รายงานผลการวจย

เร�อง

การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

เพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

Development of Information Technology using for Administration

Subdistrict Administrative Organization

โดย

สถาพร แสงสโพธ�

มหาวทยาลยแมโจ 2555

รหสโครงการวจย มจ.2-54-089

รายงานผลการวจย

เร�อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบล

Development of Information Technology using for Administration

Subdistrict Administrative Organization

ไดรบจดสรรงบประมาณวจย ประจาป 2554

จานวน 50,000 บาท

หวหนาโครงการ ดร.สถาพร แสงสโพธ�

งานวจยเสรจส�นสมบรณ

28 กนยายน 2555

กตตกรรมประกาศ

ในการศกษาวจยคร� งน� ผวจ ยขอขอบพระคณ สานกวจยและสงเสรมวชาการ

การเกษตร มหาวทยาลยแมโจ ท�ไดใหทนสนบสนนการวจยในปงบประมาณ 2554 เพ�อเปนการ

พฒนาบคลากรของมหาวทยาลย และขอขอบคณท�ปรกษาโครงการวจย อาจารย ดร.สมคด

แกวทพย ท�ชวยตรวจสอบเน�อหาความตรงของแบบสอบถาม และนายกองคการบรหารสวนตาบล

ใหความอนเคราะหในการประชาสมพนธการเกบรวบรวมขอมลและเอ�ออานวยสถานท�ในการ

จดการสนทนากลม เพ�อใชในการวจยคร� งน� และนางสาววนเพญ ดวงมาราช ซ�งเปนพ�เล�ยงในการ

ใหคาปรกษาในการทารปเลมงานวจยคร� งน� ผวจยจงขอขอบคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน�

ขอขอบคณเจาหนาท�องคการบรหารสวนตาบลทกทานท�ใหความอนเคราะหขอมล

พรอมกบไดแสดงความคดเหนตางๆ ท�เก�ยวของอนเปนประโยชนจนกระท�งทาใหงานวจยฉบบน�

เสรจสมบรณ

ผวจย

สารบญ

หนา

สารบญตาราง ค

สารบญภาพ ง

บทคดยอ 1

Abstract 3

บทท� 1 บทนา 5

ความสาคญของปญหา 5

วตถประสงคของการวจย 10

ขอบเขตของการวจย 10

ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ 10

นยามศพท 11

บทท� 2 การตรวจเอกสาร 12

แนวคดเก�ยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ 12

เทคโนโลยสารสนเทศกบการบรหารจดการภายในองคกร 20

แนวคดเก�ยวกบการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ 25

แนวคดเก�ยวกบองคกรปกครองสวนทองถ�นในรปแบบขององคการบรหารสวนตาบล 28

งานวจยท�เก�ยวของ 33

กรอบแนวคดในการวจย 37

บทท� 3 วธการวจย 38

สถานท�ดาเนนการวจย 38

ประชากรและกลมตวอยาง 38

เคร�องมอในการเกบรวบรวมขอมล 39

การทดสอบเคร�องมอ 39

การวเคราะหขอมลและสถตท�ใช 40

บทท� 4 ผลการวจย 42

สวนท� 1 ผลการสงเคราะหขอมลกระบวนการบรหารงาน

องคการบรหารสวนตาบล 42

สวนท� 2 ขอมลเก�ยวกบสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

ในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล 56

ข

สารบญ (ตอ)

หนา

สวนท� 3 ขอมลเก�ยวกบการพฒนาแนวทางการประยกตใช

เทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล 64

บทท� 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ 67

สรปผลการวจย 67

อภปรายผลการวจย 70

ขอเสนอแนะ 72

ขอเสนอแนะการวจยคร� งตอไป 73

บรรณานกรม 74

ภาคผนวก 77

ค

สารบญตาราง

หนา

ตารางท� 1 แผนยทธศาสตรและแผนงานโครงการตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ

องคกรปกครองสวนทองถ�น 27

ตารางท� 2 แสดงจานวนและรอยละของเจาหนาท� และเจาพนกงาน

ในองคการบรหารสวนตาบล 56

ตารางท� 3 สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล 57

ตารางท� 4 แสดงขอมลพฤตกรรมการใชงาน 59

ตารางท� 5 แสดงขอมลความสามารถในการปฏบตงานดานฮารดแวร 60

ตารางท� 6 แสดงประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล 62

ง

สารบญภาพ

หนา

ภาพท� 1 กรอบแนวคดในการวจย 37

ภาพท� 2 โครงสรางการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล 43

ภาพท� 3 โครงสรางสานกปลดองคการบรหารสวนตาบล 46

ภาพท� 4 โครงสรางกองสาธารณสขและส�งแวดลอม 48

ภาพท� 5 โครงสรางกองคลง 50

ภาพท� 6 โครงสรางกองชาง 52

ภาพท� 7 โครงสรางกองการศกษา 54

การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

เพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

Development of Information Technology using for Administration Sub district

Administrative Organization

สถาพร แสงสโพธ�

Sathaporn Saengsupho

วทยาลยบรหารศาสตร มหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม 50290

-----------------------------------

บทคดยอ

การวจย เร�อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อ

การบรหารองคการบรหารสวนตาบล มวตถประสงค คอ 1) เพ�อศกษากระบวนการบรหารงาน

องคการบรหารสวนตาบล 2) เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการ

บรหารสวนตาบล และ 3) เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบล การดาเนนการวจยใชกระบวนการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดย

แบงออกเปน 3 ข�นตอน ประกอบดวย 1) ศกษากระบวนการบรหารองคการบรหารสวนตาบลโดย

การสงเคราะหขอมลจากเอกสาร และขอเสนอแนะจากผเช�ยวชาญ 2) ศกษาสภาพการใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบลโดยใชแบบสอบถามและนาขอมลมาวเคราะห

และ 3) พฒนาแนวทางประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

โดยวธการสนทนากลม

ผลการวจยพบวา

1. กระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบลประกอบไปดวย 2 สวน คอ

1) สวนการบรหาร ไดแก นายกองคการบรหารสวนตาบล รองนายกองคการบรหารสวนตาบล

เลขานการฯ และท�ปรกษา และ 2) สวนสานกงาน ไดแก สานกปลดองคการบรหารสวนตาบล

กองคลง กองชาง กองการศกษา และกองสาธารณสขและส�งแวดลอม

2. สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

พบวา ดานฮารดแวร สภาพคอมพวเตอร และอปกรณอ�น ๆสภาพคอนขางเกา อายการใชงานมา

นาน การทางานชา และเสยบอย การเช�อมตอระบบอนเทอรเนตชา ทาใหเกดปญหาในดานการใช

2

งาน เพราะวาการปฏบตงานบางสวนตองทางานผานระบบอนเทอรเนต เทาน�น และยงมปญหาดาน

การซอมบารงรกษา รวมท�งปญหาดานการจดซ�อ ดานซอฟทแวร มท�งซอฟทแวรจากสวนกลาง ท

ใชผานระบบอนเทอรเนตและซอฟทแวรสาเรจรป ท�นามาใชในสวนใหญเปนซอฟทแวรสาเรจรปท�

มราคาแพงและไมมลขสทธ� ท�ถกตองตามกฎหมาย เส�ยงตอการถกดาเนนคด ดานบคลากร ขาด

แคลนบคลากรท�มความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และขาดแผนการพฒนาบคลากรดาน

เทคโนโลยสารสนเทศอยางเปนระบบ

3. แนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหาร

สวนตาบล ตองพฒนาแผนแมบททางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ประกอบดวย 3 สวน คอ 1) การ

กาหนดนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล 2) กาหนดวสยทศน

แผนยทธศาสตรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และตวช�วด และ 3) การจดทาแผนปฏบตงานดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ

3

Abstract

The research title was the Development of Information Technology using for

Administration Sub district Administrative Organization, the research aims were 1) to study the

Administration Sub district Administrative Organization, 2) to study the use of Information

Technology in the Administration Sub district Administrative Organization, and 3) the

development of Information Technology in the Administration Sub district Administrative

Organization. The researcher used quantitative and qualitative research methods and this research

was divided into 3 parts. They were 1) studing the Administration Sub district Administrative

Organization using synthetic data from documents and suggestions from experts, 2) studing the

use of Information Technology in the Administration Sub district Administrative Organization by

the evaluation of the user’s satisfaction and data analysis, and 3) development of Information

Technology in the Administration Sub district Administrative Organization by the Focus Group.

Findings were as follows :

1. The Administration Sub district Administrative Organization comprises of

two parts: 1) The Administration, including the President, Vice President, Secretary and General

Counsel of the Administration Sub district Administrative Organization, and 2) The Office,

including Administrative assistant, Division of Treasury, Division of Technician, Division of

Education, and Division of Public Health and Environment.

2. The use of Information Technology in the Administration Sub district

Administrative Organization, found that hardware, computing and other devices were quite old,

had a limited lifespan and the internet connection was delayed . This causes problems in the

application work because some practitioners have to work through the Internet. The others, also

had maintenance and procurement issues. Some software had been sent from central software and

application software which was expensive and had no copyright. Peopleware, were uneducated

about the knowledge of Information Technology and the System Administrator.

3. Guidelines for the use of Information Technology in the Administration

Sub district Administrative Organization consists of three parts: 1) to determine the policy of

Information Technology in the Administration Sub district Administrative Organization,

2) to determine the vision of a strategic plan for Information Technology in the Administration

4

Sub district Administrative Organization, and 3) doing the action plan for Information

Technology.

บทท� 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ในปจจบนมการจดระเบยบราชการบรหารสวนทองถ�นอย 2 รปแบบใหญ คอ

รปแบบท�วไปท�เปนโครงสรางราชการสวนทองถ�นท�หากทองถ�นใดมความพรอมและ เขาเง�อนไขก

สามารถจดต�งได ซ� งไดแก องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนตาบล และ

องคการบรหารสวนทองถ�นรปแบบพเศษ เชน กรงเทพมหานคร และเมองพทยา (สขม นวลสกล,

2535: 346) ในสวนขององคการบรหารสวนตาบล (Sub-District Administrative Organization)

กาเนดข�นในป พ.ศ.2537 โดยพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล โดยท�เหตผล

ของการจดต�ง คอ สภาตาบลไมมฐานะเปนนตบคคล ทาใหการบรหารไมสามารถดาเนนไปไดอยาง

มประสทธภาพขาดความคลองตวในการบรหารงานจงจองมการปรบปรง และยกฐานะของสภาพ

ตาบลใหเปนองคการบรหารสวนตาบล โดยมการจดโครงสรางของการบรหารเขนเดยวกบ

โครงสรางการปกครองในระบบการเมองแบบประชาธปไตยในระบบรฐสภา กลาวคอ จดใหมการ

แบงแยกการใชอานาจระหวางฝายบรหารท�มสมาชกมาจากการเลอกต�งจากประชาชนในตาบลเขา

มาทาหนาท�เปนสมาชกสภาพทองถ�น สวนฝายบรหารซ�งจากเดมมาจากการเลอกต�งโดยตรงจาก

ประชาชนในตาบล

องคการบรหารสวนตาบล ประชาชนสวนใหญมความรสกและมความคาดหวงตอ

ฝายบรหารและสมาชกสภา รวมถงขาราชการเจาเหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบลคอนขางต�า

เพราะประชาชนสวนใหญมความรสกวา ฝายบรหารและสมาชกองคการบรหารสวนตาบลยงม

อานาจ ใชอานาจหนาท� เอ�อประโยชนใหกบตนเองและพวกพองมการทจรตคอรรปช�นหลาย

รปแบบในองคการบรหารสวนตาบล ตลอดจนประชาชนสวนใหญยงไมพอใจในการปฏบตหนาท�

ของขาราชการและเจาหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล ในการตอบสนองความตองการของ

ประชาชน (กระทรวงมหาดไทย,2543: 71) ในจงหวดเชยงใหมมองคการบรหารสวนตาบล

ประกอบดวย อาเภอเมองเชยงใหม จอมทอง แมแจม เชยงดาว เวยงแหง ดอยสะเกด แมแตง

แมรม สะเมง ฝาก แมวาง ไชยปราการ แมอาย พราว สนปาตอง สนกาแพง สนทราย ฮอด

หางดง ดอยเตา อมกอย สารภ อาเภอ ดอยหลอและก�งอาเภอแมออน (กองทนองคการบรหาร

สวนตาบล, 2547: 156) ซ�งองคการบรหารสวนตาบลใยจงหวดเชยงใหม ตางกประสบปญหา

ทางดานการกระจายอานาจ ปญหาทางดานการมสวนรวมของประชาชน ปญหาทางดานโครงสราง

6

ขององคการบรหารสวนตาบล ปญหาการทางานท�ลาชา และปญหาทางดานความรสก ทศนคตของ

ประชาชนท�มบคลากรขององคการบรหารสวนตาบลเชนเดยวกบองคการบรหารสวนตาบลสวน

ใหญขอประเทศ

ในปจจบนองคการบรหารสวนตาบลไดมการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและ

การส�อสารมาใชในการปฏบตงาน เพ�อใหสอดคลองกบแนวทางการบรหารกจการบานเมองท�ด

ตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองท�ด พ.ศ.2546 หมวด 5

แล หมวด 6 (โกวทย พวงงาม, 2550) ในการลดข�นตอนการปฏบตงานเพ�ออานวยความสะดวกใน

การใหบรการแกประชาชน แตเน�องจากองคการบรหารสวนตาบลยงขาดความร ทกษะและความ

ชานาญในดานเทคโนโลยสารสนเทศ องคการบรหารสวนตาบลจงไมมการจดการขอมล ขาวสาร

และสารสนเทศอยางเปนระบบทาใหการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลเกดความลาชา

ซ�าซอน สงผลตอประสทธภาพในการบรหารงานขององคกร และประชาชนท�มาใชบรการไมไดรบ

ความสะดวกเทาท�ควร

โลกปจจบนอยในยคโลกาภวฒนหรอเปนโลกไรพรมแดน เทคโนโลยสารสนเทศ

และการส�อสาร ไดเขามามบทบาทในชวตประจาวนมากข�น โดยชวยลดข�นตอนในการดาเนนการ

กอใหเกดการประหยดท�งเวลาและงบประมาณ การพฒนาโครงสรางพ�นฐานดานสารสนเทศและ

การส�อสารใหท�วถงเทาเทยมกนและตอเน�อง จงเปนส�งสาคญท�จะกอใหเกดการนาไปสระบบ

เศรษฐกจและสงคมแหงภมปญญา และการเรยนร (Knowledge-based Economy & Society) และ

เพ�มขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (สานกงานสถตแหงชาต, 2547 : 1) กรอบนโยบาย

เทคโนโลยสารสนเทศ ระยะ พ.ศ. 2544 – 2553 ของประเทศไทย หรอ เทคโนโลย 2010 มนโยบาย

เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาประเทศ อยบนพ�นฐานของการสรางสงคมแหงภมปญญา และ

การเรยนรของประเทศไทยในชวงเวลา 10 ป ระหวาง พ.ศ. 2544 – 2553 ท�งน� เพ�อใหเศรษฐกจม

ความเขมแขงและย �งยน สามารถแขงขนไดในเวทโลก ในขณะเดยวกนเพ�อใหประชาชนในสงคมม

คณภาพชวตท�ด มความเหล�อมล�านอยท�สด นโยบายดงกลาว มองคประกอบท�สาคญ 3 ประการ คอ

1) ลงทนในการเสรมสรางทรพยากรมนษยท�มความรเปนพ�นฐานสาคญ 2) สงเสรมใหมนวตกรรม

ในระบบเศรษฐกจและสงคม 3) การลงทนในโครงสรางพ�นฐานสารสนเทศและสงเสรม

อตสาหกรรมสารสนเทศและมกลยทธการพฒนา 5 องคประกอบ ดงน� 1) เทคโนโลยสารสนเทศ

เพ�อการพฒนาดานภาครฐ (e-Government) 2) เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานการ

พาณชย (e-Commerce) 3) เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานอตสาหกรรม (e-Industry)

4) เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานการศกษา (e-Education) 5) เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อ

7

การพฒนาดานสงคม (e-Society) (ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต, 2544

:17 , 20)

ยทธศาสตรแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร ไดแบงกลม

ยทธศาสตรออกเปน3 กลม คอ กลมยทธศาสตรท� 1 พฒนาคณภาพชวตของประชาชนและยกระดบ

สงคมไทยสสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร (Knowledge-based Society) กลมยทธศาสตรท� 2

เพ�มศกยภาพการแขงขนของประเทศโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร กลมยทธศาสตร

ท� 3 สนบสนนการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสารมาใชบรหารและบรการภาครฐ และการ

บรหารราชการจงหวดแบบบรณาการไดใหความสาคญการพฒนาระบบฐานขอมลเปนปจจยสาคญ

ท�มผลตอความสาเรจของระบบบรหารราชการของจงหวดแบบบรณาการเพ�อการพฒนา ซ�งจาเปน

จะตองมการพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศใหสามารถนาเสนอไดอยางถกตอง แมนยา ทนสมย

เพ�อใชประกอบการตดสนใจในการบรหาร การวางแผนการพฒนา และแกไขปญหาไดอยางรวดเรว

ทนตอสถานการณ โดยมงเนนระบบการบรหารจดการขอมลท�ใชการบรณาการการทางานของทก

สวนราชการในพ�นท� การพฒนาระบบการจดเกบรวบรวมการปรบปรง (Update) อยางตอเน�องและ

ย �งยน การพฒนาระบบฐานขอมลมหลกการคอ จงหวดจะตองมระบบฐานขอมลจงหวด ใหมขอมล

ในระดบหมบานครบทกหมบาน (รวมถงขอมลในเขตหนวยปกครองทองถ�น) เพ�อเปนฐานขอมล

กลางใหหนวยงานท�เก�ยวของนาไปใชอางองใหถกตองตรงกน (สานกงานปลดกระทรวงมหาดไทย,

2546 : 1-2 , 30)

ในการบรหารงานท�ดน�นปจจยท�จะชวยใหการบรหารงานสาเรจ นอกจากบคลากร

เงน ว สดครภณฑ และสารสนเทศ ยงตองอาศยปจจยอก 2 อยาง คอขอมลสารสนเทศและ

เทคโนโลย การบรหารและการจดการหมายถงกระบวนการท�เก�ยวกบการดาเนนการใหองคการ

บรรล เปาหมายท�วางไวโดยการผสมผสานทรพยากรการจดการ ไดแก คน เงน วสด อปกรณวธการ

ตลาด ขอมลขาวสาร และเวลา เพ�อใหองคการเจรญเตบโตทนสมยและพฒนา สามารถตอบสนอง

ภารกจในปจจบนและอนาคตได การบรหารจดการนอกจากจะมความสาคญตอการดาเนนการของ

องคการแลว ยงมความ สาคญตอการดาเนนชวตของประชาชน การพฒนาสงคมและประเทศชาต

โดยรวมดวย(มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช, 2545 : 4) ผบรหารจาเปนจะตองเปนบคคลท�มความ

รบผดชอบสงซ�งจะตองเปนผนาท�สามารถบรหารงานชวยใหองคกรฟนฝาอปสรรคท�งหลายไปได

ท�งน� การจดการเก�ยวกบสารสนเทศใหมประสทธภาพน�น จะตองนาเทคโนโลยใหมๆเขามาชวย

ไดแก เคร�องคอมพวเตอรและเทคโนโลยการส�อสารตางๆ (จราภรณ รกษาแกว,2539 : 72) ขอมล

และสารสนเทศมความสาคญเปนอยางย�งตอการตดสนใจตางๆไมวาการตดสนใจน�น เพ�อการ

วางแผนปฏบตงานและการควบคมงาน หรอเพ�อใหเกดผลสาเรจตามวตถประสงคของงาน (มยร

8

รตนมง, 2538 : 78) สารสนเทศจงเปรยบเสมอนเสนเลอดของการบรหารองคกรเปนทรพยากรท�ม

คามากสาหรบการวางแผน การควบคมและการตดสนใจของผบรหาร ซ�งนกวางแผนในปจจบนน�น

กาลงเผชญกบความสลบซบซอนเพ�มมากข�นตามความเจรญเตบโตท�งในขนาดและปฏสมพนธของ

องคการ อาจกลาวไดวาสารสนเทศเปนเคร�องมอท�ชวยช�แนะทศทางท�ผบรหารจะเลอก ดาเนนการ

เพ�อใหเกดการดาเนนงานขององคการใหบรรลเปาหมายตาม ท�ไดกาหนดไว (ภานวฒน รตยาภาส,

2543 : 89)

ระบบสารสนเทศจงเปนเสมอนเคร�องมอช�นสาคญท�จะชวยใหผบรหารสามารถ

แกปญหาตางๆ ไดอยางสะดวกและรวดเรวข�น การปรบระบบสารสนเทศใหมประสทธภาพใน

ระดบท�เหมาะสมกบแนวทางพฤตกรรมของสงคม น�นคอ จะตองนาเทคโนโลยมาปรบเปล�ยนให

เหมาะสมกบความตองการขององคกรและพฤตกรรมของคนในองคกร ผลท�เกดข�นจงอาจเปนการ

ลดขดความสามารถหรอระดบการใชงานลงมาเพ�อใหบรรลวตถประสงคท�ตองการ องคกรและคน

ในองคกรจะตองมการปรบตวใหเหมาะกบเทคโนโลยบาง เชน การฝกใชอปกรณหรอระบบงาน

การเรยนร และการปรบเปล�ยนแผนการดาเนนงานใหสอดคลองกบเทคโนโลย ระบบสารสนเทศได

เขามาแทนท�กระบวนการทางานแบบเดมอยางรวดเรวและกวางขวาง ทาใหเปนกระบวนการทางาน

แบบอเลกทรอนกส (Electronic Workflow) ซ�งชวยลดคาใชจายในการดาเนนงานขององคกรไดเปน

อยางมากและยงชวยเพ�มประสทธภาพในการบรการใหสงข�นดวย (สลยทธ สวางวรรณ, 2546 : 10-

17)

องคการบรหารสวนตาบล (อบต.) เปนองคกรปกครองสวนทองถ�น จดต�งข�นเพ�อ

กระจายอานาจใหประชาชนในตาบลเขามาดาเนนการแกไขปญหาและสนองตอบความตองการของ

ชมชนตาบลหมบานน�นเอง มแนวทางการบรหารจดการการพฒนาองคการบรหารสวนตาบลโดย

สงเสรมใหประชาชนไดมความรความเขาใจในบทบาทของประชาชนท�มตอองคการบรหารสวน

ตาบล และสามารถเขามามสวนรวมในกระบวนการบรหารขององคการบรหารสวนตาบลไดอยาง

ถกตองและเกดประสทธภาพในการตรวจสอบและถวงดล ซ�งหากประชาชน / ประชาคมในองคการ

บรหารสวนตาบลไดเขามามสวนรวมจะสงผลใหองคการบรหารสวนตาบลบรหารงานอยาง

โปรงใสลดปญหาการทจรต ตลอดจนใชจายงบประมาณไดอยางมประสทธภาพย�งข�น การเขามาม

สวนรวมในกระบวนการจดทาแผนพฒนาองคการบรหารสวนตาบล ท�มประสทธภาพน�น ผบรหาร

องคการบรหารสวนตาบลจาเปนตองมขอมลในระดบหมบานทกหมบานและมขอมลครอบคลมทก

สาขา และใชเปนขอมลจดทาระบบฐานขอมลจงหวดเพ�อใหหนวยงานท�ตองการใชขอมลนาขอมล

ไปใชไดถกตองตรงกน

9

จากการปฏรปทางการเมองท�เกดข� น จงมผลตอการกระจายอานาจสทองถ�น

โดยเฉพาะอยางย�งการเปล�ยนแปลงตอโครงสรางอานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล ดงน�น

