การบริหารความเสี่ยงองค์กรfms.nrru.ac.th/fms2014/images/stories/risk-managment/risk.pdf ·...

การบรหารความเสยงองคกร

Enterprise Risk Management

กลมตรวจสอบภายในกระทรวง

กระทรวงศกษาธการ

เนอหา

การบรหารความเสยงตามมาตรฐาน COSO

แนวทางการจดท าระบบบรหารความเสยง

ความหมาย วตถประสงค องคประกอบ

ความแตกตางระหวางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ฝกปฏบตการจดท าแผนการบรหารความเสยง

หลกการและความจ าเปนในการบรหารความเสยง

หลกการและความจ าเปน

ในการบรหารความเสยง

การเชอมโยง

การก ากบดแลกจการ

การบรหารความเสยง

การควบคมภายใน

การตรวจสอบภายใน

การตรวจสอบภายใน

- เกยวของกบการก าหนด การอนมต และการ ตดตามกลยทธและวตถประสงคขององคกร

- เกยวกบการก าหนด การประเมน และการจด การความเสยงทอาจมผลตอการบรรล วตถประสงค

- เกยวของกบการน าการควบคมไปใชในทาง ปฏบตเพอลดผลกระทบ และ/หรอ โอกาส เกดความเสยง

- เกยวของกบกลไกการประเมนผลของการ บรหารความเสยง และการควบคมภายใน

ความจ าเปนในการจดท าระบบ

บรหารความเสยง

พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการ

บานเมองทด พ.ศ. 2546 (Good Governance: GG) มงหวงใหการ

บรหารราชการเปนไปเพอประโยชนสขของประชาชน

เปนสวนหนงของการบรหารเชงกลยทธ ค ารบรองการปฏบต

ราชการ และมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544

เพมโอกาสและชวยใหสวนราชการบรรลเปาประสงคและพนธกจ

ทตงไวมากยงขน

พฒนาผลงานขององคกรใหมประสทธภาพและประสทธผล

เปนกระบวนการทตองท าอยางตอเนองทวทงองคกร

ก าหนดขนตอนและน าไปใชโดยบคลากรทกระดบในองคกร

ใชในการก าหนดกลยทธขององคกร

น าไปใชทวทงองคกรทกระดบ

บรหารความเสยงทอาจเกดขนใหอยในระดบทองคกรยอมรบได

ใหความเชอมนอยางสมเหตสมผลไมใชสมบรณ 100 %

มงสการบรรลวตถประสงค

การบรหารความเสยง : แนวคดพนฐาน

ความหมาย

วตถประสงค องคประกอบ


ความเสยง (Risk) คอ

เหตการณทมความไม

แนนอน ซงหากเกดขนจะ

มผลกระทบในเชงลบตอ

การบรรลวตถประสงค

หรอเปาหมายขององคกร


การบรหารความเสยง (Enterprise Risk Management) หมายถง

กระบวนการทจดท าโดยคณะกรรมการ ผบรหาร และพนกงานเพอน ามา

ประยกตใชในการจดท าแผนกลยทธขององคกร เพอใหสามารถบงช

เหตการณทอาจเกดขน และสงผลกระทบตอองคกร โดยกระบวนการดงกลาว

จะตองสามารถระบเหตการณทอาจเกดขน และสงผลกระทบกบองคกร ม

แนวทางจดการความเสยงใหอยในระดบทองคกรยอมรบไดอยางมนใจและ

สมเหตสมผล เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร

แหลงทมาของความเสยง : ปจจยภายในและปจจยภายนอก

แหลงทมาของความเสยง

คแขง

ทางธรกจ

ความเสยง

การ

ปฏบตงาน

คคา

กฎระเบยบ

ขอกฎหมาย

เศรษฐกจ

นโยบายรฐบาล

การเมอง

ทรพยากร

บคคล

การเงน

กลยทธ

ปจจยภายใน ปจจยภายนอก

กรอบงานการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ตามแนวคดของ COSO

(Committee of Sponsoring Organization of The Treadway Commission)

Control Environment

Monitoring

Information &

Communication

Risk Assessment

Control Activities

Unit

A

Unit

B

Activity

1

Activity

2

Control ERM

กรอบงานการควบคมภายใน

หนวยงาน

วตถประสงค

Control Environment

Monitoring

Information &

Communication

Risk Assessment

Control Activities

Unit

A

Unit

B

Activity

1

Activity

2

5 องคประกอบ

1.สภาพแวดลอมการควบคมภายใน

2.การประเมนความเสยง

3.กจกรรมการควบคม

4.สารสนเทศและการสอสาร

5.การตดตามและประเมนผล

1.ดานความมประประสทธภาพ

และประสทธผลของการด าเนนงาน

2.ดานความเชอถอไดของขอมลและรายงานทางการเงน

3.ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ


ระดบของ


เครองมอน าไปสการบรรลวตถประสงค

1 ดานกลยทธ (Strategic : S) เปาหมาย

ระดบสง ตองสอดคลองและสนบสนนพนธกจ

ขององคกร

2 ดานการปฏบตการ (Operation : O) การ

ใ ช ท ร พ ย า กรอย า ง ม ป ร ะ ส ท ธ ผ ล แ ล ะ

ประสทธภาพ

3 ดานรายงาน (Financial : F) ความ

นาเชอถอของรายงานทงทเปนรายงานการเงน

และไมใชรายงานการเงน

4 ด า น ก า ร ปฏ บ ต ต า ม ก ฎ ร ะ เ บ ย บ

(Compliance : C) การปฏบตใหถกตองตาม

กฎระเบยบทเกยวของ

Page 26

ระดบของหนวยงานองคกร

หนวยงานองคกร แบงออกไดเปน

4 ระดบ คอ

1. ระดบทวทงองคกร

(Entity-level : EL)

2. ระดบสวนงาน (Division : D)

3. ระดบหนวยงาน (Business

units : BU)

4.ระดบหนวยงายยอย

(Subsidiary : S)

1. สภาพแวดลอมภายในองคกร 2. การก าหนดวตถประสงค 3. การบงชเหตการณ 4. การประเมนความเสยง 5. การตอบสนองความเสยง 6. กจกรรมเพอการควบคม 7. สารสนเทศและการสอสาร 8. การตดตามและประเมนผล

องคประกอบของกรอบงานการบรหารความเสยง

(COSO : Committee of Sponsoring Organization

of The Treadway Commission)


