รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ...

12
วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์ 59 รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมสาหรับวัยรุ่นไทยยุคใหม่ ตามหลักพุทธ ธรรม ผ่านกลไกการขับเคลื่อนโครงการคลินิกคุณธรรม ของพระธรรมวิทยากร A MODEL OF MORALITY AND ETHIC INDOCTRINATION OF YOUNG GENERATION BY BUDDHADHAMMA THOUGH MORALITY CLINIC PROJECT DRIVING MECHANISM OF BUDDHIST TEACHING MONKS พระมหากฤษฎา กิตฺติโสภโณ (แซ่หลี) Phramaha Krisada Kittisobhano (Saelee) Received: February 11, 2019 Revised: March 03, 2019 Accepted: March 11, 2019 บทคัดย่อ บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อวิเคราะห์สภาพปัญหาและอุปสรรคในการ ปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมสาหรับวัยรุ่นไทยยุคใหม่ และ 2) เพื่อนาเสนอรูปแบบการปลูกฝัง คุณธรรมและจริยธรรมสาหรับวัยรุ่นไทยยุคใหม่ ตามหลักพุทธธรรม ผ่านกลไกการขับเคลื่อน โครงการคลินิกคุณธรรม ของพระธรรมวิทยากร ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ระหว่างการวิจัยเชิง ปริมาณ และเชิงคุณภาพที่ใช้การศึกษาวิจัยเชิงสารวจ จากแบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างจานวน 20,071 คน และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยทาการวิจัยเชิงเอกสารกับการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ ข้อมูล จานวน 18 รูป/คน จากนั้นนามาสังเคราะห์เป็นรูปแบบเบื้องต้น และทาการสนทนากลุ่ม เฉพาะ กับผู้เชี่ยวชาญ จานวน 9 ท่าน เพื่อสร้างรูปแบบให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลโดย ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) นักศึกษามีความคิดเห็นต่อรูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมสาหรับวัยรุ่น ไทยยุคใหม่ ตามหลักพุทธธรรม ผ่านกลไกการขับเคลื่อนโครงการคลินิกคุณธรรม ของพระธรรม Department of Political Science, Faculty of Social Sciences, Mahachula- longkornrajavidyalaya University.

Upload: others

Post on 09-Apr-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 59

รปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร

A MODEL OF MORALITY AND ETHIC INDOCTRINATION OF YOUNG GENERATION BY BUDDHADHAMMA THOUGH MORALITY CLINIC PROJECT

DRIVING MECHANISM OF BUDDHIST TEACHING MONKS

พระมหากฤษฎา กตตโสภโณ (แซหล) Phramaha Krisada Kittisobhano (Saelee)

Received: February 11, 2019

Revised: March 03, 2019 Accepted: March 11, 2019

บทคดยอ บทความวจยฉบบนมวตถประสงค คอ 1) เพอวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรคในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม และ 2) เพอน าเสนอรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร ใชระเบยบวธวจยแบบผสานวธ ระหวางการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพทใชการศกษาวจยเชงส ารวจ จากแบบสอบถามกบกลมตวอยางจ านวน 20,071 คน และการวจยเชงคณภาพ โดยท าการวจยเชงเอกสารกบการสมภาษณเชงลกจากผใหขอมล จ านวน 18 รป/คน จากนนน ามาสงเคราะหเปนรปแบบเบองตน และท าการสนทนากลมเฉพาะ กบผเชยวชาญ จ านวน 9 ทาน เพอสรางรปแบบใหมความสมบรณยงขน วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวา

1) นกศกษามความคดเหนตอรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรม

Department of Political Science, Faculty of Social Sciences, Mahachula- longkornrajavidyalaya University.

Page 2: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

60 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

วทยากร ในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.06, S.D. = 0.510) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมากทกดาน

2) รปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร พบวาม 4 รปแบบ คอ 1) รปแบบการปองกน (Prevention) 2) รปแบบการปรบปรง (Improvement) 3) รปแบบการเปลยนแปลง (Change) และ 4) รปแบบการพฒนา (Development) ทงนรปแบบดงลาวจะประสบผลส าเรจไดกตอเมอไดรบการสนบสนนจากสถานศกษา (School) ชมชน (Community) และผปกครอง (Parent) โดยรวมกนด าเนนการดงนคอ 1) สรางภมคมกนดวยการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมอยางจรงจง 2) ปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยน นกศกษากลมเสยงใหเปนคนดมคณธรรม 3) สงเสรมใหนกเรยน นกศกษากลมเปาหมาย มคณธรรมจรยธรรม และ 4) เสรมสรางกจกรรมการพฒนาคณธรรมจรยธรรมของนกเรยน นกศกษารวมกบ หนวยงาน สถานศกษา และชมชน ค าส าคญ : คณธรรมและจรยธรรม, วยรนไทยยคใหม, พทธธรรม, คลนก คณธรรม, พระธรรม วทยากร, PICD:SCP MODEL

ABSTRACT The objectives of this research were 1) to analysis problems and obstacles

for Morality and Ethic Indoctrination of Young Generation by Buddhadhamma though Morality Clinic Project Driving Mechanism of Buddhist Teaching Monks and 2) to propose the model to Morality and Ethic Indoctrination of Young Generation by Buddhadhamma though Morality Clinic Project Driving Mechanism of Buddhist Teaching Monks. The researcher used the mixed research method comprising both qualitative and quantitative approach. For the quantitative research, the study was conducted by collecting the data 392 students. For qualitative research, the study was conducted by in-depth interviewing from 18 key informants. By then the researcher used the information receiving from the 9 focus group to back up the research model. The data were analyzed by using content analysis.

The research findings were as follows: 1) The level of student opinion for the model to Morality and Ethic

Indoctrination of Young Generation by Buddhadhamma though Morality Clinic

Page 3: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 61

Project Driving Mechanism of Buddhist Teaching Monks found that students opinion had in the high level ( = 4.06 ,S.D.=0.510).

3) The model for the Morality and Ethic Indoctrination of Young Generation by Buddhadhamma though Morality Clinic Project Driving Mechanism of Buddhist Teaching Monks was PICD:SCP MODEL which represents as : 1. Prevention 2. Improvement 3. Change 4. Development with school community and parent and follows by 4 strategies as such as 1) build the immunity with the additional building of morality virtue seriously continuously 2) change the behavior of risks group student to be a good person 3) Encourage target group students to uphold morality virtue and 4) Reinforcement and development of virtue morality activity for students cooperation , Family institution , schools , and the community. Keywords: Morality and Ethic, Young Generation, Buddhadhamma, Morality Clinic, Buddhist Teaching Monks. 1. บทน า

โครงการคลนกคณธรรมในสถานศกษา เกดขนจากแนวความคดในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมแกเดก เยาวชน และประชาชนใหเปนคนดมศลธรรม โดยมวตถประสงคในการจดโครงการน คอ 1) เพอใหสถานศกษาทเขารวมโครงการมพนทส าหรบเดกและเยาวชน ในการแจงขอมลเกยวกบปญหาชวต การสนทนาธรรม 2) เพอใหสถาบนทางศาสนา โดยเฉพาะพระสงฆท าหนาทชแนะแนวทางในการแกปญหาทางดานจตใจ โดยใชหลกธรรมทางศาสนา 3) เพอใหเยาวชนกลมเปาหมายสามารถใชหลกธรรมในศาสนาใชในการด ารงชวต 4) เพอเปนการน ามตทางศาสนาสรางสงคมแหงปญญา และการเรยนร เสรมสรางภมคมกนทางดานจตใจ 5) เพอใหเดกและเยาวชนเกดการปรบเปลยนพฤตกรรมทด มคณธรรมจรยธรรม และ 6) เพอสรางจตส านกทดตอการด ารงตนอยางมสต โดยมกลมเปาหมายในการฝกอบรมคอ โรงเรยน/วทยาลยอาชวศกษาทงภาครฐและเอกชนในสวนกลางและสวนภมภาค จ านวน 30 แหง ทวประเทศ โดยสรรหาพระธรรมวทยากรมาเปนวทยากรหลกในการฝกอบรมในครงน ในปจจบนไดน าเอารปแบบในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมมาใช คอ 1. รปแบบการใหค าปรกษาหรอปญหาตางๆ โดยเฉพาะปญหาเรองการขาดคณธรรมจรยธรรมของนกเรยน นกศกษาในสถานศกษานนๆ 2. รปแบบการสนทนาธรรม/บรรยายธรรม ตามหลกธรรมตางๆ ทสอดคลองกบปญหาทเกด หรอตามทสถานศกษาประสงค 3. รปแบบ

