Analysis2

ธรกจโลจสตกสตลอดทงป 2560 คาดวาจะเตบโตทรอยละ 7.0 โดยสวนหนงเปนผลมาจากโมเมนตมการ

ฟนตวทตอเนองของเศรษฐกจไทยจากแรงหนนของภาคตางประเทศทขยายตวดกวาทคาด ทงในสวนของการสงออก

สนคาทในชวง 9 เดอนแรกของป 2560 ขยายตวสงถงรอยละ 9.3 YoY และในสวนของภาคการทองเทยวทฟนตวกลบ

มาอยในระดบปกต จากทกอนหนาไดรบผลกระทบจากการปราบปรามทวรศนยเหรยญ

แนวโนมธรกจโลจตกสป2561

ส�าหรบในป2561นคาดวาสถานการณโลจสตกสของไทยจะเตบโตอยางตอเนองจากสภาวะทางเศรษฐกจ

ทขยายตวเรงขนเลกนอยจากการลงทนภาครฐและการสงออกทมแนวโนมขยายตวตอเนอง

การลงทนภาครฐในป 2561 ทมแนวโนมปรบตวเพมขนตอเนอง และการเบกจายงบประมาณทภาครฐบาล

เรงอนมตโครงการในชวงครงหลงของป 2560 ประกอบกบภาคการสงออกของไทยในปหนาทยงคงขยายตว แมจะ

เปนการขยายตวจากอยางชะลอลง แตกยงจะมบทบาทหนนเศรษฐกจใหเศรษฐกจยงคงเตบโตตอเนอง ซงจะสงผลให

ภาคโลจสตกสไทยขยายตวไปในทศทางเดยวกน

ธรกจโลจสตกส1ในป2561นาจะเตบโตไดเปนอยางดทามกลางการแขงขนอยางเขมขนของผประกอบการ

แนวโนมการน�าเทคโนโลยเขามาชวยใหบรการดานโลจสตกสนาจะเพมขน เพอตอบสนองความตองการ

จดการตนทนโลจสตกสใหมประสทธภาพ และเพอใหสอดรบกบกระแสปรบเปลยนสสงคมเศรษฐกจแบบดจทล ดงนน

ในปหนาจะไดเหนภาพการแขงขนของผใหผบรการโลจสตกสในการรองรบ E-Commerce ทชดเจนขน เพอแยงชง

