วิทยานิพนธ์ เรื่อง การศึกษา ......ดวงใจ...
TRANSCRIPT
วทยานพนธ
เรอง
การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโรงไฟฟาชวมวลจากหญาเนเปยรปากชอง 1
อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร
The Feasibility Study of Investment on Biomass Power Plant from Napier Pakchong 1 Grass
Amphoe Muak Lek Changwat Saraburi
โดย
นางสาวดวงใจ จนานรกษ
เสนอ
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
เพอความสมบรณแหงปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต (เศรษฐศาสตรธรกจ)
พ.ศ. 2557
ดวงใจ จนานรกษ 2557: การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโรงไฟฟาชวมวลจากหญาเนเปยร
ปากชอง 1 อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร ปรญญาเศรษฐศาสตรมหาบณฑต (เศรษฐศาสตร
ธรกจ) สาขาวชาเศรษฐศาสตรธรกจ คณะเศรษฐศาสตร ศรราชา อาจารยทปรกษาวทยานพนธ
หลก: อาจารยพษณวฒน ทววฒน, D.A. 123 หนา
การศกษาคร งนมวตถประสงคเพอศกษา (1) สภาพท วไปของโครงการโรงไฟฟาชวมวลในอ าเภอ
มวกเหลก จงหวดสระบร โดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลง (2) ความเปนไปไดดานเทคนคของ
โครงการผลตไฟฟาจากหญาเนเปยรปากชอง 1 (3) ความเปนไปไดทางดานการเงน และ (4) อตราสวนเพม
ราคารบซอไฟฟา (Adder) ของโครงการลงทนดงกลาว การศกษาใชขอมลปฐมภมจากการสงเกตการณแบบ
มสวนรวม และการสมภาษณเชงลกกบทปรกษาการสรางโรงไฟฟาชวมวล ผเชยวชาญดานหญาเนเปยร และ
เกษตรกรทปลกหญาเนเปยร และใชขอมลทตยภมจากเอกสารวชาการตางๆ จากทางภาครฐ และเอกชน
เวบไซตตางๆ ขอมลท งสองแบบถกน ามาวเคราะหเชงพรรณนาและเชงปรมาณ เครองมอทใช ไดแก ตนทน
เงนทนถวเฉลยถวงน าหนก มลคาปจจบนสทธ อตราผลตอบแทนภายในทงกอนและหลงการปรบคาแลว
ดชนก าไร และการทดสอบคาความแปรเปลยน
ผลการศกษาพบวาในพนทนมการปลกหญา ประมาณ 500 ไร การปลกคร งหนงเกบเกยวไดนาน
6-7 ป และใหผลผลต 60-80 ตนตอไรตอป โดยเกบเกยวปละ 3 คร ง เพยงพอตอการน าหญาเนเปยรเปน
เชอเพลงในโครงการโรงไฟฟาชวมวล ใชปรมาณหญาเทากบ 35,837 ตนตอป โรงไฟฟาตงอยบนพนท 12 ไร
ในอ าเภอมวกเหลก ใชเทคโนโลยแบบเปลยนชวมวลเปนกาซเชอเพลง ผลตไฟฟาดวยขบวนการเชงเคม
ความรอน แบบอากาศไหลลง ขนาด 1 เมกะวตต เมอท าการศกษาความเปนไปไดทางดานการเงน โดย
ก าหนดอายโครงการ 26 ป ทตนทนเงนทนรอยละ 9.91 โดยพบวามลคาปจจบนสทธเทากบ -51,853,492
บาท อตราผลตอบแทนภายในโครงการกอนและหลงการปรบคาเทากบรอยละ 0.29 และ 6.61 ตอป
ตามล าดบ และดชนก าไรเทากบ 0.45 ดงนนสามารถสรปผลการศกษาไดวาโครงการไมมความคมคาในการ
ลงทน และผลการวเคราะหคาความแปรเปลยนพบวา ถาโครงการสามารถเพมผลตอบแทนขนไดรอยละ
21.04 หรอลดตนทนการด าเนนงานลงรอยละ 25.47 หรอลดตนทนในการลงทนลงรอยละ 54.78 จงจะท าให
โครงการมความคมคา แตถารฐบาลจะสนบสนนควรจะเพมอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) จาก
0.50 บาท เปน 2.03 บาทตอกโลวตตช วโมง
/ /
ลายมอชอนสต ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก
Daungjai Jeenanurugk 2014: The Feasibility Study of Investment on Biomass Power Plant
from Napier Pakchong 1 Grass Amphoe Muak Lek Changwat Saraburi. Master of Economics
(Business Economics), Major Field: Business Economics, Faculty of Economics at Sriracha.
Thesis Advisor: Mr. Bhisanuwat Thaweewat, D.A. 123 pages.
The objectives of this study were to study (1) the general conditions of Napier Pakchong 1
grass as fuel (2) the technical aspects of electricity generation from Napier Pakchong 1 Grass (3) the
financial feasibility and (4) the appropriate Adder of the purchase price for the electricity generated
from the project. The primary data was collected by the participant observation method and from the
in-depth interviews with biomass power plant specialists, Napier grass specialist and farmers, and used
secondary data collected from documents, books and websites of government agencies and private
sectors. Both types of data were used in descriptive and quantitative analysis. The analytical tools
employed were weighted average cost of capital (WACC), net present value (NPV), internal rate of
return (IRR), modified internal rate of return (MIRR), profitability Index (PI) and switching value test
(SVT).
The study revealed that the space of approximately 500 rais in this area were used to
cultivate Napier Pakchong 1 grass and could be harvested for 6-7 years without replanting. The output
was about 60 to 80 tons per rai per year from 3 harvest times per year and was enough to be used as
fuel for biomass power plant which required input of 35,837 tons per year. The power plant required
area of 12 rais in Amphoe Muak lek and utilized thermochemical conversion technique of gasification
by fixed-bed gasifier with downdraft type. The output capacity was 1 Megawatt. The financial
feasibility based on project life of 26 years and WACC at 9.91 percent, showed that the project was
infeasible since NPV was -51,853,492 Baht, IRR was 0.29 percent, MIRR was 6.61 percent and PI was
0.45. The result from SVT showed that if the project could increase 21.04 percent of revenue or reduce
25.47 percent operation cost or get 54.78 percent lower investment cost, these will make the project to
be feasible. However, if the government would like to support this project, the Adder should be
increased from 0.50 Baht to 2.03 Baht per kilowatt-hour.
/ /
Student’s signature Thesis Advisor’s signature
กตตกรรมประกาศ
ในการศกษาและเรยบเรยงวทยานพนธ ฉบบนไดส าเรจลลวง ดวยความกรณา และความชวยเหลอ
จากอาจารย พษณวฒน ทววฒน อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก และอาจารยฆนทนนท ทววฒน
อาจารยประจ าบณฑตศกษา ทไดกรณาสละเวลาใหค าปรกษาแนะน า และขอเสนอแนะทมประโยชนเพอ
ปรบปรงแกไขใหวทยานพนธนมถกตองความสมบรณยงขน
ขอขอบพระคณ ดร.ไกรลาศ เขยวทอง ศนยวจยและพฒนาอาหารสตว จงหวดนครราชสมา
โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร ส านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส านกปลดกระทรวง
วทยาศาสตรและเทคโนโลย หนวยปฏบตการวศวกรรมพลงงานและสงแวดลอม โรงไฟฟาชวมวลสรนาร
มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร และเจาหนาทโครงการปรญญาโท และเพอนๆ MBE 10 ทสนบสนนและ
ก าลงใจใหวทยานพนธนส าเรจลลวงไปดวยด
สดทาย ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา และขอขอบคณสมาชกทกคนในครอบครวของขาพเจาท
ใหการสนบสนนตลอดเวลาทท าวทยานพนธฉบบน ประโยชนอนใดทเกดจากการน าวทยานพนธฉบบนไปใช
ขาพเจาขอมอบแดผมพระคณในการศกษาครงนทกทาน
ดวงใจ จนานรกษ
พฤษภาคม 2557
(1)
สารบญ
หนา
สารบญตาราง (3)
สารบญภาพ (5)
บทท 1 บทน า 1
ความส าคญของปญหา 1
วตถประสงคของการศกษา 7
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 7
ขอบเขตการศกษา 8
วธการศกษา 8
นยามศพท 14
บทท 2 การตรวจเอกสาร 18
ทฤษฎและแนวคดทใชในการศกษา 18
งานวจยทเกยวของ 27
บทท 3 ความรท วไปของโครงการ 33
สภาพทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1 33
การผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช น 36
สภาพทวไปของโครงการ 44
บทท 4 ผลการศกษา 55
ตนทนและผลประโยชนของโครงการ 58
ผลการวเคราะหทางการเงน 75
การทดสอบความสามารถในการรบความเปลยนแปลง 75
การศกษาดานอตราสวนเพมการรบซอไฟฟา 77
(2)
สารบญ (ตอ)
หนา
บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 79
สรปผลการศกษา 79
ขอเสนอแนะ 82
เอกสารและสงอางอง 84
ภาคผนวก 89
ภาคผนวก ก งบก าไรขาดทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 90
ภาคผนวก ข ระเบยบการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก 95
ภาคผนวก ค อตราคาไฟฟาขายสงให กฟน. และ กฟภ. 107
ภาคผนวก ง กระบวนการออกใบอนญาตประกอบกจการไฟฟา
และใบอนญาตอนทเกยวของ 109
ภาคผนวก จ ประกาศการไฟฟาสวนภมภาค
การก าหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาส าหรบผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก 111
ประวตการศกษาและการท างาน 123
(3)
สารบญตาราง
ตารางท หนา
1 โครงการโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนใหมตามแผน 10 ป พ.ศ 2555 - พ.ศ 2564 5
2 คณสมบตของหญาเนเปยรเมอเปรยบเทยบกบพชชนดอนๆ 35
3 ตารางวเคราะหคณภาพหญาเนเปยรอาย 120 วน 35
4 ขอมลเครองก าเนดกาซชวมวลแบบเผาอบอากาศ (Gasification System) 46
5 ตนทนในการลงทนของโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 51
6 งบประมาณคาแรงตอเดอน 51
7 ตนทนการผลตทางออม 52
8 ตนทนในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร 53
9 ตนทนการด าเนนงานโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 59
10 ประมาณการรายรบโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 65
11 ตนทนเงนทนของโครงการและสดสวนเงนลงทน 69
12 ประมาณการงบกระแสเงนสด 70
(4)
สารบญตาราง (ตอ)
ตารางท หนา
13 ผลการวเคราะหทางการเงน 75
14 ผลการทดสอบความสามารถในการรบความเปลยนแปลง 76
15 ผลการวเคราะหอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) 77
ตารางผนวกท
1 งบก าไรขาดทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 91
(5)
สารบญภาพ
ภาพท หนา
1 ความตองการใชไฟฟาตามผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ป พ.ศ.2546 - พ.ศ.2555 2
2 การผลตไฟฟาแยกตามชนดของเชอเพลง ม.ค.– ธ.ค. 2555 3
3 ปรมาณการผลต และปรมาณส ารองกาซธรรมชาต ป พ.ศ.2545-พ.ศ.2553 4
4 หญาเนเปยรปากชอง 1 34
5 แผนผงการผลตกระแสไฟฟาโดยเทคโนโลยแกสซฟเคช น 39
6 ประเภทของระบบผลตกาซเชอเพลงชวมวล 40
7 รปแบบของโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 44
8 โรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต 45
9 กระบวนการปอนชวมวลเขาเครอง Gasifier 47
10 เครอง Gasifier 48
11 เครองก าเนดไฟฟา 48
บทท 1
บทน า
ความส าคญของปญหา
ไฟฟาเปนพลงงานรปแบบหนง เกดจากแหลงพลงงานทท าใหเครองก าเนดไฟฟาหมน แหลงพลงงาน
ทน ามาใชเดนเครองก าเนดไฟฟาคอ พลงน า พลงความรอน พลงกงหนแกส พลงจากเครองยนตดเซล และ
พลงงานธรรมชาต เชน พลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงความรอนใตพภพ ในการผลตพลงงานไฟฟาจะ
น าพลงงานจากแหลงตางๆ มาเปนวตถดบใสเขาไปในโรงงานผลต (Plant) ซงเปนตวกลางท าหนาทเปลยนรป
พลงงานวตถดบใหเปนพลงงานไฟฟา เรยกวา โรงงานผลตก าลงไฟฟา (Electric Power Plant) หรอ
โรงไฟฟา (Power Plant) แหลงพลงงานทน ามาผลตไฟฟาสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทคอ 1. พลงงาน
ฟอสซล อาทเชน ถานหน/ลกไนต กาซธรรมชาต น ามนดบ และน ามนส าเรจรป เปนตน และ 2. พลงงาน
หมนเวยน อาทเชน แสงอาทตย ลม น า พลงงานชวมวล กาซชวภาพ ขยะ พลงความรอนใตพภพ และคลน
เปนตน (ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษ
พลงงาน, 2555)
พลงงานไฟฟามความส าคญอยางยงในการพฒนาพนฐานทางเศรษฐกจ เพอชวยสนบสนนใหมการ
พฒนาในสาขาเศรษฐกจในดานอนๆ ในดานอตสาหกรรม ธรกจ การเกษตร การสอสาร และบรการตางๆ ให
สามารถขยายตวไปอยางรวดเรว ถาหากประเทศไทยมความม นคงดานแหลงพลงงาน ราคาไฟฟาทเหมาะสม ม
คณภาพและมาตรฐานทสง เหลานจะเปนปจจยส าคญอยางยงในการสรางความม นใจใหนกลงทนเขามาลงทน
หรอขยายงานตอไป การใชพลงงานไฟฟาจงถอเปนเปนตวชวดทางออมดานเศรษฐกจ ยงตวเลขผลตภณฑ
มวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product-GDP) มากขน กยงมการใชพลงงานไฟฟามากขน การม
พลงงานทเพยงพอและมราคาทสามารถซอหาได มสวนส าคญในการชวยลดปญหาความยากจน พฒนา
สวสดการทางสงคมใหแกประชาชน และชวยยกระดบมาตรฐานการครองชพ จะเหนไดจากความสมพนธ
ระหวางการใชพลงงานไฟฟาและผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ซงมการขยายตวในลกษณะเดยวกน ดงแสดง
ในภาพท 1
2
ภาพท 1 ความตองการใชไฟฟาตามผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ป พ.ศ. 2546 - พ.ศ. 2555
ทมา: ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน (2556)
ดวยเหตน การผลตไฟฟาจงตองมการวางแผนและด าเนนการใหสอดคลองกบความตองการใชไฟฟา
เพอรองรบการขยายตวของประชากร และการขยายตวของเศรษฐกจ ในป พ.ศ. 2555 ปรมาณการใชพลงงาน
ไฟฟาของไทยเทากบ 176,973 กกะวตต-ช วโมง เพมขนรอยละ 8.7 เมอเทยบกบป พ.ศ. 2554 และตามแผน
พยากรณการใชไฟฟาของภาครฐ ความตองการใชไฟฟาของไทยในป พ.ศ. 2555 - 2573 จะเพมจาก 175,069
กกะวตต-ช วโมง เปน 346,767 กกะวตต-ช วโมง ในป พ.ศ. 2573 โดยเพมขนเฉลยรอยละ 4.13 ตอป ซง
ต งอยบนสมมตฐานการเตบโตของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ระหวางป พ.ศ. 2546- พ.ศ.
2555 เพมเฉลยรอยละ 4.4 ตอป (ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน, 2556) ดงแสดงใน
ภาพท 1
ส าหรบเชอเพลงทน ามาผลตไฟฟานนค านงถงการทตองมแหลงส ารองเชอเพลงทมปรมาณเพยงพอ
และแนนอน มการกระจายแหลงและชนดของเชอเพลง เพอลดความเสยงในการจดหา มราคาทเหมาะสมและ
มเสถยรภาพ เมอน ามาผลตไฟฟาแลวสามารถควบคมมลพษใหอยในระดบมาตรฐาน และตองใชทรพยากร
พลงงานภายในประเทศทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนสงสด ประเทศไทยไดมการส ารวจพบแหลงกาซ
ธรรมชาตในอาวไทย และน ามาใชต งแตป พ.ศ. 2524 โดยน ามาใชเปนเชอเพลงในการผลตกระแสไฟฟา และ
3
ในโรงงานอตสาหกรรมเพอทดแทนการใชถานหน และน ามนเตา ซงมราคาสงและตองน าเขาจากตางประเทศ
ขณะเดยวกนตองเผชญความผนผวนของราคาน ามนตลาดโลก ซงเสยงตอความม นคงของพลงงาน (กระทรวง
พลงงาน, ม.ป.ป.) เนองจากกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงทดทสดส าหรบโรงไฟฟา เปนทยอมรบกนท วโลกวา
โรงไฟฟาพลงงานกาซธรรมชาตดกวาโรงไฟฟาพลงถานหนและน ามน เนองจากมตนทนการลงทนทต ากวา และ
มผลกระทบตอสงแวดลอมนอยมาก
ส าหรบประเทศไทยขอมล ต งแต ม.ค.-ธ.ค. พ.ศ. 2555 ไทยใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงหลกใน
การผลตไฟฟาเปนสดสวนทมากถงรอยละ 67 ดงแสดงในภาพท 2
ภาพท 2 การผลตไฟฟาแยกตามชนดของเชอเพลง ม.ค.-ธ.ค. 2555
ทมา: ศนยพยากรณและสารสนเทศพลงงาน ส านกนโยบายและแผนพลงงาน (2556)
การทประเทศไทยมความตองการกาซธรรมชาตในการผลตไฟฟาเปนสดสวนทสงกวาเชอเพลงชนด
อนๆ และมความตองการอยางตอเนองใหท าใหปรมาณกาซธรรมชาตทสามารถจดหาไดจากแหลงในประเทศ
ไมเพยงพอ สงผลใหตองน าเขากาซธรรมชาตมาจากแหลงยานาดา และเยตากนของสหภาพพมา มาตงแต ป
พ.ศ. 2543 รวมท งมการผลตและน าเขากาซธรรมชาตจากพนทการผลตรวมไทยมาเลเซยเมอป พ.ศ. 2551
และลาสดในเดอน พ.ค. 2554 ไดน าเขากาซธรรมชาตในรปกาซธรรมชาตเหลว (Liquefied Natural Gas:
LNG) ถาประเทศไทยยงขดกาซในปรมาณทเทยบเทากบปจจบนคอ ปละ 1 ลานลานลกบาศกฟต แตไมมการ
ขดพบปรมาณส ารองเพมเตม ประเทศไทยจะเหลอกาซธรรมชาตไวใชในประเทศอก 10 ปเทานน ดงแสดงใน
ภาพท 3
4
ภาพท 3 ปรมาณการผลต และปรมาณส ารองกาซธรรมชาต ป พ.ศ. 2545 - พ.ศ. 2553
ทมา: สถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย (2555)
จากสภาวะดงกลาวขางตน ท าใหประเทศไทยมความเสยงดานพลงงานจากการพงพาแหลงเชอเพลง
กาซธรรมชาตสงมาก ซงเปนความเสยงตอภาคการผลตไฟฟาของประเทศ และความเสยงจากการทก าลงไฟฟา
ส ารองอยในระดบต าลงจากความตองการใชไฟฟาตอปทเพมสงขน ในระยะยาวแลว ประเทศไทยตองสราง
เสรมความม นคงดานพลงงานของประเทศ โดยตองมก าลงผลตไฟฟาส ารองไมต ากวารอยละ 15 ของความ
ตองการไฟฟาสงสด ดวยการพฒนาพลงงานทดแทน และโรงไฟฟาชวมวลกเปนทางเลอกหนงทส าคญ ดงนน
เพอเสรมสรางความม นคงดานพลงงาน กระทรวงพลงงานรวมกบการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยจงจดท า
แผนพฒนาก าลงการผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2553-2573 (Thailand Power Development Plan
2010-2030; PDP 2010) เพอเปนแผนจดหาไฟฟาในระยะยาวใหเพยงพอตอการพฒนาประเทศ ท งทางดาน
เศรษฐกจและสงคม และภาครฐไดมการปรบปรงแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย PDP 2010 เปน
ฉบบปรบปรงคร งท 3 โดยไดพจารณานโยบายดานพลงงาน ทเกยวของกบการจดท าแผนพฒนาก าลงผลต
ไฟฟามประเดนส าคญดงน
1. แผนอนรกษพลงงาน 20 ป คอ ‚นโยบายจะลดระดบการใชพลงงานตอผลตภณฑมวลรวมลง
รอยละ 25 ภายใน 20 ป (พ.ศ.2554 – พ.ศ.2573)‛ มผลใหคาพยากรณความตองการใชไฟฟาของประเทศ
ลดลง เนองจากมการสนบสนนการประหยดพลงงาน และการใชไฟฟาอยางมประสทธภาพ
5
2. แผนพฒนาพลงงานทดแทน และพลงงานทางเลอก รอยละ 25 ใน 10 ป (พ.ศ.2555-2564)
(Alternative Energy Development Plan: AEDP 2012-2021) กลาวคอ ‚นโยบาย จะใชพลงงานทดแทน
และพลงงานทางเลอก เพอไปทดแทนเชอเพลงฟอสซลใหไดอยางนอยรอยละ 25 ภายใน 10 ป‛ จะท าให
จ านวนโรงไฟฟาทใชเชอเพลงฟอสซลบางสวน เชน ถานหน กาซธรรมชาต ฯลฯ ถกทดแทนดวย โรงไฟฟา
ประเภทพลงงานหมนเวยน
จากแผนพลงงานทดแทน และพลงงานทางเลอก 10 ป ของกระทรวงพลงงาน จะมโครงการไฟฟา
พลงงานหมนเวยนใหมในชวงป พ.ศ. 2555-2564 สรปตามประเภทของเชอเพลง ดงรายละเอยดในตารางท 1
ตารางท 1 โครงการโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนใหมตามแผน 10 ป พ.ศ. 2555 - พ.ศ. 2564
หนวย: เมกะวตต)
พลงงานหมนเวยนใหมตามประเภทของเชอเพลง ก าลงการผลต
พลงงานแสงอาทตย 1,806.40
พลงลม 1,774.30
พลงน า (ในประเทศ และรบซอจากตางประเทศ) 3,061.40
ชวมวล 2,378.70
กาซชวภาพ 22.1
ขยะ 334.5
รวม 9,377.40
ทมา: ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน (2555)
จากตวเลขในตารางท 1 เพอใหเปนไปตามแผนพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกรอยละ 25 ใน
10 ป (พ.ศ. 2555 –2564) ก าหนดเปาหมายใหมโรงไฟฟาพลงงานชวมวลในการผลตไฟฟาใหได 2,378.70 เม-
กะวตต ภายในป 2564 ซงเปนปจจยส าคญทท าใหโรงไฟฟาชวมวลมความส าคญ และมสดสวนสงในโครงการ
โรงไฟฟาพลงงานหมนเวยน
พลงงานหมนเวยนหมายถงพลงงานทมอยในธรรมชาต เมอใชไปแลว สามารถผลตทดแทนไดใหมใน
ระยะเวลาอนส น เชน พลงงานคลนทะเล พลงงานความรอนใตพภพ พลงงานน า พล งงานแสงอาทตย
พลงงานลม พลงงานจากกาซชวภาพ พลงงานชวมวล และเซลลเชอเพลง เปนตน เนองจากประเทศไทยเปน
ประเทศเกษตรกรรม มอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรมากมาย เชน ขาว ออย ยางพารา ปาลม มน
ส าปะหลง และสบปะรด เปนตน ผลพลอยไดจากอตสาหกรรมเหลานเปนอนทรยสารทเรยกวา ชวมวล
(Biomass) ซงสามารถน ามาใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาได ปจจบนพลงงานชวมวลทใชกนอยนนมาจาก
6
เทคโนโลยการผลตทหลากหลาย เชน การเผาไหมในอากาศปกตเพอใหไดพลงงานความรอน หรอเผาไหมใน
อปกรณทจ ากดอากาศเพอใหไดกาซเชอเพลง การหมกดวยแบคทเรยเพอใหไดกาซชวภาพ และการผาน
กระบวนการผลตเพอใหไดเชอเพลงเหลว เชน เอทานอลหรอไบโอดเซล (Energy Inno, 2554)
วตถดบทใชสวนใหญเพอเปนเชอเพลงในโรงไฟฟาชวมวลคอ วสดเหลอใชทางการเกษตร ซงมอย
มากแตอยกระจดกระจาย รวบรวมไดยาก เชน เศษไม ยอดออย กะลามะพราว ซงขาวโพด และบางสวนม
ราคาสงขนจนไมคมกบการด าเนนงาน เนองจากวตถดบเชน แกลบ หรอเศษไมสามารถน าไปแปรรป หรอขาย
ไปใชในงานประเภทอนทมคาสงกวา เชน การท าแกลบเผา การท าถาน เปนตน ดงนนตนทนการรวบรวมเศษ
วสดเหลอใชกเปนปญหาหนงทท าใหตนทนการผลตไฟฟาสงขนกวาทคาดการณไว นอกจากนพชผลทางการ
เกษตรมปรมาณทไมแนนอน เพราะพชแตละชนด ปลกตามฤดกาล และผลผลตทไดกขนอยกบสภ าพ
