การสอนโดยเน้นการคิดสะท้อน...

วารสารศลปศาสตรปรทศน 93

การสอนโดยเนนการคดสะทอนเพอสงเสรมความสามารถดานวจยในชนเรยน* ของนกศกษาปรญญาตร สถาบนบณฑตพฒนศลป

สมาล พรหมชาต**

* งานวจยนไดรบการสนบสนนเงนจากทนวจยในชนเรยนโดยการจดการเรยนการสอนแบบ Active Learning ระดบอดมศกษา ปงบประมาณ 2560 สถาบณฑตพฒนศลป กระทรวงวฒนธรรม** คร วทยฐานะชำานาญการพเศษ สาขาการวดและประเมนผล ภาควชาศกษาทวไป วทยาลยนาฏศลปสโขทย สถาบนบณฑตพฒนศลป กระทรวงวฒนธรรม

บทคดยอ

การวจย เรอง การสอนโดยเนนการคดสะทอนเพอสงเสรมความสามารถดานวจยในชนเรยน ของนกศกษาปรญญาตร สถาบนบณฑตพฒนศลป มจดประสงค เพอศกษาความสามารถดานวจยในชนเรยน และความคดเหนของผเรยนหลงการสอนโดยเนนการคดสะทอนเพอสงเสรมความสามารถดานวจยในชนเรยน ผลการวจยพบวา 1. ความสามารถดานวจยในชนเรยนหลงการสอน โดยเนนการคดสะทอน พบวา ผเรยนสวนใหญ (รอยละ 90.91) ผานเกณฑ 2. ความคดเหนของผเรยนเกยวกบความสามารถดานวจยในชนเรยน เหนวากอนการสอนโดยเนนการคดสะทอนมความสามารถระดบนอยทสด หลงการสอนเหนวามความสามารถระดบมาก ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมการคดสะทอน หลงการสอนพบวาทำาเปนประจำาเรองคดทบทวนวากำาลงเรยนอะไรและเรยนเพออะไร ทบทวนเนอหาและสรางขอสรปเพอใหเขาใจมากขน ทบทวนวาเหตการณตาง ๆ ทำาใหเรยนรอยางไร ทบทวนและเชอมโยงความรแตละวชาเขาหากน ความคดเหนเกยวกบการเขยนบนทกการเรยนรหลงใชการสอนโดยเนนการคดสะทอน ดานประโยชนของการเขยนบนทกการเรยนรพบวา ผเรยนเหนดวยอยางยงเรองการเขยนบนทกทำาใหมทกษะการตดสนใจดขน ทำาใหคดทบทวนประสบการณของตนเองทงทางบวกและทางลบ ทำาใหเขาใจความคดความรสกของตนเอง ทำาใหมความรบผดชอบมากขน ดานอปสรรคของการเขยนบนทกการเรยนร เหนดวยปานกลาง เรองการมเวลาอนจำากดทำาใหเรยนรไดไมดเทาทควร ความไมคนเคยกบการเขยนบนทกเปนอปสรรคของการเรยนร การหาประเดนการเรยนรไมไดเปนอปสรรคของการเขยนบนทก คำาชแจงทนอยเกนไปทำาใหเขยนบนทกไดไมด ดานระดบการคดสะทอน ผเรยนสวนใหญอยในระดบ 2 คอ การอธบายความรสกทเกดขน

ค�าส�าคญ: การสอน การคดสะทอน วจยในชนเรยน

94 ปท 13 ฉบบท 25 มกราคม - มถนายน 2561

Teaching by Emphasizing in the Reflective Thinking to Enhance the Classroom action Research of Undergraduate Students,

Bunditpatanasilpa InstituteSumalee pomachart

ABSTRACT

The purpose of this study was to investigate research-related classroom learning by understanding the opinions of learners after teaching activities, and focusing on reflective thinking, to enhancing their ability The research results showed that: 1. The research ability in the classroom after the teaching, focusing on reflective thinking ,most of learners (90.91%) passed criteria. 2. Regarding the opinion of the learners about their classroom research ability, in the pre-teaching class they were at the lowest level but after teaching they had a high level of research ability in class. The opinions about reflective thinking behavior after teaching were as the follows: It was found that the constant thinking about what was learned, what it was for, and the content lead to making conclusions and better understanding. It is important to review how events are learned and link knowledge to each other frequently. The opinions about journal writing and learning logs after the use of teaching these benefits found that students strongly agreed with their writing skills and had better decision-making skills. It is helpful to make a positive and negative review of the learning experiences. Understand one’s thoughts and feelings can increase responsibility. The barriers to journal writing were moderately agreed on. Having limited time to learn was a drawback. Being unfamiliar with journal writing was another learning barrier. Finding a learning point does not hinder journal writing. But too little explanation can result in poor writing. Regarding level of reflective thinking, most students had a level in describing their feelings .

