ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ...

38
2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน 2.1 บทนา การเปลี่ยนแปลงแนวคิดเกี่ยวกับทฤษฎีการค้าภายหลังช่วงริคาร์โดนั้นเน้นการ พัฒนาด้านการวิเคราะห์ทางด้านอุปสงค์อย่างเต็มตัว และเน้นที่การพัฒนาด้านการผลิต ของระบบเศรษฐกิจในส่วนที่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับทฤษฎีมูลค่าแรงงาน ( labor theory of value) การวิเคราะห์ในบทนี้แสดงแนวคิดพื้นฐานทางด้านเศรษฐศาสตร์มหภาคและ อธิบายความสัมพันธ์ของการจ้างงานในการวิเคราะห์รูปแบบการค้า และผลได้จากการค้า แม้ว่าผู้อ่านที่ได้ศึกษาเศรษฐศาสตร์จุลภาคจะไม่คุ้นเคยกับเครื่องมือที่ใช้ในบทนีแต่ในบทนี้จะปูพื้นให้ผู้อ่านได้ทราบเกี่ยวกับการใช้เครื่องมือดังกล่าวในทฤษฎีการค้า อันดับแรกจะแสดงทฤษฎีการวิเคราะห์การตัดสินใจของผู้บริโภคที่ต้องการความพอใจ สูงสุดโดยการจัดสรรการใช้จ่ายในสินค้าและบริการขั้นสุดท้ายอย่างมีแบบแผน ต่อไปจะ อธิบายกระบวนการที่ปรากฏ เมื่อผู้ผลิตจัดสรรค่าใช้จ่ายระหว่างปัจจัยการผลิตต่างๆ เพื่อทาให้เกิดประสิทธิภาพทางการผลิตที่สูงที่สุดและสุดท้ายจะอธิบายถึงการเพิ่ม ประสิทธิภาพทางการผลิตในระบบเศรษฐกิจ 2.2 เส้นความพอใจเท่ากันของผู้บริโภค ( Consumer Indifference Curves) ทฤษฎีเศรษฐศาสตร์จุลภาคเริ่มวิเคราะห์ที่การตัดสินใจของผู้บริโภคแต่ละราย โดยใช้เส้นความพอใจเท่ากันของผู้บริโภค (Consumer Indifference Curves) ผู้คิดค้น เส้นความพอใจเท่ากันของผู้บริโภค คือ F.Y. Edgeworth (1845-1926) เส้นความพอใจ เท่ากันของผู้บริโภค แสดงปริมาณการบริโภคสินค้า 2 ชนิด ที่ผู้บริโภคมีระดับความพอใจ เท่าเดิม โดยมีสมมุติฐานคือ ทั้งโลกมีสินค้าเพียง 2 ชนิด ดังแสดงในรูปที2.1

Upload: others

Post on 08-Jan-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

2 ทฤษฎการคาระหวางประเทศมาตรฐาน

2.1 บทน า

การเปลยนแปลงแนวคดเกยวกบทฤษฎการคาภายหลงชวงรคารโดนนเนนการพฒนาดานการวเคราะหทางดานอปสงคอยางเตมตว และเนนทการพฒนาดานการผลตของระบบเศรษฐกจในสวนทไมไดขนอยกบทฤษฎมลคาแรงงาน (labor theory of value) การวเคราะหในบทนแสดงแนวคดพนฐานทางดานเศรษฐศาสตรมหภาคและอธบายความสมพนธของการจางงานในการวเคราะหรปแบบการคา และผลไดจากการคา แมวาผอานทไดศกษาเศรษฐศาสตรจลภาคจะไมคนเคยกบเครองมอทใชในบทนแตในบทนจะปพนใหผอานไดทราบเกยวกบการใชเครองมอดงกลาวในทฤษฎการคา อนดบแรกจะแสดงทฤษฎการวเคราะหการตดสนใจของผบรโภคทตองการความพอใจสงสดโดยการจดสรรการใชจายในสนคาและบรการขนสดทายอยางมแบบแผน ตอไปจะอธบายกระบวนการทปรากฏ เมอผผลตจดสรรคาใชจายระหวางปจจยการผลตตางๆ เพอท าใหเกดประสทธภาพทางการผลตทสงทสดและสดทายจะอธบายถงการเพมประสทธภาพทางการผลตในระบบเศรษฐกจ

2.2 เสนความพอใจเท ากนของผบร โภค (Consumer Indifference Curves)

ทฤษฎเศรษฐศาสตรจลภาคเรมวเคราะหทการตดสนใจของผบรโภคแตละราย โดยใชเสนความพอใจเทากนของผบรโภค (Consumer Indifference Curves) ผคดคนเสนความพอใจเทากนของผบรโภค คอ F.Y. Edgeworth (1845-1926) เสนความพอใจเทากนของผบรโภค แสดงปรมาณการบรโภคสนคา 2 ชนด ทผบรโภคมระดบความพอใจเทาเดม โดยมสมมตฐานคอ ทงโลกมสนคาเพยง 2 ชนด ดงแสดงในรปท 2.1

Page 2: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 54 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

เปนทยอมรบโดยทวไปวาการบรโภคสนคาในปรมาณทมากกวา จะสรางความพอใจทสงกวา คอ เสน IC1 IC2 และ IC3 แสดงระดบความพอใจทแตกตางกน โดยความพอใจของเสน IC3 > IC2 > IC1 นกเศรษฐศาสตรตระหนกวา เปนไปไดยากทจะหาวาระดบความพอใจของผบรโภคแตละคนเปนเทาใด เชน ไมสามารถบอกไดวา IC1 แสดงถง 20 หนวยของสวสดการ ขณะท IC2 แสดงถง 35 หนวยของสวสดการ ฉะนนเสนความพอใจเทากนเสนตางๆ จงชถงความพอใจวดเปนหนวยได (cardinal utility) ซงหมายถงคาทแทจรงของตวเลขทสามารถแสดงถงระดบความพอใจและการเปลยนแปลงของสวสดการ แตเศรษฐศาสตรมหภาคใชแนวคดของความพอใจทวดออกมาเปนหนวย (ordinal utility) ซงบอกไดเพยงวาสวสดการหรอความพงพอใจบนเสน IC2 มากกวา IC1 โดยไมสามารถบอกไดวามากกวาเทาไร แตแนวคดของความพอใจทวดออกมาเปนหนวย กสะทอนสมมตฐานทวา ผบรโภคสามารถจดอนดบระดบความแตกตางของสวสดการแมวาจะไมสามารถระบถงระดบความแตกตางของสวสดการทเปนตวเลขแนนอนได โดยควรใหความส าคญเกยวกบการโอนถายความพอใจของผบรโภคดวย โดยทการโอนถาย หมายถง ถาชอบสนคา B2 มากกวาหรอเทากบ B1 และชอบสนคา B3 มากกวาหรอเทากน B2 ดงนน จะชอบสนคา B3 มากกวาหรอเทากบ B1 ดวย จากรปภาพความพอใจเทากน เมอพจารณาทเสน IC1 (ดรปท 2.1) จะพบวาผบรโภคจะมความพอใจทเทากนในทกๆจดทอยบนเสน ดงนน ณ จด G สนคา X จ านวน 0X1 หนวย และสนคา Y จ านวน 0Y1 หนวย จะมความพอใจเทากบจด F (สนคา X จ านวน 0X2 หนวยและสนคา Y จ านวน 0Y2 หนวย) สงเกตทจด J บนเสน IC2 จะมความพอใจมากกวาจด F เนองจากผบรโภคบรโภคสนคา Y เทาเดม แตบรโภคสนคา X มากขน (0X4 > 0X2) ในแงของสวสดการแลวนน จด J จะดกวาจด F จงเปนทแนชดวา ณ จด J นนดกวาจด G และจด H เพราะทงสองจด มสวสดการเทากบจด F

Page 3: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 55 -

รปท 2.1 เสนความพอใจผบรโภค (Consumer Indifference Curves) สงทตองพจารณาตอไปคอ รปรางของเสนความพอใจเทากน ประการแรก เสน

ความพอใจเทากนมความชนเปนลบ เนองจากการทดแทนกนของสนคาสองชนด คอ การลดลงของสนคาชนดหนงตองไดสนคาอกชนดหนงเพมขน เพอรกษาระดบความพงพอใจใหเทาเดม กลาวคอเสนความพอใจเทากนนนไมเพยงแตจะมความชนเปนลบเทานน ยงมลกษณะโคงเวาเขาหาจดก าเนด (convex to the origin) ดงแสดงในรปท 2.1 เพราะกฎวาดวยการลดนอยถอยลงของอตราทดแทนกน (diminishing marginal rate of substitution) ทสะทอนกฎการลดนอยถอยลงของอรรถประโยชนหนวยสดทาย โดยความชนของเสนความพอใจเทากนคอ อตราหนวยสดทายของการทดแทนกน (Marginal Rate of Substitution: MRS) ทมคาเปนลบ โดยในทฤษฎทางเศรษฐศาสตร MRS คอ การลดลงของการบรโภคสนคา Y และไปเพมการบรโภคสนคา X เพอรกษาระดบความพอใจเทาเดม จากรปท 2.1 เมอลดการบรโภค Y ลงเรอยๆ จะท าใหไดสนคา X เพมขนเรอยๆ ดวย เนองจากการเพมของ X หนงหนวยจะไดความพงพอใจทนอยกวาหนวยทผานมา

X

Y

0

Y1

Y2

Y3

X1X2X3 X4

H

F

K

G

J

IC3

IC2

IC1

Page 4: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 56 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

การลดลงของ Y จะไดความพงพอใจทมากกวาส าหรบการบรโภคหนวยสดทาย ดงนน MRS จงลดนอยถอยลงเมอมการบรโภคสนคา X ทมากขน MRS สามารถอธบายไดวา ถาลดการบรโภคสนคา Y ลง ความพอใจของผบรโภคจะเปลยนแปลงไปเทากบปรมาณสนคา Y ทเปลยนแปลง Y คณดวยอรรถประโยชนสวนเพม (marginal utility) ของสนคา Y YMU ท เสยไป หรอ

YMUYU ถาชดเชยดวยการบรโภค X จะท าใหการเปลยนแปลงความพงพอใจจากการเพมการบรโภคสนคา X เทากบปรมาณของ X ท เพมขน X คณดวยอรรถประโยชนสวนเพมของสนคา X XMU ดงนน

