acİl psİkİyatrİ

23
Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD 1 ACİL PSİKİYATRİ Dr.Aslıhan Polat Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD

Upload: pancho

Post on 21-Jan-2016

142 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

ACİL PSİKİYATRİ. Dr.Aslıhan Polat Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. İÇERİK. Acil durumun değerlendirilmesi Psikiyatrik değerlendirme Sık karşılaşılan psikiyatrik aciller (Acil psikiyatride zor durumlar). Acil psikiyatrik durum. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

1

ACİL PSİKİYATRİACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Psikiyatri AD

Page 2: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

2

İÇERİK

• Acil durumun değerlendirilmesi

• Psikiyatrik değerlendirme

• Sık karşılaşılan psikiyatrik aciller(Acil psikiyatride zor durumlar)

Page 3: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

3

Acil psikiyatrik durum

• Strese bağlı olarak ortaya çıkan patolojik bir yanıttır.

• Hastanın düşünce, duygudurum ya da davranışlarında akut bir değişmeyi içerir.

• Bu durum kişi ya da çevresi için– bir tehlike yaratabilir,– işlevsel dengelerini bozabilir.

Page 4: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

4

Acil durumun değerlendirilmesi

1.İç ya da dış stresörler (sorun),

2.Savunma mekanizmaları yetersiz kalır,

3.Organizasyon bozukluğu ve anksiyete artışı,

4.Sorun çözme kapasitesi daha da azalır,

5.Uyum yapılamaz, çaresizlik duygusu artar,

6.Kişi dürtüsel, uyumsuz veya dezorganize davranabilir,

7.Yardım talebi (herhangi bir aşamada).

Page 5: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

5

• Bazen uyum o kadar bozulabilir ki yanlışlıkla ruhsal hastalık tanısı konulabilir.

• Amaç kötü uyum durumunu kriz öncesi döneme döndürmektir.

Page 6: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

6

Psikiyatrik Değerlendirme

• İlk yaklaşım

• Psikiyatrik görüşme

• Ruhsal durum muayenesi

• Fizik ve nörolojik muayene

• Laboratuvar incelemeleri

Page 7: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

7

İlk Yaklaşım

• Açık zihinli ve esnek olunmalı

• Doğrudan, samimi ve ilgili bir yaklaşım

• Hızlı ve geniş değerlendirme

Page 8: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

8

Psikiyatrik Görüşme• Yumuşak, ilgili ve dolaysız yaklaşım,• Hekim kendini mutlaka tanıtmalı• Mesafeyi korumalı,• Hastanın anlatmasına izin vermeli,• Gereğinde yakınlardan bilgi alınmalı,• Geçmiş hastalık öyküsü, fiziksel hastalık ve madde

kullanımı,• Tedavi planı hastaya açıklanmalı ve görüşü alınmalı.

Page 9: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

9

Ruhsal Durum Muayenesi

• Bilinç

• Genel görünüm

• Dışa vuran davranışlar

• Duygusal ve Bilişsel işlevler

AYRINTILI DEĞERLENDİRME GEREKLİ!

Page 10: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

10

Fizik ve Nörolojik Muayene

• Ani başlangıçlı ruhsal belirtiler• Bilinç kaybı• Kusma• İdrar-gaita kontrolünde bozulma• Ekstremitelerde güçsüzlük

Varsa kuşkulanılmalı!

PATOLOJİK REFLEKSLER ÖNEMLİ!

Page 11: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

11

Laboratuvar İncelemeleri

• BBT/ MR

• Tiroid hormonları

• Alkol-madde kan düzeyleri

• EKG …….

Page 12: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

12

Psikiyatrik Aciller• Acil psikiyatride zor durumlar

– Özkıyım– Saldırgan hasta

• Krize müdahale• Major psikiyatrik bozuklukların acil değerlendirme ve tedavisi

– Panik atağı– Konversiyon bozukluğu– Akut psikozlar

• Tıbbi-psikiyatrik aciller– Deliryum

• Alkol-madde kullanımına bağlı aciller– Alkolü bırakma sendromu– Deliryum tremens

Page 13: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

13

Özkıyım-1

Özkıyım girişiminde bulunanların çoğu son bir yıl, bazı durumlarda son bir ay içinde ya

birinci basamak hekimi ya da ruh sağlığı uzmanı tarafından görülmüştür.

