113

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการจดการเรยนร ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ภาคผนวก ง คณภาพของแบบทดสอบ ภาคผนวก จ ภาพกจกรรมการจดการเรยนร

114

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

115

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย เรอง ผลของการจดการเรยนรวแบบใชปญหาเปนฐานทมตอผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา และความพงพอใจในการจดการเรยนร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

แผนการจดการเรยนแบบใชปญหาเปนฐาน และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรองมนษยกบความยงยนของสงแวดลอม 1. ผศ.นกล รตนดากล อาจารยประจ าแผนกวชาชววทยา ภาควชา

วทยาศาสตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

2. อาจารยกลวรา เตมรตน ครช านาญการพเศษ โรงเรยนเดชะปตตนยานกล

อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

3. อาจารยนรย สาเมาะ ครช านาญการ โรงเรยนเบญจมราชทศ อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

116

แบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน, แบบบนทกภาคสนาม และแบบสมภาษณนกเรยน 1. .ผศ.ดร.อาฟฟ ลาเตะ อาจารยประจ าภาควชาประเมนผลและวจย

ทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

2. ดร.ศศธร พงสบรรณ อาจารยประจ าสาขาวชาชววทยา คณะวทยาศาสตรเทคโนลยและการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา

3. อาจารยกลวรา เตมรตน ครช านาญการพเศษ โรงเรยนเดชะปตตนยานกล อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน

117

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการจดการเรยนร

แผนการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน

118

แผนการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน รายวชา ชววทยา ชนมธยมศกษาปท 6 หนวยการเรยนรเรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม เวลา 12 ชวโมง

1. มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตในระดบ

ทองถน ประเทศ และโลก น าความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน

2. สาระส าคญ

มนษยด ารงชวตอยทามกลางสงแวดลอมทงทเกดขนเองตามธรรมชาตและทมนษยสรางขนสงแวดลอมเหลานเออประโยชนตอมนษยในดานปจจยสโดยเปนแหลงอาหารทอยอาศยเครองนงหม และยารกษาโรค ในอดตประชากรมนษยมจ านวนนอยจงใชประโยชนจากทรพยากรทมอย ในธรรมชาตไดอยางเตมท เมอประชากรมนษย เพมมากขน ความตองการใชทรพยากร ธรรมชาต กเพมมากขนดวยจนท าใหไมเพยงพอ มนษยจงมการน าเทคโนโลยตาง ๆ มาใชเพอสนองตอบตอความตองการในการด าเนนชวต สงผลใหทรพยากรธรรมชาตลดนอยลง ทงในดานปรมาณและคณภาพ และเกดผลกระทบตอสงแวดลอมตามมาอกเปนลกโซ ดงนนเพอใหการใชทรพยากร ธรรมชาตเปนไปอยางมประสทธภาพและยงยนและมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด จงตองมการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ เพอน าไปสคณภาพชวตทดขน และกอใหเกดความยงยนของสงแวดลอมตอไป 3. ผลการเรยนรทคาดหวง

1. สบคนขอมล อภปรายและอธบายความสมพนธระหวางมนษยกบการใชทรพยากรธรรมชาต 2. อภปราย อธบาย และสรปแนวทางการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทง

การอนรกษและพฒนาทยงยน พรอมทงเสนอแนวทางในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

119

4. จดประสงคการเรยนร ดานความร 1. อธบายความหมายและความส าคญของทรพยากรธรรมชาตและความยงยนของสงแวดลอมได 2. สามารถยกตวอยาง การใชประโยชนและการจดการทรพยากรธรรมชาตเพอความยงยนได 3. น าความรเรองการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต ปญหาและการจดการไปใช

ประโยชนในชวตประจ าวน ดานทกษะกระบวนการ 1. สบคนขอมลไดอยางถกตองและเหมาะสม 2. มทกษะในการน าเสนอขอมลหนาชนเรยนไดอยางเหมาะสม 3. สามารถน าความรทไดไปใชในการแกปญหาได ดานคณลกษณะ 1. มความรบผดชอบ 2. มความกลาแสดงออก 3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน 4. ท างานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค

5. กระบวนการจดการเรยนร

ขนท 1 ท าความเขาใจกบสถานการณ (ชวโมงท 1) - ครเปดประเดนการเรยนโดยการน าแผนภาพแสดงการเปลยนแปลงของ

สงแวดลอมทงในอดตและปจจบน ใหนกเรยนดเพอเปรยบเทยบถงผลทเกดขนวามความเปนมาอยางไร และเกดอะไรขนถงไดมความแตกตางกน ใหนกเรยนสามารถทจะเชอมโยงถงยงยนของสงแวดลอม จากนนกท าการทดสอบนกเรยนกอนเรยนดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม จ านวน 30 ขอ - นกเรยนแบงกลมเปนกลมยอย กลมละ 5-6 คน ตามรปแบบกลมของการเรยนร แบบใชปญหาเปนฐาน กลาวคอ ในกลมประกอบดวยนกเรยนเกง 1 คน ปานกลาง 3-4 คน และออน 1 คน นกเรยนแตละกลมเลอก ประธาน รองประธาน เลขานการของกลม และระบหนาทของแตละคนอยางชดเจน และมการสบเปลยนหมนเวยนกนท าหนาทประธาน รองประธาน เลขานการของกลม ในแตละขนของการแสวงหาความร พรอมกบชแจงลกษณะการเรยนรวา นกเรยนแตละคนในกลมจะตองรวมมอกนศกษาหาความร และแลกเปลยนความคดเหนซงกนละกน

120

- ครแจกใบงานท 1 สถานการณปญหา และแผนภาพแสดงการเปลยนแปลงของ สงแวดลอมทางธรรมชาต ใหนกเรยนแตละกลมอานและท าความเขาใจเกยวกบค าศพท ขอความ ของสถานการณปญหาทไดรบ พรอมกบอภปรายกบนกเรยนวาแผนภาพเหลานสอถงอะไร ท าใหนกเรยนไดรอะไรบาง และใหประโยชนหรอผลกระทบแกมนษยอยางไร ในอนาคตหากสงเหลานเสอมโทรมลง จะสงผลตอการด าเนนชวตอยางไรบาง (แผนภาพเหลานสอถงการเปลยนแปลงของสงแวดลอมจากอดตถงปจจบน สภาพแวดลอมของชมชนในอดตและปจจบนมการเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา การกระท าของมนษยมสวนส าคญทท าใหสภาพแวดลอมเสยไป ทงโดยความจงใจและความรเทาไมถงการณจากกจกรรมตาง ๆ และจากการน าเทคโนโลยททนสมยมาใชอยางไมค านงถงผลเสยทมตอสงแวดลอม ท าใหเกดปญหาสงแวดลอมตาง ๆ ตามมามากมาย เชน มลพษทางอากาศ มลพษทางน า และปญหาเกยวกบทดน เนองจากคนเรามความตองการทจะใชชวตอยอยางสะดวกสบาย จงประดษฐคดคนและท ากจกรรมตาง ๆ ขนมากมาย เชน การสรางบาน การตดถนน การสรางเขอน เปนตน กจกรรมตาง ๆ เหลานเมอมเพมมากขน มผลท าใหสงแวดลอมเกดการเปลยนแปลงไปหรอเสอมโทรมลง)

ขนท 2 ระบปญหา (ชวโมงท 2) - หลงจากทนกเรยนท าความเขาใจกบสถานการณปญหาแลว ครแจกใบงานท 2 ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนวเคราะห ระบประเดนปญหาทไดจากการอานสถานการณดงกลาว โดยครน าอภปรายดวยค าถามกระตนดงน - จากสถานการณปญหามค าส าคญหรอขอความใดทถกกลาวถงบาง - จากสถานการณมปญหาอะไรเกดขนบาง - เพราะเหตใดนกเรยนจงระบวาสงนนเปนปญหา อธบายไดอยางไร - เพอนสมาชกในกลมชวยกนอภปรายเพอทจะกรอกขอมลลงในใบงาน

ค าส าคญ ค าถามกระตน แหลงน าตามธรรมชาต -มนษยใชประโยชนจากแหลงน าในดานใดบาง

-ความส าคญของแหลงน า โรงงานอตสาหกรรม -โรงงานอตสาหกรรมมการบ าบดน าเสยกอนทงสแหลงน าหรอไม

