แนวทางการส่งเสริมการพฒันา...

โครงการศกษา

แนวทางการสงเสรมการพฒนา โครงการกลไกการพฒนาทสะอาด

การศกษานเปนผลงานการวจยภายใตการสนบสนนของ

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

จดท าโดย

มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

สงหาคม 2552 (เผยแพรครงแรกเดอนพฤศจกายน 2553)

คานา

ตามทฝายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI) ไดรบมอบหมายจากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) ใหดาเนนการจดทา “โครงการศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด” โดยมวตถประสงคเพอศกษาความเหมาะสมในการกาหนดมาตรการดานเศรษฐศาสตร ในอนทจะเปนเครองมอสนบสนนและสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศใหมากขน

การพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) ภายใตพธสารเกยวโตนน กลาวไดวากอใหเกดประโยชนอยางมากแกประเทศ ไดแก (1) ชวยลดการนาเขาเชอเพลงฟอสซลเนองจากมการใชพลงงานทดแทนมากขน และเกดการประหยดการใชพลงงาน (2) เพมการใชวสดเหลอทงทางการเกษตรซงเปนเชอเพลงวตถดบในประเทศ (3) การประกอบกจการสามารถลดการพงกระแสไฟฟาจากสวนกลาง (Grid) และมรายไดเพมขนจากการขายไฟฟาสวนเกน (4) การดาเนนโครงการ CDM บางประเภท ชวยแกไขปญหาสงแวดลอมทองถนเนองจากเปนการใชประโยชนจากของเสยและชวยลดมลพษทกดานของโครงการ และ (5) มรายไดเพมขนจากการขายคารบอนเครดต (CERs) ทาใหมเงนตราไหลเขาประเทศ ซงกจกรรมเหลานไดกอใหเกดโครงการพฒนาตางๆ ทเขาขายการพฒนาทย งยนของประเทศมากขน ดงนน จงเปนการสมควรอยางยงในอนทรฐจะสงเสรมใหเกดการพฒนาโครงการ CDM ใหมากขน

การศกษานครงนเปนการนาเสนอผลการศกษาตอรฐบาลเพอเปนแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดตอไป การศกษานไดทาการรวบรวมและทบทวนมาตรการและกลไกภาษทเกยวของทมการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในตางประเทศ เอกสารวชาการในตางประเทศดานกลไกการพฒนาทสะอาด แนวทางการสงเสรมและสนบสนนของประเทศไทยสาหรบโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด การอนรกษพลงงาน และผลตภณฑท เปนมตรตอสงแวดลอมของหนวยงานภาครฐในดานตางๆ รวมถงการระดมสมองเพอรวบรวมขอคดเหนจากผทเกยวของ

ทางคณะผจดทาหวงวารายงานการศกษานจกเปนประโยชนสาหรบแนวทางการสงเสรมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดตอไป และขอขอบคณหนวยงานและผเกยวของทใหการสนบสนนขอมลทเปนประโยชนอยางสง

คณะผจดทา

อดศร อศรางกร ณ อยธยา ชยสทธ อนชตวรวงศ ปรญญารตน เลยงเจรญ

สารบญ

หนา

สารบญ ................................................................................................................................................. v

บทสรปสาหรบผบรหาร ...................................................................................................................... xi

Executive Summary ....................................................................................................................... xvii

บทท 1 บทนา ....................................................................................................................................... 1

1. หลกการและเหตผล ........................................................................................................... 1

2. วตถประสงค ...................................................................................................................... 2

เปาหมาย ........................................................................................................................... 2 3.

4. ผลทคาดวาจะไดรบ............................................................................................................ 2

5. ขอบเขตการดาเนนงาน ...................................................................................................... 2

6. กรอบแนวคดในการศกษา .................................................................................................. 3

แนวทางการศกษา .................................................................................................... 3 6.1

6.2 วธการศกษา ............................................................................................................. 4

7. เคาโครงรายงานการศกษา ................................................................................................. 5

บทท 2 โครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) .................... 7

1. บทนา ................................................................................................................................ 7

2. ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM ....................................................... 10

3. ตลาดคารบอน (Carbon Market) ..................................................................................... 12

4. การพฒนาโครงการ CDM ในประเทศไทย ........................................................................ 15

v

vi รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 3 การทบทวนมาตรการในการสงเสรมและพฒนาโครงการ ลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดของตางประเทศ .................................. 25

1. สถานการณโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดในตางประเทศ ........ 25

2. การสารวจแนวคดการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ขององคกรระหวางประเทศตางๆ ..................................................................................... 27

3. การสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ของประเทศในภาคผนวกท 1 ............................ 32

3.1. ประเทศญปน .......................................................................................................... 32

3.2. ประเทศเนเธอรแลนด.............................................................................................. 39

4. มาตรการทางการคลงในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของตางประเทศ ............... 40

4.1. ประเทศจน ............................................................................................................. 42

4.2. ประเทศอนเดย ....................................................................................................... 45

4.3. ประเทศมาเลเซย .................................................................................................... 46

4.4. ประเทศเวยดนาม ................................................................................................... 46

4.5. สรป ....................................................................................................................... 48

บทท 4 มาตรการภาษ และมาตรการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ตอการพฒนาโครงการ CDM ของประเทศไทย .............................................. 55

1. นโยบายภาครฐทเกยวของกบการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด ....................... 55

2. มาตรการสงเสรมการพฒนาโครงการทเกยวเนองกบกลไกการพฒนา ทสะอาดของประเทศไทย ................................................................................................. 62

2.1 สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไมไดรบการสงเสรมการลงทน ........................ 62

2.2 สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไดรบการสงเสรมการลงทน ............................ 73

2.3 กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน (Energy Conservation Fund) ................... 80

สารบญ vii

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 5 แนวทางการสงเสรมและพฒนา โครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของ ประเทศไทย .......................................................................................................................... 85

1. บทนา .............................................................................................................................. 85

2. ประโยชนทเกดขนจากการดาเนนโครงการ CDM สาหรบประเทศไทย ............................... 85

3. หลกการการสงเสรมโครงการ CDM ของประเทศไทย ....................................................... 87

4. มาตรการในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ในประเทศไทย .................................... 89

4.1 การดาเนนมาตรการทางการคลง ............................................................................. 89

4.2 การดาเนนมาตรการทางการเงน .............................................................................. 91

4.3 การนามาตรการทางการเงนการคลงมาใชในการสงเสรมโครงการ CDM ................... 92

4.4 ขอคดเหนตอมาตรการสงเสรมสาหรบการจดการกาซเรอนกระจกในภาคสมครใจ VERs กบกฎเกณฑการขนทะเบยนและการรบรองของ CDM Exclusive Board ....... 95

4.5 ขอจากดในการใหการขอรบสนบสนนผาน BOI ในปจจบน ....................................... 96

4.6 ขนตอนการดาเนนงานเพอขบเคลอนมาตรการทางการคลงสาหรบโครงการ CDM .... 97

ภาคผนวกท 1 กรณศกษาผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM ................................................... 99

ภาคผนวกท 2 สรปการประชมระดมสมอง ..................................................................................... 109

viii รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 2.1 กาซเรอนกระจกและศกยภาพในการทาใหเกดสภาวะโลกรอน ......................................... 8

ตารางท 2.2 ปรมาณและมลคาการซอขายในตลาดคารบอนระหวางประเทศ ...................................... 14

ตารางท 2.3 โครงการทออกหนงสอรบรองโครงการตามผลมต ครม. ................................................. 19

ตารางท 3.1 ตารางเปรยบเทยบมาตรการดานการเงนการคลง แยกตามประเทศ ............................... 49

ตารางท 4.1 อตราภาษศลกากร ....................................................................................................... 68

ตารางท 4.2 ตวอยางอตราภาษศลกากรสาหรบการนาเขาเครองจกรอปกรณทเกยวกบ การผลตพลงงานทดแทนจากประเทศสมาชกองคกรการคาโลก ..................................... 73

สารบญ ix

สารบญรป

หนา

รปท 2.1 ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM ........................................................... 11

รปท 2.2 ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM ของประเทศไทย ................................. 14

รปท 2.3 ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดตอป แยกตามประเภทการผลต ............................................. 19

รปท 3.1 จานวนโครงการ CDM ทมการรบรอง แยกตามประเทศผผลต ............................................... 26

รปท 3.2 จานวนโครงการ CDM ทมการรบรอง แยกตามประเภทโครงการ ........................................... 26

รปท 3.3 ปรมาณ CERs ทมการซอขายจากโครงการ CDM แยกตามประเทศทเปนเจาของ ................. 27

รปท 3.4 ความชวยเหลอในการศกษาความเปนไปไดโครงการ ............................................................ 34

รปท 3.5 ขนตอนการขอการสนบสนน Upfront payment ..................................................................... 36

รปท 3.6 ความชวยเหลอดาน Underlying finance .............................................................................. 36

รปท 3.7 ความชวยเหลอดานผลตภณฑประกนความเสยง ................................................................... 37

รปท 3.8 ประเภทของวธการไดมาของเครดต ...................................................................................... 38

รปท 5.1 บทบาทของมาตรการทางการเงนและการคลงของประเทศไทยในการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM แบบครบวงจร .............................................................................................. 93

บทสรปสาหรบผบรหาร

เนองจากปญหาภาวะโลกรอนซงมสาเหตจากการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศตางๆ ทวโลก ททวความรนแรงมากยงขน ทาใหนานาประเทศไดมการรบรองอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (The United Nations Framework on Climate Change: UNFCCC) เมอป พ.ศ. 2535 และเพอใหอนสญญาดงกลาวมผลในทางปฏบต ประเทศตางๆ จงลงนามในพธสารเกยวโต พ.ศ.2548 (Kyoto Protocol 2005) ทาใหประเทศทพฒนาแลวในกลมภาคผนวกท 1 (Annex I) รวม 41 ประเทศทมสวนในการปลอยกาซเรอนกระจกในปรมาณทสง และมพนธะผกพนในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกลงในอตรารอยละ 5 ของระดบการปลอยในป พ.ศ. 2533 ภายในชวงป พ.ศ. 2551-2555 ดงนน เพอใหการลดกาซเรอนกระจกดาเนนไปตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ พธสารเกยวโตไดกาหนดกลไกทสาคญ 3 กลไกเพอใชในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ไดแก 1) Joint Implementation (JI) คอกจกรรมความรวมมอในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกระหวางประเทศทพฒนาแลว หรอประเทศในกลม Annex I 2) International Emission Trading (IET) คอการซอขายสทธในการปลอยกาซเรอนกระจก และ 3) Clean Development Mechanism (CDM) คอกลไกการพฒนาทสะอาด

สาหรบประเทศไทยไดแสดงจดยนของประเทศเรองการแกไขปญหาโลกรอนดวยการเขารวมใหสตยาบนในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงภมอากาศ UNFCCC ในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2537 และรฐบาลไทยไดลงนามในพธสารเกยวโตเมอวนท 2 กมภาพนธ พ.ศ. 2542 และไดใหสตยาบนเมอวนท 28 สงหาคม พ.ศ. 2545 ในฐานะเปนภาคในกลมประเทศกาลงพฒนาหรอ Non-Annex I ถงแมประเทศไทยจะไมไดมพนธกรณในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกดงเชนประเทศทพฒนาแลวในกลม Annex I แตประเทศไทยไดเขารวมในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกดวยความสมครใจภายใตโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism หรอ CDM)

กลไกการพฒนาทสะอาด หรอ CDM คอความรวมมอระหวางประเทศทพฒนาแลวในกลม Annex I กบประเทศกาลงพฒนาในกลม Non-Annex I ในการดาเนนโครงการลดกาซเรอนกระจกแบบสมครใจ เนองจากโครงการใดๆ ทจะนาไปสการลดกาซเรอนกระจกอาจมตนทนสงและไมสามารถเกดขนไดภายใตสภาวะปกต (Business As Usual) จงทาใหตองมกลไกมาสนบสนนเพมเตมเพอใหโครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกดงกลาวเกดขนได (Additionality) ผประกอบการไทยทเขารวมโครงการ CDM ดวยการมกระบวนการผลตทลดการปลอยกาซเรอนกระจกจะสามารถนาปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกหรอทเรยกวา Certified of Emission Reduction (CER) มาขายใหกบประเทศ Annex I ทมความจาเปนตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกหรอขายในตลาดกลาง เงนรายไดทเกดขนนจงทาหนาทเปนสงจงใจใหผประกอบการไทยเขารวมโครงการ CDM ดวยการใชเทคโนโลยสะอาดในกระบวนการผลตเพมมากขน และนาไปสการพฒนาอยางยงยน ภายใตกลไก CDM น รฐบาลไทยสามารถดาเนนมาตรการทางเศรษฐศาสตรเพมเตมเพอกระตนใหผประกอบการไทยเขารวมโครงการ CDM มากขน โดยอาจเปนในรป

xi

xii รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

ประเดนปญหาสาคญทนามาสการศกษาครงนคอรฐบาลไทยควรใหการสนบสนนผประกอบการไทยในการเขารวมในโครงการ CDM หรอไม และถาหากรฐบาลประสงคจะใหการสนบสนนโครงการ CDM ในประเทศไทย มาตรการจงใจทรฐบาลสามารถนามาใชมอะไรบาง และมลกษณะทแตกตางกนอยางไร ดงนนการศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดมวตถประสงคเพอศกษาความเหมาะสมในการกาหนดมาตรการดานเศรษฐศาสตร ในอนทจะเปนเครองมอสนบสนนและสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศไทยใหมากขน โดยการศกษานมเปาหมายเพอนาเสนอผลการศกษาตอรฐบาลเพอเปนแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดตอไป การศกษานไดทาการรวบรวมและทบทวนมาตรการและกลไกภาษทเกยวของทมการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในตางประเทศ เอกสารวชาการในตางประเทศดานกลไกการพฒนาทสะอาด ศกษาขอมลหลกการการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนในการลดหยอนภาษเงนไดสาหรบโครงการทไดรบการสงเสรม หลกการการกาหนดอตราภาษสาหรบการนาเขาสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมของกรมศลกากร และหลกการการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลของกรมสรรพากร และการระดมสมองเพอรวบรวมขอคดเหนจากผทเกยวของ

ในปจจบน (เดอนมถนายน พ.ศ. 2552) ประเทศไทยมโครงการ CDM ทไดรบหนงสอรบรอง (Letter of Approval: LoA) จากคณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก จานวน 82 โครงการ ซงสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดถง 5.05 ลานตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซคตอป และโครงการทลงทะเบยนกบ CDM EB แลว จานวน 18 โครงการ โครงการเหลานสวนใหญเปนโครงการประเภทกาซชวภาพ จากโครงการดงกลาว ม 2 โครงการทสามารถขาย CERs ไดแลว ไดแก บรษท เอ ท ไบโอพาวเวอร จากด และบรษท โคราช เวส ท เอนเนอรย จากด ในตางประเทศพบวาโครงการ CDM สวนใหญตงอยในประเทศจน คดเปนรอยละ 34 ของจานวนโครงการทงหมดทวโลก รองลงมาคอประเทศอนเดยคดเปนรอยละ 26 ของจานวนโครงการทงหมดทวโลก ซงโครงการทมการดาเนนการในประเทศจนหรออนเดย สวนใหญเปนโครงการผลตไฟฟาและพลงงาน และโครงการดานการจดการขยะและการกาจดของเสยและสงปฏกล

ในสวนของการใหการดาเนนมาตรการทางการคลงเพอสนบสนนโครงการ CDM จากการศกษาพบวาประเทศกาลงพฒนาตางๆ ไดใหการสนบสนนโครงการ CDM ในรปแบบทแตกตางกน ดงตอไปน

ประเทศจนมการยกเวนภาษนาเขาสาหรบอปกรณเครองจกรทเปนมตรกบสงแวดลอม การลดหยอนภาษมลคาเพมสาหรบโครงการ CDM การใหเงนกดอกเบยตาสาหรบโครงการพลงงานชวภาพ การตงราคาพลงงานหมนเวยนทแตกตาง สาหรบมาตรการดานการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล พบวารฐบาลจนไดกาหนดใหโครงการ CDM ทดาเนนการเกยวกบการลดกาซไฮโดรฟลออโรคารบอน (HPC) กาซเปอรฟลออโรคารบอน (PFC) และกาซไนตรสออกไซค (N2O) สามารถลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลในกรอบเวลาทกาหนด กลาวคอใหยกเวนการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลในชวงปท 1-3 ทมการดาเนน

บทสรปสาหรบผบรหาร xiii

ประเทศอนเดยมการใหการสนบสนนโครงการ CDM ดวยมาตรการตางๆ เชน การพฒนาเผยแพรความรและเทคโนโลยใหกบผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM การใหการสนบสนนเงนกดอกเบยตา การเพมทนใหเพยงพอของผประกอบการ การลดภาษนาเขาอปกรณและเครองจกรทไมสามารถผลตเองไดในประเทศ การยกเวนภาษเงนไดใหกบผประกอบการโครงการพฒนาพลงงานหมนเวยน การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการขาย CERs โดยไมไดกาหนดระยะเวลา แตในปจจบนรฐบาลประเทศอนเดยกาลงศกษาเพอปรบเปลยนแนวทางการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการขาย CERs

สาหรบประเทศมาเลเซยรฐบาลประเทศมาเลเซยมมาตรการทางการคลงในการสงเสรมโครงการทเปนมตรตอสงแวดลอมดวยการสรางแรงจงใจทางภาษโดยยกเวนภาษเงนไดนตบคคล สาหรบรายไดจากการขาย CERs รฐบาลประเทศมาเลเซยไดใหการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากเงนรายไดสวนนในกรอบเวลาทจากด กลาวคอเปนเวลา 3 ป ตงแต พ.ศ. 2551-2553 สาหรบโครงการ CDM ทกประเภท เหตผลทรฐบาลประเทศมาเลเซยใชในการยกเวนในกรอบเวลา 3 ป เนองจากพบวาระยะเวลาในการคนทนของโครงการประมาณ 3-4 ป จงกาหนดใหการยกเวนภาษมความสอดคลองกบสภาพความเปนจรง

สาหรบประเทศเวยดนาม พบวามการจดตงกองทนอนรกษสงแวดลอม เพอกากบดแลและจดการสงแวดลอม และสาหรบโครงการ CDM รฐบาลประเทศเวยดนามมการดาเนนมาตรการทางการคลงเพอการสนบสนน ไดแก การยกเวนภาษนาเขาอปกรณและเครองจกร วตถดบ ทใชในกระบวนการผลตแตไมสามารถผลตในประเทศไดเปนระยะเวลา 5 ป เพอสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM และโครงการพฒนาพลงงานหมนเวยน การจดเกบภาษการเชาทดน/คาเชาทดนโดยคดคาเสอมแบบคงท การอดหนนดานราคาขายโครงการ CDM ดานพลงงาน การสนบสนนดานการเงน การจดเกบภาษสาหรบรายไดจากการขายคารบอนในอตรารอยละ 1.2 - 2 ซงแยกตามประเภทกาซเรอนกระจกทมขนาดความรนแรงแตกตางกน ไดแก โครงการทลดกาซเรอนกระจกของการผลตจากพลงงานทดแทน การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และโครงการปลกปา จดเกบในอตรารอยละ 1.2 ของรายไดจากการขาย CERs โครงการลดกาซมเธน เชน กจกรรมการทาเหมองแรและโครงการกาซชวภาพ จดเกบอตรารอยละ 1.5 ของรายไดจากการขาย CERs โครงการลดกาซเรอนกระจกอนๆ เชน การลดการปลอยกาซจากการขดเจาะนามน จดเกบในอตรารอยละ 2 ของรายไดจากการขาย CERs และโครงการลดกาซเรอนกระจกประเภทอนๆ ทมศกยภาพทาใหเกดภาวะโลกรอนสงและมอายในบรรยากาศนานมากกวาประเภทอน เกบในอตราสงกวารอยละ 20 ของรายไดจากการขาย CERs

สาหรบกรณประเทศไทยนน การศกษาเสนอวาควรมการกาหนดบทบาทภาครฐในการสงเสรมโครงการ CDM ทถกตอง โดยมาตรการทางการคลงทนามาใชในการสงเสรมควรมความสอดคลองกบสภาพการผลตหรอบรบทของเศรษฐกจไทย เพอชวยใหหนวยผลตตางๆ สามารถปรบตวตอการปรบเปลยนของสภาพปจจยการผลตในดานการใชเงนทน การใชแรงงาน การใชวตถดบ หรอการใช

xiv รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

การศกษาพบวาภาครฐสามารถเขามามบทบาทในการใหการสนบสนนโครงการ CDM ดวยมาตรการทางการคลงใน 3 ขนตอน ไดแก หนง การขนทะเบยนโครงการและการตรวจสอบการดาเนนการ สอง การใหการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลย และ สาม การใชมาตรการทางการคลงเพอสนบสนนใหมการลงทนในโครงการ CDM เชน การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากรายไดจากการขาย CERs โดยบทบาทของภาครฐในการสงเสรมใน 3 ขนตอนขางตน มหลกการและเหตผลประกอบดงตอไปน

การขนทะเบยนโครงการ (Project Registration) และการตรวจสอบการดาเนนการ (Project Verification) เปนขนตอนทสาคญท UNFCCC ไดกาหนดใหมการตรวจสอบอยางเครงครดดวยผตรวจสอบทไดรบการรบรอง ทงนเพอปองกนมใหมการตกตวงผลประโยชนจากโครงการ CDM ทมไดมการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจรง หรอโครงการ CDM ทมไดเปนไปตามหลกการ เชน หลกการ Additionality เปนตน แตเนองจากคาใชจายในการขนทะเบยนโครงการและคาใชจายในการตรวจสอบการดาเนนการรวมกนแลวเปนเงนจานวนมาก ซงในบางกรณอาจเปนอปสรรคในการรเรมโครงการ CDM ดงนน จงเปนเหตผลทภาครฐจะสามารถใหนาคาใชจายในสวนของการขนทะเบยนโครงการและคาใชจายในการตรวจสอบการดาเนนการมาหกลดภาษได ทงนเพอใหคาใชจายการดาเนนการ (Transaction Costs) เหลานเปนภาระตอการดาเนนโครงการ CDM นอยทสด โดยเฉพาะผประกอบการรายยอยทมเงนทนนอย

ในสวนของการพฒนาเทคโนโลยนบวาเปนขนตอนทมความสาคญ เพราะถาผประกอบการในประเทศไทยสามารถพฒนาเทคโนโลยทนามาใชในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดเองเทากบเปนการสรางความยงยนใหกบภาคการผลตของประเทศไทยในระยะยาว แตเนองจากการพฒนาองคความรดวยกระบวนการวจยนน (research and development) เปนกจกรรมทตองใชเงนทนสง และอาจมการลอกเลยนแบบสงประดษฐไดงายถงแมจะมระบบการจดสทธบตรหรอลขสทธกตาม ดงนนจงเปนสาเหตทภาครฐจะสามารถใหการสนบสนนดานการคนควาวจยในภาคการผลตได เชน การนาคาใชจายสาหรบการคนควาวจยมาใชในการลดภาษเงนได

นอกจากน การใหผประกอบการทมรายไดจากการขาย CERs เสยภาษเงนไดนตบคคลในอตราทตาลง หรอ มการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลภายใตกรอบเวลาทเหมาะสมทจะใหผประกอบการสามารถคนทนไดในระยะเวลาทส นลง เชน ภายในระยะเวลา 3 ปหรอ 5 ป เปนตน ทงนการลดหรอยกเวนการเกบภาษเงนไดนตบคคลเปนการสงเสรมกจกรรมการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทมประสทธภาพเพราะจะไมเปนการบดเบอนราคาปจจยการผลตอนๆ ทเปนการใหความชวยเหลอเฉพาะทาง เชน การใหเงนกดอกเบยตา เปนตน

ปจจบนการใหความชวยเหลอผประกอบการมขอจากดสองประการคอ หนง รฐบาลยงไมกาหนดเปนนโยบายทชดเจนวาจะใหการสนบสนนโครงการ CDM หรอไม ดวยเหตน หากใหการสนบสนน

บทสรปสาหรบผบรหาร xv

หนง กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมควรเสนอใหรฐบาลกาหนดนโยบายการสงเสรมโครงการ CDM ดวยมาตรการทางการคลงทชดเจน

สอง หากรฐบาลไดกาหนดนโยบายการสงเสรมโครงการ CDM แลว การสงเสรมผประกอบการสามารถกระทาไดสองแนวทางคอ

แนวทางท 1 ดาเนนการโดยผานกลไกการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนโดยการเพมประเภทของกจการทไดรบการสงเสรมใหครอบคลมโครงการ CDM ดวย การดาเนนการโดยใชชองทางนมขอดคอเปนการใหการสนบสนนทเปนบทบาทปกตของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนอยแลว แตทสาคญคอรฐบาลควรแสดงจดยนทางนโยบายวาจะใหความสาคญกบโครงการ CDM อยางไร และมอบนโยบายนใหสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนไปดาเนนการโดยการเพมประเภทของกจการทไดรบการสงเสรม นอกจากนน ผประกอบการอนๆ ทไมไดรบสทธประโยชนจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนในปจจบนกจะสามารถใชชองทางใหมนเพอขอรบการสงเสรมได ขอเสยของการใหสทธประโยชนผานสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนคอการคานวณมลคาเงนลงทนซงจะมความสลบซบซอนเพราะโครงการ CDM สวนใหญจะเปนธรกจทมการดาเนนการรวมกบธรกจอน เชน ธรกจการผลตไฟฟา เปนตน ดงนน การแยกแยะเงนลงทนในสวนของกจกรรม CDM กบเงนลงทนในสวนของการผลตไฟฟาจงเปนประเดนทตองมการหารอตอไป หรอหากเปนไปไดอาจมการกาหนดวงเงนลงทนรวมกรณทโครงการทงสองไดรบสทธประโยชนทงค

แนวทางท 2 ดาเนนการโดยผานกลไกการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลของกรมสรรพากรโดยใหกรมสรรพากรโดยกาหนดการลดหยอนภาษของกรมสรรพากรสามารถกาหนดเปนกรอบเวลาจากด เชน 3 ป หรอ 5 ป และจะกาหนดวาจะใหการลดหยอนภาษสาหรบธรกจทกประเภททมเงอนไข (กาหนดเงอนไขสาหรบโครงการ CDM) แตขอจากดของแนวทางนคอตองทาการปรบแกกฎหมายภาษซงมความยงยากกวาการใหสทธประโยชนโดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

ดงนน การดาเนนมาตรการสงเสรมดวยการลดภาษเงนไดนตบคคลในระยะเวลาทจากดสาหรบโครงการ CDM จงเปนมาตรการทมความเหมาะสม แตสงสาคญทภาครฐควรมการดาเนนการภายหลงจากการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลคอการยดวนยการคลงสาธารณะทด ไดแก การรวบรวมขอมลการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลดงกลาววาโครงการ CDM ทไดรบการยกเวนภาษในทกๆ ปนน ไดมการยกเวนภาษคดเปนเงนทงหมดเทาไร และใหมการนาเสนอขอมลดงกลาวตอคณะรฐมนตรหรอสภาผแทนราษฎรเพอใหทราบและใหกาหนดเปนนโยบายของปงบประมาณตอๆ ไปวาภาครฐไดสญเสยภาษทควรจะไดเพมแตไมไดในสวนน เพราะการยกเวนภาษทสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนหรอกรมสรรพากรมสถานะเทยบเทากบเปนการใชจายงบประมาณแผนดนอยางหนง ดงนนการลดหยอนภาษจงควรไดรบการเหนชอบโดยผานกระบวนการงบประมาณปกตดวย

Executive Summary

In 1992, the increasing concern over the negative impacts of global warming led the international community to an international environmental convention, The United Nations Framework on Climate Change Convention (UNFCCC) with an aim to reduce excessive emissions of greenhouse gases (GHG) by the international community. Following UNFCCC, the Kyoto Protocol was drafted in 2005 to put together concrete mechanisms to be adopted by member countries in reducing their GHG emissions in an effective manner. The Kyoto Protocol requires the 41 Annex I member countries to reduce their GHG emissions by 5 per cent of the 1990 emission level during 2008-2012. To meet this target, three mechanisms were put in place, they are: 1) Joint Implementation (JI) which involves a joint effort of GHG reduction initiatives among the Annex I members, 2) International Emission Trading (IET) which involves a creation of carbon market where Certified Emission Reductions (CERs) can be traded internationally, and 3) Clean Development Mechanism (CDM) which involves joint effort between Annex I members and Non-Annex I members in investing in GHG reduction.

Thailand became a signatory member of the UNFCCC in December 1994 and joined the Kyoto protocol on 2nd February 1999 before being ratified on 28th August 2002 as a Non-Annex I member. Although Non-Annex I members are not obligated to reduce GHG emissions, these countries can voluntarily be involved in GHG reduction efforts via CDM projects.

The Clean Development Mechanism or CDM involves Annex I members and Non-Annex I members to jointly invest in CDM reduction projects. These voluntary initiatives aim to encourage additional investments in GHG reduction that would not have taken place under business-as-usual conditions owing mainly to high cost of investment. To compensate for the higher cost of investment in GHG reduction projects, the investors of CDM projects in host countries such as Thailand can sell the Certified Emission Reduction (CERs) to the buyers from Annex I countries. This additional revenue from selling of CERs is then used to finance additional investment in GHG reduction investments. If Thailand’s involvement in GHG reductions has proven beneficial both internationally and domestically, the Thai government can employ various fiscal or investment incentives such as income tax exemption to help encourage new investors to participate in GHG reduction investments. Two possible mechanisms that can be employed are corporate income tax exemption via the Revenue Department or corporate income tax exemption via the Board of Investment.

xvii

xviii รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

Key issues to be investigated in this study are whether Thailand should adopt a supportive policy towards investment in CDM projects in Thailand and if so, the possible measures that can be adopted. This study will focus primarily on monetary and fiscal measures. The objectives of this study are to investigate into the possible monetary and fiscal measures that can be used to foster CDM investment in Thailand. The goal of this study is to prepare policy recommendations for the Thai government on CDM promotion in Thailand.

As of June 2009, there are 82 CDM projects in Thailand that have the Letter of Approval (LoA) from Thailand Greenhouse Gas Management Organization (TGO) with a total amount of 5.05 tons of carbon equivalent being reduced each year. Of these CDM projects 18 projects are registered with the CDM Executive Board. Most of these CDM projects are investment in biomass projects. To date, two of these projects are able to sell their CERs: A.T. BioPower Co. and Korat Waste To Energy Co. At the international level, CDM projects are mostly located in China and India, where 34 percent of the world CDM projects are located in China and another 26 percent are in India. Most of the CDM projects in China and India are electricity, energy and waste management projects. Following are summary of supportive measures that are adopted by various governments to promote CDM projects in their countries.

In China, imports of environmental friendly machinery are exempted from import duties, value added tax for CDM projects is also reduced, and soft loans are provided to CDM investments. On corporate income tax, the government of China has applied a variety of tax rates on CDM projects depending on the type of greenhouse gas being reduced. Hydrofluocarbon (HPC), Perfluorocarbon (PFC), Nitrous Oxide (N2O) are exempted from corporate tax during their first 1-3 years of operation, and are subject to half of the standard corporate tax obligation during years 4-6. As for income derived from CERs revenue, the government of China applied a variety of corporate income tax rates in the range of 2-26 percent depending on the type of greenhouse gas being reduced. In addition, the revenue derived from CDM corporate income tax is earmarked towards a CDM fund or Clean Fund. The objective of this fund is support global warming initiatives in China.

The government of India adopts a variety of incentives to promote CDM investment. Technological know-how is disseminated to CDM investors, soft loans are made available, imports of environmental friendly machinery is exempt from import duties, investment in renewable energy projects are also exempted from corporate income tax, and corporate income from selling CERs is exempt from corporate income without a time frame.

Malaysia also adopts a supportive fiscal policy towards environmental friendly projects. For the revenue from selling CERs, the corporate income tax for all types of CDM projects has been exempt for 3 years, from 2008 to 2011. The reason that corporate tax exemption has been extended for 3 years is because the payback period of most of these CDM projects is 3 years.

Executive Summary xix

As for Vietnam, an environmental fund has been established to promote environmental conservation and investment in CDM projects. Fiscal measures adopted in Vietnam are import tax exemption on CDM related machinery and raw material that cannot be produced locally for a period of 5 years. A price support policy and financial incentives have also been adopted for CDM investments. The government of Vietnam has applied tax rates in the range of 1.2 to 2 percent to the revenue derived from CERs depending on the types of greenhouse gas being reduced. CDM projects related to CO2 reduction, energy efficiency and reforestation projects are subject to 1.2 percent corporate income tax from the revenue of CERs. CERs revenue from methane reduction such as mining projects, and biomass projects are subject to 1.5 percent corporate income tax. Other CDM projects such as capturing and using associated gases from oil exploitation fields are subject to 2 percent corporate income tax. Other types of CDM projects are subject to more than 20 percent corporate income tax from the revenue derived from CERs.

As for Thailand, the study adopts a concept that fiscal measures needed to promote CDM investment ought to create the least distortion in the market. This implies that any tax measures to be recommended ought not to affect factor markets such as the capital market or the labor market. Therefore, there are three channels through which the Thai government ought to play a role in promoting CDM investment: 1) tax provision for the registration and validation cost, 2) government subsidies for research and development in CDM technological research, and 3) corporate tax exemption for revenue derived from the revenue of CERs.

The rational for the three interventions above are as follow. Firstly, the registration and validation fees incurred during the process of obtaining CERs is a costly process and these costs act as transaction costs in CDM investment. As transaction costs can become an obstacle in reaching optimal investment in CDM projects, it is therefore desirable that CDM investors can recover these transaction costs through the tax reimbursement scheme of the Ministry of Finance. Secondly, as for activities related to research and development in CDM technology, it is argued that research and development prohibits public good characteristics where the private sector tends to under-invest in research and development. Therefore, it is justifiable that the government can allocate additional assistance or increase budget in research and development activities for CDM technology. This type of assistance can be in the form of additional research grants for CDM related knowledge/know-how. And, thirdly, an exemption of corporate income tax from the revenue received from CERs will increase the investors’ return on investment in CDM projects. A higher rate of return from CDM investment will therefore encourage new investors and will help expand CDM activities in Thailand. This study proposes the adoption of corporate tax exemption because it is the most cost effective tax intervention to promote CDM investment as it generates the least distortion in the market compared to other fiscal interventions such as soft loan that would create a distortion in the capital market.

xx รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

More specifically on corporate tax exemption, currently, there are obstacles to providing corporate tax exemption to CDM investors as there has not been a clear policy signal from the Thai government on the direction of fiscal incentives to be given to CDM investment. Without a clear policy direction, it has been problematic for tax agencies to grant corporate tax exemptions to CDM investors. Additionally, CDM investors have been applying for corporate tax exemption via the Board of Investment (BOI) but their application has not been approved for the reason that BOI cannot interpret the revenue from CERs as “unintended revenue”. Therefore, if the revenue from CERs is considered as “intended” and CDM has not been included as an investment category to be granted tax holiday under the BOI investment, such revenue is subject to standard corporate tax. This obstacle will reduce the rate of return on CDM investment and will reduce the level of CDM activities in Thailand.

To promote CDM investments in Thailand two important steps are therefore mandatory. First, the Ministry of Natural Resources and Environment needs to stress the importance of CDM investment to the Thai government by illustrating its benefits of CDM investment to the global and the Thai community. After receiving an approval from the government such as a cabinet approval, this policy direction will provide a green light to the concerned tax agencies such as the Revenue Department or the Board of Investment.

Second, after the Thai Government has provided a clear policy direction for CDM investment, such policy statement can be translated to various fiscal measures such as an increase in government spending on CDM research activities, or an exemption of corporate income tax from CER revenue. With regards to corporate tax exemption, two approaches can be adopted.

The first approach is to provide a corporate tax exemption via the Revenue Department. This approach can be timely as an alteration in revenue tax provision will require further litigation process through the parliament. The second approach is to add a new investment category to the BOI existing list of investment category. By creating a new investment category, namely investments in CDM projects, it will provide room for both existing BOI supported investors as well as CDM investors who are not receiving a tax holiday from BOI. Furthermore, the study also proposes that a corporate tax exemption should also be limited to a specific length of time such as 3 or 5 years to sufficiently cover the payback period of CDM investment.

Finally, in order to provide a fiscal prudence over CDM fiscal incentives, this study recommends that the tax agencies concerned may either by the Revenue Department or the Board of Investment, prepare an annual report each year to inform the government of the achievement of CDM activities and the amount of tax revenue forgone via the tax exemption scheme. These reports will help the government adjust the level of intervention to what is considered desirable for Thailand.

บทท 1 บทนา

1. หลกการและเหตผล

การพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism : CDM) ภายใตพธสารเกยวโตนน กลาวไดวากอใหเกดประโยชนอยางมากแกประเทศ ไดแก (1)ชวยลดการนาเขาเชอเพลงฟอสซลเนองจากมการใชพลงงานทดแทนมากขน และเกดการประหยดการใชพลงงาน (2) เพมการใชวสดเหลอทงทางการเกษตรซงเปนเชอเพลงวตถดบในประเทศ (3) การประกอบกจการสามารถลดการพงกระแสไฟฟาจากสวนกลาง (Grid) และมรายไดเพมขนจากการขายไฟฟาสวนเกน (4) การดาเนนโครงการ CDM บางประเภท ชวยแกไขปญหาสงแวดลอมทองถนเนองจากเปนการใชประโยชนจากของเสยและชวยลดมลพษทกดานของโครงการ (5) เพมการลงทนจากตางประเทศในการพฒนาโครงการ (6) มรายไดเพมขนจากการขายคารบอนเครดต (CERs) ทาใหมเงนตราไหลเขาประเทศ ซงกจกรรมเหลานไดกอใหเกดโครงการพฒนาตางๆ ทเขาขายการพฒนาทย งยนของประเทศมากขน เพราะโครงการ CDM มเงอนไขทตองเปนการพฒนาอยางยงยนตามนโยบายของประเทศเจาบาน และ ชวยสรางภาพลกษณใหกบประเทศไทยในเวทโลกจากการมสวนรวม ชวยแกไขปญหาการเปลยนแปลงภมอากาศ เปนตน ดงนน จงเปนการสมควรอยางยงในอนทรฐจะสงเสรมใหเกดการพฒนาโครงการ CDM ใหมากขน

หนวยงานทดาเนนงานดานการลดกาซเรอนกระจกและโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด คอ องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) ทมบทบาทในการสงเสรมใหเกดการลงทนพฒนาโครงการ CDM ในประเทศ เพอใหผพฒนาโครงการซงอาจเปนนกธรกจ ผประกอบการ หรอชมชน ไดรบประโยชนจากกลไกการพฒนาทสะอาดใหมากทสด พรอมกบประโยชนทจะเกดกบสงแวดลอมและสงคมดวยการมโครงการกาซเรอนกระจกและการพฒนาอยางยงยนในประเทศ

ในการสงเสรมโครงการ CDM นน ภาครฐสามารถนามาตรการตางๆ มาใชในการใหการสนบสนนโครงการ CDM ดานตาง แตมาตรการทสาคญในการสนงสนนโครงการ CDM คอมาตรการทางภาษททาหนาทเปนเครองมอทางการคลงทสาคญ ทสามารถชวยสงเสรมการลงทนในโครงการ CDM ไดอยางเหมาะสม เชน มาตรการการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการขายคารบอนเครดตใหเปนไปในแนวทางการสงเสรมใหเกดโครงการ CDM มากขน หรอการไดสทธประโยชนการสงเสรมการลงทน (BOI) ในรปแบบตางๆ อยางไรกตาม การกาหนดมาตรการทางการคลงทเหมาะสมนนจาเปนตองมการศกษาใหถอยแทถงการใชเครองมอตางๆ ของรฐรวมถงมาตรการภาษอยางละเอยดรอบครอบ เนองจากมาตรการทางการคลงเหลานมผลตอเนองกบประสทธภาพในการดาเนนโครงการ CDM ของประเทศไทย สถาณะของการจดเกบรายไดภาครฐ และความเปนธรรมในการจดเกบภาษดวย ดงนนจงควรมการศกษา

1

2 รายงานฉบบสมบรณ: การศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM

2. วตถประสงค

เพอศกษาความเหมาะสมในการกาหนดมาตรการดานเศรษฐศาสตร ในอนทจะเปนเครองมอสนบสนนและสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศใหมากขน

3. เปาหมาย

เพอนาผลการศกษาเสนอตอรฐบาล เปนแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด

4. ผลทคาดวาจะไดรบ

ผลการศกษาของโครงการ “ศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนา ทสะอาด” สามารถตอบโจทยตอไปน

4.1 รายไดทเกดจากโครงการ CDM ถอเปนรายไดจากการสงออกสนคา (ในทนคอคารบอนเครดต) หรอไม และถาถอเปนรายไดจากการสงสนคาออกจาเปนตองดาเนนการอยางไร

4.2 ควรมการยกเวน หรอลดหยอนภาษประเภทใดและเทาไร จงจะเปนการสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการ CDM ไดอยางมนยสาคญ

4.3 จานวนเงนทรฐเสยรายไดจากการลดภาษขางตน คมคามากนอยเพยงไรกบรายไดจากการขายคารบอนเครดตจากโครงการ CDM ทไดกลบเขามาในประเทศ

4.4 ประเทศไทยจะเสยโอกาสอะไรบาง หากขาดมาตรการภาษหรอแรงจงใจในการสงเสรมโครงการ CDM

5. ขอบเขตการดาเนนงาน

5.1 ศกษามาตรการสงเสรมทเกยวของกบการพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาดอยางครบวงจร ตงแตเรมตนโครงการ การนาเขาเครองจกร วตถดบ กระบวนการผลตจนถงการขายคารบอนเครดต เชน มาตรการดานภาษ หรอการสงเสรมการลงทนดวยอตราดอกเบยตา เพอทราบปญหาและอปสรรค และเปนขอมลประกอบการพจารณาใหการสนบสนนของกระทรวงการคลงไดอยางเหมาะสม

5.2 ศกษามาตรการและกลไกภาษทเกยวกบกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศตางๆ

5.3 ศกษามาตรการภาษรปแบบตางๆ และมาตรการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ทสามารถใชจงใจใหองคกรตางๆ ในประเทศใหความสนใจกบการ

บทท 1 บทนา 3

5.4 วเคราะหถงขอดขอเสยของมาตรการภาษรปแบบตางๆ ทมผลตอโอกาสของประเทศจากกลไกการพฒนาทสะอาด

5.5 เสนอทางเลอกและขอแนะนาในการสงเสรมการดาเนนงานโครงการกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด โดยยดหลกการการจดการภาษทเปนธรรมและการเกดประโยชนโดยรวมตอประเทศ

6. กรอบแนวคดในการศกษา

กลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) เปนโครงการทมวตถประสงคเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกดวยวธการทางการคลงควบคไปกบกลไกตลาด ทงนเพอใหการลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนไปอยางมประสทธภาพมากทสด กลาวคอ เปนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทสรางผลกระทบดานตนทนตอผประกอบการนอยทสด และทสาคญคอเปนการกาหนดภาระคาใชจายใหตกกบประเทศทพฒนาแลวเปนผรบผดชอบ โดยประเทศกาลงพฒนาซงสวนใหญทาหนาทเปนผขายคารบอนเครดตจะมรายไดเพมขนดวย

ดวยเหตน กลไกการพฒนาทสะอาดจงเปนเครองมอทมศกยภาพในการลดกาซเรอนกระจกในระดบสากล ในการนรฐบาลของประเทศตางๆ จงควรกาหนดบทบาทใหชดเจนวาจะสามารถสงเสรมใหเกดการลงทนพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ในประเทศอยางไร ซงหากโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) สามารถสรางประโยชนตอสงคมโดยรวม รฐอาจมการกาหนดมาตรการสงเสรมใหเหมาะสมตอไป เชน มาตรการภาษเงนไดนตบคคล ภาษสรรพสามต การหกคาเสอม (Depreciation) อตราดอกเบยเงนกพเศษ คาธรรมเนยม เปนตน

กรอบแนวคดในการศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ในการกาหนดมาตรการดานเศรษฐศาสตรเพอสนบสนนและสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM)

6.1 แนวทางการศกษา

6.1.1 สารวจแนวคดดานการสงเสรมการลงทนพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) จากองคกรตางๆ เชน The World Bank, UNEP, WWF, EPA หรอ ADB เปนตน ในประเดนการสงเสรมและสนบสนนใหเกดการพฒนาโครงการ CDM เชน แหลงเงนทน การใหความรความเขาใจโครงการ CDM

6.1.2 ศกษาตวอยางการกาหนดมาตรการสงเสรมการลงทนพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ทมการดาเนนการในตางประเทศ

6.1.3 ศกษาหลกการและเหตผลในการสนบสนนโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) และผลไดทคาดวาจะเกดขน


6.1.4 ศกษาโครงสรางภาษของประเทศไทย และแนวทางการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการลงทน (BOI) เพอศกษาความเปนไปไดในการปรบปรงโครงสรางภาษใหเหมาะสมตอการลงทนในโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM)

6.1.5 ศกษาแนวทางอนๆ ทภาครฐจะสามารถนามาใชเพอการสงเสรมโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM)

6.2 วธการศกษา

6.2.1 การรวบรวมขอมล และการทบทวนมาตรการและกลไกภาษทเกยวของกบโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ทมการดาเนนการในตางประเทศ

6.2.2 การศกษากรณตวอยางจากโครงการ CDM ทไดรบการขนทะเบยนและมการขายคารบอนเครดตแลว เพอศกษาแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาดตงแตเรมตนโครงการ การนาเขาเครองจกร วตถดบ กระบวนการผลตจนถงการขายคารบอนเครดต (รายละเอยดในภาคผนวกท 1)

