กลยทธปองกนมใหเกดความเสยหาย หรอรบผดในทางละเมด

ด ำรงคชย ไชยมงคล นตกร ช ำนำญกำรพเศษ นกกฎหมำยทองถน

089-6315525

ควำมรบผดในมลละเมด

ผใด จงใจ หรอ ประมาทเลนเลอ ท าตอบคคลอนโดยผดกฎหมาย ใหเขาเสยหายถงแก ชวตกด แกรางกายกด อนามยกด เสรภาพกด ทรพยสนหรอสทธอยางหนงอยางใดกด ทานวาผนนท าละเมดจ าตอง ใชคาสนไหมทดแทนเพอการนน

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 420

อยางไรเปนละเมดทกอใหเกดความรบผด

ปพพ. ม. 420

ก.ผใด ก.ท าตอบคคลอน

ค.เสยหาย

ข.จงใจหรอ ประมาทเลนเลอ

ก.โดยผด กม.

ท ำตอบคคลอน หมำยควำมถง

กำรงดเวนกร ะท ำกำร ในหน ำท

ทตองกระท ำดวย

*หนำทอนเกดจำกกฎหมำยบญญต

*หนำทอนเกดจำกระเบยบ

*หนำทอนจำกสญญำ

*หนำทอนจำกมำตรฐำนก ำหนดต ำแหนง

*หนำทค ำสงมอบหมำยงำนในหนำท

*หนำทอนจำกค ำสงเฉพำะกจ

*หนำทอนจำกกำรมอบหมำยงำนดวยวำจำ

*หนำทอนจำก อนท ผบ.มอบหมำย

นอกเหนอหนำท ละ ละ...

จงใจ ท ำใหเขำเสยหำย หมำยควำมวำ เปนกำรกระท ำโดยทรส ำนกถงผลเสยหำย

ทจะเกดจำกกำรกระท ำของตน ถำรวำกำร

กระท ำนนจะเกดผลเสยหำยแกเขำแลวถอเปน

กำรกระท ำโดยจงใจ สวนจะเสยหำยมำกหรอ

นอยไมส ำคญ แมผลเสยหำยจะมำกกวำท

คดกเปนกำรกระท ำโดยจงใจ

ความเสยหายของอาคารแมอาจเกดขนไดจากหลายสาเหต แตเมอขอเทจจรงรบฟงไดวา การทองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการวางทอรอยสายไฟฟาสาธารณปโภคใตดน และกอสรางระบบระบายน า โดยใชวธการเจาะดนทอลงไปใตดนกเปนสาเหตหนง และเปนผลโดยตรงทท าใหตวอาคารเกดความเสยหาย จงเปนกรณทองคกรปกครองสวนทองถนกระท าละเมดและตองชดใชคาเสยหายใหแกเจาของอาคารนน

ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.654/2557

เทศบาลจดการขยายถนน ท าใหบอน าซงเปนขอบคอนกรตเขามาอยในตวถนน เมอเปดถนนทขยายใหรถสญจรไปมาได กยงมไดถมบอท าใหเรยบเปนพนถนนธรรมดา และมไดจดใหม เครองหมายและสญญาณไฟตดตงใหเปนทสงเกตเหนไดในเวลาค าคน โจทกขบรถยนตตกบอเปนเหตใหรถยนตเสยหายและโจทกไดรบบาดเจบ ดงนตองถอวาเปนความประมาทเลนเลอของเทศบาล ซงจะตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทนใหโจทก ค าพพากษาฎกาท 1201/2502

หลกประมวลกฎหมำยแพงและพำณชย

1.เจำหนำทผท ำละเมดรบผดเปนกำรสวนตว

2.หนวยงำนของรฐรวมรบผดแลวไลเบย

จำกเจำหนำทผนน

3.เจำหนำทรบผดอยำงลกหนรวม

เหตผลในกำรตรำ พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมด 1.การใชหลกเกณฑใน ปพพ.มงไดเงนครบโดยไมค านงถงความเปนธรรมและบนทอนขวญก าลงใจ 2.เจาหนาท อาจกระท าโดยไมตงใจหรอผดพลาดเพยงเลกนอย 3.หลกเรองลกหนรวมท าใหตองรบผดในการกระท าของเจาหนาทอนดวย 4.เจาหนาทไมกลาตดสนใจเพราะเกรงความรบผด 5.มวธการบรหารงานบคคลและวนยควบคมอยแลว

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

มาตรา 4 ในพระราชบญญตน

“เจาหนาท” หมายความวา ขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอผปฏบตงานประเภทอน ไมวาจะเปนการแตงตงในฐานะเปนกรรมการหรอฐานะอนใด อปพร. ,กรรมการตรวรรบพสด จางเหมา

“หนวยงานของรฐ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม หรอสวนราชการทเรยกชออยางอนและมฐานะเปนกรม ราชการสวนภมภาค ราชการสวนทองถน และรฐวสาหกจทตงขนโดยพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกา และใหหมายความรวมถงหนวยงานอนของรฐทมพระราชกฤษฎกาก าหนดใหเปนหนวยงานของรฐตามพระราชบญญตนดวย

ประเภทของกำรท ำละเมด

ของเจำหนำท 1.ละเมดตอบคคลภายนอก 2.ละเมดตอหนวยงานของรฐ

พรบ.ควำมรบผดทำงละเมดของ

เจำหนำท พ.ศ.2539 มำตรำ 6 ถาการกระท าละเมดของเจาหนาทมใชการกระท าใน

การปฏบตหนาท เจาหนาทตองรบผดในการนนเปน

การเฉพาะตว ในกรณนผเสยหายอาจฟองเจาหนาท

ไดโดยตรง แตจะ ฟองหนวยงานของรฐไมได

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

มาตรา 5 หนวยงานของรฐตองรบผดชอบตอผ เสยหายในผลแหงละเมดท เจาหนาทของตนไดกระท าในการ ปฏบตหนาท ในกรณนผเสยหายอาจฟองหนวยงานของรฐดงกลาวไดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาทรฐไมได

ถาการละเมดเกดจากเจาหนาทซงไมไดสงกดหนวยงานของรฐแหงใด ใหถอวากระทรวงการคลงเปนหนวยงานของรฐทตองรบผดชอบตามวรรคหนง

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

แตหนวยงานขอใหศาลเรยกเจาหนาท เขามาเปนคความในคดได

มาตรา 7 วรรคหนง ในคดทผเสยหายฟองหนวยงานของรฐ ถาหนวยงานของรฐเหนวาเปนเรองทเจาหนาทตองรบผดหรอตองรวมรบผด หรอในคดทผเสยหายฟองเจาหนาทถาเจาหนาทเหนวาเปนเรองทหนวยงานของรฐตองรบผดหรอตองรวมรบผด หนวยงานของรฐหรอเจาหนาทดงกลาวมสทธขอใหศาลทพจารณาคดนนอยเรยกเจาหนาทหรอหนวยงานของรฐแลวแตกรณ เขามาเปนคความในคด

