adapazarin’da motorlu taŞitlardan kaynaklanan … · motor teknolojĐlerĐnde alternatĐf...
TRANSCRIPT
ADAPAZARIN’DA MOTORLU TAŞITLARDAN KAYNAKLANAN EMĐSYONLARIN
ENVANTERLENMESĐ
HAZIRLAYANLAR
0301.12010 TUĞBA KILIÇ 0401.12043 AHMET GÜMÜŞ0401.12009 TALHA BOZKURT 0401.12051 HAKAN ŞENTÜRK0401.12025 CEYDA MAMALI 0401.12053 ZEYNEP SOLAK0401.12037 GÜLŞAH ÜNAL 0401.12058 ÖZLEM KARATAŞ
ĐÇĐNDEKĐLER1. AMAÇ2. BENZĐNLĐ MOTORLARDAN KAYNAKLANAN EMĐSYONLAR3. DĐZEL MOTORLARDAN KAYNAKLANAN EMĐSYONLAR4. BENZĐNLĐ MOTORLARDA EMĐSYON KONTROL YÖNTEMLERĐ
4.1 ÜÇ YOLLU KATALĐTĐK KONVÖRTER5. DĐZEL MOTORLARDA EMĐSYON KONTROL YÖNTEMLERĐ
5.1 OKSĐDASYON KATALĐZÖRÜ5.2 NOx KATALĐZÖRÜ5.3 SEÇĐCĐ KATALĐTĐK ĐNDĐRGEME (SCR)5.4 DĐZEL PARTĐKÜL MADDE (PM) FĐLTRE
6. ADAPAZARI TAŞIT ENVANTERĐ HAZIRLANMASINDA ĐZLENEN METODOLOJĐ7. EMĐSYON FAKTÖRÜ HESABI8. EMĐSYON HESABI METODU9. MOTOR TEKNOLOJĐLERĐNDE ALTERNATĐF YAKITLAR10. SONUÇLARIN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ VE ÖNERĐLER11. TEŞEKKÜRLER
• Adapazarı Đli’ndeki ulaşım kaynaklı emisyonların envanterlerinin hazırlanması ve hesaplanması hususunda bir analizini içermektedir.
• Araçların Türkiye’de EURO sınıflarına geçiş yılları ve emisyon faktörleri göz önünde bulundurularak hesaplamalar yapılmış,
• Kent merkezinde motorlu taşıtların hava kalitesine olan etkileri incelenmiş ve iyileştirme yapılabilecek konularda çözüm önerileri sunulmuştur.
ÇALIŞMANIN AMACI
• Ülkemizde giderek artan hava kirliliği problemlerini çözmek için hava kirleticilerin kaynaklarını, bu kaynaklardan atmosfere verilen tür ve miktarlarınıgösteren sağlıklı ve güncel envanter verilerini belirlemek,
• Hava kirletici kaynakları belirlenerek bu kaynaklardan atmosfere verilen kirleticilerin miktarlarının saptanmasıdır. Bu sayede, hava kirlenmesi kontrolü ve hava kalitesinin iyileştirilmesi için daha iyi projeler ve çözüm önerilerinin üretilmesi mümkün olabilecektir.
Benzinli Motorlardan Kaynaklanan
Emisyonlar
• Karbonmonoksit (CO)
• Azot oksit (NOx)
• Hidrokarbonlar (HC)
Karbonmonoksit (CO) : Yanma odasına alınan yakıtın içindeki karbonun tamamını CO2 şeklinde yakacak oksijen bulunmadığından, CO oranı hızlıbir şekilde artmaktadır.
Hidrokarbonlar (HC) : Yakıtların eksik yanması ve tutuşamaması sonucu oluşurlar.
Dizel Motorlardan Kaynaklanan Emisyonlar
• Karbonmonoksit (CO)
• Azot oksit (NOx)
• Partikül Madde (PM)
Azot oksit (NOx) : Hava yakıt karışımı içindeki NOx, yanma odası sıcaklığı
yaklaşık 1800°C ye yükseldiğinde azot (N2) ve oksijen (O2)’nin birleşmesiyle
oluşur.
