การศึกษาเปรียบเทียบผลการรับประทานข้าวไรซ์เบอร์รี่กับข้าว...
TRANSCRIPT
การศกษาเปรยบเทยบผลการรบประทานขาวไรซเบอรรกบขาวขาวหอมมะลตอการเปลยนแปลงระดบโฮโมซสเตอนในเลอด
แพทยหญงจตพร วจตรเวชการ
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาการชะลอวยและฟนฟสขภาพ วทยาลยการแพทยบรณาการ
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2561
Study Homocysteine level in Blood in the Group That Eat Rice berry and White Rice
Jatuporn Wijitvechkarn, M.D.
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science
Department of Anti-aging and Regenerative Medicine College of Integrative Medicine, Dhurakij Pundit University
2018
ฆ
หวขอวทยานพนธ การศกษาเปรยบเทยบผลการรบประทานขาวไรซเบอรรกบขาวขาวหอมมะลตอการเปลยนแปลงระดบโฮโมซสเตอนในเลอด
ชอผเขยน แพทยหญงจตพร วจตรเวชการ อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย นายแพทยมาศ ไมประเสรฐ สาขาวชา วทยาการชะลอวยและฟนฟสขภาพ ปการศกษา 2560
บทคดยอ
โฮโมซสเตอนเปนสารกอใหเกดการอกเสบเรอรงตอผนงดานในหลอดเลอดน าไปสภาวะหลอดเลอดแดงแขงเกดการอดตนหลอดเลอด ระดบโฮโมซสเตอนในเลอดควรนอยกวา 10 ไมโครโมลตอลตร อกหนงทางเลอกในการควบคมกระบวนการควบคมโฮโมซสเตอนคอ การรบประทานอาหารธรรมชาตทอดม วตามน B.6 B.12 และโฟเลท ดงนนงานวจยนมวตถประสงค เพอศกษาสวนประกอบของขาวไรซเบอรร และผลการรบประทานขาวไรซเบอรรตอระดบโฮโมซสเตอนในเลอดโดยวธการศกษาแบบ Experimental Study มผเขารวมการทดลองมสขภาพด 40 คน แบงเปน 2 กลมจากการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดกอนรบประทานขาวเรยงล าดบแบงเปน 2 กลม คอกลมท 1 จ านวน 20 คน รบขาวขาวหอมมะล กลมท 2 จ านวน 20 คนรบขาวไรซเบอรร ก าหนดรบประทานขาวสกอยางนอย 300 กรมตอวน วดผลโดยการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดกอนรบประทานขาวและหลงรบประทานขาวในสปดาหท 4 และสปดาหท 6 จากผลการศกษาคณสมบตของขาวไรซเบอรรพบมปรมาณโฟเลต 47.6 ไมโครกรมตอ 100 กรม นอกจากนยงมคณคาทางโภชนาการอน ๆ เชน คาดชนน าตาลปานกลาง สงกะส วตามนอ ธาตเหลก โอเมกาสาม แอนโทไซยานน วตามนอ แกมมาโอรซานอล เปนตนผลการวจยการศกษาเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอนในเลอดของกลมขาวไรซเบอรรกอนและหลงรบประทานขาวพบวาระดบโฮโมซสเตอนลดลงอยางมนยส าคญทางสถต (p<0.05) และเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอนระหวางสองกลมหลงรบประทานขาวสปดาหท 6 พบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญ (p<0.05) วจารณและสรป เนองจากปรมาณโฟเลตในขาวไรซเบอรรสง การรบประทานอยางตอเนองสามารถเพมระดบโฟเลทในรางกาย จงสามารถชวยลดระดบของโฮโมซสเตอนในเลอด ผลการศกษาวจยนชวยสนบสนนสงเสรมการบรโภคขาวสายพนธไทย และการปรบพฤตกรรมการบรโภคอาหารทมประโยชนชวยปองกนการเกดโรคเรอรง
ค ำส ำคญ: ขาวไรซเบอรร โฮโมซสเตอน โฟเลท
ง
Thesis Title Study Homocysteine level in Blood in the Group That Eat Rice berry and White Rice
Author Jatuporn Wijitvechkarn, M.D. Thesis Advisor Assistant Professor Mart Maiprasert, M.D. Department Anti-Aging and Regenerative Medicine Academic Year 2017
ABSTRACT
Homocysteine is a chronic inflammatory substance to the inner wall of the arteries leading to arteriosclerosis and Cardiovascular disease .The alternative to reduce homocysteine levels is to consume natural foods rich in vitamins B.6 B.12 and folate. The purpose of this study was the components of Brown rice Riceberry; The effect of eating Riceberry on the level of Homocysteine in blood was compared with white jasmine rice. Method experimental study, there were 40 participants, divided by into 2 groups: group 1( n=20) Group 2 ( 20) , received white jasmine rice and Riceberry measured by measuring Homocysteine levels in blood before eating rice and after eating rice in 4 weeks and 6 weeks . The results showed Riceberry that contented folate was 47.6 micrograms / 100 g. and another nutritional values; medium glycemic index food, zinc, iron, anthocyanin, omega-3, vitamin E, polyphenol and gamma- oryzanol. A Comparative study of Homocysteine levels in blood before and after eating Rice groups Homocysteine levels were significantly lowering different between groups (p < 0.05) and the result of the study on riceberry group before and after Homocesyteine level showed that was significantly reduced. May because the highly folate in Riceberry, can increase folate levels in the blood then supported the Homocysteine pathway.
This research supports the promotion the consumption of Thai rice. Behavior modification dietary habits that prevent the occurance of chronic disease in the long term Keywords: Homocysteine, Riceberry, Folate
จ
กตตกรรมประกาศ
วทยานพนธฉบบนส าเรจอยางสมบรณไดดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยง จากผชวยศาสตราจารย นายแพทยมาศ ไมประเสรฐ อาจารยปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธฏรตน เมฆบณฑตกล อาจารยวชาการทางสถต ผชวยศาสตราจารย ดร.เอกราช บ ารงพชนอาจารยวชาการดานโภชนาการทกรณาใหค าแนะน าและขอเสนอแนะทเปนประโยชน ท าใหวทยานพนธฉบบนสมบรณยงขน ศาสตราจารย ดร.มธรส พงษลขตมงคล ประธานกรรมการสอบ ส าหรบค าแนะน าทเปนประโยชน ผวจยขอขอบพระคณคณาจารย สาขาวชาวทยาการชะลอวย และฟนฟสภาพทกทานส าหรบความรวชาการค าแนะน าและค าปรกษาตลอดระยะเวลาศกษา
ขอกราบขอบพระคณบดามารดา ส าหรบการอบรมสงสอนและปลกฝงการศกษา สนบสนนและใหก าลงใจส าหรบการท าวทยานพนธฉบบนใหส าเรจลลวง
ขอบพระคณอาสาสมครทกทานทกรณาอนเคราะหเวลาส าหรบการเขารวมศกษาวจย ขอขอบคณ เจาหนาททกทานส าหรบความรวมมออ านวย ความสะดวกและสนบสนนกจกรรมการวจยให ส าเรจลลวงเปนอยางด
คณประโยชนทเกดจากวทยาพนธฉบบนผวจ ย ขอมอบแดบดา มารดา คณาจารย อาสาสมคร และ ผใหความรวมมอในการท าวทยานพนธทกทาน
ทายทสดน ผเขยนหวงเปนอยางยงวา ผลการศกษาวจยจากวทยานพนธครงนเปนประโยชนตอผสนใจทวไป หากมสงผดพลาดหรอขอบกพรองประการใด ผเขยนขอนอมรบและ ขออภยไว ณ ทนดวย
จตพร วจตรเวชการ
ฉ
สารบญ
หนา บทคดยอภาษาไทย ..................................................................................................................... ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................ ง กตตกรรมประกาศ ...................................................................................................................... จ สารบญตาราง ............................................................................................................................. ซ สารบญภาพ ................................................................................................................................ ญ สารบญแผนภม ........................................................................................................................... สารบญกราฟ .............................................................................................................................. บทท
1. บทน า ............................................................................................................................. 1 1.1 ทมาและความส าคญของปญหา .............................................................................. 1 1.2 ค าถามงานวจย ........................................................................................................ 3 1.3 วตถประสงคงานวจย .............................................................................................. 3 1.4 สมมตฐานงานวจย .................................................................................................. 3 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ..................................................................................... 4
2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ ..................................................................... 5 2.1 แนวคด และทฤษฎเกยวของ ................................................................................... 5 2.2 งานวจยทเกยวของ .................................................................................................. 16
3. ระเบยบวธวจย ................................................................................................................ 22 3.1 ประชากร ................................................................................................................ 22 3.2 เครองมอทใชในการทดลอง.................................................................................... 23 3.3 เครองมอ ................................................................................................................. 23 3.4 ขนตอนการทดลอง ................................................................................................. 24 3.5 วธการทดลองรวม ................................................................................................... 26 3.6 การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย .......................................................... 26
ช
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 4. ผลการวเคราะหขอมล .................................................................................................... 27
4.1 ขอมลการศกษาองคประกอบของขาว ..................................................................... 28 4.2 ขอมลแสดงล าดบและวธการคดเลอกผเขารวมวจย................................................. 29 4.3 ขอมลทวไปของอาสาสมครวจย ทง 2 กลม ............................................................ 31 4.4 ขอมลดานสขภาพของอาสาสมครวจยทง 2 กลม .................................................... 32 4.5 ขอมลดานการรบประทานอาหารของอาสาสมครวจยทง 2 กลม ............................ 35 4.6 ผลการทดลองและการวเคราะหขอมลทางสถต ...................................................... 38 4.7 ผลการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดของอาสาสมครวจยทง 2 กลม
ทงกอนและหลงรบประทานขาว ............................................................................ 41 4.8 ขอมลผลการส ารวจทศนคตของผบรโภคหลงเขารบการวจย ของกลมวจย ............ 43
5. อภปรายผล และขอเสนอแนะ ........................................................................................ 49 บรรณานกรม .............................................................................................................................. 54 ภาคผนวก ................................................................................................................................... 58
ก ขนตอนและวธการตรวจระดบ โฮโมซสเตอน Enzymatic Assay Manual ............. 59 ข แบบสอบถามเกบขอมลอาสาสมครวจย ................................................................ 61 ค ผลการตรวจวดระดบสารและองคประกอบขาวดบและขาวสก และผลการ
ตรวจวดโลหะหนกและสารตกคางในขาว ............................................................. 65 ง หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมงานวจย ........................................................... 68 จ หนงสอรบรองจรยธรรมการวจยในมนษย ............................................................. 71
ประวตผเขยน ............................................................................................................................. 73
ซ
สารบญตาราง