XY MUXMUY = 0 YMUY = XMUX X/Y = YX MU/MU X/Y = YX MU/MU X/Y แสดงใหเหนวาความชนทเปนลบของเสนความพอใจเทากนเทากบอตราสวน MU ของสนคาทงสองชนด สงเกตไดวา จะไมมการค านวณ MU ออกมาเปนผลลพธ แตจะสนใจทคาสมบรณของ MU เทานน ลกษณะทส าคญอกประการหนงของเสนความพอใจเทากน คอ เสนความพอใจเทากนไมสามารถตดกนได เนองจาก หากเสนความพอใจเทากนตดกนไดนนจะท าให ณ จดตดของสนคา X และ Y จะมความพอใจ 2 คาทแตกตางกน เสนความพอใจเทากนท ไม ไดตดกนน นมความส าคญตอการศกษาวชาเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ (international economics) โดยจะใชเสนความพอใจเทากนแสดงถงสวสดการของประเทศหนงๆผานเสนความพอใจของสงคม (Community Indifference Curve) หรอ เสนความพอใจของประเทศ (Country Indifference Curve) ดงรปท 2.2 ทแสดงถงปรมาณการบรโภคสนคา X และ Y ทท าใหสงคมหรอประเทศมความพอใจเทาเดม

Page 5: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 57 -

รปท 2.2 เสนความพอใจของสงคม (A Community Indifference Curve)

ในการสรางเสนความพอใจเทากนของผบรโภคนน ไมไดรวมเอาความพอใจของ

ผบรโภคแตละรายเขาดวยกน ดงนนเมอเขยนกราฟจะไดวาถาสนคา Y ลดลงไปจากสงคมจ านวนหนง การบรโภคสนคา Y ของแตละคนกจะลดลงตามสดสวนของสวนแบงการบรโภคสนคา Y ของบคคลนนๆ เทยบกบการบรโภคสนคา Y ของทงประเทศและเมอผบรโภคทกคนลดการบรโภคสนคา Y ลง ( Y ลากลงมาจากจด A) จะแทนทดวยการบรโภคสนคา X ( X ) ท าใหระดบความพงพอใจยงคงเทาเดมเปนการเคลอนจากจด A ไปจด B บนเสน IC1

แตถาผบรโภคมรสนยมทแตกตางกนแลว เสนความพอใจเทากนของผบรโภคทสะทอนใหเหนถงการกระจายรายไดทแตกตางกน สามารถตดกบเสนความพอใจเทากนของผบรโภคของการกระจายรายไดในประเทศอกแบบหนงได ดงแสดงในรปท 2.3 เสน IC1 แสดงความพอใจเทากนของผบรโภค ณ การกระจายรายไดแบบหนง และเสน IC’1 แสดงความพอใจทสงกวา ส าหรบการกระจายรายไดแบบเดยวกน เสน IC2 แสดงเสนความพอใจเทากนของผบรโภคทมการกระจายรายไดอกแบบหนง โดยเปนการแสดงใหเหนวา เมอมการถวงน าหนกดวยการกระจายรายไดแลว ผบรโภคจะไมชอบบรโภคสนคา X (เสน IC’2 แสดงความพอใจทนอยกวา ส าหรบการกระจายรายไดในแบบทสอง) ถาเรม

Y

X

IC1

A

B

r Y

r X

Page 6: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 58 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ทจด A ส าหรบการกระจายรายไดแบบทหนง การลด Y ลง Y ตองได X เพม X (ยายไปทจด A’ บนเสน CI1) เพอรกษาความพอใจใหเทากบจด A

รปท 2.3 การตดกนของเสนความพอใจของสงคม

อยางไรกตาม ถาเปนการกระจายรายไดแบบทสอง ผบรโภคจะบรโภคสนคา X มากขนกวาการกระจายรายไดแบบทหนง (ยายไปจด A”) เพราะวา MU ของการบรโภคสนคา X ในการกระจายรายไดแบบทสองนนนอยกวา MU ของการกระจายรายไดแบบทหนง ดงนน จงตองบรโภคสนคา X จ านวนมากเพอหกลางการสญเสยการบรโภคสนคา Y ไป หรออาจกลาวไดวา เนองจากผบรโภคทชอบสนคา Y ในหนวยสดทายมากกวาสนคา X ในหนวยสดทายจะมสดสวนของรายไดทมากกวาการกระจายรายไดแบบทสอง พวกเขาจงตองการสนคา X จ านวนมากเพอทดแทนสนคา Y ทสญเสยไป

ถาสมมตใหสถานการณทางเศรษฐกจท าใหประเทศยายจากจด A ไปจด B สถานการณดงกลาวท าใหการกระจายรายไดเปลยนแปลง เชน เสน IC1 คอกอนเกดเหตการณ IC’2 คอหลงเกดเหตการณ

Y

X

IC1'

IC2

IC2'

A

A’

A’’

B

r Y

r X

r X’

IC1

Page 7: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 59 -

ถาการกระจายรายไดแบบแรก สงคมดขนกวาจด B บนเสน IC’1 และดกวาจด A บนเสน IC1 อยางไรกตาม ถาเปนการกระจายรายไดแบบทสอง สวสดการของสงคมลดลง เนองจากจด B บนเสน IC’2 ต ากวาจด A บน IC2 ในแนวคดน การเปลยนแปลงของการกระจายรายได อาจท าใหเสน IC เปลยนแปลงได ดงนนเมอน าไปวเคราะหผลกระทบของการคาระหวางประเทศ จงสมมตวาเสนความพอใจเทากนของผบรโภคจะไมเปลยนแปลงในชวงเวลาทพจารณา การพจารณาปญหาในเรองการตดกนของเสนความพอใจเทากนจะพจารณาในสวนถดไป แตกเหนไดชดวาการใชเสนความพอใจเทากนอธบายสวสดการสงคมนนซบซอนกวาการใชเสนความพอใจเทากนอธบายสวสดการของผบรโภคคนใดคนหนง เสนงบประมาณ (The Budget Constraint) ในการศกษาวาการบรโภคสนคาบนเสนความพอใจเทากนของผบรโภคจะเปนอยางไรนน ตองท าการศกษาระดบรายไดของผบรโภคดวย โดยระดบรายไดจะแสดงในรปของขอจ ากดดานงบประมาณ (budget constraint หรอ budget line) ดงแสดงในรปท 2.4 เสนนแสดงถงปรมาณของสนคา X และสนคา Y ในระดบตาง ๆ ทสามารถซอไดเมอมการก าหนดระดบรายไดระดบหนง โดยก าหนดใหราคาสนคาคงท โดย ณ ระดบรายได I2 (฿600/สปดาห) แสดงถงรายไดทสงกวาระดบรายไดระดบ I1 (฿500/สปดาห) พจารณาทเสน I1 ถาซอสนคา X อยางเดยวจะไดสนคา X ทงหมด 0X1 หนวย (จด B) และถาซอสนคา Y อยางเดยวกจะไดสนคา Y ทงหมด 0Y1 หนวย (จด A) โดยสมมตใหปรมาณของสนคา X และสนคา Y ในระดบตางๆ ทสามารถซอไดมหลายจด เมอลากจดเชอมตอกนกจะไดเสนตรง I1 ดงนนจด C ทอยกลางเสน จงสามารถเกดขนได

Y

X

Y1

Y2

X1X2

l1

l2

C

A

B

Page 8: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 60 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 2.4 งบประมาณของผบรโภค (Consumer Budget Constraints) ถาน ารายไดทงหมดไปซอสนคา X (จด B) ดงนนปรมาณสนคา X ทซอจงเทากบรายไดหารดวยราคาสนคา X (0X1 = I1/Px) เชนเดยวกนถาน ารายไดทงหมดไปซอสนคา Y (จด A) ปรมาณ Y ทซอไดจงเทากบรายไดหารดวยราคาสนคา Y (0Y1 = I1/Py) ความชนของเสน คอ การยายจากจด B ไป A ซงหมายถงการเปลยนแปลงของ Y หารดวยการเปลยนแปลงของ X หรอ Slope XY / = 11 0/0 XY = XY PIPI /// 11 = YX PP / จากความชนทเปนลบของเสนงบประมาณทอยในรป YX PP / อธบายไดวา การเพมขนของ XP หรอการลดลงของ YP จะท าใหเสนงบประมาณชนมากขน และการลดลงของ XP หรอการเพมขนของ YP จะท าใหเสนงบประมาณชนนอยลง ดลยภาพของผบรโภค (Consumer Equilibrium) จากความรในเรองเสนความพอใจเทากนและเสนงบประมาณ ท าใหสามารถหาดลยภาพของผบรโภคได กลาวคอ ผบรโภคจะตองการความพอใจสงสด ภายใตงบประมาณทจ ากด โดยทเสน IC ของผบรโภคแตละรายแสดงระดบความพอใจของผบรโภค และเสนงบประมาณแสดงขอจ ากดทางดานรายได ดงนน ความพอใจสงสดของผบรโภคจงเกดขน ณ จดสมผสของเสนงบประมาณกบเสน IC ทสงทสด จดทกอใหเกดความพอใจสงสดบนสนงบประมาณ FG คอ จด E บนเสน IC2 ในรปท 2.5 โดยผบรโภคจะไมยายไปจด B เพราะ จด B อยบนเสน IC1 ซงไดรบความพอใจต ากวาจด E และแมวาจด A จะไดความพอใจมากกวาจด E กตาม แตดวยรายไดทจ ากดจงไมสามารถบรโภค ณ จดนนได แตถาราคาเพมขน ท าใหเสนงบประมาณสามารถ

Page 9: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 61 -

เคลอนท (shift) ไปเปนเสน F’G’ ผบรโภคกสามารถเลอนไปอยจดบรโภคทใหความพอใจสงกวา ไดแก จด A ได ในรปท 2.5 นน จดดลยภาพของผบรโภค (จด E) เปนจดทความชนของเสน IC2 เทากบความชนของเสนงบประมาณ FG กลาวคอ YX MUMU / = YX PP / หรอ XX PMU / = YY PMU / ความพงพอใจทไดรบจากการใชจายเงน ฿1 ในการซอสนคา X หนวยสดทาย จะเทากบความพงพอใจทไดรบจากการใชเงน ฿1 ในการซอสนคา Y หนวยสดทาย ซงหากเงอนไขดงกลาวไมเกดขนกจะท าใหผบรโภคสามารถเพมระดบความพอใจไดโดยการเคลอนยายการซอสนคาจากชนดหนงไปสอกสนคาชนดหนง

