แนวปฏิบัติในการท าวิจัยร่วม...

1

โดย หลกสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร คณะเทคโนโลยการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ พ.ศ.2562

แนวปฏบตในการท าวจยรวมกบงานบมเพาะธรกจและผประกอบการใหม ในโครงการยกระดบสนคาชมชน หนงต าบลหนงผลตภณฑ “OTOP”

ของหลกสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร

ความส าคญ/สภาพปญหา

ปญหาหลกของผลตภณฑไทยยงเปนเรองของการขาดเทคโนโลยหรอนวตกรรม ออกแบบบรรจภณฑ และ

มาตรฐานผลตภณฑ กลาวคอ สนคาและบรการสวนมากยงขาดการพฒนาใหตรงตามความตองการของตลาด อก

ทงไมสามารถสรางความแตกตาง ความโดดเดน และไมสามารถเพมมลคาใหผลตภณฑและบรการเหลานนได จง

ท าใหสนคาหรอบรการมราคาต า ซงสาเหตหลกเปนเพราะผประกอบการยงขาดความร ความเขาใจของ

ความส าคญของการพฒนาผลตภณฑใหมเทคโนโลยหรอนวตกรรม การออกแบบผลตภณฑ และมาตรฐาน

ผลตภณฑ โดยโครงการมจดมงหมายเพอเพมมลคาผลตภณฑ ใหผลตภณฑสามารถเตบโตไดอยางยงยนสเศรษฐกจ

สากล เพอรองรบตลาดเสรของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ( Asian Economy Community: AEC) ดงนน

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงเหนความจ าเปนใหมการสงเสรมผประกอบการและ

พฒนาผลตภณฑ OTOP ในเขตพนทจงหวดปทมธาน

งานบมเพาะธรกจและพฒนาผประกอบการใหม มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

จงจดท าโครงการตอบตามยทธศาสตรมหาวทยาลย และมหนวยงานสนบสนน คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณะเทคโนโลยการเกษตร คณะวทยาการจดการ คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม สาขาออกแบบผลตภณฑ เพอการ

พฒนาผลตภณฑ ดานพฒนาผลตภณฑ ดานพฒนาบรรจภณฑ ดานพฒนาคณภาพมาตรฐานผลตภณฑของ

ผประกอบการ OTOP ในเขตพนทจงหวดปทมธาน

โครงการยกระดบสนคาชมชน OTOP อยในโครงการยทธศาสตร ท 1 เรองการพฒนาทองถน ภายใตโครงการยทธศาสตรมหาวทยาลยราชภฏเพอการพฒนาทองถนโดย ความส าคญของโครงการยทธศาสตรมหาวทยาลยราชภฏเพอการพฒนาทองถน เพอสนบสนนใหมหาวทยาลยราชภฏเปนปราชญแหงการพฒนาทองถน สามารถพฒนาทรพยากรมนษยใหมความร ทศนคตทดและมอาชพทมนคง ซงจะเปนการเสรมสราง ความมนคงใหกบประเทศ ตามพระราโชบายของสมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร รชกาลท 10 มหาวทยาลยไดรบจดสรรงบประมาณป 2562 ภายใตแผนงานยทธศาสตรการพฒนาการศกษาเพอความยงยน

2


วตถประสงคโครงการ (Outcomes) 1 .เพอบรณาการการท างานรวมระหวางมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลลงกรณฯ และผประกอบการ 2. น าองคความร เทคโนโลย ผลงานวจยทมอยในสถาบนและภมปญญาทองถนทมอยในชมชนมาพฒนาผลตภณฑ 3 .เพอสงเสรมและพฒนาผประกอบการดานการออกแบบพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑ เพอเพมมลคา และสามารถแขงขนไดทงตลาดภายในประเทศและตลาดตางประเทศ

