สารนิพนธ์ ของ ศิริรัตน์...

ผลของนาหมกชวภาพตอการเจรญของตนถวเขยว

สารนพนธ ของ

ศรรตน กาวเขยว

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา

พฤษภาคม 2554


สารนพนธ ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา

พฤษภาคม 2554 ลขสทธเปนของ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ


บทคดยอ ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา

พฤษภาคม 2554

ศรรตน กาวเขยว. (2554). ผลของน ำหมกชวภำพตอกำรเจรญของตนถวเขยว . สารนพนธ กศ.ม. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: อาจารย ดร. สรศกด ละลอกนา

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาผลของนาหมกชวภาพตอการเจรญเตบโตของตนถวเขยว โดยคดเลอกจากสตรนาหมกทดทสด 7 สตร มสวนประกอบและอตราสวนดงน สตรท 1 (กลวยตอกากนาตาล อตราสวน 3: 1) สตรท 2 (มะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:1) สตรท 3 (มะละกอตอกากนาตาล อตราสวน 3:1) สตรท 4 (กลวยตอมะละกอตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1) สตรท 5 (กลวยตอมะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1) สตรท 6 (มะละกอตอมะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1) สตรท 7 (มะละกอตอมะพราวตอกลวยตอกากนาตาล อตรา3:3:3:1) ตามลาดบ ทาการตดตามการเปลยนแปลงนาหมกชวภาพไดแก พเอช อณหภม และปรมาณกรดเปนระยะเวลา 90 วน พบวา นาหมกทกสตรมอณหภมเพมขนใน 2 วนแรก และคงทท 30 องศาเซลเซยส ตลอดระยะเวลาการศกษา คาพเอชลดลงอยางตอเนองเปนระยะเวลา 10 วนและมคาคงทตลอดระยะเวลาการศกษา และปรมาณกรดเพมขนอยางตอเนองเปนเวลา 10 วน จากนนทาการตดตามการงอกและการเจรญเตบโตของตนถวเขยวเปนระยะเวลา 7 วน โดยนานาหมกแตละสตรมาทาการเจอจางดวยอตราสวน 1: 100 (V/V) พบวา นาหมกสตรท 6 ใหอตราการงอกและการเจรญเตบโต (ความยาวสวนตนและความยาวสวนราก) สงทสด แลวหาอตราการเจอจางของนาหมกสตรท 6 ตอการงอกและการเจรญเตบโตของตนถวเขยวเปนเวลา 7 วน โดยใชอตราสวนนาหมกตอ นา 1: 10 1:100 1:1,000 1: 10,000 และ 1: 100,000 (V/V) พบวา อตราการเจอจาง ท 1: 10,000 ใหอตราการงอกและการเจรญเตบโตสงทสด แลวทาการศกษาความถของการรดนาหมกในชวงเวลาตางๆ ไดแก 3 7 และ 14 วน ในหองปฏบตการจนครบวงชวตของตนถวเขยว โดยใชอตราสวนเจอจางท 1: 10,000 พบวา การรดนาหมกทก 3 วน ใหการเจรญเตบโตจนเกบผลผลตไดดทสดในระยะเวลา 42 วน ในขณะทตนควบคมใหผลผลตสงสดในวนท 56 จากนนนาไปศกษาในแปลงทดลอง พบวา การรดนาหมกทก 3 วน ใหการเจรญเตบโตจนเกบผลผลตไดดทสดในระยะเวลา 42 วน ในขณะทตนควบคมใหผลผลตสงสดในวนท 49 ดงนนนาหมกชวภาพสตรท 6 สามารถทาใหการเจรญเตบโตของตนถวเขยวและใหผลผลตเรวกวาภาวะปกต

EFFECT OF FERMENTED BIOEXTRACTS ON GROWTH OF MUNG BEAN (Vigna radiata)

AN ABSTACT BY

SIRIRAT KAVEEKHEW

Presented in Partial Fulfillment of Requirements For the Master of Education Degree in Science Education

at Srinakharinwirot University May 2011

Sirirat Kaveekhew. (2011). Effect of Fermented Bioextracts on Growth of Mung Bean (Vigna radiata). Master’s Project, M.Ed. (Science Education). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Project Advisor: Dr. Surasak Laloknam.

This research aimed to study effect of fermented bioextracts on germination and growth of Mung bean. The seven formulas of bioextract were contained different ingredient ratio named EM 1 (banana : molas = 3: 1) EM 2 (coconut : molas = 3:1) EM 3 (papaya : molas = 3:1) EM 4 (banana : papaya : molas = 3:3:1) EM 5 (banana : coconut : molas = 3:3:1) EM 6 (papaya : coconut : molas = 3:3:1) EM 7 (papaya :coconut :banana : molas = 3:3:3:1), respectively. Temperature, pH and acid concentration were observed for 90 days. All bioextrcts’ formulas showed temperature increased within 10 days after that was remaining for 90 days. The pH value was decreased while an acid concentration was increased within 10 days and remains until the end of experiment. The seed germination and growth of Mung bean were observed by using the fermented bioextracts diluted by a ratio 1: 100 (v/v) for 7 days. The EM6 showed the highest seed germination and growth (root and shoot lenght). The dilution ratio of EM6, 1: 10 1:100 1:1,000 1: 10,000 and 1: 100,000 (V/V) were investigated for seed germination and growth of Mung bean. The 1: 10,000 (v/v) of EM6 showed highest seed germination and growth. Frequency of watering on growth of mung bean each 3 7 and 14 days by using 1: 10,000 (v/v) EM6 was investigated under laboratory room. Watering Mung bean each 3 days showed highest yield within 42 days while control showed highest yield at 56 days. In the felid, watering Mung bean each 3 days showed highest yield within 42 days while control showed highest yield at 49 days. EM6 promoted growth of Mung bean better than control condition

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบไดพจารณาสารนพนธ เรอง ผลของนาหมกชวภาพตอการเจรญของตนถวเขยว ของ ศรรตน กาวเขยว ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได อาจารยทปรกษาสารนพนธ

.…………………………………………..………. (อาจารย ดร.สรศกด ละลอกนา)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

.…………………………………………..………. (รองศาสตราจารย ดร.ณสรรค ผลโภค)

คณะกรรมการสอบ

…………………………………………..………. ประธาน (อาจารย ดร.จตรงค สคนธชาต)

…………………………………………..………. กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ดร.สรศกด ละลอกนา)

…………………………………………..………. กรรมการสอบสารนพนธ (อาจารย ดร.สมเกยรต พรพสทธมาศ)

อนมต ใหร บสารนพนธฉบบน เปนสวนหน งของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

……..………………………………....… ผอานวยการศนยวทยาศาสตรศกษา (รองศาสตราจารย ดร.ณสรรค ผลโภค) วนท ……. เดอน......................พ.ศ. 2554

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบนสาเรจสมบรณไดดวยด เนองจากไดรบพระมหากรณาธคณจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ผวจยรสกเปนเกยรตสงสดและซาบซงในพระมหากรณาธคณททรงดารโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาในโรงเรยนถนทรกนดาร พนทอาเภอบอเกลอ อาเภอเฉลมพระเกยรต และไดพระราชทานทนการศกษาในระดบมหาบณฑต สาขาวทยาศาสตรศกษา ซงผวจยจะนาความรและประสบการณทไดรบนไปใชประโยชนในการพฒนาประเทศตอไป ขอกราบขอบพระคณ ดร.สรศกด ละลอกนา ประธานกรรมการควบคมสารนพนธ ทกรณาใหคาปรกษา แนวความคด ขอเสนอแนะ ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ จนสารนพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดโดยสมบรณ

ขอกราบขอบพระคณ ดร.จตรงค สคนธชาต ประธานกรรมการสอบสารนพนธ และ ดร. สมเกยรต พรพสทธมาศ ทไดใหความอนเคราะหและเสยสละเวลาเขารวมเปนกรรมการการสอบสารนพนธในครงน

ขอกราบขอบพระคณ ผอานวยการโรงเรยนบานนาคอก สาขานาบง ผอานวยการโรงเรยนหมอมเจาเจรญใจจตรพงศ ขอขอบคณคณะครและนกเรยนโรงเรยนหมอมเจาเจรญใจจตรพงศ ขอขอบคณคณบญนธ คสกล คณชยศาสตร คเชนทรสวรรณ เพอนๆ พ และนองนสตปรญญาโททกทานทไดใหคาแนะนา ชวยเหลอ อานวยความสะดวกและใหกาลงใจแกผวจยตลอดการศกษาการทาวจย ผวจยรสกซาบซงในความกรณาและขอขอบพระคณทกๆ ทานไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณคณาจารย ภาควชาวทยาศาสตรท วไป คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทกรณาสละเวลาใหความรและคาแนะนาตลอดการทาสารนพนธนจนสาเรจลลวงไปไดดวยด

ขอขอบคณภาควชาวทยาศาสตรทวไป คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทเออเฟอสถานท วสดอปกรณตางๆ ทใชในการวจย และขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ครอบครว ทใหกาลงใจและสนบสนนดานการวจย

ดวยดตลอดมา และขอขอบพระคณทกทานทมไดกลาวนาม ณ ทน ทมสวนชวยใหการวจยครงน

สาเรจลลวงดวยด


สารบญ

บทท หนา 1 บทน า.................................................................................................................. 1 ภมหลง............................................................................................................. 1 ความมงหมายของการวจย................................................................................ 2 ความสาคญของการวจย.................................................................................... 2 ขอบเขตของการวจย.......................................................................................... 2 นยามศพทเฉพาะ.............................................................................................. 3 สมมตฐานในการวจย......................................................................................... 4 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................................................ 5 ลกษณะทางสณฐานของถวเขยว......................................................................... 5 การปลกและแหลงปลกในประเทศไทย…………………………………………..…. 8 ฮอรโมนพช....................................................................................................... 10 นาหมกชวภาพ................................................................................................. 12 เอกสารและงานวจยทเกยวของ......................................................................... 13 3 วธด าเนนการวจย.............................................................................................. 16 วสดและอปกรณ................................................................................................ 16 การเตรยมสตรนาหมกชวภาพ........................................................................... 16 ตอนท 1 ศกษาหาสตรนาหมกชวภาพทมผลตออตราการงอกและการเจรญ เตบโตของถวเขยว......................................................................................17 ตอนท 2 ศกษาหาความเขมขนทเหมาะสมของสตรนาหมกชวภาพตออตรา การงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว.....................................................17 ตอนท 3 ศกษาหาจานวนวนทเหมาะสมในการรดนาหมกชวภาพตอการเจรญ เตบโตของถวเขยวในหองปฏบตการและพนทจรง........................................18 4 ผลการวจย......................................................................................................... 19 การเตรยมสตรนาหมกชวภาพ……………………………………………………....19 ตอนท 1 ศกษาหาสตรนาหมกชวภาพทมผลตอการงอกและการเจรญของถวเขยว.. 27

สารบญ (ตอ) บทท หนา 4 (ตอ) ตอนท 2 ศกษาหาจานวนวนทเหมาะสมในการรดนาหมกชวภาพทความ เขมขนของสตรนาหมกชวภาพทดทสดตอการเจรญเตบโตของถวเขยวใน หองปฏบตการและแปลงทดลอง……………………………..……..……………... 32 5 สรป อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะ......................................................... 37 สรปและอภปรายผลการวจย…...………….……………………………………...… 37 ขอเสนอแนะ...................................................................................................... 40 บรรณานกรม.................................................................................................................. 41 ภาคผนวก........................................................................................................................ 45 ประวตยอผท าสารนพนธ................................................................................................. 56

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 ลกษณะใบของถวเขยว......................................................................................... 6 2 ลกษณะดอกของถวเขยว...................................................................................... 6 3 ลกษณะฝกของถวเขยว......................................................................................... 7 4 ลกษณะเมลดของถวเขยว...................................................................................... 7 5 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 1 ................................................................................................... 20 6 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 2 ................................................................................................... 21 7 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 3 ................................................................................................... 22 8 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 4 ................................................................................................... 23 9 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 5 ................................................................................................... 24 10 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 6 ................................................................................................... 25 11 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการ หมกสตรท 7 ................................................................................................... 26 12 ผลของนาหมกชวภาพทการเจอจาง 100 เทา ตอการงอกของเมลดถวเขยวเปนระยะ เวลา 3 วน ....................................................................................................... 28 13 ผลของนาหมกชวภาพทระดบความเจอจาง 100 เทา ตอความยาวของรากถวเขยว (A) และ ความยาวตนถวเขยว (B) เปนระยะเวลา 7 วน...................................... 29 14 ผลของนาหมกชวภาพสตรท 6 ทาการเจอจางทความเขมขนตางๆ ตอการงอกของเมลด ถวเขยวเปนระยะเวลา 3 วน .............................................................................. 30 15 ผลของนาหมกชวภาพสตรท 6 ทระดบความเจอจางตางๆตอความยาวของรากถวเขยว (A) และ ความยาวตนถวเขยว (B) เปนระยะเวลา 7 วน...................................... 31 16 ผลของความถในการรดนาหมกชวภาพทมตอความสงของตนถวเขยว (หองปฏบตการ)................................................................................................. 33

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอจานวนใบและพนทใบของถวเขยว....... 34 2 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอจานวนฝกและเมลดของถวเขยว......... 34 3 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอความสง จานวนใบ พนทใบ จานวนฝก และจานวนเมลด ของถวเขยว.......................................................................... 36