Partikül Madde (PM) : Dizel motorlu taşıtlarda partiküller, karbon, karbon
hidrojen bağları ve yakıttaki kükürtten kaynaklanan kükürt dioksit ve hidrojen
sülfürden oluşmaktadır.
Motorlu Araçkullanımı
Yakıt DolumuÜretimAtıklar
Egzoz
Buharlaşma
Aşınma
GörünürlükKatı Partiküller
NitrojenOksitler
ZararlıOrganikler
Karbondioksit
Ozon
ZehirEtkisi
KüreselIsınma
BENZĐNLĐ MOTORLARDA EMĐSYON KONTROL YÖNTEMLERĐ
• Üç Yollu Katalitik Konvörter
Katalitik konvertör otomobilden çıkan zararlı gazları minimize etmek, insanı ve çevreyi korumak amacıyla kullanılır.
Katalitik Konvertör'de:• Karbonmonoksit (CO) oksijen ile yanar ve zararsız karbondioksit (C02)’e dönüşür,
• Hidrokarbonlar (CH) oksijen ile yanar ve C02 + Su haline dönüşür.
• Azotoksitlerden (NO) oksijen ayrıştırılarak, azot (N2) ve karbondioksit (C02) oluşur.
OKSĐDASYON KATALĐZÖRÜ
Dizel oksidasyon katalistleri kirletici maddeleri zararsız
gazlara oksidasyon yoluyla çevirir. Egzoz akışı içine
yerleştirilen katalistlerden bir tanesi oksidasyon katalistidir.
NOx KATALĐZÖRÜKatalizöre giren NOx gazı temel metal elemanlar veoksitler ile tepkimeye girerek azot ve su buharı olarakatılır.
SEÇĐCĐ KATALĐTĐK ĐNDĐRGEME (SCR)NOx emisyonlarını kontrol altına almada kullanılan bir yöntemdir.
4NH3 + 4NO + O2 → 4N2 + 6H2O
2NH3 + NO + NO2 → 2N2 + 3H2O
8NH3 + 6NO2 → 7N2 + 12H2O
Hidrokarbon SCR
[HC] + [NOx] → N2 + CO2 + H2O
Amonyak SCR
DĐZEL PARTĐKÜL MADDE (PM) FĐLTREDizel partikül filtresi, dizel motorların egzoz gazlarında bulunan kurumun
ayrılması için bir sistemdir.
Dizel partikül filtresi iki türlüdür:
• Katkı kullanılmayan dizel partikül filtreleri
• Katkılı sistemler
ADAPAZARI TAŞIT ENVANTERĐ
HAZIRLANMASINDA ĐZLENEN METODOLOJĐ
Adapazarı’nın en yoğun kirliliğe neden olan kaşaklarında sayımlar yapılmıştır. Sayım yapılan kavşaklar ise; Atatürk Lisesi Kavşağı, Yeni Cami Kavşağı, VagonYolu Kavşağı, Eski Valilik Önü dür.
Ölçümler yaklaşık yirmi kişilik grup tarafından, 07:00 ile 21:00 arasında ve haftanın trafiği oldukça yakın sonuçlar verebilecek bir gününde, 3 saatlik nöbetleşme esasına dayanarak yapılmıştır.
