รายงานสถานการณ์...

53
รายงานสถานการณ์ สิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับ เอชไอวี/เอดส์ ในประเทศไทย ประจำป2553 โดย มูลนิธิศูนย์คุ้มครองสิทธิด้านเอดส์

Upload: others

Post on 31-Oct-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

1สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

รายงานสถานการณ สทธมนษยชนทเกยวของกบ

เอชไอว/เอดส ในประเทศไทย ประจำป 2553โดย มลนธศนยคมครองสทธดานเอดส

Page 2: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

รายงานสถานการณ สทธมนษยชนทเกยวของกบ

เอชไอว/เอดส ในประเทศไทย ประจำป 2553

โดย มลนธศนยคมครองสทธดานเอดส

Page 3: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

หนาเครดต คำนำ 1 หนา

Page 4: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

สารบญ

สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย นายสหศกด พวงเกตแกว เอกอครราชทตไทยประจำสหประชาชาต ณ กรงเจนวา

ไดรบการคดเลอกใหขนดำรงตำแหนงประธานคณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาตเมอเดอนมถนายน

มตครม.14/12/2553 เรอง การใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 87

วาดวยเสรภาพในการสมาคมและคมครองสทธในการรวมตว และฉบบท 98 วาดวยสทธในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง

มตครม. 23 มนาคม 2553 รางพ.ร.บ.คมครองผเสยหายจาการรบบรการสาธารณสข การเคลอนไหว FTA Thai - EU India - EU รางพ.ร.บ.อนามยเจรญพนธ รางพ.ร.บ.สงเสรมความเสมอภาคทางเพศ แนวทางการดำเนนงานลดอนตรายฯ รางแกไขพ.ร.บ.ประกนสงคม (ฉบบบรณาการแรงงาน) หามกะเทยขนรถแหยเปง โจก-จบ ไผเขยว มตคณะรฐมนตร วนองคารท 21 กนยายน 2553 (34.) เรอง การถอนขอสงวนของ

อนสญญาวาดวย สทธเดก ขอ 7

สารบญ

สวน 2 สถานการณดานเอดสในรอบป 2553 สถานการณสากล รายงานตวเลข ผตดเชอ ผปวยเอดส การประชมเอดสโลก ประกาศผลการทดลองไมรโครวบไซ ทเวยนนา ประเทศ

ออสเตรย สถานการณในประเทศ รายงานตวเลข ผตดเชอ ผปวยเอดส การประกาศผลการศกษาผลการทดลอง การปองกนการตดเชอในกลม MSM สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553 มตคณะกรรมการเอดสชาต วาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดสแหงชาต วนท

1 พ.ย. 53 เรองแตงตงคณะอนกรรมการแกไขปญหาการตตราผตดเชอเอชไอวในสงคม โดยเฉพาะปญหาการถกละเมดสทธ(สงเสรมและคมครองสทธดานเอดส)

นโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดเพอปองกนการแพรระบาดของการตดเชอเอชไอว

แนวนโยบาย ปปส. ตงคณะทำงาน 3 ชด และ 10 จงหวดนำรอง สวน 4 สรปการใหคำปรกษาทางโทรศพท สวน 5 กรณศกษา / กรณตวอยางการคมครองสทธดานเอดสทสำเรจ เดกตดเชอท จ.ชยภมไมไดเขาเรยน ลากเดกหญง8ขวบเขาปาทบตบบคอขมขนสาหส (คมชดลก) อางเปนตร. หนมตดเอดส ไลขมขนนร.สาว (ไทยรฐ) สภาผแทนราษฎร ขอความอนเคราะหใหการสนบสนนการตรวจรางกายและตรวจ

เลอดของผทจะเขาอปสมบท โรงพยาบาลทวประเทศ

Page 5: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

บทนำ บทนำ

Page 6: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

บทนำ บทนำ

Page 7: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

1สวน สถานการณดานสทธมนษยชน

ในประเทศไทย

Page 8: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

14 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 15สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

นายสหศกด พวงเกตแกว เอกอครราชทต หวหนาคณะผแทนถาวรฯ ณ นครเจนวา เปนประธานคณะมนตรสทธมนษยชน แหงสหประชาชาต สมยท 14

ประเทศไทยไดรบการคดเลอกดำรงตำแหนงประธานคณะมนตร สทธมนษยชนแหงสหประชาชาต

เอกอครราชทต หวหนาคณะผแทนถาวรฯ ณ นครเจนวา คอ นายสหศกด พวงเกตแกว ไดรบการคดเลอกจากทประชมคณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (Human Rights Council-UNHRC) เปนประธานคณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต สมยท 14 โดยมวาระ 1 ป (ระหวางเดอนมถนายน 2553-มถนายน 2554) โดยประเทศไทยไดรบเลอกเปนสมาชกคณะกรรมการสทธฯ ครงนเปนสมยแรก ทงนการทไทยไดรบเลอกเปน HRC และเปนประธาน UNHRC แสดงใหเหนถงความเชอมนของประเทศไทยทจะสงเสรมความรวมมอและการหารออยางสรางสรรคเกยวกบสทธมนษยชนทวโลก และความเปนผนำของประเทศไทย ในการผลกดนใหการดำเนนงานของ HRC มประสทธภาพมากยงขน

คณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (The United Nations Human Rights Council) มหนาทตดตาม ตรวจสอบ ใหคำแนะนำและดำเนนกจกรรมเกยวกบสทธมนษยชน แทนหนวยงานเดมทเรยกวา คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (The United Nations High Commissioner for Human Rights)

Page 9: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

16 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 17สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

มตครม.14/12/2553

เรองการใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 87 วาดวยเสรภาพในการสมาคมและคมครองสทธในการรวมตว และฉบบท 98 วาดวยสทธในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง

รฐบาลไทย ใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 87 และ

ฉบบท 98 มตคณะรฐมนตร วนท 14 ธนวาคม 2553 เรอง การใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 87 วาดวยเสรภาพในการสมาคมและคมครองสทธในการรวมตว และฉบบท 98 วาดวยสทธในการรวมตวและการรวมเจรจาตอรอง ตามทกระทรวงแรงงานเสนอ และใหเสนอรฐสภาเพอขอความเหนชอบตามมาตรา 190 วรรคสอง ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย กอนดำเนนการใหสตยาบน

สำหรบขนตอนการลงนามและการใหสตยาบนอนสญญาดงกลาว รวม 2 ฉบบ ใหกระทรวงแรงงานดำเนนการตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 1 ตลาคม 2553 (เรอง การทำความตกลงกบตางประเทศ การทำอนสญญา และสนธสญญาตางๆ)

อนสญญาฉบบท 87 วาดวยเสรภาพในการสมาคม และ ฉบบท 98 วาดวยการรวมตวและสทธในการเจรจาตอรองรวม เปน 2 ใน 8 ของอนสญญาหลกของ ILO ทถอกนวาเปนสทธมนษยชนขนพนฐานททกประเทศจะตองเคารพและดแลใหมการปฏบตตามอยางเครงครด เพราะสทธดงกลาวเปนประตดานแรกของการทจะทำใหคนทำงานทงหลายสามารถเขาถงสทธอนๆ ไดจรง และจะสามารถทำใหสงทเรยกวา งานทมคณคา (Decent Work) และเปนธรรมเกดขนจรง

สาระสำคญอนสญญาฉบบท 87 วาดวยเสรภาพในการสมาคม และการคมครองสทธในการรวมตว

1. นายจางและคนทำงานทกคน ไมวาจะเปนคนทำงานในภาครฐ หรอเอกชน ไมวาจะเปนแรงงานในระบบหรอแรงงานนอกระบบ พวกเขามสทธทจะรวมตวจดตงหรอเขาเปนสมาชกองคกรของตน เพอปกปองผลประโยชนของตนไดอยางอสระโดยไมจำเปนตองขออนญาตลวงหนาจากหนวยงานใดๆ

2. การรวมตวนนเปนไปไดอยางเสรปราศจากการเลอกปฏบตอนเนองมาจากความแตกตางทางดานเชอชาต อาชพ ศาสนา เพศ อาย ความคดเหนทางการเมอง สผว ของเขาเหลานน

3. มเสรภาพในการทจะยกรางธรรมนญขอบงคบองคกรของตนเอง และคดเลอกผแทนของตน และการจดการบรหารองคกรของตนโดยทรฐจะตองหลกเลยงทจะเขาไปแทรกแซงหรอจำกดสทธดงกลาว

4. องคกรนายจางและองคกรแรงงานมสทธและเสรภาพทจะจดตงหรอเขารวมกจกรรมและเปนสมาชกขององคกรระดบสหพนธ หรอสภา รวมทงองคกรระหวางประเทศได

สาระสำคญอนสญญาฉบบท 98 วาดวยสทธในการรวมตวและการเจรจาตอรองรวม

1. รฐตองคมครองสทธในการรวมตวจากการกระทำใดๆ อนเปนการเลอกปฏบตในการจางงาน โดยเฉพาะอยางยงการกระทำททำใหแรงงานไมสามารถเขารวมสหภาพได หรอตองออกจากการเปนสมาชกของสหภาพหรอการเลกจาง เพราะการเปนสมาชกของสหภาพแรงงานหรอมสวนรวมในกจกรรมของสหภาพแรงงาน

2. รฐมหนาทตองใหความคมครองแกองคกรของนายจางและองคกรแรงงานใหปลอดจากการแทรกแซงกนและกน

3. รฐตองดำเนนการพฒนากระบวนการตางๆ ใหกฎหมายคมครองสทธในการรวมตวและการเจรจาตอรองรวมสามารถบงคบใชไดจรง

Page 10: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

18 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 19สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

มต ครม. 23 มนาคม 2553

การใหสทธ (คนสทธ) ขนพนฐานดานสาธารณสขกบบคคลทมปญหาสถานะ และ สทธ

คณะรฐมนตรอนมตตามทรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข ประธานกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตเสนอ ดงน

1. อนมตใหสทธขนพนฐานดานสาธารณสขซงครอบคลม การสงเสรมสขภาพ การรกษาพยาบาล การฟนฟสขภาพ และการควบคมปองกนโรค กบบคคลทมปญหาสถานะและสทธ ตงแตวนท 1 เมษายน พ.ศ. 2553 เปนตนไป โดยมอบใหสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ดำเนนการ

2. อนมตใหจดตง “กองทนใหบรการดานสาธารณสขกบบคคลทมปญหาสถานะและสทธ” โดยใหสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) จดหางบประมาณสำรองจายในการดำเนนงานใหกบหนวยบรการตางๆ ในปงบประมาณ 2553 สำหรบบคคลทมปญหาสถานะและสทธจำนวนทงสน 457,409 คน เปนเงน 472,823,683.30 บาท และขอตงงบประมาณชดเชย รวมทงงบประมาณเหมาจายรายหวปรบตามโครงสรางอาย ตงแตปงบประมาณ 2554 เปนตนไป

ซงมกลมเปาหมายในการใหบรการดานสาธารณสขดงตอไปน 1. กลมทคณะรฐมนตรรบรองสถานะใหอาศยอยถาวร ไดแก

1.1 กลมทมเลขขนตนในบตรประจำตวบคคล เลข 3 และ 4 ทเขาเมองโดยชอบ ไดสทธอาศยถาวร (พ.ร.บ.คนเขาเมอง พ.ศ. 2522) ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร.๑๔ จำนวน 59,281 คน

1.2 กลมทเลขขนตนในบตรประจำตวบคคล เลข 5 และ 8 เปนคนตางดาวทเขาเมองโดยชอบดวยกฎหมายมสทธอาศยถาวร ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร.๑๔ จำนวน 30,752 คน

2. กลมทไดรบการผอนผนใหอยชวคราวเพอรอกระบวนการแกปญหา 2.1 กลมทมปญหาการสงกลบซงไดรบการสำรวจทำทะเบยนประวตและบตรส/

บตรประจำตวผไมใชสญชาตไทยเพอการควบคมและอยระหวางการแกปญหา

(1) กลมทมเลขขนตนในบตรประจำตวบคคล เลข 6 เปนคนตางดาวทเขาเมองโดยชอบดวยกฎหมายในลกษณะช วคราว (ม .12 13 , 34 , 35 พ.ร.บ.คนเขาเมอง พ.ศ.2522) และคนตางดาวทเ ข า เมองโดยไมชอบดวยกฎหมาย (ม.17 พ.ร.บ.คนเขาเมอง พ.ศ.2522) ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร.๑๓ จำนวน 234,501 คน

(2) กลมทมเลขขนตนในบตรประจำตวบคคล เลข 7 เปนบตรคนตางดาวท เขาเมองโดยชอบดวยกฎหมายในลกษณะชวคราวทเกดในประเทศไทย (ม.12, 12, 34, 35 พ.ร.บ.คนเขาเมอง พ.ศ. 2522) และบตรคนตางดาวทเขาเมองโดยไมชอบดวยกฎหมายท เกดในประเทศไทย (ม.17 พ.ร.บ.คนเขาเมอง พ.ศ. 2522) ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร. ๑๓ จำนวน 63,362 คน

2.2 กลมทไดรบการสำรวจจดทำทะเบยนประวตและบตรประจำตวบคคลผไมมสถานะทางทะเบยนภายใตยทธศาสตรการจดการปญหาสถานะและสทธของบคคล เฉพาะกลมตอไปน (1) กลมนกเรยนในสถานศกษาทรบสวสดการจากรฐบาลดานการศกษา ม

เลขขนตนดวยเลข ๐ ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร. ๓๘ ก จำนวน 66,937 คน

(2) กลมไรรากเหงา มเลขขนตนในบตรประชาชน เลข ๐ ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร.๓๘ ก จำนวน 3,553 คน

(3) กลมคนททำประโยชนใหกบประเทศ มเลขขนตนในบตรประชาชน เลข ๐ ประเภททะเบยนราษฎร ท.ร. ๓๘ก จำนวน 23 คน

Page 11: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

20 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 21สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

รางพ.ร.บ.คมครองผเสยหายจาการรบบรการสาธารณสข พ.ศ.....

ปจจบนมกฎหมายทงหมด 7 ฉบบทถกเสนอและรอการพจารณาของสภาผแทนราษฎรวาระท 1

รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (คณะรฐมนตร เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นายเจรญ จรรยโกมล กบคณะ เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นายประสทธ ชยวรตนะ กบคณะ เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตสรางเสรมความสมพนธในระบบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นายบรรพต ตนธรวงศ กบคณะ เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตคมครองผใหบรการและผรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นางอดมลกษณ เพงนรพฒน กบคณะ เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นายสทศน เงนหมน กบคณะ เปนผเสนอ) รางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากการรบบรการสาธารณสข พ.ศ. .... (นางสาวสาร อองสมหวง กบประชาชนผมสทธเลอกตงจำนวน 10,631 คน เปนผ

เสนอ) ทำไมตองมกฎหมายน 1. ในอดตกอนม พ.ร.บ.หลกประกนสขภาพแหงชาต เมอผปวยไดรบความเสยหาย

จากการรบบรการสาธารณสขและไมไดรบความชวยเหลอจากหมอหรอโรงพยาบาล ผปวยมกจะเงยบ หรอมจำนวน หนงซงนอยมากไปขอรบความเปนธรรมจากศาล ซงพบวามความยากลำบากในการพสจนความถกความผดทเกดขน

2. พ.ร.บ. หลกประกนสขภาพแหงชาตจงไดนำปญหานไปแกไขโดยกำหนดไวในมาตรา 41 ใหมการกนเงนไวไมนอยรอยละ 1 ไวจายแทนแพทยและหนวยบรการ เพอชวยเหลอเบองตนผทไดรบความเสยหายจากบรการสาธารณสข ทไมไดเกดจากพยาธสภาพของโรคนนๆ ไมตองมการพสจนถกผดและครอบคลมเหตสดวสยทางการแพทย โดยมคณะกรรมการไม

เกน 7 คน ประกอบดวยผแทนผใหบรการและผรบบรการในสดสวนทเทากน และผทรงคณวฒ โดยมการพจารณาจายเงนในระดบจงหวด ปทผานมามผขอรบการชวยเหลอเพยง 810 ราย และเขาขายตองชวยเหลอจำนวน 660 รายใชเงนไปประมาณ 73 ลานบาทโดยมผใชบรการในหนวยบรการประมาณ 200 ลานครง

3. แตกลไกการจายเงนชวยเหลอเบองตน ตามมาตรา 41 ของพระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต ครอบคลมเฉพาะคนไขบตรทองประมาณ 47 ลานคน ดงนนประชาชน 16 ลานคนยงไมมระบบใดๆ รองรบ เมอเกดปญหาแพทยหรอหนวยบรการนนกตองเปนผรบความเสยงตองจายคาเสยหายหรอคาชวยเหลอเบองตน ดวยแพทย หรอโรงพยาบาล

4. ความขดแยงของแพทยและคนไขมเพมมากขนเรอยๆ ซงมสาเหตหลายประการ อาทเชน ระบบความสมพนธเชงอปถมภไดถกเปลยนแปลงเปนระบบสทธขนพนฐานในการเขาถงบรการสาธารณสขการแพทยสาธารณสขทเปนการคามากขน การพฒนาคมครองสทธมนษยชนในประเทศไทย ระบบทนนยม และบทบาทของสอมวลชน เปนตน โดยมสถตการฟองรองคดแพงตอศาลในชวงป 2539 - 2551 จำนวน 76 คด

Page 12: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

22 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 23สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

5. พระราชบญญตวธพจารณาคดผบรโภค พ.ศ. 2551 สนบสนนประชาชนใหเขาถงกระบวนการยตธรรมมากขน สามารถฟองดวยวาจา ไมตองใชทนาย ไมตองจายคาวางศาล ทำใหโอกาสในการฟองคดทางการแพทยเพมสงขนเชนเดยวกน ทำใหความสมพนธของแพทยกบคนไขแยลงกวาเดม

6. ในป 2550 กลมประชาชนผไดรบความเสยหายทางการแพทย กลมองคกรผบรโภค กลมผปวยและองคกรพฒนาเอกชน ไดปรกษาหารอกน และประสานความรวมมอกบ นพ.มงคล ณ สงขลา รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขในสมยนน จงเปนทมาทอดตรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขไดเสนอใหมการตงคณะทำงานยกรางพระราชบญญตคมครองผเสยหายจากบรการสาธารณสข โดยมนพ.พงษพสทธ จงอดมสข เปนประธาน และมองคประกอบจากนกวชาการ แพทยสภา กองประกอบโรคศลปะ ตวแทนผเสยหาย องคกรผบรโภค และหนวยงานทเกยวของ โดยมหลกการสำคญ 3 ประการ คอ การชดเชยความเสยหายจากบรการสาธารณสขโดยไมพสจนถกผด การลดการฟองฟองระหวางแพทยและคนไข และการนำความเสยหายทเกดขนปรบปรงระบบบรการสาธารณสข และกระทรวงสาธารณสขไดปรบปรงเปนรางกฎหมายฉบบกระทรวงสาธารณสข และจดใหมการรบฟงความคดเหนจากแพทยสภาและผประกอบวชาชพไมนอยกวา 300 คน โดยกลมประชาชนผเสนอกฎหมายคดคานการรบฟงความคดเหนในครงนน เพอนำรางเขาสการพจารณาของคณะรฐมนตร

7. คณะรฐมนตรรบหลกการ และไดสงตอใหคณะกรรมการกฤษฎกาพจารณาและจดทำเปนกฎหมายของรฐบาล ตลอดขนตอนในคณะกรรมการ มตวแทนทกภาคสวน ทงจากกองประกอบโรคศลปะ แพทยสภา แพทยสมาคม สมาคมคลนกเอกชน ตวแทนผเสยหาย องคกรผบรโภค ผทรงคณวฒ และหนวยงานทเกยวของอยางรอบดานรวมกนพจารณาจนไดเปนรางของคณะรฐมนตรทรอการพจารณาในสมยประชมนตบญญตน

8. เครอขายองคกรผบรโภค องคกรพฒนาเอกเอกชนดานเอดส เครอขายผปวยเรอรง เครอขายทางการแพทยได รวบรวมผมสทธเลอกตง 10,000 รายชอ ยนตอประธานรฐสภา วนท 5 มถนายน 2552 เสนอรางกฎหมายฉบบประชาชน

