การประยุกต์ใช้หลกัพฤตกิรรม

ในสุนัขและแมว

1. Maintenance Behavior

1.1 Dog: Activity and sleep patterns

-ชว่ง active:

7-24% ทาํกจิกรรมตนเอง

5-10% ทาํกจิกรรมสงัคม5-10% ทาํกจิกรรมสงัคม

-ชว่งinactive

ใช้ 20% พกัส ั6น, 10-12% พกัยาว

active 30นาที และสลบัการพกั

1.2 แมว:-พฤตกิรรมคลา้ยสนุขั

active 1-2 hr. (นอน 10 h/d )

- การใชเ้วลา 40% นอน, 22% พกั, 14% ออกลา่, 15% เลยีขน, 3% เดนิทาง, 2% กนิอาหาร

2.1 Dog; เสยีง(Audition)

2.1.1 เหา่( Bark)

- แสดงอาณาเขต

-การเหา่พบในสนุขับา้นมากกวา่สนุขัป่า

2.1.2 คราง(Whine)2.1.2 คราง(Whine)- ลกูสตัวต์ดิตอ่กบัแม ่เพืPอความอบอุน่และ

อาหาร- สนุขัโต ครางเมืPอเจ็บปวด สบัสน

2.1.3 หอน(Howl)-ไมท่ราบเหตผุลแทจ้รงิ-ในสนุขัป่าหอนเพืPอรวมกลุม่

-2.1.4 คําราม (Growl)เมืPอมกีารบกุรกุทนัท ีเป็นพฤตกิรรมตอ่สู ้

การกดัการกดั•สนุขัยนืกดั : ขนสะโพกและสนัคอต ั6งชนั หตู ั6งหนัมาขา้งหนา้ หางยก สา่ยชา้ๆ รมิฝีปากหดแยกเขี6ยว•สนุขันอนกดั : ดรูมิฝีปากยกแยกเขี6ยว• ‘หมาจนตรอก’ กดัเพราะกลวั ( ในระยะ1 เมตร)

กลิPน(Olfaction)-สามารถดมกลิPนทีP

เข้มข้น 1/100-1/100,000 เท่าของคน-สนุขัใชก้ลิPนในการสืPอสารดว้ย การจาํแนกกนัสนุขัชอบฉีPใสท่ ีPไหน?-สนุขัจะฉีPใสว่ตัถทุ ีPมทีรงสงู เพืPอแสดงเขต-สนุขัจะฉีPใสว่ตัถทุ ีPมทีรงสงู เพืPอแสดงเขต(20 marking /dog/1hrs.)

2.2 Cat communication :1.การบน่ (Murmur): เป็นเสยีงตํPาๆ แสดงความตอ้งการ

2.คราง (Purr) แสดงอาการกลา้ๆ กลวัๆ

3. ขู(่Growl)

4. รอ้งเรยีก (Squeak) กนิอาหาร4. รอ้งเรยีก (Squeak) กนิอาหาร

5. กรดีรอ้ง (Shriek) ไมพ่อใจ เจ็บปวด

6. ขม่ขู(่Hiss) เตรยีมตอ่สู ้

7.โฟรง่เสยีง(Spit) แสดงหลงัตอ่สู ้

8. เสยีงลอดฟนั(Chatter) ลา่เหยืPอ หรอืถกูขงั

3. Social Behavior

3.1Dog:

• สนุขับา้นรวมกลุม่เล็กกวา่สนุขัป่า• สนุขับา้นจะเป็นกลุม่ใหญเ่มืPอมกีารเป็นสดั• สนุขัจะอนัตรายเมืPอรวมกนัเป็นฝงู->ลา่

การจําแนกตวัเดน่o จากขนาดตวั เมืPออายตุ ั6งแต4่ เดอืนo ตวัเดน่จะเขา้ในลกัษณะรปูตวัT

3. Cat ; Social behavior

•แมวในเมอืง มขีนาดฝงูแตกตา่งกนั (2-30)

•แมวนอกเมอืง มขีนาดฝงู ~1000ตวั มอีาณาเขต 1 Km2 /ตวั

•แมวไมเ่ป็นสตัวส์งัคมจะไมน่อนเป็นกลุม่ •แมวไมเ่ป็นสตัวส์งัคมจะไมน่อนเป็นกลุม่

•ยกเวน้ตอนกนิ

แมวในทีPจาํกดั (แมวบา้น)

•จะมกีารจดัorder เมืPอพบกนั

การกรา้วรา้วตอ่คนท ัPวไปแบง่เป็น2แบบคอืเพืPอกนิ,ลา่ หรอืเพืPอเลน่-เพืPอกนิ,ลา่ คอืจะหมอบ หยอ่งและกระโดดหาสิPงเคลืPอนไหว-เพืPอเลน่ คอืเดนิเขา้เลน่กดั เขีPยวธิแีกโ้ดย หาของเลน่เคลืPอนไหวมาใหเ้ลน่

กรา้วรา้วเจา้ของ-ถกูปลกุ/ไลจ่ากทีPชอบอยู ่ แกโ้ดย ใหเ้รยีกลงมาหาเพืPอลดความเป็นdominance-ไดก้ลิPนแมวตวัอืPนจากรา่งกายเรา

4.1 Dog: Feeding Behaviors-ชอบกนิอาหารโปรตนีสงู เนื6อ>หม>ูแกะ>ไก่ชอบอาหารเปียก >ชื6น > แหง้-นํ 6าตาล Sucrose >Lactose> Fructose-ชอบกลิPนเนื6อ > ไมม่กีลิPนเนื6อ , กลิPนเป็นตวับอก

แหลง่อาหาร-ถา้ใหก้นิอสิระ จะกนิทีPละนอ้ย แตบ่อ่ย ในชว่ง-ถา้ใหก้นิอสิระ จะกนิทีPละนอ้ย แตบ่อ่ย ในชว่ง

