ทรัพย์สินทางปัญญา (intellectual...
TRANSCRIPT
![Page 1: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/1.jpg)
ทรัพยสินทางปญญา
(Intellectual Property)
รศ. ดร. นพ. สุธ ียกสาน
ศูนยวิจัยและพัฒนาวัคซีน
สถาบันชีววทิยาศาสตรโมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล
การประชุมวิชาการวัคซีนแหงชาติ ครั้งที่ 2
วันที่ 16 มิถุนายน 2553 โรงแรมเรดิสัน กรุงเทพมหานคร
![Page 2: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/2.jpg)
2
ทรพัยสนิทางปญญา (Intellectual Property)
• การประดิษฐคิดคนที่เปนเทคโนโลยีใหม
คุณลักษณะ
– ที่มีคุณคามีประโยชนตอสังคม
– สามารถนําไปใชประโยชนได
– ควรแกการถายทอดความรูสูรุนตอไป
สิ่งที่ควรทํา
– ควรใชระบบสิทธิบัตรเขามากํากับอยางมีประสิทธิภาพเพื่อใหความคุมครอง
การประดิษฐคิดคนนั้น ๆ
![Page 3: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/3.jpg)
3
เงื่อนไข
• ระบบการใหความคุมครองโดยสิทธิบัตร _ จํากัดชวงระยะเวลาหนึ่งเทานั้น
• เปดเผยการประดิษฐคิดคนหรือเทคโนโลยีนั้นโดยละเอียด
สิทธิของเจาของลิขสิทธิ์
ทําซ้าํ
เผยแพร
ใหประโยชน
อนุญาตใหใชสิทธิ์
ดัดแปลง
ใหเชา
![Page 4: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/4.jpg)
4
ประเด็น• ระบบสิทธิบัตรมีบทบาทสําคัญตอการพัฒนาเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมของ
ประเทศ ดังนั้น ทุกฝายควรตระหนักถึงประโยชนและความสําคัญโดยการใชระบบสิทธิบัตรอยางมีประสิทธิภาพ
แนวทางปฏิบัติ• นําขอมูลที่ไดเปดเผยไวโดยละเอียดนี้ไปศึกษา วิเคราะหในรายละเอียด จะได
ทราบความกาวหนาทางเทคโนโลยี รวมทั้งไมไปทําซ้ํากับส่ิงที่คนอื่นทํามากอน จะทําใหส้ินเปลืองคาใชจาย เวลา และสติปญญา
• นําขอมูลที่ไดไปพัฒนาเพิ่มเติมที่เรียกวาเปนการ “ตอยอด” ก็จะไดเทคโนโลยีที่สูงขึ้นกวาเดิม ซึ่งสามารถขอรับความคุมครองสิทธิบัตรในสวนที่พัฒนาขึ้นได
![Page 5: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/5.jpg)
5
กระบวนการสรางนวัตกรรม
Idea generation
Idea screening
Concept development
Concept testing
Business analysis
Technical implementation
Commercialization and Continuous improvement
การสรางความคิดใหม ๆ
การเลอืกความคิดใหม ๆ
การพฒันาแนวคิด
การทดสอบแนวคิด
การวิเคราะหทางธุรกิจ
![Page 6: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/6.jpg)
6
• ราว ค.ศ. 1970 เปนตนมา นักวิชาการในประเทศอุตสาหกรรมตะวันตกและประเทศญ่ีปุน ไดเร่ิมเห็นความสําคัญของงานวิชาการซึ่งจะนําไปสูการพัฒนาผลิตภัณฑใหมทางการแพทยและการเกษตร
• จึงเร่ิมหวงแหนความรูตาง ๆ ที่อาจนําไปประยกุตใชเปนธุรกิจอุตสาหกรรมเทคโนโลยชีีวภาพมากขึ้น
![Page 7: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/7.jpg)
7
• เหตุการณดังกลาวมีผลกระทบตอการถายทอดวิทยาการจาก
ประเทศตะวนัตกเขาสูประเทศกําลงัพฒันามาก เพราะจะมกีาร
ปกปดขอมูลทางวชิาการ มีการประวิงการรายงานผลงาน
