LOGO

การใชปยในนา ขาว

ควพร พมเชย id 0846246412

นกวชาการเกษตรช านาญการพเศษ งานปรบปรงการผลต

ศนยวจยขาวพษณโลก

กองวจยและพฒนาขาว กรมการขาว กระทรวงเกษตรและสหกรณ

วตถประสงค

เพอ

- ใหขาวเจรญเตบโต

- ตานทานตอโรคแมลงและสตวศตรขาว

- ใหผลผลตสงและคณภาพด

Company Logo www.themegallery.com

สภาพทเหมาะแกการเจรญเตบโตของขาว

Company Logo www.themegallery.com

สภาพพนท : ราบลม

ความอดมสมบรณของดน : ปานกลาง - สง

เนอดน : ดนเหนยว

แหลงน า : น าฝน 1,200 - 1,500 มม./ป หรอน าชลประทาน

ระดบน า : นาน าฝนไมเกน 50 ซม. นาชลประทาน 5 - 15 ซม.

pH : 5.5 - 6.5

อณหภมของอากาศ : 25 - 33 องศาเซลเซยส

Company Logo www.themegallery.com

ธาตอาหารในนาขาว

ธาตอาหารหลก ไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรส (P2O5) โพแทสเซยม(K2O) คารบอน(Co)ไฮโดรเจน(H)ออกซเจน(O2)

ธาตอาหารรอง แคลเซยม(Ca) แมกนเซยม(Mg) ก ามะถน(S)

ธาตอาหารเสรม เหลก(Fe) สงกะส(Zn) แมงกานส(Mn)

ทองแดง(Cu) โบรอน(B) โมลบดนม(Mo) คลอรน(Cl)

และธาตทไมใชอาหารรองหรอเสรม ได แก ซลกอน

หนาทของธาตอาหารหลก

ไนโตรเจน(N) ชวยในการเจรญเตบโตของพช เพมขนาดใบ เพมจ านวน

เมลดดตอรวง และเพมปรมาณโปรตนในเมลด ไนโตรเจนเปนธาตอาหารทพบวาขาดในนาขาวทวไป โดยเฉพาะในนาดนทรายทมระดบอนทรยวตถต า

การใชวสดอนทรย เชน ปยพชสด มลสตว ฟางขาว เปนการ

เพมระดบอนทรยวตถและความอดมสมบรณของดน เพอเพมปรมาณไนโตรเจนในดนในระยะยาว

อาการขาดธาตไนโตรเจน

แปลงทไมไดใสไนโตรเจน ขาวจะมสเขยวออน

ลกษณะใบขาวทขาดไนโตรเจน ซงใบจะเลกกวาและสออนกวาใบขาวทไดรบไนโตรเจนพอเพยง

ฟอสฟอรส (P)

ชวยในการแตกกอ การพฒนาของราก การออกดอกและการสกแกของขาว ปยฟอสเฟตจะจ าเปนมากส าหรบขาวทระบบรากยงไมพฒนาเตมท เชนหลงการปกด าใหมๆ ดงนนจงควรใสปยฟอสเฟตเปนปยรองพนกอนการปกด าหรอในวนปกด า

อาการขาดธาตฟอสฟอรส

ตนขาวแคระแกรน ตนเลกเรยว และตงตรงเมอเปรยบเทยบกบตนปกต

ขาวทไมไดใสฟอสเฟต จะแตกกอนอยกวาขาวปกต

โพแทสเซยม (K)

มสวนส าคญในการเคลอนยายสารอาหารหรอผลผลตจากการสงเคราะหแสงในพช โพแทสเซยมจะชวยท าใหผนงเซลลแขงแรง เพมพนทใบและปรมาณคลอโรฟลล ชะลอการรวงของใบ ชวยเพมจ านวนเมลดดตอรวง เพมน าหนกเมลด แตไมชวยในการแตกกอ

อาการขาดโพแทสเซยม

โพแทสเซยมเปนตวจ ากดการเจรญของขาวแมวาจะมไนโตรเจนและฟอสฟอรสพอเพยง

ขอบใบเรมกลายเปนสน าตาล

หนาทของธาตอาหารรอง

เปนองคประกอบท ชวยในการแบงเซลล การผสมเกสร การ

งอกของเมลด ขาวขาดธาตนใบทเจรญใหมจะหงกงอ อาจมจดด าทเสนใบ รากสน เมลดแตก และมคณภาพไมด