เปาหมายโครงการ (Outputs) 1. ผประกอบการไดรบการพฒนาผลตภณฑทมภมปญญาทองถน นวตกรรมและเทคโนโลย 2. ผประกอบการไดรบการใหค าปรกษาในการพฒนาการออกแบบบรรจภณฑ ทเหมาะสมกบผลตภณฑ 3. รายไดของประชาชนทเขารวมโครงการเพมขนไมนอยกวารอยละ 15 ตอป 4. มผลตภณฑเพมขนจากเดม 1 ผลตภณฑ

ทมา :งานบมเพาะธรกจและผประกอบการใหม

การเขารวมโครงการ

การเขารวมโครงการของอาจารยในหลกสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหารไดเขารวมโครงการ

ดงกลาวในพนท 2 จงหวดดงน

จงหวดปทมธาน ม 2 ผลตภณฑคอ น าพรกนรกปลายาง และน าสมพาสเจอไรซผสมคอลาเจน ดง

แสดงในภาพท 1

ภาพท 1 ผลตภณฑโอทอป จงหวดปทมธาน

1

2

3


จงหวดสระแกว ม 2 ผลตภณฑคอ ขนมถวยฟน ามะตม และเครองดมถงเชาและล าไยผสมเมด

บดสถงเชา ดงแสดงในภาพท 2

ภาพท 2 ผลตภณฑโอทอป จงหวดสระแกว

สรปวธการด าเนนงานการวจย ดงแสดงในภาพท 3

1. อาจารยในหลกสตรประชมรวมกบ UBI เพอรบฟงสภาพปญหาผลตภณฑของกลมผประกอบการแตละ

ราย ในจงหวดปทมธาน และจงหวดสระแกว

2. คดเลอกอาจารยทปรกษาและทมงานวจยทมความเชยวชาญในผลตภณฑแตละชนด โดยงบประมาณท

ไดรบ ผลตภณฑละ 30,000 บาท ระยะเวลาในการด าเนนการวจย ประมาณ 3 เดอน )เรม ตลาคม –

ธนวาคม 2561)

3. อาจารยทปรกษาและทมงานและ UBI ลงพนทพบผประกอบการเพอรบทราบปญหาและความตองการใน

การพฒนาผลตภณฑและตกลงรวมกน

4. อาจารยทปรกษาและทมงานพฒนาผลตภณฑ โดยมหวขอหรอประเดนดงน

5. รายงานความกาวหนากบทางมหาวทยาลยเมอด าเนนการเบกจายงบประมาณไปแลว 50%

3

4

4


6. สงคนและถายทอดนวตกรรมใหกบผประกอบการ โดยไปลงพนทหรอใชสถานทของหลกสตรในการ

ถายทอดผลตภณฑ โดยอาจารยทปรกษาน าเสนอและนกศกษาชวยวจยสาธต มการบนทกเทปวดโอของ

แตละผลตภณฑโดยเจาหนาทโสตฯ

7. สงเลมวจยสมบรณ

8. สงผลตภณฑทพฒนาส าเรจแลวจ านวน 20 ชน เพอเปนตวอยางใหฝายออกแบบด าเนนการตอไป

ภาพท 3 ขนตอนการด าเนนงานพฒนาทองถน ยกระดบสนคาชมชนหนงต าบลหนงผลตภณฑ

ขอคดเหนเพมเตม

1. นกศกษาไดรบความรจากการท างานรวมกบอาจารยท าใหมทกษะและปนแนวทางในการท าวจยหรอ

ปญหาพเศษได

2. ไดรบงบประมาณมาชวยในเรองวสดอปกรณ สารเคม อาหารเลยงเชอ และเตมแกส ทใชในหอง Lab ท า

ใหนกศกษาไดใชวสดและอปกรณเพยงพอในการเรยนการสอนและการท าปญหาพเศษมากขน

3. ระยะเวลาในการด าเนนงานสนไป ไมสามารถด าเนนการใหแลวเสรจได เนองจากปญหาดานการเบกจาย