Key Words: teaching, Reflective Thinking, Classroom Action Research


บทน�า การจดการศกษาของประเทศไทยไดมการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 สงผลใหเกดการปฏรปการศกษาทกระดบ ทงดานการปรบปรงหลกสตรและปรบเปลยนวธการสอนเพอพฒนานกศกษาใหคดเปน แกปญหาเปน และเหนคณคาของวฒนธรรมไทย (คณะกรรมการการอดมศกษา. 2552) คณะกรรมการอดมศกษาจงไดกำาหนดกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (Thai Qualifications Framework for higher Education : TQF) โดยกำาหนดผลการเรยนรทคาดหวงใหบณฑตมอยางนอย 5 ดาน โดยดานท 3 เปนดานทกษะทางปญญา (cognitive skills) ทกษะทางปญญาเปนสงสำาคญทควรพฒนาใหเกดควบคไปกบการพฒนาความรและทกษะทางวชาชพคร การสอนคดเปนทกษะทางปญญาและเปนจดเนนของการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ทมงปฏรปการเรยนรโดยสรางความคดและกระบวนการคดใหแกคนไทย การคดระดบสงนนจะตองใชความรความสามารถและทกษะการฝกฝนโดยอาศยการคดระดบพนฐานและการคดระดบกลางมาเปนฐาน การคดสะทอน (Reflective Thinking) มความสมพนธใกลชด หรอ เปนสวนหนงของกระบวนการคดอยาง มวจารณญาณ (Critical Thinking) การคดสะทอน เปนการคดเกยวกบความคด ความรสก พฤตกรรม ปฏสมพนธและการกระทำาของตนและผอนในสถานการณตาง ๆ โดยมการยอนคด วเคราะห พจารณาถงเหตผล ความร ความเชอ หลกฐาน ผลทเกดขน และความเหมาะสมกบบรบท การคดสะทอนหรอการคดไตรตรองเกดขนไดในขณะทบคคลกำาลงปฏบตงานหรอเผชญสถานการณ (reflection in action) หรอเปนการพจารณาเหตการณทเกดขนแลว (reflection on action) หรอเปนการคดเพอใชปฏบตงานในอนาคต (reflection for action) (ราชบณฑตยสภา. 2558 : 422-425) การฝกคดสะทอนจงเปนกระบวนการทนำาไปสการคดอยางมวจารณญาณและพฒนาศกยภาพทางปญญาทสงผลใหมการปฏบตการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ (สพมล ขอผล. 2558 : 1) นอกจากนพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 มาตรา30 กำาหนดใหครจะตองสามารถพฒนาการเรยนรอยางตอเนองโดยใชการวจย เชนเดยวกบทหลกสตรศกษาศาสตรบณฑต 5 ป สถาบนบณฑตพฒนศลป ทเนนความสามารถดานการทำาวจยในชนเรยนเปนสงสำาคญ ตองฝกฝนใหมความร มความสามารถกอนเขาสอาชพ และเปนไปตามมาตรฐานประสบการณวชาชพครของครสภา นอกจากนวจยในชนเรยนเปนสวนหนงของคะแนนการประเมนผลการปฏบตการสอนในสถานศกษา (วทยาลยนาฏศลปสโขทย. 2559 : 12-13) แตการแกปญหาในหองเรยนผสอนตองคดคนไตรตรองถงกระบวนการเรยนการสอนของตนเอง ตรวจสอบ และทบทวนสงทพบเกยวกบปญหาในการเรยนการสอนอยางตอเนอง ตลอดจนตองปฏบตการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ เพอแสดงใหเหนถงความสามารถในการทำาวจยในชนเรยนวา ตองอาศยกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) และการคดสะทอน (Reflect Thinking) ของผสอนอยางตอเนอง การคดสะทอน (reflective thinking) ในประเทศไทยพบวามการใชคำานในภาษาไทย 3 คำา คอ “การคดไตรตรอง” พบมากในงานวจยระดบบณฑตศกษา เชน นนทกาญจน ชนประหษฐ (2553) การคดสะทอน เชน วษณ ทรพยสมบต (2549) และเยาวนารถ โพธม (2553) และคำาวา การสะทอนคด ซงพบทงงานวจย


