ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ...

54
ทฤษฎีการเรียนรู ้พฤติกรรมนิยม

Upload: others

Post on 03-Jan-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎการเรยนรพฤตกรรมนยม

Page 2: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การเรยนร

หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรม

เปนผลเนองมาจากประสบการณ

ทคนเรามปฏสมพนธกบสงแวดลอม หรอจากการฝกหด

รวมทงการเปลยนปรมาณความรของผ เรยนเอง

การเรยนรจงเปนกระบวนการทมความส าคญอยางยง

ตอการด ารงชวตของมนษย

และยงชวยใหมนษยสามารถปรบตวเขากบสภาพสงคม

และสภาพแวดลอมได

Page 3: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

งานทส าคญของครกคอ ชวยใหนกเรยนแตละคนเกดการเรยนร

หรอมความรและทกษะตามทหลกสตรก าหนดไว ครจงมหนาทจดประสบการณในหองเรยน

เพอชวยใหนกเรยนเปลยนพฤตกรรมตามวตถประสงคของบทเรยน ดงนนกระบวนการเรยนร

จงเปนรากฐานของการสอนทมประสทธภาพ

Page 4: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎการเรยนรมหลายทฤษฎ

ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behavioiral Theories) ทฤษฎพทธปญญานยม (Cognitive Theories)

และทฤษฎการเรยนรทางสงคมแนวพทธปญญา

(Social Cognitive Learning)

Page 5: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎการเรยนรพฤตกรรมนยม

แบงพฤตกรรมของมนษยออกเปน 2 ประเภท คอ 1) พฤตกรรมเรสพอนเดนท (respondent behavior)

หมายถงพฤตกรรมทเกดขนโดยสงเรา เมอมสงเราพฤตกรรมการตอบสนองกจะเกดขน

ซงเปนพฤตกรรมทสามารถสงเกตได 2) พฤตกรรมโอเปอแรนท (operant behavior)

เปนพฤตกรรมทบคคลหรอสตวแสดงพฤตกรรมตอบสนองออกมา โดยปราศจากสงเราทแนนอน และพฤตกรรมนมผลตอสงแวดลอม

Page 6: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎ อธบายกระบวนการเรยนรประเภทเรสพอนเดนท

เรยกวา ทฤษฎการเรยนรการวางเงอนไขแบบคลาสสค (Classical Conditioning Theory)

สวนทฤษฎการเรยนรทใชอธบายพฤตกรรมโอเปอแรนท เรยกวา

ทฤษฎการเรยนรการวางเงอนไขแบบการกระท า (Operant Conditioning Theory)

Page 7: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

พนฐานความคดของทฤษฎพฤตกรรมนยม

• พฤตกรรมทกอยางเกดขนโดยการเรยนรและสามารถจบตองได

• พฤตกรรมแตละชนดเปนผลรวมของการเรยนทเปนอสระหลายอยาง

• แรงเสรม (reinforcement) ชวยท าใหพฤตกรรมเกดขนได

Page 8: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎการวางเงอนไขแบบคลาสสค

นกสรรวทยาชาวรสเซยชอ พาฟลอฟ (Pavlov)

มชอเสยงมาก ไดรบรางวลโนเบล (Nobel Prize)

จากงานวจยเรอง “สรรวทยาของการยอยอาหาร”

ในการวจยเกยวกบการยอยอาหารของสนข พาฟลอฟสงเกตสนขมน าลายไหลออกมา

เมอเพยงแตเหนผท าการทดลองน าอาหารมาให

Page 9: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

พาฟลอฟสนใจพฤตกรรมน าลายไหลของสนข กอนทจะไดรบอาหาร

จงไดคดท าการศกษาเรองนอยางเปนระบบ การทดลองของเขาเปนตวอยางทด

ของการใชวธการทางวทยาศาสตรศกษาพฤตกรรม เพราะเปนการทดลองทใชการควบคม (control) ทดมาก

พาฟลอฟไดพบหลกการเรยนรทเรยกวา การวางเงอนไขแบบคลาสสค (Classical Conditioning)

ซงอธบายไดดงน

Page 10: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

กอนเรมท าการทดลอง พาฟลอฟไดผาตดเปดทอตอมน าลายทแกมสนขใหกวางออก

เพอสอดสายยางเขาไปรองรบน าลายทไหลออกมาเขาเครองตวงวด ปรมาณน าลายทไหลมากขนหรอนอยลง

จะเปนสงทแสดงถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเกดขน ตอจากนนเขาไดผกตรงสนขไว

