abdomen wall, and diaphragm and...

หากนักศึกษาพบคําผิด แจ้งได้ที่ อาจารย์แพน สุ่นสวัสดิ email : [email protected] กายวิภาคศาสตร์ 1/12

Abdominal wall…..

ABDOMEN WALL, AND DIAPHRAGM AND PERITONEUM

Introduction Abdomen เป็นส่วนของ trunk อยู่ระหว่าง thorax กับ pelvis. Abdominal cavity แยกจาก thoracic cavity ด้วย diaphragm, และแยกจาก pelvic cavity ด้วยระนาบที่ผ่าน pelvic inlet. ภายใน abdominal cavity มีส่วน ของ digestive system (stomach, intestine, liver, pancreas), ส่วนของ urogenital system (kidneys, ureter), spleen, suprarenal glands, และส่วนของ autonomic plexuses. ด้านหน้าของ abdominal wall ประกอบด้วย rectus abdominis และ pyramidalis muscles และ aponeuroses ของกล้ามเนื้อ 3 มัด (external abdominal oblique, internal abdominal oblique, และ transversus abdominis). ด้านข้าง form โดยกล้ามเนื้อ 3 มัดนี้และส่วนของ iliacus muscles และ hip bones. ด้านหลัง form โดย bodies และ discs ของ lumbar vertebrae ทั้ง 5, crura ของ diaphragm, psoas major และ minor, quadratus lumborum และส่วนของ iliacus และ iliac bones. Abdominal wall เรียงตัวเป็นช้ัน ๆ ซึ่งมีความส าคัญต่อการผ่าตัด, นับจากข้างนอกเข้าข้างในดังนี้ 1. Skin 2. Subcutaneous tissue 3. Muscles และ fasciae, หรือ bone 4. Extraperitoneal tissue 5. Peritoneum

Anterior Abdominal Wall Boundaries ขอบเขตทางด้านบน เป็น - Xiphoid process of sternum - Costal margins (7th.-10th. costal cartilages เชื่อมติดต่อกัน). ขอบเขตทางด้านล่างเป็น - Iliac crest - Anterior superior iliac spine


Abdominal wall…..

- Inguinal ligament - Pubic tubercle - Pubic crest - Pubic symphysis Surface Anatomy Infrasternal angle เป็นมุมที่อยู่ระหว่าง costal margins ทั้ง 2. Apex ของมุมนี้คือ xiphisternal joint. Xiphoid process ยื่นเข้าไปในมุมนี.้ แอ่งตื้น ๆ ที่อยู่หนา้ต่อ xiphoid process เรียกว่า epigastric fossa (pit of stomach). ขอบเขตทางด้านบนของตะโพก (hip) คือ iliac crest ซึ่งเราสามารถคล าได้. จุดสูงสุดของ iliac crest จะอยู่ตรงกับระดับ lumbar vertebra ที่ 4. Iliac crest สิ้นสุดทางด้านหน้าที่ anterior superior iliac spine และสิ้นสุดทางด้านหลังที่ posterior superior iliac spine. ที่ pubic region (บริเวณหัวหน่าว), hip bones 2 ข้างเชื่อมกันที่ pubic symphysis. จาก pubic symphysis มี pubic crest ทอดไปทาง lateral ประมาณ 2.5 cm. แล้วสิ้นสุดที่ pubic tubercle. ที่ขาหนีบ (groin), มี inguinal ligament ขึงอยู่ระหว่าง pubic tubercle กับ anterior superior iliac spine, ใช้แยกระหว่าง abdominal wall กับ lower limb. Umbilicus (สะดือ) อยู่ท่ี median line ตรงกับระดับ intervertebral disc ที่อยู่ระหว่าง lumbar vertebrae ที่ 3-4 แต่ไม่แน่นอน. บน anterior abdominal wall จะพบ vertical และ transverse lines ดังนี:้- Vertical lines มี 3 แนว ได้แก่ 1. Linea alba อยู่ในแนว midline, เป็น tendinous raphe ที่ขึงระหว่าง pubic symphysis กับ xiphoid process. Raphe นี้เกิดจาก aponeuroses ของกล้ามเนื้อแบน ๆ 3 มัดที่อยู่ทางด้านข้างของ abdominal wall มาเชื่อมต่อกัน. ผิวหนังที่คลุม linea alba จะเห็นเป็นร่อง. 2. Linea semilunaris มี 2 ข้าง, เป็นร่องตื้น ๆ ที่ทอดโค้งไปตาม lateral border ของ rectus abdominis muscle. ร่องนี้ตั้งต้นจากปลายของ 9th. costal cartilage ไปยัง pubic tubercle. Transverse lines คือ


Abdominal wall…..