รปท 2.5 ดลยภาพผบรโภค (Consumer Equilibrium)

จากรปท 2.5 ผบรโภคจะไมบรโภค ณ จด B เนองจาก

YX MUMU / > YX PP / หรอ XX PMU / > YY PMU /

Y

X

B

E

A

IC1

IC2 IC3

XE

YE

G G’

F

F’

0

Page 10: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 62 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ในสถานการณแบบน MU ทไดจากการใชเงนหนวยสดทายไปซอสนคา X

มากกวา MU ทไดจากการใชเงนหนวยสดทายไปซอสนคา Y ผบรโภคสามารถเพมความพงพอใจรวมไดโดยการเปลยนจากการซอสนคา Y ไปซอสนคา X แทน และผบรโภคจะเปลยนไปซอสนคา X เรอยๆ จนกระทงไมมความแตกตางของ MU ทไดรบจากการบรโภคสนคาทง 2 ชนด ไดแก ณ จด E

2.3 ทฤษฎการผลต (Production Theory) ในหวขอนไมไดพจารณาทกสวนของการผลต เชน ไมไดพจารณาการตดสนใจ

ของผผลตในเรองของการตงราคาสนคา แตจะพจารณาในเรองการเลอกปจจยการผลต และประสทธภาพในการผลตของผประกอบการเทานน เสนผลผลตเทากน (Isoquants) ในการพจารณาการเลอกใชปจจยการผลตของผผลต มสมมตฐานวาม 2 ปจจยการผลต คอทน (K) และแรงงาน (L) ในการผลต โดยอธบายความสมพนธของผลผลตและปจจยการผลต ซงเมอใชปจจยการผลต 2 ชนดจะท าใหผลตสนคาไดในจ านวนเทาเดม โดยเสนผลผลตเทากนแสดงในรปท 2.6 กลาวคอ ณ ระดบผลผลต Q0 (75 หนวย) ใช K จ านวน 0K1 หนวย และใช L จ านวน 0L1 หนวย (จด A) หรอสามารถใช K เทากบ 0K2 หนวย และ L เทากบ 0L2 หนวย กจะไดผลผลต Q0 เทาเดม (จด B)

รปรางของเสนผลผลตเทากนสะทอนการทดแทนกนระหวาง K และ L ในกระบวนการผลต เสน Q0 Q1 และ Q2 ในรปท 2.6 แสดงใหเหนวา K และ L ทดแทนกนไดงาย เนองจาก เสนโคงคอนขางนอย แตถาปจจยการผลตทดแทนกนไดยากเสนจะโคงมาก โดยจะอธบายในเรองของความโคงและการทดแทนกนของปจจยการผลตในรปความยดหยนของการทดแทนกน

Page 11: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 63 -

รปท 2.6 เสนผลผลตเทากน (Production Isoquants) เสนผลผลตเทากนแตกตางจากเสนความพอใจเทากนของผบรโภค คอ เสน

ผลผลตเทากนมลกษณะเปนแบบเรยงล าดบ (cardinal) มากกวาทจะเปนแบบนบได (ordinal) ดงนนในรปท 2.6 เสนผลผลตเทากนทง 3 เสน จงแสดงระดบผลผลตทตางกนโดยสมบรณ โดยเสนผลผลตเทากนทอยไกลจากจดก าเนด หมายถง ระดบผลผลตทสง เสนผลผลตเทากนมความชนเปนลบ แตจะไมตงฉากหรอขนานกบแกนนอน หรอไมมความชนเปนบวก เนองจาก หากการใชปจจยการผลตชนดหนงลดลงจะตองใชปจจยอกชนดหนงเพมขน เพอรกษาระดบผลผลตใหเทาเดม นอกจากน เสนผลผลตเทากนไมสามารถตดกนได ซงหากตดกนกหมายถงวา ณ จดตดการใช K และ L จ านวนหนง จะสามารถผลตสนคาได 2 ระดบ ซงเปนไปไมได เนองจากสมมตฐานทอยเบองหลงเสนผลผลตเทากน คอ เสนผลผลตเทากนทกเสนมระดบเทคโนโลยสงสด หรอมประสทธภาพในดานเทคโนโลย ดงนน เสนผลผลตเทากนจงไมสามารถตดกนได สดทาย จะพจารณาทความชนของเสนผลผลตเทากน โดยสมมตใหผผลตลดการใช K และเพมการใช L การสญเสยผลผลตจากการลด K จะเทากบการเปลยนแปลงของ K K คณดวย MPP 1 หรอ KMPPKQ การเพมขนของผลผลตจากการเ พ ม L จ ะ เท า ก บ ก า ร เป ล ย น แ ป ล ง ข อ ง L L ค ณ ด ว ย LMPP ห ร อ

LMPPLQ ดงนนระดบผลผลตจงไมเปลยนแปลงหลงจากทมการทดแทน K ดวย L

1 MPP(Marginal Physical Product) หมายถง ผลผลตหนวยสดทายจากการใชปจจยการผลตเพมขนหนงหนวย

Q0= 75 Q1=100

Q2 = 125

Q0Q1

Q2

A

BC

0

K1

K2

L1 L2

Page 12: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 64 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

LK MPPLMPPK = 0 KMPPK = LMPPL LK / = KL MPPMPP /

รปท 2.7 เสนผลผลตทมผลไดตอขนาดคงท

(Isoquants with Constant Returns to Scale) เนองจากความชนของทกๆ จดบนเสนผลผลตเทากน คอ LK / ดงนนจงมคาเทากบอตราสวนของ MP ของปจจยการผลตทง 2 ชนด KL MPPMPP / อตราสวนของ MP แสดงถงอตราหนวยสดทายของการทดแทนกนของปจจยการผลต(Marginal Rate of Technical Substitution : MRTS) โดย MRTS แสดงถงปรมาณ K ทตองลดลงเมอมการเพมการใช L หากผลผลตนนเทาเดมซงหมายความวา ถาใช L เพมขนกตองลดการใช K ลง สะทอนใหเหนวา LMPP ลดลงเมอมการใชปจจย L เพมขน และ KMPP เพมขน เมอมการใชปจจย K ลดลง (เนองจากกฎของการลดนอยถอยลงของผลตภาพหนวยสดทาย: law of diminishing marginal productivity)

P’

P

0

10

20

20 40

Q1 = 100

Q2 = 200

Page 13: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 65 -

ในทฤษฎการคาระหวางประเทศ เสนผลผลตเทากนมสมมตฐาน คอ ฟงกชนการผลตมลกษณะเปนผลไดตอขนาดคงท(constant return to scale) ซงหมายความวา ถาปจจยการผลตเปลยนแปลง ผลผลตกจะเปลยนแปลงในทศทางและสดสวนเดยวกน ดงนนในรปท 2.7 การเพมขนของปจจยการผลต 2 เทา แรงงาน(L) เพมขนจาก 20 ไปเปน 40 และ ทน(K) เพมขนจาก 10 ไปเปน 20 จะท าใหผลผลตเพมขน 2 เทา (จาก 100 หนวยเปน 200 หนวย) ถาฟงกชนการผลตเปนแบบผลไดตอขนาดเพมขน (increasing return to scale) เสน Q2 จะตองมผลผลตมากกวา 200 หนวย กลาวคอ การเพมขนของปจจยการผลต 2 เทาจะท าใหผลผลตเพมมากกวา 2 เทา แตถาเปนผลไดตอขนาดลดลง (decreasing return to scale) กหมายความวา Q2 ตองนอยกวา 200 หนวย เสนตนทนเทากน (Isocost Lines) ในการตดสนใจวาจะใชปจจยการผลตแตละชนดเทาใดนน ผประกอบการตองรทงความสมพนธทางดานเทคนคระหวางปจจยการผลตและผลผลต และตองทราบตนทนเปรยบเทยบของปจจยการผลตดวย โดยตนทนของปจจยการผลตแสดงโดยใชเสนตนทนเทากน เสนตนทนเทากนแสดง ปจจยการผลตทผประกอบการสามารถซอไดเมอตนทนรวมและราคาปจจยการผลตคงท ดงนน ถาก าหนดอตราคาจาง ฿10/ชวโมง อตราคาเชาของเครองจกร ฿50/ชวโมง และเสนตนทนการผลต ฿500/ชวโมง หมายความวา ผประกอบการสามารถจางคนงานได 25 คน และใชเครองจกร 5 เครอง (ถาเครองจกรทมอยมากกวาเครองจกรทตองเชา กจะมตนทนคาเสยโอกาสเทากบอตราคาเชาของเครองจกร) หรอในอกกรณหนง ผประกอบการสามารถใชเครองจกร 8 เครองและคนงาน 10 คน ดงนน จงจะมความเปนไปไดระดบตางๆ ซงสะทอนใหเหนจากเสนตนทนเทากน เสน B1 ในรปท 2.8

Page 14: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 66 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 2.8 ดลยภาพผผลต (Producer Equilibrium) กอนทจะหาวาจะใชปจจยแตละชนดเทาไรจงจะดทสดนน ตองพจารณากอนวาความชนของเสนตนทนเทากนเปนอยางไร โดยในรปท 2.8 ทงบประมาณของผผลตเทากบ B1 ถาซอ K อยางเดยวจะซอได 0K1 หนวย แตจะไมสามารถซอ L ไดเลย (จด A) หรอถาจางแรงงาน 0L1 หนวย กจะไมสามารถใช K ไดเลย (จด C) ถายายจากจด C ไปยงจด A ความชนกคอเทากบ LK / หรอ 21 0/0 KK โดย 10K หาไดโดยขนาดของงบประมาณ (B1) หารดวยอตราคาเชาของ K หรอราคาของ K(r) และ 10L หาไดโดยน าเอาขนาดของงบประมาณหารกบคาจาง (W) LK / = 11 / OKOK = 11 / OLlOK = wBrB /// 11 LK / = rw / ดงนนความชนทเปนลบของเสนตนทนเทากนจงเทากบอตราสวนของอตราคาจางและอตราคาเชา ดวยเหตนเสนตนทนเทากนแสดงถง เสนราคาปจจยการผลต (factor price line) ดวย เสนตนทนเทากนทชนมากขนสะทอนถงการเพมขนของ rw / ในขณะทเสนทชนนอยกสามารถทจะอธบายไดในทศทางตรงกนขาม