แลวเฝาสงเกตพฤตกรรมการตอบสนองของสนข

Page 11: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร
Page 12: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ขนการทดลอง พาฟลอฟไดเสนอสงเรา 2 อยางใหสนข คอ

ผงเนอ กบเสยงกระดง กอนการวางเงอนไข

ขนท 1 สนกระดง

ผลกคอ สนขไมเกดปฏกรยาสะทอน (น าลายไหล) ขนท 2

พนผงเนอเขาไปในปากสนข ปรากฏวามปฏกรยาสะทอน (น าลายไหล)

Page 13: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ระหวางการวางเงอนไข

ขนท 3 สนกระดง แลวตามดวยการพนผงเนอเขาไปในปากสนข

ปรากฏวามปฏกรยาสะทอน (น าลายไหล) ท าเชนนหลาย ๆ ครง หลงการวางเงอนไข

ขนท 4 สนกระดงอยางเดยวโดยไมตองพนผงเนอเขาไปในปากสนข

กปรากฏวา สนขเกดปฏกรยาสะทอน (น าลายไหล)

Page 14: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ขนตอนกระบวนการวางเงอนไขแบบคลาสสค ระยะของการวางเงอนไข ขนท การใหสงเราและการตอบสนอง

กอนการวางเงอนไข 1

2

เสยงกระดง (CS) ไมมน าลายไหล

ผงเนอ (UCS) น าลายไหล (UCR)

ระหวางการวางเงอนไข 3 เสยงกระดง (CS) และผงเนอ (UCS) น าลายไหล )(UCR

หลงการวางเงอนไข 4 เสยงกระดง (CS) น าลายไหล (CR)

Page 15: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

สงเราในขนท 1 และ 4 เปนสงเดยวกน (เสยงกระดง)

แตใหผลตอการตอบสนองแตกตางกน เสยงกระดงในขนท 1 (กอนการวางเงอนไข)

ไมท าใหสนขน าลายไหล แตเสยงกระดงในขนท 4 (หลงจากการวางเงอนไขแลว)

มผลท าใหสนขน าลายไหล แสดงวา เสยงกระดงเปนสงเราทเปนกลาง (neutral stimulus) ตองวางเงอนไขเสยกอน เสยงกระดงจงจะมผลท าใหสนขน าลายไหลได

พาฟลอฟเรยกสงเราประเภทนวา สงเราทวางเงอนไข (conditioned stimulus)

ใชตวยอวา CS

Page 16: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

สงเราในขนท 2 คอ ผงเนอ สามารถกระตนปฏกรยาสะทอนหรอน าลายไหลของสนขได

โดยทยงไมไดวางเงอนไข พาฟลอฟ เรยกสงเรานวา สงเราทไมวางเงอนไข

(unconditioned stimulus)

ใชตวยอวา UCS หรอ US

Page 17: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การตอบสนอง (น าลายไหล)

ทเกดขนในขนท 2 และ 4

มลกษณะแตกตางกน

น าลายไหลทเกดจากผงเนอในขนท 2 นน เกดขนไดเองโดยไมตองมการวางเงอนไข

จงเรยกวา การตอบสนองทไมวางเงอนไข

(Unconditioned Response)

ใชตวยอวา UCR หรอ UR

Page 18: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

สวนน าลายไหล

ทเกดจากเสยงกระดงในขนท 4 นน เกดขนจากผลการวางเงอนไข จงเรยกการตอบสนองนวา การตอบสนองทวางเงอนไข

(conditioned response)

ใชตวยอวา CR

Page 19: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

หลกในการวางเงอนไขของพาฟลอฟ

ถาใหสงเราทวางเงอนไข (CS) ควบคกบสงเราทไมวางเงอนไข (UCS)ในชวงระยะเวลาหนง

สงเราทวางเงอนไข กจะกอใหเกดการตอบสนองเหมอนกบสงเราทไมวางเงอนไข

ถาสนกระดง (CS) แลวใหผงเนอ (UCS) แกสนข (ท าเชนนซ า ๆ) ตอมาสนกระดงแตเพยงอยางเดยว

กจะมผลใหสนขน าลายไหล

ไดเหมอนกบทพนผงเนอเขาปากสนข

Page 20: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การวางเงอนไขจะมประสทธภาพทสด กตอเมอใหสงเราทวางเงอนไข (CS) กอน