ขอมลท� เก�ยวกบศกยภาพและขอมลการเปล�ยนแปลงท�เกดข�นในองคการบรหารสวนตาบล จงม

ความสาคญอยางย�งตอการบรหารการจดการเพ�อใหมประสทธผลและประสทธภาพย�งข�น การเพ�ม

ประสทธภาพใหกบองคการบรหารสวนตาบลเปนการพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการบรหารส�ง

การ เปนการเสรมสรางประสทธ ภาพในการอานวยการปฏบตราชการขององคการบรหารสวน

ตาบลใหเกดความรวดเรว สามารถปรบใชระบบอปกรณเทคโนโลย เคร�องมอท�ทนสมยและทนตอ

เหตการณท�งในสภาวะปกต สภาวะวกฤตและสถานการณฉกเฉนตางๆ (สานกงานปลดกระทรวง

มหาดไทย, 2548 :1)

รฐบาลมนโยบายท�ตองการใหหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถ�น

ไดมการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยในการปฏบตงานและบรหารงาน รวมท�งการ

กระจายขอมลขาวสารไปสประชาชนเพ�อเพ�มประสทธภาพการทางานตามภารกจ เกดบรณาการ

และเอกภาพในระบบขอมล ลดความซ� าซอนในการปฏบตงาน ประชาชนไดรบบรการท�สะดวก

รวดเรว มความโปรงใส ตรวจสอบไดและเอ�อตอการพฒนาเศรษฐกจขององคกรปกครองสวน

ทองถ�นน�น องคกรปกครองสวนทองถ�นในฐานะหนวยงานท�จะตองดาเนนการแกไขปญหาและ

ตอบสนองความตองการประชาชน จาเปนจะตองนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการเพ�ม

ประสทธภาพในการปฏบตงาน การบรหารงานใหเปนไปอยางมสมฤทธ� ผล

จากเหตผลดงกลาวขางตน ผวจยจงสนใจศกษา เร�อง การใชเทคโนโลยสารสนเทศ

ในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล โดยเฉพาะตองการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาเพ�ม

ประสทธภาพการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลเพ�อใหเกดการบรณาการและเอกภาพใน

ระบบขอมล การวางแผน การประสานงาน การจดสรรงบประมาณ ลดความซ� าซอนในการ

ปฏบตงาน รวมท�งทาใหการบรหารประชาชนท�ดข�นในดานความสะดวก รวดเรว และเกดการ

รวมกลมของผท�มความสนใจดานเทคโนโลยสารสนเทศและเกดองคความรใหม ๆ และเกดการ

แลกเปล�ยนความรท�งภายในและภายนอกองคกรใหบคลากรนาความรท�ไดไปพฒนาปรบปรงการ

ปฏบตงานใหมประสทธภาพมากย�งข�น

การศกษาวจยคร� งน� จะนาไปสการพฒนาในดานเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อให

องคการบรหารสวนตาบล บรหารงานและบรการประชาชนไดอยางรวดเรว โปรงใสและเปนธรรม

ถอไดวาเปนการเพ�มขดความสามารถในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

10

วตถประสงคของการวจย

1. เพ�อศกษากระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

2. เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล

3. เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการ

บรหารสวนตาบล

ขอบเขตของการวจย

การวจยคร� งน�มขอบเขตของการวจย ดงน�

ขอบเขตดานเน�อหา

ศกษาเฉพาะสภาพปจจบน และการพฒนาแนวทางของการใชเทคโนโลย

สารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบลในจงหวดเชยงใหม

ขอบเขตดานเวลา

ศกษาในชวงเดอน ตลาคม 2555 ถง กนยายน 2556

ขอบเขตดานพ�นท�

ศกษาเฉพาะองคการบรหารสวนตาบล ท�อยในอาเภอสนทราย อาเภอแมรม

อาเภอหางดง อาเภอสนปาตอง อาเภอแมแตง อาเภอสารภและอาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม

เทาน�น

ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ

1.เพ�อนาขอมลท�ไดจากการวจย นาเสนอเปนแนวทางในการประยกตใช

เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล สามารถเพ�มประสทธภาพการ

บรหารขององคการบรหารสวนตาบล เพ�อใหเกดการบรณาการและเอกภาพในระบบขอมล การ

วางแผน การประสานงาน การจดสรรงบประมาณ ลดความซ�าซอนในการปฏบตงาน รวมท�งทาให

การบรหารประชาชนท�ดข�นในดานความสะดวก รวดเรว โปรงใส เปนธรรม และเกดการวมกลม

ของผท�มความสนใจดานเทคโนโลยสารสนเทศ และเกดองคความรใหม ๆ เกดการแลกเปล�ยน

เรยนรท�งภายในและภายนอกองคกรตอไป

11

2.เพ�อนาขอคนพบจาดการศกษาวจยคร� งน� เปนแนวทางในการกอใหเกด

ประโยชนตอการพฒนาองคความร ทางดานเทคโนโลยสารสนทศ มาใชในการบรหารองคการ

บรหารสวนตาบลอ�น ท�มลกษณะคลายคลงกนและนาองคความรท�ไดจากการวจยคร� งไปใชตอยอด

เปนองคความรในการวจยคร� งตอไปได

คานยามศพท

องคการบรหารสวนตาบล หมายถง ลกษณะขององคการบรหารสวนตาบล ท�ม

ศ กยภาพการบรหารจดการทางดานงบประมาณ ดานการปฏบตงานของบคลากรดานการ

ประสานงานและเทคโนโลยสารสนเทศ มความสามารถในการนาแผนพฒนาองคการบรหารสวน

ตาบลประจาป ไปปฏบตใหประสบผลสาเรจไดอยางถกตองเหมาะสม สามารถปฏบตงานตาม

ภารกจและบทบาทอานาจหนาท�ไดอยางมประสทธภาพ มการสรางเครอขายความรวมมอระหวาง

ประชาชน กลมองคกรชมชน องคการบรหารสวนตาบล หนวยงานราชการ และกรมสงเสรมการ

ปกครองสวนทองถ�น กระทรวงมหาดไทย ตลอดจนมความสามารถในการแกไขปญหาท�เกดข�นใน

ชมชนไดอยางเปนรปธรรม

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง รปแบบของการนาเทคโนโลยสารสนเทศทางดาน

คอมพวเตอรซอฟตแวร คอมพวเตอรฮารดแวร มาประยกตใชในงานขององคการบรหารสวน

ตาบล ทางดานการตดตอส�อสาร การจดเกบรวมรวบขอมล และการนาขอมลมาใชอยางเปนระบบ

เพ�อกอใหเกดประสทธภาพท�งทางดานการบรการสาธารณะ การบรหารจดการ และการดาเนนงาน

รวมท�งเพ�อการศกษาและการเรยนร และการประชาสมพนธ ซ�งจะสงผลตอความไดเปรยบทางดาน

การพฒนาคณภาพชวตและคณภาพของประชาชนในสงคม

คอมพวเตอรและอปกรณ (Hardware) หมายถง อปกรณตาง ๆ ท� เปนตวเคร�อง

คอมพวเตอร แบงออกเปนสวนประกอบดงน� หนวยรบขอมล หนวยประมวลผล หนวยแสดงผล

ไดแก คอมพวเตอร เคร�องพมพ สแกนเนอร และระบบเครอขาย

โปรแกรม (Software) หมายถงชดคาส�งหรอโปรแกรมท�ใชส�งงานใหคอมพวเตอร

ทางาน เพ�อใชงานในองคการบรหารสวนตาบล

บคลากร (Peopleware) หมายถง ผปฏบตงานตามกระบวนวธการในกจกรรม

ตางๆ อนไดแก การสรางหรอเกบรวบรวมขอมล ภายในองคการบรหารสวนตาบล ไดแก ผใชงาน

คอมพวเตอร ผดแลและซอมบารงเคร�องคอมพวเตอร ผเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร ผออกแบบ

และวเคราะหระบบคอมพวเตอร ผบรหารระบบคอมพวเตอร

บทท� 2

การตรวจเอกสาร

การวจย เร� อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการ

บรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยตาง ๆ ท�

เก�ยวของดงน�

1. แนวคดเก�ยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

2. เทคโนโลยสารสนเทศกบการบรหารจดการภายในองคกร

3. แนวคดเก�ยวกบการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ

4. แนวคดเก�ยวกบองคกรปกครองสวนทองถ�นในรปแบบขององคการบรหารสวน

ตาบล

5. งานวจยท�เก�ยวของ

6. กรอบแนวคดในการวจย

1. แนวคดเก�ยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

1.1 ความหมายเทคโนโลยสารสนเทศ

ตามระเบยบสานกนายกรฐมาตรวาดวยการสงเสรมการพฒนาเทคโนโลย

สารสนเทศ พ.ศ.2535 กลาวไววา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง ความรในผลตภณฑหรอใน

กระบวนการดาเนนงานใด ๆ ท�อาศยเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรซอฟทแวร คอมพวเตอร

ฮารดแวร การตดตอส�อสาร การรวบรวม และการนาขอมลมาใชอยางทนการ เพ�อกอใหเกด

ประสทธภาพท�งทางดานการผลต การบรการ การบรหาร และการดาเนนงาน รวมท�งเพ�อการศกษา

และการเรยนร ซ�งจะสงผลตอความไดเปรยบทางดานเศรษฐกจ การคาและการพฒนาคณภาพชวต

และคณภาพของประชาชนในสงคมหรอ อาจกลาวไดวา “เทคโนโลยสารสนเทศ” หมายถง

เทคโนโลยท� เก�ยวกบการดาเนนงานตางๆ เพ�อจดทาสารสนเทศไวใชงาน ซ� งจะประกอบดวย

เทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยโทรคมนาคมเปนหลก และยงรวมถงเทคโนโลยอ�นๆ ท�

เก�ยวของกบการนาขอมลขาวสารมาใชใหเกดประโยชน โดยมคอมพวเตอรเปนเคร�องมอในการ

จดการและจดเกบขอมล สวนการส�อสารโทรคมนาคมใชเปนส�อในการจดสงขอมลเผยแพรภาพ

และเสยงออกไปเพ�อส�อสารกน (มณรตน ผลพฒน, 2539 : 4-5)

13

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง ระบบการจดเกบ บนทก และประมวลขอมลได

อยางรวดเรว และถกตอง ทาใหเราสามารถสงผลลพธของการใชงานคอมพวเตอรไปใหผใชท�อย

หางไกลไดอยางรวดเรว และสะดวก (ครรชต มาลยวงศ, 2539 : 25)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยท�ประกอบดวยระบบการจดเกบ การ

ประมวลผลขอมล ระบบส�อสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดานสารสนเทศ

ท�มการวางแผน การบรหารจดการและใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ (ณฎฐพนธ เขจรนนทน,

2542 : 7)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง ขบวนการประมวลผลขาวสารท�มอยใหอยในรป

ของขาวสารท�เปนประโยชนสงสดเพ�อเปนขอสรปท�ใชสนบสนนการบรหารและการตดสนใจ ท�ง

ในระดบปฏบตการ ระดบกลาง และระดบสง (กลมสถาบนราชภฏภาคตะวนออกเฉยงเหนอ, 2539 :

147)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยท�เก�ยวขอกบการตดตอเช�อมโยง การ

จดหา จดเกบ จดการ และเผยแพรขอมลขาวสารหรอท�เรยกวา สารสนเทศใหเกดประโยชน ใน

รปแบบของส�อตาง ๆ ดวยวธการทางอเลกทรอนกส (ทวศกด� กออนนตกล, 2543 : 5)

เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) หมายถง กระบวนการนาเอา

คอมพวเตอรฮารดแวร ซอฟทแวร ขอมลมาทาการประมวลผลและการสบคนหาแลวเรยกใชงาน

ขอมลท�ผานการประมวลผลแลว มส�อและอปกรณเขามาชวยในการส�อสารขอมลสารสนเทศโดย

ผานระบบเครอขายคอมพวเตอรตางๆ (ชวงโชต พนธเวช, 2542 : 265)

เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology -- IT) หมายถง เทคโนโลยหลาย

กลมรวมกนเพ�อกอเกดการตดตอเช�อมโยงหรอการจดหา การวเคราะหประมวล การจดเกบและ

จดการ การเผยแพรและการใชสารสนเทศใหเกดประโยชนในรปแบบของส�อตาง ๆ ท�งเสยง ภาพ

และตวอกษร ดวยวธการทางอเลกทรอนกส (สานกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลย

สารสนเทศแหงชาต, 2539 : 19 )

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทกอยางท�เก�ยวของกบสารสนเทศ เร�ม

จากเทคโนโลยท�ใชในการจดเกบ ประมวลผล แสดงผลและเผยแพรสารสนเทศในรปของขอมล

ขอความหมาย และเร� อง โดยใชเทคโนโลยคอมพว เตอรและเทคโนโลยโทรคมนาคม

(มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2543: 11)

เทคโนโลยสารสนเทศประกอบดวยเทคโนโลยสาคญสองสาขา ไดแก เทคโนโลย

คอมพวเตอร ซ�งจะชวยในการจดเกบ บนทกและการประมวลผลขอมลไดอยางรวดเรว และมความ

14

ถกตอง และเทคโนโลยโทรคมนาคม ชวยใหสามารถสงผลลพธของการใชงานคอมพวเตอรไปให

ผใชท�อยหางไกลไดอยางสะดวกและรวดเรว (ครรชต มาลยวงศ, 2539: 20)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยท�ประกอบดวยระบบการจดเกบและ

การประมวลผลขอมล ระบบส�อสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดาน

สารสนเทศ ท�มการวางแผนจดการและใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ จะเหนไดวาการให

ความหมายท�กวาง และไมไดกาหนดรายละเอยดท�ชดเจน เน�องจากพลวตของเทคโนโลยท�รวดเรว

(ณฎฐพนธ เขจรนนทน และ ไพบลย เกยรตโกมล, 2545: 35)

เนคเทค (NECTEC, 2545: 12) ไดใหคานยามของเทคโนโลยสารสนเทศวา ความร

ในผลตภณฑหรอในกระบวนการดาเนนการใด ๆ ท�อาศยเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอร

ซอฟตแวร คอมพวเตอรฮารดแวร การตดตอส�อสาร การรวบรวมและการนาขอมลมาใชอยางทน

การ เพ�อกอใหเกดประสทธภาพท�งทางดานการผลต การบรการ การบรหาร และการดาเนนการ

รวมท�งเพ�อการศกษาและการเรยนร ซ�งจะสงผลตอความไดเปรยบทางเศรษฐกจ การคา และการ

พฒนาดานคณภาพชวต และคณภาพของประชาชนในสงคม

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง การกระทาโดยอตโนมตเพ�อรวบรวม จดเกบ

ประมวลผล จดจาหนาย และการใชสารสนเทศ โดยไมจากดขอบเขตไวท�ฮารดแวร หรอซอฟตแวร

แตเนนความสาคญท�มนษยในฐานะของผใช ผสราง ผควบคม และผแสวงหาประโยชนจาก

เทคโนโลย (Zorkoezy, 1984: 28)

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง รปแบบของเทคโนโลยทกประเภทท�นามา

ประยกตใชเพ�อการประมวลผล การจดเกบ และการถายทอดสารสนเทศในรปอเลกทรอนกส

(Lucas, 1997: 9) จอหน ว พาฟลค (John V. Pavlik, 1998: 32) ใหความหมายเก�ยวกบเทคโนโลย

สารสนเทศวา ควรตองประกอบดวยส�อ 5 ประเภทดงน� 1) การส�อสารผานคอมพวเตอรออนไลน

(online computer communication) เชน การตดตอออนไลนแบบไรสาย (wireless personal

computer service: PCS) ซ� งกอยในกลมของของการใชโทรศพทมอถอ การใชอนเทอรเนต

(internet) 2) ส�อ CD-ROM 3) ส�อเทปเสยงแมเหลก (magnetic tape) 4) ส�อดสกเกต (diskettes)

และ 5) ส�อเทปเสยง (audio tape) ซ�งในสวนของส�อ 3 ประเภทหลง มแนวโนมการใชลดลง

ในขณะท�ส�อประเภทแรกมแนวโนมการใชสงมากย�ง ๆ ข�น

จากความหมายของนกคดสามารถสรปไดวา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง การ

ดาเนนงานใด ๆ ท�อาศยเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรท�งดานฮารดแวร ซอฟตแวร การส�อสาร

การรวบรวม การจดเกบ การเผยแพร การนาเสนอและการนาขอมลมาใชอยางทนการเพ�อกอใหเกด

ประสทธภาพท�งทางดานการผลต การบรการ การบรหารและการดาเนนการ รวมท�งเพ�อการศกษา

15

และการเรยนร เพ�อใหเกดสารสนเทศสาหรบสงไปใหผบรหารและผปฏบตงานใช รวมท�งสงไปยง

ผใชท�อยหางกน โดยผานระบบเครอขายคอมพวเตอร (Network) ระบบส�อสารผานดาวเทยม และ

ระบบอ�นๆ ท�ใชในการส�อสาร เพ�อประโยชนในการแลกเปล�ยนขาวสารระหวางกนไดสะดวก

รวดเรว และถกตอง

ในเร� องของ เทคโนโลยสารสนเทศสาหรบการจดการความร (Information

Technology for Managing Knowledge) คอ เทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรท�ใชในการเกบ

รวบรวม กาหนด รหส จดเกบ และถายโอนขอมลไปท�วท�งองคกร และท�วโลก

แนวคดทฤษฎ มการเสนอแนวคดทฤษฎท�เก�ยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศไว

ดงน�

1 . ท ฤษฎ เ ทคโ นโลยสาร สนเท ศเป นตวก าหน ดสงค มหร อช� นา สงค ม

(Technological Determinism) หรอเรยกวา ทฤษฎส�อคอผกาหนดกฎเกณฑตางๆ (Mcluhan’s

Media Law Theory) จะประกอบดวยนกคด คอ

ฮาโรลด อนนส (Harold Innis, 1950: 6) เปนนกเศรษฐศาสตรการเมอง ท�ม

ความสนใจพลงหรออานาจของเทคโนโลยสารสนเทศ มแนวคดวาไมวาการพฒนาดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสารจะกาวหนาไปเพยงใด แตอานาจในการใชและควบคม

เทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสารกยงคงตกอยในมอของคนกลมนอย ท�ใชอานาจทาง

การเมองควบคระบบขาวสารหรอเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร ตลอดจนความรตางๆ

ในสงคมไว พรอมท�งปดก�นการแขงขนจากระบบการส�อสารรปแบบอ�นๆ

แมกลฮน (McLuhan, 1969: 14) อธบายวาอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศ

และการส�อสารท�เช�อมโยงกบววฒนาการของสงคมในแตละยคสมย มผลตอการกาหนดการ

เปล�ยนแปลงตางๆ ในสงคมได เชน การใชส�ออนเทอรเนตเพ�อตอบสนองตอวธการส�อสารท�เรง

รบ การใชวธการสงจดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) แทนการสงจดหมายดวยระบบเดม การ

ประชมทางไกลผาน Video Conference การใชหองสนทนาอเลกทรอนกส กบคนเฉพาะกลมใน

เฉพาะบางประเดน และการสบคนขอมล เปนตน

2. ทฤษฎเทคโนโลยสารสนเทศนยม (Cybernatic Capitalism) มนกคดท�ให

แนวคดไวดงน�

ทม สโตนเนยร (Toom Stonier, 1983: 23) ไดกลาวไววา ในโลกยคปจจบนน�น

ขอมลขาวสารเปนทรพยสนท�สาคญท� เปนแหลงของความม�งค�งและอานาจ เทคโนโลย

สารสนเทศกลายเปนส�งท�กาหนดวถชวตของมนษยต�งแตระดบปจเจกบคคลถงระดบสงคมองค

รวม เชน การกาวสระบบสานกงานอตโนมต ท�ตองการคนท�มความร ความสามารถหรอมความ

16

เช�ยวชาญเฉพาะดานท�มความสามารถท�จะกอใหเกดการบรหารจดการท�สารสนเทศและการ

ส�อสารมขนาดเลกลง

เจ เออรย (J. Urry, 1996: 5) ไดว เคราะหไววา การพฒนาดานเทคโนโลย

สารสนเทศ ทาใหการไหลเวยนของขาวสารระดบโลกเปนไปไดงาย ท�งในปรมณฑลขนาดใหญ

เชน การดาเนนกจการของบรษทธรกจระดบโลก ท�งในปรมณฑลขนาดเลกท�สดหรอปรมณฑล

สวนตว เชน การเขยนจดหมายอเลกทรอนกส การใชกระดานขาวอเลกทรอนกสเพ�อการ

ตดตอส�อสาร หรอแมแตการแลกเปล�ยนความคดเหนระหวางกลม

3. เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการจดการความร ประกอบไปดวย (น� าทพย

วภาวน, 2547: 21)

เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการส�อสาร / เพ�อการเขาถงความร(Communication

/Access Technology) เปนการส�อสารระหวางผใชกบผเช�ยวชาญและแหลงความรอ�นๆ ยงชวยให

บคลากรสามารถเขาถงความรตางๆ ไดงายข�น และสะดวกข�นรวมท�งสามารถตดตอส�อสารกบ

ผเช�ยวชาญในสาขาตางๆ คนหาขอมล สารสนเทศ และความรท�ตองการผานทาง ระบบเครอขาย

Intranet Extranet หรอ Internet

เทคโนโลยสารสนเทศความรวมมอ / การใชงานรวมกน (Collaboration

Technology) ชวยใหสามารถประสานการทางานไดอยางมประสทธภาพ และลดอปสรรคในเร�อง

ของระยะทางตวอยาง เชนโปรแกรมกลม Groupware ตางๆ หรอระบบ Screen Sharing เปนตน

เทคโนโลยสารสนเทศในการจดเกบ (Storage technology)ชวยในการจดเกบ

ขอมลและ จดการความรตางๆ เชน ระบบจดการฐานขอมลเหมองขอมล (Data mining) ตวอยาง

การทางานของเหมองขอมลเปนวธการดงขอมลจากแหลงจดเกบขอมลในคลงขอมล (data

warehouse) มารวบรวมและแสดงผลในรปแบบท�ใชประโยชนได ดงเหมองขอมลกบระบบ

ผเช�ยวชาญ (Expert systems)

เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการนาเสนอ (Presentation Technology)ไดแก ขอมล

ดงน� (ASTD, 1998)

