หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร

BUDDHIST CONCEPT TO MANAGE SADJA SASOMSUB GROUP IN WAT PA TEPNIMIT, PONGNAMRON, CHANTHABURI

วทยานพนธ ของ

พระจรนทร สทนโต (จนขาว)

ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตรเพ8อการพฒนา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ

กรกฎาคม 2557

หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร

BUDDHIST CONCEPT TO MANAGE SADJA SASOMSUB GROUP IN WAT PA TEPNIMIT, PONGNAMRON, CHANTHABURI

วทยานพนธ ของ

พระจรนทร สทนโต (จนขาว)

เสนอตอมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เพ8อเปนสวนหน8งของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตรเพ8อการพฒนา ลขสทธJเปนของมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ

กรกฎาคม 2557

6 l - - 9 / ^ a dtu:lJto{?Ytu-tuytuf,

jf f io I

u ii'n n : : ru fi 1 d1 u n r : 13 n r : r o.r n { ru dr o s cv mJ yr iy{ d in il r rvr yr fi ru'sr^ o ^ . - - l - r l ! l , @ e @ dolrRo t1J{1.11:ou rluisrouvt:;:

Buddhist concept to Manage sadja Sasomsub Group in wat pa Tepnimit, pongnamron,

Chanthaburi

u:srSuyri qvrulor (,il'uur)

fl BIv n:ril nr:aou?vrarfi uudr'-\--| ,.,-) _--

lll(tm"" :J : y r r u co u ivr ur u' yr u f({rir o nr aor : r o r : d or :. cr o sr r rl : y ra3 g ri'n dl

t A p A a du:yI'lu ytlJ: nu 1?vluluv,tu I

n :: rn r : fi rl3 nu riyrurun u r(q:. fn:u rdu:dr)

,//*/ A A < < q , i - e , ^ . , ' a /

/ . . , . . . . . . . . . . . .= . . . . . . n : : i ln . l rdoU?ylUtuy{ur

trlrirunrf er:rrr:d q:.Frruun qr:: nrqq)

1d'fuorlffitrnrurrimurri'tr:rrri'girlvrvr::frh?riurfJurirundonuun',rfinurnrruun-nqn:

ffi rU rurfi a rJ m asr : u u r rinr fi' n n r I r d'{ n ,, nr a fl {rfi o n r : yrTru u i

" " " " " ' ? " " " " " ' j 42..',,. nnrufiulnrfisriyrurii'rr(:o.:f ltdgl ot:rllr:lr^ur fil:rril

(: o.: em67lo r :;ivr: fi n r fi I: o ril,{,r/,/,//,

i'ud.,.9 .... rdou.tr.{.n$rfrd... yr.a. zssz

พระจรนทร สทนโต (จนขาว). (2557). หลกธรรมทใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย

วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร. วทยานพนธ ศศ.ม. (สงคมศาสตรเพ!อการพฒนา). จนทบร : มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ.

คณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธ

รองศาสตราจารยพรทพา นโรจน สค.ม. (สงคมวทยา) ประธานกรรมการ นกรบ เถยรอ!า รป.ด. (รฐประศาสนศาสตร) กรรมการ

บทคดยอ การวจยคร3 งน3 มวตถประสงค 1) เพ!อศกษาหลกธรรมท!ใชในการบรหารจดการและ 2) เปรยบเทยบหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน3 ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามปจจยสวนบคคล กลมตวอยางท!ใชคร3 งน3 จานวน 291 คน เคร!องมอท!ใชเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา สถตท!ใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ! คารอยละ คาเฉล!ย และคาเบ!ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท t-test การทดสอบคา F-test และการทดสอบความแตกตางเปนรายคของเชฟเฟ (Scheffe’)

ผลการวจยพบวา 1) การปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท$ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน6 ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก และเม$อพจารณาการปฏบตตามหลกธรรมเปนรายขอ พบวา ปฏบตตามหลกธรรมพรหมวหารธรรม 4 มากท$สด รองลงมา คอ ปฏบตตามหลกธรรมสงคหวตถธรรม 4 ปฏบตตามหลกธรรมฆราวาสธรรม 4 และปฏบตตามหลกธรรมอรยสจจธรรม 4 2) การเปรยบเทยบหลกธรรมท$ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน6 ารอน จงหวดจนทบร พบวา โดยภาพรวม สมาชกท!ม เพศ สถานภาพ การศกษา ระยะเวลาการเปนสมาชกกลม ตางกน ปฏบตตามหลกธรรม ท!ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ไมแตกตางกน ในขณะท! อาย อาชพ รายได ตางกนปฏบตตามหลกธรรมท!ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท!ระดบ .05

Pra Jarin Sutanto (Jankaw). (2014). Buddhist Concept to Manage Sadja Sasomsub Group in

Wat Pa Tepnimit, Pongnamron, Chanthaburi. Thesis. M.A. (Social Sciences for

Development). Chanthaburi : Rambhai Barni Rajabhat University.

Thesis Advisors

Associate Professor Porntipa Niroj M.A. (Sociology) Chairman

Nakrob Tianam Ph.D. (Public Administration) Member

Abstract

The purposes of this research were to study the Buddhist concept to manage Sadja

Sasomsub Group in Wat Pa Tepnimit, Pongnamrou, Chanthaburi and to compare the Buddhist

concept among the group members. The sample consisted of 291 group members. The instrument

was a rating scale questionnaire. The statistics used were percentage, mean, standard deviation,

t-test and F-test.

The results found were : 1) The Buddhist concept was managed at a high level in the

group. The issues of the concept were rated from the 4 noble sentiments, the 4 principles of

kindly treatment, the rules of human conduct and the 4 holy truths respectively. 2) The members

who were different gender, education, terms of membership had no different management

whereas those who were different age, income and occupation had significantly different

management at .05 level.

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบน�สาเรจสมบรณดวยด โดยไดรบความอนเคราะห และความชวยเหลออยางดย(งจาก รองศาสตราจารยพรทพา นโรจน ประธานท�ปรกษา ดร.นกรบ เถยรอ�า กรรมการ

ท�ปรกษาวทยานพนธ ท(ไดใหคาแนะนาปรกษาตรวจสอบแกไขขอบกพรองตาง ๆ อยางละเอยด ทกข�นตอน รวมถงคณาจารยทกทานของคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ ท(ไดถายทอด ความร ความเขาใจ ในภาควชา ท(เก(ยวของกบงานวจย รวมถงความร ในภาควชาประกอบหลกสตรสงคมศาสตรเพ(อการพฒนา ผวจยเหนถงจตใจอนเปนกศลของคณาจารย และผทรงคณวฒทกทาน ดงปรากฏช(อ ในวทยานพนธฉบบน� รวมถงเจาหนาท(ของมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ ตลอดจนผท(ใหการสงเสรมสนบสนนทกทานท(ไดอนเคราะหใหความสะดวกในการศกษาเปนอยางด จนทาใหการศกษาและงานวจยคร� งน� สาเรจไดดวยด อาตมาภาพจงขอเจรญพรขอบใจจากจตใจอนเปนกศลเชนกน คณคาและประโยชนอนพงมจากวทยานพนธฉบบน� ผวจยขอมอบเปนกตญ8กตเวทตาแดพระพทธศาสนา บดามารดา ครอปชฌายอาจารย และผมพระคณทกทาน ขอเจรญพร พระจรนทร สทนโต (จนขาว)

สารบญ

บทท หนา

1 บทนา ........................................................................................................................... 1

ความเปนมา .......................................................................................................... 1

วตถประสงคของการวจย ..................................................................................... 5

ประโยชนของการวจย .......................................................................................... 5

ขอบเขตของการวจย ............................................................................................. 5

นยามศพทเฉพาะ .................................................................................................. 6

กรอบแนวคดในการวจย ....................................................................................... 7

สมมตฐานของการวจย ......................................................................................... 8

2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยท�เก�ยวของ ......................................................................... 9

แนวคดทฤษฎเก�ยวกบกลม ................................................................................... 9

ความหมายของกลม ...................................................................................... 9

ความสาคญของกลม ..................................................................................... 10

สาเหตของการเขารวมกลม ........................................................................... 13

ทฤษฎบคลกภาพของกลมของแคทเทล ........................................................ 14

ทฤษฎสมฤทธ1 ผลของกลมของสตอคดลส .................................................... 15

กลมออมทรพยเพ�อการผลต .......................................................................... 16

แนวคดเก�ยวกบการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย .................................... 20

แนวคดเก�ยวกบหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ................................................... 35

สงคหวตถธรรม 4 ......................................................................................... 40

พรหมวหารธรรม 4 ....................................................................................... 44

หลกอรยสจจธรรม 4 ..................................................................................... 45

งานวจยท�เก�ยวของ................................................................................................ 47

3 วธดาเนนการวจย ......................................................................................................... 52

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ................................................................. 52

เคร�องมอท�ใชในการวจย ...................................................................................... 53

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3 (ตอ)

การสรางเคร�องมอท�ใชในการวจย ........................................................................ 54

การเกบรวบรวมขอมล .......................................................................................... 55

การวเคราะหขอมล ............................................................................................... 55

สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล ............................................................................ 55

4 ผลการวเคราะหขอมล .................................................................................................. 57

สญลกษณท�ใชในการวเคราะหขอมล ................................................................... 57

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ....................................................................... 57

ผลการวเคราะหขอมล .......................................................................................... 57

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ .............................................................................. 77

วตถประสงคของการวจย ..................................................................................... 77

วธดาเนนการวจย .................................................................................................. 77

สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล ............................................................................ 78

สรปผลการวจย ..................................................................................................... 78

อภปรายผลการวจย ............................................................................................... 81

ขอเสนอแนะ......................................................................................................... 83

บรรณานกรม .............................................................................................................................. 84

ภาคผนวก ................................................................................................................................... 90

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒ ....................................................................................... 91

ภาคผนวก ข หนงสอขอความรวมมอในการทาวจย............................................................. 93

ภาคผนวก ค แบบสอบเพ�อการวจย ...................................................................................... 99

ประวตยอผวจย .......................................................................................................................... 104

สารบญตาราง

ตาราง หนา

1 แสดงจานวนสมาชกท�อาศยอยในกลมสจจะวดปาเทพนมต จงหวดจนทบร

พ.ศ. 2554 .......................................................................................................... 53

2 แสดงจานวนและรอยละปจจยสวนบคคล ............................................................... 85

3 แสดงคาเฉล�ยหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร ............................................ 60

4 แสดงคาเฉล�ยหลกฆราวาสธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร ................................. 61

5 แสดงคาเฉล�ยหลกสงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร ............................................ 62

6 แสดงคาเฉล�ยหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร ........................................... 63

7 แสดงคาเฉล�ยหลกอรยสจจธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร ............................................ 64

8 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามเพศ .................... 65

9 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน) ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน) ารอนจงหวดจนทบร .................................................................................................. 66

10 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบอายของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร โดยทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ. 67

11 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามสถานภาพ ........ 68

12 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามอาชพ ................. 69

สารบญตาราง (ตอ)

ตาราง หนา

13 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบอาชพของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร โดยทาการวเคราะห ดวยเทคนคของเชฟเฟ 70

14 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามการศกษา ......... 72

15 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามรายได ............... 73

16 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบรายไดของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร โดยทาการวเคราะห ดวยเทคนคของเชฟเฟ. 74

17 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน) ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามระยะเวลา การเปนสมาชกกลม .......................................................................................... 76

บทท� 1

บทนา

ความเปนมา

การเปลยนแปลงทเกดข� นอยางรวดเรว ตามแผนพฒนาพฒนาเศรษฐกจ และสงคม ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550 – 2554) ไดอญเชญปรชญาเศรษฐกจพอเพยง มาเปนหลกการพฒนา รฐบาลจงไดปรบปรชญาเปาหมาย การพฒนาเปน เศรษฐกจพอเพยง ตามพระราชดา รสของ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบน ปรชญาทช� แนวทางการดารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ต�งแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ท�งในการพฒนา และบรหารประเทศใหดาเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทน ตอโลกาภวตน โดยมกรอบความคดอยทพอเพยง ซ ง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจาเปนทตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร (ธระภทร เอกผาชยสวสดB และคณะ. 2545 : 1) สงคมปจจบนตดอยกบวตถนยม แสวงหาสงตาง ๆ มาปรนเปรอตามความตองการน�นๆ โดยไมคานงถงความพอเพยงตอรายไดของตนทพงไดรบ และบางคร� งกไมคานงถงวาการกระทา ตาง ๆ เหลาน�นจะทาใหคนอนเดอดรอนหรอไมโดยเฉพาะเร องผดศลธรรมจงทาใหเกดปญหา ในชมชนโดยเฉพาะเรองเงน เมอมปญหาการเงนเกดข�นกตองมการกหน� ยมสนจากนายทน และ คนขางเคยงบคคลเหลาน�นอาจคดผลเปนตอบแทนเปนดอกเบ�ย รอยละ 10 หรอ 20 ตอเดอน หรอหกผลผลตทางการเกษตร ถาปไหนผลผลตไมดหน� สนกพอกพนเปนดนพอกหางหม และสดทายถกยดททากนตกเปนของนายทน ทาใหเกดปญหาในชมชน พระครไพศาลบญวฒน เจาอาวาส วดปาเทพนมต จงไดชกชวนชาวบานรวมตวกนเพอใหเกดความสามคคในการแกปญหาชวยเหลอกนเอง พงตนเองในหมบาน เพอการมชวตทอยดมสข มคณคา และศกดB ศรเทาเทยมกนตามแนวคดเร องการสะสมทรพยเพอพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตทมตนสานกมาจาก ครชบ ยอดแกว จากจงหวดสงขลา นามาผสมผสานกบแนวทางคาสอน ขององคพระสมมาสมพทธเจา พระอาจารยสบน ปณโต เปนพระสงฆรปแรกทดาเนนการจดต�ง กลมสจจะสะสมทรพยในจงหวดตราด และพระอาจารยมนส ขนตธมโม เจาอาวาสวดโพธB ทอง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร ไดนาแนวคดน� มาประยกตใชกบแนวทางการรวมพลงปญญาเพอแกไขปญหาของชาวบานดวยกนเอง โดยอาศยวดตาง ๆ ในเขตจงหวดจนทบร เปนสถานท รวมพลงชมชนเพอจดต�งกลมสจจะสะสมทรพยข� น ในป พ.ศ. 2539 ตอมาพระครไพศาลบญวฒน เจาอาวาสวดปาเทพนมต ไดเลงเหนความสาคญน� จงไดชกชวน ผนาหมบานมาเปนแกนนาทสาคญของกลม เชน ผใหญบานท�ง 5

2

หมบาน ผนาชมชน เชน กลมสตรอาสาฯ กลมอาสาพฒนา และปองกนหมบาน เปนตน และใชหลกธรรมในการบรหารจดการและดาเนนการ ใชเงนเปนเครองมอในการเชอมคนใหมารวมกนเพอทากจกรรมและสรางคณธรรม ใหเกดข�นในจตใจของชาวบาน ในการต�งจดต�งกลมสจจะสะสมทรพยฯ น�นมกจะพบอปสรรคและปญหาหลากหลายกนไปเพราะในการใหชาวบานมารวมเงนกนน� นมเงอนไขและทมาไมเหมอนกนอปสรรคเบ�องตน ทพบกคอบางหมบานเคยมกลมมากอนแตลมเลกไปกตองพดคยถงรปแบบการทาทผานมา และ ช� ขอบกพรองแลวเสนอแนวทางแกจงจะชวนต� งก ลมใหมได แตอยางไรกตามข� นตอน ในการต�งกลมสจจะสะสมทรพยฯ น�นมวธทชดเจนเปนลาดบดงน� (พระสบน ปณโต. 2547 : 13-14) 1. การช�แจงใหชาวบานเขาใจถงปญหาบานเมองโดยช� ใหเหนวาปญหาบานเมองของเรา ปญหาในหมบานของเราเปนอยางไร ถกเขาเอารดเอาเปรยบอยางไร หรอเสยเปรยบเขาอยางไร ถาไมรวมตวกนในอนาคตเราจะเสยเปรยบมากข�นเรอย ๆ ในการทาความเขาใจประเดนน�สามารถ ยกนทานเรอง “เสอกบวว” มาประกอบดงน� มววอย 100 ตว หากนอยในหมบาน อยมามเสอตวหนง เขามาในหมบาน พอววเหนเสอจาฝงกตะโกนบอกฝงววท�งหลายใหวงหนไมคดส ในทสดกถกเสอ จบกนไปวนละตวทกๆ วนจนเหลอเพยง 10 ตว ในทสดวว 10 ตว ทเหลอกกลบมาคดกนวาเราตวใหญกวาเสอมเขาเปนอาวธ ในขณะทเสอซ งตวเลกกวาเรามเข�ยวและความไวเปนอาวธ ถาสกนตวตอตวอาจสเสอไมได แตถาเรารวมตวกนตองสเสอไดแนนอน วาแลวววทเหลอกวางแผนเพอสเสอ โดยใหวว 4 ตว วงเขาไปชนขาเสอท�ง 4 ขาง พอเสอลมลง ตวทเหลอกใหเขาไปรมกนขวด วนรงข�นววกออกหากนตามปกต เสอออกมารอเพอจบววกนตามปกตเชนกน แตพอเสอเดนเขามาววกไมถอย วว 4 ตว วงเขาไปชนขาเสอจนเสอลมลงววทเหลอกเขาไปรมขวดทองเสอจนไสทะลกเสอกตาย ในทสด จากนทานเรองน�สามารถต�งคาถามไดวา ในหมบานเราใครคอวว และใครคอเสอชาวบานคอวว และนายทนตางๆคอเสอ แลวช� ใหเหนตอไปอกวา ทผานมาใครมเงนเหลอกนาไปฝากธนาคาร ใครขาดเงนกไปกธนาคาร กนายทนนอกระบบ การนาเงนไปฝากธนาคารทางธนาคาร จายดอกเบ�ยใหเพยงเลกนอย แตชาวบานตองเสยคารถคาน� ามนในการเดนทาง ตอนไปกกเชนกน ทางธนาคารคดดอกเบ�ยแพงข�นซ งดอกเบ�ยทเสยไปกไมเคยมผลกลบมาใหผกเลย เสยแลวเสยเลย เจบปวยธนาคารกไมเคยมาดแลชวยเหลอ อยางดถาตายลงไปธนาคารอาจใหมอเตอรไซดสงพวงหรดมาให สกพวง กเทาน�น คาถามตอไปคอวา เมอในหมบานมท�งคนมเงนเหลอใช มท� งคนมเงน ไมพอใช ทาไมไมชวยกนเอง ทาไมตองนาเงนไปชวยคนนอก ไปชวยธนาคาร คนทร ารวยกคอธนาคาร คนทยากจนลงกคอพวกชาวบานดวยกน หากปลอยใหเปนเชนน� ตางคนตางอยอยางน� ชาวบานกจะเปนเหมอนววทถกเสอกนไปวนละตว ๆ แตถาบรรดาววท�งหลายมารวมกลมกน

3

ท�งม ท�งจน มาต�งกลมรวมกนคนมกสะสมเงนมากหนอย คนจนกสะสมนอยหนอยตามกาลงเงน ทรวมกนได กนาไปชวยกนเองในหมบานในชมชนคนฝากกไดเงนปนผลคนกกไดเงนไปใชในสงทจาเปนเพยงเสยคาบารงใหกบกลมซ งคาบารงกไมไดนาไปไหนนาไปจดสรรเปนสวสดการใหกบสมาชกทกคน เชน คารกษาพยาบาล คาคลอดบตร ตายไปมคาฌาปนกจ ซ งสงเหลาน� มคามากกวาพวงหรดทธนาคารนามาใหหลายเทา นคอการไมยอมแพเสอ เปนการหนหนาสเสอ 2. ใชเศรษฐศาสตรแนวพทธในการแกปญหา โดยตองใชธรรมนาเงน ทกคนตองหนหนามาทาบญรวมกน ซ งการทาบญน� นสามารถทาไดโดยการนาเงนมาฝากรวมกนและใหคนก เพราะการทคนตกทกขไดยากเผชญกบปญหาเขาตองการทพง ซ งเราสามารถใหเขาพงไดเรยกวา “ไดทาบญรวมกน” ดงน�นเมอคนมากเงนทเราฝากไวไปประกอบอาชพ ไปใชหน� ไปลงทนคาขายหรออะไรกแลวแต กเปนการสงเคราะหเขาจงเปนการทาบญ นาหลกเศรษฐศาสตรเชงพทธ มาเปนแนวทางโดยหลกธรรมบอกวา “เมอไดทรพยมาแลว ตองแบงเปน 4 สวน” คอ 1) เล� ยงตวเองและครอบครวใหเปนสข 2) เอาไปลงทนทาการคาขาย 3) เอาไปเสยภาษ และบาเพญกศล 4) ใหเกบออมไวในยามภยพบตหรอเมอแกชรา จากแนวคดท� งสองแบบดงกลาว จงไดชวนใหชาวบานมาต� งกลมสจจะฯ รวมกน ในชมชนวดปาเทพนมต โดยการนาเงนมาฝากรวมกน แลวปลอยใหคนก ชวยเหลอกนเองในชมชนนอกจากน�ผลกาไรจากการกยมซ งกคอคาบารงจายใหกบกลมน�นจะเปนเงนปนผล และนาไปจดต�งเปนกองทนสวสดการสาหรบสมาชกทเจบปวย เปนเงนฌาปนกจ และสวสดการอน ๆ เมอต� งกลมไดสา เ รจกประชมคดเลอกคณะกรรมการบรหารกลมข� นมาหน งชด มประธาน กรรมการรบเงนออม กรรมการจายเงนก กรรมการรบเงนกสงคน และกรรมการกองทนสวสดการ ซ งจะทางานกนแบบเครอญาต แบบพนองกน ไมมกฎเกณฑทตายตวแนนอนมาก มกจะยดหยนตามความเหมาะสม คณะกรรมการกทางานแบบเสยสละจรงๆ ไมมผลประโยชนตอบแทนทางานฟรถง 2 ปจงจดสรรเงนจากสวสดการเปนคาตอบแทนบางพอไดคาน�ามนรถมาทางาน วธการสาคญทใชในการดาเนนงานของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต คอ การสรางฐานปจเจกชนไปสระดบทกวางข�น โดยจดเนน 3 ประการ คอ การสรางคน สรางวธทางาน และสรางชมชน/สงคม (สานกงานกองทนเพอสงคม. 2545: 18-19) 1. สรางคน วธการสรางคนทเปนจดเดนของกลมสจจะสะสมทรพย ฯ ไดแก 1.1 พระสงฆและฆราวาสมปฏสมพนธทด อนเนองมาจากความเลอมใสศรทธา 1.2 สมาชกมสานกรบผดชอบรวมกนในฐานะเปนเจาของไมใชเพยงผรบประโยชน 1.3 สมาชกมศกดB ศร มความเทาเทยมกนในสถานภาพ และในสทธประโยชน จงสามารถเรยนรรวมกน ท�งในสถานการณปจจบนและวสยทศนในอนาคต

4

1.4 สานกความรบผดชอบตอชมชน ทาใหสมาชกตองการยกระดบคณภาพชวตชมชนไปพรอม ๆ กน จงมการแบงปนสผยากไรดวยการเฉลยทกขเฉลยสข 2. สรางวธทางาน วธทางานทนาสนใจของกลมสจจะสะสมทรพย ไดแก 2.1 การเชอมโยงภมปญญาชาวบานกบเทคนควธการสมยใหมทเลอกสรรมาใช 2.2 ใชวทยากรชาวบานทไดรบการฝกอบรมวธการสมยใหม เชน AIC, FSC และ แผนทความคด เพอนาไปใชในการระดมความคดจากสมาชก 2.3 ใชคนเปนศนยกลางท�งในการสรางองคความร การปฏสมพนธตอกน การมสวนรวมการไดเรยนรกระบวนการและผลงาน และการนาความรไปใชในชวตประจาวน 2.4 ใชวธเรยนรโดยกลมเปนการสะสมขอมลความคดเหนและนาประสบการณใน การปฏบตมาแลกเปลยนกนโดยการสรปบทเรยนดวยวธตาง ๆ เชน การระดมสมอง การจดเวทชาวบาน 2.5 มการตดตามประเมนผลตลอดเวลาโดยกลม เพอนาผลการประเมนไปปรบปรงแกไขการดาเนนงานในปจจบน และเพอการวางแผนงานในอนาคต 2.6 พระสงฆเปนผใหคาปรกษาแนะนา แตไมใชผนา พระและชาวบานจะเดนไปดวยกน แตไมใชพระเดนนาชาวบานเดนตาม จงเกดการพฒนาศกยภาพของชาวบาน 2.7 ใชวธท างานทมประสทธภาพ รวดเรว ใหเสรจภายในวนเดยว เพอไมใหกรรมการและสมาชกตองเสยสละเวลาในการทามาหากนมากเกนไป 3. สรางชมชน/สงคม เปนการขยายผลจากคน/กลม ส ชมชน/สงคม โดยวธการตอไปน� 3.1 จดเวทชาวบานและเวทชมชน โดยเชญบคคลภายนอกเขารวมในการนาเสนอผลงาน ท�งทเปนจดแขงจดออน วธการเชนน� มผลในการกอใหเกดความภาคภมใจแกผปฏบต และขณะเดยวกนมการขยายผลอยางนอยในระดบแนวคดสชมชน/สงคม 3.2 การแลกเปลยนขอมลและการศกษาดงาน โดยการนาบทบาทท�งผให และผรบ ทาใหเกดการขยายผลทชดเจนข�นในวธปฏบต 3.3 ข�นตอนท 1 และ 2 นาไปสการสรางเครอขายในงานประเภทเดยวกน หรอ เพอแกปญหาทานองเดยวกน หรอสาหรบกลมเปาหมายทคลายคลงกน ชวยใหเกดการรวมพลง ในวงกวางและย งยน 3.4 การรบฟงการประเมนผลจากภายนอก ชวยใหเกดการมองตนเองและการเรยนรชดเจน และกวางขวางข�นทาใหมองเหนลทางในการปรบปรงแกไขและแสวงหาความรวมมอในวงกวาง จากการกอต�งกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต มาเปนระยะเวลา 10 ป คอ ต�งแตวนท 22 มนาคม พ.ศ. 2542 มสมาชกแรกเขา 201 คน มคณะกรรมการในการบรหารคร� งแรก 9 คน

5

มเงนออมสะสมคร� งแรก 15,370 บาท จนถงปจจบน ป พ.ศ. 2552 มสมาชก 1919 คน คณะกรรมการในการบรหาร 22 คน มเงนออมสะสมรวม 4,999,990 บาท มเงนกองทนสวสดการรวม 4,207,723 บาท เพอชวยเหลอสมาชก คลอดบตร เจบปวย ตาย และเปนทนการศกษา การทกลมฯ เตบโตและเขมแขงไดเปนเพราะกลมฯ ไดนาหลกธรรมทางพทธศาสนามาใชในการบรหารจดการ จงทาใหกลมมการพฒนาและสามารถชวยเหลอสมาชกไดพฒนาคณภาพชวตทดยงข�นท�งในดานรางกาย และจตใจ ชาวบานมความสามคค และมความเสยสละเอ�ออาทรกน และสามารถพงพาตนเองไดในระดบหน ง ดงน�นจงเปนสงทนาสนใจและศกษาวา หลกธรรมทางพทธศาสนาทใชในการบรหารจดการ ของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต จงหวดจนทบร น�นใชหลกธรรมอะไรบาง และเมอนาไปประพฤตปฏบตในลกษณะใด อกท�งมองคประกอบใดบางทสงผลตอการใชหลกธรรม ในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต จงหวดจนทบร ททาใหเกดการพฒนาของคนและชมชนไดอยางเปนรปธรรมตอไป วตถประสงคของการวจย

การวจยคร�งน�ผวจยไดกาหนดวตถประสงคไว ดงน� 1. เพอศกษาหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร 2. เพอเปรยบเทยบหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร จาแนกตามปจจยสวนบคคล ประโยชนของการวจย

การศกษาถงการปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร สามารถเปนแนวทางในการแกไขปรบปรงในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ซ งสามารถทาใหกลมมการพฒนาและสามารถชวยเหลอสมาชกไดพฒนาคณภาพชวตทดยงข�นท�งในดาน รางกาย และจตใจ ชาวบานมความสามคค และมความเสยสละเอ�ออาทรกน และสามารถทาใหเกดการพฒนา คน และชมชน ไดอยางเปนรปธรรม

ขอบเขตของการวจย ในการศกษาเร องหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร ซ งกาหนดขอบเขตในการศกษาวจย ดงน�

6

1. ประชากรและกลมตวอยางท�ใชในการวจย

1.1 ประชากรทใชในการวจย ในการศกษาคร� งน� ศกษากบสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน� ารอน จงหวดจนทบร ใน 5 หมบาน มสมาชกจานวน 1,219 คน (ทะเบยนสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย. 2554 : 6) 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย ในการศกษาคร� งน� ศกษากบสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน� ารอน จงหวดจนทบร ไดคดเลอกจากสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยเปาหมายโดยใชหลกความนาจะเปนในการกาหนดขนาดของกลมตวอยาง จากตารางสาเรจรปของเครจซ และมอรแกน (Krejcie and Morgan. 1970 : 608) ไดกลมตวอยาง จานวน 291 คน 2. ตวแปรท�ศกษา 2.1 ตวแปรอสระ ไดแก 2.1.1 ปจจยสวนบคคล 1) เพศ 2) อาย 3) สถานภาพ 4) อาชพ 5) การศกษา 6) รายได 7) ระยะเวลาการเปนสมาชกกลม 2.2 ตวแปรตาม ไดแก หลกธรรมทใชในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร ประกอบดวย 2.2.1 ฆราวาสธรรม 4 2.2.2 สงคหวตถธรรม 4 2.2.3 พรหมวหารธรรม 4 2.2.4 อรยสจจธรรม 4

นยามศพทเฉพาะ 1. กลมสจจะสะสมทรพย หมายถง การรวมกลมของบคคล ดาเนนการบรหารดานการสะสมทรพยของวดปาเทพนมต อาเภอโปงน� ารอน จงหวดจนทบร เพอชวยเหลอสมาชก คลอดบตร

7

เจบปวย ตาย เปนทนการศกษา และชวยเหลอสมาชกไดพฒนาคณภาพชวตทดยงข�นท�งในดาน รางกาย และจตใจ 2. หลกธรรมทใชในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย หมายถง พฤตกรรม ทแสดงใหเหนถงวธการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน� ารอน จงหวดจนทบร โดยการใชหลกธรรมทางพทธศาสนา 5 ประการ คอ 2.1 ฆราวาสธรรม 4 หมายถง ความจรงใจ เปนคณธรรมทมความจาเปนสาหรบ คนทเกยวของกน คนทจรงใจตอกนยอมสามารถปรบความเขาใจกนไดงายและมกจะประสบความสาเรจท�งในการงานและการคบหาสมาคมกน หลกธรรมสาหรบพฒนาชวตสงคมไดเปนอยางด 2.2 สงคหวตถธรรม 4 หมายถง หลกธรรมเพอการอยรวมกนอยางสนตซ งการอยรวมกนในสงคมหรอในหมคณะจาเปนตองมสงทจะมายดเหนยวจตใจและประสานหมคณะไวใหเกดความสามคคและเพอใหอยดวยกนอยางสงบสข 2.3 พรหมวหารธรรม 4 หมายถง ธรรมเปนเครองอยของพรหม ธรรมเปนหลกใจของผใหญ เปนธรรมประจาใจอนประเสรฐหรอหลกความประพฤตทประเสรฐบรสทธB 4 ประการ ทตองมไวเปนหลกใจและกากบความประพฤต ทาใหการดาเนนชวตหมดจดและปฏบตตนในทางทด ซ งจะทาใหเปนทรกใครของคนทวไป 2.4 อรยสจจธรรม 4 หมายถง คอ ความซอสตย ตอตนเองและตอกลมเปนประการแรก โดยไดทาใหเปนรปธรรม คอ การออมเงน การบรหารจดการเงนของสมาชก การนาเงนออมใหแกสมาชกก และไดจดเปนสวสดการตาง ๆ 3. การบรหารจดการ หมายถง การดาเนนการกจกรรมท�งในสวนทเปนคณะกรรมการและกลมสมาชก ทมหนาทโดยตรงและโดยออม เพอความมนคงของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน�ารอน จงหวดจนทบร

กรอบแนวคดในการวจย

การศกษาถงการปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน� ารอน จงหวดจนทบร ผวจยไดกาหนดกรอบแนวคดในการวจยไว ดงภาพประกอบ 1

8

ตวแปรตน (I.V.) ตวแปรตาม (D.V.)

