ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

สารนพนธ

ของ

พรปวณ ศรรกษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา

ตลาคม 2551

������������� ������������������������������������������������ �!�"����#$%���&�'(��������

���������� � � � � � ��

����)��������

��%��* ��+������, �����������'$�������*-����������������������+�����������.�/��'�0��'%1�$��������������+��,��

�������$ ��%��22����+��,������*-����$�����3�45���+��,�����������6778�

��

��%��* ��+������, 9:6778;9��������������� ��������������������������������������������� ���� �!�"����#$%���&�'(�������)�$������4 ��+9�9�:45���+��,�;9���5�'��<�=��� ��*-����������������������+�����������.�/9���� ����� ���%���,�$������4 �=����+�$������ �)�9$5��/� ����/���+ 9��� ���+��,����������������>���>��������5������'�0��+��,��#)��������������� ����������������������������������������������� �!�"����#$%���&�'(������������?�)�����0���)�������������������$#)�����")����������������)�����������������4��+���������������)������������������%�#$��������������)����������������5*(�����������)������������������������ �����$��� �)������������������3���������������&��������'�+�����5�����")���%�#'(�������3����������#&�������>������������������')0���� ��5�������������3�����+��,���������>���>��0��� ���������3������������������������������� �!�"����#$%���&�'(��������&������>�$�>��877����'��0����0����3�'�@����������� �'%1����$��A�������$���%�#��*����7��#)���:BCDEFG� � HICJK;� &�����LL�����$A������3�������'���#� ���� ��0����������#�����'������:MKCF;���#���'�����'����������:HDCFNCON��PKQECDERF;����'���#� ����%���$�#�6����.)�3�������:DSDKTD�;�� !��������������������� 89��� ����������������������������������������������������� �!�"����#$%���&�'(���������.)������#���)����� ���#)�������� � 69�� ���������'�+������5�����#&�������>������3���������������������������������������������������������������� �!�"����#$%���&�'(��������.)������#���)������������������"�������$&���2���$A������ � L9��� ������������")����������������������������������������������������������������� �!�"����#$%���&�'(��������.)������������������������$&���2���$A�������#)���9U8�'�0������*�'%1����)����������)�������������������$#)�����")���������������� � )�����������������4��+���������������)����������������5*(���������)������������������������ �����$�������������������������$&���2���$A�������#)���9U8��)������������������%�#$��������������������������������$&���2���$A�������#)���9U7���)������������������3������������������������������"�������$&���2���$A����

� � V9��� ���������3������������������������������� �!�"����#$%���&�'(�������������%�#'(�������3������������������������������������������ .)�������������������"�������$&���2���$A����'�0������*����)����������)������������������������ �����$�������������������������$&���2���$A�������#)���9U8�$���)����0���W����'��0�"������������ ���������������������������

XYHZ[M\B��H]ZH_]XZ[ ����[_��Xa]ZZ]b]��Xc X�Za]���M]HH]d\�e�Hf]��]Z��aY]�S�a �

�����������

] ��]gHZB]XZ�gb�

�fRFhOCiK��HEOEOCj������������

fOKTKFDKN��EF��hCODECJ��klJkEJJmKFD��Rk��DnK��BKolEOKmKFDT�kRO�DnK��MCTDKO��Rk��\NlICDERF��NKGOKK��EF��glTEFKTT��\NlICDERF�

CD��HOEFCjnCOEFiEORD��YFEQKOTEDp���HKhDKmqKO�6UUr�

fRFhOCiK�HEOEOCj9�:6UUr;��*+,-./01�23-4,536-4.7��.5��*83--393��*:4746�;834��<3,,3=0�>�2?3�@-���A+3�B�A479�MCTDKOsT�fORtKIDu�M9\N9�:glTEFKTT�\NlICDERF;9�gCFGjRj�=�dOCNlCDK�HInRRJu�HOEFCjnCOEFiEORD��YFEQKOTEDp9��fORtKID�]NQETRO�=�]TTRI9�fORk9�PO9�HliCD���vCDCFCiRFG9�

��� ZnK�hlOhRTK�Rk�DnET�OKTKCOIn�ET�TDlNpEFG�DnK�IlTDRmKOTs�TCDETkCIDERF�Rk�XnCDDCpC�XJEFEI�ZnCE�CFN�MCTTCGK�e�HhC�CD�alCSaEF�EF�TEw�CThKIDTx�TCDETkCIDERF�DR�DnK�IRFQKFEKFDu�TCDETkCIDERF�DR�DnK�NEThRTEDERF�Rk�DnK�TDCkku�TCDETkCIDERF�Rk�IRRONEFCDERFu�TCDETkCIDERF�DR�DnK�olCJEDp�Rk�TKOQEIKu�TCDETkCIDERF�DR�IRFQKpCFIK�Rk�FKiT�CFN�EFkROmCDERFu�TCDETkCIDERF�DR�DnK�TKOQEIK�InCOGK�qp�ENKFDEkp�kORm�GKFNKOu�CGKu�EFIRmKu�jEFNT�Rk�TKOQEIK�CFN�kOKolKFIp�Rk�TKOQEIK�EF�KCIn�mRFDn9�� ZnK�TCmhJK�TlqtKIDT�COK�IRJJKIDKN�kORm�877�IlTDRmKOT�Rk�XnCDDCpC�XJEFEI�ZnCE�CFN� MCTTCGKeHhC� CD� alCSaEF9� ZnK� OKTKCOIn� EFTDOlmKFD� ET� DnK� kEQK� OCDEFG� TICJK�olKTDERFFCEOK�inEIn�nCQK�LL�EDKmT�fKOIKFDCGKu�MKCF�CFN�HDCFNCON��PKQECDERF�COK�lTK�DR�CFCJpyK�NCDC9�ZiR�EFNKhKFNKFD�QCOECqJKT�COK�CFCJpyKN�qp�lTEFG�ZSDKTD9�

ZnK�OKTlJDT�Rk�DnK�TDlNp�IRFIJlNKN�DnCD=�89 XlTDRmKOT�COK�CD�C�nEGn�JKQKJ�CT�C�inRJK�CFN�EF�KCIn�CThKID9�69 XlTDRmKOT�iEDn�NEkkKOKFD�GKFNKOu�CGKu�CFN�kOKolKFIp�Rk�TKOQEIK�COK�TCDETkEKN�DR�

XnCDDCpC�XJEFEI�ZnCE�CFN�MCTTCGK� e� HhC�CD� alCSaEF�iEDn�FR�TDCDETDEICJJp�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFIK�CT�C�inRJK�CFN�KCIn�CThKID9�L9 XlTDRmKOT� iEDn� NEkkKOKFD� EFIRmK� COK� TCDETkEKN� DR� XnCDDCpC� XJEFEI� ZnCE� CFN�

MCTTCGK� e�HhC�CD�alCSaEF�CT�C�inRJK�iEDn�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFIK�CD� 9U8�JKQKJ9�vnKF�IRFTENKO��KCIn�CThKIDu�ED�ET�kRlFN�DnCD�EF�TCDETkCIDERF�DR�DnK�IRFQKFEKFDu��TCDETkCIDERF�DR�DnK�NEThRTEDERF�Rk�DnK�TDCkku�TCDETkCIDERF�DR�DnK�olCJEDp�Rk�TKOQEIKu�TCDETkCIDERF�DR�IRFQKpCFIK�Rk�FKiT�CFN�EFkROmCDERF�iEDn�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFD�CD� 9U8�JKQKJ9�vnKOKCT�EF�TCDETkCIDERF�Rk�IRRONEFCDERF�DnKOK�ET�C�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFIK�CD�9U7�JKQKJ9�V9 XlTDRmKOT� iEDn� NEkkKOKFD� jEFNT� Rk� TKOQEIK� nCQK� FR� TDCDETDEICJJp� TEGFEkEICFD�

NEkkKOKFIK�CT�C�inRJK9�vnKF�IRFTENKO�KCIn�CThKIDu�ED�ET�kRlFN�DnCD�DnK�TCDETkCIDERF�DR�DnK�IRFQKpCFIK�Rk�FKiT�CFN�EFkROmCDERF�nCT�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFIK�CD� 9U8�JKQKJ9�vnKOKCT�DnKOK�ET�FR�TEGFEkEICFD�NEkkKOKFIK�EF�RDnKO�CThKIDT�

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

สารนพนธ

ของ

พรปวณ ศรรกษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา

ตลาคม 2551

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตรและคณะกรรมการ

สอบ ไดพจารณาสารนพนธ เรอง ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ ของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ของ พรปวณ ศรรกษ ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปน

สวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา ของ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยทปรกษาสารนพนธ

........................................................................

(รองศาสตราจารย ดร. สวฒน วฒนวงศ)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

........................................................................

(อาจารยสฏฐากร ชทรพย)

คณะกรรมการสอบ

........................................................................ ประธาน

(รองศาสตราจารย ดร. สวฒน วฒนวงศ)

........................................................................ กรรมการสอบสารนพนธ

(รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ)

........................................................................ กรรมการสอบสารนพนธ

(รองศาสตราจารย ดร. สภาพรรณ สรแพทยพสทธ)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาธรกจศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

........................................................................ คณบดคณะสงคมศาสตร

(ผชวยศาสตราจารย ดร. กตตมา สงขเกษม)

วนท เดอน ตลาคม พ.ศ. 2551

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบนสาเรจลงได ดวยการไดรบเมตตากรณาและความชวยเหลออยางดยงจาก

ทานรองศาสตราจารย ดร.สวฒน วฒนวงศ อาจารยทปรกษาสารนพนธ ทไดเสยสละเวลาอนมคา

ในการใหคาปรกษา แนะนา จนทาใหงานวจยนเสรจสมบรณทกขนตอน ผวจยขอขอบพระคณเปน

อยางสงไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร . บญเชด ภญโญอนนตพงษ และ

รองศาสตราจารย ดร.สภาพรรณ สรแพทยพสทธ ทไดกรณาเปนคณะกรรมการสอบสารนพนธ

ฉบบนพรอมทงใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนอนดยง

ขอกราบขอบพระคณ ผ ชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย ผ ชวยศาสตราจารยผจงศกด

หมวดสงค อาจารยภคภร สกลรกษ อาจารยปฏล เปรมปรด และอาจารยราตร กลนปทม ทเปน

ผ เชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

ขอกราบขอบพระคณ คณแมจรรตน ออนเรอง และคณจรศกด ศรรกษ และลก ๆ ทคอย

ใหกาลงใจ ใหความชวยเหลอ หวงใย ตลอดจนใหกาลงใจแกผ วจยดวยดตลอดมา จนทาใหสาร

นพนธฉบบนเสรจสมบรณ

คณคาและประโยชนจากวทยานพนธฉบบน ผวจยของมอบแด บดา มารดา ตลอดจน

บรพาจารยของผวจยทกทาน ทไดอบรมสงสอนจนบรรลผลสาเรจทางการศกษา

พรปวณ ศรรกษ

สารบญ

บทท หนา

1 บทนา……………………………………….………………………………… 1 ภมหลง................................................................................................. 1

ความมงหมายของการวจย..................................................................... 2

ความสาคญของการวจย........................................................................ 3

ขอบเขตของการวจย.............................................................................. 3

นยามศพทเฉพาะ................................................................................... 4

กรอบแนวคดในการวจย.......................................................................... 6

สมมตฐานทางการวจย .......................................................................... 7

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ................................................................. 8 ประวตความเปนมาของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทย………………….. 8

หลกการแนวคดเกยวกบการนวด.............................................................. 13

ประวตความเปนมาของการนวด................................................................ 13

ประเภทของการนวด................................................................................. 15

ประโยชนของการนวด............................................................................... 18

ความหมายของการบรการ......................................................................... 20

ความหมายของคณภาพการบรการ............................................................ 21

ประเภทและลกษณะของธรกจบรการ......................................................... 22

แนวคดการบรหารการตลาดในธรกจบรการ................................................ 23

หลกการ แนวคด และทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ.................................... 26

งานวจยทเกยวของ................................................................................... 28

สารบญ (ตอ) บทท หนา

3 วธดาเนนการวจย..................................................................................... 35 ประชากรและกลมตวอยาง ..................................................................... 35

เครองมอทใชในการเกบรวบรวม.............................................................. 36

วธดาเนนการสรางเครองมอ..................................................................... 37

วธดาเนนการเกบรวบรวมขอมล…………………………………………….. 38

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล …………………………..…… 38

สถตทใชในการวเคราะหขอมล……………………………………………… 39

4 ผลการวเคราะหขอมล ............................................................................... 42 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล....................................................... 42

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล........................................................... 42

ผลการวเคราะหขอมล............................................................................. 43

5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ.......................................................... 61 ความมงหมายของการวจย....................................................................... 61

ความสาคญของการวจย ......................................................................... 62

ขอบเขตของการวจย................................................................................ 62

วธดาเนนการวจย.................................................................................... 62

เครองมอทใชในการวจย.......................................................................... 62

การวเคราะหขอมล.................................................................................. 63

สรปผลการวเคราะหขอมล....................................................................... 63

อภปรายผล............................................................................................ 66

ขอเสนอแนะ……………......................................................................... 73

บรรณานกรม.............................................................................................. 75

สารบญ (ตอ) บทท หนา

ภาคผนวก.............................................................................................. 77 ภาคผนวก ก .............................................................................. 78

ภาคผนวก ข ………………………………………………..……… 83

ภาคผนวก ค ………………………………………........................ 88

ประวตยอผทาสารนพนธ....................................................................... 93

บญชตาราง ตาราง หนา 1 ตาราง 1 แสดงประชากรและกลมตวอยาง..................................... 36

2 จานวนและรอยละ ของผตอบแบบสอบถาม จาแนกตาม เพศ อาย

รายได ประเภทของการใชบรการ จานวนครงทมารบบรการตอเดอน.... 43

3 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน โดยรวมและรายดาน................................................ 45

4 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ

โดยรวมและรายขอ..................................................................... 46

5 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหนดานอธยาศยของพนกงาน

โดยรวมและรายขอ....................................................................... 47

6 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ดานการประสานงานบรการ

โดยรวมและรายขอ.................................................................... 48

7 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ดานคณภาพการบรการ

โดยรวมและรายขอ................................................................... 49

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา

8 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ดานการใหขอมลขาวสาร

โดยรวมและรายขอ.................................................................... 50

9 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคา

ทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ดานคาใชจายในการบรการ

โดยรวมและรายขอ................................................................... 51

10 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

โดยรวมและรายดาน จาแนกตาม เพศ......................................... 53

11 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

โดยรวมและรายดาน จาแนกตาม อาย........................................ 54

12 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

โดยรวมและรายดาน จาแนกตาม รายได.................................... 55

13 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

โดยรวมและรายดาน

จาแนกตาม จานวนครงทมารบบรการตอเดอน............................ 57

14 จานวนความถของขอเสนอแนะจากลกคาทมาใชบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน........... 58

��������������

�� ������ �������� � ��� ��������������������������� !�"�#$ %��&�%����� ��'�!�&�%��%$����

&�()#������"*��+"$����&��%�������,�- � ��(%� �����'� ��&�.���/001'���������2������%����%�� ���.�.���������� ������"*��+� ��&� !��%��'��� ��� ��!����%��(���0�'�'����� ������(�����"*��+������ ���0�� �������31&��������������04��� ��-�������3%����#"�.�� ���%��!����!�$!�$���� ��-����� !'�.��������"*��+� ��&� !��%��

� �%��5�3�6��������"*��+"$����"�#���������%������7�&�%'��������"''"*��+"$����"�#����3���"3!�8�*9:9� ;<=;� �&�%'������ ��%����������"�#���3!����3������������������������3-�����������>�.����?���4���@4�� �$����������>�.��'��.����%�����!�����'�����������ABCDDCEFG� ��0�����?�'��'������!�"�!����1��!���� �1>�+��� %0���$ %��&����"��3#���������"�#3#����������� %0�������� ���!���%��3���"3!�HIJJJ� �8�!������3���"�%��A�12�*��:�� ����"�%�9;<=K�LMG�����������������������4�������� �&�%&����� "����>���1(N�*(��3����3���"3!� ��.'��)��������:��3�+�"�#:���O����*���6��������>��1(N�*'����3%����0#'������� 0P'����"�#$!��������� 34������0������������"�#0���N�*"���%� &��/001'��� ����*�� 0�+"�%��!�����������&�% ������������"�!���� �1(��AQRSTUVWXRFG� @4���!��'������� 0P'�������&�%� %�4��'������ ����3���$!��������%� �����'������������5*�#�������/001'����������%��'����� ��'��!��"*�!����"�#��%��(���*�� ��(4�������$����&�%�?1���0'�����*����1(N�*���(4����!�� �� ���"�#������?1���0'��������3%��&�%��� ��������'���'����������!�� ���

� ���&�%'�����(���%���%������� *4�*�&0(��$ % �&�%'���������������"�#�� ��-3�'������� 3%�����(��$ % �&�%'�����&�% ������1��� *��#���0�����'������� ��-4�����-��#.���+���� ��%���%��'.�����'��.N��������&�%'�����3� ������+��?1���00�����(������-��#.���+���� ��%���%��'04��� -4����'����������#��'�%��$��3N�)Y+������%�����'�������!��������

� ���'������������!��3!������"�#*���*��0#���&�%� ��%���� �&�%'������������� *4�*�&0� ��������������?1���0������'�����3!���,�&�%��'� ��%��� !0#������&�%���3%����'������������� �#��������Z�'�3���'&�%�����!�������/�������&�%(%� �(!���������&�%���"�#���

� ��

��4�>����������Z�'�3�3�*���$ %����&������3!���,��%��"���-4�*[3���� (��$ %�Z�'�3����'�����&�����*'�������!��&���!����4����/001'�������*'�������'���0# ���� � ����� ������ ������(4���������,�&����� ���������0�������#��'?1���00�����3%����:�����'�����������1�?+���"(!�(��������3���*���0 �&0� ��%�� ��&� !����&�%��� ��������'���'������"�#3%��������'����� ��(4��� ���?1���0�� ��-(%�&00�3&0(��� ��%�"�#�������'��������- �&0� ��%�����&�%������@���@���&�� !� ��%��!�"�#(���3������ !� ��%�&� !�,�����!�$�&�%?1���0��#�'��� ����P00���3�'.3(4����������,�$ %�Z�'�3����'���������$ %&�%'�����0����%�!�����1�"0������(�����������?1���0'������P�!���%�*��#���$ %��� �'�'��������&����������$��3N�)Y+'��������0#���&�%���N�**0�+(�����'�����(��?1���0'����������������

� �����������&�%��� ��������'$ %�Z�'�3����'�������'3���"3!����������$ %�Z�'�3����'��������� �'� �����"�!$ %�Z�'�3����'���������*�2��$ %�Z�'�3����'������"�#�����# ��$�$ %�Z�'�3����'������04��������������������!�������A� �����������1.(���?�� �?����90�3�����'������;<H\�L�<J�G�

�� ���:4�>���0�����������$ %��0�� �01� 1!�� �����0#:4�>���� *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'�����(����%��5�3�6��������"*��+"$�����"�#�������N��������*���&�%���'-4���� � %�4�(��� ��%��!� ���� *4�*�&03!�'����������%��' ���%��*���&����������������������� ����� M9���*���:4�>���� *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+�����������"$����"�#�������N����������� ;9���*�������'���'��� *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N���������.��0��"��3� �*:������1�������%���"�#�0������������� ���''�����3!���������� H9���*�����'�� (%����"�#(��� ��%���� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������������

� ��

�������������� ����� � (%��%�*'&������0������������� ��-�����&�%��#.���+&����'��������0�����������&��%�����'������"�#���'��������'1����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N�����������������*���&�%�����#���?�N�*"�#��#.���+&����������'�����3!����������������� ����

� ���:4�>���������������:4�>���� *4�*�&0(��� ��%� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#��������N����������&��]��%�����������%����� �#��������%��'0�����'��������%����?��:��(��*���������%�������#������'��������%���1)N�*'��������%�����&�%(%� �(!���������%���!�&�%0!��&����'������

� �!"��#�!��������������� � �!"��� �� ���:4�>��%���%�����������#������%"�!� ��%���� �&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������0���-�3�(��� ��%���� �&�%'������#��!������ ���� �^�����?����� ���;<<J�� �� ��%�5������# �)�����#�<JJ������ � �������������� � ���:4�>��%���%���������������(���(����1! 3����!��.��&�%� 3��3� 3����(���A:������������������0�����"�#�)#9�;<H_G�.��&�%�#��'��� ���� ����\\�`� .��&�%�a�MJ�`� "�#&�%��?�����1! ��1! 3����!��"'' ��#''�&��0������M<<���3!������0����#����"3!�#����.��&�%��?������'��������#�%���(��$ % �&�%'������3!��!���#�#���(������@4��"'!�����;��!���A��������"�#���������3���"3!����MJ9JJ���b�;;9JJ����������M<�����G�� � ���# ����$%�&�

� � M9��3��"������#���%"�!��-��N�*(��$ %3�'"''��'-� �� � ����M9M����*:�

�������M9M9M��������������M9M9;��������

����M9;�������1��������M9;9M���� !����=J���8��������M9;9;���3���"3!��=M���8(4������

� ��

����M9H����������%���������M9H9M���� !������;JIJJJ�'������������M9H9;��� ����!���;JIJJJ��'����

� �������M9=�����0������������� ���''�����3!������� � � �����M9<9M���Mb�;�������� � � �����M9<9;���H�^�=��������

� ;9� � 3��"��3� ������ *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������.�������������:4�>�(�����+�"�#"�����+@��A�cSCd�CRS�cRSFUDTR�M\_<�A��%��-4�&�����)����3��� "���;<=\���%�;�^H�G�&���]���%����%"�!��� M9�����%����� �#��������%��'0�����'������� �;9�����%����?��:��(��*������������ �H9�����%�������#������'������� �=9�����%���1)N�*'������� �<9�����%�����&�%(%� �(!������� � �]9�����%���!�&�%0!��&����'���������� ��$�'�(�)'!�

� M9����� *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'������� ��-4�����"������ � %�4�������� ����P�&����'��(��� ��%���� �3!��������� ��%���%��'0�����'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#����� ���M9M�����%����� �#��������%��'0�����'������� ��-4��� ��%���%��'���'�����"�#��������� �#���&��1��%���!�� �����$%�&�%����������1�������"���1��� ���&�!�� &�! �0#��%�'��(4���� �'�������'����e�� ��������� �0��������I����3%���� ���M9;�����%����?��:��(��*�������� ��-4�� �*������� �����&0�����0#���&�%'������%����� ��&0&�!"�# ���%�3���� "�% "0! &���3!�� ��%���� �&�%'������P�"�%�� %�4�*�&0�

� ���M9H�����%�������#������'������� ��-4�� ���3��3!��������&����(�(%���'���'�����0���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N���������!�����0�����������.��:�*�+��%��

� ��

�����M9=�����%���1)N�*'������� ��-4������ *4�*�&0(��� ��%������%��'0����0��� ������#'��������������3!���,�(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N�����������������3���"3!3%�0�0'*���3�'������� 3%�����(��� ��%�"�#�!�&�%������ *4�*�&0��

�����M9<�����%��(%� �(!������� ��-4��(%� �3!���,����� ��%���%��'�������'���&�%'������1���!��(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������

�����M9]�����%���!�&�%0!��&����'������� ��-4�� 0������������ ��%�0!��&�%��'�%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������"�#�!�&�%0!����������(%������0�������%��''�������P0���'�%��"�%���

� ;9������ *4�*�&0(��$ %&�%'�������� ��-4����� � %�4�������'�������3P &0������03�3��������(��$ %'��.N������%��'0�����'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#����������������������N���������

� H9��������%��� ��-4��������%(��� ��%���� �&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N�������������%��'�����#0��3!���������� =9���0������������� ���''��������� ��-4������ -������ ��%� �&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������3!�������

���<9����%��*�������� ��-4�� � *�����������*�����������*������3%����'��"�#������������������*�������P'����

���]9�����#N�(�����&�%'�������� ��-4���&�%'��������"''"*��+"$������������"''����

���_9������"$������� ��-4��������������3-�����������>�.����?���4���@4�� �$����������>�.��'��.�����:���#&����'��'��*������ ��%��"�#���>��1(N�*&�%�� !&��N��#���������1��.�����&�%������$!��������

���K9������������ ��-4��������������:��3�+"�!���� $!��������.�� ���?������������������"''���� 0��������"''���,���@4��0# ������%�������P������ ���� �#������� ��0��?�� ��3��(%� � ��!����#��'�

���\9����%��5�3�6��������"*��+"$����"�#����� ��-4���-�����&�%'��������"$�����"�#�������*���$!������"�#���>��1(N�*����

� ��

� � � � � ����#������ *��

� ��� *4�*�&0(��� ��%���� �3!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N���������(�����+�"�#"�����+@��A�cSCd� CRS� cRSFUDTR� M\_<� A��%��-4�&�����)����3��� "���;<=\���%�;�^H�G�&���]���%�����%"�!���� � ���# �� ��!�� � � � ��������# ��������������������������

���� �������� ��������� ��������� ������������ ��������� ��!" #����$$�%&����������'(��)���

������ ���*"�+��"��& �� #�#'(&��+,�$�%&��������������������-��&��,���.������������ )����������� ��/0��& #������$��&&��$�%&��������������1������"���&"�������������&����0/��"��$�%&������������� �23��$�%&�������������&��+,������(��/������������� (�+4��(��+�&��$�%&�����

� 5�

���� +������ �������� � M9���� ��%���� �*:3!������ ���� *4�*�&03!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#��������N���������.���� "�#����%��"3�3!������� � ;9���� ��%���� ����13!������ ���� *4�*�&03!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N���������.���� "�#����%��"3�3!������� � H9���� ��%���� ������%3!������ ���� *4�*�&03!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������.���� "�#����%��"3�3!������� � =9���� ��%���� ���''�����0����������3!������ ���� *4�*�&03!����&�%'�����(���%��5�3�6��������"*��+"$����"�#�������N��������.���� "�#����%��"3�3!�������������������������

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยในครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน

1. ความเปนมาของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

2. หลกการ แนวคด เกยวกบกบการนวด

2.1 ประวตความเปนมาของการนวด

2.2 ประเภทการนวด

2.3 ประโยชนของการนวด

2.4 ความหมายของการบรการ

3. หลกการ แนวคด เกยวกบการบรการ

3.1 คณภาพของการบรการ

3.2 ประเภทและลกษณะธรกจบรการ

3.3 แนวคดการบรหารการตลาดในธรกจบรการ

4. หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ

5. งานวจยทเกยวของ

ความเปนมาของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน กอตงโดยคณจรรตน ออนเรอง

เมอป 2542 ซงเปนคนชอบการนวดแบบแพทยแผนไทยมาก ซงในขณะนนในอาเภอหวหนยงไมม

การใหบรการนวดแบบแพทยแผนไทยมากนน ซงรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอ

หวหน เปดใหบรการเปนรานทสาม ในเขตอาเภอหวหน ตงอยดานหนาทางเขาโรงแรมโซฟเทล

เซนทรลหวหน ปจจบนเปดใหบรการอยางถกตองตามกฎหมาย โดยมใบอนญาตประกอบวชาชพ

จากกระทรวงสาธารณสข โดยใหเปน ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยเรม

เปดเมอวนท 5 ธนวาคม 2542 เปนตนมา จนถงปจจบน ซงในปจจบนการใหบรการนวดแบบแพทย

แผนไทยมเปดใหบรการมาก ปจจบนรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

ใหบรการนวดแบบแพทยแผนไทยและสปา มพนกงานนวดประจาราน 35 คน เปดบรการทกวน

ตงแตเวลา 10.00 – 22.00 น.