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

ถาศาลพพากษายกฟองเพราะเหตทหนวยงานของรฐหรอเจาหนาททถกฟองมใชผตองรบผดใหขยายอายความฟองรองผทตองรบผดซงมไดถกเรยกเขามาในคดออกไปถงหกเดอนนบแตวนทค าพพากษานนถงทสด

มาตรา 7 วรรคสอง

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

มาตรา 8 ในกรณทหนวยงานของรฐตองรบผดใชคาสนไหมทดแทนแกผเสยหายเพอการละเมดของเจาหนาท ใหหนวยงานของรฐมสทธเรยกใหเจาหนาทผท าละเมดชดใชคาสนไหมทดแทนดงกลาวแกหนวยงานของรฐไดถาเจาหนาทไดกระท าการนนไปดวยความจงใจหรอ ประมาทเลนเลออยางรายแรง (วรรคหนง)

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

@สทธเรยกใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนง จะมไดเพยงใดใหค านงถงระดบความรายแรงแหงการ

กระท าและความเปนธรรมในแตละกรณเปนเกณฑโดย

มตองใหใชเตมจ านวนของความเสยหายกได(วรรคสอง)

@ถาการละเมดเกดจากความผดหรอความบกพรอง ของหนวยงานของรฐหรอระบบการด าเนนงานสวนรวม

ใหหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย(วรรคสาม)

พ.ร.บ.ควำมรบผดทำงละเมดของเจำหนำท พ.ศ.2539

ในกรณทการละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคน มใหน าหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบและเจาหนาทแตละคนตองรบผดใชคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนของตนเทานน (วรรคส)

***กรมเปนเจาของงบประมาณ นายอ าเภอด าเนนการแทนฐานะผไดรบมอบอ านาจจากกรมฯ จงอยในฐานะผแทนหรอผมอ านาจกระท าการแทนกรมฯ อ.26/2553

เงนอดหนนเฉพำะกจ

ใครเปนผตงกรรมการสอบสวนความรบผดทางละเมดกรณเงนอดหนนเฉพาะกจ

Ans หนวยงานเจาของโครงการ และเจาของงบประมาณ

ดวนทสด ท ก.ค.0415.1/ว82ลว.27ส.ค. 61

ประมาทเลนเลอ

ประมาทเลนเลอ หมายถง การกระท าโดยมไดเจตนา แต เปนการกระท าโดยปราศจากความระมดระวง ซงบคคลในภาวะเชนนนจ าตองมตามวสยและพฤตการณ(ขาดความระมดระวงตามสมควร)

ประมาทเลนเลออยางรายแรง หมายถง บคคลไดกระท าโดยขาดความระมดระวงทเบยงเบนไปจากเกณฑมาตรฐานอยางมาก

ประมาทเลนเลอ ภาวะเชนนน บคคลทอยในภาวะเชนเดยวกบผกระท าเทยบกบวญญชนวาเขาใชความระมดระวงแคไหน

วสย ลกษณะทเปนอยของบคคลผกระท าใหผอนไดรบความเสยหาย เชน วสยการเปนขาราชการ ระดบบรหาร

พฤตการณ ขอเทจจรงทประกอบการกระท าของผท าใหเกดความเสยหายแกผอน เชน สนปปดงบ งานกองคลงเยอะ

เกบรกษารถยนตของกลางไวในทจอดรถยนตของผมาตดตอราชการ เนองจากทจอดรถยนตของกลางเตม บรเวณทน ารถยนตไปจอดอยใกลกบทางขนลงของตวอาคาร ส.น. มไฟสองสวาง และใชเครองบงคบลอลอกลอรถยนตของกลางเพอปองกนการสญหาย แตอยางไรกตามผฟองคดไมไดแยกทรพยของกลางออกจากรถยนตของผมาตดตอราชการ เดมไมแผงเหลกกน เพอสะดวกตอการควบคมดแล ไมมเจาหนาทตรวจตราดแล จงถอไดวาประมาทเลนเลอ แตพฤตการณรบฟงไมไดวาประมาทเลนเลออยางรายแรง

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด ท อ.384/2558

การกระท าโดยประมาทเลนเลอธรรมดา

ท าใหเขาเสยหาย ความรบผดทางละเมดมงประสงคทจะใชคาสนไหมทดแทนไมใชมงลงโทษเหมอนในคดอาญาแกผท าละเมด ฉะนนเมอไมมความเสยหายแมการกระท าจะไมชอบดวยกฎหมาย กไมเปนละเมด

25

26

27

28

29

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

ผฟองคดเปนลกจางประจ าต าแหนงพนกงาน ขบรถยนตผถกฟองคดมค าสงใหผฟองคดรบผดชดใช คาสนไหมทดแทนตามความเหนขอกระทรวงการคลงทเหนวา ผฟองคดขบรถเรวเกนกวาทแจง เมอรถยนตบรรทกแซงหนาในระยะกระชนชด จงหกหลบรถเปนเหตใหพงชนรถคนอน ถอไดวาความเสยหายเกดจากความประมาทเลนเลออยางรายแรง

อ.10/2552

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

การกระท าทจะถอวาเปนการกระท าการดวย ความประมาทเลนเลออยางรายแรง นน หมายถง การกระท าโดยมไดเจตนา แตเปนการกระท าซงบคคลพงคาดหมายไดวาอาจกอใหเกดความเสยหายขนได และหากใชความระมดระวงแมเพยงเลกนอยกอาจปองกนมใหเกดความเสยหายได แต กลบมไดใชความระมดระวงเชนวานนเลย

ค ำวนจฉย ประมำทเลนเลออยำงรำยแรง

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

ศาลเหนวา ...การทผฟองคดขบรถมาดวยความเรวเกนกวาทแจงเพยงประการเดยวยงไมเพยงพอทจะรบฟงไดวาเปนเหตใหเกดเหตละเมดในครงน เนองจากฟงไดวารถยนตบรรทกกระบะแซงรถยนตบรรทกสบลอเขามาในชองทางเดนรถของผฟองคดในระยะกระชนชด ขอเทจจรง ยงไมปรากฏวาผฟองคดขบรถดวยความประมาทเลนเลออยางรางแรง

ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.10/2552

ไมเปนกำรกระท ำละเมดของเจำหนำท

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

***ไปเบกเงน จายเบยยงชพ แวะทานขาว 20 นาท กลบมายงรถประตถกงด กระเปาเงนหายไป ไมสามารถมองเหนจากขางนอกรถ เอากระเปาเงนไวในรถ ลอคประตแลวเปนการแสดงใหเหนวาผฟองคดไดใชความระมดระวงในการเกบรกษาเงนแลว ...เปนประมาทธรรมดา อ.921/2558 ขอสงเกต การมอบอ านาจตองระบชดเจนเกยวกบการถอนเงนแลวใหไปท าอะไร