ระดบบณฑตศกษาและเอกสารทางวชาการ เชน ลำาพอง กลมกล (2554) กรรณกา วชยเนตร (2557) เปนตน ในการวจยครงนผวจยเลอกใชคำาตามพจนานกรมศพทศกษาศาสตรรวมสมย ฉบบราชบณฑตยสภา ฉบบปพทธศกราช 2558 ทเปนฉบบลาสด ทใชคำาวา “การคดสะทอน” ในความหมายของ Reflective Thinking ซงการคดสะทอน (reflective thinking) หมายถง การคดเกยวกบความคด ความรสก พฤตกรรม ปฏสมพนธ และการกระทำาของตนเองและผอน ในสถานการณและบรบทตาง ๆ โดยมการยอนคด วเคราะห พจารณาถงเหตผล ความร ความเชอ หลกฐานและผลทเกดขน ความเหมาะสมกบบรบท การคดสะทอน หรอการคดไตรตรองเกดขนไดในขณะทบคคลกำาลงปฏบตงาน หรอเผชญสถานการณ (reflection in action) หรอเปนการพจารณาเหตการณทเกดขนแลว (reflection on action) หรอเปนการคดเพอใชปฏบตงานในอนาคต (reflection for action)

จอหน ดวอ (ราชบณฑตยสภา. 2558 : 422-425) คอผทนกการศกษาทงหลายยกยองใหเปนตนคดของเรองการคดไตรตรอง ซงโดยเฉพาะในเรองการคดไตรตรองเชงวพากย (Critical reflection) ซงเปนการเปลยนมมมองทางการศกษาจากทเคยมองการศกษาในลกษณะความเปนกลาง มาเปนการศกษาททำาหนาทเชอมโยงชวตกบบรบททางสงคม วฒนธรรม คณธรรม และการเมอง สถานศกษาไมไดมหนาทเพยงรบหรอถายทอดความรทเรยนตอ ๆ กนมา แตจะตองทำาหนาทพจารณาและวพากยความเหมาะสมกบบรบทของสงคม วฒนธรรม การเมองและกฎหมาย คณธรรม จรยธรรมดวย โดยทวไปการคดตามพจนานกรมศพทศกษาศาสตรรวมสมยของราชบณฑตยสภา ฉบบป พทธศกราช 2558 แบงเปน 4 ระดบ ระดบท 1 การคดตามความเคยชน (habitual action) กลาวคอ เมอบคคลประสบปญหากมกจะคดและใชวธการแกปญหาแบบเดม ๆ ทตนเคยใชมากอน เปนการคดการปฏบตทเปนไปอยางอตโนมตตาม ความเคยชน หรอประสบการณเดม ระดบท 2 การคดจากความเขาใจ (understanding) คอ เมอประสบปญหา บคคลจะพยายามนำาความร ความเขาใจทตนมมาใชในการสรางความเขาใจปญหาและหาวธการแกปญหา ระดบท 3 การคดไตรตรอง หรอการคดสะทอน (reflection) คอ เมอเกดปญหา บคคลจะมการคดพจารณาในเรองปญหานน ๆ อยางละเอยดรอบคอบ โดยการมองยอนกลบไปในสงทไดกระทำาและคดพจารณาทบทวนถงเหตและผล ความคด ความเชอ และหลกฐานขอมลตาง ๆ รวมทงความเหมาะสมกบบรบทและผลทเกดขนเพอสรางความเขาใจในเรองนน ๆ อนจะสงผลใหเกดความรความคดและแนวทางหรอวธการใหม ๆ ในการแกปญหา

ระดบท 4 การคดไตรตรองเชงวพากย (critical reflection) คอ การคดไตรตรองทมการพนจพจารณาตรวจสอบหาเหตผลทางดานคณธรรม จรยธรรมในประเดนตาง ๆ ทางดานสงคม กฎหมาย การเมอง วฒนธรรม บรบทและสถานการณทเกยวของ

ขนตอนการคดสะทอนวงจรการคดสะทอนตามแนวทางของ Gibbs (1988 : อางถงใน สพมล ขอผล. 2558 : 5) คอ Gibbs

reflective cycle เปนการคดสะทอนประกอบดวย 6 ขนตอน คอ1. การบรรยายสถานการณทเกดขน โดยเฉพาะจดสำาคญของสถานการณทตองการใหผอนทราบ