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานการวจย

1. สมาชกทมเพศตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ทแตกตางกน 2. สมาชกทมอายตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ทแตกตางกน 3. สมาชกทมสถานภาพสมรสตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการ ของกลมสจจะสะสมทรพย ทแตกตางกน 4. สมาชกทมอาชพตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ทแตกตางกน 5. สมาชกทมการศกษาตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยทแตกตางกน 6. สมาชกทมรายไดตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยทแตกตางกน 7. สมาชกทมระยะเวลาการเปนสมาชกตางกน ปฏบตตามหลกธรรมทใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย ทแตกตางกน

1. ปจจยสวนบคคล

1.1 เพศ 1.2 อาย 1.3 สถานภาพ 1.4 อาชพ 1.5 การศกษา 1.6 รายได 1.7 ระยะเวลาการเปนสมาชกกลม

หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการ

กลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอ

โปงน�ารอน จงหวดจนทบร ประกอบดวย

1. ฆราวาสธรรม 4

2. สงคหวตถธรรม 4

3. พรหมวหารธรรม 4 4. อรยสจจธรรม 4

บทท� 2 แนวคดทฤษฎ และงานวจยท�เก�ยวของ

ในการวจยเร� อง หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน& ารอน จงหวดจนทบร ผวจยไดศกษาคนควาเอกสารทางวชาการ รวมท&งแนวความคดทฤษฎของนกปราชญทางพระพทธศาสนาและนกวชาการตาง ๆ เพ�อนามาเปนแนวทางในการวจย ดงน& 1. แนวคดทฤษฏเก�ยวกบกลม 2. แนวคดเก�ยวกบการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย 3. แนวคดเก�ยวกบหลกธรรมทางพระพทธศาสนา 4. งานวจยท�เก�ยวของ แนวคดทฤษฏเก�ยวกบกลม มนษยมความตองการในส� งตาง ๆ ตลอดเวลา และอยางไมส&นสด แตมความสามารถ อยางจากด มนษยจงตองพ� งพาอาศยกนอยางหลากหลายรปแบบ น�นกคอ การรวมกลมกน เพ�อดาเนนงานอยางใด อยางหน� งใหบรรลแหมาย ขององคการ จงเปนเหตยนยนไดวามนษย จะอยคนเดยว ทางานคนเดยว โดยไมตดตอกบใครเลยน&นยอมไมได หรอหากมยอมผดไปจากวสยของมนษยโดยท�วไป ดงน&นผวจยจงไดนาเสนอส�งท�เก�ยวของกบแนวคดเก�ยวกบกลม ดงตอไปน& ความหมายของกลม (Group) จากการศกษาแนวคดเก�ยวกบกลมไดมนกวชาการใหความหมายของกลมไวดงน& สมศกด< ศรสนตสข (2528 : 83) ไดใหความหมายของกลมไว 3 ประเดนดงน& กลม หมายถง การท�คนมารวมกนทางรางกาย เชน กลมคนรอรถเมล กลมผฟง ฝงชน หรอกลมคนมามงดอบตเหตรถชนกน ซ� งนกสงคมวทยาหลายทาน เรยกการท�คนมารวมกน เชนน& วา การมารวมกลมกน (Aggregation and Collectivity) ความหมายท�สองกคอ คนจานวนหน�งท�มลกษณะบางอยางรวมกน หรอ เหมอนกน เชน กลมนสตนกศกษา กลมพยาบาล กลมกรรมกร และกลมอาจารย เปนตน ซ� งบางทจะใชคาวาประเภท (Category) ความหมายท�สาม คอ การท�คนจานวนหน� งมารวมกน มความรสกเปนพวกเดยวกน (Sense of Belonging) มการตดตอสงสรรคระหวางกน (Social Interaction) และมการจดระเบยบ ในการอยรวมกน (Social Organization)

10

บอนเนอร (Bonner. 1959 : 9) ใหความหมายของกลม วาหมายถง บคคลจานวนหน�งท�มความหมายเก�ยวของสมพนธกบบคคลอ�นๆ การเก�ยวของสมพนธกนน& เปนกระบวนการท�ทาใหกลม (Group) แตกตางไปจากการรวมกน (Aggregate) โฮแมนส (Homans. 1950 : 20) ไดกลาววา กลม หมายถง การท�บคคลจานวนหน�งมการตดตอส�อสารกบบคคลอ�น ๆ ภายในชวงเวลาหน� ง และบคคลท�ตดตอกนน&นมจานวนพอท�ทกคน จะตดตอกนไดอยางใกลชด โดยไมตองผานบคคลอ�น สตอคดลล (Stogdill. 1974 : 75) ไดกลาววากลม หมายถง ระบบการเก�ยวของสมพนธกนท�ไมไดอยในวงจากด ซ� งจะเปนการกระทาท�จะกาหนดโครงสรางของกลม และการเก�ยวของสมพนธกนโดยตอเน�องจะมผลตอเอกลกษณของกลม ชอว (Shaw. 1967 : 28) ไดกลาววา เพ�อใหเขาใจถงมโนภาพ (Concept) ของคาวากลม และถามกลมเกดข&นแลว สมาชกกลมจะตอง 1. มแรงจงใจท�เขาไปรวมกบกลม เขาคาดหมายวาจะทาใหเขาเกดความพงพอใจ ในบางส�งบางอยาง ซ� งเปนความตองการของเขา 2. รถงส�งท�มอยในกลม น�นคอ การรบรของเขาเปนความจรง เสถยร จรรงสมนต (2549 : 12) ไดกลาววา กลม หมายถง บคคลต&งแตสองคนข&นไปมารวมกนหรอมาปรกษาหารอกนในเร�องใดเร�องหน�ง เพ�อท�จะแกไขหรอขจดขอขดของในเร�องน&น ๆ หรอปญหาน&น ๆ ใหหมดไป หรอใหบรรลถงวตถประสงคของตนเองท�มจดหมายเอาไว เปนการเช�อมโยงปจเจกบคคลท�มการรวมตวกนอยางใกลชด มเอกลกษณและปรชญาการทางานท�ชดเจน จากความหมายของกลมทาใหสรปไดวา กลมจะตองมคนอยางนอยท�สด 2 คน มารวมกน มการเก�ยวของสมพนธกนหรอมปฏสมพนธกนและจะตองมส�งใดส�งหน�งท�ทาใหคนท�เขารวมกลมเกดความพงพอใจ หรอมแรงจงใจอยางใดอยางหน� งท�ทาใหคนเขารวมกลม ซ� งจดมงหมาย หรอว ตถประสงคของการเขารวมกลมน& นอาจแตกตางกนตามความตองการของแตละบคคล มเอกลกษณและปรชญาการทางานท�ชดเจน ความสาคญของกลม ราชบณฑตยสถาน (2524 : 164) ไดกลาววากลม ประกอบดวยบคคลต&งแต 2 คนข&นไป ท�ไดสรางแบบอยางของการกระทาระหวางกนทางจตข&น กลม หรอหมคณะน& เปนท�ยอมรบวาเปนองคกรภาวะอยางหน�งโดยสมาชกของกลมเอง และตามปกตโดยผอ�นดวย ท&งน&กลมจะมพฤตกรรมรวมในแบบฉบบเฉพาะของตนเอง ซ� งปกตในองคกรใดๆ กตามจะมกลมอยางนอย 3 ประเภท แฝงอยในองคกร คอ 1. กลมบญชาการ ประกอบดวย ผบงคบบญชาการและผใตบงคบบญชาการ

11

2. คณะกรรมการ ประกอบดวย คณะทางานเฉพาะกจ ต&งข&นเพ�อปฏบตหนาท�เฉพาะอยาง 3. กลมไมเปนทางการ ซ� งเกดข&นอยางต&งใจและไมต&งใจในองคกร กลมท&งสามน& จะเหนวาสองกลมแรก จะมลกษณะเปนกลม กลมท�สามเปนกลมท�เกดข&นจากการรวมกลมของบคคลในองคกร เชน กลมพนกงานขบรถยนต รวมกนเพ�อชวยเหลอกน และกนในดานสวสดการ เปนตน ซ� งเรยกวา กลมไมเปนทางการ (Informal Group) หรอองคกรอรปนย การรวมตวกนของคนเปนกลมน&นมความสาคญท&งตอผเขารวมเองและคนสวนใหญท�อยรวมกนในสงคมเปนอยางย�งดงนกวชาการท�ไดกลาวถงความสาคญของกลมไดดงตอไปน& ทนงศกด< คมไขน& า และคณะ (2534 : 12) ไดกลาววา เม�อคนเขารวมกลมกนแลวสมาชกจะไดรบประโยชนจากกลม และกลมกจะไดประโยชนจากสมาชกดวยเชนกนอกท&งจะชวยใหกลมมความเหนยวแนนข&นอกดวย ดงน&นกลมจงมความสาคญดงน& 1. กลมสามารถชวยใหความตองการของบคคลบรรลถงวตถประสงค 2. มการยอมรบนบถอในหมสมาชกดวยกน 3. สมาชกกลมมความสามารถชวยงานและแกปญหาตาง ๆ ของกลมได 4. กลมมบรรยากาศของการรวมมอ มากกวาการแขงขน 5. สมาชกกลมมการประชมพบปะสงสรรคกนอยเปนเนองนตย 6. กลมขนาดเลกจะมความเหนยวแนนสงกวากลมขนาดใหญ 7. ความคลายคลงกนบางประการ ของสมาชกจะมสวนชวยใหกลม มความเหนยวแนน ดข&น 8. ความเหนยวแนนของกลมจะเพ�มข&น ถาหากเกยรตยศช�อเสยงของกลมไดรบการยกยองมากข&น 9. ความเหนยวแนนของกลมจะเพ�มข&น ถากลมไดรบการรกรานหรอโจมตจากกลมอ�นหรอจากส�งแวดลอมภายนอก พฒนะ แกวฉย (2545 : 35) ไดกลาววา กลมมอทธพลตอชวตความเปนอยของคนอยางมากมาย จะสงเกตไดจาก ขอเทจจรงตอไปน& 1. ชวตคนหนไมพนกลมต&งแตแรกเกดจนตาย 2. กลมเปนสถาบนท�สนบสนนการเรยนร การคด และการแกปญหาของบคคล 3. กลมเปนสถาบนท�ฝกและกาหนดบคลกภาพของบคคล 4. กลมเปนเคร�องสะทอนใหบคคลรจกตนเองไดดข&น 5. กลมชวยในการสรางแรงจงใจใหบคคลไดด 6. กลมสามารถท�จะกอใหเกดพลงมหาศาลไดท&งดและเสย

12

7. กลมชวยใหคนพฒนาหรอเจรญเตบโตทางดานจตใจ 8. การเปล�ยนทศนคตของบคคลเกดข&นในกลมไดงายกวาในแตละบคคล 9. คนเรามกจะมความคดมากข&น และมเหตผลดข&นเม�ออยรวมกนเปนกลม 10. การทางานในรปกลมเปนรากฐานของการปกครองในระบอบประชาธปไตย นนทยา หตานวตร และณรงค หตานวตร (2547 : 19) ไดสรปวา การรวมกลมเปนส�งสาคญและจาเปนอยางย�ง ถอเปนเคร�องมอตอสกบสถานการณตาง ๆ ท�ทาใหคนทกชนช&น ไมวาจะเปน คนยากจน เกษตรกร นกธรกจ นกการเมอง ฯลฯ ซ� งตกอยในสถานการณท�เปนฝายเสยเปรยบ อกท&งยงทาใหเกดกระบวนการเรยนรอนเปนการเพ�มพลงปญญา และรวมปญญาในการจดการกบปญหาของตน และรเร�มสรางสรรคกจกรรมท�ยงประโยชนใหมคณภาพชวตท�ดข&น การรวมกลมสามารถเพ�มพลงอานาจการตอรองในทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ท&งในระดบปฏบต และในระดบนโยบายของประเทศ และในทายท�สด การรวมกลมเอ&อใหเกดความเขมแขงของชมชนอนเปนเปาหมายของการพฒนา จากความคดเหนของนกวชาการดงกลาวสามารถสรปไดวา กลมมความสาคญ ตอคณภาพชวต และมอทธพลตอชวต ความเปนอยของคนอยางมากมาย กลาวคอ ชวตคนหน ไมพนกลมต&งแตแรกเกดจนตาย กลมเปนสถาบนท�สนบสนนการเรยนร การคด การแกปญหา ฝก และกาหนดบคลกภาพของบคคล กลมเปนเคร�องสะทอนใหบคคลรจกตนเองไดดข&น กลมชวยในการสรางแรงจงใจใหบคคลไดด กลมสามารถท�จะกอใหเกดพลงมหาศาลไดท& งด และเสย กลมชวยใหคนพฒนาหรอเจรญเตบโตทางดานจตใจ การเปล�ยนทศนคตของบคคลเกดข&นในกลมไดงายกวาในแตละบคคลคนเรามกจะมความคดมากข&น และมเหตผลดข&นเม�ออยรวมกนเปนกลม การทางานในรปกลมเปนรากฐานของการปกครองในระบอบประชาธปไตย กลมเปนส�งสาคญ และจาเปนอยางย�ง ถอเปนเคร�องมอตอสกบสถานการณตาง ๆ อกท&งยงทาใหเกดกระบวนการเรยนรอนเปนการเพ�มพลงปญญาและรวมปญญาในการจดการกบปญหา และรเร� มสรางสรรคกจกรรมท�ยงประโยชน กลมสามารถเพ�มพลงอานาจการตอรองในทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ท&งในระดบปฏบต และในระดบนโยบายของประเทศ อกท&ง กลมเอ&อใหเกดความเขมแขงของชมชนอนเปนเปาหมายของการพฒนา สาเหตของการเขารวมกลม ไดมนกวชาการหลายทานกลาวถงสาเหตของการเขารวมกลมไวดงตอไปน& เอนเกล และสเนลกรฟ (Engle and Snellgrove. 1974 : 30) ไดกลาววา สาเหตท�บคคลเขารวมกลมวามอย 4 ประการ คอ 1. มความพงพอใจในกจกรรมน&น (Pleasure from Activities)

13

2. มความรสกม�นคงปลอดภย (A Feeling of Security) 3. เพ�อสงเสรมสถานภาพของตนเอง (Enhancement of Status) 4. เพ�อจดประสงคทางธรกจ (For Purposes of Business) วศษฐศกด< ไทยทอง (2528 : 257-258) ไดกลาววา สาเหตท�บคคลจดต&งและเขารวมกลมวาโดยท�วไปการท�คนมารวมกลมกเพราะเขารวากลมจะสามารถสนองความตองการบางอยาง หรอหลายๆ อยาง ใหแกเขาได แตถาจะแยกออกเปนเหตผลแลวกมอยหลายประการ ด&งน& คอ 1. บคคลน&นอาจถกดงเขากลม โดยบคคลท�เปนสมาชกของกลมน&นอยแลวโดยคนท�ถกดงจะคาดไวลวงหนาวาการท�เขาไดเก�ยวของกบบคคลน&นจะไดรบผลด 2. บคคลน&นรสกวาจดมงหมายของกลมน&นมผลท�คมคา และเขารสกวาการท�เขามารวมกลมน&นจะชวยใหสามารถบรรลถงความสาเรจตามจดมงหมายของกลมไดงายข&น อนน& แสดงวาความตองการของกลมและความตองการของบคคลน&นตองการมความสอดคลองกน 3. บคคลน&นเขารวมกลม เพราะเขาพอใจท�ไดมความสมพนธกบสมาชกคนอ�นๆ ในกลม 4. กจกรรมของกลมเปนท�ดงดดใจใหบคลน&นเขามารวมกนเปนสมาชก เชน เขารวมเปนสมาชกชมรมวายน&ากเพราะอยากจะใหวายน&าใหเปนหรอใหเกงข&น 5. บคคลน&นอาจเขารวมกลมเพ�อจดมงหมายทางออม เชน นกธรกจเขารวมกลมอาหารกลางวน ไมใชเพ�อการสงคมอยางท� เปนวตถประสงคของกลมแตเพ�อผลการตดตอทางธรกจ เปนสาคญ จรญ ฟเตมวงศ (2538 : 12) ไดกลาววา ปจจยท�ทาใหชาวชนบทเขามารวมกลม และองคกรโดยท�วไปแลวไดแก ความร ความเขาใจ และทศนคตท�ดตอการเขากลม และประโยชน ท�พงจะไดรบ คอ 1. ประโยชนทางเศรษฐกจ ไดแก เงนทน ความรในการประกอบอาชพ รายไดท�เพ�มข&น และการชวยเหลอดานการตลาด 2. ประโยชนทางสงคม ไดแก เกยรตยศ ความสมพนธอนดระหวางเพ�อนสมาชกในกลมดวยกน และความสมพนธอนดระหวางสมาชกกลมกบเจาหนาท� ประกจ ดาราฉาย (2541 : 30 -31) ไดกลาว ถงเหตผลใหเกดการรวมกลม วามเหตผล 3 ประการ คอ 1. ความตองการ (Needs) เหตผลสาคญของการรวมกลมคอ การท�สมาชกของกลมมองเหนวากลมเปนวธการท�จะสนองตอบความตองการของเขาได และการเขาไปรวมกลมน&นจะตองไมเปน

14

2. การลงทนท�ขาดหลกเหตผลมากเกนไปน�นคอการท�คนจะตดสนใจเปนสมาชกของกลมใดกตอเม�อเขาตองมองเหนวาการเขาเปนสมาชกของกลมน&นๆ จะชวยใหเขาไดรบส� งท�เขาตองการคมคากบส�งท�เขาลงทนไป 3. เปาหมายรวมกน (Share Goals) การมเปาหมายรวมกนเปนสาเหตท�อาศยขอเทจจรงในประเดนท�วา คนเรามกจะมเปาหมายบางอยางซ� งไมสามารถจะทาใหบรรลไดโดยการทางานแตเพยงลาพงคนเดยว ดวยเหตผลดงกลาว จงตองการกาลงของกลมเพ�อใหจดมงหมายท�สมาชกของกลมมรวมกน นอกจากน& คนยงมการรวมกลมกนเพราะเขามกจกรรมรวมกนและมความสนใจรวมกนคนมกจกรรมเหมอนกนมารวมกลมกนกจะรวมกลมกนดานประสทธผล จากความคดเหนสรปไดวา สาเหตของการเขารวมกลมน&นเพราะวากลมสามารถสนองความตองการบางอยาง หรอหลาย ๆ อยาง ใหแกเขาได ท&งทางตรงหรอทางออม ซ� งบคคลอาจถกดงหรอสมครใจเขารวมกลมกได หรอเพราะเหตผลบางประการ เชน มความพงพอใจในกจกรรมมความรสกม�นคงปลอดภย เพ�อสงเสรมสถานภาพของตนเอง หรอเพ�อจดประสงคทางธรกจ ทฤษฏบคลกภาพของกลมของแคทเทล ไพบลย เบาเงน (2539 : 29-30) กลาววาทฤษฏบคลกภาพของกลมของแคทเทล อาศยหลกการจากทฤษฏการเสรมแรง คอกฎแหงผล (Law of Effect) เพ�ออธบายพฤตกรรมของกลม แนวคดในทฤษฏน&ประกอบดวย 1. กลมแตละกลมจะประกอบดวยสมาชกซ� งมบคลกภาพเฉพาะตว (Population Traits) ไดแก สตปญญา เจตคต บคลกภาพ 2. กลมแตละกลมจะมลกษณะโครงสรางภายในโดยเฉพาะ (Syntality Traits or Personality Traits) ซ� งจะทาใหแตละกลมมลกษณะ แตกตางออกไป บคลกภาพของกลมไดแก ความสามารถของกลมท�มอย การกระทาของสมาชกรวมกน การตดสนใจ ประพฤตกรรมหรอการแสดงออก ของสมาชก เปนตน 3. กลมแตละกลมจะมโครงสรางภายในโดยเฉพาะ (Characteristic of Internal Structure) ซ� งหมายถงความสมพนธระหวางสมาชกและแบบแผน หรอลกษณะในการรวมกลม เชน มการแสดงบทบาทตาแหนงหนาท� มการส�อสารระหวางสมาชก เปนตน 4. การเปล�ยนแปลงบคลกของกลม (Dynamic of Syntality) หมายถง การแสดงกจกรรมหรอความรวมมอของสมาชกในกลมเพ�อจดมงหมายอยางใดอยางหน�ง การกระทาของสมาชกจะมจดมงหมาย 2 ประการ คอ

15

4.1 คงรกษาการรวมกลมกนของสมาชก (Maintenance Synergy) หมายถง การรกษาความรวมมอของสมาชกเพ�อใหมความสมพนธเปนไปอยางราบร�น และกอใหเกดความสามคคความรวมแรงรวมใจกน 4.2 ทาใหการรวมกลมมประสทธผล (Effective Synergy) คอ การท�สมาชกมงทาใหกจกรรมบรรลจดมงหมายท�กาหนดไว ทฤษฎสมฤทธ0ผลของกลมของสตอคดลล (A Theory of Group Achievement) ไพบลย เบาเงน (2539 : 30-31) ยงไดกลาววา องคประกอบของทฤษฎสมฤทธ< ผลของกลมของสตอคดลล ไววาม 3 ประการ คอ 1. ส�งท�สมาชกนาเขา (Member input) เม�อบคคลอยรวมกนจะเกดผลด&งน& 1.1 มการแสดงออกหรอมการปฏบตงาน (Performance) 1.2 มปฏสมพนธ (Interaction) เกดข&น 1.3 มการคาดหวง (Expectations) 2. ตวแปรเปนส�อกลาง (Mediating Variables) เปรยบเทยบไดกบกระบวนการแปรเปล�ยนส�งท�สมาชกนาเขาใหเปนผลผลตหรอส�งนาออก (Group Output) ตวแปรตางประกอบดวยส�งตอไปน& 2.1 โครงสรางอยางเปนทางการ (Formal Structure) คอส� งท�คาดหวงจากการมปฏสมพนธของสมาชก เชน การกาหนดตาแหนงใหแกสมาชกแตละคนใหมสถานภาพ (Status) หนาท� (Function) วตถประสงค และปทสถานตามท�ควรจะเปน เพ�อใหสมาชกปฏบต และมปฏกรยาตามท�คาดหวง และทาใหเปนผลของการทางานเปนจรงข&นมาได 2.2 โครงสรางของบทบาท (Role Structure) คอโครงสรางของกลมท�เช�อวาจะมอยภายในสมาชก และคน สมาชกของแตละคนมบทบาทของตนอยางเตมท� บทบาทด& งกลาว คอ ความรบผดชอบ อานาจหนาท� และการดาเนนงาน ตามตาแหนงหนาท�ท�ไดรบมอบหมาย 3. ส�งนาออกของกลมหรอผลผลตของกลม (Group Output) หรอสมฤทธ< ผลของกลม (Group Achievement) ผลท�ไดจากส�งท�สมาชกนาเขาและแปรเปล�ยนดวยกระบวนการท� เรยกวา ตวแปร ส�อกลาง ส�งนาออกของกลมน&ออกมาเปน 3 ลกษณะ คอ 3.1 ผลผลตหรอผลของการทางาน (Productivity) 3.2 ขวญ (Morale) 3.3 ความสามคค (Cohesion) หรอความเปนอนหน�งอนเดยวกนของกลม จากทฤษฏเก�ยวกบกลม พอจะสรปปจจยท�มผลใหคนเขารวมกลมไดด&งน& 1. ความพงพอใจในกจกรรม

16

2. ความรสกม�นคงปลอดภย 3. จดมงหมายของกลมและจดมงหมายของบคคลมความสอดคลองกน 4. พงพอใจท�จะมความสมพนธกบคนอ�น ๆ 5. ความคาดหวงของสมาชก 6. มจดมงหมายทางธรกจ 7. ประโยชนทางสงคม 8. ตองการปองกนและแกไขปญหาท�จะเกดข&นกบตนเองและสวนรวม 9. ตองการพฒนาศกยภาพของตนเองท&งทางรางกาย และจตใจ กลมออมทรพยเพ�อการผลต คนเปนทรพยากรมนษยท�มความสามารถและพลงอนซอนเรนแฝงอย อนไดแกกาลงความคดแรงงาน ฝมอ หรอทกษะ ซ� งพลงเหลาน&ถาไดรบการขดคนและนามาใชประโยชนแกชมชนกจะสามารถบนดาลความสาเรจท&งปวงใหแกชมชนได กรมการพฒนาชมชนเปนหนวยงานหน�งท�มบทบาทในการพฒนาคน ใหมคณภาพชวตท�ด และส�งแวดลอมด ตามความจาเปนพ&นฐาน (จปฐ.) ดวยการสนบสนนสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการดาเนนกจกรรมเพ�อพฒนาตนเอง ครอบครว และชมชน การใหการศกษาและพฒนาการเรยนรของประชาชนใหสามารถพ�งตนเองไดท&งในดานจตใจ สงคม เศรษฐกจและส�งแวดลอม มงเนนการพฒนาคนผานระบบกลม โดยมกจกรรมพฒนาชมชนในดานตาง ๆ เปนเคร� องมอดาเนนการตามหลกและวธการพฒนาชมชนท�สอดคลองกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวท�ยดประชาชนเปนศนยกลางการพฒนา นาไปสการพฒนาท�สมดลและย �งยน ประชาชนมความพรอมตอการเปล�ยนแปลงในทกดาน ท&งดานเศรษฐกจ สงคม ส�งแวดลอมและวฒนธรรม กรมการพฒนาชมชน มภารกจสาคญ ในดานการพฒนาเศรษฐกจฐานราก/วสาหกจชมชน มงสงเสรมและสนบสนนใหประชาชนในชนบทรวมตวกนระดมเงนออมเพ�อจดต&งกองทนของชมชนในรปกลมออมทรพยเพ�อการผลต เพ�อชวยเหลอซ� งกนและกนในดานเงนทนประกอบอาชพหรอ ใชจายยามเดอดรอนจาเปน โดยการบรหารจดการของสมาชกและชวยเหลอแบงปนกนในชมชน กลมออมทรพยเพ�อการผลตจดต& งคร& งแรกเม�อวนท� 8 มนาคม 2517 ท�ตาบลขวมง อาเภอสารภ จงหวดเชยงใหม ภายใตปรชญา ใชหลกการออมทรพยเปนอปกรณในการพฒนางานท�ทาการพฒนามนษย ไมมงานใดท�มคณภาพ มคณคา และมเกยรต ศกด< ศรเทางานพฒนาชมชน กเพราะสอนใหคนรจกพ�งตนเอง ในเร�องของวฒนธรรมคานยม งานพฒนาชมชนจงเปนงานท�สอนใหคนพ�งพาตวเองไดในท�สด โดยประการแรกน&น คอการใหความรแกประชาชน (Education For Development) ใหการศกษาเพ�อการพฒนาคนใหคน

17

สามารถดาเนนกจกรรมตวเองได รวมดาเนนงานซ� งกนและกนได และสามารถพ�งพาตวเองไดในท�สด และพ�งพาซ� งกนและกนไดในท�สด เปาหมายสดทายคอ ประชาชนอยเยนเปนสข ไมใชอยดกนด แตอยดมสข (ยวฒน วฒเมธ. ออนไลน. 2551) จากการท�ศาสตราจารยพเศษ ดร.ยวฒน วฒเมธ (ออนไลน. 2551) ไดศกษาและทางานในการพฒนาชมชนมาเปนระยะเวลาอนยาวนานทานไดจดทาหนงสอ คมอ และเอกสารตางๆ ท�เก�ยวของกบกลมออมทรพยเพ�อการผลตไวมากมายหลายเร�องผจดทางานวจยจงไดรวบรวมสาระ ท�เก�ยวของกบกลมออมทรพยเพ�อการผลตท�ทางกรมการพฒนาชมชนไดจดพมพเผยแพรดงตอไปน& 1. ความหมาย กลมออมทรพยเพ�อการผลต คอ การรวมตวกนของประชาชนในการชวยเหลอตนเองและชวยเหลอซ� งกนและกนในดานเงนทน โดยการประหยดทรพย แลวนามาสะสมรวมกน ทละเลกละนอยอยางสม�าเสมอเพ�อใชเปนทนสาหรบสมาชกท�มความจาเปน/เดอดรอน กยมไปใช ในการลงทน พฒนาอาชพ หรอเพ�อสวสดการของครอบครว เปนกระบวนการรวมคนทกระดบ โดยมหลกการ และอดมคตเดยวกนในการท�จะระดมเงนเพ�อชวยเหลอ และหรอแกปญหา ความเดอดรอนของสมาชกกลม ท&งในดานการประกอบอาชพ และสวสดการของครอบครว 2. วตถประสงค เพ�อใชเงนในการพฒนา คน สงคม และเศรษฐกจ ดงน& 2.1 การพฒนาคน เพ�อเปนการพฒนาใหสมาชกมคณธรรม 5 ประการ คอ 2.1.1 มความซ�อสตย 2.1.2 มความเสยสละ อดทน และทนอด 2.1.3 มความรบผดชอบตอตนเอง และเพ�อนสมาชก 2.1.4 มความเหนอกเหนใจ เอ&อเฟ& อเผ�อแผและชวยเหลอซ�งกน และกน 2.1.5 มความไววางใจ 2.2 การพฒนาสงคม 2.2.1 สงเสรมและปลกฝงประชาธปไตย 2.2.2 สงเสรมใหเกดความสามคค 2.2.3 สงเสรมการพฒนาความเปนคนท�ด 2.3 การพฒนาเศรษฐกจ 2.3.1 สงเสรมการระดมทนในหมบาน / ตาบล

18

2.3.2 สงเสรมการพฒนาอาชพของสมาชกใหครบวงจร จนทาใหไปสอาชพหลก โดยฝกฝนใหสมาชกใหรจกอดออม การวางแผนการใชจายเงนของตนเอง และเงนกของกลมอยางประหยด และมประสทธภาพ 2.3.3 สงเสรมการเปนนกธรกจขนาดยอมใหเกดข& นในทกชมชนในชนบท เพ�อปพ&นฐานการประกอบธรกจขนาดดงกลาวตอไป 3. หลกการดาเนนงาน การดาเนนงานยดหลกความเทาเทยมกน และความเสมอภาคของสมาชก คอ 3.1 บคคลทกเพศวย อาชพ สามารถสมครเขาเปนสมาชกได 3.2 สมาชกทกคนจะตองเสยคาธรรมเนยมแรกเขาตามระเบยบขอตกลงของกลม 3.3 สมาชกทกคนไดรบสทธ และมความเสมอภาคกน ดงน& 3.3.1 การปฏบตหนาท�ของตนท�มตอกลม 3.3.2 รบบรการจากกลม 3.3.3 ถกทาโทษจากกลม หากไมทาตามระเบยบท�กาหนดไว 3.3.4 ไมไดรบสทธใด ๆ ไมวาเปนกรรมการหรอสมาชกลม 4. ประเภทของสมาชก 4.1 สมาชกสามญ 4.1.1 สมาชกกอต& ง หมายถง สมาชกท� มความสนใจ และศรทธาของกลม เพ�อการผลต รวมตวกนจดต&งกลมออมทรพยฯ ข&น ซ� งอาจจะประกอบดวยสมาชก 20 – 30 คน ซ� งกรมการพฒนาจะใหสมดสจจะสะสมโดยไมคดมลคา 4.1.2 สมาชกสมทบ หมายถง สมาชกท�มความสนใจ และศรทธาในหลกการ ของกลมออมทรพยฯ ท�จดต&งในหมบานหรอตาบลท�ตนอย จงสมครเขาเปนสมาชกกลม เราเรยกวาสมาชกสมทบ จะตองผานการทดลองสงสจจะไมนอยกวา 3 เดอน ถามสจจะท�เช�อถอไดจงรบเปนสมาชกถาวรของกลมตอไป ซ� งสมาชกสมทบน& นจะตองเสยคาสมคร คาธรรมเนยม และ คาสมดสะสมดวย 4.2 สมาชกวสามญ หมายถง กลมอาชพตาง ๆ ท�มในหมบาน ตาบล ท�มการจดต&งกลมออมทรพยเพ�อการผลต เชน กลมเล& ยงไก กลมเล& ยงสกร กลมจกสาน กลมทอผา ฯลฯ กลมเหลาน&สมครเปนสมาชกกลมออมทรพยฯ โดยประธานกลมเปนผสมครในนามของกลมอาชพตางๆ สมาชกถอสจจะสะสมทรพยผานกลมอาชพ โดยประธานกลมน& นๆ เปนผ นาฝากเงน รายเดอนหรอเปนเปนผย�นขอกจากเงนจากกลมออมทรพยฯ ในนามของกลม

