หลักพื้นฐานในการฝึก ... - wordpress.com · 2014-12-19 ·...

25
หลักพื้นฐานในการฝึกทักษะแม่ไม ้มวยไทย ในการฝึกมวยไทยจาเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจหลักพื ้นฐานก่อน เพราะเป็นทักษะเบื ้องต ้นการเรียนแม่ ไม้มวยไทยและกลมวย เพื่อนาไปสู่การมีทักษะในขั ้นสูงต่อไป ซึ ่งหลักพื ้นฐานดังกล่าว สานักงานคณะกรรมการ วัฒนธรรมแห่งชาติ ได้กล่าวไว้ในศิลปะมวยไทย ดังนี การตั ้งท่าจดมวย การตั ้งท่าจดมวย หมายถึง การวางเข่า การ วางมือให้ถูกต้องตามหลักการฝึก ซึ ่งในการ จดมวยนั ้น ต ้องทราบเหลี่ยมมวยด้วย เหลี่ยมมวย หมายถึง การแสดงการใช้มือ และเท้าที่ถนัด ออกมาให้เห็น โดยปกติ มวยจะมี ๒ เหลี่ยม คือ เหลี่ยมซ้าย และ เหลี่ยมขวา เหลี่ยมซ้าย หมายถึง การยื่นหมัดขวาไปข้างหน้าสูงเหนือระดับหางคิ ้ว ในขณะที่เท้าขวายื่นไปข้างหลัง หมัดซ้าย ชิดคาง เท้าซ้ายอยู่ด้านหลัง ลาตัวเหยียดตรง ไม่เกร็งปล่อยตัวตามสบาย โดยให้น าหนักอยู่ที่เท้าซ้าย ระยะห่างของ เท้าทั ้งสองข ้าง ๑ ช่วงตัว สายตามองผ่านมือไปยังคู่ต่อสู้ตลอดเวลา เหลี่ยมขวา หมายถึง การยื่นหมัดซ้ายไปข้างหน้าสูงเหนือระดับหางคิ ้ว ในขณะที่เท้าซ้ายยื่นไปข้างหลัง แขนซ้าย ขนานกับลาตัว หมัดขวาชิดคาง เท้าขวาอยู่ด้านหลัง ลาตัวเหยียดตรง ไม่เกร็งปล่อยตัวตามสบาย ให้น าหนักอยู่ทีเท้าขวา สายตามองผ่านมือไปยังคู่ต่อสู้ตลอดเวลา การวางตาแหน่งอวัยวะ การวางตาแหน่งของอวัยวะที่ได้จดมวย หมายถึง การกาหมัด วางเท้า มือ และลาตัว การกาหมัดที่ถูกต้อง คือ แบมือให้นิ ้วมือทั ้ง ๔ เรียงชิดติดกัน แล ้วพับนิ ้วทั ้ง ๔ นิ้วเข ้าหาอุ้งมือ แล้วกดทับด้วย นิ้วหัวแม่มือลงทาบ ในลักษณะเฉียงกับนิ้วชี ้และนิ้วกลาง เพื่อให้หมัดที่กากระชับแน่น โดยไม่เกร็ง

Upload: others

Post on 25-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

หลกพนฐานในการฝกทกษะแมไมมวยไทย ในการฝกมวยไทยจ าเปนตองมความรความเขาใจหลกพนฐานกอน เพราะเปนทกษะเบองตนการเรยนแมไมมวยไทยและกลมวย เพอน าไปสการมทกษะในขนสงตอไป ซงหลกพนฐานดงกลาว ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ไดกลาวไวในศลปะมวยไทย ดงน

การตงทาจดมวย การตงทาจดมวย หมายถง การวางเขา การ วางมอใหถกตองตามหลกการฝก ซงในการจดมวยนน ตองทราบเหลยมมวยดวย เหลยมมวย หมายถง การแสดงการใชมอและเทาทถนด ออกมาใหเหน โดยปกต มวยจะม ๒ เหลยม คอ เหลยมซาย และเหลยมขวา เหลยมซาย หมายถง การยนหมดขวาไปขางหนาสงเหนอระดบหางคว ในขณะทเทาขวายนไปขางหลง หมดซายชดคาง เทาซายอยดานหลง ล าตวเหยยดตรง ไมเกรงปลอยตวตามสบาย โดยใหน าหนกอยทเทาซาย ระยะหางของเทาทงสองขาง ๑ ชวงตว สายตามองผานมอไปยงคตอสตลอดเวลา เหลยมขวา หมายถง การยนหมดซายไปขางหนาสงเหนอระดบหางคว ในขณะทเทาซายยนไปขางหลง แขนซายขนานกบล าตว หมดขวาชดคาง เทาขวาอยดานหลง ล าตวเหยยดตรง ไมเกรงปลอยตวตามสบาย ใหน าหนกอยทเทาขวา สายตามองผานมอไปยงคตอสตลอดเวลา การวางต าแหนงอวยวะ การวางต าแหนงของอวยวะทไดจดมวย หมายถง การก าหมด วางเทา มอ และล าตว การก าหมดทถกตอง คอ แบมอใหนวมอทง ๔ เรยงชดตดกน แลวพบนวทง ๔ นวเขาหาองมอ แลวกดทบดวยนวหวแมมอลงทาบ ในลกษณะเฉยงกบนวชและนวกลาง เพอใหหมดทก ากระชบแนน โดยไมเกรง

