สวดมนต์และสมาธิบ...

1

ยทไนผแยทพแรากาญญปมภนทงอก / กอลเงาทยทพแรากะลแยทไนผแยทพแรากานฒพมรก

ISBN 978-616-11-2567-7

มรรธลมก ยชชวธ.พน.รด )ษศเพ(.ศผ

รศญบมยจเ รสสภป.พน

ยพทราธดารต ทาสะรปยาน

รากธาณรรบะณคนตรนาธ ญวทเ.พน

ญาหยากะรป ตกว.พท

ยพรทยอลพ รพไสงาน

ธทสพกรศ จาองอ.พน

สโะย ศวเนศทวาสงาน

งอทนอ ทนนตฐวาสงาน

ธนพนผะณคชณวหาลเ ทโนนาตตมเ นโม.พน.รด

ฐษชเพศงพรว ษงพยทพแ.พน

รศยชมยรตเ ฎษดรทนก รพมส.รด.ศร

ยดโพมพดจกอลเงาทยทพแรากะลแยทไนผแยทพแรากานฒพมรก

ยทไนผแยทพแรากาญญปมภนทงอกกาจนนสบนสณามะรปบงบรดไยดโ

สวดมนตและสมาธบำบดเพอการรกษาโรค

ทปรกษา

นายยงศกด จตตะโคตร

สำนกการแพทยทางเลอก

พมพครงท ๑

พมพท : โรงพมพสำนกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

ออกแบบท : บรษท ว อนด ดไซน จำกด

โทรศพท : ๐๘๓ ๙๐๒ ๔๒๔๐, ๐๙๗ ๐๙๔ ๗๗๙๘, ๐๘๑ ๙๓๑ ๗๙๑๖

2

สวดมนตและสมาธบ�าบดเพอการรกษาโรค

3

กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก / กองทนภมปญญาการแพทยแผนไทย

ค�าน�า

กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก โดยส�านกการแพทย

ทางเลอก ไดจดท�าหนงสอ “สวดมนตและสมาธบ�าบดเพอการรกษาโรค” ตามโครงการ

“สงเสรมการน�าสวดมนตบ�าบด ไปใชดแลสขภาพประชาชนในสถานบรการสขภาพ”

โดยมวตถประสงคเพอใชเปนคมอส�าหรบบคลากรดานสขภาพในการน�าไปสงเสรมและ

ใหบรการดานสขภาพแกผสงอาย และประชาชนทวไปทสนใจ

หนงสอเลมนไดจดท�าขนรวมกบผทมความรและเชยวชาญดานการสวดมนต

และสมาธบ�าบด โดยเฉพาะ ดร.นพ.มโน เมตตานนโท เลาหวณช นพ.แพทยพงษ

วรพงศพเชษฐ และ รศ.ดร.สมพร กนทรดษฎ เตรยมชยศร ทไดเสยสละเวลาอนมคา

ทมเทในการท�าหนงสอฉบบน ซงมขอบเขตเนอหาทนาสนใจและเปนประโยชน อาทเชน

ความเปนมาและความส�าคญของการสวดมนตและการท�าสมาธ ประโยชนหรออานสงค

ทางกาย-จตทเกดจากการสวดมนตบ�าบดฯ เทคนคและวธการปฏบต ตวอยางบทสวดมนต

ทางพระพทธศาสนาทส�าคญ หลกการท�าสมาธบ�าบดและตวอยางการท�าสมาธทส�าคญ

เปนตน

หวงเปนอยางยงวา หนงสอเลมนจะอ�านวยประโยชนแกผทไดศกษาเรยนร

อกทงเปนประโยชนตอกจกรรมการน�าการสวดมนตและสมาธบ�าบดไปประยกตใชใน

การดแลสขภาพของตนและผอน และขออ�านาจคณพระศรรตนตรยและสงศกดสทธ

ทงหลายในสากลโลก จงอภบาลคมครองและดลบนดาลใหทานประสบแตความสข

ความเจรญ ไรโรคภยไขเจบ โดยทวกน

ผศ.(พเศษ) ดร.นพ.ธวชชย กมลธรรม

อธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

4


ค�าน�าเสนอ

การสวดมนตและการปฏบตสมาธนอกจากจะสรางความเจรญทางธรรมใหแก

ผปฏบตแลว ยงมการศกษาวจยอกมากมายทแสดงถงผลดทมตอสขภาพกายและจตใจ

อาทเชน ชวยพฒนาสขภาพจตและบคลกภาพ ชวยลดความเครยด ความวตกกงวล

ชวยใหนอนหลบสบาย ท�าใหสขภาพรางกายแขงแรง หายจากโรคเรอรงตาง ๆ เชน

โรคเบาหวาน ความดนโลหตสง มะเรง เปนตน ผปวยสามารถลดการใชยาลงหรอ

สามารถหยดยาได อกทงยงสามารถใชดแลสขภาพทางกายและจตใจของผสงอายใน

สงคมไทยไดเปนอยางด

การสวดมนตและการปฏบตสมาธสามารถน�ามาใชในการดแลสขภาพไดทง

รกษา ปองกน ฟนฟและสงเสรมสขภาพ ผปฏบตใชเวลาเพยงวนละ ๑๕ นาทโดย

ปฏบตเปนกจวตรประจ�าวน สขภาพของทานกจะดขน ทงทางกายและทางจตใจ

ในนามของทปรกษาคณะกรรมการพฒนาเอกสารวชาการสวดมนตบ�าบดและ

สมาธบ�าบด ขอขอบพระคณ ดร.นพ.มโน เมตตานนโท เลาหวณช นพ.แพทยพงษ

วรพงศพเชษฐ และ รศ.ดร.สมพร กนทรดษฎ เตรยมชยศร ทท�าใหหนงสอฉบบน

ส�าเรจลลวงไปไดดวยด ซงผมหวงวาจะสรางประโยชนใหกบผอานทน�าไปปฏบต เพอ

ใหทานถงพรอมดวยความสขกายและสขใจ อนจะสรางประโยชนสขแกสงคมประเทศ

ชาตตอไป

นพ.ปภสสร เจยมบญศร

รองอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

5


สารบญ

หนา

บทน�า ๗

บทท ๑ ผลของการสวดมนตบ�าบด ๑๙

บทท ๒ เทคนคและวธการปฏบต ๓๑

วธการสวดมนตบ�าบดโรค ๓๑

การเลอกบทสวดมนตบ�าบด ๓๒

บทสวดพระคาถาพทธชยมงคล ๓๓

บทสวดพระคาถาชยปรตร ๓๙

บทสวดพระคาถาโพชฌงคะปะรตตง ๔๑

บทแผเมตตา ๔๔

บทกรวดน�า ๔๔

การปฏบตสมาธอยางงาย ๔๖

การปฏบตสมาธแบบ SKT ๔๘


7

บทน�า

ดร.นพ.มโน เมตตานนโท เลาหวณช*

“เสยงกระหมซงกองกงวานมาจากรอบทศ เปนจงหวะจะโคน มความไพเราะ

ราวกบไหลรนมาจากสรวงสวรรค ความทกขทรมาน ความกลว และกระวนกระวาย ท

สะสมทบถมกนมาชานาน พลนเหอดแหงหายไป ใจมความมนคงอยางแปลกประหลาด

พรอมความอบอนใจ ปตซงเกดซาบซานแผไปทวรางกายท�าใหเกดความรสกโปรงโลง

เบาทงกายและใจอบตขน”

ประสบการณของผปวยดวยโรคเรอรงจ�านวนมาก ทประสบกบตนเองเมอได

ฟงเสยงสวดมนต แมวาจะอยในภาษาทตนเองฟงไมเขาใจ แตท�านองและพลงทมากบ

เสยงเหลานนกเพยงพอทท�าใหเกดประสบการณทยากทจะหาค�าพดใด ๆ มาบรรยาย

หากไดฟงจากปากของผทตนเองศรทธาอยแลวดวยเสยงทเปลงออกมาดวยพลงแหง

ความปรารถนาด กคอโอสถขนานวเศษ ส�าหรบผทตกในวงวนของความเจบปวยและ

ความวนวายในจตใจ ประสบการณนมใชเกดขนเฉพาะในพระพทธศาสนาเทานน

แมในศาสนาตาง ๆ ซงมอายมากกอนประวตศาสตรนบพนปกมหลกฐานการใชพธกรรม

ทมการเปลงเสยงเพอเยยวยารกษาผปวย กอนทจะมการรกษาดวยสมนไพรหรอตวยา

ตาง ๆ จากธรรมชาต แมน�าธรรมดาเมอผานกระบวนการทางพธกรรมกลายสภาพเปน

ยาขนานวเศษทรกษาโรคภยไดทกโรค ไมวาจะมความรนแรงเพยงใดกตาม

*อาจารยประจ�า ภาควชาการแพทยบรณาการณ วทยาลยแพทยศาสตรนานาชาต จฬาภรณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

และ กรรมการคณะกรรมการปฏรปพระพทธศาสนา (ประธาน นายไพลย นตตะวน) สปช.


8

พธกรรมของการสวดมนตเพอการรกษาโรคภยไขเจบนนอย เคยงค กบ

มนษยชาตตงแตมเผาพนธของมนษยยคแรกในโลก รากฐานของพธกรรมนมาจากความ

จรงทมนษยเปนสตวสงคม ซงเปนสตวเลยงลกดวยนมทออนแอทสด เปราะบางจาก

สภาพความโหดรายของธรรมชาต มนษยจงไมอาจอยรอดตามล�าพงตนเองได และตอง

พงพาอาศยกนตลอดชวต ตอมาเมอความเปนอยของมนษยเรมเปนระบบมากขน

ศาสนาทนบถอผสางเทวดา (animism) ซงไมมระบบระเบยบชดเจน ไมมคมภร

ศกดสทธกก�าเนดขน รบชวงถายทอดกนมา จากปากสปาก จากรนสรน จากผเฒาผแก

ทสมาชกในสงคมใหความเคารพนบถอสอนชนรนตอ ๆ มา ศาสนาและพธกรรมใน

แบบนแมในปจจบน กยงคงเปนทปฏบตกนในชนเผาโบราณ ในชาวพนเมองในอเมรกา

ชาวเกาะในแปซฟก และแมในหมชาวเขาในประเทศไทย ส�าหรบสมาชกของชาวเผา

เกาแกเหลาน พธกรรมดกด�าบรรพเหลานมอานภาพในการขจดปดเปาโรคภยไขเจบ

เสยยงกวาการใหยา หรอผาตดสมยใหม หรอการรกษาดวยเทคนคทางการแพทย

ทางวทยาศาสตรทใชอปกรณสลบซบซอนเสยอก

ววฒนาการของวทยาศาสตรการแพทยแผนปจจบนนนตงอยบนพนฐานของ

การพสจนและทดลองทางวทยาศาสตร ไดพฒนาใหการแพทยแตกกงกานสาขา

เฉพาะทางจ�านวนมาก การเตบโตขององคความรในสาขาวชาเฉพาะทางเหลานรวดเรว

และมองคความรมากมายทเกดขนในแตละป มากยงกวาองคความรทางการแพทย

ทบรรพบรษสะสมมาจากโบราณนบพนป จนท�าใหเกนความสามารถทมนษยคนใด

คนหนงจะรศาสตรแหงการแพทยทงหมด จากยคโบราณทแพทยเปนทงคร อาจารย

ผสอน ผปรงยาขนานตาง ๆ และเปนผดแลผปวยไปดวย วชาการดานการปรงยาและ

ตวยาตาง ๆ จงแยกออกไปเปนอกวชาหนงซงเรยกวา เภสชศาสตร สวนการเฝาดแล

ผปวยกแยกเปนอกสาขาหนงคอพยาบาลศาสตร การแพทยกแยกสาขาออกไปเปน

ศลยศาสตร อายรศาสตร กมารเวชศาสตร สตศาสตร ฯลฯ สาขาการแพทยแตละสาขา

เกดขนเฉพาะทาง เปนความรแบบเจาะลก และแยกสวนตามระบบอวยวะตาง ๆ ของ

สรระรางกายมนษย หรอแบงตามเพศ และวยของผปวย


9

เปนความจรงวาเวชศาสตรแผนใหมนนไดสรางการเปลยนแปลงอยางมาก

ทางสงคม โรคตดตอรายแรงตาง ๆ ในอดตกลายเปนโรคทรกษาและปองกนได ท�าให

มนษยอายยนขน มสขภาพรางกายทแขงแรงขน ในขณะเดยวกนสงคมกมความซบซอน

มากยงขน ท�าใหเกดความยากล�าบากในระบบความเปนอย ขณะเดยวกนการเจรญ

เตบโตของวทยาศาสตรสรางคานยมใหมแกสงคม วาความเชอทางศาสนานนเปนสวน

ของโลกยคโบราณสวนทางกบความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตร แพทยผเชยวชาญ

เฉพาะทางจงมความรและเปนความรใหมลาสดทางการแพทยทผานการทดลองใน

มนษยและสตวเปนจ�านวนมาก

กระนนเองวทยาศาสตรเปนวชาการทเรมตนจากการสงเกตและตงค�าถาม

ดวยความตระหนกวา “เราไมร” จงด�าเนนการตามขนตอนของระเบยบวธการเกบขอมล

ทางสถตเพอตอบค�าถามทตงไว เพราะการแพทยนนเปนการผสมกลมกลนของศาสตร

และศลปะแขนงตาง ๆ ซงมเปาประสงคในการยกระดบมาตรฐานคณภาพชวตของผปวย

นอกจากการรกษาโรคแบบถอนรากถอนโคน การแพทยรปแบบใหมจงเกดขน เปนท

รจกกนในนามของ “การแพทยบรณาการ” (Integrative Medicine) ซงนอกจากจะ

มการผสมผสานการแพทยแผนปจจบนแลวยงยอมรบการแพทยแผนโบราณทปรากฏ

ในจารตประเพณของประเทศตาง ๆ เขารวมดวย และยอมรบบทบาทของ “จตวญญาณ”

