af y ejercicio en promoc de la salud mayo 2011
TRANSCRIPT
La A
ctiv
idad
Fís
ica
y el
Ej
erci
cio
en
la
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
Mila
gro
s A
gurt
o
Nu
tric
ion
ista
Co
nsu
lto
ra d
e M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
SOP
ENU
TX
Co
ngr
eso
de
Nu
tric
ión
V
III C
urs
o In
tern
acio
nal
de
Act
ual
izac
ión
en
Nu
tric
ión
May
o, 2
01
1
Cad
a añ
o,
se a
trib
uye
n 3
,2 m
illo
nes
de
mu
erte
s (a
pro
x. 6
% d
eto
das
las
mu
erte
s re
gist
rad
as)
a la
fal
ta d
e ac
tivi
dad
fís
ica.
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
s en
ferm
edad
es c
rón
icas
no
tra
nsm
isib
les
(Mo
scú
, 28
y 2
9
de
abri
l de
20
11
)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
errrrreeeeennn
cciiiaa
MMMMMMMiiiiiinnnnnnn
iisssttttteeeeeeeeeeeee
rrrrrrrrrrriiiiiiiaaaaaaaaaaaaal
MMMuuuu
nnnnnnnnnnnnnndddddddddd
iiiiiiiiiiiiiiaaaaaaaaallllll s
ob
ree
nffffee
rrmmmeeeddddd
addeeesss
ccccrrróóóó
nniicc
aass nn
ooo tt
rraann
ssmmiis
de
abri
l de
20
11
)
os
Agu
rto
tora
Mar
keti
ng
Nu
tric
ion
al
La S
alu
d -
OM
S
“El e
sta
do
co
mp
leto
de
bie
ne
sta
r fí
sico
, m
en
tal y
soci
al y n
o s
olo
la
au
sen
cia
de
en
ferm
ed
ad
”
•B
ajo
el m
od
elo
de
Lalo
nd
e, lo
s fa
cto
res
con
dic
ion
ante
s d
e la
sal
ud
en
la p
ob
laci
ón
se
u
bic
an e
n c
uat
ro d
imen
sio
nes
de
la r
ealid
ad
de
no
min
ad
as
“ca
mp
os
de
la
sa
lud
”:
-La
bio
logí
a h
um
ana
-Lo
s e
stil
os
de
vid
a
-El
am
bie
nte
-O
rgan
izac
ión
de
los
sist
emas
de
salu
d
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
•La
pro
mo
ció
n d
e la
sal
ud
co
nsi
ste
en p
rop
orc
ion
ar a
los
pu
eblo
s lo
s m
edio
s n
eces
ario
s p
ara
mej
ora
r su
sal
ud
y
ejer
cer
un
may
or
con
tro
l so
bre
la m
ism
a. P
ara
alca
nza
r u
n e
stad
o a
dec
uad
o d
e b
ien
esta
r fí
sico
, men
tal y
so
cial
u
n in
div
idu
o o
gru
po
deb
e se
r ca
paz
de
iden
tifi
car
y re
aliz
ar s
us
asp
irac
ion
es, d
e sa
tisf
acer
su
s n
eces
idad
es
y d
e ca
mb
iar
o a
dap
tars
e al
med
io a
mb
ien
te. (
1)
•La
sal
ud
se
per
cib
e p
ues
, no
co
mo
el o
bje
tivo
, sin
o
com
o la
fu
ente
de
riq
uez
a d
e la
vid
a co
tid
ian
a. (
2)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S.
“Ca
rta
de
Ott
aw
a”.
19
86
-P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Inte
rnac
ion
al s
ob
re la
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
(2)
Idem
Pre
-req
uis
ito
s p
ara
la s
alu
d
Las
con
dic
ion
es d
e vi
da
det
erm
inan
las
con
du
ctas
de
las
per
son
as
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
•Ed
uca
ció
n•
Eco
no
mía
•Pa
z•
Trab
ajo
•V
ivie
nd
a
OM
S.
“Ca
rta
de
Ott
aw
a”.