และการศกษาอายการเกบรกษา จงมการขยายเวลาเพม

5


1. ผลตภณฑน าพรกนรกปลายาง

ทปรกษาโครงการวจย

ผศ.นนทปภทร ทองค า

วตถประสงค 1. พฒนาสตรน าพรกนรกปลายางโดยการศกษาน าพรกนรกปลายางเพอใชเปนสตรควบคม

2.ศกษาชนดของปลาทเหมาะสมในการท าน าพรกนรกปลายาง ไดแกปลาน าจดและปลาทะเล โดย

เปรยบเทยบกบสตรทางการคา ทดสอบทาง

3. .น าพรกนรกปลายางจากปลาน าจดและศกษาอายการเกบรกษา ทะเล โดยบรรจในขวดพลาสตก

เกบรกษาทอณหภมหอง

ภาพท 4 ภาพกจกรรมการลงพ นทจงหวดปทมธาน : คณศรนวล ทพาพงษผกาพนธ กลมวสาหกจชมชนเกษตร

ปลอดภยต าบลคลองหา พาเยยมชมการสถานทผลตน าพรกและแจงปญหาททางกลมตองการใหแกไข

น าพรกของกลมทผลตอย ไดแก น าพรกเผาปลายาง น าพรกเผาแมงดา น าพรกตาแดง น าพรกปลารา ทก

ชนดลวนเปนน าพรกทมความชนสงจงท าใหเสอมเสยเรวโดยมอายการเกบไดไมเกน 7-10 วนทอณหภมหอง ถาจะ

เกบใหไดนานขนตองเกบไวในตเยน จงตองการตองการใหพฒนาน าพรกชนดปนแหงเพอใหเกบไดนานขน โจทย

ของการพฒนาน าพรกทางกลมจงเลอก “น าพรกนรกปลายาง”

6


ภาพท 5 ภาพกจกรรม: การคนความร ถายทอดนวตกรรมน าพรกนรกปลายาง โดยม ผศ.นนทปภทร ทองค า

เปนทปรกษาโครงการใหกบคณศรนวล ทพาพงษผกาพนธ ผประสานงานกลมวสาหกจชมชนเกษตร

ปลอดภยต าบลคลองหา จงหวดปทมธาน

7


ภาพท 6 ผเสอถอดบทเรยนผลตภณฑน าพรกนรกปลายาง

พฒนาน าพรกปนแหง 1 ชนด ทม

อายการเกบรกษานานขนจากเดม

ไดน าพรกสตรใหมสามารถวาง

จ าหนายในทองตลาดไดนานขน

ทางกลมควรมการพฒนาสตร

น าพรกใหหลากหลายมากยงขน ควรพฒนาสตรน าพรกให

หลากหลายมากยงขน

ทางกลม ไดบทเรยนจากการ

ถายทอดคอระบบชงตวง

วตถดบเพอควบคมคณภาพให

คณภาพสนคาใหเหมอนเดม

สรางผลตภณฑใหมทม

คณภาพมาตรฐาน ชนดของปลาทใชท าน าพรก

สงผลตอคณภาพน าพรกในเรอง

การขนฟและแขงกระดาง

8


2. ผลตภณฑน าสมพาสเจอรไรซเสรมคอลาเจน


อาจารยหรรษา เวยงวะลย

โดยมวตถประสงค 1. เนองจากผประกอบการตองการใหมการแขงขนในการตลาด ในกลมผรกษาสขภาพโดยการเสรมคลอลาเจน

2. ศกษาการเสรมคลอลาเจนในปรมาณทผบรโภคยอมรบ

3. เพอยดอายการเกบใหนานขนโดยการพาสเจอรไรส

ภาพท 7 ภาพกจกรรมการลงพ นทจงหวดปทมธาน: คณเยาวลกษณ อดมศาสตรพร ผประกอบการผลตน าสม

พรอมดม )น าสมตะวนฉาย( พาเยยมชมสถานท เครองมอ และอปกรณทใชผลตน าสม ทมงานรบฟง

ปญหาทตองการใหแกไข

9


ภาพท 8 ภาพกจกรรม: การคนความร ถายทอดนวตกรรมน าสมพาสเจอรไรซเสรมคอลาเจน โดยม อาจารยหรรษา

