วารสารหาดใหญ่วิชาการ ·...
TRANSCRIPT
วตถประสงค 1. เพอเผยแพรความรดานวชาการทงในสาย มนษยศาสตรสงคมศาสตรและวทยาศาสตร 2. เพอเผยแพรผลการศกษาวจย 3. สงเสรมใหคณาจารยและนกวชาการทวไป ไดเสนอบทความทเปนประโยชนตอสงคม
เจาของ มหาวทยาลยหาดใหญ
คณะทปรกษา อาจารยประณตดษยะศรน รองศาสตราจารยดร.วนเดชพชย
บรรณาธการ ศาสตราจารยดร.ไพศาลเหลาสวรรณ
ผทรงคณวฒประจำากองบรรณาธการ ศาสตราจารยสธวงศพงศไพบลย ศาสตราจารยดร.อจฉราจนทรฉาย
ผชวยบรรณาธการ อาจารยเจรจาบญวรรณโณ
วารสารหาดใหญวชาการ ปท8ฉบบท2กรกฎาคม-ธนวาคม2553
ประจำากองบรรณาธการ ศาสตราจารยดร.เสรมศกดวศาลาภรณ ศาสตราจารยดร.ศรศกดจามรมาน ศาสตราจารยดร.อจฉราจนทรฉาย ศาสตราจารยดร.วรเดชจนทรศร ศาสตราจารยดร.ไชยยศเหมะรชตะ รองศาสตราจารยทศนยประธาน รองศาสตราจารยดร.สจตราจรจตร ผชวยศาสตราจารยดร.อนนตทพยรตน ผชวยศาสตราจารยดร.ประยรเทพนวล
บรรณาธการฝายบรหารจดการ อาจารยรว มโนมยสนตภาพ
กองบรรณาธการประจำาสาขา อาจารยฤาชตาเทพยากล อาจารยสวย หลกเมอง อาจารยสภาภรณ โกสย อาจารยวนเฉลม วองสนนศลป
กองจดการธรการ นางสาวอรสาบญทอง ผชวยกองจดการธรการ นางสาวธญญาพงศพทกษ
ตดตอสอบถามสงบทความเพอลงตพมพบรรณาธการวารสารหาดใหญวชาการสำานกฝกอบรมและบรการวชาการมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110E-mail:[email protected](http://www.hu.ac.th/opes)
i บทความทกเรองจะไดรบการตรวจความถกตองทางวชาการโดยผทรงคณวฒiขอความและบทความในวารสารหาดใหญวชาการเปนแนวคดของผเขยนมใชเปนความคดเหนของคณะผจดทำาและมใชความรบผดชอบของมหาวทยาลยหาดใหญiกองบรรณาธการไมสงวนสทธการคดลอกแตใหอางองแสดงทมา
วารสารหาดใหญวชาการ ปท8ฉบบท2กรกฎาคม-ธนวาคม2553
สารบญ
บทความวจย
สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสม
ไพศาลเหลาสวรรณ....................................................................................................67
สาขาสงคมศาสตรและมนษยศาสตร
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนใน
ประเทศไทย
จรรตนสรอยเสรมทรพย.............................................................................................75
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน
เมอไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม(Constructivism)กบแบบปกต
อรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน.............................................85
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง
วชรขนธเนตรและสรกรกาญจนสนทร...................................................................97
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรม
ปกรณลมโยธน.........................................................................................................107
บทความวชาการ
การวจยในมหาวทยาลย5:ขอพงระวงในการใชแผนการทดลองทางสถตในการวจย
ทางสงคมศาสตร
ไพศาลเหลาสวรรณ.................................................................................................125
HATYAI ACADEMIC JOURNAL Vol.8 No.2 July - December 2010
CONTENTS
Research Article
Science and Technology EffectsofInbreedingofSyntheticandHybridVarietiesofSunflower
PaisanLaosuwan........................................................................................................67
Social Science and Humanities LegalMeasuresEnforcementofPublicLandTrespassinThailand
JareeratSoisermsap....................................................................................................75
AcademicAchievementsinScienceandCriticalThinkingofStudentsTaughtwith
theConstructivismandConventionalTechniques
OranutBoonsanit,TavesinNavaratandTussaneePratane.........................................85
NeedforSelfDevelopmentinWorkofPolicesinImmigrationBureau
WachareeKhantanetandSirikornKanjanasuntorn..................................................97
ADevelopmentofKeyPerformanceIndicatorsforHotelBusiness
Pakornlimyothin......................................................................................................107
Technical Paper ResearchinUniversity5:PrecautionsinUsingStatisticalDesignsinSocialScienceResearch
PaisanLaosuwan......................................................................................................125
ผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสม
EffectsofInbreedingofSyntheticandHybridVarietiesofSunflower
ไพศาลเหลาสวรรณ1
PaisanLaosuwan
AbstractThestabilityofyieldandothercharactersofsyntheticvarietiesofsunflowerdependsonrandommatingwhichleadstogeneticequilibrium.Highdegreesofinbreedingdueself-pollinationdisturbstheequilibriumand may result in the inbreeding depression of many characters, especially seed yield. The objective of this researchwastoinvestigatetheeffectsofinbreedingonyieldandothercharactersofsyntheticandhybridvarietyofsunflower.ThreesyntheticvarietiesnamedS.471,S.473andS.477andahybridvariety,Pacific77,wereused.Theywereplanted and self-pollinated to produce self-pollinated seeds andF
2 seeds,
respectively.Theseseedsandtheirparentswereevaluatedinthefieldusingarandomizedcompleteblockdesignwith3replications.Pacific77,thehybrid,gavethehighestyieldof351kgrai-1,whereasitsselfedseedsyielded275kgrai-1.Thistheyieldreductionduetoinbreedingwas21.65%.YieldofS
1 seeds of
syntheticvarietieswerefoundedtobevaryslightlylowerthantheirrespectiveparents,indicatingthatinbreedingdepressionwasnotimportantforthischaracterofsyntheticvarieties.Theratesofinbreedingdepressioninseedyieldwasfoundassociatedwiththereductionofdisksize.Moreover,plantheighttendedtobeaffectedbyinbreedingdepression.Althoughinbreedingdepressionofoilcontentwasfoundinthehybrid but not synthetic varieties.
Keywords: Sunflower,syntheticvariety,self-pollination,inbreedingdepression
บทคดยอการดำารงของระดบการใหผลผลตและลกษณะบางอยางของทานตะวนพนธสงเคราะห เกดจากอตราการผสม
ตวเองและผสมขามททำาใหเกดความสมดลทางพนธกรรมถามอตราการผสมตวเองมากกวาปกตจะทำาใหผลผลต
และลกษณะตางๆ ลดลงการทดลองนมวตถประสงคเพอจะศกษาผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะห
1 ศาสตราจารยคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110
HatyaiJournal8(2):67-73
บทความวจย
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201068
และลกผสมตอผลผลตและลกษณะอนๆของทานตะวนไดนำาทานตะวนพนธสงเคราะห3พนธคอพนธสรนาร
471สรนาร473และสรนาร477และพนธลกผสม1พนธคอพนธแปซฟก77มาปลกเพอผลตลกผสมตวเองโดย
การคลมดอกเพอปองกนแมลงและละอองเกษรจากภายนอกแลวนำาเมลดจากการผสมตวเองและพอแมไปทดสอบ
โดยใชแผนการทดลองแบบrandomizedcompleteblockจำานวน3ซำาผลการศกษาพบวาพนธแปซฟก77(F1)
ใหผลผลตสงสดคอ351กก.ตอไรสวนพนธแปซฟกทเกดจากการผสมตวเองใหผลผลต275กก.ตอไรซงแสดง
วาการผสมตวเองทำาใหผลผลตของทานตะวนพนธแปซฟก 77 ใหผลผลตลดลง 21.65 เปอรเซนต แตผลผลต
ของลกผสมตวเองของพนธสงเคราะหลดลงเพยงเลกนอยซงแสดงวาไมเกดการลดของลกษณะนในพนธสงเคราะห
การลดลงของผลผลตมความสมพนธกบการลดลงของขนาดดอกของพนธตาง ๆ อกลกษณะหนงทพบวาม
แนวโนมทจะลดลงคอความสงของตนนอกจากนนพบวา การผสมตวเองทำาใหเปอรเซนตนำามนของลกผสม
ลดลงแตไมพบวาเปอรเซนตนำามนของพนธสงเคราะหลดลงแตประการใด
คำาสำาคญ:ทานตะวนพนธสงเคราะห,การผสมตวเอง,การเสอมเนองจากการผสมตวเอง
บทนำาทานตะวนเปนพชนำามนทสำาคญพชหนงของโลก
ประเทศไทยมสภาพดนฟาอากาศทเหมาะสมตอการ
ปลกทานตะวนอยางไรกดพนธทปลกเปนการคา
ทวโลกเปนพนธลกผสม แตประเทศไทยยงไม
สามารถผลตลกผสม ถาจะสงเมลดพนธเขาจาก
ตางประเทศกมราคาคอนขางสงดงนนพนธทนาจะ
ใหทดแทนไดคอพนธสงเคราะหอยางไรกดการดำารง
ศกยภาพการใหผลผลตของพนธสงเคราะหเกดจาก
ความสมดลระหวางการผสมตวเองและผสมขาม
ถาเกดการผสมตวเองมากกวาปกตกอาจทำาให
ลกษณะตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงผลผลตลดลง
(Allard, 1960) การดำารงของลกษณะนนตองการ
ผสมตองอยในเกณฑของการผสมอยางสม (Li,
1976) ในกรณของทานตะวนมโอกาสเปนไปไดสง
มากทจะเบยงเบนไปจากขอกำาหนดนเนองจากการ
ผสมขามของทานตะวนตองอาศยแมลง โดยเฉพาะ
อยางยงผงชนดตางๆ(Laosuwan,1997)ถาแมลง
มนอยการแพรของละอองเกษรกไมทวถงและการ
ปลกทานตะวนมกจะปลกเปนแปลงเลก ๆ ไม
สามารถจะดงดดประชากรแมลงไดมากพอ
เพอลดความเสยงของการลดลงของลกษณะ
ตาง ๆ ของพนธสงเคราะหมการแนะนำาใหใช
สายพนธทมกลไกลดการผสมตวเองทเรยกวาพนธ
ผสมตวเองเปนหมน (self-incompaxability)หรอ
สายพนธทดอกตวผเปนหมน(male-sterile)เพอเปน
สายพนธรวมในการสรางพนธสงเคราะห(Leclercq,
1969)นอกนนกใชสายพนธทลกษณะตางๆ โดย
เฉพาะอยางยงผลผลตและเปอรเซนตนำามนควบคม
โดยยนในแบบบวก (ไพศาล เหลาสวรรณ, 2550)
เมอผสมตวเองกมผลกระทบไมรนแรงการทดลอง
นมวตถประสงคเพอประเมนอตราเสอมของลกษณะ
ผลผลตและลกษณะอน ๆ ของทานตะวนพนธ
สงเคราะหและลกผสม เมอมการผสมตวเองใน
อตราสง
วธการทดลองการผลตพนธสำาหรบการทดลอง
นำาพนธทานตะวน4พนธคอพนธสงเคราะห
3พนธไดแกพนธสรนาร471,สรนาร473,สรนาร
477และพนธลกผสมแปซฟก77มาแบงเมลดออก
เปน2สวนสวนท1เกบไวในตเยนเกบเมลดพนธ
69
ผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสมไพศาลเหลาสวรรณ
เพอรกษาความงอกเพอใชปลกทดสอบตอไปสวน
ท2มาปลกพนธละ4แถวแถวยาว4เมตรใชระยะ
ปลกระหวางแถว70ซม.ระหวางหลม20ซม.1ตน
ตอหลมหลงจากทานตะวนงอกได10วนกทำาการ
ใสปยNPKสตร15-15-15อตรา50กก.ตอไรโดย
ทำาเปนรองแถวแลวใสลงในรองและกลบดน เมอ
ทานตะวนอายได20วนกกำาจดวชพชและพนโคน
ทานตะวนเรมออกดอกเมออาย 50-55 วนกอนท
ดอกจะบานกทำาการคลมดอกดวยถงสนำาตาลพนธ
ละ10-12ดอกหลงจากคลมแลวแตละวนในเวลา
8.00-10.00น.ทำาการชวยผสมเกสรโดยการเปดปาก
ถงและใชแทงสำาลลบเหนอดอกในสวนทบานเปน
วงกลม ในลกษณะทถงยงคลมอย เสรจแลวกปด
ปากถงไวเชนเดมปฏบตอยเชนนประมาณ7วนหรอ
จนดอกบานจนหมดเมอดอกตวเมยไดรบการผสม
หมดแลวและไมมละอองเกสรปลวอกกเปดดอกให
ไดรบแสงเพอลดความชนและหลกเลยงไมใหดอก
เนาเสย เมอเมลดแกกเกบเกยวแตละพนธไปนวด
รวมใสถงเดยวกนเพอใชปลกทดลองในฤดถดไป
การเปรยบเทยบพนธ
ทำาการเปรยบเทยบพนธในแปลงเกษตรท
ตำาบลบานพรอำาเภอหาดใหญจงหวดสงขลาดนม
ความอดมสมบรณสมำาเสมอเนองจากไดทำาการ
เพาะปลกมานานพนธทใชทดสอบแสดงไวในตาราง
ท2ซงเปนเมลดพนธทเกบรกษาไวในฤดกอนและ
ผลตพนธทผลตโดยการผสมตวเองทดลองโดยใช
แผนทดลองแบบสมภายในบลอก (randomized
completeblock)จำานวน3ซำาปลกพนธละ4แถว
แถวยาว6เมตรใชระยะระหวางแถว70ซม.ระหวาง
หลม20ซม.ปลกในเดอนพฤษภาคม2553กอนปลก
ใสปยNPKสตร15-15-15รองพนในอตรา20กก.
ตอไร แลวหยอดเมลดตามระยะปลก 3-4 เมลดตอ
หลม เมอทานตะวนงอกได 10-12 วนกถอนแยก
ใหเหลอ1ตนตอหลมเมอทานตะวนอายได1เดอน
กกำาจดวชพช ใสปยNPKสตร 15-15-15 เพมอก
20กก.ตอไร
การดแลรกษาประกอบดวยการกำาจดวชพช
อยางตอเนอง เมอฝนแลงเกน 7 วนกใหนำาโดยวธ
พนฝอย (sprinkler) ไมมการใชสารเคมกำาจดแมลง
และปองกนโรคแตอยางใดลกษณะทบนทกในการ
ทดลองมดงน
1.ผลผลต เกบเกยวจาก2แถวกลางตากจน
แหงสนทนวดทำาความสะอาดแลวชงนำาหนกและ
คำานวณเปนกโลกรม(กก.)ตอไร
2.ความสง วดความสงกอนเกบเกยววด 10
ตนแลวหาคาเฉลย
3.ขนาดดอกวดเสนผาศนยกลางของดอกตาม
แนวโคงสมวดจำานวน10ดอกแลวหาคาเฉลย
4.ขนาดเมลด นบ 100 เมลด แปลงละ 3
ตวอยางชงแลวหาคาเฉลย
5.เปอรเซนตนำามน นำาเมลดแตละพนธท
เกบเกยวจากทกซำามาปนกน แลวสงไปวเคราะห
เปอรเซนตนำามนณหองปฏบตการมหาวทยาลย
เทคโนโลยสรนาร เมลดแตละพนธวเคราะห 3
ตวอยางแลวนำามาหาคาเฉลย
ผลการทดลองและวจารณผลการวเคราะหความปรวนแปร
ผลการวเคราะหความปรวนแปรของลกษณะ
ตางๆของทานตะวน5ลกษณะคอผลผลตขนาด
ดอกขนาดเมลด ความสง และเปอรเซนตนำามน
แสดงไวในตารางท 1พบวาลกษณะทแตกตางกน
ในทางสถตม3ลกษณะคอผลผลตขนาดดอกและ
ความสงเมอแยกความปรวนแปรออกเปนสวนยอย
คอ สวนท 1 ระหวางพอ-แม กบลกผสมตวเอง
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201070
(parents vs self-pollinated) และสวนทเหลอ
(remainder) พบวา พอ-เม และลกผสมตวเอง
แตกตางกนอย3ลกษณะคอผลผลตขนาดดอกและ
ความสง ซงลกษณะนทงหมดลกจะตำากวาพอแม
(ตารางท 2)ซงแสดงใหเหนถงการเสอมเนองจาก
การผสมตวเองและไมพบอาการนในลกษณะขนาด
เมลดและเปอรเซนตนำามน
ผลผลต
ผลจากการทดลองพบวา ทานตะวนพนธ
แปซฟก 77ซงเปนลกผสมชอท 1 (F1) ใหผลผลต
สงสดคอ351กก.ตอไรรองลงมาพนธแปซฟก77
(OP)ทไดรบจากการผสมเปดใหผลผลต305กก.ตอ
ไรและพนธสรนาร473ซงใหผลผลต285กก.ตอ
ไร (ตารางท 2) การทดลองนแสดงใหเหนวา
ทานตะวนพนธลกผสมมศกยภาพในการใหผลผลต
ในระดบสงในภาคใตเชนเดยวกบการทดลองท
กระทำามากอน (ไพศาล เหลาสวรรณ และคณะ,
2552)แตเมลดพนธของลกผสมมราคาแพงและหา
ซอไดยากสวนพนธสงเคราะหแมใหผลผลตทตำากวา
แตเกษตรกรสามารถผลตเมลดพนธไดเอง
เมอวเคราะหผลผลตของแตละพนธทมพอ-แม
และลกผสมตวเองเปนชดๆพบวาในดานลกผสม
นนพบวาการผสมตวเองทำาใหผลผลตลดลงอยาง
ชดเจนผลผลตของลกผสมชวงแรก(F1)และลกผสม
ตวเอง(แปซฟก77(S))ใหผลผลต351และ275กก.
ตอไร ตามลำาดบซงเหนไดวาการผสมตวเองทำาให
ผลผลตลดลง21.5เปอรเซนต(ตารางท3)ซงจดได
วาเปนอตราเสอมคอนขางสง อยางไรกดมผพบวา
การลดลงของผลผลตจากการผสมตวเองเพยงครง
เดยวอาจสงถง 35 เปอรเซนต (Unrau andWhite,
1944 ; อางโดย Fick andMiller, 1997) เปนท
นาสงเกตวาลกผสมเปดของพนธแปซฟก 77 คอ
แปซฟก 77(OP) ใหผลผลตในระดบทนาพอใจคอ
305กก.ตอไรหรอผลผลตลงเพยง12.5เปอรเซนต
แสดงวาการผสมขามจากพนธเดยวกนใหอตราของ
ผลผลตลดลงไมรนแรงเทากบการผสมตวเอง
ในกรณของพนธสงเคราะหใหผลทแตกตาง
จากลกผสมซงเหนวาผลผลตของลกผสมตวเอง
แตละพนธเมอเปรยบกบพนธพอ-แมผลผลตจะตำา
กวาเพยงเลกนอยทลดลงมากทสดคอพนธสรนาร
473 ซงลดลง 7.31 เปอรเซนต ซงนบวาลดลง
นอยมากพนธสงเคราะหมกเปนพนธทไดรบการ
พฒนามาจากสายพนธทยนควบคมลกษณะตางๆ
(โดยเฉพาะอยางยงผลผลต) แสดงผลในแบบบวก
ดงนนการลดลงของผลผลตเนองจากการผสมตวเอง
จะไมรนแรงเทากบลกผสมยงการปลกทมการผสม
เปดซงมอตราการผสมขามระดบหนง และมการ
ผสมตวเองเกนปกตกไมนาจะกระทบผลผลตมากนก
เมอนำาเมลดไปปลกตอในสภาพแวดลอมเออตอการ
ผสมขามลกษณะตางๆ กจะกลบคนสสมดลตามกฎ
ของฮารดและไวเบอรก(ไพศาลเหลาสวรรณ,2550)
ขนาดดอก
พนธสวนมากใหดอกขนาดเลก อยางไรกด
เปนการวดเมอดอกแหงพนธทดอกมขนาดโตทสด
คอพนธแปซฟก77ซงมขนาด20ซม.พนธอนๆ
มขนาดดอก14.0-17.0ซม.เมอสงเกตเปนคๆพบ
วาลกผสมตวเองมกใหขนาดดอกเลกกวาพนธพอ-
แมอยางชดเจน เมอพจารณาจากตารางท 2พบวา
ขนาดดอกของพนธทกๆพนธยกเวนพนธสรนาร
471มขนาดลดลงตงแต 11.6คอ 22.5 เปอรเซนต
พนธทมขนาดลดลงมากทสดคอพนธแปซฟก77F2
ซงลดลง 22.5 เปอรเซนต เปนทนาสงเกตวา การ
ลดลงของขนาดดอกมความสมพนธกบการลดของ
ผลผลต
71
ผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสมไพศาลเหลาสวรรณ
ขนาดเมลด
เมลดทานตะวนพนธตางๆมขนาดตงแต4.9
คอ5.8กรมตอ100เมลดอยางไรกดไมพบความ
แตกตางกนในทางสถตพนธสรนาร 471มขนาด
เมลดคอนขางเลกพนธอนๆ ใหขนาดเมลดกวา 5
กรมตอ100เมลดอยางไรกดไมมรายงานวาขนาด
เมลดกระทบการใหผลผลตหรอเปอรเซนตนำามน
และทานตะวนมกลไกทางพนธกรรมในการชดเชย
เพอรกษาระดบผลผลตเมอผสมตวเองกไมพบวาม
การลดลงของขนาดเมลดแตอยางใดSchuster,1980
(อางโดยFick andMiller, 1997) พบวาการผสม
ตวเองทานตะวนหลายครงทำาใหขนาดเมลดลดลง
เพยงเลกนอย
ความสง
ในการทดลองน ตนทานตะวนมความสง
ระหวาง105ถง135ซม.ซงจดวาตนเตยพนธทให
ลำาตนสงสดคอพนธแปซฟก77F1ซงสง135ซม.
เมอเปรยบเทยบความสงระหวางพอ-แม ลกผสม
ตวเองพบวามการลดลงของความสงในระดบมาก
นอยแตกตางกนลกผสมตวเองของพนธแปซฟก77
ใหอตราลดของความสงมากทสดคอ14.81เปอรเซนต
สวนพนธสงเคราะหการผสมตวเองทำาใหความสง
ลดลงเพยงเลกนอยอยางไรกดอาจสรปไดวาการผสม
ตวเองทำาใหทานตะวนมลำาตนเตยลง
เปอรเซนตนำามน
ผลการวเคราะหความปรวนแปรไมพบวา
ทานตะวนพนธตางๆใหเปอรเซนตนำามนแตกตาง
กนในทางสถต พนธสวนมากมแนวโนมใหนำามน
ระหวาง38-39เปอรเซนตพนธสงเคราะหทกพนธ
ใหเปอรเซนตนำามนใกลเคยงกนสวนพนธลกผสม
แปซฟก77 ใหเปอรเซนตนำามน37.49 เปอรเซนต
ผลของการผสมตวเองของพนธดงกลาวทำาให
เปอรเซนตนำามนลดลงคอพนธแปซฟก 77(S) ให
นำามน33.21หรอลดลง11.42 เปอรเซนตอยางไร
กดพนธแปซฟก77(OP)ซงไดจากการผสมเปดให
เปอรเซนตนำามนใกลเคยงพนธพอ-แมแสดงวาการ
ผสมเปดของพนธลกผสมไมทำาใหเปอรเซนตนำามน
ลดลงจากการทดลองของSchuster(1980อางโดย
FickandMiller,1997)มการพบวาการผสมตวเอง
ของทานตะวนทำาใหเปอรเซนตลดลงเพยงเลกนอย
สวนพนธสงเคราะหตาง ๆ ทใชในการทดลองน
ไมพบวา การผสมตวเองทำาใหเปอรเซนตนำามน
ลดลงแตอยางใดทงนอาจเปนเพราะพนธสงเคราะห
เหลานไดรบการพฒนาจากสายพนธทใหเปอรเซนต
นำามนสงทไดรบการคดเลอกมาแลว
ผลผลตนำามน
จากการทดลองพบวาผลผลตในรปนำามนของ
ทานตะวนพนธตางๆอยระหวาง90.72ถง131.15
กก. ตอไร หรอประมาณ 90 ถง 130 ลตรพนธ
แปซฟก77ใหนำามนสงสดคอ131.5กก.ตอไรรอง
ลงมาคอพนธแปซฟก77(OP)ใหนำามน119.59กก.
ตอไร ในกรณของพนธสงเคราะหนนพนธสรนาร
477 ใหผลผลตนำามนสงสดคอ 104.34กก.ตอไร
ผลผลตนำามนของลกผสมตวเองทกพนธไมแตกตาง
จากพนธพอ-แมแตอยางใด
สรปผลการทดลอง การทดลองนแสดงใหเหนวาพนธลกผสมให
ผลผลตในระดบสงกวาพนธสงเคราะหเมอทำาการ
ผสมตวเองจะมอตราการลดของผลผลตในระดบสง
แตถาปลอยใหมการเปดกสามารถรกษาระดบ
ผลผลตและเปอรเซนตนำามนไมใหลดลงมากพนธ
สงเคราะหใหระดบผลผลตตำากวาพนธลกผสมแต
การผสมตวเองไมทำาใหผลผลตและนำามนของพนธ
สงเคราะหลดลงการผสมตวเองของทานตะวนทำาให
ขนาดดอกลดลงและไมกระทบตอขนาดเมลดและ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201072
การลดของขนาดดอกนสมพนธกบการลดของ
ผลผลตนอกนนการผสมตวเองทำาใหตนทานตะวน
ทกพนธเตยลงสำาหรบเปอรเซนตนำามนนนพบวา
การผสมตวเองในพนธลกผสมทำาใหเปอรเซนต
นำามนลดลงแตไมมผลตอพนธสงเคราะห
กตตกรรมประกาศ ขอบคณคณผศ.ดร.ฐตพรมะชโกวาสาขา
วชาเทคโนโลยการผลตพชมหาวทยาลยเทคโนโลย
สรนาร นครราชสมา ทใหความอนเคราะหใน
การจดการวเคราะหนำามนเมลดทานตะวนและขอ
ขอบคณมหาวทยาลยหาดใหญทใหทนสนบสนน
การวจยในครงน
ตารางท1ผลการวเคราะหความปรวนแปรของผลผลตและลกษณะตางๆของทานตะวนพนธสงเคราะห
และลกผสม
Sources dfMS
ผลผลต ขนาดดอก ขนาดเมลด ความสง นำามน
Replications 2 6,110.26 1.11 0.02 1,408.81 -
Treatments 8 9,819.77* 6.43** 0.91 242.35 0.43(1)ParentsvsSelf-pollinated 1 11,236.64** 20.15** 0.49 961.00* 2.15
Remainders 7 9,617.45 4.47 0.97 139.68 4.28
Error 16 1,770.75 0.29 0.27 110.76 11.81
*,**แตกตางทางสถตทระดบp=0.05และp=0.01ตามลำาดบ
ตารางท2ผลผลตและลกษณะอนๆบางลกษณะของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสม
พนธ1ผลผลต ขนาดดอก ขนาดเมลด ความสง นำามน ผลผลตนำามน
(กก./ไร) (ซม.) (กรม/100เมลด) (ซม.) (%) (กก./ไร)
แปซฟก77(F1) 351 20.0 5.2 135 37.49 131.50
แปซฟก77(OP) 308 17.0 5.8 118 38.83 119.25
แปซฟก77(S) 275 15.5 5.0 115 33.21 91.32
สรนาร471(OP) 248 15.0 4.9 110 36.58 90.72
สรนาร471(S) 246 16.0 4.9 105 39.90 98.15
สรนาร473(OP) 287 17.0 5.7 113 36.42 104.67
สรนาร473(S) 266 14.5 4.5 110 38.08 101.29
สรนาร477(OP) 272 15.5 5.4 111 38.52 104.34
สรนาร477(S) 265 14.0 5.3 105 38.27 104.411F
1=ลกผสมชวงแรก,OP=พนธผสมเปด(open-pollinated),S=ลกผสมตวเอง(self-pollinated)
73
ผลการผสมตวเองของทานตะวนพนธสงเคราะหและลกผสมไพศาลเหลาสวรรณ
ตารางท3อตราการเสอมของลกษณะเนองจากการผสมตวเองของทานตะวน1
พนธ1ผลผลต ขนาดดอก ขนาดเมลด ความสง นำามน
----------------------------------เปอรเซนต----------------------------------
แปซฟก77(OP) 12.25 15.0 ไมลด 12.59 ไมลดลง
แปซฟก77(S) 21.65 22.5 ไมลด 14.81 11.42
สรนาร471(S) 0.80 ไมลด ไมลด 4.54 ไมลดลง
สรนาร473(S) 7.30 14.7 ไมลด 2.65 ไมลดลง
สรนาร477(S) 2.93 11.6 ไมลด 5.40 ไมลดลง
1อตราเสอมคอเปอรเซนตทตำากวาพอแมของแตละพนธ
เอกสารอางองไพศาล เหลาสวรรณ. 2550. การปรบปรงทานตะวนพนธสงเคราะหเปอรเซนตนำามนสง. ในรายงาน
การวจยโครงการพฒนาการผลตทานตะวนระยะท2.มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.
ไพศาล เหลาสวรรณ,ปารฉตรสงหศกดตระกล,ขนษฐาศรรตนและฉนทนาคงนคร.2552.ศกยภาพ
ในการใหผลผลตของทานตะวนในภาคใตตอนลางและการใชนำามนเพอผลตเชอเพลงทดแทน.