แลวตามดวยสงเราทไมตองวางเงอนไข (UCS)

(สนกระดงกอนใหผงเนอ) การวางเงอนไขทใหสงเราทง 2 อยางพรอมกน

จะมประสทธภาพรองลงมา และการใหสงเราทวางเงอนไข (CS)

หลงสงเราทไมวางเงอนไข (UCS)

จะมประสทธภาพนอยทสด

Page 21: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การหนวงเหนยวใหสงเราทไมวางเงอนไขเกดขนชา จากทก าหนดใหอาจจะมผล

เชน กรณกระพรบตา

ถาหากใหสงเราทไมวางเงอนไขชาไปสก 2-3 วนาท กอาจมผลใหการวางเงอนไขลมเหลว

แตถาเปนเรองความกลว

แมวาสงเราทไมวางเงอนไขจะเกดขนชากวา 10 วนาท ไปจนถงนาท

กยงท าใหการวางเงอนไขนนไดผลอย

Page 22: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ส าหรบชวงหางมากหรอนอย

ระหวางสงเราทวางเงอนไข กบสงเราทไมวางเงอนไข ไดค าตอบทแตกตางกน

ขนอยกบพฤตกรรมทตองการวางเงอนไข

(conditioned behavior) เชน ถาเรองการกระพรบตาหรอการเกรงกลามเนอ

ชางหางทไดผลทสดประมาณครงวนาท ถาเปนพฤตกรรมประเภทน าลายไหล

การเตนของหวใจ ความกลว

อยระหวาง 1-10 วนาท

Page 23: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ถาเกยวกบความชอบไมชอบอาหาร

การหนวงเหนยวใหสงเราทไมวางเงอนไขใหชาลงไป หลงจากใหสงเราทวางเงอนไขนานเปนชวโมง

กยงคงมผลใหผถกทดลอง

เกดการตอบสนองทวางเงอนไข (CR) ไดตามตองการ อยางไรกตาม

ระยะหางนอาจแตกตางกนไปตามสถานการณ

และประเภทของสตวทน ามาทดลอง

Page 24: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ถาการทดลองด าเนนไปเรอย ๆ โดยในขนสดทายผทดลองจะใหเฉพาะ

สงเราทวางเงอนไข (CS) เพยงอยางเดยว และงดใหสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) โดยเดดขาด

ผลทปรากฏกคอปฏกรยาตอบสนอง

อนเนองจากการวางเงอนไข (CR) นนจะคอย ๆ ลดลง จนกระทงไมเกดการตอบสนองขนเลย

พาฟลอฟเรยกวา

“การลบพฤตกรรมทถกวางเงอนไข” (extinction)

Page 25: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

หลงจากทเราไดลบพฤตกรรมทถกวางเงอนไขไปแลว ตอมาปรากฏวา

การตอบสนองจากการวางเงอนไข (CR) ซงถกลบไปแลวนน กลบฟนคนมาเกดขนอก

เมอไดรบการกระตนโดยสงเราทวางเงอนไข (CS) กรณเชนนเราเรยกวา

“กระบวนการฟนสภาพการตอบสนองทวางเงอนไข” (spontaneous recovery)

Page 26: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

หลงจากสงเราทวางเงอนไข (CS)

ท าใหการตอบสนอง (CR) ขนแลว

ตอมาเมอไปพบสงเราอนทมลกษณะคลาย ๆ กบสงเราทวางเงอนไข

ท าใหเกดการตอบสนอง (CR) เชนเดยวกนได เราเรยกวา

“การสรปความเหมอนของสงเรา”

(stimulus generalization)

ตวอยางเชน

ถาสนขเรยนรในการหลงน าลาย (CR) จากเสยงกระดง (CS) แลวไปเจอสงเราใหมทคลาย ๆ กบเสยงกระดงเขา กจะหลงน าลายเชนเดยวกบทไดยนเสยงกระดง

Page 27: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ถาหากสนขซงถกวางเงอนไขใหเกดน าลายไหล (CR)

จากเสยงกระดง (CS) แลวไปเจอสงเราใหมทคลาย ๆ กบเสยงกระดง

ซงแทนทจะมน าลายไหลออกมา

กกลบไมมน าลายไหล

กระบวนการเชนน

เราเรยกวา

“การแยกความแตกตาง” (discrimination)