Page 4: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

62 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

การใหการอบรมเยาวชนในสถานศกษานนๆ โดยใชเทคนคการอบรมทสอดคลองกบพฤตกรรมของผเขารบการอบรม ผสมผสานกบการปฏบตธรรม ท าวตรเชา เยน และนงสมาธ 4. รปแบบการจดกจกรรมทางพระพทธศาสนา เชน วนส าคญทางพระพทธศาสนา วนส าคญทางพระมหากษตรย วนส าคญทางเทศกาลตางๆ ทมพธทางพระพทธศาสนารวมกบสถานศกษาหรอชมชน 5. รปแบบการรวมกบสถานศกษาจดท าแผนปฏบตการพฒนาคณธรรมจรยธรรมของผเรยน 6. รปแบบการจดท าทะเบยนผเขารวมกจกรรมหรอทะเบยนของผเรยนเปนประจ าทกเดอน 7. รปแบบการพฒนาเครองมอในการปรบเปลยนพฤตกรรมของผเรยน 8. รปแบบการจดคายคณธรรม และ 9. รปแบบการประเมนผลกลมเปาหมายรวมกบสถานศกษา และรปแบบทง 9 ประการสามารถใชไดเฉพาะนกเรยนบางกลมเทานน ยงไมสามารถสงเสรมคณธรรมจรยธรรมไดกบนกเรยนหลากหลายกลม ฉะนนเพอเปนการเพมประสทธภาพการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของนกเรยนจงควรมรปแบบใหมๆ ขนมาใช

ดงนน ผวจยจงมความสนใจศกษารปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร ศกษาสภาพปญหาการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในสถานศกษาของพระธรรมวทยากร และจะน ามาพฒนารปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากรใหมเพอใหเหมาะสมกบบทบาทของพระธรรมวทยากรในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม และน าเสนอตอหนวยงานทเกยวของตอไป

2. วตถประสงคของการวจย 2.1 เพอศกษาหลกการ วธการ และรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร 2.2 เพอวเคราะหสภาพปญหาและอปสรรคในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร 2.3 เพอน าเสนอรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร

Page 5: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 63

3. วธด าเนนการวจย 3.1 รปแบบการวจย ในการวจยครงนเปนงานวจยแบบผสานวธ ระหวางการวจยเชงปรมาณ และการวจย

เชงคณภาพ ใชระเบยบวธวจยแบบผสานวธ ระหวางการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพทใชการศกษาวจยเชงส ารวจ จากแบบสอบถามกบกลมตวอยางจ านวน 20,071 คน และการวจยเชงคณภาพ โดยท าการวจยเชงเอกสารกบการสมภาษณเชงลกจากผใหขอมล จ านวน 18 รป/คน จากนนน ามาสงเคราะหเปนรปแบบเบองตน และท าการสนทนากลมเฉพาะ กบผเชยวชาญ จ านวน 9 ทาน เพอสรางรปแบบใหมความสมบรณยงขน วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา

3.2 ประชากร กลมตวอยางและผใหขอมลหลก 1) ประชากรทใชในการวจยเชงปรมาณ ไดแก นกเรยน วทยาลยเทคนคราชสทธาราม กรงเทพมหานคร วทยาลยเทคโนโลยพณชยการอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา วทยาลยเทคนคเชยงใหม จงหวดเชยงใหม วทยาลยเทคโนโลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จงหวดขอนแกน และวทยาลยเทคนคนครศรธรรมราช จงหวดนครศรธรรมราช จ านวนทงสน 20,071 คน 2) กลมตวอยาง ไดแก กลมตวอยางทใชในการวจย ไดท าการสมมาจากประชากรจ านวน 20,071 คน โดยค านวณตามสตรของทาโร ยามาเน (Taro Yamane) ไดกลมตวอยางจ านวน 392 คน 3) ผใหขอมลส าคญ ประกอบดวย พระธรรมวทยากรคลนกคณธรรม ผอ านวยการวทยาลยนกวฒนธรรมช านาญการ เปนผใหขอมลส าคญ (Key Informants) จ านวน 18 รป/คน 4) ผเชยวชาญในการสนทนากลมเฉพาะ (Focus Group Discussion) ผวจยไดคดเลอกจากพระสงฆาธการ ผทรงคณวฒ นกวชาการ และผมสวนเกยวของกบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรน เพอยนยนรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร จ านวน 12 รป/คน