ว.หาดใหญวชาการ1:1-14.
Allard,A.W.1960.PrinciplesofPlantBreeding.JohnWileyandSons,NewYork.
Fick,G.N., andMiller, J. F. 1997.Sunflower breeding. InSunflowerTechnology andProduction.
Wisconsin,AmericanSocietyofAgronomy.pp.395-437.
Laosuwan,Paisan.1997.SunflowerproductionandresearchinThailand.SuranareeJ.Sci.Technical.4
:159-167.
Leclercq.P.1969.Unesterilitecytoplasmiquechezletournenol.Ann.Amelior.Plant.19:99-106.
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนในประเทศไทย
LegalMeasuresEnforcementofPublicLandTrespassinThailand
จรรตนสรอยเสรมทรพย1
Jareerat Soisermsap
AbstractTheaimof thisprojectwas todevelopand improvemeasures forprotecting trespassedpublic land.Generally,publicland,e.g.freeland,communalglasslardfield,drainage,park,andpublicarea,isforpublic use and the state responsive to regulate and protect public land. In fact, numbers of public land decreasebecauseoftrespassers.Asaconsequence,suchlandscannolongerbeutilizedasforpublicuse.
Presently, number of public land in Thailand has dramatically decreased due to trespassing, destroying, orpollutingpublicland.Thestudyshowedthattrespassingpubliclandresultedinseveralproblemssuchasoverlappedruleswithregardtoauthoritiesofstatebodiesincharge,disputesoverpubliclandsutilizedby statebutnot forpublicuse, social and economicproblems, regulationspublicizingprivate lands,scramblingfornaturalresourcesduetoeconomicboomandcountrydevelopmentwithoutplanningnaturalresourceutilization,andpubliclandtrespassbynon-localorlocalcapitalistsfortheirinvestments.
According to the numerous problems, this paper proposes legal measures in regard to enforcement for public land trespass in Thailand, including protecting and improving measures. Legal protecting measuresencompassmakingpubliclandregistration,issuanceofpubliclanddeeds,designatingregulatingauthoritiestoberesponsibleforpubliclandspecifically,andstateauthorities’complyingwithstatepoliciesrelatingtopubliclanduseunderconstitutionlaw.Forlegalimprovingmeasures,theyincludemeasuresoflandcode,penalcode,civilcode,andotherrelatedregulationsincludingadministrativelaws.Thereare measures regarding improvement of public land trespass issued by administrative bodies including committeeofimprovingpubliclandtrespass,officeofpubliclandmanagement,landoffice.Theyalsocoverlegal enforcementbyadministrativebodies, e.g.Officeof theNationalHumanRightsCommissionofThailandandOfficeoftheOmbudsmanThailandandlegalenforcementbyjudiciarye.g.courtsofjusticeand administrative courts.
Keywords:Trespassedpublicland,legalmeasures
1 อาจารยคณะนตศาสตรมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110
HatyaiJournal8(2):75-84
บทความวจย
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201076
บทคดยอการศกษานมวตถประสงคเพอหาแนวทางในการปองกนและแนวทางในการแกไขทดนอนเปนสาธารณสมบตของ
แผนดนในประเทศไทยเนองจากทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนเชนทรกรางวางเปลาทงหญาเลยงสตว
ทางระบายนำาสวนสาธารณะสถานทพกผอนหยอนใจเปนทรพยสนสวนกลางทมไวเพอประชาชนไดใชประโยชน
รวมกนซงเปนหนาทของรฐทตองควบคมคมครองปองกนใหคงอยอยางยงยนแตปจจบนปรากฏวาทดนประเภท
นลดนอยลงโดยมสาเหตจากปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนการทำาลายการทำาใหเสอมสภาพในท
สาธารณสมบตของแผนดนทใชประโยชนรวมกนจากการศกษาพบวา การบกรกทดนดงกลาวกอใหเกดปญหา
มากมาย อาทเชนปญหาการซำาซอนของกฎหมายในเรองอำานาจหนาทของหนวยงานทมอำานาจดแลจดการ
ทสาธารณสมบตของแผนดนปญหาขอโตแยงทเกดจากการทรฐนำาทดนสาธารณสมบตของแผนดนไปใชประโยชน
อยางอนซงไมใชเพอประโยชนสาธารณะปญหาทางดานสงคมและเศรษฐกจปญหาการบกรกโดยไมเจตนาของ
ราษฎรโดยการประกาศทสาธารณประโยชนทบทดนทำากนของราษฎรปญหาเกดจากการแยงชงทรพยากรธรรมชาต
อนเปนผลจากการขยายตวทางเศรษฐกจและการพฒนาประเทศ โดยขาดการวางแผนการใชทรพยากรธรรมชาต
ปญหาการบกรกทสาธารณประโยชนของแผนดนโดยนายทนภายนอกหรอนายทนในทองถน โดยการบกรกเพอ
นำาทสาธารณประโยชนของแผนดนมาลงทนในการดำาเนนกจการตาง ๆของกลมนายทนจากปญหาการบกรกท
สาธารณสมบตของแผนดนซงในปจจบนมจำานวนมากและกลายเปนปญหาระดบประเทศ
ทำาใหผวจยเสนอแนะมาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
ในประเทศไทยคอมาตรการทางกฎหมายในการปองกนไดแกการจดทำาทะเบยนทสาธารณประโยชนการออก
หนงสอสำาคญสำาหรบทหลวง(นสล.)การกำาหนดอำานาจหนาทของหนวยงานในการดแลรกษาสาธารณประโยชน
ของแผนดนในประเทศไทยใหชดเจนรฐบาลควรดำาเนนการตามแนวนโยบายของรฐในดานทดนตามรฐธรรมนญ
และมาตรการทางกฎหมายในการแกไข ไดแกมาตรการทางกฎหมายคอมาตรการตามประมวลกฎหมายทดน
มาตรการทางกฎหมายอาญา มาตรการทางกฎหมายแพงมาตรการทางกฎหมายอนและมาตรการทางกฎหมาย
ปกครองมาตรการในการแกไขการบกรกสาธารณสมบตของแผนดนโดยองคกรฝายปกครองไดแกคณะกรรมการ
แกไขปญหาการบกรกทดนของรฐ(กบร.)สำานกจดการทดนของรฐกรมทดนและการใชกระบวนการควบคมโดย
องคกรฝายปกครองโดยคณะกรรมการสทธมนษยชนและผตรวจการแผนดนและการใชกระบวนการควบคมโดย
องคการตลาการไดแกศาลยตธรรมและศาลปกครอง
คำาสำาคญ:การบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน,มาตรการทางกฎหมาย
บทนำาในปจจบนปรากฏวาทดนสาธารณสมบตของ
แผนดนมจำานวนลดนอยลงมากเนองจากการบกรก
ทำาลายและทำาใหเสอมสภาพการใชประโยชนทงน
เกดจากราษฎรจำานวนมากเขามาบกรก ทำาใหท
สาธารณสมบตของแผนดนกลายเปนทอยอาศยและ
ททำามาหากนของราษฎรทำาใหมปญหา ยากทจะ
ทำาการขบไลประชาชนดงกลาวออกจากทดนของ
รฐสาเหตของปญหาการบกรกนนเกดจากความไม
ชดเจนของทสาธารณประโยชนกลาวคอจากการท
สภาพพนทไดมการเปลยนแปลงไปจากเดมในอดต
77
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนจรรตนสรอยเสรมทรพย
และการตรวจสอบขอเทจจรงกระทำาไดยาก เพราะ
สภาพแวดลอมไดมการเปลยนแปลงไป และการ
ตรวจสอบขอเทจจรงกระทำาไดยากทำาใหไมสามารถ
นำาชแนวเขตเพอการรงวดและออกหนงสอสำาคญ
สำาหรบทหลวงไดนอกจากนเกดจากการสำารวจและ
การจดทำาทะเบยนไมครบถวนสมบรณซงทาง
ราชการไดจดทำาไวนานแลวรวมทงสภาพพนทและ
แนวเขตมการเปลยนแปลงไปตามธรรมชาต ขาด
การดแลรกษา ทำาใหขอมลทมอยกบสภาพความ
เปนจรงคลาดเคลอนไมตรงกน สงผลใหเกดการ
ออกเอกสารสทธทบทสาธารณสมบตของแผนดน
นอกจากนทางดานสงคม เกดความขดแยงระหวาง
ราษฎรผบกรกกบราษฎรทตองการใชประโยชนใน
ทดนหรอระหวางราษฎรกบทางราชการ ดงนน
เพอใหทดนสาธารณสมบตของแผนดนยงคงเหลอ
อยสำาหรบการดำารงสภาพแวดลอมทด ลดความ
ขดแยงตางๆรฐบาลจงจำาเปนตองมมาตรการทจะ
ควบคมและคมครองปองกนทดนดงกลาวนใหคงอย
อยางยงยน สวนองคกรของรฐทมอำานาจดแลท
สาธารณประโยชนของแผนดนนนมหลายองคกร
สงผลใหงานซำาซอนกน
กฎหมายทใหอำานาจองคกรในการจดการ
ดแลรกษาสาธารณสมบตของแผนดนบางองคกรยง
มขอความไมชดเจนและคลมเครอ สงผลใหเกด
ปญหาในทางปฏบต โดยองคกรแตละองคกรจะม
อำานาจนำาสาธารณสมบตของแผนดนออกให
ประชาชนใชในลกษณะใดไดบางเชนเรองอำานาจ
หนาทในการดแลรกษาทสาธารณประโยชนในเขต
เทศบาลกฎหมายไมชดเจนในเรองวาเปนอำานาจของ
องคกรใดเพราะคำาพพากษาฎกาบางฉบบตดสนวา
เทศบาลมอำานาจตามพระราชบญญตเทศบาลพ.ศ.
2497แตวาคำาพพากษาฎกาบางฉบบตดสนวาเปน
อำานาจของกระทรวงมหาดไทยโดยเปนอำานาจหนาท
ของนายอำาเภอตามพระราชบญญตลกษณะปกครอง
ทองทพ.ศ.2457
การผกขาดอำานาจในการจดการสาธารณ
สมบตของแผนดน ไมใหประชาชนมสวนรวมใน
การบรหารจดการเพอแสวงหาประโยชนจากท
สาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน
นน อาจเกดจากแนวคดวาทดนสาธารณสมบตท
ประชาชนใชรวมกนจะนำาไปใชประโยชนอยางอน
ไมไดจงทำาใหไมไดรบประโยชนจากทดนเทาทควร
และในกรณทประชาชนเลกใชประโยชนแลวกไมม
การนำาไปใชใหเกดประโยชนอยางอนอกอนเปนเหต
ใหมการบกรกเขาครอบครองเปนเจาของจน
ประชาชนไมสามารถกลบเขาไปใชประโยชนในทดน
นนรวมกนได
จากการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
ดงกลาวผวจยจงสนใจทจะศกษาประวตความเปนมา
ขนตอนและมาตรการทางกฎหมายและระเบยบ
ปฏบตทเกยวของในการบงคบใชเกยวกบการบกรก
ทสาธารณสมบตของแผนดนในประเทศไทยและ
ศกษาดานนโยบายของรฐในการแกไขปญหาการ
บกรกทสาธารณสมบตของแผนดนบทบาทของ
องคการอสระตามรฐธรรมนญในการชวยแกไข
ปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนอาท
เชนคณะกรรมการสทธผตรวจการแผนดนองคกร
ตลาการในการระงบขอพพาทในกรณทมการฟอง
รองเปนคดขนสศาลตลอดจนนำาหลกการมสวนรวม
ของประชาชนแนวคดเรองสทธชมชนและการม
สวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนมาแกไข
ปญหาการบกรกทดนของรฐทมในปจจบนเพอหา
ขอบกพรองและนำาเสนอมาตรการทางกฎหมายใน
การบงคบในการปองกนและแกไขปญหาการบกรก
ทสาธารณสมบตของแผนดนในประเทศไทยท
เหมาะสมตอไป
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201078
วตถประสงคของการศกษา1.เพอศกษาประวตความเปนมาเกยวกบการ
จดการทสาธารณสมบตของแผนดนแนวความคด
และหลกกฎหมายเกยวกบทดนสาธารณสมบตของ
แผนดน ตลอดจนกระบวนการวธการบงคบใช
กฎหมายทเกยวของในเรองการปองกนและแกไข
การบกรกทดนสาธารณสมบตของแผนดนทง
ในประเทศและตางประเทศ
2.เพอศกษาสาเหตและปญหาของการบกรก
ทสาธารณสมบตของแผนดนในอดตถงปจจบนใน
ประเทศไทย
3.เพอวเคราะหหรอศกษาการใชประโยชน
ทดนสาธารณสมบตของแผนดน มาตรการทาง
กฎหมายและมาตรการอนๆ ในการปองกนและ
แกไขการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
4.เพอเสนอแนะมาตรการทางกฎหมายใน
การบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของ
แผนดนทเหมาะสมในประเทศไทยตอไป
ขอบเขตการศกษา 1.วเคราะหกฎหมาย ระเบยบ และคำาสงท
เกยวของคำาพพากษาศาลยตธรรมและศาลปกครอง
2.การรวบรวมและวเคราะหนโยบายของ
รฐบาลในการปองกนและแกไขการบกรกทสาธารณ
สมบตของแผนดน
3.วเคราะหสภาพปญหาการบกรกทสาธารณ
สมบตของแผนดนในอดตถงปจจบน
4.เสนอแนะแนวทางการปองกนและแกไข
ปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
การใชมาตรการทางกฎหมายแพง กฎหมายอาญา
กฎหมายปกครองตลอดจนการนำาหลกการมสวนรวม
ของประชาชนในการจดการทรพยากรธรรมชาต
และสทธชมชนในการจดการบำารงรกษาและ
ใชประโยชนรวมจากทรพยากรธรรมชาตและ
สงแวดลอมตามรฐธรรมนญตลอดจนการกระจาย
อำานาจใหองคกรปกครองสวนทองถนเขามาม
สวนรวมในการดแลรกษาและการใชประโยชนจาก
ทดนสาธารณประโยชน
วธการศกษา
1.การศกษาในภาพรวมใชการรวบรวม
บทบญญตของกฎหมายทเกยวของกบสาธารณ
สมบตของแผนดน คำาพพากษาศาลยตธรรมและ
คำาพพากษาศาลปกครองรายงานเรองรองเรยนของ
องคกรอสระนโยบาย ระเบยบคำาสงและเอกสาร
รายงานทเกยวของและแนวทางปฏบตวทยานพนธ
รวมทงเอกสารวชาการอนๆ ทงภาษาไทยและภาษา
ตางประเทศ
2.การศกษาจะดำาเนนการโดยใชขอมล
ทตยภมทคนควาและไดรบจากหนวยงานของรฐ
นอกจากนนจะทำาการสมภาษณผทเกยวของหรอ
เปนผปฏบตงานตามกฎหมายอนไดแกนกวชาการ
สวนราชการทเกยวของเจาหนาทในหนวยงานของ
รฐอาทเชนกรมทดน
ผลทคาดวาจะไดรบจากการศกษา1.เพอหาขอสรปอนเปนแนวทางในการ
ปองกนและการแกไขปญหาการบกรกทสาธารณ
สมบตของแผนดนในประเทศไทยอนเปนประโยชน
ตอการปฏบตงานของหนวยงานและเจาหนาทของ
รฐทเกยวของตลอดจนเปนแนวทางในการกำาหนด
นโยบายแกรฐบาลในการดแลรกษาและคมครอง
ทสาธารณประโยชนของแผนดนในประเทศไทย
2.ทำาใหมการนำามาตรการทางกฎหมาย
ตางๆมาบงคบใชอนไดแกมาตรการทางกฎหมาย
ในการปองกน เชนการออกหนงสอสำาคญสำาหรบ
ทหลวงการจดทำาทะเบยนทสาธารณะและมาตรการ
79
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนจรรตนสรอยเสรมทรพย
ทางกฎหมายในการแกไขปญหาการบกรกทสาธารณ
สมบตของแผนดน อาทเชน การใชมาตรการทาง
กฎหมายแพง กฎหมายอาญา กฎหมายปกครอง
ตลอดจนนำาหลกการมสวนรวมของประชาชนใน
การพทกษทรพยากรธรรมชาตเรองสทธชมชนและ
การกระจายอำานาจใหองคกรปกครองสวนทองถน
ในการดแลรกษาสาธารณสมบตของแผนดนตาม
บทบญญต ในรฐธรรมนญและกฎหมายอนท
เกยวของ
ผลการศกษาผลจากการศกษาอาจสรปไดดงน
1.ปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของ
แผนดนปญหาการบกรกทดนนนมหลายประการ
ดงนคอสภาพทดนของรฐในปจจบนมขอบเขตไม
ชดเจน เจาหนาทของรฐขาดความรความเชยวชาญ
ในการปฏบตหนาท นโยบายของรฐในการแกไข
ปญหาการบกรกไมชดเจนไมมความแนนอนเดดขาด
เปลยนแปลงไปตามเหตผลทางการเมอง หรอ
เปลยนแปลงไปตามนโยบายของรฐบาลแตละยค
แตละสมย และการพฒนาประเทศทมผลใหเกด
การแยงชงทรพยากรทดนประชาชนขาดจตสำานก
สาธารณะในการดแลรกษาและปองกนทดน
สาธารณสมบตของแผนดนไมเกรงกลวตอกฎหมาย
นอกจากนนยงมงหวงเอาประโยชนสวนตวแตฝาย
เดยวโดยไมคำานงถงประโยชนสวนรวม การใช
อำานาจของผปกครองทองถนและผมอทธพลทองถน
ตลอดจนการใหสมปทานทำาประโยชนในทดนของ
รฐ
2. ปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของ
แผนดนในประเทศไทยจากการศกษาพบวามปญหา
การบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนมดงนคอ
(1)ปญหาการซำาซอนของกฎหมายในเรอง
อำานาจหนาทของหนวยงานทมอำานาจดแลจดการ
ทสาธารณสมบตของแผนดน
(2)ปญหาขอโตแยงทเกดจากการทรฐนำา
ทดนสาธารณสมบตของแผนดนไปใชประโยชน
อยางอนซงไมใชเพอประโยชนสาธารณะ
(3)ปญหาทางดานสงคมและเศรษฐกจ
อาทเชนจำานวนประชากรเพมขนและความยากจน
ทำาใหราษฎรเขาไปบกรกทสาธารณสมบตของ
แผนดน
(4)ปญหาการบกรกโดยไมเจตนาของ
ราษฎร โดยการประกาศทสาธารณประโยชนทบ
ทดนทำากนของราษฎร
(5)ปญหาเกดจากการแยงชงทรพยากร
ธรรมชาตอนเปนผลจากการขยายตวทางเศรษฐกจ
และการพฒนาประเทศโดยขาดการวางแผนการใช
ทรพยากรธรรมชาต
(6)ปญหาการบกรกทสาธารณประโยชน
ของแผนดนโดยนายทนภายนอกหรอนายทนใน
ทองถน โดยการบกรกเพอนำาทสาธารณประโยชน
ของแผนดน
3.มาตรการของกฎหมายในการบงคบใช
เกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
3.1มาตรการทางกฎหมายในการปองกน
การบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนไดแก
(1) การจดทำาทะเบยนทสาธารณ
ประโยชน เพอปองกนมใหราษฎรบกรกทสาธารณ
ประโยชนเอาเปนประโยชนสวนตวได เพราะเมอ
ทดนแปลงใดไดจดทำาทะเบยนทสาธารณประโยชน
ไวแลว กใชเปนหลกฐานเพอใหเจาหนาทไดตรวจ
สอบไดในกรณทมขอพพาทวาทดนแปลงดงกลาว
เปนของรฐหรอไม
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201080
(2) การออกหนงสอสำาคญสำาหรบท
หลวง(นสล.)ไดแกหนงสอสำาคญของทางราชการ
อยางหนงทแสดงเขตทตงและการใชประโยชนใน
ทดนของรฐซงลกษณะของทดนทจะออกหนงสอ
สำาคญสำาหรบทหลวงตองเปนทดนของรฐประเภท
พลเมองใชประโยชนรวมกนหรอใชเพอประโยชน
ของแผนดนโดยเฉพาะ
(3) การกำาหนดอำานาจหนาทของ
หนวยงานในการดแลรกษาสาธารณประโยชนของ
แผนดนในประเทศไทย หนวยงานทมหนาทดแล
รกษาและคมครองปองกนทสาธารณประโยชนม
อยหลายหนวยงานดวยกนทงราชการสวนกลาง
สวนภมภาคและสวนทองถนโดยเฉพาะกระทรวง
มหาดไทยมหนวยงานทเกยวของกบการดแลรกษา
คมครองปองกนท ดนสาธารณประโยชน 3
หนวยงานคอกรมทดนกรมการปกครองและกรม
สงเสรมการปกครองทองถนกระทรวงมหาดไทย
(4) แนวนโยบายของรฐในดานการ
จดการทดนตามรฐธรรมนญ รฐธรรมนญแหง
ราชอาณาจกรไทยบทบญญตในยงมบทบญญตท
เกยวกบการครอบครองใชประโยชนในทดนของ
ประชาชนอนเปนการรบรองและคมครองสทธอาท
เชน เรอง การจดการทดนและทรพยากรของรฐ
ตามรฐธรรมนญพ.ศ. 2550 ในมาตรา78และ85
การจดการทดนและทรพยากรของชมชนและองคกร
ปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญพ.ศ. 2550
มาตรา 66 และ 67 สทธในการครอบครองใช
ประโยชนในทดนของประชาชนตามรฐธรรมนญ
พ.ศ.2550มาตรา26,27,33และ41
3.2 มาตรการในการแกไขการบกรกท
สาธารณสมบตของแผนดน
3.2.1มาตรการทางกฎหมายในการ
แกไขปญหาการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
ไดแก
(1)มาตรการตามประมวล
กฎหมายทดนเชน การดำาเนนคดกบผบกรก
(2) มาตรการทางกฎหมายอาญา
ประมวลกฎหมายอาญามบทบญญตใหความ
คมครองทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน
เชนมาตรา360,368และมาตรา358แหงประมวล
กฎหมายอาญา
(3)มาตรการทางกฎหมายแพง
มาตรการการคมครองทางแพงกรณทวไป และ
มาตรการคมครองทางแพงโดยการดำาเนนคดทางศาล
(4)มาตรการทางกฎหมายอน
จะมมาตรการทางกฎหมายในการลงโทษแกผฝาฝน
หรอผบกรกทดนดงกลาวซงสวนใหญจะเปนโทษ
ทางอาญา ไดแก การปรบการจำาคก เชนพระราช
บญญตการเดนเรอในนานนำาไทย พทธศกราช
2456แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการเดนเรอ
ในนานนำาไทย(ฉบบท14)พ.ศ.2535มบทบญญต
ใหความคมครองทดนอนเปนสาธารณสมบตของ
แผนดน โดยหามมใหมการปลกสรางอาคาร เททง
สงของอนใดลงในสาธารณสมบตของแผนดน
ดงกลาวและหามมใหขดลอดหรอทำาดวยประการ
ใดๆอนเปนการเปลยนแปลงสาธารณสมบตของ
แผนดนหรอพระราชบญญตทางหลวงพ.ศ. 2535
กำาหนดใหมการคมครองทดนอนเปนสาธารณสมบต
ของแผนดนเปนการคมครองเขตทางหลวงโดยหาม
มการปลกสรางสงใดในเขตทางหลวง เวนแตไดรบ
อนญาตจากผอำานวยการทางหลวงกรณมผใดฝาฝน
มโทษทางอาญาพระราชบญญตสงเสรมและรกษา
คณภาพสงแวดลอมแหงชาตพ.ศ.2335โดยกำาหนด
ใหมการชดใชคา เสยหายใหแกรฐในกรณทม
การกระทำาหรองดเวนการกระทำาดวยประการใดๆ
ทไมชอบดวยกฎหมายอนเปนการทำาลายหรอทำาให
81
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนจรรตนสรอยเสรมทรพย
สญหายหรอเสยหายแกทรพยากรธรรมชาตทเปน
ของรฐหรอสาธารณสมบตของแผนดนทงน โดย
คำานวณคาเสยหายตามมลคาทงหมดของทรพยากร
ธรรมชาตทถกทำาลายสญหายหรอเสยหายนน
(5)มาตรการทางกฎหมาย
ปกครอง ใชในกรณการมคำาสงใหผบกรกทดนอน
เปนสาธารณสมบตของแผนดนออกไปแลวหาก
ผบกรกไมปฏบตตาม เจาหนาทของรฐกมอำานาจท
จะใชมาตรการบงคบให เปนไปตามคำาสงทาง
ปกครองดงกลาวไดเชนคำาสงใหรอถอนหรอระงบ
การกอสราง ทงน เพอเปนการดแลรกษาและ
คมครองปองกนทดนของรฐ โดยการใชมาตรการ
ทางปกครองทจะใชกบผบกรกทดนของรฐ
3.2.2มาตรการในการแกไขการบกรก
สาธารณสมบตของแผนดนโดยองคกรฝายปกครอง
ไดแก
(1)คณะกรรมการแกไขปญหา
การบกรกทดนของรฐ(กบร.)เปนผพจารณาในกรณ
ปญหาการทบซอนพนทตามกฎหมายและการบกรก
ทดนของรฐโดยกบร.จะสงผลการอานและตความ
ใหกบหนวยงานทเกยวของเพอรงวดพสจนสทธใน
ทดนซงตองอาศยการตรวจสอบทางขอเทจจรงจาก
พยานหลกฐานของประชาชนและหลกฐานของทาง
ราชการประกอบการพจารณา
(2)สำานกจดการทดนของรฐ
กรมทดนเปนหนวยงานสงกดกรมทดนกระทรวง
มหาดไทยมภารกจเกยวกบการดแลรกษา และ
คมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของ
แผนดนตามประมวลกฎหมายทดนอยในความ
รบผดชอบของกระทรวงมหาดไทย
(3)การใชกระบวนการควบคม
โดยองคกรฝายปกครองไดแกคณะกรรมการสทธ
มนษยชนและผตรวจการแผนดน เปนองคกรตาม
รฐธรรมนญทมอำานาจในการควบคมตรวจสอบ
การใชอำานาจรฐ รบเรองรองเรยนการบกรกท
สาธารณประโยชนของแผนดน
3.2.3ม าตรการแก ไขก ารบ ก ร ก
สาธารณสมบตของแผนดนโดยองคการตลาการ
ไดแก
(1)ศาลยตธรรม เปนศาลทม
อำานาจพจารณาพพากษาคดทงปวง เวนแตคดท
รฐธรรมนญหรอกฎหมายบญญตใหอยในอำานาจ
ของศาลอน เปนการใชอำานาจตลาการในการ
พจารณาพพากษาคดใชระบบการกลาวหา โดยคด
บกรกทสาธารณสมบตของแผนดนศาลยตธรรมจะ
พจารณาโดยอาศยพยานหลกฐานจากคกรณในการ
พสจนสทธในทดน เชนภาพถายทางอากาศหรอ
ทะเบยนทสาธารณะ
(2)ศาลปกครอง เปนศาลทม
อำานาจพจารณาพพากษาคดปกครองอนไดแก คด
พพาทระหวางหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของ
รฐกบเอกชนหรอระหวางหนวยงานของรฐหรอ
เจาหนาทดวยกน เนองจากการปฏบตหนาทหรอ
ละเวนการปฏบตหนาทตามกฎหมาย
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะเชงนโยบายไดแก
1.ตองมการปรบปรงกฎหมายและระเบยบ
ปฏบตทเกยวของในการจดการทสาธารณประโยชน
ของแผนดนเชนการขนทะเบยนการออกเอกสาร
หนงสอสำาคญสำาหรบทหลวง (นสล.) การพสจน
การสงวนหวงหามการโตแยงคดคานการทำาประชา
พจารณ ฯลฯ ตองใชแนวทางการมสวนรวมของ
ประชาชนในการจดการและใชประโยชน และการ
ดแลรกษาของชมชนและผมสวนไดเสยทกฝายโดย
คำานงถงเจตนารมณของรฐธรรมนญเรองสทธชมชน
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201082
2.การเรงสำารวจและขนทะเบยนทสาธารณ
ประโยชนใหทวประเทศโดยมแผนปฏบตการและม
การกำาหนดระยะเวลาในการปฏบตงานทชดเจน
3.การกระจายอำานาจในการดำาเนนการให
ชมชนทองถนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถน
เพอใหการจดการเปนไปอยางมประสทธภาพและ
สอดคลองกบความตองการของทองถน
4.รฐควรมนโยบายทชดเจนวาจะไมให
เอกสารสทธตามประมวลกฎหมายทดนแกผบกรก
ทดนของรฐอกตอไป เพอจะไมใชประโยชนจากท
สาธารณประโยชนของแผนดนและใหสงวนไวเปน
ทรพยสนของชมชนรวมกน
5.รฐควรมนโยบายในการจดตงกองทน
ชดเชยความเสยหายของประชาชนทเสยหายจาก
การกระทำาของเจาหนาทของรฐหรอหนวยงานของ
รฐกรณประชาชนถกละเมดสทธในทรพยสนโดยไม
เปนธรรม เพอเปนการเยยวยาใหกบผทถกละเมด
สทธหรอไมไดรบความเปนธรรมจากการกระทำาของ
เจาหนาทของรฐ
6.ควรเรงรดการออกหนงสอสำาคญสำาหรบ
ทหลวงโดยใหอธบดกรมทดนมอบอำานาจหนาท
การออกหนงสอสำาคญสำาหรบทหลวงในทสาธารณ
สมบตของแผนดนทสงวนไวเพอใชประโยชนของ
แผนดนโดยเฉพาะและทดนประเภทสาธารณสมบต
ของแผนดนสำาหรบพลเมองใชรวมกน
ขอเสนอแนะทวไปไดแก
1.ใหลงโทษเจาหนาทผรบผดชอบททจรต
หรอประพฤตมชอบเกยวกบทดนของรฐหรอจงใจ
ละเลยไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบคำาสงแก
ผบกรกทดนของรฐอยางเครงครดและเฉยบขาด
2.ควรใหความรดานวชาการเกยวกบการใช
ทดนของรฐโดยจดใหมการอบรมผนำาทองถนและ
เจาหนาททเกยวของหรอกำาหนดหลกสตรการเรยน
การสอนตลอดจนการเผยแพรประชาสมพนธให
ขาราชการนสตนกศกษาและประชาชนทวไปใหม
ความสำานกในคณคารกและหวงแหนทดนของรฐ
3.ใหจดทำาแผนทแสดงสภาพและประเภท
ทดนของรฐตงแสดงไวณศาลากลางจงหวดทวาการ
อำาเภอสำานกงานเขตสำานกงานเทศบาลสภาตำาบล
และสวนราชการทรบผดชอบดแลรกษาหรอใช
ประโยชนทดนของรฐและควรมการจดทำาฐานขอมล
ทดนของรฐโดยใชอปกรณคอมพวเตอรเขามาชวย
รวมทงควรมการใชอปกรณดาวเทยมในการสำารวจ
พนททดนของรฐในประเทศไทยใชสอมวลชนใหม
บทบาทสนบสนนในการชวยปองกนและแกไข
ปญหา
4.ควรดำาเนนคดแกผบกรกทสาธารณประโยชน
อยางถงทสด ในกรณทมการดำาเนนคดแกผบกรก
ทดนของรฐและเมอคดถงทสดแลวใหสวนราชการ
ทมหนาทรบผดชอบดำาเนนการบงคบคดโดยทนท
พรอมทงใหรายงานกระทรวงตนสงกดและคณะ
กรรมการแกไขปญหาการบกรกทดนของรฐ(กบร.)
