proyektong Science for the Convergence
of Agriculture and Tourism (SciCAT) ng
Cavite State University ang serye ng
webinar na binansagang “SINAG
Turismo” kasama ang Silan AgriFarm at
ang ahensyang pinagmumulan ng
and Technology - Philippine Council for
Agriculture, Aquatic and Natural
Resources Research and Development
mga teknolohiyang pang-agrikultura
na nakarehistro para sa limang sesyon.
Ang mga dumalo ay kasapi ng mga
ISSN 0117-4428
SINAG Turismo 2021, inilunsad ng SciCAT at CvSU
Ipinagpatuloy ng CvSU Extension Services
(ES) ang sinimulang serye ng webinar bilang
bahagi ng proyektong Impactful Services and
Transformative Opportunities in Response to the
needs of the CommunitY and the Academe
( ISTORYA) na ginaganap tuwing huling Huwebes
ng buwan.
ES ng mga talakayan kasama ang ilang
imbitadong tagapagsalita katuwang ang ibat
ibang kolehiyo, yunit at departamento ng
Unibersidad.
Webinar Series: Sustainable and
pangkat ng sektor ng agrikultura, mga pampubliko at pribadong institusyon, mga
unibersidad at kolehiyo, at mga mahilig sa pagsasaka mula sa buong Pilipinas at
ilang bansa sa Asya-Pasipiko.
Sundan sa p. 2
Mga kaagapay sa pagsasagawa ng SINAG Turismo 2021
Sundan sa p. 2
Pagpupulong para sa QRP, ginanap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Consultation meeting ng ES sa CvSU Silang at Trece Martires, isinagawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Community Garden sa Amadeo, inilunsad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Community Plant Tree, isinakatuparan . . . . . . . . . . . . . . . .
2 MS ng Cavite, binisita . . . . . . . .
Matel, evaluator sa pagpili ng MS sa Cavite . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ebalwasyon ng FITS Kiosk sa CvSU, isinagawa ng DA-ATI . . . . .
TDF, patuloy na pinauunlad sa CvSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
3
4
4
5
6
7
7
8
Kawani ng ES, dumalo sa DSWD semestral meeting . . . . . . . . . . Palay-Aralan sa Himpapawid, nagsimula na . . . . . . . . . . . . . . . 529 na kalahok, dumalo sa webinar series ng CAS- DPS . . . ES at CvSU Maragondon, nakipagpulong sa TESDA para sa PRLEC . . . . . . . . . . . . . . . . . Pagtuturo ng banyagang wika, pinaigting sa SWAP SHOP 2021 . Proyekto ng BAELS, ipinagpatuloy sa GMES . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tulong sa mga apektado ng pandemya, ipinaabot ng CvSU . . . KOMUNI-AKSYON ng CAS-DComm, ibinahagi sa mga LGU . . . . . . .
9
10
11
11
12
12
13
14
Sa kanyang pambungad na
Talactac, pangalawang pangulo para
Pilipino na magsaka at magsimula ng
negosyong kaugnay ng agri-turismo.
na si Dr. Hernando D. Robles ang
importansya ng mga teknolohiya na
makatutulong upang madagdagan ang
naman ni Dr. Lilibeth P. Novicio,
punong tagapangasiwa ng proyekto,
na maipasa sa mga kalahok ang
kaalaman sa ibat ibang Package of
Technologies (POTs) na maaari nilang
gamitin sa produksyon at pagpoproseso
ng kanilang mga agrikultural na
produkto.
mula sa Bureau of Plant Industry.
Ibinahagi ni G. Bollosa ang epektibong
pamamaraan at istratehiya sa
pamamahala ng tubig, at pag-iwas sa
peste at sakit.
isinagawa noong Marso 26 ay nakatuon
sa "Asexual Propagation" kasama si Dr.
Arnulfo C. Pascual, isang retiradong
propesor ng Cavite State University.
Tinalakay niya ang mga pakinabang sa
paggamit ng asekswal na pamamaraan
ng pagpaparami ng halaman na
nagdudulot ng de kalidad at walang
mga sakit o peste na halaman. Ipinakita
rin ni Dr. Pascual ang ibat ibang
pamamaraang ito gaya ng budding at
grafting.
naman ni G. Mat San Agustin mula sa
Bureau of Animal Industry ang "Native
Chicken Production". Naging bahagi ng
lektura ang mga metodo sa produksyon
ng katutubong manok at pagpapaunlad
ng kita sa pamamagitan ng manukan.
Dalawang karagdagang paksa ang
ito ni Dr. Teddy Tepora, punong abala
sa Innovation and Technology Support
Office (ITSO) ng CvSU, sa paksang
"Dragon Fruit Processing" noong Abril 8.
Binigyang-diin niya ang kahalagahan ng
pagpoproseso bilang teknolohiya upang
mabawasan ang post-harvest losses.
mananaliksik na tulad niya na bumuo
ng mga produkto tulad ng jam, jelly,
puree, juice, alak, suka, at sabon.