สวนแบงทางการตลาดของการคาออนไลนทขยายตวอยางกาวกระโดด สงผลใหความตองการบรการโลจสตกส

เพมขนเปนเงาตามตว

1ธรกจโลจสตกส ในรายงานฉบบนไมรวมถงธรกจโลจสตกสทางอากาศ

E-commerceแรงไมตกดนโลจสตกสโต

แนวโนมธรกจโลจตกสป2561

Analysis3

•ธรกจขนสงสนคาทางบก ในป 2561 นาจะมมลคา 145,100 -147,300 ลานบาท ขยายตวท

รอยละ5.3-7.0จากปทผานมาซงมมลคา137,700ลานบาท โดยภาคการขนสงทางบกคาดวา

จะขยายตวตามทศทางเศรษฐกจทเตบโตอยางตอเนอง ทงจากการลงทนของภาครฐและเอกชน

ประกอบกบแรงหนนของ E-Commerce ทขยายตวอยางโดดเดน อยางไรกด ยงมประเดนทาทาย

จากการสงออกทขยายตวอยางชะลอลงจากป 2560 ทนาจะเปนปจจยฉดรงใหภาคการขนสงสนคา

ทางบกในป 2561 ยงคงขยายตวใกลเคยงกบปทผานมา

•ธรกจคลงสนคา ในป 2561 นาจะมมลคา 75,500-76,700 ลานบาท ขยายตวรอยละ 5.3-7.0

จากปทผานมาซงมมลคา 71,700 ลานบาท โดยเปนการเตบโตไปในทศทางเดยวกบธรกจ

ขนสงสนคาทางบก นอกจากน การขยายตวของธรกจ E-Commerce จะน�ามาซงความตองการ

คลงสนคาทเพมมากขน กลาวคอ การปรบเปลยนรปแบบการคาจากออฟไลน แพลตฟอรม

(Offline Platform) หรอรปแบบรานคา/หางสรรพสนคาปลก มาเปนออนไลน แพลตฟอรม

(Online Platform) สงผลใหเกดความตองการคลงสนคาพรเมยม2 ในการจดเกบและกระจายสนคา

ไปยงผบรโภคแทนการจดเกบไวทรานคา/หางสรรพสนคาสาขา

•ธรกจรบจดสงสนคาระหวางประเทศ(FreightForwarder)ในป2561นาจะมมลคา58,000-57,700

ลานบาท ขยายตวชะลอเลกนอยทรอยละ 0.5-2.1 จากปทผานมาซงมมลคา 57,700 ลานบาท

ตามทศทางการสงออกของไทยทเตบโตอยางชะลอลงเลกนอยจากฐานทสงของปทผานมา

•ธรกจไปรษณยภณฑและรบสงสนคาในป2561นาจะมมลคา30,800-31,300ลานบาทขยายตว

เรงขนทรอยละ9.6-11.3จากปทผานมาซงมมลคา28,100ลานบาท จากธรกจ E-Commerce

ทขยายตวและการแขงขนในการใหบรการของผเลนในตลาดทมแนวโนมเขมขนขน

2คลงสนคาพรเมยม (Premium Warehouse) หมายถง คลงสนคาและศนยกระจายสนคาแบบใหมทมการออกแบบกอสรางใหเออตอการบรหารจดการคลงสนคาซงเปนสวน

หนงของระบบโลจสตกสแบบครบวงจร

Analysis4

หมายเหต: มลคาธรกจโลจสตกสค�านวณภายใตกรอบแนวคดรายไดประชาชาตของประเทศไทย

การเตบโตของธรกจE-CommerceในไทยหนนบรการE-Logisticsใหขยายตว

การขยายตวของธรกจE-commerceน�ามาซงความตองการบรการE-Logisticsทเพมขน

•การเปลยนผานของโลกไปสยคดจทลทการเชอมโยงผานอนเทอรเนตสงผลตอสภาพแวดลอม

ทางธรกจใหเปลยนแปลงไปสE-commerceหรอพาณชยอเลกทรอนกส3 โดยนบตงแตความนยม

โทรศพทมอถอสมารทโฟนไดเขามาเปนสอกลางใหผคนเขาถงโซเชยลเนตเวรคมากขน กระทง

กลายเปนสงทมบทบาทในชวตประจ�าวน สงผลใหตลาด E-commerce ของไทยคกคกเปนอยางมาก

โดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดประเมนวา E-commerce ในไทยป 2560 จะม

มลคา 2,812,592.03 ลานบาท สงผลให E-commerce ในไทยในระยะ 3 ปทผานมา (2557-2560)

ขยายตวเฉลยสงถงรอยละ 11.4 ตอป

•แมวารปแบบการคา E-Commerce จะสามารถซอขายและช�าระเงนผานแพลตฟอรมออนไลน

ไดอยางสะดวกสบายและงายดาย แตส�าหรบกระบวนการสงมอบสนคาจากผขายไปยงผรบยงคง

ตองอาศยวธการขนสงอย โดยกระบวนการขนสงดงกลาวจ�าเปนตองเปนระบบ E-Logistics

ทเชอมตอ หรอผานแพลตฟอรมออนไลนเดยวกนกบระบบ E-Commerce เพอใหการจดสงสนคา

เกดขนไดทนทหลงเสรจสนการซอขายและถงมอลกคาอยางรวดเรว ถกตอง และตรวจสอบได

ซงนบเปนโจทยททาทายเนองจากการจดสงสนคาทางกายภาพมปจจยแวดลอมเกยวเนองอยมาก

•ดงนน จงสามารถกลาวไดวา หวใจส�าคญของ E-Commerce อกประการหนงคอ E-Logistics

ทมประสทธภาพ ทงน รปแบบการซอขายทเปลยนไปสระบบออนไลนดงกลาวขางตน เมอเชอมโยงกน

การเตบโตของธรกจE-CommerceในไทยหนนบรการE-Logisticsใหขยายตว

3E-commerce คอ การท�ากจกรรมการซอขายและบรการผานทางเครอขายอนเทอรเนต ดวยรปแบบการคาหลายรปแบบไดแก ธรกจกบผบรโภค (B2C) ธรกจกบธรกจ

(B2B) ธรกจกบรฐ (B2G) และระหวางผบรโภคกบผบรโภค (C2C) ทงน E-commerce แบบ B2C และ B2B เปนรปแบบทมบทบาทส�าคญตอตลาดทสด

Analysis5

มากขนจะกอใหเกดเปนหวงโซอปทานในรปแบบใหมทแตกตางไปจากเดม ซงกคอ หวงโซอปทาน

E-commerce ทประกอบดวย E-marketplace ระบบช�าระเงนอเลกทรอนกส (E-payment)