นโยบายและปรชญาเกยวกบการบรหารความเสยง

ก าหนดระดบความเสยงทองคกรยอมรบได

การก ากบดแลของคณะกรรมการ

ความซอสตย คมคาแหงจรยธรรม

ความสามารถของบคลากร

วธการทผบรหารมอบหมายอ านาจหนาทและความ

รบผดชอบ

การจดโครงสรางองคกร

การพฒนาบคลากร

Page 33

1. สภาพแวดลอมภายในองคกร

เปนเงอนไขเบองตนทจะท าให

สามารถระบเหตการณ ประเมนความ

เสยง และตอบสนองความเสยงได

อยางมประสทธผล

วตถประสงคจะตองสอดคลอง

กบระดบความเสยงทองคกรยอมรบได

OBJ

Page 34

2. การก าหนดวตถประสงค

เปนการระบเหตการณทอาจเกดขนวา หากเหตการณเหลานนเกดขน

แลว จะมผลกระทบทเปนโอกาสหรอเปนอปสรรคในการด าเนนกลยทธให

ส าเรจและการบรรลวตถประสงคขององคกรหรอไม

เหตการณทมผลกระทบในเชงลบ หรอเปนอปสรรค คอความเสยง

ซงฝายบรหารตองประเมนและตอบสนอง

เหตการณทมผลกระทบในเชงบวกคอโอกาส ซงฝายบรหารจะน า

โอกาสนนไปพจารณาในกระบวนการก าหนดกลยทธ และวตถประสงค

Page 35

3. การระบเหตการณ

เปนการประเมนเหตการณ

จาก 2 มมมอง ไดแก โอกาสทจะ

เกด และผลกระทบ

โอกาสทจะเกด คอ ความ

เปนไปไดทเหตการณใดเหตการณ

หนงจะเกดขน

ผลกระทบ คอ ผลทเกดขน

จากเหตการณนน

Page 36

4. การประเมนความเสยง

วธการพจารณาวา จะตอบสนองความเสยงอยางไรนน ให

ประเมนผลกระทบทมตอโอกาสทจะเกดและผลกระทบของความเสยง

รวมทงตนทนและประโยชนทไดรบ เพอเลอกวธการตอบสนองความ

เสยงทท าใหความเสยงอยในระดบทยอมรบได

Page 39

5. การตอบสนองตอความเสยง

การตอบสนองความเสยงจ าแนกเปน 4 ประเภท ไดแก

1. Take-การยอมรบความเสยง (Risk Acceptance)

2. Treat-การลด/ควบคมความเสยง (Risk Reduction)

3. Terminate-การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance)

4. Transfer-การกระจาย/โอนความเสยง (Risk Sharing)

คอ นโยบาย และวธปฏบตทจะชวยใหมนใจวา ไดมการ

ด าเนนการตามแนวทางการตอบสนองตอความเสยงทวางไว

กจกรรมการควบคมเกดขนในทกระดบ ทกหนาทงาน

และทวทงองคกร ประกอบดวยกจกรรมทแตกตางกน เชน

การอนมต การมอบหมายอ านาจหนาท การยนยนความ

ถกตอง การกระทบยอด การแบงแยกหนาท และการสอบ

ทานผลการปฏบตงาน

Page 41

6. กจกรรมการควบคม

ขอมลทเกยวของกบการบรหารความเสยง จะตองถกระบ บนทก

และจดเกบไว และมการสอสารในรปแบบและกรอบเวลาทชวยท าให

บคลากรทเกยวของสามารถด าเนนงานตามความรบผดชอบของตนได

บคลากรทกคนตองไดรบขาวสารทชดเจนจากผบรหารระดบสงวา

ความรบผดชอบในเรองการบรหารความเสยงขององคกรถอเปนเรอง

ส าคญ และตองด าเนนการอยางจรงจง

จดใหมชองทางหรอสอในการสอสารสองทางทมประสทธภาพ

Page 42

7. สารสนเทศและการสอสาร

สามารถท าได 2 วธ โดย

1. ใชวธการตดตามประเมนผลอยางตอเนองในแตละ

กจกรรมในระหวางด าเนนการ หรอ

2. ใชวธการประเมนแยกตางหากมงเนนโดยตรงท

ประสทธผลของการบรหารความเสยงขององคกร และท าใหม

โอกาสไดพจารณาประสทธผลของกจกรรมทตอเนอง

8. การตดตามประเมนผล

กรอบการบรหารความเสยงอยางมระบบทวทงองคกร

โครงสรางการ

บรการความเสยง

- หนวยงาน/

คณะกรรมการ


- สายการบงคบ

บญชา/รายงาน

- บทบาทความ

รบผดชอบ

- ทกษะ/บคลากร

วฒนธรรมองคกร

- วตถประสงค

- นโยบาย

- เปาหมายการ

ด าเนนงาน

- ความเสยงทยอม

รบได (Rick Appetite)

การก าหนด


ระบความเสยง/

เหตการณ

การประเมน


จดการและจดท าแผน


ราบงาน

และตดตามผล

องคประกอบ

กระบวนการ


ปจจยพนฐาน

- โครงสรางระบบ - วธการและเครองมอ - ขอมลและการสอสาร

กระบวนการบรหารความเสยง

การก าหนด


การประเมน


ราบงาน

และตดตามผล



บรหารความเสยง ระบความเสยง/


จดการและจดท าแผน


แนวทางการบรหารความเสยง

1. แตงตงคณะกรรมการและ

คณะท างานบรหารความเสยง

2. ประชมเชงปกบตการเพอจดท า

แผนบรหารความเสยง

3. แผนบรหารความเสยงฯ

ไดรบความเหนชอบจาก

ผบรหารระดบสง

* มทมงานในทกสวน

ราชการท าหนาทสนบสนน

4. ทกสวนราชการในสงกดด าเนนการตามแผนฯ

และรายงานผลการด าเนนงานรายไตรมาส

5. สรปผลการด าเนนงานตามแผนฯประจ าป ให

ขอเสนอแนะในการปรบปรงแผนฯปตอไป

นโยบาย วตถประสงค และผรบผดชอบการบรหารความเสยง

ใหมการบรหารความเสยงทวทงองคกรแบบบรณาการ โดยการ

จดการอยางเปนระบบและตอเนอง

ใหมการก าหนดกระบวนการบรหารความเสยงทเปนระบบมาตรฐาน

เดยวกนทงองคกร

ใหมการตดตามประเมนผลการบรหารความเสยงทมการทบทวนและ

ปรบปรงอยางสม าเสมอ

ใหมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอการจดการทด

ใหมการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการด าเนนงานตามปกต

นโยบายการบรหารความเสยง

❶ เพอลดโอกาส และผลกระทบจากความเสยงทเกดขนทจะท าใหผลการด าเนนงานไมเปนไปตามวตถประสงค เปาหมาย และภารกจขององคกร

❷ เพอใหมแผนในการจดการความเสยง หรอรบมอกบความเสยงทจะ

เกดขนในอนาคต

❸เพอใหองคกรมระบบบรหารความเสยงทเชอมโยงกบการพจารณา

ผลตอบแทน และ/หรอ ระบบความดความชอบของหนวยงาน ทน าระบบ

บรหารความเสยงเปนเครองมอในการเพมประสทธภาพ ประสทธผล และ

สรางมลคาเพม

วตถประสงคของการบรหารความเสยง

นโยบาย วตถประสงค และผรบผดชอบการบรหารความเสยง

บทบาทและความรบผดชอบ

ระดบ บทบาท

ผบรหารระดบสง -ก าหนดนโยบายและแตงตงคณะกรรมการและคณะท างาน

-ก ากบดแลใหมการด าเนนการตามแผนบรหารความเสยง

กรรมการ

อ านวยการ

-อ านวยการ เสนอแนะ ใหความเหนและค าปรกษาในการด าเนนงานจดท าระบบ


-ควบคม และก ากบดแลการด าเนนงานบรหารความเสยงใหบรรลเปาหมาย

ตามภารกจการจดตงองคกร

คณะกรรมการ

บรหารความ

เสยง

-ก าหนดนโยบายและแนวทางในการบรหารความเสยงของการบรรลเปาหมาย

ตามภารกจหลกและตามค าของบประมาณ

-อ านวยการเสนอแนะใหความเหนและค าปรกษาในการด าเนนการ

ผลกดน ตดตาม ประเมนผล และแกไขปญหาอปสรรคตางๆ

บทบาทและความรบผดชอบ

ระดบ บทบาท

คณะท างาน


-ระบปจจยเสยง ก าหนดเกณฑการประเมนความเสยง

-จดท ารายงานสรปผลการวเคราะหและประเมนความเสยง

-จดท ารายงานสรปผลการวเคราะหและประเมนความเสยง

-จดท าแผนบรหารความเสยงประชาสมพนธบรหารความเสยง

-ตดตามความกาวหนาและรายงานสรปผลการด าเนนงานตอคณะ

กรรมการบรหารความเสยง คณะกรรมการอ านวยการ และผบรหาร

ระดบสง

ผบรหารระดบ

ส านก/กลม/

หนวย/ฝาย

-ศกษาท าความเขาใจกบการบรหารความเสยง

-ใหความรกบบคลากรใหมในหนวยงาน และจดใหมการบรหารความเสยง

ในหนวยงานรวมทงตดตามประเมนผลอยางตอเนองและสม าเสมอ

บคลากรใน


ท าความเขาใจและด าเนนการตามแผนการบรหารความเสยง

ตวอยางผงโครงสรางกระบวนการบรหารความเสยง

ผบรหาร

องคกร

ทมงาน

บรหารความ

เสยง

ผปฏบตงาน

ในองคกร

พจารณาใหความเหนชอบ / อนมตค าสง แตงตงคณะกรรมการ

1 2

3

สนบสนนขอมลทเกยวของ

4

5

6

ปฏบตงานตามแผนบรหารความเสยง

7

8

9

10

คณะกรรม

การบรหาร


จดหาทมงาน / จดท า

นโยบายและแนวทางบรหาร

ความเสยงองคกร

ระบ / ประเมน / ก าหนดแนวทาง

ตอบสนองความเสยง และจดท า

แผนบรหารความเสยง

พจารณา /

เสนอแนะ

ตดตาม ตรวจสอบ

การปฏบตงาน / ท า

รายงานสรปผล

ตรวจสอบ รายงาน

สรปผล / ก าหนด

แนวทางในอนาคต

วธการ/ขนตอนการจดท าระบบบรหารความเสยง

ระดบองคกร

เปาหมายของ

แผนงาน

ผรบผดชอบ

สถานะปจจบน

แผนงานหลก

ระบความเสยง จดท าตวชวด

ความเสยง (KRI)

การจดการ

ความเสยงปจจบน

ออกแบบระบบ

ตดตาม

ประเมน

ความเสยง การก าหนดมาตรการ

ตอบสนองความเสยง

แบบฟอรมในการ

ตดตาม

Risk Map

วธการ/ขนตอนการจดท าระบบบรหารความเสยง

ระดบส านก/

กลมภารกจ

วตถประสงค/เปาหมาย (KPI)