6.2.3 ศกษาขอมลทตยภมทเกบรวบรวมไดจากแหลงขอมลตางๆ ของไทย เชน สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of Investment) กรมศลกากร กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก เปนตน เพอศกษากรอบแนวคดการบรการจดการในการสงเสรมการลงทนดานกลไกการพฒนาทสะอาด ในประเดนดานศกยภาพของประเทศไทยในการดาเนนงานดานกลไกการพฒนาทสะอาด โครงสรางแรงจงใจทางดานภาษในลกษณะตางๆ และมาตรการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนในการใหความสนบสนนโครงการทเกยวกบการพฒนากลไกสะอาด รวมทงการเปรยบเทยบโครงสรางแรงจงใจทภาครฐใชกระตนเพอใหเกดการลงทนพฒนาโครงการพฒนากลไกสะอาดระหวางประเทศไทยกบตางประเทศ เพอพจารณาความเปนไปไดในการปรบปรงโครงสรางแรงจงใจภายในประเทศในแงมมตางๆ

6.2.4 การประชมระดมสมอง เพอรวบรวมความคดจากผทเกยวของเพอนาขอคดเหนตางๆ มาจดทาขอเสนอแนะในการสงเสรมการดาเนนงานโครงการกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดสาหรบประเทศไทยตอไป ซงจดประชมระดมสมอง จานวน 2 ครง (รายละเอยดในภาคผนวกท 2)

ครงท 1 มผเขารวมประชม 20 คน ดาเนนการจดประชมในวนท 23 เมษายน พ.ศ. 2552

ครงท 2 มผเขารวมประชม 50 คน ดาเนนการจดประชมในวนท 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2552

บทท 1 บทนา 5

7. 6เคาโครงรายงานการศกษา

การศกษานแบงออกเปน 3 สวน คอ

สวนท 1 ขอมลพนฐานสาหรบโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดและสถานการณของโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย ในบทท 2

สวนท 2 การทบทวนการสงเสรมและสนบสนนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดขององคกรระหวางประเทศ ตวอยางของประเทศในภาคผนวกท 1 และตวอยางจากประเทศเจาบานในดานมาตรการทางการเงนและการคลง ดงรายละเอยดในบทท 3 รวมทงการทบทวนนโยบายและมาตรการการสงเสรมและสนบสนนของประเทศไทยในบทท 4

สวนท 3 การนาเสนอแนวทางการสงเสรมและพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย ดงรายละเอยดในบทท 5

บทท 2 โครงการกลไกการพฒนาทสะอาด

(Clean Development Mechanism: CDM)

1. บทนา

การปลอยกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gas: GHG) เปนกระบวนการทเกดขนสบเนองจากกจกรรมทางเศรษฐกจตางๆ เชน กระบวนการผลตในภาคอตสาหกรรม ภาคการขนสง หรอภาคเกษตรกรรม ซงนาไปสปญหาโลกรอนและสงผลกระทบตอการดารงชวตของมนษยและสงมชวตตางๆ จากปญหาการปลอยกาซเรอนกระจกทเกดขน ประเทศตางๆ จงรวมกนลงนามในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nation Framework Convention on Climate Change: UNFCCC) ในป พ.ศ.2537 ซงมวตถประสงคเพอใหประเทศภาคสมาชกรวมกนรกษาระดบความเขมขนของกาซเรอนกระจกในบรรยากาศใหคงท เพอบรรลเปาหมายของการแกไขปญหาภาวะโลกรอน และเพอใหอนสญญาดงกลาวมผลในทางปฏบต ประเทศตางๆ จงลงนามในพธสารเกยวโต และมผลบงคบใชในป พ.ศ.2548 (Kyoto Protocol 2005) ซงเปนขอผกพนตามกฎหมายใหประเทศตางๆ ดาเนนการตามพนธกรณ โดยประเทศทรวมลงนาม แบงเปน 3 ประเภท ไดแก

กลมประเทศอตสาหกรรมในกลมภาคผนวกท 1 (Annex I) หมายถง กลมประเทศพฒนาแลวในกลม Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) และประเทศในกลมยโรปกลาง ยโรปตะวนออก และรสเซย รวม 41 ประเทศ ทเรยกวา “กลมประเทศกาลงเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจเปนระบบตลาดเสร” หรอ EIT (Economic in Transition) ซงมพนธกรณในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลงอยางนอยรอยละ 5 ของปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกใหเทากบป พ.ศ. 2533 ภายในป พ.ศ. 2555 โดยแตละประเทศจะไดรบการจดสรรกาซเรอนกระจกทสามารถปลอยไดในแตละปและมพนธะตองควบคมการปลอยกาซเรอนกระจกโดยรวมใหไดตามทกาหนด

กลมประเทศในกลมภาคผนวกท 2 (Annex II) หมายถง กลมประเทศ OECD ทเปนสมาชกใน Annex I มพนธพเศษในการกระจายเงนทนเพอชวยประเทศทกาลงพฒนาในการรบมอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศดานการถายทอดเทคโนโลยและวธการปฏบต

ประเทศในกลมนอกภาคผนวกท 1 (Non-Annex I) หมายถงประเทศกาลงพฒนาทไมมพนธกรณในการลดกาซเรอนกระจก เนองจากถกจดเปนกลมประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกในสดสวนนอย ประกอบดวย 150 ประเทศ แตจะตองจดทารายงานแสดงการปลอยกาซเรอนกระจกในแตละป รวมทงนโยบายและมาตรการตางๆทกาหนดขนเพอบรรเทาปญหาและรบมอกบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงเปนพนธกรณทวไปตามกรอบอนสญญาฯ ททกประเทศจะตองปฏบต

7


ภายใต UNFCCC ประเทศพฒนาแลว หรอประเทศ Annex I ตองเปนผนาในการลดกาซเรอนกระจกและชวยประเทศกาลงพฒนาแกไขปญหาทเกดจาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มหลกการสาคญ คอ

• ปองกนไวกอน (Precautionary Principle)

• ความรบผดชอบรวมในระดบทแตกตางกน (Common but Differentiated Responsibility)

• การสอสารแลกเปลยนขอมลขาวสาร

• การใหความชวยเหลอกลมผดอยกวา

โดยพธสารเกยวโตกาหนดใหประเทศตางๆ รวมกนลดกาซเรอนกระจก 6 ชนด ซงกาซแตละชนดมศกยภาพในการทาใหเกดโลกรอนแตกตางกน โดยซลเฟอรเฮกซะฟลออไรดมศกยภาพในการทาใหเกดภาวะโลกรอนสงทสดและมอายอยในชนบรรยากาศกวาจะสลายตวนานถง 3,200 ป (ตารางท 2.1) ดงน

ตารางท 2.1 กาซเรอนกระจกและศกยภาพในการทาใหเกดสภาวะโลกรอน

กาซเรอนกระจก ศกยภาพในการทาใหเกดโลกรอน

(GWP) เทยบกบ CO2 อายคงอยในบรรยากาศ

คารบอนไดออกไซด (CO2) GWP : 1 200 – 450 ป

มเทน (CH4) GWP : 21 11 ป

ไนตรสออกไซด (N2O) GWP : 310 120 ป

ไฮโดรฟลออโรคารบอน (HFCs) GWP : 140 - 11,700 2 – 19 ป

เปอรฟลออโรคารบอน (PFCs) GWP : 6,500 - 9,200 มากกวา 1,000 ป

ซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด (SF6) GWP : 23,900 3,200 ป

ทมา : องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

และจากเปาหมายของพธสารเกยวโต UNFCCC ไดกาหนดกลไกสาคญ 3 แบบ ซงเปนเครองมอทนาไปสการลดกาซเรอนกระจกภายในป พ.ศ. 2555 โดยในปจจบนยงไมมการกาหนดแนวทางการดาเนนการและเปาหมายทชดเจน ไดแก

1. International Emission Trading (IET) การซอขายสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทไดรบการจดสรรและอนญาตใหปลอย เปนการคาขายกาซเรอนกระจกรวมกนระหวางประเทศในกลมภาคผนวกท 1 ดวยกนเองเพอลดปรมาณกาซเรอนกระจกของกลม โดยปรมาณกาซททาการซอขายกนจะไดจากสทธในการปลอยกาซเรอนกระจกทเหลอจากการทาโครงการ JI และ CDM หรอปรมาณกาซเรอนกระจกทประเทศสามารถปลอยลดลงนอยกวาปรมาณการปลอยในป 1990 โดยสทธการปลอยกาซเรอนกระจกทซอขายกนน เรยกวา Assigned Amount Units (AAUs)

บทท 2 โครงการกลไกการพฒนาทสะอาด 9

2. Joint Implementation (JI) เปนกจกรรมความรวมมอในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกระหวางประเทศทอยในกลมภาคผนวกท 1 โดยปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงได เรยกวา Emission Reduction Units (ERUs) ซงมเจาของโครงการเปนผนาเสนอโครงการเพอใหคณะกรรมการพจารณาตามเงอนไขการเขารวมโครงการทกาหนด

3. Clean Development Mechanism (CDM) หรอกลไกการพฒนาทสะอาด เปนความรวมมอของประเทศทพฒนาแลวและประเทศกาลงพฒนาในประเทศนอกกลมภาคผนวกท 1 ดาเนนการรวมกนลดกาซเรอนกระจกแบบสมครใจ ตามศกยภาพของประเทศและพสจนไดวาสามารถลดกาซเรอนกระจกไดจรง โดยมการกาหนดเงอนไขในการเขารวมโครงการ เนองจากการลดกาซเรอนกระจกในประเทศพฒนาแลวมตนทนสง และประเทศกาลงพฒนาทอยนอกกลมภาคผนวกท 1 สามารถนาปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงไดมานบเปน “คารบอนเครดต” (Carbon Credit) แลวนามาขายใหกบประเทศผซอ ซงเปนประเทศในกลมประเทศภาคผนวกท 1 ทมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอนกระจก และประเทศกาลงพฒนาบรรลเปาหมายการพฒนาทย งยนได

Carbon Credit หรอ Emission Reduction มลกษณะเปนสนคา (Commodity) ชนดหนงทมการซอขายกนในตลาดเฉพาะ ทเรยกวา ตลาดคารบอน โดยเปนสนคาทอยในลกษณะของเอกสารสทธของปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได โดยปรมาณกาซเรอนกระจกมหนวยเปนตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทา/ป (tCO2e/year) และปรมาณกาซเรอนกระจกทสามารถลดไดผานการรบรองแลว เรยกวา Certified Emission Reduction หรอ CERs

การบรหารจดการของโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดยดหลกการสาคญ 4 ประการ ไดแก

• Voluntary : เปนกจกรรมทประเทศเจาของโครงการมการดาเนนงานแบบสมครใจ ไมมขอบงคบ

• Additionality : เปนกจกรรมทไมสามารถดาเนนการไดตามปกต แตจะดาเนนการไดตองมแรงจงใจจากโครงการ CDM

• Sustainable Development : เปนโครงการทสอดคลองกบหลกการการพฒนาทย งยน และมความโปรงใสในการทางาน

• Certify by UNFCCC ผานคณะกรรมาธการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM Executive Board) ซงมสานกงานใหญอยทกรงบอนน ประเทศเยอรมน และมการรบรองโดยองคการสหประชาชาต

ผดาเนนโครงการ CDM มระยะเวลาในการคานวณเครดต 2 ทางเลอก คอ

ทางเลอกท 1 ดาเนนการเปนระยะเวลามากทสด 10 ป แตไมสามารถตออายไดอก

ทางเลอกท 2 ดาเนนการเปนระยะเวลา 7 ป แตสามารถตออายไดไมเกน 2 ครง รวมระยะเวลาทงหมด 21 ป

โครงการตามพธสารเกยวโต (COP/MOP) ไดกาหนดใหม 15 ประเภท ดงน

1. การผลตไฟฟาและพลงงาน ทงทเปนพลงงานสนเปลองและพลงงานหมนเวยน (Energy industries (Renewable/non-Renewable sources))

2. การกระจายพลงงาน (Energy distribution)

3. กระบวนการใชพลงงาน (Energy demand)


4. อตสาหกรรมการผลต (Manufacturing industries)

5. อตสาหกรรมเคม (Chemical industries)

6. การกอสราง (Construction)

7. การคมนาคมขนสง (Transport)

8. เหมองแรและการถลงแร (Mining/Mineral production)

9. เหมองแรและการผลตแร (Metal Production)

10. การหลกเลยงการปลอยกาซจากเชอเพลง ทงเชอเพลงแขง นามน และกาซ (Fugitives Emission from Fuel – Solid ,Oil , and Gas )

11. การหลกเลยงการปลอยกาซจากการผลตและการใชสารฮาโลคารบอนสและซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด (Fugitives emissions from production and consumption of halocarbons and sulphurhexafluoride)

12. การใชตวทาละลาย (Solvent use)

13. การจดการขยะและการกาจดของเสยและสงปฏกล (Waste handling and disposal)

14. การปลกปาและการฟนฟปา (Afforestation and reforestation)

15. การเกษตร (Agriculture)

2. ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM

การขนทะเบยนและการรบรองโครงการมผทมบทบาทสาคญในการดาเนนโครงการ CDM ไดแก

• ผประกอบการ (Project Developer) และทปรกษาฯ (Consultant) จดทาเอกสารการออกแบบโครงการ (Project Design Document - PDD)

• หนวยงานรบรองโครงการของประเทศเจาบาน (Designated National Authority - DNA) ซงเปน ผออกหนงสอรบรองโครงการ (LoA: Letter of Approval) เพอรบรองโครงการทย นเสนอกอนขอขนทะเบยนกบ CDM EB

• Designated Operational Entity (DOE) เปนบรษททปรกษาทข นทะเบยนกบ CDM Executive Board เปนองคกร/ทปรกษารบรองเอกสารการออกแบบโครงการ (Validation) ตรวจสอบความ ถกตอง และยนยนปรมาณคารบอนเครดต (Verification)

• CDM Executive Board (EB) หรอคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด เปนองคกรทใหการรบรองปรมาณการลดกาซเรอนกระจก หรอ คารบอนเครดต (CERs Issuance) โดยตองมการกาหนดรายละเอยด และขนตอนในการดาเนนงาน รวมถงการพจารณาเพออนมตการกาหนดขอมลฐาน (baseline) แผนการกากบดแล และวธการและมาตรฐานการขนทะเบยนหนวยงานปฏบตในการตรวจสอบ


การดาเนนการเพอขนทะเบยนและรบรองวาเปนโครงการ CDM ทสามารถขาย CERs ได เรมตนดวยการแจงความประสงคทจะดาเนนโครงการ CDM ซงตองมการจดทาการศกษาโดยการวาจางทปรกษาเพอทาเอกสารโครงการ และจะตองแสดงใหเหนวาสามารถลดกาซเรอนกระจกไดจรง ทงน โครงการตองไดรบการประเมน (evaluate) และใหการรบรอง (approve) โครงการ CDM โดยหนวยงานรบรองโครงการของประเทศเจาบาน ตามหลกเกณฑ และเงอนไขในการประเมนเพอยนยนวาโครงการ CDM กอใหเกดการถายทอดเทคโนโลย การพฒนาทย งยนในประเทศเจาบาน และไมสงผลกระทบดานลบตอสงแวดลอม เศรษฐกจ และสงคม โดยมการดาเนนการเพอตรวจสอบตามหลกการพนฐาน คอ เปรยบเทยบปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทเปนผลจากการดาเนนโครงการ (Project Emission) ตองมปรมาณนอยกวาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในกรณทไมมโครงการ (Baseline Emission) ปรมาณกาซเรอนกระจกทไดจรงจะถกตรวจสอบโดย Designated Operational Entity (DOE) และรายงานไปยงคณะกรรมการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM Executive Board) และทายทสดจะไดรบใบรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจก หรอ CERs (รปท 2.1) ทงนการดาเนนการโครงการ CDM ตองดาเนนการตามกฎหมายในประเทศนนๆ กรณทโครงการไมปฏบตตามขอกฎหมายของประเทศ ประเทศนนกสามารถเพกถอนสทธในการทาโครงการ CDM โครงการนนได

รปท 2.1 ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM

ทมา: องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)


สาหรบคาใชจายในการดาเนนกระบวนการขอขนทะเบยนโครงการ CDM คดเปนคาใชจายทงหมดประมาณ 3-8 ลานบาทตอโครงการ (องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก) เรมตงแตการศกษาขอมล การจดทาเอกสารออกแบบโครงการ การตรวจสอบเอกสารโครงการ (0.5-2.0 ลานบาท) คาธรรมเนยมการวเคราะหและรบรองโครงการ และการตดตามผล (0.075- 0.9 ลานบาท) การเตรยมสญญาซอขาย คาธรรมเนยมการขนทะเบยนโครงการ (ขนกบปรมาณ CERs) และการตรวจสอบความถกตองของการลดกาซเรอนกระจก (0.5-2.0 ลานบาท) และคาธรรมเนยมรายไดจากการขาย CERs เพอเขากองทน Adaptation Fund (รอยละ 2 ของรายไดทงหมด)

3. ตลาดคารบอน (carbon market)

ตลาดคารบอน หมายถง ตลาดทมการซอใบอนญาตการปลดปลอยกาซเรอนกระจก โดยสมาชกในตลาดจะกาหนดปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจก และจดสรรโควตาหรอใบอนญาตใหแกสมาชกในตลาด ถาตองการปลอยมากกวาทไดรบอนญาตตองซอใบอนญาตหรอคารบอนจากสมาชกรายอน หรอถาสมาชกใดปลอยไดนอยกวาทไดรบอนญาตสามารถขายโควตาใหกบรายอน ทงนจานวนคารบอนทขายจะเทากบจานวนทสามารถลดการปลอยคารบอน ซงปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงน คอ คารบอนเครดต(carbon credit)1 ตลาดคารบอน ประกอบดวย 2 ตลาดหลก คอ

1. ตลาดเพอตอบสนองขอตกลงรวม (Compliance Market) แบงเปนหลายตลาด คอ

• ตลาดทจดตงขนเพอดาเนนการภายใตพธสารเกยวโต หรอคารบอนเครดตทเปนทางการ โดยตองผานการรบรองจากภาครฐและหนวยงานดแล สาหรบ CERs และ ERUs ตองดาเนนการเปนโครงการ ไดแก

ปรมาณกาซเรอนกระจกทอนญาตใหปลอยไดสาหรบประเทศทมพนธะควบคมการปลอยกาซเรอนกระจก หรอประเทศ Annex I ซงถาลดกาซเรอนกระจกไดจะสามารถขายได ทมหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจก คอ AAUs (Assigned Amount Unit)

ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงไดของประเทศทไมไดอยในประเทศ Annex I หรอ CERs

ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศทอยในกลม Annex I ภายใตโครงการความรวมมอ JI ทมหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดคอ ERUs (Emission Reduction Unit)

ปรมาณกาซเรอนกระจกทถกดดซบออกจากบรรยากาศของประเทศ Annex I เปนโครงการประเภท การใชทดน การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและปาไม

1 คารบอนเครดต คอ ปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดทลดลงได และเปนสนคาชนดหนงทมเอกสารสทธรบรองหรอใบอนญาตการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด


• ตลาดของสหภาพยโรป ทมหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดคอ EUAs

• ตลาดนวเซาทเวลส ทมหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดคอ NGACs

• ตลาดสหราชอาณาจกร ทมหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดคอ CCLAs

• ตลาดทจดการโดยชคาโก

2. ตลาดทเกดจากความสมครใจ (Voluntary Market) เปนตลาดทผซอ-ผขาย ดาเนนการตกลงกนเอง โดยไมจาเปนตองไดรบการรบรองจากรฐบาล มหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดเรยกวา VERs (Voluntary Market) เรมมการซอขายในป พ.ศ. 2532 และมแนวโนมเพมขนอยางรวดเรวตงแตป พ.ศ. 2545 จาแนกเปน 2 ประเภทหลก ไดแก

• ตลาดทมการกาหนดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก มหนวยวดปรมาณกาซเรอนกระจกทอนญาตใหปลอยออกมา คอ CFI (Carbon Financial Instrument) เชน ตลาดคารบอนทจดการโดยชคาโก หรอ CCX (Chicago Climate Exchange)

• ตลาดทมการตกลงซอขายแบบทวภาค ระหวางผซอกบผขาย หรอ OTC (Over the counter market) สามารถซอขายกนเองโดยตรงหรอผานระบบนายหนา

นอกจากนคารบอนเครดตในภาคสมครใจมลกษณะของเครดรแตกตางกน จากการผานการตรวจสอบและรบรองดวยมาตรฐานทแตกตางกน เชน Voluntary Gold Standard หรอ VER+ เปนตน

ในป พ.ศ. 2550 ตลาดคารบอนเครดตทงหมดมปรมาณการซอขายเทากบ 2,983 ลานตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซด หรอคดเปนมลคาการซอขาย 66,417 ลานเหรยญสหรฐ (คดเปนเงนไทยประมาณ 2.28 ลานลานบาท2) เพมขนจากปกอนหนา รอยละ 72 โดยสวนใหญมปรมาณซอขายจากตลาดเพอตอบสนองขอตกลงรวม คดเปนรอยละ 98.5 ของปรมาณการซอขายทงหมดในตลาด สาหรบตลาดภาคสมครใจยงมสดสวนนอยเพยงรอยละ 1.5 หรอเทากบ 24.6 ลานตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซด (ตารางท 2.2)

2 อตราแลกเปลยนเทากบ 34.289 (ณ วนท 5 มถนายน พ.ศ. 2552)


ตารางท 2.2 ปรมาณและมลคาการซอขายในตลาดคารบอนระหวางประเทศ

ตลาดคารบอน ปรมาณการซอขาย

(MtCO2e) มลคาการซอขาย

(US$ million)

2549 2550 2549 2550

รวมตลาดสมครใจ 24.6 65.0 96.7 330.8

ตลาดทมการตกลงซอขายแบบทวภาคระหวางผซอและผขาย (OTC)

14.3 42.1 58.5 258.4

ตลาดสมครใจแบบควบคมปรมาณ เชน ตลาดคารบอนทจดการโดยชคาโก (CCX)

10.3 22.9 38.3 72.4

รวมตลาดเพอตอบสนองขอตกลงรวมตามกฎหมายกาหนด

1,702 2,918 40,072 66,087

ตลาดในสหภาพยโรป (EU ETS) 1,044 2,061 24,436 50,097

ตลาด CERs ขนแรก 537 551 6,887 6,887

ตลาด CERs ขนสอง 25 240 8,384 8,384

ตลาด ERUs 16 41 141 795

ตลาด New South Wales 20 25 225 224

รวมตลาดคารบอนทงหมด 1,727 2,983 40,169 66,417

ทมา: Ecosystem Marketplace & New Carbon Finance 2008 อางใน นฤมล 2552

ความแตกตางระหวาง ตลาด CERs และตลาด VERs คอ

ตลาด CERs เปนตลาดคารบอนประเภทหนงตามพนธกรณดงกลาวขางตน ผประกอบการในประเทศในกลมภาคผนวกท 1 ทตองลดการปลอยกาซเรอนกระจก จะไดรบการจดสรรโควตาการปลอยกาซเรอนกระจก แตถาไมสามารถลดการปลอยไดตามเปาหมายทกาหนดสามารถซอ CERs เพอนามาเปนเครดตในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกได ซงโครงการ CDM ตองตงในประเทศนอกกลมภาคผนวกท 1 ทงน การดาเนนโครงการ CDM มเงอนไขคอนขางมาก และมตนทนทรกรรมในการดาเนนโครงการ CDM สง โดย CERs ทจะนาไปขายในตลาดคารบอนจะขายไดเมอไดร บการรบรองจากหนวยงานทดแลจดการกาซเรอนกระจกทอยภายในประเทศนน และถกสงตอไปยงคณะกรรมาธการโครงการ CDM (CDM EB) เพอตรวจสอบและรบรองโครงการ ซงตองมการกาหนด baseline และตองผานเงอนไขสาคญ คอ โครงการ CDM ตองกอใหเกดการพฒนาอยางยงยน และการลดการปลอยกาซเรอนกระจกตองมการลงทนเพมโดยเปรยบเทยบกบการไมมโครงการ CDM

ตลาดคารบอนแบบสมครใจ เปนตลาดทเกดขนโดยความรวมมอระหวางผประกอบการ โดยมการซอขายคารบอนเครดตตามความสมครใจ หรอการขายคารบอนออฟเซด (Carbon Offset)3 ขนกบประเภทของตลาด ซงคารบอนเครดตอาจเกดขนจรงแตไมตองการขาย หรอมการซอขายคารบอนเพอเกบไวขายใน

3 Carbon Offset หมายถง ปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดหรอกาซเรอนกระจกทตองลดลงในแหลงอน


4. การพฒนาโครงการ CDM ในประเทศไทย

ปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในปรมาณมากสงผลกระทบตอสภาพแวดลอม และกลายเปนปญหาสงแวดลอมทสาคญของโลก ในปจจบนประเทศไทยทงภาครฐและภาคเอกชนมความตระหนกตอปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ จงมแนวทางการจดการกบสภาพปญหาดงกลาวรวมกนในระดบนานาชาต โดยการเขารวมใหสตยาบนตออนสญญาฯ ในเดอนธนวาคม พ.ศ.2537 และมผลบงคบใชตงแตเดอนมนาคม พ.ศ.2538 เปนตนมา รวมทงการรวมลงนามรบรองพธสารเกยวโต เมอวนท 2 กมภาพนธ พ.ศ.2542 และไดใหสตยาบนเมอวนท 28 สงหาคม พ.ศ.2545 ในฐานะภาคสมาชกในกลมประเทศกาลงพฒนา ซงแมจะไมมพนธกรณในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกภายในป พ.ศ. 2555 แตประเทศไทยกมสวนในการรวมลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดตามความสมครใจ ภายใตโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism หรอ CDM) จงไดมแนวทางการดาเนนการสงเสรมและพฒนาการอนรกษพลงงานและประสทธภาพพลงงาน การใชพลงงานหมนเวยนและการใชเชอเพลงชวภาพทดแทนนามนเชอเพลง เนองจากภาคพลงงานมการปลอยกาซเรอนกระจกในสดสวนสงทสด คดเปนประมาณครงหนงของปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทงหมดของประเทศ ซงมศกยภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกมากทสด โดยไดมการจดตง “องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)” หรอ อบก. (Thailand Greenhouse Gas Management Organization (Public Organization): TGO) มวตถประสงคหลกเปนศนยกลางขอมลเกยวกบสถานการณการดาเนนงานดานกาซเรอนกระจก สงเสรมการพฒนาโครงการและการตลาดการซอขายปรมาณกาซเรอนกระจกทไดรบการรบรอง รวมทงตดตามประเมนผลโครงการทไดรบคารบรอง ตลอดจนใหคาแนะนาแกหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนเกยวกบการบรหารจดการกาซเรอนกระจก

เปาหมายการดาเนนโครงการ CDM ในประเทศไทย คอ

1. โครงการ CDM เปนแรงจงใจ (Incentive) เพอใหเกด

• การปรบเปลยนรปแบบการผลตและการใชพลงงาน เชน นามนเชอเพลง ถานหน เปนกระบวนการผลตทสะอาดและชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจก

• ลดการใชทรพยากรและผลกระทบตอสงแวดลอม

• การลงทนของภาคเอกชนในการดาเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม

2. เพมสมรรถนะขดความสามารถในการแขงขนของภาคเอกชนไทย

3. เพอชวยพฒนาพลงงานทดแทน พลงงานหมนเวยนภายในประเทศและชวยลดการนาเขาเชอเพลงพลงงานจากตางประเทศ


เนองจากประเทศไทยมการปลอยกาซเรอนกระจกจากพลงงานในสดสวนสง ดงนน โครงการ CDM ทประเทศไทยใหความสาคญ ไดแก

ดานพลงงาน - โครงการพลงงานทดแทนการใชนามนเชอเพลง เชน ชวมวล เชอเพลงชวภาพและ กาซชวภาพจากนาเสย ฟารมปศสตว โรงงานอตสาหกรรม

- โครงการแปลงกากของเสยโรงงานอตสาหกรรมเปนพลงงาน

- โครงการพลงงานหมนเวยนจากแสงอาทตย ลมและนา

- โครงการเพมประสทธภาพในการเผาไมและหมอตมไอนา

- โครงการปรบปรงประสทธภาพระบบทาความเยน

- โครงการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงานในอาคาร

- โครงการเปลยนแปลงเชอเพลงในการผลตพลงงาน

ดานสงแวดลอม - โครงการแปลงนาเสยชมชนเปนพลงงาน

ดานการคมนาคม - โครงการเพมประสทธภาพในการคมนาคมขนสง

ดานอตสาหกรรม - โครงการอนๆ ทสามารถลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกได

การขนทะเบยนโครงการ CDM ในขนตอนการดาเนนการในประเทศ ทมเงอนไขในการดาเนนการคอนขางสง และมระยะเวลาในการยนขอการรบรองโครงการ CDM กบองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกเฉลย 180 วน โดยเรมจากการจดทาเอกสารโครงการ CDM ซงตองมทปรกษาในการจดทารายงาน และการจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมเบองตน โดยมคณะอนกรรมการในการพจารณา เพอตรวจสอบเอกสารและขอมล สารวจทตงและประเมนโครงการเบองตน ถามการแกไขจะมการแจงผประกอบการใหเสนอใหม และถาผานการพจารณาจะไดเอกสารรบรองโครงการ หลงจากนนจงดาเนนการตามขนตอนเพอยนขอขนทะเบยนโครงการตอคณะกรรมมาธการ CDM และมการตรวจยนยนการลดกาซเรอนกระจกทตองมการจดทาระดบการปลอยกาซทเปนฐานเพอเปรยบเทยบ ซงถาผานการตรวจสอบจงจะไดรบการขนทะเบยนและการรบรองคารบอนเครดต และสามารถขายได (รปท 2.2)


รปท 2.2 ขนตอนการขนทะเบยนและการรบรองโครงการ CDM ของประเทศไทย

หมายเหต: อบก. หมายถง องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก

ทมา: องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

ปจจบน ประเทศไทยมการพฒนาโครงการ CDM โดยมจานวนโครงการทไดรบการออกหนงสอรบรองโครงการ (Letter of Approval: LoA) และไดรบการอนมตจากคณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก จานวน 82 โครงการ (ขอมล ณ 30 มถนายน 2552) สามารถลดปรมาณกาซเรอนกระจกได 5.05 ลานตนเคารบอนไดออกไซดทยบเทาตอป โดยสวนใหญเปนโครงการกาซชวภาพ (รอยละ 57) เชนโครงการผลตพลงงานความรอนและไฟฟาจากนาเสยจากโรงงานผลตแปงมนสาปะหลงทมผประกอบการดาเนนการจานวน 18 แหง สามารถลดกาซเรอนกระจกได 1,497,580 ตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทาตอป โครงการพลงงานจากชวมวล รอยละ 18 และ โครงการอนๆ รอยละ 25 ของจานวนโครงการทงหมด (รปท 2.3) สาหรบโครงการทไดรบการขนทะเบยนโครงการกบ CDM EB และการรบรองคารบอนเครดตทคณะรฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบ จานวน 18 โครงการ ซงมความสามารถในการลดกาซเรอนกระจก (GHG) ไดแตกตางกนตามขนาดของแตละโครงการ รวมเปนปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได 1.43 ลานตน


รปท 2.3 ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดตอป แยกตามประเภทการผลต

263,933191,555

95,13554,479

97,47545,749

377,131335,183

159,071 151,502

18,150 6,240 28,096 60,000

291,974 266,506174,473 168,887

397,500

834 29,041

381,607

1,497,530

25,075

-

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

1,400,000

1,600,000

ผลตพลงงานไฟฟาจากทฝงกลบขยะ

ผลตไฟฟาจากนาเสยฟารมสกร

ผลตไฟฟาจากโรงงานผลตเอทานอล

ผลตไฟฟาจากนาเสยโรงงานสกดนามนปาลมและโรงงานยาง

ผลตไฟฟาจากนาเสยโรงงานสรา

ผลตไฟฟาจากนาเสยการบบทะลายปาลมของโรงไฟฟาชวมวล

ผลตความรอนจากนาเสยจากอตสาหกรรมนามนปาลม

ผลตไฟฟาจากนาเสยอตสาหกรรมนามนปาลม

ผลตความรอนจากนาเสยการผลตแปงมนสาปะหลง

ผลตไฟฟาจากนาเสยการผลตแปงมนสาปะหลง

ผลตความรอนและไฟฟาจากนาเสยการผลตแปงมนสะปะหลง

ผลตความรอนจากแกลบ

ผลตความรอนและไฟฟาจากชวมวล

ผลตไฟฟาจากตนกระถนยกษ

ผลตไฟฟาจากเศษไมยคาลป

ผลตไฟฟาจากเศษไมยางพารา

ผลตไฟฟาจากทะลายปาลมเปลา

ผลตไฟฟาจากกากออยและใบออย

ผลตพลงงานไฟฟาจากแกลบ

ลดการปลดปลอยกาซในตรสออกไซด

ผลตป ยชวมวลและทะลายปาลมเปลาและนาเสยจากโรงงานสกดนามนปาลม

ปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลตประปองเปลา

เพมประสทธภาพการผลตพลงงานไฟฟาในโรงไฟฟา

ผลตไฟฟาจากลมรอนทงอตสาหกรรมปนซเมนต

ตนคารบอนไดออกไซดเทยบเทาตอป

ทมา: ขอมลจากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (ขอมล ณ 24 มถนายน 2552)

นอกจากน ประเทศไทยมการดาเนนการขายคารบอนเครดตแบบไมเปนทางการในตลาดแบบ แบบสมครใจ (รายละเอยดดงกลาวขางตน) ทมการซอขายปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลดลงแตไมไดขอใบรบรองจากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก หรอไมไดลงทะเบยน ไดแก การซอขายคารบอนเครดตของการรวมโครงการ CDM ขนาดเลกสาหรบฟารมสกร


ตารางท 2.3 โครงการทออกหนงสอรบรองโครงการตามผลมต ครม.

ลาดบ ชอโครงการ ผพฒนาโครงการ รายละเอยดโครงการ อาย

โครงการ (ป)

ลด GHG ไดตอป

(ton CO2/yr)

ไฟฟา ทผลตได

(MW) สถานะโครงการ

1 Dan Chang Bio-Energy Cogeneration Project

Dan Chang Bio-Energy Co., Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากกากออยและใบออย

21 93,129 41

• ออกหนงสอรบรอง LOA แลว (30 ม.ค. 2550)

• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (19 ต.ค. 2550)

2 Phu Khieo Bio-Energy Cogeneration Project

Phu Khieo Bio-Energy Co., Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากกากออยและใบออย

21 102,493 41


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (19 ต.ค. 2550)

3 Korat Waste to Energy Project, Thailand

Korat Waste to Energy Co. Ltd.

ผลตพลงงานความรอนและไฟฟาจากนาเสยโรงงานผลตแปงมนสาปะหลง

15 312,774* 714,546**

3


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (16 ม.ย. 2550)

• Issuance of CERs (10 Sep 2008)

4 A.T. Biopower Rice Husk Power Project

A.T. Biopower Co. Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากแกลบ

25 77,2921 100,6782

20


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (18 ม.ย. 2550)

• Issuance of CERs (4 Jun 2008)

53 Rubber Wood Residue Power Plant in Yala, Thailand

Gulf Electric Public Co., Ltd. (Gulf) Thailand

ผลตพลงงานไฟฟาจากเศษไมยางพารา

25 60,000 20.2


• ยกเลกโครงการ


ตารางท 2.3 (ตอ)




(ton CO2/yr)



6 Khon Kaen Sugar Power Plant

Khon Kean Sugar Industry Public Co., Ltd

ผลตพลงงานไฟฟาจากกากและใบออย

20 61,449 30


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (27 ก.ค. 2550)

7

Wastewater treatment with Biogas System in a Starch Plant for Energy and Environment Conservation in Nakorn Ratchasima

Sima Interproduct Co.,Ltd.


20 31,454 1.8


• กาลงตรวจสอบขอมลโดย DOE

84

Wastewater Treatment with Biogas System in a Starch Plant for Energy and Environment Conservation in Chachoengsao

Sima Interproduct Co.,Ltd.

ผลตพลงงานความรอนจากนาเสยโรงงานผลตแปงมนสาปะหลง

20 19,369 -

• ออกหนงสอรบรอง LOA แลว (30 ส.ค. 2550)


9 Surat Thani Biomass Power Generation Project in Thailand

Surat Thani Green Energy Co. Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากทะลายปาลมเปลา

20 173,359* 9.95


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (10 พ.ค. 2551)

10

Natural Palm Oil Company Limited – 1 MW Electricity Generation and Biogas Plant Project

Natural Palm Oil Co., Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจาก นาเสยโรงงานผลตนามนปาลม

15 17,533 1



11 Northeastern Starch (1987) CO.,Ltd. – LPG Fuel Switching Project

Northeastern Starch (1987) Co. Ltd.


20 27,321 1



12

Chumporn Applied Biogas Technology for Advanced Waste Water Management, Thailand

Chumporn Palm Oil Industry Public Co. Ltd.

ผลตพลงงานความรอนจากนาเสยโรงงานผลตนามนปาลม

20 23,436 -


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (9 ก.พ. 2552)






(ton CO2/yr)



13 Surin Electricity Company Limited

Surin Electric Co., Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากกากและใบออย

20 12,197 10



14

Jaroensompong Corporation Rachathewa Landfill Gas to Energy Project in Thailand

Jaroensompong Co. Ltd.

ผลตพลงงานไฟฟาจากหลมฝงกลบขยะ

20 47,185 1


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (14 ม.ค. 2551)

15 Ratchaburi Farms Biogas Project at Nongbua Farm

Nong Bua Farm & Country Home Village Co.,Ltd

ผลตพลงงานไฟฟาจาก นาเสยฟารมสกร

20 15,958 1.38

• ออกหนงสอรบรอง LOA แลว (5 พ.ย. 2550)


16 Ratchaburi Farms Biogas Project at Veerachai Farm

V.C.F. Group Co.,Ltd


20 32,092 950 kW



17 Ratchaburi Farms Biogas Project at SPM Farm

SPM Feedmill Co.,Ltd


20 23,556 480 kW



18 Jiratpattana Biogas Energy Project

Jiratpattana Co.,Ltd

ผลตพลงงานความรอนและไฟฟาจาก นาเสยจากโรงงานผลตแปงมนสาปะหลง

20 46,758 1.4

• ออกหนงสอรบรอง LOA แลว (26 ก.พ. 2551)







(ton CO2/yr)



19 Cassava Waste To Energy Project, Kalasin, Thailand

Cassava Waste To Energy Co.,Ltd

ผลตพลงงานความรอนจากนาเสยจากโรงงานผลตแปงมนสาปะหลง

12 81,502 -

• ออกหนงสอรบรอง LOA แลว (26 ก.พ. 2551)


20 Univanich Lamthap POME Biogas Project in Krabi, Thailand

Univanich Palm Oil Public Co.Ltd

ผลตพลงงานไฟฟาจาก นาเสยจากโรงงานผลตนามนปาลม

25 47,673 952 kW


• ขนทะเบยนกบ CDM EB แลว (1 ก.พ. 2552)

หมายเหต: 1 ปรมาณกาซเรอนกระจกทคาดวาจะลดไดตามเอกสาร PDD ทยนตอองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก

2 ปรมาณกาซเรอนกระจกทไดรบการขนทะเบยนกบ CDM EB 3 โครงการทยกเลกแลว 4 โครงการเดยวกบหมายเลข 7

ทมา : องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (ขอมล ณ วนท 27 มนาคม 2552)


เอกสารอางอง

นรมล สธรรมกจ. 2552. “แนวทางการจดการกาซเรอนกระจกในภาคสมครใจ: การซอขายคารบอนเครดต” จากหนงสอ การเจรจาและแกไขปญหาโลกรอนของไทยและในเวทโลก: Voluntary Carbon Market และ REDD ชดโครงการพฒนาความรและยทธศาสตรความตกลงพหภาคดานสงแวดลอมและยทธศาสตรลดโลกรอน ลาดบท 2 สนบสนนโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย. หางหนสวนจากดภาพพมพ: หนา 10-64.

สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, ตลาคม 2549, สาระนาร การดาเนนโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด & Carbon Credit, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, www2.onep.go.th/CDM/CDM.pdf

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน), สรปผลการดาเนนงานภารกจหลกองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน: อบก.), กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน), การดาเนนโครงการ CDMในประเทศไทย CDM and Carbon Market, มนาคม 2550, http://www.tei.or.th/Event/eip/080306-CDM-SirithanPairojboriboon.pdf

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคกรมหาชน), พฤศจกายน 2551, ความกาวหนาในการดาเนนงานกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ตามพธสารเกยวโตในประเทศไทยกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคกรมหาชน), 10 มกราคม 2552, บทความเชงถาม-ตอบเรอง CDM & Carbon Credit in Thailand, กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

http://www.tei.or.th/Event/eip/080306-CDM-SirithanPairojboriboon.pdf

http://www.tei.or.th/Event/eip/080306-CDM-SirithanPairojboriboon.pdf

บทท 3 การทบทวนมาตรการในการสงเสรมและพฒนาโครงการ

ลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดของตางประเทศ

1. สถานการณโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดในตางประเทศ

สภาพการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทมผลจากการปลอยกาซเรอนกระจกในปรมาณมาก เปนปญหาสงแวดลอมทสาคญของโลก ประเทศตางๆ ทงภาครฐและภาคเอกชนมความตระหนกตอปญหาดงกลาวทเกดขน จงมแนวทางการจดการกบสภาพปญหาดงกลาวรวมกนระดบนานาชาต โดยเฉพาะการรวมใหสตยาบนในพธสารเกยวโตเพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก โดยแบงเปน 2 กลม คอกลมประเทศทมความรบผดชอบทตองลดปรมาณกาซเรอนกระจกเนองจากมปรมาณการปลอยสง และกลมประเทศทไมมพนธกรณในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก แตดาเนนการโดยความสมครใจภายใตพธสารเกยวโต คอโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) และสามารถขายปรมาณกาซเรอนกระจกทลดไดเปนคารบอนเครดต (Certified Emission Reductions: CERs) แกกลมประเทศทมความรบผดชอบตองลดปรมาณกาซเรอนกระจก จากการประมาณการพบวาเมอสนสดระยะเวลาของพธสารเกยวโตในป พ.ศ. 2555 โครงการ CDM จะสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกได 1,210 ลานตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซด

การดาเนนโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด หรอ CDM ทกาหนดไวภายใตพธสารเกยวโต ทง 15 ประเภท ดงกลาวในบทท 2 โดยการผลตของอตสาหกรรมทมศกยภาพสามารถพฒนาเปนโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด เชน อตสาหกรรมทางดานพลงงานทดแทน อตสาหกรรมการเกษตร อตสาหกรรมผลตแปงมน อตสาหกรรมผลตนามนปาลม

โครงการ CDM ทไดรบการรบรองคารบอนเครดตและขนทะเบยนกบคณะกรรมการบรหาร CDM ทวโลกจานวน 1,699 แหง สวนใหญเปนโครงการทตงอยในประเทศจน คดเปนรอยละ 34 ของจานวนโครงการทงหมด รองลงมาคอประเทศอนเดย (รอยละ 26) และประเทศบราซล (รอยละ 9) (รปท 3.1) โดยแบงเปนโครงการขนาดใหญ จานวน 960 โครงการ และโครงการขนาดเลก 739 โครงการ ทงน การผลตสวนใหญเปนการผลตไฟฟาและพลงงาน ทงทเปนพลงงานสนเปลองและพลงงานหมนเวยน (รอยละ 60 ของการผลตโครงการ CDM ทงหมด) และการจดการขยะและการกาจดของเสยและสงปฏกล (รอยละ 17) (ตารางท 3.2)

25


รปท 3.1 จานวนโครงการ CDM ทมการรบรอง แยกตามประเทศทตงโครงการ

ชล

1.9%

ฟลปปนส

2.2%

มาเลเซย

3.1%

แมกซโก

6.8%

บราซล

9.4%อนเดย

25.8%

จน

34.1%

อนๆ

16.8%

ทมา: UNFCCC. 2552. http://cdm.unfccc/Statistics/index.html (ขอมล ณ วนท 29 มถนายน 2552)

รปท 3.2 จานวนโครงการ CDM ทมการรบรอง แยกตามประเภทโครงการ

0 20100 58 0 2 22 5

13021 0 6

120

359

1,245

0

200

400

600

800

1000

1200

1400การผล ตไฟฟาและพลงงาน ท งท เปนพลงงานส นเปลองและพลงงาน

...

การกระจายพลงงานกระบวนการใชพลงงานอตสาหกรรมการผล ตอตสาหกรรมเคม การกอสราง

การคมนาคมขนสงเหมองแรและการถลงแร เหมองแรและการผล ตแร การหลกเล ยงการปลอยกาซจากเช อเพล ง ท งเช อเพล งแชง น ามน แล

...

การหลกเล ยงการปลอยกาซจาการผล ตและการใชสารฮาโลคารบอ...

