บทท2 พฤตกรรมผผลต

751100

บทท 3 พฤตกรรมผผลต

ความหมายของอปทาน ตารางอปทานและเสนอปทาน อปทานสวนบคคลและอปทานตลาด ปจจยทก าหนดอปทาน การเปลยนแปลงปรมาณขาย การเปลยนแปลงของเสนอปทาน ความยดหยนของอปทาน การผลต

ระยะเวลาในการผลต ฟงกชนการผลต ตนทนการผลต รายรบจากการขาย ดลยภาพของผผลต

บทท 3 พฤตกรรมผผลต

อปทาน (Supply) หมายถง ปรมาณสนคาและบรการชนดใดชนดหนงทผขายตองการขาย ณ ระดบราคาตาง ๆ กนของสนคาชนดนนภายในระยะเวลาใดเวลาหนง

ความหมายของอปทาน

อปทานในสงของสงหนง จะตองประกอบดวย

ความยนดทจะผลต (Willing)

ความสามารถทจะผลต (Able to produce)

น าเสนอเพอขาย (Offer to Sale)

“ปรมาณของสนคาหรอบรการท ผขาย /ผผลต ตองการเสนอขายจะ แปรผนโดยตรง กบระดบราคาของสนคาและบรการชนดนนเสมอ”

กฎของอปทาน (Law of Supply)

ยงราคาของสนคาหรอบรการชนดใดชนดหนงยงสงเพยงไร ปรมาณสนคาหรอบรการชนดนนทผขาย /ผผลต ตองการเสนอขายกยงมากขนในระยะเวลาหนง และในทางตรงกนขาม ยงราคาของสนคาหรอบรการชนดน นลดต าลงปรมาณสนคาทผขาย /ผผลต ตองการเสนอขายกจะลดนอยลง ในระยะเวลาหนง โดยทก าหนดใหปจจยอนๆคงท

ตวอยาง ตารางแสดงปรมาณความตองการขายเสอของนายสมคด ณ ระดบราคาตาง ๆ

ตารางและเสนอปทาน (Supply Schedule and Supply Curve)

ราคาเสอ (บาท/ตว)

ปรมาณขายเสอของนายสมคด(ตว)

350 10250 8200 5150 1

ตารางและเสนอปทาน (ตอ)

400

300

200

100

02 4 6 8 10 12

อปทานสวนบคคล (Individual Supply) หมายถง ปรมาณสนคาชนดใดชนดหนงทผขายแตละคนเตมใจทจะขาย ณ ระดบราคาตาง ๆกน

อปทานตลาด (Market Supply) หมายถง ปรมาณสนคาชนดใดชนดหนงทผขายทกคนในตลาดเตมใจทจะขาย ณ ระดบราคาตาง ๆ กน

อปทานสวนบคคลและอปทานตลาด

อปทานตลาดสามารถหาไดโดยการรวมอปทานสวนบคคลในแตละระดบราคาเขาดวยกน

ตารางอปทานของนายสมคด และนายสมนกทมตอเสอกนหนาว

ตวอยาง

ราคาเสอกนหนาว

(บาท/ตว)

ปรมาณเสนอขายเสอกนหนาวของนายสมคด

(ตว)

ปรมาณเสนอขายเสอกนหนาวของนายสมนก

(ตว)

ปรมาณเสนอขายรวมในตลาด

(อปทานตลาด)350 10 7250 8 5200 5 3150 3 2100 1 1

ตวอยาง (ตอ)

400

300

200

100

02 4 6 8 10

400

300

200

100

02 4 6 8 10

400

300

200

100

02 4 6 8 10

12 14 16

ราคาสนคาชนดนน

ราคาสนคาอนทเกยวของ

ราคาของปจจยการผลต

กรรมวธการผลต

จ านวนผขาย

สภาพดนฟาอากาศ

ปจจยทก าหนดอปทาน (Determinants of Supply)

หมายถงปจจยตาง ๆ ทมอทธพลตอจ านวนสนคาทผขายตองการทจะขาย

ฟงกชนอปทาน

x x 1 2Q =f P ,B ,B ,.........