เวยงวะลย เปนทปรกษาโครงการใหกบคณเยาวลกษณ อดมศาสตรพร ผประกอบการผลตน าสมพรอมดม

)น าสมตะวนฉาย( จงหวดปทมธาน

10


ภาพท 9 ผเสอถอดบทเรยนผลตภณฑน าสมพาสเจอรไรซเสรมคอลาเจน

น าสมเสรมคอลลาเจนความ

เขมขนทผบรโภคยอมรบและยด

อายการเกบรกษา ไดน าสมเสรมคอลลาเจน

ความเขมขนทผบรโภค

ยอมรบและอายการเกบ

ผประกอบการอาจมการเสรมคอลลา

เจนในผลตน าผลไมชนดอนมากยงขน

เพอเพมทางเลอกใหผบรโภค

สรางผลตภณฑใหมทม

คณภาพมาตรฐาน

มการปรบปรงกระบวนการผลตตามหลก GMP

เพอใหสามารถยนขออนญาตสถานทผลตกบ อย. เพอใหสามารถวางจ าหนายน าสมเสรมคอลลาเจน

ในซปเปอรมาเกต หรอรานสะดวกซอ

1.การน าเครองมอมาใชในการปรบปรง

กระบวนการผลตน าสมเสรมคอลลาเจนทม

คณภาพมาตรฐาน

2.ไดความเขมขนของคอลลาเจนทเตมในน าสท

ผบรโภคใหการยอมรบ

สามารถเสรมคอลลาเจนไดในความเขมขนท

สงสด (5000ppm) ซงปกตคอลลาเจนมกลน

คาวของโปรตน แตการใสในน าสม กลน -รสชาต

ของของน าสมจะกลบกลนคาวของคอลลาเจน

11


3.ผลตภณฑขนมถวยฟน ามะตม


ผศ.วฒน บญวทยา

วตถประสงค 1. ปรบปรงเนอสมผสของขนมถวยฟใหนมขนภายหลงการนง

2. ตองการยดอายการเกบรกษาขนมถวยฟ โดยบรรจในภาชนะสญญากาศ และเกบในชองแชเยน 4

องศาเซลเซยส

3. พฒนาขนมถวยฟใหอยในเกณฑมาตรฐานผลตภณฑชมชนขนมไทย มผช . 1/2552 ทดสอบส กลนรส

และลกษณะเนอสมผสโดยศกษาคณภาพทางประสาทสมผส เคม กายภาพ เนอสมผส และทาง

จลนทรย

ภาพท 10 ภาพกจกรรมการลงพ นทสระแกว : คณภสสรภรณ ทรพยทวพล และคณฐาปน กจแกวมรกต

ผประกอบการบานขนมมรกต ผลตภณฑขนมถวยฟสมนไพร OTOP 5 ดาวสามปซอนจงหวดสระแกว

และสาขาทาน านนท จงหวดนนทบร พาเยยมชมการท าขนมถวยฟและแจงปญหาททางกลมตองการ

ใหแกไข

12


ภาพท 11 ภาพกจกรรม: การคนความร ถายทอดนวตกรรมขนมถวยฟน ามะตม โดยม ผศ.วฒน บญวทยา

เปนทปรกษาโครงการใหกบคณภสสรภรณ ทรพยทวพล และคณฐาปน กจแกวมรกต ผประกอบการ

บานขนมมรกต จงหวดสระแกว

13


ภาพท 12 ผเสอถอดบทเรยนผลตภณฑขนมถวยฟน ามะตม

1.ปรบปรงเนอสมผสของขนมถวยฟสตรดงเดมใหมความนมขนภายหลง

การนง 2.ยดอายการเกบรกษาขนมถวยฟสตรดงเดม 3. พฒนาขนมถวยฟ

1. ขนมถวยฟมเนอสมผสนมขน

2. สามารถยดอายการเกบรกษา

ไดมากขนกวาเดม

1.น าเครองมอเขามาใชในกระบวนการ

ผลตเพอใหขนมถวยฟมคณภาพสม าเสมอ

ไดแก ตบมโดใชบมน าแปงขนมถวยฟ

เครองบรรจสญญากาศใชบรรจขนมถวยฟ