ไมเปนการกระท าละเมดของเจาหนาท

พ.ร.บ.ละเมดฯมำตรำ 10 วรรคหนง

ในกรณท เจาหนาท เปนผกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐไมวาจะเปนหนวยงานของรฐทผนนอยในสงกดหรอไม ถาเปนการกระท าในการปฏบตหนาท การเรยกรองคาสนไหมทดแทนจากเจาหนาทใหน าบทบญญตมาตรา 8 มาใชบงคบโดยอนโลม แตถามใชการกระท าในการปฏบตหนาทใหบงคบตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

เหตหกสวนควำมรบผด

1.ตองค านงถงระดบความรายแรงแหงการกระท า

และความเปนธรรมในแตละกรณ ม.8(2) 30%

2.หากละเมดเกดจากความผดหรอความบกพรอง ของหนวยงานของรฐหรอระบบการด าเนนงาน

สวนรวมตองหกสวนความรบผดดงกลาวออกม.8(3) 50%

3.กรณละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคนมใหน า หลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบ ม.8(4)

ความรายแรงแหงการกระท าและความเปนธรรมในการปฏบตหนาท

1.ไมไดสวนรวมทจรต แตรบผดในฐานะผบงคบบญชาทมไดควบคมดแลการปฏบตงาน

2.ความผดพลาดเกดขนจากการพยายามสรางความพงพอใจในการช าระภาษใหแกหนวยงาน

3.การทจรตของผใตบงคบบญชาเกดจากวธทแยบยล มการไตตรองวางแผนอยางเปนระบบ ยากแกการตรวจพบ

หกสวนความรบผดของเจาหนาทในสวนน

รอยละ 30 ของความเสยหายทงหมด

ค าวนจฉยของศาลปกครองสงสด คดหมายเลขแดงท อ.1471-1475/2558 ผฟองคดท 1 นายกเทศมนตร ปฏบตหนาทโดยขาดการเอาใจใสควบคมดแลผใตบงคบบญชาใหปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมายและระเบยบของทางราชการ เปนเหตใหผใตบงคบบญชาอาศยโอกาสดงกลาวทจรตเงนของทางราชการไปโดยงาย หลายครงตอเนองกน ใหรบผดรอยละ 50 ของความเสยหาย

ความบกพรองของหนวยงานหรอระบบการด าเนนการของสวนรวม

1.มเจาหนาทในการปฏบตงานไมเตมอตราก าลง

2.มกฎระเบยบจ านวนมาก และตองปฏบตตามระเบยบตางๆ นนในระยะเวลาจ ากด

3.การคดเลอกบคคลเขารบราชการของผถกฟองคดบกพรอง ท าใหไดคนทไมดเขามารบราชการ

4.เปนเรองทตรวจพบไดยาก มการท าผดตอเนองถง 1-8 เดอน

หกสวนความรบผดของเจาหนาทในสวนนลงรอยละ 50 ของความเสยหายทงหมด

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.456/2550

*ผฟองคดด ารงต าแหนงสรรพากรอ าเภอ นาย ส.ปฏบตงานหวหนารบช าระภาษ นาย ณ.สรรพากร 3 รบผดชอบเกยวกบเชค ปรากฏ นาย ณ ทจรตยกยอกเงนของทางราชการ 4,170,329.32 บาท คณะกรรมการสอบขอเทจจรง สวนใหญ นาย ณ รบผดเพยงผเดยว กรรมการเหนวา ผฟอง กบนาย ส.ตองรบผดในฐาน ผบ. กรมสรรพากรเหนดวย ใหผฟองกบผด 199,893.57 บาท กระทรวงการคลง ผฟองปลอยปละละเลยไมก ากบดแล ไมขอเชคมาตรวจสอบ ประมาทรายแรง ตองรบผด 40% 1,668,131.73บาท

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.456/2550

ก าหนดสดสวนความรบผด -คงเหลอคาเสยหายทผฟองคดและหวหนางานตองรบผด 20% ของคาเสยหายทงหมด

- สดสวนความรบผด ผบ.ชนตน 60% ผฟองคด ผบ.สงสด 40% หรอ 333,625.35 บาท

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.230/2555

ผฟองคดในฐานผจดการยอมเลงเหนไดวา ศ.มหนาทรกษาทรพยสนโรงรบจ าน า อาจมชองทางการทจรตไดงายตองคอยตรวจสอบดแลอยางเครงครด หากผฟองไดตรวจทรพยจ าน ากบสมดแยกประเภทการเกบรกษาอยางนอยสปดาหละครง หากตรวจสอบซองพลาสตกบรรจทรพยจ าน ากจะพบความผดปกต และไมมทรพยรบจ าน าใหตรวจสอบถง 81 รายการ ยอมแสดงใหเหนวาผถกฟองคดไมไดปฏบตหนาทอยางเครงครดท าให ศ. ทจรต

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.230/2555

ความรายแรงแหงการกระท าและความเปนธรรม *มการสมตรวจทรพยจ าน าเดอนละ 2 ครง *ผฟองคด ดแล 4 แหง ภายใน 1 เดอน ภาระงานมาก

*อกทงพฤตการณของนาย ศ.มความแยบยล ไมเปนทตรวจสอบไดงาย ควรรบผด 75%ของคาเสยหาย

ความผดหรอความบกพรองของหนวยงาน ความเสยหายเกดจากการทไมไดก าหนดวธการในการควบคมดแล

ทรพยรบจ าน าทมคาอยางดพอ เชนมาตรการเขาออกหองสตรองรม อกทงการสมตรวจของผตรวจการภาคกไมพบการทจรตดงกลาว โดยใหหกออก 50%

ควำมรำยแรงแหงกำรกระท ำและควำมเปนธรรมในกำร

ปฏบตหนำท

1.ไมไดจงใจหรอมสวนรวมทจรต อ.784/2555

2.มพฤตการณพยายามแกไขเยยวยา อ.186/2557

3.มผอนมสวนผดอยดวยแตใหรบผดเพยงผเดยว อ.772/2556 4.การละเมดเปนประโยชนแกราชการบาง(ซอทดนผดระเบยบ)หก50%

5.ก.ค.จะก าหนดสดสวน กก.ก าหนดฯสง 100%มขนตอนมาก จนท.รบผดหลายคนไมมพฤตกรรมทจรตควรรบผดรอยละ 50% อ.2058/2559