การใชตวทาละลายการจดการขยะและการกาจดของเสยและส งปฏ กล

การปลกปาและการฟนฟปาการเกษตร

จานว

นโคร

งการ


http://cdm.unfccc/

http://cdm.unfccc/

บทท 3 มาตรการทางการคลงในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของตางประเทศ 27

สาหรบปรมาณ CERs ทมการซอขายจากโครงการ CDM ทมการขนทะเบยน ประมาณ 308,205,552 ตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซดตอป ซงนอยกวาปรมาณทตองการ (316,656,224 ตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซดตอป) โดยพบวาประเทศจนเปนประเทศทมการซอขาย CERs มากทสด เทากบ 141 ลานตนคารบอนไดออกไซดตอป หรอคดเปนรอยละ 46 ของปรมาณทงหมด รองลงมาคออนเดย (รอยละ 22) และสาธารณรฐเกาหล (รอยละ 14) (รปท 3.3)

รปท 3.3 ปรมาณ CERs ทมการซอขายจากโครงการ CDM แยกตามประเทศทตงโครงการ

อนๆ

4.9%

เวยดนาม

1.5%แมกซโก

1.9%

บราซล

10.4%

สาธารณรฐเกาหล

13.6%

อนเดย

21.9%

จน

45.8%


2. การสารวจแนวคดการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ขององคกรระหวางประเทศตางๆ

การศกษามาตรการสงเสรมโครงการ CDM ดวยมาตรการทางการเงนและมาตรการทางการคลงเลงเหนความสาคญของการสารวจทศนะหรอแนวคดตางๆ ทเกยวของกบการสนบสนนโครงการ CDM การศกษานจงไดกาหนดในขอบเขตการศกษาไวเมอแรกเรมวาจะทาการสารวจแนวคดดานการสงเสรมการลงทนพฒนาโครงการ CDM จากองคกรตางๆ เชน ธนาคารโลก UNEP, WWF, EPA หรอ ADB เปนตน แตจากการสารวจเอกสารพบวาองคกรดงกลาวมแนวคดเกยวของกบการดาเนนโครงการ CDM ในทศทางทคลายคลงกน กลาวคอ องคกรระหวางประเทศเหลานลวนใหการสนบสนนการดาเนนการตามกลไกของพธสารเกยวโตทงสามกลไก กลาวคอ Joint Implementation, CDM และ Carbon Trade ดงนน ผลการสารวจเอกสารขององคกรระหวางประเทศดานการดาเนนโครงการ CDM จงพบวาเอกสารตางๆ นนมแนวทเหมอนกน กลาวคอ หนวยงานระหวางประเทศทงหมดใหการสนบสนนการดาเนนการลดกาซเรอนกระจก โดยมธนาคารโลกเปนหนวยงานหลกในการใหการสนบสนนและทาหนาทเปนหนวยงานกลางใน

http://cdm.unfccc/


• ธนาคารโลก (World Bank)

องคกรระหวางประเทศ โดยเฉพาะธนาคารโลกใหการสนบสนนการดาเนนการโครงการ CDM ในดานเงนทน ความรและเทคนคกระบวนการในการจดทาโครงการ รวมถงหลกการในการประเมนผลการประกอบการระดบพนฐาน (baseline) การควบคมผลการดาเนนงาน (Monitoring Methodology) และกระบวนการลงทะเบยนเขารวมโครงการ (Registration) Executive Board ของ UNFCCC ไดพจารณาหลกการพจารณาโครงการ CDM โดยในปจจบนธนาคารโลกไดพจารณาโครงการ CDM ทงหมด 82 โครงการ ซง ธนาคารโลกไดอนมตไปแลวจานวน 36 โครงการ และสวนทเหลอยงเปนโครงการทอยในการพจารณาหรอมการถอนเรองออกไปแลว การพจารณาของหนวยงาน World Bank Carbon Finance Business (WB CFB) ใชเวลาประมาณ 9-10 เดอนในการพจารณาความเปนไปไดของโครงการทมการเสนอมา แตหากโครงการใดถกปฎเสธจะใชเวลา 7 เดอน ในปจจบนโครงการตางๆ สวนใหญเปนโครงการดานพลงงานหมนเวยนและดานการกกเกบกาซมเทนในขนตอนของการกาจดของเสย โดยทในปจจบน WB CFB ยงมไดมการดาเนนการครอบคลมโครงการดานการใชพลงงานในภาคอตสาหกรรม การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน หรอดานภาคการขนสง นอกจากนนโครงการทย นมาสวนใหญเกยวของกบการปรบปรงขนตอนการดาเนนงานของกจกรรมทมอยเดมแลว มากกวาการรเรมกจกรรมใหม ในปจจบน EB CFB กาลงพยายามปรบปรงกระบวนการอนมตโดยพยายามใหมการดาเนนการโครงการแบบรวมกนทกสวน (Consolidated Methodologies)

ผลการดาเนนงานทผานมา WB CFB ไดใหบรการดานการใหความรแกรฐบาลของนานาประเทศและผประกอบการในภาคเอกชนเรองการดาเนนโครงการ CDM โดยการเนนเรองหลกการการพจารณาวธการและขนตอนตางๆ โดย WB CFB ไดจดทาหลกการและขนตอนในการดาเนนโครงการ CDM (Methodology Report) ในป พ.ศ. 2547 และไดมการปรบปรงเนอหาเปนระยะๆ โดยผลการดาเนนการตลอดระยะเวลาทผานมาสามารถสรปเปนประเดนสาคญไดดงตอไปน

• โครงการทไดรบการอนมตครอบคลมภาคการผลตทสาคญๆ ทมศกยภาพในการดาเนนโครงการ CDM

• โครงการทมไดรบการอนมตในขนตน ปจจบนกาลงอยในขนตอนการพจารณาใหมเพอใหไดรบการอนมต

• มการทบทวนระยะเวลาของการดาเนนโครงการ


• มการพจารณาเรองอตราการประสบความสาเรจของ WB CFB ในการอนมตโครงการ

• มการพจารณาเรองความรวดเรวในการอนมตและคณภาพของโครงการ

นอกจากน มการพจารณาเรองระยะเวลาในการอนมตโครงการ CDM ทเสนอขอมาภายใตโครงการทไดรบการเหนชอบแลว

ในบรรดาองคกรระหวางประเทศตางๆ พบวาธนาคารโลกและกลมประเทศในสหภาพยโรปไดใหความสาคญกบการดาเนนการตามกลไกเกยวโตมากทสด โดยเฉพาะอยางยงการใหการสนบสนนทางการเงน ตวอยางเชน สาหรบโครงการ Activities Implemented Jointly (AIJ) พบวาหลายประเทศในยโรปใหการสนบสนนทางการเงนในระยะแรกจานวนมาก ไดแก ประเทศเนเธอรแลนด 36 ลานยโร นอรเวย 6 ลานยโร สวเดน 28 ลานยโร และสวสเซอรแลนด 6 ลานยโร

ในสวนของการศกษาเพอนาไปสการพฒนาศกยภาพของประเทศตางๆ ใหสามารถเรมโครงการ CDM ไดดวยตนเอง โดยประเทศสวสเซอรแลนดไดเปนประเทศเจาภาพหลกในการใหเงนสนบสนนกบธนาคารโลกในการดาเนนโครงการ National Strategy Studies (NSS) Program ภายหลงจากนน ประเทศ ออสเตรย แคนนาดา ฟนแลนด และอตาล ไดเขารวมโครงการดวยซงโดยรวมแลวโครงการ NSS สามารถระดมเงนสนบสนนจากประเทศดงกลาวไดสงถง 6 ลานยโร เงนทนในสวนของการสนบสนนโครงการ NSS นน ไดนาไปสการศกษาถงศกยภาพของการดาเนนโครงการ CDM ในประเทศตาง ซงรวมทงประเทศไทยดวย โดยประเทศไทยไดเขารวมโครงการ NSS น ในป พ.ศ. 2545

นอกจากนน United Nations Industrial Development Organization หรอ UNIDO ไดใหความสาคญกบโครงการ CDM โดย UNIDO ไดจดสรรงบประมาณเพอทาการศกษาถงศกยภาพของการดาเนนโครงการ CDM ในสาขาอตสาหกรรมของประเทศในทวปแอฟรกา และสมาชกในกลมประเทศ ASEAN

ดานการสนบสนนทางการเงนนนพบวาธนาคารโลกเปนองคกรหลกในการกาหนดวงเงนในการรบซอ Carbon Credit หรอทเรยกวา Prototype Carbon Fund (PCF) โดยในป 2543 ไดมวงเงนสงถง $US 180 ลาน นอกจากนนธนาคารโลกยงไดจดตงกองทน Community Development Carbon Fund (CDCF) ดวยเงนจานวน $US 50 ลาน เพอสนบสนนการโครงการขนาดเลกทมผลตอการพฒนา ประเทศอนทไดจดตงกอบทนสาหรบการพฒนาตามกลไก CDM และการรบซอ Carbon Credit ไดแก Netherlands CDM Facilities จานวนเงน 120-160 เหรยญสหรฐ Japanese Bank for Industrial Cooperation (JBIC) จานวนเงน 28 ลานยโร Development Bank of Japan (DBJ) จานวนเงน 21 ลานยโร Danish Carbon Fund จานวนเงน 7 ลานยโร German Bank for Reconstruction and Development จานวนเงน 50 ลานยโร และ The Dutch Program ไดกาหนดวงงนของกองทนรบซอ CER เปนเงนจานวน 680 ลานยโร เพอรบซอ CER จานวน 67 ลานตน


• องคกรความรวมมอทางเทคนคแหงสหพนธสาธารณรฐเยอรมน (The Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit หรอ German Technical Cooperation, GTZ)

GTZ เปนองคกรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนาอยางยงยน จดประสงคสาคญประการหนงคอ การใหความสนบสนนและความชวยเหลอแกประเทศกาลงพฒนาในแถบเอเชย ละตนอเมรกา และแอฟรกาทไมมศกยภาพเพยงพอในการจดเตรยมและดาเนนโครงการ CDM ไดอยางรวดเรว ตลอดจนการใหคาแนะนาเกยวกบวธลดกาซเรอนกระจกโดยทไมกอตนทนสงเกนไป นอกจากนน GTZ ยงเนนทการสรางและพฒนาบคลากรและศกยภาพขององคกรและผเชยวชาญในประเทศทโครงการ CDM ตงอย เพอทายทสดจกไดนาองคความรไปใชสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ในประเทศตนเองตอไป ตวอยางเชน ประเทศจนไดรบคาปรกษาและแนะนาในการดาเนนโครงการ CDM เพอการพฒนาอยางยงยน การใหความรวมมอทางเทคนคยงชวยสรางทรพยากรบคคลและศกยภาพขององคกร เปนตน

โดยรวมแลว GTZ ใหความสนบสนนแกประเทศกาลงพฒนาในดานตางๆ ดงน คอ

- การจดตงและการดาเนนงานของหนวยงานกลางประสานการดาเนนงานภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด (Designated National Authority for the CDM, DNA) ในประเทศกาลงพฒนาทโครงการ CDM ตงอย เพอทาหนาทในการตรวจสอบและใหการรบรองโครงการทเสนอเพอเปนโครงการ CDM ตวอยางประเทศทไดรบความชวยเหลอในลกษณะน เชน ประเทศอนโดนเซย อนเดย กานา แอฟรกาใต ตนเซย เปนตน

- การใหคาแนะนาเกยวกบนโยบายหรอโครงการทชวยลดปญหาความยากจนและสงเสรมการพฒนาทย งยนในการปองกนปญหาทเกดกบสภาพภมอากาศ

- การใหความรความเขาใจเกยวกบปญหาทเกดจากความเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ ซงภาครฐจาเปนตองกาหนดนโยบายระดบชาตเพอปรบตวและแกไขผลกระทบจากความเปลยนแปลงดงกลาว ตลอดจนการวางแผนหรอออกแบบโครงการทเหมาะสาหรบการปรบตวทสอดรบกบผลกระทบจากความเปลยนแปลงสภาพภมอากาศภายใตขอบเขตของความรวมมอในการพฒนาผานโครงการรณรงคเพอรกษาสภาพภมอากาศ (Climate Protection Programme, CaPP)

- การวางแผนโครงการพฒนาแบบใหม รวมกบประเทศทสนบสนนดานเงนทน

- การพฒนาศกยภาพของบคลากรและองคกรเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก การจดทาและดาเนนมาตรการปรบตว การดาเนนโครงการ CDM ตลอดจนมสวนรวมในกระบวนการเจรจาระหวางประเทศ

- การถายทอดความรและเทคโนโลยทเปนมตรตอสภาพภมอากาศใหแกประเทศตางๆ

ตวอยางการสงเสรมและสนบสนนของ GTZ ในโครงการ CDM ประเทศตางๆ เชน


ประเทศตนเซย

GTZ ไดใหคาปรกษาแกกระทรวงสงแวดลอมและการพฒนาอยางยงยน (Ministry of the Environment and Sustainable Development) ของประเทศตนเซย หนวยงานภาครฐและเอกชนในเรองทเกยวกบการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เพอใหการดาเนนการเปนอยางมประสทธภาพ จงจาเปนตองมการพฒนาบคลากรและศกยภาพขององคกรในประเทศตนเซย ซง GTZ ไดใหความชวยเหลอดงกลาวนบตงแตป 2549 เปนตนมา เพอชวยใหนกพฒนาโครงการในประเทศสามารถเขาถงตลาด CDM ไดคลองตวยงขน ความชวยเหลอยงครอบคลมถงการจดตง DNA กฎระเบยบทจาเปนในการประเมนและพจารณาอนมตขอเสนอโครงการ CDM

จากการทไดใหความสนบสนนและการถายทอดความร หนวยงานทงรฐและเอกชนในประเทศสามารถแยกแยะโครงการและรบรถงโอกาสในการสนบสนนการเงนเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยใชกลไกของตลาดคารบอน นบตงแตเกดความรวมมอระหวาง GTZ กบรฐบาลตนเซย โครงการทไดรบการอนมตจาก DNA ไดเพมขนมากจากเดมทมอยเพยง 2 โครงการเทานน มาเปน 26 โครงการในป 2549 ซงโดยรวมนาจะสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดมากถง 46 ลานตนคารบอนหากไดรบการจดทะเบยนกบองคการสหประชาชาตและดาเนนการไดสาเรจ ดวยความชวยเหลอของ GTZ ประเทศตนเซยจงนบไดวาเปนประเทศในแอฟรกาทเรมมบทบาทสาคญในตลาดคารบอนระหวางประเทศในปจจบน

ประเทศอนเดย

GTZ ยงคงมบทบาทสาคญในการสนบสนน สงเสรมและพฒนาศกยภาพของบคลากรและองคกรในตางประเทศรวมถงประเทศอนเดย ในกรณประเทศอนเดย การพฒนาศกยภาพเปนไปภายใตกรอบโครงการดานพลงงานระหวางประเทศอนเดยและเยอรมน (Indo-German Energy Programme, IGEN) ซงเกดขนเมอป 2546 เปนตนมา ทงนมจดประสงคหลกในการสงเสรมโครงการ CDM ทมคณภาพทงทเปนของภาครฐและเอกชน การสรางการเรยนรจากการปฏบต (learning by doing) และเพมโอกาสในการทโครงการจะไดรบจดทะเบยนโดยคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM Executive Board)

นอกจากนน เพอสงเสรมโครงการ CDM ทมคณภาพในตางประเทศ GTZ ยงไดจดตงหนวยงานทเรยกวา Carbon Procurement Unit (CPU) ซงมหนาทสาคญในการพจารณาความเปนไปได (feasibility study) ของโครงการทสามารถพฒนาตามกลไกการพฒนาทสะอาดได รวมทงใหความชวยเหลอแกลกคาชาวเยอรมนทตองการซอ CERs จากโครงการ CDM ในตางประเทศ ในกรณเชนวานอาจกลาวไดวา CPU ทาหนาทชวยจบคธรกจระหวางประเทศ (business matching)

สาหรบโครงการ CDM ในประเทศอนเดยนน CPU ไดมขอตกลงรวมมอกบหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนของประเทศอนเดยเพอพฒนาโครงการ CDM ตวอยางความสมพนธทางธรกจทเกดขนตามกรอบ CPU เชน กรณ RWE ซงเปนผประกอบการผลตไฟฟารายใหญในแถบประเทศยโรปและเปนผปลอยกาซเรอนกระจกปรมาณมากเชนกน ภายหลงจากท CPU ไดแนะนาผพฒนาโครงการ CDM ในประเทศอนเดยหลายรายใหแก RWE ทาให RWE สามารถลดปรมาณกาซเรอนกระจกไดมากถง 3 ลานตนคารบอนภายในป 2555


• แนวคดของผลงานทางวชาการ

ในสวนของแนวคดของผลงานทางวชาการพบวา Axel Michaelowa (2004) เสนอแนวคดวาการดาเนนงานของประเทศในกลมภาคผนวกท 1 เปนไปอยางลาชามาก โดยเฉพาะอยางยงการกาหนดกลไกในการใหสงจงใจกบภาคเอกชนดาเนนโครงการ CDM หรอการซอขาย Carbon Credit การใชจายงบประมาณสวนใหญของประเทศในกลมภาคผนวกท 1 เปนการใชจายเพอการพฒนาศกยภาพของบคลากร (Capacity Building) โดยตงแตป พ.ศ. 2542 ธนาคารโลกไดเปนองคกรหลกในการดาเนนกจกรรม CDM โดยธนาคารโลกไดมการขยายโครงการดวยการกาหนดงบประมาณสนบสนนมากขนใน แตละป

Germain et. al. (2007) ไดกาหนดประเดนสาคญในการดาเนนโครงการ CDM สองประเดนคอ หนง ประเดนเรอง low-hanging-fruit (LHF) และสอง ประเดนเรองการกาหนด baseline ในสวนประเดนเรอง low-hanging-fruit (LHL) น เปนประเดนทหลายประเทศแสดงความกงวล หมายความวา โครงการ CDM โดยแรกเรมเปนโครงการทเนนการลดประมาณกาซเรอนกระจกโดยใชตนทนตาทสด และดวยเหตน จงไดมการดาเนนโครงการ CDM ขนเพอใหประเทศกาลงพฒนามโอกาสเขารวมโครงการ CDM เพราะประเทศกาลงพฒนามโครงสรางตนทนในการลดกาซเรอนกระจกตากวาประเทศพฒนาแลว แตประเดนทเปนขอพงระวง คอเมอประเทศกาลงพฒนาดาเนนโครงการ CDM รวมกบประเทศพฒนาแลวจะมผลทาใหโครงการ CDM มประสทธภาพ มโครงสรางตนทนทมความไดเปรยบ และสมควรไดรบการสนบสนนจะเปนโครงการทไดรบการอนมตใหดาเนนโครงการกอน แตภายหลงป พ.ศ. 2555 เมอพธสารเกยวโตสนสดลงและหากมขอตกลงใหทประเทศกาลงพฒนาตองลดการปลอยกาซเรอนกระจนดวยตนเองจะทาใหโครงการทมประสทธภาพดงกลาวทดาเนนการไปแลว เหลอเพยงแตโครงการการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทมประสทธภาพนอยลง หรอเปนโครงการทมโครงสรางตนทสงกวาโครงการแรกเรมตามกลไกของ CDM เดม

นอกจากประเดนความหวงใยเรอง LHF แลว Germain et. al. (2007) ยงไดศกษาถงความสมพนธระหวางประเดน LHF กบหลกการการกาหนด baseline ของระดบคารบอนทตองลดลง โดยการศกษาไดทาการเปรยบเทยบระหวาง baseline แบบ absolute baseline และ relative baseline ผลการศกษาพบวา ประการทหนง ประเทศกาลงพฒนามความเปนหวงเรองพนธะผกพนทประเทศกาลงพฒนาเองอาจตองมในอนาคตในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจะมผลทาใหหนวยการผลตทดาเนนโครงการ CDM จะไดรบกาไรทสงกวาภายใตเงอนใข absolute baseline มากกวาเงอนไข relative baseline และ ประการทสอง สาหรบปญหา LHF เงอนใข relative baseline จะทาใหประเทศกาลงพฒนาตองมคาใชจายหรอตองสญเสยงบประมาณในปรมาณทมากกวาเมอเปรยบเทยบกบเงอนใข absolute baseline

3. การสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ของประเทศในภาคผนวกท 1

จากขอผกพนทางกฎหมายของประเทศในภาคผนวกท 1 ทมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกและกาหนดเครองมอในการปฏบตเพอบรรลเปาหมายทตงไวดงกลาวในบทท 2 โดยกลมประเทศภาคผนวกท 1 เหลานมแนวทางการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ในการสนบสนนการรบซอ CERs ดงตวอยางดงตอไปน


3.1. ประเทศญป น

ญปนเปนประเทศทมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกรอยละ 6 ของปพ.ศ. 2533 ภายในป พ.ศ. 2555 ดงนน รฐบาลญปนจงพยายามใชประโยชนจากกลไกภายใตกรอบพธสารเกยวโตเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหเปนไปตามเปาหมาย โดยสรางความรวมมอกบประเทศเจาบาน (host country) เพอสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM/JI ในสาขาตางๆ ซงนอกจากจะเพมศกยภาพใหกบประเทศเจาบานแลว ยงนาไปสการพฒนาทย งยน โดยรวมประเทศญปนมบทบาททงในแงของการใหความสนบสนนดานเทคโนโลยทสะอาดและแหลงเงนทนใหแกประเทศกาลงพฒนาตางๆ เพอนาไปใชลงทนในโครงการทชวยลดกาซเรอนกระจกรวมทงชวยใหเกดการพฒนาทย งยน เชน โครงการการเพมประสทธภาพการใชพลงงาน การใชพลงงานทดแทน การผลตพลงงานจากกาซชวมวล เปนตน ในขณะทสามารถลดปรมาณกาซเรอนกระจกจากการซอคารบอนเครดตจากโครงการทเกดขนภายใตกรอบความรวมมอระหวางกน โดยในชวงระหวางป 2002-2008 ประเทศญปนเปนผซอคารบอนเครดตคดเปนสดสวนมากอนดบท 2 รองจากประเทศองกฤษ (ธนาคารโลก, 2009)

ทผานมา รฐบาลญปนไดกาหนดโครงการสงเสรมกลไกการพฒนาทสะอาดแหงประเทศญปน (Japan Kyoto Mechanisms Acceleration Programme: JKAP1) เมอเดอนมนาคม พ.ศ. 2548 โดยมวตถประสงคหลกเพอใหความสนบสนนและอานวยความสะดวกแกประเทศเจาบานทมโครงการตงอยและประเทศญปน ในการดาเนนโครงการ CDM/JI ทงน โครงการ JKAP เกดจากความรวมมอระหวาง 3 กระทรวง คอ กระทรวงการตางประเทศ (Ministry of Foreign Affairs: MOFA) กระทรวงสงแวดลอม (Ministry of Environment: MOE) กระทรวงเศรษฐกจ การคา และอตสาหกรรม (Ministry of Economy, Trade and Industry: METI) นอกจากน ยงมหนวยงานภาครฐอนๆ ไดแก มลนธศนยสงแวดลอมโลก(Global Environment Centre Foundation: GEC) สถาบนยทธศาสตรสงแวดลอมโลก (Institute for Global Environmental Strategies: IGES) ธนาคารแหงญปนเพอความรวมมอระหวางประเทศ (Japan Bank for International Cooperation: JBIC) องคการสงเสรมการคาตางประเทศของญปน (Japan External Trade Organization: JETRO) องคการความรวมมอระหวางประเทศของญปน (Japan International Cooperation Agency: JICA) องคการพฒนาพลงงานใหมและเทคโนโลยอตสาหกรรมแหงญปน (New Energy and Industrial Technology Development Organization: NEDO) องคกรรบประกนการสงออกและลงทนแหงประเทศญปน (Nippon Export and Investment Insurance: NEXI) ศนยความรวมมอทางสงแวดลอมตางประเทศ (Overseas Environmental Cooperation Center, Japan: OECC) และบรษท Japan Carbon Finance, Ltd. (JCF)

ขนตอนการดาเนนการของโครงการออกเปน 4 ระยะ ไดแก

ก) การเพมศกยภาพ (capacity building) การใหความชวยเหลอเพอเพมศกยภาพในหลายรปแบบ อนไดแก

1 สรปมาจาก http://www.kyomecha.org (30 มถนายน พ.ศ. 2552)

http://www.kyomecha.org/


การเผยแพรขอมลขาวสารทเกยวกบขนตอนและความรดานเทคนค หนวยงานรบผดชอบไดแก GEC / IGES / JBIC / JICA / NEDO / OECC โดยโปรแกรม JKAP จะชวยเผยแพรขอมลททนสมยตามความเคลอนไหวของขอตกลงตางๆ ตลอดจนการเปลยนแปลงของหนวยงานภายในประเทศ

การอบรมทางดานเทคนคในการออกแบบโครงการ หนวยงานทรบผดชอบไดแก GEC / IGES / JBIC / NEDO / JICA ทงน เนองจากโครงการ CDM จะผานการรบรองไดตองผานคณะกรรมการ (Conference of Parties) ของ UNFCCC ตลอดจนหนวยงานสาคญอนๆ เชน CDM Executive Board โดยเฉพาะเอกสารทเกยวของกบเทคนคของโครงการ ซงมกฎระเบยบคอนขางซบซอน โครงการ JKAP จะคอยใหความชวยเหลอเกยวกบเทคนคของโครงการสาหรบผจะเขารวมโครงการ CDM และ JI

การเพมศกยภาพองคกร และบคลากรในประเทศเจาบาน หนวยงานทรบผดชอบไดแก IGES / JBIC / JICA / NEDO ทงน กจกรรมตางๆ ของโครงการ CDM และ JI เปนกจกรรมทเกดขนในประเทศเจาบาน ดงนน การสงเสรมใหบคลากรและองคกรตางๆ ในประเทศเจาบานยอมเปนการสนบสนนใหโครงการ CDM และ JI สามารถดาเนนไปอยางประสทธภาพและยงยน

การเพมศกยภาพองคกรทางการเงน หนวยงานทรบผดชอบไดแก IGES / JBIC / NEDO / JCF ปจจยดานการเงนถอเปนปจจยสาคญในการดาเนนโครงการ CDM และ JI แตเนองจากกลไกตางๆ เกยวกบโครงการ CDM ยงคอนขางใหม ดงนน การใหความรใหกบหนวยงานทางการเงนยอมทาใหการดาเนนงานโครงการ CDM เปนไปอยางราบรน

การเพมศกยภาพดานอนๆ หนวยงานทรบผดชอบ ไดแก GEC / IGES / JBIC / JETRO / NEDO / OECC / JCF นอกจากน โครงการ JKAP มการตงศนยใหความชวยเหลอสาหรบผทเกยวของทสามารถเขาไปตดตอสอบถามเรองตางๆ ได

ข) การวางแผนโครงการ (project planning)

กอนทจะดาเนนโครงการ CDM/JI นน มขนตอนทตองเตรยมการกอน ไดแก 1) การศกษาความเปนไปไดของโครงการ (feasibility study) และ 2) การหาผรวมโครงการทมความเปนไปได (business matching) ทงน JKAP จะชวยสนบสนนในการเตรยมการขนตอนดงกลาว คาถามสาคญคอ โครงการดงกลาวมคณสมบตเพยงพอทจะเขารวมโครงการ CDM หรอไม คาถามดงกลาวเปนคาถามของผจะเขารวมโครงการเผชญเสมอ โดย JKAP สามารถชวยแกปญหาดงกลาวได โดยชวยแนะนาเรองคณสมบตของโครงการทเหมาะสม พรอมทงชวยวเคราะหถงความอยรอดในเชงธรกจ (economic viability) ตลอดจนใหความชวยเหลอทางการเงนในการเตรยมเอกสารโครงการ (Project Design Documents: PDD) ทงน ตองอยภายใตเงอนไขทวาตองมผรวมโครงการเปนบรษทของญปนรวมดวย (รปท 3.4)


รปท 3.4 ความชวยเหลอในการศกษาความเปนไปไดโครงการ

ทมา: http://www.kyomecha.org/e/jkap/planning.html (30 มถนายน พ.ศ. 2552)

สาหรบการศกษาความเปนไปไดของโครงการ CDM/JI นน นบตงแตป 2542 เปนตนมา Global Environment Centre Foundation (GEC) ซงเปนหนวยงานภายใตการกากบดแลของกระทรวงสงแวดลอม (Ministry of Environment) ของญปน ไดมบทบาทสาคญในการคนหาและวเคราะหโครงการ CDM/JI ทเหมาะสม รวมทงเปนแหลงขอมลสาหรบนกพฒนาโครงการและหนวยงานทกาหนดนโยบาย โดยรฐบาลจะใหเงนทนสนบสนนสาหรบคาใชจายตางๆ ทเกดขน เชน คาใชจายในการออกแบบ การจดทาเอกสารประกอบโครงการ เปนตน แตมเงอนไขวาโครงการจะตองมนกพฒนาโครงการชาวญปนรวมอยดวยจงจะสามารถขอเงนสนบสนนสวนนได ตวอยางโครงการศกษา เชน การศกษาความเปนไปไดของการผลตพลงงานไฟฟาโดยใชเชอเพลงชวมวล (biofuel) ซงผลตจากเมลดสบดา (Jatropha seeds) ในประเทศกมพชาซงคาดวาจะสามารถลดกาซคารบอนไดออกไซดรวมประมาณ 429,657 ตนคารบอนไดออกไซดในระยะเวลา 10 ป

ค) การเรมดาเนนโครงการ (project implementation)

จากขนตอนโครงการทง 4 ขนตอน ขนตอนการเรมดาเนนโครงการนบเปนขนตอนทมความสาคญมากทสด ทงน ความชวยเหลอตางๆ เพอลดชองวางทางการเงนทจะเกดขนกบผทมสวนไดสวนเสย สามารถแบงออกได 2 ลกษณะ คอ 1) Upfront payment และ 2) Underlying Finance

Upfront payment เปนการใหเงนทนชวยเหลอแกผพฒนาโครงการ (project developer) ผานองคการพฒนาพลงงานใหมและเทคโนโลยอตสาหกรรมแหงญปน (NEDO) เพอใชในการพฒนาและดาเนนโครงการ CDM/JI ในตางประเทศ คดเปนสดสวนสงถงรอยละ 50 ของคาใชจายโครงการทงหมด โดยทเงนทนสนบสนนคานวณจากผลคณระหวางปรมาณการกาซเรอนกระจก (CERs) ทตกลงและคาดวาจะลดไดจากการดาเนนโครงการ และราคา (credit price) ซงขนอยกบความเสยงของโครงการ ความเสยงในการสงมอบไมตรงเวลา ตลอดจนแนวโนมของราคา CERs ในขณะทรฐบาลญปนจะไดรบผลตอบแทนในรปของปรมาณการลดกาซเรอนกระจก ทงน เงนสนบสนนใชเปนคาใชจายการจดทาเอกสาร การตรวจเอกสารประกอบโครงการ คาธรรมเนยมการขนทะเบยน คาอปกรณและเครองจกร คากอสราง คาใชจายตรวจสอบและยนยนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก คาธรรมเนยมการออกใบรบรองการลดกาซเรอนกระจก เปนตน

ทงน ผจะเขารวมโครงการ CDM จะตองยน Project Information Notes (PINs) ตอ JCF เพอพจารณาตามกระบวนการคดเลอก/ประเมนโครงการ หากผานตามขนตอนดงกลาว ผย นเสนอโครงการจะ

http://www.kyomecha.org/e/jkap/planning.html%20%20(30


รปท 3.5 ขนตอนการขอการสนบสนน Upfront payment

ทมา: http://www.kyomecha.org/e/jkap/implemen.html#01 (30 มถนายน พ.ศ.2552)

สาหรบ Underlying Finance ทงน JBIC และ NEXI เปนหนวยงานทรบผดชอบในสวนน โดยทงสองหนวยงานจะใหความชวยเหลอทางดานการเงน JBIC จะเปนหนวยงานทชวยประเมนและสนบสนนทางดานการเงนในสวนทจาเปน (underlying finance) ใหกบโครงการ CDM/JI ทมศกยภาพ ทงในรปของเงนกโดยตรง (direct loans) แกผทขอโครงการ CDM เงนกใหแกบรษทญปนทเปนผสงออกเครองจกร (export loans) หรอผลงทนชาวญปนทใหเงนกกบโครงการทมศกยภาพ (overseas investment loans) (รปท 3.6)

http://www.kyomecha.org/e/jkap/implemen.html#01


รปท 3.6 ความชวยเหลอดาน Underlying finance

ทมา: http://www.kyomecha.org/e/jkap/implemen.html#01 (30 มถนายน พ.ศ. 2552)

ในขณะท NEXI มบทบาทสาคญในการชวยลดความเสยงจากการลงทนโครงการ CDM/JI ซงจะทาใหโครงการมความยงยนมากขน โดยเสนอผลตภณฑเพอปองกนความเสยงหลายรปแบบ เชน ประกนการลงทนในตางประเทศ (Overseas Investment Insurance) ซงคมครองทรพยสนในการลงทน ประกนเครดตในการสงออก (Export Credit Insurance) ซงคมครองอปกรณตางๆ ทสงออก ประกนเครดตผซอ (Buyer's Credit Insurance) และประกนเงนกตางประเทศ (Overseas United Loan Insurance) ซงคมครองเงนกของโครงการทระบไว เปนตน (รปท 3.7)

รปท 3.7 ความชวยเหลอดานผลตภณฑประกนความเสยง

ทมา: http://www.kyomecha.org/e/jkap/implemen.html#01 (30 มถนายน พ.ศ. 2552)




ง) การรบรองคารบอนเครดต (credit issuance)

ขนตอนสดทายเปนขนตอนการรบรองคารบอนเครดต ซงประกอบดวย ขนตอนการซอเครดต (credit purchase scheme) และระบบการลงทะเบยนแหงชาต (National Registry System)

1) ขนตอนการซอเครดต (credit purchase scheme)

ในขนตอนการซอเครดต หนวยงาน NEDO เปนหนวยงานรบผดชอบในการจดการซอเครดตจากโครงการไดมาของตามกลไกเกยวโต (Kyoto Mechanisms Credit Acquisition Project) ซงจดตงขนในเดอนกรกฎาคม ป พ.ศ. 2549 โครงการดงกลาวอยภายใตหลก คอ 1) เปนการไดมาของเครดตทมตนทนตาสดและเปนวธทสามารถลดความเสยงจากการไดมาของเครดตดงกลาว และ 2) ปองกนปญหาภาวะโลกรอน (global warming) ดวยการสนบสนนการพฒนาอยางยงยนของประเทศในภาคผนวกท 1

ทงน เพอใหประเทศญปนสามารถบรรลเปาหมายสนธสญญาเกยวโต NEDO มกลไกการดาเนนโครงการดงกลาว 2 วธการ ไดแก ประเภท A การไดมาของเครดตจากผซอเครดต (credit issuers) ในวธน NEDO จะขอรบเครดตจากผซอเครดตโดยตรง คอ UN CDM Executive Board (CDM) และประเทศในภาคผนวกท 1 (JI และ GIS) ทเขารวมโครงการ โดย NEDO ทาขอตกลงการซอเครดตในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Emission Reduction Purchase Agreement: ERPA) กบผดาเนนโครงการ CDM อน หรอทาสญญาขอตกลงกบประเทศในภาคผนวกท 1 ในกรณของ GIS อกประเภทหนงคอ ประเภท B การไดมาของเครดตจากผดาเนนโครงการอน โดย NEDO จะซอเครดตภายใตขอตกลง ERPA จากผดาเนนการโครงการ CDM อนทไดรบเครดต การจายเงนจะจายตามเครดตทไดรบ ซงอาจมการจายเงนลวงหนา (up-front payment) ทงนขนกบเงอนไขตามสญญา (รปท 3.8)

รปท 3.8 ประเภทของวธการไดมาของเครดต

ทมา: http://www.kyomecha.org/e/jkap/credits.html (30 มถนายน พ.ศ. 2552)

http://www.kyomecha.org/e/jkap/credits.html%20(30


Japan Carbon Finance, Ltd. (JCF) เปนหนวยงานทรบผดชอบในการซอ CERs ERUs (ERs) หรอเครดตในรปแบบอน ทงในรปของทมการจายเงนลวงหนา (up-front payment) หรอจายเมอไดเครดตแลว (pay-on-delivery basis) ทงน JCF นอกจากจะทาหนาทในการรบซอเครดตแลว JCF ยงสงเสรมโครงการ CDM หรอ JI หรอโครงการลดกาซเรอนกระจกอนๆ จากทไดกลาวขางตน ดวยการรบภาระตนทนในตอนเรมตนโครงการ เชน ในชวงขอรบรอง และเตรยมเอกสารการออกแบบโครงการ เปนตน

2) ระบบการขนทะเบยนแหงชาต (National Registry System)

กระทรวงเศรษฐกจ การคา และอตสาหกรรม (METI) และกระทรวงสงแวดลอม (MOE) ของประเทศญปน เปนหนวยงานทรบผดชอบในการเตรยมระบบการลงทะเบยนแหงชาต และพฒนาขนตอนตางๆ ซงในขนตอนของการเปดบญช การโอนเครดตภายในประเทศ ไดเตรยมการเสรจสนแลว การมระบบลงทะเบยนแหงชาตน จะชวยใหมระบบบญชทถกตอง ทงในแงของจานวนโครงการทเขารวม การโอนเครดต การไดรบเครดต

3.2. ประเทศเนเธอรแลนด

ตามพนธกรณ ประเทศเนเธอรแลนดตองมขอผกพนทตองลดกาซเรอนกระจกใหตากวาระดบป พ.ศ. 2533 รอยละ 6 ภายในป พ.ศ. 2555 โดยรฐบาลเนเธอรแลนดมการดาเนนการเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกภายในประเทศเอง (รอยละ 50) และดาเนนการตามพธสารเกยวโตในการลดกาซเรอนกระจกระหวางประเทศ (รอยละ 50) โดยใชกลไก JI และ CDM ซงสวนใหญเปนการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ในประเทศกาลงพฒนา ในการสนบสนนดานการเงนในการซอคารบอนเครดต

การสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM มหนวยงานรบผดชอบคอ กระทรวงการเคหะ การวาง ผงเมอง และสงแวดลอม แหงประเทศเนเธอรแลนด (The Netherlands Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment: VROM) ในการจดสรรเงนงบประมาณสาหรบการจดซอ CERs เพอสงเสรมการดาเนนงานโครงการ CDM/JI อยางยงยน ซงมการสงเสรมการดาเนนการแบบไมเปนทางการตงแตป พ.ศ. 2543 การดาเนนการเปนรปแบบของการสนบสนนกจกรรมทเกยวของกบการสรางศกยภาพโครงการและพฒนาใหเปนโครงการ CDM ทไดรบการรบรองและตรวจสอบแลว รวมทงการซอ CERs ยงเปนการสรางรายไดใหกบประเทศเจาบาน

การดาเนนการจดซอ CERs ของ VROM จะมองคกรกลางในการคดเลอกโครงการ CDM ทมการจดการอยางยงยนและไดรบการรบรองจากประเทศเจาบาน ซงประเทศเหลานจะประสานงานกบองคกรกลางในการจดซอ CERs โดยมองคกรกลาง 4 รปแบบ ไดแก

• หนวยงานของรฐบาลเนเธอรแลนดทาหนาทดาเนนการจดหาและจดซอระหวางประเทศ หรอ SENTER International โดยมกระบวนการจดหาและจดซอเรยกวา Certified Emission Reduction Unit Procurement Tender (CERUPT) ซงโครงการทมการซอ CERs สวนใหญจะเปนโครงการเทคโนโลยทสะอาด และดานพลงงาน โดยเฉพาะพลงงานทดแทน เชน พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย พลงงานความรอนใตพภพ พลงงานนา


• สถาบนการเงนระหวางประเทศแบบพหภาค เชน ความรวมมอดานการเงนนานาชาต (International Finance Corporation: IFC) และธนาคารเพอการพฒนาและการสรางใหมนานาชาต (International Bank for Reconstruction and Development: IBRD)

• สถาบนการเงนเอกชน เชน La Corporación Andina de Fomento (CAF) ใหความสนใจสาหรบโครงการของภาครฐและเอกชน ในประเทศละตนอเมรกา และแครเบยน และ ธนาคารเอกชนของเนเธอรแลนด ใหความสาคญกบโครงการดานอาหารและธรกจการเกษตร

• ขอตกลงการซอ CERs แบบทวภาคกบประเทศเจาบานทมคณภาพตามขอตกลงในพธสารเกยวโต ซงมการทาบนทกความเขาใจ (Memoranda of Understanding: MoUs) กบประเทศตางๆ ไดแก อารเจนตนา โบลเวย บราซล โคลมเบย คอสตารกา กวเตมาลา ฮอนดรส อนโดนเซย แมกซโก นกาลากว ปานามา เอสาวาดอร และอรกวย โดยมการตกลงซอขายรวมกนเปนระยะเวลานาน ไมมขอผกมดทางกฎหมาย และเปนโครงการทม ศกยภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกซงตองผานการรบรองแลว

สาหรบการสนนบสนนดานอนๆ ไดแก การมสวนรวมในกองทนของธนาคารโลก ไดแก กองทน PCF หรอ The Prototype Carbon Fund กอตงในป พ.ศ. 2545 โดยสวนหนงเปนงบประมาณจากกระทรวงเศรษฐกจตางประเทศ ประเทศเนเธอรแลนด รวมกบภาคเอกชน ซงสวนใหญเปนโครงการดานการพฒนาเทคโนโลย และกองทน CDCF หรอ The Community Development Carbon Fund ทเนนใหการสนบสนนโครงการขนาดเลกในพนทยากจนในประเทศกาลงพฒนา

ขอตกลงระหวาง VROM กบองคกรกลางในการจดซอ CERs คอ การดาเนนการตามหลกเกณฑของ VROM ทใหความสาคญกบปรมาณ CERs มคณภาพทผานการรบรองแลว และเปนราคาทยอมรบได โดยมรปแบบการซอและโอน CERs ทมการตกลงจานวน CERs ทระบจานวนแนนอนและมการรบประกนทชดเจน ซงทาใหองคกรกลางสามารถปรบเปลยนวธการเพอนาไปสเปาหมายทกาหนดไว ทงน VROM ตองมการกาหนดหลกประกนประสทธภาพของงบประมาณ เชน การกาหนดคณภาพขนตาของ CERs และการกาหนดราคาสงสดเฉลยของ CERs

อยางไรกตาม นอกจากการใหเงนทนสนบสนนการพฒนาโครงการ CDM ทไดจากกองทน Adaptation ทเรยกเกบจากรอยละ 2 ของรายไดจากการขาย CERs ในการชวยเหลอประเทศตางๆ ในการดาเนนโครงการเพอเตรยมรบปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ มการใหเงนชวยเหลอในการพฒนาโครงการ CDM จากองคกรระหวางประเทศ และประเทศตางๆ ทอยในประเทศภาคผนวกท 1 และนอกภาคผนวกท 1 โดยการจดตงกองทนเพอใหสนบสนนการดาเนนการดานคารบอนเครดต กวา 80 กองทน เพอสงเสรมและสนบสนนการดาเนนการดานคารบอนเครดต เชน European Carbon Fund ของยโรป Future Carbon Fund ของธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank) Japan Carbon Finance ในการรบซอคารบอนเครดตจากโครงการตางๆ และ Asia-Pacific Carbon Fund ในการสงเสรมการดาเนนโครงการเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก เชน โครงการพลงงานหมนเวยน เปนตน

http://www.caf.com/


4. มาตรการทางการคลงในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของตางประเทศ

การสงเสรมเพอใหเกดการลงทนในโครงการ CDM ของภาครฐในประเทศกาลงพฒนาหลายประเทศทเปนผขาย CERs มแนวทางการสงเสรมใหประเทศของตนมการพฒนาโครงการ CDM เพมมากขนเพอประโยชนดานสงแวดลอมและสรางรายไดจากการขายเครดตของปรมาณกาซทลดได หรอ CERs และสรางความสามารถในการแขงขนของแตละประเทศในการลงทนพฒนาโครงการ CDM และมการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกได โดยการรบเงนทนสนบสนนและความรดานเทคโนโลยและศกยภาพการดาเนนงานจากตางประเทศในการดาเนนโครงการ CDM

มาตรการทางการคลงทรฐบาลในประเทศตางๆ สวนใหญใชเพอสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนและลดการปลอยกาซเรอนกระจกทมาจากภาคพลงงาน

1. การจดเกบภาษคารบอนไดออกไซด (CO2 tax) โดยคาดหวงวาจะเปนเครองมอทางเศรษฐศาสตรทชวยกระตนและจงใจใหผทเกยวของชวยกนอนรกษพลงงานและหนไปใชพลงงานทดแทนประเภทอนทสะอาดกวาและมสดสวนการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดนอยกวา ตวอยางเชน ประเทศเดนมารกเปนประเทศแรกๆ ทนาเอาภาษคารบอนมาบงคบใชในภาคพลงงานโดยเรยกเกบภาษจากทงภาคครวเรอนและภาคธรกจ เพอแกไขปญหาสงแวดลอม อยางไรกตาม รฐบาลกไดใชมาตรการอนๆ ควบคกนไป เชน การใหเงนชวยเหลอแกผประกอบการสาหรบการลงทนในเทคโนโลยพลงงานทสะอาด รวมทงการใหคนภาษแกอตสาหกรรมทลดการใชพลงงาน ทงนเงนชวยเหลอเหลานกมาจากรายไดทรฐเกบไดจากภาษคารบอนนนเอง

2. การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลและภาษเงนไดบคคลธรรมดาสาหรบรายไดทเกดจากการประหยดพลงงานโดยทไมตองนาเอารายไดในสวนนนมาคดรวมกบรายไดประเภทอนๆ ทตองเสยภาษ

3. การปรบปรงโครงสรางภาษใหม คาใชจายทเกดจากการลงทนในอปกรณและเครองมอประหยดพลงงานสามารถนามาใชลดภาระภาษลงได เชน การยกเวนภาษมลคาเพมของผลตภณฑประหยดพลงงาน การยกเวนหรอลดอตราภาษศลกากรสาหรบการนาเขาอปกรณทชวยอนรกษพลงงาน ในขณะทรฐบาลเรยกเกบภาษในอตราทสงขนสาหรบการซอหรอบรโภคอปกรณเครองจกรทไมเปนมตรกบสงแวดลอม