KAVŞAKLARDAKĐ TAŞIT SAYILARININ YÜZDELERĐ
1122212054Vagon Yolu Kavşağı
3100124242Yeni Cami Kavşağı
2200123945Atatürk Bulvarı Kavşağı
1203152158Atatürk Lisesi Kavşağı
1211113053Atatürk Stadyum Kavşağı
Ticari taksi (%)
Motorsiklet(%)
Kamyon (%)
Otobüs (%)
Minibüs (%)
Kamyonet (%)
Otomobil (%)
1166121758EMNĐYET KAYITLARI
Ticari taksi (%)
Motorsiklet (%)
Kamyon (%)
Otobüs (%)
Minibüs (%)
Kamyonet (%)
Otomobil (%)
212212648Adnan Menderes Caddesi
10172171Sakarya Caddesi
300133549Atatürk Bulvarı
31293055Sedat Kirtepe Caddesi
Motorsiklet(%)
Kamyon (%)Otobüs (%)Minibüs (%)Kamyonet (%)
Otomobil (%)
Atatürk Lisesi Kavşağı Taşıt Sayısı Yüzdeleri
Otomobil (%)58%Kamyonet (%)
21%
Minibüs (%)15%
Otobüs (%)3%
Motorsiklet (%)2%
Ticari taksi (%)1%
Kamyon (%)0%
Çekim Sonuçlarına Göre Taşıt Yüzdeleri - Sedat Kirtepe Caddesi
55,5%
0,9%
29,6%
1,6%
9,0% 3,4%
Otomobil Kamyon Kamyonet Otobüs Minibüs Motorsiklet
Atatürk Lisesi Kavşağı ve Sedat Kirtepe Caddesi Taşıt Sayısı Yüzdeleri Karşılaştırılması
Emniyet Kayıtları Yüzdeleri
minibüs2%
kamyonet17%
otobüs1%
kamyon 6%
motorsiklet16%
otomobil58%
otomobil
kamyonet
minibüs
otobüs
kamyon
motorsiklet
• Sayım sonucu ortaya çıkan oranlara göre, trafikte aktif olarak seyreden araçların %50-55’i otomobil, %25-30’i kamyon-kamyonet, %5’i motorsiklet, %5-10’u minübüs-otobüstür.
• Bu oranlar kayıtlı araçlar ile trafikte aktif olarak bulunan araçların farklı oranlarda olduğunu dolayısı ile aktif trafik bilgilerine göre yapılan çalışmalarla emisyon oranlarının hesaplanmasının daha gerçekçi sonuçlar ortaya çıkardığını göstermektedir.
Atatürk Lisesi Kavşağı Taşıt Sayısı Yüzdeleri
Otomobil (%)58%Kamyonet (%)
21%
Minibüs (%)15%
Otobüs (%)3%
Motorsiklet (%)2%
Ticari taksi (%)1%
Kamyon (%)0%
Atatürk Lisesi Kavşağı ve Sedat Kirtepe Caddesi Taşıt Sayısı Yüzdeleri Karşılaştırılması
Çekim Sonuçlarına Göre Taşıt Yüzdeleri - Sedat Kirtepe Caddesi
55,5%
0,9%
29,6%
1,6%
9,0% 3,4%
Otomobil Kamyon Kamyonet Otobüs Minibüs Motorsiklet
Atatürk Bulvarı Kavşağı Taşıt Sayısı Yüzdeleri
Otobüs (%)0%
Kamyon (%)0%
Motorsiklet (%)2% Ticari taksi (%)
2%
Minibüs (%)12%
Kamyonet (%)39%
Otomobil (%)45%
Atatürk Bulvarı Kavşağı ve Ziraat Banka Caddesi Taşıt Sayısı Yüzdeleri Karşılaştırılması
Çekim Sonuçlarına Göre Taşıt Yüzdeleri - Atatürk Bulvarı
12,9%0,2%
34,9%
0,1%
48,8%
3,0%
Otomobil Kamyon Kamyonet Otobüs Minibüs Motorsiklet
Yeni Cami Kavşağı Taşıt Sayısı Yüzdeleri
Otomobil (%)42%
Kamyonet (%)42%
Minibüs (%)12%
Motorsiklet (%)1%Kamyon (%)
0%Otobüs (%)
0%
Ticari taksi (%)3%
Yeni Cami Kavşağı ve Sakarya Caddesi Taşıt Sayısı Yüzdeleri Karşılaştırılması
Çekim Sonuçlarına Göre Taşıt Yüzdeleri - Sakarya Caddesi
0,5%
7,1%0,0%20,7%
0,5%
71,2%
Otomobil Otobüs Minibüs Kamyon Kamyonet Motorsiklet
Vagon Yolu Kavşağı Taşıt Sayısı Yüzdeleri
Otomobil (%)53%
Minibüs (%)21%
Kamyonet (%)20%
Otobüs (%)2% Ticari taksi (%)
1%
Motorsiklet (%)1%
Kamyon (%)2%
Vagon Yolu Kavşağı ve Adnan Menderes Caddesi Taşıt SayısıYüzdeleri Karşılaştırılması
Çekim Sonuçlarına Göre Taşıt Yüzdeleri - Adnan Menderes Caddesi
1%26%
2%
21% 2%
48%
Otomobil Kamyon Kamyonet Otobüs Minibüs Motorsiklet
Sedat Kirtepe Caddesi
Atatürk BulvarıSakarya Caddesi
Adnan Menderes Caddesi
• Adapazarı merkezdeki taşıt envanteri hazırlanması ve taşıtların caddeler arasında çizgisel kaynaklı emisyon hesaplamaları aşağıdaki şekilde yapılmıştır.