3.3 เครองมอทใชในการวจย 1) แบบสมภาษณ ( Interview Form) เปนแบบสมภาษณเชงลกแบบมโครงสราง

(Structure In-depth Interview) 2) แบบการสนทนากลมเฉพาะ (Focus Group Discussion Form) เปนไปในลกษณะ

ของการสนทนาแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

Page 6: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

64 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

3) แบบสอบถาม (Questionnaire) เกยวกบรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร

3.4 การเกบรวบรวมขอมล 1) การสมภาษณ (Interview) การวจยครงนใชทงการสมภาษณแบบกงทางการ (Semi-

formal interview) และการสมภาษณแบบไมเปนทางการ (Informal interview) ด าเนนการสมภาษณกลมประชากรทงหมด ขนด าเนนการสมภาษณ ไดแก กอนการสมภาษณผวจยจะสนทนาสรางความคนเคยกบผใหสมภาษณ แจงวตถประสงคของการสมภาษณ อธบายเหตผลและ ขออนญาตใชเครองบนทกเสยงในขณะทสมภาษณ ขออนญาตใชกลองถายรปเพอใชอางองในการสมภาษณ รวมทงแจงใหทราบวาขอมลตางๆ ทบนทกเสยงไวผวจยจะเกบไวเปนความลบ หากผใหสมภาษณไมประสงคทจะใหบนทกเสยงในชวงใด ผวจยกจะไมบนทกเสยงเลย

2) การสนทนากลมเฉพาะ จดสนทนากลมเฉพาะ (Focus Group Discussion) เพอหาขอเสนอแนะถงรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากรใหมความสมบรณยงขน ซงเปนผเชยวชาญทไมใชกลมผถกสมภาษณเชงลก จ านวน 9 รป/คน ในวนท 19 มกราคม 2561 ณ อาคารปฏบตธรรม วดทาการอง ต าบลบานปอม อ าเภอพระนครศรอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา

งานวจยเชงปรมาณ สามารถเกบรวบรวมขอมลไดดงน (1) จดเตรยมเครองมอตามจ านวนกลมตวอยางโดยใหแบบสอบถาม (Questionnaire) ตรงตามจ านวนกลมตวอยางทตองการแจกแบบสอบถาม (2) ใหผเชยวชาญดานตาง ๆ จ านวนอยางนอย 5 ทาน เชน ดานพระพทธศาสนา ดานการจดการเชงพทธ เปนตน ในการตรวจเครองมอการวจยวามความเทยงตรงและสามารถใชในการเกบขอมลไดหรอไม (3) ตดตอขอหนงสอจากสถาบนวจยพทธศาสตร มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ขออนญาตและขอความรวมมอถงผบรหาร หรอหวหนางานกลมเปาหมาย และเวยนหนงสอขอความอนเคราะหผบรหาร หวหนาหนวยงานตางๆ ทจะเขาแจกแบบสอบถาม (Questionnaire) (4) น าสงหนงสอขออนญาตและขอความรวมมอถงผบรหารหรอหวหนาหนวยงานทเปนกลมเปาหมายโดยก าหนดวนทจะไปขอแจกแบบสอบถาม (Questionnaire) ดวยตนเอง (5) ตรวจสอบความสมบรณครบถวนของแบบสอบถาม (Questionnaire) แลวน าไปวเคราะหขอมล

Page 7: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 65

3.5 การวเคราะหขอมล 1) การวเคราะหขอมลของงานวจยเชงคณภาพ วเคราะหและสงเคราะหขอมลทไดจาก

การศกษาเอกสาร ใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) น าเสนอขอมลดวยวธการพรรณนา

2) การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมลของงานวจยเชงปรมาณ ผวจยน าขอมลจากแบบสอบถามทเกบรวบรวมไดมาตรวจสอบความสมบรณและความถกตองแลว ท าการวเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตร

4. สรปผลการวจย

ผลการวจยครงน ผวจยจะกลาวถงประเดนส าคญในรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร ตามวตถประสงคในการวจยดงน

4.1 หลกการ วธการ และรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร การสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในสถานศกษาของพระธรรมวทยากร ประกอบดวย

1) เปดหองคลนกคณธรรม สปดาหละ 2 วน ตามความพรอมของพระธรรมวทยากรหรอสถานศกษาเปนผก าหนด