1

บทท 1 บทน า

ภมหลง ถวเขยว เปนแหลงโปรตนและคารโบไฮเดรตทใหพลงงานสง อกทงยงเปนพชเศรษฐกจทส าคญและนยมปลกกนแพรหลายในประเทศไทย เพราะถวเขยวเปนพชทปลกงาย ปลกไดดในดนแถบทกชนด มอายของการเกบเกยวทสนสามารถท าการปลกไดตลอดป มการปฏบตในการดแลนอยเมอเทยบกบพชเศรษฐกจชนดอนๆ เกษตรกรนยมปลกถวเขยวเปนพชหมนเวยนกบขาวและพชไรตางๆ แหลงปลกถวเขยวสวนใหญจะอยบรเวณภาคเหนอตอนลางและ ภาคกลาง ตลอดชวงเวลา 12 ปทผานมานนมเกษตรกรทหนมาปลกถวเขยวกนมากขน จนปรมาณถวเขยวทผลตไดภายในประเทศจะตองมการสงออกไปจ าหนายยงตลาดตางประเทศประมาณ 60% ของทผลตไดทงหมด (เพมพน ศกดเกษม. 2531) ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม ในอดตทผานมาเกษตรกรนยมใชปยเคมเพอเพมผลผลต เมอใชตดตอกนมาเปนเวลานานท าใหเกดปญหาดนเสอมสภาพ นอกจากนยงกอใหเกดปญหาสารเคมตกคางจากการท าเกษตรกรรมซงเปนพษตอสงแวดลอม และยงสะสมอยในสงแวดลอมไดเปนเวลานานเปนอนตรายตอสงมชวตรวมทงมนษยดวย จงมการศกษาวธเพมผลผลตดวยวธตางๆ ไดแก การปรบปรงพนธพช การศกษาสภาวะตางๆทเหมาะกบพช เพอใหพชมผลผลตเพมขน (Gelston. 1964) และในปจจบนความรทางดานเทคโนโลยทางชวภาพมสวนชวยในเพมผลผลตเปนอยางมาก มการศกษาเกยวกบน าหมกชวภาพจากวสดจากธรรมชาตทหาไดในทองถน เชน พช สตว และเศษขยะมาท าเปนปยชวภาพ เกษตรกรไดน าน าหมกชวภาพมาใชประโยชนในการเกษตรดานตางๆ เชน ใชเปนแหลงใหธาตอาหารกบพช ใชเปนสารปองกนแมลงศตรพช เปนตน น าหมกชวภาพ (Fermented Bioextracts) เปนน าทไดจากการหมกชนสวนของ พช ผก ผลไม และสตว ดวยน าตาลในสภาพไรออกซเจน ซงน าหมกทไดนนจะประกอบดวยจลนทรย ธาตอาหาร และสารอนทรยหลายชนดทเปนประโยชนกบพช (ประดษฐ บญอ าพล. 2544) อยางไรกตามการใชน าหมกชวภาพส าหรบเปนแหลงใหธาตอาหารกบพชนนยงมการศกษาและมขอมลเผยแพรทางวชาการนอยมาก จงท าใหเกษตรกรใชน าหมกชวภาพกบพชในอตราสวนทแตกตางกนไป ในปจจบนมการศกษาวจยทเกยวของกบน าหมกชวภาพทผลตจากพช เนอสตว และเศษอาหารเปนจ านวนมาก โดยมการศกษาการท าน าหมกชวภาพจากผลไมสก ทงนในผลไมสกบางชนดมฮอรโมนพชทชวยเรงการเจรญเตบโตของรากและยอดพช ซงเปนประโยชนในดานเทคโนโลยชวภาพ ในการเพาะเลยงเนอเยอพช auxin จะชวยเรงการเจรญปลายยอด และ cytokinin ทเรงการเจรญปลายราก มรายงานวาพบฮอรโมนพชในพชหลายชนด เชน มะละกอ (Panjaitan; et al. 2007) กลวย (Talengra; et al.1994 ) และมะพราว (Aguilar; et al. 2009) ดงนนจงสนใจทจะ

2

ศกษาผลของน าสกดชวภาพสตรตางๆ และปจจยบางประการตอการเจรญของตนถวเขยว ซงสามารถใชเปนขอมลในการศกษาทางวทยาศาสตร และสามารถน าไปใชในทองถน และพฒนาในระดบอตสาหกรมไดในอนาคต ความมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาหาสตรน าหมกชวภาพทมผลตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว 2. เพอศกษาหาความเขมขนทเหมาะสมของสตรน าหมกชวภาพตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว 3. เพอศกษาหาจ านวนวนทเหมาะสมในการรดน าหมกชวภาพตอการเจรญเตบโตและผลผลตของถวเขยวในหองปฏบตการและพนทจรง ความส าคญของการวจย ไดสตรน าหมกชวภาพทดทสดทชวยเรงผลผลตของถวเขยว เพอเปนประโยชนทางดานเศรษฐกจ และสามารถท าเปนอตสาหกรรมในโรงเรยนเพอสงเสรมการสรางอาชพใหนกเรยนมรายไดขณะเรยน ขอบเขตของการวจย ตอนท 1 ศกษาหาสตรน าหมกชวภาพทมผลตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยวจ านวน 7 สตร ไดแก สตร 1 กลวย และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 2 มะพราว และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 3 มะละกอ และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 4 มะละกอ กลวยและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 5 มะพราว กลวยและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 6 มะละกอ มะพราวและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 7 กลวย มะพราว มะละกอและกากน าตาล อตราสวน 3:3:3:1 ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระ ไดแก สตรน าหมกชวภาพ 2. ตวแปรตาม ไดแก การงอกและการเจรญของตนถวเขยว 3. ตวแปรควบคม ไดแก ปรมาณน าหมก แสง อณหภม

3

ตอนท 2 ศกษาหาความเขมขนทเหมาะสมของสตรน าหมกชวภาพตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระ ไดแก ความเขมขนของน าหมกชวภาพ 2. ตวแปรตาม ไดแก การงอกและการเจรญของตนถวเขยว 3. ตวแปรควบคม ไดแก ปรมาณน าหมก แสง อณหภม ตอนท 3 ศกษาหาความถของการรดน าหมกชวภาพตอการเจรญเตบโตของถวเขยวในหองปฏบตการและพนทจรง ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระ ไดแก ความถของวนทรดน าหมกชวภาพ 2. ตวแปรตาม ไดแก การเจรญของตนถวเขยว 3. ตวแปรควบคม ไดแก ปรมาณน าหนก แสง อณหภม ระยะเวลาในการด าเนนการวจย เรมตงแต ธนวาคม 2552 – กมภาพนธ 2554 สถานทท าการทดลอง 1. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร อาคาร 15 ชน 6 หอง 623 2. โรงเรยนหมอมเจาเจรญใจ จตรพงศ ต าบลขนนาน อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนาน นยามศพทเฉพาะ 1. น าหมกชวภาพ หมายถง สารสกดทไดจากการหมกผลไม ไดแก กลวย มะพราว และมะละกอ ดวยกากน าตาล ในอตราสวนตางๆ ดงน สตร 1 กลวย และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 2 มะพราว และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 3 มะละกอ และกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตร 4 มะละกอ กลวยและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 5 มะพราว กลวยและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 6 มะละกอ มะพราวและกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตร 7 กลวย มะพราว มะละกอและกากน าตาล อตราสวน 3:3:3:1 2. การงอกของเมลดถวเขยว หมายถง เมลดถวเขยวทมสวนของ radicle งอกออกมาอยางนอย 5 มลลเมตร โดยตดตามเปนระยะเวลา 14 วน

4

3. การเจรญของถวเขยว หมายถง การวดความยาวของปลายยอดและปลายรากของถวเขยว โดยตดตามเปนระยะเวลา 14 วน 4. ผลผลตของถวเขยว หมายถง การเจรญของเมลดถวเขยวจนครบวงชวตของถวเขยวโดยตดตามความยาวของล าตน จ านวนใบ พนทของใบ จ านวนฝก และจ านวนเมลด สมมตฐานของการวจย สตรของน าหมกชวภาพทมสวนผสมของผลไมสกมผล ท าใหการงอก และการเจรญเตบโตของถวเขยวดขนแตกตางกน

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาครงน ผวจยไดท าการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของตามล าดบดงน 1.ลกษณะทางสนฐานของถวเขยว 2.การปลกและแหลงปลกในประเทศไทย 3.ฮอรโมนพช 4.น าหมกชวภาพ 5.เอกสารและงานวจยทเกยวของ ลกษณะทางสณฐานของถวเขยว ถวเขยว อบลวรรณ อโพธ (2530) ไดอธบายซงสามารถสรปไดวา ถวเขยว (Mung bean) มชอวทยาศาสตร Vigna radiata (L.) จดอยในตระกลพชลมลก มล าตนตงตรงสงประมาณ 30-120 เซนตเมตร เมอเจรญเตบโตเตมทจะแตกกงกานสาขาเปนทรงพม ตามล าตนและกงกานสาขาตางๆจะมขนออนๆปกคลม ถวเขยวในบางพนธมลกษณะของล าตนทเลอยไปตามพนดนทวไปไดจะไมมตนตงตรง ถวเขยวมการกระจายพนธตงแตประเทศอนเดย ไปประเทศจนตอนใต ในแถบอนโดจน และชวา ปจจบนแหลงปลกถวเขยวนนสวนใหญอยในเอเชยทงนน ถวเขยวชอบขนในทอากาศรอน มฝนตกสม าเสมอ และในพนทมธาตอาหารมากพอสมควร ลกษณะของใบถวเขยว เพมพน ศกดเกษม (2531) ไดอธบายลกษณะของใบถวเขยวไววา ถวเขยวมใบเลยงจ านวน 1 ค ใบเดยวจ านวน 1 ค และใบประกอบจะหมนสลบเวยนรอบตนม 3 ใบประกอบ (อาจมบางตงแต 5 ใบถง 9 ใบประกอบ) ลกษณะใบเรยวรปไข ปลายใบแหลม โคนใบมนกานใบมลกษณะยาวสเขยวหรอเขยวปนมวง ขนาดใบกวางประมาณ 1.5 – 10 เซนตเมตร ยาว 2 – 12 เซนตเมตร ทฐานของใบมหใบ 2 อน ใบยอย ใบกลาง จะมหใบยอยอก 2 อน สวนใบยอยอก 2 ใบ มหใบยอยใบละ 1 อน และทใบมขนออนๆปกคลมทวไป และขนทปกคลมนนจะมากหรอนอยขนอยกบพนธ แสดงดงภาพประกอบ 1

6

ภาพประกอบ 1 ลกษณะใบของถวเขยว

ลกษณะของดอกถวเขยว เพมพน ศกดเกษม (2531) และ อบลวรรณ อโพธ (2530) ไดบรรยายลกษณะของดอกถวเขยววาเปนดอกชอ แตละชอจะมตงแต 10 – 25 ดอก มสเขยวปนเหลองไปจนถงเหลอง ขนาดของกานดอกจะยาว 2 – 15 เซนตเมตร ชอของดอกมกจะเกดขนตามขอโคนกานใบ และมกจะมชอดอก 5 กลบ โดยทชนนอกสดจะมขนาดใหญกลบเดยว เรยกวา สแตนดารด (Standard) ซงจะมขนาดกวาง 1.0 – 1.8 เซนตเมตร ชนดานในม 2 กลบดอกเรยกวา วง (Wing) ชนนอกสดมลกษณะมวนคลายหลอดรปโคงคลายเขาสตวเรยกวา คล (Keel) และดอกของถวเขยวนนจะมเกสรตวผ 10 อน โดยจะตดกนเปนแผง 9 อน และเปนอสระ 1 อน อบเรณมขนาดเลกรปรางคอนขางกลมและเหมอนกนหมด รงไขมลกษณะยาวและแบนเลกนอย มขนปกคลม ไมมกานช ตอนปลายสดมขนปกคลม แสดงดงภาพประกอบ 2

ภาพประกอบ 2 ลกษณะดอกของถวเขยว

7

ลกษณะของฝกถวเขยว เพมพน ศกดเกษม (2531) ไดอธบายวา ฝกของถวเขยวมลกษณะเปนรปทรงกระบอกกลมยาว เรยว ฝกตรง ปลายโคงงอเลกนอย ฝกจะชขนหรอขนานกบพนหรอหอยปลายลงแลวแตพนธ ฝกออนจะมสเขยว เมอแกแลวจะเปนสด า สฟางขาว หรอน าตาลขนอยกบสายพนธ แตละฝกจะยาว 5 – 15 เซนตเมตร และมเสนผานศนยกลาง 0.4 – 0.6 เซนตเมตร มเมลดตงแต 5 – 8 เมลดตอฝก ฝกจะมขนสน าตาลเปนสวนใหญ บางพนธทไมมขน สวนใหญออกฝกอยในทรงพม แตกมพนธลกผสมใหมๆ มชอฝกชเหนอทรงพม แสดงดงภาพประกอบ 3

ภาพประกอบ 3 ลกษณะฝกของถวเขยว ลกษณะของเมลดถวเขยว เพมพน ศกดเกษม (2531) ไดอธบายถงเมลดของถวเขยววา มลกษณะทรงกลมหรอคลายรปไตขนาดเลก มชนดทผวเมลดมนและเมลดดาน มสเขยว เขยวปนด า น าตาล ลายด าเขยว เหลองหรอด า แตสวนใหญทนยมปลกจะเปนสเขยวและสเหลอง มรอยแผลเปนสขาวดานขางของเมลด น าหนกตอ 1000 เมลดอยท 15 – 90 กรม แสดงตามภาพประกอบ 4