Ang ikahuling sesyon noong Abril
10 na pinamagatang, "Vermicomposting
Technology" ay pinangunahan ni
Siyentista at konsultant ng Lihim ng
Kubli Farm sa Indang, Cavite. Inilahad
niya ang mga prinsipyo at diskarte sa
vermicomposting. Ibinahagi niya kung
kanilang sakahan at negosyo.
Sa pagtatapos ng programa,
dating pinuno ng proyekto, ang mga
kalahok. Binigyang-diin niya ang
Ibinahagi rin niya ang kanyang bersyon
ng SciCAT na Sympathize, Collaborate,
Innovate, Celebrate, Aspire, at
ng agri-turismo sa Pilipinas.
SINAG Turismo 2021 sa YouTube at
Facebook bilang bahagi ng SciCAT
Project Phase 2 na "Access to Value-
adding and Engaging iNnovations
towards sUstainability of agri-Education
and agri-touriSm" (SciCAT AVENUES).
Ang nasabing programa ay
Training and Courseware Development
Bb. Sheena Mae de Leon, sa ilalim ng
pangangasiwa ni Dr. Novicio.
Environmental Science ng College of
Agriculture, Food, Environment and
Natural Resources (DFES-CAFENR), G.
Change Commission of the Philippines,
at Dr. David L. Cero, dekano ng College
of Engineering and Information
ibat ibang istorya ng pagtutulungan at
pagkilos ng komunidad para masugpo at
mabawasan ang epekto ng climate
Collective Efforts to Address Climate
Change” na ginanap noong Abril 29
bilang pakikibahagi sa pagdiriwang ng
Earth Month sa bisa ng Proclamation
No. 1482 s. 2008. Sa naturang
pagsasanay, nagbahagi ng kanilang
Sedigo, campus administrator ng CvSU
Trece Martires City at guro ng
Department of Forestry and
hinikayat din nila ang mga kalahok na
makibahagi sa patuloy na
“Maintaining Honesty and Integrity in
Public Service” bilang bahagi ng Anti-
Graft and Corruption Awareness Month
sang-ayon sa Proclamation No. 591 s.
2004. Inihatid ni G. Greco Sundan sa p. 8
ABRIL-HUNYO 2021 3
Pagpupulong para sa QRP, ginanap Lumabas din sa nasabing pagpupulong ang mga naging
problema ng mga myembro na kasapi sa proyekto gaya ng
mahigpit na quarantine protocol na ipinatutupad sa Lobo,
Batangas kung saan nakatakdang gawin ng Batangas State
University (BatStateU) ang kanilang proyekto. Nagkaroon
din ng problema sa pagbili ng mga kasangkapang gagamitin
gayundin sa mga dapat ay lalagda sa Memorandum of
Agreement (MOA) dahil sa pagpapalit sa pamunuan ng mga
ahensyang kasangkot. Samantala, ayon sa ulat ni Gng.
Eugenia Mojica, tagapamahala ng FITS Alfonso, nakatapos
na sila ng unang pagsasanay na kinabibilangan ng
Container Gardening, SNAP Hydroponics, Organic Fertilizer
Production, Product Development at ang isa sa mga dumalo
sa nasabing pagsasanay na si Arnold Rogador ay
nakapagsanay na rin ng 39 na kalahok. Ayon naman kay
Dr. Lourdes Quevada, Extension Director ng Southern
Luzon State University (SLSU), nakapagsanay na rin sila ng
mga kalahok para sa Organic Fertilizer Production.
Kabilang sa iba pang dumalo sina Dr. Alexander
Abrazado, Extension Director ng University of Rizal System
(URS), Armando V. Mendoza, Jr. at Mr. Ermark B. Abenir,
Extension Director at Coordinator ng BatStateU, at Bb.
Aimee C. Chavez ng Laguna State Polytechnic University
(LSPU). Mula sa CvSU naman sina Gng. Lorna C. Matel,
puno ng Community Engagement and External Relations
Division, Gng. Bernadette S. Amparo, puno ng Training and
Courseware Division at Technology Promotions Division, at
G. Joselito F. Ersando, puno ng Monitoring and Evaluation
Division, kasama sina Razel A. Astudillo at Paula Gie C.
Ducusin, mga staff ng Extension Services. Dumalo rin sina
Bb. Poinsettia Vida at Gng. Jocelyn dZ. Austria mula sa
STAARRDEC. (JFErsando)
Agriculture, Aquatic and Resources Research Development
and Extension Consortium (STAARRDEC), Department of
Science and Technology - Philippine Council for Agriculture,
Aquatic and Natural Resources Research and Development
(DOST-PCAARRD), mga kinatawan ng ibat ibang State
Universities and Colleges (SUCs) at Local Government Units
(LGUs) upang pag-usapan ang Quick Response Project
(QRP) .
ng STAARRDEC, ang mga bagay na naipagkaloob na ng
STAARRDEC tulad ng IEC materials, butong pananim at iba
pang kagamitan para sa implementasyon ng nasabing
proyekto.
ibat ibang SUCs at LGUs na ibahagi ang kasalukuyang
estado ng nasabing proyekto sa kani-kanilang nasasakupan.