ภมอากาศ ในขณะเดยวกน เกษตรกรมการเปลยนชนดของผลผลตไปตามความตองการของตลาด ดวย
ปญหาด งกลาวทางกระทรวงพลงงานจงพยายามสนบสนนใหเกดการใชเชอเพลงใหมๆ ในการผลตในการผลต
ไฟฟา เพอทดแทนพลงงานทใชอยในปจจบน และพบวา ‚หญาเนเปยร‛ หรอ ‚หญาเลยงชาง‛ เปนหญาทม
ศกยภาพในการน าเปนเชอเพลงผลตไฟฟา เนองจากมโครงสรางอาหารทเหมาะตอการเตบโตของจลนทรยท า
ใหเกดแกส มอตราการผลตกาซมเทนสงกวาหญาชนดอน เหมาะสมตอการน ามาผลตเปนพลงงานทดแทน
(กรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 2556) ซงผลผลตตอไรของหญาตระกลเนเปยรน นคอนขางสงเมอ
เทยบกบอนผลผลตทางการเกษตรอนๆ ทใชในโรงไฟฟาชวมวล โดย The Japan Institute of Energy
(2008) ไดใหขอมลไวใน คมอสารชวมวลเอเชย วาน าหนกแหงของหญาเนเปยรเฉลยอยท 84.7 ตนตอเฮกตาร
ตอป ป (13.55 ตนตอไรตอป) สงกวาออยซงเฉลยอยท 49.5 ตนตอเฮกตารตอป (7.92 ตนตอไรตอป) ถง
รอยละ 71 หญาเนเปยรมปรมาณพลงงาน 18.4 เมกะจลตอน าหนกแหง 1 กโลกรม ซงเทยบเทากบความรอน
5.1 กโลวตต-ช วโมงตอกโลกรม (VIASPACE, 2012)
หญาเนเปยร เปนหญาเขตรอน มใบหนาและกวาง ไดมการน าเขามาปลกในประเทศไทยประมาณ 30
ปมาแลว มมากกวา 130 สายพนธ สายพนธเดมทนยมปลกในประเทศไทยมอย 3 สายพนธ คอ หญาเนเปยร
ธรรมดา หญาเนเปยรยกษ (King Grass) และหญาเนเปยรแคระ (Mott Dwarf Elephant Grass) เปนหญา
ทดอกไมตดเมลด จงไมเปนปญหาการเปนวชพช ตอมา ส านกพฒนาอาหารสตว กรมปศสตว กระทรวง
เกษตรและสหกรณ เหนศกยภาพจงไดพฒนาสายพนธหญาเนเปยร ไดหญาเนเปยรลกผสมสายพนธปากชอง
1 (Pennisetum purpureum × Pennisetum glaucum ‘Pakchong 1’) คณสมบตของหญาเนเปยรปาก
ชอง 1 คอเปนพชอาหารสตวทมศกยภาพสงท งในแงการใหผลผลต และมคณคาทางอาหารสตวด ขยายพนธ
งาย เจรญเตบโตไดดในประเทศเขตรอน การปลกคร งหนงสามารถเกบเกยวไดนาน 8-9 ป โดยไมตองปลก
ใหม ตนทนการเพาะปลกต า ปจจบนกรมปศสตวไดสนบสนนสงเสรมใหเกษตรกรปลกกนอยางแพรหลายท ว
ประเทศไทย โดยในจงหวดสระบรเปนจงหวดทมการเลยงโคนมจ านวนมาก จงมเกษตรกรปลกหญาเพอใช
7
เปนอาหารสตวเปนจ านวนมาก ซงในพนท ต าบลล าสมพง อ าเภอมวกเหลก มเกษตรกรปลกหญาเพอเลยง
สตวอย 1,709 ไร โดยมการปลกหญาเนเปยรปากชอง 1 ประมาณ 500 ไร สามารถน ามาเปนวตถดบในการ
ผลตกาซเชอเพลงจากชวมวลไดส าหรบโรงไฟฟาขนาด 1 เมกะวตต จากเหตผลดงกลาว การศกษาคร งนจง
ก าหนดใหพนทโครงการโรงไฟฟาชวมวลตงอยท อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร เพอศกษาการน าหญาเน
เปยรมาใชเปนเชอเพลงในโรงไฟฟาชวมวล แตการลงทนในสรางโรงไฟฟาชวมวลเปนการลงทนทจะตองใชเงน
ลงทนสง ดงนนภาครฐจงควรมมาตรการสนบสนนเพอจงใจใหเอกชนสนใจเขามาลงทน และนกลงทนตองม
การศกษาความเปนไปไดในการลงทนใหชดเจนกอนการตดสนใจลงทนในโครงการ
วตถประสงคของการศกษา
1. เพอศกษาสภาพทวไปของการใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลงส าหรบโรงไฟฟาชวมวล ท
อ าเภอมวกเหลก จ.สระบร
2. เพอศกษาความเปนไปไดทางเทคนคการผลตไฟฟาจากหญาเนเปยรปากชอง 1 ทอ าเภอ
มวกเหลก จ.สระบร
3. เพอ ศกษาความเปนไปไดทางดานการเงนในการลงทนสรา ง โรงไฟฟาชวมวลขนาด
1 เมกะวตต โดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลง ทอ าเภอมวกเหลก จ.สระบร
4. เพอศกษาอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) ทเหมาะสมของโครงการ
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1. ผลงทนน าผลทไดจาการศกษาความเปนไปไดในการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลจากหญาเนเปยร
ปากชอง 1 ไปประกอบพจารณาการลงทน
2. ภาคราชการสามารถน าขอมลในการศกษาไปใชในการวางแผนการสงเสรมการปลกหญาเนเปยร
ปากชอง 1 เพอใชเปนเชอเพลงส าหรบโรงไฟฟาชวมวล และพจารณาอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder)
ทเหมาะสม
3. สถาบนการเงนใชเปนขอมลประกอบในการพจารณาสนเชอในโครงการลงทนสรางโรงไฟฟาชว
มวลขนาด 1 เมกะวตต
8
4. เกษตรกรสามารถน าผลทไดจากการศกษาไปใชในการลงทนปลกหญาเนเปยรปากชอง 1 เพอเปน
วตถดบหลกในการปอนใหกบโรงไฟฟาชวมวล
ขอบเขตการศกษา
ในการศกษาความเปนไปไดในการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลโดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปน
เชอเพลง มขอบเขตการศกษาดงน
1. พนทศกษาการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวล เปนพนทต าบลล าสมพง อ าเภอมวกเหลก จงหวด
สระบร พนท 12 ไร พนทตดกบทางหลวงแผนดน 2247 เนองจากเปนพนททเกษตรกรมการปลกหญาเนเปยร
พนธปากชอง 1 ประมาณ 500 ไร เปนพนททอยใกลแหลงวตถดบ
2. ศกษาโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต ในดานความเปนไปไดทางเทคนคของการใช
เทคโนโลยแกสซฟเคชน โดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลงตามปรมาณวตถดบในปจจบน เพอผลต
พลงงานไฟฟาและจ าหนายใหแกการไฟฟาสวนภมภาคในรปแบบผผลตพลงงานไฟฟาขนาดเลกมาก
3. การศกษาความเปนไปไดดานเทคนคและดานการเงน
4. ระยะเวลาในการศกษาและรวบรวมขอมลของการศกษาคร งนด าเนนการระหวางเดอน เมษายน
พ.ศ. 2556 ถง เดอนเมษายน พ.ศ. 2557
วธการศกษา
การเกบรวบรวมขอมล
1. ขอมลปฐมภม (Primary Data) โดยการสงเกตแบบมสวนรวมกบเกษตรกรผปลกหญาเนเปยร
ปากชอง 1 ท ต าบลล าสมพง อ าเภอมวกเหลก จ.สระบร เพอศกษาผลผลตตอไรตอป ระยะเวลาในการปลก
การปลกหญาเนเปยร สมภาษณเชงลกกบผเชยวชาญหญาเนเปยรทศนยวจยและพฒนาอาหารสตว
นครราชสมา จงหวด นครราชสมา และสมภาษณทปรกษาการสรางโรงไฟฟาชวมวล และผลงทนสราง
โรงไฟฟาชวมวลเพชรภพาน จงหวดสกลนคร เพอรวบรวมขอมลดานเทคโนโลย ระบบแกสซฟเคช น รวมถง
ตนทนคากอสรางและตนทนในการด าเนนงานและผลตอบแทนในการสรางโรงไฟฟาชวมวล
9
2. ขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดจากการรวบรวมขอมล จากเอกสาร หนงสอ และเวบไซต
ของหนวยงานตางๆ ทเกยวของ ซงประกอบไปดวย สภาพทวไปของหญาเนเปยร รวบรวมขอมลจากศนยวจย
และพฒนาอาหารสตวจงหวดนคราชสมา และกรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ในดานขอมลการผลต
ไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช น รวบรวมขอมลจาก โครงการพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการผลตไฟฟา
จากชวมวล ส านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส านกปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, โรงไฟฟา
ชวมวลขนาดเลกส าหรบชมชนมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร , กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษ
พลงงาน กระทรวงพลงงาน และ โรงไฟฟาชวมวลเพชรภพาน จงหวดสกลนคร
การวเคราะหขอมล
วธการวเคราะหขอมลประกอบดวยวธดงตอไปน
1. การวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) เปนการศกษาเพอตอบวตถประสงคในขอท
1 และ 2 และน าขอมลทไดมาท าการวเคราะหดวยเครองมอสถตอยางงาย เชน คารอยละ คาเฉลย และ
น าเสนอดวยการเขยนบรรยายโดยมรปภาพประกอบ โดยการศกษาเชงพรรณนา จะแบงเนอหาทจะ
ท าการศกษาประกอบไปดวย
1.1 การศกษาสภาพทวไปของหญาเนเปยร โดยจะท าการศกษาลกษณะทวไปของหญาเนเปยร
ศกยภาพในการใชเปนเชอเพลง ผลผลต ตอไร ตอป และราคาทมการซอขายกนในปจจบนและตนทนในการ
ผลต
1.2 ความเปนไปไดทางดานเทคนค เพอศกษาการผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช น คอ
กระบวนการผลตแกสเชอเพลง ประเภทเตาผลตแกสเชอเพลง การประยกตใชแกสเชอเพลง และเทคโนโลย
การผลตไฟฟา
2. การวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Method) เปนการวเคราะหขอมลโดยอาศยเครองมอ
ทางดานการเงนมาใชในการวเคราะห ไดแก การประมาณการงบกระแสเงนสด (Cash Flow) การค านวณคา
ตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนก (Weighted Average Cost of Capital: WACC) การประเมนคาโครงการ
ลงทน การวเคราะหความเสยง จะใชเปนเกณฑการตดสนใจลงทนในการสรางโรงไฟฟาวา มความคมคาทจะ
ลงทนหรอไม เพอใหบรรลวตถประสงคในขอ 3 และ ขอ 4 โดยมข นตอนการวเคราะหดงน
10
2.1 การก าหนดอตราคดลดทเหมาะสม ใหสอดคลองกบความเสยงของโครงการ ในทนใชตนทน
เงนทนถวเฉลยถวงน าหนก (Weighted Average Cost of Capital: WACC) เปนอตราคดลด เนองจาก
เปนการลงทนของเอกชน ทมแหลงเงนทนจากหลายแหง เปนตนทนในการด าเนนโครงการ
)]1([)( TaxKWKWWACC ddee
We = สดสวนเงนลงทนสวนของเจาของโครงการ
Ke
= ตนทนเงนทนของเจาของโครงการ
We = สดสวนเงนลงทนจากการกยม
Kd
= ตนทนเงนทนจากการกยมเงน
TAX = อตราภาษเงนไดนตบคคล
2.2 การค านวณมลคาปจจบนสทธของผลตอบแทน (Net Present Value: NPV) คอมลคา
ปจจบนของกระแสผลตอบแทนสทธหรอกระแสเงนสดของโครงการ ซงการค านวณดวยการท าสวนลดกระแส
ผลตอบแทนสทธตลอดอายของโครงการใหเปนมลคาปจจบน หรอค านวณหา NPV จากความแตกตาง
ระหวางมลคาปจจบนของกระแสผลตอบแทนรวม และมลคาปจจบนของกระแสตนทนรวม ท าการก าหนด
ระยะเวลาโครงการ (t) เรมตนไวท 0 เพอเปนการก าหนดเงนลงทนไวตนปเพอปองกนการขาดสภาพคลองของ
โครงการ โดยหลกเกณฑการตดสนใจคอ ควรรบหรออนมตเมอ NPV มากกวา 0 หรอมคาเปนบวก แสดงวา
โครงการมความเหมาะสมทจะลงทนได แตถา NPV ของโครงการตดลบหรอมคาต ากวาศนย ไมควรรบหรอ
อนมตโครงการ
n
t
n
tt
t
t
t
WACC
IC
WACC
NBNPV
0 0 )1()1(
NB = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
IC = ตนทนในการลงทนของโครงการ
11
WACC = ตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนก
t = ระยะเวลาโครงการ (0, 1,…, n)
n = อายของโครงการเปนป
2.3 อตราผลตอบแทนภายในของโครงการ (Internal Rate of Return: IRR) คอผลตอบแทน
เฉลยตอปเปนรอยละของโครงการ หรออตราผลตอบแทนในกระบวนการคดลดทท าใหมลคาปจจบนสทธของ
โครงการมคาเทากบศนย โดยท IRR คออตราสวนลดภายในโครงการหรอกคออตราผลตอบแทนทโครงการ
ไดรบจากการลงทนไป หลกการตดสนใจคอ รบทกโครงการทมคา IRR เทากบหรอสงกวาตนทนของเงนทนถว
เฉลยถวงน าหนก จงจะตดสนใจลงทนในโครงการนนๆ
0)1()1(0 0
n
t
n
tt
t
t
t
r
IC
r
NBNPV
NPV = มลคาปจจบนสทธ
NB = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
IC = ตนทนการลงทนของโครงการ
r = IRR
t = ระยะเวลาโครงการ (0, 1,…, n)
n = อายของโครงการเปนป
2.4 อตราผลตอบแทนภายในของโครงการทมการปรบแลว (Modified Internal Rate of
Return: MIRR) โดยมขอสมมตวา เงนลงทนทไดลงทนเมอเรมโครงการหรอระหวางด าเนนโครงการจะน ามา
รวมเปนเงนลงทนในครงแรก โดยคดตนทนคาเสยโอกาสเทากบตนทนของเงนทนสวนผลตอบแทนสทธจาก
การด าเนนงานทไดรบมาระหวางด าเนนโครงการนน จะน าไปลงทนตอจนถงปสดทายของโครงการโดยไดรบ
อตราผลตอบแทนเทากบตนทนของเงนทนเชนเดยวกน จากนนจะน ามลคาของเงนทไดในปสดทายมารวมกน
12
เปนมลคา ณ ปสดทายของโครงการ (Terminal Value: TV) และจะหาอตราคดลดทท าใหมลคา ณ ป
สดทายของโครงการเทากบเงนลงทนคร งแรกพอด และอตราคดลดนนคอ อตราผลตอบแทนภายในของ
โครงการทมการปรบแลว หรอ MIRR
1
1
1
1
,0
0
,0
ntn
n
ott
t
t
n
t
nt
r
I
rR
MIRR
R = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
I = เงนลงทน
r 0,t = ตนทนของเงนทน
rt,n = อตราผลตอบแทนจากการน าเงนไปลงทนซ า
t = ระยะเวลาโครงการ (0, 1,..., n)
n = อายของโครงการเปนป
โดยมขอสมมตวา r 0,t = rt,n
2.5 ดชนก าไร (Profitability Index: P/I) คอ อตราสวนของผลรวมมลคาปจจบนของ
ผลประโยชนสทธทเกดขนหลงจากปทมการลงทนเรมแรกตอมลคาปจจบนของเงนลงทนเรมแรก (Brigham,
E.F. and Ehrhardt, M.C., 2005)
CF
r
CF
= IP0
n
tt
t 1 1
PI = ดชนก าไร
13
CFt = งบกระแสเงนสดโครงการในปท t
CF0 = ตนทนของโครงการ
r = อตราคดลด
t = ปทรบ (จาย) เงนสด (1 ถง n)
n = ระยะเวลาโครงการ (0, 1…, n)
2.6 การทดสอบคาความแปรเปลยน (Switching Value Test) เปนการพจารณาวา ตวแปรท
ส าคญจะเปลยนแปลงเพมขน หรอลดลงไดมากทสดเทาไหร โดยทโครงการยงสามารถยอมรบไดในระดบต า
ทสดคอ คา NPV เทากบศนย ซงชวดจากเกณฑการวดคาโครงการเกณฑใดเกณฑหนงดงน
2.6.1 ผลตอบแทนลดลงไดมากทสดเทาใด
SVTB = × 100
2.6.2 ตนทนในการด าเนนงานสามารถเพมขนไดมากสดเทาใด NPV/PVOC
SVTOC = ×100
2.6.3 ตนทนในการลงทนสามารถเพมขนไดมากสดเทาใด NPV/PVIC
SVTIC = × 100
2.6.4 ตนทนรวมสามารถเพมขนไดมากสดเทาใด NPV/PVC
SVTC = × 100
โดยการวเคราะหคาความแปรเปลยนสามารถน าแนวคดนมาวเคราะหอตราสวนเพมการรบซอไฟฟา
(Adder) ทเหมาะสม และราคาหญาสงสดทสามารถท าใหโครงการกลบมามความคมคาในการลงทน
14
นยามศพท
กระบวนการทางเคมความรอน Thermo-chemical หมายถง กระบวนการทตองอาศยความรอนไป
ท าลายโครงสรางทางเคมของชวมวลเพอใหฟอรมตวเปนองคประกอบทางเคมใหมอาจจะท าการกล นตวเพอให
เปนของเหลวทเรยกวา น ามนชวภาพหรอไบโอออยล กระบวนการเชนนเรยกวา biomass to liquids (BTL)
หรออาจจะผลตเปนกาซสงเคราะห (Syngas) ทมองคประกอบหลกคอ กาซคารบอนมอนอกไซด (CO2) และ
ไฮโดรเจน (H2) เพอเปนผลตภณฑต งตนน าไปผลตเปนกาซไฮโดรเจนน ามนสงเคราะห และเมธานอล
กโลวตต KW (kilowatt) หมายถง หนวยวดก าลงไฟฟา หนงกโลวตตมคาเทากบหนงพนวตต (1
กโลวตต = 1,000 วตต = 1 × 103 วตต)
กโลวตต ชวโมง kWh (Kilo Watt Hour) หมายถง หนวยวดความสนเปลองพลงงานไฟฟา หนง
กโลวตต-ช วโมง เปนปรมาณพลงงานทถกใชในอตรา 1,000 วตตเปนเวลาหนงช วโมง ตวอยาง: หลอดไฟ
หลอดละ 100 วตต จ านวน 10 หลอด รวม 100 × 10 = 1,000 วตต 1 กโลวตต × 1 ช วโมง = 1,000 วตต
× 3,600 วนาท = 3.6 ลานจล หรอทเรยกท วไปวา ใชไฟ 1 หนวย
แกสซฟเคชน (Gasification) หมายถง กระบวนการทน าชวมวลทปรบปรงคณภาพแลวมขนาด
และความชน พอเหมาะน าเขาสเตาใหความรอนแบบควบคมอากาศ เพอใหชวมวลเปลยนสถานะจากของแขง
เปนกาซเชอเพลง
แกสธรรมชาตเหลว (Liquefied natural gas หรอ LNG) หมายถงเปนกาซธรรมชาตทถกน าไปท า
ใหสถานะของกาซกลายเปนของเหลวโดยท าใหอณหภมลดลงสงผลใหปรมาตรลดลงเหลอประมาณ 1/600 เทา
ของปรมาตรเดม โดยการใชความเยนท ลบ 162 องศาเซลเชยส หรอทลบ 260 องศาฟาเรนทไฮต เพอความ
สะดวกในการจดเกบและการขนสง เมอตองการน าไปประโยชนจะน าเขาสกระบวนการเพมอณหภมซง
กลายเปนเชอเพลงในรปของแกสธรรมชาตอด
ขเถา (Ash) หมายถง เปนของแขงทมขนาดเลกมาก ซงเหลอจากการสนดาปทสมบรณของเชอเพลง
คารบอนคงท (Fixed carbon) หมายถง สวนทเสถยรของโครงสรางโมเลกลของชวมวล
ประกอบดวยคารบอนเปนสวนใหญ ชวมวลทมเปอรเซนตคารบอนคงทต าหรอนอยจะสนดาปไดไมด ม
อณหภมจดตดไฟต า ความเรวในการตดไฟชาเนองจากความชนมาก
15
เครองยนตกาซ (Gas Engine) หมายถงเครองยนตทใชแกสเปนเชอเพลงในการเดนเครอง เชนกาซ
ทไดจากถานหน จากการหมก จากการฝงกลบขยะ และแกสธรรมชาตโดยขอดของ Gas engine คอ
สามารถเดนเครองไดงาย ไมตองอาศยกาซทมความดนสง จงไมจ าเปนตองตดตงระบบเพมความดนกาซ
(Gas Compressor) อกท งยงสามารถเรงก าลงการผลตไดเรว และอณหภมของกาซทสงเขาสระบบไมมผลตอ
เครองยนตมากนก จงไมตองตดตงระบบลดอณหภม
จล (Joule) หมายถง หนวยวดคาของพลงงานทมคาเทากบ วตต-วนาท โดยท 1 กโลวตต ช วโมงม
คาเทากบ 3.60 เมกะจล หรอเทยบเทากบการใชพลงงานไฟฟา 1,000 วตต เปนเวลา 1 ช วโมง
ชวมวล (Biomass) หมายถง พช สตว องคประกอบของสงมชวต และสารอนทรยตางๆ รวมไปถง
ของเสยจากโรงงานแปรรปทางการเกษตร เศษวสดจากการเกษตรและปาไม ขยะ และมลสตว ในการศกษา
คร งน หมายถง หญาเนเปยร
ตวประกอบก าลงไฟฟา หรอ เพาเวอรแฟคเตอร (Power Factor) หมายถง อตราสวนระหวาง
ก าลงไฟฟาจรง (วตต) กบก าลงไฟฟาปรากฏ (วาร) โดยมหนวยวดเปน เปอรเซนตหรอรอยละ ตวประกอบ
ก าลงไฟฟาถอไดวาเปนตววดประสทธภาพของการสงจายหรอการใชก าลงไฟฟาไดอยางหนง ตวประกอบ
ก าลงไฟฟาทดควรมคาไมต ากวา 85 - 90%
ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ “GDP” (Gross Domestic Product) คอ มลคาของสนคาและ
บรการข นสดทายท งหมดทผลตไดภายในอาณาเขตของประเทศ ในชวงระยะเวลาหนง
แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟา PDP (Power Development Plan) หมายถง แผนการกอสราง
โรงไฟฟาชนดตางๆ เพอใหมก าลงผลตของระบบไฟฟาเพมขนในชวงเวลาทเหมาะสม เพอตอบสนองความ
ตองการใชไฟฟาทเพมขนใหเพยงพอ ส าหรบอนาคต 15 - 20 ป ขางหนา โดยจะมการปรบปรงทกป เพอให
สอดคลองกบสถานการณจรง
พลงงานไฟฟา (Electric Energy) หมายถง ก าลงไฟฟาควบคกบระยะเวลาทท าการผลตหรอในแง
การใชไฟฟา หมายถง ความสนเปลองไฟฟาทใช มหนวยเปน กโลวตตช วโมง (Kilowatt Hour:KWh) หรอ ย
นต (Unit) โดยพลงงานไฟฟา 1 ยนต หรอ 1 หนวย เทากบ 1 กโลวตตช วโมง และพลงงานไฟฟา 1 กกะวตต
ช วโมง (Gigawatt Hour: Gwh) เทากบ 1,000,000 ยนต
16
เมกะวตต MW (Mega Watt) หมายถง หนวยวดก าลงไฟฟา หนงเมกะวตตมคาเทากบหนงลาน
วตต (1 เมกะวตต = 1,000,000 วตต = 1 × 106 วตต)
โรงไฟฟาขนาดเลกมาก VSPP VSPP ยอมาจาก Very Small Power Producer หรอผผลตไฟฟา
พลงงานหมนเวยนขนาดเลกมาก ความหมาย VSPP หมายถง ผผลตไฟฟา ท งภาคเอกชน รฐบาล รฐวสาหกจ
และประชาชนทวไปทมจ าหนายไฟฟาใหการไฟฟาฝายจ าหนาย โดยมปรมาณพลงไฟฟาขายเขาระบบไมเกน 1
MW
โรงไฟฟาเชอเพลงชวมวล (Biomass Power Plant) หมายถง โรงไฟฟาทใชเศษวสดจากเชอเพลง
ชวมวล ไดแก กากหรอเศษวสดเหลอใชทางการเกษตร กากจากผลผลตทางการเกษตรทผานการแปรรปแลว
เชน แกลบ ชานออย เศษไม กากปาลม กากมนส าปะหลง ซงขาวโพด กากและกะลามะพราว สาเหลา เปนตน
น ามาเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟา และพลงไอน า ซงอาจเปนเศษวสดชนดเดยว หรอหลายชนดรวมกนกได
โรงไฟฟาพลงความรอน (Thermal Power Plant) หมายถง โรงไฟฟาทใชน ามนเตา หรอถานหน
เปนเชอเพลงในการผลตไฟฟา อาศยความรอนจากการเผาไหมเชอเพลงไปตมน าใหเปนไอน าทมแรงดนและม
อณหภมสง เพอไปขบดนกงหนไอน า ซงจะมเพลาตอเชอมกบเครองก าเนดไฟฟา จากนนไอน าจะผานไปกล น
ตวเปนน าทเครองควบแนน และถกสงกลบมารบความรอนในหมอน า (Boiler) อกคร ง
สารระเหย (Volatile Matter) หมายถง ไอระเหยของไฮโดรคารบอนทตดไฟงาย เชน มเทน (CH4)
ไฮโดรเจน (H2) ไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) รวมถงคารบอนไดออกไซด (CO2) และไอระเหยของ Tar สารระเหย
มาจากการสลายตวของสารอนทรยรวมกบสวนประกอบบางตวของแรธาตทสามารถสลายตวไดเมอถกความ
รอน เชน กาซคารบอนไดออกไซดทมาจากสารประกอบคารบอเนต เปนตน
หญาเนเปยร พนธปากชอง 1 (Pennisetum purpureum × Pennisetum glaucum) หมายถง
หญาในสกล Pennisetun เชนเดยวกบหญาขจรจบ (Pennisetum polystachyon) แตตาง species หญา
สกลเนเปยร ออกดอก ไมตดเมลด หรอบางสายพนธตดเมลดนอยมาก เมลดมความงอกต า และออกดอก
เฉพาะในชวงเดอนตลาคม-ธนวาคม จงท าใหโอกาสแพรกระจายเปนวชพชไดยาก ไมเหมอนกบหญาขจรจบ
และตนไมยราบยกษทออกดอก ตดเมลดตลอดทงป
HHV (Higher Heating Value) หรอ GHV (Gross Heating Value) หมายถง คาความรอน
ท งหมดทเกดขนหลงจากการเผาไหมจนสมบรณ แลวไดน าทอยในสภาพเปนของเหลว (H2O(l)) เกดขนเปนผล
พลอยไดจากกระบวนการ
17
LHV (Lower Heating Value) หรอ NHV (Net Heating Value) หมายถง คาความรอน
ท งหมดทเกดขนหลงจากการเผาไหมจนสมบรณ แลวไดน าทอยในสภาพเปนกาซหรอเปนไอ (H2O(g)) เกดขน
เปนผลพลอยไดจากกระบวนการ
บทท 2
การตรวจเอกสาร
ในการศกษาความเปนไดทางดานการเงนและดานเทคนคในการสรางโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1
เมกะวตต โดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลง ท าการศกษาท อ าเภอ มวกเหลก จงหวดสระบร ผ
ศกษาไดศกษาแนวคดและทฤษฎ และประเดนตางๆ ทเกยวของกบการสรางโรงไฟฟาชวมวล และเทคโนโลย
แกสซฟเคช น โดยแบงออกเปนดงตอไปน
ทฤษฎและแนวคดทใชในการการศกษา
ทฤษฎการวางแผนและการวเคราะหโครงการ
การวเคราะหและประเมนโครงการ (Project Analysis and Appraisal) คอ กระบวนการรวบรวม
วเคราะห และน าเสนอขอมลทเกยวของในระหวางมกบไมมโครงการ ทเนนการคาดคะเนถงผลทจะเกดขนจาก
การมโครงการ แลวพจารณาตดสนวาสมควรจะด าเนนงานตามโครงการนนหรอไม เมอศกษาความเปนไปได
เบองตนของโครงการแลวข นตอนตอมาคอการศกษาความเปนไปไดโดยละเอยด (Feasibility Study) คอ
การศกษาและการจ ดท าเอกสารทประกอบดวยขอมลตางๆ ทจ า เ ปนทแสดงถง เหตผลสนบสนน
(Justification) ความถกตองสมบรณ (Soundness) ของโครงการ เพอใหไดมาซงโครงการทด โดยโครงการ
ทดคอโครงการทสามารถน าไปปฏบตไดจรง และเมอปฏบตแลวจะใหผลประโยชนตอบแทนคมคาตอการ