19

4.3 สมาชกกตตมศกด< คอ ขาราชการ คหบด ผมฐานะร� ารวย สนใจ และศรทธาในการดาเนนงานกลมออมทรพยเพ�อการผลต สมครเปนสมาชกกลมได แตขอกเงนจากกลมไมได แตมสทธรบเงนปนผลเฉล�ยคน และบรการอ�น ๆ จากกลมได 5. หลกการบรหารงานกลมออมทรพยเพ�อการผลต การบรหารงานมคณะกรรมการบรหารงานคณะหน� ง ซ� งสมาชกกลมเปนผเลอกต&งเพ�อนสมาชกท�มคณสมบต มความร ความเสยสละ ข& นมาทางานแทนสมาชกทกคนเรยกวา คณะกรรมการบรหาร มจานวน 14 – 34 คน ประกอบดวยคณะกรรมการ 4 คณะ ไดแก 5.1 คณะกรรมการอานวยการ 5.2 คณะกรรมการเงนก 5.3 คณะกรรมการตรวจสอบ 5.4 คณะกรรมการสงเสรม คณะกรรมการท&ง 4 คณะ จะตองนดประชมกนอยางนอยทก 3 เดอน เพ�อปรกษาแกไขปญหารวมกน และทาหนาท�ของตนในแตละเดอน เดอนละ 1 คร& ง อกท&งเพ�อพฒนาสมาชก ใหรจกการเปนผนาทก ๆ ป คณะกรรมการทกคนจะหมนเวยนกนลาออกตามมารยาท เพ�อเปดโอกาสใหสมาชกคนอ�น ๆ ไดเขามาเปนคณะกรรมการผลดเปล�ยนกนไป กรรมการคนหน� ง ๆ ไมควรอยในตาแหนงเกนไป ควรอยในระหวาง 3 – 5 ป เพ�อเปนการฝกสมาชกทกคนใหมความร ความสามารถ และฝกลกษณะผนาท�ดแกสมาชก 6. การเงนของกลม 6.1 เงนทน ไดจาก 6.1.1 คาธรรมเนยมแรกเขาของสมาชก และคาสมครตามระเบยบของกลม 6.1.2 เงนสจจะสะสมรายเดอนของสมาชกจะผลกเปนคาหนของสมาชก 6.1.3 เงนฝากพเศษ เงนก 6.1.4 เงนอดหนนและเงนทนหมนเวยนจากทางราชการและองคการอ�น ๆ 6.1.5 เงนรายไดอ�น ๆ 6.2 การเกบรกษาเงนทน ฝากธนาคาร 6.2.1 บญชเงนฝากประจา ไดแก 1) เงนฝากสจจะสะสม 2) เงนคาหนพเศษ 3) เงนกยมจากเงนทนหมนเวยนพฒนาการชมชน 4) เงนบรจาค

20

6.2.2 บญชเงนฝากสะสมทรพยหรอเผ�อเรยก ไดแก 1) เงนฝากพเศษ 2) คาสมคร และคาธรรมเนยมแรกเขา 3) คาบรการตาง ๆ 4) คาปรบ 7. กจกรรมของกลม 7.1 การใหกยม 7.1.1 กจากกลม ไดแก 1) กฉกเฉน เพ�อแกปญหาความเดอดรอน 2) กสามญ เพ�อลงทนประกอบอาชพ แยกเปน (1) กเปนตวเงน (2) กเปนวสด (ตามท�กลมมกจกรรมสาหรบบรการสมาชก) (3) กในรปบรการทางวชาการ 3) กวสามญ เพ�อแกปญหาท�มระยะเวลายาวนานกวาการกฉกเฉน เชน เพ�อปลดเปล&องหน& สน ไถถอนจานองจานาทรพยสน และความเดอดรอนตาง ๆ 7.1.2 กจากธนาคาร 7.2 ศนยสาธตการตลาด 7.3 กจกรรมยงฉาง 7.4 กจกรรมธนาคารขาว แนวคดเก�ยวกบการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย การศกษาเก� ยวกบกลมสจจะสะสมทรพยซ� ง เปนโครงการของ ครชบ ยอดแกว จงหวดสงขลา เพ�อจดต& งกลมสจจะสะสมสมทรพย ในจงหวดจนทบร โดยเพ�มแนวคดใหวด เปนศนยกลางของกลม และจะตองมหลกธรรมทางศาสนาเปนขอปฏบตรวมกน กลมสจจะ สะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตไดมจดเร�มตนท�ภาคตะวนออกของประเทศไทย โดยมพระสงฆเปนผรเร�มศกษาและพฒนาโดยการนาหลกธรรมทางพทธศาสนา มาประยกตใชในการพฒนาคน พฒนาชมชน ใหเขมแขงย �งยน ไดมนกวชาการไดใหแนวคดเก�ยวกบกลมสจจะไวหลายทาน ดงน&

21

1. ประวตความเปนมา แนวคดเร�องการออมทรพยแบบพฒนาครบวงจรชวตท�มตนสานกมาจากครชบ ยอดแกว แหงจงหวดสงขลา ไดถกนามาผสมผสานกบแนวทางคาส�งสอนของพระพทธเจา โดยพระอาจารยสบน ปณโต ทาใหท�จงหวดตราดเกดกลมสจจะสะสมทรพยข& นมากมาย แนวคดน& ไดเตบโตออกไปอยางกวางขวางท�วท& งจงหวดจนทบร เม�อพระอาจารยมนส ขนตธมโม นาแนวคดน& มาประยกตกบแนวทางการรวมพลงปญญาเพ�อแกไขปญหาของชาวบานดวยกนเอง (สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 2) พระมนส ขนตธมโม (อ�มรตน) (ม.ป.ป. : 2) เจาอาวาสวดโพธ< ทอง หม 2 ตาบลแสลง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร ไดมโอกาสสนทนาธรรมกบพระอาจารยสบน ปณโต วดไผลอม อาเภอเมอง จงหวดตราด จงไดแนวความคดในการนาหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาประยกตใชในการจดการทางระดมเงน การออม การจดการกบกองทนสวสดการ มการรวมกลมของคนในชมชนเพ�อรวมคด รวมทา โดยมสจจะวาจา เปนกฎ กตกา และใชช�อวา กลมสจจะสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวต โดยมาต&งท�บานเกดของทานเปนกลมแรก ณ ศาลาบานพลยาง หม 5 ตาบลสพยา อาเภอทาใหม จงหวดจนทบร เม�อวนท� 10 มนาคม พ.ศ. 2539 มสมาชกรวมกอต&งท&งหมด 108 คน มเงนสะสมแรกเขา 6,810 บาท จงรวมกนกาหนดใหทกวนท� 10 ของเดอนเปนวนทาการของกลม เม�อครบรอบป คอทกวนท� 10 มนาคม จะมการประชมใหญ เพ�อสรปยอดเงนท&งหมด ท&งยอดเงนสะสม ยอดเงนก และยอดเงนสวสดการ พรอมท&งปนผลกาไรใหแกสมาชก และรวมกนแสดงความคดเหนการบรหารกลม ตอนเชาสมาชกตองห&วป� นโตมอาหารหวานคาวมาทาบญรวมกน เพ�อใหสมาชกมความใกลชดกบวดมากย�งข&นซ� งปจจบนชาวบานเร�มหางจากวดกนไปทกทจงใชกลมสจจะฯ เปนตวชวยดงคนใหเขาวดดวย

2. หลกการบรหารกลมสจจะสะสมทรพยฯ กลมสจจะสะสมทรพยฯ มหลกการบรหารกลมคอ ยดหลกความเทาเทยมกน มวดเปนศนยกลางของการบรหาร เปนการบรหารแบบมสวนรวมไดแก บาน วด โดยรวมคด รวมทา รวมพฒนา รวมแกปญหา ยดหลกการบรหารแบบแบงปนชวยเหลอ เอ&ออาทร กระบวนการเรยนรรวมกน โปรงใส และตรวจสอบได ดงมรายละเอยดน& 2.1 หลกแนวคดในการจดต&งกลม 2.1.1 หลกธรรมของพระพทธศาสนา 2.1.2 หลกเศรษฐกจพอเพยง 2.1.3 หลกเศรษฐศาสตรเชงพทธ 2.1.4 หลกประชาธปไตย

22

2.2 วตถประสงค วตถประสงคของกลมสจจะสะสมทรพยฯ 3 ขอ ดงน& 2.2.1 พฒนาคนใหมคณธรรมและยอมรบการปกครองระบบประชาธปไตยโดยมพระมหากษตรยเปนประมข 2.2.2 พฒนาจต เศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรมไทย และส� งแวดลอม เนนการงานพ&นฐานอาชพ เพ�อความม�นคงของสงคมไทยในชนบท 2.2.3 พฒนาคนใหมสขภาพอนามยสมบรณ ปราศจากโรคภยไขเจบทกชนด เนนอนามยสวนบคคลและอนามยส�งแวดลอม อกท& งกลมสจจะสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตย งม การพฒนาคนโดยปลกฝงฝกนสยใหเกดธรรม 7 ประการ คอ 2.2.1 พ�งตนเอง มความสามคค เสยสละ เหนแกประโยชนสวนรวมไมเหนแกตว 2.2.2 มวนยในตนเองมงม�นในการทางานใหสาเรจ 2.2.3 ใหขยนหม�นเพยร ซ�อสตย ประหยด และอดทน 2.2.4 ใหรจกคด วจารณ และตดสนใจอยางมเหตผล 2.2.5 ใหมขนตธรรมตอคาวจารณ รถงความแตกตางระหวางบคคล หรอ หมเหลา 2.2.6 ใหมน&าใจเปนนกกฬา รจกยกยองผอ�น 2.2.7 ใหทางานรวมกบผอ�นได โดยรจกการเปนผให ผรบ ผนา และผตามท�ด 2.3 เปาหมาย กลมสจจะสะสมทรพยฯ วางเปาหมายไวดงน&ได (พระมนส ขนตธมโม (อ�มรตน) ม.ป.ป. : 1-5) 2.3.1 สรางกองทนในหมบานตามแนวพระราชดารเศรษฐกจพอเพยง 2.3.2 จดสวสดการชมชน คารกษาพยาบาล คาฌาปนกจ ทนการศกษา 2.3.3 ใหพระสงฆมสวนรวมในการพฒนาชมชน 2.3.4 พฒนาคน 2.3.5 สรางชมชนเขมแขงพ�งตนเองได 2.4 ผลประโยชนท�สมาชกจะไดรบจากกลมฯ 2.4.1 ฝกฝนใหรจกประหยดและออมทรพยสะสมเปนประจา 2.4.2 มแหลงเงนทนและเงนกเพ�อแกปญหาความเดอดรอน 2.4.3 เงนปนผลจากเงนสะสม และจากกจกรรมของกลมท�สมาชกมสวนรวม

23

2.4.4 บรการจากกจกรรมของกลม 2.4.5 บรการทางวชาการของกลม (กรมการพฒนาชมชน. 2534 : 61 – 67) 2.5 หลกเกณฑเง�อนไขการเปนสมาชกกลมฯ หลกเกณฑเง�อนไขการเปนสมาชกกลมฯ ผวจยไดศกษาจากเอกสารการอบรม ในการจดต&งกลมสจจะสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตท� พระอาจารยสบน ปณโต ไดจดทาข&น ซ� งปจจบนอาจมการปรบเปล�ยนไปบางแตหลกเกณฑเง�อนไขการเปนสมาชกท�สาคญ กยงคงมสาระดงตอไปน& 2.5.1 สมาชกตองเปนคนในหมบานหรออยในชมชนน&น อยางนอย 1 ปเตม ยกเวนท�ปรกษา 2.5.2 การจดการในรปแบบของคณะกรรมการไมนอยกวา 5 คน (คณะกรรมการมอายวาระ 1 ป ส&นปเลอกคณะกรรมการใหม คนเกาสามารถรบเลอกเขามาเปนคณะกรรมการ ในวาระใหมได) 2.5.3 สมาชกตองสะสมเงนประจาเดอนอยางนอย 10 บาท อยางมาก 100 บาท จะลดหรอเพ�มเงนฝากไดเม�อครบรอบปนผล (ครบปของการต&งกลม) สมาชกเงนสะสมต�ากวา 30 บาท ตอเดอน มาขอกเงนตองพจารณาใหกทหลงทกๆ คร& งไป 2.5.4 สมาชกกเงนไดบญชละ 1,000 บาท (โดยสมมต) ผอนสงไมเกน 10 เดอน และไมตองเสยดอกเบ& ย แตตองเสยคาบารงรอยละ 2 ตอเดอน (แลวแตจะตกลง) ในระบบผอน สงเงนตนพรอมเงนคาบารงทกเดอน 2.5.5 ในวนประชม และสงเงนประจาเดอน สมาชกไมสามารถสงเงนได (ขาดสง) ตองเสยคาปรบบญชละ 10-20 บาท คาปรบน&จะนาสงกองทนสวสดการ 2.5.6 สมาชกจะกใหมไดจะตองชาระบญชเกาใหหมดกอน 2.5.7 การพจารณาใหก คณะกรรมการจะพจารณาใหกตามความจา เปน ตามลาดบความสาคญดงน& 1) เจบปวย 2) เสยคาบารงการศกษา 3) อ�นๆ หากมผกหลายรายและมเงนกไมพอใหตกลงกนแบบพ�นอง 2.5.8 ครบ 12 เดอน จะตองแบงเงนปนผลตามหนละโดยคดหนละ 10 บาท จดสดสวนดงน& รอยละ 50 ของเงนคาบารงท&งหมดปนผลตามหน อกรอยละ 50 นาสงเขากองทนสวสดการ พรอมท&งจดสรรคาตอบแทนใหคณะกรรมการ ผทางานโดยเร�มจากปท� 2 ดวยความเหนชอบจากมตท�ประชมของสมาชก 2.5.9 เม�อเงนเหลอจากการกยมแลวตองนาฝากสถาบนการเงน เชนธนาคาร หรอสหกรณได

24

2.5.10 สมาชกเขาใหมจะกเงนไดตองรอครบ 3 เดอน จงจะมสทธกไดคร� งหน� งของรนพ� 2.5.11 สมาชกกลมสจจะฯ เปนสมาชกครบ 12 เดอน จงสามารถรบสทธตาง ๆ ตามกฎเกณฑของกลมฯ จากกองทนสวสดการ สมาชกใหมไดรบสทธคร� งหน� งของรนพ� เชน รนสองไดคร� งหน�งของรนหน�ง เปนตน 2.5.12 สมาชกกลมสจจะฯ เม�อออกจากกลมไปแลวไมวากรณใด ๆ จะหมดสทธรบบรการจากกองทนสวสดการทนท และจะมสทธสมครเปนสมาชกใหมได ตองเกนสามปข&นไป 2.5.13 สมาชกกลมสจจะฯ จะถอนเงนสะสมคนได เม�อมเงนสะสมเกน 10,000 บาท ข&นไป โดยถอนคนไดเพยงคร� งหน�งเทาน&น 2.5.14 คณะกรรมการทาบญชจะไดรบคาตอบแทนโดยเร�มจากปท� 2 ของการต&งกลมตามฐานะทางการเงนโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ 2.5.15 กลมสจจะสะสมทรพย รบสมาชกไดเพยง 4 รนเทาน& น แลวปดรบ หากมสมาชกลาออกใหซ&อหนได หากมการรบสมาชกเกนกวากฎเกณฑใหคณะกรรมการเสนอตอ ท�ประชม สมาชกของกลมสจจะสะสมทรพยฯ เพ�อขอความเหนชอบในการรบสมาชกใหม (ท�เกนจากรน 4) 2.5.16 ผท�สมครเขาเปนสมาชกกลมตองอยรวมประชมใหญในวนส&นป เพ�อแตงต&งคณะกรรมการ พรอมรวมแสดงความคดเหนตางๆ ท&งตองอยฟงหลกการท�ทางกลมไดเสนอข&นใหม ในกรณท�มปญหาเกดข&นในกลม โดยจะตองมผใหญในครอบครวท�บคคลน&นเปนสมาชกมารวมประชมดวย อยางนอย 1 คน ถาไมอยแมแตคนเดยว ถอวาครอบครวน&นความประสงคจะ ไมเปนสมาชกตอไป ถาหากครอบครวใดไมมหน& ส&น ใหถอนหนคนได หรอใหคณะกรรมการพจารณา ขายหนใหผอ�นได โดยสมาชกในครอบครวน&นไมมขออางใดๆ ท&งส&น 2.5.17 หากมเร�องอ�น ๆ ท�นอกเหนอจากกฎเกณฑน&ใหสมาชกและคณะกรรมการชวยกนพจารณาเปนเร�องๆ ไป (พระสบน ปณโต. (อ�มรตน). 2544 : 13-14) 3. ข&นตอนในการต&งกลมสจจะสะสมทรพยฯ ในการต& งจดต& งกลมสจจะฯ น& นมกจะพบอปสรรคและปญหาหลากหลายกนไปเพราะในการใหชาวบานมารวมเงนกนน&นมเง�อนไขและท�มาไมเหมอนกนอปสรรคเบ&องตนท�พบก คอบางหมบานเคยมกลมมากอนแตลมเลกไปกตองพดคยถงรปแบบการทาท�ผานมา และช&ขอบกพรองแลวเสนอแนวทางแกจงจะชวนต&งกลมใหมไดแตอยางไรกตามข&นตอนในการต&งกลมสจจะฯ น&นมวธท�ชดเจนเปนลาดบดงน&

25

3.1 การช& แจงใหชาวบานเขาใจถงปญหาบานเมองโดยช& ใหเหนวาปญหาบานเมอง ปญหาในหมบานวาเปนอยางไร ถกเอารดเอาเปรยบอยางไร หรอเสยเปรยบอยางไร ถาไมรวมตวกนในอนาคตจะเสยเปรยบมากข& นเร� อยๆ ในการทาความเขาใจประเดนน& สามารถยกนทานเร� อง “เสอกบวว” มาประกอบดงน& มววอย 100 ตว หากนอยในหมบาน อยมามเสอตวหน�งเขามาในหมบาน พอววเหนเสอ จาฝงกตะโกนบอกฝงววท&งหลายใหว�งหนไมคดส ในท�สดกถกเสอจบกนไปวนละตวทกๆ วนจนเหลอเพยง 10 ตว ในท�สดวว 10 ตว ท�เหลอกกลบมาคดกนวา เราตวใหญกวาเสอมเขาเปนอาวธ ในขณะท�เสอซ� งตวเลกกวาเรามเข& ยว และความไวเปนอาวธ ถาสกนตวตอตวอาจสเสอไมได แตถาเรารวมตวกนตองสเสอไดแนนอน วาแลวววท�เหลอกวางแผนเพ�อสเสอโดยใหวว 4 ตว ว�งเขาไปชนขาเสอท&ง 4 ขาง พอเสอลมลง ตวท�เหลอกใหเขาไปรมกนขวด วนรงข&นววกออกหากนตามปกต เสอออกมารอเพ�อจบววกนตามปกตเชนกน แตพอเสอเดนเขามาววกไมถอย วว 4 ตว ว�งเขาไปชนขาเสอจนเสอลมลงววท�เหลอกเขาไปรมขวดทองเสอจนไสทะลก เสอกตายในท�สด นทานเร�องน&สามารถต&งคาถามไดวา ในหมบานเราใครคอวว? และใครคอเสอ? ชาวบานคอวว และนายทนตางๆ คอเสอ แลวช& ใหเหนตอไปอกวา ท�ผานมาใครมเงนเหลอกนาไปฝากธนาคาร ใครขาดเงนกไปกธนาคาร กนายทนนอกระบบ การนาเงนไปฝากธนาคารเขาจายดอกเบ&ยใหกบเราเพยงเลกนอย แตเราตองเสยคารถ ในการเดนทาง ตอนไปกกเชนกนเขาคดดอกเบ& ยจากเราแพงข& น ซ� งดอกเบ&ยท�เราเสยไปกไมเคยมผลกลบมาหาเราเลย เสยแลวเสยเลย เราเจบปวยธนาคารกไมเคยมาดแลชวยเหลอ อยางดถาตายลงไปธนาคารอาจใหมอเตอรไซดสงพวงหรดมาใหสกพวงกเทาน&น คาถามตอไปคอวา เม�อในหมบานมท&งคนมเงนเหลอใช มท&งคนมเงนไมพอใช ทาไมเราไมชวยกนเอง ทาไมเราตองนาเงนไปชวยคนนอก ไปชวยธนาคาร คนท�ร� ารวยก คอ ธนาคาร คนท�ยากจนลงกคอพวกเราดวยกนเองหากเราปลอยใหเปนเชนน& ตางคนตางอยอยางน&พวกเรากจะเปนเหมอนววท�ถกเสอกนไปวนละตวๆ แตถาบรรดาววท&งหลายมารวมกลมกน ท&งมท&งจน มาต&งกลมรวมกน คนมกสะสมเงนมากหนอย คนจนกสะสมนอยหนอยตามกาลง เงนท�รวมกนได กนาไปชวยกนเองในหมบานในชมชนคนฝากกไดเงนปนผลคนกกไดเงนไปใชในส�งท�จาเปนเพยงเสยคาบารงใหกบกลมซ� งคาบารงกไมไดนาไปไหนนาไปจดสรรเปนสวสดการใหกบสมาชกทกคน เชน คารกษาพยาบาล คาคลอดบตร ตายไปมคาฌาปนกจ ซ� งส�งเหลาน& มคามากกวาพวงหรดท�ธนาคารนามาใหหลายเทา น�คอการไมยอมแพเสอ เปนการหนหนาสเสอ 3.2 ใชเศรษฐศาสตรแนวพทธในการแกปญหา โดยตองใชธรรมนาเงน ทกคนตองหนหนามาทาบญรวมกน ซ� งการทาบญน&นสามารถทาไดโดยการนาเงนมาฝากรวมกนและใหคนก เพราะการท�คนตกทกขไดยากเผชญกบปญหาตองการท�พ� ง ซ� งกลมสามารถเปนพ� งไดเรยกวา ไดทาบญรวมกน ดงน&นเม�อคนมากเงนท�ฝากไวไปประกอบอาชพ ไปใชหน& ไปลงทนคาขายหรอ

26

อะไรกแลวแต กเปนการสงเคราะหเขาจงเปนการทาบญ นาหลกเศรษฐศาสตรเชงพทธมาเปนแนวทางโดยหลกธรรมบอกวา “เม�อไดทรพยมาแลว ตองแบงเปน 4 สวน” คอ 3.2.1 เล&ยงตวเองและครอบครวใหเปนสข 3.2.2 เอาไปลงทนทาการคาขาย 3.2.3 เอาไปเสยภาษและบาเพญกศล 3.2.4 ใหเกบออมไวในยามภยพบตหรอเม�อแกชรา จากแนวคดท&งสองแบบดงกลาว จงไดชวนใหชาวบานมาต&งกลมสจจะฯ รวมกนในชมชน โดยการนาเงนมาฝากรวมกน แลวปลอยใหคนก ชวยเหลอกนเองในชมชนนอกจากน& ผลกาไรจากการกยมซ� งกคอคาบารงน&นจะเปนเงนปนผล และนาไปจดต& งเปนกองทนสวสดการสาหรบสมาชกท�เจบปวย เปนเงนฌาปนกจ และสวสดการอ�น ๆ (สานกงานกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ (สสส.). 2547 : 13-14) 4. วธการทางาน เม�อต& งกลมไดสาเรจกประชมคดเลอกคณะกรรมการบรหารกลมข& นมาหน� งชด มประธาน กรรมการรบเงนออม กรรมการจายเงนก กรรมการรบเงนกสงคน และกรรมการกองทนสวสดการ ซ� งจะทางานกนแบบเครอญาต แบบพ�นองกน ไมมกฎเกณฑท�ตายตวแนนอนมากนก มกจะยดหยนตามความเหมาะสม คณะกรรมการกทางานแบบเสยสละจรง ๆ ไมมผลประโยชน ตอบแทนทางานฟรถง 2 ป จงจดสรรเงนจากสวสดการเปนคาตอบแทนบางพอไดคาน& ามนรถ มาทางาน ตอมากลมสจจะสะสมทรพยฯ ไดขยายตวอยางรวดเรวในจงหวดจนทบร โดยการกอต&งกลมของพระอาจารยมนส ขนตธมโม และเครอขายพระสงฆจงหวดจนทบร จงเกดกระบวนการเรยนรโดยรวมคด รวมทา รวมแกไขปญหา จงมหลกวธการทางานท�เปนแนวเดยวกนดงน& วธการสาคญท�ใชในการดาเนนงานของกลมสจจะสะสมทรพยฯ คอการสรางฐานปจเจกชนไปสระดบท�กวางข& น โดยมจดเนน 3 ประการ คอ การสรางคน สรางวธทางาน และ สรางชมชน/สงคม 4.1 สรางคน วธการสรางคนท�เปนจดเดนของกลมสจจะสะสมทรพย ฯไดแก 4.1.1 พระสงฆ และฆราวาสมปฏสมพนธท�ด อนเน�องมาจากความเล�อมใสศรทธา 4.1.2 สมาชกมสานกรบผดชอบรวมกนในฐานะเปนเจาของไมใชเพยงผรบประโยชน 4.1.3 สมาชกมศกด< ศร มความเทาเทยมกนในสถานภาพ และในสทธประโยชน จงสามารถเรยนรรวมกน ท&งในสถานการณปจจบนและวสยทศนในอนาคต

27

4.1.4 สานกความรบผดชอบตอชมชน ทาใหสมาชกตองการยกระดบคณภาพชวตชมชนไปพรอม ๆ กน จงมการแบงปนสผยากไรดวยการเฉล�ยทกขเฉล�ยสข 4.2 สรางวธทางาน วธทางานท�นาสนใจของกลมสจจะสะสมทรพย ฯ ไดแก 4.2.1 การเช�อมโยงภมปญญาชาวบานกบเทคนควธการสมยใหมท�เลอกสรรมาใช 4.2.2 ใชวทยากรชาวบานท�ไดรบการฝกอบรมวธการสมยใหม เชน AIC, FSC และแผนท�ความคด เพ�อนาไปใชในการระดมความคดจากสมาชก 4.2.3 ใชคนเปนศนยกลางท& งในการสรางองคความรการปฏสมพนธตอกน การมสวนไดเรยนรกระบวนการและผลงาน และการนาความรไปใชในชวตประจาวน 4.2.4 ใ ชว ธ เ ร ย น รโดย ก ล ม เ ป นก า รส ะ ส ม ขอม ล ค วา ม ค ด เ หนแล ะ นาประสบการณในการปฏบตมาแลกเปล�ยนกนโดยการสรปบทเรยนดวนวธตาง ๆ เชน การระดมสมองการจดเวทชาวบาน 4.2.5 มการตดตามประเมนผลตลอดเวลาโดยกลม เพ�อนาผลการประเมนไปปรบปรงแกไขการดาเนนงานในปจจบน และเพ�อการวางแผนงานในอนาคต 4.2.6 พระสงฆเปนผใหคาปรกษาแนะนา แตไมใชผนา พระและชาวบานจะเดนไปดวยกน แตไมใชพระเดนนา ชาวบานเดนตาม จงเกดการพฒนาศกยภาพของชาวบาน 4.2.7 ใชวธทางานท�มประสทธภาพ รวดเรว ใหเสรจภายในวนเดยว เพ�อไมใหกรรมการและสมาชกตองเสยสละเวลาในการทามาหากนมากเกนไป 4.3 สรางชมชน/สงคม เปนการขยายผลจากคน/กลม ส ชมชน/สงคม โดยวธการตอไปน& 4.3.1 จดเวทชาวบานและเวทชมชน โดยเชญบคคลภายนอกเขารวม ในการนาเสนอผลงาน ท& งท� เปนจดแขง จดออน วธการเชนน& มผลในการกอใหเกดความภาคภมใจ แกผปฏบต และขณะเดยวกนมการขยายผลอยางนอยในระดบแนวคดสชมชน/สงคม 4.3.2 การแลกเปล�ยนขอมลและการศกษาดงาน โดยการนาบทบาทท&งผให และผรบทาใหเกดการขยายผลท�ชดเจนข&นในวธปฏบต 4.3.3 ข&นตองท� 1 และ 2 นาไปสการสรางเครอขายในงานประเภทเดยวกน หรอเพ�อแกปญหาทานองเดยวกน หรอสาหรบกลมเปาหมายท�คลายคลงกน ชวยใหเกดการรวมพลง ในวงกวางและย �งยน 4.3.4 การรบฟงการประเมนผลจากภายนอก ชวยใหเกดการมองตนเอง และ การเรยนรชดเจน กวางขวางข&นทาใหมองเหนลทางในการปรบปรงแกไขและแสวงหาความรวมมอ ในวงกวาง (สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 18)

28

5. เทคนควธการต&งกลม 5.1 เทคนคการใชเงนเปนตวเช�อมคน 5.2 เทคนควธการกลาตดสนใจ 5.3 เทคนควธการสอนประชาธปไตย 5.4 เทคนคการใชเงนคาบารงแทนดอกเบ&ย 5.5 เทคนคการปฏญาณตนถอสจจะ 5.6 เทคนควธจตวทยาเราความสนใจ (รบสมาชกปละ 1 คร& ง) 5.7 เทคนควธการจดต&งกลมวนทาบญท�วด (สมาชกกลมบญ) 5.8 เทคนควธการไดเกยรตดกวาไดเงนเปนคาจาง 5.9 เทคนควธการปลอยเงนกใหทนท 5.10 เทคนควธความเสมอภาคเทาเทยม (คนรวยคนจนฝากเงนไดไมเกน 100 บาท) 5.11 เทคนคไมมการทอนเงนออม 6. เทคนควธการบรหารกลม 6.1 เทคนควธการจดการบรหารจากฐานลางข&นสบน 6.2 เทคนควธการบรหารจดการทางานใหเสรจใน 1 วน 6.3 เทคนควธการ 4 ป ปดรบสมาชก 6.4 เทคนคการประชมแบบสญจร 6.5 เทคนคการจดสวสดการ 6.6 เทคนคการบรหารแบบเย�ยมเยยนกน 6.7 เทคนคการบรหารแบบสรางคน สรางเงน และสรางงาน 6.8 เทคนควธฟ& นฟวฒนธรรมเครอญาตพ�นอง 7. เทคนควธการพฒนากลม 7.1 เทคนควธการสรางกระบวนการเรยนร สรางปญญาพฒนาคน 7.2 เทคนคการประชมกาหนดวสยทศนของกลม 7.3 เทคนคการเช�อมภมปญญาทองถ�นกบความรสากล 7.4 เทคนควธการสรางวทยากรของกลมเพ�ออบรมกนเอง (นกวชาการของชาวบาน) 7.5 เทคนควธการจดการธรกจชมชนและโครงการเกษตรย �งยน (สานกงานกองทน เพ�อสงคม. 2545 : 19)

