก (สวนใหญอยทต าแหนง 25% chord) 3.5 จดศนยถวง (center of gravity; C.G.) คอ จดสมมตทแกนทงสามของอากาศยานลากตดกน 3.6 ความเรวสมพทธ (relative wind; v ) คอ ความเรวลมทเทากบความเรวจรงในการเคลอนทของอากาศยาน (true airspeed) แตมทศทางตรงขามกน 3.7 มมปะทะ (angle of attack; ) คอ มมระหวาง chord line และ relative wind 3.8 วถบน (flight path) คอเสนทางการบนของอากาศยาน มทศทางเดยวกบ relative wind การบนของอากาศยานทกครงตองพจารณาความสมพนธระหวางวถบน กบมมปะทะ

เสมอ ทศทางทหวอากาศยานช ไมใชทศทางของวถบนเสมอไป เชน การบนเปดมมปะทะดงรปท 2.4

22

แผนภาพท 2.4 แสดงทศทางของความเรวสมพทธ มมปะทะ และวถบน ของอากาศยาน 4. แรงทางอากาศพลศาสตรทกระท ากบอากาศยาน (รปท 2.5)

เมออากาศยานท าการบน จะมแรงทางอากาศพลศาสตรกระท ากบอากาศยาน ดงน แรงยก (Lift; L ) คอ แรงทมทศทางตงฉากกบทศทางของลมสมพทธ (V ) แรงตาน (Drag; D ) คอ แรงทมทศทางขนานกบทศทางของลมสมพทธ (V )

ซงมทศทางตรงขาม กบการเคลอนทของอากาศยาน แรงขบ (Thrust;T ) คอ แรงปฏกรยาทขบ(ผลกดน) ใหอากาศยานเคลอนทไป

ขางหนา ตามกฎ ขอทสามของนวตน (action = reaction) น าหนก (Weight;W ) คอ แรงดงดดของโลกทกระท ากบอากาศยาน ม

ทศทางชลงสจดศนยกลางของโลกเสมอ หมายเหต ถาอากาศยานบนตรงบนระดบดวยความเรวคงท จะได WL และ DT

แผนภาพท 2.5 แสดงแรงทางอากาศพลศาสตรทกระท ากบอากาศยาน

Flight path

Angle of attack

L

W

T D

L

D T

W

23

สรป อากาศยานทวๆไป (Conventional aircraft) ประกอบดวยสวนประกอบหลก 4 สวนคอ ล าตว ปก ชดพวงหางและพนบงคบตางๆ ซงพนบงคบเหลานท าใหอากาศยานสามารถเคลอนท และหมนรอบแกนทงสามของอากาศยานได แกนทงสามคอ แกนตามยาว , แกนตามขวาง และแกนดง

เมอท าความรจกกบรปรางพนฐานของแพนอากาศแลว ขณะอากาศยานบนอยในอากาศ จะมแรงทางอากาศพลศาสตรมากระท ากบอากาศยาน ประกอบดวย แรงยก แรงตาน แรงขบ และน าหนก ซงแตละแรงมทศทางแตกตางกนขนอยกบทาทางการบน

ค าจ ากดความตางๆ เปนสงจ าเปนทตองศกษาท าความเขาใจ และทองจ าใหได เพอความสะดวกในการน าไปใชอางองในการศกษา 2.1.2การซอมบ ารงอากาศยาน กลาวโดยทวไปปจจบนอากาศยาน เครองยนต และบรภณฑ ไดววฒนาการกาวหนาไปมาก โดยมเทคโนโลยใหม ๆ เกดขนตลอดเวลา ฉะนนการซอมบ ารงจงตองไดรบการปรบปรงแกไขอยเสมอ เพอใหอากาศยานมคาสมควรเดนอากาศ มความปลอดภยในการบน และอยในสภาพพรอมปฏบตการ การซอมบ ารงทดนนจะตองมการจดระบบ, วธการ และแบงประเภทใหถกตองเหมาะสมเพราะจะเปนแนวทางในการจดหนวยงาน จดก าลงพล เครองมอเครองใช และสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ เพอใหการปฏบตเปนไปตามทคมอก าหนด บรษท บางกอกเอวเอชนเซนเตอร จ ากด น าเอาระบบการซอมบ ารงอากาศยานมาใชโดยมความตองการขนตนเพอปองกนมใหอากาศยานและบรภณฑหรออปกรณตาง ๆ โดยเฉพาะทถอวาเปนอปกรณเดนอากาศเกดการช ารดเสยหายขนในขณะใชงานตามปกต ซง ถอวาเปนมาตรการทดทสดในอนทจะปองกนการเกดอบตเหตขณะใชอากาศยานท าการบน ตอมาเมอไดมการปรบปรงระบบตาง ๆ ของอากาศยานใหมความเชอถอไดสงขนเปนผลท าใหการซอมบ ารงมความงายยงขนแลวจงเกดความตองการทจะใหการซอมบ ารงสามารถสนบสนนอากาศยานใหอยในสภาพบนไดคดเปนเปอรเซนตของอตราพรอมปฏบตการสงสดเทาทจะเปนไปได หลกการส าคญประการหนงของการซอมบ ารงอากาศยาน คอ การตรวจอยางละเอยดถถวน โดยไมปลอยใหการตรวจเปนไปอยางขาดความเอาใจใสท าพอผานไปหรอท าบางเวนบาง เพราะการกระท าดงกลาวนนจะกอใหเกดความช ารดทรดโทรมกบอากาศยานเพมขนไปเรอย ๆ อนจะเปนผลใหตองใชเวลาในการซอมแซมปรบปรงสภาพในภายหลงอยางมากมายยงกวาในการทจะไปพยายามประหยดเวลา โดยใชวธการตรวจอยางคราว ๆ หรอเรงรดการตรวจใหเสรจเรว ๆ จนการตรวจไมสมบรณ ขณะเมออากาศยานนนเขารบการตรวจในสายงานปกต ฉะนนผมหนาทเกยวของรบผดชอบทกคนจะตองเอาใจใสและปฏบตตามระบบการตรวจทก าหนดโดยเครงครด

24

1. ปรชญาของการซอมบ ารง กจกรรมการซอมบ ารง คอ การด าเนนการทกวถทางทจะสนบสนนใหระบบอาวธ เชน อากาศยานมอตราพรอมปฏบตการสงสด หรอเปนไปตามความตองการทางยทธการ ถงแมหนวยจะถกโจมตหรอท าลายโดยฝายตรงขาม สวนทเหลอกตองยงคงขดความสามารถใหการสนบสนนไดอยางมประสทธภาพในขดจ ากดระดบหนง 2. ระบบการซอมบ ารงของ การซอมบ ารง คอ การปฏบตตาง ๆ ตอบรภณฑ (หมายถงตวอากาศยาน เครองยนต สวนประกอบตาง ๆ ทตดตงกบอากาศยานและตดตงกบเครองยนตดวย) เพอใชบรภณฑนนตามปกตใหนานทสดเทาทจะท าได แตทงนบรภณฑเหลานนยอมตองมการสกหรอไปโดยตวของมนเอง เนองจากถกใชงานอยสม าเสมอ ปกตแลวการซอมบ ารงเปนสวนหนงของการสงก าลงบ ารง (การสงก าลงบ ารง เทากบ การซอมบ ารง รวมกบ การสงก าลงหรอพสด) การซอมบ ารงประกอบดวย 3. การตรวจและการบรการตาง ๆ เชน การตรวจอากาศยานกอนการท าบน หลงการบน การบรการเชอเพลง หลอลน หรอออกซเจน เปนตน 4. การซอม เมอบรภณฑเกดการช ารดเสยหาย และท าการแกไขขอขดของตาง ๆ ทเกดขนกบบรภณฑตลอดจนการดดแปลงแกไขบรภณฑนน ๆ ใหมสภาพทเหมาะสม ปลอดภยและมประสทธภาพสง 2.1.2.1 ระดบขนการซอมบ ารง เพอใหเหมาะสมกบระยะเวลาการปฏบตงานจ านวนงานหรอจ านวนชวโมงคน จ านวนเครองมอเครองใชในการซอมบ ารงตลอดจนถงความคลองตวในการปฏบตงานอยางมความปลอดภยและมประสทธภาพสง บรษทฯจงไดก าหนดระดบชนของการซอมบ ารงไวเปน 3 ระดบคอ 1. การซอมบ ารงระดบหนวยหรอขนหนวยผใช สมยกอนเรยกวา การซอมบ ารงขนฝงบน เปนการซอมบ ารงซงก าหนดความรบผดชอบใหท าการซอมบ ารงบรภณฑตาง ๆ ซงหนวยนนไดรบไวประกอบดวยการตรวจกอนบน-หลงบน การตรวจยอย ๆ หรอการตรวจประจ าวนในสวนตาง ๆ การบรการ การปองกน การเสยหายอนอาจเกดขน ๆ รวมถงการปฏบตซงก าหนดไวในค าสงเทคนควา ใหกระท าทระดบหนวย การซอมบ ารงระดบหนวยนจงมกเรยกวาเปนการซอมบ ารงขน “การปองกนการช ารด ” ไดอกอยางหนงใน และมกจะจดอยในระดบฝายการชางของฝงบนหรอของหนวยบน 2. การซอมบ ารงระดบกลาง หรอสมยกอนเรยกวา ขนสนามหรอขนบ ารงการบน การซอมบ ารงขนกลางนมความมงหมายเพอก าหนดใหรบผดชอบโดยตรงในการสนบสนนชวยงานซอมบ ารงระดบหนวยใหสามารถด าเนนงานไปได งานขนดงกลาวนโดยปกต

25

ประกอบดวยการตรวจตามระยะเวลา การตรวจยอย หรอตรวจใหญตอบรภณฑ การซอมชนสวนทใชงานไมได การซอมชดประกอบยอย หรอชดประกอบใหญ การซอมโครงสรางทตองใชแบบยด การตรวจแกไขความคลาดเคลอนโดยใชเครองมอทดสอบ ฯ รวมทงการปฏบตทก าหนดไวในค าสงเทคนควาใหปฏบตทระดบกลางน การซอมบ ารงระดบกลางมกเรยกวา เปนการซอมบ ารงขน “การแกไขการช ารด” มกจดอยในระดบแผนกซอมบ ารง 3. การซอมบ ารงระดบโรงงาน การซอมบ ารงขนนเปนการซอมใหญใหกบเครองบน เครองยนต และบรภณฑ ส าหรบเครองบน จะเรยกวาการซอมใหญระดบโรงงานตามแผน (PDM, PROGRAM DEPOT MAINTENANCE) ใหกบอากาศยานซงแตเดมนนการซอมใหญระดบโรงงานตามแผนน เรยกวา การตรวจซอมเทาทจ าเปน ( IRAN, INSPECTION AND REPAIR AS NECESSARY) เหตทมการเปลยนระบบการซอมใหญ อากาศยาน ดงกลาว เนองจาก ทอ.สหรฐฯ ไดท าการวเคราะหแลวพบวาการท า IRAN ใหกบ อากาศยานทกเครองนนไมคมคา สมควรทจะท าการ IRAN ใหกบ อากาศยานทม สภาพช ารดทรดโทรมอยางแทจรงมากกวา และเพอคดเลอก อากาศยานทมสภาพดงกลาวเขาซอมใหญ จงไดเกดการตรวจประเมนคา (ACE, AIRCRAFT CONDITION EVALUATION) และการตรวจวเคราะหสภาพอากาศยาน ( ACI, ANALYTICAL CONDITION INSPECTION) เพอคดเลอก อากาศยาน เขาท าการซอมใหญ และเนองจากการซอมใหญ อากาศยานแบบนมไดอยบนพนฐานของระยะเวลาตามปปฏทน เชน IRAN ดงนน เมอคดเลอก อากาศยาน ไดแลวกจะตองก าหนดระยะเวลาอนเหมาะสมเพอน า อากาศยาน ทคดเลอกแลวเขาซอมใหญ จงเรยกวาการซอมใหญระดบโรงงานตามแผน บรษทฯ การซอมบ ารงขนโรงงานนมหนาทชวยเหลอขนการซอมบ ารงขนกลางและขนหนวย โดยการชวยเหลอทางเทคนคและชวยท างานทท งสองขนดงกลาวท าไมได ทงนเพราะวาระดบการซอมบ ารงขนโรงงานจะมจ านวนชาง จ านวนเครองมอและอปกรณการทดสอบมากกวา และมประสทธภาพมากกวาระดบการซอมบ ารงขนกลางและขนหนวย การซอมบ ารงขนโรงงานจงไดชอวาเปนการซอมบ ารงขน “ปรบปรงสภาพใหคนดดงเดม” การซอมบ ารงอกประเภทหนง คอ การท าสญญาจางซอมกบบรษทเอกชนภายนอก เรยกวา “CONTRACT MAINTENANCE” กลาวคอ งานซอมบางอยางประเภทโรงงานของบรษทฯเองไมมหรอมแตไมมขดความสามารถในงานนน ๆ พอ หรอถาจะท าการซอมเองกอาจไมประหยดกวาทจะจางใหบรษทเอกชนภายนอกเปนผท า ดวยสาเหตดงกลาวน จ าเปนทจะตองท าสญญาซอมกบบรษทเอกชนภายนอก เพอการประหยดและรวดเรว ปจจบนบรษทฯ ไดก าหนดระยะเวลาการซอมใหญอยท 2000 ชม.บน และไดท าการ Outsource บรษท อตสาหกรรมการบน จ ากด เปนผท าการซอมใหญ การทจะตดสนตกลงใจวางานใดควรจะซอมในระดบใดนนเราพจารณาถงการภารกจของการบนเปนหลก และเหตผลขอเทจจรง 3 ประการคอ

26

1. ความสมบรณของเครองมอเครองใชและเครองอ านวยความสะดวกอน ๆ 2. ความรความช านาญของเจาหนาทผปฏบตงาน 3. เวลาหรอชวโมงคน ทตองใชในการซอมบ ารงตงแตตนจนเสรจ 2.1.2.2 วธการตรวจซอม 1. การตรวจแบบอหรอการตรวจซอมแบบโรงเกบ เปนการตรวจโดยวธจดเจาหนาทข นชดหนงมจ านวนเพยงพอเพอท าการตรวจซอมอากาศยาน ณ สถานททก าหนดใหแหงหนง เจาหนาทชดดงกลาวจะตองประจ าอย ณ สถานทนน แตละทจะมเครองมอเครองใชทจ าเปนอยางสมบรณส าหรบชวยเหลอในการซอมบ ารง 2. การตรวจซอมแบบหมวดชางหรอการตรวจซอมแบบเคลอนท วธการตรวจแบบนใชชางจ านวนหนงท าหนาทตรวจซอมอากาศยานในหนวยบน ซงชางชดหนงจะมหวหนาชางเปนผควบคม, แนะน า และสงการ ชางลกหมใหปฏบตงานตออากาศยานซงชางชดนนจะตองรบผดชอบ ชางเหลานอาจจะตองไดรบการชวยเหลอจากชางช านาญงานซงจดตงขนอกชดหนงตางหากในหมวดนน ๆ ในการตรวจซอมแบบนอาจไมตองเคลอนยายอากาศยานเลย เพราะเจาหนาทชางจะเขามาท าการตรวจซอมใหถงททอากาศยานจอดอย จงเรยกวา การตรวจซอมแบบถงทต งไดอกอยางหนง ชนดของการซอมบ ารงและหวงเวลาของการตรวจซอม เราสามารถแยกออกไดเปน 3 ประเภทดงน 2.1.2.3 ประเภทการตรวจอากาศยาน แบงออกไดเปน 3 ประเภท คอ 1. การตรวจซอมอากาศยานตามก าหนด หมายถง การตรวจซอมอากาศยานตามระยะเวลาซงจะก าหนดตามชวโมงบนหรอตามเวลาปฏทน แลวแตคมอของอากาศยานแบบนน ๆ ระบไว การตรวจประเภทน จดเขาอยในระดบการซอมบ ารงทง 3 ระดบ ดงน

การตรวจซอมระดบหนวย ก าหนดใหท าการตรวจซอม ดงน ก) การตรวจประจ าวน ไดแก (1) การตรวจกอนบน (2) การตรวจกอนวงขนทปลายทางวง (3) การตรวจระหวางบน (4) การตรวจหลงบน ข) การตรวจตามก าหนดเวลา เปนการตรวจหลงจากทอากาศยานไดท าการบนไปแลวระยะเวลาหนง เชน 25 ชวโมงบน หรอ 7 วน ขนอยกบวาก าหนดการตรวจของอากาศยานแบบนนจะขนกบชวโมงบนหรอเวลาปฏทน ไดแก (1) การตรวจหลงบนขนมลฐาน

27

(2) การตรวจหลงบนตามชวโมงบน (3) การตรวจทฐานบนประจ า

การตรวจซอมระดบกลาง ก าหนดใหท าการตรวจซอม ดงน ก) การตรวจตามระยะเวลา ข) การตรวจตามวตภาค ค) การตรวจตามสมกาล ง) การตรวจตามอกษรภาค จ) การตรวจตามภาคกาวหนา

การตรวจซอมระดบโรงงาน คอ การน าอากาศยานเขารบการตรวจซอม ตามแผน (PROGRAMMED DEPOT MAINTENANCE) ซงก าหนดไดเปน 3 ชนดคอ ก) ก าหนดตามเวลาปฏทน ข) ก าหนดตามชวโมงบน ค) ก าหนดตามสภาพอากาศยาน ซงกระท าได 2 วธคอ การตรวจวเคราะหสภาพอากาศยาน และการตรวจประเมนคาอากาศยาน 2. การตรวจซอมอากาศยานนอกก าหนด หมายถง การตรวจซอมอากาศยานทไมมก าหนดระยะเวลาตามทคมอระบไว เชน เมออากาศยานช ารด, อบตเหต, อบตการณ หรอการดดแปลงแกไข เปนตน การตรวจซอมประเภทน กระท าไดทกระดบการซอมบ ารง ทงนขนอยกบการช ารด และขดความสามารถของหนวยรบผดชอบระดบการซอมบ ารงนน ๆ 3. การตรวจพเศษ เปนการตรวจซอมตามรายละเอยดทระบไวในคมอของอากาศยานแตละแบบ ทนอกเหนอจากการตรวจซอมอากาศยานตามก าหนด โดยทวไปแลวการตรวจพเศษนจะแบงออกได 2 ชนด คอ 1 การตรวจพเศษตามก าหนดเวลา เปนการตรวจอากาศยานและอปกรณในชวงเวลาทไมสอดคลองกบการตรวจตามก าหนดเวลาปกต เชน การตรวจตามปฏทนกบอากาศยาน ทก 15 และ 60 วน 2 การตรวจพเศษตามเงอนไข เปนการตรวจอากาศยาน และอปกรณอนเนองมาจากสภาพแวดลอมภมอากาศ, ภารกจ หรอเหตการณทเกดขน เชน การใชอากาศยานในสนามบนทไมไดมาตรฐานในพนทใกลทะเล, ในภารกจการรบ เปนตน สาเหตทตองมการตรวจหลายแนว เพราะวาอากาศยานถกออกแบบใหน ามาใชในภารกจทตางกนตวอยางเชน อากาศยานบางแบบใชส าหรบภารกจบนล าเลยง หรอบางแบบใชส าหรบบนโจมต เปนตน ดงนนอากาศยานแตละแบบจงมจดเดนและจดออนของแตละระบบตางกน ระบบการตรวจส าหรบ อากาศยาน แบบหนงอาจไมเหมาะกบ อากาศยาน อกแบบหนงซงถาน ามาใชอาจมปญหาหลายอยางเชน ตองเสยเวลามารอรบการตรวจ หรอไม

28

ปลอดภย เปนตน โดยเหตดงกลาวจงตองมแนวความคดของการตรวจแนวตาง ๆ เพอสามารถน ามาใชกบอากาศยานไดตามความเหมาะสม โดยยดถอหลกการส าคญ 3 ประการคอ ก. มความยดหยนมากพอส าหรบการวางแผนทางยทธการ และการซอมบ ารง ข. สามารถลดเวลาทตองการมารอรบการตรวจ ค. ใหความปลอดภยในการปฏบตภารกจ 2.1.2.3 ประเภทการตรวจเครองยนต แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1 การตรวจซอมเครองยนตตามก าหนด หมายถง การตรวจซอมตามระยะเวลา ซงจะก าหนดตามชวโมงใชงานหรอตามเวลาปฏทน (วธนมกจะใชกบเครองยนตทก าหนดชวโมงใชงานกอนเขาตรวจซอมยาวนาน แตอตราใชงานต าจนอาจท าใหอปกรณตาง ๆ เสอมสภาพกอนครบอายชวโมงเขาตรวจซอมตามปกต) หรอตามภารกรรมใชงานทท าใหเครองยนตเกดลาตว เชน การนบจ านวนครงทเพมหรอลดรอบเครองยนตอนจะเปนผลกระทบ เนองจากการเปลยนแปลงความรอนนน การตรวจซอมเครองยนตตามก าหนดน จดเขาอยในระดบการซอมบ ารงทง 3 ระดบ ดงน 1.1 การตรวจซอมระดบหนวย ใหท าการตรวจเครองยนตรวมอยในการตรวจซอมระดบหนวยของอากาศยาน ซงกคอการตรวจเครองยนตทตดตงอยกบอากาศยานนนเอง 1.2 การตรวจซอมระดบกลาง ก าหนดใหท าการตรวจ ดงน ก) การตรวจตามระยะเวลา ข) การตรวจซอมสวนทนความรอน ค) การตรวจครงอาย ง) การตรวจซอมเครองยนตเจตระดบกลาง จ) การถอดเปลยนชดอปกรณ 1.3 การตรวจซอมระดบโรงงาน ก าหนดใหท าการตรวจซอมดงน ก) การซอมใหญเครองยนต ข) การซอมใหญชดอปกรณ 2. การตรวจซอมเครองยนตนอกก าหนด หมายถง การตรวจซอมเครองยนตทไมไดก าหนดระยะเวลาไวในคมอเชน 2.1 การตรวจซอมเครองยนตช ารดจากสาเหตตาง ๆ 2.2 การตรวจปรบสภาพเครองยนต เพอปรบปรงสมรรถนะและอายการใชงานใหดขน

29

2.3 การประกอบเครองยนตพรอมตดตงใชงาน เปนการประกอบอปกรณตาง ๆ เขากบเครองยนตดบ 2.4 การดดแปลงแกไขเครองยนตตามค าสงเทคนค การตรวจซอมนอกก าหนดนกระท าไดทกระดบการซอมบ ารงตามขดความสามารถของหนวย แตสวนใหญจะอยในการตรวจซอมระดบกลางและโรงงาน 2.1.2.4 ประเภทการตรวจซอมบรภณฑอากาศยาน แบงเปน 3 ประเภทคอ 1 การตรวจซอมบรภณฑทก าหนดอายใชงาน 2 การตรวจซอมบรภณฑตามสภาพ 3 การตรวจซอมบรภณฑเมอเกดขดขอของ สรปไดวาความเหมอนกนของการตรวจทง 3 แบบนกคอ ใช ชม.บนเปนตวก าหนดความยดหยนของการจด อากาศยานเขารบการซอมบ ารง และความแตกตางกนกคอการตรวจแบบตามระยะเวลาและ วตภาค อากาศยาน จะตองเขารบการตรวจตามเวลาทก าหนดไวเหมอนกนทกเครอง ในขณะทการตรวจแบบสมกาล อากาศยานไมจ าเปนตองเขารบการตรวจในเวลาทเทากนทกเครอง (ยกเวนแตวาเราจะวางแผนใชงานให อากาศยานทกเครองทม ชม.บนเฉลยตอวนเทากนทกเครองเพอใหเกดความงายหรอความสะดวกในการก าหนดเวลาเขารบการตรวจซอมของ อากาศยานทงฝง

การตรวจแบบอหรอการตรวจซอมแบบโรงเกบ - จด จนท.ประจ า ณ สถานททจดไวซอมบ ารงอากาศยานพรอมอปกรณ - น า บ.เขาท าการตรวจซอม ณ สถานทนน - เหมาะกบการตรวจซอมทตองใช ชม. - คน และ/หรอ อปกรณมากไมสะดวกกบการเคลอนยาย