9

เนองจากรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน เปนรานประเภท

บรการทใหบรการแบบไมสามารถจบตองได ดงนนจงคานงถงความแตกตางจากคแขงขนเปนทตง

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน สถานทตงอยใจกลางเมอง เนอง จากงาน

บรการเปนงานทไมสามารถมองเหนและจบตองได ดงนนความสะดวกทลกคาจะไดรบจากการ

บรการจงเปนสงสาคญทผใหบรการจะตองใสใจ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน เปนธรกจทเปดใหบรการ“นวด

แบบแพทยแผนไทยและนวดสปา” เปนธรกจบรการทสามารถทาใหลกคาเกดความรสกพงพอใจ

ปจจบนการแพทยแผนไทยมความจาเปนในการดาเนนชวตของมนษย เนองจากรางกายคนเรา

ยอมเสอมสภาพไปตามธรรมชาต หรอดวยเหตตางๆ เพอตอสกบภาวะดงกลาว การคนหาวธ

ปองกนการเจบปวย การบาบดรกษา การบรรเทาอาการเจบปวย และการบรบาล จงกอเกดขนมา

และพฒนาตอๆ มา จนมาเปนระบบทมแบบแผน กลายเปน "การแพทย" ทมแบบแผนชดเจน

การแพทยจงเปนภมปญญาของสงคม ทมาจากความเชอ ความร ความคด การลองผดลองถก และ

กลายเปนการยอมรบในสงคม แตละชนชาต ตางมววฒนาการทางการแพทยของตนเอง กลายเปน

ภมปญญาของชนชาตนนๆ หรอทองถนนนๆ

การใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน เนนทความ

พงพอใจของผมาใชบรการเปนสาคญ และสามารถตอบสนองความตองการของผมาใชบรการให

มากทสด เพราะการจดการบรการ หมายถง อรรถประโยชนทลกคาไดรบโดยการบรโภคหรอการใช

บรการตามทองคกรธรกจจดเสนอขาย อรรถประโยชนทลกคาไดรบจงรวมถงการบรการท

ประกอบดวยผลตภณฑ สนคาหรอบรการอยางเดยว

การบรการ หมายถง กจกรรมทใหประโยชนหรอความพอใจซงไดจดขนรวมกบกจกรรม

ของบคคลหรอองคการ และตอบสนองความตองการของบคคลอนตามทคาดหวงและทาใหเกด

ความพงพอใจ การทธรกจเสนอการบรการตาง ๆ ใหกบลกคา ไมวาจะเปนการใหการตอนรบ

อธยาศยของเจาหนาท การอานวยความสะดวก การปฏบตรบใช การชวยเหลอปญหา การให

ขอมลขาวสาร การใหคาแนะนาปรกษา การประสานงานบรการ คาใชจายในการบรการ หรอการ

ปฏบตตนเพอผ อนในเรองตาง ๆ ลวนแสดงถงพฤตกรรมของผปฏบตงานบรการในอาชพบรการ

อยางใดอยางหนง ปจจบน อาชพบรการนบวนจะมความหมายความสาคญมากยงขนเรอย ๆ ใน

สงคมไทย เนองจากการประกอบธรกจจาเปนตองอาศยการบรการเปนกลยทธการแขงขนทาง

การตลาดเพอจงใจลกคาสมยใหม ทใหความสาคญกบการบรการ และตองการการบรการมากขน

เมอธรกจสามารถเขาใจจตใจของลกคาและสนองการบรการทถกใจลกคา ทาใหเกดการซอซาในหม

ลกคาเกาและขยายตลาดไปสลกคาใหม ๆ อน สงผลใหธรกจประสบความสาเรจเจรญเตบโตขนไป

10

เรอย ๆ ผปฏบตงานบรการหรอผใหบรการจดไดวาเปนกญแจสาคญของการดาเนนธรกจบรการกวา

ได เพราะเปนผ ทมบทบาทสาคญในการนาเสนอผลตภณฑบรการทจะทาใหเกดภาพพจนของการ

บรการของธรกจบรการนนทเดยว

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน คานงถงคณภาพของการ

บรการ โดยเรมทความตองการของลกคา งานบรการนนจะตองคานงถงความพงพอใจของลกคาท

มตอคณภาพของการบรการและจะตองเปนทยอมรบของลกคา เพราะถาลกคามความไววางใจ ตอ

การบรการทมให กจะทาใหธรกจของรานดาเนนไปไดดวยด ดงนนเพอใหผ รบบรการไดรบความ

พงพอใจจากการบรการทมคณภาพ จงเปนขอกาหนดททางรานจะตองคอยดแลใหเปนอยางด ใน

ปจจบนถอไดวา รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน เปนรานทไดรบความ

ยอมรบจากลกคาเปนอยางมาก และมการปรบปรงการบรการอยตลอดเวลา การดาเนนการแบงไดดงน 1. ขนตอนการใหบรการลกคา

2. การจดหองนวด

3. อปกรณทใช

4. การจดจางพนกงาน

5. สถานทรองรบการอบรมเพมเตม

ขนตอนการใหบรการลกคา

1. การตอนรบลกคา ผ ททาหนาทตอนรบลกคา คอ ผจดการรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

เอง เพราะสงนจะเปนการสรางความประทบใจใหแกลกคาทมาใชบรการ จากนนจงจดลาดบความ

ตองการของลกคา วาลกคาตองการนวดแบบใด และมพนกงานบรการประจาหรอเปลา หรอหาก

เตยงนวดไมวาง ทางรานจะมบรการเสรฟชา กาแฟ โอวลตล หรอนาสมนไพรและนตยสารตาง

ใหลกคาไดใชบรการระหวางรอ

กรณพนกงานนวด ทางรานอาจจดลาดบการใหบรการสลบหมนเวยนกน เพอให

โอกาสแกพนกงานเทาเทยมกน

11

2. การเตรยมตวกอนการใหบรการ กรณนวดตว โดยปกต ลกคาจะตองปฏบตดงน

- เปลยนชดททางรานจดเตรยมให เปนเสอ กางเกงทหลวม ๆ สบาย ๆ

- ลางมอ ลางเทาใหสะอาด

- สวนพนกงานนวดกตองรกษาความสะอาดของรางกาย

โดยเฉพาะมอและเทา

กรณนวดฝาเทา โดยปกต ลกคาจะตองปฏบตดงน

- เปลยนเปนกางเกงทรานจดเตรยมไวให

- ลางเทาใหสะอาด (โดยปกต พนกงานนวดจะเปนผ ทาความสะอาดให)

- สวนพนกงานนวดกตองรกษาความสะอาดของรางกายโดยเฉพาะมอ 3. หลงการใหบรการ

ทางรานจดเตรยมใหลกคาเปลยนชด ระหวางนน ทางรานอาจมนาอนหรอนาชาบรกา

จากนนลกคาชาระคาบรการ สวนเสอหรอกางเกงทลกคาใสระหวางนวดตวหรอนวดฝาเทา ทางราน

จะตองนาไปซกใหสะอาดกอนนามาใชใหมทกครง 4. การจดหองนวด

นวดตว เนองจากการนวดตวเปนบรการทตองการความเปนสวนตว ไฟในหองจง

ปรบความสวางได ตามความตองการของลกคา และบรการหองละ 1 คน และหองละ 2 – 3 คน

ตามกลมลกคาทมาใชบรการ

กรณนวดฝาเทา การนวดฝาเทา จะมเกาอและหองนวดโดยเฉพาะ ลกคาสามารถ

นงเหยยดขาตามสบายได โดยจะมเกาอวางเรยงกน แตถาลกคาตองการความเปนสวนตวกจะม

หองสาหรบบรการ 5. การจางพนกงาน

5.1 การสรรหาพนกงานนวด

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ใชวธการคดเลอก โดย

การรบสมคร โดยผสมครจะตองมประสบการณการทางานขนตา 1 ป และมใบประกาศนยบตร จาก

สาธารณสขออกใหดวย โดยจะตองมคณสมบตดงน

5.1.1 พนกงานนวดตองมความร ความสามารถในการนวด โดยตองผานการ

อบรมมากอน

5.1.2 มมนษยสมพนธด สภาพ พดจาไพเราะ

5.1.3 รกการใหบรการ

12

5.2 จานวนพนกงาน

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มพนกงานทงหมด

จานวน 35 คน ซงเพยงพอตอการใหบรการลกคาในแตละครง

5.3 การทางานของพนกงาน

รานใหบรการ ตงแตเวลา 10.00 – 22.00 น.

5.4 การใหคาจางแกพนกงานนวด

จางเปนรายหว โดยแบงคาจางใหราน 60 % และ ใหคาจางพนกงาน 40 % โดย

ทางรานไมมเงนเดอนประจาให

5.5 การบรหารงาน

การบรหารงานของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

แบงเปน 3 ดาน ดงน

5.5.1 การบรหารภาพพจนภายนอก

- ตกแตงรานใหดสะอาด สบายตา สสนภายในรานดอบอน

- พนกงานทกคนตองมใบประกาศนยบตรรบรองการฝกอบรมทกคน

พรอมแสดงใหด

- พนกงานทกคนแตงกายเรยบรอย พดจาไพเราะ

- ตดปายบอกอตราคาบรการชดเจน มระบบรกษาความสะอาดของ

รานและอปกรณตาง ๆ เชน ผาปทนอน ผาขนหน ฯลฯ

5.5.2 การบรหารภาพพจนภายใน

- ผจดการราน มาชวยงานบรการ จดนโยบายการตลาด

งานบรหารบคคล

- สมหบญช รบผดชอบการควบคมบญชทรพยสน รายรบ – รายจาย

บรหารเงนทนหมนเวยน

- พนกงานตอนรบ ทาหนาทใหขอมลดานบรการและตอนรบลกคา

เกบประวตลกคา

- สาหรบพนกงานนวด กาหนดวนหยดให มการอบรมเพอพฒนา

เทคนคการนวด อบรมภาษาองกฤษ ภาษาญป น ผกใจพนกงานนวดใหอยกบเรานาน เพราะความ

พอใจของพนกงานเปนเรองสาคญ ถาพนกงานมความสขกบการทางาน กจะรกทจะใหบรการตอไป

13

5.5.3 การบรการลกคา

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน เนนการ

บรการเพอใหลกคาเกดความพงพอใจมากทสด โดยถอคตทวา “ลกคาคอพระราชา” เพราะลกคา

เปนสวนสาคญของการทาธรกจ และขณะน ทางรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน ไดมการจดทาแบบสอบถามเพอสอบถามความพงพอใจของลกคาทมาใชบรการ เพอ

นามาปรบปรงแกไขตอไป

6. ปจจยททาใหรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ประสบ

ความสาเรจ

6.1 ตองซอสตยกบลกคา ตอตวเอง และตอพนกงาน

6.2 สรางจตสานกทดดานการบรการลกคาใหกบพนกงาน เชน การสวสดเมอลกคา

เขาราน การทกทายอยางเปนมตร

6.3 รกการบรการไดมาตรฐานคงท โดยใหบรการนวดครบทกขนตอนและตามเวลา

ทกาหนด

6.4 ทาเลทตงเหมาะสม ใกลกลมลกคาเปาหมาย

6.5 มการรกษาความสะอาดของสถานท และความสะอาดของพนกงานใหดด

ตลอดเวลา

หลกการแนวคดเกยวกบการนวด

1. ประวตความเปนมาของการนวด อมพร ถนประเทศ (2547 : 9 – 12) การนวดไทยมประวตเรองราวสบทอดกนมาชา

นาน การนวดมบทบาทสาคญในการรกษาโรคตงแตอดตจนถงปจจบน โดยเชอวาการนวดเรมตน

มาจากการชวยเหลอกนเองภายในครอบครว เชน สามนวดใหภรรยา ภรรยานวดใหสาม ลกหลาน

นวดใหป ยาตายาย มการใชอวยวะตาง ๆ เชน มอ ศอก เขา และเทา นวดใหกนหรอนวดดวยตนเอง

มการพฒนาการใชอปกรณในการนวด เพอชวยใหใชนาหนกไดมากยงขน เชน นมสาว ไมกดทอง

จากการนวดชวยเหลอ ตนเองภายในครอบครวจนเกดความชานาญและมนใจจงไดมการนวด

ชวยเหลอความเจบปวดของเพอนบาน จนไดรบความนยมและเชอถอจากผมารบบรการจนเกด

อาชพหมอนวด โดยเฉพาะอยางยงการนวดไทย จนปรากฏในทาเนยบศกดนา ขาราชการฝายทหาร

และพลเรอนทตราขนในป พ.ศ.1998 มการแบงกรมหมอนวดเปนฝายขวา – ซายเปนกรมทคอนขาง

ใหญ มหนาทรบผดชอบมากและตองใหหมอมากกวากรมอน ๆ หลกฐานจาก จดหมายเหตของ

ราชทต ลา ล แบร ประเทศฝรงเศส ไดบนทกเรองหมอนวดในแผนดนสยามมความวา “ในกรงสยาม

14

นนถาใครปวยไขลง กจะเรมทาเสนสายยดโดยใชผ ชานาญในทางนขนไปบนรางกายของคนไขแลว

ใชเทาเหยยบ กลาวกนวาหญงมครรภมกใชเดกเหยยบ เพอใหคลอดบตรงาย ไมพกเจบปวดมาก”

ตอมาในสมยพระบรมไตรโลกนาถ ในกฎหมายตราสามดวง “นาพลเรอน” กลาวถงการแบงสวน

ราชการให กรมหมอนวด จาแนกตาแหนงเปน หลวง ขน หมนพน และมศกดนาเชนเดยวกบ

ขาราชการสมยนน

ตอมาในสมยรตนโกสนทร การแพทยแผนไทยไดสบทอดรปแบบตอจากสมยอยธยา

แตเอกสารและวชาความรบางสวนไดสาบสญไป เนองจากภาวะสงครามทงถกจบไปเปนเชลยอก

สวนหนงดวย แตยงมหมอกลางบานและหมอพระทอยตวหวเมองอกเปนจานวนมาก ในชนหลง

พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก เพมเตมจนครบ 80 ทา และจารกสรรพวชาการนวดไทย

บนแผนหนออน 60 ภาพ แสดงถงจดนวดอยางละเอยดประดบบนผนงศาลาราย บนเสาภายใน

วดโพธ ในรชสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว จากหลกฐานการแบงสวนราชการ ยงคง

มกรมหมอนวดเชนเดยวกบสมยอยธยา และทรงโปรดใหหมอยาและหมอนวดถวายการรกษา

ความเจบปวยยามทรงประชวร แมเสดจประพาสแหงใดจะตองมหมอถวายงานนวดทกครง ได

ชาระตาราการนวดไทยและเรยกตาราแพทยหลวงหรอแพทยในพระราชสานก เมอการแพทยแผน

ตะวนตกเขาใสสงคมไทย การนวดจงหมดบทบาทจากราชสานกในสมยพระบาทสมเดจ พระ

มงกฎเกลาเจาอยหวสวนหมอนวดแบบชาวบาน ยงคงใชการนวดแบบดงเดมทไดรบการเรยนรสบ

ทอดจากบรรพบรษ

ปจจบนสถาบนการแพทยแผนไทย ไดรบงบประมาณกลางสนบสนนโครงการนวด

แผนไทย เพอแกปญหาทางสงคม เนองจากภาวะวกฤตทางเศรษฐกจ ซงกจกรรมสวนหนงจะมการ

อบรมนวดแผนไทยหลกสตร 300 ชวโมง เพอสรางเสรมความเขาใจและเปนแนวทางการฝกฝนให

เชยวชาญมากขนตอไป

2. ประเภทของการนวด

2.1 การนวดแบบแพทยแผนไทย (อมพร ถนประเทศ.2547 : 13) การนวดแบง

ออกเปน 2 ประเภท คอ

2.1.1 การนวดแบบราชสานก หมายถง การนวดเพอถวายกษตรยและ

เจานายชนสงของราชสานก การนวดแบบราชสานกพจารณาถงคณสมบตของผ เรยนการนวดอยาง

ประณตถถวน และการสอนมขนตอนจรรยามารยาทของการนวด การนวดตองมความสภาพมาก

ใชอวยวะไดนอยและตองตรงตามจด จงสามารถกลาวไดวาเปนการนวดทมเอกลกษณะเฉพาะ

15

หมอนวดแบบราชสานก ตองมกรยามารยาทเรยบรอย เดนเขาเขาหา

ผ ปวย ไมหายใจรดผ ปวย ขณะทาการนวดตองหนหนาตรง ไมกมหนาจนหายใจรดผ ปวยและไมเงย

หนาจนเปนการไมเคารพ การนวดแบบราชสานก เปนการนวดไทยทใชในพระราชวง ดงนนทาตาง

ๆ ในการนวดจงไดรบการพฒนาใหสภาพและมกนวดดวยนวมอเทานน เพอใหสามารถควบคม

นาหนกในการนวดไมใหมากเกนไป และไมใหเปนทลวงเกนตอพระมหากษตรยและพระราชวงศ จ

มคากลาววา “แมเพยงลมหายใจกไมใหแตะตองพระวรกาย” โดยมองศามาตราสวน ของการนวดท

ไมประชดตดตวมากและจะหนหนาตรงไป ไมกมหนาหายใจรดพระองค และไมเงยหนาจนเปนการ

ไมเคารพ

การนวดไทยเปนทนยมมากและยอมรบมากในสมยโบราณ และเปนผ

ใกลชดและเปนทไววางใจของพระมหากษตรย ในสมยนน จนไดรบแตงตงใหมกรมหมอนวดซาย

และกรมหมอนวดขวา ทาใหหมอนวดสามารถรบราชการอยในตาแหนงระดบสงได

ปจจบนมผ สบทอดการนวดแบบนนอยมาก เนองจากสวนใหญจะเปน

การถายทอดกนในครอบครว และผ รมกหวงวชา ทาใหการนวดสายนไดรบการถายทอด

กระทอนกระแทนเตมท

การนวดไทยน มคณคาตอการพงตนเองเปนอยางมาก สามารถบรรเทา

โรคและอาการปวดตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพในความรสกของผใชบรการ เชนอาการปวดเมอย