ตารางท หนา 2.1 สารอาหารของขาวตาง ๆ ...................................................................................... 11 2.2 ลกษณะประจ าสายพนธของขาวไรซเบอรร ......................................................... 14 4.1 แสดงขอมลการศกษาองคประกอบของขาวไรซเบอรร ........................................ 28 4.2 แสดงขอมลการศกษาองคประกอบของขาวขาวหอมมะล .................................... 29 4.3 แสดงขอมล เพศ อาย สถานภาพ และอาชพของกลมอาสาสมครวจย................... 31 4.4 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอนกอนรบประทานขาวระหวางกลม
กอนรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมกอนรบประทานขาวไรซเบอรร ......... 39 4.5 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอน กอนและหลงรบประทานขาว
ขาวหอมมะลอยางเวลา 6 สปดาห ........................................................................ 40 4.6 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอน กอนและหลงรบประทานขาว
ไรซเบอรรเปนเวลา 6 สปดาห ............................................................................. 40 4.7 แสดงการเปรยบเทยบผลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ระหวาง
กลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรท 6 สปดาห ................................................................................................................. 11
4.8 ผลการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดอน ๆ ของอาสาสมครวจยทง 2 กลมทงกอนและหลงรบประทานขาว ................................................................... 42
4.9 แสดงการเปรยบเทยบองคประกอบขาวหงสกขาวไรซเบอรรและขาวขาวหอมมะล ............................................................................................................... 50
ฌ
สารบญภาพ
ภาพท หนา 2.1 โครงสรางทางเคมของ โฮโมซสเตอน .................................................................. 5 2.2 โฮโมซสเตอน Metabolism .................................................................................. 6 2.3 กลไกของการท โฮโมซสเตอน สงผลเสยหายตอผนงหลอดเลอด ........................ 8 2.4 โครงสรางของกรดโฟลก ..................................................................................... 9 2.5 ลกษณะและสวนประกอบของเมลดขาว .............................................................. 11 2.6 ลกษณะและสวนประกอบของเมลดขาวกลอง ..................................................... 13
2.7 ลกษณะเมลดและสของขาวพนธไรซเบอรร ......................................................... 14 3.1 แสดงล าดบขนตอนการเกบขอมลวจย .................................................................. 25
ญ
สารบญแผนภม
แผนภมท หนา 4.1 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวงน าหนกของผเขารวมวจยทง 2 กลม ................. 32 4.2 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวงสวนสงของผเขารวมวจยทง 2 กลม .................. 33 4.3 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวง BMI ของผเขารวมวจยทง 2 กลม .................... 34 4.4 แสดงผลส ารวจการรบประทานขาวไรซเบอรรของอาสาสมครวจยทง 2 กลม ..... 35 4.5 แสดงผลส ารวจพฤตกรรมการรบประทานอาหารของอาสาสมครผเขารวม
วจยทง 2 กลม ....................................................................................................... 36 4.6 แสดงการส ารวจพบวาพฤตกรรมการรบประทานอาหารอาหารเสรมของ
อาสาสมคร ........................................................................................................... 37 4.7 แสดงการรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง .......................................... 43 4.8 แสดงการทราบประโยชนขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง ................................... 44 4.9 แสดงความยากงายในการรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง ................ 44 4.10 แสดงอาการไมพงประสงคหลงรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง ..... 45 4.11 แสดงความคดเหนเรองราคาขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง.............................. 46 4.12 แสดงความคดเหนเรองราคากบประโยชนขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง ........ 46 4.13 แสดงแหลงทซอขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง ................................................ 47 4.14 ความตองการซอขาวไรซเบอรรในอนาคต ......................................................... 48
ฎ
สารบญกราฟ
กราฟท หนา 4.1 แสดงการเปรยบเทยบคาเฉลยของระดบ โฮโมซสเตอน ในกลมควบคมกบ
กลมทดลอง กอนทดลอง หลงทดลองสปดาหท 4 และ 6 .................................. 38
บทท 1 บทน ำ
1.1 ทมำและควำมส ำคญของปญหำ
โฮโมซสเตอน (Homocysteine) เปนสารกอใหเกดการอกเสบเรอรงตอหลอดเลอด เมอระดบโฮโมซสเตอนในเลอดสง อาจท าใหเปนสาเหตส าคญของการเพมอตราเสยงตอการเกดโรคตาง ๆ ไดงายขน พบวามความสมพนธกบหลายโรค ตวอยางเชนในระดบสงของโฮโมซสเตอน มความสมพนธกบความเสยงทเพมขนของการแขงตวของหลอดเลอดแดงและโรคหลอดเลอด หวใจตบ โดยเฉพาะโรคหลอดเลอดแดงแขง ถามระดบโฮโมซสเตอนสงขนเกนกวาระดบทควรจะเปนกจะท าใหเกดการอกเสบของนนงหลอดเลอด โดยเฉพาะหลอดเลอดขนาดเลก เชน หลอดเลอดหวใจ และหลอดเลอดทอยในสมอง จะมนลท าใหหลอดเลอดทกลาวถงมโอกาสตบและอดตนไดงายกวาทระดบของ โฮโมซสเตอนในเลอดปกต
โรคหลอดเลอดแขง (Atherosclerosis) มความสมพนธกบการเกดโรคหลอดเลอดหวใจ (Cardiovascular, CVD) และอกหลากหลายภาวะแทรกซอน เชน โรคหวใจขาดเลอด (Coronary heart disease, CHD) และโรคหลอดเลอดสมอง (stroke) เนองจากโรคหลอดเลอดแดงแขงจะไมปรากฏอาการทสามารถสงเกตเหนไดจากความนดปกตของรางกายภายนอก หรอดวยตาเปลาแตนปวยจะทราบวาตนเองเปนโรคหลอดเลอดแดงแขงกตอเมอเกดภาวะแทรกซอนเกดขน ซงภาวะนสามารถเกดขนไดกบหลอดเลอดแดงทวรางกายของมนษย เชน หากโรคหลอดเลอดแดงแขง เกดขนกบหลอดเลอดหวใจ อาจจะท าใหนปวยเกดภาวะหลอดเลอดหวใจอดตน
ในประเทศสหรฐอเมรกาพบวาน ปวยทเปนโรคหลอดเลอดหวใจมอตราการตาย เปนอนดบท 1 ของประเทศ (Cobble & Bale, 2010) โดยสถตในป 2548 พบวาประเทศไทยมนปวยทเปนโรคหลอดเลอดหวใจตบปละ 60,000 คน และมนทเปนโรคหลอดเลอดสมองตบ หรอ
อมพาตปละ 100,000 คน และอตราการเสยชวตของประชากรไทยจากสถตของกระทรวงสาธารณสขในป พ.ศ. 2558 จ าแนกตามสาเหตทส าคญตอประชากร 100,000 คน พบวาโรคหลอดเลอดสมองเปนสาเหตการเสยชวตส าคญเปนอนดบ 2 ของประเทศไทยโดยมนเสยชวต 43.3 คนตอประชากร 100,000 คน ล าดบรองจากโรคมะเรงทกชนดซงมน เสยชวต 112.8 ตอ
2
ประชากร100,000คน ขอมลตางปะเทศส าหรบในเพศหญง เปนสาเหตการเสยชวตอนดบท 1 โดยมนเสยชวต 23,433 คน คดเปน 14% (Ministry of Public Health, 2002)
ปจจยทท าใหโฮโมซสเตอนในเลอดสงนนอกจากจะเกดจากการขาดวตามน B.6 B.12 และกรดโฟลกแลว ยงอาจเกดจากสาเหตอนเชนกรรมพนธ การกลายพนธของยน MTHFR รางกายไดรบเมทโอนน (จากเนอสตว ไข นม ชส) มากเกนไป การขาดการออกก าลงกาย การเปนโรคเรอรงตาง ๆ เชนโรคไต โรคตบ เบาหวาน มะเรง การไดรบยาบางชนดเชนยากนชก ยาลดกรด ยารกษาโรคขอรมาตอยด (Penicillamine) การไดรบสารกระตน เชนแอลกอฮอลกาแฟบหร (Snow C.F,1999)
ดงนนแลวการรบประทานวตามน B.6 B.12 และกรดโฟลกเสรมในขนาดสงทกวนเพอเกดสมดลในกระบวนการและไมให โฮโมซสเตอนสงนาจะชวยปองกนโรคหวใจหลอดเลอดไดส าหรบคนทตรวจสขภาพประจ าปแลวพบวามระดบโฮโมซสเตอนสงกวาปกตชดเจน แลวการรบประทานวตามน B.6 B.12 และ กรดโฟลกเสรมเพอลดการสรางโฮโมซสเตอน อกหนงวธในการลดระดบของ โฮโมซสเตอน ทนาจะเปนไปได คอ การรบประทานอาหารธรรมชาตทอดม วตามนB.6 B.12 และอาหารมโฟเลทสงใหเปนนสย
โฟเลทเปนสารอาหารทมความจ าเปนตอการเจรญเตบโตและการสบพนธ ชวยลดความเสยงตอภาวะโลหตจางในทารกและหญงตงครรภลดความนดปกตชนดรนแรงในทารกแรกเกด (neural tube defects, NTDs) ปองกนโรคหวใจ ความดนโลหต มะเรง สมองเสอมในน สงอาย (Alzheimer dementia) นอกจากนเปนโคเอนไซมส าคญในการสงเคราะหและซอมแซมสารพนธกรรม (DNA, RNA) สงเคราะหกรดอะมโนไกลซนและ ซรนส าหรบสรางโปรตนใหกบรางกาย สงเคราะห S - อะดโนซลเมทไธโอนน (adenosyl methionine, SAM) ในปฏกรยาเมธเลชน (methylation) ตาง ๆ เมอรางกายมภาวะโฟเลทต าจะยบย งการเจรญเตบโตของเซลลเมดเลอดแดงในไขกระดกนดปกต ท าใหเดกทารกแรกเกดมโอกาสเสยงตอการเกดโรคโลหตจางชนด megloblastic anaemia หลอดประสาทปลายเปดและปากแหวงเพดานโหว (cleft palate) ขณะทมารดาตงครรภไดรบโฟเลท ไมเพยงพอกบความตองการของรางกาย (สปราณและคณะ, 2546) แหลงอาหารตามธรรมชาตสวนใหญอยในรปของโฟเลท (folate) ซงจะพบทงพช สตว และจลนทรยแหลง อาหารทมโฟเลทสง ไดแก พชใบเขยว ธญพช พชตระกลถว ไดแกถวแดง ถวเหลอง ถวลสง ในสตวพบมาท สวนของตบ ไต และเนอสตว จลนทรยทมโฟเลทสง คอยสต (นธยา, 2551)
ขาวกลองเปนขาวทอดมไปดวยสารอาหาร วตามนตาง ๆ พนธขาวในประเทศไทย มหลากหลายสายพนธ ท งพนธมาตรฐาน พนธพระราชทาน พนธพนบาน และพนธนสม
3
ในการศกษาวจยในครงนมความสนใจใชขาวสายพนธขาวไรซเบอรรซงนสมขามสายพนธ ระหวาง ขาวเจาหอมนลเปนสายพนธพอ กบ ขาวขาวดอกมะล 105 เปนสายพนธแม
ขาวไรซเบอรรมสารตานอนมลอสระหลายชนด ไดแก เบตาแคโรทน แกมมาโอไรซานอล วตามนอ แทนนน สงกะส และโฟเลทสง (ภทธรา ยงเลศรตนะกลและคณะ) รงควตถสมวง(Anthocyanin) มดชนน าตาลต า-ปานกลาง นอกจากน ร าขาวและน ามนร าขาวยงมคณสมบตตานอนมลอสระทด
ในประเทศไทยมการบรโภคขาวเปนประจ าอยแลว แตการบรโภคขาวไรซเบอรรยงคงไมไดรบความนยมมากนก นวจยตองการศกษาขาวไรซเบอรรซงจดอยในกลมอาหารทใหโฟเลทสง เพอเปนแนวทางแนะน าใหประชาชนบรโภคโฟเลทจากแหลงอาหาร แตองคความรเรองปรมาณ โฟเลทในอาหารประเภทขาวไรซเบอรรมนอย
นวจยมความสนใจในการศกษาการเปลยนแปลงระดบของโฮโมซสเตอนในเลอดหลงรบประทานขาวไรซเบอรรเปนเวลา 6 สปดาห เพอถายทอดขอมลใหประชาชนรจกอกหนงทางเลอกการรบประทานอาหารทมโฟเลทสงในการสงเสรมปองกนแกไขปญหาโรคจากการ ขาดโฟเลท
1.2 ค ำถำมงำนวจย
การรบประทานขาวไรซเบอรรเปนประจ าสามารถชวยลดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดไดหรอไม
1.3 วตถประสงคงำนวจย
1) ศกษานลจากการรบประทานขาวไรซเบอรรตอระดบโฮโมซสเตอนในเลอด 2) ศกษาคณสมบตและสวนประกอบของขาวไรซเบอรรทน ามาใชในการศกษาวจย
1.4 สมมตฐำนงำนวจย
การรบประทานขาวไรซเบอรรอยางตอเนองอาจชวยลดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดได
4
1.5 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1) เปนขอมลในการสงเสรมการรบประทานขาวไรซเบอรรทมอยในประเทศไทย 2) ถายทอดขอมลปรมาณโฟเลทในอาหารใหประชาชนรจกอกทางเลอกการรบประทาน
แหลงทมโฟเลทสง 3) เปนขอมลในการศกษาแนวทางส าหรบการดแลรกษาและปองกนการเกดโรคหวใจ
และหลอดเลอด
5
บทท 2 แนวคด ทฤษฏ และผลงำนวจยทเกยวของ
2.1 แนวคด และทฤษฎทเกยวของ
โฮโมซสเตอน (Homocysteine) โฮโมซสเตอน เปนสารทเกดขนโดยธรรมชาตภายในรางกายของคนเรา จากการไดรบ
สารอาหารทมกรดอะมโนเมทโอนน( Methionine) แลวรางกายเกดการหมนเวยนใชสอย สรางเปนกรดอะมโนตาง ๆ เชน เปน SAM (S-adenosyl methionine) ซงเปนประโยชน หรอกลายเปน Cysteine ทจะเอาไปสราง Glutathione ตอไป แตในขณะเดยวกนสารทเกดขนในระหวางกระบวนการชนดหนง (Intermediate substance) คอ โฮโมซสเตอน (Homocysteine) แตทวา โฮโมซสเตอน เมอมปรมาณมากเกนไปกลบกอใหเกดโทษตอรางกาย ดงนนรางกายจะควบคมสารนใหอยในความสมดลนานกลไกตาง ๆ ดงภาพท 2.1
ภำพท 2.1 โครงสรางทางเคมของ โฮโมซสเตอน ทมำ: https://en.wikipedia.org/wiki/Homocysteine
6
โฮโมซสเตอน Metabolism โฮโมซสเตอน (Homocysteine) นลตจากสารต งตน methionine โดยกระบวนการ methylation และ ATP ในวงจรการเนานลาญอาหารสงนาน S-adenosylmethionine (SAM) เปน S-adenosyl-homocysteine(SAH) และการเปลยนกลบของ Homocysteine เปน methionine โดยเอนไซม methionine synthase หรอสลายไปส cysteine โดยเอนไซม cystathionine beta-synthase (Transsulfuration pathway)
กระบวนการ methylation น นวตามนบ 12 โฟเลทมความจ าเปนในกระบวนการดงกลาว เพอควบคมสมดลระดบโฮโมซสเตอนและกระบวนการ transsulfuration อาศยวตามนบ 6 หากมความบกพรองวตามนซงเกยวของในกระบวนการดงกลาวขางตนสงนลใหระดบโฮโมซสเตอนในเลอดสงขนเกดนลเสยตอรางกาย
ภำพท 2.2 โฮโมซสเตอน Metabolism ทมำ: http://drfairchild.blogspot.com/2013/08/โฮโมซสเตอน.html
7
ปจจยทสงผลใหระดบ โฮโมซสเตอน (Homocysteine) เพมสงขน 1. Vitamin B Deficiency: B6, B12 และกรดโฟลกเปนสงจ าเปนส าหรบการควบคม
สมดล ของ โฮโมซสเตอน 2. Enzyme Deficiency: ขอบกพรองทางพนธกรรมในยนทเขารหสเอนไซมเชน
MTHFR และ MS เอนไซมเหลานมสวนเกยวของกบกระบวนการควบคมโฮโมซสเตอน (Homocysteine Metabolism) 3. Renal Dysfunction: นปวยโรคไตวาย( Renal failure) จะมประสทธภาพในการขบ