Q0

Q1

K1

L1

A

G

E

H

CB1

B2

0

Page 15: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 67 -

ดลยภาพของผผลต (Producer Equilibrium) ณ จด E ในรปท 2.8 แสดงดลยภาพของผผลตเมอก าหนดตนทนเทากบ B1 โดย ณ จดนเปนจดทเสนผลผลตเทากนสมผสกบเสนตนทนเทากน และผประกอบการไดผลผลตทสงทสด ภายใตตนทนทก าหนด ผประกอบการจะไมผลตทจด G เพราะวา ณ จดนมผลผลตทนอยกวาจด E ดลยภาพของผผลตสามารถดไดจากจดทสามารถไดผลผลต Q1 โดยใชตนทนทต าทสด เสนตนทนเทากน B2 กสามารถผลตสนคาได Q1 เหมอนกน แต B2 มตนทนมากกวา B1 ดงนน จด H จงไมใชจดดลยภาพของผผลต ในทางเศรษฐศาสตร ผผลตจงเลอกจด E เนองจาก ณ จด E นน เสนตนทนเท าก นส มผ สกบ เสนผลผล ต เท าก น อนหมายถ ง rwMPPMPP KL // หรอ

rMPPwMPP KL // ในทางตรงกนขาม ดลยภาพของผผลตเกดขนเมอ MP ของการใชเงน ฿1 ไปจางแรงงาน เทากบ MP ของการใชเงน ฿1 ไปซอทน โดยสาเหตทจด G ไมใชจดทมประสทธภาพในการผลตเพราะ KL MPPMPP / มากกวา rw / หรอ

wMPPL / มากกวา rMPPK / ดงนน ผผลตจงมแรงจงใจทจะจางแรงงานมากขนและลดการใช K ลง สงผลให LMPP ลดลงและ KMPP เพมขนและจด G จะคอยๆ ยายมาทจด E แผนภาพกลองเอดเวรด และเสนขอบเขตความเปนไปได ในการผลต (The Edgeworth Box Diagram and the Production-Possibilities Frontier) แผนภาพกลองเอดเวรด (The Edgeworth Box Diagram) รปแผนภาพกลองเอดเวรดถกใชประโยชนในการศกษาประสทธภาพในการผลตของทงระบบเศรษฐกจ (และสามารถใชแผนภาพอธบายการบรโภครวมของทงระบบไดเหมอนกน) แผนภาพกลองเอดเวรด เรมท การพจารณาวาม 2 ผ ประกอบการ คอ อตสาหกรรม X และ อตสาหกรรม Y [ดรปท 2.9(a)] แสดงเสนผลผลตเทากนของผประกอบการอตสาหกรรม X และ รปท 2.9(b) แสดงเสนผลผลตเท ากนของผประกอบการในอตสาหกรรม Y เนองจากเสน 0xA ชนนอยกวา 0yB อตสาหกรรม X จง

Page 16: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 68 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

มลกษณะเปนการเนนแรงงาน (labor intensive) และอตสาหกรรม Y จงมลกษณะเปนการเนนทน (capital intensive) ในระบบเศรษฐกจทมการแขงขนโดยทปจจยการผลตสามารถเคลอนยายไดรวดเรวระหวางอตสาหกรรม ราคาปจจยการผลตโดยเปรยบเทยบ rw / ของทงสองอตสาหกรรมจงเทากน

รปท 2.9 เสนผลผลตเทากนทมความเขมขนของปจจยการผลตทแตกตางกน

A

X1

X2

B

Y1

Y2

b1 b2

Factor prices (w/r)1

Factor prices (w/r)1

0x

0Y

(a)

(b)

Page 17: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 69 -

(Isoquants for Two Industries with Different Factor Intensities) แผนภาพกลองเอดเวรด ไดรวมเสนผลผลตเทากนของทงสองอตสาหกรรมดงรปท 2.10 โดยเสนผลผลตเทากนของอตสาหกรรม X แสดงในรปท 2.9(a) และเสนผลผลตเท ากนของอตสาหกรรม Y แสดงรปท 2.9(b) โดยในรปท 2.10 จดก าเนดของอตสาหกรรม Y คอ 0Y ดงนนจากผลผลตของอตสาหกรรม Y ทเพมขนเสนผลผลตเทากนตองเลอนลงและเลอนไปทางซายของ 0Y โดยขนาดของแผนภาพกลองเอดเวรด แสดงถงแรงงานและทนทงหมดทมอยในระบบเศรษฐกจ ดงนน แกนนอน 0XF และ 0YG จงแสดงถงแรงงาน(L)ทงหมดทสามารถน ามาใชได แกนตง 0XG และ 0YF แสดงทน(K)ทงหมด โดย L ทงหมด และ K ทงหมดจะถกแบงไปใชในการผลตของทงสองอตสาหกรรม ระบบเศรษฐกจสามารถผลตสนคาไดทกๆ จดในแผนภาพกลองเอดเวรด แตจดทดทสด คอ จดทเสนผลผลตเทากนของทงสองอตสาหกรรมนนสมผสกน ตวอยางเชน จด Q (เสนผลผลตเทากน X1 และ Y5) หรอจด R (X2 และ Y4) เสนทลากเชอมตอจดสมผสเหลานเรยกวา เสนประสทธภาพในการผลต (contract curve) บนเสนนถาลากจาก 0X ผานจด Q R S T และ W ไปยง 0Y ทกๆ จดบนเสนแสดงถง KL MPPMPP / ของทงสองอตสาหกรรมทเทากบ rw / จากรปจะเหนวาเมอพจารณาจด V ซงอยนอกเสนประสทธภาพในการผลต อตสาหกรรม X จะผลต X3 หนวย โดยใชแรงงานจ านวน 0XL1 หนวย และใชทนจ านวน 0XK1 หนวยและอตสาหกรรม Y จะผลต Y1 หนวย โดยใชแรงงานจ านวน 20 LY FL1 และใชทนจ านวนเทากบ 20 KY GK1 โดยทแรงงานทงหมดเทากบ

FFLLLL XXYX 0000 121 (ห ร อ GLGL YY 00 22 ) ด ว ย ก า รวเคราะหแบบเดยวกนน ทนทงหมดกสามารถทจะอธบายไดเชนเดยวกนน

Page 18: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 70 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 2.10 แผนภาพกลองเอดเวรด และ ประสทธภาพการผลตของระบบเศรษฐกจ

แตเมอพจารณาจด S ซงอยบนเสนประสทธภาพในการผลต ณ จดน ผลต X ได

ท X3 เชนเดยวกบจด V เนองจากอยบนเสนผลผลตเทากนเสนเดยวกน แต ณ จด S ผลต Y ได Y3 ซงมากกวาจด V เนองจากจด S อยบนเสนผลผลตเทากนของ Y ทสงกวา ดงนนจด S จงดกวาจด V เพราะ X ของจด S เทากบ X ของจด V แต Y ของจด S นนมากกวา Y ของจด V การยายจากจด V ไปยง S ท าไดโดยยายแรงงานจาก Y ไปผลต X เทากบ

3124 LLLL หนวย และยายทนจาก X ไปผลต Y จ านวน 4213 KKKK หนวย กลาวคอการเคลอนยายแรงงานออกจากอตสาหกรรมท เนนทน ไปสอตสาหกรรม เนนแรงงาน และยายทนจากอตสาหกรรมทเนนแรงงานไปสอตสาหกรรมทเนนทน และเชนเดยวกน จด W กดกวาจด M เพราะ W ผลต Y เทากบจด M แตผลต X มากกวาจด M และ ณ จด T ผลต X และ Y ไดมากกวาจด V หรอ M กลาวโดยสรป คอ จดทไมอย

G

F

0Y

0X

Y1

Y3

Y4

Y5

X1X2

X3

X4

X5

K1K2

K3 K4

L1

L2

L3

L4

Production

efficiency locusY2

T

SR

W

V

Q M

Page 19: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 71 -

บนเสนประสทธภาพในการผลต จะสามารถเพมการผลตสนคาไดอยางนอยในสนคา 1 ชนด โดยไมตองลดการผลตสนคาอกชนดลง

ถาเคลอนจากจดหนงไปยงจดหนงทอยบนเสนประสทธภาพในการผลตจะท าใหผลผลตของสนคาชนดหนงเพม และผลผลตของสนคาอกชนดหนงลดลง เชน จด S มปรมาณสนคา Y มากกวา และมปรมาณสนคา X นอยกวาจด W เมอวเคราะหอปสงคของระบบเศรษฐกจ จะท าใหทราบวาจะผลตสนคา X และ Y เทาไร อยางไรกตาม จงสามารถสรปไดวา จดทอยนอกเสนเปนจดทไมมประสทธภาพ เนองจากจดเหลานสามารถเพมประสทธภาพทางการผลตไดโดยการยายการผลตไปบนจดตางๆ ทอยบนเสน และสรปไดวาจดทอยบนเสนเปนจดทมประสทธภาพในการผลต เนองจากการยายจากจดหนงไปยงจดหนงทอยบนเสน ตองลดผลผลตสนคาลง 1 ชนด เพอเพมผลผลตของสนคาอกชนดหนง โดยคลายกบทฤษฎประสทธภาพของพาเรโต(Pareto efficiency) ซงคดคนโดยวลเฟดโด พาเรโต (Vilfredo Pareto) ทอธบายการแลกเปลยนในลกษณะน เสนขอบเขตเปนไปไดการผลต (The Production – Possibilities Frontier: PPF)