2) จดนกเรยนหรอกลมเปาหมายเขารวมกจกรรมตามวนและเวลาทก าหนด โดยใหถอเปนคะแนนกจกรรมดวย

3) รณรงคใหนกเรยนทมความสนใจเขารบบรการใหค าปรกษาหารอในปญหาตางๆ 4) จดตงกลมสมาชกชมรมคลนกคณธรรมประจ าสถานศกษา เพอใหนกเรยนทเปน

สมาชกทกคนเขารวมกจกรรม และชวยเผยแพรผลการด าเนนงานของคลนกคณธรรมใหนกเรยน หรอประชาชนทวไปรบทราบ และเชญชวนใหเขารวมกจกรรมดงกลาว

5) จดตงกลมเฟสบค (Facebook) เพอใชเปนชองทางในการใหค าปรกษาแกนกเรยน นอกเวลา

6) จดตงกลมไลน (Line) เพอใชเปนชองทางในการใหค าปรกษาแกนกเรยน นอกเวลา หรอเพอสอดสองพฤตกรรมของนกเรยนแตละคน

7) คดเลอกแกนน าในการประสานงานระหวางนกเรยนกลมเปาหมายกบพระธรรมวทยากร เพอลดชองวางระหวางกน

Page 8: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

66 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

8) ตดปายคตธรรม ธรรมะดๆ ขอคดตางๆ เพอใหนกเรยนไดศกษา 4.2 สภาพปญหาและอปสรรคในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยค

ใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม พบวา นกเรยนสวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 283

คน คดเปนรอยละ 72.2 มอายระหวาง 19 – 21 ป จ านวน 199 คน คดเปนรอยละ 50.8 มการศกษาในระดบ ปวส. จ านวน 238 คน คดเปนรอยละ 60.7 และเขาอบรมโครงการคลนกคณธรรม 1 – 5 ครง จ านวน 251 คน คดเปนรอยละ 64.3 นกเรยนมความคดเหนตอรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร ในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.06, S.D. = 0.510) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา อยในระดบมากทกดาน

จดแขง ไดแก 1. พระธรรมวทยากรทกรปผานการอบรมจากกรมการศาสนา 2. พระธรรมวทยากรมความรความสามารถสง 3. พระธรรมวทยากรเปนแบบอยางทด 4. ไดรบงบประมาณอดหนนโครงการจากกรมการศาสนา 5. มคณะกรรมการบรหารโครงการ 6. มการประเมนโครงการ

จดออน ไดแก 1. พระธรรมวทยากรมนอย 2. พระธรรมวทยากรขาดทกษะในการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน 3. งบประมาณมนอย ไมเพยงพอ 4. ขาดงบประมาณในการพฒนาศกยภาพบคลากร 5. ขาดครพเลยง 6. แผนปฏบตการมความลาชา

โอกาส ไดแก 1. มการน าเอาหลกธรรมและหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการสอน 2. มการรกษาศลปวฒนธรรม 3. มหองพระพทธศาสนา 4. มแหลงเรยนรภายในวด 5. ไดรบการสนบสนนจากหนวยงานราชการ 6. รฐบาลมนโยบายในการสนบสนน

อปสรรค ไดแก 1. นกเรยนมปญหาดานยาเสพตด การทะเลาะววาท 2. ความรนแรงของสถาบนครอบครว 3. งบประมาณนอยและลาชา 4. ขาดการประสานงานระหวางสอมวลชน 5. ประชาชนไมทราบขอมลขาวสารของโครงการ

4.3 รปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร

Page 9: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 67

ร ป แบ บท 1 ไ ด แ ก ก า รป อ ง ก น (Prevention) มกลยทธ คอ สรางภมคมกนดวยการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมอยางจรงจง กลมประชากร ไดแก นกเรยนกลมทวไป กลมเสยง และกลมเปาหมาย

รปแบบท 2 ได แก การปร บปร ง (Improvement) มกลยทธ คอ ปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนกลมเสยงให เปนคนดมคณธรรม กลมประชากร ไดแก กลมเสยง คอ นกเรยนกลมทสรางปญหาไดกบสถานศกษาและชมชน

รปแบบท 3 ไดแก การเปลยนแปลง (Change) มกลยทธ ไดแก สงเสรมใหนกเรยนกลมเปาหมาย มคณธรรมจรยธรรม กลมประชากร