ตามกลามเนอลดการตดขดของขอตอ ชวยกระตนกลามเนอทออนแรงเปนตน แตอยางไรกตาม

การนวดทไมถกตอง อาจเปนการซาเตมหรอเพมการบาดเจบได ฉะนนผ ทจะนาการนวดไปใช จงคว

มความรในการใชอยางถกตอง เพอใหเปนประโยชนตอสขภาพอยางแทจรง

2.1.2 การนวดแบบเชลยศกด หมายถง การนวดแบบสามญชน มการสบ

ทอดฝกฝนแบบแผนการนวดตามวฒนธรรมทองถน ซงเหมาะสาหรบชาวบานจะนวดกนเอง ใชสอง

มอและอวยวะสวนอนโดยไมตองใชยา ในปจจบนจงเปนทรจกแพรหลายในสงคมไทย

2.2 การนวดแบบสปา

การไถเปนแนว เปนการนวดแบบไถเปนทางยาวอยางเบาๆ ชาๆ โดยทวไปใช 2

มอมาชดกน ใหหวแมมอหางกนประมาณ 1 นว แลวนวดเปนจงหวะ ใชปลายนวมอหรอฝามอเมอ

ตองการนวดเบาๆ ใชหวแมมอหรอขอนวเมอตองการการนวดทลกและหนกแนนขน

การทบ เปนการเคลอนไหวทสนและเรวขนคลายการตกลอง ใหใชสวนทเปนสนมอ

และนวดบรเวณหลงและสวนอนของรางกายทมเนอหรอมลกษณะแผกวาง เชน ตนขา เอว กน และ

ไหล หรอจะสบเรวๆ เบาๆ แบบคาราเตกได แตตองไมทาใหเจบ

16

การบบขยา การขยมขยากลามเนอ เชน ทเอวหรอหนาทอง มลกษณะคลายการ

นวดแปง เมอจบเนอขนมาไดใหบสกเลกนอยแลวปลอย เวลานวดใหเคลอนมออยางตอเนองไปจน

ทวบรเวณนน วธนจะชวยกระตนการไหลเวยนของเลอด ชวยยดกลามเนอทหดเกรงไดด ทงยงชวย

ระบายเอากรดแลกตกทคงอยในกลามเนอทเกดจากการใชงานหนกออกไป กรดแลกตกทคงคางใน

กลามเนอนเองทเปนสาเหตของตะครว

การกด เปนการนวดทละจดและเคลอนมอเปนวงกลม จะใชนวเดยวหรอหลายนว

นวดกได บางครงกดดวยสนมอหรอหวแมมอ แรงกดจะชวยกระตนการไหลเวยนของเลอด และทา

ใหขอเคลอนไหวไดมากขน วธนยงชวยนกกฬาหรอนกเตนราทเสนเอนตงเครยดหรอบาดเจบได

อยางมากดวย อยากดลงบนตาแหนงทชาหรอบาดเจบ หรอตาแหนงทปวดโดยไมไดรบการยนยอม

จากแพทยกอน

การนวดทวเรอนราง เลอกหองนวดทเงยบสงบ สบาย ผอนคลาย และมแสงนวลตา

เชน แสงเทยน ปผาหมหนาๆ สาหรบรองนอนบนพน ใชหมอนนมๆ รองศรษะไว และใชผาขนหนผน

ใหญคลมกาย ใชนามนนวดทมกลนหอม หากมเวลานอย ใหนวดเฉพาะหนาและแผนหลงเรมดว

การนวดหนาและศรษะ เพอความรสกผอนคลายและสบาย ใหเรมตนดวยการนวดหนากอนทจะ

นวดทวทงตว เลอกนามนนวดทใชเฉพาะกบใบหนาเทานน หรอไมกใชครมนวดหนาเพยง 2–3 หยด

กพอ

วธการนวดสปาสามารถดาเนนการไดดงน

1. วางนวหวแมมอของคณลงบนหนาผาก กดลากไปทางขมบอยางนมนวล ทาอยาง

เดยวกนทแกม

2. ใชนวชกดและบบเนอไลไปตามแนวขากรรไกรโดยใชนวทเหลอประคองไว พรอมกบ

ใชหวแมมอนวดวนเปนวงกลมเลกๆ ไปดวย

3. นวดกดลกโดยใชนวมอทงหมดนวดวนเปนวงกลมเลกๆ

4. จบศรษะเอยงไปดานหนง ขณะเดยวกนใชมอลงนาหนกกดลบตนคอลงไปหาไหล บ

กลามเนอตนคอเบาๆ

5. โนมตวลง ใชสนมอกดลากจากกระดกอกออกไปทางดานขาง เปนการนวดหนาอก

สวนบน หรอนวดกลามเนอหนาอก

6. นวดหนาทอง ใช 2 มอนวดขนแลววนออกทางดานหลง

7. ทาเชนนจนมอเลอนไปอยใตเอว ยกตวคของคณขนชาๆ ดวยมอเปนการยกตวและ

ดงกลามเนอ

17

8. นวดหนาทองโดยใชวธ “ดงและดน” ลากมอหนงเบาๆ ออกไปทางดานขาง พรอมกบ

นวดเบาๆ ไปดวย ในขณะเดยวกนกบทอกมอหนงนวดลากไปในทศตรงขาม

9. จบขอมอยกแขนขน ใชหวแมมอและนวของมออกขางหนงกดรดกลามเนอแขนขน

และลง

10. นวดนวมอ โดยการบบแลวดงทกนว

11. วางมอทาบตนขา นวดดวยวธไถเปนแนว มอดานในลากขนไปจนถงตนขาแลว

หยด ในขณะทอกมอลากขนไปไดจนถงตะโพก

12. นวดเทาดวยหวแมมอ กดวนเปนวงกลมลงนาหนกใหหนกแนน

13. คราวนใหคนอนควา แลวใชหมอนรองหนาอกเอาไว วาง 2 มอทาบขาแลวนวดขา

ดานหลงดวยวธไถเปนแนว (ขวา) ลงนาหนกอยางนมนวล

14. นวดไถขนไปจนถงตนขา แลวไถกลบลงมาขางลางอกครง (บน) เวลานวดลงนาหน

ใหหนกแนนดวยความนมนวล ยกเวนบรเวณขอพบ นวดขาอกขางหนงดวยวธเดยวกน

15. จบเนอบรเวณสะโพก บบกลามเนอบดไปทางหนง สวนอกมอใหทาเชนเดยวกนใน

ทศทางตรงขามสาหรบหลงโดยเฉพาะ การนวดหลงเปนวธทจะชวยคลายความเมอยลา และตง

เครยดหลงจากเหนดเหนอยและวนวายมาแลวทงวน การนวดหลงใชในกรณทไมมเวลาพอทจะนวด

ทงตว ใหคนอนควา และใชหมอนรองหนาอก

16. วางมอลงบนหลง ใหนวชดกนดงภาพ กดแลวไถเปนแนวยาวขนไปตามแผนหลง

เรมจากกระดกกนกบไปหาไหล

17. วาดมอลากออกไปทางหวไหล โดยลากเปนแนวตอกนออกไป ลงนาหนกใหหน

แนน

18. นวดลงไปตามสขาง แตผอนนาหนกลงเบาๆ เพอใหรสกวามการนวดไปในทศทาง

เดยว คอ นวดขนเทานน ทาซาแบบเดยวกนจนนวดทวทงแผนหลง

19. ใชหวแมมอกดวนเปนวงกลมตรงบรเวณกลามเนอหลงทอยชดกบสนหลง ลงนาหน

หนกบางเบาบางเพอความสบายของคของคณ อยากดลงบนกระดกสนหลงโดยเดดขาด

20. ใชฝามอ “ดงและดน” นวดและไถไปขางหนา สลบกบไถมาขางหลงทไหลสวนบน

ใหคหนหนาไปทางดานตรงขามทจะนวด

จากขอมลดงกลาวพอสรปไดวาการนวดสปากบนวดแผนไทย มกรรมวธการนวดตางกน

นวด สปาจะดออนโยนและนมนวลกวา เพราะตองการใหผ นวดรสกผอนคลาย และอยในหวง

อารมณสนทรยะการบบนวดรางกายนน ถอวาชวยกระตนการไหลเวยนของโลหต ชวยเปดชองทาง

ของเสนเลอดทตบตนใหขยายตว กลามเนอมความยดหยน ทาใหรสกผอนคลายสบายตว การนวด

18

ยงถอวาเปนการรกษา หรอบาบดแบบโบราณทอาจเรยกวา เกาแกทสดในโลกอยทความตองการ

ของแตละคน

2.3 ประโยชนของการนวด

อมพร ถนประเทศ (2547 : 14 – 16 ) ไดกลาววา การนวดจะไดรบประโยชน

ดงตอไปน

2.3.1 เกดความรสกผอนคลาย สบายอยางมากทวตว อารมณปลอดโปรง คลายกบ

วาความทกขโศก และวตกกงวล คลคลายหายไปหมดสน ขณะทไดรบการนวดนนกลามเนอสวน

ตาง ๆ ทตงเขมงจนทาใหปวดเมอยออนลาจะคลายตวออก ตกอยในภาวะครงหลบครงตน คลาย

ลองลอยอยในภวงค บางคนอาจเผลอหลบไปเลย และเมอตนขนกจะสดชนกระปรกระเปรา ผดไป

จากทกครงทมกตนขนมาดวยความรสกเมอยขบ ออนเพลยไมอยากลกจากทนอน

2.3.2 เกดความกระฉบกระเฉงตนตว มพลงกายและใจทจะออกไปตอสกบอปสรรค

ในชวตไดดขน มประสทธภาพในการทางานสง มโอกาสทจะประสบความสาเรจสงกวาปกต

นกกฬาอาชพสวนใหญเขาใจถงความสาคญของการผอนคลายและสดชนแจมใสกอนการแขงขน

เปนอยางด จงตองมการนวดกอนแขงขนเสมอ ไมเชนนนแลว ผ ทลงแขงขนอยางตนเตน ตงเครยดม

โอกาสผดพลาดและพายแพได

2.3.3 เกดความรทดตอตนเองมากขน เพราะมความรสกสบายและเตมไปดวยพลง

รายกายและจตใจไดรบการกระตนโดยไมมฤทธขางเคยงจากคาเฟอนหรอสารมพษอน ๆ ซงมกเกด

ขนกบคนทชอบกระตนตนเองดวยยาหรอกาแฟ

2.3.4 เมอกลามเนอผอนคลาย การไหลเวยนของเลอดและนาเหลองซงเปนตวสาค

ในการ นาอาหาร ไปเลยงสวนตาง ๆ ของรายกายและตอส กบเชอโรคตาง ๆ ดขน รางกาย

สมบรณแขงแรงขนกวาเดม ความเหนอยลาทงหลายจะหายไปกลบกลายเปนความสดชน แจมใส

เขามาแทนท

2.3.5 การนวดหลงจากการออกกาลง เชน เลนกฬามวย ฟตบอล ยกนาหนก การนว

จะชวยขจดของเสยทคงคางอยตามกลามเนอตาง ๆ ชวยปองกนเสนตง ปวดเมอยซงมกเกดขน

ภายหลงการออกกาลงอยางหนกได

2.3.6 การนวดจะชวยใหกลามเนอคงรปไดสดสวน ไมหอเหยว โดยเฉพาะผ ปวยท

ตองนอนอยกบเตยงตลอดเวลาเปนเวลานาน ๆ ทาใหกลามเนอไมไดใชงาน เหยวลบลงเรอย ๆ การ

นวดจะชวยทดแทนการออกกาลงไดบางสวน และชวยใหกลามเนอไมลบเรวเทาทควร

19

2.3.7 การทางานของอวยวะภายในทกอยางจะไดรบการกระตนจากการนวด ให

ทางานไดดขน การยอยอาหาร การดดซมอาหารและการขบถายของเสยออกจากรางกายจะทาไดด

ขน

2.3.8 ชวยขจดรอยเหยวยนตามใบหนาและสวนตาง ๆ ของรายกาย เพราะการนวด

ชวยทาใหการไหลเวยนของเลอดดขน ทาใหผวกายเตงตง ไมเหยวยน

2.3.9 การนวดจะชวยกระตนใหระบบภมตานทานโรคในรายกายทางานไดดขน

โอกาสทจะเจบปวยดวยโรคตาง ๆ ลดนอยลง รายกายตอสกบโรคภยไขเจบทาใหสขภาพดขน

2.3.10 ในดานจตใจ หากผ ใหบรการผนวด และผ รบบรการนวดเปนเพอน เปนญาต

หรอเปนสมาชกในครอบครวเดยวกน ผ รบบรการยอมรสกผกพน อบอนรสกวาไดความรก ความ

เอาใจใส หวงใย ทาใหเปนสขและซาบซงใจ ถาเปนเดก กจะเตบโตขนเปนคนจตใจมนคง ผอน

คลาย และเชอมนในตนเอง

ความหมายของการบรการ การบรการ หมายถง ปฏบต รบใชใหความสะดวกตาง ๆ (พจนานกรมฉบบ

ราชบณฑตยสถาน. 2525) กลยทธสาคญของการบรการทมประสทธภาพและสามารถกาหนด

อานาจตอรองในการแขงขนทางธรกจปจจบน ขนอยกบคณภาพของการบรการ หากธรกจใด

สามารถสรางความแตกตางของกจการบรการ โดยเขาถงความตองการของลกคาและเสนอบรการท

ตรงกบความคาดหวงในแตละฉากเหตการณของวงจรแหงการใหบรการทลกคาเหนวาสาคญ ลกคา

ยอมเกดความรสกพงพอใจและประทบใจในการบรการดงกลาว อนเปนแรงจงใจใหกลบมาใช

บรการนนอกในโอกาสตอ ๆ ไป ธรกจกยอมประสบความสาเรจและเจรญกาวหนา เพราะมลกคา

ประจาหมนเวยนมาใชบรการอยางสมาเสมอ การทธรกจจะดาเนนการบรการไดอยางราบรนและ

ใหบรการทเหนอกวาคแขงขนได องคการบรการจาเปนตองตระหนกถงการเสรมสรางคณภาพของ

การบรการอยางจรงจงและสรางสรรค โดยทาความเขาใจเกยวกบแนวคดเบองตนเกยวกบคณภาพ

ของการบรการ เกณฑการเลอกใชบรการของผ รบบรการ เกณฑการพจารณาคณภาพของการ

บรการ และแนวทางการเสรมสรางคณภาพของการบรการ ( มสธ. 2539 : 55 )

ศรวรรณ เสรรตน ( 2541: 344) กลาววา การบรการ (service) เปนกจกรรม

ผลประโยชน หรอความพงพอใจทสนองความตองการแกลกคา

ดนย เทยนพฒ ( 2543 : 11) กลาววา การบรการ หมายถง การใหทงรปธรรมและ

นามธรรมในเชงความสะดวก รวดเรว ถกตอง และดวยอธยาศยเปนพนฐาน ซงจะสามารถพจารณา

การใหไดใน 3 ลกษณะดวยกน คอ 1) ใหดวยความเตมใจ 2) ใหดวยความโกรธ 3) ใหดวยเหตผล

20

ซงสงทลกคาตองการกคอการใหดวยเหตดวยผลและการใหบรการทดจะตองมความเขาใจใน

พฤตกรรมมนษย โดยยดถอความพอใจความตองการของผ รบบรการ (ลกคา) เปนหลก โดยผ

ใหบรการจะตองมความพรอมทงดานรางกาย จตใจ ไหวพรบและปฏภาณอยตลอดเวลา

คอตเลอร ฟลลป (Kotler Philip, 2546 : 575) กลาววา การบรการ (service) หมายถง

การกระทาหรอการปฏบตซงฝายหนงนาเสนอตออกผานหนงเปนสงทไมมรปลกษณหรอตวตนจงไม

มการโอนกรรมสทธการเปนเจาของในสงใดๆ การผลตบรการอาจผกตดหรอไมผกตดกบตวสนคาก

ได

วชย ปตเจรญธรรม (2548 : 19) ทกลาววา หวใจของการบรการทเปนเลศ มใชสกแต

เพยงบรการใหเสรจๆ ทนเวลาเทานน แตหวใจของการบรการอยคง “คณคา” ทคณสงมอบตอผ อน

ผ รบบรการจะรสกวาคณมหวใจของการบรการกตอเมอ เขารสกวาคณตอบสนองเขาอยางถกตอง

เขาใจในมมมองของเขา ปฏบตตอเขาอยางเปนคนพเศษ

3.1 ความหมายของคณภาพบรการ ศรวรรณ เสรรตน ( 2538 :145-146) กลาววา คณภาพในการใหบรการ (service

quality) เปนสงสาคญสงหนงในการสรางความแตกตางของธรกจใหบรการ คอ การรกษาระดบการ

ใหบรการทเหนอกวาคแขงขน โดยเสนอคณภาพการใหบรการตามลกคาคาดหวงไว ขอมลตางๆ

เกยวกบคณภาพการใหบรการทลกคาตองการ จะไดจากประสบการณในอดต จากการพดปากตอ

ปาก จากการโฆษณาของธรกจใหบรการลกคาจะพอใจถาเขาไดรบในสงทตองการ (what) เมอเขา

มความตองการ (when) ณ สถานททเขาตองการ (where) ในรปแบบทตองการ (how) นกการตลาด

ตองทาการวจยเพอใหทราบถงเกณฑการตดสนใจซอบรการของลกคา โดยทวไปไมวาธรกจแบบใด

กตามลกคาจะใชเกณฑตอไปนพจารณาถงคณภาพของการใหบรการ

3.1.1 การเขาถงลกคา (access) บรการทใหกบลกคาตองอานวยความสะดวก ใน

ดานเวลา สถานทแกลกคา คอ ไมใหลกคาตองคอยนาน ทาเลทตงเหมาะสมอนแสดงถง

ความสามารถการเขาถงลกคา

3.1.2 การตดตอสงการ (communication) มการอธบายอยางถกตอง โดยใชภาษาท

ลกคาเขาใจงาย

3.1.3 ความสามารถ (competence) บคลากรทใหบรการตองมความชานาญ และม

ความรความสามารถในงาน

3.1.4 ความมนาใจ (courtesy) บคลากรตองมมนษยสมพนธเปนทนาเชอถอ ม

ความเปนกนเอง มวจารณญาณ

21

3.1.5 ความนาเชอถอ (credibility) บรษทและบคลากรตองสามารถสรางความ

เชอมนและความไววางใจในบรการ โดยเสนอบรการทดทสดแกลกคา

3.1.6 ความไววางใจ (reliability) บรการทใหแกลกคาตองมความสมาเสมอแล

ถกตอง

3.1.7 การตอบสนองลกคา (responsiveness) พนกงานจะตองใหบรการและ

แกปญหาแกลกคาอยางรวดเรวตามทลกคาตองการ

3.1.8 ความปลอดภย (security) บรการทใหตองปราศจากอนตราย ความเสยง

3.1.9 การสรางบรการทเปนทรจก (tangible) บรการทลกคาไดรบจะทาใหเขา

สามารถคาดคะเนถงคณภาพของบรการดงกลาวได

3.1.10 การเขาใจและรจกลกคา (understanding/knowing customer) พนกงาน

ตองพยายามเขาใจถงความตองการของลกคา และใหความสนใจตอบสนองความตองการดงกลาว

ดนย เทยนพฒ ( 2544 : 26 ) กลาววา คณภาพบรการ หมายถง กระบวนการใหไดมา

ซงสนคา ผลตภณฑหรอ บรการ ทไมมขอผดพลาดหรอบกพรองเกดขนเลยอกทงยงเปนสวนสราง

ความพงพอใจใหเกดขนกบลกคา

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2543: 234) คณภาพบรการ หมายถง คณสมบต

คณลกษณะทงทจบตองไดและจบตองไมไดของการทผ รบบรการ (ลกคา) รบรวามความโดดเดน

ตรงหรอเกนกวาความคาดหวงเปนทนาประทบใจ จากการทผ รบบรการไดจายเงนแลกเปลยน

สมผส มประสบการณ ทดลองใช เปนตน

เสร วงษมณฑา (2542 : 1) ทกลาววา การมสนคาทตอบสนองความตองการของ

นกทองเทยวกลมเปาหมาย ไดขายในราคาทผบรโภคยอมรบได และผบรโภคยนดจายเพราะ

มองเหนวาคมคา 3.2 ประเภทและลกษณะธรกจบรการ ศรวรรณ เสรรตน ( 2541 : 334 ) กลาววา ธรกจบรการสามารถจดประเภทได 4

ประเภท

1. ผซอเปนเจาของสนคา และนาสนคาไปขอรบบรการจากผขาย เชน

บรการซอมรถ

2. ผขายเปนเจาของสนคาและขายบรการใหกบผซอ เชน บรการเครองถายเอกสาร

บรการใชเครองคอมพวเตอร

3. เปนการซอบรการและสนคาควบมาดาย เชน รานอาหาร

22

4. เปนการซอบรการโดยไมมตวสนคาเขามาเกยวของ เชน สถาบนลดนาหนก

สถาบนนวดแผนไทย

สมนา อยโพธ (2536 : 7 ) ธรกจบรการมลกษณะเฉพาะทแตกตางไปจากผลตภณฑ

ทวไปดงน

1. จบตองไมได (intangibility) การบรการเปนสงจบตองหรอสมผสไมไดดวยประสาท

สมผสทงหา ไมวาจะกอนหรอหลงซอ ดงนนปญหาขายอยทโปรแกรมการสงเสรมกจการ เชน

พนกงานขาย การจดโฆษณาชใหเหนถงประโยชนทจะไดรบจากบรการมากกวาตวสนคา (การ

บรการ)

2. แยกออกจากกนไมได (inseparability) ในดานการตลาด หมายถง การขายมทางเดยว

คอ การขายตรง (direct sale) ผขายบรการคนเดยว ไมสามารถขายในตลาดหลายแหงได อนเปน

การจากดขอบเขตดาเนนการของกจการ การบรการนมลกษณะเปนผ เชยวชาญเฉพาะงานจงเพม

บรการไดนอย

3. ลกษณะแตกตาง (heterogeneity) การบรการจากคนเดยวกนแตตางวาระกนไม

เหมอนกน จงเกดปญหาการพจารณาคณภาพของการบรการกอนการซอ ดงนนการวางแผน

ผลตภณฑ (product planning) ของโปรแกรมทางการตลาดเพอสรางความเชอมนและชอเสยงให

เปนทรจกของลกคาวาสามารถบรการไดดตามโฆษณาจะสามารถชวยแกปญหานได

4. เปนความตองการทสญเสยไดงายและขน-ลงมาก (perishability and fluctuating

Demand) การบรการมการสญเสยสง สตอกไมได โดยเฉพาะตลาดของการบรการขนลงตาม

ฤดกาล ปญหารวมกนระหวางการสญเสยและการขน-ลงของความตองการ ทาใหผบรหารกจการ

บรการตองพยายามเอาชนะในการวางแผน การตงราคา การสงเสรมการบรการ พยายามหาทางใช

สวนทวางทไมตรงตามชวงการใชนนใหเกดประโยชนโดยเฉพาะบรการทขนอยกบฤดกาล

3.3 แนวคดการบรหารการตลาดในธรกจบรการ เนองจากรายไดของประชากรสงและมาตรฐานการครองชพกสงตาม ทาใหบรการ

มความจาเปนและเกดขนมากมาย เพอชวยอานวยความสะดวกสบายตางๆ ใหกบผบรโภค ปจจบน

มการขายสนคาเพอการอปโภค บรโภค มกจะตองมบรการควบคไปดวยเสมอ (สมนา อยโพธ. 2536

: 8) การบรหารการตลาดในรปแบบใหมจงเปนวถทางใหมทมผลตอความสาเรจสาหรบธรกจ การ

พยายามมงบรหารธรกจใหประสบผลสาเรจโดยมเปาหมายทมงเนนในรปของการเพมกาไร ใหแก

ธรกจ นกบรหารตองบรหารกจการหรองานดานการตลาดของตนใหมประสทธภาพสามารถขาย

สนคาหรอบรการใหเปนทถกใจแกลกคาและตอบสนองความตองการของลกคา

23

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2543: 135-137) ธรกจจาเปนตองมการบรหาร

การตลาดรปแบบใหม ธรกจสมยใหมจงมแนวความคดทางการตลาด (marketing concept)

หมายถง ความคดใหมซงเปลยนจากความคดเดมทวา ธรกจมงผลตสนคาโดยใชแรงงานใหเกด

ประโยชนสงสดและผลตสนคาออกมาขายหรอบรการแกลกคา แตไมไดคานงถงความพอใจของ

ผบรโภค หรอผใชบรการทเปลยนแปลงไป มผลทาใหธรกจขายสนคาหรอบรการไมไดตามเปาหมาย

ความผดพลาดนอาจเกดจากผบรหารไมสนใจขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงความตองการของ

ผบรโภคหรอผ ใชบรการ ในทสดธรกจประสบปญหาการขาดทน ดงนน จงมความจาเปนอยางยงท

จะตองแกไขโดยเปลยนแปลงวธการบรหารการตลาด เพอใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน โดย