4. มาตรการจงใจการผลต โดยรฐบาลจายเงนใหแกผประกอบการทผลตไฟฟาจากแหลงพลงงานทดแทน รวมถงการใหรางวลแกผประกอบการทผลตสนคาทประหยดพลงงานและเปนมตรตอสงแวดลอม

5. การใหความชวยเหลอทางการเงน ซงรวมถงการใหเงนใหเปลา เงนกดอกเบยตา การคาประกนความเสยง และการคาประกนเงนกยม เปนตน เพอสนบสนนการลงทนของภาคเอกชนในโครงการหรอเทคโนโลยทชวยประหยดพลงงาน โดยรวมจงเปนมาตรการทชวยลดตนทนและความเสยงจากการลงทน

6. มาตรการเรงหกคาเสอมสกหรอของเครองจกรอปกรณทไดลงทนไปซงจะชวยใหผประกอบการสามารถคนทนไดเรวยงขน นอกจากจะชวยกระตนใหเกดการลงทนมากขนแลวยงสงเสรมใหสถาบนการเงนมแรงจงใจเพมขนในการปลอยกใหแกโครงการลงทน


7. นโยบายทเขมงวดของภาครฐในการปรบปรงโครงสรางการผลตใหทนสมย เชน รฐบาลจนไดกาหนดแนวทางพฒนาทเกยวกบการพลงงานไวในแผนพฒนาเศรษฐกจฉบบท 11 (2006-2010) โดยมเปาหมายทจะลดการบรโภคพลงงานและลดการปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศ ทงนจงให ความเขมงวดกบอตสาหกรรมทใชพลงงานมาก 14 อตสาหกรรม ทงนอตสาหกรรมดงกลาวจะตองดาเนนการกาจดหนวยการผลตทลาสมย เปนตน

สาหรบรายไดจากการขายคารบอนเครดตประเภทปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CERs เปนแรงจงใจหนงใหผประกอบเขามาลงทนในโครงการ CDM ซงภาครฐจะเกบภาษรายไดจากการขาย CERs เพอเปนรายไดของรฐ สาหรบในบทนจะทาการทบทวนมาตรการทางการเงนและการคลงในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของตางประเทศ เพอสรางแรงจงใจใหผประกอบการมาลงทนโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดโดยเฉพาะมาตรการทางการเงนการคลงตอรายไดจากการขาย CERs

มาตรการสงเสรมเพอสรางแรงจงใจใหผประกอบการพฒนาโครงการ CDM มหลายลกษณะ ไดแก การสรางแรงจงใจโดยใชมาตรการทางการเงนและภาษ เชนการยกเวนหรอการลดหยอนการเกบภาษเงนไดนตบคคลและคาธรรมเนยมการโอนจากการขาย CERs การลดยกเวนภาษอากรขาเขาสาหรบเทคโนโลยทเกยวกบโครงการ CDM การใหเงนอดหนน และการใหสนเชอพเศษสาหรบโครงการ CDM ทมการผลต CERs ทงน การดาเนนการในหลายประเทศทมการพฒนาโครงการ CDM สวนใหญมการสงเสรมโดยใชมาตรการทางการเงนและภาษ ดงตวอยางประเทศทมการดาเนนการตอไปน

4.1. ประเทศจน

ประเทศจนมการเจรญเตบโตของเศรษฐกจอยางรวดเรวใหมความตองการใชพลงงานเพมสงขน สงผลทาใหมปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดสบรรยากาศเพมสงขนกลายเปนผผลตกาซคารบอนไดออกไซดอนดบทสองของโลก ดงนน รฐบาลจนจงมนโยบายการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคพลงงาน จงใหความสาคญตอการพฒนาโครงการ CDM และพฒนาเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยเฉพาะการพฒนาโครงการดานพลงงานหมนเวยน ทาใหกจกรรมการดาเนนการดานพลงงานหมนเวยนไดรบการสงเสรมและพฒนาเพอเขาโครงการ CDM ในสดสวนสง รวมทง การจดทาแผนการดาเนนการสงเสรมพลงงานหมนเวยนใหสามารถลดกาซเรอนกระจกซงมการคาดการณทจะลดลงไดในชวงป พ.ศ. 2553 – 2563 ไดแก พลงงานลม มศกยภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกได 11 ลานตนเทยบเทาคารบอน พลงงานแสงอาทตย ชวยลดลงได 120,000-240,000 ตนเทยบเทาคารบอน พลงงานชวมวล ลดได 17-80 ลานตนเทยบเทาคารบอน พลงงานนา สามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกได 12 ลานตนคารบอน

ภายหลงป พ.ศ. 2547 ทมการลงนามตามพธสารเกยวโต จานวนโครงการการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศจนมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง เนองภาครฐมมาตรการในการสงเสรมอยางจรงจง เชน การจดตงหนวยงานบรหารจดการโครงการ CDM ทสวนกลางเพอความสะดวกในการดาเนนการ การเรงรดใหหนวยงานดแลรบรองโครงการ การจดเกบคาธรรมเนยมในการบรหารจดการโครงการแตละขนตอนเพอเปนคาใชจายอตรารอยละ 1-5 และการจดตงหนวยงานเพอบรหาร


มาตรการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของจน ทไดรบการสนบสนนจากองคกรนานาชาตทเปนผซอ CERs ไดแก ธนาคารโลก มหนวยธรกจการเงนสาหรบคารบอน (Carbon Finance Business: CFB) ใหการสนบสนนดานเงนทน ความรและทกษะในการดาเนนโครงการ CDM กองทนสงเสรมการลทนของดชท (Deutsche Investitions-und Entwicklungsgesellschaft: DEG) ในการสนบสนนการลงทนทเปนมตรกบสงแวดลอม สนบสนนดานเงนทนและความเสยงทอาจเกดขน กองทนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของรฐบาลเยอรมน (KfW banking group) ใหการสนบสนนโครงการ CDM ขนาดเลกและขนาดกลาง ธนาคารการพฒนาแหงเอเชย (Asian Development Bank) รวมกบหลายองคกร ในการสนบสนนและพฒนาโครงการ CDM ขนาดเลกในจน และกองทนคารบอนของญปน (Japan Carbon Fund) เกดจากการรวมกลมขององคกรในประเทศญปนเปนกองทนเพอรบซอ CERs และ ERUs นอกจากน ในป พ.ศ. 2552 มโครงการความรวมมอระหวางจนและอยในการศกษานโยบายการพฒนาโครงการ CDM เพอประเมนผลกระทบของการพฒนาโครงการ CDM การดาเนนนโยบายการพฒนาโครงการ CDM การถายโอนเทคโนโลยทสะอาด และการศกษาแนวทางการพฒนาตลาดคารบอนในประเทศจน

สาหรบมาตรการทางการเงนการคลงของภาครฐในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ซงสวนใหญเชอมโยงกบการพฒนาดานพลงงานหมนเวยน การเพมประสทธภาพพลงงาน และการลดการปลอยกาซมเธน ดงกลาวขางตน ไดแก

1. การลดและยกเวนภาษสาหรบสนคานาเขาจากตางประเทศ เชนอปกรณและเครองจกรทใชในการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม เพอจงใจใหมการใชอปกรณเหลานเนองจากมตนทนการผลตลดลง เชน เทคโนโลยการผลตพลงงานลม (wind turbines)

2. การลดหยอนภาษมลคาเพมสาหรบโครงการ CDM ดานการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพ คดภาษมลคาเพมรอยละ 13 และการผลตไฟฟาจากพลงงานนาขนาดเลก จดเกบในอตราเพยงรอยละ 6 (อตราภาษมลคาเพมปจจบนเทากบรอยละ 17)

3. การใหเงนกดอกเบยตา ซงไดจากกองทนการพฒนาพลงงานหมนเวยนในชนบท เชน พลงงานกาซชวภาพ พลงงานความรอนใตพภพ และพลงงานลม โดยนากาไรจากการดาเนนการของกองทนมาใหสถาบนการเงนเอกชนกยมมาปลอยกแกผประกอบการในอตราดอกเบยตา และมการกาหนดอตราดอกเบยพเศษสาหรบโครงการขนาดเลก เชน โครงการไฟฟาพลงนา โดยอตราดอกเบยจะตากวาอตราดอกเบยเงนกท วไปรอยละ 2

4. การตงราคาพลงงานหมนเวยนทแตกตางกนในแตละพนท เชน เมองหนงมการกาหนดราคากาซชวภาพเพอหงตมเทากบ 1.2 หยวน/ตารางเมตร ขณะทเมองอนมการลดราคาสาหรบกาซชวภาพในกจกรรมอนๆ


5. การใหการสนบสนนทางโครงสรางพนฐาน เชน การสนบสนนเงนทนดานการวจย โดยเฉพาะการพฒนาดานพลงงานทดแทน เชน พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย และการสงเสรมการลงทนดานการผลตไฟฟาจากพลงงานนาขนาดเลกในพนท การกอสรางโครงสรางพนฐานตางๆ

6. การลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลในเขตสงเสรมการลงทน (พนททยงไมไดรบการพฒนา) ในกรณปกตจดเกบภาษเงนไดอตรารอยละ 33 ของรายไดธรกจ กรณทมการลงทนในพนทนอกเขตเมอง เปนการสงเสรมเพอใหเกดการพฒนาโครงการในพนทชนบท เชน มองโกเลย ซนเจยง รวมทงการกาหนดเขตเศรษฐกจทจดไวถาอยในเขตทกาหนด จะจดเกบอตราภาษเพยงรอยละ 15 ถาตงอยในเขตชายทะเล หรอเขตเมอง และพนทเมองเกา จดเกบในอตรารอยละ 24

นอกจากน กระทรวงการคลงไดออกกฎหมายภาษเงนไดนตบคคล ทมผลในทางปฏบตตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2550 เพอสรางแรงจงใจใหกบผประกอบการเขามาลงทนโครงการ CDM คอ

1. การลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบโครงการ CDM

โครงการ CDM ทดาเนนการเกยวกบการลดกาซกาซไฮโดรฟลออโรคารบอน (HPC) กาซเปอรฟลออไรคารบอน (PFC) และกาซไนตรสออกไซด (N2O) สามารถลดหยอนภาษเงนไดในชวงปท 1 – 3 ทมการดาเนนโครงการ และในปท 4 -6 เกบภาษเงนไดเพยงครงหนงของอตราภาษเงนไดนตบคคล โดยเรมจากปแรกทมรายไดจากการขาย CERs2 ทงน ผประกอบการโครงการ CDM จะตองทาการแยกแยะรายไดเฉพาะในสวนทเกดจากการลดกาซเรอนกระจกเทานนและเปนรายไดทรฐไดกาหนดใหสามารถนามาหกลดภาษได นอกจากนนดานรายจายตองเปนรายจายทเกดขนกบโครงการ CDM ในชวงเวลาเดยวกนเทานน มฉะนนแลวจะไมสามารถนามาขอยกเวนภาษได

2. การจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs

กระทรวงการคลง และสานกการบรหารจดการภาษของรฐบาลจน (the State Administration of Taxation: SAT) ดาเนนการจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ของโครงการ CDM ประเภทตางๆ ในอตรารอยละ 2-65 (ตามหนงสอเวยน CaiShui (2552) หมายเลข 30)

อตราภาษรายไดจากการขาย CERs ทรฐจดเกบ แยกตามประเภทกาซเรอนกระจกตามขนาดผลกระทบตอสภาวะโลกรอน ไดแก

กาซไฮโดรฟลออโรคารบอน กาซเปอรฟลออกไรคารบอน และกาซซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด เกบอตรารอยละ 65 ของรายไดจากการขาย CERs

กาซไนตรสออกไซด เกบอตรารอยละ 30 ของรายไดจากการขาย CERs

2 รายไดจากการขาย CERs เปนรายไดทเกดจากการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและนาไปขาย ลบ ดวยเงน (ภาษ) ทตองจายใหกบรฐบาล และลบดวยตนทนตางๆ ในการดาเนนโครงการ CDM


กาซคารบอนไดออกไซด และมเธน จากโครงการทเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โครงการผลตพลงงานจากพลงงานหมนเวยน โครงการทนากาซมเธนมาใชประโยชนใหม และโครงการสงเสรมการปลกปา เกบอตรารอยละ 2 ของรายไดจากการขาย CERs

เมอเปรยบเทยบกบอตราภาษเงนไดนตบคคลโดยทวไปคอ จดเกบในอตรารอยละ 33 ของรายไดธรกจ ซงจดสรรใหรฐบาลกลางรอยละ 30 และรฐบาลทองถนรอยละ 3 ทงน พบวาการจดเกบภาษเงนไดในสวนกาซคารบอนไดออกไซด และมเธน ซงสวนใหญเปนโครงการดานพลงงานทดแทน มการจดเกบภาษทตากวาภาษเงนไดปกต เนองจากรฐบาลจนมแนวทางการสงเสรมดานพลงงานหมนเวยนอยางมากเพอลดปรมาณคารบอนไดออกไซด และเพมแหลงดดซบคารบอนไดออกไซด ใหผประกอบการเขามาลงทนในโครงการจานวนมาก เชน พลงงานลม และพลงงานนา ประกอบกบประเภทของกาซเรอนกระจกมผลกระทบตอสภาวะโลกรอนทแตกตางกนดงนนอตราการจดเกบภาษจงมความแตกตาง เชน กาซไนตรสออกไซด ทาใหเกดสภาวะโลกรอนถง 23,000 เทาของคารบอนไดออกไซด และระยะเวลาการสลายตวตองใชเวลา 3,200 ป จงมการจดเกบภาษในอตราสงคอ รอยละ 62 ของรายไดการขาย CERs

รายไดจากการขาย CERs ถอเปนรายไดของรฐ ทจะนาเขาสมทบในกองทน CDM หรอกองทนสะอาด Clean Fund) ของจน ทดแลโดยกระทรวงการคลงแหงชาตจน นอกจากรายไดการจดเกบภาษเงนจากการขาย CERs แลว กองทน CDM ยงมรายไดจากเงนชวยเหลอจากตางประเทศ เงนบรจาคจากสถาบนการเงนภายในประเทศและตางประเทศ และรายไดจากอตราดอกเบยเงนฝากและการขายพนธบตรรฐบาล โดยเงนกองทนจะนาไปใชในการสงเสรมและสนบสนนโครงการทเกยวของตางๆ เชน การยกเวนภาษเงนไดนตบคคล การสนบสนนโครงการทดาเนนการเพอการลดโลกรอน การดาเนนการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM โดยเฉพาะโครงการ CDM ขนาดเลกและโครงการทตงในสวนภมภาคทมเงนทนดาเนนการนอย โดยการใหสทธพเศษดานภาษแกผประกอบการโครงการ CDM หรอโครงการดานพลงงานหมนเวยนตางๆ ทงน การชวยเหลอดานการเงนจากกองทน CDM จะเปนการเพมอตราผลตอบแทนใหกบผประกอบการโครงการ CDM ซงแตกตางกนตามประเภทของโครงการ

4.2. ประเทศอนเดย

ประเทศอนเดยเปนประเทศทมการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM เปนอนดบสองของโลก ในป พ.ศ. 2552 โครงการทไดลงทะเบยนกบคณะกรรมาธการ CDM จานวน 438 โครงการ มปรมาณ CERs ประมาณ 67,508,800ตนคารบอนไดออกไซด (ขอมล ณ 29 มถนายน พ.ศ. 2552) โดยสวนใหญเปนการผลตพลงงานจากชวมวล (รอยละ 33 ของโครงการทงหมด) พลงงานลม (รอยละ 18) และพลงงานความรอนจากกาซทไดจากของเสย (รอยละ 15)

รฐบาลอนเดยมแนวทางการสงเสรมการลงทนโครงการ CDM โดยเฉพาะโครงการ CDM ดานพลงงาน รวมทง นโยบายภาครฐในการลดกาซเรอนกระจกทเนนดานพลงงานทสะอาดโดยสงเสรมเทคโนโลยสะอาด และเพมประสทธภาพการใชพลงงาน โดยจดทายทธศาสตรการพฒนาพลงงานทางเลอกและเงนทนสนบสนน รวมทงการรวมมอกบประเทศตางๆ เชน ประเทศเยอรมน ประเทศสหรฐอเมรกา

การดาเนนการโครงการ CDM มหนวยงานดาเนนการสงเสรมโครงการ คอสานกงานกลไกการพฒนาทสะอาดแหงชาต (the National Clean Development Mechanism Authority: NCDMA) ในการ


มาตรการสนบสนนและพฒนาโครงการ CDM สวนหนงไดจากการสนบสนนดานการเงนและเทคโนโลยจากองคกรระหวางประเทศ และการพฒนาจากผประกอบการภายในประเทศเองซงมปญหาในเรองตนทนการดาเนนโครงการและความเสยงในการดาเนนโครงการ ดงนนการสนบสนนโครงการ CDM สาหรบผประกอบการคอ การพฒนาเผยแพรความรและเทคโนโลยใหกบผประกอบการโครงการ และการสนบสนนดานเงนทน เชน การกากบดแลสถาบนการเงนใหปลอยกทมดอกเบยตา การเพมทนใหเพยงพอกบความตองการของผประกอบการโครงการ CDM และการสงเสรมการลงทนในการลดภาษนาเขาอปกรณและเครองจกรในกรณทไมมการผลตในประเทศ รวมถงการยกเวนภาษสาหรบโครงการดานพลงงานหมนเวยน เชน การผลตไฟฟาจากพลงงานลมใหยกเวนภาษรายไดนตบคคลเปนระยะเวลา 10 ป ซงบางโครงการไดรบการรบรองจาก CDM EB ทงน ในระยะแรกรฐบาลอนเดยยกเวนการเกบภาษเงนไดจากการขาย CERs ซงไมไดกาหนดระยะเวลาทชดเจน แตในปจจบนมแนวทางในการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลสาหรบรายไดจากการขาย CERs ซงโดยปกตจดเกบอตรารอยละ 30 ของรายไดธรกจ เนองจากมแนวคดวารายไดนเปนรายไดหนงของธรกจทรฐควรจะจดเกบเพอนามาพฒนาประเทศ ประกอบกบมผประกอบการอตสาหกรรมเคมทผลตกาซพษ เชนกาซไฮโดรฟลออไรคารบอน ทสงผลกระทบรนแรงตอบรรยากาศ เนองจากทาใหเกดสภาวะโลกรอนได 140-11,700 เทาของคารบอนไดออกไซด ในขณะนยงมการถกเถยงกนและไมมขอสรปทชดเจน

4.3. ประเทศมาเลเซย

ประเทศมาเลเซยมการสนบสนนและพฒนาโครงการ CDM เพอใหสอดคลองแนวทางการพฒนาประเทศอยางยงยน ในป พ.ศ. 2552 มโครงการทลงทะเบยนกบคณะกรรมาธการ CDM แลว จานวน 52 โครงการ มปรมาณ CERs ประมาณ 648,718 ตนคารบอนไดออกไซด (ขอมล ณ 29 มถนายน พ.ศ. 2552) โดยสวนใหญเปนการผลตพลงงานจากชวมวล (สวนใหญเปนปาลมนามน) และการผลตพลงงานจากกาซทไดจากการฝ งกลบขยะ

รฐบาลมาเลเซยมมาตรการสงเสรมการดาเนนโครงการ CDM โดยการสรางแรงจงใจดานภาษสาหรบโครงการทเปนมตรกบสงแวดลอม โดยการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล3 สาหรบรายไดจากการขาย CERs เปนระเวลา 3 ป ตงแตป พ.ศ. 2551-2553 สาหรบโครงการ CDM ทกประเภท เนองจากพบวาชวงเวลาในการคนทนของการทาธรกจโดยเฉลยอยในชวง 3-4 ป จงกาหนดใหยกเวนภาษเปนระยะเวลาดงกลาว เพอสงเสรมใหธรกจมความรบผดชอบตอสงแวดลอม และเกดการพฒนาอยางยงยน

3 อตราการจดเกบภาษนตบคคลปกต จดเกบอตรารอยละ 26 ของรายไดธรกจ


นอกจากน การดาเนนโครงการ CDM ทสาคญของมาเลเซยคอ การดาเนนการดานพลงงานชวมวล จงมแนวทางการสงเสรมการลงทนสาหรบโครงการ CDM จากพลงงานจากชวมวล โดยการยกเวนภาษเงนไดเปนระยะเวลา 5 ป และยกเวนภาษนาเขาเครองจกรทนามาใชในการผลตซงไมสามารถผลตไดเองภายในประเทศ เนองจากประเทศมาเลเซยมโรงงานผลตนามนปาลมมากกวา 300 แหง ทตองผลผลตปาลมนามนจานวนมาก รฐบาลจงตองการสงเสรมโครงการ CDM เพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจากการอตสาหกรรมการผลตนามนปาลม นอกจากนน มแนวทางการพจารณาโครงการ CDM ทมความสาคญเรงดวนเพอสงเสรมและพฒนาโครงการ และการลดตนทนการดาเนนการ คาทปรกษาในการขนทะเบยนโครงการ คาธรรมเนยมตางๆ และความเสยงของผประกอบการ

4.4. ประเทศเวยดนาม

ประเทศเวยดนามมโครงการทไดลงทะเบยนกบคณะกรรมาธการ CDM จานวน 6 โครงการ มปรมาณ CERs ประมาณ 4,486,500 ตนคารบอนไดออกไซด (ขอมล ณ 29 มถนายน พ.ศ. 2552 โดยสวนใหญเปนโครงการขนาดกลางและขนาดเลกสาหรบการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน เชน พลงงานนา พลงงานลม พลงงานชวภาพทมเชอเพลงจากแกลบ และผลตความรอนและไฟฟาจากกาซทไดจากโรงบาบดนาเสย การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และอตสาหกรรมการเคมประเภทตางๆ

การดาเนนการการจดการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ของเวยดนามมหนวยงานดแลคอกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสานกงานกองทนอนรกษสงแวดลอมของประเทศเวยดนาม (Environment Protection Fund of Vietnam: EPF) ในการกากบดแลและจดการสงแวดลอม รวมถงโครงการ CDM ตงแตขนตอนการจดทาโครงการ การรบรอง และการขาย CERs โดยมมาตรการการสงเสรมโครงการ CDM ไดแก

• การยกเวนภาษนาเขาอปกรณและเครองจกร วตถดบ ทใชในกระบวนการผลต และไมมการผลตในประเทศ รอยละ 70 ของรายไดจากธรกจ เปนระยะเวลา 5 ป เพอสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM และโครงการพฒนาพลงงานหมนเวยน

• การจดเกบภาษการเชาทดน/คาเชาทดน โดยคดคาเสอมแบบคงท

• การอดหนนดานราคาขายโครงการ CDM ดานพลงงาน เชนการกาหนดราคารบซอพเศษสาหรบโครงการพลงงานหมนเวยน

• การสนบสนนดานการเงนในการลงทนโครงการ

• การจดเกบคาธรรมเนยมการขาย CERs เพอนาเงนมาเขากองทนอนรกษสงแวดลอม โดยตองรายงาน (ปรมาณการซอขายตามสญญา) มาทกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และกองทน EPF เพอจดเกบคาธรรรมเนยมการขาย CERs จากผประกอบการภายในประเทศ ซงคานวณไดโดยนาปรมาณ CERs ทจะขาย คณ ราคาขาย คณ อตราคาธรรมเนยม เนองจากเปนโครงการทเปนการรวมมอระหวางประเทศจงมการจดเกบรายไดในสวนนดวย


• การจดเกบภาษสาหรบรายไดจากการขายคารบอนโดยกระทรวงการคลงและกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศเวยดนาม มการจดเกบในอตรารอยละ 1.2 - 2 ซงแยกตามประเภทกาซเรอนกระจกทมขนาดความรนแรงแตกตางกน คอ

โครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทเปนกาซคารบอนไดออกไซด ไดแก การผลตจากพลงงานทดแทน เชน พลงงานลม และพลงงานแสงอาทตย การเพมประสทธภาพการใชพลงงาน การอนรกษพลงงาน และโครงการปลกปา การอนรกษปา จดเกบในอตรารอยละ 1.2 ของรายไดจากการขาย CERs

โครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากการใชเชอเพลงฟอสซล การลดกาซมเธนจากการทาเหมองแรและโครงการกาซชวภาพ (การกาจดของเสย กจกรรมการปลกพช) เกบอตรารอยละ 1.5 ของรายไดจากการขาย CERs

โครงการลดกาซเรอนกระจกอนๆ เชนการลดการปลอยกาซจากการขดเจาะนามน จดเกบในอตรารอยละ 2 ของรายไดจากการขาย CERs

โครงการลดกาซเรอนกระจกประเภทอนๆ ทมศกยภาพทาใหเกดภาวะโลกรอนสงและมอายในบรรยากาศนานมากกวาประเภทอน ใหจดเกบในอตราสงกวารอยละ 20 ของรายไดจากการขาย CERs

นอกจากน ในหลายประเทศมการสงเสรมผประกอบการโครงการ CDM ขนาดเลก โดยการรวมโครงการขนาดเลกเพอลดตนทนการดาเนนโครงการ และเพมปรมาณ CERs และสรางความเปนไปไดในการดาเนนโครงการ CDM เชน โครงการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพทไดจากของเสยจากกระบวนการผลตอตสาหกรรมการเกษตร ไดแก ของเสยจากปศสตว ของเสยจากระบวนการผลตอาหาร กระดาษ และสรา โดยมการดาเนนการในประเทศจน อนเดย เนปาล และบงคลาเทศ

สาหรบประเทศอนๆ ทมแนวทางการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ทใชมาตรการทางการเงนการคลงในการจงใจใหมการลงทนโครงการ CDM มากขน เชน

• บราซล เปนประเทศทมจานวนโครงการ CDM เปนอนดบสามของโลก มการจดตงกองทนระหวางประเทศ คอ Brazil Sustainability Fund เพอสงเสรมและจดหาเงนทนใหความชวยเหลอในการพฒนาโครงการ CDM และมมาตรการสงเสรมดานการใหเงนก และเงนทนชวยเหลอดานการวจยและดาเนนงานของโครงการ CDM ซงใหความสาคญดานพลงงานทางเลอก โดยเฉพาะเชอเพลงชวภาพ และพลงงานนา

• ปากสถาน มการพฒนาและสงเสรมโครงการ CDM เชน โครงการดานพลงงาน การใชทดน การเกษตร การจดการของเสย การขนสง และอตสาหกกรรมการผลต โดยมคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศ และกระทรวงสงแวดลอมแหงรฐบาลปากสถาน เปนผรบผดชอบและดแลจดการการดาเนนการโครงการ CDM ในการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของในการดาเนนการ โดยมมาตรการยกเวนภาษนตบคคลจากการขาย CERs และ VERs ซงเมอเปรยบเทยบกบภาษนตบคคลอตราปกตทม การจดเกบภาษรายไดจากการประกอบธรกจรอยละ 35 ของรายไดธรกจ แตถาเปน


• บงคลาเทศ ดาเนนการสงเสรมโดยสรางแรงจงใจใหผประกอบการลงทนดานภาษสาหรบโครงการทเปนมตรกบสงแวดลอมรวมถงโครงการ CDM ดวย เชน การยกเวนภาษนาเขาอปกรณและเครองจกรทเปนมตรกบสงแวดลอม และใหเงนกดอกเบยตา

• อยปต มการเกบภาษจากรายไดจากการขาย CERs เพอนารายไดเหลานนไปเปนเงนสนบสนนใหมการจดทาโครงการ CDM สาหรบโครงการทขอใหม

• เซาทแอฟรกา มการออกรางพระราชบญญตการแกไขการจดเกบภาษ โดยมมาตรการจงใจดานภาษเพอสงเสรมการดาเนนโครงการ CDM ในการยกเวนการเกบภาษเงนไดจากการขาย CERs เนองจากโครงการ CDM สวนใหญมขนาดเลกจงมผลกระทบตอรายไดจากการเกบภาษนอย

4.5. สรป

หลายประเทศในภมภาคเอเชยใหความสาคญในการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM จงมมาตรการตางๆ เพอสนบสนน โดยมาตรการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ของสวนใหญเปนมาตรการทางการเงนและภาษ ในการสรางแรงจงใจใหผประกอบการเขามาลงทนโครงการ CDM ไดแก การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการขาย CERs ในประเทศอนเดยและปากสถาน การกาหนดระยะเวลาการยกเวนภาษของประเทศมาเลเซย การจดเกบภาษในอตราตากวาอตราภาษเงนไดนตบคคลทจดเกบปกต และการจดเกบภาษเงนไดจากการขาย CERs ตามประเภทกาซเรอนกระจกทสงผลกระทบตอสภาวะโลกรอนมาก-นอย เชนในประเทศจน เชน ถาเปนโครงการพลงงานทดแทนทปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซด มอตราภาษรอยละ 2 ของรายไดจากากรขาย CERs แตถาเปนซลเฟอรเฮกซะฟลออไรดซงเปนกาซทสง ผลกระทบทาใหเกดสภาวะโลกรอนสงกวากาซคารบอนไดออกไซด มการเกบภาษรอยละ 65 ของรายไดจากการขาย CERs (ตารางท 3.1) และนาเงนรายไดเขากองทนเพอจดสรรไปใชเพอการสงเสรมและสนบสนนโครงการทเกยวของตางๆ

ดงนน จะเปนไดวาการนาใชมาตรการจงใจของประเทศกาลงพฒนาเหลานไดมงเนนไปทการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในรปแบบตางๆ ในอตราการยกเวนทแตกตางกน หรอ ในกรอบเวลาทแตกตางกน ประเทศกาลงพฒนาทไดศกษามไดมการใชมาตรการการชวยเหลอในรปแบบอน เชน มาตรการทางการเงนในรปการใหเงนกดอกเบยตา เปนตน สาหรบประเทศไทย เพอใหเปนการสรางสงจงใจท เทาเทยมกบประเทศกาลงพฒนาดวยกนในการสงเสรมโครงการ CDM ประเทศไทยควรพจารณากรอบการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลวาควรมกรอบการการดาเนนการยกเวนอยางไร


ตารางท 3.1 ตารางเปรยบเทยบมาตรการดานการเงนการคลง แยกตามประเทศ

ประเทศ อตราภาษเงนไดนตบคคล

ทจดเกบปกต อตราภาษเงนไดนตบคคล

จากการขาย CERs

จน รอยละ 33 ของเงนได

1. จดเกบภาษแยกตามประเภทของกาซเรอนกระจก และนามาเขากองทน CDM เพอจดสรรเงนไปใชในโครงการลดโลกรอน และการสนบสนนโครงการ CDM

• พลงงานทดแทนประเภทตางๆ รอยละ 2

• ไนตรสออกไซด รอยละ 30

• ไฮโดรฟลออไรคารบอน เปอรฟลออโรคารบอน และซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด รอยละ 65

อนเดย รอยละ 30 ของเงนได ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการซอขาย CERs

มาเลเซย รอยละ 26 ของเงนได ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากรายไดการขาย CERs ในชวงป พ.ศ. 2551-2553

เวยดนาม รอยละ 25 ของเงนได

• จดเกบคาธรรมเนยม/ภาษรายไดจากการขาย CERs แยกตามประเภทของกาซเรอนกระจก จดเกบจากคารบอนไดออกไซด 1.5และมเธน รอยละ 2

จดเกบจากโครงการลดกาซเรอนกระจกอนๆ มากกวา รอยละ 20

บราซล - สงเสรมและจดหาเงนทนใหความชวยเหลอในการพฒนาโครงการ CDM

บงคลาเทศ - สรางแรงจงใจดานภาษสาหรบโครงการทเปนมตรกบสงแวดลอม

อยปต - จดเกบภาษจากรายไดจากการขาย CERs เพอนารายไดเหลานนไปเปนเงนสนบสนนและพฒนาโครงการ CDM

เซาทแอฟรกา -

ออกรางพระราชบญญตการแกไขการจดเกบภาษ โดยมมาตรการจงใจดานภาษเพอสงเสรมการดาเนนโครงการ CDM ในการยกเวนการเกบภาษเงนไดจากการขาย CERs

ทมา: รวบรวมโดยสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย



ภาษาไทย

กนกวรรณ วงศกว. 16 มถนายน 2551. การซอขายกาซเรอนกระจก (Carbon Credit) ในประเทศไทย. กลมงานคณะกรรมาธการ การทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.h t t p : / / w w w . p a r l i a m e n t . g o . t h / p a r c y / s a p a _ d b / c o m m i t t e e - u p l o a d / 1 4 - 2 0 0 8 c a r b o n c r e d i t . p d f

มลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง,สานกงานทปรกษาเศรษฐกจการคลง ณ กรงโตเกยว,สานกงานทปรกษาดานอตสาหกรรม ณ กรงโตเกยว. 2551. รายงานบทสรปงานสมมนา Recent Development in Carbon Trading Markets: Implications for Thailand’s Financial Market. กรกฎาคม.

สถาบนธรรมรฐเพอการพฒนาสงคมและสงแวดลอม. 2548. รายงานวจยฉบบสมบรณ การเพมศกยภาพและการวางยทธศาสตรประเทศไทยในการดาเนนโครงการ CDM. สนบสนนโดย สถาบนวจยระบบสาธารณสข. มนาคม. จาก www.measwatch.org.

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.10 มกราคม 2552. บทความเชงถาม-ตอบเรอง CDM & Carbon Credit in Thailand.

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก. 2552. “โครงการ CDM ทคณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกพจารณาใหความเหนชอบ และออกหนงสอรบรองโครงการ และโครงการทไดรบอนมต”. จาก www.tgo.or.th (29 เมษายน 2552)

ภาษาองกฤษ

Asia Carbon Exchange Pte Ltd – a member of Asia Carbon Global. 2008. Trading Carbon Assets.

Axel Michaelowa, Pallav Purohit. (ไมปรากฎปทพมพ) Additionality determination of Indian CDM projects : Can Indian CDM project developers outwit the CDM Executive Board?. University of Zurich, Institute for Political Science, Switzerland.

Christine Fletcher. 11 December 2007. Side Event On The Potential Of A&R CDM In Malaysia. Workshop on Solar room, Grand Hyatt, Nusa Dua, Bali

Dang Hanh. 2008. Experiences in developing CDM projects in Vietnam – view points of a local project developer. 4th workshop on JI and the CDM Vienna,24-25 January 2008. Energy & Environment Consultancy JSC Hanoi, Vietnam.

http://www.tgo.or.th/


DEG, BFAI. September 2008. Cdm Market Brief – Malaysia. http://www.gtai.de/DE/Content/ __SharedDocs/Anlagen/PDF/CDM/cdm-markt-malaysia-english,property=publicationFile.pdf

Designated National Authority in India. 2009. “CDM India”. จาก website http://cdmindia.nic.in.

ENECORE Carbon. 6 November 2007. CDM China Carbon Credits Purchase and Investments in CDM Project in China. Beijing.

Government of Pakistan, Ministry of Environment. January 2006. Clean Development Mechanism (CDM) National Operational Strategy. www.cdmpakistan.gov.pk.

Government of Pakistan, Ministry of Enviornment. 2006. Clean Development Mechanism (CDM): National Operational Strategy. January. จาก www.cdmpasistan.gov.pk

http://www.cdmpakistan.gov.pk/cdm_stat.html

Institute for Global Environmental Strategies(IGES), Ministry of the Environment-Japan, Chinese Renewable Energy Industries Association(CREIA). 2005. CDM Country Guide for China. 1st Edition by Institute for Global Environmental Strategies(IGES), Chinese Renewable Energy Industries Association(CREIA).

Japan Kyoto Mechanisms Acceleration Programme. “CDM Project”. จาก website http://www.kyomecha. org (30 มถนายน พ.ศ. 2552)

KPMG. 2009. “China alert Tax and regulatory developments: Corporate Income Tax incentives for Clean Development Mechanism project”. KPMG issue 34, April 2009.

Ministry of Environment and Forest. 2009. CDM strategy. http://www.cdmbangladesh.net/ cdm_strategy.html

New Energy And Industrial Technology Development Organisation (NEDO). March 2004. Final report-CDM Development In Malaysia- Enabling Policies, Institutions And Programmes; And Issue And Challenges.

Sustainable Energy Technology at work. (ไมปรากฎปทพมพ). CDM Country Profile – China. http://www.setatwork.eu/downloads/cp_china.pdf.

The Energy and Resources Institute(TERI) New Delhi. March 2004. CDM in India (Kyoto Mechanism : Information Platform for CDM). Submitted to : Overseas Environmental Cooperation Center, Japan(OECC).

The Netherlands Ministry for Housing, Spatial Planning and the Environment. “Clean Developemen Mechanism (CDM)” จาก website www.vrom.nl/docs/international/ หรอ www.cdminfo.nl (ขอมล ณ วนท 29 มถนายน 2552)

http://www.gtai.de/DE/Content/%0B__SharedDocs/Anlagen/PDF/CDM/cdm-markt-malaysia-english,property=publicationFile.pdf

http://www.gtai.de/DE/Content/%0B__SharedDocs/Anlagen/PDF/CDM/cdm-markt-malaysia-english,property=publicationFile.pdf

http://www.cdmpasistan.gov.pk/

http://www.cdmpakistan.gov.pk/cdm_stat.html


UNFCCC. 2552. “CERs issued by host party” http://cdm.unfccc/Statistics/index.html (ขอมล ณ วนท 30 เมษายน 2552)

UNFCCC. 2552. “Expected Average annual CERs from Registered project by host party” http://cdm.unfccc.int/Statistics/index.html (ขอมล ณ วนท 30 เมษายน 2552)

UNFCCC. 2552. “Registered project activities by host party” จาก http://cdm.unfccc/ Statistics/index.html (ขอมล ณ วนท 30 เมษายน 2552)

Vietnam Law & Legal Forum. 21 August 2007. Official Gazette.

William Chandler and Holly Gwin. December 6, 2007. Financing Energy Efficiency in China. Report on Energy and Climate Program of Carnegie Endowment.

http://cdm.unfccc/

http://cdm.unfccc/

บทท 4 มาตรการภาษ และมาตรการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ตอการพฒนาโครงการ

CDM ของประเทศไทย

1. นโยบายภาครฐทเกยวของกบการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด

รฐบาลไทยมบทบาทสาคญตอการกาหนดทศทางและแนวทางในการบรหารจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศเพอปองกนหรอแกไขปญหาดานคณภาพสงแวดลอม และทผานมาแผนยทธศาสตรของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตหลายฉบบทผานมาไดใหความสาคญกบ การพฒนาทย งยนเพอสรางความสมดลและการพฒนาทผสมผสานระหวางทนทางเศรษฐกจ ทนสงคม ทนทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม อนจะนามาซงประโยชนแกประชาชนในปจจบนและอนาคต

ทงน เพอใหสอดคลองกบการดาเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) หนวยงานภาครฐไดผลกดนและปรบแนวทางการดาเนนการในหลายดานทเกยวกบทรพยากรธรรมชาตของประเทศ เชน การกาหนดแนวทางเพอแกไขปญหาทเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การผลกดนกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism) การจดการทรพยากรนาใหเกดประโยชนสงสด และการจดการดานมลพษทางอากาศ เปนตน ซงนบเปนสงจาเปนเพราะการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศไทยยงคงตองพงพงทรพยากรธรรมชาตและผลผลตทาง การเกษตรซงเปนวตถดบสาคญสาหรบภาคการผลตและภาคบรการ โดยมกาลงแรงงานจานวนมากอยในภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ซงลวนแลวมความเกยวโยงกนอยางใกลชด กลาวคอ หากเกดปญหากบภาคเศรษฐกจหนงยอมสงผลกระทบไปยงภาคเศรษฐกจอนๆ ได เชน หากเกดปญหา ภยแลง ยอมสงผลตอปรมาณผลผลตภาคเกษตรกรรม ซงยอมสงผลตอภาคอตสาหกรรมทตองใชวตถดบจากภาคเกษตรกรรมอยางหลกเลยงไมได เปนตน

ดงนน รฐบาลของไทยและประเทศตางๆ จงไดใหความสาคญกบการเตรยมความพรอม การปรบตว และการกระตนความรวมมอระหวางกน เพอรบมอกบสภาพภมอากาศทเปลยนแปลงไป แกไขบรรเทาและปองกนผลกระทบทจะเกดขน งานวจยหลายชนแสดงใหเหนวา ความเปลยนแปลงของลกษณะภมอากาศมากกวาปกตทงในเชงอณหภม ปรมาณฝน ปรมาณลม ทเกดขนไดกอใหเกดความเสยหายในหลายพนททวโลก เชน ปรากฏการณเอลนนโญ (El Nino) ทาใหฝนตกนอยลงและกอใหเกดภาวะ ความแหงแลงทรนแรง หรอปรากฏการณลานนญา (La Nina) ทกอใหเกดพายฝนบอยครงขนและไมเปนไปตามฤดกาล ภาวะอทกภย พนททไมเคยมหมะตกกกลบมได เปนตน

55


ความเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศอยางรนแรงและแปรปรวนเปนผลจากปรมาณกาซเรอนกระจก (Green House Gas) ทมากขนในชนบรรยากาศ ทาใหเกดการดดซบพลงงานความรอนมากขน และสงผลใหอณหภมเฉลยของชนบรรยากาศเพมขนซงกคอภาวะโลกรอน (Global Warming) ทเกดขนในปจจบน จากการเฝาสงเกตขององคการวทยาศาสตรและองคกรสหประชาชาต พบหลกฐานทคอนขางชดเจนวา เกดภาวะโลกรอนในชวง 50 กวาปทผานมา โดยเฉลยอณหภมของโลกเพมขนแลวประมาณ 1.4-5.8 องศาเซลเซยส ทงน ความเปลยนแปลงทางภมอากาศทเกดขนไดสงผลตอชวตความเปนอยของมนษย เศรษฐกจและสงคม เชน ผลผลตโดยรวมของภาคการเกษตรลดนอยลง จนกระทงทาใหปญหาความมนคงทางอาหาร (Food Security) เปนประเดนทหลายประเทศรสกเปนหวงในชวงทผานมา

โดยทวไป มกาซหลายประเภททงทเกดขนเองตามธรรมชาตและทเกดจากกจกรรมของมนษยในภาคสวนตางๆ ทถกจดอยในกลมกาซเรอนกระจก กาซเรอนกระจกทสาคญ ไดแก ไอนา กาซมเทน คารบอนไดออกไซด ไนตรสออกไซด สารซเอฟซ เปนตน อยางไรกตาม หากพจารณาตามพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol) กาซเรอนกระจกทเกดจากกจกรรมของมนษยและถกควบคมโดยพธสารเกยวโต ประกอบดวย กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) กาซมเทน (CH4) กาซไนตรสออกไซด (N20) กาซไฮโดร-ฟลออโรคารบอน (HFC) กาซเพอรฟลออโรคารบอน (PFC) และกาซซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด (SF6) โดยทกาซเรอนกระจกนยากตอการกาจดหากอยในชนบรรยากาศแลวและมอายในชนบรรยากาศคอนขางยาวนาน เชน กาซเพอรฟลออโรคารบอนมอายในชนบรรยากาศสงสดถง 50,000 ป เปนตน (รายละเอยดในตารางท 2.1 บทท 2) อายตวอยางกจกรรมทางเศรษฐกจทกอใหเกดกาซเรอนกระจกทง 6 ชนด เชน กาซคารบอนไดออกไซดซงเกดจากการเผาไหมของถานหน นามนและกาซธรรมชาต หรอแมกระทงการเผาและตดไมทาลายปา กาซมเทนและไนตรสออกไซดซงเกดจากการใชป ยทไดจากการยอยสลายซากสงมชวตทงพช สตว และมลสตวในภาคการเกษตรและปศสตว กาซไฮโดรฟลออโรคารบอนทถกใชเปนตวทาความเยนในเครองปรบอากาศและสารสาหรบใชดบเพลง กาซเพอรฟลออโรคารบอนทถกใชเปนสารกงตวนาไฟฟารวมทงยงเปนสารทเกดขนจากกระบวนการแปรรปในอตสาหกรรม เชน การหลอมอะลมเนยมเปนตน

แนวทางปฏบตของภาครฐ

1. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550 – 2554)

ประเดนยทธศาสตรทเกยวของไดแก

ก) ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหสมดลและยงยน

ประเดนทเกยวของกบการบรหารจดการทรพยากรใหเกดประโยชนสงสดนน ภาครฐไดใหความสาคญกบการเพมประสทธภาพของการใชพลงงานและเรงรดการใชพลงงานทดแทนดวยการปรบใชความกาวหนาทางเทคโนโลยทเหมาะสมเพอชวยใหการผลตและการบรโภคประหยดการใชพลงงานและทรพยากรอนๆ รวมทงเปนมตรตอสงแวดลอม แนวทางทสาคญคอ การผลกดนใหมการปรบโครงสราง การขนสง ระบบโลจสตกส การพฒนาอตสาหกรรมและครวเรอน เพอเพมประสทธภาพการใชพลงงาน ทงน รฐใชมาตรการจงใจและมาตรการบงคบ เชน การใหการสงเสรมการลงทนแกอตสาหกรรมทสราง

บทท 4 มาตรการภาษ และมาตรการสงเสรมการลงทนตอโครงการ CDM ของประเทศไทย 57

นอกจากนน แนวทางในการดาเนนยทธศาสตรขางตนยงเนนการรณรงคใหทกฝายมสวนรวมในการอนรกษพลงงานและใชพลงงานทางเลอกตางๆ เชน กาซธรรมชาตสาหรบรถยนต กาซโซฮอลล และ ไบโอดเซล เพอลดมลพษทเกดจากการใชพลงงานในกระบวนการผลตและบรโภคของประชาชน รวมทงผลกดนใหมการศกษาวจยและพฒนาพลงงานทางเลอกและพลงงานทดแทนรปแบบใหมทชวยลดผลกระทบตอสงแวดลอม

ข) ยทธศาสตรการพฒนาบนฐานความหลากหลายทางชวภาพและการสรางความมนคงของฐานทรพยากรและสงแวดลอม

