ใครบอกวา “เดกพเศษ” พฒนา

ไมได

“เดกพเศษ” หรอถาใหเรยกกนเตมๆกคอ “เดกทมความตองการพเศษ” (Children with Special Needs) หมายถง เดกทมความบกพรองและขอจ ากดในดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา กระทรวงศกษาธการไดก าหนดประเภทและหลกเกณฑของคนพการทางการศกษา มดงตอไปน 1. บคคลทมความบกพรองทางการเหน 2. บคคลทมความบกพรองทางการไดยน 3. บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา 4. บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ 5. บคคลทมปญหาทางการเรยนร 6. บคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษา 7. บคคลทมปญหาทางพฤตกรรม หรออารมณ 8. บคคลออทสตก 9. บคคลพการซอน ในปจจบนสงคมไทยเปดกวางและยอมรบในเรองของเดกพเศษมากขน เพราะแทจรงแลวหากศกษา

ถงวธการอยรวมและพฒนาศกยภาพของเดกพเศษอยางจรงจง จะพบวาเดกพเศษนนสามารถพฒนาได แตตองมการพฒนาอยางถกตองและตอเนอง ดงน 1. ดแลดวยรก ผเขยนเชอวาพอแมทกคนทมลกเปนเดกพเศษยอมจะมความวตกกงวล ความเครยด อกทงความเบอหนายไมมากกนอยรวมอยดวย แตอยาลมวาความรกนนเปนเหมอนยาวเศษทมพลงแหงความอบอน ทชวยสรางความมนคงในจตใจใหกบเดก ซงเปนสงทชวยเสรมแรงกาวแรกทจะท าใหเดกพเศษไดรบการพฒนาใหไดผลดยงขน 2. ฝกทกษะการชวยเหลอตนเอง เปนทกษะพนฐานทตองสอนใหเดกพเศษท าใหได ซงคณพอคณแมอาจจะตองใชความอดทนมากในชวงแรกๆ ทกษะพนฐานทตองฝกใหกบเดกพเศษนนสามารถท าไดดวยตนเอง ไดแก การอาบน า การแปรงฟน การแตงตว การรบประทานอาหาร ซงเมอเทยบกบเดกปกตทวไปแลว ในการฝกใหเดกพเศษรจกการดแลชวยเหลอตนเองขนพนฐานเหลาน คงจะตองใชเวลานานและตองฝกใหท าซ าๆบอยๆ คณพอคณแมอยาเพงเบอหนายหรอถอดใจยอมแพเสยกอนจะฝกไดส าเรจ เพราะการฝกใหเดกพเศษชวยเหลอตนเองไดดนนนอกจากจะชวยเพมความมนใจใหกบเขาแลว ยงท าใหเขาไมตองเปนภาระกบคนอนอกดวย