ภาพประกอบ 4 ลกษณะเมลดของถวเขยว

8

การปลกและแหลงปลกในประเทศไทย ชวงเวลาในการปลก ทรงเชาว อนสมพนธ (2545) ไดกลาวถงการปลกถวเขยวในประเทศไทยนนสามารถปลกไดเกอบตลอดทงปซงพอจะแบงระยะเวลาการเพาะปลกของถวเขยวผวมนออกเปน 3 ฤดกาล คอ 1. การปลกถวเขยวผวมนตนฤดฝน ซงสวนใหญเปนการปลกตามดนไรในเดอนเมษายน-พฤษภาคม หรอตนเดอนมถนายน ซงเราเรยกวาตนฤดฝน การเกบเกยวจะราว ๆ เดอนกรกฎาคม-สงหาคม ผลผลตของถวเขยวตนฝนนประมาณรอยละ 10 ของผลผลตทงหมด การปลกในตนฤดฝนนมกจะเปนการปลกเปนพชแรกรวมกบพชหลกอน ๆ เชน ปลกกอนการปลกขาวโพดหรอปลกกอนการปลกถวเหลอง เปนตน ถวเขยวทปลกในชวงนจะมการเจรญเตบโตทางล าตนด มการแตกกงกานสาขามาก เพราะไดรบปรมาณน าจากน าฝนคอนขางด การสกแกอาจลาชา และเกดลกษณะเผอใบได ถวเขยวทปลกในฤดนผลผลตจะสง 2. การปลกถวเขยวปลายฝนในชวงเดอนสงหาคม-กนยายน และเกบเกยวประมาณเดอนพฤศจกายน-ธนวาคม ถวทผลตในชวงนมปรมาณการผลตมากทสดคอประมาณรอยละ 80 ของผลผลตทงหมด การปลกถวเขยวในชวงนมกจะเปนการปลกตามหลงพชไรอนๆ เชน ปลกตามหลงขาวโพด หรอปลกตามหลงถวลสง ผลผลตมกจะต ากวาการปลกตนฤดฝนเลกนอย แตถวเขยวทไดมคณภาพด สสวย ขายไดราคาด เพราะการเกบเกยวอยในชวงทหมดฝน 3. การปลกถวเขยวผวมนหลงฤดการเกบเกยวขาวในนาในเขตทมการชลประทาน ถวรนนเรยกวาถวเขยวนา การปลกจะอยในชวงเดอนมกราคม -กมภาพนธ และเกบเกยวประมาณเมษายน-พฤษภาคม ผลผลตประมาณรอยละ 10 ของผลผลตทงหมด การปลกในฤดนจะท ากนในบรเวณภาคกลางและภาคเหนอ ส าหรบทางภาคกลางซงอากาศไมคอยหนาวเยนสามารถปลกไดในเดอนมกราคม แตวาในทางภาคเหนอทมอากาศหนาวเยน การปลกในชวงเดอนมกราคมไมคอยเหมาะเพราะถวเขยวจะมการเจรญเตบโตคอนขางชาท าใหอายเกบเกยวคอนขางยาว บางทอายยาวพอ ๆ กบถวเหลอง การปลกควรท าในเดอนกมภาพนธเปนตนไป แมลงศตรของถวเขยว แมลงศตรในการปลกถวเขยวทงในฤดฝนและฤดแลงมกจะมแมลงเขารบกวนตงแตปลกจนกระทงเกบเกยวและจะท าความเสยหายแกถวเขยวมากนอยขนอยกบปรมาณการระบาด ตลอดจนการปองกนก าจด แมลงทพบระบาดประจ า(ทรงเชาว อนสมพนธ, 2545) ไดแก 1.หนอนแมลงวนเจาะตนถว (bean fly) ซงมดวยกน 2 ชนด คอ Ophimoyia phaseloli Tryon และ Melanagromyza sojae ลกษณะของตวแกของหนอนแมลงวนทงสองชนดมขนาดเลกล าตวสด ายาวประมาณ 2-3 มม. ปกใส สามารถวางไขไดราว 50-100 ฟอง และไขจะฟกเปนตวหนอนภายในระยะเวลาประมาณ 2-3 วน หนอนจะชอนไชผานเสนใบ กานใบ และเขาส ล าตน หรอโคนตน ระยะของหนอนประมาณ 7-14 วน ลกษณะการท าลายในถวเขยวกคลายกนคอ แมลงวนจะ

9

วางไขในเนอเยอของใบตงแตระยะทถวเขยวมใบจรงคแรก (trifoliate leaves) แลวไขจะฟกเปนตวหนอนเลก ๆ เจาะเขาไปในตนและชอนไขสบรเวณโคนตนในบรเวณระดบผวดนและกน เนอเยอบรเวณนนท าใหตนกลาถวตายและอาจเสยหายทงแปลง 2. เพลยออน (aphid) ซงมชอวทยาศาสตรวา Aphis spp. มกจะมการระบาดเมออากาศแหงแลงหรอฝนทงชวงนานๆ เพลยออนจะท าลายโดยดดน าเลยงตามยอดออน ใบออน ชอดอก และฝกออน จะท าใหตนแคระแกรนยอดออนหงกงอ ถาดดกนตามชอดอกจะท าใหดอกและฝกออนรวง เวลาระบาดตนถวเขยวจะเปนสด าเนองจากมลของมน 3.เพลยไฟ (thrips) มชอวทยาศาสตรวา Megalurothrips usitatus Bagnall เปนแมลงปากแบบเขยดดกนน าเลยงจากสวนของยอดใบออน ตาดอก และดอก จะระบาดมากในสภาพทมฝนทงชวง และอณหภมสง ลกษณะการท าลายใบออนและยอดออนทถกท าลายจะมลกษณะหงกงอ ใบแหงกรอบ และมลกษณะเหมอนใบตด ถาการระบาดรนแรงจะท าใหใบ ดอกและฝกออนมฝกลบไมตดเมลด โรคพช ในปจจบนโรคของถวเขยวทส าคญและท าความเสยหายกบถวเขยวในแหลงปลกทวๆ ไปมอยดวยกน 2 โรค คอ (ทรงเชาว อนสมพนธ, 2545) 1. โรคใบจดสน าตาล (Cercospora leafs spot) โรคนพบระบาดมากในฤดฝน เชอสาเหตของโรคนคอ Cercospora canescens Ellis & Martin โรคนจะเรมเปนกบถวเขยวเมออายตงแต 2 สปดาหหลงทถวเขยวงอก และจะระบาดมากในชวงทถวเขยวออกดอกเรมตดฝก การระบาดจะรนแรงขนในระยะทใกลเกบเกยวและลบและมขนาดเลกและท าใหผลผลตลดลงเปนอยางมาก ลกษณะอาการทพบคอใบจะเปนจดสน าตาลคอนขางกลม ตรงกลางแผลเหนเสนใยสเทา ขอบแผลไมสม าเสมอ ขนาดของแผลเสนผาศนยกลาง 1 มม. ถงยาวกวา 5 มม. มวงสเหลองลอบรอบแผลทก าลงขยายตว ตอมาแผลขยายชดกนเปนแผลสน าตาลขนาดใหญ 2. โรคราแปง (Powdery mildrew) โรคนพบวามการระบาดในชวงฤดแลงทมอากาศคอนขางเยน เชอสาเหตของโรคนคอเชอราพวก Oidium sp. เชอนระบาดไดงายเพราะมพชอาศยหลายชนด เมอสปอรตกลงบนผวใบแลวและไดรบความชนจากอากาศกจะมการสรางเสนใยดดกนน าเลยวจากเซลลผวใบ ท าใหเซลลตายและใบแหง ลกษณะอาการกจะมการพบตามใบลาง โดยมเสนใยของเชอราสขาวคลายผงแปงบนใบถวเขยวทเปนโรค ตอมาใบจะเปลยนเปนสน าตาลแดงและแหงตายไป ถวเขยวทเปนโรคนในระยะตดฝกและเมลดเรมเตงแลวผลผลตจะไมเสยหายมากนก แตถาเปนในระยะออกดอก ตนถวเขยวจะแคระแกรน การตดฝกจะไมด การปองกนก าจดอาจท าไดหลายวธ อาท การก าจดวชพชในบรเวณแปลงถวเขยวใหดๆ เพราะวชพชจะเปนทอยอาศยของโรค นอก จากนอาจท าการปลกถวเขยวสลบกบพชอนๆ ไมปลกถวเขยวตดตอกน

10

การเกบเกยวผลผลต ถวเขยวจะมลกษณะนสยการเจรญเตบโตแบบ indeterminate ซงจะออกดอกไมพรอมกนท าใหฝกแกไมพรอมกนดวย จงท าใหตองมการเกบเกยวหลายๆ ครง เพราะถารอเกบพรอมกนฝกทแกแลวอาจจะเสยหาย มการแตกของฝก เมอถวเขยวฝกแกจะเปลยนเปนสด าหรอขาวนวล ถาเปนฤดฝนจะตองรบเกบฝกถวเขยวทแกนทนท เพราะฝกถกฝนเมลดจะบวม ถาเปนฤดแลงอาจจะทงไวในแปลงรอเกบเกยวพรอมกนได เพราะฝกแกแลวมความเหนยวจะท าใหเกบเกยวไดหมดภายในไมเกน 2 ครง สวนในการทยอยปลดฝกตองระวงไมใหดอกถวเขยวทจะเจรญเปนฝกตอไปตดมอมาดวยอยางไรกตามกอนถงระยะเกบเกยวฝกถวเขยวจะเรมแกสามารถสงเกตไดดงน (ทรงเชาว อนสมพนธ, 2545) 1. ถวเขยวจะงอกตนออนมาหลงจากปลกแลว 3 – 4 วน 2. ถวเขยวจะเรมออกดอกเมออายประมาณ 28 – 30 วนนบจากวนงอก 3. ถวเขยวจะเรมมฝกออน ๆ เมออายประมาณ 36 – 40 วนนบจากวนงอก 4. ถวเขยวจะเรมมฝกแกเมออายประมาณ 56 – 65 วนนบจากวนงอก 5. เรมเกบเกยวฝกแกไดเมอมอายประมาณ 60 – 70 วนนบจากวนงอก แหลงปลกทส าคญในประเทศไทย ถวเขยวเปนพชเกาแกเปนทรจกกนมานาน มกใชเปนพชเสรมในระบบการปลกขาว และขาวโพด มการปลกถวเขยวอยางกวางขวางในหลายๆ ประเทศของทวปเอเชย การปลกถวเขยวจะแยกเปนถวเขยวผวมนและถวเขยวผวด า ถวเขยวผวมนจะปลกไดทงตนฤดฝน ปลายฤดฝนและในฤดแลง สวนถวเขยวผวด าจะปลกไดเพยงปละ 1 ครง ซงปลกพรอมกบถวเขยวผวมนรน ปลายฤดฝน แตถวเขยวผวด ามความทนทานตอความแหงแลงมากกวาถวเขยวผวมน ถวเขยวผวมนสามารถปลกไดในทกภาคของประเทศไทยดงน ภาคเหนอ แหลงปลกทส าคญ ไดแก เพชรบรณ สโขทย นครสวรรค ก าแพงเพชร อทยธาน นาน พษณโลก พจตร ตาก อตรดตถ ภาคกลาง แหลงปลกทส าคญ ไดแก ลพบร สระบร ชยนาท อางทอง สงหบร และอยธยา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ แหลงปลกทส าคญ ไดแก นครราชสมา ชยภม ขอนแกน เลย อดรธาน ภาคใต แหลงปลกทส าคญ ไดแก นครศรธรรมราช พทลง สงขลา ปตตาน นราธวาส ฮอรโมนพช ฮอรโมนพช (Plant Hormone หรอ Phytohormone) ดนย บณยเกยรต (2554) ฮอรโมนพชเปนสารเคมภายในพชซงเกยวของกบการเจรญของพชแตละสวนฮอรโมนพชมทงชนดทกระตนการเจรญเตบโต และระงบการเจรญเตบโตพช

11

สามารถเคลอนยายภายในตนพชไดและมผลกระทบตอการเจรญเตบโต คณภาพและการพฒนาของเนอเยอ และอวยวะของพชซงไดรบฮอรโมนนนๆ ปรารถนา จนทรทา และคณะ (2553) กลาววา ฮอรโมนเปนสารสงเคราะหขนในสวนใดสวนหนงของพช โดยกระบวนการทางชวภาพ มการเคลอนยายสารจากแหลงทมการสงเคราะหไปสบรเวณทสารจะท าหนาทควบคมการเจรญเตบโต และควบคมการแสดงออกทางสรรวทยาได โดยใชสารทความเขมขนต ามาก (Takahashi. 1986) ฮอรโมนพชแตกตางจากฮอรโมนสตวทงในสวนโครงสรางและการท างาน โดยฮอรโมนพชชนดหนงๆ อาจสงผลตอกระบวนการตางๆ ในตนพชไดหลายกระบวน หรอฮอรโมนชนดเดยวกนอาจจะไมสงผลตอกระบวนการเดยวกนในพชตางชนดกนกได กลไกทออรโมนพชควบคมการเจรญเตบโตของพช ม 2 ประการ

1. ฮอรโมนพชเกยวของกบการท างานของสารพนธกรรมในการสรางสารบางชนด เชน เอนไซม เพอใชควบคมกระบวนการตางๆ อกตอหนง

