การสรา้งแรงจงูใจการเรียน

วิทยาศาสตร์วิทยาศาสตร์

นายรักษศ์กัดิ� สิทธิวไิลนกัวชิาการ

การสอน

ที�สง่เสรมิศกัยภาพการเรยีนร ูว้ิทยาศาสตร์คืออะไร??คืออะไร??

การสอนที�สง่เสรมิศกัยภาพการเรยีนร ูว้ิทยาศาสตร์

�ดา้นความร ู้

�ดา้นวิธีการและทกัษะกระบวนการ�ดา้นวิธีการและทกัษะกระบวนการวิทยาศาสตร์

�ดา้นเจตคติทางวิทยาศาสตร์

อนัดบั 1 ไทย 1,200 ชั�วโมงต่อปีอนัดบั 2 อินโดนีเซีย 1,176 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 3 ฟิลิปปินส์ 1,067 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 4 อินเดีย 1,051 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 11 มาเลเซีย 964 ชั�วโมงต่อปี

เดก็ไทยเรียนหนกัแค่ไหน?

อนัดบั อินเดีย ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 11 มาเลเซีย 964 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 19 เยอรมนี 862 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 28 จีน 771 ชั�วโมงต่อปี อนัดบั 30 ญี�ปุ่น 761 ชั�วโมงต่อปี

ขอ้มูลของ UNESCO

ทกัษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

• การสงัเกต

• การลงความเห็นจากขอ้มลู

• การจําแนกประเภท

• การสื�อความหมายขอ้มลู

• การพยากรณ์

• การชี-บ่งและการควบคมุตวัแปร

• การตั-งสมมติฐาน• การจําแนกประเภท

• การวดั

• การใชต้วัเลข

• การหาความสมัพนัธ์

• การตั-งสมมติฐาน

• การกาํหนดนิยามเชิงปฏิบตัิการ

• การทดลอง

• การตีความขอ้มลูและลงขอ้สรปุ

สวเีดน 3.74%ญี�ปุ่น 3.4%เกาหลี 3.27%สหรัฐอเมริกา 2.82%สิงคโปร์ 2.27%

ค่าใช้จ่ายด้านงานวจิัยและพฒันาเทยีบเป็นสัดส่วนของ GDP

สิงคโปร์ 2.27%ออสเตรเลีย 2.06%จีน 1.42%มาเลเซีย 0.64%ไทย 0.25%มองโกเลีย 0.21%

ปัญหาที�เกิดขึ:นในปัจจุบนั

• ครูไม่มีความมั�นใจ• ความรู้และทกัษะของครูนอ้ย• มีเวลาที�ใชใ้นการเรียนการสอนนอ้ย• ขาดแคลนอุปกรณ์วทิยาศาสตร์

มีเวลาที�ใชใ้นการเรียนการสอนนอ้ย• ขาดแคลนอุปกรณ์วทิยาศาสตร์• พิ:นฐานของเดก็ไม่เท่ากนั

ทําอยา่งไร ???

สง่เสรมิใหผ้ ูเ้รยีนมีสว่นรว่มในการเรยีนการสอน สง่เสรมิใหผ้ ูเ้รยีนมีสว่นรว่มในการเรยีนการสอน

(Active learning)

ทาํใหเ้ขาอยากรู้อยากสงสยั สาํรวจทดลอง ช่วยกนัอธิบาย

ต่อยอดความรู้

ประเมินอยูเ่สมอ

1.สร้างหอ้งเรียน ข้าพเจ้าไม่เคยสอนลูกศิษย์ ข้าพเจ้าเพยีงแต่สร้างบรรยากาศและสภาพแวดล้อมให้พวกเขาสามารถเรียนรู้ได้ อลัเบิร์ต ไอน์สไตน์

2.สร้างตวัเอง (ครูในอุดมคติ)

คงไม่มีเป็ดตวัไหนจะบินเก่งกวา่นก

คงไม่มีใครเถียงวา่เป็ดวา่ยนํ:าเก่งกวา่นก

3.เลือกใชส้ื�อในการสร้างแรงบนัดาลใจ

ภาพถ่าย

ภาพเคลื�อนไหว

ข่าว/หนงัสือพิมพ์

ยิ�งสูงยิ�งหนาว ?

คาํถาม

ความสงสยั ใคร่รู้ของนกัเรียนเป็นจุดเริ�มตน้ของกระบวนการแสวงหาคาํตอบ

อตัชีวประวตัิ

ความสามารถด้านการเรียนรู้

เป็นการสร้างขั �นบันไดเพื�อให้เดก็ไขว์คว้าเอาความรู้มาด้วยตัวเอง

ครูสอนการทดลองวทิย์ โดยตั �งคาํถามให้เดก็คิดตลอดเวลา

รู้จักจินตนาการ รู้จักจินตนาการ เน้นการเรียนรู้ ที�ทาํให้เดก็

เดก็ได้รู้จกัคดิ

คดิหาเหตุผลด้วยตนเอง

คาํถามปลายเปิด

ฝึกตั3งคาํถาม และเลอืกคาํถามที�ดีคาํถามปลายปิด

1.มคีาํตอบที�หลากหลาย2.นักเรียนส่วนใหญ่สามารถมสี่วนร่วมได้

1.มคีาํตอบเดยีว2.รวดเร็ว และตรวจสอบผลสัมฤทธิ:สามารถมสี่วนร่วมได้ ตรวจสอบผลสัมฤทธิ:ทางการเรียนได้ง่าย

หากให้เวลาคดิสัก 3 วนิาทกี่อนเฉลยคุณจะได้รับคาํตอบมากขึ3นกว่าเดมิ

คาํถามที�ด ี? กระดาษชําระชนิดไหนดทีี�สุด ?

