advanced analog and digital systemsfivedots.coe.psu.ac.th/~montri/teaching/241-309/opampii.pdf ·...
TRANSCRIPT
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 1
Advanced Analog and Advanced Analog and Digital Digital SystemsSystems
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 2
Chapter Chapter 33ออปแอมปออปแอมป IIII
Operation Amplifier IIOperation Amplifier II
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 3
เนอหาเนอหา
1. วงจรขยายชนดตางๆ
2. การวเคราะหวงจรขยาย
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 4
สงทตองเขาใจเมอสงทตองเขาใจเมอวเคราะหวงจรวเคราะหวงจรออปแอมปออปแอมป
+
- Vo Vi
Vin-
Vin+ AVOL
Iin-
Iin+
Iin+ = Iin- = 0 Vi = 0
1. VO = AVOL x Vi
2. Vin+ ≅ Vin-
3. Iin+ = Iin- ≅ 0
เปนจรงสาหรบ Ideal Op-amp
อตราขยายแรงดนแบบลปเปด(Open-loop voltage gain)
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 5
คณสมบตของออปคณสมบตของออปแอมปแอมปทใชวเคราะหวงจรทใชวเคราะหวงจรใชคณสมบต 2 ขอหลกๆคอ
1. Op-amp ม Input Resistance สงมาก จงทาใหกระแสทไหลเขาสอนพตของ Op-amp มคานอยมาก2. ในการใชงานเปนวงจร Linear Vi = (Vin+-Vin-) มคานอยมาก
+
-Vo
Vi
Vin-
Vin+
Avol
Iin-
Iin+
Iin+ = Iin- = 0Vi = 0
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 6
วงจรขยายชนดตางๆวงจรขยายชนดตางๆ• วงจรขยายแบบกลบเฟส (Inverting Amplifier)
• วงจรขยายแบบไมกลบเฟส (Non-Inverting Amplifier)
• วงจรขยายตามแรงดน (Voltage Follower Amplifier)• วงจรขยายรวมสญญาณ (Summing Amplifier)
• วงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟส
• วงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟส
• วงจรขยายผลตาง (Differential Amplifier)
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 7
วงจรขยายแบบกลบเฟสวงจรขยายแบบกลบเฟส (Inverting Amplifier)(Inverting Amplifier)• สญญาณเอาตพตกบสญญาณอนพตมเฟสตางกน
180o
• อตราขยายแรงดนลปปด (closed-loop gain: ACL) คานวณจาก
ACL = -Rf/R1
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 8
การวเคราะหไฟตรงการวเคราะหไฟตรง (DC Analysis)(DC Analysis)• สาหรบออปแอมปในอดมคต แรงดนทโนด ‘a’ เทากบศนย
• I1 = If ดงนน Vin/R1 = -VO/Rf
• จะไดวา VO/Vin = -Rf/R1 = ACL
aI1
If
กระแสตรงน = 0
ความตานทานอนพตของวงจร = R1
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 9
ตวอยางทตวอยางท 11จงออกแบบวงจรขยายออปแอมปแบบกลบเฟสใหมอตราขยายเทากบ -10 และมความตานทานอนพตเทากบ 10KΩ
วธทา R1 = 10 K ΩRf = -ACL x R1 = - (-10) x 10 K Ω = 100 K Ω
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 10
ตวอยางทตวอยางท 2 2 จากวงจร กาหนดให R1 = 10K Ω, Rf = 100K Ω, Vin = 1 V และ โหลด RL = 25K Ω จงหาคาของ I1, VO, IL และ IO(กระแสเอาตพตรวม)
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 11
ตวอยางทตวอยางท 2 2 ((ตอตอ))
( )
mA 5.00.1mA-mA 4.0
mA 4.0KΩ25V10
V10V1KΩ10KΩ100
mA 1.0 KΩ10V1
1
11
−=−=
−=
−=−==
−=−==
====
fLO
L
OL
inf
O
fin
IIIRVI
VRR
V
IRVI
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 12
การวเคราะหไฟสลบการวเคราะหไฟสลบ (AC Analysis)(AC Analysis)เมอนาวงจรขยายแบบกลบเฟสไปใชงานจรงตองมตวเกบประจเชอมตอทางดานอนพตเพอแยกแรงดนไฟตรงของ 2 วงจรออกจากกน
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 13
การวเคราะหไฟสลบการวเคราะหไฟสลบ ((ตอตอ))• โดยธรรมชาตของตวเกบประจจะยอมใหความถสงผานไดงาย
กวาความถตา
• คาความถตาสดทถอวาวงจรสามารถทางานไดคานวณไดจาก
• ทความถสงกวา FL อตราขยายลปปดของวงจรมคาประมาณเทากบ –Rf/R1
CRFL
121
π=
1RR
A fCL −≅
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 14
ความสมพนธระหวางแรงดนเอาตพตและอนพตความสมพนธระหวางแรงดนเอาตพตและอนพต
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 15
ความสมพนธความสมพนธ ฯฯ ((ตอตอ))
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 16
วงจรขยายแบบไมกลบเฟสวงจรขยายแบบไมกลบเฟส ( (NonNon--Inverting Amplifier)Inverting Amplifier)
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 17
ความสมพนธระหวางแรงดนเอาตพตและอนพตความสมพนธระหวางแรงดนเอาตพตและอนพต
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 18
ความสมพนธความสมพนธ ฯฯ ((ตอตอ))
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 19
วงจรขยายตามแรงดนวงจรขยายตามแรงดน (Voltage Follower Amplifier)(Voltage Follower Amplifier)• บางทเรยกวาวงจรบฟเฟอร
• เทยบเทากบวงจรขยายแบบไมกลบเฟสทม R1 = ∞ และ Rf = 0
VO = VinACL = 1IO = IL
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 20
คณสมบตของวงจรขยายตามแรงดนคณสมบตของวงจรขยายตามแรงดน• ความตานทานอนพตของวงจรเทากบความตานทานอนพต
ของออปแอมป ( สาหรบไอซ 741C = 2M Ω)