Page 2: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

การใชหมด เทา เขา ศอก

ศลปะการใชหมด เทา เขา ศอก เปนทกษะพนฐานของกฬามวยไทยทมอยมากมายหลายแบบ ซงครมวยตางๆ ไดคดคนขนมาใช และไดน ามาเขยน หรอบนทกไว เพอประโยชน ในการเรยนการสอนวชามวยไทยในปจจบน

ศลปะการใชหมด เชน หมดตรง หมดตด หมดตวด หมดเสย ศลปะการใชเทา แบงออกเปน การเตะ และการถบ ส าหรบการเตะนน เชน เตะตรง เตะเฉยง เตะตวด เตะ

กลบหลง สวนการถบ เชน ถบตรง ถบขาง ถบกลบหลง ศลปะการใชเขา เชน เขาตรง เขาเฉยง เขาตด เขาโคง เขาลอย

ศลปะการใชศอก เชน ศอกต ศอกตด ศอกงด ศอกพง ศอกกระทง ศอกกลบ

๑) การใชหมด

หมดตรง หมายถง การใชหมด ทถนดมงไปยงเปาหมาย โดยอาศยแรงจากหวไหล ล าตว และเทายนพน โดยน าหนกตวอยทเทาหนา ใชแรงสงจากเทาหลงและสะโพก หวไหล

หมดตด หมายถง การใชหมด เหวยงในลกษณะโคงเปนครงวงกลม

ของคตอส ผรบางคนเรยกวา "หมดบรเวณล าตว ใบหนา หรอศรษะเหวยง" แบงออกเปน หมดเหวยง สน และหมดเหวยงยาว หมดตวด หมายถง การใชสนหมดกดลง บรเวณอวยวะส าคญของคตอส ในลกษณะเหยยดแขนออกไป พรอมชกตวด วงแคบ

Page 3: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

หมดเสย หมายถง การใช หมดชกเขาหาคตอสโดยงอศอก เกรงขอศอกหงายหมด แลวพงหมดยกขนส เปาหมาย ไดแก ปลายคาง ดงจมก หรอใบหนาคตอส ๒) การใชเทา การใชเทาจะแบงออกเปน ๒ ไม คอ การเตะ และการถบ การเตะ หมายถง การใชอวยวะสวนขาตงแตเอวลงไปจนถงปลายเทา

เตะตรง หมายถง การเตะเสยจากพนขนไปสวนบนในลกษณะตงฉากกบพน เตะตด หมายถง การเตะทใชเทาวาดขนขนานกบพน สามารถเตะตดไดทงสวนลางของล าตว และ

สวนบนของอวยวะ เตะตวด หรอเตะเฉยง หมายถง การเตะททศของการเตะจะเฉยงลงพนสเปาหมาย กลบหลงเตะ หมายถง การหมนตวหนหลงใหคตอส แลวเหวยงขาทวางอยดานหลงใหสนเทาปะทะ

เปาหมาย

Page 4: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

การถบ หมายถง การใชปลายเทา ฝาเทา หรอสนเทาปะทะคตอส ปลายเทาปะทะคตอส การถบตรง หมายถง การ ถบออกไปตรงๆ ใหปลายเทา สนเทา หรอฝาเทาปะทะเปาหมาย ในสวนตางๆ ของคตอส โดยอาจเหยยดเทาตรง หรองอเทาเขาถบก ได การถบขาง หมายถง การ ใชปลายเทาถบออกไปดานขางของล าตว โดยเอยงศรษะออกไปหาง จากล าตว การกลบหลงถบ หมายถง การถบตรงออกไปดานหลง อาจเหยยดขาตรง หรองอขา แลวเหยยดตรงออกไปยงเปาหมาย การถบจก หมายถง การใชปลายเทาทถนดจกไปบรเวณหนาทอง หรอลนปของคตอส โดยอาศยแรงสงจากเทาทไมถนด ๓) การใชเขา หมายถง การใชอวยวะสวนทเปนขอตอระหวางกระดกขาสวนบนกบกระดกขาสวนลาง แลวงอพบขา กระทงไปยงเปาหมายของคตอส