ไดเสนอแนวคดใหมทางการตลาดไว ดงน

แนวคดใหมทางการตลาด หมายถง การยอมรบวาลกคาเปนผ มความสาคญมากเปน

อนดบแรก ซงเปนแนวคดในการบรหารธรกจภายใตการดาเนนงานและการบรหารการตลาดวา

“ลกคาจะเปนศนยกลาง” ทงนแนวความคดใหมทางการตลาด ดงกลาว จงตงอยบนพนฐานความ

เชอมนของนกบรหารธรกจ 3 ประการ คอ

1. แนวความคดมงเนนลกคา (a customer orientation) หมายถง การยอมรบวาลกคา

คอ ผ ทมความสาคญตอธรกจเปนอนดบแรก และแนวทางในการดาเนนธรกจนนลกคาจะเปน

ศนยกลางของธรกจผ ทเกยวของทกฝายจะไดรบประโยชนในสดสวนทเหมาะสมหรอในลกษณะ

สมดลกน การใหความสาคญแกลกคาดงกลาวผผลตหรอผ ใหบรการตองตระหนกอยเสมอวา

ผบรโภคหรอผ ใชบรการคอพระราชา (customer is a king) โดยการใหความสาคญแกลกคาเชนน

ผผลตหรอผบรหารการตลาดจะตองมการวางแผนตลอดจนปฏบตการทกอยางเทาทสามารถทาได

เพอใหทราบและตอบสนองในสงทผบรโภคหรอผใชบรการตองการ กลาวคอ การทราบวาสนคาหรอ

บรการชนดใดรปแบบและลกษณะเชนใดทผบรโภคตองการ โดยทราบจากผลการวจยตลาดและ

อาศยขอมลทางการตลาดประกอบการพจารณา รวมทงผผลตสนคาหรอผ ใหบรการอาจจะตองใช

ประสบการณทมอยเขามาชวยในการตดสนใจในเรองการวางแผนผลตสนคาหรอบรการดวย โดยม

เปาหมายหลกของธรกจ คอ การเพมผลกาไรใหแกธรกจบรการนน ผ ใหบรการควรมงเนนการ

ใหบรการทประทบใจเกนความคาดหวงของลกคา รวมไปถงความตองการทลกคาหรอผ ใชบรการ

ตองการใหสนคาหรอบรการถกจดสงไปถงมอลกคาในสถานท เวลา และราคาทเหมาะสมดวย

2. แนวความคดมงเนนดานกาไรเปนสาคญ (a profit center orientation) หมายถง

การขาย สนคาและการใหบรการของธรกจทมงใหไดผลกาไรพอสมควร เปนจดหมายปลายทางของ

ธรกจ หรอ ทเรยกวา การมงกาไรเปนสาคญผลกาไรเปนสงทผบรหารธรกจปรารถนาเพราะผลกาไร

เปนสงททาใหธรกจอยรอดและสามารถขยายกนการตลาดทสรางความพอใจใหกบลกคา ใน

24

ภาพรวมทาใหเศรษฐกจของประเทศขยายตวมากยงขนอกดวย แตธรกจบางประเภทไมมเปาหมาย

ทมงกาไรเปนหลก อาจกาหนดเปาหมายในการขายหรอสวนแบงตลาดไวสง กรณเชนน ธรกจม

คาใชจายในการเพมยอดขายสง ผลกาไรทไดรบอาจจะนอยลงกได แทนทจะเพมผลกาไรใหสงขน

ตามยอดขาย แนวคดทางการตลาดเชนน อาจถอเปนเปาหมายทสาคญของธรกจกคอผลกาไร

เชนเดยวกนดวย แตไมสงมากเกนไป เพราะถาหากธรกจไมมผลกาไรจากการประกอบธรกจแลว

ยอมทาใหธรกจประสบความลมเหลวไดในทสด ดงนนจงมธรกจบางประเภททมไดมงเนนเปาหมาย

เฉพาะทผลกาไรเปนหลกเทานนแตอาจจะเนนในเปาหมายอนซงเปนเปาหมายทางสงคมเปนหลกก

ได เชน เปาหมายทางสงคมของธรกจทตงเปาหมายไววาจะใหบรการและสรางบรรยากาศทาง

สงแวดลอมหรอสภาพแวดลอมในการทางาน เพอใหพนกงานมสวนสรางสรรคสงคม จาหนาย

สนคาหรอบรการทมความปลอดภยใหแกผบรโภคหรอผ ใชบรการ ซงเปาหมายดงกลาวจงขนอยกบ

ความอยรอดของธรกจและความเจรญเตบโตของธรกจในระยะยาวดวย นนกคอ ธรกจยอมมผล

กาไรบาง เพอการอยรอดของธรกจ และมไดมงเนนผลกาไรสงสดเปนหลก

แนวความคดทางการตลาดของธรกจทมงผลกาไรดงกลาวยอมจะมผลกระทบตอ

ภาพรวมทางเศรษฐกจของประเทศ กลาวคอถาหากธรกจหลายประเภทจานวนมาก ชวยเสรมสราง

เศรษฐกจโดยทากาไรจากการดาเนนธรกจหรอขยายกจการ ยอมทาใหภาพรวมฐานะทางเศรษฐกจ

ของประเทศขยายตวในอตราสง ในทสดประเทศกมความมนคงทางเศรษฐกจ มความสามารถใน

การแขงขนกบธรกจตางๆ ทงในระดบประเทศและตางประเทศได

3. แนวความคดเกยวกบการประสานกจกรรมทางการตลาด (a coordinating

marketing orientation) หมายถง การดาเนนธรกจใดๆ กตาม ผบรหารจะตองประสานกจกรรมทาง

การตลาดทงหลายเขาดวยกน เพอใหเกดความสอดคลองและสมพนธซงกนและกน ธรกจตองทา

กจกรรมหลายประการเพอมงสนองตอบความตองการและความพอใจของลกคาและผบรหารควร

ประสานงานโดยบรณาการในสวนทเปนองคประกอบของกจกรรมทางการตลาดทงหมดเขาดวยกน

ถาหากไมมการประสานงานระหวางกจกรรมทางการตลาดเขาดวยกนแลวยอมทาใหเกดผล

เสยหายแกธรกจทประมาณคาออกมาเปนตวเลขมได

แนวคดดงกลาวมงเนนการปฏบตงานโดยพยายามรวมและประสานงานกจกรรมทางการ

ตลาดทงหมดใหเชอมโยงสมพนธและสอดคลองกบงานดานอนๆ ของบรษท เพอใหบรรล

วตถประสงค คอ สรางผลกาไรในระยะยาวได ทงนผบรหารจาเปนตองใชทกษะในการประสานงาน

การตลาดเปนสาคญ ตองมแนวความคดและความรทางการบรหารและการตลาดทกวางไกล เพอ

ประโยชนในดานการประสานกจกรรมตางๆ รวมถงการใชและจดบคลากรทมทกษะในการบรหาร

และมความรทางดานการตลาดมาชวยในการบรหารไดอาจเปนเพราะการจดโครงสรางองคกรทไม

25

เหมาะสมหรอไมรดกมเพยงพอ ทาใหมการประสารการปฏบตระหวางกจกรรมตางๆ ทไมสอดคลอง

สมบรณซงกนและกน หรออาจจะเกดขนเพราะความขดแยงระหวางผบรหารภายในองคการ

เดยวกน รวมถงการขาดแนวความคดในการสรางทมงานทแขงแกรงและขาดการบรหารเปนทมโดย

มงแตปฏบตเฉพาะกจกรรมทเหนวาเปนประโยชนตอตนเองเทานน

สรปไดวา ความมงหมายของแนวคดทางตลาดกคอเพอใหผบรหารดานการตลาดสนใจ

และเอาใจใสในการทจะสนองตอบความตองการของลกคาอยางกวางขวางมากกวาทจะยดถอ

สนคาหรอบรการเปนหลกสาคญ หรอมากกวาทจะคดหาวธดงดดลกคาใหสนใจผลตภณฑหรอ

บรการ โดยผบรหารการตลาดใชวธประยกตแนวความคดทางการตลาดมาปรบใชกบสถานการณ

และการบรหารการตลาดในภาวะปจจบนทเปนอยของธรกจ รวมถงความสามารถทจะทราบความ

ตองการของลกคาทเปลยนแปลงไปในอนาคตไดอกดวยและในทสดธรกจกสามารถบรหารกจการ

ตามวตถประสงคทกาหนดไวได คอ มกาไรเพมมากขน

หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ มาสโลว (สวฒน วฒนวงศ. 2547:172 – 173 ; อางองจาก Abraham H. Maslow

,1943) เปนนกจตวทยาทไดนาเสนอทฤษฎเกยวกบแรงจงใจของมนษย โดยเสนอแนวความคดทวา

การจงใจของมนษยจะเปนไปตามลาดบขนตอนอยางเปนระบบ ลาดบขนตอนความตองการน

เรยกวา (Hierarchy of Needs) ซงสามารถจดแบงความตองการของมนษยออกได 5 ขนตอน

ดงน

ขนท 1 ความตองการทางดานรางกายและสรรวทยา ( Bodily Needs or

Physiological Needs) เปนความตองการทมาสโลว และนกจตวทยา เหนวาเปนความตองการ

ระดบแรกสด ไดแก อาหาร นา เพอบรรเทาความหว ความตองการทางเพศ การพกผอนนอนหลบ

การไดหยอนใจ

ขนท 2 ความตองการดานความปลอดภย (Safety Needs) จะเกดขนเมอความตองการ

ขนท 1 ไดรบการตอบสนองแลว มนษยกจะแสวงหาความมนคง การปองกนภยอนตรายตาง ๆ ถา

หากไมไดรบการสนองตอบ คนเราอาจหาทางหลบหนไปจากสภาพนน ๆ กได

ขนท 3 ความตองการความรและการเขาเปนสมาชกในกลม ( Love and Belonging

Needs) เพราะวาตองการไดรบความอบอน การยอมรบจากสมาชกหรอเพอน ในกลม ตองการ

ทราบวาตนเองมฐานะอยางไรในกลมนน

26

ขนท 4 ความตองการไดรบการยกยองในดานความมชอเสยงและเกยรตยศ (Self –

Esteem Needs) ซงหมายถงลกษณะทเกยวของกบการไดรบความเคารพ ความเชอมนอน ๆ ทา

ใหเกดความรสกอสระมเสรภาพ และความมชอเสยงในดานตาง ๆ

ขนท 5 ตองการไดกระทาตามความสามารถทเปนจรง (Self –actualization) เปนขน

สดทายของความตองการและเปนความตองการสงสดของบคคล เพอแสดงถงสง ทเขาม

ความสามารถและศกยภาพทจะกระทาได

วอลเลอรสไตล ( ประภาส เกตแกว 2546 :11 ; อางองจาก Wallerstein. 1995 : 27) ให

ความหมายของความพงพอใจวา เปนความรสกทเกดขนเมอไดรบผลสาเรจตามความมงหมาย

และอธบายวาความพงพอใจเปนกระบวนการทางจตวทยาไมสามารถมองเหนไดชดเจนแตสามารถ

คาดคะเนไดวามหรอไมมจากการสงเกตพฤตกรรมของคนเทานน การทจะทาใหเกดความพงพอใจ

จะตองศกษาปจจยและองคประกอบทเปนสาเหตแหงความพอใจขน

เกษมศกด วชตะกล ( 2545 : 13 ) กลาววา ความพงพอใจ หมายถงความรสกชอบ

ความรสกพอใจ หรอมทศนคตทางบวกของบคคลทมตอสงใดสงหนงแลว ไดรบผลตอบสนองท

ตองการจงทาใหเกดความพงพอใจขนนนเอง

เชลล (วงเดอน ผองแผว 2545 : 12 ; อางองจาก Shelly. 1975) ไดศกษาแนวคด

เกยวกบความพงพอใจ สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกสองแบบของมนษย คอ ความรสก

ในทางบวกและความรสกทางลบ ความรสกทางบวก เปนความรสกทเมอเกดขนแลวจะทาใหเกด

ความสข ความสขนนเปนความรสกทแตกตางจากความรทางบวกอน ๆ กลาวคอ เปนความรสกท

มระบบยอนกลบ และความสขน สามารถทาใหเกดความสขหรอความรสกทางบวกเพมขนไดอก

ดงนน จะเหนไดวา ความสขเปนความรสกทสลบซบซอน และความสขนจะมผลตอบคคลมากกวา

ความรสกทางบวกอน ๆ

ความรสกทางลบ ความรสกทางบวก และความสขมความสมพนธกนอยางสลบซบซอน

และระบบความสมพนธของความรสกทงสามนเรยกวา ระบบความพงพอใจ โดยความพงใจจะ

เกดขนเมอระบบความพงพอใจมความรสกทางบวกมากกวาทางลบ

สงททาใหเกดความรสกพงพอใจของมนษยมกไดแก ทรพยากร หรอสงเรา การวเคราะห

ระบบความพงพอใจ คอ การศกษาวาทรพยากรหรอสงเราแบบใดเปนสงทตองการทจะทาใหเกด

ความพงพอใจและความสขแกมนษย ความพอใจจะเกดขนไดมากทสดเมอมทรพยากรทกอยาง

จาเปนทการครบถวน

วอลแมน ( วภา นาคนมตรง. 2544 ; อางองจาก Wolman. 1973 : 283 ) กลาววา

ความพงพอใจ ตามคาจากดความของพจนานกรมทางดานพฤตกรรมศาสตร หมายถง เปนสภาพ

27

ความรสกของบคคลทมความสข ความอมเอมใจเมอความตองการหรอแรงจงใจของตนไดรบการ

ตอบสนอง

กด ( วภา นาคนมตรง. 2544 ; อางองจาก Good. 1973 : 320) ไดใหความหมายของ

ความพงพอใจวา สภาพหรอระดบความพอใจทเปนผลมาจากความสนใจและทศนคตของบคคล

มอรส (ประภาส เกตแกว 2546 ; อางองจาก Mouse . 1953 : 27 ) กลาววา ความพง

พอใจ หมายถงสภาวะจต ทปราศจากความเครยดทงนเพราะธรรมชาตของมนษยมความตองการ

ถาความตองการนนไดรบการตอบสนองทงหมดหรอบางสวน ความเครยดกจะนอยลง ความพง

พอใจกจะเกดขน และในทางกลบกนถาความตองการนนไมไดรบการตอบสนอง ความเครยดและ

ความไมพอใจกจะเกดขน

สวฒนา ใบเจรญ ( 2540 : 27) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา ความรสก ทด

หรอเจตคตทดของบคคลทมตอสงนน ๆ เมอบคคลอทศแรงกายแรงใจและสตปญญาเพอกระทาใน

สงนน ๆ

จตตนนท เดชะคปต (2543 : 19) ไดใหความหมายวา ความพงพอใจของผบรโภค

หมายถง ภาวการณแสดงออกทเกดจากการประเมนประสบการณการซอและการใชสนคาและ

บรการซงอาจขยายความ ใหชดเจนไดวา ความพงพอใจ หมายถงการแสดงออกถงความรสกใน

ทางบวกจากการประเมนเปรยบเทยบประสบการณ การไดรบบรการทตรงกบสงทลกคาคาดหวง

หรอดเกนกวาความคาดหวงของลกคา

จากนยามดงกลาวความพงพอใจ หมายถง ความรสกทตอบสนองความตองการของ

มนษย ตามทคาดหวงไว และประสบความสาเรจตามความคาดหวงนน กจะกลายเปนความรสก

พงพอใจ

งานวจยทเกยวของ สมโภช รตโอฬาร (2548 : 49) การแพทยแผนไทย เปนมรดกทางปญญาของ

บรรพบรษไทยททรงคณคามหาศาล ทมสวนเกยวของสมพนธกบวฒนธรรม ประเพณและความ

เชอของคนไทยอยมาก คนไทยชนบทจานวนไมนอย ยงคงสบทอดความรและการปฏบตทาง

การแพทยแผนไทยมาโดยตลอด รฐบาลมนโยบายทจะฟนฟและอนรกษการแพทยแผนไทยและ

สมนไพรไวใหเปนประโยชนตอลกหลานไทย นโยบายนจะประสบผลสาเรจขนกบทศนะคตและ

คานยมของคนในชาต ซงจะตองรณรงคตอเนองกนอกยาวนาน เปาหมายของนโยบายกคอ ทา

อยางไรใหการแพทยแผนไทยและสมนไพรเปนทยอมรบของประชาชน โดยใหประชาชน มความร

28

และสามารถทจะใชสมนไพรในการรกษาอาการเจบปวยเลก ๆ นอย ๆ มการบรโภคสมนไพรเพอ

สงเสรมสขภาพมากขน

สมโภช รตโอฬาร ( 2548 : 51- 53 )ไดทาการศกษาเกยวกบการพฒนาสถานบรการทาง

การแพทยแผนไทย พอจะสรปเปนขอควรคานงในการบรหารจดการองคการทางการแพทยแผนไทย

ไวได ดงน

1. การสนบสนนทางดานนโยบาย ควรมการกาหนดนโยบายและแผนในการพฒนา

องคการทางการแพทยแผนไทยทชดเจน มการจดทามาตรฐานสถานบรการและมาตรฐานการ

ใหบรการ ซงควรจะรวมเรองมาตรฐานอตราคาบรการ มาตรฐานราคายาดวย

2. การจดระบบองคกร ทางเลอกทอาจจะเกดขนไดอาจม 2 แนวคดคอในระบบบรการ

ปกตทมงเนนผ รบบรการเปนสาคญการจดบรการควรจดเปนแบบผสมผสานหรอแบบคขนานท

ผ รบบรการสามารถเลอกทจะรบบรการได ในขณะทองคการทมลกษณะเพอการศกษาวจย การ

พฒนาฟนฟองคความรควรมการจดการบรการในลกษณะเฉพาะแบบครบวงจรตามศกยภาพ เชน

มหาวทยาลยทมการเปดสอนหลกสตรแพทยแผนไทย องคการทเปนเครอขายในการพฒนาตนแบบ

การจดบรการการแพทยแผนไทยของสถาบนแพทยแผนไทย ในรปแบบนองคการมบทบาทมากกวา

การใหบรการคอมการวจย การพฒนาทกษะการดแลรกษาใหเกดความชานาญ และเปนผ ถายทอด

เทคนคตางๆ สระบบบรการปกต

ดงนนจงตองศกษาอยางละเอยดถงลกษณะเดนของระบบการแพทยแผนไทยโดยรวม

ทงชนดของระบบ กาลงคนทม โครงการฝกอบรมทมอยแลว ความเชอมโยงกบระบบบรการ

สขภาพของรฐ ความตองการงบประมาณสนบสนน การกาหนดขอบเขตการบรการสขภาพทระบบ

การแพทยแผนไทยจะเขาไปสนบสนนไดอยางมประสทธภาพ และปญหาเกยวของกบการทจะ

พฒนาระบบการแพทยแผนไทยตอไปในอนาคต ซงจาเปนตองพจารณาอยางถถวนดวย

การศกษาในลกษณะดงกลาวจะทาใหเกดการประสานความรวมมอกนอยางเปนระบบในระดบชาต

และควรคานงถงสถานการณทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและการพฒนาในประเทศทเกยวของ

ดวย

3. การวางแผนดานกาลงคน จากขอเทจจรงพบวามแพทยแผนไทยจานวนมากมายท

ทางานอยในพนทตาง ๆ และสวนใหญจะทางานนอกระบบบรการสาธารณสขของรฐ กาลงคนทม

จะมในหลายรปแบบ เชน ผ ทมใบประกอบโรคศลปะเวชกรรมไทย เภสชกรรมไทย นวดไทย และผ ท

มใบประกอบโรคศลปะแพทยแผนไทยประยกต ซงศกษามาจากการแพทยแผนไทยทงในระบบ

การศกษาและนอกระบบการศกษา พนฐานของผ มใบประกอบโรคศลปะมความแตกตางกน

29

ภาครฐจงควรมการจดการวางแผนกาลงคนในการทจะนาศกยภาพไปใชใหเกดประโยชน สงท

จาเปนตองมในการวางแผนดานกาลงคนในพนท กคอ

3.1 การจดทาบญชรายชอกาลงคนทมอยอยางถกตองเทยงตรง พรอมกบการจด

ระดบในการฝกอบรม ความชานาญเฉพาะทาง และระบสถานทอย

3.2 ประเมนความตองการกาลงคนในระดบตาง ๆ ของระบบบรการสขภาพโดยรวม

และในระดบชมชนดวย เชน ในศนยสขภาพชมชนทเนนการดแลแบบแผนไทยเปนหลก

3.3 แจกแจงกาลงคนทมอยเพอกาหนดหนาทเฉพาะอยางในระบบบรการสขภาพ

รวมกบการกาหนดบทบาททพวกเขาตองทาในทมทางาน

3.4 การผลตกาลงคนตามความตองการ โดยการจดการฝกอบรมทเหมาะสมโดย

คานงถงการพฒนากาลงคนทงในดานปรมาณและคณภาพ เชน การฝกอบรมเพมทกษะใหกบผ ท

ไดรบใบประกอบโรคศลปะใหเกดความชานาญเฉพาะดานตามความถนด

3.5 วางแผนการผลตกาลงคน และใชประโยชนอยางมประสทธภาพตอเนอง

พรอม ๆ กบการพฒนาเทคโนโลยทางการศกษาและอบรมทเหมาะสม เชน องคการทจดหลกสตร

การเรยนการสอนกบองคการทดแลระบบบรการสขภาพควรมการวางแผนการพฒนากาลงคน

รวมกน

3.6 จดตงสภาวชาชพเพอดแล ควบคม ดแลผประกอบวชาชพโดยตรง แตอยางไรก

ตามเนองจากแพทยแผนไทยมการผลตบคลากรออกมาใน 2 ลกษณะคอแพทยแผนไทย และแพทย

แผนไทยประยกต แตองคความรทางดานการแพทยแผนไทยมาจากรากเหงาเดยวกน ดงนนการรวม

พลงของผประกอบวชาชพเดยวกนนาจะเปนพลงทเขมแขงมากกวาทจะแบงซอยยอยของวชาชพ

ออกไป

3.7 รฐควรสนบสนนงบประมาณเพอใหเกดการพฒนาการแพทยแผนไทยทงระบบ

เพอสรางการยอมรบทงจากบคลากรในสายวชาชพสขภาพอนรวมทงประชาชนผ รบบรการ และม

การสงเสรมใหนาการแพทยแผนไทยเขาสระบบประกนสขภาพ เชน การเบกคารกษาพยาบาลจาก

การนวดไดและไมควรจากดวาใหเบกไดเฉพาะเพอการรกษาเพราะการดแลสขภาพควรครอบคลม

ทงการปองกน สงเสรม รกษาและฟนฟสขภาพดวย การรณรงคใหมการใชยาสมนไพรทเขาบญชยา

หลกแหงชาต เปนตน

3.8 การกาหนดอตรากาลง คาตอบแทน สาหรบบคลากรทางดานการแพทยแผน

ไทย การวางแผนทางดานสาธารณสขใหคนเหลาน ทาใหเกดคาถามวาแพทยแผนไทยไดรบ

คาตอบแทนหรอสนนาใจทเหมาะสมแลวหรอยง ความชดเจนเหลานคงยงจะตองคนหาคาตอบตอไป

เพราะอตรากาลงใจ ระบบสขภาพภาครฐในปจจบนยงไมชดเจน ชอตาแหนงจะเปน เจา

30

พนกงานสาธารณสขชมชน ซงไมตรงตอบทบาทในการทางาน นอกจากนพบวายงมขอจากดในการ

บรรจบคลากร บางแหงยงตองใชระบบลกจางซงใชเงนสนบสนนจากโครงการหรอเงนบารงของ

โรงพยาบาลเอง

3.9 การวจย ควรมการวจยเพอพฒนารปแบบการจดองคการ รปแบบการจดบรการ

ทเหมาะสมกบสงคมวฒนธรรมไทย และควรมงเนนทจะใหบรการสระดบสากลดวย

ธารา ออนชมจนทร (2542 : บทคดยอ ) การพฒนาระบบงานบรการสาธารณสขบน

พนฐานแนวคดแบบองครวม โรงพยาบาลเมงราย จงหวดเชยงรายการศกษานเปนงานวจยและ

พฒนาระบบบรการสาธารณสขบนแนวคดองครวมของโรงพยาบาลเมงราย เพอพฒนาบคลากร

โรงพยาบาลใหเขาใจถงแนวคดนและการนาไปปฏบตและเปนการพฒนาระบบบรการสาธารณสขท

โรงพยาบาลรบผดชอบอยดวยการศกษานเลอกพฒนางานบรการเบาหวานและอาการปวดเมอย

กลามเนอตลอดจนพฒนาเครอขายดานสขภาพกบชมชนจดเดนสาคญของการพฒนาคอการสราง

ใหชมชนมพฤตกรรมดแลสขภาพดวยตนเองการเพมโอกาสทางเลอกงานบรการ เชน การนวดแผน

โบราณ และการใชยาสมนไพรเปนตนการศกษาแบงออกเปนสองสวน ไดแกการพฒนาบคลากร

โรงพยาบาลใหเขาใจแนวคดแบบองครวมและการนาไปใช สวนทสองคอ การวจยและพฒนาใน

ระดบชมชนภายใตโปรแกรมการปองกนโรคและสงเสรมสขภาพจากการพฒนาในการศกษานพบวา

สมาชกในชมชนสวนใหญมความพอใจเพมขนตอความสะดวกสบายในการเขาถงบรการท

หลากหลายสมาชกครวเรอนสามารถใหการดแลผ ปวยในครวเรอนและมพฤตกรรมดแลสขภาพดวย

ตนเองเพมขน

ปวณา รตนงามแสง (2549 : บทคดยอ ) ผลการวจยพบวา (1) ผใชบรการนวดแผน

ไทย โดยคนตาบอด ณ ศาลาสขสมผส อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สวนใหญใชบรการนวด

ลาตว โดยใชบรการเพอผอนคลาย และผบรโภคสวนใหญมาใชบรการนวดแผนไทย จากสถาน

บรการนวดแผนไทยโดยคนตาบอด ณ ศาลาสขสมผส อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐมจานวน 5

ครง – 10 ครงตอป (2) ผบรโภคมความพงพอใจในการบรการของสถานบรการนวดแผนไทย

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละดานพบวา ผบรโภคมความพงพอใจสงทสดในดาน

อธยาศยของเจาหนาท รองลงมาไดแกดานคณภาพบรการ และมความพงพอใจตาทสดคอ ดานการ

ใหขอมลขาวสาร(3) จากการศกษาทาใหทราบถงความตองการของผบรโภคทมารบบรการนวดแผน

ไทย อนจะกอใหเกดประโยชนในการสงเสรมพฒนาการใหบรการ คอ ควรจดใหมการอบรม

เจาหนาทเรองมนษยสมพนธการใหบรการแกลกคา โดยจดอบรมเปนหลกสตรระยะสน เขาใจงาย

แกพนกงานทใหบรการ ควรมการสรางบรรยากาศทดในการทางานเพอใหเจาหนาทและผมาใช

บรการเกดความรสกทดตอกน ควรเปดโอกาสใหเจาหนาทมสวนรวมในการตดสนใจ ควรมสถานท

31

จอดรถใหเพยงพอกบจานวนรถทจอด ควรปรบปรงการใหบรการในดานขอมลขาวสารควรเพม

จานวนเตยงใหเพยงพอกบจานวนลกคา ควรปรบปรงหองนาใหสะอาด ควรเพมจานวนหมอนวดให

เพยงพอกบความตองการของผใชบรการ

วนด องคธนะสข ( 2545 : บทคดยอ ) ไดทาการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมและ

ความพงพอใจของผ ใชบรการนวด ประคบ และอบสมนไพร โดยทาการศกษาในสถานบรการ

โครงการศนยสงเสรมสขภาพแผนไทย กระทรวงสาธารณสข พบวา สภาพทวไปทางสงคมและ

เศรษฐกจของกลมตวอยางผ เลอกใชและไมเลอกใชบรการมสภาพทางเศรษฐกจและสงคม

คลายคลงกน สวนใหญเปนเพศหญงอาย 35 ปขนไป สถานภาพสมรส จบการศกษาระดบปรญญา

ตร มอาชพขาราชการหรอรฐวสาหกจและเงนเดอนอยในชวง 10,001- 20,000 บาทตอเดอน จาก

การศกษาพบวา ตวแปรเพศชายและประสบการณในการใชบรการ มผลตอการตดสนใจใชบรการ

ณ ระดบนยสาคญทางสถตรอยละ 95 และ 99 ตามลาดบ กลาวคอ เพศชายและผ มประสบการณท

ดกบสถานทใหบรการจะมความนาจะเปนทจะเลอกใชบรการมากขน สวนคาใชจายบรการทาง

การแพทยแผนปจจบนเทยบกบแผนโบราณมผลตอการตดสนใจใชบรการประคบ และอบสมนไพร

ณ ระดบนยสาคญทางสถตรอยละ 99 โดยกลมผ ใชบรการพอใจกบราคาคาบรการ ความชานาญ

ของหมอรวมทงเจาหนาทมมนษยสมพนธด และมบรรยากาศทด นอกจากนกลมผใชบรการตองการ

ใหสถานบรการแหงนปรบปรงในเรองเกยวกบขอแนะนาการใชบรการอยางถกวธและโทษของการ

ใชบรการทไมถกวธ รวมทงการเพมจานวนหมอผใหบรการใหเพยงพอกบความตองการ

นาถฤด มณเนตร ( 2549 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยการพฒนาธรกจทองเทยวเชง

สขภาพ : กรณศกษาการนวดแผนไทย พบวา ปจจบนธรกจบรการสขภาพในจงหวดขอนแกนและ

จงหวดใกลเคยงกาลงเจรญเตบโต ผวจยจงศกษาวธการทจะทาใหธรกจการนวดแผนไทยดาเนนไป

ไดอยางยงยนโดยทาการสารวจธรกจบรการสขภาพจานวน 40 แหง โดยใช แบบสอบถาม การ

สมภาษณ และการสงเกต ตวอยาง ประชากรของการวจย จานวน 940 คน ไดแก ผใชบรการการ

นวดแผนไทย ชาวไทย 427 คน ชาวตางประเทศ 373 คน ผจดการหรอเจาของกจการ 40 คน

และพนกงานนวด 100 คน โดยไดศกษาระดบความพงพอใจในการใชบรการนวดแผนไทยตาม

องคประกอบในการใหบรการสงเสรมสขภาพ พบวาพนกงานประสบปญหาเรอง การใช

ภาษาตางประเทศเพอการสอสารและบรการลกคาเกนครงของจานวนพนกงานมความตองการ

เปลยนงานสวนผจดการเปนคนรนใหมทมกลยทธในการจดการทางธรกจทดโดยการใชแนวคดของ

การตลาดสมยใหมซงเนนความสาคญของพนกงานและการฝกอบรมภายในเพอสรางเอกลกษณ

ของการบรการมการรวมตวกนจดตงชมรมผประกอบธรกจ เพอสรางความเขมแขงของกจการ

สาหรบในดานความพงพอใจของผใชบรการพบวาลกคาชาวไทยพงพอใจในกรยามารยาทของหมอ

32

นวด สวนลกคาชาวตางประเทศมความพงพอใจในความยมแยมแจมใสและการตอนรบดแล และ

เอาใจใสลกคา ซงโดยสรปของการศกษาครงน พบวา 1. กจการนวดแผนไทยในจงหวดขอนแกน

อดรธาน และหนองคาย มการดาเนนการทางธรกจทคอนขางมแบบแผนและไดมการพฒนาการ

บรหารจดการใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานสถานบรการตามประกาศกระทรวงฉบบใหมทงในดาน

อปกรณและอาคารสถานท 2.ในภาพรวมของกจการบรการสขภาพทมบรการนวดแผนไทย ม

สดสวนพนกงานทผานการอบรมตามหลกสตรมาตรฐานรอยละ 76 แตเพอสรางความมนใจและ

ความปลอดภยใหกบผ ใชบรการสถานประกอบการจงควรปรบปรงใหพนกงานทกคนผานการ

ฝกอบรมตามหลกสตรมาตรฐาน 3.ผใชบรการมความมนใจในการใชบรการเพอสขภาพในจงหวด

ขอนแกน อดรธาน และหนองคาย โดยมความพงพอใจเปนอยางมากในดานการตอนรบ ดแล

เอาใจใสลกคา

สาทตย จนาภกด ( 2550 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยความพงพอใจของนกทองเทยวทม

ตอการลองแพในเขตอาเภอเมอง จงหวดกาญจนบร พบวา นกทองเทยวทมอายตางกน มความพง

พอใจตอการลองแพในเขตอาเภอเมองจงหวดกาญจนบรไมตางกน

บรรจง คณะวรรณ ( 2531: 31 ) กลาววา นนทนาการ หมายถง การเขารวมทากจกรรม

ใดกจกรรมหนงในชวงทมเวลาวางจากงานประจา หรอการทากจกรรมใดกจกรรมหนงทตนเองม

ความสนใจขณะมเวลาวาง เพอเพมทกษะประสบการณ และการเขาทากจกรรมนนกเปนไปดวย

ความสมครใจ เปนการทางานทมอยแลวใหดขน หรอสรางสรรคงานขนมาใหมหรอเปนการเขารวม

ทากจกรรมใดกจกรรมหนง เพอลดเวลาวางทตวเองมอยใหนอยลง เปนการลดความเครยดทงทาง

รางกายและทางอารมณใหหมดหรอลดลงไป กลบเปนคนใหมทมพลง มความสดชนทเตมไปดวย

พลงพรอมจะทางานหรอเผชญโชคตอไป

ประดษฐ ศรประสทธ ( 2536 : 13 ) กลาววา ความคดเหน คอความรสกทมตอบคคล

สงของหรอสถานการณในชวงใดชวงหนง อาจเปนการแสดงออกทางบวก หรอทางลบกได ทงน

ขนอยกบพนฐานของความร ประสบการณ และสงแวดลอมของแตละบคคล จากคากลาวขางตน

สามารถสรปไดวา ความพงพอใจนนเปนความรสกอยางหนง ทเกดจากประสบการณ การเรยนร

และสภาพแวดลอมของบคคลนนๆ ความคดเหนของบคคลมความสมพนธกบทศนคต ซงทศนคต

สามารถอางองถงสงทอยในความนกคดของบคคลนนๆได

ไพลน สมส ( 2549 : 130 ) ไดศกษาปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใช

บรการ ธรกจนวดสปาในเขตอาเภอเมอง จงหวดสระบร พบวา รายไดตอเดอน เปน 5 กลม คอตากว

5,000 บาท 5,000 – 10,000 บาท 10,001 -20,000 บาท 20,001 – 30,000 บาท และมากกวา

30,000 บาท พบวา ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการธรกจสปา ในเขต

33

อาเภอเมอง จงหวดสระบร ในดานผลตภณฑ (บรการ) มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ 0.05 ดานการสงเสรมการตลาดและดานกระบวนการใหบรการ มความแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนในดานราคา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ 0.001

บทท 3 วธดาเนนการศกษาคนควา

การวจยเรองความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา อาเภอหวหน ผวจยไดดาเนนการศกษาดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

3. วธดาเนนการในการสรางเครองมอ

4. วธดาเนนการเกบรวบรวมขอมล

5. การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร กลมประชากรทใชในการศกษาครงน เปนลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จากสถตของลกคาระหวางเดอนมกราคม – ธนวาคม 2550

มผใชบรการเฉลยประมาณเดอนละ 500 คน กลมตวอยาง การศกษาคนควาครงนกาหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตร ตามตารางของ (ศรชย

กาญจนวาสและคณะ. 2537) โดยใชระดบความเชอมน 99 % โดยใช ± 10 % และใชวธการสม

กลมตวอยางแบบมระบบ ใน จานวน 155 คนตอเดอน จากประชากรแตละวน โดยใชวธการนบไป

ครงละหาคนของผมาใชบรการ ตอชวงระยะเวลาของวน ซงแบงเปน 2 ชวง (กลางวน และ กลางคน

ตงแตเวลา 10.00 น -22.00 น. เปนเวลา 15 วน )

35

ตาราง 1 แสดงประชากรและกลมตวอยาง

ประเภทของการใชบรการ

นวดแบบแผนไทย นวดสปา รวม

ระยะเวลาทมาใชบรการ ประชากร กลม

ตวอยาง

ประชากร กลม

ตวอยาง

ประชา

กร

กลม

ตวอยาง

10.00 – 16.00 น. 200 62 50 15 250 77

16.00 – 22.00 น. 200 62 50 16 250 78

รวม 400 124 100 31 500 155

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอ เครองมอทใชเปนแบบสอบถามเรองความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยผ ทาวจยศกษาขอมลจากเอกสารและ

งานวจยทเกยวของนามาประมวลสรางแบบสอบถามแบงออกเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบประเภทเลอกตอบ (Check

list)

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ในดานการใหบรการเปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ตามวธการของลเครท (likert scale)

ตอนท 3 เปนแบบสอบถามปลายเปด ใหผตอบแบบสอบถามไดแสดงความคดเหนและ

ขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

36

วธดาเนนการสรางเครองมอ การสรางแบบสอบถามความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มขนตอนดงน

1. ศกษา คาควาเอกสารจากตาราและงานวจยทเกยวของ

2. รวบรวมเนอหาสาระทศกษาจากเอกสารและงานวจย ประมวลเพอกาหนดขอบเขต

ในการสรางขอคาถามใหครอบคลมวตถประสงคในการศกษาวจย

3. ศกษาหลกเกณฑและวธสรางแบบสอบถามจากเอกสารและงานวจย

4. ดาเนนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

5. ฉบบรางเสนออาจารยทปรกษาสารนพนธ เพอพจารณาและใหขอเสนอแนะแกไข

ปรบปรงใหไดขอคาถามตรงกบวตถประสงคของการวจย ผวจยไดปรบปรงแบบสอบถามความพง

พอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

6. ทาตามทอาจารยทปรกษาใหขอเสนอแนะแลวนาแบบสอบถามไปใหผ เชยวชาญ 5

ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาและภาษา (Content Validity)

6.1 ผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย ขาราชการบานาญ มหาวทยาลยศรนครนทร

วโรฒ

6.2 ผชวยศาสตราจารยผจงศกด หมวดสงค อาจารยประจาคณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

6.3 อาจารยภคภร สกลรกษ อาจารยประจาคณะสงคมศาสตร มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ

6.4 นายปฎล เปรมปรด ศกษานเทศ 8 สานกงานเขตพนทการศกษาจงหวด

เพชรบร

6.5 นางราตร กลนปทม คณะกรรมการตรวจ สมศ. จงหวดเพชรบร

7. นาแบบสอบถามทผานการตรวจสอบจากผ เชยวชาญมาหาคาดชนความสอดคลอง

แลวคดเลอกขอสอบถามทมคาดชนความสอดคลอง IOC ทมคามากกวา 0.5 ขนไป

8. นาแบบสอบถามทแกไขแลวไปทดลองใช (Try out) กบ ลกคาของฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 คน

9. ตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจยโดยหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha

Coefficient) ตามวธของครอนบค (Cronbach) โดยไดหาคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.93

37

10. นาแบบสอบถามทปรบปรงแกไขจนสมบรณแลว เสนออาจารยทปรกษาสารนพนธ

เพอขอความเหนชอบนาไปใชเกบรวบรวมขอมลตอไป

วธดาเนนการเกบรวบรวมขอมล การวางแผนการจดเกบขอมล โดยการใชการสมตวอยางจากลกคาทมาใชบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยวธการแจกแบบสอบถามจนกวาจะครบ

ตามจานวน 155 ชด โดยใชระยะเวลา 15 วน ระหวางเดอนวนท 15 – 30 มถนายน 2551

เนองจากกลมลกคาเปนผ ทมาใชบรการแลวกไป ดงนนผวจยจงแจกแบบสอบถามดวย

ตนเอง พรอมทงใชผชวยแจกแบบสอบถาม ซงเปนพนกงานนวดของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน ชวยแจกแบบสอบถาม พรอมทงรบกลบคน

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล 1. ตรวจสอบความสมบรณ ถกตอง ของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาใหครบถวน

สมบรณทกฉบบ

2. จาแนกขอมลแบบสอบถามตามตวแปรอสระ ไดแก

2.1 เพศ

2.2 อาย

2.3 รายได

2.4 จานวนครงทมารบบรการตอเดอน

3. ตรวจใหคะแนนของแบบสอบถามตอนท 2 เกยวกบความพงพอใจของลกคาทมตอ

การใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

4. นาคะแนนจากแบบสอบถามมาวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร

สาเรจรป SPSS/PC+ Version 11.5

5. วเคราะหขอมลสวนตวของกลมตวอยางตามตวแปรทศกษา โดยคานวณหา

คาความถและคารอยละ

6. วเคราะหความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา ในตอนท 2 ของแบบสอบถามโดยหาคาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน โดย

ใชเกณฑในการแปรผลโดยรวมและรายดาน ดงน

38

ประเมนคาความพงพอใจ ดงน

4.50 – 5.00 คะแนน หมายความวา มความพงพอใจตอการใหบรการมากทสด

3.50 – 4.49 คะแนน หมายความวา มความพงพอใจตอการใหบรการมาก

2.50 – 3.49 คะแนน หมายความวา มความพงพอใจตอการใหบรการปานกลาง

1.50 – 2.49 คะแนน หมายความวา มความพงพอใจตอการใหบรการนอย

1.00 – 1.49 คะแนน หมายความวา มความพงพอใจตอการใหบรการนอยทสด

7. เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาเฉลยความพงพอใจของตวแปรอสระ 2 กลม

โดยคาทดสอบ คา ท (t-test) (ชศร วงศรตนะ 2549.)

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. สถตพนฐาน 1.1 หาคารอยละ

1.2 หาคาเฉลย (Mean) (ชศร วงศรตนะ 2549.)

Χ = n

x∑

เมอ Χ แทน คาเฉลย

∑x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

n แทน จานวนขอมลกลมตวอยาง

1.3 คาความเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ 2549 : 106.)

S.D = ( )

( )1NNN 22

−

×−Χ ∑∑

เมอ S.D แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน

( )2∑× แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง

∑×2 แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง

N แทน จานวนคน

39

2. สถตทใชหาคณภาพของเครองมอ 2.1 หาคาดชนความสอดคลองของผ เชยวชาญ เพอหาความเทยงตรงเชงเนอหา

โดยใชสตร IOC (ชศร วงศรตนะ. 2549 : 73.)

IOC = N∑R

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลอง

∑R แทน ผลรวมของความพงพอใจในแตละขอของผ เชยวชาญ

ทงหมด

N แทน จานวนผ เชยวชาญ

2.2 การหาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชวธหาสมประสทธแอลฟา (ชศร

วงศรตนะ. 2549:76.)

⎥⎥⎦

⎤

⎢⎢⎣

⎡−

−= ∑

2t

2i

SS

11K

Kα

เมอ α คอ คาความเชอมน

K คอ จานวน ขอ

2iS คอ ความแปรปรวนของแตละขอ

2tS คอ ความแปรปรวนรวมทงฉบบ

40

3. สถตทดสอบสมมตฐาน 3.1 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลม โดย

ใช t-test (for independent samples) ( ชศร วงศรตนะ. 2549:107.)

t = ( ) ( )

⎭⎬⎫

⎩⎨⎧

+−+−+−

−

2121

222

211

21

112n

1S1n

XX

nnnSn

df = 221 −+ nn

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t- test distribution

1X แทน คะแนนเฉลยของกลมตวอยางกลมท 1

2X แทน คะแนนเฉลยของกลมตวอยางกลมท 2

1n แทน จานวนคนในกลมตวอยางท 1

2n แทน จานวนคนในกลมตวอยางท 2

21S แทน ความแปรปรวนของคะแนนของกลมตวอยางกลมท 1

22S แทน ความแปรปรวนของคะแนนของกลมตวอยางกลมท 2

df แทน ระดบชนความอสระ

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาวจยครงนเปนการศกษา ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน การวเคราะหขอมลไดกาหนดสญลกษณ

ทใชในการวเคราะหดงน

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

X แทน คาเฉลย (Mean)

n แทน จานวนคนในกลมตวอยาง

S.D แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

t แทน คาสถตทใชพจารณาใน t - test

sig. แทน คาความนาจะเปน (Probability)

* แทน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

** แทน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ผลการวเคราะหขอมล แบงเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 การศกษาความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

ตอนท 3 การเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคามตอการใหบรการของรานฉตรฐ

ยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

ตอนท 4 ผลการวเคราะหขอมลขอเสนอแนะเพมเตมทลกคามตอการใหบรการของ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

42

ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 วเคราะหขอมลคาจานวนและหาคารอยละของกลมตวอยาง

การวเคราะหตอนนเปนการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตาม เพศ อาย

รายได ประเภทของการใชบรการ จานวนครงทมารบบรการตอเดอน ผวจยทาการวเคราะหหาคา

รอยละ ปรากฎผลดงแสดงในตาราง 2

ตาราง 2 จานวนและคารอยละของลกคา จาแนกตาม เพศ อาย รายได ประเภทของการใช

บรการ จานวนครงทมารบบรการตอเดอนเพศ

ขอมลเก ยวกบสถานภาพ จานวน (คน) คดเปน (รอยละ) 1. เพศ 1.1 ชาย

1.2 หญง

93

62

60.00

40.00

รวม 155 100.00 2. อาย 2.1 ไมเกน 40 ป

2.2 ตงแต 41 ป ขนไป

81

74

52.30

47.70

รวม 155 100.00 3. รายได 3.1 ไมเกน 20,000 บาท

3.2 ตงแต 20,001 บาทขนไป

71

84

45.80

54.20

รวม 155 100.00 4. ประเภทของการใชบรการ 4.1 นวดแผนไทย

4.2 นวดสปา

124

31

80.00

20.00

รวม 155 100.00

43

ตาราง 2 (ตอ)

ขอมลเกยวกบสถานภาพ จานวน (คน) คดเปน (รอยละ) 5. จานวนครงทมารบบรการตอเดอน 5.1 1 – 2 ครง

5.2 3 – 4 ครง

116

39

74.80

25.20

รวม 155 100.00

ตาราง 2 พบวา ลกคาทงหมด 155 คน สวนใหญ เปนเพศชาย จานวน 93 คน คดเปน

รอยละ 60.00 สวนเพศหญงมเพยง 62 คน คดเปนรอยละ 62.00 ลกคาสวนใหญมอายตงแต 41 ป

ขนไป คดเปนรอยละ 56.00 รองลงมา ตงแต 41 ป ขนไป จานวน 74 คน คดเปนรอยละ 47.70 ม

รายไดตงแต 20,001 บาทขนไป จานวน 103 คน คดเปนรอยละ 66.5 และไมเกน 20,000 บาท 84

คน คดเปนรอยละ 54.20 ลกคาเลอกประเภทของการใชบรการนวดแผนไทย 124 คดเปนรอยละ

80.0 และนวดสปา จานวน 31 คน คดเปนรอยละ 20.00 ลกคาสวนใหญมจานวนครงทมารบ

บรการตอเดอน 1 -2 ครง จานวน 117 คดเปนรอยละ 75.5 และจานวนครงทมารบบรการ 3 -4

ครง จานวน 39 คน คดเปนรอยละ 25.20

ตอนท 2 การศกษาระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

2.1 การวเคราะหขอมลเกยวความพงพอใจของลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน แยกเปนรายดาน

การวเคราะหตอนน ผวจยนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

มาคานวณหาคาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน โดยรวมและรายดาน ปรากฎผลดงแสดงใน

ตาราง 3

44

ตาราง 3 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและรายดาน

( n = 155 )

ระดบความพงพอใจ ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ

2. ดานอธยาศยของพนกงาน

3. ดานการประสานงานบรการ

4. ดานคณภาพบรการ

5. ดานการใหขอมลขาวสาร

6. ดานคาใชจายในการบรการ

4.44

4.47

4.35

4.45

4.32

4.35

.29

.35

.49

.36

.41

.43

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

3

1

4

2

6

5

รวม 4.40 .28 มาก

ผลการวเคราะหตาราง 3 พบวา ลกคาทมาใชบรการ มความพงพอใจตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก

(Χ = 4.40 ) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ลกคามความพงพอใจตอการใหบรการอยใน

ระดบมาก เรยงลาดบ คอ ความพงพอใจดานอธยาศยของพนกงาน (Χ = 4.47 ) ดานคณภาพ

บรการ (Χ = 4.45 ) ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ (Χ = 4.44 ) ดานการประสานงาน

บรการ (Χ = 4.35) ดานคาใชจายในการบรการ (Χ = 4.35 ) และ ดานการใหขอมลขาวสาร

(Χ = 4.32 )

2.2 การวเคราะหความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและเปนรายขอ

การวเคราะหตอนน ผวจยไดนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มาคานวณคาเบยงเบนมาตรฐาน

โดยรวมและเปนรายขอ ดงน

45

2.2.1 การวเคราะหตอนน ผ วจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานความสะดวกทไดรบ

จากการบรการ โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 4

ตาราง 4 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานความสะดวกท

ไดรบจากการบรการ โดยรวมและเปนรายขอ( n = 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. ระยะเวลาทใชในการเขารบการบรการแตละ

ครง

2. มสงบรการระหวางการรอรบการใหบรการ

3. มการบรการอยางตอเนองตามความตองการ

ของลกคา

4. ทาเลทตงของรานอยในแหลงทองเทยว

5. มหองนาและหองอาบนาถกสขลกษณะแ

เพยงพอ

6. การจดตกแตงสถานทภายในรานเปนสดสวน

เหมาะสมสวยงาม

7. ภายในรานมบรรยากาศทด

8. พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการใหบรการ

4.46

4.55

4.25

4.55

4.43

4.26

4.46

4.63

.50

.59

.60

.52

.50

.56

.51

.59

มาก

มากทสด

มาก

มากทสด

มาก

มาก

มาก

มากทสด

5

2

8

3

6

7

4

1

รวม 4.44 .29 มาก

ผลการวเคราะหตาราง 4 พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจตอการใหบรการ ดานความสะดวกทไดรบจากการ

บรการ โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.44 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพง

พอใจมากทสด 3 ขอคอ พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการใหบรการ (Χ = 4.63 ) มสงบรการ

อยางตอเนองตามความตองการของลกคา (Χ = 4.55 ) และ ทาเลทตงของรานอยในแหลง

46

ทองเทยว (Χ = 4.55 ) สวนขอทลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 5 ขอ คอ ภายใน

รานมบรรยากาศทด (Χ = 4. 46 ) ระยะเวลาทใชในการเขารบการบรการแตละครง (Χ = 4.