Page 28: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

หลงจากทเราใหสงเราทวางเงอนไข (CS) เขาคกบสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) หลาย ๆ ครง

จนกระทงสงเราทวางเงอนไข (CS) ท าใหเกดการตอบสนองทวางเงอนไข (CR) แลว

เราอาจวางเงอนทมระดบสงขน (higher order conditioning) ได

ดวยการใชสงเราทวางเงอนไข (CS) จากการวางเงอนไขครงแรก เปนสงเราทไมวางเงอนไข (UCS)

ในการวางเงอนไขครงตอไป

Page 29: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ตวอยางเชน ในการวางเงอนไขครงแรก

เราสามารถท าใหสนขน าลายไหลไดดวยเสยงกระดง (CS) ตอมาเราใชเสยงกระดงแทนผงเนอ (UCS)

เพอจะวางเงอนไขตอไป

จะเหนวาสงเราทวางเงอนไข (CS) ในการวางเงอนไขครงท 1 ไดกลายมาเปนสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) ในการวางเงอนไขครงท 2

และถาหากจะวางเงอนไขในระดบทสงขนอก

เรากจะใชสงเราทวางเงอนไข (CS) ในการวางเงอนไขในครงท 2

เปนสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) ในการวางเงอนไขในครงท 3 เชนนไปเรอย ๆ

Page 30: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ตวอยางการวางเงอนไขในระดบสงขน

ขนท 1 เสยงสอม จดวยไฟฟา

กระตกนวมอหน

ขนท 2 แสงไฟ เสยงสอม

กระตกนวมอหน

ขนท 3 แตะทหวไหล แสงไฟ

กระตกนวมอหน

ขนท 4 แตะทหวไหล กระตกนวมอหน

ขอสงเกต การวางเงอนไขระดบยงสงขน พฤตกรรมตอบสนองยงออนลง

Page 31: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ทฤษฎของวตสน

นกจตวทยาชาวอเมรกน เปนผกอตงกลมพฤตกรรมนยมขนในสหรฐอเมรกา

เขยนบทความเรอง “จตวทยาในมมมองของนกพฤตกรรมนยม” ไดแสดงทศนะทไมเหนดวย

กบการศกษาจตวทยาจากพฤตกรรมทางจต (เชน จตส านก ภาวะทางจต จนตนาการ ฯลฯ) ดวยวธการพนจภายใน (introspection)

เพราะขอมลทไดจากวธการน ไมอาจสงเกตเหนไดและเชอถอไมได

ซงไมใชลกษณะของการศกษาทางวทยาศาสตร

Page 32: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

แนวคดพนฐาน

• แนวคดเกยวกบอทธพลของสงแวดลอม

วตสนเปนนกพฤตกรรมนยม (behaviorist) และไดใหความส าคญเฉพาะพฤตกรรมภายนอกเทานน

เขาเชอวาพฤตกรรมตาง ๆ ของมนษย จะเกดขนภายใตอทธพลของสงแวดลอม

ค ากลาวทมชอเสยงมากของเขาในเรองหนง

กคอ

Page 33: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

“จงน าเดกทมสขภาพด และมรางกายครบสมบรณมาใหขาพเจาสก 1 โหล แลวใหขาพเจาไดสรางโลกส าหรบเดกแตละคน เพอใหเขาเจรญเตบโตขนในสภาพแวดลอมนน ๆ

ขาพเจาขอรบประกนวา จะสมเดกคนใดคนหนงกไดในจ านวนนน

มาฝกอบรมใหกลายเปนผมความสามารถเฉพาะ ตามทขาพเจาเลอกให

จะเปนแพทย นกกฎหมาย ศลปน นกธรกจ หรอแมแตเปนขอทาน เปนโจรกท าได

ไมวาเดกผนนจะมพรสวรรค มใจชอบอะไรเปนพเศษ

มแนวโนมเอยง มความสามารถ มพนฐานอาชพ หรอมเชอชาตใด ๆ กตาม”

Page 34: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

แนวคดเกยวกบอารมณพนฐานของมนษย

วตสนมความสนใจมาก เกยวกบการวางเงอนไขทางอารมณ

เขากลาววาคนเราเกดมาจะมปฏกรยาทางอารมณทตดตวมา

โดยไมตองเรยนรอย 3 อยาง คอ ความกลว ความโกรธ และความรก

Page 35: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ความกลว (fear) เราจะสงเกตความกลวของเดกไดจากอาการ