และระบบอ-โลจสตกส (E-Logistics) โดยในระยะขางหนา หวงโซอทาน E-commerce มแนวโนม

ขยายวงกวางขนเรอยๆ และจะเตมไปดวยโอกาสอกมากมายส�าหรบผประกอบการโลจสตกสทสามารถ

น�าพาตนเองเขาเปนสวนหนงของหวงโซอปทาน E-commerce ได

ธรกจโลจสตกสในไทยมโอกาสอกมากทงจากการใหบรการE-CommerceแบบB2CและE-Commerce

แบบB2B

•E-commerce แบบ B2C เปนรปแบบการคาระหวางธรกจกบผบรโภคนนเปนกระแสทนาสนใจ

เนองจากมความเกยวของกบผบรโภคจ�านวนมาก โดยความสามารถเขาถงตลาดออนไลนของผ

บรโภคทเพมอยางกาวกระโดดผานโซเชยลเนตเวรค สงผลใหการคาแบบออนไลนมขนาดตลาดใหญ

ทเตมไปดวยผบรโภค ผขาย และสนคาเปนจ�านวนมาก กอใหเกดบรการโลจสตกสในรปแบบใหม

คอการน�า E-Logistics มาเชอมตอกบแพลตฟอรมของ E-Commerce ผานระบบอเลกทรอนกส

สงผลให E-Commerce และการขนสงมระบบทเชอมโยงกนแบบเรยลไทม และทส�าคญยงน�า Mobile

Application เขามาใชกบ Retail Customer สงผลใหผรบสนคาสามารถเขาถงแพลตฟอรมและ

เปนสวนหนงของระบบ E-Logistics ซงนบเปนบรการทแปลกใหมและนาสนใจเปนอยางมาก

โดยบรการโลจสตกสเพอตอบสนอง E-Commerce มรปแบบทหลากหลาย อาท บรการ E-Fulfillment

บรการ E-Delivery และบรการ Food Delivery เปนตน

Analysis6

บรการE-FulfillmentแนวทางการปรบตวของSMEโลจสตกส

เปนบรการโลจสตกสเพออ�านวยความ

สะดวกใหผ ประกอบการ E-Commerce อยาง

ครบวงจร โดยครอบคลมถงการใหบรการพนท

เกบสนคา การจดการการสงซอ การหยบและบรรจ

หบห อ รวมถงการจดส งจนถงมอลกค า ซ ง

ทกกระบวนการจะควบคมดวยระบบอเลกทรอนกส

และเชอมโยงกบแพลตฟอรมของ E-Commerce

เพอใหการท�างานในแตละขนตอนสอดคลองไป

ในทศทางเดยวกน ชวยใหธรกจ E-Commerce

มประสทธภาพในการด�าเนนงานทเพมมากขนทง

ในดานการบรการและการลดตนทนของธรกจ

ผประกอบการ SME โลจสตกสอาจผนตว

เองมาเปนผใหบรการ E-Fulfillment ซงเหมาะ

กบ SME ทมนวตกรรมหรอ Start up ในการคดคน

กระบวนการจดส งสนค าอย างมประสทธภาพ

โดยเนนใชเทคโนโลยเพอการจดการระบบและใช

Out source จดสงสนคาเพอเปนการประหยดตนทน

ส�าหรบผประกอบการ SME โลจสตกสท

ไมไดมความพรอมทางดานเทคโนโลย อาจผนตวเอง

ไปเปนผใหเชาคลงสนคาพรเมยมเพอใหผประกอบการ

โลจสตกสทมนวตกรรมเขามาบรหาร หรอการผนวก

ตวเองเพ อ เป นส วนหน งของผ ประกอบการ

Fulfillment รายใหญโดยการรบเปน Sub-contracrtrs

ขนสงสนคา

Analysis7

•E-commerce แบบ B2B เปนรปแบบการคาระหวางธรกจกบธรกจ นาจะทวบทบาทขนในระยะ

ขางหนา เนองจากเทคโนโลยดจทลจะเพมความสามารถในการแสวงหาคคาทตอบสนองความตองการ

ใหแกภาคธรกจไดดทสด อกทงยงชวยใหผประกอบการของไทยสามารถเขาถงการคาระหวางประเทศ

ไดงายขน และมตนทนทต�ากวาการคาระหวางประเทศแบบดงเดม น�ามาซงประสทธภาพใน

บรการE-Logistics/บรการFoodDelivery

