บทสรุปผู บริหาร -...

19
โดย โดย บทสรุปผูบริหาร บทสรุปผูบริหาร แนวทางการจัดการ แนวทางการจัดการ ขยะ ขยะ มูลฝอยแบบครบวงจรและการมีสว มูลฝอยแบบครบวงจรและการมีสวน รวมของ รวมของ ชุมชนในเขตพื้นที่เทศบาลเมืองทาขาม จังหวัดสุราษฎรธานี ชุมชนในเขตพื้นที่เทศบาลเมืองทาขาม จังหวัดสุราษฎรธานี Integrated Solid Waste Management and Public Participation Assessment in Takham Municipality, Suratthani Province ไดรับทุน ไดรับทุน สนับสนุน สนับสนุน การวิจัยจากสํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติ การวิจัยจากสํานักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติ (วช.) (วช.) ประจําปงบประมาณ ประจําปงบประมาณ 2 2 5 5 5 5 3 3

Upload: others

Post on 26-Apr-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

โดยโดย

บทสรปผบรหารบทสรปผบรหาร

แนวทางการจดการแนวทางการจดการขยะขยะมลฝอยแบบครบวงจรและการมสวมลฝอยแบบครบวงจรและการมสวนนรวมของรวมของ

ชมชนในเขตพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานชมชนในเขตพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

IInntteeggrraatteedd SSoolliidd WWaassttee MMaannaaggeemmeenntt aanndd PPuubblliicc PPaarrttiicciippaattiioonn

AAsssseessssmmeenntt iinn TTaakkhhaamm MMuunniicciippaalliittyy,, SSuurraatttthhaannii PPrroovviinnccee

ไดรบทนไดรบทนสนบสนนสนบสนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) (วช.)

ประจาปงบประมาณ ประจาปงบประมาณ 22555533

Page 2: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

แนวทางการจดการแนวทางการจดการของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

IInntteeggrraatteedd SSoolliidd WWAAsssseessssmmeenntt iinn T

มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

เทศบาลเมองทาขามเทศบาลเมองทาขาม

มลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงานมลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงาน

กลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตรายกลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตราย

ไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

บทสรปผบรหารบทสรปผบรหาร

แนวทางการจดการแนวทางการจดการขยะขยะมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนรวมมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนรวมของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

WWaassttee MMaannaaggeemmeenntt aanndd PPuubblliicc PPTTaakkhhaamm MMuunniicciippaalliittyy,, SSuurraatttthhaann

โดยโดย มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยสงขลานครนทร

เทศบาลเมองทาขามเทศบาลเมองทาขาม

มลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงานมลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงาน

กลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตรายกลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตราย

ไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตประจาปงบประมาณ ประจาปงบประมาณ 22555533

มลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนรวมมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนรวมของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานของชมชนในเขตพ!นท#เทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

PPaarrttiicciippaattiioonn nnii PPrroovviinnccee

มลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงานมลนธเพ#อการพฒนาส#งแวดลอมและพลงงาน

กลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตรายกลมวจยการจดการมลฝอยและกากของเสยอนตราย

ไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตไดรบทนอดหนนการวจยจากสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

Page 3: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

1

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

แบบสรปผบรหาร

[Executive Summary]

1. รายละเอยดเกยวกบโครงการวจย/ แผนการวจย

1.1. ชอรอง

(ภาษาไทย) แนวทางการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนรวมของชมชนในเขตพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

(ภาษาองกฤษ) Integrated Solid Waste Management and Public Participation Assessment in Takham Municipality, Suratthani Province

1.2. ชอคณะผวจย

1. นางสาววสสา คงนคร หนวยงานสงกด คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน เบอรโทรศพท 0 7735 5453, 08 4682 4830

2. นางสาวจรรตน สกลรตน หนวยงานสงกด ภาควชาวศวกรรมโยธา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ โทรศพท 0 7428 7130, 08 6941 7245

3. นายอภวฒน อายสข หนวยงานสงกด คณะศลปศาสตรและวทยาการจดการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน เบอรโทรศพท 08 6475 7831

4. นางมกดา ศรสวสด หนวยงานสงกด กองสาธารณสขและสงแวดลอม เทศบาลเมองทาขาม เบอรโทรศพท 0 7731 2679

1.3. งบประมาณและระยะเวลาทาวจย

ไดรบงบประมาณ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2553 งบประมาณทไดรบ 1,700,000 บาท ระยะเวลาการทาวจย ตงแต พฤษภาคม 2553 ถง พฤษภาคม 2554

Page 4: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

2

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

2. สรปโครงการวจย

2.1. ความสาคญและทมาของปญหา

เทศบาลเมองทาขาม เปนองคกรปกครองสวนทองถนตงอยในเขตอาเภอพนพน ซงเปนอาเภอหนงของจงหวดสราษฎรธาน และเปนจดศนยกลางของชมชนพนพน ซงเปนชมชนขนาดใหญเปนอนดบสองของจงหวด รองจากชมชนเมองสราษฎรธาน ในปจจบนเทศบาลเมองทาขามกาลงประสบปญหาดานการจดการมลฝอย เนองจากพนททงมลฝอยของทางเทศบาลตงอยในสถานทไมเหมาะสม เชน ตงอยใตสายสงไฟฟาแรงสง และพนทรองรบมลฝอยซงดาเนนการดวยการเทกอง (Open dump) ไมเพยงพอกบปรมาณมลฝอยทเกดขน อกทงกาลงประสบปญหาการจดหาพนทใหมสาหรบการกอสรางระบบกาจดมลฝอย ดงนน โครงการวจยนจงมวตถประสงคเพอหาทางเลอกของการผสมผสานวธการจดการมลฝอยทเปนไปไดสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน และเลอกรปแบบการจดการมลฝอยทเหมาะสมและยงยนทสดสาหรบเทศบาลเมองทาขาม เพอแกไขปญหามลฝอยทเกดขนในปจจบน โดยในโครงการวจยท 1 ศกษาขอมลพนฐานของเทศบาลเมองทาขาม และ สถานการณปญหามลฝอยและประสทธภาพการจดการในปจจบน จากนนโครงการวจยท 2 จะนาขอมลพนฐานทไดไป สรางทางเลอกตางๆ ของรปแบบการจดการมลฝอยแบบผสมผสานตงแตแหลงกาเนดจนถงการกาจด ทเปนไปไดสาหรบพนท เทศบาลเมองทาขาม และ เลอกระบบการจดการมลฝอยแบบผสมผสานทเหมาะสมทสดสาหรบเทศบาลเมองทาขาม