30

2.1.2 เครองมอทใชประกอบการซอมบ ารงอากาศยาน วตถประสงค 1. เพอใหผรบการศกษาแตละคนเขาใจ เครองมอแบบตางๆ ทใชในการซอมบ ารงอากาศยาน 2. เพอใหผรบการศกษาแตละคนเขาใจ การซอมบ ารงรกษา เครองมอทใชในการซอมบ ารงอากาศยาน กลาวโดยทวไป เครองมอนนนบวาเปนมตรทสนทและดตอชางทสด ถามนษยไมมเครองมอใชเสยแลวกเปรยบเสมอนวาเปนคนตาบอด มองอะไรไมเหนไปได ความจรงแลว ถาชางตาบอด แตมความช านาญใชเครองมอไดด นบวามคณประโยชนกวามชางทเชยวชาญแต ไมมเครองมอใชเลย ในยคนไดมการใชเครองจกรกลตางๆ เปนหลกในการท างาน หนวยงานทท าการซอมบ ารงอากาศยาน เชน กองทพอากาศ และบรษทเอกชนทท าการซอมบ ารงอากาศยาน จงจ าเปนตองพถพถนเกยวกบเรองการใชเครองมอตางๆ นใหมากขน ถาชางไมมเครองมอใช และมเครองมอแลวแตไมรวธการใชทถกตองแลวกยอมจะเสยเวลา หมดประสทธภาพในการท างาน ตลอดจนเปนเหตใหชางไดรบบาดเจบดวย

การตรวจแบบหมวดชางหรอการตรวจซอมแบบเคลอนท - จด จนท.พรอมอปกรณไปท าการซอมบ ารง ณ ทอากาศยานอย - เหมาะกบการตรวจซอมทไมตองใช ชม. - คน และ/หรอ อปกรณมากสะดวกกบการเคลอนยาย

31

ชางทมเครองมอไวใชนน จะตองรถงวธการใชเครองมออยางด และกวางขวางตลอดจนรจกวธรกษาเครองมอใหคงสภาพดตลอดเวลา นอกจากนนแลวในขณะทชางท างานโดยใชเครองตางๆ อย กจะมผอนคอยจองจบตามองอยดวย วาใชเครองมอดวยความระวงและละเอยดรอบคอบเพยงใด เมอน าเครองมอออกไปใชแลวตองเกบทเดมอยางเรยบรอย ชางตองเชดเครองมอใหสะอาดและแหงกอนเกบลงบนหบเครองมอ ในบางครงตองทาน ามนหลอลนบนเครองมอ เพอปองกนสนมในเมอไมไดใชเครองมอนนเปนเวลานานๆ ส าหรบการใชและรกษาเครองมอโดยถกตองนน เปนสงส าคญมาก มฉะนนแลวอาจจะเกดอบตเหตท าใหชางไดรบบาดเจบได การมความรในการใชเครองมออยางถกตองนน นอกจากจะเปนการปองกนอบตเหตทจะเกดขนแลว ยงปองกนมใหชางไดรบอนตรายบาดเจบ ถารวธการใชเครองมอนนๆ เปนอยางด ถงแมวาชางจะมความสะเพราเลนเลอในการใชเครองมอบางกตาม เครองมอนนกไมคอยจะพงไดงายๆ หลงจากใชเครองมอแลวจะตองเกบในหบเครองมอหรอทเกบ ทแขวานตามเดมทกครง เพอสะดวกในการน าออกไปใชงานในคราวตอไปโดยไมตองเสยเวลาในการคนหานานนก กอนเกบเครองมอจะตองเชดไฮดราลค ไขมน น ามน ฯลฯ ทตดอยออกใหหมดจนสะอาด ทาน ามนหลอลนไวเพยงนอยๆ เพอปองกนสนมได แตถาทาไวโชกจะเปรอะเลอะเทอะ สกปรกและลน หบเครองมอมไวใสและเกบเครองมอเทานน มใชไวเปนทนงหรอรองเหยยบ หามวางหบเครองมอไวบนปกอากาศยานจะท าใหเกดรอยขดขวนบนปกได อยาท าหบเครองมอเปนอปกรณชวยเหลอการท างานของชาง เชน ใชรองนง ใหวางหบเครองมอบนพนราบเสมอ การเลอกเครองมอ ใหน าเครองมอไปใชงานเทาทจ าเปนเทานน ไมควรน าไปทงหบ และควรครบขนาดหวสลกเกลยว และแปนเกลยวซงวดทางดานขนาน ล าดบการใชประแจควรใชประแจกระบอกกอน (Socket) ซงจะมดามตอแบบ Speed, Ratchet หรอ “T” ตอไปใหใชประแจหหวง (Box-End) และปากตาย (Open-End) ตามล าดบ สวนไขควงนนตองเลอกใหมขนาดพอดกบหวผาของสลกเกลยวเสมอ ชนดของเครองมอ ม 5 ชนด หรอประเภท 1. General Maintenance เปนเครองมอทชางอากาศยาน และชางเครองยนตใชประจ า เชน ไขควบ ประแจตางๆ 2. Special ใชส าหรบ ส าหรบงานพเศษโดยเฉพาะซงชางมไดท าเปนประจ า 3. Measuring and Layout ใชตรวจสอบหรอวดผลงานทท าเสรจแลว 4. Fabricating เปนเครองมอเคาะขนรปตางๆ 5. Power ท างานโดยไฟฟาและอากาศอด

32

2.1.3 งานพสดอากาศยาน 1. สนคาคงคลง

สนคาคงคลง (Inventory) หมายถงวสดหรอสนคาตางๆทเกบไวเพอใชประโยชนในการด าเนนงานอาจเปนการด าเนนงานผลตด าเนนการขายหรอด าเนนงานอนๆสนคาคงคลงแบงได เปน 4 ประเภทใหญๆคอ 1. วตถดบ (Raw Material) คอสงของหรอชนสวนทซอมาใชในการผลต 2. งานระหวางท า (Work-in-Process) คอชนงานทอยในขนตอนการผลตหรอรอคอยทจะผลตหรอรอคอยทจะผลตในขนตอนตอไป โดยทยงผานกระบวนการผลตไมครบทกขนตอน 3. วสดซอมบ ารง (Maintenance/Repair/Operating Supplies) คอชนสวนหรออะไหลเครองจกรทส ารองไวเผอเปลยนเมอชนสวนเดมเสยหรอหมดอายการใชงาน 4. สนคาส าเรจรป (Finished Goods) คอปจจยการผลตทผานทกกระบวนการผลตครบถวนพรอมทจะขายใหลกคาไดถาหากไมมสนคาคงคลง การผลตอาจจะไมราบรน โดยทวไปฝายขายคอนขางพอใจหากมสนคาคงคลงจ านวนมากๆ เพราะใหความรสกมนใจวาอยางไรกมสนคาใหพอขาย แตหนาทของสนคาคงคลงคอ รกษาความสมดลระหวางอปสงคและอปทาน ท าใหเกดการประหยด ตอขนาด (Economy of Scale) เพราะการสงซอจ านวนมากๆ เปนการลดตนทน และคลงสนคาชวยเกบสนคาปรมาณมากนน 1.1 ประโยชนของสนคาคงคลง มหลายแนวทางดงน 1) ตอบสนองความตองการของลกคาทประมาณการไวในแตละชวงเวลาทงใน และนอกฤดกาล โดยธรกจตองเกบสนคาคงคลงไวในคลงสนคา 2) รกษาการผลตใหมอตราคงทสม าเสมอ เพอรกษาระดบการวาจางแรงงาน การเดนเครองจกร ฯลฯ ใหสม าเสมอได โดยจะเกบสนคาทขายไมหมดในชวงขายไมดไวขายตอนชวงขายดซงชวงนนอาจจะผลตไมทนขาย 3) ท าใหธรกจไดสวนลดปรมาณจากการจดซอจ านวนมากตอครง ปองกนการเปลยนแปลงราคาแลผลกระทบจากเงนเฟอเมอสนคาในทองตลาดมราคาสงขน 4) ปองกนของขาดมอดวยสนคาเผอขาดมอ เมอเวลารอคอยลาชาหรอบงเอญไดค าสงซอเพมขนกระทนหน 5) ท าใหกระบวนการผลตสามารถด าเนนการตอเนองอยางราบรน ไมมการหยดชะงกเพราะของขาดมอจนเกดความเสยหายแกกระบวนการผลตซงจะท าใหคนงานวางงาน เครองจกรถกปด ผลตไมทนค าสงซอของลกคา 1.2 สนคาคงคลงและการจดการคณภาพ ( Inventory and Quality Management) การจดการคณภาพเปนเรองทเกยวของกบบคคลสองกลมคอลกคา และเจาของผลตภณฑ โดย

33

ทงสองฝายตกลงกน โดยลกคาจะพจารณาเรองลกษณะสนคา ราคาทสามารถซอได และเวลาทสงมอบ ในทางตรงกนขาม เจาของผลตภณฑ ตองจดหาทรพยากรทเปนปจจยน าเขา ไมวาจะเปนวตถดบ แรงงาน เครองจกร และเงน เพอน ามาผลตใหมสนคาตามทลกคาตองการ ในตนทนทด ไมขาดทน และจดสงใหลกคาทนเวลา โดยไมเสยคาปรบ ซงปญหาสวนมากในซพพลายเชนจะเกดจากปจจยภายนอก ไมวาเปนเศรษฐกจ สงคม การเมอง คแขง ลกคา ผขายปจจยการผลต จงเกดการจดเกบสนคาคงคลงเพอรองรบระบบคณภาพ 1.3 ตนทนของสนคาคงคลง (Inventory Cost) ตนทนสนคาคงคลงม 4 ชนด คอ 1) คาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost) เปนคาใชจายทตองจายเพอใหไดมาซงสนคาคงคลงทตองการ ซงจะแปรตามจ านวนครงของการสงซอ แตไมแปรตามปรมาณสนคาคงคลง เพราะสงซอของมากเทาใดกตามในแตละครง คาใชจายในการสงซอกยงคงท แตถายงสงซอบอยครงคาใชจายในการสงซอจะยงสงขน คาใชจายในการสงซอไดแก คาเอกสารใบสงซอ คาจางพนกงานจดซอ คาโทรศพท คาขนสงสนคา คาใชจายในการตรวจรบของและเอกสาร คาธรรมเนยมการน าของออกจากศลกากร คาใชจายในการช าระเงน เปนตน 2) คาใชจายในการเกบรกษา (carrying Cost) เปนคาใชจายจากการมสนคาคงคลงและการรกษาสภาพใหสนคาคงคลงนนอยในรปทใชงานได ซงจะแปรตามปรมาณสนคาคงคลงทถอไวและระยะเวลาทเกบสนคาคงคลงนนไว คาใชจายในการเกบรกษา ไดแก ตนทนเงนทนทจมอยกบสนคาคงคลงซงคอคาดอกเบยจายถาเงนทนนนมาจากการกยมหรอเปนคาเสยโอกาสถาเงนทนนนเปนสวนของเจาของ คาคลงสนคา คาไฟฟาเพอการรกษาอณหภม คาใชจายของสนคาทช ารดเสยหายหรอหมดอายเสอมสภาพจากการเกบนานเกนไป คาภาษและการประกนภย คาจางยามและพนกงานประจ าคลงสนคา ฯลฯ 3) คาใชจายเนองจากสนคาขาดแคลน ( Shortage Cost หรอ Stock out Cost) เปนคาใชจายทเกดขนจากการมสนคาคงคลงไมเพยงพอตอการผลตหรอการขาย ท าใหลกคายกเลกค าสงซอ ขาดรายไดทควรได กจการเสยชอเสยง กระบวนการผลตหยดชะงกเกดการวางงานของเครองจกรและคนงาน ฯลฯ คาใชจายนจะแปรผกผนกบปรมาณสนคาคงคลงทถอไว นนคอถาถอสนคาไวมากจะไมเกดการขาดแคลน แตถาถอสนคาคงคลงไวนอยกอาจเกดโอกาสทจะเกดการขาดแคลนไดมากกวา และมคาใชจายเนองจากสนคาขาดแคลนนขนอยกบปรมาณการขาดแคลนรวมทงระยะเวลาทเกดการขาดแคลนขนดวย คาใชจายเนองจากสนคาขาดแคลนไดแก ค าสงซอของลอตพเศษทางอากาศเพอน ามาใชแบบฉกเฉน คาปรบเนองจากสนคาใหลกคาลาชา คาเสยโอกาสในการขาย คาใชจายทเกดขนจากการเสยคาความนยม ฯลฯ 4) คาใชจายในการตงเครองจกรใหม ( Setup Cost) เปนคาใชจายทเกดขนจากการทเครองจกรจะตองเปลยนการท างานหนงไปท างานอกอยางหนง ซงจะเกดการวางงานชวคราว สนคาคงคลงจะถกทงใหรอกระบวนการผลตทจะตงใหม คาใชจายในการตงเครองจกรใหมนจะมลกษณะเปนตนทนคงทตอครง ซงจะขนอยกบขนาดของลอตการผลต ถาผลต

34

เปนลอตใหญมการตงเครองใหมนานครง คาใชจายในการตงเครองใหมกจะต า แตยอดสะสมของสนคาคงคลงจะสง ถาผลตเปนลอตเลกมการตงเครองใหมบอยครง คาใชจายในการตงเครองใหมกจะสง แตสนคาคงคลงจะมระดบต าลง และสามารถสงมอบงานใหแกลกคาไดเรวขน ในบรรดาคาใชจายเกยวกบสนคาคงคลงตางๆ เหลาน คาใชจายในการเกบรกษาจะสงขนถามระดบสนคาคงคลงสง และจะต าลงถามระดบสนคาคงคลงต า แตส าหรบคาใชจายในการสงซอ คาใชจายเนองจากสนคาขาดแคลน และคาใชจายในการตงเครองจกรใหม จะมลกษณะตรงกนขาม คอ จะสงขนถามระดบสนคาคงคลงต าและจะต าลงถามระดบสนคาคงคลงสง ดงนนคาใชจายเกยวกบสนคาคงคลงทต าสด ณ ระดบทคาใชจายทกตวรวมกนแลวต าสด 1.4 ระบบการควบคมสนคาคงคลง (Inventory Control System) ภาระงานอนหนกประการหนงของการบรหารสนคาคงคลง คอ การลงบญชและตรวจนบสนคาคงคลง เพราะแตละธรกจจะมสนคาคงคลงหลายชนด แตละชนดอาจมความหลากหลาย เชน ขนาดรปถาย สผา ซงท าใหการตรวจนบสนคาคงคลงตองใชพนกงานจ านวนมาก เพอใหไดจ านวนทถกตองภายใตระยะเวลาทก าหนด เพอทจะไดทราบวาชนดสนคาคงคลงทเรมขาดมอ ตองซอมาเพม และปรมาณการซอทเหมาะสม ระบบการควบคมสนคาคงคลงทม อย 3 วธ คอ 1.5 ระบบสนคาคงคลงอยางตอเนอง (Continuous Inventory System Perpetual System) เปนระบบสนคาคงคลงทมวธการลงบญชทกครงทมการรบและจายของ ท าใหบญชคมยอดแสดงยอดคงเหลอทแทจรงของสนคาคงคลงอยเสมอ ซงจ าเปนอยางยงในการควบคมสนคาคงคลงรายการทส าคญทปลอยใหขาดมอไมได แตระบบนเปนวธทมคาใชจายดานงานเอกสารคอนขางสง และตองใชพนกงานจ านวนมากจงดแลการรบจายไดทวถง ในปจจบนการน าเอาคอมพวเตอรเขามาประยกตใชกบงานส านกงานและบญชสามารถชวยแกไขปญหาในขอน โดยการใชรหสแหง(Bar Code) หรอรหสสากลส าหรบผลตภณฑ (EAN13) ตดบนสนคาแลวใชเครองอานรหสแหง(Laser Scan) ซงวธนนอกจากจะมความถกตอง แมนย า เทยงตรงแลว ยงสามารถใชเปนฐานขอมลของการบรหารสนคาคงคลงในซพพลายเชนของสนคาไดอกดวย 1.6 ระบบสนคาคงคลงเมอสนงวด ( Periodic Inventory System) เปนระบบสนคาคงคลงทมวธการลงบญชเฉพาะในชวงเวลาทก าหนดไวเทานน เชนตรวจนบและลงบญชทกปลายสปดาหหรอปลายเดอน เมอของถกเบกไปกจะมการสงซอเขามาเตมใหเตมระดบทต งไว ระบบนจะเหมาะกบสนคาทมการสงซอและเบกใชเปนชวงเวลาทแนนอน เชน รานขายหนงสอของซเอดจะมการส ารวจยอดหนงสอในแตละวน และสรปยอดตอนสนเดอน เพอดปรมาณหนงสอคงคางในรานและคลงสนคา ยอดหนงสอทตองเตรยมจดสงใหแกรานตามทตองการสงซอ

35

โดยทวไปแลวระบบสนคาคงคลงเมอสนงวดมกจะมระดบสนคาคงคลงเหลอสงกวาระบบสนคาคงคลงอยางตอเนอง เพราะจะมการเผอส ารองการขาดมอโดยไมคาดคดไวกอนลวงหนาบาง และระบบนจะท าใหมการปรบปรมาณการสงซอใหม เมอความตองการเปลยนแปลงไปดวย การเลอกใชระบบสนคาคงคลงแบบตอเนองและระบบสนคาคงคลงเมอสนงวดมขอดของแตละแบบดงน ขอดของระบบสนคาคงคลงแบบตอเนอง 1.มสนคาคงคลงเผอขาดมอนอยกวา โดยจะเผอสนคาไวเฉพาะชวงเวลารอคอยเทานนแตละระบบเมอสนงวดตองเผอสนคาไวทงชวงเวลารอคอย และเวลาระหวางการสงซอแตละครง. 2.ใชจ านวนการสงซอคงทซงจะท าใหไดสวนลดปรมาณไดงาย 3.สามารถตรวจสนคาคงคลงแตละตวอยางอสระ และเจาะจงเขมงวดเฉพาะรายการทม ราคาแพงได ขอดของระบบสนคาคงคลงเมอสนงวด

1.ใชเวลานอยกวาและเสยคาใชจายในการควบคมนอยกวาระบบตอเนอง 2. เหมาะกบการสงซอของจากผขายรายเดยวกนหลายๆชนด เพราะจะไดลดคาใชจายเกยวกบเอกสาร ลดคาใชจายในการสงซอ และสะดวกตอการตรวจนบยงขน 3.คาใชจายในการเกบขอมลสนคาคงคลงต ากวา 1.7 ระบบการจ าแนกสนคาคงคลงเปนหมวดเอบซ(ABC) ระบบนเปนวธการจ าแนกสนคาคงคลงออกเปนแตละประเภทโดยพจารณาปรมาณและมลคาของสนคาคงคลงแตละรายการเปนเกณฑ เพอลดภาระในการดแล ตรวจนบ และควบคมสนคาคงคลงทมอยมากมาย ซงถาควบคมทกรายการอยางเขมงวดเทาเทยมกน จะเสยเวลาและคาใชจายมากเกนความจ าเปน เพราะในบรรดาสนคาคงคลงทงหลายของแตละธรกจจะมกเปนไปตามเกณฑดงตอไปน A เปนสนคาคงคลงทมปรมาณนอย (5-15 % ของสนคาคงคลงทงหมด) แตมมลคารวมคอนขางสง (70-80% ของมลคาทงหมด) B เปนสนคาคงคลงทมปรมาณปานกลาง (30% ของสนคาคงคลงทงหมด) และมมลคารวมปานกลาง (15% ของมลคาทงหมด) C เปนสนคาคงคลงทมปรมาณมาก (50-60 % ของสนคาคงคลงทงหมด) แตมมลคารวมคอนขางต า (5-10% ของมลคาทงหมด)

36

2. คลงสนคา

คลงสนคา ( Warehouse) คอสถานทส าหรบวาง จดเกบ พก กระจายสนคาคงคลง คลงสนคามชอเรยกไดตางๆ กน อาท ศนยกระจายสนคา , ศนยจ าหนายสนคา และโกดง ฯลฯ ค าวาคลงสนคาจงเปนค าทมความหมายรวมๆ สวนจะเรยกวาอะไร กขนอยกบฟงกชนของคลงสนคาแตละประเภท คลงสนคาทรบ สนคาเขามาท าการคดแยก แลวกระจายออกไป เรยกวา ศนยกระจายสนคา ( Distribution Center) และกระบวนการ ดงกลาว เรยกวา Cross Docking

ในขณะทคลงสนคาบางแหงมฟงกชนเพมขนมาคอหลง รบสนคาเขามาแลว กเกบสนคาไวและท าหนาทจดสรรสนคากอนสงมอบตามค าสงซอ จงมข นตอนยอยประกอบดวย รบสนคาเขา จดเกบ จดสนคาตามใบสงซอ (Order Picking) อนเปนขนตอน ทใชเวลาและก าลงคนมากทสด ตรวจสอบ หบหอ และจดสง กลาวคอ รบหนาทในการจ าหนายไวดวย จงเรยกวาศนยจ าหนายสนคา การลดเวลาและขนตอนในศนยจ าหนายสนคาท าไดดวย การน าคอมพวเตอรชวยออกใบสงซอ

อยางไรกตาม ขอควรค านงถงเกยวกบคลงสนคายงรวมถง ประเดนเกยวกบความเปนเจาของสายการผลต การจ าหนาย และการกระจายสนคาทไมมคลงสนคาเปนของตวเอง ไมตองการสรางคลงสนคาเองอาจใชบรการเชาคลงสนคาสาธารณะ และประเดนเกยวกบสถานทต ง คลงสนคาควรตงในจดทตอบสนอง ผใชไดอยางลงตว

คลงสนคาเปนทง Inbound และ Outbound ของวตถดบและสนคา ดวยเหตผลทสนคาคงคลงมหลายประเภท Input ของ คลงสนคาจงแตกตางกนไป อาจมจดเรมตนจากซพพลายเออรน าวตถดบมาปอนใหคลงสนคา หรอฝายพสดน า MRO (Maintenance Repair and Operation Supply ชนสวนอปกรณทใชในการบ ารงรกษาและสนบสนนการผลต) มามอบใหฝายผลต ผผลตสนคาน าสนคาส าเรจ สงเขาคลงสนคาและกระจายไปยง ผบรโภค ฯลฯ วงจรดงกลาวเปน Spec ทวไปของสนคาคงคลง

ความไมแนนอนของอปสงคท าใหผผลตตองวางแผนและค านวณวา จะจดสรรปนสวนการผลตเปนจ านวนเทาใด เพอน า สนคาคงคลงมาสรางคณคาโดยการผลตใหเปนสนคา การวางแผนจะท าใหทราบวาควรผลตจ านวนเทาใดควรจดเตรยมวตถดบ แตละชนดจ านวนเทาไร

ในวตถดบทมอายสนอยางผกผลไม การวางแผนสงวตถดบคอนขางจ าเปนมาก เพราะสนคาไมมความเปนอสระ มเงอนไข ดานเวลาเปนขอจ ากด หากตองการใหอสระอาจน าเขาหอง

37

เยน แตเปนการเพมตนทน การทราบอปสงคท าใหไดขอมลของวตถดบทสนคาคงคลงสงผลตอเนองตอระบบการผลตและจ าหนายสนคา

คลงสนคามความส าคญในแงทเปนทงทางเขาและทางออกของวตถดบไปจนถงสนคาส าเรจรป ดงนนกอนการพยากรณ อปสงค จงจ าเปนตองเขาใจการจดหาวตถดบ/สนคา (Supply) เขาใจแนวคดการจดการวตถดบและแนวคดการกระจายสนคา

คลงสนคา ( Warehouse) คอ สถานทใชในการเกบรกษาสนคาใหอยในสภาพและคณภาพทพรอมจะน าสงมอบใหกบหนวยงานทเกยวของตามทรองขอ โดยอาจเรยกเปนชออนๆ เชน คลงสนคา (Warehouse) , โกดง (Godown) , ทเกบของ (Storage) , ทเกบสนคา (Whaft) , คลงพสด (Depot) , ฉางเกบสนคา (Silo) , แทงคเกบของเหลว (Liquid Tank) , คลงทณฑบน (Bonded Warehouse) โดยไมวาจะเรยกวาอะไร คลงสนคากจะท าหนาทเหมอนกน คอ เปนสถานทเกบรกษาสนคาหรอวตถดบหรอสงของตางๆ เพอสนบสนนในกจกรรมตางๆของกระบวนการ Supply Chain

2.1 ประเภทของคลงสนคาแบงตามลกษณะทางกายภาพ (Physical) ไดเปน 1.คลงสนคาทมดชด มก าแพง เพดาน และประต ไดแก คลงสนคาทวไป ซงบางแหงจะมการควบคมอณหภม หรอ มการตดตงเครองท าความเยน (Frozen Warehouse) 2.คลงสนคาทมแตหลงคา แตไมมผนง ใชในการเกบสนคาซงไมเสยหายจากสภาวะอากาศ มกเปนสนคาขนาดใหญและมน าหนก ซงโอกาสทจะเสยหายหรอสญหายไดยาก 3.คลงสนคากลางแจง พนตองเปนคอนกรต มการยกพน มระบบปองกนน าทวม ไมมหลงคา หรอสงกอสราง หากไมมคณสมบตดงกลาวกไมถอเปนคลงสนคากลางแจงแตอาจเปนลานวางสนคาทวไป คลงสนคากลางแจง อาจไดแก ลานทใชในการเรยงกองตคอนเทนเนอร เชน ตาม ICD หรอ ทาเรอ หรอ สนามบน นอกจากนยงไดแก คลงสนคากลางแจง ใชเกบสนคาทมขนาดใหญ หรอสนคา เทกอง หรอพชไร แรธาตตางๆ 4.คลงสนคาทเปนถง ( Tank) หรอ สงกอสรางอนๆ ทสนคาน าเขาหรอเอาออก โดยวธดดผานทอ ( Pipe) เชน คลงเกบน ามน เกบเคม หรอ Silo เกบอาหารสตว , สนคาการเกษตรตางๆ 5.คลงสนคาเคลอนทได ไดแก ระวาง ( Deck) ของเรอสนคา หรอเครองบนหรอโบกเกบสนคาของรถไฟหรอตคอนเทนเนอรทใชในการขนสงสนคาทใชเปนสถานทเกบสนคาเพอรอการสงมอบ