Page 14: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

14

Özkıyım-2

• Major depresyon hastalarında özkıyım girişimi %50, tamamlanmış özkıyım %15.

• Şizofreni hastalarında intiharla özkıyım %10.

• Alkol-madde kötüye kullanımı eştanısı varlığında özkıyım riski daha da artar.

Page 15: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

15

Özkıyım-3

Risk Faktörleri• Majör depresyon• Alkol-madde bağımlılığı• Geçmişte özkıyım girişimi veya tehditi• Ailede özkıyım öyküsü• Erkek• Ergen ve yaşlı• Bekar, dul, boşanmış• İşsizlik veya stresli iş ortamı• Mali problemler• Sosyal destek eksikliği/izolasyon• Kronik fiziksel hastalık ya da kronik ağrı• Terminal dönem hastalık

Page 16: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

16

Özkıyım-4

Hekimin yaşadığı zorluklar

• Önyargılar

• Çaresizlik hissi

• Cezalandırıcı, ezici, horlayıcı davranış

• Tekrarlayan intihar girişimleri olan hastada öfke hissi

• Risk değerlendirmesinde hata (küçümseme)

Page 17: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

17

Özkıyım-5

Genel öneriler• Manipülatif gibi görünse de tüm özkıyım

girişimlerini ciddiye alın• Umutsuzluk ve çaresizlik duygularını dile getiren

her hastayi özkıyım açısından sorgulayın• Özkıyım düşüncelerini sormaktan korkmayın• Depresyonu aniden düzelen hastaya dikkat edin• Hasta özkıyım düşüncelerini konuşmayı tümden

reddediyorsa yakınlarından bilgi alın.

Page 18: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

18

Saldırgan Hasta-1

• Siddete yatkın kişileri belirlemek güçtür• Saldırgan kişilerin tümü akıl hastası değildir.

– Psikiyatrik tanı alanlar

– Nörolojik ya da organik rahatsızlık nedeniyle saldırganlaşanlar

– Saldırganlığı istenmeyen bir durum olarak yaşayıp yardım isteyenler

– Entoksikasyon veya yoksunluk sırasında saldırganlaşanlar

Page 19: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

19

Saldırgan Hasta-2

Klinik personelini riskten korumak• Hastada silah varsa görüşme yapılmaz, güvenlik

çağrılır.• Hasta da görüşmeci da kapıya yakın oturmalıdır.• Görüşme odası içerden kilitlenebilir olmamalıdır• Personel müdahale edebilecek uzaklıkta olmalıdır.• Etraftaki kişilerin (yakınları vs) de hastanın

durumunun nasıl etkilediği değerlendirilmelidir.

Page 20: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

20

Saldırgan Hasta-3

Görüşme tekniği-1• İlgili, hastanın onurunu kırmadan ve dostça ilişki

kurun.• Hastanın sorularını açıklıkla yanıtlayın.• Gizlilik ya da kandırmaca olmamalıdır.• Hastanın sınırlı seçimler yapmasına izin verin

(oturacağı yer gibi).• Saldırganlıkla ilgili sorularınız açık ve dolaysız

olmalıdır.• Saldırganlıkla ilgili dürtülerini denetleme

konusunda kendisine yardımcı olacağınızı belirtin.

Page 21: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

21

Saldırgan Hasta-3

Görüşme tekniği-2• Tehdit etmeyin ancak sınır koymaktan

çekinmeyin.• Koşulların konuşmayı, sedatifleri ya da fiziksel

tespiti gerektirebileceğini belirtin.• Paranoid hastayla görüşürken hastanın yoğun bir

gerçek-dışı dünya içerisinde ve sürekli bir tehdit algısı içinde olduğunu unutmayın. Gerçekle yüzleştirme yapmayın.

• Hastaya yeterli fizik mekan tanıyın.

Page 22: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

22

KAYNAKLAR

1. Orhan Öztürk. Aylin Uluşahin Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 11. Basım., Ankara 2008.

2. Randy Hillard ve Brook Zitek (Çev. A.Soykan) Acil Psikiyatri. Türkiye Klinikleri, Ankara, 2004.

3. Steven E. Hyman ve George E. Tesar. Manual of Psychiatric Emergencies. 3. Baskı.Little, Brown and Company, Boston, 1994.

Page 23: ACİL PSİKİYATRİ

Dr.Aslıhan Polat KOÜTF Psikiyatri AD

23

Katıldığınız için teşekkürler...