โฮโมซสเตอนนอยลง จงใหมระดบโฮโมซสเตอน ในเลอดสง 4. Drug Interaction: ยาบางชนดเชน Methotrexate และ Cyclosporine ท าใหระดบ
โฮโมซสเตอนในเลอดสง ยากลมซลฟา (Sulfadrugs interfere deconjugation ลดการดดซมfolic acid)
5. Age: โฮโมซสเตอนในเลอดเพมสงขนตามอาย อาย มากกวา หรอเทากบ 65 ป สงกวาอายต ากวา45ป (Snow C.F,1999)
6. Sex: พบวาเพศชายสงกวาเพศหญง (Snow C.F,1999) 7. Life Style: Stress ออกก าลงกายไมสม าเสมอ การสบบหร และดมคาเฟอนปรมาณ
มาก มนลเพมระดบ โฮโมซสเตอนในเลอด (Snow C.F,1999) 8. Health Status: นทไดรบยารกษาโรคความดนโลหตสง (Snow C.F,1999) โฮโมซสเตอน กบกำรเกดโรค Vascular Disease เปนสารทกอใหเกดความเสยหายตอนนงดานในของหลอดเลอดโดยตรง ดงนน ถาม
โฮโมซสเตอน ในเลอดเพมสงขนเปนเวลานานตดตอกน นนงดานในหลอดเลอดจะเรมขรขระและเรมมตะกรนไขมนมาสะสม ในทสดกจะเกดการอดตนหรอตบแคบลง (ดงภาพท 2.3) ระดบ โฮโมซสเตอนในเลอดควรนอยกวา 10 micromoles per liter
8
ภำพท 2.3 กลไกของการท โฮโมซสเตอน สงนลเสยหายตอนนงหลอดเลอด ทมำ: http://elementsmedicalfitness.com/homocysteine-and-your-heart
โฟเลท โฟเลทมชอทางวทยาศาสตรวากรดเทอโรอลโมโนกลตามค (pteroylglutamic acid, PGA) โครงสรางโมเลกลประกอบดวยเทอรดน (pteridine) กรดพาราอะมโนเบนโซอก และกรดแอล-กลตามกเปนรปออกซไดซทเสถยรทสดเนองจากหมอะมโนของกรดแอล- กลตามกเชอมตอกบหมคารบอกซลกของกรดพาราอะมโนเบนโซอกเกดเปน 2-อะมโน-4-ไฮดรอกซเทอรดน เปนสารอาหารทจดอยในกลมวตามนบ ละลายน าไดด นลกสเหลอง ภายใตสภาวะท pH เปนกลางจนถงดางสามารถละลายเพมขนและเสถยรสงขนในสารละลายดางประเภทไฮดรอกไซดและคารบอเนต แตเมออยในรปของสารละลายน าท pH 5 – 12 จะเสถยรไดดทอณหภม 100 องศาเซลเซยสนาน 10 ชวโมง ภายในสภาวะทไมมแสงความเสถยรจะลดลงถา pH ต ากวา 5.0 (Cheung et al., 2009) กระบวนการแปรรปอาหารดวยความรอนสงจะสงนลท าลายโฟเลทในอาหาร ยกเวน การลวกนก มนลตอการสญเสยโฟเลทนอยมาก ในขณะทการหมกนมและนลตภณฑนมพบวากลบเพมปรมาณ โฟเลท (นธยา, 2551) ความคงตวของโฟเลทในระหวางการปรงสกประเภทตาง ๆ พบวาการนงกะหล าปล มนเทศ แครอทนาน 20 – 60 นาท โฟเลทสญเสยรอยละ 90 เนอหม เนอววทปรงสกรอยละ 75 – 95 และเนอปลา เนอไกรอยละ 60 – 70 การหงขาวรอยละ 75 (รชน, 2544)
9
ภำพท 2.4 โครงสรางของกรดโฟลก ทมำ: A.V.Hoffbrand.https://jcp.bmj.com/content/jclinpath/s3-5/1/66.full.pdf
โฟเลท พบมากในยสต ตบ ไต เนอสตว นกใบเขยวตาง ๆ ไดแกนกโขม คะนา นกกาดเขยว บรอคโคล หนอไมฝรง ธญพช พชตระกลถวไดแก ถวลสง ถวแดง ถวเหลอง นลไมบางชนด เชน สม สตรอเบอร องน เขยว ( สปราณและคณะ, 2546 ) โฟเลทถกดดซมเขาสรางกายทล าไสเลกตรงส วน เจ จนมภายหลงไฮโดรไล ซ ส ดวย เอน ไซม เท อโรอลก ล ต าเมตไฮโดรเลส (pteroypolyglutamate hydrolase) ในการดดซมตองอาศยตวพา (carrier-mediated transport process) โดยปกตรางกายดดซมกรดโฟลกไดดกวาโฟเลท แตอาหารทมนษยบรโภคทวไปพบกรดโฟลกนอยมากสวนใหญอยในรปโฟเลท กรดโฟลกสงเคราะหทเสรมในอาหารพบวาดดซมไดรอยละ 100 (นธยา, 2551) และสะสมอยในรางกายไดนานถง 3 เดอน (Johansson et al., 2002) แตการบรโภคโฟเลทปรมาณมากจากอาหารไมมรายงานการเกดอนตรายแกรางกาย (สปราณและคณะ , 2546) เนองจากเปนวตามนทละลายน าไดโดยปกตรางกายมนษยสามารถสงเคราะห pteridine ring ไดแตไมสามารถ เชอมตอกบ p-aminobenzoate และ glutamate chain แมวารางกายสามารถสงเคราะหไดบางแตไมเพยงพอ จงจ าเปนตองไดรบจากอาหาร ซงกระบวนการเปลยนแปลงโฟเลทจากอาหารทรบประทานภายในรางกาย ประกอบดวยหลายขนตอนกอนทจะสงเคราะหเปนสารพนธกรรม (DNA, RNA) กรดอะมโน (Serine, glycine) และ s- adenosyl methionine เพอใหเซลลน าไปใช
ปรมาณโฟเลทแนะน าทควรไดรบประจ าวนส าหรบคนไทย (Dietary reference in take for Thais, DRI) จ าแนกกลมอายแนะน าดงน เดกกอนวยเรยน 400 ไมโครกรมตอวน เดกวยเรยน 800 ไมโครกรมตอวน วยท างานนสงอาย หญงตงครรภและหญงใหนมบตร 1,000 ไมโครกรมตอวน (สปราณ และคณะ, 2546)
10
สำรประกอบฟนอลก (phenolic compounds) สารประกอบฟนอลกจดเปนสารตานอนมลทไดรบจากภายนอกและพบไดมากใน
ธรรมชาต ไดแก พชนก นลไม ชาเขยว ชาด า ชอกโกแลต และไวนแดง เปนตน ในปจจบนพบสารประกอบฟนอลกมากกวา 8,000 ชนด ในธรรมชาตตงแตโมเลกลอยางงาย เชน กรดฟนอลก ฟนลโปรพานอยด และฟลาโวนอยด ไปจนถงโครงสรางโพลเมอรทซบซอน เชน ลกนน เมลานน และแทนนน เปนตน แมวาปรมาณสารกลมฟนอลกในธรรมชาตจะมปรมาณทแตกตางกน แตพบวาปรมาณโดยเฉลยทคนไดรบตอวนจะอยในชวงตงแต 20 มลลกรม – 1 กรมซงเปนปรมาณทสงกวาปรมาณวตามนอทไดรบตอวนสารโพลฟนอลกเปนสารทบทบาทส าคญเนองจากมฤทธตานแบคทเรย ตานไวรส ตานการอกเสบ ตานการแพ และมคณสมบตในการสลายลมเลอด รวมเปนสารตานการกอมะเรง และสามารถลดความดนโลหตในการสลายลมเลอด เหลานเปนตน ซงคณสมบตดงกลาวนมความสมพนธกบคณสมบต การเปนสารตานอนมลโครงสรางทวไปของสารประกอบฟนอลก ประกอบดวยโครงสรางทเปนวงอะโรมาตก และมหมแทนทเปนหมไฮดรอกซ อยางนอย 1 หม ในทนจะกลาวถงสารกลมทส าคญไดแก สารกลมฟลาโวนอยด (flavonoids) แบงเปนกลมยอยไดหลายกลมตามความแตกตางของสตรโครงสรางโดยเฉพาะทวงทมอะตอมออกซเจนอยในรปแบบตาง ๆ เชน อเทอร คโตน รวมทงการมหมไฮดรอกซแทนทบนวงอะโรมาตกในโมเลกล ตวอยางของสารก ลมฟลาโวนอยดไดแก ฟลาแวน(flanvanes), ฟลาวาโนน (flavanones), ฟลาวานอล (flavanols), ฟลาโวนอล (flavonols), ฟลาโวน(flavonoes) และแอนโทไซยานดน (anthocyanidins) เปนตน (ปรยานช อนทรรอด,2551)
ขอมลพฤกษศำสตรของขำว ขาว เปนพชตระกลหญา จดอยในวงศ Poaceae หรอ Gramineae เปนพชใบเลยงเดยว
ในสกล Oryza มระบบรากเปนแบบรากฝอย ล าตนมรปรางเปนทรงกระบอก ภายในกลวงประกอบไปดวยลกษณะทเปนขอและปลอง มตาอยตามขอ โดยปกตตาทอยตามขอสวนลางบรเวณใตนวดนหรอเหนอดนเลกนอยจะสามารถพฒนาเปนตนใหมได ขาวตนหนง ๆ แตกหนอได 5-15 หนอ ใบขาวมลกษณะเรยวยาวเหมอนใบหญามกาบใบหอหมตาและล าตนไว กาบใบและแนนใบเชอมตอกนดวยขอตอใบ ดานบนของขอตอใบมแนนบาง ๆ รปสามเหลยมปลายแหลม เรยกวา ลนใบ และดานนอกของขอตอใบมสวนทยนออกมาคลายหางกระรอก เรยกวา หใบ ซงเปนลกษณะของขาวทแตกตางจากพชตระกลหญาอน ๆ ดอกของขาวมลกษณะเปนชอเกดตรงสวนปลายยอดสดของ ล าตน ประกอบดวย ดอกยอย (spikelet) เปนจ านวนมาก แตละดอกหลงจากนสมเกสรแลวจะพฒนาเปนเมลดขาว ซงชอดอกนกจะกลายเปนรวงขาว เมลดขาวจะสกแกและเกบเกยวไดภายในระยะเวลา 25-30 วน หลงจากนสมเกสร เปลอกหมเมลดขาวมสแตกตางกนตามพนธ ตงแตสเหลอง
11
ออนถงเหลองเขม สฟาง มวงเขม หรอ ด า ถาแกะเปลอกหมเมลดออกจะไดเมลดขาวทเรยกวา ขาวกลอง
ภำพท 2.5 ลกษณะและสวนประกอบของเมลดขาว ทมำ: http://www.ricethailand.go.th
คณคำทำงอำหำร (ตำมตำรำงท 2.1)
ตำรำงท 2.1 สารอาหารของขาวตาง ๆ
ขำว โปรตน (g/100g) เหลก (mg/100mg)
สงกะส (mg/100mg)
เสนใย (g/100g)
ขำวขำวขดส 6.8 1.2 0.5 0.6
ขำวสน ำตำล 7.9 2.2 0.5 2.8
ขำวสแดง 7.0 5.5 3.3 2.0
ขำวสมวง 8.3 3.9 2.2 1.4
ขำวสด ำ 8.5 3.5 - 4.9
ทมำ: FAO 2004
12
ขาวทนยมบรโภคในประเทศไทยแบงออกเปน2ประเภทหลก ๆ คอ 1. ขาวกลอง (husked rice or brown rice or cargo rice or loonzain rice) ลกษณะสของ
ขาวกลองเกดจากสารสทเยอหมนล (pericarp) สวนเนอในเมลดของขาวทกชนดมสขาวเสมอ จากการส ารวจพนธขาวตาง ๆ ในธนาคารเชอพนธขาวของศนยวจยขาวปทมธาน พบวามขาวกลองม 4 ส คอ ขาว น าตาล แดง และด า(มวง) สวนใหญมสขาว ขาวกลองทมสแดง และมวง มสารพวก
แอนโทไซยานน (anthocyanin pigment) ขาวกลองทมสเขมตองใชเวลาใน การขดร านาน หรอ ใชแรงกดมากเพอท าใหสวนของร าทเปนสเขมหลดออกเปนนลท าใหขาวหกมากมปรมาณขาวสารนอยดงนนขาวกลองทมสออนจงเปนทนยมเชนสขาวหรอน าตาล (เครอวลย 2534)
2. ขาวขาวหรอขาวสาร (White rice or milled rice or polished rice) หมายถง ขาวทไดจากการน าขาวกลองไปขดเอาร าขาว (rice bran) ซงเปนชนเยอหมเมลดขาวออกไปเหลอแตสวนเอนโดสเปรมซงมสตารช (starch) เปนองคประกอบหลก
ขำวกลอง (Brown Rice) สารอาหารในขาวกลองทมคณคาทางโภชนาการและเปนประโยชนตอรางกาย ขาวกลองมโปรตนประมาณ 6-12 เปอรเซนต การขดสขาวกลองจนมสขาวจะท าใหโปรตนสญหายไปประมาณ 30 เปอรเซนต นอกจากนในขาวกลองยงประกอบไปดวย วตามน เชน วต ามน บ 1 วต ามน บ 2 วตามน บ 6 วตามน อ ไน เอ ซน เก ลอแ ร ไดแ ก แคล เซ ยม เห ล ก ฟ อ ส ฟ อ ร ส ท อ ง แ ด ง แ ล ะ ม เส น ใ ย อ าห ารม าก ( dietary fiber) ( ส บ ค น จ าก http://www.foodnetworksolution.com)
คณ ค าท างโภชน าก ารของขาวข าวหอมมะ ล โดยสถาบน วจย โภชน าก าร มหาวทยาลยมหดล ไดท าการวเคราะหสวนประกอบของแรธาตและวตามนตาง ๆ ในตวอยางขาวกลองขาวแดงหอม และขาวกลองขาวขาวดอกมะล 105 จากศนยวจยขาวพษณโลก ดงน
เปรยบเทยบคณคาทางโภชนาการของขาวกลองขาวแดงหอมและขาวขาวดอกมะล 105 (ตอน าหนกขาว 100 กรม) ขาวกลองขาวแดงหอม ขาวกลองขาวดอกมะล105 เสนใยอาหาร (กรม) 4.63 3.73 เหลก (มลลกรม) 0.91 0.94 สงกะส (มลลกรม) 0.02 1.48 วตามนอ (ไมโครกรม) 83.10 159.40 วตามนบ 1 (มลลกรม) 0.29 0.37 วตามนบ 2 (มลลกรม) 0.01 0.01 วตามนบ 6 (มลลกรม) 0.26 0.22
13
ภำพท 2.6 ลกษณะและสวนประกอบของเมลดขาวกลอง ทมำ: http://www.ricethailand.go.th
การศกษาวจยในครงนสนใจขาวซงมการปรบปรงพนธ การนสมขามสายพนธระหวาง
ขาวเจาหอมนลเปนสายพนธพอ + ขาวขาวดอกมะล 105 เปนสายพนธแมคอ ขาวไรซเบอรร ขำวไรซเบอรร ตนก ำเนดขำวไรซเบอรร ขาวไรซเบอรร (ภาษาองกฤษ: RiceBerry) เปนนลงานการปรบปรงสายพนธของ
รศ.ดร.อภชาต วรรณวจตร นอ านวยการศนยวทยาศาสตรขาวและทมนกวจยจาก ศนยวจยพนธขาว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และความรวมมอจากคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) โดยเปนการนสมขามสายพนธ ระหวาง ขาวเจาหอมนลเปนสายพนธพอ + ขาวขาวดอกมะล 105 เปนสายพนธแม พนธขาวนไดรบการจดทะเบยนเปนพนธพชใหม หามมการน าไปขยายพนธในเชงการคาตอโดยไมไดรบอนญาตจาก วช. และมหาวทยาลยเกษตรศาสตร (http://dna.kps.ku.ac.th/index.php)
ขาวไรซเบอรรมลกษณะเรยวยาวนวมนวาวมรสชาตหอมมน เนอสมนสเหนยวนม เนองจากนานการขดสเพยงแคบางสวนเทาน น จงยงท าใหคงคณคาทางโภชนาการไวไดอยางค รบ ถ ว น ข า ว ส าย พ น ธ น ส าม า ร ถ ป ล ก ไ ด ต ล อ ด ท ง ป ม อ า ย เก บ เ ก ย ว 130 วน (https://www.thairicedb.com)
14
ภำพท 2.7 ลกษณะเมลดและสของขาวพนธไรซเบอรร
ทมำ: https://www.thairicedb.com/ ตำรำงท 2.2 ลกษณะประจ าสายพนธของขาวไรซเบอรร ความสง / Plant height 105-110 ซม./ cm อายเกบเกยว / Day of maturity 130 วน/ Day นลนลต / Yield 300-500 ไร / kg/rai % ขาวกลอง / % Brown rice 76% % ตนขาวหรอขาวเตมเมลด / % Head rice 50% ปรมาณ / Amylose 15.6% อณหภมแปงสก / Gel Temperature < 70 องศาเซลเซยส ความยาวของเมลด ขาวเปลอก / Paddy rice 11 ม.ม./mm ความยาวของขาวกลอง / Brown rice 7.5ม.ม./mm ความยาวของขาวขด / Polished rice 7.0 ม.ม./mm
ทมำ: http://dna.kps.ku.ac.th/index.php
15
คณสมบตเดนทำงโภชนำกำร คณคาทางโภชนการของขาวไรซเบอรร คาดชนน าตาลปานกลาง 62 ปรมาณอะไมโลส (amylose) 15.6 % อณหภมแปง < 70 องศาเซลเซยส ธาตเหลก 13-18 มลลกรม ตอกโลกรม ธาตสงกะส 31.9 มลลกรม ตอกโลกรม โอเมกา 3 25.51 มลลกรม ตอ 100 กรม วตามนอ 678 ไมโครกรม ตอ 100 กรม โฟเลต 48.1 ไมโครกรม ตอ 100 กรม เบตา-แคโรทน 63 ไมโครกรม ตอ 100 กรม โพลฟนอล 113.5 มลลกรม ตอ 100 กรม แทนนน 89.33 มลลกรม ตอ 100 กรม แกมมาโอไรซานอล 462 ไมโครกรม ตอ 100 กรม สารตานอนมลอสระชนดละลายในน า 47.5mg ascorbic acid quivalent/100g สารตานอนมลอสระชนดละลายในน ามน 33.4 mg trolox equivalent/100 g ทมำ: http://dna.kps.ku.ac.th/index.php)
คาการตานอนมลอสระในขาวไรซเบอร ขาวท ม สด าม คณสมบต ตานอน มลอสระ ท ด เน องจากมสารจบอน มล อสระ
ทง quinolone alkaloid, vitamin E, phytate, g-oryzonol, polyphenol และ anthocyanin อยสง ในขาวสด าพนธไรซเบอร พบวา มปรมาณ polyphenolic ถง 752.1 mg/100g, anthocyanin 250.36 mg/100g และ beta carotene 63.3 ug/100g ซงพบอยมากในสวน pericarp สารทงสามชนดมความสมพนธกบความสามารถ ในการตานอนมลอสระโดยเฉพาะ polyphenolic ดงนนร าขาวสด าจงเปนแหลงของสารตานอนมลอสระ ( http://dna.kps.ku.ac.th/index.php/article-rice-rsc-rgdu/47-riceberry-height-antioxidant)
ส าหรบประสทธภาพในการตานอนมลอสระทพบในขาวไรซเบอร ซงมสมวงเขมมากตามธรรมชาต อยท 229 - 304.7 umole/g การศกษานท าดวยวธ ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) เรยกไดวาเมอน ามาเปรยบเทยบกบนลไมหรอเครองดมชาเขยวทไดรบการยกยองในดาน
16
สรรพคณทชวยตานสารอนมลอสระแลว ในขาวชนดนมคณคาในการปองกนสงมากเกอบ 100 เทา(ทมา https://www.thairicedb.com/)
รงควตถสมวงของขำวไรซเบอรร สมวงเขมทพบในขาวไรซเบอรร เกดขนตามธรรมชาตเนองจากมสวนประกอบเปน