เขาตรง หมายถง เขาพงตรงไป ขางหนาเขาสเปาหมาย เขาเฉยง หมายถง เขาตเฉยงเขาส เปาหมายดานตรงกบเขาทพงออกไป เขาโคง หมายถง การบดสะโพก ใหคว าลง พรอมกบเหวยงขาใหมรศม

โคงจากบนลงลาง ปะทะ เปาหมาย ใหปลายเทาเหยยดเปนเสนตรงกบขาและเขา

เขาโยน หมายถง การกระโดด โยนเขาขนไปตรงๆ คลายๆ เขาลอย เปาหมายทปลายคาง และหนาอก ของคตอส

เขาลอย หมายถง การกระโดดขน สง ทะยานกบเขาโยน แตเขาลอยสพนสงกวา

Page 5: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๔) การใชศอก การใชศอกขนพนฐานมลกษณะดงน

ศอกต บางคนเรยกวา ศอกสบ โดยใชวธการตศอกจากบนสลาง เฉยงซายคลายมมฉาก บางครงอาจบดตวต โดยมแรงสงจากไหล ล าตว และเทา

ศอกตด หมายถง การตศอกตดขนานไปสเปาหมาย ศอกงด หมายถง การตศอกจากกลาง งดขนไปขางบน ตรงเปนมมฉาก ศอกกระทง หมายถง การใชศอกพงออกไปดานหลง ในลกษณะกระทง แกไขสถานการณทคตอสประชด

เขามาดานหลง ศอกกลบ หมายถง การหมนตวตศอก กลบไป

ทางดานหลง ตามจงหวะทสมพนธกบการเคลอนตามเทา

Page 6: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

การเคลอนท การเคลอนท หรอการเคลอนไหว เปนพนฐานของการใชแมไมมวยไทย ทงการรกและการรบ โดยการเคลอนทในการฝกมวยมดงน ๑) การรกและถอยเปนเสนตรง ก. การรกหรอถอย แบบเดนหนาหรอถอยหลงโดยการลากเทา คอ ถารกไปขางหนา กเดนหนาและใหเทาหลงลากตามเปนจงหวะ โดยอาจยกเทาหรอไมกได ในขณะทเวลาถอย กใชแรงสงจากเทาหนา ใหเทาหลงกาวออกไป แลวเทาหนากาวตามเปนจงหวะ โดยอาจยกเทาหรอไมกได ข. การรกหรอถอย แบบสลบมอเทา หมายถง การรกทมการสลบมอและเทาตามขอ ๑) และถอยสลบมอและเทาตามขอ ๑) เมอฝกไดอยางมทกษะแลว ใชเดนรกสลบเทาและถอยสลบเทาใหคลองแคลว จะชวยใหน าไปใชในการฝกทกษะขนสงตอไป

Page 7: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๒) การรกและถอยฉาก ก. การรกเปนมมฉาก หมายถง การเพมจากการรกธรรมดาโดยใชเทาทไมถนดตงน า เทาทไมถนดไปขาง เทาทถนดสงตาม ตอจากนนใชเทาทไมถนด ลากออกไปดานขาง สงเทาทถนดตามไปอยดานหนาเทาทไมถนด ลกษณะการเคลอนทเปนลกษณะอยในมมฉาก ดงน ๑. การรกฉากขวาแบบธรรมดาจากการตงทาขวาน า วธฝก จงหวะท ๑ รกไปดานหนาในทาธรรมดา จงหวะท ๒ กาวเทาขวาฉากไปทางขวาเลกนอย จงหวะท ๓ กาวเทาซายฉากไปทางขวาโดยใหเทาซายไปอยขางหนาเทาขวา ๒. การรกฉากซายแบบรกเทาสลบจากการตงทาขวาน า วธฝก จงหวะท ๑ รกไปดานหนาแบบรกธรรมดา จงหวะท ๒ กาวเทาซายฉากไปทางซายเลกนอย จงหวะท ๓ ชกเทาขวาฉากตาม ใหอยดานหนาเทาซาย ข. การถอยฉาก หมายถง การถอยเพอตองการใหต าแหนงของการตงทาเปลยนทศทางไมใหเปนเปาหมายของคตอสในขณะรก สามารถถอยฉากไดดงน ๑. ฉากขวาจากการตงทามอซาย เทาซายอยหนา วธฝก จงหวะท ๑ ถอยไปดานหลงโดยการถอยแบบเทาน าเทาตาม จงหวะท ๒ กาวเทาขวาฉากไปทางดานขวา จงหวะท ๓ กาวเทาซายเฉยงไปทางขวาให ไปอยหนาเทาขวา