ลงทน การศกษาความเปนไปไดของโครงการมวตถประสงคใหผตดสนใจมขอมลพนฐานเพยงพอวาจะ
ตดสนใจจะลงทนในโครงการนนหรอไม ซงการศกษาความเปนไปไดของโครงการจะประกอบไปดวยการศกษา
ในดานตางๆ ดงน (ประสทธ ตงยงศร, 2542; ชชพ พพฒนศถ, 2544)
1. ความเปนไปไดดานตลาดหรออปสงค การวเคราะหอปสงคเปนการตรวจสอบขนาดอปสงคใน
ปจจบน ดวยการจดเกบรวบรวมขอมลท งในอดตและปจจบน และคาดคะเนอปสงคในอนาคต เปนการ
คาดคะเนขนาดอปสงคท งหมดของผลผลตนน และคาดคะเนปรมาณการขายทคาดวาจะขายได เชน การอาศย
คาแนวโนมในอดต และอาศยแบบจ าลองเศรษฐมต วตถประสงคของการวเคราะหอปสงคของโครงการ
มงเนนการตอบค าถาม 3 ประการ คอ ขนาดตลาดมมากนอยเพยงใดและอตราการเพมเปนอยางไร ปรมาณ
ผลผลตทคาดวาจะจ าหนายในอนาคต ตลาดกลมไหนหรอพนทใดทจะเขาไปแขงขน ดงนนจงสรปไดวา กอนท
จะท าการศกษารายละเอยดโครงกการจะตองคาดคะเนถงปรมาณสนคาหรอบรการทจะท าการผลต เพอ
ตอบสนองความตองการของตลาด ถาโครงการผลตสนคาและบรการขนมาแลวไมมตลาดรองรบ หรอมแตไม
19
เพยงพอทจะใหโครงการมรายไดและมอตราผลตอบแทนจากการลงทนตามทตองการ กไมมเหตผลใดทจะท า
การผลต
2. ความเปนไปไดดานเทคนค คอการพจารณาขอด ขอเสยของเทคนคการผลตประเภทตางๆ แลว
คดเลอกเทคนคการผลตทเหมาะสมทสด โดยพจารณาจากปจจยดงน ขนาดของโครงการ และความประหยด
จากขนาด สถานทต งของโครงการ จ านวนประชากรทจะไดประโยชนจากโครงการ ประสทธภาพการใชและการ
ดแลรกษาเทคโนโลย วตถดบและตลาดวตถดบ ปรมาณและคณภาพแรงงานทตองการ และประมาณการ
ตนทนผลตและคาใชจายอนๆ ซงเทคนคทแตกตางกนอาจจะใหผลตอบแทนตางกนได ดงนน เทคนคการผลต
ทมตนทนการผลตต าสดกไมจ าเปนวาจะใหโครงการมประสทธภาพสงสด เราจงควรเปรยบเทย บระหวาง
ตนทนและผลตอบแทนในแตละทางเลอกวาทางเลอกใดดทสด
3. ความเปนไปไดดานสงแวดลอม เนองจากปญหาสงแวดลอมเปนสงทไดรบความสนใจมาก
เพราะโครงการลงทนทเสนออาจจะมผลกระทบตอสงแวดลอม หรอทเรยกวา ผลกระทบภายนอกของโครงการ
(External Economics) ซงอาจจะมผลกระทบทงทางดานด และ ดานลบ ผลกระทบภายนอกนตองน ามาคด
เปนผลตอบแทนและคาใชจายของโครงการดวย เรยกวา ผลตอบแทนและคาใชจายทางออม ซงการค านงถง
ผลกระทบน จะน าไปสการเลอกสถานทต งและการออกแบบวางแผนโครงการทเหมาะสม เพอใหเกดการ
พฒนาทย งยน (Sustained Development)
4. ความเปนไปไดดานเศรษฐกจ เพอทจะดวาโครงการมผลตอการพฒนาระบบเศรษฐกจท งระบบ
หรอไม และถาม ผลทเกดขนมมากเพยงพอตอการตดสนใจใหมการใชทรพยากรทมอยางจ ากดหรอไม ซงการ
วเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐกจจะประเมนมมมองโดยสวนรวมของระบบเศรษฐกจ ผลตอบแทนและ
ตนทนจงประเมนจากมมมองของการเพมหรอลดรายไดประชาชาตหรอสนคาและบรการในข นสดทาย
5. ความเปนไปไดดานการเงน เปนการศกษาการลงทนและผลตอบแทนของโครงการทางดาน
เอกชนหรอผลก าไรทางการเงน จะตองจดท า งบการเงน เชน งบก าไรขาดทน งบดล และ งบกระแสเงนสด
เพอก าหนดวาโครงการจะมเงนทนเพยงพอตอการด าเนนงานในอนาคตหรอไม และการใชเครองมอส าคญใน
การวเคราะห ไดแก วธการปรบลดกระเงนสด (Discounted Cash Flow Method) การจดเตรยมกระแสเงน
สดของโครงการ การท าสวนลดกระแสเงนสด การค านวณหามลคาปจจบนสทธ (NPV) และอตราผลตอบแทน
ของโครงการ (IRR)
20
6. ความเปนไปไดดานสถาบน เมอโครงการไดรบการอนมตโครงการใหจดท าแลว ความส าเรจของ
โครงการขนอยกบการบรหารจดการโครงการ ซงจะประเมนจดแขง และจดออนขององคกร ซงดานตางๆ ตอง
มความสมพนธกน การเปลยนแปลงหรอการตดสนใจดานใดดานหนง จะมผลกระทบไปสการพจารณาหรอ
การตดสนใจดานอนๆ ดวย
7. ความเปนไปไดดานสงคม เปนการวเคราะหผลกระทบของโครงการทมตอสวสดการทางสงคมใน
รปแบบการกระจายรายได การแกไขปญหาความยากจน การสรางโอกาสการมงานท า ผลทม ตอประชากร
กลมเปาหมาย เชน เกษตรกร เดก และสตร เปนตน ซงการวเคราะหด งกลาว จะชวยก าหนดความเหมาะสม
ของโครงการ ซงจะชวยในการท าใหโครงการมโอกาสประสบความส าเรจมากขน และประเมนผลกระทบทาง
สงคมของโครงการ
การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโรงไฟฟาชวมวลจากหญาเนเปยรปากชอง 1 อ าเภอมวกเหลก
จงหวดสระบร การศกษาในนผศกษาไดมงเนนการวเคราะหโครงการดานเทคนค และวเคราะหโครงการดาน
การเงนเปนหลก เนองจากการวเคราะหโครงการทางดานเทคนคท าใหทราบถงกระบวนการในการน าชวมวลมา
ผลตเปนกาซเชอเพลง เชน ลกษณะของชวมวลทจะน ามาใช กระบวนการแปรรปกอนน ามาใช ปรมาณชวมวล
ทเพยงพอทจะน ามาใชในโรงไฟฟาขนาด 1 เมกะวตต เทคโนโลยทใชในการผลต เครองจกรเครองมอและ
อปกรณในการผลต สถานทต งของโครงการทเหมาะสม การวางผงโครงการ การด าเนนการ และการประมาณ
การตนทนในการลงทน และตนทนในการด าเนนงาน ส าหรบการวเคราะหโครงการทางดานการเงนจะตอง
จดท างบการเงนตางๆ เชน งบกระแสเงนสด งบก าไรขาดทน เพอก าหนดวาโครงการจะตองใชเงนลงทน
เทาไหร การก าหนดอตราผลตอบแทน อตราคดลดทเหมาะสม การวเคราะหงบกระแสเงนสด การค านวณหา
มลคาปจจบนสทธ และอตราผลตอบแทนของโครงการ ส าหรบการวเคราะหทางดานตลาดไมไดท าการศกษา
เนองจาก ราคาหญาเนเปยรปากชอง 1 ทจะน ามาเปนวตถดบส าหรบโรงไฟฟา จะมการท าสญญาการซอขาย
ระยะยาวกบเกษตรกร เพอใหโรงไฟฟามวตถดบใชอยางตอเนองตลอดอายโครงการ และเกษตรกรมรายได
สม าเสมอในระยะยาว
การวเคราะหโครงการทางดานเทคนค
การวเคราะหดานเทคนคหรอดานวศวกรรมเปนการวเคราะหเพอดความเปนไ ปไดทางเทคนค
(Technical Feasibility) ในการผลตผลผลตของโครงการ นนคอภายใตสภาพทางเทคนคทมอยหรอทหามา
ได เราตองสามารถผลตผลผลตได โดยพจารณาเลอกใชเทคนคทใหอตราผลตอบแทนในการลงทนทเหมาะสม
(หฤทย มนะพนธ , 2544) และเปนการวเคราะหวาโครงการนนเปนทางเลอกทดทสดทางเศรษฐศาสตร
21
ซงการวเคราะหตองพจารณาดานตางๆ ทส าคญ คอ
1. การเลอกเทคโนโลยการผลต พจารณาจากปจจยตางๆ คอ ความสอดคลองกบขนาดการผลต
และคณภาพผลผลตทตองการ ความเหมาะสมของวตถดบทหาได ผานการทดลองมาแลวอยางด เปน
เทคโนโลยทพฒนาลาสด อายการใชงาน สะดวกงายตอการใช ไมมผลกระทบตอสงแวดลอมมากเกนไป การ
ใหไดมาซงเทคโนโลยทเหมาะสม ไดแก การใชวตถดบ ใชก าลงคนในทองถน ผลตสนคาและบรการไดตาม
ตองการ รกษาสมดลของระบบนเวศน และสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจสงคม และวฒนธรรมของทองถน
2. การเลอกขนาดของโครงการ ควรพจารณาจากขนาดตลาด ท งในประเทศและตางประเทศ
แนวโนมตลาดในอนาคต การผลตและตนทนคาใชจายของโครงการ ราคาของผลผลต ตนทนการจ าหนาย
ผลผลต ความประหยดทเกดจากการเพมการผลตในอนาคต ซงจะน าไปสการจดข นตอน (Phasing) ของ
โครงการ
3. การเลอกสถานทต งของโครงการ ในการเลอกสถานทต งของโครงการ ควรเลอกสถานทต งทให
ไดรบผลตอบแทนมากทสด หรอเสยคาใชจายต าสด และควรมความสมพนธกบคาขนสง องคการเพอความ
รวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนาไดใหหลกเกณฑในการพจารณา ไดแก ปจจยทางดานเทคนค ตนทน
ปจจยการผลต ก าลงคน ปจจยดานตลาด ปจจยทางสงคมการเมอง
4. การเลอกจงหวะเวลาการลงทน อาจจะมปจจยสนบสนน เชน ฝายการเมอง หรอมงบประมาณ
มากกวาเหตผลความเหมาะสมดานเวลาทควรเรมด าเนนการ
5. การออกแบบวางผงโครงการ คอการก าหนดรปแบบ การวางต าแหนงของเครองจกร อปกรณ
การผลต อาคารและสงกอสราง สงอ านวยความสะดวกและปลอดภย การเคลอนยายและการไหลเวยนของ
วตถดบ และกระบวนการผลตและการด าเนนงาน
6. ก าหนดการด าเนนงาน คอประมาณการเวลาและคาใชจาย การจดเตรยมแผนปฏบตงาน
เครองมอทน ามาใช คอ PERT (Program Evaluation and Review Technique) และ CPM (Critical
Path Method) ส าหรบโครงการท วๆ ไป การจดท าแผนภมแทง (Bar Charts) หรอแผนภมแกนต (Gantt
Charts)
การวเคราะหทางเทคนคและประมาณการตนทนจะมความสมพนธตอกน ตนทนทางเศรษฐศาสตร
จะรวมตนทนทางบญชซงเปนคาใชจายทมการจายออกไปจรงในรปเงนสด (Explicit Cost) และรวมคาใชจาย
22
ทไมชดแจงและไมมการจายออกไปจรงเปนเงนสดดวย (Implicit Cost) นอกจากนน รวมคาใชจายทางออมท
เกดจากการมโครงการแลวท าใหเกดผลเสยหายตอบคคลหรอกลมบคคลทอยภายนอกโครงการและ
สงแวดลอมตางๆ
หลกการทใชในก าหนดขนาดทดทสดม 2 วธคอ คอ 1) วธตนทนต าสด คอการก าหนดขนาดต าสด
ของโครงการ และความเปนไปไดในการผลตภายในประเทศ ข นตอนตอไปคอ การก าหนดขนาดทแนนอนของ
โครงการ เพอการด าเนนงานใหสอดคลองกบขนาดตลาด โดยประยกตใชหลกเกณฑตนทนการผลตเฉลย
ต าสดตลอดอายโครงการ 2) วธผลตอบแทนสงสด โดยประยกตได 3 กรณ กรณทหนงคอ โครงการประเภท
เดยวกน แตมขนาดตางกน กรณทสอง การเลอกโครงการขนาดเลกมาด าเนนการกอน กรณทสามคอ การ
เลอกขนาดทดทสด (Optimum Scale) (ประสทธ ตงยงศร, 2542; ชชพ พพฒนศถ, 2544)
การวเคราะหโครงการทางดานการเงน
การวเคราะหโครงการทางดานการเงน เปนกระบวนการวเคราะหผลประโยชนและคาใชจายในรปตว
เงนของโครงการ เพอประเมนศกยภาพของโครงการวาสามารถท าก าไรใหแกผเปนเจาของโครงการหรอไม ซง
ผบรหารการเงนของโครงการจะตองมการวางแผนทางการเงน เพอใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหใหม
ประสทธภาพมากทสด ในการวเคราะหความเปนไปไดทางดานการเงน ตองมขอมลประกอบไดแก ตนทน และ
ผลตอบแทนของโครงการ และผลตอบแทนสทธหรอกระแสเงนสดของโครงการ โดยโครงการทท านน เปน
โครงการทคมคาตอการลงทนหรอไม หรอผลประโยชนทไดรบสงกวาคาใชจายทเสยไป ซง จะมเกณฑการ
ตดสนใจเพอการลงทนอย 2 ประเภท คอ 1) เกณฑแบบไมปรบคาเวลา และ 2) เกณฑแบบปรบคาเวลา ใน
การศกษานจะใชเกณฑแบบปรบคาเวลา เพราะ เงนจ านวนเดยวกนในปจจบนและในอนาคตจะมคาไมเทากน
หรอกลาวอกนยหนงคอ มลคาเงนในอนาคต 1 บาทในอก 1 ปขางหนา จะมคานอยกวาเงน 1 บาทในวนน
เพอท าใหตนทนและผลตอบแทนทเกดขนในปตางๆ ในอนาคต สามารถน ามารวมดวยกนและท าการ
เปรยบเทยบกนไดจงมการปรบลดตนทนและผลประโยชนในอนาคตใหเปนมลคาปจจบน (Present Value
:PV) โดยใหต งอยบนฐานเวลาเดยวกนในปจจบน หรอในเวลาทเปนศนย กระบวนการปรบคาของเวลา
ดงกลาว คอการหกลดมลคาของเงนทเกดขนในอนาคตดวยอตราคดลด (Discount Rate) ซงการเลอกใช
อตราคดลดควรเลอกใชอตราคดลดทเหมาะสม ไมสงหรอต าเกนไป ถาสงเกนไปจะท าใหมการลงทนนอยกวาท
ระบบเศรษฐกจตองการเพราะจะท าใหมลคาปจจบนของเงนต าเกนไป แตถาก าหนดใหอตราคดลดต า เกนไป ก
จะท าใหมการตดสนใจลงทนในโครงการทใหผลประโยชนต าไป หรอโครงการทมอปทานมากเกนไป (ประสทธ
ตงยงศร, 2542; ชชพ พพฒนศถ, 2544; หฤทย มนะพนธ, 2544 ) ในงานวจยน ไดเลอกใชอตราคดลด
ตนทนของเงนทนถวเฉลยถวงน าหนก WACC (Weighted Average Cost of Capital)
23
)]1([)( TaxKWKWWACC ddee
We = สดสวนเงนลงทนสวนของเจาของโครงการ
Kd = ตนทนเงนทนของเจาของโครงการ
Wd = สดสวนเงนลงทนจากการกยม
Kd = ตนทนเงนทนจากการกยมเงน
TAX = อตราภาษเงนไดนตบคคล
อตราคดลดทพจารณาม 2 แบบ คอ 1) อตราคดลดทแทจรง (Real Discount Rate) ใชในกรณท
ราคาปจจยการผลตและผลผลตเปนราคาคงท โดยมการปรบลดคาอตราดอกเบยในตลาดดวยอตราเงนเฟอท
คาดหมายในระบบเศรษฐกจ 2) อตราคดลดตลาด (Nominal Discount Rate) ใชในกรณทราคาปจจยการ
ผลต และผลผลตเปนราคาตลาด และการท าสวนลดจะเรมต งแตปท 1 หรอเรม ต งแตปท 2 จะใหมลคา
ปจจบนสทธแตกตางกน ถาเรมท าสวนลดตงแตปท 1 เหตผลเพราะในทางปฏบต ตนทนและคาใชจายไมได
เกดขนในวนเดยว แตเกดขนในระหวางการด าเนนงานในแตละป การวเคราะหโครงการใชระบบการลงบญช
ปลายปไมใชตนป
เมอเลอกเกณฑการตดสนใจเพอการลงทน และเลอกอตราคดลดทเหมาะสมแลว ผวเคราะห
โครงการจะประเมนความคมคาของโครงการ โดยมหลกเกณฑในการประเมนดงน
1. มลคาปจจบนสทธของโครงการ (Net Present Value: NPV) คอมลคาปจจบนของกระแส
ผลตอบแทนสทธหรอกระแสเงนสดของโครงการ ซงการค านวณดวยการท าสวนลดกระแสผลตอบแทนสทธ
ตลอดอายของโครงการใหเปนมลคาปจจบน หรอค านวณหา NPV จากความแตกตางระหวางมลคาปจจบน
ของกระแสผลตอบแทนรวม และมลคาปจจบนของกระแสตนทนรวม โดยหลกเกณฑการตดสนใจคอ ควรรบ
หรออนมตเมอ NPV มากกวา 0 หรอมคาเปนบวก แสดงวา โครงการมความเหมาะสมทจะลงทนได แตถา
NPV ของโครงการตดลบหรอมคาต ากวาศนย ไมควรรบหรออนมตโครงการ (เรงรก จ าปาเงน, 2544;
ประสทธ ตงยงศร, 2542)
NPV = PVNB-PVIC
24
n
t
n
tt
t
t
t
WACC
IC
WACC
NBNPV
1 1 )1()1(
NB = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
IC = ตนทนในการลงทนของโครงการ
WACC = ตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนก
t = ระยะเวลาโครงการ (0, 1,…, n)
n = อายของโครงการเปนป
2. อตราผลตอบแทนภายในของโครงการ (Internal Rate of Return: IRR) คอ อตราสวนลดทท า
ให NPV มคาเทากบศนย เปนอตราคดลดภายในโครงการ ซงท าใหโครงการมความคมทน เปนอตราดอกเบย
สงสดทโครงการสามารถจายใหกบทรพยากรทใช การตดสนใจวาจะลงทนในโครงการนหรอไม คอ คา IRR
ตองเทากบหรอสงกวาคาเสยโอกาสของทน
0)1()1(1 1
n
t
n
tt
t
t
t
r
IC
r
NBNPV
NPV = มลคาปจจบนสทธ
NB = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
IC = ตนทนการลงทนของโครงการ
r = IRR
t = ระยะเวลาโครงการ (0,1…,n)
n = อายของโครงการเปนป
25
3. ดชนก าไร (Profitability Index: P/I) คออตราสวน ของผลรวมมลคาปจจบนของผลประโยชน
สทธทเกดขนหลงจากปทมการลงทนเรมแรกตอมลคาปจจบนของเงนลงทนเรมแรก หลกในการตดสนใจคอ
ถา PI มคามากกวา 1 โครงการนนสามารถลงทนได (Brigham, E.F. and Ehrhardt, M.C., 2005)
CF
r
CF
= IP0
n
tt
t 1 1
PI = ดชนก าไร
CFt = งบกระแสเงนสดโครงการในปท t
CF0 = ตนทนของโครงการ
r = อตราคดลด
t = ปทรบ (จาย) เงนสด (1 ถง n)
n = ระยะเวลาโครงการ (0,1…,n)
4. อตราผลตอบแทนภายในโครงการทมการปรบแลว (Modified Internal Rate of Return:
MIRR) โดยมขอสมมตวา เงนลงทนทไดลงทนเมอเรมโครงการหรอระหวางด าเนนโครงการ จะน ามารวมเปน
เงนลงทนในครงแรก โดยคดตนทนคาเสยโอกาสเทากบตนทนของเงนทนสวนผลตอบแทนสทธจากการ
ด าเนนงานทไดรบมาระหวางด าเนนโครงการนน จะน าไปลงทนตอจนถงปสดทายของโครงการโดยไดรบอตรา
ผลตอบแทนเทากบตนทนของเงนทนเชนเดยวกน จากนนจะน ามลคาของเงนทไดในปสดทายมารวมกนเปน
มลคา ณ ปสดทายของโครงการ (Terminal Value: TV) และจะหาอตราสวนลดทท าใหมลคา ณ ปสดทาย
ของโครงการเทากบเงนลงทนคร งแรกพอด และอตราคดลดนนคอ อตราผลตอบแทนภายในของโครงการทม
การปรบแลว (Lin. S. A. Y, 1976)
1
1
1
1
,
0
,
ntn
n
ott
tt
t
n
t
ntt
r
I
rR
MIRR
26
R = ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน
I = เงนลงทน
r 0,t = ตนทนของเงนทน
rt,n = อตราผลตอบแทนจากการน าเงนไปลงทนซ า
t = ระยะเวลาโครงการ (0, 1, ..., n)
n = อายของโครงการเปนป
โดยมขอสมมตวา r 0,t = rt,n
การวเคราะหความเสยงและความไมแนนอน
ความเสยงเปนสถานการณทคาดวาจะเกดขนในอนาคต มความไมแนนอนแตสามารถทราบโอกาส
หรอประมาณคาความนาจะเปนได ความไมแนนอนเกดจากการทไมสามารถท านายอนาคตได ไมสามารถ
ประมาณความนาจะเปนได และการมขอจ ากดของการไดมาของขอมลทแนนอน ดงนนจงมการวเคราะห
เพมเตมถงสงทมผลกระทบตอขดความสามารถในการหารายได โดยมการวเคราะห 2 แบบ คอ
1. การวเคราะหความไว (Sensitivity Analysis) คอการพจารณาปจจยทมผลตอความส าเรจของ
โครงการ โดยการก าหนดตวแปรทมผลกระทบตอความไวของ NPV หรอ IRR มากทสด โดยการทดสอบวา
ถาตวแปรเปลยนแปลงไป จะมผลกระทบตอ NPV หรอ IRR อยางไรบาง จะท าใหผวเคราะหโครงการไมหวง
ผลความส าเรจของโครงการสงเกนไป และลดความเสยงของโครงการทอาจจะเกดการเปลยนแปลงของตวแปร
บางตว
2. การทดสอบคาความแปรเปลยน (Switching Value Test) เปนการพจารณาวา ตวแปรท
ส าคญจะเปลยนแปลงเพมขน หรอลดลงไดมากทสดเทาไหร โดยทโครงการยงสามารถยอมรบไดในระดบต า
ทสด ซงชวดจากเกณฑการวดคาโครงการเกณฑใดเกณฑหนง เชน ผลตอบแทนลดลงไดมากทสดหรอ ตนทน
เพมสงขนไดมากทสดเทาใด
27
การศกษานไดเลอกใช การทดสอบคาความแปรเปลยน (Switching Value Test) เพอทดสอบวา
ในกรณทตวแปรส าคญ เชน รายได ตนทนการลงทน ตนทนการด าเนนงาน และตนทนรวม สามารถ
เปลยนแปลงไปไดรอยละเทาไหร ทจะท าให NPV เทากบศนย
งานวจยทเกยวของ
ศสรส พทกษรตนโชต (2548) ศกษาความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของโรงไฟฟาพลงงานชวมวล
ทใชแกลบเปนเชอเพลง มวตถประสงคเพอวเคราะหความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของโรงไฟฟาพลงงานชว
มวลทใชแกลบเปนเชอเพลงขนาด 22 เมกกะวตต โดยก าหนดพนทศกษาอยในจงหวดรอยเอด เนองจาก
แกลบเปนวสดเหลอใชจากการผลตขาว ทเปนพชเศรษฐกจของไทย ทมความเหมาะสมตอการน าไปผลตเปน
พลงงานไฟฟา ประกอบกบ จงหวดรอยเอดมพนทในการปลกขาวมากถง 3.74 ลานไร หรอคดเปนรอยละ
74.46 ของพนทท งหมดของจงหวด และมโรงสขาว มากถง 2,742 โรง
ผลการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงนของโครงการ พบวามความคมคาตอการลงทน โดยม
มลคาปจจบนสทธ (NPV) เทากบ 945,095,262 บาท อตราสวนผลประโยชนตอตนทนเทากบ 1.52 และอตรา
ผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) เทากบรอยละ 19 และมระยะเวลาคนทนเทากบ 5.76 ป เมอทดสอบ
ความออนไหวของโครงการทางการเงน โดยก าหนดใหการเปลยนแปลงทางดานตนทนรอยละ 10 โดยให
ผลประโยชนคงท และใหมการเปลยนแปลงดานผลประโยชนลดลงรอยละ 30 โดยใหตนทนคงท พบวายงม
ความคมคาตอการลงทน และจากการวเคราะหความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตร แบงการวเคราะหภายใตขอ
สมมตยอย 4 ขอ ณ อตราคดลดรอยละ 10 โดยใหผลการวเคราะห พบวามความคมคานาลงทนท ง 4 ขอ
สมมต
การตรวจการศกษางานวจยชนน พบวาไดท าการศกษา 3 ดาน คอดานทหนงศกษาสภาพทวไปของ
การผลต และการใชประโยชนจากแกลบ ดานทสองคอศกษาเทคโนโลยการผลตพลงงานไฟฟาจากเชอเพลง
แกลบ และดานทสามคอการวเคราะหความเปนไปไดทางดานการเงนและทางดานเศรษฐศาสตร ผวจย
เสนอแนะวา ควรมการสงเสรมใหปลกขาว และท าใหผลผลตตอไรเฉลยสงขนเพอทจะท าใหผลผลตแกลบ
สงขนเชนเดยวกน และควรใหมการพฒนาเทคโนโลยใหมๆ ในการผลตพลงงานไฟฟาเพอเพมประสทธภาพ
การผลตพลงงานไฟฟาจากเชอเพลงชวมวล และรฐควรมการสงเสรม หรอรวมลงทนใหมการสรางโรงไฟฟาชว
มวลเพอลดการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ
ไชยา สถรยากร (2549) ศกษาการผลตไฟฟาขนาดไมเกน 10 เมกะวตต โดยใชพลงงานชวมวล
ส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลก มวตถประสงคเพอศกษาความคมคาในการลงทนและพฒนาการ
28
ผลตไฟฟาขนาดไมเกน 10 เมกะวตต โดยใชพลงงานชวมวล และวเคราะหผลกระทบทเกยวของกบ
สภาพแวดลอมและมลภาวะ
ผลการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงนของโครงการพบวา คมคาตอการลงทน โดยมอตรา
ผลตอบแทนทางดานการเงนภายในโครงการ (IRR) เทากบรอยละ 24.66 โดยมระยะเวลาในการคนทนเทากบ
5 ป และผลการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอมท งหมด ผานเกณฑมาตรฐาน
การตรวจการศกษางานวจยชนนท าการศกษา 3 ดาน คอ ดานทหนง ศกษาความคมคาในการสราง
โรงไฟฟาชวมวลขนาด 10 เมกะวตต โดยใชพลงงานชวมวล ดานทสอง ศกษาแนวทางในผลตไฟฟาขนาดไม
เกน 10 เมกะวตต ดานทสาม ศกษาผลกระทบดานสงแวดลอม โดยผวจยพบวาโครงการมความคมคาตอการ
ลงทนแตมปจจยเสยงดานความผนผวนของราคาแกลบทแปรผนตามฤดกาลและคาขนสง โดยเสนอแนะวา
ทต งโรงไฟฟาควรอยใกลกบแหลงวตถดบและแหลงน า ส าหรบผลกระทบดานสงแวดลอมยงมอย อาทเชน
การขนสงวตถดบเขาสโรงไฟฟา และมลพษทางเสยงทเกดจากเครองจกรในการผลตไฟฟา
กฤษฎา ปรชาบรสทธกล (2553) ศกษาความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของโรงไฟฟาชวมวลขนาด
เลกมาก ต.อดมทรพย จ.นครราชสมา มวตถประสงคเพอวเคราะหความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของการ
ลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลขนาดเลกมาก ณ ต าบลอดมทรพย จงหวดนครราชสมา โดยแบงชวมวลเปน 3
ประเภท ไดแก แกลบ เหงามนส าปะหลง เศษไมยคาลปตส ซงเปนเศษวสดเหลอใชทางการเกษตร และใน
พนท ต าบลอดมทรพยเกษตรกรมการปลกพชท ง 3 ชนด ตลอดป จงสามารถหาแหลงวตถดบมาเปนเชอเพลง
ไดงาย จากผลการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงนของโครงการพบวา ณ อตราคดลดรอยละ 5 ในกรณ
ของแกลบและตนทนวตถดบไดแกแกลบในราคา 700 บาทตอตน โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) เทากบ
825,017 บาท อตราผลตอบแทนภายใน เทากบรอยละ 1 อตราผลตอบแทนตอทน 1.02 เทามากกวา 1 พบวา
มความคมคาตอการลงทน เมอทดสอบความออนไหวของโครงการภายในการสมมตวา อตราคดลดเปน รอย