Mga kinatawan ng SUCs, LGUs, DOST-PCAARRD at STAARRDEC na dumalo sa pulong sa Zoom
Consultation meeting ng ES sa CvSU Silang at Trece Martires, isinagawa
Nagsagawa ng magkasunod na consultation meeting
ang Extension Services (ES) sa pangunguna ni Dr. Almira G.
Magcawas, direktor ng ES, kasama ang mga extension
coordinator ng Silang at Trece Martires campus upang
mabigyan ng gabay ang mga ito sa pagpaplano at
pagsasagawa ng mga proyektong pang-ekstensyon.
Ginanap noong Abril 13 ang pulong sa Silang campus
kasama si Gng. Wendy Sadang, extension coordinator, at
sina Gng. Christel Belaro, Christine Bayhon, Ma. Eliza Saño
at G. Cereneo S. Santiago, Jr., unit coordinators. Ibinahagi
nila ang kanilang programang Silayan 2.0 na Sundan sa p. 13 Birtwal na pagpupulong kasama ang mga coordinator
ng Silang Campus
ABRIL-HUNYO 2021 4
MGA BALITANG TGP
Community Garden sa Pangil,
pangunguna ni Gng. Lucinda Amparo,
Municipal Agriculture Officer (MAO) at
tagapamahala ng FITS Center ng
Amadeo kasama sina Gng. Celsa
Honrada at G. Reynar Rozul, mga
Technology Service Specialist ng center.
Sa programang isinagawa,
alkalde ng Amadeo, at G. Joel Eyaya,
konsehal sa Agrikultura. Samantala,
presidente ng Lingap Farmers
Ang Community Garden ay
pinondohan ng Department of
Agriculture – Regional Field Office
intervention tulad ng knapsack
sprayer, plastic mulch, multitiller,
Mga myembro ng Lingap Farmers Association (kaliwa) at mga opisyal ng FITS Amadeo at lokal na pamahalaan (kanan) na dumalo sa gawain
Sina Mayor Redel John Dionisio (kaliwa), Kagawad Joel Eyaya (gitna), at Gng. Lucinda Amparo (kanan) habang nagbibigay ng kanilang mensahe
sa pagbubukas ng Community Garden
grasscutter, garden tools, plastic drum, plastic mulch at ibat ibang uri ng butong
pananim.
Dumalo rin sa paglulunsad si G. Felix Joselito H. Noceda, Agricultural
Program Coordinating Officer (APCO) ng Cavite. (CBHonrada/LCMatel)
Community Plant Tree, isinakatuparan Isinakatuparan ng City Agriculture and Services Office/
Farmers Information and Technology Services (FITS)
Center ng Imus kasama ang City Environment and Natural
Mga opisyal ng Imus na dumalo sa ribbon cutting Sundan sa p. 5
Resources Office (CENRO) ang programang Community Plant
Tree na may temang, “Kumuha kung may Pagtataniman at
MAGTANIM Para sa KALIKASAN”.
ng Lungsod ng Imus na pag-ibayuhin ang pagtatanim ng mga
gulay at puno upang magkaroon ng suplay ng mga
masustansyang pagkain at maalagaan din ang kalikasan lalo
na sa panahon ng pandemya.
Isa rin sa mga adhikain ni Kgg. Emmanuel L. Maliksi,
alkalde ng lungsod, ang maging green city ang Lungsod ng
Imus kaya nagkaisa ang dalawang nabanggit na tanggapan na
maisakatuparan ang nasabing programa hango na rin sa
“PROJECT PUNLA” ng Plant Plant Plant Program ng
Department of Agriculture.
Community Plant Tree ... mula sa p. 4 FITS Manager Robert R. Marges,
Konsehal David G. Sapitan Jr.
Konsehal Hertito “Tito” V. Monzon,
DepEd Supervisor Rosemary Torres at
CENRO Head Dorothea Sagenes,
sa ibat ibang barangay ng lungsod.
MGA BALITANG TGP
sa tamang ebalwasyon; pagpapasa ng
mga report at datos ng kani-kanilang
accomplishments sa loob ng nagdaang
6 na buwan o semi-annual report;
pagsulat at pagbabahagi ng mga
gawain na itatala sa UGNAYAN
newsletter; at pagbuo ng isang
organisasyon para sa mga MS ng
Cavite. (PGCDucusin)
pagsulong ng proyekto.
pinag-usapan ang mga sumusunod:
rekomendasyon ng mga bagong
Isinagawa ang birtwal na
Farmers' Information and Technology
Services (FITS) Centers sa
Techno Gabay Program (TGP) focal
person ng Cavite, noong Hunyo 25.