แคลเซยม (Ca)

แมกนเซยม (Mg)

เปนองคประกอบส าคญของคลอโรฟลล ชวยสงเคราะหกรดเอมโน วตามน ไขมน และน าตาล ท าใหสภาพกรดดางในเซลลพอเหมาะและชวยในการงอกของเมลด ถาขาดธาตนใบแกจะเหลอง ยกเวนเสนใบ และใบจะรวงหลนเรว

ชวยในการท างานของเอนไซมหลายชนด เปนองคประกอบหนงของคลอโรฟลลจงมสวนในการสงเคราะหแสง และการสงเคราะหโปรตนดวย

อาการขาดธาตแมกนเซยมในขาว

ใบมสเหลองในพนทระหวางเสนใบ เกดกบใบแกกอน

ใบธงอาจมสเหลองดวยเชนกน

การขาดแมกนเซยมอาจเกดได เมอโพแทซในดนทมปรมาณแมกนเซยมต า

ก ามะถน (S)

เปนองคประกอบส าคญของกรดอะมโน โปรตน และวตามน ถาขาดธาตนทงใบบนและใบลางจะมสเหลองซด และตนออนแอ

ก ามะถน (S)

เปนองคประกอบทส าคญของกรดอะมโนและโคเอนไซม ทชวยในการสรางคลอโรฟลลและสงเคราะหโปรตน ก ามะถนไมคอยเคลอนยายในพชท าใหอาการขาดเกดกบใบออนกอน

อาการขาดก ามะถน

ใบออนของตนขาวมสเหลองซด ความสงและการแตกกอลดลง

หนาทของธาตอาหารเสรม

เหลก(Fe)

เหลก ชวยในการสงเคราะหคลอโรฟลล มบทบาทส าคญในการสงเคราะหแสงและหายใจ ถาขาดธาตนใบออนจะมสขาวซดในขณะทใบแกยงเขยวสด

สงกะส(Zn)

สงกะส ชวยในการสงเคราะหฮอรโมนออกซน คลอโรฟลล และแปงถาขาดธาตนใบออนจะมสเหลองซดและปรากฏสขาวๆ ประปรายตามแผนใบ โดยเสนใบยงเขยว รากสนไมเจรญตามปกต

แมงกานส(Mn)

แมงกานส ชวยในการสงเคราะหแสงและการท างานของเอนไซมบางชนด ถาขาดธาตนใบออนจะมสเหลองในขณะทเสนใบยงเขยว ตอมาใบทมอาการดงกลาวจะเหยวแลวรวงหลน

ทองแดง(Cu)

ทองแดง ชวยในการสงเคราะหคลอโรฟลล การหายใจ การใชโปรตนและแปง กระตนการท างานของเอนไซมบางชนด ถาพชขาดธาตน ตายอดจะชะงกการเจรญเตบโตและกลายเปนสด า ใบออนเหลอง และพชทงตนจะชะงกการเจรญเตบโต

โบรอน(B)

โบรอน ชวยในการออกดอกและการผสมเกสร มบทบาทส าคญในการตดผลและการเคลอนยายน าตาลมาสผล การเคลอนยายของฮอรโมน การใชประโยชนจากไนโตรเจนและการแบงเซลล ถาพชขาดธาตน ตายอดจะตายแลวเรมมตาขาง แตตาขางกจะตายอก ล าตนไมคอยยดตว กงและใบจงชดกน ใบเลก หนา โคงและเปราะ

โมลบดนม(Mo)

โมลบดนม ชวยใหพชใชไนโตรเจนใหเปนประโยชนและเกยวของกบการสงเคราะหโปรตน ถาขาดธาตนพชจะมอาการคลายขาดไนโตรเจน ใบมลกษณะโคงคลายถวย ปรากฏจดเหลอๆตามแผนใบ

คลอรน(Cl)

คลอรน มบทบาทบางประการเกยวกบฮอรโมนในพช ถาขาดธาตนพชจะเหยวงาย ใบสซด และบางสวนแหงตาย

ซลกอน (Si)