ละ 4 รอยละ 8 รอยละ 10 พบวาโครงการมความคมคามากขน ณ อตราคดลดรอยละ 4 และไมมความคมคา
ในการลงทน ณ อตราคดลดรอยละ 8 รอยละ 10 และในกรณทตนทนคากอสรางลดลง 20% พบวาโครงการ
มความคมคาในการลงทนโดยมผลตอบแทนเพมมากขนเทากบ 2,525,017 บาท ผลตอบแทนตอตนทน 1.05
เทา และอตราผลตอบแทนในโครงการ เทากบรอยละ 2
ในกรณของเหงามนส าปะหลงและตนทนวตถดบไดแกเหงามนส าปะหลงในราคา 400 บาทตอตน
พบวามความคมคาตอการลงทน โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) เทากบ 3,593,999 บาท อตราผลตอบแทน
ภายใน เทากบรอยละ 3 อตราผลตอบแทนตอทน 1.08 เทามากกวา 1 พบวามความคมคาตอการลงทน เมอ
ทดสอบความออนไหวของโครงการภายในการสมมตวา อตราคดลดเปน รอยละ 4 รอยละ 8 รอยละ 10
29
พบวาโครงการมความคมคามากขน ณ อตราคดลดรอยละ 4 และไมมความคมคาในการลงทน ณ อตราคด
ลดรอยละ 8 รอยละ 10 และในกรณทตนทนคากอสรางลดลงรอยละ 20 พบวาโครงการมความคมคาในการ
ลงทนโดยมผลตอบแทนเพมมากขนเทากบ 5,293,000 บาท ผลตอบแทนตอตนทน 1.12 เทา และอตรา
ผลตอบแทนในโครงการ เทากบรอยละ 5
ในกรณของเศษไมยคาลปตสและตนทนวตถดบไดแกเศษไมยคาลปตสในราคา 500 บาทตอตน
พบวามความคมคาตอการลงทน โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) เทากบ 4,709,244 บาท อตราผลตอบแทน
ภายใน เทากบรอยละ 4 อตราผลตอบแทนตอทน 1.10 เทามากกวา 1 พบวามความคมคาตอการลงทน เมอ
ทดสอบความออนไหวของโครงการภายในการสมมตวา อตราคดลดเปน รอยละ 4 รอยละ 8 รอยละ 10
พบวาโครงการมความคมคามากขน ณ อตราคดลดรอยละ 4 ส าหรบอตราคดลดรอยละ 8 และอตราคดลด
รอยละ 10 ไมมความคมคาในการลงทน ในกรณทตนทนคากอสรางลดลงรอยละ 20 พบวาโครงการมความ
คมคาในการลงทนโดยมผลตอบแทนเพมมากขนเทากบ 6,409,244 บาท ผลตอบแทนตอตนทน 1.15 เทา
และอตราผลตอบแทนในโครงการ เทากบรอยละ 6
การตรวจการศกษางานวจยชนน ผวจยไดท าการศกษา 3 ดาน คอ ดานทหนง ศกษาสภาพทวไปของ
การผลต ดานทสองวเคราะหความเปนไปไดทางดานการเงน ดานทสามการวเคราะหความเปนไปไดทางดาน
เศรษฐศาสตร โดยผวจยเสนอแนะวาควรมการใชเชอเพลงชนดอนๆ มาใชรวมในการผลตเพอทจะท าใหตนทน
คาเชอเพลงวตถดบลดลง และท าการสงเสรมการปลกไมโตเรวในชมชนเพอเพมมลคาใหกบเศษวสดเหลอใช
ทางการเกษตร ซงเปนวตถดบส าคญของโรงไฟฟาชวมวล
เกจไพลน ค าเพราะ (2553) การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโครงการโรงไฟฟาพลงงานชวมวล
จากแกลบและเหงามนส าปะหลงในจงหวด ศรสะเกษ มวตถประสงคเพอวเคราะหความเปนไปไดในการลงทน
ทางการเงน วเคราะหความแปรเปลยนของโครงการโรงไฟฟาพลงงานชวมวลจากแกลบและเหงามนส าปะหลง
ในจงหวดศรสะเกษ
ผลการศกษาโดยใชหลกการวเคราะหตนทน-ผลประโยชนของโครงการ ก าหนดใหอายโครงการ 25
ป อตราคดลด รอยละ 7 ตอป ผลการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงน พบวา ในกรณทขายไฟฟาใน
สญญาระยะส น กรณทใชเหงามนส าปะหลงเปนเชอเพลง เปนโครงการทมความคมคาตอการลงทนมากทสด
โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) ของโครงการเทากบ 1,005 ลานบาท อตราผลตอบแทนภายในการลงทน
(IRR) เทากบรอยละ 20 อตราสวนมลคาปจจบนของผลตอบแทนตอการลงทน (BCR) เทากบ 1.96 สวนใน
กรณทขายไฟฟาในสญญาระยะยาว กรณทใชเหงามนส าปะหลงเปนเชอเพลง เปนโครงการทมความคมคาตอ
การลงทนมากทสด เชนเดยวกน โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) ของโครงการเทากบ 737 ลานบาท อตรา
30
ผลตอบแทนภายในการลงทน (IRR) เทากบรอยละ 14 อตราสวนมลคาปจจบนของผลตอบแทนตอการลงทน
(BCR) เทากบ 1.50
เมอวเคราะหความแปรเปลยนของโครงการ จากการวเคราะหความแปรเปลยนดานตนทน (SVTC)
และทดสอบคาความแปรเปลยนดานผลตอบแทน (SVTB) ณ อตราคดลดรอยละ 7 ตอป กรณใชเหงามน
ส าปะหลงเปนเชอเพลงมความเสยงต าสดในการขายไฟฟาสญญาระยะส น คาใชจายสามารถเพมขนไดถงรอย
ละ 69.28 และผลประโยชนสามารถลดลงไดรอยละ 40.94 จงท าใหมลคาของผลประโยชนเทากบผลตอบแทน
แสดงวาความเสยงของโครงการอยในระดบต า
การตรวจการศกษางานวจยชนนท าการศกษา 4 ดาน คอ ดานทหนงศกษาเทคโนโลยและระบบการ
จดการโรงไฟฟาพลงงานชวมวลจากแกลบและเหงามนส าปะหลง ดานทสอง เพอวเคราะหความเปนไปไดใน
การลงทนทางการเงนของโรงไฟฟาชวมวล ดานทสามวเคราะหความแปรเปลยนของโครงการโรงไฟฟาชวมวล
จากแกลบและเหงามนส าปะหลงเปนเชอเพลง ดานทสศกษาปญหาและอปสรรคของการด าเนนการโครงการ
โดยผวจยเสนอแนะวาในกรณขายสญญาระยะส นและสญญาระยะยาวควรตองไปซอแกลบและเหงามน
ส าปะหลงจากจงหวดใกลเคยง เพราะในจงหวดศรสะเกษ มไมเพยงพอตอการผลตไฟฟาตลอดทงป รฐบาลไม
ควรสนบสนนใหมการตงโรงไฟฟาเกนกวาศกยภาพวตถดบทมอยในจงหวดทมการจดต งโรงไฟฟาชวมวลอย
แลว และ รฐบาลควรใหการสนบสนนดานการเงนลงทน หรอสนบสนนคาพลงงานไฟฟา เพอใหโรงไฟฟาชว
มวลมระยะเวลาคนทนเรวขน
พสตราภรณ วรรณอาภา (2553) ศกษาความเปนไปไดทางการเงนและเศรษฐกจของโครงการผลต
ไฟฟาจากชวมวลโดยใชกระถนยกษเปนเชอเพลง ซงเปนไมโตเรวเปนพชตระกลถ วเมอปลกแลว จะบ ารงดน
และปรบปรงสภาพปาทเสอมโทรมใหเปนสภาพปาทอดมสมบรณได ประกอบกบกระถนยกษเตบโตเรวมความ
ทนทานตอสภาพแวดลอม ในการวเคราะหโครงการนมวตถประสงคเพอวเคราะหความเปนไปไดทางการเงน
และเศรษฐกจ ของโครงการผลตไฟฟาจากชวมวลโดยใชกระถนยกษเปนเช อเพลง และทดสอบคาความ
แปรเปลยน 2 ดาน คอ ดานตนทนและดานผลประโยชน โดยใชอตราคดลดรอยละ 7.74
ผลการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงนของโครงการพบวา โครงการมความคมคาตอการลงทน
โดยมมลคาปจจบนสทธ (NPV) เทากบ 41.154 ลานบาท อตราผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) เทากบ
รอยละ 17.49 อตราสวนผลประโยชนตอตนทน (BCR) เทากบ 1.25 และการทดสอบคาความแปรเปลยนของ
โครงการ ดานตนทนสามารถเพมขนไดรอยละ 25.38 และคาความแปรเปลยนดานผลประโยชนของโครงการ
สามารถลดลงไดรอยละ 20.25 ซงคาความแปรเปลยนของโครงการท งสองดาน มความเสยงคอนขางสง
ส าหรบผลการวเคราะหความเปนไปไดทางเศรษฐกจ ณ อตราคดลด 7.74 โดยการวเคราะห 2 กรณคอ กรณ
31
ท 1 การวเคราะหทางเศรษฐกจจากการมโครงการเกดขนโดยไมรวมผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดขนจาก
การทดแทนการใชน ามนเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟา ผลคอโครงการมความคมคาในการลงทน โดยมมลคา
ปจจบนสทธ (NPV) เทากบ 124.318 ลานบาท อตราผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) เทากบรอยละ 35.95
อตราสวนผลประโยชนตอตนทน (BCR) เทากบ 2.00 การทดสอบคาความแปรเปลยน ดานตนทนสามารถ
เพมขนไดรอยละ 25.38 และคาความแปรเปลยนดานผลประโยชนของโครงการสามารถลดลงไดรอยละ 50.04
ซงคาความแปรเปลยนของโครงการท งสองดาน มความเสยงคอนขางต า กรณท 2 การวเคราะหทางการ
วเคราะหทางเศรษฐกจจากการมโครงการเกดขนโดยรวมผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดขนจากการทดแทน
การใชน ามนเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟา โดยพบวาคมคาตอการลงทนอยางมาก โดยมมลคาปจจบนสทธ
(NPV) เทากบ 691.295 ลานบาท อตราผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) เทากบรอยละ 138.01 อตราสวน
ผลประโยชนตอตนทน (BCR) เทากบ 6.57 การทดสอบคาความแปรเปลยน ดานตนทนสามารถเพมขนได
รอยละ 557.04 และคาความแปรเปลยนดานผลประโยชนของโครงการสามารถลดลงไดรอยละ 84.78 ซงคา
ความแปรเปลยนของโครงการท งสองดาน มความเสยงต ามาก
การตรวจการศกษางานวจยชนน ผวจยไดท าการศกษา 3 ดาน ดานทหนง ศกษาสภาพทวไปของชว
มวลและการผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช น ดานทสองศกษาความเปนไปไดทางดานการเงนและ
เศรษฐกจของโครงการผลตไฟฟาจากชวมวลโดยใชกระถนยกษเปนเชอเพลง ดานทสาม ท าก ารทดสอบคา
ความแปรเปลยนของโครงการ 2 ดาน คอ ดานตนทนและดานผลประโยชน โดยผวจยเสนอแนะวา การผลต
ไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช น เปนการผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยสะอาดและสงผลกระทบตอสงแวดลอม
นอย แตยงมความคมคาทางการเงนไมสงพอทจะนาลงทนส าหรบภาคเอกชน ดงนนรฐบาลควรมการสนบสนน
ในการศกษาวจย และสนบสนนทางดานเงนทนแกผลงทนเอกชน ส าหรบการใชเชอเพลงทใชกระถนยกษเพยง
อยางเดยวอาจท าใหมความเสยงจากการขาดแคลนเชอเพลงได ควรใชเชอเพลงมากกวา 1 ชนด และควรเลอก
ทต งโรงไฟฟาในบรเวณทมเชอเพลงชนดอนๆ อยดวย
จากการตรวจสอบเอกสาร การศกษาความเปนไปไดในการสรางโรงไฟฟาชวมวล ดวยการน าพลงงาน
หมนเวยน มาผลตเปนพลงงานไฟฟา โดยน าวสดเหลอใชจากการเกษตร ซงเปนพชอาหาร หรอท าการปลกพช
พลงงานมาเปนเชอเพลงหลกในโรงไฟฟา ซงมความเปนไปไดทจะเลอกใชพชพลงงานมาเปนเชอเพลงหลกใน
โรงไฟฟา โดยตนทนของเชอเพลงจะสงผลตอความคมคาในการลงทนไดหรอไมนน จะท าตองท าการวเคราะห
ความเปนไปไดทางดานการเงน ซงงานวจยขางตนไดเลอกใชอตราคดลดแตกตางกนในการประเมนโครงการ
ลงทนตางๆ ดงนนอตราคดลดจดวาเปนปจจยทมความส าคญ การเลอกใชอตราคดลดคาต าเปนการสนบสนน
ใหมโครงการลงทนทกอใหเกดผลประโยชนในอนาคต ขณะทการเลอกใชอตราคดลดคาสงอาจท าใหโครงการ
ลงทนทใหผลประโยชนในอนาคตไมนาลงทน เพราะมลคาปจจบนของผลประโยชนสทธอาจตดลบได ในการ
วจยน ผวจยไดท าการเลอกอตราคดลดในการวเคราะหความเปนไปไดทางการเงน โดยใชวธตนทนเงนทน
32
เฉลยถวงน าหนก (WACC) โดยอตราคดลดนจะแสดงถงตนทนในสวนของเจาของและตนทนในการกยม
ส าหรบตวชวดจะคลายกบงานวจยขางตน มการพจารณาเพมเตมในสวนของดชนก าไร (P/I) เปนการแสดงถง
อตราสวนของผลรวมมลคาปจจบนของผลประโยชนสทธทเกดขนหลงจากปทมการลงทนเรมแรกตอมลคา
ปจจบนของเงนลงทน
บทท 3
ความรท วไปของโครงการ
สภาพทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1
ความเปนมาของหญาเนเปยรในประเทศไทย
หญาเนเปยร เปนหญาเขตรอน มใบหนาและกวาง ไดมการน าเขามาปลกในประเทศไทยประมาณ 30
ปมาแลว มมากกวา 130 สายพนธ สายพนธเดมทนยมปลกในประเทศไทยมอย 3 สายพนธ คอ หญาเนเปยร
ธรรมดา หญาเนเปยรยกษ (King Grass) และหญาเนเปยรแคระ (Mott Dwarf Elephant Grass) เปนหญา
ทดอกไมตดเมลด จงไมเปนปญหาการเปนวชพช ตอมา ส านกพฒนาอาหารสตว กรมปศสตว กระทรวง
เกษตรและสหกรณ ไดคดเลอกและปรบปรงพนธหญาเนเปยร ไดหญาเนเปยรลกผสมสายพนธปากชอง 1
(Pennisetum purpureum × Pennisetum glaucum ‘Pakchong 1’)
ลกษณะทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1
หญาเนเปยรปากชอง 1 เปนหญาลกผสมสายพนธหนงซงเกดจากการผสมขามพนธระหวางหญาเน
เปยรยกษและหญาไขมก ลกษณะภายนอกประกอบดวยล าตนมขอและปลองชดเจนลกษณะล าตนและทรงตง
ตรง มใบเกดสลบขางกน มสวนกาบใบหมล าตนไว ใบและล าตนออนนมโตเตมทสงประมาณ 5 เมตร รากและ
ใบเปนระบบรากฝอยแขงแรง แผกระจายออกรอบล าตนในรศมประมาณ 50-100 เซนตเมตร ลก 30-50
เซนตเมตร ล าตนสามารถแตกหนอไดจากตาของขอลางๆ ทอยชดดน เจรญเตบโตเรว แตกกอด ทนแลง ไมม
ระยะพกตว ตอบสนองตอน าและป ยด ปรบตวไดดในดนหลายสภาพ ใหผลผลตตอไรสง และใหผลผลต
ตลอดทงป ปลกคร งเดยวเกบเกยวตอเนองไดนาน 8-9 ป (ไกรลาศ เขยวทอง และคณะ, 2556) ดงแสดงใน
ภาพท 4
34
ภาพท 4 หญาเนเปยรปากชอง 1
ทมา: ไกรลาศ เขยวทอง และคณะ (2556)
หญาเนเปยรปากชอง 1 สามารถน าไปใชประโยชนไดหลากหลาย เชน การน าไปเลยงปลา เลยงสกร
และเปนอาหารโคกระบอ เปนตน หญาเนเปยรปากชอง 1 สามารถปลกไดทกภาคของประเทศไทย ปลกไดใน
ดนหลายประเภท ไมวาจะเปนดนรวน ดนรวนปนทราย ดนเหนยวดนทมการระบายน า ด ดนไมเปนกรดหรอ
ดางมากเกนไป และมธาตอาหารสมบรณ ทนแลงแตไมทนน าทวมขง ตองการน าฝนประมาณ 1000 มลลเมตร
ตอป หญาทมอายมากขนจะมระยะเวลาเจรญเตบโตนานใหผลผลตสง ควรเลอกพนทปลกในพนทเขต
ชลประทานหรอมแหลงน า หญาเนเปยรสายพนธน ใหผลผลตประมาณ 60-80 ตนตอไรตอป มผลผลต
น าหนกแหง 9.5-11.5 ตนตอไร ส าหรบหญาอาย 60-75 วน (กมล รมคร, 2556) หรอ 16 ตน ส าหรบหญา
อาย 120 วน
คณสมบตของหญาเนเปยรเมอเทยบกบพชชนดอนๆ ดงแสดงในตารางท 2 ยกตวอยางเชน หญา
จกรพรรด (Giant king grass) ซงเปนหญาสายพนธทใกลเคยงกบหญาเนเปยรปากชอง 1 จะมลกษณะ
แตกตางกบหญาเนเปยรเลกนอย โดยหญาจกรพรรดจะมใบทคมกวา จงเปนอปสรรคในการเกบเกยวส าหรบ
เกษตรกรท วไป สวนออยนน โดยท วไปจะเปนพชทเกบเกยวตอเนองได 2-3 ปตอการปลกหนงคร ง จงตองม
การลงทนในดานการปลกใหมทก 2-3 ป ในขณะทกระถนยกษอายการเกบเกยวคอ 1 ป แตใหผลผลตน าหนก
แหง 4.93 ตนตอไรตอปเทานน จากจดเดนโดยภาพรวมของหญาเนเปยรปากชอง 1 หญาชนดนจงมศกยภาพ
ในการใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาในโรงไฟฟา
35
ตารางท 2 คณสมบตของหญาเนเปยรเมอเปรยบเทยบกบพชชนดอนๆ
พช อายเกบเกยว รอบเกบเกยวผลผลต มวลสด มวลแหง สดสวนมวลแหง
(เดอน) (คร งตอป) (ตน/ไร/ป) (ตน/ไร/ป) ตอมวลสด (%)
หญาจกรพรรด 8 1 60.58 20.47 33.8
ออยปลก ROC24 12 1 46.57 20.61 44.3
หญาเนเปยรปากชอง 1(1) 4 3 66 15.97 24.2
ออยปลก 23-0093 10 1 31.54 12.01 38.1
ขาวฟางหวานเลยงสตว 4 2 25.34 7.21 28.5
กระถนยกษ 12 1 9.64 4.93 51.2
หมายเหต: (1) จากการสมภาษณเกษตรกร
ทมา: พรชย ไพบลย และคณะ (2555)
จากการสมภาษณเกษตรกร ราคาหญาเนเปยรในปจจบนเปนราคาหญาทมซอขายส าหรบการเลยง
สตวโดยมราคาขายประมาณ 1,000 -1,500 บาทตอตน แตเนองจากหญาเนเปยรทจะน ามาใชเปนพชพลงงานน
กระทรวงพลงงานประกนราคาใหท 300 บาทตอตน โดยไปตดทไรของเกษตรกรโดยตรง แตจะตองท าสญญา
ซอขายกบเกษตรกรในระยะยาว แตจากการสมภาษณเกษตรกร ราคาท 300 บาท เปนราคาทเกษตรกรเหนวา
ยงไมเหมาะสมกบตนทนการผลต และตองการขายทราคาสงกวาน โดยราคาทยอมรบได คอ 350 บาทตอตน
ดงนนจากการทโรงไฟฟาตองใชหญาเนเปยร วนละ 101.52 ตน จงเปนตนทนคาเชอเพลงหญาเนเปยรเทากบ
35,532 บาท ตอวน
ตารางท 3 ตารางวเคราะหคณภาพหญาเนเปยรอาย 120 วน
หนวย
หญาเนเปยร
สด
อบแหง แหงสนท
(Air dry basis) (Dry basis)
ความชน % 75.8 7.12 0
สารระเหย (Volatile matter) % 19.15 73.47 79.1
เถา % 1.64 6.28 6.76
คารบอนคงท (Fixed carbon) % 3.42 13.13 14.14
ซลเฟอร % 0.01 0.04 0.04
HHV MJ/Kg 4.51 17.3 18.62
LHV MJ/Kg 2.42 - 17.56
ทมา: การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (2555)
36
ปรมาณผลผลตหญาเนเปยร
จากการสมภาษณเกษตรกรท อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร ส าหรบหญาเนเปยรทอาย 120 วน จะ
ใหผลผลตประมาณ 66 ตนตอไรตอป จากขอมลดงกลาว สามารถประเมนพนทปลกหญาเนเปยรเพอใชเปน
เชอเพลงในการผลตไฟฟาของโดยค านวณไดจาก
พนทปลก (ไร) = ก าลงไฟฟาตดตง (กโลวตต) × ช วโมงการท างาน (ช วโมงตอป) × น าหนกหญาสด
ตอหนวยไฟฟา (กโลกรมตอกโลวตตช วโมง (kw/kWh) ) /ผลผลตหญาเนเปยร (กโลกรมตอไรตอป)
โดย ก าลงไฟฟาตดตง = 1,000 กโลวตต โดยมประสทธภาพของระบบรอยละ 90 ช วโมงการ
ท างาน= 8,472 ช วโมงตอป
น าหนกหญาเนเปยรสดตอหนวยไฟฟา = 4.23 กโลกรมตอกโลวตตช วโมง (kg/kWh)
ผลผลตหญาเนเปยร = 66,000 กโลกรมตอไรตอป
พนททไดจากการค านวณพนทหมนเวยนปลกหญาเนเปยรปากชอง 1 ของโครงการเทากบ 489 ไร
การผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคชน
การน าชวมวลมาผลตไฟฟา
ชวมวล (Biomass) เปนแหลงพลงงานหมนเวยน ทกกเกบพลงงานมาจากดวงอาทตยซงมาจากการ
สงเคราะหดวยแสง และเปนแหลงพลงงานทไมมวนหมดไปเพราะชวมวลสวนใหญไดมาจากพชทมวงจรชวต
ส น สามารถเพาะปลกแลวน ามาใชเปนแหลงพลงงานใหมได ชวมวลโดยท วไปเปนผลตผลทไดมาจากสงมชวต
ในหลายรปแบบ เชน ไมจากปา พชพลงงาน ของเสยจากอตสาหกรรมจากการเกษตร เชน ชานออย ซง
ขาวโพด กากปาลม กากมน แกลบ ฟางขาว ขเลอย ฟน เปนตน การใชชวมวลในผลตความรอนหรอไฟฟาจะ
ไมเพมปรมาณสทธของกาซคารบอนไดออกไซดในช นบรรยากาศของโลก แตเนองจากการเกบรกษาและการ
ขนสงชวมวลมความยากเพราะเชอเพลงชวมวลจะมคาความหนาแนนต า คาใชจายในการขนสงและการจดเกบ
คอนขางสง และมความเสยงสงในการจดหาหรอการรวบรวมปรมาณทตองการใชใหคงทตลอดท งป เนองจาก
พชผลทางการเกษตรสวนใหญเปนไปตามฤดกาล
37
ประเทศไทยมนโยบายสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยน โดยเฉพาะพลงงานจากชวมวล เนองจาก
ประเทศไทยเปนประเทศทมเกษตรกรรมเปนพนฐาน จงมศกยภาพในการผลตชวมวลในปรมาณสง การน า
พลงงานจากชวมวลมาผลตเปนพลงงานไฟฟา และความรอน จะชวยลดตนทนในการน าเขาพลงงานจาก
ตางประเทศ ชวยเพมมลคาใหแกผลตผลทางการเกษตร การสนบสนนใหเกดการผลตไฟฟาจากพลงงาน
หมนเวยนรายเลกมาก (VSPP) โดยเกษตรกรเปนผผลต จะท าใหตนทนการผลตพลงงานต ากวาการขนยาย
เชอเพลงชวมวลไปผลตพลงงานอยนอกพนท การสงเสรมใหชมชนหรอทองถนผลตผลตพล งงานขนใชเอง
จะตองใชเทคโนโลยทงายและไมซบซอน และมเสถยรภาพ ซงเทคโนโลยทเหมาะสมส าหรบชมชน คอ
เทคโนโลยแกสซฟเคช น ซงเปนเทคโนโลยทอาศยกระบวนการเคมทางความรอน (Thermo-Chemical )
สามารถเปลยนองคประกอบไฮโดรคารบอนทมอยในชวมวล ไปเปนแกสเชอเพลง เพอน าไปผลตเปนพลงงาน
ไฟฟา
เทคโนโลยการแปลงสภาพชวมวล
ชวมวลสวนใหญจ าเปนตองแปลงสภาพกอนน าไปใชงาน เนองจากชวมวลมคาความรอนนอยกวาเมอ
เทยบกบฟอสซล มปรมาณความชนสง มความหนาแนนต า และมรปแบบกายภาพไมสม าเสมอเปนเนอเ ดยว
ไมสะดวกตอการขนสง การเกบรกษา หรอการปอนเขา ดงนนการแปลงสภาพชวมวลเพอลดปรมาณความชน
จะสงผลตอการเพมคาความรอนและสะดวกตอการเกบรกษา และมการปรบปรงใหสะดวกตอการใชและการ
จดการ โดยสามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คอ (นคร ทพยาวงศ, 2553)
1. กระบวนการแปลงสภาพเชงกายภาพ (Physical Conversion) ไดแก การอดแทง (densification)
การคดแยกเฉพาะสวน และการหบคนน ามน (oil extraction)
2. กระบวนการแปลงสภาพเชงชวเคม (Biochemical Conversion) ทใชในกจกรรมของ
เชอจลนทรยเปนตวด าเนนการ ไดแกกระบวนการหมกยอยอบอากาศเพอผลตกาซชวภาพและกระบวนการ
ไฮโดรไลซสเพอผลตเอทานอล
3. กระบวนการแปลงสภาพเชงเคมความรอน (Thermochemical Conversion) โดยกระบวนการ
นยงสามารถจ าแนกออกเปนกระบวนการยอยๆ ไดอก คอ การเผาไหม ไพโรไลซส แกสซฟเคช น และการ
สงเคราะหเมทานอล
38
เทคโนโลยการผลตไฟฟาจากชวมวล
เทคโนโลยการผลตพลงงานจากชวมวลมเทคโนโลยหลายรปแบบดงน (ส านกสงเสรมและถายทอด
เทคโนโลย ส านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2556)
1. เทคโนโลยการเผาไหมโดยตรง (Direct Combustion) เปนเทคโนโลยทผลตความรอนจาก
กระบวนการสนดาป ความรอนทเกดขนจะถกน าไปใชในการผลตไอน าเพอผลตเปนกระแสไฟฟาโดยผานกงหน
ไอน า เทคโนโลยการเผาไหมโดยตรงเปนวธทใชกนมากทสด ส าหรบโรงไฟฟาชวมวล ซงสวนใหญเปนระบบ
ขนาดใหญ ทมก าลงการผลตไฟฟา 5 เมกะวตต ขนไป ขอดของเทคโนโลยน ระบบไมซบซอน เดนเครองงาย
ขอเสยคอ ระบบขนาด 1 เมกะวตต ยงไมมการใชในเชงพาณชย เนองจากแนวโนมประสทธภาพต าและคาการ
ลงทนสง และคาการบ ารงรกษาสง
2. เทคโนโลยแกสซฟ เคช น (Gasification) เปนการเปลยนชวมวลใหเปนกาซเช อ เพลง
(Produced gas) ซงมองคประกอบทส าคญคอ กาซคารบอนมอนอกไซด (CO) และกาซไฮโดรเจน (H2) เตา
ผลตกาซเชอเพลงหรอแกสซฟายเออร (Gasifier) ทใชแพรหลายส าหรบระบบขนาดเลก มสองประเภท โดย
ประเทภทหนง คอแบบ ฟกซเบด (Fixed bed) ซงแบงยอยไดเปน (1) เตาผลตกาซเชอเพลงแบบอากาศไหล
ขน (Updraft Gasifier) (2) เตาผลตกาซเชอเพลงแบบอากาศไหลลง (Downdraft Gasifier) (3) เตาผลต
กาซแบบอากาศไหลขวาง (Crossdraft Gasifier) และประเภททสอบคอ แบบ ฟลอไดซเบด (Fluidized bed)
ซงแบงยอยเปน Bubbling fluidzed bed gasifier และ Circulation fludized bed gasifier กาซ
เชอเพลงสามารถน าไปใชประโยชนในรปของเชอเพลงเพอผลตความรอน และผลตไฟฟาโดยผานเครองยนต
สนดาปภายใน ขอดของเทคโนโลยน คอ มประสทธภาพสงส าหรบระบบขนาดเลก แตขอเสยคอ เชอเพลงตอง
มคณภาพดและสม าเสมอ และอาจเกดน ามนดน (Tar) ซงเปนปญหาตอการน าไปใชในเครองยนตสนดาป
ภายใน ดงนนชวมวลทเหมาะสมจะน ามาเปนเชอเพลงตองมขนาดทพอเหมาะ ถาขนาดเลกไป จะท าใหอากาศ
ไหลผานไมได แตถาใหญเกนไป จะเกดการเผาไหมเชอเพลงไมหมด และความชนชวมวลไมควรเกน 20%
โดยแผนผงการผลตกาซเชอเพลง เรมต งแตการเรมต งแตการปอนเชอเพลงเขาสเตา ผลตกาซเชอเพลงหรอ
แกสซฟายเออร (Gasifier) จนสามารถผลตกระแสไฟฟา มรายละเอยดดงแสดงในภาพท 5
39
ภาพท 5 แผนผงการผลตกระแสไฟฟาโดยเทคโนโลยแกสซฟเคช น
ทมา: วชร จรจ ารส (2554: 10)
