การพยาบาลผู้ป่วยภาวะหัวใจ ...sinoatrial node (s.a....
TRANSCRIPT
การพยาบาลผปวยภาวะหวใจเตนผดจงหวะ
อ.กฤษณา เฉลยวศกด RN, MSN, Adult Nursing
วตถประสงค
2. สามารถอธบายถงแผนการพยาบาลผปวยทมคลนไฟฟาหวใจผดปกตได
3. สามารถปฏบตการพยาบาลผปวยทมคลนไฟฟาหวใจผดปกตไดถกตองและทนทวงท
1. สามารถวเคราะหและแปลผลคลนไฟฟาหวใจไดทงปกตและผดปกต
PACEMAKER CELL- SA NODE Primary pacemaker 60-100 / min- AV NODE Subsidiary pacemaker 40-60/ min - VENTRICLE (Purkinje Fiber) 20-40 / min
CONDUCTING CELL - AV NODE – Common Bundle of His – LBB & RBB – Purkinje FiberMYOCARDIUM- เซลลกลามเนอทวไปจะหดตวเมอถกกระตน
เซลลหวใจ
Sinoatrial node (S.A. node) อยตรวจบรเวณแนวตอของ superior vena cava กบเอเตรยมขวา ท าหนาทเปนเซลลใหก าเนดจงหวะการเตนของหวใจ (pacemaker cell) สามารถผลตสญญาณไฟฟาขนเองโดยอตโนมตนาทละ 60-100 ครง
ระบบการน าไฟฟาของหวใจ
Atrioventricular node (A.V. node) อยตรงสวนลางของผนงกนระหวางเอเตรยมขวาและซายของหวใจหองบน ท าหนาทถายทอดสญญาณไฟฟาจากหวใจหองบนมายงหวใจหองลาง และสามารถใหก าเนดไฟฟาไดเองในอตรา 40-60 ครงตอนาท
ระบบการน าไฟฟาของหวใจ
Bundle of His กลมเซลลนตอออกไปจาก A.V. node เขาไปในผนงกนระหวางเวนตรเคล แลวแยกออกเปน 2 แขนง คอ right และ left bundle of brunch ท าหนาทรบสญญาณไฟฟาตอจาก A.V. node
ระบบการน าไฟฟาของหวใจ
Purkinje fibers เปนเสนใยทแยกออกจาก (bundle brunch) ทงสองขางอยในชนใตเยอบหวใจของเวนตรเคล ท าหนาทใหสญญาณไฟฟาแผกระจายไปอยางรวดเรว ท าใหเวนตรเคลบบตวพรอมกนอยางมประสทธภาพ และสามารถใหก าเนดไฟฟาไดดวยอตราต ากวา 40 ครงตอนาท
ระบบการน าไฟฟาของหวใจ
การเกดไฟฟาในเซลลของหวใจ
Polarization ( resting ) ผนงเซลลกลามเนอหวใจมประจบวกเทากบประจลบ โดยมความเขมขน K (ประจลบ)
สงกวาความเขมขน Na (ประจบวก) ผนงเซลลยอมให K ซมผานผนงเซลลได แตไมยอมให Na ซมผานเลย ดงนนจงมประจลบอยในเซลล ประจบวกอยนอกเซลล
Depolarization เมอเซลลถกกระตน จะมการเปลยนศกยของผนงเซลล โดยยอมให Na เขา เซลล ท าใหมประจบวกอยในเซลล ประจลบอยนอกเซลลRepolarization เซลลกลบคนสสภาพปกต โดยกระตนใหกลบมประจบวกอยภายนอก และประจลบอยในเซลลระบบสงน าคลนไฟฟาหวใจ
1. P wave เปนคลนแรกทเกดจาก S.A. node สงกระแสไฟฟาไปกระตนเอเตรยมใหม depolarization เกดกอนทเอเตรยมทงสองขางจะบบตว คาปกต 0.10 วนาท คลนสงไมเกน 0.3 mV.