วามนษยมใชมเพยงรางกายเทานน สขภาพทางใจ จตวญญาณ พรอมทงสงคมและ

สงแวดลอม ลวนเปนมตตาง ๆ ทางการแพทยและสาธารณสข อยางแยกกนไมได

การพฒนานนมไดเกดขนเฉพาะวทยาศาสตรและเทคโนโลยเท านน

ฝายจตวญญาณ นนไดมการพฒนาอยางตอเนองเชนเดยวกน จากความเชอในเรอง

ความศกดสทธของวตถและอ�านาจเหนอธรรมชาตทงหลาย มนษยแตละยคสมย

กพยายามหาค�าตอบในทศทางตางกน ขนอยกบสภาพแวดลอมและจารตประเพณ

เมอสพนปทแลว ไดมการพฒนาความเชอในหมของชนเผาอารยน ทอพยพผาน

ชองแคบไคเบอร เขาสดนแดนทเรยกกนวา ลมน�าสนธ รกรานชนเผาทอาศยในเขตลมน�าน


10

เปนอารยธรรมโบราณทสดแหงหนงของโลก ชนเผาอารยนมความเชอในเทพเจาหลาย

องค และใหก�าเนดคมภรทางศาสนาทเกาแกทสดของโลก นนคอ ฤคเวท ซงเปนภาษา

ทเกาแก เชอมโยงกบภาษาชาวยโรปยคโบราณ ระบบวรรณะจงคอย ๆ ววฒนาการ

ขนในยคนน น�าโดยพราหมณ โดยมความเชอในเรองความศกดสทธของอกขระตาง ๆ

ทสวดสาธยาย

ความจรงในเรองอกขระนเองท�าใหเกดการพฒนาในทางอกษรศาสตรอยาง

กาวกระโดด เกดเปนระบบระเบยบวธการสวดสาธยายมนตอยางละเอยด โดยมความ

เชอพนฐานวา ค�าพดแตละค�าทถกเปลงออกมานนมความคงทนไมเปลยนแปลง

“อกขระ” (บาล) ตรงกบ “อกษระ” (สนสกฤต) แปลวา “ไมเสอมสลาย” ซงมความเชอวา

เสยงทเปลงออกเปนค�าพดนน ไมมวนเสอมสลาย

ความเชอในลกษณะเชนนเองท�าใหพราหมณ นกวชาการทงหลายพถพถน

เอาใจใสกบระบบการออกเสยงอยางมาก ดวยความเชอวาค�าแตละค�าทเปลงออกจาก

ปากนน นอกจากจะไมมวนเปลยนแปลง ไมเสอมสลายแลว ยงมอานภาพขบเคลอน

ดวงตะวน พระจนทรและดวงดาวในฟากฟา ใหโคจรไปในทศทางทควรจะเปน ท�าให

ฝนตกตองตามฤดกาล หากน�าไปใชในทางทด และเปนคณ แตหากวลทเปลงออกมา

ผดพลาด จะเกดภยพบตอยางรายแรง สะทอนกลบมายงผออกเสยงนน ๆ ได

ความเชอเชนนท�าใหพราหมณ นกวชาการกลมหนงเมอประมาณสามพนปท

แลว เฝาสงเกตการณก�าเนดเสยงจากสวนตาง ๆ ของล�าคอ โคนลน เหงอก รมฝปาก

ฯลฯ และพบความแตกตางของคณภาพเสยง ทเกดขนจนสามารถแยกแยะเสยงแท

ซงออกมาจากล�าคอไดและตงชอเสยงเหลานวา “สระ” สวนองคประกอบของอวยวะท

ท�าใหเกดเสยงวา “พยญชนะ” เปนระบบการจ�าแนกเสยงมนษยอยางเปนระบบทสด

และเปนทยอมรบของนกภาษาศาสตรยคปจจบน การจดระบบอกขระ สระและ

พยญชนะนไดแพรกระจายเขาสดนแดนตาง ๆ แถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงแตละ

ประเทศไดออกแบบอกขระตาง ๆ ขนเพอรองรบตามเทคนคทใชเขยนและวสดทใชเขยน


11

ความเชอเดยวกนนไดพฒนาใหเกดเปนระบบไวยากรณทสมบรณแบบครง

แรกของโลกเมอประมาณ สองพนหกรอยปทแลว ณ เมองตกศลา นกไวยากรณคน

นนคอ ปาณน ซงพรรณนารปรางของภาษาในลกษณะของสมการ เรยกวา “สตร” ซง

มถงสพนสตรรวมเปนเลมวา “อษฏายาย” สมการหรอสตรเหลาน ตองอาศย “ศวะ

สตร” อนเปนสตรพเศษ เปนกญแจไขเพอใหรหสทถกยอไวในสตรตาง ๆ นนใชงาน

ได โดยหลกการทวา เมอทองสตรทงหมดหนงรอบ กจะสามารถเปลยนความคดหนง

ใหกลายเปนประโยคทถกตองตามไวยากรณไดหนงประโยค ผลงานทละเอยดสลบ

ซบซอนนท�าใหเกดภาษาขนมาใหมหนงภาษาคอ ภาษา “สนสกฤต” สวนภาษาพนเมอง

ของคนอนเดยโบราณถกเรยกรวม ๆ กนวาภาษา “ปรากฤต” ซงรวมภาษาบาลทใชใน

พระพทธศาสนาฝายเถรวาทนดวย

อทธพลของการสวดมนตของพราหมณนนไดแพรเขามาในพระพทธศาสนา

ตงแตยคแรก แมในปจจบนสามารถดตวอยางการสวดพระเวทของพราหมณ วธนง

การเปลงเสยงและล�าดบขนตอน คลายคลงกบการสวดมนตของพระภกษเถรวาท

อยางมาก หากหลบตาฟงเสยงสวดพระเวทของพราหมณกละมายคลายคลงการสวด

ของพระไทย ศรลงกา เมยนมาร เขมร และมอญ

ในเชงการอนรกษทางวฒนธรรม ตองถอวาพระพทธศาสนาฝายเถรวาทได

รกษารปแบบขนบธรรมเนยมอนเกาแกของพราหมณมาไมต�ากวาสองพนหารอยป ใน

ขณะเดยวกนรปแบบของการสวดสาธยายมนตน พฒนาไปอกระดบหนงในพทธศาสนา

ฝายมหายาน ซงภาษาในพระไตรปฎกไดมการแปลถายทอดสภาษาทเบต จน ญปน

มองโกเลย และเวยดนาม เสยงสวดตาง ๆ ไดมการดดแปลงใหแตกตางกนออกไปขน

อยกบวฒนธรรมในทองถนตาง ๆ

ในยคพทธกาลนนพระเวทมอยเพยง ๓ เลม คอ ฤคเวท ยชรเวท และสามเวท

ขณะทพระพทธองคทรงพระชนมอยนนพระเวททส ก�าลงเกดขนเรยกวา อาถรรพเวท

ซงเปนวรรณกรรมทางศาสนาทจะน�ามนตพธไปใชแกปญหาตาง ๆ ของชาวอนเดยใน


12

ยคนน ไมวาจะเปนการสรางความเปนสรมงคล ความร�ารวย การรกษาโรค หรอแมแต

การท�าลายลางศตร ความเชอในความศกดสทธของเสยงทเปลงออกมาจากปากของ

พราหมณหรอนกบวชนน ยงคงเปนรากฐานอนมนคงแผเขามาสศาสนาทงหลายทมถน

ก�าเนดจากอนเดยทงหมด

ตามความเชอของชาวภารตะนน “เสยง” ทเปลงออกจากปากนน มใชเปนสอ

น�าอ�านาจวาสนาหรอความตกอบมาสผเปลงเสยงเทานน แตเสยงทเปลงออกจากปาก

นน คอ “องคของพระผเปนเจา” ทแสดงพระองคออกมาใหเปนทประจกษในโลกเลย

ทเดยว เรยกวา “ศพทพรหม�”*๑ ซงมองคประกอบอย ๔ สวนคอ “อะ” “อ” “ม” และ

“ความเงยบ” เมอผสมเสยงรวมกน เสยงทเปลงออกมาจงเปน “โอม” ซงถอวาเปนค�า

ศกดสทธทสด ปรากฏในคมภรของศาสนาฮนด พระพทธศาสนาทกนกาย และ ศาสนาเชน

เปนค�า ๆ แรกทตองออกเสยงกอน แมในบทสวดมนตของพระพทธศาสนาฝายเถรวาท

กมปรากฏในการสวดพระปรตรเชนกน เชนในหนงสอมนตพธ

ความเชอท�านองเดยวกนนปรากฏในคมภรไบเบลเชนกน ดงเชนในคมภร

จอหน บททหนงวรรคแรก “ในเบองตนคอวจนะ วจนะนนคอพระผเปนเจาและสถต

อยกบพระผเปนเจา และวจนะนนบงเกดมาเปนเนอหนงและด�ารงอยทามกลางมนษย

ทงหลาย” (จอหน ๑:๑)**๒

อะไรเปนเหตใหความคดในลกษณะเชนเดยวกนนปรากฏในคมภรของศาสนา

โลกถงสองศาสนา ค�าถามนนาสนใจ แมจะมพนฐานของความเชอทแตกตางกน แต

ประสบการณทางจตวญญาณอาจเหมอนกนกเปนได โดยเฉพาะในการน�าการสวดมนต

นนไปใชทางการแพทย ทงการเสรมสรางสขภาพ และบ�าบดโรคภยไขเจบ

หลกฐานทางประวตศาสตรทางศาสนายนยนตรงกนวา การสวดมนตนนได

พฒนาสบกนมาแตยคโบราณ แมในพระพทธศาสนา ศาสนาพราหมณ-ฮนด ศาสนาเชน

ศาสนาครสต และศาสนาอสลาม รปแบบการสวด การออกเสยง และพธกรรมท

ท�าใหเครงและขลงขน ยอมขนกบปจจยแวดลอมและความเชอของผรวมพธกรรม๑

*๑ศพทพรหม� อานวา “สพ-ทะ-พรหม” หมายถง พระพรหมผเปนเสยง

**๒จอหน ๑:๑ หมายถง คมภรจอหน อนเปนสวนหนงของพระครสธรรมใหม


13

อะไรคอการสวดมนต

การสวดมนต ตามความหมายในภาษาไทย หมายถงกจกรรมทมการเปลงเสยง

เปนท�านองในภาษาบาล ซงนบถอกนวา เปนภาษาของพระพทธเจา คอ พระพทธเจา

แตละพระองคทเคยมมาในอดตทงหมด หรอทจะมมาในอนาคต ทวแสนโกฏจกรวาล

ภาษานยงเปนทเรยกกนอยางเปนทางการวา “ภาษามคธ” นนคอ “ภาษาโบราณของ

แควนมคธ” ซงยงเปนมลภาษาหรอภาษาอนเปนรากของภาษาทงหลายทวโลกและสากล

จกรวาล และยงเปนภาษาทใชกนในหมเทพทงหลาย สตวเดยรจฉาน หรอแมแตสตว

นรกขมตาง ๆ ตางกใชภาษาอนศกดสทธน แมทารกทเตบโตขนตามล�าพงไมเคยไดยน

ภาษาใด ๆ มากอนจะพดภาษามคธเทานน

14


ความเชอในความศกดสทธและความเปนสากลของภาษาบาลนท�าให การสวดมนต

เปนกจกรรมทมเอกลกษณพเศษของพทธศาสนาฝายเถรวาท เปนเอกลกษณพเศษของ

ชาวพทธในประเทศไทย เมยนมาร ลาว กมพชาและศรลงกา เมอเปลงเสยงสวด

พระปรตร หรอ ประกอบพธกรรมอน ๆ ทางศาสนา กออกเสยงทใกลเคยงกนมาก

และมความศรทธาในภาษาบาล วาเปนภาษาของพระพทธเจา ดวยความเชอนเอง เมอ

สวดสาธยายกสรางความศรทธาอยางมาก ท�าใหผทไดฟงมจตเปนกศลอยางตอเนอง

การสวดมนตในภาษาไทยนน ในภาษาองกฤษตรงกบค�าวา chanting ซง

หมายถงการเปลงเสยงในพธกรรมทางศาสนาเพอบชาหรอสรรเสรญสงศกดสทธ ใน

ขณะคนไทยเองมกแปลค�า “สวดมนต” วา “prayer” ซงเปนการอธษฐานถงพระผเปนเจา

อกนยหนงคอการสอสารกบพระผเปนเจา ซงอาจเปนกจกรรมทท�าเปนประจ�าหรอเปน

ครงคราวกได เพอใหบรรลวตถประสงคอยางใดอยางหนง๒

แมวาในพระพทธศาสนาจะไมมแนวคดในเรองพระผสราง แตการอธษฐาน

ของชาวครสต มสลม หรอ ฮนดทนบถอเทพเจาสงสดวาเปนผสรางและอยเหนอเทพเจา

องคใด ๆ นน มไดขดแยงกบการปฏบตธรรมในพระพทธศาสนา ชาวพทธสามารถ

ตความไดวาเปนการภาวนาชนดหนง ซงเรยกวา “เทวานสต”***๓ อนเปนอนสตแบบหนง

ในสบอยางทปรากฏในคมภรวสทธมรรคเปนการท�าใหจตเปนสมาธได และเมอท�า

อธษฐานภาวนามากเขาดวยความเชอจตยอมเขาถงสมาธระดบตาง ๆ และสงผลส�าเรจ

ใหบงเกดขนได

จากหลกฐานทางการแพทย การอธษฐานภาวนาสงผลท�าใหมะเรงหายได ดง

มในบนทกทางการแพทยชาวอตาเลยนคนหนง ในกรณนกบวชโรมนคาทอลกรปหนง

ชอ เพรกเน ลาซโอซ (Peregrine Laziosi พ.ศ. ๑๘๐๓-๑๘๘๘) เมอประมาณ ๗๐๐ ป

***๓เทวานสต หมายถงการก�าหนดจตระลกถงเทพทงหลาย

15


มาแลวในอตาลเรองมอยวา นกบวชทานนเมอเปนพระหนม มกอนเนอโตขนทขาของทาน

แพทยไดวนจฉยวาเปนมะเรงและนดใหมารบการผาตด คอ ตดขาออกเพอรกษาชวต

ในยคนนการผาตดไมมการฉดยาชา หรอใหดมยาสลบเหมอนสมยน การผาตด

ท�ากนสด ๆ และไมมยาฆาเชอโรค ผปวยจ�านวนไมนอยตองเสยชวตเพราะเสยเลอด

ทนความเจบปวดไมไหว หรอตดเชอหลงการผาตด ความกลวถกผาตดท�าใหพระหนม

ผน สวดภาวนาอยทงวนทงคน สวดอยจนเจาตวเหนอยหลบไป และฝนวากอนมะเรง

ทขาของตนยบหายไปจนหมดสน เมอตนขนมากพบวากอนเนอนนยบหายไปจรง แพทย

ผรกษาเองกประหลาดใจจงบนทกเลาเรองราวนไวเปนบนทกทางการแพทยทเกาแกทสด

ทบรรยายถงการสลายตวของมะเรง ตอมาพระรปนไดอทศตวเปนผดแลคนเจบไขจน

ไดรบการยกฐานะขนเปนนกบญในครสตศาสนาโรมนคาทอลก๔,๕

จากเรองราวทแพทยทานนนไดบนทกไวนนเอง ปจจบนวงการแพทยจงเรยก

มะเรงทยบสลายไปเองวา เนองอกเพรกเน (Peregrine tumor) ซงกระบวนการทท�าให

เซลลมะเรงฆาตวตายนน ปจจบนเรยกวา apoptosis สาเหตทใหเกดปรากฎการณ

เชนน ยงเปนทถกเถยงกนในหมนกวทยาศาสตร และในปจจบนไดมการคนควาวจย

เรองผลของการอธษฐานภาวนาวาชวยบ�าบดโรคไดจรงหรอไม และผลการวจยไดยนยน

วาเปนไปไดจรง

การสวดมนตนนหากสวดดวยการเปลงเสยง ผลทางสรระทเกดขนกคอ กลาม

เนอสวนตาง ๆ ทเปนกลไกส�าคญในการหายใจและการเปลงเสยงแขงแรงขน เพราะผ

สวดออกแรงเปลงเสยงออกมา สารอาหารทรางกายสะสมไวถกเผาผลาญ และหากสวด

จนเกดสมาธจตใจกสงบลง เมอจตสงบสารเคมทรางกายสรางขนและเปนคณตอสขภาพ

กหลงออกมามาก ท�าใหระบบภมคมกนของรางกายท�างานดขน กลไกการก�าจดโรค

ท�างานไดด สขภาพกดขน๓,๖

ค�าถามทพบบอยประการหนงคอ ทานงในการสวดมนต หากถามวาจ�าเปน

ไหมทตองสวดในทาพบเพยบหรอคกเขาเพอเปนการแสดงความเคารพตอสงศกดสทธ


16

ค�าตอบคอไมจ�าเปน หากจตใจเปยมไปดวยความศรทธา รางกายไมวาจะอยในทาใดก

ดทงนน การนงคกเขาหรอนงในทาหนงทาใดนาน ๆ เปนผลเสยตอสขภาพเขา และ

ท�าใหเกดความทกขทรมานทไมจ�าเปน หลกปฏบตในทกศาสนาประการหนงคอ ผปวย

ยอมไดรบการยกเวนจากกจกรรมทท�าใหเกดความทกขเวทนาเสมอ

ส�าหรบผทสขภาพดอยแลวหากปฏบตตามล�าพง การสวดมนตกเปนกจกรรม

ทสรางทงสขภาพกายและจตใหดยงขน โดยทรางกายกไดหายใจเปนจงหวะ ไดเผา

ผลาญสารอาหารสวนเกน กลามเนอหายใจ กระบงลมและหนาทองไดออกก�าลง ท�าให

แขงแรงขน สมองไดรบการฝกฝนใหความจ�าดขน และจตใจสบายขน มความสงบสข

มากขน

หากปฏบตเปนหมคณะ การสวดมนต ยอมสรางความสามคค เพราะสมาชก

ทสวดมนตแตละคนตองฟงซงกนและกน ท�าใหเกดการเรยนรทางออม ใหเคารพใน

หมคณะ ถาเปนครอบครวกสรางความพรอมเพรยงใหเกดขนในครอบครวไดอยางด

ผลเสยกคอแตละคนอาจเสยเวลาท�ากจสวนตวไปบาง แตผลไดกบหมคณะนนจะสง

กวามาก


17

เอกสารอางอง

๑. พระมหาเทด ญาณวชโร. พทธานภาพ อานภาพของพระพทธองค. กรงเทพฯ

: บรษท เพรสแอนด ดไซน จ�ากด; ๒๕๔๘.

๒. ส�านกการแพทยทางเลอก. พทธธรรมบ�าบด. กรงเทพฯ

: บรษทสขมวทมเดย มารเกตตง จ�ากด; ๑๕๕๔.

๓. พทธมนตคาถารกษาโรค โพชฌงคปรตร. กรงเทพฯ

: ส�านกพมพเลยงเชยง เพยรเพอพทธศาสน; ๒๕๔๙.

๔. จฑาทพย อมะวชน. ต�านานบทสวดมนต เพอสขภาพ สนตและความสข. กรงเทพฯ

: บรษทธรรมสาร จ�ากด; ๒๕๕๗.

๕. สมพร กนทรดษฎ-เตรยมชยศร. การปฏบตสมาธเพอการเยยวยาสขภาพ. กรงเทพฯ

: หางหนสวนสามญนตบคคลเจยฮว; ๒๕๕๖.

๖. พระสงหทน นราสโภ. พลงรงสธรรม. เชยงใหม ; ๒๕๔๓.


19

บทท ๑

ผลของการสวดมนตบ�าบด

นพ. แพทยพงษ วรพงศพเชษฐ**

ศนยการแพทยผสมผสานและการแพทยทางเลอกแหงชาตของสหรฐอเมรกา

ไดท�าการส�ารวจในประชากร ๓๑,๐๐๐ คน พบวา รอยละ ๓๖ มการใชวธการทางการ

แพทยผสมผสานและการแพทยทางเลอกในการดแลสขภาพของตนเอง และรอยละ

๖๒ ใชการสวดมนตบ�าบดและในจ�านวนน รอยละ ๔๓ สวดมนตเพอสขภาพของตนเอง

รอยละ ๒๔ สวดมนตใหผอน รอยละ ๑๐ สวดมนตเปนกลมเพอใหบคคลทตน

มงหวงใหหายจากโรคทประสบอย๑ เชนเดยวกบการศกษาของมหาวทยาลยฮารวาด

พบวา หนงในสามของผปวยใชการสวดมนตรวมกบการรกษาความเจบปวยของแพทย

ในจ�านวนน รอยละ ๑๕ สวดมนตเพอใหหายจากโรค รอยละ ๗๕ ใชการสวดมนต

เพอใหมสขภาพด รอยละ ๒๒ สวดมนตเพอใหเกดผลจ�าเพาะเจาะจงในโรคกลม

นน ๆ และในจ�านวนผใชการสวดมนตน รอยละ ๗๐ กลาววา การสวดมนตมประโยชน

ในการบ�าบดไดมาก๒

การสวดมนตเปนกจกรรมทผทนบถอศาสนาทกศาสนาปฏบตกนเปนประจ�า

เปนการแสดงความเลอมใสศรทธาในศาสดาและค�าสอนในศาสนาของตนเอง นอกจาก

นนการสวดมนตยงเปนวธฝกจตใหเกดสมาธทใชกนโดยทวไป นกวทยาศาสตรดาน

สขภาพมความสนใจในผลของการสวดมนตตอสขภาพกนมาก เรมมการศกษาวจย

กนตงแตป พ.ศ. ๒๕๑๓ พบวา Benson และคณะ ไดศกษาผทฝกสมาธแบบ ท.เอม.

(Transcendental Meditation, T.M.) โดยการภาวนาค�าบรกรรมในใจตลอดเวลา

**นกวชาการอสระดานเวชศาสตรทางกายและจต


20

แบบสวดมนต (Mantra Meditation) ตดตอกนเปนเวลา ๓๐ นาท เปนประจ�าจนจต

เปนสมาธ พบวารางกายในขณะนนจะมการเผาผลาญพลงงานนอย (Hypometabolic

state)๓ การใชออกซเจนลดลง การเตนของหวใจชาลง อตราการหายใจลดลง ความ

ดนโลหตลดลง ความตงตวของกลามเนอลดลง คลนสมองมคลนแอลฟา (Alpha)

มากขน ระดบแลกเตท (Lactate) ในเลอดลดลง เบนสนเรยกสภาวะนวา Relaxation

Response๔ ซงภาวะนจะตรงกนขามกบภาวะทเกดจากความเครยดทเรยกวา The

Fight and Flight Response ซง Cannon๕ ไดศกษาไวในป พ.ศ. ๒๔๕๗ ซงใน

ภาวะเชนนกจะมการเปลยนแปลงทางสรรวทยา เชน ความดนโลหตสงขน การหายใจเรว

มานตาขยายออก กลามเนอตงตวมากขน ซงเปนผลจากการกระตนระบบประสาท

sympathetic

นอกจากนนเราพบวา โรคหรอกลมอาการตาง ๆ เชน ความดนโลหตสง๖

โรคหลอดเลอดหวใจตบ๗ การเสยชวตแบบเฉยบพลนจากโรคหวใจ๘ กลมอาการปวด

บางชนด๙-๑๐ โรคผวหนงเรอรง๑๑ เชน ผนลมพษ ภาวะเซลลสมองตาย๑๒ ภาวะมบตร

ยาก๑๓ อาการกอนมประจ�าเดอน๑๔ มสาเหตสวนหนงมาจากความเครยดหรอความเครยด

ท�าใหอาการเหลานมความรนแรงมากขน

ดงนนจงมการน�าวธการสวดมนตใหจตเปนสมาธ (Mantra Meditation)

มาใชในการรกษาโรค พบวา ไดผลดในโรควตกกงวล๑๕ โรคความดนโลหตสง๑๖

อาการเจบหนาอกจากโรคหวใจ๑๗ อาการหวใจเตนผดปกต แบบ preventricular

contraction๑๘ และชวยลดโคเลสเตอรอลในเลอด๑๙ ท�าใหอาการของโรคหอบหด๒๐

โรคสะเกดเงน๒๑ และโรคล�าไสแปรปรวน๒๒ ดขน

อยางไรกตามการศกษาในเวลาตอมาพบวาการทดลองในบางรายงาน

ไมสามารถแสดงใหเหนวาการสวดมนตใหจตเปนสมาธจะลดความดนโลหตลงไดทง

systolic และ diastolic๒๓-๒๔ บางรายงานพบวา ไมสามารถลดความกงวลและอาการ

ปวดในระหวางการท�าผาตดหรอท�าหตถการตาง ๆ๒๕-๒๗


21

นอกจากการสวดมนตเพอใหผสวดมจตเปนสมาธ จะท�าใหเกดผลในการบ�าบด

โรคตอผสวดเองดงทไดกลาวมาแลว บอยครงเรายงสวดมนตเพอใหผอนหายจากอาการ

เจบปวย เปนการสวดมนตจากทไกล เชน ทบาน ทวด หรอในสถานปฏบตธรรม โดย

ปรารถนาใหผปวยทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลใหหายปวยโดยเรว (Distance

Intercessory Prayer) ซงในเรองนมการศกษาไว โดยในป พ.ศ. ๑๕๓๑ Randolph

C. Byrd๒๘ อายรแพทยดานหวใจ ไดท�าการศกษาผ ป วยหนก ๓๙๓ ราย

ในหองบ�าบดฉกเฉนทางหวใจ (Coronary Care Unit) ของ San Francisco

General Hospital เปนเวลา ๑๐ เดอน ในป พ.ศ. ๒๕๒๕-๒๕๒๖ แบงผปวย

ออกเปน ๒ กลม กลมหนง ๒๐๑ ราย ใหการรกษาทางการแพทยตามปกต อกกลม

หนง ๑๙๒ ราย ใหการรกษาเหมอนกลมแรก แตจะจดใหมการสวดมนต โดยกลม

นกบวชครสตทโบสถ ทสวดเปนประจ�าอยแลวกลมละ ๓-๗ คน โดยจะแจงชอผปวย

โรคทเปน อาการหนกหนาขนไหนเพอใหกลมคนเหลานสวดมนตใหหายจากอาการ

เจบปวยโดยเรว ไมใหมอาการแทรกซอน ไมใหเสยชวต โดยทตวผปวยเอง แพทย

พยาบาลทรกษาจะไมมใครรเลย และกลมผสวดมนตจะสวดอยทโบสถหรอทหางไกล

จากโรงพยาบาล ผลปรากฏวา กลมผปวยทมผสวดมนตใหมอาการหวใจวายนอยกวา

อกกลม (๘ ตอ ๒๐) ใชยาปฏชวนะนอยกวา ๕ เทา (๓ ตอ ๑๖) ใสทอชวยหายใจ

นอยกวา (๐ ตอ ๑๒) ตดเชอปอดบวมนอยกวา (๓ ตอ ๑๓) มการปมชวยชวตเนองจาก

หวใจหยดเตนนอยกวา (๒ ตอ ๑๔) ในกลมทมการสวดมนตไมมการเสยชวตเลย

ตลอดเวลาททดลองในขณะทอกกลมเสยชวต ๓ ราย เราจะเหนวาการสวดมนตมผล

ดมากอยางชดเจน Harris และคณะ๒๙ ไดศกษาผปวยในหองบ�าบดผปวยโรคหวใจ

(Coronary care unit) เชนเดยวกบ Byrd โดยศกษาวจยแบบ randomized con-

trolled trial กพบวา การสวดมนตจากทไกลโดยผปวยไมทราบวามผอนสวดมนตให

(intercessory prayer) ชวยใหผลการรกษาผปวยภาวะฉกเฉนในหนวยดแลผปวย

โรคหวใจไดผลดขน งานวจยทงสองชนนไดรบการโตแยงและวจารณกนมากในหมนก


22

วจยวาผลการรกษาทดขนอาจจะเกดขนโดยบงเอญ เนองจากมตวแปรมากทมผลตอ

การหายดขนของผปวย เชน ความรนแรงของโรคแตละคนไมเทากน ความจ�าเปนตอง

ใชยาปฏชวนะ หรอยาขบปสสาวะตางกน และผปวยในกลมทไมมการสวดมนตใหนน

ญาตทบานอาจจะสวดมนตใหหายเรวกได เพราะโดยปกตแลว ผปวยทปวยอยในขน

วกฤต ญาตมกจะหาวธการตาง ๆ ทางจตวญญาณทตนเองเชอถอมาชวยไมมากกนอย

และการสวดมนตเปนวธทงายทผปวยนยมใชในเวลาเขารบการรกษาเวลาเจบปวย

Saudia และคณะ๓๐ พบวาผปวยทเขารบการผาตดหวใจรอยละ ๙๖ ใชการสวดมนต

ชวยประคบประคองจตใจของตนเอง และรอยละ ๗๐ ของผปวยคดวาการสวดมนต

จะชวยได โดยไดจากการตอบแบบทดสอบของผรายงาน ทายทสด Byrd กลาวตดตลก

วา “ปจจยทเขาไมสามารถควบคมไดในการท�าวจยคอ เขาไมสามารถควบคมความ

ประสงคของพระเจา พระเจาอาจจะชอบกลมทมคนสวดมนตใหกได” อยางไรกตาม

ความจรงในเรองนคงตองท�าการศกษาคนควากนตอไป ใหมากกวานกอนจะสรปลงไป

ในป พ.ศ. ๒๕๔๑ Sicher และคณะ๓๑ ไดท�าการศกษาวจยในผปวยโรคเอดส

ทเปนมากแลวแบบ double-blind randomized ในผปวย ๔๐ ราย ผปวยเหลานม

CD๔ ต�ากวา ๒๐๐ ตว ผปวยเหลานไดรบการสวดมนตให โดยทเจาตวและแพทยผ

รกษาไมร ๖ เดอนตอมา พบวา ผปวยกลมทมการสวดมนตใหมโรคแทรกซอน การ

มาพบแพทยหรอการเขารบการรกษาในโรงพยาบาลนอยกวากลมทไมมการสวดมนต

ให แตระดบ CD๔ ในทงสองกลมไมตางกน

ป พ.ศ. ๒๕๔๔ มการศกษาวจยแบบ double-blind study ทเมโยคลนก๓๒

โดยสมตวอยางผปวย ๗๙๙ ราย เปนผปวยโรคหวใจซงแพทยไดจ�าหนายออกจากโรง

พยาบาล โดยแบงผปวยเปน ๒ กลม กลมหนงมการสวดมนตให กลมทสองไมมการ

สวดมนตให ทง ๒ กลมมการดแลทางการแพทยเหมอนกน ผศกษาพบวาเมอดในแง

อตราตาย อาการหวใจหยดเตน การกลบเขารบการรกษาในโรงพยาบาลในทงสองกลม

พบวาไมแตกตางกน


23

Chaและคณะ๓๓ ไดศกษาถงผลของการสวดมนตในผปวยทมบตรยาก โดย

การท�าการผสมเทยมแบบ In Vitro Fertilization-Embryo Transfer (IVF-ET) พบ

วาการสวดมนตชวยใหผปวยตงทองไดเพมขนสองเทา เมอเทยบกบกลมทไมมการ

สวดมนตให อยางไรกตามการศกษานภายหลงไดรบการตรวจสอบและพบขอผดพลาด

หลายประการในขบวนการศกษาและตวผท�าการวจย ท�าใหผลการศกษานไมเปนท

ยอมรบในวงวชาการอกตอไป

ในปพ.ศ. ๒๕๔๘ การศกษาขนาดใหญชอ MANTRA study (Monitoring

and Actualization of Noetic Training)๓๔ ของมหาวทยาลย Duke ศกษา

เปรยบเทยบระหวางการสวดมนตกบดนตรบ�าบด จนตนาการบ�าบดและสมผสบ�าบด

(Music, Imaginary and Touch Therapy) ใชเวลา ๓ ป ในผปวยโรคหวใจ

๗๔๘ ราย ทท�าการสอดใสสายยางผานเสนเลอดเพอฉดสและขยายเสนเลอด

(Elective catheterization or percutaneous coronary intervention) ผลการ

ศกษาไมพบความแตกตางในผลการรกษาของผปวยทงสองกลม

ในปพ.ศ. ๒๕๔๙ งานวจยชอ Step project (Study of Therapeutic

Effects of Intercessory Prayer)๓๕ ของมหาวทยาลยฮารวาด โดย Benson และ

คณะ เปนการศกษาขนาดใหญโดยใชผปวยผาตดตอเสนเลอดหวใจ ๑,๘๐๒ คน

จากโรงพยาบาล ๖ แหง เปนการศกษาวจยแบบ double-blind randomized control

โดยแบงผปวยเปน ๓ กลม กลมท ๑ และ ๒ จะไดรบการบอกกลาววา เขาอาจจะได

รบการสวดมนตใหหรอไมกได โดยในกลมท ๑ จะมการสวดมนตใหเทานน กลมท ๒

ไมมการสวดมนตใหแตผปวยไมร สวนกลมท ๓ เขาจะไดรบการบอกกลาววาจะมการ

สวดมนตให และมการสวดมนตใหในเวลาตอมา กลมนตองการทดสอบดวาจะมผล

ทจะเกดจากจตใจหรอไม ตอมาเขาใหโบสถครสต ๓ แหง สวดมนตใหผปวยโดยให

ชอผปวยไวและใหสวดตามปกต แตเพมขอความวา “ขอใหผปวยประสบความส�าเรจ

ในการผาตดและใหหายโดยเรว โดยไมมอาการแทรกซอนใด ๆ ” ผลการทดลองพบวา

24


กลมท ๑ ทไดรบการสวดมนตให พบวามอาการแทรกซอนใหญ ๆ หรออตราตาย

ใน ๓๐ วนแรก รอยละ ๕๒ กลมท ๒ กลมทไมมการสวดมนตให พบวามอาการฯ รอยละ

๕๑ และกลมท ๓ มการสวดมนตให พบวามอาการฯ รอยละ ๕๙ บางรายในกลมทม

การสวดมนตใหอาการเลวลงมากกวากลมทไมมการสวดมนตให จะเหนวาผลการศกษา

ในกลมทมการสวดมนตใหกลบแยกวาหรอไมแตกตางกนมากนกกบกลมทไมมการ

สวดมนตให การทผลออกมาอยางนผวจยบางทานกลาววา อาจจะเปนเพราะวาผปวย

ทไดรบการบอกกลาววาจะมการสวดมนตใหนน อาจจะรสกวตกกงวลมากขน จากการ

บอกกลาววาตนอาจจะก�าลงจะแยแน ๆ กเปนได การบอกกลาวอาจจะไปเพมความ

กงวลใหมากขนกได (Performance anxiety) Benson หวหนาคณะผท�าวจย กลาววา

เนองจากยงมขอจ�ากดในวธการศกษาอยหลายประการ จงยงไมสามารถแสดงผลได

ถกตองทเดยว งานวจยนจงยงไมใชค�าตอบสดทาย คงจะตองท�าการศกษาตอไป

ในการศกษาโดยการทบทวนรายงานการวจยทผานมาทตพมพลงใน Journal

of Internal Medicine ในป พ.ศ. ๒๕๔๓๓๖ ผทบทวนรายงาน ๒๓ ชน ผปวยใน

การศกษา ๒,๗๗๔ ราย ในจ�านวนน มงานวจยสวดมนตระยะไกล ๕ รายงาน สมผส

บ�าบด ๑๑ รายงาน รปแบบอน ๆ ๗ รายงาน ผลการวเคราะห พบวา การสวดมนต

ใหผลดในการรกษา ๑๓ รายงาน ไมพบวาเกดผลด ๙ รายงาน และ ผลการรกษา

แยลง ๑ รายงาน ผศกษาเชงวเคราะหกลาววาขอมลยงนอยเกนไป จงเปนการยากทจะ

สรปลงไปทเดยว อาจจะตองมการศกษามากกวาน

เราจะเหนวา รายงานสวนใหญพยายามหาค�าตอบวา การสวดมนตมผลด

ตอสขภาพ หรอไม และม ๓ รายงานเทานนทไดผลด คอ รายงานของ Byrd ในป

พ.ศ. ๒๕๓๑ Harris และคณะ ในป พ.ศ. ๒๕๔๒ และ Sicherและคณะในป พ.ศ. ๒๕๔๑

ดงทไดกลาวมาแลวในตอนตน รายงานตอมา MANTRA study ในป พ.ศ. ๒๕๔๘

และ STEP project ในป พ.ศ. ๒๕๔๙ ไมสามารถสรปถงผลของการสวดมนตได

ดงนน สมาคมจตวทยาแหงสหรฐอเมรกา จงใหขอสรปวาการสวดมนตใหผ อน

25


จากทไกลโดยผรบไมรตวนน ในแงการปฏบตทมหลกฐานอางองเชงประจกษ (evi-

dence-based practice) ยงตองจดวาอยในขนศกษาทดลอง เนองจากวธการวจยเทา

ทท�าอยอยางแขงขนในเวลาน ยงไมสามารถแสดงใหเหนอยางเดนชดถงประสทธภาพ

ของการสวดมนตแบบน๓๗


๑. Barnes PM,Powell-Griner,McFann K,Nahin RL. Complementary and

alternative medicine use among adults: United States,๒๐๐๒.Adv Data

๑๐๐๔;May๒๗:๑-๑๙.

๒. McCaffrey AM,Eisenberg DM,Legedza AT,et al. Prayer for health

concern: results of a national survey on prevalence and patterns of

use. Arch Intern Med ๒๐๐๔;๑๖๔:๘๕๘-๘๒๖.

๓. Wallace RK,Benson H.,Wilson AF.A wakeful hypometabolic state,

Am j Physiol. ๑๙๗๑;๒๒๑:๗๙๕-๗๙๙.

๔. Benson H, Beyond the Relaxation Response.New York.NY:Time

Books:๑๙๘๔.

๕. Cannon W.The emergency function of the adrenal medulla in pain

and the major emotions. Am J Physiol.๑๙๑๔;๓๓:๓๕๖-๓๗๒.

๖. Julius S,Cottier C,Behavior and hypertension. In Dembroski T,Schmidt

T, eds. Behavioral Bases of Coronary Heart Disease.Basel,Switzerland:

Karger;๑๙๘๓.


26

๗. Clarkson T,Mancusk S,Kaplan J. Potential role of cardiovascular

reactivity in atherogenesis. In:Matthews,Weiss S,Detre T, et al.,eds.

Handbook of Stress ,Reactivity, and Cardiovascular Disease.New

York,NY:Wiley:๑๙๘๖.

๘. Lawn B,Verrier R.Rabinowitz S,Neural and psychologic mechanisms

and the problem of sudden cardiac death.Am j Cardiol.๑๙๘๗;๓๙:๘๙๐-๙๐๒.

๙. Turk D,Meichenbam D,A cognitive-behavioral approach to pain

management. In: Wall P,Melzack R,eds.Textbook of Pain. Edinburgh.

Scotland: Churchill-Livingstone.๑๙๘๔.

๑๐. Malzack R,Wali P.Psychophysiology of pain. Int Anesthesiol Clin.

๑๙๗๐;๘:๓-๓๔.

๑๑. Fava G,Perino G,Santumastaso P,Fornasa C,Life evens and psycho

logical distress in dermatologic disorders : psoriasis, chronic urticarial,

and fungal infections. In: Miller T,ed. Stressful Life Events. Madison.

Wis:International Universities Press:๑๙๘๗.

๑๒. Robert S,Barnes D,The brain drain in stress.J NIH Res.๑๙๙๐;๒:๗๐-๗๑.

๑๓. Seibel M,Taymor M. Emotional aspects of infertility. Fertil Steril.

๑๙๘๒;๓๗:๑๓๗.

๑๔. Woods N,Most A,Longenecker G. Major life events,daily stressors,and

premenstrual symptoms.Nurs Res.๑๙๘๕;๓๔:๒๖๓-๒๖๗.

