açıköğretimde mobil Öğrenme

Açıköğretimde Mobil Öğrenme Açıköğretim e-Öğrenme hizmetlerinden

mobil bilişim aygıtlarıyla yararlanma olanaklarının değerlendirilmesi

Yrd. Doç. Dr. M. Emin Mutlu

H. Umut Yenigün

Nazan Uslu

Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Bilgisayar Destekli Eğitim Birimi – 16 Kasım 2005

Mobil Öğrenme

Son yıllarda “Mobil Bilişim” alanında önemli gelişmeler kaydedildi. Mobil Bilişim ile e-Öğrenme alanlarının birlikte değerlendirilmesi sonucunda “Mobil Öğrenme” alanı doğmuş oldu.

Başlıca Mobil Bilişim Aygıtları

Dizüstü bilgisayarları

Tablet bilgisayarları

Telefonlu cep bilgisayarları

Cep bilgisayarları

Taşınabilir medya oynatıcıları

MP3 çalarlar

Akıllı telefonlar

Dizüstü Bilgisayarlar

Microsoft Windows ve Mac OS

En düşük 20 GB bellek

Ortalama 2 saat pil ömrü

Genellikle wireless, bluetooth ve kızılötesi iletişim bulunmaktadır.

Fiyatları 950 YTL ile 5000 YTL arasında değişmektedir.

Tablet Bilgisayarları

Microsoft Windows Tablet PC Edition

30 GB bellek Toplam pil süresi 3

saat Wireless ve bluetooth

iletişim Fiyatları 2500 YTL ile

5000 YTL arasında değişmektedir.

Telefonlu Cep Bilgisayarı

Microsoft Windows Mobile Edition

64 MB bellek, bellek kartlarıyla 2 GB’ye kadar ek bellek

GPRS, wireless, bluetooth ve kızılötesi

6-7 saate kadar sürekli çalışma


Cep Bilgisayarları

Microsoft Windows Mobile Edition

64 MB bellek, bellek kartları ile 2 GB’a kadar ek bellek

Bluetooth, kızılötesi, harici kart ile wireless

6-7 saate kadar sürekli çalışma


Taşınabilir Medya Oynatıcıları

Microsoft Windows Media Center Edition, Mac iPod

40 GB’a kadar bellek 160 saat video ya da TV kaydı 10.000 müzik dosyası 22 saate kadar devamlı sesli

çalışma süresi ya da 7 saate kadar devamlı video oynatma süresi

WMV, WMA, AVI, MPEG-2, MP3, MPEG-4, JPG formatlarını oynatma


Taşınabilir Mp3 Çalar

40 GB’a kadar bellek

10.000 müzik dosyası

128kbps MP3'de 24 saatlik ya da 48kbps MP3'de 32 saatlik pil ömrü

MP3, WMA, WAV formatlarını oynatma

Fiyat aralığı 60 milyon ile 550 YTL arasında değişmektedir.

Akıllı Telefonlar

Microsoft Windows Mobile Edition/Symbian OS

16 MB bellek, bellek kartlarıyla 2 GB ek bellek,

Bekleme süresi 90 saat, GPRS kullanımında 2 saat

MP3, WMA, WMV, JPG formatlarını oynatma

WAP, GPRS


Mobil Bilişim Alanındaki İlgili Teknolojiler

Bilgi Saklama ve Taşıma Teknolojileri

Aktarım Teknolojileri

Çevrimiçi İletişim Teknolojileri

İletişim Tekonolojileri X Aktarım Teknolojileri

Bilgi Saklama ve Taşıma Teknolojileri

Taşınabilir bellekler Bellek Kartları

Secure Digital Kartlar (SD Card)

Compact Flash Kartlar (CF Card)

Multimedia Kartlar (Nokia) Memory Stick Kartlar (Sony) …

USB Flash Disk Sürücüleri Taşınabilir Hard Diskler

Aktarım Teknolojileri

USB ve FireWire kapıları

Kart Yuvaları (CF Card, SD Card,…) ve Kart Dönüştürücüleri (Kart okuyucuları)

Dizüstü bilgisayarlarda PC Card (PCMCIA) yuvaları

Çevrimiçi İletişim Teknolojileri

GPRS Akıllı cep telefonlarında ve GPRS’li cep

bilgisayarlarında var. Diğer aygıtlar için GPRS modemler kullanılabilir.

Wi-Fi Çoğu aygıtta var. Ayrıca Wi-Fi kartları

kullanılabilir.