2. การแลกเปลยนประสบการณรวมกน โดยการคดสะทอนจากการสงเกตความรสกและการรบร วารสกอยางไร หรอคดอยางไรตอสถานการณทเกดขน

3. การประเมนวเคราะหประสบการณวา มความคด ความรสกเกยวกบสถานการณทเกดขนเปนไปในทางบวกหรอทางลบอยางไร ตนเองและบคคลอนทเกยวของทำาอยางไรกบสถานการณทเกดขน มการอางองหลกการหรอทฤษฎทเกยวของ

4. วเคราะหสถานการณวาสงทเกดขนมอะไรบางทเปนอปสรรค มอะไรบางทจะสามารถชวยใหสถานการณดขน มการอางองและเชอมโยงหลกการและทฤษฎทเกยวของ

5. สรปสงทไดเรยนรจากสถานการณ ไดแก ความร ทศนคต หรอขอคด และวธแกไขปญหาโดยใชเหตผลประกอบ หรอวธปองกนไมใหเกดสถานการณซำาขนอก

6. การวางแผนเพอนำาไปใชหากเกดสถานการณซำา เปนการบอกแผนการพฒนาหรอปรบปรงใหดขน ตองการรอะไรเพมเตม และจะทำาอะไรเพมเตม

ทฤษฎรปแบบการเรยนของ Honey และ Mumford Honey และ Mumford (1992 : 1-6 อางถงใน เสาวภา วชาด. 2554) ใหความสำาคญกบการเรยน

รจากประสบการณเนองจากการเรยนรจากประสบการณเปนกระบวนการขนพนฐานแตมความสำาคญยงตอการแสวงหาความร ถาหากผเรยนไมสามารถเรยนรจากประสบการณ ผเรยนจะไมสามารถแสวงหาความร หรอฝกฝนทกษะตาง ๆ และอาจจะทำาผดพลาดซำาแลวซำาเลา ในทสดกจะไมสามารถปรบตวใหทนกบสถานการณทเปลยนแปลงได การเรยนรจากประสบการณจงมความสำาคญมากทสดในบรรดาทกษะการดำารงชวต เนองจากทกสงทกอยางทเกดจากการกระทำาลวนเปนผลทไดจากประสบการณ จากแนวคดดงกลาว Honey และ Mumford ไดกำาหนดแนวทางการจดกระบวนการเรยนการสอนตามขนตอนตาง ๆ ในทฤษฎวงจรการเรยนร ดงน

ขนตอนท 1 การไดรบประสบการณ (Having an Experience) เปนขนตอนการรบรดวยการมความรสกตอประสบการณทงทางตรงและทางออม กระบวนการเรยนการสอนตองทำาใหผเรยนมโอกาสสงเกตไตรตรองเพอใหเขาใจวา ทำาไมจงตองเรยนเรองทกำาลงเรยน ครควรใหผเรยนคนหาความสมพนธเชอมโยงสงทกำาลงเรยนเขากบสถานการณในชวตจรง เพอใหผเรยนกระตอรอรนทจะแสวงหาความร และทกษะจากการเรยนในมมมองทตนเองไดคนพบใหเขากบสถานการณอน ๆ ทงของตนเองและผอน

ขนตอนท 2 การทบทวนประสบการณ (Reviewing the Experience ) เปนขนตอนทชวยใหผเรยนคดวเคราะหเพอหาเหตผลเกยวกบประสบการณทไดรบในขนตอนแรกวาประสบการณทไดรบมผลกระทบอยางไรตอตนเอง เรองทเรยนเกยวของกบความเชอ ความรสกและความคดเหนของตนอยางไร กระบวนการเรยนการสอนในขนตอนนจะสงเสรมใหผเรยนอธบายเหตผลตามความคดของแตละคน

ขนตอนท 3 การสรปจากประสบการณ (Concluding) เปนขนตอนทผเรยนเชอมโยงการรบรขอมลในขนตอนทผานมาโดยการด การเหน หรอการรบรขอมลอยางไตรตรอง เพอสรางความคดรวบยอดหรอขอสรปทเปนหลกการหรอทฤษฎ ถาผเรยนไดรบการสงเสรมใหรจกการประยกตใชหลกการหรอทฤษฎกจะทำาใหผเรยนเรยนรไดดยงขน