Page 8: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๒. ฉากขวา (ไมตองถอย) จากการตงทามอซายอยหนา วธฝก จงหวะท ๑ กาวเทาขวาฉากไปทางขวาเพยงเลกนอย จงหวะท ๒ ชกเทาซายเฉยงไปทางขวา ใหมาอยหนาเทาขวา การตงทาเทาซายน า ๓. ฉากซายจากการตงทามอซาย เทาซายอยหนา วธฝก จงหวะท ๑ ถอยไปขางหลงแบบเทาน าเทาตาม จงหวะท ๒ กาวเทาซายฉากไปทางดานซาย จงหวะท ๓ ชกเทาขวาถอยหลงใหไปอยหลงเทาซายในลกษณะการตงทาซายน าอยหนา ๔. ฉากซาย (ไมตองถอย) จากการตงทามอซาย เทาซายอยหนา วธฝก จงหวะท ๑ กาวเทาซายเฉยงไปทางซายเลกนอย จงหวะท ๒ ชกเทาขวาไปขางหลงเทาซายใหมาอยในลกษณะการตงทาแบบซายน า

Page 9: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๓) การเคลอนทเปนวงกลม การเคลอนทเปนวงกลม คอ การเคลอนทโดยใชการรกและการถอยแบบการเคลอนทของแบบเทาธรรมดา ในลกษณะเทาน าเทาตาม ทเคลอนทไปดานหนา ดานหลง ไปทางซาย หรอไปทางขวา ก. การเคลอนทตามแนวรอบวงกลม การเคลอนทแบบนใหเคลอนทตามคตอสไปเปนวงกลม ถาจะรกหรอถอยใหใชแบบการรกและถอยแบบธรรมดา คอ ใชแบบเทาน าเทาตาม หรอจะใชการรกแบบเทาสลบกได ทงน ขนอยกบโอกาสของการเคลอนท ข. การเคลอนทไปทางซาย หรอทางขวา การเคลอนทแบบนเปนการเคลอนทโดยมคตอสเปนแกนกลาง ม ๒ จงหวะ คอ จงหวะท ๑ การเคลอนทแบบนเปนการเคลอนทไปทางดานขวา การเคลอนทจะตองเอาเทาหลงไปกอน จงหวะท ๒ กาวเทาหนาตามเทาหลง หากเคลอนทไปทางดานซายจะตองใชเทาหนาน าไปกอน แลวเอาเทาหลงเคลอนตามไป

Page 10: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

การกาวยาง การกาวยาง หมายถง การเดนหรอลากเทานนเอง ใชในโอกาสทงรกและถอย ลกษณะการกาวยางในมวยไทยนน คอ การยกเขาขนสงพรอมทงยกแขนขนเปนแนว การยกเขาขนใหตดกบศอกหรอเกอบตดกบศอก เขาทยกนน อาจยกกอนแลวลากเทา การเคลอนทลกษณะดงกลาวนเรยกวา "การกาวยาง" บางครงอาจลากเทาไปขางหนากอนยกเขาขน ในบางโอกาสอาจถอยแลวยกเขาเกอบตดศอกกได การทยกเขาขนตดศอกเปนการปองกนคตอส บางครง อาจท าสลบกนได ทงดานซายน าและขวาน า ๑) การยางสามขม การยางสามขม คอ การเดนจด ๓ จด โดยการเปลยนต าแหนงของเทาการเดนให ก าหนดจดทใชในการเปลยนต าแหนงของเทา เชน เทาซายอยขางหนา ใหเปลยนไปเปนอยขางหลง กลาวคอ เปนการเปลยนเหลยมของรางกาย นนเอง การยางสามขมใหช านาญนน จะตองฝกการย า การกาวยาง และการยางสามขม ทงน การกระท าดงกลาวอาจปองกน หลบหลก บางครงใชในการรบหรอการรกไดอยางม ประสทธภาพ ๒) การยางสขเกษม การยางสขเกษม คอ การกาวยาง หรอการเคลอนท โดยการกาวเทาออกไปดานนอกตว พรอมกบการยกตวใชมอปดลงมาขางลาง ในขณะทอกมอหนงยกขนระดบใบหนา เพอปองกนอาวธ สวนทปดลงมา ใชในกรณทคตอสถบมาหาเรา ใหใชมอปดปองกน สวนมอทอยขางบน กใชปองกนอาวธได ทงน ในการกระท านนจะตองบดสะโพกตามไปดวย พรอมกบปดมอลางใหผานล าตว สวนเทาเคลอนทกาวไปพรอมกบการปดมอผานล าตว