9. นอกจากน ตวแทนผปวย องคกรพฒนาเอกชน องคกรผบรโภค ไดเขาพบนายกรฐมนตร วนท 20 ต.ค. 53 เพอใหมการจดตงกองทนชวคราวในการชดเชยความเสยหาย โดยนายกรฐมนตรไดมอบหมายใหจดทำขอมลรายละเอยด วาจะใชงบประมาณในการดำเนนการจำนวนเทาใด ซงปจจบนไดมการเสนอขอมลใหนายกรฐมนตรเปนทเรยบรอย

Page 13: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

24 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 25สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

การเคลอนไหว FTA Thai – EU India – EU ในชวงป 2550-2552 ไทยไดเขารวมกบอาเซยนในการเจรจาจดทำความตกลงการคา

เสรระหวางอาเซยนกบสหภาพยโรป แตการเจรจาหยดพกลง เนองจากความเหนทแตกตางกนในเรองระดบการเปดตลาด และระดบการพฒนาทยงแตกตางกนมากระหวางสมาชกอาเซยน และอาเซยนกบสหภาพยโรป สหภาพยโรปจงไดเปลยนแนวทางการเจรจาเปนแบบทวภาคกบประเทศทพรอมกอน 3 ประเทศ โดยสนใจเจรจากบสงคโปร เวยดนาม และไทย โดยสหภาพฯ แสดงความสนใจทจะเจรจากบไทยมาอยางตอเนอง และรบทราบถงกระบวนการภายในของไทยในการขอความเหนชอบในการเจรจาจากรฐสภา

เมอวนท 3 มนาคม 2553 กระทรวงพาณชยไดจดตง “คณะกรรมการเพอรบฟงความคดเหนของทกภาคสวนในเรองการจดทำความตกลงการคาเสรไทย-สหภาพยโรป” โดยมทปรกษาการพาณชย เปนประธานคณะกรรมการฯ และคณะกรรมการฯ ประกอบดวยผแทนภาคประชาสงคม นกวชาการ และภาคเอกชน เพอรวบรวมขอมล ขอคดเหนทงดานประโยชน และขอกงวล รวมถงมาตรการรองรบ เพอนำมาประกอบการพจารณาความเปนไปได รวมถงผลด ผลเสยในการจดทำความตกลงการคาเสรไทย-สหภาพยโรป

Page 14: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

26 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 27สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

เพอใหดำเนนการรบฟงความคดเหนไดครอบคลมทกภาคสวน คณะกรรมการรบฟงความเหนฯ จงจดตง“คณะอนกรรมการเพอรบฟงความคดเหนจากภาคสวนตางๆ ในเรองการจดทำความตกลงการคาเสรไทย-สหภาพยโรป” จำนวน 4 คณะ ไดแก

1) ภาคเกษตร ผศ. ดร.อทธ พศาลวานช ผอำนวยการศนยศกษาการคาระหวางประเทศ มหาวทยาลยหอการคาไทย เปนประธาน

2) ภาคประชาสงคม นางสาวกรรณการ กจตเวชกล ผแทนกลมศกษาเขตการคาเสรภาคประชาชน : FTA Watch และผแทนเครอขายการเขาถงการรกษาองคการหมอไรพรมแดน เปนประธาน

3) ภาคเอกชน นายอครพล ลลาจนดามย ผชวยเลขานการรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย เปนประธาน

4) ภาครฐ นางอญชนา วทยาธรรมธช รองอธบดกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ เปนประธาน

รางพ.ร.บ.อนามยเจรญพนธ สาระสำคญของรางพ.ร.บ.ฉบบนวาดวย การคมครองสทธและการใหบรการดานอนามย

การเจรญพนธทบคคลยอมมสทธเขาถงและไดรบขอมลขาวสาร การบรการ รวมถงการปรกษาทปราศจากการบงคบ และเลอกปฏบต โดยรฐตองสงเสรม สนบสนนใหหนวยงานภาครฐและเอกชนใหบรการดานอนามยการเจรญพนธอยางทวถง มคณภาพ และจดใหม “คณะกรรมการคมครองอนามยการเจรญพนธ” ททำหนาทกำหนดนโยบาย การสงเสรมและคมครองสทธดานอนามยการเจรญพนธ การเผยแพรสอดานเพศศกษาของหนวยงานภาครฐและเอกชน

รฐตองจดใหมการเรยนการสอนเพศศกษาในสถานศกษา และเผยแพรความรดานอนามยการเจรญพนธแกชมชน สงคมอยางตอเนอง และถกตองเหมาะสมกบวถชวตทางเพศในแตละชวงวย โดยครอบคลมถงสทธทางเพศ เพศภาวะ ความรบผดชอบ และความสมพนธอนดระหวางเพศ

นอกจากนรฐตองสงเสรมใหประชาชนมสขภาพทางเพศทด สามารถเขาถงบรการทมคณภาพไดอยางสะดวก เหมาะสม รฐตองคมครองปองกนปญหาความรนแรงทางเพศทกรปแบบ รวมทงตองจดใหมบรการการวางแผนครอบครว การคมกำเนดอยางทวถง มคณภาพ

กฎหมายคมครองสวสดการดานสขภาพฉบบนยงครอบคลมถงการดแลสขภาพของหญงตงครรภ การสรางความเขมแขงใหกบครอบครว การเลยงดบตร การสงเสรมใหมการบรการดานสขภาพผสงอายในสถานพยาบาลของรฐ การใหบรการดานเทคโนโลยอนามยการเจรญพนธ และการจดใหม “กองทนอนามยเจรญพนธ” เพอสงเสรมสนบสนนใหบรการ และการปรกษาอนามยเจรญพนธของประเทศอยางมคณภาพอกดวย

Page 15: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

28 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 29สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

รางพระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ พ.ศ......(ฉบบประชาชน)

................................................................

โดยทเปนการสมควรใหมกฏหมายวาดวยการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

มาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา พระราชบญญตสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ พ.ศ.............

มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนกำหนดเกาสบวนนบแตวนประกาศใน

ราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา 3 บรรดากฏหมาย กฏ และขอบงคบอนทมบญญตไวแลวในพระราชบญญต

หรอซงขดหรอแยงกบพระราชบญญตนขอใหใชพระราชบญญตนแทน มาตรา 4 ในพระราชบญญตน “เพศ” หมายความวา ลกษณะทางชวภาพของหญงหรอชายทมมาแตกำเนด “เพศสภาวะ” หมายความวา ภาวะความเปนหญงความเปนชายทถกกำหนดโดยปจจย

แวดลอม สงคมและวฒนธรรมในชวงเวลาหนงๆ “การสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ” หมายความวา การกำหนด

นโยบาย แผนงาน แผนปฏบตการ กลไกมาตรการ หลกเกณฑ วธดำเนนการ เพอสงเสรม คมครอง ปองกนและเปนหลกประกนใหเกดโอกาสเขาถงความเสมอภาคระหวางเพศอยางแทจรง ทงในการดำเนนงานของภาครฐ ภาคสงคม และภาคเอกชน

“การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ” หมายความวา การกระทำหรอไมกระทำการใดอนเปนการแบงแยก การกดกน การไมยอมรบ หรอการจำกดสทธประโยชนใดๆ ไมวาทางตรงหรอทางออม โดยปราศจากความชอบธรรม เพราะเหตทบคคลนนเปนเพศชายหรอเพศหญง หรอมอตลกษณทางเพศหรอมการแสดงออกซงแตกตางจากเพศโดยกำเนดอนเปนการละเมดสทธมนษยชนขนพนฐาน

“ความรนแรงเนองดวยความแตกตางทางเพศ” หมายความวา การกระทำใดๆ ดวยเหตแหงความแตกตางทางเพศจนกอใหเกดหรอนาจะกอใหเกดอนตรายตอรางกาย จตใจ เพศ หรอเสอมเสยตอสทธ เสรภาพ ชอเสยงเกยรตคณ หรอขดขวางการเขาถง การใช หรอไดประโยชนซงสทธประโยชนหรอโอกาสทควรไดโดยชอบและใหหมายความรวมถงการคกคามทางเพศดวย

“การคกคามทางเพศ” หมายความวา การกระทำใดๆ ดวยทาทาง แสดงดวยเสยง รปภาพ เอกสาร ขอมลทางอเลกทรอนกสตามกฏหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส หรอสงของลามกอนาจาร เกยวกบเพศ หรอกระทำการอยางอนในทำนองเดยวกนโดยกระทำการทนาจะทำใหผอนไดรบความเดอนรอน รำคาญ ไดรบความอบอาย หรอรสกวาถกเหยยดหยามและใหหมายรวมถงการตดตามรงควาญหรอการกระทำการใดทกอใหเกดบรรยากาศไมปลอดภย โดยปราศจากเหตอนสมควร

“ผทควรไดรบการสงเสรมโอกาสเปนพเศษ” หมายความวา ผทไดรบความรนแรงอนเนองดวยความแตกตางทางเพศและการปฏบตอนไมเปนธรรม หรอหญงพการหรอทพพลภาพหรอวกลจรตหรอหญงสงอาย หรอหญงทตองเลยงดบตรโดยลำพง หรอหญงทมความแตกตางทางชาตพนธ

“หนวยงานของรฐ” หมายความวา ราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค องคกรปกครองสวนทองถน รฐวสาหกจ องคกรมหาชน และหนวยงานอนของรฐ

“องคกรเอกชน” หมายความวา องคกรทไมใชหนวยงานของรฐ “กองทน” หมายความวา กองทนสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการสงเสรมโอกาสและคยามเสมอภาค

ระหวางเพศ “ศาล” หมายความวา ศาลเยาวชนและครอบครว “สำนกงาน” หมายความวา สำนกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอ

ภาคระหวางเพศ “พนกงานเจาหนาท” หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราช

บญญตน “เลขาธการ” หมายความวา เลขาธการสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและ

ความเสมอภาคระหวางเพศ “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน

Page 16: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

30 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 31สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

มาตรา 5 ใหนายกรฐมนตร รกษาการตามพระราชบญญตนและใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงและระเบยบเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

กฎกระทรวงและระเบยบนน เมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หมวดท 1การหามเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

..................................................... มาตรา 6 หามมใหผใดกระทำการอนเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศไมวาทางตรงหรอทางออม ในดานการทำงานดานเศรษฐกจ ดานการศกษาหรอฝกอบรม ดานสอสารมวลชน ดานการเมอง ดานสขภาพและอนามยการเจรญพนธ ดานครอบครว ดานเกษตรกรรมรวมถงการเขาถงทรพยากรธรรมชาตหรอสทธประโยชนอนใดตามทกำหนดในกฏกระทรวง มาตรา 7 การกำหนดนโยบาย กฏ ระเบยบ มาตรการ โครงการ หรอวธปฏบตของหนวยงานของรฐ หรอองคกรเอกชนใด ในลกษณะทเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแหงเพศจะกระทำมได มาตรา 8 การกระทำตามมาตรา 7 และมาตรา 8 เปนการกำหนดมาตรการพเศษเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรมใหบคคลสามารถใชสทธ และเสรภาพไดเทาเทยมกบบคคลอน ไมถอเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตามพระราชบญญตน มาตรา 9 หามมใหผใดกระทำความรนแรงเนองดวยความแตกตางทางเพศตอผอน

หมวด 2การคมครองและการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

........................................................... มาตรา 10 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนตองคมครองและปองกนมใหมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ความรนแรงเนองดวยความแตกตางทางเพศหรอการคกคามทางเพศอนอาจเกดขนภายในหนวยงานหรอองคกรตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดโดยคณะกรรมการ

มาตรา 11 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนทมหนาทเกยวของกบสขภาพไมวาทางตรงหนอทางออมตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายทกชวงวยเขาถงสทธดานอนามยการเจรญพนธอยางเหมาะสม มคณภาพและไดมาตรฐานอยางเสมอภาคและทวถงตามกฎหมายวาดวยการคมครองสทธอนามยการเจรญพนธ มาตรา 12 หนวยงานภาครฐตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหชายและหญงมสทธโดยอสระในการสมรส มสทธไดรบบรการการวางแผนครอบครวหรอบรการดานอนามยการเจรญพนธอยางเหมาะสม มคณภาพและไดมาตรฐาน เพอความมนคงของครอบครวหนวยงานภาครฐตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายคสมรสมสทธหนาทและความรบผดชอบรวมกนในการเลยงดและการศกษาของบตร การหาเลยงครอบครวและการจดการทรพยสน ไมวาการสมรสจะจดทะเบยนสมรสโดยชอบดวยกฎหมายหรอไม มาตรา 13 หนวยงานภาครฐหรอองคกรเอกชนตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมโอกาสเขาถงการทำงาน การจางงาน การศกษา การฝกอบรม การพฒนาทกษะ การเลอนระดบหรอตำแหนงคาตอบแทน สวสดการ สวสดภาพและความปลอดภยในการทำงานอยางเสมอภาคกนในทกขนตอน แรงงานหญงยอมไดรบการคมครองเปนพเศษในระหวางตงครรภและภายหลงคลอดตามกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน มาตรา 14 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมสทธและอสระในการประกอบกจการ การเขาถงขอมลขาวสาร ตลอดจนเขาถงแหลงทนหรอสนเชอดานการพาณชย การบรการ เกษตรกรรม และอตสาหกรรมอยางเสมอภาค มาตรา 15 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนทมหนาทเกยวของกบการศกษาตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมความเสมอภาคกนในการเขาถงการศกษา การฝกอบรม และการพฒนาทกษะอาชพทมคณภาพไดมาตรฐานและทวถง

Page 17: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

32 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 33สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

มาตรา 16 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนทมหนาทเกยวจของกบสอสารมวลชนตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมสทธเขาถงอาชพสอสารมวลชนอยางเสมอภาคกน การเสนอขาวสารตองเคารพในศกดศรความเปนมนษยของหญง ทงไมเสนอขาวสารหรอโฆษณาทสอไปในทางมอคตหรอเหยยดหยามเพศหญง หรอผทมอตลกษณทางเพศแตกตางจากเพศโดยกำเนด มาตรา 17 หนวยงานภาครฐและสถาบนการเมองตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมความเสมอภาคในการเขามสวนรวมกจกรรมทางการเมอง การปกครอง การปกครองทองท การปกครองสวนทองถนและการบรหารกจการภาครฐทกระดบในสดสวนทใกลเคยงกน มาตรา 18 หนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนทมหนาทเกยวกบการอนรกษสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต วฒนธรรม ตองสงเสรมและเสรมสรางโอกาสใหหญงและชายมสทธเขารวมกจกรรมอนรกษสงแวดลอม และการเขาถงการใชหรอไดประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตหรอวฒนธรรมทองถนในฐานะเปนสวนหนงขององคกรปกครองสวนทองถนหรอชมชนทองถนดงเดม เทาทไมขดหรอแยงกบประโยชนสาธารณะตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกำหนด มาตรา 19 การสงเสรมและเสรมสรางโอกาสความเสมอภาคระหวางเพศในหมวดน ใหหนวยงานภาครฐและองคกรเอกชนทเกยวของคำนงถงสทธของผทควรไดรบการสงเสรมโอกาสเปนพเศษเปนลำดบแรกเสมอ ทงตองสอดคลองกบความตองการและจำเปนของบคคลดงกลาวดวย

หมวดท 3คณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

.................................................. มาตรา 20 ใหมคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและคยามเสมอภาคระหวางเพศ เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ สคพ.” ประกอบดวย 1. นายกรฐมนตรเปนประธานกรรมการ

2. รฐมนตรประจำสำนกนายกรฐมนตรทนายกรฐมนตรมอบหมายเปนรองประธานกรรมการ 3. กรรมการโดยตำแหนงจำนวนสบคน ไดแก ปลดกระทรวงการคลง ปลดกระทรวงการตางประเทศ ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงยตธรรม ปลดกระทรวงแรงงาน ปลดกระทรวงวฒนธรรม ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดกระทรวงสาธารณสข และปลดสำนกนายกรฐมนตร 4. กรรมการผทรงคณวฒจำนวน หกคน ซงนายกรฐมนตรแตงตงจากผซงมความรเชยวชาญและประสบการณในการทำงานในองคกรภาคประชาสงคมทเกยวกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศไมนอยกวาหาป จำนวนสามคน โดยใหองคกรเอกชนททำงานดานสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศเสนอชอใหคณะรฐมนตรแตงตง และผทรงคณวฒทางดานนตศาสตร สงคมศาสตรหรอจตวทยา จำนวนสามคน กรรมการผทรงคณวฒตองเปนสตรไมนอยกวากงหนง ใหเลขาธการเปนกรรมการและเลขานการ มอำนาจแตงตงขาราชการในสำนกงานจำนวนไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการ มาตรา 21 กรรมการผทรงคณวฒตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน 1. มสญชาตไทยโดยกำเนด 2. มอายไมตำกวาสามสบหาปบรบรณ 3. ไมเปนบคคลลมละลาย 4. ไมเปนไรความสามารถ หรอคนเสมอนไรความสามารถ 5. ไมเคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจเพราะกระทำผดวนย 6. ไมเคยไดรบโทษจำคกโดยคำพพากษาถงทสดใหจำคก เวนแตเปนโทษสำหรบความผดทกระทำโดยประมาทหรอความผดลหโทษ 7. ไมเคยตองคำวนจฉยของคณะกรรมการ วสพ.วาไดกระทำการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ 8. ไมเคยตองคำพพากษาหรอคำสงของศาลถงทสดใหทรพยสนตกเปนของแผนดนเพราะรำรวยผดปกตหรอมทรพยสนเพมขนผดปกต

Page 18: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

34 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 35สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

9. ไมเคยเปนผกระทำการลวงเกน คกคาม หรอกอความเดอดรอนรำคาญทางเพศ 10. ไมเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร สามชกวฒสภา ขาราชการการเมอง สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน กรรมการหรอผดำรงตำแหนงทรบผดชอบในการบรหารพรรคการเมอง ทปรกษาพรรคการเมอง หรอเจาหนาทในพรรรคการเมอง มาตรา 22 กรรมการผทรงคณวฒ มวาระอยในตำแหนงคราวละสามปนบแตวนทไดรบแตงตงกรรมการซงพนจากตำแหนงอาจไดรบแตงตงอกได แตตองไมเกนสองวาระตดตอกน ในกรณกรรมการผทรงคณวฒ มวาระอยในตำแหนงตามวาระ ในระหวางทยงมไดแตงตงกรรมการใหมใหกรรมการซงพนจากตำแหนงตามวาระปฏบตหนาทไปพลางกอนจนกวาจะไดแตงตงกรรมการใหม มาตรา 23 นอกจากการพนจากตำแหนงตามวาระกรรมการผทรงคณวฒพนจากตำแหนงเมอ 1. ตาย 2. ลาออก 3. นายกรฐมนตรใหออก เพราะมความประพฤตเสอมเสย บกพรองหรอไมสจรตตอหนาทหรอหยอนความสามารถ 4. ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา 21. มาตรา 24 ในกรณกรรมการผทรงคณวฒพนจากตำแหนงกอนวาระใหดำเนนการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒแทนตำแหนงทวาง เวนแตวาระของกรรมการผทรงคณวฒเหลอไมถงเกาสบวน จะไมดำเนนการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒแทนตำแหนงทวางกได กรรมการผทรงคณวฒซงไดรบแตงตงแทนตำแหนงทวาง มวาระการดำรงตำแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรกมารผทรงคณวฒซงตนแทน มาตรา 25 การประชมของคณะกรรมการ สคพ. ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำนวนกรรมการทงหมดจงจะเปนองคประชม และตองจดการประชมอยางนอยปละ 3 ครง

ในการประชมคราวใด ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทไดใหรองประธานกรรมการเปนประธานในทประชม ถาประธานกรรมการและรองประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทได ใหกรรมการทมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงขขาด มาตรา 26 คณะกรรมการ สคพ.มอำนาจหนาท ดงตอไปน 1. กำหนดนโยบาย มาตรการ กลไก แผนปฏบตงาน เพอใหมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศในทกหนวยงานทงภาครฐ และเอกชน รวมทงในสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน 2. เสนอแนะนโยบาย และขอเสนอในการปรบปรงกฎหมาย กฎ หรอขอบงคบ ตอคณะรฐมนตร เพอใหเปนไปตามวตถประสงคแหงพระราชบญญตน 3. กำหนดหลกเกณฑและวธการในการคมครอง สงเสรมหรอเสรมเสรางโอกาสความเสมอภาคระหวางเพศตามพระราชบญญตน 4. กำหนดแนวทางในการใหความชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข หรอชดเชยแกบคคลทตกเปนผเสยหายจากการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ใหเสรจสนภายในหกสบวน นบแตพระราชบญญตนมผลใชบงคบ 5. ตรวจสอบ แนะนำ และใหคำปรกษาเกยวกบการดำเนนงานของเจาหนาทของรฐและหนวยงานของรฐในการปฏบตตามพระราชบญญตน 6. สงเสรมการศกษา การวจย และการเผยแพรความรเกยวกบการปองกนมใหเกดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางประเทศ 7. เสนอรายงานการประเมนผลเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตน ตอคณะรฐมนตรอยางนอยปละหนงครง 8. วางระเบยบเกยวกบการกำกบดแล และตรวจสอบการดำเนนงานของคณะกรรมการ วสพ.และระเบยบอนทเกยวของ เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน 9. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายกำหนดใหเปนอำนาจหนาทของคณะกรรกมาร สคพ.หรอทนายกรฐมนตรหรอรฐมนตรมอบหมาย

Page 19: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

36 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 37สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

มาตรา 27 คณะกรรมการ สคพ. จะแตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณา หรอปฏบตงานอยางใดอยางหนง ตามทคณะกรรมการ สคพ.มอบหมายกได

หมวด 4คณะกรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

และสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ...............................................