ทางวิชาการในวารสาร เพราะตองรอใหจดทะเบียนสิทธบิัตร
ใหเสร็จเสียกอน การถายทอดความรูทางเทคโนโลยีตาง ๆ
จะผานทางบริษัทอุตสาหกรรมมากขึ้น แทนทีจ่ะผานจาก
นักวิชาการในมหาวิทยาลัยเพยีงทางเดียว
![Page 8: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/8.jpg)
8
• นักวิชาการและนักวิจัยไทยที่สนใจจะทําการวิจัยเพื่อพัฒนา
(Research for Development) จะตองมีความรอบรูในเรือ่ง
ทรัพยสินทางปญญา มิใชเพียงแตจะเพ่ือคุมครอง
ผลงานวิจัยของตนเองเทาน้ัน แตเพื่อหาแหลงความรูและ
เทคโนโลยีที่อาจชวยใหงานวิจัยกาวหนา สามารถ
ปรับเปลี่ยนหาวิธีใหมที่อาจจะดีกวาวิธีที่ผูอ่ืนไดคิดคนไว
![Page 9: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/9.jpg)
9
• เมื่อนักวิทยาศาสตรไทย สามารถทําวิจัยอันนํามาซ่ึง
ผลิตภัณฑใหม ๆ แมในระยะแรกอาจจะเปนจํานวนนอย
ก็ตาม ก็คงจะตองมีความรอบรูในการเจรจากับ
ภาคอุตสาหกรรมเพื่อหาการสนับสนุนการวิจัยใน
เชิง Research for development ตามความตองการของ
ภาคอุตสาหกรรมหรือของตนเองก็ตาม
![Page 10: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/10.jpg)
10
• จะตองมีการแลกเปลี่ยนขอมูล
ขาวสารท่ีปกปด (Confidentiality
agreement) เพ่ือผูกพันมิใหฝายที่ไดรับ
ขอมูลปกปดจากฝายหนึ่งนําขอมูลนัน้ไป
เผยแพร
![Page 11: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/11.jpg)
11
• เม่ือทําวิจัยสําเร็จจนไดผลิตภัณฑแลว คงจะตอง
มีการเจรจาท่ีจะใหภาคอตุสาหกรรมรับไปผลติ
จะมีรายละเอยีดอกีมากมายในแงของ
คาตอบแทนทรัพยสินทางปญญาและ
คาตอบแทนเม่ือมีการผลิตและจําหนาย
(Royalty)
![Page 12: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/12.jpg)
12
ประสบการณการดําเนินงานพัฒนาวัคซีนเด็งก่ี : Patent / Intellectual Property
Innovation _ Live attenuated tetravalent dengue vaccine Intellectual Property rights _ Patent Address public health concern
![Page 13: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/13.jpg)
13
ประสบการณเจรจากับบริษัทวัคซีนขามชาติในการนํา
วัคซีนเด็งกี่ไปขยายการผลิตระดับอุตสาหกรรม
• จดทะเบียนลิขสิทธิข์องทรัพยสินทางปญญาเปนของ
มหาวิทยาลัยมหิดล มี ณัฐ ภมรประวัติ / สธุ ียกสาน เปน
Inventors มีรายละเอียดวาวัคซีน strain ตาง ๆ ที่
เกิดขึ้นโดยการใช Primary Dog Kidney cell technology ในการ attenuate virus นั้นมหาวิทยาลัยมหิดลเปนเจาของ
![Page 14: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/14.jpg)
14
ประสบการณเจรจากับบริษัทวัคซีนขามชาติในการนํา
วัคซีนเด็งกี่ไปขยายการผลิตระดับอุตสาหกรรม
• มีการ grant “License” ของ Dengue candidate vaccine 4 ชนิด ใหแกบริษัทอุตสาหกรรม ไดแก
» Dengue 1 PDK 13
» Dengue 2 PDK 53
» Dengue 3 PGMK 30/F3» Dengue 4 PDK 4
ขอสังเกต : License เฉพาะวคัซีนทั้ง 4 ชนิด ผานการทํา clinical trial ในคน
แลว น่ันคือ มี scientific evidence สนับสนุนชดัเจน