19
86
-P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Inte
rnac
ion
al s
ob
re la
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
Pro
mo
cio
nar
el c
on
cep
to
•U
na
bu
ena
salu
d e
s el
mej
or
recu
rso
par
a el
p
rogr
eso
per
son
al, e
con
óm
ico
y s
oci
al y
un
a d
imen
sió
n im
po
rtan
te d
e la
cal
idad
de
la v
ida.
Lo
s fa
cto
res
po
lític
os,
eco
nó
mic
os,
so
cial
es,
cult
ura
les,
de
med
io a
mb
ien
te, d
e co
nd
uct
a y
bio
lógi
cos
pu
eden
inte
rven
ir b
ien
en
fav
or
o
en d
etri
men
to d
e la
sal
ud
. El o
bje
tivo
de
la
acci
ón
po
r la
sal
ud
es
hac
er q
ue
esas
co
nd
icio
nes
se
an f
avo
rab
les
par
a p
od
er
pro
mo
cio
nar
la s
alu
d.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
OM
S.
“Ca
rta
de
Ott
aw
a”.
19
86
-P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Inte
rnac
ion
al s
ob
re la
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
Det
erm
inan
tes
de
la s
alu
d -
OM
S
La o
bse
rvac
ión
de
la r
ealid
ad (
la n
atu
rale
za t
al c
om
o e
xist
e)
y la
org
aniz
ació
n r
acio
nal
de
esas
ob
serv
acio
nes
par
a d
escr
ibir,
exp
licar
, pre
dec
ir, in
terv
enir,
co
ntr
ola
r y
mo
dif
icar
la r
ealid
ad e
s el
fu
nd
amen
to d
e la
cie
nci
a. E
sta
form
a d
e p
erci
bir
la r
ealid
ad y
, co
n e
lla, l
a ge
ner
ació
n d
e co
no
cim
ien
to, s
e ve
n n
eces
aria
men
te in
flu
enci
adas
po
r la
s co
nce
pci
on
es d
om
inan
tes
en
cad
a ti
emp
o y
luga
r, lo
s
lla
ma
do
s p
ara
dig
ma
s. E
sto
s p
arad
igm
as, c
on
su
s el
emen
tos
ob
jeti
vos
y su
bje
tivo
s, p
ost
ula
n m
od
elo
s y
valo
res
qu
e fo
rman
un
mar
co t
eóri
co y
pro
veen
un
a es
tru
ctu
ra c
oh
eren
te p
ara
ente
nd
er la
rea
lidad
.
Mila
gro
sA
gurt
o
Nu
tric
ion
ista
–C
on
sult
ora
Mar
keti
ng
Nu
tric
ion
al
Fact
ore
s in
div
idu
ales
y p
refe
ren
cias
en
es
tilo
s d
e vi
da
•La
Co
nd
uct
a d
el in
div
idu
o
•Su
s C
reen
cias
•Su
Val
ore
s
•El
bag
aje
his
tóri
co y
per
cep
ció
n
del
mu
nd
o
•Su
act
itu
d f
ren
te a
l rie
sgo
•La
vis
ión
de
su s
alu
d f
utu
ra
•Su
cap
acid
ad d
e co
mu
nic
ació
n y
m
anej
o d
el e
stré
s y
de
adap
taci
ón
y c
on
tro
l so
bre
las
circ
un
stan
cias
de
su v
ida
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
El s
op
ort
e so
cial
y la
s in
flu
enci
as
com
un
itar
ias
•Lo
s fa
cto
res
com
un
itar
ios
y
•D
e so
po
rte
soci
al
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
El s
op
ort
e so
cial
y la
s in
flu
enci
as
com
un
itar
ias
•La
pre
sió
n d
e gr
up
o
•La
inm
un
idad
de
mas
a
•La
co
hes
ión
y la
co
nfi
anza
so
cial
es
•La
s re
des
de
sop
ort
e so
cial
•O
tras
var
iab
les
aso
ciad
as a
l n
ivel
de
inte
grac
ión
so
cial
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Def
inic
ion
es
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
•A
ctiv
idad
Fís
ica:
Cu
alq
uie
r co
ntr
acci
ón
m
usc
ula
r q
ue
aum
ente
el g
asto
en
ergé
tico
po
r en
cim
a d
el r
epo
so
•Ej
erci
cio
: AF
estr
uct
ura
da
Frec
uen
cia,
Du
raci
ón
, In
ten
sid
ad
•D
epo
rte:
Invo
lucr
a co
mp
etic
ión
, m
ejo
ra d
esem
peñ
o
La in
acti
vid
ad
•La
inac
tivi
dad
fís
ica
es e
l cu
arto
fac
tor
de
ries
go
más
imp
ort
ante
en
lo q
ue
resp
ecta
a la
m
ort
alid
ad (
1).