ส าหรบเตาผลตกาซเชอเพลงหรอแกสซฟายเออร (Gasifier) สามารถแบงออกไดเปน 2 ระบบ คอ
ระบบ ฟกซเบด (Fixed-bed) และระบบ ฟลอไดซเบด (Fluidized Bed) (กรมพฒนาพลงงานทดแทน และ
อนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน, 2554)
2.1 ระบบฟกซเบด (Fixed-bed) มลกษณะการท างานทซบซอนนอยกวาระบบฟลอไดซเบด ม
การแบงสวนการท าปฏกรยาทชดเจน คอ สวนการอบเชอเพลง สวนการกล นสลาย และสวนการสนดาป
สามารถแบงไดเปน 3 แบบ คอ
2.1.1 เตาผลตกาซแบบอากาศไหลขน (Updraft Gasifier) โดยอากาศจะถกปอนเขาทาง
ดานลางไหลขนดานบนในขณะทเชอเพลงจะเคลอนทลงดานลางสวนทางกน เตาประเภทนมประสทธภาพทาง
ความรอนสงเนองจากกาซรอนทเกดจาก Combustion Zone ไหลผานเชอเพลง ความรอนสมผสจะถก
ถายเทใหเชอเพลงผานส Pyrolysis Zone และ Reduction Zone ตอไป ผลตภณฑทเกดจาก Pyrolysis
และ Drying จะปะปนอยในกาซเชอเพลงและเมอออกจากเตาผลตกาซอณหภม กาซเชอเพลงจะลดลง ทาร
และน ามนดนจะกล นตวปนเปอนในกาซเชอเพลง ดงแสดงในภาพท 6
2.1.2 เตาผลตกาซเชอเพลงแบบอากาศไหลลง (Downdraft Gasifier) โดยอากาศจะไหล
ทศทางเดยวกบการเคลอนทของเชอเพลง เตาชนดนผลตภณฑจาก Pyrolysis zone ไหลผาน Combustion
40
Zone ซงมอณหภมสงจะท าใหเกดการแตกตวเปนกาซกอนทจะไหลออกจากเตา กาซเชอ เพลงทไดจงมทารต า
แตมอณหภมสง 300-500 องศาเซลเซยส ดงแสดงในภาพท 6
ภาพท 6 ประเภทของระบบผลตกาซเชอเพลงชวมวล
ทมา: เยาวธร อชวงกล (2553: 7)
2.1.3 เตาผลตกาซแบบอากาศไหลขวางกบการเคลอนทของเช อเพลง (Crossdraft
Gasifier) โดยลกษณะชนปฏกรยาโดยเฉพาะ Combustion Zone และ Reduction Zone จะอยชดตดกน
มาก ดงนนจะสามารถผลตกาซไดอยางรวดเรวและแปรผนไดงาย ปกตบรเวณเผาไหมจะอยกงกลางของเตา
ผลตกาซ แตขอบเขตการเผาไหมอาจจะขยายกวางขนหากความเรวอากาศสงขน
2.2 เตาผลตกาซเชอเพลงแบบพนฝอย (Fluidized Bed Gasifier) เปนทมรปแบบเหมาะสม
กบชนดของเชอเพลงบางชนดเชน เชอเพลงทมขนาดเลก มความหนาแนนต า ปรมาณเถาสงและอณหภมการ
หลอมเหลวของเถาต า ในระบบชนดนการสมผสระหวางอากาศและสารตวกลางกบเชอเพลงมประสทธภาพสง
ดงนนสามารถท างานทอณหภมต าประมาณ 800-900 องศาเซลเซยสซงต ากวาจดหลอมเหลวของเถา โดย
ระบบนแบงเปน 2 รปแบบ คอ การเผาไหมเชอเพลงโดยตรง และการเผาไหมเชอเพลงในหองเผาไหมส ารอง
อณหภมของสารตวกลางจะมการกระจายอยางสม าเสมออยางท วถง การเผาไหมและการเกดกาซจะเกดขน
พรอมๆ กน เนองจากระบบนตองการความเรวอากาศสงดงนน จงเกดการสญเสยเชอเพลงไปบางสวนและกาซ
เชอเพลงจะมฝ นปะปนสง
2.3 เตาผลตกาซแบบหมนวน (Moving Bed Gasifier) หรอ Entrained Bed Gasifier เปน
ระบบทมประสทธภาพการถายเทความรอนสง การท างานในการถายเทความรอนคลายกบ Fluidized Bed
41
Gasifier โดยปกตอณหภมอยท 482-593 องศาเซลเซยส เตาระบบนมประสทธภาพสงในการท าปฏกรยา
ระหวางของแขงกบกาซ ลกษณะเชอเพลงทเหมาะสม เชน ผงถานหน หรอเชอเพลงชวมวลทมขนาดเลกๆ การ
ท าปฏกรยาระหวางอากาศกบเชอเพลงเกดในชองปฏกรยาแบบหมนวน
3. เทคโนโลยไพโรไลซส (Pyrolysis) คอการแยกสลายชวมวลโดยความรอนในสภาวะทไมม
ออกซเจนไดผลตภณฑเปนของผสมระหวางกาซ ของเหลว และถาน โดยสดสวนขนอยก บวธและรปแบบของ
ปฎกรยาไพโรไลซส ซงสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ การไพโรไลซส แบบเดม และไพโรไลซสแบบ
เรว ซงใหผลตภณฑหลกทแตกตางกน คอ ของแขงหรอถานชาร และน ามนตามล าดบ ผลตภณฑจากไพโรไล
ซสสามารถน าไปใชเปนเชอเพลงในการผลตพลงงาน สวนใหญการน าไปใชอยในรปของความรอน ขอดของ
ระบบน คอ ไดผลตภณฑทหลากหลายและมคาความรอนสง แตขอเสยคอ ระบบมความยงยากซบซอนและ
เดนเครองยาก ตนทนสง และยงไมมการประยกตใชในการผลตกระแสไฟฟามากนก
4. เทคโนโลยการยอยสลายแบบไมใชออกซเจน (Anaerobic Digestion) เปนกระบวนการทาง
ชวภาพโดยการหมกยอยสลายสารอนทรยในสภาวะไรออกซเจน โดยกลมของจลนทรยท าหนาท ยอยโปรตน
คารโบไฮเดรตและไขมน สดทายไดผลผลตกาซชวภาพ (Biogas) ซงมองคประกอบหลกคอ กาซมเทน (CH4)
และกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) มการใชกาซชวภาพในการผลตความรอนและไฟฟาอยางแพรหลายในเชง
พาณชย วตถดบในการผลตกาซชวภาพสวนใหญเปนเปนของเสยอนทรยตางๆ เชน มลสตวแบบของเหลวและ
ของแขง ของเสยจากการเกษตร ของเสยจากโรงงานอตสาหกรรมทเกยวของกบการเกษตร ของเสยจา กขยะ
ชมชน น าเสยและ จากแหลงฝงกลบ (Landfills) การผลตกาซชวภาพจากชวมวลประเภทลกโนเซลลโลสยงอย
ในข นตอนของการทดลองหองปฏบตการ ขอดของเทคโนโลยน คอ สามารถใชกบชวมวลทมความชนสงมาก
ได แตขอเสย คอ ตองใชเวลาหมกนาน และอตราการเกดผลตภณฑต าหากใชกบชวมวลประเภทลกโน
เซลลโลส
การผลตกาซเชอเพลงชวมวล (Biomass Gasification)
การผลตกาซเช อเพลงเปนกระบวนการทเปลยนเช อเพลงแขงใหอยในรปกาซเช อเพลงดวย
กระบวนการทางเคมความรอน (Thermal Conversion) หรอเรยกวา Producer gas ซงมองคประกอบของ
กาซทสามารถใชเปนเชอเพลง ไดแก กาซคารบอนมอนอกไซด (CO) กาซไฮโดรเจน และกาซมเทน (CH4) ซง
กระบวนการเกดปฏกรยาสามารถแบงไดเปน 4 ข นตอน ไดแก (ส านกวจย คนควาพลงงาน กรมพลงงาน
ทดแทนและอนรกษพลงงาน, ม.ป.ป.)
42
1. ข นตอนการอบแหง (Drying Zone) บรเวณนไอน าทแทรกตวอยในเชอเพลง จะโดนไลออก
ดวยความรอนทมาจากโซนการเผาไหมของเตาปฏกรณ
2. ข นตอนการกล นสลาย (Pyrolysis Zone) เปนข นตอนแรกของการเผาไหมเชอเพลงชวมวลโดย
อาศยความรอนจากโซนเผาไหม ท าใหสารประกอบอนทรยในเชอเพลงชวมวลจะแตกตวออกอยในรปของแขง
ของเหลว และกาซ
3. ข นตอนการเผาไหม (Combustion Zone) เปนข นตอนการเผาไหมเชอเพลงชวมวลทมการเผา
โดยจายอากาศเขาไปในเตาปฏกรณ ซงจะไปท าปฏกรยากบเชอเพลงแขงทมาจากข นตอนการกล นสลายเพอให
ไดคารบอนไดออกไซด (CO2) และโมเลกลของน า (H2O)
4. ข นตอนรดกช น (Reduction Zone) เปนข นตอนปฏกรยาการกอเกดกาซเชอเพลงชวมวล
ข นตอนนเปนข นตอนทสองของการเผาไหมแบบจ ากดอากาศ ซงจะกอใหเกดกาซคารบอนมอนนอกไซด (CO)
และกาซไฮโดรเจน (H2)
ประสทธภาพของกระบวนการแกสซฟเคช นขนกบปจจยหลก 2 ปจจย คอ คณสมบตของชวมวลท
เปนสารตงตน และการออกแบบแกสซฟายเออร เพราะชวมวลแตละชนดมพลงงานสะสมแตกตางกน เมอ
น ามาแปลงสภาพเปนกาซชวมวล จะไดกาซเชอเพลงทมคาความรอนแตกตางกน ถาเปนชวมวลชนดเดยวกน
แตมคณสมบตแตกตางกน เชน ความชน ขนาด กจะสงผลใหคาความรอนของกาซเชอเพลงมคาตางกน (ภาว
ศทธ ชตชย และ อมรชย อาภรณวชานพ, 2556)
ผลกระทบสงแวดลอมจากการผลตพลงงานไฟฟาของโรงไฟฟาชวมวล
เทคโนโลยแกสซฟเคช น เปนเทคโนโลยการผลตพลงงานทมความเปนมตรกบสงแวดลอม โดย
ผลตภณฑทไดจากกระบวนการนคอ กลมแกสเชอเพลงทประกอบไปดวย CO, H2 และ CH4 กระบวนการ
ผลตไฟฟานนจะเกดมลพษและของเสย ทเกดจากกระบวนการแกสซฟเคช น คอ มลพษทางอากาศ, ของเสย
ในรปของแขง และน าเสยทเกดจากระบบท าความสะอาดแกส มรายละเอยดดงน (กรมอตสาหกรรมพนฐาน
และการเหมองแร, ม.ป.ป.)
1. มลพษอากาศ (Air Pollution) การปลดปลอยมลพษทางอากาศของระบบแกสซฟเคช น ไดแก
ฝ นละออง และกาซไอเสยจากการเผาไหม โดยระดบปรมาณมลพษ เ ชนฝ นละออง และกาซ
คารบอนไดออกไซดจะนอยกวาระบบเผาไหมโดยตรง หากเปรยบเทยบการใชเชอเพลงจากฟอสซลแลวการ
43
เผาไหมเชอเพลงชวมวลจะมปรมาณกาซทสงผลกระทบตอสงแวดลอมและอนตรายตอสขภาพนอยกวา โดย
มลพษทางอากาศหลกๆ ไดแก ฝ นละออง น ามนดน และรดวซกาซตางๆ
1.1 ฝ นละออง เกดจากกระบวนการเตรยมเชอเพลง การเกบรกษา และการน ามาใชงาน ระบบ
รวบรวมและก าจดเถา ซงปญหาทเกดจากฝ นละออง คอ การรบกวนระคายเคองตอระบบทางเดนหายใจ และ
อวยวะตางๆ, การบดบงทศนวสย และฝ นทยงมความรอนสามารถเกดการตดไฟได
1.2 รดวซกาซตางๆ (Reduced Gases) เชน คารบอนมอนอกไซด , กรดไฮโดรคลอรก,
ไฮโดรเจนซลไฟด และแอมโมเนย ซงจะตองถกดกจบกอนปลดปลอยสบรรยากาศ อาจท าไดโดยการตดตง
ระบบสครบเบอรแบบเปยก การใชสารประกอบดาง การเผาทง
1.3 กลน กลนเหมนอาจเกดจาก กระบวนการเผาไหม, การยอยสลายของสารอนทรย, การ
ร วไหลของกาซ โดยเฉพาะรดวซกาซ และการกกเกบของเสย เชน น ามนดน ขเถา น าเสย และของเสยอนๆ
1.4 เสยงและแรงส นสะเทอน เกดจากการท างานของเครองจกร โดยแหล งก าเนดเสยงไดแก
อปกรณและเครองจกรในการเตรยมชวมวล เครองปอนชวมวล เครองอดอากาศ และเครองยนต
2. ของเสยในรปของแขง (Solid Waste) ของเสยในรปของแขงทเกดจากกระบวนการแกสซฟ
เคช นจากการใชเชอเพลงชวมวล ไดแก ถาน ขเถา ซงจะเกดขนประมาณ 3-20% ของเชอเพลงทปอนสเตา
โดยจะขนอยกบองคประกอบของเชอเพลงแตละชนด ของเสยเหลานสามารถน าไปใชประโยชน เชน การ
น าไปใชเปนวสดในการปรบปรงดน หรอการน าไปแปรสภาพเปนถานกมมนต
3. น าเสย เกดไดจากไอน ากล นตวหรอคอนเดนเสด (Condensate) ทปนเปอนไปดวยกรดอะซตก
ฟนอล และสารอนทรยทอยในเนอไม หรอ ‚น าสมควนไม‛ มฤทธเปนกรดออน และหากใช ระบบสครบเบอร
แบบเปยก (Wet Scrubber) ในการก าจดสงเจอปนจะท าใหเกดน าเสย (Scrubbling Water) ตามมา
นอกจากนน าเสยอาจปนเปอนน ามนชวภาพ (Bio-Oil) ทเกดจากการเผาไหมสารอนทรย ดงนน น าเสยทเกด
จากกระบวนการแกสซฟเคช นหากมปรมาณมากควรมการตดตงระบบบ าบดกอนปลอยน าทงลงสสงแวดลอม
ส าหรบโรงไฟฟาชวมวลขนาดไมเกน 10 เมกะวตตจะตองจดท าประมวลหลกการปฏบต (Code of
Practice) วาดวยมาตรการปองกน แกไข และตดตามตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอมส าหรบผไดรบการ
ยกเวนไมตองจดท ารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม ส าหรบการผลตไฟฟาจากเชอเพลงชวมวล
(ประเภทเชอเพลงแขง) ตามประกาศของคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน ซงประกาศในราชกจจานเบกษา
44
ณ วนท 25 มกราคม 2556 เพอใหผขอรบใบอนญาตด าเนนการจดการดานสงแวดลอม ความปลอดภยและ
ผลกระทบทอาจเกดขนตอชมชนในพนทใกลเคยงสถานประกอบกจการพลงงาน
สภาพทวไปของโครงการ
โครงการความเปนไปไดทางการเงนในการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต ณ ต าบลล า
สมพง อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร โดยน าหญาเนเปยร พนธปากชอง 1 น ามาเปนเชอเพลงหลก ผลต
ไฟฟาขายใหการไฟฟาสวนภมภาค ตามระเบยบการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนขนาด
เลกมาก (Very Small Producer: VSPP) พนทโรงไฟฟาชวมวลมเนอท 12 ไร ซงประกอบไปดวย ลานตาก
ชวมวลพนท 5 ไร อาคารรบชวมวล 7 ไร ซงประกอบไปดวย พนทแปรรปและจดเกบเชอเพลง สวนผลตกาซ
เชอเพลง และสวนผลตไฟฟา โดยอาคารรบชวมวลพนท 7 ไร ดงแสดงในภาพท 7
ภาพท 7 รปแบบของโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
ทมา: ส านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2556)
ปรมาณการใชหญาเนเปยรในโรงไฟฟาชวมวล
Mckendry (2001 cited Warren et al., 1995) กลาววาคาเฉลยความรอนท 18 เมกะจลตอ
กโลกรม (MJ/kg) ของชวมวลของไม ซงใชน าหนกแหงไม 1 กโลกรมสามารถแปลงเปนพลงงานไฟฟาได 1
กโลวตตช วโมง เมอน ามาเทยบกบ คาความรอน LHV ของหญาเนเปยรปากชอง 1 อาย 120 วน มคาความ
รอน 17.56 เมกะจลตอกโลกรม (MJ/kg) ดงในตารางท 3 น ามาค านวณเทยบกน จงตองใชน าหนกแหงของ
หญา 1.025 กโลกรมในการผลตไฟฟา 1 กโลวตตช วโมง
45
เมอน ามาค านวณหาน าหนกสดของหญา เนเปยรปากชอง 1 อาย 120 วน ทมคาความชนรอยละ
75.8 จากตารางท 3 ดงนนน าหนกหญาสดทตองใชตอหนวยไฟฟาคอ 4.23 กโลกรมตอกโลวตตช วโมง จาก
ขอมลดงกลาว ในการผลตไฟฟา 1 วน ท าการผลตไฟฟา 24 ช วโมง จงตองใชหญาเนเปยรสด 101.52 ตนตอ
วน ปรมาณหญาทใชตอป เทากบ 35,837 ตนตอป
จากการสมภาษณเกษตรกร ราคาหญาเนเปยรในปจจบนเปนราคาหญาทมซอขายส าหรบการเลยง
สตวโดยมราคาขายประมาณ 1,000 -1,500 บาทตอตน แตเนองจากหญาเนเปยรทจะน ามาใชเปนพชพลงงานน
กระทรวงพลงงานประกนราคาใหท 300 บาทตอตน โดยไปตดทไรของเกษตรกรโดยตรง แตจะตองท าสญญา
ซอขายกบเกษตรกรในระยะยาว แตจากการสมภาษณเกษตรกร ราคาท 300 บาท เปนราคาทเกษตรกรเหนวา
ยงไมเหมาะสมกบตนทนการผลต และตองการขายทราคาสงกวาน โดยราคาทยอมรบได คอ 350 บาทตอตน
ดงนนจากการทโรงไฟฟาตองใชหญาเนเปยร วนละ 101.52 ตน จงเปนตนทนคาเชอเพลงหญาเนเปยรเทากบ
35,532 บาท ตอวน
ภาพท 8 โรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
เทคโนโลยทใชคอ เทคโนโลย แกสซฟเคช น (Gasification) แบบ Drowndraft Gasifier โดย
เครองจกรทใชในโรงไฟฟามรายละเอยดดงแสดงในตารางท 4
46
ตารางท 4 ขอมลเครองก าเนดกาซชวมวลแบบเผาอบอากาศ (Gasification System)
Model RH-1200
Biomass consumption 1.5 ~ 2.0 kg/kWh
Gas heat value 4500 ~ 5500 kJ/Nm3
Gas capacity (maximum) 3600 Nm3/hr
TAR content <50 mg/Nm3
Gasification efficiency 70 ± 5 %
Self consumed electrical power 60 ~ 90 KW
Water Consumption (replace evaporation) < 0.5 Litre/kWh
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
โดยกจกรรมภายในโครงการประกอบไปดวย 4 สวนหลก ไดแก กระบวนการปรบสภาพชวมวล
กระบวนการผลตกาซเชอเพลง กระบวนการท าความสะอาดเชอเพลง และกระบวนการผลตกระแสไฟฟา
(ส านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2556)
กระบวนการปรบสภาพชวมวล
กระบวนการปรบสภาพชวมวล รวมถงข นตอนการลดขนาดของชวมวล (Size Reduction) และ
ข นตอนการเพมความหนาแนนของชวมวล (Densification) ชวมวลจากแหลงเกษตรจะถกขนสงมายงหนา
โรงงาน โดยผานเครองช ง (Weight Bridge Election) เพอท าการช งน าหนกเปยก จากนน จะถกเทกอง ณ
ลานตาก เพอระเหยน าออกใหมความชนทเหมาะสม (ประมาณ 30%) จากนนชวมวลจะถกขนสงไปยงสายพาน
ล าเลยง (Conveyor) เพอเขาสเครองคดแยก (Screener) เพอก าจดสงเจอปนตางๆ ออกจากชวมวล เชน
เศษหน หรอดน จากนน ชวมวลทปราศจากสงเจอปนจะเขาสเครองสบยอยแบบจานหมน (Dish Chipper)
หรอเครองบดยอย (Shredder) เพอท าการลดขนาดชวมวลข นตนและเขาสเครองบดแบบคอนเหวยง
(Hammer Mill Grinder) เพอท าการบดชวมวลใหมขนาดทเหมาะสมในการท าชวมวลอดเมด (Pellet) เพอ
เพมประสทธภาพการผลตกาซเชอเพลง
47
ภาพท 9 กระบวนการปอนชวมวลเขาสเครอง Gasifier
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
กระบวนการผลตกาซเชอเพลง
กระบวนการผลตกาซเชอเพลงหรอกระบวนการแกสซฟเคช น โดยใชเตาแกสซไฟเออรชนดไหลลง
(Downdraft Gasifier) โดยชวมวลทผานการปรบสภาพแลวจะถกสงเขาสเตาถงพกดานบน (Hopper)
อากาศจากระบบอดอากาศ (Compressor Air System) ถกปอนเขาทางดานลางเพอเขาท าปฏกรยากบชว
มวลขณะไหลลง ไดผลตภณฑกาซเชอเพลงออกทางดานลางของเตาแกสซฟายเออร อณหภมขาออกประมาณ
800 องศาเซลเซยส
กระบวนการท าความสะอาดเชอเพลง
กาซเชอเพลงทผลตไดมกมสงเจอปน ประกอบดวยฝ นละออง (Dust และ Particulate) น ามนดน
(Tar) และสารประกอบซลเฟอร (SO2 และ H2S) สงเจอปนนจะถกก าจดออกกอนจะน ากาซเชอเพลงมาผลต
กระแสไฟฟา
ฝ นละออง (Dust และ Particulate) คอสวนทเหลอจากการเผาไหม เชน เถา (Ash) และถานชาร
(Char) ดงนนกาซเชอเพลงทผลตไดจะเขาสไซโคลนเพอแยกอนภาคขนาดใหญในข นตน โดยอาศยหลกการ
ของแรงโนมถวง กาซเชอเพลงทปราศจากฝ นละอองจะเขาสหอสเปรยน า (Wet Scrubber) โดยใชน าเยนเปน
ตวกลางในการดกจบน ามนดน กาซทมซลเฟอรเปนองคประกอบ รวมถงฝ นทมขนาดอนภาคเลกประมาณ 1
48
ไมโครเมตร น าเสยทออกทางดานลางของหอสเปรยน าจะถกสงไปยงหนวยบ าบดน าเสย (Water Treatment
System) เพอน าน ากลบมาใชใหม
ภาพท 10 เครอง Gasifier
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2555)
กระบวนการผลตกระแสไฟฟา
กาซเชอเพลงทผานการท าความสะอาดแลวจะเขาสเครองยนตสนดาปภายในทถกดดแปลงเพอใชกบ
กาซเชอเพลง (Modified Gas Engine) เพอผลตกระแสไฟฟาโดยผานเครองก าเนดไฟฟา (Generator)
ส าหรบก าลงการผลตไฟฟาขนาด 1 เมกะวตต จะใช Gas Engine ขนาด 400 หรอ 500 kw 3 เครอง กาซท
ออกมาจากเครองยนตจะถกท าใหเยนลงกอนจะปลอยสบรรยากาศทางปลอง
ภาพท 11 เครองก าเนดไฟฟา
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
49
ปรมาณเชอเพลงหญาเนเปยรทการเดนเครองจกร 8,472 ช วโมงตอป โครงการมความตองการใช
หญาเนเปยรอยท 35,837 ตนตอป เฉลยอยท 2,986 ตนตอเดอน จากพนทต าบลล าสมพง อ าเภอมวกเหลก
ทมการปลกหญาเนเปยรประมาณ 500 ไร พบวาพอเพยงตอการใชผลตกระแสไฟฟาของโครงการ
ตนทนและคาใชจายทเกยวของกบการด าเนนงาน
ในการด าเนนงานมตนทนแบงเปนสองประเภท คอ ตนทนในการลงทน (Investment cost) และ
ตนทนในการด าเนนงาน (Operation Cost) โดยมรายละเอยดดงน
1. ตนทนในการลงทน (Investment cost) คอ คาใชจายทในการลงทนในสนทรพยถาวรโดยท าให
โครงการโรงไฟฟาชวมวลสามารถด าเนนการ รวมเปนเงนท งสน 90,574,000 บาท ประกอบดวย
1.1 คาทดน หมายถงคาใชจายทจายไปเพอใหไดมาซงกรรมสทธในทดน เพอประโยชนในการ
กอสรางโรงไฟฟาขนาด 1 เมกะวตต พนทประมาณ 12 ไร ราคาไรละ 100,000 บาท รวมเปนคาทดนท งหมด
1,200,000 บาท
1.2 คาใชจายในการปรบปรงทดน 500,000 บาท
1.3 คาใชจายในการกอสรางอาคารโรงไฟฟาขนาด 342 ตารางเมตร อาคารโรงไฟฟาเปนสถาน
ทต งของ เครองยนตผลตไฟฟา (Gas Engine) และอปกรณควบคมระบบในการผลตกระแสไฟฟา รวมเปน
คากอสรางอาคารโรงไฟฟา เปนจ านวนเงน 2,610,000 บาท
1.4 เครองจกรและอปกรณในโรงไฟฟา ประกอบดวยเครองยนตแกสซไฟเออร (Gasifier)
เครองยนตผลตไฟฟา ระบบควบคมท งหมด ระบบสายสง อปกรณในการเชอมตอกระแสไฟฟาเพอขายใหการ
ไฟฟาสวนภมภาค ท งหมดน ใชเปนระบบ turn key มลคา 75,800,000 บาท
1.5 อาคารเกบเชอเพลง เปนคาใชจายในการกอสรางอาคารเกบเชอเพลงเนอท 748 ตาราง
เมตร มลคา รวม 840,000 บาท
1.6 อาคารส านกงานเนอท 90 ตารางเมตร มลคารวม 540,000 บาท
50
1.7 เครองตดหญาและสบหญาเนเปยร เพอใชในการเกบเกยวและสบหญาเนเปยรทแปลง
หญากอนขนสงมาทโรงไฟฟาจ านวน 2 เครอง เครองละ 800,000 บาท รวม 1,600,000 บาท
1.8 เครองอบแหงเพออบแหงหญาเนเปยรใหมความชน นอยกวารอยละ 20 กอนปอนเขาส
เครอง แกสซไฟเออร จ านวน 1 เครอง ราคา 320,000 บาท
1.9 รถแทรกเตอรขนาด 65 แรงมา 1 คน เพอใชกบเทรเลอรพวงส าหรบขนสงหญาเนเปยรมา
ทโรงไฟฟา ราคา 814,000 บาท
1.10 รถแทรกเตอรขนาด 85 แรงมา 1 คน เพอใชรวมกบเครองตดและสบหญาเนเปยรใน
แปลงหญา ราคา 1,200,000 บาท
1.11 รถเทรเลอรพวง ใชส าหรบบรรทกเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร จ านวน 2 คน คนละ
1,100,000 รวม 2,200,000 บาท
1.12 รถยนตกระบะเพอใชในงานท วไป 750,000 บาท
1.13 คาใชจายกอนการด าเนนงาน เปนคาใชจายเบองตนในการพฒนาโครงการประกอบไป
ดวย คาใชจายในการศกษาความเปนไปไดของโครงการ การท าประชาพจารณ การน าชมชนไปศกษาดงาน
โรงไฟฟาชวมวลแหงอนๆ คาใชจายในการด าเนนงานขออนญาตจากหนวยงานทเกยวของ มลคารวมท งสน
3,000,000 บาท
51
ตารางท 5 ตนทนในการลงทนของโครงการโรงไฟฟาชวมวล ขนาด 1 เมกะวตต
(หนวย: บาท)
รายละเอยด รวม
คาทดนและคาปรบปรงทดน 1,700,000
คากอสรางอาคารโรงไฟฟา อาคารเกบเชอเพลง และอาคารส านกงาน 3,990,000
คาเครองจกรและอปกรณ 75,800,000
คาเครองเกบเกยวและสบหญา 1 เครอง 800,000
คาเครองอบแหง 320,000
คายานพาหนะ 750,000
คารถแทรกเตอร 2 คน 2,014,000
คารถเทรเลอรพวง 2 คน 2,200,000
คาใชจายกอนการด าเนนงาน 3,000,000
รวมตนทนในการลงทน 90,574,000
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
2. ตนทนในการด าเนนงาน (Operation Cost) เปนคาใชจายทเกดขนต งแตเรมด าเนนโครงการ
และตอเนองตลอดระยะเวลาโครงการ มรายละเอยดดงน
2.1 คาแรงงานในการด าเนนการผลต รวมเปนเงน 506,000 บาทตอป ดงแสดงในตารางท 6
ตารางท 6 งบประมาณคาแรงตอเดอน
ต าแหนง จ านวน อตราเงนเดอน (บาท/เดอน) รวม (บาท/เดอน)
ผจดการโรงงาน 1 25,000 25,000
วศวกรโรงงาน 2 25,000 50,000
ชางเทคนค 12 12,000 144,000
พนกงานฝายการเงน 1 17,000 17,000
พนกงานธรการ 1 12,000 12,000
เจาหนาทรกษาความปลอดภย 2 11,000 22,000
52
ตารางท 6 (ตอ)
ต าแหนง จ านวน อตราเงนเดอน (บาท/เดอน) รวม (บาท/เดอน)
เจาหนาทฝายผลต 23 9,000 207,000
คนขบรถแทรกเตอร 2 10,000 20,000
แมบาน 1 9,000 9,000
รวม 45
506,000
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
2.2 คาสวสดการของพนกงาน คดเปนรอยละ 3 ของเงนเดอนพนกงาน
2.3 ตนทนการผลตทางออม ประกอบดวย คาไฟฟา คาใชจายในการบ ารงรกษาและซอมแซม
อปกรณ เครองจกรผลตไฟฟา เทากบ 2,641,600 บาท ดงแสดงในตารางท 7
ตารางท 7 ตนทนการผลตทางออม
(หนวย: บาท)