29

8. ผลงาน จากปจจยและกระบวนการดงกลาวกอใหเกดผลงานของกลมสจจะสะสมทรพยฯ 3 ดาน คอ ดานคน ดานงาน ดานประสทธภาพและประสทธผล 8.1 ดานคน กลมสจจะสะสมทรพยจนทบรขยายตวไดรวดเรว เพราะเนนศนยกลางท�ตวคนโดยเร�มจากพระอาจารยมนส ขนตธมโม ผเคยมประสบการณกวางขวางทางโลก ตอเม�อบวชเรยน กแตกฉานทางธรรม ความสามารถของผนาหลกธรรมผนวกกบวฒนธรรมด&งเดมของไทยในชนบท ท�ยงใกลวดใกลพระอย มผลใหเครอขายผนาท�เปนพระสงฆรวมอดมการณ พระสงฆ ยคใหม ใสใจสงคม สามารถดงดดสมาชกในอาเภอตาง ๆ ท�วท& งจงหวดมาเขากลมเพ�อ ออมทรพย ออมบญ เก&อหนนผทกขยาก จนถงป 2553 กลมสจจะสะสมทรพยจนทบร มมากกวา116 กลม มจานวนสมาชกประมาณ 33,048 คน และมเงนหมนเวยนมากกวา 1000 ลานบาท และสามารถแจงเกดผนาตามธรรมชาตไดอกหลายรอยคน รวมท&งวทยากรดานตาง ๆ ซ� งเปนคนจากในชมชน ท�สาคญกวาจานวนคนเชงปรมาณ คอ การยกระดบคณภาพทางจตใจดวยการ หลอหลอมจตใจของสมาชก โดยอาศยหลกไตรสกขา หลกธรรมในการดารงชวต และหลกธรรม ในการอยรวมกน โดยผานกจกรรมตามขนบประเพณของสงคมชนบทไทย 8.2 ดานงาน กลมสจจะฯ สรางคน สรางเงน สรางงาน เปนฐานสชมชน การขยายงานของกลมสจจะสะสมทรพยจนทบรดาเนนไปอยางรวดเรว จากการระดมทนเพ�อใหสมาชกกยมเพ�อแกปญหาสวนตว สการพฒนาอาชพและธรกจชมชนในรปแบบตาง ๆ ดงตอไปน& 8.2.1 การแกปญหาสวนตว ปญหาสวนตวของสมาชกซ� งเปนทกขจาตองแกไขกอน น&นมหลากหลาย เชน การกนอกระบบท�ตองเสยดอกเบ&ยสง การกเพ�อปลกสรางหรอขยายท�อยอาศยเม�อมสมาชกเพ�ม การกเพ�อเปนคาใชจายในการศกษาบตรหลาน ฯลฯ เคยมการนาเงนออมจานวน 58,481,402 บาท มาหมนเวยนเปนเงนกไดถงกวา 3 เทา คอ 175,444,206 บาทนอกจากน&นยงแบงดอกผลจากการกยม (ซ� งกลมฯ เรยกวา คาบารง) ออกเปน 2 สวน สวนหน� งคนใหสมาชกผ ถอหนเปนเงนปนผลในฐานะเจาของกองทน อกสวนหน� งจดสรรเปนสวสดการแกสมาชก ตามสถานการณท�กอใหเกดทกข คอ คาฌาปนกจศพ รายละ 3,000 – 5,000 บาท (ตามขนาดของกองทน แลวแตมตท�ประชม และมการลงขนชวยเหลอกนจากสมาชกอก รายละ 10 บาท) คารกษาพยาบาล จายใหผปวยท�เขารกษาตวในโรงพยาบาล วนละ 100-500 บาท ตอสมาชก 1 ราย ใน 1 ป เบกไดปละไมเกน 5 วน

30

ทนการศกษา จายใหนกเรยนท�เปนสมาชกซ� งขาดแคลนทนทรพย รายละ 300-500 บาท คนชรา คนพการ จายใหตามมตของกลมฯ ทนสารองกรณฉกเฉน จายใหสมาชกเม�อเกดปญหาเรงดวน เชน น& าทวมบานเรอน ไรนาเสยหาย ไฟไหม เปนตน ซ� งจะจายใหตามมตของกลมฯ 8.2.2 การพฒนาอาชพและธรกจชมชน ในการกเงนไปพฒนาอาชพเม�อไดผลดกนา ขอมล และผลผลตมาพดคยกนในกลมฯ ทาใหเกดแนวคดและกจกรรมท�กวางขวางข&น เชน การทดลองใชปยชวภาพนารอง เม�อไดผลกขยายตอโดยการรวมหนสมาชกทาธรกจกากน& าตาล เพ�อใหสมาชกนาไปผลต 8.3 ดานประสทธภาพและประสทธผล 8.3.1 ดานประสทธภาพ ดไดจากความรวดเรวในการปฏบตงานซ� งกลมฯ สามารถดาเนนการแลวเสรจภายในวนเดยว รวมท& งมความหลากหลายท& งดานการกยม ดานสวสดการตาง ๆ และขยายไปสดานอาชพในระดบเศรษฐกจชมชน เชน การผลต ปยชวภาพ และรานคาชมชน 8.3.2 ดานประสทธผล จากการสารวจความคดเหนและความรสกของสมาชกกลมโดยคณะวจยจากสถาบนราชภฏราไพพรรณ จนทบร สรปไดดงน& 1) ดานจดเดน (1) สมาชกเหนประโยชนของกลมฯ ไดออมเงนทกเดอน เม�อมปญหากเงนได โดยค&าประกนกนเองดวยคณธรรม ยามจาเปนมสวสดการให (2) สมาชกมความพงพอใจ ภมใจท�ไดชวยใหกลมฯ มเงนออมสมาชกเสมอนเครอญาต ไดพบปะแลกเปล�ยนความคดเหนกน มเพ�อนบาน มพระสงฆเปนท�พ�งท�ปรกษา กยมไมตองอายใครเพราะเปนเงนของตนเอง อนใจเวลาตาย และเจบไข มหลกประกน ลกหลาน ไมตองเดอดรอน มคณภาพชวตดข&น (3) สมาชกมความประสงคจะดแลรกษากลมฯ เม�อมประโยชนเชนน& จงม�นใจวาจะชวยกนดแลกลมฯ เพ�อเปนแนวทางในการแกไขปญหาหมบาน และขยายใหเปนธนาคารหมบานตอไป 2) ดานจดออนท�ตองแกไข (1) สมาชกยงไมเขาใจแนวคดและวธการของกลมฯ สมาชกบางคนเขากลมฯ เพราะถกชกชวนยงไมทนไดศกษาใหถองแท

31

(2) สมาชกยงไมม�นใจในกลมฯ เพราะไมคอยเขาใจในระบบการเงน เกรงจะมเงนไมพอใหก เกรงจะลมเหมอนกลมท�แลวๆ มา เปนตน (สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 20-23) 9. สรปบทเรยนสาคญ จากการท�สานกงานกองทนเพ�อสงคมและมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณรวมกนทาการศกษาวจยสามารถสรปบทเรยนได 5 ประการ คอ 9.1 การเร�มตนจากการแกปญหาท� คน การแกปญหาท�ตวบคคลในดานตาง ๆ ท&งท�เปนสมาชกและผดอยโอกาส โดยใชคณธรรมทางศาสนาและวฒนธรรมด&งเดมเปนการแกปญหากายภาพและยกระดบจตใจไปพรอม ๆ กน เปรยบเสมอนการสรางเสาเขมแตละตนใหแขงแรง 9.2 การใชกลมเปนหลกในการแกไขปญหาทาใหเกดการระดมพลงการมสวนรวม การอยรวมกนอยางสนต และเรยนรท�จะเตบโตพฒนาไปพรอม ๆ กน มสวนชวยลดชองวางท&งทางเศรษฐกจและสงคม เปรยบเสมอนการนาเสาเขมท�แขงแรงปกลงในดนแลวเทคานอนเปนฐานของชมชน 9.3 การดาเนนการเปนข&นตอน มการดาเนนการจากตวบคคล (การออม การกยม สวสดการ) ไปสกลม (กองทนกยม กองทนสวสดการ กองทนรานคา กองทนผลตปยจลนทรย ฯลฯ)เปรยบเสมอนการข&นโครงสรางเปนสวนตาง ๆ ของอาคารจากรากฐานท�แขงแรงแลว 9.4 การเช�อมตอเครอขายตาง ๆ ในจงหวด ท& งเครอขายการออม เครอขายรานคา เครอขายการผลต เชน ปยจลนทรย ฯลฯ เปรยบเสมอนการสรางความสมพนธระหวางอาคารตาง ๆ เพ�อใหสามารถดารงอยและพ�งพากนได 9.5 การขยายเครอขายไปสจงหวดอ�น ซ� งขณะน& ดาเนนการไปในระดบแลกเปล�ยนแนวคดขาวสารขอมล แตยงไมถงระดบกจกรรม หากสามารถขยายไปตามข&นตอนและเช�อมตอกนไดอยางเหมาะสมแลว กจะนาไปสสงคมมคณภาพ เขมแขง และสนตสขระดบประเทศได (สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 24) กระบวนการการทางานของกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร ยดแนวทางการมสวนรวมของสมาชก โดยการรอยใจ สานความคด พฒนาคณภาพชวตโดยแบงเปน 3 ดาน คอ 1. การรวมกลม ขยายงาน และขยายกลม 2. การจดองคกรและเครอขาย 3. วธการทางาน

32

การรวมกลม ขยายงาน และขยายกลม โดยใชหลก 2 ประการ คอ 1. ใชสจจะเปนทรพยภายใน คกบเงนท�ใชเปนส� อแลกเปล�ยนทางเศรษฐกจเปน ทรพยภายนอก การระดมพลงใหเกดกองทนถอเสมอนการลงแขกทางการเงน การมสวนรวมของสมาชกในกลมฯ จะเปนไปทกข&นตอนดวยความสมครใจ นบต&งแตเม�อไดฟงคาช& แจงหลกการ และเง�อนไปโดยพระสงฆแลว หากม�นใจและมคณสมบตกกรอกใบสมครเปนสมาชก การรบสมครน&จะมเพยงปละคร& ง สมาชกมสวนรวมคร& งแรก โดยการจายคาหนประจาเดอน เดอนละไมนอยกวา 10 บาทแตไมเกน 100 บาท นบเปนการมสวนรวมสรางความม�นใจ และรวมจายเงน 2. การมสวนรวมในการประชมคดเลอกกรรมการ แลวจงรวมกนสวดมนต ใหคาปฏญาณและสาบานตนวาจะซ�อสตย จากน&นกมสวนรวมในฐานะสมาชกอยางตอเน�อง เชน มาสงเงนประจาเดอน มารวมแลกเปล�ยนความคดเหน รวมตดสนใจกาหนดกฎเกณฑของกลมฯรวมตดตามสมาชก กเงนใหมาใชหน& ตามงวดเวลา และเขารวมประชมใหญประจาป ซ� งผใหญในครอบครวท�เปนสมาชกจะตองเขารวมอยางนอย 1 คน ถาไมมใครเขารวมประชมเลย ถอวาครอบครวน&นไมประสงคจะเปนสมาชกตอไปโดยไมมขออางใด ๆอยางไรกด กลมสจจะสะสมทรพยจนทบรพยายามจากดขนาดของกลมฯโดยคดเฉพาะสมาชกท�มคณภาพ เพ�อไมใหขนาดของกลมฯ ใหญเกนไป เพราะอาจจะไมสามารถดแลตรวจสอบกนเองไดอยางท�วถง และเพ�อใหสมาชกทกรนมสทธ< ไดรบประโยชนเทากนในเวลาใกลเคยงกน โดยการเปดรบปละคร& งเดยวและปดรบเม�อครบ 4 ป (ยกเงนมตของกลมฯ เหนสมควรใหรบเพ�ม) การขยายงานของกลมฯ ยอยในแตละหมบาน เปนไปตามความตองการของกลมสมาชกและความสามารถของทรพยากรของแตละแหง การขยายงานท�ชดเจนของกลมสจจะสะสมทรพย จนทบร เกดข&นในป 2542 – 2543 เม�อไดรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนเพ�อการลงทนทางสงคมโดยมการจดทาโครงการ 6 โครงการเพ�อใหเกดการขยายตวอยางตอเน�องของกลม พอสรปไดดงน& 1. ธรกจชมชน เร�มจากการสาธตธรกจชมชนใหกลมตาง ๆไดศกษาเปนตวอยางท�ศนยประสานงานสจจะสะสมทรพยจนทบรโพธ< ทองโดยการจดจาหนายสนคาจาเปนในการครองชพและประกอบอาชพ ซ� งมผลใหเกดธรกจชมชนในกลมอ�น ๆ ตามมา เชน รานคาชมชนสจจะ สะสมทรพยวดแสลง กลมสจจะสะสมทรพยวดโปงแรด ฯลฯ 2. กองทนพ�งตนเองโดยการรวบรวมเงนจากการบรจาคของกลมตาง ๆ และจากบคคล ภายนอก จากเงนสวสดการ และจากการจาหนายเอกสาร เขาเปนกองทนฯ 3. กลมสจจะพฒนาการเกษตรเปนการรวมตวของสมาชก และข&นทะเบยนเปนสมาชกกองทนฟ& นฟ และพฒนาเกษตรกร เม�อ 11 มถนายน 2543

33

4. กองทนจลนทรยเพ�อพฒนาเกษตรย �งยน เพ�อสนบสนนการเพ�มผลผลตท�ไรสารพษ และสรางจตสานกดแลส�งแวดลอมใหเกดการพฒนาแบบย�งยนโดยการขยายพ&นท�การผลตท�ใชจลนทรยทดแทนปยเคม ดวยการสนบสนนเงนแกกลมเกษตรนารองท�ไดรบการคดเลอกเพ�อทดลองวธการดงกลาว 5. โครงการตามความสนใจของแตละกลมสจจะสะสมทรพย เปนโครงการท�จดทาข&นตามความตองการของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย เชนโครงการพทกษวย วดบรพาพทยาราม อาเภอทาใหม เปนโครงการท�สาวแกกบแมหมาย ดแลชวยเหลอกนเองโครงการรงอรณ วดขนน อาเภอมะขาม เปนกลมหนมสาวชวยกนเกบของเกาแกอนเกดจากภมปญญาชาวบาน แลวจดทาเปนพพธภณฑทองถ�นข&นในวด หรอโครงการทาเส�อคลาเส�อคลม ซ� งเปนศลปะเอกลกษณของกลมชอง ซ� งเปนชนพ&นเมองด&งเดมของจนทบร ฯลฯ การจดองคกรและเครอขาย

เปนรปแบบการจดโครงสรางองคกรท�เลกท�สด ซ� งเม�อมขนาดและกจกรรมเพ�มข&นกขยายโครงสรางไดตามความเหมาะสม เชนเพ�มฝายรบชาระหน& ฝายสวสดการ ฝายประชาสมพนธ ฯลฯ พระสบน ปณโต (2544 : 2) ไดกลาววา การพฒนาครบวงจรชวต ควรใหวดเปนศนยกลางของกลม และจะตองมหลกธรรมทางศาสนาเปนขอปฏบตรวมกน

พระมนส ขนตธมโม (2545 : 7-12) ไดนาแนวคดดงกลาวมาเพ�มเตมในเร�อง การแกปญหาโดยเนนการรวมพลงปญญา โดยทานไดกลาววา พระพทธเจา คนพบหลกธรรมไดจดเทยนข&นใหสวาง แลวตอเทยนใหกบเหลาสาวก จนเผยแผมาถงเมองไทย ตราบจนทกวนน& แสงเทยนเร�มรบหร�ลง สงคมเกดความแตกแยก แมแตพ�นองกพ�งกากนไมได เราจงไปพ�งพานอกหมบาน เม�อส�งใดเกดใหไปดท�เหตวา มปจจยอะไร เหนวาเหต คอ ปญหาส�งแวดลอม เศรษฐกจตกต�า นโยบายประเทศท�นาสงคมไทยเขาสการมดบอด หนทางท�ตองแกกคอ ตองทาใหเกดปญญา ปญญาเกดจาก การฟง คด พจารณา รวมหวกนคด แตเราไมมฐานคนตรงน& ไมมการรวมพลงของปญญา ไฟตางดวงจงตางอย ดงน&นใหมารวมกลมกน รวมคด รวมแกปญหา

ยทธพงษ แสงโสดา (2544 : 86) ไดอธบายเพ�มเตมวา หลกเกณฑโดยท�วไปของการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย หลงจากไดจดต& งกลมแลวไดมการดาเนนการคดเลอกคณะกรรมการกลม คณะกรรมการรวมกนจดทาระเบยบขอบงคบ หลกเกณฑ และวธการเก�ยวกบการบรหารกลม ดงน& 1. คนท�เขามาเปนสมาชกของกลมตองเปนคนในชมชนเทาน&น เพ�อควบคมตรวจสอบได

34

2. คนท�เอาเงนมาฝากสามารถทาเร�องขอกไดทนทโดยมหนงสอสญญา มคนค&าประกนและอยในการดแลของคณะกรรมการกลมสจจะสะสมทรพยท�ทาหนาท�ปลอยเงนก โดยใชสจจะ ความเช�อถอกนเอง 3. คณะกรรมการกลมสจจะสะสมทรพยท�ชาวบานเลอกต&งกนมาน&นใหมวาระเพยง 1 ป ไมควรผกขาดแตถาคณะกรรมการประพฤตตนด กสามารถถกเลอกเขามาใหมซ� งหลกการ ในขอน&เปนกลไกทางสงคมในชมชนสอดคลองกบหลกประชาธปไตยแบบมสวนรวม 4. เม�อเงนทนเพ�มข&นในระดบเพ�มมากข&นตามความสามารถในการออมและตามความสามารถในการคนเงนกและดอกเบ&ยของสมาชก จงมาจดเปนผลประโยชน เชนสวสดการ เปนตน 5. การกาหนดหลกเกณฑในการดาเนนงานตางๆ ของกลม จะตองเปนมตท�ทางสมาชกจะตองรวมรบรและทาความเขาใจดวยกนทกคน 6. สรางความรสกการเปนเจาของ เปดโอกาสใหสมาชกทกคนมสวนรวมในทกๆ เร�อง เร�มต&งแตการรวมการกาหนดกฎระเบยบตางๆ 7. สวสดการเปนส�งจงใจ ใหมสวสดการเปนส�งยดเหน�ยวใหกลมอยรวมกนไดอยางเหนยวแนนและยนนาน ส&นปจะมการตรวจสอบยอดรายได ผลกาไรของกลมเพ�อนามาจดสรร สวนหน� งนาคนเปนเงนปนผล อกสวนหน� งจดเขากองทนสวสดการของกลมเพ�อใชใหเกดประโยชนแกสมาชกทกคนอยางเทาเทยมกน โดยพจารณาจากความตองการของคนในชมชนเปนหลก ถอเปนระบบการจดการ สวสดการชมชนโดยชมชนเพ�อชมชน 8. กลมสจจะสะทรพย ใชสถานท�ในวนประชมกลมเดอนละคร& ง โดยจดท�ศาลา วดปาเทพนมต มคณะกรรมการรบผดชอบแตละฝาย ท&งฝายเงนออม ฝายเงนก และฝายสวสดการ ทาหนาท�เหมอนพนกงานธนาคาร แบงหนาท�การทางานกนอยางชดเจนเพ�อความสะดวกแกสมาชก กาหนดเวลาทางานรบฝากเงนและจายเงนใหสมาชก เพ�อรกษาสจจะและสะดวกในการจดทาบญช เม�อหมดเวลาปดรบเงนฝาก คณะกรรมการจะทาการนบเงนฝากท&งหมดตอหนาสาธารณะชน เพ�อปลอยกใหกบสมาชก สวนท�เหลอนาฝากธนาคารของรฐ 9. การเลอกคณะกรรมการกลม จากการรจกคนเคยของบคคลในหมบาน รจกถงนสยใจคอและพฤตกรรมของแตละคนทาใหการตดสนใจในการเลอกกรรมการเปนไปอยางมประสทธภาพ ไดคนซ�อสตยมความสามารถเขามาทางาน 10. การกเงน กาหนดใหมผค &าประกนเงนกสองคนตอผกหน� งราย โดยการใชสจจะหรอคณธรรมของบคคล 11. ไมเรยกดอกเบ&ย แตใชคาวา คาบารง เพ�อเปนการสรางทศนคตท�มใหเกดกบกลม คอ เงนคาบารงจากการกยมน& ไมไดสญหายไปไหน แตหมนเวยนกลบมาเปนประโยชนแกสมาชก

35

ภายในกลม อกสวนหน�งปนผลสมทบเขากองทนสวสดการของกลม มสวนทาใหกลมเตบโตอยางเขมแขง 12. ระบบบญชของกลมสจจะเนนใหเปนระบบทงายตอความเขาใจ งายตอการทางาน ไมยงยากซบซอน สมดบญชเงนฝากมการบนทกตวเลขรบเงนฝาก เงนคาบารง เงนคาปรบการสงลาชา รวมยอดเงนสดรบในมอ สวนสมดบญชเงนก ตรวจจานวนเงนกรวมในสญญาเม�อปดทาการ นายอดรวมของเงนสดรบท&งหมดเทยบกบยอดรวมเงนขอกแลวปลอยใหกหมดเทาท�มผรองขอ กลมสจจะยงคงรกษาระบบการทาบญชอยางงายน& ไว เพราะตองการใหชาวบานสามารถเขาใจและเรยนรจนสามารถทาบญชเองได 13. ในการซ&อหนเงนออมหนละ 10 บาท อยางนอย 5 หน แตไมเกน 10 หน แตสวนใหญจะออมกน 50 บาท ไมเกน 100 บาท วงเงนท�ปลอยใหกยมตอหน�งรายไมเกน 30,000 บาท ท&งน& อยกบความจาเปนของผกยมและจานวนท�มใหกวามเพยงพอกบจานวนของผกหรอไม สรปไดวา การบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพยของวดปาเทพนมต จงเปนกระบวนการสรางคณธรรมครบวงจรใหแกสมาชก โดยมศาลาวดเปนเสมอนตลาดหนของชาวบาน ชาวบาน มาใชศาลาวดในการนาเงนมาฝากและกไปประกอบอาชพ ตลอดท&งมการสวสดการ พอมเงนทนหมบานมากข&นชาวบานกเขมแขง ชาวบานเปนผจดการเอง พระสงฆเปนผแนะนาโดยใชหลกธรรม เปนเคร�องชวยใหชาวบานมความอดทน ซ�อสตย ชวยกนอดออม น�คออดมการณทางพระพทธศาสนา เม�อชมชนเขมแขงเปนชมชนแหงการเรยนรท�ทาการผลตและใชเอง ตรงน& จะเปนภมคมกนเปนการสรางทานบก&น กนเงนไว ไมใหตางชาตสามารถดงออกจากชมชนได แนวคดเก�ยวกบหลกธรรมทางพระพทธศาสนา หลกธรรมท�ใชในการบรหารกลมสจจะสะสมทรพย พระพทธศาสนามความผกพนกบวถชวตของคนในสงคมมนษย ในทกดานของการดารงชวต โดยเฉพาะวถชวตของคนไทยน&นมความผกพน ประสานกลมกลนกบหลกความเช�อการประพฤตปฏบต จนทาใหพระพทธศาสนาเปนสวนหน�งของชวต ประชาชนสวนมากน&นนบถอพระพทธศาสนาอยางม�นคงต&งแตในอดตถงปจจบน ตางมเมตตา เอ&อเฟ& อ อนเคราะห เสยสละเปนท�ต&งตลอดมา ในสวนของคาสอน ไดแกคาแนะนา คาช& แจง การศกษาอบรมอนเปนหลกท�ทรงวางไวสาหรบการประพฤตปฏบตท�เรยกวาพระธรรม ถอวาเปนหนาท� ท�จะพงประพฤตปฏบตเพ�อความเจรญ กาวหนา เปนความดงามแหงชวต ความเปนอยรวมกนไดอยางมความสข และปลอดภย ท&งรางกายและจตใจ ไดในสงคมโดยรวม ในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพย จงไดนาหลกธรรมแนวทางของการปฏบตรวมกนตอกลม ต&งแตเร�มตนการจดต&งกลม และไดขยายไปยงกลมท�ไดจดต&งข&นในภายหลง รวมท&ง

36

กลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน& ารอน ไดมนกวชาการหลายทานไดกลาวถงหลกธรรมท�ควรนามาบรหารจดการกลม ดงน& ฆราวาสธรรม 4 พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต) (2543 ก : 37) ไดกลาววา ฆราวาสธรรม 4 ประการ ความจรงใจ เปนคณธรรมท�มความจาเปนสาหรบคนท�เก�ยวของกน คนท�จรงใจตอกนยอมสามารถปรบความเขาใจกนไดงายและมกจะประสบความสาเรจท&งในการงานและการคบหาสมาคมกน หลกธรรมสาหรบพฒนาชวตสงคมไดเปนอยางด และถอเปนหน� งในฆราวาสธรรม 4 ประการ ไดแก 1. สจจะ ความซ�อสตย จรงใจตอกนเปนหลกสาคญท�จะใหเกดความไววางใจ และผกมตรไมตรจตสนทตอกน เม�อใดยอมเปนเหตใหเกดความหวาดระแวง แคลงใจกนเปนจดเร� มตน แหงความราวฉานซ�งยากนกท�จะประสานใหคนดไดดงเดม 2. ทมะ การรจกบงคบควบคมอารมณ ขมใจระงบความรสกตอเหตบกพรองของกน และกนรจกฝกฝนปรบปรงตน แกไขขอบกพรองปรบนสยและอธยาศยใหกลมกลนประสานเขาหากนไดไมเปนคนด&อดานเอาแตใจและอารมณของตนคนท�ขาดธรรมขอน& ยอมปลอยใหขอแตกตางปลกยอยทางอปนสยและการอบรมกลายเปนเหตแตกแยกสามคคใหญโตและถาไมสามารถปรบตนเขาหากนไดกเปนอนตองทาลายชวตคครองแยกทางขาดจากกน 3. ขนต ความอดทนอดกล& น ตอความหนกและความรายแรงท& งหลาย ชวตของ ผอยรวมกนนอกจากมขอแตกตางขดแยงทางอปนสย การอบรม และความตองการบางอยางซ� งจะตองหาทางปรบปรงเขาหากนแลวบางรายอาจจะมเหตลวงเกนรนแรงแสดงออกจากฝายใด ฝายหน� ง ซ� งอาจจะเปนถอยคาหรอกรยาอาการจะโดยต&งใจหรอไมกตาม เม�อเกดเหตเชนน& อก ฝายหน�งจะตองรจกอดกล&นระงบใจไมกอเหตใหเร�องลกลามกวางขยายตอไปความรายจงจะระงบลงไป 4. จาคะ ความเสยสละ ความเผ�อแผแบงปนตลอดถงความมนาใจเอ&อเฟ& อตอกนชวตบคคลท�จะมความสขจะตองรจกความเปนผใหดวย มใชคอยจองแตจะเปนผรบเอาฝายเดยวการใหในท�น& มใชหมายแตเพยงการเผ�อแผแบงปนส�งของอนเปนเร�องท�มองเหนและเขาใจไดงายๆ เทาน&น แตยงหมายถง การใหนาใจแกกนการแสดงนาใจเอ&อเฟ& อตอกน ตลอดจนการเสยสละความพอใจ และความสขสวนตนไดเปนผจตใจกวางขวาง เอ&อเฟ& อเผ�อแผเสยสละ ไมคบแคบเหนแกตวชวตครอบครวท�ขาดจาคะ กคลายการลงทนท�ปราศจากผลกาไรมาเพ�มเตมสวนท�มมาแตเดมกคงท�หรอคอยรอยหรอพรองไปหรอเหมอนตนไมท�มไดรบการบารง กมแตอบเฉา รวงโรยไมมความสดช�นงอกงาม ดงน&น ฆราวาสธรรม 4 ประการ ไดแก สจจะ ทมะ ขนตและจาคะคนท�มสจจะจรงใจ

37

มกจะทาอะไรจะทมเทท&งแรงกายและแรงใจจนกวาส� งท�ต&งใจท�จะทาสาเรจลลวง และจะยดถอ หลกคณธรรมพ&นฐานของจตใจ ในการท�จะสรางความสมพนธอนดงามกบคนท&งหลาย ท�จะอยรวมหรอตดตอเก�ยวของกนใหเหมาะสมตามฐานะ เพ�อประโยชนสขท&งแกชวตของตนเอง และแกชวตของคนอ�น ๆ ในสงคม จาเนยร รกษาภกด (2544 : 89) ไดกลาววา หลกธรรมของการครองเรอน หมายถง ธรรมอนนาความสขมาสผครองเรอน การดาเนนชวตครอบครว จะมความสขความม�นคงสมาชกมความอบอนได สมาชกทกคนจะตองปฏบตตนตามหลกธรรมอยางถกตอง การครองเรอนเปนภารกจท�สาคญเพราะเปนการอยรวมกนมความเคารพนบถอใหเกยรตกนเปนกลยาณมตรท�ดตอกนความต& งม�นของคสมรสยอมสะทอนใหเหนถงการจดระเบยบชวตคท�สมบรณสรางหลกใน การดา เนนชวตแบบชอบธรรม คสมรสจะตองยดหลกฆราวาสธรรม (หลกธรรมสาหรบ การครองเรอน) อนเปนขอปฏบตสาหรบสมาชกทกคนในครอบครว ม 4 ประการ ดงน& สจจะ หมายถง ความซ�อสตยความจรงใจ การมความซ�อสตย จรงใจตอกน เปนคณธรรมท�กอใหเกดความไววางใจซ� งกนและกน ในทางตรงกนขามหากขาดสจจะตอกน กจะเปนเหตให เกดความหวาดระแวงเกดความแคลงใจกนซ� งอาจเปนสาเหตให เ กดความแตกแยกกน ไมมความเช�อใจกน ทมะ หมายถง การปรบปรงตน การศกษาหาความรอยเสมอ การรจกยบย &งช�งใจ เม�อเกดการกระทบกระท�งกน รจกควบคมอารมณ ระงบความรสกท�ไมพอใจในส� งท�ไมตองการ ไมใชอารมณในการแกปญหา รจกปรบปรงแกไขขอบกพรองของตนเอง โดยไมเอาแตใจตนเอง สามารถแกไขปรบตวใหเขากบผอ�นได ขนต หมายถง ความเขมแขง ความอดทน อดกล&น ตอความเหน�อยยาก ลาบากทางกายเพราะการทางาน สวนการอดทนทางใจเปนการอดทนตอการกระทบทางดานความรสก สามารถทนตออารมณย �วยตางๆ ท�มากระทบทางจตใจ การตองอดทน ท&งสองดานน& ตองอาศยความเพยรพยายามเปนอยางมาก จาคะ หมายถง ความเสยสละไมเหนแกตว การรจกใหอภยกน ดวยความเมตตา อยางจรงใจ โดยบคคลในครอบครบจะตองมความเอ&อเฟ& อเผ�อแผกน รจกการเสยสละความสขสวนตวเพ�อความสขของผอ�น มน&าใจใหความชวยเหลอสงเคราะหกน พระธรรมเจดย (2552 : 151-153) ไดอธบายหลกฆราวาสธรรม 4 ไวดงน& 1. สจจะสตยซ�อตอกน ไดแก ความซ�อสตย เปนคณธรรมท�สาคญในการคบหากบชนทกช&นวรรณะ จนถงชนผอยเรอนเดยวกน เชน สาม ภรรยา บดามารดากบบตรธดา ตลอดจนพ�นองทองเดยวกน ตวอยาง เชน สามภรรยาประพฤตใหเปนท�กนแหนงกนและกน ฝายภรรยาระแวงวา