จดท าระดบความเสยง

งานหลกของฝาย (Mission)

ระบความเสยง การจดการ

ความเสยงปจจบน ออกแบบระบบ

ตดตาม

ประเมน ความเสยง

การก าหนดมาตรการตอบสนองความเสยง

แบบฟอรมในการตดตาม

Risk Map


❶ ก าหนดวตถประสงค

การก าหนดวตถประสงคของการ


● ก าหนดจากวสยทศนและภารกจ

ขององคกร

● ก าหนดจากเปาหมายหลกองคกร

ใหสอดคลองกบภารกจ

● ก าหนดจากเปาหมายในระดบ


● ก าหนดจากเปาหมายของแผนงาน

โครงการและกจกรรมทท าใหบรรล

เปาหมายในระดบองคกร

วสยทศน/ภารกจ

เปาหมายหลกองคกร

เปาหมายของหนวยงาน

เปาหมายของกจกรรมและแผนงานโครงการ

ความสอดคลอง ความสอดคลอง

เพอมนใจวาวตถประสงคทก าหนดสอดคลองกบยทธศาสตรและความเสยง

วตถประสงคระดบกจกรรมตองสอดคลอง/สนบสนนวตถประสงคระดบองคกร

การก าหนดวตถประสงค

วสยทศน

พนธกจ

ยทธศาสตร

เปาหมาย

แผนปฏบตการ

แผนปฏบตราชการ

Input

Process

ขอมลสารสนเทศ

Output

ประสทธภาพ / ประสทธผล / คมคา

แผนการบรหารราชการแผนดน

แผนปฏบตราชการประจ าป

แผนปฏบตราชการ 4 ป

แผนของหนวยปฏบต

วตถประสงคระดบองคกรโดยรวม

(Entity-Wide Level Objectives) วตถประสงคระดบกจกรรม

(Activity-Level Objectives)

SPECIFIC

มความชดเจน

TIME CONSTRAINED

มการกาหนดระยะเวลา

MEASURABLE

สามารถวดผลได

REASONABLE

สมเหตสมผล

ยทธศาสตรทรบผดชอบ

กระบวนงาน/กจกรรม

ทสนบสนนยทธศาสตร วตถประสงค ตวชวด เปาหมาย

RM-1

น าแผนการปฏบตราชการประจ าปของหนวยงานมาทบทวนเพอ

จ าแนกภารกจหลกตามประเดนยทธศาสตรขององคกร

RM-2

กระบวนการท 1

งานหลก

ของฝาย

(1)


(เพอ)/เปาหมาย

(2)


จดท าแผน

(3)


(4)

ก าหนดวตถประสงค และเปาหมายตามพนธกจของแตละส านก/กลมภารกจ และ

สถานะปจจบนเพอน าไปสการวเคราะหความเสยง ชองท 1-4

• ระบปจจยทมผลกระทบในเชงลบตอเปาหมายขององคกร

หรอการปฏบตงานทงในระดบองคกรและกจกรรม

- ปจจยความเสยงทงจากภายในและภายนอก

- เหตการณรายตางๆ ทอาจจะเกดขน

- การเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนทงจากภายในและภายนอก

• ประเภทความเสยง

- ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk)

- ความเสยงดานปฏบตงาน (Operational Risk)

- ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)

- ความเสยงดานการปฏบตตามกฏระเบยบ (Compliance Risk)

❷ ระบความเสยง/เหตการณ

การระบเหต/ปจจยทอาจกอใหเกดความเสยงทจะไมบรรลวตถประสงคทก าหนด

ภายใตสภาพแวดลอมภายใน

ระบปจจยเสยงทสอดคลองกบวตถประสงคการบรหารความเสยง

การบงชเหตการณ

วตถประสงคระดบองคกรและระดบกจกรรม

ระบปจจยเสยง

ความเสยงจากปจจยภายนอก (ความเสยงจากเหตการณ)

ความเสยงจากปจจยภายใน (ความเสยงจากองคกร หนวยงาน การปฏบตงาน)


ในเชงกลยทธ

(Strategic Risk)

- นโยบายผบรหาร

- แผนยทธศาสตร (การจดท า บคลากร การสอสาร)

- หลกเกณฑการประเมนผล

- นโยบายจรรยาบรรณ

- การบรหารทรพยากรบคคล


ดานการด าเนนงาน

(Operation Risk)

- โครงสรางองคกร - สถานท

- การมอบหมายงาน - กระบวนการ - การควบคมภายใน - การตรวจสอบภายใน

- แผน-ผลการปฏบตงาน

- ระบบการสอสาร - การรกษาทรพยสน


ดานการเงน

(Financial Risk)

- งบประมาณ (เงนในและนอก)

- เงนรายได - การใชจาย

- รายงานการเงน

ความเสยงในการปฏบต

ตามกฎหมาย ระเบยบ

ขอบงคบทเกยวของ

(Compliance Risk)

- ขอทกทวงการปฏบตตาม

ขอก าหนด

- ความเสยหายจากการไม

ปฏบตตามขอก าหนด

- การแกไขปญหา

ตวอยางการระบเหตการณ

ประเภทความเสยง กระบวนการ/กจกรรม ความเสยงทอาจเกดขน

ความเสยงดานกลยทธ การบรหารงาน -ก าหนดกลยทธผดพลาด

ไมน าไปสวสยทศน และ

เปาหมายขององคกร

การน ากลยทธไปปฏบต -กจกรรมตามแผนกลยทธ

ไมสามารถน าไปสการบรรล

วตถประสงคองคกรได

การแขงขนทางกลยทธ -กลยทธขององคกร

ขาดการพฒนาใหทนตอ

สถานการณจนไมสามารถ

แขงขนกบคแขงได


ความเสยงดานการ


บคลากรในหนวยงาน -ขาดทกษะ, ความช านาญและ

ความรเฉพาะทาง

ความปลอดภย -เกดอบตเหต หรอไดรบ

อนตรายจากการปฏบตงาน

เทคโนโลย/นวตกรรม -เทคโนโลยลาสมย

-ถกละเมด หรอ ละเมดลขสทธ

สงแวดลอม -สรางมลพษแกชมชนรอบขาง

-สรางความเดอดรอนแก

ประชาชน



ความเสยงดานการเงน งบประมาณ -เบกจายงบประมาณไม

ทนตามก าหนดเวลา

-งบประมาณไมเพยงพอ

ตอการด าเนนงาน

หนสน -องคกรขาดสภาพคลอง

ในการช าระหน

-เกดหนสญจากลกหน

ตลาดสนคาและการเงน -การเปลยนแปลงของ

ราคาวตถดบ, อตรา

แลกเปลยน, ดอกเบย ฯลฯ



ความเสยงดานการปฏบต

ตามกฎระเบยบ

การละเมดสญญา -ด าเนนงานไมเสรจตาม

ก าหนดในสญญา

-กระบวนการด าเนนงานไม

เปนไปตามขอตกลง

การเปลยนแปลงกฏระเบยบ -ผเสยผลประโยชนหรอ

บคลากรในองคกรตอตาน

กฏระเบยบใหม

-องคกรไดรบความ

เสยหายในทางใดทางหนง

จากการเปลยนแปลง

กฏหมาย


RM-2


น ากระบวนงานหลก/กจกรรม วตถประสงค/เปาหมาย และความเสยง

จากปจจยภายในและภายนอกมาระบประเภทความเสยง (S O F C)

วเคราะห และระบปจจยเสยงในชองท 5-9

งาน

หลก

ของ

ฝาย

(1)


(เพอ)/เปา

หมาย

(2)

ผรบผด

ชอบจดท า

แผน

(3)

สถานะปจจ

บน

(4)

Risk

ID

(5)

ความ

เสยง

(6)

ประเภทความเสยง ปจจยเสยง ผลกระทบ

S F O C ภาย

นอก

ภาย

ใน

ทาง

ตรง

ทาง

ออม

(7) (8) (9)

❸ การประเมนความเสยง

ประเมนโอกาสและผลกระทบของ

ความเสยงเพอวดระดบความรนแรง

ของความเสยงวามระดบความ

รนแรงมากนอยเพยงใด

เพอน าขอมลดงกลาวไปใชในการ

เลอกวธการทสามารถรองรบความ

เสยงไดอยางเพยงพอและเหมาะสม

การประเมนความเสยง


ความถของการเกดขน

ในอดต

ผลกระทบทเปนตวเงน

ผลกระทบทมใชตวเงน

การคาดการณโอกาสทจะ

เกดขนในอนาคต

ผลกระทบ

โอกาสท

จะเกดขน

มมมองของ

สาธารณชน

ผลส าเรจของ

การด าเนนงาน

ความเสยงกอน


Inherent Risk

มาตรการปจจบน

มาตรการปจจบน

แผนแกไข


คงเหลอ

แผนแกไขเพม

ทมอยปจจบน

ความเสยงจดการและความเสยงคงเหลอ

ระดบความคลาดเคลอน

ทยอมรบได (Tolerance level)