Dinaluhan ito ng mga tauhan mula sa
FITS OPA-Cavite, Maragondon,
Knowledge and Technology Transfer
Office (KTTO) ng Knowledge
State University (CvSU). Pinaunlakan
personal niyang maibahagi ang
programa ng mga opisina sa lokal na
ABRIL-HUNYO 2021 5
kasunod ng flag raising ceremony na
sinundan ng ribbon cutting at
pinangunahan nina City Agriculturist at
Birtwal na pagpupulong ng mga kawani ng CvSU at FITS Centers
Si City Agriculturist Robert R. Marges (kanan) habang inaabot ang pananim kina G. David
Sapitan, Jr. (gitna) at G. Hertito Monzon, Jr. (kaliwa)
Kasama din sa mga dumalo ang
Information Service Specialists (ISS) ng
FITS IMUS na sina Gng. Prescilda
Igtiben at G. Dan Kevin Mojica.
Tinatayang may mahigit 100 katao ang
nabiyayaan ng mga pananim.
(PGIgtiben/LCMatel)
Sina G. Dan Kevin P. Mojica at Gng. Prescilda G. Igtiben ng FITS Imus kasama ang iba pang mga kawani na namimigay ng punla at buto
MGA BALITANG TGP
Aktwal na binisita ni Gng. Lorna C.
Matel, Techno Gabay Program (TGP)
focal person sa Cavite at myembro ng
TGP Regional Technical Working
Group (RTWG), ang dalawang
Gie C. Ducusin, tauhan ng CvSU
Extension Services.
Sabang Pacheco, Magallanes, Cavite.
pagsasaka, ito na rin ang naging
pangarap ni G. Agrimano habang siya
ay lumalaki.
pagmamahal sa pagsasaka at tuluyang
iwan ang pagseserbisyo bilang militar.
Hindi man naging madali sa simula,
kinalaunan ay naging matagumpay din
ako sa aking napiling karera,”
pagbabahagi niya.
President ng Sabang Vegetable
organic farming. Dahil na rin sa
kanyang walang tigil na pag-aaral ay
nadiskubre niya ang benepisyo ng “bat
manure o dumi ng paniki sa mga
halaman maging ang benepisyo ng
katas ng saging na napatunayang
mayroong natural na bitamina na
potassium. Naging inspirasyon niya
Sunod na binisita si Engr. Rany
Constantino, may-ari ng D
Maragondon, Cavite. Likas na
naging inspirasyon ni Engr.
Constantino upang mabuo ang
bansa, hindi nawala kay Engr. Rany
ang pagmamahal sa agrikultura.
ABRIL-HUNYO 2021 6
sa kapwa niya OFW kundi maging sa
karamihan ang kagandahan at simpleng
pamumuhay mula sa pagsasaka.
mga kaalaman.
akoy babalik ng Pilipinas at babalikan
ko ang agrikultura na
Engr. Rany Constantino, may-ari ng D’ Constantino’s Farm, Inc. kasama sina G. Regino
Reyes (FITS Manager ng Maragondon), Bb. Catherine Pasion (FITS staff), Gng. Matel, Gng. Ducusin at Gng. Virginia Constantino (maybahay)
Si G. Allan Agrimano, organic farmer, kasama sina Gng. Ducusin at Gng. Matel
Sundan sa p. 9
MGA BALITANG TGP
person sa Cavite, nagsilbi si Gng. Lorna C. Matel
ng CvSU Extension Services bilang isa sa
evaluators sa pagpili ng mga bagong Magsasaka
Syentista (MS) kasama sina Bb. Edith Paglinawan
ng FITS OPA - Cavite at G. Hanz Flores,
Agriculturist 1 ng DA-ATI CALABARZON.
Sa pangunguna ng Department of Agriculture -
Agricultural Training Institute (DA-ATI) CALABARZON
kaagapay ang CvSU kaugnay ng TGP, isinagawa
ang online na ebalwasyon sa pagpili ng
karagdagang MS para sa apat na Farmers
Information and Technology Services (FITS) Center
ng Maragondon, Magallanes, Bacoor at Imus noong
Hunyo 24.
Soriano para sa FITS Bacoor, G. Allan Agrimano sa
FITS Magallanes, G. Rany P. Constantino sa FITS
Maragondon, at G. Nolasco Ilas sa FITS Imus.
Bawat isa sa kanila ay may ginagamit na mga
teknolohiya sa kanilang mga bukid para sa
produksyon ng gulay, sa paghahayupan, sa
pagtatanim ng palay at hydroponics.