2. ฮอรโมนพชไปมผลตอกระบวนการทางกายภาพของเซลล ท าใหสารตางๆเคลอนยายผานผนงเซลลไดงาย ท าใหพชตอบสนองตอสงแวดลอมไดอยางรวดเรว ดงนนจงพอสรปไดวา ฮอรโมนพช คอ สารเคม หรอสารสงเคราะหดวยกระบวนการทางชวภาพและมการเคลอนยายไปยงสวนตางๆ เพอกระตนการเจรญเตบโต และการพฒนาของเนอเยอทไดรบการกระตนดวยฮอรโมนในปรมาณเพยงเลกนอย ฮอรโมนพชทเปนทรจกกนด และมการน ามาใชกนอยางกวางขวางนนมอย 5 กลม ไดแก

1. ออกซน มโครงสรางเปนวงแหวนทไมอมตว (unsaturated ring) มคณสมบตทางเคมเปนกรดออกซนธรรมชาตทพบในพช เปนกลมของสารทสามารถชกน าใหเกดการยดตวของเซลลล าตน

2. จบเบอเรลลน เปนสารพวก isoprenoid มหมคารบอกซลอยในโครงสราง สามารถกระตนการแบงตวและการยดตวของเซลลได ปจจบนพบวามมากกวา 90 ชนด พบทงในเชอราและในพชชนสง

3. ไซไทโคนน เปนสารประกอบ substituted adenine ทมคณสมบตในการกระตนการแบงเซลล ไซโทไคนนนนพบในพชชนสง มอส รา แบคทเรย และใน tRNA ของจลนทรยและเซลลสตวจ านวนมาก ปจจบนพบวามไซโทไคนนมากกวา 200 ชนด ทงทเปนสารธรรมชาตและสารสงเคราะห

4. เอทธลน เปนฮอรโมนพชตวเดยวทอยในรปแกสพบในธรรมชาตและในควนไฟ เปนฮอรโมนทพชสรางขน เพอใชควบคมการเจรญเตบโตและพฒนาการตางๆ เชน การออกดอก การเหลอง และการรวงของใบพช รวมไปถงการสกของผลไม

5. สารยบยงการเจรญเตบโตของพช เปนกลมของสารทสามารถยบยงกระบวนการทางสรรวทยา หรอทางชวเคมในตนพช ท าใหการเจรญเตบโตของพชถกยบยง เชน กรดแอบซสสก(abscisic acid, ABA), สาร phenolics เชน cinnamic acid, สารพวก lactones เชน coumarin เปนตน ปจจบนฮอรโมนพชกลมใหมซงมการศกษาเพมเตมอก 3 กลม ไดแก

12

1. บราสซโนสเดอรอยด เปนสารควบคมการเจรญเตบโตของพชตวแรกทมโครงสรางเปน สเตอรอยด พบในพชจ านวนมาก และมผลตอการเจรญเตบโตและพฒนาของพชในดานตางๆ

2. จสโทเนท เปนกลมของสารประกอบ cyclopentanone พบจสเนทในพช 206 ชนด ใน 150 สกล ซงรวมไปถงเฟรน มอส และรา

3. ซาลไซเลท เปนกลมของสารประกอบทมปฏกรยาเหมอนกบกรดซาลไซลค (SA, orthohydroxybenzoic acid) ซงเปนสาร phenolic ของพช กรดซาลไซลคนนพบไดในพชทวๆ ไป พบไดในพชมากกวา 34 ชนด อกทงยงจลนทรยและเซลลสตวจ านวนมาก

น าหมกชวภาพ น าหมกชวภาพ หรอน าสกดชวภาพหรอปยอนทรยน า เปนสารละลายเขมขนทไดจากการหมกเศษพชหรอเศษสตวในสภาวะไรออกซเจนซงจะถกยอยดวยจลนทรยโดยใชกากน าตาลเปนแหลงของจลนทรย (จารรตน พมประเสรฐ. 2546) โดยน าทไดจะประกอบดวยจลนทรย ธาตอาหาร และสารอนทรยหลายชนด ทงนจลนทรยสวนใหญจะเปนพวกยสต แบคทเรยทสรางกรดแลกตก และแบคทเรยทสามารถสงเคราะหแสงกสามารถพบไดในน าหมกชวภาพ นอกจากนยงมความสะอาดปลอดภยตอสงแวดลอมอกดวย โดยทปจจบนทางเกษตรกรไดมการน าน าหมกชวภาพไปใชกนอยางแพรหลาย โดยวธการรดหรอฉดพนใหกบพชผกและผลไมในอตราสวนตางๆ (วชย สทธธรรม. 2547) และเมอผานการหมกไประยะเวลาหนงแลวนน กจะไดสารละลายเขมขนอาจมสน าตาลเขมหากใชกากน าตาลในการหมก หรอสน าตาลออนเมอใชน าตาลชนดอนในการหมก ซงเมอผานการหมกทสมบรณแลวจะพบสารประกอบพวกคารโบไฮเดรต โปรตน กรดอะมโน ฮอรโมน เอนไซม ในปรมาณทแตกตางกนขนอยกบวตถดบทใชในการท าการหมกน าหมกชวภาพ (วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. 2544) ประเภทของน าหมกชวภาพ สามารถแบงออกไดตามวตถดบทไดน ามาใชในการผลตไดเปน 2 ประเภท ดงน 1. น าหมกชวภาพทผลตไดจากพช โดยผลตจากผกและเศษพช และผลตจากขยะเปยกทเปนเศษผกและผลไม การท าน าหมกชวภาพจากพชนนท าไดโดยสบผกหรอผลไมทมชนใหญใหมขนาดเลกๆ จดเรยงผกเปนชนๆ โรยกากน าตาลสลบกบชนผก อตราสวนของกากน าตาลตอเศษผก คอ 1:3 แลวท าการหมกในสภาพทไมมอากาศ โดยอดผกหรอผลไมใสภาชนะใหแนน ปดฝาภาชนะไมใหอากาศเขาไดแลวน าเขาไปไวในทรม (วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. 2544) 2. น าหมกชวภาพทผลตไดจากสตว ไดแก น าหมกชวภาพทไดจากปลา หรอหอยเชอร (เฉพาะไข หรอเปลอกพรอมตว หรอรวมกบพชสดกได) ซงอตราสวนกากน าตาลตอวตถดบจากสตวเทากบ 1:1 (อรรถ บญนธ. 2544) หรอ อตราสวนของกากน าตาลตอวตถดบตอน าหมกหวเชอจลนทรยธรรมชาต เทากบ 3:3:1 การหมกท าเชนเดยวกบการหมกน าหมกชวภาพทไดจากพช แตอาจตองใชเวลาในการหมกนานประมาณ 1 เดอนขนไป (วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. 2544)

13

การใชประโยชนจากน าหมกชวภาพ น าหมกชวภาพนนสามารถน ามาใชเปนปยโดยตรง เนองจากประกอบดวยสารตางๆ ธาตอาหาร และจลนทรยอยเปนจ านวนมาก อยางไรกตามการน าไปใชเปนปยนน จงตองมการน าไปเจอจางมากๆ ในอตราสวนน าหมกชวภาพตอน า เชน 1:500 หรอ 1:1000 หากมการใชในความเขมขนทมากไปนน พชจะชะงกการเจรญเตบโต ใบของพชจะมสเหลอง แตถาใชในอตราทเหมาะสม พชจะมใบสเขยวสด เปนมน ตนทมการชะงกการเจรญเตบโต ตาทพกอยจะแตกเปนใบใหมภายในหนงสปดาห จากการทใหน าหมกชวภาพในความเขมขนทเจอจางจงสามารถใสใหพชได 3-7 วนตอครง และเมอพชเจรญเตบโตดอาจใหเปนเดอนละ 1 ครง นอกจากนน าหมกชวภาพบางชนดยงสามารถใชปองกนโรคและแมลง เชน เพลยแปง โดยมการผสมน าหมกชวภาพในอตราการเจอจางแลวท าการฉดพน หรอใชในการก าจดน าเสย และการเพาะเลยงสตวน า โดยน าหมกชวภาพจะยอยสลายอนทรยวตถจากแหลงน าตางๆ เชน บอน า สระน าทมอนทรยวตถยอยสลายบดเนา หรอมการน าไปใชกบการเลยงสตว โดยมการใชน าหมกชวภาพอตรา1:80 น าไปเลยงสกรหรอไกเพอท าลายจลนทรยทเปนเชอโรคจะท าใหสตวแขงแรงมภมคมกนโรคและพนคอกไกไมมกลนแอมโมเนย (วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. 2544) น าหมกชวภาพเปนอกทางเลอกหนงทใชในการปรบปรงบ ารงดนเพอการปลกพชทเปนการไมตองลงทนสงมากนก อยางไรกตามการใชน าหมกชวภาพทเหมาะสมนนจะตองเขาใจในการจดการพนฐาน คอ มการจดการใสธาตอาหารหลก N-P-K ธาตอาหารรองและจลธาตตางๆ รวมทงสมดลของดนทเหมาะสมทงกายภาพและเคมอยางเหมาะสม ดงนนการใชน าหมกชวภาพ เพอสงเสรมการเจรญเตบโตของพชนนจะไดผลหรอไมกตอเมอพชไดรบธาตอาหารเพยงพอ (กองเกษตรเคม, 2545) จงควรมการผสมผสานการใชน าหมกชวภาพกบวธอนๆดวย เชน การใชรวมกบปยคอก ปยหมก หรอน ามาใชรวมกบสารละลายธาตอาหารในการปลกพชโดยไมใชดน (จารรตน. 2546; ชลธชา. 2546)

เอกสารและงานวจยทเกยวของ บญรอด ชตยานนท (2544) พบวา สารสกดจากใบประยงคสดและแหงสามารถยบยงการงอกของเมลดและการเจรญเตบโตของตนกลาพชทดสอบทง 8 ชนดไดอยางมนยส าคญทางสถต และพบวาเมอเพมความเขมขนของสารสกด ประสทธภาพในการยบยงการงอกของเมลดและการเจรญของตนกลาพชทดสอบเพมขน สภาจร นยะมานนท และคณะ (2545) พบวา ปยวทยาศาสตรสตร 16 :16 : 16 จ านวน 15 กรม ผสมสาหรายทะเลผง Padina australis Hauck และ Sargassum Polycystum C. Agardh สดสวน 1: 1 จ านวน 20 กรม/ น า 1 ลตร จะท าใหกะหล าดอกมการเจรญเตบโตและใหผลผลตสงสดทงน าหนกสดและน าหนกแหง ทงในกระถางและในแปลงทดลองเมอเปรยบเทยบกบการทดลองต ารบอนๆ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.5

14

วชย สทธธรรมและคณะ (2547) ศกษาผลของน าหมกชวภาพจากปลาปนและผกกวางตงทอตราสวนตางๆ พบวา สตรน าหมกชวภาพจากปลาปนมผลชวยเรงในการเจรญเตบโตของตนถวเหลองฝกสดสงทสด โดยอตราสวนน าสกดชวภาพจากปลาปนตอน าทเหมาะสมทสดเทากบ 1 : 250 ปรมาตรตอปรมาตร ในวนท 45 ของการทดลอง อมรา ทบทม (2547) ศกษาผลการใชน าสกดชวภาพกบการผลตมะระ โดยใชน าสกดชวภาพจากผลไมสก เมลดถวเหลอง เศษปลาหมก และพชสดสเขยว ทดลองกบมะระพนธเขยวหยก 68 พบวาน าสกดชวภาพเมลดถวเหลองใหจ านวนผลผลต และน าหนกผลรวมสงสด วณารตน มลรตน และคณะ (2548) รายงานวา น าหมกชวภาพจากเศษปลาทใชกากสาเหลาทดแทนกากน าตาลทระดบ 1:1000 มเปอรเซนตความงอกดชนการงอกสงสด การเจรญเตบโต และผลผลตของผกกาดกวางตงฮองเต พบวา แตละความเขมขนไมมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต แตเสนผานศนยกลางล าตน พนทใบ และจ านวนใบ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต โดยทความเขมขน 1:250 มเสนผาศนยกลางล าตน และพนทใบมากทสด และทความเขมขน 1:500 ใหจ านวนใบมากทสด วฒชย นนตะกานตง (2550) ท าการศกษาผลการใชสารสกดชวภาพรวมกบปยเคมในงาด า พบวา สารสกดชวภาพชนดตางๆ รวมกบปยเคมอตราตางกนไมมผลตอการเจรญเตบโตของงาโดยวดจากความสงของตน แตมผลตอผลผลตโดยมความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต รศมา มฤบด และคณะ (2551) รายงานวา การใชน าสกดชวภาพรวมกบเชอรา Trichoderma harzianum สายพนธ CB – Pin- 01 ชนดสดในอตราสวนทแตกตางกนตอการเจรญเตบโตของผกโขมพนธผก (Anaranthus tricolor) พบวา เมอผกโขมพนธผกไดรบน าสกดชวภาพ 1: 1,000 รวมกบปรมาณเชอรา T. harzianum 80 กรมตอกระถาง ผกโขมพนธมการเจรญเตบโตทางดานความยาวราก น าหนกสดล าตน และน าหนกแหงล าตน มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต โดยมคาสงสดคอ 25.09 เซนตเมตร 4.68 กรม และ 0.27 กรมตามล าดบ นรากรณ โพธเกต (2551) ศกษาปรมาณขยรากไผทเหมาะสมส าหรบผลตปยน าหมกชวภาพ พบวา การเตมขยรากรากไผลงไปในกระบวนการหมก มผลท าใหไดปยน าหมกทมคณภาพดกวาการไมเตมขยรากไผ และสดสวนเตมขยรากไผทเหมาะสมคอ 0.2 กโลกรม ตอผกบง 3 กโลกรม และกากน าตาล 1 กโลกรม เสนห นนธสงห (2551) รายงานวาปยหมกจากฟางขาวโดยใชจลลนทรยจากแหลงตางๆ คอ ดนจอมปลวก มลไก มลวว และ EM มอณหภมกลางกองปยอยในชวง 22 – 31 องศาเซลเซยส และปยหมกทมจลลนทรยมอณหภมสงขนเรวกวาสตรควบคม ปรมาณธาตไนโตรเจนและโปรตนในปยหมกอยในชวง 0.44 – 0.91 และ 2.75 – 5.7 เปอรเซนต ตามล าดบ จ านวนจลลนทรยในปยทกสตรเมอเพาะเลยงใน NA มคา 106 - 108 CFU/g มากกวาเมอเพาะดวย PDA ทมคา 104 - 105 CFU/g และเมอทดสอบปยหมกในการปลกผก 3 คอ ผกกาดกวางตง ผกกาดฮองเต และผกคะนา พบวา ปยทผสมดนจอมปลวก(RSS2) ผสมมลไก(RSH) และผสมEM(RSE2) ท าใหผกททดลองทกชนดมความยาวใบ ความสงของล าตน และน าหนกตอตนมากกวาการใชปยหมกสตรควบคม

