ระบบส่งเสริมสหกรณ์ (...

ระบบการสงเสรมสหกรณ (Cooperatives Promotion System: CPS) 1

รเรมสรางสรรค มงมนฟนฝา พฒนาสหกรณ (Creative thinking Proactive working develop cooperatives)

โดย

นางศรจรรยา สดศรวรฐ

กลมสงเสรมสหกรณ 2

ผลการปฏบต

ระบบสงเสรมสหกรณ (CPS)

http://www.google.co.th/imgres?imgurl=http://www.logothailand.com/shop/l/logothailand/img-lib/spd_20100716204354_b.jpg&imgrefurl=http://www.logothailand.com/product.detail_353347_th_1539221&h=536&w=536&sz=96&tbnid=Z1g3Ka2FLM_QOM:&tbnh=100&tbnw=100&prev=/search?q=%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C&tbm=isch&tbo=u&zoom=1&q=%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C&docid=1DxKLy6vGRuopM&hl=th&sa=X&ei=zm8KT6bDAsrUrQfEvujPDw&ved=0CE4Q9QEwBg&dur=2578



ขอมลทวไป

1.1 สถานะภาพปจจบนของสหกรณ

สหกรณโคนมบานบง จ ากด จดตงโดยการพฒนาจากศนยรวมน านมดบของกรมปศสตว

ซงเปนผลสบเนองจากโครงการความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางกลมประเทศสมาชกสมาคมอาเซยนกบ

รฐบาลออสเตรเลย ซงไดจดสรรเงนใหศนยแหงน 35,000 เหรยญ หรอประมาณ 750,000 บาท และ

ไดรบบรจาคทดน จ านวน 5 ไรจากนายดรงค สงโตทอง เพอใช เปนสถานทต งศนยแหงน

เรมด าเนนการรวบรวมน านมดบ เมอวนท 1 เมษายน 2527 ในรปของเกษตรกรผเลยงโคนม

รวมกนถอหน

ตอมาในป 2531 ศนยรวบรวมน านมดบแหงน ไดท าธรกจเจรญกาวหนาขน

คณะกรรมการน าโดย นายสรชย ศรมย ไดด าเนนการขอจดทะเบยนเปนสหกรณ เมอวนท 12 ก.พ.

2531 เลขทะเบยนสหกรณท สทส.(ก) 20/2531 ชอ “ สหกรณโคนมบานบง จ ากด ”ส านกงานตงอย

เลขท 24/15หม 1 ต าบลหนองชาก อ าเภอบานบง จงหวดชลบร 20170โทร. 038-297319-20

โทรสาร 038-485038

ปจจบนมจ านวนสมาชกทงสน 127 ราย จ านวนสมาชกทสงนม 58 ราย รบน านมดบ

จากสมาชก 6.25 ตน/วน ในราคาเฉลย 18.00 และรบน านมดบจากบรษทเชยงใหมเฟรชมลค จ ากด

5 ตน/วน และขายใหบรษทเนสทเล(ไทย) จ ากด 4 ตน/วน ผลตนมพาสเจอรไรส 7-8 ตน/วน เปน

นมผสมฟลออไรสทงหมด ผลตนมพาณชย 1 ตน/ครง/สปดาห ผลตไอศกรมนมสด 200 ก.ก./ครง/

สปดาห และทเหลอจ าหนายปลกหนาฟารม



สหกรณโคนมบานบง จ ากด มคณะกรรมการด าเนนการ 11 คน ประกอบดวย

ท ชอ – สกล ต าแหนง

1 นายจเร นนทพศาล ประธานกรรมการ

2 นายเชวงศกด ศรนยโชต รองประธานกรรมการ

3 นายอนนต อนรกษลาภวงศ เลขานการ

4 นายส ารวย ค าบปผา เหรญญก

5 นายอาคม เจรญยง กรรมการ

6 นายปญญา บญภาคงาม กรรมการ

7 นายวลลภ เกษมสข กรรมการ

8 นายอาคม เจรญยง กรรมการ

9 นายจรญ ปรดาพรพนธ กรรมการ

10 นายพขต คณจกร กรรมการ

11 นางยพน เนองจ านงค กรรมการ

สหกรณโคนมบานบง จ ากด มผตรวจสอบกจการ 2 คน ประกอบดวย

1 นายทรงพล ตนตศรสมบรณ

2 นางบญธรรม ระบาย

สหกรณโคนมบานบง จ ากด มทปรกษาสหกรณ 3 คน ประกอบดวย

1 นายจรวฒ สงหโตทอง

2 นายศกดา นพสทธ

3 นายธนา วโนทยาน



สหกรณโคนมบานบง จ ากด มเจาหนาท 28 คน ประกอบดวย

ท ชอ – สกล ต าแหนง

1 นายกฤชสฤษฎ ปดตามาตา ผจดการ

2 นายประเสรฐ เหตอาหล รองผจดการ

3 นายชาตร เจรญศลป หวหนาแผนกพาสเจอรไรส

4 นางค าบาง ศรสวสด หวหนาฝายแผนกนมดบ

5 นายปฐวยวฒน นวลหอม พนกงานขาย

6 นายพทกษ โสภ ฝายซอมบ ารงโรงงานและ

อปกรณ(ขบรถ 10 ลอ)

7 นางราตร ศรบญ ขายนมดบ/นมพลาสฯ

8 นางสมารนทร สทธกรม แผนกนมพลาสฯ

9 นายอดร ปผา ขายอาหารสตว

10 นายไพศาล ศรสวสด หวหนาแผนกบรรจ/ชางไฟฟา

11 นางคงศกด สรกล แผนกสงเสรมและผสมเทยม

12 นายขวญชย ญาตเสมอ ขบรถสงน านมดบ

13 น.ส.อภญญา มงคลศลป บญชหนองใหญ

14 นายสพจน โชตชวง ชางซอมบ ารง

15 นางสปรยา ผาด พนกงานบญช

16 น.ส.แจมจนทร บตรพม หวหนาฝายโรงาน(GMP)

17 -วาง- สตวบาลศนยหนองใหญ

18 น.ส.พมจนทร จสวสด ธรการ

19 นางปรานอม ปานเกา แผนกบรรจ(นม/ไอศกรม)

20 นางปราณ ลพประเสรฐ แมบาน

21 นางเกษร วลยวงษ แผนกบรรจ(นม/ไอศกรม)

22 นางมาล บ ารงจตต รบน านมดบ

23 นางสาวธนชชา กลนหอม รบน านมดบ

24 นางสาวน าออย แซตน แผนกบรรจ(นม/ไอศกรม)

25 น.ส.สวรรณา รนโยธา แผนกบรรจ(นม/ไอศกรม)

26 นายโกวทย โสภ แผนกบรรจ(นม/ไอศกรม)

27 นายกวน ศรนยโชต แผนกขนสง

28 นางลลตา ทองสข แมบาน



�

�

�

GMP

3 1 1 1 3 3

3 3 2 8 5 -



อ านาจหนาทของเจาหนาทสหกรณ

1 ผจดการ

1.1 มอ านาจในการจดการทวไป และรบผดชอบเกยวกบบรรดากจการประจ าของสหกรณทงหมด

1.2 พจารณาจดจางพนกงานและลกจางของสหกรณตามอ านาจหนาททงหมด ตลอดจนเปน

ผบงคบบญชาการปฏบตงานของพนกงานและลกจางใหเปนไปโดยความเรยบรอย

1.3 ปฏบตการเกยวกบหนงสอโตตอบในกจการสหกรณ

1.4 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการด าเนนการมอบให หรอตามทควรกระท า เพอให