"สารแอนโทไซยานน (Anthocyanin) เมอวเคราะหปรมาณสของเมลดพบวาประกอบไปดวยสมวงเขม ของแอนโทไซยานน (Ling et al. 2002) โดยสวนประกอบของแอนโทไซยานน ประกอบไปดวย cyanidine-3-O-glucoside และ peonidine-3-O-glucoside ซงเปนสารออกฤทธทส าคญ (Chang et al. 2010) แอนโทไซยานนเปนสารสมวงจนถงสด าในกลมฟลาโวนอยดซงเปนแหลงของสารตานอนมลอสระทลดอนมลอสระในรางกายได (Zhang et al., 2006; Yawadio et al., 2007; Sompong R et al., 2011) มนลท าใหกลไกการท างานของรางกายด าเนนไปอยางปกต นอกจากนยงมรายงานวจย อกมากมายเกยวกบคณประโยชนของสารส นอาท เชน ชะลอการเจรญเตบโตของมะเรง (Thommasset et al. 2009) ลดการอกเสบของรางกาย (Tsuda et al. 1996) ลดระดบน าตาลในเลอดได (Whyuni et al., 2015; Shimoda et al., 2015)
ขำวหอมมะล ขาวหอมมะลเปนชอทคนทวไปรจก แตชอทเปนทางการคอ“ขาวขาวดอกมะล105”
ขาวสารหอมมะลทนยมบรโภคนน เปนขาวทนานการขดสสายพนธมถนก าเนดในไทยมปรมาณโปรตน รอยละ 6 คารโบไฮเดรตรอยละ 80 ขาวหอมมะล 105 เปนขาวคณภาพสงมลกษณะกลนหอมคลายใบเตยเปนพนธขาวทปลกทไหนใน โลกไมไดคณภาพดเทากบปลกในไทยและเปนพนธขาวทท าใหขาวไทยเปนสนคาสงออกทรจกไปทวโลกหลงการหงตมจะมกลนหอม ขาวคงรป เหนยวนม นารบประทานขาวหอมมะลเปนพชเศรษฐกจทส าคญของประเทศไทย ทนตอสภาพแลง ทนตอดนเปรยวและดนเคม คณภาพการขดสดเมลดขาวสารใส แขงเปนทตองการของตลาด ขายไดราคาด (ครบเครองเรองสหกรณ, 2552)
2.2 งำนวจยทเกยวของ CJ Schorah และคณะ (1998) ศกษาเรอง The responsiveness of plasma homocysteine to small increases in dietary folic acid: a primary care study. European Journal of Clinical Nutrition อาสาสมครทมสขภาพดจ านวน 190 คน เมอเขาเกณฑคดเขาท าการเจาะเลอดตรวจ โฮโมซสเตอน, serum folate,Red cell folate, Vitamin B12 cysteine แบงเปนสามกลมการทดลองโดย double-blind placebo-controlled randomized ก ลม ทห น งได รบการสม รบธญพ ช (unfortified cereal) กลมทสองรบธญพชเสรมโฟลก ขนาด 200 ไมโครกรม/สวนหรอ 666 มลลกรมตอ 100
17
กรม กลมทสามรบธญพชซงเสรมวตามนอน ๆ (ไทเอมน1.2 มลลกรม ไรโบเฟลวน 1.3 มลลกรม วตามนบ 120.85 มลลกรม ไพรดอกซามน 1.7 วตามนซ 50 มลลกรม วตามนด 4.2 มลลกรมตอ100กรม) โดยการใหความรสนบสนนรบประทานธญพชมอเชาทกวน มการตรวจตดตามนลเลอดสปดาหท 4, 8 และ24 พบวากลมทดลองทหนงไมพบการเปลยนแปลงของพารามเตอรใด ๆ กลมทดลองทสองพบการเปลยนแปลงเพมขนของ serum folate และ Red cell folate ท 4 สปดาห (P<0.05) การเปลยนแปลงของโฮโมซสเตอนลดลงท 4 สปดาห ซงการลดลงของ โฮโมซสเตอน ท 8 สปดาหอยางมนยส าคญ (P <0.05) กลมทดลองทสามพบการเปลยนแปลงเพมขนของ serum folate ท 4 สปดาห(P < 0.001) และการเพม ขนของ Red cell folate สปดาห ท 24 (P<0.01) ) การเปลยนแปลงของ โฮโมซสเตอน สปดาหท 8 อยางมนยส าคญ (P <0.01) ในสวนคา Vitamin B12 cysteine ในการทดลองไมพบการเปลยนแปลงใด ๆ (CJ Schorah และคณะ 1998) ภทธรา ยงเลศรตนะกลและคณะ การเปรยบเทยบปรมาณโฟเลทในอาหารทนานการหง ส านกโภชนาการกรมอนามย ขาวไรซเบอรร ขาวหอมนล ขาวมนป ขาวเหนยวลมนว นกคะนา นกบง นกกวางตง เนอก มนเทศสมวง และมนฝรง เมอนานการหง ลวก และตม มโฟเลทมากกวาของดบ ถวด า ถวเขยว ถวลสง ถวเหลอง เนอหมสนใน เนอไกตะโพก และเนอววสนใน เมอนานการตม และการลวกมโฟเลทเฉลยลดลง แสดงวาการหงขาว การลวกนก และการตมพชหวไมท าใหสญเสยโฟเลท ในขณะทการตมถวและการลวกเนอสตวท าใหสญเสยโฟเลทเฉลยรอยละ 24 และ 53 โดยจะไดรบโฟเลททควรไดรบประจ าวนส าหรบคนไทย (DRI) เฉลยรอยละ 20, 23, 28, 19, 103, 108, 42, 75, 6, 28, 25, 52, 35, 54, 30, 28 และ 23 ตามล าดบ จากนลการวจยหากกนถวเมลดแหงและนกใบสกอยางนอย 1-2 มอ ตอ วน ขาว เนอสตว และพชหวอยางนอย 2-3 มอ ตอ วนรางกายนาจะไดรบโฟเลท เพยงพอตอการปองกนโรคโลหตจางและโรคประสาทปลายเปด แตการดดซมโฟเลทจากธรรมชาตรางกายดดซมได เพยงรอยละ 50 ระหวางการดมแอลกอฮอลหรอกนยาหยดการเจรญเตบโตของมะเรง ยารกษาโรคลมชก กม นลตอการดดซม ดงนนเพอปองกนการขาดโฟเลทจงตองกนแหลงอาหารทมโฟเลทเปนประจ า (ภทธรา ยงเลศรตนะกลและคณะ) Rima และคณะ (2014) ศกษาประเมนระดบต าสดในการใหโฟเลทตามขอก าหนด โดยสมประเมนในกลม ชาวออสเตรเลย เยอรมน และสวต ซงก าหนดใหบรโภคโฟเลทจากอาหารวนละ 300-400 ไมโครกรม ปรากฏวา สามารถกระตนระดบโฟเลทในเลอดทมโอกาสเสยงตอการขาดใหเปนปกตได สามารถลดการเกดโรคระบบประสาทปลายเปดไดรอยละ 30 – 75 เมอศกษาระดบโฟเลทในเลอดของหญงตงครรภพบเพมขนมากกวา 18 มลลโมลตอลตร อกทงยงชวยลดระดบโฮโมซสเตอนนอยกวา 10 ไมโครโมล สงนลลดความเสยงจากโรคระบบประสาทในชวง 8 สปดาห นอกจากนไดศกษาในกลมทใหยาเมดเสรมกรดโฟลก 400 ไมโครกรม ประมาณ
18
4 สปดาหพบวาการใหชวงระยะเวลาสน ๆ ไมมนลตอการเพมระดบโฟเลทในเลอด เพราะระดบ โฮโมซสเตอนยงคงสงมากในนหญง (Rima และคณะ, 2014) George และคณะ (2014 ) ศกษาการใหโฟเลทเสรมสงนลตอระดบโฟเลทในซรมของคนยโรปทงเพศหญงและชาย ทมอายระหวาง 26 – 64 ป เปนคนอตาลรอยละ 11.3 องกฤษรอยละ 45.1 ไดตดตามพฤตกรรมการบรโภค 1 ป แบงกลมทดลองออกเปน 2 กลมคอ บรโภคอาหารทเปนแหลงโฟเลท และบรโภคอาหารเสรมโฟเลท จากการศกษาพบวากลมทบรโภคอาหารเสรมวนละ 400 ไมโครกรม ตามขอก าหนด RDA เปนหญงสาวอตาลรอยละ 66.7 เปนหญงสาวองกฤษรอยละ 22.1 มระดบโฟเลทในซรมนอยกวา 6.62 นาโนกรม ตอมลลลตร มนยส าคญทางสถตท (p=0.01) ส าหรบกลมทไดรบโฟเลทจากอาหารรอยละ 14.2 เปนหญงสาวตาล และรอยละ 16.3 เปนหญงสาว องกฤษ จากแบบแนนการบรโภคชใหเหนวาระดบโฟเลทในซรมขนอยกบการบรโภคอาหารทเปนแหลงโฟเลทรบประทานเพมขนอยางนอยวนละ 100 ไมโครกรมตอวน นลการศกษาระดบโฟเลทในซรมพบหญงสาวอตาลเพมขนรอยละ 13.8 และหญงสาวองกฤษเพมขนรอยละ 10.5 จากการศกษายงพบวาพฤตกรรมการดดบหรสงนลตอระดบโฟเลทซรมลดลงอยางมนยส าคญทางสถตท p<0.05 หากบรโภคอาหารทมโฟเลทสงทกวนจะเพมระดบโฟเลตในเลอด (George และคณะ, 2014)
การรวบรวมงานวจย ทมความเกยวของ “Whole grain foods and heart disease risk.” ของกลมนกวจยในสหรฐอเมรกา มามากกวา 20 ป ในการประเมนความสมพนธระหวางเสนใยอาหารและ CHD อาหารทอดมไปดวยเสนใยอาหาร ไดแก vegetables, legumes และ whole grain ทเปนแหลงอดมไปดวย วตามน,เกลอแร, Phytochemicals, สารตานอนมลอสระและสารอาหารอน ๆ ปจจยเหลานอาจเปนประโยชนตอการปองกนโรคหวใจและหลอดเลอด (Anderson et al., 2000)
การศกษางานวจยแบบ meta-analyses จาก PubMed ตงแต 1 มกราคม 1980 จนถง 31 พฤษภาคม 2016 ในการศกษาเกยวกบ effect ของ whole grain ในการรกษาสารบงชหรอสารทกอใหเกดโรค type 2 diabetes, cardiovascular disease, cancer, และ obesity. นลการศกษาวจยพบวา มนลทเปนประโยชนในการลดอบตการณของโรคเบาหวานประเภท 2 (relative risk [RR] = 0.68-0.80), โรคหวใจและหลอดเลอด (RR = 0.63-0.79) และมะเรงล าไสใหญตบออนและกระเพาะอาหาร (RR = 0.57-0.94) และมนลตอน าหนกตว รอบเอวและมวลไขมนในรางกาย การลดอตราการตายของโรคหวใจและหลอดเลอดและมะเรง (RR = 0.82 และ 0.89 ตามล าดบ) อยางมนยส าคญทางสถต (Marc P. McRae, 2016)
การศกษาความหลากหลายของยนเมธลนเตตระไฮโดรโฟเลทรดกเทสในคนไทยทเปนโรคหวใจ ภาวะโฮโมซสเตอนสงในกระแสเลอดเปนภาวะเสยงตอการเกดโรคหวใจ โดยระดบ
19
โฮโมซสเตอนทเพมขนเนองมาจาก 2 สาเหต คอ สภาพแวดลอม และสารพนธกรรม โดยเฉพาะอตราเสยงทเกดจากสารพนธกรรม โดยมสาเหตจากยนทควบคมการนลตและการ ท างานของเอนไซมภายในวถโฮโมซสเตอน ทมชอวาเอนไซมเมธลนเตตระไฮโดรโฟเลท รดกเทส ซงเปนเอนไซมทส าคญในวงจรรเมธลเลชนของวถโฮโมซสเตอน ยนทควบคม การนลตและการท างานของเอนไซมนคอ ยนเมธลนเตตระไฮโดรโฟเลต รดกเทส โดยจะชวย ในการเปลยนสารเมธลนเตตระไฮโดรโฟเลท ไปเปนสารเมธลเตตระไฮโดรโฟเลตซงเปนสารทท าหนาทใหกลมเมธลแกโฮโมซสเตอน เพอเปลยนกลบไปเปน เมไธโอนน ยนเมธลน เตตระไฮโดรโฟเลท รดกเทส นมความนดปกตทพบไดบอยคอการกลายพนธทต าแหนงนวคลโอไทดท 677 โดยเปลยนเบสไซโตซนเปนไธมนซงเปนนลใหกรดอะมโนเปลยนจากอะลานนเปนแวลน ท าใหความสามารถของเอนไซมเมธลนเตตระไฮโดรโฟเลทรดกเทสลดลง 20-50% เมอเกดการกลายพนธและพบวาน าไปสภาวะโฮโมซสเตอนสงในกระแสเลอด นอกจากนยงมรายงานเกยวกบความถของอลลลในการกลายพนธชนดน เทากบ 0.33 ในคนนวขาว เทากบ 0.10 ในคนแอฟรกน และเทากบ 0.33 ในประเทศญปน จากนลการรายงานเกยวกบ ความถของอลลลทมความแตกตางกน หลายการศกษาอธบายวาเกดจากสาเหตหลายประการ ไดแก ความแตกตางกนในสงแวดลอม ภมประเทศ และเชอชาต ดงนนงานวจยนจงจดท าขนเพอศกษานลกระทบของการกลายพนธทเนองมาจากยนตอระดบโฮโมซสเตอนในกระแสเลอดในคนไทย และศกษาความสมพนธในการกลายพนธทมตอการพฒนาน าไปสการเกด โรคหวใจในคนไทยโดยศกษาในคนไทยทเปนโรคหวใจและพบวามภาวะหลอดเลอดตบแขง (atherosclerosis) จ านวน 401 คน คนไขโรคหวใจทไมมภาวะหลอดเลอดตบแขงจ านวน 181 คน และคนทวไป 107 คน โดยใชวธ PCR-RFLP ในการวเคราะหและจากนลการทดลองพบวา ความถของอลลลในคนไทยส าหรบการกลายพนธชนดนเทากบ 0.10 นอกจากนความนดปกต นยงสงนลใหระดบโฮโมซสเตอนในกระแสเลอดสงขนอยางเหนไดชด แตพบวาความนดปกต ดงกลาวไมมความสมพนธตอการพฒนาน าไปสการเกดโรคหวใจในคนไทย (ทศนย สทวรรณ และคณะ, 2543)
การศกษาของ Erkkilä AT และคณะในปค.ศ. 2005 งานวจยดาน นลของการรบประทาน fiber และ whole-grain ในสตรวยหมดประจ าเดอน จ านวน 229 ราย พบวา การรบประทาน fiber และ whole-grain มความเกยวของกบการลดการเกดหลอดเลอดอดตนในสตรวยหมดประจ าเดอน (Erkkilä AT et al., 2005)
การศกษาของ Pamela L และคณะในปค.ศ. 2006 มงานศกษาวจยเกยวกบ ความสมพนธระหวางการบรโภคอาหารกบความเขมขนของโฮโมซสเตอนในซรมกลมวยรน จ านวน 2,695 ราย ท าการตรวจวดระดบ serum โฮโมซสเตอน, folate, และ vitamins B-6 and B-12. และท าการปรบ
20
lifestyle และอาหาร ซงนลการศกษาพบวา ความเขมขนของโฮโมซสเตอนในซรมต าลงเมอกนธญพชมากขน (Pamela L et al., 2006)
การศกษาวจยของกลมนกวจยในประเทศญปนTzu-FangHและคณะในป ค.ศ. 2008 นลของการรบประทานขาวกลอง ทมนลตอระดบน าตาลและไขมนในเลอดของกลมน ปวยโรคเบาหวาน ชนดท 2 โดยเปรยบเทยบควบคกบการรบประทานขาวขาวโดยใหกลมอาสาวจย กลมอาสาสมครรบประทานขาวกลองปรมาณ 180 กรมตอมอ (3มอ) ทกวนและท าการเจาะเลอด จ านวน 4 ครง ในสปดาหท 0, 6, 8 และ 14 ท าการตรวจวดระดบของสารชวเคมในเลอด เชนน าตาลในเลอด ไขมนในเลอด เปนตน โดยเมอเปรยบเทยบกบกลมทรบประทานขาวขาวแลวพบวา กลมทรบประทานขาวกลองมนลเลอดในระดบทนาพ งพอใจและลดลงเมอเปรยบเทยบกบกลมทรบประทานขาวขาว รวมท งพบวานลตรวจระดบน าตาลในเลอดลดลงเมอเทยบกบกลมทรบประทานขาวขาว (Tzu-FangH et al., 2008)
การศกษาวจยเปรยบเทยบนลของนงชาเขยว กบ วตามนบ 6, 9,12 มนลตอการลดลงของระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ท าการศกษาคนไทยอาย 25-70 ปไดรบการวนจฉย coronary artery disease ท าการแบงกลมการศกษาเปนสามกลม โดยการเจาะระดบ โฮโมซสเตอน ครงแรก หลงจากนนก าหนดกลมทหนงรบ greentea ขนาด 4gram/day รบประทานวนละสองครง เชา เยน กลมทสองรบ วตามนบรปแบบเมดรวม บ6, 9,12 ขนาด 2.5 mg folic acid 50 mg B 6 2.5 mg B12 รบประทานวนละสองครงเชาเยน กลมทสามรบ placebo เจาะเลอดตดตามทระยะเวลา1เดอนพบวา ระดบโฮโมซสเตอน กลมทไดรบ greentea กลมทไดรบวตามนรปแบบเมดลดลง (Phuwich et al., 2556)
ขาวสด าเปนแหลงของสารตานอนมลอสระทสงนกวจยของมหาวทยาลย Cornell พบวาขาวสด ามสารตานอนมลอสระมากกวาขาวขาวถง 6 เทา ซงมสารแอนโทไซยานนทประกอบดวย cyanidine-3- glucoside และ peonidine-3-Oglycoside เปนสวนประกอบหลก ซงสารแอนโทไซยานนนนเปนสารทมฤทธในการตอตานสาร Reactive oxygen species (ROS) ไดดมาก ดงนนขาวสด าจง ชะลอความเสอมของรางกายและปองกน โรคเรอรงเกดจากอนมลอสระได (Zhang et al., 2006)
ในป ค.ศ. 2010 ไดมงานวจยของ Min และคณะ ไดท าการศกษานลการตานอกเสบของขาวด าซง ประกอบไปดวยสาร cyaniding-3-O-beta-D-glycoside, cyaniding และ protocatechuic acid พบวาการกนขาวสด านน จะมสารเหลานซงชวยในการตานการอกเสบได โดยการยบย งสารอกสบ คอ TNF-alpha, IL- beta, nitric oxide(NO) และ cyclooxygenase-2 (COX-2) ได (Min et al., 2010)
งานวจยของ Hou และคณะในป ค.ศ. 2013 ศกษาเกยวกบฤทธการปกปองตบ(hepatoprotective) ทถกท าลายจากtetrachloride และการเปนสารตานอนมลอสระของแอนโทไซ
21
ยานนทไดจากร าขาวสด าในหนทดลองนลการทดลองพบวาหลงจากทใหสารสกดแอนโทไซยานนจากร าขาวสด านาน 7 สปดาหแลวหนาทของ aminotransferase ลดลง รวมกบระดบ ของ glutathione peroxidase (GSH-Px) เพมขนและระดบของ 8-hydroxy-2’-deoxyguanosie (8-OH-dG) ลดลงอยางมนยส าคญเมอเปรยบเทยบกบกลมควบคม ลกษณะทางพยาธวทยาของตบในหนทไดรบสารสกดแอนโทไซยานนจากร าขาวสด ามการเปลยนแปลงของ เซลลลดลงจากการทดลองนสรปวาสารสกดแอนโทไซยานนมประโยชนตอสขภาพตบโดยกระบวนการท ส าคญคอการออกฤทธเปน
สารตานอนมลอสระของแอนโทไซยานน (Hou et al., 2013) มการทดลองของ Salgado และคณะในป ค.ศ. 2010 ศกษาบทบาทของขาวสด าในการ
ควบคมระดบ คลอเลสเตอรอลในหนทดลองทมคลอเลสเตอรอลในเลอดสงนลการทดลองพบวากลมทไดรบอาหารทมขาวสด าระดบของ cholesterol ในเลอด ระดบtriglyceride และ LDL ลดลง นอกจากนระดบของ HDL ในกลมทไดรบอาหารทมขาวด ามระดบเพมขน (Salgado et al., 2010)