• ความตานทานเอาตพตของวงจรเทากบความตานทานเอาตพตของออปแอมป ( สาหรบไอซ 741C = 75 Ω)
ยงสงยงด
ยงตายงด
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 21
วงจรขยายรวมสญญาณวงจรขยายรวมสญญาณ (Summing Amplifier)(Summing Amplifier)• คอวงจรออปแอมปทสามารถตอขวอนพตใด
อนพตหนงเพอใหสามารถรบสญญาณหลายๆ สญญาณ และนาขนาดของสญญาณมารวมกนได
• ม 2 แบบคอ• วงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟส
• วงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟส
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 22
วงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟสวงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟส
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 23
วงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟสวงจรขยายรวมสญญาณแบบกลบเฟส
++−= 33
22
11
VRR
VRR
VRR
V fffO
ถาให R1=R2=R3=Rf จะได )( 321 VVVVO ++−=
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 24
วงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟสวงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟส
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 25
วงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟสวงจรขยายรวมสญญาณแบบไมกลบเฟส
ถาให R1=R2=R3=Rf/R จะได
321
3
3
2
2
1
1
1111
RRR
RV
RV
RV
RR
V fO
++
++
+=
321 VVVVO ++=
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 26
วงจรขยายผลตางวงจรขยายผลตาง (Differential Amplifier)(Differential Amplifier)วงจรขยายผลตางคอวงจรออปแอมปททาหนาทขยายผลตางของแรงดนทงสองทางดานอนพต
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 27
การวเคราะหวงจรขยายผลตางการวเคราะหวงจรขยายผลตางเมอความตางศกยระหวางจด ‘a’ และจด ‘b’ เปนศนย ดงนนแรงดน V3 ทจด ‘a’ และจด ‘b’ เทากนดวย
ab
V32
1
2
1
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 28
การวเคราะหการวเคราะหทโหนด a
และทโหนด b
ดงนน
จะได
02
3
1
23 =−
+−
RVV
RVV O
02
3
1
13 =+−
RV
RVV
2
3
1
23
2
3
1
13
RVV
RVV
RV
RVV O−
+−
=+−
( )211
2 VVRRVO −=
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 29
โหมดผลตางและโหมดอตราขยายรวมโหมดผลตางและโหมดอตราขยายรวม• หากเปนออปแอมปในอดมคต แรงดน VO = 0
เมอ V1 = V2
• แตในความเปนจรง VO = 0 แมวา V1 = V2
• เนองจากแรงดน VO ไมไดขนกบผลตางของแรงดนอนพตอยางเดยว แตขนอยกบคาเฉลยของแรงดนอนพต ซงเรยกวา สญญาณโหมดรวม (VC) ดวย
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 30
สญญาณโหมดรวมสญญาณโหมดรวม (Common Mode)(Common Mode)
สาหรบวงจรขยายผลตาง เนองจากคาผดพลาดของออปแอมปและตวตานทาน R1 และ R2 แรงดน VO จงเปนผลมาจากสมการ
221 VVVC
+=
2211 VAVAVO +=
อตราขยายของอนพตไมกลบเมออนพตกลบตอลงดน
อตราขยายของอนพตกลบเมออนพตไมกลบตอลงดน
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 31
กาหนดใหกาหนดให
Vd คอสญญาณโหมดตาง (Differential Mode)
Ad คออตราขยายของสญญาณผลตางของอนพต
Ac คออตราขยายของสญญาณโหมดรวม
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 32
จาก และ
จะได
แทน V1 และ V2 ลงใน
จะได
221 VVVC
+= )( 21 VVVd −=
dc
dc
VVV
VVV
2121
2
1
−=
+=
2211 VAVAVO +=
ccddO VAVAV +=
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 33
นนคอ
และ
( )2121 AAAd −=
21 AAAc +=
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 34
อตราสวนตดทงโหมดรวมอตราสวนตดทงโหมดรวม (Common(Common--Mode Rejection Ratio)Mode Rejection Ratio)
คอคาความไวของออปแอมปททางานเปนวงจรขยายผลตางเปรยบเทยบกบสญญาณโหมดรวม เรยกยอๆ วา CMRR
ออปแอมปเบอร 741 ม CMRR ตาสด 70 dB
c
d
AA
=CMRR
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 35
ตวอยางตวอยางจากวงจรตอไปน จงหาคาของ
1. แรงดนเอาตพต
2. สมการ VO เมอ Vc = 0 ถา R’/R = R2/R1
3. คา CMRR ถา R’/R ไมเทากบ R2/R1
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 36
,
1
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 37
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 38
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 39
ตวอยางตวอยาง
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 40
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 41
ตวอยางตวอยาง
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 42
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 43
วงจรขยายกาลงวงจรขยายกาลง (Power (Power AmpliferAmplifer))
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 44
ไอซขยายสญญาณเสยงภาคกาลงไอซขยายสญญาณเสยงภาคกาลง
20/11/51
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 45
Bridge Power Audio AmplifierBridge Power Audio Amplifier
241-309: Advanced Analog and Digital Systems 46