โดยท = ราคาสนคา X

= ปจจยอน ๆ ทก าหนดอปสงค

xP

1 2B ,B

ฟงกชนอปทาน (ตอ)

จากปจจยทก าหนดอปสงคทงหลายนน ปจจยทางตรง ซงคอ ราคาสนคาชนดนน เปนปจจยทมอทธพลตอปรมาณการขายสนคา X มากทสด ดงนนสามารถเขยนฟงกชนอปทานไดดงน

x xQ =f P

สามารถเขยนสมการอปทานอยางงายไดดงน

โดยท = จดตดบนแกน= คาความชนของเสนอปสงคเมอเทยบกบแกน

x xQ a bP

a

bxQ

xP

การเปลยนแปลงอปทาน

(1) การเปลยนแปลงปรมาณเสนอขาย (Change in Quantity Supply)

หมายถง การทราคาสนคาเปลยนแปลงไปท าใหปรมาณขายสนคาน นเปลยนแปลงไปดวย โดยทตวก าหนดอปทานอน ๆ ไมเปลยนแปลง จะท าใหเกดการเปลยนแปลงจากจดหนงไปยงอกจดหนงบนเสนอปทานเดม

ราคาสนคาเพมขน

ราคาสนคาลดลง

การเปลยนแปลงอปทาน (ตอ)

0

0

การเปลยนแปลงอปทาน (ตอ)

(2) การยายเสนอปทาน (Shift in the supply curve)

การเปลยนแปลงเสนอปทานยายไปจากเสนเดมท งเสน ทเกดจากปจจยทางออมอน ๆ เปลยนแปลงไป ในขณะทราคาสนคานนไมเปลยนแปลง

อปทานเพมขน

0

การเปลยนแปลงอปทาน (ตอ)

อปทานลดลง

0

คอ คาทไดจากการวดการเปลยนแปลงของปรมาณขายสนคาตอการเปลยนแปลงของตวก าหนดปรมาณขาย

คาความยดหยนของอปทานจะมคาเปนบวกเสมอ

ความยดหยนของอปทาน (Elasticity of Supply)

ES = % การเปลยนแปลงของปรมาณขาย

% การเปลยนแปลงของราคาสนคา

ความยดหยนของอปทาน (ตอ)

1. อปทานมความยดหยนนอยทสด (Perfectly Inelastic Supply);

2. อปสงคมความยดหยนนอย (Relatively Inelastic Supply);

3. อปสงคมความยดหยนคงท (Unitary Elastic Demand);

4. อปสงคมความยดหยนมาก (Elastic Demand);

5. อปสงคมความยดหยนมากทสด (Perfectly Elastic Demand); SE

S1 E

SE 1

S0 E 1

SE 0

ปจจยก าหนดคาความยดหยนของอปทาน

(1) ระยะเวลาทใชในการผลต

ระยะเวลาการผลตนาน >> ความยดหยนของอปทานนอย

ระยะเวลาการผลตสน >> ความยดหยนของอปทานมาก

(2) ความยากงายในการผลต สนคามความยากในการผลต >> ความยดหยนของอปทานนอย

สนคามความงายในการผลต >> ความยดหยนของอปทานมาก

ความยดหยนของอปทาน (ตอ)

ความยดหยนตอราคาสามารถน ามาใชวเคราะหประเดนทางเศรษฐกจตางๆ ไดดงน

การวเคราะหผลกระทบของการเกบภาษและการผลกภาระภาษ

การวเคราะหเกยวกบผลกระทบการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศทมตอการคาระหวางประเทศ

การวเคราะหปญหาการก าหนดราคาขนสง

การวเคราะหปญหาการประกนราคาขนต า

การวเคราะหการก าหนดราคาขายทแตกตางกน

การวเคราะหการก าหนดราคาส าหรบกจการสาธารณปโภค

ความยดหยนของอปทาน (ตอ)

ตวอยาง

ตารางราคาและปรมาณเสนอขายสนคาชนดหนง

ราคา (บาท/หนวย) ปรมาณเสนอขาย (หนวย)1000 5001400 800

หมายถง กระบวนการรวบรวมเอาปจจยการผลต ไดแก ทดน แรงงาน ทน วตถดบ เทคโนโลยตาง ๆ มาผลตเปนสนคาและบรการ

อาจจะอยในลกษณะใดลกษณะหนงดงตอไปน

การเปลยนแปลงรปรางของปจจยการผลตชนดตางๆ เพอใหเกดสนคาตามลกษณะ และรปรางทตองการ

การเคลอนยายสนคาหรอปจจยการผลตตางๆจากทหนงไปยงอกทหนง

การเกบสนคาบางอยางไว

การใหบรการ

การผลต (Production)