ไดแก กลมเปาหมาย ไดแก นกเรยนทมความประพฤตด ตงใจเรยน เนนกจกรรม มจตอาสาพฒนา รปแบบท 4 ไดแก การพฒนา (Development) มกลยทธ ไดแก เสรมสรางกจกรรม

การพฒนาคณธรรมจรยธรรมของนกเรยนรวมกบ หนวยงาน สถานศกษา และชมชน กลมประชากร ไดแก นกเรยนทงหมด โดยมพระธรรมวทยากรเปนผพฒนารวมกบ บาน วด โรงเร ยนและชมชน เปนภาคเครอขายสงเสรมคณธรรมจรยธรรมรวมกน (บวร)

5. อภปรายผลการวจย จากการศกษาเกยวกบรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยค

ใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร พบวา ในสถานศกษาแตละแหงจะมนกเรยนหลากหลายกลม หลากหลายประเภท การทพระธรรมวทยากรน าเอาหลกคณธรรมจรยธรรมไปเผยแผในสถานศกษาจงเกดความอยากล าบาก เพราะเปาหมายในการสงเสรมและพฒนาแตกตางกนออกไป ในรปแบบทหนงคอ รปแบบการปองกนนน พระธรรมวทยากรสามารถน าไปสงเสรมกบนกเรยนไดถง 3 กลม ไดแก นกเรยนกลมทวไป กลมเสยง และกลมเปาหมาย โดยมกลยทธในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมทวา “สรางภมคมกนดวยการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมอยางจรงจง” ค าวาสรางภมคมกนคอการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมขนพนฐานใหแกนกเรยน เหมอนการเตรยมเมลดพนธกลาใหแขงแรง เพอ

Page 10: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

68 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

พรอมจะเจรญเตบโตในอนาคต สามารถทนแดดทนฝนได ดวยกจกรรมลกษณะงายๆ ม กจกรรม 4 ส. (สะอาด สวาง สงบ สงสอน) เปนตน โดยเนนการพฒนากาย ศล จต และปญญา ควบคกนไป กจะสามารถเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกนกเรยนไดอยางจรงจง ซงสอดคลองกบงานวจยของ Sathern Wipornmaha (2000) “บทบาทของพระธรรมวทยากรกบการสอนวชาพระพทธศาสนาในกรงเทพมหานคร” ผลการวจยพบวา บทบาทหนาทความพรอมของพระธรรมวทยากรในการสอนวชาพระพทธศาสนา โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เรยงล าดบคะแนนเฉลยจากสงสดมาหาคะแนนเฉลยต าสด คอ ความพรอมดานความร ความพรอมดานประสบการณการสอน และความพรอมดานเงอนไขเวลาการสอนตอสปดาหปจจยดานโรงเรยนทท าการสอนเกอหนนพระธรรมวทยากรในการสอนวชาพระพทธศาสนา โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เรยงล าดบคะแนนเฉลยจากสงสดมาหาคะแนนเฉลยต าสด คอ การยอมรบของนกเรยน การยอมรบของคร การยอมรบของผบรหารสถานศกษา และการยอมรบของพระสงฆาธการ บทบาทของพระสงฆในการสอนวชาพระพทธศาสนา อยในระดบปานกลางโดยแยกเปน บทบาทการจดการเรยนการสอนในหลกสตร พบวาพระธรรมวทยากรทพทธศาสนาไดเตรยมการสอนมากทสดการวดผลประเมนผลการเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยน และการใชสอและอปกรณการสอน รองลงไปเปนล าดบพระธรรมวทยากรทสอนวชาเปนแบบอยางทดตอนกเรยนมากทสด รองลงมาคอการจดกจกรรมเสรมหลกสตรการเรยน

6. ขอเสนอแนะ ผลการวจยเรอง “รปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม

ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร” ผวจยขอเสนอแนะดงน

6.1 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผาน

กลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากรตองอาศยแรงขบเคลอนนโยบายจากทงภาครฐและภาคคณะสงฆ ซงผวจยขอเสนอแนะดงน

1) กรมการศาสนาควรผลตพระธรรมวทยากรใหเพยงพอตอความตองการของสถานศกษา และจดสงพระธรรมวทยากรทผานการอบรมเขาไปสอนในสถานศกษาอยางเพยงพอ