ในการสรางสภาพแวดลอมทดเพอยกระดบคณภาพชวตและการพฒนาทย งยนนน แนวทาง การดาเนนงานทสาคญประการทหนงคอ การปรบแผนการผลตและพฤตกรรมการบรโภคเพอลดผลกระทบตอฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมแทนทจะปฏบตตามแนวทางเดมๆ ซงเนนแกไขปญหาทปลายเหตเมอเกดมลพษและผลกระทบตอสงแวดลอมโดยทตองสญเสยคาใชจายสงกวาการปองกนปญหา การดาเนนงานตามกรอบแนวทางนไดแก การสงเสรมการผลตทสะอาดในภาคอตสาหกรรมและการบรการ การกาหนดมาตรการทางภาษเพอจงใจใหเกดการประหยดการใชทรพยากรและพลงงาน การใชเทคโนโลยและกระบวนการผลตทสะอาด เชน การเกบคาธรรมเนยมการใชทรพยากร ลดหยอนภาษสาหรบผผลตสนคาทเปนมตรกบสงแวดลอม การใหสทธประโยชนทางภาษแกผประกอบการทนาวสดใชแลวมาเปนวตถดบในการผลต การใหความสนบสนนในการลงทนแกผผลตสนคาจากวสดใชแลว การลดหยอนภาษนาเขาเทคโนโลยสะอาดและภาษเงนไดนตบคคลแกผประกอบการ ตลอดจนการสงเสรมและสนบสนนใหสถาบนการเงนปลอยสนเชอดอกเบยตาแกผประกอบการทใชกระบวนการผลตทสะอาด เปนตน

แนวทางทสองคอ การพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการเพอลดมลพษและควบคมกจกรรมทจะสงผลตอคณภาพชวต แนวทางการดาเนนทสาคญคอการใชมาตรการทางเศรษฐศาสตร เชน มาตรการภาษทสงเสรมการลงทนของเอกชนในการจดการของเสยอนตรายรวมถงสงเสรมการนาสงของกลบมาใชใหม เปนเครองมอจงใจใหผทมสวนเกยวของเพมประสทธภาพของการจดการขยะและของเสยอนตราย นอกจากนนยงใหความสาคญกบการลดหรอควบคมมลพษทางอากาศอนเกดจากภาคการขนสงและภาคอตสาหกรรมทปลอยกาซเรอนกระจกซงเปนสาเหตสาคญของภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เชน การปรบปรงระบบขนสงสาธารณะทปราศจากมลพษ การสนบสนนการใชเครองยนตและพลงงานสะอาด การเพมพนทสเขยวในเมอง ตลอดจนการสนบสนนโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism) เปนตน

2. ยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (พ.ศ. 2551-2555)

เปนยทธศาสตรซงเนนในการเตรยมความพรอมใหสามารถรบมอและปรบตวเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงลดหรอบรรเทาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศบนพนฐานของการพฒนาทย งยน ซงสนบสนนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ/หรอเพมแหลงดดซบกาซบนพนฐานของการพฒนาทย งยนโดยเนน 6 ประเดนยทธศาสตร ไดแก


ก) สรางความสามารถในการปรบตวเพอรบมอและลดความลอแหลมตอผลกระทบจากสภาพภมอากาศ

เนองจากประเทศไทยมความเสยงเพมขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงจะมผลตอคณภาพของสงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชน ดงนน ยทธศาสตรนจงมงหวงเพอสรางความสามารถในการประเมนผลกระทบจากสภาพภมอากาศทเปลยนแปลง รวมถงปองกนรกษาหรอปรบปรงคณภาพสงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชน และบรรเทาความเสยหายจากภยพบตทอาจเกดขนได

ข) ลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ/หรอเพมแหลงดดซบกาซบนพนฐานของการพฒนาทยงยน

ประเทศไทยยงคงมความจาเปนในการพฒนาเศรษฐกจเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน ดวยเหตนปรมาณกาซเรอนกระจกทจะถกปลอยสบรรยากาศมแนวโนมเพมขนตามการพฒนาเศรษฐกจ ดงนน จงจาเปนทจะตองวางกรอบแนวทางเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยทไมสงผลกระทบตอ การพฒนาประเทศ ทงน แมวาประเทศไทยจะมไดมพนธะกรณในการลดกาซเรอนกระจก แตสามารถดาเนนกจกรรมทสนบสนนและใหความรวมมอในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกได และสรางรายได จากการขายคารบอนใหแกประเทศทพฒนาแลวและประเทศอตสาหกรรมในกลม OECD ซงมพนธะกรณในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกและมตนทนในการดาเนนการลดกาซเรอนกระจกทสงกวาประเทศไทยและประเทศกาลงพฒนาอนๆ อยางไรกตาม ทกภาคสวนเศรษฐกจจาเปนตองมการปรบปรงเทคโนโลย การผลตทสะอาดหรอเปนมตรกบสงแวดลอม ตลอดจนรวมมอกนสรางแหลงดดซบกาซเรอนกระจกใหมากยงขน แนวทางดาเนนการทสาคญในการลดปรมาณกาซเรอนกระจกจากภาคสวนเศรษฐกจตางๆ ประกอบดวย การเพมประสทธภาพการผลตและการใชพลงงานไฟฟา การเพมประสทธภาพการใชและประหยดพลงงานในภาคการขนสง การสงเสรมพฒนาการใชพลงงานทดแทน

ค) สนบสนนงานวจยและพฒนาเพอสรางความเขาใจทชดเจนตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

การขาดแคลนองคความรและขอมลประกอบการตดสนใจเปนอปสรรคสาคญตอการหาทางรบมอและแกไขปญหาทเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ดงนน จงเปนเรองเรงดวนทจะตองผลกดนใหมการวจยพฒนา ถายทอดองคความรและจดการฐานขอมลอยางตอเนอง ซงจะเปนประโยชนตอ การกาหนดนโยบายและการดาเนนงาน

ง) การสรางความตระหนกรและการมสวนรวมในการแกไขปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

นอกเหนอจากการพฒนางานวจยอยางตอเนองแลว ทกฝายทงทเปนประชาชนและเอกชนจาเปนตองรบรถงปญหาและผลกระทบอยางถกตองและชดเจน รสกรบผดชอบรวมกนและเขาไปมสวนรวมในการชวยเหลอแกไขปญหารวมกน


จ) การเพมศกยภาพของบคลากรและหนวยงานทเกยวของในการดาเนนการดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

แมวาประเทศไทยจะมหนวยงานในภาคสวนตางๆ ทมภาระหนาทและความรบผดชอบใน การแกไขและรบมอปญหาทอาจจะเกดขนจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศทแปรปรวนมากเกนไป แตเปนทนาสงเกตวา หนวยงานเหลานมกขาดการดาเนนงานเชงบรณาการรวมกน นอกจากนนแตละหนวยงานยงมระดบความพรอมแตกตางกนไป บคลากรจาเปนตองไดรบการพฒนาทกษะและความรในการแกไขปญหาไดอยางมประสทธภาพ

ฉ) พฒนาการดาเนนงานในกรอบความรวมมอกบตางประเทศ

การดาเนนการโดยลาพงประเทศเดยวยอมไมสามารถชวยใหการแกไขหรอปองกนปญหาไดอยางมประสทธภาพสงสด ดงนน จงจาเปนสรางกลไกการดาเนนงานทประเทศตางๆ รวมมอกนเพอแกไขปญหาดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอยางมเอกภาพ

โดยรวมจะเหนไดวา การลดกาซเรอนกระจกไดถกบรรจไวในยทธศาสตรท 2 ซงสนบสนนการ ลดการปลอยกาซเรอนกระจกและ/หรอเพมแหลงดดซบกาซบนพนฐานของการพฒนาทย งยน

3. นโยบายดานพลงงาน1

เนองจากสาขาพลงงานมศกยภาพสงในการชวยลดกาซเรอนกระจก กอปรกบพลงงานเปนปจจยสาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศไทย โดยทผานมาประเทศไทยพงพาแหลงพลงงานในรปของนามนนาเขาจากตางประเทศในสดสวนทสงมากรวมทงราคานามนมความผนผวนสงในชวง 2-3 ปทผานมา ฉะนนหากประเทศไทยไมเตรยมความพรอมดานพลงงาน ยอมสงผลตอความมนคงทางเศรษฐกจและดานพลงงานของประเทศในระยะยาว รฐบาลโดยคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาตจงไดกาหนดกรอบนโยบายเพอการอนรกษพลงงานและพฒนาพลงงานทดแทน ดงน

- แผนระยะสน (ภายในระยะเวลา 1 ป): กาหนดขนเพอจดการกบปญหาเรงดวนเฉพาะหนา ไดแก การปรบโครงสรางการบรหารกจการพลงงานใหเหมาะสม การจดหาพลงงานและสงเสรมการสารวจแหลงเชอเพลงพลงงานแหงใหมทงภายในประเทศและในเขตพนท ทบซอนกบประเทศเพอนบาน การสนบสนนการใชพลงงานอยางประหยดและมประสทธภาพ การสงเสรมแหลงพลงงานทางเลอกเพอทดแทนนามนเชอเพลง การกาหนดโครงสรางราคาพลงงานทเปนธรรมและโปรงใส การกาหนดมาตรการดานพลงงานสะอาดเพอลดผลกระทบดานสงแวดลอมและสงเสรมใหเกดการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ รวมทงการสงเสรมใหเอกชนและประชาชนมสวนรวมในการกาหนดนโยบายและมาตรการดานพลงงาน

1 จากการศกษาเรอง “ทางเลอกดานพลงงานและนโยบายการลดภาวะโลกรอนของไทย” โดยวระพล จรประดษฐกล

ไดวเคราะหใหเหนวาสาขาพลงงานหรอการผลตพลงงานทางทดแทนโดยใชของเสยเปนสาขาทมศกยภาพสงในการชวยลดกาซเรอนกระจก โดยมความเปนไปไดทงในเชงเทคโนโลยและในเชงเศรษฐศาสตร


- แผนระยะยาว: เพอวางรากฐานการบรหารจดการพลงงานอยางยงยน โดยการจดหาแหลงพลงงานทเพยงพอตอความตองการใชภายในประเทศโดยทไมตองนาเขาพลงงานจากตางประเทศในปรมาณมากดงเชนในปจจบน การพฒนาพลงงานแบบยงยนโดยททกฝาย (ผผลต ผจาหนาย และผใช) มสวนรบผดชอบผลกระทบดานสงแวดลอมรวมกน การสงเสรมใหลดใชพลงงานโดยเฉพาะระบบขนสงมวลชนและระบบโลจสตกส และการสงเสรม การแขงขนในธรกจพลงงานอยางเปนธรรม

4. ยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทน พ.ศ. 2551-2565

ยทธศาสตรนมความสอดคลองกบแนวนโยบายพลงงานของประเทศทจะพฒนาแหลงพลงงานทางเลอกหรอพลงงานทดแทน เพอทดแทนการนาเขานามนจากตางประเทศ สรางความมนคงในการจดหาพลงงาน สนบสนนอตสาหกรรมการผลตเทคโนโลยพลงงานทดแทนในประเทศ ตลอดจนเพอวจย พฒนา และสงเสรมเทคโนโลยพลงงานทดแทนประสทธภาพสง ตลอดจนผลกดนโครงการพฒนาพลงงานทดแทนสกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ทงนมเปาประสงคทจะเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนใหเปนรอยละ 20 ของการใชพลงงานของประเทศภายในป 2565 แผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ปนแบงออกไดเปน 3 ระยะ คอ

- แผนระยะสน (พ.ศ. 2551 - 2554) ซงมงเนนสงเสรมเทคโนโลยพลงงานทดแทนทไดรบ การยอมรบ และมศกยภาพแหลงพลงงานทดแทนสง เชน การผลตพลงงานจากเชอเพลงชวภาพ การผลตไฟฟาและความรอนจากชวมวล กาซชวภาพ และกาซธรรมชาต (NGV) โดยใชมาตรการสนบสนนดานการเงนเตมรปแบบ

- แผนระยะกลาง (พ.ศ. 2555-2559) เปนแผนการสงเสรมอตสาหกรรมเทคโนโลยพลงงานทดแทนและสนบสนนเทคโนโลยพลงงานทดแทนรปแบบใหมๆ เชน การผลตเชอเพลงจาก ชวมวล การผลตเอทานอลและไบโอดเซลจากพช รวมทงเปนการสงเสรมความเขมแขงใหกบการผลตพลงงานทดแทนระดบชมชน

- แผนระยะยาว (พ.ศ. 2560-2565) ยงคงสงเสรมการพฒนาเทคโนโลยพลงงานทดแทนรปแบบใหมๆ โดยมงหวงทจะทาใหประเทศไทยเปนศนยกลางการสงออกเชอเพลงชวภาพและเทคโนโลยพลงงานทดแทนในภมภาคเอเชย

การผลกดนยทธศาสตรดงกลาวจะเกดประโยชนแกเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมโดยรวม กลาวคอ ในแงเศรษฐกจนนจะชวยลดการพงพาพลงงานทตองนาเขาจากประเทศใหมสดสวนนอยลงไดในระยะยาว กระตนการลงทนจากภาครฐและเอกชนซงยอมจะกอใหเกดการจางงานเพมขน ในขณะทหากพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาดตามพธสารเกยวโตยอมชวยสรางรายไดเงนตราตางประเทศเขาประเทศจากการซอขายคารบอนเครดต สวนทางดานสงคม นโยบายการพฒนาพลงงานทดแทนจากผลผลตทางการเกษตรยอมสรางรายไดใหแกแรงงานภาคเกษตรทมสดสวนมากทสดในประเทศและยกระดบคณภาพชวตของเกษตรกร ประโยชนเชงสงคมอกประการหนงคอ ชวยลดการอพยพแรงงานภาคการเกษตรจากชนบท สเมอง เนองจากเกษตรกรสามารถสรางรายไดทดและมนคงกวาเดมโดยทไมจาเปนตองยายถนฐาน


5. โครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด

การผลกดนโครงการพลงงานทดแทนตามยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทนขางตน นบเปนแนวทางหนงทสาคญซงชวยลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกไดหากพฒนาโครงการเปนกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) โดยทการสงเสรม CDM เปรยบเสมอนเปนการสรางแรงจงใจใหประเทศกาลงพฒนาปรบเปลยนพฤตกรรมจากเดมทใชเทคโนโลยการผลตแบบเดมซงแมวาจะมตนทนคาใชจายตาแตกลบปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศมาก หนมาใชเทคโนโลยทสะอาดสมยใหมซงจะสงผลใหการปลอยกาซเรอนกระจกลดลง แตการลงทนในลกษณะดงกลาวตองใชเงนลงทนสงและอาจตองใชเวลาทจะคมทนได

โครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศไทย สามารถแบงออกไดเปน 4 ดาน คอ

- ดานพลงงาน ทงทเกยวกบการผลตพลงงานทดแทนการใชนามนเชอเพลง เชน โครงการพลงงานทดแทนทใชชวมวล เชอเพลงชวภาพ กาซชวภาพจากมลสตว หรอจากนาเสยของโรงงานอตสาหกรรม โครงการพลงงานหมนเวยนทใชพลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงงานนา เปนตน และทเกยวกบการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงาน เชน โครงการเพมประสทธภาพในการใชพลงงานในอาคาร ระบบทาความเยน และระบบเผาไหมของเครองยนตและเครองจกร

- ดานสงแวดลอมในแงของการจากดของเสยโดยใชเปนวตถดบในการผลตพลงงาน เชน การแปลงนาเสยและขยะจากชมชนเปนพลงงานไฟฟา

- ดานการเพมประสทธภาพของการคมนาคมขนสง

- ดานอตสาหกรรมอนๆ ทสามารถลดปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจก

โดยรวมแลว โครงการ CDM ในประเทศไทยกระจกตวอยในสาขาการผลตพลงงานชวภาพ (Biogas) และชวมวล (Biomass) รวมคดเปนสดสวนสงถงประมาณรอยละ 74 ในสวนของโครงการเพมประสทธภาพของการใชพลงงานมสดสวนเพยงรอยละ 8


2. 1มาตรการสงเสรมการพฒนาโครงการทเกยวเนองกบกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย

กลไกการพฒนาทสะอาดเปนแนวทางการดาเนนการทยดหลกการของการปองกนไวกอน โดยสงเสรม สนบสนน และกระตนใหทกฝายทเกยวของหนมาลงทนและปรบเปลยนกระบวนการผลตโดยใชเทคโนโลยทสะอาดและเปนมตรกบสงแวดลอม ทงน ประเทศกาลงพฒนาสามารถดาเนนการเพอลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกลงไดตามกาลงความสามารถภายใตโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) และสรางรายไดจากการขายปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได (CERs) ใหแกประเทศทมความรบผดชอบตองลดปรมาณกาซเรอนกระจกภายในป 2555 สาหรบประเทศไทยในชวงทผานมาภาคพลงงานเปนภาคสวนทรฐไดใหนาหนกคอนขางมากในการทจะพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด เนองจากภาคพลงงานเปนสาขาทมการปลอยกาซเรอนกระจกออกสบรรยากาศมากทสดคดเปนสดสวนรอยละ 56.1 ของปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทงหมดของประเทศไทย (ขอมลป พ.ศ. 2546) จงมโอกาสสงทภาคเอกชนจะสามารถดาเนนการลดปรมาณกาซเรอนกระจกไดมาก นอกจากนนหากพจารณาในแงความมนคงทางเศรษฐกจ พลงงานนบเปนปจจยการผลตหนงทจาเปนอยางยงตอการพฒนาและขยายตวของเศรษฐกจไทย เนองจากประเทศไทยมไดอดมไปดวยแหลงนามนเหมอนประเทศตะวนออกกลาง ทผานมาจงจาเปนตองพงการนาเขานามนจากตางประเทศในสดสวนทสงมาก

สาหรบเครองมอทภาครฐใชเพอสนบสนนสงเสรมใหภาคเอกชนหนมาปรบปรงและพฒนาการผลตใหมประสทธภาพยงขน ตลอดจนสามารถพฒนาโครงการใหเปนไปตามกลไกการพฒนาทสะอาดนน มหลายรปแบบทงทเปนมาตรการจงใจทางภาษ (fiscal incentives) และมาตรการจงใจทไมใชภาษ (non-fiscal incentives) อยางไรกด การศกษานจะกลาวถงเฉพาะมาตรการทางภาษและมาตรการสนบสนนเงนทนโดยพจารณาแบงเปน 3 กลม ไดแก (ก) สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไมไดรบการสงเสรมการลงทน (ข) สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไดรบการสงเสรมการลงทนจากสานกคณะกรรมการสงเสรมการลงทน และ (ค) สทธประโยชนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน

2.1 สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไมไดรบการสงเสรมการลงทน

จากสานกคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of Investment, BOI) ซงครอบคลมผประกอบการทมรปแบบธรกจตางๆ ไดแก รปแบบบคคลธรรมดา วสาหกจชมชน (เฉพาะหางหนสวนสามญและคณะบคคลทมใชนตบคคล) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ทงนจะพจารณาตามหนวยงานทใหสทธประโยชน คอ กรมสรรพากรและกรมศลกากร โดยรวมแลวสทธประโยชนทท งสองหนวยงานกาหนดขนมลกษณะของการใหความชวยเหลอดานการเงนทางออมแกผประกอบการ โดยทาใหผประกอบการธรกจมภาระภาษและ/หรอตนทนการผลตลดตาลงซงนาจะกระตนใหเกดการลงทนเพมขน แตผลทตามมาคอทาใหรฐบาลเกบรายไดภาษอากรไดนอยลง


• กรมสรรพากร

สทธประโยชนทางภาษดานตนทน (cost based incentives) จากการหกรายจายไดมากกวา 1 เทา

การยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาและภาษเงนไดนตบคคล (บรษทจากด บรษทมหาชนจากด หางหนสวนนตบคคล) สาหรบเงนไดทจายไปเพอซอทรพยสนประเภทวสด อปกรณ หรอเครองจกรทมผลตอการประหยดพลงงาน โดยสามารถหกรายจายได 1.25 เทาของคาใชจายในการซออปกรณประหยดพลงงาน ตามพระราชกฤษฎกาออกตามความวาในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร ฉบบท 487 พ.ศ. 2552 อยางไรกด ไมครอบคลมถงรายจายใน (ก) ทรพยสนทไดรบสทธประโยชนหรออยระหวางการพจารณาขอรบสทธประโยชนสนบสนนไมวาทางตรงหรอทางออมจากสวนราชการเพอการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงาน (ข) ทรพยสนทนาไปใชในกจการทไดรบการยกเวนภาษเงนไดตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน (ค) ทรพยสนอนเกดจากรายจายเพอเปนคาจางทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยใหแกหนวยงานของรฐหรอเอกชน (ง) ทรพยสนทไมถอเปนรายจายในการคานวณภาษตามทระบไวในมาตรา 65 ตร เชน เงนสารอง เงนกองทน รายจายเพอเปนการสวนตว เปนตน รวมถงทรพยสนตามทไดรบการยกเวนภาษแลวตามพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 460) พ.ศ. 2549 (จ) ทรพยสนประเภทเครองจกรทซอมาทดแทนเครองจกรเกาและไดรบการยกเวนภาษแลว

การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทจดทาโครงการมลคาตงแต 5 ลานบาทขนไปโดยทรายจายเกดขนเพอการลงทนหรอตอเตมเปลยนแปลง ขยายออก หรอทาใหทรพยสน ดขนภายใน 5 รอบบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 ม.ค. 2549 เปนตนไป ทงน ผประกอบการสามารถหกรายจายได 1.25 เทาของรายจายขางตน

สทธประโยชนจากการไดรบยกเวนภาษเงนไดหรอลดอตราภาษ

อยางไรกด สทธประโยชนในหวขอนเปนเพยงผลประโยชนทางออมซงตกแกผประกอบการ โดยทไมมเงอนไขใดๆ ผกมดใหผประกอบการตองลงทนในโครงการประหยดพลงงานหรอการรกษาสงแวดลอม สาเหตทรฐบาลกาหนดประเภทสทธประโยชนทางภาษนขน กเพอตองการกระตนและฟนฟเศรษฐกจของประเทศเปนหลก

กรณยกเวนภาษเงนได

เนองจากรฐบาลตองการชวยเหลอบรรเทาภาระภาษของผมเงนได จงกาหนดใหยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาสาหรบเงนไดสทธหลงหกคาใชจาย


การยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาใหแกวสาหกจชมชน (เฉพาะทเปนหางหนสวนสามญหรอคณะบคคลทไมใชนตบคคล) ทมเงนไดไมเกน 1.8 ลานบาทในปภาษระหวางวนท 1 ม.ค. 2552 ถงวนท 31 ธ.ค. 2553 ตามกฎกระทรวงฉบบท 268 (พ.ศ. 2552) ออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร โดยมจดประสงคหลกเพอสงเสรมและสนบสนนการประกอบการของวสาหกจชมชน

การยกเวนภาษเงนไดใหแกผมเงนไดทตองเสยภาษทงสนจานวนไมเกน 5,000 บาทในปภาษนนสาหรบเงนไดพงประเมนทไดรบตงแตวนท 1 มกราคม 2552 เปนตนไป (พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร ฉบบท 480 พ.ศ. 2552) โดยมงหวงเพอเพมรายไดและลดภาระภาษใหแกผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม

การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลใหแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล สาหรบรายไดทเกดจากการขายเครองจกรเพอซอเครองจกรใหมทดแทน โดยมเงอนไขวาผประกอบการจะตองไมนามลคาตนทนสวนทเหลอของเครองจกรทขายมาหกเปนรายจายในการคานวณภาษเงนได ทงนจะครอบคลมเฉพาะธรกรรมทเกดขนระหวางวนท 1 ม.ค. 2549 ถง วนท 31 ธนวาคม 2553 เทานน ตามพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 460) พ.ศ. 2549 โดยเจตนารมณของกฎหมายขอนกเพอตองการสงเสรมใหภาคเอกชนเพมประสทธภาพในการผลตสนคาและการใหบรการใหดขน ตลอดจนเพมศกยภาพในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ

การยกเวนภาษเงนไดสาหรบเงนไดจานวนรอยละ 25 ของเงนไดทบรษท จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดจายไปเพอลงทนหรอตอเตมเปลยนแปลง ขยายออก หรอทาใหดข นซงทรพยสน แตไมใชเปนการซอมแซมใหคงสภาพเดม ซงเดมทไมใหถอเปนรายจายในการคานวณกาไรสทธ (พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท 460) พ.ศ. 2549 ซงมจดประสงคหลกเพอสงเสรมใหภาคเอกชนเพมประสทธภาพในการผลตสนคาและการใหบรการใหดขน ตลอดจนเพมศกยภาพในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ) ทงนคาใชจายทเกดขนตามขอกาหนดนจะแตกตางจากคาใชจายในการซอมแซมทรพยสนเพอใหทรพยสนสวนทชารดสกหรอกลบมาใชไดดในสภาพเดม อยางไรกด เงนไดทจายไปนตองเกดขนภายในหารอบระยะเวลาบญชนบตงแตวนท 1 มกราคม 2549 เปนตนไป


กรณลดอตราภาษเงนได

การลดอตราภาษเงนไดนตบคคลลงใหเหลอตากวารอยละ 30 ซงตามปกต ผลกาไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลจะตองถกเรยกเกบภาษทอตรารอยละ 30 แตเนองจากรฐบาลมงหวงเพอสนบสนนการประกอบการของวสาหกจขนาดยอมและตองการกระตนใหมการลงทนในวสาหกจ จงไดปรบปรงอตราภาษนตบคคลเสยใหม โดยมผลบงคบกบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงมทนชาระแลวไมเกน 5 ลานบาทและมกาไรสทธไมเกน 3 ลานบาท ทงนอตราภาษเงนนตบคคลทเรยกเกบจะแตกตางกนไปตามชวงของ ผลกาไรสทธ ดงน

(ก) ยกเวนภาษ สาหรบกาไรสทธสวนทไมเกน 150,000 บาท

(ข) เสยภาษในอตรารอยละ 15 ของกาไรสทธ สาหรบกาไรสทธสวนทเกน 150,000 บาทแตไมเกน 1,000,000 บาท

(ค) เสยภาษในอตรารอยละ 25 ของกาไรสทธ สาหรบกาไรสทธสวนทเกน 1,000,000 บาทแตไมเกน 3,000,000 บาท

ซงเปนไปตามพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวย การลดอตราและยกเวนรษฎากร (ฉบบท 471) พ.ศ. 2551 โดยมผลบงคบใชแกกาไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเกดขนในรอบระยะเวลาบญชซงเรมตงแตวนท 1 มกราคม 2551 เปนตนไป

การลดอตราภาษเงนไดนตบคคลใหแกบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเปนเวลาสามรอบระยะเวลาบญชสาหรบผลกาไรทเกดขนตงแตรอบบญชแรกวนท 1 มกราคม 2551 ถง วนท 31 ธนวาคม 2553 ซงเปนไปตามพระราชกฤษฏกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการลดอตรารษฎากร (ฉบบวนท 475) พ.ศ. 2551 โดยมรายละเอยดดงน

(ก) คดภาษทอตรารอยละ 20 ของกาไรสทธเฉพาะสวนทไมเกน 20 ลานบาทสาหรบบรษทจะทะเบยนในตลาดหลกทรพยทางเลอกใหมของการลงทน (เอมเอไอ)

(ข) คดภาษในอตรารอยละ 25 ของกาไรสทธเฉพาะสวนทไมเกน 300 ลานบาทสาหรบบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

การลดภาษเงนไดบคคลธรรมดาและนตบคคลใหแกผประกอบการในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ (ทองทจงหวดยะลา จงหวดปตตาน จงหวดนราธวาส จงหวดสตล จงหวดสงขลาเฉพาะในทองทอาเภอจะนะ อาเภอนาทว อาเภอสะบายอย และอาเภอเทพา) โดยมจดประสงคเพอชวยบรรเทาภาระภาษใหแกประชาชนและผประกอบการในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ รายละเอยดตาม พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการลดอตราและยกเวนรษฎากร (ฉบบท 466) พ.ศ. 2550 มดงน


(ก) กรณผประกอบการเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมกจการตงอยในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ และมรายไดเกดจากการผลตสนคาหรอการขายสนคาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะ หรอการใหบรการในเขตพฒนาเศรษฐกจ ใหคดภาษนตบคคลในอตราทลดลงเหลอรอยละ 3 ของกาไรสทธ สาหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2550 ถงรอบระยะเวลาบญช 2552

(ข) การแยกคานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดาสาหรบรายไดพงประเมนจากการรบเหมาและจากการทาธรกจ การพาณชย การเกษตร การอตสาหกรรม การขนสง จะเลอกเสยภาษเงนไดในอตรารอยละ 0.1 ของเงนไดพงประเมนโดยไมตองนาไปรวมคานวณเพอเสยภาษเงนไดสาหรบเงนไดพงประเมนภายหลงหกคาใชจายและคาลดหยอนตางๆ ทงนจะครอบคลมตงแตรอบบญชป 2550 – 2552 เฉพาะผทผลตสนคา การขายสนคาหรอการใหบรการในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

• กรมศลกากร

ตามประกาศกระทรวงการคลงวาดวยเรอง การลดอตราอากรและยกเวนอากรศลกากร ลงวนท 31 ธนวาคม 2549 กาหนดใหมการยกเวนภาษแกเครองจกร วสด และอปกรณทประหยดพลงงาน หรอทรกษาสงแวดลอมไมวาจะเปนของตามพกดศลกากรประเภทใด โดยใหลดอตราอากรลดลงครงหนงของอตราทกาหนดไวในพกดอตราศลกากร หรอ ใหลดอตราภาษลงเหลอรอยละ 5 หากอตราทกาหนดไวในพกดอตราศลกากรอยในอตราทสงกวารอยละ 5 ทงนใหพจารณาลดอตราอากรลงแลวแตกรณวาอตราใดระหวาง สองอตราขางตนคานวณคดเปนเงนตากวา

ทงน ประเภทเครองจกร วสดและอปกรณประหยดพลงงานหรอเปนมตรตอสงแวดลอมทอยในขายไดรบการลดอตราอากร แบงออกไดเปน 2 กลมหลก คอ

ก) เครองจกร วสดและอปกรณทประหยดพลงงาน (เครองจกร วสด และอปกรณทประหยดพลงงานดงกลาวตองมระยะเวลาคมทนไมเกน 7 ป นบตงแตเรมใชงาน) ประกอบดวย

- อปกรณทนาของเสยหรอพลงงานปลอยทงจากอตสาหกรรมมาใชประโยชนเปนพลงงาน

- อปกรณทใชแหลงพลงงานอนทดแทนพลงงานทใชไฟฟาหรอเชอเพลงผลตภณฑปโตรเลยม

- อปกรณเสรมหรอทดแทนเครองจกรเดมหรอกระบวนการเดมเพอใหประหยดพลงงาน ข) เครองจกร วสดและอปกรณทรกษาสงแวดลอมโดยทไมสรางอนตรายแกมนษย สตว พช และ

ทรพยสน และสามารถลดมลพษทปลอยออกจากกระบวนการผลต ตลอดจนเครองมอทใชวจย วเคราะห ตรวจวด และตดตามผลเพอรกษาสงแวดลอม ไดแก อปกรณทใชบาบดนาเสยและอากาศเสย ใชขจดกากของเสยและขยะ ใชลดหรอปองกนเสยงรบกวนจากตนกาเนดเสยงในภาคอตสาหกรรม และใชเฉพาะการวจย วเคราะห ตรวจวดและตดตามผลเพอรกษาสงแวดลอม


ทงน เครองจกร วสด และอปกรณทงสองกลมขางตนตองนาไปใชเพอประหยดพลงงานหรอรกษาสงแวดลอมโดยเฉพาะ ไมเปนของเกาใชแลวหรอถกซอมแซมขนใหม หรอไมเปนของประเภทเดยวกนทดแทนกนไดกบของทสามารถผลตไดภายในประเทศ นอกจากนน การจะไดรบสทธประโยชนทางภาษในหวขอน ผนาเขาตองยนคารองขอใหคณะกรรมการพจาณาเครองจกรวสดและอปกรณทประหยดพลงงานและรกษาสงแวดลอมพจารณาเสยกอนวา เครองจกร วสดและอปกรณแตละรายการทนาเขามคณสมบต ประสทธภาพ วธการใช การควบคมการใชและดานเทคนควชาการอนๆ อยในขนทใชประหยดพลงงานหรอรกษาสงแวดลอมและอยในขายทอาจจะไดรบการพจารณาลดอตราอากร หากคณะกรรมการชดดงกลาวพจารณาแลวผลออกมาเปนเชนใด กใหอธบดกรมศลกากรพจารณาอนมตหรอไมอนมตการใหลดอตราอากรตอไป

อยางไรกด หากพจารณาโครงการผลตพลงงานทดแทนทไดรบการสงเสรมการลงทนเปนตวอยางวามอปกรณ เครองจกร ประเภทใดบางทมกตองนาเขาจากตางประเทศ ทาใหเขาใจไดวาการลดอากร อาจครอบคลมเครองจกรหรออปกรณในตอนท 84 และ 85 ของพกดอตราศลกากรรวมทงสวนประกอบและอปกรณประกอบสาหรบเครองจกรดงกลาวทเขาขายไดรบการลดอตราอากรลงเหลอรอยละ 5 หากอตราพกดศลกากรตามปกตสงกวารอยละ 5 ตวอยางเชน บอยเลอรกาเนดไอนา เครองสบของเหลว เครองสบอดอากาศ เครองทานาเยน เครองทาใหแหง เครองกรองสารเคม มอเตอรไฟฟา เครองกาเนดไฟฟา ตควบคมไฟฟา เปนตน

โดยรวมแลวหากพจารณาอตราภาษศลกากร (Applied MFN rate) ตามพกดป 2549 ในกรณนาเขาจากประเทศสมาชกองคกรการคาโลก และอตราภาษศลกากรสาหรบการนาเขาจากเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) (ตารางท 4.1) พบวา อตราภาษศลกากรโดยเฉพาะในหมวดท 84 เครองจกร บอยเลอรและหมวดท 85 เครองจกรและอปกรณไฟฟาซงมกเปนหมวดทครอบคลมเครองจกรอปกรณทใชในการผลตพลงงานทดแทน มอตราภาษโดยเฉลยอยตากวารอยละ 5 อยแลว ตารางท 4.2 แสดงตวอยางพกดศลกากรสาหรบเครองจกรและอปกรณทใชในอตสาหกรรมการผลตพลงงานทดแทนและมกตองนาเขาจากตางประเทศ หากผประกอบการมไดขอรบสทธประโยชนทางภาษจากการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนแลว แตจาเปนตองนาเขาสนคาดงกลาว ยอมตองเสยภาษในอตราเฉลยระหวางรอยละ 0-8.5 แตหากเปนการนาเขาจากเขตการคาเสรอาเซยน ผประกอบการจะเสยภาษในอตราทตากวามากระหวางรอยละ 0-5

อยางไรกตามภายหลงจากไดมประกาศกระทรวงการคลงฉบบดงกลาว กระทรวงการคลงไดออกประกาศกระทรวงอกหลายฉบบเพอแกไขเปลยนแปลงอตราภาษหรอชวงเวลาของการใหสทธประโยชนทางภาษในหลายๆ พกดอตราอากรขาเขา ตวอยางเชน กรณถงบรรจกาซธรรมชาตอด ชดอปกรณควบคมการใชกาซธรรมชาตในรถยนตทใชเครองยนตเบนซนโดยอตโนมต (ไบ-ฟแอล คอนเวอรชน คท) ชดอปกรณควบคมการใชกาซธรรมชาตในรถยนตทใชเครองยนตดเซลโดยอตโนมต (ดเซล ดเอล ฟแอล คอนเวอรชน คท) ไมวาจะจดเขาพกดประเภทใด ทนาเขามาเพอประกอบหรอผลตเปนยานบกตามตอนท 87 ใหลดอตราอากรลงเหลอรอยละ 10 สาหรบการนาเขาตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2555 เปนตน


ตา

รางท

4.1

อต

ราภา

ษศลก

ากร

อตราภา

ษศลก

ากรต

ามขอ

ตกลง

เปดเสร

ทางก

ารคา

อาเซยน

(AFT

A,25

51)

คาสง

สด

0.00

0.00

000

0.00

5.00

5.00

0.00

5.00

5.00

5.00

5.00

0.00

0.00

0.00

5.00

5.00

0.00

คาตา

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาเฉลย

0.00

0.00

0.00

0.00

0.03

1.33

0.00

1.58

2.89

1.03

0.50

0.00

0.00

0.00

3.64

0.11

0.00

อตราภา

ษศลก

ากรเรย

กเกบ

จากส

มาชก

WTO

(app

lied

MFN

rate

, 254

9) คา

สงสด

12.5

0

1.00

20.0

0

5.00

27.0

0

30.0

0

5.00

20.0

30.0

0

20.0

0

24.1

7

20.0

0

20.0

0

20.0

0

30.0

0

30.0

0

5.00

คาตา

สด

1.00

1.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

5.00

0.00

2.45

10.0

0

0.00

0.00

1.00

0.00

0.00

คาเฉลย

2.73

1.00

2.58

1.59

1.51

7.65

4.81

6.09

14.4

6

8.10

6.58

18.7

5

19.9

2

5.75

11.0

1

8.60

3.62

รายล

ะเอย

ด

เกลอ

กาม

ะถน ดน

และหน

ปนข

าว ซเมนต

สนแร

ตะกร น

เถา

เชอเพล

งทไดจากแ

ร นา

มนแร

ผลต

ภณฑจากก

ารกล

น

เคมภ

ณฑอ

นนทร

ย สารป

ระกอ

บอนท

รยหร

ออนน

ทรย

เคมภ

ณฑอ

นทรย

ผลตภ

ณฑท

างเภสช

กรรม

ป ย

สยอม

สารม วต

ถแตงสอ

นๆ รวม

ทงหม

ก

เครองห

อม เค

รองสาอาง

สบ ผลต

ภณฑใ

ชซกล

าง ไข

เทยม

กาว โมดไฟด

สตารช เอนเซม

วตถระเบด

ไมขด

ไฟ สงปรงแต

งทสน

ดาปไดบ

างชน

ด

ฟลม ขอ

งทใชในการถายรป

หรอถ

ายภา

พยนต

เคมภ

ณฑเบด

เตลด

พลาสตก

และของทา

ดวยพ

ลาสต

ก

ยางและขอ

งทาดวย

ยาง

หนงดบแ

ละหน

งฟอก

HS2

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41


ตารางท

4.1

(ตอ)

อตราภา

ษศลก

ากรต

ามขอ

ตกลง

เปดเสร

ทางก

ารคา

อาเซยน

(AFT

A,25

51)

คาสง

สด

5.00

0.00

5.00

0.00

0.00

0.00

5.00

5.00

5.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาตา

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาเฉลย

1.13

0.00

0.71

0.00

0.00

0.00

1.71

1.07

2.78

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

อตราภา

ษศลก

ากรเรย

กเกบ

จากส

มาชก

WTO

(app

lied

MFN

rate

, 254

9) คา

สงสด

40.0

0

30.0

0

20.0

0

10.0

0

30.0

0

1.00

10.0

0

10.0

0

17.5

0

5.00

5.00

5.00

5.00

5.00

20.0

0

30.0

0

10.0

0

คาตา

สด

10.0

0

1.00

0.00

1.00

1.07

1.00

0.00

0.00

1.00

1.00

0.00

5.00

5.00

1.00

5.00

30.0

0

5.00

คาเฉลย

28.7

5

8.40

6.52

7.13

23.6

1

1.00

679

6.80

8.50

3.11

4.81

5.00

5.00

4.83

6.18

30.0

0

6.10

รายล

ะเอย

ด

เครองห

นง

หนงเฟอ

ร เฟอรเทยม

ไมแล

ะของทา

ดวยไม

ไมกอ

กและขอ

งทาดวย

ไมกอ

ก

ผลตภ

ณฑท

าดวย

ฟาง

เยอไม

กระดาษ

และกระดาษแ

ขง

หนงสอ

ไหม

ขนแก

ะ ขน

ละเอยด

ขนห

ยาบ

ฝาย

เสนใยส

งทอจ

ากพช

ใยยาวป

ระดษ

ฐ

ใยสน

ประดษฐ

แวดด

ง สก

หลาด

ผาไมท

อ

พรม

ผาทอ

ชนดพ

เศษ

HS2

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58


ตา

รางท

4.1

( ตอ

)

อตราภา

ษศลก

ากรต

ามขอ

ตกลง

เปดเสร

ทางก

ารคา

อาเซยน

(AFT

A,25

51)

คาสง

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

5.00

0.00

0.00

0.00

5.00

0.00

5.00

0.00

5.00

5.00

5.00

0.00

คาตา

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาเฉลย

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

3.29

0.00

0.00

0.00

0.80

0.00

0.61

0.00

2.69

4.05

0.97

0.00

อตราภา

ษศลก

ากรเรย

กเกบ

จากส

มาชก

WTO

(app

lied

MFN

rate

, 254

9) คา

สงสด

30.0

0

5.00

30.0

0

60.0

0

30.0

0

40.0

0

30.0

0

30.0

0

30.0

0

30.0

0

30.0

0

30.0

0

20.0

0

10.0

0

20.0

0

20.0

0

20.0

0

คาตา

สด

1.00

5.00

30.0

0

30.0

0

1.00

10.0

0

10.0

0

10.0

0

5.00

1.00

5.00

1.00

0.00

1.00

1.00

1.00

1.00

คาเฉลย

10.2

9

5.00

30.0

0

30.7

6

26.9

8

27.0

0

24.5

5

21.4

3

26.8

8

11.7

6

18.2

8

9.68

5.22

4.10

11.3

0

6.53

7.29

รายล

ะเอย

ด

ผาอาบ

ผาถก

แบบน

ตหรอโครเชต

เครองแตงกายท

ถกแบ

บนตห

รอแบ

บโครเชต

เครองแตงกายท

ไมไดถก

แบบน

ตหรอแบ

บโครเชต

ของท

าดวย

สงทอ

ทจดท

าแลวอน

ๆ

รองเทา

หมวก

สวน

ประกอบ

รม ไม

เทา แส

ขนแข

งและขน

ออนข

องสต

วปก

ของท

าดวย

หน

ผลตภ

ณฑเซร

ามก

แกวและเครองแกว

อญมณ

เหลก

และเหล

กกลา

ของท

าดวย

เหลก

และเหล

กกลา

ทองแดงแล

ะของทา

ดวยท

องแด

ง

นกเกลแ

ละขอ

งทาดวย

นกเกล

HS2

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75


ตารางท

4.1

(ตอ)

อตราภา

ษศลก

ากรต

ามขอ

ตกลง

เปดเสร

ทางก

ารคา

อาเซยน

(AFT

A,25

51)

คาสง

สด

5.00

0.00

5.00

0.00

0.00

5.00

5.00

5.00

5.00

0.00

5.00

0.00

0.00

5.00

0.00

0.00

คาตา

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาเฉลย

4.31

0.00

0.83

0.00

0.00

4.44

4.02

0.67

1.34

0.00

1.47

0.00

0.00

0.08

0.00

0.00

อตราภา

ษศลก

ากรเรย

กเกบ

จากส

มาชก

WTO

(app

lied

MFN

rate

, 254

9) คา

สงสด

20.0

0

20.0

0

20.0

0

20.0

0

5.00

30.0

0

30.0

0

30.0

0

30.0

0

10.0

0

80.0

0

5.00

10.0

0

10.0

0

20.0

0

20.0

0

คาตา

สด

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

10.0

0

5.00

0.00

0.00

1.00

0.00

1.00

0.00

0.00

5.00

10.0

0

คาเฉลย

8.66

5.83

6.15

6.27

2.57

16.3

6

14.4

8

4.47

9.38

2.96

35.2

2

3.25

5.61

4.15

8.40

10.8

7

รายล

ะเอย

ด

อลมเนย

มและขอ

งทาดวย

อลมเนย

ม

ตะกว

และของทา

ดวยต

ะกว

สงกะสแ

ละขอ

งทาดวย

สงกะส

ดบกแ

ละขอ

งทาดวย

ดบก

โลหะ

สามญ

ชนดอ

นๆ เซ

อรเมต

เครองมอท

าดวย

โลหะ

สามญ

ของเบด

เตลด

ทาดว

ยโลห

ะสาม

ญ

เครองจกร

บอย

เลอร

เครองใชก

ล สวนป

ระกอ

บ

เครองจกรไฟ

ฟา อปก

รณไฟ

ฟา สวน

ประกอบ

เครองบ

นทก

หวรถจก

ร เครองอปก

รณกล

สาหร

บใหส

ญญาณ

จราจร

รถยน

ต อป

กรณปร

ะกอบ

ของยาน

ยนต

อากาศย

าน

เรอแ

ละสงกอ

สรางลอ

ยนา

อปกรณทศ

นศาสตร

วด ตรวจสอ

บ แล

ะวดค

วามเทย

ง

นาฬก

าและสวนป

ระกอ

บ

เครองดนต

ร

HS2

76

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92


ตา

รางท

4.1

(ตอ

)

อตราภา

ษศลก

ากรต

ามขอ

ตกลง

เปดเสร

ทางก

ารคา

อาเซยน

(AFT

A,25

51)

คาสง

สด

0.00

5.00

5.00

0.00

0.00

ทมา: คานว

ณจากข

อมล

Wor

ld Tr

ade

Orga

nizat

ion และ

Ass

ociat

ion o

f Sou

thea

st As

ian N

ation

s

คาตา

สด

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

คาเฉลย

0.00

0.90

0.18

0.00

0.00

อตราภา

ษศลก

ากรเรย

กเกบ

จากส

มาชก

WTO

(app

lied

MFN

rate

, 254

9) คาสง

สด

30.0

0

20.0

0

165.