ควำมบกพรองของหนวยงำนหรอระบบกำรด ำเนนกำร

ของสวนรวม

1.ไมไดวางระเบยบหรอวธการควบคมดแลและค าสงไมชดเจน อ490/2556

2.จ านวนคนไมสมพนธกบงาน หรองานประจ าเยอะมากหรอตองท าในระยะเวลาทเรงรด

3.แตงตงบคคลไมเหมาะสมกบงาน

4.ระบบการตรวจสอบไมได อ439/2555

กำรเรยกรองใหหนวยงำนรบผด

ยนค าขอตอหนวยงานของรฐ • หนวยงานออกใบรบค าขอและพจารณาโดยไมชกชา (ใหเสรจใน180) ไมเสรจขอขยายตอ รมต.ไดอกไมเกน 180วน) ฟองคด **ยนค าขอ ถาไมยน น าเรองฟองศาลได ถาวนจฉย ฟองภายใน 90

วน นบแตรบค าวนจฉย

ท มท 0804.4/ว2853 ลว.21 พ.ค.58

การยนค าขอตอหนวยงาน

ยนค าขอ หนวยงาน

ออกใบรบค าขอเปนหลกฐาน พจารณาค าขอโดยไมชกชา

ภายใน 180 วน พจารณาไมทน

รายงานปญหาและอปสรรคให รมต. เจาสงกด หรอก ากบดแลทราบ พรอมขอขยายเวลา

รมต. ใหขยายเวลาไดไมเกน 180 วน

ไมพอใจฟองศาลปกครอง(ศาลยตธรรมใน 90 วน)

ฟองใคร /ศำลไหน

หนาท ฟอง หนวยงาน

นอกหนาท ฟอง จนท.

การปฏบตหนาท 4กรณ ไปศาลปกครอง 1.การใชอ านาจตามกฎหมาย 2.กฎ ค าสงทางปกครองหรอค าสงอน 3.ละเลยตอหนาททกฎหมายก าหนด 4.ปฏบตหนาทลาชา

เงอนไขของกำรกระท ำละเมด

1.มความเสยหาย

2.มการจงใจหรอประมาทเลนเลอท าตอบคคลอนโดยผดกฎหมาย

3.มความสมพนธระหวางการกระท าตาม (2) กบความเสยหายทเกดขน

ตวอยำง กำรกระท ำทเปนละเมด

*เทศบาลซอมแซมทอระบายน าโดยไมตดตงเครองหมายหรอสญญาไฟเพอแจงเตอนผขบขเปนเหตใหรถจกรยายยนตขนกระแทกฝาทอระบายน าซงวางกดขวางชองทางเดนรถ

*อบต.ท าการขดลอกสระในทดนของผฟองคดโดยไมมสทธและไมไดรบอนญาต

*เทศบาลกอสรางบาทวถโดยมรางระบายน าอยปลายบาทวถซงเปนทางโคง ไมจดใหมปายเตอน หรอจดใหมฝาปดรางระบายน า ท าใหผฟองคดซงตกลงไปในรางระบายน าไดรบบาดเจบสาหส

ตวอยำง กำรกระท ำทเปนละเมด

*เปนคณะกรรมการก าหนดราคากลางในการกอสรางเขอนปองกนตลงพง สงกวาความเปนจรง

*เทศบาลไมดแลตนไมซงอยในทองทรบผดชอบใหอยในสภาพทปลอดภย เปนเหตใหตนไมหกโคนทบรถจกรยานยนตคนทผฟองคดนงซอนทายไดรบบาดเจบสาหส

*ปลดเทศบาลมหนาทควบคมการปฏบตราชการประจ าของเทศบาล ละเลยไมดแลการปฏบตหนาทของพนกงานเทศบาล เปนเหตให น.ส. ว. ทจรตเงนเทศบาล

*พนยาฆาแมลงใกลไรองน เปนละเมด 533/2551

คาเสยหาย

ป.พ.พ. มาตรา 438 บญญตวา “คาสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถานใดเพยงใดนน ใหศาลวนจฉยตามควรแกพฤตการณและความรายแรงแหงละเมด อนงคาสนไหมทดแทนนน ไดแกการคนทรพยสนอนผเสยหายตองเสยไปเพราะละเมด หรอใชราคาทรพยสนนน รวมทงคาเสยหายอนจะพงบงคบใหใชเพอความเสยหายอยางใดๆอนไดกอขนนนดวย” ตองเปนผลโดยตรง ตองมความสมพนธใกลชดของการกระท าละเมดดวย

คาเสยหาย

คาสนไหมทดแทนเรยกอะไรไดบาง มาตรา 438 คาสนไหมทดแทนจะพงใชโดยสถานใดเพยงใดนน ใหศาลวนจฉยตามควรแกพฤตการณและความรายแรงแหงละเมดอนง คาสนไหมทดแทนนนไดแกการคนทรพยสนอนผเสยหาย ตองเสยไปเพราะละเมด หรอใชราคาทรพยสนนน รวมทงคาเสยหาย อนจะพงบงคบใหใชเพอความเสยหายอยางใด ๆ อนไดกอขนนนดวยผลโดยตรง ตองมความสมพนธใกลชดของการกระท าละเมดดวย มตสภาเปนค าสงทางปกครอง ไมชอบดวยกฎหมาย ปลดสมาชกสภา เรยกอะไรไดบาง 1.คาตอบแทนเงนต าแหนง 3.คาเสยหายตอชอเสยง เกยรต ศกดศร 2.คาจางทนายความ มใชผลโดยตรง การประชมหนาทปกต ไมตองรบผด

คาเสยหาย

**คาสนไหมทดแทนความเสยหายในชอเสยง เกยรต ศกดศรความเปนมนษย การประชมสภาเปนการกระท าตามหนาท จงมใชการกลาวหรอไขขาวแพรหลายอนฝาฝนตอความจรงเปนทเสยหายแกชอเสยง เกยรต ศกดศรความเปนมนษย จงไมตองรบผด **คาธรรมเนยมออกหนงสอค าประกนธนาคาร **คาเอกสารประกวดราคาและแบบ --คาสญเสยโอกาสทางธรกจจากการทควรไดรบเลอกเปนคสญญา **คาพาหนะเดนทางเพอซอแบบประกวดราคา การเขารบฟงค าชแจงการเขายนซองประกวดราคา **คาท างานลวงเวลาของพนกงานส าหรบเตรยมเอกสารประกวดราคา *-*คาทปรกษากฎหมาย