สะดง หายใจเรว ก ามอแนน หลบตา ทรดตวลงนอน และรองไห

มสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) 2 อยาง ทกอใหเกดความกลวในเดกคอ

1) เสยงดงทเกดขนโดยไมคาดคด และ 2) การไมไดรบการชวยเหลอ

Page 36: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

เมอโตขนเดกกจะกลวสงตาง ๆ มากขน เชน คนแปลกหนา หน สนข ความมด

วตสนอธบายวา

ความกลวทเกดขนในระยะหลง ๆ

เปนความกลวทเกดจากการเรยนร

ตวอยางเชน เดกเลก ๆ กลวง

เพราะเขาตกใจเสยงหวดรองของผอนทเหนง งจงไมใชสงเราทเดกกลวโดยธรรมชาต

แตกลวเพราะเกดจากการวางเงอนไขใหกลว

Page 37: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ความโกรธ (rage) ความโกรธเปนพฤตกรรมทเกดขนโดยไมตองเรยนร

ส าหรบเดก มกจะโกรธเมอถกจ ากดการเคลอนไหว

เชน ถาเราจบเดกสองขวบไมใหเขาไปในททเขาอยากไป เขากจะเรมสงเสยงรองกรด และท าทาบงตง

เมอเดกถกบงคบเชนนซ า ๆ กจะโกรธตอสถานการณตาง ๆ มากขน เชน โกรธเมอพอแมบอกใหไปลางหนา

แตงตวอาบน า เดกจะโกรธเมอถกออกค าสง ทงนเพราะเขาไดเชอมโยง

ค าสงเขากบการถกจบไวไมใหเคลอนไหวไดอยางมอสระนนเอง

Page 38: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ความรก (love) ความรกเปนอารมณทเกดขน

เมอเดกไดรบการสมผสเบา ๆ ถกท าใหจกจ ถกอมและลบไล เดกจะสนองตอบดวยการยม หวเราะ ท าเสยงคลก ๆ

หรอกเสยงในล าคอ วตสนมความเหนคลายกบฟรอยดทวา

ความรก ความพอใจของเดก

จะเกดจากการถกสมผสอวยวะทเกยวกบเพศ เชน บรเวณหวนม รมฝปาก และอวยวะเพศ

Page 39: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

วตสนอธบายวา อารมณรกในระยะหลง ๆ เกดขนจากการเรยนรหรอการวางเงอนไข

เชน การทเดกรกแมนนเปนเพราะใบหนาของแม มกปรากฏควบคกบการลบไล การอมช หรอการสมผสแผวเบา

ดงนนแมจงเปนสงเราทวางเงอนไข (CS)

ซงมผลใหเดกเกดความรสกทดตอตวเดก ตอมาเมอมผอนทปรากฏตวขนพรอม ๆ กบแม

เดกกจะเกดความรสกทดตอบคคลอนนนตามไปดวย

ลกษณะเชนนคอการวางเงอนไขทสงขนขนท 2

(second order conditioning) นนเอง

Page 40: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การประยกตใชกบมนษย

การทดลองทมชอเสยงทสดของวตสนกคอ การทดลองเพอวางเงอนไขใหเดกคนหนงเกดความกลวหนขาว

เดกทน ามาทดลอง ชออลเบอรต ซงเกดและไดรบการเลยงดอยในโรงพยาบาล เปนเดกทมสขภาพด มพฒนาการตามปกต

เปนเดกททาทางเงองหงอยเฉอยชา ไมคอยกระตอรอรนนก มสภาพอารมณทมนคง

ไมออนไหวงาย ปกตไมคอยจะรองไห แตเมออยในสภาวะแวดลอมทเปนอนตราย

เพยงเลกนอยเขากจะรองไหขนทนท

Page 41: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

เมออลเบอรตมอายเกอบจะถง 9 เดอน วตสนกเรมท าการทดลอง

โดยใหไดพบกบสงเราตาง ๆ คอ หนขาว กระตาย ลง สนข และหนากากซานตาคลอส ฝายดบ ฯลฯ

ผลกคอ ไมไดมความรสกกลวตอสงเราตาง ๆ เหลานนแตอยางใดเลย

เมออลเบอรตอายได 8 เดอน 26 วน วตสนไดท าการทดสอบความกลว โดยการตแผนเหลกใหเกดเสยงดง

Page 42: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

กปรากฏวาในครงแรก อลเบอรตเพยงแตมองหา ดวยการหมนศรษะไปรอบ ๆ และคลานเขาไปหา หวใจเตนแรง ชมอขน แตไมรองไห