Lineae transversae (tendinous intersections) เป็นแนวที่ทอดตามขวางมีอยู่ 3 เสน้, เกิดจาก tendinous bands ที่กั้นการติดต่อของ fibers ของ rectus abdominis muscle. เส้นแรกอยู่ต่ ากว่า xiphoid process เพียงเล็กน้อย. เส้นท่ี 2 อยู่ท่ีระดับ umbilicus. เส้นท่ี 3 อยู่กึ่งกลางระหว่าง 2 เส้นท่ีกล่าวแล้ว. Planes and Regions

เพื่อใช้ในการบ่งต าแหน่งเฉพาะที่ที่มีความเจ็บปวด, บวม และท่ีอยู่ของอวัยวะที่อยู่ลึก ๆ จึงแบ่ง abdomen ออกเป็นบริเวณต่างๆ, ที่ใช้กันมากมี 2 แบบคือ แบ่งเป็น 1. Quadrants แบ่งออกเป็น 4 บริเวณ คือ upper right, upper left, lower right และ lower left

โดยอาศัย midline กับ transverse line ที่ผ่านระดับ umbilicus. 2. Regions แบ่งออกเป็น 9 บริเวณ โดยอาศัย 2 horizontal planes และ 2 vertical planes. Horizontal planes แบ่ง abdomen ออกเป็น 3 zones คือ upper, middle และ lower zones. Planes ทั้ง 2 นี้คือ 1. Transpyloric plane เป็น horizontal plane ที่อยู่ประมาณครึ่งทางระหว่าง jugular notch ของ sternum และ pubic symphysis. Plane นี้อยู่ตรงกับระดับ lumbar vertebra ที่ 1. 2. Transtubercular (or intertubercular) plane เป็น horizontal plane ที่ผ่าน tubercles ของ iliac crest. Plane นี้อยู่ตรงกับระดับ lumbar vertebra ที่ 5. Vertical planes คือ Right and left lateral planes เป็น plane ทีผ่่านจุดกึ่งกลางระหว่าง median line กับ anterior superior iliac spine. Regions ทั้ง horizontal และ vertical planes ดังกล่าวแล้วแบ่ง abdomen ออกเป็น 9 regions ได้แก่ Epigastric region, right และ left hypochondriac regions อยู่ท่ี upper zone. Umbilical region, right และ left lumbar regions. อยู่ท่ี middle zone. Hypogastric region, right และ left inguinal regions อยู่ท่ี lower zone.


Abdominal wall…..

Skin and Subcutaneous Tissue Skin ของ abdomen ยึดติดกับ structures ที่อยู่ข้างใต้อย่างหลวม ๆ ยกเว้นท่ี umbilicus. ผิวหนังบริเวณ lumbar (เอว) จะหนากว่าทาง ventral. Subcutaneous tissue ของ abdomen เป็นบริเวณที่สะสมไขมันแห่งหนึ่งของร่างกาย. Subcutane-ous tissue บริเวณ inguinal portion ของ abdominal wall สามารถแยกออกเป็น 2 ชั้น คือ ชั้นนอกเป็น fatty layer และช้ันในเป็น membranous layer. Muscles ได้แก ่ 1. External abdominal oblique 2. Internal abdominal oblique 3. Transversus abdominis 4. Rectus abdominis 5. Pyramidalis 1. External Abdominal Oblique Muscle Origin เป็น fleshy slips จาก outer surfaces ของ lower 8 ribs และ interdigitate กับ serratus anterior

และ latissimus dorsi. Muscle fibers แผ่ลงล่างเฉียงไปทาง medial. Fibers ล่างสุดจะทอดลงในแนว vertical. Insertion Fleshy fibers ของ lower และ posterior part ของกล้ามเนื้อนี้จะ insert ที่ anterior part ของ iliac crest. Fleshy fibers ที่เหลือแผ่ไปถึง linea semilunaris และไม่ลงต่ ากว่าระดับ anterior superior iliac spine แล้วเปลี่ยนเป็น aponeurosis ซึ่ง - ทางข้างล่างเกาะท่ี pubic tubercle และส่วนหน้าของ pubic symphysis. - ทางข้างบน เกาะที่ xiphoid process. ในแนว midline aponeurosis ทั้ง 2 ข้างเชื่อมติดกัน.