ทราบดวย
5.รฐอาจขอความรวมมอสอสารมวลชนใน
การเสนอขาวและเผยแพรประชาสมพนธใน
แนวทางทกอใหเกดผลในการชวยแกไขปญหาหรอ
ไมเผยแพรขาวในลกษณะทอาจกอใหมผลในทางลบ
ตอการแกไขปญหา
6.ควรใหประชาชนทวไปเปนแนวรวม
ปองกนพทกษทสาธารณประโยชน อนเปนการ
ปลกจตสำานกใหประชาชนในทองถนไดตนตวรวม
ดแลปองกนทดนของรฐ โดยการจดทำาในรปของ
โฉนดชมชน เพอใหประชาชนมความรสกวาทดน
นนไมใชของรฐแตเปนของประชาชนทกคน
7.กรณทบกรกทสาธารณสมบตของแผนดน
ไปแลววธการแกไขปญหาคอการสงเสรมอาชพท
83
มาตรการทางกฎหมายในการบงคบใชเกยวกบการบกรกทสาธารณสมบตของแผนดนจรรตนสรอยเสรมทรพย
มนคงเพอไมใหบกรกเพมนอกจากนตองสงเสรมให
มการปลกปาเพมหรอสงเสรมการปลกปาทดแทน
โดยรฐสนบสนนงบประมาณใหชาวบานทม
กจกรรมดแลปาไม
บรรณานกรม
คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต. 2551. เสยงจากประชาชนกรณทสาธารณประโยชน.กรงเทพฯ :
บรษทสหมตรพรนตงแอนดพบลสซงจำากด.
ชยวฒน วงศวฒนศานต. 2526. กฎหมายและการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม.กรงเทพฯ:มหาวทยาลย
รามคำาแหง.
ชยวฒน วงศวฒนศานต. 2533.กฎหมายวาดวยทรพยสน.กรงเทพฯ :มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช,
2533.
ชยวฒนวงศวฒนศาสตร.2540.กฎหมายวธปฏบตราชการทางปกครอง.กรงเทพฯ:จรรชการพมพ.
ธรรมรงส วรรณโก. 2539. ระบบการจดทดนทเปนสาธารณสมบตของแผนดน. วทยานพนธมหาบณฑต
คณะนตศาสตร.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
บญญตสชวะ.2515.คำาอธบายประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยทรพย.กรงเทพมหานคร:โรงพมพ
การศกษาบรการ.
พระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครองพ.ศ. 2542 (2542, 10ตลาคม). ราชกจจา
นเบกษา.เลมท116ตอนท94.
พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดนพ.ศ.2497.(2551,13กมภาพนธ).ราชกจจานเบกษา.เลม125
ตอนท33ก.
ไพจตร ปณญพนธ และจำารส เขมะจาระ. การตรวจชำาระและรางประมวลกฎหมายในประเทศไทย
(ตอนท2).วารสารดลพาหเลม5ปท6(เมษายน2502).
ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการแกไขปญหาการบกรกทดนของรฐพ.ศ.2545.(2546,7มกราคม).
ราชกจจานเบกษา.เลมท120ตอนพเศษ22.
วรพจน วศรตพชญ. เอกสารประกอบการบรรยายกฎหมายปกครองหวขอการกระทำาทางปกครอง.
คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร.
วาสนา จนทราภรณ. 2549.การควบคมคมครองปองกนและการใชประโยชนทดนสาธารณสมบตของ
แผนดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน. วทยานพนธมหาบณฑตคณะนตศาสตร. กรงเทพฯ :
มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
ศยามล ไกรยรวงศ และคณะ. 2549.ขอพพาทและความขดแยงปญหาทดนในประเทศไทย.กรงเทพฯ :
สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.).
ศรเกวสนสฤษด.2531.คำาอธบายประมวลกฎหมายทดนพรอมกฎกระทรวงและระเบยบของคณะกรรมการ
จดทดนแหงชาต.กรงเทพมหานคร:บรษทบพธการพมพ.
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201084
สำานกงานแกไขปญหาการบกรกทดนของรฐสำานกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.
2549.แนวทางและวธการดำาเนนการแกไขปญหาการบกรกทดนของรฐ.กรงเทพฯ:โรงพมพสำานก
เลขาธการคณะรฐมนตร.
สนทรยาเหมอนพะวงศ.2537.การใชและคมครองสาธารณสมบตของแผนดน.วทยานพนธมหาบณฑต
คณะนตศาสตรกรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนเมอไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม(Constructivism)กบแบบปกต
AcademicAchievementsinScienceandCriticalThinkingofStudentsTaughtwiththeConstructivismandConventionalTechniques
อรนชบญสนท1,ทวสนนาวารตน2และทศนยประธาน3
Oranut Boonsanit, Tavesin Navarat and Tussanee Pratane
AbstactTheobjectivesoftheresearchweretocomparetheacademicachievementsandcriticalthinkingofstudentstaughtwiththeconstructivismandconventionaltechniques,tocomparetheacademicachievementsandcriticalthinkingofstudentsbeforeandaftertheyweretaughtwiththeconstructivismtechniqueandtocomparetheacademicachievementsandcriticalthinkingofstudentsbeforeandaftertheyweretaughtwiththeconventionaltechnique.ThestudywasconductedwithMathayomsueksa2studentsatTaphaenWitthayaSchoolunderthePhatthalungOfficeofBasicEducationArea2inthesecondsemesterofthe2009academicyear.Theschoolsamplewasdrawnbythepurposivesamplingtechniqueand20studentsrandomly selected for constructivism teaching and another 20 students for conventional teaching. The instrumentsusedinthestudyconsistedof5constructivismteachingplansand5conventionalteachingplansonthethemeof‘FoodandExistence’.Thetimespanfortheteachingcovered22periods.ThedatacollectioninstrumentincludedanacademicachievementtestonFoodandExistenceandacriticalthinkingabilitytest.Thefindingsofthestudyrevealedthefollowings:
1 ครศาสตรมหาบณฑตสาขาวทยาศาสตรศกษา2 อาจารยสาขาวชาเคมและเคมประยกตมหาวทยาลยราชภฏสงขลาอ.เมองจ.สงขลา900003 รองศาสตราจารยมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110* ผใหการตดตอ
HatyaiJournal8(2):85-95
บทความวจย
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201086
1.Thestudentstaughtwiththeconstructivismtechniqueshowedahigherlevelofachievementintermofunderstandingthesubstanceofthesubjectoffoodthanthosetaughtwiththeconventionaltechniqueata .05 significantdifference,ahigher levelofachievement in termof scientificprocess skill ata .01significantdifference,andahigherlevelofachievementintermofcriticalthinkingability,decisionmaking,identificationofassumption,generalizationandoverallata.01significantdifference.
2.Afterthestudentsweretaughtwiththeconstructivismtechnique,theyshowedahigheracademicmean scores thanbeforebeing taughtwith this technique at a .01 significantdifference, in termsofknowledge,understanding,scientificprocessskill,applicationofscientificknowledgeandoverall,andintermsofcriticalthinking,definingproblem,decidingondata,identificationofassumption,generalizationand overall. 3.Afterthestudentsweretaughtwiththeconventionaltechnique,theyobtainedahigheracademicmeanscoreshigherthanthosebeforebeingtaughtwiththistechniqueata.01significantdifferenceintermsofknowledge,understanding,scientificprocessskill,applicationofscientificknowledgeandoverall,and in terms of critical thinking, definingproblem, deciding ondata, identification of assumption,generalizationandoverall.
Fromthelearningactivitiesprovidedtothestudents,itwasfoundfromqualitativeobservationsthatbothtechniquescanbeusedtostimulatediverseideasamongstudents.Questionsaskedweredirectlyrelatedtostudents’livelihood,thusfacilitatingallstudentstoparticipateinactivitiesateachstageandtobeinterestedinlearningmore.Thegrouptaughtwiththeconstructivismtechniqueshowedanabilitytoprovideadditionalcommentsandexpressions;theywerecreativeindesigningexperimentsbeyondthoseprescribedinassignmentsheetsinaccordancewiththeobjectives.Theywereabletoapplytheirknowledgefor their daily activities. Keywords: academicachievementinsciencesubject,criticalthinkingabilityconstructlearningtechnique
บทคดยอ
การวจยนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ
ของนกเรยนเมอไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม(constructivism)กบแบบปกต เปรยบเทยบผลสมฤทธ
ทางการเรยนและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกอนและหลงไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมและ
เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกอนและหลงไดรบการเรยน
รแบบปกตกลมตวอยางในการศกษาไดแกนกเรยนชนมธยมศกษาปท2ภาคเรยนท2ปการศกษา2552โรงเรยน
ตะแพนพทยาจำานวน40คนแบงเปนกลมศกษาท1จำานวน20คนไดรบการเรยนโดยใชวธคอนสตรคตวสซม
และกลมศกษาท2จำานวน20คนไดรบการเรยนรแบบปกตซงดำาเนนการเลอกโรงเรยนแบบเจาะจง(purposive
sampling)และสมหองเรยนสำาหรบการทดลองเครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแผนการจดการเรยนรแบบ
คอนสตรคตวสซมกบแบบปกตเรองอาหารกบการดำารงชวตอยางละ5แผนใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนร
22คาบและเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง
อาหารกบการดำารงชวตและแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณวเคราะหขอมลดวยสถต
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานเพอการเปรยบเทยบความแตกตางคาเฉลย
ผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมศกษาและกลมควบคมวเคราะหดวยสถตการ
ทดสอบคาท(t-test)ลกษณะ2กลมเปนอสระจากกน(independent)เมอพบวาความแตกตางคาเฉลยกอนเรยน
87
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนอรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน
ไมมความแตกตางกน แตหากพบวา คาเฉลยกอนเรยนมความแตกตางกน วเคราะหดวยสถตวเคราะหความ
แปรปรวนรวม(analysisofcovariance)เพอทดสอบสมมตฐานสวนการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคะแนน
เฉลยกอนและหลงจากไดรบการเรยนรดวยวธการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมและวธการเรยนรแบบปกต
วเคราะหโดยใชสถตทดสอบคาท(t-test)ลกษณะ2กลมทสมพนธกน(dependent)เพอทดสอบสมมตฐาน
ผลการวจยพบวานกเรยนทไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมไดรบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน
เรองอาหารกบการดำารงชวตดานความเขาใจสงกวากลมทไดรบการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำาคญทางสถตท
ระดบ .05ผลสมฤทธทางการเรยนดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวาอยางมนยสำาคญทางสถตท
ระดบ.01ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณดานการตดสนปญหาดานการระบสมมตฐานดานการสรป
อางอง และรวมทกดานสงกวาอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01นอกจากนพบวานกเรยนหลงจากไดรบ
การเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมและกลมทไดมการเรยนรแบบปกตมผลสมฤทธทางการเรยนทกดานและ
คะแนนรวมและการคดอยางมวจารณญาณทกดานสงกวากอนไดรบการเรยนรอยางมนยสำาคญทางสถตระดบ.01
คำาสำาคญ: ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร, การคดอยางมวจารณญาณ,การเรยนรแบบคอนสตรค
ตวสซม,การเรยนร,แบบปกต
บทนำาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช
2542 (ปรบปรงพ.ศ. 2545:2) ใหความหมายของ
การศกษาวา เปนกระบวนการเรยนรเพอความ
เจรญงอกงามของบคคลและสงคมโดยการถายทอด
ความรการฝกการอบรมการสบสานทางวฒนธรรม
การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ
ฯลฯ การจดการศกษาตองยดหลกสำาคญทวา
นกเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนา
ตนเองไดโดยถอวานกเรยนมความสำาคญทสดตอง
สงเสรมใหนกเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต
อยางเตมศกยภาพปจจบนองคกรระหวางประเทศ
และองคกรพฒนาตางๆ หลายองคกรใหความสำาคญ
ของการศกษาวา เปนการศกษาเพอทกคนและ
รวมกนผลกดนใหการศกษาเปนสทธขนพนฐานของ
มนษยโดยจดกระบวนการเรยนรดวยการจดเนอหา
สาระ กจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและ
ความถนด จดสภาพแวดลอมใหนกเรยนไดเรยนร
อยางรอบดานรวมทงประสานความรวมมอกนเพอ
พฒนานกเรยนใหมศกยภาพ อนจะนำาไปสการ
ปรบปรงคณภาพชวต และใชกระบวนการทาง
วทยาศาสตรในการแสวงหาความร (กระทรวง
ศกษาธการ,2544:6)
การจดการเรยนรกลมสาระการเรยนร
วทยาศาสตรมจดประสงคเพอใหมความรความเขาใจ
และสามารถตดตามการเปลยนแปลงดานวทยาศาสตร
และเทคโนโลยตางๆ ทเกดขนและสามารถเชอมโยง
ความรกบกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอนำาไปใช
ในชวตประจำาวน วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของ
โลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนรทกคนจง
จำาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตรเพอท
จะมความรความเขาใจโลกธรรมชาต เทคโนโลยท
มนษยสรางสรรคขนและนำาความรไปใชอยางมเหตผล
สรางสรรคและมคณธรรมความรวทยาศาสตรอาจ
นำามาใชในการพฒนาคณภาพชวตทดและชวยใหคน
มความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการใชประโยชน
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201088
การดแลรกษาตลอดจนการพฒนาสงแวดลอมและ
ทรพยากรธรรมชาตอยางสมดลและยงยนและชวย
เพมขดความสามารถในการพฒนาเศรษฐกจ(สถาบน
สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,2544:
1) การทจะพฒนานกเรยนใหบรรลศกยภาพ
ดงกลาวขางตน ครผสอนตองมความรและทกษะ
การสอนทหลากหลายและสามารถเลอกใชให
เหมาะสมกบเนอหาวชาความสามารถของผเรยน
ซงการสอนวทยาศาสตรตามแนวคอนสตรคตวสซม
(Constructivism)ซงเปนทฤษฎเกยวกบความรและ
การเรยนรโดยอาศยพนฐานทางจตวทยาปรชญา
และมนษยวทยาอธบายความรวาเปนสงชวคราวม
การพฒนาถกสรางขนภายในตวคนหรอกลาวอกนย
หนงวาทฤษฎการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสซม
เปนการเรยนรดวยการกระทำาของตนเองมแนวคด
หลกวาบคคลเรยนรดวยการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม
ดวยวธการทตางกน โดยอาศยประสบการณเดม
โครงสรางของสตปญญาทมอยและแรงจงใจภายใน
เปนพนฐานมากกวาการอาศยเพยงการรบรขอมล
จากสงแวดลอมหรอการสอนจากภายนอกเทานน
(DriverandBell,1986;Kamis,1990;VanGlserfeld,
1991;Hendersen,1992อางถงในนภาภรณพรรณศร,
2546 :11)สนใจในสงทเรยนซงวธการนใหความ
สำาคญกบนกเรยนสอดคลองกบพระราชบญญตการ
ศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 (ปรบปรงพ.ศ.
2545 : 2) จากการศกษารายงานการวจย เอกสารท
เกยวของพบวาการจดกจกรรมการเรยนการสอน
ตามแนวคอนสตรคตวสซม ชวยใหนกเรยนม
ผลสมฤทธทางการเรยนสงขน (Bowman, 1994 /
Curtis, 1997อางถงในพรหมผกดวง, 2542 : 10)
และเปนประโยชนตอการเรยนรของนกเรยน
ดวยเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจศกษาผล
สมฤทธทางการเรยนและการคดอยางมวจารณญาณ
ของนกเรยนดวยการนำาวธการจดกจกรรมการเรยน
การสอนตามแนวคอนสตรคตวสซมและการเรยน
การสอนแบบปกตมาใชสอนกลมสาระวชา
วทยาศาสตรเรองอาหารกบการดำารงชวตสำาหรบ
นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท2โรงเรยนตะแพน
พทยาอำาเภอศรบรรพตจงหวดพทลงสำานกงานเขต
พนทการศกษาพทลงเขต1
วตถประสงคของการวจย1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน
และการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนทไดรบ
การเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมกบแบบปกต
2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน
และการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนระหวาง
กอนและหลงไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคต
วสซม
3. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน
และการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนระหวาง
กอนและหลงไดรบการเรยนรแบบปกต
วธการวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยเปน
นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 ทศกษาใน
ภาคเรยนท2ปการศกษา2552ของโรงเรยนในสงกด
สำานกงานเขตพนทการศกษาพทลงเขต1เฉพาะอำาเภอ
ศรบรรพตมโรงเรยนในสงกดจำานวน 6 โรงเรยน
ประกอบดวยโรงเรยนศรบรรพตพทยาคมบานเขาป
บานหสคณบานโหละเรด บานสวนโหนด และ
ตะแพนพทยา มนกเรยนทงสน จำานวน 150 คน
กลมตวอยางเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท2
ทศกษาในภาคเรยนท2ปการศกษา2552โรงเรยน
ตะแพนพทยา อำาเภอศรบรรพต จงหวดพทลง
สำานกงานเขตพนทการศกษาพทลงเขต1ดำาเนนการ
89
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนอรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน
สมโรงเรยนดวยวธการเลอกแบบเจาะจง(purposive
sampling)โรงเรยนตะแพนพทยาซงสภาพการเรยนร
ระดบความสามารถและองคประกอบตางๆของ
นกเรยนใกลเคยงกบนกเรยนในโรงเรยนอนๆ ใน
อำาเภอศรบรรพตและสมหองเรยนดวยวธการสม
อยางงายจากจำานวนหองเรยน2หองหองละ20คน
เพอคดเลอกกลมตวอยางในการศกษาเปนกลมทได
รบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมและกลม
ควบคมเปนกลมทไดรบการเรยนรแบบปกต ทาง
โรงเรยนตะแพนพทยาไดจดกลมนกเรยนในแตละ
หองเรยนมสภาพความสามารถของนกเรยนไม
แตกตางกน
เครองมอท ใชในการเกบรวบรวมขอมล
ประกอบดวยแบบวด 2ฉบบ ไดแก แบบทดสอบ
วดผลสมฤทธทางการเรยนเรองอาหารกบการดำารง
ชวต เปนแบบวดทผวจยพฒนาสำาหรบวดความร
ความสามารถในสาระเรองอาหารกบการดำารงชวต
มลกษณะเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ4ตวเลอก
จำานวน60ขอมความเชอมน.83 และแบบทดสอบ
วดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ
ดำาเนนการพฒนาแบบวดความสามารถในการคด
อยางมวจารณญาณโดยการดดแปลงและปรบปรง
จากแบบวดความสามารถในการคดอย างม
วจารณญาณของอรพณพฒนผล (2551 : 50)มคา
ความเชอมนเทากบ.84สำาหรบเครองมอทใชในการ
ทดลองประกอบดวย แผนการจดการเรยนรเรอง
อาหารกบการดำารงชวต แบงเปน 2 แบบ ไดแก
แผนการจดการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมผวจย
ใชแนวพฒนาของนภาภรณพรรณศร (2546 : 55)
และแผนการจดการเรยนรแบบปกต ไดพฒนาตาม
รปแบบการสอนและกจกรรมตามขนตอนทปรากฏ
ในคมอครวชาวทยาศาสตรตามหลกสตรการศกษา
ขนพนฐาน พทธศกราช 2544 และไดปรบปรง
ตามความเหมาะสมกบสภาพนกเรยนการแบงคาบ
การเรยนและเวลาทใชในการเรยนร โดยมแผน
การจดการเรยนรตามคมอครจำานวน5แผนใชเวลา
สอนทงสนจำานวน22คาบโดยสอนคาบละ50นาท
วธการวเคราะหขอมลเปนการวเคราะหขอมล
พนฐานผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางม
วจารณญาณของกลมตวอยางแตและกลมทงกอน
และหลงจากไดรบการเรยนรแตละวธ ดวยสถต
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสวนสถตทใช
ในการทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบความแตกตาง
คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางม
วจารณญาณระหวางกลมศกษาและกลมควบคมกอน
ไดรบการเรยนรดวยวธการแบบคอนสตรคตวสซม
และวธการแบบปกตดวยสถตทดสอบคาท (t-test)
ลกษณะ2กลมเปนอสระจากกน(independent)และ
เปรยบเทยบความแตกตางคาเฉลยหลงไดรบการ
เรยนรทง 2 วธ ดวยสถตทดสอบคาท (t - test)
เมอพบวาการทดสอบคาเฉลยกอนเรยนไมมความ
แตกตางกนและใชสถตวเคราะหความแปรปรวนรวม
(analysisofcovariance)ทดสอบเมอพบวาคาเฉลย
กอนเรยนท งสองกลมแตกตางกน สวนการ
เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลย
กอนและหลงจากไดรบการเรยนรดวยวธการเรยนร
แบบคอนสตรคตวสซมและวธการเรยนรแบบปกต
วเคราะหดวยสถตทดสอบคาท (t - test) ลกษณะ
2 กลมทสมพนธกน (dependent) เพอทดสอบ
สมมตฐาน
ผลการวจยและอภปรายผล นก เรยนหลงจากไดรบการเรยนร แบบ
คอนสตรคตวสซมมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน
เรองอาหารกบการดำารงชวตดานความเขาใจสงกวา
กลมทไดรบการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำาคญทาง
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201090
สถตทระดบ.05ผลสมฤทธทางการเรยนดานทกษะ
กระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวาอยางมนยสำาคญ
ทางสถตทระดบ .01ความสามารถในการคดอยาง
มวจารณญาณดานการตดสนปญหาดานการระบ
สมมตฐาน ดานการสรปอางอง และรวมทกดาน
สงกวาอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ผล
การวเคราะหแสดงในตารางท1และ2
การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและ
การคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนกอนและหลง
ไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซมและแบบ
ปกตพบวานกเรยนหลงจากไดรบการเรยนรแบบ
คอนสตรคตวสซม มคาเฉลยผลสมฤทธทางการ
เรยนเรองอาหารกบการดำารงชวต ดานความร
ความจำาดานความเขาใจดานทกษะกระบวนการทาง
วทยาศาสตรดานการนำาความรทางวทยาศาสตรไป
ใชรวมทกดานและการคดอยางมวจารณญาณดาน
การนยามปญหาดานการตดสนขอมลดานการระบ
สมมตฐานดานการสรปอางองและรวมทกดานสง
กวากอนไดรบการเรยนร อยางมนยสำาคญทางสถต
ทระดบ .01สวนกลมทไดรบการเรยนรแบบปกต
พบวานกเรยนหลงจากไดรบการเรยนรแบบปกตม
คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนเรองอาหารกบการ
ดำารงชวตดานความรความจำาดานความเขาใจดาน
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ดานการนำา
ความรทางวทยาศาสตรไปใชและรวมทกดานและ
การคดอยางมวจารณญาณดานการนยามปญหาดาน
การตดสนขอมลดานการระบสมมตฐานดานการ
สรปอางอง และรวมทกดานสงกวากอนไดรบการ
เรยนรอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ.01
จากผลการวจยครงนมขอสรปและอภปราย
ผลดงน
นกเรยนทไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม
มคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนเรองอาหารกบการ
ดำารงชวตดานความเขาใจสงกวากลมทไดรบการ
เรยนรแบบปกตอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ.05
ผลสมฤทธทางการเรยนดานทกษะกระบวนการทาง
วทยาศาสตร สงกวาอยางมนยสำาคญทางสถตท
ระดบ .01 และความสามารถในการคดอยางม
วจารณญาณดานการตดสนปญหา ดานการระบ
สมมตฐานดานการสรปอางอง และรวมทกดาน
สงกวาอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ.01แสดงวา
นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม
ชวยในการพฒนาความรความเขาใจ ทกษะและ
กระบวนการคดอยางมวจารณญาณสงขนสอดคลอง
กบแนวคดของไพฑรยสขศรงาม(2537:56)ซงได
สรปเกยวกบการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสซม
วาเปนการเรยนรทไมไดขนอยกบสงแวดลอมทาง
การเรยนรเทานนแตยงขนอยกบความรเกดการเรยนร
เดมทนกเรยนมอยการเกดการเรยนรของนกเรยนจะ
ตองมปฏสมพนธกบสงแวดลอมดงนน กจกรรม
จากการเรยนรจงเปนกระบวนการของการสราง
ความหมายจากกจกรรมทลงมอปฏบตนอกจากน
การเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสซมเปนการเรยน
รท เกดขนมาจากความร เดมของนกเรยนดวย
สอดคลองกบขอสรปทสำานกงานคณะกรรมการการ
ศกษาแหงชาต(2543:25)ไดกลาวถงการเรยนรตาม
แนวคอนสตรคตวสซมวาเปนการสรางองคความร
ดวยตนเองพฒนาศกยภาพสมอง ไมใชใหเดกเปน
ผรบเพยงอยางเดยวเทานนแตตองใหเดกและครเกด
การเรยนรจากการมปฏสมพนธซงกนและกนการ
เรยนรตามรปแบบนนกเรยนสามารถปรบโครงสราง
ทางปญญา เกดการเรยนร สงผลใหมผลสมฤทธ
ทางการเรยนสงขน ดงนนการจดการเรยนรตาม
แนวคดคอนสตรคตวสซมจงเปนการจดกจกรรมท
เปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนในเรอง
ทเกยวของกบชวตประจำาวนฝกกระบวนการกลม
91
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนอรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน
ตารางท1 วเคราะหความแปรปรวนรวมผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงจากไดรบการเรยนรแบบ
คอนสตรคตวสซมกบไดรบการเรยนรแบบปกต
ความแปรปรวน SS df ms F
ดานความรความจำา
ระหวางกลม(adj) 0.06 1.00 0.06 0.14
ภายในกลม(adj) 15.08 36.00 0.42
รวม(adj) 15.14 37.00
ดานความเขาใจ
ระหวางกลม(adj) 10.06 1.00 10.06 4.20*
ภายในกลม(adj) 86.13 36.00 2.39
รวม(adj) 96.19 37.00
ดานทกษะกระบวนการ
ระหวางกลม(adj) 5.06 1.00 5.06 9.34**
ภายในกลม(adj) 19.49 36.00 0.54
รวม(adj) 24.55 37.00
ดานการนำาไปใช
ระหวางกลม(adj) 0.50 1.00 0.50 0.33