เสน PPF โดยทวไปแสดงดงรปท 2.11 ซงแตกตางจากเสน PPF ทเปนเสนตรงในบทท 3 ทมตนทนคาเสยโอกาสคงท โดยในบทนเสน PPF แสดงถงตนทนคาเสยโอกาสทเพมขน ถาระบบเศรษฐกจอยทจด A ซงผลต X เทากบ OX1 หนวย และผลต Y เทากบ OY4 หนวย ถายายไปยงจด B ผลผลต X จะเพมขน X1X2 หนวย แตผลผลต Y จะลดลง Y3Y4 หนวย การผลต X เพมขนจะสญเสย Y มากขนเรอย ๆ กลาวคอ Y1Y2 > Y2Y3 > Y3Y4 และเชนเดยวกนกบกรณของการยายจากจด D ไปยง C B และ A ตนทนคาเสยโอกาสทเพมขน สงเกตไดจาก การสญเสย X ในจ านวนเทาเดม (เชน X3X4 X2X3 และ X1X2) แต Y ทไดจะเพมขนจะนอยลงเรอยๆ (Y1Y2 Y2Y3 และ Y3Y4) ดงนน จากแนวคดเรองตนทนคาเสยโอกาสทเพมขน PPF จงมลกษณะโคงเวาออกจากจดก าเนด ดงแสดงในรปท 2.11

ความชนของเสน PPF คอ อตราหนวยสดทายของการเปลยนแปลง(Marginal Rate of Transformation : MRT) ซงสะทอนใหเหนวาการเปลยนแปลงของ Y (Y) เกยวของกบการเปลยนแปลงของ X (X) และการทความชนของ PPF เปนลบ ดงนน จงเขยนอย ในรป - XY / โดยท MRT คอ อตราสวนของตนทนหนวยสดทาย

Page 20: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 72 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

(Marginal Cost : MC) ของสองอตสาหกรรม โดย MC จะมากขนเมอผลตมากขน ดงนนถาผลต X มากขน MCX จะมากขน และถาผลต Y ลดลง MCY จะลดลง โดยถามการผลตสนคา X เพมขน และผลตสนคา Y ลดลง อตราสวน YX MCMC / จะเพมขน ในทางกลบกนเสน PPF จะมลกษณะชนมากถาผลตสนคา X มากกวาสนคา Y

รปท 2.11 เสนเปนไปไดในการผลตทมลกษณะตนทนเพม (Increasing Opportunity Cost on the PPF)

การอธบายในเรองรปรางของเสน PPF ทมลกษณะโคงเวาออกจากจดก าเนด

สามารถอธบายไดในอกแบบหนง คอ การอธบายดวยปจจยการผลตเฉพาะ (Specific factors) ของการผลต จากรปท 2.11 ถายายจากจด D ไปยงจด C ปจจยการผลตในอตสาหกรรม X จะยายมาผลต Y ไดอยางรวดเรวและสามารถปรบเขากบการผลต Y ไดด เมอท าการยายทรพยากรจาก X ไปส Y (เชน จาก C ไป B) ปจจยการผลตจะใชในการผลตมนจะปรบเขากบการผลตไดไมด ท าใหสนคา Y ทไดลดลงกวาเดม ดงนน ตนทนคาเสยโอกาสทเพมขนจงปรากฏใหเหน

Y

X

A

B

C

D

0 X1 X2 X3 X4

Y1

Y2

Y3

Y4

Page 21: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 73 -

อกรปแบบหนงของการอธบายเกยวกบรปรางของเสน PPF กลาวคอ สมมตใหทกอตสาหกรรมมลกษณะเปนผลตอบแทนตอขนาดคงท (constant returns to scale) และอตสาหกรรมทงสองเนนการใชปจจยการผลตทแตกตางกน โดยอตสาหกรรม X เนนแรงงาน และอตสาหกรรม Y เนนทน

รปท 2.12 เสน PPF ทมคาเสยโอกาสเพมขนและผลไดตอขนาดคงท

(An Increasing-Opportunity-Cost PPF with Constant Returns to scale)

จากรปท 2.12 สมมตใหปจจยการผลต K และ L ทงหมดถกน าไปใชผลต Y (จด R) โดยผลตสนคา Y เพยงอยางเดยว ตอมาสมมตให K และ L ครงหนง ยายจากการผลต Y มาสการผลต X ดงนนจากคณสมบตผลไดตอขนาดคงท (constant returns to scale) สนคา Y จะลดลงครงหนง เนองจากปจจยการผลตลดลงครงหนง และผลผลตทงหมดครงหนง จะกลายเปนสนคา X (จด M) การทปจจยการผลตเปลยนแปลงในสดสวนเดยวกบปรมาณผลผลต เสน PPF จะเปนเสนตรง RMQ

อยางไรกตามการเคลอนยายปจจยอยางเปนสดสวนจากอตสาหกรรมหนงไปยงอตสาหกรรมหนงไมไดรบความสนใจจากนกเศรษฐศาสตร เพราะทจรงแลว อตสาหกรรมมกจะม 2 ลกษณะ เชน X เปนอตสาหกรรมเนนแรงงาน และ Y เปนอตสาหกรรมเนนทน ถามการเคลอนยาย L ไปผลตสนคา X ทเปนอตสาหกรรมเนนแรงงาน มากขนเมอ

Y

X0

Y1

X1

Y1/2

X1/2

M

Q

R

Page 22: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 74 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

เปรยบเทยบกบ K และเคลอนยายปจจย K ไปผลตสนคา Y ทเปนอตสาหกรรมเนนทนมากขนเมอเปรยบเทยบกบ L ระบบเศรษฐกจจะสามารถผลตบนเสนทโคงออกจากจดก าเนด คอ เสนโคง RQ ดงนน PPF จงมลกษณะโคงเวาออกจากจดก าเนด ซงแสดงคณสมบตตนทนคาเสยโอกาสเพมขน (increasing opportunity cost)

การจะอธบายความสมพนธระหวางเสน PPF และแผนภาพกลองเอดเวรด โดยแผนภาพกลองเอดเวรด เปนทมาของเสน PPF โดยพจารณาไดจากรป 2.13

จากรปท 2.13 แสดงแผนภาพของเอดเวรด ถาก าหนดใหการผลตของอตสาหกรรม X เรมทจด R’ ณ จดน ผลผลต Y จะสงสด และผลผลต X จะเทากบศนย โดยสามารถน าจด R’ ไปเขยนเปนจด R ของรป 2.13(b) ได สวนจด Q’ ในแผนภาพกลองเอดเวรด (ซงผลต X ไดสงสดและไมผลต Y เลย) กสามารถเขยนเปนจด Q ในรป 2.13(b) ได

จากสมมตฐานผลไดตอขนาดคงท(constant returns to scale) ถาจด M’ เปนจดกงกลางระหวาง R’ และ Q’ ระบบเศรษฐกจจะใช K และ L ครงหนงของทงหมดมาผลตสนคาในแตละอตสาหกรรม ดงนนเสนผลผลต X2 จงมผลผลตเปนครงหนงของผลผลต X4 และ ผลผลต Y3 กมผลผลตเปนครงหนงของผลผลต Y7 จด M’ ในแผนภาพกลองเอดเวรด น ามาเขยนเปนจด M ในรปท 2.13(b) และจด T’ ในกลองกเปนจดท 1 ใน 4 ของ K และ L ทงหมด ถกใชในอตสาหกรรม X และ 3 ใน 4 ถกใชในอตสาหกรรม Y โดยจด T’ สามารถน ามาวางเปนจด T ในรป 2.13(b) โดย OX1 เทากบ 1 ใน 4 ของ OX4 และ OY5 เปน 3 ใน 4 ของ OY7 และจด W’ ใน box ของรปท 2.13(a) กน ามาเขยนเปนจด W ในรปท 2.13(b) ซงแสดงถง 3 ใน 4 ของ K และ L ทงหมด ถกใชในอตสาหกรรม X และ 1 ใน 4 ถกใชในอตสาหกรรม Y ดงนนเสนตรง RTMWQ ในรปท 2.13(b) จงน ามาเขยนได เปน R’T’M’W’Q’ ในรปท 2.13(a) โดยทกๆ จดในรปท 2.13(a) สามารถน ามาเขยนในรปท 2.13(b) ได

อยางไรกตาม PPF กแสดงถงจดทดทสดของการผลตสนคา 2 ชนด จดทมผลผลตสงสดในแผนภาพกลองเอดเวรด จะอยบนเสนประสทธภาพในการผลต ดงนน ถาน าจดบนเสนนมาเขยนกจะไดเสน PPF โดยทกๆจดบนเสนประสทธภาพในการผลต จะอยบนเสน PPF และทกๆจดบนเสน PPF กตองน ามาจากจดบนเสนประสทธภาพในการผลตเสมอ

Page 23: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 75 -

จดตางๆ บนเสนประสทธภาพในการผลตมผลผลตสงสดนน อธบายไดดงน พจารณาจด T’M’W’ ในรปท 2.13(a) และจด T M และ W ในรปท 2.13(b) ณ จด T’ ผลตสนคา X จ านวน OX1 (50X) และผลตสนคา Y จ านวน OY5 (300Y) โดยตามหลกของผลผลตนนสามารถเพมผลผลต Y ไดโดยการยายไปทเสนผลผลต Y6 โดยทผลตสนคา X เทาเดม ดงนนจงสามารถยายไปทจด S’ ในกลองเพอใหไดผลผลต Y ทสงทสด โดยผลตสนคา X จ านวน OX1 หนวย จด S’ น ามาวางเปนจด S บนเสน PPF (50X และ 330Y) ดวยหลกการเดยวกนนสามารถอธบายจด M’ และ V’ W’ และ N’ ได ดงนนจดทอยบนเสนประสทธภาพในการผลต ในรปท 2.13(a) จงเปนจดทมผลผลตสงทสด ซงจดตางๆนนกอยบนเสน PPF ในรปท 2.13(b) ดวย ดงนนจดทอยบน PPF จงแสดงถงผลผลตทสงทสด

เสนประสทธภาพในการผลตนนอยบนเสน PPF โดยเมอการเพมผลผลตสนคาชนดหนง กตองลดสนคาอกชนดหนงลง แตจดทอยภายในเสน PPF (อยนอกเสนประสทธภาพในการผลต) การเพมสนคาอกชนดหนง จะไมตองลดสนคาอกชนดหนงลง โดยบนเสน PPF นนทรพยากรทงหมดถกใชอยางเตมท และแสดงถงประสทธภาพทางการผลตทสงทสดภายใตเทคโนโลยของเสนผลผลตเทากน นอกจากนแลวรปรางและต าแหนงของเสน PPF ยงสะทอนถงความอดมสมบรณของปจจย L และปจจย K ในระบบเศรษฐกจดวย