ขนตอนท 4 การวางแผนการปฏบตตนในขนตอไป (Planning) เปนขนตอนทเกดจากการรบรความคดรวบยอด แลวมาสการลงมอปฏบต หรอทดลองกระทำาตามความคดของผเรยน การจดกจกรรม การเรยนการสอนในขนตอนนจะตองใหโอกาสผเรยนไดเลอกทำางานตามความสนใจและความถนดของเขา ครควรจดกจกรรมตาง ๆ ทหลากหลายใหผเรยนไดเลอกและอธบายแนวทางการทำางาน หรอใหตวอยางเพอใหผเรยนไดศกษารายละเอยดหรอขนตอนการทำางานและสามารถพฒนาเปนแนวทางตามลกษณะเฉพาะของตวเองตอไป ผสอนควรผสมผสานวธการตาง ๆ และจดกจกรรมตลอดจนสภาพแวดลอมของการเรยนรในขนตอนตาง ๆ ของวงจรการเรยนรเพอใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรดวยทกษะและความรของตนอยางเตมท ประเมนผลการเรยนมงเนนพฒนาการของผเรยนในภาพรวมมากกวาจะพจารณาจากผลการทดสอบทางวชาการ และเปดโอกาสใหผเรยนไดประเมนผลตนเองดวย

วตถประสงคการวจย1. เพอศกษาความสามารถดานวจยในชนเรยนหลงการสอนโดยเนนการคดสะทอนเพอสงเสรมความ

สามารถดานวจยในชนเรยน 2. เพอศกษาความคดเหนของผเรยนหลงใชกจกรรมการสอนโดยเนนการคดสะทอนเพอสงเสรมความสามารถดานวจยในชนเรยน

วธด�าเนนงานวจย การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง กลมเปาหมายในการวจย เปนนกศกษาปรญญาตร ปท 3 หองเรยนเครอขายวทยาลยนาฏศลปสโขทย จำานวน 22 คน ทลงทะเบยนเรยนรายวชาการวจยเพอพฒนาการเรยนร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559

การทดลอง ทดลองสอนดวยแผนกจกรรมการสอนโดยเนนการคดสะทอน ซงเปนแผนกจกรรม การสอนทผวจยสรางขนตามแนวทฤษฎรปแบบการเรยนของ Honey และ Mumford เมอสนสดกจกรรม การเรยนการสอนใหผเรยนฝกการเขยนบนทก (Journal Writing)

การเกบรวบรวบรวมขอมลเกยวกบความสามารถดานวจยในชนเรยน หลงการสอนเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบทดสอบวดความรดานวจยในชนเรยน เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานวจยใน ชนเรยน เปนแบบทดสอบอตนยแบบปลายเปด ประกอบดวยคำาถามเกยวกบเนอหาการเขยนเคาโครงวจย ในชนเรยน จำานวน 14 ขอ และประเมนผลงานวจยในชนเรยน โดยใชเปนแบบประเมนผลงานทผวจยสรางขน มประเดนการประเมน 12 ประเดนพรอมเกณฑการใหคะแนน (Rubric Score)

การเกบรวบรวบรวมขอมลเกยวกบความคดเหนของผเรยน หลงใชกจกรรมการสอนเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามความคดเหนของผเรยน ประกอบดวย แบบสอบถามความคดเหนดานความร ความสามารถจดทำาวจยในชนเรยนทผ วจยสรางขน ความคดเหนเกยวกบการเขยนบนทกการเรยนร เปนแบบสอบถามประเภทมาตราสวนประมาณคา ผวจยนำามาจากแบบสอบถามของ เชษฐา แกวพรม (2556) ทพฒนามาจากแบบวดของ chong (2009) ประกอบดวยขอคำาถามเกยวกบประโยชนของการเขยนบนทกการ


เรยนร จำานวน 10 ขอ และอปสรรคของการเขยนบนทกการเรยนร จำานวน 5 ขอ หาคาความเชอมนรายดานดวยวธการของครอนบาค ไดเทากบ .91 และ .89 ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมการคดสะทอนเปนแบบสอบถามประเภทมาตราสวนประมาณคา ผวจยนำามาจากแบบประเมนของ เชษฐา แกวพรม (2556) ทแปลและพฒนาจากแบบวดของ Sobral (2005) มขอคำาถามทงสนจำานวน 14 ขอ ลกษณะคำาตอบเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ จากคะแนน 1-4 ไดแก ไมเคยทำา ทำานาน ๆ ครง ทำาบอย ๆ และทำาเปนประจำา หาคาความเชอมนโดยรวมดวยวธการของครอนบาค ไดเทากบ .86 และแบบสอบถามการคดสะทอน เปนแบบสอบถามปลายเปด คำาถามสรางตามแนวทางการคดสะทอนของ Gibbs