Abdominal wall…..

2. Internal Abdominal Oblique Muscle อยู่ระหว่าง external abdominal oblique กับ transversus abdominis.

Origin จาก - Thoracolumbar fascia. - Anterior part ของ iliac crest. - Lateral part ของ inguinal ligament. ส่วนใหญ่ของ muscle fibers ทอดขึ้นบนเฉียงไปทาง medial. Insertion Fibers ที่อยู่สูงสุดและ posterior สุด insert ที่ cartilages ของ ribs 3 คู่ล่าง และต่อเนื่อง ไปกับ internal intercostal muscle. Fibers ที่เหลือแผ่ออกไปจนถึงแนวที่ลากระหว่าง 10th. costal cartilage กับ pubic bone จึงเปลี่ยนเป็น aponeurosis. - Upper 3/4 ของ aponeurosis แยกออกเป็น anterior และ posterior layers. เพื่อหุ้ม rectus abdominis แล้วไป insert ที่ linea alba และ xiphoid process. Posterior layer ยังเกาะที ่7th. - 9th. costal cartilages.

- Lower 1/4 ของ aponeurosis ทอดไปอยู่หน้าต่อ rectus abdominis ไปเกาะท่ี linea alba และ pubic crest. Lowest fibers ต่อเนื่องไปกับ cremaster muscle ซึ่งทอดไปตาม spermatic cord ตลอดความยาวของ inguinal canal. 3. Transversus Abdominis Muscle

Origin จาก - Deep surfaces ของ cartilages ของ lower 6 ribs. - Thoracolumbar fascia. - Anterior part ของ iliac crest. - Lateral part ของ inguinal ligament. ส่วนใหญ่ของ muscle fibers ทอดไปข้างหน้าในแนว horizontal, สิ้นสุดโดยเป็น aponeurosis. Insertion aponeurosis ของกล้ามเนื้อนี้ form เป็นส่วนหนึ่งของ rectus sheath. แล้วไปเกาะท่ี - Xiphoid process. - Linea alba - Pubic symphysis


Abdominal wall…..

Conjoint tendon form โดย lower part ของ aponeuroses ของ transversus abdominis และ internal oblique. Tendon นี้ทอดลงล่างอยู่หลังต่อ superficial inguinal ring. ไปเกาะท่ี pubic crest และ pectineal line. และยังเชื่อมกับข้างตรงข้ามที่ linea alba.

4. Rectus Abdominis Muscle มีลักษณะเป็นแผ่นยาว Origin จาก - Pubic symphysis - Pubic crest ขณะทอดขึ้นบนจะแผ่กว้างขึ้น Insertion ที่ anterior surfaces ของ - xiphoid process, - 5th.-7th. costal cartilages. บน anterior surface ของกล้ามเนื้อนี้มี transverse tendinous intersections 3 แห่งหรือมากกว่ายึด ติดแน่นกับ anterior wall ของ rectus sheath.

5. Pyramidalis เป็นกล้ามเนื้อขนาดเล็ก, รูปสามเหลี่ยม, บางครั้งไม่พบ, อยู่หน้าต่อ lower part ของ rectus abdominis, โดยอยู่ใน lower part ของ anterior wall ของ rectus sheath. Origin จาก pubic crest แล้วทอดขึ้นบนเฉียงไปทาง medial. Insertion ที่ linea alba. Nerve Supply กล้ามเนื้อของ anterior abdominal wall ทุกมัด ยกเว้น pyramidalis ได้รับ nerve supply จาก - Thoracoabdominal nerves. - Subcostal nerve ส่วน pyramidalis ได้จาก subcostal nerve


Abdominal wall…..

Action ของกล้ามเนื้อของ Anterior Abdominal Wall - Protect viscera - Maintain และ increase intra-abdominal pressure - Move trunk - ช่วย maintain posture ของล าตัว - ยังมีบทบาทส าคัญเกี่ยวกับ - Respiration - Defecation - Micturition - Parturition - Vomiting Rectus Sheath Form โดย aponeuroses ของ anterolateral muscles ของ abdominal wall ทั้ง 3 มัด. ซึ่งหลังจากหุ้ม rectus abdominis แล้ว จะ fuse กับข้างตรงข้ามในแนว midline กลายเป็น linea alba.