และตอบรมรอนเพอใชอบกอนแปงเชอ

1.น าเครองมอมาใชในการปรบปรงกระบวนการผลตขนมถวยฟ

2.พฒนาขนมถวยฟสตรใหม

สามารถลดระยะเวลาในการหมกน าแปงขนมถวย

ฟจากเดม 12 ชวโมง ลงเหลอเพยง 3 ชวโมง

และไดน าแปงขนมถวยฟทมคณภาพมาตรฐาน

แนะน าใหผประกอบการ ปรบปรงสถานท

ผลตเพอใหสามารถยนขออนญาตสถานท

ผลตกบ อย. เพอใหสามารถวางจ าหนาย

ขนมถวยฟในซปเปอรมาเกต หรอราน

สะดวกซอ

1.การน าเครองมอมาใชในการปรบปรงกระบวนการผลตขนมถวยฟท าใหไดขนมถวยฟทมคณภาพมาตรฐาน

2.ไดขนมถวยฟสตรใหมทผทดสอบชมใหการยอมรบ

14


4.ผลตภณฑเครองดมถงเชาและล าไยผสมเมดบดสถงเชา


อาจารยภาสร ฤทธเลศ

วตถประสงค ศกษากระบวนการผลตน าเหดถงเชาพรอมดม

ขอบเขตการวจย การแปรรปเหดถงเชาสทองอบแหงใหอยในรปผลตภณฑเครองดม โดยมขนตอนหลก ไดแก การสกดเหดถง

เชาดวยน ารอน การท าเขมขนน าถงเชา การผลตเมดบดส และการผลตน าถงเชาพรอมดมทมเมดบดสบรรจในขวด ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ไดผลตภณฑใหม

2. ไดกระบวนการและสภาวะในการผลตน าถงเชาพรอมดม

3. องคความรทไดสามารถน าไปถายทอดใหผประกอบการได

ภาพท 13 ภาพกจกรรมการลงพ นทสระแกว คณณฐมน อวนศร บรษท ไทย คอรไดเซปส จ ากด ต าบลหนอง

น าใส จงหวดสระแกว พาเยยมชมการเพาะเหดถงเชาและแจงตองการทอยากพฒนาผลตภณฑแปรรป

จากเหดถงเชาสทอง

15


บรษท ไทย คอรไดเซปส จ ากด เปนผผลตเหดถงเชาสทองอนทรยอบแหงบรรจแคปซลภายใตตราสนคาคอรด โปร )Cordy Pro( มความตองการผลตเครองดมจากเหดถงเชาสทองทมสวนผสมของล าไยอบแหงและน าผง ประกอบกบปจจบนผลตภณฑเครองดมเพอสขภาพ )functional drink( ยงคงไดรบความสนใจอยางตอเนอง สงผลใหตลาดการผลตอาหารเพอสขภาพไดรบความนยมเพมขน โดยเครองดมเพอสขภาพตองมคณคาสารอาหารทดตอรางกาย ประหยดเวลาและสะดวกรวดเรวในการบรโภค

ภาพท 14 ภาพกจกรรม: การคนความร ถายทอดนวตกรรมเครองดมถงเชาและล าไยผสมเมดบดสถงเชา โดยม อาจารยภาสร ฤทธเลศ เปนทปรกษาโครงการใหกบคณณฐมน อวนศร บรษท ไทย คอรไดเซปส

จ ากด ต าบลหนองน าใส จงหวดสระแกว

16


ภาพท 15 ผเสอถอดบทเรยนผลตภณฑเครองดมถงเชาและล าไยผสมเมดบดสถงเชา (บรรยายใตภาพ(

ผเสอถอดบทเรยนรายโครงการ (ทม C) ประกอบดวยรายละเอยดแตละสวน ดงน 1) หวผเสอ: เปาหมายสงสดของโครงการ เปาหมายสงสดของโครงการ เพอแปรรปเหดถงเชาอบแหงเปนผลตภณฑเครองดม :