Ebalwasyon ng FITS Kiosk sa CvSU, isinagawa ng DA-ATI clients, at data information and
communication na bumabalangkas sa
matagumpay na pagsisimula ng
din ng virtual tour sa Extension
Hall na napiling lugar para sa
itatayong FITS Kiosk bilang bahagi ng
teknolohiya na makikita sa Technology
Demonstration Farm (TDF). Bagamat
Magcawas, direktor ng Extension
Gng. Prescilda Igtiben ng FITS Imus, Gng. Lorena Dognidon ng
FITS Maragondon, Bb. Delaiza Rabines ng FITS Bacoor, at Bb.
Ivyrose Diones ng FITS Magallanes. Nagsilbing katuwang sa daloy
ng nasabing ebalwasyon si Gng. Janine Cailo ng Information
Services Division ng DA-ATI.
Regional Technical Working Group (RTWG) na gaganapin sa
opisina ng DA-ATI CALABARZON sa Hulyo 5. (LCMatel)
Sina Gng. Matel, Bb. Paglinawan at G. Flores kasama ang mga FITS staff at mga magsasaka mula sa Bacoor, Imus, Magallanes at Maragondon
Services (ES), na may plano na para dito
gaya ng pagiging sentro ng mga
gaganaping pagsasanay o seminar,
espasyo nito kung kaya mas marami ang
mga makakadalong kalahok.
Amparo, at Gng. Paula Gie C. Ducusin
mula sa ES, Dr. Fe Esperanza T. Mateo at
ilang kawani ng University of Rizal System
sa Cardona Campus, at Dr. Rolando V.
Maningas at Gng. Janine L.. Cailo mula sa
DA-ATI CALABARZON.
na maging daan sa pagsulong ng
kaalaman tungkol sa mga bagong
teknolohiya sa agrikultura o pagsasaka.
(PGCDucusin)
pagtatayo ng FITS Kiosk sa Cavite
State University (CvSU).
evaluators na sina Gng. Mary Grace
Leidia mula sa DA-ATI CALABARZON
at Bb. Edith Paglinawan ng FITS OPA-
Cavite ang ilan sa criteria sa pag-
apruba ng FITS Kiosk gaya ng
resource requirements, accessibility to
ABRIL-HUNYO 2021 8
Eleazar Belgica, ang kanyang
integridad at katapatan.
Samantala, ipinagdiwang naman
No. 1521 s. 2008 sa pamamagitan ng
“ISTORYA Episode 4: Navigating
Nagbahagi ng kanilang mga
karanasan, paglilingkod at istoryang
Carandang, extension coordinator ng
DA-ATI CALABARZON, at Bb.
Laarnie R. Manuel, extension
coordinator ng CvSU-CCAT Campus.
mga gawaing pang-ekstensyon sa
panahon ng new normal. Bahagi rin
ng presentasyon ang pagsasagawa ng
mga pagsasanay mula sa harapan
patungong birtwal.
Serye ng ISTORYAng ... mula sa p. 2
Resource speakers ng tatlong episodes ng ISTORYA
nakapagtala ang ES ng 945 na kalahok,
625 na babae at 422 na lalaki, mula sa
ibat ibang bahagi ng Pilipinas na
sumubaybay at nanuod sa pamamagitan
ng Zoom at livestreaming sa Facebook.
Ayon nga sa mga tauhan ng ES,
“ang bawat ISTORYA ay may ugnayan
na nagbibigay ng aral, tumutulay para sa
pag-unlad, at kumokonekta para sa
ikakatuto at ikaaayos ng
TDF, patuloy na pinauunlad sa CvSU Hindi naging balakid ang
pandemya para sa patuloy na
pangangalaga, pagsasaayos at
pagpapaunlad ng Technology
kilala bilang SAKA.
Dr. Almira G. Magcawas, binalangkas
ang mga sumusunod na konsepto
para sa pagbabagong-bihis ng TDF:
1) paglalagay ng bahay kubo na
napapalibutan ng mga halamang
2) paglalagay ng pangalan sa mga
taniman, kulungan at villas; 3) pag-
aalaga ng ibat ibang lahi ng mga
manok; 4) pagsasaayos at pagbuo ng
landscape sa lugar; at 5) pagtatalaga
ng lugar-sanayan. Naging bahagi rin
ng mga plano ang lalong
pagpapaganda rito bilang bahagi ng
paglulunsad ng Agri-Eco Tourism
mga bulaklak sa paligid. Samantala,
nasa greenhouse naman ang mga
halamang gamot at iba Mga bahay kubo sa demo farm
Sundan sa p. 10
ABRIL-HUNYO 2021 9
Cavite State University Extension
ng Community Engagement and
Campus. Layunin nitong magbigay ng
libreng pagtuturo o aralin sa mga mag-
aaral sa elementarya sa pamamagitan
ng pamamahagi ng learning materials,
modules at aktwal na pagtuturo sa
tulong na rin at suporta ng mga
magulang. Dagdag pa rito, ibinahagi rin
ni Gng. Matel ang ilang proyekto ng
CvSU na kinabibilangan ng mga mga
myembro ng 4Ps mula sa sektor ng
agrikultura gaya ng mga samahan ng
magsasaka at mga kababaihan na
nakikilahok sa mga programa ng
pamahalaan.
sina Gng. Lorna C. Matel, G. Joselito F.