ภายในกลม(adj) 55.00 36.00 1.53
รวม(adj) 55.50 37.00
รวมทกดาน
ระหวางกลม(adj) 12.31 1.00 12.31 1.29
ภายในกลม(adj) 344.74 36.00 9.58
รวม(adj) 357.05 37.00
* มนยสำาคญทระดบ.05
**มนยสำาคญทระดบ.01
วเคราะหกระบวนการทไดเรยนรออกมาตามความ
เขาใจของตนเอง
นก เรยนหลงจากไดรบการเรยนร แบบ
คอนสตรคตวสซมมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน
เรองอาหารกบการดำารงชวตดานความรความจำาดาน
ความเขาใจดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
ดานการนำาความรทางวทยาศาสตรไปใช และรวม
ทกดาน และการคดอยางมวจารณญาณดานการ
นยามปญหา ดานการตดสนขอมล ดานการระบ
สมมตฐาน ดานการสรปอางอง และรวมทกดาน
สงกวากอนไดรบการเรยนร อยางมนยสำาคญทาง
สถตทระดบ .01 แสดงวานกเรยนหลงไดรบการ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201092
ตารางท2 เปรยบเทยบความแตกตางความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณเรองอาหารกบการดำารง
ชวตของนกเรยนหลงจากไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม(Constructivism)กบการเรยนร
แบบปกต
การคดอยางมวจารณญาณ n X S t
ดานนยามปญหา
กลมศกษา 20 6.85 1.53 0.66
กลมควบคม 20 6.55 1.36
ดานตดสนขอมล
กลมศกษา 20 8.60 1.14 4.02**
กลมควบคม 20 6.75 1.71
ดานระบสมมตฐาน
กลมศกษา 20 7.60 0.82 3.21**
กลมควบคม 20 6.55 1.36
ดานสรปอางอง
กลมศกษา 20 7.95 1.43 2.75**
กลมควบคม 20 6.60 1.67
รวมทกดาน
กลมศกษา 20 31.00 3.85 3.14**
กลมควบคม 20 26.55 5.04
**มนยสำาคญทระดบ0.01
เรยนรมการพฒนาตนเองดงทขอสรปของเพยเจต
นกจตวทยาชาวสวสเซอรแลนดทเชอวาเดกสามารถ
เรยนรในสงทเขาสนใจ โดยการสรางความรขนใน
กระบวนการคดของสมองจากการมปฏสมพนธกบ
สงแวดลอมรอบตวเขาเองตามลกษณะเฉพาะ
(Unique) ของแตละบคคล ซงแนวคดดงกลาว
สอดคลองกบการสรางความรจากการลงมอทำาของ
ผเรยนเอง เปนกระบวนการของการสรางและจด
ระบบโครงสรางใหมของความรอยางตอเนองผเรยน
จะตองมการสรางและปรบโครงสรางของความร
ใหมนดวยตนเอง(นนทกาพงเกษม,2543:23)และ
เนองจากการศกษาครงนเปนเรองทเกยวของกบชวต
ประจำาวนของนกเรยนโดยตรงทำาใหเกดการเรยนร
ไดงายและรวดเรว สงผลใหมผลสมฤทธทาง
การเรยนสงขนเปนไปตามสมมตฐาน
นกเรยนหลงจากไดรบการเรยนรแบบปกต
มคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยน เรองอาหารกบ
การดำารงชวตดานความรความจำาดานความเขาใจ
ดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรดานการนำา
ความรทางวทยาศาสตรไปใชและรวมทกดานและ
การคดอยางมวจารณญาณ ดานการนยามปญหา
ดานการตดสนขอมลดานการระบสมมตฐานดาน
93
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนอรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน
การสรปอางองและรวมทกดานสงกวานกเรยนกอน
ไดรบการเรยนร อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ
.01แสดงวานกเรยนทไดรบการเรยนรแบบปกตม
คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางม
วจารณญาณหลงไดรบการเรยนรสงกวากอนไดรบ
การเรยนร ซงสอดคลองกบสมมตฐานและทเปน
เชนนเนองจากการเรยนรแบบปกตทไดรบเปนการ
เรยนรตามแนวคดกระบวนการสบสวนสอบสวน
ซงเปนวธการเรยนรทสงเสรมกระบวนการคดวธการ
หนงสอดคลองกบขอสรปของสวฒนนยมคา(2531:
502)ทกลาววาการสอนแบบสบสวนสอบสวนนน
เปนการสอนทสงเสรมใหนกเรยนเปนผคนหาหรอ
สบเสาะความรเกยวกบสงใดสงหนงทนกเรยนยงไม
เคยมความรนนมากอน โดยใชกระบวนการทาง
วทยาศาสตรสามารถทดสอบไดโดยการแกปญหา
ในกจกรรมการเรยนทจดขน จากรปแบบการสอน
ดงกลาวสงผลใหนกเรยนหลงไดรบการเรยนร
มผลสมฤทธทางการเรยนและการคดอยางม
วจารณญาณสงกวากอนไดรบการเรยนร
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะการนำาผลการวจยไปใช
จากผลการวจยเรองผลสมฤทธทางการเรยน
วทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของ
นกเรยนเมอไดรบการเรยนรแบบคอนสตรคตวสซม
กบแบบปกต เรอง อาหารกบการดำารงชวต ของ
นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2ผวจยขอเสนอ
แนะเพอนำาผลการวจยไปใชดงน
1. จากผลการศกษาวจยครงน พบวาการ
จดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสซมสงผลดตอ
นกเรยนในดานผลสมฤทธทางการเรยนและการคด
อยางมวจารณญาณจงอาจกลาวไดวา การจดการ
เรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรสามารถนำา
วธการจดการเรยนรตามแนวคดคอนสตรคตวสซม
มาใชเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหดขนได
โดยเฉพาะเนอหาท เกยวของกบชวตประจำาวน
ดงนนจงควรสงเสรมใหมการจดการเรยนการสอน
ตามแนวคดคอนสตรคตวสซม เพอประโยชนตอ
การพฒนาการเรยนการสอนตอไป
2.ครกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ควร
นำาการจดการเรยนรดงกลาวไปปรบใชในเนอหาอน
ทงนเนองจากกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเนน
ใหนกเรยนไดเรยนรดวยการปฏบตจรงทเหมาะสม
และสอดคลองกบรปแบบการจดการเรยนรตามแนว
คอนสตรคตวสซม เพราะการใหนกเรยนไดปฏบต
ดวยตนเองจะทำาใหผเรยนสรางความรไดดวยตวของ
ผเรยนเองและผเรยนสามารถนำาขนตอนการปฏบต
ในการแกปญหา รวมถงกระบวนการคดอยางม
วจารณญาณ เพราะในการทำากจกรรมผเรยนตอง
ฝกการคด วเคราะห รวบรวมขอมล เพอแปลผล
ขอมลและแกไขปญหาทผเรยนไดทำากจกรรมดวย
ตนเองไปใชใหเกดประโยชนตอตนเองในการเรยนร
อนๆและในชวตประจำาวน
3.การจดการเรยนรตามแนวคดคอนสตรค
ตวสซม เปนเรองยากตอการปฏบตของครผจด
การเรยนรเพราะครจะตองทำาความเขาใจและมการ
วางแผนการจดการเรยนรทดคอจดสภาพแวดลอม
การเรยนรใหมทางเลอกลดความกดดนไมเนนหนก
ในการควบคมพฤตกรรมการเรยนร คอใหนกเรยน
ปฏบตหรอตอบตามทครตองการเทานนเนองจาก
นกเรยนแตละคนมขดจำากดในดานการเรยนรไม
เทากนนอกจากนครตองอดทน ใจเยนและเปดใจ
ใหกวางในการยอมรบความคดเหนของนกเรยน
เหลาน ถาครทำาได ผลทได คอ จะเกดประโยชน
อยางมากตอผเรยน
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201094
4.ครมการอธบายเปนขนตอน การจด
กจกรรมการเรยนรใหนกเรยนเขาใจกอนเพอให
กจกรรมดำาเนนตอเนองไปตามแผนการจดการ
เรยนรเพราะในระยะแรกๆ ผวจยสงเกตวานกเรยน
จะไมฟงใคร เพราะครใหอสระแกผเรยน ในขณะ
เดยวกนครจะหางนกเรยนไมไดเลย ครจะตองทำา
หนาทเปนผชแนะแกผเรยน ใหความสะดวก เปน
ทปรกษา ผสนบสนนทด เพอพฒนาใหนกเรยน
สามารถเรยนรจากสงแวดลอมตางๆและสามารถ
ทำางานรวมกบผอนดวยด
ขอเสนอแนะในการทำาวจยครงตอไป
1. ควรวจยหรอศกษาเพมเตมในตวแปรเรอง
ความคงทนในการเรยนร เพอเปนการพสจนและ
ยนยนวาวธการจดการเรยนรตามแนวคดคอนสตรค
ตวสซมชวยพฒนาการเรยนไดผเรยนสามารถจดจำา
สงทเรยนไดนานจรงหรอไมเพอใหไดผลการวจยท
แนนอนและเชอถอได
2.ควรศกษาเปรยบเทยบการจดการเรยนร
ตามแนวคดคอนสตรคตวสซมกบประชากรกลมอน
และกลมสาระการเรยนรอนๆ
3.ควรวจยหรอศกษาในตวแปรเรองความ
สามารถในการคดอยางมวจารณญาณและวธการทาง
วทยาศาสตรไปใชในชวตประจำาวนปจจบนเดกไทย
ยงขาดการฝกฝนในกระบวนการคดดงนนเมอเกด
ปญหาขน เดกจะใชอารมณในการตดสนปญหา
สงผลใหเกดปญหาสงคมตามมา เพอพสจนวา
แนวคดคอนสตรคตวสซมชวยเดกแกปญหาไดจรง
4.ควรวจยเชงคณภาพควบคกบเชงปรมาณ
ดวย เพอทำาใหงานวจยมคณคาและเกดประโยชน
ตอนกเรยนสงสด
5.ควรมการศกษาในชวงระยะเวลาทยาวนาน
มากยงขน เพราะการเรยนการสอนวทยาศาสตร
ในบางครงกมความคลาดเคลอนของการทดลองไม
เปนไปตามเวลาทกำาหนดไวการกำาหนดเวลาไวอาจ
ทำาใหการวเคราะหหรอขนตอนตามกระบวนการ
ทางวทยาศาสตรไมครบถวน
เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ,กรมวชาการ. 2544.หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2544.กรงเทพมหานคร :
พฒนาคณภาพวชาการ(พว).
กระทรวงศกษาธการ.2545.พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)
พ.ศ.2545. กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.
กระทรวงศกษาธการ.2551.หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551.พมพครงท 1กรงเทพฯ :
โรงพมพครสภาลาดพราว.
คณะกรรมการการศกษาแหงชาต,สำานกงาน. 2543.การวจยและพฒนาระบบการประเมนผลภายในของ
สถานศกษา.กรงเทพฯ:ว.ท.ซ.คอมมวนเคชน.
.2551.รายงานผลการเปรยบเทยบการสอบO-net.กรงเทพมหานคร.
นนทกาพงเกษม. 2543.การพฒนาโปรแกรมสงเสรมการเรยนรวทยาศาสตรและเทคโนโลยตามแนวคด
คอนสตรคชนนสต สำาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต,
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
95
ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนอรนชบญสนท,ทวสนนาวารตนและทศนยประธาน
นภาภรณพรรณศร. 2546.ผลการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เรองพลงงานและสารเคม
เมอใชกจกรรมการเรยนการสอนตามโมเดลการเรยนรแบบคอนสตรคตวสต.วทยานพนธปรญญา
ศกษาศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน.
พรหมผกดวง. 2542. ผลของการสอนตามแนวคอนสตรคตวสต ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน วชา
วทยาศาสตร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาวทยาศาสตรศกษาบนฑต
วทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.
ไพฑรย สขศรงาม. 2537. “การเรยนรตามทศนะกลมสรางสรรคความร (Constructivist) กบการสอน
วทยาศาสตร”วารสารมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒมหาสารคาม.
วรรณทพารอดแรงคา.2543.การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเพอใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษา
ขนพนฐาน.เอกสารประกอบการอบรมโครงการประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาครวทยาศาสตร.
สำานกพมพบรษทเดาะมาสเตอรกรปแมนเนจเมนทจำากด.
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2544. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานชวตกบ
กระบวนการดำารงชวต.พมพครงท1กรงเทพฯ:ครสภาลาดพราว,2544.
สวฒน นยมคา. 2531.ทฤษฎและทางปฏบตในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความรเลม 1-2.
กรงเทพฯ:เจเนอรบบคเซนเตอร.
อรพณ พฒนผล. 2551. การพฒนาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณสำาหรบ
นกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนมธยมศกษาสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษานครสวรรคเขต1.
ปรญญานพนธหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการวดผลการศกษา.มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ.
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง
NeedforSelfDevelopmentinWorkofPolicesinImmigrationBureau
วชรขนธเนตร1และสรกรกาญจนสนทร2
WachareeKhantanetandSirikornKanjanasuntorn
AbstractThepurposeofthisresearchwastostudytheneedforselfdevelopmentinworklevel,regardingtotheassociationofpersonal factor,motivation factorandorganizational climate factorswithneed for selfdevelopmentinwork.AndsuggestionsabouttheirownneedforselfdevelopmentinworkofpoliceinImmigrationBureau.Intermofmethodology,participantswere329policeinImmigrationBureaufiscalyear2552.Datawascollectedbyusingandanalyzebyusingstatisticalsoftwarepackages.Forpercentage,mean,standarddeviation,chi-squareandPearson’sproductmomentcorrelationcoefficient.
The results generally indicated that the police in Immigration Bureau has need for self development inworkasoveralland individualatmediumlevel.Regardingpersonal factorsuchas, levelrankandexperienceinpersonaldevelopmentrelatedtotheirneedforselfdevelopmentinworkoverallatthe0.05levelofsignificanceandtimeworkingintheImmigrationBureaurelatedtotheirneedforselfdevelopmentinworkoverallatthe0.001levelofsignificance.Motivationfactorssuchas,payandbenefits,receivedbyvariousrespected,theprogressoftheworkandworkstabilityrelatedtotheirneedforselfdevelopmentinworkoverallandindividualatthe0.001levelofsignificance.Organizationalclimatefactorssuchas,thenatureofworkpractices,Organizationalstructureandpolicies,supportfromsupervisorsandworkenvironmentrelatedtotheirneedforselfdevelopmentinworkoverallatthe0.001levelofsignificanceandrelationshipswithcolleaguesrelatedtotheirneedforselfdevelopmentinworkoverall,trainingandselfdevelopmentindividualatthe.001levelofsignificant.
SuggestionsforselfdevelopmentofeducationrequirementsistorecommendtheImmigrationBureauwithacademic institutionswhetherpublic orprivate sectors curriculum,of theappropriatepolice in
1 นกศกษาบณฑตสาขาวชาพฒนาสงคมโครงการสหวทยาการระดบบณฑตศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร2 รองศาสตราจารยประธานหลกสตรสาขาพฒนาสงคมโครงการสหวทยาการระดบบณฑตศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร
HatyaiJournal8(2):97-106
บทความวจย
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec201098
Immigration Bureau, for training to provide training on the use of English and other languages such as Japanese,Chinese,Russian and self-development to provide funds to supportwelfare costs for thedevelopment of self.
Keyword:Needs,SelfDevelopment,PolicesinImmigrationBureau
บทคดยอการวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาระดบความตองการพฒนาตนเองในการทำางานความสมพนธระหวางปจจย
พนฐานสวนบคคลปจจยดานแรงจงใจและปจจยดานบรรยากาศองคการกบความตองการพฒนาตนเองในการ
ทำางานและขอเสนอแนะเกยวกบความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจ
คนเขาเมองกลมตวอยางการวจยคอขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองประจำาปงบประมาณพ.ศ.2552
จำานวน329คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลทำาการวเคราะหผลดวยโปรแกรม
สำาเรจรปทางสถต เพอหาคารอยละคาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐานคาไคสแควร และคาสมประสทธสหสมพนธ
เพยรสน
ผลการวจยพบวา (1)ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมองในภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง(2)ปจจยพนฐานสวนบคคลไดแกระดบชนประสบการณ
ในการพฒนาตนเอง และระยะเวลาในการปฏบตหนาทในสำานกงานตรวจคนเขาเมองมความสมพนธกบความ
ตองการพฒนาตนเองในการทำางานในภาพรวมอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ0.05,0.05และ0.001ตามลำาดบ
(3)ปจจยดานแรงจงใจมความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเองในการทำางานในภาพรวมและรายดานอยาง
มนยสำาคญทางสถตทระดบ0.001(4)ปจจยดานบรรยากาศองคการมความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเอง
ในการทำางานในภาพรวมและรายดานอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.001 ยกเวนความสมพนธกบเพอน
รวมงานมความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเองในการทำางานในภาพรวมดานการฝกอบรมและดานการ
พฒนาดวยตนเองอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ0.01สำาหรบขอเสนอแนะเพอการพฒนาตนเองในการทำางาน
ดานการศกษาตองการใหสำานกงานตรวจคนเขาเมองรวมกบสถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชนจดทำาหลกสตร
การศกษาตอทเหมาะสมกบขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองสวนดานการฝกอบรมตองการใหจด
ฝกอบรมเกยวกบการใชภาษาองกฤษและภาษาอน ๆ เชนภาษาญปนภาษาจนภาษารสเซย เปนตนและดาน
การพฒนาดวยตนเองตองการใหมเงนสวสดการเพอสนบสนนคาใชจายเพอการพฒนาดวยตนเอง
คำาสำาคญ: ความตองการ,การพฒนาตนเอง,สำานกงานตรวจคนเขาเมอง
บทนำาการพฒนาทรพยากรบคคลเพอใหเปนทรพยากรทม
คณคาในองคกรและนำามาใชประโยชนอยางสงสด
เปนสงจำาเปนอยางยงขององคกรซงแนวคดและ
เทคนค วธการในการพฒนาบคคลนนสามารถ
กระทำาไดหลายรปแบบแตการพฒนาบคคลทจะให
ไดผลดนนจะตองเรมมาจากความคดทจะปรบปรง
ตนเองของบคคลนนในหนวยงานนนเสยกอน
(กรรณการ วขมภประหาร, 2539 : 1) การพฒนา
ตนเองจงเปนสงสำาคญทจะตองมอยกอนและจะตอง
ทำากอนการพฒนาใดๆดงนนการพฒนาตนเองจง
99
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองวชรขนธเนตรและสรกรกาญจนสนทร
ถอเปนสงสำาคญสงแรกเพราะถอวาหากบคคลไมม
ความคดในการทจะปรบปรงพฒนาตนเองหรอไม
เรมตนการพฒนาทตนเองกอนแมไดรบการสงเสรม
หรอสนบสนนใหจดการพฒนาในรปแบบใดๆ อยาง
มากมายกตามการพฒนานนกจะไดรบผลตอบแทน
ไมคมคา(อนกรเยยงพฤษาวลย,2535:10)
ตามแผนพฒนาสำานกงานตำารวจแหงชาตพ.ศ.
2550 - 2554 ไดมการเนนใหทกหนวยงานทำาการ
พฒนาการปฏบตหนาทราชการใหมประสทธภาพ
สามารถตอบสนองความตองการของประชาชนม
ความครอบคลมสอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนา
ประเทศ ทมงเนนการพฒนาองคกรภาครฐให
สามารถสนบสนนตอการทำาใหประเทศไทยมความ
พรอมทจะรองรบกบความเปลยนแปลงและความ
เจรญเตบโต เปนประเทศศนยกลางการทองเทยว
และการลงทนของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออก
เฉยงใตภายใตสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปอยาง
รวดเรวตามสถานการณยคโลกาภวตน ทเรงรด
การพฒนาดานสงคมบคลากร เศรษฐกจการเมอง
กฎหมาย เทคโนโลย การแลกเปลยน การตดตอ
สอสารธรกจการคาระหวางประเทศตลอดจนการ
ลงทนลกษณะตางๆกบบรษทขามชาตสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมองเปนหนวยงานทไดรบมอบหมาย
ใหรบผดชอบภารกจหลกทมความสำาคญของ
สำานกงานตำารวจแหงชาต เกยวกบงานดานพธการ
เขาเมอง การดำาเนนการตามกฎหมายวธพจารณา
ความอาญาพ.ร.บ.คนเขาเมองพ.ศ.2522กฎหมาย
วาดวยการคาหญงและเดกหญงและกฎหมายอนท
เกยวความผดทางอาญา(สำานกงานตรวจคนเขาเมอง,
2549:7)
ดงนนลกษณะการปฏบตงานของสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมอง เปนงานทแตกตางจากการปฏบต
งานของขาราชการตำารวจหนวยงานอน ๆ ของ
สำานกงานตำารวจแหงชาต เปนงานทเกยวของกบ
ความมนคงและความปลอดภยของประเทศมความ
สมพนธและใกลชดกบประชาชนผใชบรการจำาเปน
ตองใชภาษาตางประเทศสอสารขณะปฏบตงาน
การปฏบตงานมความเกยวพนความผดทงทางวนย
และความผดทางอาญาเมอปฏบตงานผดพลาด
เจาหนาทตองปฏบตงาน 24 ชวโมง ทผานมา
สำานกงานตรวจคนเขาเมองไมไดมการกำาหนด
หลกเกณฑในการบรรจแตงตงบคลากรทมาดำารง
ตำาแหนงในสงกด เมอไดรบการแตงตงมาดำารง
ตำาแหนงสงกดสำานกงานตรวจคนเขาเมองแมจะม
การอบรมเกยวกบการปฏบตงานบางแตกเปนเพยง
ระยะเวลาสน ๆ เจาหนาทตองเรยนรและสงเกต
การปฏบตงานจากเจาหนาทตรวจคนเขาเมองทม
ประสบการณและปจจยทสำาคญอกประการหนงคอ
การเปลยนแปลงของเทคโนโลยทเขามามบทบาท
ตองานตรวจคนเขาเมอง ทำาใหเกดปญหาขณะ
ปฏบตงานเกดความผดพลาดเจาหนาทไมสามารถ
แกไขปญหาตางๆทเกดจากการปฏบตงานได เกด
ปญหาการรองเรยนจากการปฏบตงานของเจาหนาท
จากปญหาดงกลาวขางตน ผวจยซงเปน
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง ได
มองเหนปญหาเกยวกบการปฏบตงานของเจาหนาท
ซงสวนใหญแลวโดยพนฐานเจาหนาทตรวจคนเขา
เมองมระดบการศกษาดมความรความสามารถเปน
บคลากรทมความสำาคญปฏบตงานทมความสมพนธ
ใกลชดกบประชาชนผใชบรการตองปฏบตหนาท
24ชวโมง งานตรวจคนเขาเมองเปนงานทมความ
สำาคญตอความมนคง และความปลอดภยของ
ประเทศเปนดานหนาในการตอนรบนกทองเทยวท
เดนทางเขา-ออกราชอาณาจกรจงคดวาการพฒนา
ตนเองมความสำาคญในการปฏบตงานของขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง จงสนใจทจะ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010100
ศกษาระดบความตองการพฒนาตนเองในการ
ทำางานและศกษาปจจยทมความสมพนธกบความ
ตองการพฒนาในการทำางานของขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมองทเปนอยในขณะนเพอ
นำาผลการศกษาไปใชเปนขอมลสนบสนนสงเสรม
การพฒนาตนเอง เพอเปนแนวทางในการปรบปรง
และพฒนาขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง
ใหเปนไปอยางมประสทธภาพเกดภาพลกษณทดแก
หนวยงานและนำามาซงชอเสยงของประเทศไทยใน
อนาคต
วธการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ใชการ
เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามเปนเครองมอ
ในการวจยโดยมรายละเอยดเกยวกบประชากรและ
กลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย การเกบ
รวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมลและสถต
ดงตอไปน
ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการวจยครงนคอขาราชการ
ตำ ารวจสำ านกงานตรวจคนเข า เมอง ประจำ า
ปงบประมาณ2552จำานวน3,381คนกำาหนดขนาด
ของกลมตวอยางโดยคำานวณจากสตรของยามาเน
(Yamane,1973อางในพชตฤทธจรญ,2547:117-
118)ทระดบความคลาดเคลอน.05ไดขนาดตวอยาง
เทากบ358คนคำานวณขนาดของกลมตวอยางใน10
หนวยงานหลกทสงกดสำานกงานตรวจคนเขาเมอง
แบบแบงชนภมตามสดสวนหลงจากนนทำาการสม
ตวอยางแบบงาย(SimpleRandomSampling)ดวย
การจบสลากเลอกกลมตวอยางจากรายชอทงหมด
ของขาราชการตำารวจในแตละหนวยงานตามสดสวน
ทไดกำาหนดไว
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงนคอแบบสอบถาม
ทผวจยสรางขนโดยอาศยแนวคดทฤษฎและผลงาน
วจยท เกยวของ โดยไดกำาหนดโครงสรางของ
แบบสอบถามออกเปน5ตอนดงน
ตอนท1 เปนคำาถามเกยวกบขอมลปจจย
พนฐานสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก
เพศอายสถานภาพสมรสระดบการศกษาระดบชน
หนวยงานทสงกด ระยะเวลาทปฏบตหนาทใน
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง และประสบการณใน
การพฒนาตนเองลกษณะคำาถามเปนแบบเลอกตอบ
และเตมคำาลงในชองวาง
ตอนท2 เปนคำาถามเกยวกบปจจยดานแรง
จงใจในการทำางาน ไดแก เงนเดอนและสวสดการ
ตางๆการไดรบการยอมรบนบถอความกาวหนาใน
งาน และความมนคงในงาน ลกษณะคำาถามเปน
มาตรวดแบบRatingscaleซงแบงเปน5ระดบคอ
มากทสดมากปานกลางนอยและนอยทสด
ตอนท3 เปนคำ าถามเก ยวกบปจจยด าน
บรรยากาศองคการไดแกลกษณะของงานทปฏบต
โครงสรางและนโยบายองคการ ความสมพนธกบ
เพอนรวมงานการสนบสนนจากผบงคบบญชาและ
สภาพแวดลอมในการทำางานลกษณะคำาถามเปน
มาตรวดแบบRatingscaleซงแบงเปน5ระดบคอ
มากทสดมากปานกลางนอยและนอยทสด
ตอนท4 เปนคำาถามเกยวกบความตองการ
พฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง ในดานการศกษาตอ
ดานการฝกอบรม และดานการพฒนาตนเอง
ลกษณะคำาถามเปนมาตรวดแบบRating scaleซง
แบงเปน5ระดบคอมากทสดมากปานกลางนอย
และนอยทสด
101
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองวชรขนธเนตรและสรกรกาญจนสนทร
ตอนท5 เปนคำาถามเกยวกบขอเสนอแนะ
อนๆ เพอสงเสรม สนบสนนการพฒนาตนเอง
ซงประกอบดวยขอเสนอแนะดานการศกษาตอ
ดานการฝกอบรม และดานการพฒนาดวยตนเอง
ลกษณะคำาถามเปนแบบปลายเปด
การเกบรวบรวมขอมล
การวจยครงน ผวจยทำาการเกบขอมลจาก
ขาราชการตำารวจ สำานกงานตรวจคนเขาเมอง
โดยการจดสงแบบสอบถามทางไปรษณยใหแก
หนวยงานทเปนกลมตวอยางจำานวน358ชดและ
ไดรบกลบคนจำานวน329ชดคดเปนรอยละ91.90
สถตทใชในการวเคราะหขอมล
สถตทใชในการวเคราะหประกอบดวย
1.คาสถตรอยละ (Percentage) ใชอธบาย
ขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคล
2.คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบน
มาตรฐาน (StandardDeviation) ใชอธบายขอมล
เกยวกบปจจยดานแรงจงใจปจจยในการทำางานและ
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของ
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง
3.คาไคสแควร (Chi - square) และหา
คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน(Pearson’s
productmomentcorrelationcoefficient)ใชทดสอบ
สมมตฐานเพอวเคราะหความสมพนธระหวางปจจย
สวนบคคล ปจจยดานแรงจงใจ และปจจยดาน
บรรยากาศองคกรกบความตองการพฒนาตนเองใน
การทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมอง โดยกำาหนดนยสำาคญทางสถตไวทระดบ
0.05,0.01และ0.001
