รายงานผลการวจย

เรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก

The Reduction of the Prison Population : A Study of Measures Under Imprisonment.

โดย

ผชวยศาสตราจารย ดร.ธาน วรภทร

รายงานการวจยฉบบนไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ.2555

DPU

ก ชอโครงการวจย : การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก ผวจย : ผชวยศาสตราจารย ดร.ธาน วรภทร สถาบน : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปทท าวจย : 2555 สถานทพมพ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย แหลงทเกบรายงานการวจยฉบบสมบรณ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จ านวนหนา : 214 หนา ลขสทธ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคในการศกษามาตรการทสามารถใชลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษากรณมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษของประเทศไทย ไดแก มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขงเปรยบเทยบกบประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปนและสหพนธสาธารณรฐเยอรมน

จากการศกษาขอมลในทางเอกสารและการออกแบบสอบถามส ารวจความคดเหน และสมภาษณเชงลกพบวา ปญหาพนฐานของการบงคบโทษจ าคกไทยคอ ผตองขงลนเรอนจ า (Overcrowding) ซงมผลโดยตรงมาจากกระบวนการยตธรรมทางอาญาตนทางในชนสอบสวนฟองรองและชนพจารณาพพากษาดวย ส าหรบในชนบงคบโทษ กสามารถใชมาตรการตามกฎหมายตางๆ ในการลดปรมาณผตองขงได และเมอศกษาถงแนวทางแกไขในชนบงคบโทษของประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปนและสหพนธสาธารณรฐเยอรมน พบวา มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขง เปนมาตรการทมผลหรอสงผลตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า/ทณฑสถานได แตแทจรงแลวมใชมาตรการหลกทใชในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า เนองจากตนทางของหลกการความคดและวตถประสงคของมาตรการนนมไดถกออกแบบหรอสรางมาเพอลดปรมาณผตองขง แตมมาเพอตอบสนองตอผลการเปลยนแปลงความประพฤตทดขนในเบองตนและอยางถาวรในตอนสดทายของผตองขง

โดยธรรมชาตของมาตรการท ง 3 เรอง ทท าการศกษาพบวาเปาหมายสดทายทตองการคอ พฒนาการความเปลยนแปลงทศนคต ความคด บคลดนสย ความประพฤต ความรความสามารถในดานตางๆ ของผตองขงทสามารถน าไปใชในการด ารงชวตในอนาคตไดจรงโดยปราศจากการกระท าความผดอกเปนหลก ความเปลยนแปลงหรอจดเปลยนดงกลาวนเปนไปตามหลกวชากฎหมายบงคบโทษทก าหนดให “ผตองขงเปนประธานของการบงคบโทษ” หรอเปนผลหรอตวชวดทจะเกดความเปลยนแปลงในตวของเขาในดานตางๆ ทควรจะเปน ทงนเพอตอบสนองตอวตถประสงคของการบงคบโทษ

การลดปรมาณผตองขงทมความเปนภาวะวสยจงตองเปนการลดปรมาณไมวาโดยมาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขง จงตองสอดคลองกบ

DPU

ข หลกการและแนวคดทฤษฎของวตถประสงคของการบงคบโทษเปนรายบคคล Individualization of Punishment จากการศกษาคนควาพบวา กรณการบงคบโทษจ าคกในเรอนจ าจ าเปนตองมภารกจทเปนหวใจส าคญทตองท าใหไดคอ การสรางจดเปลยนแปลงใหกบผตองขง ในดานของความคด ทศนคต และพฤตกรรม เปนรายบคคล อยางถาวรหรอคอนขางถาวร เปนจรงเทาทจะท าได เพอยงใหเกดการบรรลวตถประสงคของการบงคบโทษและภารกจของกฎหมายอาญา ผลจากการศกษาไดเสนอแนะแนวทางแกไขคอ 1.ในทางหลกคดทฤษฎตองน าวตถประสงคของการบงคบโทษมาใชซงสมพนธกบการบงคบโทษรายบคคล (Individualization of Punishment) อาจท าตามแบบของประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปน และสหพนธสาธารณรฐเยอรมน โดยการท าแผนบงคบโทษรายบคคลกบผตองขง ซงผลจากการใชในประเทศทท าการศกษาพบวาใชไดผลดมาก 2.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงโดยเฉพาะ เชนเดยวกบประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปนและสหพนธสาธารณรฐเยอรมน เพอใหงานราชทณฑสามารถด าเนนการไปไดอยางถกตองและเปนมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ 3.ตองมการบรณาการการบรหารจดการกระบวนการยตธรรมเพอลดปรมาณคดเขาสศาลและลดปรมาณผตองขงลนเรอนจ า อนเปนปญหาพนฐานของราชทณฑไทยปจจบน

DPU

ค

Name of Research:The Reduction of the Prison Population:A Study of Measures Under Imprisonment. Researcher: Asis. Prof. Thanee Vorapatr Institution: Dhurakij pundit University Year of publication: 2012 Publisher: Dhurakij pundit University Source: Dhurakij pundit University Research Center Number of pages: 214 Copyright: Dhurakij pundit University

Abstract

The research objectives are 1) to study the lawful measures used in Thailand’s execution stage namely parole system, mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs and comparing them with those applied in the United Kingdom, the United States of America, Japan and Germany and 2) to find effective ways to reduce number of inmates.

According to the data obtained from various documents, questionnaires, and intensive interviews, it was found that prison overcrowding is a main problem directly resulted from investigation process and trial’s sentencing stage in Thailand justice system. Apart from improving investigation process and trial’s sentencing stage, to tackle this problem, the legal measures for inmate reduction are also needed to be implemented in the execution stage. Although parole system and mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs are very effective and widely used measures in reducing the number of inmates in UK, USA, Japan and Germany, their actual purpose is to correct the convicts’ behavior in both short and long terms.

The ultimate goals of these three legal measures (parole system and mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs) are to help offenders develop positive attitudes, change their characteristics, correct their behavior and give them practical knowledge and vocational skills to help prevent them from returning to crime and ending up in prison again. These changes for the better resulting from the implementation of these measures are in line with the law of execution in which the famous sentence ‘Punishment must fit the crime’ is cited. In other words, Convicts are the ones who can make change in their lives, so they should be appropriately punished. This is to serve the real purpose of punishment and spirit of law.

DPU

ง It is necessary to cut down the number of the situational offenders, the perpetrators who commit

crime under certain circumstances, but normally are not inclined to commit crimes and are unlikely to repeat the offense. And, therefore, the parole system, mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs are needed to be based on the objectives of the individualization of punishment. As far as I’m concerned the key thing that needs to be made happen is to create the turning point in the prisoners’ minds; made them individually change the way of thinking, attitude, and behavior in a sustainable manner. From my study, I would like to propose the following suggestions to facilitate the process, accomplish the mission and serve the real purposes of criminal law and for the benefits of punishment.

1) Theoretically, the punishment needs to be done on purpose and should be based on the objectives of the individualization of punishment approach. We may adopt the individualization of punishment approach which is very effective and widely implemented in the UK, USA, Japan and Germany.

2) The Thai government should urgently legislate the rehabilitation law for those behind bars like the UK, USA, Japanese and German governments did. The individualization of punishment plan for convicts is also needed to make sure that the department of corrections does the right jobs. And the staff in all prisons throughout the country can perform their duty in the same standard and under the same goals.

3) The management system of the Justice Ministry is in desperate need to be holistically overhauled to cut down the number of criminal cases and it is another way to finally lead to the solution of the prison overcrowding which has been a serious fundamental problem in the kingdom of Thailand.

DPU

จ

กตตกรรมประกาศ

งานวชาการของขาพเจาไดมโอกาสพฒนาเพมขนน ตองขอของพระคณทานเจาของและผบรหารมหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทกรณาใหทนสนบสนนมาอยางตอเนอง กอใหเกด ‚หนทางใจ‛ กบขาพเจาตามทศาสตราจารย ดร.คณต ณ นคร และรองศาสตราจารย ดร.วรากรณ สามโกเศศ ไดใหการอบรมสงสอนกบนกศกษาทนในมหาวทยาลยแหงน ขาพเจาจดจ าและบนทกไวอยางไมมวนลมเลอนได องคความรอนเปนเรองหลกในงานวจยฉบบน ขาพเจาไดรบการประสทธประสาทความรตอเนองมาประมาณ 10 ป โดยตรงจากบดาทางวชาการ (Doktorvater) ทเคารพยงคอ ศาสตราจารย ดร.คณต ณ นคร ท าใหเหนมมมองทางวชาการทกวางไกลโดยเฉพาะในเรองทวจยน ผวจยตองขอขอบคณผพพากษา อยการ ต ารวจ ทกรณาตอบแบบสอบถามงานวจยเรองน และผบรหารของกรมราชทณฑ และเจาหนาททกทานทเกยวของตลอดทงญาตผตองขงและผตองขง(ไมแสดงชอนามสกล) ทกรณาใหสมภาษณและตอบแบบสอบถาม เพอความสมบรณและถกตองของงานวจยฉบบน งานวจยฉบบนเปนผลงานทท าเพอคนควาทางวชาการ มไดมเจตนาใหเกดผลเสยหายหรอผลกระทบตอหนวยงานหรอผทเกยวของแตประการใด ขาพเจามความมงหวงวาผลการศกษานาจะพอเปนแนวทางในการน าไปใชประโยชนไดไมมากกนอย หรอถงขนท าใหเกดการเปลยนแปลงอะไรบางประการไดบาง ไมวาทางทฤษฎหรอทางปฏบต ผชวยศาสตราจารย ดร.ธาน วรภทร มกราคม 2556

DPU

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย...................................................................................................................................ก บทคดยอภาษาองกฤษ..............................................................................................................................ค กตตกรรมประกาศ....................................................................................................................................จ บทท 1 บทน า.........................................................................................................................................1 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา...............................................................................1 1.2 วตถประสงค........................................................................................................................8 1.3 สมมตฐาน............................................................................................................................9 1.4 ขอบเขตของการวจย............................................................................................................9 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................................11

1.6 ระเบยบวธวจย...................................................................................................................11 1.7 ขอจ ากดในการวจย............................................................................................................12

2 หลกการและแนวคดทฤษฎของกระบวนการยตธรรมทางอาญากบการลดปรมาณผตองขง....13 2.1 ความหมายของการบงคบโทษจ าคก..................................................................................13 2.2 ความสมพนธในภารกจของกฎหมายในกระบวนการยตธรรมทางอาญา...........................18 2.3 วตถประสงคของการลงโทษและวตถประสงคของการบงคบโทษ....................................21 2.4 หลกการบงคบโทษทเหมาะสมกบบคคล Individualization of Punishment......................34 2.5 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขงของสหประชาชาต.............................................35 2.6 สถานการณการบงคบโทษจ าคกในประเทศไทย..............................................................47

2.7 มาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในประเทศไทย....................52 2.7.1 การพก-ลดโทษ.................................................................................................53 2.7.2 การอภยโทษ......................................................................................................57 2.7.3 การแกไขฟนฟผตองขง.....................................................................................59

3 มาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในตางประเทศ.......................... 70

3.1 องกฤษ..............................................................................................................................70 3.1.1 การบงคบโทษจ าคก............................................................................................... 73 3.1.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง...................................................................... 78

DPU

3.2 สหรฐอเมรกา ....................................................................................................................86 3.2.1 การบงคบโทษจ าคก................................................................................................ 86 3.2.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง.......................................................................90 3.3 ญปน..................................................................................................................................96 3.3.1 การบงคบโทษจ าคก................................................................................................ 97 3.3.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง.......................................................................101

3.4 สหพนธสาธารณรฐเยอรมน............................................................................................112 3.4.1 การบงคบโทษจ าคก.............................................................................................. 113 3.4.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง.....................................................................126

4 วเคราะหมาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในประเทศไทย............134 4.1 สถานการณและสภาพปญหาพนฐาน................................................................................134 4.1.1 สถานการณปญหาการบงคบโทษจ าคก............................................................134 4.1.2 วเคราะหการบงคบโทษจ าคกในเรองทวไป.....................................................135 4.1.3 กฎหมายบงคบโทษจ าคกในประเทศไทย.........................................................137 4.2 ภารกจและระบบของกระบวนการบงคบโทษจ าคกกบผลในการลดปรมาณผตองขง ......138

4.3 มาตรการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า............................................................................139 4.3.1 การพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ.........................................................................139 4.3.2 การอภยโทษ............................................................................................................143 4.3.3 การแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขง............................................................................145 5 สรปเสนอแนะ.........................................................................................................................151 5.1 สรป...................................................................................................................................151 5.2 เสนอแนะ..........................................................................................................................152 บรรณานกรม.....................................................................................................................................154 ภาคผนวก 1.ผลการศกษาภาคสนาม..........................................................................................157 1.1 ผลการสมภาษณ..............................................................................................158 1.2 แบบสอบถาม..................................................................................................189 1.3 ผลการออกแบบสอบถาม................................................................................196 2.ประวตนกวจย.......................................................................................................215

DPU

สารบญตาราง ตารางท เรอง หนา 1 แสดงสถตคดขนสศาลของประเทศไทย ป 2545-2553.....................................................................1 2 ประเภทของการก าหนดโทษทมค าพพากษาของประเทศไทย..........................................................3 3 แสดงสถตผตองขงระหวางคดนกโทษเดดขาดและจ านวนผตองขงรวมของประเทศไทย ตงแต ป

พ.ศ.2538-2553.................................................................................................................................4 4 แสดง แนวคดในการจ าคกเดมกบแนวคดในการจ าคกยคใหม........................................................32 5 แสดงสถตผตองราชทณฑรวมในประเทศไทย................................................................................48 6 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทยแยกตามลกษณะความผด..............................................49 7 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามก าหนดโทษตามหมายศาล.............................49 8 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามจ านวนครงทตองโทษ....................................50 9 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามอาย.................................................................50 10 แสดงจ านวนนกโทษเดดขาดในประเทศไทยทไดรบการปลอยตวพกการลงโทษเพอคมประพฤต

ในรอบ 10 ป....................................................................................................................................55 11 แสดงสถตการกระท าผดเงอนไขการพกการลงโทษในประเทศไทย...............................................55 12 สถตการกระท าผดเงอนไขการพกการลงโทษกรณมเหตพเศษในประเทศไทย...............................56 13 สถตนกโทษเดดขาดทไดรบการปลอยตวลดวนตองโทษจ าคกในประเทศไทย ตงแต ป2539-2548

........................................................................................................................................................56 14 แสดงสถตการอภยโทษเฉพาะรายในประเทศไทย..........................................................................58 15 แสดงสถตการพระราชทานอภยเนองในโอกาสตางๆในประเทศไทย.............................................59 16 แสดงจ านวนประชากรในเรอนจ าในประเทศ England และ Wales.................................................72 17 แสดงสถตจ านวนคดทศาลพพากษาลงโทษจ าคก และจ านวนผทตองโทษจ าคกจรง รวมทงผท ไดรบการพกการลงโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนตงแตป ค.ศ. 1970-2003..................114 18 แสดงสถตของการคมประพฤตในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ในปค.ศ. 2002..............................120

DPU

สารบญรปภาพ รปภาพท เรอง หนา 1 กราฟแสดงจ านวนผตองขงในประเทศไทยตงแตป พ.ศ.2538-2553.........................................4 2 กราฟแสดงจ านวนผตองขงในประเทศไทย ตงแตป พ.ศ. 2543 – 2552.....................................5 3 กราฟแสดงการเปรยบเทยบจ านวนเจาหนาทและจ านวนผตองขงในประเทศไทย ป 2543 – 2552 ..........................................................................................................................................5 4 แสดงวงจรความสมพนธของกฎหมายอาญากบสงคมของประเทศไทย..................................19 5 แสดงความเปลยนแปลงแนวคดของวตถประสงคของการลงโทษสวตถประสงคของการ บงคบโทษ................................................................................................................................31 6 แสดงความสมพนธของวตถประสงคของการลงโทษกบวตถประสงคของการบงคบโทษ.....32 7 แสดงการเขาสการบงคบโทษและการออกจากการบงคบโทษของประเทศไทย......................47 8 แสดงเรอนจ าและหนวยตางๆ ทเกยวของ................................................................................52 9 แสดงการบรณาการเรอนจ ากบหนวยตางๆ.............................................................................52 10 แผนภมแสดงจ านวนประชากรของผตองขงในสหรฐอเมรกา................................................ 86 11 แผนภมแสดงจ านวนผตองขงในเรอนจ าระดบรฐจ าแนกตามประเภทของความผด .............. 88 12 แผนภมแสดงอตราการเพมขนของจ านวนผตองขงในสหรฐอเมรกาโดยรวมในสหรฐอเมรกา

................................................................................................................................................. 89 13 แผนภาพกราฟเสนของจ านวนผถกพกการลงโทษในประเทศญปน......................................103 14 แผนภาพแสดงระยะเวลาการด าเนนการพกการลงโทษในประเทศญปน...............................104 15 แผนภาพแสดงผลของการประเมนคณภาพผไดรบการพกการลงโทษในประเทศญปน.........104 16 แผนภาพสถตเปรยบเทยบระหวางผถกคมประพฤตและผไดรบการพกการลงโทษในประเทศ ญปน.......................................................................................................................................104 17 แผนภาพแสดงจ านวนผตองหาทศาลสหพนธสาธารณรฐเยอรมนมค าพพากษา ป 1963 – 2006 .......................................................................................................................................113 18 แสดงสถตการใชโทษในคดทศาลพพากษาตามกฎหมายในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน.......116 19 แผนผงระยะเวลาตามค าพพากษาใหลงโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนป 2003......117 20 กราฟแสดงปรากฏการณการบงคบโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ป ค.ศ. 1970 –

2003........................................................................................................................................117 21 แสดงจ านวนประชากรทเปนผเยาวในเรอนจ าในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน........................118 22 แสดงจ านวนประชากรในเรอนจ าในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนป ค.ศ. 1992-2004 ............119 23 แสดงโครงสรางของอายของผตองขงในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนในป ค.ศ. 2004 ............119

DPU

1

บทท 1

บทน า

1.1. ความเปนมาของปญหา

ในกระบวนการยตธรรมทางอาญาน นอาจกลาวไดวางาน “ราชทณฑ” เปนหนวยงานสดทายใน

กระบวนการยตธรรมทางอาญาทท าหนาทด าเนนการบงคบตามมาตรการบงคบทางอาญาทศาลไดพพากษาหรอม

ค าสงในการจ ากดอสรภาพของบคคล มภารกจหลกส าคญในการควบคมดแลและพฒนาพฤตนสยนกโทษเดดขาด ท

ศาลพพากษาถงทสดใหรบโทษจ าคก และควบคมผตองหาหรอจ าเลยทอยระหวางการพจารณาคด ผตองกกขงและ

ผตองกกกน ควบคมและปองกนมใหผตองขงหลบหนเพอใหถกบงคบตามค าพพากษา ตลอดทงการพฒนาจตใจ

ผตองขงใหกลบตนเปนคนดหลงจากทไดรบการปลอยตวออกจากเรอนจ า

โดยภาพรวมปจจบนพบวาประเทศไทยเราประสบกบปญหาตางๆ มากมายทงทางดานเศรษฐกจ สงคม

การเมอง วฒนธรรม และสงแวดลอม ตลอดทงภยธรรมชาต เปนสวนส าคญในการกอใหเกดปญหาอาชญากรรมทม

ปรมาณเพมสงขนตามมา เปนผลโดยตรงทท าใหกระบวนการยตธรรมทางอาญาตองท างานมากขน มการจบกม

ผกระท าความผดเพมขน คดขนสศาลมากขน ปรากฏตามตารางสถตคดขนสศาลดงน

ตารางท 1 แสดงสถตคดขนสศาลของประเทศไทย ป 2545-2553

ปงบประมาณ

ชนศาล

ศาลฎกา อทธรณ ตน

ป 2545

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

8,348

3,822

4,562

52,935

30,747

22,188

648,688

581,115

67,573

ป 2546

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

11,470

5,126

6,344

66,653

36,045

30,608

519,452

462,247

57,205

DPU

2

ปงบประมาณ ชนศาล

ศาลฎกา อทธรณ ตน

ป 2547

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

14,468

5,470

8,998

64,618

32,239

32,379

482,637

420,342

62,295

ป 2548

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

16,749

4,793

11,956

63,357

31,261

32,096

495,950

430,298

65,652

ป 2549

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

18,918

5,440

13,478

64,436

31,562

32,874

533,141

465,967

67,174

ป 2550

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

21,049

5,359

15,690

69,520

33,885

35,635

562,545

498,576

63,969

ป 2551

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

23,571

7,035

16,536

73,653

38,683

34,970

565,764

503,727

62,037

ป 2552

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

25,156

6,032

19,124

73,162

44,156

29,006

580,939

520,116

60,823

ป 2553

ปรมาณคดขนสศาล

คดเสรจไป

คดอยระหวางด าเนนการ

28,485

9,411

19,074

63,913

43,813

20,100

544,258

487,711

56,547

จากตารางพบวาศาลอทธรณและศาลฎกาจะมคดทคางมากขนทกปคดคางมาตงแตป 2545 ถง 2552 มอตราเพมขน คดรบใหมในชนอทธรณและฎกากมอตรามากขน คดคางไปปถดไปกมยอดมากขน ปรากฏการณโดยภาพรวมกคอ จ านวนคดทมการอทธรณฎกามอตราเพมมากขนทกป แตในป 2553 ศาลชนตนและศาลอทธรณมปรมาณคดทขนสศาลลดลง คดคางนอยลงเลกนอย นาจะเปนผลมาจากการเรมน าวธการใหมๆ เชน กระบวนการ

DPU

3

ยตธรรมเชงสมานฉนทมาใชในกระบวนการยตธรรมมากขน ซงยงตองดผลการด าเนนการในชวงตอๆ ไปอก ในทางปฏบตทผานมาเมอปรมาณคดมากกจะแกปญหาโดยวธการเพมอตราก าลงผพพากษาใหเพยงพอและเพมศาล ขยายองคกร ปจจบนแนวคดในการขยายองคกรและอตราก าลงไดเรมเปลยนแปลงไปแลว เพราะมการศกษาถงแนวทาง วธการอนๆ ใหมๆ ทดและเหมาะสมกวาเพอน ามาใชมากยงขน

ขอมลจากตารางท 1 นบวาเปนสงททาทายศกยภาพของกระบวนการยตธรรมทางอาญาของไทยในการ

บรหารจดการวามประสทธภาพแคไหนเพยงไร หลกการทฤษฎและการปฏบตของบคคลทเกยวของในกระบวนการ

ยตธรรมมความสมดลและสรางความเปนปกตใหกบสงคมไดมากนอยเพยงใด

สถานการณการใชมาตรการบงคบของศาลอาญาไทย พบวาโทษจ าคกยงเปนโทษทศาลยงใชอยเปนปรมาณ

ทมาก ในขณะเดยวกนกพบวามการพยายามใชมาตรการบงคบอนๆ เพมมากขน โดยเฉพาะโทษปรบและการรอการ

ลงโทษ รายละเอยดปรากฏตามตารางดงตอไปน

ตารางท 2 ประเภทของการก าหนดโทษทมค าพพากษาของศาลในประเทศไทย ป พ.ศ. ประเภทของการก าหนดโทษทมค าพพากษา รวม

ประหารชวต จ าคก ปรบ กกขง รบทรพย รอการลงโทษ อนๆ

จ านวน % จ านวน % จ านวน % จ านวน % จ านวน % จ านวน % จ านวน %

2546 270 0.05 64,983 11.10 305,753 52.21 5,622 0.96 672 0.11 205,943 35.16 2,415 0.41 585,649

2547 310 0.05 83,810 13.74 307,934 50.47 7,495 1.23 1,421 0.23 207,013 33.93 2,119 0.35 610,102

2548 311 0.05 61,443 10.52 293,701 50.28 6,464 1.11 137 0.02 217,055 37.16 5,073 0.87 584,184

2549 302 0.05 65,787 10.59 312,213 50.28 6,160 0.99 449 0.07 234,708 37.80 1,338 0.22 620,957

2550 963 0.15 102,178 15.92 275,262 42.90 4,289 0.67 352 0.05 254,730 39.70 3,907 0.61 641,681

2551 416 0.06 104,306 15.49 275,871 40.98 3,021 0.45 275 0.04 278,198 41.33 11,074 1.65 673,161

2552 595 0.09 108,633 16.22 242,908 36.27 9,800 1.46 740 0.11 286,626 42.80 20.358 3.04 669,660

2553 392 0.06 110,043 17.81 219,339 35.50 2,863 0.46 543 0.09 266,911 43.20 17,797 2.88 617,888

ในทายทสดในกระบวนการยตธรรมทางอาญาหนาทในการจดการกบผกระท าความผดทจ าเปนตองจ ากด

อสรภาพหลงจากทศาลพพากษาถงทสดใหลงโทษแลวกคอ “งานราชทณฑ” ในขณะทประเทศไทยมเรอนจ า/ทณฑ

สถานทวประเทศจ านวนประมาณ 195 แหง ซงไมเพยงพอตอการรองรบปรมาณผตองขงทเพมขนอยางรวดเรว

พจารณาไดจากจ านวนผตองขงในปจจบนทอยในความควบคมประมาณ 227,532 คน เปนชาย 194,604 คน หญง

32,928 คน1 ในขณะทความจมาตรฐานของเรอนจ า/ทณฑสถานทวประเทศมอยเพยง 109,430 คน2 พบวามจ านวน

1 ขอมล ณ วนท 1 เมษายน 2554 กองแผนงาน กรมราชทณฑ. 2 สวนมาตรการควบคมผตองขง ส านกทณฑวทยา ขอมล ณ วนท 21 ธนวาคม 2552

DPU

4

ผตองขงเกนความจอยจ านวน 118,102 คน และมแนวโนมทจะเพมอยางตอเนอง ปรากฏตามขอมลสถตจ านวน

ผตองขงระหวางพจารณา และนกโทษเดดขาด ตงแตป พ.ศ.2538 ถง พ.ศ. 2553 ดงตารางตอไปน

ตารางท 3 แสดงสถตผตองขงระหวางคด นกโทษเดดขาดและจ านวนผตองขงรวมในประเทศไทย ตงแตป พ.ศ.

2538-2553 ป ผตองขงระหวางคด นกโทษเดดขาด จ านวนผตองขงรวมทงประเทศ

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

34,995

35,562

50,550

67,296

74,284

85,056

86,650

87,110

89,561

37,463

40,559

42,976

44,796

45,002

46,324

56,966

73,920

65,336

75,320

97,027

125,258

132,337

164,253

169,960

153,766

129,679

121,734

108,610

123,860

140,026

150,448

157,097

108,915

100,966

125,955

164,451

199,673

217,697

250,903

257,070

211,327

167,142

162,293

152,625

168,656

185,028

196,772

215,997

จากตารางเมอน ามาแสดงผลขอมลความเปลยนแปลงเปนกราฟเสน ท าใหเหนภาพทศทางความเปนไปไดใน

การเพมขนของปรมาณผตองขงอยางชดเจน ดงน

รปภาพท 1 กราฟแสดงจ านวนผตองขงในประเทศไทย ตงแตป พ.ศ.2538-2553

34,911 35,562 50,550

67,296 74,284

85,056 86,650

87,110 89,561

37,463 40,559

42,976 44,796

45,002 46,324

56,966 73,920 65,336 75,320

97,027 125,258

132,337 164,253

169,960

153,766 129,679

121,734 108,610

123,860 140,026

150,448 157,097

108,915 100,966

125,955

164,451

199,673

217,697

250,903 257,070

211,327

167,142 162,293

152,625

168,656 185,028

196,772 215,997

0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553

ผ ตองขงระหวางคด

นกโทษเดดขาด

จ านวนผ ตองขงรวมทงประเทศ

DPU

5

จากตารางและกราฟเสนแสดงใหเหนวาจ านวนผตองขงตงแตป พ.ศ. 2538 ถงป พ.ศ. 2545 ปรมาณผตองขง

เพมขนถง 257,070 คน แยกเปนระหวางพจารณา 87,110 คน นกโทษเดดขาด 169,960 คน ตอมาในป พ.ศ. 2549

ปรมาณผตองขงลดลงมาอยท 152,625 คน แยกเปนตองขงระหวางพจารณาคด 44,015 คน นกโทษเดดขาด 108,610

คน และตงแตนนมามปรมาณเพมขนตอเนองจนถงป พ.ศ.2553 รวมจ านวน 215,997 คน เปนผตองขงระหวาง

พจารณา 58,900 คน นกโทษเดดขาด 157,097 คน เมอน าขอมลความผนแปรดงกลาวมาจดเปนกราฟเสนแยกตามเพศ

ชายและหญงปรากฏเปนภาพใหเหนดงน

รปภาพท 2 กราฟแสดงจ านวนผตองขงในประเทศไทย ตงแตป พ.ศ. 2543 – 2552

จากขอมลปรมาณผตองขงของประเทศไทยเมอน ามาคดความสมพนธกบจ านวนเจาหนาทราชทณฑตงแตป

2543-2552 ปรากฏตามกราฟดงน

รปภาพท 3 กราฟแสดงการเปรยบเทยบจ านวนเจาหนาทและจ านวนผตองขงในประเทศไทย ป พ.ศ.2543 – 2552

จากกราฟขางตนแสดงการเปรยบเทยบจ านวนเจาหนาทและจ านวนผตองขง ป พ.ศ.2543-2552 ท าใหเหน

วาจ านวนผตองขงจรงมมากกวาความสามารถของอตราก าลงของเจาหนาทๆ รองรบไดเกนอยเปนจ านวนมาก เหน

184,031 204,479 204,737

168,523 160,453

136,004 128,885 143,996

158,946 169,121

39,375

46,424 49,333

42,952 40,023

27,292 23,740

24,660 26,136

27,651

223,406

250,903 254,070

211,475 200,476

163,336 152,625

168,656 185,082 196,772

0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ชาย

หญง

รวม

223,406

250,903 254,070

211,475 200,476

163,336 152,625

168,656 185,082 196,772

115,070

115,500 115,500

113,930

113,850

114,510 114,490

110,290

113,360

113,360

11,507 11,550 11,550 11,393 11,385 11,451 11,449

11,029 11,336

11,336 0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

จ านวนผตองขงจรง

จ านวนผตองขงตามมาตราเจาหนาท

จ านวนเจาหหนาท

DPU

6

ไดจากกราฟเสนกลาง ซงเปนกราฟทแสดงจ านวนผตองขงตอเจาหนาทๆ กราฟเสนบนเปนจ านวนผตองขงจรง และ

กราฟเสนลางเปนจ านวนเจาหนาท

การเพมขนของปรมาณผตองขงเชนน สงผลกระทบโดยตรงตองบประมาณและประสทธภาพในการ

บรหารงานราชทณฑ รวมทงการควบคมดแลและพฒนาพฤตนสยผตองขง และยงน าไปสปญหาตางๆ มากมาย

ตามมาอก ทงความแออด งบประมาณ บคลากร การบรหารงานเรอนจ าและในเรองสทธมนษยชนของผตองขง เชน

ในเรองสถานทนอน อาหาร สขภาพอนามย การทะเลาะววาทระหวางนกโทษ เปนตน อนถอวาเปนวกฤตราชทณฑ

และเปนวกฤตของสงคมไทยอยางหนงทสงคมภายนอกจะตองใหความส าคญ และมสวนรวมในการหาแนวทางการ

แกไขและปองกนปญหานกโทษลนคก เพราะปญหาดงกลาวนสงผลกระทบทางลบตอสงคมไทยในปจจบนและ

อนาคต

ขอมลเบองตนทกลาวขางตนนสะทอนใหเหนถงวกฤตเรอนจ าไทย ในเรองผตองขงลนเรอนจ า เกนความ

จปกตทเรอนจ าจะรบได แตตามทไดกลาวมาแลววา งานราชทณฑเปนหนวยงานสดทายในกระบวนการยตธรรม

เปนหนวยงานทรองรบผลการด าเนนงานของหนวยงานตางๆ กอนหนาน ไมวาจะเปนผตองขงระหวางพจารณา

หรอนกโทษเดดขาดกตาม ดงน เมอเราพบวกฤตของปญหาในระบบทท างานอยางเปนกระบวนการเชนน กจะตอง

ตรวจสอบกระบวนการหรอระบบเพอหาจดออน ขอบกพรอง ขอผดพลาดทแทจรง อนจะน าไปสการแกไขวกฤต ซง

กอาจจะตองด าเนนการเปน 2 สวนใหญๆ ดวยกนคอ

สวนแรก การแกปญหาภายในเรอนจ าเอง เชน การใชมาตรการในการลดปรมาณผตองขงในชนราชทณฑ

ไดแก การลด-พกการลงโทษ การอภยโทษ มาตรการในการปรบเปลยนพฤตนสยเพอลดการกระท าความผดซ า ซง

เปนสวนทส าคญและเปนประเดนทจะท าการศกษาคนควาในงานวจยฉบบน

สวนทสอง คอการทบทวนการท างานของกระบวนการยตธรรมในสวนตางๆ กอนทจะมาถงงาน

ราชทณฑ พจารณาในเรองของประสทธภาพและประสทธผล ของหนวยตางๆ เหลานน ทงในทางทฤษฎ และทาง

ปฏบต ตลอดทงการน ามาตรการพเศษตางๆ มาใชเชน มาตรการเลยงโทษจ าคก การผนคด เปนตน ซงในสวนน

ผวจยไดท าการศกษาวจยเสรจเรยบรอยไปแลว3

3 ธาน วรภทร. “การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนสอบสวนฟองรองและชนพจารณา

พพากษา” ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย,2552.

DPU

7

แนวทางในการแกไขทง 2 แนวทางทกลาวมาน เปนแนวทางทมการวพากษวจารณและใหค าแนะน าหรอ

เสนอแนะจากผทเกยวของมานานแลว แตในเวลาทตองกระท าจรงๆ กลบเรมตนหรอนบหนงไมได หรอไมเปน

ผลไดจรงกลายเปนปญหาเรอรงในงานราชทณฑและในกระบวนการยตธรรมทางอาญาและปญหาของสงคมไทยมา

เปนเวลายาวนาน ขอใหสงเกตวามนขยายตวใหญขนๆ และมผลกระทบในวงทกวางขนๆ และวนนส าหรบผเขยน

เหนวามนมผลกระทบในระดบโลกแลว ในหลายๆ ประเทศกประสบปญหานเชนกน

นอกจากทกลาวมาแลวในความเหนของผเขยนปญหาพนฐานของงานราชทณฑ ทไมยงหยอนไปกวาเรอง

ผตองขงลนเรอนจ า (Overcrowding) แตสงคมไทยยงไมไดตระหนกคอ ประเทศไทยไมมกฎหมายวาดวยการบงคบ

โทษ ใชส าหรบการบงคบโทษจ าคกอยางแทจรง การราชทณฑของเรายงไมมการแกไขผตองขงใหถกหลกวชา เปน

ผลโดยตรงท าใหเรอนจ าไมสามารถท าหนาทคมครองสงคมไดตามภารกจ งานราชทณฑไมสามารถประเมนหรอ

รบรองพฤตกรรมของคนทพนโทษจ าคกออกมาสสงคมได ผกระท าความผดยงไมไดรบการเปลยนแปลงแกไขความ

บกพรองอยางจรงจง เพยงแตมงเนนการขงไวตามระยะเวลาทค าพพากษาก าหนด เมอครบแลวปลอยตวออกสสงคม

จงเปนความเสยงทนากลวมากทสดเพราะนนคอการปลอยอาชญากรออกมาอยรวมกบคนปกตทวไปในสงคม ไมร

วาผบรสทธคนใดจะเปนเหยอรายตอไป ซงประเทศเรากขาด “มาตรการทางกฎหมาย” และมาตรการอนๆ ทส าคญ

ส าหรบมาดแลในเรองนอยางมประสทธภาพ ซงแตกตางจากหลายๆ ประเทศทมกฎหมายบงคบโทษทชดเจนในการ

ประเมนผตองขง หรอมมาตรการพเศษมารองรบ เชน องกฤษ เปนตน ดงนน ในสงคมไทยการกระท าความผดทท า

รายคนในสงคมกจะเกดขนซ าอก ซ าแลวซ าเลา มความเสยงในการด าเนนชวต คนดๆ ตองตกเปนเหยอของอาชญากร

อกเปนจ านวนมาก ความปลอดภยของสมาชกในสงคมกลดนอยลง นอกจากนนหนวยงานในกระบวนการยตธรรม

ตนทางทงหมดกตองท างานซ ากบอาชญากรคนเดม และยงตองท างานหนกขนอก เพราะเราแกไขพฤตกรรมผกระท า

ความผดไมได เปรยบเทยบไดกบเครองกรองน า ถามประสทธภาพเมอน าไหลผานกสามารถกรองสงไมดออกได

หมด ผลทไดคอน าบรสทธ แตถาเครองกรองไมดหรอไมมระบบการกรองของเสย ฝ นละอองใดๆ เลย น าทผาน

เครองเปนน าไมสะอาด หลงจากออกจากเครองกรองกยงเหมอนเดม หรออาจจะสกปรกมากขนกอาจเปนไปได แต

สงทส าคญอกประการกคออาชญากรไมใชน า เปนคน มพฒนาการมการเรยนรได ดงนนการกลบมาอกครงของเขา

จงมประสบการณมากยงขน แนนอนยอมรนแรงและสรางความเสยหายมากขน มความรความสามารถมากขน เกง

ขน และอาจสามารถรวมตวกนเปนองคกรอาชญากรรม และกาวหนาไปถงองคกรอาชญากรรมขามชาตได

DPU

8

ปญหาผตองขงลนเรอนจ า (Overcrowding) ประเทศตางๆ สวนใหญในโลกนกเผชญปญหานมากอน

เชนกน แตกสามารถบรหารจดการใหลดลงไดโดยใชมาตรการเลยงโทษจ าคกรปแบบตางๆ เชนมาตรการกอนฟอง

มาตรการระหวางฟอง มาตรการในชนพพากษา และมาตรการชนบงคบโทษจ าคก

ปญหาการขาดองคความรวาดวยการบงคบโทษกเปนปญหาส าคญทหลายๆ ประเทศเคยเผชญมาแลวอก

เชนกน ยกตวอยางเชน ประเทศญปน เมอครงหลงสงครามโลกครงทสอง สถานการณงานราชทณฑของญปนในชวง

นนไมตางอะไรมากนกกบปญหาของประเทศเราในขณะน นกกฎหมายและนกวชาการของเขากสามารถแกปญหาน

ไดเปนอยางดจนกระทงปจจบนกฎหมายและแนวทางปฏบตของญปนพฒนาการในการบงคบโทษและแกไขปญหา

ผตองขงลนเรอนจ าได กลาวไดวาทนสมยมาก4

ส าหรบประเดนการลดปรมาณผตองขงจากการศกษาในเบองตนพบวา เมอบคคลถกศาลพพากษาถงทสด

ใหจ าคกแลว การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าอาจจะท าไดโดย

1.มาตรการทวไป ไดแก การพก-ลดโทษ และการอภยโทษ ซงมาตรการในการพก-ลดโทษ เปน

มาตรการทางกฎหมายทปรากฏอยในพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 ส าหรบการอภยโทษปรากฏอยในประมวล

กฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 261 ทว

2.มาตรการถาวร ไดแกการแกไขพฤตนสยใหกลบตว ส านกไมกระท าความผดซ าอก ซงเปนมาตรการ

ฟนฟผกระท าความผด ซงประเทศตางๆ กไดบญญตเปนกฎหมายอยางชดเจน

ขอเทจจรงคอ ประเทศไทยตามกฎหมายและทางปฏบตใชทง 2 มาตรการ แตมประเดนส าคญทตอง

ท าการศกษาคนควาวจยวาท าไมผตองขงยงลนเรอนจ าอย เมอเปรยบเทยบกบประเทศญปน สหรฐอเมรกา ประเทศ

องกฤษ สหพนธสาธารณรฐเยอรมน เปนตน ตางกใชมาตรการทง 2 รปแบบนแลวสามารถแกไขปญหาผตองขงลน

เรอนจ าไดเปนอยางด ซงผวจยจะไดท าการศกษาวจยในเรองนน าเสนอในล าดบตอไป

1.2 วตถประสงค 1. เพอศกษาวเคราะหการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษาเฉพาะกรณมาตรการทางกฎหมาย ในชนบงคบโทษจ าคก ในเรอง พก-ลดโทษ อภยโทษ และการแกไขพฤตนสย

4 ด ธาน วรภทร. กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก. กรงเทพฯ:วญญชน,2553.

DPU

9

2. เพอศกษาวเคราะหเปรยบเทยบมาตรการในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าโดยมงศกษาเฉพาะกรณมาตรการทางกฎหมาย ในชนบงคบโทษจ าคก ในประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศ องกฤษสหรฐอเมรกา ญปน และ สหพนธสาธารณรฐเยอรมน 3. เพอทราบความคดเหนของกลมอาชพตางๆ ของกระบวนการยตธรรมในประเทศไทย ประเดนทผวจยเหนวาเกยวของกบงานวจย โดยก าหนดกลมบคคลในการออกแบบสอบถามคอ ผพพากษา อยการ ต ารวจ เจาหนาทราชทณฑ ผตองขง วาบคคลเหลานนนมความคดเหนเปนประการใดในปญหาดงกลาวและมาตรการทจะน าไปใช 4.เพอน าผลจากการศกษามาเสนอแนวทางในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

1.3 สมมตฐาน

ปญหาพนฐานของงานราชทณฑของประเทศไทยคอ ผตองขงลนเรอนจ า (Overcrowding) ท าใหม

ผลกระทบตอกฎหมาย หลกประกนสทธตางๆ ตลอกทงมาตรการของกฎหมายบงคบโทษทตองปฏบตตอผตองขงไม

สามารถด าเนนการได อนยงใหเกดปญหากบประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมและความสงบสขของสงคม

จากการศกษาขอมลเบองตนพบวาในประเทศสหรฐอเมรกา ญปน องกฤษ ตางกเปนประเทศทมมาตรการทลด

ปรมาณผตองขงในเรอนจ าโดยมการบรหารจดการโดยเฉพาะในสวนของงานราชทณฑ ไดแก มาตรการแกไขพฤต

นสย การพก-ลดโทษ การอภยโทษ อนท าใหมผลในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดจรง ชวยลดภาวะความ

แออดยดเยยดของผตองขงในเรอนจ าได หากท าการศกษาการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ในชนบงคบโทษจ าคก

ของประเทศเหลานแลวน ามาศกษาเปรยบเทยบและประยกตใชนาจะสามารถแกปญหาในการลดปรมาณผตองขงใน

เรอนจ าในประเทศไทยใหมผลไดจรงเชนกน

1.4 ขอบเขตของการวจย

งานวจยฉบบน มงศกษาถงการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษาในกรณมาตรการทางกฎหมายในชนชนบงคบโทษจ าคก ในเรอง พก-ลดโทษ อภยโทษ และการแกไขพฤตนสย เทานน ท าการศกษาเปรยบเทยบหลกการแนวคดทฤษฎและกฎหมาย และขอมลทเปนผลในทางปฏบต ทแสดง

ออกมาเปนเอกสาร ซงไดแก ประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปน และสหพนธสาธารณรฐเยอรมน กบกฎหมาย

บงคบโทษจ าคกในประเทศไทย นอกจากนนยงไดท าการศกษาในภาคสนามดวย กลาวคอ การสมภาษณผบรหารงาน

DPU

10

ราชทณฑและผทรงคณวฒทเกยวของ และการใชแบบสอบถามส ารวจ ในพนทตางๆ ทก าหนดสภมภาค ไดแก

ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคใต และภาคตะวนออก

การใชแบบสอบถามเพอเปนขอมลใชสนบสนนขอมลการวจยเชงคณภาพ ผทเกยวของกบงานวจยเรองน

รวมทงสน 440 ราย5 จากกลมประชากรทเกยวของกบการบงคบโทษจ าคก ไดแก ผพพากษา พนกงานอยการ ต ารวจ

เจาพนกงานราชทณฑ ผตองขง แบงพนทเปน 4 ภมภาค กลมละ 22 ราย รวมภมภาคละ 110 ราย 4 ภมภาครวมทงสน

440 ราย ดงน

อาชพ ภมภาค

เหนอ กลาง ตะวนออก ใต

1.ผพพากษา 22 22 22 22 2.อยการ 22 22 22 22 3.ต ารวจ 22 22 22 22 4.พนกงานราชทณฑ 22 22 22 22 5.ผตองขง 22 22 22 22

รวม 110 110 110 110

ส าหรบเจาพนกงานราชทณฑและผตองขง ไดก าหนดเรอนจ าและทณฑสถาน แบงแยกตามภมภาค จ านวนรอยละ 15 จากจ านวนเรอนจ าและทณฑสถานทวประเทศ6

จ านวน 25 แหง ก าหนดพนทเปน 4 ภาค ไดดงน 1) ภาคกลาง ไดแก ทณฑสถานบ าบดพเศษกลาง ทณฑสถานโรงพยาบาลราชทณฑ ทณฑสถานวยหนมพระนครศรอยธยา เรอนจ ากลางบางขวาง เรอนจ าพเศษกรงเทพมหานคร เรอนจ าจงหวดนนทบร เรอนจ าอ าเภอธญบร 2) ภาคเหนอ ไดแก ทณฑสถานหญงเชยงใหม ทณฑสถานเปดหนองน าขน เรอนจ ากลางเชยงใหม เรอนจ ากลางเชยงราย เรอนจ าจงหวดแพร เรอนจ าอ าเภอเทง 3) ภาคตะวนออก ไดแก ทณฑสถานหญงนครราชสมา ทณฑสถานเกษตรอตสาหกรรมเขาพรก เรอนจ ากลางคลองไผ เรอนจ ากลางขอนแกน เรอนจ าจงหวดชยภม เรอนจ าอ าเภอสคว 4) ภาคใต ไดแก ทณฑสถานวยหนมนครศรธรรมราช เรอนจ ากลางนครศรธรรมราช เรอนจ ากลางสราษฏรธาน เรอนจ าจงหวดภเกต เรอนจ าอ าเภอทงสง เรอนจ าอ าเภอหลงสวน

5 เปนคาประมาณการทคดจากฐานพนท 4 ภมภาค ไมมทมาทางสถต เพยงตองการทราบตวอยางความคดเหนเพอสนบสนน

ค าตอบในเชงเอกสารเทานน 6 จ านวนเรอนจ าและทณฑสถานทวประเทศ 165 แหง

DPU

11

ในการเลอกประชากรกลมผตองขงนน จากการแบงภาคและการก าหนดสถานทตางๆ ในแตละภาคดงกลาวขางตนท าใหไดผตอบแบบสอบถามในกลมผตองขงทเปนกลาง และไดขอมลทกระจายตวไปยงผตองขงหลายลกษณะตามประเภทของสถานทคมขง การหาขอมลโดยใชแบบสอบถามเพอทราบทศนคตและความเหนของประชากรกลมตางๆ กอปรกบเปนการตดตามประเมนผลการใชกฎหมายในทางปฏบตดวย อนจะน ามาเปนขอมลสนบสนนในการศกษาวเคราะหในงานวจยตอไป การแจกแบบสอบถามกระท าดวยวธจดสงทางไปรษณย โดยขออนญาตทานอธบดกรมราชทณฑ และขอความรวมมอทานผบญชาการเรอนจ า/ผอ านวยการทณฑสถาน 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ เพอสรางความคดในมาตรการทางกฎหมาย ทน าไปสการแกไขปรากฏการณผตองขงลนเรอนจ าในประเทศไทย โดยเฉพาะมาตรการการลดปรมาณผตองขงในชนบงคบโทษจ าคก ไดแก การแกไขฟนฟผตองขง การพก-ลดโทษ การอภยโทษ ใหมประสทธภาพและประสทธผลในการน ามาใชในมตของกฎหมายดยงขน ตอบสนองตอแนวคดทฤษฎ ภารกจของกระบวนการยตธรรม และทางปฏบต อนยงใหเกดการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า/ทณฑสถานไดอยางถกตองและมผลอยางแทจรง 1.6 ระเบยบวธวจย สวนท 1 ท าการวจยเอกสาร รวบรวมเอกสารกฎหมายตางๆ เปนสวนส าคญหรอเปนสวนหลกของการวจยครงน โดยด าเนนการศกษาคนควาเอกสาร ต าราวชาการตางๆ ในทางกฎหมายทเกยวของกบการวจยใหไดขอสรปทางกฎหมายวาจะมผลตอการลดหรอเปลยนแปลงหรอเลยงโทษจ าคกเพอน ามาใชในการจดท าแบบสอบถามดวย ทงน ในสวนของตางประเทศและในประเทศทไดเคยศกษามากอนแลว ส าหรบเปนแนวทางในการศกษาตอส าหรบประเทศไทย สวนท 2 การสมภาษณผบรหารงานราชทณฑและผทรงคณวฒทเกยวของ ไดแก ผบรหารกรมราชทณฑหรอผแทนทเกยวของกบหวขอ ผบญชาการเรอนจ า/ทณฑสถานหรอผแทน ครอบครวผตองขง นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห ในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล เพอประกอบประเดนศกษา สวนท 3 เปนการวจยเชงส ารวจ ในสวนนจะเปนสวนทสนบสนนสวนท 1 โดยใชแบบสอบถามส ารวจ ผทเกยวของกบกฎหมายในเรองนซงไดแก ผพพากษา อยการ ต ารวจ เจาหนาทกรมราชทณฑ ผตองขงก าหนดพนทแจกแบบสอบถามเปน 4 ภมภาค รวมทงสนจ านวน 440 ชด โดยการสมตวอยางแบบโควตา (QUOTA SAMPLING) และแบบเจาะจง (PURPOSIVE SAMPLING)

DPU

12

ขอมลในสวนท 3 นจะท าการวเคราะหโดยการน าผลแบบสอบถามมาท าการวเคราะหทางสถตดวยโปรแกรมส าเรจรปส าหรบการวจยทางสงคมศาสตร (SPSS FOR WINDOWS) ซงจะน าเสนอใหเหนขอมลในลกษณะของรอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน เปนส าคญ ซงจะไดน าสวนทสองนสนบสนนและเสนอแนะการวจยในสวนทหนงตอไป ทงน เพอใหไดผลการวจยทถกตองแมนย าทสดเทาทจะท าได และตอบค าถามตามวตถประสงคของงานวจยนไดครบทกขอ การวเคราะหขอมลในสวนท 1-3 จะท าการวเคราะหและน าเสนอใหเหนกระบวนการยตธรรมในชนบงคบโทษจ าคก ในมาตรการตางๆ วามผลอยางไรบางทเปนสวนท าใหสามารถลดปรมาณผตองขงลนเรอนจ า ทสามารถด าเนนการไดอยางถกตองตามหลกการและทฤษฏทางกฎหมาย 1.7 ขอจ ากดในการวจย งานวจยฉบบนมงศกษาการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบ

โทษจ าคกเทานน และเฉพาะมาตรการ การพก-ลดโทษ การอภยโทษ และการแกไขฟนฟผตองขง เทานน

DPU

13

บทท 2

หลกการและแนวคดทฤษฎของกระบวนการยตธรรมทางอาญากบการลดปรมาณผขงในเรอนจ า

ในบทนจะไดน าเสนอขอมลพนฐานเพอใชเปนแนวทางในสนบสนนการศกษาวจยประเดนตางๆ ทเกยวของกบการวเคราะหมาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผขงในเรอนจ า ตงแตในเรองของ ความหมาย หลกการและแนวคดทฤษฎตางๆ ของกระบวนการยตธรรมและในการบงคบโทษจ าคก ความสมพนธในภารกจของกฎหมายในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ภารกจและบทบาทของการบงคบโทษจ าคก สถานการณการบงคบโทษจ าคกในประเทศไทย กฎมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขง ของสหประชาชาต และมาตรการทางกฎหมายตางๆ ทมในชนบงคบโทษจ าคก หรอทอยในความดแลของงานราชทณฑ ไมวาจะเปนมาตรการการลด-พกการลงโทษ การอภยโทษ ตลอดทงการแกไขฟนฟนกโทษเดดขาด ทจดไดวาเปนมาตรการทางกฎหมายทมผลตอการลดปรมาณผตองขงไดคอนขางถาวร 2.1 ความหมายของการบงคบโทษจ าคก กฎหมายบงคบโทษ เปนสวนหนงของกระบวนการยตธรรมทางอาญา และเปนสวนหนงของสาขากฎหมาย

อาญาในความหมายของกฎหมายอาญาในความหมายอยางกวาง ดงนน ในสวนเรมตนนจงตองเรมจากนยาม

ความหมายของกฎหมายอาญากอน ซงแยกพจารณาเปน 2 แบบ คอ

1.กฎหมายอาญาในความหมายอยางแคบ คอ กฎหมายอาญาสารบญญต

2.กฎหมายอาญาในความหมายอยางกวาง จะหมายถง

2.1 กฎหมายอาญาสารบญญต หรอ กฎหมายอาญา (Criminal Law) ซงเปนกฎหมายเนอหา

2.2 กฎหมายอาญาวธสบญญต หรอ กฎหมายวธพจารณาความอาญา (Criminal Procedure Law) ซงเปน

กฎหมายส าหรบวธการและขนตอนในการด าเนนคด

2.3 กฎหมายวาดวยการบงคบโทษหรอกฎหมายราชทณฑ (Strafvollzugsrecht/ Prison Law)

เมอพจารณาเฉพาะแตในความหมายของกฎหมายบงคบโทษ อาจใหนยามความหมายไดวา

DPU

14

“การบงคบโทษ” ตรงกบศพทภาษาองกฤษวา “Penalty” ไดมการใหนยามความหมายตาม Black’s Law

Dictionary.7 ไววา “การบงคบโทษ” เปนการลงโทษทมการก าหนดโทษผกระท าความผดโทษจ าคกในเรอนจ า หรอ

การปรบ และวธอนๆ รวมถงการลงโทษเปนจ านวนเงนทพจารณาตามความเสยหายของแตละความผดทไดกระท า

กบรฐหรอพลเรอน เปนเรองของการทดแทนชดเชยใหกบคกรณฝายทรบความเสยหายและสญเสยจากการกระท า

อาชญากรรมทเกดขน”

สวนค าวา “การบงคบโทษจ าคก” เปนมาตรการในการด าเนนการเกยวกบโทษจ าคกและ โทษหรอวธการ

เพอความปลอดภยทเปนการจ ากดเสรภาพของบคคล8 การบงคบโทษตองเปนไปตาม “กฎหมายวาดวยการบงคบ

โทษ” (Strafvollzugsrecht หรอ Prison law) กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคกของประเทศไทยทส าคญคอ

พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 และกฎกระทรวงซงออกโดยอาศยอ านาจพระราชบญญตดงกลาว9

Prof.Dr. Torsten Verrel10 กลาววา “Strafvollzug หรอ Execution of sentences Law – StVollzG หรอ

กฎหมายบงคบโทษจ าคก เปนสวนหนงของเรองทณฑวทยา เปนสวนส าคญทเกยวกบการจดการกบผตองโทษ

ไมใหกลบมากระท าความผดอก ทมงเนนเฉพาะการด าเนนการกบผกระท าความผดภายในเรอนจ าเปนหลก”

รฐเทานนทจะเปนผลงโทษตามกฎหมาย ทงนตองเปนไปตามวธทกฎหมายก าหนดไวดวย ดงทไดบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาของประเทศไทย มาตรา 2 ความวา “มาตรา 2 บคคลจะตองรบโทษในทางอาญาตอเมอไดกระท าการอนกฎหมายทใชในขณะกระท านนบญญต

เปนความผดและก าหนดโทษไว และโทษทจะลงแกผกระท าความผดนน ตองเปนโทษทบญญตไวในกฎหมาย”

เชนเดยวกบในประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ทวาอ านาจตามกฎหมายทท าใหรฐสามารถทจะลงโทษจ าคก

7 Bryan A Garner. Black’s Law Dictionary. 8 Edition. USA.: Tomson,2004.p.1168. Penalty 1.Punishment imposed on a wrongdoer, us in the form of imprisonment or fine : esp., a sum of

money exacted as punishment for either a wrong to the state or a civil wrong (as distinguished from compensation for

the injured party’s loss)

Though usu. For crimes, penalties are also sometimes imposed for civil wrong. 8 vgl. Etwa Claus Roxin, Strafverfahrensrecht, 24 Auflage, pp.430-431. 9 คณต ณ นคร. กฎหมายวธพจารณาความอาญา. พมพครงท 8 กรงเทพฯ:วญญชน,2555 หนา 46.

10 Geschäftsführender Direktor. Kriminologisches Seminar. der Universität Boon. 9 September 2009.

DPU

15

ผกระท าความผดไดนน เรมมาจากประมวลกฎหมายอาญา11 มาตรา 112 บทบญญตนคอหลก “ไมมความผด ไมม

โทษ โดยไมมกฎหมาย” (nullum crimen, nulla poena sine lege) หรอหลกนในทางวชาการเรยกวา “หลกไมม

โทษโดยไมมกฎหมาย” อนเปน “หลกประกนในกฎหมายอาญา” และเปน “หลกกฎหมายในรฐธรรมนญ”

โทษ “จ าคก” เปนโทษชนดหนงตามประมวลกฎหมายอาญา ดงนน อ านาจในการทศาลพพากษาลงโทษ

จ าคกผกระท าความผดไดอนเปนผลใหบคคลคนหนงจะตองถกบงคบโทษจ าคกในเรอนจ า จะตองมาจากหลกการ

พนฐานของหลกรฐธรรมนญและหลกประกนในทางกฎหมายอาญา เมอมบทบญญตของกฎหมายอาญาก าหนดฐาน

ความผดและโทษไวอยางชดเจน ศาลกมอ านาจพพากษาลงโทษได13

ในประเทศไทยปจจบนโทษตามกฎหมายอาญาม 5 ประการตามทบญญตไวในมาตรา 18 คอประหารชวต

จ าคก กกขง ปรบ รบทรพยสน

ส าหรบการบงคบโทษจ าคกนน กฎหมายวาดวยการบงคบโทษของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ปรากฏใน

กฎหมายวาดวยการบงคบโทษและวธการบงคบเพอความปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ค.ศ.1976 (Strafvollzugsgesetz

[StVollzG] / Execution of sentence Law) แกไขเพมเตมครงลาสด ค.ศ.2001 และใชบงคบมาจนถงปจจบน การ

บงคบโทษ (Strafvollzug) มความหมายเชนเดยวกบ Corrections หรอ Penal System ในภาษาองกฤษ ซงหมายความ

ถง บรบทของการลงโทษทางอาญาเพอแกไขพฤตกรรมทผดใหถกตอง โดยการจ ากดเสรภาพของบคคล การบงคบ

โทษตามกฎหมายของประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมนมความแตกตางจากการบงคบโทษในความหมายปกต

(Strafvollstreckung/ Execution of sentence) เพราะหมายถงเฉพาะแต การบงคบโทษดวยวธการจ ากดเสรภาพของ

บคคลทกระท าความผดอาญา ไมรวมถงมาตรการลงโทษอนๆ เชน โทษปรบ โทษรบทรพยสน

ส าหรบการบงคบโทษตามความหมายของนกวชาการดานทณฑวทยาสามารถอธบายได ดงน

“กฎหมายวาดวยการบงคบโทษ” หมายความถง กฎหมายเกยวกบมาตรการบงคบโทษและการบงคบใช

วธการเพอความปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ซงเปนค าแปลจากชอกฎหมายโดยตรง StVollzG14

11 Criminal Code (Strafgesetzbuch, StGB). As promulgated on 13 November 1998 Federal Law Gazette I, p.945,

p.3322. 12 Section 1 No punishment Without a Law.

13 See. Bernd Schünemann. Nulla poena sine lege?. Berlin:Waltwe de Gruyter,1978. 14 Gesetz über den Vollzug der Freiheitsstrafe und der freiheitsentziehenden Maßregeln der Besserung und Sicherung.

DPU

16

“การบงคบโทษ” คอ สวนหนงของเครองมอทางกฎหมายวาดวยการด าเนนการใหเปนไปตามค าพพากษา

ของศาล อนเกยวของดวยการจ ากดเสรภาพของบคคลไวในเรอนจ า15

“การบงคบโทษ” คอ การจ ากดเสรภาพจากการกระท าความผดอาญา โดยทวไปเปนทเขาใจไดวา การบงคบ

โทษ คอ วธการและขนตอนของการจ ากดเสรภาพจากการกระท าความผดอาญา และการเขาสรปแบบของการบงคบ

โทษตามค าพพากษาของศาล ตลอดจนถงการปลอยตวผตองขงหลงพนก าหนดโทษ การบงคบโทษเปนการบรรยาย

ใหเหนถง ขนตอนทเปนไปตามความจรงของการปฏบตตามค าพพากษาของศาล และท าใหเหนถงความแตกตางของ

การบงคบโทษจ าคกกบการบงคบโทษมาตรการอนๆ การบงคบโทษจ าคกมองคประกอบ 4 ประการ ตอไปน

1) การบงคบโทษจ าคก จ ากดขอบเขตอยเฉพาะแตการจ ากดเสรภาพบคคลทกระท าความผดอาญา

2) การบงคบโทษจ าคกไมไดเปนเพยงโทษจ ากดเสรภาพ แตรวมถงวธการเพอความปลอดภยวาดวยการ

จ ากดเสรภาพภายใตบทบญญตแหงประมวลกฎหมายอาญาเยอรมนดวย

3) การบงคบโทษจ าคกตองประกอบดวยการกระท าความผดอาญา

4) การบงคบโทษจ าคกตองเปนไปภายใตหลกเกณฑของกฎหมายวาดวยการบงคบโทษและกฎหมายอาญา

เปนไปตามค านยามจากหนงสอ Strafvollzug16

“กฎหมายวาดวยการบงคบโทษ” คอ กฎหมายวาดวยมาตรการลงโทษซงบญญตถงการบงคบโทษจ ากด

เสรภาพในเรอนจ า เนองจากอ านาจในการบงคบโทษเปนอ านาจของรฐ กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจงถอเปน

กฎหมายปกครองพเศษ กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก มความแตกตางจากกฎหมายวาดวยการบงคบโทษ

มาตรการอนๆ เพราะจะมบทบญญตเปนการเฉพาะถงวธการและขนตอนการจ ากดเสรภาพ17

จงอาจกลาวไดวาความหมายของการบงคบโทษตามแนวของประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มความ

สอดคลองกบกฎหมายบงคบโทษจ าคกของประเทศไทย แตเนองจากแนวทางของกฎหมายเยอรมนมงเนนในการ

คมครองสทธเสรภาพและศกดศรของความเปนมนษยตามแนวแหงรฐธรรมนญจงใชค าวา “การบงคบโทษจ ากด

เสรภาพ” แทน “การบงคบโทษจ าคก” และแบงแยกกฎหมายวาดวยการบงคบโทษและวธการบงคบเพอความ

ปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ออกจากกฎหมายวาดวยการบงคบโทษมาตรการอนๆ

15Götz Dieter, Haensch Günther, Wellmann Hans: Grosswörterbuch Deutsch als Fremdsprache. (พจนานกรม Langenscheidt) 2006.

16 Günther Kaiser, Heiz Schöch: Strafvollzug.5, neu bearbeitete Auflage. C.F. Müller Verlag, Heidelberg 2003. 17Johannes Feest (Hrsg.): Kommentar zum Strafvollzugsgesetz (AK-StVollzG). 5. Auflage. Luchterhand, Neuwied 2006.

DPU

17

การลงโทษคอ การปฏบตการอยางใดอยางหนงทท าใหผ ทไดรบการปฏบตน นตองไดรบผลราย

เนองมาจากการทบคคลผนนไดฝาฝนแนวปฏบตอนเปนกตกาของสงคม โดยทรฐจะเปนผท าหนาทจดการให

ผกระท าผดไดรบผลรายนนๆ การลงโทษเปนรปแบบหนงของการปองกนสงคมจากผกระท าความผด ทงนการ

ปองกนแบงออกเปน “การปองกนทวไป” และ “การปองกนพเศษ” มาตรการบงคบทางอาญาทมวตถประสงคเปน

การปองกนทวไป (General Prevention/Generalprävention) คอ การลงโทษตามบทบญญตมาตรา 18 แหงประมวล

กฎหมายอาญา ไดแก การประหารชวต จ าคก กกขง ปรบ รบทรพยสน เนองจากเปนมาตรการบงคบทางอาญาทใช

ขมขมใหบคคลอนกระท าความผดในทางเดยวกน หรอเปนแบบอยางซงบงคบจตใจของบคคลทวไปทคดจะกระท า

ความผดอยางเดยวกน ใหงดความคดนนๆ ในขณะทวธการเพอความปลอดภย เปนมาตรการบงคบทางอาญาซงม

วตถประสงคเปนการปองกนพเศษ (Special Prevention/ Spezialprävention) เนองจากวธการเพอความปลอดภยใช

เพอปองกนมใหผกระท าความผดกลบมากระท าความผดเดยวกนซ าอก และเพอปองกนมใหมการกระท าความผดท

อาจกอใหเกดความเดอดรอนแกชวตหรอทรพยสนของผอนอนอาจจะเกดขนในอนาคต วธการเพอความปลอดภย

เปนทางเลอกทศาลสามารถมค าสงใชควบคไปกบการลงโทษ ทงนกเพอตอบสนองตอภารกจหลกในการคมครอง

สงคมและปองกนการกระท าความผดของกฎหมายอาญา

กฎหมายอาญาคขนาน (Zweispuriges Strafrecht) ไมมงเนนเพยงแตการใช “โทษ” เปนมาตรการบงคบทาง

อาญาเพอลงโทษแกบคคลทกระท าความผด แตใหโอกาสบคคลทจะแกไขพฤตนสยใหกลบเปนคนดและกลบคนส

สงคมโดยการเลอกใชวธการเพอความปลอดภย เปนมาตรการปองกนพเศษอกประการหนง โดยการน ามาบงคบใช

แทนมาตรการลงโทษทางอาญา หรอใชควบคกนไปเพอการด าเนนคดอาญาและการอ านวยความยตธรรมทางอาญา

สามารถบรรลวตถประสงคทง 2 ประการของกฎหมายอาญา18 ไดแก

1. “การปองกนทวไป” กลาวคอ ลงโทษการกระท าทละเมดตอกฎหมายเพอใหผกระท าความผดทราบวาได

กระท าในสงทสงคมไมยอมรบและใหบคคลอนเหนวาหากมการกระท าเชนนเกดขน การกระท านนกจะไมเปนท

ยอมรบ บคคลยอมจกตองไดรบโทษจากการกระท าทผดตอกฎหมาย

2. “การปองกนพเศษ” กลาวคอ เปนการปองกนมใหผทเคยกระท าความผด กลบมากออนตรายตอสงคมอก

ในอนาคตโดยการใชมาตรการฟนฟและปองกนประเภทตางๆ

18 Bernd-Dieter Meier. Strafrechtliche Sanktionen. 3Auflage Heidelberg :Springer,2009. pp.21-31.

DPU

18

2.2 ความสมพนธในภารกจของกฎหมายในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ในทางวชาการเพอใหเหนภาพความสมพนธในเชงระบบในมตตางๆ ของกระบวนการยตธรรมทางอาญา

อนจะน าไปสความเขาใจในทกมต ทนาจะมผลในการคดวเคราะหทจะแกไขปรบปรงและใชเปนพนฐานทางความคดในการลดปรมาณผตองขงอนเปนปญหาพนฐาน ตามลกษณะของความสมพนธดงตอไปน 1.มตสมพนธในเชงภารกจ ภารกจของกฎหมายอาญา จะเปนผลไดจรงตองไดรบผลการด าเนนงานจาก

ภารกจของกฎหมายวธพจารณาความอาญา และภารกจของกฎหมายบงคบโทษ มตสมพนธของภารกจจงเปน

ความสมพนธกนของกระบวนการทรวมอยในการด าเนนการ การจะวเคราะห วจารณ แกไข ปรบปรง กฎหมายใน

กระบวนการยตธรรมทางอาญาจงตองรและเขาใจภารกจของกฎหมายกอนเพอใหเหนองครวมและความเกยวเนอง

สมพนธกน มฉะนนกจะเกดปญหาตามมาดงเชนทเคยปรากฏในการแกไขกฎหมายอาญา กฎหมายวธพจารณาความ

อาญาของไทยเรา ยงแกไขยงเกดปญหาผลกระทบ แกไขไปแกไขมาแยกวาเกากม เปนตน

2.มตสมพนธในลกษณะของกฎหมาย กฎหมายในกระบวนการยตธรรมทางอาญาของประเทศไทย ท

น ามาใชในปจจบนจะพบวา มกฎหมายอาญาหลกๆ ทส าคญ 3 สวนดวยกน กลาวคอ กฎหมายสวนทเปนอาญา

สาระบญญต สวนทเปนอาญาวธสบญญต และสวนอาญาบงคบโทษ มมตความสมพนธเชอมตอกนดงน คอ

2.1 กฎหมายอาญาสารบญญต19 กลาวคอ เปนกฎหมายทมภารกจในการคมครองการอยรวมกนของ

มนษยในสงคม ภารกจในการปราบปรามและภารกจในการปองกนการกระท า รวมตลอดทงคมครองคณธรรมทาง

กฎหมายและคมครองคณภาพของการกระท า ซงไดแก ประมวลกฎหมายอาญา พระราชบญญตทมโทษทางอาญา

เปนตน

2.2 กฎหมายอาญาวธสบญญต20 กลาวคอ เปนกฎหมายทมวตถประสงคมงทจะพสจนคนหาความจรง ม

ภารกจในการท าใหกฎหมายอาญามผลบงคบและท าใหภารกจของกฎหมายอาญาเกดผลไดอยางจรงจง ซงไดแก

กฎหมายวธพจารณาความอาญา

2.3 กฎหมายอาญาบงคบโทษ กลาวคอ เปนกฎหมายทมภารกจในการบงคบโทษผกระท าความผดใน

ลกษณะตางๆ ตามวตถประสงคของการลงโทษและการบงคบโทษ โดยมงแกไขเปลยนแปลงพฤตกรรมชวของ

19 ธาน วรภทร. วกฤตราชทณฑ วกฤตกระบวนการยตธรรมทางอาญา. กรงเทพฯ : วญญชน,2554. หนา 31-35. 20 เรองเดยวกน. หนา 32-34.

DPU

19

บคคลและคนคนดสสงคม ซงไดแก พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2479 รวมทงกฎหมายอนอกหลายฉบบท

เกยวของ

จะเหนไดวา ภารกจของกฎหมายทงสามเรองนมสวนทสมพนธกนและมผลกระทบตอสงคมเปนอยางมาก

ซงสรปเปนวงจรของความสมพนธไดดงน

รปภาพท 4 แสดงวงจรความสมพนธของกฎหมายอาญากบสงคมของประเทศไทย

จากแผนภาพจะเหนระบบการท างานของกระบวนการยตธรรมทางอาญาขบเคลอนโดยกฎหมายทง 3

ลกษณะเชอมตอกนเปนวงจร เพอสนองตอภารกจของกระบวนการยตธรรมทางอาญา อนเชอมโยงกบภาคสงคม

กลาวคอ “ถากระบวนการยตธรรมมประสทธภาพเขมแขง คนในสงคมกจะสงบสข เศรษฐกจ การลงทนกจะด

ในทางกลบกน ถากระบวนการยตธรรมไรประสทธภาพสงคมกจะเดอดรอนดวยภยคกคามจากอาชญากรและ

อาชญากรรมตางๆ และทนากลวมากทสดคอภยคกคามคนในสงคมทเกดจากกลไกหรอระบบการท างานของ

กระบวนการยตธรรมทางอาญาทไรประสทธภาพ”

3. มตสมพนธในรปแบบขององคกร มตมมมองในสวนนท าใหเหนความสมพนธของกฎหมายและองคกร

ในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ในรปแบบวงกลม และแบบแนวราบ สดทายระบบสะทอนใหเหนวา ถา

กระบวนการยตธรรมขาดประสทธภาพ ภาคสงคม กจะไดรบผลกระทบมากทสด ระบบท าใหเราเหนภาพขาเขาของ

คดความ ทไดเขาสกระบวนการในการสอบสวนฟองรองและพจารณาพพากษากระทงเสรจกระบวนการในสวนน

ดงน สวนตน(ขาเขา)จะมความส าคญมากตอปรมาณเพมหรอลดของจ านวนบคคลทถกบงคบโทษจ าคก การศกษา

ระบบไดแสดงใหเหนวา การทจะควบคมปรมาณและประสทธภาพของการบงคบโทษจ าคก จะตองพจารณา

ด าเนนการในสมการ (Function) สวนหนา เปนหลกดวย ดวยมาตรการตางๆ ทกฎหมายใหท าได

การฉายภาพมตสมพนธของกระบวนการยตธรรมยงแสดงผลใหเหนอกวา สวนสดทายจรงๆ ทมผลกระทบ

จากการด าเนนงานของกระบวนการยตธรรมทางอาญาคอ “สงคม” กลาวคอ ถาสามสวนแรก หรอหนวยตางๆ ใน

DPU

20

กระบวนการยตธรรมไมมประสทธภาพสงคมกจะไมสงบสข ซงท าใหสวนของภารกจของกระบวนการยตธรรม

ลมเหลว ทวาวกฤตราชทณฑนน เปนวกฤตกระบวนการยตธรรม จรงๆ แลวสวนทจะมผลวกฤตมากทสดจรงๆ ท

ส าคญยงกวานนคอ “ภาคสงคมวกฤต”

เมอกระบวนการยตธรรมท างานลมเหลว ปฏกรยาหรอปรากฏการณทางสงคมทตามมาคออะไร ? ค าตอบ

จากการศกษาวจยคอ

1.กระบวนการยตธรรมจะคกคามสทธของคนบรสทธในสงคมมากขน เพราะบคคลในสงคมจะถกน าเขามา

สกระบวนการยตธรรมงาย ผทตองถกควบคมตวในระหวางพจารณาคดโดยไมมความจ าเปนตองเอาตวไวในอ านาจ

รฐจะมมากขน กระบวนการยตธรรมไมสามารถคมครองสงคมได อาชญากรมความเขมแขงมากกวาอ านาจรฐ

2.งานบงคบโทษจ าคกจะท ารายสงคม กลาวคอ คนทไมสมควรถกสงไปบงคบโทษจ าคกจะไปอยรวมกบ

อาชญากรมออาชพในเรอนจ า จงเกดภาวะของการแลกเปลยนเรยนรทท าใหเกดโอกาสในการสรางความสมพนธ

ของสงคมอาชญากรใหม ทสงผลใหมการพฒนารปแบบและลกษณะของการกระท าความผดใหพฒนามากยงขน

เปนแหลงผลตอาชญากรสสงคม และกลายสภาพเปนองคกรอาชญากรรม หรอองคกรอาชญากรรมขามชาตไดอยาง

รวดเรว

3.มตสมพนธของกระบวนการในเนอหา ในสวนนคอการมองกระบวนการยตธรรมเชอมตอกนโดย

กฎหมายอาญา กลาวคอ กฎหมายอาญาจะก าหนดบทบาทหนาท สถานะของผทเกยวของ วธการหรอขนตอน อ านาจ

หนาท ตลอดทงสงทกฎหมายรบรองคมครอง หรอเปนหลกประกน อนมเหตผลทางกฎหมายทเปนภาวะวสย และ

ตรวจสอบได เนอหาของกฎหมายจะสอดรบกนในการคนหาความจรงและการบงคบโทษ การด าเนนการใดๆ

เกยวกบเนอหาสาระของกฎหมายจงมผลกระทบตอกระบวนการยตธรรมโดยรวมดวย ซงอาจมองเปนรปของ

สมการ (Function) ทางกฎหมายกได ดงนน การปรบปรงแกไขกฎหมายอาญา กฎหมายวธพจารณาความอาญา

กฎหมายบงคบโทษ ฯลฯ ตองดผลกระทบตางๆ ทจะตามมาดวย มฉะนนแลวจะใหผลเปนวายงแกไขปรบปรง

กฎหมายยงท าใหเพมปญหาใหกบการท างานมากขน ซงกมปรากฏใหเหนเปนทประจกษในหลายๆ โอกาสทผานมา

ตามทกลาวมาแลวขางตน ผเขยนตองการแสดงใหเหนวากระบวนการยตธรรมมฐานความคดทมมต

สมพนธอยางเปนระบบ การจะปรบปรงแกไขอยางใดๆ ในสวนใด จงตองมองอยางเปนระบบ มฉะนนกจะเกด

ผลกระทบและอาจท าใหระบบเสยหายได ดงทเคยปรากฏมาแลว ดงน กระบวนการยตธรรมจงตองอาศยความ

รวมมอของทกสวนในกระบวนการ เพอใหเกดความสมพนธสอดคลองกนกบมตสมพนธทก าหนดไวนนเอง อนจะ

DPU

21

ยงใหเกดกระบวนการท างานทมประสทธภาพและประสทธผลตามภารกจทสมบรณ หากกระบวนการยตธรรมทาง

อาญายงท างานแบงแยกหรอแยกสวนกน ระบบหรอมตสมพนธตางๆ กจะเกดจดออนหรอท าใหเกดขอผดพลาดได

งาย ดงทเคยปรากฏในประวตการด าเนนคดอาญาในกระบวนการยตธรรมทางอาญาของไทย เชน คดเชอรรแอนด

เปนตน

2.3 วตถประสงคของการลงโทษและวตถประสงคของการบงคบโทษ ในหวขอนจะไดกลาวถงพฒนาการของวตถประสงคหรอจดมงหมายของการบงคบโทษในอดตสปจจบน ซงจะเปนทศทางทไปสมพนธกบมาตรการตางๆ ทจะท าการศกษาวเคราะห ไดแก การพก-ลดการลงโทษ การอภยโทษ และการแกไขฟนฟ เนอหาในสวนนจงเปนการอธบายพฒนาการทางความคดในเรองนโดยแบงเปน 2 สวนตามล าดบดงน

2.3.1 วตถประสงคของการลงโทษ

2.3.2 วตถประสงคของการบงคบโทษ

2.3.3 ความสมพนธและความขดกนของเปาหมายตามวตถประสงคของการลงโทษและการบงคบโทษ21 2.3.1 วตถประสงคของการลงโทษ กลาวคอ เปาหมายหรอวตถประสงคของการบงคบโทษในอดตทผานมา

มวตถประสงคใหผไดรบโทษรสกส านกวาการกระท าของตนเปนการกระท าผด อนเปนพฤตกรรมทคนในสงคม

สวนใหญไมประสงคใหเกดเหตการณเชนนน โดยแนวทางจะมงเนนการแกแคนทดแทน ชดเชยการกระท าทผดตอ

กฎหมายอาญานนๆ ตอตวผกระท าความผด การด าเนนการจงแสดงออกในวธการตางๆ ทนากลว โหดราย ปาเถอน

มไดค านงถงหลกสทธมนษยชนและหลกศกดศรความเปนมนษย ผตองค าพพากษาใหลงโทษตกเปน “กรรมของการ

บงคบโทษ”22 และสวนทใหความส าคญนอยมากคอการทผกระท าความผดตองเขาสกระบวนการแกไขพฤตกรรม

มนษยเพอเปลยนแปลงพฤตกรรมทไมดนนใหหมดไป เรองนในทางทฤษฎหรอปรชญาการลงโทษไดอธบายถง

วตถประสงคของการลงโทษทส าคญมดงน23

1) การลงโทษเพอเปนการทดแทน

21 ธาน วรภทร. “กฎหมายบงคบโทษในประเทศไทย:การบงคบโทษจ าคก” วทยานพนธดษฎบณฑต คณะนตศาสตรปรด พนมยงค มหาวทยาลยธรกจบณฑตย,2552.