•Se
est
ima
qu
e es
la c
ausa
pri
nci
pal
de
apro
xim
adam
en
te u
n:
–2
1%
a u
n 2
5%
de
los
cán
cere
s d
e m
ama
y d
e co
lon
–2
7%
de
los
caso
s d
e d
iab
etes
–A
lred
edo
r d
el 3
0%
de
la c
arga
de
card
iop
atía
is
qu
émic
a.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
La in
acti
vid
ad
•A
niv
el m
un
dia
l se
esti
ma:
–3
1%
(u
n 2
8%
de
ho
mb
res
y u
n 3
4%
de
mu
jere
s) d
e lo
s ad
ult
os
de
15
añ
os
y m
ayo
res
no
par
tici
pan
en
los
niv
ele
s re
com
end
ado
s d
e ac
tivi
dad
fís
ica
par
a re
du
cir
el r
iesg
o d
e EN
T, m
ejo
rar
la s
alu
d c
ard
iorr
esp
irat
ori
ay
óse
a y
dis
min
uir
el r
iesg
o d
e d
epre
sió
n.
–Lo
s d
ato
s so
bre
los
pat
ron
es d
e ac
tivi
dad
fís
ica
en
niñ
os
y jó
ven
es s
on
esc
aso
s; n
o o
bst
ante
, lo
s d
ato
s ex
iste
nte
s su
gier
en q
ue
el 8
0%
de
las
per
son
as e
ntr
e 1
3 y
15
añ
os
no
cu
mp
le c
on
las
reco
men
dac
ion
es d
e ac
tivi
dad
fís
ica
par
a su
gru
po
eta
rio
.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
La in
acti
vid
ad
•C
orr
elac
ión
Neg
ativ
a (M
atsu
do
)
–Ti
emp
o T
V y
vel
oci
dad
mu
scu
lar
–Ti
emp
o T
V y
fu
erza
MM
II
–Ti
emp
o T
V y
Po
ten
cia
aeró
bic
a (<
res
ist
CV
)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
La in
acti
vid
ad
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
•C
orr
elac
ión
po
siti
va:
–Ti
emp
o T
V y
ad
ipo
sid
ad
–<
velo
cid
ad
–<
fuer
tes
–<
resi
sten
cia
En t
emas
fí
sico
s
Ento
rno
s fa
vora
ble
s
•La
mej
or
man
era
de
alca
nza
r lo
s n
ivel
es
adec
uad
os
de
acti
vid
ad f
ísic
a, in
clu
ida
la
acti
vid
ad f
ísic
a d
e in
ten
sid
ad m
od
erad
a co
mo
ca
min
atas
dia
rias
y e
l uso
de
la b
icic
leta
co
mo
m
edio
de
tran
spo
rte,
es
med
ian
te u
n e
nto
rno
d
e ap
oyo
.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
Está
rec
on
oci
do
qu
e el
niv
el d
e p
arti
cip
ació
n d
e la
s p
erso
nas
en
ac
tivi
dad
esso
cial
es, p
erte
nec
er a
clu
bes
, in
tegr
ació
n fa
mili
ar y
red
es d
e am
ista
des
ejer
cen
un
pap
el d
eter
min
ante
en
la
pre
ven
ció
n d
e lo
s p
rob
lem
as d
e sa
lud
.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
El a
um
ento
de
la a
ctiv
idad
fís
ica
es
un
em
pre
nd
imie
nto
de
laso
cied
ad y
no
mer
amen
te
ind
ivid
ual
. Co
mo
tal
, exi
ge u
n
enfo
qu
eb
asad
o e
n la
po
bla
ció
n,
mu
ltis
ecto
rial
, in
terd
isci
plin
ario
ycu
ltu
ralm
ente
per
tin
ente
.