กจการในหนาทของตนลลวงไปดวยด

2 ผชวยผจดการ

2.1 ปฏบตหนาทตามคณะกรรมการด าเนนการหรอผจดการมอบหมาย

2.2 กรณผจดการไมอย ใหรองผจดการเปนผปฏบตหนาทแทน

3 ฝายการเงน / บญช / ธรการ

3.1 การเงน

3.1.1 ท าการเบกและจายเงนของสหกรณใหแกสมาชก ลกคา เจาหน ลกหน และบคคลทเกยวของ

3.1.2 ท าการรบเงนและรกษาเงนทสหกรณ ฯ ไดขายสนคาใหกบลกคา ในแตละวน ตลอดจนรบ

เชค และรกษาเชคของสหกรณ ฯ และเชคทลกคาน ามาช าระคาสนคาใหกบสหกรณ

3.1.3 รบผดชอบในการน าเงนสดและเชคทลกคาน ามาช าระคาสนคาไปฝาก ณ ธนาคารทสหกรณฯ

ไดเปดบญชไว

3.1.4 หกเงนฝากออมทรพยและด าเนนการเกยวกบการหกภาษเงนไดของเจาหนาท และลกจาง ณ

ทจายเพอน าสงกรมสรรพากร

3.1.5 จดท าเอกสารประกอบการเบกจายเงนเดอนและคาจางของเจาหนาทและลกจางของสหกรณ

3.1.6 ด าเนนการจดท าแผนเกยวกบรายได-คาใชจาย งบก าไรขาดทนประจ าเดอน งบดล ตนทน

การผลตสนคา จดคมทนของสนคาในแตธรกจของสหกรณ ฯ เพอน าเสนอคณะกรรมการฯ

3.1.7 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย



3 ฝายการเงน / บญช / ธรการ

3.2 บญชและธรการ

3.2.1 จดเตรยมและจดท าเอกสารหลกฐานทางการเงน เชน การเบก การจาย การรบเงน การ

ออกใบช าระหน รวมทงการท าเรองขออนมตตาง ๆ เพอน ามาประกอบการลงบญช ให

เรยบรอยกอนทจะใหผจดการรบเงนและจายเงน

3.2.2 ตรวจสอบเอกสารตาง ๆ กอนทจะใหผจดการรบ และจายเงน อาธ ลงลายมอชอผอนมต

ครบถวนเปนรายไดหรอคาใชจายทครบถวนหรอไม พรอมทงค านวณตวเลข ตรวจสอบด

ระยะเวลาวนจายเงน

3.2.3 รวบรวมหลกฐานเกยวกบการเงน การบเงน การจายเงนมาวเคราะหเพอจดท างบหนา

ใบส าคญจายเงนใบโอนบญชแยกตามประเภทของบญชทก าหนดไว

3.2.4 ลงบญชสมดเงนสด สมดซอสนคา ซอผลผลตหรอสนคาอน ๆ สมดขายสนคา สมดรายได

และสมดรายวนทวไปใหเปนประจ าวน ตลอดจนลงสมดแยกประเภททวไปใหเรยบรอยเปน

ปจจบน

3.2.5 มหนาทปดบญชเปนประจ าวน ปดบญชประจ าเดอน และประจ าปเพอน าเสนอใหผจดการ

ตรวจสอบ

3.2.6 จดท าและบนทกลงรายละเอยดบญชยอยตาง ๆ ใหถกตองเรยบรอยสมบรณ และเปน

ปจจบน

3.2.7 ควบคมดแลเกบรกษาใบส าคญเอกสารและหลกฐานเกยวกบการเงนของสหกรณ อาธ

ตนขวใบส าคญรบ ใบส าคญจาย สมดบญชทกประเภท ทกกลม สมดทะเบยน สมดบญช

ยอยตาง ๆ ใหครบถวน เปนหมวดหม ปลอดภย หางาย สะดวก

3.2.8 ตรวจสอบรายละเอยดใบบญชยอยทกบญชใหถกตอง ครบถวนและตรงกบยอดในบญช

แยกประเภท

3.2.9 เกบรวบรวมขอมลเกยวกบการเงนของสหกรณ พรอมทงจดท าสถตทางการเงน ขอมล

ตวเลขรายได คาใชจายของสหกรณ เสนอผจดการเพอจดท างบประมาณ

3.2.10 จดท ารายงานกจการประจ าเดอน แสดงผลการด าเนนงานของสหกรณ จดท างบก าไร

ขาดทน ตนทนการผลต และจดคมทน เสนอผจดการเพอรายงานแจงทประชม

คณะกรรมการประจ าเดอน

3.2.11 จดท ารายงานฐานะการเงนของสหกรณ และงบการเงนประจ าปเสนอใหผจดการ

3.2.12 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย



4 ฝายโรงงานผลตนม (GMP)

4.1 รบผดชอบในกระบวนการผลตและจ าหนายนมพาสเจอรไรสทงหมดตงแตตนน าถงปลายน า

4.2 รบผดชอบในระบบประกนคณภาพสนคาและโรงงานผลตนมพาสเจอรไรสระบบ GMP

ศนยนมทงหมด

4.3 รบผดชอบจดท าระบบ GMP สากล ทงหมดและสงการหวหนาแผนกแตละแผนก การจด

ประชมชแจงศกษา,อบรมทมงาน

4.4 ตดตอประสานงานในระบบประกนคณภาพ การผลตและการจ าหนาย ตลอดจนลทาง

การตลาดทงหมดในสนคาของสหกรณ ฯ

4.5 สรปปญหาทเกดขน และแนวทางลดคาใชจายในสวนทรบผดชอบ เสนอตอทประชม

คณะกรรมการประจ าเดอนของทม GMP สากล

4.6 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท าเพอให

กจการในหนาทลลวงไปดวยด

5 แผนกควบคมคณภาพ

5.1 หวหนาแผนก

5.1.1 ควบคมการท างานของพนกงานผปฏบตงานใหถกตองครบถวน สมบรณตามหลก

GMP สากล

5.1.2 สรปคาใชจายและวธด าเนนงานประจ าเดอน

5.1.3 ตรวจสอบแบบฟอรมการท างานของพนกงานควบคมคณภาพใหเปนไปตามระบบ

GMP สากล

5.2 เจาหนาทแผนก

5.2.1 ตรวจสอบคณภาพน านมดบทรบซอทกทกอนเขาโรงงาน ตามระบบ GMP สากล และ GMP

ตามกฎหมาย

5.2.2 ควบคมกระบวนการผลตนมพาสเจอรไรสในดานคณภาพของผลตภณฑใหสอดคลองตาม

กฎหมาย และระบบ GMP สากล ตามคมอการปฏบตงานของโรงงานอยางเครงครด

5.2.3 น าผลตภณฑนมพาสเจอรไรส (นมโรงเรยน,พาณชย) สงตรวจตามประกาศกระทรวง

สาธารณสขประจ าปของทกป (นมพาสเจอรไรส รสจดทก 6 เดอน,นมพาสเจอรไรสพาณชย

ปละครง)

5.2.4 บนทกผลการปฏบตงานในแบบฟอรมทก าหนดอยางถกตองครบถวนสมบรณ

5.2.5 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท าเพอให




6 แผนกรบน านมดบ


6.1.1 ควบคมการท างานของพนกงานผปฏบตงานใหถกตองครบถวน สมบรณ ตามหลก

GMP สากล

6.1.2 ควบคมสตอกน านมดบ วางแผนในการผลตนมพาสเจอรไรส ขายสด และสงใหกบบรษท

เนสทเล (ไทย) จ ากด และรบผดชอบในการทวนสอบระบบ GMP ในแผนกทงหมด

6.1.3 จดท ารายงานการผลตนมพาสเจอรไรส,ไอศกรม,น านมดบ ตลอดจนการสญเสยนมดบ,นม

พาสเจอรไรส ในกระบวนการผลต และควบคมสตอกไอศกรม

6.1.4 รายงานเอกสารใหกรมสงเสรมสหกรณ ตลอดจนรายงาน MOU ใหกบหนวยงานทเกยวของทราบ

6.1.5 ประสานงานกบแผนกบญช/ธรการ/แผนกนมพาสเจอรไรส และแผนกบรรจ และแผนก

อนๆ ทเกยวของ ตลอดจนจดท าเอกสารหนงสอมอบอ านาจในการจ าหนายนมในโครงการ

อาหารเสรม (นม) โรงเรยน

6.1.6 สรปปญหาทเกดขน และแนวทางการลดคาใชจายในสวนของการรบน านมดบ และแนวทาง

การผลตไอศกรม

6.1.7 ตรวจสอบแบบฟอรมในสวนของการรบน านมดบใหเปนไปตามระบบ GMP สากล




6.2.1 รบผดชอบในการรวบรวมน านมดบตามคณภาพจากสมาชก และบคคลภายนอกเพอน ามา

ผลตนมพาสเจอรไรส และจ าหนายใหกบ บรษทเนสทเล (ไทย) จ ากด ตามระบบของการ

ประกนคณภาพสนคา (GMP สากล)