2.2. วตถประสงคของโครงการวจย

1. เพอศกษาและวเคราะห สภาพปญหา อตราการเกด องคประกอบ และคณสมบตของมลฝอยและระบบการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานในปจจบน

2. เพอหาแนวทางการปรบปรงการจดการมลฝอย รวมถงโครงสรางรปแบบการจดการมลฝอย 3. สรางทางเลอกการจดการมลฝอยแบบผสมผสานรปแบบตางๆ ตงแตแหลงกาเนดจนถงการ

กาจด ทเปนไปไดสาหรบพนท เทศบาลเมองทาขาม 4. วเคราะหความเหมาะสมของทางเลอกการจดการมลฝอยแตละรปแบบสาหรบพนทเทศบาล

เมองทาขาม โดยพจารณาทางดานวศวกรรม เศรษฐศาสตร สงคม และสงแวดลอม 5. เลอกระบบการจดการมลฝอยแบบผสมผสานทเหมาะสมทสดตงแตแหลงกาเนดจนถงการกาจด

สาหรบเทศบาลเมองทาขาม

2.3. วธดาเนนการวจย

การดาเนนงานในแผนวจย เรองแนวทางการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรและการมสวนรวมของชมชนของชมชนในเขตพนทในเขตเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน ประกอบดวย

Page 5: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

3

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

โครงการวจย 2 ชด คอ โครงการวจยท 1 เรอง การประเมนประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน ศกษาขอมลพนฐานของมลฝอย และ ประสทธภาพการจดการมลฝอยในปจจบนของเทศบาลเมองทาขาม เพอใหใน โครงการวจยท 2 เรอง การประเมนเทคโนโลยทเหมาะสมในการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน สาหรบหารปแบบการจดการมลฝอยทเหมาะสมทสดสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขาม

2.4. ผลการศกษา

จากการศกษาพบวา ปรมาณและองคประกอบมลฝอยแตกตางกนตามกจกรรมของแหลงกาเนด โดยแหลงกาเนดทผลตปรมาณมลฝอยสงสด คอ ชมชนทอยอาศย ตามมาดวย ตลาดสด สถาบนการศกษา เขตพานชยกรรมหนาแนน และภาคอตสาหกรรม ซงผลตมลฝอยเปนสดสวนรอยละ 73, 10, 8, 7 และ 2 ตามลาดบ ดงตารางท 1 และมอตราการผลตมลฝอยอยระหวาง 0.47 – 1.56 กโลกรมตอคนตอวน โดยมอตราการผลตมลฝอยเฉลยเปน 0.81 กโลกรมตอคนตอวน หรอมปรมาณมลฝอยเกดขนเฉลย 16.5 ตนตอวน มคาความหนาแนนปกตอยระหวาง 131.98 - 212.64 กโลกรมตอลกบาศกเมตร คาความหนาแนนปกตเฉลยเปน 160 กโลกรมตอลกบาศกเมตร คาความชนระหวางรอยละ 46.7 – 70.9 และคาความชนเฉลยเปนรอยละ 60 ดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 1 ปรมาณมลฝอยทเกดขนในเขตเทศบาลเมองทาขามโดยแยกตามแหลงกาเนด

แหลงกาเนดมลฝอย ปรมาณมลฝอยทเกดขน (กโลกรมตอวน) รอยละ 1. แหลงสถาบนการศกษา 2. แหลงตลาดสด 3. แหลงอตสาหกรรม 4. แหลงพาณชยกรรมหนาแนน 5. แหลงชมชนทพกอาศย

1,398 1,589 340

1,111 12,067

8 10 2 7 73

รวม 16,505 100

Page 6: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

4

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ตารางท 2 คาความชนของแตละองคประกอบของมลฝอยจากแหลงกาเนดขนาดใหญ และมลฝอยชมชน

องคประกอบมลฝอย แหลงกาเนด (รอยละโดยนาหนกเปยก)

มลฝอยชมชน สถาบนการศกษา ตลาดสด อตสาหกรรม

พาณชยกรรม

1.มลฝอยรวม 46.7 67.7 59.5 70.9 59.1 2.เศษผก อาหาร 50.2 77.7 73.8 72.0 71.2 3.กระดาษ 40.6 51.8 49.0 60.3 47.6 4.พลาสตก 41.6 56.7 57.2 56.4 47.5 5.ยาง/หนง 35.7 6.7 39.0 6.1 17.7 6.ผา 38.7 64.8 53.7 54.2 57.5 7.ไม 58.8 27.8 45.1 36.1 36.1 8.แกว 1.9 1.7 7.5 18.6 1.7 9.โลหะ 1.1 5.5 26.6 4.5 4.9 10.โฟม 27.4 40.8 50.7 27.1 27.8 11.ขยะอนตราย 83.2 45.6 53.4 80.5 36.5 12. เศษหน กระเบอง 1.7 12.4 19.9 1.5 16.4