รายการ รายละเอยดคาใชจาย/ป จ านวนเงน/
ป
คาไฟฟา เดนระบบ 8,472 h x ไฟฟาทใช 100 kw x อตราคาไฟฟา 3 บาท/kWh
(10% ของก าลงไฟฟาทผลตได) 2,541,600
คาแรงงานทางออม คาจางเหมาซอมบ ารงและดแลคณภาพ 100,000
รวม 2,641,600
ทมา: โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร (2556)
2.4 คาใชจายของหญาเนเปยรทเปนเชอเพลงหลก ค านวณจากจ านวนวนทมการผลต 353 วน
ตอป จากการวเคราะหมการใชหญาเนเปยร วนละ 101.52 ตนตอวน มอตราการใช หญาเนเปยร 35,836.56
ตน ตอป ราคาซอขาย 350 บาทตอตน ดงนน ตนทนคาเชอเพลง คอ ปละ 12,542,796 บาท
2.5 ตนทนในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร เนองจากการซอขายหญาเนเปยรทตนละ
350 บาท โรงไฟฟาชวมวลจะผด าเนนการในการไปเกบเกยวและขนสงหญาจากไรของเกษตรกรเอง โดยใช
เครองจกรในการเกบเกยวเปนหลก เครองจกรทเลอกใชคอ รถแทรกเตอร โดยในการเกบเกยว ใชรถ
53
แทรกเตอรเกษตรขนาด 65 แรงมาขนไป พรอม เครองตดและสบหญาเนเปยร (Chopper) หลงจากเกบเกยว
แลว จะท าการขนสงหญาเนเปยรเขาสโรงไฟฟาชวมวล ซงการขนสงนจะใช รถแทรคเตอรพวงเทรเลอร ขนสง
หญาเนเปยร โดยกระบวนการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยรจากไรของเกษตรกร เขาสโรงไฟฟาชวมวลม
ตนทนในการไปด าเนนการเกบเกยว ตนละ 39.55 บาท รวมเปนคาใชจาย 1,417,173 บาทตอป ดงแสดงใน
ตารางท 8
ตารางท 8 ตนทนในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร
ตนทนผนแปร รายละเอยดการค านวณ คดเปน
(บาท/ตน)
คาเชอเพลงในการเกบเกยว 3.5 [ลตร/ไร] x 30 [บาท/ลตร] / 22 [ตน/ไร] 4.77
คาเชอเพลงในการรวบรวมจากแปลงปลก 3.5 [ลตร/ไร] x 30 [บาท/ลตร] / 22 [ตน/ไร] 4.77
คาเชอเพลงขนสง 0.5 [ลตร/กม] x 30 [บาท/ลตร] x 10 [กม.] / 5 [ตน] 30
รวม 39.55
ทมา: ศนยบรการขอมลโครงการศกษาวจยตนแบบวสาหกจชมชนพลงงานสเขยวจากพชพลงงาน (2556)
2.6 คาสาธารณปโภคและวสดสนเปลองอนๆ คดเปนรอยละ 0.50 ของตนทนการลงทน
2.7 คาประกนอคคภย วงเงนประกน 69 ลานบาท ก าหนดใหช าระเบยประกนภย 224,000
บาท ตอป อางองจาก โรงไฟฟาเพชรภพาน จ.สกลนคร
2.8 คาใชจายในการบ ารงรกษาเครองจกรทก 8 ป เทากบ 8,000,000 บาท ตอคร ง
2.9 ภาษเงนไดนตบคคล โดยค านวณจากก าไรสทธของโครงการ ซงตามเงอนไขมาตรา 65 ทว
แหงประมวลรษฎากรนน สามารถน าเอาคาเสอมราคาของทรพยสนประเภทเครองจกร และอปกรณเครองจกร
มาหกเปนรายจายได เพราะคาเสอมราคาถอวาเปนคาใชจายของกจการ ซงเปนคาใชจายทเกดจากการใช
ทรพยสนถาวรนนเสอมคาลง ถงแมวาโครงการไดจายเงนลงทนเคร องจกรและอปกรณไปเรยบรอยแลว แต
ในทางบญชคาใชจายในสวนนไมไดถกน ามาหกออกจากงบก าไรขาดทนท งหมดทงกอนในคราวเดยว เพราะ
อาจจะสงผลกระทบตอผลประกอบการ และท าใหการประเมนผลการด าเนนงานของกจการผดเพยนไปได จงม
การค านวณตนทนของสนทรพยตลอดอายโครงการ และทยอยตดคาใชจายทกป จนมลคาเทากบศนยเมอ
สนสดโครงการ โดยใชวธค านวณคาเสอมราคาแบบเสนตรง (Straight Line) ในการค านวณคาเสอมราคา
(กรมสรรพากร, 2556)
54
คาเสอมราคา เปนคาใชจายทไมไดเกดขนจรง แตสามารถชวยลดภาษใหกบโครงการไดเพราะถกหกออกจาก
ผลก าไรของบรษทกอนน าไปคดภาษ ท าใหฐานภาษนตบคคลลดลงแตก าไรสทธหลงภาษไมไดสะทอนถง
กระแสเงนสดทแทจรงของโครงการ เพราะมการหกคาใชจายทไมไดเกดขนจรงออกไป คาใชจายเหลานจงตอง
ถกบวกกลบเขามา เพอปรบงบก าไรขาดทนใหแสดงถงกระแสเงนสดจากการด าเนนงาน (เรงรก จ าปาเงน,
2544)
บทท 4
ผลการศกษา
การศกษาความเปนไปไดทางดานการเงนในการลงทนผลตไฟฟาของโรงไฟฟาชวมวลจะวเคราะห
ผลประโยชนสทธดานการเงนทเจาของกจการจะไดรบ โดยวเคราะหจากตนทนและผลประโยชนทเกดขนจาก
การมโครงการ ซงจะวเคราะหในดานตางๆ คอ
1. มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value: NPV)
2. อตราผลตอบแทนภายในโครงการ (Internal Rate of Return: IRR)
3. อตราผลตอบแทนภายในโครงการทมการปรบคาแลว (Modified Internal Rate of Return:
MIRR)
4. ดชนก าไร (Profitability Index: P/I)
5. ตนทนเฉลยถวงน าหนก (Weighted Average Cost of Capital: WACC)
6. การวเคราะหความเสยง และความไมแนนอน โดยใชวธการทดสอบคาความแปรเปลยน
(Switching Value Test: SVT)
โดยตวชวดดงกลาวจะมการคดลดกระแสเงนสดใหเปนมลคาปจจบน
ขอสมมตในการศกษา
1. การศกษาคร งนไดก าหนดใหมระยะเวลาด าเนนโครงการ 26 ป โดยผลตไฟฟาได 25 ป ก าหนด
มาจากการอายการใชงานของเครองจกรหลก เรมผลตกระแสไฟฟา ต งแตป พ.ศ 2559-2583 และมระยะเวลา
การกอสรางโรงไฟฟาและตดตงเครองจกรอปกรณระยะเวลา 1 ป โดยกอสรางในป พ.ศ 2558 โรงไฟฟาชว
มวลมก าลงการผลตไฟฟา 1 เมกะวตต ( 1000 กโลวตต) มก าลงการผลต 353 วน เปนจ านวน 8,472 ช วโมง
ตอป
56
2. เงนลงทนของโครงการมาจากสวนของเจาของ รอยละ 54 และกยมเงนจากสถาบนการเงนรอย
ละ 46 โดยเทยบเคยงกบบรษทในตลาดหลกทรพย คอ บรษทผลตไฟฟาจ ากด (มหาชน) (เอกโก) เปนบรษท
ผลตไฟฟาเอกชนแหงแรกในประเทศไทย
3. อตราดอกเบยเงนกยม เปนอตราดอกเบยส าหรบลกคารายใหญช นดประเภทเงนกแบบม
ระยะเวลา (Minimum Laon Rate:MLR) มอตรารอยละ 6.875 โดยใชอตราดอกเบยของ ธนาคารกรงเทพ
จ ากด (มหาชน) ณ วนท 4 มกราคม 2557 ( ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน), 2557) บวกกบคาความเสยง
รอยละ 1 (MLR+1) คดเปนอตราดอกเบยกยม เทากบรอยละ 7.875
4. ผลตอบแทนและตนทนตลอดอายโครงการใหเปนจ านวนคงท (Real Cash Flow) เนองจาก
ตนทนและผลตอบแทนไมเปลยนแปลงตามอตราเงนเฟอ ดวยโครงการมอายทยาวนาน จงเปนเรองยาก
ส าหรบการคาดการณตนทนและผลตอบแทนในอนาคตดวยความแมนย า การประมาณการกระแสเงนสดใน
สวนของตนทนจะรวมไวตอนตนป ผลตอบแทนและตนทนการด าเนนการจะรวมไวตอนทายป
5. เครองจกรและอาคารสงกอสรางทใชในการสรางโรงไฟฟาช วมวลสามารถใชไดตลอดอาย
โครงการและมมลคาเทากบศนยในปทครบอายโครงการ
6. การค านวณคาเสอมราคาของโครงการในสวนของเครองจกรและอปกรณเปนแบบเสนตรง ตาม
กฎหมายสรรพากร (พระราชกฤษฎกา (ฉบบท 145))
7. ภาษเงนไดนตบคคล อตรารอยละ 20 ตามอตราภาษใหมทประกาศใชในป 2556
8. โรงไฟฟาชวมวลไดรบการสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of
Investment, BOI) โดยไดรบสทธประโยชนทางดานภาษอากร คอ การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปน
ระยะเวลา 8 ป นบจากทเรมด าเนนโครงการ
9. รายไดจากการขายทดนของโครงการ ณ ปทสนสดของการอายโครงการ คอ ปท 26 โดย
ก าหนดใหราคาทดนคงท
10. รายไดคาพลงงานไฟฟา จะคดราคาคาพลงงานไฟฟาเทากบราคารบซอไฟฟาทการไฟฟาสวน
ภมภาคจายใหกบผผลตไฟฟาพลงงานหมนเวยนขนาดเลกมาก (VSPP) ขนาดไมเกน 10 เมกะวตต ทขาย
ใหกบการไฟฟาสวนภมภาค โดยจะคดในอตราคาไฟฟาตามชวงเวลาของการใช (Term of use : TOU ) ณ
57
ระดบแรงดนไฟฟา 11-33 กโลวตต ทการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยขายใหกบการไฟฟาฝายจ าหนายซง
เปนไปตามประกาศเรองการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก (VSPP) ดงแสดงในภาคผนวก ข โดย
มรายละเอยดดงน
10.1 คาพลงงานไฟฟาเปนไปตามประกาศของการไฟฟาเมอ กรกฎาคม 2554 คดตามชวงเวลา
โดยชวง Peak คอวนจนทร-วนศกร เวลา 09.00-22.00 มจ านวนวนเทากบ 238 วน ราคา 3.8548 บาทตอ
หนวย และชวง Off Peak คอวนจนทร-วนศกร เวลา 22.00-9.00 มจ านวนวนเทากบ 238 วน วนเสาร-
อาทตย เวลา 00.00-24.00 วนแรงงานแหงชาต และวนหยดราชการ มจ านวนวนเทากบ 115 วน ราคา 2.4024
บาทตอหนวย ดงแสดงในภาคผนวก ค
10.2 คาไฟฟาผนแปร คออตราคาการปรบอตราคาไฟฟาโดยอตโนมต ( Ft ขายสง) Ft ขาย
สง ตามสตรการปรบอตราคาไฟฟาโดยอตโนมต ซงจะมการปรบอตราคาพลงงานไฟฟาตอหนวย ตามการ
เปลยนแปลงของคาเชอเพลง คาซอไฟฟา ในสวนของ กฟผ. และคาใชจายตามนโยบายของรฐ โดยคา Ft ม
คาเทากบ 0.4433
11. ก าลงการผลตไฟฟาตดตง 1 เมกะวตต ก าลงการผลตจรง 900 กโลวตต โดยมประสทธภาพ
การท างานของระบบคดเปนรอยละ 90 ของก าลงผลตไฟฟาตดตง
12. จ านวนวนเดนเครองยนตของโรงไฟฟา 353 วนตอป เปนจ านวนวนท างาน จนทร-ศกร 238 วน
ตอป เปนจ านวนวนหยด เสาร-อาทตย และวนหยดนกขตฤกษ 115 วนตอป โดยคดจ านวนวนเดน
เครองยนตของโรงไฟฟาเทากนทกปตลอดอายโครงการ
13. จากประกาศการไฟฟาสวนภมภาค ตามมตคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต ลงวนท 9
มนาคม 2552 เรอง การก าหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาส าหรบผผลตไฟฟาขนาดเลกมากจากพลงงาน
หมนเวยนโดยเชอเพลงชวมวลทมก าลงการผลตตดตง นอยกวาหรอเทากบ 1 เมกะวตต ไดรบอตราสวนเพม
ราคารบซอไฟฟา (Adder) รอยละ 0.50 บาทตอกโลวตตช วโมง โดยไดรบการสนบสนนนบจากวน COD เปน
ระยะเวลา 7 ป ดงแสดงในภาคผนวก จ
58
ตนทนและผลประโยชนของของโครงการ
ตนทนโครงการ
ตนทนโครงการ แบงเปน 2 สวนคอ ตนทนในการลงทน และตนทนในการด าเนนงานโดยม
รายละเอยดดงน
1. ตนทนการลงทน (Investment Cost) คอ ตนทนทเกดขนกอนการด าเนนโครงการสราง
โรงไฟฟาชวมวล มลคารวม 90,574,000 บาท
2. ตนทนในการด าเนนงาน (Operating Cost) คอ คาใชจายทเกดขนระหวางการด าเนนการผลต
และตอเนองจนกระท งสนสดโครงการ ซงมรายละเอยด ดงแสดงในตารางท 9
59 59
59
ตารางท 9 ตนทนการด าเนนงานโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
(หนวย: บาท)
รายการ/ปท - 1 2 3 4 5 6
ตนทนการด าเนนงาน รวม
เงนเดอนพนกงาน 163,675,000 - - 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000
สวสดการของพนกงาน 4,910,250 - - 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410
คาเชอเพลงหญาเนเปยร 313,569,900 - - 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796
ตนทนการผลตเชอเพลงทางออม 66,040,000 - - 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600
คาเบยประกนอคคภย 5,600,000 - - 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000
คาใชจายในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร 35,429,326 - - 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173
คาวสดสนเปลองและคาใชจายอนๆ 11,321,750 - - 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870
คาซอมบ ารงใหญเครองจกรทก 8 ป 16,000,000 - - - - - - -
ภาษเงนไดนตบคคล - - - - - - - -
รวมตนทนในการด าเนนงาน 616,546,226 - - 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
60 60
60
ตารางท 9 (ตอ)
(หนวย: บาท)
รายการ/ปท 7 8 9 10 11 12 13
ตนทนการด าเนนงาน รวม
เงนเดอนพนกงาน 163,675,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000
สวสดการของพนกงาน 4,910,250 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410
คาเชอเพลงหญาเนเปยร 313,569,900 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796
ตนทนการผลตเชอเพลงทางออม 66,040,000 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600
คาเบยประกนอคคภย 5,600,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000
คาใชจายในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร 35,429,326 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173
คาวสดสนเปลองและคาใชจายอนๆ 11,321,750 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870
คาซอมบ ารงใหญเครองจกรทก 8 ป 16,000,000 - - 8,000,000 - - - -
ภาษเงนไดนตบคคล - - - - - - - -
รวมตนทนในการด าเนนงาน 616,546,226 24,021,849 24,021,849 32,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
61 61
61
ตารางท 9 (ตอ)
(หนวย: บาท)
รายการ/ปท 14 15 16 17 18 19 20
ตนทนการด าเนนงาน รวม
เงนเดอนพนกงาน 163,675,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000
สวสดการของพนกงาน 4,910,250 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410
คาเชอเพลงหญาเนเปยร 313,569,900 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796
ตนทนการผลตเชอเพลงทางออม 66,040,000 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600
คาเบยประกนอคคภย 5,600,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000
คาใชจายในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร 35,429,326 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173
คาวสดสนเปลองและคาใชจายอนๆ 11,321,750 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870
คาซอมบ ารงใหญเครองจกรทก 8 ป 16,000,000 - - - 8,000,000 - - -
ภาษเงนไดนตบคคล - - - - - - - -
รวมตนทนในการด าเนนงาน 616,546,226 24,021,849 24,021,849 24,021,849 32,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
62 62
62
ตารางท 9 (ตอ)
(หนวย: บาท)
รายการ/ปท 21 22 23 24 25 26
ตนทนการด าเนนงาน รวม
เงนเดอนพนกงาน 163,675,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000 6,547,000
สวสดการของพนกงาน 4,910,250 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410 196,410
คาเชอเพลงหญาเนเปยร 313,569,900 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796 12,542,796
ตนทนการผลตเชอเพลงทางออม 66,040,000 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600 2,641,600
คาเบยประกนอคคภย 5,600,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000 224,000
คาใชจายในการเกบเกยวและขนสงหญาเนเปยร 35,429,326 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173 1,417,173
คาวสดสนเปลองและคาใชจายอนๆ 11,321,750 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870 452,870
คาซอมบ ารงใหญเครองจกรทก 8 ป 16,000,000 - - - - - -
ภาษเงนไดนตบคคล - - - - - - -
รวมตนทนในการด าเนนงาน 616,546,226 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
ทมา: จากการค านวณ
63
63 63
63
ผลประโยชนของโครงการ
จากขอสมมตในการศกษา สามารถวเคราะหผลประโยชนของโครงการ โดยแบงเปน 3 สวน ดงน
1. มรายไดจากการขายไฟฟาใหกบการไฟฟาสวนภมภาค โดยเปนไปตามระเบยบการรบซอไฟฟา
จากผผลตไฟฟาพลงงานหมนเวยนขนาดเลกมาก (Very Small Power Producer: VSPP) โดยมการค านวณ
ดงน
1.1 จ านวนเวลาของการผลตไฟฟาชวง Peak (ช วโมง) ใน 1 ป
ชวง Peak = เวลา 09.00 น. – 22.00 น. (ช วโมง/วน) x จ านวนวนผลตในรอบป (วน
จนทร-ศกร และวนพชมงคล (วน/ป))
= 13 ช วโมงตอวน x 238 วน
= 3,094 ช วโมง
ชวง Off Peak = เวลา 22.00- 09.00 น. (ช วโมง/วน) x จ านวนวนผลตในรอบป (วน
จนทร-ศกร และวนพชมงคล (วน/ป)) + เวลา 00.00-24.00 น. x จ านวนวนผลตในรอบป (วนเสาร-อาทตย,
วนแรงงานแหงชาต, วนหยดราชการตามปกต (ไมรวมวนหยดชดเชย) และวนพชมงคลทตรงกบวน เสาร-
อาทตย)
= (11 ช วโมงตอวน x 238 วน) + (24 ช วโมงตอวน x 115 วน)
= 2,618 ช วโมง + 2,760 ช วโมง
= 5,378 ช วโมง
1.2 ค านวณหาพลงงานไฟฟาทผลตได โดยคดตามก าลงการผลตไฟฟา โดยมประสทธภาพของ
ระบบคดเปนรอยละ 90 ของก าลงผลตไฟฟาตดตง ดงนน ก าลงการผลตจรง เทากบ 900 กโลวตต
1.3 ค านวณหารายไดจากการจ าหนายไฟฟาทผลตไดตอป
64
64 64
64
ชวง Peak = (จ านวนพลงงานไฟฟาทผลตได (กโลวตตช วโมง) x อตราคาพลงงานไฟฟา
(บาท/กโลวตตช วโมง))
= 2,784,600 กโลวตตช วโมง x 3.8548 บาทตอกโลวตตช วโมง
= 10,734,076.08 บาท
ชวง Off Peak = (จ านวนพลงงานไฟฟาทผลตได (กโลวตตช วโมง) x อตราคาพลงงาน
ไฟฟา ( บาท/กโลวตตช วโมง))
= 4,840,200 กโลวตตช วโมง x 2.0424 บาทตอกโลวตตช วโมง
= 9,885,624.48 บาท
1.4 อตราคาไฟฟาอตโนมต (Ft) ขายสงเทากบ 0.4433 บาท/กโลวตตช วโมง
รายไดจากคาไฟฟาอตโนมต (Ft) ขายสง = จ านวนพลงงานไฟฟาทผลตไดในชวง Peak
และ Off Peak (กโลวตตช วโมง) x อตรา คาพลงงานไฟฟาอตโนมต (Ft) (บาทตอกโลวตตช วโมง)
= (2,784,600 กโลวตตช วโมง + 4,840,200 กโลวตตช วโมง) x 0.4433 บาทตอกโลวตต
ช วโมง
= 3,380,037.84 บาท
1.5 อตราคาสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) เทากบ 0.5 บาทตอกโลวตตช วโมง ส าหรบ
ผผลตไฟฟาขนาดเลกมากจากพลงงานหมนเวยนโดยเชอเพลงชวมวล ขนาดไมเกน 1 เมกะวตต โดยไดรบการ
สนบสนนเปนระยะเวลา 7 ป
2. รายไดจากสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) = จ านวนพลงงานไฟฟาทผลตไดในชวง
Peak และ Off Peak (กโลวตตช วโมง) x อตราคาสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) บาทตอกโลวตตช วโมง
= (2,784,600 กโลวตตช วโมง + 4,840,200 กโลวตตช วโมง) x 0.5 บาทตอกโลวตตช วโมง
65
65 65
65
= 3,812,400 บาท
3. รายไดจากการขายเถา การผลตไฟฟาดวยเทคโนโลยแกสซฟเคช นจะมเถาทเกดจากการเผา
เชอเพลงดวยเตาแกสซไฟเออร เถาทไดสามารถน าไปเปนปยในทางการเกษตร หรอน าไปผลตเปนถานอดแทง
เถาทไดจะมปรมาณ รอยละ 1.64 จากน าหนกหญาสดทใช โดยราคาขายเถากโลกรมละ 6 บาท จากปรมาณ
การใชหญาเนเปยรสด 101.52 ตนตอวน จะไดปรมาณเถาวนละ 1.66 ตนตอวน ใน 353 วนทเครองจกร
ท างาน จะไดปรมาณเถา 587 ตนตอป เปนรายไดจากการขายเถา 3,526,317.50 บาท ตอป ดงนนโครงการ
โรงไฟฟาชวมวลจะไดรบผลตอบแทนของโครงการแสดงตารางท 10
ตารางท 10 ประมาณการรายรบโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
(หนวย: บาท)
ป รายไดจากการขายไฟฟา รายไดจากการขายเถา รายไดจากการขายกจการ รวมรายได
0 - - - -
1 - - - -
2 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
3 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
4 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
5 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
6 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
7 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
8 27,812,174 3,526,318 - 31,338,492
9 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
10 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
11 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
12 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
13 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
14 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
15 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
16 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
17 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
18 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
19 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
66
66 66
66
ตารางท 10 (ตอ)
(หนวย: บาท)
ป รายไดจากการขายไฟฟา รายไดจากการขายเถา รายไดจากการขายกจการ รวมรายได
20 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
21 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
22 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
23 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
24 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
25 23,999,774 3,526,318 - 27,526,092
26 23,999,774 3,526,318 7,742,000 35,268,092
รวม 626,681,160 88,157,938 7,742,000 722,581,098
ทมา: จากการค านวณ
การค านวณเงนทนตนทนเฉลยถวงน าหนก (Weighted Average Cost of Capital: WACC)
ตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนก คอ อตรารอยละของคาเฉลยของคาใชจายทธรกจตองจายไปเพอให
ไดเงนทนนนๆ เขามาใชลงทนในกจการ โดยแหลงเงนทนในโรงไฟฟาชวมวลนมาจาก 2 แหลงดงน
1. เงนทนจากสวนของเจาของ เทากบ 48,909,960 บาท คดเปนรอยละ 54 ของเงนลงทนใน
โครงการ โดยโครงสรางเงนทนไดเทยบเคยงกบบรษทผลตไฟฟาจ ากด (มหาชน) (เอกโก) ซงเปนบรษทผลต
ไฟฟาเอกชนแหงแรกในประเทศไทยและเปนบรษททมโรงไฟฟาชวมวล
2. เงนทนจากการกยม เทากบ 41,664,040 บาท คดเปนรอยละ 46 ของเงนลงทนในโครงการ
อตราดอกเบยเงนกยมแบบมระยะเวลา (Minimum Laon Rate:MLR) มอตรารอยละ 6.875 โดยใชอตรา
ดอกเบยของ ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) ณ วนท 4 มกราคม 2557 ( ธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน),