22 ด ธาน วรภทร กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก. พมพครงท 2 กรงเทพฯ:วญญชน,2555. 23 ด อททศ แสนโกศก. “หลกกฎหมายอาญา:การลงโทษ” อนสรณในงานพระราชทานเพลงศพ. วดธาตทอง. 23 มนาคม

2515. ม.ร.พ.

DPU

22

2) การลงโทษเพอเปนการขมข

3) การลงโทษเพอเปนการปรบปรงแกไข

4) การลงโทษเพอเปนการตดโอกาสกระท าความผด

1) การลงโทษเพอเปนการทดแทน24 (Retribution) ตามวตถประสงคขอนการลงโทษจะเปนไปเพอความ

ยตธรรม ผใดกระท าความผดกจะตองไดรบโทษเปนการทดแทน หรอจะพดอกอยางหนงคอ การกระท าความผด

เปนกรรมชว เมอผใดกระท าผดกตองชดใชกรรมของตนโดยการรบโทษ นกปรชญาชาวเยอรมน Immanuel Kant

ไดใหเหตผลสนบสนนความคดตามทฤษฎน และยงมความคดวา ถาสงคมไมลงโทษผกระท าความผดกเทากบสงคม

ยอมรบรองการกระท าของเขา และดวยเหตนนกมผลเสมอนวาสงคมเปนผสนบสนนใหกระท าผด และทานได

กลาวไวในหนงสอ Philosophy of Law วา "จะใชการลงโทษเปนเพยงเครองมอเพอใหเกดประโยชนอยางอนไมได

ไมวาจะเพอใหเกดประโยชนแกผลงโทษเองหรอแกสงคมเปนสวนรวมกตาม การลงโทษในทกกรณจะตอง

เนองมาจากเหตวาบคคลทถกลงโทษไดกระท าผดเทานน ทงนเพราะเปนการไมบงควรทจะปฏบตตอบคคลหนง

เพยงเพอจะเปนเครองมอใหบงเกดผลแกบคคลอน ทกคนมสทธในฐานะทเกดมาเปนมนษยในอนจะไมถกปฏบต

เชนนน" ความผดทไดกระท าและโทษทไดรบจะตองเปนสดสวนทเหมาะสม

ปญหามอยวาท าไมสงคมตองเขาไปลงโทษผกระท าผด การทรฐเขามารบหนาทลงโทษผกระท าผดเพอเปน

การทดแทนกเพอปองกนมใหมการแกแคนกนเอง ท าใหสงคมวนวายเพราะจะมการแกแคนกนเองโดยไมสนสดซง

แสดงถงความไรประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมทางอาญา ในขณะเดยวกนกเพอชวยเหลอผทออนแอกวาให

ไดรบความเปนธรรม โดยการลงโทษผกระท าผดใหไดรบผลรายทสาสมและทดแทนกนอยางยตธรรม

วตถประสงคในการลงโทษขอน เปนวตถประสงคทสอดคลองกบความรสกของประชาชนสวนใหญในทกสงคม

แมวาจะเปนวตถประสงคทปจจบนเรมทจะลดความส าคญลงเพราะสงคมมเหตผลหรอวตถประสงคอนในการทจะ

ใชลงโทษผกระท าผดมากขน กอปรกบวตถประสงคในการลงโทษเพอแกแคนทดแทนกมจดออนหลายประการคอ25

1.การลงโทษเพอแกแคนทดแทนไมไดพจารณาถงประโยชนในอนาคต คอไมไดพจารณาถงวาการลงโทษ

นนจะมผลในการปองกนไมใหมการกระท าผดเกดขนอกหรอไม การลงโทษเพอการทดแทนมไดท าใหเกดผลอะไร

กลบคนมาในเชงความคดในการรกษาความสงบเรยบรอยของสงคมในอนาคต

24 Clemens Bartollas. Invitation to Corrections. Boston : USA. Allyn&Bacon,2002. pp.71-72. 25 นทธ จตสวาง. หลกทณฑวทยา. กรงเทพฯ : กรมราชทณฑ, ม.ป.พ. หนา 24-25.

DPU

23

2.การลงโทษเพอแกแคนทดแทนไมไดค านงถงความจ าเปนของสงคม แตค านงถงความเหมาะสมของโทษ

กบความผดทกระท า ฉะนนเมอไดลงโทษผกระท าตามอตราโทษแลว กตองปลอยตวออกมาทง ๆ ทยงเปนอนตราย

ตอสงคมอย หรอเชนกรณการตดมอผกระท าผดฐานลกทรพย สงคมจะไมไดอะไรจากการลงโทษดงกลาวนอกจาก

คนพการใหทสงคมจะตองเปนภาระเลยงดตอไป

3.เปนการยากมากทจะวดขนาดความรนแรงของโทษ กบความผดวามความเทาเทยมกนจรงหรอไม เพราะ

ในสภาพความเปนจรง สงคมยงไมสามารถมมาตรการใด ๆ ทจะลงโทษใหไดสดสวนกบความผดอยางแทจรงได

เชนกรณการลกทรพย การจะลงโทษอยางไรจงจะสาสม หากจะใชโทษจ าคกจะตองจ าคกกปจงจะทดแทนกนได

เปนเรองของความรสกทงสน ยงไมมมาตรฐานใด ๆ ทจะวดไดวาทดแทนกนได ปญหาจงเกดวาผกระท าผดถก

ลงโทษอยางยตธรรมหรอผเสยหายไดรบการตอบแทนทยตธรรมหรอไม

ดวยเหตดงกลาวนเองท าใหวตถประสงคในการลงโทษเพอการแกแคนทดแทน ลดความส าคญลงในปจจบน

แตกยงคงมอย ทงนเพราะยงสอดคลองกบความรสกของผเสยหายและประชาชนทวไปในการทจะท าใหผกระท าผด

ไดรบการลงโทษเพอทดแทนใหสาสมกน

2) การลงโทษเพอเปนการขมข26 (Deterrence) มหลกการวา การลงโทษจะค านงถงแตเพยงผลของการ

ลงโทษตอตวผกระท าความผดเทานนไมได แตตองค านงถงผลตอประชาชนทวไปดวย วตถประสงคในการลงโทษ

ผกระท าความผดกเพอประโยชน 2 ประการ คอ

1.มผลแกตวผกระท าความผด ท าใหผกระท าความผดซงถกลงโทษมความเขดหลาบไมกลากระท าอก

2.เปนตวอยางใหกบคนทวไปเหนวาเมอกระท าผดแลวจะตองไดรบโทษ เพอคนทวไปจะไดทราบจะได

เกรงกลวไมกลากระท าความผดขนบาง ท าใหเกดความยบย งชงใจไมกลากระท าความผดเชนนนอก

การขมขดงกลาวท าใหเกดความกลวทจะถกลงโทษ จะท าใหหลายคนไมกลากระท าความผดแลว ยงมผล

ท าใหคนทวไปคดวาการกระท าความผดเปนสงทพงหลกเลยง

การทจะท าใหการลงโทษมผลในการขมขวญและยบย งจะตองท าใหการลงโทษนน เรย เจฟฟอรย กลาวไว

วาจะตองมความแนนอน รวดเรว เสมอภาค และโทษทเหมาะสม กลาวคอมลกษณะ 4 ประการ27

26 Stephen Livingstone and Tim Owen. Prison Law. 2nded. New York:Oxfort,1999. pp.415-416. And Clemens Bartollas.

Invitation to Corrections. Boston : USA. Allyn&Bacon,2002. pp.28-29. 27 นทธ จตสวาง. อางแลว. หนา 26-27.

DPU

24

1.การลงโทษตองมความแนนอนในการน าตวผกระท าผดมาลงโทษ กลาวคอเมอมการกระท าผดเกดขนแลว

จะตองท าใหผกระท าผดมโอกาสหลดรอดจากการถกจบกมลงโทษไปไดยาก ซงจะมผลในการขมขวญและยบย งให

คนทวไปและผกระท าความผดเกดความเกรงกลวไมกลาเสยงกระท าผดขนอก เพราะท าผดแลวตองถกจบกไมคมคา

2.การลงโทษจะตองสามารถกระท าไดอยางรวดเรว เมอมการกระท าผดเกดขนแลวจะตองสามารถน าตว

ผกระท าผดมาลงโทษไดอยางรวดเรวให “เหนผลทนตา” จงจะท าใหผกระท าผดและคนทวไปเหนเปนตวอยางวา

เมอกระท าผดแลวจะไดรบผลรายเชนไร ในทางตรงกนขามหากมการกระท าผดเกดขนแลว อก 3 ปตอมาจงสามารถ

จบกมตวผกระท าผดได หรออก 5 ปตอมา กวาศาลจะลงโทษผกระท าผด กจะท าใหคนทวไปลมถงเรองราวการ

กระท าผดทเกดขน และท าใหการลงโทษไมมผลในการขมขวญยบย งเพราะไมเหนผลทนตา ดงนน หากเปนกรณ

การกระท าผดในคดทสะเทอนขวญประชาชนหรอคดทประชาชนใหความสนใจ กระบวนการยตธรรมโดยต ารวจ

อยการ ศาล อาจรวมมอกนในการเรงด าเนนคดเพอใหผตองหาไดรบการพจารณาตดสนใจโดยเรว กจะท าใหการ

ลงโทษมผลในการขมขวญยบย งมากขน

3.การลงโทษตองมความเสมอภาค โดยทผทกระท าผดจะตองถกลงโทษเทาเทยมกนไมมการเลอกปฏบต

ซงจะมผลใหผกระท าผดหรอผทคดจะท าผดไมมโอกาสแกตว หรอหาทางหลกเลยงหรอหาขอยกเวนจากการถก

ลงโทษถาท าผด การลงโทษจงจะมผลในการขมขวญยบย ง หากเมอมการกระท าผดแลวบางคนไดรบโทษ บางคนม

ขอยกเวน กจะท าใหการลงโทษไมศกดสทธ ท าใหตางหาชองทางทจะหลบหนหรอหาขอยกเวนทไมตองรบโทษท า

ใหไมมความเกรงกลวตอโทษ

4.การลงโทษจะตองมบทลงโทษทเหมาะสมและทดเทยมกบความผด หากบทลงโทษเบาเกนไปไมได

สดสวนกบการกระท าผด กจะท าใหผกระท าผดและคนทวไปไมเกดความเกรงกลวและคมคาทจะเสยงกระท าผด

แตหากบทลงโทษหนกเกนไปกจะท าใหผกระท าผดพยายามปกปดการกระท าผดของตนเอง โดยการท ารายเหยอ

หรอท าใหเหยอไดรบผลรายมากขน เชน หากใชโทษประหารชวตกบการปลนหรอขมขน จะกระตนใหมการปลน

แลวฆาเจาทกขหรอขมขนแลวฆาเพอปกปดการกระท าผดของตนเองเพราะโทษเทากนในขณะเดยวกน

กระบวนการยตธรรมจะตองท างานหนกมากขนในการน าตวผกระท าผดมาลงโทษ เพราะยงมโทษหนกยงตองมการ

พสจนหรอมพยานหลกฐานทชดแจง ศาลจงจะสงลงโทษ หากพยานหลกฐานหรอการฟองรองด าเนนคดไมรดกม

พอกจะเปนโอกาสใหผกระท าผดหลดรอดจากการถกลงโทษไปได ดงนน โทษจงตองมความเหมาะสมและ

ทดเทยมกบการกระท าผด จงจะมผลในการขมขวญยบย ง

DPU

25

3) การลงโทษเพอเปนการปรบปรงแกไข28 (Rehalibitation) การลงโทษเพอเปนการปรบปรงแกไขนนม

แนวคดวาการลงโทษตามทฤษฎปรบปรงแกไขประสงคเพยงเพอจะปองกนไมใหบคคลทไดกระท าผดมาแลว

กลบมากระท าผดซ าอกพยายามหาทางใหผทไดกระท าผดมาแลวเกดความยบย งไมกระท าผดซ าขนอก ซงทฤษฎน

เกดขนภายหลงทฤษฎท 1 และ 2 ทกลาวมาแลว แนวคดทฤษฎนเหนวาการท าใหผกระท าผดไดรบความยากล าบาก

หรอไดรบผลรายดวยการลงโทษแตเพยงอยางเดยวไมนาจะท าใหคนประพฤตตวดขน หรอส านกในการกระท าทไม

ดของตวเอง กอปรกบเหนวาการลงโทษเพอการขมข ไมมผลเปนการปองกนไมใหผกระท าผดทไดรบโทษแลวกลบ

ใจไมกระท าผดซ าอกไมเปนสงทชวยใหผกระท าความผดมความสามารถทจะกลบตวเปนคนดไดเลย ซงใน

วตถประสงคของการบงคบโทษในขอนจะไปสมพนธหรอไปขยายผลในวตถประสงคของการบงคบโทษในหวขอ

ตอไป

4) การลงโทษเพอเปนการตดโอกาสกระท าความผดไดอก29 (Incapacitation) เปนวตถประสงคหรอแนวคด

ทท าใหผกระท าความผดหมดโอกาสกระท าความผด อาจไดแก การจ าคกผกระท าความผดไวตลอดชวต จ าคกม

ก าหนดระยะเวลา การประหารชวต เปนตน โดยประสงคจะก าจดผกระท าความผดใหออกไปจากสงคมอยางถาวร

หรอชวคราวกตาม อนเปนการปองกนใหคนในสงคมอยไดอยางปลอดภย ไมตองหวาดระแวงภยจากบคคลนนๆ

อกตอไป

วตถประสงคของการลงโทษตามทกลาวมาแลว เปนพนฐานส าคญในการลงโทษทางอาญา โดยในการ

น าไปใชนน จะเนนหนกไปในทางใดกจะเปนไปตามลกษณะทางวฒนธรรมของกลมชนนน สภาพชวตความเปนอย

ศาสนา และแนวนโยบายแหงรฐ ในบางชวงเวลาแนวคดของทฤษฎตางๆ เหลานอาจเปนเครองมอของรฐในการ

คมครองปองกนสงคมในสถานการณทวกฤตได หากเราพจารณาประวตการลงโทษทางอาญาตงแตอดตของ

ประเทศไทย ในยคสโขทย อยธยา เรอยมาจนถงปจจบน จะพบวามการน าทฤษฎตางๆ มาใชอยางเหนไดอยาง

ชดเจน การน าแนวคดดงกลาวมาใชนนจะผสมกลมกลนกนอยหลายแนวคดทฤษฎ ปรากฏในโทษและวธการ

บงคบโทษในทางอาญา

28 Stephen Livingstone and Tim Owen. Prison Law. 2nd ed. New York: Oxfort,1999. p.452. and Clemens Bartollas.

Invitation to Corrections. Boston : USA. Allyn&Bacon,2002. pp.52-54. 29 Clemens Bartollas. Invitation to Corrections. Boston:USA. Allyn&Bacon,2002. pp.71-75. and Joan Petersilia When

Prisoners Come Home. New York : Oxford,2003. pp.12-13,64-65.

DPU

26

ส าหรบวธการลงโทษทสนองตอวตถประสงคนและใชกนแพรหลายในปจจบนกคอ การจ าคกโดยการกน

ผกระท าผดออกไปจากสงคมใหสงคมปลอดภย แตการจ าคกเปนวธทแยกผกระท าผดออกจากสงคมไดเปนการ

ชวคราว ผกระผดยงคงตองกลบมาอยในสงคมในทายทสด แมจะเปนโทษจ าคกตลอดชวตซงตอมากมกจะมการลด

โทษดวยวธการตางๆ จนทสดแลวกสามารถออกจากเรอนจ ากลบเขามาสสงคมไดอก และเมอกลบมาแลวผกระท า

ผดอาจมความโกรธแคนสงคมมากยงขน เปนผลตอเนองจากการลงโทษทเขาไดรบ หรอการอยในเรอนจ านานๆ ท า

ใหบคคลนนปรบตวเขากบสงคมยากขน กอปรกบโดยทวไปสงคมไมยอมรบบคคลทผานการรบโทษจ าคกมาแลว

คนเหลานจงมตราบาปเปนคนขคก30 ไมมใครยอมรบ

2.3.2 วตถประสงคของการบงคบโทษ วตถประสงคหรอจดมงหมายของการบงคบโทษจ าคกจะไม

เหมอนกบวตถประสงคของการลงโทษ ทมงทจะลงโทษใหเปนไปตามค าพพากษาหรอค าสงของศาลเปนหลก

หากแตวตถประสงคของการบงคบโทษเปนการพฒนาการจากแนวคดในอดตในการลงโทษเขามาสแนวคดยคใหมท

มความเปนเสรนยมในการคมครองสทธและเสรภาพตลอดทงศกดศรความเปนมนษยมากขน มงทจะปรบเปลยน

บ าบดฟนฟหรอแกไขพฤตกรรมของบคคลทบกพรองในเรองตางๆ ทเปนเหตใหกระท าผดกฎหมายอาญาอนเปน

กตกาสงคม ถงขนาดไมสามารถด ารงชวตอยรวมกบคนในสงคมปกตได จงมความจ าเปนทตองน าคนลกษณะ

ดงกลาวนไปปรบปรง ซอมแซมแกไข ยกระดบความเจรญทางจตใจและพฤตกรรม ใหอยในระดบเกณฑมาตรฐาน

คนปกตในสงคมนนๆ ได31 ซงวตถประสงคของการบงคบโทษทส าคญมดงตอไปน

1) เพอใหมการด ารงชวตอนาคตโดยปราศจากการกระท าความผดและมความรบผดชอบตอสงคม

2) เพอเปนการคมครองสงคม

1) เพอใหมการด ารงชวตอนาคตโดยปราศจากการกระท าความผดและมความรบผดชอบตอสงคม32

วตถประสงคขอนมงเนนการด ารงชวตในอนาคตโดยปราศจากการประท าความผด และใหมความรบผดชอบตอ

สงคม ซงเปนขอทส าคญทสดและตรงกบความเปนจรงในการบงคบโทษในทณฑสถานทวา “เมอมการลงโทษ

30 นทธ จตสวาง. อางแลว. หนา 29. 31 See. Iain Crow. The Treatment and Rehabilitation of Offenders. London:SAGE Publications,2004. 32 Strafvollzugsgesetz. 1976. § 2 Aufgaben des Vollzuges. Im Vollzug der Freiheitstrafe soll der Gefangene fähig warden, künftig in sozialer

Verantwortung ein Leben ohne Straftaten zu führen (Vollzugsziel). Der Vollzug der Freiheitsstrafe dient auch dem Schutz der Allgemeinheit von weiteren Straftaten.

DPU

27

จ าคกผกระท าผดครบระยะเวลาแลว ผนนกจะออกมาด ารงชวตรวมกบผอนในสงคมปกตอกครง” ดงนน ในหลาย

ประเทศในโลก เชน ประเทศญปน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน องกฤษเปนตน ตางกมกฎหมายและหรอ

แนวนโยบายในการลงโทษจ าคก ทจะตองหลกเลยงผลเสยหายกบบคคลในการบงคบโทษจ าคก กลาวคอ ตองไม

ท าลายบคลกภาพของคนปกตและตองสอดคลองกบหลกศกดศรความเปนมนษยตามรฐธรรมนญ อยบนพนฐาน

ของการบงคบโทษ หลกการความใกลเคยงของชวตภายในและภายนอกเรอนจ า เพราะนกโทษทกคนมโอกาสกลบ

เขาสสงคมอกครง หากการจ าคกท าลายบคลกภาพของคนใหเสยไป การฟนฟกจะท าไมไดผล สดทายสงคมกจะ

ไดรบความเสยหายอกตอไป33

การลงโทษอยางมเหตผลทเปนภาวะวสย ยอมไมลงโทษเพยงเนองจากวาไดมการกระท าผดขนเทานน

เพราะสงใดทเกดขนแลวไมอาจแกไขใหกลบเปนดงเดมได แตการลงโทษโดยค านงถงอนาคต หรอการมองไป

ขางหนาเพอใหทงผทกระท าความผดเองและผทรเหนวาผกระท าความผดถกลงโทษไมกระท าความผดขนอก34เปน

สงทส าคญ35โดยสรปมหลกเกณฑพนฐานการบงคบโทษทตองน ามาใชดงน36

- หลกการความใกลเคยงของชวตภายในและภายนอกเรอนจ า กลาวคอ รฐจะตองพยายามบรหารจดการ

ตางๆ ใหการด าเนนชวตของผตองขงภายในเรอนจ า มความใกลเคยงกบการใชชวตของบคคลทวไปภายนอกเรอนจ า

มากทสดเทาทจะท าได กลาวอกนยหนงภายนอกคกและภายในคกตองใกลเคยงกนมฉะนนจะท าใหผไดรบโทษ

จ าคกเสยบคลกภาพ หรอวฒนธรรมการด าเนนชวตของตนในการอยรวมกนกบสงคมภายนอกไป ท าใหไมสามารถ

กลบคนสสงคมได เปนการท าลายวฒนธรรมการใชชวตปกตของมนษย

- หลกการหลกเลยงผลเสยจากการบงคบโทษ หมายความวา มาตรการหรอกลไกตางๆ ในการลงโทษและ

บงคบโทษตองหลกเลยงผลเสยจากการบงคบโทษ อนเปนการท าลายบคลกลกษณะของความเปนมนษยไป เชน

33 Günther Kaiser. Strafollzug. 5Auflage C.F.Müller Verlag,2003. pp.113-121. 34 Clemens Bartollas. Invitation to Corrections. Boston:USA. Allyn&Bacon,2002. p.335. 35 Strafvollzugsgesetz. 1976. § 3 Gestaltung des Vollzuges. (1) Das Leben im Vollzug soll den allgemeinen Lebensverhältnissen soweit als möglich angeglichen werden. (2) Schädlichen Folgen des Freiheitsentzuges ist entgegenzuwirken. (3) Der Vollzug ist darauf auszurichten, daß er dem Gefangenen hilft, sich in das Leben in Freiheit einzugliedern. 36 Klaus Laubenthal. Strafollzug. 5Auflage. Würzburg:Springer,2008.pp94-129.

DPU

28

การไมใหเกดวฒนธรรมคกโดยไมจ าเปนทจะเปนผลมาละลายพฤตกรรมของผตองขง การตดการรบรขอมล

ขาวสารภายนอกคก การลงโทษดวยวธทารณโหดรายภายในเรอนจ า เปนตน เปนการกระท าทท าใหผตองขงรสก

วาตนเองดอยกวาหรอตกต ากวาคนอนทวไป เชน การเรยกชอหรอการใชสรรพนามตางๆ ในการเรยกผตองขง เปน

ตน

- พยายามทจะหลกเลยงไมใหผกระท าความผดไดประสบกบสงทท าลายคณลกษณะประจ าตวของคนๆ นน

กลาวคอ เมอผกระท าความผดถกคมขงในเรอนจ า ยอมเสอมเสยฐานะและชอเสยงในสายตาของคนทวไปท าให

โอกาสทจะกลบตวเปนคนดลดนอยลง กอปรกบในกรณทผกระท าผดไดรบโทษจ าคกครงแรกหรอความผดเลกๆ

นอยๆ ผกระท าความผดจะตองมาอยปะปนกบผกระท าความผดทเปนอาชญากรอาชพ ซงมอทธพลทสามารถ

ครอบง าบคคลอนไดงาย เพราะคนเรายอมซมซบความเลวไดงายกวาสงทดๆ ท าใหผทพอจะกลบตวไดหมดโอกาส

ทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมชวเปนพฤตกรรมทด อนเปนสงทคนในสงคมสวนใหญพงประสงคไมได วธการอาจ

ไดแก

-การปลอยตวผกระท าผดโดยไมลงโทษจ าคก โดยพยายามใชบทบญญตกฎหมายวาดวยการรอการลงโทษ

หรอรอการก าหนดโทษ หรอพยายามใชโทษปรบ เปนหลกในการเลยงไมใชโทษจ าคกโดยไมจ าเปน โดยเฉพาะ

โทษจ าคกระยะสน

-การปลอยตวกอนรบโทษจ าคกครบก าหนด ซงเปนอ านาจของเจาพนกงานในสวนราชทณฑทจะพจารณา

ปลอยตวผตองโทษกอนครบก าหนด หากเหนวาความเหมาะสมในอนทจะมชวตอยในสงคมของผนนจะเสอมทราม

ลง หากจ าคกอยในเรอนจ าตอไป และการปลอยตวผนนออกมาจะไมเปนอนตรายตอสงคม

-การแยกประเภทนกโทษ เชน แยกนกโทษโดยพจารณาจากอาย แยกผทกระท าความผดครงแรกออกจาก

พวกทกระท าความผดมาแลวหลายครง เปนตน

- หลกการคนคนดสสงคม การบงคบโทษมงผลส าเรจในการสรางจตส านก สรางความรผดชอบชวด ให

เกดขนกบบคคลทตองโทษใหได

การบงคบโทษตองพยายามมงยกระดบสามญส านกและพฤตกรรมทตกต าของผกระท าความผดใหขนมาส

ระดบคนปกต โดยหลกการทวามนษยเปนประดษฐกรรมทธรรมชาตสรางขนเปนพเศษใหสามารถเรยนรสงใหมๆ

ไดและสามารถพฒนาปรบเปลยนพฤตนสยและพฤตกรรมได จงตองมการสงเสรมคณคาในตวบคคล สงเสรม

ความสามารถของบคคล ตองแสดงผลลพธของความคดและการกระท ารวมทงผลลพธทางเศรษฐกจส าหรบความ

DPU

29

เปนไปไดทจะหาเลยงชพ เพอชดเชยจดออนหรอสงบกพรองของแตละคน ซงการบ าบดปรบปรงแกไขนนกโทษ

แตละคนจะไมเหมอนกน แตจะตองมวธการวเคราะหหาสาเหตและวางแผนการบงคบโทษเปนรายๆ ไป อนจะยง

ผลสดทายใหเกดคอ เมอนกโทษพนโทษแลวไมกระท าความผดซ าอก37

2) เพอเปนการคมครองสงคม38 การบงคบโทษมงทจะคมครองสงคม อนเปนภารกจเดยวกนกบภารกจของ

กฎหมายอาญา ดงนนเมอปรากฏเปนทแนชดแลวโดยกระบวนการยตธรรมทางอาญาวาบคคลใดเปนผกระท า

ความผดและศาลไดพพากษาลงโทษจ าคกแลว สวนของการบงคบโทษกจะจ ากดเสรภาพของนกโทษผนนเพอเขาส

มาตรการในการแกไขในรปแบบตางๆ ตามระยะเวลาทสมควรโดยพจารณาจากเหตปจจยตางๆ เกยวกบความ

บกพรองของนกโทษเปนรายๆ ไป ใหเปนไปตามแผนการบงคบโทษ เมอบ าบดรกษาเปนปกตดแลว จงปลอย

บคคลนนกลบเขาสสงคม วตถประสงคของการบงคบโทษจงเปนการคมครองสงคมไดอยางแทจรง ถาหากได

กระท าอยางมประสทธภาพ

กลาวอกนยหนง ภารกจของกฎหมายวธพจารณาความอาญา กลนกรองเอาคนทกระท าผดกฎหมายเขารบ

โทษจ าคก ภารกจของกฎหมายบงคบโทษจะท าการแกไขพฤตกรรมชวของคนทไดกระท าผดกฎหมายอาญาใหเปน

คนดของสงคม อยางไรกตาม การแกไขผกระท าผดในปจจบน แมจะเปนแนวทางทยอมรบกนในวงการราชทณฑ

โดยทวไป แตกยงเปนทสงสยวาจะไดรบผลตามวตถประสงคเพยงไร เพราะการแกไขฟนฟผกระท าผดจะม

อปสรรคหลายประการ กลาวคอ39

1.ผกระท าผดไดสญเสยบคลกภาพไปแลวโดยถกหลอหลอมและขดเกลาใหมบคลกลกษณะเชนนนมาเปน

เวลานาน แตใชเวลาในเรอนจ าไมนาน ในการทจะแกไขฟนฟใหฟนคนจตส านกทดกลบมาและปรบตวเขากบคน

โดยทวไปในสงคมนนท าไดยาก

2.การลงโทษเพอการแกไขนน จะขดกบความรสกของคนในสงคมวาผกระท าผดไมควรไดรบการปฏบตท

ดกวาคนปกตทวไป ซงเปนไปตามหลกของเบนเทม(Bentham)ทวา“หลกการไดรบประโยชนทนอยกวา” (Principle

of less eligibility) ทงนเพราะคนโดยทวไปจะเหนวาเปนการไมเปนธรรมทผกระท าผดจะไดรบประโยชนมากกวา

คนทวไป เชน ผกระท าผดจะไดรบการอบรมแกไขฝกวชาชพ สวสดการ อาหาร ทอยอาศย ตลอดจนการจด

37 See Clemens Bartollas. Invitation to Corrections. Boston : USA. Allyn&Bacon,2002. 38 See Joan Petersilia When Prisoners Come Home. New York : Oxford,2003. 39 นทธ จตสวาง. อางแลว. หนา 30-31.

DPU

30

การศกษา การหางาน ในขณะทคนทวไปในสงคมอกจ านวนมากไมไดรบบรการดงกลาวความรสกของคนทวไป

ดงกลาวเหนไดวาขดกบหลกของการแกไขฟนฟ

3.การแกไขฟนฟเหมาะสมส าหรบผกระท าผดบางประเภทเทานน เชน ผกระท าผดครงแรก ซงไดกระท าผด

ไปเพราะอารมณชววบหรอโดยพลงพลาด หรอท าไปเพราะความจ าเปน การแกไขฟนฟไมใหกระท าผดซ าขนอก

ยอมมทางท าส าเรจไดมาก แตส าหรบผกระท าผดทเคยกระท าผดและถกลงโทษมาหลายครงแลว หรอพวกอาชญา

กรอาชพหรอพวกท าผดตดนสย โอกาสทจะแกไขฟนฟใหกลบตวจะยอมเปนไปไดยาก ดงนน การแกไขฟนฟจงไม

สามารถจะท าใหผกระท าผดกลบตวไดทกกรณไป

2.3.3 ความสมพนธและความขดกนของเปาหมายตามวตถประสงคของการลงโทษและการบงคบโทษ40 ตามทกลาวมาแลววาการแกไขนน ขดกบความรสกของคนในสงคมวาผกระท าผดไมควรไดรบการปฏบตทดกวาคน

ทวไป ตามหลกทเรยกวา “หลกการไดรบประโยชนทนอยกวา” (Principle of less eligibility) โดยคนในสงคม

ทวไปจะเหนวาเปนการไมเปนธรรมทผกระท าผดจะไดรบประโยชนมากกวาคนทวไป เชน ผกระท าผดจะไดรบ

การอบรมแกไขฝกวชาชพ สวสดการ อาหาร ทอยอาศย ตลอดจนการจดการศกษา การหางาน ในขณะทคนทวไป

ในสงคมอกจ านวนมากไมไดรบบรการดงกลาว ความรสกของคนทวไปดงกลาวเหนไดวาขดกบหลกของการแกไข

ฟนฟตามวตถประสงคของการบงคบโทษ ซงในขณะเดยวกนหากไมใหประโยชนในดานตางๆ อยางเหมาะสมกเปน

การยากในการแกไขผกระท าความผดใหมจตส านกและกลบตวกลบใจไมกระท าความผดซ าอก ดงนนจงเกด

ความสมพนธและความขดกนของเปาหมายตามวตถประสงคของการลงโทษและการบงคบโทษ

1. พฒนาการความสมพนธตามวตถประสงคของการลงโทษและการบงคบโทษ เดมการลงโทษจ าคกมงเนน

เปนไปตามวตถประสงคของการลงโทษ ทเนนการแกแคนทดแทน การขมข การตดโอกาสกระท าความผด และการ

แกไขฟนฟ เนนหนกการแกแคนใหสาสมทผนนไดกระท าตอเหยอ แตจากวตถประสงคในการแกไขฟนฟ ซงเดม

เปนวตถประสงคขอสดทายของการลงโทษ ไดรบความสนใจและน ามาใชคอนขางนอยเพราะมความเชอวาไมนาจะ

ท าได แตเนองจากผลของการด าเนนการตามวตถประสงคขออนๆ ทผานมาท าใหเกดผลรายตอสงคมทเหนไดชด

เพราะความเปนอาชญากรของผกระท าความผดมไดหมดไปและยงเปนการเพมจ านวนอาชญากรมออาชพมากยงขน

40

Günther Kaiser. Strafollzug. 5Auflage C.F.Müller Verlag,2003. pp.122-127., Klaus Laubenthal. Strafollzug. 5Auflage. Würzburg:Springer,2008. , ด ธาน วรภทร. “กฎหมายบงคบโทษในประเทศไทย:การบงคบโทษจ าคก” วทยานพนธดษฎบณฑต คณะนตศาสตรปรด พนมยงค มหาวทยาลยธรกจบณฑตย,2552.

DPU

31

แทจรงแลวการแกไขฟนฟปรบแกพฤตนสยผกระท าผดควรจะตองเปนเรองหลกในการน ามาใชกอนวตถประสงคขอ

อน ซงจะท าใหเกดศกยภาพทเปนผลไดจรงเปนไปตามภารกจของกฎหมายอาญา วธพจารณาความอาญา และ

กฎหมายบงคบโทษ อนเปนบทพสจนทฤษฏความคดในชวงเวลาทผานมาทเหนไดอยางประจกษในประเทศตางๆ ท

มประสบการณหลายๆ ประเทศ กลาวคอ สามารถทจะปกปองคมครองสงคมและสรางความสงบสขใหกบสงคม

อยางแทจรงได ความเปลยนแปลงแนวคดดงกลาวปรากฏตามรปภาพดงตอไปน

รปภาพท 5 แสดงความเปลยนแปลงแนวคดของวตถประสงคของการลงโทษสวตถประสงคของการบงคบโทษ

จากภาพขางตนเปนการแสดงพฒนาการดานความคด และในทางปฏบตในการบงคบโทษจ าคกทมการ

เปลยนแปลงจากอดตสปจจบน ซงวตถประสงคของการบงคบโทษจะเปนหลกประกนใหกบสงคมไดวา เพอใหผท

มการพสจนความจรงแลววากระท าผดจรง เมอไดผานกระบวนการบงคบโทษจ าคกแลว ภายหลงแตนนเขาตอง

สามารถทจะด ารงชวตในอนาคตโดยปราศจากการกระท าความผดได และมความรบผดชอบตอสงคมอนเปนการ

คมครองสงคมไดอยางแทจรง ดงนนในการปรบปรงแกไข บ าบดฟนฟ พฤตกรรมทผดกฎหมาย บคคลทเปนผ

ตองโทษจะตองไดรบหลกประกนสทธขนพนฐานทางกฎหมายมากขน ไดรบความคมครองในเรองสทธมนษยชน

และศกดศรความเปนมนษยในระดบทเหมาะสม ซงไดปรากฏเปนรปธรรมตามแนวทางในมาตรฐานขนต าวาดวย

การบงคบโทษจ าคกของสหประชาชาต (Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners) และใน

กฎหมายบงคบโทษจ าคกของประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ประเทศญปน และในทางนโยบายกบกฎหมาย

ขององกฤษ เปนตน อนเปนเปาหมายทแสดงใหเหนถงปรากฏการณของการบงคบโทษจ าคกในยคใหม

ทกลาวมานมไดหมายความวาวตถประสงคของการลงโทษ จะเสยไปใชไมไดตองยกเลกแตอยางใดไม ซง

ตามความจรงแลวหาเปนเชนนนไม หากแตเปาหมายของการบงคบโทษจ าคกจะมความเคารพสทธของบคคลมาก

ขน เปาหมายทมงเนนจงเปลยนแปลงไป ความเหมาะสมของการกระท าและโทษทจะไดรบกยงคงตองใหพจารณา

ใหเหมาะสม สมดลกนเชนกน ยงคงตองมความสมน าสมเนอในการชดเชยการกระท าชวเปนกรณๆ ไป หรอการให

DPU

32

สาสมในระดบทเหยอหรอญาตของเหยอและสงคมพงพอใจ การตดสนคดจงยงตองใชหลกการตามวตถประสงค

ของการลงโทษเหลานอยดวยตอไป

รปภาพท 6 แสดงความสมพนธของวตถประสงคของการลงโทษกบวตถประสงคของการบงคบโทษ

วตถประสงคของการลงโทษและวตถประสงคของการบงคบโทษ เปนสงทตองน ามาใชผสมผสานรวมกน

อยางเหมาะสมส าหรบการบงคบโทษจ าคก ภารกจของงานราชทณฑตองยดถอวตถประสงคของการบงคบโทษไว

เปนหลกการอนส าคญกอน และการตรากฎหมายมาใชบงคบกตองสอดคลองกบวตถประสงคของการบงคบโทษ

อยางชดเจนดวย

ตารางท 4 แสดง แนวคดในการจ าคกเดมกบแนวคดในการจ าคกยคใหม

แนวคดในการจ าคกเดม แนวคดในการจ าคกใหม

1. การลงโทษเพอเปนการทดแทน

2. การลงโทษเพอเปนการขมข

3.การลงโทษเพอเปนการตดโอกาสกระท าความผด

4.การลงโทษเพอเปนการปรบปรงแกไข

1เพอใหมการด ารงชวตอนาคตโดยปราศจากการกระท า

ความผดและมความรบผดชอบตอสงคม

2 เพอเปนการคมครองสงคม

3.เพอแกแคนทดแทนทเหมาะสม เพอปองกนการแกแคน

กนเอง

4.เพอขมข มใหเอาเยยงอยาง

5.เพอตดโอกาสการกระท าความผด

เปาหมายสดทายของการบงคบโทษจ าคกคอ สามารถทจะเปลยนอาชญากรใหปรบปรงแกไขตวเองและทศนคตใหมความคดอยางเปนคนปกตมากทสดกอนปลอยผนนออกสสงคมภายนอกเรอนจ า และคาดวาจะไมมการกระท าความผดซ าอก จดวาเปนตวชวดประสทธภาพของการบงคบโทษจ าคกทส าคญ อนเปนความรบผดชอบรวมกนของกระบวนการยตธรรมทางอาญาทงระบบ

DPU

33

2. การขดกนของเปาหมาย ในหวขอทผานมาไดกลาวถงความสมพนธของวตถประสงคของการลงโทษและวตถประสงคของการบงคบโทษ ในขณะเดยวกนวตถประสงคของการลงโทษและวตถประสงคของการบงคบโทษกมการขดกนของเปาหมายอยดวย กลาวคอ วตถประสงคของการลงโทษ มงกระท าตอตว “ผตองโทษ” ทตองโทษจ าคก เพอเปนการแกแคนทดแทน

ขมข และตดโอกาสกระท าความผด และเพอเปนการปรบปรงแกไข ซงเปาหมายเพอการปรบปรงแกไขอยใน

สดสวนของเปาหมายทนอยมาก มไดเปนเปาหมายหลก ทศทางจงเนนไปในดานการกระท าในลกษณะแกแคน

ทดแทนเพอใหเหยอหรอสงคมรสกไดวาโทษจ าคกเปนวธการทแกแคนไดสาสมกบทเขาไดกระท าความผด สมดล

ทางความรสกของการกระท าชวกบโทษทไดรบ การลงโทษจ าคกในอดตจงเนนการทรมาน ท าใหผตองโทษล าบาก

อดขาวอดน า ตองท างานหนก หวาดกลว ถกตดขาดจากสงคมภายนอก มสภาพชวตทตกต ากวาคนทวไป ภาพการ

ตดคกจงเหมอนกบตกนรกในโลกมนษย ผต องโทษจ าคกจงอยในสถานะเปนเพยง “กรรมของการบงคบโทษ”

เทานน ซงอาจกลาวไดวาเปนเปาหมายทตอบสนองความรสกและความตองการของคนในสงคม แตไมตอบสนอง

ตอวตถประสงคของการบงคบโทษ และยงกอปญหาทมผลกระทบตอสงคมในทางลบในล าดบตอมาอกดวย

สวนวตถประสงคของการบงคบโทษจ าคก มเปาหมายเพอใหผกระท าความผดสามารถทจะมการด ารงชวต

ในอนาคตโดยปราศจากการกระท าความผดและมความรบผดชอบตอสงคม อนเปนการคมครองสงคมอยางย งยน

กลาวอกนยหนงคอ การท าใหผกระท าความผดกลบตวเปนคนดแลวไมกระท าผดซ าอก หรอเปรยบเทยบไดกบการ

ท าน าเสยใหกลายเปนน าด ของเสยใหเปนของด ตามความเปนจรงทวา “เมอมการลงโทษจ าคกผกระท าผดตาม

ระยะเวลาแลว ผนนกจะตองออกมาด ารงชวตรวมกบผอนในสงคมปกตอกครง” ดงนนการบงคบโทษจ าคกจงตอง

หลกเลยงผลเสยหายในการบงคบโทษจ าคก กลาวคอ ตองไมท าลายบคลกภาพของคนปกตหรอคณลกษณะ

ประจ าตวของคนคนนนตามทกลาวมาแลว และตองสอดคลองกบหลกศกดศรความเปนมนษยตามรฐธรรมนญ

หลกเลยงผลเสยจากการบงคบโทษ ตองท าใหมความใกลเคยงของชวตภายในและภายนอกเรอนจ าใหมากทสด

เพราะนกโทษทกคนมโอกาสกลบเขาสสงคม ผทถกบงคบโทษจ าคกจะตองไดรบความคมครองหรอมหลกประกน

การบงคบโทษจากกฎหมาย ในการบงคบโทษจ าคกตามกฎหมายจงยกระดบผตองโทษจ าคกเปน “ประธานของการ

บงคบโทษ” ซงแตกตางจากวตถประสงคของการลงโทษ

DPU

34

2.4 หลกการบงคบโทษทเหมาะสมกบบคคล (Individualization of Punishment) สมการความสมพนธทเหมาะสมของการก าหนดโทษทจะใชกบผกระท าความผดกบความผดอาญาทเกดขน

เปนเรองทแสดงและยนยนวาผกระท าความผดเปน “ประธานของการบงคบโทษ” เพราะวตถของการถกบงคบโทษ

คอ ตวผกระท าความผด ตวผกระท าความผดมความส าคญตอการปองกนมใหเกดการกระท าความผดซ าขนอก กรณ

จงเปนเรองของการมงทจะเปลยนแปลงแกไขตวบคคลผกระท าความผดเปนหลก การก าหนดโทษจงมความจ าเปนท

ตองรและเขาใจ

สภาพพฤตการณแหงคด ประวตการกระท าความผด อาย สขภาพทางกายและภาวะแหงจต ประวตการศกษา

และครอบครว สงแวดลอม ภมหลง ประวตการท างาน สถานทางการเงน นสย ภาวะแหงจตและความประพฤตเปน

อาจณ ปจจยอนๆ ทเกยวของ เชน เหตอนอนควรปราณ โดยตามความจรงทวามนษยแตละคนมความสามารถและ

ความรบผดชอบทไมเทาเทยมกนซงบคลกลกษณะนสยแสดงออกทางพฤตกรรมภายนอก จงตองมงเนนทตว

ผกระท าความผดโดยตรง เพอการปรบปรงแกไขบคลกนสย (Character Building) ผกระท าความผดใหสามารถกลบ

ตนเปนพลเมองดและสามารถอยไดในสงคม ผกระท าความผดจงเปนประธานของการบงคบโทษ41

ดงนน ขอเทจจรง 2 สวนทส าคญในการพจารณาพพากษาและในการบงคบโทษคอ

1.ขอเทจจรงทเปนพฤตการณของการกระท าความผด

2.ขอเทจจรงทเปนสวนบคคลกลาวคอ ความเปนมาแหงชวตและความประพฤตเปนอาจณของผตองหา

ทง 2 ขอนจะน าไปสการพจารณาโทษกดการบงคบโทษกด ตามหลกการทด าเนนการใหเหมาะสมเปน

รายบคคล

ศาสตราจารย ดร.หยด แสงอทย ไดกลาวไววา42 “โทษจ าคกและโทษกกขง (ซงเปนโทษทศาลเปลยนมาจาก

โทษจ าคกตามมาตรา 23) เปนโทษทมประสทธภาพมากทสดทจะท าใหผตองโทษกลบตนเปนคนดได เพราะท าให

เจาพนกงานราชทณฑมโอกาสพจารณาผตองโทษเปนรายบคคลวาการปฏบต (treatment) ในเรอนจ าหรอสถานท

กกขงไดท าใหผตองโทษกลบตนไดหรอไม เพยงใด ทงนโดยถอหลกวา จะตองพจารณาผลปฏบตจากเปนคนคนไป”

41 ด ธาน วรภทร. กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก. พมพครงท 2 กรงเทพฯ:วญญชน,2555. 42 หยด แสงอทย กฎหมายอาญา ภาค 1 พมพครงท 21 ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร,2554 หนา 188.

DPU

35

กฎมาตรฐานขนต าของการปฏบตตอนกโทษทสอดคลองกบหลกการลงโทษตองเหมาะสมกบตวผกระท า

ความผดรายบคคล หลก Individualization of Punishment ในขอ 5843, 5944, 60(1)45

ดงนน ในระบบการจดการบงคบโทษผกระท าความผด กฎหมายและการบรหารงานราชทณฑจงตองก าหนดทศทางทมงเนนทตวผกระท าความผดเปนส าคญ เพอการปรบปรงแกไขบคลกนสย (Character Building) ผกระท าความผดใหสามารถกลบตนเปนพลเมองดและสามารถอยไดในสงคม การคนหาบคลกภาพทแทจรงเพอน าไปสการปรบเปลยนทศนคตและบคลกนสยจงเปนภารกจหลกทส าคญทตองด าเนนการกบผตองขงทกคน การบงคบโทษจงจะสามารถบรรลวตถประสงคอยางแทจรง 2.5 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ (Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners)

องคการสหประชาชาตไดพยายามก าหนดขนโดยน าหลกการและทางปฏบตทเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา

เหมาะสมกบการปฏบตตอผตองขง และสรางประสทธภาพตอการบรหารจดการเรอนจ า เรมตนมาตงแตป พ.ศ.2469

โดยองคการสนนบาตชาตไดมขอเสนอตอคณะกรรมการราชทณฑระหวางประเทศ (IPPC) ท าการประชมกนทกรง

เบรน (Berne) จนกระทงตอมาในป พ.ศ.2498 องคการสหประชาชาตไดจดประชมวาดวยการปองกนอาชญากรรม

และการปฏบตตอผกระท าความผด เปนครงแรกทกรงเจนวา ประเทศสวส ไดมการวางหลกเกณฑเปนขอก าหนด

ของมาตรฐานขนต าวาดวยการปฏบตตอผตองขงและขอเสนอแนะทเกยวของ ตอมาไดเปนทแพรหลายเปนแบบ

ฉบบของนานาอารยประเทศ

ขอก าหนดดงกลาวมใชกฎหมายและไมมสภาพบงคบ ประเทศตางๆ จะปฏบตหรอไมกได เพยงแตมการ

พยายามสงเสรมใหประเทศตางๆ พยายามปฏบตตามขอบงคบดงกลาวใหมากทสดเทาทจะท าได โดยในการประชม

43 58. The purpose and justification of a sentence of imprisonment or a similar measure deprivative of liberty is

ultimately to protect society against crime. This end can only be achieved if the period of imprisonment is used to ensure, so far as

possible, that upon his return to society the offender is not only willing but able to lead a law-abiding and self-supporting life. 44 59. To this end, the institution should utilize all the remedial, educational, moral, spiritual and other forces and forms

of assistance which are appropriate and available, and should seek to apply them according to the individual treatment needs of the

prisoners. 45 60. (1) The regime of the institution should seek to minimize any differences between prison life and life at liberty

which tend to lessen the responsibility of the prisoners or the respect due to their dignity as human beings.

DPU

36

ขององคการสหประชาชาตทวาดวยการปองกนอาชญากรรมและการปฏบตตอบคคลผกระท าความผดในครงตอๆ

มา โดยเฉพาะในการประชมครงท 4 ครงท 5 และครงท 7 องคการสหประชาชาตไดพยายามในการท าใหขอก าหนด

มาตรฐานนแพรหลายและเปนทยอมรบ

ขอก าหนดมาตรฐานขนต าวาดวยการปฏบตตอผตองขงและขอเสนอแนะทเกยวของ มอยท งสน 95 ขอ โดย

แยกออกเปน ขอสงเกตเบองตน ประกอบดวยขอก าหนดขอ 1 – 5

สวนท 1 ขอก าหนดทวไป ประกอบดวยขอก าหนดขอ 6 – 55

สวนท 2 ขอก าหนดทใชกบผตองขงประเภทพเศษ ประกอบดวยขอก าหนดขอ 56 – 95 แยกน าเสนอเปน 5

หวขอ

ก. ผตองขงทถกศาลพพากษาใหจ าคก

ข. ผตองขงทวกลจรตและจตไมปกต

ค. ผตองขงระหวางสอบสวนและรอการพจารณา

ง. ผตองขงคดแพง

จ. บคคลทถกจบกมหรอคมขงโดยไมผานกระบวนการพพากษาคดของศาล

ส าหรบเนอหาสาระของมาตรฐานขนต าในการในการปฏบตตอนกโทษ เฉพาะทเกยวกบมาตรการทาง

กฎหมายทใชกบผตองขงในเรอนจ าและมผลตอการลดปรมาณผตองขงเทานน จะไดน าเสนอตามล าดบดงตอไปน

ภาคทหนง กฎทวไป

หลกการเบองตน กฎมาตรฐานทกขอตองใชอยางเสมอภาคปราศจากการเลอกปฏบตเพราะเหตในเรองเชอ

ชาต สผว เพศ ภาษา ศาสนา ความคดทางการเมอง หรอความคดเหนอนๆ ก าเนดทางชาตหรอสงคม สถานะทาง

ทรพยสน ก าเนดหรออนใด หามทงสน และตองใหความเคารพตอความเชอทางศาสนาของนกโทษ46

1.การลงทะเบยน เรอนจ าทกแหงควรจดใหมสมดบนทกทะเบยน บนทกขอมลรายละเอยดของนกโทษแต

ละคนเกยวกบ ลกษณะเฉพาะของนกโทษรายนนๆ เหตทตองโทษและศาลพพากษา วนเวลาทรบเขาเรอนจ าและ

ก าหนดการปลอย เรอนจ าจะรบตวบคคลใดเขาจ าคกมได47

46 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 6 47 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 7

DPU

37

2.การจ าแนกประเภทนกโทษ ก าหนดใหตองจ าแนกตาม เพศ ชาย หญง โดยแยกเรอนจ าหรอแยกแดน อาย

ประวตการกระท าความผด เหตผลในการตองโทษ และความจ าเปนในการปรบปรงแกไข ผคมขงระหวางคดตอง

แยกจากนกโทษเดดขาด48

3.ทพกอาศยของนกโทษ49 กรณแรกควรเปนหองนอนเดยว เวนแตมเหตพเศษโดยทวไปไมควรใหนอนสอง

คนในหองเดยวกน กรณทสองหองพกรวม ตองคดสรรนกโทษทมความเหมาะสมทจะมาพกรวมกน ตองมการดแล

ตรวจตราตลอดเวลากลางคนและตอง

1.มหนาตางทกวางพอจะใหนกโทษไดรบแสงสวางส าหรบอานหนงสอหรอท างาน มอากาศถายเทได

2.มไฟฟาทใหแสงสวางพอเพยงไมเกดปญหากบสขภาพตาในการอานหนงสอหรอท างาน

4.สขอนามยสวนตว เรองของความสะอาดของ เนอตวรางกาย ผม หนวดเครา เพอใหนกโทษสามารถ

ปรากฏตวในสภาพทด ตองมน าและของใชในหองน าอยางเพยงพอแกความจ าเปน50

5.เสอผาและทนอน เรอนจ าตองจดเสอผาทเหมาะสมแกสภาพอากาศ โดยค านงถงสขอนามยของนกโทษ ม

สภาพดและสะอาด ชดชนในตองมการเปลยนซกอยเสมอตามความจ าเปนในการรกษาสขอนามน ไมมลกษณะทเปน

การเหยยดหยามหรอลดศกดศรความเปนมนษยของนกโทษ กรณนกโทษไดรบอนญาตใหออกไปนอกเรอนจ าพง

ไดรบอนญาตใหใสเสอผาทจดหามาเอง หรอเสอผาอนทไมใชชดนกโทษได51

ตองจดใหนกโทษนอนในทนอนทเปนสดสวนเฉพาะตนอยางพอเพยง สะอาด มการดแลใหอยในสภาพทด

และมการท าความสะอาดอยเปนประจ า52

6.อาหาร อาหารตองมสารอาหารทเพยงพอและตามก าหนดเวลาปกต เปนประโยชนตอสขภาพพลานามย ม

คณภาพ มการจดเตรยมและเกบรกษาทด เรอนจ าตองจดเตรยมน าดมทเพยงพอความตองการของนกโทษทกคน53

7.การออกก าลงกายและกฬา นกโทษทกคนตองไดรบโอกาสในการออกก าลงกายกลางแจง อยางนอยวนละ

1 ชวโมง เมออากาศเอออ านวย นกโทษอนทอยในวยและสภาพรางกายทเหมาะสม พงมสทธไดรบโอกาสในการ

48 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 8 49 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 9-13 50 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 15,16 51 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 17,18 52 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 19 53 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 20

DPU

38

ฝกฝนการเลนกฬาและสนทนาการ ในชวโมงของการออกก าลงกาย เรอนจ าตองจดใหมสถานทและอปกรณตาม

สมควร54

8.บรการดานการแพทย เรอนจ าตองมแพทยอยางนอย 1 คน มความรดานจตบ าบด การใหบรการควรตอง

ประสานกบโรงพยาบาลหรอศนยสาธารณสขของชมชนหรอประเทศรวมถงศนยจตบ าบด55 กรณโรคตองการ

บ าบดรกษาเฉพาะดานควรสงตวไปยงสถานบ าบดรกษานนโดยเฉพาะ หรอโรงพยาบาลนอกเรอนจ า กรณทใน

เรอนจ ามสถานพยาบาลเองจะตองมอปกรณในการบ าบดรกษาและยาทพอแกการเจบปวย มเจาหนาทการแพทย

ประจ า56 เรอนจ าตองใหบรการทนตกรรมโดยเจาหนาททนตกรรมแกนกโทษทกคน57

เรอนจ าหญงตองจดใหมทพกพเศษใหหญงทมครรภกอนและหลงคลอดบตร จะตองจดใหหญงไดคลอด

บตรในสถานพยาบาลนอกเรอนจ า กรณทการคลอดเกดขนในเรอนจ าตองไมบนทกสถานทเกดของเดกในสตบตร

วาเดกนนเกดในเรอนจ า58 ผดแลทารกในเรอนจ าตองผานการอบรมอยางดแลวและตองไดรบอนญาตกอน โดยเรอน

จ าตองก าหนดระเบยบวาดวย59

ตองตรวจสขภาพนกโทษทกคนตงแตแรกรบและหลงจากนนอกตามความจ าเปน60ตองดแลสขภาพกายและ

สขภาพจตของนกโทษ61 และตองรายงานตอผบญชาการเรอนจ าเมอพบวานกโทษรายใดควรสงตวไปบ าบด รกษา

ภายนอกเรอนจ า62 นอกจากนนตองตรวจตราและเสนอความเหนตอผบญชาการเรอนจ าอยางสม าเสมอเกยวกบ63

ก. ปรมาณและคณภาพดานอาหารในเรอนจ า ข. สขลกษณะและความสะอาดของเรอนจ าและนกโทษ ค. ความสะอาด ความรอน แสงสวาง และการระบายอากาศภายในเรอนจ า

54 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 21 55 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 22 (1) 56 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 22 (2) 57 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 22 (3) 58 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 23 (1) 59 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 23 (2) 60 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 24 61 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 25 (1) 62 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 25 (2) 63 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 26 (1)

DPU

39

ง. ความเหมาะสมและความสะอาดของทนอนและเสอผาของนกโทษ จ. ขอสงเกตเกยวกบการศกษาและการกฬาในเรอนจ ากรณไมมเจาหนาทรบผดชอบโดยเฉพาะ

ผบญชาการเรอนจ าจะตองพจารณาด าเนนการเกยวกบ รายงานและค าแนะน า ของเจาหนาทการแพทย

ในทนท และหากมเรองทอยนอกวสยทจะจดการไดใหรายงานตอผบงคบบญชาระดบสงกวาเพอพจารณาทนท64

9.การใหขอมลแกนกโทษ นกโทษทกคนจะตองไดรบขอมลเปนลายลกษณอกษรเกยวกบขอบงคบของ

เรอนจ า ระเบยบวนยของเรอนจ า วธการแสวงหาขอมลและวธการรองทกข ตลอดจนขอมลส าคญอนๆ ทจ าเปน ให

นกโทษเขาใจถงสทธและหนาทของตน รวมทงขอแนะน าเกยวกบวธการปรบตวในการใชชวตในเรอนจ า ในกรท

นกโทษอานหนงสอไมออก ทางเรอนจ าจะตองอธบายขอมลตางๆ ดงกลาวดวยวาจาใหนกโทษไดเขาใจ65

10.การตดตอกบโลกภายนอก นกโทษพงไดรบอนญาตใหตตอกบครอบครวของตนและเพอนทเชอถอได

โดยจดหมายและการเยยมตามเวลาทเรอนจ าก าหนดภายใตการควบคมทจ าเปน กรณนกโทษทเปนคนตางดาวพง

ไดรบอนญาตใหตดตอกบผแทนสถานทตหรอกงสลของประเทศของนกโทษผนน หากไมมสถานทตหรอสถาน

กงสล จะตดตอกบผแทนสถานทตหรอองคกรระดบประเทศหรอระหวางประเทศอนใด ทท างานดานการคมครอง

สทธประโยชนของบคคลนนได66

นกโทษพงไดรบขอมลขาวสาทส าคญทางหนงสอพมพ นตยสาร จลสารพเศษของทางเรอนจ า วทย การ

บรรยายหรอสออนๆ ในท านองเดยวกน ภายใตการอนญาตหรอการควบคมของเรอนจ านนๆ67

เรอนจ าทกแหงตองจดใหมหองสมดส าหรบนกโทษทกประเภทอยางเพยงพอ ทงประเภทมสาระกบหนงสอ

อานเลน นกโทษพงไดรบการสนบสนนใหไดประโยชนจากหองสมดอยางเตมทดวย68

11.การนบถอศาสนา นกโทษทกคนพงไดรบอนญาตใหเขารวมการประกอบพธกรรมทางศาสนาทจดขนใน

เรอนจ ารวมทงมสทธทจะมไวซงหนงสอธรรมะหรอคมอพธกรรมของศาสนานนๆ ดวย69

64 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 26 (2) 65 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 35 66 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 37-38 67 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 39 68 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 40 69 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 42

DPU

40

12.การแจงขาวเกยวกบการตาย ความเจบปวย หรอการยายไปจ าคกทเรอนจ าอน เปนตน70กรณทนกโทษ

ตาย หรอเจบปวยหนก หรอไดรบอนตรายสาหส หรอถกยายไปยงสถานทอนเพอบ าบดรกษาทางจต ผบญชาการ

เรอนจ าจะตองแจงเรองดงกลาวใหคสมรสของนกโทษผนนหากม หรอญาตสนทของนกโทษผนน หรอบคคลท

นกโทษผนนเคยระบไววาเปนคนทตนไววางใจไดทราบ นกโทษพงไดรบแจงขาวกรณญาตสนท ทตายหรอเจบปวย

หนกอยในภาวะทเสยงตอการเสยชวต นกโทษพงไดรบอนญาตตามควรแกพฤตการณ ไดไปเยยมไขดใจญาตสนท

ของตนโดยล าพง หรอภายใตการตดตามควบคมของเจาหนาท นกโทษทกคนมสทธทจะแจงขาวใหแกครอบครว

ของตนไดทราบถงการทตนถกจ าคก หรอการทตนถกยายไปจ าคกทเรอนจ าอน

13.การขนยายนกโทษ กรณจะขนยายนกโทษคนใดมาจากหรอไปยงเรอนจ าอน จะตองท าโดยปกปดขาวตอ

สาธารณชนเกยวกบการขนยายนกโทษเทาทจะท าได ตองมมาตรการคมครองปองกนนกโทษใหปลอดภยจากการด

หมนดแคลน การสอดร และการประจานไมวาในรปแบบใดจากบคคลอนหรอสาธารณชน พาหนะทใชในการขน

ยายตองไมอบทบจนท าใหไดรบความทรมานทางรางกายจนเกนควร 71

ภาคทสอง กฎทใชเฉพาะกบกรณพเศษ

ก) นกโทษทตองโทษจ าคกตามค าพพากษา 1.ค าแนะน าเบองตน มความประสงค เพอจะแสดงถงเจตนารมณของการบรหารจดการเรอนจ า และสงท

ควรจะเปน72

- พงเปนทตระหนกวาโทษจ าคกและมาตรการอนทเกยวเนองนน เปนโทษทหนกอยแลวในแงทวา

เปนการท าใหผกระท าความผดตองถกแยกออกจากสงคมภายนอก โดยเปนการจ ากดอสรภาพและเสรภาพของผนน

ดงนนระบบราชทณฑจงไมควรจะไปเพมความทกขใหแกนกโทษในเรอนจ าหนกขนไปกวาโดยสภาพของโทษ

จ าคกนนอก เวนแตในกรณของการคดแยกประเภทของนกโทษโดยชอบธรรมหรอเพอรกษาระเบยบวนย73

- วตถประสงคและความชอบธรรมของโทษจ าคก หรอมาตรการลงโทษอน คอเพอคมครองสงคม

ใหปลอดภยทสดจากอาชญากรรม ซงวตถประสงคนจะบรรลผลไดกตอเมอโทษจ าคกนนสามารถจะท าใหผกระท า

70 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 44 71 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 45 72 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 56 73 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 57

DPU

41

ความผดไดรบการฟนฟทศนคตใหมมากทสดเทาทจะกระท าได เพอใหเปนผทมความตงใจและสามารถทจะ

ด ารงชวตของตนในทางทเคารพตอกฎหมายบานเมอง และชวยเหลอตนเองไดเมอกลบคนสสงคมแลว74

- เรอนจ าพงน าเอาการด าเนนการและรปแบบของการชวยเหลอทกอยางทเหมาะสม ทงในดานการ

แกไขเยยวยา การศกษา การอบรมทางคณธรรมและทางจตวญญาณมาใช ตลอดจนจดใหมการชวยเหลอเชงแกไข

เยยวยานกโทษใหเหมาะสมกบความตองการของนกโทษรายบคคลดวย75

- ระเบยบขอบงคบของเรอนจ าจะตองเปนไป เพอลดความแตกตางระหวางชวตในเรอนจ ากบชวตท

เปนอสระนน หากความแตกตางนนเปนผลลบตอความรบผดชอบของนกโทษ หรอลดทอนความเคารพตอศกดศร

ความเปนมนษยของนกโทษ76

- กอนทจะถงก าหนดเวลาพนโทษทางเรอนจ าตองจดมาตรการทจ าเปนรองรบ เพอใหนกโทษนน

ไดกลบคนสสงคมจะตองมกระบวนการกอนปลอยตวทจดในเรอนจ าหรอสถานทคมขงอนทเหมาะสม หรอการ

ปลอยตวไปภายใตการควบคมดแล ซงการควบคมดแลนไมควรทจะมอบหมายใหต ารวจเขามาจดการ หากแตพง

อาศยความรวมมอจากภาคสงคม77

- การบ าบดแกไขนกโทษจะตองไมเปนการตดขาดนกโทษออกจากชมชน หากแตตองใหนกโทษ

ไดมความสมพนธกบชมชน ทางเรอนจ าควรมขอมลรายชอของหนวยงานในชมชนทเกยวของกบงานบ าบดฟนฟไว

เพอชวยเหลอในการบ าบดฟนฟทางสงคมแกนกโทษตอไป มการประสานงานกบทกองคกรทมผท างานดานสงคม

เกยวกบการดแลและพฒนาความสมพนธทดระหวางนกโทษ ครอบครวของนกโทษ หนวยงานทบ าเพญประโยชน

ทางสงคม ทกขนตอนควรมมาตรการดแลเพอใหสอดคลองกบกฎหมาย ก าหนดโทษตามค าพพากษา สทธ

ประโยชนสวสดภาพและประโยชนทางสงคมอนๆ ของนกโทษใหมากทสด78

74 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 58 75 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 59 76 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 60 (1) 77 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 60 (2) 78 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 61

DPU

42

- การจดใหบรการดานการแพทยพงเปนไปในลกษณะของการตรวจและบ าบดรกษาอาการเจบปวย

ของนกโทษทงในดานรางกาย จตใจ หรอความบกพรองอนทอาจกระทบตอการบ าบดฟนฟนกโทษ การเยยวยา การ

ผาตดและการบ าบดทางจตทจ าเปน79

- กรณเพอผลของการรกษา จ าเปนทจะตองแยกรกษานกโทษเปนรายบคคล และในกรณทม

นกโทษทปวยเปนโรคอยางเดยวกนหลายคน และจ าเปนตองไดรบการบ าบดรกษาเฉพาะดานกควรทเรอนจ าจะคด

แยกใหไปอยทสถานบ าบดรกษาเฉพาะดานนนตอไป มาตรการในการรกษาความปลอดภยของสถานบ าบดเฉพาะ

ดานแตละประเภทอาจมระดบความเขมงวดแตกตางกนไดตามความเหมาะสมและจ าเปน เชน กรณเรอนจ าเปด ซง

จดไวใหแกนกโทษชนดทไมมเหตจะตองหลบหนนน อาจมงเนนไปทการสงเสรมการฝกฝนวนยของตนเองมากกวา

การปองกนการหลบหน โดยอาจจดสภาพแวดลอมทเนนหนกไปทการบ าบดแกไขมากขนส าหรบนกโทษประเภทน

โดยเฉพาะ เปนตน80

- จ านวนนกโทษในเรอนจ าปดแตละแหงจะตองมไมมากจนเกนไป เพราะอาจท าใหการบ าบดแกไข

นกโทษในรายบคคลไมไดผล โดยทวไปแลวเรอนจ าปดแตละแหงควรมนกโทษไมเกน 500 คน และส าหรบเรอนจ า

เปดควรมนกโทษนอยทสดเทาทจะเปนไปได81 ในทางกลบกนการมเรอนจ าขนาดเลกมากแตกลบไมมสาธารณปการ

ทเพยงพอยอมไมเปนลกษณะทพงประสงค82

- การบ าบดแกไขนกโทษนนไมไดสนสดลงเมอนกโทษไดรบการปลอยตวไป หากแตหนวยงานทง

ของทางราชการและเอกชนควรตดตามดแลนกโทษอยางมประสทธภาพหลงการพนโทษนนดวย เพอลดปญหาท

อาจจะเกดขนแกนกโทษและเพอประโยชนในการบ าบดฟนฟทางสงคมแกนกโทษนน83

2.การบ าบดแกไขนกโทษ การบ าบดแกไขนกโทษตองด าเนนตลอดระยะเวลาเวลามจดมงหมายเพอ

สงเสรมใหนกโทษเคารพตอกฎหมาย และสามารถชวยเหลอตนเองไดเมอพนโทษ ไดพฒนาจตส านกแหงความ

รบผดชอบและความนบถอในตนเองของนกโทษ84 เรอนจ าตองใชมาตรการทกอยางรวมทงการอบรมทางศาสนา

79 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 62 80 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 60 (1), (2) 81 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 63 (3) 82 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 64 (4) 83 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 64 84 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 65

DPU

43

ตามทจะจดใหได ใหการศกษา การแนะแนวและฝกอบรมดานอาชพ กจกรรมสงคม การฝกฝนเพอพฒนา

บคลกภาพทด การกฬา เพอใหเหมาะสมกบนกโทษรายบคคล โดยค านงถงประวตทางสงคมและประวตการกระท า

ผด ความพรอมทางรางกายและจตใจ ทศนคต อารมณ ก าหนดระยะเวลาของโทษจ าคก และแนวโนมเกยวกบ

อนาคตของนกโทษผนนภายหลงการปลอยตว85

ส าหรบนกโทษทมก าหนดโทษจ าคกมระยะเวลาทยาวนานพอสมควร ผบญชาการเรอนจ านนจะตองม

ขอมลรายละเอยดของนกโทษแตละคน เกยวกบประวตทางสงคมและประวตการกระท าผดของนกโทษ ความพรอม

ทางรางกายและจตใจ ทศนคตและลกษณะทางอารมณของนกโทษตลอดจนก าหนดระยะเวลาของโทษจ าคก และ

แนวโนมเกยวกบอนาคตของนกโทษผนนภายหลงการพนโทษ อกทงจะตองมรายงานการตรวจของเจาหนาททาง

การแพทยเกยวกบสภาพรางกายและจตใจ กบรายงานการบ าบดทางจตหากม ของนกโทษผนนเพอประกอบการ

พจารณาดวย86

รายงานและเอกสารทของเกยวกบขอมลรายละเอยดดงกลาว จะตองจดเกบอยในแฟมแยกเปน

รายบคคลซงจะตองมการปรบปรงขอมลใหทนสมยเสมอ และจะตองมการจดแยกประเภทของแฟม เพอสะดวกแก

การปรกษาหารอกบเจาหนาทผทเกยวของกบการบ าบดแกไขนกโทษนน87

3.การจ าแนกประเภทของนกโทษและการคดแยกนกโทษรายบคคล วตถประสงคของการจ าแนก

ประเภทนกโทษคอ88

(ก) เพอคดแยกนกโทษออกจากบรรดานกโทษอนทมประวตอาชญากรรมและความประพฤตทไมดซง

อาจชกน าไปในทางทเลวรายนน

(ข) เพอประโยชนในการจดมาตรการการบ าบดฟนฟทางสงคมแกนกโทษ จงตองมการคดแยก

ประเภทของนกโทษหลายประเภท

การจดใหมเรอนจ าหลายประเภทและการจดใหมแดนตางๆ ของเรอนจ าแยกเปนหลายแดนตาม

ประเภทของนกโทษเปนเรองทควรด าเนนการ เพอประโยชนแกการบ าบดแกไขนกโทษใหเหมาะสมแกลกษณะของ

85 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 66 (1) 86 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 66 (2) 87 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 66 (3) 88 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 67

DPU

44

นกโทษนน89 ในทนททรบนกโทษผนนเขาสเรอนจ าและไดศกษาบคลกภาพของนกโทษผนนแลวการจดรายการ

ฝกอบรมและการบ าบดแกไขนกโทษผน น ใหอาศยขอมลเกยวกบความตองการเฉพาะส าหรบนกโทษผน น

ตลอดจนความสามารถและแนวโนมของนกโทษผนนเปนฐานในการพจารณา90

4.การใหสทธพเศษแกนกโทษ เรอนจ าทกแหงอาจจดใหมการใหสทธพเศษ ตามสมควรแกนกโทษ แยก

ตามประเภทของนกโทษและประเภทของการบ าบดแกไขนนได ทงนโดยมวตถประสงคเพอใหก าลงใจแกนกโทษท

มความประพฤตดกบเพอสงเสรมการพฒนาความรบผดชอบ รกษาสทธประโยชนของนกโทษตลอดจนสงเสรม

ความรวมมอของนกโทษในการบ าบดแกไขนน91

5.การท างานของนกโทษในเรอนจ าการจดการและลกษณะของงานทจดใหนกโทษท าในเรอนจ านนควร

มลกษณะเหมอนกนกบงานในสงคมนอกเรอนจ ามากทสดเทาทจะเปนไปได เพอวาจะไดเปนการเตรยมความพรอม

ใหแกนกโทษใหสามารถประกอบอาชพไดตามปกตหลงจากพนโทษจ าคกไปแลว

ผลประโยชนทนกโทษจะพงไดรบจากการท างานในเรอนจ านน จะตองถอเปนเรองทส าคญไมใหนอย

ไปกวาการทเรอนจ าจะแสวงหาผลก าไรจากโรงงานอตสาหกรรมในเรอนจ านน92 ลกษณะงานควรเปนดงน93

(1) งานทใหนกโทษท าตองเปนงานทไมหนกจนเกนไป

(2) นกโทษทตองค าพพากษาถงทสดมหนาทจะตองท างานในเรอนจ านน งานทท าตองจดใหเหมาะสม

กบความพรอมดานรางกายและจตใจซงเปนไปตามความเหนชอบของเจาหนาททางการแพทย

(3) งานทจะใหนกโทษท าเปนหลกนนควรอยในระหวางเวลาของวนท างานปกต

(4) สงเสรมใหนกโทษไดเพมพนทกษะในการประกอบอาชพโดยสจรตเมอพนโทษ

(5) จดใหมการฝกอบรมอาชพทเปนประโยชนกบนกโทษโดยเฉพาะนกโทษทอยในวยท างาน

(6)ภายใตเงอนไขทจะสามารถจดใหได และภายใตขอก าหนดทางการปกครองและระเบยบวนยของ

เรอนจ า นกโทษพงมสทธเลอกชนดของงานททางเรอนจ าจดใหมนนตามทนกโทษผนนประสงคจะท า

89 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 68 90 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 69 91 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 70 92 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 72 93 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 71

DPU

45

อตสาหกรรมและกสกรรมทจดใหมขนภายในอาณาบรเวณของเรอนจ านนควรอยภายใตการจดการโดยตรง

ของเรอนจ าโดยมใชการใหบรษทเอกชนมาจดการแสวงหาก าไร ในกรณของงานทใหนกโทษท าจดโดยสถานทอนท

ไมอยในความควบคมของเรอนจ านน การท างานของนกโทษในกรณนจะตองอยในการควบคมดแลของเจาหนาท

ราชทณฑดวย ซงหากงานดงกลาวไมใชเพอประโยชนของหนวยงานราชการแลวผทไดประโยชนจากการท างาน

ของนกโทษดงกลาว จะตองจายคาจางเตมจ านวนตามอตราคาจางปกต แกหนวยงานราชทณฑดวย94

ทางเรอนจ ามหนาทจะตองจดมาตรการเพอคมครองรกษาความปลอดภยและสขภาพ ใหแกนกโทษทท างาน

ในเรอนจ านนในระดบเดยวกนกบมาตรการ เพอคมครองรกษาความปลอดภยและสขภาพของคนงานประเภทท

ท างานโดยไมรบคาจาง มกฎขอบงคบวาดวยการจายคาสนไหมทดแทนใหแกนกโทษในฐานะคนงานในเรอนจ า

กรณทเกดการบาดเจบหรอเจบปวยดวยเหตทเกดจากการท างานในเรอนจ านนในอตราไมนอยกวาอตราคาสนไหม

ทดแทนทกฎหมายก าหนดไว ส าหรบคนงานประเภททท างานโดยไมรบคาจาง95

จ านวนชวโมงสงสดของการท างานรายวนและรายสปดาหของนกโทษ จะตองมการก าหนดไวในกฎหมาย

หรอกฎขอบงคบของหนวยงานราชทณฑ โดยจะตองสอดคลองกบหลกเกณฑและธรรมเนยมปฏบตในเรองเดยวกน

นทมส าหรบคนงานประเภททท างานโดยไมรบคาจางนน จะตองก าหนดใหมวนหยดอยางนอยสปดาหละหนงวน

กบจะตองมการก าหนดจ านวนชวโมงทแนนอนเพอใหเปนเวลาทเพยงพอตอการศกษาอบรมของนกโทษหรอ

กจกรรมอนซงเปนประโยชนตอการบ าบดแกไขนกโทษนน96 และจะตองมระบบการจายคาตอบแทนทเปนธรรม

ใหแกนกโทษ อยางนอยทสดนกโทษพงไดรบอนญาตใหใชจายเงนบางสวนของคาจางทไดรบ เพอซอหาของใช

สวนตวทเหมาะสม รวมทงสงเงนรายไดนนบางสวนไปใหแกครอบครวของตนเอง เรอนจ าพงมระบบการเกบรกษา

เงนรายไดสวนทเหลอของนกโทษผนน เปนเงนออมไวใหและสงคนแกนกโทษผนนในเวลาทพนโทษ97

6.การศกษาและสนทนาการ เรอนจ าจะตองสงเสรมการศกษาตอของนกโทษทยงสามารถศกษาตอได

จดการใหมการศกษาทางศาสนาใหนกโทษดวย โดยเฉพาะนกโทษทเปนเยาวชนและนกโทษทไมรหนงสอ ซง

การศกษาตองสอดคลองและเชอมโยงกบระบบกรศกษาของประเทศ เพอวาเมอพนโทษแลวจะสามารถศกษาตอใน

94 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 73 95 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 74 96 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 75 97 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 76

DPU

46

สถานศกษาอนๆ ไดโดยตอเนองไมเปนอปสรรค ตองมการจดใหมกจกรรมเชงสนทนาการและเชงวฒนธรรม เพอ

ประโยชนแกสขภาพกายและสขภาพจตของนกโทษ98

7.ความสมพนธทางสงคมและการดแลหลงพนโทษ เรอนจ าจะตองใหความส าคญเปนพเศษในการ

สงเสรมใหนกโทษและครอบครวใหมการรกษาและพฒนาความสมพนธทดตอกน ทงนเพอประโยชนของนกโทษ

และครอบครว99 ตองสงเสรมและชวยเหลอใหนกโทษยงคงมความสมพนธทดกบบคคลและองคกรภายนอกเรอนจ า

ซงจะเปนประโยชนอยางดทสดส าหรบครอบครวของนกโทษและตอการบ าบดฟนฟทางสงคมแกนกโทษ100

วเคราะหมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ พบวา

1.ขอด มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ Standard Minimum Rules for the Treatment of

Prisoners เปนแนวทางทประชาคมโลกไดชวยกนคดคนและสรางขน เพอคมครองสทธมนษยชน ศกดศรความเปน

มนษยของผตองขง โดยก าหนดเปนมาตรฐานขนต าฯ กอปรกบประเทศใดจะใชเปนแมแบบ หรอแนวทางในการ

ออกกฎหมายภายในประเทศ หรอก าหนดนโยบายในทางบงคบโทษจ าคกกสามารถท าไดอยางมมาตรฐานสากล

เปนการรวมกนสรางความเหมอนกนในการคมครองสทธผตองขงบนความแตกตางของแตละประเทศ

อาจกลาวไดวาขอก าหนดมาตรฐานขนต านเปนการก าหนดสงทดในการปฏบตตอผตองขง และเปนการ

สรางหลกประกนในการคมครองผตองขงใหมมาตรฐาน

2.ขอดอย มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ Standard Minimum Rules for the Treatment of

Prisoners ไมมสภาพบงคบทางกฎหมาย แตเปนเพยงแนวทางก าหนดมาตรฐานขนต าเพอใหประเทศตางๆ น าไป

ปฏบตตามแตจะเหนสมควรและเหนวาเหมาะสม ซงจะไมมสภาพบงคบใดๆ ถาการปฏบตของประเทศใดต ากวา

มาตรฐานขนต าฯ กอาจมผลกระทบตอภาพลกษณของประเทศเทานน

ในหลายขอเปนปญหาและอปสรรคในการด าเนนการ เนองจากแตละประเทศ แตละภมภาคมความแตกตาง

กนในปจจยตางๆ เชน วฒนธรรม บรบทของสงคม ความเชอ งบประมาณ การปกครอง เปนตน ซงรวมถงประเทศ

ไทยดวย เชน ในเรองของการทตองมแพทยประจ าเรอนจ า แมวาการออกมาตรฐานขนต าจะค านงถงความแตกตาง

ดานตางๆ ของแตละประเทศกตาม ดงปรากฏในขอ 2 ทระบวา“เนองจากความแตกตางในดานกฎหมาย สงคม

98 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 77-78 99 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 79 100 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 80

DPU

47

เศรษฐกจ และสภาพภมศาสตร ฉะนนขอก าหนดนยอมจะใชปฏบตไมไดทกขอทกเวลา แตควรพยายามชวยกน

น ามาใช เพอขจดปญหายงยากทงมวล เพราะขอก าหนดนองคการสหประชาชาตไดรบรองวาเปนขอปฏบตขนต าท

เหมาะสมดแลว

2.6 สถานการณการบงคบโทษจ าคกในประเทศไทย

งานราชทณฑเปนกระบวนการขนสดทายของกระบวนการยตธรรมทางอาญา มหนาทด าเนนการตอ

ผกระท าผดตามค าพพากษาหรอค าสงของศาล ในการจ ากดอสรภาพ เพอการลงโทษ การอบรมฟนฟจตใจ แกไข

เพอคมครองสงคมสวนใหญ ดงปรากฏตามแผนผงตอไปน

รปภาพท 7 แสดงการเขาสการบงคบโทษและการออกจากการบงคบโทษของประเทศไทย

จากแผนภาพท าใหเราเหนภาพขาเขาและขาออกของผตองโทษจ าคก จดทส าคญคอ ขาเขา กอนเขาส

เรอนจ าจะตองผานกระบวนการยตธรรมในชนสอบสวนฟองรองและชนพจารณาพพากษามากอน ท าหนาทคดกรอง

บคคลผกระท าความผดทพจารณาแลวเหนวามความจ าเปนตองใชโทษจ าคกกบบคคลนนดวยเหตผลการบงคบโทษ

จ าคกทเปนภาวะวสย ดงนนขอมลและการตดสนใจใชโทษจ าคกกบบคคลใดๆ จงมาจากกระบวนการยตธรรมตน

ทางทงสน งานราชทณฑไมมสวนรวมในการพจารณาตดสนใจอยางใดๆ ส าหรบในสวนขาออก งานราชทณฑม

สวนพจารณาในการปลอยตวดวยมาตรการทางกฎหมายตางๆ ดวย เชน การพกโทษ การลดวนตองโทษ ตลอดทงม

สวนรวมในการขอพระราชทานอภยโทษกรณตางๆ ฯลฯ

ในการจดการกบผกระท าความผดหลงจากทศาลพพากษาลงโทษแลว ในขณะทมเรอนจ าหรอทณฑสถาน

ทวประเทศจ านวนประมาณ 195 แหง ซงไมเพยงพอตอการรองรบปรมาณผตองขงทเพมขนอยางรวดเรว พจารณา

ไดจากจ านวนผตองขงในปจจบนทอยในความควบคมประมาณ 227,532 คน101 เปนชาย 194,604 คน หญง 32,928

101 กองแผนงาน กรมราชทณฑ

Input

หมายจ าคก

หมายขงระหวาง

พจารณา

ราชทณฑ

(พ.ร.บ.ราชทณฑ พ.ศ.2479 และ

อนๆ)

Output

พนโทษ

คมประพฤต

DPU

48

คน102 ในขณะทความจมาตรฐานของเรอนจ าหรอทณฑสถานทวประเทศมอยเพยง 109,430 คน103 พบวามจ านวน

ผตองขงเกนความจอยจ านวน 118,102 คน และมแนวโนมทจะเพมอยางตอเนอง

จะเหนไดวา การเพมขนของปรมาณผตองขง ยอมสงผลกระทบโดยตรงตองบประมาณและประสทธภาพ

ในการบรหารงานราชทณฑ การควบคมดแลและพฒนาพฤตนสยผตองขง และยงน าไปสปญหาตางๆ มากมาย ทง

ความแออด โรคภยตางๆ อปกรณเครองใชตางๆ บคลากร การบรหารงานเรอนจ าและในเรองสทธมนษยชนของ

ผตองขง เชนในเรองสถานทนอน อาหาร สขภาพอนามย การทะเลาะววาทระหวางนกโทษเปนตน เพราะปญหา

ดงกลาวนสงผลกระทบทางลบตอสงคมไทยในปจจบนและอนาคต ทศทางของปรมาณผตองขงอยในภาวะท

ก าลงขยายตวเพมขน

ปจจบนกรมราชทณฑมอตราก าลงขาราชการ 10,714 คน104 โดยแยกเปนขาราชการทปฏบตหนาทอยใน

สวนกลางกรม จ านวน 564 คน และอยในเรอนจ าและทณฑสถานทวประเทศจ านวน 10,150 คน

1) การจ าแนกสถตผตองราชทณฑทวประเทศ แยกตามประเภท105 ปรากฏตามตารางดงน คอ ตารางท 5 แสดงสถตผตองราชทณฑรวมในประเทศไทย

ประเภท ชาย หญง รวม รอยละ 1.นกโทษเดดขาด 151,870 27,121 178,991 72.24 2.ผตองขงระหวาง 2.1 อทธรณ-ฎกา 2.2 ไตสวน-พจารณา 2.3 สอบสวน

56,560 29,189 9,445 17,926

10,626 5,438 1,937 3,251

67,186 34,627 11,382 21,177

27.12 13.98 4.59 8.55

3.เยาวชนทฝากขง 256 19 275 0.11 4. ผถกกกกน 36 12 48 0.02 5.ผตองกกขง 1,122 141 1,263 0.51 รวมผตองราชทณฑทงสน 209,844 37,919 247,763 100

2) สถตนกโทษเดดขาด แยกตามลกษณะความผด ปรากฏตามตารางดงน คอ

102 ขอมล ณ วนท 1 เมษายน 2554 103 ขอมล ณ วนท 1 ธนวาคม 2555 104 ศนยขอมลบคคล กองการเจาหนาท 1 พฤษภาคม 2554 105 กรมราชทณฑ รายงานการด าเนนงานของรฐตอสาธารณะรายป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2550. หนา 120.