กระบวนการผลตน าถงเชาพรอมดมผสมเมดบดสน าถงเชาเขมขน 2) ปกซายบน: งานวจยเปลยนแปลงอะไรบาง หลงจากทผประกอบการรวมกนคด และ

วจยเพอพฒนาในโครงการ งานวจยนท าใหเกดผลตภณฑใหมทยงไมมในทองตลาด ไดกระบวนการผลตน าถงเชา

พรอมดมผสมเมดบดสน าถงเชาเขมขน 3) ล าตวซาย: ขอเสนอแนะเชงพฒนาในอนาคต

17


การพฒนาตอยอดบรรจภณฑ การศกษาอายการเกบรกษา การวเคราะหปรมาณสารส าคญ คณคาทางโภชนาการในผลตภณฑ และการพฒนาเครองมอทใชในการผลต เชน พฒนาเครองมอทใชในการขนรปเมดบดส

การพฒนาผลตภณฑเครองดมเหดถงเชาใหมความหลากหลาย เชน instant drink 4) ปกซายลาง: กระบวนการในการท างานวจยทใชในการท างานของโครงการ )ใน

ลกษณะ สรางคน สรางงาน สรางเครอขาย แบบบรณาการพนธกจสมพนธกบชมชน และภาค( ในการวจยนมการบรณาการองคความรจากการเรยนการสอนรายวชา เคมอาหาร 2

เรองการใชวตถเจอปนในอาหาร การใชสารทท าใหเกดเจล ท าใหนกศกษาไดใชความรและการปฏบตจรงในการผลตผลตภณฑอาหาร

5) ปกขวาบน: ผลการเปลยนแปลง จากการสรางคน สรางงาน สรางเครอขาย ชมชนเรยนร (พรอมยก )Case Support(

จากการบรณาการองคความร ในรายวชา ท าใหนกศกษาไดรบโอกาสและ /หรอแนวความคดในการศกษาโครงการพเศษดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหารตอไป และเปนแนวทางในการน าความรไปใชประโยชนอยางเปนรปธรรม และฝกทกษะการเปนผชวยวทยากร

นอกจากนผลการวจยยงเปนไปตามความตองการของผประกอบ ไดผลตภณฑเครองดมจากเหดถงเชา

6) ล าตวขวา: ขอเสนอแนะตอผเกยวของ การท าวจยนมระยะเวลาคอนขางจ ากด หากมระยะเวลาในการวจยเพม จะสงผลดขน

ตอการเกบขอมลเชงวชาการ 7) ปกขวาลาง: นวตกรรม องคความร ชดความร และอะไรด ๆ ทเกดขน ทงทคาดคด

และไมคาดคดจากโครงการ จากการวจยไดกระบวนการผลตและผลตภณฑน าถงเชาพรอมดมทมการผสมเมดบดสน า

ถงเชาเขมขน ซงเปนกระบวนการผลตทยงไมมขอมลการวจยในการแปรรปจากเหด ถงเชาสทอง และเปน

ผลตภณฑใหมยงไมมจ าหนายในทองตลาด องคความรทเกดขนจากกระบวนการผลตยงสามารถผลตน าถงเชา

เขมขนบรรจขวดได และเปนแนวทางในการพฒนาผลตภณฑเครองดมจากเหดถงเชารปแบบอนตอไป

18


คณะกรรมการรวมวจยในแตละโครงการประกอบดวย 5 คน ดงน

1. ผศ.นนทปภทร ทองค า 2. อ.หรรษา เวยงวะลย 3. ผศ.วฒน บญวทยา 4. อ.ภาสร ฤทธเลศ 5. ผศ.ดร.อณภา สขลม

ขอขอบคณขอมลบางสวนจาก คณธระเศรษฐ ศรประภสสร งานบมเพาะธรกจและผประกอบการใหม หรอ UBI

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

แนวปฏิบัติในการท าวิจัยร่วม...

Documents