(1) ปจจยคงท (Fixed Factor)

คอ ปจจยการผลตทไมสามารถเพมขนหรอลดลงตามปรมาณการผลตได

เชน ทดน อาคารโรงงาน เครองมอเครองจกร และพนกงานรกษาความปลดภย

ปจจยเหลานมกมจ านวนและขนาดคงทในชวงเวลาหนง ๆ ซงไมวาจะท าการผลตสนคามากนอยเพยงใด

(2) ปจจยแปรผน (Variable Factor)

คอ ปจจยการผลตทสามารถเพมหรอลดตามปรมาณการผลตได กลาวคอ ถาผลตมากกใชปจจยแปรผนมาก ผลตนอยกใชปจจยแปรผนนอย

เชน วตถดบ และแรงงาน เปนตน

ปจจยการผลต

(1) ระยะสน (Short Run)

คอ ระยะเวลาการผลตทไมสามารถเพมหรอลดปจจยคงทได แตสามารถเพมหรอลดปจจยแปรผนได

ระยะเวลาของการผลตทจะมปจจยการผลตทงปจจยคงทและปจจยแปรผนหรอระยะเวลาของการผลตทจะยงมปจจยคงทอยางนอย 1 ชนดอยในการผลต

ดงนนในระยะสนจงมการใชปจจยคงทรวมกบปจจยคงผน

ระยะเวลาในการผลต

(2) ระยะยาว (Long Run)

คอ ระยะเวลาการผลตทนานเพยงพอทผผลตจะเปลยนแปลงปจจยการผลตทกชนด

ในระยะยาวจะไมมปจจยกาผลตคงทมแตปจจยแปรผนอยางเดยว ดงนนการผลตในระยะยาว ระยะเวลาตองนานพอทจะท าใหปจจยการผลตทก

ชนดสามารถเปลยนแปลงได

ระยะเวลาในการผลต (ตอ)

คอ การแสดงความสมพนธระหวางปรมาณผลผลตกบปจจยการผลต

เมอ คอ ปรมาณผลผลต A

คอ ปจจยการผลตชนดตาง ๆ

ฟงกชนการผลต (Production function)

A 1 2 3 nQ = f X ,X ,X ,...,X

AQ

1 2 3X ,X ,X

ตวอยาง

ในการปลกขาวใชปจจยการผลตหลายชนด เชน ทดน แรงงาน ปย ยาฆาแมลง เปนตน ดงนนจะเขยนฟงกชนการผลตไดดงน

Qขาว = f(L, W,F, I)

โดยท Qขาว = ปรมาณผลผลตขาวทไดรบL = ทดนW = แรงงานF = ปยI = ยาฆาแมลง

(1) ตนทนชดแจง (Explicit cost) หรอตนทนทางตรง (Direct Cost)

คอ ตนทนทเกดขนจรงและมการจายจรง ทงเปนตวเงนหรอสงของ เชน คาแรง คาวตถดบ คาดอกเบยเงนก เปนตน ตนทนชดแจงเหลานจะไมใชตนทนการผลตทงหมดในทางเศรษฐศาสตร

ตนทนการผลต (Cost of Production) ตนทนชดแจงและตนทนไมชดแจง

(2) ตนทนไมชดแจง (Implicit cost) หรอตนทนทางออม (Indirect Cost)

คอ ตนทนทไมไดจายออกไปจรง ๆ แตไดประเมนขนเปนตนทน ซงอยในรป “ตนทนคาเสยโอกาส”

เปนคาใชจายทไมไดจายจรงในการน าทรพยากรการผลตมาใชในการผลต เพราะทรพยากรนนหนวยการผลตเปนเจาของ เชน ความช านาญในการจดการ เปนตน

(1) ตนทนทางบญช (Accounting Cost)

คอ ตนทนทผประกอบการไดจายจรงเปนตวเงน และบนทกไวทางบญช คอตนทนชดแจง

ตนทนการผลต (ตอ)

(2) ตนทนทางเศรษฐศาสตร (Economics Cost)

คอ ตนทนทผประกอบการไดจายจรงเปนตวเงนและไมไดจายเปนตวเงน แตไดประเมนเปนตนทนซงอยในรปของคาเสยโอกาส