Bluetooth Çoğu aygıtta var. Ayrıca Bluetooth Hub

kullanılabilir. Örnek kullanımlar: Cep bilgisayarı + Bluetooth

+ Cep Telefonu

Kızılötesi Çoğu aygıtta var. Ayrıca kızılötesi kartları

kullanılabilir. Örnek kullanımlar: Cep bilgisayarı +

IrDA(infrared data association) + Cep Telefonu

İletişim Aygıtlarının Değişik Aktarım Biçimleri

GPRS Modemler USB CF Card PCMCIA

Wi-Fi Kartları USB CF Card PCMCIA

Bluetooth Hub USB CF Card PCMCIA

Kızılötesi Kartları USB CF Card PCMCIA

Bir iletişim olanağı bir aygıtta bulunmuyorsa, bu aygıta değişik aktarım biçimleriyle mobil iletişim yeteneği kazandırılabilir.

Diğer Mobil Aygıtlar

Video Oynatıcıları (WMV)

Araba Stereo’ları (WMA)

Digital Media alıcıları (WMA, WMV)

Oyun Konsolları (WMA ve WMV)

Video Oynatıcıları

WMV dosyalarının oynatılmasını sağlarlar

Digital Fotoğraf Makinaları

SD Card

Digital Video Kameralar SD Card

DVD

Taşınabilir DVD Oynatıcıları DVD

Araba Stereo’ları

CD-ROM ya da Hard Disk’teki WMA dosyalarını otomobilde dinleme olanağı sağlar

Digital Media Alıcıları

Bilgisayardaki WMA ve WMV dosyalarına uzaktan erişerek, TV’de oynamasını sağlar.

Oyun Konsolları

CD’deki WMA ve WMV dosyalarının TV’de oynamasını sağlar.

http://www.xbox.com/en-GB/hardware/x/xbox360coresystem/

Açıköğretim e-Öğrenme Portalı

e-Kitap e-Televizyon

e-Alıştırma e-Sınav

e-Danışmanlık e-SesliKitap

Çevrimdışı Çevrimiçi

- +

+ +

- +

- +

- +

+ +

Masaüstü bilgisayarlarda kablolu internet erişimi bulunduğu durumda Açıköğretim e-Öğrenme Portalında aşağıdaki hizmetler sunulmaktadır.

E-Öğrenme İçeriğine Ait Dosya Büyüklükleri

Bir derste ortalama 20 ünite bulunduğu ve yılda 10 ders alındığı durumda gerçekleşen dosya büyüklükleri:

E-Öğrenme Hizmeti Bir Ünite Bir Ders Bir Öğretim Yılı

E-Kitap 300 KB 6 MB 61 MB

E-Televizyon 20 MB 345 MB 3,36 GB

E- Alıştırma 585 KB 216 MB 2 GB

E-Sınav - - -

E-Danışmanlık - - -

E-SesliKitap 30 MB 614 MB 3 GB

E-Öğrenme Hizmetlerinden Yararlanma:

Dizüstü Bilgisayarları

Sağladığı ek olanaklar: Hız ve kapasite

Çevrimiçi Wi-Fi

Kablosuz bağlantı ile işyeri ya da halka açık ortamlarda Açıköğretim e-Öğrenme hizmetlerinin tümünden sorunsuzca yararlanılabilir.

GPRS, Bluetooth + Cep Telefonu, IrDA + Cep Telefonu Bağlantı hızı düşük olacağından dolayı sadece e-Sınav ve e-

Danışmanlık hizmetleri etkin olarak kullanılabilir.

Çevrimdışı e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyaları önceden bilgisayara indirilerek,

herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve e-Alıştırma dosyalarının indirilmesine izin verilmemektedir.


Tablet Bilgisayarları

Sağladığı ek olanaklar: Öğrencilerin ders çalışırken kalemle not alabilirler.

Çevrimiçi Wi-Fi

Kablosuz bağlantı ile işyeri ya da halka açık ortamlarda Açıköğretim e-Öğrenme hizmetlerinden sorunsuzca yararlanılabilir.

GPRS, Bluetooth + Cep Telefonu, IrDA + Cep Telefonu Bağlantı hızı düşük olacağından dolayı sadece e-Sınav ve e-

Danışmanlık hizmetleri etkin olarak kullanılabilir.

Çevrimdışı e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyaları bilgisayara indirilerek,

herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve e-Alıştırma dosyalarının indirilmesine izin verilmemektedir.


Telefonlu Cep Bilgisayarı

Sağladığı ek olanaklar: Ajanda özellikleri yardımıyla ders çalışma planlaması yapılabilir. Çok amaçlı aygıt olduğundan dolayı başka bir aygıt taşımaya gerek kalmaz.

Çevrimiçi (GPRS, Wi-Fi)

Cep bilgisayarlarının içindeki Internet Explorer tarayıcısı Açıköğretim e-Öğrenme Portalının program yapısına uyumlu olmadığı için erişim sağlanamamaktadır.


herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap* ve e-Alıştırma* dosyalarının indirilmesine izin verilmemektedir.