อายความ คดประเภทท 1 กรณทเจาหนาทหรอหนวยรฐกระท าละเมดตอเอกชน (1) คดทเอกชนฟองตอศาลปกครอง ใหหนวยงานรบผดเนองจากเจาหนาทกระท าละเมด กรณนจะฟองภายในอายความตามมาตรา 51 พระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ (แกไขฉบบท 9 พ.ศ.2560)เนองจากเจาหนาทกระท าละเมด กรณนจะฟองภายในอายความตามมาตรา 51 พระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ (แกไขฉบบท 9พ.ศ.2560) แมวาคดละเมดทางปกครองจะมอายความทวไป 1 ป ตามมาตรา 51 แตไมเกน 10 ป ตามมาตรา 448

อายความ (2) คดทเอกชนรองขอตอหนวยงานใหชดใชเงน ตามมาตรา 11 พระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 โดยเอกชนผเสยหายจะตองยนหนงสอเรยกรองภายใน 1 ป นบแตวนทรถงการละเมดและรตวผจะพงชดใชคาสนไหมทดแทน แตไมเกน 10 ป นบแตวนกระท าละเมด แตหนวยงานทางปกครองมค าสงไมชดใชหรอมค าสงชดใช แตไมเปนพอใจแกเอกชนผ เสยหายหรอในกรณทหนวยงานไมวนจฉยภายใน 180 วน นบแตวนทรบขอเรยกรองตามมาตรา 14 จะตองยนฟองภายในเกาสบวน

อายความ คดประเภทท 2 กรณทเจาหนาทของรฐกระท าละเมดตอหนวยงาน สามารถแบงไดอก 2 ประเภทยอยคอ (1) คดทเจาหนาทของรฐฟองศาลปกครอง ขอใหเพกถอนค าสงของหนวยงานทสงใหชดใชเงน จะตองน าคดมาฟองตอศาลปกครองภายใน 90 วนนบแตไดรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคด ตามมาตรา 49 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองฯ (2) อายความกรณหนวยงานออกค าสงใหเจาหนาทชดใชคาสนไหมทดแทนหรอหนวยงานฟองรองใหเจาหนาทรบผดจากการกระท าละเมดตอหนวยงาน ส าหรบอายความกรณการฟองรองใหเจาหนาทรบผดจากการกระท าละเมดตอหนวยงานสามารถแบงได 4 กรณ คอ

อายความ 2.1 อายความ 2 ป ตามมาตรา 10 วรรคสองตอนตนอายความ 2 ป นบแตวนทรถงการละเมดและรตวเจาหนาทผพงชดใชคาสนไหมทดแทนหรอรตวผกระท าความผด ตามมาตรา 10 วรรคสองตอนตน การรตวผกระท าความผดนนใหถอเอาความรบรของผแทนนตบคคลหนวยของรฐนนเปนส าคญ ถาไมทราบแนชดวารเมอใด ใหถอวารนบแตวนทรบทราบรายงานการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ .228/2549, ความเหนคณะกรรมการกฤษฎกาเรองเสรจท 484/2544)

อายความ 2.2 อายความ 1 ป ตามมาตรา 10 วรรคสองตอนทายอายความ 1 ป กรณทการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดของหนวยของรฐเหนวาเจาหนาทไมตองรบผดและสงส านวนสอบสวนใหกระทรวงการคลงพจารณา ถากระทรวงการคลงเหนวาเจาหนาทจะตองรบผด ใหมอายความ 1 ป นบแตวนทผมอ านาจของหนวยงานมค าสงตามความเหนของกระทรงการคลง (ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ.72/2550)

อายความ 2.3 อายความ 10 ป ตามมาตรา 448 วรรคหนง แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยอายความ 10 ป นบแตวนทท าละเมด ตามมาตรา 448 วรรคหนง ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ทงนไมวาจะอายความ 2 ป ตามมาตรา 10 วรรคสองตอนตน หรออายความ 1 ป ตามมาตรา 10 วรรคสองตอนทาย จะตองไมเกนระยะเวลา 10 ป นบแตวนกระท าละเมด ทงนเพราะ แตเดมมา มาตรา 448 วรรคหนง แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

อายความ 2.4 อายความ 1 ป ตามมาตรา 1754 วรรคสาม แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยการฟองคดทายาทเพอบงคบใหรบผดในกรณเจาหนาทผกระท าละเมดถงแกความตาย หนวยงานทางปกครองมสทธฟองคดตอศาลปกครองได แมวาจะมไดใชมาตรการบงคบใชมาตรการบงคบทางปกครอง เพอใหเปนไปตามค าสงดงกลาวได ตามมาตรา 56 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 และโดยทมาตรการบงคบทางปกครองโดยยดหรออายดทรพยสนและขายทอดตลาด ตามมาตรา 57 แหงพระราชบญญตเดยวกน

อายความ 3. อายความคดละเมดอนเกดการกระท าทางปกครองทมมลจากความผดทางอาญา ความรบผดทมลมาจากคดอาญา ถาอาญายาวกวา ใชอายความอาญา เชน มาตรา 157 งานไมเสรจแลวตรวจรบ เปนละเมดดวย 157อายความ 15 ป ท าใหอายความทางละเมดเปน15 ปดวยมใช10 ป ตย. เทศบาล ส. ซอทดนแพง 30 ลาน เทศบาลออกค าสงให นายกฯชดใช 20 ลาน สทธเรยกรองภายใน 10 ป พน 10 ป นบแตวนท าละเมด เพกถอนค าสง ปรากฏ ปปช.ชมล อยการสงฟอง (ขอใหพจารณาคดใหม ศาลปกครองไมรบไมเขาเหต

อายความ 4. อายความสะดดหยดลงตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 193/14 น ามาปรบใชในกรณอายความละเมดทางปกครองดวยอายความสะดดหลดลง คอ ก าหนดอายความทกฎหมายไดบญญตไว เมอเดนตอไปปรากฏวามเหตการณอยางหนงอยางใดอนกฎหมายไดบญญตไว ท าใหอายความทก าลงเดนอยนนไดสะดดลง มใหการนบอายความตอไป ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 193/14 บญญตเหตอายความสะดดหยดไววา “มาตรา 193/4 อายความยอมสะดดหยดลงในกรณดงตอไปน (1) ลกหนรบสภาพหนตอเจาหนตามสทธเรยกรองโดยท าเปนหนงสอรบสภาพหนใหช าระหนใหบางสวน ช าระดอกเบย ใหประกน หรอกระท าการใด ๆ อนปราศจากขอสงสยแสดงใหเหนเปนปรยายวายอมรบสภาพหนตามสทธเรยกรอง (2) เจาหนไดฟองคดเพอตงหลกฐานสทธเรยกรองหรอเพอใหช าระหน (3) เจาหนไดยนค าขอรบช าระหนในคดลมละลาย (4) เจาหนไดมอบขอพพาทใหอนญาโตตลาการพจารณา (5) เจาหนไดกระท าการอนใดอนมผลเปนอยางเดยวกนกบการฟองคด