Upper 3/4 ของ abdominal wall ประมาณตามแนว linea semilunaris, aponeurosis ของ internal abdominal oblique จะแยกออกเป็น anterior และ posterior layers. - Anterior layer ร่วมกับ aponeurosis ของ external abdominal oblique, ทอดอยู่หน้าต่อ rectus abdominis, form เป็น anterior layer ของ rectus sheath. - Posterior layer ร่วมกับ aponeurosis ของ transversus abdominis, ทอดไปอยู่หลังต่อ rectus

abdominis, form เป็น posterior layer ของ rectus sheath. Lower 1/4 หรือต ่ากว่าระดับ anterior superior iliac spine

ทาง posterior ของ rectus abdominis ไม่มี rectus sheath. มี arcuate line เป็น crescentic border เป็นสิ่งที่แสดงถึง lower limit ของ posterior layer ของ rectus sheath. ดังนั้นสิ่งที่อยู่หลังต่อ lower 1/4 ของ rectus abdominis คือ transversalis fascia.


Abdominal wall…..

ทาง anterior ของ rectus abdominis มี rectus sheath ซึ่งประกอบด้วย aponeuroses ของ anterolateral muscles ทั้ง 3 มัด. Transversalis Fascia Fascial lining ของ abdominal cavity ต่อเนื่องเป็นช้ันเดียวกัน, ล้อมรอบ

abdominal และ pelvic cavities, viscera และ great vessels. แต่มีชื่อต่าง ๆ กันตามส่วนต่าง ๆ ที่มันแผ่ไป. Transversalis fascia เป็นส่วนหนึ่งของ fascial lining ของ abdominal cavity, ปกคลุม deep surface ของ transversus abdominis. ทาง posteromedial ต่อเนื่องไปกับ fascia ของ quadratus lumborum และ psoas muscles. ทางข้างบน ต่อเนื่องไปกับ fascia ของ diaphragm. ทางข้างล่าง ต่อเนื่องไปกับ fascia iliaca. Inguinal Ligament and Inguinal Canal Inguinal Ligament

อยู่ท่ีบริเวณขาหนีบ (groin), เป็นส่วนหนึ่งของ external abdominal oblique aponeurosis, extend จาก anterior superior iliac spine ไปยัง pubic tubercle. Lacunar ligament เป็นรูปสามเหลี่ยม แผ่ไปทางข้างหลังจาก most medial part ของ inguinal ligament ไปยัง pectineal line. Reflected part ของ inguinal ligament เป็นส่วนที่ทอดต่อจาก pectineal line ไปยัง linea alba. Inguinal Canal เป็น oblique passage ยาวประมาณ 3-5 cm. อยู่ระหว่าง deep และ superficial

inguinal rings. ทอดเฉียง ๆ ผ่านอยู่ใน lower part ของ anterior abdominal wall โดยอยู่เหนือ medial half


Abdominal wall…..

ของ inguinal ligament. ในผู้ชายมี spermatic cord ทอดผ่าน ส่วนในผู้หญิงมี round ligament of uterus ผ่าน. นอกจากนี้ยังมี ilioinguinal nerve ทอดร่วมด้วย. Canal ของผู้หญิงจะแคบกว่าของผู้ชาย. บริเวณนี้เป็น weak area ซึ่งในผู้ชายมักเกิด inguinal hernias เสมอ. ส่วนในผู้หญิงเกิด hernias น้อยกว่า. Anterior wall ของ inguinal canal form โดย aponeurosis ของ external oblique และ muscular fibers ของ internal oblique (อยู่ทาง lateral part ของ canal). Posterior wall form โดย transversalis fascia, conjoint tendon และ reflected part ของ inguinal ligament (อยู่ทาง medial part ของ canal). Floor form โดย inguinal ligament, lacunar ligament (อยู่ทาง medial part ของ canal). Roof form โดย internal oblique และ transversus abdominis fibers ที่ทอดโค้งไปยัง conjoint tendon. Superficial inguinal ring เป็นรูเปิดรูปสามเหลี่ยมอยู่ท่ี aponeurosis ของ external oblique โดยอยู่สูงกว่าและชิดกับ pubic tubercle และ medial part ของ inguinal ligament. Deep inguinal ring เป็นรูเปิดที่ transversalis fascia โดยอยู่สูงกว่า midinguinal point (กึ่งกลางระหว่าง anterior superior