3. ฝกทกษะทางดานสตปญญา คณพอคณแมควรฝกใหเดกพเศษไดเรยนรในการสอสารกบผอนตามระดบสตปญญาของเดก ทงในเรองภาษาทาทาง ภาษาพด การอานและการเขยน อกทงในเรองของการนบจ านวนบวก ลบ คณ หาร นอกจากน การใหเดกพเศษไดท ากจกรรมเสรมทกษะ อยางเชน กจกรรมศลปะ ไมวาจะเปนการวาดรป ระบายส ปนแปงโด ประดษฐสงของจากวสดเหลอใช จะชวยพฒนาความคดสรางสรรคและจนตนาการของเดกไดเปนอยา งด หรอการใหเดกพเศษไดท ากจกรรมดนตร เชน รองเพลง เคลอนไหวรางกายตามจงหวะดนตร เลนเครองดนตร ซงนอกจากจะชวยสงเสรมความคดสรางสรรคของเดกไดดแลว ยงชวยพฒนาอารมณและกลอมเกลาจตใจของเดกใหออนโยนอกดวย จากประสบการณสวนตวทตองเกยวของใกลชด กบเดกพเศษมาตลอด ไดพบวาเดกพเศษทกประเภทสามารถพฒนาไดเพยงแตคณพอคณแมตองใจเยน อดทนและทองคาถาไวในใจเสมอวา “เราตองส”อกทงคณพอคณแมตองมความรกและเขาใจกนและกนใหมากๆ คอยเปนก าลงใจใหกน อยาทอแท อยาโทษตนเอง อยาโทษกนหรอโทษสงใดวามาท าใหลกของเราเปนเชนน แตใหท าหนาทของความเปนพอและแมของเขาอยางดทสดในการดแลใหความรกและความอบอน ฝกใหเขามทกษะในการชวยเหลอตนเอง สงเสรมใหเขาไดท ากจกรรมทพฒนาสตปญญารอบดาน เพอทเขาจะมชวตด าเนนอยในโลกน ไดอยางมความสขและไมเปนภาระของใคร กอนจบผเขยนอยากจะฝากค าพดของคณแมทานหนงทพดถงลกทเปนดาวนซนโดรมวา “แมวาบางครงจะเหนอยและทอแท แตกไมเคยนอยใจหรอเสยใจแมแตครง

เดยวทมลกทเปนแบบน และดวยความรกของแมคนนกจะเลยงดลกใหเตบโตและใชชวตอยในสงคมนไดอยาง มความสข และไมใหมใครมารงแก เพราะไมวาลกจะเปนอยางไร ลกกคอดวงใจของแมเสมอ” อางองทมา : ASTV ผจดการออนไลน โดยดร.แพง ชนพงศ สบคนโดย นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ บทความประจ าเดอนกมภาพนธ 2558

การปองกนการตดยาเสพตด

ปองกนตนเอง ไมใชยาโดยมไดรบค าแนะน าจากแพทย และจงอยาทดลอง เสพยาเสพตดทกชนดโดยเดดขาด เพราะตดงายหายยาก

ปองกนครอบครว ควรสอดสองดและเดกบคคลในครอบครว หรอทอยรวมกน อยาใหเกยวของกบยาเสพตด ตองคอยอบรมสงสอนใหรถงโทษและภยของยาเสพตด หากมผเสพยาเสพ ตดในครอบครวจงจดการใหเขารกษาตวทโรงพยาบาล

ปองกนเพอนบาน โดยชวยชแจงใหเพอนบานเขาใจถงโทษและภยของยาเสพตด โดยมให เพอนบาน รเทาไมถงการณ ตองถกหลอกลวง และหากพบวาเพอนบานตด ยาเสพตดจงชวยแนะน าใหไปรกษาตวทโรงพยาบาล

ปองกนโดยใหความรวมมอกบทางราชการ เมอทราบวาบานใด ต าบลใดมยาเสพตดแพรระบาด ขอใหแจงเจาหนาท ต ารวจทกแหงทกทองททราบ

ยาเสพตดปองกนได

1. ปองกนตนเอง ท าไดโดย..

ใครบอกวา “เดกพเศษ”

พฒนาไมได

• •

ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4

จงหวดตรง

ในสภาพไทยทเปนอยตอนนบบคนใหคนตองแขงขนกนมากขน และเลยไปถงความคาดหวงของคน เปนพอ เปนแมทตองการใหลก ๆ ของตวเองตองเปนท 1 กระทงเคยวเขญใหเรยน เรยน และเรยนหนงสอตงแตอายยงนอย รหรอไมวาการท าเชนนท าใหคณพลาดสงทดทสดในชวต ไปอก 1 อยาง

ซง พญ.อมพร เบญจพลพทกษ ผอ.สถาบน ราชานกล บอกวา การเรยนรของเดกเลกไมเกนระดบมธยมศกษาตอนตนลงมา เกดจากกระบวนการเลนมากทสดถง 80-90% การเรยน ก ไก ข ไข เปนเพยงสวนเลก ๆ สวนหนงเทานน

