Odnosi organizma i životne sredine- Adaptacije i životne forme-

Damnjanović Ivana

Adaptacije

• Svaka vrsta se svojom građom, izgledom i načinom života prilagođava na uslove koji vladaju u jednom biotopu

• Tokom vremena se na jednom staništu menja klima, reljef, sastav zemljišta...

• Dolazi do promena u građi organizama kako bi se prilagodili novonastalim uslovima

ADAPTACIJE su karakteristične osobine koje omogućavaju opstanak određene vrste

na nekom biotopu

Karakteristične su za svaku vrstu i odnose se na njenu anatomiju, morfologiju i fiziologiju

Primeri adaptacije na temperaturne uslove

Perje i masno tkivo štitepingvine od niskih temperatura

Linjanje-prilagođavanje na promene temperature

Velike uši slonu služe za rashlađivanje

Male uši polarne lisice odaju manje toplote (adaptacija na niske temperature)

Stanje mirovanja kod životinja koje nemaju stalnu telesnu temperaturu

Jednogrba kamila- Duplo red trepavica kao zaštita od vetra koji nosi pesak i prašinu-Tokom jakih peščanih oluja, kamile mogu da zatvore svoje nozdrve i spreče da im pesak uđe u nos-Kamile danju podnose telesnu temperaturu u rasponu od 34 do 41.7 stepeni Ovo kolebanje telesne temperature omogućuje kamili da očuva vodu time što se zaustavlja rad znojnih žlezda kako se spoljašnja temperatura povećava

Igličasti listovi i smola četinara sprečavaju odavanje vodekao i smrzavanje biljke

Opadanje lišća kod listopadnog drveća (adaptacija na niske temperature)

Životne forme

• Životna forma je skup adaptacija (prilagođenosti) jedne vrste kojima se ona prilagodila na određene uslove koji vladaju u biotopu

• Životne forme mogu biti grupisane prema:-spoljašnjoj građi-mestu stanovanja-načinu kretanja-načinu ishrane

• Životne forme sa zeljastim stablima-jednogodišnje ili višegodišnje vrste koje po završetku vegetacije prelaze u stanje mirovanja

Kopnene biljke

• Životne forme sa drvenastim stablima-višegodišnje biljke koje imaju čvrsta stabla i razvijenu krošnju

Žbun i šib

• Lijane (bršljan) nemaju razvijeno mehaničko tkivo, oslanjaju se na podlogu (tlo, zidove, druge biljke)

• Biljke sa sočnim listovima i stablima (čuvanje vode u sušnim periodima)

Životinje

Rijuće forme Forme koje se kreću po tlu

Leteće forme

Plivajuće forme

EKOLOŠKA DIVERGENCIJA-srodni organizmi se razlikuju usled prilagođavanja različitim uslovima

Različite vrstesisara

EKOLOŠKA KONVERGENCIJA-genetički udaljeni organizmiimaju slične osobine jer žive u sličnim uslovima

Riba Sisar

Sisar Ptica Insekt

Kaktus Mlečika