68

20.0

0

20.0

0

คาตา

สด

0.00

10.0

0

0.00

5.00

0.00

คาเฉลย

24.2

9

18.1

1

19.2

1

14.2

2

10.0

0

รายล

ะเอย

ด

อาวธแล

ะกระสน

เฟอรนเจอ

รโคม

ไฟ

ของเลน

ผลตภ

ณฑเบด

เตลด

ของสะสมโบร

าณวต

ถ

HS2

93

94

95

96

97


ตารางท 4.2 ตวอยางอตราภาษศลกากรสาหรบการนาเขาเครองจกรอปกรณทเกยวกบการผลตพลงงานทดแทนจากประเทศสมาชกองคกรการคาโลก

รหส รายละเอยด อตราภาษ Applied MFN

Rate เฉลย (%) 2549 ชวงภาษ

(%)

8402 เตาเผาของหมอตมไอนาหรอบอยเลอร 8 5 - 10 8404 เครองควบแนน (Condenser) 5 5 8406 เครองกงหนไอนา (Turbines) 3.25 1 - 10 8416 หวเผากาซชวภาพ ระบบควบคม (Biogas Burner) 1 1 8501 มอเตอรไฟฟา/เครองกาเนดไฟฟา (Generator) 6.79 1 - 10 8502 ชดเครองกาเนดไฟฟา/เครองแปลง (Generator) 10 10 8541 แผงโซลารพลงแสงอาทตย (Solar Panel) 0 0

ทมา: คานวณจากขอมลของ World Trade Organization และพระราชกาหนดพกดอตราศลกากร

2.2 สทธประโยชนสาหรบผประกอบการทไดรบการสงเสรมการลงทน

จาก BOI การทรฐบาลโดย BOI ใหการยกเวนการจดเกบภาษบางประเภท โดยเฉพาะทางดานการลงทนในอตสาหกรรมบางประเภท ทงน กเพอเปนแรงจงใจใหผประกอบการเอกชนหนมาลงทนในอตสาหกรรมทจะเปนประโยชนในระยะยาวตอภาคเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมของประเทศไทย ถาผประกอบการรายใดหรอนกลงทนรายใหมทตองการจะทาธรกจ ในภาคอตสาหกรรม โดยอาศย ขอไดเปรยบของการยกเวนภาษของรฐบาล กนาจะเปนแนวทางทดทางหนงในการตดสนใจลงทนสาหรบ ผทจะลงทนนน คณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of Investment : BOI) เปนแหลงทจะชวยใหไดรบการลดหยอนทงภาษรายไดและศลกากร

• ประเภทกจการท BOI ใหการสงเสรมการลงทน

ปจจบนคณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดกาหนดใหกจการทสามารถขออนมตสงเสรมการลงทนไดตองมขนาดการลงทนขนตาไมนอยกวา 1 ลานบาท ซงไมนบรวมคาทดนและทนหมนเวยน และสทธประโยชนทจะไดรบนนจะแตกตางกนไปขนอยกบประเภทกจการและอยในพนทหรอโซนใดตามการจดแบงของ BOI แตเนองจาก BOI ไดกาหนดประเภทกจการยอยไวคอนขางมากกอปรกบมเงอนไขสทธประโยชนทแตกตางกน รายงานฉบบนจงไมสามารถใหรายละเอยดปลกยอยไวทงหมด อยางไรกด โดยรวมแลวสามารถแบงบญชประเภทกจการท BOI ใหการสงเสรมการลงทนออกเปน 7 หมวด ดงน

1) หมวดเกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตร เชน กจการผลตผลตภณฑจากผลพลอยไดหรอเศษวสดทางการเกษตร กจการตรวจ วเคราะหและรบรองคณภาพมาตรฐานผลตผลการเกษตร กจการผลตแอลกอฮอลหรอเชอเพลงจากผลผลตการเกษตร รวมทงเศษหรอขยะหรอของเสย กจการผลตป ยชวภาพหรอป ยอนทรย เปนตน


2) หมวดเหมองแร เซรามกส และโลหะขนมลฐาน เชน กจการผลตเหลกขนตนและขนกลางกจการผลตทอเหลกหรอทอเหลกไรสนม กจการผลตชนสวนเหลกหลอ กจการตดและแปรรปโลหะแผน เปนตน

3) หมวดอตสาหกรรมเบา เชน กจการผลตผลตภณฑสงทอหรอชนสวน กจการผลตเวชภณฑหรออปกรณทางการแพทย กจการผลตเครองเรอนหรอชนสวน กจการผลตเครองมอวทยาศาสตร และ อนๆ

4) หมวดผลตภณฑโลหะ เครองจกร และอปกรณขนสง เชน กจการผลตเครองจกรและอปกรณทใชในภาคการเกษตรและภาคอตสาหกรรม กจการผลตผลตภณฑโลหะรวมทงชนสวนโลหะ กจการผลตรถไฟหรอรถไฟฟาหรออปกรณ กจการผลตชนสวนยานพาหนะ กจการประกอบรถยนตและรถจกรยานยนต กจการผลตรถยนต กจการผลตเครองจกรหรออปกรณหยดพลงงานหรออปกรณซงใชพลงงานทดแทน กจการผลตเซลลเชอเพลง กจการผลตเครองยนต เครองจกรและอปกรณสาหรบรถทใชกาซธรรมชาต กจการผลตรถยนตประหยดพลงงานและชนสวนอปกรณสาหรบรถยนตประหยดพลงงาน เปนตน

5) หมวดอตสาหกรรมอเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟา เชน กจการผลตเครองใชไฟฟาสาหรบงานอตสาหกรรม กจการผลตชนสวนหรออปกรณทใชกบเครองใชไฟฟา กจการผลตเซลลแสงอาทตย เปนตน

6) หมวดเคมภณฑ กระดาษ และพลาสตก เชน กจการผลตกาซทมความบรสทธสง หรอ กาซผสม กจการผลตเคมภณฑพนฐานเฉพาะ กจการผลตผลตภณฑพลาสตกหรอเคลอบดวยพลาสตก ฯลฯ

7) หมวดกจการบรการและสาธารณปโภค เชน กจการผลตพลงงานไฟฟาหรอไอนา กจการทนาวสดทไมตองการใชแลวกลบมาใชใหม กจการบรการดานจดการพลงงาน (Energy Service Company, ESCO) กจการเทคโนโลยชวภาพ กจการบรการบาบดนาเสย กาจดหรอขนถายขยะกากอตสาหกรรมหรอสารเคมทเปนพษ เปนตน

อยางไรกดในปจจบน คณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดใหความสาคญเปนพเศษแกการลงทนในกจการตอไปน

กจการเกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตรตามทกาหนดไวในหมวด 1 ของบญชทายประกาศน

กจการทเกยวของโดยตรงกบการพฒนาเทคโนโลยและพฒนาทรพยากรมนษย ไดแก กจการวจยและพฒนา กจการบรการทดสอบทางวทยาศาสตร กจการพฒนาทรพยากรมนษย

กจการสาธารณปโภค สาธารณปการ และบรการพนฐาน ไดแก สาธารณปโภคและบรการพนฐาน การขนสงมวลชนและสนคาขนาดใหญ


กจการทเกยวของกบการปองกน และรกษาสงแวดลอม ไดแก กจการนคมอตสาหกรรมเพออนรกษสงแวดลอม กจการบรการบาบดนาเสย กาจดหรอขนถายขยะ กากอตสาหกรรม หรอสารเคมทเปนพษ

อตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก การผลตชนสวนเหลกหลอเฉพาะทใชเตาหลอมแบบ Induction Furnace การผลตชนสวนเหลกทบ การผลตเครองจกรและอปกรณประเภทแมพมพและชนสวน อปกรณจบยด เครองจกรอตสาหกรรม การผลตชนสวนผงโลหะอดขนรป การผลตและซอมอากาศยานรวมทงชนสวนอากาศยาน การผลตชนสวนยานพาหนะ การผลตสารหรอแผนสาหรบไมโครอเลกทรอนกส การผลตซอฟตแวร เปนตน

• หลกเกณฑการพจารณาคดเลอกโครงการใหไดรบการสงเสรมการลงทนจาก BOI

หากพจารณาตามบทบญญตในพระราชบญญตสงเสรมการลงทน (ฉบบท 3) พ.ศ. 2544 คณะกรรมการสงเสรมการลงทนมอานาจในการกาหนดประเภทและขนาดของกจการทจะใหการสงเสรมการลงทน โดยสามารถกาหนดเงอนไขในการใหการสงเสรมการลงทน ตลอดจนแกไขเพมเตมหรอยกเลกเงอนไขในเวลาใดกไดขนอยกบวากจการนนหมดความจาเปนทจะตองใหการสงเสรมการลงทนตอไปแลวหรอไม อยางไรกด คณะกรรมการจะใหการสงเสรมการลงทนเฉพาะแกกจการทสาคญและเปนประโยชนแกเศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ ซงรวมถงกจการผลตเพอสงออกไปจาหนายตางประเทศ กจการทใชทน แรงงานหรอบรการในอตราสง หรอกจการทใชผลตผลการเกษตร หรอทรพยากรธรรมชาตเปนวตถดบ อนเปนกจการทยงไมมในประเทศ หรอเกดขนในประเทศแลวแตยงมไมเพยงพอ หรอกระบวนการผลตยงไมทนสมย จงจาเปนตองเรงกระตนและผลกดนใหเกดการพฒนา

ประเดนคาถาม คอ โครงการทจะไดรบการสงเสรมตองมความเหมาะสมทางเศรษฐกจและเทคโนโลยนนพจารณาไดอยางไร กรอบเบองตนทคณะกรรมการฯ ใชพจารณาไดแก (ก) การพจารณาโครงสรางตลาดภายในประเทศ ซงครอบคลมถง จานวนผผลตและกาลงผลตในกจการทมอยแลวในประเทศเทยบกบประมาณการความตองการและขนาดกาลงการผลตทจะสงเสรมใหเกดขน (ข) โอกาสของกจการทกระตนใหเกดการขยายตลาดใหแกผลตภณฑหรอผลตผลทผลตไดในประเทศ และกระตนใหมการขยายการผลตตอไป (ค) ปรมาณและอตราการใชทรพยากรทน วตถดบ วสดจาเปน และแรงงาน หรอบรการอยางอนทมในประเทศ (ง) ปรมาณเงนตราตางประเทศทจะประหยดไดและทจะสามารถงดงเงนทนจากตางประเทศเขามา (จ) กรรมวธการผลตจะตองมความเหมาะสม นอกจากนน คณะกรรมการฯ ยงอาจพจารณาปจจยดานอนประกอบเมอเหนสมควรและจาเปนในการพจารณาคดเลอกโครงการ โดยรวมแมวากจการบางประเภทอาจยงไมถกบรรจไวในรายการท BOI ใหการสงเสรมการลงทนในปจจบน แตมไดหมายความวาจะไมเปดโอกาสใหกจการดงกลาวไดรบการสงเสรม ทงนคงตองขนอยกบนโยบายการพฒนาของรฐบาลวาใหความสาคญกบกจการประเภทนนมากนอยเพยงไรทจะสรางประโยชนใหแกเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมในระยะยาว


นอกเหนอจากประเดนขางตนทตองพจารณาแลว คณะกรรมการฯ ไดกาหนดแนวทางพจารณาหลกดงน คอ

1) โครงการทมเงนลงทนไมเกน 500 ลานบาท (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะใชหลกเกณฑพจารณาอนมตโครงการ

โครงการตองสรางมลคาเพมไดไมนอยกวารอยละ 20 ของรายได ยกเวนการผลตผลตภณฑอเลกทรอนกสและชนสวน กจการเกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตร และโครงการทคณะกรรมการใหความเหนชอบเปนกรณพเศษ

เพอลดความเสยงของการประกอบการในการกอหนมากเกนไป โครงการตองมอตราสวนหนสนตอทนจดทะเบยน (leverage) ไมเกน 3 ตอ 1 สาหรบโครงการรเรม สวนโครงการขยายจะพจารณาตามความเหมาะสมเปนรายๆ ไป

โครงการตองใชกรรมวธการผลตททนสมยและใชเครองจกรใหม ในกรณทใชเครองจกรเกาจะตองใหสถาบนทเชอถอไดรบรองประสทธภาพ และคณะกรรมการใหความเหนชอบเปนกรณพเศษ

เพอลดผลกระทบเชงลบตอสงแวดลอม โครงการตองมระบบปองกนสภาพแวดลอมเปนพษทเพยงพอ โครงการทอาจจะกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม คณะกรรมการจะพจารณาเปนพเศษในเรองสถานทตงและวธการจดการมลพษ

2) โครงการทมเงนลงทนเกนกวา 500 ลานบาท (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) จะใชหลกเกณฑตามขอ 1 และจะตองแนบรายงานการศกษาความเปนไปไดของโครงการ (feasibility study) ตามทคณะกรรมการกาหนด

3) โครงการลงทนทเปนรฐวสาหกจจะไมไดรบพจารณาการสงเสรมการลงทน แตหากพนสภาพหรอมการแปรสภาพรฐวสาหกจแลวยอมสามารถยนขอรบการสงเสรมการลงทนได

4) โครงการทเอกชนไดรบสมปทานนน หนวยงานรฐเจาของโครงการทตองการใหเอกชนคสญญาสมปทานไดรบสทธและประโยชนของการสงเสรมการลงทนจาก BOI จะตองเสนอโครงการใหคณะกรรมการสงเสรมการลงทนพจารณาตงแตเรมตนโครงการกอนออกประกาศเชญชวนเอกชนเขารวมประมล และในขนการประมลจะตองมการประกาศระบโดยชดเจนวา เอกชนจะไดรบสทธและประโยชนใดบางในหลกการ คณะกรรมการจะไมใหการสงเสรมกรณเอกชนตองจายผลตอบแทนใหแกรฐในการรบสมปทาน เวนแตเปนผลตอบแทนทสมเหตสมผลกบการลงทนทรฐใชไปในโครงการนน

5) โครงการของรฐทใหเอกชนลงทนและเปนเจาของ (Build Own Operate) รวมทงใหเอกชนเชาหรอบรหารโดยจายผลตอบแทนใหรฐในลกษณะคาเชา คณะกรรมการจะพจารณาใหการสงเสรมตามหลกเกณฑปกต


• สทธและประโยชนพนฐานทไดรบ

การสงเสรมการลงทนของ BOI ในโครงการทนาจะสามารถพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาดแบงออกได 2 ลกษณะ คอ โครงการดานการประหยดพลงงาน และ โครงการดานการผลตพลงงานทดแทน โดยมสทธประโยชนพนฐานดงน

1. สทธประโยชนพนฐานทไดรบ

1) การไดรบยกเวนอากรขาเขาสาหรบเครองจกร โดยทไมครอบคลมถงเครองจกรทสามารถผลตไดในประเทศและมคณภาพใกลเคยงกนกบชนดทจะนาเขาจากตางประเทศ

2) การไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบกาไรสทธทไดจากการประกอบกจการทไดรบการสงเสรม ทงนรายไดทตองนามาคานวณกาไรสทธใหรวมถงรายไดจากการจาหนาย ผลพลอยไดหรอสนคากงสาเรจรป

3) กรณทประกอบกจการขาดทนในระหวางเวลาไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ผทไดรบการสงเสรมสามารถนาผลขาดทนประจาปทเกดขนนนไปหกออกจากกาไรสทธทเกดขนภายหลงระยะเวลาไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลภายในเวลาไมเกน 5 ป ทงน หากบรษทประกอบกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนและมโครงการทไดรบสงเสรมการลงทนในกจการแตละประเภทมากกวาหนงโครงการ ใหนารายไดและรายจายของโครงการนน ทกโครงการในรอบระยะเวลาบญชเดยวกนมาคานวณเพอใหไดยอดกาไรสทธหรอขาดทนสทธของกจการทไดรบการสงเสรมการลงทน ฉะนนหากปรากฏวามผลขาดทนสทธเกดขนยอมถอวาเปนผลขาดทนประจาปของกจการ

4) เงนปนผลจากกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนซงไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล จะไดรบยกเวนไมตองรวมในการคานวณเพอเสยภาษเงนไดดวยเชนกน

5) การลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบกาไรสทธทไดจากการลงทนลงกงหนงของอตราปกตโดยมระยะเวลา 5 ปนบจากวนทกาหนดระยะเวลาสงเสรมการลงทนสนสดลง ในกรณทบรษทมกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนทไดรบลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลและกจการทไมไดรบการสงเสรมการลงทนซงไมไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล บรษทมสทธนาผลขาดทนประจาปจากกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนทงจานวนไปหกออกจากกาไรสทธของกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนทไดรบลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 50 ของอตราปกตกอน อยางไรกตาม หากยงมผลขาดทนประจาปของกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนทนามาหกเหลออยอก บรษทจงมสทธนาผลขาดทนนนไป หกออกจากกาไรสทธของกจการทไมไดรบการสงเสรมการลงทนซงเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตราปกตได (คาวนจฉยของคณะกรรมการวนจฉยภาษอากรท 38/2552 เรองภาษเงนไดนตบคคลกรณการนาผลขาดทนของกจการทไดรบการสงเสรมการลงทนไปหกออกจากกาไรสทธทเกดขนภายหลงระยะเวลาทไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

6) การหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปา จานวน 2 เทาของจานวนเงนทกจการไดเสยไปเปนคาใชจายในการประกอบกจการ เพอประโยชนในการคานวณภาษ


2. สทธประโยชนพเศษเพอสงเสรมการสงออก

1) การยกเวนอากรขาเขาสาหรบวตถดบและวสดจาเปนทตองนาเขาจากตางประเทศ เพอใชผลต ผสม ประกอบผลตภณฑ หรอผลตผลเฉพาะทใชในการสงออก

2) การยกเวนอากรขาเขาสาหรบของทนาเขามาเพอสงกลบออกไป

3) การยกเวนอากรขาออกสาหรบผลตภณฑหรอผลผลต

4) การหกเงนไดพงประเมนในการเสยภาษเงนไดนตบคคลเปนจานวนเทากบ 5% ของรายไดทเพมขนจากปกอนจากการสงออก

3. โครงการดานพลงงานท BOI ใหการสงเสรมการลงทนและนาจะสามารถพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาด

1) โครงการดานการประหยดพลงงาน ประกอบดวยกจการตอไปน

- กจการผลตเครองจกรหรออปกรณประหยดพลงงานหรออปกรณซงใชพลงงานทดแทน

- กจการผลตเซลลแสงอาทตย

- กจการบรการดานจดการพลงงาน (Energy Service Company, ESCO)

- กจการผลตเครองยนต เครองจกรและอปกรณสาหรบรถทใชกาซธรรมชาต

- กจการประกอบรถทใชกาซธรรมชาต

- กจการสถานบรการกาซธรรมชาตสาหรบยานพาหนะ

2) โครงการดานการผลตพลงงานทดแทน ประกอบดวยกจการตอไปน

- กจการผลตแอลกอฮอลหรอเชอเพลงจากผลผลตการเกษตร รวมทงเศษหรอขยะหรอ ของเสย

- กจการผลตพลงงานไฟฟาหรอไอนา เฉพาะกรณทใชพลงงานทดแทน เชน พลงงานจากวสดทางการเกษตร กาซชวภาพ และพลงงานลม

- กจการผลตเซลลเชอเพลง (Fuel Cell)

3) โครงการจดการดานสงแวดลอม โดยครอบคลมผประกอบการในอตสาหกรรมโรงกลน โรงแยกกาซธรรมชาต โรงไฟฟา เคมและปโตรเคม แรและโลหะพนฐาน

4) โครงการสงเสรมกจการทใชเทคโนโลยข นสง กจการผลตวสดและผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม ประกอบดวยกจการตอไปน

- กจการผลตผลตภณฑ Advanced Ceramics

- กจการผลตเคมภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม (Eco-Friendly Chemicals)


- กจการผลตผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม จาพวก บรรจภณฑ และ ผลตภณฑจากพลาสตกหรอโพลเมอร

4. สทธประโยชนเฉพาะทจะไดรบ

1) การไดรบยกเวนอากรขาเขาเครองจกร

2) การไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา 8 ป โดยไมกาหนดสดสวนการไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

3) การไดรบลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบกาไรสทธทไดรบจากการลงทนในอตรา รอยละ 50 ของอตราปกตโดยมระยะเวลาไมเกน 5 ป นบแตวนทกาหนดระยะเวลาสงเสรมสนสดลง

4) การหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปาเปนจานวน 2 เทาของจานวนเงนทไดผไดรบการสงเสรมตองเสยเปนคาใชจายในการประกอบกจการทไดรบการสงเสรมเพอประโยชนในการคานวณภาษเงนไดนตบคคล เปนระยะเวลา 10 ป นบตงแตวนทเรมมรายไดจากกจการทไดรบการสงเสรม

5) การใหหกเงนคาตดตงหรอกอสรางสงอานวยความสะดวกจากกาไรสทธไมเกนรอยละ 25 ของเงนลงทนในกจการ โดยจะเลอกหกจากกาไรสทธของปใดปหนง หรอหลายปกไดภายใน 10 ป นบตงแตวนทมรายไดจากกจการ

การจะไดรบสทธประโยชนขางตน ผประกอบการตองยนคาขอรบการสงเสรมภายในวนท 31 ธนวาคม 2552

• แนวทางการสงเสรมการลงทนในโครงการทสามารถพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาด

หากพจารณาประเภทกจการทสงเสรมการลงทนโดย BOI ในปจจบนพบวา คณะกรรมการฯ ยงไมมการใหการสงเสรมโดยตรงแกโครงการทสามารถพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาดหรอโครงการสเขยว จะมกเปนเพยงแตโครงการทเขาขายสามารถพฒนาขนเพอชวยลดปรมาณกาซเรอนกระจกได ฉะนน สทธและประโยชนท BOI ปจจบนสามารถใหแกผประกอบการเอกชนไดจงครอบคลมเฉพาะสทธและประโยชนจากการลงทนพฒนาโครงการ โดยไมครอบคลมถงรายไดทเกดขนจากการขายปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได (CERs)

ฉะนน หากภาครฐมงหวงทจะสงเสรมใหเกดการลงทนพฒนาโครงการสเขยวเพมขนและสรางรายไดเขาประเทศแมวาจะตองสญเสยรายไดจากการเกบภาษทนอยลงไป เพราะยงไมแนวาในอนาคตประเทศไทยจะเขาขายเปนหนงในประเทศทตองผกมดเพอลดปรมาณกาซเรอนกระจกหรอไม รฐบาล อาจใหการสนบสนนโครงการลงทนผาน BOI ซงคงจาเปนตองปรบแกหรอกาหนดประเภท ขนาด และเงอนไขของกจการทใหการสงเสรมการลงทนขนใหมเพอใหสอดรบกบการพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาด


อยางไรกตาม เนองจากกลไกการพฒนาทสะอาดสามารถเกดขนในโครงการหลากหลายประเภท เชน โครงการดานการผลตพลงงานทดแทน การผลต การขนสง การปลกปา การใชวสดหรอของเหลอใชจากภาคเกษตร ฯลฯ ซงสามารถจดไวในหมวดหมตางๆ ไดตามลกษณะหรอประเภทโครงการ ฉะนนเพอลดความซาซอนหรอความยงในการจดการหมวดหมและสทธประโยชน จงอาจเลอกแนวทางการแกไขเงอนไขเพมเตมในกจการประเภททเขาขายและสามารถพฒนาสกลไกการพฒนาทสะอาดได เชน กาหนดเงอนไขเพมเตมไวในกรณทผประกอบการเอกชนทพฒนาโครงการทเขาขายและสามารถไดรบการรบรอง (Letter of Approval) ใหสามารถขาย CERs ไดภายในชวงเวลาทโครงการพฒนานนไดรบการสงเสรมการลงทนอย จะไดรบสทธและประโยชนเพมเตมจากการยกเวนภาษหรอลดภาษเงนไดนตบคคลลงสาหรบรายไดหรอกาไรสทธจากการขาย CERs เปนตน

2.3 กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน (Energy Conservation Fund)

เปนกองทนทจดตงขนตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 เพอใชเปนเงนทนหมนเวยน เงนชวยเหลอ หรอเงนอดหนนแกหนวยงานภาครฐและเอกชนสาหรบการลงทนและการดาเนนงานในโครงการทางดานการอนรกษพลงงานหรอโครงการทเกยวกบการปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมจากการอนรกษพลงงาน โครงการคนควาวจยและศกษาเกยวกบการพฒนา สงเสรม และอนรกษพลงงาน รวมถงปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอม ตวอยางโครงการทไดรบเงนสนบสนนจากกองทนฯ เชน

การใชเงนกองทนไปเพอพฒนางานวจยเทคโนโลยตลอดจนการใหสนเชอแกผประกอบการในโครงการอนรกษพลงงานตางๆ โดยเมอกลางปทผานมา คณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมและอนรกษพลงงานไดอนมตเงนประมาณ 2,000 ลานบาทใหแกผประกอบการ รถโดยสารกยมในอตราดอกเบยตารอยละ 0.5 ตอป เพอเปนคาใชจายในการดดแปลงเครองยนตเดมใหสามารถใชกาซธรรมชาตสาหรบรถยนต (NGV) ได

โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานสาหรบโรงงานควบคมและอาคารควบคม (นารอง) โดยใหเงนอดหนนการลงทนแกโรงงานควบคมและอาคารควบคมในแตละมาตรการมาตรฐาน (standard measures) คดเปนรอยละ 30 ของคาใชจายในการลงทนจรง แตตองไมเกนรอยละ 30 ของราคามาตรฐานทกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) กาหนดและมระยะเวลาคนทนไมเกน 7 ป ทงน วงเงนทแตละรายไดรบจะไมเกน 2 ลานบาท จานวน 130 ลานบาท

โครงการสงเสรมผผลตไฟฟารายเลกมาก (VSPP) ทใชพลงงานหมนเวยนและนาสงทมอยในประเทศมาใชอยางคมคาและเสรมความมนคงใหแกระบบจาหนายไฟฟา โดยกองทนฯ ออกมาตรการรบซอไฟฟา (Feed-in Tariff) โดยจายสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) ใหแกผประกอบการทเขารวมโครงการ ทงน สวนเพมราคาจะแตกตางกนไปตามประเภทพลงงานทนามาใชผลตไฟฟา เชน ตงแตเดอนกมภาพนธ 2550 ทางการกาหนดใหจายสวนเพมราคารบซอไฟฟา 30 สตางคตอหนวย แกผประกอบการผลตไฟฟาจากพลงงานชวมวลและพลงงานชวภาพ พลงนาขนาดเลกตากวา 50 กโลวตตไดรบสวนเพม 80 สตางคตอหนวย


โครงการเงนทนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนจานวน 11 แหง รวมจานวน 2,000 ลานบาท เพอนาไปใชเปนเงนทนหมนเวยนใหแกโรงงาน อาคาร และบรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company, ESCO) ในการเพมประสทธภาพการใชพลงงานและสงเสรมการใชพลงงานทดแทนโดยคดอตราดอกเบยเงนกยมในอตราทตา ทงน สถาบนการเงนทเขารวมโครงการตองจายดอกเบยคนกองทนฯ ในอตรารอยละ 0.5 ของเงนกองทนฯ ทสถาบนการเงนนาไปปลอยกใหแกผประกอบการทเขารวมโครงการ ซงโดยหลกการแลวมการกาหนดเงอนไขวงเงนกไมเกน 50 ลานบาทตอโครงการ อายเงนกไมเกน 7 ป อตราดอกเบยเงนกไมเกนรอยละ 4 ตอป ตวอยางโครงการทไดรบการสนบสนน เชน โครงการเปลยนเครองจกรประสทธภาพสง การใชพลงงานทดแทนในการผลตไฟฟา ระบบปรบอากาศ การเปลยนชนดเชอเพลง เปนตน

โครงการสทธประโยชนทางภาษโดยจายเงนชดเชยใหแกผประกอบการทเขารวมโครงการสทธประโยชนทางภาษเพออนรกษพลงงาน โดยทตงอยบนหลกการของการใหสทธประโยชนดานภาษตามผลของการประหยดพลงงาน (performance-based incentives) โดยทผานมาโครงการดงกลาวสนสดระยะท 2 การจะไดรบสทธประโยชนตามาตรการภาษนผประกอบการตองยนโครงการขอสทธประโยชนกบกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกอนดาเนนการลงทน โดยทตองการลงทนในโครงการลดการใชพลงงานเดมหรอทดแทนการนาเขานามนเชอเพลงและพลงงานจากตางประเทศ และเกดผลประหยดจากการประเมนไมตากวาหนงแสนบาทตอมาตรการตอป

สทธประโยชนทผเขารวมโครงการจดการพลงงานจะไดรบคอ สทธในการนาเอาผลของการประหยดพลงงานมาใชหกเปนคาใชจายไดเตมจานวนเพอลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล วงเงนสนบสนนสงสดทผประกอบการแตละรายไดรบจะไมเกน 2 ลานบาทตอนตบคคล โดยเงนสนบสนนสามารถคานวณไดจากผลคณของผลประหยดทวดไดจรงในรอบปบญชภาษและอตราการเสยภาษเงนไดนตบคคล ทงน สทธประโยชนดงกลาวเกดขนในลกษณะของการขอคนภาษ โดยทผประกอบการชาระภาษเงนไดประจาปใหแกกรมสรรพากรกอน หลงจากนนจงนาหลกฐานการชาระภาษจากกรมสรรพากรพรอมเอกสารอนมตโครงการจากคณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน มาขอรบเงนภาษคนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน แมวาโครงการดงกลาวจะทาใหรฐบาลสญเสยรายไดจากการเกบภาษ แตกชวยใหประหยดเงนตราตางประเทศจากการตองนาเขาพลงงานจานวนมาก อยางไรกด มาตรการสทธประโยชนนไดดาเนนการระยะท 2 โดยมระยะเวลาในการดาเนนการระหวางเดอนพฤศจกายน 2550 – มถนายน 2552


โครงการสนเชอพลงงานครวเรอนวงเงน 1,000 ลานบาท เพอจดสรรใหสถาบนการเงนปลอยกใหแกภาคประชาชนสาหรบการจดซออปกรณประหยดพลงงานประสทธภาพสงโดยไมคดอตราดอกเบย และมระยะเวลาชาระคนไมเกน 12 เดอน

สาหรบแหลงเงนทนของกองทนเพอการสงเสรมการอนรกษพลงงานนน กองทนฯ ไดรบเงนโอนจากกองทนนามนเชอเพลงตามกฎหมายวาดวยการแกไขและปองกนภาวการณขาดแคลนนามนเชอเพลงการเรยกเกบภาษจากการใชพลงงานนามน เงนอดหนนจากรฐบาล เงนจากดอกผลและผลประโยชนทเกดจากการบรหารกองทน เปนตน



ภาษาองกฤษ

Department of Energy. Policies and Programs on Renewable Energy: Prospects for Small Scale Clean Development Mechanism. The Philippines.

Intergovernmental Panel on Climate Change. 2007. Climate Change 2007 – The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the IPCC. Cambridge University Press.

Price, L. et al. 2005. Tax and Fiscal Policies for Promotion of Industrial Energy Efficiency: A Survey of International Experience.

Terway, A., K. Zheng, A. Maxwell, and H. Yang. 2008. Energy Conservation in the People’s Republic of China: Fiscal Measures. Asian Development Bank.

ภาษาไทย

กระทรวงพลงงาน. แผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป พ.ศ. 2551-2565.

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. โครงการสงเสรมและสนนสนนการพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. (http://www.dede.go.th)

กรมสรรพากร. พระราชกฤษฎกาฉบบตางๆ. (http://www.rd.go.th)

กรมศลกากร. ประการกระทรวงฉบบตางๆ. (http://www.customs.go.th)

วระพล จรประดษฐกล. 2551. ทางเลอกดานพลงงานและนโยบายการลดภาวะโลกรอนของไทย. เอกสารงานวจยนาเสนอในงานสมมนาวชาการประจาป 2551 เรอง สการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน. สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554). กรงเทพมหานคร

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน. กฎหมาย ระเบยบ และประกาศของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน. กรงเทพมหานคร. (http://www.boi.go.th)

สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. ยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการจดการ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ. 2551-2555. กรงเทพมหานคร.

http://www.rd.go.th/

http://www.customs.go.th/

http://www.boi.go.th/

บทท 5 แนวทางการสงเสรมและพฒนา

โครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย

1. บทนา

ณ เดอนมถนายน พ.ศ. 2552 มโครงการ CDM ของประเทศไทย ทไดรบการลงทะเบยนจากคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด หรอ CDM Executive Board จานวน 18 โครงการ เมอเทยบกบโครงการ CDM ของประเทศกาลงพฒนาอนๆ เชนจน ซงมจานวนโครงการ 579 โครงการ และอนเดย จานวน 438 โครงการ เนองจากการดาเนนโครงการ CDM มอปสรรคหลายประการในการดาเนนการ ไดแก โครงการทไดรบการรบรองสวนใหญยงมขนาดเลกและมปรมาณ CERs นอย การขาดบคลากรทเชยวชาญดานเทคโนโลยสงแวดลอม โครงการมความเสยงสงในการผลตและซอขายคารบอนเครดต การลงทนตองใชเงนจานวนมากและระยะเวลาทไดรบเงนคนคอนขางนาน รวมถงการทคาใชจายทคอนขางสงในการดาเนนการและคาลงทะเบยนเพอใหไดการรบรอง ประกอบกบการประสบปญหาในการหาแหลงเงนทนเพอดาเนนโครงการ ปญหาดานมาตรการจงใจของรฐดานการเงนและมาตรการภาษยงไมครอบคลมถงรายไดจากการขายคารบอนเครดตทาใหผประกอบการตองจายภาษทเกดจากรายไดจากการขายคารบอนเครดต ดงเชนการใหสทธประโยชนทางภาษของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ไมสามารถนาเงนรายไดจากการขาย CERs ขอยกเวนภาษเงนไดนตบคคลได เพราะ BOI พจารณาวารายไดจากการขาย CERs เปนรายไดทไดรบเนองจากโครงการ CDM เปนการใหความชวยเหลอประเทศกาลงพฒนาไมใชผลตภณฑและสามารถตความวาเปน “ผลพลอยได” จากการผลตของโครงการทไดรบอนมตการสงเสรม จงทาใหรายไดจากการขาย CERs ไมสามารถขอรบการยกเวนการเสยภาษเงนไดนตบคคลไดภายใตกรอบการสงเสรมการลงทนของ BOI

อยางไรกตาม ประเทศไทยมศกยภาพทจะเปนผผลตและขายคารบอนเครดต (CERs) แตการลงทนโครงการ CDM ตองใชเทคโนโลยและเงนลงทนทคอนขางสง ดงนนภาครฐจงสามารถกาหนดบทบาทในการสงเสรมและสนบสนนโครงการ CDM ใหมการดาเนนการมากขน ดวยการพจารณารปแบบการใหการสนบสนนใหเหมาะสม เชน การสงเสรมและสนบสนนดานการเงน หรอมาตรการภาษในสวนรายไดจากการขายปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CERs เปนตน

2. ประโยชนทเกดขนจากการดาเนนโครงการ CDM สาหรบประเทศไทย

การทประเทศไทยเขารวมในโครงการ CDM ในฐานะของประเทศในกลมประเทศกาลงพฒนา หรอ Non-Annex I ทาใหประเทศไทยไดประโยชนหลายประการ ไดแก

85


1) การลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนการชวยลดปญหาโลกรอน

ประเทศในกลม Annex I ทมพนธะผกพน และประเทศในกลม Non-Annex I ทไมมพนธะผกพนทควรรวมกนในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เพอชะลอปญหาโลกรอนใหสงผลกระทบทางลบตอการดาเนนชวตของมนษย การรวมกนลดกาซเรอนกระจกนไมวาประเทศใดเปนผทาการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ผลประโยชนทพงไดจะตกกบทกประเทศ ถงแมวาประเทศตางๆ อาจไดรบผลประโยชนจากการลดกาซเรอนกระจกเปนระดบทแตกตางกน ประเทศไทยเปนประเทศหนงทจะไดรบประโยชน จากผลกระทบทอาจเกดขนในดานการเพมขนของระดบนาทะเลเพราะประเทศไทยมพนทชายฝ งทมชมชนอาศยอยมากมาย การเพมขนของอณหภมทจะมผลกระทบตอภาคการเกษตร และการเกดโรคตางๆ ทสงผลกระทบตอสขภาพของประชาชน ถงแมปรมาณการลดกาซเรอนกระจกทประเทศไทยจะสามารถลดลงไดมสดสวนทไมสงเมอเทยบกบประเทศในกลม Annex I แตการแสดงออกซงเจตนาในการรวมลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกเชนเดยวกบประเทศอนๆ ทวโลก ถอเปนประโยชนตอประเทศในการแสดงออกซงเจตนารมณของสงคมไทยทจะเปนสวนหนงของนานาประเทศในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก และทผานมากจกรรมการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทประเทศไทยไดดาเนนการในรปแบบตางๆ ซงดาเนนโดยหนวยงานภาครฐ หนวยงานภาคเอกชน หรอสถาบนการศกษาทเกยวของกบการลดการปลอยกาซเรอนกระจกลวนเปนกจกรรมทไดรบการตอบรบจากภาคสวนตางๆ ของสงคมไทยเปนอยางด จงอาจกลาวไดวา การลดการปลอยกาซเรอนกระจกนนเปนกจกรรมทสอดคลองกบความตองการของสงคมไทยโดยรวม

2) การลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนการสรางรายไดใหกบสงคมไทย

หลกการสาคญอยางหนงของโครงการ CDM 2 ประการ คอ หนงการเพมประสทธภาพในการลดกาซเรอนกระจก และสองการสรางความเปนธรรมในการรบผดชอบคาใชจาย ในสวนของการสรางประสทธภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกขน โครงการ CDM ไดกาหนดใหประเทศทพฒนาแลวในกลม Annex I ทมพนธะผกพนในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกนนสามารถบรรลตามพนธะผกพนไดดวยความรวมมอกบประเทศทกาลงพฒนาหรอประเทศในกลม Non-Annex I เนองจากประเทศกาลงพฒนาในกลม Non-Annex I มตนทนตอหนวยในการลดกาซเรอนกระจกทตากวาเมอเทยบกบประเทศทพฒนาแลว ดงนนระบบการบรหารจดการเชนนถอไดวาเปนการเพมประสทธภาพใหกบการลดกาซเรอนกระจกโดยรวมของนานาประเทศเพราะสามารถลดตนทนรวมในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกได ดงนน ตนทนทประหยดได (Cost Saving) จากการลดการปลอยกาซเรอนกระจกในประเทศในกลม Non-Annex I แทนประเทศในกลม Annex I จงเปนทมาของรายไดทจะนามาจายใหกบผประกอบการในประเทศทกาลงพฒนาทงหลายทเขารวมโครงการ CDM โดยผประกอบการในประเทศทพฒนาแลวในกลม Annex I เปนผรบผดชอบคาใชจาย ดวยเหตนเองโครงการ CDM จงเปนกลไกในการสรางรายไดในรปเงนตราตางประเทศใหกบผเขารวมโครงการในประเทศทกาลงพฒนา เชนในกรณประเทศไทยขณะนมผประกอบการทสามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจก ซงจานวนคารบอนเครดตทผลตไดนคดเปนมลคาประมาณ 4,000 ลานบาท (ขอมล ณ เดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2552: องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก)

บทท 5 แนวทางการสงเสรมและพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย 87

3) ประโยชนดานอนๆ จากการดาเนนโครงการ CDM

นอกจากการดาเนนโครงการ CDM จะชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกแลว การดาเนนการของผประกอบการโครงการ CDM ยงสรางประโยชนอกหลายประการใหกบสงคมไทย ไดแก (1) กรณทผประกอบการดาเนนธรกจผลตพลงงานทดแทน การดาเนนโครงการ CDM นจงจะชวยลดการนาเขาเชอเพลงฟอสซลเพราะมการใชพลงงานทดแทนมากขน (2) เพมการใชวสดเหลอทงทางการเกษตรเพอเปนเชอเพลงวตถดบในประเทศ (3) การประกอบกจการ CDM ในภมภาคสามารถลดการพงพากระแสไฟฟาจากสวนกลาง (Grid) และมรายไดเพมขนจากการขายไฟฟาสวนเกน (4) การดาเนนโครงการ CDM บางประเภทสามารถชวยแกไขปญหาสงแวดลอมทองถนเนองจากเปนการใชประโยชนจากของเสยและชวยลดมลพษทกดานของโครงการ (5) เพมการลงทนจากตางประเทศในการพฒนาโครงการ และ (6) กอใหเกดโครงการพฒนาทเขาขายการพฒนาทย งยนของประเทศมากขน เพราะโครงการ CDM มเงอนไขทตองเปนการพฒนาอยางยงยนตามนโยบายของประเทศเจาบาน

ดงนน จงกลาวไดวาโครงการ CDM เปนโครงการทสรางประโยชนตอสงคมทงทางตรงในรปของการลดการปลอยกาซเรอนกระจกหรอการสรางมลคาทางธรกจตอผประกอบการเจาของโครงการ CDM และทางออมในรปของการเปนสงคมทมกระบวนการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอมทกลาวขางตน ดงนน เมอโครงการ CDM เปนกจกรรมทใหประโยชนทางออมตอสงคม (Positive Externalities) จงสมควรทรฐจะสงเสรมดวยการดาเนนมาตรการทางการเงนหรอทางการคลงทเหมาะสมตอไปเพอใหเกดการพฒนาโครงการ CDM ในระดบทมากขน

3. หลกการการสงเสรมโครงการ CDM ของประเทศไทย

การสงเสรมการดาเนนกจกรรมทจะนาไปสการลดการปลอยกาซเรอนกระจกสามารถกระทาไดในสองรปแบบ ไดแก

• มาตรการในรปแบบของ Polluter-Pays Principle หมายถงกจกรรมใดทนาไปสการปลอยกาซเรอนกระจก รฐบาลสามารถใชมาตรการทางการคลง เพอสงสญญาณทางราคาใหผทปลอยกาซเรอนกระจกทาการปลอยกาซเรอนกระจกใหนอยลง เชน การเกบภาษนามนเบนซนหรอ Carbon Tax ในรปแบบตางๆ หลกการของภาษมลพษเชนน คอมลพษดงกลาวเปนตนทนทางสงคมทยงมไดถกผนวกเขามาในราคาสนคา (เชน ราคานามน เบนซน) ดงนนการเกบภาษนามนเบนซนใหสะทอนตนทนทางสงคม (เชนปญหา โลกรอน) จงเปนมาตรการหนงทจะสรางแรงจงใจใหประชาชนลดการใชนามนเบนซนและหนไปใชพลงงานทดแทนมากยงขน


• มาตรการในรปแบบของ Beneficiary-Pays Principle หมายถงกจกรรมใดทนาไปสการสรางประโยชนตอสงคมในลกษณะทประโยชนหรอคณคาตอสงคมโดยรวมนนมากกวามลคาทางธรกจทผประกอบการไดรบ ดงนนเพอเปนการสรางแรงจงใจใหผประกอบการหนมาดาเนนธรกจประเภทนมากยงขน รฐบาลสามารถใชมาตรการทางการคลงในรปการใหเงนสนบสนน (Subsidy) ในรปแบบตางๆ เพอสรางแรงจงใจใหผประกอบการรายอนเขามาดาเนนกจการเหลานมากยงขน มาตรการทางการคลงเพอสนบสนนอาจกระทาไดดวย การยกเวนภาษในรปแบบตางๆ หรอมาตรการทางการเงน เชนการอนมตสนเชอในอตราดอกเบยตา เปนตน

ในกรณผประกอบการทเขารวมโครงการ CDM นน ถอไดวาโครงการ CDM เปนกจกรรมทสรางรายไดเขาประเทศในรปของเงนตราตางประเทศจากการขาย CERs ในตลาดโลกซงเปนมลคารายรบทกาหนดโดยกลไกตลาด แตหากรฐบาลพจารณาแลวพบวาการเขารวมโครงการ CDM และการขาย CERsนน ใหประโยชนตอสงคมทวดเปนมลคาไดมากกวารายรบจากการขาย CERs รฐบาลจงสามารถใหการสนบสนนผประกอบการเพมเตม เชน ใหสวนลดทางภาษในรปแบบตางๆ เพอใหผประกอบการไดรบผลตอบแทนใกลเคยงกบคณประโยชนทธรกจนนมตอสงคม

รายรบจากการขาย CERs ของโครงการ CDM นอกจากเปนโครงการทสรางรายไดทางธรกจทวไปจากการขาย CERs แลว (รายรบจากการขาย CERs สะทอนมลคาทประเทศทพฒนาแลวในกลม Annex I ใหความสาคญในการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก) ยงตองพจารณาวาประเทศไทยเลงเหนประโยชนทางสงคมจากการลดการปลอยกาซเรอนกระจกมากนอยเพยงใด ซงหากสงคมไทยพจารณาวาการลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนกจกรรมทมเพยงใหประโยชนนแกประเทศทพฒนาแลวแตยงใหประโยชนทางสงแวดลอมและประโยชนเชงสงคมกบประเทศไทยดวย รฐบาลสามารถใชเหตผลนในการใชมาตรการทางการคลงดวยการลดหยอนภาษไดเชนกน