2. P-R interval เปนชวงเวลาทคลนไฟฟาจาก S.A. node ผานทวเอเตรยมไปยง A.V. node นบเปนจดเรมตน depolarization ของเอเตรยม จนถงจดเรมตน depolarization ของเวนตรเคล คาปกต 0.12-0.2 วนาท
3. QRS complex เปนคลนไฟฟาหวใจทบนทกไดขณะทม depolarization ของเวนตรเคล มขนาดคลน 0.5-3 mV. และกวาง 0.05-0.10 วนาท = 2 ชองครง (เลก) ถาเปน PVC จะกวางกวาน
4. S-T Segment เปนชวงจากจดสนสดของ QRS complex ไปยงจดเรมตนของ T wave คอชวงเวลาท depolarization สนสดลง และกอนท repolarization จะเรมขน ระยะนจะไมมความแตกตางประจไฟฟาทขวบวกและลบ จงบนทกคลนไฟฟาหวใจไดเปนเสนราบ
5. T wave เกดจาก repolarization ของเวนตรเคลซายและขวา เกดกอนทเวนตรเคลทงสองคลายตว ปกตคลนสงไมเกน 0.5 mV. T wave สง K สง .ให Glucose +RI + Kexestate
6. U wave เปนคลนบวกทเกดตามหลง T wave ปกตไมคอยพบ คลนนจะสงขนชดเจนเมอภาวะโปแตสเซยมต าหรอเวนตรเคลขยายโต
หลกการอานและแปลผล EKG
* Rate
* Rhythm
* P Wave
* PR interval
* QRS complex
ดอาการและอาการแสดงของผปวย
1 mm = 0.04 sec
1 ชองใหญ ม 5 ชองเลก = 0.2 sec
Rate
การหา rate ท EKG regular rhythm
วธท 1 การนบชองสเหลยมเลก
Heart rate / min = 1500จ านวนชองเลกทอยระหวาง RR interval
Interval 1 mm equal to 0.04 secInterval 5 mm equal to 0.20 secInterval 25 mm equal to 1 secFor 1 minute consist of 1500 mmOr equal to 1500/5 300 blocks
Heart rate / min = 1500 = 150ครง/ นาท
10
การหา rate ท EKG regular rhythm
วธท 2 การนบชองสเหลยมใหญ
Heart rate / min = 300
จ านวนชองใหญทอยระหวาง RR interval
0 300 150 100 75 60 50
การหา rate ท EKG irregular rhythm
* เลอก R wave จดเรมตน นบชวงไป 15 ชองใหญ* นบ QRS ทอยในชวงน แลวคณดวย 20 คอ
Heart rate ใน 1 นาท
วธท 1
วธท 2 * เลอก R wave จดเรมตน นบชวงไป 30 ชองใหญ
* นบ QRS ทอยในชวงน แลวคณดวย 10 คอ
Heart rate ใน 1 นาท
HR = 45 / min
HR = 60 / min
พจารณา ดงน• จงหวะสม าเสมอหรอไมสม าเสมอ โดย
- จงหวะการเตนของเอเตรยมจาก P-P interval - ดจงหวะการเตนของเวนตรเคลจาก R-R interval
วาคงทหรอไม• มลกษณะของ wave ทมาเรวหรอ ชากวาก าหนดหรอไม (ectopic beat)
The rhythm
• มหรอไม
• ถามแตละตว รปรางปกตหรอผดปกตอยางไร
• เกดกอนหรอตามหลง QRS
• สมพนธกบ QRS หรอไม
• ม P wave จ านวนมากกวา QRS หรอไม
- P-R intervals คงทหรอไม?
- P-R interval อยในชวงปกตหรอไม?
-ถา P-R interval ไมเทากน มลกษณะทเปลยนแปลงอยางไร?
• มระยะหางเทากนหรอไม
• ความกวางปกตหรอไม
• รปรางเหมอนกนหรอไม
• เกด คลนทมาเรวหรอ ชากวาก าหนดหรอไม (ectopic beat)
มลกษณะ1. อตราการเตนปกต คอ 60-100 ครง/นาท Atrial rate = Ventricular rate2. จงหวะการเตนสม าเสมอ PP และ RR interval มคาคงท3. P wave รปรางปกตและเหมอนกน น าหนา QRS ทกตว และหวตงใน
Lead I, II, aVF หวกลบใน aVR4. PR, QRS ปกตทงระยะเวลาและรปราง
Normal sinus rhythm
1. ลกษณะคลนไฟฟาหวใจ ปกต/ ผดปกต/artifact: การแกไขเบองตน
2. หวใจเตนผดจงหวะเปนชนดไหน
- ชนดอนตราย ตองรบใหการรกษา
- ชนดไมอนตราย สามารถรอได
- เปนแบบเรอรง ไมจ าเปนตองใหการรกษาทจ าเพาะ: ใหค าแนะน า /แกไขทสาเหต
3. ใหการพยาบาล และวางแผนการพยาบาลลวงหนาไดเหมาะสม