ผลการวจยและการอภปราย1.จากผลการวจยพบวา ขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมองมความตองการพฒนา
ตนเองในการทำางาน ในภาพรวมและรายดานอยใน
ระดบปานกลาง โดยดานการฝกอบรมเปนอนดบ
หนง รองลงมาคอดานการศกษาตอ และดาน
การพฒนาดวยตนเอง ซงสอดคลองกบขนบ
จรญศรสวสด (2540)ทศกษาความตองการพฒนา
บคลากรของพนกงานครโรงเรยนสงกดเทศบาล
เมองพทลง จงหวดพทลง พบวา พนกงานคร
โรงเรยนสงกดเทศบาลเมองพทลงมความตองการ
พฒนาดานการศกษาตออยในระดบปานกลางและ
สอดคลองกบดำารงศกดตอประเสรฐ(2544)ทศกษา
ความตองการพฒนาตนเองของขาราชการตำารวจ
ระดบชนประทวน กองตำารวจสนตบาล ผลการ
ศกษาพบวา ขาราชการตำารวจ ระดบชนประทวน
มความตองการพฒนาตนเอง โดยรวมอยในระดบ
ปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดาน
การศกษาตอ และดานการฝกอบรมอยในระดบ
ปานกลางเชนกน สำาหรบดานการศกษาตอนน
ขาราชการตำารวจ สำานกงานตรวจคนเขาเมองม
ความเหนวาการศกษาตอจะชวยพฒนาตนเองใหม
ศกยภาพในการทำางานทสงขนจงตองการศกษาตอ
ในสาขาทเปนประโยชนกบหนาทความรบผดชอบ
สวนดานการฝกอบรมขาราชการตำารวจสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมองมความเหนวาควรเรมจากการ
สำารวจความตองการฝกอบรมของขาราชการตำารวจ
กอนทจะจดอบรมตองการฝกอบรมในหลกสตรท
ตรงกบการปฏบตหนาท และตองการอบรมอยาง
ตอเนองเพอพฒนาตนเองในการทำางานอยเสมอ
นอกจากนสำ าหรบดานการพฒนาดวยตนเอง
ขาราชการตำารวจ สำานกงานตรวจคนเขาเมอง ม
ความเหนวาตองการแสวงหาความรดวยตนเองจาก
สออเลกทรอนกส ซงแสดงใหเหนวาขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง เปนผทมความ
กระตอรอรน และสนใจใฝหาความร และมความ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010102
ทนสมยรจกใชประโยชนจากสออเลกทรอนกส
2.จากผลการวจยเกยวกบความสมพนธ
ระหวางปจจยพนฐานสวนบคคลปจจยดานแรงจงใจ
และปจจยดานบรรยากาศองคการกบความตองการ
พฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมองพบวา สำาหรบปจจย
พนฐานสวนบคคลนนประสบการณในการพฒนา
ตนเองมความสมพนธกบความตองการพฒนา
ตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมองโดยภาพรวมอยางมนยสำาคญทาง
สถตทระดบ 0.05 และมความสมพนธกบความ
ตองการพฒนาตนเองในการทำางานดานการศกษาตอ
ดานการฝกอบรม และดานการพฒนาดวยตนเอง
อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ.01สวนระยะเวลา
ในการปฏบตหนาท มความสมพนธกบความ
ตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมอง โดยภาพรวม
อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ0.001และมความ
สมพนธกบความตองการพฒนาตนเองในการทำางาน
ดานการศกษาตอและดานการฝกอบรมอยางมนย
สำาคญทางสถตทระดบ0.05และพบวาระดบชนยศ
มความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเองใน
การทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมอง โดยภาพรวมอยางมนยสำาคญทางสถตท
ระดบ .05 และมความสมพนธกบความตองการ
พฒนาตนเองในการทำางานดานการฝกอบรมอยางม
นยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01สอดคลองกบการ
ศกษาของอญญาณยวภากล (2549)ทศกษาปจจย
ทมความสมพนธกบการพฒนาตนเองในการ
ปฏบตงานของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองดานตรวจ
คนเขาเมองทาอากาศยานกรงเทพฯพบวาระดบชน
ระยะเวลาในการปฏบตงานมความสมพนธกบการ
พฒนาตนเองในการปฏบตงานของเจาหนาทตรวจ
คนเขาเมองสอดคลองกบสมาล รจราบตร (2544)
ทศกษาความตองการพฒนาตนเองของขาราชการ
สำานกงานทดนในเขตกรงเทพมหานคร โดยทำา
การศกษากบขาราชการสำานกงานทดนในเขต
กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา ขาราชการ
สำานกงานทดนในเขตกรงเทพมหานครทมระดบ
ตำาแหนง(ซ)และประสบการณในการทำางานตางกน
มความตองการพฒนาตนเองโดยรวมในดานการ
ฝกอบรมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต
ทระดบ 0.05สอดคลองกบอมรรตนปกโคทานง
(2548) ทศกษาความตองการพฒนาตนเองของ
บคลากรสายสนบสนนวชาการมหาวทยาลยมหดล
วทยาเขตศาลายาผลการศกษาพบวาบคลากรสาย
สนบสนนวชาการทมระยะเวลาการทำางานตางกน
มความตองการพฒนาตนเองโดยภาพรวมดานการ
ฝกอบรม และดานการศกษาตอแตกตางกนอยาง
มนยสำาคญทางสถตทระดบ0.05
สวนปจจยดานแรงจงใจพบวา เงนเดอนและ
สวสดการตางๆการไดรบการยอมรบนบถอความ
กาวหนาในงานความมนคงในงานและภาพรวมม
ความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเองใน
การทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมอง โดยภาพรวมดานการศกษาตอ ดานการ
ฝกอบรมและดานการพฒนาดวยตนเองอยางมนย
สำาคญทางสถตทระดบ 0.001 สอดคลองกบการ
ศกษาของอญญาณยวภากล(2549)ทศกษาปจจยท
มความสมพนธกบการพฒนาตนเองในการปฏบตงาน
ของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองดานตรวจคนเขาเมอง
ทาอากาศยานกรงเทพฯ พบวาลกษณะของงาน
ความกาวหนาในหนาทการงาน ความสมพนธ
ระหวางผบงคบบญชาและเพอนรวมงานโครงสราง
103
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองวชรขนธเนตรและสรกรกาญจนสนทร
องคการรางวลตอบแทนความเสยงในการทำางาน
การสนบสนนดานการฝกอบรมและพฒนา และ
ความเปนอสระในการทำางานพบวามความสมพนธ
กบการพฒนาตนเองในการปฏบตงานของเจาหนาท
ตรวจคนเขาเมองอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ
0.05
นอกจากนสำาหรบปจจยดานบรรยากาศ
องคการพบวาลกษณะของงานทปฏบตโครงสราง
และนโยบายองคการ การสนบสนนจากผบงคบ
บญชาสภาพแวดลอมในการทำางานและภาพรวมม
ความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเองในการ
ทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมอง โดยภาพรวมดานการศกษาตอ ดานการ
ฝกอบรม และดานการพฒนาดวยตนเอง อยางม
นยสำาคญทางสถตทระดบ0.001สวนความสมพนธ
กบเพอนรวมงานมความสมพนธกบความตองการ
พฒนาตนเองในการทำางาน โดยภาพรวมดานการ
ฝกอบรม และดานการพฒนาดวยตนเอง อยางม
นยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 สอดคลองกบ
การศกษาของอญญาณย วภากล (2549) ทศกษา
ปจจยทมความสมพนธกบการพฒนาตนเองในการ
ปฏบตงานของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองดานตรวจ
คนเขาเมองทาอากาศยานกรงเทพฯพบวาลกษณะ
ของงานความสมพนธระหวางผบงคบบญชาและ
เพอนรวมงาน โครงสรางองคการรางวลตอบแทน
ความเสยงในการทำางานการสนบสนนดานการฝกอบรม
และพฒนาและความเปนอสระในการทำางานพบวาม
ความสมพนธกบการพฒนาตนเองในการปฏบตงาน
ของเจาหนาทตรวจคนเขาเมองอยางมนยสำาคญทาง
สถตทระดบ0.05รายละเอยดแสดงดงตารางท1
3.ขอเสนอแนะเพอการสงเสรมสนบสนนใน
การพฒนาตนเองของขาราชการตำารวจสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมองดานการศกษาตอพบวาขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองมขอเสนอแนะ
เพอการสงเสรมสนบสนนในการพฒนาตนเองดาน
การศกษาตอ โดยตองการใหสำานกงานตรวจคน
เขาเมองรวมกบสถาบนการศกษาทงภาครฐและ
เอกชนจดทำาหลกสตรการศกษาตอทเหมาะสมกบ
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองมาก
ทสดซงแสดงใหเหนวาขาราชการตำารวจสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมองตองการทจะนำาความรมาใชในการ
พฒนาศกยภาพในการปฏบตหนาทอยางแทจรง
รองลงมาคอในการขอรบทนควรกำาหนดหลกเกณฑ
และคณสมบตอย างชด เจนและเท า เทยมกน
เพอความโปรงใสและเกดความยตธรรม และม
หนวยงาน /บคลากรสำาหรบใหคำาปรกษาแนะนำา
และชใหเหนถงประโยชนของการศกษา เนองจาก
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองสวน
ใหญเปนขาราชการตำารวจชนประทวนและมอายงาน
เฉลยตำากวา 10ป มศกยภาพพรอมทจะพฒนาแต
ขาดความรความเขาใจในระเบยบขนตอนในการ
ศกษาตอ
สวนดานการฝกอบรม พบวา ขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองมขอเสนอแนะ
เพอการสงเสรมสนบสนนการพฒนาตนเองดาน
การฝกอบรม โดยตองการใหจดฝกอบรมเกยวกบ
การใชภาษาองกฤษและภาษาอนๆ เชนภาษาญปน
ภาษาจนภาษารสเซย เปนตนมากทสด รองลงมา
คอจดหลกสตรการฝกอบรมเพมเตมเฉพาะทางเชน
ความรเกยวกบกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบท
เกยวของกบการปฏบตหนาท แสดงใหเหนวา
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองเปน
ผทใฝรและพฒนาตนเองใหทนตอความเปลยนแปลง
อยเสมอ พรอมทงใหความสำาคญกบการปฏบต
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010104
ตารางท1สรปผลการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคลปจจยดานแรงจงใจและปจจยดาน
บรรยากาศองคกรกบความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมอง
ปจจยดานตางๆ
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางาน
ดาน
การศกษาตอ
ดาน
การฝกอบรม
ดาน
การพฒนา
ดวยตนเอง
ภาพรวม
ปจจยสวนบคคล
เพศ x x x x
อาย x x x x
สถานภาพสมรส x x x x
ระดบการศกษา x x x x
ระดบชน x ** x *
หนวยงานทสงกด x x x x
ระยะเวลาทปฏบตหนาทในสำานกงาน
ตรวจคนเขาเมอง
* * x ***
ประสบการณในการพฒนาตนเอง ** ** ** *
ปจจยดานแรงจงใจ
ดานเงนเดอนและสวสดการตางๆ *** *** *** ***
ดานการไดรบการยอมรบนบถอ *** *** *** ***
ดานความกาวหนาในงาน *** *** *** ***
ดานความมนคงในงาน *** *** *** ***
ภาพรวมปจจยดานแรงจงใจ *** *** *** ***
ปจจยดานบรรยากาศองคการ
ดานลกษณะของงานทปฏบต *** *** *** ***
ดานโครงสรางและนโยบายองคการ *** *** *** ***
ดานความสมพนธกบเพอนรวมงาน x ** ** **
ดานการสนบสนนจากผบงคบบญชา *** *** *** ***
ดานสภาพแวดลอมในการทำางาน *** *** *** ***
ภาพรวมปจจยดานบรรยากาศองคการ *** *** *** ***
*,**,***ยอมรบทระดบ.05,.01,.001และxหมายถงไมมความสมพนธกบความตองการพฒนาตนเอง
105
ความตองการพฒนาตนเองในการทำางานของขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองวชรขนธเนตรและสรกรกาญจนสนทร
หนาท จงตองการฝกอบรมหลกสตรทเกยวของกบ
งานหรอตามประเภทของงานทปฏบตนอกจากนน
ไดเสนอแนะใหมการไปดงานนอกสถานทตามความ
สมครใจหรอหมนเวยนกนไปและจดอบรมเกยวกบ
การพฒนาดานจตใจ(ไมเกน7วน)เพอสงเสรมให
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองเปน
ผทมศาสนาเปนหลกยดเหนยวจตใจ ดำารงตนอย
ในศลในธรรม
นอกจากนดานการพฒนาดวยตนเองพบวา
ขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองมขอ
เสนอแนะเพอการสงเสรม สนบสนนการพฒนา
ตนเองดานการพฒนาดวยตนเอง โดยเหนวาควรม
เงนสวสดการเพอสนบสนนคาใชจายเพอการพฒนา
ดวยตนเองจดใหมมมอนเทอรเนตสำาหรบสบคน
ขอมล มการจดสรรคอมพวเตอรใหครบทกคน
สงเสรมการเรยนผานระบบคอมพวเตอร มการ
ฝกสมาธและความอดทนตามสถานปฏบตธรรม
จดใหมหองสมดประจำาหนวยงานทกฝาย
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะทไดจากผลการวจย สำาหรบ
สำานกงานตรวจคนเขาเมองทมสวนเกยวของในการ
พฒนาตนเองของขาราชการตำารวจและผทเกยวของ
โดยจะเสนอแนะจากผลการวจยทพบมดงน
1.ดานการศกษาตอพบวาขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง โดยเฉพาะขาราชการ
ตำารวจระดบชนประทวนมความตองการศกษาตอ
ในหลกสตรทเกยวของกบการปฏบตงานโดยเฉพาะ
ดงนนสำานกงานตรวจคนเขาเมองควรรวมมอกบ
สถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชน จดทำา
หลกสตรทเหมาะสมกบการปฏบตงานและจดงบ
ประมาณเพอเปนทนสนบสนนใหขาราชการตำารวจ
ศกษาตอ โดยมเกณฑการคดเลอกทเหมาะสมและ
เปนธรรม
2.ดานการฝกอบรมพบวาขาราชการตำารวจ
สำานกงานตรวจคนเขาเมองมความตองการฝกอบรม
ในหลกสตรทเกยวกบการปฏบตงานในหนาท เชน
การฝกอบรมการใชภาษาองกฤษภาษาจน เปนตน
หรอทเกยวของกบงานในหนาท เชนฝกอบรมการ
ใชคอมพวเตอรอบรมกฎหมายเปนตนนอกจากน
มความตองการศกษาดงานนอกสถานทหรอเขารวม
การประชมอบรมสมมนาตางๆ ทเกยวของกบการ
ปฏบตงานดงนนสำานกงานตรวจคนเขาเมองควร
ดำาเนนการสำารวจหลกสตรการฝกอบรมทขาราชการ
ตำารวจมความตองการและจดฝกอบรมในหลกสตร
ดงกลาว จดงบประมาณเพอการศกษาดงานนอก
สถานทโดยความสมครใจ หมนเวยนกนไปตาม
ความเหมาะสมและเปนธรรม
3.ดานการพฒนาดวยตนเองพบวาขาราชการ
ตำารวจสำานกงานตรวจคนเขาเมองมความตองการ
พฒนาตนเอง โดยการไดรบทนสนบสนน และ
การจดสรรคอมพวเตอรเปนรายบคคล ดงนน
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง ควรจดงบประมาณ
สนบสนนและจดสรรคอมพวเตอรใหเปนรายบคคล
เพอสงเสรมใหขาราชการตำารวจสำานกงานตรวจคน
เขาเมองมแรงจงใจในการพฒนาตนเอง
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010106
เอกสารอางอง
กรรณการวขมภประหาร.2539.การศกษาความตองการในการพฒนาตนเองของขาราชการในมหาวทยาลย
ขอนแกน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษา,มหาวทยาลย
ขอนแกน.
ขนบจรญศรสวสด.2540.การศกษาความตองการพฒนาบคลากรของพนกงานครโรงเรยนสงกดเทศบาล
เมองพทลง จงหวดพทลง. วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษา,
มหาวทยาลยทกษณ.
ดำารงศกดตอประเสรฐ,ร.ต.อ.2544.การศกษาความตองการพฒนาตนเองของขาราชการตำารวจระดบชน
ประทวนกองตำารวจสนตบาล 1.สารนพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการศกษาเพอ
พฒนาทรพยากรมนษย,มหาวทยาลยรามคำาแหง.
พชตฤทธจรญ.2547.ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร.พมพครงท2.กรงเทพฯ:เฮาสออฟเคอรมสท
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง.2549.แผนพฒนาสำานกงานตรวจคนเขาเมองพ.ศ.2550-2554.กรงเทพฯ:
สำานกงานตรวจคนเขาเมอง.
สมาล รจราบตร. 2544. การศกษาความตองการพฒนาตนเองของขาราชการสำานกงานทดน ในเขต
กรงเทพมหานคร.วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการศกษาเพอพฒนาทรพยากร
มนษย,มหาวทยาลยรามคำาแหง.
อนกรเยยงพฤษาวลย.2535.พฒนาบคคลเพอประสทธผลของงาน. กรงเทพมหานคร:สำานกพมพมตรสยาม.
อมรรตน ปกโคทานง. 2548. ศกษาความตองการพฒนาตนเองของบคลากรสายสนบสนนวชาการ
มหาวทยาลยมหดลวทยาเขตศาลายา.วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการพฒนา
ทรพยากรมนษย,มหาวทยาลยรามคำาแหง.
อญญาณยวภากล,ร.ต.อ.2549.ปจจยทมความสมพนธกบการพฒนาตนเองในการปฏบตงานของเจาหนาท
ตรวจคนเขาเมองดานตรวจคนเขาเมองทาอากาศยานกรงเทพฯ. วทยานพนธศลปศาสตรมหา
บณฑตสาขารฐศาสตร,มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรม
A Development of Key Performance Indicators for Hotel Business
ปกรณลมโยธน1
Pakornlimyothin
Abstract Basedonthefourperspectivesofthebalancedscorecard,whichconsistsofthefinancial,customer,internalprocess,andlearningandgrowthperspectives,thisstudyuseddocumentaryresearchbysecondarydatatodevelopkeyperformanceindicatorsforhotelbusiness.Theresearchfindingsshowedthatoccupancyrate,salegrowthrate,profitgrowthrate,netprofitmarginandreturnonassetsareindicatorsinfinancialperspective.Whilepublicrelationship,gapinqualityservice,customersgrowthrate,customerretentionandcorporateimageindexareindicatorsinthecustomerperspective.Intheinternalprocessperspective,organizationcommunication,standardprocedure,inaccurate,improvementandorganizationcommitmentindex. In the learning andgrowthperspective, leadership, knowledgemanagement, job satisfaction,employeeturnoverrateandnewservicedevelopmentaremostemphasizedamonghotelbusiness. Keywords: PerformanceMeasurement,KeyPerformanceIndicators,HotelBusiness
บทคดยองานวจยเอกสารฉบบน มวตถประสงคเพอศกษาการพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลก (KeyPerformance
Indicators)สำาหรบธรกจโรงแรม(HotelBusiness)และธรกจทเกยวเนองซงเปนการวจยเอกสาร(Documentary
Research)ใชการศกษาจากขอมลทตยภม(SecondaryData)เปนหลกโดยการศกษาคนควาและรวบรวมขอมล
จากเอกสารและผลงานวจยตางๆทเกยวของ เพอใหไดขอมลทครอบคลมตามวตถประสงคทไดกำาหนดไว โดย
ยดแนวคดการบรหารแบบสมดล (BalancedScorecard)ซงประกอบดวย4มมมองทงนผลการศกษาสะทอน
ใหเหนถงการวดผลการดำาเนนงาน (PerformanceMeasurement)ทสำาคญในแตละมมมองจำานวน5ตวบงช
ประกอบดวยอตราการเขาพกเฉลย, อตราการเพมขนของยอดขาย,อตราการเพมขนของกำาไร,อตรากำาไรสทธ
1 อาจารยประจำาคณะบรหารธรกจมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110
HatyaiJournal8(2):107-124
บทความวจย
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010108
เฉลย, และอตราผลตอบแทนจากสนทรพย เปนตวบงชในมมมองทางดานการเงน ในขณะทกระบวนการสอสาร
ประชาสมพนธ,ผลตางความคาดหวงและความพงพอใจของลกคา,อตราการเพมลดของลกคาใหม,อตราการเพม
ลดของลกคาเดมและดชนวดภาพลกษณองคกรจากผมสวนไดสวนเสยเปนตวบงชในมมมองทางดานลกคา
สวนตวบงชในมมมองทางดานกระบวนการภายในประกอบดวยกระบวนการรบรขอมลขาวสารในองคกร,
จำานวนขนตอนการทำางานทมมาตรฐาน,จำานวนหรอรอยละของความผดพลาดในการทำางาน,จำานวนหรอรอยละ
ของงานทไดรบการปรบปรงแกไข,และดชนวดคานยมรวมหรอความยดมนผกพนตอองคกรในขณะทดชนภาวะ
ผนำา, การมระบบกลไกในการใหความร, ดชนความพงพอใจของพนกงาน,อตราการเขาออกของพนกงานและ
รอยละของการบรการดานใหมๆเปนตวบงชในมมมองทางดานการเรยนรและพฒนา
คำาสำาคญ:การวดผลการดำาเนนงาน,ตวบงชผลการดำาเนนงานหลก,ธรกจโรงแรม
บทนำาจากการขยายตวอยางรวดเรวของโลกาภวตน
ววฒนาการทางดานเทคโนโลย รวมถงการพฒนา
ของกระบวนการบรหารจดการทำาใหการวดผลการ
ดำาเนนงานเปนสงสำาคญอยางมากตอความอยรอด
ขององคกรตาง ๆ ในปจจบน (Lebas, 1995)
ทงองคกรทมงแสวงหาผลกำาไร และองคกรทไม
มงแสวงหาผลกำาไรตางกใหความสำาคญตอระบบ
การประเมนผลการดำาเนนงานขององคกรเปนอยาง
มากโดยในอดตองคกรสวนใหญมกจะใชตวแปรทาง
ดานการเงนเพยงอยางเดยวมาวดผลการดำาเนนงาน
(วโรจนลกขณาอดศร,2552)ซงกไดรบการวพากษ
วจารณถงความไมสอดคลองกบแนวทางการบรหาร
จดการอยางยงยนเนองจากการวดผลการดำาเนนงาน
ดานการเงนเปนการวดผลในอดตมากกวาในอนาคต
และใหความสำาคญกบผลการดำาเนนงานในระยะสน
มากเกนไปการออกแบบหรอกำาหนดตววดผลการ
ดำาเนนงานทำาแบบงายๆ เกนไป ไมสอดคลองกบ
พฤตกรรมของลกคาหรอพนกงานนอกจากนการ
วดผลการดำาเนนงานในอดตมกไมสอดคลองกบ
ความตองการและกลยทธขององคกรในปจจบน
การวดผลการดำาเนนงานในปจจบนจงเนนตวแปรท
ไมใชการเงนมากขน เชนความพงพอใจของลกคา
หรอคณภาพของสนคาหรอบรการเนนการใหความ
สำาคญกบผลการดำาเนนงานในระยะยาว เชนความ
สามารถในการแขงขนหรอสรางนวตกรรมใหมๆ
เนนความสำาคญกบผมสวนไดสวนเสยทหลากหลาย
และสอดคลองกบกลยทธขององคกรมากขน
(Porter,2008)
กลยทธนน เปนคำาทเกดมาจากวงการทหาร
ตอมาไดนำามาใชกนอยางแพรหลายในแวดวง
วชาการและธรกจทใหความหมายกลยทธวาเปน
กระบวนการเกยวกบบรรลวตถประสงคของธรกจ
ในระยะยาว(KaplanandNorton,1992)ทเรมตงแต
วสยทศน พนธกจ เปาหมาย วตถประสงค และ
กลยทธ หลงจากนนจงมาสรางกรอบการวดผล
การดำาเนนงานดวยปจจยแหงความสำาเรจ (Critical
SuccessFactors :CSF)และสรางเครองมอวดผล
การดำาเนนงานดวยตวบงชผลการดำาเนนงานหลก
(KeyPerformanceIndicators:KPI)เพอวดประเมน
ผลการดำาเนนงานในดานตางๆทสำาคญขององคกร
ซงสามารถแสดงผลเปนขอมลในรปของตวเลขเพอ
สะทอนประสทธภาพและประสทธผลในการทำางาน
ขององคกร หรอหนวยงานตางๆ ภายในองคกร
(ประสพชยพสนนท,2551)
ปจจบนธรกจโรงแรมและทพกถอเปนกจการ
109
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
ทสำ าคญของอตสาหกรรมการทองเท ยวของ
ประเทศไทย ทสามารถแสวงหาเงนตราจากตาง
ประเทศลดการขาดดลการคาและดลการชำาระเงน
ชวยสรางการจางงาน และกระจายรายได (บงอร
ฉตรรงเรองและวรพลวฒนาเหลองอรณ,2004)สง
ผลใหเกดการขยายตวในธรกจทเกยวเนองเชนการ
กอสรางการขนสงภตตาคารสนคาหตถกรรมและ
บรการอนๆทเกยวของ(GetzandPetersen,2005)
และจากขอมลสำานกงานสถตแหงชาตพบวาในป
2550ทวประเทศมโรงแรมและทพกจำานวนประมาณ
2,550 แหง จำานวนหองพก 184,247หอง และม
รายไดรวมจำานวนกวา 7.3 หมนลานบาทตอป
(สำานกงานสถตแหงชาต, 2550) แตการบรหาร
จดการโรงแรมในประเทศไทยกยงคงมปญหาซง
ประกอบดวยปญหาการเลอกทำาเลและการออกแบบ
อาคารปญหาเงนลงทนและเงนทนหมนเวยนปญหา
การบรหารระบบบญชบคลากรและการตลาดและ
ปญหาการซอมบำารงโรงแรมและมาตรการประหยด
พลงงาน(กมลรตนวระกล,2551)
ในขณะทธรกจโรงแรมตางพยายามสรางความ
ไดเปรยบในการแขงขนโดยการนำากลยทธทางดาน
การพฒนาบรการใหม และกลยทธดานราคามาใช
(Ooncharoen, 2009) รวมถงการพจารณาถงปจจย
แหงความสำาเรจ(CriticalSuccessFactors)ในการ
บรหารธรกจโรงแรม(BrothertonandShaw,1996)
ผบรหารธรกจโรงแรมจงตองกลบมาประเมนผลการ
ดำาเนนงานจากกลยทธทไดดำาเนนไปเพอตรวจสอบ
สถานะเพอสอสารสถานะเพอยนยนและจดลำาดบ
ความสำาคญ และเพอตรวจสอบและตดตามความ
กาวหนา(Neely,1998)
คำาถามทมความสำาคญคอทำาไมจะตองมการ
ปรบเปลยนทกครงทมความเปลยนแปลงแสดงวา
สงทมอยยงไมดพอคำาถามถดมาคอแลวระบบการ
ประเมนผลการดำาเนนงานของธรกจโรงแรมในอดต
มขอบกพรองอยางไร โดยแทจรงแลวทกอยางใน
ปจจบนเกดการเปลยนแปลงทงสน ไมวาจะเปน
สภาพแวดลอมสงคม เศรษฐกจ เทคโนโลยหรอ
แมแตวฒนธรรมตางๆดงนนจะเหนไดวาเครองมอ
ทใชวดผลการดำาเนนงานของธรกจโรงแรมในอดต
ซงอาจเปนสงทดทเหมาะสมในเวลานนกอาจกลาย
เปนสงทไมเหมาะสมในเวลาตอมากได ระบบการ
ประเมนผลการดำาเนนงานในอดตของธรกจโรงแรม
กเชนกน หากไมปรบตวตามความเปลยนแปลง
ธรกจกจะกลายเปนองคกรทลาหลงและไมสามารถ
ดำาเนนธรกจตอไปในระยะยาวไดและคำาถามทสำาคญ
คอลกษณะเครองมอขนตอนปจจยใดบางทใชใน
การประเมนผลการดำาเนนงานของธรกจโรงแรม
ตวบงชผลการดำาเนนงานในแตละดานมความเหมอน
หรอแตกตางกนอยางไร และปญหาอปสรรค
ขอจำากดในการวดผลการดำาเนนงานเปนอยางไรบาง
ดงนนในแตละธรกจยอมมโครงสรางตวบงชผลการ
ดำาเนนหลก(KPI)ทแตกตางกนจงทำาใหเกดแนวคด
ในการศกษาวจยเกยวกบพฒนาตวบงชผลการ
ดำาเนนงานทชดเจนเหมาะสมและเชอถอไดสำาหรบ
ธรกจโรงแรม เพอใหธรกจโรงแรมและธรกจท
เกยวเนองสามารถนำาไปประยกตและกำาหนด
รปแบบตวบงชผลการดำาเนนงานทมประสทธภาพ
และประสทธผลตอไป
การวจยในครงนคอการพฒนาตวบงชผลการ
ดำาเนนงานหลกของธรกจโรงแรมโดยมวตถประสงค
ยอยคอ(1)มวตถประสงคเพอศกษาองคประกอบ
และพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกของธรกจ
โรงแรมในประเทศไทยและ (2) เพอศกษาปญหา
อปสรรคและขอจำากดของการวดผลการดำาเนนงาน
เพอนำาไปประยกตใชกบธรกจโรงแรมและธรกจท
เกยวเนองตอไป
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010110
วธการศกษางานวจยเรองนใชวธการทบทวน
วรรณกรรม(LiteratureReview)และการวเคราะห
เอกสาร(DocumentAnalysis)นำาเสนอรายงานแบบ
พรรณนาเชงวเคราะห (AnalysisDescription) โดย
ขอมลทใชในการศกษาคนควาประกอบดวยเอกสาร
ตางๆ ไดแก หนงสอ งานวจย เอกสารเผยแพร
การสบคนขอมลผานอนเทอรเนต และฐานขอมล
ออนไลน
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
ผลการวจยทคาดวาจะเปนประโยชนตอบคคล
หรอหนวยงานในดานตางๆดงน
(1) ผประกอบการ/ผบรหารธรกจโรงแรม/
ผบรหารธรกจบรการหรอธรกจทเกยวเนองอนๆ
จะไดเขาใจลกษณะเครองมอขนตอนปจจยหลกใน
การออกแบบตวบงชผลการดำาเนนงานหลกของ
ธรกจโรงแรม เพอเปนแนวทางในการกำาหนด
กลยทธและเปาหมายในการบรหารจดการตอไป
(2)นกวชาการและนกวจยอนๆไดพนฐาน
ความรเกยวกบรปแบบและตวบงชผลการดำาเนน
งานของธรกจโรงแรมเพอใชในงานวชาการและงาน
วจยทเกยวของกบธรกจโรงแรมตอไป
ความหมาย ประเภท และแนวคดธรกจโรงแรม
กอนทจะศกษาตวบงชผลการดำาเนนงานหลก
ของธรกจโรงแรม ผวจยเหนสมควรทจะเสนอ
รายละเอยดของธรกจโรงแรมซงเปนกลมประชากร
ของงานวจยเพอใหทราบความเขาใจในความหมาย
ของธรกจโรงแรมวามโครงสรางลกษณะของธรกจ
และประเภทของโรงแรมวาเปนอยางไร
ความหมายและโครงสรางของธรกจโรงแรม
ตามพระราชบญญตโรงแรมพ.ศ.2478มาตรา
3ใหความหมายของโรงแรมวา“บรรดาสถานททก
ชนดทจดตงขนเพอรบสนจางสำาหรบคนเดนทาง
หรอบคคลทจะหาทอยหรอทพกชวคราว” ทงน
ตองบรการอาหารและเครองดมใหแกผ เขาพก
ตามตองการไดดวย ดงในมาตรา 25 กำาหนดไววา
“เคหะสถานใดใชเปนบานพกกลาวคอใชเฉพาะเปน
ทรบบคคลทประสงคจะไปพกอาศยอยซงระยะเวลา
อยางนอยหนงเดอน โดยผมสทธใหใชมไดขาย
อาหารหรอเครองดมใดๆแกผมาพก ไมถอวาเปน
โรงแรมตามความหมายแหงพระราชบญญตน(พ.ร.บ.