นอกจากนน หากพจารณาแนวทางดาเนนมาตราการทางการคลงของประเทศไทยดานสงแวดลอมหรอดานการพฒนาเทคโนโลย พบวาประเทศไทยไดใชมาตรการทางการคลงแบบใหการสนบสนนในรปแบบของเงนชวยเหลอโดยการลดหยอนภาษใหกบผประกอบการมาโดยตลอด ไดแก การลดหยอนภาษเงนไดบคคลธรรมดาและนตบคคลรอยละ 25 ของคาใชจายในกรณการซออปกรณประหยดพลงงานในสวนทไมเกน 50 ลานบาท และการยกเวนภาษของกรมศลกากรในการนาเขาเครองจกร วสด และอปกรณทประหยดพลงงานหรอรกษาสงแวดลอม รวมถงการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลในกรอบของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ในโครงการหลายประเภท ไดแก โครงการดานการประหยดพลงงาน โครงการดานการผลตพลงงานทดแทน โครงการดานการจดการสงแวดลอมและโครงการสงเสรมการใชเทคโนโลยสง กจการผลตวสดและผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม นอกจากนนในสวนของการผลตไฟฟา หนวยงานภาครฐ เชน การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย มการรบซอไฟฟาทผลตจากพลงงานทดแทนทเปนมตรตอสงแวดลอมในราคาทสงกวาราคาพลงงานปกต โดยเงนทนามาใชในการรบซอไฟฟาทผลตจากพลงงานทดแทนหรอทเรยกวา Feed-in Tariff น มลกษณะเปนเงนชวยเหลอเชนเดยวกน


ดงนนจะเหนไดวาประเทศไทยไดนาหลกการของ Beneficiary-Pays Principle มาใชในการสนบสนนกจกรรมดานการอนรกษพลงงานและกจกรรมเพอสงแวดลอมมาใชโดยปกต ดงนนหากจะนาหลกการเดยวกนนมาประยกตใชกบการสงเสรมโครงการ CDM ดวยการขอยกเวนภาษเงนไดนตบคคลถอเปนแนวทางทสอดคลองกบหลกการทางการคลงของประเทศไทยโดยรวม

4. มาตรการในการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ในประเทศไทย

4.1 การดาเนนมาตรการทางการคลง

มาตรการทางการคลงหลายมาตรการสามารถนามาประยกตใชเพอสงเสรมโครงการ CDM ในประเทศไทย แตมาตราการหนงทมการประยกตใชในหลายๆ ประเทศตามทไดกลาวในบทท 3 คอการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลใหกบผประกอบการทมรายไดจากการขาย CERs เนองจากมาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในลกษณะดงกลาวเปนลกษณะของการใหความชวยเหลอ (Subsidy) ทนาไปสการสญเสยงรายไดภาษทควรจะไดซงจะเปนสวนหนงของงบประมาณแผนดน ถงแมมาตราการการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจะไมเกยวของกบการกาหนดงบประมาณรายจายของรฐบาลกตาม แตการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลใหกบผประกอบการจะทาใหรฐมรายรบเขาคลงนอยลง ซงสามารถกลาวไดวามาตรการเชนนมนยเทยบเทากบเปนการใชจายของรฐเชนกน และดวยเหตนการนามาตรการยกเวนภาษเงนไดนตบคคคลมาประยกตใชสาหรบการสงเสรมโครงการ CDM จงควรดาเนนการไปตามกรอบหลกการทางการคลงทดเพอใหเกดวนยทางการคลงสาหรบประเทศโดยรวมดวย

การดาเนนมาตรการดานการกาหนดมาตรการทางการคลงสาหรบกลไกการพฒนาทสะอาด ภาครฐควรมหลกการในการดาเนนการดงตอไปน

1. สบเนองจากการทประเทศไทยไดรวมลงนามในอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และพธสารเกยวโต จงสามารถกลาวไดวาประเทศไทยมเจตนาในการใหการสนบสนนการรวมแกปญหาโลกรอน ซงประเทศไทยมการดาเนนการเพอสนบสนนทงกรณกจกรรมทเปนการปรบตวใหสอดคลองกบสภาวะโลกรอน (Adaptation) หรอการรวมกบนานาประเทศในการลดการปลอยกาซเรอกกระจก (Mitigation) กอปรกบการทประเทศไทยไดเคยดาเนนมาตรการในการใหการสนบสนนกจกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอมมาโดยตลอดดวยมาตรการทางการคลง เชน การลดภาษสรรพสามตกบสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม หรอการลดหยอนภาษสาหรบกจกรรมทประหยดพลงงานเปนตน ดงน นการใหการสนบสนนผประกอบการทเขารวมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดจงเปนแนวทางทสอดคลองกบเจตนารมณและแนวทางการดาเนนงานของรฐบาลไทยในอดตดานการใชมาตรการทางการคลงเพอการอนรกษสงแวดลอม

2. ในสวนของการสนบสนนผประกอบการทเขารวมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดนน การศกษานเสนอใหภาครฐใชมาตรการการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบผประกอบการทม รายไดจากกการขาย CERs ทไดรบการขนทะเบยนกบคณะกรรมการบรหารโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM EB) สาเหตทการใหการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในกรอบเวลาทจากด


3. เนองจากการพฒนาเทคโนโลยสะอาดเปนววฒนาการทเกยวของกบพลวตของการพฒนาเทคโนโลยการผลตใหสะอาดและการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ซงหมายความวา เทคโนโลยทจดวาเปนเทคโนโลยทสะอาดในปจจบน อาจเปนเทคโนโลยธรรมดาในอก 3-5 ปขางหนา ดงนน การลดยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเพอสงเสรมใหผประกอบการมรายไดเพยงพอตอการลงทนอาจกระทาในกรอบเวลาทจากดเทานน ดงนน การศกษานจงเสนอใหภาครฐดาเนนการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลผานขนตอนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) เพราะเปนลกษณะการใหความชวยเหลอในกรอบเวลาทจากดอยแลว เชน ใหสทธการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลในชวง 3 ปแรก หรอ 5 ปแรก ขนกบการลงทนนนๆ มตนทนแรกเรมมากนอยเพยงใด

4. รฐบาลอาจกาหนดวตถประสงคอนๆ เพมเตมควบคไปกบวตถประสงคดานการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เชน การยกเวนภาษในระดบทแตกตางกนขนอยกบประเภทของอตสาหกรรม และขนาดของผประกอบการ ไดแก ขนาดใหญ หรอผประกอบการขนาดเลก (SME) หรอขนกบจงหวดทต งของผประกอบการ

5. สาหรบผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM แตมไดรบการสงเสรมการลงทนผานสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) เพราะมไดเปนโครงการสงเสรมพลงงานหมนเวยน หากผประกอบการเหลานประสงคทจะใหรายไดจากการขาย CER ไดรบการยกเวนภาษเงนได นตบคคล ผประกอบการเหลานกควรดาเนนการผานสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) โดยควรเสนอใหมการเพมเตมประเภทของกจการทสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนใหการสงเสรมโดยใหครอบคลมโครงการ CDM ทผานการรบรองจาก CDM EB ดวย

6. ใหมการนาผลการดาเนนการของโครงการ CDM และขนาดของเงนรายไดเขารฐทมไดรบเพราะไดรบการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในแตละปรายงานตอคณะรฐมนตร เพอใหร บความเหนชอบหรอการปรบแกเพอใหการสนบสนนโครงการ CDM ทตองเกยวของกบการการสญเสยรายไดเขารฐนน เปนประเดนเชงนโยบายอยางแทจรง ทงน ประชาชนสามารถเขามามสวนรวมในการพจารณาทงทางออมหรอทางตรง ซงเปนสวนหนงของการพฒนาแบบองครวม

7. การสงเสรมผประกอบการภายใตกรอบเวลาทจากดเชนนสามารถกระทาไดสองแนวทางคอ

หนง ดาเนนการโดยผานกลไกการสงเสรมการลงทนของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนโดยการเพมประเภทของกจการทไดรบการสงเสรมใหครอบคลมโครงการ CDM ดวย การดาเนนการโดยใชชองทางนมขอด คอเปนการใหการสนบสนนทเปนบทบาทปกตของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนอยแลว แตทสาคญคอรฐบาลควรแสดงจดยนทางนโยบายวาจะใหความสาคญกบโครงการ CDM อยางไร และมอบนโยบายนใหสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนไปดาเนนการโดยการเพมประเภทของกจการทไดรบการสงเสรม นอกจากนน ผประกอบการอนๆ ทไมไดรบสทธประโยชนจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนใน


สอง ดาเนนการโดยผานกลไกการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลของกรมสรรพากรโดยใหกรมสรรพากรโดยกาหนดการลดหยอนภาษของกรมสรรพากรสามารถกาหนดเปนกรอบเวลาจากด เชน 3 ป หรอ 5 ป และจะกาหนดวาจะใหการลดหยอนภาษสาหรบธรกจทกประเภททมเงอนไข (กาหนดเงอนไขสาหรบโครงการ CDM) แตขอจากดของแนวทางนคอตองทาการปรบแกกฎหมายภาษซงมความยงยากกวาการใหสทธประโยชนโดยสานกงานคณะกรรมสงเสรมการลงทน

4.2 การดาเนนมาตรการทางการเงน

ในการใหความชวยเหลอตอผประกอบการเพอสรางสงจงใจใหผประกอบการทาการลดการปลอยกาซเรอนกระจกนน สามารถกระทาไดหลากหลายวธดวยกน เชน การใชมาตรการทางการคลงประกอบดวยเครองมอทางการคลง ไดแก การเกบภาษสงแวดลอม การกาหนดใหมการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในระยะเวลาหนง การใหสามารถนาคาใชจายสาหรบการดาเนนการในการขอรบการอนมต CERs มาเปนคาใชจายและขอหกลดภาษ การกาหนดรายจายของรฐเพอสนบสนนการคนควาวจย เปนตน หรอการใชมาตรการทางการเงน ไดแก การใหความชวยเหลอทางการเงนตอผประกอบการดวยการมระบบเงนกดอกเบยตาสาหรบผประกอบการทเขารวมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดนน การเพมชวงเวลาการปลอดหน (Grace Period) หรอ การขยายระยะเวลาการผอนชาระเงนก เปนตน การดาเนนมาตรการทางการเงนจาเปนตองยดหลกการสาคญประการหนงคอ การใหความชวยเหลอนควรนาไปสการสญเสยทรพยากรของสงคมนอยทสด ทงนเพอใหประโยชนทเกดขนจากการลดการปลอยกาซเรอนกระจกนน สรางคณคาสทธตอสงคมอยางแทจรง

การทจะทาใหการใหความชวยเหลอนควรนาไปสการสญเสยทรพยากรของสงคมนอยทสดนน จาเปนตองยดหลกการสาคญประการหนงคอการหลกเลยงการใชมาตรการการใหความชวยเหลอทจะนาไปสการสรางความบดเบอนในกระบวนการผลตของผประกอบการ (Distortion) เพราะความบดเบอนเหลานจะนาไปสการสนเปลองทรพยากรของสงคมโดยไมจาเปน กลาวคอ วธการใหความชวยเหลอทเปนการประหยดทรพยากรของประเทศมากทสดคอการใหความชวยเหลอในลกษณะทไมมผลกระทบตอสดสวนราคาปจจยการผลตและสดสวนของการใชปจจยการผลตของผประกอบการ ดวยเหตน การใหความชวยเหลอผประกอบการในรปการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลจงเปนมาตรการทสรางความบดเบอนตอการใชปจจยการผลตนอยทสดเพราะรปการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลไมมผลกระทบตอสดสวนราคาของปจจยการผลต (ไมทาใหปจจยการผลตใดมตนทนสงขนหรอตาลงกวาทเปนจรง) และดวยเหตน การศกษานจงเสนอใหผประกอบการทสามารถขาย CERs ไดสามารถไดรบการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลจากภาครฐโดยผานกลไกของการสงเสรมการลงทน


การใหความชวยเหลอทางการเงนในรปแบบอน เชน การใหมระบบเงนกดอกเบยต าแกผประกอบการ จะนาไปสการสรางความบดเบอนในการใชปจจยการผลต เชน มการใชกระบวนการผลต เนนการลงทนในเครองจกรมากกวาการเนนจานวนแรงงาน เปนตน (too capital intensive too less labour intensive) ซงหากคานวณผลไดผลเสยสทธแลว เปนการใชทรพยากรในการผลตทมากกวาทควรจะเปนหากไมเกดความบดเบอนในการใชปจจยการผลตของผประกอบการ ดวยเหตน การศกษานจงเสนอใหภาครฐหลกเลยงการใหการสนบสนนการใชปจจยการผลตอยางไดอยางหนง เชน การใหเงนกอตราดอกเบยตา การลดหยอนภาษทดน หรอการสนบสนนดานการใชแรงงาน แตการศกษานเสนอใหมการใชเครองมอเพอใหความชวยเหลอทนาไปสการบดเบอนทนอยทสด นนคอ การลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล เพราะมาตรการน มไดมผลกระทบตอสดสวนราคาปจจยการผลตและไมมผลในการสรางการบดเบอนในกระบวนการผลตของผประกอบการ

4.3 การนามาตรการทางการเงนการคลงมาใชในการสงเสรมโครงการ CDM

ในการดาเนนโครงการ CDM มความเปนไปไดทภาครฐจะเขามามบทบาทในการกาหนดมาตรการทางการเงนและการคลงเพอสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM แบบครบวงจร จากการศกษาตวอยางในตางประเทศ เชน ประเทศจน พบวามการกาหนดมาตรการใหการสนบสนนใน 4 ขนตอน ไดแก 1) การหยอนภาษการนาเขาเครองจกรและอปกรณ 2) การลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล 3) การใหเงนกดอกเบยตา หรอ soft loan และ 4) การสนบสนนโครงสรางพนฐาน เชน การวจย หรอการกอสรางโครงสรางพนฐาน

สาหรบประเทศไทยนน การศกษานเสนอวาควรมการกาหนดบทบาทภาครฐในการสงเสรมโครงการ CDM ทถกตอง โดยมาตรการทางการเงนและ/หรอมาตรการทางการคลงทนามาใชในการสงเสรมควรมความสอดคลองกบสภาพการผลตหรอบรบทของเศรษฐกจไทย ทงนเพอใหการใชปจจยการผลตตางๆ ในการดาเนนโครงการ CDM เปนไปในรปแบบทสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาวะเศรษฐกจไทยและเศรษฐกจโลก การดาเนนโครงการ CDM ทสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเศรษฐกจจะทาใหโครงการ CDM เปนไปอยางมประสทธภาพ มตนทนตา และสรางมลคาเพมหรอสรางรายไดใหประเทศไดในอตราทสงเพราะการดาเนนโครงการ CDM มการใชปจจยการผลตทเหมาะสม เชน มการใชเงนทนทสอดคลองกบสภาพตลาดทน มการใชแรงงานทสอดคลองกบสภาพตลาดแรงงาน มการใชวตถดบทสอดคลองกบสภาพความขาดแคลน หรอมการใชเทคโนโลยทเหมาะสม เปนตน เนองจากการปรบเปลยนของสภาวะปจจยการผลตขางตนจะผลกระทบตอผประกอบการโดยอาศยสญญานทางราคา ดงนน การดาเนนมาตรการททาใหกลไกราคาสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพจะชวยทาใหหนวยผลตตางๆ สามารถปรบตวตอการปรบเปลยนของสภาพปจจยการผลตไดอยางมประสทธภาพเชนกน ดงนน จงเปนสงจาเปนทการกาหนดมาตรการแทรงแซงของรฐในการใหการสนบสนนโครงการ CDM เปนสงทตองดาเนนไปดวยความระมดระวงเพอใหการแทรกแซงนนนาไปสการเสรมประสทธภาพการสงสญญานทางราคา และไมนาไปสการลดประสทธภาพของโครงการ CDM เนองจากมการดาเนนมาตรการทางการเงนหรอมาตรการทางการคลงทนาไปสการสรางความบดเบอนใหกบกลไกราคาในระบบเศรษฐกจโดย ไมจาเปน


การศกษาพบวาภาครฐสามารถเขามามบทบาทในการใหการสนบสนนโครงการ CDM ดวยมาตรการทางการเงนและมาตรการทางการคลงใน 3 ลกษณะ (รปท 5.1) ไดแก

การขนทะเบยนโครงการและการตรวจสอบการดาเนนการ 1)

การพฒนาเทคโนโลย 2)

รายไดจากการขาย CERs 3)

รปท 5.1 บทบาทของมาตรการทางการเงนและการคลงของประเทศไทยในการสงเสรมการพฒนาโครงการ CDM แบบครบวงจร

การขนทะเบยนโครงการ และการตรวจสอบการดาเนนการ

การกอสรางโรงงาน การนาเขาอปกรณ หรอเครองจกร

การพฒนาเทคโนโลย (Research and Development)

เงนกจากธนาคาร

การดาเนนโครงการ

รายไดจากการขาย CER

ทมา: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

โดยบทบาทของภาครฐในการสงเสรมใน 3 ลกษณะขางตน มหลกการและเหตผลประกอบดงตอไปน

1. การขนทะเบยนโครงการ (Project Registration) และการตรวจสอบการดาเนนการ (Project Verification) เปนขนตอนทสาคญท CDM Executive Board ไดกาหนดใหมการตรวจสอบอยางเครงครดดวยผตรวจสอบทรบการรบรอง ทงนเพอปองกนมใหมการตกตวงผลประโยชนจากโครงการ CDM ทมไดม


2. การพฒนาเทคโนโลยนบวาเปนขนตอนทมความสาคญ เพราะถาผประกอบการในประเทศไทยสามารถพฒนาเทคโนโลยทนามาใชในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดเองเทากบเปนการสรางความยงยนใหกบภาคการผลตของประเทศไทยในระยะยาว แตเนองจากการพฒนาองคความรดวยกระบวนการวจยนน (research and development) เปนกจกรรมทตองใชเงนทนสง และอาจมการลอกเลยนแบบสงประดษฐไดงายถงแมจะมระบบการจดสทธบตรหรอลขสทธกตาม ดงนนจงเปนสาเหตทภาครฐจะสามารถใหการสนบสนนดานการคนควาวจยในภาคการผลตได เชน การนาคาใชจายสาหรบการคนควาวจยมาใชในการลดภาษเงนได

3. การใหผประกอบการทมรายไดจากการขาย CERs เสยภาษเงนไดนตบคคลในอตราทตาลง หรอ มการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลภายใตกรอบเวลาทเหมาะสม เชน ภายในระยะเวลา 3 ปหรอ 5 ป เปนตน ซงการสงเสรมผประกอบการภายใตกรอบเวลาทจากดเชนนเปนการดาเนนงานทสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนดาเนนการเปนปกตอยแลว ดงนน การศกษาจงเสนอใหการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบรายไดจากการขาย CERs ในกรอบเวลาทจากด

สาเหตทการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนมาตรการการสงเสรมทเปนประโยชนนนเปนเพราะการลดการปลอยกาซเรอนกระจกเปนสงทสงคมไทยประสงคจะใหมการดาเนนการโดยรฐบาลไทยเองไดแสดงจดยนทชดเจนวาประเทศไทยมบทบาททงในการปรบตวสภาวะโลกรอน (Adaptation) และการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Mitigation) และเปนกจกรรมทกอใหเกดประโยชนอกนานาประการตามทไดกลาวขางตน ดงนนการดาเนนมาตรการสงเสรมดวยการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลในระยะเวลาทจากดสาหรบโครงการ CDM จงเปนมาตรการทมความเหมาะสม แตทสาคญทภาครฐควรมการดาเนนการภายหลงจากการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลคอการยดวนยการคลงสาธารณะทด ไดแก การรวบรวมขอมลการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลดงกลาววาโครงการ CDM ทไดรบการยกเวนภาษในทกๆ ปนน ไดมการยกเวนภาษคดเปนเงนทงหมดเทาไร และใหมการนาเสนอขอมลดงกลาวตอคณะรฐมนตรหรอสภาผแทนราษฎร

1 ในปจจบนการนาคาธรรมเนยมการขนทะเบยนโครงการ CDM มาหกภาษเงนไดนตบคคลสามารถทาไดเพยงบางสวนโดยรวมอยในคาใชจายในการบรหารจดการ ซงพจารณาจากสดสวนของรายไดของผประกอบการจากการขายไฟฟาและขาย CERs เนองจากในทางกฎหมายมองวา CERs ไมเปนผลตภณฑหรอผลพลอยได


4.4 ขอคดเหนตอมาตรการสงเสรมสาหรบการจดการกาซเรอนกระจกในภาคสมครใจ (VERs) กบกฎเกณฑการขนทะเบยนและการรบรองของ CDM Executive Board

เนองจากกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) เปนกลไกสงเสรมใหสงคมมกจกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอมมากขนโดยอาศยหลกการการใหการสนบสนนทางการเงนตอผประกอบการเพอสรางแรงจงใจในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก หากการดาเนนการในลกษณะดงกลาวดาเนนไปโดยปราศจากการควบคมหรอการตรวจสอบจากภาครฐ (ทงรฐบาลในระดบประเทศหรอโดยองคกรระหวางประเทศ) โครงการในลกษณะดงกลาวอาจไมประสบความสาเรจเพราะการใหการสงเสรมผประกอบการเปนกลไกทมจดออนหลายประการตามทไดกลาวขางตน ดวยเหตน กลไกการพฒนาทสะอาดทดาเนนการโดย CDM Executive Board จงกาหนดใหมกระบวนการตรวจสอบอยางเครงครดสาหรบผประกอบการทประสงคทจะเขารวมโครงการและขาย CERs ดงจะสงเกตไดวา กอนทผประกอบการจะสามารถไดรบการรบรองปรมาณ CERs ทจะนามาขายได ผประกอบการตองผานกระบวนการตรวจสอบโดย CDM Executive Board หลายขนตอน (Auditing) ทงนเพอใหเปนการประจกษวาผประกอบการมคณสมบตผานเงอนไขอยางแทจรง และสามารถลดปรมาณการปลอยกาซเรอกกระจกไดอยางแทจรง ดงนนจงกลาวไดวา กลไกการพฒนาทสะอาดทดาเนนการโดย CDM Executive Board ไดคานงถงจดออนของระบบการใหเงนชวยเหลอกบผประกอบการดงนนจงไดกาหนดขนตอนการตรวจสอบ (Auditing) ทเครงครดเพอปองกนมใหเกดปญหาดงกลาวขน

ดงนน ผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM ในปจจบนทประสงคจะไดรบสทธประโยชนดวยการลดหยอนภาษตามกลไกของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนควรผานขนตอนการอนมตและใหมการตรวจสอบ (Auditing) CDM Executive Board กาหนด ซงกระบวนการดงกลาวอาจใชเวลานานจงทาใหมจานวนผประกอบการทผานเงอนไขและมปรมาณ CERs ทสามารถนามาขายในตลาดในจานวนไมมาก เชนสาหรบกรณประเทศไทยในป พ.ศ. 2552 มจานวนผประกอบการทสามารถขาย CERs ไดเพยง 2 รายเทานน ดงนนหมายความวา กระบวนการตรวจสอบ (Auditing) เพอยนยนวาผประกอบการผานเงอนไขตางๆ อยางแทจรง เชน เงอนไข Additionality หรอการตรวจสอบประมาณกาซเรอนกระจกทลดไดจรง จงเปนกระบวนการทสาคญ ดงนนผประกอบการใดทยงรอการพจารณากระบวนการตรวจสอบของ CDM Executive Board ทยงไมสามารถออก CERs ใหได ผประกอบการบางรายทมการตกลงรวมระหวางผประกอบการกนเองจงนาปรมาณกาซเรอนกระจกมาขายในตลาดอยางไมเปนทางการ หรอทเรยกวา VER

ทงน การทผประกอบการไดรบการรบรองจาก CDM Executive Board จงเปนเงอนไขทม ความสาคญอยางยงในกลไกการพฒนาทสะอาด ทงนเพอปองกนมใหผประกอบการทมไดทาการลดการปลอยกาซเรอนกระจกอยางแทจรงเขามาไดรบผลกระโยชนจากการขาย CERs ได ดวยเหตนการศกษาจงเสนอใหผประกอบการทปจจบนยงไมสามารถไดรบการรบรอง CERs และทาการขายปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกในรปของ VER อยนน ยงไมควรไดรบการสนบสนนจากภาครฐ เชน การไดรบการยกเวน


ขอเสนอแนะสาหรบผประกอบการทปจจบนดาเนนการในสวนของ VER เนองจากกระบวนการการพฒนาทสะอาดจาเปนตองมการตรวจสอบขนตอนการดาเนนการทรดกม ไมวาจะเปนเรองเงอนไข Additionality หรอปรมาณการลดกาซเรอนกระจก ดงนน ผประกอบการทสมควรไดรบการยกเวนภาษจงควรเปนผประกอบการทผานการตรวจสอบตามกระบวนการของ CDM Executive Board แลวเทานน กลาวคอ ควรใหมการลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลเฉพาะการขาย CERs เทานน

4.5 ขอจากดในการใหการขอรบสนบสนนผาน BOI ในปจจบน

ปจจบนไดมความพยายามในทผประกอบการโครงการ CDM จะขอใหสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) พจารณายกเวนภาษเงนไดในสวนของรายไดทเกดจากการขาย CERs แต BOI ไมสามารถดาเนนการใหได ซงขอจากดทเกดขนในกระบวนการขอรบสทธประโยชนจาก BOI มสองประการคอ

1) โครงการ CDM ยงมไดถกจดใหเปนกจกรรมทไดรบสทธประโยชนผานกลไกการสงเสรมของ BOI โดยรวมแลวถงแมประเทศไทยมแนวนโยบายในการสงเสรมโครงการทเปนมตรตอสงแวดลอมผานกลไกของ BOI ในปจจบนพบวาผประกอบการไทยสามารถขอรบสทธประโยชนและการสนบสนนเงนทนไดหากเปนธรกจประเภทการอนรกษสงแวดลอม แตเนองจากโครงการ CDM ยงมไดรบการพจารณาจากรฐบาลไทยใหเปนประเภทของกจการทไดรบสทธประโยชน ดงนนเจาหนาทผพจารณาการใหสทธประโยชนของ BOI จงยงไมสามารถใหการสนบสนนโครงการ CDM ได

2) โครงการอนๆ ทไดรบการสนบสนนจาก BOI ในปจจบน เชน โครงการประหยดพลงงาน โครงการผลตพลงงานทดแทน โครงการจดการดานสงแวดลอม และโครงการสงเสรมกจการทใชเทคโนโลยข นสง และผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยเฉพาะโครงการดานพลงงานทดแทนทโครงการเหลานบางโครงการเปนโครงการ CDM ดวย ซงเปนโครงการทมรายรบจากการขาย CERs ในขณะน (ณ เดอนสงหาคม 2552) BOI ไมสามารถใหยกเวนภาษเงนไดนตบคคลสาหรบรายไดทเกดจากการขาย CERs ได (สาเหตสวนหนงเปนเพราะโครงการ CDM มไดเปนกจกรรมทไดรบการสงเสรมตามทกลาวไวขางตน) แตอกสาเหตหนงคอ เปนเพราะ BOI พจารณาวารายไดทเกดจากการขาย CERs มไดเปน “ผลตภณฑหรอผลพลอยได” จงไมสามารถใหการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลได

ในสวนของการพจารณาประเดนเรอง “ผลตภณฑหรอผลพลอยได” มหลกเหตผลวา กจการท BOI จะใหสทธประโยชนนนตองเปนกจการทถกกาหนดไวในประเภทของกจกรรมทไดมการอนมตใหรบการสงเสรมเทานน ซงจดแบงออกเปน 7 ประเภทดวยกน ไดแก

1. เกษตรและผลตผลจากการเกษตร


2. เหมองแร เซรามกส และโลหะขนมลฐาน

3. อตสาหกรรมเบา

4. ผลตภณฑโลหะ เครองจกร และอปกรณขนสง

5. อตสาหกรรมอเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟา

6. เคมภณฑ กระดาษ และพลาสตก

7. กจการบรการและสาธารณปโภค

โดยกจกรรมดานการอนรกษสงแวดลอมบางประเภทเปนกจกรรมทไดรบการสงเสรมเชนกน เชน กจการบรการบาบดนาเสย กาจดหรอขนถายขยะ กากอตสาหกรรม หรอสารเคมทเปนพษ ซงจดอยในหมวดท 7 เรองกจการบรการและสาธารณปโภค ขอ 7.16 ดงนนกจการใดๆ ทมไดกาหนดไวใน 7 ประเภทขางตนนจงไมสามารถไดรบสทธประโยชนจาก BOI ได ซงรวมถงโครงการ CDM ดวยเพราะมไดถกกาหนดไวใน 7 ประเภทขางตน แตในทางปฏบต BOI มแนวทางเชงผอนผนวาหากโครงการทไดรบการสงเสรมการลงทนมรายไดอนๆ นอกเหนอจากรายไดหลกจากกจกรรมทไดรบการสงเสรมแลว และรายไดอนๆ นเปนรายไดทเกดขนในลกษณะทเขาใจไดวาเปน “ผลพลอยได” ของโครงการ BOI กใหสามารถนารายไดทเปนผลพลอยไดนมายกเวนภาษเงนไดนตบคคลได แตขอจากดทเกดขนในปจจบนคอ โครงการ CDM ทไดรบการสงเสรมจาก BOI ดานการผลตพลงงานไฟฟาดวยพลงงานทดแทนซงเปนกจกรรมหลกทเขาขายประเภทกจการทไดรบการสงเสรมตามเกณฑขางตนนน ปรากฏวาในการออกแบบโครงการตงแตแรกเรมไดมการดาเนนโครงการดงกลาวใหเปนโครงการ CDM อยแลวโดยรายไดจากการขาย CERs ไดถกกาหนดไวใหเปนสวนหนงของรายไดทประมาณการไวแลวตงแตการเรมตนโครงการ ดวยเหตน BOI จงพจารณาแลวมความเหนวา เมอการดาเนนโครงการเหลานเปนไปในลกษณะของโครงการ CDM ทเจาของโครงการไดมเจตนาตงแตแรกเรมแลว และรายไดจากการขาย CERs ไดมการประมาณการไวแลว ดงนน BOI จงไมสามารถตความใหรายไดจากการขาย CERs เปน “ผลพลอยได” ได และตองตความวาเปนรายไดจากกจการอนทมไดจดอยใน 1 ใน 7 ประเภทของโครงการท BOI ใหการสนบสนน หาก BOI พจารณาอนมตใหนารายไดจากการขาย CERs มายกเวนภาษเงนไดนตบคคลกจะเปนการใหสทธประโยชนทเกดขอบเขตทกฎหมายกาหนด เพราะจะทาใหนกลงทนสามารถนากจการอนทมไดอยใน 7 ประเภทธรกจมาแอบแฝงขอรบสทธประโยชนโดยอางวาเปน “ผลพลอยได”

4.6 ขนตอนการดาเนนงานเพอขบเคลอนมาตรการทางการคลงสาหรบโครงการ CDM

จากการวเคราะหขางตนแสดงใหเหนวา การดาเนนมาตรการทางการคลงเพอสนบสนนโครงการทเปนมตรตอสงแวดลอม เชน โครงการ CDM เปนมาตรการทเขาขายการอนรกษสงแวดลอมทภาครฐใหการสนบสนนมาโดยตลอด ดงนน การดาเนนมาตรการสนบสนนโครงการ CDM จงเปนสงทสอดคลองกบแนวทางการดาเนนมาตรการทางการคลงของประเทศไทยอยแลว แตในปจจบนพบวาการการดาเนนมาตรการสนบสนนโครงการ CDM ทงทไดรบสทธประโยชนของ BOI หรอการลดหยอนภาษผานกลไกของกรมสรรพากรยงไมสามารถดาเนนการได สาเหตสาคญเพราะการขาดทศทางเชงนโยบายหรอการสนบสนนทางนโยบายวารฐบาลมความประสงคใหมการดาเนนการดานนอยางไร

http://www.boi.go.th/thai/about/section2.pdf









ดงนน ถงแมการศกษานไดแสดงใหเหนถงความเปนไปไดในการใหการสนบสนนโครงการ CDM โดยใชมาตรการทางการคลงภายใตกรอบเวลาจากด เชน 3-5 ป แตทสาคญและตองมการดาเนนการเปนอนดบแรกคอการหารอประเดนเรองการสนบสนนโครงการ CDM กบรฐบาล โดยกอนทจะมการใหสทธประโยชนทางภาษกบโครงการ CDM จะตองมการไดรบความเหนชอบจากรฐบาลในการใหการสนบสนนโครงการ CDM กอน ซงการใหการสนบสนนเชงนโยบายนอาจใหมการดาเนนการในรปของการไดรบมตคณะรฐมนตรเหนชอบกบการสนบสนนโครงกร CDM ดวยมาตรการทางภาษ เปนตน

หลงจากไดรบความเหนชอบในการใหการสนบสนนโครงการ CDM ดวยการใชมาตรการทางภาษแลว การดาเนนงานขนตอไปจงควรเปนการพจารณาชองทางการดาเนนมาตรการทางการคลงระหวางการลดหยอนภาษผานกลไกของกรมสรรพากร หรอการใหสทธประโยชนทางภาษผานกลไกของ BOI การศกษานเสนอใหใชกลไกการดาเนนมาตรการทางการคลงผาน BOI เพราะเปนการกาหนดประเภทของธรกจเฉพาะทรฐบาลประสงคจะใหการสงเสรม และสามารถดาเนนการไดอยางรวดเรวโดยการเพมประเภทของธรกจทสามารถขอรบการสงเสรมเทานน และขนตอนทายสดคอการศกษาถงวงเงนลงทนขนตาทเหมาะสมทควรกาหนดขนสาหรบโครงการทไดรบการสงเสรม

ภาคผนวก

ภาคผนวกท 1 กรณศกษาผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM

1. สรปการสมภาษณผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM

การดาเนนการของผประกอบการโครงการ CDM มลกษณะในการดาเนนการ ไดแก

• การดาเนนการสวนใหญเปนการรวมทนกบตางประเทศในดานเทคโนโลยการผลตและการรบซอคารบอนเครดต

• เครองจกรและอปกรณทมประสทธภาพในการผลตมมลคาคอนขางสง ซงผประกอบการบางรายนาเขาจากตางประเทศ และบางรายใชเครองจกรทมการผลตภายในประเทศ

• โครงการทไดรบการสนบสนนการลงทนจาก BOI ไดแก การยกเวนภาษรายไดในชวงเรมตนของการลงทน (3-5 ป) การยกเวนภาษนาเขาเครองจกรจากตางประเทศ (2 ป) สาหรบโครงการทไมไดรบการสงเสรมการลงทนจาก BOI ไมไดรบการยกเวนภาษรายได

• ในกรณทเปนโครงการ CDM ทเปนพลงงานหมนเวยน (กาซชวภาพและพลงงานชวมวล) ซงประเทศไทยมสดสวนประมาณรอยละ 75 ของโครงการ CDM ทงหมด ทไดรบการสงเสรมการลงทนจากภาครฐหลายดาน เชน เงนกดอกเบยตา ราคารบซอไฟสวนเพมจากการผลตไฟฟาดวยพลงงานหมนเวยน เปนตน

• โครงการทไดรบการสนบสนนการลงทนจาก BOI ไมไดรบการยกเวนภาษเงนไดจากการขาย CERs เนองจาก BOI มองวา CERs ไมใชผลตภณฑและผลพลอยไดจากการผลต

สรปปญหาและขอคดเหนในการดาเนนโครงการ ไดแก

• การดาเนนโครงการ CDM เปนโครงการเพอสงแวดลอมและการพฒนาทย งยนควรไดรบการสงเสรมในการยกเวนภาษรายไดจากการขาย CERs ในชวงเรมตนเพอสรางแรงจงใจใหมผประกอบการลงทนเพมขน

• การดาเนนการมความเสยงจากราคาวตถดบทเพมสงมากกวาทมการประมาณการไว สงผลกระทบตอรายไดของการประกอบการ

• จากขอมลการวเคราะหทางการเงน การเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ทาใหมตนทนการผลตสงขน และมจานวนปในการคนทนมากขน ซงอาจสงผลตอการลดตนทนการผลตเพอไดคนทนเรวขนโดยใชเทคโนโลยทมประสทธภาพตากวาทควรจะเปน ทงน ในอนาคตการ

99


2. ตวอยางผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM

ตวอยางผประกอบการโครงการ CDM จานวน 4 ราย โดยมผประกอบการทมการสอบถามดานการวเคราะหตนทนและผลประโยชนของโครงการ จานวน 2 ราย ไดแก 1) บรษท เอท ไบโอพาวเวอร จากดบรษท และ 2) วจตรภณฑปาลมออยล จากด และผประกอบการทมการสอบถามความคดเหนทวไปเกยวกบการดาเนนโครงการ CDM จานวน 2 ราย ไดแก 1) บรษท เจรญสมพงษ จากด และ 2) บรษท ไทย ไบโอแกซ เอนเนอรย จากด

2.1 บรษท เอท ไบโอพาวเวอร จากด

2.1.1 ขอมลทวไป

บรษท เอ.ท.ไบโอพาวเวอร จดตงในป 2542 เปนโรงไฟฟาพลงความรอนชวมวลทใชแกลบเปนเชอเพลง โรงไฟฟาตงอยท หม 2 ต.หอไกร อ.บางมลนาก จ.พจตร มกาลงการผลตสทธ 20 เมกะวตต ใชแกลบ 550 ตนตอวน จาหนายไฟฟาแกการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หรอ กฟผ. (EGAT) ซงมระยะเวลาโครงการเปนเวลา 25 ป โครงการไดจายกระแสไฟฟาเขาสระบบของกฟผ. อยางเปนทางการ เมอวนท 21 ธนวาคม 2548 การทโครงการนาแกลบทเปนวสดเหลอใชจากการสขาวมาใชเปนเชอเพลงผลตเปนพลงงาน ถอวาเปนผลดทางเศรษฐกจและชวยลดมลภาวะทเกดขนกบสงแวดลอมจากการผลตไฟฟาดวยเชอเพลงฟอสซล นอกจากนโครงการยงไดเลอกใชเทคโนโลยททนสมยและสะอาด คอ เตาเผาเชอเพลงแกลบแบบลอยตว (Suspension Fired) ทมประสทธภาพในการเผาไหมสง สามารถเผาไหมไดอยางสมบรณ ไมกอใหเกดควนดา นอกจากน มการจดทารายงานการศกษาและประเมนผลกระทบสงแวดลอม จงมมาตรการในการปองกนผลกระทบสงแวดลอม เชน การตดตงเครองดกจบฝน ไมปลอยนาทใชแลวออกนอกโรงงาน ลานกองแกลบจะมตาขายทละเอยดปองกนการปลว และปลกตนไมใบหนาเพอปองกนการฟงกระจายของฝน

การดาเนนการโรงไฟฟาไดขอรบการสนบสนนจาก BOI และไดรบการยกเวนภาษนาเขาเครองจกรจากตางประเทศ และภาษรายไดนตบคคล นอกจากนการดาเนนการมสวนรวมกบชมชนในการทาประชาคมหมบานเพอจดทาโรงไฟฟา การจดตงกองทนชมชน กองทนประกบผลกระทบสงแวดลอม และกองทนพฒนาชมชนรอบโรงไฟฟา (หกจากผใชไฟฟาทวประเทศ)

โครงการโรงไฟฟาพลงงานแกลบ ไดเขารวมในโครงการตามหลกกลไกการพฒนาทสะอาด (Clean Development Mechanism: CDM) ซงไดพฒนาโครงการจนสามารถขาย CERs ได โดยใชเวลาเปนระยะเวลารวม 4 ป มขนตอนการดาเนนเรมตงแตการจดทา Project Design Document (PDD) ใน ป 2546 แตในระหวางทรอใหภาครฐพจารณาออกหนงสอรบรองโครงการ (Letter of Approval: LoA) ซงในขณะนนภาครฐยงไมมแนวปฎบตในเรองโครงการ CDM ทชดเจน ทาใหตองมการแกไขปรงปรง PDDเพอใหเปนไปตาม Methodology ถง 3 ครง จนในเดอนมกราคม 2550 โครงการไดรบอนมตจากคณะรฐมนตรใหเปนโครงการ CDM และไดรบการขนทะเบยนเปนโครงการ CDM จาก คณะกรรมการ

ภาคผนวกท 1 กรณศกษาผประกอบการทดาเนนโครงการ CDM 101

การวเคราะหดานการเงนของโครงการ CDM

บรษทมเงนลงทนในการทาโครงการโรงไฟฟา เทากบ 1,500 ลานบาท ซงสวนหนงมการกยมเงนมาลงทน โดยการดาเนนการโครงการ CDM ของบรษทในชวงป 2549 – 2551 เพอการขาย CERs ทเกดขนระหวางเดอนธนวาคม 2548 ถงเดอนมถนายน 2550 พบวาคาใชจายในการดาเนนการเปนรายจายทคอนขางสง เชน คาใชจายในการดาเนนธรกรรมตางๆ ในการยนเพอลงทะเบยนกบ CDM EB ตงแตการตรวจสอบโครงการ คาบรหารจดการ และสวนหกเพอเปนเงนเขากองทน รวมถงภาษรายไดจากการขาย CERs (ตารางท ผ1-1) ซงในรายงานความคมคาของโครงการไมไดรวมภาษรายไดในการประมาณการ

ตารางท ผ1-2 รายรบและรายจายจากการดาเนนงานของบรษทในป พ.ศ. 2549 – 2551

รายรบ-รายจาย จานวนเงน (บาท)

ปรมาณ CERs ทขายสทธ (ตนคารบอน) 96,691 รายรบทงหมดจากการขาย CERs 66,883,120 รายจายในการดาเนนการโครงการ 10,750,752

คาเงนกองทน EB Adaptation (รอยละ 2) 1,337,662 คาธรรมเนยม EB 652,246 คาทปรกษา CDM 1,310,909.16 คาตรวจสอบโครงการ 806,300 คาใชจายในการบรหาร 6,643,635

กาไรจากการขาย CERs 56,132,368 ภาษรายไดจากการขาย CERs 16,839,710 รวมรายจายและภาษรายไดฯ 27,590,463 รายไดสทธ 39,292,658

หมายเหต: 1 สาหรบการขาย CERs ทเกดขนในชวงเดอนธนวาคม 2548 - มถนายน 2550 2 อตราแลกเปลยน 1 เหรยญสหรฐ เทากบ 35 บาท

ทมา: ขอมลจากคณนท สทธประศาสน บรษท เอ.ท. ไบโอพาวเวอร จากด


การดาเนนการสะสมในชวง 5 ปทผานมา พบวาผลการดาเนนการขาดทนสะสมเทากบ 159.2 ลานบาท (ตารางท ผ1-2) ทาใหบรษทยงไมตองเสยภาษรายไดนตบคคลจากการขาย CERs ซงถาไดรบการยกเวนภาษรายไดจากการขาย CERs จะชวยการดาเนนธรกจโรงไฟฟาใหคาใชจายลดลง และสรางแรงจงใจใหผประกอบการเขามาลงทนโครงการ CDM มากขน

ตารางท ผ1-2 สถานะทางการเงนกรณการจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ในป 2551

รายรบ-รายจาย กจการทไดรบ

การสงเสรมจาก BOI (ลานบาท)

กจการทไมไดรบ การสงเสรมจาก BOI

(ลานบาท)

รวม (ลานบาท)

รายรบจากการขายไฟฟา 363.1 - 363.1 ตนทนการขาย (270.5) - (270.5) กาไรขนตนจากการขายไฟฟา 92.7 - 92.7 รายรบจากการขาย CERs - 66.9 66.9 รายรบอนๆ 1.6 - 1.6 คาใชจายในการบรหาร (33.4) (6.3) (39.7) ขาดทนจากอตราแลกเปลยน (24.2) (4.4) (28.6) ดอกเบยจาย (45.5) - (45.5) กาไรสทธ (ขาดทน) (8.8) 56.1 47.3 ขาดทนจากธรกจ - (8.3) - ขาดทนสะสม 5 ป - (159.2) -


2.1.2 ขอคดเหนจากผพฒนาโครงการ

การดาเนนการของโครงการมความเสยงจากราคาวตถดบ (แกลบ) ทเพมสงมากกวาทมการประมาณการไว สงผลกระทบตอรายไดของการประกอบการ เนองจากในปทมการจดทารายงานความคมคาของโครงการในป 2545 มประมาณการราคาแกลบเพยง 410 บาทตอตน แตราคาแกลบมแนวโนมสงขนอยางตอเนองเทากบ 800-980 บาทตอตน ในป 2550 และ ณ เดอนเมษายน 2551 ทงน รายไดจากการขาย CERs สามารถนามาชวยลดความเสยงจากราคาวตถดบทเพมสงขนได (ตารางท ผ1-3)

ตารางท ผ1-3 อตราผลตอบแทนโครงการเมอมราคาวตถดบเปลยนแปลง

ราคาแกลบ อตราผลตอบแทน หรอ IRR

กรณมโครงการ CDM อตราผลตอบแทน หรอ IRR กรณไมมโครงการ CDM

410 17.03 15.53

800 11.79 10.23



สาหรบคารบอนเครดตควรนบรวมเปนผลตภณฑหรอผลพลอยไดจากกระบวนการผลต เพอสามารถนาไปยกเวนภาษรายไดจากการขายคารบอนเครคต ซงถาไมครอบคลมรายไดจากการขายคารบอนเครดตจะกระทบตอผลตอบแทนในการลงทน นอกจากน ขนตอนการขอใบรบรองและการลงทะเบยนมคาใชจายคอนขางสง อกทงการหกตนทนการดาเนนการของโครงการ CDM ไมสามารถนาไปรวมกบตนทนการดาเนนการโรงไฟฟาได ซงในความเปนจรงมความเชอมโยงกน ดงนนจงควรนาตนทนการดาเนนการโครงการโรงไฟฟาและโครงการ CDM รวมในตนทนการดาเนนการทงหมด