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
Situ
ació
n m
un
dia
l
Ento
rno
s q
ue
con
trib
uye
n a
b
ajo
s n
ivel
es d
e ac
tivi
dad
fís
ica
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
enve
jeci
mie
nto
d
e la
po
bla
ció
n
glo
ba
liza
ció
n
urb
an
iza
ció
n
ráp
ida
no
pla
nif
ica
da
Pers
on
as q
ue
vive
n e
nci
ud
ades
ten
gan
p
rofe
sio
nes
sed
enta
rias
, u
tilic
en m
edio
s d
etr
ansp
ort
e m
oto
riza
do
s y
no
rea
licen
act
ivid
ad
físi
ca e
n s
u t
iem
po
libre
.
Inte
rven
ció
n e
n e
l tra
baj
o
•La
OM
S d
efin
e q
ue
el lu
gar
de
tra
ba
jo “
de
be
ser
est
ab
leci
do
co
mo
un
o d
e l
os
en
torn
os
de
pro
mo
ció
n d
e l
a s
alu
d p
rio
rita
rio
s e
n e
l si
glo
21
” p
orq
ue
esto
infl
ue
nci
a el
bie
nes
tar
físi
co,
men
tal,
eco
nó
mic
o y
so
cial
y o
frec
e u
n
ento
rno
e in
frae
stru
ctu
ra id
eal p
ara
aum
enta
r el
alc
ance
de
la p
rom
oci
ón
de
la s
alu
d. L
os
lug
are
s d
e t
rab
ajo
ta
mb
ién
in
clu
ye
n
eje
rcic
ios,
alim
enta
ció
n a
dec
uad
a, c
esac
ión
d
e ta
bac
o y
man
ejo
act
ivo
del
str
ess.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Inte
rven
ció
n e
n e
l tra
baj
o
Rev
isio
nes
y m
eta-
anál
isis
pu
blic
ado
s (2
00
5 y
2
00
8)
qu
e ex
amin
aro
n la
lite
ratu
ra c
ien
tífi
ca
resp
ecto
de
los
luga
res
de
trab
ajo
sal
ud
able
s:
•R
evis
ión
de
13
est
ud
ios
(En
ero
, 20
04
): m
ost
ró
evid
enci
a re
spec
to a
la a
limen
taci
ón
, per
o s
in
evid
enci
a re
spec
to d
e la
act
ivid
ad f
ísic
a. (
1)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
Engb
ers
LH, v
an P
op
pel
MN
, Ch
in A
Paw
MJ,
Van
Mec
hel
enW
. Wo
rksi
te:
Pro
gram
as d
e p
rom
oci
ón
de
la s
alu
d c
on
cam
bio
s en
el m
edio
am
bie
nte
: un
a re
visi
ón
sis
tem
átic
a. A
mer
ican
Jo
urn
alo
f P
reve
nti
veM
edic
ine
2005
. Ju
l. 29
. (1)
:61-
70.
Inte
rven
ció
n e
n e
l tra
baj
o
•R
evis
ion
es a
ctu
aliz
adas
en
20
05
, Pel
leti
ern
otó
re
sult
ado
s cl
ínic
os
y d
e co
sto
s p
osi
tivo
s (1
)
•M
eta-
eval
uac
ión
de
56
est
ud
ios
(pu
blic
ado
s 1
98
2 y
2
00
5)
enco
ntr
ó e
stad
ísti
cam
ente
efe
cto
s si
gnif
icat
ivo
s en
la e
stra
tegi
a d
e lu
gare
s d
e tr
abaj
o
salu
dab
les,
hab
ien
do
red
uci
do
en
un
26
,8%
el n
ivel
d
e au
sen
tism
o p
or
enfe
rmed
ad, e
n u
n 2
6.1
% lo
s co
sto
s sa
nit
ario
s y
en u
n 3
2 %
la c
om
pen
saci
ón
de
cost
os
(2)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
Pelle
tier
KR
Un
a re
visi
ón
y a
nál
isis
de
estu
dio
s d
e co
sto
efe
ctiv
idad
de
pro
gram
as
com
pre
hen
sivo
s d
e p
rom
oci
ón
de
la s
alu
d y
ger
enci
amie
nto
de
la e
nfe
rmed
ad. J
ou
rnal
of
Occ
up
atio
nal
and
En
viro
nm
enta
lMed
icin
e 20
05 O
ct:
47 (
10):
105
1-8
.(2
) C
hap
man
LS.