![Page 15: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/15.jpg)
15
สิ่งท่ีควรระวัง คือ การนําวัคซีนไปตอยอด
บริษทัจะตองไมมีสิทธใินการนําวัคซีน
generation แรกซ่ึงเปน live attenuated virus vaccine ไปพฒันาเปนวัคซีน
generation ท่ีสอง ซ่ึงเปน genetic engineered vaccine เปนตน
![Page 16: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/16.jpg)
16
ประสบการณเจรจากับบริษัทวัคซีนขามชาติในการนํา
วัคซีนเด็งกี่ไปขยายการผลิตระดับอุตสาหกรรม
• การจายเงินที่เรียก Technology Access Fee แบงเปนงวดตามเหตุการณ เชน การสงมอบเชื้อไวรัส การสงมอบขอมูล การนําวัคซีนไปทดสอบในคนระยะตาง ๆ เปนตน
ขอสังเกต
ถาไมมีเหตุการณตามสัญญาเกิดขึ้นหรือประวิงไมใหเหตุการณนั้นเกิดขึ้น เขาก็ยังไมตองจายเงิน เปนตน
![Page 17: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Strategic Partners
I. ผูใหทุนสนับสนุนการวิจัย ในที่นี้ คือ องคการอนามัยโลก
ความตองการของผูใหทุน :– ตองการมีวัคซีนซึ่งใช technology ท่ีเหมาะสม– Safety/Immunogenicity/Efficacy– Affordable price
การสนองตอบ : ตรงไปตรงมา ไมมีปญหา
![Page 18: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Strategic Partners
II. Host Organization – มหาวิทยาลัย
Comment :ผูตรวจสัญญาไมมีประสบการณ การบริหารทรัพยสินทาง
ปญญามีความละเอียดออน จะมองเฉพาะเร่ืองเงนิทอง
อยางเดียวไมได จะตองคํานึงถึงความรูและเทคโนโลยีการ
ผลิตหลายอยางซึ่งเราไมสามารถทําเองหรือซื้อหามาได
![Page 19: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/19.jpg)
19
การสรางนวัตกรรม
ภาพ : ดาราศาสตรจากฝรั่งเศสสูราชอาณาจักรสยาม
ในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช แหงกรงุศรีอยุธยา
กระบวนการความคิดทางวทิยาศาสตร เปนรากฐานสําคัญที่สงเสริมใหสังคมไทย• เปนสังคมความรู• เปนสังคมทีใ่ฝในการศึกษาคนควา การประดิษฐคิดคน• เปนหัวใจของการพฒันาทางวทิยาศาสตรและเทคโนโลยี
![Page 20: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/20.jpg)
20
คนสยามเปนคนท่ีมีสติปญญาเรียนรูอะไรงาย และรูแจมแจง ถาไดศึกษาสักหนอยก็เปนผูเกงกาจได ไมวาเปนวิทยาการช้ันสูงหรือศิลปวิทยาท่ียากเพียงใด แตอุปสรรคสําคัญของคนสยามท่ีอยูในประเทศรอนจัด คือ ความเกียจครานในดานความคิดอาน ฉะน้ันคนสยามจึงไมเคยประดิษฐคิดคนอะไรขึ้นมาเลย
คนสยามจะไมสามารถเรียนอะไรอยางใครครวญตอเน่ืองยืดยาวได ถามองไมเห็นประโยชนท่ีพึงจะไดรับ (โดยเร็ว)
• การท่ีคนสยามสนใจดาราศาสตรก็เพ่ือมาประยุกตใชกับเรื่องโหราศาสตร เชน ผูกดวงชะตาคนเพ่ือทํานาย
• สนใจวิชาเคมีเพ่ือเลนแรแปรธาตใุหเปนทอง
![Page 21: ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property)nvi.ddc.moph.go.th/attach/vaccourse2010/16-06-10/14.55...ทร พย ส นทางป ญญา (Intellectual](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041523/5e3006e840dcad236d3fe5ad/html5/thumbnails/21.jpg)
Thank you for your attention