นครยุคก่อนประวัติศาสตร์...
TRANSCRIPT
นครยคกอนประวตศาสตร
สมยกอนประวตศาสตรในนครศรธรรมราช
ในทางโบราณคด สมยกอนประวตศาสตร คอ ชวงเวลาทมนษยยงไมรจกบนทกเรองราวเปน
ตวอกษรใหมนษยสมยปจจบนสามารอานแปลความหมายออกมาได
จากหลกฐานทางโบราณคด ปรากฏวา จงหวดนครศรธรรมราชเปนทอยอาศยของมนษย
สมยกอนประวตศาสตรในพนทปาเขากอนพนทราบชายฝงทะเล
สมยกอนประวตศาสตรในนครศรธรรมราช
ยคหนกลาง อายประมาณ ๖,๕๐๐-๔,๒๐๐ ป
เปนสมยทมนษยอยรวมกนเปนสงคมขนาดเลก ด ารงชวตดวยการพงพงธรรมชาตเปนหลก ผลต
เครองมอจากหนกรวดแมน า น ามากระเทาพอใหเกดคม เพอใชสบตดและขดเนอสตวได
สมยกอนประวตศาสตรในนครศรธรรมราช
ยคหนใหม อายประมาณ ๔,๐๐๐-๒,๐๐๐ ป
เปนสมยทมนษยเปลยนวธท าเครองมอหน จากเดมทเคยกะเทาะใหแหลมคม เปนโกลน
หนใหไดรปตามตองแลวขดฝนจนเรยบ รจกท าการเพาะปลกและสตว ท าเครองปนดนเผา
เครองจกรสาน มผาเลอกไมใชนมหม
ทจงหวดนครศรธรรมราช ชมชนโบราณยคหนใหมพฒนาจนถงพทธศตวรรษท ๑-๓
จงเรมรบอารยธรรมจากดนแดนภายนอก เชน จน อนเดยและอาหรบ
ยคหนใหม อายประมาณ ๔,๐๐๐-๒,๐๐๐ ป
ทจงหวดนครศรธรรมราช พบขวานหนขด ภาชนะดนเผาประเภทหมอสามขา สวนใหญพบตาม
ถ าหรอเพงผา ไดแก
อ าเภอทงสง ทถ าชาง ต าบลนาหลวงเสน ถ าเขาพล ต าบลเขาโร ถ าตลอด ต าบล
น าตก
อ าเภอบางขน ท ถ านางนอนหงาย
อ าเภอพรหมคร ทถ าเขาโพรงเสอ ต าบลทอนหงส และทเขาปน
อ าเภอลานสกา ทถ าเทวดางวงชาง ต าบลลานสกา หบเขาลานสกาใน ต าบลลานสกา
เขาตอ ท บานเขาแกว ต าบลเขาแกว
อ าเภอสชล ท เขาพรง ต าบลทงปรง
อ าเภอถ าพรรณรา ถ าพรรณรา ต าบลถ าพรรณรา
กงอ าเภอนบพต า ถ าเขาแอง ต าบลนบพต า
อ าเภอรอนพบลย ถ าเขาหนตก ต าบลเสาธง
ยคหนใหม อายประมาณ ๔,๐๐๐-๒,๐๐๐ ป
แหลงโบราณคดยคหนใหมทมใชแหลงน า หรอเพงผา ไดแก
อ าเภอลานสกา คลองเขาแกว หนาวดชายเขา ต าบลเขาแกว บานในแหนบ ต าบลเขา
แกว หวยครกเบอ ต าบลสระแกว
อ าเภอสชล เชงเขาคา ต าบลเขาคา และพนทอ าเภอสชล
อ าเภอทาศาลา คลองกลาย ต าบลสระแกว
อ าเภอพระพรหม ชมชนใกลวดเพรง ต าบลนาสาร
อ าเภอเมองนครศรธรรมราช คลองทาเรอ ต าบลทาเรอ วดหวมนา (ราง) ต าบลทาเรอ
ยคโลหะ อายประมาณ ๒,๐๐๐-๑,๕๐๐ ป หรอพทธศตวรรษท ๖-๑๑