2557) บวกกบคาความเสยงรอยละ 1 (MLR+1) คดเปนอตราดอกเบยกยม เทากบรอยละ 7.875
3. การค านวณตนทนสวนของเจาของ (Ke) ใชทฤษฎ Capital Asset Pricing Model (CAPM)
Ke = Rf + β(Rm-Rf)
67
67 67
67
Risk Free Rate (Rf) อางองจากอตราผลตอบแทนของพนธบตรรฐบาลทม 20 ป ชอ LB296A ณ
วนท 4 เมษายน 2557 โดยใหอตราผลตอบแทนรอยละ 4.04 ดงนนในงานวจยนจงก าหนดใหใชทรอยละ 4
โดยอางองขอมลจากสมาคมตลาดตราสารหน
Beta (β) อางองจากคาเฉลย Beta ของบรษทหมวดพลงงานและสาธารณปโภคในตลาดหลกทรพย
ซงมคาเทากบ 0.8515 เนองจาก ในปจจบนไมมบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยในประเทศไทยท
ประกอบธรกจโรงไฟฟาชวมวลเพยงอยางเดยว โดยคาเบตาอางอง ขอมลจาก บรษทหลกทรพยไทยพาณชย
ณ วนท 1 เมษายน 2557
Market Risk Premium อตราผลตอบแทนของตลาดทสงกวาอตราผลตอบแทนทปราศจากความ
เสยงในงานวจยนก าหนดท รอยละ 6
ทงนจากโครงสรางเงนทนทก าหนดสามารถค านวณหาอตราผลตอบแทนของสวนของเจาของไดทรอย
ละ 12.59
ในการศกษาความเปนไปไดของโครงการลงทนโรงไฟฟาชวมวลในครงนจะใชอตราคดลด โดย
ค านวณดวยวธเฉลยถวงน าหนกของตนทนเงนทน แตจากการทโครงการโรงไฟฟาชวมวลไดรบการสงเสรมการ
ลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of Investment, BOI) โดยไดรบสทธประโยชนทางดาน
ภาษอากร คอ การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนระยะเวลา 8 ป นบจากทเรมด าเนนโครงการ ท าใหโครงการ
ม WACC 2 คา ซงสามารถค านวณไดดงน
)]1([)( TaxKWKWWACC ddee
eW = สดสวนเงนลงทนสวนของเจาของโครงการ
eK = ตนทนเงนทนของเจาของโครงการ
dW = สดสวนเงนลงทนจากการกยม
dK = ตนทนเงนทนจากการกยมเงน
Tax = อตราภาษเงนไดนตบคคล
68
68 68
68
WACC ปทเรมโครงการถงปท 8 ของการด าเนนโครงการ
WACC = (0.54 x 0.1259)+ (0.46 x 0.07875)
= 0.10421472 หรอรอยละ 10.42
อตราสวนลดทเหมาะสมของโครงการในกรณทไมมภาษ คอ รอยละ 10.42
WACC ปท 9 ถงปท 26 ของการด าเนนโครงการ
WACC = (0.54 x 0.1259) + (0.46 x 0.07875 x (1-0.2))
= 0.09696972 หรอรอยละ 9.70
อตราสวนลดทเหมาะสมของโครงการในกรณทมภาษ คอ รอยละ 9.70
การค านวณหาอตราสวนลดทเหมาะสมของโครงการ โดยวธการหาคาเฉลยเรขาคณต (Geometric
Mean: G.M.) จากคา WACC ทไดขางตนนน
จากสตรการหาคา G.M =
เมอ x1 x2 x3…xn = คา WACC ในปท 1,2,3,…,n ตามล าดบ
n = จ านวนปท งหมดของโครงการ
=
= 0.099143611 หรอรอยละ 9.91
โดยอตราสวนทเหมาะสมของโครงการมคาเทากบรอยละ 9.91 ตอป ดงแสดงในตารางท 11
69
69 69
69
ตารางท 11 ตนทนเงนทนของโครงการและสดสวนเงนลงทน
รายการ รอยละ
สดสวนเงนทนของเจาของ (We) 54
ตนทนในสวนของเจาของ (Ks) 12.59
สดสวนเงนลงทนจากการกยม (Wd) 46
ตนทนเงนทนจากการกยม (Kd) 7.875
อตราภาษ 20
WACC 9.91
ทมา: จากการค านวณ
การประมาณการงบกระแสเงนสด
เปนการประมาณการกระแสเงนสดรบและเงนสดจายตลอดชวอายของโครงการ โดยอาศยขอมลจาก
ขอสมมตดานตนทนและผลประโยชนของโครงการ ซงมรายละเอยดการประมาณการงบกระแสเงนสดของการ
สรางโรงไฟฟาชวมวล ดงแสดงในตารางท 12
70 70 70
70
ตารางท 12 ประมาณการงบกระแสเงนสด
(หนวย: บาท)
ป 0 1 2 3 4 5
รวม 2558 2559 2560 2561 2562
ผลตอบแทน (B) 722,581,098 - - 31,338,492 31,338,492 31,338,492 31,338,492
มลคาปจจบนของผลตอบแทน (PVB) 246,420,244 - - 25,939,955 23,600,151 21,471,399 19,534,662
ตนทนการด าเนนงาน (OC) 614,563,198 - - 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
มลคาปจจบนของตนทนการด าเนนงาน (PVOC) 203,612,046 - - 19,883,716 18,090,189 16,458,440 14,973,876
ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (NB) 108,017,900 - - 7,316,643 7,316,643 7,316,643 7,316,643
มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (PVNB) 42,808,198 - - 6,056,239 5,509,961 5,012,958 4,560,786
ตนทนในการลงทน (IC) 104,725,029 90,574,000 - - - - -
มลคาปจจบนของตนทนในการลงทน (PVIC) 94,661,690 90,574,000 - - - - -
กระแสเงนสดสทธ (NCF) 3,292,871 (90,574,000) - 7,316,643 7,316,643 7,316,643 7,316,643
71 71 71
71
ตารางท 12 (ตอ)
(หนวย: บาท)
6 7 8 9 10
2563 2564 2565 2566 2567
ผลตอบแทน (B) 31,338,492 31,338,492 31,338,492 27,526,092 27,526,092
มลคาปจจบนของผลตอบแทน (PVB) 17,772,620 16,169,516 14,711,013 11,755,865 10,695,477
ตนทนการด าเนนงาน (OC) 24,021,849 24,021,849 24,021,849 27,526,092 24,021,849
มลคาปจจบนของตนทนการด าเนนงาน (PVOC) 13,623,221 12,394,396 11,276,411 11,755,865 9,333,876
ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (NB) 7,316,643 7,316,643 7,316,643 - 3,504,243
มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (PVNB) 4,149,399 3,775,120 3,434,601 - 1,361,601
ตนทนในการลงทน (IC) - - - 4,495,757 -
มลคาปจจบนของตนทนในการลงทน (PVIC) - - - 1,920,052 -
กระแสเงนสดสทธ (NCF) 7,316,643 7,316,643 7,316,643 (4,495,757) 3,504,243
72 72 72
72
ตารางท 12 (ตอ)
(หนวย: บาท)
11 12 13 14 15
2568 2569 2570 2571 2572
ผลตอบแทน (B) 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092
มลคาปจจบนของผลตอบแทน (PVB) 9,730,737 8,853,017 8,054,468 7,327,948 6,666,962
ตนทนการด าเนนงาน (OC) 27,526,092 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
มลคาปจจบนของตนทนการด าเนนงาน (PVOC) 9,730,737 7,725,972 7,029,084 6,395,055 5,818,216
ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (NB) - 3,504,243 3,504,243 3,504,243 3,504,243
มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (PVNB) - 1,127,044 1,025,384 932,893 848,746
ตนทนในการลงทน (IC) 2,579,757 - - - -
มลคาปจจบนของตนทนในการลงทน (PVIC) 911,969 - - - -
กระแสเงนสดสทธ (NCF) (2,579,757) 3,504,243 3,504,243 3,504,243 3,504,243
73 73 73
73
ตารางท 12 (ตอ)
(หนวย: บาท)
16 17 18 19 20
2573 2574 2575 2576 2577
ผลตอบแทน (B) 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092
มลคาปจจบนของผลตอบแทน (PVB) 6,065,597 5,518,475 5,020,704 4,567,833 4,155,811
ตนทนการด าเนนงาน (OC) 24,021,849 27,526,092 24,021,849 24,021,849 24,021,849
มลคาปจจบนของตนทนการด าเนนงาน (PVOC) 5,293,408 5,518,475 4,381,537 3,986,319 3,626,750
ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (NB) 3,504,243 - 3,504,243 3,504,243 3,504,243
มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (PVNB) 772,188 - 639,167 581,514 529,061
ตนทนในการลงทน (IC) - 4,495,757 - - -
มลคาปจจบนของตนทนในการลงทน (PVIC) - 901,317 - - -
กระแสเงนสดสทธ (NCF) 3,504,243 (4,495,757) 3,504,243 3,504,243 3,504,243
74 74 74
74
ตารางท 12 (ตอ)
(หนวย: บาท)
21 22 23 24 25 26
2578 2579 2580 2581 2582 2583
ผลตอบแทน (B) 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 35,268,092
มลคาปจจบนของผลตอบแทน (PVB) 3,780,953 3,439,908 3,129,626 2,847,331 2,590,500 3,019,719
ตนทนการด าเนนงาน (OC) 27,526,092 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
มลคาปจจบนของตนทนการด าเนนงาน (PVOC) 3,780,953 3,001,987 2,731,205 2,484,848 2,260,713 2,056,795
ผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (NB) - 3,504,243 3,504,243 3,504,243 3,504,243 11,246,243
มลคาปจจบนของผลตอบแทนสทธจากการด าเนนงาน (PVNB) - 437,922 398,421 362,483 329,787 962,924
ตนทนในการลงทน (IC) 2,579,757 - - - - -
มลคาปจจบนของตนทนในการลงทน (PVIC) 354,353 - - - - -
กระแสเงนสดสทธ (NCF) (2,579,757) 3,504,243 3,504,243 3,504,243 3,504,243 11,246,243
ทมา: จากการค านวณ
75
75 75 75
75
ผลการวเคราะหทางการเงน
จากการประมาณการตนทนและผลตอบแทนของโครงการโดยงบกระแสเงนสดนน สามารถประเมน
ความคมคาของโครงการ และทกหลกเกณฑไดท าการคดลดใหกระแสเงนสดเปนมลคาปจจบน โดยก าหนด
อตราสวนลดทเหมาะสม และสอดคลองกบความเสยงของการลงทนดวยตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนกทรอย
ละ 9.91 ซงสามารถค านวณเกณฑการตดสนใจทางดานการเงนไดคอ มลคาปจจบนสทธของโครงการ (NPV)
มคาเทากบ -51,853,492 บาท อตราผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) มคาเทากบรอยละ 0.29 อตรา
ผลตอบแทนภายในโครงการทมการปรบคาแลว (MIRR) มคาเทากบรอยละ 6.61 และดชนก าไร (PI) มคา
เทากบ 0.45 โดยมผลการตดสนใจ ดงแสดงในตารางท 13 เมอน ามาพจารณาในการตดสนใจลงทน พบวา คา
NPV ทไดมคานอยกวาศนย คา IRR และคา MIRR มคานอยกวา WACC เพราะจะนนการลงทนในโครงการ
สรางโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตตโดยใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เปนเชอเพลงหลกจงไมมความคมคาใน
การลงทน
ตารางท 13 ผลการวเคราะหทางการเงน
ตวชวด คาจากการประมาณการ หลกเกณฑในการตดสนใจ การตดสนใจ
NPV -51,853,492 บาท NPV ≥ 0 ไมลงทน
IRR 0.29% IRR ≥ WACC ไมลงทน
MIRR 6.61% MIRR ≥ WACC ไมลงทน
P/I 0.45 เทา P/I ≥ 1 ไมลงทน
ทมา: จากการค านวณ
การทดสอบความสามารถในการรบความเปลยนแปลง
เนองจากการศกษาโครงการเปนการคาดการณผลตอบแทนในอนาคต โครงการจ าเปนตองพจารณา
วาตวแปรทจะสงผลกระทบตอโครงการลงทน สามารถเปลยนแปลงในทศทางทไมพงประสงคไดมากนอย
เพยงใด ทจะยงสามารถยอมรบโครงการได ซงจะท าการทดสอบคาความแปรเปลยน (Switching Value
Test) 4 กรณ คอ
1. ผลตอบแทนลดลงไดมากทสดเทาใด (SVTB) กอนทจะท าใหคา NPV มคาเทากบศนย โดยให
ตนทนของโครงการมคาคงท
76
76 76 76
76
2. ตนทนในการด าเนนงานสามารถเพมขนไดมากทสดเทาใด (SVTOC) กอนทจะท าใหคา NPV ม
คาเทากบศนย โดยใหผลตอบแทนของโครงการมคาคงท
3. ตนทนในการลงทนสามารถเพมขนไดมากทสดเทาใด (SVTIC) กอนทจะท าใหคา NPV มคา
เทากบศนย โดยใหผลตอบแทนของโครงการมคาคงท
4. ตนทนรวมสามารถเพมขนไดมากทสดเทาใด (SVTC) กอนทจะท าใหคา NPV มคาเทากบศนย
โดยใหผลตอบแทนของโครงการมคาคงท
ผลการทดสอบความสามารถในการรบความเปลยนแปลงดวยวธการทดสอบคาความแปรเปลยน
(Switching Value Test) ไดผลการทดสอบดงน
ตารางท 14 ผลการทดสอบความสามารถในการรบความเปลยนแปลง
การทดสอบคาความแปรเปลยน สตรการค านวณ ผลการค านวณ
ผลตอบแทนเพมขนไดมากทสดเทาใด (SVTB) NPV/PVB × 100 21.04%
ตนทนในการด าเนนงานสามารถลดลงไดมากทสดเทาใด(SVTOC) NPV/PVOC × 100 25.47%
ตนทนในการลงทนสามารถลดลงไดมากทสดเทาใด (SVTIC) NPV/PVIC × 100 54.78%
ตนทนรวมสามารถลดลงไดมากทสดเทาใด (SVTC) NPV/PVC × 100 17.38%
ทมา: จากการค านวณ
จากผลการศกษาพบวาการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลโดยใชหญาเนเปยรเปนเชอเพลง ไมมความ
คมคาในการลงทน ถาผศกษาตองการทจะปรบปรงใหโครงการกลบมามความคมคาในการลงทน สามารถทจะ
ใชผลการทดสอบคาความแปรเปลยนในการวเคราะหได ในดานผลตอบแทนถาโครงการสามารถหาชองทางใน
การเพมผลตอบแทนเพมขน รอยละ 21.04 จะท าให NPV มคาเทากบศนย ซงจะท าใหโครงการกลบมาม
ความคมคาในการลงทน ดานตนทนในการด าเนนงาน ถาโครงการสามารถลดตนทนในการด าเนนงานลงรอย
ละ 25.47 จะท าให NPV มคาเทากบศนย จะท าใหโครงการกลบมามความคมคาในการลงทน และถาโครงการ
สามารถลดตนทนในการลงทนลงรอยละ 54.78 จะท าให NPV มคาเทากบศนย จะท าใหโครงการกลบมาม
ความคมคาในการลงทน
77
77 77 77
77
การศกษาดานอตราสวนเพมการรบซอไฟฟา
เนองจากโครงการสรางโรงไฟฟาชวมวลเปนโครงการทรฐใหการสนบสนน เพราะตองการกระตนให
เกดการลงทนในพลงงานหมนเวยน ลดการพงพาดานเชอเพลงจากฟอสซล และลดปรมาณการปลอยกาซเรอน
กระจก ดงนนในการศกษาน ไดค านวณสวนเพมราคารบซอไฟฟาทเหมาะสมส าหรบสถานการณตางๆ โดย
ทดลองเปลยนสมมตฐานทางดานอตราผลตอบแทนของสวนของเจาของ (Ke) เปนอตราตางๆ และก าหนด
ราคาเชอเพลงคอหญาเนเปยร เปนราคา 300, 350 และ 400 บาทตอตน โดยท าการวเคราะหโครงการตามขอ
สมมต จะไดผลการศกษาตามตารางท 15
ตารางท 15 ผลการวเคราะหอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder)
อตราผลตอบแทนของ
เจาของ (Ke) WACC 300 350 400
12.59% 9.91% 1.59 2.03 2.47
11.00% 9.05% 1.45 1.91 2.37
10.00% 8.51% 1.37 1.84 2.31
9.00% 7.97% 1.28 1.76 2.24
8.00% 7.43% 1.19 1.68 2.18
7.00% 6.89% 1.10 1.61 2.12
6.00% 6.35% 1.00 1.53 2.06
5.00% 5.81% 0.90 1.45 1.99
4.00% 5.27% 0.81 1.37 1.93
3.00% 4.73% 0.70 1.29 1.87
2.00% 4.19% 0.60 1.20 1.80
ADDER
ราคาหญา (บาทตอตน)
ทมา: จากการค านวณ
จากผลการศกษาในตารางท 15 จากโครงสรางเงนทนทก าหนด อตราผลตอบแทนสวนของเจาของใน
การศกษาคร งน เทากบรอยละ 12.59 ในกรณทราคารบซอหญาของโครงการท 350 บาทตอตน ถาตองการให
โครงการมความคมคานาลงทน อตราสวนเพมการรบซอไฟฟา (Adder) ควรเทากบ 2.03 บาทตอกโลวตต
ช วโมง โดยถาอตราผลตอบแทนสวนของเจาของมคาต าลง และก าหนดราคาหญาท ราคา 300 350 400 บาท
78
78 78 78
78
ตอตน อตราสวนเพมการรบซอไฟฟากจะเปลยนแปลง เชนในกรณทอตราสวนของเจาของเทากบ รอยละ 8
ราคาหญาทรบซอ คอ 350 บาท อตราสวนเพมการรบซอไฟฟาควรเปน 1.68 บาทตอกโลวตตช วโมง
ผลการวเคราะหโครงการในกรณราคาหญาเนเปยรปรบสงขน
ในงานวจยนโครงการไมมความคมคาในการลงทน ซงในกรณทรฐบาลสนบสนนอตราสวนเพมราคา
รบซอไฟฟา (Adder) ตามอตราทไดศกษามาคอ 2.03 บาท ตอกโลวตตช วโมง จนครบระยะเวลา 7 ป จะท า
ใหโครงการมความคมคาในการลงทน แตถาราคาเชอเพลงคอ หญาเนเปยร ปรบตวเพมสงขนเกนกวา 424
บาทตอตน ทางโครงการจะไมมความคมคาทจะลงทนตอไปได อาจจะสงผลใหผประกอบการยต และปด
โครงการได ดงนนรฐควรหาวธการอนๆ ในการสนบสนนใหผประกอบการสามารถด าเนนโครงการไดจนสนสด
โครงการ
บทท 5
สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ
สรปผลการศกษา
การศกษาความเปนไปไดในการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต โดยใชหญาเนเปยร
ปากชอง 1 เปนเชอเพลงหลก มวตถประสงคเพอศกษาสภาพทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1 วามความ
เปนไปไดหรอไมในการน ามาท าเปนเชอเพลงเพอปอนเขาสโรงไฟฟาชวมวล จากนนท าการพจารณาทางดาน
เทคนคของโรงไฟฟาชวมวลวาควรเลอกใชเทคโนโลยแบบใดจงจะเปนเทคโนโลยท เหมาะสมกบโครงการ และ
ท าการวเคราะหความเปนไปไดทางดานการเงนในการสรางโรงไฟฟาชวมวล รวมถงการทดสอบความสามารถ
ในการรบความเปลยนแปลงของการลงทนของโครงการ และศกษาเพมเตมดานอตราสวนเพมรบซอไฟฟา
(Adder) มวธการศกษาโดยการเกบขอมลปฐมภมจากการสงเกตแบบมสวนรวมและ สมภาษณเชงลก กบ
เกษตรกรทปลกหญาเนเปยรทอ าเภอล าสมพง อ าเภอมวกเหลก จงหวดสระบร และสมภาษณนกวชาการดาน
หญาเนเปยร พนธปากชอง 1 ณ ศนยวจยและพฒนาอาหารสตวนครราชสมา จากนนสมภาษณเชงลกกบผ
ลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลเพชรภพาน จงหวดสกลนคร และใชขอมลทตยภมจากการเกบรวบรวมขอมล
ราคาเครองจกร คาจางแรงงาน ราคาหญาเนเปยร ราคาวสดอปกรณตางๆ ราคาสาธารณปโภคตางๆ รวมถง
ผลงานวจยทเกยวของ เพอน าขอมลมาประมาณการและค านวณหาตนทนในการด าเนนการ และผลตอบแทน
ของโครงการ ซงสามารถสรปผลการศกษาไดดงน
สภาพทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1
จากการศกษาสภาพทวไปของหญาเนเปยรปากชอง 1 พบวา ในพนท ต าบลล าสมพง อ.มวกเหลก
จ.สระบร มการปลกหญาเนเปยรประมาณ 500 ไร หญาเนเปยรมการเจรญเตบโตเรว ใหผลผลต 60-80 ตน
ตอไรตอป การปลกคร งหนง สามารถเกบเกยวไดนาน 6-7 ป โดยไมตองปลกใหม เพยงพอตอการน าไปเปน
เชอเพลงหลกส าหรบโรงไฟฟาชวมวล เนองจากโรงไฟฟาควรตงอยในพนททมวตถดบเพยงพอ เพอลดตนทน
คาขนสง และการขาดแคลนวตถดบจากการสมภาษณเกษตรกร ถามการสรางโรงไฟฟาทใชหญาเนเปยรเปน
เชอเพลง เกษตรกรมความสนใจทจะปลกหญาเนเปยรเพมขน ส าหรบปรมาณผลผลตหญาเนเปยรทเกษตรกร
ปลก ขนอยกบคณสมบตของดน และปรมาณน าทไดรบ ส าหรบหญาเนเปยรพนธปากชอง 1 ในพนทน หญาท
มอาย 120 วน จะมผลผลตประมาณ 22 ตนตอไรตอการเกบเกยว 1 คร ง เกษตรกรจะท าการเกบเกยวหญา
80
80 80 80
80
ได 3 ครงตอป ไดปรมาณหญาเนเปยร 66 ตนตอไรตอป โดยเกษตรกรควรมพนทหมนเวยนปลกหญาท 489
ไร และเมอน าหญาเนเปยรมาท าเปนเชอเพลงในโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต จะใชหญาท 101.52 ตน
ตอวน
หญาเนเปยรสามารถน ามาใชประโยชนได 2 แบบ คอ น ามาท าเปนพชอาหารสตว และ น ามาท าเปน
พชพลงงาน เนองจากหญาเนเปยรเปนหญาทมเยอใยสง และมความชนสง หลงจากท าการลดความชนแลว
สามารถน าผลตเปนพลงงานดวยการเผาตรง หรอการน ามาหมกเปนกาซชวภาพ
ความเปนไปไดดานเทคนค
การศกษาความเปนไปไดดานเทคนค ในสวนท าเลทต งของโครงการ จากการศกษาพบวาท าเลทต ง
ของโครงการมความเปนไปไดในการลงทนโดยโรงไฟฟาตงอยในพนท ต าบล ล าสมพง อ าเภอมวกเหลก
จงหวดสระบร โรงงานสรางบนเนอท 12 ไร ดานเทคโนโลยทใชในการผลตคอ เทคโนโลยแกสซฟเคช น
เปลยนชวมวลเปนกาซเช อเพลง แบบอากาศไหลลง (Downdraft Gasifier) เปนเทคโนโลยทอาศย
กระบวนการเชงเคมความรอน (Thermo-Chemical) ซงสามารถเปลยนองคประกอบไฮโดรคารบอนทมอยใน
ชวมวลไปเปนแกสเชอเพลงเพอน าไปผลตเปนพลงงานไฟฟา เปนเทคโนโลยทเหมาะสมกบโรงไฟฟาชมชน
ขนาดเลก ในสวนของวตถดบคอหญาเนเปยรปากชอง 1 ทน ามาเปนเชอเพลงหลกส าหรบโรงไฟฟาชวมวล
ขนาด 1 เมกะวตตนน ขอมลทตยภมจากการไฟฟาฝายผลตพบวา หญาเนเปยรปากชอง 1 อาย 120 วน ม
ความชนรอยละ 75.8 มน าหนกแหงรอยละ 24.20 มคาความรอน LHV เทากบ 17.56 เมกะจลตอน าหนก
แหง 1 กโลกรม ดงนนการผลตไฟฟา 1 กโลวตตตอช วโมง ตองใชน าหนกหญาสด 4.23 กโลกรม ในแตละ
วนทผลตไฟฟาจะใชหญาสด 101.52 ตนตอวน โดยใน 1 ป การเดนเครองจกรผลตกระแสไฟฟา 8,472
ช วโมง ตองใชหญาเนเปยรปากชอง 1 เทากบ 35,837 ตน จากพนทปลกท งหมด 489 ไร โดยราคารบซอหญา
จากเกษตรกรก าหนดท 350 บาทตอตนโดยโรงไฟฟาไปท าการเกบเกยวทไรของเกษตรกรเอง
ความเปนไปไดดานการเงน
การศกษาความเปนไปไดดานการเงนส าหรบการลงทนโครงการคร งน เปนการประมาณการ
ผลตอบแทน โดยขายไฟฟาผานสญญาซอขายไฟฟาระหวางผผลตไฟฟาขนาดเลกมากกบการไฟฟาสวน
ภมภาค สามารถค านวณรายไดจากการจ าหนายไฟฟาเปนไปตามอตราการรบซอไฟฟา โดยโครงการเสยภาษ
เงนไดนตบคลอตรารอยละ 20 ซงโรงไฟฟาชวมวลไดรบการสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการ
ลงทน (Board of Investment, BOI) โดยไดรบสทธประโยชนทางดานภาษอากร คอ ไดรบยกเวนภาษเงนได
นตบคคลเปนระยะเวลา 8 ป นบจากทเรมด าเนนโครงการ นอกจากนไดรบอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา
81
81 81 81
81
(Adder) 0.50 บาท ตอกโลวตตช วโมง ส าหรบผผลตจากโรงไฟฟาชวมวลขนาดไมเกน 1 เมกะวตต เปน
ระยะเวลา 7 ป ตามมตคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต ดงนนรายไดของโครงการใน ปท 1–7 ม
รายไดเทากบ 27,812,174.40 บาทตอป ส าหรบปท 8-25 ไมไดรบสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) มรายได
เทากบ 23,999,774.40 บาทตอป และมรายไดจากการขายเถาเทากบ 3,526,317.50 บาทตอป โครงการม
รายไดเปนระยะเวลา 25 ป นบจากก าหนดวนจายไฟฟาเขาระบบเชงพาณชย
ส าหรบการประมาณการตนทน แบงเปน 2 สวน คอ ตนทนในการลงทนและตนทนในการด าเนนการ
โดยตนทนในการลงทนเทากบ 90,574,000 บาท ตนทนในการด าเนนการเทากบ 24,021,849 บาท โดยทก 8
ป มการบ ารงรกษาเครองจกร เทากบ 8,000,000 บาท ตอคร ง ซงจะท าการประมาณผลตอบแทน การ
ค านวณหาอตราคดลดเพอใหมลคาเงนแตละชวงเวลาเปนมลคาเงนปจจบน โดยจะท าการวเคราะหเพอใชเปน
เกณฑในการตดสนใจลงทนโครงการ
แหลงเงนทนของการลงทนในโครงการมาจาก 2 แหลง คอ เงนลงทนจากการกยม เงนทนสวน
เจาของทน โดยมโครงสรางเงนทน คอสดสวนการกเงนรอยละ 46 สวนของเจาของรอยละ 54 โดยโครงสราง
เงนทนไดเทยบเคยงกบบรษทในตลาดหลกทรพย คอ บรษทผลตไฟฟาจ ากด (มหาชน) (เอกโก) เปนบรษท
ผลตไฟฟาเอกชนแหงแรกในประเทศไทย โดยการศกษาความเปนไปไดในการลงทนจะใชอตราคดลดทไดจาก
การค านวณดวยการหาตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนก อตรารอยละ 9.91