การศกษาของ KimJ.Y. และคณะในป ค.ศ. 2006ไดศกษาประสทธนลของขาวทนสมระหวางขาวสด าและสน าตาลตอระดบไขมนและสารตานอนมลอสระในเลอด ท าการทดลองในหนทดลองนาน 8 สปดาหโดยแบงเปน 4 กลมคอกลมทไดรบขาวขาว กลมขาวขาวนสมขาวสน าตาล กลมขาวขาวนสมขาวด า และกลมขาวน าตาลนสมขาวด า นลการทดลองพบวาหนทไดรบขาวขาว มระดบ total cholesterol, LDL, และ triglyceride สงกวากลมอนกลมทไดรบขาวสด ารวมดวยมระดบ HDL สงกวากลมทไมไดรบขาวสด ารวมดวย นอกจากนระดบของ thiobarbituric acid ของกลมทไดรบขาวขาว กลมขาวขาวนสมขาวสด าและกลมขาวขาวนสมขาวสน าตาลสงกวากลมทไดรบขาวด านสมขาวสน าตาลสวนระดบ glutathione และ glutathione peroxidase ในกลมขาวขาว
ต าทสด (Kim J.Y. et al., 2006)
22
บทท 3 ระเบยบวธวจย
3.1 ประชำกร ประชากรกลมนรบบรการในโรงพยาบาลธญบร จงหวดปทมธาน ชวงเดอนพฤษภาคม 2561 ถงมถนายน 2561
หนวยทดลองในโครงการวจย จ านวน40คน โดยแบงกลมตวอยางออกเปน 2 กลม ไดแก
1. กลมควบคม จ านวน 20 คน 2. กลมทดลอง จ านวน 20 คน เกณฑในการคดเขาโครงการวจยและคดออกจากโครงการวจย ดงน เกณฑการคดเขา 1. มสญชาตไทยโดยก าเนด 2. อายระหวาง 20 – 60 ป 3. ยนยอมรบเงอนไขและวธการในการเขารวมเปนอาสาสมครโครงการวจย 4. มนลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอน ในเลอด มากกวา10ไมโครโมลตอลตร 5. ไมเปนนปวยโรคโลหตจาง 6. ไมเปนนปวยโรคหวใจและหลอดเลอด 7. ไมเปนนปวยโรคความดนโลหตสง 8. ไมเปนนปวยโรคไต 9. ไมเปนนปวยโรคตบ 10. ไมเปนนปวยโรคเบาหวาน 11. ไมเปนนปวยโรค Alzheimer’s 12. ไมอยในภาวะตงครรภ 13. ไมสบบหร 14. ไมดมแอลกอฮอล 15. ไมดมกาแฟ
23
16. ไมรบประทานยาดงตอไปน ยากนชก ยาคมก าเนดชนดรบประทาน ยารกษาโรคขออกเสบ(Penicillamine,Methotrexate) ยากลมซลฟา ยารกษาวณโรค (Isoniazid)
17. ไมรบประทานนลตภณฑน านมขาวในระยะเวลา 1 เดอนกอนเขารวมวจย 18. ไมรบประทานวตามนเสรมกลม บ 6 บ 9 บ 12ในระยะเวลา 1เดอนกอนเขารวม
วจย เกณฑกำรคดออก 1. นทอยในการศกษาอน 2. นเขารวมวจยตงครรภระหวางการศกษา 3. นเขารวมวจยมการเจบปวยรายแรงระหวางการศกษา 4. นเขารวมวจยไมตองการทดสอบอกตอไป 5. รบประทานอาหารเฉพาะระหวางการวจย เชน มงสวรต รบประทานนลตภณฑ
เสรมอาหารทมโปรตนสง(เวยโปรตน)
3.2 เครองมอทใชในกำรทดลอง 1. ขำวทใชในโครงกำรวจย : ขาวพนธไรซเบอรร ขาวขาวหอมมะล 2. สำรเคมทใชในกำรตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน
1) Microtiter Plate 2) Homocysteine Standards 3) Reducing reagents 4) Enzyme Mix 1 5) Enzyme Mix 2
3.3 เครองมอ
1. Microtiter plate reader (340 nm) 2. Heating block or temperature incubator 3. Timer 4. Centrifuge 5. Deionized or distilled water 6. 1.5 mL microfuge 7. Multichannel pipet
24
8. Test tube 13x100 mm. 9. Rack 10. EDTA blood Tube ขนาด 6 ml. 11. อปกรณในการเจาะเลอด เกบตวอยาง
3.4 ขนตอนกำรทดลอง 1) ขอรบการพจารณาจรยธรรมการวจยจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจย
คณะแพทยบรณาการ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พจารณาใหความเหนชอบในการด าเนนการวจย พรอมกบสงขาวทใชในการทดลองตรวจสารอาหารและโลหะหนก
2) จดท าสอประชาสมพนธนเขารบบรการโรงพยาบาลธญบร แนะน าขอมลเพอขอความรวมมอในการเขาโครงการชแจงรายละเอยดวตถประสงคของโครงการประโยชน และนลขางเคยงทอาจเกดขนกบอาสาสมคร การเกบขอมลเปนความลบ รวมถงการเจาะเลอดตรวจระดบโฮโมซสเตอน
3) นวจยเปดโอกาสใหกลมทดลองซกถามจนหมดขอสงสย กอนตดสนใจเขารวม ไมมการบงคบและใหเวลาส าหรบการตดสนใจ น าตวอยางขาวไรซเบอรรใหกลมทดลอง
4) เมอตดสนใจเขารวมเซนชอยนยอมเปนลายลกษณอกษร พยานลงนามก ากบ 5) นดเวลา สถานทท าการทดลองเจาะเลอดเกบสงสงตรวจเพอกลบมาวเคราะหโฮโม
ซสเตอนในเลอด บนทกนลครงท1 รวมทงการเกบขอมลนลการตรวจสขภาพอน ๆ ของนเขารวมวจย เชน นลการตรวจระดบน าตาลในเลอด นลการตรวจไขมนในเลอด นลการตรวจการท างานของตบ และนลการตรวจการท างานของไต
6) ท าการแบงกลมอาสาสมครออกเปน สองกลม โดยเมอไดคาโฮโมซสเตอนแลวน ามาจดเรยงล าดบจากนอยไปมาก เชน ล าดบท 1, 2, 3, 4, 5, 6… , 40 แลวจดกลม ล าดบเลขค เปนกลมทหนงรบขาวขาวหอมมะล ล าดบเลขครบขาวไรซเบอรร
25
ภำพท 3.1 แสดงล าดบขนตอนการเกบขอมลวจย
1) ใหค าแนะน าส าหรบการปฏบตตว ค าแนะน าหงขาวหลกเลยงการซาวขาวกอนหง ขาว
1 ถวยตวงตอน า 2 ถวย วธการหงดวยหมอหงขาวไฟฟาประมาณ 35 นาท 2) โดยก าหนดใหอาสาสมครโครงการวจยบรโภคขาวไรซเบอรรอยางนอยปรมาณ
300กรมตอวน แบงรบประทานสองหรอสามมอ 3) ท าการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด จ านวน 3 ครง กอนเขารวมวจย 1 ครง
และหลงรบประทานขาวไรซเบอรร 4 และ6 สปดาห การเจาะเลอดครงสดทายท าการเกบขอมลดานนลการตรวจสขภาพอน ๆ ของนเขารวมวจย เชน นลการตรวจระดบน าตาลในเลอด นลการตรวจไขมนในเลอด นลการตรวจการท างานของตบ และนลการตรวจการท างานของไต กอนท าการวเคราะหนล
4) ท าการวเคราะหขอมลทไดและสรปนลการวจย
ผสนใจเขารวมท าแบบสอบถามเจาะเลอด 80 คน
เขาเกณฑคดเขาจ านวน 44 คน
นดเจาะเลอดท6 สปดาห ไมมาตามนด 1 คน n=20 n=20
รบขาวขาวหอมมะล n=22
รบขาวไรซเบอรร n= 22
นดเจาะเลอดท6 สปดาห n=20
นดเจาะเลอดท 4 สปดาห ไมมาตามนด2 คน n=20
นดเจาะเลอดท 4 สปดาห ไมมาตามนด 1 คน n=21
26
3.5 วธกำรทดลองรวม 1. การตรวจวดระดบสารและองคประกอบของขาว ดบและขาวหงสก ทใชใน
โครงการวจย 2. ท าการตรวจวดระดบสารโลหะหนกในขาวทใชในการทดสอบวจย 3. ท าการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอน ในเลอด ของอาสาสมครโครงการวจย จ านวน
3 ครง ดวยหลกการ Enzyme Cycling Method ทางหองปฏบตการทางการแพทย (ภาคนนวก ก) 4. นลการตรวจสขภาพอน ๆ ของนเขารวมวจย เชน นลการตรวจระดบน าตาลในเลอด
นลการตรวจไขมนในเลอด นลการตรวจการท างานของตบ และนลการตรวจการท างานของไต
3.6 กำรวเครำะหขอมล และสถตทใชในกำรวจย 1. สถตเชงพรรณนา ในการอภปรายนล และขอมลดานสขภาพ ขอมลตาง ๆ ทท าการ
เกบขอมลของอาสาสมครโครงการวจย 2. การเปรยบเทยบขอมลทไดจากการวจย ดงน
1) เปรยบเทยบการลดลงของระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ระหวางกลมควบคมและ กลมวจย หลงรบประทานขาวไรซเบอรร โดยใชสถต T testในการวเคราะหขอมล
2) เปรยบเทยบการลดลงของระดบโฮโมซสเตอนในเลอด กลมทดลอง กอนและหลงรบประทานขาวไรซเบอรร โดยใชสถต Paired t-test ในการวเคราะหขอมล
27
บทท 4 ผลกำรวเครำะหขอมล
การศกษาครงนเปนการศกษาวจยเชงทดลอง (Experimental Research) เพอศกษานล
ของการรบประทานขาวไรซเบอรรอยางตอเนองมนลตอการเปลยนแปลงระดบของโฮโมซสเตอน โดยอาสาสมครมสขภาพแขงแรงเปนนเขารบบรการโรงพยาบาลธญบร ชวงเดอนพฤษภาคม 2561 ถงมถนายน 2561 ซงนวจยจะน าเสนอขอมลการวจย ดงตอไปน
4.1 ขอมลการศกษาองคประกอบของขาว 4.2 ขอมลแสดงล าดบและวธการคดเลอกนเขารวมวจย 4.3 ขอมลทวไปของอาสาสมครวจย ทง 2 กลม 4.4 ขอมลดานสขภาพของอาสาสมครวจยทง 2 กลม 4.5 ขอมลดานการรบประทานอาหารของอาสาสมครวจยทง 2 กลม 4.6 นลการทดลองและการวเคราะหขอมลทางสถต 1) นลการตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน ของอาสาสมครวจยทง 2 กลม 2) การวเคราะหขอมลทางสถต 4.7 นลการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดของอาสาสมครวจยทง 2 กลม ทงกอน
และหลงรบประทานขาว 4.8 ขอมลนลการส ารวจทศนคตของนบรโภคหลงเขารบการวจยของกลมวจย
28
4.1 ขอมลกำรศกษำองคประกอบของขำว ตำรำงท 4.1 แสดงขอมลการศกษาองคประกอบของขาวไรซเบอรร
Test Items Test Results ขำวดบ
Test Results ขำวหงสก
Units Reference Methods
Riceberry rice 66845 Amylose
Iron Zinc
Omega-3 Vitamin E
Folate Beta Carotene
Polyphenol Tannin
Gamma Oryzanol
14.6 14.5 30.8 24.5 675
47.6 62
112.5 88.23
460
13.5 12.5 28.3 24.1 571
46.5 60
100.5 86.5 451
% mg/kg mg/kg mg/100g µg/100g µg/100g µg/100g mg/100g mg/100g µg/g
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
29
ตำรำงท 4.2 แสดงขอมลการศกษาองคประกอบของขาวขาวหอมมะล
Test Items Test Results ขำวดบ
Test Results ขำวหงสก
Units LOD Reference Methods
Rice 68447 Amylose
Iron Zinc
Omega-3 Vitamin E
Folate Beta Carotene
Polyphenol Tannin
GammaOryzanol Fiber
14.5 11.2 27.5 14.5 104
24.7 17.6
8.9 12.4 104 4.7
14.0 10.5 25.4
12.4 98
21.2 12.5
8.1 10.4
97 3.6
% mg/kg mg/kg mg/100g µg/100g µg/100g µg/100g mg/100g mg/100g µg/g g/100g
0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
4.2 ขอมลแสดงล ำดบและวธกำรคดเลอกผเขำรวมวจย
การคดเลอกอาสาสมครวจย จากประชากรตวอยางทสนใจเขารวม ในการศกษาวจยครงน โดยอางองวธการจากระเบยบวธวจย
จากกลมอาสาสมครนซงสนใจเขารวมโครงการทงหมด ใชการตรวจคดกรองโดยการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอน โดยคดเลอกน ท มนลตรวจอยในระดบมากกวา 10 แตไม เกน 15 ไมโครโมลตอลตร หลงจากนนอาสาสมครวจยทมนลตรวจอยในเกณฑดงกลาว ท าการตอบค าถามเพอคดกรองโรคและพฤตกรรมตาม เกณฑคดเขาดงน
1) ไมเปนนปวยโรคโลหตจาง 2) ไมเปนนปวยโรคหวใจและหลอดเลอด 3) ไมเปนนปวยโรคความดนโลหตสง 4) ไมเปนนปวยโรคไต 5) ไมเปนนปวยโรคตบ
30
6) ไมเปนนปวยโรคเบาหวาน 7) ไมเปนนปวยโรค Alzheimer’s 8) ไมอยในภาวะตงครรภ 9) ไมสบบหร 10) ไมดมแอลกอฮอล 11) ไมดมกาแฟ 12) ไมรบประทานยาดงตอไปน ยากนชก ยาคมก าเนดชนดรบประทาน ยารกษาโรค
ขออกเสบ (Penicillamine, Methotrexate) ยากลมซลฟา ยารกษาวณโรค (Isoniazid) 13) ไมรบประทานนลตภณฑน านมขาวในระยะเวลา 1 เดอนกอนเขารวมวจย 14) ไมรบประทานวตามนเสรมกลม บ 6 บ 9 บ 12 ในระยะเวลา 1 เดอนกอนเขารวมวจย หลงจากไดกลมอาสาสมครตรงตามขอก าหนดท าการตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน
ในเลอดของกลมอาสาสมครวจยท าการแยกกลมอาสาสมครวจยออกเปน 2 กลมเทา ๆ กนโดย กลมทดลองรบประทานขาวไรซเบอรร และกลมควบคมรบประทานขาวหอมมะล
ผสนใจเขารวมท าแบบสอบถามเจาะเลอด 80 คน
เขาเกณฑคดเขาจ านวน 44 คน
นดเจาะเลอดท6 สปดาห ไมมาตามนด 1 คน n=20 n=20
รบขาวขาวหอมมะล n=22
รบขาวไรซเบอรร n= 22
นดเจาะเลอดท6 สปดาห n=20
นดเจาะเลอดท 4 สปดาห ไมมาตามนด2 คน n=20 n=20
นดเจาะเลอดท 4 สปดาห ไมมาตามนด 1 คน n=21
31
4.3 ขอมลทวไปของอำสำสมครวจย ทง 2 กลม ตำรำงท 4.3 แสดงขอมล เพศ อาย สถานภาพ และอาชพของกลมอาสาสมครวจย
ขอมลทวไป กลมตวอยางทงหมด (n=40)
กลมควบคม (n=20)
กลมทดลอง (n=20)
1. เพศ - ชาย - หญง
19 21
8 12
11 9
2. อาย - 20 – 30 ป - 31 – 40 ป - 41 – 50 ป - 51 – 60 ป
20 10 6 4
12 5 1 2
8 5 5 2
3. สถานภาพ - โสด - สมรส
19 21
11 9
8 12
4. อาชพ - นกเรยน นกศกษา - รบจางทวไป - ขาราชการ - พนกงานเอกชน
3 17 8 12
2 8 4 6
1 9 4 6
จากแบบสอบถามขอมลทวไปของอาสาสมครวจยทง 2 กลมจ านวน 40 คน แบงเปน
กลมควบคม 20 คน กลมทดลอง 20 คน โดยมเพศชายทงหมด 19 คน เปนกลมควบคม 8 คน กลมทดลอง 11 คน เพศหญงทงหมด 21 คน เปนกลมควบคม 12 คน กลมทดลอง 9 คน ชวงอายของกลมอาสาสมครวจยแบงเปน ชวงอาย 20 – 30 ป ทงหมด 20 คน เปนกลมควบคม 12 คน กลมวจย 8 คน ชวงอาย 31 – 40 ป ท งหมด 10 คน เปนกลมควบคม 5 คน กลมวจย 5 คน ชวงอาย 41 – 50 ป ทงหมด 6 คน เปนกลมควบคม 1 คน กลมวจย 5 คน ชวงอาย 51 – 60 ป ทงหมด 4 คน เปนกลมควบคม 2 คน กลมวจย 2 คน สถานภาพของกลมอาสาสมครวจย สถานภาพโสด ทงหมด 19 คน
32
เปนกลมควบคม 11 คน กลมทดลอง 8 คน สถานภาพสมรส ทงหมด 21 คน เปนกลมควบคม 9 คน กลมทดลอง 12 คน ขอมลอาชพของกลมอาสาสมครวจย ประกอบดวยอาชพ นกเรยน นกศกษา ท งหมด 3 คน เปนกลมควบคม 2 คน กลมทดลอง 1 คน อาชพ รบจางทวไปท งหมด 17 คน เปนกลมควบคม 8 คน กลมทดลอง 9 คน อาชพขาราชการ ทงหมด 8 คน เปนกลมควบคม 4 คน กลมทดลอง 4 คน อาชพ พนกงานเอกชน ทงหมด 12 คน เปนกลมควบคม 6 คน กลมทดลอง 6 คน 4.4 ขอมลดำนสขภำพของอำสำสมครวจยทง 2 กลม
แผนภมท 4.1 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวงน าหนกของนเขารวมวจยทง 2 กลม
จากแนนภมภาพแสดงจ านวนอาสาสมครตามชวงน าหนกของนเขารวมวจยทงหมดโดยแบงออกเปนกลม และชวงน าหนก (kg) ดงน
ชวงน าหนก 41 – 45 Kg จ านวนทงหมด 9 คน เปนกลมควบคม 6 คน กลมทดลอง 3 คน ชวงน าหนก 46 – 50 Kg จ านวนทงหมด 10 คน เปนกลมควบคม 6 คน กลมทดลอง 4 คน ชวงน าหนก 51 – 55 Kg จ านวนทงหมด 5 คน เปนกลมควบคม 3 คน กลมทดลอง 2 คน ชวงน าหนก 56 – 60 Kg จ านวนทงหมด 10 คน เปนกลมควบคม 2 คน กลมทดลอง 8 คน ชวงน าหนก 61 – 65 Kg จ านวนทงหมด 6 คน เปนกลมควบคม 3 คน กลมทดลอง 3 คน
910
5
10
66
6
32
33
4
2
8
3
0
2
4
6
8
10
12
41-45 46-50 51-55 56-60 61-65
จ ำนว
น (คน)
ชวงน ำหนก (kg)
อาสาสมครทงหมด กลมควบคม กลมทดลอง
33
แผนภมท 4.2 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวงสวนสงของนเขารวมวจยทง 2 กลม
จากแนนภมภาพแสดงจ านวน ชวงสวนสงของอาสาสมครวจยท งหมด โดยแบงออกเปนกลม และชวงสวนสง (cm) ดงน