DPU

49

ตารางท 6 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามลกษณะความผด ลกษณะความผด ชาย หญง รวม รอยละ

ความผดเกยวกบทรพย พ.ร.บ.ยาเสพตด/สารระเหย

ความผดตอชวต ความผดตอรางกาย ความผดเกยวกบเพศ ภยนตรายตอประชาชน

อนๆ (รวมหลายประเภท เชน พ.ร.บ.ปาไม/การพนน/อาวธปน/บกรก/ลหโทษ)

25,911 56,689 8,798 3,552 5,646 261

5,031

1,647 15,349

277 83 109 11 496

27,558 72,038 9,075 3,635 5,755 272

5,527

22.25 58.16 7.33 2.93 4.65 0.22 4.46

รวม 105,888 17,972 123,860 100

จากตารางขางตนน เปนการแจกแจงนกโทษเดดขาดกบลกษณะของความผด สะทอนตวชวดในสถานการณการกระท าความผดในทางอาญา ท าใหมองเหนภาพกวางไดวาลกษณะความผดใดมากนอย และควรแกไขตอไปอยางไร สถตสามารถชวยในการวางแผนในทางปฏบตในชวงเวลาในอนาคตตอไปได

3) สถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามก าหนดโทษตามหมายศาล ปรากฏตามตาราง ดงน

ตารางท 7 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามก าหนดโทษตามหมายศาล แยกตามก าหนดโทษ ชาย หญง รวม รอยละ

ไมเกน 3 เดอน จ าคกกวา 3 – 6 เดอน จ าคกกวา 6 เดอน - 1 ป จ าคกกวา 1 – 2 ป จ าคกกวา 2 – 5 ป จ าคกกวา 5 – 10 ป จ าคกกวา 10 – 15 ป จ าคกกวา 15 – 20 ป จ าคกกวา 20 – 50 ป จ าคกตลอดชวต

ประหารชวต

1,092 2,540 7,822 15,285 29,216 22,793 9,265 5,960 10,149 1,653

113

129 508

1,262 2,511 4,359 4,527 1,498 811

2,142 218

7

1,221 3,048 9,084

17,796 33,575 27,320 10,763 6,771

12,291 1,871

120

0.99 2.46 7.33 14.37 27.11 22.06 8.69 5.47 9.92 1.51

0.10 รวม 105,888 17,972 123,860 100

จากตารางขางตนนเปนการแจกแจงนกโทษเดดขาดกบก าหนดโทษ สะทอนตวชวดในสถานการณการกระท าความผดในทางอาญาและมการก าหนดโทษผกระท าความผด ท าใหมองเหนภาพกวางของการก าหนดโทษของศาล ถอวาเปนการตรวจสอบการใชอ านาจพพากษาลงโทษของศาล Accountability ระหวางองคกร สะทอน

DPU

50

ความสมพนธระหวางลกษณะของความผด ก าหนดโทษทศาลพพากษา กบความเหมาะสมและยตธรรม ในการด าเนนกระบวนการยตธรรมทางอาญา

4) สถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามจ านวนครงทตองโทษ ปรากฏตามตาราง ดงน คอ ตารางท 8 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามจ านวนครงทตองโทษ

จ านวนครงทตองโทษ ชาย หญง รวม รอยละ

ตองโทษครงท 1 ตองโทษครงท 2 ตองโทษครงท 3 ตองโทษครงท 4 ตองโทษครงท 5 ขนไป รวมตองโทษครงท 2-5 ขนไป

90,681 9,780 3,155 1,442 830

15,207

15,846 1,773 243 81 29

2,126

106,527 11,553 3,398 1,523 859

17,333

86.01 9.33 2.74 1.23 0.69

13.99 รวม 105,888 17,972 123,860 100

จากตารางขางตนน แสดงถงสถตนกโทษเดดขาดทแสดงจ านวนครงทตองโทษ หรอแสดงการกระท าความผดซ า ตารางนสะทอนตวชวดในเรองประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมทางอาญาในภาพใหญ และประสทธภาพของการด าเนนการแกไขพฤตนสยของงานราชทณฑในการแกไขพฤตนสยอนเปนงานดานการบงคบโทษ ซงเปนสวนทแสดงผล (Out put) ทางกฎหมาย

5) สถตนกโทษเดดขาด แยกตามอายในประเทศไทย ปรากฏตามตารางดงน คอ ตารางท 9 แสดงสถตนกโทษเดดขาดในประเทศไทย แยกตามอาย

แยกตามอาย ชาย หญง รวม รอยละ

ไมเกน 18 ป กวา 18 - 20 ป กวา 20 - 21 ป กวา 21 - 25 ป กวา 25 - 30 ป กวา 30 - 35 ป กวา 35 - 40 ป กวา 40 - 45 ป กวา 45 - 50 ป กวา 50 - 60 ป กวา 60 ป-7howx

321 4,138 6,882 16,268 23,931 17,325 14,190 10,451 6,894 4,254

1,234

34 444 692

2,308 2,987 3,096 2,790 2,284 1,790 1,214

333

355 4,582 7,574

18,576 26,918 20,421 16,980 12,735 8,684 5,468

1,567

0.29 3.70 6.11 15.00 21.73 16.49 13.71 10.28 7.01 4.41

1.27 รวม 105,888 17,972 123,860 100

จากสถตสามารถวเคราะหสถานการณปญหาการบงคบโทษจ าคกในประเทศไทยไดวา

DPU

51

พบปญหาและสถานการณของงานราชทณฑทส าคญ 7 ประการ ดงน

1) ปรมาณผตองขงมจ านวนมากกวาความจของเรอนจ า และมแนวโนมทจะเพมมากขนอยางตอเนองและ

แนวโนมในอตรากาวหนา เปนวกฤตราชทณฑทเปนอปสรรคส าคญในการทจะพฒนาการในเรองอนๆ ได

2) เจาพนกงานบงคบโทษจ าคก ในประเทศไทยยงอยในอตราทต า (เฉลยทประมาณ 10,000 กวาคน)

กลาวคอ เจาพนกงานมไมเพยงพอตอการดแลและการใชมาตรการบงคบโทษ

3) งบประมาณ พบวามจ านวนมากขนและเพมขนทกป และใชจายไปในเรองการบรโภคมากทสด ซงอตรา

เพมขนตามจ านวนการเพมขนของผตองขง งบประมาณมไดถกใชไปเพอการแกไขฟนฟมากเทาไร ทงๆ ทงาน

ราชทณฑถอเปนการลงทนกบมนษยทส าคญ รฐตองใหความส าคญใหมากขนกวาน

4) อายผตองโทษพบวา อาย 21-30 ป เพศชาย ตดคกมากทสด และรองลงมาคอ อาย 30-45 ป ขอมลสวนน

เปนจดออนทตองรบแกไข เพราะคนเหลานอยในชวงวยทเปนก าลงของประเทศตอไป หากขาดการแกไขปรบพฤต

นสยจะกลายเปนอาชญากรอาชพ และเขาตองอยกบสงคมอกนาน

5) ผตองขงทตองโทษครงแรก มอตราประมาณรอยละ 86.01 สวนใหญเปนเพศชาย กระท าผดซ าครงท

สอง ไมถงรอยละ 10 สวนทเหลอเปนผทตองโทษซ า 3-5 ครง ซงมจ านวนนอยมาก ขอมลสวนนเปนจดแขงท

นาสนใจมาก เพราะตามหลกอาชญาวทยาและทณฑวทยา และตามวตถประสงคของการบงคบโทษ มความชดเจน

ตรงกนวามาตรการแกไขตางๆ มกจะใชไดผลส าหรบผทกระท าความผดครงแรก ซงสนนษฐานวายงไมเปนอาชญา

กรอาชพ

6) ฐานความผดทตองจ าคกมากทสดคอ ความผดเกยวกบยาเสพตด รองลงมาคอความผดเกยวกบทรพย

ก าหนดโทษตามหมายศาล จ าคกมากทสดอยทก าหนดโทษ 2-5 ป รอลงมาคอ 5-10 ป

7) ความรวมมอกบหนวยงาน/ภาคอนๆ เพอการบงคบโทษ พบวา เรอนจ า/ทณฑสถาน มกตองบรหาร

จดการงานดานตางๆ เองทกเรอง และทกดาน ซงในความเปนจรงเปนไปไมไดทจะท าใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลทดในทกๆ ดาน หนวยงาน/ภาค ตางๆ ในสงคมไมสามารถเขามาชวยบรณาการการบงคบโทษได

สถานการณปรากฏตามภาพดงน

DPU

52

รปภาพท 8 แสดงเรอนจ าและหนวยตางๆ ทเกยวของ

กรณถามมาตรการทางกฎหมายบญญตใหมการบรณาการหนาทรวมกนเพองานบงคบโทษ หนวยงานตางๆ

ทเกยวของของรฐ และภาคเอกชน จะมภารกจตามกฎหมายทตองเขามารวมท างานกบเรอนจ า/ทณฑสถาน รวมทง

ภาคสงคมดวย ซงจะท าใหเกดประสทธภาพและประสทธผลทดและไดความช านาญเฉพาะดาน กอปรกบเปนการ

แกไขปญหาบคลากรของเรอนจ า/ทณฑสถานทไมเพยงพออยแลวไดดวย จะปรากฏตามภาพดงตอไปน

รปภาพท 9 แสดงการบรณาการเรอนจ ากบหนวยตางๆ

จากภาพยกตวอยางเชน ในเรองงาน การฝกอาชพ หนวยงานทตองเขามาคอ พฒนาฝมอแรงงานจงหวด

และ จดหางานจงหวด การศกษา ไดแก ศกษาธการจงหวด มหาวทยาลยในพนท เปนตน จงอาจกลาวไดวาประเทศ

ไทยเราขาดหลก “ความรวมมอ” หรอ “ความมสวนรวมกนในสงคม” อยางมาก

2.7 มาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ในหวขอนจะไดกลาวถงมาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า มาตรการทไดน ามา

ท าการศกษาไดแก การพก-ลดการลงโทษ การอภยโทษ และการแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขง ซงจะไดน าเสนอ

ตามล าดบมาตรการดงตอไปน

DPU

53

1.การพก-ลด การลงโทษในประเทศไทย การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจ าคก เปนมาตรการใน

การลดระยะเวลาในการตองโทษจ าคกของผตองขงใหนอยลง ปลอยใหผตองขงออกจากเรอนจ ากอนครบก าหนด

โทษตามค าพพากษา ตามพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2479 มาตรา 32 (5), (6), (7) โดยอยภายใตเงอนไขการ

ควบคมความประพฤต ถาไดกระท าตามเงอนไขและมไดกระท าผดอาญาขนอก ผทไดรบการพกการลงโทษหรอลด

วนตองโทษกจะเปนอสระโดยแทจรง หากกระท าผดเงอนไขหรอกระผดอาญาขนอก กจะสงตวกลบเขารบโทษท

เหลอในเรอนจ าตอไปตามเดม ทง 2 มาตรการนเปนเหตผลจงใจใหนกโทษเดดขาดประพฤตดอยในระเบยบวนย ม

ความอตสาหะ ตงใจรบการศกษาอบรมและท างานฝกวชาชพมากขน สามารถชวยลดปญหาผพนโทษกลบไป

กระท าผดซ าอก ซงเปนผลดในการด าเนนการพกการลงโทษและลดวนตองโทษจ าคก ซงสามารถสรปไดดงน

1. เปนวธจงใจใหนกโทษเดดขาดประพฤตตนด ตงใจรบการศกษาอบรม และฝกวชาชพ ทงนเพราะ

การลดวนตองโทษจ าคกเปนเครองแสดงการสะสมคณงามความดทเหนได และเปนประโยชนแหงตน

ขณะเดยวกนการกระท าผดวนยจะมนอยลง เพราะอาจถกตดวนลดโทษจ าคกทสะสมไวเมอไมปฏบตตามระเบยบ

ของเรอนจ า

2. สงคมจะปลอดภยจากผพนโทษมากขน การกระท าผดซ าจะลดลง เพราะระบบการลดวนตองโทษ

จ าคกนจะปลอยตวผตองโทษกอนครบก าหนดโทษ กเฉพาะผประพฤตตนดตงใจรบการศกษาอบรมฝกวชาชพ

เทานน นอกจากนยงตองประพฤตตนอยในเงอนไขการคมประพฤตทมพนกงานคมประพฤตและอาสาสมครคม

ประพฤตคอยดแลความประพฤต และเปนพเลยงใหค าแนะน าชวยเหลอสงเคราะหตามควรแกกรณ ชวยแกปญหา

ความยงยากในระยะหวเลยวหวตอของการตงตนชวตใหมของผพนโทษไดเปนอยางด

3. ลดผลกระทบในทางลบตอตวผตองขง การถกจ าคกในเรอนจ าหรอทณฑสถานเปนระยะเวลานาน จะ

ท าใหผตองขงกลายเปนอาชญากรโดยอาชพ การด าเนนการแกไขฟนฟผตองขงจะกระท าไดยากยงขน นอกจากน

ผตองขงยงตองพยายามปรบตวใหเขากบสภาพของเรอนจ าท าใหเกดความเคยชน ไมรสกเกรงกลวเขดหลาบตอการ

จ าคกในเรอนจ าอกตอไป

4. ชวยผตองขงในการปรบตนใหเขากบครอบครวและสงคมไดงายขน ผตองขงทถกจ าคกในเรอนจ า

ถกตดขาดจากสงคมภายนอกและครอบครว การถกจ าคกเปนระยะเวลานานจะท าใหบคลกภาพ ทศนคตของ

ผตองขงเปลยนแปลง เกดความรสกเปนปมดอย ไมมคณคาและตอตานสงคม การลดวนตองโทษเพอปลอยตวคม

ประพฤตจะชวยผอยคลาย ลบลางความรสกหวาดกลว การยอมรบของครอบครอบครว ชมชนและสงคมหลงพน

DPU

54

โทษ ภายใตกระบวนการเตรยมความพรอมใหแกผตองขงและครอบครวกอนทจะมการปลอยคมประพฤต ท าใหผ

ไดรบการปลอยตวสามารถปรบตนเขากบครอบครวรวมทงกลบตนเปนพลเมองดของชมชนและสงคมไดตอไป

5. ชวยลดความแออดยดเยยดในเรอนจ า ซงเปนอปสรรคตอการบรหารงานเรอนจ า ไมวาจะเปนในดาน

การควบคมหรอในดานการอบรมแกไขผตองขง เปนอปสรรคตอการปองกนการหลบหน เปนปญหาในดาน

การศกษาอบรมดานการฝกวชาชพ ดานการใหการสงเคราะหและสวสดการตางๆ ซงไมสามารถทจะจดใหผตองขง

ไดอยางทวถง กรณผตองขงตองวางงานเนองจากเรอนจ ามจ านวนผตองขงมากกวางานทจดให ผตองขงจงมเวลา

วางมาก ซงจะท าใหจตใจฟงซาน นอกจากน ยงเปนอปสรรคตอการจ าแนกลกษณะผตองขง ซงเปนมาตรการในการ

ปฏบตตอผตองขงตามหลกทณฑวทยา

6. ประหยดเศรษฐกจ ปจจบนงบประมาณคาเลยงดผตองขงอตรา 31.-บาทตอวนตอคน การพกการ

ลงโทษและลดวนตองโทษท าใหสามารถประหยดงบประมาณคาอาหารไปไดมาก ท งนยงไมรวมถงประหยด

งบประมาณคากอสรางเรอนนอน เรอนจ าเพม เงนเดอนขาราชการ และคาใชจายอนๆ อก

พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2479 มาตรา 32 (5) ก าหนดใหมการพกการลงโทษกบผตองขงเดดขาด

ได ภายใตเงอนไขของความประพฤต การศกษาอบรม การท าการงานใหเกดผลดหรอท าความดความชอบใหแก

ราชการเปนพเศษ ใหไดรบการปลอยตวกอนครบก าหนดโทษตามค าพพากษาของศาล ภายใตเงอนไขการคม

ประพฤตจนกวาจะพนโทษ ถากระท าผดเงอนไขจะถกน าตวเขารบโทษจ าคกตอไปตามก าหนดโทษทเหลออย106

มาตรการพกการลงโทษ มหลกเกณฑทส าคญอย 3 ประการ ดงตอไปน

1. กฎหมายใหดลพนจแกผทเกยวของในการพจารณาคณสมบตของนกโทษ ไดแก ความประพฤต

ความอตสาหะ ความกาวหนาในการศกษา การท าการงาน เปนตน

2. เปนนกโทษเดดขาดทไดรบโทษจ าคกมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 ของก าหนดโทษตามค าพพากษา

ของศาล กรณโทษจ าคกตลอดชวตตองรบโทษมาแลวไมนอยกวา 10 ป

3. ตองเปนนกโทษชนด ชนดมาก และชนเยยม เทานน โดยไดสทธการพกดงน

นกโทษชนด สามารถไดรบการพกการลงโทษไมเกน 1 ใน 5 ของก าหนดโทษ

106 ด พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 มาตรา 32 (5) ,มาตรา34 กฎกระทรวงมหาดไทย ออกตามความในมาตรา

58 ขอ 9 – ขอ 98 , กฎกระทรวงมหาดไทย ฉบบท 6 และระเบยบกระทรวงมหาดไทย เรองการพกการลงโทษ ฉบบลงวนท 20 มกราคม 2496.

DPU

55

นกโทษชนดมาก สามารถไดรบการพกการลงโทษไมเกน 1 ใน 4 ของก าหนดโทษ

นกโทษชนเยยม สามารถไดรบการพกการลงโทษไมเกน 1 ใน 3 ของก าหนดโทษ

4. ระหวางการพกการลงโทษตองมการคมประพฤตไมนอยกวา 1 ป แตไมเกนก าหนดโทษทยงเหลออย

จ านวนวนทไดพกการลงโทษถอเปนวนตองโทษจ าคกดวย กรณผดเงอนไขสามารถจบกมมาจ าคกตอไปได

ตารางท 10 แสดงจ านวนนกโทษเดดขาดในประเทศไทย ทไดรบการปลอยตวพกการลงโทษเพอคมประพฤต ใน

รอบ 10 ป ป งบฯ (กรมราชทณฑ)

จ านวนผตองขง

(ผวาราชการจงหวด)

จ านวนผตองขง

จ านวนผตองขงขอ

มา (ราย)

อนมต

(ราย)

จ านวนวนท

ไดพกโทษ

(วน)

ประหยด

งบประมาณ

(บาท)

ผดเงอนไข

(ราย)

ขอมา อนมต ขอมา อนมต

2545 3,370 3,166 300 295 3,670 3,461 1,525,161 44,229,669 31

2546 6,836 5,676 1,081 1,028 7,917 6,704 2,964,287 85,964,323 142

2547 5,763 4,881 661 657 6,684 5,538 2,831,347 87,771,757 157

2548 4,886 4,207 1,087 1,079 6,332 5,642 5,947,891 184,384,634 63

2549 3,978 3,401 979 972 4,957 4,373 3,805,970 152,393,306 54

2550 3,017 2,554 1,329 1,310 4,544 3,864 2,663,852 111,881,784 47

2551 1,820 1,580 622 594 2,442 2,174 19,738,508 692,290,231 55

2552 5,385 4,915 1,124 1,114 6,509 6,029 39,477,017 1,358,915,704 139

2553 3,277 2,917 - - 2,917 2,917 1,111,073 46,665,066 27

2554 4,844 4,550 - - 4,844 4,550 2,167,817 91,048,314 81

รวม 43,176 37,847 7,183 7,049 50,816 45,252 82,232,923 2,855,544,788 796

ตารางท 11 แสดงสถตการกระท าผดเงอนไขการพกการลงโทษในประเทศไทย ปงบประมาณ อนมตพกการลงโทษ (ราย) กระท าผดเงอนไข รอยละ

2550 2,554 47 1.84

2551 1,580 55 3.48

2552 2,148 145 6.75

2553 2,906 58 2.00

2554 4,550 81 1.80

รวม 13,738 387 2.82

DPU

56

ตารางท 12 สถตการกระท าผดเงอนไขการพกการลงโทษกรณมเหตพเศษในประเทศไทย ปงบประมาณ

พกการลงโทษกรณมเหตพเศษ (ราย) รวม (ราย) กระท าผดเงอนไข

(ราย)

รอยละ

เจบปวย/ชราภาพ/คดความผดเลกนอย ววฒนพลเมองราชทณฑ นกรองประสานเสยง

2550 195 1,017 - 1,212 11 0.91

2551 - 1,134 - 1,134 96 8.47

2552 1,462 1,460 - 2,922 97 3.32

2553 - - 8 8 - 0.00

2554 126 1,114 - 1,240 8 0.65

รวม 1,783 4,725 8 6,516 212 3.25

ส าหรบการลดวนตองโทษจ าคก ตามพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 มาตรา 32 (6) และ (7) แกไข

เพมเตมโดย พระราชบญญตราชทณฑ (ฉบบท 2) พ.ศ.2520 ไดก าหนดหลกการลดวนตองโทษจ าคกใหแกนกโทษ

พ.ศ.2479 และพ.ศ. 2520 และกฎกระทรวงมหาดไทยฉบบท 8 (พ.ศ.2521) การพจารณาอนมตหรอไมอนมตลดวน

ตองโทษจ าคกใหแกนกโทษเดดขาดคนใด ใหถอตามมตเสยงสวนมากของคณะกรรมการ

ตารางท 13 สถตนกโทษเดดขาดทไดรบการปลอยตวลดวนตองโทษจ าคกในประเทศไทย ตงแตป2539-2548 ปงบ

ประมาณ

อนมตให

ปลอยตว

ชนผตองขง จ านวนวน

ลดโทษ

ประหยด

งบประมาณ

กระท าผด

เงอนไข

หมายเหต

ด ดมาก เยยม n x

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

17,978

18,710

17,670

23,052

18,604

25,983

24,921

25,535

20,156

25,237

18,480

19,673

19,115

21,139

22,801

6,511

6,447

6,110

7,315

4,635

5,954

4,199

3,853

3,021

1,675

1,591

1,890

1,473

2,758

2,257

4,490

5,509

4,247

5,343

4,313

5,559

4,788

4,445

4,639

3,883

2,994

4,333

3,801

5,314

4,673

6,977

6,754

7,313

10,394

9,686

14,490

15,980

17,237

12,496

19,979

13,895

13,450

13,841

13,067

15,871

906,456

1,100,058

1,057,177

1,418,126

1,283,852

1,964,831

2,368,034

2,861,944

2,120,801

2,944,747

2,264,379

2,350,650

2,303,508

2,138,468

2,446,845

20,848,488

29,701,566

28,543,779

38,289,402

37,231,708

56,980,099

68,672,986

82,996,376

65,744,831

91,287,157

70,195,749

98,727,300

96,747,336

128,308,080

102,767,490

27

35

45

68

40

52

63

140

369

92

324

348

545

887

1,083

0.15

0.18

0.25

0.29

0.21

0.20

0.25

0.55

1.83

0.36

1.75

1.76

2.8

4.19

4.74

พ.ร.ฎ.อภยโทษ

พ.ร.ฎ.อภยโทษ DPU

57

2.การอภยโทษ เปนเครองมอส าคญประการหนงทนานาอารยประเทศน าไปใชในการบรหารด าเนน

กระบวนการยตธรรม แมวาในแตละประเทศจะมระบบการปกครองทแตกตางกนไปประมขหรอผน าประเทศหรอ

รฐนนจะถกก าหนดใหมอ านาจในการทจะอภยโทษใหแกผกระท าผดใหไดรบการยกโทษ ลดหยอนผอนโทษ หรอ

ปลอยตวพนโทษไป เหตผลแหงการอภยโทษนมาจากหลกแหงความเมตตากรณาอนจะท าใหผกระท าผดไดม

จตส านกในการกระท าผดและมโอกาสแกไขตนเอง มงในการแกไขความผดพลาดในกระบวนการยตธรรมเพอธ ารง

ไวซงความสมบรณตามหลกนตธรรม เอออ านวยตอการปฏบตตอผกระท าผดในหลกการของอาชญาวทยาและทณฑ

วทยารวมทงรกษาความสงบเรยบรอยในสงคม107

การอภยโทษในประเทศไทยซงมการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

อ านาจในการอภยโทษเปนพระราชอ านาจของพระมหากษตรยทจะพระราชทานอภยโทษยกโทษหรอลดโทษมให

ผกระท าผดตองรบโทษ หรอรบโทษแตเพยงบางสวนอนมการสบทอดเปนไปตามแบบแผนประเพณการปกครอง

อนมมาแตโบราณกาล108

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา 191 บญญตวา

“มาตรา 191 พระมหากษตรยทรงไวซงพระราชอ านาจในการพระราชทานอภยโทษ”

“การอภยโทษ” หมายถง การยกโทษหรอลดหยอนผอนโทษใหแกผถกสงลงโทษเพราะกระท าความผด

อาญา อนเปนพระราชอ านาจของพระมหากษตรย109

การอภยโทษเปนมาตรการของฝายบรหาร ปรากฏอยในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา

259 มาตรา 261 มาตรา 261 ทว และมาตรา 267

การขอพระราชทานอภยโทษตองกระท าผานรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม110 โดยรฐมนตรวาการ

กระทรวงยตธรรม111 หรอโดยคณะรฐมนตร112

107 กรมราชทณฑ. การพระราชทานอภยโทษตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 261 ทว. นนทบร:ม.ส.พ.

,2549.หนา 1. 108 เรองเดยวกน. 109 คณต ณ นคร. กฎหมายวธพจารณาความอาญา. อางแลว. หนา 661. 110 ด มาตรา 259, 260 111 ด มาตรา 261 วรรคสอง 112 ด มาตรา 261 ทว

DPU

58

ภาระหนาทของรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมในการขอพระราชทานอภยโทษเปนการเฉพาะบคคล113

ในกรณคณะรฐมนตรเหนสมควรใหมการอภยโทษแตผตองโทษตองกระท าโดยการตราพระราชกฤษฎกา114

ตารางท 14 แสดงสถตการอภยโทษเฉพาะรายในประเทศไทย ป สญชาต จ านวนผตองขงทยนฎกา

ทลเกลาฯ(คน)

จ านวนผตองขงทเสนอ

ทลเกลาฯ(เรอง)

ผลฎกาทลเกลา

ปลอยตว ลงโทษ ยกฎกา

2547 ไทย 402 235 6 24 124

ตางชาต 61 33 7 3 38

2548 ไทย 571 463 25 23 42

ตางชาต 115 61 2 19 16

2549 ไทย 485 269 4 12 3

ตางชาต 58 57 2 1 0

2550 ไทย 688 311 29 9 9

ตางชาต 70 41 4 9 0

2551 ไทย 498 329 0 2 5

ตางชาต 41 15 1 1 0

2552 ไทย 528 378 14 9 6

ตางชาต 53 68 6 3 0

2553 ไทย 413 276 22 24 0

ตางชาต 35 44 5 1 0

2554 ไทย 352 822 15 44 14

ตางชาต 27 104 8 4 1

รวม 4,396 3,506 150 188 258

113 มาตรา 261 รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมมหนาทถวายเรองราวตอพระมหากษตรย พรอมทงถวายความเหนวาควร

พระราชทานอภยโทษหรอไม

ในกรณทไมมผใดถวายเรองราว ถารฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมเหนเปนการสมควร จะถวายค าแนะน าตอ

พระมหากษตรยขอพระราชทานอภยโทษแกผตองค าพพากษานนกได” 114 มาตรา 261ทว ในกรณทคณะรฐมนตรเหนเปนการสมควรจะถวายค าแนะน าตอพระมหากษตรยขอพระราชทานอภย

โทษแกผตองโทษกได การพระราชทานอภยโทษตามวรรคหนง ใหตราเปนพระราชกฤษฎกา

DPU

59

ตารางท 15 แสดงสถตการพระราชทางอภยโทษเนองในโอกาสตางๆ ในประเทศไทย ป พ.ร.ฎ.พระราชทางอภยโทษเนองในงาน/โอกาส ใชบงคบ ปลอยตว (ราย) ลดโทษ (ราย) รวม

2549 ฉลองสรราชสมบตครบ 60 ปของพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวภมพลอดลยเดช

9 ม.ย. 32,427 75,834 108,261

2550 พระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 80 พรรษา

ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

11 ธ.ค. 31,149 101,607 132,756

2553 พระราชพธบรมราชาภเษกปท 60 วนท 5 พฤษภาคม 2553 16 พ.ค. 36,870 130,385 167,255

รวม 100,446 307,826 408,272

3.การแกไขฟนฟผตองขง เดมงานเกยวกบการลงโทษผกระท าความผดในประเทศไทยไมมการบรหาร

จดการและกฎหมายทเปนระบบและมมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ จนกระทงไดมการปฏรประบบการบรหาร

ราชการแผนดน ในสมยของพระบาทสมเดจประจลจอมเกลาเจาอยหว ไดมการตราพระราชบญญตลกษณะเรอนจ า

ร.ศ.120 ประกาศใชเมอวนท 19 มนาคม พ.ศ.2444 และมประกาศแกไขเพมเตมใน พ.ศ.2465 ตอมาจงไดมการยกเลก

พระราชบญญตลกษณะเรอนจ า ร.ศ. 120 และตราพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479115 ใชบงคบแทน116 ภายหลงท

มการประกาศใชพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 แลวไดมการแกไขปรบปรงเปนล าดบคอพระราชบญญต

ราชทณฑ (ฉบบท 2) พ.ศ.2520117 พระราชบญญตราชทณฑ (ฉบบท 3) พ.ศ.2522118พระราชบญญตราชทณฑ(ฉบบ

ท 4) พ.ศ.2523119รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมเปนผมหนาทรกษาการและมอ านาจออกกฎกระทรวง เพอ

ปฏบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตราชทณฑ120 ซงอาจสรปเนอหาของกฎหมายไดดงตอไปน

115 ราชกจจานเบกษาฉบบพเศษ. เลม 53 ตอน 46. วนท 29 พฤศจกายน 2479., ค าวา “มาตรา” ทกลาวถงในหวขอน

หมายถงมาตราตามพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479. 116 พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479. มาตรา 2 และ 3.

มาตรา 2 ใหใชพระราชบญญตนภายหลง 4 เดอน นบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา.

มาตรา 3 ตงแตวนใชพระราชบญญตนเปนตนไป ใหยกเลกพระราชบญญตลกษณะเรอนจ า ร.ศ.120 กบทงบรรดา

กฎหมายกฎและขอบงคบอนๆ ในสวนทมบญญตไวแลวในพระราชบญญตนหรอทมขอความขด หรอแยงกบพระราชบญญตน. 117 ราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ. เลม 94. ตอน 22. วนท 21 มนาคม 2520. 118 ราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ. เลม 96. ตอน 56. วนท 21 เมษายน 2522. 119 ราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ. เลม 97. ตอน 14. วนท 1 กมภาพนธ 2523. 120 มาตรา 58.

DPU

60

ก. บคคลทตองบงคบโทษจ าคก คอ ผตองขง ผตองขงหมายถง บคคลดงตอไปน

1) นกโทษเดดขาด ไดแกบคคลทถกขงตามหมายจ าคก ตามค าพพากษาถงทสดและบคคลซงถก

ขงไวตามค าสงทชอบดวยกฎหมายใหลงโทษ121 ค าวา “ค าสงทชอบดวยกฎหมายใหลงโทษ” หมายถง ในกรณคน

ฝากควบคมในพระราชบญญตราชทณฑ มาตรา 4(5)

2) คนตองขง หมายถงบคคลทถกขงตามหมายขง ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

3) คนฝาก หมายถง บคคลทถกฝากใหควบคมไวในเรอนจ าโดยไมมหมายอาญา แตคมขงไวดวย

เหตผลอน เชน วกลจรต แตการจะน าบคคลนนๆ เขากกขงจะตองมเอกสารค าสงของผมอ านาจตามกฎหมายตาม

พระราชบญญตราชทณฑ มาตรา 8 ดวย นอกจากนน ตามพระราชบญญตราชทณฑ มบทบญญตค าวา “นกโทษ

พเศษ” ซงกคอนกโทษเดดขาดทสงไปอยทณฑนคมตาม พระราชบญญตราชทณฑ122มาตรา 47 ถงมาตรา 57

ข. สถานทบงคบโทษจ าคก ไดแก เรอนจ ากลาง เรอนจ าพเศษ เรอนจ าจงหวด เรอนจ าอ าเภอ ทณฑ

สถาน สถานกกกน สถานกกขง

เนองจาก เรอนจ ามไวส าหรบใชคมขงบคคลไวมใหหนไปได ทงนมวตถประสงคเพอ ใหบคคลผ

ถกคมขงอยในเรอนจ าตลอดเวลา เมอศาลตองการตวบคคลดงกลาวไปพจารณาสามารถทจะน าตวไปศาลได และ

ลงโทษจ าคกตามค าพพากษาลงโทษจ าคกผกระท าความผด หรอจ าคกเพอรอการประหารชวต

ในป พ.ศ.2549123 มเรอนจ ากลาง จ านวน 34 แหง เรอนจ าพเศษ จ านวน 30 แหง เรอนจ าจงหวด

จ านวน 49 แหง เรอนจ าอ าเภอ จ านวน 27 แหง ทณฑสถาน จ านวน27 แหง สถานกกกน จ านวน 1 แหง สถานกกขง

จ านวน 5 แหง

ส าหรบการแบงประเภทของเรอนจ า ตามบทบญญตของพระราชบญญตราชทณฑ ไดบญญตเรอง

ของเรอนจ าไวในมาตรา 6 กลาวคอ "รฐมนตรมอ านาจก าหนดประเภทหรอชนของเรอนจ า หรอสงใหจดอาณาเขต

ภายในเรอนจ าออกเปนสวนๆ ทงนใหค านงถงประเภท ชน เพศ ของผตองขง หรอความประสงคในการอบรม

ผตองขงดวย" ชนหรอประเภทของเรอนจ าจะปรากฏอยในกฎกระทรวงมหาดไทย อาศยอ านาจตามความในมาตรา

121 พระราชบญญตราชทณฑ(ฉบบท3) พ.ศ.2522 มาตรา 3. 122 มาตรา 4 (6). 123 ประกาศกระทรวงยตธรรม เรอง การก าหนดสวนราชการตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมราชทณฑ พ.ศ.2545.

ราชกจจานเบกษา เลม 123 ตอนท 45 ง หนา 7-12, 2 พฤษภาคม 2549.

DPU

61

58 แหงพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2479 แกไขโดยกฎกระทรวงมหาดไทยฉบบท 3 ซงแบงประเภทเรอนจ าไว

ใน สวนท 1 ประเภทเรอนจ า ขอ 1-3 ดงน

ขอ 1. เรอนจ าแบงออกเปนประเภทดงน

(1) เรอนจ ากลาง (2) เรอนจ าสวนภมภาค (3) เรอนจ าชวคราว

ขอ 2. เรอนจ ากลางแบงเปน

ก. เรอนจ ากลางบางขวาง รบผตองขงทมค าพพากษาก าหนดโทษจ าคกตงแต 10 ป ขนไป และ

โทษประหารชวต

ข. เรอนจ ากลางประจ าเขต รบควบคมกกขงนกโทษเดดขาดทมก าหนดโทษจ าคกตงแต 1 ถง 10

ป

ค. เรอนจ าพเศษ รบควบคมกกขงผตองขงเฉพาะแตละประเภทคอ หญง เดก คนชรา หรอคนพการ

ทพพลภาพ คนเปนโรคเรอน คนเปนวณโรค คนเปนโรคจต หรอคนเปนโรคตดตออนตรายตางๆ

ขอ 3. เรอนจ าสวนภมภาคแบงเปน

ก. เรอนจ าจงหวด ข. เรอนจ าอ าเภอ

ส าหรบเรอนจ าสวนภมภาคน โดยปกตรบควบคมกกขงทเปนคนฝาก คนตองขง นกโทษเดดขาดจ า

แทน เงนคาปรบ นกโทษเดดขาดทมก าหนดโทษจ าคกไมเกน 1 อาจกลาวโดยสรปเรอนจ าทใชอยในปจจบนอาจแยก

ไดเปน 3 ประเภทคอ

1. เรอนจ าประจ าศาล กลาวคอ เปนสถานทเพอคมขงบคคลไวใหมตวอยเสมอพรอมทจะน าไปศาล

เพอประโยชนแหงการพจารณาพพากษาคด เรอนจ าประเภทนไดแกเรอนจ าอ าเภอและเรอนจ าจงหวดนนเอง

2. เรอนจ าทจดไวคมขงผทเปนนกโทษเดดขาด กลาวคอ เปนสถานทส าหรบลงโทษโดยวธการ

จ าคกเปนหลก เรอนจ าประเภทนคอเรอนจ ากลางตางๆ จะมจ านวนมากนอยแลวแตความจ าเปนเพอรองรบผท

กระท าผดและศาลมค าพพากษาถงทสดแลว

DPU

62

3. เรอนจ าพเศษ กลาวคอ เปนสถานทเพอการคมขงบคคลประเภทซงมลกษณะทตองปฏบต

แตกตางกนเปนพเศษ เชน ผกระท าผดเปนเดก ผตดยาเสพตด ผหญง เปนตน เรอนจ าประเภทนอาจเรยกวาทณฑ

สถาน เชน ทณฑสถานเปด ทณฑสถานหญง ทณฑสถานวยหนม

ส าหรบเรอนจ าชวคราว124 หมายถง เรอนจ าทจดตงขนเพอจดประสงคในการระบายผตองขงทม

ความประพฤตด ออกไปรบการฝกอบรมอาชพนอกเรอนจ า เชน เกษตรกรรม งานชางตางๆ เปนตน เรอนจ า

ชวคราวถอเปนสวนหนงของเรอนจ ากลาง เรอนจ าจงหวดหรอเรอนจ าอ าเภอซงเรอนจ าชวคราวตงอยในเขต ไมม

สภาพเปนเรอนจ าทถาวร ซงเมอด าเนนการตามวตถประสงคแลวกอาจยบเลกได หรอจะท าเปนเรอนจ าถาวรตอไป

กได

ค. อ านาจและหนาทเจาพนกงานเรอนจ า รฐมนตรมอ านาจก าหนดอ านาจและหนาทของเจา

พนกงานเรอนจ า ในสวนทเกยวแกการงานในความรบผดชอบ และเงอนไขทจะปฏบตตามอ านาจและหนาทนน125

และตามกฎกระทรวงฯ ขอ 4-24 เจาพนกงานเรอนจ าแยกเปน 2 ประเภท คอ

1.เจาพนกงานอ านวยการกลาง ประกอบดวย อธบด รองอธบด หวหนากองในกรมราชทณฑ

สารวตรเรอนจ าประจ ากรมราชทณฑ ขาราชการกรมราชทณฑ

2.เจาพนกงานประจ าเรอนจ า126 ประกอบดวย ผบญชาการเรอนจ า สารวตรเรอนจ า พศด ผคม

ส าหรบหนาทของผบญชาการเรอนจ า127 มดงน คอ รบผดชอบบงคบบญชากจการเรอนจ าทวไป

ตรวจการเรอนจ าตามระเบยบ เอาใจใสดแลทกขสขผตองขง ใหโอกาสรองทกขไดโดยสะดวก ควบคมเจาพนกงาน

และกจการของเรอนจ า รวมทงระงบเหตการณไมสงบในเรอนจ า ออกหนงสอส าคญใหผตองขงกรณอนญาตใหลา

หรอไดรบการพกการลงโทษ เปนประธานในการลงโทษเฆยนผตองขงทท าผดวนย รบเรองทลเกลาฯ ถวายฎกาขอ

พระราชทานอภยโทษ เปนประธานคณะกรรมการด าเนนการประหารชวตนกโทษ128

124 กฎกระทรวงมหาดไทย ขอ 1(ค). 125 มาตรา 13. 126 ค าสงกรมราชทณฑ.ท 328/2541 30 เมษายน 2541. 127 วสย พฤกษะวน. ค าอธบายพระราชบญญตราชทณฑ,2534. หนา 73. 128 ค าสงกระทรวงมหาดไทย. ท 1807/2478.

DPU

63

ในสวนของอ านาจผบญชาการเรอนจ า มดงน คอ บญชาเจาพนกงานและผตองขงทกคนในเรอนจ า

ตามกฎหมาย วนจฉยลงโทษ ยกการลงโทษ ลดหรอเพมโทษ ทางวนยผตองขง129ใชเครองพนธนาการอนๆ ทเบากวา

ตรวน กญแจมอ หรอโซลาม อนญาตในกรณตางๆ ตามกฎหมาย เชน อนญาตใหผตองขงทปวยไปรกษานอกเรอนจ า

ในกรณเรงดวน130 กรณอนญาตใหผตองขงทครบก าหนดปลอยตวแลวแตปวยหนกอยรกษาตวในเรอนจ า131 เปนตน

และอ านาจอนๆ ตามทกฎหมายก าหนด เชน ยนรองขอตอศาลใหปลอยกรณการขงหรอจ าคกโดยผดกฎหมาย ตาม

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 90

ส าหรบแพทยเรอนจ านน ถอวาเปนเจาพนกงานประจ าเรอนจ าประเภทหนง ตามกฎกระทรวงฯ

ขอ 23 ก าหนดใหมแพทยประจ าการทกเรอนจ า แตในทางปฏบตปจจบนแพทยมไมเพยงพอกบเรอนจ า ทาง

กระทรวงสาธารณสขไดรวมมอกบกรมราชทณฑในเรองนกลาวคอ โดยออกระเบยบกระทรวงสาธารณสขวาดวย

การปฏบตงานอนามยเรอนจ า พ.ศ.2544

นอกจากตามกฎกระทรวงฯ ขอ 18 นแลว ยงมปรากฏในหมวดอนและกฎหมายอนอก เชน อ านาจ

สงใชและเพกถอนเครองพนธนาการ การสงผตองขงทปวยไปรกษาภายนอกเรอนจ า132ลงโทษผตองขงทผดวนย รบ

เรองราวรองทกขหรอหนงสอทลเกลาฯ ถวายฎกา133 เปนตน

ส าหรบการรบตวผต องขงไวในเรอนจ านนมวธปฏบต134คอ ตรวจคนสงของทตวผต องขง ให

แพทยตรวจอนามย จดบนทกเรองเกยวกบผตองขง การตรวจคนสงของทตวผตองขงนน ถาผตองขงเปนชายใหเจา

พนกงานชายเปนผตรวจ ถาผตองขงเปนหญงใหเจาพนกงานหญงเปนผตรวจ หากไมมเจาพนกงานหญงกใหผตองขง

นนเองแสดงสงของทตนมตดตวมาตอเจาหนาทผมหนาทตรวจ หากวายงเปนทสงสยวาผตองขงยงไมแสดงสงของท

มอยท งหมดกใหเชญหญงอนทเชอถอมาชวยท าการตรวจให นอกจากน เจาพนกงานเรอนจ ายงตองจดแยกผตองขงท

รบตวไวใหมจากผตองขงอน เพอแพทยไดตรวจกอนหากโดยสภาพการณไมอาจจดดงนนไดใหพยายามปฏบตให

ใกลเคยงกบทก าหนดไว

129 มาตรา 35, มาตรา 37, มาตรา 45. 130 ระเบยบกรมราชทณฑ ฉบบท 6 ขอ 5. 131 มาตรา 41. 132 ระเบยบกรมราชทณฑ ฉบบท 6. ขอ 2. ขอ 3. ขอ 8ก. 133 กฎกระทรวงฯ ขอ 100. ขอ 122. ขอ 123. และขอ 124. 134 กฎกระทรวงฯ สวนท 3. ขอ 35-37.

DPU

64

อยางไรกด ส าหรบเดกตดมากบผตองขง จะไดรบอนญาตใหอยในเรอนจ าเมอปรากฏวา เดกนนม

อายต ากวา 16 ป หรอเดกทเกดในเรอนจ า รวมทงทคลอดในโรงพยาบาลนอกเรอนจ าขณะทมารดาเปนผตองขง ทง

สองกรณตองปรากฏวา ไมมผใดจะรบเลยงดเดกนนและอยในความดแลของผตองขง135

ส าหรบในการตรวจผตองขงเขาใหมโดยใหแพทยตรวจอนามย และท าบนทกขอความเกยวกบ

ลกษณะความผด ต าหนรปพรรณ สขภาพและสตปญญา และอนๆ ตามขอบงคบทอธบดก าหนด เจาพนกงานเรอนจ า

อาจรองขอรายงานแสดงประวตของผตองขงจากพนกงานสอบสวนได136

อยางไรกด ยงมหลกวา ผตองขงหลายคนในคดเดยวกนใหแยกไวมใหปะปนกน137 นอกจากนนยง

ไดมการจดแยกผตองขงบางประเภทใหไปอยรวมกนในเรอนจ าพเศษ เชน ทณฑสถานวยหนม ส าหรบผตองขงชาย

อายไมเกน 25 ป ทณฑสถานหญง ส าหรบผตองขงหญง ทณฑสถานบ าบดพเศษส าหรบผตองขงตดยาเสพตด

ส าหรบการก าหนดชนผตองขงใชกบนกโทษเดดขาดเทานนม 6 ชน คอ ชนเยยม ชนดมาก ชนด ชนกลาง ชนเลว

และชนเลวมาก138 นกโทษเขาใหมจะถกจดใหอยชนกลาง แตกรณนกโทษเดดขาดมโทษจ าคกมากกวา 1 ครง ถา

จ าคกครงปจจบนกบครงกอนมใชความผดทเปนลหโทษหรอกระท าโดยประมาทใหจดอยในชนเลว139

ง. การท างานของนกโทษเดดขาด กลาวคอ เปนการใหผตองขงท างานเปนผลตอเนองจากการคมขง

งานทจะใหนกโทษเดดขาดท าจะค านงถง ก าหนดโทษ ความแขงแรงของรางกาย สตปญญา อปนสยและฝมอ หรอ

ความรความช านาญ ผลในทางเศรษฐกจ ผลในทางอบรม สภาพการณแหงเรอนจ า

1) การท างานภายในเรอนจ า กลาวคอ นกโทษเดดขาดตองท างานตามค าสงของ เจาพนกงาน

เรอนจ า140 ไมรวมถงคนตองขงและคนฝาก ค าสงในการใหนกโทษท างานตองเปนค าสงทกฎหมายใหอ านาจไว

เทานน โดยตองพจารณาจากอาย เพศ ความเหมาะสมตางๆ ของผตองขงดวย ทงยงตองจดใหผตองขงไดรบการหยด

พกผอนดวยตามระยะเวลาทก าหนดโดยกฎกระทรวงฯ ขอ 54

135 มาตรา 9. ขอบงคบกรมราชทณฑ(ฉบบท 5) เรองเดกในความดแลของผตองขงตดมายงเรอนจ า ขอ 2 ,ระเบยบกรม

ราชทณฑ (ฉบบท 16) เรอง เดกในความดแลของผตองขงตดมายงเรอนจ า , หนงสอกรมราชทณฑ ท มท.0903/ว.200. 136 มาตรา 10. กฎกระทรวงฯ สวนท 3 ขอ 38-39. 137 กฎกระทรวงฯ ขอ 43. 138 กฎกระทรวงฯ ขอ 44. 139 กฎกระทรวงฯ ขอ 45. 140 มาตรา 22.

DPU

65

2.) การท างานภายนอกเรอนจ า กลาวคอในกรณทเจาพนกงานเรอนจ าสงใหนกโทษเดดขาดออกไป

ท างานสาธารณะนอกเรอนจ าใหอธบดแตงตงคณะกรรมการคณะหนง ไมนอยกวาสามคนเปนผพจารณาคดเลอก

นกโทษเดดขาด ซงเหลอโทษจ าคกไมเกนสองป เพอท างานสาธารณะ แตนกโทษเดดขาดซงตองโทษในลกษณะ

ความผดดงตอไปนไมอยในขายไดรบการพจารณาคดเลอกใหออกไปท างานนอกเรอนจ า141

จ. การศกษาอบรม กลาวคอ อธบดมอ านาจออกขอบงคบ เกยวกบเรองการศกษาและการอบรม

ผตองขง142 บรรดาเครองอปกรณในการศกษาและการอบรม เชน เครองมอเครองใช สมดหนงสอนน รฐบาลจะเปน

ผจดการให แตผตองขงจะน าของตนเองมาใชกไดเมอไดรบอนญาตแลว143 การใชชวตอยในเรอนจ าของผตองขงเพอ

เปนการจ ากดเสรภาพของผตองขงคนนน ผตองขงกยงมสทธเสรภาพในการแสวงหาความร ความรจะชวยขดเกลา

จตใจ ความประพฤตและจตส านกของผตองขงได ไมเปนภยตอสงคมอกตอไป ท าใหสามารถปรบปรงแกไขความ

ผดพลาดของชวตในอดต มวชาความรและวชาชพตดตวเมอพนโทษ สามารถประกอบสมมาอาชพไดไมเปนภาระ

แกสงคม ไมตองถกความจ าเปนบงคบใหประกอบมจฉาชพเลยงตวอกตอไป

อยางไรกด ส าหรบผทกระท าความผดและตองโทษอยในเรอนจ าสวนใหญนนจะเปนผมการศกษา

นอย และไมมอาชพเปนหลกแหลงหรอมอาชพรบจางรายวน การศกษาอบรมจงเปนเรองทจ าเปนมาก เพราะจะเปน

พนฐานทท าใหผกระท าความผดมสตปญญา คดเปน แยกแยะความถกตอง ความด ความชวได เปนการปรบปรง

คณภาพมนษยทส าคญทางหนง เรอนจ ามหนาทตองใหมตสมดและสถานทอานหนงสอส าหรบผตองขง และตอง

พยายามจดใหผตองขงไดอานหนงสอตามระเบยบกรมราชทณฑ

ในการศกษาและอบรมผตองขง กรมราชทณฑไดออกขอบงคบกรมราชทณฑ ฉบบท 8 เรอง

การศกษาและการอบรมผตองขง โดยบญญตการศกษาอบรมผตองขงนนใหจดแบงเปน 3 สาขา คอ พทธศกษา

ไดแกการศกษาวชาสามญและวชาชพ จรยศกษา ไดแก การอบรมศลธรรมจรรยาและหนาทพลเมองด พลศกษา

ไดแกการศกษาการอนามยและสขาภบาลตลอดจนการออกก าลงกายและการเลนออกก าลงกายตางๆ

1. พทธศกษา การศกษาในสาขานแบงออกไดดงน

141 ความผดตอองคพระมหากษตรยรชทายาท และผส าเรจราชการแทนพระองค ความผดตอความมนคงของรฐภายใน

ราชอาณาจกร ความผดตอความมนคงของรฐภายนอกราชอาณาจกร ความผดตามกฎหมายวาดวยยาเสพตดใหโทษ 142 มาตรา 27. 143 มาตรา 28.

DPU

66

1.1 วชาสามญ ผตองขงทยงอานเขยนหนงสอไทยไมไดและยงมก าหนดโทษเหลอตองจ าตอไป

อกตงแต 6 เดอนขนไป ตองจดใหศกษาวชาสามญตามททางการเรอนจ าจดให จนสามารถมความรอานเขยนได

1.2 วชาชพผตองขงทเปนนกโทษเดดขาด และมไดก าหนดใหมหนาทอนเกยวดวยการงานทมใช

เปนการหาผลประโยชนตองจดใหศกษาวชาชพทงในทางทฤษฎและในทางปฏบตตามททางเรอนจ าจดให

กรณถาเปนคนฝาก คนตองขง สมครเขารบการศกษาดงกลาวขางตนได โดยใหผบญชาการเรอนจ า

พจารณาอนญาตได ตามสมควรแกกรณ

2. จรยศกษา ทางเรอนจ าจะจดใหผต องขงทกคนไดรบการอบรมศลธรรม จรรยาและหนาท

พลเมองดและตองจดใหฟงพระธรรมเทศนาตามลทธศาสนาทตนนบถอ และตองพยายามใหความสะดวกผตองขง

ไดประกอบพธกรรมในวนพระและพธส าคญในทางลทธศาสนาทผตองขงนบถอ ตามทเหนสมควร

3. พลศกษา เรอนจ าตองพยายามจดใหผตองขงไดรบการแนะน าในการอนามยและการสขาภบาล

ตามสมควร ใหผตองขงฝกหดระเบยบแถว เลนกฬาและการเลนออกก าลงกายตางๆ ตามทเรอนจ าจดให

ในการรกษาพยาบาล อนามยและสขาภบาล สวนนเปนการดแลผตองขงดานการเจบไขไดปวย หรอ

เปนหญงมครรภ144ตองไดรบการรกษาจากแพทย145 นอกจากนในการควบคมดแลอนามยของผตองขงกเปนอ านาจ

ของแพทย และแสดงความเหนตออธบดเพอขออนญาตใหผตองขงไปรกษาตวนอกเรอนจ า146 ในเรองสขภาพอนามย

ผตองขงมหนาทดงตอไปน147

1) ท าความสะอาดของรางกาย เครองนงหมหลบนอน เครองใชสวนตว ทอยอาศย

2) ตดผม โกนหนวดเครา ตดเลบ อาบน า

3) ไดรบเครองนงหม ผาอาบน า ผาหมนอนและเสอปนอนและสงจ าเปนส าหรบผหญง

144 หนงสอกรมราชทณฑท 102/2502 ลงวนท 11 กนยายน 2502 อนญาตใหผตองขงคลอดบตรนอกเรอนจ า กรณเดกตอง

คลอดในเรอนจ า ใหระบเลขทของสถานทเปนทเกด มใชเรอนจ า 145 มาตรา 29. 146 มาตรา 30., ระเบยบกรมราชทณฑ(ฉบบท 6) เรอง การอนญาตใหผตองขงออกไปรกษาตวนอกเรอนจ า, หนงสอกรม

ราชทณฑ ท 113/2486 ลงวนท 16 พฤศจกายน 2486, ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวย การควบคมผตองขงทไดรบอนญาตใหออกไปรกษาตวนอกเรอนจ า พ.ศ.2521, หนงสอกรมราชทณฑ ท มท.1005/ว.86 ลงวนท 8 กรกฎาคม 2530 เรอง การอนญาตใหผตองขงปวยออกไปรกษานอกเรอนจ าหรอทณฑสถาน

147 กฎกระทรวงฯ ขอ 67-78.

DPU

67

4) ไดพกผอนและออกก าลงกาย

5) รบประทานอาหารทมคณภาพ สะอาดและเพยงพอ อยางนอยวนละ 2 มอ มแพทยหรอเจา

พนกงานเรอนจ าตรวจอาหารกอนรบประทาน ผท าอาหารตองใหแพทยตรวจสขภาพเสยกอน นอกจากนแพทยยงม

หนาทตรวจเรอนจ าในเรองสขาภบาลดวยในทกๆ 3 วน ใหค าแนะน าและบนทกลงสมดตรวจการสขาภบาล แลว

พศดตองท าตามค าแนะน า148 เชนในเรอง ความเปนอยของผตองขง แสงสวาง การระบายอากาศ การท างาน การ

พกผอน น าดมน าใช การระบายน าเสย การก าจดปฏกลตางๆ ภาชนะใสอาหาร

ในการจดชนผตองขง การเลอน-ลดชนนกโทษเดดขาด และการแตงตงผชวยเหลอเจาพนกงาน เปน

มาตรการทท าใหผตองขงเกดความเครงครดในระเบยบวนย และมความรบผดชอบตอตนเองรวมทงสวนรวมยงขน

โดยมการใหประโยชนตอบแทนลดหลนตามชนของผตองขง เปนอ านาจของรฐมนตร มาตรา 11 พระราชบญญต

ราชทณฑ พ.ศ.2479 และกฎกระทรวงมหาดไทย ขอ 44 ก าหนดชนของนกโทษเดดขาดไว 6 ชน คอ ชนเยยม ชนด

มาก ชนด ชนกลาง ชนเลว และชนเลวมาก และมขอก าหนดเกณฑตางๆ ในการเลอน-ลดชนของนกโทษเดดขาด149

การเลอนและลดชนนกโทษ ในทางปฏบตเปนอ านาจของผบญชาการเรอนจ า ซงกระท าปละ 2 ครง ท าไดครงละ 1

ชนเทานน ถาขามชนตองมเหตผลพเศษและอนมตอธบดกอน150

อยางไรกด ในเรองของวนย ความด ความชอบ และโทษ หลกทวไปคอ ผตองขงจะตองปฏบตตาม

ระเบยบและขอบงคบของเรอนจ า151โดยเรอนจ าตองแจงระเบยบขอบงคบใหผตองขงทราบ 152 และกรณทนกโทษ

เดดขาดคนใดแสดงใหเหนความประพฤตด มความอตสาหะ ความกาวหนาในการศกษาและท าการงานเกดผลด หรอ

ท าความชอบแกทางราชการเปนพเศษ อาจไดรบประโยชนอยางหนงหรอหลายอยางดงตอไปน

1) ใหความสะดวกในเรอนจ าตามทอธบดก าหนดไวในขอบงคบ153

148 กฎกระทรวงฯ ขอ 66. 149 กฎกระทรวงฯ ขอ 44, 45, 48, 81, 83, 107, 108, 134. 150 กฎกระทรวงฯ ขอ 81-83, ระเบยบกรมราชทณฑวาดวย การเลอนและลดชนนกโทษเดดขาด พ.ศ.2536. ระเบยบ

กระทรวงมหาดไทยวาดวย การเลอนและลดชนผตองขง พ.ศ.2522, หนงสอกรมราชทณฑ ท มท.0905/ว.55 ลงวนท 22 มนาคม 2522. 151 มาตรา 31. 152 ระเบยบกรมราชทณฑ(ฉบบท 10) เรอง การชแจงระเบยบขอบงคบของเรอนจ าใหผตองขงทราบ 153 ขอบงคบอธบดกรมราชทณฑ (ฉบบท 3) พ.ศ.2480, แกไขเพมเตมโดยขอบงคบท 1/2499 ก าหนดเรอง ความสะดวกและ

ประโยชนทนกโทษแตละชนจะไดรบในขณะใชชวตอยในเรอนจ า, แกไขเพมเตม ขอบงคบกรมราชทณฑ ฉบบท 4 พ.ศ.2533.

DPU

68

2) เลอนชน

3) ตงใหมต าแหนงหนาทชวยเหลอเจาพนกงานเรอนจ า

4) ลาไมเกนสวนในคราวหนง โดยไมรวมเวลาทตองใชในการเดนทางเขาดวย เมอมความจ าเปนเหน

ประจกษเกยวดวยกจธระส าคญหรอกจการในครอบครว แตหามมใหออกไปนอกราชอาณาจกรสยาม และตองปฏบต

ตามเงอนไขทรฐมนตรก าหนดไวระยะเวลาทอนญาตใหลานมใหหกออกจากการค านวณก าหนดโทษ154

5) พกการลงโทษภายใตบงคบเงอนไขตามทรฐมนตรก าหนดไว แตการพกการลงโทษนจะพงกระท าได

ตอเมอ นกโทษเดดขาดไดรบโทษมาแลวไมนอยกวาหนงในสามของก าหนดโทษตามหมายศาลในขณะนน หรอไม

นอยกวาสบปในกรณทตองโทษจ าคกตลอดชวต และระยะเวลาทจะตองปฏบตตามเงอนไขนน ใหก าหนดไมนอย

กวาหนงป แตไมเกนกวาก าหนดโทษทยงเหลออย155

6) ลดวนตองโทษจ าคก (Goodtime Allowance) ใหเดอนละไมเกนหาวน ตามหลกเกณฑวธการและ

เงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง แตในการลดวนตองโทษจ าคกจะพงกระท าไดตอเมอนกโทษเดดขาดไดรบโทษ

จ าคกตามค าพพากษาถงทสดมาแลวไมนอยกวาหกเดอน หรอไมนอยกวาสบป ในกรณตองโทษจ าคกตลอดชวต ทม

การเปลยนโทษจ าคกตลอดชวตเปนโทษจ าคกมก าหนดเวลา156

7) ในการลดวนตองโทษตาม (6) ใหมคณะกรรมการประกอบดวยผแทนของกรมราชทณฑ กรมต ารวจ

กรมอยการ กรมประชาสงเคราะหและจตแพทยจากกรมการแพทย เปนผพจารณาโดยมตเสยงสวนมาก เปนมาตรการ

ตอบแทนความประพฤตดของนกโทษเดดขาด ตามมาตรา 32(6) และ (7) แหงพระราชบญญตราชทณฑ(ฉบบท 2)

พ.ศ.2520 และกฎกระทรวงมหาดไทยฉบบท 8 พ.ศ.2521

8) นกโทษเดดขาดทสงออกไปท างานสาธารณะนอกเรอนจ าตามมาตรา 22ทว ใหไดลดวนตองโทษ

จ าคกลงอกไมเกนจ านวนวนทท างานสาธารณะนน และอาจไดรบรางวลดวยกได ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และ

เงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง

154ด ระเบยบกรมราชทณฑ(ฉบบท 5) เรอง การลาของผตองขง พ.ศ.2480, หนงสอกรมราชทณฑท 60/2502 เรอง การลา

ของผตองขง ลงวนท 26 พฤษภาคม 2502. 155 ด ระเบยบกระทรวงมหาดไทย เรอง การพกการลงโทษ พ.ศ.2496. 156 ด พระราชบญญตราชทณฑ (ฉบบท 2) พ.ศ.2520 และพระราชบญญตราชทณฑ (ฉบบท 4) พ.ศ.2523, กฎกระทรวง

ฉบบท 8 (พ.ศ.2521), หนงสอกรมราชทณฑท มท. 0905/ว.149 ลงวนท 15 สงหาคม 2521.

DPU

69

ในการยนเรองราวรองทกข กลาวคอ ภายใตบงคบบทบญญตในภาค 7 แหงประมวลกฎหมายวธ

พจารณาความอาญาวาดวยอภยโทษ เปลยนโทษหนกเปนเบาและลดโทษ ผตองขงยงมสทธในอนทจะยนค ารองทกข

หรอเรองราวใดๆ ตอเจาหนาทเรอนจ า อธบด รฐมนตร หรอทลเกลาถวายฎกาตอพระมหากษตรยไดตามทรฐมนตร

ก าหนดไว157

157 มาตรา 34., กฎกระทรวงมหาดไทย ขอ 120-126, หนงสอกรมราชทณฑท 136/2495 ลงวนท 30 ธนวาคม 2495 เรอง การ

รบเรองราวรองทกขของผตองขง.

DPU

70

บทท 3

มาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในตางประเทศ

ในบทนจะไดศกษาถงมาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในตางประเทศในชนการ

บงคบโทษจ าคก โดยท าการศกษากฎหมายของประเทศองกฤษ ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศญปน และประเทศ

สหพนธสาธารณรฐเยอรมน โดยเฉพาะในมาตรการการพก-ลด การลงโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไข

ฟนฟผกระท าความผด ซงจะไดน าเสนอตามล าดบดงตอไปน

3.1 องกฤษ

ประเทศองกฤษ มแนวคดและการปฏบตทใหความส าคญระหวาง กระบวนการยตธรรม : สงคม : แนวคด

ใหม : การแกไขฟนฟผกระท าความผด158 เพอลดปรมาณคดอาญาและปกปองคมครองสงคมไดอยางมประสทธภาพ

กลาวคอ มงเนนมาตรการปองกนมากกวาการแกไข กลาวคอ เปนกลไกการท างาน 2 ภาคสวนผสานกน และม

แนวทางในการปฏบตการดงน

1. การปองกนเบองตน (Primary Prevention) เปนการพยายามสรางแนวทางในการปองกนเยาวชนใหหาง

จากอาชญากรรมทกประเภท มาตรการในการตรวจจบยาเสพตดทมประสทธภาพ

2. กระบวนการปองกนอยางทนท (Immediate Prevention) เปนการสรางสงคมใหปลอดภยยงขน

3. การตรวจสอบ (Detection) เปนมาตรการตรวจสอบการกระท าความผด การสบเสาะขอมลลกษณะการ

กระท าความผด สบเสาะสถานท เปาหมายหรอแหลงหลกฐานการประกอบอาชญากรรม การลงทนกบงานดาน

ต ารวจ ใชเทคโนโลยสมยใหม สรางมาตรการปกปองเหยอมากขน

4. อยการ (Prosecution) ใหเกดความรวมมอในการท างานระหวางต ารวจกบระบบของกระบวนการทาง

อาญา ประสทธภาพของศาลในการบรหารจดการการพจารณาคดทด

158 Secretary of State for the Home Department. Justice for All. ,2002 p.30.

DPU

71

5. การลงโทษ (Punishment) มการก าหนดโทษจากศาลตามค าพพากษาทเปนทยอมรบไดอยางถกตอง

ยตธรรม มการน ากระบวนการลงโทษทางเลอกมาใช

6. การปรบพฤตนสย (Rehabilitation) กระบวนการปรบปรงพฤตนสยโดยสงคมมสวนรวมในการปองกน

และเขามารวมจดการดวย ความรวมมออยางใกลชดระหวางเรอนจ าและการคมประพฤต การชวยเหลอนกโทษให

เกดทกษะในการท างานและการท างาน

ไดมการกอตงคณะกรรมการพจารณาก าหนดโทษ Sentencing Guideline Council โดยม Lord Chief Justice

เปนประธาน เพอปองกนไมใหมการวนจฉยลงโทษทไมเปนไปตามวตถประสงคของการบงคบโทษ โดยมแนวทาง

เชน159

1) มการพยายามใชระบบการลงโทษทางเลอก กลาวคอ มการลงโทษโดยสงคม ซงเปนการลงโทษแนว

ใหม

2) มระบบการพกการลงโทษ โดยคณะกรรมการพกการลงโทษ ท าการพจารณาผอนปรนหรอปลอยตว

3) รฐมนโยบายใหใชโทษปรบเพมขนมากกวาเดม เพอคดคนท าผดทไมปฏบตตามในการลงโทษปรบครง

แรก

4) ใหน ากระบวนการฟนฟบ าบด ผกระท าความผด (remand) โดยเฉพาะกบผเยาวมาเปนสวนหนงของ

มาตรการลงโทษดวย

5) ความผดทไมรนแรงใหน ามาตรการลงโทษทางสงคมเขามาเกยวของมาใชแทนการจ าคก160

ใหความส าคญกบค าพพากษาของศาลมาก กลาวคอ ค าพพากษาตองปกปองสงคม การก าหนดบทลงโทษ

ใหเหมาะสมกบความผดของอาชญากร ก าหนดแนวทางในการแกไขเยยวยาผกระท าความผด น าผกระท าความผด

ออกจากสงคมชวคราวหรอถาวร ก าหนดวธการฟนฟปรบปรงพฤตนสยผกระท าความผดเพอมใหมการกระท า

ความผดซ าอก สรางจตส านกใหกบผกระท าความผดมวามรบผดชอบตอความผดทกระท าขน

รปแบบแนวทางการลงโทษในสมยใหมมดงน คอ

1) การบรการสงคม

2) การจ าคกระยะสนพรอมทงบรการสงคม ตงแต 3 เดอนถง 12 เดอน

159 Ibid. p. 86. 160 Ibid. p. 87.

DPU

72

3) การพกการลงโทษและใหบรการสงคมส าหรบโทษจ าคกไมเกน 2 ป161

4) การจ าคกในวนสดสปดาหและบรการสงคมในวนธรรมดา

5) กรณการจ าคกตงแต 12 เดอนขนไป ศาลอาจสงจ าคกครงหนงและบรการสงคมอกครงหนง

6) ใหจ าคกทนทไมตองรอส าหรบผกระท าผดทเปนอนตรายหรอทารณกรรมทางเพศ

7) แมวาการจ าคกระยะสนจะเหมาะสมส าหรบในหลายๆ คด แตตองท าไปพรอมกบการฟนฟบ าบด การ

อบรมและการใหการศกษารวมถงการปลกฝงใหมจตส านกรบผดชอบตอสงคมดวย

ตารางท 16 แสดงจ านวนประชากรในเรอนจ าในประเทศ England และ Wales ป ค.ศ. จ านวน

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

39,820

41,443

41,570

41,796

42,220

43,109

43,346

43,754

43,773

43,349

46,278

49,949

48,610

45,636

45,897

45,817

44,566

48,794

51,047

55,281

161 Ibid. p.93.

DPU

73

ป ค.ศ. จ านวน

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

61,114

65,298

64,770

64,602

66,301

70,861

73,657

74,488

3.1.1 การบงคบโทษจ าคกของประเทศองกฤษ ในหวขอนจะเปนเนอหาสาระของกฎหมายการ

บงคบโทษจ าคก หลกคด แนวนโยบายแหงรฐ และการด าเนนการในปจจบนดงตอไปน

(1) กฎหมายในการบงคบโทษจ าคก โครงสรางอนส าคญในการบงคบโทษจ าคก ในประเทศ

องกฤษและเวลส ใชกฎหมายเปนเครองมอในการก าหนดกฎเกณฑ และกรอบแนวทางตางๆ จะบญญตไวใน

กฎหมายราชทณฑ ป 1952 (Prison Act of 1952) และระเบยบขอบงคบอกสวนหนง และ Prison Rules of 1964162

ซงก าหนดหลกการพนฐานตางๆ เนอหาสาระของกฎหมายราชทณฑนมการพฒนาปรบปรงแกไขเปลยนแปลงใน

ระหวาง ป ค.ศ.1968 และ 1972 และโดยเฉพาะในชวงหลงสงครามโลกครงทสอง มการปรบปรงแกไขจากสภาพ

ปญหาทพบในทางปฏบต และแกไขดวยวธการทพสจนและประเมนผลไดจรง

(2) ภาระหนาทและความรบผดชอบของงานราชทณฑ ตามกฎหมาย Prison Rules of 1964 ม

เปาหมายเพออบรมและปฏบตตอผตองขงเพอยงใหเกดการกระตนและสนบสนนผตองขงเพอน าไปสการมชวตทด

และมประโยชนตอไป163 ดงน คอ

เปาหมายแรก เปลยนทศนคตของผกระท าความผดใหมผลเหมอนกบคนทวไป มการเยยวยาใหม

การปรบปรงตวมการแกไขเปลยนแปลง

162 แกไขเพมเตมป 1999. 163 Purpose of prison training and treatment 1.The purpose of the training and treatment of convicted prisoners shall be to encourage and assist them to

lead a good and useful life.