เนองจากเทศบาลเมองทาขามมการเจรญเตบโตของเมองคอนขางคงททาใหในระยะเวลา 5 ปทผานมา ทาใหมอตราการเปลยนแปลงประชากรคอนขางคงทเชนกน ดงนนจงคาดการณปรมาณมลฝอยในระยะเวลา 20 ปขางหนาไดประมาณ 20 ตนตอวน โดยมลฝอยทเกดขนมองคประกอบหลก คอ เศษอาหาร กระดาษ และพลาสตกเปนรอยละ 59.52±11.76, 19.24±5.32 และ 7.13±2.15 ตามลาดบ ซงประเดนทนาสนใจจากการศกษาองคประกอบกายภาพของมลฝอย พบวา สดสวนการคดแยกมลฝอยจากตนทางคอนขางตา อกทงยงพบวา ปรมาณของมลฝอยอนตรายทพบจากภาคอตสาหกรรมมคาเฉลยรอยละ 8 ในรปของผาอนามยและผาออมสาเรจรป จากกลมคนงานทอาศยภายในโรงงานอตสาหกรรม ในขณะทมลฝอยอนตรายจากชมชนมคาเฉลยรอยละ 1.76 ในรปกระปองสเปรย หลอดไฟ ถานไฟฉาย และ มลฝอยตดเชอ เชน ผาอนามย ซงเปนเนองจากการขาดจดรบทงมลฝอยอนตราย และการขาดความตระหนกตอการทงมลฝอยอนตรายรวมกบมลฝอยชมชน

จากคณสมบตทางเคมของมลฝอย (C, H, O, N, S) ซงมความสาคญในการเลอกเทคโนโลยบาบดมลฝอยทเหมาะสม โดยเฉพาะเทคโนโลยแปลงมลฝอยเปนพลงงาน และ เทคโนโลยบาบดมลฝอยอนทรย เชน ระบบหมกปย หรอ ระบบผลตกาซชวภาพ พบวา มลฝอยของเทศบาลเมองทาขามมคาความรอนเฉลยประมาณ 2,000 แคลอรตอกรม ซงคอนขางตาสาหรบเทคโนโลยแปลงมลฝอยเปนพลงงานในขณะทอตราสวนของคารบอนตอไนโตรเจน (C/N Ratio) อยในชวง 12 - 22 โดยพบวา มเพยงมลฝอยจากแหลง

Page 7: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

5

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

สถาบนการศกษาและตลาดสด เทานนทมคา มคา C/N Ratio อยในชวงทเหมาะสมในการทาปย หรอ อยในชวง 20-30 รายละเอยดดงแสดงในตารางท 3

ตารางท 3 ลกษณะทางเคมของมลฝอยรวมในเขตเทศบาลเมองทาขาม

แหลงกาเนด (รอยละโดยนาหนกเปยก)

ชวง (ตาสด – สงสด)

เฉลย มลฝอย ชมชน

สถาบน การศกษา

ตลาดสด อตสาหกรรม พาณชยก

รรม สดสวนของปรมาณมลฝอย (รอยละ) 73 8 10 2 7 - - 1.ความชน (รอยละโดยนาหนกเปยก) 59.1 46.7 67.7 59.5 70.9 46.7 – 70.9 59.8 2.ของแขงรวม (รอยละโดยนาหนกเปยก)

40.9 53.3 32.3 40.5 29.1 29.1 – 53.3 40.2

3.คาความรอน (แคลอรตอกรม) (วธ Automatic Bomb Calorimeter)

5,219.1 4,372.9 3,258.9 7,277.7 4,752.4 3,259 - 7,278 4,965

4. คาความรอน (แคลอรตอกรม) (วธ Ultimate Analysis)

1,880.8 2,406.6 1,405.9 1,896.7 1,629.4 1,406 - 2,407 1,859

5. คาความรอน (แคลอรตอกรม) (วธ Approximate Analysis)

2,821.4 4,462.0 2,602.2 3,955.9 2,801.3 2,602 - 4,462 2,952

6. C/N 1 15.87 21.85 22.26 12.00 16.51 12.00 - 22.26 17.0

หมายเหต 1 คอ ผลวเคราะหจากมลฝอยประเภทเศษอาหาร

จากการประเมนประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม ไดผลดงน

1. การคดแยก ณ แหลงกาเนด พบวา มเพยง 3 ชมชนเทานนทเปนชมชนนารองในการดาเนนการคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด โดยเฉพาะอยางยงกลมมลฝอยอนทรยทสามารถนาไปใชประโยชนได คอ ชมชนเจรญลาภ ชมชนดรโนทย และชมชนทาลอน

2. การเกบกกและการเกบขน ในปจจบนประชาชนในเขตเทศบาลทงมลฝอยลงในถงรองรบททางเทศบาลจดเตรยมไวให ซงเปนถงเดยว ไมมระบบการคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด โดยจานวนถงรองรบมลฝอยมเพยงพอสาหรบการกกเกบมลฝอยทเกดขนในชมชน ในขณะทจานวนรถเกบขนมลฝอยและจานวนเทยวเกบขนเพยงพอตอปรมาณมลฝอยทเกดขนเชนกน อยางไรกตาม ในบางเสนทางเกบขนตองใชแรงงานคนในการอดมลฝอยเพอใหเกบขนมลฝอยไดมากขนเนองจากไมมกลไกอดทาย ซงอาจกอใหเกดปญหาตอสขภาพในระยะยาวของผปฏบตงาน ซงการเกบขนนไมรองรบกจกรรมคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด

3. การกาจด ในปจจบนเทศบาลเมองทาขาม ไมไดมการบาบดมลฝอยทเกบขนไดอยางเปนระบบเพอลดมลฝอยทตองนาไปฝงกลบ และกาจดมลฝอยแบบเทกองกลางแจง ซงไมถกตองตามหลกสขาภบาล นอกจากน ลกษณะของพนทยงไมเหมาะสมตอการดาเนนการพนทฝงกลบดวย กลาวคอ ตงอยใตสายสงไฟฟาแรงสง