มาตรา 28 ใหมคณะกรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตทไมเปนธรรมระหวางเพศ เรยกโดยยอวา “คณะกรรมการ วลพ.” ประกอบดวย ประธานกรรมการหนงคนและกรรมการอนอกจำนวนไมนอยกวาหาคนแตไมเกนสบคน ซงรฐมนตรแตงตงจากผซงมความรความเชยวชาญและประสบการณดานการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ จำนวนสามคน โดยใหองคกรเอกชนททำงานดานสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศเสนอชอ และผมความรและประสบการณ ดานสทธมนษยชน ดานนตศาสตร ดานสงคมศาสตร ดานจตวทยา และดานแรงงาน อยางนอยดานละหนงคน กรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตทไมเปนธรรมระหวางเพศ ตองเปนสตรไมนอยกวากงหนงใหเลขาธการมอำนาจแตงตงขาราชการในสำนกงานเปนเลขานการและผชวยเลขานการ หลกเกณฑและวธการสรรหาประธานกรรมการและกรรมการตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการ สคพ.กำหนด มาตรา 29 คณะกรรมการ วลพ. มอำนาจหนาทดงตอไปน

1. วนจฉยปญหาทมการยนคำรองวามการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศตามมาตรา 32

2. กำหนดมาตราการพเศษชวคราวกอนมคำวนจฉยเพอคมครองหรอบรรเทาทกขตามมาตรา 33

3. ออกคำสงตามมาตรา 34 4. ยนเรองตอผตรวจการแผนดนตามมาตรา 35 5. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายกำหนดใหเปนอำนาจหนาทของคณะกรรมการ

วลพ.

มาตรา 30 ใหนำบทบญญตมาตรา 21 มาตรา 22 มาตรา 23 มาตรา 24 และมาตรา 25 มาใชบงคบคณะกรรมการ วลพ. โดยอนโลม

มาตรา 31 ใหสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศรบผดชอบงานธรการและงานวชาการของคณะกรรมการ สคพ. และคณะกรรมการ วลพ. และมอำนาจหนาท ดงตอไปน

1. รบคำรองวามการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ พรอมทงทำความเหนเสนอตอคณะกรรมการ สคพ. คณะกรรมการ วลพ. หรอคณะอนกรรมการ แลวแตกรณ

2. สงเสรมและสนบสนนใหมการศกษาและเผยแพรความรเกยวงกบการสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ และปองกน มใหเกดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

3. ประสานงานกบบคคล หนวยงาน หรอองคกรตางๆ ทงภาครฐ เอกชน ภาคประชาชน เพอสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ ใหความคมครองและปองกนมใหมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศทงในระดบประเทศและระหวางประเทศ

4. จดทำรายงานการประเมนผลเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตน เสนอคณะกรรมการ สคพ. เพอเสนอตอคณะรฐมนตรอยางนอยปละหนงครงและเผยแพรตอสาธารณชน

5. ปฏบตการอนตามทกฎหมายกำหนด หรอตามทรฐมนตร คณะกรรมการ สคพ. คณะกรรมการ วลพ.หรอคณะอนกรรมการมอบหมาย

หมวด 5การยนคำรองและการตรวจสอบการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

....................................................... มาตรา 32 ผใดไดรบความเสยหายหรอนาจะไดรบความเสยหายจากการกระทำในลกษณะทเปนการเลอกปฎบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ตามมาตรา 6 มาตรา 7 หรอมาตรา 9 และมใชเปนเรองทมการฟองรองเปนคดอยในศาลหรอทศาลพพากษาหรอมคำสงเดดขาดแลว ใหมสทธยนคำรองตอคณะกรรมการ วลพ. เพอพจารณาวนจฉยวา มการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศหรอไม คำวนจฉจยของคณะกรรมการ วลพ. ใหเปนทสด คำรองตองมรายละเอยดดงตอไปน

1. ชอและทอยของผเสยหาย 2. ขอเทจจรงและพฤตการณอนเปนเหตของการกระทำหรอการละเลยการกระทำอน

เปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ 3. ลายมอชอของผรองหรอผทำการแทนทไดรบมอบอำนาจเปนหนงสอจากผมสทธ

ยนคำรอง

Page 20: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

38 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 39สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

4. การรองเรยนดวยวาจากระทำโดยรองเรยนตอพนกงานเจาหนาท ทสำนกงานคณะกรรมการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ การยนคำรองใหยนตอสำนกงานหรอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หรอดวยวธการอนใด ตามท สคพ.กำหนด เมอไดรบคำรองตามวรรคหนงแลวใหสำนกงานงานแจงเปนหนงสอแกผรองหรอผทำการแทนโดยไมชกชา ทงนตองไมเกนเจดวนทำการ นบแตวนทสำนกงานไดรบคำรอง การรองขอตามวรรคหนง ไมเปนการตดสทธผรองในอนทจะฟองเรยกคาเสยหายฐานละเมดตอศาลทมเขตอำนาจ โดยใหศาลมอำนาจกำหนดคาเสยหายอยางอน อนมใชตวเงนใหแกบคคลซงถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศได และหากการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศนนเปนการกระทำโดยจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง ศาลจะกำหนดคาเสยหายในเชงลงโทษใหแกบคคลซงถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศไดไมเกนสเทาของคาเสยหายทแทจรงดวยกได การใชสทธตามวรรคหนงหรอวรรคสอง บคคลซงถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศอาจขอใหองคกรทเกยวยของเปนผยนคำรองหรอฟองคดแทนได การฟองรองคดตามวรรคสอง ใหฟองภายในระยะเวลาสองปนบแตวนทคณะกรรมการ วลพ.มคำวนจฉย หรอนบแตวนทศาลปกครองมคำพพากษาถงทสด แลวแตกรณ ในกรณมการดำเนนคดอาญาแกผกระทำความผดตามมาตรา 6 หรอมาตรา 9 ผเสยหายจะรองขอใหศาลทมเขตอำนาจในคดเดยวกนกำหนดคาเสยหายตามวรรคสามกได มาตรา 33 ในระหวางการพจารณาคดของศาลทมเขตอำนาจไมวาจะเปนคดแพงหรอคดอาญาเกยวกบการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ศาลมอำนาจกำหนดมาตราการคมครองชวคราวกอนมคำพพากษาเพอคมครองหรอบรรเทาทกขแกบคคลซงถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศเทาทจำเปนและสมควรแกกรณกได ในระหวางการพจารณาวนจฉยการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศของคณะกรรมการ วลพ. ใหนำมาตรการคมครองชวคราวตามวรรคหนงมาใชบงคบโดยอนโลม มาตรา 34 ในกรณทคณะกรรมการ วลพ. วนจฉยวาเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ใหมอำนาจออกคำสง ดงตอไปน

1. ใหหนวยงานภาครฐ องคกรเอกชน บคคลทเกยวของดำเนนการตามอำนาจหนาทดวยวธทเหมาะสม หรอใหกระทำการหรองดเวนกระทำการ เพอระงบและปองกนมใหเกดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

2. ใหความชวยเหลอหรอสงเคราะหผเสยหายตามความในหมวด 6 คำสงของคณะกรรมการ วลพ.ตามวรรคหนงจะตองแสดงเหตผลอยางชดเจน และอาจกำหนดเงอนไขใดๆ ไดเทาทจำเปน รวมทงจะมขอสงเกตเสนอตอคณะกรรมการ สคพ.เพอใหหนวยงานของรฐหรอเอกชนทเกยวของปฏบตเกยวกบกรณใดตามทเหนสมควรกได มาตรา 35 ในกรณทคณะกรรมการ วลพ. วนจฉยวามการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศโดยอาศยบทบญญตแหงกฎหมายทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ และยงไมมคำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญในสวนทเกยวกบบทบญญตนน ใหคณะกรรมการ วลพ.มอำนาจยนเรองตอผตรวจการแผนดนเพอพจารณายนเรองตอรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา บทบญญตแหงกฎหมายดงกลาว ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอไม มาตรา 36 ในการปฏบตการตามหนาท ใหคณะกรรมการ วลพ. คณะอนกรรมการ หรอพนกงานเจาหนาทซงคณะกรรมการ วลพ.มอบหมายมอำนาจหนาท ดงตอไปน

1. เขาไปในเคหสถาน หรอสถานทใดๆ เพอรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของ โดยมหมายคน

2. มหนงสอสอบถามหรอเรยกบคคลมาใหใหถอยคำ หรอใหสงสงของหรอเอกสารทเกยวของมาเพอประกอบการพจารณา ใหผเกยวของอำนวยความสะดวก ชแจงขอเทจจรง ตอบหนงสอสอบถาม หรอสงสงของหรอเอกสารทเกยวจองแกคณะกรรมการ วลพ. คณะอนกรรมการ หรอพนกงานเจาหนาทดงกลาวในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง มาตรา 37 ใหคณะกรรมการ วลพ. คณะอนกรรมการ และพนกงานเจาหนาท ซงปฏบตตามพระราชบญญตนเปนเตาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา ในการปฏบตหนาทพนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจำตวตอบคคบลทเกยวจองทกครง คณะกรรมการ วลพ. คณะอนกรรมการ และพนกงานเจาหนาทตองสรางหลกประกนและคมครองไมใหเกดผลกระทบดานลบโดยไมเปนธรรมแกผยนคำรองอนเปนผลมาจากการยนคำรอง การฟองรอง หรอ กระบวนการอนตามพระราชบญญตน

Page 21: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

40 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 41สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

หมวด 6การชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข และชดเชยแกผเสยหาย

.............................................. มาตรา 38 เมอคณะกรรมการ วลพ.มคำวนจฉยวามการเลอกปฏบตทโดยเปนธรรมระหวางเพศ ใหผเสยหายมสทธขอรบการชวยเหลอคมครอง การบรรเทาทกข หรอชดเชย โดยยนคำขอตอสำนกงาน ตามแบบทเลขาธการประกาศกำหนด ภายในสองปนบแตวนทไดรบคำวนจฉยของคณะกรรมการ วลพ. สทธขอรบการชวยเหลอคมครอง การบรรเทาทกข หรอชดเชยตามวรรคหนง เปนสทธเฉพาะตวไมอาจโอนกนได และไมตกทอดทางมรดก มาตรา 39 ในกรณทผเสยหายเปนเยาว คนเสมอนไรความสามารถ คนไรความสามารถ หรอในกรณไมสามารถยนคำขอชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข หรอชดเชยดวยตนเองได ผปกครอง ผพทกษ ผอนบาล สามหรอภรยา หรอผดแล แลวแตกรณ จะยนคำขอแทนกได ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทเลขาธการประกาศกำหนด มาตรา 40 การชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข หรอชดเชยแกผเสยหาย ใหกระทำโดยใหความชวยเหลอประการหนง ประการใด หรอใหความชวยเหลอทางการเงน ดงตอไปน

1. คำขาดประโยชนทำมาหาไดในระหวางทไมสามารถประกอบการงานไดตามปกต 2. คาสญเสยโอกาสทเปนคาเสยหายในเชงพาณชยซงสามารถคำนวณเปนเงนได 3. คาใชจายทเกยวจองในการรกษาพยาบาล รวมทงคาฟนฟสมรรถภาพทางรางกาย

และจตใจ คาใชจายเกยวกบการยนคำรองตอคณะกรรมการ วลพ. – หรอการฟองรองคด ตามพระราชบญญตน

4. การชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข หรอชดเชย ในรปแบบหรอลกษณะอน หลกเกณฑ วธการ และจำนวนเงนในการชวยเหลอคมครองสทธ การบรรเทาทกข หรอชดเชยแกผเสยหายตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบท สคพ. กำหนด

มาตรา 41 การไดรบการสงเคราะหตามมาตรา 40 ไมเปนการตดสทธผรองในอนทจะฟองเรยกคาเสยหายฐานละเมดตอศาลทมเขตอำนาจ ทงนใหนำบทบญญตแหงมาตรา 32 วรรคสาม –และวรรคส มาใชบงคบโดยอนโลม มาตรา 42 หากคกรณเหนวาการกระทำหรอคำวนจฉยของ วลพ.ไมชอบดวยกฎหมาย ใหมสทธยนฟองตอศาลปกครอง

หมวด 7กองทนสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

.................................................. มาตรา 43 ใหจดตงกองทนขนกองทนหนงในสำนกงาน เรยกวา “กองทนสงเสรมโอกาสและคยามเสมอภาคระหวางเพศ” เพอเปนทนใชจายเกยวกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศตามพระราชบญญตน มาตรา 44 กองทน ประกอบดวย

1. เงนอดหนนทรฐบาลจดสรรให 2. เงนสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาค

ระหวางเพศ 3. เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคใหกองทน 4. เงนคาปรบทไดรบจากการลงโทษผกระทำความผดตามพระราชบญญตน 5. ผลประโยชนทเกดจากกองทน 6. รายไดอน

เงนและทรพยสนตามวรรคหนงใหสงเขากองทนโดยไมตองนำสงคลงเปนรายไดของแผนดน มาตรา 45 เงนในกองทนนใหใชจาย ภายใตกรอบวตถประสงคดงตอไปน

1. เพอกจกรรมหรอกจการทเกยวของกบการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศ

2. เพอคมครองและปองกนมใหมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

Page 22: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

42 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 43สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

3. เพอชวยเหลอหรอบรรเทาทกขแกบคคลทตกเปนผเสยหายจากการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตามมาตรา 40

4. เพอการสอดสองดแลและใหคำแนะนำหรอคำปรกษาเกยวกบการดำเนนงานของเจาหนาทของรฐและหนวยงานของรฐในการปฏบตตามพระราชบญญตน

5. เพอสงเสรมการศกษา การวจยและประเมนผล และการเผยแพรความรเกยวกบการปองกน มใหเกดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

6. เพอการตดตอ ประสานงาน และสนบสนนให หนวยงาน หรอองคกรตางๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม มสวนรวมในการดำเนนงานสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศและขจดการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ

มาตรา 46 ใหมคณะกรรมการบรหารกองทนคณะหนงประกอบดวย เลขาธการเปนประธานกรรมการ ผแมนสำนงงบประมาณ ผแทนกรมบญชกลาง และผทรงคณวฒ ซงคณะกรรมการ สคพ.แตงตงจำนวนสคน ในจำนวนนจะตองเปนผแทนจากภาคเอกชน ซงเกยวกบดานการสงเสรมโอกาสและความเสมอภาคระหวางเพศเปนกรรมการ และใหรองเลขาธการซงไดรบมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ คณะกรรมการบรหารกองทนจะแตงตงขาราชการในสำนกงานไมเกน 2 คน เปนผชวยเลขานการกได มาตรา 47 ใหนำบทบญญต มาตรา 21 มาตรา 22 มาตรา 23 มาตรา 24 และมาตรา 25 มาใชบงคบกบคณะกรรมการบรหารกองทนโดยอนโลม มาตรา 48 ใหคณะกรรมการบรหารกองทนมอำนาจหนาท ดงตอไปน

1. บรหารกองทน การรบ การจายเงน และการเกบรกษาเงนกองทน รวมทงดำเนนการเกยวกบการระดมทน การลงทน การจดหาผลประโยชน และการจดการกองทนใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการ สคพ.กำหนดโดยความเหนชอบจากกระทรวงการคลง

2. พจารณาอนมตการจายเงนใหความชวยเหลอคมครองสทธ บรรเทาทกข และชดเชยแกผเสยหายเนองจากการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศตามระเบยบทคณะกรรมการ สคพ.กำหนด

3. รายงานสถานะทางการเงนและการบรหารกองทนตอคณะกรรมการ สคพ.

หมวด 8บทกำหนดโทษ

.................................. มาตรา 49 ผใดฝาฝนมาตรา 6 และมาตรา 9 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงแสนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ มาตรา 50 ผใดไมปฏบตตาม ตามมาตรา 36 วรรคสอง ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามเดอน หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำทงปรบ มาตรา 51 ผใดไมปฏบตตามมาตรา 34(1) ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามเดอน หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำทงปรบ มาตรา 52 บรรดาความผดตามพระราชบญญตน ถาคณะกรรมการ วลพ.เหนวาผกระทำผดไมควรไดรบโทษจำคกหรอไมควรถกฟองเมอบคคลนนและผเสยหายยนยอมใหเปรยบเทยบ ใหคณะกรรมการ วลพ.เปรยบเทยบโดยกำหนดใหบคคลนนชำระคาปรบตามจำนวนทเปรยบเทยบภายในสามสบวนนบแตวนเปรยบเทยบ เมอผกระทำความผดไดชำระคาปรบตามจำนวนทเปรยบเทยบตามวรรคหนงแลว ใหถอวาคดเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ถาผกระทำผดไมยนยอมตามทเปรยบเทยบ หรอเมอยนยอมแลวไมชำระคาปรบภายในกำหนดเวลาตามวรรคหนง ใหดำเนนคดตอไป

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

.......................................................... นายกรฐมนตร

แกไขคำผดวนท 25 พ.ค. 53

Page 23: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

44 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 45สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

เอกสารแนบหนงสอท สธ 0205.11 (ศตส.สธ.)/1349 ลงวนท 28 เมษายน 2554

เรอง แนวทางการดำเนนงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแนวทางการดำเนนงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

1. ความเปนมา

1.1 สถานการณ ปจจบนประเทศไทยมผตดเชอเอชไอวทยงมชวตอยประมาณ 500,000 คน จากสถต

จำนวนผตดเชอเอชไอว/เอดสทไดจากการประมาณการ พบวาตงแตป 2548-2554 จะมจำนวนผตดเชอรายใหมลดลง แตมผตดเชอสะสมเพมมากขน หากจำแนกสดสวนผตดเชอเอชไอวตามปจจยเสยง ตงแตป 2527-2553 พบวา สวนใหญตดเชอจากการมเพศสมพนธ 84.3% ตดจากการใชยาเสพตดชนดฉด 4.5% และตดเชอจากมารดา 3.7% ตามลำดบ จากสถานการณทผานมาจำนวนผตดเชอเอชไอวในผใชยาเสพตดชนดฉด มการตรวจและพบเชอประมาณ 30-40% (2543-2552) สวนใหญผใชยาเสพตดชนดฉดรายใหม จะตรวจพบการตดเชอประมาณ 8.7% และมแนวโนมเพมขนทกป หากเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบานอยางเชนในประเทศจน เวยดนาม มาเลเซย จะพบการตดเชอรายใหมในกลมผใชยาชนดฉดมากกวา 75% (2553) สวนอตราการใชเขมและกระบอกฉดยารวมกนพบประมาณ 36% (2551) นอกจากนผฉดยาเสพตดยงตดเชอโรคทตดตอทางเลอดอนๆ ไดแก ไวรสตบอกเสบ เอ ไวรสตบอกเสบ บ และไวรสตบอกเสบ ซ ในอตราสงเชนกน