iliac spine กับ pubic symphysis) ประมาณ 1 cm. เกิดจาก transversalis fascia ยื่นออกไปเป็นปลอกหุ้ม spermatic cord หรือ round ligament of uterus. Nerve supply ของ anterior abdominal wall ได้จาก - Thoraco-abdominal nerves - Subcostal nerve - Iliohypogastric nerve - Ilio-inguinal nerve ของ L1 Thoraco-abdominal nerves (7th. - 11th. intercostal nerves) ออกจาก intercostal spaces และทอดลงล่างเฉียงไปทางข้างหน้าระหว่าง transversus abdominis


Abdominal wall…..

กับ internal oblique เลี้ยงกล้ามเนื้อทั้ง 2 นี้ รวมท้ัง external oblique แล้วเข้าสู่ rectus sheath แตกแขนงเลี้ยง rectus muscle และผิวหนังที่ปกคลุมกล้ามเนื้อนี้ (anterior cutaneous branches). Lateral cutaneous branches ของ thoraco-abdominal nerves แทงทะลุ external oblique เลี้ยงผิวหนังบริเวณด้านข้างของ abdomen ไปข้างหน้าจนถึง linea semilunaris. Subcostal nerve (= ventral ramus of T12) มีทางเดินเหมือน thoraco-abdominal nerves เลี้ยง pyramidalis และบางส่วนของ transversus abdominis, internal และ external oblique, และ rectus muscle. Anterior cutaneous branch แทงทะลุ rectus sheath มาอยู่ครึ่งทางระหว่าง umbilicus กับ pubic symphysis. Lateral cutaneous branch ขึ้นมาอยู่บน iliac crest เลี้ยงผิวหนังบริเวณตะโพก (gluteal region) และด้านข้างของต้นขา (Thigh). Ventral ramus ของ L1 แยกออกเป็น iliohypogastric และ ilio-inguinal nerves. Iliohypogastric nerve แทงทะลุ transversus abdominis สูงกว่า iliac crest แล้วแยกเป็น lateral และ anterior cutaneous branches. - Lateral branch แทงทะลุ external และ internal oblique เลี้ยงผิวหนังที่ปกคลุมด้านข้างของตะโพก. - Anterior branch ทอดไปทางข้างหน้าระหว่าง oblique ทั้ง 2 แล้วแทงทะลุ aponeurosis ของ external oblique เลี้ยงผิวหนังที่ปกคลุม pubic. Ilio-inguinal nerve แทงทะลุ transversus abdominis และ internal oblique แล้วเข้าสู่ inguinal canal ร่วมไปกับ spermatic cord (หรือ round ligament of uterus), โผล่ออกจาก superficial inguinal ring เลี้ยงผิวหนังบริเวณ root of penis และ scrotum (หรือ labium majus) และผิวหนังต้นขาบริเวณที่อยู่ใกล้เคียง. ข้อสังเกต T10 เลี้ยงผิวหนังบริเวณสะดือ T9, 8, 7 เลี้ยงผิวหนังสูงกว่าสะดือ T11, 12 & L1 เลี้ยงผิวหนังต่ ากว่าสะดือ Blood supply ของ anterior abdominal wall Arteries ที่ส าคัญ ได้แก่ - Superior epigastric artery - Musculophrenic artery ของ internal thoracic artery - Inferior epigastric artery - Deep circumflex ilic artery ของ external iliac artery


Abdominal wall…..

Superior epigastric artery อยู่หลัง rectus muscle แตกแขนงเลี้ยงกล้ามเนื้อนี้ และผิวหนังที ่ ปกคลุมกล้ามเนื้อนี้. Musculophrenic artery ทอดไปตามด้านหลังของ costal margin เลี้ยง intercostal spaces, diaphragm และ abdominal wall. Inferior epigastric artery ตั้งต้นจาก external iliac artery ทอดขึ้นบนไปอยู่ระหว่าง rectus muscle กับ posterior wall ของ rectus sheath แตกแขนงเลี้ยงกล้ามเนื้อนี้รวมท้ังผิวหนังที่