46 ) มหองนาและหองอาบนาถกสขลกษณะและเพยงพอ (Χ = 4. 43 ) การจดตกแตงสถานท

ภายในรานเปนสดสวนเหมาะสมสวยงาม (Χ = 4. 26 ) และ มการบรการอยางตอเนองตาม

ความตองการของลกคา (Χ = 4. 25 )

2.2.2 การวเคราะหตอนน ผวจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานอธยาศยของพนกงาน

โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 5

ตาราง 5 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานอธยาศยของ

พนกงาน โดยรวมและรายขอ ( N= 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานอธยาศยของพนกงาน

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. พนกงานมการตอนรบและยมแยมแจมใสเปน

กนเองด

2. พนกงานมความพรอมในการใหบรการ

3. พนกงานแสดงความเปนมตร ความจรงใจ และ

เตมใจตอการใหบรการ

4. พนกงานนวดแตงกายสภาพและเรยบรอย

5. พนกงานพดจาสภาพและมมนษยสมพนธทด

6. พนกงานสามารถตอบขอซกถาม และอธบาย

รายละเอยดทลกคาตองการได

7. พนกงานยอมรบฟงความคดเหนและคาตชมของ

ลกคา

4.42

4.69

4.28

4.61

4.65

4.48

4.21

.60

.58

.70

.49

.55

.60

.75

มาก

มากทสด

มาก

มากทสด

มากทสด

มาก

มาก

5

1

6

3

2

4

7

รวม 4.47 .35 มาก

47

ผลการวเคราะหตาราง 5 พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตออธยาศยของ

พนกงาน โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.47 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพง

พอใจมากทสด 3 ขอ คอ พนกงานนวดมความพรอมในการใหบรการ (Χ =4.69 ) พนกงานพดจา

สภาพและมมนษยสมพนธทด (Χ = 4.65 ) และพนกงานนวดแตงกายสภาพและเรยบรอย (Χ

= 4.61 ) สวนขอทลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 4 ขอ คอ พนกงานสามารถตอบ

ขอซกถาม และอธบายรายละเอยดทลกคาตองการได (Χ = 4.48 ) พนกงานมการตอนรบและยม

แยมแจมใสเปนกนเองด (Χ = 4.42 ) พนกงานแสดงความเปนมตร ความจรงใจ และเตมใจตอ

การใหบรการ (Χ = 4.28 ) และ พนกงานยอมรบฟงความคดเหนและคาตชมของลกคา (Χ =

4.21 )

2.2.3 การวเคราะหตอนน ผ วจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานการประสานงาน

โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 6

ตาราง 6 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานการประสานงาน

โดยรวมและรายขอ ( N= 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานการประสานงานบรการ

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตาม

ความตองการ

2. ลกคาตดตอขอรบบรการไดโดยสะดวกและรวดเรว

3. มการใหบรการตามลาดบกอนหลง

4. มการตดตามผลหลงการใหบรการ

5. ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการทางโทรศพท

ลวงหนาได

4.62

4.45

4.55

4.24

4.54

.59

.51

.59

.61

.55

มากทสด

มาก

มากทสด

มาก

มากทสด

1

4

2

5

3

รวม 4.47 .37 มาก

48

ผลการวเคราะหตาราง 6 พบวา ลกคาทมาใชบรการ มความพงพอใจตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานความพงพอใจตอการ

ประสานงาน โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.47 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคาม

ความพงพอใจมากทสด 3 ขอ คอ ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตามความ ตองการ

(Χ = 4.62 ) มการใหบรการตามลาดบกอนหลง (Χ = 55) ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการ

ทางโทรศพทลวงหนาได (Χ = 4.54 ) สวนขอทลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 2

ขอ คอ ลกคาตดตอขอรบบรการไดโดยสะดวกและรวดเรว (Χ = 4.45 ) และ มการตดตามผลหลง

การใหบรการ (Χ = 4.24)

2.2.4 การวเคราะหตอนน ผ วจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานคณภาพบรการ

โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 7

ตาราง 7 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานคณภาพบรการ

โดยรวมและรายขอ ( N= 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานคณภาพบรการ

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. การนวดทาใหลกคารสกกระปรกระเปรา

2. นาหนกมอทกดลงบนตวลกคามความพอด

3. ตาแหนงทปวดของลกคามอาการดขนภายหลง

ไดรบการนวด

4. การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพใหอย

ในสภาวะทด

5. การนวดทาใหลกคาเกดการผอนคลาย

6. มอปกรณและเครองมอททนสมยในการ

ใหบรการ

4.41

4.24

4.45

4.61

4.45

4.54

.51

.58

.52

.61

.51

.61

มาก

มาก

มาก

มากทสด

มาก

มากทสด

5

6

3

1

4

2

รวม 4.44 .33 มาก

49

ผลการวเคราะหตาราง 7 พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตอคณภาพ

บรการ โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.43 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพง

พอใจมากทสด 2 ขอ คอ การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพใหอยในสภาวะทด

(Χ = 4.61 ) มอปกรณและเครองมอททนสมยในการใหบรการ (Χ = 4.54 ) สวนขอทลกคาม

ความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 4 ขอ คอ ตาแหนงทปวดของลกคามอาการดขนภายหลง

ไดรบการนวด (Χ = 4.45 ) การนวดทาใหลกคาเกดการผอนคลาย (Χ = 4.45 ) การนวดทาให

ลกคารสกกระปรกระเปรา (Χ = 4.41 ) และ นาหนกมอทกดลงบนตวลกคามความพอด

(Χ = 4.24 )

2.2.5 การวเคราะหตอนน ผวจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานคณภาพบรการ

โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 8

ตาราง 8 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานการใหขอมล

ขาวสาร โดยรวมและรายขอ ( N= 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานการใหขอมลขาวสาร

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. พนกงานอธบายใหความรเกยวกบอาการและ

ปญหาสขภาพแกลกคาได

2. พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการ

เจบปวดไดอยางชดเจนและเขาใจงาย

3. พนกงานใหคาแนะนาเกยวกบการปฏบตตวทก

ครงหลงการนวดไดด

4. พนกงานสามารถกาหนดระยะเวลาในการ

ใหบรการตามทลกคาตองการ

4.25

4.54

4.41

4.25

.60

.53

.51

.57

มาก

มากทสด

มาก

มาก

3

1

2

4

รวม 4.35 .30 มาก

50

ผลการวเคราะหตาราง 8 พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตอการใหขอมล

ขาวสาร โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.35 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพง

พอใจมากทสด 1 ขอ คอ พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการเจบปวดไดอยางชดเจน

และเขาใจงาย (Χ = 4.54 ) สวนขอทลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 3 ขอ คอ

พนกงานใหคาแนะนาเกยวกบการปฏบตตวทกครงหลงการนวดไดด (Χ = 4.41) พนกงาน

อธบายใหความรเกยวกบอาการและปญหาสขภาพแกลกคาได (Χ = 4.25) และ พนกงาน

สามารถกาหนดระยะเวลาในการใหบรการตามทลกคาตองการ (Χ = 4.25)

2.2.6 การวเคราะหตอนน ผวจยนาคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานคณภาพบรการ

โดยรวมและเปนรายขอ ปรากฏผลดงแสดงในตาราง 9

ตาราง 9 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานคาใชจายในการ

บรการ โดยรวมและรายขอ ( N= 155 )

ระดบความพงพอใจ ดานการใหขอมลขาวสาร

Χ S.D แปลผล ลาดบท

1. อตราคาใชจายในการรบบรการมความ

เหมาะสม

2. ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตาม

ความตองการ

3. คาบรการทจายไปคมคากบการนวดทไดรบ

4.45

4.61

4.35

.52

.60

.60

มาก

มากทสด

มาก

2

1

3

รวม 4.47 .41 มาก

ผลการวเคราะหตาราง 9 พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตอคาใชจายใน

การบรการ โดยรวมอยในระดบมาก (Χ = 4.47 ) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความ

พงพอใจมากทสด 1 ขอ คอ ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตามความตองการ (Χ =

51

4.61 ) สวนขอทลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก จานวน 2 ขอ คอ อตราคาใชจายในการรบ

บรการมความเหมาะสม (Χ = 4.45 ) คาบรการทจายไปคมคากบการนวดทไดรบ (Χ = 4.35 )

ตอนท 3 การเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

3.1 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จาแนกตาม เพศ

การวเคราะหตอนน ผวจยไดนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ระหวางลกคาเพศชาย และลกคาเพศ

หญง มาเปรยบเทยบกนโดยวธการทดสอบคาท (t-test) โดยรวมและแยกเปนรายดาน ปรากฎผลดง

แสดงในตาราง 10

52

ตาราง 10 การเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จาแนกตามเพศ โดยรวมและรายดาน

เพศ

ชาย

( N = 93)

หญง

( N =62) ความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการ

Χ S.D ระดบ

ความพง

พอใจ Χ S.D

ระดบ

ความพง

พอใจ

t sig.

1. ดานความสะดวกทไดรบจาก

การบรการ 4.46 .28 มาก 3.38 .35 ปานกลาง 1.597 .11

2. ดานอธยาศยของพนกงาน 4.44 .31 มาก 4.37 .30 มาก 1.237 .21

3. ดานการประสานงานบรการ 4.50 .37 มากทสด 4.44 .35 มาก .904 .36

4. ดานคณภาพบรการ 4.47 .32 มาก 4.40 .35 มาก 1.143 .25

5. ดานการใหขอมลขาวสาร 4.39 .30 มาก 4.30 .31 มาก 1.759 .08

6. ดานคาใชจายในการบรการ 4.49 .35 มาก 4.44 .48 มาก .696 .48

รวม 4.46 .28 มาก 4.39 .32 มาก 1.360 .17

ผลการวเคราะหตาราง 10 พบวา ลกคามความพงพอใจทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมทกดานของลกคาชาย มคะแนนเฉลย

เทากบ 4.46 และลกคาหญงมคะแนนเฉลยเทากบ 4.39 ซงแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทาง

สถต เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ลกคามคาเฉลยความพงพอใจอยในระดบมาก โดยลกคา

เพศชายมความพงพอใจตอการใหบรการ มากกวา ลกคาเพศหญงทกดาน ซงดานความสะดวกท

ไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานการประสานงานบรการ ดานคณภาพบรการ

ดานการใหขอมลขาวสาร ดานคาใชจายในการบรการ ลกคามความพงพอใจแตกตางกนอยางไมม

นยสาคญทางสถต

53

3.2 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จาแนกตาม อาย

การวเคราะหตอนน ผวจยไดนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ระหวางลกคาทมอายไมเกน 40 ป

และลกคาทมอายตงแต 41 ปขนไป มาเปรยบเทยบกนโดยวธการทดสอบคาท (t-test) โดยรวมและ

แยกเปนรายดาน ปรากฎผลดงแสดงในตาราง 11

ตาราง 11 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและรายดาน จาแนกตามอาย

อาย

ไมเกน 40 ป

( N = 67 )

ตงแต 41 ปขนไป

( N =88 ) ความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการ

Χ S.D ระดบ

ความพง

พอใจ Χ S.D

ระดบ

ความพง

พอใจ

t sig.

1. ดานความสะดวกทไดรบจากการ

บรการ 4.43 .33 มาก 4.43 .30 มาก -.126 .90

2. ดานอธยาศยของพนกงาน 4.41 .30 มาก 4.41 .31 มาก -.070 .94

3. ดานการประสานงานบรการ 4.48 .38 มาก 4.47 .37 มาก .312 .75

4. ดานคณภาพบรการ 4.43 .36 มาก 4.45 .30 มาก -.353 .72

5. ดานการใหขอมลขาวสาร 4.36 .31 มาก 4.35 .30 มาก .079 .93

6. ดานคาใชจายในการบรการ 4.45 .46 มาก 4.48 .37 มาก .-.347 .72

รวม 4.43 .32 มาก 4.43 .28 มาก -.100 .92

ผลการวเคราะหตาราง 11 พบวา ลกคามความพงพอใจทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมทกดานของลกคาทมอายไมเกน 40 ป

มคะแนนเฉลยเทากบ 4.43 และลกคาทมอายตงแต 41 ปขนไป มคะแนนเฉลยเทากบ 4.43 ซง

แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ลกคามคาเฉลยอยใน

ระดบมาก ทกดาน ซงดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานการ

54

ประสานงานบรการ ดานคณภาพบรการ ดานการใหขอมลขาวสาร ดานคาใชจายในการบรการ

ลกคามความพงพอใจแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3.3 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จาแนกตาม รายไดตอเดอน

การวเคราะหตอนน ผ วจยไดนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ระหวางลกคาทมรายไดไม

เกน 20,000 บาท และลกคาทมรายไดตงแต 20,001 บาทขนไป มาเปรยบเทยบกนโดยวธการ

ทดสอบคาท (t-test) โดยรวมและแยกเปนรายดาน ปรากฎผลดงแสดงในตาราง 12

ตาราง 12 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและรายดาน จาแนกตามรายไดตอเดอน

รายไดตอเดอน

ไมเกน 20,000 บาท

( N = 52 )

ตงแต 20,001 บาทขนไป

( N =103 ) ความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการ

Χ S.D ระดบ

ความพง

พอใจ Χ

S.D ระดบ

ความพง

พอใจ

t sig.

1. ดานความสะดวกทไดรบจาก

การบรการ 4.54 .28 มากทสด 4.38 .32 มาก 3.038** .00

2. ดานอธยาศยของพนกงาน 4.52 .29 มากทสด 4.35 .30 มาก 3.277** .00

3. ดานการประสานงานบรการ 4.57 .35 มากทสด 4.43 .37 มาก 2.243* .02

4. ดานคณภาพบรการ 4.54 .29 มากทสด 4.39 .34 มาก 2.656** .00

5. ดานการใหขอมลขาวสาร 4.49 .27 มาก 4.29 .30 มาก 3.904** .00

6. ดานคาใชจายในการบรการ 4.50 .46 มากทสด 4.45 .38 มาก .756 .45

รวม 4.53 .28 มากทสด 4.38 .29 มาก 2.882** .00

** แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

* แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

55

ผลการวเคราะหตาราง 12 พบวา ลกคามความพงพอใจตอการใหบรการของรานฉตรฐ

ยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมทกดาน ลกคาทมรายไดไมเกน 20,000

บาท มคะแนนเฉลยเทากบ 4.53 ลกคาทมรายไดตงแต 20,001 บาทขนไป มคะแนนเฉลยเทากบ

4.38 ซงแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา

ลกคาทมรายไดไมเกน 20,000 บาท ลกคามความพงพอใจ ดานการใหขอมลขาวสาร

อยในระดบมาก สวนดานอน ๆ มความพงพอใจอยในระดบมากทสด

ลกคาทมรายไดตงแต 20,001 บาทขนไป มความพงพอใจทกดานอยในระดบมาก ดาน

คาใชจายในการบรการ ลกคามความพงพอใจแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ดานการ

ประสานงานบรการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานอน ๆ ทเหลอ

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

3.3 การเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของ

รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จาแนกตาม จานวนครงทมารบบรการตอ

เดอน

การวเคราะหตอนน ผวจยไดนาคะแนนของความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ระหวางลกคาทมจานวนครงทมารบ

บรการตอเดอน 1 – 2 ครง และ 3 – 4 ครง มาเปรยบเทยบกนโดยวธการทดสอบคาท (t-test)

โดยรวมและแยกเปนรายดาน ปรากฎผลดงแสดงในตาราง 13

56

ตาราง 13 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและรายดาน จาแนกตามจานวนครงทมา

รบบรการตอเดอน

จานวนครงทมารบบรการตอเดอน

1 -2 ครง

( N = 117 )

3 – 4 ครง

( N =38 ) ความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการ

Χ S.D ระดบ

ความพง

พอใจ Χ

S.D ระดบ

ความพง

พอใจ

t sig.

1. ดานความสะดวกทไดรบจากการ

บรการ 4.43 .32 มาก 4.42 .30 มาก .157 .87

2. ดานอธยาศยของพนกงาน 4.42 .30 มาก 4.39 .33 มาก .390 .69

3. ดานการประสานงานบรการ 4.48 .37 มาก 4.45 .38 มาก .490 .62

4. ดานคณภาพบรการ 4.45 .30 มาก 4.40 .40 มาก .811 .41

5. ดานการใหขอมลขาวสาร 4.36 .31 มาก 4.35 .29 มาก .101 .92

6. ดานคาใชจายในการบรการ 4.49 .40 มาก 4.41 .45 มาก 1.006 .31

รวม 4.44 .29 มาก 4.40 .32 มาก .592 .55

ผลการวเคราะหตาราง 13 พบวา ลกคามความพงพอใจทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมทกดานของจานวนครงทมารบบรการ

ตอเดอน 1 -2 ครง มคะแนนเฉลยเทากบ 4.44 และลกคาทมจานวนครงทมารบบรการตอเดอน 3 –

4 ครง มคะแนนเฉลยเทากบ 4.40 ซงแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต เมอพจารณาเปน

รายดาน พบวา ลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก โดยลกคาทมจานวนครงทมารบบรการตอ

เดอน 1 -2 ครง มความพงพอใจมากกวา ลกคาทมจานวนครงมารบบรการตอเดอน 3 – 4 ครง ทก

ดาน ซงดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานการประสานงาน

บรการ ดานคณภาพบรการ ดานการใหขอมลขาวสาร ดานคาใชจายในการบรการ ลกคามความ

พงพอใจแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

57

ตอนท 4 เพอรวบรวมปญหา และขอเสนอแนะความพงพอใจของลกคาทมตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ใน 6 ดาน ไดแก ดานความ

สะดวกทไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานการประสานงานบรการ ดานบรการ

ดานการใหขอมลขาวสาร ดานคาใชจายในการบรการ มลกคาตอบแบบสอบถามปลายเปดทงสน

จานวน 53 คน คดเปนรอยละ 34.19 โดยใชวธการเสนอในรปความถ ดงแสดงในตาราง 14

ตาราง 14 รวบรวมปญหา และขอเสนอแนะความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

ขอ ขอเสนอแนะ ความถ

(คน) รอยละ

1

2

3

4

ดานความพงพอใจตอความสะดวกทไดรบจากการบรการ ทจอดรถแคบ ไมเพยงพอกบจานวนรถทมาใชบรการ

มเพลงใหฟงระหวางนงรอรบบรการ

ควรมรานอาหารสาหรบบรการดวย

ควรจดสถานทนงใหลกคาเพมมากขน

21

14

12

6

13.54

9.03

7.74

3.87

1

2

3

ดานความพงพอใจตออธยาศยของพนกงาน อยากไดพนกงานนวดคนเดม

ขาดการตดตามผลหลงการนวด

การแตงกายของพนกงานควรเปนแบบไทย ๆ

32

16

5

20.64

10.32

3.22

1

2

ดานความพงพอใจตอการประสานงานบรการ ควรมการจดมมอนเตอรเนตไวสาหรบคอยบรการลกคาควรม

สมนไพรตาง ๆ ทใชในการนวดวางขายหนารานดวย

29

24

18.70

15.48

1

2

ดานความพงพอใจตอคณภาพบรการ ทางรานควรมการรบประกนความปลอดภยหลงจากการนวด

ระหวางการปฏบตงานพนกงานไมควรรบโทรศพท

9

6

5.80

3.87

58

ตาราง 14 (ตอ)

ขอ ขอเสนอแนะ ความถ

(คน)

รอยละ

1

2

3

ดานความพงพอใจตอการใหขอมลขาวสาร พนกงานนวดควรจะมการแนะนาใหปฏบตตนอยางไร หลงจาก

นวดเสรจ

ควรมการประชาสมพนธใหลกคาไดทราบถงประโยชนในการ

นวด วามประโยชนอยางไรพนกงานนวดควรแนะนาเรองสขภาพ

ใหกบลกคาไดรบทราบวามอาการ และปญหาสขภาพตรงจด

ไหนบาง

23

17

13

14.83

10.96

8.38

1

2

ดานความพงพอใจตอคาใชจายในการบรการ ควรรบบตรเครดตของทกธนาคาร

คาใชจายในการนวดมความคมคากบการแกปวดเมอย

16

12

10.32

7.74

ผลการวเคราะหตาราง 14 พบวา ขอเสนอแนะของลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มดงน

1. ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสดคอ ท

จอดรถแคบ ไมเพยงพอกบจานวนรถทมาใชบรการ ควรมการจดสถานทจอดรถไวคอยบรการลกคา

เนองจากพนทของรานคาอยในตวเมอง ทาใหลกคาหาทจอดรถไดลาบาก

2. ดานอธยาศยของพนกงาน ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ อยากไดพนกงาน

นวดคนเดม เนองจากลกคาทมาใชบรการซา มความตองการใชบรการจากพนกงานนวดคนเดม อา

เปนเพราะวาพนกงานนวดรบรถงปญหาการปวดเมอยของลกคา และสามารถใหบรการไดถกตอง

ตามทลกคาตองการ

3. ดานการประสานงานบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ ควรมการจด

มมอนเตอรเนตไวสาหรบคอยบรการลกคาควรม เนองจากลกคาสวนใหญเปนนกธรกจดงนนควร

จดอนเตอรเนตไวคอยบรการระหวางการนงรอเพอนทมาดวยกน

4. ดานคณภาพบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ ทางรานควรมการ

รบประกนความปลอดภยหลงจากการนวด เนองจากลกคาตองการใหทางรานรบประกนความ

59

ปลอดภยอนเกดจากการเขาใชบรการ วามความปลอดภยและสามารถคลายความเจบปวดลงได

เมอไดรบการบรการแลว ดงนนทางรานควรออกใบรบประกนควมปลอดภยใหกบลกคา และควรจด

ใหมสทธพเศษสาหรบลกคาทมาใชบรการหลายครง เพอเปนการสมนาคณใหกบลกคาไดอกทาง

หนง

5. ดานการใหขอมลขาวสาร ขอทลกคาใหขอเสนอแนะมากทสด คอ พนกงานนวดควร

จะมการแนะนาใหปฏบตตนอยางไรหลงจากนวดเสรจ เพอทลกคาจะไดสามารถปฏบตตนได

ถกตองหลงกลบไปทบาน ดงนนทางรานควรมการจดทาหนงสอหรอสงพมพแจกเพอใหความรกบผ

มารบบรการ เพอใหลกคาไดรบขอมลตาง ๆ เกยวกบการนวดแบบแพทยแผนไทยและนวดสปา

และใหคาแนะนาลกคาทกครงทใหบรการ เกยวกบการปฏบตตวเพอชวยลดความปวดเมอยตาง ๆ

6. ดานคาใชจายในการบรการ ขอทลกคาใหขอเสนอแนะมากทสด คอ ควรรบบตร

เครดตของทกธนาคาร เนองจากลกคาสวนใหญเปนนกธรกจ ดงนนจงตองการใหทางราน รบบตร

เครดตของธนาคารทกธนาคารเพอความสะดวกในการใชจาย

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การบรการทดอยางตอเนองและเพยงพอ จะทาใหลกคาทมาใชบรการ เกดความพง

พอใจ ดงนนการทธรกจเสนอการบรการตาง ๆ ใหกบลกคา ไมจะเปนการใหการตอนรบ การ

อานวยความสะดวก การปฏบตรบใช การชวยเหลอปญหา การใหขอมลขาวสาร การใหคาแนะนา

ปรกษา หรอการปฏบตตนเพอผ อนในเรองตาง ๆ ลวนแสดงถงพฤตกรรมของผปฏบตงานบรการใน

อาชพบรการอยางใดอยางหนง ปจจบน อาชพบรการนบวนจะมความหมายความสาคญมากยงขน

เรอย ๆ ในสงคมไทย เนองจากการประกอบธรกจจาเปนตองอาศยการบรการเปนกลยทธการแขงขน

ทางการตลาดเพอจงใจลกคาสมยใหม ทใหความสาคญกบการบรการ และตองการ การ

บรการมากขน เมอธรกจสามารถเขาใจจตใจของลกคาและสนองการบรการทถกใจลกคา ทาใหเกด

การซอซาในหมลกคาเกาและขยายตลาดไปสลกคาใหม ๆ อนสงผลใหธรกจประสบความสาเร

เจรญเตบโตขนไปเรอย ๆ ผปฏบตงานบรการหรอผ ใหบรการจดไดวาเปนกญแจสาคญของการ

ดาเนนธรกจบรการกวาได เพราะเปนผ ทมบทบาทสาคญในการนาเสนอผลตภณฑบรการทจะทาให

เกดภาพพจนของการบรการของธรกจบรการนนทเดยว

ในปจจบนการใหบรการประเภทนวดแบบแพทยแผนไทย มใหบรการมากมายหลายแหง

การศกษาวจยครงนเปนการศกษา ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ซงผวจยไดลาดบขนตอนของการวจยและผลสรปดงน

ความมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา อาเภอหวหน

2. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยจาแนกตาม เพศ อาย รายได และ จานวนครงทมา

รบบรการตอเดอน

3. เพอรวบรวมขอเสนอแนะของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา อาเภอหวหน

61

ความสาคญของการวจย ขอคนพบในงานวจยครงน สามารถนาไปใชประโยชนในการบรหารการจดการ ทงในดาน

การบรการ และการบรหารงานบคคล ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอ

หวหน เพอใหเกดประสทธภาพและประโยชนในการทางานบรการตอไป

ขอบเขตของการวจย กลมตวอยางการศกษาคนควาครงนไดแกลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จานวนทงสน 155 คน

วธดาเนนการวจย การศกษาคนควาวจยในครงน ใชแบบสอบถามเกบขอมลกบลกคาทมาใชบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน จานวน 155 ฉบบ ระหวางวนท 15 – 30

มถนายน 2551 ไดคนมา 155 ฉบบ คดเปน รอยละ 100 นาแบบสอบถามมาวเคราะหขอมล

ทางสถต

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชเปนแบบสอบถามเรองความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยผ ทาวจยศกษาขอมลจากเอกสารและ

งานวจยทเกยวของนามาประมวลสรางแบบสอบถามแบงออกเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบประเภทเลอกตอบ (Check

list)

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวความพงพอใจของลกคาทมตอการบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ในดานการใหบรการเปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ตามวธการของลเครท (likert scale) จานวน 33 ขอ มคา

ความเชอมนเทากบ 0.93

ตอนท 3 เปนแบบสอบถามปลายเปด ใหผตอบแบบสอบถามไดแสดงความคดเหนและ

ขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

62

การวเคราะหขอมล

ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรม SPSS Version 11.5 for Windows

ดงน

1. วเคราะหสถานภาพของกลมตวอยางโดยการหาคารอยละ

2. วเคราะห คาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย (Χ ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D.)