ระดบวตถประสงคท

ตองการ

(Objective level)

ความเสยงคงเหลอ Residual Risk

สรปขนตอนการประเมนความเสยง

รายงานความเสยงทไดระบ

ไวเพอการประเมน

การใหคะแนนความเปนไปไดและ

ผลกระทบของความเสยง

การประเมนระดบความเสยง

การตอบสนองและการจดการ

ความเสยง(ไมยอมรบความเสยง)X

จดท าแผนบรหารความเสยง

ต า

ปานกลาง

สง

สงมาก

ระดบทยอมรบไดโดยไมตองควบคมความเสยงไม

ตองมการจดการเพมเตม

ระดบทพอยอมรบได แตตองมการควบคมเพอ

ปองกนไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทยอมรบ

ไมได

ระดบทไมสามารถยอมรบไดจ าเปนตองเรงจดการ

แกไขทนท

ระดบทไมสามารถยอมรบไดโดยตองจดการความ

เสยงเพอใหอยในระดบทยอมรบไดตอไป

ระดบผรบผดชอบแผนบรหารความเสยง

ระบทรพยากรทจ าเปนและระยะเวลา

เชน งบประมาณ ทรพยสน เปนตน

ตวอยาง ระดบโอกาสทจะเกดเหตการณทเปนความเสยง

โอกาสทจะเกด


ความถทเกดขน (เฉลย) ระดบ

คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 1 ครงตอเดอน

ระหวาง 1-6 เดอนตอครง

ระหวาง 6-12 เดอนตอครง

มากกวา 1 ปตอครง

มากกวา 5 ปตอครง

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑ โอกาสทจะเกดเหตการณ

ทเปนความเสยง

โอกาสทจะเกด


เปอรเซนตโอกาส

ทจะเกดขน

ระดบ

คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 80%

70-79%

60-69%

50-59%

นอยกวา 50%

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑ ผลกระทบตอองคกร (ดานการเงน)

ผลกระทบตอ

องคกร

ความเสยหาย ระดบคะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มากกวา 40 ลานบาท

3 ลานบาท – 40 ลานบาท

5 แสนบาท – 3 ลานบาท

1 แสนบาท – 5 แสนบาท

นอยกวา 1 แสนบาท

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑ ผลกระทบตอองคกร (ดานเวลา)


ตอองคกร

ความเสยหาย ระดบ

คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 6 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 4.5 เดอน ถง 6 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 3 เดอน ถง 4.5 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 1.5เดอน ถง3 เดอน

ท าใหเกดความลาชาของโครงการ ไมเกน 1.5 เดอน

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑผลกระทบตอองคกร (ดานชอเสยง)


ตอองคกร


คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มการเผยแพรขาวจากสอภายในและตางประเทศเปนวงกวาง

มการเผยแพรขาวเปนวงกวางในประเทศและมการเผยแพรขาวอยอย

วงจ ากดในประเทศ

มการลงขาวในหนงสอพมพในประเทศหลายฉบบ 2-3 วน

มการลงขาวหนงสอพมพในประเทศบางฉบบ 1 วน

ไมมการเผยแพรขาว

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑ ผลกระทบตอองคกร (ดานลกคา)


องคกร


คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

ผใชบรการลดลงมากกวา 50 คน ตอเดอน

ผใชบรการลดลงตงแต 40-50 คนตอเดอน



ผใชบรการลดลงไมเกน 19 คนตอเดอน

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑผลกระทบตอองคกร (ดานความส าเรจ)


องคกร


คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

ด าเนนงานส าเรจตามแผนไดนอยกวา 60 %

ด าเนนงานส าเรจตามแผนได 60-70 %

ด าเนนงานส าเรจตามแผนได 71-80%

ด าเนนงานส าเรจตามแผนได 81-90%

ด าเนนงานส าเรจตามแผนไดมากกวา 90%

5

4

3

2

1

ตวอยางเกณฑ ผลกระทบตอองคกร (ดานบคลากร)


องคกร


คะแนน

สงมาก

สง


นอย

นอยมาก

มบคลากรเสยชวตมากกวา 3 คน

มบคลากรเสยชวตไมเกน 3 คน

มบคลากรไดรบบาทเจบจนพการ แตไมมผเสยชวต

มบคลากรไดรบบาดเจบจนตองรกษาตวทโรงพยาบาล

มบคลากรไดรบบาดเจบเลกนอย

5

4

3

2

1

เกณฑการประเมนความเสยง

ระดบการประเมน 1

ต ามาก/นอยมาก

2

ต า/นอย

3


4

สง/บอย

5

สงมาก/บอยครง

โอกาสเกด อาจเกดขนไดใน

กรณยกเวน

อาจเกดขนไดทก 3

ป


ป


เดอน

อาจเกดขนไดทกวน


ไมเปน

สาระส าคญ/นอย

มาก

2

ต า/นอย

3


4

สง/วกฤต

5

สงมาก/หายนะ

1. ผลกระทบดานการเงน

- คาความเสยหาย 100,000 บาท 500,000 บาท 3 ลานบาท 40 ลานบาท 100 ลานบาท

- การลงทน/รวม

ลงทน

ผลตอบแทน>เงน

ฝากประจ า 1 ป/

พนธบตรรฐบาล+

อตราเงนเฟอ

ผลตอบแทน=เงน




ผลตอบแทน<เงน




ไมไดรบผลตอบแทน

- คาใชจายการ

ลงทน

เพมขน = 10% 10%<เพมขน 15% 15%<เพมขน

<20%

เพมขน>=20%

-ผลกระทบการ

เบกจายงบประมาณ

(%)

100% 99% 90% 85%


ระดบการประเมน 1 ไมเปนสาระส าคญ/

นอยมาก

2 ต า/นอย

3 ปานกลาง

4 สง/วกฤต

5 สงมาก/หายนะ

2.ผลกระทบดานการด าเนนธรกจและความสามรถในการแขงขนธรกจ.

- นโยบายรฐบายและกฏหมาย

สญเสยโอกาสในการด าเนนธรกจ (10%)


สญเสยโอกาสในการด าเนนธรกจ

(30%)