เปนสมยทมนษยคนพบและรจกน าโลหะมาประดษฐเปนเครองมอ เรมตงแต ทองแดง ส ารดและ
เหลก ตามล าดบ
ทจงหวดนครศรธรรมราช พบโบราณวตถท าดวยโลหะทงส ารดและเหลก ไดแก กลอง
มโหระทก เครองมอส ารดและเหลก แหลงโบราณคดยคโลหะภาคใตไมสามารถแบงยคส ารดและ
เหลกออกจากกน เนองจากพบรวมกน คอ แหลงโบราณกลมคลองทาเรอ ต าบลทาเรอ อ าเภอ
เมองจงหวดนครศรธรรมราช ประกอบดวย บานเกยกายและบานพงสงห
แหลงโบราณคดกลมคอลงทาเรอแสดงความตอเนองในการตงถนฐานเขาสสมยแรกเรม
ประวตศาสตรนครศรธรรมราชเนองจากมสภาพภมประเทศทเหมาะสมตอการเปนเมองทาคาขาย
และแลกเปลยนสนคากบตางประเทศ
ยคโลหะ อายประมาณ ๒,๐๐๐-๑,๕๐๐ ป หรอพทธศตวรรษท ๖-๑๑
กลองมโหระทก อายประมาณ ๒,๐๐๐-๑,๕๐๐ ป พบทบานเกตกาย ต าบลทาเรอ อ าเภอ
เมองนครศรธรรมราช ปจจบนแสดงทพพธภณฑสถานแหงชาตนครศรธรรมราช
กลองมโหระทกใบน บนหนากลองเปนรายดาวนน (ดาวอาทตย) ๑๒ แฉก ลอมรอบ
ดวยวงกลมหลายชน ลกษณะเดนมรปกบลอยตว ๔ ตว สนนษฐานวาใชเปนเครองตประกอบพธ
ขอฝน
กลองมโหระทกแบบน พบครงแรกทประเทศเวยดนาม นกโบราณคดจงเรยกชอตาม
แหลงแรกทพบวา วฒนธรรมดองซอน จงหวดนครศรธรรมราช พบกลองมโหระทก ๔ ใบ เปน
การยนยนวามการตดตอกบชมชนทางทะเลจนและเวยดนาม
การตงถนฐานและชมชนโบราณ
การตงถนฐาน พทธศตวรรษท ๑๒-๑๘
รองรอบชมชนโบราณตงแตพทธศตวรรษท ๑๒ มปรากฏในทราบเชงเขาและทราบรม
แมน าทางทศตะวนออกของเทอกเขาหลวง ภมประเทศบรเวณนดานหนงตดทะเล ถดไปมแนวสน
ทรายทอดยาวตามแนวทศเหนอ-ใต สวนทางตะวนตกเปนแนวเทอกเขานครศรธรรมราช เปน
แหลงตนน าของคลองหลายสาย จากแนวเทอกเขาจดฝงทะเลประมาณ ๑๕-๒๐ กโลเมตรเปน
แผนดนทอดมดวยปยธรรมชาตจากตะกอนทบถมของแมน าและลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอพด
ผาน จงเหมาะแกการท านาเลยงชมชนขนาดใหญ
โดยเหตทภมประเทศเปนปาดบทอดมสมบรณ จงมผลผลตจากปาอยมาก เชน ขผง ไม
ฝาง งาชาง หนงสตว เปนตน ซงเปนสนคาออก ชายฝงตะวนออกจงเปนแนวชายฝงทนยมตง
ถนฐานเพราะสะดวกในการตดตอคาขายทงกบดนแดนโพนทะเล เชน จน อนเดย เวยดนาม
และภาคกลางของประเทศไทย
ลกษณะชมชนเมอแรกตงเปนชมชนการคา ซงการตดตอกบดนแดนโพนทะเลทม
วฒนธรรมและเทคโนโลยกาวหนากวายงผลในเกดความเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และ