2.2 บรษท วจตรภณฑปาลมออยล จากด


VG Energy มการดาเนนการ จานวน 2 โครงการ เปนโรงงานทใชเทคโนโลยททนสมยและระบบออโตคอนโทรล โดยมบรษทจากประเทศมาเลเซยมาชวยในการควบคมการตดตงเครองจกร ทาใหสามารถควบคมนามนปาลมใหไดมาตรฐาน ไดแก 1) บรษท วจตรภณฑปาลมออยล จากด กอตงประมาณป พ.ศ. 2535 มการปลกสวนปาลมประมาณ 9,000 ไร เพอเปนวตถดบใหโรงงานสกดนามนปาลม ซงตงอยทอาเภอทาแซะ จงหวดชมพร กาลงการผลตประมาณ 60 ตนตอชวโมง (มการขยายการผลตเปน 120 ตนตอชวโมง ซงจะแลวเสรจประมาณกลางป พ.ศ. 2553) และ 2) วจตรภณฑสวนปาลม มพนทสวนปาลมประมาณ 19,000 ไร เรมดาเนนการเมอเดอนเมษายนป พ.ศ. 2550 ทอาเภอทงคา จงหวดชมพร

นอกจากน มการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพโดยนานาเสยจากกระบวนการผลตปาลมนามนมาผลตไฟฟาจากไบโอแกสทขอรบการสนบสนนจาก BOI จานวน 2 โครงการ คอ 1) วจตรภณฑปาลมออยล ทมการผลตไฟฟา 5.6 เมกะวตต ซงขายไฟฟาเพยง 4.5 เมกะวตต และ 2) วจตรภณฑสวนปาลม มการผลตไฟฟาได 2.8 เมกะวตต และขายไดจานวน 2.5 เมกะวตต โดยมการจดทารายงานการศกษาความเปนไปไดของโครงการ และรายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมเบองตน รวมทง การจดตงโรงงานผลตป ยระบบปดในโรงงานผลตนามนปาลม ผลตป ยหมกจากกากปาลมและนาทง โดยใชเทคโนโลยการผลตของอตาล ตวโรงงานสรางในอาคารปด มการระบายอากาศเขาออกผานตวกรอง ไมสงกลนเหมนรบกวน ซงโรงงานผลตป ยหมกเขารวมโครงการ CDM ดวย

การวเคราะหดานการเงนของโครงการ CDM

ผประกอบการทมการดาเนนการโครงการ CDM จะทาใหมอตราผลตอบแทนการลงทนสง และมระยะเวลาในการคนทนเรวกวาการผลตไฟฟาจาหนายอยางเดยว โดยเฉพาะถาไมมการจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ในชวงระยะเรมตนโครงการจะทาใหมระยะเวลาในการคนทนเรวขน เชน วจตรภณฑปาลมออยล กรณมกาลงการผลต 450,000 ตน FFB/ป ถามการผลตไฟฟาอยางเดยว พบวามอตราผลตอบแทนตา แตเมอมรายไดจากการขาย CERs รวมดวย ทาใหมอตราผลตอบแทนสงขน และมระยะเวลาในการคนทนเรวขนจาก 8 ป เปน 7 ป ซงถาไมมการจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs จะทาใหมอตราผลตอบแทนสงกวา และระยะเวลาการคนทนเพยง 5 ป (ตารางท ผ-4)


ตารางท ผ-4 ผลตอบแทนการลงทนของวจตรภณฑปาลมออยล และวจตรภณฑสวนปาลม

วจตรภณฑปาลมออยล (VPO) (เงนลงทน 210 ลานบาท)

วจตรภณฑสวนปาลม (VPP) (เงนลงทน 330 ลานบาท)

ไฟฟา

ไฟฟา และรายได จากการขาย CERs

ไฟฟา

ไฟฟา และรายได จากการขาย CERs

ไมเกบภาษ รายไดจาก CERs

เกบภาษรายได จาก CERs

ไมเกบภาษ รายไดจาก CERs

เกบภาษ รายไดจาก CERs

ปรมาณ CERs (ตนคารบอน-ไดออกไซด/ป)

46,565 46,565 46,565 54,279 54,279 54,279

กาลงการผลตนามนปาลม (ตนFFB/ป)

450,000 450,000 450,000 275,000 275,000 275,000

อตราผลตอบแทน (IRR 3 ป)(รอยละ)

-32.94 -22.62 -25.59 - -18.75 -24.04

IRR 7 ป (รอยละ) -0.66 8.15 5.64 -5.11 11.34 6.88

IRR 10 ป(รอยละ) 2.68 11.74 9.40 -1.63 15.01 11.04

IRR 15 ป(รอยละ) 6.69 14.53 12.72 2.84 17.41 14.23

IRR 20 ป(รอยละ) 7.47 15.22 13.51 3.46 18.01 15.03

ระยะเวลาคนทน (ป) 8.23 6.15 6.63 12.31 5.63 6.38

กาลงการผลตนามนปาลม (ตนFFB/ป)

500,000 500,000 500,000 300,000 300,000 300,000

อตราผลตอบแทน (IRR 3 ป)(รอยละ)

-28.74 -17.66 -20.85 - -15.98 -21.10

IRR 7 ป (รอยละ) 2.91 12.28 9.60 -2.02 13.65 9.34

IRR 10 ป(รอยละ) 6.37 15.70 13.27 1.66 17.18 13.37

IRR 15 ป(รอยละ) 9.79 18.06 16.08 5.58 19.37 16.23

IRR 20 ป(รอยละ) 10.55 18.62 16.76 6.35 19.89 16.95

ระยะเวลาคนทน (ป) 7.23 5.50 5.91 8.77 5.31 5.94

หมายเหต: 1 มลคาการคานวณ ณ เดอนตลาคม พ.ศ. 2550

2 ปรมาณออกซเจนทงหมดทตองการใชเพอยอยสลายสารอนทรยในนาเสยโดยสารเคมในการเปลยนเปนกาซชวภาพ เทากบ 80 กโลกรม/นาเสย 1 ลกบาศกเมตร

3 ผลผลตกาซทคาดวาจะได เทากบ 0.548 ลกบาศกเมตร/กโลกรม 4 ประสทธภาพของเครองจกรการผลตกาซชวภาพ รอยละ 38 ทมา: ขอมลจากคณกฤษดา ชวนะนนท บรษท วจตรภณฑปาลมออยส จากด



การวเคราะหทางการเงนโดยการศกษาอตราผลตอบแทนจากโครงการ (Internal Rate of Return :IRR) โดยคา IRR จะแตกตางในแตละโครงการ โดยการเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ทาใหมตนทนการผลตสงขน คา IRR มคาลดลง และมจานวนปในการคนทนมากขน และอาจสงผลตอการลดตนทนการผลตเพอไดคนทนเรวขนโดยใชเทคโนโลยทมประสทธภาพตากวาทควรจะเปน ทงน การพฒนาโครงการ CDM ตองพจารณาถงนโยบายภาครฐใหความสาคญตอการสงเสรมประสทธภาพการผลตเพอใหมเทคโนโลยสะอาดทใชไดยาวนานหรอไม ทงน ในอนาคตการพฒนาโครงการ CDM ควรใหความสาคญกบการดาเนนการดานเทคโนโลยการผลตอยางมคณภาพเพอนาไปสการพฒนาทย งยน

2.3 บรษท เจรญสมพงษ จากด


บรษท เจรญสมพงษ จากด เปนบรษทในเครอของกลมไพโรจนสมพงษ ตงอยในตาบลออมใหญ อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จดตงขนเพอดาเนนโครงการโรงไฟฟาราชาเทวะ เปนการผลตไฟฟาจากแกสทเกดจากการยอยสลายของมลฝอยซงเปนกาซชวภาพใหเปนพลงงาน (Landfill Gas to Energy)

โครงการนไดรบการสงเสรมจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ในป พ.ศ. 2546 โดยมกาลงการผลตไฟฟาประมาณ 1 เมกะวตตตอชวโมง และมการจาหนายใหแกการไฟฟานครหลวง (กฟน.)1 ตงแตเดอนมนาคม

พ.ศ. 2549

โครงการนเปนโครงการทชวยลดปญหาตอสงแวดลอม เชน ลดกลนทเกดจากแกสมลฝอย ลดปรมาณกาซเรอนกระจกซงจะไปทาลายชนบรรยากาศ เพอนามาเปนพลงงานทดแทน ทงน บรษทเปนทงผออกแบบ ตดตง และดาเนนการระบบรวบรวมแกส ระบบดดแกส รวมถงตดตงเครองกาเนดไฟฟา (Gas Engine) ระบบไฟฟาทงหมด และระบบทจายไฟเขากบการไฟฟานครหลวง2

โครงการโรงไฟฟาราชาเทวะเปนโครงการผลตพลงงานจากหลมฝ งกลบขยะ โดยใชขยะของกรงเทพมหานครกวารอยละ 40 หรอประมาณ 5 ลานตน มาฝงกลบตามหลกสขาภบาล (Sanitary Landfills) แลวนากาซทไดจากการหมกของขยะขนมาใชประโยชน เปนการลดปรมาณกาซเรอนกระจก ดงนน จงเขารวมโครงการ CDM และไดรบการรบรองโครงการ CDM ทสามารถลดกาซเรอนกระจกได 47,185 ตนเทยบเทาคารบอนไดออกไซดตอป3


ขอมลการวเคราะหความคมคา (รายงานการวเคราะหความคมคาของโครงการเปนขอมลทนาเสนอโดยทมทปรกษาซงทาขนกอนเรมโครงการ) ไดกาหนดใหภาษรายไดเทากบรอยละ 0 เนองจากบรษทคดวาการไดรบการสนบสนนจากการลงทนจาก BOI จะไดรบการยกเวนภาษรายไดจากการขาย

1 www.thaienv.com/th/index.php?option=com_content&task=view&id=249&Itemid=27 2 www.pairoj.co.th/gn/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=31&lang=thai 3 www.tgo.or.th/index.php?option=com_content&task=view&id=36&Itemid=40

http://www.pairoj.co.th/gn/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=31&lang


2.4 บรษท ไทย ไบโอแกซ เอนเนอรย จากด


บรษท ไทย ไบโอแกซ เอนเนอรย จากด (TBEC) กอตงเมอวนท 24 กนยายน 2546 เพอดาเนนโครงการผลตกาซชวภาพและผลตกระแสไฟฟาจากกาซชวภาพโดยใชนาเสยจากอตสาหกรรมเกษตรเปนวตถดบ โดยดาเนนการพฒนา ลงทน กอสราง และควบคมกระบวการผลต รวมถงการบรหารจดการโครงการผลตกาซชวภาพในการถอสมปทานโครงการจนหมดอายสญญา เมอหมดอายสญญาจะถายทอดเทคโนโลยใหแกคสญญาทงกระบวนการผลตและการบรหารจดการ

TBEC เกดจากการรวมทนระหวางองคกรกองทนชนนาดานพลงงานสะอาด ไดแก กองทนเพอการลงทนเพอการพลงงานทดแทนและการอนรกษพลงงานของภาคเอกชน (Private Energy Market Fund L.P.: PEMF) ทมงเนนใหเงนทนแกโครงการพฒนานวตกรรมพลงงานทย งยนและใหผลตอบแทนในระยะยาว ผลงทนหลกในกองทนคอกองทนของรฐบาลฟนแลนดเพอการลงทนดานพลงงานและสาธารณปโภคทวโลก และ บรษทลงทนและพฒนาพลงงานสะอาด (AL Tayyar Energy: ATE) ซงกอตงขนโดย HRH Prince Moulay Hicham Ben Abdallah Al Alaoui แหงประเทศโมรอกโก และมสานกงานใหญทประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส

เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพของ TBEC เปนแบบ “Covered in Ground Anaerobic Reactor” (CIGAR) ทมประสทธภาพในการผลตสง เหมาะกบรปแบบนาเสยจากโรงงานอตสาหกรรมและสภาพภมอากาศของประเทศไทย ทงยงมความมนคงทางการผลต และยดหยนตอคณสมบตของนาเสยสง และใหปรมาณกาซชวภาพมาก อกทงยงชวยลดปรมาณกาซมเทน (CH4) และกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ทจะระเหยสชนบรรยากาศและเปนปจจยสาคญทกอใกเกดกาซเรอนกระจก ทงนเครองจกรสวนหนงมการนาเขาจากตางประเทศ


ในปจจบน TBEC ไดดาเนนงานโครงการ CDM และเตรยมพรอมเพอรบการตรวจสอบ Carbon Credit หรอ CERs จานวน 4 โครงการ ไดแก

ลาดบท ชอโครงการ มลคาโครงการ

(ลานบาท) ประเภท

อตสาหกรรม กาลงการผลต

1 โครงการระบบผลตกาซชวภาพ สานกงานกจรงเรอง อ.เมอง จ.ระยอง

85 แปงมนสาปะหลง • กาซชวภาพ 15,000 ลบ.ม./วน

• ไฟฟาตดตง 2.0 เมกะวตต

2 โครงการระบบผลตกาซชวภาพ สานกงานจรฐพฒนา อ.เมอง จ.กาฬสนธ

120 แปงมนสาปะหลง • กาซชวภาพ 30,000 ลบ.ม./วน


3

โครงการระบบผลตกาซชวภาพ สานกงานเจาคณเกษตรพชผล อ.แกงคอย จ.สระบร

105 แปงมนสาปะหลง

• กาซชวภาพ 25,000 ลบ.ม./วน


4 โครงการระบบผลตกาซชวภาพ สานกงานทาฉาง อ.ทาฉาง จ.สราษฎรธาน

na นามนปาลม • กาซชวภาพ 20,000 ลบ.ม./วน



การดาเนนการดานโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนโดยเฉพาะกาซชวภาพทตองใชวตถดบเหลอใชทางการเกษตร ดงนนจงมความไมแนนอน/ความเสยงจากปรมาณผลผลตทางการเกษตร ทอาจสงผลกระทบตอการผลต

นอกจากนโครงการทง 4 โครงการ มการนาเขาเครองจกรและอปกรณจากตางประเทศ เชน เครองกาเนดไฟฟา เครองทาความเยน เปนตน ซงมราคาคอนขางสง และไดรบการสงเสรมการลงทนจาก BOI ไดแก การยกเวนภาษนาเขาเครองจกร (2ป) การยกเวนภาษเงนไดจากการขายไฟฟา การรบซอไฟฟาสวนเพมสาหรบพลงงานหมนเวยน แตรายไดจากการขาย CERs ยงไมไดรบการสงเสรมเนองจากการตความวา CERs ไมใชผลตภณฑหรอผลพลอยไดเพราะเปนผลตภณฑทจบตองไมได

http://www.thaibiogas.net/node/63











การสมภาษณคณนท สทธประศาสน บรษท เอ.ท. ไบโอพาวเวอร จากด และขอมลจาก website www.atbiopower.co.th

การสมภาษณคณผจญ ศรบญเรอง บรษท ไทย ไยโอแกซ เอนเนอรย จากด และขอมลจาก website www.tbec.co.th

การสมภาษณคณกฤษดา ชวนะนนท บรษท วจตรภณฑปาลมออยส จากด และขอมลการวเคราะหผลตอบแทน

ขอมลการวเคราะหทางการเงนจากคณเสาวลกษณ เจรญพจน บรษท เจรญสมพงษ จากด

ภาคผนวกท 2 สรปการประชมระดมสมอง

การประชมระดมสมอง “การใชเครองมอทางการคลงในการสงเสรมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด”

1. หลกการและเหตผล

การพฒนาโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CDM) ภายใตพธสารเกยวโตนน กลาวไดวากอใหเกดประโยชนอยางมากแกประเทศ ไดแก (1) ชวยลดการนาเขาเชอเพลงฟอสซล เนองจากมการใชพลงงานทดแทนมากขน และเกดการประหยดการใชพลงงาน (2) เพมการใชวสดเหลอทงทางการเกษตรซงเปนเชอเพลงวตถดบในประเทศ (3) การประกอบกจการสามารถลดการพงกระแสไฟฟาจากสวนกลาง (Grid) และมรายไดเพมขนจากการขายไฟฟาสวนเกน (4) การดาเนนโครงการ CDM บางประเภท ชวยแกไขปญหาสงแวดลอมทองถนเนองจากเปนการใชประโยชนจากของเสยและชวยลดมลพษทกดานของโครงการ (5) เพมการลงทนจากตางประเทศในการพฒนาโครงการ (6) มรายไดเพมขนจากการขายคารบอนเครดต (CERs) ทาใหมเงนตราไหลเขาประเทศ (7) กอใหเกดโครงการพฒนาทเขาขายการพฒนาทย งยนของประเทศมากขน เพราะโครงการ CDM มเงอนไขทตองเปนการพฒนาอยางยงยนตามนโยบายของประเทศเจาบาน และ (8) ชวยสรางภาพลกษณใหกบประเทศไทยในเวทโลกจากการมสวนรวม ชวยแกไขปญหาการเปลยนแปลงภมอากาศ เปนตน ดงนน จงเปนการสมควรอยางยงในอนทรฐจะสงเสรมใหเกดการพฒนาโครงการ CDM ใหมากขน

หนวยงานทดาเนนงานดานการลดกาซเรอนกระจกและโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด คอ องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) ทมบทบาทในการสงเสรมใหเกดการลงทนพฒนาโครงการ CDM ในประเทศ เพอใหผพฒนาโครงการซงอาจเปนนกธรกจ ผประกอบการ หรอชมชน ไดรบประโยชนจากกลไกการพฒนาทสะอาดใหมากทสด พรอมกบประโยชนทจะเกดกบสงแวดลอมและสงคมดวยการมโครงการกาซเรอนกระจกและการพฒนาอยางยงยนในประเทศ

มาตรการภาษททาหนาทเปนเครองมอดานการเงนทสาคญ ทสามารถชวยสงเสรมการลงทนในโครงการ CDM ได เชน การกาหนดทศทางเกยวกบการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากการขายคารบอนเครดต ใหเปนไปในแนวทางสงเสรมใหเกดโครงการ CDM มากขน หรอการไดสทธประโยชนจากการสงเสรมการลงทน (BOI) เปนตน อยางไรกตาม จาเปนตองมการศกษาการใชเครองมอตางๆ ของรฐรวมถงมาตรการภาษอยางละเอยดรอบครอบ เนองจากอาจมผลตอเนองกบรายไดของประเทศและความเปนธรรมในการจดเกบภาษ ดงนน จงดาเนนการศกษา “แนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนา ทสะอาด” เพอนาผลการศกษาเสนอตอรฐบาล และเปนแนวทางการสงเสรมโครงการลดกาซเรอนกระจกตามกลไกการพฒนาทสะอาด และแนวทางการจดการภาษทเปนธรรมและเกดประโยชนโดยรวมตอประเทศ

109


ดงนน องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) รวมกบสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยจดใหมการประชมระดมสมอง เรอง “การใชเครองมอทางการคลงในการสงเสรมโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด” ขนเพอใหภาคสวนตางๆ ไดแลกเปลยนความรและความคดเหน พรอมทงใหขอเสนอแนะตางๆ ทจะเปนประโยชนในการแนวทางการสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด และสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยจะนาขอมลทไดไปปรบปรงรายงานฯ ใหมความถกตองสมบรณและชดเจนมากยงขน

2. วตถประสงค

2.1 เพอนาเสนอมาตรการและกลไกภาษทสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดทดาเนนการในตางประเทศ และการสงเสรมการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย รวมถงนาเสนอแนวทางการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด

2.2 เพอการมสวนรวมในการแลกเปลยนความร การรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะ เพอนาไปปรบปรงแนวทางการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดในประเทศใหมความสมบรณมากยงขน

3. รปแบบการประชม

3.1 นาเสนอมาตรการและกลไกภาษทสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของตางประเทศและประเทศไทย และนาเสนอแนวทางการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย

3.2 รบฟงแลกเปลยนความคดเหนและขอเสนอแนะจากผเขารวมประชม

4. ผเขารวมประชม และวน เวลาการประชม

ครงท 1 ผเขารวมประชม ประมาณ 20 ทาน

ครงท 2 ผเขารวมประชม ประมาณ 50 ทาน

ประกอบดวย ผประกอบการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด หนวยงานภาครฐทเกยวของ นกวชาการ และองคการพฒนาเอกชน

5. วน และเวลาการประชม

ครงท 1 วนพฤหสท 23 เมษายน 2552 เวลา 8.30 - 12.00 น.

ครงท 2 วนองคารท 19 พฤษภาคม 2552 เวลา 8.30 - 12.00 น. 6. สถานทจดสมมนา

หองประชมชน 4 ตกหนา สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซอยพบลวฒนา 7 (ซอยพระรามทหก 32) ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน พญาไท กรงเทพมหานคร

ภาคผนวกท 2 สรปการประชมระดมสมอง 111

สรปความคดเหนของผเขารวมประชม การประชมระดมสมอง ครงท 1

วนท 23 พฤษภาคม 2552

การประชมระดมสมอง ครงท 1 มผเขารวมสมมนาทงสน 33 คน มาจากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก จานวน 6 คน ผแทนจากหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ สถาบนการศกษา และองคกรพฒนาเอกชน จานวน 18 คน ผประกอบการ จานวน 12 คน และมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย 7 คน โดยมประธานการประชมระดมสมอง ครงท 1 คอ รศ.ดร. กตต ลมสกล และการนาเสนอผลการศกษาจากมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยจานวน 3 คน ไดแก

• มาตรการภาษทสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดทดาเนนการในตางประเทศ โดยยกตวอยางประเทศ ไดแก จน อนเดย มาเลเซย โดย นางสาวปรญญารตน เลยงเจรญ

• มาตรการสงเสรมการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย โดย นายชยสทธ อนชตวรวงศ

• กรอบแนวคดการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด โดย นาย อดศร อศรางกร ณ อยธยา

ทงนผเขารวมประชมแสดงความคดเหน และใหขอเสนอแนะขอมลทเปนประโยชนตอการศกษา ตลอดจนรวมตอบขอซกถามในบางประเดน ดงรายละเอยดตอไปน

1. การพจารณาความหมายของ CERs วาเปนผลตภณฑหลกหรอผลพลอยไดหรอไม เนองจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนมองวาไมเปนผลตภณฑหลกหรอผลพลอยได

2. ขอมลของโครงการ CDM โดยพจารณาความคมคาของโครงการ มการเปลยนแปลงตลอดเวลา บทความทอางองอาจไมทนสมยกบสถานการณปจจบน ตองพจารณาจากโครงการ CDM ในปจจบน

3. การสงเสรมสาหรบผประกอบการ CDM ขนาดเลก สามารถรวมตวเปนกลม (bundle) เพอดาเนนการขาย CERs รวมกน

4. การจดเกบภาษรายไดจากการขาย CERs จากผประกอบการเอกชนเปนรายไดทางหนงของรฐ ซงรฐจะไดประโยชนจากการนารายไดดงกลาวมาใชพฒนาประเทศ ดงนน แนวทางการสงเสรมโดยการลดภาษรายไดนตบคคลตองพจารณาผลทเกดขนในภาพรวมของประเทศดวย

5. การสนบสนนและสงเสรมโครงการ CDM ควรเนนประโยชนของการมโครงการ CDM ทชวยลดกาซเรอนกระจก และสรางรายไดใหกบประเทศจากการขาย CERs

6. การดาเนนโครงการ CDM ควรไดรบการสนบสนนจากภาครฐ โดยเฉพาะในระยะแรกของการดาเนนการทควรไดรบการสงเสรม โดยเฉพาะเทคโนโลยทตองนาเขาเนองจากการทาโครงการ CDM มการลงทนในเครองมอเครองจกรและคาการจดการคอนขางสง เพราะฉะนนจงควรทาใหผ


7. ในทางทฤษฎเศรษฐศาสตรกาไรทเกดขนจากการประกอบการททาเพอประโยชนสาธารณะ กาไรทไดจะตองเปนศนย ซงกจกรรมจากโครงการ CDM ไมควรจะมกาไรเชนกน ทงน การคดภาษจากรายไดการขาย CERs เปนฐานภาษอาจไมถกตองในการนามาเปนฐานภาษ เพราะฉะนนฐานภาษในการจดเกบจะคดจากฐานอะไร ซงในตลาดคารบอนมทงผลผลตทเปน CERs และ VERs (ตลาดแบบไมเปนทางการ)

8. การเปรยบเทยบแรงจงใจของภาครฐของประเทศพฒนาแลว เชน อย (EU) มการประมลคารบอนเครดต ประเทศเยอรมนมการสงเสรมการลงทนสาหรบโครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยใหเวลา 20 ป ซงเปนวธการหนงในการลดกาซเรอนกระจก โดยพจารณาประสบการณจากประเทศเหลานในการจงใจอยางไรเพอลดกาซเรอนกระจกในสาขาการผลตตางๆ ทมการลงทนเพมเพอนาคารบอนเครดตมาขาย

9. การเพมเตมรายละเอยดมาตรการการสงเสรมของตางประเทศทเปนตวอยางในประเดนดานทมาของนโยบายการสงเสรมโครงการ CDM หลกการและเหตผล (เงอนไข) ในการยกเวนภาษ เชน จนมการจดเกบภาษของรายไดจากการขาย CERs มขนตอนอยางไรบาง และขอมลสถตของจานวนโครงการ CDM เพอดแนวโนมการสงเสรมโครงการ CDM ในแตละประเทศตวอยาง

10. โครงการ CDM สรางโอกาสการพฒนาใหกบอตสาหกรรมนามนปาลม โดยการนาพนทเสอมโทรมมาพฒนาใหเปนโครงการทมการพฒนาอยางยงยน

11. กรมสรรพากรไมมหนาทในการใหสทธประโยชนทางภาษในการยกเวนภาษหรอลดภาษสาหรบการสงเสรมการลงทน ทงน การยกเวนภาษทาไดกบสนคาเพอสงแวดลอม เชน อปกรณประหยดพลงงาน ซงทางกรมสรรพากรดาเนนการอย แตในกรอบงานของการสงเสรมการลงทนควรให BOI รบผดชอบ โดย BOI ใหการสนบสนนโครงการทมการลงทนจากตางประเทศ และเนนการใชวตถดบและเครองจกรทผลตภายในประเทศ ถาไมมการผลตภายในประเทศจะลดหยอนหรอยกเวนภาษใหอตราสง

12. ขอบเขตของการสงเสรมโครงการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ครอบคลมเฉพาะ CERs ทไดรบการรบรอง หรอรวมถง VERs ทเกดขนโดยความสมครใจระหวางผซอและผขาย 2 ราย ทจะเลอกขายหรอไมขายผลผลตโดยไมตองผานการรบรอง

13. การสงเสรมผประกอบการ CDM ควรครอบคลมผประกอบการขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก (เปนชาวบานทา เชน การผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ) และผประกอบการทไดรบการสงเสรมและไมไดรบการสงเสรมจาก BOI การสงเสรมอาจมความแตกตางกนระหวางขนาดของผประกอบการ (ตามขอมลขนาดการลงทนของ BOI) เชน การยกเวนภาษใหกบผประกอบการขนาดเลก 3 ป หรอมรายรบไมเกน 1.8 ลานบาท ไมตองเสยภาษ ทงน นโยบายการสงเสรมการลงทนตองไมทาใหเกดการไดเปรยบเสยเปรยบของผประกอบการดวย


14. การผลกดนเพอลดภาษหรอยกเวนภาษรายไดจากการขาย CERs ควรตองทราบปรมาณการซอ-ขายทมอยในตลาด

15. การขอการรบรองสาหรบโครงการ CDM มคาธรรมเนยมและคาทปรกษาคอนขางแพง คอประมาณ 4-8 ลานบาท ขนกบขนาดและประเภทของโครงการ ซงผประกอบการจะพจารณาความคมคาของโครงการโดยรวมตนทนเหลานดวย

16. การคานวณความคมคาของโครงการ CDM นอกจากประเดนการยกเวนภาษรายไดจากการขาย CERs ชวยทาใหมความคมคาของโครงการ CDM ยงตองคานงถงความเสยงอนๆ ทเกดขน คอ ราคาวตถดบทนามาเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาทมแนวโนมราคาสงขนอยางตอเนอง ทมความเสยงททาใหโครงการขนาดทน อกทงรายไดทเกยวกบการบรหารสามารถนามาหกภาษในอตราคอนขางตา ทงทมตนทนการดาเนนงานคอนขางสง

17. โครงการ CDM ไมใชโครงการทดาเนนการเฉพาะดานการสงเสรมพลงงานหมนเวยนเทานน ยงมโครงการหลายประเภทในภาคอตสาหกรรมทตองลดการปลอยกาซเรอนกระจก สาหรบของไทยสวนใหญเปนโครงการดานการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

18. ความตองการใหการศกษานสามารถหามาตรการทชวยสงเสรมใหมการดาเนนโครงการ CDM ใหมากขน เพราะขอตกลงจะหมดภายในป พ.ศ. 2555 น และมองวาแนวทางการสงเสรมโดยการยกเวนภาษโดยผาน BOI เปนแนวทางทเปนไปไดในระยะเวลาอนสนน


สรปความคดเหนของผเขารวมสมมนา การประชมระดมสมอง ครงท 2

วนท 19 พฤษภาคม 2552

การประชมระดมสมอง ครงท 2 มผเขารวมสมมนาทงสน 39 คน มาจากองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก จานวน 9 คน ผแทนจากหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ สถาบนการศกษา และองคกรพฒนาเอกชน จานวน 15 คน ผประกอบการ จานวน 10 คน และมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย 5 คน โดยมประธานการประชมสมอง โดยมประธานการประชมสมอง ครงท 2 คอ นายศรธญญ ไพโรจนบรบรณ ผอานวยการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก และการนาเสนอผลการศกษาจากมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยจานวน 2 คน ไดแก

• มาตรการสงเสรมการลงทนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาดของประเทศไทย โดย นายชยสทธ อนชตวรวงศ

• แนวคดการสนบสนนและสงเสรมการพฒนาโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด โดย นาย อดศร อศรางกร ณ อยธยา

ผใหความคดเหน โดย รศ.ดร.นรมล สธรรมกจ จากคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ซงมประเดนการใหความคดเหนดงน

• หลกการของคารบอนเครดต เปนการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทนาไปสสภาพอากาศทด ซงใครจะตองรบผดชอบในการลดกาซเรอนกระจก กรรมสทธอยทใคร และใชเงนลงทนในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกเทาไร เพอใหประชาชนทอาศยในโลกไดรบประโยชน สาหรบโครงการ CDM จากการเจรจาระหวางนานาชาต มมตใหกลมประเทศพฒนาแลวทปลอยกาซเรอนกระจกในปรมาณสงเปนผรบผดชอบในการลดกาซเรอนกระจก และตองใหการสนบสนนการลงทนโครงการ CDM ใหกบประเทศกาลงพฒนาทมตนทนการการผลตเพอลดกาซเรอนกระจกตากวา ทมกรอบเวลาตามขอตกลงภายในป พ.ศ. 2555 โดยประเทศกาลงพฒนานา CERs มาขายในตลาดคารบอนเพอเปนรายไดใหกบประเทศเหลานน โดยภาครฐมการสงเสรมใหเกดการลงทนโครงการ CDM เพอนาไปสการลดกาซเรอนกระจก

• การเพมเนอหาในบทสรปโดยกลาวถงตลาดคารบอนทมผลตภณฑแบบเปนทางการคอ CERs และ VERs เปนการดาเนนการกจกรรมการซอ-ขายคารบอนอยางไมเปนทางการหรอโดยสมครใจของ 2 ฝาย ซงการลดหยอนภาษสาหรบ CERs จะทาใหเกดการสงเสรมโครงการทมความแตกตางของ 2 ลกษณะนหรอไม อยางไร

• การวเคราะหเพมเตมวาคาธรรมเนยมการขอการรบรองของ CDM (CERs) ประมาณ 4-8 ลานบาท สามารถลดหยอนภาษไดหรอไม ทงน คาธรรมเนยมนเปนเงนตราทไหลออกนอกประเทศทตองจายใหกบทปรกษาตางชาต ซงบรษทนาไปลดหยอนภาษไดหรอไม อยางไร


• ขอแนะสาหรบการจดเกบภาษ ตองพจารณาถง 1) จดประสงคของการจดเกบภาษหรอไมจดเกบภาษ นาไปใชเพอประโยชนทางใด ไดแก ทางการเมอง ทางสงคม หรอทางสงแวดลอม ทงน การจดเกบภาษทมจดประสงคเพอสงแวดลอม ควรนาภาษหรอคาธรรมเนยมไปใชเพอสงแวดลอมและไมควรจดสรรรวมในงบประมาณแผนดน 2) การเกบภาษจากรายไดการขาย CERs เพอชดเชยบคคลทเสยประโยชนหรอบคคลทลดกาซเรอนกระจกได และ 3) การนารายไดจากการจดเกบภาษ/คาธรรมเนยมมาเขาเปนกองทนสวนกลางและนาเงนไปพฒนาโครงการ CDM และสงเสรมผประกอบการ โดยเมอขาย CERs ไดและเกบภาษไดแลวแตผเสยภาษจะไดรบประโยชนจากภาษทเสยไป

• ภาครฐตองใหการสนบสนนและสงเสรมโครงการ CDM เนองจากภาครฐไดรวมลงนามในพนธะกรณระหวางประเทศ ซงใหการสนบสนนทง CERs และ VERs เพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกรวมกน

นอกจากน ผเขารวมประชมแสดงความคดเหน และใหขอเสนอแนะขอมลทเปนประโยชนตอการศกษา ตลอดจนรวมตอบขอซกถามในบางประเดน ดงรายละเอยดตอไปน

1. โครงการ CDM มประโยชนในการสรางรายไดเขาประเทศจากการขาย CERs และลดผลกระทบดานสงแวดลอม ในการใชเทคโนโลยทมประสทธภาพในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก แตถาขาดแรงจงใจในการใชเทคโนโลยทเหมาะสมอาจทาใหมจานวนผประกอบการทใชเทคโนโลยทม ประสทธภาพตากวามาใชในการผลต ทาใหไมมประสทธภาพในการผลต

2. โครงการ CDM จากการผลตดวยพลงงานหมนเวยน ไมไดเปนการปลอยมลพษ แลวมการลดมลพษ แตเปนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เชน การผลตไฟฟาจากพลงนา ซงสรางประโยชนอยางมากใหกบประเทศ

3. การใชเทคโนโลยสะอาดในโครงการ CDM มการดแลโดย UNFCCC ซงมการจากดอายการใชงานของเทคโนโลยนนๆ และตองมการเปลยนแปลงเทคโนโยลอยเสมอ และตองมการปรบเปลยนมาตรฐานการปลอยกาซเรอนกระจก ซงมการควบคมทเขมงวด สาหรบปญหาการใชเทคโนโลยเดมโดยไมเปลยนแปลงจงไมเกดขน

4. ขอเสนอแนะของการศกษาควรกาหนดวาเปนเพยงแนวทางทควรจะทา แตไมไดตองทา เพราะมาตรการสงเสรมของ BOI มกรอบการสงเสรมในลกษณะของพนทอยแลว เพอกระจายการลงทนไปสภมภาคตางๆ

5. การศกษาควรระบการดาเนนการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ในขนตน กอนทจะหมดขอตกลงในป พ.ศ. 2555 และอาจมการศกษาเพมเตมในรายละเอยดตอไปเมอทราบแนวทางการจดการภายหลงป พ.ศ. 2555

6. การจดเกบโรงงานอตสหกรรมตามหลก PPP มแนวทางการดาเนนการในการเกบเงนคาปรบสาหรบผประกอบการถามการปลอยมลพษเกนมาตรฐานทกาหนดไว ซงแยกตามขนาดของโรงงาน


7. ผประกอบการสวนใหญมความตองการใหมการยกเวนภาษรายไดจากการขาย CERs เนองจากตองเสยคาใชจายสาหรบคาทปรกษา และคาธรรมเนยมตางๆ แลวยงถกเกบภาษเงนได ทาใหโครงการ CDM ไมเปนทสนใจทผประกอบการจะลงทน เพราะจะมจานวนปทจะคนทนมากขน ทงน ภาครฐควรใหการสนบสนนโดยเนนแรงจงใจในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทจะเหนผลในระยะยาวทจะมสงแวดลอมทด

8. การทาโครงการ CDM เปนโครงการทสรางการมสวนรวมของประชาชนในพนท และชวยเหลอชมชนในพนทเนองจากหลกการหนงใหความสาคญกบการพฒนาทย งยน เปนการสรางแรงจงใจใหชาวบานเขามามสวนรวม

9. การเพมเตมสวนคาอธบายตลาดคารบอนทมตลาด CERs และตลาด VERs เ นองจากผประกอบการในตลาด VERs บางรายอยในขนตอนการรอการขนทะเบยนหรอการรบรองจาก CDM EB

10. ขอกาหนดการดาเนนการและการพจารณาเพอรบรองโครงการ CDM ของ UNFCCC มการปรบเปลยนอยตลอดเวลา และมขอกาหนดทเขมงวดขน ซงผประกอบการตองตรวจสอบขอกาหนดอยเสมอ และนาไปสการลงทะเบยนโครงการ CDM ทยากขน

11. แนวทางการสงเสรมโครงการ CDM ทางหนงคอให BOI เขามามสวนรวมในการสนบสนนโครงการ CDM ในการยกเวนภาษหรอลดหยอนภาษโดยครอบคลมทกผลตภณฑของโครงการ CDM ทงน จานวนปในการคนทนนาจะอยภายใตกรอบเวลาทเหมาะสมแลว (โครงการจะคนทนประมาณ 3-5 ป)

12. มาตรการสงเสรมดานภาษโดยการสนบสนนใหมการกาหนดกรอบเวลามความเหมาะสมตามทนาเสนอ โดยใหยกเวนภาษในชวงแรกของการลงทนเพอใหโอกาสผประกอบการมเวลาปรบตว

13. อางองจากขอพงระวงในการทาโครงการ CDM ของ อ.อดศร ทกลาววาปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกรวมของประเทศนนจะเพมขนหากมการใหความชวยเหลอทางการเงนมาก และผประกอบการจะชะลอการใชเทคโนโลยนน ไมนาจะเกดขน เนองจากการลงทนโครงการ CDM ตองมความตงใจของผประกอบการในการทา CDM ตงแตเรมตนการออกแบบโครงการ เทคโนโลยทใช อกทงโครงการ CDM ของประเทศไทยสวนใหญเปนโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน ซงมการกาหนดแผนการผลตกาลงไฟฟาเปนแนวทางเพออางองวามความตองการไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนในสดสวนเทาไร ซงไมวาจะมโครงการ CDM หรอไมมนนกมการตงโรงไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนอยแลว

14. กรอบการสงเสรมของ BOI สาหรบโครงสรางพนฐานตางๆ จะไดรบการสงเสรมดวยการลดหยอนภาษ ซงรวมถงการผลตไฟฟาจากถานหนดวย แมวาจะมผลกระทบทาใหเกดมลพษอากาศกตาม ซง BOI ควรกาหนดขนเปนหมวดใหมสาหรบโครงการทสนบสนนดานสงแวดลอม หรอการผลตสเขยว เพอลดการปลอยมลพษ แยกเปนประเภทตางๆ โดยโครงการ CDM เปนประเภทหนงในหมวดใหมนดวย


15. ความเขาใจของเจาหนาท BOI ตอโครงการ CDM ทวาการลดการปลอยกาซและนาไปขายใหประเทศพฒนาแลวจะทาใหไมสามารถปลอยไดอกในอนาคตเปนเรองไมถกตอง ตองสรางความเขาใจใหเจาหนาท BOI ตอโครงการ CDM ทถกตอง และใหมอง CERs เปนสนคาประเภทหนงทสงออกไปขายตางประเทศ (ในทางปฏบตทาง BOI ใหแยกคารองขอ BOI ตองแยกรายไดกรณม CERs และกรณไมม CERs ซงทางความคดเหนของผประกอบการมองวาไมควรใหตด CERs ออกหรอใหมองวา CERs เปนสนคาประเภทหนง ทาใหมความคมคาของการลงทนและมจานวนปทไดรบผลตอบแทนเรวขนซงจะเปนแรงจงใจใหมการลงทนตอไป) ซงตองมการพดคยในระดบเจาหนาทช นผใหญตอไป

16. อปสรรคของการดาเนนโครงการ CDM คอ เงนตอบแทนไมคมคาถามการเกบภาษรายไดจากการขาย CERs ในชวงแรก และเงนลงทนโครงการทคอนขางสง รวมถง คาธรรมเนยมและคาทปรกษามคาใชจายสง

17. ประเทศกาลงพฒนาตางๆ มการสงเสรมโครงการ CDM อยางมาก ซงประเทศเหลานเปนคแขงกบประเทศไทยในการขาย CERs ดงนน ไทยควรเรงหาแนวทางในการสงเสรมทชดเจนภายในป พ.ศ. 2555

18. การสงเสรมการลงทนของ BOI สวนหนงเปนโครงการทไมไดทาโครงการ CDM โดยเฉพาะในกลมพลงงานหมนเวยนทมาขอรบการสงเสรมและพบวาเปนโครงการทค มคาและสามารถดาเนนการได ทงนทาง BOI ควรตองแยกแยะผประกอบการททา CDM และไมทา CDM เนองจากการลงทนโครงการ CDM ใชเงนลงทนจานวนมาก ทาใหระยะการคนทนใชเวลานานกวา

19. การสงเสรมสาหรบผประกอบการ CDM ขนาดเลก ทไมไดขอ BOI จงตองมการลงทนและดาเนนการเพอใหได CERs ดงนน ควรสงเสรมใหรวมตวเปนกลม (bundle) เพอใหมปรมาณ CERs ขายรวมกนในปรมาณมาก

20. ชองทางการทางบการเงนเพอขออนมตเงนกจากธนาคาร ผประกอบการมการบดเบอนตวเลขทแทจรงในระดบหนงเพอใหไดรบเงนก

21. มาตรการสงเสรมและพฒนาโครงการ CDM ทนาเสนอมเพยงมาตรการดานการคลง ดงนนควรพจารณามาตรการดานอนๆ ดวย เชน มาตรการดานการเงน ซงรวมถงการทบทวนมาตรการสงเสรมโครงการ CDM ของตางประเทศทควรเพมเตมมาตรการดานอนๆ นอกจากมาตรการดานภาษ เชน กองทนสนบสนนตางๆ

22. การเพมเตมเนอหา flow chart ขนตอนการขอขนทะเบยนโครงการ CDM และอธบายมาตรการทางการเงนและการคลงสามารถมบทบาทในการสงเสรมการพฒนาโครงการแบบครบวงจร ตรงจดใดบาง โดยเขยนเพมเตมมาตรการดานการเงน

23. อธบายประโยชนของ CDM ใหชดเจน ควรนามตหลายๆ ดาน เชน มตการสรางรายไดใหกบประเทศเพอลดการพงพงจากตางประเทศ เพอนามาสการเปรยบเทยบขอไดเปรยบเสยเปรยบในการเสนอมาตรการสนบสนนโครงการ CDM บนขอมลทสมบรณ


24. หลกเกณฑการคดเลอกโครงการเขาอยใน BOI คออะไร ทาไมบางโครงการไมไดรบการสงเสรม BOI และเหนดวยทใหมการเสนอให BOI เพมหมวดเงอนไขผประกอบการสเขยวโดยมตวอยางโครงการ CDM

25. การเพมเตมการอธบายความหมายระหวาง VERs และ CERs คออะไร และตางกนอยางไร

26. เชอมโยงมาตรการใหการชวยเหลอการจดการลดกาซเรอนกระจกโดยภาคสมครใจ หรอ VERs กบหลกเกณฑการขนทะเบยนและการรบรองของ CDM Exclusive Board เนองจากการยนขนทะเบยนมขนตอนมากในการตรวจสอบ

27. ภายหลงเมอพนธกรณตามขอตกลงในป พ.ศ. 2555 ควรจะนาเสนอแนวทางการดาเนนการโครงการ CDM วาจะมทศทางอยางไร ยงควรสงเสรม CDM ตอหรอไม หรอมรปแบบการดาเนนการแบบใหมขนมา และถายกเลกโครงการ CDM โดยทกประเทศตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกโดยเฉพาะในอตสาหกรรมการผลตเชน ไฟฟา ซเมนต และกระดาษ มาตรการภาษทใหการสนบสนนจะยงอยหรอไม มมาตรการใดมาชวยเหลอได ทงน ควรศกษาครอบคลมในหลายๆ เรองไมใชเพยง CERs อยางเดยว

28. การเพมเตมประเดนเพอเปนขอมลใหกบ BOI ไดแก

• การมโครงการ CDM ไมทาใหไทยตองเสยสละในการลดกาซเรอนกระจกใหกบตางประเทศ

• CERs เปนผลพลอยไดหรอไม

• โครงการ CDM ควรมขนาดเทาไร (IRR) จงจะมความเหมาะสม และ BOI รบได

29. การสงเสรมโครงการ CDM ควรเนนประโยชนทเกดขนจากการดาเนนโครงการ เพอให BOI เขาใจความสาคญในการสงเสรมโครงการ ในการใหสาธารณะเขามามสวนรวม ชวยลดมลพษ เปนรายไดเขาประเทศ เพมการจางงานในทองถน และสรางศกยภาพในการแขงขนของประเทศ แต การดาเนนการโครงการ CDM จะมข นตอนการรบรองทเขมงวด และมตนทนการดาเนนการคอนขางสง (10 ลานบาท) (มระเบยบของกรมสรรพากรใหสามารถนามาลดหยอนภาษได 1.25 เทาของคาใชจายสาหรบเครองจกร อปกรณ หรอวสดทมผลตอการประหยดพลงงาน) ดงนนจงตองสรางแรงจงใจใหผประกอบการมาลงทน และเกดรายได ซงจะไดรายไดจากภาษจะเพมขน

30. การเพมเตมขอมลตนทนทเกดขนทงหมดในการดาเนนโครงการ CDM รวมทง กฎกตกาทเปนอปสรรคในการดาเนนการ

31. การยกตวอยางรายงานวเคราะหทางการเงนของผประกอบการ 1 ราย เพอคานวณรายไดจากการขาย CERs และสมมตราคากลาง จานวนภาษทตองเสย ณ สถานการณในปจจบน

32. การเปรยบเทยบขอด-ขอเสยของแตละมาตรการ เพอการตดสนใจเลอกใชมาตรการตางๆ