38

สามจะไปชมชอบสตรอ�น เกรงวาจะนาทรพยท�ชวยกนแสวงหามาได ไปปรนเปรอสตรอ�น เปนผไมรกตนจรง คดแตจะปอกลอก ฝายสามกคดสงสยภรรยาวาจะคบชสชายอ�น เกรงภรรยา จะยกยอกทรพยไปบารงบาเรอชายอ�น เม�อเปนเชนน& ครอบครวกมแตจะแตกแยกลมละลาย จะทาบานท�เคยเปนสวรรคใหเปนนรก แตถาสามภรรยา ซ�อสตย คอจรงใจตอกนและกน มปญหาอะไรกปรกษากนดวย ความบรสทธ< ใจ ไมปดบงอาพรางกน แมแตเร�องการเงนการทอง กควรบอกตามความจรงวาเกบไวเทาไร จายเทาไร และขอสาคญ คอไมคดนอกใจกน กจะทาใหบานเปนสวรรคนาอยนาอาศย ในเร�องอ�น ๆ กเชนกน ความซ�อตรงตอกนเปนเคร�องสมานสามคค ใหมตรภาพระหวางผคบหาย �งยนยาว ผมความซ�อสตยจะทาอะไรกยอมผเช�อถอไววางใจ และจะไปในท�ใดกมคนตอนรบ และยนดชวยเหลอเม�อตกทกขไดยาก ซ� งตรงกนขามกบคนไมซ�อสตยสบปลบคดโกง ไมมความจรงใจ ทแรกคนไมรอาจเช�อถอ แตนานไป เขายอมรและจะรงเกยจไมคบหาสมาคมดวย สจจะ คอ ความซ�อตรงตอกน จงเปนธรรมสาหรบผครองเรอนควรมไวประการหน�ง 2. ทมะ คอ ความขมใจ เปนคณธรรมท�สาคญอกประการหน� งของผอยรวมกนในตระกลในหมในคณะ คนท&งหลายยอมมอธยาศยตางกน บางคนอารมณรอน มกหนหนดวยอานาจโทสะ บางคนใจเยน มเร�องอะไรกระทบกระท�งกทนไดเฉยได ถาคนมอารมณรายไมมสตเหน�ยวร& งประพฤตไปตามอารมณของตน ตามอานาจของกเลสท�เกดข&น กจะพดวารายเขาบาง ทารายเขาบาง เม�อเปนอยางน&สามคคกไมยดไป สมเดจพระศาสดาทรงเหนโทษเชนน& จงส�งสอนใหคนมอบายไวขมใจตนเองในเม�อมกเลสเกดข&นครอบงา อยาใหอารมณหนหน ทาลงไปตามอานาจของกเลส แตกเลสอนเปนอนสย อนนอนเน�องอยในสนดาน เม�อมอารมณอนย �วยวนปรากฏข& นในทวาร ยอมเกดข&นไดทนท ยากท�สตจะเหน�ยวร& งไวทน ฉะน&น ทานจงสอนต&งตนแตใหมสตระวงทวารภายนอก คอ ตา ห จมก ล&น กาย และทวารภายใน คอ ใจ เม�อ รป เสยง กล�น รส โผฏฐพพะ ปรากฏในทวารภายนอก อยาใหอารมณเหลาน& ทาใจใหป�นปวนไดผมอบายขมใจไวอยเชนน& จะเปนผเหนหางจากความพล&งเผลอ ท&งเปนผรกษาความสามคคได เพราะเหตน& ทานจงสอนวาความขมใจเปนธรรมของผครองเรอนประการหน�ง 3. ขนต คอ ความอดกล&น เปนคณธรรมท�สาคญอกประการหน�งของชนผอยในชมชน ต&งตนแตคนในในตระกลเดยวกน อนชนท&งหลายผมใจหนหนดวยอานาจโทสะ สมควรต&งอยใน ทมะคอรจกขมใจตน แตมใชวาทกคนจะทาไดท&งหมด เกราะกเลสธรรมท�เปนเจาเรอนยอมเกดข&นยากท�สตจะเหน�ยวร& งทน ดงกลาวมาแลวในเร�องทมะ เม�อเปนเชนน&น ฝายหน�งบนดาลโทสะพดจาวารายและประหตประหารอกฝายหน�งและถาฝายถกวาถกทารายบนดาลโทสะข&นมาบาง กจะเกด

39

ววาทบาดหมางกนข&นโดยไมตองสงสย ความผดใจกนน&ยอมเปนไปเพ�อความแตกแยก อนจะนาผลท�มไดเปนประโยชนมาใหแกกนท&ง 2 ฝาย ถาผซ� งถกตอวาถกทารายน&น มสต และเหนความเสยหายอนจะเกดข&น เพราะผอ�นเปนเหตเชนน&นและนอมใจไปในขนตธรรม อดกล&นความลวงเกดน&นเสย อาจตดตนเหตแหงผล อนจะเกดข&นน&นเสยไดเหตดงน&น พระบรมศาสดาจงไดส�งสอนคนใหต&งอยในขนตธรรม ใหรจกอดกล&นตอเหตการณอนจะย �วใหเกดโทสะ เพ�อรกษาความสามคคท&ง 2 ฝาย ในขอน& พงเหนตามภาษตของสรภงคดาบสวา บคคลฆาความโกรธแลว ยอมไมเศราใจในกาลไหน ๆ ฤษท&งหลายสรรเสรญการละความลบหลกน พงอดกล&นคาหยาบของบคคลทกชนด สตบรษท&งหลาย ยอมกลาวความอดกล&นน& วา เปนคณธรรมอนสงสด พงอดกล&นถอยคาของบคคลผสงกวาเพราะความกลว พงอดกล&นถอยคาของบคคลท�เสมอกนเพราะความแขงขนเปนเหต แตผใดอดกล&นไว ซ� งถอยคาของบคคลผต �ากวา สตบรษท&งหลายกลาวความอดกล&นของบคคลผน&นวา เปนขนตอยางสงสด โดยอธบายวา บคคลท�ถกกดข�จากทานผมอานาจกพอทดทนได เพ�อรกษาตนใหพนภย อดทนตอคนเสมอกน ทานกจดวาด เพราะอาจรกษาความสามคค ตดการววาทแกกนและกนได อดกล&นถอยคาของคนท�ต �ากวา ทานสรรเสรญวา เปนขนตอยางประเสรฐสด เพราะอดทนไดดวยน& าใจ ท�เปนธรรมอยางแทจรง ผท�ถกกระทบกระท�งย �วใหเกดโทสะ นอมใจไปดวยคดวา เขาวา เขาทา เขาดหม�นตนหรอถกเขาขมเหง เชนน& ความขดใจยอมเกด เปนเหตใหวาตอบ ทาตอบถานอมใจไปโดยคดวา เพราะตนทาเชนน&น จงไดรบผลเชนน&น หรอเปนเวรของตนในหนหลงใหผลหรอวาเขาไมรเหตอนถองแท จงทาเพราะสาคญผด หรอวาสนดานของเขาเปนคนหนหนเชนน&นเอง หรอวาเขากอเร�องกอนกจรง แตตนกจะไดรบผลเสยหายดวย เม�อคดเชนน& ขนตยอมเกดข&น เปนเหตรกษาความสงบบคคลท�มขนต ยอมเปนผรกษาตนและคนอ�นใหพนจากความเสยหายเชนน&ได 4. จาคะ คอ การให เปนกจอนสาคญประการหน� งของหมชนผอยรวมกน คนผ มอธยาศยเผ�อแผ มเมตตาตอคนขดสน สละทรพยของตนเพ�ออปถมภ โดยฐานเปนเพ�อนมนษยดวยกนดงน& จดวา เปนจาคะคนท&งหลายท�เกดมาในโลกน& กรรมยอมใหมประเภทตาง ๆ กน บางคน ยากจน ขดสน จะหาปจจยมาเล&ยงชพกลาบาก บางคนกไมถงตกยาก แตกไมม�งม บางคนเปนเศรษฐบรบรณดวยทรพยสมบตจนเหลอใช แมในทางอ�นกยงตางกนอก เชน เปนคนพการ หรอมกาลง แตคนท&งหลายเหลาน& มสขมทกขเน�องถงกนไมมากกนอย เชนไมมเพ�อนบาน ทาใหเงยบเหงา เปลาเปล�ยว ย�งใกลชดกนเพยงใด สขทกขของคนเหลาน&นกยอมเน�องกนเพยงน&น จงสรปไดวาหลกฆราวาสธรรม 4 เม�อพจารณาเหนเชนน& จงเปนหลกธรรมท�ควรนามาบรหารจดการกลมไดอยางมประสทธภาพยอมทาใหสมาชกรจกเอ&ออารแกกนและกน ดวยการใหท�เรยกวาทาน ทานท�คดเพ�อเปนผลประโยชนแกผรบแลวจงให จดวาเปนสปปรสทาน การใหของ

40

สตบรษ การใหเชนน& เปนอบายอดหนนใหคน ไดบรรลถงความเจรญ เชนรกษาโรคภยของ คนท& งหลาย เพ�อบารงรางกายใหบรบรณชวยเก&อกลใหไดรบความรความสามารถอปถมภ พระศาสนา ซ� งส�งสอนใหคนประพฤตดปฏบตชอบ สงคหวตถธรรม 4 สมเดจพระอรยวงศาคตญาณ (วาศน วาสโน) (2528 : 11) ไดกลาววา สงคหวตถ 4 เปนหลกสงเคราะหซ� งกนและกน การใหเพ�อสงเคราะหน& หมายถงการใหเพ�อยดเหน�ยวนาใจ รอยรดใจใหรวมกนเปนหมและเหนอกเหนใจกน รกใครนบถอสนทสนมกนม�นคง จะเหนไดจากการยอมเสยสละเงนของทกคนท�สมครใจเขาเปนถอเปนการชวยเหลอกนในหมบาน แสดงใหเหนวาทกคนมความคดท�จะชวยเหลอกนเอง กอนท�จะไปขอรบความชวยเหลอจากบคคลภายนอกหมบานการใหชมชนไดบรหารงานดวยการเอ&อเฟ& อเผ�อแผแบงปนส�งของๆตนชวยเหลอกนดวยตลอดถงใหความรและแนะนาส�งสอนท&งเสยสละแรงกายและเวลาเพ�อสวนรวมและส�งท�มงม�นดวยการพดจาดวยถอยคาท�ไพเราะออนหวานวาจาเปนท�รก วาจาดดด�มนาใจ หรอวาจาซาบซ& งใจ จะกอใหเกดความสมานสามคค เกดมตรไมตรและความรกใครนบถอ ตลอดถงส�งท�ทกคนยอมรบในกฎกตกาท�ไดต&งข&นมารวมกน ทาใหแสดงถงการประพฤตปฏบตรวมกนและผลประโยชนท�จะไดรวมรวมกนกคอสวสดการท�ทกคนจะไดรบรวมกน จงเปนแรงจงใจในการแกไขปญหา ในการสงเคราะหซ� งกนและกน สจตรา รณร�น (2528 : 15) ไดกลาววา สงคหวตถ 4 เปนหลกแหงการใหเพ�ออนเคราะหหมายถง การใหเก&อหนนโอบออมอารดวยเมตตา และการใหอดหนนเอ&อเฟ& อชวยเหลอกนดวย ความกรณา คนท�มทรพยคดชวยเหลอคนอ�นใหต&งตวได ยอมเปนกาลงสาคญของคนในหมบานเพ�อใหเกดความเขมแขงและเพ�อเปนกาลงท�สาคญของประเทศชาต ดงน& น การใหเก& อหนน โอบออมอารกนดวยเมตตา และการใหอดหนนเอ&อเฟ& อชวยเหลอกนดวยความกรณาจงถอวาให เพ�ออนเคราะห อทศ ศรวรรณ (2535 : 169) ไดกลาววา สงคหวตถธรรม 4 หลกแหงการสงเคราะหซ� งกนและกน ธรรมเปนเคร�องยดเหน�ยวน&าใจของผอ�นไวได ดงน& 1. ทาน หมายถงการให (โอบออมอาร) นกบรหารท�ดตองมน& าใจรจกเอ&อเฟ& อเผ�อแผใหทานแกเพ�อนรวมงานและผใตบงคบบญชา การใหทานจะชวยใหผกใจคนอ�นไวได ดงพทธพจนวา “ทท คนถต มตตาน ผใหยอมผกใจมตรไวได” การทาทานจะไมสญเปลา ผใหส�งท�ดยอมไดรบส�งท�ดตอบแทน ดงบาลวา “มนาปทาย ลภเต มนป ผใหส� งท�นาพอใจยอมไดรบส� งท�นาพอใจ” นกบรหารสามารถใหทานได 3 วธ คอ

41

1.1 อามสทาน หมายถงการใหส� งของแกเพ�อนรวมงานและผ ใตบงคบบญชา โดยเฉพาะการใหเพ�อผกใจน&สาคญมากในยามท�เขาตกต�าหรอมความเดอดรอน ดงภาษตองกฤษท�วา เพ�อนแทคอเพ�อนท�ชวยเหลอในยามตกยาก การใหรางวลหรอข&นเงนเดอนกจดเขาในอามสทาน 1.2 วทยาทานหรอธรรมทาน หมายถงการใหคาแนะนาหรอสอนวธทางานท�ถกตอง รวมถงการจดหลกสตรพฒนาบคลากร หรอสงไปศกษาและดงาน 1.3 อภยทาน หมายถงการใหอภยเม�อเกดขอผดพลาดในการทางานหรอลวงเกนซ� งกนและกน การใหอภยไมทาใหผใหตองสญเสยอะไรเปนการลงทนราคาถกแตไดผลตอบแทน ราคาสง น�นคอไดมตรภาพกลบคนมา และมคนสนองงานเพ�มมากข&นอกคนหน� ง มภาษตจนวา มมตร 500 คนนบวายงนอยเกนไป มศตร 1 คนนบวามากเกนไป อบราฮมลงคอลน กลาววา วธทาลายศตรท�ดท�สดคอเปล�ยนศตรใหเปนมตร เราจะทาอยางน&นไดกตอเม�อเรารจกใหอภย 2. ปยวาจา หมายถง การพดถอยคาไพเราะออนหวาน (วจไพเราะ) นกบรหารท�ด จะรจกผกใจคนดวยคาพดออนหวาน คาพดหยาบกระดางผกใจใครไมได ในทานองเดยวกน เราจะมดใจคนไดกดวยถอยคาออนหวาน 3. อตถจรยา หมายถง การทาตวใหเปนประโยชนแกผอ�น (สงเคราะหประชาชน) ตรงกบคาพงเพยท�วา อยบานทานอยาน�งดดาย ป& นววป& นควายใหลกทานเลน 4. สมานตตตา หมายถง การวางตวสม�าเสมอ (วางคนพอด) เม�อนกบรหารไมทอดท&งผรวมงานท&งหลาย เขาจงจะสามารถสรางทมงานข&นมาได น�นคอถอคตวา มทกขรวมทกข มสขรวมเสพ นกบรหารตองกลารบผดชอบในผลการตดสนใจของตน ถาผลเสยตกมาถงผปฏบตตามคาส�งของตน นกบรหารตองออกมาปกปองคนน&น ไมใชหนเอาตวรอดแตตามลาพง พระมหาบญเพยร ป�ญวรโย (2539 : 119) ไดกลาววา สงคหวตถ 4 หมายถง หลกธรรมท�เปนเคร�องยดเหน�ยวน& าใจของผอ�น ผกไมตร เอ&อเฟ& อ เก&อกล หรอเปนหลกการสงเคราะหซ� งกนและกน มอย 4 ประการ ไดแก ทาน คอ การใหปน เอ&อเฟ& อเผ�อแผ การเสยสละ แบงปน ชวยสงเคราะหตลอดจนใหความรความเขาใจ และศลปวทยาเพ�อประโยชนแกบคคลอ�น ไมตระหน�ถ�เหนยว ไมเปนคนเหน แกไดฝายเดยว คณธรรมขอน&จะชวยใหไมเปนคนเหนแกตว โดยคานงอยเสมอวา ทรพยส�งของท�เราหามาได มใชส�งจรงย �งยน เม�อเราส&นชวตไปแลวกไมสามารถจะนาตดตวเอาไปได ปยวาจา คอ การพดจาดวยถอยคาสภาพ ท�ไพเราะออนหวาน พดดวยความจรงใจ แนะนาในส�งท�เปนประโยชน มเหตมผล ชกจงในทางท�ดงาม แสดงความเหนอกเหนใจ เปนกาลงใจให รจกพดใหเกดความเขาใจอนด สมานสามคค เกดไมตร ทาใหรกใครนบถอและชวยเหลอเก&อกลกน ไมพดหยาบคายกาวราว พดในส�งท�เปนประโยชน เหมาะสาหรบกาลเทศะ

42

พระพทธเจาทรงใหความสาคญกบการพดเปนอยางย�ง เพราะการพดเปนบนไดข&นแรกท�จะสรางมนษยสมพนธอนดใหเกดข& น วธการท�จะพดใหเปนปยวาจาน&น จะตองพดโดยยดถอหลกเกณฑเวนจากการพดเทจ เวนจากการพดสอเสยด เวนจากการพดคาหยาบ เวนจากการพด เพอเจอ อตถจรยา คอ การสงเคราะหทกชนดหรอการประพฤตในส�งท�เปนประโยชนแกผอ�นใหความชวยเหลอดวยแรงกายและขวนขวายกจการตางๆ บาเพญสาธารณประโยชน รวมท&งชวยแกไขปญหาและชวยปรบปรงสงเสรมในดานจรยธรรม สมานตตา คอ การเปนผมความสม�าเสมอ หรอมความประพฤตเสมอตนเสมอปลาย ใหความเสมอภาค ปฏบตสม�าเสมอกนตอคนท&งหลาย ไมเอาเปรยบ รวมทกขรวมสข รวมรบร รวมแกไขปญหา เพ�อใหเกดประโยชนสขรวมกน คณธรรมขอน& จะชวยใหเราเปนคนมจตใจ หนกแนนไมโลเล รวมท&งยงเปนการสรางความนยม และไววางใจใหแกผอ�นอกดวย สทธพงศ ปานเพชร (2550 : บทคดยอ) ไดกลาววา สงคหวตถ 4 เปนหลกคณธรรมในศาสนาพทธ โดยเปนภาษาบาลแยกออกเปน 2ศพท คอ สงคห 1 วตถ 1 สงคหแปลเปนภาษาไทยวาสงเคราะห มความหมายวา ชวยเหลออดหนน วตถ ในท�น& หมายความวาเร� อง รวมท&ง 2 ศพท มความหมายวา เร�องความชวยเหลอจะชวยเหลอกนดวยวธอยางไรบาง ทานไดวางไวเปน 4 อยาง จงจะถอวาเปนเคร�องยดเหน�ยวใจของผอ�นได สงคหวตถ แปลวา หลกการสงเคราะห หรอหลกสงคมสงเคราะห หมายความวา เม�อมนษยอยรวมกนเปนหม เปนสงคม คนในสงคมจะตองรจกสงเคราะห อนเคราะหกนตามฐานะ คนในสงคมจงจะมความรกใครปรองดองกน ซ� งจะทาใหสงคมราบร�น มความสงบธรรมท�เปนหลกการสงเคราะหน& มอย 4 อยาง คอ 1. ทาน เปนการใหส� งของแกคนท�ควรให หมายความวา คนเราเกดมามชวตอยไดกเพราะอาศยการให จะเหนไดชดกคอ บดา มารดา ใหปจจยดารงชพทกอยางแกบตรธดา คร อาจารย ใหวชาความรแกลกศษย ซ� งการใหของมอย 2 อยาง คอ อามสทานใหวตถส� งของ กบ ธรรมทาน ใหธรรมหรอวชาความรแกผอ�น ซ� งการแบงปนวตถเพ�อเปนปจจยรวมกน 2. ปยวาจา เจรจาดวยถอยคานารก ไพเราะออนหวาน หมายความวา การพดจากนารก พดจาดวยถอยคาท�ไพเราะ การพดนอกจากจะเปนวาจาท�ไพเราะออนหวานแลวตองเปนวาจา ท�เปนสจจะและมประโยชนแกผฟงแลว ยงจะเปนส�งยดเหน�ยวนาใจไดม�นคง 3. อตถจรยา ประพฤตตนใหเปนประโยชนตอผอ�น หมายความวา การทาประโยชนแกคนอ�น เชน การบาเพญสาธารณประโยชน

43

4. สมานตตตา ความเปนคนเสมอตนเสมอปลาย ไมถอตว หมายความวาความเปน คนเสมอตนเสมอปลาย คอ จตใจคงเสนคงวาตอคนท�วไป รจกรวมสขรวมทกขกบคนอ�น เหนคนอ�นไดรบทกขตองไมทอดท&ง หรอรงเกยจ เหนคนอ�นไดดมความสขกไมรษยาแรกคบ เปนอยางไร ตอไปกเปนอยางน&น ไมเปล�ยนแปลง การวางตวอยางน& ยอมเปนท�รกใครนบถอของคนท�วไป พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต) (2550 : 13-14) ไดกลาววา สงคหวตถ 4 เปนหลกธรรมเพ�อการอยรวมกนอยางสนตซ� งการอยรวมกนในสงคมหรอในหมคณะจาเปนตองมส� งท�จะมา ยดเหน�ยวจตใจและประสานหมคณะไวใหเกดความสามคคและเพ�อใหอยดวยกนอยางสงบสข ไดแก หลกสงคหวตถ 4 ดงตอไปน& 1. ทาน คอ การใหปนส�งของตนแกผอ�นท�ควรให คอการเอ&อเฟ& อเผ�อแผเสยสละแบงปนเฉล�ยให ไมใชใหจนรารวยหรอใหจนหมดเน&อหมดตว แตเปนการแบงปนใหเพ�อแสดงอธยาศยไมตร ผ ใหไมจาเปนตองรารวยหรอมฐานะดกวาผรบเสมอไป และยงรวมถงการชวยเหลอสงเคราะหดวยปจจยส�ทนหรอทรพยสนส�งของตลอดจนใหความรความเขาใจ 2. ปยวาจา พดอยางรกกนคอกลาวคาสภาพไพเราะนาฟงช& แจงแนะนาส� งท� เปนประโยชนมเหตผลเปนหลกฐานชกจงในทางท�ดงามหรอคาแสดงความเหนอกเหนใจใหกาลงใจรจกพดใหเกดความเขาใจดสมานสามคคเกดไมตรทาใหรกใครนบถอชวยเหลอเก&อกลกนซ� งแตละกลมท�ไดจดต&งข&นมาจะมการแบงหนาท�กนและส�งท�ขาดเสยไมไดคอฝายประชาสมพนธ หากฝายประชาสมพนธพดจาไมด ถงโครงการหรอกจกรรมจะดแคไหนกไมสามารถท�จะโนมนาวจตใจ ของสมาชกกลมได 3. อตถจรยา การทาประโยชนคอชวยเหลอดวยแรงกายและขวนขวายชวยเหลอ กจการตางๆบาเพญสาธารณประโยชนท& งชวยแกไขปญหาและชวยปรบปรงแกไขใหดข& น ในดานคณธรรมจรยธรรมเพ�อเปนแบบอยางท�ด 4. สมานตตตา วางตนเสมอตนเสมอปลายใหความเสมอภาคปฏบตสม�าเสมอกนตอคน ผท�เปนสมาชกกลมและบคคลท�วไปไมเอาเปรยบบคคลท�ดอยกวา และเสมอในสขทกขคอรวมสขรวมทกขรวมรบรรวมแกไขปญหาเพ�อใหเกดประโยชนสขรวมกน สรปไดวาจากการศกษาพจารณาถงหนาท�ท�สาคญในประเดนหลกตามแนวทางของ พระสมมาสมพทธเจาท�ไดทรงกระทาการส�งสอน รวมถงแนวความคดท�สาคญตางๆ และไดมการบนทกไวในพระไตรปฎกเพ�อท�จะสามารถนามาประยกตใชกบการจดการและเอ&อใหภาวะการทางานในปจจบนสามารถบรรลถงความสาเรจตรงตามเปาหมายท�วางไว และนอกจากน&น ตวบคคลท�เปนผ

44

ปฏบตกไดรบผลจากการศกษา และพฒนาจากการเรยนร โดยใชการทางานเปนการฝกฝนตนเอง ใหเกดความสามารถ รวมถงการลดภาวะยดตดในรปแบบตางๆ ลงไปไดมากย�งข&น พรหมวหารธรรม 4 พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต) (2543 : 15 - 16) ไดกลาววา การปฏบตตามหลกพรหมวหาร 4 ในแตละขอ จะตองปฏบตใหสอดคลองกบสถานการณ ซ� งไดอธบาย ดงน& เมตตา ใชในสถานการณท�เขามความเปนอยดเปนปกตไมเดอดรอน และไมประสบความสาเรจอะไรเปนพเศษ กมความปรารถนาด แสดงมตรไมตรท�ดตอเขา กรณา ใชในสถานการณท�คนอ�นประสบทกข มความเดอดรอน ตองแสดงความสงสารและหาทางชวยเหลอใหเขาพนจากภาวะท�เปนทกขน&นใหเขามสภาพท�เปนปกตเชนเดม มทตา ใชในสถานการณท�คนอ�นประสบความสาเรจไดรบความดงามมความเจรญกาวหนาในชวต กตองแสดงความยนดกบความสาเรจของเขา สนบสนนใหกาลงใจตอไป อเบกขา ใชในสถานการณท�ตองพจารณาเหนความจรงของชวตของเขาท�จะตองเปนไปตามกฎเกณฑของธรรมชาต โดยท�บคคลจะตองรบผดชอบชวตของตวเอง ดวยการพ�งตวเอง ไมอาจจะรอ ความชวยเหลอจากผอ�นไดตลอดไป จงตองใชอเบกขา เพ�อใหการปฏบตของเขาใหสอดคลองกบกฎเกณฑของธรรมชาต หลกของความเมตตา กรณา มทตา เปนความสมพนธระหวางมนษยกบมนษย แตอเบกขาเปนหลกธรรมท�เก�ยวของกบความเปนจรงของชวตในธรรมชาต พระธรรมโกศาจารย (ปญญานนทะภกข) (2552 : 46-47) ไดอธบายหลกพรหมวหารธรรม 4 คอ ธรรมเปนเคร�องอยของพรหม ธรรมเปนหลกใจของผใหญ ไวดงน& 1. เมตตา ไดแก ความรกความหวงดท�ปรารถนาใหผอ�นมความสขนกบรหารตองม ความรก และความหวงดแกเพ�อนรวมงาน ความรกจะเกดไดถานกบรหารรจกมองแงดหรอสวนท�ดของเพ�อรวมงาน ถาพบสวนเสยในตวเขา นกบรหารตองรจกมองขามและใหอภย ดงน&น เมตตาหรอความรกจงเกดจากการมองแงดของคนอ�น 2. กรณา คอความสงสาร เหนใจ ปรารถนาใหผอ�นพนทกข เม�อเพ�อนรวมงานประสบเคราะหกรรม นกบรหารตองมความสงสารหว�นใจและคดหาทางชวยใหเขาพนทกขน& น ความสงสารจะเกดข& นไดกตอเม�อนกบรหารเปดใจกวางรบฟงปญหาของคนอ�น กรณาตางจากเมตตาตรงท�วากรณาเกดข&นเม�อมองจดดอยของคนอ�น สวนเมตตาเกดข&นเม�อมองจดดของเขา 3. มทตา คอความรสกพลอยช�นชมยนดเม�อผอ�นไดดมความสข นกบรหารตองสงเสรมใหคนทางานมโอกาสพฒนาความรความสามารถจนไดเล�อนตาแหนงสงข&นโดยไมกลววาลกนองจะข&นมาทาบรศม มทตาจะทาลายความรษยาในใจนกบรหาร ถานกบรหารมจตรษยาลกนองเสยแลวลกนองจะรบรความรษยาน&น และจะไมทมเททางานให

45

4. อเบกขา คอความรสกวางเฉยเปนกลาง ไมลาเอยงเขาขางคนใดคนหน� ง น�นคอ ความยตธรรมในการใหรางวลและลงโทษ นกบรหารตองวางเฉยดวยปญญา คอมอเบกขาอยางรเทาทนคนเม�อทกคนทางานในหนาท�อยางขยนขนแขง นกบรหารกมองดพวกเขาเฉยๆ ถงคราวใหบาเหนจรางวลกเฉล�ยใหแกทกคนอยางถวนหนา จงพอสรปไดวาหลกธรรมอนเปนขอปฏบตใหถงความบรสทธ< จงเปนท�ปรารถนาของคนทกช&นวรรณะ เพราะหลกธรรมของพระองคไมยดถอชนช&น ทรงต&งเปนภราดรภาพแหงปวงชน คอ รวมเกดแกเจบและตายดวยกนทกคน ควรท�จะประพฤตตอกนฉนทพ�นอง มเมตตาซ� งกนและกน อยาไดคดท�จะเอารดเอาเปรยบเบยดเบยนแกกนและกน จนไดรบการยกยองวาศาสนาของปรารถนาความบรสทธ< อยางแทจรง หลกอรยสจจธรรม 4 พระไตรปฎก (2535 : 127-136) ไดอธบายหลกอรยสจจธรรม 4 คอ ความจรงอยางประเสรฐ ไวดงน& 1. ทกข คอ ความเดอดรอน ความกระวนกระวายใจ ความไมสามารถทนตอสภาวะ ท�ไดรบได เม�อไดรบแลวมความทรมานประดจดงหายใจตดขด จะมากหรอนอยน&นอยท�ความสญเสยท� เกดข& น ดงในพระธรรมบทไดกลาวถงความสญเสยวา เสยทรพยดกวา เสยอวยวะ เสยอวยวะดกวาเสยชวต และเสยชวตดกวาเสยความด (คณธรรม) โดยถอดความหมายวา จงสละทรพยเพ�อรกษาอวยวะ จงสละอวยวะเพ�อรกษาชวต และจงสละชวตเพ�อรกษาความด สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระยาวชรญาณวโรรส (2520 : 12-15) ทรงอธบายประเภทของทกขไว 10 ประการ คอ 1.1 สภาวทกข คอ ทกขประจาสงขาร คอ ชาตะ ชรา มรณะ 1.2 ปกณณกทกข หรอ ทกขจร คอ โสกะ ปรเทวะ ทกขะ โทมนส อปายาส 1.3 นพนธทกข คอ ทกเนองนตย หรอทกขเปนเจาเรอน ไดแก หนาว รอน หวกระหาย ปวดอจาระ ปวดปสสาวะฯลฯ 1.4 พยาธทกข หรอทกขเวทนา มประเภทตาง ๆ ตามสมฏฐาน คออวยวะอนเปน เจากายไมทาหนาท�โดยปกต 1.5 สนตาปทกข คอ ความรอนรม หรอทกขรอน ไดแก ความกระวนกระวายใจเพราะถกไฟคอกเลส คอ ราคะ โทสะ โมหะ เผา 1.6 วปากทกข หรอ ผลกรรม ไดแกวปฏสาร คอ ความรอนใจ การเสวยกรรมกรณ คอ ถกลงอาชญา ความฉบหาย ความตกยาก และความตกอบาย