ขนตอนการทดลอง1. ผสอนชแจงแนวทางการสอน พรอมแนะนำากจกรรมการสอนโดยเนนการคดสะทอน เพอใหผเรยน

มความรความเขาใจและสามารถปฏบตกจกรรมไดถกตองตามวตถประสงคทกำาหนดไว 2. ดำาเนนการจดกจกรรมการสอนโดยเนนการคดสะทอน โดยผวจยเปนผดำาเนนการจดการสอนเอง

ซงในระหวางดำาเนนการจดกจกรรมการสอนเมอสนสดเนอหาแตละครงจะใหผเรยนบนทกความรทได และคดสะทอนวธการเรยน การทำางานของตนเอง กำาหนดใชเวลากจกรรมการเรยนการสอน 7 สปดาห สปดาหละ 3 ชวโมง โดยแบงออกเปนทดลองใชแผนการสอนกบกลมเปาหมาย 18 ชวโมง และจำานวน 3 ชวโมงใชในการประเมนความคดเหน

3. เมอสนสดกจกรรมการสอนโดยเนนการคดสะทอนเรองวจยในชนเรยนครบแลว ดำาเนนการทดสอบความรดานการวจยในชนเรยน สอบถามความคดเหน และใหเขยนบรรยาย

4. ตรวจใหคะแนนการเขยนเคาโครงวจยในชนเรยน ผลงานวจยในชนเรยน นำาคะแนนทไดรวมกน คำานวณคารอยละของจำานวนผเรยนทผานเกณฑ โดยใชสถตรอยละและ คะแนนเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

5. วเคราะหความคดเหนของผเรยนหลงใชกจกรรมการสอน เกยวกบความสามารถดานวจยในชนเรยน พฤตกรรมการคดสะทอน ความคดเหนตอการเขยนบนทกการเรยนร ดวยรอยละ คะแนนเฉลย และ คาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหระดบการคดสะทอนจากเขยนบรรยาย โดยเทยบกบเกณฑระดบการคดสะทอนตามแนวทางของ Gibbs ประกอบดวย 6 ขนตอน (Gibbs : 1988 : อางถงใน สพมล ขอผล. 2558 : 5)

ผลการวจย

1. ความสามารถดานวจยในชนเรยนหลงการสอนโดยเนนการคดสะทอน ผเรยนรอยละ 90.91 ผานเกณฑ

2. ความคดเหนของผเรยนหลงใชกจกรรมการสอน 2.1 ความคดเหนเกยวกบความสามารถดานวจยในชนเรยน พบวา กอนการสอนโดยเนนการคดสะทอนผเรยนรอยละ 90.91 เหนวา ความสามารถนอยทสด หลงการสอนผเรยนรอยละ 77.27 เหนวา มความสามารถดานวจยในชนเรยนระดบมาก