Page 8: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

6

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ซงจากการประเมนประสทธภาพการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม พบวา ระบบการจดการขนพนฐานในเรองการกกเกบและเกบขนทาไดด แตมปญหาในดานการกาจดเนองจากขาดพนทฝงกลบเปนของตนเองและเปนการกาจดแบบเทกองกลางแจง ซงสาเหตมาจากการขาดประสทธภาพในดานการวางแผนของเทศบาลเมองทาขาม และ ขาดงบประมาณสาหรบการเดนระบบอยางเพยงพอ อกทงยงขาดการทางานประสานกนกบชมชนอยางมประสทธภาพ แตจดแขงทพบไดของระบบการจดการมลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขามนคอ การมชมชนทตระหนกในปญหาและตองการแกไขปญหาในระดบทดพอสมควร ดงนน การเพมประสทธภาพของการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จาเปนตองแกไขทจดออนทพบเหลาน โดยสงเสรมจดแขงทมอย

ผลการศกษาพบวา มลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขามเกดขนประมาณ 17 ตนตอวน โดยองคประกอบหลกคอ ขยะอนทรยประมาณรอยละ 60 ซงสงผลหมคาความชนประมาณรอยละ 60 และคาความรอนของมลฝอยประมาณ 2,000 กโลแคลอรตอกโลกรม ซงจากขอมลคณลกษณะเหลาน พบวา เทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบจดการมลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขาม ควรเปนการผสมผสานกนระหวาง ระบบคดแยก ณ แหลงกาเนด และการบาบดทางชวภาพ เชน การหมกปย หรอ กาซชวภาพ แตไมเหมาะตอการนาไปเผาในเตาเผาเนองจากพบวา คาความรอนของมลฝอยพบวามคานอยกวา 4,000 กโลแคลอรตอกโลกรม และจากการประเมนศกยภาพของเทศบาลเมองทาขามในปจจบน พบวา ความพรอมในดานการวางแผน เทคนค และ เศรษฐศาสตร ขององคกรทองถน มคอนขางนอย ซงไมเหมาะกบเทคโนโลยเตาเผาทซบซอนและตองการผเชยวชาญดานเทคนคในการเดนระบบและรกษาดแล และมคาใชจายในการเดนระบบคอนขางสง โดยเกณฑในการเลอกระบบการจดการมลฝอยทเหมาะสมดงตารางท 4

ตารางท 4 เกณฑการเลอกเทคโนโลยจดการมลฝอยทเหมาะสม (ดดแปลง)

เกณฑการเลอก เทคโนโลย ขยะอนทรย < 50 ตน/วน และ ปรมาณขยะทงหมด < 50 ตน/วน

โรงคดแยก + การหมกปย / กาซชวภาพ

ขยะอนทรย < 50 ตน/วน และ ปรมาณขยะทงหมด > 50 ตน/วน

โรงคดแยก + การหมกปย / กาซชวภาพ + ขยะเชอเพลงอดแทง (RDF)

ขยะอนทรย < 50 ตน/วน และ ปรมาณขยะทงหมด > 100 ตน/วน

โรงคดแยก + การหมกปย / กาซชวภาพ+ เตาเผามลฝอย

ขยะอนทรย > 50 ตน/วน และ ปรมาณขยะทงหมด > 50 ตน/วน

โรงคดแยก + กาซชวภาพ+ ขยะเชอเพลงอดแทง (RDF)

Organic waste > 50 ตน/วน และ ปรมาณขยะทงหมด > 100 ตน/วน

โรงคดแยก + กาซชวภาพ+ เตาเผามลฝอย

Page 9: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

7

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

และเมอพจารณาถงความพรอมของชมชนในพนทพบวา การรวมมอกนระหวางชมชนกบองคกรปกครองสวนทองถนในการจดการมลฝอย ยงมนอย ดงนน เทคโนโลยเตาเผามลฝอยซงตองการระบบจดการมลฝอยตนทางทมประสทธภาพเพอแยกมลฝอยทมคาความรอนตาออกจากขยะทเขาสระบบ จงยงไมเหมาะสมกบพนทนเชนเดยวกน และเมอพจารณาคา C/N ratio พบวา คา C/N ratio อยในชวงทสามารถนาไปหมกเปนปยได (อยางไรกตาม ตองมการปรบปรงลกษณะของวสดหมกเรมตน)

ดงนน เทคโนโลยทเหมาะสมกบพนทเทศบาลเมองทาขามตองไมซบซอนในการเดนระบบและรกษาดแลเพอใหมระบบการจดการมลฝอยในพนทอยางยงยน ดงนน ทางเลอกททเปนไปไดสาหรบมลฝอยเทศบาลเมองทาขาม จงม 6 ทางเลอก โดยการคดแยกมลฝอยสามารถพจารณาได 2 แนวทางคอ สงเสรมการคดแยกแบบไมเปนทางการ (Informal recovery) ณ แหลงกาเนด หรอ สรางโรงคดแยกมลฝอยรวม ดงในตารางท 5

ตารางท 5 ทางเลอกของระบบการจดการมลฝอยสาหรบเทศบาลเมองทาขาม

ทางเลอก รายละเอยด 1 คดแยกขยะ ณ แหลงกาเนด + การทาปย + หลมฝงกลบ 2 คดแยกขยะ ณ แหลงกาเนด + กาซชวภาพ + หลมฝงกลบ 3 คดแยกขยะ ณ แหลงกาเนด + กาซชวภาพ + การทาปย + หลมฝงกลบ 4 โรงคดแยกขยะมลฝอย + การทาปย + หลมฝงกลบ 5 โรงคดแยกขยะมลฝอย + กาซชวภาพ + หลมฝงกลบ 6 โรงคดแยกขยะมลฝอย + กาซชวภาพ + การทาปย + หลมฝงกลบ