38

6.คลงเกบขอมลอเลกทรอนคส (Data Bank) เชน Server ทใชเกบขอมล ซงปจจบนถอเปนสนคาประเภทหนง ซงสามารถสงมอบใหผทตองการ โดยวธ Down Load ผานเครอขาย Network เชน Web site เปนตน การจดการสนคาคงคลง ( Inventory Management) ไดแก รายการสนคาส าเรจรป , สนคาระหวางการผลต , วตถดบ , วสดสนเปลอง , ทรพยสนสงของ ซงทงหมดจะตองมลกษณะทเปนของทสามารถโยกยายไดทเรยกวาเปนสงหารมทรพย ซงถอเปนของทมมลคาอนอาจถอกรรมสทธถอครองและเปลยนมอความเปนเจาของได โดยสนคาจะตองคกบคลงสนคาและเปนสวนส าคญทสดของระบบ Supply Chain Management (SCM) เพราะพนธกจหลกของ SCM คอ การเคลอนยายสงมอบสนคาและตองเปนสนคาทจบตองได ( Physical Goods) ซงสนคาทเปนอเลกโทรนกส กจะตองมการเคลอนยายผาน Media ไมวาจะเปน Disc , Server หรอสออเลกทรอนกสส าหรบบรการจะเปนสวนควบทคดไปกบตวสนคา วตถประสงคหลกของในการจดการ Logistics คอ การสรางความพงพอใจตอลกคา ทเรยกวา Efficient Consumers Response หรอ ECR โดยมตนทนในการด าเนนงานในระดบ Economy Scale การทเราก าหนดระดบสนคาคงคลงในระดบทมากจนเกนพอด อาจดปลอดภยแตกจะสงผลใหตองใชเงนทนหมนเวยนสงเชนกน จงตองมการจดการสนคาคงคลงใหเหมาะสม

2.2 ประเภทของสนคาจดแบงตามภารกจ ประกอบไปดวย 1.สนคาคงคลงหรอสนคาหมนเวยน ( Current Stock) เปนการส ารองสนคา เพอใหมปรมาณทเพยงพอตอความตองการทงเพอการผลตและเพอการสงมอบใหกบลกคา รวมถงสนคาทผลตไดบางฤดเทานน จงตองมการผลตและเกบรกษาไวจ าหนายตลอดป 2.สนคาทอยระหวางกระบวนการผลตภายในกระบวนการผลตโรงงาน ( Work-in-process Stock) 3.สนคาคงคลงส ารอง ( Safety/Buffer) เปนการส ารองสนคาซงมระยะเวลาในการสงมอบ( Lead Time) เชนสนคา ซงตองมการน าเขาจากตางประเทศ 4.สนคาระหวางการขนสง ( In-Transit) ซงอยในระหวางเสนทางการขนสง จากโรงงานของผขายมายงโรงงานผลต เชน การขนสงทางเรอ ซงใชเวลา ขนสงจากผผลตไปสลกคา ซงอยคนละสวนของทวป หรอเกบรกษาไว ณ คลงสนคา หรอศนยกระจายสนคา การขนสงจากโรงงานไปยงลกคา 5.สนคาคงคลงส ารองของ Suppliers หรอผจดสง เปนสนคาคงคลงส ารองทผขายสนคาไดเกบส ารองไวใหกบ ผผลต (ลกคา) เพอปองกนความแปรผนของ Order ฉกเฉนหรอปองกนการผลตทไมทนหรอปองกนการจดสงไมทน ซงถอเปนตนทนของผขาย ( Suppliers) โดยธรรมชาตกจะมการบวกเขาไปในตนทนสนคา ซงกจะกลายเปนตนทนของผซอในทสด

39

การด าเนนกจกรรมของ Supply Chain ซงม Logistics เปนหวใจของการบรหารจดการมงไปส Just in Time ทตองมการวางระบบการผลต ใหมประสทธภาพเชงตนทนในการปรบเปลยนการผลตใหตอบสนองตอการเปลยนแปลงตางๆได โดยเฉพาะตนทนทเกยวของกบสนคาคงคลงไมวาจะเปนวตถดบหรอสนคาส าเรจรป จะมผลตอความสามารถในการแขงขนการบรหารจดการทด โดยเฉพาะน าการจดการแบบ Lean และน าระบบการจดการขอมลขาวสารทด สามารถลดการลงทน ในสนคาคงคลงในดานวตถดบและสนคาส าเรจรปโดยรวมของโซอปทานได และ เพมยอดขายไดมากขน กจะสงผลใหอตราสวนการ หมนเวยนสนคาคงคลงสงขนและเมอเกดการลงทนในสนคาคงคลงลดลง กจะสงผลใหอตราสวนผลตอบแทนการลงทนสงขนได และตนทนคาใชจายในการเกบรกษาลดลงทเรยกวา Economy of Scale ตนทนการด าเนนงานจงลดลงดวย ซงน าไปสการตงราคาทต าลงไดและเกดความสามารถในการแขงขน ( Core Competency) 2.3 ประโยชนของคลงสนคา 1. ท าใหตนทนของสนคาลดลง 2. เปนการปองกนการขาดมอของสนคาทจะขาย 3. ชวยลดปญหาอนจะเกดขนเนองจากการขนสง 4. สามารถผลตไดในปรมาณเกนกวาความตองการตามฤดกาล 5. ชวยใหไดใชสนคานนๆ ไดทนเวลาตามตองการ 6. ตอบสนองความตองการของผบรโภค 7. ชวยใหการผลตด าเนนไปไดโดยปกต 8. ชวยใหเครดตแกอตสาหกรรมหรอพอคาทมทนนอย 9. ชวยใหราคาสนคามเสถยรภาพ 10. ชวยเกบพกสนคาชวคราวทจะตองสงออกไปตางประเทศอกตอหนงในลกษณะของ Re-export

2.4 ขอบเขตในการด าเนนงานคลงสนคา 1. รบฝากสนคาโดยไดรบเงน หรอคาตอบแทน หรอประโยชนอนใด 2. ใหผฝากยมเงนโดยเอาสนคาทฝากไวนนจ าน าไวเปนประกน 3. ใหบรการดานความเยนเพอเกบรกษาสนคา หรอดวยกรรมวธอยางอนเพอประโยชนของผฝาก 4. กระท าการซอขาย แลกเปลยน เพอประโยชนในการประกอบกจการคลงสนคา 5. รบมอบอ านาจจากผฝากสนคาใหกระท าตามแบบพธการของศลกากรเกยวกบการน าเขาและสงออก 6. น าเงนทไดรบจากการบรการไปลงทนหาผลประโยชน

40

การจดการคลงสนคา หมายถง การจดระเบยบในการเกบ วางและรกษาสนคาอยางเปนระบบ มระเบยบแบบแผน เพอปองกนและรกษาสนคาใหอยในสภาพทดสนคามความพรอมในการน าออกจ าหนายไดอยางถกตองรวดเรว ทนเวลา และดวยคาการด าเนนงานทต า ชวยเพมประสทธภาพและก าไรใหกบกจการ ดงนนการทเราจะทาบไดวาคลงสนคาของเรามประสทธภาพเปนอยางไร จ าเปนตองมการประเมนศกยภาพของคลงสนคาวามการด าเนนในดานตางๆ อยางไรบาง ซงงานวจยนไดน าวธการประเมนองคกรแบบดลยภาพ (Balanced Scorecard) และการเปรยบเทยบ (Benchmarking) มาใชในการประเมนศกยภาพของคลงสนคา กรณศกษา

Vendor Managed Inventory (VMI) เปนแนวคดหนงในการบรหารสนคาคงคลง ซงแนวคดของ VMIคอใหผจดจ าหนายเปนผบรหารสนคาคงคลงแทนลกคา โดยมหนาทรบผดชอบในการเตมสนคาใหกบลกคาการใหผผลตเปนผด าเนนการในการจดเกบและวางแผนในการสงสนคาจะชวยลดปญหาการเกบสะสมของสตอกสนคาทงในสวนของผผลตและศนยกระจายสนคาของผคาปลกดวย ประโยชนของการน าระบบ VMI ไปใชคอ ความผดพลาดเกยวกบขอมลลดลงเนองจากวาระบบ VMI ใชการสอสารแบบคอมพวเตอรไปยงคอมพวเตอรรวมทงความเรวในการรบสงขอมลสงขน ซงประโยชนทศนยกระจายสนคาจะไดรบคอ อตราการเตมสนคาจากผผลตไปยงศนยกระจายสนคาสงขนซงจะชวยลดในสวนของการขาดแคลนสนคาคงคลง ตนทนในการสงซอสนคาลดลงเนองจากความรบผดชอบในการจดการในการเตมสนคาเปนหนาทของผผลต และระดบการใหบรการทสงขนเกดจากการทลกคาไดรบสนคาในปรมาณทตองการและในเวลาทตองการ ส าหรบประโยชนทผผลตจะไดรบคอ ขอมลทไดรบจากลกคาท าใหงายตอการพยากรณความตองการ รวมทงสามารถทราบถงความตองการลวงหนาของลกคา ท าใหการวางแผนการผลตเปนไปอยางมประสทธภาพ ความคลาดเคลอนของปรมาณสนคาทสงใหลกคานนลดลง 3. การจดซอ การจดซอ (purchasing) ในการผลตสนคาขององคการอตสาหกรรมหนง ๆ จ าเปนอยางยงจะตองมวตถดบหรอพสดตาง ๆ อยางเพยงพอไมนอยเกนไปหรอมากเกนไป เพราะถาหากมวตถดบนอยเกนไปอาจท าใหวตถดบขาดมอและถาหากมวตถดบมากเกนไป จะท าใหมคาจายสงเกนความจ าเปน และจะสงผลตอราคาสนคาตอหนวยทจะมราคาสงตามดวย ในทางการบรหารจ าเปนอยางยงทจะท าใหวตถดบมเพยงพอตอการผลต การจดซอและการบรหารเกยวกบสนคาคงคลง จงเปนงานหลกอยางหนงในการประกอบธรกจ

41

ความหมายของการจดซอ (define of purchasing) การจดซอ (purchasing) หมายถง การด าเนนงานตามขนตอนตาง ๆ เพอใหไดมาซงวตถดบ วสด และสงของเครองใชตาง ๆ ทจ าเปนโดยมคณสมบต ปรมาณ ราคา ชวงเวลา แหลงขาย และการน าสง ณ สถานทถกตอง (ปราณ ตนประยร, 2537 หนา 137) วตถประสงคของการจดซอ (objective of purchasing) 1. เพอใหมวตถดบและวสดอน ๆ ในการผลตอยางเพยงพอ 2. เพอรกษาคณสมบตของวตถดบทจดซอใหไดมาตรฐานเดยวกน 3. เพอหลกเลยงการเสยหาย และความลาสมยวตถดบ 4. เพอใหกจการมก าไร มตนทนในการจดซอต าวตถดบทใชเพยงพอ 5. หลกเลยงปญหาพสดซ ากน กลยทธการจดซอ ในการจดซอวสดนน บรษทเปนฝายผซอ เจาของแหลงวสดเปนฝายผขาย ฝายใดมอ านาจการตอรองสงฝายนนจะเปนฝายไดเปรยบ เพอปองกนมใหเสยเปรยบบรษทจงตองพยายามรกษาดลยภาพของอ านาจในการตอรองเอาไว ซงอาจท าไดหลายวธดงตอไปน 1. การกระจายการจดซอ วธหนงในการปองกนมใหอ านาจในการตอรองต ากวาผขายไดแกการกระจายการจดซอไปยงผขายทผานการคดเลอกแลวหลาย ๆ ราย ปรมาณการสงซอทกระจายใหแกผขายแตละรายตองมากพอทจะท าใหเหนคณคาวาควรตดตอคาขายกบผซอในระยะยาว ขณะเดยวกนถาฝายผขายเสนอใหสวนลดเพราะซอจ านวนมาก กควรน าเขามาประกอบการพจารณาการจายการซอดวย การกระจายการซอนน นอกจากจะปองกนมใหอ านาจในการตอรองตกต าแลวยงอาจท าใหมอ านาจนเพมขนอกกได 2. การสรางแหลงซอเพมเตม วธนนยมน ามาใชในกรณบรษทท าการประเมนคณสมบตตาง ๆ แลวปรากฏวามผขายผานเกณฑการประเมนไดจ านวนนอย การใชกลยทธการกระจายการซอไมใหความมนใจเทาทควร จงจ าเปนตองสรางแหลงซอเพมเตมขนมา ซงอาจท าไดหลายวธ เชน ใหค าแนะน าทางเทคนคแกผขายทไมผานเกณฑการประเมนเนองจากเกณฑทางดานคณภาพแตมศกยะวาจะปรบปรงได ท าสญญาซอลวงหนากบผขายทฐานะทางการเงนไมมนคงพอทจะลงทนผลตวสดมาสงมอบใหตรงเวลา เปนตน 3. การหลกเลยงตนทนการเปลยนแหลงซอ ผขายหลายรายใชวธใหความชวยเหลอทางดานวศวกรรม เครองจกร หรอทางดานอน ๆ โดยไมคดคาใชจายเพอใหฝายผซอตกเปนทาสทางเทคนคหรอระบบการผลต เพราะความชวยเหลอเชนวานนท าใหตองซอวสดเกยวเนองอน ๆ จากผใหความชวยเหลอนนเองเมอไดรบขอเสนอใหเปลาในท านองนฝายผซอตอง

42

พจารณาโดยรอบคอบเพราะอาจกอใหเกดตนทนอยางมหาศาลในอนาคตได 4. การก าหนดมาตรฐานวสดผลตภณฑ ทมความเปนมาตรฐานเดยวกนจะมเกณฑก าหนดตรงกนเสมอ สามารถใชแทนกนได ถาผประกอบการทกรายทอยในอตสาหกรรมเดยวกน สามารถก าหนดมาตรฐานวสดรวมกนออกมาได จะท าใหอ านาจตอรองของฝายผขายแตละรายลดลงมาในระดบหนง เพราะทางฝายผซอจะซอจากผขายรายใดกได เนองจากวสดใชแทนกนได อกทงตนทนการเปลยนแหลงซอไมม 5. การรวมตวยอนหลง เปนลกษณะของการขยายธรกจแบบหนง วธการคอ กาวจากการเปนผผลตอยเดมไปเปนเจาของแหลงวตถดบทใชในการผลตอกธรกจหนง วธนยอมท าใหอ านาจตอรองของฝายผขายลดลงเพราะนอกจากจะเปนการเพมแหลงซอของฝายผซอแลวยงเปนการเพมคแขงขนแกฝายผขายวธแมจะผลตวตถดบเองบางสวน ซอจากผขายบางสวน กยงเปนวธทมประสทธผล บางครงแมแตเพยงการศกษาโครงการทจะกาวเขาไปเปนเจาของแหลงวตถดบอยางเปดเผย กอาจเปนการปองปรามพฤตกรรมการขายทไมดของฝายผขายได 6. การเรงรดการจดซอ เปนการแสดงใหฝายผซอไดตดตามตรวจสอบและประเมนการด าเนนงานของฝายผขาบอยางใกลชดตลอดเวลา ท าใหฝายผขายไมกลาบดพลว วธนใชกนมากในกรณจางท าของทมเกณฑก าหนดแตกตางไปจากมาตรฐานในทองตลาด เชน จางใหผลตเครองจกรทออกแบบเปนพเศษ ฝายผซอจะสงเจาหนาททเกยวของเขาไปตดตามผลถงสถานทผลตเลยทเดยว ทงนเพอความมนใจวา - ค าสงซออยางเปนทางการไดไปถงผขายแลว และก าลงมการจดการตามใบสงซอนน - หากเปนการจางท าของ ตองแนใจวาผรบจางไดสงใหโรงงานท าการผลตแลว โดยผเรงรดการจดซออาจขอเลขทใบสงงาน ชอผควบคมการผลตและสถานทตดตอ เพอใชอางองและตดตอสอบถามความกาวหนาของงาน - ฝายผขายไมมอปสรรคใด ๆ มาขดขวางจนตองระงบการด าเนนการตามใบสงซอไวแมชวคราว ทงนเพอความมนใจวาฝายผซอจะไดรบสงของตามก าหนดเวลา - ความกาวหนาของงานเปนไปตามทก าหนดไวทกประการ ผทจะเรงรดการจดซอไดด ตองมความรความสามารถ มความแยบยลในการเจรจา และมความกลาพอทจะแนะน าผขาย ใหจดการกบปญหาตาง ๆ ทเกดขน ความรบผดชอบของแผนกจดซอ (responsibility of purchasing section) เมอองคการมความจ าเปน ทจะตองมการซอ (purchasing) แผนกจดซอหรอแผนกจดซอ จะตองพยายามจดซอใหดทสด เพอใหบรรลเปาหมายของการจดซอ โดยการจดซอทด ทสดจะตองค านงถงประเดนส าคญ ดงน 1. คณสมบตทถกตอง

43

2. ปรมาณทถกตอง 3. ราคาทถกตอง 4. ชวงเวลาทถกตอง 5. แหลงขายทถกตอง 6. การน าสงทถกตอง วธปฏบตในการจดซอ (procedure in purchasing) การจดซอวสดเพอน ามาใชในการผลตและการด าเนนงานของธรกจเปนภาระกจทตองปฏบตอยางตอเนอง การปฏบตงานในชวงหนง ๆ จะเกยวพนกบการจดซอหลาย ๆ รายการ แตละรายมความแตกตางในดานคณสมบต ราคา จ านวน แหลงขาย การปฏบตการจดซอมหลายขนตอน แตละขนตอนมเอกสารทเกยวของจ านวนมาก ดวยเหตนการจดซอจงตองใชแรงงาน เวลาและตนทนสง การจดระบบปฏบตในการสงซออยางมประสทธภาพจะชวยใหการจดซอด าเนนไปดวยความคลองตว และถกตองเหมาะสม ระบบปฏบตในการจดซอของแตละกจการยอมแตกตางกนไป เนองจากแตละกจการมความแตกตางกนไปในนโยบาย สนคาและบรการทผลต ทรพยากรตาง ๆ ดงนนจงไมสามารถก าหนดรปแบบทดไดแนนอนตายตว แตโดยทวไประบบปฏบตในการจดซอทสมบรณจะประกอบดวยขนตอนพนฐาน ดงน (อางจาก จลศร ศรงามผอง, 2536, หนา 6-7) 1. รบการวเคราะหใบขอใหซอ (purchase requisition) ซงจะวเคราะหถงประเภทของสงของและจ านวนทซอ 2. ศกษาถงสภาตลาด แหลงทจะจดซอ และผขาย 3. สงใบขอใหเสนอราคา (request for quotations) ไปยงผขายหลาบ ๆ แหลง 4. รบและวเคราะหใบขอใหเสนอราคาจากผขาย 5. เลอกผขายทเสนอราคาและเงอนไขตาง ๆ ทดทสด 6. ค านวณราคาของสงของทจะสงซอใหถกตอง 7. สงใบสงซอ (purchase order) ไปยงผขายทตองการจะซอ 8. ตดตามผลใหเปนไปตามทไดตดตอหรอตามสญญา 9. วเคราะหรายงานการรบรองของ 10. วเคราะหและตรวจสอบใบก ากบสนคา (invoice) ของผขายเพอการจายเงน

ระบบการวางแผนความตองการวสด หรอ MRP ระบบการวางแผนความตองการวสดไดรบการพฒนาขนพรอมกบความกาวหนาทางเทคโนโลยคอมพวเตอร โดยแนวคดของระบบ MRP มงเนนการสงวสดใหถกตอง เพยงพอกบ

44

จ านวนทตองการ และในเวลาทตองการ การจะด าเนนการใหบรรลตามเปาหมายดงกลาวนได จ าเปนตองมการประสานงานภายในระบบ เปนอยางด ระหวาง ความตองการของลกคา (Customers) ผผลต และผสงมอบ (Suppliers) โดยมเทคโนโลยคอมพวเตอรชวยในการประสานและรวบรวมขอมลของฝายตางๆมาท าการประมวลผลและจดท าเปนแผนความตองการวสดแตละรายการ ซงผลจากระบบ MRP จะเปนรายงานทบอกใหทราบวาจะตองท าการสงซอหรอสงผลตวสดอะไร จ านวนเทาไร และ เมอไร โดยแผนการสงวสดทงหมดจะมเปาหมายทสอดคลองกน คอผลตภณฑ หรอวสดข นสดทายทก าหนดไวในตารางการผลตหลก ดวยเหตนแผนความตองการวสดนจงเปรยบเสมอนเปนตวประสานเปาหมายของบรษทกบทกฝาย ดงนนการท างานของทกฝายจงตองพยายามยดแผนเปนหลก และท างานประสานเปนทมยงขน ระบบ MRP บางครงมกจะถกเรยกวาเปนระบบผลก (Push System) เนองจาก การผลตจะเหมอนกบถกผลกใหท าการผลต นบจากวตถดบ และ /หรอ ชนสวน ทไหลเขามาในโรงงานผานการสงซอ และจะถกสงใหท าการผลตเปนชนสวนและชนสวนประกอบยอย และสงตอไปเพอผลตเปนชนสวนประกอบ และผลตภณฑในล าดบสดทาย โดยมแผนทไดจากระบบ MRP เปนกลไกในการสงใหหนวยงานตางๆท าการผลต และมตารางการผลตหลก (Master Production Schedule) เปนตวขบเคลอนกลไกทส าคญ ความหมายของ MRP

MRP เปนกระบวนการการวางแผนอยางเปนระบบเพอแปลงความตองการผลตภณฑหรอวสดข นสดทายของโรงงาน ทก าหนดในตารางการผลตหลกไปสความตองการ ชนสวนประกอบ ชนสวนประกอบยอย ชนสวน และ วตถดบ ทงชนดและจ านวนใหเพยงพอและทนเวลากบความตองการในแตละชวงเวลาตลอดระยะเวลาของการวางแผน อยางไรกตามในการค านวณความตองการวสดในระดบตางๆของการผลตไดอยางถกตอง และ ตรงเวลานน เราจ าเปนตองรขอมลวสดตางๆทจ าเปนตอการผลตผลตภณฑเหลานน ซงขอมลดงกลาวประกอบดวย แฟมขอมลบญชรายการวสด (Bill of Materials) และแฟมขอมลสถานะคงคลง (Inventory status files)

กลาวโดยสรปกคอ MRP เปนระบบสารสนเทศคอมพวเตอรเพอใชในการจดท าแผนความตองการวสด โดยมองคประกอบของขอมลน าเขาทส าคญ 3 รายการ คอ ตารางการผลตหลก แฟมขอมลบญชรายการวสด(Bill of material File) และ แฟมขอมลสถานะคงคลง (Inventory status file) แผนจากระบบ MRP จะใหสารสนเทศในการตดสนใจเกยวกบ ชวงเวลาทควรออกใบสง และ จ านวนการสงทเหมาะสม

45

วตถประสงคของระบบ MRP ระบบ MRP ถกพฒนาขนมาเพอวางแผนการสงวสดใหสอดคลองกบความตองการ ทงประเภทของวสดทตองการ เวลาทตองการ และจ านวนทตองการ โดยมวตถประสงคทจะใหบรรลความส าเรจดงตอไปน 1. ลดระดบการถอครองพสดคงคลง โดยเฉพาะในสวนของงานระหวางผลตและวตถดบ เนองจาก MRP พฒนาระบบขนมาเพอสนบสนนการสงวสดเมอตองการ ในเวลาทตองการ และ ดวยจ านวนทตองการเทานน ดงนนจงไมจ าเปนตองมวสดเหลอเกบไวมากนก ดวยเหตน จงท าให สามารถลดระดบพสดคงคลงของงานระหวางผลตและวตถดบลงได 2. ลดชวงเวลาน าในการสงมอบ ระบบ MRP ท าใหแตละฝายและแตละขนตอนการผลต มการท างานทประสานกนมากขน ท าใหการรอคอยในระหวางขนตอนการผลตเกดขนนอย การผลตใหแลวเสรจตามใบสงลกคาจงท าไดรวดเรวขน 3. ค ามนสญญาทใหกบลกคาเปนจรงมากขน เนองจากการจดล าดบความส าคญในการผลตของระบบ MRP สอดคลองกบวนก าหนดสงมอบของลกคา และมการประสานงานผลตเปนอยางด ท าใหก าหนดสงมอบทใหสญญากบลกคาเปนจรงมากขน 4. ประสทธภาพของเครองจกรสงขน เนองจากมการประสานงานกนอยางด วสดทตองการเขามาทเครองจกรตรงตามก าหนดมากขน จงท าใหเครองจกรสามารถท างานไดอยางเตมทโดยไมตองเสยเวลารอคอย สงผลใหประสทธภาพของเครองจกรสงขน องคประกอบของระบบ MRP ในการท างานภายใตระบบ MRP จะมองคประกอบทส าคญอย 3 สวนคอ ( 1) สวนน าเขาขอมล(Input) (2) สวนโปรแกรมคอมพวเตอร MRP (MRP Computer Program) และ (3) สวนผลได (Output) ดงแสดงตามรปท 2.6