Page 11: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ศลปะการรกและรบ ศลปะการรกและรบ หมายถง การเลอกใชไมมวยไทยและกลวธตางๆ ใหผสมผสานกน เพอใหเกดประสทธภาพ ไมมวยไทยทใชในการชกมวยไทย ไดแก หมด เทา เขา และศอก การใชหมดชกคตอส เรยกวา "ไมหมด" การใชเทาเตะคตอสเรยกวา "ไมเตะ" การใชเทาถบเรยกวา "ไมถบ" การใชเขาเรยกวา "ไมเขา" การใชศอกเรยกวา "ไมศอก" และยงมการแบงตามลกษณะความสน-ยาวของการใชไมมวยไทย โดยแบงออกเปน ๒ ลกษณะ คอ ไมสน และไมยาว เชน การใชหมดเหวยงสน หมดงด ศอกและเขา เรยกวา "ไมสน" การใชเทาเตะ ใชเทาถบ หมดเหวยงยาว เรยกวา "ไมยาว" ดงนนการเตะ ถบ เขา และศอก เรยกวา "แมไม" สวนการตอย หมดงด หมดเหวยงสน-ยาว การเตะตรง เตะตด เตะตวด เตะเฉยง เตะกลบหลง ถบตรง ถบขาง ถบกลบหลง เขาตรง เขาเฉยง เขาตด เขาลอย ศอกต ศอกตด ศอกกลบหลง ศอกพง เหลานเรยกวา "ลกไม"

Page 12: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๑)ศลปะการรก ไมรก หมายถง หลกวชาการในการใชไมมวยตางๆ มาประกอบกนเพอเปนการรกโจมตคตอส มทงการหลอกลอ และเขาสกนจรง โดยทวไปไมน าของไมรกจะเปนไมยาว มความเรว รดกม มหลกมนคง สามารถใชไมอนตอไปได เชน การถบตรง การเตะเฉยง เตะลด สวนไมตามนนจะเปนไมยาวหรอไมสนกได ทงน ขนอยกบการใชไมจงหวะแรกวาไดผลดประการใด ดงนนจงนยมใชไมมวยแบบสลบบนลาง หรอซายสลบขวา เพอใหคตอสพะวง ถาใชไมรกเฉพาะสวน หรอสวนลางอยางเดยวจะงายตอการปองกนแกไข โดยทวไปไมรกมตงแตจงหวะเดยวขนไปจนไมจ ากดจ านวน แตนยมใชและไดผลด รวมไปถงการฝกหดไดงาย คอ ไมรก ๑ จงหวะ ๒จงหวะ และ ๓ จงหวะ ๑. ไมรก ๑ จงหวะ หมายถง การรกเขาไปแลวใชไมมวยเพยงอยางเดยว เชน การชกหมดตรงขวา เตะขวา โยนเขาขวาหรอดานทถนดทสด เรยกวา "ไมรกจงหวะเดยว" ๒. ไมรก ๒ จงหวะ หมายถง การรกเขาไปใชไมมวย ๒ จงหวะ โดยในจงหวะท ๑ เปนไมหลอก เพอใหคตอสเสยหลก แลวตามไปใชไมจรงในจงหวะท ๒ ตองตามกนไปอยางรวดเรว เรยกวา "ไมรก ๒ จงหวะ" ๓. ไมรก ๓ จงหวะ หมายถง การรกเขาไปใชไมมวยจงหวะท ๑, ๒ และ ๓ ตดตอกน เชน ตอยหมดน า หมดตรง แลวเตะตาม ถาฝกจนเกดความช านาญแลว กสามารถใชไมสน เชน ศอก เขา หมดตวด หมดงด เปนไมน าไดเชนกน ๔. ไมรก ๔ จงหวะ หมายถง การรกเขาไปใชไมมวยจงหวะท ๑, ๒ และ ๓ ตดตอกน และไมรกทออกไปตางกหวงผลทงหมด แลวแตโอกาส สวนมากจงหวะท ๑ และ ๒ เปนไมหลอก จงหวะท ๓ และ ๔ เปนไมจรง