• Emisyon (gr) = Faktör (gr/km) x Aktivite(km)
Yeni Cami Kavşağı Taşıt Oranları
Otomobil 13803 41,94%
Servis Aracı 3965 12,05%
Otobüs 80 0,24%
Kamyon 96 0,29%
Kamyonet 6047 18,37%
Motosiklet 279 0,85%
Doblo 7801 23,70%
Ticari Taksi 827 2,51%
Özel Tanker 11 0,03%
Sakarya Caddesi Günlük Otomobil Dağılımı
848
10381150
847
1077
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
7 9 11 13 15 17 19 21
Saat (07:00-21:00)
Saatlik
Ara
ç S
ayıs
ı
dN/d
t
Seri 1
Sakarya Caddesi Günlük Kamyonet Dağılımıı
1436 13701293
1129 1065
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
6 8 10 12 14 16 18 20 22
Saat(07:00-21:00)
Sa
atl
ik A
raç
Sa
yıs
ı (n
/∆t )
Sakarya Caddesi Günlük Doblo Dağılımı
662584 607
488
262
0
100
200
300
400
500
600
700
6 8 10 12 14 16 18 20 22
Saat (07:00-21:00)
Sa
atl
ik A
raç
Sa
yıs
ı (d
N/d
t)
119128Doblo
7277Kamyonet
267Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroDizel
917Doblo
510Kamyonet
67123361Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroBenzinli
Sakarya Caddesi (1/2 Saatlik Çekim Sonuçları)
Sakarya Caddesinde 2 Nisan 2008 Çarşamba günü saat 19:00-19:30
arasında 1/2 saatlik çekim ve Sayım Sonuçları Tabloları
119128Doblo
7277Kamyonet
267Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroDizel
917Doblo
510Kamyonet
67123361Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroBenzinli
Sakarya Caddesi (1/2 Saatlik Çekim Sonuçları)
1075391Doblo
18221952Kamyonet
485132Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroDizel
156484Doblo
130261Kamyonet
123422906697Otomobil
Euro3Euro1Pre EuroBenzinli
Sakarya Caddesi (Günlük Sayım Sonuçları)
Emisyon Hesap Metodu• Gün boyu geçen otomobil sayısı = 10838 (07:00 – 21:00 arası)• Taşıt kilometresi: 10838 x 1 = 10838 km dir. • Tüm Otomobiller (Pre Euro, Euro 1, Euro 3)• Emisyon faktörü hesaplanırken araçların hızı, şehir içi hız limiti olan 25
km/sa olarak alınmıştır. • Emisyon = Faktör x Aktivite• PRE-EURO (%63=6697);• Pre-Euro Taşıt kilometresi=6697 x 1 km = 6697 km• NOx = 1,57 x 6697 km = 10514,29 g.NOx• CO =5,76 x 6697 km =38574,72 g.CO• HC = 0,25 x 6697 km = 1674,25 g.HC•• *Pre Euro, Euro 1, Euro 3 aynı şekilde diğer araç sınıfları içinde
hesaplanıp, toplam emisyonları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Sakarya Caddesi Toplam Emisyon Tabloları
43,192271,4311837,6345268,41Toplam
33,950368,6286,15Euro 1
9,240100,3277,88Pre Euro
DĐZEL
024,6898,72604,66Euro 3
0572,5755,75725Euro 1
01674,2510514,2938574,72Pre Euro