ชวงสวนสง (cm) 145 – 150 cm. จ านวนทงหมด 16 คน เปนกลมควบคม 10 คน กลมทดลอง 6 คน, ชวงสวนสง (cm) 151 – 154 cm. จ านวนทงหมด 2 คน เปนกลมควบคม 1 คน กลมทดลอง 1 คน, ชวงสวนสง (cm) 155 – 160 cm. จ านวนทงหมด 4 คน เปนกลมควบคม 1 คน กลมทดลอง 3 คน, ชวงสวนสง (cm) 161 – 164 cm. จ านวนทงหมด 4 คน เปนกลมควบคม 3 คน กลมทดลอง 1 คน, ชวงสวนสง (cm) 165 – 170 cm. จ านวนทงหมด 13 คน เปนกลมควบคม 5 คน กลมทดลอง 8 คน, ชวงสวนสง (cm) 171 – 174 cm. จ านวนทงหมด 1 คน เปนกลมควบคม 0 คน กลมทดลอง 1 คน
16
2
4 4
13
1
10
1 1
3
5
0
6
1
3
1
8
10
2
4
6
8
10
12
14
16
18
145-150 151-154 155-160 161-164 165-170 171-174
จ ำนว
น (คน)
ชวงสวนสง (cm)
อาสาสมครทงหมด กลมควบคม กลมทดลอง
34
แผนภมท 4.3 แสดงจ านวนอาสาสมครตามชวง BMI ของนเขารวมวจยทง 2 กลม
จากแนนภมภาพแสดงจ านวนอาสาสมครตามชวง BMI ของกลมอาสาสมครวจยท งหมดแบงเปนกลมและชวงของคามาตรฐาน BMIแบงตามขอมลของกองออกก าลงกายเพอสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสขดงนน
<18.5 (นอม) จ านวนทงหมด 3 คน เปนกลมควบคม 2 คน กลมทดลอง 1 คน 18.5 – 22.9 (ปกต) จ านวนทงหมด 32 คน เปนกลมควบคม 16 คน กลมทดลอง 16 คน 23-24.9 (ทวม) จ านวนทงหมด 5 คน เปนกลมควบคม 2 คน กลมทดลอง 3 คน แสดงใหเหนวากลมอาสาสมครวจยสวนใหญมระดบ BMI อยในระดบปกต ถง 32 คน
จากทงหมด 40 คน ของกลมอาสาสมครทงหมด
3
32
5
02
16
2 01
16
30
0
5
10
15
20
25
30
35
< 18.5 18.5-22.9 23-24.9 >25
จ ำนว
น (คน)
คำ BMI
อาสาสมครทงหมด กลมควบคม กลมทดลอง
35
4.5 ขอมลดำนกำรรบประทำนอำหำรของอำสำสมครวจยทง 2 กลม
แผนภมท 4.4 แสดงนลส ารวจการรบประทานขาวไรซเบอรรของอาสาสมครวจยทง 2 กลม
จากแนนภมภาพแสดงนลส ารวจการรบประทานขาวไรซเบอรรของอาสาสมครวจยทงหมด 40 คน แบงออกเปน 2 กลม ตามความถตอสปดาหโดยพบวา
รบประทานขาวไรซเบอรรมากกวา 7 มอตอสปดาห พบจ านวน 5 คน เปนกลมควบคม 4 คน กลมทดลอง 1 คน
รบประทาน5-7 มอตอสปดาห พบจ านวน 17 คน เปนกลมควบคม 7 คน กลมทดลอง 10 คน รบประทานนอยกวา 5 มอตอสปดาห พบจ านวน 6 คน เปนกลมควบคม 3 คน กลมทดลอง 3 คน
ไมเคยรบประทานเลยจ านวน 10 คน เปนกลมควบคม 6 คน กลมทดลอง 4 คน แสดงใหเหนวาสวนใหญเคยรบประทานขาวไรซเบอรรอยแลว ทความถ 5-7 มอ/
สปดาหมากทสด
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
> 7 มอ/สปดำห 5-7 มอ/สปดำห <5 มอ/สปดำห ไมเคย
จ ำนว
น (คน)
ควำมถตอสปดำห
อำสำสมครทงหมด กลมควบคม กลมทดลอง
54
1
17
7
10
6
3 3
10
6
4
36
แผนภมท 4.5 แสดงนลส ารวจพฤตกรรมการรบประทานอาหารของอาสาสมครนเขารวมวจยทง 2 กลม (n=40)
จากการส ารวจพฤตกรรมการรบประทานอาหารทมนลตอการลดลงและเพมขนของระดบ โฮโมซสเตอน ในเลอดจ านวน 5 ค าถามของอาสาสมครนเขารวมวจย ดงน
1) การรบประทานนกสเขยว รบประทานเปนประจ า 15 คน นาน ๆ ครง 25 คน 2) รบประทานนลไมวตามนสง รบประทานเปนประจ า 16 คน นาน ๆ ครง 24 คน 3) รบประทานเนอสตว รบประทานเปนประจ า 21 คน นาน ๆ ครง 16 คน
ไมรบประทานเลย 3 คน 4) รบประทานอาหารโปรตนสง รบระทานเปนประจ า 8 คน นาน ๆ ครง 32 คน 5) รบประทานปลาทะเล รบประทานเปนประจ า 5 คน นาน ๆ ครง 35 คน
0
5
10
15
20
25
30
35
40
บอย นาน ๆครง ไมทาน
15
25
16
2421
16
3
8
32
5
35
ผกใบเขยว ผลไม เนอสตว โปรตนสง ปลาทะเล
จ านวนคน
37
อาสาสมครนเขารวมวจยทง 2 กลม (n=40) แผนภมท 4.6 แสดงการส ารวจพบวาพฤตกรรมการรบประทานอาหารอาหารเสรมของอาสาสมครทงหมดดงน เคย/รบประทานโฟเลตเสรมมากอนพบวา
ไมเคยรบประทานโฟเลตมากอน 40 คน การรบประทาน B12 เสรมมากอน จ านวน 28 คน ไมเคยรบประทาน 12 คน ซงกลมทเคยรบประทานมากอนหนาเขารวมวจยมากกวา
6 เดอนซงปจจบนไมไดรบประทาน การรบประทานวตามน B รวมเสรม เคยรบประทาน 23 คนซงกลมทเคยรบประทาน
มากอนหนาเขารวมวจยมากกวา 6 เดอนซงปจจบนไมไดรบประทาน และไมเคยรบประทาน 17 คน
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
รบประทานโฟเลตเสรม รบประทาน B 12 เสรม รบประทาน B รวมเสรม
เคย ไมเคย
40
28
12
23
17
จ านวนคน
38
4.6 ผลกำรทดลองและกำรวเครำะหขอมลทำงสถต 1) ผลกำรตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน ของอำสำสมครวจยทง 2 กลม
กรำฟท 4.1 แสดงการเปรยบเทยบคาเฉลยของระดบ โฮโมซสเตอน ในกลมควบคมกบกลมทดลอง กอนทดลอง หลงทดลองสปดาหท 4 และ 6 (n=20)
จากกราฟแสดงนลการเปรยบเทยบคาเฉลยของระดบโฮโมซสเตอน ในกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรพบวา กอนทดลองและหลงทดลองสปดาหท 4 กลมรบประทานขาวขาวหอมมะลและกลมรบประทานขาวไรซเบอรรมคาเฉลยของระดบโฮโมซสเตอนไมแตกตางกน โดยคาเฉลยกลมรบประทานขาวขาวหอมมะล กอนทดลอง 11.9 µmol/L (±1), หลงทดลอง 11.8 µmol/L (±0.8) คาเฉลยกลมรบประทานขาวไรซเบอรรกอนทดลอง 12.3 µmol/L (±0.9), หลงทดลอง 11.7 µmol/L (±0.8), แตการวดสปดาหท 6 คาเฉลยของระดบโฮโมซสเตอนก
Mean and sd of Homocysteine in each group by time
____ ขาวไรซเบอรร ____ ขาวขาวหอมมะล
39
ลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรร แตกตางกนโดยคาเฉลยกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลหลงทดลอง 12.3 µmol/L (±0.70) คาเฉลยกลมรบประทานขาวไรซเบอรร หลงทดลอง11.2 µmol/L (±0.7)
อธบายกราฟเพมเตม - แกน x คอ สปดาห - แกน y คอ ระดบ โฮโมซสเตอน( µmol/L) - ความสงความเสนกราฟในแนวตง คอ ± S.D. - จดกงกลางเสน คอ mean 2) กำรวเครำะหขอมลทำงสถต สญลกษณทใชในกำรวเครำะหขอมล n หมายถง จ านวนตวอยาง Mean หมายถง คาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอด S.D. หมายถง คาเบยงเบนมาตรฐานของระดบโฮโมซสเตอนในเลอด �� หมายถง คาเฉลยของนลตางกอนและหลงของโฮโมซสเตอนในเลอด t หมายถง คาสถตทใชพจารณาใน t-distribution p-value หมายถง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 2.1 การวเคราะหทางสถต เปรยบเทยบนลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอน ในเลอด
ระหวางกลมควบคมและกลมทดลอง กอนรบประทานขาวไรซเบอรร โดยใช Independent T-test ดงตาราง ตำรำงท 4.4 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอนกอนรบประทานขาวระหวางกลมกอนรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมกอนรบประทานขาวไรซเบอรร
รายการ n Mean S.D. t P-value โฮโมซสเตอนกอนรบประทานขาวขาวหอมมะล 20 11.9 0.99 1.151* .257 โฮโมซสเตอนกอนรบประทานขาวไรซเบอรร 20 12.3 0.92 * p < .05 จากตารางท 4.4 พบวาระดบโฮโมซสเตอนระหวางกลมกอนรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมกอนรบประทานขาวไรซเบอรรไมแตกตางกน
40
2.2 การวเคราะหทางสถตเปรยบเทยบนลการตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอนในเลอด กลมกอนและหลงรบประทานขาวขาวหอมมะลอยางตอเนอง 6 สปดาห โดยใช Paired T-test ดงตาราง ตำรำงท 4.5 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอน กอนและหลงรบประทานขาวขาวหอมมะลอยางเวลา 6 สปดาห รายการ n Mean 𝑑 S.D. t P-value
โฮโมซสเตอน กอนรบประทานขาว 20 11.9 -0.35 0.99 -1.789* .044 โฮโมซสเตอน หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 20 12.3 0.65 * p < .05
จากตารางท 4.5 พบวาระดบโฮโมซสเตอนหลงรบประทานขาวขาวหอมมะลเปนเวลา
6 สปดาหเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต 2.3 การวเคราะหทางสถต เปรยบเทยบนลการตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน ในเลอด
กอนและหลงรบประทานขาวไรซเบอรรอยางตอเนอง 6 สปดาห โดยใช Paired T-test ดงตาราง
ตำรำงท 4.6 แสดงการเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอน กอนและหลงรบประทานขาวไรซเบอรรเปนเวลา 6 สปดาห รายการ n Mean 𝑑 S.D. t P-value โฮโมซสเตอน กอนรบประทานขาว 20 12.3 1.15 0.92 7.667* .001 โฮโมซสเตอน หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 20 11.2 0.67 * p < .05
จากตารางท 4.6 พบวาระดบโฮโมซสเตอนหลงรบประทานขาวไรซเบอรรลดลงอยางมนยส าคญทางสถต
41
2.4 การวเคราะหทางสถตเปรยบเทยบนลการตรวจวดระดบ โฮโมซสเตอน ในเลอด ระหวางกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรท 6 สปดาห โดยใช Independent T-test ดงตาราง
ตำรำงท 4.7 แสดงการเปรยบเทยบนลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ระหวางกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรท 6 สปดาห รายการ n Mean S.D. t P-value โฮโมซสเตอน กลมรบขาวขาวหอมมะล 20 12.3 0.65 -5.477* .000 โฮโมซสเตอน กลมรบขาวไรซเบอรร 20 11.2 0.67 * p < .05
จากตารางท 4.7 นลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ระหวางกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรท 6 สปดาห พบวากลมรบประทานขาวไรซเบอรรมระดบโฮโมซสเตอนนอยกวากลมรบประทานขาวขาวหอมมะลอยางมนยส าคญทางสถต 4.7 ผลกำรตรวจวเครำะหสำรชวเคมในเลอดของอำสำสมครวจยทง 2 กลม ทงกอนและหลงรบประทำนขำว
42
ตำรำงท 4.8 นลการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดอน ๆ ของอาสาสมครวจยทง 2 กลมทงกอนและหลงรบประทานขาว
รายการตรวจวดระดบสารชวเคมในเลอด กลมรบขาวขาวหอมมะล (n=20)
กลมรบขาวไรซเบอรรร (n=20)
P-value
คาเฉลยระดบ Glucose (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 90.05 91.7 <.001*
หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 92.7 86.75 คาเฉลยระดบ Total Cholesterol (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 207 208 <.001*
หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 211 198 คาเฉลยระดบ Triglycerides (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 86 81 <.011* หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 97 78
คาเฉลยระดบ HDL (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 52 48 <.001* หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 50 49
คาเฉลยระดบ LDL (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 109 109 <.001*
หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 106 98 คาเฉลยระดบ ALT (IU/L)
กอนรบประทานขาว 28.7 26.8 <.07 หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 30.3 27.2
คาเฉลยระดบ AST (IU/L)
กอนรบประทานขาว 29.5 25.1 .135
หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 30.3 25.4 คาเฉลยระดบ BUN (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 13.9 14.05 .048* หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 14.05 13.3
คาเฉลยระดบ Creatinine (mg/dL)
กอนรบประทานขาว 0.82 0.88 1 หลงรบประทานขาว 6 สปดาห 0.82 0.88
*p-value< 0.05
43
จากตารางท 4.8 นลการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดอน ๆ ของอาสาสมครวจยทง 2 กลมพบวา กลมรบประทานขาวไรซเบอรรเปนเวลา 6 สปดาห คาเฉลยระดบน าตาลในเลอด คาเฉลยระดบ ไขมนคลอเรสเตอรอล(Total Cholesterol) คาเฉลยระดบไขมนไตรกลเซอรไรด (Triglycerides) คาเฉลยระดบไขมนความหนาแนนต า (LDL) ลดลงอยางมนยส าคญทางถต 4.8 ขอมลผลกำรส ำรวจทศนคตของผบรโภคหลงเขำรบกำรวจย ของกลมวจย
เมอสนสดการวจยท 6 สปดาหของกลมวจย น วจ ยไดท าการถามแบบสอบถาม กลมทดลองจ านวน 20 ราย หลงรบประทานขาวไรซเบอรร ดงแสดงขอมลดงน แผนภมท 4.7 แสดงการรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
จากแนนภมท 4.7 พบวานเขารวมวจย เคยรบประทานขาวไรซเบอรร จ านวน 8 คน คดเปน 40% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด และไมเคยรบประทานขาวไรซเบอรร จ านวน 12 คน คดเปน 60% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
40%
60%
เคยรบประทานขาวไรชเบอรรมากอนหรอไม
เคย ไมเคย
44
แผนภมท 4.8 แสดงการทราบประโยชนขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
จากแนนภมท 4.8 พบวานเขารวมวจย ทราบประโยชนขาวไรซเบอรร จ านวน 14 คน คดเปน 70% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด และไมทราบประโยชนขาวไรซเบอรรจ านวน 6 คน คดเปน 30% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
แผนภมท 4.9 แสดงความยากงายในการรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
70%
30%
ทราบหรอไมวาขาวไรซเบอรรมประโยชนมากกวา
ทราบ ไมทราบ
95%
5%
ขาวไรซเบอรรรบประทานงายหรอไม
ใช ไมใช
45
จากแนนภมท 4.9 พบวานเขารวมวจย คดวาขาวไรซเบอรรรบประทานงาย จ านวน 19 คน คดเปน 95% ของจ านวนกลมทดลองท งหมด และคดวาขาวไรซเบอรรรบประทานไมงาย จ านวน 1 คน คดเปน 5% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
แผนภมท 4.10 แสดงอาการไมพงประสงคหลงรบประทานขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