เหตผลและความจำเปนในการใชมาตรการลดอนตรายฯ คอ เพอใหผทใชยาเสพตดทยงเลกไมไดไดรบการดแล โดยการปองกนไมใหเสยงตอการตดและแพรกระจายเชอตอตนเองและผอน ไดรบบรการจนสามารถเลกใชยาและกลบมาใชชวตในสงคมไดตามปกต ทงนกเพอลดปญหาหรออนตรายทอาจเกดกบตวบคคล ชมชน และสงคม โดยเนนการปองกนอนตราย โรคการเสยชวต บนพนฐานของการดำรงไวซงคณภาพชวตทด จากรายงานของโครงการเอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) องคการอนามยโลก (WHO) และกองทนชวยเหลอเดกแหงสหประชาชาต (UNICEF) และคณะทำงานปองกนเอดสโลก พบวามาตรการลดอนตรายฯ สามารถลดความเสยงตอการรบและถายทอดเชอเอชไอวของผใชยาเสพตดทยงเลกไมได ลด

อตราการตดเชอเอชไอวรายใหมในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด และชวยใหผใชยาเสพตดมโอกาสเขารบการบำบดรกษายาเสพตดเพมขน

1.2 มตคณะกรรมการเอดส ผลจากการประชมคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส

(คช.ปอ.) ครงท 1/2553 เมอวนท 1 พฤศจกายน 2553 ทประชมใหความเหนชอบกบนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแลว โดยกำหนดเปาหมายพนทการดำเนนงาน 17 จงหวด ในป 2554-2555 ไดแก กรงเทพมหานคร ปทมธาน สมทรปราการ นนทบร เชยงใหม เชยงราย แมฮองสอน ชลบร ราชบร กระบ สราษฎรธาน สตล ตรง พทลง สงขลา นครศรธรรมราช และปตตาน

1.3 มต ครม. นายกรฐมนตรไดลงนามในคำสงสำนกนายกรฐมนตร ท 306/2553 เมอวนท 18

พฤศจกายน 2553 เรองปฏบตการประเทศไทยเขมแขงชนะยาเสพตดยงยน ภายใตยทธศาสตร 5 รวปองกน ระยะท 3 (พฤศจกายน 2553-กนยายน 2554)

โดยในคำสงดงกลาวไดบรรจเรองการดำเนนมาตรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด (Hurm Reduction) ในพนทนำรอง 10 จงหวด ซงเปนพนททมการแพรระบาดของการใชยาเสพตดดวยวธการฉด และจงหวดทมจำนวนผตดยาเสพตดโดยวธฉดทเขารบการบำบดรกษา ตงแตป พ.ศ.2549-2553 สงสด 10 อนดบแรก เปนพนทปฏบตการแรก ไดแก กรงเทพมหานคร สมทรปราการ เชยงใหม เชยงราย ตาก สงขลา สราษฎรธาน ยะลา นราธวาส และปตตาน ไวในแผนปฏบตการครงนดวย

1.4 การจดทำแผนปฏบตการดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด คำสงนายกรฐมนตร ท 306/2553 ลงวนท 18 พฤศจกายน 2553 กำหนดใหมการ

ดำเนนมาตรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด (Harm Reduction) เปนมาตรการทมงลดผลกระทบและปองกนการแพรระบาดโรครายแรง เชน เอชไอว อนเนองมาจากการใชยาเสพตด เพอใหผใชยาเสพตดสามารถดำเนนชวตอยในสงคมได โดยไมเปนอนตรายตอบคคล ชมชน สงคม ตามมตคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส ทงนในระยะแรกใหกำหนดพนทนำรองทมปญหาหนาแนนกวาจงหวดอนๆ รวม 10 จงหวด ประกอบ

Page 24: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

46 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 47สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

ดวย กรงเทพมหานคร สมทรปราการ เชยงราย เชยงใหม ตาก สราษฎรธาน สงขลา ปตตาน ยะลา และนราธวาส เปนพนทปฏบตการแรก ซงกำหนดใหมการจดทำแผนของจงหวดในการขบเคลอนงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดภายใตบรบทของประเทศไทย และใหแตละจงหวดจดทำแปนการดำเนนงานลดอนตรายจากการใชยาเสพตด เพอใหสำนกงาน ป.ป.ส. วเคราะหและนำเสนอคณะกรรมการการปองกนและปราบปรามยาเสพตด พจารณาในความเหนชอบ

1.5 คำนยาม

1) การลดอนตรายจากการใชยาเสพตด หมายถง การลดปญหา หรอภาวะเสยงอนตราย การแพรระบาด การสญเสยจากการใชยาเสพตด ทอาจเกดกบตวบคคล ชมชน และสงคม เปนการปองกนอนตรายโดยการทำใหเกดพฤตกรรมทเปนอนตรายลดลง ในขณะทยงไมสามารถหยดยาเสพตดได เปนการยดหยนวธการรกษาทยดความพรอมของผปวยเปนฐาน โดยคำนงถงศกดศรของความเปนมนษย มนษยธรรม สทธมนษยชน และความเขาใจธรรมชาตของผใชยาเสพตด

2) สถานทใหบรการบางสวน หมายถง สถานททใหบรการตามความตองการทจำเปน (Holisic Needs) และปลอดภยสำหรบผใชยาเสพตด เปนสถานททใหการดแลชวยเหลอเบองตนแกผใชยาเสพตดชนดฉดในดานตางๆ ทงดานรางกาย อารมณ จตวญญาณ ความร การศกษา อาชพ รวมถงการปกปองสทธในสงคมอยางเสมอภาค โดยเนนบรการความรทเกยวของกบการเสพยาเสพตดและปองกนตนเองจากการตดเชอเอชไอวเอดส ลดการแพรเชอโรคการตดตอทางเพศสมพนธ และนำไปสการบำบดรกษาทเหมาะสม ซงบางแหงเรยกวา “ศนยลดอนตรายจากการใชยาเสพตด หรอศนยบรการขอมลขาวสาร – Drop in Center”

3) สถานทใหบรการแบบรอบดาน หมายถง สถานบรการทสามารถใหบรการดานการบำบดรกษายาเสพตด และเอชไอว เอดส ไดอยางนอย 9 ใน 10 บรการ ไดแก

3.1) การใหความรเพอสรางความเขาใจ ความตระหนก และการประเมนความเสยงของตนเอง รวมถงการฝกทกษะการปองกนการตดเชอเอชไอว และยาเสพตด

3.2) การบำบดรกษายาเสพตดโดยใชสารทดแทนระยะยาวไดแก เมทาโดน 3.3) การสนบสนนใหใชเขมและอปกรณฉดทสะอาด 3.4) การแจกถงยางอนามย 3.5) การใหคำปรกษา และตรวจการตดเชอเอชไอวโดยสมครใจ และสงตอ

รบบรการดแลรกษา 3.6) การตรวจและรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธ 3.7) การปองกน วนจฉยและรกษาวณโรค 3.8) กจกรรมกลมเพอนชวยเพอน 3.9) การใหบรการรกษาดานจตเวชและการใหคำปรกษาแนะนำเกยวกบยา

เสพตด 3.10) การบำบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพรวมถงกจกรรมกลบสสงคม และ

การปองกนการเสพตดซำ 4) Provincial Co-ordination mechanism (PCM) หมายถง คณะ

ทำงานดานการปองกนและแกไขปญหาเอดสจงหวด 5) Injecting drug user (IDU) หมายถง ผใชสารเสพตดดวยวธการฉด 6) Outreach worker หมายถง อาสาสมครทำงานเชงรกททำหนาทคนหาผ

ใชสารเสพตดดวยวธฉดในพนท ซงสวนใหญจะเปนคนทมประวตการใชสารเสพตดมากอน

7) Information Education Communication (IEC) หมายถง การใหขอมลการศกษาและการสอสารทำความเขาใจ

8) Methadine detoxification หมายถง การบำบดรกษาผตดอนพนธของฝนโดยใชเมทาโดนในการถอนพษยา

9) Metadone Maintenance Terapy (MMT) หมายถง การบำบดรกษาผตดอนพนธของฝนดวยเมทาโดนระยะยาว

10) ARV/ART หมายถง การบำบดรกษาผตดเชอเอชไอวเอดสดวยการใชยาตานไวรส

Page 25: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

48 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 49สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

11) Voluntary counseling and testing (VCT) หมายถง การใหคำปรกษาแนะนำเพอการตรวจหาเชอเอชไอวเอดสโดยสมครใจ

12) การบรการแบบบจดเดยวเบดเสรจ (One Stop Service ) หมายถง จดบรการทสามารถใหบรการแกผใชยาเสพตดดวยวธฉดดานการบำบดรกษายาเสพตด และเอชไอว เอดส ในทเดยวกน

13) บรการสงตอแบบลดขนตอน (Fast track) หมายถง การใหบรการดานการบำบดรกษายาเสพตด และเอชไอว เอดส แกผใชยาเสพตดดวยวธฉด โดยตรงไดทจดบรการแบบไมผานแผนกรบผปวยนอก

2. วตถประสงค

1. เพอลดการแพรกระจายของเชอเอชไอวในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด 2. เพอชวยเหลอผใชยาเสพตดดวยวธฉดเขาสการบำบดรกษาและฟนฟฯ ใหสามารถ

ลด ละ เลก ยาเสพตดไดในทสด

3. เปาหมาย1. เพอลดจำนวนผตดเชอเอชไอวรายใหมในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด 2. เพอบำบดรกษาและฟนฟฯ ผใชยาเสพตดดวยวธฉด

4. พนทเปาหมาย / กลมเปาหมายพนทเปาหมาย 10 จงหวด ไดแก กรงเทพมหานคร สมทรปราการ เชยงใหม

เชยงราย ตาก สงขลา สราษฎรธาน ยะลา นราธวาส และปตตาน กลมเปาหมาย คอ ผใชยาเสพตดดวยวธการฉด

5. แนวทางการดำเนนงานใหจงหวดนำรองดำเนนการตามแนวทาง ดงน (แผนภมท 1.1)

5.1 กลไกการดำเนนงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดในจงหวด คณะทำงานบำบดในจงหวดเปนหนวยงานหลกในการดำเนนงานดานการลดอนตราย

จากการใชยาเสพตด โดยแตงตงผแทนจากคณะทำงานดานการปองกนและแกไขปญหาเอดสจงหวด (PCM) เพมเตมในคณะทำงานบำบดยาเสพตดจงหวด เพอใหมการบรณาการมาตรการการลดอนตรายของจงหวด กบแผนงานดานการแกไขปญหายาเสพตดและเอดส ทเชอมโยงและประสานสอดคลองกน

โดยคณะทำงานบำบดจงหวด มบทบาทหนาทดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด ดงน

Page 26: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

50 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 51สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

1) อำนวยการ ประสานงาน และพฒนาระบบการสงตอผปวยยาเสพตดชนดฉด ทเขาสกระบวนการการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

2) กำกบ ดแล และนเทศตดตามการดำเนนงานหนวยบรการทงภาครฐและภาคประชาสงคม ทใหบรการดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

3) มอบหมายใหสถานบรการสถานบรการทใหบรการบางสวน และสถานทบรการแบบรอบดานจดทำแบบบนทกการใหบรการสขภาพสำหรบผใชยา/สารเสพตด รายบคคล และสงขอมลให สสจ. วเคราะหผลการดำเนนงาน และจดทำรายงานการดำเนนงานให ศตส.จ.เสนอผลในทประชม ศตส.จ.ทกเดอน

4) จดตงศนยขอมลดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด โดย มขอมลทเกยวของ ดงน • ขอมลผปวยทเขารบบรการการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด • ขอมลอาสาสมครทำงานเชงรก (Outreach worker) • ขอมลหนวยงานทเกยวจของกบการดำเนนงานดานการลดอนตรายจากการใชยา

เสพตดและทำหนาทเปนนายทะเบยนในการออกบตรประจำตวผเขารบบรการดานการลดอนตราย โดยรปแบบของบตรใหตกลงกบหนวยงานทเกยวของ อาท สถานทใหบรการบางสวน สถานทใหบรการแบบรอบดาน ตำรวจ เจาหนาทปกครอง เพอเปนทเขาใจรวมกน และเปนมาตรฐานของจงหวด

• พฒนาศกยภาพเจาหนาทททำงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดในจงหวด

5.2) การรณรงคชแจงทำความเขาใจเรองการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด คณะทำงานบำบดยาเสพตดจงหวด ควรจดใหมการรณรงคชแจงทำความเขาใจเรองการ

ดำเนนการดาน การลดอนตรายจากการใชยาเสพตด ระหวางหนวยงานตางๆ ทงดานการบงคบใชกฎหมายและดานสาธารณสข อาท สาธารณสขจงหวด โรงพยาบาล ศนยบำบดยาเสพตด ตำรวจ ฝายปกครอง หนวยงานภคประชาสงคม และหนวยงานทเกยวของ ในทกระดบตงแตระดบนโยบาย ระดบผปฏบต และระดบชมชน เพอสรางความร ความเขาใจทถกตองเกยวกบการดำเนนงานการลดอนตราย และใชวธการรณรงค ผานสอบคคล เทานน โดยใหหนวยงานดานสาธารณสขเปนผจดทำหลกสตร/เนอหาในการรณรงคชแจง ทงนคณะทำงาน อาจพจารณาใหมจดทำบนทกความเขาใจระหวางหนวยงานภายหลงทไดมการรณรงคชแจงแลว

5.3) การคนหา ดำเนนการคนหาผใชยาเสพตดดวยวธฉดทยงเลกไมไดในพนทชมชน หมบาน โดยให

อาสาสมครทำงานเชงรก (Outreach worker) ทงภาครฐและภาคประชาสงคมเปนผดำเนนการคนหา และนำผใชยาเสพตดดวยวธฉดเขาสกระบวนการลดอนตรายฯ ของสถานทใหบรการของภาครฐ ตลอดจนจดทะเบยนผใชยาเสพตดดวยวธฉดตอไป หรอในเบองตนอาจนำผตดยาเสพตดชนดฉดทอยในบรการภาครฐ หรอภาคประชาสงคม ทมขอมลอยแลว และยงไมพรอมทเลกใชยาเสพตด มาดำเนนการแทนกได

5.4) การคดกรอง / สงตอ เมอดำเนนการคนหาไดผใชยาเสพตดดวยวธฉดในชมชน ใหสำนกงานสาธารณสข

จงหวดจดทำทะเบยนผใชยาเสพตดดวยวธฉดและออกบตรประจำตวผเขารวมโครงการ จากนนทากรคดกรองผปวยประเมนความพรอมผปวยในการเขารบการบรการ ในกรณทผปวยไมพรอมเขารบบรการของภาครฐใหทำการสงตอไปยงสถาตนทใหบรการบางสวน (Drop in center) ของภาครฐ หรอภาคประชาสงคมกได

5.5) การบำบดรกษาการตดยาเสพตด และการตดเชอเอชไอว เอดส นำผใชยาเสพตดดวยวธฉดทยงเลกไมไดเขาสระบบการบรการดงน 1) กรณผใชยาเสพตดดวยวธฉดสมครใจเขาสระบบบรการของรฐ ซงเปนสถานทให

บรการดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแบบรอบดาน โดยจดใหมบรการอยางนอย 9 ใน 10 รายการไดแก

1.1 การใหความรเพอสรางความเขาใจ ความตระหนก และการประเมนความเสยงของตนเอง รวมถง การฝกทกษะการปองกนการตดเชอเอชไอว และยาเสพตด (IEC)

1.2 การบำบดรกษายาเสพตดโดยใชสารทดแทนระยะยาว (MMT) ไดแก เมทาโดน

1.3 การสนบสนนใหใชเขมและอปกรณฉดทสะอาด 1.4 การแจกถงยางอนามย 1.5 การใหคำปรกษา และตรวจการตดเชอเอชไอวโดยสมครใจ และสงตอรบ

บรการดแลรกษา (VCT)

Page 27: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

52 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 53สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

1.6 การตรวจและรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธ 1.7 การปองกน วนจฉยและรกษาวณโรค 1.8 กจกรรมกลมเพอนชวยเพอน 1.9 การใหบรการรกษาดานจตเวชและการใหคำปรกษาแนะนำเกยวกบยาเสพตด 1.10 การบำบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพรวมถงกจกรรมกลบสสงคม และการ

ปองกนการเสพตดซำ โดยในทกจงหวดจะตองจดใหมการบำบดรกษาดวยเมทาโดนระยะยาว และจดใหมการบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ (One Stop Service) หรอบรการสงตอแบบลดขนตอน (Fast track) ทงนการใหบรการของภาครฐตองมงเนนใหผเขารบบรการสามารถเลกใชยาเสพตดในทสด

2) กรณผใชยาเสพตดดวยวธฉดยงไมพรอมทจะเขาสระบบบรการของรฐ ใหสงตวเขาสสถานทใหบรการบางสวน โดยเปนสถานบรการทใหการบรการไมครบทง 10 รายการ ซงจงหวดจะตองจดใหมสถานบรการในลกษณะน โดยเปนการดำเนนงานโดยหนวยงานภาครฐ หรอภาคเอกชนในการกำกบดแลของหนวยงานภาครฐ และเมอผเขารบบรการในสถานบรการแหงนมความพรอมทจะเลกใชยาเสพตด ใหทำการสงตอมายงสถานบรการทใหบรการดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแบบรอบดานของระบบบรการของรฐ

5.6) การตดตาม ดแล ผรบบรการการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด การตดตามผรบบรการฯ ในพนท แบงออกเปน 2 สวน ดงน 1. สถานทใหบรการบางสวน - ดำเนนการตดตามผเขารบบรการเปนระยะจนกวา ผ

เขารบบรการจะเขาสระบบ การบรการแบบครบวงจง หรอเลกยาเสพตดไดในทสด โดยภาคประชาสงคม ทองถน และชมชน ชวยกนดแลตดตามผเขารบบรการ ใหสามารถเขาถงการบรการและมสขภาพทดขน

2. สถานทใหบรการแบบรอบดาน - ดำเนนการตดตามผเขารบบรการทงหมดทอยในความดแลของสถานบรการนน

5.7 การบนทกขอมล การจดทำบนทกรายงานผลการดำเนนงาน ใหสถานบรการของรฐและภาคประชาสงคม

รายงานตามแบบบนทกประวตขอมลรายบคคลตามแบบฟอรมทกำหนดให (แบบบนทกแรกรบ Harm1) และจดทำประวตการรบบรการสขภาพ (แบบบนทกตดตาม Harm 2) จากนนทำการสงตอขอมลใหศนยขอมลจงหวด โดยมสำนกงานสาธารณสขจงหวด เปนผรบผดชอบดำเนนการรวบรวม วเคราะห สงเคราะห ขอมล เพอตดตามสถานการณ / กำหนด แผนการดำเนนงานของพนท ตลอดจนสรปผลการดำเนนงานรายเดอนตามแบบรายงานทกำหนดให (แบบฟอรมรายงานผลการดำเนนงานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด) ให ศตส.จ. นำเสนอในทประชมจงหวด ตลอดจนรายงานให ศตส.มท. และคณะอนกรรมการบรณาการบำบดฯ นำเสนอขอมลผลการดำเนนงานใหคณะกรรมการ ป.ป.ส. พจารณาตอไป (แผนภม 1.2)

Page 28: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

54 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 55สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

6. การตดตามและประเมนผลการดำเนนงาน (แผนภม 1.3)

การตดตามประเมนผล จะแบงเปน 2 สวน 1. การตดตามและประเมนผลภายในจงหวด ใหทกจงหวดตดตามผลการดำเนนงาน –

สถานทใหบรการบางสวนและสถานทใหบรการแบบรอบดานทำหนาทตดตามผใชยาเสพตดดวยวธการฉดทยงไมสามารถเลกใชยาเสพตดไดทเขาสบรการการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด เพอใหผใชยาเสพตดสามารถปองกนตนเองและผอนจากการแพรระบายจากเชอเอชไอว/เอดส ตลอดจนชกจงใหผใชยาเสพตดเขาสระบบบรการในพนท

2. การนเทศตดตามและประเมนผลการดำเนนงาน ภายหลงจากทแตละจงหวดมการดำเนนการดานการลดอนตรายจากการใชยาสเพตดใน

พนทตามแผนบรณาการของจงหวดแลว จะมการนเทศตดตามและประเมนผลการดำเนนงานในภาพรวมทง 10 จงวหดดงน

- นเทศตดตามและประเมนผลโดย กระทรวงสาธารณสข ศตส.ตร. ศตส.มท. และสำนกงาน ป.ป.ส.