E-Logistics คอ การขนสงสนค าท

มความรวดเรวและแมนย�าจากการน�าเทคโนโลย

เขามาชวย โดยปจจบนการแขงขนในบรการดงกลาว

มความเขมขนขน สงผลใหผ ประกอบการเสนอ

รปแบบการขนสงทมความพเศษใหมๆ ใหแก

ผประกอบการ E-Commerce อยางการขนสงถงมอ

ผรบภายในวนเดยว (Sameday Delivery) การขนสง

ตามความต องการ เฉพาะ เจาะจงของผ ร บ

(On Demand delivery) เปนตน

FoodDelivery หรอ บรการสงซออาหาร

ออนไลนผานแอพพลเคชนสามารถอ�านวยความ

สะดวกในการจดสงอาหารจากรานไปถงผบรโภคดวย

รถจกรยานยนต นบเปนทางเลอกในการตอบโจทย

ไลฟสไตลของผบรโภคในยคปจจบน สงผลใหมแนว

โนมเตบโตไดเปนอยางด

แนวทางการปรบตวของSMEโลจสตกส

ตลาด E-Delivery ยงคงถกครองสวนแบง

โดยผประกอบการรายใหญ ซงมความสามารถใน

การเชอมตอกบ E-marketplace หรอผประกอบการ

E-commerce รายใหญทม Platform เปนของตวเอง

โดยแนวทางการปรบตวของผประกอบการ SME

โลจสตกสนน อาจเขาไปรบชวงตอจากผประกอบการ

โลจสตกสรายใหญหรอบรษท E-commerce คาปลก

รายใหญเพอขนสงสนคา

เชนเดยวกนกบตลาด FoodDelivery ซง

ถกครองสวนแบงโดยผประกอบการรายใหญเพยง

ไมกรายทเปนเจาของ Platform อกทงลกษณะตลาด

ยงคงมความเฉพาะทงจากรปแบบการขนสงโดย

จกรยานยนตและพนทการใหบรการทอยเพยงเขต

กรงเทพมหานคร ดงนน ผประกอบการ SME ยงคง

มขอจ�ากดในการเขาไปยงตลาดน

Analysis8

การด�าเนนการทเพมขนของผประกอบการ โดยเฉพาะอยางยงผประกอบการรายเลกและรายกลาง

(SMEs) ซงมอยเปนจ�านวนมากและมบทบาทตอระบบเศรษฐกจ

ปจจบน ผประกอบการโลจสตกสนนไดมการตระหนกร และตนตวเพอรบโอกาสของ

E-commerce แบบ B2B และไดมการพฒนาระบบอเลกทรอนกสดานโลจสตกสเพอตอบสนองการ

คาแบบ E-commerce โดยมการพฒนาระบบ E-Logistics System เขามาใชในการบรหารกจกรรม

ทเกยวของทางดานโลจสตกส เพอประสทธภาพในการบรการลกคาทดยงขนทงในดานความรวดเรว

ในการขนสงสนคาและการประหยดตนทนในการด�าเนนงาน อาท บรการ Supply Chain Management

บรการ Cold Chain Management บรการบรหารคลงสนคา (Warehouse Management) เปนตน

ส�าหรบผประกอบการ SME โลจสตกสทมความพรอมทางดานนวตกรรม อาจมองหาตลาดการขนสง

ทมความเฉพาะ (Niche Market) เพอเจรจาหาความรวมมอกบผประกอบการ E-commerce ใน

การจดการดานโลจสตกส

แนวโนมธรกจโลจสตกสจะเปลยนแปลงไปสการบรการE-Logisticsครบวงจร

•ธรกจโลจสตกสซงเปนธรกจทไดรบอานสงสโดยตรงจาก E-Commerce นาจะมการเตบโตอยางค

ขนานไป ดงนน ผประกอบการโลจสตกสจ�าเปนตองพฒนานวตกรรมใหกาวทนเทคโนโลยของ

E-Commerce โดยในอนาคตปรมาณสนคาทและธรกรรมการซอขายแบบ E-commerce ทมากขน

ทงจากรปแบบการคาแบบB2B และแบบB2C จะสงผลใหผประกอบการ E-Commerce แสวงหาผ

ใหบรการโลจสตกสทมระบบเทคโนโลยทสามารถเชอมโยงกบตนและมความเชยวชาญในการขนสง