โรงแรม,2478อางในอนพนธกจพนธพานช,2538)
ลกษณะการทำางานของธรกจโรงแรมคอการใหบรการ
โดยคนแมวาปจจบนจะใชเครองจกรมาทดแทนใน
งานบางสวนแตธรกจโรงแรมกจะเปลยนลกษณะ
การใหบรการจากคนมาเปนเครองจกรไมไดเนองจาก
งานของโรงแรมมลกษณะการทำางานตอเนองกน24
ชวโมงไมมวนหยดเหมอนอยางเชนธรกจอนๆโดย
ทวไปจงตองมผรบผดชอบดแลใหพนกงานปฏบต
งานอยางสมำาเสมอโรงแรมจะแบงสภาพงานเปน3
สวนคองานสวนหนา (Frontof theHouse)งาน
สวนหลง (Back of theHouse) และงานดานการ
จดการ (Management and Executive) (วนเพญ
กฤตผล,2553)นอกจากนสามารถแบงอำานาจหนาท
ความรบผดชอบของพนกงานโรงแรมออกเปน
ฝายตางๆ เชนผจดการทวไปฝายงานสวนหนาฝาย
อาหารและเครองดมฝายแมบานฝายการตลาดฝาย
จดซอฝายบญชและการเงนฝายบคคลฝายวศวกรรม
และงานซอมบำารงฝายรกษาความปลอดภย
ประเภทโรงแรมประเภทของโรงแรมทมอย
ในปจจบนมหลายรปแบบซงสามารถจำาแนกไดเปน
ลกษณะตางๆดงน
(1)จำาแนกโรงแรมตามมาตรฐานของโรงแรม
สมาคมโรงแรมไทย การทองเทยวแหง
ประเทศไทย และสมาคมตวแทนทองเทยวไทย
111
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
รวมกนกำาหนดมาตรฐานโรงแรมไทยซงไดประกาศ
ใชเมอ 11 เมษายน 2002 โดยยดแบบตามเกณฑ
จำานวนดาว( ) เพอเปนสญลกษณในการจำาแนก
ระดบมาตรฐานโรงแรมมาตรฐานดงกลาวพจารณา
โดยใชเกณฑจากสงคม วฒนธรรม เทคโนโลย
เศรษฐกจและกฎหมาย และกฎเกณฑทม ใน
ประเทศไทย โดยการจดแบงมาตรฐานโรงแรมได
แบงเปนหาระดบดาว โดยเรยงลำาดบมาตรฐานจาก
ระดบมาตรฐานทนอยทสดคอ 1ดาว ไปหาระดบ
มาตรฐานทมากทสดคอระดบ5ดาวโดยถาโรงแรม
ไดจำานวนดาว 5 ดาวหมายความวาโรงแรมนนม
คณภาพสงสดตามมาตรฐานเมอเทยบจดอนดบ
บรการในกลมธรกจโรงแรมดวยกน(อทยตนละมย
และคณะ,2547)
(2)จำาแนกโรงแรมตามจำานวนหองพก
สมาคมโรงแรมไทยจำาแนกโรงแรมขนาดเลก
ไดแก โรงแรมทมหองพกจำานวนไมเกน 100หอง
โรงแรมขนาดปานกลาง ไดแก โรงแรมทมหองพก
มากกวา100หองแตไมเกน300หองและโรงแรม
ขนาดใหญไดแกโรงแรมทมหองพกตงแต300หอง
ขนไป
(3)จำาแนกโรงแรมตามอตราคาทพก
สำาหรบการจำาแนกประเภทของโรงแรมตาม
อตราคาทพกในประเทศไทยสมาคมโรงแรมไทยได
จดแบงไวเปน 4ประเภทตามอตราคาเชาสงสดไป
จนถงคาเชาตำาสด คอ โรงแรมชนพเศษ (Deluxe
Hotel)อตราคาเชาหองละ5,000บาทขนไปโรงแรม
ชนหนง (First ClassHotel) อตราคาเชาหองละ
3,000-5,000บาท โรงแรมมาตรฐาน (Standard
Hotel)อตราคาเชาหองละ1,500-3,000บาทและ
โรงแรมประหยด(EconomicHotel)อตราคาเชาหอง
ละ800-1,500บาท
ทงนโรงแรมทเขารวมเปนสมาชกของสมาคม
โรงแรมไทยป2010มจำานวน193แหงหากจำาแนก
ตามมาตรฐานโรงแรมพบวา เปนโรงแรมหาดาว
จำานวน 54 แหง, โรงแรมสดาวจำานวน 85 แหง,
โรงแรมสามดาวจำานวน46แหงและตำากวาสามดาว
จำานวน8แหงและหากจำาแนกตามจำานวนหองพก
พบวาเปนโรงแรมขนาดเลกจำานวน49แหง,โรงแรม
ขนาดปานกลางจำานวน80แหงและโรงแรมขนาด
ใหญจำานวน64แหง และสดทายหากจำาแนกตาม
อตราคาทพกพบวาเปนโรงแรมชนพเศษจำานวน46
แหง, โรงแรมชนหนงจำานวน 34 แหง, โรงแรม
มาตรฐานจำานวน 53 แหง และโรงแรมประหยด
จำานวน26แหงนอกจากนมโรงแรมทอตราคาเชา
หองพกตำากวา 800บาทมจำานวน 11 แหง และ
โรงแรมทไมเปดเผยขอมลหรอไมสามารถหาขอมล
อตราคาเชาหองไดจำานวน23แหง
แนวคดและทฤษฎการบรหารธรกจโรงแรม
ลกษณะของธรกจโรงแรมมรปแบบโดยรวม
ไมแตกตางจากธรกจบรการโดยทวไปแตปจจยทตอง
ใหความสำาคญอยางมากในปจจบนประกอบดวย
การพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใหมความ
ทนสมย กลยทธการตงราคาทเหมาะสมในแตละ
ชวงเวลาระบบการควบคมตนทนแรงงานใหเหมาะสม
และการพฒนาทกษะของพนกงานและระบบการ
ควบคมตนทนพลงงานใหเหมาะสมทงในสวนของ
พนทสาธารณะและบรเวณหองพกแขก โดยเฉพาะ
เมอไมมแขกเขาพก(GrayandLiguori,2003)
(1)แนวคดการจดการเชงคณภาพเปนแนวคด
เกยวกบการควบคมคณภาพ การรบประกนและ
การจดการคณภาพโดยรวมเพอใหเกดการปรบปรง
อยางตอเนอง มผลผลตทไดคณภาพและสามารถ
ตอบสนองลกคาไดอยางตรงตามความตองการของ
ผบรโภคดงนน คณภาพจงกลายเปนสงสำาคญใน
การเพมคณคาใหสนคาหรอบรการ เพอสรางความ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010112
แตกตางจากคแขงขนการรบรองคณภาพสามารถ
แบงได2ลกษณะคอการควบคมคณภาพ(Quality
Control)และการรบประกนคณภาพซงจะประสบ
ผลสำาเรจไดผบรหารระดบสงตองใหการสนบสนน
ทงองคการในการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง
ฝกอบรมพนกงานและสรางความพงพอใจใหลกคา
และผมสวนไดสวนเสย(KinickiandWilliams,2006)
(2)แนวคดในการเปรยบเทยบสมรรถนะ การ
เปรยบเทยบขอมลประสทธภาพการดำาเนนงานเรม
มความสำาคญมากขนในการบรหารโรงแรมในชวง
เวลาไมกปทผานมา เมออปสงคของการทองเทยว
ภาวะเศรษฐกจและการเมองเรมเขามามผลกระทบ
ตอการบรหารงานโรงแรมทำาใหการเปรยบเทยบ
สมรรถนะเรมมความสำาคญมากขนการเปรยบเทยบ
สมรรถนะสามารถทำาได 2ทางไดแกการวเคราะห
เปรยบเทยบกบผลการดำาเนนงานในอดตและการ
วเคราะหเปรยบเทยบกบผลการดำาเนนงานของกลม
ธรกจ เพอใหสามารถพฒนาธรกจของตนให
เทยบเทากบโรงแรมอนๆ โดยKPIsทใชวดผลการ
ดำาเนนงานของโรงแรมมกจะใชตวชวด 3 ตว คอ
อตราการเขาพกอตราคาหองพกเฉลยและรายไดตอ
หองพกพรอมขาย(RevenuePerAvailableRoom:
RevPAR)(มงสรรพขาวสอาดและคณะ,2548)
นอกจากนยงมการเปรยบเทยบดชนการเพม
ผลผลตเชงมลคาเพม (ValueAddedProductivity
Index)หมายถงชดขอมลทแสดงถงระดบการเพม
ผลผลตในระดบธรกจและระดบกลมอตสาหกรรม
สรางขนโดยสถาบนเพมผลผลตแหงชาต ภายใต
ความรวมมอกบผเชยวชาญจากธนาคารโลกโดยการ
จดทำาขอมลดงกลาวอาศยหลกการของมลคาเพมใน
การคดคำานวณมลคาผลผลตการจดทำาดชนการเพม
ผลผลตเชงมลคาเพมจะมประโยชนไมเฉพาะตอ
หนวยธรกจเทานนแตยงสามารถนำาไปใชประโยชน
ในระดบเศรษฐกจมหภาคไดอกดวยสำาหรบหนวย
ธรกจ ดชนการเพมผลผลตเชงมลคาเพมจะเปน
ประโยชนตอการวดประสทธภาพ(Efficiency)และ
ประสทธผล(Effectiveness)ในการดำาเนนธรกจโดย
องคการสามารถนำาขอมลของตนเองไปเปรยบเทยบ
กบองคการอนๆ ไดซงหากองคการมการเกบขอมล
อยางตอเนองดชนการเพมผลผลตเชงมลคาเพมจะ
แสดงใหเหนถงแนวโนมผลการดำาเนนธรกจรวมทง
สามารถทำานายผลการดำาเนนงานในอนาคตไดใน
ระดบหนงนอกจากนองคการยงสามารถนำาแนวโนม
ดงกลาวไปใชในการวางแผนกลยทธของตนเองได
(Yu andLee, 2009)สวนผลทมตอดานเศรษฐกจ
มหภาค อนจะเปนประโยชนตอผดำาเนนนโยบาย
หากสามารถรวบรวมขอมลจากตวอยางทครบถวน
และมการสมตวอยางถกตองตามหลกการทางสถต
และมนยสำาคญแลว ยอดรวมของมลคาเพมของ
กจการตางๆทอยในกลมตวอยางจะแสดงใหเหนถง
มลคาเพมของอตสาหกรรมนนๆในทำานองเดยวกน
มลคาเพมของประเทศหรอผลตภณฑมวลรวม
ภายในประเทศสามารถคำานวณไดจากผลรวมของ
มลคาเพมจากทกอตสาหกรรมภายในประเทศนนเอง
ซงจะเหนไดวาดชนการเพมผลผลตเชงมลคาเพม
สามารถนำามาประยกตใชไดทงการชวดศกยภาพ
ตงแตระดบจลภาคไปจนถงระดบมหภาค (คณะ
กรรมการเพมขดความสามารถทางการแขงขนของ
ประเทศ(กพข.),2548)
(3)แนวคดทฤษฎมลคาเพม (ValueAdded
Theory) หมายถง มลคารวมของความแตกตาง
ระหวางมลคาของวตถดบทใชในการผลตกบมลคา
ผลผลตทผลตมาไดโดยใชวตถดบนนๆหรอการ
เพมพนผลประโยชนจากการขายสนคาและบรการ
ซงเปนรายไดสทธภายหลงจากหกตนทนคาวตถดบ
และบรการทซอมาจากภายนอกแลว สามารถ
113
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
คำานวณมลคาเพมไดจากการนำารายไดหกดวยตนทน
คาวตถดบและบรการทซอมาจากภายนอกซงถก
จดสรรออกเปน4สวนใหญๆ คอสวนของพนกงาน
อย ในรปของคาจางหรอเงนเดอน เงนโบนส
สวสดการสวนทสองคอสวนของทนอยในรปของ
ดอกเบยและคาเสอมราคาของสนทรพยถาวร(หรอ
คาเชา)สวนทสามคอสวนของผประกอบการอยใน
รปของกำาไรและสวนทส คอสวนของรฐบาลอย
ในรปของภาษอากรประเภทตางๆ ดงนน ในทาง
กลบกนสามารถคำานวณมลคาเพมไดจากสตรดงน
(มงสรรพขาวสอาดและคณะ,2548)
มลคาเพม=ผลตอบแทนแรงงาน+คาเสอม
ราคาสนทรพยถาวร(หรอคาเชา)+ดอกเบย+ภาษ
ทางออม+กำาไร
(4)แนวคดการบรหารเชงดลยภาพ(Balanced
Scorecard) จากแนวคดการวดผลการดำาเนนงาน
ดานการเงนสการวดผลการปฏบตงานและการวด
ประสทธผลขององคกร (Venkatraman and
Ramanujam, 1986) และพฒนามาสแนวคดการ
บรหารเชงคณภาพซงหมายถง เคาโครงหลายมตท
ใชสำาหรบกำาหนดดำาเนนการ และบรหารจดการ
กลยทธทกระดบ โดยมการเชอมโยงวตถประสงค
แผนงานโครงการหรอกจกรรมและการวดผลหรอ
การประเมนกบกลยทธองคการ (Kaplan and
Norton,1992)หรอหมายถงเครองมอทางดานการ
จดการทชวยนำากลยทธไปสการปฏบต โดยอาศย
การวดหรอการประเมนทจะชวยทำาใหองคกรเกด
ความสอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกนและมงเนน
ในสงทมความสำาคญตอความสำาเรจขององคกร
(พส เดชะรนทร, 2544) แนวคดนเรมเปนทรจก
อยางแพรหลายตงแตทศวรรษท 1990 และไดรบ
การพฒนามาอยางตอเนองโดยไดตพมพครงแรกใน
วารสารHarvardBusinessReviewเปนครงแรกโดย
RobertKaplanและDavidNortonซงเหนวาวธการ
ทองคกรธรกจทวไปใชในการประเมนผลนนยดตด
กบการวดผลดานการเงนมากเกนไปการประเมนผล
ดานการเงนไมสามารถวดสนทรพยทจบตองไมได
นอกจากนการประเมนผลดานการเงนยงบอกใหรแต
สงทเกดขนไปแลวในอดต ไมสามารถบอกใหรถง
ปญหาหรอโอกาสทจะเกดขนในอนาคตจงไดเสนอ
แนวคดทวาองคกรควรจะประเมนผลโดยพจารณา
จากหลายมมมองหรอหลายมต (Perspective)ซง
รปท1กรอบแนวคดการบรหารดลยภาพ(BalanceScorecard)(พสเดชะรนทร,2544)
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010114
ประกอบดวย มมมองดานการเงน, มมมองดาน
ลกคา,มมมองดานกระบวนการภายในและมมมอง
ดานการเรยนรและพฒนา(ภาพประกอบ1)
(5)แนวคดทฤษฎตามสถานการณ(Contingency
Theory)เปนทฤษฎทเชอวาไมนาจะมแบบจำาลองใด
สมบรณแบบทจะนำามาใชกบองคกรตางๆ ไดทก
องคกร เนองจากแตละองคกรไดรบอทธพลมาจาก
สภาพแวดลอมความเปนมาในอดตโครงสรางการ
ควบคมและระบบการวดผลของแตละองคกรทแตก
ตางจากองคกรอนๆ จงมเอกลกษณเฉพาะตวท
ไมเหมอนกน โดยในสถานการณสภาวะแวดลอมท
ไมคอยเปลยนแปลง ระบบจะมความละเอยด
และเขมงวดมากขนตามความซบซอนขององคกร
ในขณะทสภาวะแวดลอมทเปลยนแปลงมากระบบ
จะเนนอนาคตมากกวาปจจบนและมความยดหยน
ปรบเปลยนดวยความเรวทสงขน (ณฐพล และ
ปราโมช, 2545) และเมอพจารณาจากแนวคด
ดงกลาวจงไดมการสรางแบบจำาลองแบบหลายมต
ในการวดผลการดำาเนนงานของธรกจโรงแรมซง
ประกอบดวยตวแปร Inputs, Process, Outputs,
MarketและOutcomes(ภาพประกอบ2)
รปท2แบบจำาลองหลายมตทฤษฎตามสถานการณเพอวดผลการดำาเนนงานธรกจโรงแรม(Phillips,1999)
115
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานความหมายของการประเมนผลการ
ดำาเนนงาน
จากความหมายของการวด (Measurement)
หมายถง “กระบวนการกำาหนดปรมาณ/จำานวน/
ตวเลข/ลำาดบ/ระดบเพอแทนคณสมบตของสงของ
หรอเหตการณใดๆ อยางมกฎเกณฑทเชอถอไดโดย
ใชเครองมออยางใดอยางหนง”ในขณะทการประเมน
(Evaluation) หมายถง “กระบวนการประมาณ
แนวโนมและทศทางเพอแทนคณสมบตของสงของ
หรอเหตการณโดยเปรยบเทยบกบกฎเกณฑท
กำาหนดขนเพอใหทราบสถานะของสงของหรอ
เหตการณนน ๆ” (วสษฐ พรหมบตร และคณะ,
2550) โดยทการวดผลการดำาเนนงานสมยใหมม
ลกษณะสำาคญ 5ประการ (ณฐพลและปราโมช,
2545)ประกอบดวย
1.วดผลการดำาเนนงานทงในรปของตวเงน
และไมใชตวเงน
2.วดผลการดำาเนนงานทงในระยะสน และ
ระยะยาว
3.วดผลการดำา เนนงานทสอดคลองกบ
กลยทธและเปาหมายขององคกร
4.วดผลการดำาเนนงานทคำานงถงผมสวนได
สวนเสย(Stakeholder)
5.วดผลการดำาเนนงานทรกษาความสมดล
ระหวางปจจยภายใน(Internal)และปจจยภายนอก
(External)
กรอบแนวคดวตถประสงคของการวดผลการ
ดำาเนนงานมอย 4 ประเดน (Neely, 1998) ซง
ประกอบดวย 1.การตรวจสอบสถานะขององคกร
2. สอสารสถานะองคกรใหผ เกยวของไดรบร
3. จดลำาดบความสำาคญในการแกไขหรอการ
ปรบปรงและ4.ตรวจสอบตดตามความกาวหนา
ความหมายและขนตอนกำาหนดตวบงช
ผลการดำาเนนงาน
ตวบงชผลการดำาเนนงานหลก(KeyPerformance
Indicators:KPIs)หมายถง“เครองมอทใชวดและ
ประเมนผลการดำาเนนงานในดานตางๆทสำาคญของ
องคกรสามารถแสดงผลเปนขอมลในรปของตวเลข
เพอสะทอนประสทธภาพและประสทธผลในการ
ทำางานขององคกร หรอหนวยงานตางๆ ภายใน
องคกร”(DemingandJuran,อางถงในวสษฐพรหม
บตร,2550)หรออาจใหความหมายสนๆวา“ตววด
ความสำาเรจทสำาคญ” ซงมขนตอนการกำาหนดตว
บงชทประกอบดวย1.การกำาหนดสงทจะวด(What
toMeasure) 2.กำาหนดปจจยหลกแหงความสำาเรจ
(KeySuccessFactors:KSF/CriticalSuccessFactors
:SCF)3.กำาหนดตวชวด(PerformanceIndicators)
4. กำาหนดผรบผดชอบและกลนกรองตวบงชผล
การดำาเนนงานหลก(OwnerandKPIs)5.จดทำาKPI
Dictionary
หลกการในการพฒนาตวบงชผลการ
ดำาเนนงานในธรกจโรงแรม
หลกการในการพฒนาตวบงชผลการดำาเนน
งานในธรกจบรการจะมความแตกตางจากธรกจการ
ผลตสนคาหรอธรกจซอมาขายไปดวยคณสมบต4
ประการ(มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม,2541)
ไดแก จบตองไมได (Intangibility) แบงแยกไมได
(Inseparability) แปรผนหลากหลาย (Variability)
และสญสลายไดงาย (Perish-ability) โดยการวด
ผลลพธสำาหรบลกคาในธรกจบรการสามารถแยก
เปน 2สวน โดยสวนทหนง คอสงทลกคาใหแก
องคกรสามารถอาจแบงกลมดชนวดออกเปน3ดาน
ประกอบดวยการแสวงหาลกคาใหมการรกษาลกคา
เดม และความพงพอใจของลกคา และสวนทสอง
คอสงทลกคาตองการจากองคกร (คณภาพการให
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010116
บรการซงแมวาการใหบรการสวนใหญจะเปนสงท
จบตองไมได แตกมคณภาพ หรอคณลกษณะ
(Attributes)ทสามารถวดและประเมนไดถงคณภาพ
และบรการ(ServiceQuality)ซงหมายถงการบรการ
ทดเลศ (Excellent Service)ตรงกบความตองการ
หรอเกนของลกคาจนทำาใหลกคาเกดความพอใจ
(Customer Satisfaction) และเกดความภกด
(CustomerLoyalty)(ชยสมพลชาวประเสรฐ,2546)
ทงนParasuraman,ZeithamlandBerry ไดทำาการ
วจยและไดพฒนาเทคนคทเรกกวาSERVQUALโดย
มมตทใชวดความคาดหวงและการรบรของผใช
บรการ5ดานไดแก
1. วตถ/สงทจบตองไดเปนรปธรรม(Tangibles)
หมายถง ธรกจบรการควรมอปกรณ เครองมอท
ทนสมยสถานททดดและการแตงกายของบคลากร
ในองคกรทเหมาะสม
2. ความนาเชอถอ (Reliability) เปนความ
สามารถในการปฏบต งานหรอใหบรการได
ตามสญญา อยางนาเชอถอ ถกตอง แมนยำา ไมม
ขอผดพลาดซงธรกจบรการควรใหบรการอยางทได
กำาหนดโฆษณาหรอสญญาไว
3. ตอบสนองไดอยางรวดเรว (Responsive-
ness)คอความมงมนความพรอมเตมใจและตงใจท
จะใหบรการอยางฉบไว โดยธรกจบรการควรให
บรการอยางทนทวงทและตงใจชวยเหลอลกคาหรอ
ผรบบรการ
4. ความแนนอน (Assurance) คอ ความร
ความชำานาญมารยาทของพนกงานทสรางความ
นาเชอถอเชอมนและความไววางใจใหแกลกคาหรอ
ผรบบรการเมอมาใชบรการ โดยพนกงานหรอผให
บรการควรรบมอกบปญหาของลกคาได เกบ
ความลบของลกคาไดเปนอยางดและมความสภาพ
ออนโยนกบลกคา
5. ความเขาอกเขาใจ (Empathy) เปนความ
เอาใจใส ใหความสนใจดแลลกคาหรอผรบบรการ
เฉพาะรายทมความตองการทแตกตางกนได โดย
ธรกจบรการควรมบคลากรทเพยงพอตอการใหบรการ
และลกคาควรไดรบความสนใจเปนรายบคคล
ผลการวจยและการนำาไปใชจากกรอบแนวคดการบรหารแบบสมดล
(BalancedScorecard)ซงแบงเปน4มมมองไดแก
มมมองดานการเงนมมมองดานลกคามมมองดาน
กระบวนการภายในและมมมองดานการเรยนรและ
พฒนา (Learning andGrowthPerspectives) เพอ
สรางความสมดลระหวางวดผลการดำาเนนทงในรป
ของตวเงน (Financial) และไมใชตวเงน (Non-
financial) วดผลทงในระยะสน (Short-term)และ
ระยะยาว(Long-term)วดผลทสอดคลองกบกลยทธ
(Strategy) และเปาหมาย (Goals) ขององคกรโดย
คำานงถงผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) และ
สมดลระหวางปจจยภายใน (Internal) และปจจย
ภายนอก (External) เมอประยกตมาใชในการ
ประเมนผลการดำาเนนงานสำาหรบธรกจโรงแรมจง
ไดพจารณาจากสวนลางของธรกจนนคอในมมมอง
ดานการเรยนรและพฒนา ไปสผลการดำาเนนงาน
ดานการเงน
มมมองด านการ เ ร ยนร แ ละพฒนา
(LearningandGrowthPerspective)
ในมมมองของการเรยนรและพฒนานน
การพฒนาบรการใหม(NewServiceDevelopment
:NSD)ในธรกจโรงแรมถอเปนตวบงชผลการดำาเนน
งานในระยะยาวทสำาคญ และถอเปนตวแปรตนท
สงผลตอผลการดำาเนนงานดานบรการ (Service
Performance)สำาหรบธรกจโรงแรมในประเทศไทย
โดยมทมงานทมประสทธผล(TeamEffectiveness)
117
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
และความสมพนธกบลกคา (CustomerRelation-
ships) เปนตวสนบสนน (Ooncharoen,2009) โดย
นวตกรรม4ดานทสำาคญของการพฒนาโรงแรมคอ
นวตกรรมดานการจดการ(ManagementInnovation)
นวตกรรมดานการสอสารภายนอก (External
CommunicationInnovation)นวตกรรมดานขอบเขต
การใหบรการ (Service Scope Innovation) และ
นวตกรรมดานงานสวนหลง(BackOfficeInnovation)
(Orfila-Sintes andMattsson, 2009) ในขณะท
การเรยนรและการพฒนาขององคกรยงขนกบ
ความพงพอใจในการทำางานของพนกงาน (Job
Satisfaction)ซงเปนตวบงชผลการดำาเนนการจาก
ปจจยภายในทตองใหความสำาคญทงการคดเลอก
สรรหา การฝกอบรมและพฒนา และการธำารง
รกษาบคลากรทดไวกบองคกร โดยมสาเหตจาก
เพอนรวมงานบรรยากาศในการทำางานการไดรบ
คาตอบแทนทงในรปตวเงนและไมใชตว เงน
(Lametal.,2001)และยงสนบสนนวาความพงพอใจ
ของพนกงาน(EmployeeSatisfaction)มผลตอการ
เรยนรและพฒนาองคกร(Mcphailetal.,2008)และ
ความพงพอใจในงานยงสงผลตอการลดลงของอตรา
การเปลยนงานดวย (Yang, 2009) ทงนทศนคต
(Attitude) ทดทมตองานยงสงผลตอการแบงปน
ความร(KnowledgeSharing)ในองคกรดวย(Yang,
2010)สวนตวบงชภายในอกตวหนงคอชองทางการ
สอสารภายในองคกร(CommunicationChannel)ซง
เปนสวนหนงของวฒนธรรมองคกร (Culture) สวน
ตวบงชภายนอกของการเรยนรและพฒนาประกอบ
ดวยภาพลกษณขององคกร(CorporateImage)ซง
หมายถงภาพทเกดขนในจตใจของประชาชนทมตอ
บรษทหรอหนวยงานธรกจแหงใดแหงหนงซงหมาย
รวมไปถงดานการบรหารหรอการจดการบรษทแหง
นนดวย และหมายรวมไปถงผลตภณฑ (product)
และบรการ(service)ทบรษทนนจดจำาหนายฉะนน
คำาวาภาพลกษณของบรษทจงมความหมายคอนขาง
กวางโดยครอบคลมทงหนวยงานธรกจฝายจดการ
และสนคาหรอบรการของบรษทแหงนนดวย(วรช
ลภรตนกล, 2540) และตวบงชทสำาคญอกตวบงช
หนงทสะทอนการเรยนรและพฒนาคอเรองการ
แขงขน (Competitiveness)ซงความหลากหลายใน
ความสามารถของการแขงขน (Capability) จะม
ความสมพนธ ในทศทาง เด ยวกนกบผลการ
ดำาเนนงานของธรกจดขน(YeundandLau,2005)
มมมองดานกระบวนการภายใน(InternalProcessPerspective)
ในมมมองดานการพฒนากระบวนการภายใน
แสดงถงกระบวนการภายในหรอกจกรรมทสำาคญ
ขององคกรจะตองทำาเพอใหเกดคณคา หรอสงท
ลกคาตองการซงเรมจากความยดมนผกพนตอองคกร
(OrganizationCommitment)ซงหมายถงความรสก
ของบคคลทมตอองคกร โดยเปนสงทยดเหนยวให
บคคลนนยงคงอยกบองคกรประกอบดวยความ
ยดมนผกพน3ดานคอดานจตใจดานการคงอยและ
ดานบรรทดฐาน(AllenandMeyer,1990)โดยความ