1. ขอความหรอส�อส�งพมพอเลกทรอนกส (Electronic Text or Publishing) คอ

การเผยแพรขอความโดยอาศยเคร�องมออเลกทรอนกส

2. CBT การฝกอบรมดวยคอมพวเตอร (Computer-Based Training)

3. ส�อผสม (Multimedia) ระบบโปรแกรมคอมพวเตอรท�นาเอา ขอมล ขอความ

เสยง ภาพ เคล�อนไหวและวดทศนมาใช

17

4. โทรทศน เปนการนาเสนอท�งภาพเคล�อนไหวและภาพน�ง ซ� งจาเปนตองม

ระบบท�ตอบสนองแบบอเลกทรอนกสท�มรปแบบท�ทนสมย

5. การประชมทางไกล (Teleconference) เปนการแลกเปล�ยนขอมลในลกษณะท�

เปนขอความ เสยง หรอ วดทศนท� เกดข� นในทนทระหวางบคคลหรอกลมบคคล ซ� งอยคนละ

สถานท�

6. ความเสมอนเปนจรง (Virtual Reality) เปนการใชเคร�องคอมพวเตอรเพ�อใช

ในการ นาเสนอ ประสบการณในการเรยนรแบบ Interactive, Immersive และแบบ 3 มต โดยใช

แบบจาลองท�เหมอนจรง

7. ระบบท�สนบสนนการปฏบตงานอเลกทรอนกส (Electronic Performance

Support System - EPSS) คอโปรแกรมคอมพวเตอรท�ได ผสมผสาน Expert System, Hypertext,

Embedded Animation และ/หรอ Hypermedia เขาดวยกน เพ�อเปนเคร�องมอชวยในการปฏบตงาน

เทคโนโลยเพ�อการเผยแพร (Distribution Technology) ซ�งไดแก (ASTD, 1998)

1. Cable TV การแปลงสญญาณโทรทศนโดยอาศยเคเบลเทคโนโลย

2. CD-ROM รปแบบและระบบการบนทก จดเกบ และเรยกขอมลท�อยบนแผน

บนทกขอมลกลบมาใช

3. ไปรษณยอเลกทรอนกส การแลกเปล�ยนขอความตางๆ ผานทางคอมพวเตอร

4. Extranet เปนระบบเครอขายท�ใชอนเทอรเนตเพ�อเช�อมตอองคกรใหเขากบ

ซพพลายเออร ลกคา และองคกรอ�นๆ เพ�อจดมงหมายอยางใดอยางหน� งรวมกน หรอเพ�อ

แลกเปล�ยนขอมลซ�งกนและกน

5. Internet พนธมตรของเครอขายคอมพวเตอรท�วโลก ซ� งเช�อมตอโดยอาศย

เครอขายหลายๆ เครอขาย

6. Intranet เครอขายคอมพวเตอรท�เช�อมกนภายในองคกร

7. Local Area Network (LAN) เปนเครอขายของคอมพวเตอรภายในพ�นท�

ขนาดเลกท�ใชทรพยากรในการประมวลผล หรอแมขาย (Server) มากกวา 1 เคร�อง รวมกน

8. Wide Area Network (WAN) เปนเครอขายของคอมพวเตอรท�ครอบคลม

พ�นท�ขนาดใหญท�ใชทรพยากรในการประมวลผลหรอแมขายมากกวา 1 เคร�อง

9. Satellite TV (Interactive Business TV) การแปลงสญญาณโทรทศนผาน

ดาวเทยม

18

10. อปกรณจาลองแบบ (Simulator) อปกรณหรอระบบท�จาลองหรอเลยนแบบ

ระบบหรออปกรณของจรงมา

11. World Wide Web (WWW) เปนทรพยากรบนเครอขายระบบอนเทอรเนต

หรอผใชอนเทอรเนตท�งหมดท�นาเอา Hypertext Transport Protocol (HTTP) มาใช

12. บลอก (Blog) การบนทกบทความของตนเอง (Personal Journal)ไดลงบน

เวบไซตโดยเน�อหาของ blog น�นจะครอบคลมไดทกเร�อง

13. พอรทอล (Portal) เปน web site ท�ผใชสามารถท�เขาถงขอมลขาวสารตางๆ

ไดอยางรวดเรว โดยท� portal จะคานงถงผใชเปนศนยกลาง ขอมลขาวสารท�แสดงจะเปนขอมลท�

เก�ยวของกบผใชหรอเปนขอมลท�ผใชสนใจเทาน�น

ดงน�นสามารถสรปไดวา การออกแบบเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อชวยการจดการ

น�น เทคโนโลยสารสนเทศถอเปนกลไกและเคร�องมอท�สาคญในการท�จะทาใหการจดการความร

ถกดาเนนการอยางมประสทธภาพ โดยผวเคราะหและออกแบบอาจตองพจารณาท�งในเง�อนไข

ของฮารดแวร ซอฟตแวร บคลากร และระบบเครอขาย ท�องคกรม และนามาพฒนาปรบปรง การ

ทางานบนพ�นฐานของวฒนธรรมการทางานเพ�อใหเกดความเหมาะสมตอองคกร

1.2 ลกษณะของเทคโนโลยสารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศเปนเร�องท�เก�ยวของกบความเปนอยของสงคมสมยใหม ซ�ง

ลกษณะเดนของเทคโนโลยสารสนเทศ (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย,

2542) มดงน�

1.2.1 เทคโนโลยสารสนเทศ เปนส�งท�จาเปนสาหรบการดาเนนการในหนวยงาน

ตาง ๆ ปจจบนทกหนวยงานตางพฒนาระบบรวบรวมจดเกบขอมล เพ�อพฒนาใชในองคกรของตน

เชน ระบบทะเบยนราษฎรของกรมการปกครอง ระบบเวชระเบยนในโรงพยาบาล ระบบการ

จดเกบขอมลภาษ เปนตน องคกรทกระดบเหนความสาคญท�จะนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

1.2.2 เทคโนโลยสารสนเทศ ชวยเพ�มผลผลต ลดตนทน และเพ�มประสทธภาพใน

การทางาน ในการประกอบการทางเศรษฐกจ การคาและการอตสาหกรรม จาเปนตองหาวธในการ

เพ�มผลผลต ลดตนทน และเพ�มประสทธภาพในการทางาน คอมพวเตอรและระบบส�อสาร เขามา

ชวยทาใหเกดระบบอตโนมต เราสามารถฝากถอนเงนสดผานเคร�องเอทเอมไดตลอดเวลา ธนาคาร

สามารถใหบรการไดดข�น ทาใหการบรการโดยรวมมประสทธภาพ ระบบการจดการทกแหง

ตองการใชขอมลเพ�อการดาเนนการและการตดสนใจ ระบบธรกจจงใชเคร�องมอเหลาน� ชวยในการ

ทางาน เชน ใชในระบบจดเกบเงนสด จองต�วเคร�องบน เปนตน

19

1.2.3 เทคโนโลยสารสนเทศ เปล�ยนรปแบบการบรการเปนแบบกระจาย เม�อมการ

พฒนาระบบขอมลและการใชขอมลไดดการบรการตาง ๆ จงเนนรปแบบการบรการแบบกระจาย

ผใชสามารถส�งซอสนคาจากท�บาน สามารถสอบถามขอมลผานทางโทรศพท นสตนกศกษาบาง

มหาวทยาลยสามารถใชคอมพวเตอรสอบถามผลสอบจากท�บานได

1.2.4 เทคโนโลยสารสนเทศ เก�ยวของกบคนทกระดบ พฒนาการดานเทคโนโลย

สารสนเทศทาใหชวตความเปนอยของคนเก�ยวของกบเทคโนโลย ดงจะเหนไดจากการพมพดวย

คอมพวเตอร การใชตารางคานวณ และใชอปกรณส�อสารโทรคมนาคมแบบตาง ๆ เปนตน

ครรชต มาลยวงศ (2533 : 23) ไดจาแนกเทคโนโลยสารสนเทศตามลกษณะของ

การใชงาน โดยแบงออกเปน 6 ประเภท ดงน�

1. เทคโนโลยท�ใชในการเกบขอมล เชน ดาวเทยมถายภาพบรรยากาศ กลองถาย

วดทศน กลองถายภาพ เคร�องเอกซเรย เปนตน

2. เทคโนโลยท�ใชในการบนทกขอมลจะเนนส�อท�ใชบนทก เชน จานแสงหรอจาน

เลเซอร เทปแมเหลก จานแมเหลก บตรเอทเอม เปนตน

3. เทคโนโลยท�ใชในการประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ คอ เทคโนโลย

คอมพวเตอร ดานฮารดแวร และซอฟทแวร

4. เทคโนโลยท�ใชในการแสดงผลขอมลสารสนเทศ เชน เคร�องพมพแบบตาง ๆ

จอภาพ

5. เทคโนโลยท�ใชในการจดทาสาเนาสารสนเทศ เชน เคร�องถายเอกสาร

6. เทคโนโลยสาหรบถายทอดส�อสารขอมลสารสนเทศ ไดแก ระบบโทรคมนาคม

ตาง ๆ เชน วทย โทรทศน วทยกระจายเสยง โทรศพท โทรเลข โทรสาร เทเลกซและระบบ

เครอขายคอมพวเตอรท�งระยะใกลและระยะไกล

1.3 องคประกอบของเทคโนโลยสารสนเทศ

สมนก ครโต (2538) กลาวถง องคประกอบของเทคโนโลยสารสนเทศวาไมใชม

แต เคร� องคอมพวเตอรเทาน� น แตองคประกอบท� เ ก� ยวของกบความสาเรจของระบบม 5

องคประกอบ คอ

1.3.1 เคร� องคอมพวเตอร ท�มฮารดดสกท�มความจขอมลไดจานวนมาก และ

สามารถรบขอมลไดท�งขอความ ภาพ และเสยง มอปกรณสนบสนน เชน เคร�องพมพเลเซอรแบบส

เคร�องสแกนเนอรท�สามารถอานภาพเอกสารได และอปกรณสนบสนนอ�น ๆ เพ�อใหเกดประโยชน

อยางกวางขวางในการประยกตใชงาน

20

1.3.2 โปรแกรมคอมพวเตอร ท�ส�งงานใหเคร�องคอมพวเตอรทางาน ประมวลผล

ขอมลขาวสารใหไดผลลพธตามความตองการ ปจจบนมโปรแกรมควบคมระบบงานโปรแกรม

สาเรจรป และโปรแกรมประยกตในลกษณะตาง ๆ ท�ใชงานไดงายข�น โปรแกรมสาเรจรปตาง ๆ ท�ม

ใชกนท�วไปชวยใหการทางานสารสนเทศในระดบบคคลเปนไปอยางกวางขวาง และไดมการพฒนา

โปรแกรมสาเรจรป เพ�อใหสามารถใชในงานรวมกนในระดบกลมและระดบองคกร

1.3.3 ขอมล ท�จะเปนตวช�ความสาเรจหรอความลมเหลาวของระบบ เน�องจากการ

เกบขอมลจากแหลงกาเนดขอมลจะตองมความถกตอง มการกล�นกรองและตรวจสอบแลวเทาน�นจง

เกดประโยชน และขอมลตองมมาตรฐาน เม�อใชงานระดบกลมหรอระดบองคกร ขอมลตองม

โครงสรางในการจดเกบท�เปนระบบระเบยบ เพ�อการสบคนท�รวดเรวและมประสทธภาพ

1.3.4 บคลากรในระดบตาง ๆ ท�งระดบผใช ผบรหาร ผพฒนาระบบ นกวเคราะห

ระบบนกเขยนโปรแกรม เหลาน� เปนองคประกอบสาคญในความสาเรจของระบบเทคโนโลย

สารสนเทศ คนเหลาน� ย�งมความรความสามารถทางเทคโนโลยสารสนเทศมากเทาใด โอกาสท�จะใช

งานระบบเทคโนโลยสารสนเทศยอมจะเตมศกยภาพมากข�น และคมคาข�นเทาน�น ระบบเทคโนโลย

สารสนเทศในระดบสวนบคคลท�มเคร�องคอมพวเตอรท�มสมรรถนะสง ผใชงานกมโอกาสพฒนา

ระบบงานไดเองตามความตองการท�หลากหลาย หากผใชใหความสนใจพฒนาความรดาน

เทคโนโลยสารสนเทศดวยตนเอง สาหรบในระดบองคกรผพฒนาและดแลระบบตองใชบคลากร

หรอผเช�ยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ แตไมควรละเลยท�จะใหความรดานเทคโนโลย

สารสนเทศในระดบผประยกตใชงานแกเจาหนาท�ในระดบตาง ๆ ภายในองคกรดวย

1.3.5 ข�นตอนวธการปฏบตของผใชหรอบคลากรเก�ยวของ เม�อไดพฒนาระบบ

แลวขณะท�ใชงานกจาเปนตองคานงถงลาดบข�นตอนการปฏบตของคน และเคร�องคอมพวเตอรวา

สมพนธกนอยางไร ท�งในกรณปกตและกรณพเศษ เชน ข�นตอนการบนทกขอมล ข�นตอนการ

ประมวลผล ข�นตอนการบรการขอมล ข�นตอนปฏบตเม�อเคร�องเสย ขอมลศนยหายและการสารอง

ขอมลเพ�อความปลอดภยเปนตน ส�งเหลาน�ตองมการซกซอมเตรยม บอกกลาวใหความรและการทา

เอกสารคมอการใชท�ชดเจน

2. เทคโนโลยสารสนเทศกบการบรหารจดการภายในองคกร

ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) หรอท�นยมเรยกวา IT

เขามามบทบาทสาคญตอการดาเนนชวตของมนษย โดยเฉพาะอยางย�งในปจจบนองคกรธรกจตางๆ

มการแขงขนสง ผท�ไดรบขอมลขาวสารเรวหรอเขาถงขอมลไดเรวกวาคนอ�นเทาน�นถงจะเปน

ผชนะ นอกจากน� เทคโนโลยสารสนเทศ ยงมบทบาทตอการตดสนใจของผบรหารไดรวดเรวและ

ถกตอง พฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศ ไดสรางความทาทายแกผบรหารเปนอยางมาก

21

เน�องจากเทคโนโลยสารสนเทศสรางผลกระทบในเชงลกตอวฒนธรรมความคด และรปแบบใน

การแกปญหาของบคคล ซ� งผบรหารในอนาคตตองมทกษะโดยเฉพาะความรความเขาใจใน

ศกยภาพ และสามารถประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางถกตองและเกดประโยชนแก

องคกร ผบรหารตองตดสนใจเก�ยวกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสดแก

องคกร ผบรหารตองรบผดชอบในการกาหนดกลยทธการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อเพ�ม

ประสทธภาพในการดาเนนงานและสรางความไดเปรยบในการแขงขน แตยงมผบรหารบางสวนยง

ขาดวสยทศนในเร�องเทคโนโลยสารสนเทศ ผบรหารหลายคนยงตดอยกบระบบงานท�เช�องชา ไม

ยดหยนตลอดจนมความคดหรอกระบวนทศน (Paradigm) ท�ไมเปล�ยนแปลงไมยอมรบและกลาตอ

การเปล�ยนแปลงของเทคโนโลย แตกคงไมมใครปฏเสธท�วา เทคโนโลยสารสนเทศมอทธพลตอ

การเปล�ยนแปลง และพฒนาการของธรกจในอนาคต

ระบบสารสนเทศท�จะประสบความสาเรจควรจะตองออกแบบใหสอดคลองกบ

ลกษณะขององคการหรอมการพจารณาปจจยดานองคการประกอบดวย และหากมการจดการท�ดใน

การนาระบบสารสนเทศไปใชในองคการกจะเปนปจจยท�มความสาคญอยางย�งตอประสทธภาพ

และประสทธผลของระบบสารสนเทศ และขณะเดยวกนหากองคการมลกษณะท�เปดกวางในการ

ยอมรบการเปล�ยนแปลง หรอมการใชนวตกรรมในองคการกยอมเปนเง�อนไขท�เอ�ออานวยใหระบบ

สารสนเทศประสบความสาเรจในการนามาใชในองคการเชนกน ปฏสมพนธระหวางเทคโนโลย

สารสนเทศกบองคการและการจดการคอนขางจะมความสลบซบซอน ดงน�นจงพบวา หลายคร� งท�

ระบบสารสนเทศของหลายหนวยงานท�มความทนสมยดานเทคโนโลยสารสนเทศแตไมประสบ

ความสาเรจในการนามาตดต�ง เน�องจากขาดความเขาใจถงปจจยดานองคการและการจดการ เชน

โครงสรางองคการ กระบวนการปฏบตงาน พฤตกรรม การตดสนใจ การบรหาร การเมองภายใน

องคการ และวฒนธรรมองคการ

2.1 แนวคดดานความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศกบองคการ

ระบบสารสนเทศเพ�อการจดการ เปนเร� องการออกแบบและการใชเทคโนโลย

สารสนเทศใหเกดประโยชน และมประสทธผล โดยจะตองเขาใจถงส�งแวดลอม โครงสรางหนาท�

การทางาน วฒนธรรม การเมอง ภายในองคการ ตลอดจนบทบาทของผบรหารและระบบการ

ตดสนใจ ในยคแรกของการศกษาเร�องระบบสารสนเทศ มความเช�อวาการนาระบบสารสนเทศ

หรอเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชในองคการจะทาใหเกดผลกระทบอยางใดอยางหน� งตอองคการ

เชน การนาระบบคอมพวเตอรมาใชจะทาใหมการรวมศนยอานาจมากข�น ในขณะท�มคนบางกลม

อาจเช�อวาการนาคอมพวเตอรมาใชจะทาใหมการกระจายอานาจมากข� น หรอเช�อวาการนา

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชจะทาใหผบรหารระดบกลางมบทบาทในการตดสนใจมากข� น

22

เน�องจากมสารสนเทศหรอเทคโนโลยสารสนเทศกบองคการเปนลกษณะหน� งตอหน� ง (one-to-one

relationship) และเปนการมององคการในลกษณะหยดน�ง ซ�งไมสามารถมปฏกรยาโตตอบกบ

ระบบสารสนเทศหรอเทคโนโลยสารสนเทศไดเลย และตอมามความเช�อวาเทคโนโลยสารสนเทศ

ไมไดนาไปสการกระจายอานาจหรอรวมอานาจ แตเปนลกษณะขององคการในดานความร อานาจ

และโครงสรางทางสงคมตางหากท�มผลกระทบตอการเปล�ยนแปลงโครงสรางองคการภายหลงการ

นาเทคโนโลยสารสนเทศมาใช และมความสมพนธ ในลกษณะคอนขางจะซบซอนมาก โดยตว

แปรท�มผลตอความสมพนธระหวางองคการและระบบสารสนเทศ ไดแก สภาพแวดลอมของ

องคการ วฒนธรรม โครงสรางมาตรฐานการปฏบตงาน การเมอง การจดการในการตดสนใจ

2.2 ความสาคญของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ปจจบนมการกลาวถงระบบสารสนเทศกนมาก ไมวาจะเปนหนวยงานของ

ภาคเอกชน หรอภาครฐกตาม การดาเนนงานเกอบทกข�นตอนจะตองมสารสนเทศเขาไปเก�ยวของ

ไมวาจะเปนเร�องการบรหาร หรอการปฏบตงานกตาม เชน รานคาขายสนคากจะมการเกบขอมล

เก�ยวกบสนคาในแตละประเภท ขอมลลกคา ขอมลการขาย ฝายบคคลกจะมขอมลเก�ยวกบ

พนกงานแตละคน เปนตน ตวอยางท�กลาวมาเปนขอมลท�จะนามาใชสรางสารสนเทศ และ

สารสนเทศตางๆ เหลาน� จะทาใหผบรหารขององคการ หรอผจดการวาการขายสนคาเปนอยางไร

บางในระยะเวลาท�ผานมา สนคาประเภทไหนขายด มจานวนสนคาในรานเทาไหร จะตองส�ง

สนคาเพ�มเม�อไหร หรอขอมลเก�ยวกบพนกงาน กสามารถตรวจสอบไดวามพนกงานท�งหมด

เทาไหร มจานวนขาดหรอเกดภาระงานท�มอยในปจจบน หรอจะตองรบเพ�มอกเทาไหร เปนตน ท�

กลาวมาจงเหนไดวาสารสนเทศเปนหวใจสาคญของการดาเนนงานขององคกรในยคปจจบน

สารสนเทศเก� ยวของกบการดาเนนงานของทกระดบในองคกร ในระดบ

ผปฏบตงานจะใชสารสนเทศ เชน พนกงานขายตองอาศยสารสนเทศ เพ�อบอกรายละเอยดตางๆ

เก�ยวกบสนคาจานวนสนคาท�มอยในสตอกสนคา และราคาสนคาใหกบลกคา พนกงานขายจะถอ

วาใบส�งสนคาจากลกคาเปนสารสนเทศของเขา ผจดการฝายขายจะใชรายงานเก�ยวกบการส�งซ�อ

สนคา หรอสถตของยอดขายสนคาเปนสารสนเทศ แตผบรหารระดบสง จะใชสารสนเทศเพ�อ

สนบสนนการตดสนใจ วางแผนการดาเนนงาน หรอใชในการแกปญหาตางๆ ท� เกดข� น ใน

หนวยงานหน� งอาจมขอมลท�จะตองบนทกมากมาย เชน บญชรายรบ รายจาย รายการสงสนคา

รายการรบซ�อสนคา จานวนพนกงาน สถตการยายเขา/ยายออก อตราเงนเดอน โบนส และวนลา

ตางๆ เปนตน จงตองมการจดเกบขอมลเพ�อใหสามารถนาขอมลมาใชไดสะดวกรวดเรวข�น ทาให

ไดสารสนเทศท�เปนระบบมากข� น สารสนเทศในองคกรมบทบาทท�สาคญตอองคกรมากเพราะ

23

องคกรมความจาเปนตองแขงขนเพ�อใหทนกบเวลา ตลอดจนเพ�มประสทธภาพการทางานตางๆ ให

องคกรอยรอดไดในสงคมปจจบนท�มการเปล�ยนแปลงอยตลอดเวลา

ระบบสารสนเทศเปนระบบท�ประกอบดวยคน เคร�องคอมพวเตอร และอปกรณ

ตางๆ ท�ทางานประสานกนเพ�อจดทาสารสนเทศ สาหรบสนบสนนการปฏบตงาน การจดการและ

กระบวนการตดสนใจของผบรหารขององคกร ระบบสารสนเทศเปนการนาเอาคอมพวเตอรมาใช

ในการประมวลขอมลอยางมประสทธภาพ เพ�อใหไดสารสนเทศท�ตองการ ในการนาไปใชปรบปรง

งานใหมประสทธภาพมากย�งข� น หรอชวยในการตดสนใจ ถาเปนระบบสารสนเทศท�ดและ

ทนสมยจะสามารถจดเตรยมรายงานไดตามความตองการและสามารถหาคาตอบใหแกผตดสนใจได

เหมอนๆ กบรายงานเฉพาะเร�อง ระบบสารสนเทศท�ดน�นจะตองมความเหมาะสมกบองคกรซ�งแต

ละองคกรมความตองการสารสนเทศไมเหมอนกน ข�นอยกบเปาหมายขององคกรและข�นอยก บ

ลกษณะการตดสนใจของผบรหาร ผบรหารมกจะไดรบสารสนเทศท�ไมตรงกบความตองการ เชน

ไดรบสารสนเทศมากเกนไป สารสนเทศท�ไมอยในรปแบบท�ตองการ สารสนเทศท�ไมไดรบใน

เวลาท�ตองการ สารสนเทศท�เหมาะสมในการนาไปใชสนบสนนการตดสนใจ การจดเตรยม

สารสนเทศใหกบผใชจะเปนรปแบบใดน�นอยกบความตองการของผใชเปนหลกจงจะทาใหเกด

ประโยชนสงสด

2.3 ประโยชนของระบบสารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศมสวนชวยเพ�มประสทธภาพในการดาเนนงานและการ