Page 24: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 76 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 2.13 แผนภาพกลองเอดเวรดและเสนขอบเขตการผลตทเปนไปได

2.4 ดลยภาพของระบบเศรษฐกจแบบปด (Autarky equilibrium)

ภาวะทปราศจากการคา(autarky) หมายถง การทไมมการคากบตางประเทศ โดยการวเคราะหในบทนมขอสมมตฐาน ดงน

1) ผบรโภคตองการความพอใจสงสด 2) ผผลตและเจาของปจจยการผลตตองการผลตอบแทนทสงทสด

0Y

0X

Y6

Y5

Y4

Y3

Y2

Y1

Y7 X1

X2

X3

X4

(a)

S’

T’V’

M’

W’

N’

Y

X

R

S

TV

MN

W

(330)Y6

(300)Y5

(400)Y7

0 X1 X2 X3

(50) (100) (150) (200)

X4

(b)

(130)Y2

(240)Y4

(200)Y3

(100)Y1

Page 25: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 77 -

3) ปจจยการผลตสามารถเคลอนยายไดอยางรวดเรวภายในประเทศ แตไมสามารถเคลอนยายไดระหวางประเทศ

4) ไมมตนทนคาขนสงและไมมนโยบายกดกนทางการคา 5) ตลาดสนคาและตลาดปจจยการผลตเปนตลาดแขงขนสมบรณ

โดยในประเทศใดประเทศหนง จดทท าการผลตจะอยบนเสน PPF โดยผผลต

เลอกผลตบนจดตางๆ บนเสน PPF โดยพจารณาจากตนทนของปจจยการผลตเปรยบเทยบกบราคาสนคาทผลตได ซงดลยภาพของผผลตบนเสน PPF แสดงดงรปท 2.14 จดดลยภาพ E เปนจดทเสน PPF สมผสกบเสนราคาเปรยบเทยบของสนคาทง 2 ชนด

ดงทกลาวมาแลวความชนของเสนงบประมาณ หรอ เสนราคาเปรยบเทยบของสนคา X และ Y คอ Px/Py และความชนของ PPF คอ MRT ของสนคาทง 2 ชนดซงเทากบ MCx/MCy

ดงนน ดลยภาพของการผลตบนเสน PPF จงเปนจดท PX/PY = MRT = MCX/MCY หรอจดท PX/MCX = PY/MCY โดยผผลตไมมแรงจงใจทจะเปลยนแปลงการผลตเพราะราคาตลาดของสนคาแตละชนดเทากบ MC ของการผลตสนคาดงกลาว (P = MC) แตถาอตราสวนของราคาตอตนทนของสนคาทง 2 ชนดตางกน ผผลตจะมแรงจงใจทจะเปลยนแปลงการผลต (ตลาดเปนตลาดแขงขนสมบรณจดดลยภาพ จงอยท P = MC)

Page 26: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 78 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 2.14 ดลยภาพผผลตในตอนทไมมการคา (Producer Equilibrium in Autarky)

ถาการผลตไมไดอยทจด E แตอยทจด A (ดงรปท 2.14) เสนราคาจะชนกวาเสน

PPF กลาวคอ PX/PY > MCX/MCY หรอ PX/MCX > PY/MCY ดงนน จด A จงไมใชจดดลยภาพของการผลต เนองจาก PX เมอเทยบกบ MCX มากกวา PY เมอเทยบกบ MCY ผผลตจงมแรงจงใจทจะผลต X มากขน และลดการผลต Y ลง เพราะการผลตสนคา X กอใหเกดก าไรในหนวยสดทายมากกวาการผลตสนคา Y ดงนนปจจยการผลตจะถกยายจาก Y ไปผลต X และจะเคลอนเขาสจด E บนเสน PPF การยายจาก A ไปยง E อธบายไดวา การเพมการผลตสนคา X ท าให MCX เพมขนและการลดการผลตสนคา Y ท าให MCY ลดลง ดงนน PX/MCX จงลดลง และ PY/MCY จงเพมขน โดยอตราสวนทงสองจะคอยๆ ปรบตวเขาหากนจนกระทงจด E ซงเปนจดท PX/PY = MCX/MCY และถาการผลตอย ณ จด B กจะยายมายง จด E เพราะ ณ จด B นน PX/PY < MCX/MCY

ตอไปหากน าผบรโภคเขามาพจารณาดวย ดลยภาพในประเทศ อยทจด E ในรปท 2.14 โดย ณ จดนประเทศจะอย ณ ระดบสวสดการทสงทสดทเปนไปไดภายใตผลผลตทจ ากดบนเสน PPF โดย เสนราคาจะสมผสกบทงเสน PPF และ IC ซงจดสมผสของ IC และเสนราคาสะทอนใหเหนวา PX/PY เทากบ MUX/MUY ซงหมายถง MRS ดงนน ดลยภาพในประเทศจงเกด ณ จดท

MRT = MCX/MCY= PX/PY= MUX/MUY= MRS

Y

X

E

A

B(PX/PY)

Page 27: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 79 -

รปท 2.15 ดลยภาพทวไปของระบบเศรษฐกจทไมมการคา (General Equilibrium in Autarky)

ณ จดดลยภาพ E และ PX/PY ทก าหนดให ระบบเศรษฐกจจะผลตสนคา X จ านวน 0X1 หนวย และ ผลตสนคา Y จ านวน 0Y1 หนวย ในกรณทไมมการคา การผลตสนคาแตละชนดของแตละประเทศตองเทากบการบรโภคสนคาชนดนนๆ เพราะไมมการน าเขาหรอสงออกสนคา ถามการสงออกการผลตสนคาในประเทศจะมากกวาการบรโภคในประเทศ เพราะการผลตบางสวนจะถกสงออกไปยงอกประเทศหนง และถามการน าเขาการบรโภคภายในประเทศจะมากกวาการผลตในประเทศ เพราะมสนคาบางสวนทน าเขามาจากตางประเทศ

2.5 ดลยภาพของการคาระหวางประเทศ เมอมการคาระหวางประเทศจะเกดเสนราคาเปรยบเทยบ (relative price) เสนใหม และเมอมความแตกตางทางดานราคา ผผลตและผบรโภคภายในประเทศจะปรบตวโดยการผลตและบรโภคในอกรปแบบหนง การปรบตวดงกลาวจะกอใหเกดผลไดจาก

Y

X

E

lC1

0X1

Y1

lC0

(PX/PY)

Page 28: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 80 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

การคา (gains from trade) ดงนน จงตองพจารณาความแตกตางของราคาเปรยบเทยบของทงสองประเทศ การเปลยนแปลงการผลตและการบรโภค และผลไดจากการคา แสดงดงรปท 2.16 ณ จดดลยภาพทปราศจากการคา (autarky equilibrium) มการผลตและการบรโภคสนคา X จ านวน 0X1 หนวย และผลตสนคา Y จ านวน 0Y1 หนวย โดยระดบสวสดการจะอยท IC1 และระดบราคาในประเทศคอ (PX/PY)1 ถาตอมาประเทศตองเผชญกบราคาระหวางประเทศ ท (PX/PY)2 เสนราคาเสนใหมน จะชนมากกวาเสนราคาในประเทศ สะทอนถงราคาสนคา X ในประเทศทถกกวาตางประเทศ และราคาสนคา Y ในประเทศทแพงกวาตางประเทศ ดงนนประเทศแม (home country) จงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคา X และความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคา Y ความแตกตางระหวางราคาเปรยบเทยบ (relative price) ของสนคาในและตางประเทศชใหเหนวาประเทศแมมประสทธภาพในการผลตสนคา X มากกวาโดยเปรยบเทยบ และมประสทธภาพในการผลตสนคา Y นอยกวาโดยเปรยบเทยบ เมอผผลตเผชญหนากบ PX ในตลาดโลกทมากกวา PX ในประเทศ พวกเขาจะตองการเพมการผลตสนคา X และลดการผลตสนคา Y ลง เพราะก าไรของการผลตสนคา X มมากกวา ดงนนการผลตจะยายจากจด E ไปยงจด E’ โดยผลตสนคา X เพมขนและผลตสนคา Y ลดลง ณ จด E ราคาเปรยบเทยบ (PX/PY)2 มากกวา MCX/MCY โดย PX/PY จะมากกวา MCX/MCY ไปเรอยๆ จนกระทงเทากนทจด E’ สนคา X จะเพมขนจาก 0X1 เปน 0X2 และสนคา Y ลดลงจาก 0Y1 เปน 0Y2 ดงนนการผลตในประเทศแมจะยายไปสจด E’ และ การบรโภคนนพจารณาทราคาเปรยบเทยบทสมผสจด E’ ทเปนเสนการคา (trading line) ของประเทศ หรอเรยกวาเสนขอบเขตเปนไปไดในการบรโภค (Consumption – Possibilities Frontier: CPF) การบรโภค ณ ระดบ E’ นน ประเทศจะแลกเปลยนสนคา X กบสนคา Y ดวยราคาใหม (PX/PY)2 ดงนนประเทศจะสามารถผลตไดทกจดบนเสนน โดยแลกเปลยนสนคา X กบสนคา Y ในตลาดโลก ทฤษฎผบรโภคกลาววา ผบรโภคจะเลอกจดทจะบรโภค ณ จดท IC สมผสกบเสนราคาเปรยบเทยบโดยจด C’ ในรปท 2.16 สามารถเกดขนไดเมอมการคาและความพอใจของผบรโภคในประเทศจะสงทสดทจด C’ ดงนน เมอมการคาและมราคาเปรยบเทยบใหม การผลตและการบรโภคจะปรบตวจนกระทง MRT = MCX/MCY = (PX/PY)2 = MUX/MUY = MRS

Page 29: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 81 -

จะเหนไดวาจด C’ อยเหนอขอบเขตของเสน PPF ดงนน การคาระหวางประเทศจะท าใหสามารถเกดการบรโภคทเกนขอบเขตของการผลตสนคาในประเทศได ถาไมมการคาการบรโภคทเปนไปไดจะอยไมเกนขอบเขตของเสน PPF โดย เสนPPF จะถกก าหนดจากเสนราคาระหวางประเทศ (international price line) ซ งประเทศแม (home country) สามารถเลอกวาจะอย ณ จดใดกไดบนเสนน โดยเสน PPF ใหมนน สะทอนใหเหนวาประเทศไดรบผลไดเนองจาก การบรโภคทเปนไปไดนนเพมขน ผลไดจากการคาในรปท 2.16 สะทอนใหเหนความจรงทวาเสน PPF อนใหม ท าใหประเทศสามารถบรโภคบนเสน IC2 ได