- การสญเสยจ านวนลกคารายใหญ

สญเสยจ านวนลกคารายใหญ 1%



สญเสยจ านวนลกคารายใหญ >10%

- การสญเสยรายไดจ าหนายกระแสไฟฟา

สญเสยรายไดจ าหนายกระแสไฟฟา 5%

สญเสยรายไดจ าหนายกระแส ไฟฟา 10%

สญเสยรายไดจ าหนายกระแส ไฟฟา 15%

สญเสยรายไดจ าหนายกระแส ไฟฟา >15%

-ระบบควบคมเทคโนโลยสารสนเทศ/ระบบควบคมระบบไฟฟา

ระยะเวลากระบบ<= 1 ชม. สญเสยฐานขอมลลกคา 5%

1 ชม.<ระยะเวลากระบบ<= 6 ชม. สญเสยฐานขอมลลกคา 10 %

6 ชม.< ระยะเวลากระบบ <= 9 ชม. สญเสยฐานขอมลลกคา 15 %

ระยะเวลากระบบ > 9 ชม. สญเสยฐานขอมลลกคา > 20%


ระดบการประเมน 1 ไมเปนสาระส าคญ/

นอยมาก

2 ต า/นอย

3 ปานกลาง

4 สง/วกฤต

5 สงมาก/หายนะ

3.ผลกระทบดานชอเสยงองคกร

-ผลกระทบดานชอเสยงขององคกร

แกไขไดภายใน 1 วน

พาดหวขาวในหนาหนงสอพมพ/วทย/โทรทศนในเชงลบ

พาดหวขาวในหนาหนงสอพมพ/วทย/โทรทศนในเชงลบ 1 วน

พาดหวขาวในหนาหนงสอพมพ/วทย/โทรทศนในเชงลบมากกวา 1 วนตอเนอง

4. ผลกระทบดานความปลอดภย

-ผลกระทบดานความปลอดภย

ตองท าการปฐมพยาบาล

ตองเขาโรงพยาบาลเพอรบการรกษา

เกดการเสยชวตหรอบาดเจบหลายราย/สญเสยอวยวะส าคญ นว แขนและขา

เกดการเสยชวตมากกวา 1 ราย



ไมเปน

สาระส าคญ/นอย

มาก

2

ต า/นอย

3


4

สง/วกฤต

5

สงมาก/หายนะ

5.ผลกระทบดานกฏ ระเบยบ ขอบงคบ สญญาและขอผกพน

- ผลกระทบดานกฏ

ระเบยบ ขอบงคบ

สญญาและขอผกพน

เสยคาปรบไมเกน 1

ลานบาทตอป

เสยคาปรบไมเกน 5

ลานบาทตอป

เสยคาปรบไมเกน

10 ลานบาทตอป

เสยคาปรบไมเกน


เสยคาปรบตงแต


6. ผลกระทบดานความพงพอใจของลกคา

-ผลกระทบดาน

ความพงพอใจของ

ลกคา

ยงคงรกษาระดบ

ความพงพอใจไวได

มากกวา 80 %










-ผลกระทบดานการ

ด าเนนธรกจประเภท

ผใชไฟฟาทวไป

ไฟกระพรบ ไฟดบนอยกวาหรอ

เทากบ 1 นาท

ไฟดบนอยกวาหรอ


ไฟดบมากกวา 30

นาท


ชวโมง

-ผลกระทบดานการ

ด าเนนธรกจสถานท

ส าคญ

ไฟกระพรบ ไฟดบนอยกวาหรอ







นาท

การจดล าดบความเสยง

ค านวนระดบความเสยง (Risk Exposure) เทากบผลคณของ

คะแนนระหวางโอกาสทจะเกดกบความเสยหายเพอจดล าดบ

ความส าคญ และใชในการตดสนใจวาความเสยงใดควรเรง

จดการกอน

จดท าแผนภมความเสยงเพอใหผบรหารและคนในองคกรได

เหนภาพรวมวาความเสยงมการกระจายตวอยางไร

แผนภมความเสยง

5 5

(๑ x ๕)

10

(๒ x ๕)

15

(๓ x ๕)

20

(๔ x ๕)

25

(๕ x ๕)

4 4

(๑ x ๔)

8

(๒ x ๔)

12

(๓ x ๔)

16

(๔ x ๔)

20

(๕ x ๔)

3 3

(๑ x ๓)

6

(๒ x ๓)

9

(๓ x ๓)

12

(๔ x ๓)

15

(๕ x ๓)

2 2

(๑ x ๒)

4

(๒ x ๒)

6

(๓ x ๒)

8

(๔ x ๒)

10

(๕ x ๒)

1 1

(๑ x ๑)

2

(๒ x ๑)

3

(๓ x ๑)

4

(๔ x ๑)

5

(๕ x ๑)

1 2 3 4 5

ระดบความเสยง

แทนดวยแถบ

ส ความหมาย

ต า (คา ๑-๓ คะแนน) หมายถงระดบทยอมรบไดโดยไมตองควบคม ไมตองมการจดการเพมเตม


(คา ๔-๙ คะแนน) หมายถงระดบทพอยอมรบได แตตองมการควบคมเพอปองกนไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทรบไมได

สง (คา ๑๐-๑๖ คะแนน) หมายถงระดบทไมสามารถยอมรบได โดยตองจดการความเสยง เพอใหอยในระดบทยอมได

สงมาก

(คา ๑๗-๒๕ คะแนน) หมายถงระดบทไมสามารถยอมรบได จ าเปนตองเรงจดการความเสยงใหอยในระดบทยอมรบไดทนท

โอกาสเกด

ผลกระท

บ


(Impact)

โอกาสทจะเกด (likelihood) Risk Appetite Boundary

(ระดบความเสยงทยอมรบได)

ตวอยางจดล าดบความเสยง (Risk Matrix)

5 5

(๑ x ๕)

10

(๒ x ๕)

15

(๓ x ๕)

20

(๔ x ๕)

25

(๕ x ๕)

4 4

(๑ x ๔)

8

(๒ x ๔)

12

(๓ x ๔)

16

(๔ x ๔)

20

(๕ x ๔)

3 3

(๑ x ๓)

6

(๒ x ๓)

9

(๓ x ๓)

12

(๔ x ๓)

15

(๕ x ๓)

2 2

(๑ x ๒)

4

(๒ x ๒)

6

(๓ x ๒)

8

(๔ x ๒)

10

(๕ x ๒)

1 1

(๑ x ๑)

2

(๒ x ๑)

3

(๓ x ๑)

4

(๔ x ๑)

5

(๕ x ๑)

1 2 3 4 5

Risk Appetite Boundary ขอบเขตของระดบความเสยงทสามารถยอมรบได ก าหนดไว ๑-๕

Risk Appetite เปาหมายทคาดหวงของการควบคมความเสยงระดบทยอมรบได ก าหนดไว ๑-๓

Risk Tolerance ระดบความเสยงทองคการยอมรบไดหลงการจดการ ก าหนดไว ๔-๕

- ความเสยง

สงมาก

- อนตรายอาจ

เกดไดทนท

- ตองแกไข

- ความเสยงสง

- มอนตราย

- ตองเรง

วางแผน

ตวอยางความเสยงในแผนปฏบตราชการรประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2550 จ าแนกตามยทธศาสตรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

RM-2


น าความเสยงแตละประเภทมาประเมนโอกาสเกด และผลกระทบของแตละปจจย

และจดล าดบความส าคญ ในแบบ RM 2 ชอง 10-12

งาน

หลก

ของ

ฝาย

(1)



หมาย

(2)

ผรบผด


แผน

(3)

สถานะป

จจบน

(4)

Risk

ID

(5)

ความ

เสยง

(6)

โอกาสทจะ

เกด

(10)

ผล

กระทบ

(11)

ระดบ

ความ

เสยง

(12)

S F O C ภาย

นอก

ภาย

ใน

ทาง

ตรง

ทาง

ออม

(7) (8) (9)

❹ การจดการและจดท าแผนบรหารความเสยง

Take-การยอมรบความเสยง

Treat-การลด/ควบคมความเสยง

Terminate-การหลกเลยงความ

เสยง

Transfer-การกระจาย/โอนความ

การประเมนผลกระทบจากการ

ด าเนนการตามกลยทธการจดการ


การประเมนตนทนและผลตอบแทน

ของการด าเนนการตามกลยทธการ

จดการความเสยง

กลยทธในการจดการความเสยง แนวทางในการก าหนดกลยทธ

การยอมรบความเสยง (Accept)

หากท าการวเคราะหแลวเหนวาไมมวธการจดการความเสยงใด

เลยทเหมาะสมเนองจากตนทนการจดการความเสยงสงกวาประโยชน

ทจะไดรบ อาจตองยอมรบความเสยง แตควรมมาตรการตดตาม

อยางใกลชดเพอรองรบผลทจะเกดขน

TAKE

การลดความเสยง (Reduce)

• พยายามลดความเสยงโดยการเพมเตม หรอเปลยนแปลงขนตอน

บางสวนของกจกรรมหรอโครงการทน าไปสเหตการณทเปนความ

เสยง

• ลดความนาจะเปนทเหตการณทเปนความเสยงจะเกดขน เชน การ

ฝกอบรมบคลากรใหมความรเพยงพอ การก าหนดผจดจางและ

ผรบมอบงานใหแยกจากกน

• ลดระดบความรนแรงของผลกระทบเมอเหตการณทเปนความเสยง

เกดขน เชน การตดตงเครองดบเพลง การ back up ขอมลเปน

ระยะๆ การม server ส ารอง

TREAT

การหลกเลยงความเสยง (Avoid)

• ปฏเสธและหลกเลยงโอกาสทจะเกดความเสยง โดยการหยด ยกเลก

หรอเปลยนแปลงกจกรรมหรอโครงการทจะน าไปสเหตการณทเปน

ความเสยง เชน การเปลยนแผนการสรางรถไฟฟาเปนรถ BRT ใน

เสนทางทไมคมทน การยกเลกโครงการทสรางผลกระทบทาง

สงแวดลอมใหชมชน

• ขอเสยคอ อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงในแผนงานของ

องคกรมากจนเกนไปจนไมสามารถมงไปสเปาหมายทวางไวได

TERMINATE

การแบงปนความเสยง (Share)

• ยกภาระในการเผชญหนากบเหตการณทเปนความและการจดการ

กบความเสยงใหผอน

• มไดเปนการลดความเสยงทจะเกดขน แตเปนการรบประกนวาเมอเกดความเสยหายแลวองคกรจะไดรบการชดใชจากผอน

TRANSFER

การแบงปนความเสยง (Share)

• การท าประกน (Insurance) คอการจายเงนเพอปองกนตนเองและ

สนทรพยจากเหตการณทไมคาดคด เชน การท าประกนภย ประกน

ชวต ประกนอตราแลกเปลยน

• การท าสญญา (Contracts) คอการท าขอตกลงตางๆทงในปจจบน

และอนาคต เชน การท าสญญาซอขายลวงหนา การจดจาง

หนวยงานอนใหด าเนนการแทน

• การรบประกน (Warranties) ผขายใหสญญากบผซอวาสนคาจะ

สามารถใชงานไดตามคณสมบตทระบไวภายในระยะเวลาทก าหนด

หากไมเปนไปตามสญญาผขายพรอมทจะรบผดชอบตามทตกลงกน

จงเปนลกษณะของการแบงปนความเสยงจากผซอไปยงผขาย

TRANSFER

โดยค านงถงตนทนและผลประโยชนทจะไดรบ

การตอบสนองความเสยง การระบวธการจดการความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