เมอไดทางเลอกการจดการมลฝอยทมความเปนไปไดสาหรบเทศบาลเมองทาขามทง 6 ทางเลอกแลว จงนามาประเมนความเหมาะสมในดานตางๆ เพอหาทางเลอกทดทสดสาหรบพนทน โดยประเดนในการประเมนประสทธภาพของแตละทางเลอกดงแสดงในตารางท 6 ซงประกอบดวยปจจยหลก 4 ดาน คอ วศวกรรม เศรษฐศาสตร สงคม และ สงแวดลอม โดยในแตละปจจยหลกมประเดนประเมนยอยดงน

1. ดานวศวกรรม ประกอบดวยประเดนยอย 4 ประเดน เพอประเมนประสทธภาพในการบาบดหรอลดปรมาณมลฝอยทตองนาไปกาจด เนองจากตองการทางเลอกทลดมลฝอยเขาหลมฝงกลบใหนอยทสด เพอทาใหหลมฝงกลบมลฝอยมอายการใชงานนานทสด นอกจากนตองเปนทางเลอกทมความยดหยนในการเดนระบบ เพอใหเทศบาลเมองทาขามสามารถเดนระบบดวยตนเองได

Page 10: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

8

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

2. ดานเศรษฐศาสตร ประกอบดวยประเดนยอย 4 ประเดน เพอประเมนความคมคาในการลงทนและการเดนระบบ

3. ดานสงคม ประกอบดวยประเดนยอย 3 ประเดน เพอประเมนผลกระทบตอชมชนทงดานการยอมรบและการมสวนรวม รวมทงวเคราะหผลกระทบตอสขภาพอยางงาย หากตองนาแตละทางเลอกไปปฏบตจรง

4. ดานสงแวดลอม ประกอบดวยประเดนยอย 3 ประเดน เพอประเมนผลกะทบทางสงแวดลอมอยางงายใน 3 ดาน คอ นา อากาศ และ ของแขง

Page 11: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

ตารางท 6 ตารางประเมนดวยวธ MCDA

นาหนก ปจจย

นาหนก ประเดน

Opt 1 Opt 2 Opt 3 Opt 4 Opt 5 Opt 6

ปจจยดานวศวกรรม F1: ความตองการใชพนท (ตร.ม.)

0.25

1.2 23,532 26,912 21,817 15,460 19,984 13,175 F2: ปรมาณมลฝอยทสามารถลดได (ตน/วน) 1.1 8.38 7.19 8.97 11.17 9.59 11.96 F3: ความยดหยนในการบาบดมลฝอย 1 5 3 3 4 2 2 F4: อายการใชงานของพนทหลมฝงกลบ (ป) 1.2 12.26 10.70 13.23 18.69 14.41 21.94 ปจจยดานเศรษฐศาสตร

F5: ความเหมาะสมในการลงทน 0.25

1 4,595,466 9,278,841 9,202,773 30,380,342 35,063,717 34,987,650 F6: คาใชจายในการจดทาระบบ (บาท) 1.2 43,174,716 29,735,578 33,936,879 58,241,955 44,802,817 49,004,118 F7: รายไดจากการทาระบบ (บาท) 1.1 47,770,182 39,014,419 43,139,653 88,622,297 79,866,534 83,991,768 ปจจยดานสงคม

F8: การยอมรบของชมชนตอระบบทนาเสนอ

0.25

1.2 32.44 5.12 21.71 18.78 3.17 18.78 F10: ระดบการมสวนรวมของชมชน 1.2 60.3 60.3 60.3 39.7 39.7 39.7 F11: ความสอดคลองกบวถการดาเนนชวต 1 3 2 2 2 1 1 F11: ผลกระทบตอสขภาพ 1 4.507 4.173 4.070 4.587 4.253 4.130 ปจจยดานสงแวดลอม

F12: ผลกระทบทางนา 0.25

1 21 27 23 22 26 28 F13: ผลกระทบทางอากาศ 1 110 117 92 103 117 125 F14: ผลกระทบทางของแขง 1 7 8 10 4 6 7

9

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

Page 12: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

10

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

และผลการวเคราะหทง 6 ทางเลอก ใน 4 ปจจยหลก ดวยวธ Multiple Criteria Decision Analysis (MCDA) ตามขอมลและคานาหนก ดงแสดงในตารางท 6 พบวา ทางเลอกท 4 ซงประกอบดวยโรงคดแยกมลฝอย ตามดวย การหมกทาปย และการฝงกลบ ไดรบคะแนนสงสด หรอมความเหมาะสมทสด ตามดวย ทางเลอกท 1 (การคดแยก ณ แหลงกาเนด ตามดวย การหมกทาปย และ การฝงกลบ) โดยคะแนนการเปรยบเทยบความสาคญดงตารางท 7 อยางไรกตาม ทางเลอกทเหมาะสมลาดบท 1 และ 2 น สามารถสลบตาแหนงความเหมาะสมกนได ขนอยกบประสทธภาพของการคดแยก

ตารางท 7 ตารางเปรยบเทยบประสทธภาพดานตางๆ ของแตละทางเลอก

ทางเลอก 1

ทางเลอก 2

ทางเลอก 3

ทางเลอก 4

ทางเลอก 5

ทางเลอก 6

ทางเลอก 1 0.000 0.429 0.857 1.000 0.857 1.000 ทางเลอก 2 1.000 0.000 0.800 1.000 0.700 0.800 ทางเลอก 3 0.750 0.375 0.000 1.000 0.750 0.750 ทางเลอก 4 1.000 0.429 0.714 0.000 0.429 0.857 ทางเลอก 5 0.600 0.600 0.800 1.000 0.000 0.600 ทางเลอก 6 0.875 0.750 1.000 0.750 0.625 0.000 คะแนนรวม 4.225 2.582 4.171 4.750 3.361 4.007 ลาดบความเหมาะสม