การดแลผปวยทภาวะหวใจเตนผดจงหวะ : พยาบาลตองมความรและทกษะ:
ความผดปกตของคลนไฟฟาหวใจทแตกตางจากคลนไฟฟาหวใจปกต ในดานลกษณะ
- จงหวะ: สม าเสมอ / ไมสม าเสมอ
- อตราการเตนของหวใจ: ชา / เรว
ภาวะหวใจเตนผดจงหวะ (cardiac arrhythmia)
- โรคหลอดเลอดหวใจ: กลามเนอหวใจขาดเลอด / กลามเนอหวใจตาย
- โรคความดนโลหตสงจากโรคหวใจ
- โรคของลนหวใจ: โรคหวใจรหมาตก mitral valve prolapse
- ภาวะหวใจวาย (heart failure) โรคกลามเนอหวใจพการ (cardiomyopathy)
- โรคหวใจทเปนแตก าเนด : ASD,VSD
- เยอหมหวใจอกเสบ
- Sick sinus syndrome
สาเหต: 1. สาเหตทมาจากหวใจ : โรคหวใจชนดตางๆ
ความไมสมดลของอเลกโตรลยท : hypokalemia, hyperkalemia, hypomagnesium
จากยา (โดยเฉพาะยาทใชรกษาโรคหวใจ) เชน digoxin, antiarrhythmic drug (cordarone, propanolol)
- การตดเชอในระบบตาง ๆ เชน แผลผาตด การท าหตถการตาง ๆ
- โรคระบบตอมไรทอ เชน thyrotoxicosis มะเรงตอมหมวกไต
- โรคระบบทางเดนหายใจ เชน COPD, Corpulmonale
ระบบประสาทอตโนมตท างานผดปกต: Hypersensitive Carotid Sinus Syndrome
ภาวะความผดปกตบางอยาง: ซด hypoxia, acidosis,shock
สาเหต: 2. สาเหตทไมไดมาจากหวใจ
1. ภาวะหวใจเตนชาผดปกต (bradyarrhythmias)
2. ภาวะหวใจเตนเรวผดปกต (tachyarrhythmias)
2.1 Narrow QRS complex tachycardia
2.2 Wide QRS complex tachycardia
การแบงภาวะหวใจเตนผดจงหวะ
Bradyarrhythmias ทส าคญ
- Sinus bradycardia
- Sinus arrhythmia
- Sinus arrest
- Sino- atrial (exit)block
- Atrio -ventricular block : AV block
- AF& SVR
- Atrial flutter
- Junctional rhythm
- Idioventricular rhythm
Sinus Bradycardia
- rate 40-60 ครง/นาท จงหวะการเตนสม าเสมอ
- P wave รปรางปกต น าหนา QRS complex ทกตว
-PR interval, QRS complex, T waveปกต เหมอน normal sinus rhythm พบใน คนปกตทแขงแรง นกกฬา สงอาย โรคหวใจ หรอไดรบยา B-blocker, amiodarone, digitalis
Sinus Bradycardia
- rate 40-60 ครง/นาท จงหวะการเตนสม าเสมอ
- P wave รปรางปกต น าหนา QRS complex ทกตว-PR interval, QRS complex, T waveปกต เหมอน normal sinus rhythm พบใน คนปกตทแขงแรง นกกฬา สงอาย โรคหวใจ หรอไดรบยา B-blocker,
amiodarone, digitalis
Sinus Arrhythmia
- จงหวะการเตนไมสม าเสมอ หายใจเขาอตราเรว หายใจออกอตราชาลง PP,
RRไมคงทตางกน >0.16วนาท
-พบไดในผสงอาย หรอ โรคกลามเนอหวใจดานลางตายเฉยบพลน
- P wave น าหนา QRS complex ทกตว และ PR ปกต
Sinus Arrest - จงหวะเตนไมสม าเสมอ RR ไมคงท
- P wave น าหนา QRS complex ทกตว และPR ปกต
Sinoatrial (SA) block
การรกษา โดยปกตแลวไมจ าเปนตองรกษา แตจะรกษาเมอ COลดลงหรอหวใจเตนชามากๆ คอ มอาการความดนโลหตต า หนามด ออนเพลย เจบหนาอก •ยาทใชคอ Atropine ซงจะไปปดกนการท างานของประสาทเวกสท SA node โดยมากจะฉด 0.5-1 มก. V ถาไมไดผลอาจให Isoprel 1มก.ใน 5% D/W 500 ml. V•หากไมไดผลอาจตองใส เครองกระตนการเตนของหวใจ (pacemaker)
Idioventricular rhythm
Junctional rhythmrate 40-60 bpm
rate 20-40 bpm
First - degree AV block
- P wave 1 ตว ตามดวย QRS complex 1 ตว ตามปกต
- PR interval กวางกวา 0.20 วนาท
พบในคนปกตทม vagal toneเพม นกกฬา โรคหวใจไดรบยาบางอยาง