กลางวนั

•สนุขัทีPชอบอาหารจะกนิจนอว้นควรจาํกดัการกนิ

•-กนิหญา้ ;ถอืเป็นปกต ิเพราะสนุขัตอ้งการหญา้เพืPอชว่ยทาํใหเ้กดิขยอ้นอาหารออกมา

-กนิมลู ;พบบอ่ย แกไ้ขโดย ;ใสซ่อสพรกิลงใน-กนิมลู ;พบบอ่ย แกไ้ขโดย ;ใสซ่อสพรกิลงในมลู

4. 2 Cat: Feeding Behaviors•ถา้มอีาหารตลอดเวลา จะกนิทลีะนอ้ย แต่กนิท ั6งกลางวนัและกลางคนืรปูแบบอาหาร•ลกูแมวชอบนํ6าตาลSucrose•แตใ่นแมวโตแลว้เกดิ Sucrase-deficient•แตใ่นแมวโตแลว้เกดิ Sucrase-deficientถา้กนิSucrose จะทาํใหส้ําลกัและทอ้งเสยี• ไมค่วรใหน้ํ 6ามนัมะพรา้วหรอื medium-chain fatty acid เพราะแมวมี lipaseในปากทีPจะยอ่ยไขมนัทาํใหข้มในปาก•แมวชอบกนิ ปลา > เนื6อ

5. Reproductive Behaviors5.1 สนุขั: Estrous cycle-วงรอบการเป็นสดัจะตา่งกนัในแตล่ะตวั เฉลีPย 10-

13วนั-เป็นสดั1-4 คร ั6งตอ่ปี หรอืเฉลีPย 2 คร ั6ง-พบเป็นสดัคร ั6งแรกทีPอาย ุ7-10 เดอืนCourtship behaviorsCourtship behaviors1. คลอเคลยีปสัสาวะบอ่ย แตไ่มย่อมใหท้บั2. ระยะสดั (Estrous) ยนืนิPง ยอมใหท้บั

ตวัผูจ้ะหล ัPงนํ 6าเชื6อนาน 10-30 นาที

5.2 แมว:-ตวัผูจ้า่ฝงูเทา่น ั6นทีPผสมพนัธุ ์-แมวทบักนัได ้15 คร ั6ง/24 h.-ลกูแมวจะอยูก่บัแมไ่มเ่กนิอายุ 3 ปี -Puberty 6-10 เดอืน แตผ่สมพนัธุอ์าย ุ1 ปี-แมวเป็น Seasonally polyestrous -แมวเป็น Seasonally polyestrous -1 รอบการเป็นสดัใชเ้วลา 9-10 วนั (ถา้ไม่ผสมพนัธุ)์ -ทีPสําคญัแมวเป็น Induced ovulations ตกไขเ่มืPอผสม

6.ลกัษณะความเป็นแมส่ตัว ์6.1 Dog; Parurition -ต ั6งทอ้ง ~60-63 วนั-เมืPอใกลค้ลอดจะสรา้งรงั หรอืหากลอ่งกระดาษอยู่-การคลอดจะนอนเบง่ ลกัษณะเหยยีดขาหลงัออก-ระยะหา่ง ~ 30นาท/ีตวั หรอื 15 นาท ี–1 ชม.-แมจ่ะคอยกดัถงุนํ 6าครํPาทีPออกมา และเลยีจนแหง้

Sucking-หาหวันมแม ่คลานหา ความอุน่

การเลยี (Licking)– เป็นการกระตุน้การกนินม-กระตุน้การขบัถา่ย-แมจ่ะรกัษารงัใหส้ะอาดโดยการกนิ มลูและปสัสาวะของลกูหยา่นม(Weaning)-ชว่งสปัดาหแ์รกแมจ่ะอยูก่บัลกูตลอด และไมก่ดัลกู-ชว่งสปัดาหแ์รกแมจ่ะอยูก่บัลกูตลอด และไมก่ดัลกู-ในสปัดาหท์ีP 3 ตาจะเปิดการหยา่นมจะเกดิภายใน 60วนั โดยแมจ่ะกดัลกูทีPมากนินม-ในระยะแรกแมอ่าจนําอาหารมาขยอกออกใหก้นิ

6.1 แมว ; Parturition -ต ั6งทอ้ง ~63-66วนั

-พฤตกิรรมหาทีPคลอดเงยีบๆหา่งไกลสิPงกวน

-แมจ่ะกดัสายสะดอืและกนิรก

-เวลาคลอดนาน ~ 1 ชม.

-เมืPอลกูตวัสดุทา้ยคลอด แมจ่ะเร ิPมนอนใหน้ม 24 ชม.-เมืPอลกูตวัสดุทา้ยคลอด แมจ่ะเร ิPมนอนใหน้ม 24 ชม.

Sucking

-ลกูจะหาหวันมไดภ้ายใน1-2 ชม. อาศยัความอุน่บอกทาง

-การคลานหานม อาศยั 2 ขาหนา้เทา่น ั6น

การเลี6ยงลกู-ระยะ 1-14 วนัแรก แมจ่ะดแูลตลอด-ระยะ 14-21 วนั ท ั6งและลกูจะเร ิPมหากนิ-ระยะ 22-35 วนั ลกูออกหากนิเองแมอ่าจหาเหยืPอมาใหก้นิในชว่ง วนัทีP 30 การยา้ยรงัการยา้ยรงั-แมจ่ะยา้ยรงับอ่ย ~ 4-9คร ั6ง กอ่นลกูหยา่นม

เพืPอป้องกนัศตัรู-แมจ่ะกนิมลู ~ 2-3 สปัดาห์

สวสัดีสวสัดี