๑๕. Alexander CN,Robinson P,Orme-Johnson DW,Schneider RH,Walton

KG. The effects of transcendental meditation compared to other

methods of relaxation and meditation in reducing risk factors,

morbidity,and mortality. Homeostasis.๑๙๙๔;๒๕:๒๔๓-๒๖๓.


27

๑๖. Benson H. Systemic hypertension and the relaxation response. The

N Eng Med.๑๙๗๗;๒๙๖:๑๑๕๒-๑๑๕๖.

๑๗. Tulpule T,Yogic exercises in the management of ishemic heart disease.

Indian Heart Journal.๑๙๗๑;๒๓:๒๕๙-๒๖๔.

๑๘. Benson H, Alexander S,Feldman CL. Decreased premature ventricular

contractions through the relaxation response in patients with stable

ischemic heart disease. Lancet.๑๙๗๕;๒:๓๘๐.

๑๙. Cooper MJ, Aygen MM,A relaxation technique in the management

of hypercholesterolemia. J Hum Stress.๑๙๗๙;๕:๒๔-๒๗.

๒๐. Honsberger RW,Wilson AF. Transcendental meditation in treating

asthma. Respiratory Therapy:The Journal of Inhalation Technology.

๑๙๗๓;๓:๗๙-๘๐.

๒๑. Gaston L, Efficacy of imagery and meditation techniques in treating

psoriasis.Imagination,Cognition and Personality.๑๙๘๘-๑๙๘๙;๘:๒๕-๓๘.

๒๒. Keefer L,Blanchard EB. A one-year follow-up of relaxation response

meditation as a treatment for irritable bowel syndrome. Behavioral

Research and therapy.๒๐๐๒;๔๐:๕๔๑-๕๔๖.

๒๓. Peters R,Benson H,Peters J,Daily relaxation response breaks in a

working population:blood pressure. Am J Public Health.๑๙๗๗;๖๗:

๙๕๔-๙๕๙.

๒๔. Lehmann J, Benson H, The nonpharmacologic treatment of

hypertension. In :Genest J,Kucher O,Hamet P,Cantin M,eds.Hypertension.

๓rd ed. New York.NY:McGraw Hill;๑๙๘๓;๑,๒๓๘-๑,๒๔๕.

๒๕. Field P,Effects of tape-recorded hypnotic preparation for surgery.

J Clin Exp Hypn.๑๙๗๔;๒๒:๕๔-๖๑.


28

๒๖. Perri K,Perri M. Use of relaxation training to reduce pain following

vaginal hysterectomy.Percep Mot Skill.๑๙๘๗;๓๕:478.

๒๗. Domer AD,Noe JM,Benson H. The preoperative use of the relaxation

response with amburatory surgery patients. J Hum Stress.๑๙๘๗;

๑๓:๑๐๑-๑๐๗.

๒๘. Byrd RC.Positive therapeutic effects of intercessory prayer in a coronary

care unit population. Southern Medical journal. ๑๙๘๘;๘๑(๗):๘๒๖-๘๒๙.

๒๙. Harris WS, Gowda M,Kolb JW,et al.A Randomized controlled trial

of the effect of remote,intercessory prayer on outcomes in patients

admitted to the coronary care unit. Arch int Med,๑๙๙๙;๑๕๙(๑๙):๒๒๗๓-๘.

๓๐. Saudia TL,Kinny MR,Brown KC, et al.Health locus of control and

helpfulness of prayer. Heart Lung J Crit Care .๑๙๙๑;๒๐:๖๐-๖๕.

๓๑. Sicher F,Targ E,Moore D,2ND, Smith SH,A Randomized double-blind

study of the effect of distant healing in a population with advanced

AIDS.Report of a small scale study . The Western journal of medicine.

๑๙๙๘;๑๖๙(๖):๓๕๖-๖๓.

๓๒. Aviles JM,Whelan SE, Hernke DA, et al.Intercessory prayer and

cardiovascular disease progression in a coronary care unit population:a

randomized controlled trial.Mayo Clinic Proceedings.๒๐๐๑;๗๖(๑๒):

๑๑๙๒-๘.

๓๓. Cha KY,Wirth DP,Lobo RA, Does prayer influence the success of in

vitro fertilization-embryo transfer? Report of a masked randomized

trial. J Report Med.๒๐๐๑;๔๖(๙):๗๘๑-๗๘๗.


29

๓๔. Krucoff MW,Crater SW,Gallp D,et al.Music,imagery,touch,and prayer

as adjuncts to interventional cardiac care:the monitoring and Actulisation

of Noetic trainings(Mantra) ๒randomized study. Lancet. ๒๐๐๕;๓๖

(๙๔๘๑):๒๑๑-๗.

๓๕. Benson H,Dusek JA,Sherwood JB, et al.Study of the therapeutic Effects

of Intercessory Prayer (STEP) in cardiac bypass patients: a multicenter

randomized trial of uncertainty and certainty of receiving intercessory

prayer.Am j Heart .๒๐๐๖;๑๕๑1(๔):๙๓๔-๔๒.

๓๖. John A. Astin,Elaine H,Edzard E. The Efficacy of “Distance Healing” :

A Systematic Review of Randomized Trials.Ann Int Med.๒๐๐๐;๑๒๓

(๑๑):๙๐๓-๙๑๐.

๓๗. David RH. A Systematic Review of the Empirical Literature on

Intercessory Prayer. In Research on Social Work Practice .๒๐๐๗;๑๗

(๒):๑๗๔-๑๘๗.


31

บทท ๒

เทคนคและวธการปฏบต

สวดมนตบ�าบดเปนเทคนคการปฏบตแบบหนงในการน�าไปสกระบวนการของ

สมาธบ�าบด การสวดจะเปนแบบการทองมนตรา (Montra) ทมการปฏบตสมาธของ

ทกศาสนา เชน ศาสนาพทธ ครสต อสลาม ฮนด เปนตน การสวดมนตบ�าบด นบวา

เปนวธการทไดรบการยอมรบและน�ามาใชอยางแพรหลาย เปนวฒนธรรมของสงคมทก

ชาต ศาสนาในการเยยวยาทงดานรางกายและจตใจ การสวดมนตบ�าบดจงมคณคาท

ควรจะไดมการสงเสรมในการปฏบตเปนประจ�า เพอสงเสรมสขภาพกาย จต วญญาณ

และสงคมโลกอยางแทจรง

วธการสวดมนตบ�าบดโรค

การสวดมนตบ�าบดมวธการสวด ซงพอสรปได ๓ แบบ ดงน

๑. การสวดมนตดวยตวเอง เปนการเหนยวน�าตวเอง จงเปนทมาของค�าวา

Prayer Therapy ถอเปนวธการทดทสด เพราะหากคดทจะสวดมนต นนหมายความ

วาก�าลงมความปรารถนาดตอตนเอง วธการ คอ หาสถานทสงบเงยบ ไมควรสวดมนต

หลงรบประทานอาหารทนท ควรสวดมนตหลงรบประทานอาหารประมาณ ๒-๓ ชวโมง

เพอใหรางกายไดผอนคลาย จะสวดกอนเขานอนกได หรอจะสวดเวลาใดกไดทรางกาย

มความพรอมและผอนคลาย การสวดมนตถาสวดบทสน ๆ โดยใชเวลาประมาณ ๑๐-

๑๕ นาท ขนไป จะท�าใหรางกายไดหลงสารซโรโทนน (Serotonin) ซงมฤทธชวยให

รางกายผอนคลาย แตหากสวดมนตดวยบทยาว ๆ จะไดความผอนคลายและความ

ศรทธา ขณะสวดมนตควรหลบตา สวดใหเกดเสยงดงเพอใหตวเองไดยน


32

๒. การฟงผอนสวดมนต เปนการเหนยวน�าโดยคลนเสยงจากผอน เชน การ

ฟงเสยงพระสวดมนต เสยงผน�าสวดในศาสนาตาง ๆ หากผสวดมสมาธ เสยงสวดนน

จะนม ทม ท�าใหเกดคลนทชวยเยยวยา (Healing) ผฟง แตหากผสวดไมมสมาธ ไมม

ความเมตตา เสยงสวดทเกดขนอาจเปนคลนขน ๆ ลง ๆ นอกจากจะไมชวยเยยวยา

อาการปวยอาจท�าใหเสยสขภาพได

๓. การสวดมนตใหผอน ปรากฏการณมากมายทเราเหนในสงคม เมอใครสก

คนเจบปวย เรามกสวดมนตหรออธษฐานขอใหความเจบปวยของเขาหายไป บางครง

อยหางกนคนละซกโลก เสยงสวดมนตเหลานจะมผลท�าใหสขภาพเขาดขน เพราะคลน

สวดมนตเปนคลนบวก เกดจากจตใจทดงาม ปรารถนาดตอผปวย และเมอเราคดจะ

สงสญญาณนออกไปสทไกล ๆ มนจะเดนทางไปในรปของคลนไฟฟา คลนนจงเดนทาง

ไปไดไกล ๆ บางทพอก�าลงปวยหนก แตลกอยตางประเทศ กสามารถรบคลนนไดและ

รวามใครก�าลงไมสบาย ทเราเรยกวา ลางสงหรณหรอสมผสทหกหรอโทรจต การทจะ

รบรไดหรอไม ขนอยกบผรบผสงดวย ถาคนไหนรบสญญาณคลนแหงบทสวดมนตได

กจะไดผล เหมอนเราเปดวทย ถาคนฟงปดหกจะไมไดยน ดงนนถาตางฝายตางเปด

รบคลนบวกทเราสงไป ผปวยกจะไดรบ และท�าใหอาการปวยดขนได จงไมใชเรองของ

ความมหศจรรย แตเปนหลกธรรมชาตทวไป

การเลอกบทสวดมนตบ�าบด

การเลอกบทสวดมนตเพอการบ�าบด จะน�ามาเฉพาะบทสวดในพระพทธศาสนา

ทนยมใชสวดกนเปนกจวตร ไดแก พระคาถาชยมงคล พระคาถาชยปรตร พระคาถา

โพชฌงคะปะรตตง บทแผเมตตา และบทกรวดน�า เปนตน หรออาจจะเลอกทอนใด

ทอนหนงแลวสวดวนไปวนมากได การสวดมนตเพอการบ�าบดจงเปนทางเลอกวธหนง

ทจะชวยใหบคคลสามารถเกดสมาธ ความนงสงบ และหากมความตอเนองในการปฏบต

รวมทงเรยนรในการสวดมนตอยางถกตอง กจะยงสงเสรมใหผสวดมนตเกดพลงใน


33

การเยยวยาตนเองและผอน หากอยากใหตวเองและผอนมสขภาพกายและใจเปนสข

และยงนอมน�ากศลจต ควรเรมจากการสวดมนตเปนประจ�า ส�าหรบบทสวดททาง

กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก น�ามาเผยแพรนเปนบทสวด

ทพทธศาสนกชนนยมสวดกนทวไปมทงหมด ๕ บท ไดแก ๑) บทสวดพระคาถาพทธ

ชยมงคล ๒) บทสวดพระคาถาชยปรตร ๓) บทสวดพระคาถาโพชฌงคะปะรตตง

๔) บทแผเมตตา ๕) บทกรวดน�า โดยมรายละเอยดดงน

บทสวดพระคาถาพทธชยมงคล

พระคาถาน กลาวถงชยชนะของจอมมน คอ องคสมเดจพระสมมาสมพทธเจา

ทมตอเหลาอธรรม คอพระยามารและเสนามารทงหลาย ดวยเดชและอ�านาจใน

บญบารมของพระองคทสงสมมาอยางยาวนานเปนอเนกอนนต ซงมอานภาพมาก หรอ

มพทธานภาพมากนนเอง ท�าใหผทเคารพ เลอมใส และศรทธา ทท�าการสวดพระคาถา

น และนอมร�าลกนกถงเหตการณในพทธกาล ทง ๘ บท หรอ ๘ ปรากฏการณนนอย

เสมอ ๆ จะท�าใหสามารถยกระดบจตใจใหสงขน

อานสงสของการสวดพระคาถาพทธชยมงคลนน ใหผสวดประสบกบโชคด

และชนะปญหาอปสรรคและศตรหมมารทมาผจญไดนนเอง การสวดพระคาถาน จะ

เรมตนดวย การตงนะโม ๓ จบ กอนทกครงแลวตอดวยบทสวด ดงน

นะโม ตสสะ ภะคะวะโต ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจา พระองคนน

อะระหะโต ซงเปนผไกลจากกเลส

สมมาสมพทธสสะ ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง

(๓ จบ)

34


อตป โส ภะคะวา พระผมพระภาคเจาพระองคนน

อะระหง เปนผไกลจากกเลส

สมมาสมพทโธ เปนผตรสรชอบไดดวยพระองคเอง

วชชาจะระณะสมปนโน เปนผถงพรอมดวยวชชาและจรณะ

สคะโต เปนผเสดจไปแลวดวยด

โลกะวท เปนผรโลกอยางแจมแจง

อะนตตะโร ปรสะทมมะสาระถ เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝก

ไดอยางไมมใครยงกวา

สตถา เทวะมนสสานง เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย

พทโธ เปนผร ผตน ผเบกบานดวยธรรม

ภะคะวา ต. เปนผมความเจรญจ�าแนกธรรม

สงสอนสตว ดงน

สวากขาโต ภะคะวะตา ธมโม พระธรรมอนพระผมพระภาคเจา

ตรสไวดแลว

สนทฏฐโก เปนธรรมทพงเหนไดดวยตนเอง

อะกาลโก เปนธรรมทใหผลไดไมจ�ากดกาล

เอหปสสโก เปนธรรมทควรกลาววาทานจงมาดเถด

โอปะนะยโก เปนธรรมทควรนอมเขามาใสตว

ปจจตตง เวทตพโพ วญญหต. เปนธรรมทพงรไดเฉพาะตน ดงน

35


สปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา

ปฏบตดแลว

อชปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา

ปฏบตตรงแลว

ญายะปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา

ปฏบตเพอรธรรมเปนเครองออกจาก

ทกขแลว

สามจปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา

ปฏบตสมควรแลว

ยะททง ไดแกบคคลเหลาน คอ

จตตาร ปรสะยคาน อฏฐะ ปรสะปคคะลา คแหงบรษสค นบเปนรายบคคล

ไดแปดบรษ

เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ นนแหละสาวกของพระผมพระภาคเจา