Second - degree AV block : Mobitz I (Wenckebach)
- P wave และ QRS complex รปรางปกต- PR interval จะคอยๆ กวางออก ในแตละ QRS complex จนในทสด
P wave ตวหนงจะ ไมม QRS complex เกดตามมา
พบไดในคนปกต นกกฬา ยาบางอยาง โรคหวใจ เชน Inferior wall MI
2nd - degree AV block : Mobitz II
- P wave ปกต เกดสม าเสมอ P wave บางตว ม QRS ตามมาปกตและ PR คงท แตบางตวไมม QRS ตามมา-ventricle rate เตนนอยกวา atrium rate
4 : 3 AV block คอ ม P wave 4 ตว ม QRS 3 ตว
พบในผปวยโรคหวใจ เชน Anterior wall MI
3rd degree AV block:Complete Heart Block
- P wave ปกต มจงหวะการเตนสม าเสมอ มจ านวนมากกวา QRS-QRS ไมสมพนธกบ P wave เกดขนสม าเสมอหรออาจไมสม าเสมอ รปรางขนอยกบต าแหนงของ pacemaker
-PP, RR คงท แต PR เปลยนแปลง
1. HR ทชาเกนไป (< 60 ครง/นาท) จะท าใหเกด low CO ท าใหhemodynamic เปลยนแปลงได
2. อาจท าใหเกดหวใจเตนผดจงหวะทรนแรงตามมา : heart block, Torsades de pointes, VT , VF
ลกษณะทางคลนก/อนตรายจากหวใจเตนชา
3. อนตรายขนกบ
- อตราการเตนของหวใจทชามาก
- ระยะเวลาของการเกด
- สาเหตของการเกด
- ภาวะโรคหวใจทผปวยเปนอย
การพยาบาล1. บนทกEKG rhythm strip / EKG 12 leads ไวเปนหลกฐาน
2. วเคราะหคลนไฟฟาหวใจใหแนใจวาจงหวะการเตนของหวใจทเตนชา - ชนด / จดก าเนดทไหน : SA node, Atrium, AV junction, ventricle
- ประเมนความรนแรงของจงหวะการเตนของหวใจทเตนชา
3. ประเมนอาการ / อาการแสดงของผปวย จาก
- vital signs : BP, HR, RR
- อาการแสดงวาอวยวะทส าคญไดรบเลอดไปเลยงไมเพยงพอ
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล (ตอ)
- สมอง (brain perfusion) ระดบความรสกตวทเปลยนไปเชน ซมลง เอะอะ เวยนศรษะ หนามด เปนลม ชก หมดสต
- หวใจ : เจบหนาอก เหนอย หายใจล าบาก หวใจลมเหลว
- ไต : ปสสาวะออกนอยลง , ระดบ creatinine เพมขน, ปสสาวะเขมขน
4. ประเมนความรนแรง / ตดสนใจและวางแผนการพยาบาลในเบองตน
- รายงานแพทยรบดวน?
- รอสงเกตอาการตอได ? ใหการเฝาระวงคนหาสาเหต
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล (ตอ)
5.คนหาสาเหตพนฐาน 6 H, 6 T และใหการพยาบาลเบองตนตามสาเหต
- ใหออกซเจน
งดยาทท าให HR ชา เชน ยากลม propanolol, atenolol, diltiazem, digoxin, amiodarone, isoptin : (beta-blocker:
- ลดการบบตวของหวใจ)
- หลกเลยงอาการทกระตนระบบประสาท parasympathetic เชน อาการกลนหายใจนาน ๆ การออกแรงเบง อาการคลนไสอาเจยน การนอนหลบสนท
- ภาวะจากโรคหวใจเอง : กลามเนอหวใจตายเฉยบพลน
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล(ตอ)
6. เตรยมยาทชวยเพมอตราการเตนของหวใจ / อปกรณการแพทยทจ าเปน
- atropine, dopamine, adrenaline, isoproterenol
- เครองกระตนหวใจชวคราว : transvenous pacemaker, transcutaneouspacemaker : TCP (external pacemaker)
- ลอเขนฉกเฉน / อปกรณและยาใหพรอม
7. ตดตามผลตรวจตางๆ : K, Mg, digoxin level
8. ตดตามประเมนผลขณะใหการรกษาพยาบาล /เฝาระวงภาวะแทรกซอนทอาจเกดจากการรกษา / จากภาวะแทรกซอนของโรค
- การให atropine ผปวย AMI จะท าใหกลามเนอหวใจตองการออกซเจนมากขนดวย
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล(ตอ)
- ผปวยทใสเครองกระตนหวใจ พยาบาลตองดแลและประเมน ไดในเรอง
- เครองท างานหรอไม
- เครองท างานผดปกตหรอไม
- ถามสงผดปกตเกดขนจะแกไขอยางไร
- ผปวยทมหวใจเตนผดจงหวะชนด SSS และมอาการหมดสตทนททนใด (Adams-stokes attack) บอยครง จ าเปนตองไดรบการรกษาโดยการใสเครองกระตนหวใจแบบชวคราว /ถาวร เพราะการรกษาดวยยาจะไมไดผล
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล(ตอ)
การดแลผปวยทใช TCP (transcutaneous pacer)
- กอนตดแผนตองเชดบรเวณผวหนงทหนาอกใหสะอาด / ลดคราบไขมนทผว(เปนฉนวน)
- ตดแผน TCP ใหเรยบแนบกบผวหนง หามตดบนปมกระดก
- ใชไฟฟาในกระตนคอนขางสงผปวยจะรสกเจบได อาจตองใหยาแกปวด
การพยาบาล(ตอ)
การพยาบาล(ตอ)
การใส transvenous pacemaker ตดตามดการท างาน/ ต าแหนงการกระตนใหเหมาะสมตลอดเวลา จากลกษณะคลนไฟฟาหวใจ
- failure to capture
- failure to pace
- failure to sense
- oversensing
Tachyarrhythmias ทส าคญ
Narrow QRS complex tachycardia
- Sinus tachycardia
- AF& RVR
- Atrial flutter
- Multifocal atrial tachycardia: MAT
- Paroxysmal supraventricular tachycardia:
PSVT
AVNRT(AV nodal reentrant tachycardia)
AVRT (Atrioventricular reentrant tachycardia)
- Junctional tachycardia
Sinus Tachycardia
- Rate มากกวา 100 ครง/นาท จงหวะการเตนสม าเสมอ
- P wave น าหนา QRS complex ทกตวใน อตรา 1:1
- PR ปกต และ คงท
ลกษณะ
Atrial rate 250-350 ครง/นาท จงหวะสม าเสมอหรอไมสม าเสมอ
P wave ไมชด ม Flutter wave (F wave) ลกษณะเดนคลายฟนเลอย (sawtooth pattern) เหนชดใน lead II,III, aVF, V1
ventricular rate ไมแนนอน
Atrial flutter with 2 - 5 : 1 AV conduction
- atrial rate 400-700 ครง/นาท
-P wave หายไป ม fibrillation wave เหนชดใน II, III, aVF, V2 ลกษณะเปนเสนหยกไปมา ไมสม าเสมอ QRS ปกต
-ลกษณะเดนของ AF คอ ม จงหวะการเตนของหวใจไมสม าเสมอ
- ventricular rate >100 ครง/ นาท เร ยกวา Rapid ventricular response (RVR)
< 100 ครง/นาท 60-100 ครง/นาท = Moderate vent. response (MVR)
< 60 ครง/นาท เร ยกวา Slow vent. response (SVR)
Atrial Fibrillation
1. HR ท เรวเกนไป (โดยเฉพาะ > 150 ครง/นาท) จะท าใหเกด low CO ได
2. อนตรายขนกบ
- ชนดของคลนไฟฟาหวใจทเกด : AF จะท าใหเกด CO ลดลงไดมากกวาปกต เพราะไมมการบบตวของเอเตรยม
- อตราการเตนของหวใจทเรวมาก ท าให CO ลดลง เกดหวใจวายเฉยบพลนได
-ระยะเวลาของการเกด
ลกษณะทางคลนก/อนตรายจากหวใจเตนเรว
หลกการรกษา Atrial Fibrillation
Rate Control
Rhythm control
Anticoagulation
Rate Control in acute
1.ผปวยทอยในภาวะหวใจลมเหลว
Digoxin 0.25 mg IV ใหไดทก 2 ชวโมง มากสด 1.5 mg
*ขอสงเกตและขอควรระวง : ใชเวลาอยางนอย 1 ชม.ในการออกฤทธ ผลขางเคยง ventricular arrhyrhmia, AV block, sinus pause
Amiodarone
เพอ convert fibrillation ใหกลบเปน sinus rhythm
• ขนาดทใช 150 mg IV
• ผลขางเคยง : ความดนโลหตต า ปอดและตบอกเสบ
2. ผปวยทไมอยในภาวะหวใจลมเหลว
Calcium channel blockers : Diltiazem 0.25 mg/kg IV หรอ Verapamil 0.075 mg/kg IV
ขอควรระวง : มผลกดการบบตวของหวใจ ไมควรใชในผปวยภาวะหวใจหองลางซายบบตวไมด
Rate Control in acute
Beta Blockers
: Propanolol 0.15 mg/kg IV
มประโยชนในผปวยโรคหวใจขาดเลอด