Ersando at Gng. Paula Gie C. Ducusin,
mga tauhan ng CvSU Extension
Services (ES).
isinakatuparang gawain sa mga
miyembro ng Pantawid Pamilyang
idinaos na pulong, ipinakilala ni Gng.
Angelica Leonor, Institutional
University of Perpetual Help-Rizal
magbibigay ng kabuhayan sa aking mga kababayan,”
saad niya. Sa kasalukuyan, ilan sa mga makikita sa
kanilang farm ay ang mga hayop gaya ng rabbit o
kuneho, kambing, manok, atbp.
sa TGP-RTWG desk evaluation meeting. (PGCDucusin)
2 MS ng Cavite ... mula sa p. 6
Ang DSWD ang punong ahensya ng
pamahalaan na namumuno sa 4Ps na
naglalayong matulungang mabawasan
Civil Society Organization (CSO) sa
balangkas na ipinatutupad ng DSWD
dahil kinikilala nila ang pagbuo ng mga
organisasyon ng mamamayan upang
programa. (PGCDucusin) Birtwal na kumustahan ng mga CSO sa Cavite
Sina Gng. Matel at Gng. Ducusin sa kanilang pagbisita sa Constantino Farm
Palay-Aralan sa Himpapawid, nagsimula na Umere na ang pilot episode ng
programang “Palay-Aralan: Makabagong
(SOA-SRA) noong Hunyo 7. Hatid ng
Department of Agriculture - Regional
Field Office (DA-RFO) CALABARZON
CALABARZON ang nasabing programa
makabagong teknolohiya at
Rolando V. Maningas, kasalukuyang
CALABARZON ang unang episode.
State Universities and Colleges (SUCs)
sa CALABARZON na tumatayong
kabalikat sa implementasyon ng
programa. Sa pakikipag-ugnayan ng
Agriculture, Food, Environment and
Natural Resources (CAFENR) sa
ang takdang bilang ng mga estudyante
mula sa CvSU. Sa kasalukuyan, may
54 na estudyante mula sa CAFENR ang
naka-enrol sa programa. Ang bawat
episode ay mapapakinggan sa ibat
ibang piling istasyon sa radyo sa
rehiyon at mapapanood sa Facebook
Page at YouTube channel ng ATI-
CALABARZON at DA-RFO CALABARZON.
Nakatakdang magbahagi ang programa
(BSAmparo)
pagpapayabong ng agrikultura.
-samang pagtutulungan, sipag, at
Alfredo Edquid, Cirilo Calicdan, Jr.,
Federico Abestado, Rolan Samonte,
pamumuno ni Rolando Sierra.
Poster para sa SOA-SRA
Ilan sa mga halamang namumulaklak at halamang gulay na nakatanim sa TDF
Organikong baboy sa demo farm
pang ornamental habang inayos din
ang tahanan ng mga aalagaang ibon at
organikong baboy. Makikita rin dito ang
ibat ibang paraan ng paghahalaman
tulad ng container gardening, vertical
gardening at pabiting paraan ng
pagtatanim. Hinihikayat din nito ang
paggamit ng mga materyales na
pwedeng i-recycle tulad ng mga bote ng
soda, gulong, kawayan at maging mga
galon na patapon na.
Pangunahing layunin ng gawain
upang maibahagi sa publiko ang mga
matured na teknolohiya na mayroon
ABRIL-HUNYO 2021 11
529 na kalahok, dumalo sa webinar series ng CAS-DPS Umabot ng 529 ang lumahok sa
apat na webinar na isinagawa ng CvSU
College of Arts and Sciences -
Department of Physical Sciences (CAS-
DPS) sa pamamagitan ng Google Meet
at livestreaming sa Facebook.
Tinalakay sa unang pagsasanay
“Introduction to Data Analysis using MS
Excel” kasama si G. Paul Vincent E.
Botin, guro mula sa CAS-DPS. Bukod
sa paggamit ng MS Excel, tinalakay din
niya ang ibang features gaya ng
MEGASTAT at REALSTATS. Naging
tagapagsalita naman sa ikalawang
“Prioritizing Chemistry Concept in
ng mga konseptong ituturo sa
sekundarya at ang kaugnayan ng mga
konseptong ito sa track upang
matugunan ang mga hirap na dinaranas
ng mga estudyante sa pagkatuto ng
nasabing asignatura.
Mayo 19 sa ikatlong webinar na may
paksang “Error Pattern Analysis and
Designing Remedial Intervention in
Mathematics”. Binigyang-diin niya ang
pagkaunawa sa pagbibigay ng solusyon
sa mga problemang may kaugnayan sa
Mathematics at nagbahagi siya ng ilang
mungkahing istratehiya para matugunan
ng remedial intervention sa Math,
pinayuhan din niya ang mga kalahok na
patuloy na magsagawa ng mga
pananaliksik upang mapaghusay pa ang
pagtuturo ng nasabing asignatura.