รปท 2.16 ผลไดของการคาของประเทศแม (Home Country Gains from Trade)

การคาท าใหประเทศมสวสดการทสงขน ดงแสดงในรปท 2.16 จากการผลต

สนคา X จ านวน 0X2 หนวยและบรโภคสนคา X จ านวน 0X3 หนวย สวนตางจ านวน X3X2 หนวย จะสงออกไปยงอกประเทศ และการผลตสนคา Y จ านวน 0Y2 หนวยและบรโภคสนคา Y จ านวน Y2Y3 หนวยนนมาจากการน าเขาจากอกประเทศหนง รปแบบการคาสรปไดจากสามเหลยมการคา FC’E’ โดย FE’ แสดงถง การสงออก ซงเทากบ

Y

X

E

lC1

0X1

Y1

lC2

E’Y2

Y3

X2X3

F

C’

(PX/PY)1

(PX/PY)2

Page 30: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 82 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

X3X2 และ FC’ แสดงถง การน าเขา ซงเทากบ Y2Y3 สวน C’E’ คอ เสนการคาทมความชนเปนลบทแสดงถงอตราราคาโลก (world price ratio) หรออตราการคาโลก (world term of trade) ผลไดของการบรโภคและผลไดจากการผลตเนองจากการคา

ดงทไดกลาวมาขางตนวาประเทศแมไดผลไดจากการคา(gains from trade) โดยผลไดจากการคาจะแบงเปน 2 สวน คอผลไดของการบรโภค (consumption gain) หรอ ผลไดจากการแลกเปลยน (gain from exchange) และ ผลไดจากการผลต (production gain) หรอ ผลไดจากการช านาญ(gain from specialization)

รปท 2.17 ผลไดจากการแลกเปลยนและผลไดจากความช านาญ

เมอมการคา (Gain from Exchange and Specialization with Trade) ผลไดการบรโภคจากการคา (consumption gain from trade) หมายถง การม

ราคาเปรยบเทยบเสนใหม โดยทไมมการเปลยนแปลงผลผลต โดยสวสดการของประเทศทไดแสดงในรปท 16 ซงจด E E’ และ C’ คอจด E E’ และ C’ ในรปท 2.15 โดยราคากอนการคา คอ (Px/Py)1 และราคาระหวางประเทศคอ (Px/Py)2 เมอประเทศไมมการคา ดลยภาพของระบบเศรษฐกจจะอย ณ จด E ตอมาถามการคาเกดขน และราคาระหวาง

Y

X0

A

B

E’

E

C

C’

lC1

lC’1

lC2

(Px/Py)2

(Px/Py)1

Page 31: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 83 -

ประเทศเทากบ (Px/Py)2 แตการผลตจะอยทจด E เหมอนเดม เสนราคาเสนใหมจะเกดขน โดยเปนเสนทลากผานจด E’ ทขนานกบเสน (Px/Py)2 ซงเปนเสนการคา(trading line) โดยผบรโภคสามารถบรโภคไดสงกวาจด E ดงนน ผบรโภคจะบรโภค ณ จดสมผสของเสนราคาเสนใหมและเสน IC ถาผบรโภคยงบรโภคอยทจด E เหมอนเดม Px/Py จะมากกวา MUx/MUy หรอ MUy ตอเงน ฿1 จะมากกวา MUx ตอเงน ฿1 ผบรโภคจะเปลยนแปลงการบรโภค โดยจะบรโภคสนคา Y มากขน และบรโภคสนคา X นอยลง การแสวงหาสวสดการสงสดภายใตขอจ ากดทางดานผลผลตนน ท าใหผบรโภคบรโภค ณ จด C ซงเปนจดทอยบนเสน IC’1 ซงสงกวา IC1 ในประเทศ ดงนนประเทศจงไดผลไดจากการคา(gain from trade) แมวาจะไมมการผลตเพมขนเลยกตาม ผลไดนสะทอนความเปนจรงทวา ดวยราคาใหมผบรโภคจะบรโภคสนคา Y ทน าเขามากขน เพราะมราคาทถกลงและลดการบรโภคสนคา X เนองจากสนคา X ทสงออกมราคาทแพงขน ดงนนแมวาประเทศจะมโครงสรางการผลตทคงทอยางสมบรณโดยไมมปจจยการผลตตวใดทสามารถเคลอนยายไดระหวางอตสาหกรรมแตผลไดจากการคากยงสามารถเกดขนได

สวนผลไดจากการผลต(gain from production) อธบายไดดงนคอ ถาเรมตนทจด E ในรปท 2.17 ตอมามราคาเปรยบเทยบเสนใหม ผผลตจะมแรงจงใจทจะผลตสนคา X มากขนและผลตสนคา Y นอยลง เนองจากการผลตสนคา X ท าใหผผลตไดก าไรมากกวาการผลตสนคา Y และการผลตจะยายจากจด E ไปยงจด E’ ตามหลกของความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบดงนนสวสดการจงมากขน โดยผบรโภคจะยายจากจด C ไปยงจด C’ โดยในภาพรวมผลไดจากการคาทงหมดเกดขนจากการยายจด E ไปยงจด C’ (IC1 ไปยง IC2) ซงแบงออกเปน 2 สวน คอ ผลไดจากการบรโภคซงเกดจากการยายจด E ไปยงจด C (IC1 ไปยง IC’1) และผลไดจากการผลตซงเกดจากการยายจด C ไปยงจด C’ (IC’1 ไปยง IC2) การคาในประเทศคคา (Trade in the Partner Country)

ถาสมมตใหทงโลกมสองประเทศ การวเคราะหคคา(partner country) จะคลายกบประเทศแม แมวารปแบบการคาจะกลบกนกตามรปท 2.18(a) คอ รปกราฟทวไปซงจะอธบายโดยใชหลกการอธบายแบบเดม สวนรปท 2.18(b) แสดงถงสถานการณของประเทศแม (home country)

Page 32: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 84 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ในรปท 2.18(a) ดลยภาพในประเทศของประเทศคคา(partner country) อยทจด e ซงมราคาทปราศจากการคา (autarky price) เทากบ (Px/Py)3 ประเทศคคาจะท าการผลตสนคา X จ านวน 0X4 หนวย และจะผลตสนคา Y จ านวน 0Y4 หนวย และสวสดการของประเทศจะอยบนเสน IC1 เมอมการคาราคาสนคาระหวางประเทศ (Px/Py)2 จะนอยกวาราคาทปราศจากการคา ณ ระดบ (Px/Py)3 (ในเรองของทมาของราคาเมอมการคา(trading price) จะอธบายอยางละเอยดในบทท 5) ดงนนประเทศคคาจงมความได เปรยบ โดยเปรยบ เท ยบ (comparative advantage) ในสนค า Y และม ความเสยเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคา X

รปท 2.18 ผลไดจากการคาของประเทศคคา (Partner Country Gain from Trade)

เนองจากราคาเปรยบเทยบใหมเกดขนเมอมการคาระหวางประเทศ ดงนนผผลต

ในประเทศคคา จงมแรงจงใจทจะผลตสนคา Y มากขน และผลตสนคา X นอยลง การผลตจะยายจากจด e ไปยงจด e’ ซงเปนจดสมผสของเสน PPF กบ (Px/Py)2 และผลตสนคา X จ านวน 0X5 หนวย ผลตสนคา Y จ านวน 0Y5 หนวย จากจด e’ ประเทศสามารถยายไปตามเสนการคาระหวางประเทศจนกระทงการบรโภคอยทระดบดลยภาพ คอ จดสมผสของเสนอตราราคาระหวางประเทศ (Px/Py)2 กบเสน IC โดยเมอมการคา ดลยภาพของการบรโภคจะอยทจด C’ โดยมการบรโภคสนคา X จ านวน 0X6 หนวยและบรโภคสนคา Y จ านวน 0Y6 หนวย

Y

X

e’

eC’

IC1

IC2

f

y4

y6

y5

x5 x4 x60

(a)

(Px/Py)3

(Px/Py)2

Y

X

IC1

IC2E

E’

C’

F

0 x1 x3 x2

y2

y1

y3

(b)

(PX/PY)1

(PX/PY)2

Page 33: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 85 -

สวนในประเทศคคานน ความแตกตางระหวางการผลตและการบรโภคสะทอนใหเหนมลคาและรปแบบการคา เนองจากผลตสนคา X จ านวน 0X5 หนวยและบรโภคสนคา X จ านวน 0X6 หนวย ดงนน จงตองน าเขาสนคา X จ านวน X 5X6 หนวย และเนองจากผลตสนคา Y จ านวน 0Y5 หนวยและบรโภคสนคา Y จ านวน 0Y6 หนวย จงตองสงออกสนคา Y จ านวน Y5Y6 หนวย สามเหลยมการคา fe’c’ อธบายไดดงทกลาวมาขางตน แตในทน fc’ หมายถง การน าเขา และ fe’ หมายถง การสงออก จะเหนไดวา ในกรณทมเพยงสองประเทศ สามเหลยมการคาของประเทศคคา (fe’c’) จะเทากบสามเหลยมการคาของประเทศแม (FC’E’) เนองจากการสงออกของประเทศแมคอ การน าเขาของประเทศคคาและการน าเขาของประเทศแม คอการสงออกของประเทศคคาโดยราคาระหวางประเทศ (Px/Py)2 ของแตละประเทศจะเหมอนกน จะเหนไดวาประเทศคคากมผลไดจากการคาเชนกน โดยเมอมการคา ผบรโภคในประเทศจะสามารถบรโภค ณ เสน IC2 ทสงกวาเสน IC1 ซงเปนกรณทไมมการคา ผลไดจากการคาของประเทศน ซงสามารถแบงเปนผลไดจากการบรโภค และ ผลไดจากการผลต เชนเดยวกน