6.2.2 ควบคมดแลเครองท าความเยน,บอน าเยน,ระบบ CIP และถง Cooling Tank ทก ๆ ใบ

และบรเวณทรบน านมดบทงหมด

6.2.3 รบผดชอบในการบรรจนมดบในถง 10 กก. เพอจ าหนายใหกบลกคาขายปลก และตรวจเชค

ยอดจ านวนตามยอดสงซอทกครง

6.2.4 บนทกผลการปฏบตงานในแบบฟอรมทก าหนดอยางถกตองครบถวนสมบรณ



GMP สากล: Good Manufacturing Practice:: หลกเกณฑวธการทดในการผลตอาหาร

ระบบ CIP : ระบบลางท าความสะอาด โดยใชน ารอน กรด และดางในการท าความสะอาด

Cooling Tank : ถงเกบน านมดบ มระบบปรบอณหภมความเยน



7 แผนกพาสเจอรไรส


7.1.1 ควบคมการท างานของพนกงานผปฏบตงานใหถกตองครบถวน สมบรณตามหลก

GMP สากล

7.1.2 ผลตไอศกรมตามสตร และยอดออเดอรในการสงซอและสงผลตจากแผนกรบน านมดบ

7.1.3 รบผดชอบควบคมหมอตมน า (Boiler) ดแลความปลอดภยทก ๆ 1 ชวโมง โดยปฏบตตาม

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองความปลอดภยของหมอน า

7.1.4 รบผดชอบบรหารจดการส ารองเชอเพลง (แกส) ความสะอาดและความเรยบรอยบรเวณ

บอยเลอร และถงเชอเพลง

7.1.5 ดแลและควบคมคณภาพน ากรองและน าดบ ปรบสภาพน ากรองใหเปนไปตามประกาศ ของ

กระทรวงสาธารณสข ปรบคาคลอรน,คาพเอช ความสะอาดเรยบรอยบรเวณถงพกน า และ

อปกรณน ากรองทกชนด

7.1.6 รบผดชอบดแลสารเคม และหองเกบสารเคม สงซอ รบ-จาย และท าความสะอาด

หองสโตรเกบสารเคมทงหมด

7.1.7 รบผดชอบดแลการปรบเทยบเครองมอ อปกรณวดคาอณหภมทกตว ตรวจสอบภายในและ

ทวนสอบระบบในแผนกนมพาสเจอรไรสทงหมด

7.1.8 สรปปญหาทเกดขนและแนวทางการลดคาใชจายในสวนของการผลตนมพาสเจอรไรส

7.1.9 ตรวจสอบแบบฟอรมในสวนของการผลตนมพาสเจอรไรส และสารเคม,น าใชในโรงงาน

ตามระบบ GMP สากล

7.1.10 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท า

เพอใหกจการในหนาทลลวงไปดวยด


7.2.1 รบผดชอบในการผลตนมพาสเจอรไรสตามยอดผลตและระบบการลางท าความสะอาด และ

การฆาเชอตามหลกเกณฑ GMP สากล

7.2.2 ควบคมกระบวนการผลตและบรรจไอศกรมใหไดมาตรฐานสนคา

7.2.3 บนทกผลการปฏบตงานลงในแบบฟอรมทก าหนดอยางถกตองครบถวนสมบรณ





8 แผนกบรรจนมพาสเจอรไรสและไอศกรม


8.1.1 มอ านาจในการบรหารจดการพนกงานในแผนกทงหมดตลอดจนทาวนสอบภายในตาม

ขอบงคบของระบบประกนคณภาพสนคา (GMP สากล) ในแผนก

8.1.2 ควบคมสงการพนกงานในการควบคมเครองบรรจนมพาสเจอรไรส 4 เครอง ใหม

ประสทธภาพทงดานปรมาณ การรวซม และขนาดของถงอยางมประสทธภาพ

8.1.3 ซอมบ ารงเครองจกร/เครองมอ/อปกรณไฟฟาและอปกรณโรงงานทงหมด

8.1.4 รบผดชอบในการบรหารจดการหองเยนเกบนมพาสเจอรไรส 2 หอง ตลอดจนบรหาร

จดการถงรอบบรรจ st1,st2

8.1.5 ซอมบ ารงอปกรณเครองจกร/ศนยหนองใหญ และบานบง ทกชนด

8.1.6 ควบคมดแลพนกงานในความรบผดชอบใหปฏบตหนาทอยางมประสทธภาพ

8.1.7 สรปปญหาทเกดขนและแนวทางการลดคาใชจายในสวนของการบรรจนมพาสเจอรไรส

8.1.8 ตรวจสอบแบบฟอรมในสวนของการบรรจนมพาสเจอรไรสใหเปนไปตามระบบ GMPสากล




8.2.1 รบผดชอบในการผลตนมพาสเจอรไรสตามยอดผลตและระบบการลางท าความสะอาด และ

การฆาเชอตามหลกเกณฑ GMP สากล

8.2.2 รบผดชอบในการบรหารจดการลางกระบะ เกบรกษา ตลอดจนเชคยอดกระบะและการคน

กระบะจากสายสง

8.2.3 ควบคมกระบวนการผลตและบรรจไอศกรมใหไดมาตรฐานสนคา

8.2.4 ขายและบรรจนมดบใหกบลกคารายยอยทมาซอ ณ สหกรณ (ประสานงานรวมกบแผนก

รบน านมดบ)

8.2.5 ท าการออกนมใหหองเยนใหกบลกคา และสายสงนม เวลา 05.00-12.00 น.

8.2.6 ขายปลกนมพาสเจอรไรส ณ หนาสหกรณ โดยจดเตรยมอปกรณบรรจนมดบใหเพยงพอ

และเรยบรอย

8.2.7 จดท าสตอกนมโรงเรยน ตลอดจนจดเตรยมถงบรรจนมดบไวใหกบลกคา

8.2.8 ขายปลกไอศกรม

8.2.9 บนทกผลการปฏบตงานลงในแบบฟอรมทก าหนดอยางถกตองครบถวนสมบรณ





9 แผนกบรรจนมพาสเจอรไรสและไอศกรม

9.1 แผนกนมพาสเจอรไรส

9.1.1 ควบคมการท างานของพนกงานผปฏบตงานใหถกตอง ครบถวนสมบรณตามหลก GMP

สากล

9.1.2 รบมอบอ านาจจากสหกรณ ฯ ไปตดตอท าสญญาซอขายเพอประมลนมในโครงการ

อาหารเสรม (นม) กบ อบต./เทศบาล ในพนทรบผดชอบ

9.1.3 ท าสญญาซอขายกบนมโรงเรยนกบ อบต./เทศบาล เกบเงนคานมโรงเรยน และสงนม

พาสเจอรไรส และนมยเอชท ตามสญญาทท าไวกบ อบต./เทศบาล

9.1.4 สรปปญหาทเกดขนและแนวทางการลดคาใชจายในสวนของการขนสงนมพาสเจอรไรส



9.2 แผนกน านมดบ

9.2.1 ขนนมดบจากหนองใหญมาผลตทบานบง และขนสงนมดบมาขายใหกบบรษท เนสทเล

(ไทย) จ ากด

9.2.2 ไปขนสงนมดบจากแหลงนมดบขางนอกมาเพอผลตนมพาสเจอรไรสหรอจ าหนาย

9.2.3 บรการจ าหนายนมดบ (ขายปลก) ใหกบลกคานอกสถานท โดยบรการสงถงทในบรเวณ

จงหวดชลบร และใกลเคยง



10 ฝายสตอก/โกดง

10.1 รบผดชอบในการรบ – จาย และควบคมโกดงอาหารสตว,อปกรณรดนม,กากน าตาล อนๆ

10..2 รบผดชอบการควบคมสตอกนมยเอชท ทงหมด

10..3 รบเขาและออกสนคาทกชนดทเกบรกษาในโกดงเกบสนคาของสหกรณ

10..4 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท า




11 ฝายสงเสรมและผสมเทยม

11.1 รบผดชอบบรหารจดการในการบรการผสมเทยมสมาชกในเขตรบผดชอบของศนยบานบง

ทงหมด

11..2 สงเสรมการบรหารจดการฟารมโคนมแกสมาชกทงหมดในเรองปญหาสขภาพววนม ปญหา

การผสมตด การสขาภบาล ตลอดจนแนะน าในเรองการจดการฟารมมาตรฐานใหแก

สมาชก

11..3 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท า


12 ฝายศนยหนองใหญ

12.1 มอ านาจในการบรหารจดการฟารมโคนมศนยหนองใหญ การรบสมคร การเลกจางคนงาน

ในศนยหนองใหญ

12.2 บรหารจดการเลยงโคสาว โครดนม ววรน ววสาว ใหมประสทธภาพ

12.3 บรหารจดการอาหารขน – อาหารหยาบ ใหแกววในโครงการ ฯ

12.4 รบผดชอบผสมเทยม รกษาววปวย การควบคมโรคระบาดในววโครงการ

12.5 บรหารจดการขอมลสถานะววทกตวในโครงการ ฯ สงรายงานทกวนท 30 ของทกเดอน

และบรหารจดการโรงรดนมใหเตมประสทธภาพ

12.6 รบผดชอบรบนมดบศนยหนองใหญ เชา – เยน

12.7 บรหารจดการศนยรบน านมดบ เครองจกรอปกรณ และอาคารสถานทใหเปนระเบยบ

เรยบรอย

12.8 สงตวอยางนมของสมาชกสงตรวจทศนยชนสตรตลอดจนจดท ารายงานปรมาณน านมดบ

รบ-จาย ของศนยหนองใหญ

12.9 จดท าสตอกวตถดบอาหารสตว และสตอกนมดบเพอรายงานใหศนยบานบงทกเดอน

12.10 ควบคมดแลฉาง ไซโล ลานตาก และบรเวณโดยรอบ

12.11 ควบคมดแล ซอมบ ารง และบรหารจดการ รถตกลอยาง,รถไถ,รถแทรกเตอร ตลอดจน

วสดอปกรณทงหมด

12.12 ซอมแซม บ ารง ปรบปรง คอกเลาววในโครงการทงหมด

12.13 บรหารจดการแปลงหญาของสหกรณใหมประสทธภาพ

12.14 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท า




12 ฝายศนยหนองใหญ

12.1 รบผดชอบในการควบคมดแลเครองจกรและอปกรณโรงงานทกชนดทงบานบง และ

หนองใหญ

12.2 ซอมบ ารง ปรบปรง อปกรณไฟฟา และดแลระบบอปกรณตาง ๆ ใหมประสทธภาพ

12.3 ปฏบตงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการและผจดการมอบหมาย หรอตามทควรกระท า