Page 13: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๒) ศลปะการรบ ไมรบ หมายถง หลกวชาการในการน าเอาไมมวยตางๆ มาประกอบเขาดวยกน เพอแกไขการจโจมของฝายรก ไมมวยชนดหนง อาจแกการจโจมของไมมวยชนดเดยวกน หรอตางชนดกได หรอแกทละไม เชน แกการตอย แกการเตะ แกการถบ แกการศอก แตในการชกมวยจรงๆ ไมไดชกหรอเตะเพยงจงหวะเดยว แตจะรกเปนชด เชน ตอยน า เตะตาม แลวเขาตาม หรอตอยตามเขา ความหมายรวมไปถงการท าทกอยางเพอแกไขการจโจม เชน การถอยออกใหพนระยะ เพอไมใหถกอาวธของคตอส การหลบหลก การปดปอง และการตอบโต ซงมการชงลงมอกอน การถอยแลวตอบโต การหลบหลกแลวตอบโต ไมรบในทนจะกลาวถงการรบไมมวยของคตอสทละชนดตามล าดบ เรมตงแตรบการตอย รบการเตะ รบการถบ รบการเขา และรบการศอก โดยอาศยการถอย หลบหลก ปดปอง และตอบโตดวยไมมวยตางๆ ดงตอไปน ๑. การหลอกลอ หมายถง การเคลอนไหวรางกายเพอใหคตอสเขาใจผด หรอเพอไมใหคตอสจบทางเราได แบงออกเปน ๓ ลกษณะ ซงเปนการเคลอนไหวอวยวะตางๆ โดยไมเคลอนทไปจากทเดม คอ

หลอกดวยสายตา คอ มองสงแตใชไมมวยไปสเปาหมายทต า หรอมองต าแตใชไมมวยไปสเปาหมายทสง หลอกดวยศรษะ คอ การเคลอนไหวศรษะไปมาทงดานซายและดานขวา เพอใหคตอสหลงทาง หลอกลอดวยการเคลอนไหวล าตว คอ การอาศยความออนตว เชน การโยกเอวหรอโยกล าตวไปทางซาย

และขวา

๒. การถอยใหพนระยะ หมายถง การถอยใหหางจากคตอส อาจกระโดดเคลอนเทาถอยหลง หรอกาวถอยหลง แตตองใหพนระยะไมมวยของคตอส ในการถอยเมอพนระยะแลว จะตองอยในทาทพรอมจะตอบโตคตอสทนท ๓. การโยกตวหรอการเอนตวใหพนระยะ หมายถง การโยกตวหรอเอนตวออกใหพนระยะคตอส ๔. การหลบหลก หมายถง การเคลอนไหวสวนตางๆ ของรางกาย เพอหลบหลกไมมวยของคตอสทจโจมมา อาจใชวธกมตวหลบดานซายและขวา

Page 14: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๕. การปดใหเบยงเบนออกไป หมายถง การใชมอหรอแขนปดไมมวยไปยงเปาหมายอน ๖. การปดปอง หมายถง การใชสวนตางๆ ทแขงแรงของรางกายปดปองอวยวะทเปนจดออนของรางกาย เชน การใชเขาปดปองทอง รวมถงบรเวณล าตว การใชศอกและเขาบรเวณหนาอก ๗. การบงเกาะจบ หมายถง การบงไมใหไมมวยคตอสปะทะกบตวเรา การบงนนจะตองอาศยการผอนแรงถกจงหวะและเหมาะสมจงจะไดผลด เมอบงเกาะจบไดแลว กสามารถใชไมมวยตอบโตไดทนท ๘. การท าใหลม ในมวยไทยมหลายแบบ แตทถกตองตามกตกาคอ ใชวธการบงเกาะจบแลวผลกใหลม หรอการกอดรดแลวเหวยงใหลม ศลปะการตอบโต ศลปะการตอบโต หมายถง การใชไมมวยตอบโตคตอสดวยวธการตางๆ ไดแก ๑) ถอยแลวตอบโต หมายถง การถอยใหพนระยะไมมวยทจโจมมา แลวจงใชไมมวยตอบโตคตอสทนท ๒) การหลบหลกแลวตอบโต หมายถง การเคลอนไหวสวนตางๆ ของรางกาย เพอหลบหลกใหพนระยะไมมวยของคตอส เชน การกมตว การเอนตว การยอขา การเคลอนไหว ๓) การชงท าแลวตอบโต หมายถง การใชไมมวยตอบโตคตอสทใชไมรกมายงเรา โดยใหไมมวยของเราออกไปใหถงเปาหมายกอน