การอธบายในสวนทผานมา แสดงใหเหนถงราคาเปรยบเทยบของสนคาในประเทศและของประเทศคคาทแตกตางกน ดงนนจงจ าเปนทจะตองใหความส าคญกบการสรปเงอนไขตางๆ เปนกรอบในการพจารณาเกยวกบความแตกตางของราคาเปรยบเทยบเพอใหการวเคราะหมความนาเชอถอมากยงขน ดงน คอ เงอนไขของการคาระหวางประเทศ

ตามทฤษฎแลว ม 2 หลกการใหญๆ ทท าใหราคาเปรยบเทยบเปลยนแปลงไปคอ ความแตกตางทางดานอปทาน และความแตกตางทางดานอปสงค ส าหรบเงอนไขขนต าในการอธบายความแตกตางของราคาเปรยบเทยบในประเทศนน อนดบแรกพจารณาทบทบาทของอปสงค โดยสมมตใหเปนการผลตเหมอนกน (identical production) ตอมาพจารณาทางดานอปทานภายใตเงอนไขของอปสงคทเหมอนกน (identical demand conditions) การคาระหวางประเทศทมลกษณะของเสนเปนไปไดในการผลตเหมอนกน (Trade between Countries with Identical PPF)

Page 34: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 86 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

กรณแบบนไมสามารถใชการวเคราะหแบบคลาสสคมาอธบายได กลาวคอ ในการวเคราะหแบบรคารเดยน ถาเงอนไขดานการผลตของทงสองประเทศเทากน (คอม PPF เสนเดยวกน) อตราราคา(price ratios) ของทงสองประเทศกจะเทากน จงไมมแรงจงใจทจะท าการคาและไมมผลไดจากการคาเกดขนแตตามทฤษฎนโอคลาสสคนน แมวาทงสองประเทศจะมเงอนไขทางดานการผลตทเหมอนกน แตผลไดจากการคากสามารถเกดขนได เนองจากความแตกตางทางดานอปสงค ของทงสองประเทศและการเพมขนของตนทนคาเสยโอกาสโดยเงอนไขของการเพมขนของตนทนคาเสยโอกาสนนมความส าคญมาก แตการพจารณาวาอปสงคมอทธพลตอการคามากนอยเพยงใดจงจ าเปนตองใชการวเคราะหแบบคลาสสครวมดวย

รปท 2.19 พนฐานการคาของประเทศทมเสนเปนไปไดในการผลตเหมอนกนและ

เงอนไขอปสงคแตกตางกน (The Basis for Trade between Countries with Identical PPF and Different Demand Condition)

รปท 2.19 แสดงใหเหนวา เนองจากทงสองประเทศมเงอนไขดานการผลตท

เหมอนกน เสน PPF ของทงสองประเทศจงเปนเสนเดยวกน ความแตกตางทางดาน

IC2

IC1

IC’2IC’1

X

Y

PPF

E

e

(PX/PY)1

(PX/PY)2

0

Page 35: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 87 -

รสนยมของทงสองประเทศแสดงถงเสน IC ทตางกน โดยก าหนดใหประเทศท 1 ชอบสนคา Y มากกวาสนคา X โดยแสดงถงเสนความพอใจเทากนคอ IC1 และ IC2 ซงอยใกลแกน Y ในทางกลบกน ประเทศท 2 ชอบสนคา X มากกวาสนคา Y โดยเสนความพอใจเทากนคอ IC’1 และ IC’2 ซงอยใกลแกน X จดดลยภาพในประเทศของประเทศท 1 คอ จด E และในประเทศท 2 อยทจด e โดยประเทศท 1 มอตราราคากอนการคาคอ (Px/Py)1 แตประเทศท 2 คอ (Px/Py)2

เนองจาก (Px/Py)1 นอยกวา (Px/Py)2 ดงนนประเทศท 1 จงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคา X และประเทศท 2 มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในสนคา Y สวนอตราราคาแสดงใหเหนวาการทประเทศท 1 ชอบสนคา Y ราคาของสนคา Y จงมากกวาราคาสนคา X โดยเปรยบเทยบ ในขณะทประเทศท 2 ชอบสนคา X ดงนนราคาของสนคา X จงมากกวาราคาของสนคา Y เมอมการคาเกดขน ประเทศท 1 จะสงออกสนคา X และผลตสนคา X มากขน ลดการผลตสนคา Y ลงในจ านวนทเทากบจ านวนสนคา Y ทน าเขา สวนประเทศท 2 จะสงออกสนคา Y และผลตสนคา Y มากขน และลดการผลตสนคา X ลงและน าเขาสนคา X ทงสองประเทศจะแลกเปลยนสนคากนท อตราราคาหนงซงอยระหวางอตราราคากอนการคา (autarky price ratio) ของทงสองประเทศ โดยทอตราราคาจะสมผสกบเสน PPF ตรงจดทอยระหวาง E และ e โดยทงสองประเทศจะสามารถเคลอนยายไปทเสน IC ทสงกวาเดม ผลไดจากการคาของแตละประเทศ คอ การบรโภคสนคาทมากขนในสนคาทมความชอบมากกวาโดยเปรยบเทยบ ดงนน การคาระหวางประเทศทมเศรษฐกจเหมอนกน แตมรปแบบของอปสงคทตางกน ท าใหเกดผลไดจากการคา การคาระหวางประเทศทมเงอนไขอปสงคเหมอนกน

ในกรณนทงสองประเทศมเงอนไขดานอปสงคทเหมอนกน แตมเงอนไขทางดานการผลตทแตกตางกน การทมเงอนไขทางดานการผลตทตางกน อาจเปนเพราะวา มความแตกตางดานเทคโนโลย เมอมปจจยสองชนดทเทากน คอ K และ L หรออาจเปนเพราะวาเทคโนโลยของทงสองประเทศเหมอนกน แตมปจจยการผลตทแตกตางกน หรออาจเปนเพราะมความแตกตางทงทางดานเทคโนโลยและปจจยการผลตทไมเทากน

Page 36: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 88 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

โดยสมมตใหเงอนไขทางดานการผลตของทงสองประเทศตางกน เนองจากความแตกตางทางดานเทคโนโลย ดงนนแตละประเทศอาจจะใชเทคโนโลยทแตกตางกนในการผลต เสน PPF จงตางกน (จากรปท 2.20) และสมมตวาทงสองประเทศมปรมาณปจจยการผลตโดยเปรยบเทยบเหมอนกน ซงเสน PPF1 แสดงถงเทคโนโลยทประสทธภาพในการผลตสนคา X และเสน PPF2 แสดงถงเทคโนโลยทประสทธภาพในการผลตสนคา

รปท 2.20 หลกการคาระหวางประเทศทมเงอนไขอปสงคเหมอนกน และโครงสรางการผลตตางกน

สมมตใหเงอนไขดานอปสงคนนเหมอนกนทงสองประเทศ ดงนนเสน IC จง

เหมอนกน กลาวคอ มรสนยมและความชอบทเหมอนกน ความแตกตางของเงอนไขทางดานผลผลตจงท าใหอตราราคา(price ratio) ในประเทศแตกตางกน ประเทศท 1 ซงมประสทธภาพในการผลตสนคา X โดยเปรยบเทยบจะผลตและบรโภคสนคา X มากขนในประเทศ เชน ทจด E สวนประเทศท 2 ซงมความไดเปรยบทางดานเทคนคในการผลตสนคา Y จะผลตและบรโภคสนคา Y มากขนในประเทศ เชน ทจด e เชนกน และจากการท ราคาเปรยบเทยบในประเทศทแตกตางกน ท าใหการคาเกดขนได เพราะ (Px/Py)1 <

Y

X

PPF1

PPF2

IC1

IC2

e

E

(PX/PY)1

(PX/PY)2

0

Page 37: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 89 -

(Px/Py)2 ประเทศท1 จะสงออกสนคา X และน าเขาสนคา Y ดวยอตราการคาระหวางประเทศทอยระหวางราคาเมอไมมการคาของทงสองประเทศและท าใหผลตสนคา X ไดมากขน ผลตสนคา Y ไดนอยลง โดยในทางตรงกนขามประเทศท 2 จะสงออกสนคา Y และผลตสนคา Y มากขน และน าเขาสนคา X โดยผลตสนคา X นอยลง ซงแตละประเทศสามารถบรโภคบนเสน IC ทสงขนได จงสรปไดวา เงอนไขขนต าของการเกดผลไดจากการคาคอ ความแตกตางของเงอนไขทางดานอปทาน แมวาอปสงคของทงสองประเทศจะเหมอนกนกตาม

แบบฝกหด 1. จงอธบายวาเสนความพอใจเทากนมความแตกตางอยางไรจากเสนผลผลตเทากน 2. จะเกดอะไรขนบนเสนตนทนเทากน ( isocost line) ทก าหนดใหคงทเมออตราคาเชา(r) เพมสงขนในขณะทอตราคาจาง(w) ลดลง 3. ท าไม MPPL/MPPK ในการผลตสนคานอยกวา w/r จงไมเกดจดดลยภาพของการผลต จงอธบาย พรอมทงแสดงใหเหนวาการทงบประมาณการผลตเทาเดม ณ ราคาปจจยการผลตทคงท ผลผลตจงสามารถเพมขนได 2. ดลยภาพของผบรโภคแตกตางจากดลยภาพของผผลตอยางไรในระบบเศรษฐกจแบบปด

5. จงแสดงใหเหนถงเงอนไขทท าใหเกดดลยภาพทวไปของระบบเศรษฐกจแบบปด(autarky equilibrium) 6. จงอธบายการเกดขนของเสน PPF โดยใชกลองของเอดเวรดในการอธบาย พรอมทงเขยนรปกราฟประกอบ

7. ดลยภาพของการคาระหวางประเทศคออะไร เกดขนมาไดอยางไร อธบาย 8. จงอธบายพรอมทงแสดงใหเหนวาผลไดจากการคาระหวางประเทศเกดขนทง

กรณของการมความช านาญอยางสมบรณ (complete specialization) และความช านาญบางสวน(partial specialization) จะน ามาซงสวสดการทเพมขนของประเทศทง

Page 38: ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศ ...fuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/Basic Trade... · 2017-01-22 · 2 ทฤษฎีการค้าระหว่างประเทศมาตรฐาน

- 90 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ทางดานการผลตและการบรโภคไดอยางไร สมมตตวเลขและเขยนกราฟประกอบการอธบาย