ปกคลุม, และยังเลี้ยงกล้ามเนื้อใกล้เคียง. มีการเชื่อมประสานกับ superior epigastric artery. Deep circumflex iliac artery ตั้งต้นจาก external iliac artery, ทอดไปตาม iliac crest แตกแขนงระหว่าง transversus abdominis กับ internal oblique. มีการเชื่อมประสานกับ musculo-phrenic artery. นอกจากนี้ยังได้จาก - Intercostal และ lumbar arteries. - Superficial epigastric artery. - External pudendal artery. แขนงของ femoral artery - External circumflex iliac artery. Cutaneous Veins Thoraco-epigastric vein axillary vein cutaneous veins สูงกว่าสะดือ umbilicus cutaneous veins ต่ ากว่าสะดือ great saphenous vein femoral vein


Abdominal wall…..

Lymphatic drainage จากผิวหนังของ anterior abdominal wall เหมือน superficial vein

axillary nodes สูงกว่าสะดือ umbilicus ต่ ากว่าสะดือ inguinal nodes Posterior Abdominal Wall ประกอบด้วย bodies และ discs ของ lumbar vertebrae ทั้ง 5, psoas major และ minor, quadratus lumborum, ilium, และ iliacus. นอกจากนี้มี diaphragm (กระบังลม) ช่วย form เป็นส่วนบนของ posterior wall. Muscles ของ posterior wall ได้แก่

1. Quadratus lumborum 2. Iliacus 3. Psoas major 4. Psoas minor


Abdominal wall…..

1. Quadratus Lumborum รูปสี่เหลี่ยม อยู่ระหว่าง iliac crest กับกระดูกซี่โครงคู่สุดท้ายและอยู่ทางด้านหน้าของ tips ของ lumbar transverse processes.

Origin จาก posterior part ของ inner lip ของ iliac crest. Insertion ที่ - Lower border ของ last rib. - Tips ของ transverse processes ของ lumbar vertebrae. Innervation ได้จาก - Subcostal nerve. - Lumbar plexus. Action - Flex trunk ไปทาง lateral. - Fix last rib เพื่อให้ diaphragm เคลื่อนไหวได้สะดวก - Steady ล าตัว เมื่อทั้ง 2 ข้างมี action พร้อมกัน. 2. Iliacus อยู่ใน iliac fossa Origin จาก iliac fossa เป็นส่วนใหญ่. Insertion ที่ - Capsule ของ hip joint.

- Lesser trochanter ของ femur. Innervation จาก femoral nerve (แขนงหน่ึงจาก lumbar plexus). Action - Flex thigh หรือ trunk ที่ hip joint.


Abdominal wall…..

3. Psoas Major Origin จาก - Lumbar vertebrae

- Tendinous arches ที่ติดต่อระหว่างด้านข้างของ bodies ของ lumbar

vertebrae Insertion ที่ lesser trochanter ของ femur. Innervation ได้จาก lumbar plexus. Action flex thigh หรือ trunk ที่ hip joint. 4. Psoas Minor

มีขนาดเล็ก, พบประมาณ 50 % อยู่บนด้านหน้าของ psoas major.

Peritoneum and Diaphragm Peritoneum

เป็น smooth, glistening, serous membrane ที่บ ุabdominal wall และย่ืนออกไปหุ้ม organ ต่าง ๆ. ส่วนท่ีบุ abdominal wall เรียก parietal peritoneum, ส่วนท่ีหุ้ม organs เรียก visceral peritoneum. Retro-peritoneal organ คืออวัยวะที่อยู่บน posterior abdominal wall และถูกปกคลุมด้วย peritoneum เฉพาะทาง anterior aspect ของมัน เช่น kidney, suprarenal gland, pancreas. Peritoneum จัดตัวเป็น sac 2 ชั้น เหมอืน pleura และ pericardium. Peritoneal cavity ของผู้ชายเป็น closed

sac, แต่ของผู้หญิงมี uterine tube ติดต่อกับ interior ของ uterus และกับ peritoneal cavity, ดังนั้น peritoneal cavity ของผู้หญิงจึงติดต่อกับภายนอกร่างกายโดยทางอ้อม. หน้าที่ที่ส าคัญของ peritoneum คือท าให้การเสียดสีน้อยลงและต่อต้าน infection หน้าที่ที่ไม่ส าคัญ คือสะสม fat. Peritoneal reflection ที่ยึด intestine ไว้กับ body wall มีชื่อเรียกต่าง ๆ กันตามส่วนท่ีเกาะ เช่น perito-neum ที่ยึด jejunum และ ileum ให้ติดกับ body wall เรียกว่า mesentery. ที่ยึด transverse colon ไว้กับ body wall เรียกว่า transverse mesocolon. ที่ยึดระหว่าง organ กับ organ หรือ organ กับ body wall บางครั้งเรียก ligament (เช่น gastrohepatic ligament, falciform ligament) หรือ fold (เช่น rectouterine fold, lateral umbilical fold). นอกจากนี้ยังมี broad sheet ของ peritoneum เรียกว่า omentum (greater และ lesser omentum).