Page 15: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

๔) การปดปองแลวตอบโต หมายถง การใชสวนตางๆ ทแขงแรงของรางกายปดปองเปาหมายทคตอสจะจโจม ซงสวนมากเปนบรเวณจดออนของรางกาย เชน ปลายคาง ใบหนา คอ หนาอก ล าตว ลนป ทอง ขาพบ ๕) การปดใหเบยงเบนออกไปจากไมมวยของคตอส หมายถง การใชมอหรอแขนปดไมมวยไปยงเปาหมายอน ๖) การท าใหลม ในมวยไทยมหลายแบบ แตทถกตองตามกตกา โดยใชวธการบงเกาะจบ หรอทมดวยสะโพก

Page 16: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

แมไมมวยไทย หมายถง ทาของการใชศลปะมวยไทยทส าคญทสด อนเปนพนฐานของการใชไมมวยไทย ซงผฝกมวยไทยตองเรยนร และปฏบตใหไดกอนทจะฝกลกไมถอวาเปนการใชไมมวยไทยทละเอยดขน บรพาจารยผทรงคณวฒไดจดแบงแมไมมวยไทยออกเปน ๑๕ ไม ไดแก

สลบฟนปลา ปกษาแหวกรง ชวาซดหอก อเหนาแทงกรช ยอเขาพระสเมร ตาเถรค าฝก มอญยนหลก ปกลกทอย จระเขฟาดหาง หกงวงไอยรา นาคาบดหาง วรฬหกกลบ ดบชวาลา ขนยกษจบลง หกคอเอราวณ

Page 17: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาสลบฟนปลา (รบดานนอก) ฝายรก เดนเขามาชกดวยหมดซาย ตรงไปทใบหนาของฝายรบ ฝายรบ ใชมอซายปดหมดฝายรกทขอมอ สวนมอขวากระแทกไปทหวไหลดานนอก ของฝายรก

Page 18: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาปกษาแหวกรง (รบดานใน) ฝายรก เดนมวยเขาชกดวยหมดขวาตรงไปทใบหนา มอซายตงมนพรอมทจะชกหมด ฝายรบ กาวเทาขวา ทแยงเฉยงดานขวาสบเทาเขาวงใน ทงน าหนกตวลงบนเทาขวา ใชแขนซายปดหมดใหพนใบหนา มอขวากระแทกไปทหวไหลดานในของฝายรกทนท ทาชวาซดหอก ฝายรก เดนมวยชกดวยหมดขวาตรงไปทบรเวณหนาของฝายรบ มอขวาตงมน ฝายรบ รบกาวเทาซายเฉยงออกวงนอก ทงน าหนกตวลงบนเทาซาย โดยพงตวเขาหาคตอส แขนขวายกขนปดหมดฝายรกใหเบนออกพนตว แขนซายยกศอกกระแทกเขาชายโครงของฝายรก

Page 19: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาอเหนาแทงกรช ฝายรก เดนมวยเขาชกดวยหมดขวาตรงไปทบรเวณหนา ของฝายรบ มอซายตงมน ฝายรบ รบกาวเทาขวาทแยงเขาวงใน ทงน าหนกลงบนเทาขวา ยกแขนซายขนปดหมดใหพนตว แขนขวางอศอก เพอสงศอกกระแทกทชายโครงของฝายรก ทายอเขาพระสเมร ฝายรก เดนมวยชกดวยหมดขวา ตรงเขาบรเวณหนาของฝายรบ มอซายตงมน ฝายรบ รบกมศรษะใหหมดผานศรษะไป พรอมกบสบเทาขวาไปขางหนาเลกนอย ใหไดจงหวะหมด แลวชกหมดขวา เขาสปลายคาง ของฝายรกทนท

Page 20: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาตาเถรค าฝก ฝายรก เดนมวยชกดวยหมดขวาตรงเขาบรเวณหนาของฝายรบ มอซายตงมน ฝายรบ รบสบเทาขวาไปขางหนาเขาวงในของฝายรก ทงน าหนกตวลงบนเทาขวา พรอมกบงอแขนซายยกขนตรงหนา ปดกระแทกขน ใหหมดฝายรกพนศรษะไป มอขวาชกเขาสปลายคางของฝายรกทนท ทามอญยนหลก ฝายรก เดนมวยชกดวยหมดซายตรงเขาบรเวณหนาของฝายรบ ฝายรบ รบยกแขนทงสองขนปองกนหนา พรอมกบยกเทาขวาถบเขาทยอดอกหรอทองของฝายรก ใหกระเดนไป