Intellectual Property” noong Mayo 26 ay
tinalakay ni Dr. Teddy F. Tepora,
tagapamahala ng CvSU Innovations and
Technology Support Office (ITSO) at lider
ng ilang mga proyektong pinondohan ng
Department of Science and Technology -
Philippine Council for Agriculture, Aquatic
and Natural Resources Research and
Pagtuturo ng banyagang wika, pinaigting sa SWAP SHOP 2021 Katuwang ang Department of
Languages and Mass Communication
Center (LSC) ng College of Arts and
Sciences (CAS) ang SWAP SHOP
2021 na may temang “Best Practices in
Teaching Foreign Languages in the
Virtual Classroom” upang paigtingin
sa ibat ibang kampus ng CvSU at ilang
institusyong lumahok sa webinar.
inanyayahang tagapagsalita mula sa
sumusunod na guro ng wika ang mga
istratehiyang ginagamit nila sa
online: 1) G. Rodolph John Malabanan
ng Syracuse University para sa
paksang “Teaching Spanish as a Foreign
Language amidst the Pandemic” noong
Marso 26; 2) Gng. Fortunata Msilu ng
Northern Illinois University para sa
paksang “Technology Integration in
noong Abril 10; 3) Gng. Irene Gonzaga
ng University of Michigan para sa
paksang “Cultural Activities in the Online
Teaching of Filipino as a Foreign
Language” noong Mayo 28; at 4) G.
Fandi Hasib, mamamahayag sa
Hunyo 17 kasama si Bb. Aisyah Endah
Palupi, Education and Cultural Attache ng
Indonesian Embassy para sa “BIPA:
Bahasa Indonesia for Foreign Speakers”.
Matapos ang mga nabanggit na
webinar, layunin ng SWAP SHOP 2021
na patuloy na magamit ang mga
istratehiyang natutunan sa pagbuo
ibat ibang wika sa CvSU gaya ng
Ingles para sa Intensive English
Proficiency Course, Filipino para sa
Fili101 for Foreigners, Spanish,
angkop sa flexible learning sa gitna
ng pandemya.
gawaing pang-ekstensyon ng
English Language Studies (BAELS)
nahahati na sa dalawang kagawaran:
Department of Humanities at
serbisyong handog ng ITSO para sa
mga nangangailangan ng tulong
kaugnay ng IP. (LGPenales/
series
ES at CvSU Maragondon, nakipagpulong sa TESDA para sa PRLEC
No. 70 (EO70) na pinamagatang
“Institutionalizing the Whole Nation
National Task Force to end Local
Communist Armed Conflict”. Ayon
pakikipag-ugnayan at pakikipagtulungan
aspeto ng poverty reduction,
livelihood, and employment sa
binibigyang-diin ang kahalagahan ng
“Whole Nation Approach” na
bibigyang prayoridad ang pagtatayo
batayang serbisyo at implementasyon ng
mga sosyo-ekonomikong programa upang
nabanggit ng TESDA ang paghingi ng
permiso mula sa pamunuan ng CvSU
Maragondon Campus upang pangunahan
ang pagtatayo ng programang
Barangay Patungan. Kaugnay nito,
ES para sa pagsisimula ng programa
kabilang na ang pagkakaroon ng proposal
at pormal na pag-uusap bilang panimula.
Samantala, iminungkahi naman ni Gng.
Lorna C. Matel ang pagkakaroon ng
Memorandum of Agreement/Understanding
Maragondon, ang pakikipag-ugnayan sa
pagbuo ng programa. (PGCDucusin)
Ipinagpatuloy ng mga guro ng
Bachelor of Arts in English Language
Studies (BAELS) mula sa CvsU
College of Arts and Sciences -
Department of Humanities (CAS-
modyul para sa mga mag-aaral ng
Guyam Munti Elementary School
(GMES) na pinangunahan ng
Program Extension Coordinator ng
Naging benepisyaryo ang 21
estudyante sa intermediate na hirap
bumasa at umunawa ng Ingles. Ang
gawain na sinimulan noong 2019 at
tinatayang matatapos sa 2022 ay
ayon sa Memorandum of Agreement
(MOA) na nilagdaan ng CvSU at
GMES. Katuwang ng mga guro ng
BAELS ang mga guro ng GMES sa
pangunguna ni Gng. Angel
Escantilla, punongguro, sa paglikha
ng mga aralin sa Ingles katulong ang
mga magulang.
ang pagtuturo tuwing Biyernes
kasama ang Pragmaticus, samahan
naituloy ang nasabing istratehiya
kinailangang magkaroon ng
ng GMES at ng CAS sa pangunguna
ni Dr. Bettina Joyce P. Ilagan, dekana.