- การศกษาวจยและประเมนผลการดำเนนงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด โดยองคกรวชาการจากสถาบนการศกษา

7. บทบาทของหนวยงานทเกยวของในพนท 1. ศตส.จ. รบผดชอบในการประสาน สนบสนนการดำเนนงานดานการลดอนตรายจาก

การใชยาเสพตด และเปนเจาภาพและเปนเจาภาพในการบรณาการแผนการลดอนตรายของจงหวด

2. ตำรวจ รบผดชอบในการปราบปรามมใหมการคายาเสพตด ตลอดจนสงเสรมใหผใชยาเสพตดดวย วธการฉดเขารบบรการการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดจากสถานทใหบรการบางสวน หรอสถานทใหบรการแบบรอบดานอยางตอเนอง

3. ฝายปกครอง รบผดชอบในการสนบสนนผใชยาเสพตดดวยวธการฉดเจารบบรการดานการลดอนตราย ตดตาม ดแลใหผรบบรการฯ เขารบบรการอยางตอเนอง ตลอดจนเฝาระวงมใหมการคายาเสพตดในพนท

4. หนวยงานดานสาธารณสข • สาธารณสขจงหวด - บรหารจดการงานดานการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

จดระบบสงตอผเขารบบรการ รวบรวมและวเคราะหขอมลผรบบรการ เพอจดทำรายงานผลการดำเนนงานให ศตส.จ.นำเสนอในทประชมจงหวด

• โรงพยาบาล ศนยบำบดฯ - จดใหมสถานททใหบรการบางสวน หรอสถานทใหบรการแบบรอบดาน จดทำขอมลผรบบรการ และรายงานผลการดำเนนงานไปยงสาธารณสขจงหวด

5. องคกรภาคประชาสงคม รบผดชอบในการคนหา ใหบรการการลดอนตรายแกผใชยาเสพตดดวยวธการฉด ตลอดจนชกจงผปวยเขาสระบบบรการของรฐอยางรอบดาน จดทำขอมลผรบบรการ และรายงานผลการดำเนนงานไปยงสาธารณสขจงหวด

Page 29: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

56 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 57สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

รางแกไขพ.ร.บ.ประกนสงคม (ฉบบบรณาการแรงงาน) เครอขายพฒนาคณภาพชวตแรงงาน คณะกรรมการสมานฉนทแรงงานไทย , เครอ

ขายแรงงานนอกระบบ , เครอขายองคกรแรงงาน และเครอขายผประกนตนตางๆ ไดรวมกนยกราง “พระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท..) พ.ศ. ….(ฉบบบรณาการแรงงาน)” เพอใหเกดการบรณาการขอเสนอทศทางในการปรบปรงเปลยนแปลงสำนกงานประกนสงคม ทงในสวนของการบรหารจดการองคกรทควรเปนองคกรอสระ การขยายสทธประโยชนของผประกนตน และการขยายการคมครองไปสผใชแรงงานทกภาคสวนอยางครอบคลมทงน เพอเปนการผลกดนราง พ.ร.บ.ประกนสงคม พ.ศ. …. (ฉบบบรณาการแรงงาน) สการปฏรป เปนองคกรอสระ โดยการมสวนรวมจากผประกนตนทเหนดวยตอการปฏรปประกนสงคม ดวยการมสวนรวมลงรายมอชอเสนอกฎหมายรวมกน

หามกะเทยขนรถแหยเปงกรณเทศบาลนครเชยงใหมออกประกาศกำหนดหลกเกณฑการประกวดรวขบวน

กระทงใหญในประเพณ ยเปง (ลอยกระทง) ประจำป 2553 จ.เชยงใหม ทจะมขนในวนท 20 -22 พ.ย. หามไมใหกะเทยนงประกอบกระทงในขบวนประกวด สำหรบเกณฑการใหคะแนนกระทงใหญ ขอท 2 ในหลกเกณฑรางวลชนะเลศกระทงยอดเยยมชงถวยพระราชทานพระบาทสมเดจพระ เจาอยหว งานประเพณเดอนยเปงเชยงใหม (ลอยกระทง) ประจำป 2553 ซงเปนขอทกลมเกยการเมองไทย และกลมเชยงใหมอารยะ เหนวาเปนปญหาและเรยกรองใหมการแกไขนนระบไววา “การตดสนจะพจารณาจากขบวนทกำหนด รปทรง รปราง ความประณต ความสวยงาม แสงสวาง สอความหมาย ผนงประกอบกระทง ตามเนอเรองทนำเสนอ (เฉพาะสภาพสตรหรอสภาพบรษเทานน) ถาหากผดหลกเกณฑทกำหนดจะไมพจารณาใหคะแนน”

กลมเกยการเมองไทย และกลมเชยงใหมอารยะ ยนฟองเทศบาลนครเชยงใหม ตอศาลปกครองจงหวดเชยงใหม และขอคมครองชวคราว กรณทเทศบาลเชยงใหมไดตงกฎหามบคคลเพศทสามรวมอยในขบวนกระทงใหญ งานประเพณเดอนยเปงเชยงใหม (ลอยกระทง) ประจำป 2553

Page 30: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

58 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 59สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

ศาลปกครองไดมคำสงใหทเลาการบงคบเปนการชวคราว จนกวาศาลจะมคำสงเปนอยางอน ซงจะทำใหกลมบคคลเพศทสามสามารถเขารวมอยในขบวนกระทงใหญไดโดยไมขดกบกฎทคณะกรรมการไดตงไว

สำหรบการดำเนนการในขนตอนตอไปนน ศาลปกครองจะแจงไปยงเทศบาลนครเชยงใหมเกยวกบการคมครองชวคราว และใหเทศบาลทำการแกไขกฎขอท 2 ในหลกเกณฑรางวลชนะเลศกระทงยอดเยยมชงถวยพระราชทานพระบาทสมเดจพระเจาอยหว งานประเพณเดอนยเปงเชยงใหม (ลอยกระทง) ประจำป 2553 ทระบไววา “การตดสนจะพจารณาจากขบวนทกำหนด รปทรง รปราง ความประณต ความสวยงาม แสงสวาง สอความหมาย ผนงประกอบกระทง ตามเนอเรองทนำเสนอ (เฉพาะสภาพสตรหรอสภาพบรษเทานน) ถาหากผดหลกเกณฑทกำหนดจะไมพจารณาใหคะแนน” ซงเปนประเดนทนายนทไดยนฟอง เนองจากเหนวากฎขอดงกลาวเปนการหามไมใหบคคลเพศทสามเขารวมอยในขบวนกระทงใหญ

ในคำพจารณาของศาลปกครองตอกรณดงกลาวไดระบวา การทศาลเหนควรใหทเลาการบงคบเปนการชวคราว เนองจากเหนวาเทศบาลมเจตนาทจะกดกนไมใหกลมบคคลเพศทสามเขารวมในขบวนกระทงใหญ โดยเทศบาลไดชแจงในการใหการตอศาลปกครองวา กฎดงกลาวคณะกรรมการจดงานไดตงขน เพราะในปทผานมามบคคลเพศทสามทเขารวมขบวนบางสวนแตงกายและแสดงกรยาไมเหมาะสม

อกทงยงไดรบการทวงตงทงจากประชาชนและสอมวลชนในทำนองวาไมสามารถหาผหญงสวยมาเขารวมขบวนไดแลวหรอ อกทงมองวา การประกวดนนเปนการชงถวยพระราชทานของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ผทจะไดรบรางวลควรจะมความเหมาะสม เปนสาเหตใหคณะกรรมการตดสนใจตงกฎขอดงกลาวขน

นอกจากน ทางเทศบาลไดชแจงดวยวาในปนผทสงขบวนกระทงใหญเขาประกวดไดรบทราบและไมมปญหาตอกฎขอดงกลาว แตศาลปกครองพจารณาแลวเหนวาเปนการกดกนซงขดกบรฐธรรมนญมาตรา 30 วรรคสาม ทระบวาการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม เพราะเหตแหงความแตกตางดานเพศจะกระทำไมได จงไดมคำสงใหทเลาการบงคบเปนการชวคราวในทสด

โจก-จบ ไผเขยวจากกรณคนขรถจกรยานยนตใชอาวธปนยงใสรถโตโยตา ยารส ทะเบยนปายแดง

กข 3271 ปทมธาน เปนเหตใหด.ช.โภคน ดผว หรอนองโตม อาย 12 ปทนงมาในรถพรอมครอบครว รวม 7 คน ถกยงเขาหนาผากอาการสาหสถงขนสมองตายไมรสกตว และมผบาดเจบอก 3 ราย เหตเกดบนถนนสายเอเชย ก.ม.1 ขาเขากทม. ต.เชยงรากนอย อ.บางปะอน จ.พระนคร ศรอยธยา นำไปสการวสามญนายชาญชย หรอโจก ไผเขยว ประสงคศลป อาย 29 ป

นางสวณา สวรรณจฑะ อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม ซงมาเยยมอาการนองโตม กลาววา วนนไดใหพอแมนองโตมเขยนคำรองเพอขอรบเงนคาชดเชยและคาตอบแทนในฐานะผเสยหายในคดอาญา โดยกรมจะนำคำรองนเขาทประชมคณะกรรมการพจารณาคาตอบแทนตอไป สทธทนองโตมจะไดรบ ประกอบดวยคารกษาพยาบาลตามจรง ไมเกน 3 หมนบาท

Page 31: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

60 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553

มตคณะรฐมนตร วนท 21 กนยายน 2553 (34.) เรอง การถอนขอสงวนของอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7

คณะรฐมนตรเหนชอบการถอนขอสงวนอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7 และมอบหมายใหกระทรวงการตางประเทศดำเนนการถอนขอสงวนของอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7 ตอคณะกรรมการสทธเดกแหงสหประชาชาต ตามทกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเสนอ

สาระสำคญของเรอง

คณะอนกรรมการเรอง “สทธเดก” ในคราวประชมครงท 2/2553 วนท 12 พฤษภาคม 2553 มมตเหนชอบการถอนขอสงวนอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7 และใหเสนอเรองการถอนขอสงวนของอนสญญาวาดวย สทธเดก ขอ 7 ตอคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต

คณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต ในคราวประชมครงท 2/2553 วนท 11 มถนายน 2553 มมตเหนชอบการถอนขอสงวนของอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7 และใหนำเสนอคณะรฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบตอไป โดยมขอเทจจรง เหตผลประกอบ รวมทงการดำเนนงานของไทยทมการประกน สทธขนพนฐานแกเดกทกคนแลว ซงเออตอการถอนขอสงวนดงกลาว สรปไดดงน

สาระของอนสญญาวาดวยสทธเดก ขอ 7 คอ “เดกทกคนตองไดรบการจดทะเบยนทนทหลงเกด มชอ และสทธทจะไดสญชาต” ไดมการตความ โดยหนวยงานขององคการสหประชาชาตทเกยวของสรปไดวา “ไมมผลผกพนตองใหสญชาตไทยแกเดกทกคนทอยในประเทศไทย” ซงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ไดระบในเอกสารขอคดเหนทวไปเกยวกบสทธเดกตามกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมองวา “ในบรบทของการปกปองเดก ควรมการใหความสนใจพเศษในสทธของเดกทกคนทจะไดมาซงสญชาตตามทบญญตในกตการะหวางประเทศฯ ขอ 24 (3) ทไมดอยลงจากสงคมและรฐอนเนองมาจากการเปนคนไรรฐ ซงไมจำเปนวาบทบญญตดงกลาวกอภาระหนาทแกรฐในการทจะใหสญชาตกบเดกทกคนทเกดในดนแดนของรฐนนแตอยางใด”

คณะอนกรรมการเรอง “สทธเดก” ในคณะกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกและ เยาวชนแหงชาต ไดจดการประชมและชแจงเพอทำความเขาใจเรองสทธทจะไดสญชาตของเดกใหแกหนวยงานทเกยวของ

สวน สถานการณดานเอดส

ในรอบป 2553 2

Page 32: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

62 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 63สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

สถานการณสากล

รายงานตวเลข ผตดเชอ ผปวยเอดส การรายงานสถานการณเอดสทวโลกลาสด (www.unaids.org/unaids/ (English

orignial, December 2009) นบตงแตมการแพรระบาดของเชอไวรสเอชไอว UNAIDS/WHO คาดวามผทตดเชอเอชไอวแลวประมาณ 60 ลานคน และมผทเสยชวตจากสาเหตการตดเชอเอชไอวอกประมาณ 25 ลานคน โดยเฉพาะใน พ.ศ.2551 มผตดเชอเอชไอวทวโลกประมาณ 33.4 ลานคน (31.1-35.8 ลานคน)

• ผใหญประมาณ 31.3 ลานคน (29.2-33.7 ลานคน) • ผหญงทตดเชอ ประมาณ 15.7 ลานคน (14.2-17.2 ลานคน) • เดกทอายตำกวา 15 ป ประมาณ 2.1 ลานคน (2.0-2.5 ลานคน) • ผทเสยชวตจากโรคเอดสประมาณ 2.0 ลานคน (1.7-2.4 ลานคน) ซงคาดวาจะมผตดเชอรายใหมเพมขน ประมาณ 2.7 ลานคน (2.4-3.0 ลานคน) ทว

โลก โดยคาดวาจะมเดกวยรนทอาย 15-24 ป มการตดเชอ รอยละ 40 ในขณะทผหญงมการตดเชอถง รอยละ 48 ซงพบวาทวป SUB-Saharan Africa เปนพนททไดรบผลกระทบจากการตดเชอไวรสเอชไอวมากทสดในครว เรอนประมาณ รอยละ 67 ของผตดเชอทวโลก มเดกทตดเชอรายใหมประมาณ รอยละ 91 และมเดกกำพรามากกวา 14 ลานคนในทวป SUB-Saharan Africa รองลงมาอยในแถบ South & South East Asia ประมาณ 3.8 ลานคน สวนใหญประเทศทมการตดเชอสง รอยละ 97 จะอยในประเทศทมรายไดตำหรอยากจนและอยในกลมประเทศทมรายได ปานกลาง นอกจากน ยงพบวาประมาณ 1 ใน 3 คน ของผตดเชอเอชไอวมสาเหตของการเสยชวตดวยโรคแทรกซอนจากวณโรค

การประชมเอดสโลก ประกาศผลการทดลองไมรโครวไซร ทเวยนนา ประเทศออสเตรย

การนำเสนอเกยวกบการทดลองและผลของการทดลองเพอลดการตดเชอเอชไอวในหญงดวยสารเคลอบชองคลอดทมสวนผสมของยาตานไวรส (ARV-based microbicides) การพยายามคนหาวธการทางชวเวชศาสตร (bio-medical) เพอลดการตดเชอในหญงโดยใชสารเคลอบชองคลอด

ผลของการทดลองสารเคลอบชองคลอดของโครงการ CAPRISA 004 ทดำเนนการโดยศนยการวจย CAPRISA ของอาฟรกาใต ทพสจนวามผลในการปองกนการตดเชอในหญงไดถง 39% (ลดโอกาสในการตดเชอได 39%) สารเคลอบชองคลอดทใชในการทดลองมสวนผสมของยาตานไวรส tenofovir อย 1% (สาเหตทเลอกใช tenofovir เพราะผลของการรกษาดวย tenofovir แสดงวาเปนยาทไดผลด สะดวกตอการใชและไมมฤทธขางเคยงทรนแรง) โครงการ CAPRISA 004 ทำการทดลองในหญงทงในชมชนเมอง (1 แหง) และ

Page 33: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

64 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 65สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

ชมชนชนบท (1 แหง) ในอาฟรกาใตทเปนพนททมอตราการตดเชอในหญงทอยในวยเจรญพนธสงมาก (เชน จากสถตการเฝาระวงหญงตงครรภของเมองหนงพบวาหญงในชวงอาย 18-20 ป มอตราการตดเชอ 1 ใน 3 และในชวงอาย 20 - 24 ป มอตราการตดเชอ 1 ใน 2) CAPRISA 004 เปนโครงการทดลองในคนระยะท 2 B (Phase II B clinical trial) ซงเปนการทดลองแนวความคด (Proof of concept) เพอพสจนวาสารเคลอบ tonofovir มความเหมาะสมทจะนำไปพฒนาเปนสารเคลอบชองคลอดเพอปองกนการตดเชอเอชไอวในหญงได

หรอไม ทดลองในหญงทไมตดเชอและอยในภาวะเสยงตอการตดเชอเอชไอวจากการมเพศสมพนธกบชาย และเปนกลมหญงในชวงอาย 18 ป ถง 40 ป จำนวน 889 คน ทำการตดตามผเขารวมทดลองเปนเวลา 30 เดอน การใชสารเคลอบตองใชสองครงคอ ไมเกน 12 ชวโมงกอนมเพศสมพนธและไมเกน 12 ชวโมงหลงจากทมเพศสมพนธ การใชตองใชหลอดสำหรบสอดสารเคลอบ (applicator) ผลของการวเคราะหพบวามอาสาสมคร 98 คนตดเชอ โดยท 39 คนอยในกลมผทไดรบสารเคลอบ ทดลอง 1% tenofovir gel และอก 60 คนอยในกลมอาสาทไดรบสารเคลอบเลยนแบบ (placebo)

ผลการทดลองของ CAPRISA 004 นมความนาเชอถอและมนยสำคญทางสถตทกอยางไมวาจะวเคราะหผลแบบใดกตาม ผลการวเคราะหทสำคญไดแกเชน

• มประสทธผล 39% เมอวนยในการใชอยางถกตอง (หรอ adherence) สงประมาณ 75% หรอ 3 ใน 4 ครงของการมเพศสมพนธ (ประสทธผลเพมขนเปน 54% หากวนยในการใชสงกวา 80% หรอ 4 ใน 5 ครงทมเพศสมพนธ)

• นอกจาก 1% tenofovir gel สามารถลดการเสยงตอการตดเชอเอชไอวในหญงแลว สารเคลอบทดลองนยงสามารถปองกนการตดเชอเรมของอวยวะเพศ (Herpes Simplex Virus หรอ HSV-2) ไดถง 51% ซงการปองกนการตดเชอเรมของอวยวะเพศนมผลตอการตดเชอเอชไอวดวย เพราะการตดเชอเรมจะเพมโอกาสในการตดเชอเอชไอวและแพรเชอใหผอน

• การใช 1% tenofovir gel ทางชองคลอดมผลขางเคยงนอย ไมสอถงความไมปลอดภย และการวเคราะหพบรองรอยของ tenofovir ทตกคางในกระแสเลอดนอยมาก และการวเคราะหเยอบผนงชองคลอดพบปรมาณ tenofovir สงกวาทพบในกระแสเลอดถง 1,000 เทา แสดงใหเหนวาการใหยาตานเฉพาะท (topical) เกดการดดซมเขาไปอยในสวนของรางกายทตองการ (บรเวณชองคลอด) ไดดกวาการกนยาซงยาจะกระจายไปทวตามกระแสเลอด (และการทยาไมกระจายไปตามกระแสเลอดกจะลดโอกาสทอาสาสมครกลมทไดรบสารทดลองและตดเชอในระหวางการทดลองจะเกดอาการดอยาตานไวรสเมอถงเวลาตองกนยาตานไวรสตอไปในอนาคต)

• การใชสารเคลอบทดลองของอาสาสมครทพบวาตงครรภในระหวางการทดลองจะถกยตทนท และผลการวเคราะหผลของการไดรบยาตานไวรสตดตอกนเปนเวลาหนงเดอนทอาจมตอหญงตงครรภและทารกในทองในระยะแรกของการตงครรภไมมขอกงวลทเกยวกบความปลอดภยแตอยางใด