คอตนทนชดแจงรวมกบตนทนไมชดแจง ดงนนตนทนทางเศรษฐศาสตรจะมคาสงกวาตนทนทางบญช จงท าใหก าไรทาง

เศรษฐศาสตรมคาต ากวาก าไรทางบญช

ตนทนทางบญชและตนทนทางเศรษฐศาสตร

ตนทนการผลต (ตอ) ตนทนคงทและตนทนแปรผน

(1) ตนทนคงท (Fixed Cost)

คอ ตนทนทไมเปลยนแปลงตามปรมาณการผลต ไมวาจะท าการผลตมากนอยเพยงใดหรอไมท าการผลตกตองเสยตนทน

เชน คาเชา ทดน คาเสอมราคาของเครองจกร คากอสราง และเงนเดอนของพนกงาน เปนตน

(2) ตนทนแปรผน (Variable Cost)

คอ ตนทนทเปลยนแปลงตามปรมาณการผลต คอ ถาท าการผลตมากกจะเสยตนทนแปรผนมาก แตถาท าการผลตสนคานอยกเสยตนทนแปรผนนอย และถาไมท าการผลตกจะไมเสยตนทนแปรผนเลย

เชน คาวตถดบ คาน าประปา คาไฟฟา เปนตน

ตนทนการผลต (ตอ) ตนทนเอกชนและตนทนทางสงคม

(1) ตนทนเอกชน (Private Cost)

คอ ตนทนทกชนดทผผลตหรอหนวยผลตนนจายในการผลตสนคาและบรการทงทจายจรงและไมไดจายจรง

คอตนทนทางเศรษฐศาสตร

(2) ตนทนทางสงคม (Social Cost)

คอตนทนทกชนดทเกดจากการผลตสนคาและบรการทสงคมตองรบภาระ ประกอบไปดวย ตนทนเอกชน กบ ผลสทธของผลกระทบภายนอก

คอรายไดทผผลตไดรบจากการขายผลผลตของตนตามราคาตลาด แบงออกเปน 2 ชนด

(1) รายรบรวม (Total Revenue: TR)

คอ รายรบทงหมดทผผลตไดรบจากการขายสนคาและบรการตามราคาขาย เทากบราคาสนคาตอหนวย คณดวย ปรมาณผลผลตทขายได

รายรบจากการขาย (Revenue)

TR = P x Q

โดยท P = ราคาตอหนวยQ = ปรมาณผลผลตทขาย

(2) รายรบเฉลย (Average Revenue: AR) คอ รายรบตอหนวยทผผลตไดรบจากการขายสนคาและบรการ เทากบรายรบทงหมด หารดวย ปรมาณผลผลตทขายได

รายรบจากการขาย (ตอ)

AR = TRQ

โดยท TR = รายรบรวมQ = ปรมาณผลผลตทขาย

ตวอยาง

รายรบรวมและรายรบเฉลยจากการขายสนคา

ปรมาณ ราคา รายรบรวม รายรบเฉลย

1 50

2 45

3 40

4 35

5 30

6 25

7 20

ก าไรหาไดจากผลตางระหวางรายรบทงหมด (Total Revenue) กบตนทนทงหมด (Total Cost)

รายรบมากกวาตนทนแสดงวาผผลตไดก าไร แตถาตนทนมากกวารายรบแสดงวาผผลตขาดทน

ก าไรมากทสด จะอย ณ จดท max(TR-TC)

ก าไรทางเศรษฐศาสตร แบงออกไดเปน 3 กรณ(1) กรณรายรบรวม เทากบ ตนทนทางเศรษฐศาสตร (TR=TC)

หรอไดก าไรเทากบศนย แสดงวาผผลตไดรบ “ก าไรปกต (Normal profit)”

(2) กรณรายรบรวม มากกวา ตนทนทางเศรษฐศาสตร (TR>TC)

แสดงวาผผลตไดรบ “ก าไรเกนปกต” ซงเปนก าไรทางเศรษฐศาสตร (Economic profit)

(3) กรณทรายรบรวม นอยกวา ตนทนรวมทางเศรษฐศาสตร (TR<TC)

แสดงวาผผลตขาดทน (Economic Loss)

ก าไร (Profit)

ตวอยาง

ผลผลต ราคาสนคา รายรบทงหมด ตนทนทงหมด ก าไรทงหมด0 400 01 400 4002 400 8003 400 12004 400 16005 400 20006 400 24007 400 28008 400 3200