Abdominal wall…..

Omentum 1. Greater omentum เป็น double fold ของ peritoneum ที่ห้อยจาก stomach ไปยึดติดกับ trans-verse colon. Greater omentum แยก anterior abdominal wall ออกจาก intestine. Greater omentum ประกอบด้วย peritoneum 2 แผ่น, แผ่นที่อยู่ทางด้านหน้าเรียก anterior sheet, ตั้งต้นจาก greater curvature ของ stomach ซึ่ง form จาก peritoneum ที่หุ้ม anterior และ posterior surface ของ stomach. จาก anterior sheet นี้จะวกขึ้นบนไปทางข้าง

หลังไปยึดติดกับ transverse colon, แผ่นนี้เรียก posterior sheet. 2. Lesser omentum เป็น fold ของ peritoneum ซึ่ง extend จาก liver ไปยัง lesser curvature ของ stomach และส่วนต้นของ duodenum. Free edge ของ lesser omentum อยูท่างขวา. มี bile duct, hepatic

artery และ portal vein รวมเรียกว่า Porta hepatis อยู่ใน free edge ระหว่างชั้นทั้ง 2 ของ lesser omentum. Cavity ของ Peritoneum แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ

1. Greater sac คือ cavity ที ่extend จาก diaphragm ไปยัง pelvic floor. Greater sac เป็น main portion ของ peritoneal cavity. 2. Lesser sac เป็น irregular space, ส่วนใหญ่ของ space อยู่หลัง liver, stomach และ lesser omentum. และระหว่าง fold ทั้ง 2 ของ greater omentum. Posterior wall ของ lesser sac form โดย peritoneum ที่ปกคลุม diaphragm, pancreas, left didney และ left suprarenal, duodenum และทอดต่อลงล่างกลายเป็น anterior layer ของ posterior sheet ของ greater omentum.


Abdominal wall…..

Epiploic foramen (or opening into the lesser sac) เป็น canal สั้น ๆ ที่ติดต่อระหว่าง greater sac กับ lesser sac. มี free edge ของ lesser omentum อยู่ทาง anterior. Liver อยู่ทางข้างบน. First part ของ duodenum อยู่ทางด้านล่าง, ทางด้านหลังเป็น peritoneum ที่ปกคลุม posterior abdominal wall และ inferior vena cava.

Diaphragm กั้นระหว่าง thoracic cavity กับ abdominal cavity. ประกอบด้วย muscular part และ central tendon. Central tendon เป็น aponeurosis ที่บางและแข็งแรง รูป crescentic. Anterolateral border มีลักษณะนูน, ส่วน posterior border มีลักษณะเว้า. Muscular part แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ

1. Sternal part ตั้งต้นจากด้านหลังของ xiphoid process. 2. Costal part ตั้งต้นจาก inner surface ของ lower six costal cartilages และ lower 4 ribs. 3. Lumbar part ตั้งต้นจาก:- ก. Medial arcuate ligament (fascia ที่หนาขึ้น, อยู่ท่ี upper part ของ psoas major, extend จาก

body ของ lumbar vertebra ที่ 1 หรือ 2 ไปยัง tip ของ transverse process ของ vertebra เดียวกัน). ข. Lateral arcuate ligament (อยู่บน upper part ของ quadratus lumborum, extend จาก tip ของ

transverse process ของ lumbar vertebra ที่ 1 หรือ 2 ไปยัง 11th. หรอื 12 th. rib). ค. Bodies ของ upper lumbar vertebrae โดย form เป็น 2 muscular crura ทอดขึ้นบนไปยัง


Abdominal wall…..