Rhythm control
การท าใหหวใจกลบมาเตนในจงหวะปกต (reversion to sinus rhythm) หากพบวา
• BP drop
• Acute altered mental status ระดบความรสกตวเปลยนแปลงฉบพลน
• Sign of shock
• Chest pain
• เตรยม defibrillator Synchronous
Rhythm control
การท าใหหวใจกลบมาเตนในจงหวะปกต (reversion to sinus rhythm)
1. การเตรยม defibrillator Synchronous direct(DC) cardioversion
ควรเรมทไมนอยกวา200 joules (monophasic) และ 100joules (Biphasic)
ควรเวนระยะหางอยางนอย 1 นาท ถาตองชอคซ า
2. ยาทใช เชน Amiodarone
3. การจดวยคลนไฟฟาความถสง
Radiofrequency ablation
• ไมสามารถควบคมดวยยา หรอมผลขางเคยงจากยา
• ผทเปน paroxysmal AF อายนอยและไมพบความผดปกตของหวใจ
Rhythm control
Anticoagulation
Prevention of Thromboembolism**
AF เกดลมเลอดไดงายโดยเฉพาะท LA appendage พบ atrium thrombus ไปอดตนในหลอดเลอดแดงทอวยวะส าคญตางๆ ไดอาจเกด stroke,MI ถาลมเลอดอยในหวใจหองขวาอาจเกด pulmonary emboli ได
: โดยการใหยา warfarine INR อยท 2-3
หรอ ASA 325 mg/day
Beta Blockers
: Propanolol 0.15 mg/kg IV
มประโยชนในผปวยโรคหวใจขาดเลอด
การพยาบาล1. บนทก EKG rhythm strip / EKG 12 leads ไวเปนหลกฐาน
2. วเคราะหคลนไฟฟาหวใจใหแนใจวาจงหวะการเตนของหวใจทเตนเรว
-ชนด /จดก าเนดทไหน : SA node, atrium, AV junction , ventricle
- ประเมนความรนแรงของจงหวะการเตนของหวใจทเตนเรว
3. ประเมนอาการ / อาการแสดงของผปวย จาก
- vital signs: BP HR RR
- อาการแสดงวาอวยวะทส าคญไดรบเลอดไปเลยงไมเพยงพอ
- SVT, AF/ A-flutter : ใจสน เจบอก เหนอย
การพยาบาล(ตอ)
4.ประเมนความรนแรง / ตดสนใจและวางแผนการพยาบาลในเบองตน
5.คนหาสาเหตพนฐาน 6H, 6T ใหการพยาบาลเบองตนตามสาเหต เชน
- งด / ยาทท าให HR เรว : dopamine, adrenaline, nitroglycerine
- มไข (ตดเชอในระบบตางๆ): รกษาภาวะตดเชอ
- แกไขภาวะ hypoxia, anemia, hypovolumia,CHF
- ภาวะชอคจากหวใจ (cardiogenic shock): IABP
การพยาบาล(ตอ)
6.เตรยมยาทชวยลดอตราการเตนของหวใจ / อปกรณการแพทยทจ าเปน
- propanolol, digoxin, isoptin, adenosine
- defibrillator ท า synchronous cardioversion/ defibrillation
- ลอเขนฉกเฉน และยาใหพรอม
7.ตดตามประเมนผลระหวางใหการรกษาพยาบาล /เฝาระวงภาวะแทรกซอนทอาจเกดจากการรกษา - รกษาดวยยากอน ถา vital signs stablespasm และไดยาprop
- ผปวยทมประวต bronchoanolol อาจท าใหอาการรนแรงขนได
- ระวงผลขางเคยงของยาลดอตราการเตนของหวใจ อาจท าใหหวใจเตนชาเกนไป หรอเกด heart block ได : ควรฉดยาชาๆ
การพยาบาล(ตอ)
- ผปวยทไดรบ ยา digoxin ควรตรวจระดบ K ในเลอดเปนระยะ
-การฉด verapamil ตองฉดชาๆ 2.5-5 มก.ใน 1-2 นาท เพราะจะท าใหความดนโลหตต าไดมาก
-PSVแพทยอาจท า Vagal maneuver โดยกระตนใหไอ หายใจเขาแลวเบง หรอท า Carotid sinus massage โดยนวดท angle of mandible กดไมเกน 5 วนาท สงเกตภาวะstroke
- drug of choice -adenosine half life สน ฉดเขาหลอดเลอดด าใหญภายใน 1-3 วนาท ไมตอง dilute ให NSS 20 mlตามและยกแขนสง ถาBP ต า หลงฉดยาจะเกดเพยงชวคร ยาออกฤทธสนมากแคใหหยดการหมนวนของกระแสสญญาณ
การพยาบาล(ตอ)
- Valsalva maneuver โดยหายใจเขาแลวเบง
- Carotid sinus massage โดยนวดท angle of mandible กดไมเกน 5 วนาท สงเกตภาวะstroke หาม! ท าในผปวยมประวตขาดเลอดไปเลยงสมองชวคราว
Premature beats
Premature ventricular contraction : PVC
- ไมพบ ectopic P wave น าหนา PVC แตอาจพบ sinus P wave ทไมสมพนธกบ QRS
- QRS เกดกอนก าหนด รปรางตางจากปกต และกวางกวา 0.12 sec- Rate,rhythm ขนอยกบ underlying rhythm
- ชวงทเกด PVC จงหวะจะไมสม าเสมอ
Premature Ventricular Contractions (PVCs)
Multifocal PVC’s
Unifocal PVC’s ; Ventricular Bigeminy
PVC• Couplet
1. Frequent PVC คอ พบ PVC มากกวา 6 ครงใน 1 นาท
When to treat PVCs
• 2.Multifocal PVCs
• 3.The R on T pattern
• คอพบPVC ตวตอไปบน T wave ของจงหวะกอนหนา
• 4.Bigeminal PVC
• คอ พบ PVC ตามหลงจงหวะปกตทกครง ท าใหจบชพจรหรอนบอตราหวใจไดเปนสองจงหวะตดกนและทงชวงหางกนเพราะมระยะพกตามหลง PVC ทกครง
• 5.Runs of two (2) or more PVCs in a row
คอพบ PVC 2 หรอ 3 ครงตดตอกน
การรกษา• ใหยา lidocain หรอ xylocaine ฉดทาง V (1-1.5 มก./กก) ตามดวย drip เขา V ( 2-4 มก./ นาท) • ใหยา procainnamide ,quinidine propanolol เปนตน• ถาให lidocain หรอ xylocaine ไมไดผล ไมควรเพมยา อาจใหKCL drip โดยเฉพาะในราย K ต า• ถาสงสยวาเปนพษของดจทาลสใหงดยาไวจนกวาแพทยจะสงใหม แพทยอาจให propanolol หรอ dilantin เพอรกษาพษขางเคยง• ใหออกซเจน เพอลดความถของ PVC
• Amiodarone (Cordarone)
: 300 mg dilute D5W 100 ml v drip in 1 hr then 900 mg in D5W 1000 mg v drip in 24 hrs
(conc. ไมควรเกน 2:1 อาจเกด phlebitis )
Premature Atrium Contraction (PVC)
• Lidocaine ,Xylocain
• IV bolus of 1 - 1.5 mg/kg.
• 2% xylocain 50 mg v push
Then 1 gm in D5W 200 ml v drip 1-4 mg/min (1mg/min = 15 µd/min
Premature Atrium Contraction (PVC)
• DC counter shock
Premature Atrium Contraction (PVC)
Accelerated idioventricularrhythm
-Rate : Idiovent. rhythm 20-40/ min
Accelerated idiovent. Rhythm < 1oo /min
- Rhythm : สม าเสมอ
- ไมเหน P wave แตอาจพบ sinus P wave ไมสมพนธกบ QRS
- รปราง QRS > 0.12 sec
Torsades de Pointes (TdP)
- Irregular polymorphic VT ชนดทม prolong QTQRS มหลายรปรางเลกบางใหญบาง คลายVTหมนบดตามแกน - Rate 150-250 bpmสาเหต จากยาบางอยาง เชน quinidine, tricyclic antidepressant , electrolyte imbalance (hypo K, hypo Mg, hypo Ca) , OHD
Ventricular Tachycardia
Usually regular rhythm at a rate of 150-250 bpmQRS complex 0.12 sec, usually >0.14 secST-T directed opposite to QRS complexEtiologyOHD, electrolyte imbalance, antiarrhythmics drugs
Ventricular Fibrillation
Rate เรวมากจนวดไมได
Rhythm ไมสม าเสมอ ไมเปนระเบยบ
P waveไมพบ
QRS complexes or T wave แยกไมได
VT/ VF เปนภาวะหวใจเตนผดจงหวะทอนตรายส าหรบผปวยวกฤตทางโรคหวใจอยางมาก พบบอย และอาจเปนอนตรายถงชวตได เพราะเมอเกดเวนตรเคลบบตวไมมประสทธภาพและเรวจนท าใหไมม CO ออกจากหวใจ เกด cardiac arrest ได
ลกษณะทางคลนก/อนตราย
Nursing care VT
DC shock /Defibrilliation
• Monophasic : 200/300 /360 j
• Biphasic : 150 / 200 j
Electrolyte : K (hyper K)