วฒนธรรมอยางชาๆ จนชมชนพฒนาเตบโตเปนศนยกลางการคาทางทะเลบนคาบสมทรไทย ใน
พทธศตวรรษท ๑๘
การตงถนฐานและชมชนโบราณ
ชมชนโบราณบนหาดทรายแกว
จงหวดนครศรธรรมราช ปรากฏรองรอยการตงถนฐานของชมชนโบราณสมย
ประวตศาสตรอายกอนพทธศตวรรษท ๑๙ ตามแนวล าน าใหญไหลมาจากภเขาทางตะวนตกผาน
สนทรายออกไปสทะเลอาวไทยในหลายพนท โดยเฉพาะบรเวณแนวสนทรายหรอทเรยกวา หาด
ทรายแกว พบแหลงชมชนโบราณส าคญ ซงเกยวของกบพฒนาการของเมอง ไดแก
๑. ชมชนโบราณบานทาเรอ ต าบลทาเรอ อ าเภอเมองนครศรธรรมราช นกโบราณคด
สนนษฐานวาเปนศนยกลางของตามพรลงคในยคแรก เนองจากเปนจดทคลองทาเรอไหล
ออกทะเล ในอดตนาจะเปนรองน าลกทเรอเดนทะเลสามารถแลนเขามาจอดได กบพบ
หลกฐานส าคญ คอ เครองถวยจนสมยราชวงคถง อายราวพทธศตวรรษท ๑๒-๑๕
เครองถวยจนสมยราชวงคซอง อายราวพทธศตวรรษท ๑๘-๑๙ เครองสงคโลกสมย
สโขทย และเงนตราตางชาตจ านวนมากในซากเรอบรรทกสนคาหลายล าทจมอยบรเวณ
ปากอาวและล าคลองแหงน
๒. ชมชนโบราณเมองพระเวยง ต าบลในเมอง อ าเภอเมองนครศรธรรมราช ลกษณะของ
เมองเปนรปสเหลยมผนผาขนาด ๔๕๐ x ๑,๑๐๐ เมตร วางตามแนวทศเหนอ-ทศใตมค
เมองและแนวก าแพงดนลอมรอบ อยางละชน ภายในเมองมวดโบราณหลายแหลง เชน
วดสวนหลวงตะวนออก (ราง) ปจจบนเปนทตงพพธภณฑสถานแหงชาตนครศรธรรมราช
วดพระเวยง (ราง) ปจจบนเปนทตงสถานสงเคราะหเดกชายบานศรธรรมราช (กรม
ประชาสงเคราะห)
การตงถนฐานและชมชนโบราณ
การตงถนฐานและชมชนโบราณ
๓. ชมชนเมองโบราณนครศรธรรมราช ตงอยทต าบลในเมอง อ าเภอเมอง
นครศรธรรมราช ลกษณะของเมองเปนรปสเหลยมผนผา ขนาด ๕๐๐ x ๒,๒๓๙ เมตร
วางยาวตามแนวเหนอ ใต บนแนวสนทรายขนาบดวยทราบลม มคเมอง ก าแพงเมอง
ลอมรอบหนงชน
จากต านานเมองนครศรธรรมราชและต านานพระบรมธาตเมองนครศรธรรมราช
กลาวถงประวตการสรางเมองบนหาดทราบแกว สถานทซงเปนฝงพระทนตธาตของ
สมเดจพระสมมาสมพทธเจา กบการสรางพระบรมธาตเจดย วาเมองนสรางขนราวพทธ
ศตวรรษท ๑๑ โดยพระเจาศรธรรมาโศกราช อยางไรกดไมปรากฏหลกฐานทาง
ประวตศาสตรทยนยนไดวานครศรธรรมราชสรางขนเมอใด
โบราณสถานทเกาทสดทสามารถก าหนดอายจากรปแบบศลปกรรมไดคอ พระ
บรมธาตเจดย ทวดพระมหาธาตวรมหาวหารเปนเจดยทรงกลมศลปะลงกา แบบทพบใน
เมองโปโลนนานวะก าหนดอายราวพทธศตวรรษท ๑๘