การศกษาความเปนไปไดทางดานการเงน ภายใตเงอนไขตางๆ ทก าหนด คอ อายโครงการ 26 ป
(2559-2583) ตนทนและคาใชจายตางๆ เปนไปตามขอก าหนด สามารถสรปผลไดวาการลงทนสรางโรงไฟฟา
ชวมวลโดยใชหญาเนเปยรเปนเชอเพลงหลก ไมมความคมคาในการลงทน โดยมผลการศกษาดงน (1) มลคา
ปจจบนสทธของผลตอบแทนเทากบ -51,853,492 บาท (2) อตราผลตอบแทนภายในของโครงการเทากบรอย
ละ 0.29 (3) อตราผลตอบแทนภายในของโครงการทมการปรบคาแลวเทากบรอยละ 6.61 (4) ดชนก าไร
เทากบ 0.45 (5) การทดสอบคาความแปรเปลยนถาโครงการสามารถหาชองทางในการเพมผลตอบแทนเพมขน
รอยละ 21.04 หรอสามารถลดตนทนในการด าเนนงานลงรอยละ 25.47 หรอสามารถลดตนทนในการลงทนลง
รอยละ 54.78 จะท าใหโครงการกลบมามความคมคาในการลงทน
จากหลกเกณฑ ในการพจารณาความคมคาในการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
โดยน าหญาเนเปยรเปนเชอเพลง พบวามลคาปจจบนสทธ (NPV) ทไดมคานอยกวาศนย อตราผลตอบแทน
ภายในโครงการ (IRR) และอตราผลตอบแทนภายในโครงการทมการปรบคาแลว (MIRR) มคานอยกวาตนทน
เฉลยถวงน าหนก (WACC) ซงมคาเทากบรอยละ 9.91 และดชนก าไร (PI) มคานอยกวา 1
82
82 82 82
82
การศกษาดานอตราสวนเพมการรบซอไฟฟา (Adder)
จากโครงสรางเงนทนทก าหนด อตราผลตอบแทนของเจาของตามผลการศกษาเทากบรอยละ 12.59
ในอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟาท 0.50 บาท ตอกโลวตตช วโมง โครงการไมมความคมคาในการลงทน โดย
เมอท าการทดสอบสมมตฐานทางดานอตราผลตอบแทนสวนของเจาของ (Ke) เปนอตราตางๆ จะพบวา ใน
กรณทราคาหญา เทากบ 350 บาทตอตนตามราคารบซอในผลการศกษา ทอตราผลตอบแทนสวนของเจาของ
(Ke) รอยละ 12.59 อตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา ควรเทากบ 2.03 บาทตอกโลวตตช วโมง จงจะท าให
โครงการมความคมคานาลงทน ดงนนการก าหนดอตราผลตอบแทนของสวนของเจาของและการใหการ
สนบสนนสวนเพมราคารบซ อไฟฟามความส าคญตอการวเคราะหโครงการ เพราะการเลอกใชอตรา
ผลตอบแทนของเจาของทมคาต าลง และไดรบการสนบสนนอตราสวนเพมในอตราทสงขน ท าใหโครงการม
ความคมคาในการลงทน เปนการสนบสนนใหมโครงการ ในขณะทเลอกใชอตราผลตอบแทนของเจาของทมคา
สง ท าใหโครงการไมมความคมคาทจะลงทน เปนสงทผประกอบการและรฐควรจะรวมกนพจารณา เพอ
สนบสนนใหโครงการพลงงานหมนเวยนเกดขนไดตามแผน
ขอเสนอแนะ
การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต ณ อ าเภอ
มวกเหลก จงหวดสระบร โดยใชหญาเนเปยรเปนเชอเพลงหลก ทราคารบซอหญาเนเปยร 350 บาทตอตน
จากตนทนเงนทนเฉลยถวงน าหนกอตรารอยละ 9.91 พบวายงไมมความคมคาตอการลงทน แตเนองจาก
โครงการสรางโรงไฟฟาชวมวลเปนโครงการทรฐใหการสนบสนน เพราะตองการกระตนใหเกดการลงทนใน
พลงงานหมนเวยน ลดการพงพาดานเชอเพลงจากฟอสซล และลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก ดงนนถา
รฐบาลจะสนบสนนโครงการนใหสามารถมโครงการได ควรเปลยนอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder)
จาก 0.50 บาท เปน 2.03 บาท ตอกโลวตตช วโมง จะท าใหโครงการกลบมามความคมคาในการลงทน แตใน
กรณทราคาเชอเพลงคอ หญาเนเปยรปรบตวสงขนเกนกวา 424 บาทตอตน จะท าใหหลงจากครบระยะเวลา 7
ปทหมดการสนบสนนอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) โครงการไมมความคมคาอยางตอเนอง ซงจะ
ท าใหผประกอบการเลอกทจะปดโครงการหลงจากปทไมไดรบการสนบสนนอตราสวนเพม (Adder)
เนองมาจากการท รปแบบ Adder มระยะเวลาการสนบสนนภายใตระยะเวลาจ ากด 7 ป หรอ 10 ป
ตามแตประเภทพลงงานหมนเวยน ผประกอบการอาจหยดด าเนนโครงการหลงสนสดระยะเวลาการรบ Adder
ในกรณทตนทนวตถดบสงขนมาก ดงนนจากแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก รอยละ 25
ใน 10 ป ทสงเสรมใหมโครงการโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนเพมขน โดยพลงงานชวมวลใหมการปรบ
มาตรการจงใจส าหรบการลงทนจากภาคเอกชนใหเหมาะสมกบสถานการณ ใหพจารณาก าหนดมาตรการ
83
83 83 83
83
สนบสนน Adder และ Feed-in tariff ถารฐตองการสนบสนนใหโครงการโรงไฟฟาชวมวลสามารถด าเนนการ
ไดจนครบอายโครงการควรพจารณาเรองการเปลยนแปลงอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) จาก
พลงงานหมนเวยน ใหเหมาะสมกบตนทนการด าเนนงาน หรอพจารณาปรบเปลยนระบบการรบซอไฟฟาจาก
พลงงานหมนเวยน จากระบบอตราสวนเพมราคารบซอไฟฟา (Adder) เปนแบบ Feed-in tariff เพอให
ผประกอบการสนใจเขามาลงทนในโครงการพลงงานหมนเวยน ซงการสงเสรมในรปแบบของ Feed-in Tariff
เปนการก าหนดราคารบซอไฟฟาคงทตลอดอายสญญา 20 หรอ 25 ป (ตามแตประเภทพลงงานหมนเวยน) ไม
เปลยนแปลงไปตามคาไฟฐาน และคา Ft แตจดประสงคทตองการคอใหคาตอบแทนทเหมาะสมกบผผลต
และสงเสรมใหมการลงทนในโครงการพลงงานหมนเวยน ซงปจจบนมการเหนชอบอตรารบซอไฟฟาในรปแบบ
Feed-in Tariff บางแลว เชน อตรารบซอไฟฟากาซชวภาพจากพชพลงงาน ภายใตโครงการวสาหกจชมชน
พลงงานสเขยวจากพชพลงงาน ส าหรบโครงการทมปรมาณพลงไฟฟาเสนอขายไมเกน 1 เมกะวตต ดวยอตรา
4.50 บาทตอหนวย เปนระยะเวลา 20 ป เปนตน ซงถาหนวยงานของรฐมการปรบเปลยนวธการใหการ
สนบสนนการใหคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนใหเหมาะสม กจะเปนขอมลประกอบการตดสนใจใหผ
ลงทนเขามาลงทนในโครงการพลงงานหมนเวยนมากขน ซงจะสงผลใหประเทศเกดความม นคงดานพลงงาน
มากขน
เอกสารและสงอางอง
กมล รมคร. 2556. “พชอาหารสตวพลงงานสเขยว” (Online). http://www.dld.go.th/
ncsr_srk/index2.php?option=com_content&view=article&id=72&Itemid=88., 25
สงหาคม 2556.
กรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. 2556. “หญาเนเปยร พชพลงงานสเขยว พลงงานทดแทนทนา
จบตามอง” (Online). http://webkc.dede.go.th/webmax/sites/default/files/หญาเนเปยร%
20พชพลงงานสเขยว.pdf., 5 กนยายน 2556.
กรมสรรพากร. 2556. ความรเรองภาษ (Online). http://www.rd.go.th/publish/35309.0.html, 18
มนาคม 2557.
กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร. ม.ป.ป. ‚เทคโนโลยการผลตพลงงานเชอเพลงจากเศษไม.‛
(Online). http://www.dpim.go.th/service/download?articleid=3502, 31 มกราคม 2557.
กระทรวงพลงงาน. ม.ป.ป. กาซธรรมชาต (Online). http://www.energy.go.th/index.php?
q=node/386, 3 ตลาคม 2556.
กฤษฎา ปรชาบรสทธกล. 2553. ความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของโรงไฟฟาชวมวลขนาดเลกมาก ต.
อดมทรพย จ.นครราชสมา. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการทรพยากร,
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. 2555. ตารางวเคราะหคณภาพหญาเนเปยรอาย 120 วน.
เกจไพลน ค าเพราะ. 2553. การศกษาความเปนไปไดในการลงทนโครงการโรงไฟฟาพลงงานชวมวลจาก
แกลบและเหงามนส าปะหลงในจงหวดศรสะเกษ. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขา
เศรษฐศาสตรเกษตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
85
85 85 85
85
ไกรลาศ เขยวทอง, วระชย อาจหาญ, อทธพล เผาไพศาล, เรองเดช ปนดวง และ สรยทธ วนจฉย.
2556. คมอการปลกหญาเนเปยรปากชอง 1. นครราชสมา: ศนยบรการขอมลโครงการวจยตนแบบ
วสาหกจชมชนพลงงานสเขยวจากพชพลงงาน กรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวง
พลงงาน
ชชพ พพฒนศถ. 2544. เศรษฐศาสตรการวเคราะหโครงการ. กรงเทพมหานคร: เทกซ แอนด เจอรนล
พบลเคช น.
ไชยา สถรยากร. 2549. การผลตไฟฟาขนาดไมเกน 10 เมกะวตต โดยใชพลงงาน
ชวมวลส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดเลก. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต
สาขาวชาธรกจอตสาหกรรม, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.
ธนาคารกรงเทพ. 2557. อตราดอกเบยเงนใหสนเชอ. (Online).
http://www.bangkokbank.com/BangkokBankThai/WebServices/Rates/Pages/LoanInte
restRates.aspx, 4 มกราคม 2557.
นคร ทพยาวงศ. 2553. เทคโนโลยการแปลงสภาพชวมวล. กรงเทพมหานคร: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย
(ไทย-ญปน).
ประสทธ ตงยงศร. 2542. การวางแผนและวเคราะหโครงการ. กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคช น.
พรชย ไพบลย, พรรณ ชนนคร และสนทร ยงชชวาล. 2555. “การคดเลอกพชทใหเซลลโลสสงส าหรบเปน
วตถดบทางเลอกในการผลตเอทานอล” (Online).
http://www.cab.ku.ac.th/suntaree/ccount/click.php?id=209, 20 เมษายน 2557.
พสตราภรณ วรรณอาภา. 2553. ความเปนไปไดทางการเงนและเศรษฐกจของโครงการผลตไฟฟาจากชว
มวลโดยใชกระถนยกษเปนเชอเพลง. วทยานพนธเศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตร
ธรกจ, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ภาวศทธ ชตชย และ อมรชย อาภรณวชานพ. 2556. ‚พลงงานไฟฟาจากกระบวนการแกสซฟเคช นชวมวล.‛
Technology Promotion and Innomag Magazine. (227): 46.
86
86 86 86
86
เยาวธร อชวงกล. 2553. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. ความร
เบองตนเกยวกบเทคโนโลยการผลตกาซเชอเพลงชวมวล (Biomas Gasification).
เรงรก จ าปาเงน. 2544. การจดการการเงน. กรงเทพมหานคร: บรษท บคเนท จ ากด. แปลจาก Eugene
F. B. and J. F. Houston. 2001. Fundamental of Financial Mangement. Orlando,
Florida: Harcourt College Publishers.
โรงไฟฟาเพชรภพาน จงหวดสกลนคร. 2556. กระบวนการทใชในการผลตกระแสไฟฟาจากเชอเพลงชวมวล.
วชร จรจ ารส. มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม. 2554. โอกาสและการลงทนเทคโนโลยพลงงานหมนเวยน
(Online). http://www.efe.or.th/datacenter/ckupload/files/2_Investment%20
Opportunity%20Part%202.pdf. 30 กนยายน 2556.
ศสรส พทกษรตนโชต. 2548. ความเปนไปไดทางเศรษฐศาสตรของโรงไฟฟาพลงงานชวมวลทใชแกลบ
เปนเชอเพลง. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการทรพยากร,
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ศนยบรการขอมลโครงการศกษาวจยตนแบบวสาหกจชมชนพลงงานสเขยวจากพชพลงงาน (กาซชวภาพจาก
พชพลงงาน). 2556. คมอการลงทนโรงไฟฟากาซชวภาพจากพชพลงงาน. นครราชสมา: กรม
พลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน
ศนยพยากรณและสารสนเทศพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2556. สถานการณพลงงานไทย ป 2555
(Online). http://www.eppo.go.th/info/Situation/quarterly/2012_Q4.pdf, 3 ตลาคม 2556.
ศนยสารสนเทศขอมลพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน
กระทรวงพลงงาน. 2555. สถตพลงงานของประเทศไทย ป 2555 (เบองตน).
สถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย. 2555. Facts about Thailand Natural Gas. (Online)
http://www.ptit.org/ptit_medias/arlcat_399af82dc39b55eb3019b0132b5dd052.pdf, 5
ตลาคม 2556.
87
87 87 87
87
ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2555. สรปแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของ
ประเทศ พ.ศ.2555-2573 (ฉบบปรบปรงคร งท 3). (Online). http://www.eppo.go.th/power/
PDP2010-r3/PDP2010-Rev3-Cab19Jun2012-T.pdf, 5 ตลาคม 2556.
ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน. 2556. EPPO : Energy Database (Online).
http://www.eppo.go.th/info/5electricity_stat.htm, 3 ตลาคม 2556.
ส านกวจย คนควาพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน. ม.ป.ป.
พลงงานชวมวล. (Online). www2.dede.go.th/kmmf/download/นวตกรรม/สวค/คมอ
พลงงานชวมวล.pdf, 25 กนยายน 2556.
ส านกสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย ส านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2556. บทสรป
ผบรหารโครงการพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการผลตไฟฟาจากชวมวลเพอสรางตนแบบโรงไฟฟา
ชวมวลขนาด 1 เมกะวตต.
หฤทย มนะพนธ. 2544. หลกการวเคราะหโครงการ : ทฤษฎและวธปฎบตเพอศกษาความเปนไปไดของ
โครงการ. กรงเทพมหานคร: เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคช น.
Brigham, E. F. and M. C. Ehrhardt. 2005. Financial Management Theory and Practice.
11th ed. South-Western.
Energy Inno. 2554. ‚เทคโนโลยชวมวลในปจจบนและอนาคต.‛ วารสาร Energy Plus (30): 3
Lin, S. A. Y. 1976. ‚The modified rate of return and investment criterion. “The
Engineering Economist 21 (4): 237-247.
McKendry, P. 2001. ‚Energy production from biomass (part 1): overview of biomass.‛
Bioresource Technology (May 2002): 37-46
The Japan Institute of Energy. 2008. "คมอสารชวมวลเอเชย แนวทางส าหรบการผลตและการใชสาร
ชวมวล" (Online). http://www.jie.or.jp/biomass/AsiaBiomassHandbook/Thai/All_T.pdf,
August 25, 2013.
88
88 88 88
88
VIASPACE. 2012. "Giant King Grass for Bioenergy & Pellets" (Online).
http://www.viaspacegreenenergy.com/docs/2nd%20Biomass%20&%20Pellets%20Upd
ate%20Asia%20VIASPACE.pdf, August 25, 2013.
89 89 89
89
ภาคผนวก
90 90 90
90
ภาคผนวก ก
งบก าไรขาดทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต
91 91 91
91
ตารางผนวกท 1 งบก าไรขาดทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลขนาด 1 เมกะวตต’
(หนวย: บาท)
ป 0 1 2 3 4 5 6
คาพลงงานไฟฟา ชวง Peak 268,351,902 - - 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak 120,307,572 - - 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak (วนหยด) 126,833,040 - - 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322
คาไฟฟาผนแปร 84,501,846 - - 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074
Adder 0.5 บาท/กโลวตตช วโมง 26,686,800 - - 3,812,400 3,812,400 3,812,400 3,812,400 3,812,400
รายไดจากการขายเถา 88,157,938 - - 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318
รายไดจากการขายกจการ 7,742,000 - - - - - - -
รวมผลตอบแทน (B) 722,581,098 - - 31,338,492 31,338,492 31,338,492 31,338,492 31,338,492
ตนทนในการด าเนนงาน 622,305,198 - - 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849
คาเสอมราคา 95,000,000 - - 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000
รวมตนทนในการด าเนนงาน (OC) 717,305,198 - - 27,821,849 27,821,849 27,821,849 27,821,849 27,821,849
ก าไรกอนหกภาษ (EBIT) 5,275,900 - - 3,516,643 3,516,643 3,516,643 3,516,643 3,516,643
ภาษเงนได - - - - - - - -
ก าไรขาดทนสทธ (Net Profit-Loss) 5,275,899.84 - - 3,516,643 3,516,643 3,516,643 3,516,643 3,516,643
92 92 92
92
ตารางผนวกท 1 (ตอ)
(หนวย: บาท)
7 8 9 10 11 12 13
คาพลงงานไฟฟา ชวง Peak 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak (วนหยด) 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322
คาไฟฟาผนแปร 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074
Adder 0.5 บาท/กโลวตตช วโมง 3,812,400 3,812,400 - - - - -
รายไดจากการขายเถา 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318
รายไดจากการขายกจการ - - - - - - -
รวมผลตอบแทน (B) 31,338,492 31,338,492 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092
ตนทนในการด าเนนงาน 24,021,849 24,021,849 27,526,092 24,021,849 27,526,092 24,021,849 24,021,849
คาเสอมราคา 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000
รวมตนทนในการด าเนนงาน (OC) 27,821,849 27,821,849 31,326,092 27,821,849 31,326,092 27,821,849 27,821,849
ก าไรกอนหกภาษ (EBIT) 3,516,643 3,516,643 (3,800,000) (295,757) (3,800,000) (295,757) (295,757)
ภาษเงนได - - - - - - -
ก าไรขาดทนสทธ (Net Profit-Loss) 3,516,643 3,516,643 (3,800,000) (295,757) (3,800,000) (295,757) (295,757)
93 93 93
93
ตารางผนวกท 1 (ตอ)
(หนวย: บาท)
14 15 16 17 18 19 20
คาพลงงานไฟฟา ชวง Peak 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak (วนหยด) 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322
คาไฟฟาผนแปร 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074
Adder 0.5 บาท/กโลวตตช วโมง - - - - - - -
รายไดจากการขายเถา 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318
รายไดจากการขายกจการ - - - - - - -
รวมผลตอบแทน (B) 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092
ตนทนในการด าเนนงาน 24,021,849 24,021,849 24,021,849 27,526,092 24,021,849 24,021,849 24,021,849
คาเสอมราคา 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000
รวมตนทนในการด าเนนงาน (OC) 27,821,849 27,821,849 27,821,849 31,326,092 27,821,849 27,821,849 27,821,849
ก าไรกอนหกภาษ (EBIT) (295,757) (295,757) (295,757) (3,800,000) (295,757) (295,757) (295,757)
ภาษเงนได - - - - - - -
ก าไรขาดทนสทธ (Net Profit-Loss) (295,757) (295,757) (295,757) (3,800,000) (295,757) (295,757) (295,757)
94 94 94
94
ตารางผนวกท 1 (ตอ)
(หนวย: บาท)
21 22 23 24 25 26
คาพลงงานไฟฟา ชวง Peak 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076 10,734,076
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303 4,812,303
คาพลงงานไฟฟา ชวง Off Peak (วนหยด) 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322 5,073,322
คาไฟฟาผนแปร 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074 3,380,074
Adder 0.5 บาท/กโลวตตช วโมง - - - - - -
รายไดจากการขายเถา 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318 3,526,318
รายไดจากการขายกจการ - - - - - 7,742,000
รวมผลตอบแทน (B) 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 27,526,092 35,268,092
ตนทนในการด าเนนงาน 27,526,092 24,021,849 24,021,849 24,021,849 24,021,849 31,763,849
คาเสอมราคา 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000 3,800,000
รวมตนทนในการด าเนนงาน (OC) 31,326,092 27,821,849 27,821,849 27,821,849 27,821,849 35,563,849
ก าไรกอนหกภาษ (EBIT) (3,800,000) (295,757) (295,757) (295,757) (295,757) (295,757)
ภาษเงนได - - - - - -
ก าไรขาดทนสทธ (Net Profit-Loss) (3,800,000) (295,757) (295,757) (295,757) (295,757) (295,757)
95 95 95
95
ภาคผนวก ข
ระเบยบการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก
96
96 96 96
96
97
97 97 97
97
98
98 98 98
98
99
99 99 99
99
100
100 100 100
100
101
101 101 101
101
102
102 102 102
102
103
103 103 103
103
104
104 104 104
104
105
105 105 105
105
106
106 106 106
106
107 107 107
107
ภาคผนวก ค
อตราคาไฟฟาขายสงให กฟน. และ กฟภ.
108
108 108 108
108
109 109 109
109
ภาคผนวก ง
กระบวนการออกใบอนญาตประกอบกจการไฟฟาและใบอนญาตอนทเกยวของ
110
110 110 110
110
111 111 111
111
ภาคผนวก จ
ประกาศการไฟฟาสวนภมภาค
การก าหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาส าหรบผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก
112
112 112 112
112
113
113 113 113
113
114
114 114 114
114
115
115 115 115
115
116
116 116 116
116
117
117 117 117
117
118
118 118 118
118
119
119 119 119
119
120
120 120 120
120
121
121 121 121
121
122
122 122 122
122
123
ประวตการศกษาและการท างาน
ชอ-นามสกล นางสาวดวงใจ จนานรกษ
วน เดอน ป ทเกด 18 เดอน กมภาพนธ 2511
สถานทเกด จงหวดล าปาง
ประวตการศกษา บรหารธรกจ (การบญช)
มหาวทยาลยรามค าแหง
ต าแหนงหนาทการงานปจจบน ผอ านวยการสายงานขายและรบจดจ าหนาย
สถานทท างานปจจบน บรษท ซเอดยเคช น จ ากด (มหาชน)