เพอการใหบรการทเปนเลศยงขน ซงในปจจบนผประกอบการโลจสตกสรายใหญในตางประเทศมแนว

โนมทจะใชเทคโนโลยขนสงเพอลดตนทนดานโลจสตกส อาท การใชปญญาประดษฐ (AI: Artificial

Intelligence) เพอใหหวงโซอปทานในอนาคตสามารถด�าเนนไปไดแบบอตโนมต โดยไดเรมทดลอง

โดรนและหนยนตเคลอนทไดแบบอตโนมตเขามาใชในกระบวนการโลจสตกสบางแลว

• ในระยะขางหนาผประกอบการไทยอาจตองมการจบตากระแสการเปลยนแปลงของการใชเทคโนโลย

ของภาคโลจสตกสอยางใกลชด เพอเปนการสรางความสามารถในการแขงขนทเขมขนเปนอยางมาก

ในยคดจทลเทคโนโลย

Analysis9

โอกาสและความทาทายของSMEโลจสตกสยคE-Logistics

ธรกจSMEโลจสตกสยงคงมโอกาสอกมากจากตลาดE-Commerceทมแนวโนมขยายตวขณะเดยวกน

ยงคงมความทาทายจากผประกอบการโลจสตกสตางชาตทมความเชยวชาญทางเทคโนโลยและนวตกรรม

• ในระยะขางหนาทงตลาด E-Commerce ในประเทศทจะขยายตวทงในดานปรมาณการซอขายและ

พนทใหบรการขนสงทขยายครอบคลมทงประเทศมากขน โดย คาดวา กจกรรมโลจสตกสจะ

ปรบเปลยนสรปแบบ E-Logistics ในสดสวนทเพมขน น�ามาซงโอกาสของผประกอบการโลจสตกส

ทสามารถปรบตวไดทน

• อยางไรกด ยงคงมความทาทายอยมากในยค E-Logistics เนองจากมการเขามาใหบรการโลจสตกส

จากผประกอบการตางชาตรายใหญทมความเชยวชาญทางดานนวตกรรม ดงนน ผประกอบการ SME

โลจสตกสของไทยจ�าเปนตองตงรบและปรบตวใหทนในทกดานโดยเฉพาะการพฒนาดานเทคโนโลย

เพอไมใหเกดขอจ�ากดในการเขาไปมสวนรวมในตลาด E-commerce

• ส�าหรบกลยทธทส�าคญของผประกอบการ SME โลจสตกส นน คอการเขาไปมสวนรวมในหวงโซ

อปทาน E-commerce ตามแตความพรอมทางดานเทคโนโลยของผประกอบการแตละรายจะเออ

อ�านวย โดยผประกอบการทมความพรอมทางดานเทคโนโลยและนวตกรรมอาจพฒนาตวเองในฐานะ

ธรกจ Start up เพอบรการดานโลจสตกสใหแกผประกอบการ E-commerce อยางครบวงจร ส�าหรบ

รายทยงมขอจ�ากดดานนวตกรรมและเงนลงทน อาจเรมทยอยปรบตวโดยการพฒนาเทคโนโลยขน

ตนทสอดคลองกบผประกอบการรายใหญ เพอความสะดวกในการเขาไปรบจางชวงตอหรอรวมเปน

พนธมตรกบผประกอบการรายอน อาท ระบบ GPS เพอบอกต�าแหนงของรถขนสนคา ระบบ RFID

เพอใช tag สนคาและความสะดวกในการกระจายสนคา ทงน ธรกจโลจสตกสนนมกด�าเนนการเปน

พนธมตรระหวางกนอยแลว เนองจากหลกการด�าเนนธรกจตงอยบนการบรหารการขนสงใหเกดความ

รวดเรวและตนทนทต�าทสด

• นอกจากน ในยค E-Logistics ผเลนรายใหญในตลาดโลจสตกสเนนการใชเทคโนโลยเขามาจดการ

บรหารหวงโซโลจสตกสเปนหลก ขณะเดยวกนไดมความพยามยามทจะถอสนทรพยใหนอยทสดเพอ

เปนการประหยดตนทน ดงนน กจกรรมดานคลงสนคาและขนสงของบรษทโลจสตกสเหลานมกม

การใชบรการของ Outsource เปนหลก ซงนบวาเปนทางออกทนาสนใจส�าหรบผประกอบการ SME

โลจสตกสในการเขาไปเตมเตมความตองการของผประกอบการรายใหญดงกลาว

โอกาสและความทาทายของSMEโลจสตกสยคE-Logistics