DPU

74

เปาหมายทสอง มการวเคราะหวจยเกยวกบการปฏบตตอผตองขง โดยเฉพาะของ Anglo-

American และวเคราะหการก าหนดและไมก าหนดระยะเวลาการจ าคกทงหมด มแนวคดในการปฏบตตอผกระท า

ความผดในการเบยงเบนโทษจ าคกและน าสทธตางๆ ในเรองของมนษยธรรม เมตตา กรณา อยางมขอบเขตมาใช

ภายใตการบรหารงานของ กระทรวงมหาดไทย (Home office)

เปาหมายทสาม มภารกจทรองรบการด าเนนการตามค าพพากษาของศาลใหเปนไปอยางมสทธ

มนษยชนและเปนทเชอถอไดในการปฏบตตอผตองขง มมาตรการปองกนการหลบหนจากเรอนจ า

ตามสรปรายงานของคณะกรรมการตรวจสอบเรอนจ า164 ในความรบผดชอบในการบงคบโทษทาง

อาญาในเรอนจ ามดงน คอ

1. การสรางบรรยากาศทสรางสรรคใหกบผตองขงทสงเสรมใหมการปรบตวไดใหเหมาะสม เพอ

สามารถกลบสสงคมในอนาคต

2. ผตองโทษถกพทกษและมการกระตนใหรส านกดวยตวของตวเอง

3. การถกแยกออกจากสงคมปกตไปยงเรอนจ า ตองเพอการปรบปรงแกไขผกระท าความผดทม

ความเปนไปไดเทานนและเพอความปลอดภย ตามพฤตการณของแตละบคคล

4. เพอเตรยมความพรอมในการปลอยตวผกระท าความผดกลบสสงคม และมการชวยเหลออยาง

ตอเนองภายหลงจากการปลอยตวไปแลว

เรอนจ าอยภายใตการบรหารงานของกระทรวงมหาดไทย (Home office) สภาพปจจบน (ค.ศ.

2002) มจ านวนผตองขงกวา 71,000 คน ในทคมขง 140 แหง เรอนจ ามหลายรปแบบ สดสวนของสถานทคมขง

ผกระท าผด ป ค.ศ. 2001

(3) สทธของผตองขงและมาตรฐานการลงโทษ รายงานของ European Council165 วาประเทศ

องกฤษและเวลสปฏบตตามหลกการพนฐานของสหประชาชาต ตามมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขง การ

ด าเนนการทเกอบจะเปนไปในทางเดยวกน เพยงแตตางกนในเรองความสมพนธของผตองขงการปรบตว และใน

เรองความหนาแนนของจ านวนผตองขงในเรอนจ า ซงเปนปรากฏการณเชนเดยวกนกบประเทศอนๆ ในยโรป ทไม

เปนไปตามมาตรฐานขนต าของสหประชาชาตเชนกน

164 The report of the Committee of Inquiry into the United Kingdom Prison Services. 165 ECCP: Report on the Standard minimum Rules for the Treatment of Prisoners. Strasbourg,1980. p37.

DPU

75

(4) ระบบและองคการในการบงคบโทษทางอาญา ตงแตป 1963 การราชทณฑขององกฤษและเวลส

บรหารจดการโดย กระทรวงมหาดไทย มผบงคบบญชาซงไมไดรบผดชอบดแลเฉพาะการบงคบโทษตามกฎหมาย

อาญาเทานน แตรวมถงอ านาจในการพกการลงโทษ การคมประพฤต และสวสดการความปลอดภยของสงคมใหกบ

ผตองขงในเรอนจ าและการปลอยตว ด าเนนการโดยคณะกรรมการราชทณฑ166

สถานทควบคมผตองขง ประกอบไปดวยผตองขงระหวางพจารณา ส าหรบนกโทษเดดขาดทศาล

พพากษาแลว รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย จะเปนผสงมอบผตองขงใหโดยมก าหนดเวลาทแนนอนในการ

ควบคม ปรากฏตามหมายศาลยนยนหรอเอกสารอนใดตามกฎหมายของรฐสภาระบเหตผลเปนการเฉพาะราย167

เรอนจ าทองถนมกจะเปนเรอนจ าปด สวนใหญเปนเรอนจ าประเภท “B” มหนาทหลกในการ

กกขงผตองขงระหวางพจารณา ถาตอมามค าพพากษาวากระท าความผดจรง ผตองขงกจะถกยายไปอยเรอนจ าอก

ประเภทขนอยกบการจ าแนกลกษณะการกระท าความผด ซงจะไดรบการปฏบตและการปรบพฤตนสยในรปแบบ

ตางๆ อยางไรกตามผตองขงทศาลพพากษาใหจ าคกระยะเวลาส นๆ อาจอยในเรอนจ าทองถนตอไปไดจนครบ

ก าหนดโทษ168

ส าหรบเรอนจ าของประเทศองกฤษจะประกอบดวยเรอนจ าปรมณฑลทมกระจายอยท วๆ ไป เปน

เรอนจ าประเภท “B” ส าหรบนกโทษทมอนตรายมากๆ ตงแตในป 1968 จะถกจดแยกกลมเปนจ านวนนอยๆ เขาไว

ในเรอนจ าประเภท “A” เพอความเหมาะสมจากเหตผลทวาดวยเรองของความปลอดภย169

การมเรอนจ ามากมผลตอจ านวนเจาหนาท คาใชจายตางๆ การควบคมและการบรหารจดการตางๆ

ทผกระท าผดมจ านวนมากๆ มการพยายามใชมาตรการภายนอกเรอนจ าเพอลดปรมาณผตองขง ใชมาตรการทาง

การศกษา การอบรมวชาชพ ผตองขงจ านวนมากสามารถแกไขพฤตนสยไดดวยเวลาสนๆ แตปรากฏวาผตองขงท

ตองค าพพากษาใหลงโทษจ าคกระยะสน มอตราการกระท าความผดซ าปรมาณทสงมากกวาคนทตองค าพพากษาให

จ าคกระยะเวลานาน ผลจากการวเคราะหสาเหตมาจากการใชโปรแกรมการแกไขพฤตนสยในการจ าคกระยะสนจะ

ไมครบสมบรณ ผตองขงดงกลาวตองถกยายไปยงเรอนจ าทไกลจากภมล าเนา ผตองขงรอยละ 43 บอกวาพวกเขา

166 Ibid. p.55. 167 Section 12 Prison Act 1952. 168 Gunter Kaiser. (1998). Ibid. p.57. 169 Ibid.

DPU

76

ตองเสยไปซงการตดตอและความสมพนธกบครอบครวตงแตเขาไปอยในเรอนจ า ส าหรบผตองขงระหวางพจารณา

รอยละ 48 มขอมลการวจยพบวา ยงพอรกษาการตดตอสมพนธกบครอบครวไดอย170 และเมอผตองขงถกสงตวเพอ

บงคบโทษจ าคกในเรอนจ า เรอนจ าจะถายรป และท าประวตผตองขง รายละเอยดตางๆ เชน ศาสนาทนบถอ เปนตน

เอกสารตางๆ จะถกเกบรกษาไวทรฐมนตร เรอนจ าตองท าหนงสอแจงเกยวกบกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอสทธ

พเศษตางๆ การอทธรณ และเรองทนกโทษตองทราบ กรณนกโทษอานหนงสอไมออกกใหอธบายดวยวาจาให

เขาใจ171

(5) การจ าแนกผตองขง ระบบการจ าแนกผตองขงทประเทศองกฤษและในประเทศตางๆ ใน

ภาคพนยโรป ท าตดตอกนมามเปาหมายแรกเพอในเรองของความปลอดภย ในชวงกลางของป 1960 ใชการจ าแนก

ผตองขงเปนการปองกนไวกอนในการควบคม การรบตวผตองขงเขาสเรอนจ า ไดแบงออกเปน 4 ประเภท ดงน คอ

ประเภท A เปนประเภทของเรอนจ าทใชกบผตองขงทมอนตรายตอความปลอดภยมากทสดกบ

สงคม และมแนวโนมทอาจหลบหน

ประเภท B เปนประเภทของเรอนจ าทใชกบผตองขงทไมเปนอนตรายตอความปลอดภยมากนก

กบสงคม และมแนวโนมทอาจหลบหน

ประเภท C ประเภทของเรอนจ าทใชกบผตองขงทไมสามารถก าหนดใหอยในทณฑสถานเปดได

แตมความเปนไปไดทอาจจะพยายามหลบหน

ประเภท D เปนประเภทของเรอนจ าทใชกบผตองขงทสามารถอยในทณฑสถานเปด ปราศจาก

ขอจ ากดเทาทท าได

อยางไรกตาม กฎหมายมกจะสนนษฐานวา ผตองขงทกคนเชอวาการคมขงในเรอนจ าเปนไปตาม

กฎหมาย และอยในระยะเวลาอนจ ากด กอปรกบตองท างาน หรอมเหตผลอยางอน ภายใตการควบคมของเจา

พนกงานเรอนจ า172 ในป 1979 อตรารอยละ 1 ของผตองขงทงหมดจะอยในประเภท A อตรารอยละ 30 ประเภท B

อตรารอยละ 49 ประเภท C อตรารอยละ 20 ประเภท D ความหนาแนนมากเกนไปของผตองขงในเรอนจ าของ

ประเทศองกฤษ เปนผลโดยตรงทส าคญทท าลายระบบและขนตอนของการจ าแนกผตองขง

170 Secretary of State for the Home Department. Justice for All. Ibid. p.106. 171 Prison Rule. 172Section 13 Prison Act 1952.

DPU

77

(6) หองขง รฐมนตรจะจดการเพอใหสนองความตองการของผตองขงในสงอ านวยความสะดวก

จดเตรยมใหกบผตองขง หองขงทใชจ าคกผกระท าความผดจะตองไดรบรองมาตรฐานโดยผตรวจสอบในเรองของ

ขนาด แสงสวาง อณหภม การหมนเวยนและถายเทของอากาศ ตามความเหมาะสมและเพยงพอตอสขภาพ และการ

อนญาตใหผตองขงสามารถตดตอกบเจาพนกงานเรอนจ าไดทกเวลา173

หนาททไดรบมอบหมายของผตองขงทก าหนดไวในเรอนจ าจะเปนไปตาม “แผนการลกขนใหแขงแรง The

Mountbatten Plan จดวาเปนแผนพนฐานทสนนษฐานวาเหมาะสมทจะน ามาใชกบประเภทเรอนจ าเปด ทไมมการ

ระบบความมนคงสงมาเปนมาตรการในการควบคม เปนผตองขงทมความเสยงในเรองของความปลอดภยต า และม

จตส านกความรบผดชอบ ไมกระท าในทางทผดกบสงคมซ าอก การจ าแนกผตองขงอยในเกณฑทไมดอรน อนจะ

พฒนาไปสการพกการลงโทษและการรอการลงโทษ จ านวนผ ตองขงในเรอนจ าเปดจะมจ านวนไมมากถา

เปรยบเทยบกบจ านวนผตองขงในเรอนจ าปด 1 ใน 3 หรออตรารอยละ 10.9 และมจ านวนลดลงทกป

(7) การจางงานและความกาวหนาในการฝกอบรม วตถประสงคของการลงโทษในทณฑสถาน

ของรฐ จะเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ รวมทงการจางงานในเรอนจ าอนเปนค าสงใหกบผตองขง ซงเปน

วธการชวยเหลอเบองตนในการสงเคราะหผตองขงในการอนเปลยนแปลง และปรบปรงพฤตนสยเพอการกลบคนส

สงคมปกตตอไป ในการท างานของนกโทษตองไมเกน 10 ชวโมงตอสปดาห หามนกโทษท างานสวนตวของเจา

พนกงานและขณะทนกโทษเจบปวยหรอสภาพรางกายไมเหมาะสมกบการท างานนนๆ โดยในการท างานของ

ผตองขงมไดมขอก าหนดทจะตองอบรมกอน ผตองขงจ านวนมากสามารถท างานไดอยในเกณฑการผลตงานเลกๆ

นอยๆ ในเรอนจ า หรอท างานทเกยวกบการเกษตร ส าหรบผตองขงทไมสามารถท างานไดจะถกน าไปฝกอาชพ

สงไปชวยงานในสถานพยาบาล หรอโอนยายไปยงเรอนจ าอน หรอเขาอบรมตามโปรแกรมทางการศกษา ความ

ประพฤต โดยอาจารยทองถนและความรวมมอของสถาบนการศกษาภายนอกเรอนจ าทผานการคดเลอกแลว

(8) เจาพนกงานเรอนจ า174 ตามกฎหมาย Prison Act 1952 กลาวถงเรองของเจาพนกงานเรอนจ าไว

วา ทกเรอนจ าตองมเจาพนกงานของรฐ อนศาสนาจารย เจาพนกงานทางการแพทย และเจาหนาทต าแหนงอนๆ ท

จ าเปน เรอนจ าทรบผตองขงหญง จ าตองมจ านวนเจาหนาทผหญงอยางเพยงพอ เรอนจ าทมความเหนของรฐมนตรท

เปนเรอนจ าขนาดใหญ ใหตองมตวแทนของรฐ หรอผชวยอนศาสนาจารย หรอทง 2 อยางเพม และอนศาสนาจารย

173 Section 14 (1),(2) Prison Act 1952. 174 Section 7 Prison Act 1952.

DPU

78

และผชวยอนศาสนาจารย หมอสอนศาสนา และเจาหนาททางการแพทย ตองมคณสมบตเหมาะสมทรฐก าหนดและ

ไดขนทะเบยนไวแลวตาม Medical Acts.

3.1.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง งานราชทณฑตามความเปนจรงมขนาดใหญมาก มการหมนเวยน

เขาออกของผกระท าความผด มอตราความถทสงขนโดยมไดคาดคด175 ระดบความหนาแนนของประชากรผตองขง

จากรายงานบนทกขอมลมผตองขง 71,000 คน ในปจจบน สถานทควบคมตว 140 แหง

ผตองขงจ านวนหนงทไดรบโทษจ าคกระยะสนจะไมไดรบการแกไขปรบปรงพฤตนสยและการเรมตน

ชวตใหม การจ าคกระยะส นเปนการเพมโอกาสในการกระท าผดซ า ซงมอตราเพมขน ผตองขงตองการความ

ชวยเหลอในทกษะตางๆ ในการด ารงชวต ในป 1997 มการปลอยตวผตองขงออกจากเรอนจ าเกอบครงหนง ปรากฏ

วาภายใน 2 ป กลบมาเปนผตองขงซ าอก176

จะเหนไดวา เมอจ านวนผตองขงมากมกจะเปนอปสรรคทมผลตอการท างานในเรอนจ า ตลอดไปถง

การคมประพฤตดวย ในการควบคมและการตดตอกบผตองโทษ อนเปนผลกระทบตอการท างาน การบรหารจดการ

ทดและมคณภาพ นโยบายในการปรบทศทางการลงโทษตามค าพพากษาเปนกญแจส าคญสการคมครองสงคมและ

การลดปรมาณการกระท าความผดอาญา โดยเปลยนรปแบบของค าพพากษาทเอาจรงเอาจง ดอนตราย อยบนพนฐาน

ของความเครยด ในการเอาตวผกระท าผดเขาไวในเรอนจ าและควบคมตวไวจนกระทงปลอยตว มาสรปแบบใหมใน

การลงโทษทางสงคมและมการวางแผนการปฏบตตอผกระท าความผด ในรปแบบใหม เปนการปรบปรงยทธศาสตร

ในทางอาญาทส าคญ177

(1) มาตรการพก-ลดการลงโทษ มาตรการพกการลงโทษขององกฤษนน จะน ามาใชกบผตองขงทมโทษจ าคกตงแต 4 ปขนไป ค าสงใหมการพกการลงโทษมไดเปนไปโดยอตโนมต โดยจะปลอยใหเปนไปตามดลพนจของคณะกรรมการพกการลงโทษ แตกยงตองอยในการควบคมดแลของกระทรวงมหาดไทย ตามเงอนไข ผตองขงทผานการอบรมทจะอยในสงคมแลวเทานน จงจะไดรบการพจารณาพกการลงโทษ อ านาจในการพจารณาการพกการลงโทษนนเปนอ านาจหนาทของคณะกรรมการพกการลงโทษ และในบางกรณเปนอ านาจของรฐมนตรกระทรวงมหาดไทย (Home Secretary) ดวย

175 Ibid. p.105. 176 Ibid. p.103. 177 Ibid. p.106.

DPU

79

สทธในการไดรบการพกการลงโทษนนจะขนอยกบวาผตองโทษนนไดรบโทษกอนหรอหลงวนท 1

ตลาคม ค.ศ. 1992 (พ.ศ. 2535) วนทพระราชบญญตกระบวนยตธรรมทางอาญาออกใชบงคบ

กรณไดรบโทษจ าคกหลงวนท 1 ตลาคม 1992

1) ผตองขงจะไดรบการพจารณาพกการลงโทษเมอผตองขงรบโทษมาแลวครงหนง โดยจะเรยกวนนวา “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” ซงถอเปนวนแรกทผตองขงมสทธไดรบการปลอยตว

2) ถาผตองขงไดรบการพกการลงโทษ ผตองขงกจะไดรบการปลอยตวโดยมหมายทก าหนดเงอนไขตางๆ และจะตองอยในการมควบคมสอดสองโดยส านกงานคมประพฤตจนกวาจะถง 3/4 ของระยะเวลาการลงโทษจ าคก โดยจะเรยกวนนวา “วนทครบก าหนดตามหมาย”

3) ถาผตองขงถกปฏเสธใหไดรบการพกการลงโทษ ผตองขงอาจมสทธไดรบการพจารณาใหไดรบการพกการลงโทษไดอกเมอผตองขงรบโทษมาแลวไมนอยกวา 2/3 ของโทษ โดยจะเรยกวนนวา “วนพกการลงโทษทไมมการปลอยตว” ทงนระยะเวลาระหวาง “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” กบ “วนพกการลงโทษทไมมการปลอยตว” จะถอเปนหนาตางการพกการลงโทษ

4) หากผตองขงไมไดรกการปลอยตวตามเงอนไขดงกลาว กฎหมายก าหนดใหผตองขงพนโทษเมอผ นนรบโทษมาแลว 2/3 ของเวลารบโทษ อยางไรกตามผตองขงยงคงตองอยในความควบคมดแลตามหมาย

5) ถาผตองขงไดรบการปลอยตวโดยยงอยภายใตหมายการคมประพฤตอย ผตองขงนนกสามารถทจะถกน ากลบมารบโทษจ าคกอกหากกระท าการทเปนการฝาฝนเงอนไข

6) หากผตองขงไดรบการพกการลงโทษครบก าหนดระยะเวลาแลว ผตองขงกยงมโอกาสทจะถกน ากลบมาจ าคกไดอกจนกวาจะครบก าหนดระยะเวลาตามโทษจ าคกเดม

7) ถาผตองขงเปนผกระท าผดในขอหาเกยวกบเพศ ผตองขงจะตองอยในความควบคมดแลจนกวาจะสนสดระยะเวลารบโทษจ าคกเดม

ส าหรบกรณไดรบโทษจ าคกกอนวนท 1 ตลาคม 1992 นน แมในปจจบนจะมผตองขงทไดรบโทษจ าคก

กอนวนท 1 ตลาคม 1992 เหลออยไมมากนก แตกยงมผตองขงเหลานอย มาตรการพกการลงโทษและการคม

ประพฤตเปนดงน

1) ผตองขงจะมสทธไดรบการพจารณาพกการลงโทษเมอผตองขงรบโทษมาแลว 1/3 ของระยะเวล าตองโทษ

2) ถาผตองขงไดรบการพกการลงโทษ กจะตองอยในความควบคมดแลตามหมายจนกวาจะถง 2/3 ของระยะเวลาโทษ ซงผตองขงอาจถกน ากลบมาจ าคกหากกระท าผดเงอนไข

DPU

80

3) หากผตองขงไมไดรบการพกการลงโทษ ผตองขงจะมสทธไดรบการพจารณาใหพกการลงโทษเมอผนนรบโทษมาถง 2/3 ของระยะเวลาโทษ

4) หากผตองขงไมไดรบการพกการลงโทษตามเงอนไขดงกลาว ผตองขงจะไดรบการปลอยตวโดยไมมเงอนไขเมอผนนรบโทษมาถง 2/3 ของระยะเวลาโทษ

ส าหรบการด าเนนการพกการลงโทษนน จะพจารณาตามรายงานจากหลายๆ หนวยงาน เชน

ต ารวจ ศาล ราชทณฑ และหนวยงานคมประพฤต รายงานดงกลาวนจะเปนขอมลเกยวกบการกระท าผดของผ

ตองโทษ สภาพแวดลอมทางบาน แผนการปลอยตว พฤตกรรมของผตองโทษระหวางถกคมขง และพฒนาการใน

การจดการกบปญหาทท าใหผตองขงตองเขามาอยในคก รายงานทงหมดจะถกรวบรวมอยในแฟมพกการลงโทษ

ใบสมครเพอพกการลงโทษนนจะไดรบการพจารณาโดยคณะกรรมการพกการลงโทษ178 คณะกรร

รมการนเปนองคกรอสระทมสมาชกจากผทมประสบการณหลากหลายในหลายๆ อาชพ หนาทของคณะกรรมการ

คอ การพจารณาแฟมพกการลงโทษของผตองโทษ วาผนนสมควรทจะไดรบการพกการลงโทษหรอไม ถาผ

ตองโทษไดรบโทษมากกวา 15 ปขนไป การพจารณาจะกระท าโดยรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย (Home

Secretary)

ระยะเวลาการพจารณาพกการลงโทษก าหนดไวดงน

6 เดอนกอนถง “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” ผตองขงจะไดรบสทธวาจะเลอกทจะเขา

พจารณาพกการลงโทษหรอไม

4 เดอนกอนถง “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” ผตองขงจะมโอกาสทจะทราบรายละเอยด

ในแฟมพกการลงโทษของตนเอง ผตองขงสามารถทจะเขยนขอความทแสดงเหตผลวาเหตใดเขาจงสมควรจะไดรบ

การพกการลงโทษ และระบวาเขาจะท าอะไรหลงจากไดรบการปลอยตวไปแลว

3 เดอนกอนถง “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” ผตองขงจะถกสมภาษณโดยสมาชกของ

คณะกรรมการพกการลงโทษ กรรมการจะเขยนรายงานใหกบองคคณะเพอพจารณา อยางไรกตาม ผตองขงมสทธ

ทจะไดทราบรายละเอยดและแสดงความเหนเกยวกบรายงานฉบบน

178 The Parole Board เปนองคกรอสระทท าหนาทในการตรวจสอบและประเมนวานกโทษใดทสมควรจะปลอยออกมาส

สงคมไดโดยไมเปนอนตรายตอผอน และไดจดตงขนในป ค.ศ. 1968 ภายใต The Criminal Justice Act 1967 และ Public Order Act

1994

DPU

81

5 สปดาหกอนถง “วนทมสทธไดรบการพกการลงโทษ” องคคณะจะพจารณาแฟมพกการลงโทษ

ของผตองขงแตละรายประกอบกบรายงานขอมลตางๆ ทไดมา ทงนองคคณะจะเนนถงความเสยงของผตองโทษใน

อนทจะกลบไปใชชวตอยในสงคม วาสงคมจะไดรบความเสยงมากนอยเพยงใด รวมไปถงพจารณาวาผตองขงจะม

โอกาสกลบไปกระท าผดซ าอกหรอไมและผตองขงไดรบการบ าบดและฟนฟเพยงพอแลวหรอยง

ในขนตอนการพจารณาของคณะกรรมการพกการลงโทษ คณะกรรมการพกการลงโทษประกอบ

ไปดวย 2 องคคณะซงแตละองคคณะมสมาชก 3 ราย

1. องคคณะพจารณาส านวน A “Paper” panel การพจารณาสวนใหญยงเปนการพจารณาจาก

ส านวน ในการพจารณาแตละครง องคคณะจะตองพจารณาส านวนของผตองขงประมาณ 24 ส านวน ณ ส านกงาน

ใหญในกรงลอนดอน แตละสปดาหจะมการพจารณาไดมากกวา 200 ส านวน

2. องคคณะพจารณาไตสวน An “Oral” hearing องคคณะไตสวนจะท าหนาทพจารณาเกยวกบ

กรณทมการเพมโทษ ผพพากษาหรอผทมคณสมบตพรอมจะเปนผพจารณา โดยองคคณะสามารถสอบถามจากตว

ผตองขงไดเองและจากพยานแวดลอมอนๆ

ในอนาคต คณะกรรมการฯ จะใหความส าคญกบผตองหาทกระท าผดทางเพศ และความรนแรง

โดยเปดโอกาสใหผกระท าผดเหลานไดรบการพจารณาดวยวาพวกเขาเหมาะสมทจะไดรบการพกการลงโทษหรอลด

วนตองโทษหรอไม ทงนคณะกรรมการจะตองพจารณาวาจะปลอดภยหรอไมทจะปลอยเขาเหลานนกลบสสงคม

อยางไรกตามถงแมนกโทษเหลานไดรบการปลอยตวไปแตกยงคงอยในการควบคมดแลอยดวยเพอทจะปองกนให

สาธารณะปลอดภย

ส าหรบในเรองการลดวนตองโทษ (Remission System) ใชเปนมาตรการส าคญในการปกครอง

ผตองขง กลาวคอ ความปรารถนาสงสดของผตองขงคอการออกจากเรอนจ า จตใจของเขาตองการอสรภาพ อนยงให

เกดการหลบหนและคดจะแหกหกจากสถานทคมขง การใชมาตรการลดวนตองโทษจงเปนวธทใหความหวงหรอ

ประโยชนหรอการจงใจใหกบผตองขงทจะสามารถออกจากทคมขงไดกอนเวลา โดยมเงอนไขทางกฎหมาย ก าหนด

หลกเกณฑการลดวนตองโทษ ใน The Prison Act 1952 Section 25 คอ บคคลทตองโทษจ าคกภายในระยะเวลาท

ก าหนดอาจไดรบการลดโทษสวนหนงของโทษทก าหนดไว โดยอาศยพนฐานของความขยนหมนเพยรและความ

ประพฤตของนกโทษมาเปนเกณฑพจารณาและปลอยตวได และใน prison Rule 1964 ก าหนดหลกเกณฑและ

รายละเอยดตางๆ ทงนเพอเปนรางวลแกนกโทษทมความประพฤตดหรอท าประโยชนแกทางเรอนจ า เปนการ

DPU

82

เตรยมพรอมเพอกลบสสงคมภายหลงการพนโทษ นกโทษจงตองมพฤตกรรมทตอบสนองตอหลกเกณฑตางๆ ท

ก าหนด179

การลดโทษทไดด าเนนการมาตงแตอดต โดยการใหนกโทษมความประพฤตดและรกษาระเบยบ

วนยของเรอนจ า ซงเปนขออางในการลดจ านวนนกโทษในเรอนจ ามากกวาค านงถงตวนกโทษเปนหลก โดยสงเกต

ไดจากการลดวนตองโทษในประเทศองกฤษไดเพมจ านวนวนลดโทษขนตามจ านวนประชากรนกโทษในเรอนจ า

โดยเฉพาะในชวงป ค.ศ.1987 จะลดใหถงครงหนงของโทษทไดรบ และพฒนาตอมาในป ค.ศ.1991 โดยนกโทษท

ไดรบโทษจ านวนนอยจะไดรบโทษนอยลงเชนกน โดยเฉพาะนกโทษทไดรบโทษจ าคกไมเกน 12 เดอน จะจ าคก

เพยงครงเดยว และจะไดรบการปลดปลอยโดยอตโนมต อาจท าใหไมมเวลาเพยงพอในการแกไขฟนฟจตใจใหกลบ

ตวเปนคนด สถตของผกระท าความผดซ าในประเทศองกฤษจงมอตราทสงอย ดงนน จงเหนไดวาประเทศองกฤษได

น ามาตรการการลดวนตองโทษจ าคกมาใชแกไขการเพมขนของประชากรนกโทษ ซงเพมขนอยางไมหยดย ง อยางไร

ผล แตผลส าเรจในการแกไขฟนฟนกโทษนนไมไดรบการเอาใจใสในประเดนปญหานแตอยางใด180

(2) มาตรการอภยโทษ แนวคดของประเทศองกฤษในเรองนยงใหความส าคญกบพระราชอ านาจของพระมหากษตรยในทางตลาการ181ซงหมายความรวมถงพระราชอ านาจในการพระราชทานอภยโทษดวย ตามหลกทวา “พระมหากษตรยทรงเปนทมาแหงความยตธรรม” จงมอ านาจเหนอในทกขนตอนในกระบวนการยตธรรมทจะเขาไปมบทบาทตางๆ ได182 ลกษณะเชนเดยวกบของประเทศไทย

ในอดตทผานมาผทศาลพพากษาถงทสดในคดอาญารายแรงมกตองโทษประหารชวต และตองถก

ประหารชวตทกราย การอภยโทษจงเปนสงทเขามาบรรเทาความรนแรงลงได ในป ค.ศ.1818 มผตองค าพพากษาให

ประหารชวต 1,254 ราย แตถกประหารชวตจรงๆ จ านวน 97 ราย โดยผลจากการอภยโทษ

การพระราชทางอภยโทษปจจบนด าเนนการโดยรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ทตองท า

หนาทกลนกรอง กลาวคอ ใหมกระบวนการและขนตอนในการพจารณาคณสมบตครบถวนและถกตอง

179 The Criminal Justice Act 1991 Section 33-35. 180 ธรารตน สมมา. กฎหมายวาดวยการบงคบโทษ:ศกษากรณการลดวนตองโทษจ าคก. สาขานตศาสตร มหาวทยาลยธรกจ

บณฑตย,2546. หนา 86-87. 181 White L.W.M.A. Government in Great Britain the Empire and the Commonwealth. Cambridge : University

Press.,1961. p. 26. 182 Hall J.E Williams. Criminology and Criminal Justice. London : Butter worth.,1982. p. 146.

DPU

83

ตามกฎหมายวาดวยสทธ ค.ศ.1688183 ผทสามารถขอใชสทธการขออภยโทษไดแก ผกระท า

ความผดซงไดรบโทษอาญา ญาตพนอง หรอทปรกษากฎหมายกอาจยนเรองผานเรอนจ า ตามขนตอนการขออภย

โทษแบงเปน 3 รปแบบคอ

1) การอภยโทษแบบไมมเงอนไข (Free Pardons) เปนผลท าใหหยดการบงคบโทษทนทและลบลาง

ความผดจากการกระท านนเสมอนหนงวาบคคลนนไมเคยกระท าความผดมากอน

2) การอภยโทษโดยมเงอนไข (Conditional Pardons) มลกษณะของการเปลยนประเภทของโทษท

ผกระท าความผดจะไดรบ เชน การอภยโทษประหารชวตเปนโทษจ าคกตลอดชวต ไดรบยกเวนโทษจ าคกโดยอยใน

การคมประพฤต เปนตน

3) การอภยโทษแบบลดโทษ (Remissions) กลาวคอเปนการลดจ านวนวนตองโทษตามค าพพากษา

ใหนอยลงกวาทศาลไดพพากษาไว

การอภยโทษสวนใหญเปนเรองของกรณโทษประหารชวตและโทษจ าคกตลอดชวต เปนสวนใหญ

อาจกลาวไดวาก าหนดเวลาในการจ าคกไมมความแนนอนตายตว อาจยดหยนหรอถกปรบเปลยนไดตามความ

เหมาะสมโดยอ านาจของฝายบรหาร รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยเปนผมบทบาทในการขอพระราชทานอภย

โทษ ดงน น มาตรการในการกลนกรองและตรวจสอบคณสมบตของผ กระท าความผดจงมความส าคญยง

รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยจงตองท างานรวมกบอธบดกรมราชทณฑ

ผลของการอภยโทษ คอการหยดการบงคบโทษบคคลนน และยงท าใหมโอกาสไดเรมตนชวตใหม

อกครง

(3) มาตรการฟนฟผกระท าความผด รฐบาลองกฤษก าหนดยทธศาสตรการลงโทษและการปรบพฤตนสยผตองขงดงน คอ

1) มงเนนการปรบปรงกระบวนการยตธรรมเกยวกบเดกและเยาวชนและงานราชทณฑ ในการ

ใหความชวยเหลอเดกและเยาวชนทศาลตดสนลงโทษใหมอตราลดลง184

2)มงเนนค าพพากษาลงโทษโดยสงคมใหใชไดอยางเหมาะสมเปนไปตามกฎหมาย มผล

กาวหนาในการน ามาใช พฒนาการคมประพฤตใหเพยงพอและดขน

183 Bill of Right,1688 184 Secretary of State for the Home Department. Ibid. p.102.

DPU

84

3) ใหงบประมาณในการขยายเรอนจ าใหรบผตองขงเพมไดอก 18 เปอรเซนต

4) เพมการดแลสขอนามยผตองขงและการศกษา เปนสวนทส าคญ

5) มงเนนการรกษาความปลอดภยในเรอนจ า185

แนวทางทรฐบาลตองการใหมการพฒนายทธวธการแกไขฟนฟแหงชาตและทบทวนการรบและ

กระบวนการปลอยผตองขงทงหมด รวมทงการท าใหผตองขงทไดรบการปลอยตวมความมนคงทถกตองสมควร ม

การงานท าทแนนอนและใหทนสงเคราะหชวยเหลอในการตงรกรากหรอชวตใหม186

ดงนน จดประสงคอนส าคญของค าพพากษา คอ การปรบปรงผตองขงผานกระบวนการลงโทษและ

การแกไขฟนฟผกระท าความผดรวมกบเรอนจ าและการคมประพฤตทเปนการรวมมอกนดวยความสมครใจ ส าหรบ

กระบวนการเดกและเยาวชน แมวาจะมปรมาณมากอนเปนการทาทายการท างานอยางมากและเปนอปสรรคและเปน

อนตรายมากตอคนในสงคม ในสวนของการเผชญหนา การรวมมอของคนในภาคสงคมตามกฎหมาย ท าใหปรมาณ

การกระท าผดอาญาลดลงและท าใหสงคมเกดความมนคงและปลอดภย187

การปรบปรงแกไขพฤตนสยในเรอนจ า กลาวคอ การปรบปรงแกไขพฤตนสยของผตองขง จะตอง

ดผลตอบสนองจากการกระท าและผลทเกดตามมาจากการกระท าผดทง 2 สวนและเหยอหรอผเสยหาย จดประสงค

ตองการใหผกระท าผดกลบเขาสสงคม ดวยมาตรการตางๆ ตามทไดกลาวมาแลว ในป ค.ศ. 2000-02 มผตองขงไดรบ

รองคณวฒ 16,000 คน และทกษะพนฐานในระดบ 2 เกยวกบการจางงาน มการลงทนกวา 20 ลานปอนด ในการ

สงเสรมผตองขงทสามารถเรยนไดและสรางแรงจงใจใหมการเรยนรมากขน ดงตวอยาง Learning skills in prison

ตอไปน คอ กรณของโทนเกดใน Scotswood in Newcastle เรยนอยกบโรงเรยนประจ า ในชวงอายประมาณ 15 ป ได

มการกระท าความผดฐานชงทรพย คนขายหนงสอพมพทองถน โดยมมดเปนอาวธ โทนตองค าพพากษาจ าคก 6 ป

ถกสงไปยง Casting Prison serving ในขณะนนเขาสามารถเขยนหรออานหนงสอไดเลกนอย แตสงทกลาวมานเรม

พฒนาดขนมการเปลยนแปลงอนเปนผลมาจากการเรยนในเรอนจ าทมการประเมนผลและปรบปรงแกไข ผตองขง

185 ในป 1992-93 มผตองขงหลบหน 232 คน ผลจากสภาพเรอนจ าและมคนใหความชวยเหลอ ในระหวางป 1995-95 ม

ผตองขงหลบหนจากเรอนจ าประเภท A 12 คน ในระหวางป 2000-01 มผตองขงหลบหน 19 คน 186 Ibid. p.103. 187 Ibid. p.103.

DPU

85

อยางสม าเสมอ กระทงโทนสารถเขยนหนงสอเรอง nephew ไดรบรางวล Koestler Awards และรางวล The Puffin

Book แหงป188

อยางไรกด การปรบปรงเปลยนแปลงพฤตนสยผกระท าความผดเปนสงทตองการใหเกดขน อนเปน

แนวทางในการเปลยนแปลงในทางทดขน เพอสามารถกลบเขาสสงคมได โดยปราศจากการกลบไปสการใชชวตเปน

อาชญากรอก

กฎหมายแกไขฟนฟผกระท าความผด กลาวคอ ในทางปฏบตพบวามผตองขงจ านวนมากทยากใน

การทจะแกไขฟนฟ เมอดจากประวตการกรท าความผดอาญา จงมการออกฎหมายแกไขฟนฟผกระท าความผดขน

The Rehabilitation of Offenders Act 1974 ใหอ านาจเจาหนาทในการสามารถตรวจสอบและใหการแนะน าในการ

แกไขปรบปรงผกระท าความผดทเหมาะสม ระหวางการคมครองสาธารณกบความแนนอนและความเสยงภยนตราย

จากบคคลผกระท าความผด เพอใหเกดการการเปลยนแปลงผตองขงใหมงานท าและไมกระท าความผดซ าอก ม

อ านาจในการทดสอบผลของการใหค าปรกษาหรอวธการแกไขได

การคมประพฤต มวตถประสงคเพอการฟนฟแกไขและปองกนสงคมสวนรวม เพอลดปรมาณการกระท าผด

ซ า เพอการลงโทษทเหมาะสมส าหรบผกระท าความผด เพอใหมนใจวาผกระท าความผดทราบผลกระทบทเขาได

กระท าตอเหยอและสงคมอยางไรและเพอบ าบดและฟนฟผ กระท าความผด โดยการบรหารจดการจะม

คณะกรรมการคมประพฤตจะตองรบผดชอบดแลผกระท าความผดตามเงอนไขคมประพฤต และท ารายงานสงให

เรอนจ าทราบ เมอมการฝาฝนตองรายงานใหน าผนนกลบสการจองจ าอกครง แตค าสงของคณะกรรมการพกการ

ลงโทษใหจองจ าผกระท าความผดสามารถอทธรณได นอกจากน ส าหรบพนกงานคมประพฤตทกคนตองม

ใบรบรอง หรอประกาศนยบตร แสดงคณวฒในงานดานสงคมสงเคราะห การท างานจะใชเวลาสวนใหญกบการดแล

การคมประพฤตและสรางความเชอมโยงกบศาลยตธรรมของชมชนอยางใกลชด มงเนนการรกษาบคคล ให

ความส าคญในเรองการใหค าแนะน า ใหความชวยเหลอและใหความเปนเพอน การประเมนความเสยงและการ

ปกปองคมครองสาธารณะเปนหวใจของงานคมประพฤต อนจะลดโอกาสการกระท าความผดในอนาคตและสราง

ความมนใจใหกบสงคมวาปลอดภยจากอนตราย

188 Ibid. p.107.

DPU

86

กรมคมประพฤตมเปาหมายในการลดอตราการกระท าความผดซ าในป ค.ศ.2008 ใหลดลงในอตรารอยละ 5

และในป ค.ศ.2010 ลดลงในอตรารอยละ 10189 และเปดโอกาสใหเหยอเขามามสวนรวมในการรบรดวยวาผกระท า

ผดจะถกปลอยตวเมอไรและจะอยในแผนการคมประพฤตอยางไร

3.2 สหรฐอเมรกา

ระบบงานยตธรรมทางอาญาของสหรฐอเมรกามรากฐานมาจากระบบขององกฤษดงรายละเอยดดงน

3.2.1 การบงคบโทษจ าคก หนวยงานทท าหนาทดแลการบงคบโทษจ าคกของสหรฐอเมรกา คอ กรม

ราชทณฑ สงกดอยในกระทรวงยตธรรม และมการจดตงส านกราชทณฑแหงรฐบาลกลาง (The Federal Bureau of

Prison) ซงมการออกกฎหมายการแกไขฟนฟผกระท าความผด (The Federal Prison Rehabilitation Act 1965) การ

บงคบโทษจ าคกในประเทศสหรฐอเมรกา ถกควบคมโดยกฎหมายของแตละรฐซงมอ านาจบญญตกฎหมายในเรองน

จงเปนรปแบบทแตกตางกน 52 ระบบ190

รปภาพท 10 แผนภมแสดงจ านวนประชากรของผตองขงในประเทศสหรฐอเมรกา (Correctional Populations)

ทมา: http://www.ojp.usdoj.gov/bjs/glance/corr2.htm

ในป ค.ศ. 2007 มประชากรจ านวนมากกวา 7.3 ลานคนถกควบคมตวอยภายใตการควบคมของระบบ

ราชทณฑซงรวมถง

1) การคมประพฤต (Probation) ซงนบเปนค าสงของศาลทใหมการสอดสอง ดแลผทถกศาลตดสนวา

กระท าผดโดยชมชนหรอสาธารณะชน โดยก าหนดใหมการควบคม ดแลโดยส านกงานคมประพฤต ซงในหลายๆ

189 Restructuring Probation to Reduce Re-Offending. National Offender Management Service, p.2. 190 Gunter Kaiser. Ibid.

DPU

87

คราวดวยกนทการควบคมดแลเปนพเศษนมการก าหนดใหบคคลนนๆ ปฏบตตนอยภายใตกฎเกณฑทก าหนดขนเปน

กรณพเศษขณะทอาศยอยในชมชนนนๆ

2) เรอนจ า (Prison) ซงเปนการคมขงจ าเลยในระบบราชทณฑระดบรฐหรอรฐบาลกลางเพอเปนการรบ

โทษจ าคกทสงกวา 1 ป อยางไรกด ในบางเขตอ านาจศาลระยะเวลาทจ าเลยตองรบโทษจ าคกในเรอนจ านนอาจ

ยาวนานกวา 1 ปกเปนได

3) หองขง (Jail) ซงเปนการคมขงผกระท าผดหรอจ าเลยในหองขงระดบทองถนระหวางทอยในระหวาง

การพจารณาคดของศาล (Pending Trial) รอรบการลงโทษตามค าพพากษา (Awaiting Sentencing) รบโทษจ าคกท

โดยปกตแลวจะต ากวา 1 ป (Serving A Sentence That is Usually Less Than 1 Year) หรออยระหวางรอการสงตวไป

ยงเรอนจ าอนหลงจากทศาลพพากษาวามความผดแลว (Awaiting Transfer To Other Facilities After Conviction)

4) การปลอยตวโดยมเงอนไขหรอทณฑบน (Parole) ถอเปนการควบคมในชมชนทถกจดใหมขน

ระยะเวลาทรบโทษกกขงหรอจองจ าแลว ซงขอมลในสวนนมงรวบรวมเฉพาะขอมลเกยวกบผใหญซงอยระหวางการ

ปลอยตวโดยมเงอนไขหรอทณฑบนนหรอพนจากเงอนไขทใหการปลอยตวนแลว รวมถงผอยภายใตของการปลอย

ตวโดยมเงอนไขอนๆ อกดวย อนรวมถงการปลอยตวผถกคมขงหลงจากมการหกลบชวงเวลาทประพฤตตนดออก

จากระยะเวลาทตองรบโทษจรงแลว (Mandatory Release)191 ซงการปลอยตวนจะมขนภายหลงจากทรบโทษจองจ า

ในทณฑสถานมาชวงหนงแลว

191 การปลอยตวผถกคมขงหลงจากมการหกลบชวงเวลาทประพฤตตนดออกจากระยะเวลาทตองรบโทษจรงแลว

(Mandatory Release) น เปนการปลอยตวผถกคมขงแบบมเงอนไขในการหกกลบลบกนระหวางระยะเวลาทตองรบโทษจรงและระยะเวลาทผตองขงมความประพฤตดและมไดกระท าผดกฎระเบยบของเรอนจ าอกดวย ตวอยางเชน นกโทษ A ตองโทษจ าคกเปนเวลา 4 ปเนองจากมยาเสพตดจ านวน 2 กรมไวในครอบครอง หลงจากทรบโทษ 2 ปแลวและในระหวาง 2 ปนนนกโทษไดประพฤตตนดและมไดกระท าผดกฎระเบยบของเรอนจ ามาโดยตลอด ฉะนน ระยะเวลาทตองรบโทษจ าคกของเขาคอ โทษจ าคกทรบแลวจรง 2 ปรวมกบเครดตเวลา 2 ปทประพฤตตนด(คอชวงเวลาเดยวกบทรบโทษไปแลว) รวมเปนระยะเวลา 4 ปตามทศาลลง ในกรณนจะมการใชดลพนจวานกโทษ A จะไดรบการปลอยตวใหกลบไปอยในสงคมแตยงคงอยภายใตการควบคมดแลของส านกงานคมประพฤตหรอไม อกทงนกโทษทจะไดรบการปลอยตวในลกษณะนไดจะตองไมมการยนค ารองขอใหมการปลอยชวคราวโดยมทณฑบน (Parole)มาแลวดวย ถามการใชดลพนจปลอยตวนกโทษ A แลว นกโทษจะตองอยภายใตการควบคมดแลของส านกงานคมประพฤตตอไปเปนระยะเวลา 2 ป (ตามเครดตเวลา 2 ปทประพฤตตนด) และจะตองมการรายงานตวพนกงานคมประพฤต ตรวจสอบสารเสพตด รบใชสงคม แลวแตกรณ

DPU

88

จากแผนภมน เหนไดวาจ านวนของผตองขงหรอผถกกกกนภายใตระบบราชทณฑนนเพมขนอยาง

ตอเนอง และส าหรบผทอยภายใตเงอนไขของการคมประพฤตนนเพมขนอยางรวดเรวและเหนไดชดเจนกวากรณ

อนๆ

รปภาพท 11 แผนภมแสดงจ านวนผตองขงในเรอนจ าระดบรฐในสหรฐอเมรกาจ าแนกตามประเภทของความผด

ทมา: http://www.ojp.usdoj.gov/bjs/glance/corrtyp.htm

ซงแผนภมนไดมการแสดงแนวโนมของความผดอาญา 4 ดานดวยกน ไดแก

1) ความผดอาญาทมความรนแรง (Violent Offenses) ซงรวมถงการฆาตกรรม การฆาผอนโดยประมาท

และโดยไมมความประมาท ขมขนกระท าช าเรา ท ารายรางกายอนเนองมาจากความผดเกยวกบเพศ ปลนทรพย ท า

รายรางกาย รดเอาทรพย ขมข กระท าการใดๆ ใหผอนตกอยในความเสยงทมโอกาสเปนไปไดสงวาจะถงแกความ

ตายหรอเปนอนตรายสาหสแกกาย (Criminal Endangerment) และความผดอาญาทมความรนแรงฐานอนๆ

2) ความผดอาญาเกยวกบทรพยสน (Property Offenses) อนหมายความรวมถง การบกรกเขาไปในเคหะ

สถานเพอกออาชญากรรม ลกทรพย ลกทรพยประเภทยานยนต ฉอโกง ครอบครองและจ าหนายทรพยสนทไดจาก

การลกทรพยมา ท าลายทรพยสน บกรก ท าใหเสยทรพย (Vandalism) เขาไปยงเกยวกบทรพยสนของผอนโดยเจตนา

กอใหเกดความเดอดรอน ร าคาญโดยไมมสทธ (Criminal Tampering) และความผดเกยวกบทรพยฐานอนๆ

3) ความผดอาญาเกยวกบยาเสพตด (Drug Offenses) รวมถงการครอบครอง ผลต ขนสง และความผด

อาญาเกยวกบยาเสพตดฐานอนๆ

4) ความผดอาญาเกยวกบความสงบสขของสาธารณะ (Public-Order Offenses) หมายความรวมถงอาวธ

ชนดตางๆ ขบรถขณะมนเมา การหลบหนหรอหลกเลยงจากการถกฟองรองด าเนนคดอาญา การกระท าความผด

ตางๆเกยวกบศาล การขดขวางตางๆ การเสนอหรอเขามสวนรวมกบการคาประเวณเพอหาผลก าไรโดยผดกฎหมาย

DPU

89

(Commercialized Vice) ขอหาอนๆ อนเกยวของกบศลธรรมอนดและการประพฤตชอบ (Morals and Decency

Charges) การฝาฝนกฎหมายเกยวกบเครองดมแอลกอฮอลและความผดฐานอนๆ ทเกยวของกบความสงบสข จาก

แผนภมนจ านวนผตองขงทถกตดสนวากระท าความผดอาญาทมความรนแรงเพมขนเกนกวาครงหนงของจ านวน

ประชากรในเรอนจ า

รปภาพท 12 แผนภมแสดงอตราการเพมขนของจ านวนผตองขงโดยรวมในสหรฐอเมรกา

ทมา: http://www.ojp.usdoj.gov/bjs/glance/incrt.htm

แหลงขอมลทน ามาแสดงในแผนภมน มาจากรายงานประจ าปเกยวกบจ านวนประชากรผทถกกกกนภายใต

ระบบราชทณฑ และการรายงานขอมลจ านวนผตองขงในป ค.ศ. 2007 เมอพจารณาจากแผนภมจะพบวา หลงจากม

การเพมขนอยางรวดเรวและเหนไดชดของจ านวนผกระท าความผดทถกควบคมตวอยในเรอนจ าในป ค.ศ. 1980

และ 1990 อตราการเพมขนในปทผานมานกลบเพมขนทละนอย

รปแบบของเรอนจ าจะเปนเรอนจ าระบบปด และเรอนจ าในระบบเปด หรอเปนเรอนจ าชวคราว

ระบบเรอนจ าในสหรฐอเมรกา แบงออกเปน 3 ระบบไดแก

1.เรอนจ าสวนกลาง (Federal prison )

2.เรอนจ าในระดบมลรฐ (State Prison)

3.เรอนจ าในระดบทองถน (The County and Municipal Prison)

ระบบความมนคงปลอยภยของเรอนจ ามการจดระดบไว 4 ระดบคอ

1.เรอนจ าความมนคงต าสด (Minimum Security) จะมรปแบบเปนทณฑสถานเปด

2.เรอนจ าความมนคงต า (Low Security) เปนเรอนจ าปด มเรอนนอนเปนหองขงรวม

DPU

90

3.เรอนจ าความมนคงปานกลาง (Medium Security) เปนเรอนจ าปดทมโครงสรางทางกายภาพทแขงแรง

ปกตจะมรว 2 ชน มระบบปองกนการหลบหนททนสมย หองขงจะเปนหองเดยวหรอหองค

4.เรอนจ าความมนคงสง (High Security) เปนเรอนจ าปดทมโครงสรางทางกายภาพทแขงแรงมากทสด

ในการใชชวตในเรอนจ า/ทณฑสถาน มการจดกจกรรมเพอพฒนาผตองขง การบรการดานอาหาร การ

ใหบรการทางแพทยอยางเตมรปแบบ การใหบรการเกยวกบการแกปญหาการรองทกข การเยยม การโทรศพท การ

ตดตอสอสารในรปแบบตางๆ และบรการหองสมด

เรองจ าจะจดใหมคณะกรรมการราชทณฑ (Board of Corrections) เปนผก าหนดมาตรฐาน

โครงการ การดแลสขภาพ และกจกรรม การกอสราง รบผดชอบการสรางเงอนไข และมาตรฐานการฝกฝนเพอใชใน

การคมประพฤตในชมชน และการแกไขในเรอนจ า

3.2.2 มาตรการลดปรมาณผตองโทษจ าคก ในหวขอตอไปนจะกลาวถงเฉพาะมาตรการลดปรมาณผตองขง

ในเรอนจ า ในเรองมาตรการการพก-ลดโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการการแกไขฟนฟผตองขง ตามล าดบ

หวขอตอไปน

(1) มาตรการพก-ลดโทษ ในสหรฐอเมรกาการบงคบตามค าพพากษาในทางนโยบายและปฏบตไมประสงคจะใหนกโทษตองรบโทษจนครบตามค าพพากษา

ในอดตผตองขงทถกตดสนเปนผตองขงเดดขาดใหจ าคกเกนกวา 1 ป กอนวนท 1 พฤศจกายน

1987 จะมสทธทจะไดรบการพกการลงโทษ โดยผตองขงดงกลาวจะตองถกคมขงอยในเรอนจ ามาเปนเวลาเกนกวา 1

ใน 3 ของก าหนดโทษ หรอตามโทษขนต าทศาลก าหนดไว ซงผตองขงสามารถยนขอพกการลงโทษไดทเรอนจ าทก

แหง และจะสงตอไปยงคณะกรรมการการพจารณาการพกการลงโทษ เพอพจารณาวาจะสมควรไดรบการพกการ

ลงโทษหรอไม โดยเรอนจ า/ทณฑสถาน จะเปนผเสนอรายละเอยดของผตองขง ประวตอาชญากร รายงานการ

สอบสวน ค าสนบสนนจากอยการ และผพพากษา และขอมลอนๆ ทเกยวของ โดยทวไปแลวผตองขงจะไดรบการ

พกการลงโทษกตอเมอไดรบการตอบรบในการเขาท างาน และมทอยอาศยแนนอน หากผตองขงผนนเจบปวยกตอง

มสถานทๆ จะไดรบการดแลรกษา192

ตอมาไดมการยกเลกการพกการลงโทษตามพระราชบญญตปฏรปก าหนดโทษ ป 1984 ผตองขง

ทไดรบการตดสนเปนผตองขงเดดขาด หลงจากวนท 1 พฤศจกายน 1987 จะไมมสทธขอพกการลงโทษ ส าหรบ

192 กรมราชทณฑ สารานกรมงานราชทณฑนานาชาต. กรมราชทณฑ,2541.หนา 157.

DPU

91

พระราชบญญตใหมน จะเปลยนแปลงสทธประโยชนดงกลาวเปนการลดวนตองโทษจ าคก หรอ Good Conduct

Time193 โดยมเหตผลมาจากการไมยอมรบการใชดลพนจของคณะกรรมการพกการลงโทษ กลาวคอมแนวความคด

ทวา การลงโทษทก าหนดไวแนนอนจะชวยลดความไมแนนอนและความไมเทยงธรรมในการลงโทษ การลดวน

ตองโทษจะชวยท าใหการใชชวตของนกโทษในเรอนจ าทกๆ คนมเหตผลมากขน เพราะการใชดลพนจในการใหลด

วนตองโทษนนมความเปนภาวะวสยทอธบายได มทมาทไปและเปนประโยชนกบนกโทษมากทสด

การลดวนตองโทษมไวเพอใหผตองขงทมความประพฤตด ผตองขงทถกตดสนลงโทษเกนกวา

1 ป ยกเวนโทษตลอดชวต มสทธจะไดรบการลดวนตองโทษ โดยเมอถงวนสนปของแตละป ผตองขงจะไดลดวน

ตองโทษ 54 วน หากไมไดกระท าผดกฎเรอนจ า และหากผตองขงไดรบการลดวนตองโทษไปแลวและกระท าผดใน

ปตอไป จะไมมการเปลยนแปลงสทธประโยชนทไดรบแตอยางใด194 ส าหรบการลดวนตองโทษน จะสงเกตไดวา ผ

ทถกตดสนโทษ 1 ป จะไมไดรบการลดวนตองโทษ แตผตองขงทถกตดสนจ าคก 1 ป 1วน จะมสทธไดรบวน

ตองโทษ195

กฎหมายจะบญญตหลกเกณฑไวกวางๆ เชน เปนบคคลทมความประพฤตด เขารวมโครงการ

ตางๆ การฝกอบรมวชาชพ วชาการ หรอกจกรรมอาสาตางๆ รวมทงโครงการทดลองทางการแพทย แตละมลรฐจะม

รายละเอยดทแตกตางกน

การค านวณลดวนตองโทษใหกบนกโทษจะพจารณาเปนรายบคคลจาก ลกษณะความผด โทษ

สถานภาพ และบนทกประวตการท างาน ผลงาน และระเบยบวนยนกโทษ กฎหมายของบางรฐไมใหลดการลงโทษ

กบนกโทษทกระท าความผดรายแรง196 โดยยดเหตผลในเรองของความปลอดภยของสงคมและเพอรกษาระเบยบ

วนยในเรอนจ า ดงนน ผทไดรบโทษเปนระยะเวลายาวนานกอาจไดรบการลดโทษมากกวาผทรบโทษในชวงเวลาท

สนหรออาจจะกลบกนกได ทงนแลวแตรปแบบและวธการของกฎหมายแตละมลรฐ

การยกเลกการลดวนตองโทษสาเหตมาจากการฝาฝนกฎระเบยบในเรอนจ า การไมเขารวมใน

โครงการตางๆ ของเรอนจ า และการฝาฝนเงอนไขการพกการลงโทษเมอไดรบการปลอยตว

193 เรองเดยวกน. 194 เรองเดยวกน. หนา 158. 195 เรองเดยวกน. 196 โทษจ าคกมากกวา 10 ป, ความผดเกยวกบเพศหรอพวกวปรตทางเพศ

DPU

92

(2) มาตรการอภยโทษ ในสหรฐอเมรกาอ านาจในการอภยโทษเปนของประธานาธบด ทจะใหอภยโทษกบผกระท าความผดอาญาตามกฎหมายของสหรฐอเมรกา (Federal offenses) ตามทบญญตไวในรฐธรรมนญของสหรฐอเมรกา197 และผวาการรฐทจะใหอภยโทษกบผกระท าความผดอาญาตามกฎหมายอาญาของมลรฐ (States offense) โดยคณะกรรมการอภยโทษ (Board of Pardon) ประธานาธบดมอ านาจอภยโทษไดในหลายรปแบบ ก าหนดเงอนไข เปลยนโทษหนกเปนเบาตามค าพพากษา ชะลอการฟอง การยกเลกคาปรบฯลฯ อ านาจของประธานาธบดมมาก สบเนองมาจากอทธพลตามแนวทางของกฎหมายองกฤษ รปแบบของการอภยโทษของสหรฐอเมรกา มรปแบบเดยวกนกบของประเทศองกฤษ ไดแก การอภยโทษ

โดยไมมเงอนไข (Full pardon) การอภยโทษแบบมเงอนไข (Conditional pardon) การเปลยนโทษหนกเปนโทษเบา

(Commutation of Sentence)

ตามทกลาวมาแลววาประธานาธบดและผวาการรฐเปนผมอ านาจในการอภยโทษ ซงโดยกระบวนการ

คณะกรรมการอภยโทษ (Office of the pardon Attorney) ในส านกงานอยการ ท าหนาทด าเนนการในเรองนโดยม

เจาหนาทตรวจสอบและส าแดงขอเทจจรงตางๆ ตามระเบยบขอบงคบในเรองของหลกเกณฑและขนตอนในการยน

ค ารอง ซงระเบยบนจะมทงในระดบของรฐบาลกลาง198และระดบมลรฐของผวาการรฐทงหลาย199

การยนค ารองขออภยโทษตองยนท Office of the pardon ภายใตเงอนไขตามกฎหมาย200 ขอมลพนฐานท

หลกเกณฑในการพจารราค ารองขออภยโทษไดแก ตรวจสอบหลกเกณฑวาถกตองตามกฎหมาย ปจจยในการ

พจารณาเกยวกบค ารองขออภยโทษ

ผลของการอภยโทษในสหรฐอเมรกาจะมผลเปนการบรรเทาโทษทมตอตวผกระท าความผดอนเนองมาจาก

การกระท าผด กรณการอภยโทษโดยไมมเงอนไข (Full pardon) เปนผลปลดเปลองโทษทก าหนดไวส าหรบการ

กระท าความผด การลงโทษตามค าพพากษาหมดไปและคนสทธความเปนพลเมองใหแกผทไดรบ กรณการอภยโทษ

โดยมเงอนไข (Conditional pardon) ผไดรบการอภยโทษมขอผกพนทตองปฏบตตามเงอนไข ถาไมปฏบตตาม

197 รฐธรรมนญแหงสหรฐอเมรกา มาตรา 2 อนมาตรา 2

......ใหประธานาธบดมอ านาจลดหยอนผอนโทษหรออภยโทษแกการกระท าผดทท าตอสหรฐ ยกเวนในกรณการถกฟอง

ขบจากต าแหนง 198 Title 28 of the U.S. Code the Federal Regulation s Section 1.1-1.10 and Section o.35 – o.36 199 ด ธรรมนญของมลรฐ

200 Regulation the department’s rules title 28 CFR section 1.1

DPU

93

เงอนไขบคคลนนจะถกเพกถอนการอภยโทษและตองกลบมารบโทษตามค าพพากษาตอไป กรณการลดโทษหรอ

เปลยนโทษหนกเปนโทษเบา(Commutation of Sentence) ท าใหผไดรบการอภยโทษไดรบการลดโทษจ าคกใหม

ระยะเวลาการจ าคกนอยลง หรอเปลยนจากโทษประหารชวตเปนโทษจ าคกตลอดชวตเทานน

(3) มาตรการฟนฟผกระท าความผด กรมราชทณฑไดน าเอาระบบการศกษาผตองขงรายบคคลมา

ใช เพอสามารถประเมนผตองขงไดอยางสมบรณถกตองเกยวกบการพฒนาการในอดต ความตองการในปจจบน

และศกยภาพในอนาคต ขอมลในลกษณะองครวมทงทางดานกายภาพ จตใจ สงคม (Physical - Psycho – Social

Approach) ซงจะไดมาจากการจ าแนกผตองขง (Inmate Classification) ท าใหสามารถวางแผนเตรยมการบ าบดฟนฟ

เฉพาะราย และวางรปแบบสถานทคมขงอยางมความมนคงปลอดภยและมประสทธภาพ201

ผตองขงทเขาใหมตองผานศนย Reception Centers เปนระยะเวลา 3 – 6 สปดาห เพอประเมนและจ าแนก

ลกษณะดวยวธการสงเกตพฤตกรรม การใชแบบทดสอบทางจตวทยาและการสมภาษณ เพอใหไดขอมลเฉพาะบคคล

(Case Study) เกยวกบ ประวตทางกฎหมายและประวตอาชญากรรม ประวตภมหลงทางสงคม ประวตการประกอบ

อาชพ ประวตการศกษา การนบถอศาสนาและทศนคต การปรบตวในเรอนจ า โดยมสหวชาชพ ไดแก จตแพทย

นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห นกอาชวะบ าบด อนศาสนาจารย เปนผมบทบาทส าคญในการศกษาขอมล202

บางกรณนกจตวทยาคลนกจะมบทบาทส าคญในการจ าแนกลกษณะผตองขงทมความผดปกตพเศษ อาทเชน

ผตองขงทไดรบการตรวจวนจฉยวามความบกพรองทางจตใจโดยการทดสอบทางจต (Psychological Test) ผตองขง

จะถกสงตวไปโรงพยาบาลจตเวชเพอบ าบดทางจต203

เมอศกษาขอมลเฉพาะรายของผตองขงแลว สหวชาชพจะน าขอมลทงหมดจากทกสวนมาผสมผสานกนและ

เขาทประชม (Case Conference) ขอมลจากสวนตางๆ จะถกรายงานใหทประชมรบทราบเพอหาค าตอบใหเขาใจถง

พฤตกรรมตอตานสงคมของผตองขงและพยายามทจะเขาใจความตองการในชวตของผตองขงทไมไดรบการ

ตอบสนองในวยเดก เมอผตองขงโตขนอาจน าไปสความขดแยงในบคลกภาพจนสงสมเปนพฤตกรรมอาชญากร204

201 กรมราชทณฑ สารานกรมงานราชทณฑนานาชาต. ,2541.หนา 181. 202 เรองเดยวกน. หนา 181-182. 203 เรองเดยวกน. หนา 182. 204 เรองเดยวกน.

DPU

94

ขอมลทไดจากการจ าแนกผตองขง ท าใหทราบถงความสามารถและความสนใจของผตองขงตลอดจนความ

ตองการในดานตางๆ ซงจะเปนประโยชนตอปฏบตการของเรอนจ า และเปนสงส าคญตอการวางแผนในการบ าบด

แกไขฟนฟผตองขงตลอดเวลาทอยในเรอนจ า ซงในทก 6 เดอนจะมการจ าแนกซ า (Re-classification) ในกรณเกด

ความไมเหมาะสมในมาตรการฟนฟจะไดมการปรบเปลยนแกไข นอกจากนนขอมลนจะเปนประโยชนตอการเตรยม

ตวปลอยผตองขงดวย205 มาตรการตางๆ ในการแกไขฟนฟผตองขงดงน

1.เรองการศกษา ในทกเรอนจ าจะมสวนการศกษาด าเนนการใหความรแกผตองขง โดยเฉพาะผตองขงทยง

ไมจบการศกษาระดบพนฐาน มการจดกจกรรมนนทนาการชวยผตองขงใหสามารถพฒนาความคด จตใจ และ

สขอนามยของแตละบคคล เชน หลกสตรอบรมงานศลปะและงานฝมอ หลกสตรการเสรมสรางสขภาพ หลกสตร

กฬา การออกก าลงกาย การศกษาดานโภชนาการ ฯลฯ อนเปนกจกรรมทจะชวยในดานสขภาพจต สราง

ความสมพนธอนดตอผอน ลดความตงเครยด อนเปนการพฒนาบคลกภาพและทศนคตทด

การศกษาเปนการพฒนาความสามารถของผตองขงใหมากขน จ าเปนตองจดใหเหมาะสมกบความตองการ

ของผตองขงแตละคน โดยมการจดการศกษาภายในเรอนจ าและการอนญาตใหออกไปศกษานอกเรอนจ าไดดวย206

2.การเรยนรทางศาสนา ผตองขงทกคนมสทธและเสรภาพในการนบถอศาสนาทตนพงประสงคได โดยม

ความสมพนธของเรอนจ ากบ พระ นกบวช บาทหลวง และอาสาสมครจากหนวยงานอนๆ ในเขตพนท โดยมการท า

หลกสตรพฒนาจตใจ การศกษาพระคมภร และสนบสนนใหมการประกอบพธกรรมทางศาสนาได

ประชากรสวนใหญของผตองขงทเขาสเรอนจ ามกมสาเหตมาจากการขาดความเขาใจดานคณคาของศาสนา

ขาดการฝกฝนหรอทศนคตทดงามทางศาสนา กจกรรมทางศาสนาจะมหลากหลาย ทงการสอนในชนเรยน การ

อภปราย การใชเพลงทางศาสนา การอานหนงสอ พระคมภร ภาพยนตร สไลด นตยสาร การบนทก ซงน าใหผตองขง

ไมรสกถกบงคบกดดนใหเรยนรมากเกนไป เปนผลใหผตองขงเชอถอ นบถอ มความอบอนมนคงทางจตใจ ยอมรบท

จะปฏบตตามค าสอน พฒนาจตใจ และทศนคตบนพนฐานความเชอทางศาสนา207

3.หลกสตรการฝกวชาชพ มหลกสตรอบรมทเสรมทกษะในอาชพตางๆ มากมายหลายดาน รวมทงหลกสตร

ในดานของการบรการดวย โดยมการสรางอตสาหกรรมเรอนจ า (Federal Prison Industry) ผลตสนคาเพอจ าหนาย

205 เรองเดยวกน. หนา 183. 206 เรองเดยวกน. หนา 183-184. 207 เรองเดยวกน. หนา 187.

DPU

95

ใหแกหนวยงานราชการ รฐวสาหกจ เชน เครองแบบขาราชการ เครองใชส านกงาน เปนตน นอกจากนนยงเปด

โอกาสใหมการรบงานจากบรษทเอกชนใหผตองขงสามารถท างานได ซงผตองขงจะไดรบการคมครองแรงงานใน

เรองตางๆ เชนเดยวกบบคคลภายนอก เปนการเสรมสรางรายได และเปนการใชเวลาวางใหเปนประโยชน ปองกนม

ใหมการรวมตวกนเปนกลมทอาจน าไปสการกอเหตรายตางๆ ได ซงการท างานนบวาเปนมาตรการทมประสทธภาพ

มากทสด

ผตองขงทกคนมสทธเลอกฝกวชาชพหรอท างานในเรอนจ าตามความสนใจ ความถนด และความสามารถ

ของตน เปาหมายทส าคญคอ ผตองขงไดรบความรสกตอการมความสามารถ รสกมความตระหนกในคณคาของคน

เอง (Self-esteem) การผานการท างาน ความรบผดชอบในการท างานจะสอนใหรจกการควบคมตวเอง ซงนสยการ

ท างานทดทไดพฒนาจากการท างานในเรอนจ าจะเปลยนแปลงบคลดภาพของผตองขงเมอกลบสสงคม208

4.การแกไขพฒนาผตดยาเสพตด กระท าโดยการจดใหมการเขารวมโครงการตางๆ ตามความสมครใจ ทง

แบบระยะสนและระยะยาวโดยเจาหนาทเฉพาะดานและเจาหนาทผเชยวชาญในดานน ท าใหเกดการแกไขพฒนาผ

ตดยาเสพตดควบคไปกบการควบคมตว

5.การแกไขฟนฟโดยงานบรการใหค าปรกษา การใหค าปรกษาในการด ารงชวตในเรอนจ านบวาเปนสง

ส าคญมากเพราะเปนการเปลยนแปลงของการด ารงชวตของผตองขง จงมปญหาตอสขภาพจต ซงมความจ าเปนตองม

ผใหค าปรกษาทมลกษณะเขาใจ เขาถง เปนกนเอง ทงแบบรายบคคลและแบบเปนกลม และตองท างานผสมผสานกบ

หนวยงานภายนอกดวย การฟนฟดานจตใจจะกระท าโดยวธการทางจตวทยา กบการฟนฟดวยหลกศาสนา

การกระท าความผดเกดจากความรสกและทศนคตทผดเกยวกบสงคม การฟนฟแกไขเปลยนแปลงบคคลตอง

ท าในดานความรสกและทศนคตเปนหลก ในเรอนจ าทมลรฐแคลฟอรเนย จะใชวธ การกลมบ าบดโดยจตแพทย

(Group Therapy) ทงนเนองขากมหลายปจจยซงจ ากดการบ าบดเฉพาะราย วธการของกลมบ าบดจะเนนทการฟนฟ

สภาพจตใจของบคลกภาพของผตองขงในกลม ทเรยกวา “Group psychotherapy” หรอกลมจตบ าบด ทมงานจะ

ประกอบไปดวยจตแพทย นกจตวทยา และผใหค าแนะน าปรกษาซงมความเชยวชาญในวธการของกลมจตบ าบดตอ

การเปลยนแปลงทศนคตของผตองขงใหไปในทศทางทดขนดวยกระบวนการกลม เพอน าไปสการเปลยนแปลง

พฤตกรรมทเหมาะสม ถกตองดงาม209

208 เรองเดยวกน. หนา 185. 209 เรองเดยวกน. หนา 186.

DPU

96

6.การบ าบดรกษาผกระท าความผด ในความผดบางลกษณะตองมการรกษา เชน ความผดเกยวกบเพศ

จากการศกษามาตรการทางกฎหมายในการแกไขฟนฟผตองขงในสหรฐอเมรกา เหนไดวามการใชวธการ

แกไขฟนฟอยางเขมขนเพอการแกไขผกระท าความผด เพอยงใหเกดพลเมองทมประสทธภาพในสงคม ผลทได

ตามมาคอการลดปรมาณผตองขงไดอยางถาวร

3.3 ประเทศญปน

กระบวนการยตธรรมทางอาญาของญปน องคกรตางๆ มการท างานสมพนธกนอยางเปนระบบ ทกองคกร

จะทราบสภาพหรอสภาวะของกระบวนการยตธรรมอยางด เนองจากประเทศญปนมการท าเอกสารแสดง

สถานการณของทกองคกรในกระบวนการยตธรรม (Criminal Record) ไมวาจะเปนองคกรต ารวจ อยการ ศาล

ราชทณฑ แสดงสถตและภาวะทปรากฏในความเปนจรง เรยกวา “White Paper” ทกองคกรมงคนหาความจรงแท

และใชมาตรการหลกเลยงการใชโทษจ าคก กลาวคอมมาตรการในการเลยงโทษจ าคกทกองคกร กระบวนการ

ยตธรรมของญปนจงมชองทางใหออกจากกระบวนการยตธรรมทางอาญา (Diversion) หลายทาง ปรากฏตามแผนผง

ซงแสดงถงกระบวนการยตธรรมทางอาญาของญปนดงน คอ210

รปภาพท 13 แสดงกระบวนการยตธรรมทางอาญาของญปน

210 Akio Yamaguchi.Institutional Treatment Profiles of Asia.,2000. p.55,สถาบนกฎหมายอาญา เลมเดม.หนา 66.

DPU

97

จะเหนไดวา มาตรการเลยงโทษจ าคกทใชนนเปนผลโดยตรงทท าใหประเทศญปนสามารถควบคมปรมาณ

ผกระท าผดใหอยในปรมาณทพอเหมาะ และการใชโทษจ าคกนนตองใชเทาทจ าเปนโดยตองใชกบผกระท าผดบาง

คนเทานน เมอกระบวนการยตธรรมมประสทธภาพ จะสงผลถงการบงคบโทษจ าคก ถาการใหโทษจ าคกไมได

แกไขหรอท าอะไรใหผกระท าความผดดขนไดแลว กจะไมใชวธนโดยเดดขาด ผกระท าผดทตองถกสงมาเรอนจ าจง

เปนผทจ าเปนตองบ าบดฟนฟโดยระบบของการบงคบโทษจ าคกเทานน ในทางปฏบตการลงโทษจ าคกนนจะใชกบ

ผกระท าผดทคดสรรอยางดแลวและสมควรตองถกจ าคกจรงๆ เทานน

3.3.1 การบงคบโทษจ าคก จากการศกษาพบวา ประวตการพฒนากฎหมายราชทณฑของประเทศญปนม

ความเขมแขงและมการน าแนวคดในเรองนมาจากกฎหมายและระบบงานราชทณฑของยโรปและอเมรกาเนอหา

สาระตางๆมความใกลเคยงกนจนแทบจะไมพบความแตกตางกน การราชทณฑของญปนจะด าเนนการอยบน

หลกการพนฐานของกฎหมายราชทณฑ ซงเกดขนและน ามาใชพรอมๆ กบกฎหมายอาญาของญปนทไดรบอทธพล

แนวคดมาจากประมวลกฎหมายอาญาของประเทศเยอรมน ซงรวมตลอดถงประกาศและขอบงคบตางๆ ทออก

เพมเตมภายหลง จากกระทรวงยตธรรม211 กฎหมายทใชในปจจบนมพฒนาการในการปรบปรงแกไขมากวา 100 ป

โดยมบคคลทมความเชยวชาญในทางทฤษฎการลงโทษและมการเรยนการสอนเรองนอยางตอเนองกนมาโดยตลอด

ท าใหมการสรางองคความรและทรพยากรบคคลในดานนไดอยางมคณภาพ ท าใหกฎหมายราชทณฑของญปนม

ความทนสมย212

นกทณฑวทยาทชอวา Akira Masaki เปนผเรมการทณฑวทยาในประเทศญปน และใหความส าคญกฎหมาย

บงคบโทษอาญาในราชทณฑ จนกระทงมการประกาศใชเปนกฎหมาย และมการปรบปรงตอเนองมาจนกระทง

ปจจบนเพอใหทนสมย มกฎหมายเกยวกบการฟนฟผกระท าความผดอาญา การชวยเหลอในการเขาและออกจากคก

มสถาบนทจดไวโดยเฉพาะส าหรบผกระท าผดทเปนเดกและเยาวชน ผกระท าความผดทเปนผหญง 213 กฎหมาย

เรอนจ า (Prison Law of 1908) อยภายใตการบรหารจดการของกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม

211 Gunther Kaiser. Prison Systems & Correctional Laws : Europe, The United States, and Japan. A Comparative

Analysis.,1998. pp.136-137. 212 Bindzus. D., Ishii A. Strafvollzug in Japan. p.2 . 213 Gunther Kaiser. Ibid.