ระดบของความเสยง

โอกาสทจะเกดความเสยง

ความเสยงสงมาก

ความเสยงสง

ความเสยงปานกลาง

ความเสยงต า 1 1

2

3

4 5

2 3 4 5

ความเสยงกอนการควบคม

การ ควบคม

ความเสยงคงเหลอหลง

มาตรการควบคม

การ ควบคม

ความเสยงคงเหลอทยอมรบได

แผนจดการความเสยงเพมเตม

การประเมนความเสยง

* สงมาก * สง * ปานกลาง * ต า

* หลกเลยง * กระจาย/โอน * ลด/ควบคม * ยอมรบ

การพจารณาเลอกแผนจดการความเสยง

ศกษาความเปนไปไดและคาใชจายของแตละทางเลอก

วเคราะหถงผลไดผลเสยของแตละทางเลอก

- ผลได คอผลลพธทเกดขนเมอน ามาตรการนนมาใชลดความ

เสยง อาจเกดขนในทนท หรอในระยะยาว

- ผลเสย ไดแก ตนทน เวลา หรอความสะดวกทเสยไป รวมไปถง

ความเสยงทอาจเกดขนไดในอนาคต


น าความเสยงแตละประเภทมาประเมนโอกาสเกดและผลกระทบในแบบ RM 2, RM 2-1 และ

ก าหนดกลยทธในการจดการความเสยงเพอใหความเสยงอยในระดบทยอมรบไดในแบบ RM 3

งาน

หลก

ของ

ฝาย

(1)



หมาย

(2)

ผรบผด


แผน

(3)

สถานะป

จจบน

(4)

Risk

ID

(5)

ความ

เสยง

(6)

ประเภทความ

เสยง

ปจจยเสยง ผลกระทบ โอกาสทจะ

เกด

(10)

ผล

กระทบ

(11)

ระดบ

ความ

เสยง

(12)

S F O C ภาย

นอก

ภาย

ใน

ทาง

ตรง

ทาง

ออม

(7) (8) (9)

ประเภทความเสยง (1)

L (2)

C (3)

ระดบความเสยง (4)

ระดบความเสยงทคาดหวง (5)

การตอบสนองความเสยง (6)

ประเภทความเสยง

(1)


(2)

ปจจยเสยง แนวทางตอบสนองตอความเสยง

(3)

แผนงาน/กจกรรม

(4)

ผรบผดชอบ/ผรบผดชอบหลก

(5)

ระยะเวลา ด าเนนการ

(6)

ด าเนนการอยางตอเนอง

ใหความมนใจวาความเสยงไดรบการจดการตามทระบไว

การตดตามผลประกอบดวยรายงานตอผบรหารหรอคณะ

กรรมการบรหารความเสยง

ความรบผดชอบในการายงานและตดตาม

- หนวยงานผรบผดชอบ (รายเดอน)

- ส านกบรหารความเสยงองคกร (รายเดอนและรายไตรมาส)

❺ การรายงานและตดตามผล

การตดตามผล (Monitoring)

แผนจดการความเสยงถกน าไปใชอยางถกตอง และม


ทราบถงขอผดพลาดทอาจเกดขนหลงจากใชแผนจดการ


สามารถปรบปรงแกไขแผนจดการความเสยงใหสอดคลองกบ

สถานการณทเปลยนแปลงไป หรอกรณทแผนเดมไมม


มการรายงานผลตอผบรหารทไดรบมอบหมาย

การประเมนผลการจดการและแผนบรหารความเสยง

ด าเนนการโดยส านกบรหารความเสยง

รายเดอนและรายไตรมาส

-ด าเนนการตอเนองจากรายงานและตดตามรายป

รายป

-สรปรายงานประจ าป เสนอตอคณะอนกรรมการพจารณาแผนบรหาร

ความเสยงและคณะกรรมการ

-รายงานในรายงานประจ าป

-ประเมนผลเพอน าขอมลไปจดท าแผนบรหารความเสยงตอเนองตอไป

กรณฉกเฉน เรงดวน

-คณะอนกรรมการพจารณาแผนบรหารความเสยงฝายบรหาร

ระดบสง และคณะกรรมการบรหารความเสยงประจ าสายงาน อาจมการ

รายงานตดตามผลและประเมนความเสยงในกรณเรงดวน

ความเสยง ทถกจดการ

การตดตามและทบทวนความเสยง

ความเสยง กอนจดการ

ความเสยง ทเหลอ

ความเสยง ทยอมรบได

การจดการ หลงทบทวน

ความเสยง ทถกจดการ

ระดบความเสยงทยอมรบได

ตอบสนองความเสยง ตดตามทบทวน

-ตดตามความกาวหนา การด าเนนงานตามแผนจดการความเสยงรอบ 9 เดอน และรอบ 12 เดอน ลงในแบบ RM 4 และสรปผลการด าเนนงานตามแผนการ

จดการความเสยง (แบบ RM 5)

กระบวนการท 5 การรายงานและตดตามผล


ปจจยเสยง ความเสยหายท

อาจเกดขน

ระดบความ

เสยง

แผน/กจกรรม รายละเอยด


ผลจากการใช

มาตรการจดการ



ภายหลงการบรหาร


แนวทาง/

มาตรการ

ส าหรบปถดไป

( ) ดานกลยทธ ( ) ดานการปฏบตงาน ( ) ดานการเงน ( ) ดานการปฏบตตามกฎระเบยบ

RM-5

RM-4

กจกรรม ระยะเวลาด าเนนการ ผรบผดชอบ ผลลพธของกจกรรม รอยละความคบหนา ปญหา อปสรรค และแนวทางแกไขปญหา

- รายงานผลการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยง และขอเสนอแนะในการปรบปรงแผนเพอใชในการด าเนนงานใน

ปตอไป (RM 6,RM 7)

กระบวนการท 5 การรายงานและตดตามผล (ตอ)

ประเภทความเสยง ระดบความเสยง การเปลยนแปลงระดบความเสยง

สรปความเสยง

กอนการประเมน หลงการประเมน ควบคมได ควบคมไมได

ประเภทความเสยง ระดบความเสยง แนวทาง/มาตรการด าเนนงานในปถดไป

หลงการประเมน

RM-7

RM-6

ปจจยทท าใหการบรหารความเสยงลมเหลว

1. ขาดการสนบสนนจากผบรหารระดบกลางและระดบสง

2. ขาดวสยทศนทชดเจนในการวางแผนกลยทธ

3. ขาดการสอสารใหพนกงานทกคนทราบถงวสยทศน และสง

ทก าลงจะเกดขนในอนาคต

4. ลมเหลวในการสรางทมสนบสนนทมอ านาจตงแตระดบบน

จนถงระดบกลาง

5. มองทกอยางเปนอปสรรค หรอผคนในองคกรเปนตวสกดกน

การท างานไปสวสยทศน

6. การก าหนดกลยทธใหองคกรประสบชยชนะระยะสนลมเหลว

จะท าใหระยะยาวลมเหลว

ประโยชนของการบรหารความเสยง

❶ ใชในการวางแผนควบคกบการบรหารงาน บรหารโครงการ

หรอบรหารองคกร

❷ ผลการด าเนนงานบรรลวตถประสงค

❸ น ากลยทธองคกรไปด าเนนการในการปฏบตงานใหประสบ

ความส าเรจ

❹ ระบและบรหารจดการความเสยงทมความส าคญไดทนเวลา

ความแตกตางระหวางการ

บรหารความเสยงและการควบคมภายใน

การบรหารความเสยง - การควบคมภายใน

การบรหารความเสยง การควบคมภายใน

วตถประสงค 1. เชงยทธศาสตร

2. การด าเนนงาน

3. การเงน

4. การปฏบตตามขอก าหนด

1. การด าเนนงาน

2. การเงน

3. การปฏบตตามขอก าหนด


1. สภาพแวดลอมภายใน

2. การก าหนดวตถประสงค

3. การบงชเหตการณ

4. การประเมนความเสยง

5. การตอบสนองความเสยง



8. การตดตามและประเมนผล

1. สภาพแวดลอมของการควบคม

2. การประเมนความเสยง (ก าหนด

วตถประสงค ระบปจจยเสยง

วเคราะหความเสยง การจดการ

ความเสยง)



5. การตดตามและประเมนผล

การบรหารความเสยง - การควบคมภายใน

การบรหารความเสยง การควบคมภายใน

ขอบเขต ความเสยงทงหมดทมผลกระทบตอ

องคกร

ความเสยงในกระบวนการ


ลกษณะงาน เนนการประเมนความเสยง เนนการควบคมภายใน


ท าความเขาใจและจดการความเสยง

จากปจจยภายในและภายนอกทม

ผลกระทบตอองคกร โดยอาจจดท า

เปนแผนแยกตางหากจากการ

ด าเนนงานปกตหรอจะเปนสวนหนง

ของการด าเนนงานปกตกได

ท าความเขาใจและจดการ

กระบวนการควบคมภายใน โดยเปน

สวนหนงของการด าเนนงานปกต

สรป

สรป

การวเคราะหและบรหารความเสยง เปนเครองมอส าคญ

อนหนงทจะท าให

การใชงบประมาณมประสทธภาพมากยงขน

ภารกจของรฐเกดสมฤทธผลแกผใชบรการ

องคกรบรรลวตถประสงคของภารกจนนๆ

น ากลยทธองคกรไปด าเนนการในภาคปฏบตใหประสบ

ความส าเรจ

สรป ...(ตอ)...