• อตราการใชสารเคลอบอยางถกตองและสมำเสมอ (adherence) สงถง 70% และสวนใหญผชายจะไมรวาผหญงใชสารเคลอบปรมาณไวรสหรอ viral load ในรางกายของอาสาทตดเชอทงสองกลม (กลมทไดรบสารเคลอบทดลองและกลมทไดรบสารเคลอบเลยนแบบ) ไมมความแตกตางกนดงทกลาวมาแลว โครงการนเปนโครงการทตองการพสจนแนวความคดบางอยางไมใชการศกษาเพอพสจนประสทธผลของสารเคลอบเพอทจะนำไปขนทะเบยนเพอนำไปใชตอไป (หรอ efficacy trial) และผลตางๆ ทไดถงแมวาจะมความเขมแขงและมนยสำคญทางสถตทกอยางแตกถอวามประสทธผลการปองกนในระดบพอประมาณ (moderate protection) ยงจำเปนทจะตองมการศกษาเพมเตมเพอยนยนผลและเพอพฒนาประสทธผลอกตอไปกวาทจะนำไปสการจดทะเบยนและนำเอาไปใชจรง และเชนเดยวกบการวจยอน ผลของ CAPRISA 004 กนำไปสคำถามอกมากมาย เชน:

• จะตองใชเวลาอกนานเทาไรกวาทจะไดผลตภณฑทสามารถนำมาใชไดจรง จะตองมการศกษาเพมเตมอกเทาไร รวมถงขนตอนในการอนมตและจดทะเบยนนำใช

• หากเพมขนาดยา หรอเพมตวยาตานไวรสอนเขาไปดวยจะสามารถเพมประสทธผลไดหรอไม เชน จาก tonofovir มาเปน truvada (teonfovir ผสมกบ emtricitabine)

Page 34: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

66 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 67สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

• ราคาสารเคลอบเมอผลตออกมาใชจรงรวมทงราคาของหลอดในการสอดใสยา (ซงแพงกวาสารเคลอบ) จะสามารถลดราคาใหถกลงไปอกไดหรอไม เพอใหคนสวนมากสามารถเขาถงได (จากโครงการ CAPRISA 004 ราคาสารเคลอบตอครง .65 บาท แตราคาหลอดสำหรบสอดใสสารเคลอบแทงละ 13 บาท และตองใชสองครง กอนและหลงการมเพศ) และหลอดทสอดใสตองเปนหลอดชนดใชเพยงครงเดยวหรอสามารถผลตหลอดชนดทนำมาใชใหมไดอก หรอวาจะสามารถใชไดโดยทไมตองใชหลอดไดหรอไม (และปญหาเกยวกบความสมำเสมอของขนาด/ปรมาณการใชในแตละครงหากไมใชหลอด)

• จะสามารถปรบการใชใหเหลอแคครงเดยวไดหรอไมเพอความสะดวกหรอเพอรกษาความลบ โดยเฉพาะกรณทหญงไมตองการใหคสมรสหรอคมเพศสมพนธทราบ หรอสภาพทอยอาศยไมอำนวย (เชน บานไมมหองแยกเฉพาะตองอยรวมกนในครอบครวหลายคน หรอไมมหองนำในหองนอนหรอแยกอยนอกบาน เปนตน)

• จะสามารถลดความเสยงตอการตดเชอของพนกงานบรการทางเพศซงตองมเพศสมพนธมากกวาโดยเฉลยไดหรอไม

• สามารถนำมาใชเพอปองกนการรวมเพศทางทวารหนกไดหรอไม (ปจจบนยงไมมโครงการทดลองสารเคลอบเพอปองกนการตดเชอจากการรวมเพศทางทวารหนก อยางไรกด Dr. Salim Abdool Karim หวหนาทมวจย CAPRISA 004 บอกวาผลของการวเคราะหเนอเยอในทวารหนกของอาสาทไดรบสารเคลอบทดลองรองรอยของ tenofovir เชนกนเพราะเนอเยอระหวางชองทางทงสองบางมาก)

• จะเพมวนยในการใชและการรกษาความลบไดอยางไร เพราะผลทพบพสจนวาประสทธผลของสารเคลอบทดลองเพมขนหากวนยในการใชด

• ถงแมวาการวจยดงกลาวจะเปนการวจยทางชวเวชศาสตร แตคำถามดงกลาวสวนหนงสามารถแกไขไดดวยวธทางสงคมและพฤตกรรมศาสตร ไมวาจะเปน

• การทำงานกบชมชนทดขนเพอใหไดอาสาสมครเขารวมโครงการทดลองทจะตองมตอไปและสามารถสรรหาอาสาสมครไดภายในระยะเวลาทเหมาะสม และกระบวนการสรรหาและคดกรองอาสาสมครมมาตรฐานทางจรยธรรมการทดลองในคนทด

• การรณรงคเพอสงเสรมยทธศาสตรการตลาดเพอสงคม (social marketing) เพอสงเสรมการใชและเพอใหหญงในประเทศยากจนสามารถเขาถงได

• การตดตามเฝาระวงใหมการดแลอาสาสมครทตดเชอในระหวางการทดลองใหไดรบการดแลตามทสญญาไวกบอาสาฯ และหนวยงานทมหนาทกำกบตรวจสอบการวจยสามารถทำหนาทไดตามความคาดหวง

• การใหการความร เพอปรบเปลยนพฤตกรรม และการสรางความตระหนกแกชมชนเพอลดการรงเกยจและเพอใหผหญงไมตองแอบใชสารเคลอบเพอไมใหคครองร เพอรกษาวนยในการใชอยางสมำเสมอ หรอเพอปองกนการนำเอาสารเคลอบไปใชโดยผดวธหรอผดวตถประสงค

• การรณรงคกบรฐบาล แหลงทนเพอใหความสำคญตอการวจยเกยวกบวธการปองกนวธอนๆ ทเหมาะสมกบหญงและกลมชายขอบทางสงคม-เศรษฐกจตางๆ ทมความเปราะบางตอการตดเชอเอชไอวมากวาประชากรทวไป เชน กลมชายรวมเพศกบชาย กลมผใชสารเสพตดชนดฉดเขาเสน กลมพนกงานบรการทางเพศ เปนตน

• การทำงานดานนโยบายทสงเสรมใหดำเนนการปองกนในรปแบบตางๆ ทหลากหลายเพอสรางทางเลอกทหญงในสภาวะตางๆสามารถเลอกใชไดตามความเหมาะสม

วธการตางๆ เหลานควรเปนภาระของผทำงานชมชน นกพฒนาทงหลายทตองรบชวงตอไป หลงจากทนกวจยและนกวทยาศาสตรไดพฒนาผลตภณฑและเครองมอทจะสามารถลดการตดเชอรายใหมไดแลว

Page 35: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

68 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 69สวน 2 สถานการณดานเอดสในรอบป 2553

สถานการณในประเทศ

รายงานตวเลข ผตดเชอ ผปวยเอดส สถานการณผปวยเอดสและผตดเชอทมอาการในประเทศไทยลาสด (31 สงหาคม

2553) สำนกระบาดวทยา รายงานวามจำนวนผปวยเอดส ทงสน จำนวน 368,921ราย เสยชวตแลว จำนวน 97,694 ราย แนวโนมของผปวยเอดสและผทเสยชวตดวยโรคเอดสลดลงกวาในอดตทผานมา เนองจากการรกษาผปวยเอดสดวยยาตานไวรสทำใหผปวยมชวตทยนยาว และมคณภาพชวตทดขน จงทำใหมผปวยเอดสและผเสยชวตจากโรคเอดสลดลงกวาอดต

แสดงแนวโนมของผปวยเอดสและผตดเชอทมอาการ จำแนกตามรายป ตงแต กนยายน 2527 - 31 พฤษภาคม 2553 แหลงขอมล: สำนกระบาดวทยา กรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข พบวารายงานผปวยเอดสสวนใหญเปนวยแรงงานและวยเจรญพนธ (อาย 15-59 ป)

รอยละ 89.41 พบมากทสดในกลมอาย30-34 ปรอยละ 25.02 รองลงมาเปนกลมอาย 25-29

ปรอยละ 22.01 อตราปวยในกลมวยรน ทอาย 15-19 ปพบวาเพศหญงมสดสวนของอตราปวยเอดสสงกวาเพศชาย เทากบ 2 : 1 ซงพบวาผทมอายตงแต50 ปขนไปม อตราปวยเอดสรอยละ 5.56 ในขณะทกลมเดกอาย 0-14 ปมอตราปวยเอดสรอยละ 5.03 ตามลำดบ

ผปวยเอดสสวนใหญมปจจยเสยง • เพศสมพนธสงถงรอยละ 84.17 • เพศชายรกตางเพศ รอยละ 56.37 • หญงรกตางเพศ รอยละ 27.79 • ผใชยาเสพตดชนดฉดรอยละ 4.34 • กลมทตดเชอจากมารดา พบรอยละ 3.61 • กลมรบเลอดรอยละ 0.02 • กลมทไมทราบปจจยเสยง และอนๆ รอยละ 7.81 ตามลำดบ ผปวยเอดสสวนใหญมรายไดตำและประกอบอาชพการใชแรงงาน/รบจางทวไป ลกจาง

โรงงาน ขบรถรบจาง กรรมกร รอยละ 47.46 รองลงมาเปน ผประกอบอาชพเกษตรกรรม รอยละ 19.49 ผทวางงาน รอยละ 5.96 คาขาย รอยละ 4.59 แมบาน รอยละ 4.28 เดกตำกวาวยเรยน 2.90 ขาราชการ (ขาราชการพลเรอน ทหาร ตำรวจ และขาราชการไมทราบสงกด) รอยละ 3.13 ผตองขง รอยละ 1.51 และอนๆ รวมทงผทไมระบอาชพ รอยละ 4.64

จากรายงานผปวยโรคเอดสสวนใหญมภาวะแทรกซอนของโรคตดเชอฉวยโอกาส (Opportunistic Infection) ทพบมากทสด 6 อนดบแรก คอ Mycobacterium Tuberculosis,Pulmonary or extrapulmonary 115,018 ราย (รอยละ 28.71) รองลงมา คอ โรคปอดบวมจากเชอ Pneumocystis carinii 75,347 ราย (รอยละ 18.81) Wasting syndrome (emaciation,slim disease) 72,058 ราย (รอยละ 17.99) Cryptococcosis 51,676 ราย (รอยละ 12.90) Candidiasis ของหลอดอาหาร หลอดลม (Trachea, bronchi) หรอปอด 18,141 ราย (รอยละ 4.53) และ Pneumonia recurrent (Bacteria) มากกวา 1 ครงใน 1 ป 12,533 ราย (รอยละ 3.13) ตามลำดบ

Page 36: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

70 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553

การประกาศผลการศกษาผลการทดลอง การปองกนการตดเชอในกลม MSM

สถาบนวจยวทยาศาสตรสขภาพ มหาวทยาลยเชยงใหม และสถาบนวจยในประเทศอนๆ อก 6 ประเทศ รวมกนศกษาวจยการปองกนการตดเชอเอชไอว แนวทางใหม ภายใตโครงการ iPrEx เปนเวลากวา 2 ป ซงผลการวจยแสดงใหเหนวา ผทมความเสยงสงตอการตดเชอเอชไอว ทไดรบยาตานไวรสวนละ 1 เมด ซงเปนยาตานฯ ทใชสำหรบรกษาผตดเชอเอชไอวอยแลว ชวยลดการตดเชอฯ ใหตำกวากลมคนทไดรบยาเลยนแบบ หรอยาทไมมตวยาอยจรง ประมาณรอยละ 43.8 แมวาอาสาสมครสวนหนงอาจไมไดกนยาอยางสมำเสมอกตาม ซงถอเปนการปองกนการตดเชอดวยยาตานไวรสกอนไดรบเชอ เพอลดความเสยงตอการตดเชอเอชไอวในมนษย

อาสาสมครของโครงการวจยมจำนวนทงสน 2,499 คน ทงชายทเปนเกย คนขามเพศทมเพศสมพนธ กบชาย ซงเปนผทมความเสยงสงตอการตดเชอฯ จากประเทศบราซล เอกวาดอร เปร อฟรกาใต ไทย และสหรฐอเมรกา

จากการวเคราะหขอมลยงพบดวยวา การกนยาลวงหนากอนการตดเชอฯ ในคนทกนยาเปนประจำสมำเสมอมากกวารอยละ 50 สามารถลดความเสยงตอการตดเชอเอชไอวไปไดทรอยละ 50.2 แตหากอาสาสมครกนยาอยางสมำเสมอมากกวารอยละ ๙๐ ขนไป จะชวยลดความเสยงตอการตดเชอลงไดถงรอยละ 72.8

ขอกงวลวาการกนยาตานเพอการปองกนลวงหนากอนการตดเชออาจเปนเหตใหอาสาสมครลดความระมดระวงในการมเพศสมพนธทปลอดภยนน ไมปรากฏวาเกดขนกบอาสาสมครในโครงการวจยน แตอาสาสมครทงในกลมทไดรบยาจรงและยาเลยนแบบ มความเสยงดานพฤตกรรมทางเพศลดลงและใชถงยางอนามยมากขนดวย

สวน สถานการณสทธมนษยชน

ทเกยวของกบเอชไอว/เอดส ในรอบป 2553

3

Page 37: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

72 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 73สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

สรปมตการประชมคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส

ครงท ๑/๒๕๕๓วนท ๑ พฤศจกายน ๒๕๕๓ เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๕.๐๐ น.

ณ หองประชมตกสนตไมตรหลงนอก ทำเนยบรฐบาล

๑. การบรณาการแผนปฏบตการเรงรดการปองกนการตดเชอ เอชไอว ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๔

๑.๑ ทประชมเหนชอบ ภารกจการดำเนนงานปองกนและแกไขปญหาเอดสของหนวยงานและองคกรตางๆ (เอกสารหมายเลข ๑) และ มอบฝายเลขานการนำเรยนทประชมคณะรฐมนตรเพอทราบ และแจงหนวยงานตางๆ ใชเปนแนวทางในการจดทำแผนและตงงบประมาณ

๑.๒ ทประชมเหนชอบ ตวชวดรวมยทธศาสตรการปองกนการตดเชอเอชไอว(เอกสารหมายเลข ๒) และมอบ สำนกงาน ก.พ.ร. นำเรยนทประชมคณะรฐมนตรเพอทราบ และแจงหนวยงานตางๆใชเปนแนวทางในการกำหนดตวชวดในการดำเนนงาน

๑.๓ ทประชมเหนชอบ แผนปฏบตการเรงรดการปองกนการตดเชอฯรายใหมปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๔ (เอกสารหมายเลข ๓) และ มอบ ฝายเลขานการ ดำเนนการจดทำรายละเอยดงบประมาณแยกเปนรายหนวยงาน เสนอประธาน คช.ปอ. เพอพจารณาสงการใหหนวยงานตางๆ สปสช. และ สสส. พจารณาจดสรรงบประมาณสนบสนน

หมายเหตจากฝายเลขานการ แกไขขอผดพลาดในการรวมจำนวนงบประมาณจาก ๒๖๓,๖๔๘,๑๓๒ บาท เปน

๒๗๔,๔๔๘,๑๓๒ บาท จงทำใหงบประมาณทตองการการสนบสนนเพมเตม เปนจำนวน ๒๔๗,๕๔๘,๑๓๒ บาท

๒. กรอบการจดทำแผนปฏบตการบรณาการเรงรดการปองกนการตดเชอ เอชไอว ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๕

ทประชมเหนชอบ กรอบการจดทำแผนปฏบตการบรณาการเรงรดการปองกนการตดเชอเอชไอว ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๕ (เอกสารหมายเลข ๔) และ มอบ ฝายเลขานการนำเรยนทประชมคณะรฐมนตร เพอทราบ และแจงหนวยงานตางๆ รวมทง สปสช. ใชเปนแนวทางในการจดทำแผนและตงงบประมาณ และ สสส.ในกรณของงบประมาณสนบสนนภาคประชาสงคม โดยใหสำนกงบประมาณสอบทานหนวยงานตางๆ ใหตงงบประมาณตามกรอบการจดทำแผนฯ ปงบประมาณ ๒๕๕๕

๓. การแตงตงคณะอนกรรมการกำกบการขบเคลอนแนวปฏบตแหงชาตวาดวยการปองกนและบรหารจดการดานเอดสในสถานททำงาน

ทประชมเหนชอบ (ราง) คำสงแตงตงคณะอนกรรมการกำกบการขบเคลอนแนวปฏบตแหงชาตวาดวยการปองกนและบรหารจดการดานเอดสในสถานททำงาน (เอกสารหมายเลข ๕)

๔. นโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดเพอปองกนการแพรระบาดของการตดเชอเอชไอว

ทประชมเหนชอบ (ราง) นโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดเพอปองกนการแพรระบาดของการตดเชอ เอชไอว (เอกสารหมายเลข ๖) และการนำนโยบายฯ สการปฏบต ซงจะดำเนนการนำรองในพนท ๑๗ จงหวด ในปพ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๕ และขยายครอบคลมทวประเทศในป พ.ศ.๒๕๕๙ และ มอบ สำนกงาน ป.ป.ส. นำเสนอทประชมคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตดเพอประสานนโยบายทเกยวของ

๕. ประเดนเชงนโยบายจากรายงานความกาวหนาระดบประเทศตามปฏญญาวาดวยพนธกรณ เรอง เอชไอว/เอดส รอบป พ.ศ. ๒๕๕๓

ทประชมเหนชอบประเดนการพฒนานโยบาย เรองการเขาถงการดแลรกษา ในกลมประชากรขามชาต และกลมชาตพนธและการจดกลไกการเฝาระวงและตดตามการละเมดสทธ และสงเสรมการคมครองสทธดานเอดส และมมต

Page 38: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

74 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 75สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

๕.๑ มอบกรมควบคมโรค และ สปสช. ประสานกบหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและภาคประชาสงคมประมวลขอมลและจดทำขอเสนอประเดนเชงนโยบายเรองการเขาถงการดแลรกษา ในกลมประชากรขามชาต และกลมชาตพนธ เสนอตอ คช.ปอ. เพอพจารณา

๕.๒ มอบฝายเลขานการ ประสานการจดทำคำสง และเสนอประธาน คช.ปอ. แตงตงคณะอนกรรมการเฝาระวงและตดตามการละเมดสทธและสงเสรมการคมครองสทธดานเอดส

๖. การปรบปรงคณะอนกรรมการควบคมการทดลองวคซนปองกนและรกษาโรคเอดส ทประชมเหนชอบ ขอเสนอการเปลยนชอคณะอนกรรมการควบคมการทดลองวคซน

ปองกนและรกษาโรคเอดส เปน “คณะอนกรรมการวชาการการทดลองวคซนเอดส” โดยใหเพมบทบาทหนาทใหครอบคลมมาตรการปองกนดานชวการแพทย ซงอาจพจารณาใหมคณะอนกรรมการดานวคซนชดตางหากภายใตคณะอนกรรมการทครอบคลมมาตรการปองกนดานชวการแพทย

๗. รายงานความกาวหนาการดำเนนงานของคณะอนกรรมการกำกบการขบเคลอนการปฏบตการปองกนโรคเอดส

ทประชมรบทราบ รายงานความกาวหนาการดำเนนงานของคณะอนกรรมการกำกบการขบเคลอนการปฏบตการปองกนโรคเอดส ในการพฒนารปแบบและกลไกปองกนเอดส ตามกลยทธ ๓ ดาน การสอสารประชาสมพนธรณรงคปองกนเอดส การเสรมสรางความเขมแขงของเครอขายปองกนเอดส และการสรางกลไกทยงยนของจงหวดและองคกรปกครองสวนทองถนในการขบเคลอนและการเปนเจาของงานปองกนเอดสในพนท

๘. ผลการทดสอบทางคลนกของวคซนเอดสทดลองในระยะท ๓ ทประชมรบทราบ ผลการทดสอบทางคลนกของวคซนเอดสทดลองในระยะท ๓ วา

วคซนมประสทธผลสามารถลดโอกาสเสยงตอการตดเชอไดรอยละ ๓๑.๒ แตไมมผลในการลดปรมาณไวรสฯ ในกระแสเลอด และไดประกาศผลอยางเปนทางการเมอวนท ๒๔ กนยายน ๒๕๕๒

๙. แนวทางการตรวจวนจฉยและดแลรกษาผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส พ.ศ. ๒๕๕๓

ทประชมรบทราบ แนวทางการตรวจวนจฉยและดแลรกษาผตดเชอเอชไอว และผปวยเอดส พ.ศ. ๒๕๕๓ วาแนวทางฯ มการปรบเปลยนเกณฑทางการแพทยใหผตดเชอฯเรมการรกษาดวยยาตานไวรสฯไดเรวขน การเพมสตรยาตานไวรสฯทใชในการรกษา และการใหยาตานไวรสฯ ๓ ชนดในหญงตงครรภทตดเชอเอชไอว