2 6 3 1 5 4

โดยในเวลา 15 ปขางหนาน เทศบาลทาขามมคาใชจายในการจดการขยะตามทางเลอกท 4 คดเปนเงนมลคา 58,241,955 บาท ในขณะทจะมรายได โดยคานวณในรปของมลคาปจจบนตลอดอายโครงการ 15 ป จากการขายมลฝอยรไซเคล เปนเงนมลคา 88,622,297 บาท และ จากการวเคราะหความออนไหว พบวา ทางเลอกท 4 จะเหมาะสมทสดเมอเทศบาลเมองทาขาม สามารถเดนระบบโรงคดแยกไดอยางมประสทธภาพมากกวา การคดแยก ณ แหลงกาเนด เนองจากผลกาไรจากการขายมลฝอยทคดแยกไดในระบบ จะทาใหเกดความคมคาทางเศรษฐศาสตร ดงนน ความเขมแขงและศกยภาพของเทศบาลเมองทาขามจงเปนปจจยสาคญเพอใหการดาเนนการตามทางเลอกท 4 เปนรปแบบการจดการมลฝอยทเหมาะสมทสดสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขาม อยางไรกตาม ประสทธภาพของโรงคดแยก กขนอยกบความรวมมอ

Page 13: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

11

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ของชมชนในการกกเกบมลฝอย และคดแยกมลฝอยตนทางเชนกน ดงนน ทางเลอกการจดการมลฝอยทเหมาะสมสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขามยงคงตองอาศยความรวมมอระหวางชมชนและเทศบาล

จากการลงพนทเกบขอมลและแลกเปลยนเรยนรกบผนาชมชนทง 22 ชมชน พบวา ทกชมชน มความพรอมทจะจดใหมกจกกรมคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด อยางเปนรปธรรม รวมทง ตองการมสวนรวมในการจดการมลฝอยของพนทเทศบาลเมองทาขาม ในรปแบบของคณะกรรมการชมชน เพอรวมกบทางเทศบาลในการจดการมลฝอยในพนท ดงนน ทางเลอกการจดการรปแบบท 1 สามารถเปนทางเลอกทเหมาะสมทสดได หากพนทสามารถจดตงคณะกรรมการรวมบรหารระบบการจดการมลฝอย หรอ คดแยกมลฝอย ไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ อยางไรกตาม พบวา การทาใหทง 2 ทางเลอกน ดาเนนไปอยางมประสทธภาพไดนน จาเปนตองอาศยความรวมมอกนระหวางชมชนและเทศบาลเมองทาขาม

2.5. ขอเสนอแนะทไดจากการวจย

เทศบาลเมองทาขามควรมแผน 3 ระดบในการจดการมลฝอยอยางมประสทธภาพ คอ แผนกลยทธ แผนระยะกลาง 5 ป และแผนปฏบตการในการจดการมลฝอย รวมถงการตงคณะทางานดาเนนการรวมกนจากเจาหนาทของเทศบาลเมองทาขาม และผนาชมชนหรอตวแทนชมชน การดาเนนการควรใชหลกการของโครงการจดการมลฝอยโดยชมชน (Community Basted Solid Waste Management: CBM) ทดาเนนงานพรอมจดทาแผนปฏบตการดานการจดการมลฝอยโดยชมชนในพนททรบผดชอบ ใหแกผนาชมชนในชมชนเปาหมาย และสรางเครอขายชมชนนาอย ชมชนปลอดขยะและเปนชมชนพเลยงใหกบชมชนอน โดยทางเทศบาลเปนผกากบดแลและสนบสนน สงเสรมการมสวนรวมของประชาชน ใหมบทบาทสาคญในการจดการมลฝอยในชมชนของตนเอง โดยการสรางความตระหนกในสภาพปญหา รวมคดคนหาแนวทางในการแกไขปญหา และตดสนใจเลอกวธการดาเนนการจดการมลฝอยในชมชน และรวมดาเนนการตามแนวทางทชมชนกาหนดรวมกน รวมถงการสอสารกนอยางชดเจนระหวางเทศบาลเมองทาขามกบชมชน และมวทยากรกระบวนการเพอทาหนาทสอสารกบประชาชนและดาเนนการสรางการมสวนรวม ตงแตรวมคด รวมตดสนใจ รวมดาเนนการ และรวมแกไขปญหา โดยมแนวทางของแผนการดาเนนการและกลมเปาหมายและผรบผดชอบแสดงดงตารางท 8

Page 14: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

12

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ตารางท 8 แนวทางแผนการดาเนนกจกรรมเพอปรบปรงการจดการมลฝอยในเขตเทศบาลเมองทาขาม

แนวทางการดาเนนการ

รปแบบกจกรรม กลมเปาหมาย ผรบผดชอบโครงการ

1. การเพมประสทธภาพการคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด

1.1 สงเสรมสนบสนนและขยายผลพนทนารองของชมชน 3 ชมชน คอ ชมชนเจรญลาภ ชมชนดรโนทยและชมชนทาลอน

กลมประชาชนในชมชนเจรญลาภ ชมชนดรโนทยและชมชนทาลอน

เจาหนาทสาธารณสขและสงแวดลอม ผนาชมชน

1.2 สงเสรมและสนบสนนกจกรรมในพนททมการผลตมลฝอยในปรมาณสงเพอเปนชมชนนารอง 2 ชมชน คอ ชมชนศรพนพนและชมชนบานกลาง -ใหความรและสนบสนนการคดแยกมลฝอยอนทรยในกลมผประกอบการในตลาด -มการจดวางถงรองรบเฉพาะจดในบรเวณพนทตลาด - มการดาเนนการแบงประเภทมลฝอยตามชนดของถงขยะ -มการจดเสนทางการเดนรถเฉพาะเสนทางและจดเกบตามชนด/ประเภทของมลฝอย

กลมประชาชนในชมชนศรพนพนและชมชนบานกลาง -ผประกอบการในตลาด -ประชาชนและเจาหนาทเทศบาล -เจาหนาทเทศบาล

