Aanbesteden in het verleden, nu en in de toekomst!

Presentatie gemeente Leeuwarden afdeling centrale inkoop

19 december 2012

Geschiedenis van het aanbesteden• Aanbesteden al in de 17e eeuw• Vooral buiten de steden, buiten de invloedssfeer

van de gilden• Het gildesysteem stond vrije concurrentie in de

weg• In 1815 werden bij Koninklijk Besluit de Algemene

Voorwaarden voor het bouwbedrijf vastgesteld• De eerste Europese aanbestedingsrichtlijnen

dateren uit de jaren ‘70

Jaren 70, EU-richtlijnen

• Richtlijn werken 2004/18/E en 2004/17/E• Richtlijn leveringen en diensten• Voor Bao* en Bass• Wet Wira

Bao sinds 1 december 2005 van kracht!

Aanbestedende dienstenDefinitie aanbestedende dienst:

Ingevolge artikel 1, aanhef en sub r, Bao worden als aanbestedende dienst aangemerkt: de Staat, een provincie, een gemeente, een waterschap, een publiekrechtelijke instelling, en een samenwerkingsverband van deze overheden of publiekrechtelijke instellingen.

Een 'publiekrechtelijke instelling' is:

• die is opgericht met het specifieke doel te voorzien in behoeften van algemeen belang, niet zijnde van industriële of commerciële aard,

• die rechtspersoonlijkheid bezit, en• waarvan:

1. de activiteiten in hoofdzaak door de staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of andere publiekrechtelijke instelling wordt gefinancierd,2. het beheer onderworpen is aan toezicht door de staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of andere publiekrechtelijke instelling, of3. de leden van het bestuursorgaan, het leidinggevend of het toezichthoudend orgaan voor meer dan de helft door de staat, een provincie, een gemeente, een waterschap of andere publiekrechtelijke instellingen zijn aangewezen.

Voorbeelden van aanbestedende diensten

• Provincie

• Centraal Justitieel incasso bureau

• Het Wetterskip

• Hoge school Leeuwarden

• Academische ziekenhuis

• Gemeente Leeuwarden

• UWV

Aanbestedingskalender

Spend van aanbestedende diensten BV. Nederland

• Op jaarbasis ca. 60 miljard• 0,5 % wordt over de grens gegund• Slechts 20% EU aanbesteding en nationale

aanbestedingen.• 80% meervoudig onderhands en 1:1!

Drempelwaarden overheidsopdrachten 2012-2013

Richtlijn 2004/18/EG  

Werken 5.000.000

Leveringen 200.000*

Diensten 200.000

* Voor de centrale overheid is dit bedrag 130.000

Nieuwe aanbestedingswetDoel: door heldere regels bij het aanbesteden, krijgen ook kleine ondernemers een goede en eerlijke kans op overheidsopdrachten!-6 juli 2010 naar 2e kamer-14 februari 2e kamer stemt in-30 oktober 1e kamer stemt in-December 2012, raad van state adviseert over aanbestedingsbesluit

Belangrijk!

De aanbestedingswet geldt voor alle overheidsopdrachten (onder en boven de drempel)

Hoe te realiseren?• Verbeteren toegang van ondernemers tot de

opdrachten.• Uniformering en lastenverlichting• Door redelijke eisen te stellen• Geen bundelingen toepassen tenzij!• Geen omzeteisen stellen tenzij!• Kerncompetenties i.p.v. referenties• Slechts 1 standaard formulier in te vullen.

“Comply or explain”• Veel zaken verplicht in de aanbestedingswet• Standstill-periode naar 20 dagen• Emvi verplicht• Geen omzeteisen* stellen• Afwijken gidsproportionaliteit• Afwijken van het ARW 2012/2013• Niet onnodig bundelen van opdrachten• Percelenregeling

* Boven de 300% niet toegestaan!

Belangrijke aspecten voor aanbestedende dienst• Omvang van de opdracht

• Transactiekosten voor aanbestedende dienst en de inschrijvers

• Aantal potentiele inschrijvers

• Gewenste eindresultaat

• Complexiteit van de opdracht

• Type van de opdracht

• Karakter van de markt

• Minimaal 3 en ten hoogste 5 inschrijvers (onderhandse procedure)

• Vragen naar kerncompetenties

• Motivering, niet een samenvatting maar alle relevante reden opnoemen

• Geen aansprakelijkheid die ongelimiteerd is, inschrijver mag suggesties doen

• Paritair opgestelde voorwaarden moeten integraal worden toegepast

Belangrijke aspecten inschrijvers

• Een gerechtvaardigd belang om informatie niet aan concurrenten te openbaren

• Nationaal commissie van experts• Klachtenloket bij aanbestedende dienst

Richtsnoer gids proportionaliteit

• Opgesteld door een schrijfgroep van deskundigen uit overheid en bedrijfsleven!

• Doel: eisen en voorwaarden stellen die in redelijke verhouding staan tot de opdracht!

• Van flankerend beleid naar wetgeving!

Richtsnoer ARW2012 / 2013

• Ter vervanging van het ARW 2005• Verplicht voor boven en onder de Europese drempelwaarden• Comply or explain• Ook van toepassing op werken gerelateerde leveringen en

diensten!• Nieuw, prijsvraag voor ontwerpen vanaf de Eu-drempel• EMVI tenzij• Via elektronisch systeem• Termijnen van 52 naar 45 dagen• Gestanddoening van 45 naar 50 dagen• PV van opening niet voorgeschreven, binnen 2 dagen toezenden• Model K, keuze van de aanbesteder, niet verplicht!

Overige richtsnoeren

• Overige richtsnoeren (ter consultatie)

• Standaard model eigenverklaring

• Klachtenregeling:commissie van aanbestedingsexperts en klachtenloket

Voorbereiding gemeente Leeuwarden

• Inkoopprofessionalisering gestart in 2010• Centrale inkoop regie en coördinatie rol• Sectoren zijn deels zelf verantwoordelijk voor

inkoop t/m Europese drempels• Actueel inkoopbeleid• Ondersteuning inkooppagina met inkooptoolkit,

veel gestelde vragen, relevante links• Digitalisering van aanbestedingsprocessen o.a.

Negometrix

Interessante links• Het Kennis aanbesteden centrum van Rijksoverheid www.pianoo.nl

• Kennissite Europa decentraal voor Wet- en regelgeving inzake Europese aanbestedingen www.europadecentraal.nl

• Kennisportaal Europese Aanbestedingen www.europeseaanbestedingen.eu

• Digitaal aanbesteding tool www.negometrix.nl

• Marktplein voor aanbestedingen www.tenderned.nl

• Publicaties aanbestedingen www.aanbestedingskalender.nl

• Gemeente Leeuwarden www.leeuwarden.nl