โรคเอดส คออะไร

โรคเอดส คอ กลมอาการเจบปวยท�เกดข�นเพราะรางกายไดรบ

เช�อไวรส HIV (เอช ไอ ว) ทาใหภมคมกนโรคลดนอยลง จาทาใหตด

เช�อโรคท�ฉกฉวยโอกาสแทรกซอนเขาสรางกายไดงายข�น เชน ปอด

อกเสบจากพยาธบางชนด, วณโรคในปอด หรอ ตอมน�าเหลอง, เย�อหม

สมองอกเสบจากเช�อราหรอโรคผวหนงบางชนดซ�งสาเหตของการ

เสยชวตมกเกดข�นจากโรคตดเช�อ

ฉวยโอกาสตาง ๆ เหลาน�

โรคเอดส ตดตอไดอยางไรลกษณะของโรค

เช�อ เอช ไอ ว มมากในเลอด น�าอสจ และน�าเมอกในชองคลอด ดงน�นจงตดตอได3 ทาง คอ1. ทางการรวมเพศกบผตดเช�อ เอช ไอ ว มกพบไดมากในผคาประเวณ ท�งชาย

และหญง หรอรวมกบคนแปลกหนาท�ไมรจกประวตมากอน

2. ทางการรบเช�อทางเลอดโดยการบเลอด หรอจากการใชเขมหรอกระบอกฉดยา

รวมกบผตดเช�อ เอช ไอ ว โดยเฉพาะในกลมผตดยาเสพตดชนดฉดเขาเสน

3. จากมารดาท�ตดเช�อ เอช ไอ ว ถายทอดใหแกทารกโอกาสท�เดกจะไดรบเช�อ ม

ประมาณ 1 ใน 4

เม�อ เอช ไอ ว เขาสรางกาย จะมอาการอยางไร

เม�อเช�อ เอช ไอ ว เขาสรางกาย จะอยในรางกายตลอดชวต ซ�งจะมอาการดงน�

1. ระยะแรกไดรบเช�อ อาจไมมอาการอะไรเลย หรอ มอาการไข ออนเพลย

คลายไขหวด, มแผลในปาก, มเช�อราเปนฝาขาวในปากหรอในคอ บางราย

อาจมอาการทองเสยอย 2 – 6 สปดาห อาการตาง ๆ มกจะหายเปนปกต

2. อาจมอาการตอมน�าเหลองท�วไปโตอยนานกวา 4 เดอน โดยไมมอาการอ�นใด

แตในความเปนจรงแลวเช�อไวรส เอช ไอ ว ยงคลหลบอยและทาการแบงตว

เพ�มปรมาณมากข�น ซ�งระยะน�จะแตกตางกนไปในแตละราย

โดยอาจอยในชวงเวลา 3 – 10 ป

ตอหนาถดไป

3. เม�อมอาการรนแรงข�น ท�เรยกกวา คลายเอดส โดยมอาการอยางหน�งอยางใด

ตอไปน� เปนระยะเวลาไมนอยกวา 3 เดอน คอ

* มไขเปนพก ๆ หรอตดตอกน

* อจจาระรวงอยางเร�อรง

* น�าหนกลดลงมากกวา 10 %

* มตอมน�าเหลองโตหลายแหง

* ตดเช�อราในปากอยางเร�อรง

* เปนฝาสขาวท�ล�น

* เปนงสวด, เรม

ระยะน�ภมคมกนจะถกทาลายลงไปมากจงจาเปนตองไดรบการดแลรกษาเปนอยางด

ตอหนาถดไป

4. เม�ออาการรนแรงข�น จะเปน “เอดส” เตมท� ผตดเช�อจะเจบปวยดวยโรคตาง ๆ เชน

* การตดเช�อราในปาก และหลอดอาหาร

* ปวดบวม

* มะเรงหลอดเลอด หรอมะเรงของตอมน�าเหลอง

* สมองอกเสบ หรอเน�อสมองตาย ทาใหเปนอมพาต ความจาเส�อม บคลกภาพ

เปล�ยนแปลง

* วณโรคปอด

* อจจาระรวงเร�อรงเกน 3 เดอน

* เปนแผลเรมชนดลกลามเกน 1 เดอน

เม�อมอาการถงระยะน�แลวผปวยจะ

เสยชวตไดงาย

เช�อ เอช ไอ ว

ถกฆาไดอยางไร

เช�อ เอช ไอ ว ตายไดงายมาก ส�งของเคร�องใชจงมวฆาเช�องาย ๆ ดงน�

1. ตมในน�าเดอด 100 องศาเซลเซยส เปนเวลานาน 5 นาท

2. เส�อผาแชในน�ายาฟอกผาขาว หรอไฮเตอรคลอรอกซ นาน 10 นาท

3. เชดทาความสะอาด เคร�องใช ดวยน�ายาฆาเช�อตาง ๆ เชน

แอลกอฮอล 70%ไลโซล 0.5% ไฮโดรเจนเปอรออกไซด 0.3 % เปนตน

โรคเอดสไมตดตอโดย

1.ถกเน�อตองตว หรอสมผสกนภายนอก เชน จบมอ ฯลฯ

2. วายน�าในสระเดยวกนหรอใชหองน�ารวมกน

3. การอาศยอยรวมชายคาเดยวกน การเรยนหรอทางานดวยกน

4. การรบประทานอาหารรวมกนหรอด�มน�ารวมกน

5. พดคยหรอใชโทรศพทรวมกน

เม�อคนในครอบครวตดโรค “เอดส”