เปนธาตอาหารทมประโยชนส าหรบขาว แตหนาทของธาตนในพชยงไมทราบแนชด ซลกอนจ าเปนในการพฒนาใบ รากและล าตนทแขงแรง ซลกอนทเปนองคประกอบของผนงเซลล ชวยใหพชตานทานโรค แมลงและปลวกดขน ขาวทไดรบซลกอนพอเพยงจะมใบและล าตนตง ท าใหการสงเคราะหแสงดขน

อาการขาดธาตซลกอน

ในตนทขาดซลกอน (ซายมอ) ใบขาวจะโนมลงเมอเปรยบเทยบกบตนปกต (ขวามอ)

จดสน าตาลบนใบขาวเปนอาการหนงของขาวทขาดซลกอน

แหลงธาตอาหาร

1. ปยอนทรย

2. ปยสงเคราะหหรอปยอนนทรย (ปยเคม)

ปยอนทรย

- ปยคอก - ปยหมก - ปยพชสด - ปยชวภาพ

ปยอนนทรยหรอปยเคม

โดยการใชปยอนทรยซงควรหางายในทองถน ราคาถก ขนยาย

สะดวก เชน

ปยมลไกเนอ 600 กก./ไร ไถกลบกอนปลก 15 วน

โสนอฟรกน อตรา 7 - 10 กก./ไร ปลกและไถกลบ

เมออายประมาณ 50 วน (กอนปลกขาว 15 วน)

ไถกลบตอซงและฟางขาวหลงเกบเกยว

การจดการความอดมสมบรณของดนนา

ป ยคอกหรอป ยมลสตว

ป ยหมก

ป ยพชสด

ป ยชวภาพ

ชนดของป ยอนทรย

ป ยคอก

มลสตวตาง ๆ ซงอาจน ามาจากภายนอก หรอจดการผลตขนในบรเวณไรนา

หลงจากเกบเกยวขาวแลว ปลอยใหเปนทเลยงสตวโดยใหแทะเลมตอซงและหญาตาง ๆ มลสตวทถายออกมาปะปนกบเศษซากพช กจะเปนการเพมอนทรยวตถในนาอกทางหนง

จดท าในพนทนาหรอบรเวณทอยไมหางจากแปลงนามากนกเพอความสะดวกในการใช ควรใชเชอจลนทรยในการท าปยหมกเพอชวยการยอยสลายไดเรวขน และเกบรกษาใหถกตองเพอลดการสญเสยธาตอาหาร

ป ยหมก

ถวพรา

ป ยพชสด

ถวพม

โสนอฟรกน

ปอเทอง

การไถกลบปยพชสด

น าสกดจากสตว วสดทใช ไดแก หอยเชอร ปนา เศษปลาหรอเศษเนอ น าสกดจากพช ไดแกผกตางๆ ใบสะเดา ตะไครหอม พชสมนไพรตางๆ น าสกดจากผลไม เศษผลไมจากครวเรอน มะมวง สบปะรด กลวย มะละกอ ฟกทอง

ป ยอนทรยน า

แหนแดง

ปยชวภาพ

ไมเผาตอซง ฟางขาว และเศษวสดอนทรยในแปลงนา เพราะเปนการท าลายอนทรยวตถและ จลนทรยดนทมประโยชน

ไมน าชนสวนของพชทไมใชประโยชนโดยตรงออกจากแปลงนา แตควรน าวสดอนทรยจากแหลงใกลเคยงใสแปลงนาให

การจดการฟาง

ฟางมาจากไหน ?

LOGO

นาดนเหนยว มฟางขาว 800-1,000 กโลกรม/ไร ตอซง 1,200 – 1,500 กโลกรม/ไร นาดนรวนทรายมฟางขาว 500 – 800 กโลกรม/ไร ฟางขาว + ตอซง 1,500 – 2,000 กโลกรม/ไร ฟางขาวจ านวน 1 ตน เมอหมกแลวจะได ไนโตรเจน (N) 6 กโลกรม ฟอสฟอรส (P2O5) 1.4 กโลกรม โพแทสเซยม (K2O) 17 กโลกรม

ประโยชนทจะไดรบจากฟางขาว

LOGO

ประโยชน 1. ท าใหการไถท าเทอกงายขน สะดวกสบายขน 2. เปนการก าจดโรค และแมลงบางสวนท ตกคางอยในนา

ท าไม จงตองเผาฟาง?