เจาหนาทสาธารณสขและสงแวดลอม ผนาชมชน

1.3 ใหความร สรางจตสานก และสงเสรมกจกรรมในพนทชมชนสราญรมย

ผบรหารโรงพยาบาลสราญรมยผนาชมชนและกลมประชาชนในชมชนสราญรมย

เทศบาลเมองทาขาม

1.4 สนบสนนใหมกจกรรมหรอโครงการเกษตรอนทรยและเศรษฐกจพอเพยงในโรงเรยน

ผบรหารโรงเรยน คณะครและนกเรยน

เจาหนาทสาธารณสขและสงแวดลอม และนกเรยน

1.การเพมประสทธภาพการคดแยกมลฝอย ณ แหลงกาเนด

1.5 สนบสนนใหมการดาเนนการเชงพานชยและการหาตลาดรองรบผลตภณฑจากการทานาหมกปยชวภาพหรอปยหมก

กลมแมบานและตวแทนชมชน

ผนาชมชน

1.6 ลดการใชถงพลาสตกและโฟม ดวยการรณรงคใหใชถงผาหรอสนบสนนรานคาทมการใชใบตองรองสนคา

ประชาชนและกลมแมคาในตลาด

เทศบาลเมองทาขาม

1.7 ใหความรและจดพนทเพอจดวางถงรองรบมลฝอยอนตรายและมลฝอยตดเชอ รวบรวมและดาเนนการสงกาจด

ผนาชมชน

เจาหนาทสาธารณสขและสงแวดลอมและสานกงานสงแวดลอมภาคท 14

1.8 การจดประกวดชมชนทสามารถลดปรมาณมลฝอยไดรอยละ 5 ตอปและทบทวนการดาเนนการและเปาหมายในการลดปรมาณมลฝอยทกป

ผนาชมชนและประชาชน

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

Page 15: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

13

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ตารางท 8 แนวทางแผนการดาเนนกจกรรมเพอปรบปรงการจดการมลฝอยในเขตเทศบาลเมองทาขาม (ตอ)

แนวทางการดาเนนการ

รปแบบกจกรรม กลมเปาหมาย ผรบผดชอบโครงการ

2. การเพมประสทธภาพการกกเกบและเกบขน

2.1 การใหถงสาหรบแยกมลฝอยทครวเรอนจานวน 2 ถง เพอแยกขยะทวไปและขยะอนทรย

ประชาชน เทศบาลเมองทาขาม

2.2 วางแผนการจดเกบโดยกาหนดเวลาและความถแนนอนสาหรบมลฝอยแตละประเภท ในแตละชมชนทจดเปนกลมพนท 4 กลม พนท คอ กลมพนทท 1 บรเวณใจกลางเทศบาล เขตพานชยกรรมและตลาดสด กลมพนทท 2 กลมชมชนทมการดาเนนกจกรรม กลมพนทท 3 กลมชมชนทไมมการดาเนนกจกรรมหรอดาเนนการเพยงบางสวน (เนองจากขอจากดในเรองพนท) และกลมพนทท 4 กลมชมชนทไมมการดาเนนกจกรรมใดๆ

ผนาชมชนและประชาชน

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

2.3 จดซอรถเกบขนเพมจานวน 2 คนทดแทนรถทมอายการใชงานเกน 10 ป

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

2. การเพมประสทธภาพการกกเกบและเกบขน

2.4 ปรบสภาพรถกระบะเปดขางเททายใหรองรบการแยกประเภทของการจดเกบโดยจดเกบเฉพาะมลฝอยอนทรย

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

กองสงเสรมและสวสดการสงคม

3. การเพมประสทธภาพการบาบดและกาจด

3.1 การหาพนทเพอใชในการดาเนนการจดการมลฝอยและการมสวนรวมและจดเวทสาธารณะรบฟงความคดเหนของประชาชน

ประชาชนในพนท เทศบาลเมองทาขาม

3.2 จดอบรมเชงปฏบตการเรองเทคโนโลยทเลอกใชในการจดการมลฝอยของเทศบาล (ทไดจากการศกษาวจย) โดยมงเนนการมสวนรวมและการรบร

ประชาชนในพนท เทศบาลเมองทาขาม

3.3 ของบสนบสนนการดาเนนการกอสรางระบบจดการมลฝอยชมชน

เทศบาลเมองทาขาม เทศบาลเมองทาขาม

4.เพมประสทธภาพการจดเกบคาธรรมเนยมในการจดการขยะ

4.1 ดาเนนการจดทาใบแจงหนและกาหนดการจายในชวงเวลาของการเสยภาษ ทาใหสามารถเรยกเกบคาธรรมเนยมไดทกบานเรอน

ประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาขาม

กองคลง เทศบาลเมองทาขาม

Page 16: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

14

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

2.6. การนาไปใชประโยชน

สามารถใชขอมลปรมาณและองคประกอบมลฝอยจากแหลงกาเนดตางๆในเขตเทศบาลเมองทาขามเพอใชเปนการสรางแนวทางของการมสวนรวมของประชาชนในการคดแยกมลฝอยจากแหลงกาเนด รวมถงใชเปนขอมลพนฐานในการเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขามและหนวยงานขององคการปกครองสวนทองถนทมปรมาณมลฝอยใกลเคยงกบพนทวจย

สามารถใชแนวทางและรปแบบเทคโนโลยแบบผสมผสานทเหมาะสมสาหรบพนทเทศบาลเมองทาขาม ในการจดการมลฝอยทเหมาะสม เปนตนแบบใหแกเทศบาลอน ๆ ในลกษณะคลายกนไดตอไปในอนาคต

3. บทคดยอ โครงการวจยนมวตถประสงคเพอศกษาประสทธภาพการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม

จงหวดสราษฎรธานในปจจบน รวมถงขอมลพนฐานของปรมาณมลฝอย องคประกอบทางกายภาพ องคประกอบทางเคมของมลฝอยจากแตละแหลงกาเนดในเขตเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน และเพอศกษาหาเทคโนโลยทเหมาะสมในการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จากการศกษาพบวา ปรมาณมลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขามเกดขนประมาณ 17 ตนตอวน โดยองคประกอบหลก 3 กลม คอ ขยะอนทรย พลาสตก และกระดาษ คดเปนสดสวนประมาณรอยละ 60, 20 และ 7 ตามลาดบ ซงสงผลใหมคาความชนสงถงประมาณรอยละ 60 และคาความรอนของมลฝอยประมาณ 2,000 กโลแคลอรตอกโลกรม อกทงมองคประกอบของของเสยอนตรายรอยละ 1.7 ซงเปนสดสวนทมคาสง ดงนน เทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบจดการมลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขาม ควรเปนการผสมผสานกนระหวาง ระบบคดแยก และการบาบดทางชวภาพ โดยไมเหมาะสมตอการนาไปเผาในเตาเผาเนองจากมลฝอยมคาความรอนคอนขางตา

จากการประเมนประสทธภาพการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขามในปจจบน ทง 4 ดานหลก ไดแก ระบบการจดการมลฝอยทางวศวกรรม ศกยภาพองคกรทองถน ศกยภาพของชมชน และความรวมมอระหวางองคกรทองถนและชมชน พบวา ระบบการกกเกบและเกบขนทาไดด แตมปญหาในดานการกาจด เนองจากขาดพนทฝงกลบของตนเอง และเปนการกาจดแบบเทกองกลางแจง ซงสาเหตมาจากการขาดประสทธภาพในดานการวางแผน ขาดงบประมาณสาหรบการเดนระบบ และขาดการทางานประสานกนกบชมชนอยางมประสทธภาพ ซงการเพมประสทธภาพของการจดการมลฝอยของเทศบาลเมองทาขาม จาเปนตองดาเนนการสงเสรมการคดแยกทแหลงกาเนดโดยเฉพาะ โดยใชหลกการใหชมชนมสวนรวมในการคนหาแนวทางในการแกไขปญหา ตดสนใจเลอกวธการดาเนนการจดการมลฝอยในชมชน และทาแผนปฎบตการทดาเนนการรวมกนระหวางเทศบาลและชมชน

Page 17: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

15

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ดงนน จากการวเคราะหขอมลพนฐาน 4 ดาน คอ วศวกรรม เศรษฐศาสตร สงคม และ สงแวดลอม ดวยวธ MCDA พบวา รปแบบการจดการมลฝอย ซงประกอบดวย โรงคดแยก ตามดวยการหมกทาปย และการฝงกลบ เปนขนสดทาย มความเหมาะสมทสดสาหรบจดการมลฝอยในพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธาน

คาสาคญ การจดการขยะมลฝอย, องคประกอบทางกายภาพ, การประเมนศกยภาพ, โครงการจดการมลฝอยโดยชมชน, การวเคราะหแบบพหเกณฑ Abstract The objective of this research project is to investigate the quantity and characteristics of generated solid waste and to evaluate the management performance of TaKham Municipality, Suratthani Province in order to determine the appropriate management system for solid waste in TaKham Municipality, Suratthani Province. The result has shown that Takham municipality generates solid waste about 17 tons per day. The main components are organic waste, plastics and paper which are accounted for 60%, 20%, and 7% (by weight), respectively resulting in high moisture content, about 60% and low calorific value, approximately 2,000 kilocalories per kilograms. Hazardous waste is also found about 1.7% by weight. Therefore, the management system that is suitable for Takham municipality should be an integrated system between separation system and biological treatment technologies prior to final disposal at landfill. Thermal treatment may not be suitable regarding the high moisture content, low calorific value and also the low management capability of Takham municipality at present.

Four main criteria issues including engineering efficiency, local authority’s capability, public participation, and cooperation were evaluated. The result shows that the storage and collection system are well operated unlike the disposal process in which the disposal site is operated as dump site and the land area is insufficient. Therefore, improving the efficiency of municipal solid waste management needs the promotion of source separation, particularly at the market area and commercial area and also the promotion of community-based solid-waste management systems.

Page 18: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

16

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

Management options for Takham municipality were formulated combining the source separation/ informal recycling or the material recovery facility/ formal recycling with biological technologies between composting and anaerobic digestion before landfilling. MCDA – Multiple Criteria Decision Analysis was then used to determine the best option. Four main issues related to these 6 alternatives were evaluated. The result shows that the best option for Takham municipality regarding the current conditions is the integrated system consisting of material recovery facility followed by composting and landfill.

Keywords Solid waste management, Waste composition, Capability evaluation, Community-based solid waste management, Multiple criteria decision analysis: MCDA

Page 19: บทสรุปผู บริหาร - DEDEwebkc.dede.go.th/testmax/sites/default/files/Executive.pdfบทสร ปผ บร หาร แนวทางการจ ดการขยะม

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

119966 ถนน พหลโยธน แขวงลาดยาว เขตจตจกร ถนน พหลโยธน แขวงลาดยาว เขตจตจกร

กรงเทพมหานคร 10900กรงเทพมหานคร 10900

wwwwww..nnrrcctt..ggoo..tthh

โครงการโครงการแนวทางการจดการแนวทางการจดการขยะขยะมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวนมลฝอยแบบครบวงจร และการมสวน

รวมของชมชนในเขตพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรรวมของชมชนในเขตพนทเทศบาลเมองทาขาม จงหวดสราษฎรธานธาน

มหาวทยาลยสงขลานครนทรมหาวทยาลยสงขลานครนทร

15 ถนนกาญจนวนชย ต.คอหงส อ.หาดใหญ จ.สงขลา 9011215 ถนนกาญจนวนชย ต.คอหงส อ.หาดใหญ จ.สงขลา 90112

โทรศพท 074-287016, 074-287130 โทรสาร 074-459396โทรศพท 074-287016, 074-287130 โทรสาร 074-459396