46

1.7 สหคตทกข คอทกขไปดวยกน หรอทกขกากบกน ไดแกทกขมเน�องมาจาก วบลผล มลาภ ไมมลาภ มยศเส�อมยศ มสขมทกข ไดรบการสรรเสรญถกนนทา 1.8 อาหารปรเยฏฐทกข คอ ทกขในการหากน ไดแก อาชวทกข คอ ทกขเน�องดวย การเล&ยงชพ สตวท&งหลายยอมแยงกนหากน ดรจฉานมเน&อและพชเปนภกษา 1.9 ววาทมลทกข คอ ทกขมววาทเปนมล ไดแก ความไมโปรงใจ ความกลวแพ ความหว�นหวาด มเน�องมาจากทะเลาะกน 1.10 ทกขขนธ คอ ทกขรวบยอด หมายเอาสงขาร คอ ประชมปญจขนธน�นเอง 2. สมทย เหตใหทกขเกด เหตของทกขคอ ตณหา ความทะยานอยาก ซ� งแบงออกเปน 3 ประเภท คอ 2.1 กามตณหา ความทะยานอยากในอารมณท�นารกใคร นาชอบใจ ในรป เสยง กล�น รส กายสมผส ทาใหเกดอารมณท�ปรารถนา ต&งแตเบาบาง จนถงตองด&นรนแสวงหามา โดยการขาดการพจารณาในสภาวะของตนเองและผอ�น 2.2 ภวตณหา ความอยากเปนโนน เปนน� เชน อยากมลาภ อยากมยศ อยากไดความสข ความตองการไดรบการสรรเสรญ ฯลฯ 2.3 วภวตณหา ความไมอยากเปนโนน เปนน� เชน เม�อมลาภแลว ไมอยากใหลาภหายไป เม�อมยศแลวไมอยากใหยศเส�อมไป เม�อมความสขแลวไมอยากใหสขหายไป เม�อไดรบ การสรรเสรญแลว ไมอยากถกนนทา ฯลฯ 3. นโรธ คอความดบทกขส&นเชง ทกขดบไปหมด จากสภาวธรรมท�เกดจากกามตณหา และภวตณหา 4. มรรค คอ ปญญาอนเหนชอบวา ส�งน& เปนทกข ส�งน& เหตใหเกดทกข ส�งน& ความดบทกข เพราะเปนขอปฏบตความดบทกข 8 ประการ คอ 4.1 สมมาทฏฐ ปญญาอนเหนชอบ 4.2 สมมาสงกปปะ ดารชอบ 4.3 สมมาวาจา เจรจาชอบ 4.4 สมมากมมนตะ ทาการงานชอบ 4.5 สมมาอาชวะ เล&ยงชวตชอบ 4.6 สมมาวายามะ ทาความเพยรชอบ 4.7 สมมาสต ระลกชอบ 4.8 สมมาสมาธ ต&งใจชอบ

47

จากขอความท�กลาวขางตนท� มนกวชาการไดกลาวไวพอสรปไดวา สมาชกและกรรมการบรหารกลมเนนธรรมะสาคญท�สดคอ สจจะ คอ ความซ�อสตย ตอตนเองและตอกลมเปนประการแรก โดยไดทาใหเปนรปธรรม คอ การออมเงน การบรหารจดการเงนของสมาชก การนาเงนออมใหแกสมาชกก และไดจดเปนสวสดการตาง ๆ โดยอาศยฆราวาสธรรม สงคหวตถธรรม พรหมวหารธรรม และใหเขาใจในสภาวะทกขเม�อเกดขดสนในการครองชพ โดยใชหลกแหงอรยสจจธรรม เพ�อจะไดเปนแนวทางในการปฏบตของกลมใหมความย �งยนตลอดไป

งานวจยท�เก�ยวของ วโรจน ปะวะโพตะโก (2538 : บทคดยอ) ไดศกษา ปจจยท�มผลตอระดบการพฒนา ของกลมออมทรพยเพ�อการผลต : ศกษาเฉพาะกรณจงหวดปราจนบร ผลการศกษาสรปไดดงน& ปจจยท�มผลตอระดบการพฒนาของกลมออมทรพย เพ�อการผลต จากการทดสอบสมมตฐาน พบวาระยะเวลาในการดาเนนงาน จานวนสมาชกกอต&ง จานวนสมาชกปจจบน จานวนเงนสจจะ สะสมในปจจบน, การดาเนนกจกรรมศนยสาธตการตลาด, จานวนคร& งท�สมาชกไดรบ การเพ�มพนความร และจานวน คร& งท�คณะกรรมการบรหารไดรบการเพ�มพนความร มความสมพนธเชงปฏฐานกบระดบการพฒนาของกลมออมทรพยเพ�อการผลต พระมหาวสมญญา ทยไธสงค (2542 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยเร�อง บทบาทพระสงฆ ในการสงเสรมองคกรชมชนเพ�อสรางทนชมชน ศกษาเฉพาะกรณ : กลมสจจะออมทรพย จงหวดตราด ผลการศกษาไดวา เปนการศกษาบทบาทของพระสงฆและการประยกตหลกธรรมในการสงเสรมองคกรชมชน โดยวธศกษาวจยคณภาพเลอกตวอยางแบบเจาะจง กลมและพ&นท�ท�ทาการศกษาคอ กลมสจจะออมทรพย ในอาเภอเมอง จงหวดตราด พบวา กลมสจจะสะสมทรพย เกดจากพระสงฆ ท�รบรปญหาของชมชนจงมการประยกตหลกธรรมและปรบเปล�ยนวธการสอนเพ�อแกปญหา ในชมชนไดอยางเปนรปธรรม โดยการสงเสรมกระบวนการเรยนรดวยสงเสรมกจกรรมกลมสจจะสะสมทรพย เพ�อสรางทนชมชนและสงเสรมการไวเน&อเช&อใจกนและกน เพญจนทร วรรณรตน และคณะ (2543 : 75) ไดทาการศกษาการพฒนาความเขมแขงกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร โดยไดรบการสนบสนนจากกองทนเพ�อสงคม ในการกอต&งกลมสจจะสะสมทรพยจงหวดจนทบร โดยภาพรวมของกจกรรมตางๆ ท�กลมดาเนนการต&งแตการกอต&งกลมวนแรกจนถงการดาเนนงานทกๆ เดอนชมชนรวมมอกนในการทางานและการชวยเหลอกน กระบวนการรวมกลมเกดจากเทคนคการกอต&งกลม การบรหารกลม เทคนคการบรหารจดการและเทคนคการพฒนากลม

48

ยทธพงษ แสงโสดา (2544 : บทคดยอ) ไดศกษาเร�อง บทบาทพระสงฆกบการแกปญหาสงคมไทย ศกษาเฉพาะกรณกลมสจจะสะสมทรพย จงหวดจนทบร จากการสงเกตอยางมสวนรวม 6 ประเดน ไดแก สภาพชมชน การดา เนนชวต การมสวนรวมในกจกรรมกลม วธการดาเนนงานของกลมความสมพนธระหวางสมาชก และความหมายของการเขารวมกลม พบวา เปนชมชนแบบด&งเดม มการเคล�อนยายแรงงานนอยและมวฒนธรรม เครอญาต ผนากลมทางานอยางเสยสละใหแกกลมและเปนท�ปรกษาแกสมาชก สวนสมาชกนาเงนฝากกบกลมเพ�อกยมเปนสวนมาก ในระยะแรกไมคอยม�นใจกบการดาเนนงานของกรรมการ ตลอดท&งมพระเปนท�ปรกษาจงเกดความเช�อม�นตอกลมวาสามารถชวยเหลอสมาชกไดจรง ผลการศกษาพบวา หลกเศรษฐศาสตรเชงพทธม 2 ระดบ ระดบพ&นฐาน ไดแก ทฎฐธมมกตถะ อธษฐานธรรม ฆราวาสธรรม สงคหวตถ เปนวธการแสวงหาเกบรกษาและใชจายทรพยอยางเหมาะสมและเพยงพอในการดารงชพ ระดบสง ไดแก การยดถอ สนโดษ อรยทรพย อรยมรรค และอรสจเปนหลกในการสรางและพฒนาจตใจ จากการสมภาษณพบวา พระสงฆท�ปรกษากลมสจจะสะสมทรพยต&งกลมเพ�อชวยเหลอประชาชนท�ประสบปญหาเศรษฐกจ โดยเปล�ยนจาก วธแสดงธรรมเทศนาเปนวธนาธรรมะมาปฏบตจรง โดยการระดมเงนออมชวยเหลอกนเอง สาราญ แดงงาม (2546 : บทคดยอ) ไดทาการศกษาผลการดาเนนงานกลมสจจะออมทรพยเพ�อการมรายไดระหวางเรยน โรงเรยนตรนมตรวทยา ผลจากการศกษาพบวา นกเรยน ท�เรยนโดยวธการปฏบตจรง เรยนรหลกและวธการ ไดอยางรวดเรว มความตระหนกรคณคาในการพฒนา รจกการทางานเปนกลมรวมมอกนทางาน มความขยน อดทนรบผดชอบตอหนาท� รวมกลมกนทาอาชพอสระเพ�อการมรายไดระหวางเรยนอยางเปนรปธรรม จากการรวมดาเนนการเรยนการสอนและจากการสงเกตจะเหนไดวานกเรยน เรยนอยางต&งใจและทางานอยางมความสข มรายได ขยนและอดออมมความรบผดชอบและซ�อสตย ยดม�นในอดมการณท�รวมกนเรยนรและชวยกนพฒนา สมศกด< อยรอด (2546 : บทคดยอ) ไดศกษา ปจจยท�มผลตอคณภาพชวตของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย : กรณศกษาเฉพาะกลมสจจะสะสมทรพยวดแสลง ตาบลแสลง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร ผลการศกษาพบวา คณภาพชวตโดยรวมของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดแสลง สวนใหญมคณภาพชวตอยในระดบสง ท&งในดานสขภาพรางกาย จตใจ ความปลอดภยในชวตและทรพยสน สมาชกยด แนวทางการดารงชวตแบบ “เศรษฐกจแบบพอเพยง” เม�อเกดการจดต&งกลมสจจะสะสมทรพยแลวไดคนพบส�งตาง ๆ ดงน& เกดการเอ&ออาทร เกดการเสยสละ เกดการแบงปน

49

เกดการสามคค เกดความผกพน เกดการเรยนรใหม ๆ มการนาภมปญญาชาวบานมาแกปญหาภายในกลม สงกรานต สบศรพนชย (2548 : บทคดยอ) การบรณาการหลกคณธรรมจรยธรรมในการบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร พบวา กลมสจจะสะสมทรพยจนทบร เพ�อการพฒนาคณธรรมครบวงจรของชวตเกดข&นข&นไดจากคณะพระสงฆ ผซ� งมภาวะผนามการครองตน ครองคน ครองงาน ตามหลกพทธธรรม และมพฤตกรรมอยในกรอบพระธรรมวนยตามหลกศาสนาพทธ เปนพระสงฆท�มภมร ภมธรรม ภมปญญา ในการเผยแผธรรม ไดมการบรณาการหลกพทธธรรมและหลกพรหมวหารธรรมมาเผยแผ ซ� งคนในชมชนท�เปนสมาชกตางมสวนรวมทากจกรรมทกข&นตอน ตอมานาผลกาไรท�ไดมาจดต& งกองทนสวสดการเพ�อดแลสมาชก เปนการสรางชมชน ใหเขมแขงจากรากฐานของสงคมกอใหเกดความม�นคงทางดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคม ท�นาไปสการพฒนาท�ย �งยน ภม ภคเมธาว และคณะ (2549 : บทคดยอ) ไดจดทางานวจย ในโครงการ การจดการความรเพ�อพฒนาองคกรการเงนชมชน โดยการสนบสนนของสานกงานกองทนสนบสนนการวจย ผลการดาเนนงานมขอคนพบท�นาสนใจคอ รปแบบและวธการจดการองคกรการเงนชมชนเพ�อสรางสวสดการชมชนและทาใหเกดการเรยนรข&นภายในกลม เครอขาย และชมชน เพ�อความเขมแขงท&งทางเศรษฐกจ สงคม และจตใจของสมาชก พระมหาจาลอง ปญญาวฑฒโก (2552 : บทคดยอ) ไดศกษา การประยกตพทธธรรม เพ�อพฒนาคณภาพชวตของกลมสจจะสะสมทรพยวดบานหนองโนตาบลวงยาว อาเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม ผลการศกษาพบวา หลกพทธธรรมท�จาเปนตอการพฒนาคณภาพชวตของสมาชกไดแก ฆราวาสธรรม 4 โดยเฉพาะขอท� 1 ความเปนคนมสจจะ ท�ทาใหกลมและสมาชก สามารถท�จะดาเนนกจกรรมตาง ๆ ใหเปนไปดวยความเรยบรอยและเกดผลประโยชน สวนหลกอทธบาท 4 เปนสวนสนบสนน สจจะ เทาน&น เพราะหากวา บคคลขาดสจจะเพยงอยางเดยวแลว ยอมขาดคณธรรมอ�น ๆ ไปดวย ดานผลประโยชนท�เกดข&นจากการประยกตใชหลกธรรม พบวา สมาชกจะไดรบในดานสวสดการตาง ๆ การไดรบเงนชวยเหลอในกรณการเกด การตาย การรกษาพยาบาล ทนการศกษาและการสงเสรมอาชพในชมชน โดยมการแบงเงนปนผล เม�อส&นป รวมท&งมการหมนเวยนการเงนเปนไปอยางยตธรรม ผมหนนอยกจะไดรบเงนปนผลนอย หากมหนมากกรบมาก ผลการศกษาในเชงสงคม พบวา สมาชกมความสามคคและมสวนรวมในการทางานของชมชนมากข&น

50

หากวเคราะหถงขอดและขอเสยของกลมสจจะสะสมทรพย จะพบวา กลมสจจะสะสมทรพย เนนการบรหารจดการดานบคลากร การเงน และการสงเสรมคณธรรม โดยกลมสมาชกมสทธ เทาเทยมกน จากแนวคด ทนกวชาการไดกลาวไวขางตน จงสรปไดวา การบรหารจดการและเทคนคการพฒนากลมโดยใชหลกธรรมธรรมในการทางานกบชมชนของกลมสจจะสะสมทรพย สะทอนความคดจากผนาชมชน และสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร ท�มจตใจม�นคง คอ อดทน ทางความคด ม�นคงในความดของตน อดทนทางจตใจมความพรอมในตนเอง คอ คนใกลชดใหความสนบสนน ครอบครวรวมมอ มภาระงานมาก ขาดเวลา มปญหาตนเอง หน& สนมาก ไมเปนคน ฉวยโอกาส คอ ใชความสาเรจของชมชนเปนประโยชนตอตนเองไมหวงผลสาเรจตนเองเปนคนมสจจะไมรษยา คอ ไมปล&นปลน ไมกลบกลอก ลอลวงใหสาเรจ ตามนโยบายของตนไมมเลหเหล�ยมเปนเพ�อนตายของชมชน คอ เปนคนพวกเดยวกน รวมกนสข-ทกข พฒนาตนเอง เปนรากเหงา ของชมชนเปนแบบอยางของการทางาน ตรงเวลา ตรงตามขอตกลง ทางานใหสาเรจมความเปนกลยาณมตร คอ ชมชนอบอน อยากใหรวมงานทกเร�องทกคร& งม ความออนนอม คอ มสหนาแววตาทาทาง นารก นานบถอ นาเช�อถอ ชมชนกลาใกลชด มความเสยสละสง คอ เสยสละเวลาทางานอยางมความสข เสยสละประโยชนตนใหชมชน ใหชมชนเปนศนยกลางของการทางาน คอ ทาในส�งท�ชมชนตองการ แกปญหาใหชมชนไดอยางด เปนผมหรโอตตปปะ คอ ละอายใจไมแสดงตนย�งใหญกวาชมชน ไมทจรตตอชมชนทางานรวมดวยใจ คอ ไมมใครมาบงคบ ไมทาเพ�อใหเหนความสาคญของตนเอง ใหความชวยเหลออยางเสยสละอทศแรงกายแรงใจ มความจรงใจท�แทจรงเปนกลยาณมตร เหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน ซ�อสตยสจรต คอ ไมทะเยอทะยาน มกใหญใฝสง ตรงไปตรงมาเปนคนใจบญ คอ มเมตตา กรณา เสยสละ ไมอวดอางตน คอ ไมยกตนขมทาน ทาใหคนอ�นเช�อถอตนเองถอมตนไมยกยองตนเอง พระสงฆกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร พฒนารากเหงาชมชน เผยแพรวธคดบนพ&นฐานของคณธรรมสรางสงคมแหงการเรยนรในชมชน สรางอดมการณใหชมชนฝกปฏบตพฒนาตนเองเพ�อสวนรวมพฒนาบคลากรในชมชนสราง ศนยการเรยนรในชมชน เปนพระสงฆท�มจรยาวตรอนดงาม สงเสรมสนบสนนกจกรรมตาง ๆ ภายในชมชนปรบความสมดลในชมชน จดประกายความคดสรางวสยทศนในการพฒนาชมชน ใชเงนเปนตวเช�อมใหคนมารวมกน เพ�อเกดเปนพลงชมชน เปนผนาในการจดต&งองคกรการเงนกลมสจจะสะสมทรพย ใชวดเปนศนยกลางใน การดาเนนการชมชน กาหนดจดประสงคเปาหมายในการพฒนาชมชนใหเขมแขง เปนแกนนาในการประสานงานเช�อมโยงคณะสงฆท�ชวยงานชมชน ประสานความคดของคนในชมชน สรางจตสานกลกษณะนสยและปลกฝงคณธรรมใหคนในชมชน การบรหารจดการกลมสจจะสะสมทรพยจงหวดจนทบร จะเปนการบรหารจากสมาชกฐานลาง

51

สผบรหารระดบบนและสรางระบบบรหารแบบมสวนรวมในลกษณะเปนเครอขายครอบคลมท�ว ท& งจงหวด ท�กลาวมาหลกธรรมจงเปนเคร� องในการบรหารจดกลมสจจะสะสมทรพยไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล ด&งน&น ผศกษาจงสนใจท�จะทาการศกษาวจยตอกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต ตอไป

บทท� 3

วธดาเนนการวจย

ในการศกษาวจย เร�อง หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน* ารอน จงหวดจนทบร เปนลกษณะการสารวจดวยวธการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม (Questionnaires) ผวจยไดดาเนนการตามลาดบข*นตอน ดงน*

1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. เคร�องมอท�ใชในการวจย 3. การสรางเคร�องมอในการวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร การวจยคร* งน* ศกษาเฉพาะหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน*ารอน จงหวดจนทบร โดยประชากรท�ใชในการวจย ไดแก สมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต จงหวดจนทบร จานวน 5 หมบาน รวมสมาชก 1,219 คน (ทะเบยนสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต. 2554 : 5) กลมตวอยาง กลมตวอยางท�ไดใชในการศกษาคร* งน* ผ วจ ยใชวธการกาหนดขนาดกลมตวอยาง โดยศกษาจากสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย ท�อาศยอยในชมชนเทพนมต จงหวดจนทบร จานวน 5 หมบาน จานวนสมาชก 1,219 คน โดยใชตารางกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซ�และมอรแกน(Krejeie and Morgan. 1970 : 670 - 610)ไดกลมตวอยาง 291 คน โดยใชวธสมตวอยางแบบมระบบ (Systematic Sampling) รายละเอยดดงตาราง 1

53

ตาราง 1 แสดงจานวนสมาชกท�อาศยอยในกลมสจจะวดปาเทพนมต จงหวดจนทบร พ.ศ. 2554

สมาชกกลมสจจะ จานวนประชากร กลมตวอยาง (N) (n)

บานปาวไล 553 132 บานเทพนมต 611 144 บานมะลม 32 8 บานหนองกก 5 2 บานบงชนง 18 5

รวม 1,219 291

เคร�องมอท�ใชในการวจย

ในการวจยคร* งน* เคร�องมอท�ใชวจยเปนแบบสอบถามท�ผวจยสรางข*นเอง ไดศกษาจากเอกสารทฤษฎ และแนวคดตาราตางๆ ตลอดถงผลงานวจยตางๆ ท�เก�ยวของ นอกจากน*นผวจยไดนาคาเสนอแนะของผเช�ยวชาญมาใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม โดยแบงออกเปน 2 ตอน ดงน* ตอนท� 1 ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ซ� งเปนลกษณะการสารวจรายการ (Check List) คาถามประกอบไปดวยคาถามท�เก�ยวกบรายละเอยดและลกษณะสวนบคคล ของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ รายไดและระยะเวลาการเปนสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย จานวน 7 ขอ

ตอนท� 2 หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต โดยเปนคาถามเก�ยวกบหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย มจานวน 16 ขอ ซ� งเปนแบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Type Seale) และไดกาหนดเปน 5 ระดบ ดงน* คะแนน 5 คะแนน หมายถงตวเลอก ปฏบตมากท�สด คะแนน 4 คะแนน หมายถงตวเลอก ปฏบตมาก คะแนน 3 คะแนน หมายถงตวเลอก ปฏบตปานกลาง คะแนน 2 คะแนน หมายถงตวเลอก ปฏบตนอย คะแนน 1 คะแนน หมายถงตวเลอก ปฏบตนอยท�สด จากขอคาถามในแบบสอบถามดงกลาว ผ วจ ยแปลความหมายคะแนนปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต จงหวดจนทบร จากคาเฉล�ย

54

(Mean) และคาเบ�ยงเบนมาตรฐาน (Standard) กาหนดเกณฑในการวเคราะหระดบปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต โดยพจารณาคาเฉล�ยของคะแนนแตละขอ เปน 5 ระดบ ไวดงน* ปฏบตตามหลกธรรมในระดบปฏบตมากท�สด คอไดคะแนนมากกวาคาเฉล�ยบวกกบ คาเบ�ยงเบนมาตรฐานของกลมไดแก คาคะแนนเฉล�ย 4.51 - 5.00 ปฏบตตามหลกธรรมในระดบปฏบตมาก คอไดคะแนนมากกวาคาเฉล�ยบวกกบ คาเบ�ยงเบนมาตรฐานของกลม ไดแก คาคะแนนเฉล�ย 3.51 - 4.50 ปฏบตตามหลกธรรม ในระดบปฏบตปานกลาง คอไดคะแนนมากกวาคาเฉล�ยบวกกบ คาเบ�ยงเบนมาตรฐานของกลม ไดแก คาคะแนนเฉล�ย 2.51 - 3.50 ปฏบตตามหลกธรรมในระดบปฏบตนอย คอไดคะแนนมากกวาคาเฉล�ยบวกกบ คาเบ�ยงเบนมาตรฐานของกลม ไดแก คาคะแนนเฉล�ย 1.51 - 2.50 ปฏบตตามหลกธรรมในระดบปฏบตนอยท�สด คอไดคะแนนมากกวาคาเฉล�ยบวกกบ คาเบ�ยงเบนมาตรฐานของกลม ไดแก คาคะแนน 1.00 - 1.50 การสรางเคร�องมอท�ใชในการวจย เคร�องมอในการวจยไดแก แบบสอบถามซ�งผวจยไดดาเนนการตามข*นตอน ดงน* 1. ศกษาเอกสาร หนงสอ ตารา บทความ และงานวจยท�เก�ยวของ

2. รวบรวมผลการศกษามาเปนกรอบในการวจย 3. สรางเคร�องมอในการวจย (แบบสอบถาม)

4. นาแบบสอบถามท�ปรบปรงแกไขแลวไปใหผทรงคณวฒ 5 ทาน ตรวจสอบเพ�อใหไดความเท�ยงตรงเชงพนจ (Face Validity) และความเหมาะสมทางภาษา 5. นาแบบสอบถามท�ปรบปรงแกไข ตามคาแนะนาคณะกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธไปใหผทรงคณวฒตรวจสอบ ถงความเหมาะสมในประเดนท�จะศกษา และแกไขสานวนภาษาของแบบสอบถาม 6. ปรบปรง แกไข แบบสอบถามตามขอแนะนาของผทรงคณวฒ และนาเสนอตอคณะกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธ ตรวจอกคร* ง 7. นาแบบสอบถามท�สมบรณแลวไปทดลองใช (Try Out) กบสมาชกท�อาศยอยในชมชนบานโขมง จงหวดจนทบร จานวน 30 ตวอยาง และนาแบบสอบถามมาวเคราะห เพ�อหาคาความเช�อม�น (Reliability) ซ� งเปนการหาคาสมประสทธm แอลฟาของครอนบาค (Cronbach)โดยใช

55

โปรแกรมสาเรจรปทางสถต เพ�อการวจยทางสงคมศาสตร ไดคาความเช�อม�นของแบบสอบถาม ท*งฉบบไดคาความเช�อม�น .8924 ดานหลกธรรม 8. ปรบปรงแกไขแบบสอบถาม นาเสนอคณะกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธอกคร* ง

9. นาแบบสอบถามท�สมบรณ ไปใชเกบขอมลกบกลมตวอยางท�กาหนดไวตอไป การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดประชมช* แจง ใหกลมตวอยางตามรายช�อท�สม ไดจานวน 291 คน เพ�อทราบถงความหมายของขอคาถามแตละขอ หลงจากน*นจงแจกแบบสอบถามใหกลมตวอยางเพ�อตอบแบบสอบถาม แลวผวจยเปนผไปรบแบบสอบถามคน พรอมท*งทาการตรวจสอบความสมบรณครบถวนของแบบสอบถามทกชดในวนเดยวกน หากแบบสอบถามชดใดตอบไมสมบรณครบถวนผวจ ยจะใหผตอบแบบสอบถามชดดงกลาวตอบเพ�มเตมใหครบถวนทกขอคาถามแลวจงนาแบบสอบถามทกชดไปลงรหสและบนทกในคอมพวเตอรดวยโปรแกรมสาเรจรป การวเคราะหขอมล

ผวจยจะทาการวเคราะหและประมวลผลขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป โดยใชวธการทางสถต ดงน* 1. การวเคราะหขอมลเก�ยวกบปจจยสวนบคคลในแบบสอบถามตอนท� 1 โดยการหา คาแจกแจงความถ� และรอยละ 2. วเคราะหหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต โดยเปนคาถามเก�ยวกบหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพยจนทบร ในใบสอบถาม ตอนท� 2 โดยการหาคาเฉล�ยเลขคณต (Χ ) และคาเบ�ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล

สถตพ-นฐาน

1. ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซ� งใชบรรยายลกษณะของขอมลพ*นฐานโดยแจกแจงความถ� (Frequency Distribution) คารอยละ (Percentage)

2. ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซ� งใชบรรยายลกษณะโดยรวมของขอมลท*งหมดและเปนตวแทนของกลม โดยการใช คาเฉล�ยเลขคณต (Arithmetic Mean)

56

สถตท�ใชในการตรวจสอบคณภาพเคร�องมอ

วเคราะหหาคาความเช�อม�น (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยใชการหาคาสมประสทธmแอลฟาของครอนบารค สถตท�ใชในการทดสอบสมมตฐาน

1. คานยสาคญท�ใชในการวเคราะหขอมลกาหนดไวท�ระดบความเช�อม�น รอยละ 95 (p = .05) 2. สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนการใชสถตวเคราะหเพ�อทดสอบสมมตฐาน โดยใชคา t - test ใชทดสอบเปรยบเทยบคาเฉล�ยของตวแปรอสระ ซ� งจาแนกเปน 2 กลม 3. สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนการใชสถตวเคราะหเพ�อทดสอบสมมตฐาน โดยใชคา F-test ใชทดสอบเปรยบเทยบคาเฉล�ยของตวแปรอสระ ซ� งจาแนกเปน 3 กลมข*นไป หากพบวามคาเฉล�ยอยางนอย 1 ค ท�แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 แลวทาการทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉล�ยรายค โดยไดทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ (Scheffe’) ตอไป โดยเคร�องคอมพวเตอรโปรแกรมสาเรจรปเพ�อการวจยทางสงคมศาสตร

บทท� 4

ผลการวเคราะหขอมล การวจยเร�องหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรผวจยขอเสนอผลการวเคราะหขอมลตามลาดบดงน'

สญลกษณท�ใชในการวเคราะหขอมล

ในการวเคราะหคร' งน' ผวจยใชสญลกษณในการวเคราะหขอมล ดงน' Χ แทน คาเฉล�ย S.D. แทน คาความเบ�ยงเบนมาตรฐาน n แทน จานวนคนในกลมตวอยาง t แทน คาสถตท�ใชพจารณาใน t-distribution F แทน คาสถตท�ใชพจารณาใน F-distribution p แทน ความนาจะเปนสาหรบบอกนยสาคญทางสถต * แทน ความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

ในการเสนอผลการวเคราะหขอมลคร' งน'ผวจยขอเสนอเปนตอนๆ ดงน' ตอนท� 1 การวเคราะหปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ตอนท� 2 การวเคราะหหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร ตอนท� 3 การเปรยบเทยบหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามปจจยสวนบคคล ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท� 1 การวเคราะหปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ปรากฏผลดงตาราง 2

58

ตาราง 2 แสดงจานวนและรอยละปจจยสวนบคคล

ปจจยสวนบคคล จานวน (n = 291) รอยละ(100.00) 1. เพศ ชาย 130 44.67 หญง 161 55.33 2. อาย อายนอยกวา 20 ป 22 7.56 อาย 20-39 ป 128 43.99 อาย 41-60 ป 128 43.99 อายมากกวา 60 ป 13 4.46 3. สถานภาพ โสด 68 23.37 สมรส 190 65.29 หมาย 20 6.87 หยาราง 6 2.06 แยกกนอย 7 2.41 4. อาชพ เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) 150 51.55 คาขาย ธรกจสวนตว 39 13.40 รบจางท�วไป 58 19.93 ขาราชการพนกงานรฐวสาหกจ บรษท 44 15.12 5. การศกษา ประถมศกษา 127 43.64 มธยมศกษา 107 36.77 อาชวศกษา 8 2.75 อนปรญญาหรอเทยบเทา 13 4.47 ปรญญาตรหรอเทยบเทา 36 12.37

59

ตาราง 2 (ตอ)

ปจจยสวนบคคล จานวน (n = 291) รอยละ(100.00) 6. รายได นอยกวา 10,000 บาท 233 80.07 10,000-30,000 บาท 49 16.84 มากกวา 30,000 บาท 9 3.09 7. ระยะเวลาของการเปนสมาชกกลม นอยกวา 10 ป 102 35.05 10-20 ป 171 58.76 มากกวา 20 ป 18 6.19 รวม 291 100.00

จากตาราง 2 แสดงวา ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามมรายละเอยดดงน' เพศพบวา ผตอบแบบสอบถามเปนเพศหญงมากท�สด คดเปนรอยละ 53.33 รองลงมาเปนเพศชายคดเปนรอยละ 44.67 อาย พบวา ผตอบแบบสอบถามมอาย 20-39 ป และมอาย 41-60 ป มากท�สด คดเปนรอยละ 43.99 รองลงมา คอมอายนอยกวา 20 ป และมอายมากกวา 60 ปคดเปนรอยละ 7.56 และ 4.46 ตามลาดบ สถานภาพ พบวา ผตอบแบบสอบถามมสถานภาพสมรสมากท�สด คดเปนรอยละ 65.29 รองลงมา คอ มสถานภาพโสด สถานภาพหมาย สถานภาพแยกกนอย และสถานภาพหยาราง คดเปนรอยละ 23.37, 6.87, 2.41 และ 2.06 ตามลาดบ อาชพพบวา ผตอบแบบสอบถามประกอบอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) มากท�สด คดเปนรอยละ 51.55 รองลงมา คอ ประกอบอาชพรบจางท�วไป ประกอบอาชพขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท และประกอบอาชพคาขาย ธรกจสวนตวคดเปนรอยละ 19.93, 15.12 และ 13.40 ตามลาดบ การศกษา พบวา ผตอบแบบสอบถามจบการศกษาระดบประถมศกษามากท�สด คดเปนรอยละ 43.64 รองลงมา คอ จบการศกษาระดบมธยมศกษาจบการศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทาจบการศกษาระดบอนปรญญาหรอเทยบเทา และจบการศกษาระดบอาชวศกษาคดเปน รอยละ 36.77, 12.37, 4.47 และ 2.75 ตามลาดบ

60

รายได พบวา ผตอบแบบสอบถามมรายไดตอเดอนนอยกวา 10,000 บาท มากท�สด คดเปนรอยละ 80.07 รองลงมา คอ มรายไดตอเดอน 10,000-30,000 บาท และมรายไดตอเดอน มากกวา 30,000 บาทคดเปนรอยละ 16.84 และ 3.09 ตามลาดบ ระยะเวลาของการเปนสมาชกกลม พบวา ผตอบแบบสอบถามเปนสมาชกกลม 10-20 ป มากท�สด คดเปนรอยละ 58.76 รองลงมา คอ เปนสมาชกกลมนอยกวา 10 ป และเปนสมาชกกลมมากกวา 20 ปคดเปนรอยละ 35.05 และ 6.19 ตามลาดบ ตอนท� 2 การวเคราะหหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร ปรากฏผลดงตาราง 3 ถง ตาราง 7 ตาราง 3 แสดงคาเฉล�ยหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพ

นมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการ n = 291

แปลความหมาย อนดบ Χ S.D.