แขงขนของธรกจ ท�งในปจจบนและอนาคต โดยท�ระบบสารสนเทศท�มประสทธภาพจะจดระบบ

สารสนเทศในองคการใหสามารถตอบสนองความตองการของผใช ซ�งจะทาใหการปฏบตงานและ

การแกปญหาสะดวก รวดเรว และถกตอง ซ�งจะสงผลตอการเพ�มประสทธภาพในการดาเนนงาน

ของธรกจ ซ�งในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศไดรบความสนใจนามาใชงานในหลายลกษณะ และ

เกอบทกธรกจ โดยท�พฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศไดสงผลกระทบในวงกวางไปทกวงการ

ท�งภาคเอกชน และราชการ ระบบสารสนเทศชวยสรางประโยชนตอการดาเนนงานขององคกรได

ดงน�

2.3.1 ชวยใหผใชสามารถเขาถงสารสนเทศท�ตองการไดอยางรวดเรวและทนตอ

เหตการณเน�องจากอมลถกจดเกบและบรหารอยางเปนระบบ ทาใหผบรหารสามารถเขาถงขอมลได

อยางรวดเรวในรปแบบท�เหมาะสมและสามารถนาขอมลมาใชประโยชนทนตอความตองการ

2.3.2 ชวยในการกาหนดเปาหมายกลยทธและการวางแผนปฏบตการ โดยผบรหาร

สามารถนาขอมลท�ไดจากระบบสารสนเทศมาชวยในการวางแผนและกาหนดเปาหมายในการ

24

ดาเนนงานเร�องจากสารสนเทศถกรวบรวมและจดการอยางเปนระบบ ทาใหมประวตของขอมล

อยางตอเน�อง สามารถท�จะบงช�แนวโนมของการดาเนนงานวานาจะเปนไปในลกษณะใด

2.3.3 ชวยในการตรวจสอบการดาเนนงาน เม�อแผนงานถกนาไปปฏบตในชวง

ระยะเวลาหน�ง ผควบคมจะตองตรวจสอบผลการดาเนนงานโดยนาขอมลบางสวนมาประมวลผล

เพ�อประกอบการประเมนสารสนเทศท�ไดจะแสดงใหเหนผลการดาเนนงานวาสอดคลองกบ

เปาหมายท�ตองการเพยงไร

2.3.4 ชวยในการศกษาและวเคราะหสาเหตของปญหา ผบรหารสามารถใชระบบ

สารสนเทศประกอบการศกษาและการคนหาสาเหต หรอขอผดพลาดทเกดข�นในการดาเนนงาน ถา

การดาเนนงานไมเปนไปตามแผนท�วางไว โดยอาจจะเรยกขอมลเพ�มเตมออกมาจากระบบ เพ�อให

ทราบวาความผดพรากในการปฏบตงานเกดข�นจากสาเหตใด หรอจดรปแบบสารสนเทศในการ

วเคราะหปญหาใหม

2.3.5 ชวยใหผใชสามารถวเคราะหปญหาหรออปสรรคท�เกดข� น เพ�อหาวธ

ควบคม ปรบปรงและแกไขปญหา สารสนเทศท�ไดจากการประมวลผลจะชวยใหผบรหารวเคราะห

วา การดาเนนงานในแตละทางเลอกจะชวยแกไขหรอควบคมปญหาท�เกดข�นไดอยางไร ธรกจตอง

ทาอยางไรเพ�อปรบเปล�ยนหรอพฒนาใหการดาเนนงานเปนไปตามแผนงานหรอเปาหมาย

2.3.6 ชวยลดคาใชจาย ระบบสารสนเทศท�มประสทธภาพชวยใหธรกจลดเวลา

แรงงาน และคาใชจายในการทางานลง เน�องจากระบบสารสนเทศสามารถรบภาระงานท�ตองใช

แรงงานจานวนมาก ตลอดจนชวยลดข�นตอนในการทางาน สงผลใหธรกจสามารถลดจานวนคน

และระยะเวลาในการประสานงานใหนอยลง โดยผลงานท�ออกมาอาจเทาหรอดกวาเดม ซ�งจะเปน

การเพ�มประสทธภาพและศกยภาพในการแขงขนของธรกจ

2.4 แนวโนมการใชเทคโนโลยขององคการ

ปจจบนพฒนาการและการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตในองคการ สงผล

ใหเกดการเปล�ยนแปลงท�งโดยทางตรงและทางออม ซ�งกอใหเกดความทาทายแกผบรหารใน

อนาคตใหนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชใหเกดประโยชนสงสดแกองคการ โดยผบรหารตองม

ความร ความเขาใจ และวสยทศนตอแนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศ เพ�อใหสามารถตดสนใจ

นาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชงานอยางมประสทธภาพ โดยการปรบปรงรปแบบการทางานของ

องคการเทคโนโลยสารสนเทศหลายอยางไดถกนาเขามาใชภายในองคการ และสงผลให

กระบวนการในการทางานไดเปล�ยนรปแบบไป การเปล�ยนรปแบบของกระบวนการทางานและ

ประสานงานในองคการใหมประสทธภาพดย�งข� น เปนเคร� องมอท�มประสทธภาพในการ

บรหารงานของผบรหารในระดบตางๆ ขององคการ มการสนบสนนการดาเนนงานเชงกลยทธ

25

ผบรหารสามารถนาขอมลท�ไดรบจากการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเปนแนวทางในการ

ตดสนใจและการสรางความไดเปรยบเหนอกวาคแขงขน ในอนาคตการแขงขนในแตละธรกจม

ความรนแรงมากข�น การบรหารงานของผบรหารท�มสารสนเทศท�มประสทธภาพมาประกอบใน

การตดสนใจ จะสามารถแกไขปญหาและบรหารงานไดอยางมประสทธภาพข�น ดงน�นผบรหารใน

อนาคตจะตองสามารถประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศท�ดใหกบตนเองและองคการ ประกอบกบ

การนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชภายในองคการ ทาใหการทางานเกดความคลองตวและม

ประสทธภาพ จะเหนไดวา เทคโนโลยสารสนเทศท�จะนามาประยกตในหลายๆ ดาน โดย

เทคโนโลยจะชวยเปล�ยนแปลง และปรบปรงคณภาพของการทางานใหดข�น หรอแมกระท�งชวยลด

คาใชจายในเร�องแรงงาน และวสดส�นเปลองตางๆ ลง แตยงคงรกษา หรอเพ�มคณภาพในการทางาน

หรอการใหบรการลกคาท�ดข�น ซ�งเปนท�แนนอนวาเทคโนโลยจะถกนามาใชในการเปล�ยนแปลง

และปรบปรงกระบวนการในการดาเนนงานขององคการมากข�นในอนาคต ในชวงแรกของการนา

คอมพวเตอรมาใชงานทางธรกจคอมพวเตอรจะถกใชเปนเพยงอปกรณหลกท�ชวยในการเกบและ

คานวณขอมลตางๆ เทาน�น แตในปจจบนคอมพวเตอรไดถกพฒนาใหมศกยภาพมากข�น โดย

สามารถท�จะตอเปนระบบเครอขาย เพ�อแลกเปล�ยนขอมลระหวางคอมพวเตอรจากท�งภายใน

องคการหรอภายนอกองคการ โดยไมจากดขอบเขตวาผใชจะอยหางไกลกนเทาใด กสามารถตดตอ

เพ�อท�จะแลกเปล�ยนขอมลขาวสารซ�งกนและกนไดจากทกหนแหงท�วโลก

จากท�กลาวมาจะเหนไดวา ระบบสารสนเทศมความสาคญในการบรหารจดการ

ภายในองคกร เพราะทาใหการทางานมประสทธภาพมากย�งข�นโดยเฉพาะอยางย�งในปจจบน

ส�งแวดลอมโลกมการเปล�ยนแปลงอยตลอดเวลา และมการแขงขนทางธรกจสง องคกรท�มระบบ

การบรหารงานท�มประสทธภาพและเขาถงขอมลไดเรวเทาน�นถงจะอยรอดไดในปจจบน ดงน�น

ผบรหารขององคกรนบวาเปนผท�มบทบาทในการท�จะพฒนาระบบสารสนเทศของตนเองใหมความ

ทนสมยและนามาใชไดอยางมประสทธภาพเพราะปจจบนการนาเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชใน

วงการธรกจกเพ�อลดตนทนการผลต สนบสนนการตดสนใจในการบรหารงานและใชในการ

แขงขนทางธรกจเพ�อกอใหเกดประโยชนในดานตางๆ สาหรบองคกร นอกจากน� ยงสรางความ

แขงแกรงทางดานธรกจ เพ�มประสทธภาพในการผลตสนคาและบรการ เพ�มขดความสามารถใน

การแขงขนนาไปสเศรษฐกจยคใหมตอไปในอนาคต

3. แนวคดเก�ยวกบการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ

ปจจบนรฐบาลใหความสาคญตอการใชเทคโนโลยสารสนเทศ โดยสามารถ

พจารณาไดจากหลงการปฏรประบบราชการ ป พ.ศ. 2540 ไดมการต�งกระทรวงเทคโนโลย

สารสนเทศและการส�อสาร ซ�งกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร ไดกาหนดนโยบาย

26

เทคโนโลยสารสนเทศ พ.ศ. 2544 – 2553 มขอบเขตกวางขวางครอบคลมยทธศาสตร 5 ดาน คอ

(สานกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต, 2545 : 4-6)

3.1 เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานภาครฐ (e-Government) ใชในการ

พฒนา การปฏรปงานวางแผน และงบประมาณ การจดองคการ การพฒนาบคลากรของรฐ การ

พฒนาการบรหารและการใหบรการโดยรวม โดยมงใหเกดความกะทดรด ความประหยด

ประสทธภาพและประสทธผล โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศควบคการปรบข�นตอนและ

กระบวนการทางาน

3.2 เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานพาณชกรรม (e-Commerce) ใชเปน

การปฏรปการพาณชยของประเทศใหมโอกาสในตลาดตางประเทศดข�น มการปรบปรงกฎหมายท�

เก�ยวของกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสและงานเก�ยวเน�อง รวมถงจดการใหมการชาระเงนผาน

ระบบอเลกทรอนกสท�มความปลอดภยสง มการสรางระบบฐานขอมลและการจดการขอมลท�

ทนสมยเพ�อชวยใหการสงเสรมผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใหเปนกาลงสาคญของ

ระบบเศรษฐกจใหม ท� งน� รวมถงการพฒนาบคลากรทกประเภทและทกระดบกบการพฒนา

โครงสรางพ�นฐานท�เจรญเตบโตเปนธรกจเสรรองรบการพฒนาการพาณชยใหเจรญม�นคงตอไป

3.3 เทคโนโลยสารสนเทศเพ� อการพฒนาดานอตสาหกรรม (e-Industry)

โดยเฉพาะระบบอนเทอรเนตมาใชประโยชนในการพฒนาขอมลของศนยการตลาด และตลาดกลาง

สนคาอตสาหกรรม และสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมท� งระบบ รวมท� งการพฒนา

อตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะซอฟตแวร และอเลกทรอนกส รวมถงการพฒนา

ภาคเกษตรและอตสาหกรรมเกษตรใหเปนกาลงสาคญท�เขมแขงของเศรษฐกจไทยในยคใหม

3.4 เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานการศกษา (e-Education) เนนการ

จดการ จดสราง สงเสรม สนบสนนโครงสรางพ�นฐานสารสนเทศและอปกรณเก�ยวเน�องกบ

การศกษาและการเรยนร รวมถงวชาการ ความร สารสนเทศตางๆ และผสอน อนจะมสวนในการ

จดหาและการบรการศกษา และฝกอบรมท�งวชาการและทกษะ เพ�อพฒนาและยกระดบคณภาพ

ความรของทรพยากรมนษยของไทยเปนประชากร กาลงคน และกาลงแรงงานท�มคณภาพและ

สมบรณดวยภมปญญาและการเรยนร สามารถสรางสรรคเศรษฐกจและสงคมใหมความ

เจรญกาวหนาทดเทยมประเทศท�พฒนาแลวไดโดยเรว

3.5 เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการพฒนาดานสงคม (E-Society) เปนการพฒนา

องคประกอบท�สาคญ และจาเปนท�จะสรางใหสงคมไทยในศตวรรษท� 21 เปนสงคมท�ดงาม ม

ความสมบรณเพยงพอ มคณธรรมอนดงามและศาสนาแทรกซมอยในใจของประชากรทกหมคณะ

เพ�อลดการเหล�อมล�าในการเขาถงสารสนเทศและความร ทาใหเกดการสรางชมชนแหงการเรยนรท�

27

สามารถพฒนาทรพยากรมนษยท�มคณคา และรเทาทนถงประโยชนและโทษ หรอภยจากการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ

สาหรบในสวนของกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถ�น ในฐานะหนวยงาน

กลางท�ตองประสานการดาเนนงานแระสานขอมลสารสนเทศกบองคการปกครองสวนทองถ�นท�ว

ประเทศ จงไดมการจดทาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศใหกบองคการปกครองสวนทองถ�น ให

สามารถนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาในการเพ�มประสทธภาพในการปฏบตงาน การ

บรหารงานใหเปนไปอยางมสมฤทธ� ผลโดยกาหนดยทธศาสตร แผนการพฒนาดงน�

ตารางท� 1 แผนยทธศาสตรและแผนงานโครงการตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ

องคกรปกครองสวนทองถ�น

ยทธศาสตร แผนงานโครงการ

1. พฒนาโครงสรางพ�นฐานดานเทคโนโลย

สารสนเทศของทองถ�น

- แผนพฒนาโครงสรางพ�นฐานเครอขาย

สารสนเทศ

2. พฒนา ICT เพ�อการบรหาร จดการ และ การ

ใหบรการ

- แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการบรหาร

จดการ

- แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการใหการ

บรการ

- แผนการพฒนาระบบภมสารสนเทศทองถ�น

3. พฒนา ICT เพ�อยกระดบคณภาพชวตของ

ชมชนในทองถ�น

- แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการ

ประชาสมพนธงานทองถ�น

- แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการพฒนา

ดานสงคม

- แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อการเรยนร

ตลอดชวตของชมชน

- แผนพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อโรงเรยน

ในชมชน

4. พฒนา ICT เพ�อสงเสรมเศรษฐกจทองถ�น - แผนพฒนาระบบสารสนเทศเพ�อสงเสรม

เศรษฐกจและการทองเท�ยว

5. พฒนาทรพยากรบคคลเพ�อการทางานภายใต

วฒนธรรมอเลกทรอนกส (e-Culture)

- แผนพฒนาทรพยากรบคคลเพ�อการทางาน

ภายใตวฒนธรรมอเลกทรอนกส (e-Culture)

28

4. แนวคดเก�ยวกบองคกรปกครองสวนทองถ�นในรปแบบขององคการบรหารสวนตาบล

4.1 ความเปนมาขององคการบรหารสวนตาบล

การบรหารและการปกครองทองถ�นของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางย�งในรปของ

องคการบรหารสวนตาบลน�นเคยมมากอนแลวแตประสบปญหาความไมพรอมในดานตางๆ หลาย

ประการท�งในรายไดและบคลากร เน�องจากทองถ�นไมมฐานภาษ และเกบภาษบารงทองท�ไดนอย

อกท�งบคลากรสวนใหญมขดความสามารถในการบรหารงานจากด เชน จดทางบประมาณไมเปน

เปนตน องคการบรหารสวนตาบลจงถกยกเลกในเวลาตอมา โดยประกาศคณะปฏวตฉบบท� 326 ลง

วนท� 13 ธนวาคม 2515 นบต�งแตบดน�นเปนตนมา ประเทศไทยกไมมหนวยการปกครองทองถ�น

ระดบตาบล จนกระท�งในป พ.ศ.2535 เม�อรฐบาลภายใตการนาของนายชวน หลกภย นายกรฐมนตร

ไดกาหนดนโยบายดานการเมองการปกครอง ท�จะสงเสรมใหองคการปกครองทองถ�นระดบตาบล

เปนนตบคคลเพ�อใหมความคลองตวและรวมกนแกไขปญหาของประชาชนในตาบลไดอยางม

ประสทธภาพ

กระทรวงมหาดไทยจงไดมคาส�งท� 802/2535 ลงวนท� 28 ตลาคม 2535 และคาส�ง

ท� 816/2535 ลงวนท� 2 พฤศจกายน 2535 แตงต�งคณะกรรมการข�นมา เพ�อศกษาปรบปรงระบบการ

บรหารการปกครองทองถ�นและในเวลาตอมารฐบาลไดมคาส�งสานกนายกรฐมนตรท� 262/2535 ลง

วนท� 11 ธนวาคม 2535 แตงต�ง “คณะกรรมการปรบปรงระบบการบรหารการปกครองทองถ�น” เพ�อ

ทาการศกษาและพจารณาปรบปรงสภาตาบลตามประกาศคณะปฏวต ฉบบท� 326 พบวา สภาตาบล

ไดจดต� งมาเปนระยะเวลากวา 20 ป ไมมฐานะเปนนตบคคล ทาใหไมสามารถดาเนนไปอยางม

ประสทธภาพ ขาดความคลองตวในการบรหารงาน สมควรปรบปรงฐานะของสภาตาบลและการ

บรหารงานของสภาตาบลเสยใหมใหสามารถรองรบการกระจายอานาจไปสประชาชนไดมากย�งข�น

รวมท�งใหยกฐานะสภาตาบลซ� งมรายไดรองรบการกระจายอานาจไปสประชาชนไดมากย�งข� น

รวมท�งใหมการยกฐานะสภาตาบลซ�งมรายไดตามเกณฑท�กาหนดข�นเปน องคการบรหารสวน

ตาบล” ซ�งเปนราชการบรหารสวนทองถ�น

ดงน�นเม�อรฐสภาไดมมตผานรางกฎหมายสภาตาบลและองคการบรหารสวน

ตาบล และประกาศใชเปนพระราชบญญตสภาตาบล และองคการบรหารตาบล พ.ศ.2537 โดยมผล

ใชบงคบเม�อประกาศในราชกจจานเบกษาพนกาหนดไปแลว 90 วน ทาใหในเวลาตอมามการยกเลก

สภาตาบลตามประกาศคณะปฏวตฉบบท� 326 ท� งหมดท�วประเทศอกคร� งหน� งแตใหบรรดา

คณะกรรมการสภาตาบลท�มอยกอนกฎหมายฉบบน� ใชบงคบอยในตาแหนงตอไปจนกวาจะพนจาก

ตาแหนงตามวาระของประกาศคณะปฏวตฉบบท� 326 และใหกระทรวงมหาดไทยยกฐานะสภา

29

ตาบลดงกลาวข�นมาเปน “สภาตาบล” ตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล

พ.ศ.2537 โดยมฐานะเปนนตบคคล

กรณสภาตาบลใดท�มรายไดไมรวมเงนลงทนในปงบประมาณท�ลวงมาตดตอกน 3

ปกอน วนท� พ.ร.บ.ฉบบน� ประกาศในราชกจจานเบกษา (กอนวนท� 2 ธนวาคม 2537) เฉล�ยไมต �า

กวาปละ 150,000 บาท กระทรวงมหาดไทยจะทาการยกฐานะสภาตาบลน�นข�นเปน “องคการบรหาร

สวนตาบล (อบต.)” ภายใน 90 วน นบแตวนท� พ.ร.บ. ฉบบน� ใชบงคบ ดงน�นจงไดยกฐานะสภา

ตาบล 617 แหง ข�นเปนองคการบรหารสวนตาบล องคการบรหารสวนตาบลจงเกดข�นอกคร� งหน� ง

โดยมฐานะเปนนตบคคลและเปนราชการบรหารสวนทองถ�นระดบลางสด ถาสภาตาบลใดมรายได

เขาเกณฑตามท�กฎหมายกาหนดไวตามมาตรา 40 กจะตองยกฐานะสภาตาบลน�นข�นเปน อบต. ซ�ง

จะทาใหสภาตาบลมจานวนลดลงทกปจนกระท�งหมดส�นไปคาดกนวาในป พ.ศ. 2541-2542 สภา

ตาบลท�มอยในประเทศจะไดรบการยกฐานะเปน อบต. ท�งหมด เม�อสภาตาบลใดไดรบการยกฐานะ

เปน อบต. แลวกพนสภาพจากตาบลนบต�งแตวนท�ไดประกาศจดต�งข�นเปน อบต. เปนตน บรรดา

งบประมาณทรพยสน สทธเรยกรองหน� และเจาหนาท�ของสภาตาบลใหโอนไปเปนของ อบต. ถา

อบต. ใดมความพรอมเขาเกณฑการขอจดต�งเปนเทศบาลไดกใหตราพระราชกฤษฎกายกฐานะ

อบต. น�นข�นเปนเทศบาล เม�อมฐานะเปนเทศบาล บรรดางบประมาณ ทรพยสน สทธ สทธเรยกรอง

หน�พนกงานสวนตาบล และลกจางของ อบต. ใหโอนไปเปนของเทศบาลท�จดต�งข�นน�น นอกจากน�

บรรดาขอบงคบตาบลท�ไดใชบงคบในเร� องใดอยกอนแลวใหยงคงใชบงคบไดตอไปเปนการ

ช�วคราวจนกวาจะไดมการตราเทศบญญตในเร�องน�นข�นมาใหม

สาหรบอาณาเขตพ�นท�ความรบผดชอบของ อบต. น�น เน�องจากรปแบบของ อบต.