อาหเนยโย เปนผสมควรแกสกการะทเขาน�ามาบชา

ปาหเนยโย เปนผสมควรแกสกการะ

ทเขาจดไวตอนรบ

ทกขเณยโย เปนผควรรบทกษณาทาน

อญชะลกะระณโย เปนผควรท�าอญชล

อะนตตะรง ปญญกเขตตง โลกสสาต. เปนเนอนาบญของโลกไมม

นาบญอนยงกวา ดงน


36

พาหง สะหส สะมะภนมมตะสาวธนตง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

ครเมขะลง อทตะโฆระสะเสนะมารง ผเปนจอมมนไดทรงช�านะพญามารซงได

ทานาทธมมะวธนา ชตะวา มนนโท เนรมตแขนตงพน ถออาวธครบมอขชาง

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. พลายครเมขล พรอมดวยเสนามารโหรอง

กกกอง ดวยธรรมวธ มทานบารม เปนตน

ขอชยมงคลทงหลายจงมแกทาน

มาราตเรกะมะภยชฌตะสพพะรตตง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

โฆรมปะนาฬะวะกะมกขะมะถทธะยกขง ผเปนจอมมนไดทรงช�านะอาฬวกะยกษ

ขนต สทนตะวธนา ชตะวา มนนโท ดราย ผมจตกระดางล�าพอง หยาบชายงกวา

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. พญามาร เขามารกรานราวตลอดรงราตร

ดวยวธทรมานเปนอนด คอขนตธรรมนน


นาฬาครง คะชะวะรง อะตมตตะภตง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

ทาวคคจกกะมะสะนวะ สทารณนตง ผเปนจอมมนไดทรงช�านะพญาชางนาราคร

เมตตมพเสกะวธนา ชตะวา มนนโท ซงก�าลงเมามน รายแรงเหมอนไฟปาลกลาม

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. รองโกญจนาทเหมอนฟาฟาด ดวยวธรด

ลงดวยน�า คอ พระเมตตา นน ขอชยมงคล

ทงหลายจงมแกทาน


37

อกขตตะขคคะมะตหตถะสทารณนตง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

ธาวนตโยชะนะปะถงคลมาละวนตง ผเปนจอมมนไดทรงช�านะองคลมารโจร

อทธภสงขะตะมะโน ชตะวา มนนโท ทารณรายกาจนก ทงฝมอเยยมควงดาบ

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. ไลตามพระองคไปตลอดทาง ๓ โยชน

ดวยอทธปาฏหารย นน ขอชยมงคลทง

หลายจงมแกทาน

กตวานะ กฏฐะมทะรง อวะ คพภนยา ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

จญจายะ ทฎฐะวะจะนง ชะนะกะยะมชเฌ ผเปนจอมมนไดทรงช�านะนางจญจะมาณะ

สนเตนะ โสมะวธนา ชตะวา มนนโท วกา ทท�ามารยาเสแสรงกลาวโทษพระองค

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. โดยผกท อนไมกลมแนบเข ากบท อง

ท�าเปนทองมครรภแก ดวยสมาธวธ

ในทามกลางประชมชน นน ขอชยมงคล


สจจง วหายะ มะตสจจะกะวาทะเกตง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

วาทาภโรปตะมะนง อะตอนธะภตง ผเปนจอมมนผร งเรองดวยดวงประทป

ปญญาปะทปะชะลโต ชตะวา มนนโท คอ พระปญญา ไดพบทางช�านะสจจกะ

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. นครนถ ผมนสยตลบตะแลง มสนดาน

โออวด มดมนดวยสจจวาจานน ขอชยมงคล



38

นนโทปะนนทะภชะคง วพธง มะหทธง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

ปตเตนะ เถระภชะเคนะ ทะมาปะยนโต ผเปนจอมมนโปรดใหพระโมคคลลานะ

อทธปะเทสะวธนา ชตะวา มนนโท เถระพทธชโนรส นรมตกายเปนนาคราชไป

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. ทรมานนนโทปะนนทนาคราช ผมฤทธมาก

แตมความรผดดวยวธแสดงอปเทหแหง

ฤทธนน ขอชยมงคลทงหลายจงมแกทาน

ทคคาหะทฏฐภชะเคนะ สทฏฐะหตถง ดวยเดชานภาพของพระสมมาสมพทธเจา

พรหมง วสทธชตมทธพะกาภธานง ผเปนจอมมนไดทรงช�านะทาวพกาพรหม

ญาณาคะเทนะ วธนา ชตะวา มนนโท ผมฤทธ มความส�าคญตนผด วาเปนผมฤทธ

ตนเตชะสา ภะวะต เต ชะยะมงคะลาน. รงเรองดวยวสทธคณ ถอมนดวยมจฉาทฏฐ

เหมอนดงถกงรายก�าลงตรงรดไวแนนแฟน

ดวยวธประทานยาพเศษ คอเทศนาญาณนน


เอตาป พทธะชะยะมงคะละอฏฐะคาถา นรชนใด ไมเกยจคราน สวดกด ระลกกด

โย วาจะโน ทนะทเน สะระเต มะตนท ซงพระพทธชยมงคล ๘ คาถา แมเหลาน

หตวานะเนกะววธาน จปททะวาน ทก ๆ วน นรชนนนจะพงละเสยไดซงอปท

โมกขง สขง อะธคะเมยยะ นะโร สะปญโญ. วนตรายทงหลาย มประการตาง ๆ เปนอเนก

ถงซงวโมกขสวาลยอนเปนบรมสข แล


39

บทสวดพระคาถาชยปรตร

ชยปรตร คอ ปรตร ทกลาวถงชยชนะของพระพทธเจา แลวอางสจวาจานน

มาพทกษคมครองใหมความสวสด คาถา ๑-๓ แสดงชยชนะของพระพทธเจา เปนคาถา

ทโบราณาจารยประพนธขนภายหลง คาถา ๔-๕-๖ เปนพระพทธพจน ทน�ามาจาก

องคตตรนกาย ปพพณหสตร บทสวดมนตบางฉบบมคาถาเพมวา โส อตถะลทโธ... สา

อตถะลทธา... ผแปลเหนวาไมมในพระสตรนน แปลเฉพาะคาถาทมในพระสตร อานสงส

ของการสวดพระคาถามหากาพระปรตร นนชวยท�าใหประสบความส�าเรจ มชยชนะ

และมความสขสวสด

มะหาการณโก นาโถ หตายะ สพพะปาณนง

ปเรตวา ปาระม สพพา ปตโต สมโพธมตตะมง

เอเตนะ สจจะวชเชนะ โหต เต ชะยะมงคะลง.

พระผมพระภาคเจา ผเปนทพงของสตว ประกอบแลวดวยพระมหากรณา

ยงบารมทงหลายทงปวงใหเตม เพอประโยชนแกสรรพสตวทงหลาย ถงแลวซงความ

ตรสรอนอดมดวยการกลาวค�าสตยน ขอชยมงคลจงมแกทาน

ชะยนโต โพธยา มเล สกยานง นนทวฑฒะโน

เอวง ตะวง วชะโย โหห ชะยสส ชะยะมงคะเล

อะปะราชตะปลลงเก สเส ปะฐะวโปกขะเร

อะภเสเก สพพะ พทธานง อคคปปตโต ปะโมทะต.

ขอทานจงมชยชนะในมงคลพธ เหมอนพระจอมมนทรงชนะมารทโคนโพธพฤกษ

ถงความเปนผเลศในสรรพพทธาภเษก ทรงปราโมทยอยบนอปราชตบลลงกอนสง เปน

จอมมหาปฐพทรงเพมพนความยนดแกเหลาประยรญาตศากยวงศ ฉะนน


40

สนกขตตง สมงคะลง สปะภาตง สหฏฐตง

สขะโณ สมหตโต จะ สยฏฐง พรมหมะจารส

ปะทกขณง กายะกมมง วาจากมมง ปะทกขณง

ปะทกขณง มะโนกมมง ปะณธ เต ปะทกขณา

ปะทกขณาน กตวานะ ละภนตตเถ ปะทกขเณ.

เวลาทสตวประพฤตชอบ ชอวาฤกษด มงคลด สวางด รงดและชนะด ครด

บชาดแลว ในพรหมจารบคคลทงหลาย กายกรรมเปนประทกษณสวนเบองขวา วจกรรม

เปนประทกษณสวนเบองขวา มโนกรรมเปนประทกษณสวนเบองขวา ความปรารถนา

ของทานเปนประทกษณสวนเบองขวา สตวทงหลายท�ากรรมอนเปนประทกษณสวน

เบองขวาแลว ยอมไดประโยชนทงหลาย อนเปนประทกษณสวนเบองขวา

ภะวะต สพพะมงคะลง รกขนต สพพะเทวะตา

สพพะพทธานภาเวนะ สะทา โสตถ ภะวนต เต.

ขอสรรพมงคลจงมแกทาน ขอเหลาเทวดาทงปวงจงรกษาทานดวยอนภาพ

แหงพระพทธเจาทงปวง ขอความสวสดทงหลายจงมแกทานทกเมอ


สพพะธมมานภาเวนะ สะทา โสตถ ภะวนต เต.


แหงพระธรรมทงปวง ขอความสวสดทงหลายจงมแกทานทกเมอ


สพพะสงฆานภาเวนะ สะทา โสตถ ภะวนต เต.


แหงพระสงฆทงปวง ขอความสวสดทงหลายจงมแกทานทกเมอ


41

หมายเหต

พวกพราหมณเขาถอวา การประทกษณคอการเดนเวยนขวารอบสงศกดสทธและบคคล ทตนเคารพนน เปนการใหเกยรตและเปนการเคารพสงสด เปนมงคลสงสด เพราะฉะนน บาลทแสดงไววา กายกรรม วจกรรม มโนกรรม ความปรารถนาและการทกระท�ากรรมทงหลาย เปนประทกษณอนเปนสวนเบองขวาหรอเวยนขวานน จงหมายถงการท�าการพดการคดทเปนมงคล และผลทไดรบกเปนประทกษณ อนเปนสวนเบองขวาหรอเวยนขวา กหมายถงไดรบผลทเปนมงคลอนสงสดนนแล

บทสวดพระคาถาโพชฌงคะปะรตตง

โพชฌงคปะรตตงหรอโพชฌงคปรตรเปนหลกธรรมหมวดหนงในสงยตตนกาย มหาวารวรรค บทสวดมนตโพชฌงคปรตร ถอเปนพทธมนตทชวยใหคนปวยทไดสดบตรบฟงธรรมบทนแลวสามารถหายจากโรคภยไขเจบได ทเชออยางนเพราะมเรองในพระไตรปฎกเลาวา พระสมมาสมพทธเจาไดเสดจไปเยยมพระมหากสสปะทอาพาธ พระองคทรงแสดงสมโพชฌงคปรตรแกพระมหากสสปะ พบวาพระมหากสสปะสามารถหายจากโรคได อกครงหนงพระองคไดทรงแสดงธรรมบทนแกพระโมคคลลานะซงอาพาธ หลงจากนน พบวาพระโมคคลลานะกหายจากอาพาธไดในทสด เมอพระพทธองคทรงอาพาธ จงตรสใหพระจนทะเถระแสดงโพชฌงคปรตรถวาย ซงพบวาพระพทธเจากหายประชวร พทธศาสนกชนจงพากนเชอวาอานสงสของโพชฌงคปรตร สวดแลวชวยใหหายโรค ซงในพระไตรปฎกกลาววา ธรรมทพระองคทรงแสดง เปนธรรมเกยวกบปญญา เปนธรรมชนสง ซงเปนความจรงในเรองการท�าใจใหสวาง สะอาดผองใส ซงสามารถชวยรกษาใจ เพราะจตใจมความสมพนธและเกยวของกบรางกาย เนองจากกายกบใจเปนสงทอาศยกนและกน หลกของโพชฌงคปรตรเปนหลกปฏบตทวไปซงไมจ�ากดเฉพาะผปวยเทานน เพราะโพชฌงคปรตรแปลวา องคแหงโพธหรอองคแหงโพธญาณเปนองคแหงการตรสรซงเปนเรองของปญญา

42


โพชฌงโค สะตสงขาโต ธมมานง วจะโย ตะถา

วรยมปตปสสทธ โพชฌงคา จะ ตะถาปะเร.

สะมาธเปกขะโพชฌงคา สตเต เต สพพะทสสนา

มนนา สมมะทกขาตา ภาวตา พะหลกะตา.

สงวตตนต อะภญญายะ นพพานายะ จะ โพธยา

เอเตนะ สจจะวชเชนะ โสตถ เต โหต สพพะทา.