DPU

98

เปนผมอ านาจในการบรหารจดการ การปฏบตตอนกโทษมความเจรญกาวหนามากในค.ศ.1933 ตอมามการจ าแนก

นกโทษอยางเปนระบบในป ค.ศ.1972

ส าหรบภารกจและเปาหมายของงานราชทณฑ214ในกวา10 ปทผานมาประเทศญปนใหความส าคญกบเรอง

ของการปองกนยบย งการกระท าผดในทางอาญา สวนการแกแคนทดแทนตามวตถประสงคของการลงโทษยงคงมอย

ไมเปลยนแปลงแตอยางใด และนบตงแตมการจดระบบราชทณฑในป 1933 เปาหมายและทศทางของงานราชทณฑ

มการพฒนาดขน และใหความส าคญกบการกลบคอสสงคมของผกระท าผดเปนหลก โดยมสวนทเปนสาระส าคญ

สองสวนอยรวมกนคอ วตถประสงคของการลงโทษและเปาหมายของการบงคบโทษทางอาญา

สภาพการณเรอนจ าในญปนเรอนจ าในญปนมพนทเพยงพอตอจ านวนผตองขง ในป ค.ศ.1998 อตราเฉลย

ของนกโทษเดดขาดทงหมดประมาณ 42,611 คน คดเปน 89.1 เปอรเซนต ของความจทเรอนจ าทสามารถรองรบ

นกโทษได ในขณะทมผตองขงระหวางพจารณาอตราเฉลย 9,060 คน คดเปน 57.2 เปอรเซนต ของความจเรอนจ าท

สามารถรองรบผตองขงระหวางพจารณาได215

อนง ปรชญาของญปนในการปฏบตตอผตองขง การบงคบโทษจ าคกจะท าโดยหนวยงานทางอาญาของรฐ

เทานน โดยเฉพาะอยางยงนกโทษเดดขาดทมความประสงคจะแยกผกระท าความผดออกจากสงคม เพอเปนการ

ตอบสนองความตองการของสงคม อนเปนการชดเชยและตอบแทนผลจากการกระท าผด นอกจากน นยงม

วตถประสงคทตองการการปรบปรงฟนฟแกไขพฤตกรรมของผตองขงใหสามารถกลบเขาสสงคมปกตได ม

จตส านกทจะไมไปกระท าความผดซ าอก โดยความรวมมอกนของภาครฐและภาคสงคม ใ น

การจดแบงประเภทเรอนจ าจะแยกเพศชายและเพศหญง216 ซงตามกฎหมายแบงเปน 4 ประเภทคอ217

1) เรอนจ าส าหรบนกโทษเดดขาดทศาลพพากษามเงอนไขใหตองท างาน

2) เรอนจ าส าหรบนกโทษเดดขาดทศาลพพากษาไมมเงอนไขใหตองท างาน

3) สถานทกกขง ส าหรบผทตองค าพพากษาใหลงโทษกกขง

214 Ibid. p. 137. 215 Annual Report of Statistics on Correction for 1998. 216 Article 3 The Prison Law. 217 Article 1 The Prison Law.

DPU

99

4) สถานทกกกน ส าหรบผทถกกลาวหาวากระท าความผด ไดรบอนญาตใหกกกน หรอกกตวไวตามอ านาจ

การจบกม และผทศาลพพากษาใหลงโทษประหารชวต

ส าหรบการเอาตวบคคลเขาเรอนจ าและการใชชวตในเรอนจ า การทจะน าบคคลใดเขารบโทษจ าคกใน

เรอนจ า ตองมการตรวจเอกสารทเกยวของในการสงบคคลนนสเรอนจ า และเมอมการตรวจสอบและยนยนเอกสาร

นนจากศาล ตลอดทงขอก าหนดตางๆ ทใหด าเนนการ รวมทงเอกสารอนๆ ทเกยวของ จงจะน าบคคลนนสเรอนจ า218

ผตองขงตองผานการตรวจรางกายและตองไมมโรคตดตอ ถาพบวามโรคตดตอจะถกสงไปสถานทอนเพอท าการ

รกษากอน219 เรอนจ าจะจดการปฐมนเทศผตองขงใหมเพอแนะน าการใชชวตในเรอนจ า ระเบยบขอบงคบและระบบ

ของเรอนจ า

กรณผตองขงทเปนผหญงอาจไดรบอนญาตใหเลยงลกภายในเรอนจ าได ในกรณทพจารณาแลวเหนวาม

ความจ าเปน จนกระทงเดกมอายครบ 1 ป ซงหมายถงเดกทเกดในเรอนจ าดวย220 ผตองขงอาจจะถกขงเดยวได เวน

แตพจารณาแลวเหนวาไมเหมาะสมในการปฏบตตอผตองขงเพราะสภาพจตใจหรอสภาพรางกาย

ในการอยรวมกนในเรอนจ าของผตองโทษนน ตองพจารณาจากลกษณะของการกระท าผดตลอดถง

บคลกลกษณะของแตละบคคล ประวตการกระท าความผด อายของผตองขงทอยรวมกน เปนสงทน ามาพเคราะหเพอ

จดใหผตองขงอยในแดนตางๆ ทเหมาะสมภายในเรอนจ า221 ผตองขงทกคนจะไดรบการดแลในเรองสขอนามย การ

รกษาพยาบาล การปฏบตกจทางศาสนา222 อกทง ในการควบคมและการรกษาความปลอดภย กฎหมายไดก าหนด

วธการยบย งและการระวงปองกนผตองขงหลบหน ซงตองเปนไปตามวธการทกฎหมายก าหนดใหเทานน223

ส าหรบสงจ าเปนส าหรบผตองขงนน ไดแก เครองนงหม ทนอน หมอน มง รฐจะจดสรรใหในบางกรณ อาจ

อนญาตใหจดหาเองไดโดยใชเงนสวนตวของผตองขง ซงจะมค าสงประกาศโดยรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม224

นอกจากน ยงมการจดหาอาหารและน าดมใหผตองขง ตามความตองการของสขภาพ อาย ชนดของงานทผตองขงท า

218 Article 11 The Prison Law.

219 Article 13-14 The Prison Law.

220 Article 11 The Prison Law.

221 Article 16 The Prison Law.

222 Article 18 The Prison Law.

223 Article 20 The Prison Law.

224 Article 32,33 The Prison Law.

DPU

100

เปนปจจยทใชพจารณาจดหาให อาจมการอนญาตใหผต องขงหาอาหารกนเองโดยคาใชจายของผตองขงเอง

นอกจากนนกฎหมายยงบญญตดแลถงการตดผม หนวดเครา ความสะอาดของสถานทท างาน หองขง การออก

ก าลงกายเพอสขภาพ มการก าหนดมาตรการในการปองกนโรคตดตอของผตองขง เชน การฉดวคซน การแยก

ผตองขงทปวยเปนโรคตดตอออกตางหาก การรกษาพยาบาลจากแพทยผตองขงทปวยอาจขออนญาตแพทยมารกษา

โดยเฉพาะไดโดยคาใชจายของผตองขง การอนญาตขนอยกบแตละสถานการณ ผตองขงตงครรภ ผตองขงเปนเดก

ผตองขงทอายมาก ตลอดทงการดแลรกษาในโรงพยาบาลเมอจ าเปน225 ในแตละเรอนจ าจะมแผนกแพทย กรณปวย

หนกจะถกสงตวไปรกษาในเรอนจ าพยาบาล

เรอนจ าทกแหงตองมแพทยหรอผเชยวชาญทางการแพทยประจ าอยทกเรอนจ า และยงมเรอนจ าส าหรบ

ผตองขงทปวยซงจะไดรบการดแลรกษาพยาบาลเปนพเศษ นอกจากนนยงมศนยการแพทยในเรอนจ าขนาดใหญ

ใหบรการผตองขง กรณมเหตฉกเฉนจ าเปนกสามารถสงตวไปรกษาในโรงพยาบาลภายนอกเรอนจ า

ผตองขงจะไดรบสทธตามกฎหมายทจะโตแยงและเรยกรองขอความชวยเหลอทถกตองยตธรรมโดยการ

เขยนขอโตแยง เชน การรองขอคาชดเชยจากรฐ เปนตน การรองทกขสามารถท าได 2 วธ226

1) ตอผบญชาการเรอนจ า

2) ตอรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม หรอตอผตรวจเรอนจ าทไดรบมอบหมายจากรฐมนตร

ในการรกษาระเบยบวนยภายในเรอนจ า นกโทษเดดขาดจะไดรบการปฏบตอยางดและมรางวลใหถา

ประพฤตตนด227 กรณปฏบตผดวนย กฎหมายไดก าหนดบทลงโทษส าหรบผตองขงทกระท าผดระเบยบวนยใน

เรอนจ าไว 12 ประการ228 ดงน

1) ภาคทณฑ

2) งดสวสดการนาน 3 เดอนหรอนอยกวา

3) งดเวนการใหสวสดการ

4) หามการอานหนงสอทกประเภทและการดทว ภาพยนตรเปนเวลา 3 เดอน หรอนอยกวา

5) งดท างานนาน 10 วน หรอนอยกวาในกรณทผตองขงไดรบอนญาตใหท างานได

225 Article 34-44 The Prison Law.

226 Article 7. The Prison Law. 227 Article 58. The Prison Law. 228 Article 60. The Prison Law.

DPU

101

6) งดการใชเครองแตงกายหรอทหลบนอนของตน 15 วน หรอนอยกวา

7) งดการใหประกอบอาหารรบประทานเองนาน 15 วน หรอนอยกวา

8) งดการใหออกก าลงกายนาน 5 วน หรอนอยกวา

9) งดการไดรบการปนผลตอบแทนจากการท างานในเรอนจ า

10) ลดอาหารนาน 7 วน หรอนอยกวา

11) โทษขงเดยวส าหรบฐานผดวนยนาน 2 เดอน หรอนอยกวา

12) โทษขงเดยวส าหรบฐานผดวนยนาน 7 วน หรอนอยกวา

3.3.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง ในหวขอนจะกลาวถงมาตรการการพก-ลดโทษ การอภยโทษ

และการแกไขฟนฟผตองขงในเรอนจ าของประเทศญปนมสาระส าคญตามล าดบดงน

(1) การพก-ลดการลงโทษ การพกการลงโทษ ถอเปนมาตรการหนงในการลดปรมาณคดขนสศาล ซง

อยในอ านาจของคณะกรรมการพกการลงโทษประจ าภาค (Regional Parole Boards ) หรอ RPB สงกดกรมบ าบด

ฟนฟ กระทรวงยตธรรม คณะกรรมการพกการลงโทษประจ าภาคมสวนราชการกระจายอยตามภาคตางๆ รวม 8

แหง ซงสงกดอยในความรบผดชอบของกรมบ าบดฟนฟ (Rehabilitation Bureau) สงกดกระทรวงยตธรรม

คณะกรรมการพกการลงโทษประจ าภาคมอ านาจในการพจารณาและใหความเหนชอบใหผกระท าผดไดรบการคม

ประพฤต โดยจะพจารณาจากรายงานผลการสบเสาะขอเทจจรงของพนกงานคมประพฤต นอกจากน

คณะกรรมการพกการลงโทษยงมอ านาจในการพจารณาเพกถอนการพกการลงโทษ หากผไดรบการลงโทษไมปฏบต

ตามกฎ ระเบยบ หรอเงอนไขทก าหนดไวอกดวย

คณสมบตของผทไดรบการพจารณาไดรบการพกการลงโทษ มเงอนไข 4 ประการดงน

1. ผไดรบการพกการลงโทษตองไดรบโทษจ าคกมาแลวไมนอยกวา หนงในสาม ของก าหนดโทษตามค าพพากษา หรอไมนอยกวา 10 ป ส าหรบโทษจ าคกตลอดชวต

2. ผไดรบการพกการลงโทษตองแสดงใหเหนวา มความส านกในความผดทไดกระท าลงไป และมการแกไขปรบปรงตนเองแลว

3. ผไดรบการพกการลงโทษตองไมมแนวโนมทจะกลบไปกระท าความผดขนอกในระหวางการพกการลงโทษ

4. ผไดรบการพกการลงโทษจะตองไดรบการยอมรบจากสงคม

DPU

102

การควบคมและกระบวนการพกการลงโทษ กฎหมายวาดวยการฟนฟและบ าบดผกระท าความผด

ของประเทศญปน ค.ศ. 1949 มจดประสงคเพอจะควบคมความประพฤตของผถกควบคมนน กเพอจะสงเสรมและ

พฒนาการปรบตวและฟนฟเพอใหผกระท าผดกลบสสภาพเดมของสงคมได โดยอยภายใตการดแลและการชแนะ

แนวทางของผคมประพฤตอยางใกลชด

ผจะถกพกการลงโทษนนไมมสทธรองขอเพอใหตนเองไดรบการพกการลงโทษ แตถอเปนอ านาจ

ในการพจารณาของคณะกรรมการพกการลงโทษประจ าภาค (Regional Parole Boards ) หรอ RPB จะท าการ

ตรวจสอบคณสมบต ประวตสวนตวของผทจะถกพกการลงโทษ ทไดรบการเสนอชอโดยผบงคบบญชาของสถานท

คมขงในแตละแหง ซงคณะกรรมการจะเปนผพจารณาเพอขอการพกการลงโทษใหแกผตองขง การพจารณาจะ

กระท าอยางนอยเดอนละหนงครง โดยพจารณาวาผตองขงแตละรายทจะไดรบการลงโทษนน มความเปนไปไดทจะ

กระท าผดซ าขนอกหรอไม ทงนจะพจารณาจากปจจยหลายประการ

ผไดรบการพกการลงโทษเมอไดรบการปลอยตวแลว ตองมการรายงานตวตอส านกงานควบคม

ความประพฤตเสมอๆ เปนระยะๆ ซงการปลอยตวน จะมผเชยวชาญดานการควบคมความประพฤตด าเนนการ

วเคราะหการกระท าผดนนๆ วามผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอมโดยใชหลกจตวทยาเปนสวนหนงในการดแล

บ าบดผกระท าผด โดยจะมเจาหนาทคมประพฤตเปนคนดแลใหค าแนะน าอยางใกลชด เจาหนาทคมประพฤตนนจะ

ถกคดเลอกใหเหมาะสมกบผกระท าผด และควบคมอยางมประสทธภาพทสด ในบางกรณทมเจาหนาทอาสาสมคร

คมประพฤตอาจตองอาศยอยในชมชนของผกระท าผดได เพอใหการตดตอ ควบคมดแลส าเรจตามประสงคอกดวย

การควบคมประพฤตโดยปกตแลวนน เจาหนาทอาสาสมครดานการคมความประพฤตจะตดตอกบ

ผกระท าผดและครอบครวของผกระท าผด โดยการเยยมเยอนและตดตอพบปะพดคย 2 ครง ตอ 1 เดอน และมการ

แบงแยกประเภทของผกระท าผด ออกเปน 2 กลม ขนอยกบลกษณะความผดคอ

1. กลมทมการกระท าความผดรายแรงทตองควบคมเปนพเศษ 2. กลมทไมมความผดรนแรงหรอไมมปญหาทรายแรง เชน คดความผดเกยวกบกฎจราจรตางๆ

ประมาทเลนเลอท าใหผอนบาดเจบ หรอถงแกชวตเปนตน เงอนไขทตองปฏบตส าหรบผทไดรบการพจารณาสงอนญาตใหพกการลงโทษ

1. ตองมทอยเปนหลกแหลง และแนนอนตามทไดแจงไวและมการท างานประกอบอาชพอยางถกตองตามกฎหมาย

2. จะตองประพฤตตนเปนคนด

DPU

103

3. จะตองเลกยงเกยวหรอเขาไปมสวนเกยวของในเรองทผดกฎหมาย 4. การยายหรอเปลยนแปลงทอย หรอ เดนทางออกนอกพนทตองไดรบอนญาตกอนเสมอ อยางไรกตาม นอกจากเงอนไขดงกลาวแลว คณะกรรมการพกการลงโทษอาจจะก าหนดเงอนไข

พเศษใหผไดรบการพกการลงโทษถอปฏบต เชน การใหไปรายงานตว การหามดมสรา การตองอยภายใตการดแล

ของอาสาสมครคมประพฤตและครอบครว ถาผไดรบการพกการลงโทษกระท าผดเงอนไขกจะถกเพกถอนการพก

การลงโทษ และอาจจะถกจบกมเขาคมขงในเรอนจ าตามระยะเวลาทไดรบการพกการลงโทษทงหมด อยางไรกตาม

หากผไดรบการพกการลงโทษคนใดไมเหนดวยกบการพจารณาของคณะกรรมการพกการลงโทษ กมสทธทจะยนค า

รองตอคณะกรรมการแกไขฟนฟผกระท าผดแหงชาต (National Offenders Rehabilitation Commission) ให

ตรวจสอบผลการพจารณาได

ประเทศญปนมการพจารณาปลอยตวผ ตองขงโดยวธการพกการลงโทษคอนขางมาก ดง

ตวอยางเชน ในป พ.ศ. 2539 มจ านวนผตองขงทไดรบการปลอยตวรวมทงสน 21,369 คน ในจ านวนนเปนผตองขง

ทไดรบการพกการลงโทษถง 12,316 คน คดเปนรอยละ 57.6 ของจ านวนผตองขงทไดรบปลอยตวทงหมด ปรากฏ

ตามแผนภาพแสดงจ านวนผถกพกการลงโทษ

รปภาพท 13 แผนภาพกราฟเสนของจ านวนผถกพกการลงโทษในประเทศญปน

ทมา : Annual Report of Statistics on Prison Administration

DPU

104

รปภาพท 14 แผนภาพแสดงระยะเวลาการด าเนนการพกการลงโทษในประเทศญปน

ทมา : Annual Report of Statistics

รปภาพท 15 แผนภาพแสดงผลของการประเมนคณภาพผไดรบการพกการลงโทษในประเทศญปน

ทมา : Annual Report of Statistics

รปภาพท 16 แผนภาพสถตเปรยบเทยบระหวางผถกคมประพฤตและผไดรบการพกการลงโทษในประเทศญปน

ทมา : Annual Report of Judicial Statistics

DPU

105

ประเทศญปนมการรณรงคการปองกนอาชญากรรมประจ าป เรยกวา” การปฏบตการเพอสงคมทด” ภายใต

การสนบสนนของกระทรวงยตธรรม ซงประเทศญปนไดมความพยายามทจะสงเสรมความเขาใจตอสาธารณะของ

การฟนฟผกระท าผด รวมทงยงสงเสรมใหสงคมมอาชญากรรมนอยลง โดย มค าขวญวา “รวมดวยชวยกนตอตานการ

กระท าผดและชวยเหลอฟนฟผกระท าผด” โดยมกฎหมายวาดวยการใหบรการบ าบดฟนฟผกระท าผด (The Law for

Offenders Rehabilitation Service 1995) เพอชวยเหลอผตองขงทถกปลอยตวหลงจาก 6 เดอนแรกนบจากวนทถก

ปลอยตว เพอชวยเหลอผกระท าความผดในเรองตางๆ โดยอยในความรบผดชอบของส านกงานคมประพฤต เชน การ

จดหาทพกชวคราว การเดนทางกลบภมล าเนา หรอจดหา สงจ าเปนในการด ารงชพตางๆ เชน ยารกษาโรค การจดหา

อาหาร เปนตน

นอกจากหนวยงานของรฐบาลทเขามาดแลแลว ยงมหนวยงานตางๆ ดงตอไปน ทเขามาประสานงาน

ชวยเหลอแกผกระท าความผดทไดรบการคมประพฤตและผไดรบการพกการลงโทษ ถอเปนการใหโอกาสแก

ผกระท าความผดกลบมาใชชวตอยในสงคมไดอยางปกต

บานพกชวยเหลอฟนฟผกระท าผด ซงมจ านวน 105 แหงทวประเทศ เปนการด าเนนงานของภาคเอกชน

และองคกรอาสาสมครตางๆ ภายใตการควบคมดแลของกระทรวงยตธรรม ผานทางส านกงานคมประพฤต เพอ

ใหบรการในการจดหาทพกชวคราว และจดหาอาหารใหรวมทงใหค าปรกษาแนะน าเกยวกบการประกอบอาชพ การ

จดหางาน

สมาคมสตรชวยเหลอแกไขฟนฟผกระท าผด มวตถประสงคชวยเหลอผกระท าผดและมสวนรวมในการ

ปองกนอาชญากรรม โดยเปนตวแทนของมารดา และภรรยา ในสงคม ซงเกยวของกบอาชญากรรม องคกรม

กจกรรม เชน การใหการสนบสนนดานการเงน หรอสงจ าเปนตางๆ แกอาสาสมครคมประพฤต หรอ เยยมผตองขง

ในเรอนจ า มการเยยมผตองขงในเรอนจ าและการชวยเหลอเพอแกไขผกระท าผดในรปแบบตางๆ

สมาคมพสาวและพชายคนโต เปนองคกรทมสมาชกอาสาสมครเปนคนหนมสาว อายระหวาง 17- 30 ป ท

ตองการใหความชวยเหลอและปองกนปญหาเยาวชนกระท าความผด สมาชกจะท าหนาทเปนเพอนทเขาใจปญหา

และความตองการของเยาวชน ชวยเหลอพนกงานคมประพฤตของส านกงานคมประพฤต กระทรวงยตธรรม ซงม

อาสาสมครจ านวน 5,838 คน ทวประเทศ

DPU

106

ความรวมมอกบนายจาง เนองจากเมอพนโทษแลว ผถกคมประพฤตมกไมไดรบการยอมรบจากสงคม

ดงนนจงมความรวมมอระหวางนายจาง บรษท หางรานตางๆ ประมาณ 3,300 แหง รวมมอกบส านกงานคมประพฤต

กระทรวงยตธรรม ทตองการใหผกระท าผดมงานท า

สวนการพกการลงโทษ แบงเปน 2 สวนคอ

1. การพกการลงโทษเดกและเยาวชน กลาวคอ เปนกรณทเดกและเยาวชนทกระท าผด อาจไดรบการพกการ

ลงโทษไดพจารณาจากระยะเวลาทอยในโรงเรยนฝกอบรมเดกและเยาวชน (Juvenile Training School) โดยการ

พจารณาของคณะกรรมการพกการลงโทษเขต (Regional Parole Board (RPB)) เปนไปตามหลกการพนฐานตาม

กฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผกระท าความผด (The Offender Rehabilitation Law)

2. การพกการลงโทษผใหญ กลาวคอ การพกการลงโทษ อ านาจการพจารณาจะอยทคณะกรรมการพกการ

ลงโทษประจ าภาค(Regional Parole Board (RPB)) สงกดกรมบ าบดฟนฟ กระทรวงยตธรรม (Rehabilitation

Bureau) พจารณาใหความเหนชอบผกระท าความผดจะไดรบสทธการพกการลงโทษ รวมตลอดทงมอ านาจในการ

เพกถอนการพกการลงโทษไดดวย คณสมบตของผไดรบการพจารณาพกการลงโทษมดงตอไปน

1) ผตองขงตองไดรบโทษจ าคกมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 ของก าหนดโทษตาม ค าพพากษา หรอไม

นอยกวา 10 ป ส าหรบโทษจ าคกตลอดชวต

2) ผตองขงตองแสดงใหเหนวามความส านกในความผดทไดกระท าลงไปและมการแกไขปรบปรงตนเอง

แลว

3) ผตองขงตองไมมแนวโนมทจะไปกระท าผดอกในระหวางการพกการลงโทษ

4) ผไดรบพกการลงโทษจะตองไดรบการยอมรบจากสงคม

ในประเทศญปนมการพจารณาปลอยตวผตองขงโดยวธการพกการลงโทษกวารอยละ 50 ของผตองขงท

ไดรบการปลอยตวทงหมด

(2) การอภยโทษ (Pardons) กลาวคอ เปนการปลอยตวผกระท าผดใหไดรบอสรภาพวธหนง ซงม 2

รปแบบ คอ การอภยโทษทวๆไป เนองในโอกาสวนส าคญของชาต และการอภยโทษเปนรายบคคลตามทมการ

รองขอ ซงกตองเปนไปตามหลกเกณฑคณสมบตและวธการตามกฎหมาย อ านาจของการอภยโทษเปนอ านาจของ

DPU

107

สมเดจพระจกรพรรด229โดยค าแนะน าจากคณะรฐมนตร230 การอภยโทษม 2 ลกษณะคอ การอภยโทษเปนรายบคคล

และการอภยโทษโดยเปลยนโทษหนกเปนโทษเบา

ส าหรบหลกการและขนตอนการอภยโทษของญปน ตามปกตจะเปนการกระท าของรฐฝายเดยว แตกรณ

การอภยโทษเปนรายบคคล การเปลยนโทษหนกเปนโทษเบา การพกการลงโทษ ตลอดจนการกลบคนสทธจะตองม

การรองขอเสมอ โดยผรองขออาจเปนผตองโทษหรอผแทน ผบญชาการเรอนจ า หวหนาส านกงาน อยการ เปนตน

การด าเนนการอาจเรมโดยการยนค ารองเปนลายลกษณอกษรระบเหตผลสมควรตอพศดเรอนจ า หรอผบญชาการ

เรอนจ า หรออยการ เพอด าเนนการตามขนตอนของกฎหมายตอไป

การอภยโทษมผลเปนการลบลางโทษตามค าพพากษาใหหมดสนไป หรอกรณการอภยโทษทเปนการเปลยน

โทษหนกเปนโทษเบา มผลตอการลดระยะเวลาของก าหนดโทษตามค าพพากษาลง

จากพนฐานขอมลการอภยโทษของญปนตามทกลาวมาแลวเหนไดวา การอภยโทษมผลตอปรมาณผตองขง

ในเรอนจ า กลาวคอ การอภยโทษทนท เปนผลลดปรมาณผตองขงโดยตรง ทงแบบกลมหรอรายบคคล การอภยโทษ

แบบลดระยะเวลาการจ าคกกมผลตอระยะเวลาทผตองโทษจะตองใชชวตในคก สภาวะการสะสมของปรมาณกจะ

นอยลงได

(3) การแกไขฟนฟผตองขงในเรอนจ า ส าหรบแนวคดในการฟนฟแกไขพฤตนสย มการรเรมในยคแรกๆ

กอน 100 ป ทผานมา หนวยงานทางอาญาไดรเรมน าการการปรบปรงพฤตนสยของผตองขง โดยมการท าแผนปรบ

พฤตนสยผตองขง ตอมาในชวงกอน ค.ศ.1930 ไดรเรมและสงเสรมระบบการฟนฟแกไขพฤตนสยอยางเปนระบบ

ในปจจบนไดพฒนาจนเปนทยอมรบวาประสบความส าเรจอยางมาก ในวธการรวมทงหลกการพนฐานในวธการ

จ าแนกหรอการจดชนผตองขง ในป ค.ศ.1949 ประเทศญปนไดสรางกลไกทางกฎหมายเปนพเศษขนมาเพอใชใน

เรองน กลาวคอ มการออกกฎหมายการแกไขฟนฟนกโทษโดยเฉพาะ (The Offenders Rehabilitation Law 1949) ซง

ตอมามการแกไขปรบปรงเพอใหเหมาะสมถกตองและมประสทธภาพในทางปฏบตมากยงขน231

229 รฐธรรมนญญปน ฉบบลงวนท 1 มกราคม 1947 หมวดท 1 วาดวยจกรพรรด มาตรา 7 230 รฐธรรมนญญปน ฉบบลงวนท 1 มกราคม 1947 หมวดท 5 วาดวยคณะรฐมนตร มาตรา 73 231 UNAFEI. Ibid. p.34.

DPU

108

อนง ส าหรบความกาวหนาในการปฏบตตอผตองขงและระบบการจ าแนก232ใน ค.ศ.1934 มการเรมใช

แผนการปฏบตตอผตองขงอยางเปนรปธรรม โดยเปาหมายตองการกระตนใหผตองขงมความพยายามในการฟนฟ

แกไขพฤตนสยดวยตนเอง เปนการปรบปรงตวดวยตวเองเพอใชชวตปกตในสงคมเมอพนโทษตอไปได

ความกาวหนาในการปฏบตตอผตองขงดจากการจ าแนกตงแตระยะเวลาเรมแรกทจ าคก ไปจนถงระยะเวลาสนสด

การจ าคก พจารณาจากพนฐานความประพฤตทคอยๆ เปลยนแปลงดขน ซงอาจขนอยกบระดบชนโทษ ผตองขงจะ

มจดดทคอยๆ เกดขนจากการปรบตว โดยปราศจากการบงคบ ตงอยบนหลกความอสระ ท าใหผตองขงปรบเปลยน

ชวตเพออยรวมกบคนอนในสงคมได มคณคาและมความรบผดชอบตอการด าเนนชวตในสงคมตอไปไดดวยตนเอง

อยางไรกตาม แตการกระท าดงกลาวถอวาเปนสงทยาก โดยแตละหนวยงานจะไมไดด าเนนการโดยล าพง

โดยระบบของการปฏบตตอผตองขงตองเลอกแผนการบงคบโทษทเหนวาเหมาะสมส าหรบผตองขงแตละคน ใน

คณสมบตของ เพศ ชาย หญง อปนสย ปญหา ตลอดทงการทผตองขงตองมสวนรวมหรอตองใหความรวมมอใน

แผนการบงคบโทษนน พนฐานการปฏบตตอผตองขงโดยระบบการจ าแนกเปนหนงในวธการทท าใหเจาหนาท

เรอนจ าสามารถออกแบบในการวางแผนบงคบโทษ เพอปฏบตตอผตองขงแตละคนไดอยางเหมาะสม แผนการ

จ าแนกผตองขงจะออกแบบโดยการหาเอกลกษณของผกระท าความผดจดสรรไวเฉพาะเพอวตถประสงคของหลายๆ

แผนในการน ามาใชกบผตองขงคนนนๆ โดยจะมการเลอกใชแผนทเหมาะสมและดทสดในการน ามาใชปฏบตตอ

ผตองขงแตละคน บนพนฐานทมการตรวจสอบประวตผตองขง กบเปาหมายทจะกระตนใหมการเปลยนแปลง

พฤตกรรมเพอการกลบเขาสสงคม

ในระหวางป ค.ศ.1948-1949 ไดมแผนการจ าแนกผตองขงทนบวามประสทธภาพฉบบแรกของญปนและ

น ามาใชทวประเทศ ซงสามารถน ามาพฒนาปรบใชไดจนถงปจจบน ในป ค.ศ.1972 มการออกขอบงคบวาดวยการ

จ าแนกผตองขง (Prisoners’ Classification Rules in 1972) เพอใหเกดมาตรฐานการใชแผนเหมอนกน

ส าหรบระบบการจ าแนกผตองขงนน เปนสงทแสดงใหเหนความพยายามในการปรบเปลยนพฤตนสย

ผตองขงรายบคคลทเปนระบบของญปน ทท าใหสรางจตส านกทดทจะเปลยนแปลงตนเอง ทจะพฒนาและเปน

ความส าเรจของผตองขงแตละรายและของประเทศ

ในประเทศญปนมการจดตงศนยจ าแนกลกษณะผตองขงประจ าภาคตางๆ รวม 8 แหง และด าเนนการ

จ าแนกลกษณะผตองขงใน 2 ขนตอน คอ

232 UNAFEI. Ibid. p.35.

DPU

109

1) การจดกลมแยกประเภทผตองขงออกเปนชนๆ พจารณาจากลกษณะทางรางกายจตใจ และสงคม เชน เพศ

อาย ก าหนดโทษ ประเภทคด เปนตน

2) การใหการ ปฏบตแกไขฟนฟผตองขงตามความเหมาะสม มระบบการจ าแนกลกษณะผตองขงเขาใหมทก

คน และมการจ าแนกซ าเปนระยะๆ อยางตอเนอง เพอประเมนความกาวหนาของผตองขง นอกจากนในการจ าแนก

ลกษณะผตองขงไดมการทดสอบทางจตวทยาดวย เชน การทดสอบความพรอม การทดสอบบคลกภาพ การทดสอบ

ทศนคตและสตปญญา ซงจะท าใหสามารถเขาใจบคลกภาพของผตองขงแตละคนไดดยงขน

ในระบบการแบงชนผตองขง (Progressive Grade System) มจดมงหมายใหผตองขงไดรจกแกไขปรบปรง

ตนเอง จะก าหนดจากพฤตกรรมของผ ตองขงแตละคน เชน การท างาน ความประพฤต ความรบผดชอบ

ความกาวหนาทางการศกษา โดยระดบชนต าสด คอ เกรด 4 เกรด 3 เกรด 2 และสงสดคอเกรด 1 ตามล าดบ หาก

ผตองขงมความประพฤตดกจะไดรบการเลอนชนในระดบทสงขน แตถาหากผตองขงคนใดทไดรบการเลอนชนไป

แลว กระท าผดกฎระเบยบ กจะถกพจารณาลงโทษใหลดชนไดโดยมการตงคณะกรรมการและมการดแลใหคะแนนท

เขมงวด ส าหรบสทธประโยชนทผตองขงจะไดรบจากการเลอนชน คอ การใหโอกาสแกผตองขงไดด าเนนชวตอยาง

อสระ การไดรบสทธในดานการตดตอกบสงคมภายนอก และการซอสงของเครองใชสวนตวมากขนจดการอ านวย

ความสะดวกในเรองของใชสวนตวให เปนตน

ในสวนของอตสาหกรรมเรอนจ า การฝกวชาชพ และการท างาน233 นนมจดเดนอกประการหนงของงาน

ราชทณฑญปน คอ การจดอตสาหกรรมในเรอนจ าและการอบรมและฝกอาชพใหกบผตองขงวยหนม ซงกฎหมายจะ

บญญตเปนแนวทางไว โดยแสดงในค าพพากษาของศาลใหตองท างานดวยหรอไม ซงมกเปนผตองขงสวนใหญ การ

ท างานหนกจะชวยท าใหผต องขงมจตใจทรกษาระเบยบ ไดรบความรและประสบการณ ซงผตองขงจะไดรบ

ประกาศนยบตรหรอใบอนญาตในการประกอบอาชพตอไปดวย ผตองขงท างานสปดาหละ 5 วน วนละ 8 ชวโมง

หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห มวนหยด 2 วน ก าไรทไดจากการท างานเปนของรฐ ผตองขงจะไดเปนเงนรางวลตอบ

แทน ไมมคาจาง โดยอตสาหกรรมในเรอนจ าแบงออกเปน 3 ประเภท คอ การผลต (Production) การฝกวชาชพ

(Vocational Training) และงานบ ารงรกษา (maintenance work) การผลตและการฝกวชาชพม 2 รปแบบ คอ รฐเปนผ

จดหาวตถดบและสงจ าเปนตางๆ ทงหมดหรอบางสวน และจดการเรองการตลาดให สวนอกรปแบบคอ รฐให

เอกชนเขาท าสญญา เปนผจดหาวตถดบและสงจ าเปนในการผลต การจายคาแรงงานตองจายใหรฐ

233 Article 24-28 The Prison Law.

DPU

110

ในการฝกอาชพ Vocational Training จะด าเนนการภายในเรอนจ า 3 รปแบบ ไดแก

1) การฝกพนฐานทางวชาชพแบบเรงรด โดยศนยฝกวชาชพทวไป General Vocational Training Center. ท า

การฝกพนฐานทางวชาชพแบบเรงรดใหกบนกโทษทเขาเรอนจ าใหม

2) การฝกอบรมวชาชพเฉพาะดาน โดยสถาบนฝกวชาชพ Concentrated Vocational Training Institute.โดย

คดเลอกผตองขงของแตละเรอนจ าในสวนภมภาคเขามาฝกวชาชพเฉพาะดาน

3) การฝกอบรมตามงบประมาณของรฐ จะมการกระท าเปนครงคราวตามนโยบายและงบประมาณ โดยการ

คดเลอกผตองขงเขารบการอบรม

ส าหรบการศกษาของผตองขง 234 ตองจดใหมการศกษาท งในและนอกเรอนจ า ผต องขงทยงไมส าเรจ

การศกษาภาคบงคบกจะถกบงคบใหเรยน และไดรบการรบรองผลการศกษาไมวาในระดบพนฐาน ระดบสง ใน

วทยาลยหรอมหาวทยาลย ผทท าหนาทเปนผสอนจะเปนเจาหนาทและอาสาสมครจากภายนอกเรอนจ ามาสอนให

กรณในการศกษาภายนอกเรอนจ า มหลกสตรทจดขนเพอบรการและสรางสรรคสงคม การศกษาดงานในโรงงาน

ตางๆ เปนตน

นอกจากนน ยงมการจดกลมอบรมเปนพเศษ การอบรมเขมในเรองตางๆ การเรยนรจาก audio-visual

education การจดกลมถกเถยงกนหรอและเปลยนปรกษาหารอ การแสดง จตบ าบด การท าบนทกประจ าวน การให

ค าปรกษาในการด าเนนชวต ซงมการจดกนอยางกวางขวาง235 ส าหรบในการตดตอกบภายนอกเรอนจ าสามารถท า

ไดโดย ดงน คอ

1) จดหมายและการเยยม การไดโอกาสมากนอยพจารณาจากชนของผตองขง

2) กบชมชน ผทมาเยยมจากภายนอกเรอนจ าเมอตองการความชวยเหลอ ปรกษาใหค าแนะน าทางศาสนา

โดยมอาสาสมครสงคมสงเคราะหและอาสาสมครคมประพฤตมาชวยในเรองน

แนวคดในการแกไขฟนฟเพอกลบสสงคมของผตองขง ซงจะบรรลวตถประสงคได ตองอาศยความม

ระเบยบวนยในหนาททเครงครดและการปกครองภายในเรอนจ า การอบรมเรองระเบยบวนย พยายามทจะสราง

ทศนคตใหผตองขง แนะน าและกระท าใหผตองขงไดปรบตว เขาใจ และยดถอปฏบตระเบยบขอบงคบ เพราะเปน

สงจ าเปนอยางยงทจะท าใหเกดความมนคงปลอดภยของชวตในเรอนจ า ในป ค.ศ.1998 มความบกพรองในการรกษา

234 Article 29-31 The Prison Law. 235 UNAFEI. f p.36.

DPU

111

ความสงบเรยบรอยจงเกดเหตการณทผตองขง 19 คน โดย 10 คน ฆาตวตาย 9 คน ชกตอยท ารายรางกายกนจนเกด

อนตราย การปองกนและขดขวางเหตดงกลาวตองท าใหผตองขงมการรกษาค าสง กฎ ระเบยบ วนย ตอมาไดมการ

น าอปกรณสมยใหมมาใช ไดแก กลองโทรทศนวงจรปด วทย เครองมอสอสารตางๆ และการตรวจตราตรวจสอบ

ในเวลากลางคนในจดหรอสถานทส าคญในพนทตางๆ

ในสวนบทบาทของชมชนในการมสวนรวมของงานเรอนจ า งานบงคบโทษจ าคกจะไดรบความรวมมอจาก

ชมชนเปนอยางมากซงมพฒนาการและววฒนาการทยาวนานและตอเนอง ไมวาจะเปนการแกไขฟนฟปรบพฤตนสย

หรอการคมประพฤต ในระหวางผตองขงไดรบโทษและภายหลงการปลอยตวแลว เปนสวนส าคญทท าใหผตองขง

ไมลนเรอนจ า จากการปรบพฤตนสยทไดผลและมประสทธภาพกบทงยงเปนการตรวจสอบการท างานของเรอนจ า

ไปโดยระบบของตวมนเองดวย หนวยงานขอรฐบาลญปนตระหนกถงขอดของการมสวนรวมของชมชนอนเปนภาค

ประชาสงคม ในป ค.ศ. 1992 ส านกงานคมประพฤตมการออกนโยบายชอวา Community Participation Program

ระบบการปรบพฤตนสยของผกระท าความผดจะมลกษณะเปนกระบวนการยตธรรมแบบประชาชนมสวนรวม

(Participatory justice) โดยมลกษณะ 4 ประการ236คอ

1) มประเภทของกจกรรมหลากหลาย ทงนเพอทจะใหชมชนเขามามสวนรวมตามทแตละคนหรอแตละ

กลมสนใจอาสาสมครเขามาชวยเหลอและมความถนด

2) การสรางระบบการตดตอประสานงานในการอ านวยความสะดวก เพอใหเกดความรวมมอทดระหวาง

องคกรอาสาสมครตางๆ กบเรอนจ า

3) ใหภาคประชาสงคมคดรเรมสรางสรรคเองโดยภาครฐจะเปนฝายทจะใหการสนบสนนชวยเหลอตลอดทง

การพฒนา

4) มงเนนนโยบายระดบรากหญา และตองสามารถควบคมปองกนอาชญากรรมไมใหมอทธพลเหนอชมชน

นอกจากน ในประเทศญปนยงมอาสาสมครในกจการราชทณฑ ซงมบทบาทคอนขางมากทงในการคม

ประพฤตและกจการราชทณฑ โดยจะเขามามสวนรวมกบเจาหนาทราชทณฑในการใหการศกษา ดานวชาการ และ

ศาสนาแกผถกคมขง รวมทงแกไขปญหาสวนตว ปญหาทางบาน และการเตรยมตววางแผนชวตภายหลงการถก

ปลอยตว นอกจากนนยงมระบบอาสาสมครเปนเพอนคนคก (Volunteer Prison Visitor System) ซงอาสาสมครจะ

236 Kenji Teramura. “Community Involvement in the Rehabilitation and Treatment of Criminal Offenders.” ,2000.

WWW.appca.org.

DPU

112

เขาเยยมผตองขงและใหความชวยเหลอดานก าลงใจ ใหค าแนะน า ใหความบนเทง รวมทงเขารวมกจกรรมกบผถก

คมขง จ านวนอาสาสมครเพอนคนคกแยกตามอาชพ ณ สนป ค.ศ.1999237

อยางไรกด ในการตรวจสอบและการก ากบดแลเรอนจ า รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม เปนผมอ านาจสง

ใหเจาพนกงานตรวจสอบเรอนจ า อยางนอย 1 ครงในทก 2 ป นอกจากนน ศาลและอยการ อาจเขาตรวจสอบเรอนจ า

ได238 นอกเหนอจากมาตรการทางกฎหมายทกลาวมาแลว เรอนจ าจะถกตรวจสอบและการก ากบดแลจากภาคสงคม

โดยกลไกในทางปฏบตตามแนวนโยบายของรฐ กลาวคอ เรอนจ าอาศยความรวมมอจากคนภาคสงคม ก าแพง

เรอนจ ามไดกดกนโลกของผตองขงกบสงคมภายนอก เมอหนวยงาน องคกร บคคลทวไปในสงคมสามารถเขาไป

ชวยเหลอบ าบดฟนฟผต องขงได จงเทากบวากลทางสงคมจะตรวจสอบเรอนจ า การท างานของเจาพนกงาน

มาตรการตางๆ ดวย งานเรอนจ าและทณฑสถาน จงถกตรวจสอบและดแลโดยสายตาของคนในสงคมญปน

ตลอดเวลา

3.4 สหพนธสาธารณรฐเยอรมน

สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ใชกฎหมายในระบบ Civil Law ทเปนตนแบบทหลายๆ ประเทศน ามาเปน

แบบอยาง โดยมการใชแนวคดทฤษฎและหลกการตางๆ เปนแนวทางในการด าเนนการทางกฎหมายทนาสนใจหลาย

ประการ รวมตลอดถงเรองของการบงคบโทษดวย

ค าพพากษาของศาลทลงโทษจ าคกจะมอทธพลตอการบงคบโทษและการบรหารงานเรอนจ ามาก ศาลจะใช

นโยบายการเลยงโทษจ าคก โดยก าหนดเงอนไขในค าพพากษาใหแปลงโทษจ าคกเปนโทษชนดอน เชน พพากษาให

ลงโทษจ าคกแตใหรอการลงโทษ หรออาจเลยงโทษจ าคกโดยใชโทษชนดอน ทใชมากคอโทษปรบ ขอเทจจรงท

ปรากฏในการทศาลพพากษาลงโทษ ในประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมนตงแตป ค.ศ.1970 ถง ค.ศ.2003 พบวาค า

พพากษาของศาลจะรอการลงโทษมากกวาการลงโทษจ าคกจรงทกป และรอการลงโทษในอตราสวนทมากขนโดย

ตลอด239

237 Ibid. 238 Article 4 The Prison Law. 239 Jorg -Martin Jehle. Ibid. p.29.

DPU

113

รปภาพท 17 แผนภาพแสดงจ านวนผตองหาทศาลในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนมค าพพากษา ป 1963-2006240

จากแผนภมขางตน คอ สถตในชนบงคบโทษซงสะทอนใหเหนถงจ านวนคดทสนสดลงดวยกระบวน

พจารณาในชนศาลดวยการจ าหนายคดและการมค าพพากษาลงโทษ การพฒนาของตวเลขผตองหาทถกศาลตดสน

พพากษา มจ านวนเพมขนจาก 65,000 คน เปน 1,000,000 คน ในระหวางปค.ศ. 1963 - 1983 ในป ค.ศ.1991

เสนกราฟลดระดบลงเพราะมการปลอยตวผกลาวหาในชนอยการเพมมากขนส าหรบการกระท าความผดเลกนอย

จากสถตดงกลาวนท าใหเหนชดวา กระบวนการยตธรรมมงหวงในการคนอสรภาพมากกวาการจ ากดอสรภาพโดยน า

ตวผกระท าความผดมาลงโทษ ทงนโดยใหใชวถทางอนในการควบคมพฤตกรรมแทน เชน การหามขบยานพาหนะ

กรณในการกระท าความผดขบรถเรวกวาก าหนด อยางไรกตาม ตวเลขสถตมปรมาณเพมมากขนในชวงป 2006 ท

ผานมาเพราะผลกระทบจากสภาวะการวางงานและปญหาเศรษฐกจซงเปนปญหาส าหรบนานาประเทศ

3.4.1 การบงคบโทษจ าคก ในการลงโทษตามนโยบายการบรหารจดการคดอาญา มหลกการของการบงคบ

โทษภายใตหลกทวไปของกฎหมายอาญา จะมงเนนทการใชโทษปรบและโทษจ าคก (ใชหรอไมใชวธการรอการ

ลงโทษหรอการคมประพฤต) กฎหมายอนญาตในการก าหนดโทษเพมในการหามกระท าบางอยาง เชน การหามขบ

รถ หามเขาเขตก าหนด การใหตองรายงานตวตอเจาพนกงานมก าหนดระยะเวลา เปนตน ถาผทถกกลาวหาถกศาล

พพากษาใหลงโทษจ าคกก าหนดโทษไมเกน 2 ป การด าเนนการตามค าพพากษาสามารถรอการลงโทษและหรอใหผ

ตองโทษจ าคกเขาสระบบการคมประพฤตได ระยะเวลาการคมประพฤตและเงอนไขการคมประพฤตตางๆ จะ

ก าหนดโดยศาล ระบในค าพพากษาของผตองโทษแตละคน บคคลทตองค าพพากษาตองพสจนจนเปนทพอใจตอ

240 Jörg-Martin Jehle. Criminal Justice in Germany, Fifth Edition,2009. p. 27.

DPU

114

ศาลวาจะไมกระท าความผดอกในอนาคต มาตรการการเลยงโทษจ าคก ท าใหบคคลคนนนมชวตทไมตองรบโทษ

จ าคก มงานท า ยงมชวตอยกบครอบครว และมสงคมอยตอไป แตถาผตองโทษจ าคกนนกระท าความผดอาญาซ าอก

หรอกระท าผดเงอนไขทศาลก าหนดในระหวางคมประพฤต จะถกเพกถอนการพกการลงโทษจ าคกและบคคลนนจะ

ถกน าตวไปจ าคกตอไป241

ตารางท 17 แสดงสถตจ านวนคดทศาลพพากษาลงโทษจ าคก และจ านวนผทตองโทษจ าคกจรง รวมทงผท

ไดรบการพกการลงโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนตงแตป ค.ศ. 1970-2003242 ป จ านวนคดทศาลพพากษาลงโทษ

จ าคก

รอการลงโทษ ลงโทษจ าคก

1970

1971

1972

1973

1974

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

88,248

94,135

96,651

96,589

104,726

94,019

98,233

101,540

105,506

103,325

104,850

108,390

115,726

118,638

116,595

111,876

108,472

108,528

108,214

104,890

102,454

46,972

51,385

55,148

57,842

63,863

57,924

61,801

65,631

67,889

67,278

68,878

71,223

75,182

77,391

77,031

74,147

74,075

74,239

74,305

70,783

69,705

41,276

42,750

41,503

38,747

40,863

36,095

36,432

35,909

37,617

36,047

35,972

37,167

40,544

41,247

39,564

37,729

34,397

34,289

33,909

34,107

32,749

241 Ibid. p.29. 242 Source : Conviction statistics for the relevant years, published by the Federal Statistical Office,Wiesbaden, table 3.1

DPU

115

ป จ านวนคดทศาลพพากษาลงโทษ

จ าคก

รอการลงโทษ ลงโทษจ าคก

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

100,766

103,187

110,429

114,749

115,767

121,326

126,775

130,022

130,693

125,305

123,533

125,019

127,511

68,407

70,936

76,496

79,172

80,516

84,452

87,440

88,271

89,052

84,552

83,015

85,749

88,043

32,359

32,251

33,933

35,577

35,251

36,874

39,335

41,751

41,641

40,753

40,518

39,273

39,468

อยางไรกตาม การจ าคกทมก าหนดโทษสงความผดรายแรงระยะเวลานาน การจะพกการลงโทษจ าคกได

จะตองมการพจารณามาก ถาศาลพพากษาลงโทษจ าคกต ากวา 6 เดอน ปกตศาลสงพกการลงโทษจ าคกไวไดทนท

(สงรอการลงโทษ) เวนแตในกรณทมความจ าเปนทตองเอาตวผกระท าความผดไวเพอปองกนเหตอนตรายทอาจ

เกดขนได ถาโทษจ าคกตงแต 6 เดอนถง 1 ป ศาลจะใชวธการเดยวกน เวนแตมเหตจ าเปนหรอเพอความปลอดภย

ศาลอาจสงควบคมบคคลนนไวกได การจ าคก 1-2 ป การพกการลงโทษกอาจท าได โดยตองพจารณาจากสภาพ

ขอหาและฐานความผด ตลอดทงพฤตการณ ความหนกเบา รวมทงเหตผลอนๆ ดวย

อนง ส าหรบมาตรการการคมประพฤต กเปนมาตรการทน ามาใชกบผทไดรบการพกการลงโทษจ าคก โดยม

วตถประสงคทจะไมใหผทรบการพกการลงโทษจ าคกไปกระท าความผดซ าอก

นอกจากน การลงโทษจ าคกนน ถาก าหนดโทษตามค าพพากษาวาไมสามารถใชวธการพกการลงโทษและ

คมประพฤตได หรอถกเพกถอน อาทเชน ไปกระท าความผดซ าอก เปนตน ผนนตองถกน าเขาไปสการจองจ าใน

เรอนจ าหรอกลาวอกนยหนงกลบมารบโทษจ าคก

จากการศกษาพบวา หลกการทวไปในการลงโทษจ าคก ผตองขงคนใดตองโทษจ าคกมาแลว 2 ใน 3 สวน

เวลาทเหลออาจไดรบการพกการลงโทษจ าคก และมการคมประพฤตแทนไดเมอขอเทจจรงปรากฏวาผตองขงผนนม

DPU

116

พฒนาการปรบพฤตนสยดขนแลว อยในระดบทสามารถกลบเขามาใชชวตรวมกบบคคลอนในสงคมได การปลอย

ตวผนนจะเปนประโยชนในเรองความปลอดภยของสงคมดวย ในบางกรณทมเหตอนควรอภย ผตองโทษจ าคกจ าคก

มาแลว 50 เปอรเซนตของก าหนดโทษ กสามารถพกการลงโทษได

อยางไรกด ส าหรบโทษจ าคกตลอดชวตจะพกการลงโทษจ าคกไดกตอเมอไดจ าคกมาแลวไมนอยกวา 15 ป

ซงพจารณาจากพฤตการณแลวไมจ าเปนตองเกบผนนไวในเรอนจ าอก มเหตอนสมควรและเหมาะสมทควรจะปลอย

ใหไดรบอสรภาพ

นอกจากน ยงมมาตรการอนทสามารถน ามาใชเพอฟนฟและปองกนสงคมโดยน ามาใชกบผตองโทษจ าคก

อาทเชนการเอาตวผตองขงทมอาการโรคจตไปไวในโรงพยาบาลโรคจตหรอสถานทพกฟน สถานกกขงพเศษ

ในป ค.ศ.2003 จ านวนคดทงหมด 634,735 คด คดทศาลพพากษาตามกฎหมายอาญา โทษทใชมากเปนโทษ

ปรบ 80 เปอรเซนต จ านวน 507,086 คน ทเหลอเปนโทษทศาลพพากษาจ าคก ปรากฏตามแผนผง ดงน คอ

รปภาพท 18 แสดงสถตการใชโทษในคดทศาลพพากษาตามกฎหมายอาญาในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน

เมอพจารณาจากแผนผงแสดงถงสถตคดทศาลพพากษาตามกฎหมายอาญาขางตนแสดงใหเหนวา 2 ใน 3

สวน จ านวน 127,649 ทศาลพพากษาใหลงโทษจ าคก ไดรบการพกการลงโทษและคมประพฤต โดยในสวนน 13.9

เปอรเซนต จ านวน 88,166 คน ศาลพพากษาใหลงโทษจ าคก แตใหพกการลงโทษ(รอการลงโทษ) โดยมการคม

ประพฤต อก 6.2 เปอรเซนต จ านวน 39,483 คน ถกพพากษาลงโทษจ าคกโดยไมมการพกการลงโทษ เมอพจารณา

ถงระยะเวลาตามค าพพากษาใหลงโทษจ าคกในป 2003 ปรากฏตามแผนผง ดงน

DPU

117

รปภาพท 19 แผนผงแสดงระยะเวลาตามค าพพากษาใหลงโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนในป 2003

จากแผนผงแสดงระยะเวลาตามค าพพากษาใหลงโทษจ าคกในปค.ศ. 2003 ขางตน พบวา ศาลจะมค า

พพากษาใหพกการลงโทษแทนการลงโทษจ าคกเปนจ านวนมาก แตในโทษทมก าหนดเวลามากค าพพากษาจะไมให

พกการลงโทษ ไดแก 2-15 ป และจ าคกตลอดชวต

นอกจากน เมอพจารณายอนหลงตงแตป ค.ศ. 1970 - 2003 มปรากฏการณการบงคบโทษจ าคกแสดงตาม

กราฟเสนดงน

รปภาพท 20 กราฟแสดงปรากฏการณการบงคบโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ป ค.ศ. 1970 - 2003

จากแผนผงปรากฏการณการบงคบโทษจ าคกขางตนพบวา ในชวงป 1970 – 1983 มอตราการเพมของผ

ตองโทษจ าคกทงหมด 90,000 คน เพมขนถง 120,000 คน ในระหวางป 1984 – 1991 จ านวนผตองค าพพากษาจ าคกม

จ านวนลดลงอยางชดเจน และเพมขนอกครงในป 1992 – 1999 สงขนถงระดบ 130,000 คน และลดลงอกครงท

128,000 คนในป 2003 นอกจากน พบวาจ านวนผตองขงทศาลพพากษาลงโทษจ าคกโดยไมมการพกการลงโทษ(รอ

DPU

118

การลงโทษ) มปรมาณทลดลงเลกนอยและเพมขนเลกนอยในอตราของป 1970 เปนตนมา ในป 2003 มจ านวน

39,500 คน

จะเหนไดวา จ านวนผตองขงทไดพกการลงโทษมอตราเพมขนอยางตอเนองตงแตป 1970 – 2003 ซงแสดง

ใหเหนวา สหพนธสาธารณรฐเยอรมนใชนโยบายการเลยงโทษจ าคกอยางตอเนองและมผลมาก ท าใหสามารถ

ควบคมปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดเปนอยางด

อนง ส าหรบในกรณผกระท าความผดทเปนผเยาวตามกฎหมายจะแบงออกเปนสองสวน ไดแก เดก อาย 14-

17 ป (juvenile offender) และ เยาวชน อาย 18-20 ป (young adult) กฎหมายอาญาก าหนดมาตรการลงโทษผเยาวไว

ประการแรกไดแก การใหการศกษา และการกระท าเชงคณธรรม ประการทสองไดแก การจ าคกผเยาวแตมเงอนไข

ของการพกการลงโทษและคมประพฤต โดยมวตถประสงคเพอเปนการปรบปรงพฤตนสยของผเยาวเสยมากกวาท

จะพจารณาในเชงลงโทษ และการด าเนนคดอาญาทผเยาวกระท าความผดจะตองใชกระบวนพจารณาคดอาญา

ส าหรบเยาวชน ส าหรบในการใหการศกษาแกผกระท าความผดทเปนผเยาว ไดแก การสงใหผเยาวตองเขารบการ

อบรมบางหลกสตร หรอเขารวมกจกรรมบรการสงคมในชมชนทอาศยอย สวนการกระท าเชงคณธรรมนน ไดแก

การก าหนดเงอนไขความประพฤต การขอขมาผเสยหาย การปรบ หรอท างานชดใช เปนตน

อยางไรกด ในสวนมาตรการในการจ าคกผเยาวนน จะกระท าไดตอเมอพจารณาแลวพบวา การกระท าของ

ผเยาวเปนความผดรายแรงจรง ตามปกตศาลมกไมพพากษาลงโทษจ าคกผเยาวแตใหใชมาตรการอยางอนแทน เวน

แต การกระท าของผเยาวเปนความผดรนแรงจรงๆ ในป ค.ศ. 2003 ไดมค าพพากษาลงโทษผเยาวในรปแบบตางๆ

ปรากฏตามแผนภาพดงน

รปภาพท 21 แสดงจ านวนประชากรทเปนผเยาวในเรอนจ าในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน

DPU

119

รปภาพท 22 แสดงจ านวนประชากรในเรอนจ าในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ป ค.ศ. 1992-ค.ศ. 2004

จากแผนผงแสดงจ านวนประชากรในเรอนจ าขางตนดงกลาว แสดงถงสภาพการณตงแตกอนประเทศ

เยอรมนตะวนตกรวมกบเยอรมนตะวนออก จากป ค.ศ. 1992 ภาพชดเจนทปรากฏขนระหวางป 1977 และ 1982

โดยเฉพาะการพพากษาลงโทษจ าคกผใหญ(รวมทงการจ าคกแทนคาปรบ) และการจองจ า ในทางตรงกนขาม

จ านวนของผตองขงทเปนเยาวชนมเพยงเลกนอย จ านวนไมเปลยนแปลง

ในล าดบตอไปเปนการแสดงโครงสรางของอายของผตองขงในป ค.ศ. 2004 ดงน

รปภาพท 23 แสดงโครงสรางของอายของผตองขงในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ในป ค.ศ. 2004

จากแผนผงขางตนในป ค.ศ. 2004 ของโครงสรางของอายของผตองขงพบวา จ านวนทงสน 63,373 คน

ผตองขงสวนใหญอยในชวงอาย21-40 ป อตรารอยละ 7.1 เปนผตองขงทเปนเดกและเยาวชน อตรารอยละ 9.8 เปน

ผตองขงอายกวา 50 ป อตรารอยละ 2.6 เปนนกโทษทมอายกวา 60 ป

DPU

120

มาตรการการคมประพฤต243 (Probation) เปนการคมประพฤตจะน ามาใชเมอมกระบวนการรอการ

ลงโทษ หรอพกการลงโทษหลงจากทไดจ าคกไปแลว หรอเมอมการเปลยนรปแบบการลงโทษ (Detention) สามารถ

ควบคมตวผกระท าความผดนอกเขตเรอนจ าได อาจควบคมทสถานพยาบาล สถาบนตางๆ หรออาจเปนทอยอาศย

ของผนนเอง ภายใตเงอนไขแหงการคมประพฤต (Supervision of Conduct) และผกระท าผดจะถกควบคมความ

ประพฤตโดยเจาพนกงานคมประพฤต (Probation Officers) การคมประพฤตใชไดกบผใหญรวมทงเดกและเยาวชน

ดวย กระบวนการคมประพฤตจะสนสดตอเมอ ผกระท าผดไดปฏบตตามเงอนไขของการคมประพฤตถกตอง

ครบถวนตามเวลาทก าหนด หรออาจสนสดเมอผกระท าผดฝาฝนเงอนไขแหงการคมประพฤตและตองถกน ามา

ลงโทษจ าคกอกครง

ตารางท 18 แสดงสถตของการคมประพฤตในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ในปค.ศ. 2002

Periods of Probation Probation Under

Total Percentage Adult law Juvenile law

Total 161,211 100 125,278 78 35,933 22

ในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนค านงถงผลเสยของการลงโทษจ าคกทมระยะเวลาสนอยางมาก ประมวล

กฎหมายอาญาในปจจบน มาตรา 38 จงบญญตวาโทษจ าคกนนตองจ าคกอยางนอยหนงเดอน และในวรรคสอง

ก าหนดโทษจ าคกไวสงสดไวเพยง 15 ป244

กฎหมายวาดวยการบงคบโทษของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ปรากฏในกฎหมายวาดวยการบงคบโทษ

และวธการบงคบเพอความปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ค.ศ.1976 แกไขเพมเตม ค.ศ.2001245 ปรากฏสาระส าคญดงน

1. หลกเกณฑพนฐานการบงคบโทษจ าคก246

1.1 วตถประสงคการบงคบโทษจ าคก 5 ประการดงน

243 Jorg-Martin Jehle,2005. Ibid. p.41-42. 244 คณต ณ นคร. กฎหมายอาญาภาคทวไป. อางแลว. หนา 375. 245 มาตรา ตอไปในหวขอน หมายถง มาตราในกฎหมายวาดวยการบงคบโทษและวธการบงคบเพอความปลอดภยทจ ากด

เสรภาพ ค.ศ.1976. 246 มาตรา 2 และมาตรา 3.

DPU

121

1.1.1 ผตองขงตองสามารถทจะด าเนนชวตในอนาคตตอไปโดยปราศจากความผดอาญาอยางมความ

รบผดชอบตอสงคม

1.1.2 การบงคบโทษจ าคก ตองตอบสนองการคมครองสาธารณะตอการกระท าความผดในตอๆ ไปดวย

1.1.3 การด าเนนชวตของบคคลในการบงคบโทษ ตองใหเปนไปตามปกตธรรมดาใหมากทสดเทาท

สามารถจะท าได

1.1.4 ผลรายทงหลายจากการสญเสยเสรภาพจะตองหลกเลยงไมใหเกดขน

1.1.5 การบงคบโทษจกตองกระท าเพอชวยเหลอใหผตองขง สามารถกลบมาใชชวตทมเสรภาพตอไปได

1.2 ฐานะตามกฎหมายของผตองขง247

1.2.1 ผตองขงตองรวมมอในการก าหนดการบ าบดของตน และในการบรรลซงจดมงหมายของการ

บงคบโทษ ความพรอมของผตองขงส าหรบการบ าบดจกตองไดรบการปลกเราและสงเสรมใหเกดขน

1.2.2 ผตองขงตองอยภายใตการจ ากดเสรภาพตามกฎหมายน ถากฎหมายนมไดระบหลกเกณฑพเศษ

อยางใดไว ขอจ ากดตางๆ ทจะก าหนดใชกบผตองขงจะตองเปนขอจ ากดส าหรบการรกษาความมนคงปลอดภย

หรอใชส าหรบการขจดการกอกวนทรายแรงตอความเปนระเบยบเรยบรอยของเรอนจ าทไมอาจหลกเลยงไดเทานน

2. การบงคบโทษ ในการบงคบโทษจ าคกจะมแผนบงคบโทษเปนเครองมอทส าคญของการแกไขฟนฟ

ผตองขงตามกฎหมาย คอ การท าแผนบงคบโทษรายบคคล ซงแผนดงกลาวจะน าไปสการแกไขทศนคตและคณภาพ

ชวตของผตองขง และเปนไปตามหลกการแกไขผตองขงเปนรายบคคล (Individualization of Punishment)

ผตองขงอาจถกสงไปบงคบโทษในสถานทเปดหรอปด248 กลาวคอ เปนการการบงคบโทษดวยความ

ยนยอมของผตองขงอาจถกสงตวไปบงคบโทษในสถานทเปดเปนการเหมาะสม และไมเปนทเกรงวาจะหลบหน

หรอใชโอกาสไปกระท าความผดอาญาอก ในกรณอนผตองขงตองอยในการบงคบโทษปด

3. การผอนปรนการบงคบโทษ249 กลาวคอ การผอนปรนการบงคบโทษอาจก าหนดใหผตองขงออกไปนอก

เรอนเพอท างานภายใตการควบคมของเจาหนาท หรอปราศจากการควบคม การผอนปรนตองกระท าดวยความ

ยนยอมของผตองขงเมอไมเปนทเกรงวาจะหลบหนหรอไปกระท าความผดอาญา

247

มาตรา 4. 248

มาตรา 10.

249 มาตรา 11.

DPU

122

3.1 การลาการคมขง250 กลาวคอ ผตองขงอาจไดรบการลาการคมขงไดไมเกน 21 วน ตอหนงป เมอถกจ าคก

มาแลวไมนอยกวา 6 เดอน กรณจ าคกตลอดชวตจะลาจ าคกไดเมอรบโทษมาแลวไมนอยกวา 10 ป นบวนลาเปน

วนทถกบงคบโทษดวย ผบญชาการเรอนจ ายงมอ านาจออกค าสงเกยวกบการผอนปรนและการลากรณจะเพกถอน

ค าสงดจากพฤตการณทเกดขนภายหลง ผตองขงใชมาตรการโดยมชอบ หรอไมปฏบตตามค าสง251

3.2 การเตรยมการปลอย252 กลาวคอ ผต องขงจะไดรบการผอนปรน และอาจถกยายไปอยเรอนจ าเปด

ระหวางระยะเวลา 3 เดอนกอนปลอยตวอาจอนญาตใหลาเปนพเศษไมเกน 1 สปดาห เพอเตรยมการปลอยได ผท

ออกจากเรอนจ าโดยไมตองควบคมในระหวางเวลา 9 เดอนกอนการปลอยตว อาจไดรบอนญาตใหลาเปนพเศษไดไม

เกน 6 วนตอเดอน

4. ทพกและสทกรรมผตองขง253

4.1 ทพกระหวางการท างานและการใชเวลาวาง กลาวคอ ผตองขงตองท างาน ศกษาอบรมฝกอาชพ อา

สถตของการคมประพฤตในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ในปค.ศ. 2002 บ าบดและท ากจการงานอนในระหวาง

เวลาท างาน อยในอ านาจผบญชาการเรอนจ าเปนผมอ านาจตลอดทงออกกฎเกณฑพเศษตางๆ

4.2 ทพกระหวางการพกผอน กลาวคอ โดยหลกการผตองขงตองอยในหองของตนโดยล าพง เวนแต

การอยดวยกนจะท าไดเมอผตองขงคนใดคนหนงตองไดรบความชวยเหลอ หรอเมออาจมอนตรายตอชวตหรอ

อนามยของผตองขงคนหนงคนใด ใหกระท าเปนการชวคราวเทานน และตองกระท าเนองจากมเหตทบงคบให

จ าเปนตองท า ในการบงคบโทษทเปดโดยความยนยอมของผตองขงอาจจดใหอยรวมกนได เมอไมมอทธพลใดๆ ท

อาจกอความเสยหาย

4.3 การจดหองขงและการครอบครองทรพยสนผตองขง กลาวคอ ผตองขงอาจไดรบอนญาตใหจดหอง

ขงไดตามความเหมาะสม ใหมรปของบคคลผใกลชดและของทระลกทมคาในทางสวนตวได หามใชสงบงตาและ

วตถใดๆ ทบงการมองเหนไดของหองขง หรอสงอนทเปนอนตรายตอความปลอดภยและความสงบเรยบรอย เสอผา

250

มาตรา 13. 251

มาตรา 14. 252

มาตรา 15. 253

ลกษณะท 3 มาตรา 17-22.

DPU

123

จะตองสวมเสอผาของเรอนจ า ในการออกไปนอกเรอนจ า ผบญชาการเรอนจ าอาจอนญาตใหสวมเสอผาของตนเอง

ได

4.4 อาหาร กลาวคอ การประกอบอาหารและคณภาพของอาหาร ตองอยในการควบคมดแลทางการแพทย

สอดคลองกบขอปฏบตทางศาสนา

5. การตดตอสอสาร และการออกนอกเรอนจ า254

5.1 การเยยมและหามเยยม กลาวคอ ผตองขงตองไดรบอนญาตใหเยยมอยางนอย 1 ชวโมงตอเดอน โดย

การเยยมนนเปนการสงเสรมการบ าบดหรอการกลบสสงคมของผตองขง หรออาจเปนเรองสวนตวผตองขงในทาง

กฎหมายหรอธรกจ255 รวมตลอดทงการเยยมของทนายความดวย256 การเยยมตองอยในการควบคมดแลดวยเหตผล

ของการบ าบด ความปลอดภยและความสงบเรยบรอยของเรอนจ า การสนทนาจะอยในความควบคมดแลไดเฉพาะ

เมอจ าเปนเปนการเฉพาะเทานน การเยยมของทนายในคดอาญาจะไมมการควบคมดแล สงของตางๆ จะมอบให

ผตองขงในการเยยมไดเมอไดรบอนญาตเทานน257

5.2 การสอสารทางจดหมาย 258 กลาวคอ ผตองขงมสทธสงหรอรบจดหมายโดยไมจ ากด สงหรอรบโดย

ผานทางเรอนจ า ผบญชาการเรอนจ ามอ านาจสงหามการตดตอทางจดหมาย เมอปรากฏวาจะมผลเกยวกบความ

ปลอดภย หรอความสงบเรยบรอยของเรอนจ า กรณไมใชบคคลในครอบครวผตองขง หรอเกรงวาการตดตอทาง

จดหมายจะมอทธพลเปนทเสยหายตอผตองขง หรอเปนการขดขวางตอการกลบเขาสสงคม โดยทวไปจดหมาย

ระหวางผตองขงกบทนายหามตรวจ

อนง ส าหรบจดหมายของผตองขงทมถงสภาแหงสหพนธสาธารณรฐและสภาแหงมลรฐตลอดจนสมาชก

แหงสภาดงกลาว สภายโรป ศาลสทธมนษยชนแหงยโรป คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงยโรป คณะกรรมการ

ขจดปองกนการกระท าทารณกรรมและการปฏบตอนไรมนษยธรรม หรอการกระท าอนเปนการกดขขมเหง และถง

ผแทนเกยวกบการคมครองขอมลแหงสหพนธรฐและมลรฐจะไมมการตรวจถาไดจาหนาซองเชนนนและระบผสงไว

254

ลกษณะท 4 มาตรา 23-36. 255

มาตรา 24. 256

มาตรา 26. 257

มาตรา 27. 258

มาตรา 28-30.

DPU

124

ผบญชาการเรอนจ ามอ านาจกกจดหมายได ถาปรากฏวาเกยวกบการบงคบโทษหรอความปลอดภย ความ

สงบเรยบรอย ภาวะอนตรายหรอขอความในจดหมายจะกอใหเกดความผดอาญาหรอความผดในทางปกครอง

จดหมายมเนอหาเกยวกบสภาพของเรอนจ าอนอาจกอใหเกดความเสยหาย เนอหาเปนการดหมนทรายแรง หรอม

ขอความทเปนอนตรายตอการกลบเขาสสงคมของผตองขงอน หรอมรปแบบของจดหมายลบ อานไมออก อานไม

เขาใจ ใชภาษาตางประเทศโดยปราศจากความจ าเปนและสมควร

5.3 โทรศพทและโทรเลข259 ผตองขงอาจไดรบอนญาตใหใชโทรศพทหรอสงโทรเลขได การควบคมดแล

การพดโทรศพทมความจ าเปนตองกระท า คสนทนาของผตองขงจะตองทราบกอนการสนทนา

5.4 พสดไปรษณย260 ผตองขงอาจรบพสดไปรษณยทมอาหารและเครองบรโภคไดจ านวน 3 ครงตอป ม

ระยะเวลาหางกนตามสมควร การรบมากกวานตองไดรบอนญาต พสดตองเปดตอหนาผตองขง สงของตองหามทสง

มอบใหผตองขงตองสงคนผสง ของทอาจเปนอนตรายในการสงหรอในการเกบรกษาอาจถกท าลายเสยได การรบ

พสดไปรษณยอาจถกสงหามชวคราวได เมอสงดงกลาวอาจเปนอนตรายตอความปลอดภยและความสงบเรยบรอย

ของเรอนจ าอนไมอาจหลกเลยงได

5.5 การลา การออกนอกเรอนจ าและการน าตวออกนอกเรอนจ า261 ผบญชาการเรอนจ ามอ านาจอนญาตให

ผตองขงออกนอกเรอนจ า โดยการลาไดไมเกน 7 วน เวนแตเปนการลาทมเหตส าคญเปนการเจบปวยทเปนอนตราย

แกชวต หรอเนองจากการตายของบคคลในครอบครว ขอเรยกรองในการลาจะตองไมขดขวางการบ าบดหรอการ

กลบเขาสสงคม

6. การดแลสขภาพอนามย

6.1 หลกการทวไป262 สขภาพอนามยทางกายและทางจตใจของผตองขงจะตองไดรบการดแลไมถก

กระทบกระเทอน ไดรบการดแลดวยมาตรการทจ าเปนในการคมครองสขภาพอนามย และความสะอาด

259

มาตรา 32. 260

มาตรา 33. 261

มาตรา 35-36. 262

มาตรา 56.

DPU

125

6.2 การตรวจสขภาพและการรกษาพยาบาล263 ผตองขงทมอาย 35 ปบรบรณตองไดรบการตรวจปองกนโรค

ทก 2 ปโดยเฉพาะโรคเกยวกบหวใจและความดนโลหต โรคไต โรคเบาหวาน ผตองขงมสทธรองขอใหตรวจ

ปองกนโรคมะเรงปละ 1 ครง ส าหรบผตองขงหญงอายครบ 40 ป ชายอายครบ 45 ป

อยางไรกด ส าหรบผตองขงหญงมบตรพกอาศยอยดวยในเรอนจ ามสทธขอใหตรวจปองกนโรคจนบตรม

อายครบ 6 ป ผตองขงทมอาย 14 ป แตไมเกน 20 ป มสทธรองขอใหตรวจเพอปองกนโรคเกยวกบฟน 1 ครง ใน

ระยะเวลา 6 เดอน ตรวจอนามยของชองปาก สภาพของเหงอก โรคฟนผ นอกจากน ผตองขงมสทธไดรบการ

รกษาดวยยาและเวชภณฑอนๆ เพอบ าบดความออนแอของสขภาพอนามยทจะน าไปสความเจบปวยทคาดหมายได

ปองกนอนตรายของพฒนาการทางอนามยของเดก หรอเพอหลกเลยงความจ าเปนในการรกษาพยาบาล

6.3 การรกษาพยาบาลเมอเจบปวย264 เมอเจบปวยเพอปองกนไมใหอาการเลวรายยงขน บรรเทาอาการ

เจบปวย ตองใหมการรกษาพยาบาลทางแพทย ทนตแพทย การดแลดวยอปกรณตางๆ ยา บรการทางแพทยและ

บรการเสรมส าหรบคมประพฤต ตลอดจนความเครยดและการบ าบดดวยการท างาน เมอไมขดแยงกบการบงคบโทษ

6.4 การยายทเมอปวย กลาวคอ เมอปวยอาจถกยายไปโรงพยาบาลของเรอนจ าหรอเรอนจ าอนทเหมาะสม

กบการรกษาพยาบาล กรณทไมสามารถรกษาภายในเรอนจ าไดใหท าการยายใหทนกบอาการ

7. การใชเวลาวาง265กลาวคอ ผตองขงตองไดรบโอกาสท ากจกรรมในเวลาวาง ไดรบโอกาสในการหาความร

ตลอดถงการกฬา การศกษาทางไกล การสมาคมเปนกลมในเวลาวาง

หนงสอพมพและวารสาร วทยและโทรทศน การครอบครองสงของส าหรบกจสวนตว กลาวคอ ผตองขงอาจ

ไดรบอนญาตใหมหนงสอในจ านวนทเหมาะสมและสงของอนทใชส าหรบการเรยนหรอท ากจสวนตวไวใน

ครอบครอง เวนแต เปนการผดกฎหมาย หรอท าใหจดมงหมายของการบงคบโทษหรอความปลอดภยหรอความสงบ

เรยบรอยของเรอนจ าตกอยในอนตราย ค าสงอนญาตดงกลาวอาจถกเพกถอนได

8. การสงคมสงเคราะห266 ผตองขงมสทธไดรบการสงเคราะหจากเรอนจ า เพอแกปญหาสวนตวของตนใน

เรองตางๆ ผตองขงตองไดรบการสนบสนนอยางเตมทในการรกษาสทธและหนาทของเขาโดยเฉพาะอยางยงสทธ

263

มาตรา 57. 264

มาตรา 58-65. 265

มาตรา 67-70. 266

มาตรา 71-75.