การบรหารความเสยงตอง

ด าเนนการอยางเปนขนตอน

เรมจากวเคราะหไปจนถงลงมอก ากบ ตดตาม ควบคม และ

รายงาน

มการปฏบตอยางตอเนอง ครบทกขนตอน

เรมด าเนนการตงแตการเรมตนภารกจหรอโครงการจนสนสด

โครงการ

มการพฒนากระบวนการบรหารความเสยงจนกลายเปนสวน

หนงของวฒนธรรมการท างานขององคกรในทสด

ฝกปฏบตการบรหารความเสยง

1. ส ารวจตรวจสอบหนาทความรบผดชอบ กระบวนหลก/กจกรรม

วตถประสงค/เปาหมาย/ตวชวดความส าเรจในแบบฟอรม RM-1

2. ทบทวนกระบวนหลก/กจกรรม วตถประสงค/เปาหมาย

สถานะปจจบน วเคราะห ประเมน และจดการความเสยงใน

แบบฟอรม RM-2, RM 2-1

3. ระบการจดการความเสยงและการตอบสนองความเสยงใน

แบบฟอรมแผนบรหารความเสยง RM-3

S1 – S3 O1 – O3, O5 – O6, O8 – O12 F1 – F8 C2 – C3

O4 – O7 F1 ,F3 ,F5 C1

S2 ,S3 O1, O4 F3

O3, O6, O11 C2

ตวอยาง ความเสยงในแผนปฏบตราชการรประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2550 จ าแนกตามยทธศาสตรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

ยทธศาสตรทรบผดชอบ

กระบวนงาน/กจกรรม

ทสนบสนนยทธศาสตร วตถประสงค ตวชวด เปาหมาย

แบบก าหนดขอบเขตความรบผดชอบตามประเดนยทธศาสตร

RM-1

แบบฟอรมการวเคราะหความเสยง

งานหลกของผาย

(MSSION)

วตถประสงค (เพอ)/เปาหมาย

(KPI)

ผรบผดชอบ จดท าแผน

สถานะ ปจจบน

Risk ID ความเสยง

ประเภทความเสยง ปจจยเสยง ผลกระทบ โอกาสทจะ

เกด ผล

กระทบ ระดบความเสยง

S F O C ภายนอก ภายใน ทางตรง ทางออม

สนบสนนสงเสรมให บคลากรในสงกดจดท าวจยเพอพฒนา

การศกษา

เพอใหงานทท าเปนประโยชนตอการพฒนาการศกษา

กลมงานวจยและพฒนาการศกษา

มการจดท าวจยดานการศกษา

อยางตอเนองแตจ านวนของงานวจยถกน าไปใชเพยงรอยละ 10 ของจ านวนงานวจยทงหมดทจดท า

S1 ผลงานวจยไมไดถกน ามาใชประโยชนอยางเปนรปธรรม

ผรบบรการไมทราบวามการวจย

หวของานวจยไมนาสนใจไม

เปนประโยชน

ตอผรบบรการ

ท าใหงานวจยถกน าไปใชไมคมคากบงบ

ประมาณ

ท าใหเสยโอกาสในการน า

ผลการวจยมาพฒนาการศกษา

L=5 C=4 20 สงมาก

RM-2

√

ประเภทความเสยง (1)

L (2)

C (3)

ระดบความเสยง (4)

ระดบความเสยงทคาดหวง (5)

การตอบสนองความเสยง (6)

ความเสยงดานกลยทธ L5=5 C4=4 20 (สงมาก) สง Treat (ลดความเสยง)

S1.ผลงานวจยไมไดถก

น าไปใชประโยชนอยางเปน

รปธรรม

แบบฟอรมการระบเหตการณและประเมนความเสยง RM 2-1


(1)


(2)

ปจจยเสยง แนวทางตอบสนองตอความเสยง

(3)

แผนงาน/กจกรรม

(4)

ผรบผดชอบ/ผรบผดชอบหลก

(5)

ระยะเวลา ด าเนนการ

(6)

ความเสยงดาน

กลยทธ S1.ผลงานวจย

ไมไดถกน าไปใช

ประโยชนอยาง

เปนรปธรรม

ลดความเสยง 1.ใหมการกลนกรองหวของานวจยทสามารถน ามาใชประโยชนไดไหคมคากบเงนงบประมาณทจายไป 2.มการเผยแพรงานวจยอยางกวางขวาง

ทกหนวยงานสงกด สป./กลมวจยและพฒนาการศกษา

พฤษภาคม – กนยายน 2553

แบบแสดงแนวทางตอบสนองความเสยง RM 3


1.มการกลนกรอง

หวของานวจยท

สามารถน ามาใช

ประโยชนไดใหคมคากบ

เงนงบประมาณทใชจาย

ไป

ทกหนวยงานในสงกด

สป./สนย.สป.

100% ปญหา อปสรรค

-นโยบายรฐบาล

เปลยนแปลงบอย

-นกวจยมจ านวนนอย

และมภารกจหลายดาน

-ระยะเวลากระชนชด

หมายเหต

เนองจากแผน

บรหารความเสยง สป.

ประกาศใชในชวงกลาง

ปงบประมาณ (21

เม.ย.53) มผลท าให

การด าเนนงาน

กจกรรมบางสวนได

ด าเนนไปกอนแลว

-ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตแจงผลหวขอวจยทไดรบการพจารณาในปงบประมาณ

28-29 เม.ย. 53 -มหวขอวจย

ปงบประมาณ 2553

ของ สป.

100%

-จดสรรงบประมาณใหหนวยงานทรบผดชอบหวขอวจยทส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตเหนชอบแลว

1-5 พ.ค. 53 -หนวยงานทผาน

ความเหนชอบหวขอ

วจย ไดรบจดสรร

งบประมาณไป

ด าเนนการ

100%

-แตงตงคณะกรรมการดานนโยบายและยทธศาสตรการวจยของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (ป 2554)

11 ม.ย. 53 -มคณะกรรมการดาน

นโยบายและ

ยทธศาสตรการวจย

ของ สป.

100%

RM 4 แบบการตดตามผลการจดการความเสยง

ปจจยเสยง S1.ผลงานวจยไมไดถกน าไปใชประโยชนอยางเปนรปธรรม


2.มการเผยแพรงานวจยอยางกวางขวาง

ทกหนวยงานในสงกด

สป./สนย.สป.

มรายงานผลการ

ด าเนนการวจย 3 เรอง

กศน. สกก. สต.