“Me
ta-e
valu
atio
no
f w
ork
site
hea
lth
pro
mo
tio
nec
on
om
icre
turn
stu
die
s: 2
005
up
dat
e”
Am
eri
can
Jo
urn
alo
f H
ealt
hP
rom
oti
on
2005
Ju
l-A
g;19
(6):
1-1
1.
Inte
rven
ció
n e
n e
l tra
baj
o
•M
eta-
anál
isis
de
46
est
ud
ios
(pu
blic
ado
s en
tre
19
70
y
20
05
) en
con
tró
efe
ctiv
idad
sig
nif
icat
iva
en
ejer
cici
os
físi
cos,
hab
ilid
ad e
n e
l tra
baj
o y
bie
nes
tar
gen
eral
, ad
emás
de
red
ucc
ión
de
ause
nci
a p
or
enfe
rmed
ad (
1)
•M
eta-
anál
isis
de
22
est
ud
ios
(pu
blic
ado
s en
tre
19
97
-2
00
7)
det
erm
inó
qu
e la
s in
terv
enci
on
es e
n e
l lu
gar
de
trab
ajo
per
mit
iero
n r
edu
ccio
nes
en
dep
resi
ón
y
ansi
edad
(2
)
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
Kuo
pp
ala
J, L
amm
inp
äA
, Hu
sman
P.
Wo
rkh
ealt
hp
rom
oti
on
, jo
bw
ell-
bei
ng,
an
d s
ickn
ess
abse
nce
s-
a sy
stem
atic
revi
ewan
d m
eta-
anal
ysis
. Jo
urn
alo
f O
ccu
pat
ion
alan
d E
nvi
ron
men
tal
Med
icin
e 20
08 N
ov;
50
(11)
:121
6-2
7.(2
) M
arti
n A
, San
der
son
K, C
ock
erF.
Met
a-an
alys
iso
f th
eef
fect
so
f h
ealt
hp
rom
oti
on
inte
rven
tio
nin
th
ew
ork
pla
ceo
nd
epre
ssio
nan
d a
nxi
ety
sym
pto
ms:
Sca
nd
inav
ian
Jou
rnal
of
Wo
rkEn
viro
nm
ent
and
Hea
lth
2009
35
(1)7
-18.
D
isp
on
ible
en
: htt
p:/
/ww
w.s
jweh
.fi/
sho
w_a
bst
ract
.ph
p?a
bst
ract
_id
=129
5
Pla
n d
e ac
ció
n p
reve
nci
ón
y c
on
tro
l de
ENT
•El
Pla
n d
e ac
ció
n p
ara
la p
reve
nci
ón
y e
l co
ntr
ol d
e la
s EN
T (2
00
8)
inst
a a
los
Esta
do
s M
iem
bro
s a
pro
mo
ver
la a
ctiv
idad
fís
ica
med
ian
te la
imp
lem
enta
ció
n d
e ac
tivi
dad
es
con
bas
e:–
en la
s e
scu
elas
y la
fac
ilita
ció
n d
e en
torn
os
físi
cos
qu
e ap
oye
n u
n d
esp
laza
mie
nto
dia
rio
act
ivo
y
segu
ro
–se
guri
dad
en
el t
ran
spo
rte
–cr
eaci
ón
de
esp
acio
s p
ara
acti
vid
ades
rec
reat
ivas
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Los
ejes
est
raté
gico
s p
ara
la
pro
mo
ció
n d
e la
sal
ud
y lo
s ca
mb
ios
hac
ia e
stilo
s d
e vi
da
salu
dab
les:
1.