ฝึกตั3งคาํถาม และเลอืกคาํถามที�ดี

กระดาษชําระชนิดไหนซับนํ3าได้มากที�สุด ?

ความรู้ไม่สามารถนาํไปสู่การปรับเปลี�ยนพฤติกรรมไดอ้ยา่งแทจ้ริง

นาํความรู้ที�ครูใหไ้ปคน้หาความรู้เพิ�มเติม นาํไปใช้

4.เชื�อมโยงกบัชีวติประจาํวนัหรือกลุ่มสาระอื�นบา้ง

นาํความรู้ที�ครูใหไ้ปคน้หาความรู้เพิ�มเติม นาํไปใช้กบัชีวติประจาํวนัหรือเรียนรู้จากสถานการณ์จริง

Thinking outside the boxThinking outside the boxความคดิเชิงนวตักรรม

วทิยาศาสตร์คณิตศาสตร์ความคดิ

สร้างสรรค์

การสื�อสารการออกแบบ

ศลิปะประวัตศิาสตร์

การสื�อสาร

การประดษิฐ์

การวเิคราะห์การออกแบบ

สมองซีกซ้าย กบั สมองซีกขวา

• การวางแผน • ความตื�นเต้น

สมองซีกซ้าย ตรรกะ

สมองซีกขวา อารมณ์ ความรู้สึก

• การวางแผน

• ไวยากรณ์

• การหาข้อมูล

• การใช้สัญลกัษณ์

• ความตื�นเต้น

• จินตภาพ จินตนาการ

• การใช้ความแปลกใหม่

• ความสนุก ขี3เล่น

•การใช้ประสาทสัมผัส

•อยากรู้อยากเหน็

•ช่างซักช่างถาม -การจัดกลุ่ม

•เปรียบเทียบความเหมือน ความต่าง

•เชื�อมโยง

สาํรวจ

ตั3งท้อง

1-3

4-5

•เหตุและผล

•เชื�อมโยง

•ความคดิสร้างสรร -ประดษิฐ์ -ความคิดเชงินวัตกรรม

• จัดลาํดับความสาํคัญ –การวางแผน –วเิคราะห์และสังเคราะห์

ทดลอง

ประดิษฐ์

เส้นทางกระบวนการคิดทางนวตักรรม

9

4-5

12

ทาํแลว้ไดอ้ะไร ??

ขอ้ดีสาํหรับอาจารยเ์อง

• การเลื�อนวทิยะฐานะ

• คุณภาพการสอน

• สร้างสื�อการเรียนการสอน• สร้างสื�อการเรียนการสอน

• สร้างระบบใหอ้ยูก่บัที� โดยที�คนเคลื�อน

• ผลทางออ้ม การไดร้ับเชิญไปเป็นวทิยากร

ข้อดสีําหรับนักเรียน

• การเรียนที�มีคุณภาพ เห็นภาพจริง เรียนจากความสนใจ

• การยา้ยโรงเรียนเขา้มา

• ผลการสอบที�สูงขึ:น สอบเขา้อื�นในระดบัที�สูงขึ:นมากขึ:น

• สื�อการเรียนการสอนที�ทาํใหเ้กิดการต่อยอด• สื�อการเรียนการสอนที�ทาํใหเ้กิดการต่อยอด

• ทาํใหเ้กิดความคิดสร้างสรรค ์มีวิวฒันาการของการเรียนรู้

• นาํกระบวนการไปใชก้บัรายวิชาอื�น ๆ ไดอ้ีก

สรุปแนวทาง

1. เดก็และครูช่วยกนัสร้างกระบวนการเรียนรู้ร่วมกนั (co-construction)

- ครูจะร่วมหาไอเดียและกระบวนการพร้อมกบัเดก็

- เดก็เรียนรู้ร่วมกนัและแลกเปลี�ยนความคิด- การทดลองไม่ไดจ้าํกดัเป็นเพียง “การทาํตาม” การทดลอง- การทดลองไม่ไดจ้าํกดัเป็นเพียง “การทาํตาม” การทดลอง

2. เดก็รู้ตวัวา่พวกเขากาํลงัเรียน เรียนเรื�องอะไร และเรียนอยา่งไร (metacognition)

- ครูและเดก็ไม่ไดศ้ึกษาแต่เนื:อหาและกิจกรรม แต่ศึกษากระบวนการเรียนรู้ดว้ย

- ปรากฏการณ์ที�มีมาจากโลกของเดก็ และนาํไปสอดใส่ในความเชื�อมโยงที�ซบัซอ้น

- การบนัทึกกิจกรรมจะช่วยส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ของเดก็

สุดยอดศิลปของการสอนคือการปลุกใหส้นุกในการสร้างสรรค์