BENZĐNLĐ
OTOMOBĐL
PMHCNOXCO
Sakarya Caddesi Toplam Emisyon Tablosu(gr)
3250,377571,638811,457571,637897,93Toplam
451,54343137600Euro 3
164,43837,81970,9200Euro 2
1720,952065,1431821,9343431376Euro 1
000837,81970,92Pre Euro
DĐZEL
0002065,1431821,9Euro 3
913,49325,653729,1100Euro 2
00913,49325,653729,11Pre Euro
BENZĐNLĐ
DOBLO
PMHC+NOXHCNOXCO
Sakarya Caddesi Toplam Emisyon Tablosu(gr)
6370,26396,83933,9149943,4Toplam
1019,7691,05910,51165,44Euro 3
0273,280130784Pre EuroDĐZEL
032,523,4507Euro 3
0000Euro 1
5350,50017487Pre EuroBENZĐNLĐ
KAMYONET
HC+NOXHCNOXCO
Sakarya Caddesi Toplam Emisyon Tablosu(gr)
Doblo Toplam Emisyon
37897,93
7571,6
38811,45
7571,63250,37
05000
1000015000200002500030000350004000045000
CO
NO
X
HC
HC
+NO
X
PM
Kirleticiler
Emisyon (gr)
Seri 1
Otomobil Toplam Emisyonlar
11837,63
2271,4343,19
45268,41
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
45000
50000
CO NOX HC PM
Kirleticiler
Em
isyon (gr)
Seri 1
18696231656170.5HC+Nox
12731.6210368,331605,02PM
7220.99110351,8524926,15Nox
42393.7630425,2564340,7HC
726822861401,1105959,81CO
Sedat Kirtepe CaddesiAdnan Menderes CaddesiAtatürk BulvarıToplam Emisyon (gr)
Caddelerdeki Toplam Emiyon Miktarları
Motorlu Araçlarda Alternatif Yakıtlar ve Teknolojiler
9. Motorlu Araçlarda Alternatif Yakıtlar ve Teknolojiler
BĐYODĐZEL
ETANOL
HĐDROJEN
BĐTKĐSEL YAĞLAR
LPG
PROPAN GAZI
BÜTAN GAZI
HĐBRĐD
Doğal Gaz
Motorlu taşıtlarda yakıt olarak doğalgazın kullanılmasıyla veya az miktarda devreye ilave edilmesiyle egsoz emisyonlarında azalmalar olmaktadır. Doğalgazın yakıt olarak motorlu taşıtlarda kullanımı, özellikle şehir trafiğinde seyreden, dizel motorlarında NOx ve HC emisyonlarında azalmalar, benzin motorlarında da CO ve HC emisyonlarında azalmalar temin edecektir. Doğalgazın karbon oranının, diğer petrol yakıtlarına göre, düşük olması egsoz gazlarındaki karbondioksit oranının azalmasına sebep olacaktır.Ayrıca benzinli taşıtların egsoz emisyonlarındaki zehirli kurşun türevlerini tamamen yok edecektir.Doğalgaz oktanı yüksek kurşunsuz bir yakıttır.
Biyodizel
Biodizel bitkisel, hayvansal yani her türlüorganik yağdan üretilebilen petrol dizeline alternatif, petrol dizelinden pek çok özelliğiyle daha üstün bir yakıttır.Biodizel, yağ asitlerinin bazik veya asidik ortamda kısa zincirli bir alkol ile (metanolveya etanol) reaksiyonu sonucu oluşan esterlerdir(metil veya etil esterler) ve dizel motor yakıtı olarak Avrupa ve Amerika'da yaygın olarak
kullanılmaktadır.