La p
rom
oci
ón
de
la
act
ivid
ad
fís
ica
y r
ecr
ea
tiv
a
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
2. L
a al
imen
taci
ón
sal
ud
able
3. L
a p
arti
cip
ació
n c
iud
adan
a4
. Lo
s en
torn
os
salu
dab
les
(viv
ien
da
com
o e
spac
io
nat
ura
l de
la v
ida
de
las
per
son
as)
5. L
os
amb
ien
tes
libre
s d
e h
um
o d
e ta
bac
o.
Ab
ord
ajes
seg
ún
los
ejes
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
alim
enta
ció
n,
acti
vid
ad
físi
ca, t
abac
o y
al
coh
ol
mu
jere
s,
niñ
os,
ad
ult
o
ma
yo
r,
jóv
en
es
y
ad
ole
sce
nte
s
en
torn
os
salu
da
ble
s
Lín
eas
Tem
átic
as
Pú
blic
o
Ob
jeti
vo
Peso
rel
ativ
o: E
stad
o d
e sa
lud
vs
gast
o
de
salu
d
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Fuen
te: D
ever
GE
. A
lan
“A
n E
pid
em
iolo
gic
al M
od
el fo
r H
ea
lth
Po
licy
An
aly
sis”
. So
c.In
d. R
es.1
976
vol.2
p.4
65.
EGO
-C
hile
Mila
gro
s A
gurt
o
Nu
tric
ion
ista
–C
on
sult
ora
Mar
keti
ng
Nu
tric
ion
al
Let’
sM
ove
-Es
tad
os
Un
ido
s
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
“Un
a b
ue
na
sa
lud
es
el m
ejo
r
recu
rso
par
a el
pro
gres
o
per
son
al, e
con
óm
ico
y s
oci
al y
u
na
dim
ensi
ón
imp
ort
ante
de
la c
ali
da
d d
e l
a v
ida
”
OM
S.
“Ca
rta
de
Ott
aw
a”.
19
86
-P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Inte
rnac
ion
al s
ob
re la
Pro
mo
ció
n d
e la
Sal
ud
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Car
ta d
e O
ttaw
a -
19
86
•Se
tra
ta p
or
tan
to d
e u
n c
on
cep
to p
osi
tivo
qu
e ac
entú
a lo
s re
curs
os
soci
ales
y p
erso
nal
es a
sí
com
o la
s ap
titu
des
fís
icas
.
•D
ado
qu
e el
co
nce
pto
de
salu
d c
om
o
bie
nes
tar
tran
scie
nd
e la
idea
de
form
as d
e vi
da
san
as, l
a p
rom
oci
ón
de
la s
alu
d n
o
con
cier
ne
excl
usi
vam
ente
al s
ecto
r sa
nit
ario
.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Car
ta d
e O
ttaw
a -
19
86
•Es
ta p
rim
era
Co
nfe
ren
cia
de
Ott
awa
po
ne
énfa
sis
en lo
s ca
mp
os
de
acci
ón
:
–p
olít
icas
pú
blic
as s
alu
dab
les
–am
bie
nte
s fa
vora
ble
s a
la s
alu
d
–ac
ció
n c
om
un
itar
ia
–h
abili
dad
es y
des
trez
as p
erso
nal
es
–re
ori
enta
ció
n d
el s
iste
ma
de
salu
d.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nalCar
ta d
e To
ron
to
par
a la
p
rom
oci
ón
de
la
acti
vid
ad f
ísic
a,
un
llam
ado
gl
ob
al p
ara
la
acci
ón
-2
01
0
Mila
gro
s A
gurt
o
Nu
tric
ion
ista
–C
on
sult
ora
Mar
keti
ng
Nu
tric
ion
alDo
cum
ento
co
mp
lem
en
tari
o
a la
Car
ta d
e To
ron
to -
20
10
Evid
enci
as
•Ex
iste
un
a es
trec
ha
rela
ció
n d
e re
spu
esta
en
tre
la
acti
vid
ad f
ísic
a y
la d
ism
inu
ció
n d
e ri
esgo
s d
e en
ferm
edad
es c
ard
iova
scu
lare
s y
dia
bet
es s