เมอเขาไดยนเสยงดงจากการตเหลกครงท 2 พฤตกรรมเชนเดมกปรากฏขนอก

พรอมกบเมมรมฝปากคลายจะรองไห ตวสน และในการตเหลกครงท 3

กปรากฏวาอลเบอรตเรมรองไห แสดงวาจากการทดลองน เดกไดมความกลวเกดขน

Page 43: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การทดลองวางเงอนไข • น าหนมาใหอลเบอรตด แตไมตเหลก สงเกตวาอลเบอรตไมมแนวโนม

ทจะคลานเขาไปหาหน เมอน าหนมาใกล ๆ จะมอาการหวาด ๆ ไมกลาเขาใกล แสดงวาการเชอมโยงระหวางหนกบเสยงดง ซงเกดจากการวางเงอนไขในครงกอนนนยงคงมผลอย

• น าหนขาวมาคกบเสยงดง คอ เมออลเบอรตเหนหนขาว วตสนกจะตเหลกใหเกดเสยงดง คราวนปรากฏวาอลเบอรตรบผละหนจากหนขาวโดยเรวแตไมรองไห

• ท าการทดลองเชนเดยวกบขอ 2 ซ าอก ผลทพบคออลเบอรตรบหนหนาหนจากหนขาวทนทแตไมรองไห

Page 44: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

• ท าการทดลองเชนเดยวกบขอ 3 ผลทพบกยงเปนเชนเดยวกบขอ 3

• น าเฉพาะหนมาใหอลเบอรตด โดยไมตเหลกใหเกดเสยงดง ปรากฏวา อลเบอรตท าหนาเบ สงเสยงรอง และคลานหน

• น าหนขาวและเสยงดงจากการตเหลกมาเขาคกนอก อลเบอรตรบผละหน และรองไห

• น าหนขาวและเสยงดงมาเขาคกน อลเบอรตเรมรองไหรนแรงขนและหนหนาหนจากหนขาว

• ใหอลเบอรตเหนเฉพาะหนขาว เขากรองไห เมอน าหนมาทางซายเขากจะรบหนหนาไปทางขวาอยางรวดเรว

• เมอท าการทดลองมาถงตอนนกเชอไดวา ไดวางเงอนไขใหอลเบอรต

กลวหนขาวไดโดยสมบรณแลว

Page 45: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การวางเงอนไขตามทฤษฎวตสน

1 หนขาว (CS)

อยากจบเลน

2 ตเหลกเสยงดง (UCS)

กลว ตวสน รองไห (UCR)

3 หนขาว (CS) และตเหลกเสยงดง(UCS)

กลว ตวสน รองไห (UCR)

4 หนขาว (CS)

กลว ตวสน รองไห (CR)

Page 46: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การสรปความเหมอนหรอการขยายความกลว (Generalization)

สงทวตสนสนใจกคอเมอไดวางเงอนไข ใหอลเบอรตเกดความกลวหนขาวแลว

ความกลวนนจะขยายไปสสงเราอนหรอไม โดยไดท าการทดลองอกครงหนง

ในการทดลองครงนวตสนใชสงเราอนทมขนคลายกบหนขาว เชน กระตาย สนข เสอขนสตว ฝาย หรอหนากากซนตาคลอส มาใหด ผลกคอ อลเบอรตเกดความกลวสงเราเหลานนเชนเดยวกบกลวหนขาว

แตความรนแรงของความกลวนอยกวากลวหนขาว แสดงวาไดเกดการขยายขอบขายของความกลว

หรอไดเกดการถายโอนความกลวทมตอหนขาวไปสสงเราอน ๆ นนเอง

Page 47: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การวางเงอนไขกลบ (Counter Conditioning)