๑๐. การขบเคลอนการประเมนผลการปองกนและแกไขปญหาเอดสระดบชาต ทประชมรบทราบ การขบเคลอนการประเมนผลการปองกนและแกไขปญหาเอดสระดบ

ชาต ทไดพฒนาประเดนและคำถามการประเมนผลฯทเปนฉนทามต และไดเรมดำเนนการประเมนผลใน ๓ ประเดน คอนโยบายประเทศและการบรหารจดการแผนงานฯเอดสของประเทศ การปองกนการตดเชอฯกลมทมภาวะเสยงสง และการรกษาการดแลชวยเหลอผตดเชอฯ ทงเดกและผใหญ

Page 39: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

76 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 77สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

(ราง)นโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

1. เหตผลและความจำเปน

ปจจบนประเทศไทยมผตดเชอเอชไอว ทยงมชวตอยประมาณ 500,000 คน ในแตละปมผตดเชอฯรายใหมเพมขนโดยเฉพาะในกลมเยาวชน จากการคาดประมาณจำนวนผตดเชอฯรายใหม เปนผตดเชอฯ จากการฉดยาเสพตดคดเปนรอยละ 8.7 ของผตดเชอฯรายใหมทงหมด และในการตดตามแนวโนมของการตดเชอฯในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด พบวาอตราความชกการตดเชอฯในชวงป 2543-2552 อยระหวาง รอยละ 30-40 มาโดยตลอด ทงนจำนวนผใชยาเสพตดดวยวธฉดในประเทศจากการคาดประมาณโดยหนวยงานตางๆ ไมตำกวา 30,000 คน และดวยอตราการใชเขมและกระบอกฉดรวมกนทสงถงรอยละ 36 ในป พ.ศ.2551 ทำใหคาดประมาณวามผตดเชอฯรายใหมทเปนผใชยาเสพตดดวยวธฉดในป 2553 จำนวนประมาณ 900 คน หากสามารถดำเนนการเรงรดการปองกนการตดเชอฯโดยใชวธทไดผล จำนวนผตดเชอรายใหมทเปนผใชยาเสพตดดวยวธฉดกจะลดลงเหลอประมาณ 400 คน นอกจากการตดเชอ เอชไอวแลว ผฉดยาเสพตดยงตดเชอโรคทตดตอทางเลอดอนๆ ไดแก ไวรสตบอกเสบ เอ ไวรสตบอกเสบ บ และไวรสตบอกเสบ ซ ในอตราสงเชนกน

การทอตราการใชถงยางอนามยในการปองกนการตดเชอฯทางเพศสมพนธของผใชยาเสพตดดวยวธฉดทยงตำ มโอกาสนำไปสการรบและการถายทอดเชอเอชไอวทางเพศสมพนธและโรคตดตอทางเพศสมพนธอนๆ ระหวางผใชยาเสพตดกบประชากรกลมอนทไมใชผใชยาเสพตด และดวยเหตทการใชเขมและกระบอกฉดรวมกนทำใหเกดการตดเชอเอชไอวไดงาย ทำใหผใชยาเสพตดดวยวธฉดมอตราความชกของการตดเชอ เอชไอว สง เปนการสงผลอยางมากตอการระบาดของการตดเชอเอชไอวในประเทศ

นอกจากยาเสพตดชนดฉดเชนเฮโรอนแลว ยงมการใชสารอนฉดดวย จากการศกษาในป 2552 กลมตวอยางผใชยาเสพตดดวยวธฉดจำนวน 746 ในกรงเทพมหานคร และ 309 คน ในจงหวดเชยงใหม พบวา มการฉดเมทแอมเฟตามนอยางเดยวหรอรวมกบสารอยางอนทกรงเทพมหานครรอยละ 63 และจงหวดเชยงใหมรอยละ 32

นอกจากน การตดสารเสพตดยงกอใหเกดปญหาอน ๆ รวมดวย เชน ปญหาอาชญากรรม เนองจากผใชยาเสพตดตองการเงนเพอไปซอยาเสพตด หรอการถกครอบงำจาก

ฤทธยาเสพตด หรอตกอยในอาการขาดยาเสพตด อาจทำใหผเสพยาขาดสตและกอความรนแรงตอทรพยสนหรอบคคล

การตดยาเสพตดเปนโรคเรอรงชนดหนง จงเปนการยากทผตดยาเสพตดจะเลกเสพ นอกจากจะไดรบการบำบดรกษาอยางตอเนองยาวนาน แมถงกระนน ผตดยาเสพตดกอาจกลบมาเสพซำไดอก ดงนนในระหวางทยงเลกเสพไมได จำเปนตองหาวธลดอนตรายจากการใชยา เพอปองกนปญหาและผลกระทบอนๆ ในสงคม โดยเฉพาะอยางยงไมใหมการรบและถายทอดเชอเอชไอว ในกลมผใชยาเสพตดจากการใชเขมและกระบอกฉดรวมกน รวมถงระหวางผใชยาเสพตดรายเกากบรายใหม และตองปองกนการระบาดของเชอเอชไอว ทางเพศสมพนธโดยการสงเสรมการใชถงยางอนามยดวย การเขาถงบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดอยางสะดวกและเรวทสดนน มประโยชนทงตอผใชยาเสพตดและครอบครวอกประการหนง กลาวคอ ถาผใชยาเสพตดอยในวยแรงงานและไดรบบรการจนเลกใชยา หรอใชเฉพาะสารทดแทนภายใตการกำกบของแพทย เชน เมทาโดน กจะสามารถกลบมาทำงานได

ดงนนวธการทดทสดในการแกปญหาดงกลาว คอ การดำเนนการปองกนไมใหประชาชนใชยาเสพตด ควบคไปกบ การลดอนตรายจากการใชยาเสพตดในระหวางทผใชยาเสพตดยงเลกไมได

การลดอนตรายจากการใชยาเสพตด (Harm Reduction) คอ การลดความเสยงและอนตรายตางๆ ทอาจเกดขนจากการใชยาเสพตดโดยการใชเขมและกระบอกฉดรวมกน ผทใชยาเสพตดอาจยงเลกใชยาไมไดทนท ฉะนนระหวางทกำลงพยายามจะเลก จงควรมวธการลดอนตราย จากการตดและถายทอดเชอเอชไอว รวมทงเชอไวรสตบอกเสบชนดซ และชนดบ อกทงชวยใหผทใชยาเสพตดสามารถปรบตวเองใหลดการใชยาลง และดำรงสถานภาพการไมกลบไปเสพซำใหนานขน

การลดอนตรายจากการใชยาเสพตดนไดรบการยอมรบในระดบสากล วาเปนวธการทมประสทธภาพและประสทธผล อกทงยงเปนวธการทคำนงถงหลกการสทธมนษยชนขนพนฐานของผใชยาเสพตดและครอบครว โดยการใหความเคารพในศกดศรความเปนมนษยทเทาเทยม ใหโอกาสและทางเลอกแกผใชยาเสพตดในการเขาสกระบวนการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด ไปจนถงการรกษา ฟนฟสขภาพและสมรรถภาพในการทำงานและใชชวตรวมกบคนในสงคมตามปกตสข

เนองจากยาเสพตด เอดส และเพศสมพนธ มความเชอมโยงอยางใกลชด ดงนนการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด จงตองมบรการหลายดานประกอบกนเปนชด ซงจะตองให

Page 40: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

78 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 79สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

กบผใชยาเสพตด เพอเปนการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด อยางมประสทธภาพ จากรายงานของโครงการเอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) กองทนชวยเหลอเดกแหงสหประชาชาต (UNICEF) และองคการอนามยโลก (WHO) ตลอดจนคณะทำงานปองกนเอดสโลก พบวาโครงการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด เปนการลดพฤตกรรมเสยงตอการรบและถายทอดเชอเอชไอวของผใชยาเสพตดทยงเลกใชยาเสพตดไมได มผลใหลดอตราการตดเชอเอชไอวรายใหม ในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด และทำใหผใชยาเสพตดไดเขาถงบรการบำบดรกษายาเสพตดเปนจำนวนมากขน ตวอยางของประเทศทประสบความสำเรจ เชน จน มาเลเซย อหราน สวตเซอรแลนด รสเซย บราซล และออสเตรเลย เปนตน

องคการอนามยโลก ใหความหมายของยาเสพตดวา สงทเสพเขาไปแลวจะเกดความตองการทงทางรางกายและจตใจตอไปโดยไมสามารถหยดเสพได และจะตองเพมปรมาณมากขนเรอยๆ จนในทสดจะทำใหเกดโรคภยไขเจบตอรางกายและจตใจขน

สำหรบนโยบายฉบบน ยาเสพตดหมายถง ยาเสพตดทระบไวใน พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2522 พระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ.2518 และพระราชกำหนดปองกนการใชสารระเหย พ.ศ.2533

2. เปาประสงค

เพอลดการตดเชอเอชไอวในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด ดวยมาตรการทคำนงถงหลกการพนฐานเรองสทธมนษยชน

ตวชวดและเปาหมาย : จำนวนผตดเชอ เอชไอว รายใหมในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉดลดลงครงหนง ภายในป พ.ศ. 2559

วธวด คาดประมาณโดยใชขอมลพฤตกรรมการปองกนการตดเชอฯ และนำมาคำนวณโดยใชAsian Epidemic Model (AEM)

3. วตถประสงค

1. เพอใหผใชยาเสพตดดวยวธฉดเขาถงบรการแบบรอบดานของการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

ตวชวด: จำนวนผใชยาเสพตดดวยวธฉดทไดรบบรการอยางนอย 9 อยางในการลดอนตรายจาก การใชยาเสพตด

วธวด การบนทกและรายงานจากหนวยบรการ

2. เพอลดการแพรกระจายของเชอเอชไอวในกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉดและผทมเพศสมพนธดวย

ตวชวด: 2.1 รอยละของผใชยาเสพตดดวยวธฉดทรายงานวาใชเขมและอปกรณฉดยา ทสะอาด ในการใชยาเสพตดแบบฉดครงลาสด

2.2 รอยละของผใชยาเสพตดดวยวธฉดรายงานวาใชถงยางอนามยในการม เพศสมพนธครงลาสด

วธวด การเฝาระวงพฤตกรรม โดยสำนกระบาดวทยา 3. เพอลดจำนวนผใชยาเสพตดดวยวธฉด ตวชวด: รอยละของผใชยาเสพตดชนดฉดทรบบรการเมทาโดนอยางตอเนอง อยาง

นอย 12 เดอน วธวด การบนทกและรายงานจากหนวยบรการ 4. เพอลดอตราการเกดอาชญากรรมจากผใชยาเสพตดดวยวธฉด ตวชวด: รอยละทลดลงของการเกดอาชญากรรมจากผใชยาเสพตดดวยวธฉด วธวด การศกษาวจย และการพฒนาระบบขอมลของสำนกงานดำรวจแหงชาต

4. ยทธศาสตร ในการนำนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดสการปฏบตไดกำหนด ยทธศาสตร 3 ดาน คอ

1. ยทธศาสตร การบรการแบบบรณาการและครบวงจร 2. ยทธศาสตร การบรการเชงรก 3. ยทธศาสตร การศกษาวจยและประเมนผล ยทธศาสตรท 1 การบรการแบบบรณาการและครบวงจร มาตรการ 1. เสรมสรางความเขาใจเชงบวกของชมชน องคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงาน

ทเกยวของทงภาครฐและภาคประชาสงคม ในการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดเพอปองกนการตดเชอ เอชไอว

2. พฒนาและใหบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดทเปนชดบรการแบบครบวงจร ประกอบดวย บรการ 10 ดานใหผใชยาเสพตดแตละคนไดเขาถงบรการทกดานอยางเหมาะสมและทวถงโดยหนวยงานภาครฐและภาคประชาสงคม

Page 41: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

80 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 81สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

ก. บรการลดความเสยงตอการตดเชอ เอชไอว ประกอบดวย 2.1 การใหความรเพอสรางความเขาใจ ความตระหนก และการประเมนความ

เสยงของตนเอง รวมถงการฝกทกษะการปองกนการตดเชอเอชไอว และยาเสพตด 2.2 การบำบดรกษายาเสพตดโดยใชสารทดแทนระยะยาว ไดแกเมทาโดน 2.3 การสนบสนนใหใชเขมและอปกรณฉดทสะอาด 2.4 การแจกถงยางอนามย

ข. บรการตรวจรกษา ประกอบดวย 2.5 การใหคำปรกษา และตรวจการตดเชอเอชไอวโดยสมครใจ และสงตอรบ

บรการดแลรกษา 2.6 การตรวจและรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธ 2.7 การปองกน วนจฉยและรกษาวณโรค

ค. บรการดานจตใจและการบำบดรกษาการตดยาเสพตด ประกอบดวย 2.8 กจกรรมกลมเพอนชวยเพอน 2.9 การใหบรการรกษาดานจตเวชและการใหคำปรกษาแนะนำเกยวกบยาเสพตด 2.10 การบำบดรกษาฟนฟสมรรถภาพรวมถงกจกรรมกลบสสงคม และการปองกน

การเสพตดซำ วธดำเนนการ 1. กำหนดมาตรฐานการใหบรการของประเทศในการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

ทบทวนและพฒนาปรบปรงบรการแตละดานของการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด จดทำคมอการดำเนนงานสำหรบผใหบรการภาครฐและภาคประชาสงคมในระดบตางๆ และกำหนดระบบเชอมตอบรการดานตาง ๆ ใหครบวงจร

2. ใหความร สรางความเขาใจและทศนคตเชงบวกใหกบองคกรภาคและชมชนทเกยวของในเรองนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตด รวมถงมาตรฐานการใหบรการและการดำเนนงาน โดยการเผยแพร ประชม อบรม สมมนา และศกษาดงาน

3. จดทำขอตกลงระหวางหนวยบรการภาครฐและภาคประชาสงคม รวมถงฝายปราบปราม ฝายปกครองและฝายยตธรรม เพอใหเกดความรวมมออยางใกลชดตามนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

4. พฒนาความรความสามารถและทกษะของบคลากรและอาสาสมครของหนวยบรการ

ภาครฐและภาคประชาสงคมเพอใหสามารถดำเนนงานไดตามมาตรฐานการใหบรการ 5. พฒนาขดความสามารถของสถานบรการสาธารณสขทใหบรการดานยาเสพตด ให

สามารถบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแบบครบวงจรและไดมาตรฐาน 6. ทบทวนและปรบปรงกฎหมายและกฎ ระเบยบใหเอออำนวยตอการดำเนนงานตาม

นโยบาย ยทธศาสตรท 2 การบรการเชงรก มาตรการ 1. เพมการเขาถงผใชยาเสพตดในชมชนโดยเจาหนาทและอาสาสมครของภาครฐและ

ภาคประชาสงคม เพอใหผใชยาเสพตดดวยวธฉดเขาสระบบบรการตามมาตรฐานของประเทศในการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดอยางครบวงจร

2. เสรมสรางความเขมแขงขององคกรและเครอขายททำงานเกยวกบการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดทงภาครฐ ภาคประชาสงคม และกลมผใชยาเสพตดดวยวธฉด

3. เสรมสรางการมสวนรวมของ ครอบครว ชมชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในการสนบสนนการดำเนนงานตามนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

วธดำเนนการ 1. สรรหาและอบรม เจาหนาทและอาสาสมคร โดยความรวมมอของภาคประชาสงคม

และ ภาครฐ และดำเนนกจกรรมเขาถงและใหบรการลดอนตรายแกผใชยาเสพตดดวยวธฉดในชมชน

2. สงเสรมใหมอาสาสมครในการเสรมงานบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดในสถานบรการสาธารณสข

3. จดตงและพฒนาศนยบรการขอมลความรและความชวยเหลอ (Drop –in Center) ทเหมาะสมและมมาตรฐานในชมชน ดวยความรวมมอของภาคประชาสงคมและภาครฐ เพอเพมชองทางการเขาถงบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

4. ใหความร ความเขาใจผานสอตางๆ แกครอบครว ชมชน และองคกรปกครองสวนทองถน เพอชกชวนผใชยาเสพตดใหเขามารบบรการ ลดอนตรายจากการใชยาเสพตด รวมทงสนบสนนใหผใชยาเสพตดเขารวมกจกรรมของชมชน

5. ประสานความรวมมอและระดมทรพยากรจากองคกรปกครองสวนทองถนในการสนบสนนการดำเนนงานในพนทตามนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตด

Page 42: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

82 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 83สวน 3 สถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในรอบป 2553

6. สนบสนนทงดานวชาการและทรพยากรในการดำเนนงานแกเครอขายองคกรภาครฐและประชาสงคม ในระดบชาตและในพนท

ยทธศาสตรท 3 การศกษาวจยและประเมนผล มาตรการ 1. พฒนาระบบขอมลขอสนเทศทเกยวของกบนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพ

ตด 2. ศกษาวจยผลกระทบของการดำเนนงานลดอนตรายจากการใชยาเสพตด เพอนำมา

ใชปรบปรงนโยบายและวธการดำเนนงาน 3. ตดตามและประเมนผลนโยบายและการดำเนนงานลดอนตรายจากการใชยาเสพตด วธดำเนนการ 1. พฒนาฐานขอมลผใชยาเสพตดดวยวธฉด และการบรการลดอนตรายจากการใชยา

เสพตดตด รวมถงอาชญากรรมทเกดจากยาเสพตด โดยการบรณาการขอมลของทกภาคสวน 2. สนบสนนการศกษาวจยอยางตอเนองดานผลของการบรการลดอนตรายจากการใช

ยาเสพตด ทงผลในดานตางๆ ไดแก ดานการปองกนยาเสพตด ดานการบำบดรกษายาเสพตด ดานการปองกนเอดสและดานการลดอาชญากรรม ตลอดจนผลดานคณภาพชวตของผใชยาเสพตดดานตางๆ รวมถงการทำงานไดตามปกต

3. วจยและพฒนา การบำบดรกษายาเสพตด รวมถงสารทดแทนสำหรบสารเสพตดชนดตางๆ

4. สนบสนนการดำเนนงานของเครอขายวจยยาเสพตดและเอดส 5. ตดตามความกาวหนาของการดำเนนงานอยางเปนระบบ 6. ประเมนผลตามเปาหมายของนโยบาย

5. กลมเปาหมายผใชยาเสพตดดวยวธฉด

6. ผลทคาดวาจะไดรบ1. ลดการระบาดของเชอเอชไอว รวมทงเชอไวรสตบอกเสบชนดซ และชนดบในกลมผ

ใชยาเสพตดดวยวธฉดและผทมเพศสมพนธดวย สงผลตอการลดปญหาเอดสของประเทศ

2. ผใชยาเสพตดดวยวธฉดไดรบบรการลดอนตรายจากการใชยาเสพตดแบบครบวงจร จะมคณภาพชวตทดขน รวมถงสามารถกลบมาทำงานได

3. ลดอตราการเกดอาชญากรรมจากผใชยาเสพตดดวยวธฉด

7. กลไกขบเคลอนนโยบาย เนองจากมกลไกระดบนโยบายทเกยวของใน 2 สวน คอ คณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามยาเสพตด ททำหนาทกำหนดและกำกบนโยบายทเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด และคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส ททำหนาทกำหนดและกำกบนโยบายทเกยวของกบเอดส จงจำเปนตองนำเสนอรางนโยบายใหคณะกรรมการฯ ทง 2 คณะ พจารณาใหความเหนชอบ และใหจดตง “คณะกรรมการลดอนตรายจากการใชยาเสพตด” เพอเปนกลไกในการอำนวยการ กำกบการดำเนนงาน ประสานงาน ตดตามและประเมนผล โดยมองคประกอบซงประกอบดวยผแทนของคณะกรรมการและเลขานการจากคณะกรรมการฯ ระดบชาตทง 2 คณะ และรายงานผลตอคณะกรรมการการปองกนและปราบปรามยาเสพตด และคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส

8. การตดตามและประเมนผล

มการตดตามความกาวหนาของการดำเนนงานอยางเปนระบบและประเมนผลตามเปาหมายของนโยบายลดอนตรายจากการใชยาเสพตดและศกษาผลกระทบของนโยบาย