i se
pra
ctic
an 1
50
min
uto
s d
e ac
tivi
dad
po
r se
man
a.•
Las
pru
ebas
tam
bié
n in
dic
an q
ue
la p
ráct
ica
dia
ria
de
acti
vid
ad f
ísic
a d
ura
nte
30
a 6
0 m
inu
tos
red
uce
si
gnif
icat
ivam
ente
el r
iesg
o d
e cá
nce
r d
e m
ama
y d
e co
lon
.•
La a
ctiv
idad
fís
ica
tam
bié
n c
on
trib
uye
a e
vita
r el
au
men
to d
e p
eso
no
sal
ud
able
y e
s im
po
rtan
te p
ara
mej
ora
r y
man
ten
er la
cal
idad
de
vid
a y
la
ind
epen
den
cia
en a
du
lto
s m
ayo
res.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
Evid
enci
as
•La
act
ivid
ad f
ísic
a es
tá in
flu
enci
ada
po
r p
olít
icas
y
prá
ctic
as e
n s
ecto
res
com
o e
l tra
nsp
ort
e, e
l dep
ort
e, la
ed
uca
ció
n, e
l med
io a
mb
ien
te y
el d
iseñ
o u
rban
o, y
p
or
fact
ore
s ex
tern
os
com
o la
ind
ust
ria
y lo
s m
edio
s d
e co
mu
nic
ació
n.
•To
das
las
pru
ebas
so
bre
los
cam
bio
s en
los
háb
ito
s d
e ac
tivi
dad
fís
ica
mu
estr
an q
ue
la c
reac
ión
de
un
en
torn
o
de
apo
yo, e
l su
min
istr
o d
e in
form
ació
n a
dec
uad
a y
un
a am
plia
acc
esib
ilid
ad s
on
fac
tore
s cr
ític
os
par
a in
flu
enci
ar e
l cam
bio
de
com
po
rtam
ien
to,
ind
epen
die
nte
men
te d
el c
on
text
o.
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
Áre
as d
e ac
ció
n p
ara
pro
mo
ció
n d
e A
F
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Escu
elas
Polít
ica
de
tran
spo
rte
Dis
eño
urb
ano
Ate
nci
ón
pri
ma-
ria
de
salu
d
Co
nci
enti
zaci
ón
p
úb
lica
y m
edio
s
Pro
gram
as q
ue
incl
uya
n a
la
com
un
idad
Sist
emas
de
pro
gram
as d
e d
epo
rtes
(1)
OM
S. P
rim
era
Co
nfe
ren
cia
Min
iste
rial
Mu
nd
ial s
ob
re m
od
os
de
vid
a sa
no
s y
luch
a co
ntr
a la
sen
ferm
ed
ades
cró
nic
as n
o t
ran
smis
ible
s (M
osc
ú, 2
8 y
29 d
e ab
ril d
e 20
11)
¿Có
mo
?
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Co
ncl
usi
on
es
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Hay
un
a co
nsp
irac
ión
a
favo
r d
el
sed
enta
rism
o!!
!!
Co
ncl
usi
on
es
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
MMMMMiiiilllllaa
ggrroo
ss AA
gurtt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Co
ncl
usi
on
es
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
lagr
os
Agu
rto
La v
acu
na
con
tra
mu
chas
en
ferm
edad
es
es la
act
ivid
ad
físi
ca y
el
ejer
cici
o
Rec
ord
ar
•U
n d
elga
do
se
den
tari
o t
ien
e m
ás r
iesg
o d
e en
ferm
edad
qu
e u
n
gord
o a
ctiv
o.
•N
o s
e t
rata
só
lo d
el
ali
me
nto
sin
o D
EL
MO
VIM
IEN
TO
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Pa
ra m
ed
ita
r…
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal
Mila
gro
s A
gurt
oN
utr
icio
nis
ta –
Co
nsu
lto
ra M
arke
tin
g N
utr
icio
nal