15

เฉลมวฒ นอยโสภา และคณะ (Chalermwut Noisopa; et al. 2010) ศกษาผลของน าสกดชวภาพตอการเจรญเตบโตของคะนา พบวา โดยน าสกดชวภาพจากถวเหลองมคาความเปนกรด, คาการน าไฟฟา (EC) และปรมาณธาตอาหารโดยรวมสงทสด และน าสกดชวภาพจากคะนาและผกกาดกวางตงมองคประกอบและสมบตทางเคมทใกลเคยงกน และพบวาสารละลายธาตอาหารธาตอาหารสมบรณใหผลการเจรญเตบโตของคะนาทงในดานความสง น าหนกสด และน าหนกแหงของตนและใบสงทสด และมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตดวยการรดดวยน าสกดชวภาพทง 3 ชนดในทกๆ ความเขมขน และน าสกดชวภาพจากถวเหลองมแนวโนมใหการเจรญเตบโตของคะนาสงทสด เฉลม เรองวรยะชย (2552) การศกษาฮอรโมนพชในน าหมกชวภาพจากผลไมเพอพรกอนทรย ไดท าการวเคราะหน าหมกชวภาพทผลตจากมะพราว กบกากน าตาลและน า ในอตราสวน 3 ตอ 1 ตอ 1 โดยน าหนก พบวา น าหมกชวภาพเปนกรดมากขนตามระยะเวลาการหมกเมอตรวจสอบออรโมนพชไดคาออกซน จบเบอเรลลน และกรดแอบซสสก เทากบ 85.6, 91.9 และ 94.3 ตามล าดบ จากการศกษาพบวา ปรมาณของฮอรโมนพชทไดขนกบชนดของผลไม และระยะเวลาในการหมก สมเกยรต พรพสทธมาศ และคณะ (2552) รายงานวา น าหมกชวภาพทไดจากผกสดกบกากน าตาลในอตราสวน 3:1 ในวนท 14 มคา pH สดทายเทากบ 3.0 เมอน าน าหมกชวภาพทเตรยมไวมาแปรผนความความเขมขนเปน 1:600, 1:900, 1:1200 และ 1:1500 น าไปใชปลกเมลดถวเขยว ถวด า และถวแดง เปรยบเทยบกบน ากลน วดความยาวของรากและความสง ของล าตนเปนเวลา 7 วนท าการทดลอง พบวา รอยละการงอกเฉลยของถวเขยวทกชนมคาเทากบ 93.3 1.03 % ระดบความเขมขนของน าหมกชวภาพตางกน ท าใหความยาวรากเฉลยแตกตางกน (p< 0.05) และความเขมขนทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของถวทง 3 ชนดนมากทสดคอ 1:1200 มนฑนา รจระศกด และคณะ (2553) พบวาการแชเมลดขาวพนธชยนาท 1 ในสารละลายน าสกดรกหม 24 ชวโมง แลวหอดวยกระดาษชนเปน เวลา 24 ชวโมง ใหอตราการงอกของเมลดเทากบ 95.08 % ซงสงกวาการหอดวยกระดาษชนเปนเวลา 48 ชวโมง อยางมนยส าคญทางสถต และทความเขมขนของน าสกดชวภาพรกหมทอตรา 1: 100 ท าใหเมลดมคาดชนการงอกสงสดอยางมนยส าคญยง (12.62 ตนตอวน) และเมอแชเมลดในน าสกดชวภาพรกหมอตรา 1: 100 เปนเวลา 24 ชวโมง แลวหมดวยกระดาษเพาะชน 24 ชวโมง ท าใหเมลดมดชนการงอกสงทสด 13.05 ตนตอวน และมน าหนกแหงตนกลา 5.20 มลลกรมตอตนอยในกลมทมคาสงสดดวย Krissana Boonsiri และคณะ (2009) รายงานวา ปยเมดอนทรยทผสมกบน าสกดชวภาพมผลท าใหผกกาดฮองเตมการเจรญเตบโตและใหผลผลตสงทสด และดนทปรบปรงคณภาพดวยปยเมดอนทรยไมมผลตอการเจรญเตบโตและผลผลตของขาวพนธพษณโลก 60 – 2 และเมอเพมปยเคมในปยเมดอนทรยพบวา ขาวมการเจรญเตบโตและผลผลต สงทสด จากงานวจยขางตน พอสรปไดวา วตถดบทน ามาท าเปนน าหมกชวภาพ ความเขมขนของน าหมกชวภาพ มผลตอการเจรญเตบโต และผลผลตของพชชนดตางๆ

บทท 3 วธด าเนนการวจย

วสดและอปกรณ 1. ผลไมทน ามาใชในการศกษา 3 ชนด ไดแก มะละกอสก กลวยหอมสก และมะพราวน าหอม 2. กากน าตาล 3. ขวดพลาสตกขนาด 1.5 ลตร 4. เครองวด pH 5. เทอรโมมเตอร 6. เครองปน 7. สารละลายฟนอฟทาลน 8. ดนส าหรบปลกถวเขยว 9. เมลดถวเขยว การเตรยมสตรน าหมกชวภาพ 1. การเตรยมตวอยางผลไมทใชในการศกษา

น าผลไมแตละชนดทใชในการศกษาไดแก กลวยหอมสก มะละกอสก และมะพราวน าหอม มาปนใหละเอยดดวยเครองปน โดยผลไมทใชเปนผลผลตทเหลอจากการเกษตรในทองถน 2. เตรยมสตรน าหมกชวภาพ 2.1 น าน าผลไมทเตรยมไดมาผสมกบกากน าตาลใหเขากนแลวน าใสขวดพลาสตกขนาด 1.5 ลตร แลวปดฝาใหสนทหมกไวไมใหอากาศเขาและเกบไวในทอณหภมหอง (เปดฝาขวดเพอระบายแกสทเกดจากการหมกเลกนอย) ท าการเตรยมน าหมกชวภาพจ านวน 7 สตร โดยมอตราสวนของผลไมและกากน าตาลโดยน าหนกดงน สตรท 1 กลวยตอกากน าตาล อตราสวน 3: 1 สตรท 2 มะพราวตอกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตรท 3 มะละกอตอกากน าตาล อตราสวน 3:1 สตรท 4 กลวยตอมะละกอตอกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 5 กลวยตอมะพราวตอกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 6 มะละกอตอมะพราวตอกากน าตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 7 มะละกอตอมะพราวตอกลวยตอกากน าตาล อตรา3:3:3:1

17

2.2 ศกษาการเปลยนแปลงของอณหภมโดยใชเทอรโมมเตอรวดอณหภมในระหวางกระบวนการหมกโดยท าการวดอณหภมทกวนในระยะเวลา 20 วนแรก และจะท าการตรวจวดทกๆ 15 และ30 วน ท าการบนทกผล 2.3 ศกษาการเปลยนแปลงของ pH โดยเกบตวอยางน าหนกชวภาพในระหวางกระบวนการหมกโดยท าการวด pH ดวยเครองวด pH ทกวนในระยะเวลา 20 วนแรก และจะท าการตรวจวดทกๆ 15 และ30 วน ท าการบนทกผล 2.4 ศกษาหาปรมาณความเขมขนของกรด โดยใชการไทเทรตหาความเขมขนของเนอกรดในตวอยางน าหนกชวภาพในระหวางกระบวนการหมกทระยะเวลา 20 วนแรกน าน าหมกไปไทเทรตกบสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด ความเขมขน 0.01 โมลาร โดยใชฟนอลฟทาลนเปนอนดเคเตอรมการตรวจวดทกวน และหลงจากนนจะท าการตรวจวดทกๆ 15 และ30 วน ตอนท 1 ศกษาหาสตรน าหมกชวภาพทมผลตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว 1. ศกษาการงอกของเมลดถวเขยว 1.1 เตรยมเมลดถวเขยวจ านวน 20 เมลด ในถวยน าโฟม 1.2 เตมน า หรอน าหมกชวภาพสตรตางๆ ลงไปปรมาตร 40 มลลลตร 1.3 ตงทงไวในทมแสง เปนระยะเวลา 7 วนนบจ านวนเมลดทงอกโดยสงเกตความยาวของรากทงอกออกมาประมาณ 5 มลลเมตร และบนทกผล 1.4 ท าการทดลองซ าจ านวน 3 ซ า 2. ศกษาผลของน าหมกชวภาพตอการเจรญของถวเขยว 2.1 เตรยมฟองน าขนาดกวาง 4นว x 3 นว และเจาะรจ านวน 20 ร 2.2 น าเมลดถวเขยวทแชน าเปนเวลา 1 วนมาหยอดใสในฟองน าทเจาะรไว 2.3 น าฟองน าทมถวเขยวไปเลยงในถวยโฟมทมน า หรอน าหมกชวภาพสตรตางๆ 2.4 ตดตามการเจรญของถวเขยวโดยวดความยาวของปลายยอดและปลายรากเปนเวลา 7 วน 2.5 ท าการทดลองซ าจ านวน 3 ซ า ตอนท 2 ศกษาหาความเขมขนทเหมาะสมของสตรน าหมกชวภาพตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว 1. ศกษาการงอกของเมลดถวเขยว ท าการศกษาการงอกของเมลดถวเขยวเชนเดยวกบตอนท 1 โดยศกษาทความเขมขนของน าหมกชวภาพเจอจางระดบตางๆ ไดแก ความเขมขนท 0,1:10, 1:100, 1:1,000, 1:10,000 และ 1:100,000 โดยใชน ากลนเปนตวควบคม ท าการทดลองซ าจ านวน 3 ซ า

18

2. ศกษาผลของน าหมกชวภาพตอการเจรญของถวเขยว ท าการศกษาการเจรญของเมลดถวเขยวเชนเดยวกบตอนท 1 โดยศกษาทความเขมขนของน าหมกชวภาพเจอจางระดบตางๆ ไดแก ความเขมขนท 0, 1:10, 1:100, 1:1,000, 1:10,000 และ 1:100,000 โดยใชน ากลนเปนตวควบคม ท าการทดลองซ าจ านวน 3 ซ า ตอนท 3 ศกษาหาความถของการรดน าหมกชวภาพตอการเจรญเตบโตของถวเขยวในหองปฏบตการและแปลงทดลอง

1. หองปฏบตการ 1.1. เตรยมดนใสลงในกระถางทมขนาดเสนผานศนยกลาง 6 นว สง 8 นว ใหเตม 1.2. หยอดเมลดถวเขยวแชน าเปนเวลา 24 ชวโมง ลงในดนทเตรยมไวจ านวน 15 เมลด

ตอกระถาง โดยแบงการทดลงอกเปน 4 ชด (ทดลองซ าจ านวน 3 ซ า) ดงน ชดท1 ใหรดน าเปลาวนแรกของการทดลอง และรดทกครงทท าการรดน าหมก

ชวภาพกบชดการทดลองอนๆ จนเกบเกยวผลผลต ชดท 2 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 3 วน จนเกบเกยวผลต ชดท 3 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 7 วน จนเกบเกยวผลต ชดท 4 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 14 วน จนเกบเกยวผลต 1.3. ตดตามการเจรญและผลผลตของถวเขยวโดยวดสวนสงของตน จ านวนใบ พนทใบ

จ านวนฝก และจ านวนเมลด 2. แปลงทดลอง

2.1. เตรยมแปลงดนขนาด 1 x 1 เมตร และขดหลมจ านวน 16 หลม จ านวน 12 แปลง บรเวณโรงเรยนหมอมเจาเจรญใจ จตรพงศ ต าบลขนนาน อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนาน

2.2. หยอดเมลดถวเขยวทแชน าเปนเวลา 24 ชวโมงแลวลงในหลมดนทเตรยมไวจ านวน 15 เมลดตอหลม แบงการทดลองออกเปน 4 ชด (ทดลองซ าจ านวน 3 ซ า) ดงน