DPU

126

เลอกตง รวมถงการดแลผทอยในความอปการะของเขา และความเสยหายทเกดจากการกระท าความผด ตลอดทง

ความชวยเหลอในการปลอยตว ผตองขงตองไดรบค าแนะน าในการจดการเกยวกบเรองสวนตว เศรษฐกจ สงคม

สถานททสามารถท าประโยชนตอสงคม ตองไดรบความชวยเหลอในการหางาน ทพกอาศย บคคลทพงพาหลงการ

ปลอยตว กรณผตองขงไมมปจจยของตนเพยงพอ จะไดรบความชวยเหลอจากเรอนจ า ซงคาใชจายในการเดนทาง

ตลอดถงคาด ารงชพและเสอผาตามความจ าเปน

9. การลาเพอเตรยมการปลอย ผบญชาการเรอนจ าอาจอนญาตใหผตองขงคนใดลาพเศษเพอเตรยมการปลอย

ตวไดไมเกน 6 เดอน ค าสงกบผลาส าหรบการลาใหกระท าได ซงอาจไดรบค าสงวาตองอยในความดแลของบคคลใด

โดยเฉพาะและใหกลบมาในเรอนจ าในระยะเวลาสนๆ การลาอาจถกยกเลกไดเมอการยกเลกจ าเปนส าหรบการบ าบด

ตอผตองขง267

อยางไรกด ส าหรบผทเคยเปนผตองขง อาจยนค ารองใหตนไดรบการบ าบดรกษาในสถานบ าบดทางสงคม

เปนการชวคราวได เมอเปาหมายของการบ าบดเขาจะไมปลอดภยและการเขาอยในเรอนจ าเนองดวยเหตนเปน

สงจ าเปน จะใชมาตรการบงคบโทษดวยวธการใชก าลงโดยตรงกบเขาไมได อกทง ในการรบตวนจะเพกถอนเสย

เมอไรกได และดวยค ารองตองปลอยตวผทรบเขามาโดยไมชกชา268

10. การควบคมดแลเรอนจ า269กลาวคอ การควบคมดแลเรอนจ าทงหลายเปนอ านาจหนาทของฝายยตธรรม

มลรฐ อ านาจหนาทดงกลาวอาจโอนไปใหส านกงานบงคบโทษได ในการควบคมดแลการท างานตลอดจนการ

ท างานเพอสงคม การฝกอบรมตอเนอง การดแลสขภาพอนามย และการบ าบดอนๆ ทเปนวชาการ จะตองกระท าดวย

ผทรงคณวฒของตนเอง ในกรณทเจาหนาทควบคมดแลไมมผทรงคณวฒ จกตองจดใหมการแนะน าในทางวชาการ

3.4.2 มาตรการในการลดปรมาณผตองขง ท าการศกษา 3 เรอง ตามล าดบคอ การพกโทษ-ลดโทษ การอภย

โทษ และการแกไขฟนฟ

267

มาตรา 124. 268

มาตรา 125. 269

มาตรา 151-153.

DPU

127

(1) มาตรการพก-ลดโทษ270 เนองจากประเทศเยอรมนเนนกระบวนการใชมาตรการอนแทนการลงโทษจ าคก

และใหใชโทษจ าคกแกผกระท าผดเมอมความจ าเปนถงทสดเทานนหรอเปนหนทางสดทายทไมสามารถใชมาตรการ

อนทเหมาะสมกวาการจ าคกอกแลว ตามหลก The Last Resort ดวยเหตน บคคลทไดรบการพพากษาใหไดรบโทษ

จ าคกจงมกจะเปนผทกระท าความผดอาญาโทษหนกหรอความผดอาญารนแรงเทานน

แตจากการคนควาไมพบมาตรการทจะใหลดวนตองโทษอยางชดเจน จะมเพยงมาตรการทสามารถน ามา

เทยบเคยงไดเทานน อยางเชน มาตรการทใหนกโทษชนดมวนหยดทสามารถออกไปพกผอนนอกเรอนจ าได แตตอง

กลบมาจ าคกทเรอนจ าตอเมอวนหยดสนสดลง หรอการน าตวออกไปนอกเรอนจ าเพอการบ าบดรกษาโรคท

สถานพยาบาล หรอน าไปบ าบดฟนฟสภาพผตดยาเสพตด ณ สถานบ าบดฟนฟ ในขณะทตนเปนนกโทษเดดขาดใน

เรอนจ า ตามนโยบายกระบวนการฟนฟผกระท าความผดและปรบปรงพฤตนสย (Rehabilitation) ส าหรบผกระท า

ความผดเกยวกบยาเสพตด หรอผกระท าความผดเกยวกบจราจร หรอผกระท าผดทสามารถน ามา ตาม Article 61-72

StPO271 เมอบ าบดหรอรกษาเสรจสนแลว กใหกลบมาเรอนจ าเพอรบโทษจ าคกตอจนครบก าหนดโทษ

ดวยเหตน มาตรการดงกลาวมใชการลดจ านวนวนตองโทษแตอยางใด และแมวาการออกไปนอกเรอนจ า

ดงกลาวสามารถท าไดหลายครงกตาม แตกยงถอวาผกระท าผดนนเปนนกโทษเดดขาดทตองโทษจ าคกอยตลอดเวลา

อยางไรกด มาตรการดงกลาวถอเปนการเปดโอกาสใหเจาพนกงานใชดลพนจ เพอเปนหลกประกนเสรภาพของ

นกโทษเดดขาดของเยอรมน272

ในระหวางทผต องหาถกควบคมตวระหวางการด าเนนคดอาญา (Pre-trial incarceration conditions)

กฎหมายของเยอรมนมมาตรการทเปนหลกประกนสทธของผตองหา ไดแก การปลอยตวชวคราวเพอการคม

ประพฤต ในระหวางทใชมาตรการอนทดแทนการควบคมตวไวในเรอนจ า (Detention) และเมอพนกงานสอบสวน

น าผตองหาสงไปทศาล ตาม Basic Law, Article 104 GG และ Code of Criminal Procedure Code, Article 128, 115

StPO 273 แลว ผพพากษาอาจมค าสงใหผตองหาไดรบการปลอยตวชวคราว และใหมาศาลในวนนดพจารณา หรอถา

ไมปลอยตวผตองหา เนองจากเกรงวาการปลอยผตองหาจะเปนอนตรายตอบคคลหรอพยานหลกฐาน ตาม Article

270 คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. “โครงการตดตาม ประเมนผล และพฒนารปแบบและแนวทางการลดปรมาณคดขนสศาล” ทนส านกงานกจการยตธรรม, 2549.

271 Ibid. 272 Gunther Kaiser. Prison System and Correctional Law : A Comparative Analysis.,1982. pp. 22. 273 Alexis A.Aronowitz, World Factbook of Criminal Justice Systems – Germany.(online document) www.usdoj.gov.

DPU

128

116 StPO274 กใหควบคมตวไว และน าตวผตองหาเขาสกระบวนการ Detention ตาม Article 117 StPO แต

กระบวนการ Detention ดงกลาวจะตองไมยาวนานกวา 3 เดอน หรอจนกวาศาลจะไดพพากษาวาผตองหามความผด

หรอยกฟองและปลอยตวผตองหาไป275

กรณถาศาลไมตองการใหมการใชมาตรการควบคมตวใดๆ แกผตองหา ในกรณทเปนความผดเลกนอย ศาล

อาจสงใหปรบผตองหาเปนเงน (Fine หรอ Day-Fine) และถาศาลเลอกทจะใชมาตรการปรบแลว กมใหใชมาตรการ

น าตวผตองหามาอยในทคมขง (Accused Incarceration) อก แตมาตรการนจะใชไดกบความผดทมโทษจ าคกไมเกน

6 เดอน หรอโทษปรบรายวนไมเกน 180 วน276

นอกจากนนเยอรมนยงมมาตรการทใกลเคยงการลดวนตองโทษอกอยางหนงคอ การรอการลงโทษ

(Sentence Suspended) เนองดวยกระบวนการยตธรรมเยอรมนนยมนโยบายกระบวนการยตธรรมทางเลอกนอกจาก

การจ าคก และเมอศาลเยอรมนเหนวาเมอพจารณาจากรปแหงคดแลว ไมควรตดสนจ าคกจ าเลย กใหจ าเลยมเสรภาพ

โดยการสงรอการลงโทษ

(2) มาตรการอภยโทษ จากการศกษากฎหมายในเรองนของสหพนธสาธารณรฐเยอรมนพบวา มการใช

มาตรการอภยโทษ การอภยโทษ ในมตของรปแบบของประเทศนไมตางอะไรกบประเทศตางๆ ตามทกลาวมาแลว

กลาวคอ เปนมาตรการในการลดโทษตามค าพพากษากบการใหอสสระภาพกบผทถกควบคมตวอยในอ านาจรฐ

ภายใตเงอนไขจากความประพฤตทดของผตองขง ตงแตวนทศาลออกหมายปลอยหรออภยโทษตามบทบญญตของ

กฎหมาย อ านาจในการอภยโทษเปนอ านาจของศาลเปนผวนจฉยวาผตองขงมความประพฤตทสมควรไดรบการอภย

โทษหรอไม277 การอภยโทษเปนการลดปรมาณผตองขงได ตามกฎหมายม 2 รปแบบคอ การอภยโทษแบบรวม และ

การอภยโทษเปนรายบคคล278 ลกษณะของการอภยโทษม 2 ลกษณะดงน

1)การอภยโทษโดยการลดก าหนดโทษตามค าพพากษา ภายใตเงอนไขทพเคราะหจากความประพฤตทดของ

ผตองขง มกใชกบผตองขงทตองโทษจ าคกตลอดชวตหรอจ าคกเปนระยะเวลายาวนาน เมอพบวามพฤตการณทไม

274 Ibid 275 Ibid. 276 Alexis A. Aronowitz. World Factbook of Criminal Justice Systems – Germany. (online document).

www.usdoj.gov. 277 รฐธรรมนญสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มาตรา 92 278 Günther Kaiser, Heiz Schöch: Strafvollzug. Ibid. p.251.

DPU

129

เสยงตอความสงบเรยบรอยและความปลอดภยของสงคมเมอออกไปจากเรอนจ า การอภยโทษลกษณะนตองม

พฤตการณทชดเจนและไดมการรบโทษทแนนอน279ดงตอไปน

(1) โทษประหารชวต ใหลดลงเปนจ าคกตลอดชวต

(2) โทษจ าคกตลอดชวต ใหเปลยนเปนก าหนดโทษจ าคกหาสบป แลวใหลดโทษตามล าดบชนนกโทษ

เดดขาดตามกฎหมายบงคบโทษ

(3) โทษจ าคกไมถงตลอดชวต ใหลดโทษตามล าดบชนนกโทษเดดขาด ตามกฎหมายบงคบโทษ

(4) โทษจ าคกทกระท าโดยประมาท ใหลดก าหนดโทษลง 2 ใน 3 เฉพาะความผดทไดกระท าโดยประมาท

ศาลจะตองปฏบตตามและยดถอหลกทกลาวมาขางตนในการพจารณาอภยทาโดยเครงครด เพอหลกเลยง

ความผดพลาดและความเสยหาย

2) การอภยโทษโดยการปลอยตว เปนการสนสดการรบโทษของบคคลนน สวนหนงอาจเปนเหตผลมาจาก

คงเหลอโทษเพยงเลกนอย ประกอบกบความประพฤตของคนนน ศาลจะพจารณาจากหลายๆ ปจจยประกอบกน

ในทางปฏบตการปลอยตวมกจะสงเปนรายบคคลมากกวาการสงปลอยเปนกลมทมจ านวนมากๆ280

ผตองโทษดงตอไปนใหไดรบการอภยโทษปลอยตวไปได คอ281

(1) ผตองกกขง

(2) ผตองขงทท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณะประโยชนแทนคาปรบ

(3)ผตองขงทไดรบการปลอยตวภายใตเงอนไขการคมความประพฤต และยงไมไดรบโทษกกขงแทนโทษ

จ าคกหรอยงไมไดถกกกขงแทนคาปรบ

ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา นกโทษเดดขาดดงตอไปนใหไดรบการอภยโทษปลอยตว

ไดแก

(1) ผทตองโทษจ าคก ก าหนดโทษตามค าพพากษาทจะไดรบตอไปเหลออยรวมกนไมเกน 1 ป

(2) ผทมลกษณะดงตอไปนคอ

279 รฐธรรมนญสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มาตรา 26 280 Günther Kaiser, Heiz Schöch: Strafvollzug. Ibid.

281 รฐธรรมนญสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มาตรา 60 วรรคท 2

DPU

130

เปนคนพการตาบอดทงสองขาง มอหรอเทาดวนทงสองขาง หรอเปนบคคลซงแพทยไมนอยกวา 2 คน ได

ตรวจรบรองวาเปนคนทพพลภาพ หรอเปนคนเจบปวยดวยโรคเรอรง โรคไตวาย โรคมะเรง โรคภมคมกนบกพรอง

(โรคเอดส) หรอโรคทางจต หรอเปนหญงซงตองโทษจ าคกครงแรก ไดรบโทษจ าคกมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 2 ของ

โทษตามค าพพากษา หรอมอายไมต ากวา 60 ปบรบรณ และตองเหลอโทษจ าคกไมเกน 3 ป หรอเปนคนมอายตงแต

74 ปขนไป หรอเปนผตองโทษจ าคกครงแรกอายยงไมครบ 20 ปบรบรณ ตองไดรบโทษมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 2

ของโทษตามค าพพากษา หรอเปนนกโทษชนเยยม มโทษทไดรบเหลออยรวมกนไมเกน 2 ป

(3) มาตรการฟนฟผกระท าความผด กฎหมายวาดวยการบงคบโทษของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน

ปรากฏในกฎหมายวาดวยการบงคบโทษและวธการบงคบเพอความปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ค.ศ.1976 แกไข

เพมเตม ค.ศ.2001282 ปรากฏสาระส าคญในมาตรการแกไขฟนฟผตองขงดงน

1. หลกเกณฑพนฐานการบงคบโทษจ าคก283

1.1 ภารกจของการบงคบโทษจ าคก ม 5 ประการดงน

1.1.1 ผตองขงตองสามารถทจะด าเนนชวตในอนาคตตอไปโดยปราศจากความผดอาญาอยางม

ความรบผดชอบตอสงคม

1.1.2 การบงคบโทษจ าคก ตองการคมครองสาธารณะตอการกระท าความผดในตอๆ ไปดวย

1.2.3 การด าเนนชวตของบคคลในการบงคบโทษ ตองใหเปนไปตามปกตธรรมดาใหมากทสด

เทาทสามารถจะท าได

1.2.4 ผลรายทงหลายจากการสญเสยเสรภาพจะตองหลกเลยงไมใหเกดขน

1.2.5 การบงคบโทษจกตองกระท าเพอชวยเหลอใหผตองขง สามารถกลบมาใชชวตทมเสรภาพ

ตอไปได

1.2 ฐานะตามกฎหมายของผตองขง284

282 ค าวา “มาตรา” ทจะใชตอไปในหวขอน หมายถง มาตราในกฎหมายวาดวยการบงคบโทษและวธการบงคบเพอความ

ปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ค.ศ.1976. 283 มาตรา 2 และมาตรา 3. 284

มาตรา 4.

DPU

131

1.2.1 ผตองขงตองรวมมอในการก าหนดการบ าบดของตน และในการบรรลซงจดมงหมายของ

การบงคบโทษ ความพรอมของผตองขงส าหรบการบ าบดจกตองไดรบการปลกเราและสงเสรมใหเกดขน

1.2.2 ผตองขงตองอยภายใตการจ ากดเสรภาพตามกฎหมายน ถากฎหมายนมไดระบหลกเกณฑ

พเศษอยางใดไว ขอจ ากดตางๆ ทจะก าหนดใชกบผตองขงจะตองเปนขอจ ากดส าหรบการรกษาความมนคง

ปลอดภย หรอใชส าหรบการขจดการกอกวนทรายแรงตอความเปนระเบยบเรยบรอยของเรอนจ าทไมอาจหลกเลยง

ไดเทานน

2. การวางแผนการบงคบโทษ ในการรบตวผตองขงจะกระท าโดยมผต องขงอนอยรวมดวยไมได

ผตองขงตองไดรบการแจงใหทราบถงสทธและหนาทของเขา หลงจากการรบตว ผตองขงจะตองไดรบการตรวจ

รางกายทนทและตองน าตวผตองขงไปพบผทเปนผบญชาการเรอนจ าหรอหวหนาแผนกรบตว285

แผนการบงคบโทษจะตองระบวาผตองค าพพากษาคนใดจะตองถกสงตวไปไวในเรอนจ าหรอ

แผนกใด การสงตวไปบงคบโทษทอนใหกระท าไดเมอกรณมเหตผลในการบ าบดหรอการคนสสงคม

2.1 การส ารวจเพอบ าบด กลาวคอ เปนการส ารวจเพอบ าบดหลงจากทไดมการรบตวผตองขง

แลวจะตองเรมดวยการคนหาบคลกภาพและความเปนไปของชวตของผตองขง การคนหาดงกลาวอาจละเวนได เมอ

ค านงถงระยะเวลาของการบงคบโทษแลวกรณไมเปดชองใหกระท าเชนนนได286

อนง การตรวจสอบตองครอบคลมพฤตกรรมทงหลาย ซงการไดรถงขอนจ าเปนส าหรบการบ าบด

ผตองขงอยางมแผนในการบงคบโทษและส าหรบการกลบเขาสสงคม หลงการพนโทษของผตองขง287

2.2 แผนในการบงคบโทษ288 กลาวคอ แผนในการบงคบโทษจะตองก าหนดจากผลของการ

ส ารวจเพอบ าบด ตองจดใหสอดคลองกบการพฒนาการของผตองขง ก าหนดระยะเวลาทคาดหมายได และอยาง

นอยตองระบเกยวกบมาตรการดงตอไปน

2.2.1 การใหเขาอยในการบงคบโทษปดหรอการบงคบโทษเปด

2.2.2 การยายไปอยในสถานทบ าบดทางสงคม

285

มาตรา 5. 286

มาตรา 6 (1). 287

มาตรา 6 (2). 288

มาตรา 7.

DPU

132

2.2.3 การใหอยรวมกนเปนกลมหรอบ าบดเปนกลม

2.2.4 งานทใหท า การฝกอาชพ การศกษา

2.2.5 กจกรรมการศกษาตอเนอง

2.2.6 มาตรการชวยเหลอและมาตรการบ าบดพเศษ

2.2.7 การผอนปรนการบงคบโทษ

2.2.8 มาตรการทจ าเปนส าหรบการเตรยมการปลอย

3. การท างาน การศกษาและการศกษาเพมเตม และการปฏบตทางศาสนาเพอการแกไขฟนฟ

3.1 การมอบหมาย เปนการใชการท างานเพอบ าบด การอบรมและการศกษาอบรมเพมเตม ตอง

ตอบสนองจดมงหมายใหผตองขงสามารถยดเปนอาชพหลงการปลอยตวได ผตองขงทมความสามารถตองไดรบ

โอกาสในการฝกวชาชพเพมเตมกรณทไมสามารถใหฝกวชาชพไดจะตองมอบหมายงานอนให ถาผตองขงไม

สามารถท างานทมรายไดตองใหเขาท างานทเปนการบ าบดแทน

3.2 การศกษา289 ผตองขงทยงไมจบชนมธยม ตองมการจดใหมการศกษาในวชาทจะน าไปสการ

จบการศกษา การศกษาตองกระท าระหวางการท างาน

3.3 การท างาน290 ผตองขงมสทธเลอกท างาน ฝกวชาชพ หรออบรมอาชพเพมเตมนอกเรอนจ าได

อยางอสระ ถาสงดงกลาวอยในแผนการบงคบโทษทตอบสนองจดมงหมาย เพอใหมความสามารถท า หรอยดเปน

อาชพหลงการปลอยตวและไมขดตอเหตผลพเศษของการบงคบโทษ

3.4 หนาทในการท างาน291 ผตองขงมหนาทตองท างาน ท ากจกรรมบ าบดดวยการท างาน หรอท า

กจกรรมอนทไดรบมอบหมาย มหนาทตองชวยเหลองานในเรอนจ ามก าหนดไมเกน 3 เดอนตอป ดวยความยนยอม

การท างานหรอการเพกถอนการท างานในธรกจของเอกชนจะตองไดรบความยนยอมของผตองขง

3.5 เงนสนบสนนการศกษา ถาผตองขงทเขารบการฝกอาชพ หรอเขารบการฝกอาชพเพมเตม

หรอเขารบการศกษา อาจไดเงนสนบสนนชวยเหลอ หากปรากฏวาไมมปจจยในการด ารงชวต ไมมการสนบสนน

จากบคคลภายนอก ตลอดทงสทธเกยวกบการประกนสงคม

289

มาตรา 38. 290

มาตรา 39. 291

มาตรา 41.

DPU

133

ในระหวางการท างาน ผตองขงตองเขาศกษาเปนชวโมงหรอวน หรอตามทไดรบมอบหมาย มสทธไดรบ

เงนชวยเหลอในจ านวนทสงเทากบคาตอบแทนในการท างาน

3.6 การปฏบตกจในทางศาสนา292

3.6.1 การฝกจต การปฏบตกจในทางศาสนาจะถกปดกนมได ตองไดรบการชวยเหลอใน

การตดตอกบนกบวชในทางศาสนา ผตองขงมสทธครอบครองหนงสอเกยวกบศาสนา กรณอาจถกยดหากใชโดยม

ชอบ และอาจมวตถทางศาสนาไดตามสมควร

3.6.2 พธกรรมในทางศาสนา ผตองขงมสทธเขารวมในในพธกรรมทางศาสนาตามความเชอ

ของตนไดรบอนญาตใหฟงสวดหรอรวมกจกรรมของศาสนาอนเมอนกบวชศาสนานนเหนชอบ บางกรณอาจ

ตองหามไมใหรวมสวด หรอมกจกรรมทางศาสนาอน เมอเปนภยรายแรงตอความปลอดภยและความสงบเรยบรอย

อยางไรกตามจะตองฟงความเหนของนกบวชแหงศาสนากอนการปฏเสธเชนนน

292

มาตรา 53-55.

DPU

134

บทท 4

วเคราะหมาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าในประเทศไทย

บทนจะไดท าการศกษาวเคราะหเปรยบเทยบสถานการณและสภาพปญหาพนฐานของการบงคบโทษใน

ประเทศไทย ภารกจและระบบของกระบวนการบงคบโทษจ าคกกบผลในการลดปรมาณผตองขง ตลอดทงมาตรการ

ทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ไดแก มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ

มาตรการแกไขฟนฟผตองขง ผลการศกษาวเคราะหน าเสนอตามล าดบดงตอไปน

4.1 สถานการณและสภาพปญหาพนฐาน

4.1.1 สถานการณปญหาการบงคบโทษจ าคก จากการศกษาสามารถสรปปญหาของงานราชทณฑทส าคญ 7

ประการดงน

1) ปรมาณผตองขงมจ านวนมากกวาความจของเรอนจ า และมแนวโนมทจะเพมมากขนอยางตอเนองและ

แนวโนมในอตรากาวหนา เปนวกฤตราชทณฑทเปนอปสรรคส าคญในการทจะพฒนาการในเรองอนๆ ได ปญหา

หลกทส าคญของงานราชทณทไทยปจจบนคอ “ผตองขงลนเรอนจ า”293

2) เจาพนกงานบงคบโทษจ าคกยงอยในอตราทต า (เฉลยทประมาณ 10,000 กวาคน) มไมเพยงพอตอการ

ดแลและการใชมาตรการบงคบโทษ

3) งบประมาณ พบวามจ านวนมากขนและเพมขนทกป และใชจายไปในเรองการบรโภคมากทสด ซงอตรา

เพมขนตามจ านวนการเพมขนของผตองขง งบประมาณมไดถกใชไปเพอการแกไขฟนฟมากเทาไรนก ทงๆ ทงาน

ราชทณฑเปนการลงทนกบมนษยทส าคญ

293 จากการสอบถามดวยแบบสอบถามกลมผปฏบตงานราชทณฑ เหนวา ผตองขงลนเรอนจ าเปนอปสรรคในการด าเนนการ

มาตรการตางๆ แกผตองขง มความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 79 คดเปนรอยละ 89.8

DPU

135

4) อายผตองโทษพบวา อาย 21-30 ป เพศชาย ตดคกมากทสด และรองลงมาคอ อาย 30-45 ป ขอมลสวนน

เปนจดออนทตองรบแกไข เพราะคนเหลานอยในชวงวยทเปนก าลงส าคญของประเทศตอไป หากขาดการแกไข

ปรบพฤตนสยจะกลายเปนอาชญากรอาชพ และเขาตองอยกบสงคมนาน

5) ผตองขงทตองโทษครงแรก มอตราประมาณรอยละ 86.01 สวนใหญเปนเพศชาย กระท าผดซ าครงทสอง

ไมถงรอยละ 10 สวนทเหลอเปนผทตองโทษซ า 3-5 ครง ซงมจ านวนนอยมาก ขอมลสวนนเปนจดแขงทนาสนใจ

มาก เพราะตามหลกอาชญาวทยาและทณฑวทยา และตามวตถประสงคของการบงคบโทษ เหนตรงกนวามาตรการ

แกไขตางๆ จะใชไดผลส าหรบผทกระท าความผดครงแรก ซงสนนษฐานวายงไมเปนอาชญากรอาชพ

6) ฐานความผดทตองจ าคกมากทสดคอ ความผดเกยวกบยาเสพตด รองลงมาคอความผดเกยวกบทรพย

ส าหรบก าหนดโทษตามหมายศาล จ าคกมากทสดอยทก าหนดโทษ 2-5 ป รองลงมาคอ 5-10 ป

7) ความรวมมอกบหนวยงาน/ภาคอนๆ เพอการบงคบโทษ พบวา เรอนจ าหรอทณฑสถาน ตองบรหาร

จดการงานดานตางๆ เองทกเรอง และทกดาน ซงในความเปนจรงเปนไปไมไดทจะท าใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลทดทกดาน หนวยงาน/ภาค ตางๆ ในสงคมไมสามารถเขามาชวยบรณาการการบงคบโทษได

กรณถามมาตรการทางกฎหมายบญญตใหมการบรณาการหนาทรวมกนเพองานบงคบโทษ หนวยงานตางๆ

ทเกยวของของรฐจะมภารกจตามกฎหมายทตองเขามารวมท างานกบเรอนจ าหรอทณฑสถาน รวมทงภาคสงคมดวย

ซงจะท าใหเกดประสทธภาพและประสทธผลทดและไดความช านาญเฉพาะดาน กอปรกบเปนการแกไขปญหา

บคลากรของเรอนจ าหรอทณฑสถานทไมเพยงพออยแลวไดดวย

4.1.2 วเคราะหการบงคบโทษจ าคกในเรองทวไป

1) ในเรององคความรวาดวยการบงคบโทษจ าคก หลกการและแนวคด ในประเทศญปน สหพนธสาธารณรฐ

เยอรมน ประเทศองกฤษ พบวากฎหมายบงคบโทษตางมงเนนการปฏบตตอผตองโทษจ าคกอยางมมนษยธรรม โดย

ไมด าเนนการดวยความทารณโหดรายไรมนษยธรรม เหนไดจากการทสงคมโลกมปฏกรยาในการรวมกนสราง

มาตรฐานขนต าวาดวยการปฏบตตอผตองขง และมผลกอใหเกดความพยายามของแตละประเทศ ทพยายามปฏบต

ตามแนวทางของมาตรฐานดงกลาว อนเปนการเปลยนแปลงแนวทางการลงโทษทมงแกแคนทดแทน ทารณโหดราย

ไปสการจ าคกทพยายามทจะท าใหผตองโทษไดมการด ารงชวตในอนาคตโดยปราศจากการกระท าความผดและใหม

ความรบผดชอบตอสงคม อนเปนเพอกระท าเพอการคมครองสงคม ดงนน ประธานของการบงคบโทษจ าคกคอ

“ผตองขง” การปฏบตตอผตองขงในเรอนจ าจงตองด าเนนการโดยมความเปน “เสรนยม” คอมการคมครองสทธ

DPU

136

หนาทของผตองขง มความ “โปรงใส” ตองตรวจสอบไดในทกมต มความเปน “ประชาธปไตย” กลาวคอ การบงคบ

โทษจ าคกตองเกดจากความยนยอมพรอมใจจากผถกบงคบโทษ

2) กระบวนการยตธรรมทางอาญากบการบงคบโทษ กระบวนการยตธรรมทางอาญาทมงคมครองสทธของ

ประชาชน ตองไมน าบคคลเขามาอยในกระบวนการยตธรรมทางอาญาเปนเวลานาน กลาวคอไมจ าเปนหรอไมเขา

เงอนไขของกฎหมายกไมเอาตวผต องหาหรอจ าเลยเขามาอยในอ านาจรฐ โดยเฉพาะในฐานะผตองขงระหวาง

พจารณา เพราะมผลกระทบแกบคคลและครอบครวของบคคลนน ตามหลกกฎหมายตองถอวาผตองหาหรอจ าเลยยง

เปนผบรสทธอยจนกวาศาลจะพพากษาถงทสดวากระท าความผด กรณถาตอมาศาลฎกาพพากษายกฟองผตองหา

หรอจ าเลยกถกขงมาเปนเวลานาน

ในชนราชทณฑปญหาพนฐานของเรอนจ าในประเทศไทยคอ ผตองขงลนเรอนจ า เจาหนาทไมเพยงพอ การบงคบโทษจงไมสามารถท าไดอยางมประสทธภาพ สาเหตของปญหาสวนหนงมาจากกระบวนการยตธรรมทางอาญาไทย ทบรหารจดการเปนระบบสายพานและตางฝายตางท างาน ไมรวมมอกนอยางเปนระบบ ท าใหเรอนจ าเปนขนตอนสดทายของกระบวนการ จงมผต องขงมากเกนก าลงทจะรบได ซงแทจรงแลวปญหานเปนความรบผดชอบรวมกนของหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทงหมดมใชปญหาแตเฉพาะราชทณฑฝายเดยวทตองแกปญหาแตเพยงล าพง องคกรในกระบวนการยตธรรมในชนต ารวจ อยการ ศาล เปนตนทางในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ไมสามารถทราบขอมลในหนวยงานอนในกระบวนการเดยวกนไดอยางถกตอง หรอทราบบางแตอาจเหนวาไมเกยวกบหนวยงานของตน แตในประเทศญปน ประเทศสาธารณรฐเยอรมน และประเทศองกฤษและเวลส มการออกนโยบายและผลการวเคราะห/สงเคราะหกระบวนการยตธรรมทางอาญา ออกสสาธารณะชนและทกหนวยในกระบวนการยตธรรมทางอาญา เชน ในประเทศองกฤษม All for Justice ในประเทศญปนม Summary of The White Paper on Crime เปนตน พมพเผยแพรโดยกระทรวงยตธรรมของประเทศนนๆ วเคราะหและประเมนผล ตลอดทงใหแนวนโยบายในทางกระบวนการยตธรรมใหทกฝายสามารถเหนภาพรวมกนทงระบบ เพอน าไปสการปรบปรงแกไขสงทบกพรองของกระบวนการอยางเปนระบบ แตปรากฏวาในประเทศไทยไมมเอกสารขอมลท านองน พบแตสรปรายงานประจ าปของหนวยงานตางๆ แยกกนท า

จากผลการศกษากระบวนการยตธรรมทางอาญาของประเทศญปน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ประเทศ

องกฤษ ทกประเทศใชแนวทางในการเลยงโทษจ าคกเปนหลก เพราะการลงโทษจ าคกใหผลเสยมากกวาผลด ไมวา

ตวผตองขง สงคม รฐ ไดมการน ามาตรการ Diversion มาใช การลงโทษจ าคกจะใชเฉพาะกบผกระท าความผดทเปน

อาชญากรมออาชพ ทจ าเปนตองแกไขดวยวธการจ าคกเทานน ดงนน จงสรปแนวทางแกไขไดวาตองน ามาตรการผน

คดออกจากระบบ (Diversion) มาใชกบกระบวนการยตธรรมไทยมากขน หลกเลยงโทษจ าคกระยะส น และการ

DPU

137

ลงโทษจ าคกตองยนยนไดวาการจ าคกจะตองสามารถแกไขอะไรหรอจะเปนประโยชนอะไรกบผท าผดเหยอหรอ

สงคมไดบาง ถาไมไดชวยใหอะไรดขนกไมควรน าคนมาเขาคก

3) คณลกษณะของกฎหมายบงคบโทษทด ผลจากการศกษารปแบบและสาระส าคญของกฎหมายบงคบ

โทษจ าคกของประเทศญปน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน และประเทศองกฤษ และมาตรฐานขนต าของการปฏบตตอ

นกโทษ สรปไดดงน

1.เนอหาของกฎมายตองมความชดเจน ประมวลกฎหมายใหอยรวมกนอยางมระบบ เปนล าดบทใช

2.มหลกประกนสทธขนพนฐานใหกบผตองขง โดยทผตองขงตองเปน “ประธาน” ของการบงคบ

โทษ

3.ภาษาทใชสามารถสอกบบคคลทเกยวของไดถกตองตรงกน ไมวาในเชงทศทางของความคดทม

เจตนารมณทมงเนนถงวตถประสงคในการบงคบโทษอยางแทจรง และบทบญญตก าหนดแนวทางในการปฏบตได

อยางเปนรปธรรม อยบนพนฐานของ ความเปนเสรนยม ความโปรงใส ตรวจสอบได มมาตรฐานเหมอนกนหรอ

เทากนในทกเรอนจ า

4.กฎหมายตองไมน าไปสการท าลายลกษณะหรอวฒนธรรมเดมในการด ารงชวตหรอตามหลกทวา

ภายในเรอนจ ากบภายนอกเรอนจ าตองไมแตกตางกนมาก ตองไมก าหนดใหกระบวนการบงคบโทษ ทเปนการ

ท าลายความเปนมนษย เชน การทรมานดวยวธทารณโหดราย ทางรางกายและจตใจภายในเรอนจ า

5.การแกไขฟนฟตองกระท าอยางมระบบ และไดรบความรวมมอจากหนายอนๆ ในกระบวนการ

ยตธรรมตนทางและภาคสงคม

4.1.3 กฎหมายบงคบโทษในประเทศไทย จากการศกษาพบวาประเทศไทยมพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.

2479 เปนหลกในการบงคบโทษ โดยในเนอหาสาระก าหนดหวขอเรองตางๆ ไวกวางๆ ไมมบทบญญตทวางกรอบ

แนวทางทมงเนนหรอน าไปสการบงคบโทษตามวตถประสงคของการบงคบโทษจ าคกอยางจรงจง ส าหรบกฎหมาย

ฝายบรหารหลานฉบบทออกมา เชน ประกาศกระทรวง ขอบงคบ ระเบยบ ค าสงตางๆ มอยมากมายจนกระทงผ

ปฏบตเองกเกดความสบสนในการใชไดงาย ในเรองสทธเสรภาพ หรอในเรองการแกไขฟนฟผต องขง ใน

ตางประเทศทศกษาจะออกเปนกฎหมายโดยผานสภานตบญญตแหงชาตเพราะถอวาเปนเรองทส าคญ จงอาจสรปได

วาประเทศไทยมกฎหมายบงคบโทษจ าคกคอ พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 แตขาดสาระส าคญและ

รายละเอยดในการบงคบโทษอกหลายประการ ประเทศไทยยงไมมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองโทษ ท าให

DPU

138

เราขาดกลไกทางกฎหมายทส าคญทจะผลกดนใหเกดกระบวนการและวธการในการแกไขฟนฟผกระท าความผด

ปรบปรงจตใจและทศนคต

ตามกฎหมายของประเทศไทยไมมเนอหาบทบญญตทสอถงวตถประสงคของการบงคบโทษอยางแทจรง

มเขยนไวกวางๆ พบในทางนโยบายบางเทานน

ตามมาตรฐานองคการสหประชาชาต มความชดเจนมากสรปไดวา “วตถประสงคและความชอบธรรม

ของโทษจ าคกหรอมาตรการลงโทษอนคอ เพอคมครองสงคมใหปลอดภยทสดจากอาชญากรรม และสามารถทจะ

ด ารงชวตในทางทเคารพตอกฎหมายบานเมองและชวยเหลอตนเองไดเมอกลบคนสสงคมแลว294ระเบยบขอบงคบ

ของเรอนจ าตองเปนไปเพอลดความแตกตางระหวางชวตในเรอนจ ากบชวตทเปนอสระนน หากความแตกตางนน

เปนผลลบตอความรบผดชอบของนกโทษหรอลดทอนความเคารพตอศกดศรความเปนมนษยของนกโทษ295

กฎหมายของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มบทบญญตก าหนดวตถประสงค เพอจะแสดงถงเจตนารมณของ

การบรหารจดการเรอนจ าเชนเดยวกบมาตรฐานองคการสหประชาชาต ส าหรบประเทศญปน และประเทศองกฤษ

เชนเดยวกน

ในทางทฤษฎการบงคบโทษรายบคคล (Individualization of Punishment) ในทางปฏบตกไมสามารถทจะ

ด าเนนการใหเขาถงผลตามแนวคดทฤษฎนได การแกไขเปลยนแปลงผตองขงในประทศไทยจงไดผลนอยมาก

อปสรรคทส าคญอกประการคอผตองขงของเรามปรมาณมาก ดงนน การมกฎหมายเฉพาะในเรองนจงเปนสงส าคญ

และจ าเปนมาก และเมอเราเทยบเคยงกบประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน พบวาทก

ประเทศทศกษาลวนแลวแตมกฎหมายหรอบทบญญตทชดเจนในเรองของการแกไขฟนฟผต องขงทงสน และ

กฎหมายเปนกลไกส าคญอนหนงทก าหนดแนวทาง กรอบความคด รปแบบ วธการ กลไก ในการแกไขฟนฟ

ผตองขงไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

4.2 ภารกจและระบบของกระบวนการบงคบโทษจ าคกกบผลในการลดปรมาณผตองขง

กฎหมายบงคบโทษในความหมายอยางกวางเปนกฎหมายอาญาตามทไดกลาวมาแลวในบทท 2 ภารกจของ

กฎหมายบงคบโทษจงเปนภารกจเดยวกนกบกฎหมายอาญา กลาวคอเพอปองกนและปราบปรามการกระท าความผด

เพอรกษาความสงบเรยบรอยของสงคม และเพอคมครองคณธรรมทางกฎหมายมใหถกละเมด ซงสอดคลองตองกน

294 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 58. 295 มาตรฐานขนต าในการปฏบตตอนกโทษ ขอ 60 (1).

DPU

139

กบกบวตถประสงคของการบงคบโทษทวา เพอใหผกระท าความผดสามารถด ารงชวตในอนาคตไดโดยปราศจากการ

กระท าความผดและมความรบผดชอบตอสงคม และเพอปกปองคมครองสงคม

กระบวนการและขนตอนของการบงคบโทษจงเปนหวใจส าคญของกระบวนการยตธรรมทางอาญา เพอการ

บรรลภารกจดงกลาวขางตน เพราะชนบงคบโทษเปนเสมอน “โรงงานซอมมนษย” หรอ “เครองกรองนทกรองของ

เสยออกจากสงคม” ถาโรงงานหรอเครองกรองน าดงกลาวด าเนนการไดอยางมประสทธภาพสงคมกจะรมเยนเปน

สข อาชญากรนอยลง ประเทศมพลเมองทมคณภาพ คณธรรม จรยธรรม แตถาลมเหลวเพราะกระบวนการบงคบ

โทษไรประสทธภาพ ขาดกระบวนการในการแกไขฟนฟทดและถกตองแลว สงคมกจะมผกระท าความผดมากยงขน

องคกรอาชญากรรมกจะเกดมากขนเตมบายเตมเมอง เพราะกระบวนการยตธรรมไมเขมแขง ไรสมรรถภาพ อาชญา

กรไมเกรงกลว การบงคบโทษแกไขความคด ทศนคต พฤตกรรมผกระท าความผดไมได การบงคบโทษจ าคกกจะท า

ไดเฉพาะการขงไวตามค าพพากษาแตเพยงอยางเดยว และแนนอนผลทตามมาคอ มการกระท าความผดซ าซาก หลาย

ครงหลายหนมากขน กระบวนการยตธรรมชนสอบสวนฟองรองและชนพจารณาพพากษาท างานหนกมากขน

ปรมาณคดสะสมคงคางสงขน ผตองขงมปรมาณมากขน และมการอาศยเรอนจ าเปนแหลงกระท าความผด แหลง

ปกปดปดบงอ าพรางของอาชญากรมออาชพ ฯลฯ ภารกจและระบบของกระบวนการบงคบโทษจ าคกจงมผลตอ

ปรมาณผตองขงในเรอนจ ามาก และความสงบเรยบรอยของสงคม

ผลจากการออกแบบสอบถามกลมเจาพนกงานราชทณฑ เหนวา ผตองขงลนเรอนจ าเปนอปสรรคในการ

ด าเนนการมาตรการตางๆ แกผตองขง มความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 79 คดเปนรอยละ 89.8

4.3 มาตรการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ในหวขอนจะท าการศกษาวเคราะหมาตรการ 3 มาตรการหลกคอ มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ

มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไขฟนฟผตองขง ซงจดล าดบการศกษาวเคราะหทง 3 มาตรการ ตามล าดง

ดงตอไปน

4.3.1 การพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ วเคราะหประมวลผลไดตามล าดบตอไปน

1) ประเทศองกฤษ ใชการพกโทษ-ลดโทษคอนขางมาก ในอดตทผานมาเคยมประวตการพก-ลดผตองขงลง

ถงครงหนงของโทษทไดรบ296 ซงเปนระบบการปลอยตวแบบอตโนมต เปนผลท าใหผตองโทษไมไดรบโทษอยาง

296 ค.ศ.1987-1990

DPU

140

เหมาะสมกบพฤตกรรมการกระท าความผด ท าใหไมมเวลาเพยงพอในการแกไขฟนฟผกระท าความผดใหรส านกได

และเปลยนแปลงผลของค าพพากษามาก เปนการเอาการพก-ลดโทษมาใชในการลดปรมาณผตองขงมากเกนไป จง

ผดวตถประสงค และขดกบทฤษฏการบงคบโทษทมงคนคนดสสงคม และคมครองสงคม ผลทตามมาคอ ประชากร

ของผตองขงเพมขน สถตตการกระท าความผดซ าเพมมากขน เปนผลโดยตรงจากกระบวนการแกไขฟนฟไม

สามารถกระท าไดอยางมประสทธภาพนนเอง การปรบเปลยนบคลกนสยลมเหลว

ขอเทจจรงขององกฤษดงกลาวขางตนสะทอนใหเหนถงการไมด าเนนการตามวตถประสงคของการบงคบ

โทษอยางมประสทธภาพและการไมด าเนนการตามหลกการบงคบโทษเปนรายบคคลตามหลก Individualization of

Punishment ซงปรากฏในมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขงขอ 59 และขอ 60 จากบทเรยนในชวงดงกลาวน

ประเทศองกฤษเองกไดเปลยนแนวนโยบายในการบงคบโทษไปแลว โดยเครงครดตอการพก-ลดโทษ และเนนการ

ประเมนผตองโทษกอนปลอยตวออกสสงคม

2) ประเทศสหรฐอเมรกา หลกการและวตถประสงคของการใชมาตรการพกโทษและลดโทษคอ ผตองขง

ตองมความประพฤตด เขารวมโครงการตางๆ อยางดกบเรอนจ า ขยนท างาน อทศตนเพอประโยชนของสงคม ตลอด

ทงเหตผลในเรองของความปลอดภยของสงคม และเพอรกษาระเบยบวนยในเรอนจ า

จากการศกษาไมพบขอมลวาน ามาตรการนมาใชเพอลดปรมาณผตองขงเปนวตถประสงคหลกในการใช

มาตรการพก-ลดโทษ แตผลจะลดไดมากนอยขนอยกบพฤตกรรมของผตองขงทมพฒนาการทดขน ซงเปนไปตาม

วตถประสงคของการบงคบโทษอยางมประสทธภาพและการด าเนนการตามหลกการบงคบโทษเปนรายบคคลตาม

หลก Individualization of Punishment ตามมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขงขอ 59 และขอ 60

3) ประเทศญปน การบรหารจดการของกระบวนการยตธรรมทางอาญาของประเทศญปนในการเลยงโทษ

จ าคกมประสทธภาพมาก และยงใชมาตรการพกโทษ-ลดโทษ เปนชองทางระบายผตองขงออกจากเรอนจ า เมอ

ผตองขงพฒนาพฤตนสยเขาตามเกณฑของกฎหมายก าหนด โดยผานการประเมนจากคณะกรรมการพกโทษ-ลดโทษ

ใหความส าคญกบการคนคนดสสงคม

จากบรบทของสงคมของญปนทคอนขางเขมแขงมากในการชวยเหลอผตองขง และกระบวนการยตธรรมถก

ออกแบบมาอยางมประสทธภาพในการกรองคนเขาสเรอนจ า ท าใหไมมปญหาผตองขงลนเรอนจ า ซงปญหาดงกลาว

นเปนอปสรรคตอการตดตามประเมนผตองขงรายบคคล ในทางปฏบตจงบรหารจดการไดตามวตถประสงคของการ

DPU

141

บงคบโทษอยางมประสทธภาพและการด าเนนการตามหลกการบงคบโทษเปนรายบคคลตามหลก Individualization

of Punishment ตามมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขงขอ 59 และขอ 60

4) ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน กระบวนการยตธรรมทางอาญาของเยอรมนจะใหความเขมขนกบ

กระบวนการพจารณาพพากษากอนศาลออกค าพพากษา ท าใหมาตรการพกโทษ-ลดโทษ ใชในชนพจารณาพพากษา

อยางเตมทแลว ดงน นผทจะตองถกจ าคกจงเปนผทจ าเปนตองเขาสระบบเรอนจ าเทาน น กลาวคอระบบของ

กระบวนการพจารณาพพากษาคดกลนกรองอยางด คนทจ าเปนตองตดคกเทานนทศาลจะพพากษาใหจ าคก ผ

พพากษาในเยอรมนจะมความรในเรองของการบงคบโทษ การก าหนดระยะเวลาในการรบโทษจ าคกนนศาลจะรวา

ผกระท าผดตองเผชญกบโปรแกรมการแกไขฟนฟอะไรบาง ในขณะเดยวกนศาลยงมอ านาจตรวจสอบกระบวนการ

บงคบโทษไดดวย จากการทเยอรมนมศาลบงคบโทษ กรณการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจงไมมการ

น ามาใชในชนบงคบโทษ

5) ประเทศไทย มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ อยภายใตเงอนไขการเปลยนแปลงพฤตนสยของ

ผตองขง เปนมาตรการจงใจใหผตองโทษประพฤตตนด ตงใจรบการศกษาอบรม ฝกวชาชพ สะสมคณงามความด ม

ผลตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ตามบรบทของสงคมไทยจากผลของการออกแบบสอบถาม ความคดเหนพบวา 1.กลมผพพากษา อยการ ต ารวจ เหนวา การพกการลงโทษ-การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลด

ปรมาณผตองขงลงได มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 147 ราย คดเปนรอยละ 55.7 และ

มาตรการนสามารถลดการกระท าความผดซ าได มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 128 ราย คด

เปนรอยละ 48.5

2.กลมงานราชทณฑ เหนวา การด าเนนการไดตามวตถประสงคของมาตรการพกการลงโทษ มความเหนไป

ในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 60 คดเปนรอยละ 68.2 และการด าเนนการไดตามวตถ ประสงคของมาตรการ

ลดวนตองโทษมความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 69 คดเปนรอยละ 83.8

ประเดน ความมประสทธภาพของขนตอนการบรหารจดการ มความคดเหนดงน ในการพกการลงโทษ ม

ความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 51 คดเปนรอยละ 58.0 ในการลดวนตองโทษ มความเหนไป

ในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 64 คดเปนรอยละ 72.7 ประเดน เปนมาตรการทชวยลดปรมาณผตองขง ม

DPU

142

ความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 62 คดเปนรอยละ 70.4 ประเดน ผลในการลดการกระท าความผด

ซ าของมาตรน มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 38 ราย คดเปนรอยละ 43.1

3.กลมผตองขง เหนวา ผตองขงมความรความเขาใจในเรองการพกการลงโทษ พบวา มระดบการตอบใน

ระดบคอนขางมากและมาก จ านวน 37 ราย คดเปนรอยละ 42.0 และมความรความเขาใจในเรองการลดวนตองโทษ

ในระดบคอนขางมากและมาก จ านวน 36 ราย คดเปนรอยละ 40.9

ผลจากการสมภาษณ เปนการใหโอกาสผตองขงไดรบประโยชนจากการประพฤตตนด มความอตสาหะ

ตงใจในการศกษาอบรมและฝกวชาชพ พฒนาตนเองปรบปรงบคลกนสยใหดขน จนเปนทนาพอใจ ใหสามารถ

ออกไปใชชวตในสงคมปกตไดกอนระยะเวลาตามค าพพากษา เปนการจงใจใหอยในระเบยบวนย ใฝศกษา ท า

ประโยชนใหทางราชการและสงคม

ถาการพก-ลดโทษมมาตรฐานและท าอยางถกตอง ผกระท าผดกจะไมท าผดซ าอก เปาหมายอยทการแก

บคคล ในเรองปรมาณผตองขงจะลดลงไดมากหรอนอยการพจารณาจากมาตรการนตอบไดไมชดนก จะวามผลตอ

การลดปรมาณในทางตวเลขกไดบาง แตผลของการแกไขฟนฟผต องขงไดนาจะมผลมากกวา ประเทศไทยใช

มาตรการนนอยมาก

จากขอมลการศกษาในเรองมาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษทไดท าการศกษามาเปนล าดบ สามารถ

ประมวลผลไดวา มาตรการนมวตถประสงคเพอใหประโยชนแกผตองขงทมความประพฤตด มความเปลยนแปลงท

ตอบสนองตอวตถประสงคของการบงคบโทษทด โดยผลทผตองขงจะไดคอไดรบอสรภาพทเรวขนกวาทก าหนด

โทษตามค าพพากษา กรณจงมผลถงการออกจากเรอนจ ากอนก าหนด และสงผลตอการลดปรมาณผตองขงตอมา

นนเอง ดงนนเปาหมายหลกของมาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มนเนนทการแกไขฟนฟผตองขงเปน

รายบคคลเปนหลก แตเรองของการลดปรมาณผตองขงเปนผลภายหลงจากการบรรลเปาหมายแรกมากอน เชนนใน

มตของการลดปรมาณผตองขงในมาตรการนจงขนอยกบประสทธภาพและประสทธผลของมาตรการในการฟนฟ

แกไขผตองขงเปนหลก มาตรการนมผลตอการชวยลดปรมาณผตองขงไดบาง

กรณถาเอามาตรการพกการลงโทษ-และลดวนตองโทษ มาใชเพอการลดปรมาณผตองขงเปนหลกโดยไม

ค านงถงวตถประสงคหลกของมาตรการน กจะกอใหเกดผลเสยหายตามมามากมาย เชน ผกระท าผดไดรบโทษทไม

เหมาะสมกบการกระท า ยงไมมการปรบปรงบคลกนสย การกระท าความผดซ าจะมากขน ปญหาสงคมและการ

กระท าความผดอาญาจะมมากขน

DPU

143

4.3.2 การอภยโทษ หลกการการอภยโทษ เปนเครองมอส าคญประการหนงทนานาอารยประเทศน าไปใชใน

การบรหารด าเนนกระบวนการยตธรรม แมวาในแตละประเทศจะมระบบการปกครองทแตกตางกนไปประมขหรอ

ผน าประเทศหรอรฐนนจะถกก าหนดใหมอ านาจในการทจะอภยโทษใหแกผกระท าผดใหไดรบการยกโทษ

ลดหยอนผอนโทษ หรอปลอยตวพนโทษไป เหตผลแหงการอภยโทษนมาจากหลกแหงความเมตตากรณาอนจะท า

ใหผ กระท าผดไดมจตส านกในการกระท าผดและมโอกาสแกไขตนเอง มงในการแกไขความผดพลาดใน

กระบวนการยตธรรมเพอธ ารงไวซงความสมบรณตามหลกนตธรรม เอออ านวยตอการปฏบตตอผกระท าผดใน

หลกการของอาชญาวทยาและทณฑวทยารวมทงรกษาความสงบเรยบรอยในสงคม

1) ประเทศองกฤษ ยกยองและใหความส าคญกบอ านาจของพระมหากษตรยในงานทางตลาการ โดยเฉพาะ

ยดหลก “พระมหากษตรยทรงเปนทมาแหงความยตธรรม” องกฤษใชการอภยโทษเปนมาตรการบรรเทาความรนแรง

ในการใชโทษ เชน โทษประหารชวต รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย มหนาทกลนกรองคณสมบตของบคคลท

จะขอพระราชทานอภยโทษ

2) ประเทศสหรฐอเมรกา การอภยโทษเปนอ านาจของประธานาธบด อาศยอ านาจตามรฐธรรมนญ

สหรฐอเมรกา และอ านาจของผวาการรฐของแตละรฐ และมหลายรปแบบดวยกน อ านาจของประธานาธบดมมากซง

เปนไปตามแนวทางของประเทศองกฤษ กลาวคอ การอภยโทษอาจมเงอนไข ไมมเงอนไข หรอเปนการเปลยนโทษ

หนกเปนเบา ทงนโดยมคณะกรรมการอภยโทษ (Office of the pardon Attorney) อยในส านกงานอยการท าหนาท ม

กระบวนการตรวจสอบและส าแดงขอมลขอเทจจรงตางๆ เปนรายบคคล

3) ประเทศญปน อ านาจในการอภยโทษเปนของพระเจาแผนดน โดยค าแนะน าของคณะรฐมนตรคลายกบ

ของประเทศไทย อาจท าเปนรายบคคลหรอเปนกลมกได ม 2 ลกษณะคอการยตการรบโทษกบการเปลยนโทษทหนก

เปนโทษเบา โดยทางปฏบตพบวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าแตจะใชไดตองเขาหรอผาน

เงอนไขตามทกฎหมายก าหนดกอนเทานน

4) ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน มาตรการอภยโทษมการน ามาใชกบผตองขงภายใตเงอนไขจาก

ความประพฤตของผองขง อ านาจในการอภยโทษเปนอ านาจของศาล จะเหนไดวาแตกตางจากประเทศองกฤษ

สหรฐอเมรกา ญปน และไทย ซงอาจท าในรปแบบรายบคคลหรอเปนกลมกได และเปนการอภยโทษโดยลดก าหนด

โทษตามค าพพากษาหรอโดยการปลอยตวอนเปนการสนสดการรบโทษกได การอภยโทษจงถอวาชวยลดปรมาณ

DPU

144

ผตองขงลงไดบาง โดยถอวาถาอยในเงอนไขแลวผตองขงเหลานไมมความจ าเปนตองอยในเรอนจ าแลว ควรปลอย

ออกสสงคม

5) ประเทศไทย การอภยโทษเปนพระราชอ านาจของพระมหากษตรย เปนเหตผลของความเมตตา การให

อภย ใหโอกาส เพอมงทจะแกไขความผดพลาดทผานมา เปนท งการยกโทษหรอลดหยอนผอนโทษ การขอ

พระราชทานอภยโทษตองกระท าผานรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม การอภยโทษในประเทศไทยมทงแบบ

เฉพาะรายและแบบรวมเนองในโอกาสตางๆ ในประเทศไทยแตละครงทมการอภยโทษแบบรวมจะมจ านวนผไดรบ

การอภยโทษคอนขางมาก ในเรองของจ านวนจงมผลตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าได

ตามบรบทของสงคมไทยจากผลของการออกแบบสอบถามความคดเหนพบวา

1.กลมผพพากษา อยการ ต ารวจ เหนวา การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 147 ราย คดเปนรอยละ 55.7 และมาตรการนสามารถลดการ

กระท าความผดซ าได มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 126 ราย คดเปนรอยละ 47.7

2.กลมงานราชทณฑ เหนวา การด าเนนการไดตามวตถประสงคของมาตรการอภยโทษ มความเหนไป

ในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 78 คดเปนรอยละ 88.6 ประเดน เปนมาตรการทชวยลดปรมาณผตองขง ม

ความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 62 คดเปนรอยละ 70.4 ประเดน ผลในการลดการกระท าความผด

ซ าของมาตรน มความเหนไปในทางนอยและคอนขางนอย จ านวน 38 ราย คดเปนรอยละ 43.1

3.กลมผตองขง เหนวา ผตองขงมความรความเขาใจในเรองการอภยโทษ พบวา มระดบการตอบในระดบ

มากและคอนขางมาก จ านวน 50 ราย คดเปนรอยละ 56.8

ผลจากการสมภาษณ มวตถประสงคเพอใหนกโทษส านกในพระมหากรณาธคณ แกไขความผดพลาดใน

กระบวนการยตธรรม เพอจงใจใหนกโทษประพฤตตนดขณะอยในเรอนจ า ชวยลดปรมาณจ านวนนกโทษระบาย

ความแออดในเรอนจ า

ในประเทศไทยมผลตอการลดปรมาณผตองขง แตแคชวคราวเทานนเพราะผตองขงทไดรบการอภยโทษนน

ไมสามารถตรวจสอบไดวาผตองขงนนกลบตนเปนคนดหรอพรอมทจะออกไปสสงคมไดแลวหรอไม จงมโอกาสท

ผตองขงทไดรบการปลอยตว อภยโทษจะกลบมากระท าผดอกสงมาก

จากขอมลการศกษาในเรองมาตรการอภยโทษทไดท าการศกษามาเปนล าดบแลวนน สามารถประมวลผลได

วา เปนมาตรการทมผลตอการลดปรมาณผตองขงได โดยเฉพาะกรณการอภยโทษเปนจ านวนมากๆ แตสงทตอง

DPU

145

ค านงมากๆ คอ เงอนไขการใหอภยโทษ การก าหนดเงอนไขการอภยโทษจงมความส าคญมาก มฉะนนจะเปนการ

ปลอยบคคลทยงไมสมควรออกจากเรอนจ าสสงคม จะมผลกระทบตอความสงบเรยบรอย ความปลอดภยของสงคม

หวใจส าคญจงอยทเหตผลในการก าหนดคณสมบตผไดรบโอกาสอภยโทษ และการเปลยนแปลงพฤตนสยของ

ผกระท าความผด ดงนหลกการและคณสมบตของการอภยโทษจงไปผกโยงกบผลการแกไขฟนฟผตองขง สวน

ใหญจะเปนผตองขงในชนด ชนดเยยม มใชการอยในเรอนจ านานเทานนเทานจงไดรบโอกาสอภยโทษ

4.3.3 การแกไขฟนฟพฤตนสยผตองขง วเคราะหประมวลผลไดตามล าดบตอไปน

1) ประเทศองกฤษ ประเทศองกฤษมแนวคดและการปฏบตทมองความสมพนธระหวาง กระบวนการ

ยตธรรม : สงคม : แนวคดใหม : การแกไขฟนฟผกระท าความผด ทเปนกลไกทเชอมโยงสมพนธกน ท าใหสามารถ

ลดปรมาณคดอาญาและปกปองคมครองสงคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล มงเนนการปองกนมากกวา

การแกไข ท างาน 2 ภาคสวนผสานกนคอ ในกระบวนการยตธรรมทางอาญาและนอกกระบวนการยตธรรม คอ

ความรวมมอของภาคสงคม

การพยายามใชมาตรการภายนอกเรอนจ าเพอลดปรมาณผตองขง แตมประสทธภาพดในการแกไขพฤต

นสยมากกวาการแกไขผกระท าความผดภายในเรอนจ า เปนการลงโทษและการแกไขฟนฟในสงคม Punishment

and Rehabilitation in the Community เพอลดการกระท าผดอาญา โดยการแกไขฟนฟผกระท าความผดและ

ปกปองสงคมดวยวธการใหมทเปนการปฏรปการลงโทษททนสมย ใชกลไกของสงคมเปนรากฐานในการแกไข

พฤตกรรมผกระท าผด

รฐใหความส าคญกบเรองของการแกไขฟนฟผกระท าความผดอยางมาก จดประสงคตองการใหผกระท า

ความผดกลบเขาสสงคม เนนการศกษา การฝกอาชพ การท างานหลงพนโทษกระบวนการแกไขฟนฟสามารถลดการ

กระท าความผดซ าได การแกไขฟนฟในเรอนจ าสามารถเชอมตอกบการแกไขฟนฟในชนคมประพฤตนอกเรอนจ า

ไดอยางมประสทธภาพ ตามหลก Rehabilitation ทน าไปสความส าเรจตามวตถประสงคของการบงคบโทษได มการ

ออกกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผกระท าความผด The Rehabilitation of Offenders Act 1974. การแกไขฟนฟเปน

การปองกนสงคมสวนรวมอยางคอนขางถาวรถาท าอยางมประสทธภาพ เปนผลในการลดการกระท าความผดซ า การ

ลงโทษทเหมาะสมกบผกระท าความผดเพอใหมนใจวาผกระท าความผดทราบผลกระทบทเขาไดกระท าตอเหยอและ

สงคมอยางไร พนกงานคมประพฤตเขามารองรบกรณเมอมการปลอยตวผตองโทษกอนครบก าหนดตามค าพพากษา

ท าหนาทดแลการคมประพฤตสรางความเชอมโยงกบศาลยตธรรมของชมชนอยางใกลชด มงเนนการรกษาบคคล ให

DPU

146

ค าแนะน า ใหความชวยเหลอและใหความเปนเพอน ประเมนความเสยงและปกปองคมครองสาธารณะ ลดโอกาส

การกระท าความผดในอนาคตและสรางความมนใจใหกบสงคมวาปลอดภย

มระบบประเมนผตองขงกอนศาลค าสงใหพนโทษ National Offender Assessment System พจารณา

พเคราะหพนฐานของบคลกภาพ ความประพฤต เรอนจ าและงานคมประพฤตจะมอบหมาย “ใหท างานอะไร” ทเปน

การปรบปรงแกไขผตองโทษ มการก าหนดเงอนไขทเปนสาระส าคญ และมาตรฐานตางๆ เพอเสนออนมตจดท า

แผนทเรยกวา “ What Works” เปนแผนทมลกษณะเฉพาะเปนรายบคคล มเหตผลและทกษะทางสงคม

2) ประเทศสหรฐอเมรกา ในสหรฐอเมรกาเปนประเทศทน าเอาระบบการศกษาผตองรงรายบคคลมาใช

(Individualization of punishment) เพอสามารถประเมนผตองขงไดอยางสมบรณถกตองเกยวกบการพฒนาการใน

อดต ความตองการในปจจบนและศกยภาพในอนาคต ขอมลในลกษณะองครวมในดานกายภาพ จตใจ สงคม จาก

การจ าแนกผตองขง ท าใหสามารถวางแผนบงคบโทษ เตรยมการบ าบดฟนฟเฉพาะรายอยางมประสทธภาพ มการ

ทดสอบทางจตวทยาและการสมภาษณเพอใหไดขอมลเฉพาะบคคล ประวตสวนตวและประวตอาชญากรรม ภมหลง

ทางสงคม ประวตการประกอบอาชพ ประวตการศกษา การนบถอศาสนาและทศนคต การปรบตวในเรอนจ า โดย

มสหวชาชพ ไดแก จตแพทย นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห นกอาชวะบ าบด อนศาสนาจารย เปนผมบทบาท

ส าคญในการศกษาขอมล นกจตวทยาคลนกจะมบทบาทส าคญในการจ าแนกลกษณะผตองขงทมความผดปกตพเศษ

มาตรการแกไขฟนฟไดแก การใหการศกษา ใหความรทางศาสนา ฝกอาชพ การแกไขพฒนาผตดยาเสพตด งานให

ค าปรกษา การบ าบดรกษา มาตรการทางกฎหมายในการแกไขฟนฟผตองขงในสหรฐอเมรกา เหนไดวามการใช

วธการแกไขฟนฟอยางเขมขนเพอการแกไขผกระท าความผด เพอยงใหเกดพลเมองทมประสทธภาพในสงคม ผลท

ไดตามมาคอการลดปรมาณผตองขงไดอยางถาวร

3) ประเทศญปน กระบวนการยตธรรมทางอาญาของประเทศญปน กลาวไดวามประสทธภาพทเขมแขง

เปนผลท าใหอตราการกระท าผดอยในปรมาณนอย กอปรกบในแตละขนตอนของการพจารณาประเทศญปนไดใช

วธการทจะเบยงเบนผกระท าความผดโดยไมใชโทษจ าคก เชน การปรบ การรอลงอาญา ซงขนอยกบความรนแรง

ของการกระท าความผด และใชวธการแกไขและปรบพฤตนสยโดยไมตองรบโทษจ าคก (non-custodian measures)

ไดอยางมประสทธภาพ

กฎหมายและระบบกฎหมายทดและชดเจน มกฎหมายทครบวงจรในงานบงคบโทษ ตามทกลาวมาแลว

ประเทศญปนมการจดระบบกฎหมายทแยกเปนเรองเปนหมวดหม ใชกฎหมายเปนแกนกลางในการปฏบต ท าใหงาย

DPU

147

แกการท าความเขาใจ มมาตรฐานการปฏบตทงประเทศทเหมอนกน และแยกเปนสนสวน แตมความสมพนธกนอยาง

เปนระบบ เชน The Prison Law , The Prison Law Enforcement Regulations, The Offenders Rehabilitation

Law, The Juvenile Training School Law, Ordinance for Prisoner’s Progressive Treatment

กระบวนการแกไขฟนฟผตองขงเปนระบบตอเนองทงในและนอกเรอนจ าโดยเรมตงแตภายในเรอนจ า

มการจ าแนกลกษณะผตองขง การจดการศกษา การจดอตสาหกรรมในเรอนจ าและการฝกวชาชพ รวมทงการ

เตรยมการกอนปลอย และการสงเคราะหหลงปลอยทเปนรปธรรม ฯลฯ การด าเนนการตางๆ ภายในเรอนจ าเกอบ

ทกขนตอนทกวธการ ประเทศญปนตองมการบญญตก าหนดเปนกฎหมาย

ในประเทศญปน ไดสรางกลไกทางกฎหมายเปนพเศษขนมาเพอใชในเรองน กลาวคอมการออก

กฎหมายการแกไขฟนฟนกโทษโดยเฉพาะ (The Offenders Rehabilitation Law 1949) ซงตอมามการแกไขปรบปรง

เพอใหเหมาะสมถกตองและมประสทธภาพในทางปฏบตมากยงขน

นอกจากนนยงมการใชกฎหมายเปนเครองมอส าคญ ในสวนทเปนมาตรการแกไขฟนฟผกระท าความผด

นอกเหนอจากการปฏบตตอผตองขงภายในเรอนจ าเทานนดวย อนเปนการปฏบตการไดทงในและนอกเรอนจ า

กลาวคอ

1) การปลอยตวผตองขงกอนก าหนด ตามมาตรการการคมประพฤตและการพกการลงโทษและการอภย

โทษ ประกอบดวยกฎหมาย The Offenders Rehabilitation Law, Amnesty Law, Amnesty Law Enforcement

Regulations, The Law for Probationary Supervision of Persons under Suspension of Execution of Sentence เปน

ตน

2) มการดแลภายหลงการปลอยผตองขงโดยมการออกกฎหมาย The Law For Aftercare of Discharged

Offenders

3) การปองกนการกระท าความผด (Crime Prevention activities)

4) ใหความส าคญกบแผนบงคบโทษทจะใชกบผตองขงแตละบคคลมาก และยงใหความส าคญกบการ

จ าแนกผตองขงแตละราย กลาวคอ มการแยกผตองขงชาย หญง เดกและเยาวชนโดยใชกฎหมายเปนแกนส าคญใน

การแบงแยกทชดเจนแตละประเภทของผตองขง มกฎหมายทออกมาบงคบใชโดยเฉพาะทกประเภท

มการจ าแนกผตองขง ทเปนระบบมประสทธภาพและประสทธผล และยงมองคกรดแลทเปนระบบและ

เปนรปธรรม

DPU

148

ความรวมมอจากภาคเอกชนและอาสาสมครภายในประเทศญปน รฐบาลสามารถทท าใหคนในสงคม

เขาใจและตระหนกถงประโยชนของการแกไขฟนฟผกระท าความผด ในระดบทมความพรอมทจะใหความรวมมอ

ท าใหมองคกรภาคเอกชนใหความชวยเหลอและสนบสนนงานดานนมาก

4) ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน กฎหมายวาดวยการบงคบโทษ ปรากฏในกฎหมายวาดวยการ

บงคบโทษและวธการบงคบเพอความปลอดภยทจ ากดเสรภาพ ค.ศ.1976 (Strafvollzugsgesetz [StVollzG] /

Execution of sentence Law) แกไขเพมเตมครงลาสด ค.ศ.2001 และใชบงคบมาจนถงปจจบนใหความส าคญกบการ

วางแผนในการบงคบโทษ (Planung des Vollzuges/planning of the execution) รายบคคลโดยพจารณาจากขอมลท

ไดจากการส ารวจเพอบ าบด ในการตรวจสอบคนหาขอมลของผตองโทษจะตองครอบคลมพฤตการณทงหลายซง

การไดรถงขอนจ าเปนส าหรบใชในการบ าบดผตองโทษเปนฐานขอมลทส าคญเพอจดท าแผนการบงคบโทษ ทจะ

รวมกนสรางขนเพอใชส าหรบการด าเนนการในระหวางทอยในเรอนจ า อนจะยงใหผตองโทษสามารถกลบเขาส

สงคมหลงการพนโทษได ในแผนบงคบโทษจะก าหนดในเรองตางๆ ทส าคญตอการบงคบโทษกบผตองขง เชน

การศกษาอบรม การฝกอาชพ การออกก าลงกาย การฝกทางจตวญญาณ ศาสนา การท างาน ฯลฯ การแกไขฟนฟ

ผตอบขงตามกฎหมายของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน เปนผลตอการเปลยนแปลงแกไขผตองขงใหกลบเปน

พลเมองดไดอยางมาก และยบย งอาชญากรรมอยางเปนผล ซงสงผลตอการลดปรมาณผตองขงไดอยางถาวร

จดเดนของกฎหมายบงคบโทษของเยอรมนอกประการคอ การน าหลกความยนยอมในการบงคบโทษ หรอ

อาจเรยกวา ความยนยอมมาใชในการแกไขฟนฟผตองขง ท าใหบรรลวตถประสงคของการแกไขพฤตนสยไดงาย

และไมเปนการบงคบ เกดความรวมมอกนของผตองโทษกบภาครฐ นบวาเปนนวตกรรมใหมทนาสนใจ

5) ประเทศไทย ประเทศไทยใชพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 เปนหลกในการบรหารจดการงาน

ราชทณฑ เปนกฎหมายทเกาแกมาก อยในบรบทของสงคมทอยในอกยคสมย ในบทบญญตกลาวถงเรองการศกษา

การฝกอบรม การท างาน แตไมมรายละเอยดของทางปฏบตอยางเชนของกฎหมายทท าการศกษามาแลว กอปรกบ

พบวากฎหมายราชทณฑไทยไมมบทบญญตวาดวยการแกไขฟนฟ หรอกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขง

ประเทศไทยไมเคยมแผนบงคบโทษรายบคคล ดงเชนทปรากฏในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน องกฤษ และญปน ไม

มการใชหลก Individualization of Punishment และตามมาตรฐานขนต าในการปฏบตตอผตองขง ขอ 59 และขอ 60

แตอยางใด ปรากฏการณทเกดผลปจจบนคอผตองขงลนเรอนจ า เกดการแพรระบาดของโรคความเปนอาชญากร เมอ

ไมมกฎหมายบงคบโทษทมประสทธภาพในการแกไขฟนฟผตองขง เรอนจ าและทณฑสถานตางๆ กท าไดแตเพยง

DPU

149

การขงคนไวตามเวลาเทานน ซงนบวาเปนเรองทเลวรายมาก เพราะเปนการสรางโอกาสใหผกระท าความผดไดรจก

กบ แลกเปลยนเรยนรระหวางกน ภายใตอ านาจการควบคมของอ านาจรฐ พฒนาการอาชญากรและอาชญากรรมใน

ประเทศไทยจงเกดการบมเพาะ จากรายบคคล เปนกลมพกพวกอาชญากรรม และขยายตวเปนองคกรอาชญากรรม

พฒนาเปนองคกรอาชญากรรมขามชาตไดงาย ยกตวอยางเชน ในความผดเกยวกบยาเสพตดในปจจบน

ตามบรบทของสงคมไทยจากผลของแบบสอบถาม ความคดเหนไดผลดงน

1.กลมผพพากษา อยการ ต ารวจ เหนวา การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท า

ความผดซ าไดคอนขางถาวร มความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 242ราย คดเปนรอยละ 91.7 และ

ประเดน ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ มความเหนไปในทาง มากและ

คอนขางมาก จ านวน 235 ราย คดเปนรอยละ 89.0 และประเดนงานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟ

ผตองขงรายบคคลมาใช มความเหนไปในทางมากและคอนขางมาก จ านวน 240 ราย คดเปนรอยละ 90.9

2.กลมงานราชทณฑ ในประเดน มาตรการลดปรมาณผตองขงทถาวรคอการแกไขฟนฟทประสบ

ผลส าเรจ มความเหนมากและคอนขางมาก เทากบความเหนนอยและคอนขางนอย จ านวน 38 ราย คดเปนรอยละ

43.2 และในประเดน ควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ มความเหนไปในทางมากและ

คอนขางมาก จ านวน 65 ราย คดเปนรอยละ 73.9

3.กลมผตองขง มความเหนวา เมอไดโอกาสพนออกจากการจ าคกแลวจะไมกระท าความผดอก

ในระดบมากและคอนขางมาก จ านวน 73 ราย คดเปนรอยละ 83.0 และในประเดน วาชวงเวลาทถกลงโทษจ าคกชวย

ท าใหมโอกาสในการด ารงชวตภายหลงการพนโทษโดยไมตองท าผดอก ในระดบมากและคอนขางมาก จ านวน 78

ราย คดเปนรอยละ 88.7 และในประเดน ทคดวากจกรรมในระหวางตองโทษตางๆ เชน การฝกงาน การท างาน การ

เรยนหนงสอ กจกรรมศาสนา ฯลฯ ชวยพฒนาผตองขง ในระดบมากและคอนขางมาก จ านวน 74 ราย คดเปนรอยละ

84.1

ผลจากการสมภาษณ การแกไขฟนฟผต องขงมผลตอการลดปรมาณผตองขง เพราะไดแกไขจตส านก

ทศนคต ความร ทกษะอาชพ การท างาน พฤตกรรมทด เคารพกตกาสงคม คนคนดสสงคมจรงๆ ควรเนนการแกไข

เปนรายบคคล เพอใหไมกลบมากระผดซ าอก

จากขอมลการศกษาในเรองมาตรการแกไขฟนฟผ ตองขง ทไดท าการศกษามาเปนล าดบ สามารถ

ประมวลผลไดวามาตรการแกไขฟนฟผตองขงเปนมาตรการทพสจนแลวทงในทางทฤษฎและทางปฏบตวาเปน

DPU

150

มาตรการทใชลดปรมาณผตองขงไดจรงอยางถาวร และมาตรการพกโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ โดย

เงอนไขตางกอาศยฐานคดและผลจากการแกไขฟนฟผตองขงดวยกน พจารณาจากพฒนาการทางความคดและ

พฤตกรรมของผตองขง กอปรกบในองกฤษ สหรฐอเมรกา ญปน และสหพนธสาธารณรฐเยอรมน ตางมกฎหมายวา

ดวยการแกไขฟนฟผตองขงทงสน ยกเวนประเทศไทย

DPU

151

บทท 5

สรป เสนอแนะ

ผลจากการศกษาหลกการแนวคดทฤษฎตางๆ การศกษาขอมลในตางประเทศ ไดแก ประเทศองกฤษ

สหรฐอเมรกา ญปน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน และจากการออกแบบสอบถามตลอดทงการสมภาษณ

5.1 สรป

จากการศกษาพบวา มาตรการพกการลงโทษ-ลดวนตองโทษ มาตรการอภยโทษ และมาตรการแกไขฟนฟ

ผตองขง เปนมาตรการทมผลหรอสงผลตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า/ทณฑสถานไดในระดบหนง แตแทจรง

แลวมใชมาตรการหลกทใชในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า เนองจากตนทางของหลกการความคดและ

วตถประสงคของมาตรการนนมไดถกออกแบบหรอสรางมาเพอลดปรมาณผตองขง แตมมาเพอตอบสนองตอผลการ

เปลยนแปลงความประพฤตทดขนในเบองตนและอยางถาวรในตอนสดทายของผตองขงตามหลกเกณฑตวชวดตางๆ

ของแตละมาตรการ อนสอดคลองสมพนธกบทฤษฎการแกไขฟนฟเปนรายบคคล (Individualization of

Punishment) และกฎมาตรฐานขนต าของการปฏบตตอนกโทษ ขอ 59 และขอ 60 ตามทไดกลาวมาแลวในบทท 2

โดยธรรมชาตของมาตรการทง 3 เรอง ทท าการศกษาพบวา เปาหมายสดทายทตองการคอ พฒนาการความ

เปลยนแปลงทศนคต ความคด บคลกนสย ความประพฤต ความรความสามารถในดานตางๆ ของผตองขงทสามารถ

น าไปใชในการด ารงชวตในอนาคตไดจรงโดยปราศจากการกระท าความผดอก เปนหลกหรอเปนตวตง ความ

เปลยนแปลงหรอจดเปลยนดงกลาวน เปนไปตามหลกวชากฎหมายบงคบโทษ ทก าหนดให “ผตองขงเปนประธาน

ของการบงคบโทษ” หรอเปนผลหรอตวชวดทจะเกดความเปลยนแปลงในตวของเขาในดานตางๆ ทควรจะเปน ทงน

เพอตอบสนองตอวตถประสงคของการบงคบโทษ

การลดปรมาณผตองขงทมความเปนภาวะวสย จงตองเปนการลดปรมาณไมวาโดยมาตรการพกโทษ-ลด

โทษ มาตรการอภยโทษ มาตรการแกไขฟนฟ ตางผกพนหรอตองสอดคลองกบหลกการและแนวคดทฤษฎของ

วตถประสงคของการบงคบโทษและ หลกการบงคบโทษโดยพจารณาเปนรายบคคล Individualization of

Punishment เปนฐานคดทงสน

DPU

152

แตกรณหากการใชมาตรการพกโทษ-ลดโทษ มาตรการอภยโทษ มาตรการแกไขฟนฟ ไมถกตองสอดคลอง

กบหลกการและแนวคดทฤษฎของวตถประสงคของการบงคบโทษและ หลกการบงคบโทษโดยพจารณาเปน

รายบคคล Individualization of Punishment เปนฐานคด กจะเกดผลในทางลบตอสงคมอยางมาก เพราะเปนการ

ปลอยตวอาชญากรออกสสงคม กระบวนการยตธรรมจะตองท างานหนกมาก การทจรตคอรปชนจะมมากขนตามมา

เพราะอาชญากรหรอกลมอาชญากรมความเขมแขง มศกยภาพสงขน

จากการศกษาคนควาพบวา กรณการบงคบโทษจ าคกในเรอนจ า จงมภารกจทเปนหวใจส าคญทตองท าใหได

คอ การสรางจดเปลยนแปลงใหกบผตองขง ในดานความคด ทศนคต และพฤตกรรม เปนรายบคคล อยางถาวร หรอ

คอนขางถาวร เปนจรงเทาทจะท าได เพอยงใหเกดการบรรลวตถประสงคของการบงคบโทษ และภารกจของ

กฎหมายอาญา

5.2 เสนอแนะ

1.ในทางหลกคดทฤษฎ ตองน าวตถประสงคของการบงคบโทษมาใช ซงสมพนธกบการบงคบโทษ

รายบคคล (Individualization of Punishment) อาจท าตามแบบขององกฤษ สหรฐอเมรกา ญปน และสหพนธ

สาธารณรฐเยอรมน โดยการท าแผนบงคบโทษรายบคคลกบผตองขง ซงผลจากการใชในประเทศทท าการศกษา

พบวาใชไดผลดมาก

2.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผต องขงโดยเฉพาะเชนเดยวกบประเทศองกฤษ

สหรฐอเมรกา ญปน และสหพนธสาธารณรฐเยอรมน เพอใหงานราชทณฑสามารถด าเนนการไปไดอยางถกตอง

และเปนมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ

3.ตองมการปรบปรงกระบวนการยตธรรมสวนหนากอนการบงคบโทษใหมมาตรการในการคดครองคดให

มากขน มการใชมาตรการผนคด หรอยกเลกความผดทางอาญาในความผดบางประเภท เชน เชค

4.ตองมการบรณาการการบรหารจดการกระบวนการยตธรรมเพอลดปรมาณคดเขาสศาลและลดปรมาณ

ผตองขงลนเรอนจ า อนเปนปญหาพนฐานของราชทณฑไทยปจจบน

5.การบงคบโทษในเรอนจ าและทณฑสถานควรจดใหมภาคเอกชน ภาคสงคม เขามามสวนรวมในการบงคบ

โทษมากขน

DPU

153

6.ท าการศกษาวจยเรองเกยวกบกฎหมายบงคบโทษ และมาตรการกลไกในการแกไขฟนฟผต องขงใน

เรอนจ าดวยโปรแกรมและวธรการตางๆ

DPU

154

บรรณานกรม

หนงสอ

กรมราชทณฑ. (2525). ประวตการราชทณฑ 200 ป. กรงเทพฯ : โรงพมพราชทณฑเรอนจ าคลองเปรม.