อายความ 5.การรบสภาพความผดในคดละเมด การรบสภาพความผดในคดละเมดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 193/28 วรรคสอง น ามาปรบใชในกรณอายความละเมดทางปกครองดวย 6. มาตรา ๙ พระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ถาหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทไดใชคาสนไหมทดแทนแกผเสยหาย สทธทจะเรยกใหอกฝายหนงชดใชคาสนไหมทดแทนแกตนใหมก าหนด อายความหนงปนบแตวนทหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทไดใชคาสนไหมทดแทนนนแกผเสยหาย

ขอสงเกต 1.ตามค าถามวา " ตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ขอ 18 วรรคสอง ท ว า . . . เม อหน วยงานของร ฐท เ ส ยหายส ง ก ารตามความ เหนกระทรวงการคลงแลวใหผแตงตงด าเนนการเพอออกค าสงใหผตองรบผดช าระคาสนไหมทดแทนหรอฟองตอศาลอยาใหขาดอายความ" นน หมายความวา ระหวางการพจารณาของกระทรวงการคลง ถาหนวยงานของรฐความเหน ใกลจะขาดก าหนดอายความ 10 ป นบแตวนท าละเมด ใหหนวยงานของรฐมค าสงใหเจาหนาทชดใชคาสนไหมทดแทนตามมาตรา 12 หรอกรณใกลจะขาดอายความ 1 ป นบแตรหรอควรรวาเจาหนาทไดตายลง ใหหนวยงานฟองรองทายาทตอศาลภายในอายความโดยไมตองรอความเหนจากกระทรวงการคลงกอน

ด ารงคชย ไชยมงคล นตกร ช านาญการพเศษ

ขอสงเกต 2.แนวทางปฏบตของหนวยงานของรฐในกรณทกระทรวงการคลง ไมพจารณาใหแลวเสรจภายในก าหนดเวลาทระเบยบก าหนดไว ตอบ กรณทกรมบญชกลางไมแจงผลการตรวจสอบใหทราบกอนอายความสองป สนสดไมนอยกวาหนงป หนวยงานของรฐจะมแนวทางปฏบตอยางไร ศาลปกครองสงสดวางบรรทดฐานการปฏบตราชการทดไววา เมอหนวยงานของรฐสงส านวนสอบขอเทจจรงฯ ใหกระทรวงการคลงพจารณาแลวหนวยงานของรฐจะตองตระเตรยมเรองใหพรอมส าหรบการออกค าสงใหเจาหนาทผท าละเมดชดใชคาสนไหมทดแทนเพอมใหขาดอายความสองป และเมอเทศบาลต าบลเปนราชการสวนทองถน ผถกฟองคดในฐานะผบรหารราชการสวนทองถนตองมค าสงใหผฟองคดชดใชคาสนไหมทดแทนตามทเหนสมควรโดยไมจ าตองรอผลการตรวจสอบจากกระทรวงการคลงจนขาดอายความตามนยขอ 17 วรรคส และวรรคหา

ขอสงเกต 3.คณะกรรมการสอบขอเทจจรง ไดมหนงสอลงวนท16 กมภาพนธ 2548 รายงานผลการพจารณาใหผถกฟองคดทราบวา เหนควรใหผฟองคดรบผด ซงผถกฟองคดรบทราบผลการพจารณาโดยลงนามในทายรายงานวา “ทราบ” “ด าเนนการตามขนตอนและระเบยบปฏบต ”แตไมไดลงวนทก ากบไว จากนนผถกฟองคดไดมหนงสอลงวนท 24 มนาคม 2548 และลงวนท 30 พฤศจกายน 2549 รายงานใหกรมบญชกลางกระทรวงการคลงตรวจสอบ วนทรถงการกระท าละเมดและรตวเจาหนาทผจงพงตองใชคาสนไหมทดแทน วนไหน ตอบ วนท 24 มนาคม 2548

ขอสงเกต 4 . ว นท หน วยง านของร ฐ ได ร บแจ งผลการพ จ ารณาจากกระทรวงการคลงเมอวนท 2 เมษายน2550จะถอเปนวนทรถงตวเจาหนาทผท าละเมดหรอไมนน แมกระทรวงการคลงจะมความเหนวาจ านวนคาสนไหมทดแทนทผฟองคดตองชดใช แตกตางจากทผถกฟองคดไดวนจฉยสงการไวและให เจาหนาททเกยวของรบผดเพมขนอก ๓ รายกตาม แตอายความใชสทธเรยกรองคาสนไหมทดแทนจากการท าละเมด หาไดเรมนบตงแตวนทหนวยงานของรฐรถงจ านวนเงนทเจาหนาทจะตองรบผดไม ตอบ ส าหรบเจาหนาททตองรบผดอก 3 รายนน ผถกฟองคดสามารถออกคาสงเรยกใหรบผดไดภายในหนงปนบตงแตวนทมค าสงตามความเหนของกระทรวงการคลงตาม มาตรา 10 วรรคสอง

ขอสงเกต 5.ปรากฏขอเทจจรงวา ในเบองตนหนวยงานของรฐไดสงส านวนใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ แตกระทรวงการคลงเหนวาเปนกรณทอยในขอยกเวนไมตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบตามประกาศกระทรวงการคลง เรอง ความรบผดทางละเมดของเจาหนาททไมตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ เนองจากเปนกรณใหเจาหนาทผกระท าละเมดชดใชคาสนไหมทดแทนเตมจ านวน จงไมตองสงส านวนใหตรวจสอบหลงจากนน หนวยงานของรฐจงไดออกค าสงเรยกใหเจาหนาทชดใชคาสนไหมทดแทนแตเปนการออกค าสงเรยก “ไมเตมจ านวนความเสยหาย” (ซงอยในหลกเกณฑทตองสงส านวนใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ) อนไมเปนไปตามความเหนของกระทรวงการคลง

ขอสงเกต ตอบ ค าสงในสวนทเรยกใหผฟองคดชดใชคาสนไหมทดแทนเปนการออกค าสงใหรบผดชดใชคาเสยหายไมเตมจ านวนของความเสยหาย จงตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบตามหลกเกณฑทก าหนดไวในขอ 2.1 ของประกาศกระทรวงการคลงเรองความรบผดทางละเมดของเจาหนาททไมตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ ลงวนท 10 พฤษภาคม2548 และไม เข าขอยกเวนตามขอ 17 วรรคสอง ของระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 ทก าหนดใหไมตองรายงานกระทรวงการคลงตรวจสอบดงนน จงตองรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบกอนการท ไมรายงานใหกระทรวงการคลงตรวจสอบ ค าสงในสวนทเรยกใหผฟองคดชดใชคาสนไหมทดแทนจงออกโดยไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน และวธการอนเปนสาระส าคญตามทก าหนดไวในขอ 17 วรรคสอง ของระเบยบส านกนายกรฐมนตรฯ และเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมาย

ขอสงเกต 6.ประเดนการนบอายความเรมนบตงแตวนท 3 ม.ค. 48 ซงเปนวนทนายกฯลงนามวนจฉยสงการและสนสดลง ในวนท 3 ม.ค.50 ถกตองหรอไม ตอบ อายความใชสทธเรยกรองคาสนไหมทดแทนจากเจาหนาทผกระท าละเมด ๒ ปเรมนบตงแตวนทหวหนาหนวยงานของรฐรถงการละเมด และรตวเจาหนาทจะพงชดใชคาสนไหมทดแทน (ถกตอง) ๗.ออกค าสงทางปกครองใหชดใชความรบผดทางละเมด ตอมาผกระท าละเมดเกษยณอายราชการไปแลวหนวยงานของรฐสามารถใชมาตรการบงคบทางปกครองหรอตองใชค าบงคบของศาลปกครอง ตอบ หนวยงานของรฐสามารถใชมาตรการบงคบทางปกครองได

กรณ ศกษา 1

ฟองทายาทใหรบผด 14 พ.ค. 58 อายความ 1)10 ปนบแตวนละเมด 2)1 ป นบแตวนทหนวยงานของรฐมค าสงตามความเหนของกระทรวงการคลง 3)1 ป นบแตวนทรถงการตาย ##ขาดแลว นบแต 2540###

เบกจาย

2537-2540

สตง. ทกทวง

17พ.ค.45

คกก.ไมตองรบ

ผด

12 ม.ย.50

กค.แจงใหรบ

ผด

13 ธ.ค.54

กรมฯให

รบผด

8 ก.พ.55

ทราบค าสง

13 ก.พ.55

11 ม.ย.56

ตาย

กรมฯทราบ

ตาย

16 พ.ค.57

แจงใหทายาท

รบผด

17 เม.ย.58

ด ารงคชย ไชยมงคล นตกร ช านาญการพเศษ

กรณ ศกษา 2

อายความ 1) 10 ปนบแตวนละเมด (เกน 10 ป) 2) 2 ป นบแตวนทหนวยงานของรฐรถงการกระท าละเมดและรตวเจาหนาทจะพงตองใชคาสนไหมทดแทน (เกน 1 ป 31 ม.ค.53-9 ส.ค.57 ขาด) 3) 1 ป นบแตวนทรถงการตาย กรณ ยงไมขาดอายความ ถารบสภาพหน อายความสะดดหยดลงเทานน...........นบอายความใหม 193/35 กรณ ขาดอายความไปแลว รบสภาพความรบผด ใหมก าหนดอายความ 2 ปนบแต ท าหนงสอตกลงรบผด 193/27

กรมฯ

เสยหาย

2545

ผรบผด

ตาย

17ธ.ค..50

ทราบความตาย

25 ธ.ค.50

ตงกรรมการ

สอบ

11 ก.ย.52

กก.เหนวารบ

ผด

31 ม.ค.53

แจงทายาทรบ

ผด

9 ส.ค.57

ทายาทท าหนงสอ

ตกลงรบผด

14 ม.ค. 58

กรมฯฟอง

ทายาท

22 เม.ย.58

กรณ ศกษา 3

1.ฟองไมเกน 10 ป นบแต ต.ค.50 2. 1 ป นบแตมความเหนตาม กระทรวงการคลง 27 ต.ค.58-20 ต.ค.59 กอนขาด 7 วน 3.รถงความตายไหม อายความตองเปนการรถงความตายและรถงการเปนเจาหนดวย พงมารถงการเปนหนเมอ อบต.รบแจงจาก ก.ค.ใหรบผด 27 ต.ค.58

เบกจาย

ต.ค.50

ตาย

28 ต.ค.50

คกก.สอบไมมผตองรบ

ผด

3 พ.ค. 54

อบต.รบแจงจาก

ก.ค.ใหรบผด

27 ต.ค.58

อบต.แจงทายาทให

รบผด

16 ม.ย.59

อบต.ฟองทายาท

20 ต.ค.59

ขนตอนละเมดกรณทตองสงส าเนากระทรวงการคลง

1.แตงตงกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด ไมเกน 5 คน 2.รวบรวมพยานหลกฐานและใหผทเกยวของชแจง 3.คณะกรรมการเสนอความเหนไปยงผแตงตง 4.วนจฉยวามผรบผดหรอไม เทาใด แตยงไมแจงเจาหนาท 5.สงส านวนใหกระทรวงการคลงตรวจสอบและพจารณา 6.ออกค าสงใหเจาหนาทชดใชตามความเหนของกระทรวงการคลง 7.แจงค าสงใหเจาหนาท พรอมสทธฟองคดและอายความฟองคด **สงแลว กระทรวงการคลงไมแจง มากอนครบ 1 ป ออกค าสงได

ทนท**

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.252/57 เมอคณะกรรมการตรวจสอบแลวไดเสนอความเหนตอผถกฟองคด ใหผทเกยวของชดใชเงนคนแกราชการ โดยในสวนของผฟองคดใหชดใชเปนเงน505,813.20 บาท ผถกฟองไดพจารณาผลและเหนตามทคณะกรรมการเสนอ ตอมามการด าเนนการเรยกรองใหผตองรบผดชอบชดใชเงนคาเสยหาย กรณจงถอเปนการด าเนนการกอนทจะสงส านวนการสอบสวนและรายงานผลการพจารณาความรบผดทางละเมดของเจาหนาทใหกระทรวงการคลงเพอตรวจสอบ อนเปนการขามขนตอนทถอเปนสาระส าคญตามทระบไวในขอ 17 วรรค หนง ของระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 เนองจากหากกระทรวงการคลงไดพจารณาเรองดงกลาวแลวมความเหนแตกตางจากความเหนของคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด ผลการพจารณาความรบผดทางละเมดของเจาหนาทจะเปลยนแปลงไปดวย อนจะสงผลกระทบตอสถานภาพสทธของเจาหนาทและหนวยงานตามมา

ค าพพากษาศาลปกครองสงสด อ.252/57 จงเหนวากระบวนการในการออกค าสง ทใหผฟองรบผดคาสนไหมทดแทน ไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน และวธการอนเปนสาระส าคญ ตามขอ 17 ของระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 สงผลใหค าสงดงกลาวไมชอบดวยกฎหมาย