ยดมนผกพนกบองคกรมความสมพนธในทางบวก
กบประสทธภาพการทำางานของพนกงานและพฤตกรรม
ทเกยวของกบงานรวมทงเสรมสรางคณภาพชวตใน
กระบวนการทำางานดวย(Zahra,1984)ในขณะทการ
ปฏสมพนธความสมพนธระหวางพนกงานกบลกคา
(InteractionsBetween Employees andClients)
ความมเหตผลของหวหนางาน (Rationality of
Supervision)การรบรขอมลขาวสาร (Information
Delivery) และขนตอนการทำางานทเปนมาตรฐาน
(StandardOperationProcedure)เปนตวบงชเกยวกบ
กระบวนการทำางานทสำาคญของธรกจทเกยวกบ
การบรการและตอนรบ (Kua and Chen, 2008)
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010118
นอกจากนการบรหารจดการขอมลท เกยวกบ
Website ของธรกจโรงแรมกเปนสงจำาเปน ซงม
สวนประกอบทสำาคญ คอ ขอมลสงอำานวยความ
สะดวกของโรงแรม, ขอมลการตดตอ, ขอมลการ
สำารองหองพก และการบรหารจดการWebsite
(ChungandLaw,2003)
มมมองดานลกคา(CustomerPerspective)
ในมมมองดานลกคาแสดงถงสงทองคกร
อยากจะเหนจากลกคา รวมถงมมมองทแสดงถง
คณคาหรอสงทลกคาตองการจะไดรบจากองคกร
ซงเชอมโยงมาจากมมมองดานการเรยนรและพฒนา
และมมมองกระบวนการภายใน โดยตวบงชผลการ
ดำาเนนงานสำาหรบธรกจโรงแรมทสำาคญคอคณภาพ
การใหบรการ (ServiceQuality)ซงแบงเปนดาน
กายภาพ (physical)ซงประกอบดวยความสะดวก
สบายอยางมรปแบบ คณภาพของหองพก และ
สงอำานวยความสะดวกตางๆ ในขณะทอกดานเปน
ประสบการณบรการซงประกอบดวยพนกงานทม
คณภาพคณลกษณะเฉพาะของพนกงานบรการและ
ความรวดเรวในการใหบรการ(Wilkinetal.,2007)
และสามารถพจารณาคณภาพการตามทฤษฎความ
คาดหวง (ExpectancyTheory) ในการใหบรการท
คาดหวง (Expectation)และการรบร (Perception)
ซงสามารถนำาเทคนคท เรยกวา SERVQUAL
(Tangibles,Reliability,Responsiveness,Assurance
และEmpathy)มาทดสอบกบโรงแรมในประเทศ
ตรกซงพบวามGap(ระหวางExpectation-Perception)
เฉลย 0.68จากคะแนน5ซงหมายถงลกคารบรถง
คณภาพการใหบรการตำากวาความคาดหวงใน
คณภาพการใหบรการ(Akbaba,2006)ในขณะทGap
ของประเทศสเปนอยทระดบเฉลยเพยง 0.24 จาก
คะแนน7 (Fernandez andBedia, 2004)ตวบงช
เกยวกบระยะเวลาทเหมาะสมของการใหบรการ
(ServiceTiming)ความพงพอใจของลกคา(Customer
Satisfaction) อตราการเพมของลกคา (Customer
Growth Rate) และการรกษาลกคา (Customer
Retention)เปนตวบงชทสำาคญในมมมองดานลกคา
สำาหรบธรกจทเกยวกบการตอนรบ(KuaandChen,
2008)นอกจากนคณภาพการใหบรการ (Service
Quality)คณภาพของหองพก(RoomQuality)และ
คณคา(Value)คอ3ตวบงชทจะทำาใหลกคากลบมา
พกในโรงแรมอกครง(ChoiandChu,2001)และทก
โรงแรมควรตองมการดแสดงความคดเหนของลกคา
(Guest Comment Cards : GCSs) เพอวดความ
พงพอใจของลกคา(Su,2004)
มมมองดานการเงน(FinancialPerspective)
ในมมมองดานการเงนเปนมมมองทแสดงให
เหนถงผลประกอบการดานการเงนขององคกรโดย
เชอมโยงกบ3มมมองทไมใชดานการเงนเพอตอบ
คำาถามเกยวกบเปาหมายทางการเงน การศกษา
เปรยบเทยบผลตภาพของธรกจโรงแรมโดยใชมลคา
เพมตอแรงงาน(ValueAddedperLabor)และมลคา
เพมตอหองพก (ValueAdded perRoom)พบวา
ธรกจโรงแรมในจงหวดภเกตมผลตภาพในการสราง
มลคาเพมดทสดเมอเทยบกบจงหวดอนๆ(มงสรรพ
ขาวสอาดและคณะ, 2548) ในขณะทการประเมน
ผลการปฏบตงานธรกจใหบรการพบวา ตวบงชท
สำาคญในการประเมนผลการปฏบตงานประกอบ
ดวยการควบคมตนทนการใหบรการ(CostControl)
คณภาพของสนคาหรอบรการ (ServiceQuality)
การรบสงขอมลขาวสาร (InformationDelivery)
และภาพลกษณองคกร(CorporateImage)เปนปจจย
ทสำาคญทสดของการประเมนผลการปฏบตงาน
(Kua and Chen, 2008) และการเปรยบเทยบ
สมรรถนะของธรกจโรงแรมขนาดตางๆโดยใชมลคา
เพมจากการดำาเนนงานเพอหาปจจยทมสมรรถนะสง
119
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
โดยเปรยบเทยบกบธรกจโรงแรมขนาดอนๆเพอใช
เปนกลยทธในการบรหารปจจยนำาเขา อนเปนการ
ปรบปรงผลผลตของอตสาหกรรมไดพบวาในธรกจ
โรงแรมทมผลไดตอขนาดคงทมลคาเพมของกจการ
จะขนอยกบปจจยทนและแรงงานโดยโรงแรมขนาด
เลกควรเลอกใชปจจยทางดานแรงงานในการเพม
มลคาเพมของกจการ ในขณะทมลคาเพมของ
โรงแรมขนาดกลางจะขนอยกบจำานวนหองพก
พรอมขายสวนมลคาเพมของโรงแรมขนาดใหญจะ
ขนอยกบรปแบบการบรหารงาน(BrownandDev,
2000)โดยอตราราคาหองพกเฉลย(AverageRoom
Rate:ARR)กบอตราเขาพกเฉลย(OccupancyRate)
มผลตอการกำาหนดกลยทธธรกจซงเปนผลมาจาก
จำานวนหองพก(NumberofRoom),อายของโรงแรม
(HotelAge),ภาวะตลาด(MarketConditions)และ
จำานวนพนกงานแมบานตอหองพก(Housekeeping
Staff perRoom) โดยจำานวนหองพกและจำานวน
พนกงานแมบานตอหองพกไมมผลตอกลยทธการตง
ราคาในระดบตำาแตอายโรงแรมและภาวะตลาดจะม
ผลตอกลยทธการตงราคาในระดบสง(Hungetal.,
2009)ทงนกลยทธราคาในระดบตำาจะขนอยกบการ
ออกแบบระบบตนทน(CostSystemDesign)ขนาด
(Size) ระดบการแขงขน (Level ofCompetitive)
ความหลากหลายในการบรการ(NumberofServices
Variants) และสถานะของการบรหารจดการ
(ManagementStatus)(PavlatosandPaggios,2009)
สวนอตราการเพมของยอดขาย(SaleGrowthRate
:SGR)และอตราการเพมของกำาไร(ProfitGrowth
Rate:PGR)แมจะเปนการวดผลการดำาเนนงานใน
อดต แตกสะทอนใหเหนถงแนวโนมในอนาคตได
กยงเปนตวบงชทสำาคญในการวดผลการดำาเนนงาน
ของธรกจโรงแรม(KuaandChen,2008)นอกจากน
ยงพบวาความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม
(Social-environmentResponsibility:SER)มผลใน
ทางบวกตอผลการดำาเนนงานทางดานการเงนซงวด
ดวยอตราผลตอบแทนตอสนทรพย (Return on
Assets:ROA)การศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบ
สมรรถนะของธรกจโรงแรมในสถานททองเทยว
สำาคญในประเทศไทยซงแสดงผลออกมาในรปดชน
ชวดผลการดำาเนนงานพนฐานเชนอตราการเขาพก
(CheckinRate),อตราราคาหองพกเฉลย(Average
RoomRate : ARR), รายรบตอหองพกทพรอม
บรการ(RevenueperRoom)ปรากฏวาธรกจโรงแรม
ในกรงเทพมหานครมผลการดำาเนนงานทดทสด
และเมอเปรยบเทยบเฉพาะโรงแรมระดบ5ดาวพบ
วาจงหวดเชยงใหมมอตราคาหองพกเฉลย และ
รายไดตอหองพกพรอมขายสงกวาโรงแรมในจงหวด
ทองเทยวหลกอนๆ แตมอตราการเขาพกทตำากวา
จงหวดทองเทยวหลกอนๆและเมอเปรยบเทยบดชน
การสรางรายรบของโรงแรมชนนำาในประเทศไทย
กบโรงแรมชนนำาในตางประเทศพบวาประเทศไทย
มดชนรายได(รายไดตออตราเฉลยหองพกรายวน)ท
นอยกวาโรงแรมในยโรปและสหรฐอเมรกาโดยดชน
รายไดของโรงแรมชนนำาในประเทศไทยมคาตำากวา
ประมาณรอยละ20ซงสะทอนถงโครงสรางราคาใน
ระดบโลกอนเกดจากแนวโนมราคาตำาของโรงแรม
ในเอเชย มเพยงอตราการเขาพกเทาทอยในระดบ
ทใกลเคยงกบโรงแรมชนนำาของโลก (มงสรรพ
ขาวสอาดและคณะ,2548)
\การสรปผลและขอเสนอแนะจากการศกษาพบวาเปาหมายการวดผลการ
ดำาเนนงานเปนสงทสำาคญและจำาเปนตอการดำารง
อยอยางยงยนขององคกรเพราะผลลพธทไดจากการ
วดผลการดำาเนนงานจะเปนขอมลสำาคญททำาให
ผบรหารทกระดบสามารถประเมนผลกจกรรมตางๆ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010120
ทองคกรไดทำาไปรวมถงผลของการตดสนใจในอดต
ทำาใหทราบถงความกาวหนาขององคกรวาบรรล
วตถประสงค เพยงใด ทงยงทำาใหมองเหนขอ
บกพรองทตองปรบปรงแกไขรวมถงแนวโนมสงท
จะเกดขนในอนาคตในปจจบนมเครองมอทใชวดผล
การดำาเนนงานตางๆอยางแพรหลาย โดยในแตละ
เครองมอวดสามารถแบงมาตรวดออกเปนตวบงช
ทสำาคญ 6ประเภทดวยกนประกอบดวยการวด
ประสทธผลประสทธภาพคณภาพทนเวลาผลต
ภาพและความปลอดภยซงกคอการเชอมโยงการนำา
กลยทธไปสการปฏบตดวยการกำาหนดตวบงชระดบ
องคกรระดบฝายและระดบบคคล
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานจาก
แนวคดBalancedScorecardทเชอมโยงการวดผล
การดำาเนนงานทงในรปของตวเงนและไมใชตวเงน
ระยะสนและระยะยาวสอดคลองกบกลยทธและ
เปาหมายขององคกรคำานงถงผมสวนไดสวนเสยและ
รกษาความสมดลระหวางปจจยภายในและปจจย
ภายนอก เปนองคประกอบสำาคญของเครองมอใน
การบรหารจดการสมยใหม(ModernManagement)
ซงพบวาในมมมองดานการเรยนรและพฒนาธรกจ
โรงแรมจำาเปนตองเชอมโยงการสรรหาพฒนารกษา
บคลากรกบการพฒนาใหองคกรเปนองคกรแหง
การเรยนรเพอเกดนวตกรรมใหมๆ เปนเปาหมายการ
พฒนาองคกรอยางยงยนซงประกอบดวยตวบงช
ภาวะผนำาของผบรหารทกระดบตวบงชการมระบบ
กลไกในการใหความรและพฒนาทกษะของบคลากร
ทสอดคลองกบวสยทศนตวบงชความพงพอใจของ
พนกงานตอผลตอบแทนทเปนตวเงนและไมใช
ตวเงนตวบงชอตราการเขาออกของพนกงานซงจะ
สมพนธกบตวบงชเกยวกบจำานวนหรอรอยละของ
การพฒนาการทำางานหรอการบรการดานใหม ๆ
โดยการเรยนรและพฒนาจะเชอมโยงมาสมมมอง
การพฒนากระบวนการภายใน ซงมตวบงชท
ประกอบดวย ตวบงชกระบวนการรบรขอมล
ขาวสารในองคกรตวบงชจำานวนขนตอนการทำางาน
ทมมาตรฐานตวบงชจำานวนหรอรอยละของความ
ผดพลาดในการทำางานตวบงชจำานวนหรอรอยละ
ของงานทไดรบการปรบปรงแกไขซงจะสมพนธกบ
ตวบงชเกยวกบดชนวดคานยมรวมหรอความยดมน
ผกพนตอองคกร
ซงทงมมมองดานการเรยนรและพฒนาและ
มมมองดานกระบวนการภายในจะสงผลตอมมมอง
ดานลกคา ซงมตวบงชทประกอบดวย ตวบงช
กระบวนการสอสารประชาสมพนธตวบงชผลตาง
ความคาดหวงและความพงพอใจของลกคาตวบงช
อตราการเพมลดของลกคาใหมตวบงชอตราการเพม
ลดของลกคาเดม และตวบงช เกยวกบดชนวด
ภาพลกษณองคกรจากผมสวนไดสวนเสย ซง
เปนการสรางความสมดลระหวางปจจยภายในและ
ปจจยภายนอกและสดทายมมมองทางดานการเงน
ทมตวบงชประกอบดวย ตวบงชอตราการเขาพก
เฉลยอตราการเพมขนของยอดขายอตราการเพมขน
ของกำาไรซงจะสะทอนแนวโนมผลการดำาเนนงาน
ในอนาคตอตรากำาไรสทธเฉลย สะทอนถงความ
สามารถในการหารายไดและการควบคมตนทนและ
ตวบงชเกยวกบอตราผลตอบแทนจากสนทรพยซง
สะทอนความสามารถในการทำากำาไรตอสนทรพยท
ธรกจมอยจากตวบงชทงหมดสงเกตไดวาสวนใหญ
เปนตวบงชประเภทผลลพธ (Output) รองลงมา
เปนกระบวนการ(Process)ซงสามารถอธบายความ
สมพนธระหวางตวบงชหรอตวแปรสงเกตได
(Observed Variable) กบตวแปรแฝง (Latent
Variable)ไดดงภาพประกอบ3
121
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
ภาพประกอบ3กรอบแนวคดการวจยตวบงชผลการดำาเนนงานธรกจโรงแรมจากการวจยเอกสาร
ขอเสนอแนะสำาหรบการนำาไปใชวดผล
การดำาเนนงานคอตวบงชตองมความชดเจนตาม
เปาหมาย และแผนงานใหสอดคลองกบกลยทธ
จำาเปนตองทดสอบตวชวด ซงตองอาศยประสบการณ
ของผบรหารในการพฒนาและปรบปรงรปแบบการ
วดผลการดำาเนนงานใหเหมาะสมกบองคกรของ
ตนเอง และทสำาคญตองพจารณาถงการนำาไปใช
(Implementation)ตวบงชททำาไดหรอไดทำา,ความ
ยากงาย,ความถกตอง, จำานวนตวบงชทจะมผลตอ
การเกบขอมลนอกจากนทฝายบรหารและบคลากร
ตองรวมสรางบรรยากาศทสรางสรรค มองการ
พฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานเปนสงทตองทำา
อยางตอเนองและสอสารภายในองคกรใหเกดความ
ตระหนกสงผลใหเกดการเปลยนแปลงในทศทางท
ดขน และยกระดบธรกจโรงแรมไทยใหมศกยภาพ
การแขงขนทสงขน ขอเสนอแนะสำาหรบการวจย
ครงตอไปจงควรนำากรอบแนวคดตวบงชทพฒนา
ขนไปทดสอบกบขอมลเชงประจกษ (Empirical
Research)เพอยนยนผลการพฒนาตวบงชการวดผล
การดำาเนนงานสำาหรบธรกจโรงแรมในประเทศไทย
อตราผลตอบแทนจากสนทรพยอตรากำาไรสทธอตราการเตบโตของกำาไรอตราการเตบโตของยอดขายอตราการเขาพกเฉลยดชนวดภาพลกษณองคการอตราการรกษาฐานลกคาเกาอตราการเพมขนของลกคาชองวางคณภาพบรการกระบวนการสอสารประชาสมพนธดชนวดความผกพนตอองคการรอยละของงานทไดปรบปรงแกไขจำานวนรอยละความผดพลาดในงานจำานวนขนตอนงานทมมาตรฐานการรบรขาวสารทมประสทธภาพรอยละของงานบรการใหมอตราการเขาออกของพนกงานความพงพอใจในงานกระบวนการเรยนรและพฒนาภาวะผนำา
ตวแปรสงเกตได ตวแปรแฝง ตวแปรแฝง
มมมองทางดานการเงน
มมมองทางดานลกคา
มมมองดานกระบวนการภายใน
มมมองดานการเรยนรและพฒนา
ตวบงชผลการดำาเนนงานหลก
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010122
เอกสารอางอง
กมลรตนวระกล.2551.WhyHotelsFail?สมาคมการบรหารโรงแรมไทย.บรษทแอดวานซฮอสปตาลล
คอนซลแตนทจำากด.
คณะกรรมการเพมขดความสามารถทางการแขงขนของประเทศ(กพข.)สภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต.2548.โครงการสำารวจระดบการเพมผลผลตและบรรยากาศการลงทนในประเทศไทย.
ชยสมพลชาวประเสรฐ.2546.การตลาดบรการ.กรงเทพมหานคร.บรษทซเอดยเคชนจำากด(มหาชน).
บงอร ฉตรรงเรอง และวรพล วฒนเหลองอรณ. 2547. การบรหารและการจดการงานโรงแรม.
กรงเทพมหานคร.บรษทเพยรสนเอดดเคชนอนโดไชนาจำากด.
ประสพชยพสนนท.2551.การประเมนประสทธภาพองคกรโดยDataEnvelopmentAnalysis.วารสาร
บรหารธรกจ.มหาวทยาลยธรรมศาสตร.ปท31ฉบบท118.
พส เดชะรนทร.2544. เสนทางจากกลยทธสการปฏบตดวยBalancedScorecardและKeyPerformance
Indicators.กรงเทพมหานคร:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
มงสรรพขาวสอาดและคณะ.2548.อตสาหกรรมโรงแรมของประเทศไทย.เชยงใหม:สถาบนวจยสงคม
มหาวทยาลยเชยงใหม.
วสษฐพรหมบตรและคณะ.2550.KPIsPrincipletoPractice:วธสรางดชนชวดทไดผลจรง.สถาบนเพม
ผลผลตแหงชาต.บรษทซเอดยเคชนจำากด(มหาชน).
วนเพญกฤตผล.2533.ระบบบญชโรงแรม.กรงเทพมหานคร.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
วรชลภรตนกล.การประชาสมพนธ.กรงเทพมหานคร.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.2540.
วโรจนลกขณาอดศร.2552.หลดกบดกBalancedScorecard.กรงเทพมหานคร.บรษทซเอดยเคชนจำากด.
สำานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม.การบรหารงานคณภาพขอเสนอแนะสำาหรบภาคบรการ.2541.
สำานกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. 2550. รายงานการสำารวจการ
ประกอบกจการโรงแรมและเกสตเฮาสพ.ศ.2549.
อนพนธกจพนธพานช.2538.รวมความรเกยวกบงานโรงแรม.กรงเทพมหานคร:ฝายวชาการและพฒนา
บคลากรบรษทฮวแมเฮอรเทจจำากด.
อทยตนละมยและคณะ.2547.ชดโครงการ:การรวมและการกระจายแนวคดของการตดสนใจเชงกลยทธ
ในธรกจโรงพยาบาลและโรงแรม.
AkbabaA.2006.Measuringservicequalityinthehotelindustry:AstudyinabusinesshotelinTurkey.
InternationalJournalofHospitalityManagement25(2006)170-192.
AllenN.J.andMayerJ.P.1990.Themeasurementandantecedentsofaffective,Continuanceandnormative
commitmenttotheorganization.JournalofOccupationalPsychology:63.
BrothertonB.andShawJ.1996.Towardsanidentificationandclassificationofcriticalsuccessfactors
inUKhotelsplc.JournalofHospitalityManagementVol.15,No.2 113-135.
123
การพฒนาตวบงชผลการดำาเนนงานหลกสำาหรบธรกจโรงแรมปกรณลมโยธน
BrownR.J.andDevS.C.2000.Improvingproductivityinaservicebusinessevidencefromthehotel
industry.JournalofServiceResearch.
ChungT.andLawR.2003.Developingaperformanceindicatorforhotelwebsites.InternationalJournal
ofHospitalityManagement.22(2003)119-125.
FernandezM.andBediaA.2004.Isthehotelclassificationsystemagoodindicatorofthehotelquality?
AnapplicationinSpain.InternationalJournalofHospitalityManagement.25(2004)771-775.
Getz,D.and&Pertersen,T.2005.Growthandprofit-orientedentrepreneurshipamongfamilybusiness
ownersinthetourismindustry.InternationalJournalofHospitalityManagement24,219-242.
GrayS.W.andLiguoriS.C.2003.Hotelandmotelmanagementandoperations.PearsonEducation-
indochinaLtd.
KaplanR.andNortonD.1992.Thebalancedscorecardmeasuresthatdriveperformance.Harvard
BusinessReview(Jan-Feb,1992)
KinickiA.andWilliamsB.2006.Management:Apracticalintroduction.McGrawHillInternational
EnterprisesInc.
KuaY. andChenP. 2008Constructing performance appraisal indicators formobility of the service
industriesusingFuzzyDelphimethod.ScienceDirectOnline.
LebasM. J.1995.Performancemeasurement andperformancemanagement. Intemational Joumalof
ProductionEconomics41(1995)23-35.
McPhailR.,HeringtonC.andGuildingC.2008.Humanresourcemanagers’perceptionsoftheapplications
andmeritofthebalancedscorecardinhotels.InternationalJournalofHospitalityManagement.
27(2008)623-631.
Neely,A.1998.MeasuringBusinessPerformance:Why,WhatandHow:Theeconomistinassociation
withprofilebookLtd.London.1998.
OoncharoenN.2009.Newservicedevelopment(NSD)strategy,anditsantecedentsandconsequences
:AnempiricalexaminationofhotelbusinessinThailand.JournalofInternationalBusinessand
Economics,Volume9,2009.
Orfila-SintesF.andMattssonJ.2009.Innovationbehaviorinthehotelindustry.TheInternationalJournal
ofManagementScience.Omega37(2009)380-394.
PavlatosO. andPaggiosL. 2009.A surveyof factors influencing the cost systemdesign in hotels.
InternationalJournalofHospitalityManagement.28(2009)263-271.
PhillipsA.P. 1999. Performancemeasurement systems and hotel : a new conceptual framework.
InternationalJournalofHospitalityManagement.18(1999)171-182.
PorterM.E.2008.Thefivecompetitiveforcesthatshapestrategy.HarvardBusinessReview.Jan.79-93.
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010124
SuY.A.2004.CustomersatisfactionmeasurementpracticeinTaiwanhotels.InternationalJournalof
HospitalityManagement.23(2004)397-408.
VenkatramanN.andRamanujamV.1986.Measurementofbusinessperformanceinstrategyresearch:
AComparisonofapproaches.AcademyofManagementReview.11(4).801-814.
WilkinH.,MerrileesB.andHeringtonC.2007.Towardsanunderstandingoftotalservicequalityin
hotels.InternationalJournalofHospitalitymanagement.26(2007)840-853.
YangJ.2009.Antecedentsandconsequencesofjobsatisfactioninthehotelindustry.InternationalJournal
ofHospitalityManagement.
Yang J. 2010.Antecedents and consequences of knowledge sharing in international tourist hotels.
InternationalJournalofHospitalityManagement.29(2010)42-52.
YeundP.andLauC.,2005.CompetitiveactionsandfirmperformanceofhotelsinHongKong.International
JournalofHospitalityManagement.24(2005)611-633.
YuM.andLeeB.2009.Efficiencyandeffectivenessofservicebusiness:Evidencefrominternational
touristhotelsinTaiwan.JournalofTourismManagement.30(2009)571-580.
ZahraS.A.1984.Antecedentsandconsequencesoforganizationalcommitment:Anintegrativeapproach.
AkronBusinessandEconomicReview.Akron:Vol.15Iss.326.