9. หนวยงานรบผดชอบ

กระทรวงสาธารณสข

10. หนวยงานสนบสนน สำนกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม

กระทรวงมหาดไทย สำนกงานอยการสงสด สำนกงานตำรวจแหงชาต กรมประชาสมพนธ กรงเทพมหานคร เมองพทยา และภาคประชาสงคม

Page 43: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ
Page 44: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ
Page 45: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

88 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 89สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

สวน สรปการใหคำปรกษา

ทางโทรศพท

ประธานคณะมนตรสทธมนษยชน UN

4

Page 46: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

90 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 91สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

สรปการใหคำปรกษาทางโทรศพท การใหคำปรกษาทางโทรศพทและดำเนนการชวยเหลอ เดอนมกราคม - ธนวาคม

2553 มผโทรศพทขอคำปรกษา จำนวน 66 สาย ชาย 34 ราย, หญง 28 ราย, MSM 3ราย, TG 1 ราย

แยกเปน 1. กลม MW 40 ราย

- กมพชา 17 ราย - พมา 21 ราย - ไทย 1 ราย - ลาว 1 ราย

2. กลม FSW 6 ราย - ไทย 4 ราย - กมพชา TG 1 ราย - กมพชา 1 ราย

3. กลม IDU 2 ราย - ไทย 2 ราย

4. กลม MSM 3 ราย - ไทย 3 ราย

5. กลม อนๆ (ผตดเชอ) 15 ราย - ผตดเชอ ไทย 13 ราย - เยาวชน ไทย 1ราย - อนๆ ไทย 1 ราย

ชวงอาย ผรบคำปรกษา - 10-20 ป 10 ราย แยกเปน หญง 6 ราย ชาย 3 ราย M 1 ราย - 21-30 ป 18 ราย แยกเปน หญง 7 ราย ชาย 10 ราย M 1 ราย - 31-40 ป 17 ราย แยกเปน หญง 7 ราย ชาย 10 ราย

- 41-50 ป 3 ราย แยกเปน หญง 1 aราย ชาย 2 ราย - 51-60 ป 2 ราย แยกเปน หญง 2 ราย ชาย - ราย - ไมทราบอาย 16 ราย แยกเปน หญง 5 ราย ชาย 9 ราย M 1 ราย TG 1 ราย

แหลงทมา อาสาสมครมลนธศนยคมครองสทธดานเอดส เจาหนาทมลนธศนยคมครองสทธดานเอดสภาคตะวนออก เจาหนาทมลนธศภนมต จงหวดนนทบร แรงงานโทรมาปรกษาเอง (โดยเอาเบอรมาจากหนงสอ) อาสาสมครUSAIDS เครอขายผใชยา 1133 เคยโทรมาปรกษาทมลนธศนยคมครองสทธดานเอดส MAP เชยงใหม แผนพบแนะนำองคกร มลนธพฒนรกษ ศนยเอราวณ นกขาว(เพอนอาสาสมคร) Internet นายจาง แรงงานขามชาต คนทำงานดาน FSW คนทำงานดาน IDU คนทำงานดาน MSM ผตดเชอ HIV

Page 47: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

92 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 93สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

ประเดนในการขอรบคำปรกษา 1. แรงงานถกจบขอหาลกทรพย 2. แรงงานตองการเปลยนนายจางใหมแตกลวเปลยนไมได 3. แรงงานตงครรภแตไมเคยไปฝากครรภ และเรองแรงงานทะเลาะกนในแคมป 4. โรงงานจะปลดคนงานออกหากประเมนการทำงานไมผานแรงงานมความ

กงวลวาจะโดนปลด 5. แรงงานเกดอบตเหตจากการทำงาน ตนขนมาสตไมด 6. แรงงานไมไดรบคาจาง 7. แรงงานถกรถชนเสยชวต เอาศพออกมาไมได 8. แรงงานตดเชอ HIV ไมมเงนเลยงดลก 3 คน 9. แรงงานประสบอบตเหตนวขาด นายจางไมยอมรบวาเปนลกจาง 10. แรงงานไดรบอบตเหตจากการทำงาน แตโรงงานไมรบผดชอบ 11. อยากทราบวามงานทไหนบางทไมตองตรวจหาเชอ HIV กอนทำงาน 12. หนงสอพมพใชขอความในขาว ตตรา ผใชยา 13. แรงงานสวมสทธของคนอน 14. อยากทราบวาเอกสารทสามชาวตางชาตสงมาเปนเอกสาร หยา หรอไม 15. ชวยตนเองจนอวยวะแดง เลยกงวล 16. ผตดเชอ ไมไดรบยาตาน KAletra 17. ผตดเชอไดรบการรงเกยจจากหมอทใหบรการ 18. เยาวชนแตงงานแลวโรงเรยนไลออก 19. แรงงานพมาถกนายจางทำรายรางกายและไมใหลาออก 20. อบตเหตจากการทำงาน ทโรงงานไทยเฟรส 21. แรงงานเสยชวตแลวไมสามารถนำศพออกจากโรงพยาบาลไดเนองจากไมจาย

คารกษาพยาบาล 22. โรงพยาบาลแกลงไมใหแรงงานทตดเชอทำบตรประกนสขภาพ 23. ถกลกพาตวและกกขงหนวงเหนยว 24. แรงงานถกจบ ทลำลกกา คลอง 2 25. แรงงานไมมบตรถกจบ ไมทราบวาถกจบไปทไหน 26. แรงงานตดเชอ HIV ตองการตรวจเลอดหา CD4 และกนยา

27. แรงงานขามชาตซอยาตานไวรสกนเอง แตยาราคาแพงมาก 28. เขารกษาตวทโรงพยาบาลแตกงวลวาจะไมสามารถจายคารกษาพยาบาลได 29. แรงงานประสบอบตเหตจากการทำงานนวขาด 30. แรงงานตดคก 1ปแลวแตยงไมทราบความคบหนาคด 31. คาใชจายในการฉดวคซนเดก 32. มาทำงานประเทศไทยอยากเดนทางกลบประเทศ 33. พนกงานบรการถกทำรายรางกายตำรวจไมรบแจงความ 34. ถกบงคบใหขายเหลาและอยกบแขก หนออกมาตองการกลบประเทศ 35. ขอกฎหมาย พรบ.คาประเวณ 36. พนกงานบรการตองการทำบตรใหมแตเทศบาลไมทำบตรให 37. การทำบตรประชาชนของคนไทย(กรณตดคกมานาน) 38. ไปสมครงานบรษทบงคบตรวจเลอด 39. อยากทราบวธการอยรวมกบผตดเชอ HIV 40. กงวลวาจะตดเชอ HIV 41. ผตดเชอตาบอด ตองการทำพนยกรรม 42. ตดเชอเปนผนคนตามรางกาย 43. ผตดเชอไมไดรบเงนยงชพ 44. เดกทไดรบผลกระทบจากเชอ HIV ไมไดเขาเรยน 45. ตดเชอและเปนวณโรคปอด 46. ผตดเชอตองการหางานทำทผตดเชอสามารถทำได 47. แรงงานทำงานบานถกแจงจบขอหาลกทรพย ถกขงททณฑสถานหญงกลาง 48. เดกกมพชาถกขมขน 49. เจาหนาทภาคตะวนออกโทรมาปรกษาวามแรงงานกมพชาไมไดรบคาจาง

ประมาณ 20 คน 50. แรงงานถกโกงคารบเหมากอสราง 51. แรงงานกมพชาอยากแยกทางกบสามเพราะสามกนเหลา ไมทำงาน 52. แรงงานตองการตออายใบอนญาตทำงานไมทราบวาตอไดหรอไม 53. แรงงานไมไดรบคาจาง 54. แรงงานตองการใหตรวจสอบวาเดกกมพชา 3 คนยงอยในประเทศไทยหรอไม

Page 48: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

94 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 95สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

55. แรงงานพมา 11 คนถกขง 56. จำนวนผบาดเจบและเสยชวตจากเหตการณทหารกดดนกลม นปช. วนท

14-15 พ.ค. 53 57. แรงงานพมาถกทำรายรางกาย และกกขงหนวงเหนยว 58. แรงงานไมไดรบคาจาง และคาพสจนสญชาต 59. แรงงานถกตำรวจจบ 60. ผตดเชอตองการใหออกใบเสรจใหแตถาออกกลวระบวาตดเชอแลวจะโดนฟอง 61. ลกของเครอขายผตดเชออาย 15ปไปไปขมขนเดกอาย 5 ปและ 6 ป 62. เพอนตองการไปสมครตำรวจแตในประกาศระบวาตองไมเปนโรคเอดสเพราะ

ไปเสยงมาเลยไมกลาไปตรวจ อยากรองเรยนแตไมอยากเปดเผยชอ 63. ไปเสยงมา แลวมเชอราทอวยวะเพศ เลยคดวาตวเองตดเชอ HIV แตไป

ตรวจแลวเมอเดอนมกราพบวาไมเปน แตกยงกงวล

สวน กรณศกษา/กรณตวอยาง

การคมครองสทธดานเอดสทสำเรจ 5

Page 49: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

96 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 97สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

เดกตดเชอท จ.ชยภมไมไดเขาเรยน เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส จงหวดชยภม ปรกษากบเจาหนาทสำนกงานมลนธ

ศนยคมครองสทธดานเอดส ภาคอสาน วามเดกหญง อาย 5 ขวบ ซงตดเชอเอชไอว ไมไดเขาเรยนเนองจากวาผปกครองของเดกอนบาลในหองไมยอมใหมาเรยน ถามาเรยนผปกครองจะยายลกไปเรยนทโรงเรยนอน ทำใหทางโรงเรยนไมกลารบเดกหญงคนนเขาเรยน

เดกหญงอาศยอยกบยายและพนองอก 5 คน ปจจบนแมของเดกเสยชวตแลว สวนพอของเดกเมอไปตรวจเลอดพบวาตดเชอเอชไอว ยายจงไลพอของเดกออกจากบาน เดก 5 คน มเพยงเดกหญง 5 ขวบ คนเดยวทตดเชอ เดกหญงกนยาตานมาโดยตลอดจน CD 4 800

วนท 16-17 สงหาคม 2553 ไดจดประชมเพอพดคยปรบเปลยนแนวความคดกบผปกครองของเดกอนบาล โดยทางมลนธศนยคมครองสทธดานเอดสรบผดชอบในสวนของการเตมขอมลเรองสทธเดก ทางสาธารณสขจงหวด ทมสทธของมลนธศนยคมครองสทธดานเอดส,เครอขายผตดเชอจงหวดชยภม, โรงพยาบาลจตรส, และสาธารณสขอำเภอจตรส ไดพดคยกบทางผปกครองของนกเรยนอนบาล จำนวน 30 ทาน ซงนกเรยนในหองอนบาลนน ม 35 คน เพอทำความเขาใจกบผปกครองของเดกนกเรยน ซงผปกครองของนกเรยนอนบาลทกคนพอไดรบทราบขอมลชองทางการตดเชอเอชไอว วาไมไดตดกนงายๆ ผปกครองของนกเรยนอนบาลทกคนกยอมใหเดกหญงอาย 5 ขวบ ไดเขาเรยนใน วนท 23 สงหาคม 2553

ซงทกวนนเดกหญงอาย 5 ขวบกไดเขาเรยนตามปกต และมความสข โดยม ทางมลนธศนยคมครองสทธดานเอดส, เครอขายผตดเชอ, โรงพยาบาลจตรส, สาธารณสขอำเภอจตรส และสาธารณสขจงหวด คอยตดตามประเมนผลวาเดกไดเรยนและมความสขไหม

ลากเดกหญง 8 ขวบเขาปาทบตบบคอขมขนสาหส (คมชดลก)

เมอเวลา 13.30 น. วนท 11 มกราคม พ.ต.ท.อรรถรส ครองราชย พนกงานสอบสวน สภ.สตหบ ไดรบแจงมเดกหญงวย 8 ขวบ ถกขมขนภายในปาละเมาะหลงโรงนำแขง ตลาดทองทพยบานเตาถาน หม 3 ต.สตหบ อ.สตหบ จ.ชลบร หลงรบแจงจงนำกำลงไปตรวจสอบทเกดเหตพบ นายออ (นามสมมต) อาย 35 ป นางหนอย (นามสมมต) อาย 31 ป สามภรรยาเปนคนงานชาวพมา และชาวบานจำนวนมาก กำลงชวยชวต ด.ญ.บ (นามสมมต ) อาย 8 ขวบ บตรสาวของนายออและนางหนอย ซงถกนายวสนต อนปาน หรอตน อาย 20 ป คนงานโรงนำแขง ภมลำเนาอย จ.สโขทย ขมขน และทำรายรางกายไดรบบาดเจบสาหส ตองนำสงโรงพยาบาลสตหบ โดย ด.ญ.บ มบาดแผลอวยวะเพศฉกขาด เลอดไหล ตามรางกายมบาดแผลฟกชำจากการถกทำรายหลายแหง

หลงจากตำรวจทราบวา นายวสนต เปนผกอเหต จงตดตามจนสามารถจบกมตวไดขณะปดประตหองพกหมกตวเงยบใกลทเกดเหต เนองจากมอาการมนเมา ประชาชนทอยในบรเวณดงกลาวรขาวไดกรเขามาเพอจะรมประชาทณฑ เจาหนาทตำรวจตองกนชาวบานแยกยายกนออกไป

ผตองหาใหการรบสารภาพวา เปนคนลงมอขมขนเดกหญงวย 8 ขวบจรง เนองจากชวงเชานงดมสรา 30 ดกร จนมนเมา และเกดอารมณทางเพศ ขณะนนเหนนองบเดนอยคนเดยว จงหลอกพาเขาไปในปาละเมาะแลวขมขน แตนองบดนรนขดขนตะโกนใหคนชวย จงทบทใบหนา ลำตวหลายครง แลวบบคอจนหมดสตไป และลงมอขมขนโดยไมสวมถงยางอนามย จากนนจงกลบเขาหองพกเหมอนไมมอะไรเกดขน โดยทงนองบใหนอนอยในปาเพยงคนเดยว กระทงมคนมาพบ

พ.ต.ท.อรรถรส กลาววา ไดรบรายงานจากแพทย เบองตนผลการตรวจรางกายมรอยฟกชำหลายแหง และอวยวะเพศฉกขาด ภายในชองคลอดมคราบนำอสจ คนไขมอาการหวาดกลวอยตลอดเวลา สวนคนรายทราบวาเมอ 3 เดอนกอน ภรรยาทอยกนดวยกนเสยชวตดวยโรคภมคมกนบกพรอง หรอเอชไอว และผตองหายงรบวาทกครงมเพศสมพนธกบภรรยากไมเคยสวมถงยางอนามย แตไปตรวจเลอดแลวแพทยระบวาปกต ซงพอแมของเดกเกรงวาลกสาวอาจตดเชอถาเปนโรครายจรง ทงน ตำรวจไดตงขอหาขมขนกระทำชำเราเดกหญงอายไมเกน 13 ป

Page 50: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

98 รายงานสถานการณสทธมนษยชนทเกยวของกบเอชไอว/เอดสในประเทศไทย ป 2553 99สวน 1 สถานการณดานสทธมนษยชนในประเทศไทย

อางเปนตร. หนมตดเอดส ไลขมขนนร.สาว (ไทยรฐ)

ผสอขาวรายงานวา เมอเวลา 02.40 น.วานน (10 ม.ค.) ร.ต.ท.เจน วเศษรมย รอยเวร สภ.เมองอำนาจเจรญ รบแจงจากนายบ (นามสมมต) วา ขณะทตนกบแฟนสาวชอ น.ส.เอ (นามสมมต) อาย 18 ป บานอย ต.โนนหนามแทง อ.เมองอำนาจเจรญ นกเรยนชน ม.6 โรงเรยนแหงหนง ขรถ จยย.กลบจากการชมหมอลำซงทวดบานดอนหวายมงหนาจะไปสงแฟนสาวทบ าน มาตามถนนสายบานดอนหวาย-บานนาแต พอมาถงใกลทางเข า ร.ร.อำนาจเจรญ 2 พบชายแตงกายคลาย อปพร.ยนอยกลางถนน และใชไฟฉายสอง สงสญญาณใหหยดรถ พอรถจอดชายคนดงกลาวอางเปนตำรวจขอตรวจคนสงผดกฎหมาย ตนและแฟนสาวบอกวาเปนนกเรยนและยอมใหตรวจคนโดยด แตไมพบสงผดกฎหมายอะไร แตชายคนดงกลาวยงไมเชอบอกใหไปหาบคคลมายนยน

ผสอขาวรายงานตอวา นายบ เลาวา พวกตนเลยขรถไปหาอาจารยคนหนงทรจกกน ทมบานพกอยในโรงเรยนเพอใหชวยยนยนวาเปนนกเรยนจรง โดยชายทอางเปนตำรวจขรถจกรยานยนตตามไปดวย เมออาจารยออกมาชวยยนยนแลว ชายทอางเปนตำรวจถงยอมปลอยพวกตนไป แตยงขรถสะกดรอยตามมาตด ๆ เมอไปถงกลางทางเปลยว ชายคนเดมตะโกนบอกใหหยดรถ พรอมขอตรวจเอกสารทะเบยนรถ ตนบอกวาไมไดนำตดรถมาดวย ตำรวจเกกบอกใหกลบบานไปเอาเอกสารคมอรถและปายวงกลมมาแสดง ไมเชนนนจะยดรถไว แตใหกลบไปคนเดยวโดยปลอยผหญงรออยทนกอน เมอตนกลบไปเอาเอกสารรถจกรยานยนตทบานและยอนกลบมาอกครง ปรากฏวาไมพบแฟนสาวและชายคนดงกลาวแลว คดวานาจะเกดเหตรายขนกบแฟนสาวแนนอน

ผสอขาวรายงานอกวา หลงรบแจงจงรายงานให พ.ต.อ.วระพงษ พงษพม ผกก.สภ.อำนาจเจรญ ทราบ พรอมสงการใหเจาหนาทตำรวจออกคนหาทนท ตอมาเมอเวลา 04.30 น. น.ส.เอโทรศพทเขามอถอแฟนหนมบอกวา ถกตำรวจเกใชมดปลายแหลม บงคบขนรถ จยย.พาไปขมขนทกระทอมกลางทงนา ระหวางถนนบานคำกลางไปบานโสกโดน และตอนนไดรบการชวยเหลออยทบานเพอนในหมบานคำกลางแลว ตำรวจจงไปรบตว น.ส.เอ มาสอบถามรายละเอยดทโรงพก เบองตนเหยอกามใหการวา หลงแฟนหนมขรถจากไป ตำรวจเกใชมดจบงคบขนรถจกรยานยนตพาไปขมขน โดยขวาถาไมยอมจะฆาใหตาย ตนกลวถกฆาเลยยอมถกขมขนไป 1 ครงเพอแลกกบชวต จากนนเลยออกอบายใหเบอร โทรศพทกบตำรวจเก

ไป และบอกวาตอนเชาใหโทร.หาดวย หลงสอบปากคำตำรวจสงตว น.ส.เอไปตรวจหารองรอยการถกขมขนท รพ.อำนาจเจรญ

รายงานขาวแจงวา ตอมาเมอเวลา 07.20 น. ตำรวจเกโทรศพทเขามอถอ น.ส.เอ ผเสยหาย โดยมเจาหนาทตำรวจอยดวย กอนจะใหผเสยหายหลอกถามจนทราบวา ตอนนไอหนนงดมเหลาอยกบเพอนทหมบานดอนหวาย เจาหนาทรบนำกำลงออกไปจบกม พบไอหนตำรวจเกนงดมเหลาแบบสบายใจอย ทนททเหนตำรวจไอหนรบวงหลบหน แตถกรวบตวเอาไวไดทราบชอ นายโสภา ภรมย อาย 34 ปอยบานเลขท 95 หม 6 บานคำสมบรณ ต.โนนหนามแทง อ.เมองอำนาจเจรญ นำตวมาสอบสวนใหการรบสารภาพวา อางตวเปนตำรวจ โดยจะแตงเครองแบบคลายตำรวจ แลวข จยย.

Page 51: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ
Page 52: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ
Page 53: รายงานสถานการณ์ เอชไอวี/เอดส์tncathai.org/data/data24.pdf · 2018. 11. 26. · สุขภาพแห่งชาติ ดำเนินการ

“มงมนเปนองคกรสทธมนษยชนมออาชพดานเอดส สขภาพ และแรงงาน ทอยเคยงขางผขาดโอกาส