Sinimulan noong Abril ang paggawa at
pagdisenyo ng mga remedial module sa
pagtutulungan nina Gng. Legaspi, Gng.
Ruby Matienzo, Gng. Chona Ramos at Dr.
Manny Romeroso. Naisakatuparan ang
ang health protocol. (JALegaspi)
Dumalo ang Extension Services
CvSU Maragondon Campus noong
Education and Skills Development
kanilang Provincial Director na si Dir.
Ben-Hur Baniqued. Isinagawa ang
pagtutulungan sa ilang programa
gaya ng “Sustainable Integrated
Organic Agriculture Production and
Processing” na nakapaloob sa
Poverty Reduction, Livelihood and
maisakatuparan ang Executive Order
Mga kawani ng CvSU Maragondon, ES, at TESDA sa birtwal na pulong
Mga guro ng CvSU CAS at GMES
kinabibilangan ng mga sumusunod:
proyekto at mga kaagapay sa
pagpapatupad nito.
campus kasama ang extension
Busog, at mga unit coordinator na sina
G. Gideon Luke Ty, G. Keno
Villavicencio, Gng. Jelyn Digma at Gng.
Rose Ann Tobias. Ilan sa mga
tinalakay ay ang paghingi ng
ekstensyon ng proyektong TMK sa
TMC o Tulong sa Mamamayan sa
Komunidad sa Trece Martires City
hanggang Disyembre ngayong taon.
isinasagawa ng kampus gaya ng
Computer Literacy Program, Livelihood
Program, Entrepreneurial Skills at
sina Gng. Lorna C. Matel ng
Community Engagement and External
ng Training & Development at
Gng. Paula Gie C. Ducusin, ES staff.
Naging maayos ang pagtatapos
malinaw ang mga proseso na dapat
sundin para sa pagsasagawa ng mga
proyekto sa kani-kanilang kampus.
ABRIL-HUNYO 2021 13
Baon ang inspirasyong tumulong sa mga naapektuhan
ng pandemya, inilunsad ng Extension Services (ES), Gender
and Development Resource Center (GADRC), CvSU Faculty
Association (FA) at Alumni Affairs Office (AAO), katuwang
ang iba pang mga interesadong kampus, kolehiyo, at yunit,
ang “Donation Drive” upang makalikom ng mga donasyong
pinansyal na ipamamahagi sa mga piling benepisyaryo.
Bilang unang hakbang, namahagi ng pagkain ang grupo
sa pangunguna ni Dr. Almira G. Magcawas, direktor ng ES,
sa mga matatanda at pasyente sa San Jose Balay Alima
Foundation Home for the Elderly sa Carasuchi, Indang,
Cavite noong Mayo 26. Ang mga handog ay mula kay Bb.
Paula Minette M. Dy bilang bahagi ng selebrasyon ng
kanyang kaarawan. Bukod sa ligaya ng mga benepisyaryo,
naging lubos din ang kagalakan ng mga nakibahagi sa
pagkalinga at pag-aalaga sa mga nakatira sa nasabing
Bahay Kalinga. (RAAstudillo)
Birtwal na pagpupulong kasama ang mga coordinator ng Trece Martires Campus
Pamimigay ng pagkain sa Bahay Kalinga sa Carasuchi
Tagapamahalang Patnugot
Dr. Alvin-William A. Alvarez
Telepono (046) 862 1654 Email: renewsletter@cvsu.edu.ph
ABRIL-HUNYO 2021 14
kalimitang pagkakamali sa paggamit
epektibong paghahatid ng
mga paskil sa Facebook pages ng mga
barangay.
mga nasabing webinar na pinangunahan
nina Gng. Lisette D. Mendoza, puno ng
DComm, at Gng. Kimmi Dane
Jimenez, extension coordinator para sa
programang BA Journalism. (LAAOrsal)
na yunit ng pamahalaan (LGU) at mga
nasasakupan, inilunsad ng College of
Arts and Sciences - Department of
Communication (CAS-DComm) ang
Hunyo 4 ang temang “PSA: Paunawa,
Serbisyo, Aksyon - Epektibong
kasama sina Bb. Katherine Grace
Garcia, Local Government Operations
para sa “Pagsulat ng Epektibong
Anunsyong Pangserbisyo Publiko” at G.
Xian Lerry G. Lozares, OIC ng
Community Affairs Division ng City of
General Trias, para sa “Paghahanda ng
Epektibong Pasalitang Anunsyong
Paghahatid ng Impormasyon gamit
Evangeline Ajero, Senior Development
Epektibong Content sa Social Media” at
G. Vernie Caisip, Tourism Consultant
ng Indang, para sa “Paggamit ng mga
Larawan at Komunikasyong Biswal”.
pakikipag-usap sa mga residente lalo
sa panahon ng pandemya, mga
Mga kalahok sa webinar noong Hunyo 4
Mga kalahok sa webinar noong Hunyo 11