* Aygıta yüklendiğinde Flash dosyalarının oynatılmasına olanak tanımaktadır.


Cep Bilgisayarları

Sağladığı ek olanaklar: Öğrenciler ajanda özellikleri yardımıyla ders çalışma planlaması yapılabilirler.

Çevrimiçi (Wi-Fi, GPRS, Bluetooth + Cep Telefonu, IrDA + Cep Telefonu)



herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap* ve e-Alıştırma* dosyalarının indirilmesine izin verilmemektedir.



Taşınabilir Medya Oynatıcıları

Sağladığı ek olanaklar: Giderek artan kapasite olanağı.

Çevrimiçi

Taşınabilir Medya Oynatıcıları çevrimiçi erişim olanağına sahip değil.

Çevrimdışı

e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyaları aygıta aktarılarak, herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap ve e-Alıştırma dosyaları oynatılamamaktadır.


Taşınabilir Mp3 Çalar

Sağladığı ek olanaklar: Fiyat, hafiflik

Çevrimiçi

MP3 Çalarlar çevrimiçi erişim olanağına sahip değil.

Çevrimdışı

e-SesliKitap dosyaları aygıta aktarılarak, herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Televizyon, e-Kitap ve e-Alıştırma dosyaları oynatılamamaktadır.


Akıllı Telefonlar

Sağladığı ek olanaklar/özellikler: Çok amaçlı aygıt olduğundan dolayı başka bir aygıt taşımaya gerek kalmaz.

Çevrimiçi (GPRS)


Çevrimdışı

e-Televizyon ve e-SesliKitap dosyaları aygıta aktarılarak, herhangi bir ortamda seyredilebilir/dinlenebilir. e-Kitap* ve e-Alıştırma* dosyalarının indirilmesine izin verilmemektedir.


Özet: Çevrimdışı Kullanım

e-kitap e-televizyon e-alıştırma e-sınav e-danışmanlık e-sesli kitap

Dizüstü Bilgisayar - + - - - +

Tablet PC - + - - - +

Cep Bilgisayarı (6340) - + - - - +

Cep Bilgisayarı (h2210) - + - - - +

PMC - + - - - +

Mp3 Çalar - - - - - +

Akıllı Telefon - + - - - +

Özet: Çevrimiçi Kullanım*


Dizüstü Bilgisayar + + + + + +

Tablet PC + + + + + +

Cep Bilgisayarı (6340) - - - - - -

Cep Bilgisayarı (h2210) - - - - - -

PMC - - - - - -

Mp3 Çalar - - - - - -

Akıllı Telefon - - - - - -

* Wi-Fi ile yüksek performans, GPRS, Bluetooth ve Kızılötesi ile düşük performans.

Sonuçlar

Tüketici pazarına sürülen mobil aygıtların işlevleri çeşitlendikçe ve kapasiteleri arttıkça uzaktan eğitimde kullanım olanakları da artmaktadır.

Açıköğretim e-Öğrenme Portalında sunulan hizmetlerin mobil aygıtlarla çevrimiçi ve çevrimdışı kullanımı için şu anda sınırlı olanak sağlanmaktadır.

Mobil bilişim aygıtlarının yaygınlaşması ve ucuzlaması nedeniyle özellikle 2. üniversite öğrencilerinin Mobil Öğrenme hizmetlerine yönelik taleplerinde artış beklenmektedir.

Öneriler

Mobil Öğrenme Yönergesi

Açıköğretim öğrencilerinin mobil aygıtlarla şu anda yayınlanan e-öğrenme içeriğinden daha etkin yararlanabilmeleri için bir kılavuzun hazırlanması ve PDF ve Flash Paper formatında Açıköğretim e-Öğrenme Portalında yayınlanmasıyla öğrenciler mobil öğrenme konusunda yönlendirilebilecektir.

Öneriler

Açıköğretim Mobil Öğrenme Portalı Tasarımı

Açıköğretim e-Öğrenme Portalının mobil aygıtlarla daha verimli kullanılması amacıyla “Açıköğretimde Mobil Öğrenme Hizmetlerinin Tasarımı Projesi”nin uygulamaya konulması gerekmektedir.

Öneriler

Bu projeyle çevrimiçi kullanımda aşağıda mavi renkli hücrelerle belirtilen ek olanaklar sağlanabilir, ayrıca aygıtlara uygun stylesheet’ler tasarlanarak kullanım etkinliği arttırılabilir.


Dizüstü Bilgisayar + + + + + +

Tablet PC + + + + + +

Cep Bilgisayarı (6340) - - - - - -

Cep Bilgisayarı (h2210) - - - - - -

PMC - - - - - -

Mp3 Çalar - - - - - -

Akıllı Telefon - - - - - -

açıköğretimde mobil Öğrenme

Education