จากแนนภมท 4.10 พบวานเขารวมวจย มอาการไมพงประสงค จ านวน 2 คน คดเปน 10% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด โดยแบงเปนอาการทองอด จ านวน 1 คน อาการทองเฟอ จ านวน 1 คน และไมพบอาการไมพงประสงค จ านวน 18 คน คดเปน 90% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
5%5%
90%
อาการไมพงประสงคหลงทานขาวไรซเบอรร
ทองอด ทองเพอ ไมพบอาการ
46
แผนภมท 4. 11 แสดงความคดเหนเรองราคาขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
จากแนนภมท 4.11 พบวานเขารวมวจย คดวาราคาสงกวาขาวขาว จ านวน 18 คน คดเปน 90% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด และคดวาราคาไมสงกวาขาวขาวจ านวน 2 คน คดเปน 10% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
แผนภมท 4.12 แสดงความคดเหนเรองราคากบประโยชนขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
90%
10%
คดวำขำวไรซเบอรรมรำคำสง
ใช ไมใช
90%
10%
รำคำกบคณประโยชนของขำวไรซเบอรร
เหมาะสม ไมเหมาะสม
47
จากแนนภม 4.12 พบวานเขารวมวจย คดวาเหมาะสม จ านวน 18 คน คดเปน 90% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด และคดวาไมเหมาะสม จ านวน 2 คน คดเปน 10% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
แผนภมท 4.13 แสดงแหลงทซอขาวไรซเบอรรของกลมทดลอง (n=20)
จากแนนภมท 4.13 พบวานเขารวมวจย ทราบแหลงทซอ จ านวน 18 คน คดเปน 90%
ของจ านวนกลมทดลองทงหมด และไมทราบแหลงทซอ จ านวน 2 คน คดเปน 10% ของจ านวนกลมทดลองทงหมด
90%
10%
ทรำบแหลงทจ ำหนำยขำวไรซเบอรรหรอไม
ทราบ ไมทราบ
48
แผนภมท 4.14 ความตองการซอขาวไรซเบอรรในอนาคต (n=20)
จากแนนภมท 4.14 พบวานเขารวมวจย ชอเพราะมประโยชน จ านวน 7 คน คดเปน 35% ชอเพราะมรสชาตอรอย จ านวน 2 คน คดเปน 10% ชอเพราะมประโยชนและรสชาตอรอย จ านวน 3 คน คดเปน 15% ไมชอเพราะมราคาแพง จ านวน 5 คน คดเปน 25% ไมแนใจ จ านวน 3 คน คดเปน 15%
35%
10%15%
25%
15%
ความตองการบรโภคขาวไรซเบอรรในอนาคตหรอไม
ซอเพราะประโยชน ซอเพราะมรสชาตอรอย
ซอเพราะมประโยชนและรสชาตอรอย ไมซอเพราะมราคาแพง
ไมแนใจ
49
บทท 5 อภปรำยผล และขอเสนอแนะ
วตถประสงคของงานวจยในครงน เพอศกษานลจากการรบประทานขาวไรซเบอรรตอ
ระดบโฮโมซสเตอนในเลอด โดยใชหนวยทดลองวจยจากอาสาสมครวจยทมระดบ โฮโมซสเตอน ในเลอดระหวาง 10 – 14 µmol/L และนานการคดเลอกตรงตามเกณฑคดเขาของงานวจยซงนวจยไดก าหนดไว กลมอาสาสมครวจยจ านวนทงหมด 40 คน แบงออกเปน 2 กลม ประกอบดวย กลมควบคม จ านวน 20 คน กลมทดลอง 20 คน โดยกลมควบคมรบประทานขาวหอมมะล และกลมทดลองรบประทานขาวไรซเบอรร หลงจากท าการเกบขอมลเบองตนของทง 2 กลม ไดนลดงน
1) ขอมลทวไปของอาสาสมครวจย อาสาสมครเพศชายท งหมด 19 คน เปนกลมควบคม 8 คน กลมทดลอง 11 คน อาสาสมครเพศหญงทงหมด 21 คน เปนกลมควบคม 12 คน เปนกลมทดลอง 9 คน ชวงอายของอาสาสมครวจยในครงน อยในชวง 20 – 30 ป จ านวน 20 คน คดเปน 50% ของกลมประชากรทงหมด
2) ขอมลดานสขภาพของอาสาสมครวจย โดยพบวาระดบดชนมวลกาย (BMI) ของอาสมครวจยในครงน มากกวา 50% อยในชวง 18.5 – 22.9 ซงเปนชวงปกต จ านวนทงหมด 32 คนจากจ านวนทงหมด 40 คน เปนกลมควบคม 16 คน และกลมทดลอง 16 คน
3) ขอมลดานการบรโภคอาหารของอาสาสมครวจย ซงจากการส ารวจการเคยรบประทาน และความถของการบรโภคขาวไรซเบอรรนนพบวา มเพยงอาสาสมครจ านวน 10 คนเทาน น ทไม เคยรบประทานขาวไรซเบอรร จากจ านวนท งหมด 40 คน และความถในการรบประทานมากทสดท 5-7 มอ/สปดาห และการส ารวจพฤตกรรมการรบประทานอาหารทมนลตอการเพมหรอลดลงของระดบโฮโมซสเตอนในเลอด การส ารวจพบวา อาสาสมครวจยสวนใหญ จะรบประทานอาหารทมนลตอการชวยลดหรอเพมระดบของโฮโมซสเตอนในเลอดนนนอยมาก ซ งสวนใหญจะมความถในการรบประทานท นาน ๆ ค รง หรอ ไม เกน 2 มอตอสปดาห ซงกสอดคลองกบนลส ารวจการรบประทานนลตภณฑเสรมอาหารทมนลตอการลดลงของระดบ โฮโมซสเตอนในเลอดประกอบดวย โฟเลท วตามนบ 6 วตามนบ 12 ซงพบวาอาสาสมครวจยทงหมดไมเคยรบประทานโฟเลตเสรม แตยงมบางสวนรบประทาน เคยรบประทานวตามนบ 6 และบ 12 อยบางแตไดท าการลดเวนมามากกวา 1 เดอนกอนเขารวมการวจย
50
4) จากการตรวจองคประกอบขาวหงสกพบวา ขาวไรซเบอรรมปรมาณโฟเลทสงกวา
ขาวขาวหอมมะลดงตาราง ตำรำงท 4.9 แสดงการเปรยบเทยบองคประกอบขาวหงสกขาวไรซเบอรรและขาวขาวหอมมะล
Test Items Test Results ขำวไรซเบอรร
หงสก Riceberry rice 66845
Test Results ขำวขำวหอมมะลหงสก
Rice 68447
Units Reference Methods
Amylose Iron Zinc
Omega-3 Vitamin E
Folate Beta Carotene
Polyphenol Tannin
Gamma Oryzanol
14.6 14.5 30.8 24.5 675
47.6 62
112.5 88.23
460
14.0 10.5 25.4
12.4 98
21.2 12.5
8.1 10.4
97
% mg/kg mg/kg mg/100g µg/100g µg/100g µg/100g mg/100g mg/100g µg/g
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
5) นลการทดลองในการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด เปรยบเทยบกนระหวาง
กลมควบคมรบประทานขาวขาวหอมมะลและก ลมทดลองรบประทานขาวไรซ เบอรร ซงประกอบดวยนลการศกษา และนลการวเคราะหทางสถตดงน
5.1 นลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดระหวางกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลและกลมรบประทานขาวไรซเบอรร จากกราฟท 4.1 แสดงกราฟเชงเสนเปรยบเทยบระดบโฮโมซสเตอนในเลอดระหวาง 2 กลม คาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอดกอนรบประทานขาวขาวหอมมะลคอ 11.9 µmol/L คาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอดกลมรบประทานขาวไรซเบอรร
51
คอ 12.3 µmol/L น ามาวเคราะหความแตกตางระหวาง 2 กลม พบวาระดบโฮโมซสเตอนระหวางกลมกอนรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมกอนรบประทานขาวไรซเบอรรไมแตกตางกน
5.2 หลงจากรบประทานขาวท 6 สปดาหทง 2 กลม พบวาคาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอด กอนรบประทานขาวในกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลมระดบโฮโมซสเตอนในเลอด 12.3 µmol/L ในกลมรบประทานขาวไรซเบอรรระดบโฮโมซสเตอนในเลอด 11.2 µmol/L น ามาวเคราะหความแตกตางระหวาง 2 กลม นลการตรวจวดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ระหวางกลมรบประทานขาวขาวหอมมะลกบกลมรบประทานขาวไรซเบอรรท 6 สปดาห พบวากลมรบประทานขาวไรซเบอรรมระดบโฮโมซสเตอนนอยกวากลมรบประทานขาวขาวหอมมะลอยางมนยส าคญทางสถตดงแสดงในตารางท 4.6
5.3 นลการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอดภายในกลม กลมควบคมรบประทานขาวหอมมะลพบระดบคาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอดกอนรบประทานขาว 11.9 µmol/L และหลงรบประทานขาว 6 สปดาห 12.3 µmol/L พบวาคาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอดของกลมควบคมเปรยบเทยบกอนและหลงรบประทานขาวขาวหอมมะลท 6 สปดาห ระดบโฮโมซสเตอนในเลอดเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต
5.4 นลการศกษาเปรยบเทยบคาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ภายในกลมทดลองรบประทานขาวไรซเบอรรพบ คาเฉลยระดบโฮโมซสเตอนในเลอด กอนรบประทานขาว 12.3 µmol/L และหลงรบประทานขาวท 6 สปดาห 11.2 µmol/L ซงน ามาวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางพบวามระดบโฮโมซสเตอนลดลงอยางมนยส าคญทางสถต
6) จากขอมลการเปรยบเทยบขางตนสามารถสรปไดวา การรบประทานขาวไรซเบอรรเปนเวลา 6 สปดาหนนอาจสงนลเพมระดบโฟเลทในเลอดท าใหระดบโฟเลทในเลอดเพยงพอตอการท างานควบคมลดระดบโฮโมซสเตอน จงสามารถชวยลดระดบของโฮโมซสเตอนในเลอดไดเมอเปรยบเทยบกบการรบประทานขาวขาวหอมมะล
สอดคลองกนกบนลการศกษาเกยวกบการรบประทานขาวกลอง ธญพชทมนลชวยลดระดบโฮโมซสเตอนในเลอดได (Pamela L et al., 2006) และสอดคลองกบงานวจยการศกษานลของการรบประทานธญพชเสรมโฟลกมนลลดระดบโฮโมซสเตอน (CJ Schorah et al., 1998) การเปลยนแปลงของ โฮโมซสเตอนเรมลดลงท 4 สปดาห ซงพบการลดลงของโฮโมซสเตอนท 8 สปดาหอยางมนยส าคญ (P <0.05) และพบการเปลยนแปลงเพมขนของ serum folate ท 4 สปดาห (P < 0.001)
52
7) นอกจากนคาดวาวธการหงดวยหมอหงขาวไฟฟา ท าใหเกดการสญเสยโฟเลทในระหวางการหงนอยมาก ทงนอาจเนองจากปรมาตรน าทเตมส าหรบหงพอดกบการสกของเมดขาว จงไมมน าเหลอพอทโฟเลทเกดการละลายน าเพม จากขอมลโฟเลทในพชถกสงเคราะหจาก cytosol plastids และ mitochondrion (Mariette, 2005) อาจเปนไปไดวาเมอขาวโดนความรอนจะเกดการสลายพนธะโควาเลนทและ ปลดปลอยโฟเลทไดมากขน จงสงนลใหการหงขาวท าใหสญเสยโฟเลทนอยมาก
สอดคลองกบการวจยของ Taisun และคณะ (2015) ทท าการศกษานลของวธการหงขาวตอการคงเหลอของ โฟเลทในขาวขาวและขาวมส โดยพบวาขาวขาวเมอนานการหงดวยวธตาง ๆ จะเกดการสญเสยโฟเลทรอยละ 16.4-48.4 แตไมพบการสญเสยโฟเลทอยางมนยส าคญทางสถตในขาวมสซงนลการวเคราะหขาวขาวดบ และขาวมสมปรมาณโฟเลทเฉลย 7.5 และ 21.8 ไมโครกรม ตอ 100 กรม ดงนนนาจะท าใหรางกายไดรบโฟเลทอยางเพยงพอเพอน าไปใชในกระบวนการคงสมดลระดบโฮโมซสเตอนแตการดดซมโฟเลทจากธรรมชาตรางกายจะดดซมไดเพยงประมาณรอยละ 50 หากการบรโภคแตละครงมปจจยตอลดการดดซมเชน ดมแอลกอฮอลหรอกนยาหยดการเจรญเตบโตของมะเรง ยารกษาโรคลมชก ฯลฯ ดงนนเพอปองกนการขาดโฟเลทจงจ าเปนตองรบประทานแหลงอาหารทมโฟเลทสงเปนประจ า
8) นอกจากนยงมนลการศกษาการตรวจวเคราะหสารชวเคมในเลอดของอาสาสมครทง 2 ซงน ามาวเคราะหความแตกตางพบการเปลยนแปลง คอ ระดบน าตาลในเลอด ระดบไขมนในเลอดของกลมทดลอง กอนและหลงรบประทานขาวไรซเบอรร 6 สปดาหพบวา สามารถชวยลดระดบน าตาลในเลอดได ซงสอดคลองนลการศกษาของ Tzu-FangH และคณะ ถงนลของการรบประทานขาวกลองทมนลตอระดบน าตาลและไขมนในเลอด กลมทรบประทานขาวกลองมนลตรวจในระดบทนาพงพอใจและลดลง เมอเปรยบเทยบกบกลมทรบประทานขาวขาว (Tzu-FangH et al., 2008)
9) เมอสนสดการวจยท าการส ารวจพฤตกรรมการบรโภคในอนาคต คอความตองการซอเมอใชเหตนลพจารณาถงประโยชน จ านวน 7 คน คดเปน 35% ชอเพราะมรสชาตอรอย จ านวน 2 คน คดเปน 10% ชอเพราะมประโยชนและรสชาตอรอย จ านวน 3 คน คดเปน 15% ไมชอเพราะมราคาแพง จ านวน 5 คน คดเปน 25%
จะเหนไดวาน บรโภคตระหนกถงคณประโยชนของขาวไรซเบอรรน น มคณคาสารอาหารอยางมาก แตกยงไมไดรบความนยมบรโภคกนทวไปเนองจากกราคาสง ซงสอดคลองกบงานวจยของอภสรา เพชรอย ณกษ กลสร (2559, น. 97-99) ท าการวจยเรองความรความเขาใจแรงจงใจและทศนคตดานทางการตลาดทมนลตอพฤตกรรมการบรโภคขาวไรซเบอรรของนบรโภค
53
ในเขตกรงเทพมหานครสวนประสมซงงานวจยดานแรงจงใจท งดานเหตนลและอารมณไมมอทธพลตอพฤตกรรมการบรโภคขาวไรซเบอรรและดานคาใชจายในการซอตอครงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 และสอดคลองกบงานวจยของ อรศรา รงแสง (2555, น. 101-102) ไดท าการวจยเรองปจจยทมนลตอพฤตกรรมการซอนกปลอดสารพษของนบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร นลการวจยพบวาแรงจงใจดานความสะอาดและความปลอดภยไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการซอนกปลอดสารพษดานความถททานซอ/บรโภคนกปลอดสารพษและดานคาใชจายแตละครงททานซอนกปลอดสารพษโดยเฉลยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05
ขอเสนอแนะ การศกษาวจยเกยวกบขาวไรซเบอรรกบความสมพนธดานการชวยลดความเสยงตอโรค
ตาง ๆ ยงมนอย ซงหากมองถงนลการศกษาวจยดานคณประโยชนทางโภชนาการแลว ยงสามารถทจะชวยในการปองกนการเกดโรคเสอมอน ๆ ไดรวมทงการศกษาเกบขอมลในระยะยาว เพอเปนขอมลในการสงเสรมใหนบรโภคหนมาบรโภคขาวไรซเบอรรเพมขน ซงอาจมแนวทางในการศกษาตอเนองดงน
1. การรบประทานขาวไรซเบอรรอยางตอเนองอาจสงนลเพมระดบโฟเลทในเลอดท าใหระดบโฟเลทในเลอดเพยงพอตอการท างานควบคมลดระดบโฮโมซสเตอนในเลอด
2. ในการศกษาครงตอไปพจารณาการตรวจระดบสารชวเคมซงสมพนธกบกลไกของ โฮโมซสเตอน เชน serum folate, Red cell folate ซงการตรวจ Serum folate อาจขยายระยะเวลาการศกษาซงขนกบอายของเมดเลอดแดง
3. ควรบรโภคโฟเลทจากแหลงอน ๆ ดวย เชน นม ไข นลไมควบคไปดวยกจะท าใหรางกายไดรบโฟเลท อยางเพยงพอ
บรรณานกรม
55
บรรณานกรม ภาษาไทย กรมการขาว. สบคนจาก http://www.ricethailand.go.th กรมวชาการเกษตร. (2545). ลกษณะและคณคาพนธขาวพนเมองไทย (เอกสารวชาการ). กรงเทพฯ:
กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. กรมสงเสรมการเกษตร. (2554). ขาวกลองงอกขาวไรซเบอรร. สบคนจาก
URL:http://http://www.moac.go.th กองพฒนาผลตภณฑขาว. สบคนจาก https://www.thairicedb.com/ Ministry of Public Health. (2545). สถานการณ และแนวโนมความเจบปวยของคนไทย. สบคนจาก
http://www.dmh.moph.go.th/trend.asp ดวงจนทร เฮงสวสด. (2557). ขาวตานเบาหวาน อาหารทคณเลอกได. อาหาร, 44(2), 15-18. ณฐภม สดแกว. (2550). หอมนล ไรซเบอร สนเหลก พนธขาวโภชนาการสง อาหารเลศคาและยา
เลศคณ. เกษตรกรรมธรรมชาต, 10(6), 29-33. นธยา รตนาปนนท. (2551). เคมอาหาร. กรงเทพฯ: โอ. เอส.พรนตง เฮาส. ภทธรา ยงเลศรตนะกล. (ม.ป.ป.). การเปรยบเทยบปรมาณโฟเลทในอาหารทผานการหงตม
COMPARISON OF COOKING EFFECT ON FOLATE CONTENT IN FOODS. กรงเทพฯ: ส านกโภชนาการ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข.