1. ฆราวาสธรรม 4 3.88 0.50 ปฏบตมาก 3 2. สงคหวตถธรรม 4 3.94 0.72 ปฏบตมาก 2 3. พรหมวหารธรรม 4 4.17 0.59 ปฏบตมาก 1 4. อรยสจจธรรม 4 3.60 0.60 ปฏบตมาก 4

โดยรวม 3.90 0.50 ปฏบตมาก

จากตาราง 3 แสดงวา การปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก มคาเฉล�ย 3.90 (S.D.= 0.50) และเม�อพจารณาการปฏบตตามหลกธรรมเปนรายขอ พบวา ปฏบตตามหลกธรรมพรหมวหารธรรม 4 มากท�สด มคาเฉล�ย 4.17 (S.D.= 0.59) รองลงมา คอ ปฏบตตามหลกธรรมสงคหวตถธรรม 4 ปฏบตตามหลกธรรมฆราวาสธรรม 4 และปฏบตตามหลกธรรมอรยสจจธรรม 4 มคาเฉล�ย 3.94 (S.D.= 0.72), 3.88 (S.D.= 0.50) และ 3.60 (S.D.= 0.60) ตามลาดบ

61

ตาราง 4 แสดงคาเฉล�ยหลกฆราวาสธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

ฆราวาสธรรม 4 n = 291

แปลความหมาย อนดบ Χ S.D.

1. กลมสจจะสะสมทรพยใชหลกความซ�อสตยตอกนในการบรหาร

4.62

0.70

ปฏบตมากท�สด

1

2. การเปนจะตองมจตสานกตอกนไมมความเหนแกตว

4.42

0.74

ปฏบตมาก

2

3. สมาชกตองมความอดทนตอการเวลาในการออมและการสงเงนก

3.94

0.65

ปฏบตมาก

3

4. การบรหารกลมจะตองหวงแตผลกาไรมากกวาการเสยสละใหสมาชก

2.54

1.10

ปฏบตปานกลาง

4

โดยรวม 3.88 0.50 ปฏบตมาก

จากตาราง 4 แสดงวา การปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม4ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก มคาเฉล�ย 3.88 (S.D.= 0.50) และเม�อพจารณาการปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม4เปนรายขอ พบวา กลมสจจะสะสมทรพยใชหลกความซ�อสตยตอกนในการบรหารมากท�สด มคาเฉล�ย 4.62 (S.D.= 0.70) รองลงมา คอ การเปนจะตองมจตสานกตอกนไมมความเหนแกตวสมาชกตองมความอดทนตอ การเวลาในการออมและการสงเงนก และการบรหารกลมจะตองหวงแตผลกาไรมากกวาการเสยสละใหสมาชกมคาเฉล�ย 4.42 (S.D.= 0.74), 3.94 (S.D.= 0.65) และ 2.54 (S.D.= 1.10) ตามลาดบ

62

ตาราง 5 แสดงคาเฉล�ยหลกสงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

สงคหวตถธรรม 4 n = 291 คน

แปลความหมาย อนดบ Χ S.D.

1. เงนปนผลท�จดถวายวดเปนการถวายเพ�อเปนสาธารณะประโยชน (สวนรวม)

4.40

0.81

ปฏบตมาก

1

2. สมาชกสามารถใหกาลงใจแกสมาชกดวยกนได

4.22

0.83

ปฏบตมาก

2

3. สมาชกไดรวมกนพฒนาวดกอนทางานกลมเปนการทาประโยชนรวมกน

4.03

1.10

ปฏบตมาก

3

4. สมาชกไดรวมบรหารกลมโดยไมไดยดตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

3.11

1.13

ปฏบตปานกลาง

4

โดยรวม 3.94 0.72 ปฏบตมาก

จากตาราง 5 แสดงวา การปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก มคาเฉล�ย 3.94 (S.D.= 0.72) และเม�อพจารณาการปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 เปนรายขอ พบวา เงนปนผลท�จดถวายวดเปนการถวายเพ�อเปนสาธารณะประโยชน (สวนรวม) มากท�สด มคาเฉล�ย 4.40 (S.D.= 0.81) รองลงมา คอ สมาชกสามารถใหกาลงใจแกสมาชกดวยกนไดสมาชกไดรวมกนพฒนาวดกอนทางานกลมเปนการทาประโยชนรวมกน และสมาชกไดรวมบรหารกลมโดยไมไดยดตามหลกเศรษฐกจพอเพยงมคาเฉล�ย 4.22 (S.D.= 0.83), 4.03 (S.D.= 1.10) และ 3.11 (S.D.= 1.13) ตามลาดบ

63

ตาราง 6 แสดงคาเฉล�ยหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

พรหมวหารธรรม 4 n = 291 คน

แปลความหมาย อนดบ Χ S.D.

1. เจาอาวาสไดบรรยายธรรมและใหกาลงใจแกสมาชกเปนประจา

4.43

0.89

ปฏบตมาก

3

2. เจาอาวาสไดใหความอนเคราะหสถานท�ของวดเพ�อเปนศนยกลางของกลม

4.61

0.72

ปฏบตมากท�สด

1

3. กลมไดจดเงนสวสดการ) เงนปนผล (ใหแกสมาชกทกๆ ป

4.47

0.79

ปฏบตมาก

2

4. เม�อสมาชกปฏบตผดระเบยบขอบงคบกลมจะใหอภยตอสมาชกท�ไดแกไขปรบปรงตวเองใหถกตองตามของบงคบน'นแลว

3.15

1.16

ปฏบตปานกลาง

4 โดยรวม 4.17 0.59 ปฏบตมาก

จากตาราง 6 แสดงวา การปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก มคาเฉล�ย 4.17 (S.D.= 0.59) และเม�อพจารณาการปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4เปนรายขอ พบวา เจาอาวาสไดใหความอนเคราะหสถานท�ของวดเพ�อเปนศนยกลางของกลม มากท�สด มคาเฉล�ย 4.61 (S.D.= 0.72) รองลงมา คอ กลมไดจดเงนสวสดการ )เงนปนผล (ใหแกสมาชกทกๆ ปเจาอาวาสไดบรรยายธรรมและใหกาลงใจแกสมาชกเปนประจา และเม�อสมาชกปฏบตผดระเบยบขอบงคบกลมจะใหอภยตอสมาชกท�ไดแกไขปรบปรงตวเองใหถกตองตามของบงคบน'นแลวมคาเฉล�ย 4.47 (S.D.= 0.79), 4.43 (S.D.= 0.89) และ 3.15 (S.D.= 1.16) ตามลาดบ

64

ตาราง 7 แสดงคาเฉล�ยหลกอรยสจจธรรม 4ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

อรยสจจธรรม 4 n = 291 คน

แปลความหมาย อนดบ Χ S.D.

1. การสมครเปนสมาชกเพ�อหวงประโยชนในการออมและกเงนเทาน'น

3.55

0.94

ปฏบตมาก

3

2. สมาชกทกคนมความจาเปนในการใชจายในครอบครวการดาเนนชวตแบบพอเพยง

3.71

0.75

ปฏบตมาก

2

3. เงนของสมาชกในกลมไมสามารถชวยแกไขปญหาของครอบครบและสมาชกในชมชนได

2.69

1.11

ปฏบตปานกลาง

4 4. การกอต'งกลมทาใหมความสามคคเสมอภาค

ของสมาชกและคนในชมชนเปนแนวทางปฏบตนาไปสความสาเรจตามความประสงค

4.46

0.78

ปฏบตมาก

1 โดยรวม 3.60 0.60 ปฏบตมาก

จากตาราง 7 แสดงวา การปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม4ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก มคาเฉล�ย 3.60 (S.D.= 0.60) และเม�อพจารณาการปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4 เปนรายขอ พบวา การกอต'งกลมทาใหมความสามคคเสมอภาคของสมาชกและคนในชมชนเปนแนวทางปฏบตนาไปสความสาเรจตามความประสงคมากท�สด มคาเฉล�ย 4.46 (S.D.= 0.78) รองลงมา คอ สมาชกทกคนมความจาเปนในการใชจายในครอบครวการดาเนนชวตแบบพอเพยงการสมครเปนสมาชกเพ�อหวงประโยชนในการออมและกเงนเทาน'น และเงนของสมาชกในกลมไมสามารถชวยแกไขปญหาของครอบครบและสมาชกในชมชนไดมคาเฉล�ย 3.71 (S.D.= 0.75), 3.55 (S.D.= 0.94) และ 2.69 (S.D.= 1.11) ตามลาดบ

65

ตอนท� 3 การเปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามปจจยสวนบคคลปรากฏผลดงตาราง 8 - 17 ตาราง 8 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต

อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามเพศ

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามเพศ t p ชาย (n=130) หญง (n=161)

Χ S.D. Χ S.D.

1. ฆราวาสธรรม 4 3.93 0.52 3.84 0.49 3.93 0.52 2. สงคหวตถธรรม 4 3.94 0.70 3.94 0.74 3.94 0.70 3. พรหมวหารธรรม 4 4.18 0.58 4.16 0.60 4.18 0.58 4. อรยสจจธรรม 4 3.61 0.61 3.60 0.60 3.61 0.61

โดยรวม 3.91 0.49 3.88 0.51 3.91 0.49

จากตาราง 8 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรสมาชกทมเพศตางกน ปฏบตตามหลกธรรม

โดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มเพศตางกนปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 หลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน ดงน'นเพศของสมาชกจงไมมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

66

ตาราง 9 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามอาย

F p นอยกวา 20

ป (n=22)

20-39 ป (n=128)

41-60 ป (n=128)

มากกวา 60 ป

(n=13)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. Χ S.D.

1. ฆราวาสธรรม 4 3.77 0.60 3.92 0.41 3.83 0.56 4.17 0.43 2.53 0.06 2. สงคหวตถธรรม 4 3.65 0.72 4.04 0.66 3.88 0.77 4.04 0.65 2.33 0.07 3. พรหมวหารธรรม 4 4.24 0.70 4.24 0.46 4.05 0.66 4.48 0.62 3.79 0.01*4. อรยสจจธรรม 4 3.31 0.58 3.67 0.56 3.58 0.62 3.67 0.72 2.46 0.06

โดยรวม 3.74 0.54 3.97 0.40 3.84 0.57 4.09 0.49 2.86 0.04*

*p<.05

จากตาราง 9 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมอายตางกน ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวม ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มอายตางกนปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 หลกสงคหวตถธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน แตปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 จงทาการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคดวยเทคนคของเชฟเฟ ดงรายละเอยดในตาราง 9

67

ตาราง 10 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบอายของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรโดยทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ

*p<.05

จากตาราง 10 แสดงวา ภายหลงการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ พบวา สมาชกท�มอายตางกน ปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท�มอาย 20-39 ปปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 สง

กวาสมาชกท�มอาย 41-60 ป และสมาชกท�มอายมากกวา 60 ปปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4สงกวาสมาชกท�มอาย 41-60 ปพบวา สมาชกท�มอายตางกน ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท�มอายมากกวา 60 ปปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มอายนอยกวา 20 ปและสมาชกท�มอาย 20-39 ปปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มอาย 41-60 ป ดงน'นอายของสมาชกจงมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

อาย

นอยกวา20 ป

อาย 20-39 ป

อาย 41-60 ป

อายมากกวา

60 ป 1. พรหมวหารธรรม 4

Χ 4.24 4.24 4.05 4.48 อายนอยกวา20 ป 4.24 - .00 .19 .24 อาย 20-39 ป 4.24 - .19* .24 อาย 41-60 ป 4.05 - .43* อายมากกวา60 ป 4.48 -

2. หลกธรรมโดยรวม Χ 3.74 3.97 3.84 4.09

อายนอยกวา20 ป 3.74 - .23 .10 .35* อาย 20-39 ป 3.97 - .13* .12 อาย 41-60 ป 3.84 - .25 อายมากกวา60 ป 4.09 -

68

ตาราง 11 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามสถานภาพ

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามสถานภาพ

F p โสด

(n=68)

สมรส (n=190)

หมาย (n=20)

หยาราง (n=6)

แยกกนอย (n=7)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. 1. ฆราวาสธรรม 4 3.96 0.49 3.84 0.50 3.99 0.58 3.92 0.47 3.82 0.59 0.90 0.47 2. สงคหวตถธรรม 4 4.03 0.71 3.91 0.72 3.99 0.77 3.71 0.73 3.89 0.78 0.55 0.70 3. พรหมวหารธรรม 4 4.28 0.47 4.11 0.61 4.28 0.67 4.29 0.75 4.21 0.57 1.25 0.29 4. อรยสจจธรรม 4 3.69 0.59 3.56 0.58 3.83 0.81 3.46 0.19 3.46 0.60 1.45 0.22

โดยรวม 3.99 0.44 3.86 0.51 4.02 0.62 3.84 0.47 3.85 0.50 1.21 0.31

จากตาราง 11 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมสถานภาพตางกน ปฏบตตาม

หลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มสถานภาพตางกนปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 และหลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน ดงน'นสถานภาพของสมาชกจงไมมผลตอหลกธรรม ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร

69

ตาราง 12 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามอาชพ

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามอาชพ

F p

เกษตรกรรม (ทาสวน

ทานา ทาไร)

(n=150)

คาขาย ธรกจ

สวนตว (n=39)

รบจางท�วไป (n=58)

ขาราชการ พนกงาน

รฐวสาหกจ บรษท (n=44)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. Χ S.D.

1. ฆราวาสธรรม 4 3.94 0.41 4.01 0.51 3.66 0.64 3.85 0.52 5.45 0.00* 2. สงคหวตถธรรม 4 4.01 0.63 4.11 0.67 3.53 0.77 4.09 0.80 8.50 0.00* 3. พรหมวหารธรรม 4 4.25 0.47 4.31 0.60 3.88 0.77 4.14 0.53 6.89 0.00* 4. อรยสจจธรรม 4 3.60 0.52 3.72 0.75 3.49 0.73 3.68 0.51 1.48 0.22

โดยรวม 3.95 0.39 4.04 0.53 3.64 0.63 3.94 0.52 7.15 0.00*

*p<.05

จากตาราง 12 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมอาชพตางกน ปฏบตตามหลกธรรม

โดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรม ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน แตปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 หลกสงคหวตถธรรม 4 และหลกพรหมวหารธรรม 4 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 จงทาการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคดวยเทคนคของเชฟเฟ ดงรายละเอยดในตาราง 13

70

ตาราง 13 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบอาชพของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรโดยทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

เกษตรกรรม (ทาสวน

ทานา ทาไร)

คาขาย ธรกจ

สวนตว

รบจางท�วไป

ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ

บรษท

1. ฆราวาสธรรม 4 Χ

3.94 4.01 3.66 3.85 เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร)

3.94

-

.07

.28*

.09

คาขาย ธรกจสวนตว 4.01 - .35* .16 รบจางท�วไป 3.66 - .19 ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท

3.85

-

2. สงคหวตถธรรม 4 Χ

4.01 4.11 3.53 4.09 เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร)

4.01

-

.10

.47*

.08

คาขาย ธรกจสวนตว 4.11 - .57* .02 รบจางท�วไป 3.53 - .56* ขาราชการพนกงานรฐวสาหกจ บรษท

4.09

-

3. พรหมวหารธรรม 4 Χ

4.25 4.31 3.88 4.14 เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร)

4.25

-

.06

.37*

.11

คาขาย ธรกจสวนตว 4.31 - .43* .17 รบจางท�วไป 3.88 - .26 ขาราชการพนกงานรฐวสาหกจ บรษท

4.14

-

71

ตาราง 13 (ตอ)

*p<.05

จากตาราง 13 แสดงวา ภายหลงการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ พบวา สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไปและสมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป พบวา สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ค คอ สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไปสมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป และสมาชกท�มอาชพขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป พบวา สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท� มอาชพ

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

เกษตรกรรม (ทาสวน

ทานา ทาไร)

คาขาย ธรกจ

สวนตว

รบจางท�วไป

ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ

บรษท

4. หลกธรรมโดยรวม Χ

3.95 4.04 3.64 3.94 เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร)

3.95

-

.09

.31*

.01

คาขาย ธรกจสวนตว 4.04 - .40* .10 รบจางท�วไป 3.64 - .30* ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท

3.94

-

72

เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไปและสมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวา

สมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป พบวา สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ค คอ สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไปสมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป และสมาชกท�มอาชพขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวา

สมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป ดงน'นอาชพของสมาชกจงมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

ตาราง 14 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามการศกษา

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามการศกษา

F p ประถมศกษา (n=127)

มธยมศกษา (n=107)

อาชวศกษา (n=8)

อนปรญญาหรอ

เทยบเทา (n=13)

ปรญญาตรหรอ

เทยบเทา (n=36)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. 1. ฆราวาสธรรม 4 3.81 0.53 3.95 0.49 4.00 0.55 3.81 0.81 3.90 0.21 1.27 0.28 2. สงคหวตถธรรม 4 3.84 0.77 3.98 0.63 3.97 0.62 3.79 1.05 4.22 0.60 2.24 0.06 3. พรหมวหารธรรม 4 4.08 0.67 4.29 0.54 4.19 0.50 4.08 0.65 4.15 0.27 1.95 0.10 4. อรยสจจธรรม 4 3.55 0.61 3.60 0.58 3.91 0.50 3.62 0.86 3.75 0.49 1.32 0.26

โดยรวม 3.82 0.55 3.95 0.43 4.02 0.48 3.82 0.80 4.01 0.33 1.70 0.15

จากตาราง 14 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมการศกษาตางกน ปฏบตตามหลกธรรม

โดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน เม�อพจารณาตาม

73

หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มการศกษาตางกน ปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 และหลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน ดงน'นระดบการศกษาของสมาชกจงไมมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร ตาราง 15 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต

อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามรายได

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามรายได

F p นอยกวา

10,000 บาท (n=233)

10,000-30,000 บาท

(n=49)

มากกวา 30,000 บาท

(n=9)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. 1. ฆราวาสธรรม 4 3.87 0.54 3.97 0.31 3.61 0.40 2.20 0.11 2. สงคหวตถธรรม 4 3.87 0.74 4.36 0.48 3.42 0.33 12.58 0.00* 3. พรหมวหารธรรม 4 4.17 0.62 4.27 0.34 3.61 0.50 4.84 0.01* 4. อรยสจจธรรม 4 3.56 0.62 3.93 0.33 3.06 0.48 12.56 0.00*

โดยรวม 3.87 0.52 4.13 0.28 3.42 0.29 10.45 0.00*

*p<.05

จากตาราง 15 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมรายไดตางกน ปฏบตตามหลกธรรม

โดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 ไมแตกตางกน แตปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 แตกตางกน จงทาการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคดวยเทคนคของเชฟเฟ ดงรายละเอยดในตาราง 16

74

ตาราง 16 ผลการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายคระหวางหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการเปนรายขอกบรายไดของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรโดยทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ

*p<.05

จากตาราง 16 แสดงวา ภายหลงการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ พบวา สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาทปฏบตตามหลกสงคหวตถ ธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาทและสมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

นอยกวา 10,000 บาท

10,000-30,000 บาท

มากกวา 30,000 บาท

1. สงคหวตถธรรม 4 Χ

3.87 4.36 3.42 นอยกวา 10,000 บาท 3.87 - .49* .45 10,000-30,000 บาท 4.36 - .94* มากกวา 30,000 บาท 3.42 -

2. พรหมวหารธรรม 4 Χ

4.17 4.27 3.61 นอยกวา 10,000 บาท 4.17 - .10 .56* 10,000-30,000 บาท 4.27 - .66* มากกวา 30,000 บาท 3.61 -

3. อรยสจจธรรม 4 Χ

3.56 3.93 3.06 นอยกวา 10,000 บาท 3.56 - .37* .50* 10,000-30,000 บาท 3.93 - .87* มากกวา 30,000 บาท 3.06 -

4. หลกธรรมโดยรวม Χ

3.87 4.13 3.42 นอยกวา 10,000 บาท 3.87 - .26* .45* 10,000-30,000 บาท 4.13 - .71* มากกวา 30,000 บาท 3.42 -

75

พบวา สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 2 ค คอ สมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาทปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาทและสมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท พบวา สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ค คอ สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท สมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาทปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4 สงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาทและสมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกอรยสจจธรรม 4สงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท

พบวา สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 3 ค คอ สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท สมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาทปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาทและสมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท ดงน'นรายไดของสมาชกจงมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

76

ตาราง 17 เปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามระยะเวลาการเปนสมาชกกลม

หลกธรรมท�ใช ในการบรหารจดการ

จาแนกตามระยะเวลาการเปนสมาชกกลม

F p นอยกวา 10 ป

(n=102)

10-20 ป (n=171)

มากกวา 20 ป (n=18)

Χ S.D. Χ S.D.

Χ S.D. 1. ฆราวาสธรรม 4 3.87 0.51 3.89 0.52 3.85 0.24 0.12 0.89 2. สงคหวตถธรรม 4 3.84 0.61 3.99 0.78 4.00 0.71 1.54 0.22 3. พรหมวหารธรรม 4 4.21 0.64 4.15 0.56 4.15 0.53 0.33 0.72 4. อรยสจจธรรม 4 3.64 0.62 3.59 0.59 3.56 0.63 0.34 0.71

โดยรวม 3.89 0.48 3.90 0.53 3.89 0.41 0.03 0.97

จากตาราง 17 แสดงวา หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร สมาชกทมระยะเวลาการเปนสมาชกกลมตางกน

ปฏบตตามหลกธรรมโดยรวมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน เม�อพจารณาตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยเปนรายขอ พบวา สมาชกท�มระยะเวลาการเปนสมาชกกลมตางกน ปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 หลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4 และหลกอรยสจจธรรม 4 ไมแตกตางกน ดงน'นระยะเวลาการเปนสมาชกกลมจงไมมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

บทท� 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเร� องหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรสรปสาระสาคญไดดงน'

1. วตถประสงคของการวจย 2. วธดาเนนการวจย 3. สรปผลการวจย 4. การอภปรายผลการวจย 5. ขอเสนอแนะ

วตถประสงคของการวจย

1. เพ�อศกษาหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร 2. เพ�อเปรยบเทยบหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปา เทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามปจจยสวนบคคล วธดาเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรท�ใชในการศกษาวจยคร' งน' คอ สมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร ใน 5 หมบาน มสมาชกจานวน 1,219 คน 1.2 กลมตวอยางท�ใชในการวจยคร' งน' ไดแก สมาชกกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร กาหนดขนาดจากตารางสาเรจรปของเครจซ�และมอรแกน (Krejcie and Morgan. 1970 : 608)ไดกลมตวอยาง จานวน 291 คน 2. เคร�องมอท�ใชในการวจย 2.2 แบบสอบถามเร� องหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมตอาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร

78

สถตท�ใชในการวเคราะหขอมล

1. สถตพ/นฐาน 1.1 ความถ� (Frequency Distribution) 1.2 รอยละ (Percentage) 1.3 คาเฉล�ย (Mean) 1.4 คาสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน (Stand Deviation) 2. สถตท�ใชในการตรวจสอบคณภาพของเคร�องมอ 2.1 คาอานาจจาแนก (r) ของแบบสอบถาม

2.2 คาความเช�อม�น (Reliability) สมประสทธแอลฟา (α-coefficient) ของครอนบค (Cronbach) ของแบบสอบถาม 3. สถตท�ใชทดสอบสมมตฐาน 3.1 เปรยบเทยบเปรยบเทยบหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามปจจยสวนบคคลโดยเคร�องคอมพวเตอรโปรแกรมสาเรจรปเพ�อการวจยทางสงคมศาสตรคาสถตท�ใชมดงน'

- คานยสาคญท�ใชในการวเคราะหขอมลกาหนดไวท�ระดบความเช�อม�น รอยละ 95 (p = .05)

- สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนการใชสถตเพ�อทดสอบสมมตฐาน โดยใชคา t - test ใชทดสอบเปรยบเทยบคาเฉล�ยของตวแปรอสระ ซ� งจาแนกเปน 2 กลม

- สถตเชงอนมาน(Inferential Statistics)เปนการใชสถตเพ�อทดสอบสมมตฐาน โดยใชคา F-test ใชทดสอบเปรยบเทยบคาเฉล�ยของตวแปรอสระ ซ� งจาแนกเปน 3 กลมข'นไป หากพบวามคาเฉล�ยอยางนอย 1 ค ท�แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 แลวทาการทดสอบความแตกตางของคาเฉล�ยรายค โดยไดทาการวเคราะหดวยเทคนคของเชฟเฟ ตอไป สรปผลการวจย การวจยเร�องหลกธรรมในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรผลการวจยจะนาเสนอตามลาดบดงน' 1. หลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก เรยงลาดบการปฏบตจากมากไปหานอยดงน'

79

1.1 พรหมวหารธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก เม�อพจารณาเปนรายขอ พบวา เจาอาวาสไดใหความอนเคราะหสถานท�ของวดเพ�อเปนศนยกลางของกลม มากท�สด รองลงมา คอ กลมไดจดเงนสวสดการ (เงนปนผล) ใหแกสมาชกทกๆ ป เจาอาวาสไดบรรยายธรรมและใหกาลงใจแกสมาชกเปนประจา และเม�อสมาชกปฏบตผดระเบยบขอบงคบกลมจะใหอภยตอสมาชก ท�ไดแกไขปรบปรงตวเองใหถกตองตามของบงคบน'นแลว ตามลาดบ 1.2 สงคหวตถธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก เม�อพจารณาเปนรายขอ พบวา เงนปนผลท�จดถวายวดเปนการถวายเพ�อเปนสาธารณะประโยชน (สวนรวม) มากท�สด รองลงมา คอ สมาชกสามารถใหกาลงใจแกสมาชกดวยกนได สมาชกไดรวมกนพฒนาวดกอนทางานกลมเปนการทาประโยชนรวมกน และสมาชกไดรวมบรหารกลมโดยไมไดยดตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ตามลาดบ 1.3 ฆราวาสธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก เม�อพจารณาเปนรายขอ พบวา กลมสจจะสะสมทรพยใชหลกความซ�อสตยตอกนในการบรหารมากท�สด รองลงมา คอ การเปนจะตองมจตสานกตอกนไมมความเหนแกตว สมาชกตองมความอดทนตอการเวลาในการออมและการสงเงนก และการบรหารกลมจะตองหวงแตผลกาไรมากกวาการเสยสละใหสมาชก ตามลาดบ 1.4 อรยสจจธรรม 4 ท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปา เทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร อยในระดบปฏบตมาก เม�อพจารณาเปนรายขอ พบวา การกอต'งกลมทาใหมความสามคคเสมอภาคของสมาชกและคนในชมชนเปนแนวทางปฏบตนาไปสความสาเรจตามความประสงคมากท�สด รองลงมา คอ สมาชกทกคนมความจาเปนในการ ใชจายในครอบครวการดาเนนชวตแบบพอเพยง การสมครเปนสมาชกเพ�อหวงประโยชนในการออมและกเงนเทาน'น และเงนของสมาชกในกลมไมสามารถชวยแกไขปญหาของครอบครวและสมาชกในชมชนได ตามลาดบ 2. การเปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรจาแนกตามปจจยสวนบคคล มรายละเอยดดงน' 2.1 สมาชกท�มเพศตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน

80

2.2 สมาชกท�มอายตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกน โดยพบวาปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 ดงน' 2.2.1 พรหมวหารธรรม 4 1) สมาชกท�มอาย 20-39 ป ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาย 41-60 ป 2) สมาชกท�มอายมากกวา 60 ป ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาย 41-60 ป 2.3 สมาชกท�มสถานภาพตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน 2.4 สมาชกท�มอาชพตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกนโดยพบวา ปฏบตตามหลกฆราวาสธรรม 4 หลกสงคหวตถธรรม 4 และหลกพรหมวหารธรรม 4 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 ดงน' 2.4.1 ฆราวาสธรรม 4 1) สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 2) สมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 2.4.2 สงคหวตถธรรม 4 1) สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 2) สมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตตามสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 3) สมาชกท�มอาชพขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ บรษท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 2.4.3 พรหมวหารธรรม 4 1) สมาชกท�มอาชพเกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 2) สมาชกท�มอาชพคาขาย ธรกจสวนตว ปฏบตสงกวาสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป 4.2.4 สมาชกท�มการศกษาตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน

81

4.2.5 สมาชกท�มรายไดตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยแตกตางกนโดยพบวา ปฏบตตามหลกสงคหวตถธรรม 4 หลกพรหมวหารธรรม 4และหลกอรยสจจธรรม 4 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 ดงน' 1) สงคหวตถธรรม 4 1.1) สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาทปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท 1.2) สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท 2) พรหมวหารธรรม 4 2.1) สมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท 2.2) สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท 3) อรยสจจธรรม 4 3.1) สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท 3.2) สมาชกท�มรายไดนอยกวา 10,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท 3.3) สมาชกท�มรายได 10,000-30,000 บาท ปฏบตสงกวาสมาชกท�มรายไดมากกวา 30,000 บาท 4.2.6 สมาชกท�มระยะเวลาการเปนสมาชกกลมตางกน ปฏบตตามหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยไมแตกตางกน

อภปรายผลการวจย

การวจยเร� องหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรพบประเดนท�ควรนามาอภปรายผลดงน' 1. หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร มการปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4มากท�สด ซ� งพรหมวหารธรรม 4เปนธรรมท�ผใหญใหกบผนอย ประกอบดวย เมตตา คอ ความรกความหวงดท�ปรารถนาใหผอ�นมความสขกรณา คอความสงสาร เหนใจ ปรารถนาใหผอ�นพนทกข มทตาคอความรสกพลอยช�นชม