อยางไร -โรงงานอตสาหกรรมมความส าคญตอประเทศชาตอยางไร สงผลดตอสงแวดลอมอยางไร

121

ค าส าคญ ค าถามกระตน มลพษทางอากาศ -มลพษทางอากาศเกดจากอะไรบาง

-มผลกระทบตอสงมชวตและสงแวดลอมอยางไร มลพษทางน า -มลพษทางน าเกดจากอะไรบาง

-มผลกระทบตอสงมชวตและสงแวดลอมอยางไร การพฒนาประเทศ -การพฒนาประเทศมผลตอสภาพแวดลอมอยางไร

-การเตบโตทางเศรษฐกจ การขยายพนท มผลตอการพฒนาประเทศในดานใดบาง

ความเสอมโทรม -อะไรเปนสาเหตของความเสอมโทรม -แนวทางการปองกนหรอแกปญหาความเสอมโทรมของสงแวดลอมอยางไรบาง

ปญหาสขภาพ -ชมชนแออด / สภาพแวดลอมทเปลยนไปมผลตอปญหาสขภาพอยางไรบาง

ขนท 3 วเคราะหปญหา (ชวโมงท 3) - ครแจกใบงานท 3 ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนระดมสมอง อภปราย จบ

ประเดนปญหาและขอมลส าคญโดยใชความรเดมทมอยหรอทเคยเรยนมาแสดงความคดเหน พรอมกบน าอภปรายดวยค าถามกระตนดงน - นกเรยนอธบายไดหรอไมวาท าไมจงเกดเหตการณนขน และเกดขนเพราะอะไร - จากปญหาดงกลาวมสงใดทนกเรยนยงไมรบาง และจะท าอยางไรในการทจะ แกปญหานน

- แลวสรปประเดนปญหาทไดลงในใบงาน ขนท 4 สรางประเดนการเรยน (ชวโมงท 4) - ครแจกใบงานท 4 ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนก าหนดวตถประสงคและ

จดล าดบความส าคญของสมมตฐานทจะตองไปศกษาหาความรเพมเตม เพอน ามาตอบค าถามในสงทยงไมร ใหเขยนออกเปนประเดนการเรยนยอย ๆ พรอมทงวางแผน แบงหนาทรบผดชอบกนในกลม แลวกรอกประเดนการเรยนรลงในใบงาน

ขนท 5 แสวงหาความรเพมเตม (ชวโมงท 5-7) - สมาชกในกลมแตละคนจะแสวงหาขอมลเพมเตมจากภายนอกกลม โดยศกษา

122

ดวยตนเอง จากแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน หนงสอเรยน วารสาร คมอตาง ๆ ทผสอนจดเตรยมไวในชนเรยน หรอเลอกศกษาคนควาในหองสมด หรออนเตอรเนตเพอแสวงหาความรมาตอบปญหาทสงสย - ครแจกแบบบนทกการเรยนรใหกบนกเรยนแตละคน เพอใหจดบนทกการ เรยนรของตนเอง ซงจะตองสงทกครงหลงจากสนสดการเรยนในประเดนนน ๆ เพอแสดงความรทไดรบจากการศกษาในรายบคคล

ขนท 6 รวบรวมความร (ชวโมงท 8-9) - นกเรยนแลกเปลยนความรทไดจากการศกษาคนควากบสมาชกในกลมและ

ชวยกนพจารณาวา ขอมลทไดนนสามารถน าไปใชตอบค าถามหรอแกปญหาไดหรอไม - นกเรยนแตละกลมรวมกนสรปความรทไดจากศกษาการคนควา เปน

แนวคดของกลมพรอมกบเตรยมน าเสนอแกเพอนในชนเรยน ขนท 7 สรปการเรยนรและน าเสนอ (ชวโมงท 10-12) - นกเรยนแตละกลมน าเสนอผลงานหนาชนเรยน กลมละ 10 นาท และให

เพอน ๆ ในหองซกถาม เพอเปนการเรยนรขอมลเพมเตมทแตกตางกนออกไปจากกลมอน แลวบนทกการเรยนรทไดจากการน าเสนอผลงานของกลมอน ๆ ลงในแบบบนทกการเรยนรของตนเอง

- ครสนทนา ซกถามนกเรยนใหพจารณาขอมลอกครงวา “ตอนนเราได ขอมลส าหรบทจะใชในการหาค าตอบของสถานการณปญหาครบถวนหรอยง มประเดนใดบางทตองไปศกษาคนควาเพมเตม"

- นกเรยนศกษาดวยตนเอง จากแหลงการเรยนรตาง ๆ เพมเตม เพอศกษา หาความรไปตอบปญหาเพมเตมใหสมบรณยงขน แลวบนทกลงในแบบบนทกการเรยนรของตนเองใหสมบรณกอนน าสงเมอสรปจบในหวขอเรองน

- ครน าการอภปรายเพอหาขอสรปรวมของชนเรยนวา ทรพยากรธรรมชาตทมอยในปจจบนน บางชนดกลดปรมาณลงไปมากอยางเหนไดชดเจน บางชนดกเสอมสภาพลงจนยากทจะฟนฟแกไขใหกลบมามสภาพดงเดม และบางชนดกสญหายหรอหมดไปจากโลก มนษยเปนผใชทรพยากรธรรมชาตเพอประโยชนในการด ารงชวตในขณะเดยวกนกเปนผท าใหทรพยากร ธรรมชาตเสอมโทรมลง จนท าใหเกดปญหาและผลกระทบตอคณภาพชวตของมนษยดงนนเราจงตองมการจดการกบทรพยากรทมอยนใหมความยงยนและมประสทธภาพมากทสด

- นกเรยนท าใบงานท 5 เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม

123

6. สอ / แหลงการเรยนร หนงสอเรยนรายวชาชววทยาของ สสวท. ใบงาน คมอเรยน หองสมด

อนเตอรเนต

7. การวดและประเมนผล

ดาน รายการประเมน เครองมอ เกณฑการประเมน ความร -ครตรวจความถกตอง

ความเรยบรอยจากใบงาน แบบทดสอบและแบบบนทกการเรยนร

-ใบงาน - แบบทดสอบ - แบบบนทกการเรยนร

-ตอบค าถาม ท าใบงาน และแบบทดสอบไดถกตองอยางนอย 70%

ทกษะกระบวนการ

-ครสงเกตความสนใจของนกเรยน -ครสงเกตพฤตกรรมการวางแผนและการด าเนนงานตามแผน ตลอดจนการบนทกผลการศกษาคนควา -ครสงเกตการท างานเปนกลมและการมสวนรวมในชนเรยน

- แบบประเมนการท างานกลม - แบบประเมนการน าเสนองานกลม -แบบบนทกภาคสนาม

-ตองไดคะแนนเฉลยอยในระดบด คอ คะแนน 11-15

คณลกษณะ -สงเกตคณลกษณะอนพงประสงคดานจรยธรรม เชน ความรบผดชอบ ความกลาแสดงออก การแสดงความคดเหน

-แบบประเมนผเรยนดานจรยธรรม -แบบบนทกภาคสนาม

-ตองไดคะแนนเฉลยไมต ากวา 5 คะแนน

124

บนทกหลงการสอน 1. ผลการสอน

……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………

2. ปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………

3. ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………

ลงชอ ……………………………….. ผบนทก (………………………………..) วนท........ เดอน..................พ.ศ............

125

แบบประเมนการท างานกลม

เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม กลมท ……. ผประเมนเขยนเครองหมาย / ลงในชองระดบคณภาพ รายการละ 1 ระดบ ล าดบท ลกษณะบงช ระดบคะแนน หมายเหต

1 2 3 4 5 1 การแบงหนาทการท างาน 1 = ปรบปรง

2 = พอใช 3 = ปานกลาง 4 = ด 5 = ดมาก

2 การแสดงความคดเหน 3 การมสวนรวมในชนเรยน 4 ท างานภายในเวลาทก าหนด 5 การสรปผล

รวมคะแนน ระดบคณภาพ

สรปผลแบบประเมนผเรยน ดงน

คะแนน 1-5 หมายถง ปรบปรง คะแนน 6-10 หมายถง พอใช คะแนน 11-15 หมายถง ปานกลาง คะแนน 16-20 หมายถง ด คะแนน 21-25 หมายถง ดมาก

ลงชอ ……………………………….. ผประเมน (………………………………..) วนท........ เดอน..................พ.ศ............

126

แบบประเมนผเรยนดานจรยธรรม (หวหนากลมประเมน)

เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม กลมท ……. ผประเมนเขยนเครองหมาย / ลงในชองระดบคณภาพ รายการละ 1 ระดบ ล าดบ ชอ-สกล ความ

ซอสตย ความ

รบผดชอบ การแสดง

ความคดเหน รวมคะแนน

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 4 5 6

เกณฑการประเมน คะแนน 8-9 หมายถง ดมาก คะแนน 5-7 หมายถง ปานกลาง คะแนน ต ากวา 5 หมายถง ปรบปรง

การอธบายการประเมน รายการประเมน อธบายระดบคณภาพ

1 2 3 ความซอสตย ไมมความซอสตยขณะ

ท างานกลม มความซอสตยในบางชวงขณะท างานกลม

มความซอสตยตลอดในการท างานกลม

ความรบผดชอบ ไมมความรบผดชอบขณะท างานกลม

มความรบผดชอบในบางชวงขณะท างานกลม

มความรบผดชอบตลอดในการท างานกลม

การแสดงความคดเหน

ไมมการแสดงความคดเหนขณะท างานกลม

มการแสดงความคดเหนในบางชวงขณะท างานกลม

มการแสดงความคดเหนตลอดในการท างานกลม

127

แบบประเมนการน าเสนองานกลม

กลมท เนอหา การน าเสนอ การจด องคประกอบ

การอางอง การแบงงาน รวม

4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8

(ลงชอ).................................... ผประเมน วนท........ เดอน..................พ.ศ.......... เกณฑการใหคะแนน คะแนนตดสนระดบคะแนน

ดมาก = 4 16-20 หมายถง ดมาก ด = 3 11-15 หมายถง ด พอใช = 2 6 -10 หมายถง พอใช ปรบปรง = 1 1 -5 หมายถง ควรปรบปรง

128

เกณฑการประเมนระดบคณภาพ

เกณฑการ ประเมน

4 3 2 1

เนอหา ครอบคลมประเดนปญหาและตวอยาง ความรในเรองทท าด เยยม

ครอบคลมความรทจ าเปนในหวขอ ความรในเรองทท าด

ครอบคลมขอมลท จ าเปนเกยวกบหวขอ แตปรากฏ ขอผดพลาดในเรอง ขอเทจจรง 2-3 แหง

เนอหานอยหรอ ปรากฏ ขอผดพลาดหลายแหง

การน าเสนอ น าเสนอไดดดงดดความสนใจจากผฟง

น าเสนอไดคอนขาง ราบรน ดงดดความ สนใจผฟงไดในเวลา สวนใหญ

น าเสนอไมราบรนแต ยงคงรกษาความ สนใจจากผฟงไดเปนสวนใหญ

น าเสนอไมราบรน ผฟงไมสนใจ

การจด องคประกอบ

จดล าดบของเนอหา หวขอหรอรายการหวขอยอยจด หมวดหมไดด

ใชหวขอ หรอรายการหวขอยอยมา จดล าดบแตการจด องคประกอบ โดยรวมดไมตอเนอง

เนอหาจดล าดบอยาง เปนเหตเปนผลเปน

ไมมโครงสราง การจด องคประกอบมแต ขอเทจจรงเทานน

การอางอง ค าพด เอกสาร ทงหมดจดท าในรปแบบทก าหนด ระบแหลง อางองได ชดเจน

ระบแหลงอางอง บางสวน เอกสาร สวนใหญจดท าใน รปแบบทก าหนด

ระบแหลงอางอง บางสวน และไม บนทกขอมลใน รปแบบทก าหนด

แหลงอางองม นอยหรอไมมเลย

การแบงงาน จดแบงงานออกอยางเทาเทยมกน

ปรมาณงานแบงออกคอนขางเทาเทยมกน ถงแมวาปรมาณงานจะแตกตางกนในแตละคน

จดสรรปรมาณงาน แตมคนในกลมไมท างานบางสวนของ ตนเอง

ไมมการแบงงาน หรอสมาชกใน กลมถกมองวาไมท างาน

129

ภาพแสดงการเปลยนแปลงของสงแวดลอมในอดตและปจจบน

อดต ปจจบน

130

131

132

ใบงานท 1 สถานการณปญหา

ค าชแจง ใหนกเรยนอานสถานการณตอไปนและท าความเขาใจกบค าศพทหรอขอความใหชดเจน

ทมา : ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ในหลายประเทศทวโลก การเจรญเตบโตอยางรวดเรวของประชากรในเขตเมอง เปนเหตใหหนวยงานระดบทองถน ไมสามารถเอาใจใสดแลและใหบรการขนพนฐานแกประชาชนอยางเพยงพอ เชน ทอยอาศย และการสขาภบาล พนทการเกษตรทอยโดยรอบ กไมสามารถสนองความตองการในการบรโภคอาหาร และวตถดบตาง ๆ ได ขณะเดยวกนแหลงน าตามธรรมชาต กไมสามารถรองรบของเสยจากมนษย และโรงงานอตสาหกรรม ทปลอยน าทงลงไป จงเปนผลใหมการเจบปวยมากขน ทงในเขตเมองและชนบท ตลอดจนสงผลกระทบตอระบบนเวศ จากมลพษทางอากาศ และมลพษทางน าในเมองใหญหลายเมองของโลก ท าใหมผเสยชวตสงถง 10 ตอ 1,000 คน ผปวยหลายลานคน ไดกลายเปนผปวยทรนแรง

ประเทศไทยเปนประเทศหนงทมการเปลยนแปลงอยางเหนไดชด ในหลายพนท ซงคลายกบประเทศอนในภมภาคน ในชวง 3 ทศวรรษทผานมา ไดมการเนนการพฒนาเมองหลก และการพฒนาไปสประเทศอตสาหกรรม อตราการเจรญเตบโตโดยเฉลยของประเทศในชวงทศวรรษ 1980 ม GDP สงกวา 5% กอนทจะพบกบภาวะวกฤตทางเศรษฐกจ เมอป ค.ศ.1997 การเจรญเตบโตของเมองในประเทศไทย การอพยพยายถนไปสเมองทใหญกวา เปนสาเหตหลกท าใหมการขยายพนท ของเขตเมองอยางรวดเรว ปรากฏการณนสงผลใหอตราการเจรญเตบโต ของทอยอาศยสงกวาการเพมขนของประชากร โดยธรรมชาต ความเปนเมองจะยงคงขยายตอไป และคาดวา จะเพมเปน 2 เทาของปจจบนใน 25 ปขางหนา

ความเสอมโทรมทเกดขนอยางตอเนองเหลาน ไดกลบกลายเปนภาระตนทนของประชากรในเขตเมอง ทตองแบกรกในรปของปญหาดานสขภาพ ผลตภาพ ทศนยภาพ และเศรษฐกจโดยรวมในระยะยาว

133

ตารางท 1.1 ความเสยงดานสขภาพ ในพนทกรงเทพมหานคร ตามระดบความรนแรงของความเสยง

ระดบความรนแรง

ปจจยเสยง

ความเสยงสง - ฝนละออง - ตะกว - โรคทเกดจากเชอจลนทรย

ความเสยงปานกลาง

- คารบอนมอนอกไซด - โลหะอนๆ

ความเสยงต า - มลพษทางอากาศ - สารมลพษในอากาศอนๆ (ซลเฟอรไดออกไซด ไนโตรเจนออกไซด และโอโซน) - การปนเปอนของน าผวดน - การปนเปอนของน าใตดน - การปนเปอนของอาหาร

ตารางท 1.2 แสดงการล าดบ 10 โรค ทมผปวยมากทสดของประเทศไทย จากการเฝาระวงโรคระหวางป พ.ศ.2549-2555

โรค ล าดบ 10 โรค ทมผปวยมากทสดในแตละป

2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

โรคอจจาระรวงเฉยบพลน 1 1 1 1 1 1 1

โรคอาหารเปนพษ 10 9 7 8 6 6 6

โรคบด 7 6 5 5 5 5 7

โรคตาแดงจากเชอไวรส 9 7 3 4 3 4 2

ไขหวด 8 8 9 9 8 8 8

โรคไขสกใส 10 9

ไขธรรมดาไมทราบสาเหต 2 2 2 2 2 2 3

ไขเลอดออก 6 10 10 7 9 7

ไขมาลาเรย 3 5 6 6 7 9 6

โรคปอดบวม 5 3 4 3 4 3 4

134

ใบงานท 2 ค าส าคญ/ประเดนปญหา

ค าชแจง ใหนกเรยนอภปรายกนในกลมเพอก าหนดค าส าคญ และประเดนปญหาทไดจากการอานสถานการณดงกลาว

ประเดนการอภปรายมดงน 1. จากสถานการณปญหามค าส าคญหรอขอความใดทถกกลาวถงบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………...……………………………….... …………………………………………………………………………………………...……………………………….... ……………………………………………………………………………………………...………………………………... …………………………………………………………………………………………………………………………....….. ………………………………………………………………………………………………………………………....……..

2. จากสถานการณมปญหาอะไรเกดขนบาง ……………………………………………………………………………………………………………………....……... …………………………………………………………………………………………………………………………....... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....……...

3. เพราะเหตใดนกเรยนจงระบวาสงนนเปนปญหา อธบายไดอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………...……... ………………………………………………………………………………………………………………………...……... ………………………………………………………………………………………………………………………...……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……..... …………………………………………………………………………………………………………………..…....……...

135

ใบงานท 3 สาเหตของปญหา

ค าชแจง ใหนกเรยนอภปรายกนในกลมเพอหาสาเหตปญหาทไดจากการอานสถานการณดงกลาว ประเดนการอภปรายมดงน

1. นกเรยนอธบายไดหรอไมวาท าไมจงเกดเหตการณนขน และเกดขนเพราะอะไร …………………………………………………………………………………………………………………………....... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………...……………………………....

2. จากปญหาดงกลาวมสงใดทนกเรยนยงไมรบาง และจะท าอยางไรในการทจะแกปญหานน

………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……...

136

ใบงานท 4 วตถประสงค/ประเดนการเรยน

ค าชแจง ใหนกเรยนอภปรายกนในกลมเพอก าหนดวตถประสงคการเรยนร ขอบเขตของการศกษาทก าหนดขนเพอใหสามารถน ามาอธบายปญหาได แลวก าหนดเปนประเดนการเรยน เพอน ามาตอบค าถามในสงทยงไมร วตถประสงค

…………………………………………………………………………………………………………………………....... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... …………………………………………………………………………………………………………………………....... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…... ………………………………………………………………………………………………………………………....…...

ประเดนการเรยน

……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... ……………………………………………………………………………………………………………………....……... …………………………………………………………………………………………………………………....………... …………………………………………………………………………………………………………………....………... …………………………………………………………………………………………………………………....………... …………………………………………………………………………………………………………………....………... …………………………………………………………………………………………………………………....………...

137

ใบงานท 5 เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม

ชอ-สกล.......................................................................................... เลขท ................กลมท ................

ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหสมบรณ

1. นกเรยนจะมแนวทางในการจดการทรพยากรน า เพอไมใหเกดปญหามลพษของน าไดอยางไร แนวค าตอบ 1. ไมทงขยะมลฝอยลงในแหลงน า 2. ลดการใชสารพษทางการเกษตร เชน ปย สารก าจดแมลง 3. การจดใหมระบบบ าบดน าเสยในชมชนกอนปลอยลงสแมน าล าคลอง 4. ก าหนดมาตรฐานน าทงและใหมผลบงคบใชตามกฎหมาย 5. สงเสรมใหมการใชน าหมนเวยน 6. มการเผยแพรประชาสมพนธ และรณรงคการอนรกษและจดการน าอยางตอเนอง 2. ในปาไมมสงมชวตทส าคญกกลม อะไรบาง ยกตวอยางประกอบ แนวค าตอบ ในปาไมมสงมชวตทส าคญ 3 กลมไดแก 1. สงมชวตจ าพวกพช ไดแก ตนไมทงขนาดใหญ ขนาดเลก รวมทงเถาวลย และไมเลอยตางๆ พชท าหนาทเปนผผลตในระบบนเวศ และ เปนแหลงปจจยส 2. สงมชวตพวกสตว ไดแก สตวปาทกชนดทอาศยอยอยางอสระในปาท าหนาทเปนผบรโภค สตวปานอกจากจะเปนอาหารแลวยงคอยชวยควบคมสมดลธรรมชาตของปาดวย เชน แมลงชวยกนพชไมใหมมากเกนไป นกชวยควบคมก าจดแมลงและหนอน ทเปนศตรพช สตวปาชวยแพรกระจายพนธพช เปนองคประกอบทท าใหธรรมชาตมความสมดล 3. ผสลายสารอนทรย ไดแก จลนทรย แบคทเรย และเหดราชนดตาง ๆ ซงชวยเปลยนสารอนทรย ใหเปนสารอนนทรยซงเปนสารอาหารของพช

138

3. การทพนทปาไมลดลง กอใหเกดการเปลยนแปลงทางกายภาพหรอไม และมผลตอปจจยทางชวภาพหรอไม อยางไร แนวค าตอบ การทปาไมลดลงกอใหเกดการเปลยนแปลงทางกายภาพ คอ แกสคารบอนไดออกไซด เพมขนเกดปรากฎการณเรอนกระจก และอณหภม ผวโลกสงขน เกดสภาพแหงแลง ลมฟาอากาศแปรปรวน ฤดรอนรอนจด ฤดหนาวหนาวจด เมอฝนตกจะเกดภาวะน าทวม เพราะไมมตนไมชวยดดซบน ามผลตอปจจยทางชวภาพ คอสตวปาไมมทอยอาศย ท าลายแหลงอาหารและแหลงเพาะพนธสตวปา 4. ถานกเรยนเปนเจาหนาทของรฐ ทสามารถบรหารจดการทรพยากรปาไมได นกเรยนคดวาจะสามารถอนรกษทรพยากรปาไมดวยวธใดบาง แนวค าตอบ การอนรกษทรพยากรปาไม มแนวทางดงน 1. ปฏบตตามนโยบายแหงชาต คอก าหนดพนทปาไมรอยละ 40 2. ใหความรแกประชาชน ในเรองประโยชน และ ความส าคญของปาไม 3. สงเสรมการปลกปา และ ปองกนการบกรกและท าลายปา 4. ก าหนดพนทปาอนรกษ 5. ใชไมอยางประหยด และมประสทธภาพ 5. การปลกพชคลมดน การปลกพชตามแนวระดบ และการปลกพชหมนเวยน ชวยรกษาคณภาพของดนไดอยางไร แนวค าตอบ การปลกพชคลมดน เปนการชวยยดดนเนองจากหญาหรอพชทปลกชวยลดแรง ปะทะของลมและฝน พชทปลกควรมใบหนาแนน รากมากและลก เชน หญาแฝก สวนพชวงศถวนอกจากจะยดดนแลวยงชวยตรงไนโตรเจน ท าใหดนมสารอาหารเพมขนดวย การปลกพชตามแนวระดบ ชวยลดอตราการไหลบาของน า และการพงทลายของหนาดนได เชน หญาแฝก การปลกพชหมนเวยน ชวยเพมความสมบรณของสารอาหารในดน และลดการระบาดของโรคพชบางชนดในรอบป

139

6. การกระท าของมนษยทเปนสาเหตท าใหเกดมลพษทางอากาศ ไดแกอะไรบาง และเกดขนไดอยางไร แนวค าตอบ กจกรรมตางๆ ของมนษยทท าใหเกด มลพษทางอากาศ ไดแก 1. การคมนาคมขนสง โดยการใชยวดยาน พาหนะตาง ๆ ทงทางบก ทางน า ทางอากาศ มการเผาไหมเชอเพลง จากเครองยนต และปลอยออกสอากาศ รวมทงการเผาไหม ทไมสมบรณท าใหเกดแกสพษ ไดแก แกสคารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซด ไฮโดรคารบอน ออกไซดของซลเฟอร และ ออกไซดของไนโตรเจน เปนตน 2. โรงงานอตสาหกรรม เปนแหลงทปลอยสารออกมาปนเปอนในอากาศ ทงในรปแบบของแกสตาง ๆ และอนภาค ไดแก โรงงานอตสาหกรรมน ามน โรงงานอตสาหกรรมเคม โรงงานอตสาหกรรมอาหาร โรงงานอตสาหกรรมโลหะ โรงงานผลตกระแสไฟฟา โรงงานปนซเมนต สารทปลอยออกมาสวนใหญเปนไฮโดรคารบอน ออกไซดของไนโตรเจน ออกไซดของก ามะถน แกสคารบอนไดออกไซด สารตะกว ปรอท แคดเมยม เขมา ควน เถา ฝนละออง ไอของสารประกอบตะกว และไอของกรด เปนตน 3. การกอสรางและการระเบดหน ท าใหอนภาคของแขงพวกฝนละออง ปลวฟงกระจาย ไปในอากาศ รวมทงการขดซอมถนนตางๆ 4. การเกษตรกรรม เกษตรกรใชสารเคมและวตถมพษ ในการก าจดแมลงศตรพช และใชยาปราบศตรพช โดยการฉดพน ท าใหสารเคมฟงกระจายอยในอากาศ และ ตกคางอย ในสงแวดลอม ทงในอากาศ น า และ ดน 5. ขยะมลฝอยและสงปฏกล ขยะมลฝอยและของเนาเสยจากแหลงชมชน รวมทงสงปฏกล จ าพวกมลสตวตาง ๆ จากการเกษตร เมอน ามาทงไวจะเกดการยอยสลายโดยจลนทรย ท าใหเกดกลนเหมนของแกสตาง ๆ โดยเฉพาพอยางยงแกสไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) ฟงกระจายในอากาศเปนบรเวณกวาง ท าใหเกดกลนเหมน 7. ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยตางๆ มผลดตอการพฒนาประเทศ แตมผลกระทบตอการคงอยของทรพยากรธรรมชาต นกเรยนเหนดวยกบขอความนหรอไม เพราะเหตใด แนวค าตอบ เหนดวย เพราะความเจรญกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท าใหเกดการพฒนาทางดานเศรษฐกจ สงคม และอตสาหกรรมอยางมาก ท าใหชวตความเปนอยของมนษยมความสะดวกสบายมากขน เพราะมเครองใชตาง ๆ มากขน แตการพฒนาเครองมอ

140

เครองใชเหลาน ตองใชวตถดบจากธรรมชาตมากขน และมกใชอยางไมมขอบเขต และยงสามารถใชเครองมอเทคโนโลยเหลานไปท าลายทรพยากรปาไม การขดแร ไดรวดเรวขน ท าใหทรพยากรเหลานตองสญเสยไปอยางรวดเรว และใชไปอยางฟมเฟอย ไมคมคา นอกจากนในกระบวนการผลตทางอตสาหกรรม การท าเกษตรกรรม รวมทงการด ารงชวตประจ าวน ยงปลอยของเสยและขยะออกสสงแวดลอมในปรมาณมาก ท าใหเกดปญหามลภาวะของน า ดน อากาศ ปญหาทรพยากร ธรรมชาตเสอมโทรม 8. เพราะเหตใด ในปจจบนน ปญหาสงแวดลอมจงทวความรนแรง ขนเรอยๆ ทงทรฐบาลไดมการออกพระราชบญญตมาบงคบใช และควบคมมากมายใหแสดงความคดเหนตอปญหาดงกลาว แนวค าตอบ ถงแมวารฐบาลไดออกพระราชบญญต มาบงคบใชและด าเนนการทางสงแวดลอม แตปญหาของสงแวดลอมกยงทวความรนแรงขนเรอย ๆ มสาเหตดงนคอ 1. หนวยงานแตละหนวยมการใชกฎหมาย ซ าซอน และ กระจดกระจาย คอ หนวยงานแตละแหงถอกฎหมายกนคนละฉบบ เชน โรงงานอตสาหกรรมแหงหนงปลอยน าเสยลงสแมน า กมความผดตามพระราชบญญตโรงงาน พระราชบญญตการเดนเรอนานน าไทย พระราชบญญตการรกษาความสะอาด พระราชบญญตสาธารณสข พระราชบญญตการประมง ท าใหเปนปญหา และอปสรรคในการใชกฎหมาย 2. กฎหมายก าหนดโทษ ไวเบาเกนไป ท าใหผกระท าความผดไมเกรงกลวตอกฎหมาย 3. ขาดการกระจายอ านาจในการบงคบใชกฎหมาย เปนเหตใหขาดความคลองตว ไมมการใหอ านาจแกเจาพนกงานของกระทรวงทจะจบกมผกระท าผด ตองไปแจงตอเจาหนาทต ารวจจงจะจบกมได ท าใหเกดความเสยหายไมทนตอเหตการณ 4. เจาพนกงานทเกยวของละเลย การปฏบตหนาทในการควบคมกฎหมาย 5. การบงคบใชกฎหมายไมเตมรป การกระท าความผดสวนใหญพบเหนแตการลงโทษปรบเทานน ไมมการรบทรพย

141

9. เพราะเหตใด การพฒนาจงตองด าเนนการควบค ไปกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แนวค าตอบ เพราะการพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถงการใชทรพยากรธรรมชาตอยางชาญฉลาด ถกตองตามหลกวชาการ เพอจะไดมใชในอนาคตไดนานๆ รวมทงการเสรมสรางคณภาพสงแวดลอม เพอคณภาพชวตทดของประชากรมนษย 10. เพราะเหตใด ประเทศตาง ๆ ทวโลกจงใหความสนใจกบกระบวนการพฒนาทยงยนในการแกปญหาสงแวดลอม แนวค าตอบ เพราะการพฒนาทยงยน คอ การพฒนาทงทางดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาต โดยมงใชทรพยากรธรรมชาตอยางชาญฉลาด ถกตองตามหลกวชาการมการบ ารงรกษา และใชอตราทจะเกดการทดแทนไดทนอยางตอเนอง เพอจะไดมทรพยากรใชอกในอนาคต รวมทงเสรมสรางคณภาพสงแวดลอม เพอคณภาพชวตทดของประชากร และการพฒนานนตองค านงถงความเสยหายของสงแวดลอม และปองกนปญหาความเสอมโทรมทจะเกดแกสงแวดลอม

142

แบบบนทกการเรยนร

ชอ-สกล.......................................................................................... เลขท .............. ..กลมท................ สงทไดรบมอบหมายจากกลม................................................................................................. .............

วนท รายการทเรยนร ผตรวจ

143

ภาคผนวก ค

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา 2. แบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน 3. แบบบนทกภาคสนาม

4. แบบสมภาษณนกเรยน

144

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม

ค าชแจง

1. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบปรนยเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ ใชเวลา 20 นาท 2. ใหนกเรยนอานค าถามใหเขาใจแลวเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว โดยท า

เครองหมาย X ลงในชองตรงกบตวอกษรทเลอกลงในกระดาษค าตอบ

3. ถาตองการเปลยนค าตอบใหขดเสนทบ X ค าตอบทไมตองการ แลวท าเครองหมาย X ลงใน

ชองตวเลอกใหม เชน

4. หามขดเขยนขอความใด ๆ ลงในแบบทดสอบ 5. เขยน ชอ –สกล เลขท ชน ลงในกระดาษค าตอบ เมอเรยบรอยแลว ใหลงมอท า

แบบทดสอบ

ขอ ก ข ค ง 0 X

ขอ ก ข ค ง 0 X X

145

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชววทยาเพมเตม ชนมธยมศกษาปท 6 เรอง มนษยกบความยงยนของสงแวดลอม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

1. "สงทไดมาจากธรรมชาตและมประโยชนตอความเปนอยของมนษย เรยกวา ทรพยากรธรรมชาต ดงนน แสงอาทตยจงถอไดวาเปนทรพยากรธรรมชาตเชนกน" ขอความนถกตองหรอไม เพราะเหตใด ก. ถกตอง เพราะ แสงมความจ าเปนตอการด ารงชวตของมนษย

ข. ถกตอง เพราะ เราสามารถแปลงแสงอาทตยใหเปนพลงงานได ค. ไมถกตอง เพราะ แสงเปนสงทไมตองเสาะแสวงหามาใชประโยชน ง. ไมถกตอง เพราะ แสงไมสามารถน ามาใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมได

2. ทรพยากรธรรมชาตแบงออกเปนกประเภท ก. 2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท

3. ทรพยากรธรรมชาตสนเปลอง หมายถงขอใด ก. ทรพยากรธรรมชาตทมราคาแพงและใชหมดไปไดโดยงาย ข. ทรพยากรธรรมชาตทเมอเปลยนรปไปแลวไมสามารถท าใหเหมอนเดมไดอก ค. ทรพยากรธรรมชาตทเราไมสามารถหาสงอนซงมคณสมบตคลายกนมาทดแทนได ง. ทรพยากรธรรมชาตทเมอใชหมดไปแลวไมสามารถท าหรอสรางใหเกดขนมาใหมในชว ชวตมนษยได

4. ขอใดเปนทรพยากรทใชแลวไมหมดหรอมใชตลอด ก. ถานหน ข. น ามน ค. อากาศ ง. แร

5. ขอใดเปนทรพยากรทใชแลวหมด ก. น า ข. แสงแดด

ค. อากาศ ง. น ามน 6. ทรพยากรธรรมชาตใดทมอทธพลตอการด ารงชวตมากทสด

ก. ทรพยากรดน ข. ทรพยากรน า ค. ทรพยากรเชอเพลง ง. ทรพยากรปาไม

146

7. น าในธรรมชาตทวไปทมคณภาพด จะมคาดโอประมาณเทาไร ก. 2.5- 4 มลลกรม/ลตร ข. 3.5-6.7 มลลกรม/ลตร ค. 5-7 มลลกรม/ลตร ง. 7.2-9 มลลกรม/ลตร

8. ขอความใดถกตองทสด ก. ถามอนนทรยสารในน ามาก จะม BOD สง ข. ถามอนนทรยสารในน ามาก จะม BOD ต า ค. ถามอนทรยสารในน ามาก จะม BOD สง ง. ถามอนทรยสารในน ามาก จะม BOD ต า

9. นกเรยนไดไปเทยวสถานทแหงหนงพบวามปาไม น าตก ถ า หบเหว เปนพนททเปนธรรมชาตดงเดมไมเคยมมนษย เขาไปรบกวน สตวปาหลายชนด และพนธไมแปลกๆ กยงปรากฏอย สถานทนมบรเวณหนงพนตารางกโลเมตร สถานทแหงนคอทใด ก. สวนรกขชาต ข. ปาสงวนแหงชาต

ค. วนอทยาน ง. อทยานแหงชาต 10. ขอใดเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทดทสด

ก. การบกเบกปาชายเลนเพอเพมพนทเพาะเลยงสตวน าชายฝง ข. การเพมผลผลตของเกษตรกรโดยใชปยเคมในปรมาณมากตดตอกน ค. การปฏบตตามผงเมองเพอรองรบการขยายตวของประชากรทเพมมากขน ง. การปลอยปาไมใหอยตามธรรมชาต โดยไมมการตดเลยเพอเปนการรกษาตนน าล าธาร

11. การแกปญหาสงแวดลอมเปนพษมหลายวธ วธไหนทเกดผลตอสงแวดลอม นอยทสด ก. ไมทงขยะลงในแมน าล าคลอง และถนน ข. ไมสบบหร เพราะจะท าใหเปนโรคหลอดลม และมะเรง ค. น าทงจากโรงงานอตสาหกรรม ตองท าใหสะอาดกอนระบายน าทง ง. ควบคมเสยงของรถจกรยานยนต และควนพษทออกจากทอไอเสยรถยนต

12. ปจจบนสถานการณสงแวดลอมของประเทศไทยในเรองใดทเปนปญหาระดบโลก ก. สถานการณขยะมลฝอย ข. สถานการณมลพษทางน า ค. สถานการณมลพษทางเสยง ง. สถานการณมลพษทางอากาศ

147

13. ถาในบรรยากาศของโลกมปรมาณแกสคารบอนไดออกไซด เขมาควน ฝนละออง และไอน า มากจนเกนไปจะ กอใหเกดผลกระทบตอโลกอยางไร

ก. ท าใหอณหภมใกลผวโลกสงขนมากกวาปกตทควรจะเปน ข. ท าใหพลงงานความรอนจากดวงอาทตยไมสามารถสองผานมายงโลกได ค. ท าใหบนโลกมฤดหนาวยาวนานกวาฤดรอน และในฤดหนาวมรอากาศหนาวจด ง. ท าใหพชสรางอาหารไดนอยลง เนองจากแสงอาทตยสะทอนออกนอกโลกมากขน

14. การเสยสมดลธรรมชาตขอใดทสามารถฟนฟกลบมาเหมอนเดมไดชาทสด ก. การสรางเขอนเพอการเกษตร ข. การท าไรเลอนลอยของชาวเขา ค. การตดไมมาใชในการกอสราง ง. การเกดไฟไหมปาโดยธรรมชาต

15. ใครทปฏบตตนตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ขบรถยนตอยางประหยดเชอเพลง ไดดทสด ก. นายโอ ขบรถดวยความเรวสง เพอลดเวลาการท างานของ ข. นายพ ขบรถกระบะอยางชา ๆ เพอใหเครองยนตท างานเบาๆ ค. นายบ ขบรถคนใหญดวยความเรวสง ปดแอร เปดกระจกรบลม ง. นายเอฟ ขบรถคนเลกๆ ดวยความเรวระหวาง 60 – 80 กโลเมตรตอชวโมง

16. ขอใดเปนปญหาทส าคญทสดทกอใหเกดมลพษทางดน ก. ถงพลาสตก กระปองโลหะ และกลองโฟม ข. เศษวสดตางๆ จากสตวและผลตภณฑจากสตว ค. กระดาษ กลองกระดาษ และหนงสอพมพเกา ง. เศษซากพช และใบไมทรวงหลนทบถมเปนจ านวนมาก

17. การใชสารซเอฟซในทางการเกษตรและอตสาหกรรมเปนสาเหตส าคญทท าลายโอโซนในชนบรรยากาศขอใด ตอไปนเปนผลกระทบจากการลดลงของโอโซน

1. มะเรงผวหนงเพมขน 2. แพลงกตอนในทะเลลดลง 3. ภมอากาศเปลยนแปลง 4. รงสยวแผมายงพนโลกเพมขน

ก. 1 และ 4 ข. 1, 2 และ 3 ค. 1, 2 และ 4 ง. 1, 2, 3 และ 4

148

18. ขอใดเปนการอนรกษดนและน าทไมถกวธ ก.สรางฝายบนไหลเขาส าหรบกกเกบน า เพอการเกษตรในทกฤดกาล ข.สงเสรมใหมการส ารวจแร และใหสมปทานขดแรโลหะ ค. การถลงแร เกดน าขน ท าใหไรนาเสยหาย จ าเปนตองสรางท านบขงน าทขนใหตกตะกอน ง. เมอมการขดเจาะหาสนแรแลว เกดเปนหลมบอ กท าการปรบปรงดนใหเปนทเลยงสตว

และบอเลยงปลา

จงพจารณาวากจกรรมดงตอไปน ใชแนวทาง 3Rs แลวตอบค าถามขอท 19-21 1. ตกอาหารมาในปรมาณทตนเองรบประทานหมดพอด ไมใหมอาหารเหลอทง 2. น าถงผาไปใสของแทนถงพลาสตกเวลาทไปซอของทตลาดสด 3. ซอน ายาลางจานชนดเตมใสในขวดน ายาลางจานเดม 4. บรจาคคอมพวเตอรทตนเองไมไดใชใหกบมลนธวดสวนแกว 5. การน าเศษขวดแกวมาหลอมท าขวดใหม 6. ซอกลองใสเอกสารทท าจากกระดาษใชแลว 7. ใชปยคอกปยหมกในการเกษตรทดแทนการใชปยเคม 8. รานคาในโรงเรยน ลดราคาใหนกเรยนทน าภาชนะของตนเองมาซอน าผลไม

19. ขอใดใชหลก Reduce (การลดการใช)

ก. 3,4 ข. 1,2,8 ค. 5,6,7 ง. 1,3,6,7

20. ขอใดใชหลก Reuse (การใชซ า) ก. 3,4 ข. 1,2,8 ค. 5,6,7 ง. 1,3,6,7

21. ขอใดใชหลก Recycle (การน ากลบมาใชใหม แปรสภาพ) ก. 3,4 ข. 1,2,8 ค. 5,6,7 ง. 1,3,6,7

22. ฝนกรดเกดจากการเผาไหมเชอเพลงฟอสซลอยางสมบรณมสาเหตมาจากสารพษใดมากทสด ก. ออกไซดของไนโตรเจน ข. ไฮโดรคารบอน ค. ซลเฟอรไดออกไซด ง. คารบอนมอนอกไซด

149

23. การจดการสงแวดลอมเบองตน มวตถประสงคตรงกบขอใดมากทสด ก. เพออนรกษ ข. เพอปองกน ค. เพอชะลอ ง. เพอแกปญหา

24. วธการใดทจะชวยรกษาปาไมใหคงอยไดอยางยงยน ก. ยกเลกการสมปทานปาไม ข. ปลกปาเพมเทาทตดตนไมไปใช ค. ก าหนดเขตปาสงวนเอาไวใหมากทสด ง. เลอกตดตนไมเฉพาะทจ าเปนหรอใชประโยชนได

สถานการณท 1 จงอานสถานการณตอไปนแลวตอบค าถามขอท 25-27

ปญหานาราง ต.บานกลาง จ.ปตตาน เกดจากการใชทรพยากรดนอยางเขมขนในการท านา สงผลใหดนมความเสอมโทรม จากการใชปยเคมและยาฆาแมลง ซงชาวนาสวนใหญขาดความรและจตส านกในการอนรกษดน เมอดนเสอมสภาพท าใหไดผลผลตขาวต า ชาวนาจงทงทนาแลวหนไปประกอบอาชพรบจางแทน 25. ปญหาของสถานการณนคออะไร ก. การใชปยเคมและยาฆาแมลง ข. นาราง

ค. ดนเสอมโทรม ง. ผลผลตต า

26. สาเหตของปญหานคออะไร ก. การใชปยเคมและยาฆาแมลง ข. นาราง

ค. ดนเสอมโทรม ง. ผลผลตต า

27. จากปญหาทเกดขนควรมการแกไขอยางไร ก. ออกกฎหมายคมครอง ข. เปลยนอาชพ

ค. ใหความรเรองดนแกชาวนา ง. ปลกพชหมนเวยน

150

สถานการณท 2 จงอานสถานการณตอไปนแลวตอบค าถามขอท 28-30 ปญหาภยแลงทวความรนแรงขน ในภาคอสานชาวบานไดรบผลกระทบจากภยแลงมานาน

นอกจากจะท าใหชาวบานขาดน าดมน าใชแลว ยงท าใหขาดแคลนอาหารเลยงครอบครวอกดวย โดยเฉพาะในเดอนเมษายน ซงมอากาศรอนมาก ท าใหแหลงน า ล าคลองแหงขอด ชาวบานหาปลา กบ เขยด มาเปนอาหารยากขน ตองตกอยในสภาพอดมอกนมอ 28. ปญหาของสถานการณนคออะไร ก. ชาวบานยากจน ข. ภยแลง

ค. สตวหายาก ง. ภมอากาศเปลยนแปลง

29. สาเหตของปญหานคออะไร ก. ชาวบานยากจน ข. ภยแลง

ค. สตวหายาก ง. ภมอากาศเปลยนแปลง

30. จากปญหาทเกดขนควรมการแกไขอยางไร ก. กกตนอาหาร ข. เลยงปลา เลยงกบไวเปนอาหาร

ค. รณรงคลดภาวะโลกรอน ง. สรางแหลงน าใชในหนาแลง

151

แบบวดความพงพอใจ ในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนร ค าชแจง ใหนกเรยนเตมขอความลงในชองวางตามความเปนจรง

1. ชอ ............................................................. เลขท .......................... ชน .............. 2. อาย ...................... ป 3. ระดบผลการเรยน ..........................................

ตอนท 2 ความพงพอใจของนกเรยนในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน

ค าชแจง หลงจากทนกเรยนไดรบการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐานแลว นกเรยนม

ความพงพอใจในการจดการเรยนรอยางไร โปรดท าเครองหมาย / ลงใน ชองวางทตรงกบระดบความพงพอใจของนกเรยนมากทสด

ระดบความพงพอใจ มเกณฑการใหคะแนนดงน

5 หมายถง พงพอใจระดบมากทสด 4 หมายถง พงพอใจระดบมาก 3 หมายถง พงพอใจระดบปานกลาง 2 หมายถง พงพอใจระดบนอย 1 หมายถง พงพอใจระดบนอยทสด

152

ความพงพอใจของนกเรยนในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน

ขอท ขอความ ระดบความพงพอใจ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ดานบทบาทผสอน 1 ครสงเสรมใหนกเรยนมความกระตอรอรน

ในการเรยนร

2 ครใหค าปรกษา แนะน า ดแลนกเรยนอยางทวถง

3 ครใหความชวยเหลอหรอชวยแกปญหาใหแกนกเรยนตามความเหมาะสม

4 ครเปดโอกาสใหนกเรยนเปนผสรปบทเรยนดวยตนเอง

ดานบทบาทผเรยน 5 นกเรยนไดมสวนรวมในการอภปรายและ

แสดงความคดเหนในกลมยอย

6 นกเรยนยอมรบฟงความคดเหนซงกนและกน

7 นกเรยนสามารถตอบประเดนปญหาได โดยใชกระบวนการคดวเคราะห

8 นกเรยนไดตงประเดนปญหาในสงทตนเองอยากร

ดานการจดการเรยนร 9 ความยากงายของเนอหาเหมาะสมกบ

นกเรยน

10 นกเรยนไดปฏบตกจกรรมเปนไปตามล าดบขนตอน

11 นกเรยนพอใจทไดก าหนดประเดนการเรยนและไดวางแผนการเรยนดวยตนเอง

153

ขอท ขอความ ระดบความพงพอใจ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

12 นกเรยนชอบวธการเรยนทเรมตนดวยสถานการณปญหากอนเรยนรเนอหา

ดานการวดและประเมนผล 13 นกเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑ

การประเมนผล

14 นกเรยนมสวนรวมในการประเมนผลงาน 15 นกเรยนไดรบการประเมนผลทหลากหลาย

รปแบบ

16 มการน าผลการประเมนไปปรบปรงการจดการเรยนการสอน

ดานประโยชนทไดรบ 17 นกเรยนไดฝกทกษะการคดวเคราะหและม

ความสามารถในการแกปญหา

18 ท าใหนกเรยนสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได

19 นกเรยนเขาใจเนอหาไดลกซงและครอบคลมมากขน

20 ท าใหนกเรยนไดคดคนและสรางสรรค ผลงานดวยตนเอง

ขอเสนอแนะเพมเตม ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................... .............................................................................................................. ...................................................................................

154

แบบบนทกภาคสนาม โรงเรยน................................................................... บนทกครงท.............. วนท............................... เรองทสอน.............................................................................................................. ชน................... ค าชแจง แบบบนทกภาคสนามน ใชส าหรบจดบนทกเหตการณตาง ๆ รวมทงพฤตกรรมของนกเรยนท เกดขนในระหวางการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน 1. พฤตกรรมการเรยนรในขนท าความเขาใจกบสถานการณ ……………………………………………………………………………………………………………….……………………………….………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….…….……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….…………………………………… 2. พฤตกรรมการเรยนรในขนระบปญหา ……………………………………………………………………………………………………………….………………………………….……………………………………………………………………………..………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… 3. พฤตกรรมการเรยนรในขนวเคราะหปญหา ……………………………………………………………………………………………………………….………………………………….…………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… 4. พฤตกรรมการเรยนรในขนสรางประเดนการเรยน …………………………………………………………………………………………………………….…………………………….………………………………………………………………………………..………………………………………………………………….….……… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….………………………………………

155

5. พฤตกรรมการเรยนรในขนแสวงหาความรเพมเตม …………………………………………………………………………………………………………….……………………………………….………………………………………………………………………..………………………………………….……………………….……… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….…….……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….…….……………………………………… 6. พฤตกรรมการเรยนรในขนรวบรวมความร …………………………………………………………………………………………………………….……………………………….……………………………………………………………………………………………………………….…….……………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………… 7. พฤตกรรมการเรยนรในขนสรปการเรยนรและน าเสนอ ……………………………………………………………………………………………………………….………………………….……………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………

ลงชอ………………………..………….. (……………………………………) ผจดบนทก

156

แบบบนทกการสมภาษณของนกเรยน โรงเรยน.................................................................................. วนท............................ ...

ชอผสมภาษณ...................................................ชอผใหสมภาษณ............................................. .. ค าชแจง แบบสมภาษณชดนสรางขนส าหรบใชสมภาษณนกเรยนเกยวกบการจดการเรยนรแบบใช ปญหาเปนฐาน ซงใชค าถามทผวจยเตรยมไวและผวจยเปนผจดบนทก

1. นกเรยนมความรสกอยางไรตอกจกรรมการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………

2. นกเรยนตองการใหมการเปลยนแปลงอะไรบางในการสอนแตละครง ……………………………………………………………………………………………………………….…………………….…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………

3. สงทนกเรยนไดรบจากการสอนในแตละครงมอะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………….…………………….…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….……….……………………………………

ลงชอ ..........................................

(……………………………………) ผจดบนทก

157

ภาคผนวก ง

คณภาพของแบบทดสอบและแบบวด

1. คณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรองมนษยกบความยงยนของสงแวดลอม

2. คณภาพของแบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน

158

ตาราง 10 ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา

ขอสอบ ขอท

คะแนนความเหนของผเชยวชาญ ∑ R คา IOC หมายเหต คนท 1 คนท 2 คนท 3

1 +1 +1 +1 3 1.00 2 +1 0 0 1 0.33 ตดทง 3 0 +1 0 1 0.33 ตดทง 4 +1 +1 +1 3 1.00 5 +1 -1 0 0 0.00 6 0 +1 +1 2 0.67 7 +1 0 +1 2 0.67 8 +1 +1 +1 3 1.00 9 +1 +1 +1 3 1.00 10 +1 +1 +1 3 1.00 11 +1 +1 +1 3 1.00 12 +1 +1 -1 1 0.33 ตดทง 13 +1 +1 +1 3 1.00 14 +1 +1 +1 3 1.00 15 +1 +1 +1 3 1.00 16 -1 +1 +1 1 0.33 ตดทง 17 +1 +1 +1 3 1.00 18 +1 +1 +1 3 1.00 19 +1 +1 +1 3 1.00 20 +1 0 +1 2 0.67 21 +1 +1 +1 3 1.00 22 +1 +1 +1 3 1.00 23 -1 +1 +1 1 0.33 ตดทง 24 +1 +1 +1 3 1.00 25 +1 +1 +1 3 1.00

159

ตาราง 10 (ตอ) ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา

ขอสอบขอท

คะแนนความเหนของผเชยวชาญ ∑ R คา IOC หมายเหต คนท 1 คนท 2 คนท 3

26 +1 +1 +1 3 1.00 27 +1 +1 +1 3 1.00 28 +1 +1 +1 3 1.00 29 +1 +1 +1 3 1.00 30 +1 +1 +1 3 1.00 31 0 +1 +1 2 0.67 32 +1 +1 +1 3 1.00 33 +1 +1 +1 3 1.00 34 +1 +1 0 2 0.67 35 +1 +1 +1 3 1.00 36 +1 +1 +1 3 1.00 37 +1 +1 +1 3 1.00 38 +1 +1 +1 3 1.00 39 +1 +1 +1 3 1.00 40 +1 +1 +1 3 1.00 41 +1 +1 +1 3 1.00 42 +1 +1 +1 3 1.00 43 +1 +1 +1 3 1.00 44 +1 +1 +1 3 1.00 45 +1 +1 +1 3 1.00 46 +1 +1 +1 3 1.00 47 +1 +1 +1 3 1.00 48 +1 +1 +1 3 1.00 49 +1 +1 +1 3 1.00 50 +1 +1 +1 3 1.00

160

ตาราง 11 ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนร

ค าถาม ขอท

คะแนนความเหนของผเชยวชาญ ∑ R คา IOC หมายเหต คนท 1 คนท 2 คนท 3

1 +1 +1 +1 3 1.00 2 +1 +1 +1 3 1.00 3 0 +1 +1 2 0.67 4 +1 +1 +1 3 1.00 5 0 +1 +1 2 0.67 6 +1 +1 0 2 0.67 7 +1 +1 +1 3 1.00 8 +1 +1 +1 3 1.00 9 +1 +1 +1 3 1.00 10 +1 +1 -1 2 0.67 11 +1 +1 0 2 0.67 12 +1 +1 0 2 0.67 13 +1 +1 +1 3 1.00 14 +1 +1 +1 3 1.00 15 +1 +1 +1 3 1.00 16 +1 +1 +1 3 1.00 17 +1 +1 0 2 0.67 18 +1 +1 0 2 0.67 19 +1 +1 +1 3 1.00 20 +1 0 +1 2 0.67 21 +1 +1 +1 3 1.00 22 +1 +1 +1 3 1.00 23 +1 +1 +1 3 1.00 24 +1 +1 +1 3 1.00 25 0 +1 0 1 0.33 ตดทง

161

ตาราง 11 (ตอ) ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดความพงพอใจในการจดการเรยนร

ค าถาม ขอท

คะแนนความเหนของผเชยวชาญ ∑ R คา IOC หมายเหต คนท 1 คนท 2 คนท 3

26 +1 -1 0 0 0.00 27 +1 +1 +1 3 1.00 28 +1 +1 +1 3 1.00 29 +1 +1 +1 3 1.00 30 +1 +1 +1 3 1.00 31 +1 +1 +1 3 1.00 32 +1 +1 +1 3 1.00 33 +1 +1 +1 3 1.00 34 +1 +1 +1 3 1.00 35 +1 +1 0 2 1.00 36 +1 +1 +1 3 1.00 37 +1 +1 +1 3 1.00 38 +1 +1 +1 3 1.00 39 +1 +1 0 2 0.67 40 +1 +1 +1 3 1.00

162

ตาราง 12 คาความยากงาย (P) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางเรยน ชววทยา

ขอสอบขอท คาความยากงาย (P) คาอ านาจจ าแนก (r) 1 0.53 0.32 2 0.58 0.32 3 0.50 0.26 4 0.58 0.32 5 0.53 0.32 6 0.61 0.47 7 0.50 0.37 8 0.50 0.37 9 0.55 0.47 10 0.53 0.32 11 0.58 0.42 12 0.58 0.32 13 0.45 0.37 14 0.53 0.32 15 0.53 0.32 16 0.55 0.37 17 0.42 0.32 18 0.55 0.37 19 0.55 0.37 20 0.53 0.42 21 0.55 0.37 22 0.55 0.37 23 0.45 0.37 24 0.53 0.42 25 0.39 0.37

163

ตาราง 12 (ตอ) คาความยากงาย (P) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง เรยนชววทยา

ขอสอบขอท คาความยากงาย (P) คาอ านาจจ าแนก (r) 26 0.66 0.37 27 0.63 0.42 28 0.66 0.37 29 0.47 0.42 30 0.63 0.42

*** คาความเชอมนเทากบ 0.72

164

ตาราง 13 คาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบวดความพงพอใจในการเรยนร

ขอท คาอ านาจจ าแนก (r) 1 0.55 2 0.63 3 0.55 4 0.71 5 0.64 6 0.65 7 0.66 8 0.70 9 0.58 10 0.42 11 0.57 12 0.63 13 0.72 14 0.73 15 0.76 16 0.63 17 0.67 18 0.46 19 0.53 20 0.66

*** คาความเชอมนเทากบ 0.94

165

ภาคผนวก จ

ภาพการจดกจกรรมการการเรยนร

166

ขนท 1 ท าความเขาใจกบสถานการณ

167

ขนท 2 ระบปญหา

168

ขนท 3 วเคราะหปญหา

169

ขนท 4 สรางประเดนการเรยนร

170

ขนท 5 แสวงหาความรเพมเตม

171

ขนท 6 รวบรวมความร

172

ขนท 7 สรปการเรยนรและน าเสนอ