77

ด ำรงคชย ไชยมงคล

นตกร ช ำนำญกำรพเศษ

78

ภายใตบงคบ ม.48 ในกรณทค าสงทางปกครองใดไมไดออกโดยรฐมนตร และไมมกฎหมายก าหนดขนตอนอทธรณภายในฝายปกครองไวเปนการเฉพาะ ใหคกรณอทธรณค าสง ทางปกครองนน โดยยนตอเจาหนาทผค าสงทางปกครองภายใน 15 วนนบแตวนทตนไดรบแจงค าสงดงกลาวค าอทธรณตองท าเปนหนงสอโดยระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายอางองประกอบดวยการอทธรณไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามค าสงทางปกครอง เวนแตจะมการสงใหทเลาการบงคบตามม. 56 วรรคหนง

มำตรำ 44

79

(๑) ค าอทธรณตองท าเปนหนงสอ (๒) ค าอทธรณตองมขอโตแยงวาไมเหนดวยกบค าสงทางปกครองนนอยางชดเจน (๓) ค าอทธรณตองมขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย แตอยางไรกตาม ขอความดงกลาวกเปนแตเพยงแสดงใหเกดความเขาใจวาประสงคจะโตแยงสวนใดหรอโตแยงค าสงทางปกครองนนทงหมดกเพยงพอแลว

ค ำอทธรณ

80

ใหเจาหนาทตามมาตรา 44 วรรคหนง พจารณาค าอทธรณและแจงผอทธรณโดยไมชกชา แตตองไมเกน 30 วนนบแตวนทไดรบอทธรณ ในกรณทเหนดวยกบค าอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนกใหด าเนนการเปลยนแปลงค าสง ทางปกครอง ตามความเหนของตนภายในก าหนดเวลาดงกลาวดวย

มำตรำ 45

81

ถาเจาหนาทตามมาตรา 44 วรรคหนง ไมเหนดวยกบ ค าอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวน กใหเรงรายงานความเหนพรอมเหตผลไปยงมผอ านาจพจารณาค าอทธรณภายในก าหนดเวลาตามวรรคหนง ใหผมอ านาจพจารณา ค าอทธรณพจารณาใหแลวเสรจภายใน 30 วน นบแตวนทตนไดรบรายงาน ถามเหตจ าเปนไมอาจพจารณาอทธรณ ใหแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว ใหผมอ านาจพจารณาอทธรณมหนงสอแจงใหผอทธรณทราบกอนครบก าหนดเวลาดงกลาว ในการนใหขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปไดไมเกน 30 วนนบแตวนทครบก าหนดเวลาดงกลาว

82

เจาหนาทผใดจะเปนผมอ านาจพจารณาอทธรณตามวรรคสองใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง บทบญญตมาตรานไมใชกบกรณทกฎหมายเฉพาะก าหนดไวเปนอยางอน กฎกระทรวง ฉ.4 2540(10) ออกตามพรบ.วธปฏบตราชการทางปกครอง 2539 ผ ว าราชการจงหวด ในกรณผท าค าส งทางปกครองเปน นายกฯอปท.

83

ในการพจารณาอทธรณ ใหเจาหนาทพจารณาทบทวนค าสงทางปกครองไดไมวาจะเปนปญหาขอเทจจรง ขอกฎหมาย หรอความเหมาะสมของการท าค าสงทาง ปกครอง และอาจมค าส ง เพกถอนค าส งทางปกครอง เดมหรอเปลยนแปลงค าสงนนไปในทางใดทงน ไมวาจะเปนการเพมภาระหรอลดภาระหรอใชดลพนจแทนในเรองความเหมาะสมของการท าค าสงทางปกครองหรอมขอก าหนดเปนเงอนไขอยางไรกได”

มำตรำ 46

84

บคคลทมสทธอทธรณค าสงทางปกครองและตองอทธรณกอนฟองคดตอศาลปกครอง คอ “คกรณ” ซงโดยปกตไดแก ผอยในบงคบของค าสงทางปกครองทไดรบแจงค าสง จากเจาหนาท สวนบคคลอนทไดรบความเดอดรอนเสยหายจากค าสงทางปกครอง แตไมอยในฐานะ “คกรณ” ทไดรบแจงค าสงทางปกครองยอมไมตองอทธรณค าสงกอนฟองคด คกรณจงมสทธแตงตงบคคลอนใหยนอทธรณค าสงทางปกครองแทนได

ผมสทธอทธรณ

85

ระยะเวลาอทธรณจะเรมนบโดยไมนบวนแรกแหงระยะเวลารวมเขาดวยตามทก าหนดในมาตรา 64 วรรคหนง เพราะไมเตมวน ในทางปฏบตจงเรมนบวนถดจากวนทไดรบแจงค าสงเปนวนทหนงของระยะเวลาอทธรณ เชน คกรณไดรบแจงค าสงเมอวนท 10 สงหาคม 2549 จงตองนบวนท 11 สงหาคม 2549 เปนวนทหนงของระยะเวลาอทธรณสบหาวน วนสดทายของการใชสทธอทธรณจงไดแกวนท 25 สงหาคม 2549

กำรนบระยะเวลำ

86

ในกรณทคกรณยนอทธรณค าสงทางปกครองเกนระยะเวลาทกฎหมายก าหนด และเจาหนาทไมรบอทธรณไวพจารณา คกรณยอมเปนอนเสยสทธทจะฟองคดตอศาลปกครอง เพราะถอวาไมไดด าเนนการตามขนตอนแกไขความเดอดรอนหรอเสยหายกอนฟองคด คกรณยอมเสยสทธทจะไดรบการพจารณาอทธรณ และขณะเดยวกนเจาหนาทยอมไมมอ านาจทจะรบค าอทธรณไวพจารณาเพอวนจฉยอทธรณ

ผลของอทธรณทยนเกนระยะเวลำ

87

ค าสงทางปกครอง ผจว.30วนไมเสรจหรอแจงขยาย ขยายไมเกน 30 วน หนงสอแจงไปยงผอทธรณ 1.ขยาย ฟองเพกถอน 91-180 2.ไมแจงขยาย หรอไมม วนจฉยตกลงมา ฟองเพกถอน 61-150

ระยะเวลำกำรฟองคดเพกถอนค ำสงทำงปกครอง

กรณทอทธรณค ำสงทำงปกครอง แตไมมกำรวนจฉยอทธรณ

15 วน

30 1-30

30/60 31-60

30/90 61-90

30/120 91-120

30/150 121-150

30/180 151-180

ยนอทธรณค าสงทางปกครอง นายกฯพจารณาใหแลวเสรจ

ภายใน 30 วน เหนดวยแกไขเลย

กรณมการขยายระยะเวลาอทธรณระยะเวลาพจารณาอทธรณเปน 90 วนตองฟองภายใน 90 วนนบแตวนพน

90 วน

กรณไมมการขยายระยะเวลาอทธรณระยะเวลาพจารณาอทธรณ 60 วนตองฟองภายใน 90 วนนบแตวนพน 60 วน

มหนงสอแจงขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณ กอนครบก าหนดเวลา 60 วน