: Hypo MagnesiumVT มสต / หมดสตกได
Ventricular Fibrillation
Rate เรวมากจนวดไมได
Rhythm ไมสม าเสมอ ไมเปนระเบยบ
P waveไมพบ
QRS complexes or T wave แยกไมได
• Fine V.F. ตวละเอยด
• *Very Fine V.F. ตวละเอยดมากๆ
• *Coase V.F. ตวโตไมเทากน/คอยๆโตและคอยๆเลกสลบกนตลอด
Ventricular Fibrillation
• เตรยม Transcutaneous pacing (TCP) /defibrillator
- Pulseless VT/ VF ให defibrillation และ CPR
Ventricular Fibrillation
Cardioversion VS defibrillation
• Cardioversion คอ การปลอยกระแสไฟฟาจากเครองโดยกระแสไฟฟาจะวงออกจากขวลบเขาสขวบวก โดยใหผานหวใจ ท าใหคลนหวใจทกชนดทเกดขนหยดไปชวขณะ เปดโอกาสใหกลามเนอหวใจสามารถจบสญญาณไฟฟาจาก SA node ไดตามปกต แบงไดเปน -Nonsynchronized cardioversion /defibrillation การปลดปลอยพลงงานจะไมสมพนธกบชวง large R waves หรอ QRS complex -Synchronized cardioversion เปนการปลอยกระแสไฟฟาตรงต าแหนง large R waves หรอ QRS complex เปนการรกษา arrythymia ทไมรนแรง
• Defibrillation
• ขอควรตระหนก
1. ใน cardiac arrest, VF เปน initial rhythm ทพบบอยทสด
2. การรกษาทไดผลดส าหรบ VF คอ defibrillation
3. โอกาสทจะแกไขภาวะ VF โดย defibrillation ใหส าเรจนนจะลดลงเรอยๆ เมอเวลาผานไป
ยงเรว = ยงรอด
• ขอควรตระหนก
4. VF จะเปลยนเปน asystole ภายในไมกนาท
5. ผปวยทเปน asystole มโอกาสรอดนอยมาก
6. Basic CPR เฉยๆ ไมสามารถเปลยน VF เปน sinus rhythm ไดแตจ าเปนในการ “ซอเวลา” กอนเครอง defibrillator จะพรอม
1. Ventricular Tachycardia :
: ทไมม Pulse
: ถาม Pulse อาจท า Cardioversion
2. Ventricular Fibrillation
3. Torsades de Pointes (TdP)
ถา Defib แลวไมดตองให MgSo4
สรป E.K.G.ทตองDefibrillation
1. SVT
2. AF
3. VT good pulse
โดยใชปรมาณไฟฟาต า 50 ,100 j
หากกดปม “SYNC“ synchronized mode
Shock จะเกดหลงR wave 2-3 sec เพอปองกนไมใหไฟฟาไปตกทชวง T wave (relative refractory period) เกด VF ไดงาย
สรป E.K.G.ทตองCardioversion
การพยาบาล
- PVC : ไมมาก ใหเฝาระวง ตดตามผล K+,Mg++
- sustained VT: รายงานแพทยทนท , เตรยมยา xylocaine, amiodarone, magnesium sulphate อปกรณฉกเฉน และdefibrillator ใหพรอม
-TdP (Torsades de Pointes) แก electrolyte เตรยมยา magnesium sulphate / อปกรณฉกเฉนใหพรอม
Temporary pacemaker (TPM) /Transcutaneous pacing (TCP) /defibrillator
-- Pulseless VT/ VF ให defibrillation และ CPR
Stable/ Unstable ถา Unstable เตรยม Cardioversion ทนท และคนหา/แกไขสาเหต 6 H, 6T Wide QRS - PVC: ประเมนความถ / จ านวนของการเกด- VT : อตราเรว / ระยะเวลาทเกด
Asystole
- ผปวยจะหมดสต คล าชพจรไมได ใหเรยกคนชวย และ CPR ทนท โดยการกดหนาอก 30 ครง ตอการชวยหายใจ 2 ครง 5 cycles
- เมอเปดเสนเลอดไดใหเตรยมยา Epinephrine 1 mg IV q 3-5 นาท และยา Atropine 1 mg IV q 3-5 นาท ไมเกน 3 doses
- ประเมนคลนไฟฟาหวใจซ าวา shockable rhythm/ Asystole พจารณา
หยดท า CPR เมอไดท า CPR อยางมประสทธภาพแลวไมมสาเหต 6 H, 6 T ทพงแกไขไดอก หรอมขอก าหนดในการหยดท า CPR
อางอง
ทศนยา ไกรสรสวสด RN CCUI
Sunpasithiprasong hospital
สรภรณ หนพงศกตตกล Sub CCU
Maharaj Nakorn Chiangmai Hospital