แผนภาพท 2.6 แสดงองคประกอบของระบบ MRP

46

2.1.4 ขอมลเกยวกบอตสาหกรรมการบน บคลากรดานอตสาหกรรมการบน บคลากรดานอตสาหกรรมการบน แบงออกเปน 4 กลมใหญคอ กลมวศวกรดานการบน กลมชาง กลมบรการ และกลมนกบน กลมดานวศวกรการบน เปนกลมทมความจ าเปนและมความส าคญมากในอตสาหกรรมการบน ซงท างานในลกษณะการซอมและการสรางอากาศยานในอนาคตของประเทศ กลมชาง เปนกลมทท างานดานชางบ ารงอากาศยานของเครองบน ท างานควบคกบทางดานวศวกรดานการบน กลมบรการ ซงประกอบดวย พนกงานควบคมการจราจรทางอากาศ พนกงานสอสารการบนพนกงานงานตอนรบบนเครอง เปนตน ซงจะท างานสนบสนนดานการบน กลมนกบน ซงนกบนนนในประเทศแบงเปน 3 ประเภทใหญ คอ นกบนพาณชย (Commercial Airplane Pilot) นกบนกองทพ (นกบนทบนกบอากาศยานเฉพาะแบบในกจการของทหาร) และนกบนสวนบคคล (Private Airplane Pilot) (กรมการขนสงทางอากาศ. 2549:109) อาชพนกบนเปนอาชพทตองผานการฝกฝนเพอใหเกดความเชยวชาญในการปฏบตงาน โดยอาชพนกบนนนมหลายแบบ แตทคนสวนใหญรจกกนกคอ นกบนพาณชย ซงท าการขนสงผโดยสารหรอสนคาทางอากาศ ในปจจบนโดยปรกตแลวภายในหองนกบนหรอทเรยกกนวา “Cockpit” นนจะมนกบนปฏบตการบนอย 2 คน คอ Captain (กบตน)และ Co-Pilot (ผชวยนกบน) ส าหรบ Co-Pilot หรอ ผชวยนกบนนนจะตองผานการคดเลอกจากทางบรษทสายการบนตางๆเขามา ซงในแตละบรษทกจะก าหนดคณสมบตของบคคลทสนใจสมครไวแตกตางกนในรายละเอยดไมมากกนอย ในปจจบนมสายการบนอย 3 สายการบนทเปดรบสมครบคคลทเขารบการคดเลอกเปนนกบนของสายการบนตางๆ สายการบนทเปดรบสมครบคคลทสนใจเพอเขาเปนนกบนมทงหมด 3 สายคอ บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) บรษท ไทยแอร เอเชย จ ากด (มหาชน) และบรษท โอเรยน ไทย แอรไลน จ ากด ทง 3บรษทนไดก าหนดคณสมบตของผเขาสมครไวแตกตางกน หลงจากนนกจะท าการคดเลอกดวยวธตางๆ ทงการสอบขอเขยน การสอบสมภาษณเปนภาษาไทย และภาษาองกฤษจากกปตน (Captain) ในแตละสายการบน การตรวจรางกาย และการตรวจจตวทยาจากเวชศาสตรการแพทย ตามขอก าหนดของ ICAO ในสวนของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน)นน จะเพมการสอบจตวทยาจากผเชยวชาญดานจตวทยาการบนหรอทเรยกวาสอบ Aptitude Testเพอเปนการประเมนวาผทเขารบการคดเลอกนนมความเหมาะสมทจะเปนนกบนหรอไม ในการคดเลอกนจะใชผเชยวชาญจากสถาบน Scandinavain Institute of Aviation Psychology (SIAP)ประเทศสวเดนทมประสบการณใน

47

ดานการใหค าปรกษารวมทงการคดเลอกผสมครของสายการบนตางๆ หลงจากทผานการคดเลอกจากสายการบนตางๆ แลว ผผานการคดเลอกจะไดรบการเรยนการสอนดานนกบนจากโรงเรยนทเปดสอนดานการบนโดยเฉพาะ ในปจจบนนมโรงเรยนทเปดสอนดานหลกสตรนกบนพาณชยตร 2 แหงคอ สถาบนการบนพลเรอน และอกแหงคอ Bangkok Aviation Center (BAC) ซงเปดสอนหลกสตรนกบนพาณชยตร หลกสตรการสอนนนไดรบการรบรองจากกรมการบนพาณชย นอกจากนนยงมโรงเรยนการบนก าแพงแสน กองทพอากาศ ทท าการสอนหลกสตรนกบนแตสอนเฉพาะผทจบจากโรงเรยนนายเรออากาศเทานน (พอพร ออนผน . 2546 : 45)ในการฝกอบรมนกบนของแตละสายการบนนนใชระยะเวลานานและมคาใชจายในการฝกอบรคอนขางสง ทางบรษทตางๆ จะรบผดชอบคาใชจาย ในการฝกอบรมทงหมด โดยนกเรยนทนของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ศกษาดานการบนกบสถาบนการบนพลเรอนทงภาคพนและเรยนการบนท สถาบนการบนพลเรอน ต.บอฝาย อ.หวหน จ.ประจวบครขนธ สวนนกเรยนทนของบรษท ไทยแอร เอเชย และบรษท โอเรยน ไทย แอรไลน จ ากด จะท าการเรยนท Bangkok Aviation Center (BAC) และใชเวลาศกษาประมาณ 1 ป ถง 1 ป 2 เดอน แลวแตระยะเวลาของแตละโรงเรยนจะก าหนด ทางดานเนอหาหลกสตรนนจะศกษาดานการบนกบเครองบนเครองยนตเดยวและหลาย เครองยนตตงแตตนจนสามารถท าการบนไดอยางปลอดภยทงการบนดวยสายตาและการบนดวยเครองวดประกอบการบน หลงจากส าเรจการศกษานกเรยนทนเหลานจะไดรบใบอนญาตนกบนพาณชยตร-เครองบน (Commercial Pilot License - Aeroplane , CPL) หลงจากนนจะเขารบการอบรมตอในแตละสายการบนจะท าการก าหนดตอไป นอกจากนนหลงผานการอบรมในแตละสายการบนก าหนดและไดใบประกอบอนญาตการบนพาณชยตรแลว จะปฏบตการบนตามตารางทแตละสายการบนก าหนด ซงจะปฏบตการบนรวมกบ Captain ในแตละตารางบน กอนทเครองจะบนออกจากสนามบนตนทาง นกบนจะตองวางแผนขอมลการบนอยาง ระมดระวง โดยมการตรวจสอบเครองบนเพอใหเกดความแนใจในระบบตางๆ และนอกจากนนยงตองอาศยขอมลดานการบนตางๆ เพอใหทราบถงสภาพอากาศตามเสนทางบนและสนามบนปลายทางแลวน าขอมลทไดมาก าหนดเสนทางบน ความสง และความเรวท าใหการเดนทางเปนไปดวยความปลอดภยทสด นกบนทควบคมการบนหรอเจาหนาทรวบรวมขอมลการบนของบรษท จะวางแผนการบนตามกฎการบนดวยเครองประกอบการบน การบนนนจะท าการบนตามค าแนะน าของเจาหนาทควบคมการบน เพอทจะสามารถปฏบตการบนรวมกบเครองบนล าอนๆ ได ตามกฎการบนนน นกบนไมสามารถบนไดมากกวา 100 ชวโมงตอเดอนหรอมากกวา 1,000 ชวโมงบนตอป นกบนของสายการบนสวนใหญมชวโมงบนเฉลยประมาณ 75 ชวโมงตอเดอน และปฏบตงานในหนาทอนอก 75 ชวโมงตอเดอน ตารางการบนของนกบนพาณชยนนจะ

48

มการจดอนดบตามระบบอาวโสและนกบนพาณชย สวนหนงมตารางการบนเปนเทยวบนขามทวปซงตองคางคนทโรงแรมทสายการบนจดหาไวให นอกจากนยงมปญหาดานความเหนอยลาจากการบนขามเสนแบงเวลา หรอทเรยกอกอยางหนงวา “Jet Lag” เนองจากเกดจากความตางทางดานเวลาของประเทศแตละประเทศ นอกจากนนเพอปองกนความเหนอยลาทจะเกดกบนกบนมากเกนไป ท าใหองคการการบนระหวางประเทศหรอ ICAO ไดท าการก าหนดใหสายการบนตองอนญาตใหนกบนพกผอนอยางนอย8 ชวโมงโดยไมถกรบกวน ภายใน 24 ชวโมงกอนทจะสนสดการบน นกบนพาณชยจ าเปนตองมใบอนญาต ส าหรบนกบนพาณชยเอกดวย ผทจะขอใบอนญาตนกบนพาณชยเอกตองมอายอยางนอย 23 ปบรบรณ มชวโมงบนอยางนอย 1,500 ชวโมงบน ตองมประสบการณการบนกลางคนและบนดวยเครองวดประกอบการบนดวย จะตองผานการสอบขอเขยนตามทองคการบนก าหนด สายการบนหลายแหงจะคดเลอกผสมครทสามารถผานการทดสอบทางจตวทยาและแบบทดสอบความถนด ใบอนญาตนกบนทกชนดจะยงคงไดตราบเทาทนกบนผนนยงคงผานการตรวจสอบรางกายตามระยะเวลาและผานการทดสอบความสามารถทางการบนขององคการควบคมดานการบนและตามกฏของบรษทสายการบนตางๆ ก าหนด การตรวจสอบสภาพรางกายของนกบนจะแบงออกเปน 3 ระดบ คอ ใบรบรองแพทยระดบท 1,2,3 (Class I,II,III) ใบรบรองแพทยระดบท 1 จะมมาตรฐานทตองการสงทสด ในสมรรถภาพการมองเหน การไดยน ความสมดล และสมรรถภาพรางกายโดยทวไป ใบรบรองแพทยระดบท 2 จะต ากวาระดบท 1 เลกนอย แตยงตองมสมรรถภาพรางกายทสมบรณและมประวตการแพทยทด สวนใบรบรองแพทยระดบท 3 จะต ากวาระดบท 2 ใบรบรองแพทยทง 3 ระดบอนญาตใหนกบนสวมแวนตาไดแตตองไมเกนขดจ ากดการมองเหนทก าหนด (บดนทร หงสประภศร .2546 : 24-25) หนวยงานและสถาบนทเกยวของกบการผลตบคลากรดานการบนในประเทศไทย 1. องคการการบนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) เปนหนวยงานช านาญพเศษขององคการสหประชาชาต กอตงขนตามอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศ ซงรางขนในการประชมกนทนครชคาโกเมอวนท 7 ธนวาคม 1944 โดยมความมงหมายทจะพฒนาหลกการและเทคนคของการเดนอากาศยานระหวางประเทศ และการวางแผนเพอพฒนาการขนสงระหวางประเทศทวโลก โดยไดวางมาตรฐานระเบยบ ขอบงคบเกยวกบการบนพลเรอนในดานตางๆ เรยกวา ภาคผนวกแหงอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศ ซงมทงสน 18 ภาคผนวก และไดจดท ามาตรฐานสากล เอกสารคมอ

49

ประกอบแนวทางการปฏบตงานในดานตางๆ อนไดแก การออกใบอนญาตบคคล กฎระเบยบการใชนานฟา อตนยมวทยาการบน แผนผงการบน หนวยวดการปฏบตการของเครองบน เครองหมายทะเบยนและสญชาต มาตรฐานความปลอดภยในการบนโทรคมนาคมการบน การบรการการจราจรทางอากาศ การคนหาและชวยชวต การสบสวนอบตเหตของเครองบน การบรการขอมลการบน สวสดภาพและความปลอดภยในการขนสงสนคาของการบนพลเรอนอกดวย โดยมส านกงานใหญตงอยทประเทศแคนาดา และมส านกงานสาขาประจ าภาคตางๆรวม 7 ภาค ครอบคลมพนทท วโลก ไดแก ตะวนออกไกลและแปซฟก มส านกงานตงอยทจตจกร กรงเทพมหานคร แอฟรกาใตและตะวนออก มส านกงานตงอยทประเทศเคนยา ยโรปและแอตแลนตกเหนอ มส านกงานตงอยทประเทศเคนยา ตะวนออกกลาง มส านกงานตงอยทประเทศอยปต อเมรกากลาง / เหนอ และแครเบยน มส านกงานตงอยทประเทศเมกซโก อเมรกาใต มส านกงานตงอยทประเทศเปร แอฟรกากลางและตะวนตก มส านกงานตงอยทประเทศซนกล เพอใหการปฏบตการดานการบนด าเนนไปดวยความปลอดภยสงสด องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศไดก าหนดใหผทจะปฏบตหนาทดานการบนไดตองไดรบใบอนญาตผประจ าหนาท(Personal Licensing) จากหนวยงานทท าหนาทก ากบดแลดานการบนพลเรอนของแตละประเทศนนๆโดยออกใบอนญาตผประจ าหนาททก าหนดไวดงน (ICAO ANNEX1.1988: 3) 1. Private Pilot – Aeroplane 2. Commercial Pilot – Aeroplane 3. Airline Transport Pilot – Aeroplane 4. Private Pilot – Helicopter 5. Commercial Pilot – Helicopter 6. Airline Transport Pilot – Helicopter 7. Glider Pilot 8. Free Balloon Pilot 9. Flight Navigator 10. Flight Engineer 11. Aircraft Maintenance (Technician / Engineer / Mechanic) Type II 12. Aircraft Maintenance (Technician / Engineer / Mechanic) Type I 13. Air traffic Controller 14. Flight Operations Officer

50

15. Aeronautical Station Operator 2. สหพนธบรหารการบนสหรฐอเมรกา (Federal Aviation Administration : FAA) การก ากบดแลการบนพลเรอนของสหรฐอเมรกาจดตงขนเมอ พ.ศ. 2501 และเขามาอยใน สงกดของกระทรวงการขนสง (Department of Transportation) แมวา FAA เปนหนวยงานทก าหนดระเบยบและมาตรฐานเกยวกบการบนพาณชยของประเทศสหรฐอเมรกา แตกไดรบการยอมรบจากนานาประเทศ ในการน าระเบยบดงกลาวไปปฏบตเชนเดยวกบ ICAO เพราะ FAA มการปรบปรงและพฒนามาตรฐานในดานตางๆ อยตลอดเวลาท าใหมความทนสมยและสอดคลองกบเทคโนโลยสมยใหม ประเทศไทย โดยกรมการขนสงทางอากาศกเปนอกหนวยงานหนง ซงนอกจากจะปฏบตตามแนวทางของ ICAO แลว กยงไดน ามาตรฐานตางๆ ของ FAA มาปฏบตดวย ไมวาจะเปนเรองมาตรฐานความปลอดภย มาตรฐานดานการบรหารอากาศยาน รวมทงมาตรฐานดานบคลากรการบน เอกสารคมอ เอกสารแบบฝกหด ต ารา และอปกรณการเรยนการสอน FAA จงเปนอกหนวยงานหนงทมบทบาทส าคญ และเกยวของกบการผลตนกบนของสถาบนการบนพลเรอน 3. กรมการขนสงทางอากาศ (The Department of Aviation : DOA) กรมการขนสงทางอากาศ กระทรวงคมนาคม เปนหนวยงานราชการทมภารกจเกยวกบการ สงเสรมพฒนาและก ากบดแลการบนพลเรอนของประเทศไทยใหไดมาตรฐานสากล เพอใหการพฒนาเครอขายและบรการการบนพลเรอนเพยงพอตอความตองการของผใชบรการ อนมผลตอการสงเสรมการทองเทยวและการพฒนาเศรษฐกจของประเทศตลอดจนผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางการบนพลเรอนในภมภาค 3.1 หนวยงานหนาทของกรมการขนสงทางอากาศ 3.1.1 ด าเนนการตามกฎหมาย วาดวย การเดนอากาศ กฎหมายวาดวย ความผดบางประการตอการเดนอากาศและกฎหมายอนทเกยวของ 3.1.2 ศกษา วเคราะห เพอพฒนาโครงสรางพนฐานการบนพลเรอนของ ประเทศ สงเสรมและพฒนาเครอขายระบบการขนสงทางอากาศ อตสาหกรรมการบนและการบนพลเรอน 3.1.3 ด าเนนการจดระเบยบการบนพลเรอน 3.1.4 ก าหนดมาตรฐาน ก ากบ ดแลตรวจสอบการด าเนนงานดานการบนพล เรอน 3.1.5 จดใหมและด าเนนกจการทาอากาศยานในสงกด 3.1.6 รวมมอและประสานงานกบองคการหรอหนวยงานทเกยวของ ทงใน ประเทศและตางประเทศในดานการบนพลเรอน และในสวนทเกยวของกบอนสญญาและความตกลงระหวางประเทศ

51

3.1.7 ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมหรอ ตามทกระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย (ตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมการขนสงทางอากาศ กระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2545) 3.2 การแบงสวนราชการกรมการขนสงทางอากาศ มดงน 3.2.1 ส านกงานเลขานการ 3.2.2 กองคลง 3.2.3 กองมาตรฐานสนามบนและการอ านวยความสะดวกในการเดนอากาศ 3.2.4 กองสนบสนนกจการทาอากาศยาน 3.2.5 ทาอากาศยาน 3.2.6 ส านกก ากบกจการขนสงทางอากาศ 3.3.7 ส านกมาตรฐานความปลอดภยในการเดนอากาศ 3.3.8 ส านกสงเสรมและพฒนากจการขนสงทางอากาศ 3.3 หนวยงานทรบผดชอบโดยตรงเกยวกบการก ากบดแลการผลตนกบน 3.3.1 ส านกมาตรฐานความปลอดภยในการเดนอากาศ ซงเปนหนวยงานทม บทบาทส าคญเกยวของกบการผลตนกบนมากทสดในการก ากบดแลดานคณภาพของนกบนทผลตไดเพอใหไดมาตรฐานตามทองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศก าหนด โดยจะท าหนาทก ากบดแลและตรวจสอบตงแตอปกรณทใชในการฝกอบรมนกบน หลกสตรในการฝกอบรมนกบนและครการบนตลอดจนการตรวจสอบความรความสามารถของนกบนทผลตได เพอออกใบอนญาต (Pilot License)และสรปรายละเอยดไดดงน 3.3.1.1 ตรวจสอบเพอรบรองเครองฝกบนจ าลอง (Flight Simulation) 3.3.1.2 ตรวจสอบเครองรบรองเครองฝกบนดวยเครองวดประกอบการบน (Basic Instrument Trainer) 3.3.1.3 ตรวจสอบความรความสามารถเพอออกใบอนญาตนกบนสวนบคคล นกบนพาณชยตรและนกบนพาณชยเอก 3.3.1.4 ตรวจสอบความรความสามารถนกบนเพอเพมความสามารถท าการ บนกบเครองบนแบบหลายเครองยนต (Multi – Engines Rating) 3.3.1.5 ตรวจสอบความรความสามารถนกบน เพอเพมความสามารถเปนคร การบน (Flight Instructor Rating) 3.3.1.6 ตรวจสอบความสามารถนกบนเพออนญาตใหเปนผตรวจสอบนกบน ของผด าเนนการเดนอากาศ 3.3.1.7 ตรวจสอบความรความสามารถของนกบน ทไดรบการแตงตงใหเปน ครฝกบน นกบนเฉพาะแบบ ครสอนวชาภาคพน และนกบนผตรวจสอบ (Check Pilot) 3.4 ใบอนญาตนกบน (Pilot License) แบงออกเปน 3 ประเภท คอ

52

นกบนพาณชยตร นกบนพาณชยเอกและนกบนสวนบคคล ผทผานการฝกอบรมดานนกบนแลว จะตองเขาทดสอบเพอขอใบอนญาตนกบนกบงาน ตรวจสอบความสามารถผประจ าหนาททหนวยงาน กลมงานตรวจสอบการปฏบตงานการบน ส านกมาตรฐานความปลอดภยในการเดนอากาศ กรมการขนสงทางอากาศ ทงทางภาควชาการ ภาคปฏบต และการตรวจสขภาพทสถาบนเวชศาสตรการบน กรมการแพทยทหารอากาศ กองทพอากาศ ยกเวน ผทผานการฝกอบรมดานนกบนจากสถาบนการบนพลเรอน โดยกรมการขนสงทางอากาศจะออกใบอนญาตนกบนให โดยไมตองสอบภาควชาการและภาคปฏบตใหมเนองจากไดใหการรบรองหลกสตรการเรยนการสอน และการฝกบนภาคอากาศใหกบสถานบนการบนพลเรอนไวแลว และในขณะทท าการสอนและการทดสอบภาควชาการและภาคปฏบต กไดสงเจาหนาทจากกรมการขนสงทางอากาศรวมสงเกตการณดวยใบอนญาตนกบนทไดรบจะมก าหนดระยะเวลาการใชแตกตางกนไป ตามประเภทของใบอนญาตและอายของผถอใบอนญาต ตามกฎกระทรวงฉบบท 29 (พ.ศ. 2528) ออกตามความในพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. สรปไดดงน คอ 3.4.1 ก าหนดระยะเวลา 1 ป ส าหรบ 3.4.1.1 ใบอนญาตนกบนศษยการบน 3.4.1.2 ใบอนญาตนกบนเครองบน/เฮลคอปเตอร สวนบคคลอายเกน 40 ป 3.4.1.3 ใบอนญาตนกบนเครองบน/เฮลคอปเตอร พาณชยตรอายเกน 40 ป 3.4.1.4 ใบอนญาตนกบนเครองบน/เฮลคอปเตอร พาณชยเอก 3.4.2 ก าหนดระยะเวลา 1 ป ส าหรบ 3.4.2.1 ใบอนญาตนกบนเครองบน/เฮลคอปเตอรสวนบคคล อายไมเกน 40 ป 3.4.2.2 ใบอนญาตนกบนเครองบน/เฮลคอปเตอรพาณชยตร อายไมเกน 40 ป นอกจากนผมใบอนญาตนกบนจะตองไปรบการตรวจสขภาพ ตามมาตรฐานของ ICAO จากนายแพทยของสถาบนเวชศาสตรการบน กรมแพทยทหารอากาศ ซงเปนศนยเวชศาสตรการบนท าการตรวจผประจ าหนาททกประเภท ทกชน โดยเฉพาะการตรวจครงแรกเพอขอรบใบส าคญแพทยส าหรบผท าหนาท รวมทงการตออายใบส าคญแพทยทกขน หรอไปรบการตรวจสอบสขภาพกบนายแพทยผตรวจอาวโสประจ าอยทโรงพยาบาลกรงเทพ หรอโรงพยาบาลบ ารงราษฎร ทมสทธท าการตรวจทางการแพทย แกผขอตออายใบส าคญแพทยทกชน ตามทกรมการขนสงทางอากาศรบรองใหเปนหนวยงานตรวจสขภาพตามระยะเวลา ทก าหนดไวในกฎกระทรวงฉบบท 9 (พ.ศ. 2528) ออกตามความในพระราชบญญตเดนอากาศ พ.ศ. 2497 สรปไวดงน 1. ตรวจทก 6 เดอน ส าหรบ 1.1 ผมใบอนญาตเครองบน / เฮลคอปเตอรพาณชยตร อายเกน 40 ป 1.2 ผมใบอนญาตเครองบน / เฮลคอปเตอรพาณชยเอก อายเกน 40 ป