ระเบยบของสหกรณโคนมบานบง จ ากด ถอใช พ.ศ. 2556 จ านวน 30 ระเบยบ ประกอบดวย

ท ระเบยบวาดวย

1 เจาหนาทและขอบงคบเกยวกบการท างาน

2 ระเบยบวาดวยอ านาจหนาทและความรบผดชอบของเจาหนาทสหกรณ

3 ระเบยบวาดวยทปรกษาและทปรกษากตตมศกด

4 ระเบยบวาดวยคณะอนกรรมการ

5 ระเบยบวาดวยกลมสมาชก

6 ระเบยบวาดวยกลมอาชพในสหกรณ

7 ระเบยบวาดวยกลมสตรสหกรณ

8 ระเบยบวาดวยเยาวชนสหกรณ

9 ระเบยบวาดวยการรบจายและเกบรกษาเงน

10 ระเบยบวาดวยการรบเงนฝากจากสหกรณอน

11 ระเบยบวาดวยการรบเงนฝากออมทรพยและเงนฝากสจจะออมทรพย

12 ระเบยบวาดวยการรบเงนฝากออมทรพยพเศษ

13 ระเบยบวาดวยการใหเงนกและดอกเบยเงนก

14 ระเบยบวาดวยการใหเงนกแกสหกรณอน

15 ระเบยบวาดวยการใหสหกรณอนกยมเงน

16 ระเบยบวาดวยการใหเจาหนาทสหกรณกยมเงน

17 ระเบยบวาดวยเงนทนหมนเวยนเพอซอรถจกรยานยนตผอนสงแกเจาหนาทสหกรณ

18 ระเบยบวาดวยการปรบปรงโครงสรางหนของสมาชกสหกรณ

19 ระเบยบวาดวยการจดหาสงของทสมาชกตองการมาจ าหนาย

20 ระเบยบวาดวยการรวบรวมผลตผลหรอผลตภณฑของสมาชก

21 ระเบยบวาดวยการรบซอน านมดบ

22 ระเบยบวาดวยการใหราคาน านมดบ

23 ระเบยบวาดวยเงนกองทนสงเคราะหสมาชกสหกรณ

24 ระเบยบวาดวยเงนกองทนสงเคราะหเจาหนาทสหกรณ

25 ระเบยบวาดวยเงนชวยเหลอคารกษาพยาบาล

26 ระเบยบวาดวยการควบคมและการใชรถยนต

27 ระเบยบวาดวยการใชทนสาธารณประโยชน

28 ระเบยบวาดวยการใชทนสะสมเพอการพฒนากจการของสหกรณ

29 ระเบยบวาดวยการใชเงนทนสะสมเพอการศกษาอบรมของสหกรณ

30 ระเบยบวาดวยเงนกองทนสงเคราะหเจาหนาทสหกรณ



ฐานะการเงนและผลการด าเนนงานของสหกรณโคนมบานบง จ ากด

ท สรปผลการด าเนนงาน หนวยนบ ป 2555 ป 2554 ป 2553

1 ขอมลทวไป

1.1 จ านวนสมาชกทงหมด คน 127 132 158

2 ขอมลฐานะการเงน

2.1 สนทรพย บาท 55,685,055.71 57,253,995.31 65,057,159.06

2.2 หนสน บาท 12,796,538.02 11,336,119.64 12,823,779.97

2.3 ทน

1) ทนด าเนนงาน บาท 55,685,055.71 57,253,995.31 65,057,159.06

2) ทนของสหกรณ บาท 42,888,517.69 38,550,365.67 40,013,049.09

3) ทนเรอนหน บาท 5,861,600 5,691,200 6,449,000

4) ทนส ารอง บาท 9,821,555.40 9,685,217.82 5,802,971.74

3 ขอมลปรมาณธรกจ

3.1 ธรกจสนเชอ คน 23 47

(เงนใหกแกสมาชก) บาท 2,045,000 2,818,462 6,283,686.20

3.2 ธรกจรบฝากเงน คน 177 200

บาท 1,844,757.96 2,371,225.97 2,856,962.23

3.3 ธรกจจดหา ฯ บาท 53,202,615.88 54,462,701.49 50,479,116.56

3.4 ธรกจรวบรวม บาท 40,892,532 32,689,060 28,348,011

3.5 ธรกจแปรรป บาท 48,101,004.12 46,451,225.56 44,740,945.40

4 ขอมลผลการด าเนนงาน

รายได บาท 147,781,124.36 139,870,317.04 129,769,111.25

คาใชจาย บาท 142,626,053.68 138,634,314.46 123,947,932.17

ก าไร(ขาดทน)สทธ บาท 5,155,070.68 1,236,002.58 5,821,179.08



การจดเตรยมเนอหาเพอการสงเสรมสหกรณ

2.1 การจดท าฐานขอมลสมาชก

กลมเปาหมายในการจดท าขอมลพนฐาน ขอมลทไดไมครบถวนจงไมสามารถกรอกขอมล

ในระบบได จงไดจดเกบขอมลพนฐานบางสวนจากการสมภาษณและการสบคน จดเกบโดยใชโปรแกรม

Microsoft Excel ตวอยางขอมลพนฐาน เชน

1. ชอ – สกล

2. เลขประจ าตวประชาชน

3. ทอย

4. เพศ

5. การศกษา

6. สมาชกในครวเรอน

7. รายได

6. รวบรวมผลผลต(น านมดบสงสหกรณ)

7. หนสน

8. เบอรโทรศพท

แตละขอมลสามารถแสดงเปนแผนภมไดทนท และเมอขอมลมการเปลยนแปลง แผนภมจะ

ปรบปรงไปตามขอมลทเปลยนแปลง



2.2 การจดท าหวงโซอปทาน (Supply chain)

� �

10 =5x10

�

�

�

SUPPLY CHAIN �

�

� �

�

� 3-7

� 2-7 �

Supply Chain �

6

10 40,000.-

- � 25 750.-/ =7,500

4 �

60 3 � 1,650.-=4,950

� 10 � 3,660 =36,600

18.- 17.5+0.30 640,500.-

- 15,000- � � 50,000- � 500= 65,500

6 9.-/ = 16,200

2 600.-/ =12,000

60.-/30 CC/ =600.-

20-30 %21.-

- - � - - 500 / � 60,000

30 � 30.-/ 10,800.-

� 75 1 CC100 CC =-3,000

25 250.-½

200.- =12,000.-

- � 35,000 = 350,000

�- 170 5,100.-

z

500/

515,500 39,300 5 000 5 800 - 652,500

:



�

�

�

- - - - - - -

- - - - �

�

�

- - - - -

-

-

- - - - - - �

-

- � - � � - �-



การเปรยบเทยบหาประเดนการสงเสรมสหกรณ

รายการ กจกรรม สมาชกสหกรณ/ปฏบต หลกวชาการ

หวงโซ 1 การเตรยมพรอม

1.โรงเรอน (10 ตว)

ขนาด 5x10 วา (200 ตรม.)