การทพอ แมเคยวเขญ ใหเดกเรยนพเศษมาก ๆ จนแทบจะเรยนอยางเดยว เดกหลายคนจะตอตานตงแตแรกดวยการแสดงความกาวราว เกดขดแยง และปฏเสธกนและกนในครอบครวตงแตอายนอย ๆ สวนเดกทยอมเรยนตามความคาดหวงของพอแมเขาจะเปนเสมอนหนยนต ไมไดม ความเปนตวของตวเอง ไมไดมความคดรเรมสรางสรรค จนเกดความเบอหนายและมจ านวนไมนอย ละทงการเรยนกลางคนแมจะอยในสถานศกษาทดและ มชอเสยง เปนปรากฏการณพอแมรงแกฉนทพบไดมากในตอนน

เพราะฉะนน พญ.อมพร ไดบอกวธพฒนาระดบสตปญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ ( EQ) ใหเหมาะสมตามชวงวยของเดก ๆเหมาะสมตามชวงวยของเดก ๆ นนคอการเลนอยางงาย ๆ กบลกนอยไดตงแตทเขายงเปนทารก ดวยการอมลกชชวนชมนก ชมไม พรอมกบ อธบายวาใบไมสเขยว ดอกไมสแดง ดอกไม 1 ดอก 2 ดอก 3 ดอก ซงการนบเชนนเปนการเลน การพดคยได หรอแมแตการเอาเศษกระดาษหรอสอโฆษณาแผนพบตาง ๆ ทมรปราง สสนแตกตางกน มาชชวนใหลกดความเหมอน หรอความแตกตาง อาจจะ ฉกกระดาษเปนชนแลวเอามาตอกนเปรยบเสมอนเปนจกซอวราคาถก การเลนพบกระดาษ การเปากระดาษให ฟงกระจายเหลานเปนการเลนทไมมราคา แตมแกนส าคญคอเปนของเลนทมชวต คอคณพอ คณแม

ทงนอยาลมเรองการเลนตองนกถงความปลอดภย และสมวยกบเดก เพราะพอแมจ านวนไมนอยจะคดวาลกของตวเองเกงมาก ฉลาดมากตองเลนอะไรทยากไวกอน แตนจะเปนการสรางความหงดหงดร าคาญใหเดก พอ แมจะตองสรางโอกาส และคลอยตามความสนใจของเดก อยากเลนอะไรเรากตามเขาไป เรอย ๆ ใหเขาไดประสบความส าเรจในการเลนกบสงทตาง ๆ ซงระหวางทเดกคลอยตามสงนน สงนนนแหละคอการเรยนร ทส าคญพอแมควรปลกฝงคณธรรม การสรางนสยทดงาม เสรมเขาไปผลดกบการแสดงความชนชมยนดใหกบเดก และใชเวลาอยางสม าเสมอในการเลน เพอใหการเลนนนมประสทธภาพสงสด ทงความรก ความผกพนกนในครอบครว

อยางไรกตามดวยสภาพสงคมไนปจจบนเราจะพบวาพอ แม ผปกครองตองออกไปท างานนอกบาน

จงมอยางไรกตามดวยสภาพสงคมไนปจจบนเราจะพบวา พอ แม ผปกครองตองออกไปท างานนอกบานจงม ความจ าเปนตองพาลกมาฝากเลยงทศนยเดกเลกบางคนตองปลอยลกใหหางจากอกตงแตพนระยะ 3 เดอน หลงคลอด เราปฏเสธความจรงนไมได ถงแมอยากจะให

พอแมใชเวลากบลกมากทสด ดงนนสงส าคญคอพอแมมความร มความเขาใจ และมเวลาทนอยลงตองมคณภาพมากขน

อยากงวลการเรยนหนงสอของลกนอยมากจน ละทงชวงเวลาทองของการเรยนรจากการเลนไป แลวสงเดกเลก ๆ แคอนบาลไปกวดวชา เตรยมตวเขาโรงเรยนด ๆ