53

2. ตรวจทก 12 เดอน ส าหรบ ผมใบอนญาตนกบนศษยการบน ผมใบอนญาตนกบนศษยการบน / เฮลคอปเตอรสวนบคคล อายเกน 40 ป ผมใบอนญาตนกบนศษยการบน / เฮลคอปเตอรพาณชยตร อายไมเกน 40 ป ผมใบอนญาตนกบนศษยการบน / เฮลคอปเตอรพาณชยเอก อายไมเกน 40 ป 3. ตรวจทก 24 เดอน ส าหรบ ผมใบอนญาตนกบนเครองบน / เฮลคอปเตอรสวนบคคล อายไมเกน 40 ป 4. สถาบนการบนพลเรอน สถาบนการบนพลเรอน หรอชอเดม ศนยฝกการบนพลเรอนแหงประเทศไทย เปนโครงการความรวมมอระหวางกองทนพเศษสหประชาชาต และรฐบาลไทย โดยมระยะการด าเนน โครงการตงแตป พ.ศ. 2504 - พ.ศ. 2508 มวตถประสงคเพอพฒนากจการดานการบนพลเรอนของประเทศ ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตใหเจรญกาวหนาและใหมมาตรฐานตามทองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ ไดบญญตไวในภาคผนวกแหงอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศตอมา ในป พ.ศ. 2509 รฐบาลไทย ไดรบมอบศนยฝกการบนพลเรอนในประเทศไทย มาด าเนนการโดยใหอยในความดแลของกรมการบนพาณชย กระทรวงคมนาคม ดวยกระแสความเปลยนแปลงของโลกทสงผลใหเทคโนโลยทางดานกจการการบนพลเรอนทงในและตางประเทศ เตบโตรดหนาขนอยางรวดเรว สงผลใหประเทศก าลงพฒนาในภมภาคเอเชยแปซฟคเกดสภาพการขาดแคลนบคลากรทางดานกจการบน ประกอบกบการขยายบทบาทหนาทและเพมประสทธภาพการด าเนนงานตลอดจนความคลองตวในการบรหารงานใหกบศนยฝกการบนพลเรอนในประเทศไทย จงไดตราพระราชกฤษฏกาจดตง สถาบนการบนพลเรอน พ.ศ. 2535 ขน โดยใหหนวยงานนมชอวา สถาบนการบนพลเรอน ซง มชอยอวา “สบพ.” มสถานภาพเปนรฐวสาหกจ สงกดกระทรวงคมนาคม และใหมผลบงคบใชตงแตวนท 5 มนาคม 2535 โดยมภารกจและความรบผดชอบในการผลตบคลากรดานการบน การด าเนนกจการเกยวกบบรการชางอากาศยาน บรการอากาศยานและกจการอนๆทเกยวกบการบน จากการพฒนาอตสาหกรรมการบนของไทย และความส าคญของบคลากรดานการบนทมประสทธภาพสถาบนการบนพลเรอนในฐานะตวจกรส าคญของความกาวหนาของอตสาหกรรมการบน จงตองพฒนาและปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานดานการผลต และพฒนาบคลากรดานการบนใหสนองตอบนโยบายของรฐบาล และเพอใหการก าหนดนโยบายและแผนงานเพอพฒนากจการดานนเปนรปธรรมยงขน แผนหลกการขนสง พ.ศ. 2542-2549 ของกระทรวงคมนาคม จงมเปาหมายหลกในการพฒนาประเทศไทย ใหเปนศนยกลางการขนสงทางอากาศของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 5. บรษท บางกอกเอวเอชน เซนเตอร จ ากด ( Bangkok Aviation Center Co.,Ltd.) บรษท บางกอก เอวเอชน เซนเตอร จ ากด เปนศนยฝกบนแบบครบวงจร เปนบรษทเอกชนแหง

54

แรกภายในประเทศ ทเปดขนมาเพอผลตนกบนทมประสทธภาพและมมาตรฐานระดบสากลเพอรองรบการขยายตวทางดานอตสาหกรรมการบนและความตองการบคลากรทางดานการบนทเพมมากขนบรษท บางกอกเอวเอชน เซนเตอร จ ากดไดเปดด าเนนการมาแลว 2 ป ดวยทนจดทะเบยน 25 ลานบาท ใหบรการทครอบคลม โดยทต งของโรงเรยนนนอยหลงสนามบนดอนเมองซงนกเรยนของโรงเรยนการบนแหงนสามารถศกษาในรปแบบไปเชา – กลบเยนได นอกจากนนสามารถท าการศกษาภาคพนและภาคอากาศไดในเวลาเดยวกนดวยในขณะนทาง บรษท บางกอกเอวเอชน เซนเตอร จ ากด มเครองบนทใชในการฝกสอนคอCessna172 / 4 ทนง มทงหมด 10 ล า และ Piper เปนเครองบน 2 ใบพด และนอกจากนทาง บรษท บางกอก เอวเอชน เซนเตอร จ ากด ยงม สอการเรยนการสอนททนสมยเพอรองรบจ านวนศษยการบนทเพมขนในอนาคตดวย 2.2 งานวจยทเกยวของ ประยงค สกใส (2542) ไดท าการศกษาถงคณลกษณะของชางอากาศยานและ เครองยนตตามทศนะของผบรหารและหวหนางานในบรษทสายการบนพาณชย ณ ทาอากาศยานสากลกรงเทพ โดยคณลกษณะของชางอากาศยานทศกษาคอ คณลกษณะทางดานคณธรรมและจรยธรรม คณลกษณะดานความรความสามารถ ซงผลการวจยพบวา ตามทศนะของผบรหาร พบวาดานคณธรรมและจรยธรรมในสภาพปานกลาง ความคาดหวงอยในระดบด ความรความสามารถในสภาพปจจบนอยในระดบปานกลาง ความคาดหวงอยในระดบด ตามทศนะของหวหนางาน พบวาดานคณธรรมและจรยธรรมในสภาพปจจบนอยในระดบด ความคาดหวงอยในระดบด ดานความรความสามารถในสภาพปจจบนอยในระดบด ความคาดหวงอยในระดบด ลทธสทธ สงหะพนธ (2545: 59) ไดท าการศกษาการยายงานจากภาครฐสภาคเอกชน พบวา ในสวนของบคลากร ซงในปจจบนบคลากรของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) หรอบรษทสายการบนตางๆ ทงฝายชางและนกบนนนมากกวาครงเปนบคลากรจากกองทพอากาศ เปนบคลากรทางดานการขนสงและปฏบตการใหแกกองทพ การผลตบคลากรของกองทพไดมสวนชวยลดการขาดแคลนบคลากรดานนในแรงงานดานการขนสงของพลเรอนมาตลอด แตในทางกลบกนกลบสรางปญหาใหกบกองทพในการขาดแคลนบคลากรของกองทพเอง ท าใหกองทพพยายามทจะขจดปญหาเหลานมาตลอด เชน การพยายามเพมคาตอบแทนใหกบบคลากรดานการบนของกองทพ เพอลดโอกาสการยายงานจากภาคกองทพไปสภาคพลเรอน ในอนาคตนนโอกาสทตลาดแรงงานดานการขนสงทางอากาศของพลเรอนจะไดบคลากรจากกองทพกนอยลง และประกอบกบความตองการบคลากรดานขนสงทางอากาศของพลเรอนทก าลงขยายตวจากเดม ท าใหการตลาดการขนสงทางอากาศของพลเรอนยงขาดแคลนบคลากร

55

ดานตางๆเพมขนโดยเฉพาะบคลากรดานการบนจากรายงานประจ าป 2008 บรษท โบอง จ ากด ไดก าหนดสตรสากลส าหรบใชในการค านวนนกบนในเครองบน 1 ล า ในแตละตารางบนของเครองบน สมมตวาเปนเครองโบอง 737 มราคาประมาณ 2,000 ลานบาท หากตองการบรหารจดการใหคมทนจะตองจดใหมการบนตลอดทงเดอน ซงเครองบนหนงล าจะตองมนกบนปฏบตการการบน 2 คนหรอ 16 คนตอเดอน ถาสายการบนหนงมเครองบน 20 ล า สายการบนนนจะใชนกบนเพอปฏบตการการบนทงหมด 320 คนตอเดอน ซงในบรษท สายการบนบางสาย เชน บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) นนมจ านวนเครองบนประจ าการทงหมด 86 ล า (ขอมลจากรายงานของ World Airlines Report ประจ าเดอนกรกฎาคม ป 2008) ท าใหบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ตองการนกบนเพอปฏบตการการบนประมาณ 1,576 คนตอเดอน นาวาอากาศโท ยทธพงษ ปลมภรมย (2548) ไดท าการศกษาเกยวกบการศกษาปญหาและก าหนดกลยทธการซอมบ ารงเครองบนแบบC-130H ของกองทพอากาศ, ธรกจและอตสาหกรรมการบน เปนหนงในสามของธรกจหลกทท าใหประเทศสงคโปรไดเตบโตเปนอยางรวดเรวเชนทกวนน ประเทศไทยไดเรมกจการบนมานานแตมไดมการพฒนาใหสามารถเปนธรกจทสรางรายได บรษท อตสาหกรรมการบน จ ากดเปนหนวยงานทเกดขนจากการสงเสรมของรฐบาล แตในการเรมตนยอมมอปสรรคและความไมสมบรณในงานเกดขน ขวญวรา โพธวาระ, วเรศรา วระวฒน ( 2550) ไดท าการศกษาเกยวกบ การพฒนาโปรแกรมดชนชวดผลส าเรจของคลงสนคา: กรณศกษาธรกจเฟอรนเจอร จะเหนไดวาคลงสนคาทมบทบาทมากขนกวาในอดต ซงคลงสนคาจะชวยใหธรกจอตสาหกรรม ประหยดตนทนการผลตสนคา ประหยดคาขนสง ปองกนการขาดแคลนสนคา ท าใหสนคามการเคลอนไหวไดสะดวกและ ชวยใหธรกจอตหกรรมพรอมทจะรบสถานการณเปลยนแปลงของตลาด คลงสนคาจงเปนกจกรรมประสทธภาพ จะเปนการเพมศกยภาพการแขงขนทางธรกจ การทลงสนคาจะพฒนาและปรบปรงเพอเพมความสามารถในการแขงจน จ าเปนตองมการประเมนศกยภาพของคลงสนคาวามการด าเนนการในดานตางๆ เปนอยางไร มการพฒนาหรอปรบปรงมากนอยเพยงใด มความสอดคลองกบนโยบายขององคกรและเปนไปในทศทางเดยวกนหรอไม เพอใหผบรหารสามารถบรหารงานไดอยางมประสทธภาพมากขน ในปจจบนไดมการพฒนาเครองมอและเทคนคตางๆ มากมาย ทน ามาใชเพอชวยในการด าเนนการประเมนองคกร อาทเชน การประเมนองคกรแบบดลยภาพ (Balanced Scorecard) การก าหนดดชนชวดผลส าเรจ (Key Performance Indicator) การเปรยบเทยบ (Benchmarking) เปนตน ซงการใชเทคนคหรอเครองมอเขามาชวยในการประเมนองคกรน ท าใหการประเมนผลเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผลมากขน ศรอร คงมนต, องกร ลาภะเนศ (2550) ไดท าการศกษาเกยวกบปญหาการจดสงสนคา และก าหนดกลยทธเพอการท างานทเหมาะสมของบรษท KKK จ ากด ทไดประสบปญหา

56

กระบวนการจดสงสนคาไปยงลกคาประสบกบความลาชาบอยครง เนองจากกาจดสงสนคาทลาชาของซพพลายเออร เปนผลท าใหบรษทถกรองเรยนมาจากลกคา ปญหาทเกดขนนท าให Lead Time ในการสงมองสนคานานขนจงท าใหไมสามารถสรางความพงพอใจในการบรการใหแกลกคาได ในทสดปญหานอาจสงผลท าใหลกคาเกดการเปลยนแปลงบรษททด าเนนธรกจทางดานการจดสงอาหารไปเปนรายอนๆไดการศกษาครงนมวตถประสงค คอ 1) เพอศกษาถงสามเหตและผลกระทบของปญหาทมตอบรษท 2) เพอศกษาแนวทางการแกไขการจดสงสนคาไมตรงตอเวลาของ บรษท KKK จ ากด 3) เพอศกษาแนวทางแกไข Supplier จดสงวตถดบลาชา 4) เพอก าหนดกลยทธเพอพฒนากระบวนการท างานทเหมาะสมของบรษท KKK จ ากด จากการศกษาพบวา สาเหตหลกเกดจาก Supplier จดสงสตถดบลาชา โดยมแนวทางการแกไขปญหา คอ การแกไขปญหาโดยใชวธการ การพฒนารปแบบกระบวนการท างานของซพพลายเออรและ บรษท KKK จ ากดใหมประสทธภาพมากขน สรวศ รตนพไชย, ธนญญา วสศร (2551) ไดศกษาเกยวกบ การปรบปรงกระบวนการจดซอจดหาพสดโดยใชแบบจ าลองสถานการณกรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค ปจจบน ไฟฟามความส าคญยงและมแนวโนมความตองการใชงานทมากขนดวย การไฟฟาสวนภมภาคจงตองเพมขดความสามารถในการใหบรการไดอยางเพยงพอ ดงนนความตองการพสดอปกรณในงานกอสรางระบบสายสง และระบบจ าหนายไฟฟากเพมมากขนตามไปดวย ปญหาส าคญทการไฟฟาสวนภมภาคก าลงประสบอยคอระยะเวลาการจดซอจดหาทยาวนานท าใหพสดคงคลงมมลคาสง งานวจยนจงเปนการศกษากระบวนการจดซอจดหาพสดโดยการประกวดราคาดวยวธทางอเลกทรอนกส (e-Auction) และใชเทคนคการสรางแบบจ าลองสถานการณ (Simulation) ดวยโปรแกรม ARENA เปนเครองมอในการหาแนวทางปรบปรงกระบวนการจดซอจดหาเพอลดระยะเวลาด าเนนการ โดยใชแนวคดการปรบปรงกระบวนการธรกจ (Business Process Reengineering) เพอออกแบบกระบวนการจดซอจดหาใหม และแนวคดการน าสญญาซอขายระยะยาวมาใชในการลดระยะเวลาจดซอจดหา แลววดประสทธภาพของกระบวนการจดซอจดหาตามหลกการของแบบจ าลองอางองการด าเนนงานโซอปาน (SCOR model) จากผลการวจยพบวา ถาปรบปรงกระบวนการจดซอจดหาในชวงคดเลอกผขายและชวงการตรวจรบพสด โดยใชการรบขนทะเบยนผขาย /ผรบจางและผลตภณฑ (Vendor Lists) การท างานคขนาน และการลดขนตอนการจดซอจดหาลง จะสามารถลดระยะเวลาด าเนนการจดซอจดหารวมลงไดสงสดถง 24.49% และการน าสญญาระยะยาวมาใชจะสามารถลดระยะเวลาด าเนนการจดซอจดหารวมไดสงสด 74.92% ซงจะท าใหมลคาพสดคงคลงลดลงไดสงสด 58.06% นางสาวสฑามาศ ตรมงคล, วจตรสวสด สขสวสด ณ อยธยา (2551) ไดท าการศกษาการประยกตแนวความคดการบรหารสนคาคงคลงโดยระบบ VMI เพอใชในการบรหารเวชภณฑยาของโรงพยาบาลในจงหวดพระนครศรอยธยา ระบบการบรหารสนคาคงคลงโดยการทผผลตเปนผดแลแทนผซอหรอ ระบบVMI (Vendor Managed Inventory) ก าลงไดรบความ

57

นยมเพมมากขนในประเทศไทย องคการเภสชกรรมไดน าระบบ VMI มาใชโดยหวงทจะเพมประสทธภาพและความสามารถในการบรหารยาและเวชภณฑ การศกษาครงน เปนการประเมนการน าระบบการบรหารสนคาคงคลงโดยระบบ VMI มาใชในการบรหารเวชภณฑยาของโรงพยาบาลพนทในจงหวดพระนครศรอยธยาสงกดกระทรวงสาธารณสข จดมงหมายของบทความนเพอเสนอการวเคราะหแนวทางการประยกตและอปสรรคในการน าระบบ VMI ไปใชในสวนโครงการน ารองขององคการเภสช ดชนวด ประสทธภาพ fill rate จะน ามาประเมนประสทธภาพในการน าระบบ VMI ไปใชงาน ไพบลย จงผตะ, ด ารงค ทวแสงสกลไทย, ปารเมศ ชตมา, และ ธราธร กลภทรนรนดร(2551) ไดท าการศกษาการออกแบบระบบการบรหารความเสยงส าหรบการด าเนนงานการคลงสนคา:กรณศกษาศนยกระจายสนคาหางซปเปอรเซนเตอร ปจจบนการวดความส าเรจของการด าเนนงานการคลงสนคามกจะก าหนดและวดคาจากดชนวดผลปฎบตงาน (KPIs) แตการวดคาจาก KPIs ไมสามารถบอกถงเหตการณทไมพงประสงค ซงอาจจะเกดขนไดในอนาคต และสงผลกระทบ หรอท าใหการด าเนนงานไมประสบความส าเรจตามวตถประสงคหรอเปาหมายทก าหนดไวได ซงเหตการณทไมพงประสงคเหลานกอใหเกดความเสยงขนนนเอง งานวจยนน าเสนอแนวคดในการประยกตใชการบรหารความเสยง (Risk Management) กบการด าเนนงานการคลงสนคา/ศนยกระจายสนคา (Warehouse / Distribution Center Operation) เพอเพมประสทธภาพและประสทธผลในการบรหารคลงสนคาและเปนการสรางมลคาเพมใหแกองคกร โดยไดประยกตใชการบรหารความเสยงตามแนวทางของ ISO 31000 ซงมข นตอนการบรหารความเสยงคอ การการสอสารและการใหค าปรกษาเกยวกบความเสยงการสรางบรบท การประเมนความเสยง การจดการความเสยง การตดตามและทบทวนความเสยงเขากบการด าเนนงานการคลงสนคาและก าหนดคาดชนวดความเสยง (KRIs) เพอใชเปนเครองมอวดระดบความเสยงและก าหนดระดบความเสยงทตองควบคมหรอเฝาระวง ท าใหสามารถรบรและจดการความเสยงไดทนเหตการณและท าใหการด าเนนงานสามารถบรรลผลตามทต งไวไดมากขน ผลจากการศกษาพบวาการบรหารความเสยงและการก าหนด KRIs รวมกบ KPIs จะชวยท าใหขบวนการตดสนใจและการวางแผนกลยทธมความนาเชอถอมากขนและชวยใหองคกรมความเขมแขงทางการเงนเพมขน ตลอดจนท าใหมความโปรงใสทสามารถตรวจสอบได ผดงชาต มงคลแถลง, ณฐพชร อารรชกลกานต, ธรเดช วฒพรพนธ (2551) ไดท าการศกษาแบบจ าลองสนคาคงคลงส าหรบปญหา Newsboy กรณคณภาพของสนคาท ไดรบไมสมบรณแบบ ปญหาสนคาคงคลงถอเปนปญหาทส าคญในการจดการโซอปทาน เนองจากตนทนของการจดการสนคาคงคลงมมลคาสงเมอเทยบกบตนทนชนดอนๆ ส าหรบปญหาสนคาคงคลงในกรณสนคาเนาเปอยไดปญหาของเดกสงหนงสอพมพ (Newsboy) ถอวาเปนปญหาทรจกกนอยางแพรหลายและมการน าไปประยกตใชกนอยางมากในโซอปทานของอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมแฟชนอตสาหกรรมยาและอนๆ แต

58

จากการศกษางานวจยในอดตพบวา ยงมงานวจยจ านวนนอยทศกษาถงปญหาสนคาคงคลงทค านงถงการเนาเปอยไดและคณภาพของสนคาทไดรบไมแนนอน อกทงงานวจยในอดตยงมขอจ ากดอย 2 ประการดวยกน คอ 1) ไมสามารถแกปญหาไดเมอมการเพมสมการขอจ ากด (Constraints)เขาไปในปญหาดงเดม 2) ขนตอนวธการหาค าตอบสรางอยบนพนฐานของ Lagrange Multipliers ทละเลยขอบเขตลางของปรมาณสงซอสนคา ท าใหปรมาณสงซอสนคาเปนลบได หรออกนยหนงกคอการไดรบค าตอบทเปนไปไมได (Infeasible Solution)โดยเฉพาะเมอมงบประมาณจ ากดและสนคาทจะสงซอมหลายชนด ดงนนงานวจยทเสนอนจงมงเนนทจะพฒนาแบบจ าลองรวมถงขนตอนวธการหาค าตอบ(Algorithm) ทสามารถแกไขขอจ ากดของงานวจยในอดต ศรวาล ทองเลยมนาค, รฐธรรม ภรสมพนธ (2551) ไดท าการศกษาเกยวกบ ปจจยทม อทธพลตอประสทธภาพการบรหารจดการรอบเวลาการสงซอของศนยกระจายสนคายาและเวชภณฑ จากสภาวะเศรษฐกจปจจบนการพฒนาขดความสามารถในการใหบรการของธรกจผใหบรการกจกรรมโลจสตกสนนมภาวการณแขงขนทสงโดยทตองอาศยหลายปจจยในการสราง ขดความสามารถในการใหบรการอยางมประสทธภาพ ทงในเรองเทคโนโลย เงนทน ทนมนษย เศรษฐกจ คแขง กลยทธตางๆ ในการใหบรการ และทรพยากรขององคกรจากกรณศกษางานคนควาไดพจารณาเลอกหวขอปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพการใหบรการของศนยกระจายสนคายาและเวชภณฑ เนองจาก ปจจบนการขยายตวของประชากรและธรกจของโลจสตกสตลอดจนการพฒนาอปกรณเครองมอและเทคโนโลยการสอสารตางๆ มการพฒนาอยางรวดเรวและตอเนองทงนเพอการพฒนาขดความสามารถและการใหบรการของบรษทผใหบรการศนยกระจายสนคายาและเวชภณฑตองพฒนาปรบปรงและแกไขปญหาตางๆเพอยกระดบการใหบรการและความพงพอใจตอบรษทผผลตและจดจ าหนายยาและเวชภณฑ ตลอดจนความพงพอใจของผบรโภคสนคาประเภทน เนองจากในขณะนการพฒนาและการปรบปรงการใหบรการยงไมเปนทพอใจและยงมหลายปญหาทซอนเรนอยภายในระบบโซอปทานทงหมดซงเชอวาถาคนหาสาเหตของปญหาไดจะสามารถพฒนาและเพมขดความสามารถในการใหบรการจดการเพอตอบสนองความตองการของผใชบรการ ตลอดจนสามารถสรางมลคาเพมตอธรกจ ปณตา ปาณะลกษณ (2552) ไดท าการศกษาการวเคราะหก าลงคนดานนกบนพาณชยในประเทศไทย การวจยครงมวตถประสงคเพอศกษาเกยวกบสภาพทวไปเกยวกบการผลตบคลากรดานการบนและบรษทสายการบนในประเทศไทย และศกษาจ านวนและคณลกษณะของนกบนทสถาบนการศกษาผลตได จ านวนและคณลกษณะทบรษทสายการบนตองการ รวมทงปญหาและอปสรรคในการผลตนกบน ประชากร : สถาบนการศกษาทเปดสอนดานนกบน จ านวน 2 สถาบนบรษทสายการบนทประกอบอตสาหกรรมดานการบน จ านวน 38 บรษท เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขน สถตทใชในการวเคราะห ไดแก ความถ รอยละคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

59

วรศกด สงวนสงห, ชมพล มณฑาทพยกล (2553) ไดท าการศกษาการหาปรมาณการสงซออยางประหยดโดยค านงถงตนทนการน าเขาสนคาทแปรผนของวตถดบสนคาอาหาร งานวจยนเปนการศกษาและพฒนานโยบายการควบคมพสดคงคลง (Inventory Control Policy)ส าหรบวตถดบอาหารของกรณศกษาแหงหนงซงเปนบรษททด าเนนธรกจดานรานอาหารจานดวน โดยการหาปรมาณการสงซออยางประหยด (Economic Order Quantity: EOQ) และจดสงซอ (Reorder Point) โดยพจารณาถงระดบการใหบรการ (Service Level) ทก าหนดโดยบรษท คณลกษณะพเศษของวตถดบชนดนคอมตนทนการน าเขาสนคาทแปรผนไปตามคาระวางเรอขนสง ซงจะแปรผนไปตามจ านวนตขนสงของสนคา ในการศกษานจะเลอกวตถดบของบรษทกรณศกษาทงหมด 3 รายการ ซงเปนรายการทมยอดการใชคอนขางสงและมการหมนเวยนของวตถดบทรวดเรว การหาคาทเหมาะสมท าไดดวยเครองมอโซลเวอรในโปรแกรมไมโครซอฟทเอกเซล (Excel Solver) และจากการวเคราะหพบวา นโยบายการสงซอแบบใหมสามารถลดตนทนดานการควบคมพสดคงคลงรวม (Total Inventory Cost) ของวตถดบทง 3 รายการ ลงไดถงรอยละ 26.18 รอยละ 28.96 และรอยละ 6.10 ตามล าดบ กองวทยาการ กรมชางอากาศ (2553) ปจจบนอากาศยาน เครองยนต และบรภณฑ ไดววฒนาการกาวหนาไปมาก โดยมเทคโนโลยใหม ๆ เกดขนตลอดเวลา ฉะนนการซอมบ ารงจงตองไดรบการปรบปรงแกไขอยเสมอ เพอใหอากาศยานมคาสมควรเดนอากาศ มความปลอดภยในการบน และอยในสภาพพรอมปฏบตการ การซอมบ ารงทดนนจะตองมการจดระบบ, วธการ และแบงประเภทใหถกตองเหมาะสมเพราะจะเปนแนวทางในการจดหนวยงาน จดก าลงพล เครองมอเครองใช และสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ เพอใหการปฏบตเปนไปตามทคมอก าหนด กองการศกษา โรงเรยนจาอากาศ กรมยทธศกษาทหารอากาศ (2553) ในปจจบนเครองมอไดเขามาเปนบทบาทส าคญตอสงคม และการพฒนาเศรษฐกจของโลกถาเราไมมเครองมอไวใชแลว มนษยไมอาจจะด ารงชวตอยได นบแตมนษยยคหนกหาอาหารและท าเครองนงหมไดโดยขวานหนและมด เมอมนษยมความเจรญขนกปรบปรงเครองมอใหดยงๆ ขนตามล าดบจากเครองมอแบบธรรมดาและงายๆ จนเปนเครองมอทมความละเอยดสลบซบซอนมากขน มนษยกยงใชเครองมอททนสมยเหลานในการชวยท างานและเพมความสะดวกยงขน เมอมนษยมความรมากขน กสามารถคดประดษฐเครองมอตางๆใหยงยากพศดารขนดวย ถาไมมผคดคนเครองมอ แลวเครองมอใหมๆ ททนสมยกไมอาจจะมขนได ดงนนการทมนษย มอารยะธรรมสงขนกยอมมความจ าเปนทจะตองมวธการใชเครองมอใหถกตองและท าการรกษาไวใหคงสภาพไวใชไดนานๆ ดวย