ทศนย สทวรรณ. (2543). การศกษา ความหลากหลายของยน เมธลนเตตระไฮโดรโฟเลท รดกเทส ในคนไทยทเปนโรคหวใจ. กรงเทพฯ.
รจเลข ศวะสตยานนท , และสนต ใจยอดศลป. (2552). โฮโมซสเตอน (Homocysteine) . Health.Co.Th Journal, 1, 57. Retrieved form http://www.health.co.th/Journal/P56-homocysteine.html
อภสรา เพชรอย, และณกษ กลสร. (2559). ความรความเขาใจแรงจงใจและทศนคตดานทางการตลาดทมผลตอพฤตกรรมการบรโภคขาวไรซเบอรรของผ บรโภค ในเขตกรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต . กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.
อรศรา รงแสง. (2555). ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการซอผกปลอดสารพษของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร (สารนพนธปรญญามหาบณฑต) . กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.
56
ภาษาตางประเทศ Anderson JW, Hanna TJ, Peng X, Kryscio RJ. (2000). Whole grain foods and heart disease risk.
J AmColl Nutr, 19:291S-9S. 2000. Carmel, R., Jacobsen, D.W., (2001). Homocysteine in health and disease. Cambridge University
Press. Cheung , R.H.F., Hughes , J.G., Marriott , P.J., Small , D.M. (2009). Investigation of Folic Acid
Stability in Fortified Instant Asian Noodles by use of Capillary Electrophoresis. Food Chemistry, 112.
CJ Schorah1, H Devitt 2, M Lucock1 and AC Dowell2. (1998). European Journal of Clinical Nutrition The responsiveness of plasma homocysteine to small increases in dietary folic acid: a primary care study 52, 407±411. Retrieved form http://www.stockton- press.co.uk/ejcn
Cobble, M., & Bale, B. (2010). Carotid intima-media thickness: knowledge and application to everyday practice. Postgrad Med, 122(1).
Erkkila AT, Herrington DM, Mozaffarian D, Lichtenstein AH. (2005). Cereal fiber and whole-grainintake are associated with reduced progression of coronary-artery atherosclerosis in postmenopausal women with coronary artery disease. Am Heart J., 150(1).
Jacques, P.F., et al., (2001). Determinants of plasma total homocysteine concentrationin the Framingham Offspring cohort. Am J Clin Nutr, 73, 613–21.
Jensen MK, Koh-Banerjee P, Hu FB, Franz M,Sampson L, Gronbaek M, Rimm EB. (2004). Intakes of whole grains, bran, and germ and the risk of coronary heart disease in men. Am J Clin Nutr, 80(6).
Phuwich Srituravanit. (2013). A comparison of green tea extract versus vitamin 6, 9, 12 in reducing homocysteine levels in stable coronary heart disease patient.
Snow C.F., (1999). Laboratory diagnosis of vitamin B12 and folate deficiency: a guide for the primary care physician. Arch Intern, 159, 1289–98.
Taisun H, Ji-Hyun K, Min-Ji K, So-Jin L, Kun-Jong L, Heajung C, Jiyeon C, Junsoo L. (2015). Effect of different cookers on folate retention in white rice and brown rice. J Nutr Food Sci., 5, 6.
57
Tsai CJ, Leitzmann MF, Willett WC, Giovannucci EL. (2004). Long-term intake of dietary fiber and decreased risk of cholecystectomy in women. Am J Gastroenterol, 99(7),
Tzu-Fang HSU, Mitsuo KISE, Ming-Fu WANG, Yukihiko ITO, Mei-Due YANG, Hiromichi AOTO, Rie YOSHIHARA, Jyunichi YOKOYAMA, Daisuke KUNII, Shigeru YAMAMOTO. (2008). Effects of Pre-Germinated Brown Rice on Blood Glucose and Lipid Levels in Free-Living Patients with Impaired Fasting Glucose or Type 2 Diabetes. J Nutr Sci Vitaminol, 54, 163–168.
Zhang MW, Guo BJ, Zhang RF, Chi JW, Wei ZC, Xu ZH, Zhang Y, Tang XJ. (2006). Separation, purification and identification of antioxidant compositions in black rice. Agric Sci China, 5(6), 431– 440.
58
ภาคผนวก
59
ภาคผนวก ก ขนตอนและวธการตรวจระดบ โฮโมซสเตอน Enzymatic Assay Manual
60
ขนตอนและวธการตรวจระดบ โฮโมซสเตอน Enzymatic Assay Manual
1. Sample preparation • เจาะเลอดจากเสนเลอดด าใส Clot blood tube 6 ml. • ปนเลอดดวย Centrifuge ทความเรวรอบ 10,000 rpm 10 นาท • Transfer serum ใส 1.5 mL microfuge tube เกบสงสงตรวจท 4 องศา
2. ขนตอนและวธการตรวจ โฮโมซสเตอน Enzymatic Assay Manual. • Reagent Preparation เตรยมน ายา ready-to -use liquid stable reagents. กอนท าการ
วเคราะห • Sample Test Procedure
• Absorbance (∆A = A2 - A1). • Total Homocysteine Concentration Calculation.
61
ภาคผนวก ข แบบสอบถามเกบขอมลอาสาสมครวจย
62
แบบสอบถามเกบขอมลอาสาสมครวจย
รหสอาสาสมครวจย ___ ___ ___ ___ วน/เดอน/ป ____/________/_______
แบบเกบขอมลอาสาสมครวจย โครงการวจย ศกษาระดบโฮโมซสเตอนในเลอด ในกลมทรบประทานขาวไรซเบอร
1. ขอมลทวไป
• เพศ ( ) ชาย ( ) หญง
• อาย_____ป
• สถานะภาพ ( ) โสด ( ) สมรส ( ) หยาราง/แยกกนอย/หมาย • อาชพ (ระบ)_________________________________________________
2. ขอมลดานสขภาพ
• น าหนก _________ kg. สวนสง _________cm. BMI_____________kg/m2
• ความดนโลหต _______/________mmHg การเตนของหวใจ_______beat/min
• ขอมลโรคประจ าตว ทานมโรคประจ าตว หรอยาทใช คอ(ระบ)___________________________
• ตอบค าถามการคดกรองโรคเรอรง
ใช ไมใช
ทานเปนโรคเบาหวาน
ทานเปนโรคโลหตจาง
ทานเปนโรคหวใจและหลอดเลอด
ทานเปนโรคความดนโลหตสง
ทานเปนโรคความจ าเสอม
ทานเปนโรคไต
ทานดมกาแฟ
ทานสบบหร
ทานดมเครองดมแอลกอฮอล
63
3. ขอมลดานการรบประทานอาหาร
• รบประทานขาวไรซเบอรร i. (เคย) ระบความถ____________________________
ii. (ไมเคย)
• รบประทานอาหารทมเหลานบอยแคไหน
อาหาร บอย นาน ๆ ครง ไม
ผกสเขยว
ผกและผลไมทมวตามนสง
เนอสตว
อาหารทมโปรตนสง
ปลาทะเล
• รบประทานอาหารเสรม ชนดโฟเลต (เคย) (ไมเคย)
• รบประทานอาหารเสรม วตามน B12 (เคย) (ไมเคย)
• รบประทานอาหารเสรม วตามน B รวม (เคย) (ไมเคย) ถาเคยรบประทานวตามนขางตน โปรดระบครงลาสดทรบประทานและปรมาณ _____________________________________________________________
4. ผลการตรวจ โฮโมซสเตอน ในเลอด
• โฮโมซสเตอน __________ µmol/L ครงท 1 (คดกรอง)
ลงชอ______________________________ผบนทกขอมล
64
แบบสอบถาม เรองทศนคตของผบรโภคหลงเขารบการวจย
ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย X ลงในชองวาง ใหตรงกบความเปนจรงของทานมากทสด
1.ทานเคยรบประทานขาวไรซเบอรรมากอนหรอไม เคย ไมเคย
2.ทานทราบหรอไมวาขาวไรซเบอรรเปนขาวทมคณคาทางอาหารสงกวาขาวขาวหอมมะล ทราบ ไมทราบ
3. หลงจากทานรบประทานขาวไรซเบอรรแลว ทานคดวาขาวไรซเบอรรรบประทานงายหรอไม ใช ไมใช โปรดระบ
4.หลงจากทานรบประทานขาวไรซเบอรรแลว ทานมอาการผดปกตหรอไม เชน ทองผก ทองอด มโปรดระบ..................................................................................................... ไมม
5.ทานคดวาขาวไรซเบอรรมราคาสงกวาขาวชนดอนมากเกนไปหรอไม ใช ไมใช
6.ทานคดวาขาวไรซเบอรรมราคาเหมาะสมเมอเทยบกบคณคาสารอาหารทไดรบ เหมาะสม ไมเหมาะสม
7.ทานทราบแหลงทซอของขาวไรซเบอรรหรอไม ทราบ ไมทราบ
8.ในอนาคตทานจะเลอกซอขาวไรซเบอรรเพอบรโภคหรอไม ซอเพราะ............................................................................................................ ไมซอเพราะ....................................................................................................... ไมแนใจ
9.ขอเสนอแนะ...........................................................................................................
ลงชอ______________________________ผบนทกขอมล
65
ภาคผนวก ค ผลการตรวจวดระดบสารและองคประกอบขาวดบและขาวสก
และผลการตรวจวดโลหะหนกและสารตกคางในขาว
66
ผลการตรวจวดระดบสารและองคประกอบขาวดบและขาวสก (ขาวไรซเบอรร) บรษท หองปฏบตการกลาง (ประเทศไทย) จ ากด สาขากรงเทพมหานคร
Test Items Test Results ขาวดบ
Test Results ขาวหงสก
Units Reference Methods
Rice berry rice 66845 Amylose
Iron Zinc
Omega-3 Vitamin E
Folate Beta Carotene
Polyphenol Tannin
Gamma Oryzanol
14.6 14.5 30.8 24.5 675
47.6 62
112.5 88.23
460
13.5 12.5 28.3 24.1 571
46.5 60
100.5 86.5 451
% mg/kg mg/kg mg/100g µg/100g µg/100g µg/100g mg/100g mg/100g µg/g
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
ผลการตรวจวดโลหะหนกในขาว
Test Items Test Resultsขาวไรซเบอรร
Test Resultsขาวหอมมะล
คามาตรฐาน* Units Reference Methods
ตะกว สารหน ปรอท
0.06 0.93
0.0005
0.05 0.95
0.003
1 mg/1kg 2 mg/1kg
0.02 mg/1kg
mg/1kg mg/1kg mg/1kg
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
67
ผลการตรวจวดระดบสารและองคประกอบขาวดบและขาวสก (ขาวขาวหอมมะล)
Test Items Test Results
ขาวดบ Test Results ขาวหงสก
Units LOD Reference Methods
Rice 68447 Amylose
Iron Zinc
Omega-3 Vitamin E
Folate Beta Carotene
Polyphenol Tannin
GammaOryzanol Fiber
14.5 11.2 27.5 14.5 104
24.7 17.6
8.9 12.4 104 4.7
14.0 10.5 25.4
12.4 98
21.2 12.5
8.1 10.4
97 3.6
% mg/kg mg/kg mg/100g µg/100g µg/100g µg/100g mg/100g mg/100g µg/g g/100g
0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005 0.005
In-house method based on EPA Method 668 by LC/MS
68
ภาคผนวก ง หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมงานวจย
(Consent Form)
69
หนงสอแสดงเจตนายนยอมเขารวมงานวจย (Consent Form)
โครงการวจยเรองศกษาระดบโฮโมซสเตอนในเลอดในกลมบรโภคขาวไรซเบอรร
กบขาวขาวหอมมะล วนทใหค ายนยอม วนท.............เดอน..............................พ.ศ.................................. ขาพเจา...................................................................อาย...............ป อาศยบานเลขท....................ถนน.............................................หมท.................... แขวง/ต าบล...............................................เขต/อ าเภอ................................................ จงหวด.......................................................
กอนทจะลงนามในใบยนยอมใหท าการวจยนขาพเจาไดรบการอธบายจากผวจยถง
วตถประสงคของการวจย วธการวจย อนตรายหรออาการทอาจเกดขนจากการวจย รวมท งประโยชนทอาจเกดขน จากการวจยอยางละเอยด และมความเขาใจดแลว ซงผวจยไดตอบค าถามตางๆ ทขาพเจาสงสยดวยความเตมใจ ไมปดบงซอนเรน จนขาพเจาพอใจและเขารวมโครงการนโดยสมครใจ
ขาพเจามสทธทจะบอกเลกการเขารวมการวจยเมอใดกได ถาขาพเจาปรารถนา โดย ไมเสยสทธในการรกษาพยาบาลทจะเกดขนตามมาในโอกาสตอไป
ผวจยรบรองวาจะเกบขอมล เฉพาะเกยวกบตวขาพเจาเปนความลบและจะเปดเผยไดเฉพาะในรปแบบทเปนสรปผลงานวจย การเปดเผยขอมลเกยวกบตวขาพเจาตอหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกระท าไดเฉพาะกรณจ าเปนดวยเหตผลทางวชาการเทานนและจะตองไดรบค ายนยอมจากขาพเจาเปนลายลกษณอกษร
ผวจยรบรองวาหากเกดภาวะแทรกซอนใด ๆ ทมสาเหตจากการวจยดงกลาวขาพเจา จะไดรบการรกษาพยาบาลโดยไมคดคาใชจาย และหรอจะมการชดเชยคาตอบแทน ตลอดจนเงนทดแทนความเจบปวยทอาจเกดขนตามเหมาะสม
ขาพเจายนยอมใหผก ากบดแลงานวจย ผตรวจสอบ คณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน และสามารถเขาไปตรวจสอบบนทกขอมลทางการแพทยของขาพเจาเพอเปนการยนยนถงขนตอนโครงการวจยทางคลนก โดยไมลวงละเมดเอกสทธในการปดบงขอมลของการสมครตามกรอบทกฎหมายและกฎระเบยบไดอนญาตไว
70
ขาพเจาไดอานขอความขางตนแลว และมความเขาใจดทกประการ จงไดลงนามใน ใบยนยอมนดวยความเตมใจ
ในกรณทขาพเจาไมสามารถอานหนงสอได ผวจยไดอานขอความในใบยนยอมน ใหขาพเจาฟงจนเขาใจดแลว ขาพเจาจงลงนามในใบยนยอมนดวยความเตมใจ
ขาพเจาสามารถตดตอผ วจ ยไดท โรงพยาบาลวฒนแพทย 247/2 ถนนพทลง ต าบลทบเทยง อ าเภอเมอง จงหวดตรง โทรศพท 095-9235451
โดยบคคลทรบผดชอบเรองน คอ พญ.จตพร วจตรเวชการ
ลงนาม........................................................ผยนยอม (............................................................)
ลงนาม.......................................................พยาน
(............................................................)
ลงนาม.......................................................พยาน (............................................................)
71
ภาคผนวก จ หนงสอรบรองจรยธรรมการวจยในมนษย
72
73
ประวตผเขยน
ชอ-ชอสกล แพทยหญงจตพร วจตรเวชการ ประวตการศกษา พ.ศ. 2553 แพทยศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร ป ประวตการท างาน พ.ศ. 2559 - ปจจบน
แพทยเวชปฏบตทวไป-แพทยอาชวเวชศาสตร โรงพยาบาลวฒนแพทยตรง พ.ศ. 2557-2559 แพทยเวชปฏบตทวไป- แพทยอาชวเวชศาสตร โรงพยาบาลศครนทรหาดใหญ พ.ศ. 2555-2557 แพทยประจ าวฒศกดคลนก พ.ศ. 2553-2555 แพทยใชทนเวชปฏบตทวไป โรงพยาบาลนาโยง
พ.ศ. 2553 แพทยปฏบตงานเพมพนทกษะ โรงพยาบาลศนยตรง