คณจะไดเหนความตนเตนของเขาในชวงแรก ๆ แตเมอเวลาผานไป เดกจะเรมเบอหนายกระบวนการเรยนรทงหมด กลายเปนความเฉยชา ความกดดน และตรงนอาจจะท าใหคณตองชดเชยกบปญหาทางอารมณของเดกอยางคดไมถง แมจะสามารถบ าบดรกษา แตตองใชเวลามากมาย และแนนอนสงของทผานการซอม ยอมไมสวยงามเทากบ การสรางใหงดงามตงแตแรก ทส าคญจตใจของมนษย ยากยงกวานน

อางองทมา : เวบไซตกรมสขภาพจต ภาพประกอบจากอนเทอรเนต สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ

ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนมนาคม 2558

เพมเพม ""ไอคว-อควไอคว-อคว`เจาตวเจาตว

เลก เลก ดวยการเลนดวยการเลน

ศนยการศกษาพเศษ เขตศนยการศกษาพเศษ เขต

การศกษา 4การศกษา 4

จงหวดตรงจงหวดตรง

คมอชวยพอแมแกปญหาพฤตกรรมของลก

ปญหาพฤตกรรม เปนรปแบบของพฤตกรรมทไมเปนทยอมรบของสงคมหรอเบยงเบนไปจากเกณฑปกตและพฤตกรรมนนเปนทหนกใจตอพอแมผเลยงด หรอเปนสงทกระท าแลวกอใหเกดปญหากบตงเองและผอน โดยรบกวนการเรยนร ขดขวางไมใหผอนท าในสงทตองการแยกตวจากสงแวดลอมหรอเปนอนตราย การพจารณาตดสนวาพฤตกรรมใดเปนปญหาหรอไม ใชอายความถ ระยะเวลา ความรนแรง สถานการณ และความเบยงเบนจากปกต หรอ ปกตวสยของกลมในการเกดพฤตกรรมเปนตวตดสน ซงสวนใหญสงคมและครอบครวจะเปนผก าหนดมาตรฐานทแนนอนในการบอกวาอะไรเปนปญหา เนองจากแตละครอบครวมความแตกตางในการยอมรบพฤตกรรมทแตกตางกน สงทเปนทยอมรบหรอมองวาไมเปนปญหาในครอบครวหนง อาจจะไมเปนทยอมรบหรอเปนปญหาในอก

ครอบครวหนง ซงในชวงกอนถงวยเขาโรงเรยนเดกจะอยกบผปกครองเปนสวนใหญ ดงนนจงเปนสทธและความรบผดชอบของผปกครองทจะบอกวาพฤตกรรมของลกกอใหเกดปญหาหรอไม พฤตกรรมเกดขนไดอยางไร พฤตกรรม เกดจากการเรยนรและถกควบคมโดยผลทตามมาหลงพฤตกรรมนน พฤตกรรมใดกตามทไดรบการเสรมแรงมกจะถกท าซ า แตเมอแรงเสรมหยดไปพฤตกรรมนนกจะออนแรงลงและไมแสดงพฤตกรรมนนอกในทสด

อยางไรถงเรยกวาการปรบพฤตกรรม การปรบพฤตกรรม หมายถง วธการทใชในการลดพฤตกรรมทไมเหมาะสม เพมหรอคงพฤตกรรมทเหมาะสมไวและสรางพฤตกรรมใหมใหเกดขน โดยใชหลกการเรยนรเพอกอใหเกดพฤตกรรมดานบวก เมอตองเปลยนพฤตกรรมของเดก ดงนนการปรบพฤตกรรมจงไมไดสนใจเพยงเฉพาะพฤตกรรมทไมเหมาะสมเทานนแตยงใหความสนใจกบพฤตกรรมทเหมาะสมซงตองพฒนาใหดขน หรอใชแทนทพฤตกรรมทไมเหมาะสมนน เชน การเปลยนพฤตกรรมกาวราวของเดกไปสพฤตกรรมทสรางสรรค การสอนเดกทไมมภาษาพดใหสอความหมายเพอลดปญหาพฤตกรรมไมดทเกดขน เนองจากไมมใครเขาใจความตองการ เปนตน ดงนนเทคนคการปรบพฤตกรรมจงประกอบไปดวยเทคนคการลดพฤตกรรมทไมเหมาะสม การเพมพฤตกรรมทเหมาะสมและการสอนใหเกดพฤตกรรมใหม หลกทวไปในการปรบพฤตกรรม หลกการปรบพฤตกรรมนนอาศยทฤษฎการเรยนรมาประยกต โดยมหลกการพนฐานวาการเรยนรจะม