Etanol
Benzine % 5 oranında biyoetanol ilave edilerek elde edilen katkılı yakıt, mevcut petrol istasyonlarında ve motorlu araçlarda hiçbir değişiklik yapmadankullanılabiliyor. Bu yakıtın 1 litresi yakıldığında, havaya 2,4 kg daha az karbondioksit çıkıyor ve emisyonlar % 4,5 oranında azalıyor. Ayrıca benzinin oktanında iyileşme ve motorun ürettiği güçte de artış meydana geliyor. Biyoetanol katkılı yakıt, dieselmotorlarda da benzinli araçlarda olduğu gibi düşük oranlarda motorda değişiklik yapılmadan kullanılabiliyor. % 15 etanol, % 84,5 diesel yakıtı ve % 0,5 katkı
maddesinden meydana gelen bu karışıma "Diesohol" adı veriliyor.
DÜNYA NEDEN BĐYOYAKIT KULLANIYOR ?
Sürdürülebilir ve güvenli bir enerji piyasası oluşumuna katkı
Tarımsal işhacmindeki genişleme
Petrolde dışa bağımlılığın azaltılması
Kyoto Protokolü
Karbon kredisi imkanları
Emisyon ticareti
Hidrojen
Alternatif enerjiler arasında hidrojen, sürdürülebilir enerji sistemi blokları ve yakıt pilleri teknolojileri kullanılarak gelecekte araçlara güç verebilecektir. Bugünkü geleneksel benzin ve dizel motorların verimleri en çok %40 oranlarındayken, hidrojenle çalışan araçlarda bu rakam %60lara çıkmaktadır. Saf hidrojenin elde edilme yöntemine bağlı olarak, hidrojen kullanımı yerel hava kirliliği ve sera etkisinde büyük düşüş sağlayacaktır. Hidrojenin önündeki temel sorunlardan biri de, elde edilme yöntemidir. Hidrojen, ikincil bir enerji kaynağıdır, yakıt olarak kullanılabilmesi için öncelikle başka enerji kaynaklarına ihtiyaç duyar. Bu kaynaklar hidrojenin ayrıştırılıp elde edilmesi için gereklidir. Burada enerji tasarrufu ve yenilenebilirlik, görüldüğü gibi hidrojeni elde etme sürecinde kullanılan birincil enerji kaynaklarına bağlıdır. Birincil kaynak olarak doğal gaz, hidroelektrik ve termik enerji kaynakları kullanılabilir. Ya da sadece alternatif enerji kaynaklarıkullanılarak, örneğin güneş enerjisi ile suyun elektrolizinden üretilirse, hidrojenin üretilmesinden tüketilmesine kadar geçen süreçte geride bırakacağı tek kirlilik saf su olacaktır.
Bitkisel yağların alternatif dizel yakıtı olarak kullanılabilmesi ile ilgili çalışmalar 1920'lerden bu yana devam etmektedir. Fakat yoğun olarak 1920'li yıllardaki enerji krizlerinden dolayı yeni alternatif yakıt arayışları hızlanmıştır. Bu arayışların sonucu olarak bitkisel yağların yenilenebilir olması, kolay esterleşmeleri ısıl değerlerinin yüksek olmasıfiziksel ve kimyasal özelliklerinin,dizel yakıtına yakın olması ve çevreye zarar vermemesi çevre bilincinin geliştiği günümüzde önemli bir motor yakıtı olarak incelenmesine sebep olmuştur.
Bitkisel Yağlar
-LPG (Liquid Petroleum Gas) sıvıpetrol gazı, basınç altında sıvı halde bulunan propan ve bütana verilen ticari isimdir. Kolay depolama ve taşıma için genellikle sıvı halde tutulur. Gaz yakıtlar hidrojence zengindir ve silindirlere gaz fazında girerler. Bu iki karakteristik temiz bir yanma sağlar. Diğer bir deyimle LPG, taşıtlar için temiz bir enerji
kaynağıdır
-LPG sıvı halde iken gaz haline oranla yaklaşık 250
kat yoğundur.
-Basıncı düşürülüp, sıcaklığıartırılarak sıvı halden gaz haline dönüştürülür ve benzine mükemmel
bir alternatif yakıt haline gelir.
-Büyük ticari taşıtler için de LPG kullanacak özel motorlar
geliştirilmektedir.
LPG Benzinli araçların LPG ile çalıştırılmasıyla ilgili prensip şeması
Hibrid
HEV yani hibrid motorlu araçlar günümüzde kullanılan araçların içten yanmalımotorları ile (benzinli, dizel, LPG) elektrikli taşıtların elektrik motorunun birleşiminden meydana gelen motorlara sahip araçlardır.
Bu iki motorun birleştirilmesi sebeplerinin başında yakıt ekonomisi gelmektedir. Bu birleşme ile taşıt kullanıcısının ve üreticisinin elektrikli taşıttan beklediği çevresel fayda ve içten yanmalı motorlu taşıttan beklediği performans, daha fazla menzil ve çabuk yakıt ikmali bu iki motorun birleşimi olan hibrid motorla sağlanmıştır.
Hibrid motorun kısa olarak faydaları arasında yakıt ekonomisi, çevreye olan duyarlılığı ve daha fazla menzil gelir. Bu yüzden hibrid motorlar kullanıcılara ve tüketicilere cazip hale gelmiştir.
SONUÇLARIN DEĞERLENDĐRĐLMESĐVE ÖNERĐLER
• Bireysel otomobil kullanımın fazla olduğu, taşıtlarda doluluk oranın az olduğu yapılan sayım çalışmalarında ayrıca tespit edilen önemli bir nokta olmuştur.
• Trafikteki toplu taşıma araçlarının dolmuşlar hariç, diğerlerinin eski model olması emisyon değerlerini arttıran diğer bir sebeptir.
• Ömrünü tamamlamış araçlar ulaşımdan kaldırılmalıdır. Araç alım satımında emisyon vergileri emisyonları azaltıcı teknolojilere teşvik verilmelidir.
• Araç Muayene Yönetmeliğinin uygulanması ve Araç Muayene Kuruluşlarının devreye girmesi gerekir.
• Öncelikle kirleticilerin miktarında, trafikteki taşıt sayısı kadar aracın özellikleri (aracın cinsi, yası, motor ve kirlilik önleme teknolojisi gibi) ve sürüş koşullarının (kent içi-dışı, otoyol, yol durumu, hız gibi) da önemli olması sebebiyle “çok kirletenden çok, az kirletenden az” prensibinden hareketle gerekli düzenlemeleri yapılmalı.
• Motorlu taşıtlardan kaynaklanan kirliliğin tespiti ve izlenmesi ile insan ve çevre sağlığına getirdiği zararların tespit edilerek, gerekli koruma ve kirliliği azaltıcı tedbirlerin biran önce alınmasının sağlanması, bunun için il’de Valilik Başkanlığı’nda Sağlık Đl Müdürlüğü, Çevre ve Orman Đl Müdürlüğü, Trafik Müdürlüğü, Belediye, Üniversite ve Meslek Odaları’ndan oluşan bir ekip oluşturulmalı.
• Egzoz kirliliğinin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde trafik sinyalizasyonlarının sürekli trafik akısını engelleyecek şekilde yanlış planlanması sebebiyle motorlu taşıtların trafikte çok beklemesi sonucu oluşan egzoz kirliliğinin azaltılması için trafik ışıklarının senkronize olarak yeniden düzenlenmesi gereklidir.
DAHA TEMĐZ BĐR ÇEVREDE YAŞAMAK BĐZLERĐN ELĐNDE
BĐZLERĐ DĐNLEDĐĞĐNĐZ
ĐÇĐN
TEŞEKKÜR EDERĐZ