central tendon. - Right crus ตั้งต้นจาก lumbar vertebrae ที่ 1-3 หรือ 1-4 - Left crus ตั้งต้นจาก lumbar vertebrae ที่ 1, 2 หรือ 1-3. Crura ทั้ง 2 จะเชื่อมกันที่หน้าต่อ aorta ด้วย fibrous arch ที่เรียกว่า median arcuate ligament. Right crus มีขนาดใหญ่กว่า left crus และจะแยกออก เพื่อล้อมรอบ esophagus. Muscular part ทั้ง 3 ส่วนน้ี insert ที ่central tendon. Openings ที ่diaphragm มี 3 openings. 1. Aortic opening อยู่หลัง crura of diaphragm, เป็นทางผ่านของ aorta, thoracic duct และ greater splanchnic nerve. ตรงกับระดับ thoracic vertebra ที่ 12. 2. Esophageal opening อยู่ใน right crus, เป็นทางผ่านของ esophagus และ vagus nerves. ตรงกับ ระดับ thoracic vertebra ที่ 10. 3. (Vena) caval foramen อยู่ท่ี right half ของ central tendon. เป็นทางผ่านของ inferior vena cava และ right phrenic nerve ตรงกับระดับ thoracic vertebra ที่ 8. Innervation ของ diaphragm ได้จาก - Phrenic nerve (C3, 4, 5) เป็นท้ัง motor และ sensory nerve. - Lower intercostals nerves เป็น sensory nerve เลี้ยงบริเวณขอบ ๆ. Action diaphragm เป็นกล้ามเนื้อที่ส าคัญที่สุดส าหรับการหายใจเข้า. ระหว่าง inspiration, muscle fibers ทั้งหมดของ diaphragm หดตัวจึงดึง central tendon ลงล่างท าให้ปริมาตรในช่องอกเพิ่มขึ้น และปริมาตรในช่องท้องลดลง ดังนั้น pressure ใน thoracic cavity จึงลดลง, ส่วนใน abdomen กลับเพิ่มขึ้น. เมื่อ intrathoracic pressure ลดลง จึงท าให้อากาศเข้าปอด. นอกจากนี ้diaphragm ยังมีหน้าที่เกี่ยวข้องกับ - circulation ของโลหิตกลับเข้าสู่หัวใจ. - ช่วย anterior abdominal muscles ในขณะท่ีมี micturition, defecation, parturition และ vomiting. - การยกของหนัก ๆ.

---------------------------------------------


Abdominal wall…..

Objective and Outline of Contents นักศึกษาปีที่ 2

รหัสวิชา ทพกย 251 (มหกายวิภาคศาสตร์ 2) ภาควิชา กายวิภาคศาสตร์ ชื่อเรื่อง Abdominal wall, and diaphragm and peritoneum ผู้สอน อาจารย์ ดร. ทพญ. แพน สุ่นสวัสดิ์ เวลาสอน บรรยาย 1 ชั่วโมง ปฏิบัติ 1 คาบ วัตถุประสงค์ นักศึกษาสามารถ

1. เข้าใจขอบเขตของ abdominal cavity และเส้นแบ่งเพื่อก าหนดบริเวณ anterior abdominal wall จากภายนอก รวมท้ัง anatomical landmark ที่ส าคัญ

2. เข้าใจกล้ามเนื้อที่ประกอบกันเป็น anterior abdominal wall 3. อธิบาย rectus sheath และส่วนประกอบ 4. เข้าใจขอบเขตและโครงสร้างของ inguinal ligament และ inguinal canal 5. เข้าใจและอธิบาย nerve และ blood ที่เลี้ยง anterior abdominal wall 6. อธิบายกล้ามเนื้อที่ประกอบกันเป็น posterior abdominal wall 7. เข้าใจและอธิบาย peritoneum และความแตกต่างของ abdominal cavity กับ peritoneal cavity 8. อธิบายองค์ประกอบของ diaphragm ต าแหน่งและ contents ของรูเปิดบน diaphragm

เน้ือหาการสอน Introduction Introduction to peritoneum - Boundaries Peritoneal reflection - Surface Anatomy Greater and lesser omentum - Planes and Regions Cavity of peritoneum - Skin and Subcutaneous Tissue Diaphragm : Central tendon and muscular part - Muscles Openings of diaphragm - Rectus Sheath - Inguinal Ligament and Inguinal Canal - Nerves - Vessels Posterior Abdominal Wall - Muscles

----------------------------------------

abdomen wall, and diaphragm and...

Documents