ในปจจบนเกดข�นจากการยกฐานะสภาตาบลท�มรายไดตามเกณฑของมาตรา 40 แหง พ.ร.บ. สภา

ตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 ฉะน�นอาณาเขตหรอพ�นท�ความรบผดชอบ อบต. ท�

จดต�งข�นกคอ พ�นท�ของสภาตาบลเดมท�มอยกอนยกฐานะเปน อบต. น�นเอง ถาตาบลใดมพ�นท�อยท�ง

ในและนอกเขตหนวยราชการบรหารสวนทองถ�น กใหหมายความรวมถงเฉพาะพ�นท�ท�อยนอกเขต

หนวยการบรหารราชการทองถ�น เชนเดยวกบสภาตาบล แตท�งน� ไมรวมถงองคการบรหารสวน

จงหวด

องคการบรหารสวนตาบลเปนองคกรปกครองสวนทองถ�นรปแบบหน� งท�มพ�นท�

รบผดชอบในเขตตาบลท�อยนอกเขตเทศบาลหรอองคกรปกครองทองถ�นอ�น องคการบรหารสวน

ตาบลจดต�งข�นตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 แกไข

เพ�มเตมฉบบท� 3 พ.ศ. 2542 มฐานะเปนนตบคคลมความเปนอสระในการดาเนนงานภายใน

ขอบเขตท�กฎหมายกาหนด มรายไดและทรพยสนเปนของตนเอง เปนราชการสวนทองถ�น โดย

30

ราษฎรเลอกต�งผแทนแตละหมบาน เขาไปเปนสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลมอานาจ

หนาท�ตดสนใจในการบรหารงานของตาบลภายใตขอบเขตของกฎหมายท�ไดกาหนดไว โดยม

จดมงหมายสาคญเพ�อดแลทกขสขและใหบรการประชาชนในหมบาน ตาบลในเขตความ

รบผดชอบขององคการบรหารสวนตาบลแทนรฐบาลกลางมฐานะเปนนตบคคล และเปนราชการ

สวนทองถ�น แบงออกเปน 3 ขนาด ไดแก องคการบรหารสวนตาบลขนาดใหญขนาดกลางและ

ขนาดเลก มอานาจหนาท�ในการพฒนาตาบลท�งในดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และ

อานาจหนาท�อ�น ๆ ตามท�กฎหมายกาหนดรวมท�งมงบประมาณ และมพนกงานขององคการ

บรหารสวนตาบลเอง (บญญต พมพนธ, 2549: 36)

4.2 โครงสรางการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบล

องคการบรหารสวนตาบลมโครงสรางการบรหารงานตามพระราชบญญตสภา

ตาบลและองคการบรหารสวนตาบล (ฉบบท� 5) พ.ศ. 2546 มโครงสรางการบรหารงานแบง

ออกเปน 2 สวน ประกอบดวย 1) สภาองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวยสมาชกสภา-

องคการบรหารสวนตาบลซ�งมาจากการเลอกต�งโดยประชาชนผมสทธเลอกต�งในแตละหมบาน

ในเขตองคการบรหารสวนตาบลน�น ตามกฎหมายวาดวยการเลอกต�งสมาชกสภาทองถ�นหรอ

ผบรหารทองถ�นจานวนหมบานละ 2 คนถาองคการบรหารสวนตาบลใดมเพยง 2 หมบานใหสภา

องคการบรหารสวนตาบลน�นมสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล จานวนหมบานละ 3 คน ถา

องคการบรหารสวนตาบลใดมเพยง 1 หมบาน ใหสภาองคการบรหารสวนตาบลน�นมสมาชกสภา

องคการบรหารสวนตาบลจานวน 6 คน สภาองคการบรหารสวนตาบลมประธานสภาองคการ

บรหารสวนตาบล 1คน รองประธานองคการบรหารสวนตาบล 1 คนซ�งสภาเลอกจากสมาชกและ

ใหนายอาเภอเปนผแตงต�งดารงตาแหนงจนครบอายของสภาองคการบรหารสวนตาบลซ�งมอาย

4 ป หรอมการยบสภาองคการบรหารสวนตาบลในสภาองคการบรหารสวนตาบลจะมเลขานการ

สภาองคการบรหารสวนตาบล 1 คน ซ�งสภาเลอกจากปลดองคการบรหารสวนตาบลหรอสมาชก

สภาองคการบรหารสวนตาบล ดารงตาแหนงจนครบอายของสภาองคการบรหารสวนตาบลหรอ

มการยบสภาองคการบรหารสวนตาบลหรอสภามมตใหพนจากตาแหนง สาหรบการประชมสภา

องคการบรหารสวนตาบลในปหน� งใหมสมยประชมสามญ 2-4 สมย แลวแตสภาองคการบรหาร

สวนตาบลจะกาหนดสมยประชมสภาตาบลสมยหน� ง ๆ ใหมกาหนดไมเกน 15 วน แตถาในกรณ

เม�อมความจาเปนเพ�อประโยชนขององคการบรหารสวนตาบลสามารถขอเปดประชมวสามญได

ในสมยประชมวสามญใหกาหนดไมเกน 15 วน อานาจหนาท�ของสภาองคการบรหารสวนตาบล

ประกอบดวยการเลอกประธานสภา รองประธานสภาและเลขานการสภาองคการบรหารสวน

ตาบล รบทราบนโยบายขององคการบรหารสวนตาบล กอนท�นายกองคการบรหารสวนตาบลเขา

รบหนาท�และรบทราบรายงานแสดงผลการปฏบตงานตามนโยบายท�นายกองคการบรหารสวน

31

ตาบลไดแถลงไวตอสภาองคการบรหารสวนตาบลเปนประจาทกป สภาองคการบรหารสวน

ตาบลตองใหความเหนชอบแผนพฒนาองคการบรหารสวนตาบลเพ�อใชเปนแนวทางในการ

บรหารจดการขององคการบรหารสวนตาบลพจารณาและเหนชอบรางขอบญญตงบประมาณ

รายจายเพ�มเตมควบคมการปฏบตงานของนายกองคการบรหารสวนตาบลใหเปนไปตามกฎหมาย

นโยบายแผนพฒนาขอบญญต ระเบยบและขอบงคบของทางราชการ ในท�ประชมสภาองคการ

บรหารสวนตาบล สมาชกสภามสทธต�งกระทถามตอนายกหรอรองนายกในเร�องใดอนเก�ยวกบ

งานในหนาท� เสนอญตตขอเปดอภปรายท�วไปเพ�อใหนายกแถลงขอเทจจรงหรอแสดงความ

คดเหนในปญหาท�เก�ยวกบการบรหารองคการบรหารสวนตาบลโดยไมมการลงมต 2) คณะ

ผบรหารองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวย นายกองคการบรหารสวนตาบล 1 คน ซ� งมา

จากการเลอกต�งโดยตรงของประชาชนตามกฎหมายวาดวยการเลอกต�งสมาชสภาทองถ�นหรอ

ผบรหารทองถ�นดารงตาแหนงนบแตวนเลอกต�งและมวาระอยในตาแหนงคราวละ 4 ป นบต�งแต

วนเลอกต�ง แตจะดารงตาแหนงตดตอกนเกน 2 วาระไมได นายกองคการบรหารสวนตาบล

สามารถแตงต�งรองนายกองคการบรหารสวนตาบล ซ�งไมสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล

ไดไมเกน 2 คน แตงต�งเลขานการนายก ซ�งมไดเปนสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล หรอ

เจาหนาท�ของรฐได 1 คน สาหรบอานาจหนาท�กอนท�เขารบหนาท� นายกองคการบรหารสวน

ตาบลตองแถลงนโยบายตอสภาองคการบรหารสวนตาบลโดยไมมการลงมตหากไมสามารถ

ดาเนนการไดใหทาเปนหนงสอแจงตอสมาชกสภาองคการบรหารทกคนและจดทารายงาน

แสดงผลการปฏบตงานตามนโยบายท�ไดแถลงไวตอสภาองคการบรหารสวนตาบลเปนประจาทก

ป อานาจหนาท�ของคณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบลประกอบดวย การกาหนดนโยบาย

โดยไมขดตอกฎหมาย และรบผดชอบในการบรหารราชการขององคการบรหารสวนตาบลให

เปนไปตามกฎหมาย นโยบาย แผนพฒนา ขอบญญต ระเบยบ และขอบงคบของทางราชการ ส�ง

อนญาต และอนมต เก�ยวกบราชการขององคการบรหารสวนตาบลแตงต�งถอดถอนรองนายกฯ

และเลขานการ วางระเบยบเพ�อใหงานขององคการบรหารสวนตาบลเปนไปดวยความเรยบรอย

รกษาการใหเปนไปตามขอบญญต ปฏบตหนาท�อ�นตามท�บญญตไว ในพระราชบญญตและ

กฎหมายอ�น ควบคมและรบผดชอบในการบรหารราชการขององคการบรหารสวนตาบลตาม

กฎหมาย และเปนผบงคบบญชาพนกงานสวนตาบลและลกจางขององคการบรหารสวนตาบล

นายก หรอรองนายกองคการบรหารสวนตาบล หรอผซ� งนายกมอบหมายมสทธเขาประชมสภา

และมสทธแถลงขอเทจจรงตลอดจนแสดงความคดเหนเก�ยวกบงานในหนาท�ของตนตอท�ประชม

แตจะไมมสทธออกเสยงคะแนนกรณท�ไมมผดารงตาแหนงประธานสภาและรองประธานสภา

หรอกรณสภาองคการบรหารสวนตาบลถกยบตามกฎหมาย หากมกรณท�สาคญและจาเปน

เรงดวนซ� งถาปลอยไวเน�นชาไปจะกระทบตอประโยชนสาคญของรายการหรอราษฎร นายก

องคการบรหารสวนตาบลสามารถท�จะดาเนนการไปพลางกอนเทาท�จาเปนกได แตเม�อไดเลอก

32

ประธานสภาองคการบรหารสวนตาบลแลวใหเลอกประชมสภาองคการบรหารสวนตาบลเพ�อให

นายกองคการแถลงนโยบายโดยไมมการลงมตภายใน 15 ว น นบต� งแตท�มการเลอกต� ง

ประธานสภา กรณท�นากองคการบรหารสวนตาบลปฏบตการท�อาจเสยหายแกองคการบรหาร

สวนตาบลหรอราชการและนายอาเภอช� แจงแนะนาตกเตอนไมปฏบตตาม ในกรณฉกเฉนหรอ

จาเปนเรงดวนท�จะรอชาไมได นายอาเภอมอานาจออกคาส�งระงบการปฏบตราชการของนายก

องคการบรหารสวนตาบลไวตามท�เหนสมควรได แลวรบรายงานผวาราชการจงหวดภายใน 15

วน เพ�อวนจฉยท�เหนสมควรโดยเรว การกระทาของนายกองคการบรหารสวนตาบลท�ฝาฝนคาส�ง

นายอาเภอหรอผวาราชการจงหวด ไมมผลผกพนกบองคการบรหารสวนตาบล นอกจากน� แลว

นายกองคการบรหารสวนตาบลยงมหนาท� เสนอรางขอบญญตองคการบรหารสวนตาบล ราง

ขอบงคบงบประมาณรายจายประจาป และรางขอบญญตงบประมาณรายจายเพ�มเตม และเปนเจา

พนกงานตามกฎหมายอาญาในการปฏบตหนาท�ตามพระราชบญญตองคการบรหารสวนตาบล

(มลนธสงเสรมการปกครองทองถ�น, 2546: 4-11)

4.3 อานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล

องคการบรหารสวนตาบลมอานาจหนาท�ในการพฒนาตาบลท�งในดานเศรษฐกจ

สงคมและวฒนธรรม และภายใตกฎหมายบงคบแหงกฎหมาย องคการบรหารสวนตาบลมหนาท�

ตองทาใหเขตองคการบรหารสวนตาบล ไดแก จดใหมและบารงรกษาทางน� าหรอทางบก รกษา

ความสะอาดของถนน ทางน� า ทางเดน และท�สาธารณะ รวมท�งกาจดขยะมลฝอยและส�งปฏกล

ปองกนโรคและระงบโรคตดตอ ปองกนและบรรเทาสาธารณภย สงเสรมการศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ ค มครองดแล และ

บารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและส�งแวดลอม บารงรกษาศลปะจารตประเพณ ภมปญญา

ทองถ�น และวฒนธรรมอนดงามของทองถ�น ปฏบตหนาท�อ�นตามท�ทางราชการมอบหมายโดย

จดสรรงบประมาณหรอบคลากรตามความจาเปนและสมควร นอกจากน� ภายใตบงคบแหง

กฎหมายองคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจการในเขตองคการบรหารสวนตาบล ดงตอไปน�

จดใหมน� าเพ�ออปโภคบรโภคและการเกษตร ใหมและบารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอ�น

ใหมการและบารงรกษาทางระบายน� า ใหมและบารงสถานท�ประชม การกฬา การพกผอนหยอน

ใจและสวนสาธารณะ ใหมและสงเสรมเกษตรกรและกจการสหกรณ สงเสรมใหมอตสาหกรรม

ในครอบครว บารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร การคมครองและดแลรกษา

ทรพยสนอนเปนสาธารณะสมบตของแผนดน หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหาร

สวนตาบลใหมตลาดทาเทยบเรอ และทาขาม กจการเก�ยวกบการพาณชย การทองเท�ยว การผง

เมองอน� ง องคการบรหารสวนตาบลอาจทากจกรรมนอกเขตองคการบรหารสวนตาบลหรอ

รวมกบสภาตาบลองคการบรหารสวนตาบล องคการบรหารสวนจงหวด หรอหนวยการบรหาร

33

ราชการสวนทองถ�นอ�น เพ�อทากจการรวมกนไดเพ�อไดรบคายนยอมจากสภาตาบล องคการ

บรหารสวนตาบล องคการบรหารสวนจงหวด หรอหนวยการบรหารราชการสวนทองถ�นท�

เก�ยวของและกจการน�นเปนกจการท�จาเปนตองทาและเปนการเก�ยวเน�องกบกจการท�อยในอานาจ

หนาท�ของตนนอกจากน� องคการบรหารสวนตาบลยงสามารถออกขอบญญตตาบล องคการ

บรหารสวนตาบลมอานาจในการออกขอบญญตตาบลเพ�อใชบงคบภายในขอบเขตองคการ

บรหารสวนตาบล และอยภายใตกฎเกณฑของกฎหมายคอ องคการบรหารสวนตาบลอาจออก

ขอบญญตตาบลเพ�อใชบงคบในตาบลเพ�อใชบงคบในตาบลไดเทาน�นตองไมขดตอกฎหมาย หรอ

อานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล ในการน� จะกาหนดคาธรรมเนยมในการเรยกเกบ

และกาหนดโทษปรบ ผฝาฝนดวยกไดแตตองไมใหกาหนดโทษปรบเกน 1,000 บาท สาหรบผม

สทธเสนอรางขอบญญตตาบล คอคณะกรรมการบรหาร สมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล

ราษฎรในเขตองคการบรหารสวนตาบลตามกฎหมายเก�ยวกบการเขาช�อใหสภาทองถ�นพจารณา

ออกขอบญญตทองถ�น สภาองคการบรหารสวนตาบลเปนผมอานาจพจารณารางขอบญญตตาบล

โดยนายอาเภอเปนผใหความเหนชอบรางขอบญญตตาบล และประธานคณะกรรมการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบลลงช�อ และประกาศเปนขอบญญตตาบลไป (บญญต พมพนธ, 2549:

40-42)

5. งานวจยท�เก�ยวของ

องคการไมวาจะเปนองคการภาครฐหรอภาคเอกชนตางใหความสาคญกบการนา

เทคโนโลยสารสนเทศมาใชภายในองคการ โดยเฉพาะผบรหารในแตละหนวยงานตางให

ความสาคญตอการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร มาใชในการบรหารจดการภายใน

องคการของตนเอง ผบรหารในอนาคตตองมทกษะโดยเฉพาะความรความเขาใจศกยภาพ และ

สามารถประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางถกตองและเกดประโยชนแกองคการ ผบรหาร

ตองตดสนใจเก�ยวกบการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสดแกองคกร ผบรหาร

ตองรบผดชอบในการกาหนดกลยทธการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อเพ�มประสทธภาพในการ

ดาเนนงานและสรางความไดเปรยบในการแขงขน ซ�งสอดคลองกบงานวจยดงน�

ครรชต มาลยวงศ และคณะ (2539) กลาวไววา งบประมาณในการจดซ�อ พฒนา

และบารงรกษาดานคอมพวเตอรไมเพยงพอ เพราะเน�องจากเทคโนโลยสารสนเทศมการพฒนาอยาง

รวดเรวและตอเน�อง จงทาใหองคการบรหารสวนตาบล จะตองมการเปล�ยนแปลงตามไปดวย

พรอมท�งระบบการทางานกมการเปล�ยนแปลงเชนเดยวกน

ศรศกด� สขช�น (2540) ท�ไดศกษาการนานโยบายเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต

ไปปฏบต ศกษาเฉพาะกรณสานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน สามารถสรปไดวา

34

หนวยงานท�สงกดของขาราชการ ความเตมใจของผปฏบต ศกยภาพขององคกร และประสบการณ

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ มผลกระทบตอการนาเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาตไปปฏบต

กรวทย เลศศร (2543) ท�ไดศกษาถงการใชเทคโนโลยสารสนเทศของผบรหาร

โรงเรยน สงกดกองการศกษาสงเคราะห กรมสามญศกษา สามารถสรปไดวา ผบรหารและผชวย

ผบรหารมสวนชวยสนบสนนในการใชเทคโนโลยสารสนเทศจงจะทาใหองคการประสบ

ความสาเรจในการนาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชภายในโรงเรยน โดยตองมการกาหนดนโยบาย

การบรหารจดการ การวางแผน และการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ จดใหมหองปฏบตการในการ

ใชเทคโนโลยสารสนเทศ และมการนาคอมพวเตอรไปใชในการบรหารและจดการเรยนการสอน

ภายในโรงเรยน มการจดสรรงบประมาณ เพ�อการจดการวสด ครภณฑ เทคโนโลยสารสนเทศ และ

งบประมาณในการซอมบารง ปรบปรง และพฒนาวสดครภณฑ รวมถงงบประมาณในการ

ฝกอบรมพฒนาบคลากร

พระเดช เจรญเดช (2543) ท�ไดศกษาการยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศกบการ

พฒนาระบบสารสนเทศ ของหวหนาสถานตารวจภธร สงกดตารวจภธร ภาค 2 พบแนวคดวา ความ

สนใจในเทคโนโลยสารสนเทศ มความสมพนธกบการพฒนาระบบสารสนเทศ

เสาวเพญ จาปาเปา (2546) ท�ไดศกษาการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการ

บรหารงานราชทณฑ ยงพบวาองคการจะประสบผลสาเรจในการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

บรหารจดการภายในองคการตองใหเจาหนาท� ทกคนในราชทณฑยอมรบการนาเทคโนโลย

สารสนเทศมาใช จงจะทาใหองคการสามารถประสบความสาเรจในการนาเทคโนโลยสารสนเทศมา

ใชในการบรหารจดการภายในองคการไดอยางสมฤทธ� ผล และยงพบวาเจาหนาท�สวนใหญมความร

เทคโนโลยสารสนเทศและไมคอยมประสบการณในการใชคอมพวเตอร

วสกา ดวงออนนาม (2546) ท�ศกษาการใชเทคโนโลยสารสนเทศในวทยาลย

เกษตรและเทคโนโลย สงกดกรมอาชวศกษา ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต (เกษตรศาสตร)

พบวา หวหนางานใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนประจาในดานงานพมพ งานรวบรวมและจดเกบ

ขอมลสารสนเทศ และงานเผยแพรและบรการขอมล และมความชานาญเฉพาะโปรแกรมในกลม

Microsoft Offices สวนครผสอนใชเปนประจาเฉพาะดานงานพมพ และมความสามารถระดบ

ชานาญในการใชโปรแกรมในกลม Microsoft Offices

นฤมล กตตรจระกล (2546) ศกษาถงปจจยท�มความสมพนธกบความตองการใช

อนเทอรเนตตาบลของเจาหนาท� อบต. ในจงหวดนนทบร พบวา เจาหนาท� อบต. ในจงหวด

นนทบร มความตองการใชอนเทอรเนตตาบลอยางมาก และดานความรความเขาใจในการใช

คอมพวเตอร และอนเทอรเนต ความพรอมของ อบต. มความสมพนธในเชงบวกอยางมนยสาคญ

35

ทางสถตกบความตองการใชอนเทอรเนตตาบล ซ� งในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศเขามาม

บทบาทตอชวตประจาวนของคนทกวย ไมวาจะเปนนกเรยน นกศกษา หรอผปกครองตองกาวให

ทนตอการเปล�ยนแปลงของโลกในยคปจจบน จงทาใหไอซทเขามามบทบาทตอชวตประจาของเรา

ทกคน

กญญา เสนขวญแกว (2547) ท�ศกษาถงความตองการและพฤตกรรมการใช

บรการหองเรยนและหองปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศเคล�อนท� พบวา รอยละ 70 ท�ผใชบรการ

มความตองการใชบรการหองเรยนและหองปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศเคล�อนท�อยในระดบ

มาก ซ� งเหนไดวาประชาชนและนกศกษาใหความสนใจตอเทคโนโลยสารสนเทศจงเขาไปใช

บรการหองปฏบตการเคล�อนท�ในการศกษา คนควาหาความรใหมอยตลอดเวลา

อาภา แกวกากง (2547) ท�ไดศกษาถงสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการ

ส�อสารในการจดการศกษาโดยครอบครว พบวา รอยละ 97.5 ของบดามารดา มการใชไอซทในการ

จดการศกษาโดยครอบครว ซ�งทกครอบครวท�ใชไอซทในการจดการศกษา มการใชมลตมเดย เพ�อ

การศกษาโปรแกรมสาเรจรปชด Microsoft Offices และโปรแกรมสาเรจรปท�ใชสรางงานกราฟก

งานท�วไป เชน ดาวนโหลด ไปรษณยอเลกทรอนกส สบคนขอมลและบรการอนเทอรเนตอ�นๆ

เชน เกมออนไลน

ศณยา จโนวฒน (2547) พบดวยวานอกจากไอซทมความสาคญในครอบครวแลว

ยงมความสาคญในการเรยนการสอนในโรงเรยนอกดวย โดยครและนกเรยนสวนใหญเหนวา

โรงเรยนจาเปนตองมคอมพวเตอรในหองเรยน ในหองคอมพวเตอร โดยควรมเคร�องคอมพวเตอร 1

เคร�องตอนกเรยน 2 คน ใหบรการในการสบคนขอมลผานอนเทอรเนต และควรจดกจกรรมตางๆ ท�

เก�ยวของกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร โดยใหผเรยนมสวนรวมและปฏสมพนธ

กนมากท�สด

สทธศกด� อภกลชยสทธ� (2550) ไดพบวา ปญหาในการใชงานระบบสารสนเทศท�

ถกนามาใชประโยชนไมเตมประสทธภาพ ขาดระบบสารสนเทศท�จาเปนในการใชงาน ทาใหขอมล

ท�ไดรบไมสมบรณ ปญหาความซบซอนของระบบทาใหใชงานยาก และการขาดแคลนบคลากรท�ม

ความรความเขาใจดานเทคโนโลยสารสนเทศ บคลากรขาดการฝกอบรมอยางเปนระบบ สวนใน

ดานการกาหนดนโยบายการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร พบวา นายกองคการบรหาร

สวนตาบลสวนใหญไมมการกาหนดนโยบายอยางเปนรปธรรม สวนใหญเปนเพยงการบรหาร

จดการภายในองคกรเอง จงทาใหขาดประสทธภาพในการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชบรหาร

จดการภายในองคกร

36

สนทรศกด� ฤทธ (2551) พบวา การจดทาขอมลเพ�องานสารสนเทศ ขาด

ผเช�ยวชาญดานคอมพวเตอร Hardware และ Software ตางๆ การบรหารและการจดการยงไมม

ระบบท�ถกตองและระบบการทางาน การจดการการใชคอมพวเตอร ความตองการดานเทคโนโลย

สารสนสนมไมมเพยงตอความตองการ เปนระบบแลนเพราะคอมพวเตอรแตละตวจะถกตอเขากบ

คอมพวเตอรศนยกลางโดยตรง ดงน�นถาเคร�องศนยกลางมปญหาขดของกจะทาใหระบบท�งระบบ

ตองหยดชะงกทนท ดานบคลากร ขาดความเขาใจในเร�องการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ผใชตองม

ความรวาสารสนเทศท�ตองการใชในงานน�นๆ มอะไรบาง เราตองการใชสารสนเทศน�นเม�อไร การ

แสวงหาสารสนเทศน�นจากแหลงใด และเรามสารสนเทศอะไรอยแลว จานวนของผใชสารสนเทศก

จะเพ�มข�นเร�อยๆ ดงน�นองคกรตางๆ ตองใหความสนใจ และจาเปนตองมระบบจดการสารสนเทศ

ภายนอกองคกรดวย ซ�งอาจจะเปนปจจยหน�งท�จะทาใหองคกรประสบความสาเรจในการบรหาร

จากงานวจยท�เก�ยวของขางตน สามารถกลาวโดยสรปไดวา องคกรจะประสบ

ความสาเรจในการนาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชภายในไดหรอไมน�น สวนหน� งเกดจากการ

สนบสนนของผบรหาร โดยตองมการกาหนดนโยบายการบรหารจดการ การวางแผน และการ

พฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ รวมท�งเจาหนาท�ทกคนในองคกรตองยอมรบการนาเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชในการบรหารงาน และเจาหนาท�ตองรบรถงนโยบายการนาเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใช ท�งน� จงเปนสาเหตท�ทาใหผวจยมความสนใจท�จะศกษาถงสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

และแนวทางในการกาหนดนโยบายการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสารของนายกองคการ

บรหารสวนตาบล ท�ใชในการสนบสนนการบรหารจดการภายในองคการบรหารสวนตาบล เพ�อ

เปนขอมลในการปรบปรงและพฒนาการบรหารจดการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการ

ส�อสารขององคการบรหารสวนตาบลใหสอดคลองกบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของกรม

สงเสรมการปกครองสวนทองถ�น

6. กรอบแนวคดในการวจย

ภาพท� 1 กรอบแนวคดในการวจย

กระบวนการบรหารงานองคการ

บรหารสวนตาบล

- ผบรหาร

- สานกงานปลด

- สวนการคลง

- สวนสาธารณสข

- สวนการศกษา

- สวนการโยธา

สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการ

บรหารองคการบรหารสวนตาบล

- คอมพวเตอร และอปกรณ (Hardware)

- โปรแกรม (Software)

- บคลากร (Peopleware)

แนวทางการประยกตใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการบรหารองคการ

บรหารสวนตาบล

บทท� 3

วธการวจย

การวจย เร� อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการ

บรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม คร� งน�มจดมงหมายเพ�อตอบวตถประสงคการ

วจยท�กาหนดไว 3 ประการ คอ 1) เพ�อศกษากระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

2) เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล และ

3) เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล โดยผวจยไดกาหนดวธการวจยไวดงน�

1. สถานท�ดาเนนการวจย

2. ประชากรและกลมตวอยาง

3. เคร�องมอในการเกบรวบรวมขอมล

4. การทดสอบเคร�องมอ

5. การวเคราะหขอมลและสถตท�ใช

สถานท�ดาเนนการวจย

การศกษาวจย เร�อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อ

การบรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม คร� งน� ไดดาเนนการศกษาในพ�นท�เฉพาะ

องคการบรหารสวนตาบล ท�อยในอาเภอสนทราย อาเภอแมรม อาเภอหางดง อาเภอสนปาตอง

อาเภอแมแตง อาเภอสารภและอาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรกลมเปาหมาย

ประชากรท�ใชในการศกษา คอ ผบรหารและเจาหนาท�องคการบรหารสวนตาบล

ในอาเภอสนทราย อาเภอแมรม อาเภอหางดง อาเภอสนปาตอง อาเภอแมแตง อาเภอสารภและ

อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม จานวน 344 คน

39

กลมตวอยาง

การสนทนากลม (Focus Group Discussion) ใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง

(Purposive Sample) คอ เลอกผบรหาร ผปฏบตงานดานสารสนเทศ และเจาหนาท� องคการบรหาร

สวนตาบลในอาเภอสนทราย อาเภอแมรม อาเภอหางดง อาเภอสนปาตอง อาเภอแมแตง อาเภอ

สารภและอาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม จานวน 30 คน

หนวยการวเคราะห (Unit of Analysis) คอ องคการบรหารสวนตาบล

เคร�องมอในการเกบรวบรวมขอมล

ขอมลท�ใชในการเกบรวบรวมขอมล แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1.1 การเกบรวบรวมขอมลทตยภม (Secondary data) โดยรวบรวมขอมลจาก

รายงานท�เปนเอกสารและส�งพมพตลอดจนขอมลจากส�ออเลกทรอนกส (Internet) ท�เก�ยวของกบ

งานวจย ผวจยไดศกษาคนควา เอกสารขอมล ขอมลขององคการบรหารสวนตาบล

1.2 การเกบรวบรวมขอมลปฐมภม (Primary data) แบงเปนดงน�

2.1 การใชแบบสอบถาม (questionnaire) ผวจ ยเกบรวมรวบขอมล เก�ยวกบ

สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล และสอบถามเก�ยวกบ

ขอมลทางดานแนวทางการพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล โดยใชแบบสอบถามปลายเปด - ปลายปด

2.2 สนทนากลม (Focus Group Discussion) ในเร�องการ ผเขารวมในการ

สนทนากลม ไดแก ผบรหารองคการบรหารสวนตาบล เจาหนาท�ดานเทคโนโลยสารสนเทศหรอ

กลมบคคลอ�นๆ ท�เก�ยวของดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยนาขอมลท�ไดรบมาวเคราะหเน�อหา

สรางขอสรปประเดนความคดเหนตางๆ ตามท�ปรากฏในการสนทนากลมทกประเดนท�สาคญ

การทดสอบเคร�องมอ

ผวจยไดทาการทดสอบเคร�องมอ โดยการนาแบบสอบถามท�ผวจยสรางข�นนาไป

ทดสอบความตรง (validity) ความเท�ยง (reliability) ดงน�

การทดสอบความตรง (validity) โดยนาแบบสอบถามท�ไดจดทาข�น จากแนวทาง

การตรวจเอกสารและใหสอดคลองกบวตถประสงคการวจย ซ�งเปนพ�นฐานในการทาแบบสอบถาม

และนาเสนอผเช�ยวชาญ ผทรงคณวฒ นกวชาการ ไดทาการทดสอบความเท�ยงตรงในเน�อหา

40

(content validity) ตรวจสอบ วเคราะห ปรบปรงแกไขใหถกตองและครอบคลมเน�อหาท�จะวดให

ถกตองตามวตถประสงค

การทาสอบความเท�ยง (reliability) ของแบบสอบถามท�สรางข� นไปทดสอบกบ

บคลากรขององคการบรหารสวนตาบล ในเขตอาเภอสนทราย อาเภอแมรม อาเภอหางดง อาเภอ

สนปาตอง อาเภอแมแตง อาเภอสารภและอาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม จานวน 20 คน แลว

นามาปรบปรงแกไขกอนนาไปใชจรง โดยนาผลมาทดสอบความเช�อม�น โดยใชวธการวดความ

สอดคลองภายใน (Internal Consistency Method) แบบ Cronbach’s Alpha โดยใชขอคาถามท�มคา

ความเช�อม�นต�งแต 0.70 ข�นไป ถอวาเช�อถอไดคอนขางสง (สชาต ประสทธ� รฐสนธ, 2546: 261)

ซ�งจากการทดสอบไดคาความเช�อม�น เทากบ 0.8521 ซ�งถอวาเช�อถอไดจงนาแบบสอบถามไปใชใน

การเกบรวบรวมขอมล

การวเคราะหขอมลและสถตท�ใช

ในการวจยคร� งน� ใชการวเคราะหขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยใชสถต

เชงพรรณนา เชน อตราสวนรอยละ คาเฉล�ย คาเบ�ยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหเชงคณภาพ คอ การ

สนทนากลม (Focus Group Discussion) ซ�งวธการวเคราะหจาแนกตามวตถประสงค ดงน�

วตถประสงคขอท� 1 เพ�อศกษากระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

วเคราะหขอมลจากการศกษาเอกสารท�เก�ยวของ และนาขอมลมาสงเคราะห

วตถประสงคขอท� 2 เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบล

วเคราะหขอมลโดยการใชแบบสอบถาม (questionnaire) นาขอมลมาวเคราะห

โดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ประกอบการอธบายโดยใชตาราง ดวยเคร�อง

คอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมวเคราะหสถตเพ�อการวจยทางสงคมศาสตร ดงน�

1. ทาการวเคราะหขอมลจากแบบประเมนระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการ

จดการความรท�ไดรบจากการประเมนระบบฯของผใชงานระบบฯท�มสวนรวม โดยใชแบบมาตรา

ประมาณคา 5 ระดบ ดงน�

41

5 หมายถง มการใชงานระดบมากท�สด

4 หมายถง มการใชงานระดบมาก

3 หมายถง มการใชงานระดบปานกลาง

2 หมายถง มการใชงานระดบนอย

1 หมายถง มการใชงานระดบนอยท�สด

2. วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ในการคานวณคาทางสถต

ดงตอไปน� คอ คานวณคาความถ� คารอยละ คาเฉล�ยเลขคณต (

X ) และคาสวนเบ�ยงเบนมาตรฐาน

(S.D.)

3. แปลความหมาย โดยแปลความหมายคาเฉล�ยเลขคณต ตามมาตราสวนประมาณ

คา (สชาต ประสทธ� รฐสนธ, 2535 : 124) ดงน�

คาเฉล�ย 4.21 – 5.00 หมายถง ระดบมากท�สด

คาเฉล�ย 3.41 – 4.20 หมายถง ระดบมาก

คาเฉล�ย 2.61 – 3.40 หมายถง ระดบปานกลาง

คาเฉล�ย 1.81 – 2.60 หมายถง ระดบนอย

คาเฉล�ย 1.00 – 1.80 หมายถง ระดบนอยท�สด

วตถประสงคขอท� 3 เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศใน

การบรหารองคการบรหารสวนตาบล

การศกษาข�นตอนน� เปนการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative research methods)

วเคราะหขอมลโดยสรปขอมลจากเน�อหาท�ไดรบจากการสนทนากลม (Focus Group Discussion)

นามาวเคราะหเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) และสรปเน�อหา

บทท� 4

ผลการวจย

การวจย เร� อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการ

บรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม คร� งน� มจดมงหมายเพ�อตอบวตถประสงค

การวจยท�กาหนดไว 3 ประการ คอ 1) เพ�อศกษากระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

2) เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล และ

3) เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล ซ�งตามวตถประสงคขอท� 1 ไดทาการสงเคราะหขอมลจากเอกสาร และขอเสนอแนะจาก

ผเช�ยวชาญ วตถประสงคขอท� 2 ไดทาการศกษาและวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative research

methods) สวนวตถประสงคขอท� 3 ไดทาการศกษาและวเคราะหเชงคณภาพ (Qualitative research

methods) โดยการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ดงน�น ผวจ ยไดแบงการนาเสนอ

ผลการวจยออกเปน 3 สวน ไดแก 1) ขอมลกระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

2) ขอมลเก�ยวกบสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล และ

3) ขอมลเก�ยวกบการพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการ

บรหารสวนตาบล จากการศกษาพบวา

สวนท� 1 ผลการสงเคราะหขอมลกระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

ผลสรปจากการศกษา และการรวมรวมขอมลจากเอกสาร โดยศกษากระบวนการ

บรหารงานองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวย 2 สวนคอ 1) สวนการบรหารงานองคการ

บรหารสวนตาบล และ 2) สานกปลดองคการบรหารสวนตาบล โดยแตละสวนนาเสนอในรปแบบ

แผนผงตามลาดบ ดงน�

43

44

1. สวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

ประกอบดวยการบรหารงาน 2 สวน คอ

1. นายกองคการบรหารสวนตาบล จะประกอบดวย

1.1 รองนายกองคการบรหารสวนตาบล 2 คน

1.2 เลขานการนายกองคการบรหารสวนตาบล 1 คน

1.3 ท�ปรกษานายกองคการบรหารสวนตาบล 1 คน

2. ปลดองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวย

2.1 สานกปลดองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวย

2.1.1 งานธรการ

2.1.2 งานการเจาหนาท�

2.1.3 งานทะเบยนราษฎร

2.1.4 งานปองกนและบรรเทาสาธารณภย

2.1.5 งานวเคราะหนโยบายและแผน

2.1.6 งานพฒนาชมชน

2.1.7 งานสงเสรมการเกษตร

2.2 กองคลง ประกอบดวย

2.2.1 งานธรการ

2.2.2 งานการเงนและบญช

2.2.3 งานผลประโยชน

2.2.4 งานพสดและทรพยสน

2.2.5 งานแผนท�ภาษ

2.3 กองชาง

2.3.1 งานธรการ

2.3.2 งานสาธารณปโภค

2.3.3 งานวศวกรรม

2.3.4 งานสถานท�และไฟฟาสาธารณะ

45

2.4 กองการศกษา

2.4.1 งานธรการ

2.4.2 งานบรหารการศกษา

2.4.3 งานกจกรรมเดกและเยาวชน

2.4.4 งานการศกษาปฐมวย

2.5 กองสาธารณสขและส�งแวดลอม

2.5.1 งานอนามยและส�งแวดลอม

2.5.2 งานปองกนและควบคมโรคตดตอ

2.5.3 งานบรการสาธารณสข

2.5.4 งานสงเสรมสขภาพ

46

47

2. สานกปลดองคการบรหารสวนตาบล

2.1 โครงสรางปลดองคการบรหารสวนตาบล

ประกอบดวยหวหนาสานกงานปลดองคการบรหารสวนตาบล มหนวยงานท�อย

ในความควบคมดแล ดงน�

2.1.1 งานธรการ ประกอบดวย

- เจาหนาท�บรหารงานท�วไป

- เจาพนกงานธรการ

2.1.2 งานการเจาหนาท� ประกอบดวย

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบาย

2.1.3 งานปองกนและบรรเทาสาธารณภย ประกอบดวย

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบายและแผน

2.1.4 งานพฒนาชมชน ประกอบดวย

- นกพฒนาชมชน

2.1.5 งานวเคราะหนโยบายและแผน ประกอบดวย

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบายและแผน

2.1.6 งานทะเบยนราษฎร ประกอบดวย

- เจาหนาท�บรหารงานทะเบยนและบตร

2.1.7 งานสงเสรมการเกษตร ประกอบดวย

- นกวชาการเกษตร

48

49

2.2 โครงสรางกองสาธารณสขและส�งแวดลอม

ประกอบดวย หวหนากองสาธารณสขและส�งแวดลอม มหนวยงานท�อยในความ

ควบคมดแล ดงน�

2.2.1 งานอนามยและส�งแวดลอม ประกอบดวย

- เจาพนกงานสาธารณสขชมชน

2.2.2 งานปองกนและควบคมโรค ประกอบดวย

- นกวชาการสาธารณสขชมชน

2.2.3 งานบรการสาธารณสข

- พยาบาลวชาชพ

- เจาพนกงานทนตสาธารณสข

2.2.4 งานสงเสรมสขภาพ

- นกวชาการสาธารณสขชมชน

50

51

2.3 โครงสรางกองคลง

ประกอบดวย ผอานวยการกองคลง มหนวยงานท�อยในความควบคมดแล ดงน�

2.3.1 งานธรการ ประกอบดวย

- เจาพนกงานการเงนและบญช

2.3.2 งานการเงนและบญช ประกอบดวย

- นกวชาการการเงนและบญช

2.3.3 งานผลประโยชน ประกอบดวย

- เจาพนกงานจดเกบรายได

2.3.4 งานพสดและทรพยสน ประกอบดวย

- เจาพนกงานพสด

2.3.5 งานแผนท�ภาษ ประกอบดวย

- เจาพนกงานจดเกบรายได

52

53

2.4 โครงสรางกองชาง

ประกอบดวย หวหนากองชาง มหนวยงานท�อยในความควบคมดแล ดงน�

2.4.1 งานธรการ ประกอบดวย

- นายชางโยธา

2.4.2 งานสาธารณปโภค ประกอบดวย

- นายชางโยธา

2.4.3 งานวศวกรรม ประกอบดวย

- เจาหนาท�บรหารงานชาง

2.4.4 งานสถานท�และไฟฟาสาธารณะ

- นายชางโยธา

54

55

2.5 โครงสรางกองการศกษา

ประกอบดวย หวหนากองการศกษา มหนวยงานท�อยในความควบคมดแล ดงน�

2.5.1 งานธรการ ประกอบดวย

- นกวชาการศกษา

2.5.2 งานบรหารการศกษา ประกอบดวย

- นกวชาการศกษา

2.5.3 งานกจกรรมเดกและเยาวชน ประกอบดวย

- นกวชาการศกษา

2.5.4 งานการศกษาปฐมวย ประกอบดวย

- นกวชาการศกษา

56

สวนท� 2 ขอมลเก�ยวกบสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหาร

สวนตาบล

ผลการวจยท�นาเสนอในสวนน� เปนการวเคราะหขอมล โดยจาแนกการนาเสนอ

เปน 3 ดาน คอ 1) ขอมลท�วไป 2) พฤตกรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และ 3) ปญหา

ขอเสนอแนะดานเทคโนโลย โดยมรายละเอยดดงน�

ดานท� 1 ขอมลท�วไป

ผลการวเคราะหขอมลท�วไปเก�ยวกบผตอบแบบสอบถาม โดยนายกองคการ

บรหารสวนตาบล พนกงาน และเจาหนาท�ท�เก�ยวของ จานวน 344 คน สาหรบผลการวเคราะห

ขอมลท�วไปเก�ยวกบผตอบแบบสอบถาม มดงตอไปน�

การศกษาขอมลท�วไปในการวจยคร� งน� พบวา สวนใหญพนกงานและเจาหนาท�

เปนเพศหญง คดเปน รอยละ 54.9 และระดบการศกษามจานวนมากท�สด คอ จบปรญญาตร คดเปน

รอยละ 81.1 และ มจานวนนอยท�สด คอ จบปรญญาเอก คดเปนรอยละ 0.3 ดงแสดงในตารางท� 2

ตารางท� 2 แสดงจานวนและรอยละของเจาหนาท� และเจาพนกงานในองคการบรหารสวนตาบล

ลกษณะท�วไป จานวน (คน) รอยละ

เพศ

ชาย 155 45.1

หญง 189 54.9

รวม 344 100.0

การศกษา

อนปรญญา 7 2

ปรญญาตร 279 81.1

ปรญญาโท 57 16.6

ปรญญาเอก 1 0.3

รวม 344 100.0

57

จากผลการวจยสะทอนใหเหนวา ผตอบแบบสอบถามในองคการบรหารสวน

ตาบล สวนใหญเปนเพศหญง และมระดบการศกษาอยในระดบปรญญาตร ซ� งในปจจบน

เทคโนโลยสารสนเทศเขามมาบทบบาทตอชวตประจาวนทกเพศทกวย ดงน�นไมวาจะเปนเพศใด

การศกษาระดบใดตองกาวใหทนตอการเปล�ยนแปลงของโลกปจจบน

ดานท� 2 สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล

2.1 ขอมลสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย พบวา สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวน

ตาบล อายการใชคอมพวเตอร สวนใหญอยระหวาง 5-10 ป คดเปนรอยละ 42.4 โดยทกคนใชการ

ทางานเก�ยวกบเวบไซต และระบบอนเทอรเนต คดเปนรอยละ 100 ประเภทคอมพวเตอรใชงาน

สวนใหญใชคอมพวเตอรสวนบคคล คดเปนรอยละ 84.0 และมเคร�องคอมพวเตอรโนตบก คดเปน

รอยละ 16.0 ในสวนสมรรถนะของคอมพวเตอร สวนใหญไมมสมรรถนะเพยงพอ คดเปนรอยละ

72.1 จานวนเคร�องพมพในการใชมเพยงพอ คดเปนรอยละ 86.6 การใหบรการจากศนยสารสนเทศ

มการใหบรการนอยมาก คดเปนรอยละ 7.0 และเจาหนาท�ดานคอมพวเตอร มนอย คดเปนรอยละ

10.5 ดงแสดงในตารางท� 3

ตารางท� 3 แสดงสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล

ลกษณะท�วไป จานวน (คน) รอยละ

อายการใชคอมพวเตอร

ต �ากวา 5 ป 74 21.5

5 – 10 ป 140 42.4

10 ปข�นไป 124 36.1

เวบไซต

ม 344 100

ไมม 0 0

ระบบอนเทอรเนต

ม 344 100

ไมม 0 0

58

ตารางท� 3 (ตอ)

ลกษณะท�วไป จานวน (คน) รอยละ

ประเภทคอมพวเตอรใชงาน

คอมพวเตอรสวนบคคล 289 84

คอมพวเตอรโนตบก 55 16

สมรรถนะของคอมพวเตอร

มสมรรถนะเพยงพอ 96 27.9

ไมมสมรรถนะเพยงพอ 248 72.1

เคร�องพมพ

มเพยงพอ 298 86.6

ไมเพยงพอ 46 13.4

ศนยสารสนเทศ

ม 24 7.0

ไมม 320 93.0

เจาหนาท�ดานคอมพวเตอร

ม 36 10.5

ไมม 308 89.5

จากผลการวจยดงกลาวสะทอนใหเหนวา สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศใน

องคการบรหารสวนตาบลท�เปนกลมตวอยาง มเคร�องคอมพวเตอรอายการใชงานสวนใหญอย

ระหวาง 5-10 ป และเคร�องเกาสดจะมอายการใชงานประมาณ 10 ปข�นไป สวนเคร�องคอมพวเตอร

ท�มอาย 1-5 ท�มนอยเน�องจากมปญหาดานการจดซ�อ เพราะ ตองรออนมตจากสวนกลาง เหตน� เอง

อปกรณคอมพวเตอร สวนใหญมอายการใชงานมาก จงทาใหสมรรถนะดานคอมพวเตอรต�า ไม

เพยงพอตอการใชงาน เคร�องทางานชา ไมสอดคลองกบระบบใหมท�เกดข�น

การใชงานอนเทอรเนตและเวบไซตขององคการบรหารสวนตาบล มเวบไซตเปน

ของตนเองท�งหมด และการเช�อมตอระบบอนเทอรเนตท�งหมด เพราะตองแสดงขอมลขาวสารให

ประชาชนไดรบร เปนการส�อกบบคคลท�งภายในและนอกองคกร และจะตองปฏบตงานผานระบบ

อนเทอรเนตรวมกบหนวยงานอ�นดวย

59

ศนยสารสนเทศ เปน แหลงขอมลขาวสารในทกๆ ดาน องคการบรหารสวนตาบล

สวนใหญไมไดจดต�งข�น จงทาใหการบรหารดานขอมลขาวสาร และสารสนเทศ ไมมประสทธภาพ

เทาท�ควร รวมท�ง เจาหนาท�ท�มความรความสามารถดานคอมพวเตอรยงมนอย จงทาใหเกดปญหา

ในดานการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ และการดแลระบบ

2.2 ขอมลการใชโปรแกรมการใชงานในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย พบวา การใชโปรแกรมการใชงานในองคการบรหารสวนตาบล

มการใชงานโปรแกรมท�หลากหลาย ระดบมากท� สด คอ การใชโปรแกรม Microsoft word

Internet e-GP GFMIF และ e-Laas รองลงมาระดบมาก คอ การใชโปรแกรม Microsoft Excel

และ Microsoft Powerpoint รองลงมาระดบนอย คอ การใชโปรแกรม Autocad และระดบนอยท�สด

คอ การใชโปรแกรม Microsoft Access และ Photoshop ดงแสดงตารางท� 4

ตารางท� 4 แสดงขอมลการใชโปรแกรมการใชงานในองคการบรหารสวนตาบล

โปรแกรม คาเฉล�ย (

X ) คาสวนเบ�ยงเบน

มาตรฐาน (S.D.)