ชดท1 ใหรดน าเปลาวนแรกของการทดลอง และรดทกครงทท าการรดน าหมกชวภาพกบชดการทดลองอนๆ จนเกบเกยวผลผลต

ชดท 2 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 3 วน จนเกบเกยวผลต ชดท 3 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 7 วน จนเกบเกยวผลต ชดท 4 ใหรดน าหมกชวภาพในวนแรกและรดทก 14 วน จนเกบเกยวผลต 2.3. ตดตามการเจรญและผลผลตของถวเขยวโดยวดสวนสงของตน จ านวนใบ พนทใบ

จ านวนฝก และจ านวนเมลด

บทท 4 ผลการวจย

การเตรยมสตรนาหมกชวภาพ การศกษาการเปลยนแปลงอณหภม พเอช และปรมาณกรดของในนาหมกชวภาพ

จากการเตรยมนาหมกชวภาพจานวน 7 สตร โดยมอตราสวนของผลไมและกากนาตาลโดยนาหนกดงน สตรท 1 กลวยตอกากนาตาล อตราสวน 3: 1 สตรท 2 มะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:1 สตรท 3 มะละกอตอกากนาตาล อตราสวน 3:1 สตรท 4 กลวยตอมะละกอตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 5 กลวยตอมะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 6 มะละกอตอมะพราวตอกากนาตาล อตราสวน 3:3:1 สตรท 7 มะละกอตอมะพราวตอกลวยตอกากนาตาล อตรา3:3:3:1

การศกษาการเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกระบวนการทานาหมกชวภาพ ทง 7 สตร เปนระยะเวลา 90 วน แสดงผลดงภาพประกอบท 5 – 11 พบวานาหมกชวภาพทกสตรมอณหภมเพมใน 3 วนแรกของการศกษา แลวอณหภมคงทตลอดการศกษา และคาพเอชของนาหมกทกสตรมคาลดลง สอดคลองกบความเขมขนของกรดทเพมขน โดยคาพเอชของนาหมกทกสตรจะคงทประมาณสปดาหท 2 ของการศกษา และคาความเขมขนของกรดจะคงทในสปดาหท 3 ของการศกษา นาหมกชวภาพสตรท 7 มคาพเอชตาทสด คอ 3.2 และความเขมขนของกรดสงสดท 800 มลลโมลาร

20

A)

B)

C)

ภาพประกอบ 5 การเปลยนแปลงของอณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ระหวางกระบวนการหมกสตรท 1

21

A)

B)

C)


22

A)

B)

C)


23

A)

B)

C)


24

A)

B)

C)


25

A)

B)

C)


26

A)

B)

C)


27

ตอนท 1 ศกษาหาสตรนาหมกชวภาพทมผลตอการงอกและการเจรญของถวเขยว ผลของนาหมกชวภาพตอการงอกและการเจรญของเมลดถวเขยว

จากการศกษากระบวนการทานาหมกชวภาพ พบวา นาหมกทกสตรมคาพเอชตาและความเปนกรดสง ดงนนการศกษาผลของนาหมกชวภาพตอการงอกและการเจรญของถวเขยวจาเปนตองทาการเจอจางนาหมกกอนทจะนาไปใชศกษา โดยนานาหมกชวภาพทกสตรทาการเจอจาง 100 เทา และนาไปศกษาการงอกของเมลดถวเขยว เปรยบเทยบกบตวควบคม (นากลน) โดยกาหนดใหเมลดถวเขยวทงอกตองมความยาวของรากไมนอยกวา 5 มลลเมตร พบวานาหมกทกสตรสามารถทาใหเมลดงอกครบทกเมลดในวนท 3 เหมอนกบตวควบคม โดยนาหมกสตรท 2 4 และ 6 ทาใหการงอกของเมลดถวเขยวดกวาตวควบคมในวนท 2 (แสดงผลการทดลองดงภาพประกอบ 12) จากนนตดตามการเจรญของตนถวเขยวโดยการวดความยาวของรากและความสงของตนเปนระยะเวลา 7 วน แสดงผลดงภาพประกอบ 13 พบวานาหมกทกสตรสามารถทาใหถวเขยวเจรญเตบโตไดโดยสงเกตจากความยาวของรากและตนของถวเขยว โดยนาหมกชวภาพทการเจอจาง 100 เทา ทาใหการเจรญของถวเขยวดทสด คอ นาหมกสตรท 6 ซงประกอบดวยกากนาตาล นามะพราว และ มะละกอ ในอตราสวน 1:3:3 ใหความยาวของรากมากกวาลาตนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ดงนนจงเลอกนาหมกชวภาพสตรท 6 ไปใชในการศกษาขนตอนตอไป

28

ภาพประกอบ 12 ผลของนาหมกชวภาพทการเจอจาง 100 เทา ตอการงอกของเมลดถวเขยวเปน

ระยะเวลา 3 วน

29

A)

B)

ภาพประกอบ 13 ผลของนาหมกชวภาพทระดบความเจอจาง 100 เทา ตอความยาวของรากถวเขยว(A) และ ความยาวตนถวเขยว (B) เปนระยะเวลา 7 วน

30

จากนนนานาหมกชวภาพสตรท 6 มาทาการเจอจางทความเขมขนตางๆ โดยใชนาหมกชวภาพ 1 สวน ตอนากลนดงน 0 (ไมมการเจอจาง) 10 100 1,000 10,000 และ 100,000 สวน มาศกษาการงอกและเจรญของถวเขยวเปนเวลา 7 วน ภาพประกอบท 14 ผลของความเขมขนของนาหมกชวภาพสตรท 6 ในอตราสวนตางๆ ตอการงอกของเมลดถวเขยว พบวา พบวา เมลดถวเขยวสามารถงอกไดดในนาหมกชวภาพทความเจอจางมากกวา 100 เทา ทงนนาหมกชวภาพทไมเจอจาง และเจอจาง 1 : 10 เทา ไมสามารถทาใหเมลดงอกได ในขณะทอตราสวนอนๆ เมลดจะงอกครบทกเมลดในวนท 3 โดยอตราสวนการเจอจางทดทสด คอ นาหมกชวภาพ 1 สวน ตอนากลน 10,000 สวน จากนนตดตามการเจรญของตนถวเขยวโดยการวดความยาวของรากและความสงของตนเปนระยะเวลา 7 วน แสดงผลดงภาพประกอบ 15 พบวานาหมกทไมมการเจอจางและเจอจางในอตราสวน 1 : 10 ถวเขยวไมสามารถเจรญเตบโตได เพราะไมสามารถงอกได โดยการเจอจางทกความเขมขนของการศกษาสามารถทาใหการเจรญของถวเขยวดขนเมอเปรยบเทยบกบการเจรญในนากลนเพยงอยางเดยว และการเจอจางทอตราสวนนาหมกชวภาพ 1 สวน ตอนากลน 10000 สวน ทาใหถวเขยวเจรญเตบโตดทสด ดงนนจงใชอตราสวนนในการศกษาขนตอนตอไป

ภาพประกอบ 14 ผลของนาหมกชวภาพสตรท 6 ทาการเจอจางทความเขมขนตางๆ ตอการงอกของเมลดถวเขยวเปนระยะเวลา 3 วน

31

A)

B)

ภาพประกอบ 15 ผลของนาหมกชวภาพสตรท 6 ทระดบความเจอจางตางๆ ตอความยาวของรากถวเขยว (A) และ ความยาวตนถวเขยว (B) เปนระยะเวลา 7 วน

32

ตอนท 2 ศกษาหาจานวนวนทเหมาะสมในการรดนาหมกชวภาพทความเขมขนของสตรนาหมกชวภาพทดทสดตอการเจรญเตบโตของถวเขยวในหองปฏบตการและแปลงทดลอง การทดลองในหองปฏบตการ ศกษาความถของการรดนาหมกชวภาพ (หองปฏบตการ) ทาการศกษาความถของการรดนาหมกชวภาพสตรท 6 ทการเจอจาง 10000 เทา ตอการเจรญเตบโตของถวเขยวจนครบวงชวต โดยทาการรดดวยนาเปลาและนาหมกชวภาพทกๆ 3 7 และ 14 วน โดยแสดงตวอยางการรดนาเปลาและนาหมกลงในชดทดลอง 4 ชด ซงแตละชดประกอบดวยกระถาง 3 ใบ ดงน

วนท 0 3 6 7 9 12 14 15 ชดท 1 นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา ชดท 2 นาหมก นาหมก นาหมก นาเปลา นาหมก นาหมก นาเปลา นาหมก ชดท 3 นาหมก นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา ชดท 4 นาหมก นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา

ทาการตดตามการเจรญเตบโตของถวเขยวทง 4 ชด โดยตดตามการเจรญเตบโตของตนถวเขยวทกสปดาหดวยการวดความยาวของตน จานวนใบ พนทใบ จานวนฝก และจานวนเมลด จนครบวงชวตของตนถวเขยว ภาพประกอบ 16 แสดงการเจรญเตบโตของตนถวเขยวทง 4 ชด โดยชดท 1 รดนาเปลาเพยงอยางเดยว ชดท 2 รดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน ชดท 3 รดนาหมกชวภาพทกๆ 7 วน และชดท 4 รดนาหมกชวภาพทกๆ 14 วน พบวา การทดลองชดท 2 ใหการเจรญเตบโตของถวเขยวดทสดเมอสงเกตจากความสงของตนวนท 91 สง 48.27 0.63 เซนตเมตร รองลงมาเปนการทดลองชดท 4 และ 3 สง 42.00 0.33 และ 40.26 0.49 เซนตเมตร ตามลาดบ โดยการทดลองชดท 2 – 4 ใหความสงๆ กวาการทดลองชดท 1 ทไมใชนาหมกชวภาพ จานวนใบและพนทของใบถวเขยวเพมขนทกชดของการทดลอง พบวาการทดลองชดท 2 รดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน ใหจานวนใบและพนทใบ สงทสด โดยการรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 และ 7 วน รวมถงนาเปลาใหผลไมแตกตางกนทางสถต แสดงผลดงตาราง 1

33

ภาพประกอบ 16 ผลของความถในการรดนาหมกชวภาพทมตอความสงของตนถวเขยว(หองปฏบตการ)

34

ตาราง 1 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอจานวนใบและพนทใบของถวเขยว

ชดทดลองท จานวนใบตอตน (ใบ)

พนทใบ (ตร.ซม.)

1 14 0.25 10.50 0.67 2 16 0.67 20.00 0.67 3 14 0.44 10.50 0.33 4 14 0.67 12.33 1.11

ทาการศกษาจานวนฝกและจานวนเมลดของถวเขยวพบวาถวเขยวทรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน จะออกดอกในวนท 35 และเปนฝกวนท 42 ในขณะท รดนาหมกชวภาพทกๆ 7 วน และ 14 วน จะออกดอกในวนท 49 และเปนฝกวนท 56 เหมอนกน สาหรบการรดนาเปลาเพยงอยางเดยว จะออกดอกในวนท 56 และเปนฝกวนท 63 และเมอครบวงชวตนบจานวนฝกและจานวนเมลด แสดงผลดงตาราง 2 ตาราง 2 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอจานวนฝกและเมลดของถวเขยว

ชดทดลองท จานวนฝกตอตน (ฝก)

จานวนเมลดตอฝก (เมลด)

1 9.67 0.44 12.24 1.33 2 18.12 1.56 14.21 1.56 3 10.67 0.44 12.24 1.33 4 12.45 0.89 13.15 0.89

35

ศกษาความถของการรดนาหมกชวภาพ (แปลงทดลอง) ทาการศกษาความถของการรดนาหมกชวภาพสตรท 6 ทการเจอจาง 10000 เทา ตอการเจรญเตบโตของถวเขยวจนครบวงชวต โดยทาการรดดวยนาเปลาและนาหมกชวภาพทกๆ 3 7 และ 14 วน โดยแสดงตวอยางการรดนาเปลาและนาหมกลงในแปลงทดลอง 4 ชด ซงแตละแปลงมพนท 1 x 1 เมตร จานวน 3 แปลง และแตละแปลงขดหลม 16 หลม ดงน

วนท 0 3 6 7 9 12 14 15 ชดท 1 นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา ชดท 2 นาหมก นาหมก นาหมก นาเปลา นาหมก นาหมก นาเปลา นาหมก ชดท 3 นาหมก นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา ชดท 4 นาหมก นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาเปลา นาหมก นาเปลา

ทาการตดตามการเจรญเตบโตของถวเขยวทง 4 ชด โดยตดตามการเจรญเตบโตของตนถวเขยวทกสปดาหดวยการวดความยาวของตน จานวนใบ พนทใบ จานวนฝก และจานวนเมลด จนครบวงชวตของตนถวเขยว ตดตามการเจรญเตบโตของตนถวเขยวทง 4 ชด โดยชดท 1 รดนาเปลาเพยงอยางเดยว ชดท 2 รดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน ชดท 3 รดนาหมกชวภาพทกๆ 7 วน และชดท 4 รดนาหมกชวภาพทกๆ 14 วน พบวา การทดลองชดท 2 ใหการเจรญเตบโตของถวเขยวดทสดเมอสงเกตจากความสงของตนวนท 91 สง 87.67 0.44 เซนตเมตร รองลงมาเปนการทดลองชดท 4 และ 3 สง 72.17 1.56 และ 68.00 0.67 เซนตเมตร ตามลาดบ โดยการทดลองชดท 2 – 4 ใหความสงๆ กวาการทดลองชดท 1 ทไมใชนาหมกชวภาพ 73.15 0.23 แสดงผลดงตาราง 3 จานวนใบและพนทของใบถวเขยวเพมขนทกชดของการทดลอง พบวาการทดลองชดท 2 รดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน ใหจานวนใบและพนทใบ สงทสด โดยการรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 และ 7 วน รวมถงนาเปลาใหผลไมแตกตางกนทางสถต แสดงผลดงตาราง 3 ทาการศกษาจานวนฝกและจานวนเมลดของถวเขยวพบวาถวเขยวทรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน จะออกดอกในวนท 35 และเปนฝกวนท 42 ในขณะท รดนาหมกชวภาพทกๆ 7 วน และ 14 วน จะออกดอกในวนท 42 และเปนฝกวนท 49 เหมอนกน สาหรบการรดนาเปลาเพยงอยางเดยว จะออกดอกในวนท 49 และเปนฝกวนท 56 และเมอครบวงชวตนบจานวนฝกและจานวนเมลด แสดงผลดงตาราง 3

36

ตาราง 3 แสดงผลของความถการรดนาหมกชวภาพตอความสง จานวนใบ พนทใบ จานวนฝก และ

จานวนเมลด ของถวเขยว

ชดทดลอง

ท

ความสง ของตน (ซม.)