_________. (2544). รวมกฎหมายราชทณฑฉบบมาตรฐาน. กรงเทพฯ : โรงพมพราชทณฑเรอนจ าคลองเปรม.

_________. (2549) การพระราชทานอภยโทษตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 261 ทว.

นนทบร : ม.ส.พ.

คณต ณ นคร. (2549). กฎหมายวธพจารณาความอาญา. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : วญญชน.

_________. (2547). กฎหมายอาญาภาคความผด. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : วญญชน.

_________. (2539). กฎหมายอาญาภาคทวไป. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : วญญชน.

ธาน วรภทร. (2553). กฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก. กรงเทพฯ : วญญชน.

_________. (2554). วกฤตราชทณฑ วกฤตกระบวนการยตธรรมทางอาญา. กรงเทพฯ : วญญชน.

นทธ จตสวาง. (ม.ป.พ.). หลกทณฑวทยา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : มลนธพบลสงเคราะห กรมราชทณฑ.

สถาบนกฎหมายอาญา.(2540).สารานกรมกระบวนการยตธรรมนานาชาต. กรงเทพฯ : เซเวนพรนตง กรป จ ากด.

วจย/วทยานพนธ

คณะนตศาสตรปรด พนมยงค. (2554). “โครงการศกษาสถานการณปญหาและพฒนารปแบบแนวทางของกฎหมาย

บงคบโทษจ าคกในประเทศไทย” ทนส านกงานกจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม.

ธาน วรภทร. (2547). “ประสทธภาพของศาลในกระบวนการยตธรรมทางอาญาไทย” ทนมหาวทยา

ลยธรกจบณฑตย. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

_________.(2552). “กฎหมายบงคบโทษในประเทศไทย : การบงคบโทษจ าคก” นตศาสตรดษฎบณฑต คณะ

นตศาสตรปรด พนมยงค. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

_________.(2554). “การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนสอบสวนฟองรองและ

ชนพจารณาพพากษา” ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

ธรารตน สมมา. “กฎหมายวาดวยการบงคบโทษ:ศกษากรณการลดวนตองโทษจ าคก”. สาขานตศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย,2546.

DPU

155

บทความ

ธาน วรภทร. (2549, มถนายน). “การบงคบโทษจ าคกในประเทศญปน” บทบณฑตย. 62,2.

_________. (2549, มนาคม). “การบงคบโทษจ าคกในสหพนธสาธารณรฐเยอรมน” บทบณฑตย. 62,1.

_________.(2548,กรกฎาคม-ธนวาคม).“ปญหาการบงคบโทษจ าคกในประเทศไทย”กฎหมายธรกจบณฑตย. 5,2.

อททศ แสนโกศก. (2513). “วตถประสงคของการลงโทษ” บทบณฑตย. 27, 2.

เอกสารอนๆ

ส านกงานศาลยตธรรม รายงานประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2545-2551.

ส านกงานอยการสงสด รายงานประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2541-2547.

ภาษาตางประเทศ

BOOKS

Alpert ,Geoffrey P. (1980). Legal rights of prisoners. Beverly Hills : Sage.

Bartollas,Clemens. (2002). Invitation to Corrections. Boston:USA. Allyn & Bacon.

Command of Her Majesty . (2004). Cutting Crime, Delivering Justice. [A Strategic Plan for Criminal

Justice2004-08]. UK.: Stationery office.

Crow, Iain. The Treatment and Rehabilitation of Offenders. London:SAGE Publications,2004. Freckmann, Anke, Wegerich, Thomas. (1999). The German Legal System. London : Sweet&Maxwell,

Garner ,Bryan A. (2004). Black’s Law Dictionary. USA.:Tomson.

Jehle,Jorg-Martin. (2005). Criminal Justice in Germany. 4th ed. Berlin Germany : Federal Ministry of Justice.

Kaiser, Gunther. (1984). Prison Systems & Correctional Law : Europe, The United States, and Japan A

Comparative Analysis. U.S.A.:Transnational Publishers.

Kauffman, Kelsey. (1988). Prison officers and their world. Cambridge : Harvard University.

Laubenthal, Klaus. (2008). Strafollzug. 5Auflage. Würzburg : Springer.

Livingstone, Stephen. (1992). Prison Law. Oxford : Oxford University.

DPU

156

Livingstone, Stephen., Owen, Tim. (1993). Prison Law. Oxford : Clarendon Press.

Meier ,Bernd-Dieter. (2009). Strafrechtliche Sanktionen. 3Auflage Heidelberg :Springer .

Ministry of Justice. (1995). Summary of The White Paper on Crime 1995. Japan.

Morris, Norval., Rothman, David J. (1998). The Oxford History of the Prison. New York : Oxford .

Peak, Kenneth J. (2001). Justice administration : police court and corrections management. Upper

Saddle River : Prentice-Hall.

Schwind,Hans-Dieter. (1988). Strafvollzug in der praxis. Germany : Walter de Gruyter.

Secretary of State for the Home Department. (2002). Justice for All. UK.: Stationery office.

Shikita,Minoru, Tsuchiya, Shinichi.(1990).Crime and Criminal Policy in Japan from 1926 to 1988. .Japan.

Sparks ,Richard. (1996). Prisons and the problem of order. Oxford .

Thomas, J. ,Pooley, R. (1980). The Ex-ploding prison. PrisonRiots and the Case of Hull. London : UK.

Tiedemann, Klaus. Sanctions and The Correctional system. Germany: University of Freiburg.

UNAFEI. Criminal Justice Legislation of Japan.

_________. (2000). Institutional Treatment Profiles of ASIA. Japan.

_________. (2000). Resource Material Series No.56. ToKyo : Japan.

_________. (2004). Resource Material Series No.64. ToKyo : Japan.

_________. (2006). Resource Material Series No.68. ToKyo : Japan.

United Nation. (1991). The United Nations and Crime Prevention. New York.

_________. (1982). Criminal Justice in Asia. Tokyo,Japan.

Wortley, Richard. (2002). Situational prison control : crime prevention in correctional institution. New

York : Cambridge University.

Yamaguchi, Akio. (2000). Institutional Treatment Profiles of Asia. UNAFEI : TOKYO.

Youngs, Raymond. (1994). German Law. London : Cavendish Publishing.

DPU

157

ภาคผนวก ก.

ผลการศกษาภาคสนาม

1.1 ผลการสมภาษณ

1.2 แบบสอบถาม

1.3 ผลการออกแบบสอบถาม

DPU

158

สรปผลจากการสมภาษณ

1.ชอ/นามสกล นางวรรณด บวภา

ต าแหนง นกทณฑวทยาเชยวชาญ (ดานทณฑปฏบต) อดตผอ านวยการสถานกกขงกลางจงหวดรอยเอด

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ การใหประโยชนกบผตองขงทมความประพฤตด มความอตสาหะ ตงใจในการศกษาอบรมและฝกวชาชพ

เพอพฒนาตนเองและสามารถกลบตนเปนคนดไดในภายหลงพนโทษโดยไมกลบไปกระท าผดซ า

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เปนมาตรการอยางหนงซงสรางแรงจงใจใหผตองขงปรบเปลยนพฤตกรรมของตนในทางทดขน เพอให

ไดรบโอกาสพกการลงโทษและลดวนตองโทษ กลบออกไปอยกบครอบครว สงคม กอนครบก าหนด

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ การใหโอกาสผตองขงทตงใจท าความด มความส านกตอการกระท าความผดสามารถปรบเปลยนพฤตกรรม

ในทางทดขน เปนผทกระท าความผดในคดทไมรายแรง กระท าผดเปนครงแรก

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เชนเดยวกบค าถามท 2

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ การพฒนาความรและการพฒนาจตใจใหมทศนคตทดตอตนเอง ครอบครว ชมชน สงคม เพอยอมรบและให

ความรวมมอในการเขารวมกจกรรม โครงการตางๆ ทจะพฒนาทงในดานการศกษาอบรม การฝกวชาชพ เพอให

สามารถวางแนวทางการด ารงชวตของตนเองไดภายหลงพนโทษ โดยไมหวนกลบไปกระท าผดซ า

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผล เพราะเมอผตองขงมจตส านกทด มทศนคตทด มความรมทกษะอาชพ กจะน าไปสการมพฤตกรรมทด

Knowledge + Attitude >>> Behavior

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

DPU

159

ค าตอบ กรณทศาลมค าสงใหใชวธการอยางใดอยางหนงตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 89/2

ไดแก กรณทศาลสงใหจ าคกไวในสถานทอน กรณศาลสงใหจ าคกไวในเรอนจ าหรอสถานทอนทก าหนด เฉพาะ

วนทศาลก าหนด และกรณศาลสงใหจ าคกโดยการจ ากดการเดนทางและอาณาเขต

การควบคมดวยเครองอเลกทรอนคส (Electronic Monitoring) การพกโทษตอนกลางวน (Day Parole) การ

น าระบบบานกงวถ (Halfway House) และการจ าคกวนหยด เปนตน

2.ชอ/นามสกล นายชาตสรร ชะนะโชค

ต าแหนง นตกรช านาญการ สงกดส านกทณฑปฏบต สวนอภยโทษ กรมราชทณฑ

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ เพอใหโอกาสตอผตองโทษทไดรบการปรบเปลยนพฤตนสยแลว เพอใชวธการควบคมแบบสงคมทก

สถาบนมสวนรวมในการพฒนาคณภาพแหงชวต เพอเปดทางใหมการตรวจสอบพฤตกรรมแหงการด ารงตนใน

สงคมและแนวทางความคดจากเจตนารมณหลกดงกลาว การลดจ านวนผตองขงจงเปนผลทตามมาโดยปรยาย

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เบองตน เหนไดชดวาการพจารณาใหผตองโทษไดรบประโยชนจากการพกการลงโทษและการลดวน

ตองโทษ ในจ านวนเทาไร ปรมาณของผตองขงกเทากบจ านวนนน เปนตามหลกคณตศาสตรทวไป

แตหากดอกดานหนงทวา ผไดรบประโยชนในการพจารณาปลอยจากงานดงกลาวทงสองเรองนน เมอเปนผ

มความดความชอบพเศษตามหลกเกณฑ จงเปนผสามารถเปนคนดของสงคมโดยรวม ฉะนน การทจะกลบมากระท า

ความผดซ าและเพมจ านวนผตองขงกลบตามเดมหรอมากกวาเกากจะไมเกดขนแตอยางใด

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ การน าเสนอเรองราวทลเกลาฯ ถวายฎกาขอพระราชทางอภยโทษของผยนฎกานน เพอพระองคทรงวนจฉย

ตามทผยนฎการองขอพระมหากรณาธคณ (กรณอภยโทษเปนการเฉพาะราย)

สวนในกรณวโรกาสอนเปนการส าคญของพระบรมวงศานวงศ หรอของชาตบานเมอง (กรณเปนอภยโทษ

เปนการทวไป) เพอใหโอกาสแกผตองราชทณฑและผถกอาญา หรอผมความทกขรอนไดบรรเทาลงไปหรอหมดไป

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

160

ค าตอบ มผลใหผไดรบการพจารณาเปนผไดรบพระราชทานอภยโทษในโอกาสตางๆ ไดรบการปลอยตวไปหรอลด

ก าหนดลง ทจะมผลใหไดรบการปลอยตวเรวขน ปรมาณกจะลดลง

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ ปรบเปลยนพฤตนสยใหกลบมาเปนคนดคนสสงคม เพอเปนก าลงส าคญใหแกสงคมและชาตบานเมองตอไป

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เปนปรกต ผตองขงทถกแกไขความประพฤตทไมถกตองไดแลว กไมท าความผดอกตอไป สมมตวาหากทก

คนเปนผ กระท าแตคณงามความด กไมมผ กระท าสงทผดพลาดใดๆ กไมมกจการราชทณฑ เพราะไมครบ

องคประกอบขององคกร ทตองประกอบดวยเจาหนาทบานเมองและผตองโทษ

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การน าบคคลกระท าความผดมาบงคบโทษ มกรณอยสองประการ บงคบโทษตามศาลพพากษาหรอค าสงท

ชอบดวยกฎหมาย ประการหนงใหน าตวไปจ าคกภายในเรอนจ าหรอทณฑสถานอกประการหนง บงคบโทษภายนอก

เรอนจ า คอ อาศยอยรวมสงคมตามเงอนไขทศาลก าหนดใหปฏบตหรอละเวนการปฏบต ฉะนน มาตรการในการลด

ปรมาณผตองขงภายนอกเรอนจ าถกตองทสด สวนกรณในเรอนจ ามาตรการทมอยชอบแลว แตถาตองการลดจ านวน

ผตองขงตามทสอบถาม กใหลดกฎและเงอนไขใหเปนคณมากขนเทานน

ขอคดเหนอนๆ การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดผลดทสดและตองตามเจตนารมณทวาคกตะรางมไวส าหรบคน

ไมดจรงๆ เทานน ฉะนน องคประกอบทจะน ามารวมการพจารณาตดสนคดลงโทษผใดตองแยกเปนรายบคคล ไม

ควรวนจฉยเหมารวมกลม

3.ชอ/นามสกล นายนฤพนธ แกวเทศ

ต าแหนง นตกรช านาญการพเศษ กองนตการ กรมราชทณฑ

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ ตองการใหผตองโทษจ าคก ซงไดผานการอบรมแกไขพฒนาพฤตนสยจนเปนทนาพอใจแลวไดกลบสสงคม

กอนระยะเวลาทก าหนดในค าพพากษา เพอใชชวตในสงคมตามปกตมโอกาสไดประกอบอาชพหารายได ดแล

DPU

161

ครอบครว ไมตองเปนภาระของสงคมสวนรวมและเปนสงจงใจใหผตองโทษจ าคกตงใจรบการศกษาอบรมและ

ประพฤตปฏบตตนเปนคนด

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษ เปนวธการทางราชทณฑ ทมผลใหผตองโทษจ าคก ไดมโอกาส

กลบสสงคมกอนระยะเวลาทก าหนดตามค าพพากษา จงมผลตอการลดปรมาณผตองขง

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ เปนการใหโอกาสแกผทไดกระท าความผด มโอกาสกลบเนอกลบตวเปนคนด และอยรวมในสงคมปกต

ภายนอก และมโอกาสท าคณประโยชนแกสงคมและประเทศชาต

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขง เชน การอภยลดโทษ ท าใหไดรบการปลอยตวเรวขน /การอภย

โทษปลอย ไดรบรบโอกาสใหกลบสสงคม

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ แกไขทศนคตผตองขงใหอยในแนวทางทเปนไปตามบรรทดฐานของสงคมสามารถอยรวมกบผอนไดโดย

เคารพตอกตกาสงคม

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ หากกระบวนการแกไขฟนฟผตองขงประสบความส าเรจ ตามขอ 5 ยอมมผลท าใหไมเกดการกระท าความผด

ซ า อนสงผลตอไปยงการลดปรมาณผตองขงดวย

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การเลอนชนนกโทษ

ขอคดเหนอนๆ การลดปรมาณผตองขงเปนเรองทมผลดตอตวผต องขง (ปลอยตวเรว) การบรหารงานเรอนจ า

(นกโทษนอยลง) และงบประมาณของรฐ (ใชจายนอยลง) แตกอาจกระทบความรสกและทศนคตของเหยอหรอ

ประชาชนทวไป ในแงความสาสมของโทษกบความผดทอาชญากรไดกอขน

DPU

162

4.ชอ/นามสกล นางสาววนเพญ โภชกปรภณฑ

ต าแหนง นกทณฑวทยาช านาญการ (ฝายพกการลงโทษ)

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ การปลอยนกโทษเดดขาดทผานการศกษาอบรม การฝกวชาชพ และการปรบเปลยนพฤตกรรมทไมดในอดต

โดยมนใจวาเมอนกโทษเหลานนไดออกไปสสงคมภายนอกจะสามารถปรบตวใหเขากบสงคมภายนอกได ไมไป

กระท าผดขนอก ทงนจะมพเลยงคอหนวยงานของรฐทเกยวของมาคอบชวยประคบประคองใหนกโทษเหลานนผาน

พนวกฤตไปไดดวยด และจะตองมหนวยงานเอกชนและประชาชนใหโอกาสเขาเหลานนในการกลบตวเปนคนดดวย

อกทางหนง

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ หากหนวยงานทงภาครฐและเอกชนรวมทงสงคมภายนอกใหโอกาสนกโทษเหลานนจะกระท าผดทางอาญา

ขนอกกจะลดนอยลง

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ 1.เพอใหนกโทษส านกในพระมหากรณาธคณ 2.แกไขความผดพลาดในกระบวนการยตธรรม

3.เพอจงใจใหนกโทษประพฤตตนดขณะอยในเรอนจ า 4.ชวยลดปรมาณจ านวนนกโทษระบายความแออดในเรอนจ า

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลตอการลดปรมาณผตองขงสวนหนง ทงนขนอยกบหลกเกณฑในการอภยโทษในแตละครงวาจะมาก

หรอนอย หากปไหนลดใหมาก จ านวนผตองขงกจะลดลงมาก แตอยางไรกตามจะพบวานกโทษสวนใหญทพนโทษ

จากการไดรบพระราชทานอภยโทษในปจจบน มกจะออกไปกระท าความผดอาญาขนอกและถกจบกมตวมาไวใน

เรอนจ าเปนจ านวนมากเชนกน อาจเนองจากระยะเวลาการตองจ านอยยงไมไดรบการศกษาอบรม ฝกวชาชพตางๆ

หรอเปนเพราะสงคมไมใหโอกาส และไมมหนวยงานของรฐมาคอยประคบประคองเมอยามเกดวกฤต

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ การศกษาวานกโทษแตละรายทกระท าความผดนนมสาเหตจากอะไรและท าการแกไขใหตรงจด เชน กระท า

ความผดเนองจากความยากจน ไมมงานท า กตองแกไขโดยการฝกวชาชพตางๆ ใหกบนกโทษมไวตดตว เปนตน

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

163

ค าตอบ หากกรมราชทณฑแกไขนกโทษไดตรงจดโอกาสทนกโทษจะไปกระท าผดขนอกกจะลดนอยลงท าใหเปน

การลดปรมาณผตองขงกลบเขาเรอนจ าได แตปจจบนหนวยงานในกระบวนการยตธรรมและสงคมมกจะไมให

โอกาสผกระท าผด จะใชวธการจ าคกแทนการคมประพฤตดวยวธอน ท าใหสภาพเรอนจ าเกดความแออดยดเยยด

ผกระท าผดทมใชเกดจากสนดานไดรบการเรยนรและถายทอดพฤตกรรมจากผกระท าผดโดยสนดาน การฝกวชาชพ

ศกษาอบรมเปนไปดวยความยากล าบาก การแกไขฟนฟกระท าความผดเปนหมคณะมไดแกไขเปนรายบคคล จง

ไมไดผลดเทาทควรผกระท าผดจงกลบออกไปกระท าผดขนอกเปนจ านวนมาก

ขอคดเหนอนๆ 1.หนวยงานในกระบวนการยตธรรม เชน ศาล อยการ ต ารวจ ควรน าระบบการคมประพฤตมาใช

อยางจรงจง เชน การรอลงอาญา การรอการก าหนดโทษ การชะลอการฟอง เปนตน เรอนจ าควรเปนสถานทสดทาย

ทใชคมขงผกระท าผดอนเกดจากสนดาน 2.รฐบาลควรตระหนกถงปญหาทมผกระท าผดเพมมากขนอนเนองมาจาก

สถาบนครอบครว สถาบนศาสนาทเสอมถอยลง

5.ชอ/นามสกล นายเสนาะ หาวตร

ต าแหนง นตกรช านาญการ ปฏบตหนาทหวหนาฝายอภยโทษ 1

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ เพอจงใจใหผตองขงประพฤตตนอยในระเบยบวนย ใฝการศกษา ท าประโยชนใหแกทางราชการโดยน า

ประโยชนทจะไดรบในการใหโอกาสออกไปอยกบชมชน โดยก าหนดเงอนไขใหปฏบตท าใหผตองขงไมตองจ าคก

จนครบก าหนดตามทศาลพพากษา และเปนวธการทชวยลดปรมาณผตองขงทจะควบคมไวในเรอนจ า

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลตอการลดปรมาณผตองขง เนองจากเมอผตองขงถกคมขงมาเปนเวลาตามทก าหนดและประพฤตตนด

จะไดรบการปลอยตวออกไปอยนอกเรอนจ า ท าใหจ านวนผตองขงทจะตองถกควบคมตอไปมปรมาณลดลง

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ เปนเรองของการเผยแผพระมหากรณาธคณของพระมหากษตรยไทยทมตอผตองราชทณฑและเปนการแกไข

ขอผดพลาดของกระบวนการยตธรรมและเปนเครองมอในการบรหารกจการราชทณฑ ในการทจะชวยลดปรมาณ

ผตองขงในยามทผตองขงมปรมาณมากหรอลนเรอนจ า

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

164

ค าตอบ มผลเนองจากการมการพระราชทานอภยโทษโดยตราเปนพระราชกฤษฎกาในแตละครงจะท าใหผตองขง

ไดรบการปลอยตวเปนจ านวนมาก เปนจ านวนหนง-สองหมนกวาคน

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ การแกไขฟนฟเปนกระบวนการทจะท าใหผตองขงไดรบการแกไขพฒนาพฤตนสย จดบกพรองตางๆ กอนท

จะปลอยเพอกลบคนสสงคมและไมหวนกลบมากระท าผดซ าอก

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ถาหากมการด าเนนการอยางจรงจง มโปรแกรม มสถานทเพยงพอกนาจะท าใหผตองขงทไดรบการปลอยตว

ไปแลว ไมกลบมากระท าผดซ าอก ยอมมผลลดปรมาณผตองขงได

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การชะลอฟอง การใหประกนตวผตองขงทอยระหวางการพจารณามากขน

6.ชอ/นามสกล นางสาวขนษฐา โชตจนทร

ต าแหนง นตกรช านาญการ ฝายอภยโทษ

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ การใหโอกาสผตองขงทประพฤตดไดมโอกาสในการออกสสงคมปกตไดเรวขน เปนการสรางแรงจงใจใน

การประพฤตดในขณะถกบงคบโทษ และทส าคญคอการระบายจ านวนผตองขงไมใหมปรมาณทมากเกนความจ

เรอนจ า

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เปนการลดปรมาณผตองขงทลนเรอนจ าได แตเปนมาตรการทแกปญหาทปลายเหต ซงการแกปญหาสวนตน

ของกระบวนการยตธรรมทางอาญาคอ พนกงานสอบสวน อยการ ศาล มความจ าเปนทตองปฏบตคกน

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ โดยนยแลวการอภยโทษ ประสงคแกปญหาผตองขงลนเรอนจ าและหลกการใหโอกาส

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

165

ค าตอบ สวนหนงเปนการแกปญหาไดในชวงระยะเวลาหนงแตตามทไดกลาวมาแลวในขอ 2 กระบวนการยตธรรม

ในสวนอนตองด าเนนควบคกนไป

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ ผตองขงกคอทรพยากรมนษยหรอสมาชกของสงคม การแกไขฟนฟผตองขงคอ การปรบปรงทรพยากรของ

สงคม คอการคนสมาชกของสงคมทด และมความรบผดชอบตอสงคมนนตอไป

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ลดการกระท าผดซ า ท าใหปรมาณของผทจะเขาสเรอนจ าหรอทณฑสถานลดลง แตหากผลการฟนฟไม

ประสบความส าเรจจะไมลดปรมาณผตองขง

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การใชเครองมออเลคทรอนคสกบผตองขงตามหลกเกณฑทกฎ ระเบยบทก าหนด (อยระหวางการศกษา

พจารณาตามมต ครม.)

7.ชอ/นามสกล นายบญม กอนทอง

ต าแหนง นกทณฑวทยาช านาญการ หวหนาฝายพกการลงโทษ

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ 1.เพอเปนการจงใจใหผตองขงประพฤตดอยในระเบยบวนยงายตอการปกครอง

2.เพอเปดโอกาสใหสงคม ชมชนเขามามสวนรวมในการดแลแกไขผกระท าผดกลบสชมชน

3.เพอเปนการปลอยตวผตองขงทมความประพฤตดกอนครบก าหนดโทษตามค าพพากษาของศาล

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลโดยตรงตอการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าและทณฑสถาน หากเรอนจ าและทณฑสถานให

ความส าคญเรองนโดยเปนธรรมและเสมอภาคไมเลอกปฏบต หากก าหนดใหเปนสทธของผตองขง เรอนจ า

และทณฑสถานกจะใหความส าคญมากขน และก าชบเรงรดใหเรอนจ าด าเนนการ

การพกการลงโทษยงนอยมากเมอเทยบกบผตองขงทเขาเกณฑพกการลงโทษ

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

DPU

166

ค าตอบ คอการลดก าหนดโทษของผตองขงใหนอยลง ท าใหปลอยตวพนโทษเรวขนหรอบางรายจ ามาพอสมควร ก

พนโทษเลยท าใหผตองขงส านกในพระมหากรณาธคณของพระมหากษตรย และเปนการชดเชยกรณมการตดสน

ผดพลาดในกระบวนการยตธรรม เปนการพระราชทานอภยโทษใหแกผตองราชทณฑของพระมหากษตรยในวาระ

ส าคญ

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลมากท าใหปรมาณผตองขงลดลงเปนจ านวนมากหากมการอภยโทษแตละครง แตหากมการอภยโทษ

บอยเกนไปอาจมผลท าใหผตองขงไมเขดหลาบหรอประชาชนทวไปมความรสกวาปลอยตวเรวเกนไป อาจกลบไป

ท ารายสงคมอก

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ เพอใหผตองขงกลบตวเปนพลเมองดพรอมทจะกลบสสงคม เพอใหโอกาสผตองขงไดฝกอาชพ มความร

ทกษะ สามารถน าไปประกอบอาชพภายหลงพนโทษได เพอพฒนาคณภาพชวตผตองขงใหดขนเมอพนจากเรอนจ า

เพอใหโอกาสผตองขงไดพฒนาตนเองขณะทตองโทษอยโดยศกษาเลาเรยนเพมเตม

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผล เนองจากหากแกไขฟนฟดแลวกจะไดรบสทธประโยชนตามกฎหมายราชทณฑเรวขน เชน พกการ

ลงโทษ ลดวนตองโทษ หรออภยโทษ

หากผตองขงไดรบการแกไขดแลวออกจากเรอนจ าไปมการงานท าโอกาสหวนกลบมากระท าผดกนอยลง

แตสงคมกตองยอมรบ

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การพกการลงโทษกรณมเหตพเศษ ซงตองจ ามานอยกวาพกการลงโทษปกต เชน โครงการโรงเรยนววฒน

พลเมองราชทณฑ หรอททางทหารด าเนนการโดยน าผตองขงในเรอนจ าไปเขารบการอบรมตามหลกสตร Fast

model

พกการลงโทษกรณทมเหตพเศษไดแก ผตองขงทเปนภาระตอเรอนจ าอยางมากเชนพวกทเจบปวยรายแรง

พการ หรอ ผสงอาย

การทเลาบงคบโทษส าหรบผตองขงทมภาระเลยงดบตร ครอบครว

DPU

167

ขอคดเหนอนๆ หนวยงานในกระบวนการยตธรรมตงแตต ารวจ อยการ ศาล หรอการคมความประพฤต ตอง

พยายามเบยงเบนผทมใชอาชญากรอยางแทจรงเขามาอยในเรอนจ า กสามารถลดจ านวนผตองขงในเรอนจ าไดมาก

8.ชอ/นามสกล นายกตตพฒน เดชะพหล

ต าแหนง ผตรวจราชการกรมรกษาการแทนผอ านวยการส านกทณฑปฏบต

ค าถามขอ 1 ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ เพอใหประโยชนแกผตองขงทมความประพฤตดมการปรบเปลยนพฤตกรรมและไมมพฤตกรรมเปนภยแก

สงคม ไดกลบเขาสสงคมกอนพนโทษตามก าหนดโทษในค าพพากษา โดยชมชนมสวนดแลความประพฤตและให

โอกาสกลบเขาสสงคมตามหลกการของราชทณฑในชมชน (Community base corrections)

ค าถามขอ 2 ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เปนทางลดปรมาณผตองขงทเปนมาตรการปกต แตกตางจากการพระราชทานอภยโทษเปนการทวไปทลด

ปรมาณผตองขงไดมากจรงแตกเปนเพยงบางโอกาส ซงการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจ าคกจะปลอย

ผตองขงไดปละ 26,000-28,000 คน แยกเปนพกการลงโทษ 4,000-6,000 คน ลดวนตองโทษ 22,000-24,000 คน

ค าถามขอ 3 ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ เปนการใหพระราชอ านาจแกพระมหากษตรยเพอรกษาไวซงราชประเพณและอ านาจเชงสญลกษณใน

กระบวนการยตธรรม แตเปนพระราชอ านาจทมวตถประสงคในการใชเมอถงคราวจ าเปนหรอมเหตอนสมควรใช

อยางยงเปนเฉพาะคราวเทานน

ค าถามขอ 4 ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลมากโดยเฉพาะการพระราชทานอภยโทษเปนการทวไปในวโรกาสอนส าคญทนกโทษเดดขาดทกราย

จะไดรบผลตามกฎหมายมากนอยตามสถานะและประเภทคด

ค าถามขอ 5 ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ เพอการปรบเปลยนพฤตนสย การปรบเปลยนทศนคตและคานยม การฝกและอบรมวชาชพ เพอเตรยมตว

กลบเขาสสงคมภายหลงพนโทษโดยไมเปฯภาระและสรางปญหาใหกบชมชน สงคมอก

ค าถามขอ 6 ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

168

ค าตอบ มผลในการลดการกระท าผดซ าของผตองขงบางประเภท โดยเฉพาะผทไมมสนดานเปนโจร ผกระท าผดโดย

ประมาท พลงพลาด ผกระท าผดในขณะออนเยาว

ขอ 7 ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลวอก

หรอไม

ค าตอบ พกโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ เปนมาตรการตามกฎหมายราชทณฑ ซงไดใชอยางเตมทแลว

การลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพไมใชการลดตามกฎหมายราชทณฑ แตเปนการลดโดยนโยบาย

อาญาของประเทศ เชน การคมประพฤต การท างานบรการสาธารณะ การใชโทษปรบแทนการจ าคกระยะสน เปนตน

9.ชอ/นามสกล นางวรรณพร เสวะกะ

ต าแหนง นกสงคมสงเคราะหช านาญการ

ค าถามขอ 1 ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ เพอตอบแทนความประพฤตของนกโทษหากประพฤตตวดตงใจในการศกษา ฝกอาชพและชวยเหลองาน

ทางราชการเกดความชอบเปนอยางดกจะไดรบการตอบแทนความประพฤตดงกลาว โดยการพจารณาปลอยตวให

กลบไปใชชวตนอกเรอนจ าไดกอนพนก าหนดโทษทแทจรง นอกจากนยงมวตถประสงคใหนกโทษไดเตรยมตว

ปรบตวเขาสสงคมอยางปกตไดเนองจากการปลอยตวพกการลงโทษและลดวนตองโทษตองอยภายใตเงอนไขการคม

ประพฤตของพนกงานคมประพฤตจนกวาจะครบก าหนดคมประพฤต

ค าถามขอ 2 ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ เหนดวยวาการลดวนตองโทษชวยลดปรมาณผตองขงออกจากเรอนจ าไดมากเนองจากมหลกเกณฑทชดเจน

ในขณะทการพกการลงโทษไมมผลตอการลดปรมาณผตองขงมากนกเนองจากการก าหนดหลกเกณฑบางเรองยง

ขาดความขดเจน เชน คดความผด การผานโปรแกรมการแกไขความประพฤต เปนตน สงผลใหการด าเนนการพก

การลงโทษประสบปญหาในการพจารณา

ค าถามขอ 3 ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ เพอแกไขความผดพลาดในกระบวนการยตธรรมโดยการเปดโอกาสใหผต องขงไดโตแยงแสดงความ

บรสทธของตนเองหลงจากสนสดกระบวนการตดสนในชนฎกาแลว นอกจากนยงเปดโอกาสใหภาครฐโดยกรม

DPU

169

ราชทณฑไดใชการอภยโทษเปนเครองมอจงใจใหนกโทษไดปฏบตตวเปนพลเมองดเมอพนโทษแลว อกทงยงเปน

การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ค าถามขอ 4 ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลเปนอยางมากโดยเฉพาะการอภยโทษเปนรายกลมซงจะปลดปลอยผไดรบการพระราชทานอภยโทษทว

ประเทศเปนจ านวนมาก

ค าถามขอ 5 ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ เพอแกไขพฒนาพฤตนสยผตองขงใหเปนผทสามารถใชชวตอยในสงคมไดอยางปกต ปองกนมใหกลบไป

กระท าผดซ าและเปนการปองกนสงคมจากอาชญากรรม

ค าถามขอ 6 ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ โดยหลกการแลวการแกไชฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงโดยปองกนไมใหผตองขงกลบไป

กระท าผดซ า ลดอาชญากรรมทอาจเกดขน อยางไรกตามการแกไขฟนฟเพอลดปรมาณผตองขงจ าเปนตองใชเวลา

คอนขางมาก ในทางปฏบตซงเรอนจ ามผตองขงจ านวนมากซงอาจประสบปญหาในการแกไขฟนฟผตองขงอยาง

จรงจงสงผลใหผตองขงกลบไปกระท าผดซ าและกลบเขาสเรอนจ าอก

ค าถามขอ 7 ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลวอก

หรอไม

ค าตอบ โครงการโรงเรยนววฒนพลเมองราชทณฑ

10.ชอ/นามสกล นางสาวสมาล บางกระ

ต าแหนง นกสงคมสงเคราะหผตองขงช านาญการ เรอนจ าพเศษกรงเทพมหานคร

ค าถามขอ 1 ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ คอการใหประโยชนแกผตองขงทมความประพฤตดไดรบการปลอยตวกอนก าหนด

ค าถามขอ 2 ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ม สามารถชวยลดจ านวนผตองขง ลดคาใชจายของภาครฐลง

ค าถามขอ 3 ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

DPU

170

ค าตอบ ใหผตองขงไดรบการปลอยตวกอนก าหนดโทษเพอใหผตองขงส านกในพระมหากรณาธคณของในหลวง

และประพฤตตนเปนคนด

ค าถามขอ 4 ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ม ท าใหผตองขงลดจ านวนลง ลดภาระคาใชจายลง

ค าถามขอ 5 ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ ชวยใหผตองขงไดรบการแกไขเปนคนด มความพรอมกลบเขาสสงคม ไมท ารายสงคม กลบเขามากระท าผด

ซ าอก

ค าถามขอ 6 ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ม ชวยใหผตองขงทจะกลบมากระท าผดซ านอยลง

ค าถามขอ 7 ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลวอก

หรอไม

ค าตอบ การศกษาอบรม การฝกวชาชพตางๆ

ค าถามขอ 8 ขอคดเหนอนๆ (ถาม)

ค าตอบ ควรจดกระบวนการทใหผต องขงเขามาสเรอนจ าใหนอยทสด โดยผตองขงทเขามาในเรอนจ าควรเปน

ผกระท าความผดหลายๆ ครงจนกระบวนการแกไขภายนอกใชไมได สวนผทกระท าผดครงแรก เลกๆ นอยๆ ควรม

กระบวนการไกลเกลยกอน

11.ชอ/นามสกล นางสมหมาย พนสขประเสรฐ

ต าแหนง นกทณฑวทยา ช านาญการ

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษ คออะไร

ค าตอบ เปนการจงใจใหผตองขงประพฤตด มระเบยบวนย ตงใจศกษาอบรม ฝกวชาชพเพอจะไดรบการปลอยตว

เรวขน เปนการลดปญหาความกดดนทางดานจตใจ ลดผลกระทบทางดานลบจากระบบเรอนจ าทมผตองขง เปน

การตอบแทนความดและใหโอกาสผตองขงไดปรบตว เพอใหสงคมยอมรบกบคนสสงคมไดอยางปกตสข

ค าถาม ขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

171

ค าตอบ มผลตอการลดปรมาณผตองขงไดในระดบหนง เปนการชวยแกปญหาผตองขงลนเรอนจ า การแกไข

ปญหาความแออดลดลงความตงเครยดของผตองขงลดภาระงบประมาณของรฐในการเลยงด เปนการปองกนสงคม

ลดโอกาสไมใหผตองขงกระท าความผดซ ากลบมาตองโทษอกเพราะผตองขงไดรบการเตรยมความพรอมกอนปลอย

ในระหวางพกการลงโทษ ลดวนตองโทษจะอยภายใตการตดตามการสอดสองดแลชวยเหลอจากพนกงานคม

ประพฤตสรางความเชอมนแกสงคมวาผตองขงจะไมเปนอนตรายแกสงคม

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ เปนการพระราชทานอภยทานอนยงใหญขององคพระมหากษตรย เพอใหผกระท าความผดส านกในพระ

มหากรณาธคณและกลบประพฤตตนเปนพลเมองด เปนการแกไขปญหาขอผดพลาดในกระบวนการยตธรรม ลด

ความแออดและประหยดงบประมาณในการเลยงดผตองขง

ค าถาม ขอ 4. ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงไดมาก มทงไดรบพระราชทานปลอยตวไดและไดรบลดโทษ

ลงเพอใหไดปลอยตวเรวขน การพระราชทานอภยโทษกอใหเกดความรสกส านกในพระมหากรณาธคณเกดความ

จงรกภกด ลดความเปนปฏปกษตอสงคมกอใหเกดผลตอความมนคงของชาต เปนการลดปรมาณในการกระท าผด

ซ าได ไมกลบมากระท าผดอก

ค าถาม ขอ 5. ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คออะไร

ค าตอบ วตถประสงคกคอ เปนการปรบทศนคตและพฤตกรรมในขณะอยในเรอนจ า เปนการปองกนการกระท าผด

ซ าภายหลงพนโทษ เปนการสรางความเขาใจอนดใหกบญาตมตาของผตองขง และสรางความเชอมนใหกบสงคมใน

การฟนฟผตองขง

ค าถาม ขอ 6. ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ฟนฟโดยการ อบรมศลธรรม จรยธรรม วปสสนากรรมฐาน เพอพฒนาจตใจใหเขมแขงอดทนตอสง

กระทบรอบดาน การฝกวชาชพใหกบผตองขงไดมความรเมอพนโทษแลวจะไดมอาชพเลยงตวเองและครอบครวได

เปนการปองกนการกระท าผดซ ากลบมาตองโทษอก เปนการลดปรมาณผตองขงไดอกวธหนง

ค าถาม ขอ 7. ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

DPU

172

ค าตอบ การท างานสาธารณะนอกเรอนจ าใหกบหนวยราชการ รฐวสาหกจ องคการบรหารสวนทองถนมทงม

ผลประโยชนตอบแทนและไมมผลตอบแทน ผตองขงออกท างานจะไดรบการลดวนตองโทษ โดยท างานสาธารณะ

1 วนและยงไดรบ ปนผลจากการท างานดวย เปนการฝกความอดทนและฝกวชาชพไดดวย

ค าถาม ขอ 8. ขอคดเหนอน ๆ (ถาม)

ค าตอบ การแกไขปญหาผตองขงลนเรอนจ าเกดความแออดยดเยยด ควรจะมการใหมกฎหมาย เลยงการใชระบบ

เขามาตองโทษในเรอนจ าเปนการลงโทษอยางอนแทนในกรณการกระท าความผดเลกนอยใหมมากกวาทเปนอยใน

ปจจบนน เชน การบ าเพญสาธารณะประโยชนแทนการจ าคกหรอการท างานทมกอใหเกดรายไดใหกจการของรฐ

ในรปแบบแรงงานรบจางทมผลตอบ แทนใหรฐ จะมรายไดจากแรงงานเปนการลดผลกระทบทางลบจากระบบ

เรอนจ า

12.ชอ/นามสกล นายวนย บญยะโรจน

ต าแหนง นกทณฑวทยา ช านาญการ

ค าถาม ขอ 1. ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษ คออะไร

ค าตอบ เปนมาตรการในการควบคมตองขงอยางหนง ลกษณะท าดไดประโยชน หากการไมเชอฟงจะไมได

ประโยชน เปนการใชมาตรา 32 พ.ร.บ.ราชทณฑ เปนการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าอกดวย

ค าถาม ขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ไดแตไมมากนก เนองจากกรณการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจ าคกผตองขงทจะไดรบ

ประโยชนจะตองปฏบตตวตามกฎระเบยบและกตกาทวางไวโดยเครงครด ประกอบกบทางราชทณฑตองประสาน

กบส านกคมประพฤต เขตพนท สถานต ารวจในพนททมผอปการะ ปญหาจากหนวยงานทเกยวของ เปนตวจดหนง

ทเปนอปสรรค กรณ(ไมผาน)หรอแมแตการทผตองขงไมสามารถหาตวผอปการะได

ค าถาม ขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ การอภยโทษเปนพระราชอ านาจทพระมหากษตรย ทรงพระเมตตาแกผตองราชทณฑ ทงรายบคคลและ

รายหมคณะ โดยท าเนยบปฏบตมกจะพระราชทานอภยโทษ ในโอกาสส าคญๆ เชนมพระชนมาย 6 รอบ ฯลฯ

โดยรฐบาลจะท าเรองทลเกลา ส าหรบรายบคคล ทรงพจารณาพระราชทานใหโดยราชเลขาธการ

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

173

ค าตอบ หลายครงทกรมราชทณฑใชวธการเสนอทลเกลาขอพระราชทานอภยโทษ ผตองขง ลดปรมาณไดจรง

แตใชระยะเวลาไมนาน ผตองขงกลบมปรมาณ มากเทาเดมหลายคนกระท าผดซ าหลายคน พนโทษแลวไมสามารถ

เขากบสงคมได หลายคนไมมใครจางท างานเนองจากมประวตตองโทษ แมกระทงเปนยาม การแกไขสวนทเกยวของ

ควรมหลกประกนใหกบผวาจาง หนวยงานหลก แมกระทงกระทรวงยตธรรม จะตองเขามามสวนรวม ชวยประคอง

ปอนงาน และหาตลาดใหกบผตองขงทพรอมจะท างาน

ค าถาม ขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คออะไร

ค าตอบ วตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คอ การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า การฟนฟสภาพจตใจ

บคลคภาพ และอนๆ เพอใหผตองขงมทศนคตทดตอสงคม ไมหวลมากระท าผดซ า ไมประชดสงคม และมองสงคม

คนรอบดานเปนมตรและใหโอกาสแกผหลงผด หากคดไดผรบการฟนฟสามารถอยรวมกบสงคมภายนอกไดปกต

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ลดไดแนแตทงนการแกไขฟนฟตองท าดวยความรกความเขาใจรวมกน ไมใชมแตโครงการดๆ แตไมได

เรอง ชนดโครงการ 108 ท าโครงการจนหาทบรรยายไมได ตางคนตางเสนอโครงการ ขาดการตดตาม ขาดการเอาใจ

ใส ผรบการฟนฟ งง ไมรวาฟนฟอะไร ฟนฟจะไมไดผลตามนโยบายและลมเหลว

ค าถาม ขอ 7.ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การพกการลงโทษตองกระท าอยางตอเนองจรงจง เกณฑโทษทผตองขงตองจ าตอควรปฏบตตามกฎหมาย

เชน หลกเกณฑการท าพกโทษตองจ าคกมา 2 ใน 3 เจาหนาทควรส ารวจใหประโยชนแกผตองขงอยางเตมท ไมใช

เหลอโทษ 4 เดอน 8 เดอน ถงท าพกโทษได

การคดเลอกผตองขงจายท างานสาธารณะ ผตองขงจะไดวนลด วน/วน หากคดผตองขงออกงานสาธารณะ

อยางจรงจง ปรมาณผตองขงยอมลดลง สาธารณะไดประโยชน ผตองขงมสวนรวมชดเชยสงคม

ค าถาม ขอ 8. ขอคดเหนอน ๆ (ถาม)

ค าตอบ การคดเลอกผตองขงออกท างานสาธารณะ ผตองขงจะไดวนลด วน/วน และไดปนผลเปนการชดเชยสงคม

และเตรยมความพรอมกอนปลอยทดถาท าอยางจรงจงและหากคดผตองขงเหมอนงานสาธารณะแตเปลยนเปน

แรงงานรบจาง เชน รบจางกอสราง สรางบานตกแถว-ถนน ผตองขงทกคนสามารถเปนแรงงานทด มพนความรดาน

DPU

174

ชางไม ชางปน ชางปกระเบอง แมกระทงจบกง ผตองขงสามารถออกกอนก าหนด ผตองขงสามารถมเงนกอนปลอย

และเปนการเตรยมความพรอมกอนปลอยไดไมแพแรงงานตางชาต

13.ชอ/นามสกล นายเทวนทร วเศษ

ต าแหนง นกทณฑวทยาช านาญการ หวหนางานพกการลงโทษและอภยโทษ เรอนจ าพเศษกรงเทพมหานคร

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ การพกการลงโทษ (Parole) เปนมาตรการหนงทกรมราชทณฑน ามาปฏบตตอนกโทษเดดขาดทประพฤตตน

อยในระเบยบวนย ตงใจศกษาอบรมและฝกวชาชพใหไดรบการปลอยตวไปกอนครบก าหนดโทษตามค าพพากษาไป

ใชชวตอยกบครอบครวในสงคม ภายใตเงอนไขทก าหนดไวอยางเครงครด หากไมปฏบตตามเงอนไขอาจถกจบเขา

มาคมขงอกตามก าหนดโทษทเหลออย การพกการลงโทษคอ เปนระบบหนงทเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวม

ในการแกไขฟนฟผกระท าผด ปรบเปลยนพฤตกรรมและทศนคตผตองขงใหมความพรอมทจะประพฤตตนใหเปน

พลเมองด สามารถประกอบอาชพสจรตและอยรวมกบผอนไดดวยดภายหลงพนโทษ ไมหวนกลบไปกระท า

ความผดซ าอก

การลดวนตองโทษจ าคก (Goodtime Allowance) เปนมาตรการตอบแทนความประพฤตดของนกโทษ

เดดขาดทถกคมขงอยในเรอนจ าและทณฑสถานใหไดรบการลดโทษจ าคก ปลดปลอยตวไปกอนครบก าหนดโทษ

ตามค าพพากษาของศาลภายใตเงอนไขการคมประพฤตและหากประพฤตผดเงอนไขการคมประพฤตกจะตองถกเพก

ถอนการคมประพฤตและถกจบสงตวกลบมาคมขงยงเรอนจ าและทณฑสถานจนกวาจะครบก าหนดโทษทยงเหลออย

วธการปฏบตเชนนไดถอก าเนดขนเปนครงแรกในระบบราชทณฑแหงมลรฐนวยอรค เมอป ค.ศ.1817 (พ.ศ.2360)

และไดพฒนาสระบบการลดวนตองโทษจ าคกใหแกนกโทษทประพฤตตนดทเปนระบบมาตรฐานในมลรฐ

เทนเนสซ เมอป ค.ศ.1839 (พ.ศ.2382) จนไดรบความนยมถอปฏบตสบเนองกนตอมาในวงการราชทณฑทวไป เชน

ระบบราชทณฑในประเทศองกฤษ ออสเตรเลย หรอแมแตประเทศภมภาคเอเชยหลายประเทศ กไดจดใหมระบบการ

ลดโทษจ าคกแกนกโทษเดดขาดซงประพฤตตนดเชนเดยวกน อาท ฟจ ฮองกง อนโดนเชย มาเลเซย สงคโปร

ปากสถาน ศรลงกา ฯลฯ ส าหรบจ านวนวนลดโทษจ าคกจะมกวนในหนงเดอนหรอปหนงๆ นน กแตกตางกนไปตาม

หลกเกณฑและวธด าเนนการทก าหนดไวเปนการเฉพาะ

DPU

175

วตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษนน เดมเพอจงใจใหผตองขงมความประพฤตดม

ความอตสาหะความกาวหนาในการศกษาและท าการงานบงเกดผลด หรอท าความชอบใหแกราชการเปนพเศษ อาจ

ไดรบประโยชนในการพกการลงโทษภายใตบงคบเงอนไขตามทรฐมนตรก าหนดไว แตการพกการลงโทษนจะพง

กระท าไดกตอเมอนกโทษเดดขาดไดรบโทษมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 ของก าหนดโทษตามหมายศาลในขณะนน

หรอไมนอยกวา 10 ป ในกรณทตองโทษจ าคกตลอดชวตและระยะเวลาทจะตองปฏบตตามเงอนไขนนใหก าหนดไม

นอยกวา 1 ป แตไมเกนกวาก าหนดโทษทเหลออย (มาตรา 32(5))

ลดวนตองโทษจ าคกใหเดอนละไมเกนหาวนตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง

แตการลดวนตองโทษจ าคกจะพงกระท าไดตอเมอนกโทษเดดขาดไดรบโทษจ าคกตามค าพพากษาถงทสดมาแลวไม

นอยกวาหกเดอน หรอไมนอยกวาสบปในกรณทตองโทษจ าคกตลอดชวตทมการเปลยนโทษจ าคกตลอดชวต เปน

โทษจ าคกมก าหนดระยะเวลา (พระราชบญญตราชทณฑ 2479 มาตรา 32 (6))

ตามมาตรา 32 แพงพระราชบญญตราชทณฑ 2479 มวตถประสงคเพอแกไขพฤตนสยของผตองขง ในดาน

1.ดานการศกษาสายสามญ สายอาชพ

2.ดานการฝกอบรมวชาชพ

3.ดานการพฒนาจตใจ

การพฒนาพฤตนสยของผตองขงทง 3 ดานสามารถท าไดหากจ านวนผตองขงอยในมาตรฐานทเรอนจ ารบ

ได แตปจจบนเกดภาวะผตองขงลนเรอนจ า ฝายราชทณฑท าไดเพยงแตควบคมผตองขงหรอนกโทษไวตามค าสงศาล

เทานน

ปจจบนการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจ าคกใหกบนกทาเดดขาดเปนเพยงวธการลดจ านวน

ผตองขงจากเรอนจ าใหนอยลงทดทสด รองจากการมพระราชกฤษฎกาพระราชทานอภยโทษ

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ปจจบนกรมราชทณฑประสบปญหาผตองขงลนเรอนจ า นอกเหนอจากการปลดปลอยผตองขงจากเรอนจ า

คราวละมากๆ คอพระราชกฤษฎกาพระราชทานอภยโทษตามวาระส าคญๆ แลว การด าเนนการปลอยตวผตองขงจาก

เรอนจ าหรอทณฑสถานอกวธการหนงทจะลดจ านวนผตองขงคอ การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษจ าคก

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

DPU

176

ค าตอบ การพระราชทานอภยโทษตามพระราชกฤษฎกาพระราชทานอภยโทษเนองในวาระตางๆ เปนพระเมตตาท

พระมหากษตรยมตอผตองราชทณฑเปนการใหโอกาสนกโทษเดดขาดทกระท าความผดครงแรกไดกลบเนอกลบตว

เปนคนด และใหส านกถงพระมหากรณาธคณททรงปลอยตวผตองราชทณฑ แตถามองอกมมหนงกเปนวธการลด

จ านวนผตองขงในเรอนจ า ของกรมราชทณฑ ทไดผลเปนอยางยงในคราวละจ านวนมากๆ เปนการประหยด

งบประมาณทจะน ามาใชในการเลยงดผตองขงในดานอปโภคและบรโภค รวมทงดานการจดสวสดการตางๆ ใหกบ

ผตองขง นอกจากนการปลอยผตองขงพรอมกนทวประเทศ ท าใหภาวะ การแออดของผตองขงภายในเรอนจ าผอน

คลายลง ท าใหประหยดงบประมารในการกอสรางเรอนจ าใหม

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การมพระราชกฤษฎกาพระราชทานอภยโทษ เปนการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดเปนจ านวนมาก คราว

ละหลายหมนคน ทงนขนอยกบพระราชกฤษฎกาแตละฉบบทจะทรงพระมหากรณาธคณตอผตองราชทณฑมากหรอ

นอย หรอแลวแตวโรกาสทมความส าคญมากหรอส าคญนอย หากส าคญมากอตราสวนในการลดโทษตามชนกจะ

มากดวย ท าใหมการปลอยตวผตองขงมากขน

การมการตราพระราชกฤษฎกาพระราชทานอภยโทษเปนวธการทจะลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดมาก

ทสด และดทสดโดยไมถกตอตานจากบคคลภายนอก

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ การแกไขคอ การปรบปรงเปลยนแปลงพฤตกรรมเดมๆ การฟนฟ คอ การพฒนาใหดขน การปรบเปลยน

ทศนคต

การแกไขฟนฟคอ การปรบปรงเปลยนแปลงแกไขปรบเปลยนทศนคตพฤตกรรมใหมการพฒนาใหดขน

โดยทวไปแลวจากการส ารวจมขอมลปรากฏวาผตองขงสวนใหญไดรบการศกษานอย จงท าใหประกอบ

อาชพทไดรบผลตอบแทนนอยไมเพยงพอตอการใชจายภายในครวเรอน และไมสามารถทจะแกปญหาทเกดขนโดย

ใชสตปญญาในการแกไขปญหาทเกดขน อาจมการใชก าลงกระท าความผด หรออาจไปกระท าความผดฐานอนเพอ

หาเงนมาใชจายในครอบครว นอกเหนอจากการประกอบอาชพสจรต

การแกไขฟนฟผตองขงตองกระท าพรอมกนทงสามดานจงจะไดผล คอ การใหการศกษาทางดานสายสามญ

และสายวชาชพ การฝกวชาชพ ใหกบผตองขงในดานตางๆ ตามความตองการของผตองขงใหสอดคลองกบ

DPU

177

ตลาดแรงงานภายนอก เชน ชางเชอม ชางปน และชางไม เปนตน นอกจากนตองมการพฒนาจตใจควบคไปดวย ดวย

การอบรมเกยวกบศลธรรม ธรรมศกษาเพอเปนการพฒนาจตใจใหมการเคารพตวเองและเคารพผอน

เมอผตองขงพนโทษไปแลวสามารถไปประกอบอาชพตามทไดรบการฝกวชาชพนน เมอมงานท ามรายได

ผตองขงกไมไปกระท าความผดอกสงคมจงอยอยางสงบสข

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การแกไขฟนฟผตองขงเปนนโยบายหลกของกรมราชทณฑทจะใหการศกษาสายสามญสายอาชพ การฝก

อาชพ และการพฒนาจตใจโดยจะด าเนนการทง 3 หลกไปพรอมๆ กน เพอใหผตองขงมความรเพมขนสามารถคดได

และยบย งตวเองไมใหกระท าความผด การฝกวชาชพใหผตองขงมอาชพเมอพนโทษแลว การพฒนาจตใจเปนการให

ความรดานธรรมศกษา ปลกฝงใหผตองขงเปนคนมศลธรรม เมอมศลธรรมแลวยอมแยกแยะออกวาสงใดควรท าและ

สงใดไมควรท า เมอผตองขงพนโทษแลวไดประกอบอาชพสจรต จงไมกระท าความผดและกลบเขาเรอนจ าอก เปน

การลดปรมาณผตองขงอยางย งยน

แตเปนทนาเสยดายวาในปจจบนกรมราชทณฑไมสามารถด าเนนการตามโครงการดงกลาวขางตนไดเตมท

เนองจากปจจบนเกดภาวะผตองขงลนเรอนจ า จงท าใหเกดขอจ ากดในเรองการเงนงบประมาณ บคลากร และพนท

ด าเนนการ

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ การพกการลงโทษ การลดวนตองโทษจ าคก การมพระราชกฤษฎกาอภยโทษ ทงสามกรณดงกลาวขางตน

เปนการปลดปลอยผตองขงจากเรอนจ ากอนก าหนดโทษตามค าพพากษาของศาล นอกเหนอจากสามกรณดงกลาว

แลว กรมราชทณฑไมมมาตรการใดทจะลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าไดอกแลว

ค าถามขอ 8. ขอคดเหนอนๆ (ถาม)

ค าตอบ ปจจบนกรมราชทณฑประสบภาวะปญหาผตองขงลนเรอนจ า อตราสวนของเจาหนาทกบผตองขงแตกตาง

กนมาก พนทส าหรบใชในการด าเนนกจกรรมส าหรบการแกไขพฤตนสยของผตองขงไมเพยงพอ บคลากรมนอย

งบประมาณมจ ากด ท าใหกรมราชทณฑไมสามารถทจะด าเนนการตามภารกจทตงไววา “เราจะคนคนดสสงคม” ได

ถามองภาพกวางๆ แลวภาวะผตองขงลนเรอนจ า ไมไดเปนปญหาของกรมราชทณฑเพยงกรมเดยว แตมนเปนปญหา

DPU

178

ของประเทศไทย เปนปญหาทเกดจากกระบวนการยตธรรมของประเทศไทยท าหนาทของตนเองในลกษณะตางคน

ตางท า ไมมการพดคยกน ภาระทงหมดจงตกอยกบกระบวนการยตธรรมขนสดทายคอกรมราชทณฑ

ในการแกไขปญหาผตองขงลนเรอนจ าตองแกตงแตตนทางโดยเรมตนดงน

1.ต ารวจ เมอจบผตองหาไดตองพจารณาจากพยานหลกฐานใหถองแทวาเปนผกระท าความผดจรงหรอไม

หากพจารณาจากพยานหลกฐานแลวไมใชผกระท ากตองปลอยตวไป ไมสงขนไปเปนภาระกบกระบวนการยตธรรม

ขนตอไปคอพนกงานอยการ หากพจารณาจากพยานหลกฐานแลวเปนผกระท าความผดจรง หากโทษเลกนอยมโทษ

จ าและโทษปรบ หากอยในอ านาจของต ารวจทจะสงปรบไดโดยไมตองสงอยการกสงปรบ ไมตองสงใหอยการหรอ

ใหประกนตวในชนสอบสวน

2.อยการ เมอรบส านวนการสอบสวนจากพนกงานสอบสวนแลวพนกงานอยการตองพจารณาวาผถก

กลาวหาดงกลาวเปนผกระท าความผดจรงหรอไม เมอพจารณาแลวขอเทจจรงยงฟงไมไดหรอไมปรากฏวามสวน

รวมในการกรท าความผดกสงไมฟองเพอสกดกนไมใหคดขนสศาลหรอมจ าเลยเพมขน ซงจะเปนผตองขงเขาไปใน

เรอนจ า หรอหากฟงขอเทจจรงแลวปรากฏวากระท าความผดจรง กใหประกนในชนพนกงานอยการกอน

3.ศาลยตธรรม เมอพนกงานอยการฟองคดตอศาลแลวระหวางการด าเนนกระบวนการพจารณาคดของศาล

ชนตนและศาลชนอทธรณ ควรทจะอนญาตใหจ าเลยไดรบการปลอยตวชวคราวจนกวาศาลสงคอ ศาลฎกา จะมค า

พพากษา เมอศาลฎกาพพากษาลงโทษจ าคกจงน าตวบคคลเหลานนเขาไปควบคมตวในเรอนจ า เพราะไมมศาลใดท

จะกลบหรอเปลยนแปลงค าพพากษาของศาลฎกาอกแลว

จากความคดเหนดงกลาวขางตนหากหนวยงานทงสามหนวยงานทกลาวถงด าเนนการตามอ านาจและหนาท

ตามทกฎหมายใหอ านาจไวแลว โดยเฉพาะประเดนในการพจารณาวาเปนผกระท าความผดจรงหรอไม รวมทงการ

พจารณาใหปลอยตวระหวางสอบสวนของพนกงานสอบสวน ระหวางพจารณาในชนอยการ และระหวางพจารณา

ของศาลชนตนและชนอทธรณและสงตวเขาเรอนจ า เมอศาลฎกาพพากษาวาเปนผกระท าความผดจรงจะท าใหภาวะ

ผตองขงลนเรอนจ าของกรมราชทณฑนนเบาบางลงท าใหกรมราชทณฑสามารถด าเนนการแกไขฟนฟและพฒนา

จตใจผตองขงตามโครงการตางๆ ทจดท าขน เพอปองกนมใหผตองขงกลบเขาสเรอนจ าอกเมอพนโทษไปแลว

DPU

179

14.ชอ/นามสกล นางสาวเมย มแสง .

ต าแหนง นกจตวทยา ปฏบตการ .

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษ คออะไร

ค าตอบ การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษ มวตถประสงคเพอลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าและอกทง

ประโยชนทผตองขงทมความประพฤตด คดเดดขาดแลวและจ าคกมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 พงจะได

ค าถาม ขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษ มผลในการลดปรมาณผตองขง เนองจากผตองขงทอยใน

หลกเกณฑการคดเลอกจะตองเปนนกโทษเดดขาดและตองโทษมาแลวไมนอยกวา 1 ใน 3 และมความประพฤตอย

ในระเบยบวนยเรอนจ า ท าใหผตองขงเหลานไดรบการคดเลอกจากคณะกรรมการใหท าการพกการลงโทษ และลด

วนตองโทษ ท าใหปรมาณผตองขงในเรอนจ าลดลง แตในทางกลบกนผตองขงทถกปลอยออกจากเรอนจ าไมนาน

อาจมการกระท าผดซ าขนอก

ค าถาม ขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ การอภยโทษอาจเนองมาจากโอกาสพเศษตางๆ ทพระมหากษตรย จะใหแกผตองขงทอยในหลกเกณฑ

ออกจากเรอนจ ากลบไปสครอบครว โดยค านงถงหลกมนษยธรรมและเมตตาธรรม

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การอภยโทษ มผลตอการลดปรมาณผตองขง แตในทางกลบกนผตองขงทถกปลอยออกจากเรอนจ าอาจม

การกระท าผดซ าเชนเดม

ค าถาม ขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คออะไร

ค าตอบ การแกไขผตองขง เปนนโยบายเนนหนกของกรมราชทณฑ ซงการด าเนนงานจะเปนแนวทางในการให

ผตองขงไดน าความรความสามารถทมกลบไปใชในชวตเมออกจากเรอนจ าและกลบเขาสสงคม ดงค าทวา “ คนคน

ดสสงคม ”

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การแกไขฟนฟผตองขงเปนสวนหนงทท าใหเกดการลดปรมาณผตองขง เนองจากการทผตองขงไดเขารวม

โปรแกรมแกไขฟนฟ ท าใหผตองขงบางสวนมพฤตกรรมและวธคดทอยในกฎระเบยบมากขนกอาจจะท าใหไมไป

DPU

180

กอเหตใหถกลงโทษ และเมอไมถกลงโทษกจะไมถกตดชน ท าใหไดวนในการลดวนตองโทษ ท าใหสามารถออก

จากเรอนจ าไดเรวขน

ค าถาม ขอ 7.ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาว

มาแลวอกหรอไม

ค าตอบ ในทางปฏบตของกรมราชทณฑมการพกการลงโทษ การลดวนตองโทษ และการอภยโทษ ทท าใหปรมาณ

ของผตองขงลดลง ซงการทจะมาถงกรมราชทณฑนนสงคมตองมสวนชวยอกแนวทางหนงในการใหโอกาส

ผตองขงเมออกจากเรอนจ า สงคมมกจะตตราท าใหผตองขงไมสามารถกลบเขาไปใชชวตตามปกตได ท าใหตองเกด

การกระท าผดซ าไมวาจะเกดจากการรเทาไมถงการณ การนอยใจสงคม ประชดสงคม นนกท าใหปรมาณผตองขง

เพมตามมาในไมชา

ค าถาม ขอ 8.ขอคดเหนอน ๆ (ถาม)

ค าตอบ ในคดลหโทษตาง ๆ ในชนศาลนาจะมวธในการไกลเกลยขอพพาท เพอลดปรมาณทงจ านวนคดในชนศาล

และจ านวนผตองขงอกดวย จะไดไมเกดเหตผตองขงลนเรอนจ า

15.ชอ/นามสกล นายไพโรจน สนทรพรม .

ต าแหนง นกทณฑวทยาช านาญการ .

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษ คออะไร

ค าตอบ วตถประสงคของการพกการลงโทษ (Parole) เพอน ามาปฏบตกบนกโทษเมอคดถงทสดทประพฤตตนอย

ใน ระเบยบวนยตงใจในการศกษาอบรมและฝกวชาชพ โดยใหไดรบการปลอยตวไปกอนครบก าหนดโทษตามค า

พพากษา

การลดวนตองโทษ ( Goodtime Allowance) กเปนมาตรการหนงทตอบแทนความประพฤตดของนกโทษ

เดด ขาดทมความประพฤตด มความอตสาหะใหไดรบการปลอยตวกอนครบก าหนดโทษตามค าพพากษาภายใต

เงอนไขการคมประพฤต

ค าถาม ขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การพกการลงโทษและการลดวนตองโทษ ทมผลตอการลดความแออดยดเยยดของผตองขงในเรอนจ า /

ทณฑสถาน ไดเปนอยางมาก อกทงเปนการลดคาใชจายในการดแล ประหยดงบประมาณของทางราชการไดสง

DPU

181

ไมวาจะเปนเรองคาอาหาร เสอผา เครองนงหม ยารกษาโรค ระบบสาธารณปโภคไฟฟา น าประปา ตลอดจนการ

สรางเรอนจ าขนใหม อกทงเมอปรมาณผตองขงลดลงท าใหการปกครอง การศกษาและการท างานฝกวชาชพ

เจาหนาทควบคมดแลไดอยางทวถงกบผตองขงทกคน

ค าถาม ขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ 3.1 ใหเกดความรสกส านกในพระมหากรณาธคณ ความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

3.2 แกไขความผดพลาดในกระบวนการยตธรรม

3.3 เปนเครองมอของฝายบรหารท าใหผตองราชทณฑประพฤตปฏบตด มผลตอการปกครอง

3.4 ลดจ านวนผตองขง ลดความแออด ประหยดงบประมาณ

3.5 กอใหเกดความส านกในการท าความด เปนการคนคนด มคณคาสสงคม

3.6 เปนการผอนคลายของการใชกฎหมาย ค านงถงดานมนษยธรรม ความเจบปวย ความชรา ความ

เยาววย ฯลฯ

ค าถาม ขอ 4. ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ การอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงเปนอยางมาก โดยจะไดรบการปลอยตวเรวกวาตามค าพพากษา

ตามคด ตามชน ความประพฤตของผตองขงนน ๆ ใหกลบไปใชชวตรวมกบครอบครวสงคมไดอยางเปนปกตสข

ในปใดทเปนปมหามงคลหรอวนส าคญทเกยวกบสถาบนพระมหากษตรยจะเปนการลดความกดดนส าหรบ

ผตองขงโดยมความหวงวาจะไดรบการปลอยตวพนโทษและสามารถใชชวตโดยปกตไดเรวขนกจะประพฤตตนอย

ในระเบยบวนยด ทงนไมวาจะเปนการอภยโทษรายบคคลหรอการไดรบอภยโทษเปนกลมตามพระราชกฤษฎกา

พระราชทานการอภยโทษ พ.ศ. ................ มผลตอการลดปรมาณผตองขงลงไดเปนอยางมาก

ค าถาม ขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คออะไร

ค าตอบ 5.1 กอใหเกดการกลบตนเปนพลเมองด เกดการส านกผดในผลการกระท าของตนโดยใหการศกษา

5.2 ผตองขงเกดความส านกทดตอหนวยงาน องคกรของทางราชการโดยใหการอบรม

5.3 ชมชนเขามามสวนรวมในการแกไขฟนฟ โดยดงภาคเอกชนเขามามสวนรวม

5.4 เกดการยอมรบและสงคมใหโอกาสแกผตองขง

5.5 ผตองขงมทศนคตทดตอครอบครว ตอสงคมทใหการยอมรบโดยการปลกฝงท าตนเปนตวอยางทด

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

DPU

182

ค าตอบ การแกไขฟนฟผตองขงสงผลตอการลดปรมาณผตองขงลงไดเปนอยางมาก ท าใหผตองขงไดประพฤต

ปฏบตตนใหอยในระเบยบวนย จนไดเปนนกโทษเดดขาดชนเยยม ไดรบประโยชนตามกฎหมายอนพงจกตอง

ไดรบ เชน การพกการลงโทษ การลดวนตองโทษและไดรบการปลอยตวออกจากเรอนจ า / ทณฑสถานเรวกวาท

ก าหนดตามค าพพากษา

ค าถาม ขอ 7.ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ 7.1 แกไขกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ใหทนสมยดงเชนอารยประเทศ โดยค านงถง

สถานการณบานเมอง สภาพแวดลอม หลกความเปนจรง การบงคบโทษฯใหมความสอดคลอง น าหลกอาชญา

วทยา ทณฑวทยามาปรบใชอยางจรงจงใหเกดเปนรปธรรม

7.2 มาตรการ “ การพกการลงโทษระดบ......” โดยก าหนดแตละคด ๆไป เชน ประมาท , ลหโทษ , อาย ,

ความผดครงแรก เสพ, ฯลฯ โดยก าหนดหลกเกณฑใหมโดยใหถกคมขงในเรอนจ า / ทณฑสถานใหนอยทสด

ค าถาม ขอ 8.ขอคดเหนอน ๆ (ถาม)

ค าตอบ การทจะลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าใหมประสทธภาพและประสทธผลนนตองเรมตงแตชนต ารวจ

อยการ ศาลและราชทณฑ ซงรวมอยในกระบวนการยตธรรมทงสน โดยต ารวจซงเปนพนกงานสอบสวนซงอยตน

ธารกอนจะสงส านวนใหอยการสงฟองตอศาลนนจะตองพจารณาใหละเอยดรอบคอบของแตละคด อนจะสงผลด

หรอผลเสยอยางใดมากกวากน ผลกระทบอนจะเกดตามมาตอผตองหา ครอบครว ญาตพนอง เพอนรวมงานใน

สงคม ฯลฯ ส าหรบราชทณฑนนอยปลายล าธาร มหนาทปฏบตตามค าพพากษา หากตนธารเหนวาเปนคดเลกนอย

อาจใชดลพนจในการท าคดหรอไมท าได ส าหรบอยการอาจใชวธชะลอการฟองไวกอนกได ซงกจะชวยลดปรมาณ

ผตองขงลงกวาทเปนปจจบนอยนไดไมมากกนอย การสงฟองคดจงตองควรพจารณาใหรอบดาน อกทงการจบกม

บคคลตางดาวตามพระราชบญญตคนเขาเมอง , พระราชบญญตการท างานฯ ไมควรใชเรอนจ าเปนสถานทใชคมขง

ชอ / นามสกล (ไมประสงคออกนาม)

ต าแหนง ผตองขง เรอนจ าพเศษกรงเทพมหานคร

ค าถามขอ 1 ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษคออะไร

DPU

183

ค าตอบ เปนสงจงใจใหผต องขงอยในระเบยบวนย และปฏบตตนด คอ ลดปฏปกษตอสงคมในความรสกของ

ผตองขง พฒนาศกยภาพ ปรบเปลยนความคด อปนสย ของผตองขงใหไปในแนวทางทดกอนปลอยตวออกสสงคม

และลดการกลบมากระท าผดซ าของผตองขงทไดรบการปลอยตวออกไปแลว

ค าถามขอ 2 ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ ระบบในการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษในปจจบนนนสามารถลดปรมาณผตองขงไดจรง แต

นองมาก มผลในทางตรงเพยงทางเดยว คอ พจารณาจากโทษของผตองขงเปนเกณฑหลก ระบบในการพฒนา

ผตองขงและระบบในการตรวจสอบผตองขงวาสามารถกลบตวเปนคนดไดแลวหรอไมนนยงไมสมบรณ

ค าถามขอ 3 ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ แนนอนวาตองการคนคนดสสงคม ชวยลดจ านวนผตองขง ลดความแออดในเรอนจ า ใหโอกาสผตองขงได

กลบตนเปนพลเมองด ซงสอดคลองกบหลกอาชญาวทยา ทณฑวทยาและประหยดงบประมาณของแผนดน ลดการ

สรางเรอนจ าเพม

ค าถามขอ 4 ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลตอการลดปรมาณผตองขงแตแคชวคราวเทานนเพราะผตองขงทไดรบการอภยโทษนนไมสามารถ

ตรวจสอบไดวาผตองขงนนกลบตนเปนคนดหรอพรอมทจะออกไปสสงคมไดแลวหรอไม จงมโอกาสทผตองขงท

ไดรบการปลอยตว อภยโทษจะกลบมากระท าผดอกสงมาก

ค าถามขอ 5 ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ ท าใหผตองขงรสกส านกผดชอบชวด รจกส านกในความเปนมนษย รจกใชชวตอยรวมกบคนในสงคม

ด าเนนชวตไปในแนวทางทถกตอง ท าใหผตองขงมอาชพทสามารถหาเลยงครอบครวและตนเองไดและไมกลบมา

กระท าผดซ าอก

ค าถามขอ 6 ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลตอการลดปรมาณผตองขงแตย งมระบบทไมสมบรณจงไมสามารถลดปรมาณผตองขงไดม

ประสทธภาพเทาทควร มผลตอการลดปรมาณผตองขงคอ สามารถลดการกลบมากระท าผดซ าของผตองขงทไดรบ

การปลอยตว ท าใหลดจ านวนผกระท าผดเขามาในเรอนจ า เมอลดผกระท าผดเขามาในเรอนจ ากเทากบการลดปรมาณ

ผตองขงทถกตองและมผลในระยะยาม

DPU

184

ชอ/นามสกล (ไมประสงคออกนาม)

ต าแหนง ผตองขง เรอนจ าพเศษกรงเทพมหานคร

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษและลดวนตองโทษคออะไร

ค าตอบ เพอจงใจใหผตองขงประพฤตด มวนย และตงใจศกษาอบรม เพอเปดโอกาสใหผตองขงปรบตวเขากบสงคม

เพอประหยดงบประมาณในการกอสรางเรอนจ าและคาเลยงดผตองขง เพอแกไขปญหาผตองขงลนเรอนจ า

ค าถามขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษและการลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลโดยการเปลยนสถานทจากผตองขงในเรอนจ าไปเปนผตองขงในสงคม ภายใตการสอดสองดแลของ

สงคมเอง

ค าถามขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษคออะไร

ค าตอบ เพอคนคนดสสงคมกอนครบก าหนดโทษตามทศาลก าหนด เพอเสรมสรางสถาบนครอบครวใหแขงแกรง

เพอสรางมหากศล เพอแกไขปญหาผตองขงลนเรอนจ า

ค าถาม ขอ 4.ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผล โดยการปลอยตวผตองขงกอนครบก าหนดโทษจรงอนเปนการลดความแออดและลดความตรงเครยดท

จะกอใหเกดปญหาในการควบคม

ค าถามขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขงคออะไร

ค าตอบ เพอพฒนาจตใจผตองขงใหกบคนเปนคนดของสงคม เพอพฒนาอาชพของผตองขงใหมรายไดไวดแลตนเอง

และครอบครว เพอลดการกระท าความผดซ า เพอแกไขปญหาผตองขงลนเรอนจ า

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผล โดยเมอผตองขงไดรบการพฒนาจตใจและมอาชพทมนคงกจะสงผลใหไมกระท าความผดซ า จงเปน

การลดปรมาณผตองขงแบบยงยน

ค าถาม ขอ 7.ทานเหนวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ 1) มาตรการคมขงทบาน อนเปนการประหยดงบประมาณของทางราชการและปกปองสถาบนครอบครวใน

คราวเดยวกน

DPU

185

2)มาตรการศาลสมพนธโดยการประสานขอมลกบศาลกรณศกยภาพในการรองรบผตองขง คดยงไมถงทสด

ควรใหประกนตว ถากลวหลบหนกใหเพมหลกทรพยเขาไป คดครงแรกรอไดกควรรอลงอาญา

ค าถาม ขอ 8. ขอคดเหนอนๆ (ถาม)

ค าตอบ ขงดไมตองขงนาน ถาขงเกนการจนครอบครวพง ระวงจะแกปญหาสงคมไมได

ชอ/นามสกล (ไมประสงคออกนาม) .