60

บทท 3 ระเบยบวธการศกษา และผลการศกษา

1 ระเบยบวธการศกษา

1 วเคราะหหาสาเหตของปญหา และแนวทางการปรบปรงแกไขปญหาทเกดขนในองคกร

2 สอบถามขอมลการท างานของบคลากรภายในองคกรของบรษทฯ ในการท างานและปญหาทไดพบเหน

3 วเคราะหขอมลและหาแนวทางการแกไขปญหา 4 สรปผลวจยและขอเสนอแนะ

2 การเกบรวบรวมขอมล

1. ศกษาและท าความเขาใจในเรองของระบบการซอมบ ารงอากาศยานของบรษท 2. น าขอมลทไดมาก าหนดกรอบแนวความคดและก าหนดขอบเขตของเนอหา 3.ศกษาขอมลระบบการท างานของบรษทดวยวธการสมภาษณเจาหนาทผปฏบตถงขอขดของตางๆทท าใหไมสามารถปฏบตงานไดตามทต งเปาหมายไว 4. เกบรวบรวมขอมลตางๆของบรษททมความจ าเปนตองน ามาปรบปรงแกไขระบบการท างานของบรษท เชน ขอมลจ านวนนกบน, ขอขดของของอากาศยานทผานมา, การสงซอพสดอากาศยาน การจดเกบ และการเบกจาย เปนตน 5.ขอมลทไดน าไปพจารณาถงความเหมาะสมความถกตองของภาษาและน ามาปรบปรงขอผดพลาด 6. น าขอมลทไดมาท าการวเคราะหขอมลถงสาเหตของปญหาทแทจรง 3 การวเคราะหขอมล 3.1 ผลการวเคราะหขอมลเพอหาสาเหตของปญหาตามหลกแผนภมกางปลา

61

แผนภาพท 3.1 แผนภมกางปลาแสดงสาเหตของปญหาการซอมอากาศยานเสรจไมทนก าหนด การวเคราะหสาเหตของปญหาตามหลกของ Cause and Effect หรอแผนภมกางปลา จะไดผลตามรปภาพท 3.1 3.1.1 ปญหา ศษยการบนจบหลกสตรลาชาไมเปนไปตามก าหนดของหลกสตร จากการสมภาษณพนกงานทเกยวของตงแตระดบผจดการ Supervisor จนถงชาง Mechanic ทราบวา สมภาษณ Chief Operational Officer: สรปไดวาการท างานสามารถเรงได ถาหากไดแรงงานมากขนและมความช านาญ เนองจากระหวางการตรวจซอมเจาหนาทยงขาดประสบการณเนองจากมพนกงานใหมการซอมบ ารงตองรอการตดสนใจบางอยางจากชางผม ความช านาญมากกวา สมภาษณ Planning Supervisor จ านวน 2 คน : คมอการซอมไมทนสมย ท าใหท างานไดลาชา เพราะการซอมตองอาศยคมอการซอมททางบรษทผผลตอากาศยานนนไดมการปรบวธการตรวจและซอมใหอากาศยานนนๆ มประสทธภาพการใชเพมมากขนและยดอายการใชงาน เทคนคตางๆจ าเปนตองอาศย ใชคมอการซอมและตองเขาใจในเนอหาการซอมตางๆ สมภาษณ Operation จ านวน 2 คน: คนไมเพยงพอในชวงทตองเรง เนองจากมชางเครองบนเพยง 8 คน โดยเฉพาะเวลาทเครองบนเขามาพรอมกน 3 เครอง จะตองแบงคนไปท า จงเปนเหตใหตองใชเวลาตรวจนาน 3.1.2 สาเหตปญหาดานเจาหนาทซอมบ ารงฯ คนขาดคณภาพ/ท างานชา เนองจากพนกงานบางสวนยายมาจากหนวยซอม

62

เครองบนแบบอนยงไมมความช านาญงานในดานการตรวจเครองบนแบบ Cessna 172 และเปนชางซอมบ ารงทรบเขามาใหมสวนใหญยงไมมประสบการณการซอมอากาศยาน การใชเครองมอในการซอมยงขาดความช านาญโดยเฉพาะเครองมอพเศษ Special Tools ทตองอาศยเทคนคและความช านาญเฉพาะดาน การใชเครองมอผดประเภทของเจาหนาทท าใหชนสวนอากาศยาน และเครองยนตอากาศยานเกดการช ารดเรวกวาก าหนดไดโดยเฉพาะ Exhaust Stud และ การท า Compression Check Cylinder นอกจากนยงพบวาเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานน าเครองมอไปใชปฏบตงานไมครบกบจ านวนงานทมเนองจากยงมประสบการณไมพอทจะจดการกบงานทไดรบมอบหมายนนๆ เพราะในการปฏบตงานตองปฏบตตามเอกสารใบสงงาน Job Card ซงใชภาษาองกฤษในการสอสาร (ไมมการแปรเปนภาษาไทยเนองจากเปนศพททางเทคนคเฉพาะ) การเบกพสดส าหรบใชในการซอมระดบตางๆนน ยงมขอผดพลาดเนองจากเจาหนาทชางยงไมมความเขาใจกบเอกสารการซอม Job Card วาใหเปลยนอะไรไปบาง ท าใหเกดการท างานซ าซอน กลาวคอ การปฏบตงานแตละครงตองท าใน Line Maintenance ระยะทางระหวาง Hangar Maintenance กบ Line Maintenance รวมระยงทางไปกลบ 200 เมตร เจาหนาทท าการเบกเครองมอ หรอพสดไปไมครบกตองเดนกลบไปกลบมาหลายครง 3.1.3 สาเหตปญหาดานพสด (MATERIAL) ไดรบพสดลาชา ในระหวางงานตรวจซอม Function Check หรอ Operation Check จะพบอปกรณช ารดทจ าเปนตองเปลยนเปนพสดด แตกระบวนการในการเบกพสดตองตรวจสภาพใหแนใจกอนวาช ารดจรง และการตดสนใจนตองใชเวลาพอสมควรเพอใหเกดความถกตองแมนย า ประกอบกบการสงซอตองม Lead Time ทนานมาก บางครงนานถง 30 วน จงมผลกระทบตองานซอมใหลาชาดวย พสดขาดคณภาพ แหลงการจดหาพสดบางครงไมมเอกสารก ากบพสดท าใหไมสามารถน าพสดเหลานนมาประกอบกบอากาศยานได 3.1.4 สาเหตปญหาดานคมอการซอม คมอการซอมไมทนสมย ไดแก Overhaul Manual, Maintenance Manual, Parts Catalog, Operator Manual, AD, SB, SI, และ SL ปจจบนบรษท BAC ยงขาดความคลองในเรองของการซอมบ ารงพอสมควรเนองจากเอกสารทใชในการซอมบ ารงนนไมทนสมย เพราะไมสามารถน าเอกสารเกามาซอมไดเนองจากขดตอกฎหมายการเดนอากาศวาดวยเรองของความปลอดภยเพราะการซอมบ ารงนนตองใชเทคนคตางๆมากมายและตองปรบเปลยนตลอดเวลาเมอมการคนพบวธการซอมแบบใหมทมความเปนมาตรฐานทดกวาเดม และรวดเรว

63

เอกสารนนจะบงบอกถงสาเหตของการเปดปญหาของเครองยนต และวธการแกไข การใชเอกสารทไมทนสมยท าใหอากาศยานตอง Drop ไมสามารถท าการบนไดตามก าหนดภาระกจการบน 3.1.5 สาเหตปญหาดานอากาศยาน อากาศยานนนมความจ าเปนอยางยงทตองมการใชงานและการดแลอยางสม าเสมอใหถกวธเหมอนกบชวตคนเราทรกษาสขภาพอยางถกวธรางกายจะไดแขงแรง มอายทยนยาว เพราะฉะนนการซอมอากาศยานถาซอมไมถกตองตามหลกทฤษฎแลวกเปนเหตใหอากาศยานกมความเสยงดานความปลอดภยเหมอนกน จากการไดไดศกษาผลของการใชงานอากาศยานนนมการช ารดเสยหายกอนครบก าหนดการซอมจ านวนหลายครงตอสปดาห สาเหตอนเนองมากจาก การดแลรกษาอยางไมถกวธ และการใชงานทไมถกตองตามคมอการบน เพราะนกบนสวนใหญยงเปนนกบนฝกหดความช านาญยงไมมจงเกดอบตการณหลายครงระหวางการบน 3.2 วเคราะหปญหาตามหลกแผนภมพาเรโต เมอไดขอมลสาเหตของปญหาแลวจงน าแตละหวขอไปส ารวจจ านวนของแตละปญหาท เกดขนระหวางวนท 1 กนยายน - 31 ธนวาคม พ.ศ. 2553 จากขอมลทบนทกไวในระบบสารสนเทศ และไดรบผลตามตารางแผนบนทกความบอยของสาเหตตางๆดง

ปรมาณความถของปญหาในงานตรวจซอมอากาศยานของบรษทฯ ระหวาง 1 กนยายน – 31 ธนวาคม 2553

ล าดบ สาเหตของปญหา กนยายน ตลาคม พฤศจกายน ธนวาคม

1 เจาหนาทซอมบ ารง ///// ///// ///// //// ///// ///// /// ///// ///// //// ///// ///// ///

2 อากาศยาน ///// /// /// ///

3 พสดอากาศยาน ///// ///// ///// ///// ///// ///// / ///// ///// /////

4 วธการตรวจซอม ///// ///// // ///// ///// / ///// //// ///

ตารางท 3.1 ปรมาณความถของปญหาในงานตรวจซอมอากาศยาน

64

น าปรมาณความถของปญหาแตละรายการมาค านวณเพอสรางแผนภมพาเรโต ในสรปขอมลส าหรบผงพาเรโต คะแนน คะแนนสะสม เปอรเซนต เปอรเซนตสะสม เจาหนาท 59 59 38.31 38.31 พสดอากาศยาน 46 105 29.87 68.18 วธการตรวจซอม 35 140 22.72 90.9 อากาศยาน 14 154 9.09 100

รวม 154 100

ตารางท 3.2 สรปขอมลของปญหาในงานตรวจซอมอากาศยาน

แผนภมท 3.1 ผงพาเรโตแสดงสาเหตปญหาในงานตรวจซอม

จ านวนครงทเกดปญหา จ านวนปญหาสะสม

65

4. ผลการศกษา ผลการศกษา เราอาจจะพบวา อากาศยานมกจะมขอขดของและรอพสดเฉลยตอวนแลวมากกวา 2 เครอง บางครงเกดอบตเหต/อบตการณถงขนซอมระดบโรงงาน และบางครง อากาศยานตองเขารบการตรวจพเศษ เชน การตรวจตามแจงความ วทยาการ (AD, SB) หรอรบการบรการ เชน การลางท าความสะอาดทงเครองบนและเครองยนตตามก าหนดเวลาทระบไว จ านวน อากาศยานบนไดลดลงแตภารกจไมสามารถลดลงได เปนเหตให อากาศยานทเหลอตองใชบนจนมชวโมงใชงานสงขนและเขาตรวจซอมครงละหลายเครองจนยากแกการควบคม อยางไรกตามหากพจารณาตอไปแลวจะพบวายงมสวนประกอบอกหลายประการทหากไดรบการพฒนา ปรบปรงแกไขแลวกอาจเปนผลท าใหเราสามารถปรบการใชงาน อากาศยานใหเขาระบบปกตไดเชน การเกบสะสมและน าเอาผลการซอมบ ารง ในชวงทผานมาเปนขอมลในการวเคราะหหรอใชประกอบการพจารณาเตรยมจดหาพสดทมกพบวา มอตราการช ารดสงเพมเตม ใหขอเสนอแนะสายวทยาการเกยวกบการปรบปรงระบบทพบวา เมออปกรณของระบบช ารดแลวมกจะตองใชเวลาหรอ ชม.-คน ในการตรวจซอมหรอแกไขขอขดของเปนเวลานานจนไมสามารถสงท าการบนในวนนนได ควบคมตดตามสถานภาพพสดทมอายใชงานหรอการเสอมสภาพของวสดอปกรณทอาจประมาณเวลาใชงานไดเพอเตรยมการซอมบ ารง จดเตรยมสถานท เครองมอ และสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ใหมเพยงพอและอยในสภาพพรอมใชงานตลอดเวลา จดใหมการปฏบตงานอยางมระบบทเปนมาตรฐานและฝกอบรมก าลงพลใหเปนผทมความรความสามารถในการปฏบตงานในหนาทของตนอยางแทจรง รวมถงใหเปนผทมความส านกในหนาทความรบผดชอบดวย มการจดท าแผน และปรบแผนอยางตอเนองตลอดเวลา มการประสานกบ หนวยสนบสนน ทสามารถใหการสนบสนนงานของหนวยใหลลวงไปไดดวยด ชแจงใหทาง ผปฏบต เขาใจถงแผน และความจ าเปนทจะตองปฏบตใหไดตามแผนการซอมบ ารง ซงสงตาง ๆ เหลานนนจะเปนการปองกนมใหเกดปญหาดานการใช อากาศยานท าการบนในอนาคตแทนทจะใช อากาศยานท าการบนโดยไมมแผนทแนนอน และตองคอยแกแตปญหาเฉพาะหนาอยเรอย ๆ เปนตน จากการเกบรวบรวมขอมลดงกลาวท าใหไดผลการศกษาถงปรสทธภาพการท างาน และระบบการปฏบตงานของการซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยบน ดงน 4.1 การซอมบ ารง อากาศยาน บรษทตองรกษาอากาศยานพรอมบนเพอใหเปนไปตามเปาหมายตามหลกสตรนกบน หนวยซอมบ ารงอากาศยานตองรกษาสถานภาพอากาศยานใหพรอมบนตลอดเวลาคอ 70% ของจ านวนอากาศยานของบรษททมอยท งหมด บรษท มอากาศยานทงสนจ านวน Cessna 172 9 ล า

66

นอกจากนบรษทยงตองก าหนดชวโมงการซอมบ ารงอากาศยาน ดงน

ล าดบ อ.แบบ ระยะเวลาการตรวจซอม

*25 50 **100 150 200 500 600 1000 เวลาในการตรวจซอม

1 Cessna 172 30 50 70 50 70 100 70 80

ตารางท 3.3 แสดงระยะเวลาการซอมบ ารง/จ านวนชวโมงทใชในการซอมบ า รงฯ หมายเหต การเขาซอมใช จนท. 4 คน/เครอง

*เฉพาะอากาศยานใหม **หลงบนครบ 1000 ชม.แลวกลบมาเรมจนครบอายการใชงาน ครบอายการซอมใหญ (Overhaul) ใชเวลา 2000 ชม.บน

ในหวงเวลาทปฏบตงานตามปกตได (สมมตเวลาท างาน 0700-1500) โดย จนท.ชางจะตองแกไขขอขดของทอาจมในแตละเทยวบนได มการช ารดท าให อากาศยานบนไมไดเฉลย 1 เครอง และรอพสดเฉลย 1 เครอง/วน ดงนนจะม อากาศยาน ทตองสงบนเฉลย 9 เครอง/วน จากขอมลขางตนจะเหนไดวาม อากาศยานทบนไมไดในเวลาใด ๆ เนองจาก เขาตรวจซอมทก 100 ชม.บน 1 เครอง เขาตรวจสภาพโครงสราง 1 เครอง แกไขขอขดของโดยเฉลย 1 เครอง รอพสดโดยเฉลย 1 เครอง

มอากาศยานบนไดเฉลย 9 เครอง หากสามารถรกษาสถานภาพตามเงอนไขนไวไดจะม อากาศยานท าการบนคดเปน % เฉลย ไมต ากวาท บรษทตองการ และสนบสนนภารกจการบนของฝงบนได

ในความเปนจร งบรษทมขดจ ากดทท าใหไมสามารถปฏบตตามแนวความคดขางตนไดทกประการ เชน เรามขดจ ากดเรองเวลาปฏบตงาน กลาวคอ จะตองน าเวลาท นกบนตรวจกอนท าการบนและเวลาท อากาศยานท าการบนมาคดรวมดวย ซงตามเงอนไขขางตนจะเปนผลท าให อากาศยานมขดจ ากดท าการบนไดเฉลยไมเกน 3 ชม./เครอง/วน ซงเรองนเปนสงท จนท.ชางและผทเกยวของจะตองตระหนกถงดวยเมอท าการวางแผนการซอมบ ารงหรอจดอากาศยานท าการบน

67

4.2 ดานพสดอากาศยาน จะเหนไดวาเมอเราพดถงพสดอากาศยานทกคนตองนกขนในใจวาตองมราคาแพงมากกวาพสดทใชเปลยนกบรถยนตทวๆไป และพสดทใชตองดกวาแนนอน เพราะฉะนนจงมความจ าเปนอยางยงทการจดหาพสดแตละครงจ าเปนตองระมดระวางอยางยง ไมวาจะเปนดานคณภาพ ระยะเวลาการจดสง การจดเกบอยางถกวธ และเอกสารทเกยวของ เปนตน จากการศกษาพบวาพสดทใชในการซอมบ ารงอากาศยานนน บรษท ยงไมมเจาหนาททมความรดานการจดการพสดอากาศยานอยางแทจรง มเพยงแตแตงตงขนมาชวคราวใหดแลเพยงเทานนท าใหการจดหา จดซอ ไมมประสทธภาพเทาทควร กลาวคอ การจดซอพสดมการสงซอผดพลาดไมตรงตามทคมอก าหนด ( Part Catalog) ท าใหเสยเวลารอคอย อกทงบรษทไมสามารถหา Supplier ในการจดหาพสดไดในราคาถก และเอกสารประกอบพสดไมถกตองตามกฏหมายการเดนอากาศ (FAA-8103-2 Form I) นอกจากนยงมปญหาดานการจดเกบพสดอากาศยานเนองจากหองจดเกบพสดนนไมมประตปดเปดเพอปองกนผทไมมหนาทเกยวของเขาไปหยบเองโดยพละการ ท าใหพสดมการสญหาย จ านวนทวางบนชนจรงไมตรงกบยอดทบนทกในเอกสารอกดวย โดยมขนตอนวธการด าเนนงานดงน การเบก-จายพสด 1. เมอเจาหนาทชางซอมบ ารงรบใบสงงาน (Job Card) ใหท าการเบกพสดทตองท าการเปลยนกบ เจาหนาทคลงพสด 2. เจาหนาทคลงพสดตรวจหมายเลขพสด ทจดเกบ แลวเดนไปหยบพสดนนๆ 3. สงพสดใหเจาหนาทชางซอมฯ 4. บนทกบนเอกสารการเบกจายพสด การจดซอพสด

1. การจดซอพสดซอมบ ารงอากาศยาน 10 ครง/เดอน (Schedule) จ านวน 20 รายการ 2. มลคาการจดซอตอครง 20,000 บาท รวม 200,000 บาท/เดอน 3. มคาใชจาย Ordering Cost 5,000/ครง (5,000x10= 50,000 บาท/เดอน) 4. คดเปนคาใชจายทงหมด 3,000,000 บาท 5.การจดซอนอกแผนเฉลย 360,000 บาท/ป (Un-schedule) คดเปน 8.33% ตอราคาทซอ พสดปกต 6. รวมคาใชจายทงหมด 3,360,000 บาท/ป 7. ตนทนการจดเกบรกษาพสดอากาศยาน 600,000 บาท/ป

68

Item P/N S/N Description EA Price/฿ 1 72050 Key valve intake 12 1944.6 2 17C21191 Key valve exhaust 12 2053.8 3 LW-13622 Valve intake 6 16999.5 4 LW-16740 Valve exhaust 6 40826.1 5 73648 Roller Dynamic Counterweight 5.1 2 1997.1 6 73185-1 Seal and Gasket Set 1 11487.35 7 LW-12596 Bolt Connecting Rod 12 29311.8 8 LW-14830 Bearing Crankshaft Rear 6 13484.1 9 72877 Body Hydraulic Tappet 12 30437.4 10 18A19399 Bearing Front 2 13148.8 11 LW-19340 Camshaft 1 27394.85 12 73772 Nozzle Assy Piston Cooling 6 4802.7 13 STD-1411 Nut ¼ 20 Plain 35 1678.25 14 6351 07091162 Magneto LH 1 32298.75 15 77418 ADK9716 Flow Divider 1 88,891.6 16 LW-10207-S Piston 6 55303.5 17 2524318-10 70DR9001 F.A.C.U. (OH) 1 130,437.65 18 RG9080J4A/M C-3511 Fuel Pump 1 173,014.24 19 M2959 Harness LH 1 11,322.85 20 M2960 Harness RH 1 11,167.45

Total 125 698,002.39

ตารางแผนภาพท 3.4 ตวอยางแสดงรายการจดซอพสดเครองยนต AEIO-540-L1B5

69

Month Demand Order Qua. Holding Unit

Holding Cost

Ordering Cost

Total cost

1 125 125 0 0 50,000 50,000 2 125 125 0 0 50,000 50,000 3 125 125 0 0 50,000 50,000 4 125 125 0 0 50,000 50,000 5 125 125 0 0 50,000 50,000 6 125 125 0 0 50,000 50,000 7 125 125 0 0 50,000 50,000 8 125 125 0 0 50,000 50,000 9 125 125 0 0 50,000 50,000 10 125 125 0 0 50,000 50,000 11 125 125 0 0 50,000 50,000 12 125 125 0 0 50,000 50,000

Total 1500 Total Cost Per Year 600,000

ตารางแผนภาพท 3.5 ตวอยางแสดงตนทนการจดซอพสดแบบ Lot for Lot ตอป

4.3 ดานขอมลขาวสาร การจดเกบขอมลตางๆ รวมถงการประชาสมพนธระหวางหนวยงานทเกยวของยงท างานซ าซอน เจาหนาทระดบลางยงคงเขาไมถงขอมลทแทจรงถงวตถประสงคของบรษท ระบบการบรหารงานตามขนตอนตางๆ ยงมการขามขนตอนการปฏบตงานโดยเฉพาะการซอมบ ารงอากาศยาน การเกบรวมรวมขอมลอากาศยานยงไมมการบนทกอยางเปนระเบยบ เจาหนาทท าบางไมไดท าบาง การจดเกบเอกสารทเกยวของกบประวตการซอมอากาศยาน คอ Engine Log Book, Aircraft Lob Book, และ Propeller Log Book ซงเปนเอกสารทส าคญมากยงไมมการเกบเปนทเปนทางระหวางชางซอมบ ารงกบผควบคมวางแผนการซอมฯ และประการส าคญเอกสารหรอคมอการซอมนนยงไมทนสมยเทาทควร (Up Date) เปนเหตใหการซอมบ ารงลาชาเพราะวาอากาศยาน หรอเครองยนตอากาศยานมขอตดขดในการซอมเพราะการซอมบางอยางนนตองปฏบตตามกฏหมายสากล (AD, SB) ทบงคบใหท าการซอมบ ารงหรอตรวจสภาพกอนทจะน าอากาศยานท าการบน มฉะนนแลวอาจถกลงโทษยดใบอนญาตสถานประกอบการได