2) กรมการศาสนาควรบรรจโครงการคลนกคณธรรมไวในแผนของกรม เพอจะไดจดสรรเงนอดหนนทเพยงพอและมนคงในการจดโครงการคลนกคณธรรม และโครงการตางๆ ของกรมการศาสนาทเกยวของกบคณธรรมจรยธรรม

Page 11: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน 69

3) กรมการศาสนาควรจดท าคมอแผนปฏบตการประจ าปของแตละศนยคลนกคณธรรม เพอเผยแผใหศนยอนๆไดทราบและสามารถน ามาประยกตกบศนยของตนเองได

4) กรมการศาสนาควรน าเอารปแบบ PICD:SCP MODEL มาประยกตใชกบสถานศกษาตางๆ เพอเนนและเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกเดกและเยาวชน

5) คณะสงฆควรประกาศนโยบายในการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในสถานศกษาใหชดเจน และรวมกบกรมการศาสนาผลตพระธรรมวทยากรใหเพมมากขน

6.2 ขอเสนอแนะเชงปฏบต ในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผาน

กลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากรตองอาศยความรวมมอจากสถานศกษา ชมชน วด และหนวยงานทเกยวของ ซงผวจยขอเสนอแนะดงน

1) สถานศกษาควรอ านวยความสะดวกแกพระธรรมวทยากร ตงแตการประสานงานทด มการตดตอประสานงานในการจดชวโมงสอน มการตอนรบทท อ านวยความสะดวกในเรองของสถานทในการจดอบรม การจดตงศนยคลนกคณธรรม และอ านวยความสะดวกในเรองปจจยอนๆ แกพระธรรมวทยากร

2) สถานศกษาควรจดครพเลยงใหพระธรรมวทยากร ไมควรมอบหนาทใหพระธรรมวทยากรดแลนกเรยนเพยงล าพง เพราะจ านวนพระธรรมวทยากรมนอยเมอเทยบกบปรมาณของนกเรยนทมมากกวา

3) รปแบบในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร PICD:SCP MODEL สามารถประยกตใหเขากบบรบทของแตละสถานศกษาได เชน นกเรยนชนประถมศกษา กจะเนนในเรองของการสรางภมคมกนทด นกเรยนทโตขนมากจะเนนในเรองของการปรบปรงพฤตกรรม เปนตน

6.3 ขอเสนอเพอการวจยครงตอไป ผลการวจยเรอง “รปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม

ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร” ผวจยขอเสนอแนะในสวนทสามารถตอยอดจากงานวจยฉบบนดงน

1) ควรศกษาเรองรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร เฉพาะเจาะจงพนทการวจยเพอพฒนารปแบบของจงหวดนนๆ ใหชดเจนมากยงขน

Page 12: รูปแบบการปลูกฝังคุณธรรมและ ...gps.mcu.ac.th/wp-content/uploads/2016/09/171535-Article... · 2019-08-20 · วารสาร มจร

70 ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - มนาคม 2562

2) ควรศกษาเรองรปแบบการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมส าหรบวยรนไทยยคใหม ตามหลกพทธธรรม ผานกลไกการขบเคลอนโครงการคลนกคณธรรม ของพระธรรมวทยากร เนนเฉพาะหลกธรรมหรอคณธรรมทเหมาะกบสถานศกษา เชน คานยม 12 ประการของรฐบาลปจจบน เปนตน References Bardo. J. W.. & Hartman. J. J. (1982). Urban Society: A systematic Introduction. New

York : F. E. Peacock. Beatrice Heuser. (2010). The Evolution of Strategy: Thinking War from Antiquity to

The Present. Cambridge University Press. John M. Bryson. (1993). Strategic Planning for Public Service and Non-Profit

Organizations. Oxford : Pergamom Press. Keeves. P. J.. (1988). Educational Research Methodology and Measurement : An

International handbook Oxford. England : Pergamon Press. Lee J. Cronbach. (1971). Essentials of psychological testing. 4th ed.. New York :

Harper & Row. Robbins. S. P. and Coulter. (2007). M. Management. 9th ed.. London : Prentice- Hall. Smith. R. H.. and Others. (1980). Measurement : Making Organization Perform. New

York : Macmillan. Wheelen. T. L. & Hunger. D. L. (2000). Strategic Management and Business Policy.

New York : Addison-Wesley Publishing.