คาแปรผล

Microsoft Word 4.8 0.922 มากท�สด

Microsoft Excel 3.8 0.938 มาก

Microsoft Powerpoint 3.7 0.837 มาก

Microsoft Access 1.1 0.516 นอยท�สด

Photoshop 1.8 0.489 นอยท�สด

Internet 4.8 0.986 มากท�สด

e-GP 4.5 0.763 มากท�สด

GFMIF 4.3 0.915 มากท�สด

e-Laas 4.7 0.884 มากท�สด

Autocad 2.6 0.631 นอย

รวม 3.61 0.781 มาก

จากผลการวจยสะทอนใหเหนวา การใชเทคโนโลยสารสนเทศและซอฟทแวรของ

องคการบรหารสวนตาบล มการใชโปรแกรมสาเรจรป (Microsoft Offices) ในการพมพเอกสาร

รายงาน ใชโปรแกรมระบบจากสวนกลาง ในการเกบรวบรวมขอมลเพ�อการตดสนใจ เผยแพรและ

60

บรการขอมล และโปรแกรมทาง Internet คอมพวเตอร เช�อมตออนเทอรเนตเพ�อคนหาขอมล

ตดตอส�อสารดวย e-Mail และมการใชโปรแกรมทางดานกราฟฟก คอ การใชโปรแกรม Photoshop

และโปรแกรมในดานการออกแบบ คอ โปรแกรม Autocad

2.3 ขอมลความสามารถในการปฏบตงานดานฮารดแวร

จากผลการวจย พบวา สวนใหญองคการบรหารสวนตาบล ไมสามารถปฏบตงาน

ดานฮารดแวรมากท�สด คอ การตดต�งระบบ LAN/Network คดเปนรอยละ 94.8 รองลงมา คอ การ

Format และตดต�งระบบปฏบตการ (OS) คดเปนรอยละ 92.4 การตดต�งระบบปฏบตการ Windows

คดเปนรอยละ 91.6 การตดต�งโปรแกรม Microsoft Offices คดเปนรอยละ 90.1 การตดต�ง

อปกรณตอพวงตางๆ เชน เคร�องพมพ Scanner คดเปนรอยละ 83.2 การตรวจเชค/ซอมเคร�อง

คอมพวเตอร คดเปนรอยละ 81.1 การตดต�งตรวจสอบและจากดไวรส คดเปนรอยละ 71.2

ตามลาดบ และไมสามารถปฏบตงานดานฮารดแวรนอยท�สด คอ การตดต�งโปรแกรม Anti Virus

คดเปนรอยละ 66.0 ดงแสดงในตารางท� 5

ตารางท� 5 แสดงขอมลความสามารถในการปฏบตงานดานฮารดแวร

ลาดบ ความสามารถ ได ไมได

1 การตรวจเชค/ซอมเคร�องคอมพวเตอร 41

(11.9)

303

(81.1)

2 การ Format และตดต�งระบบปฏบตการ (OS) 26

(7.6)

318

(92.4)

3 การตดต�งอปกรณตอพวงตางๆ เชน เคร�องพมพ Scanner 56

(16.3)

288

(83.2)

4 การตดต�ง ตรวจสอบ และจากดไวรส 99

(28.8)

245

(71.2)

5 การตดต�งระบบปฏบตการ Windows 99

(8.4)

315

(91.6)

6 การตดต�งโปรแกรม Anti Virus 117

(34.0)

227

(66.0)

61

ตารางท� 5 (ตอ)

ลาดบ ความสามารถ ได ไมได

7 การตดต�งโปรแกรม Microsoft Offices 34

(9.9)

310

(90.1)

8 การตดต�งระบบ LAN/Network 18

(5.2)

326

(94.8)

จากผลการวจยสะทอนใหเหนวา บคลากรในองคการบรหารสวนตาบล ยงขาด

ความร ทกษะทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ท� งในสวนการของการบรหารและสวนของ

ผปฏบตงาน จงจาเปนจะตองพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศอยางเปนระบบ เพราะวา ระบบการ

ทางานในปจจบนบคลากรตองอาศยเทคโนโลยสารสนเทศเหลาน� เปนเคร� องมอในการทางาน

เพราะทาใหการทางานมประสทธภาพสง ถกตอง รวดเรว ทนเวลา และลดคาใชจาย

2.4 ประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย พบวา ประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล

ท�มการใชมากท�สด คอ ระบบการบญช การคลง คดเปนรอยละ 19.2 รองลงมา คอ ระบบพสด คด

เปนรอยละ 15.1 ระบบวางแผนและงบประมาณ คดเปนรอยละ 12.5 ระบบการจดเกบรายได คด

เปนรอยละ 11.0 ระบบการกอสรางและโยธา คดเปนรอยละ10.5 ระบบแผนท�ภาษ คดเปนรอยละ

7.0 ระบบจดการเวบไซต คดเปนรอยละ 4.4 ระบบทะเบยน คดเปนรอยละ 4.1 ระบบจดการ

เอกสาร คดเปนรอยละ 3.2 ระบบสารสนเทศภมศาสตร และ ระบบจดการฐานขอมล คดเปนรอยละ

2.3 ระบบประปาและน� าบาดาล และระบบจดการศกษา คดเปนรอยละ 2.0 ระบบปองกน

สาธารณะภย คดเปนรอยละ 1.7 ระบบสาธารณสข คดเปนรอยละ 1.2 ระบบบตรคว คดเปนรอยละ

0.9 ตามลาดบ และประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล ท�มการใชนอยท�สด

คอ ระบบบรหารงานดานส�งแวดลอม คดเปนรอยละ 0.6 ดงแสดงในตารางท� 6

62

ตารางท� 6 แสดงประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล

ระบบงาน จานวน (คน) รอยละ

ระบบวางแผนและงบประมาณ 43 12.5

การบญช การคลง 66 19.2

ระบบพสด 52 15.1

ระบบแผนท�ภาษ 24 7.0

ระบบการจดเกบรายได 38 11.0

ระบบการกอสรางและโยธา 36 10.5

ระบบสารสนเทศภมศาสตร 8 2.3

ระบบประปาและน� าบาดาล 7 2.0

ระบบปองกนสาธารณะภย 6 1.7

ระบบทะเบยน 14 4.1

ระบบจดการศกษา 7 2.0

ระบบจดการเวบไชต 15 4.4

ระบบจดการเอกสาร 11 3.2

ระบบบตรคว 3 0.9

ระบบสาธารณสข 4 1.2

ระบบจดการฐานขอมล 8 2.3

ระบบบรหารงานดานส�งแวดลอม 2 0.6

รวม 344 100.0

จากผลการวจยสะทอนใหเหนวา ประเภทระบบสารสนเทศท�องคการบรหารสวน

ตาบลมการใชงานอยในองคกร คอ ระบบจดการเอกสาร ระบบบญช การเงน การคลง ระบบแผนท�

ภาษ ระบบบดการฐานขอมล ระบบจดการรายไดภาษ ระบบการกอสรางและงานโยธา ระบบการ

วางแผนงบประมาณ ระบบการจดการเวบไซต ระบบสารสนเทศภมศาสตร ระบบการประปาและ

น� าบาดาล ระบบปองกนและบรรเทาสาธารณะภย และระบบอ�นๆ เชน ระบบออกบตรควอตโนมต

ในการศกษาถงปญหาอปสรรคในการใชงานระบบสารสนเทศ พบวา ระบบ

สารสนเทศท�มอยยงถกนามาใชประโยชนไมเตมท� ขาดระบบสารสนเทศท�จาเปนในการดาเนนงาน

ปญหาขอมลท�มอยไมสมบรณ ความซบซอนของระบบทาใหใชงานยาก ระบบยงไมสมบรณเกด

63

ปญหาขดของบอย ยงขาดบคลากรท�มความเช�ยวชาญท�ดแลระบบสารสนเทศ ขาดแคลนบคลากร

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ และปญหาบคลากรขาดการฝกอบรมอยางเปนระบบ

ดานท� 3 ปญหาและอปสรรค และขอเสนอแนะดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1. ดานฮารดแวร

- ระบบอนเทอรเนตมความลาชา

- เคร�องคอมพวเตอรเปนเคร�องท�มประสทธภาพแต ไมสอดคลองกบ

ความสามารถของโปรแกรมใหมๆ

- การจดซ�อ จดจาง ตองขออนมตจากสวนกลาง ไมสามารถดาเนนการเอง

ได จงทาใหเกดความลาชาในการนามาใชงาน

- ไมมแผนดานเทคโนโลยสารสนเทศท�ชดเจน

- งบประมาณการซอมบารง บางหนวยงานไมมการกาหนดในแผนปฏบต

งาน และบางหนวยงานจดสรรงบประมาณนอยเกนไป

- คอมพวเตอรมจานวนไมเพยงพอ เจาหนาท�และพนกงานตองนาเคร�อง

คอมพวเตอรสวนตวมาใชเอง

- เคร�องสารองไฟ (UPS) มไมเพยงพอ ทาใหเส�ยงตอการบนทกขอมล

และการใชงานของอปกรณตางๆ

2. ดานซอฟทแวร

- ซอฟทแวรท�ใชไมมลขสทธ� ท�ถกตองตามกฎหมาย

- ใชซอฟทแวรจากสวนกลาง

- ขาดงบประมาณในการพฒนาซอฟทแวร

- ซอฟทแวรท�จดการดานเอกสาร และงานสารบรรณ มแตระบบท�ใชจาก

สวนกลาง แตในองคการบรหารสวนตาบลบางแหงยงไมมใช

- ขาดการรวมมอระหวางองคการบรหารสวนตาบลในการรวมกนพฒนา

3. ดานบคลากร

- ขาดความรดานเทคโนโลยสารสนเทศในเชงลก

- ไมมแผนการพฒนาบคลากรในดานเทคโนโลยสารสนเทศ

- เจาหนาท�ท�ดแลดานเทคโนโลยสารสนเทศมไมเพยงพอ

- ขาดการอบรมหรอการเพ�มความรดานเทคโนโลยสารสนเทศใหแก

บคลากร

64

สวนท� 3 ขอมลเก�ยวกบการพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบล

การศกษาวจยในสวนน� ผ วจยใชว ธวทยาการวจยเชงคณภาพ (Qualitative

research) วเคราะหขอมลโดยสรปขอมลจากเน�อหาท�ไดรบจากการสนทนากลม (Focus Group

Discussion) นามาวเคราะหและสรปเน�อหาแบบพรรณนาตามกระบวนการวเคราะหขอมลเชง

คณภาพ ผลการวจยจากการสนทนากลม พบวา องคการบรหารสวนตาบลสวนใหญไมไดมการ

กาหนดนโยบายการใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางเปนทางการ ซ�งโดยสวนมากจะเปนเพยงการ

บรหารจดการกนเองภายในองคการบรหารสวนตาบล และองคการบรหารสวนตาบลยงไมม

แนวทางท�ชดเจน ในการใชเทคโนโลยสารสนเทศดานระบบคอมพวเตอรและเครอขาย ดานเผยแพร

ขอมล ดานการพฒนาระบบฐานขอมล ดานการพฒนาองคกรและบคลากร ดานการพฒนา

ฐานขอมลเพ�อการบรหาร และดานการรกษาความปลอดภย จงทาใหการทางานขาดประสทธภาพ

ดงน� นเพ�อใหองคการบรหารสวนตาบลสามารถนาเอาระบบเทคโนโลย

สารสนเทศมาใชในการบรหารองคกรเพ�อใหเกดประสทธภาพ จงรวมกนพฒนาแนวทางการ

ประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล โดยพฒนาแผนแมบท

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยสรปได 3 ประเดน คอ 1) ก าหนดนโยบายดานเทคโนโลย

สารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล 2) กาหนดวสยทศน แผนยทธศาสตรดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ และตวช� วด และ 3) จดทาแผนปฏบตงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ ม

รายละเอยดดงน�

1. กาหนดนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล

2. กาหนดวสยทศน แผนยทธศาสตรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และตวช�วด

โดยมวสยทศน เพ�อมงม�นท�จะพฒนาและประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร เพ�อ

เปนเคร�องมอในการบรหารองคกรใหมประสทธภาพ เปนองคกรแหงการเรยนรท�ทนสมยและย �งยน

2.1 แผนยทธศาสตรเทคโนโลยสารสนเทศดานฮารดแวร

- จดเตรยมอปกรณดานเทคโนโลยสารสนเทศท�มสมรรถนะสง

และเพยงพอตอการใชงาน

- ซอมและบารงรกษาอปกรณใหอยในสภาพท�ดและพรอมใช

งานอยเสมอ

65

2.2 แผนยทธศาสตรเทคโนโลยสารสนเทศดานซอฟทแวร

- พฒนาหรอจดหาซอฟทแวรเพ�อใชในการบรหารและ

ปฏบตงานในองคการบรหารสวนตาบล

- มการปรบปรงซอฟทแวรใชงานใหสอดคลองตอการปฏบตงาน

2.3 แผนยทธศาสตรเทคโนโลยสารสนเทศดานบคลากร

- คดเลอกบคลากรท�มความร ทกษะความสามารถดานเทคโนโลย

สารสนเทศ

- พฒนาบคลากรใหมความรดานเทคโนโลยสารสนเทศอยาง

ตอเน�อง

3. แผนปฏบตงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา แผนปฏบตงานประกอบดวย

3.1 แผนปฏบตงานเทคโนโลยสารสนเทศดานฮารดแวร

- จดทาแผนงบประมาณเพ�อจดซ�อจดจางดานอปกรณและการ

ซอมบารงรกษา

- จดทาฐานขอมลอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศทกรายการ อน

ไดแก คณสมบต ราคา ปท�จดซ�อ ระบบการซอมบารง

- จดหาอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศใหเพยงพอตอการ

ปฏบตงาน เชน คอมพวเตอร เคร�องพมพ เคร�องสารองไฟ

สแกนเนอร และ อปกรณเครอขาย

- จดทาแผนการซอมและบารงรกษา เชน การกาจดไวรส การทา

ความสะอาด

3.2 แผนปฏบตงานเทคโนโลยสารสนเทศดานซอฟทแวร

- จดทาแผนการจดซ�อหรอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพ�อชวย

ในการปฏบตทกฝาย

- จดทาแผนงบประมาณในการจดซ�อ จดจางซอฟทแวรท�ม

ลขสทธ�

- การพฒนาซอฟทแวรควรมแผนการพฒนารวมกบหนวยงานอ�น

ท�มลกษณะงานคลายคลงกนเพ�อลดคาใชจาย

- จดทาแผนปรบปรงซอฟทแวรการใชงานใหทนสมย และ

รองรบตอการเปล�ยนแปลงในทกๆ ดาน

66

3.3 แผนปฏบตงานเทคโนโลยสารสนเทศดานบคลากร

- จดทาแผนพฒนาบคลากรในดานเทคโนโลยสารสนเทศ

อยางตอเน�อง

- จดทาแผนงบประมาณประจาปเพ�อใชในการพฒนาบคลากร

- การคดเลอกบคลากรเขาทางานควรมการทดสอบความร

ความสามารถดานเทคโนโลยสารสนเทศ

- จดหาบคลากรท�มความรเฉพาะดานเทคโนโลยสารสนเทศ เชน

นกวชาการคอมพวเตอร

ภาพท� 2 โครงสรางการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล

นายกองคการบรหารสวนตาบล

เลขานการนายกองคการบรหารสวนตาบล

รองนายกองคการบรหารสวนตาบล

ท�ปรกษานายกองคการบรหารสวนตาบล

รองนายกองคการบรหารสวนตาบล

ปลดองคการบรหารสวนตาบล

สานกปลด อบต.

1. งานธรการ

2. งานการเจาหนาท�

3. งานทะเบยนราษฎร

4. งานปองกนและบรรเทา

สาธารณภย

5. งานวเคราะหนโยบายและแผน

6. งานพฒนาชมชน

7. งานสงเสรมการเกษตร

กองคลง

1. งานธรการ

2. งานการเงนและบญช

3. งานผลประโยชน

4. งานพสดและทรพยสน

5. งานแผนท�ภาษ

กองชาง

1. งานธรการ

2. งานสาธารณปโภค

3. งานวศวกรรม

4. งานสถานท�และไฟฟา

สาธารณะ

กองการศกษา

1. งานธรการ

2. งานบรหารการศกษา

3. งานกจกรรมเดกและ

เยาวชน

4. งานการศกษาปฐมวย

กองสาธารณสขและ

ส�งแวดลอม

1. งานอนามยและ

ส�งแวดลอม

2. งานปองกนและควบคม

โรคตดตอ

3. งานบรการสาธารณสข

4. งานสงเสรมสขภาพ

โครงสรางสานกปลดองคการบรหารสวนตาบล

ภาพท� 3 โครงสรางสานกปลดองคการบรหารสวนตาบล

หวหนาสานกงานปลด

องคการบรหารสวนตาบล

งานธรการ

- เจาหนาท�บรหารงานท�วไป

- เจาพนกงานธรการ

งานการเจาหนาท�

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบาย

งานปองกนและบรรเทา

สาธารณภย

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบาย

และแผน

งานพฒนาชมชน

- นกพฒนาชมชน

งานวเคราะหนโยบายและแผน

- เจาหนาท�วเคราะหนโยบาย

และแผน

งานทะเบยนราษฎร

- เจาหนาท�บรหารงานทะเบยน

และบตร

งานสงเสรมการเกษตร

- นกวชาการเกษตร

โครงสรางกองสาธารณสขและส�งแวดลอม

ภาพท� 4 โครงสรางกองสาธารณสขและส�งแวดลอม

หวหนากองสาธารณสข

และส�งแวดลอม

งานอนามยและส�งแวดลอม

- เจาพนกงานสาธารณสขชมชน

งานปองกนและควบคมโรค

- นกวชาการสาธารณสขชมชน

งานบรการสาธารณสข

- พยาบาลวชาชพ

- เจาพนกงานทนตสาธารณสข

งานสงเสรมสขภาพ

- นกวชาการสาธารณสข

โครงสรางกองคลง

ภาพท� 5 โครงสรางกองคลง

ผอานวยการกองคลง

งานธรการ

- เจาพนกงานการเงนและบญช

งานการเงนและบญช

- นกวชาการการเงนและบญช

งานผลประโยชน

- เจาพนกงานจดเกบรายได

งานพสดและทรพยสน

- เจาพนกงานพสด

งานแผนท�ภาษ

- เจาพนกงานจดเกบรายได

โครงสรางกองชาง

ภาพท� 6 โครงสรางกองชาง

หวหนากองชาง

งานธรการ

- นายชางโยธา

งานสาธารณปโภค

- นายชางโยธา

งานวศวกรรม

- เจาหนาท�บรหารงานชาง

งานสถานท�และไฟฟาสาธารณะ

- นายชางโยธา

โครงสรางกองการศกษา

ภาพท� 7 โครงสรางกองการศกษา

หวหนากองการศกษา

งานธรการ

- นกวชาการศกษา

งานบรหารการศกษา

- นกวชาการศกษา

งานกจกรรมเดกและเยาวชน

- นกวชาการศกษา

งานการศกษาปฐมวย

- นกวชาการศกษา

บทท� 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจย เร� อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการ

บรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม มวตถประสงคหลก 3 ขอ คอ 1) เพ�อศกษา

กระบวนการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบล 2) เพ�อศกษาสภาพการใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล โดยทาการศกษาและวเคราะหเชงปรมาณ

(Quantitative research methods) และ 3) เพ�อพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล โดยทาการศกษาและวเคราะหเชงคณภาพ

(Qualitative research methods) โดยการสนทนากลม (Focus Group Discussion) สามารถ

สรปผล รวมท�งขอเสนอแนะในแงมมตางๆ ดงรายละเอยดตอไปน�

สรปผลการวจย

สวนท� 1 ขอมลกระบวนการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

จากการศกษาขอมลท�วไป การบรหารองคการบรหารสวนตาบลประกอบดวยการ

บรหาร 2 สวน คอ 1) สวนนายกองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวยรองนายกฯ เลขานการฯ

และท�ปรกษาฯ และ 2) สวนปลดองคการบรหารสวนตาบล ประกอบดวย สานกงานปลดฯ กอง

คลง กองชาง กองการศกษา และกองสาธารณสขและส�งแวดลอม การบรหารงานองคการบรหาร

สวนตาบลประสบปญหาความไมพรอมในดานตางๆ หลายประการท� งรายไดและบคลากร

เน�องจากทองถ�นไมมฐานภาษ และเกบภาษบารงทองท�ไดนอย อกท�งบคลากรสวนใหญมขด

ความสามารถในการบรหารงานจากด เชน จดทางบประมาณไมเปน ไมมการวางแผนแนวนโยบาย

ท�ชดเจน เปนตน

สวนท� 2 ขอมลสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

2.1 ขอมลสภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย สรปไดวา สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหาร

สวนตาบล อายการใชคอมพวเตอร สวนใหญอยระหวาง 5-10 ป คดเปนรอยละ 42.4 โดยทกคนใช

การทางานเก�ยวกบเวบไซต และระบบอนเทอรเนต คดเปนรอยละ 100 ประเภทคอมพวเตอรใช

งาน สวนใหญใชคอมพวเตอรสวนบคคล คดเปนรอยละ 84.0 และมบางสวนนาเคร�องคอมพวเตอร

โนตบก คดเปนรอยละ 16.0 ในสวนสมรรถนะของคอมพวเตอร สวนใหญไมมสมรรถนะเพยงพอ

68

คดเปนรอยละ 72.1 จานวนเคร�องพมพในการใชมเพยงพอ คดเปนรอยละ 86.6 การใหบรการจาก

ศนยสารสนเทศ มการใหบรการนอยมาก คดเปนรอยละ 7.0 และการบรการจากเจาหนาท�ดาน

คอมพวเตอร มการใหบรการนอยมาก คดเปนรอยละ 10.5

2.2 ขอมลการใชโปรแกรมการใชงานในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย สรปไดวา การใชโปรแกรมการใชงานในองคการบรหารสวน