100%

-ตดตามและประเมนผลการวจย

14-16 ม.ย.53 -มการายงานผลการ

ด าเนนการวจยตาม

แบบประเมนผลหลง

สนสดการวจยราย

โครงการและก าหนด

รปแบบการเผยแพร

และถายทอด

ผลการวจย โดย

*บทสรปส าหรบ

ผบรหาร

*พมพเปนรปเลม

*น าเสนอผาน

เวบไซต

100%

RM 4 ปจจยเสยง S1.ผลงานวจยไมไดถกน าไปใชประโยชนอยางเปนรปธรรม

แบบการตดตามผลการจดการความเสยง

ประเภทความเสยง ( √ ) ดานกลยทธ ( ) ดานการปฏบตงาน ( ) ดานการเงน ( ) ดานการปฏบตตามกฎระเบยบ

ปจจยเสยง ความเสยหายท

อาจเกดขน

ระดบความ

เสยง

แผน/กจกรรม รายละเอยดการจดการ ผลจากการใช

มาตรการจดการ



ภายหลงการบรหาร


แนวทาง/

มาตรการส าหรบ

ปถดไป

S1.ผลงานวจย

ไมไดถกน าไปใช

ประโยชนอยางเปน

รปธรรม

การใชจายเงนงบประมาณไมคมคา

สงมาก

L=5

C=4

1.ใหมการ

กลนกรอง

หวของานวจยท


ประโยชนไดให

คมคากบเงน

งบประมาณทใช

จายไป

2.มการเผยแพร

งานวจยอยาง

กวางขวาง

1.มการประชมคณะกรรมการ

ดานนโยบายละยทธศาสตร

การวจย ของ สป. เพอ

พจารณากลนกรองหวขอ

งานวจยกอนเสนอ สกว.ให

ความเหนชอบ และส านก

งบประมาณจดสรรเงน

งบประมาณ

2.มการเผยแพรงานวจยอยาง

กวางขวาง เชน

(1) การศกษาสภาพการจด

กจกรรมในคายลกเสอ เพอ

เปนแหลงการเรยนรใหกบ

เยาวชน : ศกษาเฉพาะกรณ

การจดกจกรรมทพงประสงค

ของส านก ยวกาชาดฯ

(2)การศกษาความ

ครอบคลมและคณภาพในการ

จดการศกษาตลอดชวต ระดบ

หมบานของส านกบรหารงาน

ศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศย

1.มการกลนกลอง

หวของานวจยกอน

ด าเนนการ

2.ผลการวจยถก

น าไปใชตามวตถ

ประสงคและ

ผบรหารระดบสง

สป. รบทราบ

ผลการวจย

รอยละ 80

ต า

L=1

C=2

ใชแนวทางการ

จดการความเสยง

ของปงบประมาณ

2553 เปน

แนวทางการ

ด าเนนงานในป

ถดไป

แบบสรปผลการด าเนนงานจากการบรหารความเสยง RM 5

ประเภทความเสยง ระดบความเสยง การเปลยนแปลงระดบความเสยง

สรปความเสยง

กอนการประเมน หลงการประเมน ควบคมได ควบคมไมได

ความเสยงดานกล

ยทธ

S1.ผลงานวจยไมได

ถกน าไปใชประโยชน

อยางเปนรปธรรม

L5=5 C4=4 20 (สง

มาก)

L5=1 C4=2 2 (ต า) ลดลง √

O1. การปฏบตงาน

ในพนทเสยงภย

L5=4 C2=5 20 (สง

มาก)

L5=4 C2=4 16 (สง) ลดลง √

O3 ขาดการพฒนา

ตนเอง

L4=4 C4=4 16

(สง)

L4=3 C4=3 9 (ปาน

กลาง)

ลดลง √

แบบสรปผลการประเมนความเสยงภายหลงการด าเนนงานตามแผนบรหารคามเสยง RM 6

ประเภทความเสยง ระดบความเสยง แนวทาง/มาตรการด าเนนงานในปถดไป

หลงการประเมน

O1. การปฏบตงานในพนทเสยงภย L5=4 C2=4 16 (สง) ใชแนวทางการจดการความเสยงของปบประมาณ 2553 ด าเนนการตอไป

O3 ขาดการพฒนาตนเอง L4=3 C4=3 9 (ปานกลาง) 1.จดใหมการท างานเปนทมมการสงมอบขอมลใหผปฏบตงานในทมเพอใหสามารถปฏบตงานแทนกนได 2.สงเสรมใหมการใชประโยชนจากคมอสมรรถนะและบนทกการพฒนาสมรรถนะของตนเองอยางเปนรปธรรม

แบบปจจยเสยงทตองน าไปด าเนนการตอในป 2554 RM 7


ปฏบตงาน/

โครงการ/กจกรรม/

ดานงานทประเมนละ

วตถประสงคของการ

ควบคม

(1)

การควบคมทมอย

(2)

การ

ประเมนผล

การควบคม

(3)

ความ

เสยงทยง

มอย

(4)

การปรบปรง

การควบคม

(5)

ก าหนด

เสรจ

ผรบผด

ชอบ

(6)

หมาย

เหต

(7)

งานสนบสนนสงเสรมใหบคลกรในสงกดจดท าวจยเพอพฒนาการศกษา วตถประสงค เพอใหงานทท าเปนประโยชนตอการพฒนาการศกษา

1. ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตขอ

สนบสนนงบประมาณการด าเนนงานวจย

2.มคณะกรรมการพจารณาหวขอวจยจาก

บคลากรภายในหนวยงาน

3.เผยแพรประชาสมพนธใหหนวยงานในสงกด

เสนอหวขอการวจยและพจารณาผล

4.จดสรรงบประมาณ

5.พจารณาผลงานวจย

6.เผยแพรงานวจยประกาศแจงหวขอวจยท

ด าเนนการแลวเสรจใหหนวยงานในสงกดทราบ

ยงไมเพยงพอ

เนองจาก มการ

จดท าวจยดาน

การศกษาอยาง

ตอเนองแต

จ านวนของ

งานวจยถก

น าไปใชเพยง

รอยละ 10 ของ

จ านวนงานวจย

ทงหมดทจดท า

ผลงานวจ

ยไมไดถก

น ามาใช

ประโยชน

อยางเปน

รปธรรม

1.ใหมการ

กลนกรองหวขอ

งานวจยท


ประโยชนไดไม

คมคากบเงน

งบประมาณทจาย

ไป

2.การเผยแพร

งานวจยอยาง

กวางขวาง

พฤษภาคม – กนยายน 2553 ทกหนวยงานสงกด สป./กลมวจยและพฒนาการศกษา

สวนงานยอย..............................

รานงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

ส าหรบปสนสดวนท..........เดอน................พ.ศ.................... ปย.2

ชอผรายงาน....................................................

(ชอหวหนาสวนงานยอย)

ต าแหนง...........................................................

วนท................เดอน.....................พ.ศ............

5 5 10 15 20

O1

25

4 4 8 12 16

O3

20

S1

3 3 6 9 12 15

2 2 4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5

แผนภมความเสยง

5 5 10 15 20

25

4 4 8 12 16

O1

20

3 3 6 9

O3

12 15

2 2

S1

4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5

แผนภมความเสยงภายหลงการบรหารความเสยง

1.การก าหนด


2.การระบความเสยง/


5.รายงานและตดตามผล

4.จดการและจดท าแผน


3.การประเมนความเสยง

ส ารวจตรวจสอบ

-หนาทความรบผดชอบของหนวยงาน

-กระบวรการหลก/กจกรรม

-เปาหมาย/ตวชวดความส าเรจ

ระบความเสยงทงปจจยภายนอกและ

ภายในทมผลกระทบตอการบรรล

วตถประสงคแตละกระบวนการ/

กจกรรม (S/O/F/C)

จดระดบความรนแรงโดนประเมนโอกาส

และผลกระทบของความเสยง

ก าหนดวธการจดการความเสยงเพอให

ความเสยงอยในระดบทยอมรบได

ใชหลก PDCA (Plan,Do,Check,Action)

ทบทวนมาตรการควบคมความเสยง

แบบ RM-2 ชอง 1-4

แบบ RM-2 ชอง 5-9

แบบ RM-2

ชอง 10-12

แบบ RM-2, RM 2-1

แบบ RM -3

สรป กระบวนการบรหารความเสยง

แบบ RM-4-7

แบบรายงาน

การบรหารความเสยง

1.แบบฟอรมการระบเหตการณและประเมนความ

เสยง (RM 2-1)

2.แบบแสดงแนวทางตอบสนองความเสยง

(RM 3)

3.แบบการตดตามผลการจดการความเสยง (RM 4)

4.แบบสรปผลการด าเนนงานจากการบรหาร

ความเสยง (RM 5)

5.แบบสรปผลการประเมนความเสยงภายหลงการ

ด าเนนการตามแผนบรหารคามเสยง (RM 6)

6.แบบปจจยเสยงทตองน าไปด าเนนงานตอใน

ป 2554 (RM 7)

การควบคมภายใน 1.รายงานการประเมนผลการควบคมภายใน 1.1 หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน แบบปอ.1 1.2 รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคม ภายในแบบ ปอ.3 1.3 รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายในแบบ ปอ.3 1.4 รายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคม ภายในของผตรวจสอบภายใน แบบ ปส. 2. รานงานผลการด าเนนงานตามแผนปรบปรงการควบคม ภายในของงวดกอน (6 เดอน) ใหหนวยรบตรวจตดตามผล การด าเนนการในรายงานแผนการปรบปรงการควบคม ภายในของงวดกอน (แบบ ปอ.) โดยบนทกผลการ ด าเนนการในรอบ 6 เดอนในชอง “หมายเหต”

ขอบคณคะ

109

การบริหารความเสี่ยงองค์กรfms.nrru.ac.th/fms2014/images/stories/risk-managment/risk.pdf ·...

Documents