70

4. 5 ดานบคลากร การซอมอากาศยานนนมความส าคญมาก โดยเฉพาะคมอการซอมหรอทเราเรยกวาเอกสารเทคนค เจาหนาทยงไมใหความสนใจ ไมเปดเอกสารการซอมควบคไปกบการซอมบ ารง ซงเปนไปตามทกฎหมายก าหนด ท าใหขอผดพลาดในการซอมบ ารงขนบอยครง กลาวคอมการประกอบผดพลาดท าใหพสดเสยหายบอยครง อกทงเจาหนาททรบเขามาใหมยงไมไดรบการฝกอบรมดานการซอมบ ารงอากาศยานอยางจรงจงจงไมกลาทจะตดสนใจในการซอมดงกลาวตองรอผช านาญการดานเทคนคการซอม เกดการรองานเกดขนท าใหการซอมบ ารงลาชาออกไปโดยมจ านวนศษยการบน และเจาหนาทชางซอมบ ารงอากาศยาน ดงน ศษยการบน

ปจจบนมศษยการบนจ านวน 45 คน แบงเปน 3 รน แบงเปน หลกสตร PPL 15 คน ใชเวลาตลอดหลกสตร 2-3 เดอน/ 40 ชม.บน/คน หลกสตร CPL 30 คน ใชเวลาตลอดหลกสตร 12 เดอน/ 220 ชม.บน/คน

ชางซอมบ ารงอากาศยาน

มเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานจ านวน 8 คน แบงเปน หวหนาหมงานจ านวน 2 คน เจาหนาทชางซอมบ ารงทวไป 6 คน การท าชวโมงบน 8-10 Period/วน (1 P เทากบ 50 นาท)

4.6 กระบวนการท างาน 1. อากาศยานครบอายการตรวจซอม นกบนลงฟอรมผลการบน 2. จนท.วางแผนออกใบสงงานตรวจสอบความพรอมดานตางๆ เชน จนท. ชางซอมฯ, เครองมอ, พสด , AD/SB เปนตน พรอมแจกจายใบสงงาน (Job Card) ไปยงหวหนาหมงานซอม 3. จนท.ผรบผดชอบดานกระบวนการซอมบ ารงท าการตรวจอากาศยานเบองตนแลวบนทกลงฟอรมการตรวจ 4. จนท.ผตรวจซอมตรวจเอกสาร Job Card ไดรบแลวท าการเบกพสดตามลายละเอยดการซอมใน Job Card 5. จนท.คลงพสดจดเตรยมพสดตามทไดรบแจงจาก จนท.วางแผน แลวจดสงใหกบ จนท.ซอมบ ารงฯ 6. จนท.ซอมบ ารงท าการเบกเครองมอทใชในการซอมบ ารงฯ ตามเอกสาร Job Card 7. ลงมอปฏบตการซอมบ ารงตามกระบวนการลงในลายละเอยด Job Card เสรจแลวลงบนทกการปฏบตใหครบถวนในเอกสาร Job Card

71

8. หลงจากตรวจซอมเสรจท าการทดสอบการใชงาน แลวลงบนทกลงในเอกสาร Aircraft Logbook, Engine Logbook, Propeller Logbook 9. จนท.ผตรวจท าการตรวจความถกตองของงานและเอกสารตามขอ 8 10. ตรวจสอบเอกสารแลวสงคน จนท.วางแผน เพอจดเกบลงแฟมประวต 11. สงอากาศยานท าการบนตามภารกจการบนนนๆ 5. ทางเลอกในการแกไขปญหา และการตดสนใจเลอกแนวทางการแกไขปญหา 5.1 ทางเลอกในการแกไขปญหา จากขอมลทไดทงหมดจะเหนไดวาปญหาของระบบการซอมบ ารงอากาศยานลาชา เปนเหตใหไมสามารถตอบสนองภารกจการบนไดตลอดหลกสตรการเรยนการสอนได การแกไขปญหานนตองวางแผนระบบการซอมบ ารงอากาศยาน ดงน 1. วเคราะหทางเลอกแหลงจดหาเจาหนาทชางซอมบ ารงอากาศยาน 2. ท าการประยกตการใชระบบ VMI เพอใชในการควบคมเอกสารงานซอมใหทนสามย 3. ปรบปรง Operation ในเรองของการ Transportation เจาหนาทซอมบ ารงในเรองของเวลาการซอม และความเสยหายจากการซอมบ ารง 4. จดการกบพสดคงคลงโดยใชการวางแผนความตองการพสด ( Material Requirements Planning-MRP) การจดหาเจาหนาทชางซอมบ ารงอากาศยาน เนองจากอตสาหกรรมการบนในประเทศไทยนนยงไมเปนทนยมมากนกท าใหมขอจ ากดของการจดหาเจาหนาทชางซอมบ ารงเพราะสวนใหญจะมาจากสถาบนของทหาร การทจะรบบคลากรทมความช านาญนนตองมขอเสนอทคมคา และตองใชงบประมาณจ านวนมากดงนนทางเลอกของบรษทจงมองหาเจาหนาทซอมบ ารงจากทอน เชน สถาบนอาชวะตางๆ เปนตน

72

ล าดบ อตราจาง License II อบรมฯ คชจ. อบรมฯ รวม/ป อาชวศกษา 8,000 - 2 ป 400,000 496,000 ชางฝมอทหาร 10,000 - 1 ป 200,000 320,000 นกเรยนจาฯ 12,000 3,000 - - 180,000 ขาราชการเกษยณ 22,000 2,000 - - 288,000 อนๆ 20,000 5,000 - - 300,000

ตารางท 3.6 แสดงอตราจางเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานตอคนตอป

หมายเหต License II คอใบประกอบวชาชพวาดวยเรองขดความสามารถการซอมบ ารงอากาศยานนนๆ คาใชจายในการอบรมหลกสตรๆละ 25,000 บาท มจ านวน 9 หลกสตรดงน 1. หลกสตรการซอมบ ารงอากาศยาน 2. ระบบไฮดรอลกอากาศยาน 3. การตรวจอากาศยาน กอนบน หลงบน 4. ระบบฐาน ลอ ยาง 5. ไฟฟาอากาศยาน 7. บรภณฑภาคพน 8. งานพสดอากาศยาน 9. เครองมอซอมบ ารงอากาศยาน จากตารางแสดงอตราจางเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานจะเหนไดวาถารบเจาหนาทซอมบ ารงจากสถาบนอาชวะซงมคาใชจายต ากจรงอยแตกตองมคาใชจายในดานการฝกอบรมหลกสตรเปนจ านวน 400,000 บาท และตองรออก 2 ปกวาจะไดพนกงานซอมบ ารงทสามารถซอมบ ารงไดเองโดยไมตองรอการตดสนใจจากหวหนาหมงาน อกทงท าใหการซอมบ ารงอากาศยานเปนไปอยางลาใชเนองจากเจาหนาทยงไมมประสบการณท าใหใชชวโมงการซอมบ ารงมากเกนกวาปกตทก าหนดไวโดยชวโมงงานรวมปกตอยท 250 ชวโมง แตเจาหนาทใหมท าได 330 ชวโมง ท าเกนปกตไป 80 ชวโมง ดงตารางแผนภาพท

73

รายการ 25 ชม.บน 50 ชม.บน 100 ชม.บน 500 ชม.บน รวม ชม.มาตรฐาน 30 50 70 100 250

ชม.ทใชในการซอม ผลตาง สถาบนอาชวศกษา 50 70 90 120 +80 สถานบนชางฝมอ 40 60 80 110 +40 จาอากาศ 30 50 70 100 0 ขาราชการเกษยร 30 50 70 100 0 อนฯ 30 50 70 100 0

ตารางแผนภาพท 3.7 แสดงชวโมงการซอมของเจาหนาทชางซอมบ ารงแหลงตางๆ เพราะฉะนนการจดหาเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานควรจดหาผทจบจากสถานบนการศกษาทฝกหลกสตรการศกษาดานการบนโดยตรงและผทมประสบการณทมาจากระบบการซอมอากาศยาน เชน ผทเกษยณอายราชการจาก ทอ. และหรอจ าพวกทออกกอนก าหนด เพราะจะท าใหการซอมบ ารงอากาศยานนนเปนไปตามก าหนดเวลาการซอมบ ารงอากาศยานซงปจจบนขาราชการทเกษยณอายราชการของกองทพอากาศในสายวชาชางซอมบ ารงอากาศยานทเกษยณอายราชการรวมกบผทเกษยณอายราชการกอนก าหนดตามโครงการ Early Retire ประมาณ 200 คนตอป ซงผทเกษยณสวนใหญมความประสงคทตองการท างานตอโดยประมาณ 40 เปอรเซนตของผทเกษยณทงหมด เพราะฉะนนการจดหาเจาหนาทจากแหลงดงกลาวบรษทจะไดประโยชนอยางยง โดยเฉพาะในเรองของการฝกอบรมตางๆ โดยหลงจากการใชการผสมผสานระหวางเจาหนาททเกษยณอายราชการกบเจาหนาทจากอาชวะศกษาหรอชางฝมอทหารท าใหมคาใชจายดงน

ล าดบ อตราจาง License II อบรมฯ คชจ. อบรมฯ รวม/ป อาชวศกษา 8,000 - 2 ป - 96,000 ชางฝมอทหาร 10,000 - 1 ป - 120,000 ขาราชการเกษยร 22,000 2,000 - - 288,000 รวม 40,000 2,000 396,000

ตารางแผนภาพท 3.8 แสดงอตราจางแบบใหมโดยก าหนดใหใชเจาหนาทอยางละ 1 คน จะเหนไดวาประโยชนทไดรบมทงสองดานคอ ประโยชนทางตรง 1. สามารถซอมบ ารงอากาศยานไดอยางตอเนอง

74

2. ไมตองเสยคาใชจายการฝกอบรม 3. ประสทธภาพงานเพมมากขน ประโยชนทางออม 1. สามารถฝกอบรมใหกบเจาหนาทชางใหม 2. ไมตองเสยคาใชจายการฝกอบรมใหกบเจาหนาทชางซอมบ ารงใหม นอกจากนยงใชชวโมงการซอมทลดลงอยางเหนไดชดเนองจากเจาหนาทใหมนนสามารถมความช านาญเพมขนแลวความรวดเรวในการซอมเพมมากขนเพราะไดประสบการโดยตรงจากผมประสบการณ และมความเปนไปไดทช วโมงการซอมบ ารงนนลดนองลงจากปกตทไดก าหนดไว ดงน

รายการ 25 ชม.บน 50 ชม.บน 100 ชม.บน 500 ชม.บน รวม ชม.มาตรฐาน 30 50 70 100 250

ชม.ทใชในการซอม ผลตาง สถาบนอาชวศกษา 25 45 65 95 -20 สถานบนชางฝมอ 25 45 65 95 -20 ขาราชการเกษยร 25 45 65 95 -20 แผนภาพตารางท 3.9 แสดงชวโมงงานทลดนอยลงจากเจาหนาทมประสบการณเพมมากขน

จากการทดสอบ 5 ครงของการซอมบ ารงอากาศยาน จากตารางจะเหนไดวาการผสมผสานเจาหนาทจากแหลงตางตางคอ น าประสบการณจากเจาหนาททเกษยณอายราชการบวกกบความคลองแคลวในการซอมของเจาหนาทชางใหมท าใหชวโมงการปฏบตงานลดนอยลง 8 เปอรเซนต ท าการประยกตการใชระบบ VMI เพอใชในการควบคมเอกสารงานซอมใหทนสามย การซอมบ ารงอากาศยานนนมความจ าเปนอยางยงทตองอาศยเอกสารเทคนคเกยวกบการซอมบ ารงอากาศยาน เอกสารทกฉบบตองทนสมยตลอดเวลา ถาหากถกตรวจสอบไดวาไมมการ Update เอกสารการซอม กรมขนสงทางอากาศซงมหนาทดแลกฏหมายการเดนอากาศกมความจ าเปนตองยดใบอนญาตประกอบกจการได บรษท จงตองจดหาเอกสารททนสมยตลอดเวลา คอ AD, SB, SI, SL โดยอาศยการประยกตระบบ VMI เพอการตอบสนองเอกสารโดยท าการสมครสมาชกกบบรษทผจดหาเอกสารเทคนคโดยเฉพาะ จากปญหาจะเปนไดวาใน 1

75

ป ประสบปญหาเอกสารไมทนสมย หรอไมมการแกไข AD จ านวน 14 ครง แตละครงทเกดการ Drop ของอากาศยานกนเวลาถง 3 เดอน เนองจากการด าเนนการเรองเอกสารท าใหชาตอภาระกจการบน ทางบรษทจงตองแกไขโดยสมครเปนสมาชกของบรษทจดหาเอกสารโดยมคาใชจาย ประมาณ 600 เหรยญสหรฐฯตอป บรษทดงกลาวจะจดสงเอกสารทอพเดทตลอดทกๆเดอน เชน บรษท ATP (Aircraft Technical Publishers) บรษท ATP เปนบรษททด าเนนการจดหาในเรองของเอกสารเทคนคตางๆ ใหกบอากาศยานทกประเภท และเปนบรษททมการประเมนประสทธภาพแลววา การจดหาแตละครงมเนอหารายละเอยดทมการ Up Date เอกสารทละเอยด ทนตอระบบการซอมบ ารงอากาศยานทนบวนมการพบสาเหตการช ารดบอยขนเนองจากสภาพอากาศยานมอายการใชงานเพมมากขน โดยการประเมณเลอกบรษทนไดมอยดวกน 3 บรษทดวยกนคอ บรษท ATP, T-Data, FAA ปรบปรง Operation ในเรองของการ Transportation เจาหนาทซอมบ ารงในเรองของเวลาการซอม และความเสยหายจากการซอมบ ารง เนองจากการซอมบ ารงอากาศยานในระดบตางๆนน มความจ าเปนตองใชการซอมบ ารงแบบคนตองเดนเขาไปซอมอากาศยานโดยมระยะทางไปและกลบรวมประมาณ 200 เมตร ท าใหเสยเวลาในการเดนเขาและออก ถาเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานไมมความพรอมในการจดเตรยมเครองมอและพสดทใชในการเปลยนเปนเปนเหตใหใชเวลาในการด าเนนการมาก ดงรป

รปภาพท 3.2 แสดงระยะทางทใชในการซอมบ ารงอากาศยาน

Hangar 100 M

http://www.bangkokflying.com/th/ourfleetview.aspx?id=8

http://www.bangkokflying.com/th/ourfleetview.aspx?id=15

76

รายการปฏบต ชวโมงการซอม รวม

เฉลย คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5 รบเอกสารใบสงงาน (Job Card) 0 0 0 0 0 0.00 เบกเครองมอ+พสดการซอม 0.10 0.15 0.20 0.20 0.25 0.18 ตรวจสอบเครองมอและพสด 0.25 0.28 0.32 0.35 0.30 0.30 น าเครองมอพรอมพสดไปทอากาศยาน 0.11 0.16 0.10 0.18 0.20 0.15 จดเรยงเครองมอ และพสด 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 หยบเครองท าการถอดพสดเกา 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 ถอดพสดเกา 0.28 0.30 0.29 0.31 0.32 0.30 วางพสดเกา 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 หยบพสดใหม 0.15 0.13 0.15 0.18 0.16 0.15 ใสพสดใหมหรอซอมฯ 1.00 1.00 0.90 1.02 1.04 1.00 ตรวจการใชงาน 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 เกบเครองมอและพสดเกา 0.10 0.10 0.10 0.10 0.10 0.10 น าเครองมอและพสดเกาคนคลง 0.12 0.15 0.14 0.18 0.20 0.15 ลงฟอรมเอกสาร 0.08 0.10 0.11 0.10 0.10 0.10 ตรวจความถกตองเอกสาร 0.10 0.10 0.10 0.10 0.10 0.10 สงเอกสารคน 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 ปดงาน 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 สงอากาศยานบน FCF 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 รวมจ านวนงานยอย 5.49

ตารางแผนภาพท 3.10 แสดงชวโมงงานเฉลยของเจาหนาทชางซอมบ ารงอากาศยานแตละคน จากตารางแผนภาพแสดงใหเหนถงกระบวนการซอมบ ารงอากาศยานโดยแสดงชวโมงของการซอมบ ารงอากาศยานขนตอนการซอม 100 ชม.บน เปนอตราเฉลยนของการปฏบตงานของเจาหนาท 5 คน โดยแตละคนมประสบการณและความช านาญแตกตางกนโดยใหคนทหนงมความช านาญ มากกวา 20 ป คนทสอง 20 คนทสาม 6 ป คนทส 1 ป และคนทหา 6 เดอน ตามล าดบ

77

Operation Chart ชอ การซอมบ ารงอากาศยาน วนท 01 ก.พ.54 แผนก ฝายการชาง เขยนโดย ธชพงศฯ ระยะทาง(เมตร)

ระยะเวลา(ชม.)

สญลกษณ ค าอธบาย

0 รบเอกสารใบสงงาน (Job Card) 10 0.20 เบกเครองมอ+พสดการซอม 0.30 ตรวจสอบเครองมอและพสด

100 0.15 น าเครองมอพรอมพสดไปทอากาศยาน 0.02 จดเรยงเครองมอ และพสด 0.02 หยบเครองท าการถอดพสดเกา 0.30 ถอดพสดเกา 0.01 วางพสดเกา 0.15 หยบพสดใหม 1.00 ใสพสดใหมหรอซอมฯ 0.05 ตรวจการใชงาน 0.10 เกบเครองมอและพสดเกา

100 0.15 น าเครองมอและพสดเกาคนคลง 0.10 ลงฟอรมเอกสาร 0.10 ตรวจความถกตองเอกสาร 0.02 สงเอกสารคน

10 0.01 ปดงาน 2.00 สงอากาศยานบน FCF

220 5.49 รวมจ านวนงานยอย เวลาทเพมมลคาใหผลตภณฑ = เวลาปฏบตการรวม / เวลาทงหมด = 3.40/5.49 = 62%

ปฏบตการ ขนสง ตรวจสอบ รอคอย จดเกบ

ตารางแผนภาพท 3.11 แสดงกระบวนการปฏบตงานการซอมบ ารงฯ 100 ชม. ทมการปฏบตงาน ซ าซอน

78

การเตรยมพรอมเปนสงส าคญในการซอมบ ารงอากาศยาน ไมวาจะเปนดานเครองมอ และพสดทจ าเปนตองใชในการถอดเปลยน ดงนนเอกสารใบสงงาน Job Card จ าเปนตองเพมรายละเอยดในการซอมบ ารงอากาศยานแตละ ชม.การซอมบ ารงอยางละเอยดและเขาใจงาย กลาวคอในเอกสารใบสงงานของชางซอมบ ารงตองชบงถง เครองมอทใชในการซอมวาตองใชอะไรบาง จ านวนเทาไร และพสดทใชในการซอมมอะไรบาง จ านวนเทาไร เชน ในการซอมระดบ 100 ชม.บน MAINENANCE TRANSIT

CESSNA 172

Page 1 of 1 Revision Original Effective Date 15 May 11

A/C Reg: Assigned Mechanics Pers. No. Departure Flt./Date: 1. Station: 2. TR PERFORMED Date: Time: TRANSIT CHECK 100 HOUR Propeller Group 1. Inspect spinner and back plate. 2. Check for grease and oil leak. Engine Group 1. Remove engine cowling and inspect of damage. 2. Chang oil filter element and inspect element of foreign particles. 3. Remove and flust oil radiator at engine change.

Mech. INS.

TOOLS P/N S/N EA Due Date Speed Handle 1/2 1 Socket Wrenches 1/2 1

Parts Installed Description P/N EA Remark

Oil Filter CH48108-111 1 Nut 1/2 STD-3099 6 Washer 1/2 STD-33 6

ตารางแผนภาพท 3.12 แสดงรายการเอกสารการซอม Job Card

79

Operation Chart ชอ การซอมบ ารงอากาศยาน วนท 01 ก.พ.54 แผนก ฝายการชาง เขยนโดย ธชพงศฯ ระยะทาง(เมตร)

ระยะเวลา(ชม.)

สญลกษณ ค าอธบาย

0 รบเอกสารใบสงงาน (Job Card) 10 0.20 เบกเครองมอ+พสดการซอม 0.10 ตรวจสอบเครองมอและพสด

100 0.15 น าเครองมอพรอมพสดไปทอากาศยาน 0.02 จดเรยงเครองมอ และพสด 0.02 หยบเครองท าการถอดพสดเกา 0.30 ถอดพสดเกา 0.01 วางพสดเกา 0.01 หยบพสดใหม 0.30 ใสพสดใหมหรอซอมฯ 0.05 ตรวจการใชงาน 0.10 เกบเครองมอและพสดเกา

100 0.15 น าเครองมอและพสดเกาคนคลง 0.10 ลงฟอรมเอกสาร 0.10 ตรวจความถกตองเอกสาร 0.02 สงเอกสารคน

10 0.01 ปดงาน 2.00 สงอากาศยานบน FCF

220 4.03 รวมจ านวนงานยอย เวลาทเพมมลคาใหผลตภณฑ = เวลาปฏบตการรวม / เวลาทงหมด = 3.40/4.30 = 79%

ปฏบตการ ขนสง ตรวจสอบ รอคอย จดเกบ ตารางแผนภาพท 3.13 แสดงการปฏบตงานการซอมบ ารงฯ ทมการปรบกระบวนการแลว

จากตางการปฏบตงานทไดท าการแกไข Job Card แสดงใหเหนถงเวลาทเพมมลคาใหผลตภณฑเพมขนจาก 62 เปอรเซนต เปน 79 เปอรเซนต เพมขน 17 เปอรเซนต เนองจากการเพมรายละเอยดลงใน Job Card

80

ดานการจดซอ โดยใชระบบการวางแผนความตองการวสด MRP พสดอากาศยานนนมความจ าเปนอยางยงส าหรบการซอมบ ารงอากาศยานเนองจากตองคอยสนบสนนภารกจการบนของศษยการบนใหเปนไปตามก าหนดของหลกสตรตาง ๆ การจดเกบ จดซอ และการเบกจายตอง เขมงวดเพอปองการการสญหาย และมมากเกนความจ าเปน การเตรยมการจดหาพสดเพอใชในการซอมบ ารงตองท าการจดเตรยมพสดแบบ การจดท าแผนก าหนดการสราง-ผลต หรอซอมพสดและบรภณฑดงกลาว คอ การจดท าแผนการซอมหลก ( MRS-MASTER REPAIR SCHEDULE) และการจดท าบญชความตองการพสด (MRL-MATERIEL REQULREMENT LIST) เพอสนบสนนการซอมบ ารงตามแผนการซอมหลก 1. แผนการซอมหลก ( MRS) คอ แผนก าหนดการซอมบ ารง อากาศยาน และบรภณฑตาง ๆ ระดบกลาง และระดบโรงงาน ซงจะตองก าหนดขนลวงหนา เพอใชส าหรบการเตรยมการจดหาพสดชนอะไหลทตองการ (One Time Buy) เพอใหการซอมบ ารงตามแผนการซอมหลกด าเนนการไดแลวเสรจตามแผนทก าหนดไว โดยมหลกการวาความส าคญอนดบหนง ไดแก พสดและบรภณฑทท าใหอากาศยานท าการบนไดตามภารกจทก าหนด ความส าคญรองลงมา ไดแก พสดและบรภณฑทใชในการปฏบตตามภารกจหลกของหนวยทจะท าใหหนวยปฏบตภารกจได โดยมจ านวนทเหมาะสม คมคา ทจะตองจดหาคน เครองมอ ไวซอมหากมจ านวนนอยใหใชวธจางซอม ถามจ านวนมากแตขดความสามารถยงมนอยไมเพยงพอทจะสนองความตองการไดใหพจารณาพฒนาขดความสามารถขน 2. บญชความตองการพสด (MRL) คอ บญชรายการความตองการพสด ชนอะไหลทตองการใชส าหรบการซอมใหญบรภณฑทก าหนดไวตามแผนการซอมหลกทงหมด และอาจรวมถงรายการความตองการพสดหรอบรภณฑทงชด ส าหรบการซอมบ ารงระดบหนวยและระดบกลางทหนวยผใชตองการดวย การทจะใหไดพสดตามบญชความตองการพสดหรอ MRL ทจดท าขนเพอสนบสนนแผนการซอมหลกนน จะตองรวบรวมและจดท าบญชความตองการพสดลวงหนาเปนระยะเวลาไมนอยกวา 1 ป ทงนเนองจากตงแตอดตถงปจจบน มกจะประสบกบปญหาเกยวกบ “เวลาใหไดมาซงพสดนน (Lead Time)” ซงปญหานมองคประกอบหลาย ๆ ดาน ทงในสวนของ ผเกยวกบกรรมวธในการจดด าเนนการจดหาพสด และในสวนภายนอก Supplier ซงจะเปนสวนทอยนอกเหนอจากความสามารถท บรษทจะแกไขปญหานไดเอง

81

แผนภาพท 3.3 แสดงโครงสรางผลตภณฑ วสดใชรวม วสดหลก วสดสวนประกอบ และรหสระดบต าของวสดแตละรายการ

82

แผนภาพท 3.4 ตวอยางแสดงรายการเอกสารเทคนคทใชเบกพสดอากาศยาน (Parts Catalog)

83

จากปรมาณการสงซอพสดทงปจ านวน 1500 ชน มคาใชจายในการเกบรกษา 25 บาทตอชนตอป และสามารถน ามาหาจ านวน EOQ เพอใชเปนแนวทางการหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมไดดงน EOQ = 2(1,500)(5,000)/25 = 774 ชน/ครง จ านวนครงทส งซอ = 1500/774 = 2 ครง/ป ระยะเวลาการสงซอ = 12/2 = 6 เดอน/ครง จากรายการพสดดงกลาวสามารถน ามาจดซอพสดแบบการสงซอทเหมาะสม POQ ดงน

Month Demand Order Status

Order Quantity

IOH Holding

Cost Ordering

Cost Total Cost

1 125 Yes 750 625 15,625 5,000 20,625 2 125 No 0 500 12,500 0 12,500 3 125 No 0 375 9,375 0 9,375 4 125 No 0 250 6,250 0 6,250 5 125 No 0 125 3,125 0 3,125 6 125 No 0 0 0 0 0 7 125 Yes 750 625 15,625 5,000 20,625 8 125 No 0 500 12,500 0 12,500 9 125 No 0 375 9,375 0 9,375 10 125 No 0 250 6,250 0 6,250 11 125 No 0 125 3,125 0 3,125 12 125 No 0 0 0 0 0

Total 1500 Total Cost Per Year 103,750

ตารางแผนภาพท 3.14 แสดงตนทนการสงซอพสดแบบการสงซอทเหมาะสม POQ (Periodic Order Quantity) 6 เดอนตอครงโดยมตนทนการจดเกบพสด 25 บาทตอชนตอป

จากตารางแผนภาพท 3.14 จะเหนไดวาเมอสงซอพสด 2 ครงตอป โดยสงซอ 6 เดอนตอหนงครง จ านวน 750 ชน (Order Quantity) เนองจากการใชพสดมจ านวนเทากนทกๆเดอนคอ 125 ชน (Demand) โดยมตนทนการจดซอครงละ (Ordering Cost) 5,000 บาท และคดเปนตนทนรวมทงปเปนจ านวนเงน 103,750 บาท

84

แบบชนดของการจดซอพสด

Lot of Lot POQ (Periodic Order Quantity) 600,000 103,750

ตารางแผนภาพท 3.15 แสดงขอมลการเปรยบเทยบตนทนรวมการสงซอพสดแบบเดมแล

แบบใหม จากตารางแผนภาพท 3.15 แสดงใหเหนถงตนทนพสดทต ากวาการจดซอแบบเดม 600,000-103,750 = 496,250 บาท ลดลงจากเดม 17.29 เปอรเซนต

86

บทท 4 สรปผลการศกษา อภปรายผล และขอเสนอแนะ

4.1 สรปผลการศกษา และอภปรายผลการศกษา สรปผลการศกษา จากการศกษาและท าการวจยทผานมาสามารถสรปผลการศกษาแบงเปน 4 ดานดวยกนคอ 1. ดานระบบการซอมบ ารงอากาศยาน จากการปรบปรงในเรองของรายละเอยดของ Job Card แสดงใหเหนถงเวลาทเพมมลคาใหผลตภณฑเพมขนจาก 62 เปอรเซนต เปน 79 เปอรเซนต เพมขน 17 เปอรเซนต 2. ดานเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยาน เจาหนาททท าการซอมบ ารงอากาศยานตองไดรบการฝกอบรมดานการซอมบ ารงอากาศยาน และตองมใบอนญาตนายชางภาคพนดน ประเภท 2 ซงไดรบการรบรองจากกรมขนสงทางอากาศ กระทรวงคมนาคม ออกใหตามพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. 2497 และระเบยบขอบงคบตางๆ ทออกตามพระราชบญญตน และตามบทบญญตแหงอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศ ท าขน ณ เมองชคาโก วนท 7 ธนวาคม 2487 ผถอใบอนญาตฉบบนจะใชสทธในการปฏบตหนาทนายชางภาคพนดนประเภท 2 ไดตามขอตกลงและเงอนไขทระบภายในก าหนดอายของใบอนญาต จาการวเคราะหเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานทมาจากแหลงตางกนน ามาผสมผสานการปฏบตงานท าใหเพมประสทธภาพการท างานมากขนในเรองของเวลาการซอมบ ารงอากาศยานและยงสามารถลดตนทนการฝกอบรมหลกสตรตางๆของเจาหนาทเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานใหม 3. ระบบเอกสารเทคนคทใชในการซอมบ ารงอากาศยาน หลงจากบรษทไดจดท าระบบ VMI กบบรษท ATP จะเหนไดวาการซอมบ ารงอากาศยานมอายการใชงานเพมมากขน ขอผดพลาดลดนอยลงลดปญหาการถก Drop ของอากาศยานจาก กรมขนสงทางอากาศยาน 100% 4. การจดซอจดหาพสดอากาศยานแบบการจดซอทเหมาะสมโดยจดซอทกๆ 2 เดอนสามารถลดตนทนไดมากทสด

86

4. เครองมอเครองใชในการซอมอากาศยาน จากการใหมการฝกวธการใชเครองมออยางถกตองและเหมาะสมกบการใชงาน เจาหนาทชางซอมบ ารงอากาศยานสามารถหยบใชเครองมอถกตองและเหมาะสมกบงาน สามารถปฏบตงานไดรวดเรวยงๆขน พสดมการช ารดนอยลงเนองจากการใชเครองมอผดประเภท การอภปรายผลการศกษา การศกษาระบบการซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยและระดบกลางครงน มประเดนทนาสนใจทจะน ามาอภปราย ดงน 1. ดานระบบการซอมบ ารงอากาศยานระดบหนวยและระดบกลาง(การซอมขนฝงบน) การซอมบ ารงนจ าเปนตองปฏบตตามคมอการซอมบ ารงของอากาศยานนนๆ และตองปฏบตตามกฏหมายวาดวยการเดนอากาศตามสมาภณฑการเดนอากาศ FAA จะตองท าการแกไขขอขดของตามท AD และ SB ก าหนด ซงสอดคลองกบระบบการซอมบ ารงอากาศยานของ กองวทยาการ กรมชางอากาศ (2553) ปจจบนอากาศยาน เครองยนต และบรภณฑ ไดววฒนาการกาวหนาไปมาก โดยมเทคโนโลยใหม ๆ เกดขนตลอดเวลา ฉะนนการซอมบ ารงจงตองไดรบการปรบปรงแกไขอยเสมอ เพอใหอากาศยานมคาสมควรเดนอากาศ มความปลอดภยในการบน และอยในสภาพพรอมปฏบตการ การซอมบ ารงทดนนจะตองมการจดระบบ, วธการ และแบงประเภทใหถกตองเหมาะสมเพราะจะเปนแนวทางในการจดหนวยงาน จดก าลงพล เครองมอเครองใช และสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ เพอใหการปฏบตเปนไปตามทคมอก าหนด 2. ดานพสดอากาศยาน ค าวา การพสด เปนการบรหารจดการงานดานพสดเพอสนองความตองการผใชอยางเหมาะสมถกตองและประหยดรวมทงปจจยเรองเวลาในการจดการเขามาเกยวของ ซงสอดคลองกบงานวจยของ วรศกด สงวนสงห, ชมพล มณฑาทพยกล (2553) ไดท าการศกษาการหาปรมาณการสงซออยางประหยดโดยค านงถงตนทนการน าเขาสนคาทแปรผนของวตถดบสนคาอาหาร งานวจยนเปนการศกษาและพฒนานโยบายการควบคมพสดคงคลง (Inventory Control Policy)ส าหรบวตถดบอาหารของกรณศกษาแหงหนงซงเปนบรษททด าเนนธรกจดานรานอาหารจานดวน โดยการหาปรมาณการสงซออยางประหยด (Economic Order Quantity: EOQ) และจดสงซอ (Reorder Point) โดยพจารณาถงระดบการใหบรการ (Service Level) ทก าหนดโดยบรษท คณลกษณะพเศษของวตถดบชนดนคอมตนทนการน าเขาสนคาทแปรผนไปตามคาระวางเรอขนสง ซงจะแปรผนไปตามจ านวนตขนสงของสนคา ในการศกษานจะเลอกวตถดบของบรษทกรณศกษาทงหมด 3 รายการ ซงเปนรายการทมยอดการใชคอนขางสงและมการหมนเวยนของวตถดบทรวดเรว การหาคาทเหมาะสมท าไดดวยเครองมอโซลเวอรในโปรแกรมไมโครซอฟทเอกเซล (Excel Solver) และจากการวเคราะหพบวา นโยบายการ

87

สงซอแบบใหมสามารถลดตนทนดานการควบคมพสดคงคลงรวม (Total Inventory Cost) ของวตถดบทง 3 รายการ ลงไดถงรอยละ 26.18 รอยละ 28.96 และรอยละ 6.10 ตามล าดบ 3. ดานเครองมอเครองใชในการซอมบ ารงอากาศยาน เครองมอทใชซอมอากาศยาน เปนเครองมอทมแบบเฉพาะเจอะจง ไมสามารถใชกบเครองยนตอนๆไดเพราะขนาดแตกตางๆกน การใชเครองมอแตละครงตองมความถกตองแมนย า ตรงตองานทตองปฏบต การหยบเครองมอไปใชตองรหนาทของเครองมอนนๆ การเบกจาย การจดเกบ รวมถงการบ ารงรกษาเครองมอ ซงสอดคลองกบคมอการใชเครองมอการซอมบ ารงอากาศยานของ กองการศกษา โรงเรยนจาอากาศ กรมยทธศกษาทหารอากาศ (2553) ในปจจบนเครองมอไดเขามาเปนบทบาทส าคญตอสงคม และการพฒนาเศรษฐกจของโลกถาเราไมมเครองมอไวใชแลว มนษยไมอาจจะด ารงชวตอยได นบแตมนษยยคหนกหาอาหารและท าเครองนงหมไดโดยขวานหนและมด เมอมนษยมความเจรญขนกปรบปรงเครองมอใหดยงๆ ขนตามล าดบจากเครองมอแบบธรรมดาและงายๆ จนเปนเครองมอทมความละเอยดสลบซบซอนมากขน มนษยกยงใชเครองมอททนสมยเหลานในการชวยท างานและเพมความสะดวกยงขน เมอมนษยมความรมากขน กสามารถคดประดษฐเครองมอตางๆใหยงยากพศดารขนดวย ถาไมมผคดคนเครองมอ แลวเครองมอใหมๆ ททนสมยกไมอาจจะมขนได ดงนนการทมนษย มอารยะธรรมสงขนกยอมมความจ าเปนทจะตองมวธการใชเครองมอใหถกตองและท าการรกษาไวใหคงสภาพไวใชไดนานๆ ดวย 4. ดานเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยาน อากาศยานกบเจาหนาทซอมบ ารงอากาศยานนนมความเกยวของสมพนธกนอยางมาก ซงขาดอยางใดอยางอนไปไมได เพราะวาผซอมสามารถก าหนดสมรรถนะของอากาศยาน เปนกลไกในการขบเคลอนของหนวยทส าคญอยางมาก ผจะท าการซอมบ ารงอากาศยานไดนนตองไดรบการศกษาอบรมถงระบบตางๆอยางถองแท และตองปฏบตคมอการซอมอยางเครงคด ละเลยการปฏบตไมได ซงสอดคลองกบงานวจยของ ประยงค สกใส (2542) ไดท าการศกษาถงคณลกษณะของชางอากาศยานและ เครองยนตตามทศนะของผบรหารและหวหนางานในบรษทสายการบนพาณชย ณ ทาอากาศยานสากลกรงเทพ โดยคณลกษณะของชางอากาศยานทศกษาคอ คณลกษณะทางดานคณธรรมและจรยธรรม คณลกษณะดานความรความสามารถ ซงผลการวจยพบวา ตามทศนะของผบรหาร พบวาดานคณธรรมและจรยธรรมในสภาพปานกลาง ความคาดหวงอยในระดบด ความรความสามารถในสภาพปจจบนอยในระดบปานกลาง ความคาดหวงอยในระดบด ตามทศนะของหวหนางาน พบวาดานคณธรรมและจรยธรรมในสภาพปจจบนอยในระดบด ความคาดหวงอยในระดบด ดานความรความสามารถในสภาพปจจบนอยในระดบด ความคาดหวงอยในระดบด

88

4.2 ขอจ ากดของการศกษา 1. เนองจากสถาบนทเปดหลกสตรท าการเรยนการสอนหลกสตรนกบนยงมนอย ดานขอมลตางๆ ยงคงเปนความลบของบรษท โดยเฉพาะอตราคาจาง เจาหนาทนกบนทท าหนาทเปนครฝก และเจาหนาทนกบนทดสอบอากาศยานกอนท าการบน 2. อตสาหกรรมการบนของประเทศไทยยงมความไมชดเจนจากรฐบาล ท าใหเกดขอจ ากดในการศกษาคนควาขอมล เพราะบางบรษทไมยนดใหขอมลเนองจากอาจสงผลกระทบตอองคกรได 3. บคลากรผทเกยวของไมสามารถใหขอมลทแทจรงไดเพราะเจาหนาทสวนใหญไมไดมาจากผมความช านาญโดยตรง 4.3 ขอเสนอแนะ 1. ในการจดฝกอบรมพนกงานใหมโดยเฉพาะเจาหนาททมาจากสถาบนอาชวะ ใหรบสมครแลวใหท าการฝากเรยนกบสถานบนทท าการเปดหลกสตรการเรยนการสอนวชาอากาศยาน เชน โรงเรยนจาอากาศ, สถาบนการบนพลเรอน เปนตน ซงสถานเหลานมคาใชจายนอยกวาจางเจาหนาทเขามาท าการฝกอบรมเอง 2. จดท าระบบการเบกจายพสดโดยใชคอมพวเตอร ดงน 1. ระเบยบการเบกพสด ของ จนท.คลงพสด

กรอกแบบฟอรมการเบกจายพสด จนท.คลงพสดรบเรอง แลวหยบพสดใหกบ จนท.ผเบก จนท.บนทกรายการพสดทเบกลงคอมพวเตอร แลวสงใบ Spar Parts Order ใหกบ จนท.ผบนทก บนทกลงใน Job

Card เพอไวเปนหลกฐาน 2. ระเบยบการรบพสดของ จนท.คลงพสด

เมอรบพสดจาก Supplier แลวท าการตรวจความถกตองพสด เชน เอกสารควบคมพสด FAA 8130-3, จ านวนพสด, ระยะเวลาการจดสง, ความถกตองของพสดตาม Part Catalog เปนตน

หลงจากการรบแลวใหบนทกจ านวนพสดทรบลงในระบบคอมพวเตอร เกบพสดทไดรบเขาชนการจดเกบพสด

3. การใชเครองมอในการซอมบ ารงอากาศยาน

89

เครองมอทใชซอมบ ารงอากาศยานตองไดรบใบอนญาตวาดวยเครองมอตามกฏหมายการเดนอากาศซงกรมขนสงทางอากาศจะเปนผตรวจ และอนญาตใหใชตามกฎหมายการเดนอากาศและ เครองมอทเปนชนดเครองมอพเศษจะตองมการตรวจสอบสภาพการใชงาน Calibration พรอมใบรบรองสภาพการใชงาน ประกอบดวยเกณฑตางๆ และวนหมดอาย เปนตน การใชเครองมอพเศษ (Special Tools) นนมหลกเกณฑการใชงาน ดงน

1. กอนน าเครองมอออกไปใชงานควรตรวจวนครบอาย DUE DATE ทกครง 2. หากพบวาเครองมอครบอาย DUE DATE ใหแจง จนท.ผรบผดชอบทราบโดย

ทนท 3. จนท. ผรบผดชอบ เมอพบเหนเครองมอครบอาย DUE DATE ใหด าเนนการสง

Calibration ทนททรบทราบ 4. หากมเหตตองรอการ Calibration ใหคดแยกการจดเกบเครองมอออกจากพสดท

ยงไมครบอาย DUE DATE แลวหามน าออกมาใชโดยเดดขาด 5. หลงจากใชเครองมอเสรจแลวใหปรบสภาพเครองมอดงเดมกอนเกบเขาท

90

บรรณานกรม

ภาษาไทย

เกรยงศกด ลขตลอชา, ปรชญา ประกอบกจ, และไพฑลย วราเดชสถตวงศ. การพฒนา

โปรแกรมดชนชวดผลส าเรจของคลงสนคา: กรณศกษาธรกจเฟอรนเจอร, การระ

ชมสมมนาเชงวชาการประจ าปดานการจดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 7. ศนยว

จดดานโลจสตมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เกรยงศกด ลขตลอชา, ปรชญา ประกอบกจ, และไพฑลย วราเดชสถตวงศ. การปรบเปลยน

รปแบบการขนสง (Model Shift) กรณศกษา: การขนสงระหวางนคมอตสาหกรรม

มาบตาพดกบทาเรอแหลมฉบง. การประชมสมมนาเชงวชาการประจ าปดานการ

จดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 7. ศนยวจดดานโลจสต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

บดนทร หงสประภศร. 24-25 2546.

ประยงค สกใส. 2542. คณลกษณะของชางอากาศยานและเครองยนตตามทศนะของ

ผบรหารและหวหนางานในบรษทสายการบนพาณชย ณ ทาอากาศยานสากล

กรงเทพ

ปณตา ปาณะลกษณ. การวเคราะหก าลงคนดานนกบนพาณชยในประเทศไทย

ผดงชาต มงคลแถลง, ณฐพชร อารรชกลกานต, และธรเดช วฒพรพนธ. แบบจ าลองสนคาคง

คลงส าหรบปญหา Newsboy กรณคณภาพ ของสนคาทไดรบไมสมบรณแบบ

ภาควชาวศวกรรม อตสาหกรรม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลาพระนครเหนอ เขตบางซอ กรงเทพมหานคร. การประชมเชงวชาการ

ประจ าปดานการจดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 8.

91

บรรณานกรม (ตอ)

ไพบลย จงผตะ, ด ารงค ทวแสงสกลไทย, ปารเมศ ชตมา, และ ธราธร กลภทรนรนดร. การ

ออกแบบระบบการบรหารความเสยงส าหรบการด าเนนงานการคลงสนคา :

กรณศกษาศนยกระจายสนคาหางซปเปอรเซนเตอร สาขาวชาธรกจเทคโนโลย

และการจดการนวตกรรม (สหสาขาวชา) บณฑตวทยาลย, 2 ภาควชาวศวกรรมอต

สาหการ คณะวศวกรรมศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. การประชมเชงวชาการ

ประจ าปดานการจดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 8.

วรศกด สงวนสงห, ชมพล มณฑาทพยกล. การหาปรมาณการสงซออยางประหยดโดย

ค านงถงตนทนการน าเขาสนคาทแปรผนของวตถดบสนคาอาหาร . บณฑตวทยาลย

การจดการและนวตกรรมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร . การประชมเชง

วชาการประจ าปดานการจดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 8. ละออ โควาวสารช, พชต เลศอดมธนา, สกล หอรงเรอง. การศกษาการใชอารเอฟไอดใน

ระบบบรหารจดการยาง. ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต 112

อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย. การประชมเชงวชาการ ประจ าปดานการจดการโซ

อปทานและโลจสตกส ครงท 8.

ศรอร คงมนต, องกร ลาภธเนศ. บณฑตวทยาลย สาขาวชาการจดการโลจสตกส, การศกษา

ปญหาการจดสงสนคาไมตรงตอเวลาและก าหนดกลยทธเพอพฒนากระบวนการ

ท างานทเหมาะสมของบรษท KKK จ ากด, คณะบรหารธรกจ, มหาวทยาลยหอการคา

ไทย. การประชมสมมนาเชงวชาการประจ าปดาน การจดการโซอปทานและโลจสตกส

ครงท 7.

ศรวาล ทองเลยมนาค, รฐธรรม ภรสมพนธ. ปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพการบรหารจดการ

รอบเวลาการสงซอของศนยกระจายสนคายาและเวชภณฑ, คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏราษฏรธาน. การประชมเชงวชาการประจ าปดานการจดการโซ


92

บรรณานกรม (ตอ)

สรวศ รตนพไชย, ธนญญา วสศร. การปรบปรงกระบวนการจดซอจดหาพสดโดยใช

แบบจ าลองสถานการณกรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค , กองจดหาตางประเทศ

การไฟฟาสวนภมภาคกรงเทพมหานคร. การประชมเชงวชาการประจ าปดานการจดการ

โซอปทานและ โลจสตกส ครงท 8. “

สฑามาศ ตรมงคล, วจตรสวสด สขสวสด ณ อยธยา. การประยกตแนวความคดการบรหาร

สนคาคงคลงโดยระบบ VMI เพอใชในการบรหารเวชภณฑยาของโรงพยาบาลใน

จงหวดพระนครศรอยธยา, บณฑตศกษา สาขาวชาเทคโนโลยโลจสตกส มหาวทยาลย

เทคโนโลยมหานคร กรงเทพมหานคร. การประชมเชงวชาการประจ าปดานการจดการโซ


สธระ ตรงคณนาถ, สทศน รอดศรสมทร, ไกวล สภาพไพบลย, ตวงยศ สภกตย. โปรแกรมชวย

ตดสนใจการจดรถขนสงสนคาในโรงงานผลตอะไหลรถยนต , หลกสตรวศวกรรม

ศาสตรบณฑต สาขาวศวกรรมอตสาหการ มหาวทยาลยมหดล นครปฐม. การประชมเชง

วชาการประจ าปดานการจดการโซอปทานและโลจสตกส ครงท 8.

เอกสารโครงการศกษาเพอก าหนดความเปนเลศของบางกลมสนคาภาคบรการในตลาดโลก

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต บทท 11 หนา 65 – 73

96

ภาคผนวก

96

ภาคผนวก ก

ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจตามระยะเวลา (ใชประกอบการศกษาเทานน หามน าไปใชอางองในการปฏบตงาน)

96

ภาคผนวก ข

ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจตามวตภาค (ใชประกอบการศกษาเทานน หามน าไปใชอางองในการปฏบตงาน)

96

Example : Daily aircraft utilization is .87. Major Command established Isochronal Inspection frequencies would be ; Major 332 days Minor 166 days HSC 27 days

ภาคผนวก ค

ตวอยางบตรตรวจอากาศยานระดบกลางแบบการตรวจตามสมกาล (ใชประกอบการศกษาเทานน หามน าไปใชอางองในการปฏบตงาน)

CARD NO. 1-02

WORK AREA(S)

TYPE MECH RQR

MECH NO. CARD TIME PUBLICATION NUMBER AND DATE 1C-123B-6WC-8 15 OCT 79

CHANGE NO.

MAX MIN

WORK AREA WORK UNIT CODE

INSPECTION INTRODUCTION CARD REQUIREMENTS

ELECTRICAL POWER SERVICE FIGURE CARD NO. 1-02 SYS SUB-SYS

AND COMP

CARD NO. 1-02

WORK AREA(S) TYPE MECH RQR MECH NO. CARD TIME PUBLICATION NUMBER AND DATE 1C-123B-6WC-8 15 OCT 79

CHANGE NO.

PROG

RAMM

ED A

VERA

GE D

AILY

UTIL

IZAT

ION

RAT

E 3.125

2.875

2.625

2.375

2.125

1.875

1.625

1.375

1.125

.875

Major 84 90 100 112 125 142 166 200 250 332 Minor 42 45 50 56 62 71 83 100 125 166 HSC 7 7 8 9 10 12 14 16 20 27

INSPECTION INTERVAL IN CALENDAR DAYS

96

ภาคผนวก ง

แสดง Turn Around Time ของอากาศยานเมอท าการบน 3 Sorty/วน

96

ภาคผนวก จ

แสดงฟอรมรบรองพสดอากาศยาน (FAA 8103-2 Form I)

ประวตผศกษา นายธชพงศ คงวฒ เกดเมอวนท 5 กนยายน 2518 ไดส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร คณะรฐศาสตร สาขาบรหารรฐกจ จากมหาวทยาลยรามค าแหง เมอปการศกษา 2549 และไดเขาศกษาตอในระดบปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกส ตงแตปการศกษา 2552 ประวตการท างาน ปจจบน ท างานท บรษท อตสาหกรรมการบน จ ากด ต าแหนง วางแผนและควบคมระบบงานซอมบ ารงเครองยนตลกสบอากาศยานของหนวยซอมเครองยนตลกสบอากาศยาน บรษท อตสาหกรรมการบน จ ากด

ปรบัปรุงระบบการซ่อมบารุง...

Documents