ตาบล มการใชงานโปรแกรมท�หลากหลาย ระดบมากท�สด คอ การใชโปรแกรม Microsoft word

Internet e-GP GFMIF และ e-Laas รองลงมาระดบมาก คอ การใชโปรแกรม Microsoft Excel

และ Microsoft Powerpoint รองลงมาระดบนอย คอ การใชโปรแกรม Autocad และระดบนอยท�สด

คอ การใชโปรแกรม Microsoft Access และ Photoshop

2.3 ขอมลความสามารถในการปฏบตงานดานฮารดแวร

จากผลการวจย สรปไดวา สวนใหญองคการบรหารสวนตาบล ไมสามารถ

ปฏบตงานดานฮารดแวรมากท� สด คอ การตดต�งระบบ LAN/Network คดเปนรอยละ 94.8

รองลงมา คอ การ Format และตดต�งระบบปฏบตการ (OS) คดเปนรอยละ 92.4 การตดต�ง

ระบบปฏบตการ Windows คดเปนรอยละ 91.6 การตดต�งโปรแกรม Microsoft Offices คดเปน

รอยละ 90.1 การตดต�งอปกรณตอพวงตางๆ เชน เคร�องพมพ เคร�องScanner คดเปนรอยละ 83.2

การตรวจเชค/ซอมเคร�องคอมพวเตอร คดเปนรอยละ 81.1 การตดต�งตรวจสอบและจากดไวรส

คดเปนรอยละ 71.2 ตามลาดบ และไมสามารถปฏบตงานดานฮารดแวรนอยท�สด คอ การตดต�ง

โปรแกรม Anti Virus คดเปนรอยละ 66.0

2.4 ประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล

จากผลการวจย สรปไดวา ประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวน

ตาบล ท�มการใชมากท�สด คอ ระบบการบญช การคลง คดเปนรอยละ 19.2 รองลงมา คอ ระบบ

พสด คดเปนรอยละ 15.1 ระบบวางแผนและงบประมาณ คดเปนรอยละ 12.5 ระบบการจดเกบ

รายได คดเปนรอยละ 11.0 ระบบการกอสรางและโยธา คดเปนรอยละ10.5 ระบบแผนท�ภาษ คด

เปนรอยละ 7.0 ระบบจดการเวบไซต คดเปนรอยละ 4.4 ระบบทะเบยน คดเปนรอยละ 4.1 ระบบ

จดการเอกสาร คดเปนรอยละ 3.2 ระบบสารสนเทศภมศาสตร และ ระบบจดการฐานขอมล คดเปน

รอยละ 2.3 ระบบประปาและน� าบาดาล และระบบจดการศกษา คดเปนรอยละ 2.0 ระบบปองกน

สาธารณะภย คดเปนรอยละ 1.7 ระบบสาธารณสข คดเปนรอยละ 1.2 ระบบบตรคว คดเปนรอยละ

0.9 ตามลาดบ และประเภทระบบสารสนเทศท�ใชในองคการบรหารสวนตาบล ท�มการใชนอยท�สด

คอ ระบบบรหารงานดานส�งแวดลอม คดเปนรอยละ 0.6

69

2.5 ปญหาและอปสรรค และขอเสนอแนะดานเทคโนโลยสารสนเทศ

จากผลการวจย สรปไดวา ปญหาและอปสรรค และขอเสนอแนะดานเทคโนโลย

สารสนเทศ ประกอบดวย 3 ดาน คอ

1. ดานฮารดแวร สรปไดวา ระบบอนเทอรเนตมความลาชา เคร�องคอมพวเตอร

เปนเคร�องท�มประสทธภาพตอการปฏบตงานไมสอดคลองกบความสามารถของโปรแกรมใหมๆ

การจดซ�อ จดจาง ตองขออนมตจากสวนกลาง ไมสามารถดาเนนการเองได จงทาใหเกดความลาชา

ในการนามาใชงาน ไมมแผนดานเทคโนโลยสารสนเทศท�ชดเจน งบประมาณการซอมบารง บาง

หนวยงานไมมการกาหนดในแผนปฏบตงาน และบางหนวยงานจดสรรงบประมาณนอยเกนไป

คอมพวเตอรมจานวนไมเพยงพอ เจาหนาท�และพนกงานตองนาเคร�องคอมพวเตอรสวนตวมาใชเอง

เคร�องสารองไฟ (UPS) มไมเพยงพอ ทาใหเส�ยงตอการบนทกขอมล และการใชงานของอปกรณ

ตางๆ

2. ดานซอฟทแวร สรปไดวา ซอฟทแวรท�ใชไมมลขสทธ� ท�ถกตองตามกฎหมาย

ขาดงบประมาณในการพฒนาซอฟทแวร ซอฟทแวรท�จดการดานเอกสาร และงานสารบรรณ ตอง

ใชซอฟทแวรจากสวนกลาง แตในองคการบรหารสวนตาบลไมสามารถใชงานได

3. ดานบคลากร สรปไดวา บคลากรขาดความรดานเทคโนโลยสารสนเทศในเชง

ลก ไมมแผนการพฒนาบคลากรในดานเทคโนโลยสารสนเทศ เจาหนาท�ท�ดแลดานเทคโนโลย

สารสนเทศมไมเพยงพอ และ ขาดการอบรมหรอการเพ�มความรดานเทคโนโลยสารสนเทศใหแก

บคลากร

สวนท� 3 การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหาร

สวนตาบล

จากผลการศกษาพบวา พฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศใน

การบรหารองคการบรหารสวนตาบล โดยพฒนาแผนแมบทดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยสรปได

3 ประเดน คอ 1) กาหนดนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารองคการบรหารสวน

ตาบล 2) กาหนดวสยทศน แผนยทธศาสตรดานเทคโนโลยสารสนเทศ และตวช� วด และ 3) จดทา

แผนปฏบตงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ

70

อภปรายผล

จากผลการศกษา เร�อง การพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ

เพ�อการบรหารองคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม ไดสรปสาระสาคญของการศกษา

และนาเสนอใหเหนความเช�อมโยงของผลการวจยประกอบกบมประเดนสาคญทางแนวคดและ

ทฤษฎ ท�ไดนามาอภปรายผลเพ�อทาใหงานวจยคร� งน�มความชดเจนและมความสมบรณเพ�มมากข�น

เพ�อใหผท�เก�ยวของกบการพฒนาแนวทางการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบล ในจงหวดเชยงใหม สามารถนาผลของการวจยน� เปนองคประกอบหน� ง

สาหรบการพฒนาแนวทางประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ ในสวนท�เก�ยวของกบการบรหาร

องคการบรหารสวนตาบลไดอยางถกตองมากย�งข�น

กรอบแนวคดทฤษฎท�ยดเปนหลกในการวจยคร� งน� แนวคดดานเทคโนโลย

สารสนเทศ และแนวคดดานองคกรปกครองสวนทองถ�นในรปแบบขององคการบรหารสวนตาบล

และการดาเนนการวจยดงกลาวมประเดนอภปราย 4 ประเดน ดงมรายละเอยดตอไปน�

ประเดนท� 1 การใชเทคโนโลยสารสนเทศในองคการบรหารสวนตาบลในจงหวดเชยงใหม

การใชเทคโนโลยสารสนเทศ ในองคการบรหารสวนตาบล มปญหาและอปสรรค

อยหลายดาน ท�งดานฮารดแวร มไมเพยงพอตอการใชงานและมสมรรถนะต�า ทาใหการทางานเกด

ความลาชา ซอฟทแวรสวนใหญเปนซอฟทแวรท�ละเมดลขสทธ� และดานบคลากร ยงขาดความร

และทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ จากปญหาดงกลาว ผลการวจย พบวา มปญหาในดานการ

จดสรร งบประมาณ เพ�อใชในการบรหารจดการดานเทคโนโลยสารสนเทศ ถงแมวาองคการบรหาร

สวนตาบลในจงหวดเชยงใหม ไดมการจดสรรงบประมาณเพ�อสนบสนนงบประมาณดาน

เทคโนโลยสารสนเทศแลวกตาม แตยงไมเพยงพอ สาเหตเน�องจาก องคการบรหารสวนตาบล ตอง

รบผดชอบงานหลายดาน และตองใชงบประมาณคอนขางสง การท�จะจดสรรงบประมาณให

เหมาะสมกบงานทกๆ ดานจงทาคอนขางลาบาก อกท�งระบบเทคโนโลยสารสนเทศ มราคาคอนขาง

สง และมการเปล�ยนแปลงบอย ท�งฮารดแวร และซอฟทแวร ซ�งมการปรบปรงอยตลอดเวลา ซ� ง

สอดคลองกบ ครรชต มาลยวงศ และคณะ (2539) กลาวไววา งบประมาณในการจดซ�อ พฒนา และ

บารงรกษาดานคอมพวเตอรไมเพยงพอ เพราะเน�องจากเทคโนโลยสารสนเทศมการพฒนาอยาง

รวดเรวและตอเน�อง จงทาใหองคการบรหารสวนตาบล จะตองมการเปล�ยนแปลงตามไปดวย

พรอมท�งระบบการทางานกมการเปล�ยนแปลงเชนเดยวกน

71

ดงน� น หนวยงานองคการบรหารสวนตาบลจาเปนจะตองมนโยบายดาน

เทคโนโลยสารสนเทศใหชดเจน จดสรรงบประมาณใหเพยงพอตอความตองการใชงานในดาน

เทคโนโลยสารสนเทศท�งในดานฮารดแวร ซอฟทแวร และ การพฒนาบคลากร

ประเดนท� 2 สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศดานโปรแกรม (Software)

โปรแกรมการใชงานในองคการบรการสวนตาบล มโปรแกรม ท�หลากหลาย เชน

โปรแกรมท�สวนกลางพฒนาข�นมาท�ตองใชรวมกน โปรแกรมจดการดานเอกสาร และโปรแกรม

สาหรบงานเฉพาะดาน โปรแกรมการใชงานสวนใหญมราคาคอนขางสง บางหนวยงานม

งบประมาณคอนขางจากด ไมสามารถจดโปรแกรมมาใชงานได สงผลใหองคกรขาดประสทธภาพ

ในการทางาน จากปญหาดงกลาวสามารถแกไขปญหาไดถาหากองคการบรหารสวนตาบลมการ

รวมมอกน จากผลการวจย พบวา ขาดผเช�ยวชาญท�งฮารดแวร และซอฟทแวร องคการบรหารสวน

ตาบลยงขาดการรวมมอ ในการพฒนาระบบซอฟทแวรอยางเปนระบบ เพราะวาการปฏบตงานใน

องคการบรหารสวนตาบล ทกตาบล มลกษณะการปฏบตงานท�เหมอนกน โปรแกรมการใชงานจง

เหมอนกน การพฒนาโปรแกรมควรรวมมอกนพฒนา เพราะจะใหตนทนในการพฒนาโปรแกรม

ลดลง ซ�งสอดคลองกบ สนทรศกด� ฤทธ (2551) ท�พบวา การจดทาขอมลเพ�องานสารสนเทศ ขาด

ผเช�ยวชาญท�งฮารดแวร และซอฟทแวร ตางๆ การบรหารและการจดการยงไมมระบบท�ถกตอง และ

ระบบการทางาน การจดการใชคอมพวเตอร

ในองคการบรหารสวนตาบลยงมปญหาในดานลขสทธ� ของซอฟทแวร ซ�งมความ

เส�ยงดานการใชงานท�ไมสามารถใชงานไดเตมประสทธภาพ และมความเส�ยงในดานกฎหมาย

ประเดนท� 3 การใชเทคโนโลยสารสนเทศดานบคลากร

บคลากรท�มความรความสามารถเปนส�งสาคญตอการพฒนาองคกร ทาใหองคกร

ทางานไดอยางมประสทธภาพ จากผลการวจย พบวา บคลากรขององคการบรหารสวนตาบล ม

ความร ความเขาใจ และทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศนอย ในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศเขา

มามบทบาทในการทางานอยางมากมาย การนาคอมพวเตอรมาใชในการบรหาร การบรการ การ

ส�อสาร เชน สงขาวสารทางอเลกทรอนกส หรอ การบรหาร การจดการ การวางแผน การเงน การ

คลง พสด และงานดานตางๆ ใหมประสทธภาพ สะดวก รวดเรว ทนตอเหตการณ จะเหนไดวาใน

องคกรท�งภาครฐและเอกชน มการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพ�อเพ�มประสทธภาพในการ

ทางาน เพ�มผลผลต ลดตนทนการดาเนนงาน และเพ�มศกยภาพในการแขงขน เน�องจากองคการ

บรหารสวนตาบล ประกอบดวยบคลากร ฝายบรหารและฝายปฏบตการ ซ�งบคคลเหลาน� ตองใช

72

เทคโนโลยสารสนเทศในการปฏบตงาน ซ�งบคลากรบางสวนยงขาดความร ความชานาญดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ ซ�งเปนวทยาการสมยใหม การขาดความรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

นบเปนอปสรรคในการปฏบตงานยคปจจบน เพราะบคลากรไมสามารถใชเคร�องคอมพวเตอรหรอ

ซอฟตแวรท�จาเปนในการทางานได จงทางานโดยวธอ�นซ� งใชเวลาในการทางานมาก และขาด

ประสทธภาพในการปฏบตงาน จงมความจาเปนท�องคการบรหารสวนตาบลจะจดการพฒนา

ความสามารถทางเทคโนโลยสารสนเทศใหบคลากรในองคการบรหารสวนตาบลเพ�อเพ�อพฒนา

ประสทธภาพการทางานของบคลากรขององคการบรหารสวนตาบล สอดคลองกบ สทธศกด�

อภกลชยสทธ� (2550) ท�พบวา องคการบรหารสวนตาบล ยงมปญหาเร�องการขาดแคลนบคลากรท�ม

ความร ความเขาใจดานเทคโนโลยสารสนเทศ บคลากรขาดการฝกอบรมอยางเปนระบบ ซ�งควรม

การกาหนดนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในการพฒนาบคลากร ใหมความร ความสามารถ

และทกษะ ดานเทคโนโลยสารสนเทศ และควรดาเนนการอยางตอเน�อง

ประเดนท� 4 ดานการบรหารจดการดานเทคโนโลยสารสนเทศ

จากผลการวจยพบวา องคการบรหารสวนตาบล ขาดการกาหนดนโยบายการ

บรหารจดการ การจดทาแผนยทธศาสตร การวางแผนการใชงาน และการพฒนาเทคโนโลย

สารสนเทศอยางเปนระบบ ทาใหการบรหารงานดานเทคโนโลยสารสนเทศขาดประสทธภาพ

ปญหาดงกลาวเน�องมาจากองคการบรหารสวนตาบล ยงขาดความรและทกษะในดานเทคโนโลย

สารสนเทศท�งในดานการบรหาร การใชงาน และบารงรกษา รวมท�งการพฒนาบคลากรอยางเปน

ระบบ สงผลใหองคกรทางานไมมประสทธภาพ ซ�งสอดคลองกบ กรวทย เลศศร (2543) พบวา

ผบรหารและผชวยผบรหารมสวนชวยสนบสนนในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ จงทาใหองคกร

ประสบผลสาเรจ ในการนาเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคกรโดยตองมการกาหนดนโยบาย

การบรหารจดการ การวางแผน และการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ โดยความรวมมอท�งผบรหาร

และบคลากร ในองคกร

ขอเสนอแนะ

1. ดานนโยบาย องคการปกครองสวนทองถ�นและกรมสงเสรมการปกครองสวน

ทองถ�นในฐานะหนวยงานกลางท�ตองประสานงานดานขอมลสารสนเทศกบองคการปกครองสวน

ทองถ�นท�วประเทศ ตองรวมมอกนในการกาหนดนโยบายการบรหารจดการดานเทคโนโลย

สารสนเทศใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตร โดยเฉพาะอยางย�งดานการจดการขอมลขาวสาร

73

สารสนเทศท�เปนเครอขาย สามารถเช�อมโยง แลกเปล�ยนขอมลขาวสารสารสนเทศ ระหวาง

หนวยงาน

2. ดานงบประมาณ องคการบรหารสวนตาบลตองจดสรรงบประมาณดาน

เทคโนโลยสารสนเทศใหเพยงพอตอการจดซ�อ ซอมแซมบารง และพฒนาบคลากร

3. ควรมแผนพฒนาบคลากรเพ�อใหมความรความสามารถดานเทคโนโลย

สารสนเทศอยางตอเน�อง

ขอเสนอแนะการวจยคร�งตอไป

การวจยดานเทคโนโลยสารสนเทศเปนเร�องท�มการเปล�ยนแปลงอยางรวดเรว จง

ควรมการวจยอยางตอเน�อง เพ�อท�จะไดพฒนาองคความรดานเทคโนโลยสารสนเทศใหทนสมยอย

เสมอ และดาเนนการวจยใหครอบคลมในทกๆ ดาน โดยเฉพาะทางดานนโยบายและการพฒนา

แผนแมบทการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหารองคการบรหารสวนตาบล

74

บรรณานกรม

กญญา เสนขวญแกว. 2547. ความตองการและพฤตกรรมการใชบรการหองเรยนและหองปฏบต-

การเทคโนโลยสารสนเทศเคล�อนท�. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง.

กรวทย เลศศร. 2543. การใชเทคโนโลยสารสนเทศของผบรหารโรงเรยน สงกดกองการศกษา

สงเคราะห กรมสามญศกษา. ขอนแกน: ศกษาศาสตร(การบรการการศกษา).

มหาวทยาลยขอนแกน.

กลมสถาบนราชภฎภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. 2539. เทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการเรยนร.

กรงเทพฯ: เธรดเวฟ เอดดเคช�น.

คณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต. 2539. นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต

(IT 2000). [ม.ป.ท.]: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร.

________. 2544. กรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ ระยะ พ.ศ.2544 – 2553 ของประเทศไทย

(IT 2000). กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร.

ครรชต มาลยวงศ. 2537. ทศทางของสารสนเทศศกษาของไทย ในเอกสารประกอบการสมมนา

เร�อง ทศทางการวจยและประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในทศวรรษ. กรงเทพฯ:

สภาวจยแหงชาต.

________ และ คณะ. 2539. กาวไกลไปกบคอมพวเตอร สาระคอมพวเตอรท�ขาราชการตองร

(ฉบบปรบปรง’ 39). พมพคร� งท� 4. กรงเทพฯ: กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและ

ส�งแวดลอม ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

________. 2539. ฐานปญญาไทยในโลกสากล. กรงเทพฯ: ราชบณฑตสถาน กระทรวงศกษาธการ

และศนยมานษวทยาสรนธร, มหาวทยาลยศลปากร.

ชวงโชต พนธเวช. 2540. เทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพฯ: ศนยการพมพสถาบนราชภฎ

สวนสนนทา.

ณฎฐพนธ เขจรนนทน. 2542. ระบบสารสนเทศเพ�อการจดการ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

________ และ ไพบลย เกยรตโกมล. 2545. ระบบสารสนเทศเพ�อการจดการ. กรงเทพฯ:

ซเอดยเคช�น.

น� าทพย วภาวน. 2547. การจดการความรกบคลงความร. กรงเทพฯ: เอสอาร พร�นต�ง

แมสโปรดกส .

75

พระเดช เจรญเดช. 2543. การยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศกบการพฒนาระบบสารสนเทศของ

หวหนาสถานตารวจภธร สงกดตารวจภธร ภาค 2. [ม.ป.ท.]: การศกษา(การบรหาร

การศกษา) มหาวทยาลยบรพา.

มณรตน บญคา. 2539. ระบบขอมลสาหรบนกบรหาร. กรงเทพฯ: สานกงาน ก.พ.

ทวศกด� กออนนตกล. 2543. วสยทศนและนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศ. กรงเทพฯ:

ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

นฤมล กตตรจระกล. 2546. ปจจยท�มความสมพนธกบความตองการใชอนเทอรเนตตาบลของ

เจาหนาท� อบต. ในจงหวดนนทบร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วสกา ดองออนนาม. 2546. การใชเทคโนโลยสารสนเทศในวทยาลยเกษตรและเทคโนโลย สงกด

กรมอาชวศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศณยา จโนวฒน. 2547. การนาเสนอรปแบบการจดสภาพแวดลอมท�เอ�อตอการเรยนรดวย

เทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร สาหรบโรงเรยนในโครงการพฒนาการศกษา

ระดบมธยมศกษาตอนตน. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรศกด� สขช�น. 2540. การนานโยบายเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาตไปปฏบต ศกษาเฉพาะกรณ

สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2540. หนงสอเรยนวชาคอมพวเตอร

ช.0249 เทคโนโลยสารสนเทศและคอมพวเตอร. กรงเทพฯ: [ม.ป.พ.].

สมนก ครโต. 2538. “ระบบสารสนเทศเพ�อการบรหาร”. นานาทรรศนะเก�ยวกบการจดระบบ

ฐานขอมล. กรงเทพฯ: ฝายประมวลผลขอมล กองแผนงาน กรมสงเสรมการเกษตร.

สทธศกด� อภกลชยสทธ� . 2550. การนาเทคโนโลยสารสนเทศเพ�อการบรหารจดการองคการ

บรหารสวนตาบลในจงหวดเชยงใหม. รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสน-

ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการปกครองสวนทองถ�น วทยาลยการปกครองสวน

ทองถ�น มหาวทยาลยขอนแกน.

สนทรศกด� ฤทธ. 2551. สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศของบคลากรในองคการบรหารสวน

ตาบลทาง�ว อาเภอเมองนครศรธรรมราช. รายงานการศกษาอสระปรญญารฐ

ประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาการปกครองทองถ�น วทยาลยการปกครองทองถ�น

มหาวทยาลยขอนแกน.

เสาวเพญ จาปาเปา. 2546. การนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารงานราชทณฑ ศกษา

จากความคดเหนของเจาหนาท�ราชทณฑในเรอนจาและทณฑสถาน. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

76

อาภา แกวกากง. 2547. สภาพการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสารในการจดการศกษาโดย

ครอบครว. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Lucas, Henry. 1997. Information Technology for Management. New York: McGraw-Hill.

McLuhan, Marshall. 1969. Counterblast. New York: Harcourt, Brace and World.

Zorkoezy, Peter. 1984. Information Technology: An Introduction. New York: Van Nostrand

Reinhold.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก. รปภาพบรรยากาศการสนทนากลม

ณ องคการบรหารสวนตาบลข�เหลก อาเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม

78

รปภาพบรรยากาศการสนทนากลม

ณ องคการบรหารสวนตาบลข�เหลก อาเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม