องค์ความรู้เรื่อง...
TRANSCRIPT
การเลยงไกไขแบบปลอย Free-range system หมายถง ระบบการจดการเลยงไกทปลอยใหไกไดออกมาภายนอกคอกหรอโรงเรอนไดอยางอสระ โดยเปนพนททมหญาปกคลม ท าใหไกไดแสดงพฤตกรรมตามธรรมชาต เชน การคลกฝ น การไซรขน การจกกนพช ผก แมลง ท าใหไกมความสข อารมณด จงเรยกวา “ Happy Chick “
รปแบบการเลยงปลอย อาหารจากธรรมชาต อาหารเสรม การใชตามภมปญญา
1.ปลอยอสระ free-range มความหลากหลายทางชวภาพ เชน หญา สมนไพร แมลง หนอน สตวธรรมชาต
ไกไดรบ โปรตน ไวตามน แรธาต สารตานอนมลอสระ สมนไพรจากธรรมชาต อยางเพยงพอ
เสรมดวยแหลงพลงงาน เชน ร า ปลายขาว ขาวโพด มนส าปะหลง
หยวกกลวย
ร า ปลายขาว หรอขาวเปลอก
2.ปลอยอสระ free-range แตมความหลากหลายทางชวภาพไมเพยงพอ เชนเปนพนทดนเปลอย ไมมพชหญา สมนไพร ปกคลม อยางเพยงพอตอสตว
ไดรบสารอาหารจากธรรมชาต โปรตน ไวตามน แรธาต สารตานอนมลอสระ อาจไมเพยงพอ
เสรมดวย แหลงพลงงาน โปรตน โปรไบโอตกเอนไซม กรดอะมโน ฮอรโมนจากกระบวนการหมกดวยจลนทรย
-หยวกกลวย ผก พชสเขยว -ร า ปลายขาว ขาวโพด
-น าหมกเศษปลา หอยเชอร หรอ ถวเหลอง ถวเขยวควบด ใบกระถน ใบมนส าปะหลงแหง -น าหมกผลไมรวม
-ใชสมนไพร บอระเพด ฟาทะลายโจร ขมนชน ไพล เปนตน
3.ปลอยในพนทภายนอกคอก Access to outdoor ไมมความหลากหลายทางชวภาพอยางเพยงพอ
สารอาหารจากธรรมชาต ไมเพยงพอ
ตองไดรบสารอาหารครบหม เชนเดยวกบสตรในขอ2
โรงเรอนเลยงไกไข โรงเรอนทดตองกนแดด ฝนไดด มรงไข 1 รงตอแมไก 7 ตว มใบตะไคร รองรงไขเพอปองกนไร ไก มทนอนสงจากพนประมาณ 1 เมตร เพยงพอตอไกทกตว มน าสะอาดใหไกกนไดตลอดเวลา มทใหอาหาร มมานกนลม ฝน บรเวณทนอนและรงไข มสม ส าหรบ กกลกไก และใชปองกนไกใหญแยงอาหารไกเลก พนปแกลบ ขเลอย ฟาง ไมใหชนแฉะ สะสมเชอโรค
โรคและการปองกนโรค 1. ท าความสะอาดโรงเรอน อปกรณ บรเวณโดยรอบใหสะอาด 2. ไมน าไกอนเขาฝง ถาไกปวย แยกรกษาตางหาก ไกตาย ฝงหรอเผา 3. ท าวคซนปองกนโรคตามก าหนด 4. การปองกน ก าจดพยาธภายนอกและพยาธภายใน ใชใบยคาลปตส เสยบไวใกลๆ รงไข ปองกนและไลไรไก ตลอดจนการใชหมากดบส าหรบถายพยาธ
อาย
วคซนทใช อหวาต เปด-ไก
นวคาสเซล เชอเปน
นวคาสเซล เชอตาย
กมโบโร เชอเปน
กมโบโร เชอตาย
หลอดลม อกเสบตดตอ
ฝดาษไก
5-7 วน ∕ 7-10 วน ∕ 14 วน ∕ 14-20 วน ∕ 3 สปดาห ∕ 5 สปดาห ∕ ∕ ∕ 8 สปดาห ∕ 16 สปดาห ∕ 18 สปดาห ∕ ทกๆ 6-8 สปดาห ∕ ทกๆ 12 สปดาห ∕
วธให
ฉดเขา กลามเนอ
หยอดตา/จมก
ฉดเขา กลามเนอ/ ใตผวหนง
ละลายน า
ฉดเขา กลามเนอ/ ใตผวหนง
หยอดตา/ จมก
แทงปก
โปรแกรมการท าวคซน
ชวงเชาปลอยไกหากนเองตามธรรมชาตกอนใหอาหารเสรม จ าพวกคารโบไฮเดรส เชน ร า ปลายขาว ขาวเปลอก ขาวโพด มภาชนะใสน าสะอาดใหไกกนตลอดเวลา ไกจะแขงแรง และไมจกขนกนใชวตถดบในทองถน เปนอาหาร เชน หยวกกลวย ร าละเอยด ปลายขาว หรอขาวเปลอก โดยใช หยวกกลวยสบ 5 ก.ก. ร าละเอยด 1 ก.ก. ร าหยาบ 2 ก.ก. ปลายขาว 2 ก.ก. และขาวเปลอก 1 ก.ก และพชผกธรรมชาต เชน กระถน พชตระกลถว หญาชนดตางๆ ตนกลวย พชผก มะละกอ ต าลง ใบมนส าปะหลง ฟาทะลายโจร แหน โดยจดการพนทเลยงไกแบบแปลงปลอยใหมพชสเขยวอยตลอดเวลา และมแปลงพชสมนไพรผสมแปลงหญาเพอปองกนโรค เชน ฟาทะลายโจร เสลดพงพอน กระเพรา ตะไคร ตะไครหอม
เพาะปลวก และแมลงธรรมชาตจากใบไมทบถม ใหความชนกบใบไมททบถมท าใหเกดแมลงปลวก แมลง และไสเดอนเปนอาหารส าหรบไก สรางอาหารเสรมโปรตน เชน แหนเปด แหนแดง น าหมกหอยเชอร และหนอนแมลงวนลาย ตลอดจนใชไฟลอแมลง อาหารไกไขแบบปลอย สวนหนงและการใชวตถดบอาหารสตวทองถน เกณฑการใชอาหารประกอบดวย
ไขไกทเลยงแบบปลอย ไดจกกนหญา พชสเขยว แมลง หนอน ซงมวตามน แรธาตและโปรตนจากพชธรรมชาต ท าใหมคณคาทางโภชนะสงกวา ดงน
ไขไกทวไป ไขไกเลยงปลอย
เลยงดวยอาหารส าเรจรป ใชโปรตนจากพชปลาปน ไวตามนแรธาตสงเคราะห สารปฏชวนะ ยากนเครยด ใสสารสสงเคราะห
ไกจกกนพชผก สมนไพร สตวธรรมชาต หนอน แมลง เปนสารตานอนมลอสระจากธรรมชาต เสรมดวย ธญพช ร า ปลายขาว ขาวโพด ไมใชยาเคม สารสงเคราะหใดๆ
ผล -เนอไขขาวเหลว ไขแดงไมนนเดน -มสแดงจากสารส -เสยงตอสขภาพ การดอยาปฏชวนะในคน
ผล -ไขขาวขนเหนไดชดเจน -ไขแดงนนเดน รสชาตด -ไมเสยงตอสารเคม ยาสตวตกคาง -มคณคาทางโภชนาการสงกวา
คณคาทางโภชนาการของไขไกทเลยงแบบปลอย ( เปรยบเทยบกบไขไกทไดจากการเลยงแบบกรงตบ )
- มคลอเรสเตอรอล นอยกวา 1/3
- มกรดไขมนอมตว นอยกวา ¼
- มวตามน เอ มากกวา 2/3
- มกรดไขมน โอเมกา 3 มากกวา 2 เทา - มวตามน อ มากกวา 3 เทา - ม เบตาแคโรทน มากกวา 7 เทา
สตรน าหมกผลไม (ผลไมสก ไดแก กลวย มะละกอ มะมวง ฟกทอง สบปะรด ) วธท า 1.ผลไมสก 3 กก + กากน าตาล 1 กก + เกลอ 0.5 กก (หมกดวน) ผสมใหเขากน ใสน าพอทวม หมกนาน 10 วน เรมใหกนได อาจใชหยวกกลวยผสมไปดวย 2.ผลไมสก 3 กก + กากน าตาล 1 กก + พด.2 หรอหวเชอจลนทรยแทนเกลอ จะท าใหไดน าหมกทมประสทธภาพดกวา หมกนาน 15 วน ยงนานยงด วธใช 1.ผสมในอาหารใหสตวกน 2.ใชปยน า ฮอรโมน เรงดอก เรงผล อตรา 5 ชอนโตะ ตอน า 20 ลตร
สตรน าหมกหอยเชอร
อตราสวน หอยเชอร 1 สวน กากน าตาล 1 สวน + พด. หรอหวเชอจลนทรย (อาจใชหวปลา เศษปลาแทนหอยเชอรกได) หมกนาน 30 วน ในระหวางนนหมนคนทก 10 วน
หากมกลนใหเตมกากน าตาลเพมขน รอจนครบ 10 วน หรอไมมกลนเนา
วธใช
1.ส าหรบผสมอาหารสตว น าหมกหอย 1 ชอนโตะ อาหารสตว 20 กก.
2.ส าหรบเปนปยน าใชรดผก น าหมกหอย 3 ชอนโตะ ผสมน า 20 ลตร
3.ส าหรบไมผล น าหมกหอย 5 ชอนโตะ ผสมน า 20 ลตร
น าสกดสมนไพรส าหรบผสมน าใหสตว ฟาทะลายโจร+ไพล+ขมนชน+บอระเพดสด น าสมนไพรทกชนดสดเทาๆกน มาแชน าใหทวมใสไวในถง วธใช น าสมนไพร 1 แกว+น า 1 แกลลอน น าหมกสมนไพรไลแมลง สะเดา+บอระเพด+ตะไครหอม+ขาสด อยางละเทาๆกน 5 กก. กากน าตาล 1 กก.ใสน าพอทวม หมกไว 20 วน ยงนานยงด วธใช ผสมน าฉดพนในคอก เลาไก ไลแมลง ไรไก ฉดพนไลแมลงศตรพชผก
การเพาะหนอนแมลงวนลาย ใชพชผก ผลไมสกงอมทกชนด เชน กลวย มะละกอ ขนน มะมวง สบปะรด สบเปนเลก ๆ ใสถงหมกหรอถาด ปดฝาไมตองสนท ตงในทรมแดดสองถง เพอลอใหแมลงวนลายมาวางไข ไขจะใชเวลาฟกตว 4-7 วน อก 1-2 สปดาห จะเรมเหนตวหนอน ใชผามงตาขายไนลอน หรอผาขาวบางคลมปากถงรดใหแนน เพอปองกนตวหนอนออกจากถง เมอหนอนอาย 3-4 สปดาห จะเขาสระยะดกแด ตวหนอนจะไตขนมา ใหเปดผาคลมออกเพอเกบตวหนอน
วงจรแมลงวนลาย
การเพาะแหนเปดและแหนแดง แหนเปดและแหนแดงสามารถเพาะเลยงไดในดนทมความอดมสมบรณต า
โดยน าแหนเปดหรอแหนแดง เพาะในน านงทมความลกประมาณ 10-20 เซนตเมตร แหนจะเจรญเตบโตไดดทสดทมแสงประมาณ 50 – 70 เปอรเซนตของแสงสวาง อณหภม 20 – 30 องศาเซลเซยส คา pH ทแหนเจรญเตบโตไดดทสด คอ 4.0 – 5.5
หลงจากใสแหนลงไปในบอน านงแลวควรใสมลโคแหงเพอเพมธาตอาหารใหกบแหน เมอแหนเจรญเตบโตจนเตมพนทบอ ใหตกบางสวน (ไมควรเกนครงหนงของแหนทงหมด) ใชเลยงเปด-ไก