ต าแหนง ผตองขง .

ค าถาม ขอ 1.ทานเหนวาวตถประสงคของการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษ คออะไร

ค าตอบ คอ การปลอยตวผตองขงกอนครบก าหนดตามหมายศาล ปลอยตวคมประพฤตตามเงอนไขทก าหนด

จนกวาจะพนโทษตามหมายศาล การพกการลงโทษมใชสทธททกคนจะตองไดรบทงนขนอยกบคณะกรรมการซง

จะพจารณาจากประวตและขอมลตาง ๆ ของผตองขงและอน ๆ ประกอบกน

ค าถาม ขอ 2.ทานเหนวาการพกการลงโทษ และ การลดวนตองโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลอยางมาก

ค าถาม ขอ 3.ทานเหนวาวตถประสงคของการอภยโทษ คออะไร

ค าตอบ คอ ผตองโทษทคดถงทสด จะไดรบพระมหากรณาธคณพระราชทานอภยโทษตาม วโรกาสมหามงคลตาง

ๆ ทเกยวกบ สถาบนพระมหากษตรยหรอเหตการณส าคญของบานเมอง เพอใหโอกาสแกนกโทษไดส านกในพระ

มหากรณาธคณกลบตวเปนคนด ท าประโยชนใหครอบครว ชมชน สงคมและประเทศชาตบานเมองตอไป

ค าถาม ขอ 4. ทานเหนวาการอภยโทษมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลอยางมาก

ค าถาม ขอ 5.ทานเหนวาวตถประสงคของการแกไขฟนฟผตองขง คออะไร

ค าตอบ คอ การท าใหผตองขงเปนคนดและน าคนดคนสสงคม จงตองมระบบทมประสทธภาพ เพอเพม I.Q. =

Intelligence Quatien หรอ ความฉลาดทางปญญา , EQ. = Emotional Quatien หรอความฉลาดทางอารมณและ

M.Q. = Mqral Quatien หรอ ความฉลาดทางคณธรรมจรยธรรม ซงจะท าใหผตองขงทไดรบการแกไขฟนฟพฤต

นสยไดรบการพฒนาเพอเปนทรพยากรทดมความร ความสามารถเปนประโยชนตอครอบครว ชมชน สงคม และ

ประเทศชาตบานเมองตอไป

DPU

186

ค าถาม ขอ 6.ทานเหนวาการแกไขฟนฟผตองขงมผลตอการลดปรมาณผตองขงหรอไมอยางไร

ค าตอบ มผลอยางมาก ถามระบบ กระบวนการ ขนตอน การประเมนพฤตนสย ผตองขงอยางมประสทธภาพ ซง

อาจจะกอใหเกดการเพมประสทธภาพ ผตองขงทงดาน I.Q. = Intelligence Quatien หรอ ความฉลาดทางปญญา ,

EQ. = Emotional Quatien หรอความฉลาดทางอารมณและ M.Q. = Mqral Quatien หรอ ความฉลาดทางคณธรรม

จรยธรรม ซงจะท าใหผตองขงทไดรบการแกไขฟนฟพฤตนสยไดรบการพฒนา เพอเปนทรพยากรมนษยทด

มความร ความสามารถเปนประโยชนตอครอบครว ชมชน สงคมและประเทศชาตบานเมองตอไป

ค าถาม ขอ 7.ทานคดวาในเรอนจ ามมาตรการใดในการลดปรมาณผตองขงทมประสทธภาพนอกจากทกลาวมาแลว

อกหรอไม

ค าตอบ ม รายละเอยดในขอ 8 ขอน าเสนอเปนแนวคด

ค าถาม ขอ 8.ขอคดเหนอน ๆ (ถาม)

ค าตอบ ความจรงแลว ระบบงานราชทณฑเปนระบบงานทชวยแกปญหาสงคม ซงเปนปญหาทส าคญมาก

เชนเดยวกบขาราชการทปฏบตหนาทในกรมราชทณฑ จงตองท างานทส าคญมากคอเปนสวนหนงในการแกปญหา

สงคมจงถอไดวาเปนงานทมเกยรตและศกดศร เปนงานทตองทมเทเสยสละอยางตอเนอง ดงนนถาจะพฒนาระบบ

ราชทณฑจงตองพฒนาทขาราชการกรมราชทณฑ ขอยกตวอยางเรองระบบคาตอบแทนและสวสดการของ

ขาราชการกรมราชทณฑ ควรจะพเศษกวาขาราชการพลเรอนอน ๆ ถาขาราชการกรมราชทณฑมสวสดการและ

คาตอบแทนทดกวานกจะสงผลใหขาราชการกรมราชทณฑมก าลงใจทจะท างานอยางทมเทเพอบรรลวสยทศนทวา

“พฒนาพฤตนสยผตองขงเปนคนด เพอคนคนดสสงคม ”

ถาจะลดปรมาณ ผตองขงทงหมดใหนอยลงจรง ๆ กระผมมขอเสนอแนะดงน

แนวคดท 1 การแกไขปญหาควรแกทตนเหตสมดงพทธบญญตเรองอรยสจ ๔ ไดแก ทกข สมทย นโรธ

มรรค

ทกขคอ ปญหา ปญหาคอจ านวนผตองขงมากเกนกวาเรอนจ ามากเกนกวาการดแลของขาราชการกรมราชทณฑ

สมทย คอ เหตแหงปญหา คอเกดจากผตองขงทกระท าความผด ซงถาแยกแยะสาเหตคราว ๆไดดงน

1. ผตองขงทมพฤตนสย กาวราว เบยดเบยน ขมเหง รงแกผอน ใชความรนแรงตดสนปญหาถงขนท าราย

ท าลายกน

DPU

187

2. ผตองขงทมพฤตนสย มอไวใจเรว ชอบลกทรพย ชงทรพย วงราวทรพย หยบฉวยของผอน หรอชอบ

ขโมยนนเอง

3. ผตองขงทมพฤตนสย มกมากในกาม เปนเหตใหชอบลวงละเมดทางเพศ

4. ผตองขงทมพฤตนสย ชอบพดปด ชอบพดค าหยาบ ชอบพดสอเสยด ชอบพดเพอเจอไรสาระจนเปนเหตให

โกหก หลอกลวงผอนจนตดเปนนสย

5. ผตองขงทมพฤตนสย ชอบเสพเครองดองของเมารวมทงสงเสพตดทงหลายท าใหขาดสต

6. ผตองขงทมพฤตนสย ชอบเลนการพนน เกยจครานการท างาน แตใชจายฟมเฟอย

นโรธ คอ การดบปญหากคอการแกไขทตนเหต มรรคคอวธแกไขปญหา ดงนเรมทการจ าแนกผตองขงตาม

ลกษณะหรอสาเหตแหงการกระท าความผดเปน 6 ประเภท ตงเปาหมายแกไขพฤตนสยตามประเภทตาง ๆ ดงนน

ขาราชการกรมราชทณฑจงมความส าคญยง นอกจากเพอควบคมไมใหผตองขงหลบหนแลวยงควรเพมการแกไข

พฤตนสยตามประเภทสาเหต 6 ประเภท ดงน

1. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย ออนโยน เคารพสทธผอน มความเมตตากรณาปราณตอผอน

2. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย ยบย งชงใจเคารพสทธหรอของๆ ผอนมสมมาอาชพ ฝกวชาชพทเปนวชาชพ

จรง โดยขอความรวมจากภาครฐ เชน สถาบนอาชวะศกษาหรอสถาบนพฒนาฝมอแรงงานหรอวทยาลย

เกษตรตาง ๆหรอจากภาคเอกชน เชนองคกรทใหบรการเกยวกบการซอมรถยนต ซอมคอมพวเตอร ซอม

โทรศพทมอถอ หรอซอมเครองใชไฟฟา เปนตน

3. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย รกเดยวใจเดยว ซอสตยตอคครองของตนเอง เคารพสทธผอน

4. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย ชอบพดแตความสตย ความจรง ชอบพดแตวาจาไพเราะออนหวาน ชอบพด

ใหเกดความสมครสมานสามคค ชอบพดแตสงทมประโยชน มหลกฐานอางองเชอถอได

5. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย เจรญสตตลอดเวลา เลอกบรโภคแตสงทเปนประโยชนตอรางกาย

6. แกไขผตองขงใหมพฤตนสย ขยนขนแขงท ามาหากนฝกวชาชพอยางจรงจงใชเวลาวางใหเปนประโยชนจดให

มการปฏบตธรรมตามศาสนาตาง ๆ อยางสม าเสมอ เชน ผตองขงทนบถอศาสนาพทธควรใหมการสวดมนต

ใสบาตร ท าสมาธ ฟงธรรม ทกวนพระเปนตน ควรประเมนใหน าหนก 3 ดาน 1. ดานคณธรรม 40 %

2. ดานพฤตนสย 30 % 3. ดานสตปญญา 30 % เมอผานการประเมนจงไดรบการเลอนชนผตองขง

สวนการพกการลงโทษ การลดวนตองโทษและการอภยโทษจะมผลตอการลดปรมาณผตองขงและจะได

DPU

188

ผตองขงทไดรบการพฒนาพฤตนสยเปนคนดแลวจรง ๆ สทธประโยชนเหลานกจะมความส าคญแตศกดสทธ

มากส าหรบผตองขงทไดรบการพฒนาเปนคนดแลวจรง ๆ สงคมกจะยกยองใหเกยรตชนชมกรมราชทณฑ

ตอไป

แนวคดท 2 เพอการลดปรมาณผตองขงสมควรเปนนโยบายระดบกระทรวง ซงตองใชหลายกรมท างาน

ประสานกนอยางเปนระบบ กระทรวงยตธรรมควรมนโยบาย 4 ดาน ดงน

1. ดานสงเสรมคนดของสงคมเพอใหสงคมมคนดเพมขน

2. ดานปองกนคนทเปนกลมเสยงทจะกระท าผดกฎหมาย

3. ดานแกไขพฤตนสยเมอกระท าความผดแลว ดงแนวคดท 1 เมอคนคนดสสงคม

4. ดานฟนฟพฤตนสยเพอใหเปนคนดของสงคมตอไป ปองกนการกระท าผดซ า

การท างานตองใชหลายหนวยงานชวยกนและเปนการท างานในเชงรก เพอเปนการลดปรมาณผตองขงกอนเขามา

ใชบรการในเรอนจ าจากขาราชการกรมราชทณฑ จงตองเปนนโยบายจากกระทรวงยตธรรม มงเนนท างานเชงรก

ตอไป

แนวคดท 3 ใชระบบเทคโนโลยเขามาใชในการควบคมผตองขงใหอยขางนอกเรอนจ าในกรณทโทษนอยกวา 5 ป

หรอ เหลอโทษนอยกวา 5 ป โดยมการสบเสาะประวตผตองขงวามทอยเปนหลกแหลง มอาชพการงานสจรต ม

ความรการศกษาสงกวาปรญญาตร มความรบผดชอบตอครอบครว เชน มบตรทอายไมเกน 3 ป มบดา - มารดา

ทสงอาย หรอปวยทตองดแล เปนตน ใชเทคโนโลยในการตดตามตว เชน GPRS เปนตน ผตองขงเหลานจะได

ท าประโยชนใหครอบครวและสงคม ประเทศชาตเกดประโยชนกบทางราชการดวยเชนกน ลดคาใชจายในการ

ควบคม คมขงในเรอนจ าและยงสามารถประกอบอาชพสจรต ท าใหเกดรายได ซงน ามาเสยภาษ น ามาบ ารง

ประเทศชาตไดอก เปนตน

DPU

189

แบบสอบถาม

วจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก

ขอความกรณาผตอบแบบสอบถามใสเครองหมาย / ลงในชอง หนาขอความททานตองการ หรอ ตาม

ความเปนจรง

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ

ชาย

หญง

2. ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร

ตงแตปรญญาตรขนไป

3. อาชพ

ผพพากษา

อยการ

ต ารวจ

4. สถานทท างานอยในภาค

ภาคกลาง ภาคตะวนออก

ภาคเหนอ ภาคใต

DPU

190

สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆ ในชนบงคบโทษจ าคก

ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน

มาก คอนขาง

มาก

ไมแนใจ คอนขาง

นอย

นอย

1.ทานคดวาการพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผ ตองขงลงได

2.ทานคดวาการลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได

3.ทานคดวาการอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได

4.ทานคดวาการพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได

5.ทานคดวาการลดวนตองโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได

6.ทานคดวาการอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได

7.ทานคดวาการแกไขฟนฟทมประสทธ ภาพ จะสามารถลดการกระท าความผด

ซ าไดคอน ขางถาวรในระดบใด

8.ทานคดวาประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการ

เฉพาะในระดบใด

9.ทานคดวางานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคลมา

ใชในระดบใด

10.ทานคดวาการลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวยใน

ระดบใด

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

DPU

191

แบบสอบถาม

วจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก

(ส าหรบผบญชาการฯ/ผอ านวยการ/เจาพนกงานราชทณฑ) ขอความกรณาผตอบแบบสอบถามใสเครองหมาย / ลงในชอง หนาขอความททานตองการหรอตามความเปนจรง

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ

ชาย

หญง

2. ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตรขนไป

3. ระดบต าแหนงงาน

ขาราชการระดบ 1-3 ขาราชการระดบ 4-6 ขาราชการระดบ 7-10

ลกจางชวคราว อนๆ (ระบ)........................

4. ทานปฏบตงานอยในเรอนจ าประเภท

ทณฑสถาน เรอนจ ากลาง

เรอนจ าจงหวด เรอนจ าพเศษ เรอนจ าอ าเภอ

5. สถานทท างานอยในภาค

ภาคกลาง ภาคตะวนออก

ภาคเหนอ ภาคใต

DPU

192

สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆ ในชนบงคบโทษจ าคก

ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน

มาก คอนขาง

มาก

ไมแนใจ คอนขาง

นอย

นอย

1.ทานคดวามาตรการพกการลงโทษสามารถด าเนนการไดตามวตถประสงค

มากนอยเพยงใด

2.ทานคดวามาตรการลดวนตองโทษสามารถ ด าเนนการไดตามวตถประสงค

มากนอยเพยงใด

3.ทานคดวามาตรการอภยโทษสามารถด าเนนการไดตามวตถประสงคมากนอย

เพยงใด

4.ทานคดวาขนตอนการบรหารจดการในการพกการลงโทษมประสทธภาพอย

ในระดบใด

5.ทานคดวาขนตอนการบรหารจดการในการลดวนตองโทษมประสทธภาพอย

ในระดบใด

6.ทานคดวาขนตอนการบรหารจดการในการอภยโทษมประสทธภาพอยใน

ระดบใด

7.ทานคดวาหลกเกณฑในการพจารณา มาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ

อภยโทษ มความเหมาะสมถกตองในระดบใด

8.ทานคดวาจ านวนเจาพนกงานทเกยวของเพอด าเนนการตามมาตรการพกการ

ลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ มมากนอยเพยงใด

9.ทานคดวาความรความเขาใจของเจาหนาทในมาตรการพกการลงโทษ ลดวน

ตองโทษ อภยโทษ มมากนอยเพยงใด

10.ทานคดวาระดบความพงพอใจของผตองโทษในการใชมาตรการ พกการ

ลงโทษ ลดวนตอง โทษ อภยโทษ มอยในระดบใด

11.ทานคดวาการชวยลดปรมาณผตองขงของมาตร การพกการลงโทษ ลดวน

ตองโทษ อภยโทษ มอยในระดบใด

12.ทานคดวาผลในการแกไขพฤตนสยผตองโทษของมาตรการพกการลงโทษ

ลดวนตองโทษ อภยโทษมอยในระดบใด

DPU

193

ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน

มาก คอนขาง

มาก

ไมแนใจ คอนขาง

นอย

นอย

13.ทานคดวาผลในการลดการกระท าความผดซ าของการใชมาตรการพกการ

ลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ มอยในระดบใด

14.ทานคดวามาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ ควรไดรบการ

ตรวจสอบจากศาลอกครงหนงกอนการปลอยตวในระดบใด

15.ทานคดวามาตรการลดปรมาณผตองขงทถาวรคอการแกไขฟนฟทประสบ

ผลส าเรจในระดบใด

16.ทานคดวาผตองขงลนเรอนจ าเปนอปสรรคในการด าเนนการมาตรการตางๆ

แก ผตองขงในระดบใด

17.ทานคดวาการปรบปรงแกไขพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 และ

กฎหมายทเกยวของในการฟนฟแกไขผตองขงในระดบใด

18.ทานคดวาประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปน

การเฉพาะในระดบใด

19.ทานคดวาการลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานใน

กระบวนการยตธรรมทกหนวยงานชวยกนในระดบใด

20.ทานคดวาการลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานนอก

กระบวนการยตธรรมทเกยวของดวยในระดบใด

21.ทานคดวาการลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคเอกชนดวย

ในระดบใด

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

DPU

194

แบบสอบถาม

วจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก

(ส าหรบผตองขง) ขอความกรณาผตอบแบบสอบถามใสเครองหมาย / ลงในชอง หนาขอความททานตองการหรอตามความเปนจรง

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ

ชาย

หญง

2. ระดบการศกษา

ประถมศกษาและต ากวา มธยมศกษาหรอ ปวช.

ปวส.หรอปรญญาตร สงกวาปรญญาตรขนไป

3. โทษจ าคกทไดรบ

1-5 ป

6-10 ป

มากกวา 10 ป

4. ทานอยในเรอนจ าประเภท

ทณฑสถาน เรอนจ ากลาง

เรอนจ าจงหวด เรอนจ าพเศษ เรอนจ าอ าเภอ

5. สถานทท างานอยในภาค

ภาคกลาง ภาคตะวนออก

ภาคเหนอ ภาคใต

DPU

195

สวนท 2 ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆ ในชนบงคบโทษจ าคก

ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน

มาก คอนขาง

มาก

ไมแนใจ คอนขาง

นอย

นอย

1.ทานมความรความเขาใจในการพกการลงโทษในระดบใด

2.ทานมความรความเขาใจในการลดวนตองโทษในระดบใด

3.ทานมความรความเขาใจในการอภยโทษในระดบใด

4.ทานมความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการพกการลงโทษในระดบใด

5.ทานมความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการลดวนตองโทษในระดบใด

6.ทานมความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการอภยโทษในระดบใด

7.ทานคดวาไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการพกการลงโทษในระดบใด

8.ทานคดวาไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการลดวนตองโทษในระดบใด

9.ทานคดวาไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการอภยโทษในระดบใด

10.ทานใหความสนใจในการพกการลงโทษในระดบใด

11.ทานใหความสนใจในการลดวนตองโทษในระดบใด

12.ทานใหความสนใจในการอภยโทษในระดบใด

13.ทานคดวาเมอไดโอกาสพนออกจากการจ าคกแลวจะไมกระท าความผดอกใน

ระดบใด

14.ทานคดวาชวงเวลาทถกลงโทษจ าคกชวยท าใหมโอกาสในการด ารงชวต

ภายหลงการพนโทษโดยไมตองท าผดอกในระดบใด

15.ทานคดวากจกรรมในระหวางตองโทษตางๆ เชน การฝกงาน การท างาน การ

เรยนหนงสอ กจกรรมศาสนา ฯลฯ ชวยพฒนาผตองขงในระดบใด

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

DPU

196

ผลการวจยจากการออกแบบสอบถาม กลมประชากรตามแบบสอบถามแยกเปน 3 กลม มผลจากการออกแบบสอบถามแสดงตามล าดบดงน คอ

1.กลมผพพากษา อยการ และต ารวจ

2.กลมราชทณฑ (ผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ)

3.กลมผตองขง

1.กลมผพพากษา อยการ และต ารวจ

การวจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก เปนผลจากการส ารวจ

บคลากรกระบวนการยตธรรมและทเกยวของ โดยท าการเกบรวบรวมขอมลตามแบบสอบถาม จากผพพากษา อยการ และต ารวจ

กลมอาชพละ 88 ราย จ านวนรวมทงสน 264 ราย เปนกลมตวอยางทน ามาประมวลผลและวเคราะหทางสถต ซงจะขอน าเสนอเปน 3

สวน ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

2. ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆ ในชนบงคบโทษจ าคก

3. ขอเสนอแนะ

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สอบถามขอมลทวไปซงเปนขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม เกยวกบ เพศ

ระดบการศกษา และพนททท างาน ซงจะน าเสนอโดยภาพรวม จ าแนกตามกลมอาชพ เพอเปนขอมลอางองถงผลการศกษาและความ

คดเหนตางๆ ดงตอไปน

1.1. เพศ ศกษาขอมลเกยวกบเพศของผตอบแบบสอบถามทงหมด พบวากลมตวอยางโดยรวม รอยละ 60.6 เปนกลม

ตวอยางเพศชาย และรอยละ 39.4 เปนกลมตวอยางเพศหญง โดยทในกลมอาชพผพพากษา มกลมตวอยางผตอบเพศชาย รอยละ

58.0 เพศหญง รอยละ 42.0 กลมอาชพอยการ มกลมตวอยางผตอบเพศชาย รอยละ 67.00 เพศหญง รอยละ 33.0 และกลมอาชพ

ต ารวจ มกลมตวอยางผตอบเพศชาย รอยละ 56.8 เพศหญง รอยละ 43.2

1.2. ระดบการศกษา ระดบการศกษาของกลมตวอยางผตอบ โดยรวม และรายกลมอาชพ ผพพากษา อยการ และต ารวจ

พบวา รอยละ 100.0 มการศกษาระดบปรญญาตรขนไปทงหมดทกกลม

1.3.พนททท างาน ขอมลโดยรวมเปนผตอบจากพนทภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคเหนอ และภาคใต รอยละ 25.0(66

ราย) เทาๆกน สวนรายกลมอาชพ ผพพากษา อยการ และต ารวจ เปนผตอบจากพนทภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคเหนอ และ

ภาคใต รอยละ 25.0 (22 ราย) เทาๆกน ทงหมดดงแสดงในตารางท 1

DPU

197

ตารางท 1

จ านวน รอยละของขอมลทวไป เกยวกบเพศ ระดบการศกษา และพนททท างาน จ าแนกตามอาชพ

ขอมลทวไป

อาชพ รวม

ผพพากษา อยการ ต ารวจ

จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ

เพศ

ชาย

51

58.0

59

67.0

50

56.8

160

60.6

หญง 37 42.0 29 33.0 38 43.2 104 39.4

รวม 88 100.0 88 100.0 88 100.0 264 100.0

การศกษา

ต ากวาปรญญาตร

0

.0

0

.0

0

.0

0

.0

ปรญญาตรขนไป 88 100.0 88 100.0 88 100.0 264 100.0

รวม 88 100.0 88 100.0 88 100.0 264 100.0

พนททท างาน

ภาคกลาง

22

25.0

22

25.0

22

25.0

66

25.0

ภาคตะวนออก 22 25.0 22 25.0 22 25.0 66 25.0

ภาคเหนอ 22 25.0 22 25.0 22 25.0 66 25.0

ภาคใต 22 25.0 22 25.0 22 25.0 66 25.0

รวม 88 100.0 88 100.0 88 100.0 264 100.0

2.ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ศกษาความคดเหนเกยวกบ

การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคกในภาพรวม และแยกตามกลมอาชพ โดยใหตอบแสดงความ

คดเหนเปน 5 ระดบ ไดแก เหนดวยมาก เหนดวยคอนขางมาก ไมแนใจ เหนดวยคอนขางนอย และเหนดวยนอย ซงใหคาระดบ

คะแนนเปน 5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน และ 1 คะแนน ตามล าดบ ผลการศกษามดงน

2.1.ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคกโดยรวม ศกษาความ

คดเหนของบคคลในกระบวนการยตธรรมไดแก ผพพากษา อยการ และต ารวจในภาพรวมเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ตามประเดนพจารณารวม 10 รายการ ผลพบวามผตอบสวนมากทใหค าตอบเหนดวยระดบ

มาก 4 รายการ ไดแก ประเดนในขอ 8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ ขอ 9.งานราชทณฑ

ไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคลมาใช ซงมผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 51.5 เทากน และประเดนในขอ

7.การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร ซงมผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ

48.9 และขอ 10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวย ซงมผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 46.2

นอกจากนมประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบนอย 6 รายการ ไดแกประเดนขอ 1.การพกการลงโทษผตองขงใน

เรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 3.การอภยโทษ

DPU

198

ผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ซงมผใหค าตอบเหนดวยระดบนอย รอยละ 32.6 เทาๆกน และประเดนขอ 4.การ

พกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ขอ 5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผด

ซ าลงได ขอ 6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ทสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบนอย รอยละ 28.4

เทาๆกน

เมอพจารณาความคดเหนของบคคลในกระบวนการยตธรรมไดแก ผพพากษา อยการ และต ารวจในภาพรวมเกยวกบการ

ลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคกจากคาเฉลย พบวามคาเฉลยความคดเหนโดยรวม 3.243

คะแนนอยในระดบปานกลาง แสดงวาผตอบเหนดวยเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ าดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษ

จ าคกนโดยรวมอยในระดบปานกลาง ซงหากพจารณาความคดเหนในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.386 ในขอ 9.งาน

ราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผต องขงราย บคคลมาใช รองลงมามคาเฉลย 4.371 ในขอ 7.การแกไขฟนฟทม

ประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร และคาเฉลย 4.367 ในขอ 8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวย

การแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ ทงหมดดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 2

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวย

มาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคกโดยรวม

ประเดน

ระดบความเหน

SD. มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

1.การพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลด

ปรมาณผ ตองขงลงได

8.3

(22)

15.2

(40)

20.8

(55)

23.1

(61)

32.6

(86)

2.436 1.306

2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลด

ปรมาณผตองขงลงได

8.3

(22)

15.2

(40)

20.8

(55)

23.1

(61)

32.6

(86)

2.436 1.306

3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณ

ผตองขงลงได

8.3

(22)

15.2

(40)

20.8

(55)

23.1

(61)

32.6

(86)

2.436 1.306

4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณ

การกระท าผดซ าลงได

8.3

(22)

15.5

(41)

27.7

(73)

20.1

(53)

28.4

(75)

2.553 1.278

5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลดปรมาณ

การกระท าผดซ าลงได

8.3

(22)

15.2

(40)

28.0

(74)

20.1

(53)

28.4

(75)

2.549 1.275

6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการ

กระท าผดซ าลงได

9.1

(24)

15.5

(41)

27.7

(73)

19.3

(51)

28.4

(75)

2.576 1.294

7.การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการ

กระท าความผดซ าไดคอนขางถาวรในระดบใด

48.9

(129)

42.8

(113)

5.3

(14)

2.7

(7)

.4

(1)

4.371 .739

DPU

199

ประเดน ระดบความเหน SD.

มาก คอนขางนอย นอย

8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟ

ผตองขงเปนการเฉพาะในระดบใด

51.5

(136)

37.5

(99)

7.6

(20)

3.0

(8)

.4

(1)

4.367 .783

9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟ

ผตองขงรายบคคลมาใชในระดบใด

51.5

(136)

39.4

(104)

5.7

(15)

3.0

(8)

.4

(1)

4.386 .762

10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอ

จากภาคสงคมดวยในระดบใด

46.2

(122)

43.2

(114)

7.2

(19)

3.0

(8)

.4

(1)

4.318 .768

รวม 3.243 .859

2.2.ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ในกลมอาชพผ

พพากษา ศกษาความคดเหนของบคคลในกระบวนการยตธรรม ในกลมอาชพผพพากษา เกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ตามประเดนพจารณารวม 10 รายการ ผลพบวา มผตอบสวนมากทใหค าตอบเหนดวย

ระดบคอนขางมาก 4 รายการ ไดแก ประเดนในขอ 7.การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าได

คอนขางถาวร ซงมผใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 58.0 ขอ 10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจาก

ภาคสงคมดวย มผใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 53.4 ขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขง

รายบคคลมาใช มผใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 45.5 ขอ 8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟ

ผตองขงเปนการเฉพาะ มผใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 44.3 นอกจากนมประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหน

ดวยระดบนอย 6 รายการ ไดแกประเดนขอ 1.การพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 2.การลดวน

ตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 4.

การพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ขอ 5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท า

ผดซ าลงได ขอ 6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ทสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบนอย รอยละ

30.7 เทาๆกน

เมอพจารณาความคดเหนของบคคลในกลมอาชพผพพากษา เกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆ

ในชนบงคบโทษจ าคก จากคาเฉลย พบวามคาเฉลยความคดเหนโดยรวม 3.282 คาคะแนนอยในระดบปานกลาง แสดงวาผตอบกลม

อาชพผพพากษา เหนดวยเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก น โดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง ซงหากพจารณาความคดเหนในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.250 ในประเดนขอ 8.ประเทศไทยควรมกฏหมาย

วาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ รองลงมามคาเฉลย 4.239 ในขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟ

ผตองขงรายบคคลมาใช และคาเฉลย 4.159 ในขอ 10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวย ทงหมดดง

แสดงในตารางท 3

DPU

200

ตารางท 3

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวย

มาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก กลมอาชพผพพากษา

ประเดน

ระดบความเหน

SD. มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

1.การพกการลงโทษผต องขงในเรอนจ า

ชวยลดปรมาณผตองขงลงได

6.8

(6)

26.1

(23)

25.0

(22)

11.4

(10)

30.7

(27)

2.670 1.337

2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ า

ชวยลดปรมาณผตองขงลงได

6.8

(6)

26.1

(23)

25.0

(22)

11.4

(10)

30.7

(27)

2.670 1.337

3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลด

ปรมาณผตองขงลงได

6.8

(6)

26.1

(23)

25.0

(22)

11.4

(10)

30.7

(27)

2.670 1.337

4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลด

ปรมาณการกระท าผดซ าลงได

6.8

(6)

26.1

(23)

25.0

(22)

11.4

(10)

30.7

(27)

2.670 1.337

5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลด

ปรมาณการกระท าผดซ าลงได

6.8

(6)

26.1

(23)

25.0

(22)

11.4

(10)

30.7

(27)

2.670 1.337

6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณ

การกระท าผดซ าลงได

8.0

(7)

16.1

(23)

25.0

(22)

10.2

(9)

30.7

(27)

2.705 1.357

7.การแกไขฟนฟ ทมประสทธ ภาพ จะ

สามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอน

ขางถาวรในระดบใด

29.5

(26)

58.0

(51)

8.0

(7)

3.4

(3)

1.1

(1)

4.114 .780

8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการ

แกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะในระดบ

ใด

43.2

(38)

44.3

(39)

8.0

(7)

3.4

(3)

1.1

(1)

4.250 .834

9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไข

ฟนฟผตองขงรายบคคลมาใชในระดบใด

42.0

(37)

45.5

(40)

8.0

(7)

3.4

(3)

1.1

(1)

4.239 .830

10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความ

รวมมอจากภาคสงคมดวยในระดบใด

34.1

(30)

53.4

(47)

8.0

(7)

3.4

(3)

1.1

(1)

4.159 .801

รวม 3.282 .950

2.3.ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ในกลมอาชพอยการ

ศกษาความคดเหนของบคคลในกระบวนการยตธรรม ในกลมอาชพอยการ เกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการ

ตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ตามประเดนพจารณารวม 10 รายการ ผลพบวา มผตอบสวนมากทใหค าตอบเหนดวยระดบมาก 4

รายการ ไดแก ประเดนในขอ 7.การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร ขอ 8.ประเทศ

ไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ ขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขง

DPU

201

รายบคคลมาใช มผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 59.1 และประเดนในขอ 10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอ

จากภาคสงคมดวย มผใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 51.1 นอกจากนมประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบไมแนใจ 3

รายการ ไดแกประเดนขอ 4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ขอ 5.การลดวนตองโทษผตองขง

สามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได มผใหค าตอบไมแนใจ รอยละ 30.7 ขอ 6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการ

กระท าผดซ าลงได ทสวนมากใหค าตอบไมแนใจ และเหนดวยระดบนอย รอยละ 29.5 เทากน และมประเดนทผตอบสวนมากให

ค าตอบเหนดวยระดบนอย 3 รายการ ไดแก ประเดนในขอ 1.การพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ

2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขง

ลงได ทสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบนอย รอยละ 34.1เทาๆกน

เมอพจารณาความคดเหนของบคคล ในกลมอาชพอยการ เกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆใน

ชนบงคบโทษจ าคก จากคาเฉลย พบวามคาเฉลยความคดเหนโดยรวม 3.280 คาคะแนนอยในระดบปานกลาง แสดงวาผตอบกลม

อาชพอยการ เหนดวยเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก น โดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง ซงหากพจารณาความคดเหนในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.250 ในประเดนขอ7.การแกไขฟนฟทม

ประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร รองลงมามคาเฉลย 4.398 ในขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน า

มาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคลมาใช และคาเฉลย 4.341 ในขอ 8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขง

เปนการเฉพาะ ทงหมดดงแสดงในตารางท 4

ตารางท 4

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการ

ตางๆในชนบงคบโทษจ าคก กลมอาชพอยการ

ประเดน

ระดบความเหน SD.

มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

1.การพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวย

ลดปรมาณผตองขงลงได

12.5

(11)

10.2

(9)

27.3

(24)

15.9

(14)

34.1

(30)

2.511 1.381

2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวย

ลดปรมาณผตองขงลงได

12.5

(11)

10.2

(9)

27.3

(24)

15.9

(14)

34.1

(30)

2.511 1.381

3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลด

ปรมาณผตองขงลงได

12.5

(11)

10.2

(9)

27.3

(24)

15.9

(14)

34.1

(30)

2.511 1.381

4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลด

ปรมาณการกระท าผดซ าลงได

12.5

(11)

10.2

(9)

30.7

(27)

17.0

(15)

29.5

(26)

2.591 1.345

5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลด

ปรมาณการกระท าผดซ าลงได

12.5

(11)

10.2

(9)

30.7

(27)

17.0

(15)

29.5

(26)

2.591 1.345

DPU

202

ประเดน ระดบความเหน SD.

มาก คอนขางนอย นอย

6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณ

การกระท าผดซ าลงได

13.6

(12)

11.4

(10)

29.5

(26)

15.9

(14)

29.5

(26)

2.636 1.374

7.การแกไขฟนฟทมประสทธ ภาพ จะสามารถ

ลดการกระท าความผดซ าไดคอน ขางถาวรใน

ระดบใด

59.1

(52)

29.5

(26)

6.8

(6)

4.5

(4)

4.432 .814

8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไข

ฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะในระดบใด

59.1

(52)

21.6

(19)

13.6

(12)

5.7

(5)

4.341 .921

9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไข

ฟนฟผตองขงรายบคคลมาใชในระดบใด

59.1

(52)

27.3

(24)

8.0

(7)

5.7

(5)

4.398 .865

10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความ

รวมมอจากภาคสงคมดวยในระดบใด

51.1

(45)

30.7

(27)

12.5

(11)

5.7

(5)

4.273 .893

รวม 3.280 .915

2.4.ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ในกลมอาชพต ารวจ

ศกษาความคดเหนของบคคลในกระบวนการยตธรรม ในกลมอาชพต ารวจ เกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการ

ตางๆในชนบงคบโทษจ าคก ตามประเดนพจารณารวม 10 รายการ ผลพบวา มผตอบสวนมากทใหค าตอบเหนดวยระดบมาก 4

รายการ ไดแก ประเดนในขอ 7.การแกไขฟนฟทมประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร ซงมผให

ค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 58.0 ประเดนขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคลมาใช ขอ 10.

การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวย มผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 53.4 เทากน และขอ 8.

ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ มผใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 52.3 และ

นอกจากนมประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบระดบคอนขางนอย 6 รายการ ไดแกประเดนขอ 1.การพกการลงโทษผตองขงใน

เรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ขอ 3.การอภยโทษ

ผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได ทสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางนอย รอยละ 42.0 เทาๆกน และ

ประเดนขอ 4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ขอ 5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลด

ปรมาณการกระท าผดซ าลงได ขอ 6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได ทสวนมากใหค าตอบเหนดวย

ระดบคอนขางนอย รอยละ 31.8 เทาๆกน

และเมอพจารณาความคดเหนของบคคล ในกลมอาชพต ารวจเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆ

ในชนบงคบโทษจ าคก จากคาเฉลย พบวามคาเฉลยความคดเหนโดยรวม 3.167 คาคะแนนอยในระดบปานกลาง แสดงวาผตอบกลม

อาชพต ารวจเหนดวยเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก น โดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง ซงหากพจารณาความคดเหนในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.568 ในประเดนขอ7.การแกไขฟนฟทม

DPU

203

ประสทธภาพ จะสามารถลดการกระท าความผดซ าไดคอนขางถาวร รองลงมามคาเฉลย 4.523 ในขอ 9.งานราชทณฑไทยควรน า

มาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคลมาใช ขอ 10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวย และคาเฉลย

4.511 ในขอ 8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ ทงหมดดงแสดงในตารางท 5

ตารางท 5

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวย

มาตรการตางๆในชนบงคบโทษจ าคก กลมอาชพต ารวจ

ประเดน

ระดบความเหน SD.

มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

1.การพกการลงโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได 5.7

(5)

9.1

(8)

10.2

(9)

42.0

(37)

33.0

(29)

2.125 1.143

2.การลดวนตองโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได 5.7

(5)

9.1

(8)

10.2

(9)

42.0

(37)

33.0

(29)

2.125 1.143

3.การอภยโทษผตองขงในเรอนจ าชวยลดปรมาณผตองขงลงได 5.7

(5)

9.1

(8)

10.2

(9)

42.0

(37)

33.0

(29)

2.125 1.143

4.การพกการลงโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลง

ได

5.7

(5)

10.2

(9)

27.3

(24)

31.8

(28)

25.0

(22)

2.398 1.140

5.การลดวนตองโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลง

ได

5.7

(5)

9.1

(8)

28.4

(25)

31.8

(28)

25.0

(22)

2.386 1.129

6.การอภยโทษผตองขงสามารถลดปรมาณการกระท าผดซ าลงได 5.7

(5)

9.1

(8)

28.4

(25)

31.8

(28)

25.0

(22)

2.386 1.129

7.การแกไขฟนฟทมประสทธ ภาพ จะสามารถลดการกระท า

ความผดซ าไดคอน ขางถาวรในระดบใด

58.0

(51)

40.9

(36)

1.1

(1)

4.568 .521

8.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการ

เฉพาะในระดบใด

52.3

(46)

46.6

(41)

1.1

(1)

4.511 .525

9.งานราชทณฑไทยควรน ามาตรการแกไขฟนฟผตองขงรายบคคล

มาใชในระดบใด

53.4

(47)

45.5

(40)

1.1

(1)

4.523 .525

10.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคสงคมดวย

ในระดบใด

53.4

(47)

45.5

(40)

1.1

(1)

4.523 .525

รวม 3.167 .695

3. ขอเสนอแนะ (-ไมมขอเสนอแนะ-)

DPU

204

2.กลมราชทณฑ (ผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ) การวจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษา

มาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก เปนผลจากการส ารวจบคลากรกระบวนการยตธรรม โดยท าการเกบรวบรวมขอมลตาม

แบบสอบถาม จากผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ จ านวนรวมทงสน 88 ราย เปนกลมตวอยางทน ามาประมวลผล

และวเคราะหทางสถต ซงจะขอน าเสนอเปน 3 สวน ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

2. ความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆ ในชนบงคบโทษจ าคก

3. ขอเสนอแนะ

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สอบถามขอมลทวไปซงเปนขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม ในกลม

บคลากรกระบวนการยตธรรม ไดแก ผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ เพอเปนขอมลอางองผลการศกษาและความ

คดเหนตางๆ ดงตอไปน

1.1 เพศ กลมตวอยางเพศชาย มรอยละ 79.5 เพศหญงรอยละ 20.5

1.2 การศกษา สวนใหญรอยละ 53.4 มการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 42.0 การศกษาระดบสงกวาปรญญาตร และรอย

ละ 4.5 มการศกษาต ากวาปรญญาตร

1.3 ระดบต าแหนงงาน พบวากลมตวอยาง สวนใหญรอยละ 51.1 เปนขาราชการ ระดบ 7-10 รองลงมารอยละ 38.6

เปนขาราชการ ระดบ 4-6 รอยละ 2.3 เปนขาราชการ ระดบ 1-3 และรอยละ 8.0 ระดบต าแหนงงานอนๆ(พนกงานราชการ/

ปฏบตการ)

1.4 ประเภทเรอนจ าทปฏบตงาน กลมตวอยางรอยละ 28.4 ปฏบตงานทเรอนจ าประเภททณฑสถาน รอยละ 23.9

ปฏบตงานเรอนจ ากลาง รอยละ 23.9 เทากน ปฏบตงานเรอนจ าอ าเภอ รอยละ 19.3 ปฏบตงานเรอนจ าจงหวด และรอยละ 4.5

ปฏบตงานทเรอนจ าพเศษ

1.5 สถานทตงเรอนจ า พบวา มกลมตวอยางปฏบตงานอยเรอนจ าในภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคเหนอ และภาคใต รอย

ละ 25.0 เทาๆกน ดงแสดงในตารางท 1

DPU

205

ตารางท 1

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตาม ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามกลมผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ

เพศ

ชาย

70

79.5

หญง 18 20.5

รวม 88 100.0

ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร

4

4.5

ปรญญาตร 47 53.4

สวกวาปรญญาตรขนไป 37 42.0

รวม 88 100.0

ระดบต าแหนงงาน

ขาราชการระดบ 1-3

2

2.3

ขาราชการระดบ 4-6 34 38.6

ขาราชการระดบ 7-10 45 51.1

ลกจางชวคราว - -

อนๆ 7 8.0

รวม 88 100.0

ประเภทเรอนจ าทปฏบตงาน

ทณฑสถาน

25

28.4

เรอนจ ากลาง 21 23.9

เรอนจ าจงหวด 17 19.3

เรอนจ าพเศษ 4 4.5

เรอนจ าอ าเภอ 21 23.9

รวม 88 100.0

สถานทตงเรอนจ า

ภาคกลาง

22

25.0

ภาคตะวนออก 22 25.0

ภาคเหนอ 22 25.0

ภาคใต 22 25.0

รวม 88 100.0

DPU

206

2. ความคดเหนเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก ศกษาความคดเหน เกยวกบมาตรการทางกฎหมายใน

ชนบงคบโทษจ าคก จากการสอบ ถามกลมผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ โดยใหผตอบแสดงความคดเหนเปน 5

ระดบ ไดแก เหนดวยมาก เหนดวยคอนขางมาก ไมแนใจ เหนดวยคอนขางนอย และเหนดวยนอย ซงใหคาระดบคะแนนเปน 5

คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน 2 คะแนน และ 1 คะแนน ตามล าดบ

ผลการศกษาความคดเหนเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก ตามประเดนพจารณารวม 21 รายการ ผล

พบวา

มผตอบสวนมากใหค าตอบวาเหนดวยระดบมาก 6 รายการ ไดแก ในประเดนขอ 16.ผตองขงลนเรอนจ าเปนอปสรรคใน

การด าเนนการมาตรการตางๆแกผตองขง ซงมผตอบใหค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 61.4 ประเดนรองลงมาขอ 19.การลด

ปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทกหนวยงานชวยกน มผตอบเหนดวยระดบมาก รอย

ละ 52.3 ขอ 20.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานนอกกระบวนการยตธรรมทเกยวของดวย และขอ 17.

ระดบทตองด าเนนการปรบปรงแกไขพระราช บญญตราชทณฑ พ.ศ.2479 และกฎหมายทเกยวของในการฟนฟแกไขผตองขง ตอบ

เหนดวยระดบมาก รอยละ 50.0 เทากน ประเดนขอ 18.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขงเปนการเฉพาะ

เหนดวยระดบมาก รอยละ 48.9 และ ขอ 21.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจากภาคเอกชน ซงมค าตอบเหนดวยระดบ

มาก รอยละ 40.9

มประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก 11 รายการ ไดแก ในประเดนขอ 3.การด าเนนการได

ตามวตถประสงคของมาตรการอภยโทษ มผตอบเหนดวยคอนขางมาก รอยละ 59.1 ประเดนรองลงมาขอ 5.ประสทธภาพของ

ขนตอนการบรหารจดการในการลดวนตองโทษ ตอบเหนดวยคอนขางมาก รอยละ 56.8 ประเดนขอ 2.การด าเนนการไดตาม

วตถประสงคของมาตรการลดวนตองโทษ และขอ 7.ความเหมาะสมถกตองของหลกเกณฑในการพจารณา มาตรการพกการลงโทษ

ลดวนตองโทษ อภยโทษ เหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 54.5 เทากน ประเดนขอ 6.ประสทธภาพของขนตอนการบรหาร

จดการในการอภยโทษ เหนดวยคอนขางมาก รอยละ 52.3 ประเดนขอ 1.การด าเนนการไดตามวตถประสงคของมาตรการพกการ

ลงโทษ และขอ 9.ความเหมาะสมมากนอยของความรความเขาใจของเจาหนาทในมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

ซงมค าตอบเหนดวยคอนขางมาก รอยละ 48.9 เทากน ประเดนขอ 4.ประสทธภาพของขนตอนการบรหารจดการในการพกการ

ลงโทษ รอยละ 45.5 ขอ 11.ระดบของการชวยลดปรมาณผตองขงของมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ รอยละ

40.9 ขอ 10.ระดบความพงพอใจของผตองโทษในการใชมาตรการ พกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ เหนดวยระดบ

คอนขางมาก รอยละ 37.5 และ ขอ 12.ผลในการแกไขพฤตนสยผตองโทษของมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ ท

เหนดวยคอนขางมาก รอยละ 35.2

มประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก และระดบคอนขางนอย รอยละ 28.4 เทากน 1 รายการ

ในขอ 15.เรองมาตรการลดปรมาณผตองขงทถาวรคอการแกไขฟนฟทประสบผลส าเรจ

DPU

207

มประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางนอย 2 รายการ ในขอ8.ประเดนความเหมาะสมมากนอยของ

จ านวนเจาพนกงานทเกยวของเพอด าเนนการตามมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ ซงมค าตอบเหนดวยระดบ

คอนขางนอย รอยละ 42.0 และขอ 13.ผลในการลดการกระท าความผดซ าของมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ เหน

ดวยระดบคอนขางนอย รอยละ 29.5

และมประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบนอย 1 รายการ ในขอ 14.ความคดวามาตรการพกการลงโทษ ลด

วนตองโทษ อภยโทษ ควรไดรบการตรวจสอบจากศาลอกครงหนงกอนการปลอยตว ทสวนมากตอบเหนดวยระดบนอย รอยละ

26.1

เมอพจารณาความคดเหนเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก จากคาเฉลย พบวามคาเฉลยโดยรวม 3.688

คาคะแนนอยในระดบสง แสดงวาผตอบเหนดวยเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคกน โดยรวมอยในระดบสง

ซงหากพจารณาในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.4.409 ในประเดนขอท 16.ผตองขงลนเรอนจ าเปนอปสรรคในการ

ด าเนนการมาตรการตางๆแกผตองขง รองลงมามคาเฉลย 4.273 ในขอ 19.การลดปรมาณผตองขงตองอาศยความรวมมอจาก

หนวยงานในกระบวนการยตธรรมทกหนวยงานชวยกน และคาเฉลย 4.250 ในขอ 20.ประเดนการลดปรมาณผตองขงตองอาศย

ความรวมมอจากหนวยงานนอกกระบวนการยตธรรมทเกยวของดวย ดงแสดงในตารางท 2

ตารางท 2

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ดวยมาตรการตางๆ

ของกลมผบญชาการ /ผอ านวยการ /เจาพนกงานราชทณฑ

ประเดน

ระดบความคดเหน

SD. มาก คอนขางมา

ก

ไมแนใจ คอนขาง

นอย

นอย

1.การด าเนนการไดตามวตถ ประสงคของมาตรการพกการ

ลงโทษ

19.3

(17)

48.9

(43)

10.2

(9)

20.5

(18)

1.1

(1)

3.648 1.051

2.การด าเนนการไดตามวตถ ประสงคของมาตรการลดวน

ตองโทษ

29.3

(21)

54.5

(48)

10.2

(9)

11.4

(10)

3.909 .892

3.การด าเนนการไดตามวตถ ประสงคของมาตรการอภยโทษ 29.5

(26)

59.1

(52)

6.8

(6)

1.1

(1)

3.4

(3)

4.102 .845

4.ประสทธภาพของขนตอนการบรหารจดการในการพกการ

ลงโทษ

12.5

(11)

45.5

(40)

19.3

(17)

21.6

(19)

1.1

(1)

3.466 1.005

5.ประสทธภาพของขนตอนการบรหารจดการในการลดวน

ตองโทษ

15.9

(14)

56.8

(50)

9.1

(8)

18.2

(16)

3.705 .949

6.ประสทธภาพของขนตอนการบรหารจดการในการอภยโทษ 20.5

(18)

52.3

(46)

13.6

(12)

13.6

(12)

3.795 .924

DPU

208

ประเดน ระดบความคดเหน SD.

มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

7.ความเหมาะสมถกตองของหลกเกณฑในการพจารณา

มาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

23.9

(21)

54.5

(48)

14.8

(13)

6.8

(6)

3.955 .815

8.ความเหมาะสมมากนอยของจ านวนเจาพนกงานทเกยวของ

เพอด าเนนการตามมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ

อภยโทษ

4.5

(4)

19.3

(17)

15.9

(14)

42.0

(37)

18.2

(16)

2.500 1.135

9.ความเหมาะสมมากนอยของความรความเขาใจของ

เจาหนาทในมาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

14.8

(13)

48.9

(43)

14.8

(13)

21.6

(19)

3.568 .992

10.ระดบความพงพอใจของผตองโทษในการใชมาตรการ พก

การลงโทษ ลดวนตอง โทษ อภยโทษ

35.2

(31)

37.5

(33)

15.9

(14)

8.0

(7)

3.4

(3)

3.932 1.070

11.ระดบของการชวยลดปรมาณผตองขงของมาตร การพก

การลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

29.5

(26)

40.9

(36)

9.1

(8)

18.2

(16)

2.3

(2)

3.773 1.132

12.ผลในการแกไขพฤตนสยผตองโทษของมาตรการพกการ

ลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

10.2

(9)

35.2

(31)

20.5

(18)

21.6

(19)

12.5

(11)

3.091 1.219

13.ผลในการลดการกระท าความผดซ าของมาตรการพกการ

ลงโทษ ลดวนตองโทษ อภยโทษ

4.5

(4)

26.1

(23)

26.1

(23)

29.5

(26)

13.6

(12)

2.784 1.119

14.ความคดวามาตรการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ อภย

โทษ ควรไดรบการตรวจ สอบจากศาลอกครงหนงกอนการ

ปลอยตว

20.5

(18)

21.6

(19)

21.6

(19)

10.2

(9)

26.1

(23)

3.000 1.486

15.มาตรการลดปรมาณผ ตองขงทถาวรคอการแกไขฟนฟท

ประสบผลส าเรจ

14.8

(13)

28.4

(25)

13.6

(12)

28.4

(25)

14.8

(13)

3.000 1.330

16.ผ ตองขงลนเรอนจ า เปนอปสรรคในการด าเนนการ

มาตรการตางๆแกผตองขง

61.4

(54)

28.4

(25)

3.4

(3)

3.4

(3)

3.4

(3)

4.409 .967

17.ระดบทตองด าเนนการปรบปรงแกไขพระราช บญญต

ราชทณฑ พ.ศ.2479 และกฎหมายทเกยวของในการฟนฟ

แกไขผตองขง

50.0

(44)

29.5

(26)

13.6

(12)

4.5

(4)

2.3

(2)

4.205 .996

18.ประเทศไทยควรมกฎหมายวาดวยการแกไขฟนฟผตองขง

เปนการเฉพาะ

48.9

(43)

25.0

(22)

18.2

(16)

4.5

(4)

3.4

(3)

4.114 1.077

19.การลดปรมาณผ ตองขงตองอาศยความรวมมอจาก

หนวยงานในกระบวนการยตธรรมทกหนวยงานชวยกน

52.3

(46)

33.0

(29)

8.0

(7)

3.4

(3)

3.4

(3)

4.273 .991

20.การลดปรมาณผ ตองขงตองอาศยความรวมมอจาก

หนวยงานนอกกระบวนการยตธรรมทเกยวของดวย

50.0

(44)

30.7

(27)

13.6

(12)

5.7

(5)

4.250 .900

21.การลดปรมาณผ ตองขงตองอาศยความรวมมอจาก

ภาคเอกชนดวย

40.9

(36)

30.7

(27)

17.0

(15)

6.8

(6)

4.5

(4)

3.996 1.129

รวม 3.688 .588

DPU

209

3. ขอเสนอแนะอนๆ

ในสวนนเปนขอเสนอแนะเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก ในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ซง

พบวา มผตอบรอยละ 36.4 เหนวาควรใชมาตรการตามกฎหมายทมอย เชน วธการเพอความปลอดภย การกกบรเวณ การบ าเพญ

สาธารณประโยชน รอลงอาญา รอลงโทษ เพมมากขน รองลงมารอยละ 31.8 เหนวาการแกปญหาปรมาณผตองขง ทกหนวยงานทง

ภาครฐ เอกชน จะตองรวมมอแกไขจงจะประสบผลส าเรจ รอยละ 9.1 ควรมการบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง และชวยเหลอคมครอง

ผตกเปนเหยอมากกวาคมครองผกระท าผด และรอยละ 4.5 เทาๆกน เหนวาควรสงเสรมการศกษาของประเทศและความสมพนธของ

ครอบ ครวจะชวยลดปรมาณผตองขงลงได การแกไขฟนฟเปนนโยบายของกรมอยแลว เชน ฝกวชาชพระยะสน การพฒนาจตใจ แต

เมอพนโทษไปกไมสามารถน าความรทไดไปประกอบอาชพเพราะไมมทนและไมสนใจ นอกจากนยงเหนวาควรใชมาตรการพกการ

ลงโทษ การอภยโทษ ใหเกดประสทธผล การลงโทษผตองขงควรใชเฉพาะความผดรายแรงและมมาตรการทรดกมในการใหคณให

โทษแกผตองขง ควรวางมาตรการทางกฎหมายใหเปนสากล ผอยระหวางพจารณาคดยงไมตองเขาคมขง อยในสถานทจ ากด

อสรภาพ เมอคดถงทสดคอยเขาคมขง (ตารางท 3)

ตารางท 3

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามขอเสนอแนะเกยวกบมาตรการทางกฎหมาย

ในชนบงคบโทษจ าคก ในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

1.สงเสรมการศกษาของประเทศ และความสมพนธของครอบครว จะลดปรมาณผตองขงลงได 1 4.5

2.ปญหาปรมาณผตองขง ทกหนวยงานทงภาครฐ เอกชน จะตองรวมมอแกไขจงจะประสบผลส าเรจ 7 31.8

3.ควรใชมาตรการพกการลงโทษ การอภยโทษ ใหเกดประสทธผล 1 4.5

4.การแกไขฟนฟเปนนโยบายของกรมอยแลว เชน ฝกวชาชพระยะสน การพฒนาจตใจ แตเมอพนโทษไปก

ไมสามารถน าความรทไดไปประกอบอาชพ เพราะไมมทนและไมสนใจ

1 4.5

5.การลงโทษผตองขงควรใชเฉพาะความผดรายแรงและมมาตรการทรดกมในการใหคณใหโทษแกผตองขง 1 4.5

6.ใชมาตรการตามกฎหมายทมอย เชน วธการเพอความปลอดภย การกกบรเวณ การบ าเพญ

สาธารณประโยชน รอลงอาญา รอลงโทษ เพมมากขน

8 36.4

7.ควรมการบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง และชวยเหลอคมครองผตกเปนเหยอมากกวาคมครองผกระท าผด 2 9.1

8. วางมาตรการทางกฎหมายใหเปนสากล ผอยระหวางพจารณาคดยงไมตองเขาคมขง อยในสถานทจ ากด

อสรภาพ เมอคดถงทสดคอยเขาคมขง

1 4.5

รวม 22 100.0

DPU

210

3.กลมผตองขง

การวจยเรอง การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก จากการส ารวจขอมล

ตามแบบสอบถาม ส าหรบผตองขง จ านวนรวมทงสน 88 ราย เปนกลมตวอยางทน ามาประมวลผลและวเคราะหทางสถต ดงจะได

น าเสนอผลการศกษาวจยเปน 3 สวน ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

2. ความคดเหนเกยวกบการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ

3. ขอเสนอแนะ

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สอบถามขอมลทวไป ซงเปนขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม ในกลมผตองขง เกยวกบ เพศ ระดบการศกษา โทษ

จ าคกทไดรบ ประเภทเรอนจ า และสถานทตงเรอนจ า เพอเปนขอมลอางองผลการศกษาและความคดเหนตางๆ ดงตอไปน

1.1 เพศ กลมตวอยางเพศชาย มรอยละ 81.8 เพศหญงรอยละ 18.2

1.2 ระดบการศกษา สวนใหญรอยละ 58.0 มการศกษาระดบมธยมศกษา หรอ ปวช. รองลงมารอยละ 33.0 มการศกษาระดบ

ปวส. หรอปรญญาตร รอยละ 8.0 การศกษาระดบประถมศกษาและต ากวา และมรอยละ 1.1 ทมการศกษาสงกวาปรญญาตรขนไป

1.3 โทษจ าคกทไดรบ พบวากลมตวอยาง รอยละ 43.2 เปนผตองขงทไดรบโทษจ าคก 1-5 ป รอยละ 28.4 ไดรบโทษ

จ าคก 6-10 ป และรอยละ 28.4 เทากน ไดรบโทษจ าคกมากกวา 10 ป

1.4 ประเภทเรอนจ า พบวา กลมตวอยางรอยละ 27.3 อยเรอนจ าอ าเภอ รอยละ 26.1 อยเรอนจ าประเภททณฑสถาน รอย

ละ 20.5 อยเรอนจ าจงหวด รอยละ 17.0 อยเรอนจ ากลาง และรอยละ 9.1 อยเรอนจ าพเศษ

1.5 สถานทตงเรอนจ า พบวา มกลมตวอยางปฏบตงานอยเรอนจ าในภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคเหนอ และภาคใต รอย

ละ 25.0 เทาๆกน ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท 1

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม กลมผตองขง

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ

เพศ

ชาย

72

81.8

หญง 16 18.2

รวม 88 100.0

ระดบการศกษา

ประถมศกษาและต ากวา

7

8.0

มธยมศกษา หรอ ปวช. 51 58.0

DPU

211

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ

ปวส. หรอปรญญาตร 29 33.0

สวกวาปรญญาตรขนไป 1 1.1

รวม 88 100.0

โทษจ าคกทไดรบ

1-5 ป

38

43.2

6-10 ป 25 28.4

มากกวา 10 ป 25 28.4

รวม 88 100.0

ประเภทเรอนจ า

ทณฑสถาน

23

26.1

เรอนจ ากลาง 15 17.0

เรอนจ าจงหวด 18 20.5

เรอนจ าพเศษ 8 9.1

เรอนจ าอ าเภอ 24 27.3

รวม 88 100.0

สถานทตงเรอนจ า

ภาคกลาง

22

25.0

ภาคตะวนออก 22 25.0

ภาคเหนอ 22 25.0

ภาคใต 22 25.0

รวม 88 100.0

2. ความคดเหนเกยวกบการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ ศกษาความคดเหน เกยวกบการพกการลงโทษ

ลดวนตองโทษ และอภยโทษ จากการสอบถามกลมผตองขง โดยใหผตอบแสดงความคดเหนเปน 5 ระดบ ไดแก เหนดวยมาก เหน

ดวยคอนขางมาก ไมแนใจ เหนดวยคอนขางนอย และเหนดวยนอย ซงใหคาระดบคะแนนเปน 5 คะแนน 4 คะแนน 3 คะแนน

2 คะแนน และ 1 คะแนน ตามล าดบ

ผลการศกษาความคดเหนเกยวกบการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ ตามประเดนพจารณารวม 15 รายการ ผล

พบวา

มผตอบสวนมากใหค าตอบวาเหนดวยระดบมาก 6 รายการ ไดแก ในประเดนขอ 12.การใหความสนใจในการอภยโทษ ซงม

ผตอบใหค าตอบเหนดวยระดบมากรอยละ 71.6 ประเดนรองลงมาในขอ 14. การมความคดวาชวงเวลาทถกลงโทษจ าคกชวยท าใหม

โอกาสในการด ารงชวตภาย หลงการพนโทษโดยไมตองท าผดอก มผตอบเหนดวยระดบมากรอยละ 61.4 ขอ 13.การมความคดวาเมอ

DPU

212

ไดโอกาสพนออกจากการจ าคกแลวจะไมกระท าความผดอก ตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 59.1 ขอ 15. การมความคดวากจกรรมใน

ระหวางตองโทษตางๆ เชน การฝกงาน การท างาน การเรยนหนงสอ กจกรรมศาสนา ฯลฯ ชวยพฒนาผตองขง เหนดวยระดบมาก

รอยละ 52.3 และประเดนขอ 11.การใหความสนใจในการลดวนตองโทษ และขอ 10.การใหความสนใจในการพกการลงโทษ ทม

ค าตอบเหนดวยระดบมาก รอยละ 50.0 เทากน

มประเดนผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก 5 รายการ ไดแก ในประเดนขอ 6.ความพงพอใจในหลก

เกณฑทก าหนดในการอภยโทษ ซงมผตอบใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก รอยละ 35.2 ประเดนรองลงมาไดแกขอ 3.การม

ความรความเขาใจในการอภยโทษ ตอบเหนดวยคอนขางมาก รอยละ 34.1 ขอ 5.ความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการลดวน

ตองโทษ เหนดวยคอนขางมาก รอยละ 31.8 ขอ 9.การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการอภยโทษ เหนดวยคอนขางมาก รอยละ

29.5

มประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบเหนดวยระดบคอนขางมาก และระดบคอนขางนอย รอยละ 27.3 เทากน 1 รายการ

ในขอ 8. การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการลดวนตองโทษ

มประเดนทผตอบสวนมากใหค าตอบไมแนใจ 3 รายการ ในขอ 7.การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการพกการลงโทษ

ซงตอบไมแนใจ รอยละ 37.5 รองลงมาไดแกขอ 2.ประเดนการมความรความเขาใจในการลดวนตองโทษ ตอบไมแนใจ รอยละ

34.1 และขอ 1.การมความรความเขาใจในการพกการลงโทษ ทสวนมากใหค าตอบไมแนใจ รอยละ 33.0

และมประเดนทผตอบสวนมากเหนดวยระดบคอนขางนอยอย 1 รายการ ในขอ 4.ความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนด

ในการพกการลงโทษ

เมอพจารณาความคดเหนจากผตองขง เกยวกบ การพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ จากคาเฉลย พบวาม

คาเฉลยโดยรวม 3.705 คาคะแนนอยในระดบสง แสดงวาผตอบเหนดวยเกยวกบเกยวกบ การพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และ

อภยโทษ น โดยรวมอยในระดบสง ซงหากพจารณาในรายขอ พบวา มคาคะแนนเฉลยสงสด 4.614 ในประเดนขอท 12.เรองการ

ใหความสนใจในการอภยโทษ รองลงมามคาเฉลย 4.455 ในขอ 14.การมความคดวาชวงเวลาทถกลงโทษจ าคก ชวยท าใหมโอกาสใน

การด ารงชวตภายหลงการพนโทษโดยไมตองท าผดอก และคาเฉลย 4.273 ในขอ 11.การใหความสนใจในการลดวนตองโทษ ดง

แสดงในตารางท 2

ตารางท 2

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามความคดเหนเกยวกบ การพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ ของกลมกลมผตองขง

ประเดน

ระดบความคดเหน SD.

มาก คอนขางมาก ไมแนใจ คอนขางนอย นอย

1.การมความรความเขาใจในการพกการลงโทษ 10.2

(9)

31.8

(28)

33.0

(29)

20.5

(18)

4.5

(4)

3.227 1.036

DPU

213

ประเดน ระดบความคดเหน SD.

มาก คอนขางนอย นอย

2.การมความรความเขาใจในการลดวนตองโทษ 9.1

(8)

31.8

(28)

34.1

(30)

20.5

(18

4.5

(4)

3.205 1.019

3.การมความรความเขาใจในการอภยโทษ 22.7

(20)

34.1

(30)

23.9

(21)

13.6

(12)

5.7

(5)

3.545 1.154

4.ความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการ

พกการลงโทษ

14.8

(13)

27.3

(24)

21.6

(19)

29.5

(26)

6.8

(6)

3.136 1.196

5.ความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการ

ลดวนตองโทษ

13.6

(12)

31.8

(28)

22.7

(20)

27.3

(24)

4.5

(4)

3.227 1.132

6.ความพงพอใจในหลก เกณฑทก าหนดในการ

อภยโทษ

20.5

(18)

35.2

(31)

11.4

(10)

22.7

(20)

10.2

(9)

3.330 1.311

7.การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการพก

การลงโทษ

13.6

(12)

27.3

(24)

37.5

(33)

8.0

(7)

13.6

(12)

3.193 1.192

8.การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการลด

วนตองโทษ

14.8

(13)

27.3

(24)

27.3

(24)

18.2

(16)

12.5

(11)

3.136 1.243

9.การไดรบการปฏบตทถกตองในเรองการอภย

โทษ

25.0

(22)

29.5

(26)

26.1

(23)

17.0

(15)

2.3

(2)

3.580 1.111

10.การใหความสนใจในการพกการลงโทษ 50.0

(44)

23.9

(21)

11.4

(10)

12.5

(11)

2.3

(2)

4.068 1.153

11.การใหความสนใจในการลดวนตองโทษ 50.0

(44)

36.4

(32)

5.7

(5)

6.8

(6)

1.1

(1)

4.273 .931

12.การใหความสนใจในการอภยโทษ 71.6

(63)

21.6

(19

3.4

(3)

3.4

(3)

4.614 .718

13.การมความคดวาเมอไดโอกาสพนออกจาก

การจ าคกแลวจะไมกระท าความผดอก

59.1

(52)

23.9

(21)

10.2

(9)

4.5

(4)

2.3

(2)

4.330 .991

14.การมความคดวาชวงเวลาทถกลงโทษจ าคก

ชวยท าใหมโอกาสในการด ารงชวตภายหลงการ

พนโทษโดยไมตองท าผดอก

61.4

(54)

27.3

(24)

8.0

(7)

2.3

(2)

1.1

(1)

4.455 .829

15.การมความคดวากจกรรมในระหวาง

ตองโทษตางๆ เชน การฝกงาน การท างาน การ

เรยนหนงสอ กจกรรมศาสนา ฯลฯ ชวยพฒนา

ผตองขง

52.3

(46)

31.8

(28)

6.8

(6)

8.0

(7)

1.1

(1)

4.261 .977

รวม 3.705 .589

DPU

214

3. ขอเสนอแนะอนๆ

ขอเสนอแนะเกยวกบเกยวกบการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ ในการลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า

พบวา มผตอบรอยละ 19.0 เหนวานาจะมการใหอภยโทษทกป และมวนลดเพมขน รองลงมารอยละ 14.3 เหนวาการปฏบตงาน

ประสานงานลาชา ขอมลขาวสารไมเปนปจจบน รอยละ 9.5 เทาๆกน อยากใหมสวสดการแกผตองขง อยากใหมการฝกวชาชพ

มากกวาน ควรใชวธปลอยตวชวคราวส าหรบผตองหาทมใชโทษเดดขาด และหลกเกณฑการพกการลงโทษควรเปดกวางกวาเดม

อยากใหมสวสดการแกผตองขง อยากใหมการฝกวชาชพมากกวาน อยากใหมความโปรงใสชดเจนในการพจารณาการพกการลงโทษ

ลดวนตองโทษ และอภยโทษ และควรชแจงใหความรความเขาใจเกยวกบการรบวนรบโทษ พกโทษ หลกเกณฑและวธการในการ

ไดรบอภยโทษแกผตองขงมากกวาน (ตารางท 3)

ตารางท 3

จ านวน รอยละของผตอบ จ าแนกตามขอเสนอแนะเกยวกบเกยวกบการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ ในการลด

ปรมาณผตองขงในเรอนจ า

ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

1.อยากใหมสวสดการแกผตองขง 2 9.5

2.การปฏบตงานประสานงานลาชา ขอมลขาวสารไมเปนปจจบน 3 14.3

3.อยากใหใหสทธผตองโทษครงแรกในการพกโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ มากกวาท

เปนอย

1 4.8

4.อยากใหมการฝกวชาชพมากกวาน 2 9.5

5.ใหมความโปรงใสชดเจนในการพจารณาการพกการลงโทษ ลดวนตองโทษ และอภยโทษ 2 9.5

6.นาจะมการใหอภยโทษทกป และมวนลดเพมขน 4 19.0

7.ควรชแจงใหความรเกยวกบการรบวนรบโทษ พกโทษ หลก เกณฑ และวธการในการไดรบอภย

โทษ แกผตองขงมากกวาน

2 9.5

8.อยากใหคดยาบาไดรบโอกาสพกการลงโทษไมตางกบคดยาไอซ 1 4.8

9.อยากใหท าพกโทษเรวๆ 1 4.8

10.ใชวธปลอยตวชวคราว ส าหรบผตองหาทมใชโทษเดดขาด และหลกเกณฑการพกการลงโทษ

ควรเปดกวางกวาเดม

2 9.5

11.อยากใหปรบเกณฑในการพกโทษโดยใหโอกาสแกผตองขงทมความประพฤตด ท าประโยชน

และสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมและนสยได

1 4.8

รวม 21 100.0

DPU

215

ภาคผนวก 2

ประวตนกวจย

ชอ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธาน วรภทร

สถานทท างาน คณะนตศาสตรปรด พนมยงค มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

110/1-4 ถนนประชาชน เขตหลกส กรงเทพฯ 10210

ต าแหนงวชาการ ผชวยศาสตราจารยประจ าคณะนตศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ต าแหนงบรหาร : รองคณบดฝายวชาการ คณะนตศาสตรปรด พนมยงค

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

: กรรมการ ในคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดาน

กระบวนการยตธรรม ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ประสบการณสอน

1.กฎหมายแพงและพาณชยวาดวย ประกนภย

2.กฎหมายแพงและพาณชยวาดวย ตวแทนนายหนา

3.กฎหมายวาดวยทางดานพพาทการธรกจ และอนญาโตตลาการ

4.กฎหมายบงคบโทษ

5.ระเบยบวธวจยทางกฎหมาย

6.กฎหมายวธพจารณาความอาญา

7.บณฑตสมมนากฎหมายอาญาและกระบวนการยตธรรมทางอาญา

8.ทฤษฎและหลกกฎหมายอาญา

ผลงานวชาการ

วจย

DPU

216

1. การชดใชคาสนไหมทดแทนเกยวกบการประกนภยรถยนตภาคบงคบ ทนทบวงมหาวทยาลย และ

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2545

2. การบงคบโทษประหารชวตในประเทศไทย ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2546

3. ประสทธภาพของศาลในกระบวนการยตธรรมทางอาญาไทย ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2547

4. “โครงการศกษาวจย เรอง รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 กบผลกระทบดานกฎหมายใน

การปองกนและแกไขปญหายาเสพตด” ส านกงานปองกนและปราบปรามยาเสพตดแหงชาต (ปปส.)

5.การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนสอบสวนฟองรองและชนพจารณา

พพากษา ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2552

6.การลดปรมาณผตองขงในเรอนจ า ศกษามาตรการทางกฎหมายในชนบงคบโทษจ าคก ทนมหาวทยาลยธรกจ

บณฑตย พ.ศ. 2555

7.มาตรการทางกฎหมายในการลดปรมาณผตองขงในประเทศไทย ทนมลนธ 50 ธนาคารแหงประเทศไทย ในทน

พระองคเจาววฒนไชย,2555

วจยกลม ศาสตราจารย ดร.คณต ณ นคร เปนหวหนาโครงการ

1.ความเหลอมล าของกระบวนการยตธรรมทางอาญาในสงคมเมองและสงคมชนบททนมหาวทยาลยธรกจ

บณฑตย พ.ศ. 2546

2. สทธของผตองขงระหวางพจารณา ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ. 2548

3.โครงการตดตามประเมนผลและพฒนารปแบบและแนวทางมาตรการลดปรมาณคดขนสศาล ทนส านก

งานกจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม พ.ศ.2549

4.โครงการตดตามประเมนผลและพฒนารปแบบและแนวทางมาตรการลดปรมาณคดขนสศาล (ครงท 2)

ประจ าปงบประมาณ 2550 ไดรบทนจาก ส านกงานกจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม

5.โครงการ “อ านาจรฐในการควบคมตวบคคลตามกฎหมายลกษณะพเศษ” ไดรบทนจาก ส านกงานกจการ

ยตธรรม กระทรวงยตธรรม

6.โครงการจดระเบยนสงคมพนทบรเวณหนามหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทนส านกงานปองกนและ

ปราบปรามยาเสพตดแหงชาต (ปปส.)

DPU

217

7.โครงการศกษาวจยเพอพฒนาระบบการไตสวนมลฟองในคดอาญา ไดรบทนจาก ส านกงานกจการ

ยตธรรม กระทรวงยตธรรม (2552)

8.โครงการศกษาวจยเพอพฒนาระบบการเพอความปลอดภยในมาตรการตางๆ ไดรบทนจาก ส านกงาน

กจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม (2552)

9.โครงการศกษาวจยเพอบรณาการสถตกระบวนการยตธรรมทางอาญาไทย ไดรบทนจาก ส านกงาน

กจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม

10.โครงการศกษาสถานการณ ปญหาและพฒนารปแบบแนวทางของกฎหมายบงคบโทษจ าคกในประเทศ

ไทย ไดรบทนจาก ส านกงานกจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม (2553)

หนงสอ

1.หลกการพนฐานในการท าวทยานพนธทางกฎหมาย (พมพครงท 3) ส านกพมพวญญชน,2554.

2.หลกการพนฐานของระเบยบวธวจยทางกฎหมาย (พมพครงท 2) ส านกพมพวญญชน,2553.

3.หลกกฎหมายตวแทนนายหนา ส านกพมพวญญชน,2547.

4.กฎหมายวาดวยประกนภย (พมพครงท 3) ส านกพมพวญญชน,2555.

5.หลกกฎหมายวาดวยการบงคบโทษจ าคก (พมพครงท 2) ส านกพมพวญญชน,2555.

6.วกฤตราชทณฑวกฤตกระบวนการยตธรรมทางอาญา ส านกพมพวญญชน,2554.

7.หลกกฎหมายวธพจารณาความอาญา ส านกพมพวญญชน,2555.

DPU

218

DPU