โพชฌงค ๗ ประการ คอ สตสมโพชฌงค ธรรมวจยสมโพชฌงค วรยสม

โพชฌงค ปตสมโพชฌงค ปสสทธสมโพชฌงค สมาธสมโพชฌงค และอเบกขาสม

โพชฌงค เหลาน เปนธรรมอนพระมนเจา ผทรงเหนธรรมทงปวงตรสไวชอบแลว อน

บคคลเจรญแลวกระท�าใหมากแลวยอมเปนไปเพอความรยง เพอความตรสร และเพอ

นพพานดวยการกลาวค�าสตยน ขอความสวสดจงบงเกดมแกทาน ตลอดกาลทกเมอ

เอกสมง สะมะเย นาโถ โมคคลลานญจะ กสสะปง

คลาเน ทกขเต ทสวา โพชฌงเค สตตะ เทสะย

เต จะ ตง อะภนนทตวา โรคา มจจงส ตงขะเณ


ในสมยหนง พระโลกนาถเจา ทอดพระเนตร พระมหาโมคคลลานะ และ

พระมหากสสปะอาพาธไดรบทกขเวทนาแลว จงทรงแสดงโพชฌงค ๗ ประการ ใหทาน

ทงสองฟง ทานทงสองนน ชนชมยนดยง ซงโพชฌงคธรรม โรคกหายไดในบดดลดวย

การกลาวค�าสตยน ขอความสวสด จงบงเกดมแกทาน ตลอดกาลทกเมอ

43


เอกะทา ธมมะราชาป เคลญเญนาภปฬโต

จนทตเถเรนะ ตญเญวะ ภะณาเปตวานะ สาทะรง.

สมโมทตวา จะ อาพาธา ตมหา วฏฐาส ฐานะโส


ในครงหนง องคพระธรรมราชา (พระพทธเจา) ทรงประชวรเปนไขหนก รบสง

ใหพระจนทะเถระ กลาวโพชฌงคนน แลถวายโดยเคารพกทรงบนเทงพระหฤทย หาย

จากพระประชวรนนไดโดยพลน ดวยการกลาวค�าสตยน ขอความสวสด จงบงเกดม

แกทาน ตลอดกาลทกเมอ

ปะหนา เต จะ อาพาธา ตณณนนมป มะเหสนง

มคคาหะตะกเลสา วะ ปตตานปปตตธมมะตง


โพชฌงคะปะรตตง นฏฐตง.

กอาพาธทงหลายนน ของพระผทรงคณอนยงใหญทง ๓ องคนน หายแลว

ไมกลบเปนอก ดจดงกเลส ถกอรยมรรคก�าจดเสยแลว ถงซงความไมเกดอกเปน

ธรรมดาดวยการกลาวค�าสตยน ขอความสวสด จงบงเกดมแกทาน ตลอดกาลทก

เมอเทอญ


44

บทแผเมตตา

สพเพ สตตา สตวทงหลายทเปนเพอนทกข เกดแกเจบตายดวยกน

ทงหมดทงสน

อะเวรา จงเปนสขเปนสขเถด อยาไดมเวรแกกนและกนเลย

อพยาปชฌา จงเปนสขเปนสขเถด อยาไดพยาบาทเบยดเบยนซงกน

และกนเลย

อะนฆา จงเปนสขเปนสขเถด อยาไดมความทกขกายทกขใจเลย

สข อตตานง ปะรหะรนต จงมแตความสขกายสขใจ รกษาตนใหพนจากทกขภย

ทงสน เถด

บทกรวดน�า

อมนา ปญญะกมเมนะ ดวยผลบญทขาพเจากระท�าน

อปชฌายา คณตตะรา ขอพระอปชฌายผมคณอนยงใหญไพศาล

อาจะรยปะการา จะ อกทงอาจารยผไดสงสอนขาพเจามา

มาตาปตา จะ ญาตะกา ทงมารดาบดาและคณาญาตทงสน

สรโย จนทมา ราชา ตลอดจนพระอาทตยและพระจนทรและพระเจาแผนดน

ผเปนใหญในเอกเทศแหงเมทนดล

คณะวนตา นะราป จะ และนราชนผมคณงามความดทงหลายทกถนฐาน

พรหมะมารา จะ อนทา จะ อกทาวมหาพรหมกบหมมารและทาวมฆวานเทวราช

โลกะปาลา จะ เทวะตา ทงเทพเจาผฉกาจ รกษาโลกทงสทศ

ยะโม มตตา มะนสสา จะ และพญายมราชอกมวลมตรสหาย

มชฌตตา เวรกาป จะ ทงผขวนขวายวางตนเปนกลางและผเปนศตรของขาพเจา

ทก ๆ เหลา


45

สพเพ สตตา สข โหนต จงมความเกษมสขนราศภย

ปญญาน ปะกะตาน เม ขอบญทขาพเจากระท�าไวดวยไตรทวาร

สขง จะ ตวธง เทนต จงบนดาลใหส�าเรจไตรพธสข

ขปปง ปาเปถะ โว มะตง ถงความเกษมปราศจากทกขคอ พระอมตมหานฤพาน

โดยพลน

อมนา ปญญะกมเมนะ อกโสตหนง นนดวยกรรมน

อมนา อททเสนะ จะ และอทศเจตนาน

ขปปาหง สละเภ เจวะ ขอใหขาพเจาบรรลทนทซงการตดขาด

ตณหปาทานะเฉทะนง ตณหาอปาทาน

เย สนตาเน หนา ธมมา ธรรมอนชวในสนดานจงพนาศไปหมด

ยาวะ นพพานะโต มะมง จนตราบเทาถงนพพานสนกาลทกเมอเทยว

นสสนต สพพะทา เยวะ มลายสน จากสนดาน

ยตถะ ชาโต ภะเว ภะเว แมวาขาพเจาจะยงทองเทยวไปเกดในภพใด ๆ

อชจตตง สะตปญญา กขอใหมจตซอตรงด�ารงสตปญญาไวชาญฉลาด

สลเลโข วรยมหนา ใหมความเพยรกลา สามารถขดเกลากเลสใหสญหาย

มารา ละภนต โนกาสง ขอหมมารเหลารายอยาไดกล�ากลายสบโอกาส

กาตญจะ วรเยส เม เพอท�าใหขาพเจาพนาศคลายความเพยรได

พทธาทปะวะโร นาโถ อนงไซร พระพทธเจาผเปนทพงอนยงอยางประเสรฐ

ธมโม นาโถ วะรตตะโม พระธรรมเปนทพงอนอดมเลศยงประมาณ

นาโถ ปจเจกะพทโธ จะ พระปจเจกพทธเจาอนเปนทพงอนไพศาล

สงโฆ นาโถตตะโร มะมง และพระสงฆเปนทพงอนอดมยงประมาณของขาพเจาน

เตโสตตะมานภาเวนะ ดวยอานภาพอนอดมดพเศษสงสดของพระรตนตรย

มาโรกาสง ละภนต มา. ขออยาใหหมมารไดโอกาสทกเมอไปเทอญ.


46

การปฏบตสมาธอยางงายความหมายของสมาธ

สมาธ หมายถง ภาวะของจตทตงมน ก�าหนดแนวแนอยกบสงใดสงหนง หรอ

เรองใดเรองหนงตดตอกนเปนเวลานาน ๆ ไมฟงซานไปหาสงอนหรอเรองอนจากสงท

ก�าหนด ไดแก ภาวะทจตมอารมณเปนหนงหรอมอารมณเดยว และจตทตงมนนนจะ

ตองเปนกศล ลกษณะของสมาธคอ จตจะเกดความสงบเยน สบายใจ มความผอนคลาย

เอบอมใจ ปลอดโปรงและมความสข

อบายทจะใหเกดสมาธ

การปฏบตทจะใหเกดสมาธ จะตองมวธการหรอหลกการทเหมาะสม

ไดแก กมมฏฐาน ซงแปลวา ทตงแหงการงาน (ทางใจ) แบงเปน ๒ ประเภท คอ

สมถกมมฏฐาน และวปสสนากมมฏฐาน

สมถกมมฏฐาน หมายถง การปฏบตบ�าเพญเพยรเพอท�าใจใหสงบ จนตงมน

เปนสมาธ การบ�าเพญกมมฏฐานขอน ผปฏบตจะตองบงคบใจใหอยกบสงทก�าหนด

ใหได โดยอาศยหลกการบรกรรม

วปสสนากมมฏฐาน หมายถง การปฏบตบ�าเพญเพยร เพอใหเกดปญญา

เหนแจง โดยอาศยหลกไตรลกษณ คอ อนจจง ทกขง อนตตา

กมมฏฐานทงสองแบบนจะแตกตางกน แตในหลกการปฏบตจะเปนปจจย

สนบสนนซงกนและกน คอ สมถะ สนบสนนใหเกด วปสสนา และวปสสนา กสนบสนน

ใหเกดสมถะ จะเรมปฏบตสงใดกอนกได หรอปฏบตควบคกนไปกได

ขนตอนการปฏบต

การเตรยมกาย เชน อาบน�าช�าระรางกายไมใหเกดความเหนอะหนะรบกวน

เลอกสวมใสเสอผาทสบายไมหลวมรมรามหรอคบแนนจนเกนไป ไมควรอยในอาการ

หวหรออมจนเกนไปจนอดอด


47

การเตรยมใจ คอ ตดความวตกกงวล หากมงานส�าคญทคงคาง ควรท�าใหส�าเรจ

เสยกอน ช�าระศลของตนใหบรสทธ ไดแก การสมาทานศล ถงแมไมไดสมาทานกบ

พระสงฆ กสมาทานดวยตนเอง โดยการก�าหนดภายในใจใหได

สถานท ควรเลอกสถานทเงยบสงบ ไมมเสยง กลน หรอสตวแมลงรบกวน

เวลาควรเปนเวลาทเสรจสนจากภารกจประจ�าวน เวลาทเหมาะคอ หลงจากไหวพระ

สวดมนตในตอนเชาและตอนเยนหรอกอนนอน

การนงสมาธ

อรยาบถทนยมและไดผลดทสด คอ การนงในทาขดสมาธคอเทาขวาทบเทาซาย

วางมอไวบนตกชดทองนอย มอขวาทบมอซายนวหวแมมอจดกน นงใหตวตรง

เนองจากจะท�าใหหนงเนอและเอนไมขด ลมหายใจเดนสะดวก เปนทาทมนคง หากไม

ถนดจะนงพบเพยบหรอนงบนเกาอกได หากมอาการเกรงหรอเครยดแสดงวายงปฏบต

ไมถก ใหแกไขทานงใหเรยบรอย เมอนงดแลว ใหหายใจยาวลก ๆ และชา ๆ เตมปอด

๒-๓ ครง พรอมกบตงความรสกใหตวโลง และใหสมองโปรงสบายแลวจงหายใจตอ

ดวยก�าหนดภาวนา

สวนวธการปฏบตวปสสนากรรมฐาน ประกอบดวย

๑. มสตก�าหนดรเทาทนอารมณทมากระทบทางตา ห จมก ลน กาย ใจ

๒. มความเพยรทจะใชสตก�าหนดรเทาทนอารมณนน ๆ อยตลอดเวลา

๓. อารมณทมากระทบนน ตองเปนปจจบนเทานน

๔. ตองมความรสกเปนกลาง คอไมรสกรกหรอชงในขณะทก�าหนดอารมณนน ๆ

การปฏบตกรรมฐานประเภทน ไมบงคบจตใหอยกบอารมณใดอารมณหนง

แตเปนการก�าหนดอารมณทมากระทบ ขนอยกบสตทจะก�าหนดทนทอารมณไหนกให

ก�าหนดทอารมณนนเทานน ผทเจรญวปสสนากรรมฐาน จะเปนผมสตวองไวตออารมณ

ทมากระทบ ผลทไดรบ คอ จะเหนอารมณตาง ๆ เหลานนตามความเปนจรง คอไมเทยง


48

เปลยนแปรไป เปนทกข คอไมสามารถทนอยในสภาพนนได และไมมตวตน คอก�าหนด

ไมไดวาใครเปนเจาของ เมอเปนเชนนกเลสตาง ๆ ไมสามารถจะครอบง�าจตใจได ท�าให

ฉลาด รเทาทนอารมณและกเลสทงปวง

การปฏบตสมาธแบบ SKT

สมาธบ�าบดแบบ SKT คออะไร

การปฏบต “สมาธแบบ SKT****๔ เปนเทคนควธการหนงของการท�าสมาธบ�าบด

ซงเปนผพฒนาเทคนคนขนมา อธบายถงความเชอมโยงของการปฏบตสมาธกบการ

ท�างานของระบบประสาท พบวาการท�าสมาธแบบสมถะ หายใจเขา “พทธ” หายใจออก

“โธ” นนสามารถชวยใหคลายเครยดไดอยางด แตหากเราสามารถควบคมการฝก

ประสาทสมผสทง ๖ ไดแก ตา ห จมก ลน การสมผสและการเคลอนไหวดวย กจะ

ท�าใหการท�าสมาธนนมผลดตอการท�างานของระบบประสาทสวนกลาง ระบบประสาท

สวนปลาย ระบบประสาทอตโนมต ระบบอารมณและพฤตกรรม ระบบภมตานทาน

ของรางกาย ระบบไหลเวยนเลอด และระบบอน ๆ ในรางกายไดเปนอยางด จงไดน�า

องคความร ทงเรองสมาธ โยคะ ชกง การออกก�าลงกายแบบยดเหยยด การปฏบต

สมาธดวยเทคนคการหายใจ และการควบคมประสาทสมผสทางตาและห ผสมผสาน

กน จนพฒนาเปนรปแบบสมาธบ�าบดแบบใหมขน ๗ เทคนค หรอเรยกวา SKT ๑-๗

ทชวยเยยวยาผปวยโรคเรอรงและผปวยระยะสดทายใหมสขภาพและคณภาพชวตทด

ขน

****๔สมาธบ�าบดแบบ SKT เปนเทคนคลขสทธของ รศ.ดร.สมพร กนทรดษฎ เตรยมชยศร อาจารยประจ�าภาค

วชาอาชวอนามยและความปลอดภย คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล (SKT ยอมาจากชอ รศ.ดร.สมพร