82

ยนดเม�อผอ�นไดดมความสข และอเบกขาคอความรสกวางเฉยเปนกลาง ไมลาเอยงเขาขางคนใด คนหน�ง ดงท�พระธรรมโกศาจารย (ปญญานนทะภกข) (2552 : 46-47) กลาววา พรหมวหารธรรม 4 เปนขอปฏบตใหถงความบรสทธท�ทกคนควรจะประพฤตตอกนฉนทพ�นอง มเมตตาซ� งกนและกน อยาไดคดท�จะเอารดเอาเปรยบเบยดเบยนแกกนและกนแสดงวาสมาชกของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร ไดปฏบตตามหลกพรหมวหารธรรม 4 จนทาใหการบรหารจดการของกลมประสบผลสาเรจ ในการแกปญหาชวยเหลอกนเองพ�งตนเองในหมบาน เพ�อการมชวตท�อยดมสขมคณคาและศกดศรเทาเทยมกนตามแนวคดเร� องการสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตท�มตนสานกมาจาก ครชบ ยอดแกวจงหวดสงขลาพระอาจารยสบนปณโต จงหวดตราดและพระอาจารยมนส ขนตธมโม จงหวดจนทบร(สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 2) ท�กลาววากลมสจจะสะสมทรพยฯ มหลกการบรหารกลมคอ ยดหลกความเทาเทยมกน มวดเปนศนยกลางของการบรหาร เปนการบรหารแบบมสวนรวมไดแก บาน วด โดยรวมคดรวมทา รวมพฒนา รวมแกปญหา ยดหลกการบรหารแบบแบงปนชวยเหลอ เอ'ออาทร กระบวนการเรยนรรวมกน โปรงใส และตรวจสอบได สอดคลองกบงานวจยของสมศกด อยรอด (2546 : บทคดยอ) ไดศกษา ปจจยท�มผลตอคณภาพชวตของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย : กรณศกษาเฉพาะกลมสจจะสะสมทรพยวดแสลง ตาบลแสลง อาเภอเมอง จงหวดจนทบรพบวา คณภาพชวตโดยรวมของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดแสลง สวนใหญมคณภาพชวตอยในระดบสง ท'งในดานสขภาพรางกาย จตใจ ความปลอดภยในชวตและทรพยสน สมาชกยด แนวทางการดารงชวตแบบ “เศรษฐกจแบบพอเพยง” เม�อเกดการจดต'งกลมสจจะสะสมทรพยแลวไดคนพบส�งตาง ๆ ดงน' 1) เกดการเอ'ออาทร 2) เกดการเสยสละ 3) เกดการแบงปน 4) เกดการสามคค 5) เกดความผกพน 6) เกดการเรยนรใหม ๆ 7) มการนาภมปญญาชาวบานมาแกปญหาภายในกลม 2. การเปรยบเทยบหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร พบวา อายของสมาชก อาชพของสมาชกและรายไดเฉล�ยตอเดอนของสมาชกมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร โดยพบวา สมาชกท�มอายมากมการปฏบตตามหลกธรรมสงกวาสมาชกท�มอายนอย สมาชกท�มอาชพคาขายหรอธรกจสวนตวมการปฏบตตามหลกธรรมมากกวาสมาชกท�มอาชพอ�น และสมาชกท�มรายไดระดบกลาง ประมาณ 10,000-30,000 บาท ตอเดอน มการปฏบตตามหลกธรรมมากกวาสมาชกท�มรายไดระดบอ�นๆ แสดงวาความพรอม ในการดารงชวตประจาวนของสมาชกมผลตอหลกธรรมท�ใชในการบรหารจดการของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมตอาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบรสงผลใหการดาเนนงานของกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร ประสบผลสาเรจ สมาชกของ

83

กลมสจจะสะสมทรพยมชวตท�อยดมสขมคณคาและศกดศรเทาเทยมกน สอดคลองตามแนวคดเร�องการสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมครบวงจรชวตท�มตนสานกมาจาก ครชบ ยอดแกวจงหวดสงขลาพระอาจารยสบนปณโต จงหวดตราดและพระอาจารยมนส ขนตธมโม จงหวดจนทบร (สานกงานกองทนเพ�อสงคม. 2545 : 2) ท�เนนวาแนวความคดในการนาหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาประยกตใชในการจดการทางระดมเงน การออม การจดการกบกองทนสวสดการ มการรวมกลมของคนในชมชนเพ�อรวมคด รวมทา โดยมสจจะวาจา เปนกฎ กตกาสอดคลองกบงานวจยของ จฑาทตย ภทราวาท (2544 : บทคดยอ) ไดทาการศกษาผลการดาเนนงานกลมสจจะ ออมทรพยเพ�อการมรายไดระหวางเรยน โรงเรยนตรนมตรวทยา พบวา นกเรยน ท�เรยนโดยวธการปฏบตจรง เรยนรหลกและวธการ ไดอยางรวดเรว มความตระหนกรคณคาในการพฒนา รจกการทางานเปนกลมรวมมอกนทางาน มความขยน อดทนรบผดชอบตอหนาท� รวมกลมกนทาอาชพอสระเพ�อการมรายไดระหวางเรยนอยางเปนรปธรรม จากการรวมดาเนนการเรยนการสอนและจากการสงเกต จะเหนไดวานกเรยน เรยนอยางต'งใจและทางานอยางมความสข มรายได ขยนและอดออมมความรบผดชอบและซ�อสตย ยดม�นในอดมการณท�รวมกนเรยนรและชวยกนพฒนา ขอเสนอแนะ

ขอคนพบตางๆ จากการผลการวจยเร� องหลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบรมขอเสนอแนะดงน' 1. ขอเสนอแนะท�วไป 1.1 ควรมการเผยแพรหลกธรรมใหกบสมาชกท�มอายนอย หรอสมาชกท�อยในวยเรยน จะไดเตบโตเปนบคคลท�มคณธรรมจรยธรรมในสงคมไทย 1.2 ควรมการสงเสรมอาชพใหเกดรายไดกบสมาชกท�มรายไดนอย หรอสมาชกท�มอาชพรบจางท�วไป เพ�อใหมคณภาพชวตท�สงข'น 2. ขอเสนอแนะสาหรบการวจย 2.1 ควรศกษาถงปจจยดานอ�นๆท�มผลในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน'ารอน จงหวดจนทบร 2.2 ควรศกษาการสงเสรมอาชพใหกบสมาชกของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน' ารอน จงหวดจนทบร ท�มรายไดนอยและสมาชกท�มอาชพไมม�นคง เพ�อใหมคณภาพชวตท�สงข'น

บรรณานกรม

85

บรรณานกรม

กรมพฒนาชมชน. (2534). การดาเนนงานพฒนาอาชพและเงนทน. กรงเทพฯ : กรมฯ. จรญ ฟเตมวงศ. (2538). กระบวนการทางการศกษาและปจจยท�สงผลตอการคงอยของกลม

ออมทรพยเพ�อการผลต. วทยานพนธ วท.ม. (สงเสรมการเกษตร). เชยงใหม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

จาเนยร รกษาภกด. (2544). จรยธรรมของคสมรสตามหลกพระพทธศาสนา. วทยานพนธ ศศ.ม. (พทธศาสนศกษา). กรงเทพฯ : คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

จฑาทตย ภทราวาท. (2544). การจดการสหกรณออมทรพย. กรงเทพฯ : คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

จฑามณ สมบรณสทธ1 . (2555). หลกคณธรรมท$ชาวบานใชในการพฒนาคณภาพชวต : กรณศกษา

ชมชนสลมจงหวดขอนแกน. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดน เชงคณธรรม.

ถวล ธาราโภชน. (2532). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. ทนงศกด1 คมไขน9า และคณะ. (2534). การพฒนาชมชน เชงปฏบตการ. กรงเทพฯ : บพธการพมพ. ทะเบยนสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต. (2554). ขอมลทะเบยนสมาชก

วดปาเทพนมต จงหวดจนทบร. จนทบร : ตนฉบบ. ธระภทร เอกผาชยสวสด8 และคณะ. (8-10 มกราคม 2547). “เศรษฐกจพอเพยงเคยงคไทยกาวไกล

ดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย,.” ใน การประชมวชาการวทยาศาสตร-คณตศาสตร

ในโรงเรยน คร/งท� 14 ณ มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ. เพชรบรณ. นนทยา หตานวตร และณรงค หตานวตร. (2547). การพฒนาองคกรชมชน. พมพครC งทD 2.

กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน). ประกจ ดาราฉาย. (2541). ปจจยท�มผลตอความสาเรจของกลมออมทรพยในชมชนแออด ศกษา

เฉพาะกรณกลมออมทรพยชมชนแออดเขตสวนหลวง กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ สม.ม. (สงคมวทยา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ฝายขอมลสถตและสารสนเทศกองแผนงาน. (2545). รายงานกรมศาสนาประจาป 2545. กรงเทพฯ : กรมการศาสนา กระทรวงศกษาธการ.

พระธรรมเจดย (ประกอบ ธมมเสฏโฐ). (2552). หลกฆราวาสธรรม 4. พมพครC งทD 2. กรงเทพฯ : สหธรรมก.

86

พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต). (2543 ก). พทธธรรม ฉบบปรบปรงและขยายความ. พมพคร9 งท> 9.กรงเทพฯ : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต). (2550). ธรรมนญชวต. พมพคร9 งท> 4. กรงเทพฯ : สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.

________. (2543 ข). คณบดามารดา สดพรรณนามหาศาล. กรงเทพฯ : มลนธพทธธรรม. ________. (2543 ค). ทางออกจากระบบเศรษฐกจท�ครอบงาสงคมไทย. พมพครC งทD 3. กรงเทพฯ :

สหธรรมก. พระธรรมโกศาจารย (ปญญานนทะภกข). (2552). พรหมวหารธรรม 4. พมพครC งทD 4. กรงเทพฯ :

ธรรมสภาสานกบนลอธรรม. พระมนส ขนตธมโม (อ>มรตน). (ม.ป.ป.). เอกสารกลมสจจะสะสมทรพยฯ จงหวดจนทบร.

จนทบร : ม.ป.พ. ________. (2550). การบรหารจดการกลมสจจะ.จนทบร. สมภาษณ. 30 กรกฎาคม 2550. พระมหาจาลอง ปญญาวฑฒโก (เอกสะพง). (2552). การประยกตพทธธรรมเพ$อพฒนาคณภาพ

ชวตของกลมสจจะสะสมทรพยวดบานหนองโน ตาบลวงยาวอาเภอโกสมพสย จงหวด

มหาสารคาม. วทยานพนธ พธ.ม. (พระพทธศาสนา). อยธยา : บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พระมหาบญเพยร ปDญวรโย. (2539). แนวคดและวธการขดเกลาทางสงคมในสถาบนครอบครว

ตามแนวพระพทธศาสนา. วทยานพนธ พธ.ม. (พระพทธศาสนา). อยธยา : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พระมหาวสมญญา ทยไธสงค. (2542). บทบาทพระสงฆในการสงเสรมองคกรชมชนเพ$อสรางทน

ชมชน: ศกษาเฉพาะกรณ กลมสจจะออมทรพย จงหวดตราด. วทยานพนธ สม.ม.(สงคมสงเคราะห). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พระสบน ปณโต. (2544). กลมสจจะสะสมทรพยเพ�อพฒนาคณธรรมแบบครบวงจรของชวต. ตราด : ม.ป.พ.

พฒนะ แกวฉย. (2545). ปญหาอปสรรคของการบรหารโครงการปลกปาชมชน จงหวดจนทบร :กรณศกษาชมชนเขาทะลาย. วทยานพนธ รป.ม. (นโยบายสาธารณะ). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

เพญจนทร วรรณรตน และคณะ. (2543). ผลของการใชกจกรรมกลมควบคมคณภาพในการ

แกปญหาวงจรไฟฟาของนกเรยนช:นประถมศกษาปท$ 6. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

87

ไพบลย เบาเงน. (2539). ปจจยท�มผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการดาเนนงานของกลม

ออมทรพยเพ$อการผลต อาเภอมวงสามสบ จงหวดอบลราชธาน. ภาคนพนธ พบ.ม. (พฒนาสงคม). กรงเทพฯ : สถาบนพฒนบรหารศาสตร.

ภม ภคเมธาว และคณะ. (2549). รายงานวจยฉบบสมบรณ โครงการ การจดการความรเพ�อพฒนา

องคกรการเงนชมชน. กรงเทพฯ : สานกงานกองทนสนบสนนการวจย. มหามกฏราชวทยาลย. (2533). พระไตรปฎกพรอมอรรถกถา แปล. ชด 91 เลม. กรงเทพฯ :

มหามกฏราชวทยาลย. มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. (2539). พระไตรปฏกฉบบภาษาไทยฉบบ

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เฉลมพระเกยรต สมเดจพระนางเจาพระบรมราชนนาถ.กรงเทพฯ : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

มทนา พนานรามย. (2546). การเปล�ยนแปลงในแบบแผนการใชเวลาของคนไทย. กรงเทพฯ :สถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ยทธพงษ แสงโสดา. (2516). แนวความคด หลกการและวธการประชากรศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล.

________. (2544). บทบาทพระสงฆกบการแกปญหาสงคมไทย : ศกษาเฉพาะกรณกลม

สจจะสะสมทรพย จงหวดจนทบร. กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล

ยวฒน วฒเมธ. (3 กนยายน 2551). กลมออมทรพยเพ�อการผลต : แนวคดอดมการณรากฐาน. (ออนไลน). แหลงท>มา : http://gotoknow.org 18 กรกฎาคม 2552.

ราชบณฑตยสถาน. (2524). พจนานกรมศพทสงคมวทยา องกฤษ - ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ : ราชบณฑตฯ.

วนทนย จนทรเอDยม. (2543). ความเขมแขงขององคกรชมชนในการแกไขปญหายาเสพยตดของ

ชาวมงในจงหวดเชยงใหม. ดษฎนพนธ ศศ.ด (บรหารศาสตร). เชยงใหม : มหาวทยาลย แมโจ

วศษฐศกด1 ไทยทอง. (2528). “ผนาและสภาวะการเปนผนา,” ใน จตวทยาสงคมรวมสมย. พสมย วบลยสวสด1 , บรรณาธกร. หนา 257-258. เชยงใหม : สยามศกษา.

วโรจน ปะวะโพตะโก. (2538). ปจจยท$มผลตอระดบการพฒนาของกลมออมทรพยเพ$อการผลต

: ศกษาเฉพาะกรณจงหวดปราจนบร. วทยานพนธ พบ.ม. (พฒนาสงคม). กรงเทพ ฯ: สถาบนพฒนบรหารศาสตร.

สมศกด8 ศรสนตสข. (2528). สงคมศาสตรเบ/องตน. ขอนแกน : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

88

สมศกด8 อยรอด. (2546). ปจจยท�มผลตอคณภาพชวตของสมาชกกลมสจจะสะสมทรพย :

กรณศกษาเฉพาะกลมสจจะสะสมทรพยวดแสลง ตาบลแสลง อาเภอเมอง จงหวด

จนทบร. วทยานพนธ รป.ม. (นโยบายสาธารณะ). ชลบร : มหาวทยาลยบรพา. สมเดจพระสงฆราช (สา). (2528). หลกสตรนกธรรมช/นตร พทธประวต. พมพครC งทD 4.

กรงเทพฯ : มหามกฎราชวทยาลย. สมเดจพระอรยวงศาคตญาณ (วาศน วาสโน). (2528). สงคหวตถ 4. กรงเทพฯ : มหามงกฎ

ราชวทยาลย. สมเดจพระมหาสมณเจา กรมสมเดจพระยาวชรญาณวโรรส. (2520). เบญจศล เบญจธรรม

(หลกสตรธรรมศกษา ช/นโท). พมพครC งทD 12. กรงเทพฯ : มหามงกฎราชวทยาลย. สงกรานต สบศรพนชย. (2548). การบรณาการหลกคณธรรมจรยธรรมในการบรหารจดการ

กลม สจจะสะสมทรพยจนทบร. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดน เชงคณธรรม.

สจตรา รณร>น. (2528). ศาสนาเปรยบเทยบ. กรงเทพฯ : สหธรรมก. สทธพงศ ปานเพชร. (2550). การประยกตหลกพทธธรรมกบวถชวตชมชน. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. เสถยร จรรงสมนต. (2549). ความรเก$ยวกบองคกรเครอขาย. กรงเทพฯ : สานกสงเสรมและ

ประสานการมสวนรวมองคกรเครอขาย สานกงานสภาท>ปรกษาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

สานกงานกองทนเพ>อสงคม. (2545). กลมสจจะสะสมทรพยฯ จงหวดจนทบร. “ชดการจดการ

ทางสงคม” ลาดบท$ 5. กรงเทพฯ : สานกงานฯ สานกงานกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ (สสส.). (2547). โครงการเสรมสรางศกยภาพ

เครอขายพระสงฆท$นาแนวคดกลมสจจะสะสมทรพยฯ ไปประยกตใชในการพฒนา

จตวญญาณชมชน พาชมชนเขาสธรรม. กรงเทพฯ : สานกงานฯ. สานกนายกรฐมนตร. (2550). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท� 10 (2550-2554).

กรงเทพฯ : สานกนายกฯ. สาราญ แดงงาม. (2546). ผลการดาเนนงานกลมสจจะออมทรพยเพ�อการมรายไดระหวางเรยน

โรงเรยนตรนมตวทยา. นครศรธรรมราช. นครศรธรรมราช : สานกงานเขตพCนทDการศกษานครศรธรรมราช เขต 1.

อทศ ศรวรรณ. (2530). อนพทธประวต 80 องค. กรงเทพฯ : โรงพมพเลDยงเซยง

89

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of Psychological Testing. 5 th ed. New York : Harper Collins.

Homans, G. (1950). The Human Group. New York : Harcourt Brace. Hubert, Bonner. (1959). Group Dynamics : Principles and Application. New York :

The Ronald Press. Krejcie, Robert V. and Morgan, Earyle W. (1970). Educational and Psychological

Measurement. New York : Macmillan. Shaw, M.E. And Wright, J.N. (1967). Scale for the Measurement of Attitudes. New York :

McGraw-Hill. Stogdill, Ralph. M. (1974). Handbook of Leadership : A Survey of the Literature.

New York : Free Press.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

รายนามผทรงคณวฒ

92

รายนามผทรงคณวฒ

1. พระศรศาสนโมล (พระมหาวสต ป�ญาทโป ป.ธ.9) เจาคณะอาเภอสอยดาว

เจาอาวาสวดโคงสนามเปา จงหวดจนทบร

2. ผศ.อรวรวย เฉลมพงษ อาจารยประจามหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ

จงหวดจนทบร

3. ผศ.บษยา ประทมยศ อาจารยประจามหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ

จงหวดจนทบร

4. นายปราโมทย สวรรณา อาจารยประจามหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ

จงหวดจนทบร

5. นายกจจา นวลสวรรณ ผอานวยการสานกงานพระพทธศาสนา

จงหวดปทมธาน

ภาคผนวก ข

หนงสอขอความรวมมอในการทาวจย

94

ท� ศธ ๐๕๕๒.๑๓/ว ๐๓๘ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร ๒๒๐๐๐ ๑ เมษายน ๒๕๕๕

เร�อง ขอเชญเปนผทรงคณวฒ

กราบมนสการ พระศรศาสนโมล (พระมหาวสต ป7ญาทโป ป.ธ.๙)

ส�งท�สงมาดวย แบบสอบถามเพ�อการวจยและเคาโครงวจยโดยยอ จานวน ๑ ชด

เน� องดวย พระจรนทร สทนโต (จนขาว) หลกสตรศลปศาสตรมหาบณทตสาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเร�อง “หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงนA ารอน จงหวดจนทบร”โดยมรองศาสตราจารย พรทพา นโรจน เปนประธานท�ปรกษาวทยานพนธ และ ดร.นกรบ เถยรอ�า เปนกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธ ในการน� มหาวทยาลยพจารณาเหนวาพระเดชพระคณทานฯ เปนผมความเช�ยวชาญ ในเร� องดงกลาวเปนอยางด จงขอกราบนมสการพระคณทานเปนผ ทรงคณวฒตรวจสอบ ความเท�ยงตรงของเคร�องมอท�นกศกษาสรางข�นเพ�อใชในการวจย

จงกราบนมสการมาเพ�อ โปรดพจารณาใหความอนเคราะห จกขอบพระคณย�ง

ขอกราบนมสการดวยความเคารพ

(รองศาสตราจารยสณสา อ�มเอบ) รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย โทร. ๐-๓๙๓๑ ๙๑๑๑ ตอ ๑๑๓๘ โทรสาร. ๐-๓๙๔๗-๑๐๖๑

95

ท� ศธ ๐๕๕๒.๑๓/ว ๐๓๘ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร ๒๒๐๐๐

๑ เมษายน ๒๕๕๕

เร�อง ขอเชญเปนผทรงคณวฒ

เรยน ผชวยศาสตราจารยอรวรวย เฉลมพงษ

ส�งท�สงมาดวย แบบสอบถามเพ�อการวจยและเคาโครงวจยโดยยอ จานวน ๑ ชด

เน�องดวย พระจรนทร สทนโต (จนขาว) หลกสตรศลปศาสตรมหาบณทตสาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเร� อง “หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงนA ารอน จงหวดจนทบร”โดยมรองศาสตราจารย พรทพา นโรจน เปนประธานท�ปรกษาวทยานพนธ และ ดร.นกรบ เถยรอ�า เปนกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธ ในการน� มหาวทยาลยพจารณาเหนวาทานเปนผมความเช�ยวชาญในเร� องดงกลาว เปนอยางด จงขอเรยนเชญทานเปนผทรงคณวฒตรวจสอบความเท�ยงตรงของเคร�องมอท�นกศกษาสรางข�นเพ�อใชในการวจย

จงเรยนมาเพ�อ ขอใหความอนเคราะห จกขอบคณย�ง

ขอแสดงความนบถอ

(รองศาสตราจารยสณสา อ�มเอบ) รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย โทร. ๐-๓๙๓๑ ๙๑๑๑ ตอ ๑๑๓๘ โทรสาร. ๐-๓๙๔๗-๑๐๖๑

96

ท� ศธ ๐๕๕๒.๑๓/ว ๐๑๔๔ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร ๒๒๐๐๐ ๑ เมษายน ๒๕๕๕ เร�อง ขอเชญเปนผทรงคณวฒ

เรยน ผชวยศาสตราจารยบษยา ประทมยศ

ส�งท�สงมาดวย แบบสอบถามเพ�อการวจยและเคาโครงวจยโดยยอ จานวน ๑ ชด

เน�องดวย พระจรนทร สทนโต (จนขาว) หลกสตรศลปศาสตรมหาบณทตสาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเร� อง “หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงนA ารอน จงหวดจนทบร”โดยมรองศาสตราจารย พรทพา นโรจน เปนประธานท�ปรกษาวทยานพนธ และ ดร.นกรบ เถยรอ� า เปนกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธ ในการนA มหาวทยาลยพจารณาเหนวาทานเปนผมความเช�ยวชาญในเร� องดงกลาว เปนอยางด จงขอเรยนเชญทานเปนผทรงคณวฒตรวจสอบความเท�ยงตรงของเคร�องมอท�นกศกษาสรางขAนเพ�อใชในการวจย

จงเรยนมาเพ�อ ขอใหความอนเคราะห จกขอบคณย�ง

ขอแสดงความนบถอ

(รองศาสตราจารยสณสา อ�มเอบ) รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย โทร. ๐-๓๙๓๑ ๙๑๑๑ ตอ ๑๑๓๘ โทรสาร. ๐-๓๙๔๗-๑๐๖๑

97

ท� ศธ ๐๕๕๒.๑๓/ว ๐๓๘ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร ๒๒๐๐๐ ๑ เมษายน ๒๕๕๕ เร�อง ขอเชญเปนผทรงคณวฒ

เรยน อาจารยปราโมทย สวรรณา

ส�งท�สงมาดวย แบบสอบถามเพ�อการวจยและเคาโครงวจยโดยยอ จานวน ๑ ชด

เน�องดวย พระจรนทร สทนโต (จนขาว) หลกสตรศลปศาสตรมหาบณทตสาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเร� อง “หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงนA ารอน จงหวดจนทบร”โดยมรองศาสตราจารย พรทพา นโรจน เปนประธานท�ปรกษาวทยานพนธ และ ดร.นกรบ เถยรอ�า เปนกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธในการน� มหาวทยาลยพจารณาเหนวาทานเปนผมความเช�ยวชาญในเร� องดงกลาว เปนอยางด จงขอเรยนเชญทานเปนผทรงคณวฒตรวจสอบความเท�ยงตรงของเคร�องมอท�นกศกษาสรางข�นเพ�อใชในการวจย

จงเรยนมาเพ�อ ขอใหความอนเคราะห จกขอบคณย�ง

ขอแสดงความนบถอ

(รองศาสตราจารยสณสา อ�มเอบ) รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย โทร. ๐-๓๙๓๑ ๙๑๑๑ ตอ ๑๑๓๘ โทรสาร. ๐-๓๙๔๗-๑๐๖๑

98

ท� ศธ ๐๕๕๒.๑๓/ว ๐๓๘ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร ๒๒๐๐๐ ๑ เมษายน ๒๕๕๕ เร�อง ขอเชญเปนผทรงคณวฒ

เรยน ผชวยผอานวยการสานกงานพระพทธศาสนาจงหวดจนทบร (นายกจจา นวลสวรรณ)

ส�งท�สงมาดวย แบบสอบถามเพ�อการวจยและเคาโครงวจยโดยยอ จานวน ๑ ชด เน�องดวย พระจรนทร สทนโต (จนขาว) หลกสตรศลปศาสตรมหาบณทตสาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา ไดรบอนมตใหทาวทยานพนธเร� อง “หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงนA ารอน จงหวดจนทบร”โดยมรองศาสตราจารย พรทพา นโรจน เปนประธานท�ปรกษาวทยานพนธ และ ดร.นกรบ เถยรอ�า เปนกรรมการท�ปรกษาวทยานพนธ ในการน� มหาวทยาลยพจารณาเหนวาทานเปนผมความเช�ยวชาญในเร� องดงกลาว เปนอยางด จงขอเรยนเชญทานเปนผทรงคณวฒตรวจสอบความเท�ยงตรงของเคร�องมอท�นกศกษาสรางข�นเพ�อใชในการวจย

จงเรยนมาเพ�อ ขอใหความอนเคราะห จกขอบคณย�ง

ขอแสดงความนบถอ

(รองศาสตราจารยสณสา อ�มเอบ) รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย

บณฑตวทยาลย โทร. ๐-๓๙๓๑ ๙๑๑๑ ตอ ๑๑๓๘ โทรสาร. ๐-๓๙๔๗-๑๐๖๑

ภาคผนวก ค

แบบสอบถามเพ�อการวจย

100

แบบสอบถามเลขท�.................

แบบสอบถามเพ�อการวจย

เร�อง หลกธรรมท�ใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย

วดปาเทพนมต อาเภอโปงน)ารอน จงหวดจนทบร .............................................................................................................................................................

คาช�แจง

แบบสอบถามน� เปนสวนหน� งของการศกษาหลกสตรศลปศาตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตรเพ�อการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ จงหวดจนทบร ซ� งจดทาข�นเพ�อตองการรวบรวมขอมลเก�ยวกบหลกธรรมทใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร จงขอความอนเคราะหใหทานตอบแบบสอบถาม ตามสภาพท�ไดปฏบตและผล ท�ไดจากการปฏบตจรง และขอความเมตตาตอบแบบสอบถามใหครบทกขอ เพ�อความถกตองสมบรณ ขอมลท�ไดรบจากการตอบแบบสอบถามท�งหมดจะใชประโยชนทางวชาการเทาน�น ผวจยจะเกบขอมลเปนความลบ แบบสอบถามม 4 ตอน ดงน�

ตอนท� 1 ปจจยสวนบคคล ตอนท� 2 หลกธรรมทใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร ผ วจ ยหวง เ ปนอยางย� ง ในความอนเคราะหจากท านในการตอบแบบสอบถาม จงขออนโมทนาขอบใจทกทานมา ณ โอกาสน�

101

ตอนท� 1 ปจจยสวนบคคล

คาช�แจง โปรดทาเคร�องหมาย � ลงในชอง � หนาขอความท�ตรงกบความเปนจรงเก�ยวกบทานผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ � 1) ชาย � 2) หญง

2. อาย..........................................................ป

3. สถานภาพ � 1) โสด � 2) สมรส � 3) หมาย � 4) หยาราง � 5) แยกกนอย

4. อาชพ � 1) เกษตรกรรม (ทาสวน ทานา ทาไร) � 2) คาขาย ธรกจสวนตว � 3) รบจางท�วไป � 4) ขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ

บรษท

5. การศกษา � 1) ประถมศกษา � 2) มธยมศกษา � 3) อาชวศกษา � 4) อนปรญญาหรอเทยบเทา � 5) ปรญญาตรหรอเทยบเทา � 6) สงกวาปรญญาตรหรอเทยบเทา � 7) อ�น ๆ โปรดระบ...........................................................................

6. รายไดของครอบครวโดยเฉล�ยตอเดอนประมาณ..............................................บาท 7. ระยะเวลาของการเปนสมาชกกลมสจจะสะสมทรพยวดปาเทพนมต...........................................ป

102

ตอนท� 2 หลกธรรมทใชในการบรหารของกลมสจจะสะสมทรพย วดปาเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร

คาช�แจง โปรดทาเคร�องหมาย � ลงในชอง � หนาขอความท�ตรงกบความเปนจรงเก�ยวกบทานผตอบแบบสอบถาม ดงน�

ท�

หลกธรรมทใชในการบรหารกลมสจจะ

ระดบการปฏบต

มากท�สด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยท�สด (1)

1

หลกฆราวาสธรรม กลมสจจะสะสมทรพยใชหลกความซ�อสตยตอกนในการบรหาร

2 การเปนจะตองมจตสานกตอกนไมมความเหนแกตว

3 สมาชกตองมความอดทนตอการเวลาในการออม และการสงเงนก

4 การบรหารกลมจะตองหวงแตผลกาไรมากกวาการเสยสละใหสมาชก

5

สงคหวตถธรรม เงนปนผลท�จดถวายวด เปนการถวายเพ�อเปนสาธารณะประโยชน (สวนรวม)

6 สมาชกสามารถใหกาลงใจแกสมาชกดวยกนได

7 สมาชกไดรวมกนพฒนาวด กอนทางานกลม เปนการทาประโยชนรวมกน

8 สมาชกไดรวมบรหารกลมโดยไมไดยดตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

9

พรหมวหารธรรม เจาอาวาส ไดบรรยายธรรม และใหกาลงใจ แกสมาชกเปนประจา

103

ท� หลกธรรมทใชในการบรหารกลมสจจะ

ระดบการปฏบต

มากท�สด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยท�สด (1)

10 เจาอาวาสไดใหความอนเคราะหสถานท�ของวด เพ�อเปนศนยกลางของกลม

11 กลมไดจดเงนสวสดการ(เงนปนผล) ใหแกสมาชกทกๆ ป

12 เม�อสมาชกปฏบตผดระเบยบขอบงคบ กลมจะใหอภย ตอสมาชกท�ไดแกไขปรบปรงตวเองใหถกตองตามของบงคบน�นแลว

13

อรยสจจะธรรม การสมครเปนสมาชก เพ�อหวงประโยชนในการออมและกเงนเทาน�น

14 สมาชกทกคนมความจาเปนในการใชจายในครอบครว การดาเนนชวตแบบพอเพยง

15

เงนของสมาชกในกลม ไมสามารถชวยแกไขปญหาของครอบครบและสมาชกในชมชนได

16

การกอต�งกลมทาใหมความสามคคเสมอภาคของสมาชกและคนในชมชน เปนแนวทางปฏบตนาไปสความสาเรจตามความประสงค

ขออนโมทนาขอบใจทกทาน พระครไพศาลบญวฒน (พระจรนทร จนขาว)

เจาคณะอาเภอโปงน&ารอน เจาอาวาสวดปาเทพนมต

ประวตยอผวจย

105

ประวตยอผวจย

ช�อ – ช�อสกล พระครไพศาลบญวฒน (พระจรนทร สทนโต (จนขาว) )

วน เดอน ปเกด 31 ธนวาคม 2500

สถานท�เกด อาเภอโปงน&ารอน จงหวดจนทบร สถานท�อยปจจบน วดปาเทพนมต 209 หม 2 ตาบลเทพนมต อาเภอโปงน&ารอน

จงหวดจนทบร ตาแหนงหนาท�การทางานปจจบน เจาคณะอาเภอโปงน&ารอน

เจาอาวาสวดปาเทพนมต สถานท�ทางาน วดปาเทพนมต

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2547 - 2549 อนปรญญาศลปศาสตร อ.ศศ. (พฒนาชมชน) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ จงหวดจนทบร

พ.ศ. 2549 - 2551 ศลปศาสตรบณฑต ศศ.บ. (พฒนาชมชน) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ จงหวดจนทบร

พ.ศ. 2557 ศลปศาสตรมหาบณฑต ศศ.ม. (สงคมศาสตรเพ5อการพฒนา) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ จงหวดจนทบร