เมอการวางเงอนไขใหอลเบอรตกลวหนขาวแลว

วตสนกคดหาวธทจะลบความกลว (deconditioning fear) ใหหายไป

แตกไมสามารถท าการทดลองกบอลเบอรตได เนองจากอลเบอรตเปนเดกก าพรา

และไดมผอปการะรบไปอาศยอยทเมองอนเสยกอน

Page 48: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

วตสนไดเสนอใหโจนส (Mary C. Jones) ท าการทดลองเพอลดความกลวของเดกอาย 3 ป

ชอปเตอร (Peter) ซงเปนเดกทมสขภาพด แตเปนคนขกลวมาก

เขากลวทงสตวและสงของหลายชนด เชน หนขาว กระตาย เสอขนสตว ขนนก ส าล กบ ปลา และตกตา

ทมกลไกสามารถเคลอนไหวได วตสนเปรยบปเตอรเหมอนเปนอลเบอรตทโตขนแลว

หลงจากทถกวางเงอนไขใหเกดความกลวตงแตยงเลก ๆ

Page 49: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

โจนสไดพยายามลบความกลวกระตายของปเตอรหลาย ๆ วธ เชน ใหปเตอรดเดกอนเลนกระตาย เพอจะไดเกดการเลยนแบบเพอน ๆ

หรอใหปเตอรเหนกระตายบอย ๆ เพอความเคยชน แตกไมเปนผล

วธทโจนสใหความสนใจและพบวาไดผลมากกคอ การวางเงอนไขกลบ

ดวยการเสนอสงเราทไมวางเงอนไข (UCS) ใหม ทตรงขามกบสงเรา (UCS) เกา

เพอใหเกดการตอบสนอง (CR) ทตรงขามกบการตอบสนองเดม

Page 50: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

วธการทดลองกคอ

ในชวงบายวนหนงโจนสจะน ากรงกระตายไปวางไวหาง ๆ ในขณะทปเตอรก าลงรบประทานขนมอยางเอรดอรอย

ปเตอรไมกลวเพราะกระตายอยไกลและเพลดเพลนกบการรบประทานขนม โจนสท าการทดลองเชนนทกวน

แตจะคอย ๆ เลอนกรงกระตายเขามาใกลปเตอรวนละนด เมอสนสดการทดลอง

โจนสกพบวา ปเตอรใชมอขางหนงเลนกบกระตาย ในขณะทใชมออกขางหนงรบประทานขนม แสดงวาไมเพยงแตจะหายกลวกระตายเทานน

แตยงรสกชอบเลนกบกระตายอกดวย

Page 51: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การวางเงอนไขกลบ

กระตาย (CS) เฉย ๆ เสยงดง (UCS) กลว (CR)

กระตาย (CS) กลว ขนม (UCS) ชอบ (CR)

Page 52: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

การประยกตใชทฤษฎการวางเงอนไขแบบคลาสสค ในชนเรยนนกเรยนไดรบการวางเงอนไขอยเสมอ

เชน เมอถงชวโมงคณตศาสตร (CS) เมอใด

กถกครดหรอลงโทษทกครง (UCS)

ในทสดเดกคนนนกจะเกลยดวชาคณตศาสตร (CR)

ตรงกนขามกบวชาภาษาไทย (CS)

ทครสรางบรรยากาศในหองเรยนด (UCS)

เดกมอสระในการแสดงออก ไดอานท านองเสนาะ ไดแตงบทรอยกรอง

ทกครงทไดเรยนเดกจะมความสขมาก

ในทสดเดกกจะรสกวาชอบวชาภาษาไทยเปนพเศษ (CR)

Page 53: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

แสดงการประยกตใชในการเรยนการสอน

คณตศาสตร (CS) ด ลงโทษ (UCS) ไมชอบ รองร าท าเพลง (UCS) ชอบ ภาษาไทย (CS)

Page 54: ทฤษฎีการเรียนรู้พฤติกรรมนิยมpws.npru.ac.th/wiratn/system/20151230163451_ad7cd03405bf...ทฤษฎ การเร ยนร

ครสามารถใชหลกการวางเงอนไขแบบคลาสสค ท าใหนกเรยนชอบหรอไมชอบวชาทเรยน สงแวดลอมในหองเรยน หรอตวครเองได

ครควรพจารณาอยเสมอวา ความรสกของเดกทมตอวชาทครสอนเปนอยางไร ถาพบวาเดกไมชอบหรอมเจตคตไมดตอวชา

กควรวเคราะหวาเกดจากอะไร อะไรคอสงเรา (UCS) ทกอใหเกดความรสกเชนนน

พยายามอยาใหสงเรา (UCS) ทเดกไมชอบนนเกดขนอก จดสงแวดลอมใหม (UCS) ทเดกชอบหรอพอใจเขามาแทนท

ซงเปนลกษณะของการวางเงอนไขกลบ เหมอนการทดลองของโจนส