จานวนใบ ตอตน (ใบ)

พนทใบ

(ตร.ซม.)

จานวนฝก ตอตน (ฝก)

จานวนเมลดตอฝก (เมลด)

1 73.15 0.23 21.45 0.38 17.50 0.71 10.97 0.24 10.89 0.53 2 87.67 0.44 25.23 0.67 23.10 0.37 17.89 0.63 13.26 1.68 3 68.00 0.67 20.20 0.62 16.57 0.33 12.71 0.34 12.93 0.61 4 72.17 1.56 23.15 1.11 18.83 0.21 11.65 0.91 11.51 0.27

บทท 5 สรป อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะ

งานวจยนไดทาการศกษาผลของนาหมกชวภาพตอการเจรญของตนถวเขยว โดยทาการศกษาหาสตรนาหมกชวภาพ ความเขมขน และจานวนวนในการรดนาหมกชวภาพทเหมาะสมตออตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว ซงสามารถสรปและอภปรายผลไดดงน สรปและอภปรายผลการวจย จากการศกษาคณสมบตและการเปลยนแปลงของนาหมกชวภาพ พบวา อณหภมของนาหมกชวภาพอยในชวง 28 – 30 องศาเซลเซยส โดยอณหภมจะเพมขนในชวงวนท 1 และวนท 2 ของการทดลอง และอณหภมจะคงททอณหภม 30 องศาเซลเซยสในวนท 4 ของกระบวนการหมก และเมอทาการวดคาความเปนกรดเบส พบวา นาหมกชวภาพทกสตรมคณสมบตเปนกรด (pH เทากบ 5) โดยพบวาเมอเวลาในการหมกเพมขนความเปนกรดของนาหมกจะเพมขน (pH อยในชวง 3 – 4.5) และคงทในวนท 20 ซงเมอทาการศกษาปรมาณความเขมขนของกรดทเกดขนจากกระบวนการหมก พบวา นาหมกชวภาพทกสตรมปรมาณความเขมขนของกรดเพมขน ซงสอดคลองกบรายงานของ นรากรณ โพธเกต (2551) พบวา อณหภมในระหวางการหมกปยนาหมกชวภาพทใสขยรากไผในปรมาณตางๆ อยในชวง 29 – 32 องศาเซลเซยส และคาความพเอชลดลงจาก 5 เปน 3 ในเวลา 14 – 21 วน และคาพเอชคงททพเอชเทากบ 3 จากนนนานาหมกชวภาพสตรตางๆ ทเจอจาง 100 เทา มาศกษาอตราการงอกและการเจรญเตบโตของถวเขยว พบวา เมลดถวเขยวสามารถงอกไดทกเมลดในนาหมกชวภาพสตรตางๆ ภายในเวลา 3 วน และเมอศกษาการเจรญของเมลดถวเขยวเปนเวลา 7 วน พบวา นาหมกชวภาพสตรท 6 (มะละกอและมะพราว) ชวยใหเมลดถวเขยวมการเจรญดทสด ทงนอาจเปนเพราะฮอรโมนพชทชวยเรงการเจรญเตบโตของรากและยอดพช (Panjaitan; et al. 2007; Aguilar; et al. 2009) จากนนนานาหมกชวภาพสตรท 6 (มะละกอและมะพราว) มาศกษาความเขมขนของนาหมกชวภาพทเหมาะสมตออตราการงอกและการเจรญของถวเขยว พบวา ถวเขยวสามารถงอกไดดในนาหมกชวภาพทเจอจาง 100,000 10,000 1,000 และ 100 เทา และไมสามารถงอกไดในนาหมกชวภาพเขมขน โดยถวเขยวสามารเจรญในนาหมกชวภาพเจอจาง 10,000 เทา ไดดทสด และไมสามารถเจรญไดในนาหมกชวภาพเขมขน ทงนอาจเปนเพราะสภาพความเปนกรดของนาหมกชวภาพทเขมขนไปยบยงกระบวนการเจรญเตบโตทาใหตนถวเขยวไมสามารถเจรญเตบโตได (วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. 2544) จากการศกษาหาจานวนวนทเหมาะสมในการรดนาหมกชวภาพตอการเจรญของถวเขยวในหองปฏบตการ พบวา ถวเขยวมความสงของตน จานวนใบ พนทใบ จานวนฝก และจานวน เมลดมากทสด ในกระถางทรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน และเมอทาการศกษาในแปลงทดลอง พบวา ในแปลงทดลองทรดนาหมกชวภาพทกๆ 3 วน ถวเขยวมการเจรญและใหผลผลตสงทสด

38

จากการทดลองศกษาความเขมขนทเหมาะสมตอการงอกและการเจรญของถวเขยวพบวา การเจอจางนาหมกชวภาพทอตราสวนนาหมกชวภาพ 1 สวน ตอนากลน 10 สวน และไมเจอจาง เมลดไมสามารถงอกและเจรญเปนตนได ทงนอาจเปนเพราะมความเปนกรดสง หรอมความเขมขนของสารมากเกนไป หรออาจมสารบางตวทสามารถยบยงการเจรญได เชนเดยวกบรายงานของ บญรอด ชตยานนท (2544) พบวา ความเขมขนสารสกดจากใบประยงคสดและแหงมผลตอการยบยงการงอกของเมลดและการเจรญเตบโตของตนกลาพช อตราสวนของนาหมกชวภาพมผลตอการเจรญของพชทดสอบโดยการศกษาครงนสตรนาหมกชวภาพทดทสดคอ กากนาตาล 1 สวน นามะพราว 3 สวน และ มะละกอสก 3 สวน ซงสวนนจะชวยเรงการเจรญของรากและลาตนเมอเปรยบเทยบกบรดนากลนเพยงอยางเดยว ดงนนอาจเปนไปไดวานาหมกชวภาพสตรนอาจมฮอรโมนพชชวยเรงการเจรญ จงทาใหถวเขยวเจรญเตบโตด เชนเดยวกบรายงานของ สภาจร นยะมานนท และคณะ (2545) พบวา ปยวทยาศาสตรสตร 16 :16 : 16 จานวน 15 กรม ผสมสาหรายทะเลผง Padina australis Hauck และ Sargassum Polycystum C. Agardh สดสวน 1: 1 จานวน 20 กรม/ นา 1 ลตร จะทาใหกะหลาดอกมการเจรญเตบโตและใหผลผลตสงสด วชย สทธธรรมและคณะ (2547) พบวา สตรนาหมกชวภาพจากปลาปนมผลชวยเรงในการเจรญเตบโตของตนถวเหลองฝกสดสงทสด โดยอตราสวนนาสกดชวภาพจากปลาปนตอนาทเหมาะสมทสดเทากบ 1 : 250 ปรมาตรตอปรมาตร อมรา ทบทม (2547) ศกษาผลการใชนาสกดชวภาพกบการผลตมะระ โดยใชนาสกดชวภาพจากผลไมสก เมลดถวเหลอง เศษปลาหมก และพชสดสเขยว ทดลองกบมะระพนธเขยวหยก 68 พบวานาสกดชวภาพเมลดถวเหลองใหจานวนผลผลต และนาหนกผลรวมสงสด วณารตน มลรตน และคณะ (2548) รายงานวา นาหมกชวภาพจากเศษปลาทใชกากสาเหลาทดแทนกากนาตาลทระดบ 1:1000 ทาใหการงอกสงสด การเจรญเตบโต และผลผลตของผกกาดกวางต งฮองเตดท สด และ เสนผานศนยกลางลาตน พนทใบ และจานวนใบ ใชความเขมขน 1:250 มเสนผาศนยกลางลาตน และพนทใบมากทสด และทความเขมขน 1:500 ใหจานวนใบมากทสด นอกจากนน กฤษณา บญศร และคณะ (Krissana Boonsiri; et. al. 2009) รายงานวา ปยเมดอนทรยทผสมกบนาสกดชวภาพมผลทาใหผกกาดฮองเตมการเจรญเตบโตและใหผลผลตสงขน วฒชย นนตะกานตง (2550) รายงานวา สารสกดชวภาพชนดตางๆ รวมกบปยเคมอตราตางกนไมมผลตอการเจรญเตบโตของงาโดยวดจากความสงของตน แตมผลตอผลผลต ในขณะท ร ศ ม า มฤบด และคณะ (2551) รายงานวา การใชนาสกดชวภาพรวมกบเชอรา Trichoderma harzianum สายพนธ CB – Pin- 01ตอการเจรญเตบโตของผกโขมพนธผก (Anaranthus tricolor) เมอผกโขมพนธผกไดรบนาสกดชวภาพ 1: 1,000 รวมกบปรมาณเชอรา T. harzianum 80 กรมตอกระถาง ผกโขมพนธมการเจรญเตบโตทางดานความยาวราก นาหนกสดลาตน และนาหนกแหงลาตน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต โดยมคาสงสดคอ 25.09 เซนตเมตร 4.68 กรม และ 0.27 กรมตามลาดบ

39

นรากรณ โพธเกต (2551) รายงานวาปรมาณขยรากไผทเหมาะสมคอ 0.2 กโลกรม ตอผกบง 3 กโลกรม และกากนาตาล 1 กโลกรม เปนปยนาหมกทมคณภาพดและเรงการเจรญของพช สอดคลองกบ เสนห นนธสงห (2551) รายงานวาปยหมกจากฟางขาวโดยใชจลลนทรยจากแหลงตางๆ คอ ดนจอมปลวก มลไก มลวว และ EM มอณหภมกลางกองปยอยในชวง 22 – 31 องศาเซลเซยส และปยหมกทมจลลนทรยมอณหภมสงขนเรวกวาสตรควบคม ปรมาณธาตไนโตรเจนและโปรตนในปยหมกอยในชวง 0.44 – 0.91 และ 2.75 – 5.7 เปอรเซนต ตามลาดบ จานวนจลลนทรยในปยทกสตรเมอเพาะเลยงใน NA มคา 106 - 108 CFU/g มากกวาเมอเพาะดวย PDA ทมคา 104 - 105 CFU/g และเมอทดสอบปยหมกในการปลกผก 3 คอ ผกกาดกวางตง ผกกาดฮองเต และผกคะนา พบวา ปยทผสมดนจอมปลวก(RSS2) ผสมมลไก(RSH) และผสมEM(RSE2) ทาใหผกททดลองทกชนดมความยาวใบ ความสงของลาตน และนาหนกตอตนมากกวาการใชปยหมกสตรควบคม ในขณะท เฉลมวฒ นอยโสภา และคณะ (Chalermwut Noisopa and et al. 2010) รายงานวา นาสกดชวภาพจากถวเหลองมคาความเปนกรด, คาการนาไฟฟา (EC) และปรมาณธาตอาหารโดยรวมสงทสด และนาสกดชวภาพจากคะนาและผกกาดกวางตงมองคประกอบและสมบตทางเคมท ใกลเคยงกน และพบวาสารละลายธาตอาหารธาตอาหารสมบรณใหผลการเจรญเตบโตของคะนาทงในดานความสง นาหนกสด และนาหนกแหงของตนและใบส งทสด และมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตดวยการรดดวยนาสกดชวภาพทง 3 ชนดในทกๆ ความเขมขน และนาสกดชวภาพจากถวเหลองมแนวโนมใหการเจรญเตบโตของคะนาสงทสด สมเกยรต พรพสทธมาศ และคณะ (2552) รายงานวา นาหมกชวภาพทไดจากผกสดกบกากนาตาลในอตราสวน 3:1 ในวนท 14 มคา pH สดทายเทากบ 3.0 เมอนานาหมกชวภาพทเตรยมไวมาแปรผนความความเขมขนเปน 1:600, 1:900, 1:1200 และ 1:1500 นาไปใชปลกเมลดถวเขยว ถวดา และถวแดง เปรยบเทยบกบนากลน วดความยาวของรากและความสง ของลาตนเปนเวลา 7 วนทาการทดลอง พบวา รอยละการงอกเฉลยของถวเขยวทกชนมคาเทากบ 93.3 1.03 % ระดบความเขมขนของนาหมกชวภาพตางกน ทาใหความยาวรากเฉลยแตกตางกน (p< 0.05) และความเขมขนทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของถวทง 3 ชนดนมากทสดคอ 1:1200 ในขณะท เฉลม เรองวรยะชย (2552) รายงานวา นาหมกชวภาพเปนกรดมากขนตามระยะเวลาการหมกเมอตรวจสอบออรโมนพชไดคาออกซน จบเบอเรลลน และกรดแอบซสสก เทากบ 85.6, 91.9 และ 94.3 ตามลาดบ จากการศกษาพบวา ปรมาณของฮอรโมนพชทไดขนกบชนดของผลไม และระยะเวลาในการหมก ทงน มนฑนา รจระศกด และคณะ (2553) รายงานวาการแชเมลดขาวพนธชยนาท 1 ในสารละลายนาสกดรกหม 24 ชวโมง แลวหอดวยกระดาษชนเปน เวลา 24 ชวโมง ใหอตราการงอกของเมลดเทากบ 95.08 % ซงสงกวาการหอดวยกระดาษชนเปนเวลา 48 ชวโมง อยางมนยสาคญทางสถต และทความเขมขนของนาสกดชวภาพรกหมทอตรา 1: 100 ทาใหเมลดมคาดชนการงอกสงสดอยางมนยสาคญยง (12.62 ตนตอวน) และเมอแชเมลดในนาสกดชวภาพรกหมอตรา 1: 100 เปนเวลา 24 ชวโมง แลวหมดวยกระดาษเพาะชน