2.2 ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมการคดสะทอนหลงการการสอน พบวา ผเรยนทำาเปนประจำา เรอง คดทบทวนวากำาลงเรยนอะไรและเรยนเพออะไร ( =3.55) รองลงมา คอ ทบทวนเนอหาและสรางขอสรปเพอใหเขาใจมากขน ( = 3.51) ทบทวนวาเหตการณตาง ๆ ทำาใหเรยนรอยางไร ( =3.50) ทบทวนและเชอมโยงความรแตละวชาเขาหากน ( =3.50) ตามลำาดบ ผเรยนทำาบอย ๆ เรอง ทบทวนเนอหาทเคยเรยนไปแลว คดไตรตรองวาสงทกำาลงเรยนมคณคาตอฉนอยางไร ( =3.45) คดเปรยบเทยบสงทอยากรกบความรทไดรบจากรายวชา ( =3.40) พดคยกบเพอน ๆ เกยวกบสงทไดเรยนในแตละวน ( =3.20) พยายามปรบตวใหคนเคยกบรายวชาทเรยน ( =3.15) การเตรยมความพรอมสำาหรบการเรยน เมอพบสถานการณใหมพยายามทจะเรยนรจากมน ( =3.10) ทบทวนวาแตละวนไดเรยนรอะไรบาง ( =2.95) พยายามคนหาขอดของเหตการณเพอการเรยนร ( =2.80) ตามลำาดบ ผเรยนทำานาน ๆ ครง เรองประเมนผลงานของตนเองเพอการพฒนาในอนาคต ( =2.95) 2.3 ความคดเหนเกยวกบการเขยนบนทกการเรยนร หลงการสอน พบวา ผเรยนเหนดวยอยางยง เรอง การเขยนบนทกทำาใหมทกษะการตดสนใจดขน ( =3.55) ทำาใหคดทบทวนประสบการณของตนเองทงทางบวกและทางลบ ( =3.51) ทำาใหเข าใจความคดความร สกของตนเอง ( = 3.50) ทำาใหมความรบผดชอบมากขน ( =3.50) ตามลำาดบ ผเรยนเหนดวยปานกลาง เรอง ทำาใหไดฝก คดวเคราะหมากขน ทำาใหไดคนควาและเรยนดวยตนเองมากขน ( =3.45) ทำาใหมโอกาสประยกตทฤษฎลงสการปฏบตจรง ( =3.40) ทำาใหมทกษะการสอสารดขน ( =3.40) ทำาใหไดเรยนรจากเหตการณรอบตว ( =3.10) ดานอปสรรคของการเขยนบนทกการเรยนร ผเรยนเหนดวยปานกลาง เรอง การมเวลาอนจำากดทำาใหเรยนรไดไมดเทาทควร ( =3.10) ความไมคนเคยกบการเขยนบนทกเปนอปสรรคของการเรยนร ( =2.95) การหาประเดนการเรยนรไมไดเปนอปสรรคของการเขยนบนทก ( =2.85) คำาชแจงทนอยเกนไปทำาใหเขยนบนทกไดไมด ( =2.80) ผเรยนเหนดวยนอย เรอง การขาดสงสนบสนนการเรยนรทำาใหเขยนบนทกไดไมด ( =2.45) ตามลำาดบ 2.4 ดานระดบการคดสะทอน ผเรยนสวนใหญมระดบการคดสะทอน ระดบ 2 คอ อธบายความรสกทเกดขน รอยละ 85.71

อภปรายผลการวจยจากการวจยพบวา ความสามารถดานวจยในชนเรยนหลงการสอนโดยเนนการคดสะทอน มจำานวน

ผเรยนผานเกณฑสงถงรอยละ 90.91 ซงสอดคลองกบงานวจยของ McMillan JH & Hearn J (2009 อางถงใน ศรณยา โฆสตะมงคล. 2556) ทพบวา การคดสะทอนเปนกญแจสำาคญทจะทำาใหประสบความสำาเรจในการจงใจนกศกษาใหเขาใจในบทเรยนประสบความสำาเรจในระดบทสงกวาทคาด ทงนเนองจากกระบวนการดงกลาวเปนการเปดโอกาสใหเกดการเรยนรทอยนอกเหนอความคาดหวงของผสอน ทำาใหผลลพธจากการเรยนรมกจะสงกวาสงทผสอนตองการปอนใหนกศกษาเสมอ และมขอมลสนบสนนจาก กรรณกา วชยเนตร (2557) ทกลาววาการคดสะทอนเปนการจดการเรยนการสอนทมประสทธภาพ และประสทธผลรปแบบหนงทผานการวจยอยางกวางขวาง สามารถพฒนาผเรยนใหเกดความเจรญงอกงามในทก ๆ ดาน ไมวาจะเปนดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย ผานการยอนกลบมามองตนเองของผเรยน เกดการตระหนกรในตนเอง สามารถประเมนตนเอง คดพจารณาหาขอบกพรองตลอดจนแนวทางปรบปรงแกไขเพอพฒนาตนเองใหดยง


ขนสอดคลองกบผลการวจยของปยฉตร กลนสวรรณ (2559 : 25) ทพบวา การใหผเรยนแสดงความคดเหนขอตนออกมาและหาวธตอบปญหาดวยตนเองไดสรางความภาคภมใจใหเกดแกผเรยน พรอมทจะใชเหตผลมาอธบายโตแยงกบความคดเหนทแตกตางและยอมรบความคดเหนของคนสวนใหญ ซงเปนดชนชวดถงความสามารถดานวจยในชนเรยนทศกษาครงน

ขอเสนอแนะ1. ควรสงเสรมใหมการใชกจกรรมการสอนทเนนการคดสะทอน เพอเพมผลสมฤทธทางการเรยน

และสงเสรมทกษะการคดระดบสงแกผเรยน2. การใชเทคนคการเขยนบนทก (Journal Writing) ผสอนควรมการชแจง ทำาความเขาใจรายละเอยด