เลยงแบบอสระในคอก

พนทคอกไมควรนอยกวา

8 ตารางเมตร/ตว

2.อปกรณ -ถงนม 5 ถง

-ชดรด 2 ชด (ไลเนอร)

-ผาเชดเตานม ตวละ 1 ผน

-ถงนม ควรมสบเปลยนกน 2 ชด

- ควรร ดนมให เส ร จ เ ร ว ท ส ดภาย ใน

1 ชม.ตอจ านวนชดรดนมตองเพยงพอ

ตอจ านวนรดนม โดยจดทเหมาะสมคอ

โครดนม 10 ตว ตอ 1 ชดหวรด

-ผาเชดเตา 2 ผน ตอโค 1 ตว

ผนแรก ส าหรบเขดเปยก โดยน าผาทงหมด

ปรมาณเทาโคทจะรดนม แชลงในน าคลอรน

ทผสมแลว โดยตองแชทงไวลวงหนาอยาง

นอย 5 นาท น าผามาเชดเตานมใหทว

โดยเฉพาะสวนทเปนฐานนมและเตานม

หลงจากเชดเสรจใหน าผาทใชแลวแยกออก

ตางหาก โดยโยนใสตะกราส าหรบเกบผาใช

แลว เพอรอซกท าความสะอาดตอไป

ผนทสอง เปนผาแหงส าหรบเชดแหง โดย

เช ด ทน ทหล งจาก เช ด เป ยกเสร จแล ว

หลงจากนนน าผาทใชแลวแยกออกตางหาก

โดยโยนใสตะกราส าหรบผาใชแลว เพอรอ

ท าความสะอาดตอไป

-ควรมถงพลาสตกใบเลก 3 ใบส าหรบใน

การใชงาน

ใบ 1 ใสน าเปลาทสะอาดส าหรบลางคราบ

นมทตดมากบไลเนอร

ใบ 2 ใสน าคลอรน ส าหรบฆาเชอ

ใบ 3 ใสน าเปลาทสะอาดส าหรบลางคลอรน





หวงโซ 1 3.เวชภณฑ -คลอรน

-โซดาไฟ

-ผสมคลอรนในอตราสวนการใชงาน โดย

จะตองผสมน ากบคลอรน เพอท าหวเชอ

โ ด ย ใ ช ค ล อ ร น ผ ง ( 6 5 %) จ า น ว น

1 กก. ตอน า 15 ลตร (ในกรณเปนฟารม

ขนาดกลาง หรอเลก ใหปรบปรมาณการ

ผสมใหลดลงตามสดสวน เชน ใชคลอรน

0.5 กก.ตอน า 7.5 ลตร หรอ 0.25 กก.ตอ

น า 3.75 ลตร) ทงไวใหตกตะกอน 1 คน

หลงจากนนใหตกฝาทลอยอยทงไป กจะได

หวเชอคลอรนไวใชงานตอไป (หวเชอคลอรน

ใชไดแคไมเกน 7 วน นบจากวนทผสม

ดงนนจงตองเปลยนใหม ทก 7 วน

-ผสมคลอรนใหเหมาะสมกบการใชงาน

1.เชดเตานมโค ใชหวเชอคลอรน 100

ซซ ผสมน า 10 ลตร

2.แชหวไลเนอร ใชหวเชอคลอรน 100


3.ลางฆาเชออปกรณรดนม และถงรดนม

ใชหวเชอคลอรน 200 ซซ ผสมน า 10 ลตร

4.ลางพนคอก ใชหวเชอคลอรน 300


-หลงรดนมเสรจทกตว ใหลางท าความ

สะอาดชดรดนมโดยการแชลางดวยน าเปลา

กอนเพอช าระคราบนม หลงจากนนน าไปแช

ในน าโซดาไฟ (อตราการผสม โซดาไฟ

1 กก.ตอน า 15 ลตร) โดยแชไวตลอดเวลา

และประมาณ 1 ชวโมง กอนรดนมครงตอไป

ใหน ามาท าความสะอาดโดยน าเปลา ท

สะอาดอกครง กอนน าไปใชงาน และควร

เปลยนน าโซดาไฟทก ๆ 15 วน





หวงโซ 1 3.เวชภณฑ (ตอ) -โซดาไฟ (ตอ)

-ยาจมเตา

-ยารกษาเตา

-ลางทอลมดวยน าโซดาไฟ และน าเปลาท

สะอาด เปนประจ าทก ๆ 15 วน หรอทกครง

ทมน านมถกดดกลบเขาทอ

-หลงรดนมเสรจในแตละตองใชยาจมเตานม

ทกครงเพอปองกนเตานมอกเสบ

-เปนน ายา CMT ส าหรบตรวจเซลเมดเลอด

ขาว ควรตรวจเปนประจ าเพอวนจฉยสขภาพ

โค ในกรณตรวจพบวาตวไหนเปนเตานม

อกเสบแบบไมแสดงอาการ ใหรดเปนตว

สดทาย

4.พนธโคนม พนธโฮลสไตน(ขาวด า) -พนธโฮลสไตน(ขาวด า) โคพนธน

มขนาดใหญ

เพศผ น าหนก 800–1,000 กก.

เพศเมยน าหนก 500-800 กก.

ผลตน านมเฉลย 6,000 – 7,000 กก. ตอ

ระยะการใหนมมนสยคอนขางเชอง รดนมงาย

ไมเตะ หรออนน านม

หลกในการพจารณาเลอกซอโคนม

1.ตองสอบถามประวต(สายพนธและความ

เปนมาอยางนอยพอสงเขป)

2.ถาเปนโคนมควรจะเปนแมโคทใหลกตวท 1

ถงตวท 4

3.ถาเปนแมโคทรดนมมาหลายเดอนควรจะ

ตงทองดวย

4.ถาเปนโคสาวหรอไมโคนมแหงกควรจะเปน

แมโคทตงทองดวยเพอเปนการยนระยะเวลา

จะไดรดนมเรวขน

5.ควรเปนโคทมประวตการใหนมดพอใชและ

ตองปลอดจากโรคแทงตดตอและโรควณโรค





หวงโซ 2 1.อาหารหยาบ เปลอกสบปะรด

25 กก./ตว/วน

-อาหารหยาบคออาหารทมเปอรเซนตของ

เยอไยสงมเปอรเซนตของโปรตนต า

-เปลอกสบปะรดใหม ๆ โคไมชอบกน ควร

กองทงไว 3-5 วน โคจะกนไดมากขน โค

จะกนไดเตมท แตควรระวงเรอง

อจาระเหลวเพราะเปลอกสบปะรดมน ามาก

ควรใชเปลอกสบปะรดรวมกบอาหารหยาบ

ชนดอน

-แมโคกนอาหารหยาบคณภาพดและกนใน

ปรมาณทมาก กจะไดรบสารอาหาร

มากกวาแมโคทกนอาหารหยาบทมคณภาพ

ต า และกนไดนอย จงตองดคณภาพของ

อาหารหยาบเปนหลกในการใหอาหารขน

เสรมในปรมาณทแตกตางกน คออาหาร

ขนจะตองมสารอาหารหรอความเขมขน

แตกตางกน มใชใหในปรมาณทแตกตาง

กน มฉะนนแลวจะมผลตอการกนอาหาร

หยาบตามมาเพราะกระเพาะโคมขนาดคงท

ปรมาณอาหารหยาบกบระดบโปรตนใน

อาหารขนจงตองมความสมพนธกนดงน

ระดบอาหารหยาบ ระดบโปรตนอาหารขน%

ด 12-16 หรอประมาณ 14

ปานกลาง 16-20 หรอประมาณ 18

ต า 20-24 หรอประมาณ 22

2.หญาสด ใหววหากนเองในทง -เปนอาหารหยาบทใหโคควบคกบเปลอก

สบปะรด หญาสดจะมพลงงานมากกวา

หญาแหง ถาใหหญาแหงมากไปโคอาจกน

หญาสดนอยลง ท าใหไดรบอาหารพลงงาน

ไมเพยงพอ

-การใหโคตองเดนแทะเลมในทงหญา

ธรรมชาตเปนระยะทางไกล ๆ จะท าใหโค

ใชพลงงานจากอาหารมากขน น าหนกจะลด

หรอโตชาลง ควรจะตองเสรมอาหารทให

พลงงาน





หวงโซ 2 2.หญาสด(ตอ) ใหววหากนเองในทง -เปนอาหารหยาบทใหโคควบคกบเปลอก

สบปะรด หญาสดจะมพลงงานมากกวา

หญาแหง ถาใหหญาแหงมากไปโคอาจกน

หญาสดนอยลง ท าใหไดรบอาหารพลงงาน

ไมเพยงพอ

-การใหโคตองเดนแทะเลมในทงหญา

ธรรมชาตเปนระยะทางไกล ๆ จะท าใหโค

ใชพลงงานจากอาหารมากขน น าหนกจะลด

หรอโตชาลง ควรจะตองเสรมอาหารทให

พลงงาน

3.ฟาง/หญา 30 กอน/เดอน -เปนอาหารหยาบทใหโคควบคกบเปลอก

สบปะรด เพอใหไดเยอใยเพยงพอ

การใหหญาแหงจะชวยใหโคมสขภาพดขน

โคจะกนหญาแหงดกตอเมอขาดแคลน

หญาสดเทานน ดงนนการใหหญาแหงซงม

ตนทนสงเสรมกบการเลยงปลอยแปลงท า

ใหโคกนหญาในแปลงนอย ตนทนการ

เลยงจงสงขน

4.อาหารขน 6 กก./ตว/วน เปนอาหารทมโปรตน เสรมจากการให

อาหารหยาบเพอใหเพยงพอตอความ

ตองการของแมโคนม เนองจากอาหารขน

จะเขามามบทบาทตอการผลตน านมมาก

ขนการใหอาหารขนจะเปนตว

ก าหนดผลตอบแทนทจะไดรบจากการ

เลยงโคนม

หวงโซ 3 1.วคซน 4 เดอน/ครง -การใหวคซนปองกนโรคตาง ๆ จะฉด

ตามอายของโค

-วคซนเปนการปองกนโรคในโค เชน โรค

ปากและเทาเปอย,โรคเฮโมรายก(โรคคอ

บวม),แอนแทรกซ(โรคตดตอคนรายแรง

ชนดหนง), โรคแบลคเลค(โรคระบาดชนดหนง),โรคบรเซลโลซส(โรคแทงตดตอ)