40

24 ชวโมง ทาใหเมลดมดชนการงอกสงทสด 13.05 ตนตอวน และมนาหนกแหงตนกลา 5.20 มลลกรมตอตนอยในกลมทมคาสงสดดวย นาหมกชวภาพทไดจากการศกษาสามารถชวยเรงการผลตของถวเขยวไดเรวขน โดยเมอเปรยบเทยบการใชในนาหมกชวภาพกบการไมใชนาหมกชวภาพ โดยเหนไดวาการใชนาหมกชวภาพสามารถเรงผลผลตของถวเขยวไดเรวขนประมาณ 1 – 2 สปดาห โดยผลผลตทไดนนไมมความแตกตางกนทางสถต นอกจากนนพนทของใบของถวเขยวจะมากขนเมอใชนาหมกชวภาพ แสดงวานาหมกชวภาพสตรนเรงการเจรญเตบโตของพชทใชใบเปนประโยชนได เชน คะนา กวางตง และกระหลาปล (สภาจร นยะมานนท; และคณะ. 2545; วชย สทธธรรม; และคณะ. 2547; วณารตน มลรตน; และคณะ. 2548; Krissana Boonsir; et. al. 2009; รศมา มฤบด; และคณะ. 2551; Chalermwut Noisopa; et al. 2010) ขอเสนอแนะ

1. ควรทาการศกษาสมบตของนาหมกชวภาพทมผลตอการงอกและการเจรญของถวเขยวเพมเตม โดยในการศกษานมงศกษาผลของนาหมกชวภาพจากผลไมสกทมผลตอการงอกและการเจรญของถวเขยว โดยไดทาการศกษาสมบตบางประการของนาหมก ไดแก อณหภม พเอช และความเขมขนของกรด ซงยงมสมบตอกหลายประการทมผลตอการงอกและการเจรญทงานวจยนยงไมไดทาการตรวจสอบ เชน ฮอรโมนพช เอนไซม เปนตน

2. ควรพฒนาสตรนาหมกชวภาพจากพชทเปนวสดเหลอใชจากการเกษตร เพอเปนการเพมมลคาใหกบผลตภณฑและชวยลดปรมาณของเสยในสงแวดลอม

3. ควรนานาหมกชวภาพไปทาการศกษาเรงการเจรญเตบโตกบพชชนดอนๆ โดยชนดพชทเนนการบรโภคใบ เชน คะนา กวางตง และกระหลาปล เปนตน

4. การศกษาครงนใช มะพราว กลวย และมะละกอ ซงเปนพชทองถนของผททาการศกษา เมอมพชเหลานนเหลอเปนปรมาณมากจากการใชประโยชนปกต เชน บรโภค จงสามารถนามาใชในการผลตนาหมกชวภาพ ได ดงนนทองถนอนๆ ถามพชชนดใดเปนปรมาณมากสามารถทจะนามาประยกตใชเปนนาหมกชวภาพได เปนการเปลยนแปลงของเสยใหมคาใหแกทองถนตอไป

5. ในการศกษาปลกถวเขยวในภาคสนามตลอดทงป คอชวงฤดรอน ฤดฝน และ ฤดหนาวพบวาการปลกในชวงทฤดหนาวถวเขยวเจรญเตบโตไดไมด ทงนอาจเปนเพราะอากาศเยน เพราะสถานทปลกมอากาศเยนมากเนองจากอยบนดอย ดงนนควรมการศกษาเพมเตมเรองผลของอณหภมตอการเจรญเตบโตของถวเขยว ตอไป เพอแนะนาเกษตรกรเลอกชวงในการปลกถวเขยว

บรรณานกรม

42

บรรณานกรม กองเกษตรเคม. (2545). ฮอรโมนพชและธาตอาหารพชในนาหมกชวภาพ. กรงเทพฯ : กรม

วชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. จารรตน พมประเสรฐ. (2546). ผลของนาสกดชวภาพทความเขมขนตางๆ ตอการเจรญเตบโตและ

ผลผลตคะนาในระบบการปลกพชโดยไมใชดน. ปญหาพเศษปรญญาตร. ปทมธาน: คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย. มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร.

ชมรมเกษตรธรรมชาตแหงประเทศไทย. (2542). เกษตรธรรมชาตดวยเทคนคจลนทรย. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

ชลธชา วเชยร. (2546). ผลของสารละลายธาตอาหารรวมกบนาสกดชวภาพตอการเจรญเตบโตของดาวเรองฝรงเศสในระบบการปลกพชโดยไมใชดน . ปญหาพเศษปรญญาตร . ปทมธาน: คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย. มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร.

ดนย บณยเกยรต. (2554). สรรวทยาของพช Plant Physiology. สบคนเมอ 18 เมษายน 2554. จาก http://web.agri.cmu.ac.th/hort/course/359311/PPHY10_hormone.htm

ทรงเชาว อนสมพนธ. (2545). ถวเขยว (เอกสารประกอบการสอน). เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

บญยง ใยแสง. (2543). เทคโนโลยปยชวภาพกบการจดการดนและปยในพชสวน. ในเอกสารประกอบการสมมนา จนทบร.

บญรอด ชาตยานนท. (2544). ผลของสารสกดจากใบประยงคตอการยบยงการงอกและการเจรญเตบโตของพชบางชนด. วทยานพนธ วท.ม. (พชสวน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. ถายเอกสาร

เพมพน ศกดเกษม. (2531). ถวเขยว. กรงเทพฯ: ศยนสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตร. ภาวณา ลกขนานนท. (2542). นาสกดชวภาพ - ปยชวภาพ คออะไรและไดผลคมคาเพยงใด.

วารสารเคหการเกษตร. 24: 173-181. มนฑนา รจระศกด; พรศลป สเผอก; และ พทยา เกดนน. (2553). การใชนาหมกรกหมในการเพม

คณภาพของเมลดพนธขาว. รายงานการประชมทางวชาการเมลดพนธพชแหงชาต ครงท 7 พษณโลก: หนา 118 – 124.

เยาวพา จระเกยรตกล. (2547). ผลของนาสกดชวภาพทมตอการเจรญเตบโตและผลผลตของคะนาในระบบการปลกพชแบบไรดน. รายงานการวจย. คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย. มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ปทมธาน.

รศมา มฤบด; และคณะ. (2551). ผลของการใชนาสกดชวภาพรวมกบเชอรา Trichoderma harzianum สายพนธ CB – Pin- 01 ชนดสดทมตอการเจรญเตบโตของผกโขมพนธผก (Anaranthus tricolor). วารสารวทยาศาสตรการเกษตร. 39(3)(พเศษ): 363 – 366.

http://web.agri.cmu.ac.th/hort/course/359311/PPHY10_hormone.htm

43

วชย สทธธรรม; และคณะ. (2547). ผลของนาสกดชวภาพทมตอการเจรญเตบโตและผลผลตของถวฝกสดในระบบการปลกพชแบบไรดน . รายงานการวจย. คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย. มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ปทมธาน.

วทยวฒน กญชร ณ อยธยา. (2544). เทคโนโลยภมปญญาทองถน. กรงเทพฯ: กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 77 หนา.

วณารตน มลรตน และคณะ. (2548). ประสทธภาพของนาหมกชวภาพจากเศษปลาทใชนากากสาเหลาทดแทนกากนาตาลตอการเจรญเตบโตและผลผลตของผกกวางตงฮองเต . รายงานการประชมทางวชาการของมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ครงท 48 : สาขาพช. กรงเทพฯ: 82 – 88.

สภาจร นยะมานนท; และคณะ. (2545). รายงานการวจยเรองการใชปยจากสาหรายทะเลเพอเพมผลผลตกะหลาดอกในเขตอาเภอปาพะยอม จงหวดพทลง . สงขลา: ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ.

สมเกยรต พรพสทธมาศ; และคณะ. (2552). ผลของนาหมกชวภาพตอการตอโตของพชวงคถว. รายงานการประชมวชาการวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย ครงท 35 วนท 15-17 ตลาคม 2552 ณ มหาวทยาลยบรพา จงหวดชลบร: 1-2.

สารวล ดอกไมหอม. (2543). “ใชปยนาหมกหอยเชอรรกษาโรครากเนาโคนเนาทเรยน ” หนงสอพมพเดลนวส.คอลมนเกษตร, ฉบบเดอนมถนายน 2543.

สรยา สาสนรกกจ. (2542). ปยนาชวภาพ. ฝายเทคโนโลยชวภาพ สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย.

เสนห นนธสงห. (2551). การศกษากระบวนการยอยสลายของฟางขาวโดยใชจลลนทรยชนดตางๆ ในการหมก. สารนพนธ กศ.ม.(วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อมรา ทบทม. (2547). ผลการใชนาสกดชวภาพกบการผลตมะระ. ปญหาพเศษปรญญาตร. เพชรบร: คณะเทคโนโลยการเกษตร. สถาบนราชภฏเพชรบร.

อรรถ บญนธ. (2544). เอกสารประกอบคาอภปรายในการสมมนาเรอง การผลตและการใชนาสกดชวภาพ. วนท 22-23 พฤษภาคม ณ โรงแรม เค พ แกรนด จงหวดจนทบร . จดโดยโครงการพฒนาการเกษตรยงยน สานกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 6

อารกษ ธรอาพน. (2544). เอกสารวชาการเรองการปลกพชโดยไมใชดน. โชคเจรญมารเกตตง จากด, นครราชสมา.

อทธสนทร นนทกจ; และคณะ. (2544). สตรสารละลายธาตอาหารสาหรบพช. เอกสารประกอบการฝกอบรมการปลกพชโดยไมใชดน รนท 3. ภาควชาปฐพวทยา คณะเทคโนโลยเกษตร. สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร ลาดกระบงรวมกบวารสารเคหเกษตร.

อบลวรรณ อโพธ. (2530). พรรณไมในวงศถว. สงขลา: ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ วทยาเขตสงขลา.

44

Aguilar; M.L.;et al. (2009). Endogenous cytokinin content in coconut palms affected by lethal yellowing. Journal of Plant Pathology. 91(1) : pp 141-146

Chalermwut Noisopa; et al. (2010). Effects of Bio – Extracts on the Growth of Chinese Kale. Kasetsart J.(Nat. Sci.). 44: 808 – 815.

Galston; W.A. (1964). The life of the green plant. London : Prenice – Hall, Inc. pp 188. Krissana Boonsiri; et. al.. (2009). Effect of granular organic fertilizers on growth and yield

of Pak Choi and Rice cv. Phitsanulok 60 – 2. Asian Journal of Food and Agro-Industry. (special issue): S160 – S163.

Panjaitan; S.B.; et al. (2007). In-Vitro Plantlet Regeneration from Shoot Tip of Field - grown Hermaphrodite Papaya (Carica papaya L. cv. Eksotika). Int. J. Agri. Biol. 9(6) : pp 827 – 832

Talenger, D; Magambo, M.J.S.; and rubaihayo P.R. (1994). Testing for a suitable culture medium for micropropagation of east african highland bananas. African crop science journal. 2(1) : pp 17 – 21.

ภาคผนวก

ประวตยอผท าสารนพนธ

57

ประวตยอผท าสารนพนธ

ชอ สกล นางสาวศรรตน กาวเขยว วนเดอนปเกด วนเสารท 4 ธนวาคม 2519 สถานทอยปจจบน บานเลขท 2/22 ต าบลในเวยง อ าเภอเมอง

จงหวดนาน ต าแหนงหนาทการงานปจจบน ครผชวย สถานทท างานปจจบน โรงเรยนบานนาคอก สาขานาบง

อ าเภอบอเกลอ จงหวดนาน ประวตการศกษา พ.ศ. 2536 มธยมศกษาตอนตนปท 3 จากโรงเรยนนนทบรวทยา

จงหวดนาน พ.ศ. 2539 มธยมศกษาตอนปลายปท 6 จากโรงเรยนนนทบรวทยา

จงหวดนาน พ.ศ. 2543 ค.บ. สงคมศกษา จากสถาบนราชภฎอตรดตถ พ.ศ. 2554 กศ.ม. วทยาศาสตรศกษา จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สารนิพนธ์ ของ ศิริรัตน์...

Documents