กอนสอน ชแนะวธการหาประเดนการเรยนรและใหเวลาสำาหรบการเขยนบนทกอยางเพยงพอ3. ควรมการศกษาระดบการคดสะทอนเปนระยะๆ ของผเรยนเพอนำาขอมลมาพฒนาความสามารถ

ในการคดใหมระดบสงขน

บรรณานกรมกรรณกา วชยเนตร. (กรกฎาคม –ธนวาคม 2557) “การสะทอนคด: การสอนเพอใหนกศกษาพยาบาล พฒนาการคดอยางมวจารณญาณในการฝกปฏบตการพยาบาล” วารสารพยาบาลต�ารวจ, 6 (2) หนา 190-198.คณะกรรมการการอดมศกษา,สำานกงาน. (2552). กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552. [ออนไลน] แหลงทมา: http://www.mua.go.th/users/tqf-hed/news/FilesNews/ FilesNews2/ ratchakitchaTQF.pdf (5 มถนายน 2559)เชษฐา แกวพรม. (มนาคม–สงหาคม 2556). การพฒนาทกษะสะทอนคดของนกศกษาพยาบาลดวยการเขยน บนทกการเรยนรในรายวชาการสอนและการใหคำาปรกษาทางสขภาพ, วารสารวทยาลยพยาบาล

พระปกเกลา. 24 (2) หนา 12-20. นนทกาญจน ชนประหษฐ. (2553). การพฒนาโปรแกรมการวจยปฏบตการในชนเรยนเพอสงเสรม

การคดไตรตรองของนสตครระหวางการฝกประสบการณวชาชพ: การทดลองแบบพหกรณศกษา. วทยานพนธดษฎบณฑต. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปยฉตร กลนสวรรณ. (2559) “การเรยนรแบบมสวนรวมและปจจยทสงผลตอการเรยนทมอทธพลตอ ผลสมฤทธทางการเรยน วชาการมสวนรวมในการกำาหนดนโยบายและแผนสวสดการสงคมของ

นกสงคมสงเคราะห (SW4243)” ศลปศาสตรปรทศน. 11 (22) 25.เยาวนารถ โพธม. (2553). ผลของโปรแกรมสงเสรมทกษะการคด โดยใชขาวและเหตการณส�าคญ

ในชวตประจ�าวน ในกลมสาระการเรยนร สงคม ศาสนา และวฒนธรรม ทมตอความสามารถในการคดสะทอน ของนกเรยนประถมศกษาปท 5. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย. [ออนไลน] แหลงทมา: http://tnrr.in.th/2558/?page= resultsearch&record id=227466 (18 มถนายน 2559)


ราชบณฑตยสภา. (2558). พจนานกรมฉบบศกษาศาสตรรวมสมย. กรงเทพมหานคร : เจยฮว.ลำาพอง กลมกล. (2554). อทธพลของกระบวนการสะทอนคดตอประสทธผลการปฏบตการการวจย

ในชนเรยน : การวจยผสมผสานวธ. วทยานพนธดษฎบณฑต. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วทยาลยนาฏศลปสโขทย. (2559). คมอปฏบตการสอนในสถานศกษา หลกสตรศกษาศาสตรบณฑต (5 ป). อดสำาเนา. วษณ ทรพยสมบต. (2549). การพฒนาวฒนธรรมการประเมนการเรยนการสอนของคร: การฝกอบรม

โดยใชโรงเรยนเปนฐานดวยการสรางเครอขายและการคดสะทอนอภมาน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรณยา โฆสตะมงคล. (2556). “การจดการความร” ภาควชาพยาบาลศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล [ออนไลน] แหลงทมา: http://www.ns.mahidol.ac.th/english/th/ departments/MN/th/km/56/ km_reflection.html (2 กนยายน 2559)

สพมล ขอผล. (2558). การใชรปแบบ Reflect Thinking ในการจดการเรยนการสอนรายวชาปฏบตการพยาบาลบคคลทมปญหาทางจต. [ออนไลน] แหลงทมา www.bcnc.ac.th/bcnc60/kmbcnc.ac.th/km/kanrchai.docx (12 กนยายน 2559)

เสาวภา วชาด. (2554). “รปแบบการเรยนของผเรยนในมมมองของทฤษฎการเรยนรแบบประสบการณ”วารสารนกบรหาร, 31 (1), 175-180. [ออนไลน] แหลงทมา: http://www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_journal/jan_mar_11/pdf/aw24.pdf. (25 มนาคม 2559)

การสอนโดยเน้นการคิดสะท้อน...

Documents