หวงโซ 3 2.ถายพยาธ 2 ครง พยาธในโคมทงภายในและภายนอก พยาธ

ภายในเปนตวบนทอนสขภาพของโคอยาง

ชาๆ ถาไมสงเกตจะไมทราบ สวนพยาธ

ภายนอก เชน เหบ หากพบบนตวโค

สามารถก าจดไดทนท พยาธภายนอก เชน

-พยาธในกระเพาะล าไส เชน พยาธ

ไสเดอน,พยาธตวตด,พยาธแสมา,พยาธ

เมดตม เปนตน จะท าใหโคมอาการ

กระเพาะอาหารและล าไสอกเสบทองรวง

โลหตจาง

-พยาธในตบ เชน พยาธใบไมในตบท าให

ตบอกเสบ ดซาน (เยอเมอกชมเปนส

เหลอง) ทองรวง เบออาหาร

-พยาธในปอด เปนเหตใหโคไอ หายใจขด

เบออาหาร ปอดอกเสบและเกดโรคแทรก

ซอนอนๆ

-พยาธในเลอด เปนเหตใหโคผอมซด

เลอดจาง อาจถายปสสาวะเปนสแดงคล า

-การถายพยาธตองถายพยาธโคทกตว

อยางสม าเสมอปละ 2-3 ครง โดยเรมถาย

พยาธครงแรกในลกโคอาย 3-4 สปดาห

และถายซ าทก 6 เดอนโดย

เฉพาะอยางยงการถายพยาธโคนมเมอเปน

ลกโคและโคสาวกอนผสมครงแรก จะท า

ใหไดแมโคทมสขภาพสมบรณปราศจาก

พยาธ

3.รกษาโรคพยาธ 75 กก./1 CC -ตองใหยาถายพยาธใหถกกบชนดของ

พยาธ

-ตองใชยาถายพยาธตามขนาดยาทก าหนด

อยาใชในขนาดต ากวาก าหนดเพราะไม

สามารถถายพยาธได





หวงโซ 3 3.รกษาโรคพยาธ(ตอ) 75 กก./1 CC -อยาใชยาถายพยาธทมประสทธภาพต า

เชน ยาหมดอายควรปรกษาสตวแพทย

หรอผทไดรบมอบหมายจากสตวแพทย

ตองถายพยาธตามโปรแกรมทก าหนดไว

เพอตดวงจรชวตของพยาธ

-ตองถายพยาธโคทงฝงพรอมกน

หลกเลยงการใชยาถายพยาธชนดเดม

นานๆ เพราะจะท าใหพยาธดอตอยาถาย

4.ผสมพนธ ผสมเทยม(ฟร) การผสมเทยม (Artificial insemination)

หมายถง การท าใหเกดการปฏสนธระหวาง

ไขกบอสจ ทมนษยเปนผท าใหเกดการ

ปฏสนธ โดยน าน าเชออสจจากสตวตวผท

เปนพอพนธไปผสมกบไขของสตวตว เมยท

เปนแมพนธ โดยทสตวไมตองมการผสม

พนธกนเองตามธรรมชาต การผสมเทยม

สามารถท าไดกบสตวทงทมการปฏสนธ

ภายนอกรางกายของสตว และการปฏสนธ

ภายในรางกายของสตว เชน โค

ประโยชนของการผสมเทยม

1.สามารถปรบปรงพนธสตวใหดขนไดอยาง

รวดเรว

2.ยนระยะเวลาในการพสจนพอพนธ

3.สามารถท าใหสตวคลอดลกไดตาม

ฤดกาล

4.ตดปญหาในการเลยงดสตวพอพนธ

5.ตดปญหาในการขนสงสตวไปผสมพนธ

กน

6.สามารถผสมพนธสตวตางขนาดกนได





หวงโซ 3 4.ผสมพนธ (ตอ) ผสมเทยม(ฟร) 7.ปองกนโรคตดตอทเกดจากการผสมพนธ

กน

8.ปองกนโรคระบาดทเกดจากการ

เคลอนยายสตวไปผสมพนธกน

ขอเสยของการผสมเทยม

1.ถาพอพนธทใชผลตน าเชอ มลกษณะทไม

ด ลกษณะทไมดน จะแพรกระจายไดอยาง

รวดเรว

2.ถาเจาหนาทผท าการผสมเทยม ขาด

ความรและความช านาญ หรอท าการผสม

เทยมดวยความสกปรก อวยวะสบพนธของ

แมโคอาจเกดการตดเชอหรอบาดเจบได

หวงโซ 4 1.ใหอาหารลกวว.

แรกเกด

-3-7 วน ใหกนนมแมวว

-8 วน – 1 เดอน ใหกน

นมผง8 มอ (เชา 4 เยน 4)