Page 21: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาปกลกทอย ฝายรก เดนมวยเขาเตะเหวยงดวยเทาซายเปาหมายคอ ศรษะฝายรบ มอทงสองตงมน ฝายรบ รบสบเทาเขาหาครงกาว พรอมกบหมนตว เอาเทาขวาเปนแกน หนหนาเขาหาทศทางทเทาเตะมา ยกศอกขวาตงขนระดบหนาแขง มอซายตงการดปดระดบตนคอใหมน เพอปองกนพลาดถกใบหนา ทาจระเขฟาดหาง ฝายรก เดนมวยเขาชกดวยหมดขวาตรงสดแรง จนตวเสยหลกถลนเขาไปขางหนา ฝายรบ กาวเทาซายทแยงออกวงนอก เอยวตวใหหมดผานทางไหลขวา ในระยะ ๑ คบ แลวใชเทาซายเปนหลก หมนใหสนเทากระแทกทศรษะ ของฝายรก

Page 22: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทานาคาบดหาง ฝายรก เดนมวยเขาหา พรอมเตะเหวยงดวยเทาขวา มอทงสองตงมน ฝายรบ รบพลกตวหนหนาไปทางเทาทก าลงเตะมา น าหนกตวทงบนเทาซาย เทาขวาอยในหลกยนมวย แบบสงหยาตร มอขวาตงฝามอปะทะปลายเทา มอซายแบหงาย ตะปบสนเทา แลวใชมอทจบปลายเทา พลกบดออกดานนอก มอซายจบสนเทาฝายรก ดงเขาหาตว พรอมกบใชเขากระแทกไปทนอง ทาหกงวงไอยรา ฝายรก เดนมวยเขาหาพรอมยกเทาเขาเตะกราดบรเวณชายโครง มอทงสองตงมน ฝายรบ กาวเทาซายเขาหาฝายรกในระยะเกอบชดตวอยางรวดเรว หนหนาเขาหาทศทาง ทฝายรกเตะมา กระแทกศอกขวาสบรเวณโคนขาฝายรก พรอมแขนซายโอบจบตรงบรเวณนอง ยกขาใหสง เพอใหเสยหลก ปองกนฝายรกใชศอกถองทศรษะ

Page 23: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาวรฬหกกลบ ฝายรก เดนมวยเขาหา พรอมทงยกเทาเตะกราดตรงบรเวณชายโครง ฝายรบ รบพลกตวทแยงหนหนาสทศทางทเทาเตะมา ใชเทาซายเปนหลกยนใหมน ยกเทาขวากระแทกดวยสนเทาทตนขาใหสะทอนกลบไป มอทงสองตงใหมน เพอปองกนพลาดถกชายโครง ทาหกคอเอราวณ ฝายรก เดนมวยเขาหา ชกดวยหมดขวาตรงบรเวณหนาของฝายรบ ฝายรบ กาวเทาซายไปขางหนา ใชหมดทงสองจบทตนคอฝายรก จากนนกกระแทกเขาขวาไปทหนา ของฝายรก

Page 24: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

ทาดบชวาลา ฝายรก เดนมวยเขาชกหมดขวาตรงไปทใบหนาของฝายรบ ฝายรบ กาวเทาซายทแยงเฉยงออกวงนอก ทงน าหนกตวบนเทาซาย ใชมอซายกดแขนขวา ของฝายรกใหเบนและลงต า รบชกดวยหมดขวาตรงไปทใบหนา ใหเปนจงหวะเดยวกบมอซายทกดลงนนอยางรวดเรว ทาขนยกษจบลง ฝายรก เดนมวยเขาชกหมดซายตรงเขาทบรเวณหนาของฝายรบ พรอมกบเตะเทาขวา ตรงบรเวณชายโครง ตามดวยศอกขวาอยางรวดเรว ฝายรบ รบกาวเทาซายสบเขาหาตว กาวเทาขวา ยกแขนทงสองขางปดการเตะทแขงขวาของฝายรก พรอมยกแขนซายปองกนศอกขวาของฝายรก แมไมนเปนการหลบหมด หลบเตะ หลบศอก ในเวลาเดยวกน

Page 25: หลักพื้นฐานในการฝึก ... - WordPress.com · 2014-12-19 · หมายถึง การรุกที่มีการสลับมือและเท้าตามข้อ

แบบฝกทกษะมวยไทย

โดย

นายเรณ ค าใสย ครวทยฐานะช านาญการพเศษ

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

โรงเรยนกดชมวทยาคม อ าเภอกดชม จงหวดยโสธร ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๒๘