สมาชกในครอบครวตองมความเขาใจ ใหกาลงใจ ให

ความรก ความเมตตาดแลเอาใจใสท�งทางรางกายและจตใจ ไม

แสดงความรงเกยจ แตควรระมดระวงหลกเล�ยงสมผส น�า

ตางๆของผตดเช�อ เอช ไอ ว เชน เลอด น�าเหลอง เสมหะ อสจ

น�าจากชองคลอด

ซด 4 และ viral load คออะไร

ซด 4 คอ

เมดเลอดขาวชนดหน�ง มความสาคญมากในการกระตน และ

ควบคมภมคมกน หรอภมตานทานตอเช�อโรคของรางกาย โดยซด 4

จะเปนเปาหมายในการโจมตของเช�อไวรส เอช ไอ ว ซ�งเม�อซด 4 ถก

ทาลายมากๆ กจะทาใหภมคมกนบกพรองได ดงน�น จงใชการตรวจ

นบและระดบ ซด4 เปนตวบงช�ถงระดบภมคมกนของผตดเช�อ เอช

ไอ ว และผปวยเอดส

Viral load คอ การวดระดบไวรสในเลอดหรอในเน�อเย�อของ

ผปวย เพ�อประเมนดภาวะของผตดเช�อวาผลการตอส

กบไวรสเปนอยางไร

การปฏบตตวสาหรบผตดเช�อ เอช ไอ ว

* ควรชกชวนคสมรสมาตรวจเลอดดวย

* รจกวธการดแลรกษาสขภาพท�วไปใหแขงแรงพกผอนอยางเพยงพอรบประทาน

อาหารท�มสารอาหารตางๆครบถวน และเปนประโยชนตอรางกาย และหม�น

ออกกาลงกายตามความเหมาะสม

* หลกเล�ยงพฤตกรรม ท�จะทาใหรางกายออนแอลงไป เชน ไมเครยด ไมควร

ด�มเหลา หรอสบบหร� * ใหความสาคญกบการพบแพทยอยางสม�าเสมอ * หากพบวารางกายมอาการผดปกตใดๆ ควรรบพบแพทยเพ�อขอคาปรกษา

* รบประทานยา และดแลตนเองตามท�แพทยแนะนาอยางเครงครด

วตถประสงค ของการทานยา

เน�องจากยาท�รบประทานเขาไป จะไปควบคมจานวนเช�อหรอปรมาณของเช�อไวรสในรางกายของเราใหมจานวนนอยลงหรอไมเพ�มจานวนมากข�นจนไปทาลายระบบภมตานทานของตวเรา ซ�งหมายถง CD4น�นเอง

ความสาคญของการทานยาอยางเครงครด...

* ยาตานไวรสจะใหผลการรกษาไดด ถาผปวยกนยาอยาง สม�าเสมอมากกวา 95% ข�นไป

* ความเครงครดตอการกนยาตานไวรส เปนหวใจของความสาเรจ ของประสทธผลของยา อนจาทาใหสขภาพกลบสภาวะท�ดข�น เพ�มคณภาพชวตและการมชวตยนยาว

* การใชยาตานไวรส มขอแมวา หากทานยาไมครบถวยและ ถกตอง หมายถงตวผปวยจะสญเสยโอกาสท�จะควบคมเช�อไวรส เอช ไอ ว เช�อจะเกดการด�อยา และมโอกาสสงท�จะไมตอบสนอง ตอการใชยาตานไวรสตวอ�นๆอกตอไป

อาการขางเคยงของยาหมายถงอะไร..

ผลขางเคยงของยา ไมใชหมายถง ยาไมทางานยาไมมประสทธผล ตองจาไววาในผตเช�อท�กนยาตานไวรสบางคนเทาน�น ท�อาจพบวาเกดผลขางเคยงของยาบางคนอาจไมพบ ผลขางเคยงของยาบางอยางเกดข�นไมนานกหายไปเอง ต�งแตระยะแรก จนถง 3 เดอน เชน มผ�นแดงเกดข�นแตไมมาก ไมตองหยดยา แตบางรายอาจดรนแรง ถาผปวยคดวามผลขางเคยง ควรกลบมาปรกษาแพทยผใหยา อยาหยดกนยาเอง จนกวาจะไดปรกษากบแพทย ซ�งอาจปรบขนาดยา จานวนยา หรออาจมคาแนะนาบางอยาง แตถาไมไดผล อาจมการปรบเปล�ยนสตรยาตามความเหมาะสม

ความสาคญของ ซด4 และจานวนเช�อไวรสในรางกาย...

ถาเปรยบใหตวเราเปนรถไฟ เซลลภมคมกน ซด4 จะเปรยบเสมอน รางรถไฟ กลาวคอ ถาจานวนเซลลซด4 มมากกหมายถงรางรถไฟท�ยาวออกไป หรอชวตของเราท�ยนยาวข�นดวยเชนกน

ในขณะท�จานวนเช�อไวรสในรางกายเปรยบเสมอนความเรวของรไฟ ถาจานวนเช�อย�งมาก กเหมอนความเรวของรถไฟท�เพ�มมากข�นอนจะพาใหรถไฟว�งไปถงปลายทางไดเรวข�นหมายความวา จานวนเช�อท�มากกจะไปทาให อาการปวยรนแรงข�นได