-3 เดอนหยดนมใหอาหารขน

1/2 กก./วน/ตว

-ลกโคนมแรกเกด ใหกนนมน าเหลอง

-ลกโคนมอาย 3 วน -1 สปดาห

ใหกนนมแม

-ลกโคนมอาย 1 สปดาห-4 เดอน

ใหกนนมแม,อาหารลกโคและหญาแหง

คณภาพดใหกนตลอดเวลา

-ลกโคนมอาย 1 เดอน- 3-4 เดอน ให

กนนมเทยม,อาหารลกโค 1-2 กก.และ

หญาตงไวใหกนตลอดเวลา

2.ถายพยาธ -1 เดอนถายพยาธลกวว

60.-/30 CC/ตว

ควรกรอกยา หรอฉดยาถายพยาธในโค

ควรท าตงแตลกโคเรมกนหญาได เพราะจะ

มไขพยาธตดอยตามหญาเหลาน คอชวง

อาย 3-4 เดอน จากนนถายซ าทกๆ 6

เดอน พยาธในโคมวงจรชวตอยางงายคอ

ตวแกในล าไสโคออกไขปนออกมากบมลโค

เมอโคถายลงบนพนตวออนมกตดอยตาม

หญา





หวงโซ 4 2.ถายพยาธ -1 เดอนถายพยาธลกวว

60.-/30 CC/ตว

เมอโคตวอนกนหญาเขาไปจะท าใหไดรบตว

ออนน แลวตวออนกจะไปเตบโตเปนตวแก

แยงอาหารในล าไสโค แลวออกลกออกหลาน

ตอไป มพยาธอกชนดหนงทอนตรายเชนกน

คอ พยาธใบไม พยาธชนดนตวออนอาศยอย

ในหอย ฉะนนวธทจะปองกนไมใหโคเปนโรค

พยาธนวธหนง คอ อยาปลอยใหโคไปกนน า

ตามบอน า ควรจดหาทใส น าไว ใหโคกน

เพราะบอน าตามธรรมชาตจะมหอยเยอะ

หากโคกนน า หรอเลมหญารมบอน าก ม

โอกาสกนหอยนเขาไปไดงาย

หวงโซ 5 1.รดนม รดนมโค 10 เดอน รดนมโดย

ใชเครองรดนม

การรดนมท าได 2 วธ

1.การรดนมดวยมอ

2.การรดนมดวยเครองรดนม

-น านมทรดไดจะมอณหภมประมาณ 36c

ควรท าใหเยนลงโดยเรว เพอลดอตราการ

เพมจ านวนของจลนทรยทอาจจะปนเปอน

ตดมา ส าหรบเกษตรกรรายยอยอาจจะ

ยงยากในการท าใหนมทรดไดเยนลง ดงนน

ควรจะรบสงนมทรดไดใหกบศนยรวมนมดบ

โดยเรว ถาเปนฟารมใหญควรใชเครองท า

ความเยนท านมทรดไดเยนลงต ากวา 10 c

เพอเปนการรกษาคณภาพน านม ท าใหเกบ

น านมไดนานขนกอนสงถงโรงงาน





หวงโซ 5 1.รดนม (ตอ) รดนมโค 10 เดอน รดนมโดยใช

เครองรดนม

การรดนมเพอใหไดน านมทสะอาด

1. การเตรยมน ายาฆาเชอโดยใชน ายา

คลอรนอยางเจอจาง

2.การเตรยมอปกรณการรด ซงรวมถง

ผทท าการรด และแมโคใหเรยบรอย

การเตรยมการตาง ๆ ควรจดการให

สะอาด หรอฆาเชอกอนดวยน าคลอรน

3.ท าความสะอาดตวโคและบรเวณ

คลอรนทสกปรก

4.ลางเตานมดวยน าอนหรอน ายา

คลอรน พรอมกบนวดเชดเบา ๆ

5.กอนลงมอรดควรตรวจสอบความ

ผดปกตของน านมหรอท าการรดน านม

ทคางอยในหวนมทงเสยกอน

6.ขณะลงมอรดน านม ควรรบรดใหเรว

ทสด ไมหยดพกกะใหเสรจภายใน 5-6

นาทและตองรดใหหมดทกเตา

วธรดดวยมอ

กระท า ไดโดยการใชนวหวแมมอนวชบบ

หรอรดหวนมตอนบนเพอเปนการปด

ทางนม เปนการกนไมใหน านมหนขนไป

อยตอนบน ตอมากใชนวทเหลอ (กลาง,

นาง, กอย) ท าการบบไลน านมตงแต

ตอนบนเรอยลงมาขางลางจะท าให

ภายในหวนมมแรงอดและน านมจะ

ถกดนผานรนมออกมา และเมอขณะ

ทปลอยชองนว (หวแมมอ, นวช) ทรด

หวนมตอนบนออก น านมซงมอยใน

ถงพบนมขางบนจะไหลลงมาสวนลาง

เปนการเตมใหแกหวนมอก เปนเชนน

ตลอดระยะเวลาทรดจนกระทงน านม

หมด







วธการหยดรดนมแมโค

ในการหยดรดนมแมโคโดยเฉพาะแมโคท

เคยใหนมมาก ๆ ควรจะตอระมดระวงใน

การหยดรด เพราะอาจจะท าใหเกดโรคเตา

นมอกเสบไดโดยงาย วธการหยดรดควรท า

แบบคอยเปนคอยไป กลาวคอในขนตน

อยารดใหน านมหมดเตาเลยทเดยว ในชวง

แรก ๆ ควรคอย ๆ ลดอาหารขนลงบาง

ตามสวน แลวตอไป จงเรมลดจ านวนครง

ทรดนมในวนหนงๆ ลงมา ลงเปนวนละ

ครง ตอมาจงรดเวนวน และตอมากเวน

ชวงใหนานขนจนกระทงหยดรดนมในทสด

ซงปกตโดยทว ๆ ไป จะใชเวลาประมาณ

15-30 วน และในขณะทหยดพก รดนมน

จะตองหมนสงเกตเตานมอยเสมอ ถา

ปรากฏวาบวมแดงหรออกเสบตองรบตาม

สตวแพทยมาชวยรกษา และตองหวน

กลบมารดนมตามเดมไปกอนถาไมมโรค

แทรกแลว เตานมของแมโคทพกการใหนม

ใหม ๆ โดยทวไปกจะคดเตาอยสกระยะ

หนงแลวจงคอย ๆ ลบเลกลงไปในทสด

ปญหาทพบบอยในการรดนม

-ถารวาโคตวใดเปนโรคเตานมอกเสบ

ใหการรดหลงโคตวอน ๆ เพอปองกนการ

กระจายของโรคและ ควรรดเตาทอกเสบท

หลงสด และใหระวงการเชดลางเตานม ถา

โคตวใดเปนแผลหรอเปนฝทหวนม ขณะท

ท าการรดนมแมโคอาจแสดงอาการ

เจบปวด อาจท ารายคนรดได







-ในกรณเวลารดควรแตะตองแผลใหนอย

ทสด และควรรบจดการรกษาใสยาหรอใช

ขผงทา หลงรดนม เสรจแลวควรลางมอให

สะอาดดวย

-ถามโคตวใดนมรว ซงเกดจากเตานมคด

ซงเปนเพราะกลามเนอวงแหวนทรดร

หวนมไมแขงแรงพอ หรอคอนขางเสอม

สมรรถภาพ กรณทไมมแนวทางแกไขอาจ

ใชจกปดหรออดรหวนมหรอใชวธรดนมใหถ

ขน กได

-ถาพบวาแมโคบางตว ใหน านมทมส

ผดปกตเกดขนกลาวคอน านมอาจเปน

สแดงหรอมสเลอดปนออกมา ซงอาจเปน

เพราะเสนเลอดฝอยในเตานมแตก ซงไม

เปนอนตรายใด ๆ จะคอย ๆ หายไปเอง

ในไมชา น านมทไดควรน าไปใหลกโคกนไม

ควรบรโภค

-ถาพบวาแมโคตวใดเตะเกง ขณะท าการ

รดจะตองใชเชอกมดขา ซงควร

คอย ๆ ท า การฝกหดใหเคยชนโดยไม

ตองใชเชอกมด เพราะวธการมดขารดนม

ไมใชเปนวธการทดจะท าใหววเคยตว

การรดนมดวยเครองมขนตอนดงน

1.เตรยมเครองรดนม เปลยนใสกรองของ

ทอเครองรดนมใหเรยบรอย

2.ประกอบตวถงเครองรดนมแยกจาก

เครองใหญใหเสรจเรยบรอย พรอม

ตรวจเชคอปกรณใหหองรดใหครบ

3.เปดระบบเครองรดนมใหท างานพรอม

เตรยมตวรดนมตอไป







4.ปลอยแมโครดนมเขาหองรดนม

5.ท าความสะอาดเ ตาแม โครดนมให

เรยบรอย โดยใชน ายาท าความสะอาดเตา

นมทเตรยมไว พรอมกระตนเตานมใหแม

โคปลอยน านม และตรวจทานแมโคนม

จะตองไมเปนเตานมอกเสบ ในกรณทเปน

กรดใสถงแยกตางหาก ไมใชเครองใหญรด

รวมปะปนกนเขาไปในถงเกบน าใหญ

6.จากนนสวมหวเครองรดนมได ขนตอนน

กขนอยกบระบบของเครองรดนม อาทบาง

รนจะตองกดปมรดนมกอนถงจะรดได บาง

รนสามารถดงมาสวมใสเตานมไดเลย

7.รอจนกวาหวรดนมจะหยดท างานเองโดย

อตโนมต เราไมจ าเปนทจะตองไปยนรอ

สามารถไปรดนมตวอนไดเลย แลวหวรด

นมจะหยดเองโดยอตโนมต

8.เมอหวรดนมหยดท างานแลว กไปตรวจ

เตานมของแมโค ดวาแมโคตว

นน ๆใหนมหมดเตาหรอยง ในกรณใหยง

ไมเหมดเตา เราสามารถรดนมซ าอกรอบก

ได เมอตรวจทานครบทกตวแลว ปลอยโค

ชดนน ๆ ออกไปไดแลว เตรยมตวรดแม

โคนมชดตอไป





หวงโซ 5 2.การตรวจสอบ

คณภาพนม

1.สงนมใหสหกรณ ณ ศนยรบ

ซอน านมดบ เจาหนาทสหกรณ

จะตรวจสอบคณภาพน านมดบ

กอนรบซอจากสมาชก

กอนรบซอน านมดบจ าเปนจะตอง

ตรวจสอบคณภาพน านมดบ ดงน

- FP : การตรวจหาจดเยอกแขง

(freezing point) คามาตรฐาน มกอช.

ระหวาง (-0.520)-(-0.525) C

-SPC : วธการตรวจนบจลนทรย

(Standard plate count)

คามาตรฐาน มกอช. ไมเกน 500,000

colony/ml

-TS % : % ธาตน านมทงหมด (total

solid) คามาตรฐาน มกอช. ≥ 12

-SCC : การตรวจนบจ านวนเซลลเมด

เลอดขาว (Somatic Cell Count)

คามาตรฐาน มกอช. ไมเกน 500,000

เซลลตอมลลลตร

2.สงใหพอคา จะไมมการ

ตรวจสอบคณภาพของน านมดบ

ในกระบวนการผลตผลตภณฑน านม

คณภาพน านมดบมความส าคญอยางยงตอ

คณภาพของผลตภณฑนม ดงนนใน

กระบวนการตรวจสอบคณภาพน านมดบจง

ประกอบดวยขนตอนหลายขนตอน ตงแต

ขนตอนการรบน านมดบจากฟารม และ

การตรวจสอบในหองปฏบตการ

ซงมคณสมบตดานตางๆทเปนตวชวด

คณภาพของน านมหลากหลาย อาทเชน

การทดสอบคณภาพทางประสาทสมผส

ปรมาณกรด ปรมาณไขมน พเอช อณหภม

เปนตน



2.3 การวเคราะห SWOT Analysis ของสหกรณโคนมบานบง จ ากด ป 2556

วสยทศน

ภารกจ

เปนสถาบนเกษตรกร ผลตนมโคมคณภาพ

สรางความมนคงทางเศรษฐกจ

พฒนาคณภาพชวต เพอสมาชกสหกรณ

1.เพอพฒนาองคกร

2.เพอพฒนาสมาชก

3.เพอพฒนาธรกจ



กลยทธ (เปนกลยทธเดม)