LOGO

LOGO

ภาพรวมประเทศไทย“ประเมนวาเฉพาะการเผาทงเศษเหลอจาก ตอซง และฟางขาวเพยงอยางเดยว ท าใหตองสญเสยธาตอาหารหลกทเปนไนโตรเจนถง 90 ลาน ฟอสฟอรส 20 ลาน และโพแทสเซยม 260 ลานกโลกรม ยงไมนบการสญเสยธาต อาหารรอง เชน แคลเซยม แมกนเซยม และซลเฟอร อกกวา 150 ลานกโลกรมตอป คดเปนมลคากวาหาพนลานบาท"

ท าใหเกดหมอกควนปกคลมการจราจร และเถาเขมา ผลเสยตอสขภาพ ท าใหเกดภาวะโลกรอน ท าใหเกดการสญเสยปย ทควรจะไดจากการยอยสลายของฟางขาว และ

ตอ ซง ซงจะท าใหสามารถลดปรมาณการใชปยเคม ทจะใชในฤดกาลตอๆ ไป

ผลเสย

LOGO

ท าใหเกดการเสอมสภาพของดน ท าลายโครงสราง ของดน

ท าใหโครงสรางดนเปลยนแปลงไป เนอดนจบ ตวแนน สญเสยอนทรยวตถในดน ท าลายจลนทรย สตว และแมลงทเปนประโยชน

ผลเสย

การใสป ยเคมใหมประสทธภาพตองใสใหถกชนด

อตรา และเวลาทเหมาะสมกบปจจยทเกยวของ

โดยแบงใสป ย 2 หรอ 3 ครง

ปยยเรย

46-0-0

ไนโตรเจน

ฟอสฟอรส

โพแทสเซยม

ปยทน

16-20-0 ส าหรบนาดนเหนยว

16-16-8

16-8-8 ส าหรบนาดนทราย

15-15-15

ตวอยาง

ลกษณะดน

ลกษณะพนธขาว

ภมอากาศหรอฤดกาล

น า

ศตรขาว

1. ปรบระดบดนใหสม าเสมอ

2. ควรทราบเนอทนาแตละกระทง

3. ควรรลกษณะดนและพนธขาว

4. มน าในนา 5 - 10 ซม.

5. ใสปยใหถกตองตามระยะทขาวตองการ

6. ปองกนก าจดวชพช โรคและแมลง

7. ควรใสปยอนทรยรวมกบปยเคม

ดนเหนยว สตร 16-20-0

พนธตนสง อตรา 25 กก./ไร

พนธตนเตย อตรา 35 กก./ไร

ดนทรายหรอดนรวน สตร 16-16-8 หรอ 15-15-15

พนธตนสง อตรา 25 กก./ไร

พนธตนเตย อตรา 35 กก./ไร

ครงทหนง

ปกด า : กอนปกด า 1 วน หรอหลงปกด า 15 วน

หวานน าตม : หลงจากหวานขาว 20 - 30 วน

ระยะก าเนดชอดอก

(25 - 30 วน กอนออกดอก)

ตามลกษณะพนธขาว

พนธตนสง ปยยเรย อตรา 10 กก./ไร พนธตนเตย ปยยเรย อตรา 15 กก./ไร

ครงทสอง

เวลา สตรและอตราเหมอนแบงใส 2 ครง ยกเวนขาวตนเตยอตรา 30 กก./ไร ระยะก าเนดชอดอก พนธตนสง : ยเรย อตรา 5 กก./ไร พนธตนเตย : ยเรย อตรา 10 กก./ไร

หลงครงทสอง 10 วน

พนธตนสง : ยเรย อตรา 5 กก./ไร พนธตนเตย : ยเรย อตรา 10 กก./ไร

ครงทหนง

ครงทสอง

ครงทสาม

ใสปยครงท 3 (หลงครงท 2 10 วน)

หวานขาว(ตกกลา) แตกกอ (ปกด า)

ก าเนดชอดอก ออกดอก เกบเกยว

ใสปยครงท 1

ใสป ยครงท 2

ระยะกลา 20-30 วน

แตกกอ (30-50 วน)

สรางรวง (30 วน)

สรางเมลด (30 วน)

การใสป ยไนโตรเจนตามแผนเทยบสใบขาว

Leaf Color Chart (LCC)

Company Logo www.themegallery.com

ใชปยเคมรวมกบปยอนทรยดทสด

ปยอนทรย

LOGO