การวจยในมหาวทยาลย5:ขอพงระวงในการใชแผนการทดลองทางสถตในการวจยทางสงคมศาสตร
ResearchinUniversity5:PrecautionsinUsingStatisticalDesignsin
Social Science Research
ไพศาลเหลาสวรรณ1
PaisanLaosuwan
AbstractExperimentaldesignsarestatisticaltechniqueswhichhavebeenusedwidelyinmanyfieldsofexperimentalresearchincludingagriculturalsciences,socialsciencesandengineering.However,thetechniqueiseffectiveonlywhenassumptionsunderliningtheprocedureareapplied.Theexperimentalerroroccurredintheexperimentmustbeindependentlydistributed.Theresultsofexperimentsmustdistributednormallyandvariancesoftreatmentsarehomogeneous.Finally,theeffectoftreatmentsmustbeadditive.Randomizationoftheexperimentisaneffectivetooltoestimateexperimentalerrorandmakesitindependentlydistributes.SquarerootandlogarithmtransformationsofdataaresuitablefordatawhichfollowPoissonandgeometricdistribution, respectively. Keywords: Experimentaldesign,experimentalerror,normality,homogeneityofvariance, datatransformation
บทคดยอแผนการทดลองทางสถตเปนเทคนคทใชในการวจยอยางกวางขวางในหลายสาขาวชา รวมถงสาขาวทยาศาสตร
เกษตร,สงคมศาสตรและวศวกรรมศาสตรแตเทคนคนจะมประสทธภาพกเมอมการปฏบตหรอขอมลเปนไปตาม
ขอกำาหนดเทานน คอความคลาดเคลอนในการทดลองมการกระจายอยางอสระคาทไดตองกระจายแบบปกต
วาเรยนซของกรรมวธทดลองตองเทากนและผลของกรรมวธ(หรอtreatment)เปนแบบบวกการสมเปนวธการ
1 ศาสตราจารยคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยหาดใหญอ.หาดใหญจ.สงขลา90110
HatyaiJournal8(2):125-132
บทความวชาการ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010126
ทใชประมาณความคลาดเคลอนจากการทดลองและทำาใหคานกระจายอยางอสระ การถอดรากสองและการใช
ลอการทมเปนวธการทเหมาะสมเพอใชแปลงขอมลทมการกระจายแบบปวซองและแบบคณ
คำาสำาคญ: แผนการทดลอง, ความคลาดเคลอนในการทดลอง, การกระจายแบบปกต, การเทากนของ
ความปรวนแปร,การแปลงขอมล
บทนำาแผนการทดลองทางสถต (statistical design) เปน
เทคนคทางสถตชนดหนง ทไดรบการพฒนาขน
โดยฟชเชอร (Sir R. A. Fisher) นกสถตและ
นกพนธศาสตรชาวองกฤษในราวป ค.ศ. 1920 ใน
ขณะทฟชเชอรปฏบตหนาทเปนนกวชาการและ
ผบรหารสถานวจยเกษตรทสถานทดลองโรแทมสเตด
(Rothamsted Experiment Station) ทแฮมเชยร
(Hampshire)ประเทศองกฤษเปนเทคนคทางสถตท
มพลงความสามารถทนาอศจรรยอยางยง ไมมใคร
คาดคดวาวชาคณตศาสตรจะสามารถทะลทะลวง
ปญหาไดละเอยดถถวนเชนนนขณะทฟชเชอรกำาลง
ทดลองคดเลอกพนธพช เขาพบวาสภาพแวดลอม
เชนดนปลกความชนโรคแมลงฯลฯเขาไปบดบง
ศกยภาพทแทจรงของพชเขาจงไดพฒนาเทคนคการ
วางแผนการทดลองขนมาเพอแยกผลทางธรรมชาต
เหลานนออกจากศกยภาพทแทจรงของพชเทคนค
ดงกลาวน เรยกวา การวางแผนการทดลอง ซง
ปจจบนมการใชแพรหลายในการทดลองวจยทางพช
และสาขาอน ๆ ถามการวจยทดลองเกยวกบการ
เปรยบเทยบเมอใดกมกมการใช รวมไปถงสาขา
ชววทยาวศวกรรมศาสตรเศรษฐศาสตรสงคมศาสตร
ฯลฯนกวจยทไมมความรความเขาใจในสถตสาขาน
จะขาดโอกาสไปอยางนาเสยดาย
อยางไรกดการใชแผนการทดลองทางสถตให
มประสทธภาพ ผใชตองทราบถงขอกำาหนดของ
เทคนคน และวธการแกไขปรบปรง โดยเฉพาะ
อยางยงการวจยทางสงคมศาสตรซงเปนงานวจยท
ควบคมตวแปรไดยากเพราะเราไมสามารถคดเลอก
หนวยทดลอง (experimental unit) ไดอยางจำาเพาะ
เจาะจง
ขอกำาหนดในการทดลองและการวเคราะหความปรวนแปร เมอมการใชแผนการทดลองในการวจย เชน
การเปรยบเทยบพนธพชจำานวนหนง หรอการ
เปรยบเทยบเทคนคการสอนวธตางๆเพอสอนวชา
วทยาศาสตรแกนกเรยนในชนมธยมเมอเราไดขอมล
มาแลวกทำาการวเคราะหเพอแสดงวาพนธพชหรอ
วธการสอนแตกตางกนหรอไม การวเคราะหนเรา
เรยกวาการวเคราะหความปรวนแปรหรอเรยกวา
การวเคราะหวาเรยนซ (analysisofvariance เขยน
ยอวาANOVA)การใชแผนการทดลองเพอการวจย
น มขอกำาหนดควบคมเหมอนขอบงคบ ถามการ
ฝาฝนขอกำาหนดหรอผลการทดลองไมสอดคลอง
กบขอกำาหนดผลการทดลองกจะไมเปนทยอมรบ
ขอกำาหนดทสำาคญมอย4ขอดงน
(1) ความคลาดเคลอนของการทดลองเปน
อสระแกกน(independenceofexperimentalerror)
ขอมลทกๆคาทวดไดจากการทดลองจะประกอบ
ดวย 2สวนคอลกษณะทแทจรงและความคลาด
เคลอนขอมลหนงๆมความคลาดเคลอนเทาใดจะ
ไมมผลตอขนาดของความคลาดเคลอนของอกขอมล
หนง ถายงไมเขาใจกอาจพดใหม แทนทจะพดวา
127
การวจยในมหาวทยาลย5:ขอพงระวงในการใชแผนการทดลองทางสถตในการวจยทางสงคมศาสตรไพศาลเหลาสวรรณ
ความคลาดเคลอนเปนอสระแกกน กอาจพดวา
ขอมลแตละคาเปนอสระแกกน เชน ในการสำารวจ
รายไดของประชาชนในหมบานหนง ถาเราสำารวจ
จากครอบครวทอยใกลชดกน รายไดกจะใกลเคยง
ลดหลนกนลงไปเพราะคนทมฐานะใกลเคยงกนมก
จะอาศยอยใกลกนหรอเราจะสำารวจความคดเหน
ทางการเมองของคนทอยใกลชดกนกมกจะมความ
เหนไปในทางเดยวกนซงเปนเหมอนวาขอมลไมเปน
อสระแกกน
ในการใชแผนการทดลองมคำาแนะนำาวา
อยาทดลองโดยใชลำาดบทเหมอนกนทกครง เชน
สมมตฐานวาสถาบนการศกษาแหงหนงตองการจะ
คดเลอกรานอาหารใหมาจำาหนายในสถาบนทำาการ
คดเลอกโดยตงกรรมการ5คนแลวใหแตละรานทำา
กบขาว5อยางกรรมการทำาการชมเปนลำาดบทละ
อยางตงแตรานแรกจนถงรานสดทายเชนนเรยกวา
ทำาเปนลำาดบมโอกาสเปนไปไดมากทเลอกไดราน
แรกเพราะกรรมการกำาลงหว จะชมอะไรกอรอย
ไปหมด รานอน ๆ กมโอกาสไดรบการคดเลอก
นอยลงไปเปนลำาดบ ซงจดไดวาผลการทดลองไม
เปนอสระแกกน
(2) ผลการทดลองมการกระจายแบบปกต
(normal distribution)การกระจายแบบปกตคอ
การกระจายทมรปเหมอนระฆงควำาคาทใกลคาเฉลย
จะกระจกอยสวนกลางของการกระจายมขอกำาหนด
วาการทดสอบโดยใชสถต t และ F กเมอขอมล
มการกระจายแบบน ขอมลทางชววทยาเชนการ
เจรญเตบโตการใหผลผลตของพชความเฉลยวฉลาด
ของคนการเกดปรากฏการณธรรมชาตตางๆฯลฯ
ขอมลเหลานมกกระจายแบบปกต ดงนน เมอได
ขอมลมาเมอใดกดำาเนนการวเคราะหไดทนท แต
ขอมลบางประเภทไมกระจายแบบน เชนขอมลท
สำ า รวจโดยการนบมกกระจายแบบทวนาม
(binomial)ขอมลทมอตราการเกดตำาๆมกกระจาย
แบบปวซอง(Poissondistribution)ขอมลเหลานไม
สามารถนำาไปวเคราะหไดทนทตองมการปรบปรง
บางอยางเพอใหการกระจายใกลเคยงการกระจาย
แบบปกตเปนการเพมประสทธภาพของการทดลอง
เมอการกระจายของขอมลไมเปนแบบปกตถา
นำามาวเคราะหโดยไมแกไขปรบปรงกเปนการฝาฝน
ขอกำาหนด ขอบกพรองทนาจะเกดขนคอผลการ
ทดสอบจะเกดความแตกตางมากกวาปกต การ
ทดลองใดๆ กตามทใชคาสงเกตไมมากพอยงไมเปน
ตวแทนของกลมขอมลนนทแทจรง กอาจเกด
ปรากฏการณเชนนนไดวธการตรวจสอบกระทำาได
งายๆ โดยใชสถตไค-สแควร(Chi-square)คอนำาสถต
นมาทดสอบวาคาสงเกตแตกตางจากคาคาดหมาย
หรอไมทงน เราสามารถคำานวณคาคาดหมายของ
การกระจายแบบตางๆ ไดหรออาจนำาคาเบยงเบน
(deviation)จากคาเฉลยมาพลอตดในกระดาษกราฟ
โดยใหมคาเฉลยเปนศนย แลวดวามคาใดทวางอย
ไกลจากกลมหรอไมหรออาจทดสอบโดยใชคะแนน
มาตรฐานZ=(deviation)(standarddeviation)-1
(3) แตละกระบวนการททดลองใหวาเรยนซ
เทากน(homogeneityofvariance)เชนถาทดสอบ
ผลของการสอน3วธ ความปรวนแปรทเกดขนใน
แตละวธตองเทากนสมมตวาคะแนนการสอนวธละ
3คนกลมแรกไดคะแนน35,42,81กลมทสอง65,
70,92กลมทสามได69,68,72สงเกตวาแตละกลม
ไดความปรวนแปรตางกนมากตางกน อาจตง
ขอสงสยวาวาเรยนซอาจไมเทากน
ในการวเคราะหวาเรยนซจากการทดลองทใช
แผนการทดลอง เราตองคำานวณวาเรยนซรวม
(pooled variance) จะคำานวณคานไดกเมอแตละ
กระบวนการททดลองใหวาเรยนซเทากน ถาม
ขอสงสยวาวาเรยนซเทากนหรอไม กอาจทดสอบ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010128
ทางสถตโดยวธการของBartlett (1937)หรอวธ
อนๆซงมหลายวธ (ไพศาล เหลาสวรรณ, 2549)
ตวอยางเชน มหาวทยาลยแหงหนงทดสอบความ
สามารถของนกศกษา4กลมแตละกลมไดรบการ
ฝกใหมทกษะการเรยนวธตางๆ กนเมอสมคะแนน
มากลมละ10คนไดคาเฉลยและวาเรยนซดงน
ทกษะการเรยน A B C D
คะแนนเฉลย 14.25 23.00 28.75 32.00
วาเรยนซ(s2) 4.25 6.75 32.92 6.00
เมอสงเกตขอมลขางบนพบวาวธCมวาเรยนซ
สงมาก แมเปนการทดสอบโดยวธเดยวกนแตการ
กระจายของคะแนนกวาง(จงทำาใหวาเรยนซสง)คอ
ผไดรบการฝกบางสวนสอบคะแนนตำามากแตบาง
สวนคะแนนสง เมอพบวามวาเรยนซมคาแตกตาง
กนเชนนกควรมการทดสอบวามความแตกตางกน
หรอไม ถาพบวาไมแตกตางกนกสามารถวเคราะห
วาเรยนซรวมกนได แตถาแตกตางกมวธการแก
ปญหา2วธคอ(1)ตดวธCออกจากการวเคราะห
หรอ(2)หามาตราวด(measuringscale)ใหมโดย
การแปลงขอมล(datatransformation)
(4)ผลสมฤทธของกระบวนการเปนแบบบวก
(additivity) ในการเปรยบเทยบกระบวนการหรอ
ปญหาแตละปญหาหลายๆครง การเพมหรอลด
แตละครงตองไปในแบบบวก คอเพมหรอลดใน
ทำานองเดยวกนเชนในการวดความสามารถในการ
ตอบปญหาทางวทยาศาสตรและสงคมศาสตรของ
นกศกษา2คนไดคะแนนดงน
วทยฯ สงคมฯ ความแตกตาง
นกศกษา ก 10 20 10
นกศกษา ข 15 25 10
5 5
การทดลองนแสดงวา นกศกษา ข เกงกวา
นกศกษากอย5คะแนนคอผลการทดลองเพมใน
แบบบวกวชาละ10คะแนนวชาวทยาศาสตรและ
สงคมศาสตรมความสามารถในการจำาแนกไดเทากน
แตถาผลการทดสอบเปนดงน
วทยฯ สงคมฯ ความแตกตาง
นกศกษา ก 10 20 10
นกศกษา ข 15 30 15
5 10
เชนนแสดงวาการเพมของผลสนองตอบของการวด
ไมเปนแบบบวกแตเปนแบบคณคอใช2คณผลของ
วทยาศาสตรกจะเปนผลของสงคมศาสตร ถาเปน
แบบบวกผลการสอบวชาสงคมศาสตรของนกศกษา
ขตองได25คะแนน
การทดลองบางอยางใหผลในแบบคณตาม
ธรรมชาตเชนในการทดสอบผลของการทำาลายของ
แมลงในขาว 2พนธ คอพนธตานทานแมลงและ
ไมตานทาน โดยการนบจำานวนแมลงและจำานวน
แผลทแมลงกดตอตนไดผลดงน
พนธตานทาน พนธไมตานทาน
แมลง 10 ตว 10 20
แมลง 20 ตว 20 40
จะเหนไดวาปรมาณทำาลายเพมในแบบคณ
สรปในเบองตนไดวาการทดลองเปรยบเทยบ
กระบวนการวธการเทคนคหรอปญหาอนๆโดย
ใชแผนการทดลองทางสถตมโอกาสเปนไปไดเสมอ
วาผลการทดลองทไดจะไมสอดคลองกบขอกำาหนด
ซงทำาใหผลการวเคราะหและการเปรยบเทยบไมถก
ตองตามหลกวชาการ โดยเฉพาะอยางยงขอมลทได
จากการสำารวจการนบการประเมนโดยใหคะแนน
การคำานวณเปนเปอรเซนต การเกบขอมลตอเนอง
129
การวจยในมหาวทยาลย5:ขอพงระวงในการใชแผนการทดลองทางสถตในการวจยทางสงคมศาสตรไพศาลเหลาสวรรณ
ฯลฯ เมอนำาขอมลดงกลาวนมาวเคราะหตองมการ
ตรวจสอบหรอปรบปรงเพอใหมความสอดคลองกบ
ขอกำาหนด
การสม การสม (randomization) เปนเทคนคสำาคญท
ใชในการทำาใหคาทสงเกตหรอความคลาดเคลอน
เปนอสระแกกนเทคนคดงกลาวนคดคนโดยฟชเชอร
ป1925และเปนเทคนคททำาใหการทดลองตางๆม
ประสทธภาพสงขนการสมคอการใหหนวยทดลอง
(experimentalunit)ไดรบโอกาสเทากนเชนคณแม
มลก3คนเมอซอขนมแจกลกทกครงจะแจกลกคน
โตกอนแลวคนทสองและสามจะถดกนไปผลทได
คอลกแตละคนอาจไดรบขนมไมเทากนคนโตไดมาก
ทกครงและคนสดทายไดนอยทกครงหรออยางนอย
ความรสกของลกกไมเทากนแตถาแจกโดยวธสมคอ
ใสชอลกไวในภาชนะแลวหยบขนมาอยางสมถาแจก
ขนม30ครงลกทกคนไดรบแจกเปนคนแรกคนท
สองและทสามคนละ10ครงเทากน
ในการเปรยบเทยบพนธขาว4พนธA,B,C
และDปลกพนธ4แปลงดงน
A B C D
A B C D
A B C D
A B C D
คอพนธทปลกในแปลงชดกนเหมอนเดมในทกซำา
(replication) เชนนเดาไดเลยวาผลผลตของขาวจะ
สมพนธกนคอถาพนธAสงพนธBกจะสงตาม
ซงเปนไปตามหลกของธรรมชาตทแปลงปลกทอย
ใกลกนมกมความอดมสมบรณเหมอนๆ กนดงนน
ผลการทดลองไมเปนอสระแกกน (และผลการ
เปรยบเทยบกจะผดดวย เพราะเราไมอาจแยก
ความคลาดเคลอนของดนออกมาจากผลทแทจรง
ของพนธ)แตถาเราสมทดลองดงน
A C D B
C D B A
D B A C
B A C D
เชนนในแตละแปลงแตละสดมภและแถวพนธขาว
ไมซำากนเลยซงจะทำาใหผลการทดลองเปนอสระแก
กนอยางสมบรณ
การแปลงขอมล เมอขอมลทไดมาไมสอดคลองกบขอกำาหนด
ทกลาวมาแลวอาจมความผดปกตในมาตราวดคอ
ธรรมชาตของขอมลตองเปนเชนนนเชนการกระจาย
ตองเปนแบบเบ (skew)หรอผลของกรรมวธเปน
แบบคณ (geometric) ดงนน กอนทจะวเคราะห
ขอมลตองแกไขการกระจายและเปลยนจากผลแบบ
คณมาเปนแบบบวกตลอดถงแกไขขอมลทกระจาย
แบบอนๆ เชนแบบทวนาม(binomial)ใหเปนแบบ
ตอเนองซงเรยกวาเปนการแกไขมาตราวดนนเอง
การกระทำาเชนนเรยกวาเปนการแปลงขอมล (data
transformation) และการแปลงขอมลนไมได
เปลยนแปลงระดบความสำาคญของขอมลแตอยางใด
เพยงแตลดขนาดของความปรวนแปร(variance)ให
เลกลง และสามารถจบความแตกตางระหวาง
กรรมวธไดอยางมประสทธภาพการแปลงขอมลม
หลายวธดงน
(1) ก ารถอดรากสอง ( s quar e r oo t
transformation) วธนใชกบขอมลทไดจากการนบ
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010130
ทมคาลงตวตำาๆ เชน จำานวนคนทเปนวณโรคขน
ตางๆจำานวนนกศกษาทขาดเรยนจำานวนการเกด
อบตเหตระดบตางๆในทองถนนในแตละวนและ
ขอมลทสำารวจเปนเปอรเซนตทมคาระหวาง0และ
30ขอมลเหลานมกกระจายแบบปวซอง (Poisson
distribution)คอมความเบ ขอมลชนดนคาเฉลยจะ
สมพนธกบความปรวนแปร ขอมลทหางกนเมอ
แปลงแลวจะใกลชดกน เชนขอมลดบมคา 1, 4, 9
เมอแปลงแลวได1,2และ3ดงนเปนตนการแปลง
กระทำาโดยใชสมการX’(ขอมลแปลง)=√X(ขอมลดบ) ถาขอมลบางคาเปนศนยกอาจใสคาใหดงน
X’ =√(X+ 1) เชน จากการสำารวจอาชพหวหนาครอบครวใน4หมบานรอบๆ มหาวทยาลยดงแสดง
ในตารางท 1 ถามวาจำานวนบคคลแตละอาชพ
แตกตางกนหรอไม หากนำาขอมลดบมาวเคราะห
ความปรวนแปรกอาจฝนขอกำาหนด2ขอคอ (1)
ขอมลไมกระจายแบบปกตแตเปนการกระจายแบบ
ทวนามหรอปวซองและ (2)ความปรวนแปรหรอ
วาเรยนซของแตละอาชพไมเทากนดงนนควรแปลง
ขอมลโดยใชวธการถอดรากสอง โดยใชสมการ
X’=√(X+0.5)ซงทำาใหขอมลกระจายแบบตอเนองถามความเบกจะลดลง และพสยแคบลง จะทำาให
ความปรวนแปรเทากนหรอใกลเคยงกนมากขน
ซงสามารถนำาผลไปวเคราะหความปรวนแปรได
อยางไรกดเมอเปรยบเทยบคาเฉลยแลวเมอแสดงผล
กกลบมาใชคาเฉลยของตวเลขดบ
(2) ก าร ใช ค า ลอการท ม ( l o ga r i t hm
transformation)การแปลงแบบนใชกบขอมลท
ความปรวนแปรหรอวาเรยนซสมพนธกบคาเฉลย
หรอผลของกรรมวธเปนแบบคณซงมกเปนขอมล
ทไดจากการนบ เมอแปลงโดยใชลอการทมแลว
จะกลายเปนอตราบวก ตวอยางเชน คาโดยสาร
รถประจำาทางในเมองเลกและเมองใหญดงน
เมองเลก เมองใหญ
รถ2แถว 10 20
รถต 20 40
จะเหนไดวาการเพมของราคาจากเมองเลกไปเมอง
ใหญเปนแบบคณ ถาเปนแบบบวกแลวคารถตใน
เมองใหญเทากบ 30บาทดงนนลองแปลงโดยใช
ลอการทมกไดดงน
เมองเลก เมองใหญ
รถ2แถว 1.00 1.30
รถต 1.30 1.60
ซงเหนไดวาภายหลงการแปลงผลของกรรมวธกจะ
กลายจากแบบคณเปนแบบบวก และลดความ
ปรวนแปรลงได
ตวอยางขอมลและการแปลงขอมล
ตารางท 1 แสดงจำานวนหวหนาครอบครวท
ประกอบอาชพตางๆ ในหมบานรอบๆ มหาวทยาลย
จำานวน 4หมบานและตองการจะเปรยบเทยบวา
จำานวนทประกอบอาชพตางๆแตกตางกนหรอไม
ขอมลทไดเปนขอมลจากการสำารวจหรอการนบ
ขอมลประเภทนเปนเลขลงตวซงไมนบวาเปนการ
กระจายแบบปกตแตอาจมการกระจายแบบทวนาม
หรอแบบปวซองนอกจากนนพบวาในแตละอาชพ
มความปรวนแปรสง-ตำาแตกตางกนมากซงดจาก
ความแตกตางของพสยหรอวาเรยนซ (s2) ดงนน
ขอมลนนาจะฝนขอกำาหนดอย 2ขอคอขอมลไม
กระจายแบบปกตและวาเรยนซไมเทากน ดงนน
ยงไมพรอมทจะนำาไปวเคราะหวาเรยนซ
เมอนำาขอมลมาแปลงโดยใชการถอดรากสอง
โดยใชคาแปลงX’=√(X+0.5)จะไดผลดงแสดงในตารางท2จากการแปลงพบวาคาเฉลยใกลเคยงกน
131
การวจยในมหาวทยาลย5:ขอพงระวงในการใชแผนการทดลองทางสถตในการวจยทางสงคมศาสตรไพศาลเหลาสวรรณ
มากขนพสยกไมแตกตางกนมากและวาเรยนซให
ผลทำานองเดยวกนถาทดสอบกอาจพบวาวาเรยนซ
เหลานไมแตกตางกนกได เมอนำาขอมลเดมและ
ขอมลใหมทเกดจากการแปลงไปวเคราะหวาเรยนซ
กไดผลดงตารางท3ซงพบวาการแปลงขอมลไดผล
เปนทนาพอใจคอสามารถลดสมประสทธของความ
ปรวนแปร(coefficientofvariation,CV)จาก44.84
เปอรเซนต ลงเหลอเพยง 18.70 เปอรเซนต และ
เมอทดลองแปลงขอมลชดนโดยใชลอการทม
พบวาไดคาสมประสทธของความปรวนแปร17.92
เปอรเซนตดงนนการแปลง2วธนใหผลไมแตกตาง
กน
ตารางท1จำานวนหวหนาครอบครวทประกอบอาชพตางๆในหม4หมบานรอบมหาวทยาลย
อาชพหมบาน
คาเฉลย พสย 2isI II III IV
เกษตรกร 8 4 4 2 4.50 6 6.33
อาจารย 9 8 17 8 10.50 9 19.00
คาขาย 4 9 5 6 6.00 5 4.67
รบจาง 6 6 4 4 5.00 2 1.33
ขายตรง 2 4 5 3 3.50 3 1.67
ตารางท2ผลจากการแปลงคาในตารางท1โดยใชX’= 5.0+X
อาชพหมบาน
คาเฉลย พสย 2isI II III IV
เกษตรกร 2.92 2.12 2.12 1.58 2.1850 1.34 0.3049
อาจารย 3.08 2.92 4.18 2.92 3.2750 1.26 0.3697
คาขาย 2.12 3.08 2.35 2.55 2.5250 0.96 0.1678
รบจาง 2.55 2.55 2.12 2.12 2.3350 0.43 0.0616
ขายตรง 1.58 2.12 2.35 1.87 1.9800 0.77 0.1095
ตารางท3ผลการวเคราะหวาเรยนซของขอมลในตารางท1และ2
ความปรวนแปร dfขอมลดบ ขอมลแปลง
SS MS F SS MS F
หมบาน 3 15.00 5.00 0.5005 0.1668
อาชพ 4 118.80 29.70 4.24* 3.9604 0.9901 4.68*
ความคลาดเคลอน 12 7.00 2.5401 0.2117
รวม 19 7.0010
CV(%)=44.84% CV=18.70%
วารสารหาดใหญวชาการ8(2)ก.ค.-ธ.ค.2553HatyaiJournal8(2)Jul-Dec2010132
นอกจากนวธดงกลาวแลว การแปลงขอมล
อาจใชวธอารคไซน (Arcsin transformation) ซง
เหมาะกบขอมลทเปนเปอรเซนตและขอมลทเปน
อตราสวน ขอมลแบบนมกกระจายแบบทวนาม
การแปลงตองใชตารางสำาเรจรปซงเทยบแบบคาตอ
คาซงผทจะใชอาจศกษาเพมเตมไดจากเอกสารใน
บรรณานกรมทายเรอง
บรรณานกรม
ไพศาลเหลาสวรรณ.2549.สถต-แผนการทดลองและการวเคราะห.มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.
Bartlett,M.S.1937.Someexamplesofstatisticalmethodsinagricultureandappliedbiology.J.R.Stat.
Soc.Supp.4:137-153.
Bartlett,M.S.1947.Theuseoftransformations.Biometrics3:39-52.
Fisher,R.A.1966.TheDesignofExperiments.NewYork,HafnerPubl.Co.
Komez,K.A.,andKomez,A.A.1976.StatisticalProceduresinAgriculturalResearch.IRRI,LosBanos,
Laguna,Philippines.
วารสารหาดใหญวชาการเปนวารสารพมพเผยแพรผลงานทางวชาการทางดานมนษยศาสตร
สงคมศาสตรและวทยาศาสตรของมหาวทยาลยหาดใหญรวมทงสถาบนและหนวยงานอนๆทวประเทศ
โดยเนนสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ซงจดพมพเปนราย 6 เดอน (ปละ 2 ฉบบ; ฉบบท 1
มกราคม -มถนายน,ฉบบท 2กรกฎาคม -ธนวาคม)บทความทสงมาเพอพจารณาตพมพในวารสารน
ตองมคณคาทางวชาการอยางเดนชดซงไมเคยพมพเผยแพรในวารสารรายงานหรอสงพมพอนใดมากอน
และไมอยระหวางการพจารณาของวารสารอน ทกบทความทไดรบการตพมพในวารสารน ไดผานการ
ตรวจสอบเชงวชาการจากผทรงคณวฒทกองบรรณาธการเรยนเชญบทความทไดรบการตพมพผเขยนจะ
ไดรบวารสารฯจำานวน2เลมพรอมทงสำาเนาบทความ(reprint5ชด)
ประเภทผลงานทตพมพ
(1) บทความวจย(Researchpaper)เปนผลงานทเตรยมจากขอมลทผเขยนหรอกลมผเขยนไดคนควา
วจยดวยตนเอง
(2) บทความวชาการชนดอนๆ (Article)ซงแยกเปนบทความปรทศน(Reviewarticle)ซงเรยบเรยง
จากการตรวจเอกสารวชาการในสาขานนๆและบทความพเศษ(Specialarticle) ซงเสนอความรทวๆไปใน
ดานมนษยศาสตรสงคมศาสตรและวทยาศาสตรทเปนประโยชนตอผอาน
การเตรยมตนฉบบบทความ
รบตพมพผลงานทงภาษาไทยและภาษาองกฤษตนฉบบพมพดวยตวอกษรAngsanaNewภาษาองกฤษ
ขนาด15ภาษาไทยขนาด15พมพ1คอลมนในกระดาษขนาดA4พมพหนาเดยวเวนขอบซายขอบขวา
ขอบบนและขอบลาง1.25นวใชระยะบรรทดแบบdouble-spacingพรอมระบหมายเลขหนาและบรรทด
ความยาวของเรองพรอมตารางและภาพประกอบไมเกน15หนาเมอจดระยะบรรทดเปนแบบsingle-spacing
1.ชอเรอง(Title)ควรกะทดรดไมยาวจนเกนไป
2.ชอผเขยน(Authors)ชอเตม-นามสกลเตมภาษาไทยและภาษาองกฤษของผเขยนครบทกคน
พรอมตำาแหนงและสถานทอยสำาหรบผเขยนทใหการตดตอใหใสทอยโดยละเอยดพรอมหมายเลขโทรศพท/
โทรสารและE-mailaddressทสามารถตดตอไดและใสเครองหมายดอกจนกำากบดวย
3.ชอเรองยอ(Runninghead)กำาหนดชอเรองยอเพอเปนหวเรองแตละหนาของบทความทพมพ
4.บทคดยอ(Abstract)จะปรากฏนำาหนาตวเรองมความยาวไมเกน500คำาบทคดยอประกอบ
ดวยคำานำาสนๆ ไมเกน 2บรรทดตามดวยวตถประสงคหลกวธการวจยโดยยอๆผลการทดลองและ
ผลสรปบทคดยอมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษการเขยนบทคดยอไมใชหวขอและยอหนาโดยไมจำาเปน
5.คำาสำาคญ(Keywords)ใหมคำาสำาคญเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ3-5คำา
6.เนอเรอง(Text)ใชหวขอดงน
(1)บทนำา(Introduction)เพออธบายถงความสำาคญของปญหาและวตถประสงคของการวจย
รวมถงการตรวจเอกสาร(Literaturereview)เพออางองงานในเรองเดยวกนททำามาแลวพรอมวตถประสงค
ไวในตอนสดทายของบทนำา การตรวจเอกสารหลายๆ เลม เขยนแบบเชอมความ ใหอานตอเนองกน
ไดความหมาย ใชระบบนามป (name-year system) เชนสมรรตน แกวนล (2547)พบวาปจจบนน
คำาแนะนำาสำาหรบผเขยน
เกษตรกรมอตราการเปนหนเพมขน และเกษตรกรททำานามอตราการเปนหนสงกวาเกษตรกรททำาสวน
สนอง โกศลวฒน (2548)แสดงความเหนวาการใหเกษตรกรมอาชพเสรมมสวนทำาใหการเปนหนลดลง
บทความแตละเรองทใชไมตองแสดงรายละเอยดมากเกนความจำาเปน
(2) วสด อปกรณและวธการ (Materials andMethods)หรอวธการวจยทดลอง (Research
Procedures)อธบายเครองมอและวธการวจยใหชดเจนเขยนแบบเรยงความยอหนาเมอจบแตละหมวดใชหวขอ
ใหนอยทสด
(3)ผลการวจย (Results) เขยนแบบเรยงความ เสนอผลการทดลองอยางชดเจนตรงประเดน
ควรมรปภาพและ/หรอตารางประกอบการอธบายผลในตารางและรปภาพตองไมซำาซอนกน
รปภาพและกราฟในการสงตนฉบบใหแยกออกจากเนอเรองโดยใหม1รปตอ1หนาคำาบรรยายอย
ใตรปบนทกเปนไฟลทมนามสกล JPEGsทความละเอยด 300 dpiขนไปเทานนถาเปนภาพถายกรณา
สงภาพตนฉบบ (original) ไมรบภาพประกอบบทความทเปนการถายสำาเนาจากตนฉบบและภาพสแกน
เนองจากจะมผลตอคณภาพในการพมพและจะพมพภาพสเมอจำาเปนจรงๆ เทานนเชนแสดงสของดอกไม
เปนตนในกรณทเปนรปลายเสนใหวาดโดยใชหมกสดำาทมเสนคมชดหมายเลขรปภาพและกราฟใหเปน
เลขอารบกคำาบรรยายและรายละเอยดตางๆอยดานลางของรปภาพและกราฟ
ตารางแยกออกจากเนอเรองโดยใหม1ตารางตอ1หนาหมายเลขตารางใหเปนเลขอารบกคำาบรรยาย
อยดานบนของตารางรายละเอยดประเภทตารางอยทเชงอรรถ(footnote)
(4)การอภปรายผล(Discussion)เปนการอภปรายผลการวจยเพอใหผอานมความเหนคลอยตาม
เพอเปรยบเทยบกบผลการวจยของผอน เพอเสนอลทางทจะใหประโยชนหาขอยตในผลการวจย ฯลฯ
ควรอางองทฤษฎหรอการทดลองของผอนประกอบผลการวจยและการอภปรายผล(ResultsandDiscus-
sion)อาจนำามาเขยนไวในตอนเดยวกนกได
(5)บทสรป(Conclusion)สรปประเดนและสาระสำาคญของงานวจย
(6)กตตกรรมประกาศ(Acknowledgements)อาจมหรอไมมกได
(7) เอกสารอางอง (References)ถามทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ใหเรยงภาษาไทยขนกอน
ในแตละกลมเรยงตามลำาดบตวอกษรวธการเขยนตามตวอยางดงน:
หนงสอ
ธงชยสนตวงศและชยยศสนตวงศ.2548.พฤตกรรมบคคลในองคการ.กรงเทพฯ:ประชมชางจำากด.
Furedi,F.,andFederic,C.1996.PopulationandDevelopment:ACriticalIntroduction.NewYork:StMartinPress.
บทความวจยจากวารสาร
สนทรสวปกจ.2522.ปจจยททำาใหสตรยอมรบการคมกำาเนดแบบตางๆ.วารสารสงคมศาสตรการแพทย
2:71-77.
Callwell,J.1996.Demographandsocialscience.PopulationStudies50:305-333.
การสงตนฉบบ
สงตนฉบบ 1 ชด และสำาเนา 1 ชดพรอมแผนซดถงกองบรรณาธการวารสารหาดใหญวชาการ
สำานกฝกอบรมและบรการวชาการมหาวทยาลยหาดใหญ125/502ถนนพลพชยอ.หาดใหญจ.สงขลา90110