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอ

หวหน เปนรายขอ รายดาน และโดยรวม

3. เปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ตามตวแปรแตละตว คอ เพศ อาย รายได จานวนครง

ทมารบบรการตอเดอน เปนรายดาน และโดยรวมทกดาน โดยใชสถตในการทดสอบความแตกตาง

ระหวางกลมตวอยางสองกลมใชคาท ( t – test )

สรปผลการวเคราะหขอมล 1. ผลการวเคราะหขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยการคานวณหาคา

รอยละ สรปไดดงน

ลกคาทงหมด 155 คน สวนใหญ เปนเพศชาย จานวน 93 คน คดเปนรอยละ

60.00 สวนเพศหญงมเพยง 62 คน คดเปนรอยละ 62.00 ลกคาสวนใหญมอายตงแต 41 ปขนไป

คดเปนรอยละ 56.00 รองลงมา ตงแต 41 ป ขนไป จานวน 74 คน คดเปนรอยละ 47.70 มรายได

ตงแต 20,001 บาทขนไป จานวน 103 คน คดเปนรอยละ 66.5 และไมเกน 20,000 บาท 84 คน

คดเปนรอยละ 54.20 ลกคาเลอกประเภทของการใชบรการนวดแผนไทย 124 คดเปนรอยละ

80.0 และนวดสปา จานวน 31 คน คดเปนรอยละ 20.00 ลกคาสวนใหญมจานวนครงทมารบ

บรการตอเดอน 1 -2 ครง จานวน 117 คดเปนรอยละ 75.5 และจานวนครงทมารบบรการ 3 -4

ครง จานวน 39 คน คดเปนรอยละ 25.20

2. ผลการวเคราะหขอมลระดบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ใน 6 ดาน ไดแก ดานความสะดวกทไดรบ

จากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานการประสานงานบรการ ดานคณภาพบรการ

ดานการใหขอมลขาวสาร และดานคาใชจายในการบรการ พบวา ลกคามความพงพอใจตอการ

ใหบรการของรานโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา

63

2.1 ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ พบวาลกคาทมาใชบรการของราน

ฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจตอการใหบรการของราน

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพงพอใจมากทสด 3 อนดบ

แรก คอ พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการใหบรการ มสงบรการอยางตอเนองตามความ

ตองการของลกคา และ ทาเลทตงของรานอยในแหลงทองเทยว สวนขออน ๆ ลกคามความพง

พอใจอยในระดบมาก

2.2 ดานอธยาศยของพนกงาน ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตอ

อธยาศยของพนกงาน โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพง

พอใจมากทสด 3 อนดบแรก คอ พนกงานนวดมความพรอมในการใหบรการ พนกงานพดจา

สภาพและมมนษยสมพนธทด และพนกงานนวดแตงกายสภาพและเรยบรอย สวนขออน ๆ ท

เหลอ ลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก

2.3 ดานการประสานงานบรการ ลกคาทมาใชบรการ มความพงพอใจตอการ

ใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดานความพงพอใจตอการ

ประสานงาน โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพงพอใจมาก

ทสด 3 อนดบแรก คอ ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตามความตองการ มการ

ใหบรการตามลาดบกอนหลง ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการทางโทรศพทลวงหนาได สวนขออน

ๆ ทเหลอลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก

2.4 ดานคณภาพบรการ ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผน

ไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานคณภาพบรการ โดยรวมอยใน

ระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพงพอใจมากทสด 2 อนดบแรก คอ

การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพใหอยในสภาวะทด มอปกรณและเครองมอททนสมยใน

การใหบรการ สวนขออน ๆ ทเหลอ ลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก

2.5 ดานการใหขอมลขาวสาร ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานความพงพอใจตอการให

ขอมลขาวสาร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพงพอใจมาก

ทสด 1 ขอ คอ พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการเจบปวดไดอยางชดเจนและเขาใจ

งาย สวนขออน ๆ ทเหลอลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก

2.6 ดานคาใชจายในการบรการ พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยา

คลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจทมตอการใหบรการดานคาใชจายใน

64

การบรการ โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทลกคามความพงพอใจมาก

ทสด 1 ขอ คอ ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตามความตองการ สวนขออน ๆ ทเหลอ

ลกคามความพงพอใจอยในระดบมาก

3. การเปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ตามสมมตฐานทตงไว ปรากฎผลดงน

3.1 การทดสอบสมมตฐานขอท 1 พบวา ลกคาทมเพศชาย และเพศหญง มความพง

พอใจตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมและ

รายดานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3.2 การทดสอบสมมตฐานขอท 2 พบวา ลกคาทมอายตางกน มความพงพอใจตอ

การใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวมแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว เมอพจารณารายดาน

พบวา ลกคาทมอายตงแต 41 ปขนไป มความพงพอใจตอการใหบรการดานคณภาพบรการอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3.3 การทดสอบสมมตฐานขอท 3 พบวา ลกคาทมรายไดแตกตางกนมความพง

พอใจทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน โดยรวม

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว เมอพจารณา

เปนรายดาน พบวา ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดาน

คณภาพบรการ ดานการใหขอมลขาวสาร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ดาน

การประสานงานบรการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดานคาใชจายในการ

บรการ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3.4 การทดสอบสมมตฐานขอท 4 พบวา ลกคาทมจานวนครงทมาใชบรการตอเดอน

ตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหว

หน โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐาน

ทตงไว

4. เพอรวบรวมปญหา และขอเสนอแนะความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ

ของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดงน

4.1 ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ

ทจอดรถแคบ ไมเพยงพอกบจานวนรถทมาใชบรการ รองลงมา มเพลงใหฟงระหวางนงรอรบ

บรการ

65

4.2 ดานตออธยาศยของพนกงาน ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ อยากได

พนกงานนวดคนเดม รองลงมา ขาดการตดตามผลหลงการนวด

4.3 ดานการประสานงานบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ ควรมการ

จดมมอนเตอรเนตไวสาหรบคอยบรการลกคา รองลงมา สมนไพรตาง ๆ ทใชในการนวดวางขาย

หนารานดวย

4.4 ดานคณภาพบรการ ขอทลกคามขอเสนอแนะมากทสด คอ ทางรานควรมการ

รบประกนความปลอดภยหลงจากการนวด รองลงมา ระหวางการปฏบตงานพนกงานไมควรรบ

โทรศพท

4.5 ดานการใหขอมลขาวสาร ขอทลกคาใหขอเสนอแนะมากทสด คอ พนกงาน

นวดควรจะมการแนะนาใหปฏบตตนอยางไรหลงจากนวดเสรจ รองลงมา ควรมการประชาสมพนธ

ใหลกคาไดทราบถงประโยชนในการนวด วามประโยชนอยางไรพนกงานนวดควรแนะนาเรอง

สขภาพ

4.6 ดานคาใชจายในการบรการ ขอทลกคาใหขอเสนอแนะมากทสด คอ ควรรบ

บตรเครดตของทกธนาคาร รองลงมา คาใชจายในการนวดมความคมคากบการแกปวดเมอย

อภปรายผล 1. ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทย

และสปา อาเภอหวหน ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ดานตออธยาศยของพนกงาน

ดานการประสานงานบรการ ดานคณภาพบรการ ดานการใหขอมลขาวสาร และดานคาใชจาย

ในการบรการ สามารถอภปรายผล ไดดงน

1.1 ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ พบวา ลกคามความพงพอใจ

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการ

ใหบรการ มความพงพอใจอยในระดบมากทสด เปนเพราะวา รานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทย

และสปา ใหความสาคญกบการบรการลกคาเปนหลก คานงวาเมอลกคาเขามาใชบรการในแตละ

ครง ลกคาจะตองไดรบการตอบสนอง พนกงานนวดจะตองใหบรการลกคาอยางรวดเรวตามทลกคา

ตองการ จงทาใหลกคา มความพงพอใจอยในระดบมากทสด ทสอดคลองกบ วจย ปตเจรญธรรม

(2548 : 19) ทกลาววา หวใจของการบรการทเปนเลศ มใชสกแตเพยงบรการใหเสรจๆ ทนเวลา

เทานน แตหวใจของการบรการอยคง “คณคา” ทคณสงมอบตอผ อน ผ รบบรการจะรสกวาคณม

หวใจของการบรการกตอเมอ เขารสกวาคณตอบสนองเขาอยางถกตอง เขาใจในมมมองของเขา

ปฏบตตอเขาอยางเปนคนพเศษ

66

1.2 ดานอธยาศยของพนกงาน พบวา ลกคามความพงพอใจโดยรวมอยในระดบ

มาก เมอพจารณาขอ พบวา พนกงานมความพรอมในการใหบรการ พนกงานนวดแตงกายสภาพ

และเรยบรอย มความพงพอใจมากทสด เนองจากทางรานเนนการใหบรการเปนหลกและให

ความสาคญตอภาพลกษณตาง ๆ ททางรานจะตองเสนอใหกบทางลกคาทมาใชบรการ เพอให

ลกคาเปดความประทบใจตงแตครงแรกทเขามาในราน ซงสอดคลองกบ ดนย เทยนพฒ,

(2543:11) กลาววา การบรการ หมายถง การใหทงรปธรรมและนามธรรมในเชงความสะดวก

รวดเรว ถกตอง และดวยอธยาศยเปนพนฐาน ซงจะสามารถพจารณาการใหไดใน 3 ลกษณะ

ดวยกน คอ 1) ใหดวยความเตมใจ 2) ใหดวยความโกรธ 3) ใหดวยเหตผล ซงสงทลกคาตองการก

คอการใหดวยเหตดวยผลและการใหบรการทดจะตองมความเขาใจในพฤตกรรมมนษย โดยยดถอ

ความพอใจความตองการของผ รบบรการ (ลกคา) เปนหลก โดยผ ใหบรการจะตองมความพรอมทง

ดานรางกาย จตใจ ไหวพรบและปฏภาณอยตลอดเวลา

1.3 ดานการประสานงานบรการ พบวา ลกคามความพงพอใจโดยรวมอยในระดบ

มาก เมอพจารณารายขอ พบวา ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตามความตองการ ม

การใหบรการตามลาดบกอนหลง ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการทางโทรศพทลวงหนาได

ลกคามความพงพอใจอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบ วรรณวไล จนทราภาและพาณ สตกะ

ลน (2535 :7) ทกลาววาการจดบรการสาหรบลกคามองคประกอบ ดงน การจดการในการกาหนด

หนาทรบผดชอบของเจาหนาทจะตองมการกาหนดใหเหมาะกบงานทมอยทงหมดในสวนนน ทง

งานดานการบรการและงานสนบสนนใหขอมลทกดานเพอใหงานดาเนนไปอยางเปนระบบ และให

ทกคนรจกหนาทความรบผดชอบของตนโดยการจดการมอบหมายงานตองคานงถงลกษณะงาน

ปรมาณงาน ความยากงายของงานและความเหมาะสมกบความรความสามารถของเจาหนาทใน

แตละคน และมการจดการระบบการประสานงานอยางเหมาะสมโดยในการจดระบบการ

ประสานงานจะประกอบดวยการประสานงานระหวางบคคลโดยจะตองมการจดระบบทมการ

กาหนดหลกเกณฑและวธการไวอยางชดเจน

1.4 ดานคณภาพบรการ พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทย

แผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ลกคา

มความพงพอใจ การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพใหอยในสภาวะทด มอปกรณและ

เครองมอททนสมยในการใหบรการ อยในระดบมากทสด และ ตาแหนงทปวดของลกคามอาการด

ขนภายหลงไดรบการนวด อยในระดบมาก ทงนเนองจากทางรานเนนการใหบรการลกคา แบบ

ลกคาคอพระราชา ดงนน คณภาพของการบรการและการใหบรการของพนกงานนวด นบเปนปจจย

สาคญทนาไปสความสาเรจของการบรการ ซงขนอยกบการวางแผนการบรการทตองสอดคลองกบ

67

ความคาดหวงของลกคา และการพฒนาคณลกษณะของพนกงานนวดทด ไดแก การเปนผ ม

จตสานกของการใหบรการ รวมทงการมความร ความสามารถ เจตคต ตลอดจนบคลกภาพท

เหมาะสมกบงานบรการ นอกจากนน สภาพแวดลอม และบรรยากาศของการบรการทดกเปนปจจย

ทไมควรละเลย การจดสภาพแวดลอมของสถานทใหบรการใหสะอาด เปนระเบยบเรยบรอย

สะดวกสบาย สวยงาม และมอปกรณเครองใชททนสมยสาหรบใหบรการแกผมาใชบรการ รวมทง

บคลากรผปฏบตงานบรการ จะชวยเสรมสรางบรรยากาศของการบรการทสรางความรสกทดและ

ความพงพอใจของการบรการทกระดบ ซงสอดคลองกบ ศรวรรณ เสรรตน, (2538:145-146) กลาว

วา คณภาพในการใหบรการ (service quality) เปนสงสาคญสงหนงในการสรางความแตกตางของ

ธรกจใหบรการ คอ การรกษาระดบการใหบรการทเหนอกวาคแขงขน โดยเสนอคณภาพการ

ใหบรการตามลกคาคาดหวงไว ขอมลตางๆ เกยวกบคณภาพการใหบรการทลกคาตองการ จะได

จากประสบการณในอดต จากการพดปากตอปาก จากการโฆษณาของธรกจใหบรการลกคาจะ

พอใจถาเขาไดรบในสงทตองการ (what) เมอเขามความตองการ (when) ณ สถานททเขาตองการ

(where) ในรปแบบทตองการ (how) นกการตลาดตองทาการวจยเพอใหทราบถงเกณฑการ

ตดสนใจซอบรการของลกคา โดยทวไปไมวาธรกจแบบใดกตามลกคาจะใชเกณฑตอไปนพจารณา

ถงคณภาพของการใหบรการ

1.5 ดานการใหขอมลขาวสาร พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ

พบวา พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการเจบปวดไดอยางชดเจนและเขาใจงาย มความ

พงพอใจอยในระดบมากทสด พนกงานใหคาแนะนาเกยวกบการปฏบตตวทกครงหลงการนวดไดด

พนกงานอธบายใหความรเกยวกบอาการและปญหาสขภาพแกลกคาได มความพงพอใจอยใน

ระดบมาก ทงนเนองจากพนกงานนวดของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา ทกคน ม

ความรเกยวกบการนวดแผนไทยและนวดสปา สามารถอธบายขอซกถามของลกคาไดเปนอยางด

ถอไดวาเปนการใหความรกบลกคาอกทางหนง ซงสอดคลองกบ ปวณา รตนงามแสง (2549

: บทคดยอ ) ไดศกษาวจยความพงพอใจและความตองการของผบรโภคทมตอการบรการของสถาน

บรการนวดแผนไทยโดยคนตาบอด : กรณศกษาสขสมผส อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จาก

การศกษาทาใหทราบถงความตองการของผบรโภคทมารบบรการนวดแผนไทย อนจะกอใหเกด

ประโยชนในการสงเสรมพฒนาการใหบรการ คอ ควรจดใหมการอบรมเจาหนาทเรองมนษยสมพนธ

การใหบรการแกลกคา โดยจดอบรมเปนหลกสตรระยะสน เขาใจงาย แกพนกงานทใหบรการ ควรม

การสรางบรรยากาศทดในการทางานเพอใหเจาหนาทและผมาใชบรการเกดความรสกทดตอกน

68

1.6 ดานคาใชจายในการบรการ พบวา ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยา

คลกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มความพงพอใจดานคาใชจายโดยรวมอยระดบมาก

เมอพจารณารายขอ พบวา ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตามความตองการมากทสด

อตราคาใชจายในการรบบรการมความเหมาะสม และ คาบรการทจายไปคมคากบการนวดทไดรบ

ตามลาดบ ทงนเนองจากการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา มการบรการ

ใหลกคาเลอกไดตามความชอบใจตามความตองการและสามารถระบคาใชจายทลกคาตองการได

และสอดคลองกบ เสร วงษมณฑา (2542 :1) ทกลาววา การมสนคาทตอบสนองความตองการของ

นกทองเทยวกลมเปาหมาย ไดขายในราคาทผบรโภคยอมรบได และผบรโภคยนดจายเพราะ

มองเหนวาคมคา ซงสอดคลองกบ จตตนนท เดชะคปต. (2543 : 19) ไดใหความหมายวา ความพง

พอใจของผบรโภค หมายถง ภาวการณแสดงออกทเกดจากการประเมนประสบการณการซอและ

การใชสนคาและบรการซงอาจขยายความ ใหชดเจนไดวา ความพงพอใจ หมายถงการแสดงออกถง

ความรสกในทางบวกจากการประเมนเปรยบเทยบประสบการณ การไดรบบรการทตรงกบสงท

ลกคาคาดหวงหรอดเกนกวาความคาดหวงของลกคา

2. เปรยบเทยบความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยไทยและสปา อาเภอหวหน ใน 6 ดาน จาแนกตามตวแปร เพศ อาย รายได และ จานวน

ครงทมารบบรการ โดยรวมและรายดาน

2.1 ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา ทมเพศ

ตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการ โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทาง

สถต ทงนลกคาทเปนเพศชาย และเพศหญงมาใชบรการนวดแผนไทยและนวดสปา เพราะวาลกคา

ทมาใชบรการสวนใหญมานวดเพอผอนคลาย เนองจากการนวดแผนไทยและการนวดสปาทาให

เลอดลมเดนสะดวก รางกายกระฉบกระเฉงมความคลองตวในการทางานและทาใหขอตอกระดก

สวนตางๆ เคลอนไหว ไดคลองแคลววองไว และพนกงานนวดของรานทกคนไดผานการฝกอบรม

จากสาธารณาสขจงหวดมใบรบรองการประกอบวชาชพ ทาใหสามารถใหบรการไดอยางทลกคา

ตองการ ซงสอดคลองกบ นาถฤด มณเนตร (2549 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยการพฒนาธรกจ

ทองเทยวเชงสขภาพ : กรณศกษาการนวดแผนไทย พบวา ปจจบนธรกจบรการสขภาพในจงหวด

ขอนแกนและจงหวดใกลเคยงกาลงเจรญเตบโต ผวจยจงศกษาวธการทจะทาใหธรกจการนวดแผน

ไทยดาเนนไปไดอยางยงยนโดยทาการสารวจธรกจบรการสขภาพจานวน 40 แหง โดยใช

แบบสอบถาม การสมภาษณ และการสงเกต ตวอยาง ประชากรของการวจย จานวน

940 คน ไดแก ผ ใชบรการการนวดแผนไทย ชาวไทย 427 คน ชาวตางประเทศ 373 คน

ผจดการหรอเจาของกจการ 40 คน และพนกงานนวด 100 คน โดยไดศกษาระดบความพงพอใจ

69

ในการใชบรการนวดแผนไทยตามองคประกอบในการใหบรการสงเสรมสขภาพ พบวาพนกงาน

ประสบปญหาเรอง การใชภาษาตางประเทศเพอการสอสารและบรการลกคาเกนครงของจานวน

พนกงานมความตองการเปลยนงานสวนผจดการเปนคนรนใหมทมกลยทธในการจดการทางธรกจ

ทดโดยการใชแนวคดของการตลาดสมยใหมซงเนนความสาคญของพนกงานและการฝกอบรม

ภายในเพอสรางเอกลกษณของการบรการมการรวมตวกนจดตงชมรมผประกอบธรกจ เพอสราง

ความเขมแขงของกจการ สาหรบในดานความพงพอใจของผ ใชบรการพบวาลกคาชาวไทยพงพอใจ

ในกรยามารยาทของหมอนวด สวนลกคาชาวตางประเทศมความพงพอใจในความยมแยมแจมใส

และการตอนรบดแล และเอาใจใสลกคา ซงโดยสรปของการศกษาครงน พบวา 1. กจการนวดแผน

ไทยในจงหวดขอนแกน อดรธาน และหนองคาย มการดาเนนการทางธรกจทคอนขางมแบบแผน

และไดมการพฒนาการบรหารจดการใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานสถานบรการตามประกาศ

กระทรวงฉบบใหมทงในดานอปกรณและอาคารสถานท 2.ในภาพรวมของกจการบรการสขภาพท

มบรการนวดแผนไทย มสดสวนพนกงานทผานการอบรมตามหลกสตรมาตรฐานรอยละ 76 แต

เพอสรางความมนใจและความปลอดภยใหกบผ ใชบรการสถานประกอบการจงควรปรบปรงให

พนกงานทกคนผานการฝกอบรมตามหลกสตรมาตรฐาน 3.ผ ใชบรการมความมนใจในการใช

บรการเพอสขภาพในจงหวดขอนแกน อดรธาน และหนองคาย โดยมความพงพอใจเปนอยาง

มากในดานการตอนรบ ดแล เอาใจใสลกคา

2.2 ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา ทมอาย

ตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการ โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทาง

สถต ทงนเนองจากลกคาทมาใชบรการ เปนการมาใชบรการแบบเจาะจง ดงนนความพงพอใจของ

ลกคาทมตอการใหบรการจงไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบ สาทตย จนาภกด (2550 : บทคดยอ)

ไดศกษาวจยความพงพอใจของนกทองเทยวทมตอการลองแพในเขตอาเภอเมอง จงหวดกาญจนบร

พบวา นกทองเทยวทมอายตางกน มความพงพอใจตอการลองแพในเขตอาเภอเมองจงหวด

กาญจนบรไมตางกน ซงสอดคลองกบ บรรจง คณะวรรณ (2531: 31) กลาววา นนทนาการ

หมายถง การเขารวมทากจกรรมใดกจกรรมหนงในชวงทมเวลาวางจากงานประจา หรอการทา

กจกรรมใดกจกรรมหนงทตนเองมความสนใจขณะมเวลาวาง เพอเพมทกษะประสบการณ และการ

เขาทากจกรรมนนกเปนไปดวยความสมครใจ เปนการทางานทมอยแลวใหดขน หรอสรางสรรคงาน

ขนมาใหมหรอเปนการเขารวมทากจกรรมใดกจกรรมหนง เพอลดเวลาวางทตวเองมอยใหนอยลง

เปนการลดความเครยดทงทางรางกายและทางอารมณใหหมดหรอลดลงไป กลบเปนคนใหมทม

พลง มความสดชนทเตมไปดวยพลงพรอมจะทางานหรอเผชญโชคตอไป

70

2.3 ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา ทมรายได

ตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

เพอพจารณารายดาน พบวา ดานการประสานงานบรการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทระดบ .05

ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ดานอธยาศยของพนกงาน ดานคณภาพบรการ ดาน

การใหขอมลขาวสาร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 สวนดาน ดานคาใชจายใน

การบรการ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต อาจเปนเพราะรายได เปนตววดการซอบรการ

ไดอกอยางหนง ลกคาทมรายไดมาก กสามารถทจะซอบรการไดทกอยางตามความตองการ ซง

สอดคลองกบ วนด องคธนะสข (2545:บทคดยอ) ไดทาการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมและ

ความพงพอใจของผ ใชบรการนวด ประคบ และอบสมนไพร โดยทาการศกษาในสถานบรการ

โครงการศนยสงเสรมสขภาพแผนไทย กระทรวงสาธารณสข พบวา สภาพทวไปทางสงคมและ

เศรษฐกจของกลมตวอยางผ เลอกใชและไมเลอกใชบรการมสภาพทางเศรษฐกจและสงคม

คลายคลงกน สวนใหญเปนเพศหญงอาย 35 ปขนไป สถานภาพสมรส จบการศกษาระดบปรญญา

ตร มอาชพขาราชการหรอรฐวสาหกจและเงนเดอนอยในชวง 10,001- 20,000 บาทตอเดอน จาก

การศกษาพบวา ตวแปรเพศชายและประสบการณในการใชบรการ มผลตอการตดสนใจใชบรการ

ณ ระดบนยสาคญทางสถต สอดคลองกบ ไพลน สมส (2549 : 130 ) ไดศกษาปจจยทางการตลาด

ทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการ ธรกจนวดสปาในเขตอาเภอเมอง จงหวดสระบร พบวา รายได

ตอเดอน เปน 5 กลม คอตากวา 5,000 บาท 5,000 – 10,000 บาท 10,001 -20,000 บาท 20,001 –

30,000 บาท และมากกวา 30,000 บาท พบวา ปจจยทางการตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใช

บรการธรกจสปา ในเขตอาเภอเมอง จงหวดสระบร ในดานผลตภณฑ (บรการ) มความแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ดานการสงเสรมการตลาดและดานกระบวนการใหบรการ ม

ความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนในดานราคา มความแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.001

2.4 ลกคาทมาใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา ทมจานวน

ครงทมาใชบรการตอเดอนตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการ โดยรวมและรายดานแตกตาง

กนอยางไมมนยสาคญทางสถต ทงนอาจไมไดหมายความวา ลกคาทมาใชบรการจานวนครงตอ

เดอน นอย จะมความพงพอใจแตกตางกบลกคาทมาใชบรการตอเดอนมาก เพราะบางครงอาจจะม

ปจจยอนเขามาเกยวของ เชน การไดรบการบรการทดการใหความสาคญ และมการแนะนาทถกวธ

จนทาใหลกคาเกดความพงพอใจ ซงสอดคลองกบ ธารา ออนชมจนทร (2542). บทคดยอ. การ

พฒนาระบบงานบรการสาธารณสขบนพนฐานแนวคดแบบองครวม โรงพยาบาลเมงราย จงหวด

เชยงรายการศกษานเปนงานวจยและพฒนาระบบบรการสาธารณสขบนแนวคดองครวมของ

71

โรงพยาบาลเมงราย เพอพฒนาบคลากรโรงพยาบาลใหเขาใจถงแนวคดนและการนาไปปฏบตและ

เปนการพฒนาระบบบรการสาธารณสขทโรงพยาบาลรบผดชอบอยดวยการศกษานเลอกพฒนา

งานบรการเบาหวานและอาการปวดเมอยกลามเนอตลอดจนพฒนาเครอขายดานสขภาพกบชมชน

จดเดนสาคญของการพฒนาคอการสรางใหชมชนมพฤตกรรมดแลสขภาพดวยตนเองการเพม

โอกาสทางเลอกงานบรการ

3. ผลการวเคราะหขอมลจากคาถามปลายเปดขอบแบบสอบถามความพงพอใจของ

ลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดงน

ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ควรมการจดหาสถานทจอดรถสาหรบลกคา

ของรานโดยตรง เพอใหลกคาเกดความรสกถงการดแลเอาใจใสดแลททางรานมให เพราะปจจยท

ทาใหลกคาตดสนใจเลอกใชบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ได

นน ความสะดวกในการเดนทางไปใชบรการ กเปนสงสาคญเชนเดยวกน เนองจากธรกจบรการใน

ปจจบนมการแขงขนกนมาก โดยเฉพาะเรองของธรกจนวดแผนไทย จะเหนไดวามรานทเปด

ใหบรการอยเปนจานวนมาก ลกคาสามารถเลอกรบบรการไดตามความตองการ ถาสามารถ

ใหบรการลกคามความสะดวกสบายได กจะทาใหลกคามความรสกถงคณภาพของการใหบรการ

ดานการใหขอมลขาวสาร เพราะการใหขอมลขาวสารทถกตองกบลกคา พนกงานนวดควรแนะนา

เรองสขภาพใหกบลกคาไดรบทราบวามวธการแกอาการปวดและวธการแกปญหาเกยวกบสขภาพ

ตรงแบบไหนบาง พนกงานนวดควรจะมการแนะนาใหปฏบตตนใหถกวธนนตองทาอยางไร

หลงจากนวดเสรจควรมการประชาสมพนธใหลกคาไดทราบถงประโยชนในการนวด วามประโยชน

อยางไร ดานความพงพอใจตออธยาศยของพนกงาน ลกคาทมาใชบรการซา ตองการใหพนกงานนว

คนเดมเปนผบรการ อาจเปนเพราะไดรบการบรการทถกใจ และควรมการการตดตามผลหลงการ

นวด เพอใหลกคารบรถงความรสกเอาใจใส ดานการแตงกายของพนกงานลกคาตองการให

พนกงานนวดแตงกายแบบไทย ๆ เพอใหเขากบบรรยากาศการนวด

ขอเสนอแนะ จากการวจย เรอง ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน มขอเสนอแนะสามารถมาใชในการบรหารจดการรานฉตรฐ

ยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ดงน

72

ขอเสนอแนะทไดจากการวจย ผลการศกษาเรอง ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนก

แพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน ผ วจยสามารถนาผลทไดจากการศกษามาใชในการ

บรหารงานของราน ไดดงน

1. ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ ควรจดสถานทสาหรบไวบรการจอดรถ

ใหกบลกคาทมาใชบรการดวย เพอใหลกคามความสะดวกเวลามารบบรการ

2. ดานอธยาศยของพนกงาน รานควรชแจงใหลกคาทราบวาสามารถทจะโทรศพท

จองพนกงานนวดคนเดมได ตามเวลาทลกคาสะดวกในการขอรบบรการ

3. ดานการประสานงานบรการ ควรมการจดมมอนเตอรเนตไวสาหรบคอยบรการ

ลกคา เพอใหลกคาทมารบบรการเสรจกอนหรอทมารอเพอนไดมการตดตอธรกจและสามารถผอน

คลายจากอนเตอรเนตได

4. ดานคณภาพบรการ ควรจดใหมใบรบประกนความพงพอใจและรวบรวมปญหาของ

ผ รบบรการ วาสวนใหญเกดเพราะอะไรและเมอรบบรการไปแลว สามารถทาใหหายจากอาการได

หรอไม

5. ดานการใหขอมลขาวสาร ควรมการจดทาคมอสาหรบผมารบบรการ เพอใหทราบ

วธการทสามารถปฏบตไดดวยตนเอง ในกรณทมอากาศปวดเพยงเลกนอย

6. ดานคาใชจายในการบรการ ควรบรการรบบตรเครดตทกธนาคารเพอไวบรการ

ลกคา

ขอเสนอแนะในการศกษาคนควาวจยตอไป 1. ควรมการศกษาความพงพอใจการดแลสขภาพ โดยใชการนวดแบบแพทยแผนไทย

กบแพทยแผนปจจบน

2. ควรมการศกษาปญหาของนวดแบบแพทยแผนไทยในปจจบน

บรรณานกรม

74

บรรณานกรม

เกษมศกด วชตะกล .(2545).ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของ

ธนาคารกรงไทยจากด (มหาชน) สาขาทายาง จงหวดเพชรบร.สารนพนธ กศ.ม.

(ธรกจศกษา).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

จตตนนท เดชะคปต. (2543). ความพงพอใจของผใชบรการตอการดาเนนงานของ

สถาบนธานบาลในประเทศไทย. วทยานพนธ.สส.ม. (การบรหารและนโยบาย

สวสดการสงคม). กรงเทพฯ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร.

ชศร วงศรตนะ.(2546).เทคนคการใชสถตเพอการวจย.กรงเทพฯ : เทพเนรมตการพมพ.

. (2549).เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย : แนวทางสความสาเรจ.

ไทยเนรมตกจ อนเตอร โปรเกรสซฟ จากด.

ดนย เทยนพฒ. (2543). นวตกรรมการบรการลกคา .กรงเทพมหานคร: เนรมตรการพมพ.

ดเรก ฤทธหราย . (2527). การสงเสรมการเกษตร:หลกและวธการ. กรงเทพมหานคร:

ไทยวฒนาพานช.

นนทชย ปญญาสรฤทธ. (2541). ความพงพอใจของผประกนตนทมตอบรการทางการแพทย

ในโรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา. วทยานพนธ ศศ.ม. (พฒนาสงคม). กรงเทพฯ :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

นาถฤด มณเนตร. (2549). การพฒนาธรกจทองเทยวเชงสขภาพ : กรณศกษาการนวดแผน

ไทย. มหาวทยาลยรามคาแหง.

บรรจง คณะวรรณ. (2531). กจกรรมสรางเสรมลกษณะนสยในการจดการเรยนการสอน

กจกรรมนนทนาการในโรงเรยนประถมศกษา. ขอนแกน:

มหาวทยาลยขอนแกน.

บญเชด ภญโญอนนตพงศ.(2545). เอกสารการสอนชดวชา การพฒนาเครองมอการ

ประเมนการศกษา. หนวยท 3 นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

นนทบร : สานกพมพสโขทยธรรมาธราช.

75

ประภาส เกตแกว. (2546). ความพงพอใจของผใชบรการทมตอการใหบรการของฝาย

ทะเบยนรถ สานกงานขนสงจงหวดประจวบครขนธ. สารนพนธ.กศ.ม.

(ธรกจศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

ปวณา รตนงามแสง.(2549).ความพงพอใจและความตองการของผบรโภคทมตอการบรการ ของสถานบรการนวดแผนไทยโดยคนตาบอด : กรณศกษาสขสมผส อาเภอสาม พราน จงหวดนครปฐม. วทยานพนธ บธ.ม. (สาขาการตลาด) กรงเทพฯ :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏธนบร. ถายเอกสาร.

ประดษฐ ศรประสทธ. (2536). ความคดเหนของเจาหนาทผปฏบตงานตาบลทมตอหนาท

ปลดอาเภอผประสานงานตาบลในจงหวดเลย . วทยานพนธ วท.ม.

(เศรษฐศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ถายเอกสาร.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2539).จตวทยาการบรการ.โรงพมพชวนพมพ.

วงเดอน ผองแผว. (2545). ความพงพอใจในการเรยนสาขาวชาการบญชของนกศกษา

ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง . สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา). กรงเทพฯ :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วรรณวไล จนทราภา และพาณ สตกะสน. (2535). การบรหารงานแผนกทะเบยนสงกด

เทศบาลตาบล.เอกสารการสอนชดวชาการบรหารงาน 1 หนวยท 1-7.

พมพครงท 4 . กรงเทพฯ :มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วฒพร ศรมงกรแกว.(2548). การนวดแผนไทยเพอสขภาพ กรณศกษาศนยบรการสาธารณา

สขเทศบางนครขอนแกน.วทยานพนธ ศศ.ม.(ไทยศกษาเพอการพฒนา). เลย :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย. ถายเอกสาร.

วชย ปตเจรญธรรม. (2548). การบรการดวยหวใจ. สานกพมพบคแบงก.

วนด องคธนะสข. (2545). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมและความพงพอใจของผใชบรการ

นวดประคบ และอบสมนไพร. วทยานพนธ วท.ม. (เศรษฐศาสตรเกษตร).

กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

76

วภา นาคนมตรง.(2544). ความพงพอใจของลกคาตอการใชบรการดานระดมเงนฝากของ

ธนบด ของธนาคารไทย ธนาคารจากด (มหาชน) สานกงานใหญ. สารนพนธ

บธ.ม. (การตลาด). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ราชบณฑตยสถาน. (2525). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ :

สานกพมพอกษรเจรญทศน. ศรวรรณ เสรรตน.(2540). การวจยการตลาด.กรงเทพฯ : เอ เอน.

________. (2541). การบรหารการตลาดยคใหม.กรงเทพมหานคร : ธระฟลมและไซเทกซ.

สมนา อยโพธ.(2541).ตลาดบรการ.กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สมโภช รตโอฬาร.(2548)เอกสารประกอบการสอน การบรหารองคการการแพทยแผนไทย.

สวฒนา ใบเจรญ.(2540). ความพงพอใจของลกคาตอการใหบรการของธนาคารออมสน

สาขาขอนแกน. วทยานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา ). มหาสารคาม :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

สวฒน วฒนวงศ.(2547).จตวทยาเพอการฝกอบรมผใหญ .กรงเทพฯ : สานกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สโขทยธรรมาธราชมหาวทยาลย.(2543). จตวทยาบรการ. นนทบร :

โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เสร วงษมณฑา. (2542). การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ : บรษท ธระฟลมและ

ไซเทกจากด. ถายเอกสาร.

อมพร ถนประเทศ. (2547). นวดเพอสขภาพครบวงจร. กรงเทพฯ : สานกพมพภมปญญา.

Kotler , Philip. (1997). Marketing Management : analysis, planning, implementation, and

control. 9 th ed. New Jersey NJ simon & Schuster (575)

A day, lu Ann, and Ronald Anderson. (1975). Access to medical care. Ann Arbor: Health

Administration Press : 6-14

ภาคผนวก

78

ภาคผนวก ก รายนามผ เชยวชาญตรวจสอบเครองมอ

79

รายนามผ เชยวชาญตรวจสอบเครองมอ

1. ผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย ขาราชการบานาญ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2. ผชวยศาสตราจารยผจงศกด หมวดสง อาจารยประจาคณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

3. อาจารยภคภร สกลรกษ อาจารยประจาคณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

4. นายปฎล เปรมปรด ศกษานเทศก 8

สานกงานเขตพนทการศกษาจงหวดเพชรบร

5. นางราตร กลนปทม คณะกรรมการตรวจ สมศ. จงหวดเพชรบร

80

ผเชยวชาญ คา

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ 1 2 3 4 5 IOC

ดานความพงพอใจตอความสะดวกทไดรบจากการบรการ

1. ระยะเวลาทใชในการเขารบการบรการแตละครง 1 1 0 1 1 0.80

2. มสงบรการระหวางการรอรบการใหบรการ 1 1 1 0 0 0.60

3. มการบรการอยางตอเนองตามความตองการของ ลกคา

1 0 1 1 0 0.60

4. ทาเลทตงของรานอยในแหลงทองเทยวสะดวกตอการ เขารบบรการ

1 1 0 1 1 0.80

5. มหองนาและหองอาบนาถกสขลกษณะและเพยงพอ 1 0 1 1 1 0.80

5. การจดตกแตงสถานทภายในรานเปนสดสวน

เหมาะสมสวยงาม 1 1 1 1 1 1.00

7. ภายในรานมบรรยากาศทด 0 1 1 1 1 0.80

8. พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการใหบรการ 1 1 1 1 1 1.00

ดานความพงพอใจตออธยาศยของพนกงาน

9. พนกงานมการตอนรบและยมแยมแจมใสเปนกนเอง 1 1 1 1 1 1.00

10. พนกงานมความพรอมในการใหบรการ 1 1 1 1 1 1.00

11. พนกงานแสดงความเปนมตร ความจรงใจ และเตม

ใจตอการใหบรการ 1 0 1 1 1 0.80

12. พนกงานนวดแตงกายสภาพและเรยบรอย 1 1 1 1 1 1.00

13. พนกงานพดจาสภาพและมมนษยสมพนธทด 1 1 1 1 1 1.00

14. พนกงานสามารถตอบขอซกถาม และอธบาย

รายละเอยดทลกคาตองการได 1 1 1 1 1 1.00

15. พนกงานยอมรบฟงความคดเหนและคาตชมของ ลกคา

1 1 1 1 1 1.00

81

ผเชยวชาญ คา

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ 1 2 3 4 5 IOC

ดานความพงพอใจตอการประสานงานบรการ 16. ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตามความ

ตองการ 1 1 0 1 1 0.80

17. ลกคาตดตอขอรบบรการไดโดยสะดวกและรวดเรว 1 1 1 0 1 0.80

18. มการใหบรการตามลาดบกอนหลง 1 1 1 1 1 1.00

19. มการตดตามผลหลงการใหบรการ 0 0 1 1 1 0.80

20. ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการทางโทรศพท

ลวงหนาได 1 1 1 1 1 1.00

ดานความพงพอใจตอคณภาพบรการ

21. การนวดทาใหลกคารสกกระปรกระเปรา 1 1 1 1 1 1.00

22. นาหนกมอทกดลงบนตวลกคามความพอด 1 1 1 1 1 1.00

23. ตาแหนงทปวดของลกคามอาการดขนภายหลงไดรบ

การนวด 1 1 1 1 1 1.00

24. การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพของลกคา

ใหอยในสภาวะทด 0 1 1 1 1 0.80

25. การนวดทาใหลกคาเกดการผอนคลาย 1 1 1 0 1 0.80

26. มอปกรณและเครองมอททนสมยในการใหบรการ 1 1 1 1 1 1.00

ดานความพงพอใจตอการใหขอมลขาวสาร

27. พนกงานอธบายใหความรเกยวกบอาการและปญหา

สขภาพแกลกคาได 1 1 1 1 1 1.00

28. พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการ เจบปวดไดอยางชดเจนและเขาใจงาย

1 1 1 1 1 1.00

29. พนกงานใหคาแนะนาเกยวกบการปฏบตตวทกครง หลงการนวดไดด

1 1 1 1 1 1.00

30. พนกงานสามารถกาหนดระยะเวลาในการใหบรการ ตามทลกคาตองการ

1 1 1 1 1 1.00

82

ผเชยวชาญ คา

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ 1 2 3 4 5 IOC

ดานความพงพอใจตอคาใชจายในการบรการ

31. อตราคาใชจายในการรบบรการมความเหมาะสม 1 0 1 1 1 0.80

31. ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตามความ

ตองการ 1 1 1 1 1 1.00

33. คาบรการทจายไปคมคากบการนวดทไดรบ 1 1 1 1 1 1.00

83

ภาคผนวก ข หนงสอขอความรวมมอ

84

85

86

87

ภาคผนวก ข คา IOC ของผ เชยวชาญในการตรวจเครองมอ

88

ภาคผนวก ค แบบสอบถาม

89

แบบสอบถาม

เรอง ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา

อาเภอหวหน

---------------------------------------

คาชแจง

1. แบบสอบถามมทงหมด 3 ตอน จานวน 3 หนา

2. โปรดตอบแบบสอบถามตามความคดเหนความเปนจรงของทาน ขอความกรณาตอบ

แบบสอบถามทกขอเพอความสมบรณของขอมล โดยใสเครองหมาย ในขอททานตองการเลอก

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ

1.1 ชาย 1.2 หญง

2. อาย

2.1 ไมเกน 40 ป 2.2 ตงแต 41 ป ขนไป

3. รายได

3.1 ไมเกน 20,000 บาท 3.2 มากกวา 20,001 บาท

4. ประเภทของการใชบรการ

4.1 นวดแผนไทย 4.2 นวดสปา

5. จานวนครงทมาใชบรการตอเดอน

5.1 1 – 2 ครง 5.2 3 – 4 ครง

90

ตอนท 2 ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทย

และสปาอาเภอหวหน

คาชแจง โปรดอานขอความในแบบสอบถามแลวพจารณาตามความเปนจรงททาใหทาน

พงพอใจการใหบรการของรานฉตรฐยาคลนกแพทยแผนไทยและสปา อาเภอหวหน

โดยทาเครองหมาย ชองทตรงกบระดบความพงพอใจของทานมากทสด

พงพอใจมากทสด ให 5 คะแนน

พงพอใจมาก ให 4 คะแนน

พงพอใจปานกลาง ให 3 คะแนน

พงพอใจนอย ให 2 คะแนน

พงพอใจนอยทสด ให 1 คะแนน

ระดบความพงพอใจ

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ มาก

ทสด

มาก ปาน

กลาง

นอย นอย

ทสด

ดานความสะดวกทไดรบจากการบรการ

1. ระยะเวลาทใชในการเขารบการบรการแตละครง

2. มสงบรการระหวางการรอรบการใหบรการ

3. มการบรการอยางตอเนองตามความตองการ

ของลกคา

4. ทาเลทตงของรานอยในแหลงทองเทยว

5. มหองนาและหองอาบนาถกสขลกษณะและเพยงพอ

6. การจดตกแตงสถานทภายในรานเปนสดสวน

เหมาะสมสวยงาม

7. ภายในรานมบรรยากาศทด

8. พนกงานนวดมเพยงพอสาหรบการใหบรการ

91

ระดบความพงพอใจ

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ มาก

ทสด

มาก ปาน

กลาง

นอย นอย

ทสด

ดานอธยาศยของพนกงาน

9. พนกงานมการตอนรบและยมแยมแจมใสเปนกนเองด

10. พนกงานมความพรอมในการใหบรการ

11. พนกงานแสดงความเปนมตร ความจรงใจ

และเตมใจตอการใหบรการ

12. พนกงานนวดแตงกายสภาพและเรยบรอย

13. พนกงานพดจาสภาพและมมนษยสมพนธทด

14. พนกงานสามารถตอบขอซกถาม และอธบาย

รายละเอยดทลกคาตองการได

15. พนกงานยอมรบฟงความคดเหนและคาตชมของ

ลกคา

ดานการประสานงานบรการ

16. ลกคาสามารถขอรบบรการไดทกประเภทตามความ

ตองการ

17. ลกคาตดตอขอรบบรการไดโดยสะดวกและรวดเรว

18. มการใหบรการตามลาดบกอนหลง

19. มการตดตามผลหลงการใหบรการ

20. ลกคาสามารถตดตอขอรบบรการทางโทรศพท

ลวงหนาได

ดานคณภาพบรการ

21. การนวดทาใหลกคารสกกระปรกระเปรา

22. นาหนกมอทกดลงบนตวลกคามความพอด

23. ตาแหนงทปวดของลกคามอาการดขนภายหลงไดรบ

การนวด

24. การนวดเปนการบาบดและรกษาสขภาพใหอยใน

สภาวะทด

92

ระดบความพงพอใจ

ความพงพอใจของลกคาทมตอการใหบรการ มาก

ทสด

มาก ปาน

กลาง

นอย นอย

ทสด

25. การนวดทาใหลกคาเกดการผอนคลาย

26. มอปกรณและเครองมอททนสมยในการใหบรการ

ดานการใหขอมลข าวสาร

27. พนกงานอธบายใหความรเกยวกบอาการและ

ปญหาสขภาพแกลกคาได

28. พนกงานมการตอบขอซกถามเกยวกบอาการ

เจบปวดไดอยางชดเจนและเขาใจงาย

29. พนกงานใหคาแนะนาเกยวกบการปฏบตตว

ทกครงหลงการนวดไดด

30. พนกงานสามารถกาหนดระยะเวลาในการ

ใหบรการตามทลกคาตองการ

ดานคาใชจายในการบรการ

31. อตราคาใชจายในการรบบรการมความเหมาะสม

32. ลกคาสามารถเลอกอตราคาบรการไดตามความ

ตองการ

33. คาบรการทจายไปคมคากบการนวดทไดรบ

ตอนท 3 ขอเสนอแนะในการใหบรการ

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

ขอบคณทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

พรปวณ ศรรกษ

นสตปรญญาโท การศกษามหาบณฑต

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประวตยอผทาสารนพนธ

94

ประวตยอผทาสารนพนธ

ชอ ชอสกล นางพรปวณ ศรรกษ

วนเดอนปเกด 26 สงหาคม 2513

สถานทเกด จงหวดพทลง

ทอยปจจบน 23/19 หม 1 ตาบลโพไรหวาน อาเภอเมอง

จงหวดเพชรบร 76000

ตาแหนงหนาทการงานปจจบน ประกอบอาชพทนายความและธรกจสวนตว

เลขทใบอนญาตวาความ 1007/2540

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2531 มธยมศกษาปท 6

จากโรงเรยนสาธตสวนสนนทา กรงเทพมหานคร

พ.ศ. 2534 ปรญญาตร นตศาสตรบณฑต

จากมหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. 2551 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) วชาเอกธรกจศกษา

จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