กนทรดษฎ เตรยมชยศร)


49

ทาท ๑ (SKT ๑) “นงผอนคลาย ประสานกายประสานจต”

“เปนการนงหรอนอนปฏบตสมาธดวยการหายใจ “ลดความดนโลหต ผอนคลาย

กลามเนอ และลดน�าตาลในผปวยเบาหวานไดด”

๑. ในทานงใหหงายฝามอทงสองขางวางบนหวเขา ในทานอน ใหวางแขน

หงายมอไวขางตว หรอคว�าฝามอไวทหนาทอง

๑. คอย ๆ หลบตาลงชา ๆ สดลมหายใจเขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕

กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลมหายใจออกทางปากชา ๆ พรอมกบนบ ๑-๕

อกครง ถอวาครบ ๑ รอบ ท�าซ�าแบบนทงหมด ๓๐-๔๐ รอบ แลวคอยลมตาขนชา ๆ

๒. ใหปฏบตวนละ ๓ รอบ กอนหรอหลงอาหาร ๓๐ นาท

50


ทาท ๒ (SKT ๒) “ยนผอนคลาย ประสานกาย ประสานจต”

“ชวยลดความดนโลหต ลดน�าตาลในผปวยเบาหวานไดด และควบคม

การท�างานของไขสนหลงไดอยางมประสทธภาพ”

๑. เรมจากยนตรงในทาทสบาย เขาตง คอย ๆ หลบตาลงชา ๆ สดลมหายใจ

เขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวคอย ๆ เปาลมหายใจ

ออกทางปากชา ๆ นบ ๑-๕ อกครง ท�าแบบน ๕ รอบ

๒. คอย ๆ ยกมอทงสองขางขนเหนอศรษะฝามอประกบกน แขนตงแนบใบห

สดลมหายใจเขาทางจมก ลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลม

หายใจออกทางปากชา ๆ เบา ๆ พรอมกบนบ ๑-๕ อก ครง ถอวาครบ ๑ รอบ ท�าซ�า

แบบนทงหมด ๓๐ รอบ แลวคอยลมตาขน ชา ๆ คอย ๆ แยกฝามอออกจากกน

พรอมกบหายใจปกต ๓๐ รอบ คอยลดมอลงในทาหงายฝามอ หายใจเขาออก ๑ รอบ

ลดลง ๑ จงหวะ จนกระทงฝามอลดลงมาถงตนขา ขยบเทามาชดกน ยนปกต

๓. ปฏบตวนละ ๓ รอบ วธนเปนการเพมระยะเวลาการท�าสมาธใหนานขน

กวาทาท ๑

51


ทาท ๓ (SKT ๓) “นงยด - เหยยดผอนคลาย ประสานกาย ประสานจต”

“ชวยลดไขมนหนาทอง อาการทองผก อาการปวดหลงและเขา และลดระดบ

น�าตาลในเลอดไดเปนอยางด”

๑. นงบนพนราบในทาทสบาย เหยยดขา เขาตง หลงตรง เทาชด คว�าฝามอ

บนตนขาทง ๒ ขาง คอย ๆ หลบตาลงชา ๆ สดลมหายใจเขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ

๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลมหายใจออกทางปากชา ๆ นบ ๑-๕ อกครง

ท�าแบบน ๓ รอบ (ดงรปท ๑)

๒. หายใจเขาลก ๆ ชา ๆ พรอมกบคอย ๆ โนมตวไปขางหนา แขนตงผลก

ฝามอทงสองขางไปดานหนาจนปลายมอจรดนวเทา หยดหายใจชวคร (ดงรปท ๒)

๓. หายใจออกชา ๆ พรอมกบคอย ๆ ดงตวและแขน เอนไปขางหลงใหได

มากทสด คางไวสกคร (ดงรปท ๓) นบเปน ๑ รอบ ท�าซ�ากน ๓๐ รอบ แลวคอย ๆ

ลมตาขน


52

ทาท ๔ (SKT ๔) “กาวยางอยางไทย เยยวยากาย ประสานจต”

“ชวยเยยวยาและเพมภมตานทานกบโรคเรอรงทกประเภท”

๑. ยนตรงในทาทสบาย ลมตา แบมอทงสองขางวางไขวหลง หรอวางทาบท

หนาทอง สดลมหายใจเขาทางจมกลก ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปา

ลมหายใจออกทางปากชา ๆ พรอมกบนบ ๑-๕ อกครง ถอวาครบ ๑ รอบ ท�าซ�าแบบ

นทงหมด ๕ รอบ

๒. ยนตวตรง มองต�าไปขางหนา หายใจเขาชา ๆ พรอมกบคอย ๆ ยกเทา

ขวาสงจากพนเลกนอย หายใจออกชา ๆ พรอมกบคอย ๆ กาวเทาขวาไปขางหนา

จรดปลายเทาแตะพน ตามดวยสนเทาวางลงบนพน นบเปน ๑ รอบ เดนไปขางหนา

๒๐ รอบ หยดเดนรอบท ๒๐

๓. วางเทาซายชดเทาขวาในชวงทหายใจออก ยนตรง ตามองพน หมนขวา

โดยหายใจเขา วางปลายเทาขวาลง หายใจเขาพรอมกบยกเทาซายลอยจากพนเลกนอย

หายใจออกพรอมวางเทาซายชดเทาขวา แลวคอย ๆ หมนขวา โดยขยบเทาใหเอยง

๖๐ องศา และ ๙๐ องศา ในทายนตรง ท�าซ�าเดมโดยเดนไป-กลบ ๒ เทยว ใชเวลา

ประมาณ ๔๕ นาท ถง ๑ ชวโมง


53

ทาท ๕ (SKT ๕) “ยดเหยยดอยางไทย เยยวยากาย ประสานจต”

“ เทคนค : ตองเคลอนไหวอยางชา ๆ หายใจชา ๆ จงจะไดประโยชนสงสด

โดยเรมจากวนละ ๓๐ จงหวะ และคอย ๆ เพมขนในวนตอ ๆ ไป ชวยปองกนและ

เสรมสรางสขภาพ ไดเปนอยางด”

๑. เรมจากยนตรงในทาทสบาย เขาตง คอย ๆ หลบตาลงชา ๆ สดลมหายใจ

เขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลมหายใจออก

ทางปากชา ๆ นบ ๑-๕ อกครง ท�าแบบน ๕ รอบ

๒. คอย ๆ ยกมอทงสองขางขนเหนอศรษะฝามอประกบกน แขนตงแนบใบ

ห หายใจเขาออก ๑ ครง (ดงรปท ๑) แลว คอย ๆ กมตวลง โดยศรษะ ตว และแขน

กมลงพรอม ๆ กน ชา ๆ นบเปนจงหวะท ๒ (ดงรปท ๒) คอย ๆ หายใจ และกมตว

ลงเปนจงหวะชา ๆ ไปเรอย ๆ จนถงจงหวะท ๓๐ ปลายนวกลางจรดพนพอด (ดงรปท ๓)

๓. จากนนหายใจเขาและออก ๑ ครง แลวคอย ๆ ยกตวขน ศรษะตงตรง

นบจงหวะเหมอนตอนกมลง โดยในจงหวะท ๓๐ ใหเขาตง แขนตง กลบมาอยในทา

เดมดงรปท ๑


54

ทาท ๖ (SKT ๖) “เทคนคการฝกสมาธการเยยวยาไทยจนตภาพ”

“เทคนคนเหมาะส�าหรบ ผปวยมะเรง ผตดเชอเอชไอว อมพาต และผทมปญหาระบบ

การไหลเวยนโลหต”

๑. นอนบนพนเรยบ แขนสองขางวางแนบล�าตว คอย ๆ หลบตาลงชา ๆ

สดลมหายใจเขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลม

หายใจออกทางปากชา ๆ นบ ๑-๕ อกครง ท�าแบบน ๓ รอบ

๒. แลวใหทองในใจวา “ศรษะเราเรม ผอนคลาย ผอนคลาย ผอนคลาย

ผอนคลาย ผอนคลายลงไปเรอย ๆ ” พรอมกบก�าหนดความรสกไปทอวยวะทเราจดจอ

ไลจากศรษะ หนาผาก ขมบ หนงตา แกม คาง รมฝปาก คอ ไหล ตนแขน แขน มอ

หนาอก หลง หนาทอง กน ตนขา เขา นอง เทา และตวเราทงตว

๓. โดยเมอครบทงตวแลว ใหทองวา “มอเราเรมหนกขน หนกขน หนกขน

หนกขนไปเรอย ๆ ” ไลลงไปจนถงเทา เมอท�าครบแลวใหหายใจเขา กลนใจ และหายใจ

ออกเหมอนตอนเรมตนอก ๓ รอบ


55

ทาท ๗ (SKT ๗) “เทคนคสมาธเคลอนไหวไทยชกง”

“ลดอาการทองผก นอนไมหลบ อาการปวดเรอรง/เฉยบพลน และภมแพ”

๑. ยนตวตรง แยกเทาทงสองขางพอประมาณ คอย ๆ หลบตาลงชาๆ

สดลมหายใจเขาทางจมกลก ๆ ชา ๆ นบ ๑-๕ กลนหายใจนบ ๑-๓ ชา ๆ แลวเปาลม

หายใจออกทางปากชา ๆ นบ ๑-๕ อกครง ท�าแบบน ๕ รอบ

๒. คอย ๆ ยกมอ แขน ขอศอกทงสองขางอยระดบเอว หนฝามอทงสองขาง

เขาหากน ขยบฝามอเขาหากนชา ๆ นบ ๑-๓ และขยบมอออกชา ๆ นบ ๑-๓ (ดงรป

ท ๑-๒) ท�าทงหมด ๓๐-๔๐ รอบ แลวยนอยในทาเดม

๓. หายใจเขาลก ๆ นบ ๑-๕ คอย ๆ ยกมอขนเหนอศรษะคลายกบก�าลง

ประคองหรออมแจกนใบใหญ แลวคอย ๆ ยกมอลงในทาประคองแจกนเชนกน

นบเปน ๑ รอบ (ดงรปท ๓-๔) ท�าทงหมด ๓๐-๔๐ รอบ แลวยนอยในทาเดม


56

ขอควรระวงในการฝกปฏบตสมาธบ�าบดแบบ SKT

๑. ขณะฝกปฏบต ควรสวมเสอผาหลวม ๆ ไมรดตง

๒. อณหภมของสถานทฝกตองไมรอนหรอเยนเกนไป

๓. ไมควรฝกขณะหวหรออมเกนไป

๔. จตจะตองเปนสมาธ ไมไหวตามสงเรารอบขาง เชน เสยง กลน การพด

คยของคนทอยขาง ๆ เปนตน

๕. ควรควบคมอารมณและความคดใหนง ไมคดเรองใด ๆ ทงสน ใหจดจอ

อยทลมหายใจเขาออก

๖. ระวงการถกรบกวนทนท ตองควบคมจตใจใหเปนสมาธอยางแนวแน

๗. ขณะฝกอาจมอาการงวงนอน หามฝกขณะขบขยานพาหนะ ขณะท�างาน

กบเครองจกร หรอในสถานททเสยงตออบตเหต

๘. หากมอาการแนนอดอดหรอหนามด ใหหยดฝก และลงนงหรอนอนพก

ทนท

๙. ผทเปนเบาหวาน ควรพกลกอมตดตวไวดวย

๑๐. ควรเคลอนไหวอยางชา ๆ นมนวล ระวงการบาดเจบของอวยวะภายใน

ไดแก หวใจ ปอด มาม ตบ ไต


57


๑. กรมการศาสนา. คมอสวดมนต ท�าวตรเชา-เยน ฉบบกรมการศาสนา สง

เสรมครอบครวอบอนดวยธรรมะ. ๒๕๕๐.

๒. ส�านกการแพทยทางเลอก. พทธธรรมบ�าบด. กรงเทพฯ: บรษทสขมวท

มเดย มารเกตตง จ�ากด; ๒๕๕๔.

๓. สมพร กนทรดษฎ-เตรยมชยศร. การปฏบตสมาธเพอการเยยวยาสขภาพ.

กรงเทพฯ : หางหนสวนสามญนตบคคลเจยฮว; ๒๕๕๖.

๔. จฑาทพย อมะวชน. ต�านานบทสวดมนต เพอสขภาพ สนตและความสข.

กรงเทพฯ : บรษทธรรมสาร จ�ากด; ๒๕๕๗.

๕. สายทพย “การสวดมนตบ�าบด” [ออนไลน] สบคนจาก http://download.

drtanasit.com/ เมอ ๑๖ มนาคม ๒๕๕๖

๖. สนตสข สนตสข “ความส�าคญและประโยชนจากการสวดมนต” [ออนไลน]

สบคนจาก http://www.gotoknow.org/posts/๓๒๒๒๖๒ เมอ ๑๖ มนาคม ๒๕๕๖

๗. ดรยมนตรา [ออนไลน] สบคนจาก http://guru.google.co.th/guru/

thread?tid=๖a๑f๕๘๐๐๖fbefe๓b เมอ ๑๖ มนาคม ๒๕๕๖

สวดมนต์และสมาธิบ...

Documents