ภารกจ – วตถประสงค กลยทธ

1. เพอพฒนาองคกร

-เ พ อ พ ฒ น า บ ค ล า ก ร ข อ ง ส ห ก ร ณ

คณะกรรมการ ฝายจดการ และ สมาชกใหม

ศกยภาพและความพรอม เปนไปในทศทางท

สอดคลองกบวสยทศนของสหกรณ

1.1.จดท าแผนการใหการศกษาอบรม

1.2.จดสรรงบประมาณเรองการฝกอบรมอยาง

เหมาะสม

1.3.ก าหนดหลกสตรฝกอบรมกรรมการ เจาหนาท

และสมาชก

1.4.ด าเ นนการตามโครงการฝกอบรมอยาง

สม าเสมอ และตอเนอง

1.5.การจดโครงการศกษาดงานแกกรรมการ และ

เจาหนาท

1.6.จดสมมนาระหวางกรรมการและเจาหนาท

2 เพอพฒนาสมาชก

-เพอพฒนาอาชพในการเลยงโคนม โดยใช

เทคโนโลยสมยใหมในการลดตนทนการผลต

และเพมผลผลต

2.1.จดใหมแผนพฒนาสมาชกเรองการเลยงโคนม

สมยใหมอยางทวถง

2.2.จดใหมโครงการสนบสนนใชเทคโนโลยการ

ผลตแกสมาชก

3 เพอพฒนาธรกจ

-เพอเพมประสทธภาพการผลตของสมาชก

เพอใหสมาชกมการผลตทเหมาะสมกบปจจย

สภาพแวดลอมและยงยน

3.1.ใหการศกษาอบรมสมาชกเพอการจดท า

แผนการผลต

3.2.จดหาอาหารส าหรบโคนมทมคณภาพมา

บรการแกสมาชก

3.3.จ ด ให ส มา ช ก ม ก า ร เล ย ง โ คนม โดย ใ ช

เทคโนโลยสมยใหม เพอลดตนทนการผลตและ

เพมผลผลตแกสมาชก

3.4.ประสานความรวมมอกบภาครฐ ส าหรบ

แผนงาน/โครงการดานธรกจ ทมความเปนไปได

และอ านวยประโยชนแกสมาชก

3.5.จดรบเจ าหนา ท ท มศกยภาพอยางเพยง

พอทจะใหบรการท าแผนการสงเสรมอาชพการ

เลยงโคนม



2.4 การจดท าแผนการด าเนนธรกจของสหกรณ

การจดท าแผนธรกจ มความส าคญมาก เปนหวใจของการท าธรกจ จ าเปนตองม

การศกษาขอมลพนฐาน ความพรอมตาง ๆ ไมวาจะเปนเรอง เงนลงทน ความถนด และสภาพแวดลอม

ตาง ๆ ทงปจจยภยใน ภายนอก เพอเปนขอมลในการตดสนใจ ในการด าเนนธรกจของสหกรณ ขอมล

พนฐานของสมาชกสหกรณ สหกรณตองใหความส าคญเปนอยางมาก เพอน าไปสการด าเนนธรกจ และ

เปนการบรการสมาชกสหกรณ ตามหลกการ อดมการณ และวธการสหกรณ

สมาชกสหกรณยอนหลง 3 ป แสดงใหเหนวาสมาชกสหกรณมจ านวนลดลงทกป

เนองจากสมาชกมการเปลยนอาชพไปประกอบอาชพอนแทนการเลยงโคนม สหกรณควรพจารณา

วางแผนการเพมผลผลตน านมดบใหไดปรมาณเพมขนจากจ านวนสมาชกคงเหลอ

สมาชกทท าธรกจรวบรวมผลผลต (น านมดบ)

กบสหกรณจ านวน 58 ราย อก 69 ราย บางสวน

เปลยนอาชพจากการเลยงโคนมเปนอาชพอน และ

บางสวนไมสงน านมดบใหกบสหกรณ และบางสวน

ไมไดรวมด าเนนธรกจกบสหกรณมากกวา 2 ป

สหกรณ ฯ ควรวางแผนด าเนนการกบสมาชกในสวน

น

9

� 7

46% 58

54% 69

� �

มสวนรวม ไมมสวนรวม

1. จ านวนสมาชกทงหมดของสหกรณ

2. จ านวนสมาชกทรวมท าธรกจรวบรวมน านมดบ

กบสหกรณ

127

132

158



สมาชกจ านวน 127 ราย สวนใหญมระดบการศกษาอยทชนประถม ความรในการ

ประกอบอาชพเลยงโคนม จงเปนเพยงประสบการณทไดรบการถายทอดจากรนสรน สหกรณควร

วางแผนการพฒนาอาชพในการเลยงโคนมโดยใชเทคโนโลยสมยใหมในการลดตนทนการผลตและเพม

ผลผลต เปนการเพมรายได ลดคาใชจายใหกบสมาชกผเลยงโคนม

สมาชกในครวเรอนของสมาชก ในสวนทเปนแรงงานนอกเกษตร 172 ราย สหกรณ ฯ

ควรพจารณาวางแผนสงเสรมพฒนาอาชพใหกบแรงงานของครอบครวสมาชกดงกลาวเปนการถายทอด

องคความรในการประกอบอาชพเลยงโคนม เพอใหไดผสบทอดในอาชพตอไปในอนาคต

74

27 12 13 1

0

20

40

60

80

ถ ธ - . .

� �

050

100150200250300350400

ษ ษ

382

192 191 210 172

� -

ษ ษ

4. จ านวนสมาชกในครวเรอนของสมาชกสหกรณ

3. ระดบการศกษาของสมาชกสหกรณ



จ านวนโคนมทสามารถผลตน านมดบไดประมาณ 684 ตว ผลตน านมดบไดปรมาณ 14 กก./

ตว/วน ประมาณ 9.57 ตน/วน ประมาณ 3,445 ตนตอป แสดงใหเหนวาสมาชกขายน านมดบใหกบ

พอคาในปรมาณประมาณ 742 ตนตอป สหกรณ ฯ ควรพจารณาแผนการเพมผลผลตน านมดบจาก

สมาชกทจ าหนายน านมดบใหพอคา หรอมการวางแผนเพมผลผลตจากจ านวนโคนมของสมาชก

0

200

400

600

800

231

388

169

684

257

29

:

�

5. จ านวนโคนม/ปรมาณรบซอน านมดบจากสมาชกสหกรณ

สหกรณ



รายไดของสมาชกสหกรณ หากประกอบ

อาชพเลยงโคนม สามารถมรายไดเพยงพอ

ส าหรบคาใชจายในชวตประจ าวน สหกรณ ฯ

ควรวางแผนการพฒนาอาชพในการเลยงโคนม

โดยใชเทคโนโลยสมยใหมในการลดตนทนการ

ผลตและเปนการเพมผลผลตใหกบสหกรณ

ตอไป

สหกรณด าเนนธรกจแปรรปนม

พาสเจอรไรสและไอศกรม เพอเพม

มลคาใหกบผลผลต ซงมผลการ

ด าเนนธรกจเพมขนทกป สหกรณ

ควรมการวางแผนการตลาดใน

ธรกจดานนอยางตอเนอง

6. รายไดของสมาชกสหกรณ

9,658,050

435,000

� �

ษ ษ

:

8. ธรกจแปรรป

0

20

40

60

28.35 32.69 40.89

: � �



supply chain

ษ

� �

ฐ

�

� -

SWOT

� �

� � � ๆ

9. แผนภาพแสดงการเชอมโยงแผนธรกจสหกรณ



ธรกจของสหกรณโคนมบานบง จ ากด มดงน

1. ธรกจสนเชอ

2.ธรกจจดหาสนคามาจ าหนาย

3.ธรกจรวบรวมผลผลต

4.ธรกจแปรรป

5.ธรกจเลยงโคนมพนธดและโคนมรด

6.ธรกจรบฝากเงน

พจารณาจากโครงสรางองคกร สหกรณโคนมบานบง จ ากด ขาดอตราก าลงดาน

การตลาด ซงหากสหกรณวางแผนการด าเนนธรกจดานการแปรรป ตองวางแผนการตลาดควบคไปกบ

ธรกจรวบรวมผลผลตดวย

10. เชอมโยงแผนธรกจสหกรณ กบโครงสรางองคกร



2.6 การจดท าแผนปฏบตการสงเสรมสหกรณ (Action Plan)



จดท าตารางปฏบตงาน

ระบบส่งเสริมสหกรณ์ (...

Documents