ประสทธภาพ เดกตองมความตองการเรยน และเดกจะตองการเรยนกตอเมอผลของพฤตกรรมนนท าใหเกดความพงพอใจ เมอเดกพงพอใจเดกกจะกระท าพฤตกรรมนนซ า ในทางตรงกนขามถาผลของพฤตกรรมนนไมเปนทพอใจเดกกจะหลกเลยงไมท าพฤตกรรมนนอก เมอมการปรบพฤตกรรมอยางสม าเสมอเดกจะเกดการเรยนรจนฝงแนนเปนรปแบบของพฤตกรรม

วธการปรบพฤตกรรม ในการปรบพฤตกรรม มวธตามขนตอนดงน 1. เลอกพฤตกรรมทตองการ โดยผปกครองเลอกพฤตกรรมเพยงพฤตกรรมเดยว เนนเฉพาะพฤตกรรมทเหนชดเจนมความถของการเกดพฤตกรรมมากและมผลกระทบมาก เชน พฤตกรรมแกลงเพอนเพราะเปนพฤตกรรมทเหนไดชดเจนและมผลกระทบมาก เนองจากท าใหเพอนๆ ไมอยากเลนดวย ถกครดและกอใหเกดผลกระทบทท าใหเดกไมอยากเขากลม แยกตว เลนคนเดยว เปนตน 2. วเคราะหพฤตกรรมทตองปรบ โดยสงเกตวาอะไรกระตนใหเกดพฤตกรรม โดยดจากชวงเวลา สถานท เหตการณและบคคลทเกยวของกบพฤตกรรม รวมทงความถของการเกดพฤตกรรม 3. ตงเปาหมายในการปรบพฤตกรรม โดยแยกแยะพฤตกรรมออกเปนพฤตกรรมยอยๆ และเรมฝกจากงายไปยาก เชน การฝกการขบถาย ตองเรมจากเดกเขาใจค าสงสนๆ บอกไดวารสกปวดนงกระโถน นงโถสวมได เปนตน การตงเปาหมายตองไมสงเกนความสามารถของเดก คอยๆ ฝกไปทละขน หากพอแมมความเขาใจพฒนาการตามวย เขาใจธรรมชาตของลกจะชวยใหการตงเปาหมายเปนไปอยางเหมาะสม 4. เลอกเทคนคตางๆ ในการปรบพฤตกรรม ไดแก

1.) การจงใจใหท าพฤตกรรมทตองการ การจงใจใหเดกลงมอท าพฤตกรรมเปนสงทพอแมตองพฒนาตนเอง พอแมหลายคนใชการพด สงใหเดกท า แตขนาดน าหนก ขาดทาทางทชกจงท าใหเดกไมท าในสงทพอแมตองการ เมอเดกไมท าตามกท าใหพอแมอารมณเสย ตามมาดวยการใชอารมณและการบงคบ ซงท าใหเดกตอตานและน าไปสซงท าใหเดกตอตานและน าไปสปญหาพฤตกรรมอนๆ ในทสด การจงใจท าไดหลายวธ ดงน การใชเหตผล โดยใหเหตผลทเหมาะสมตามวย เดกเลกใชเหตผลสนๆ งายๆ เมอลกเรมโตขนพอแมฝกตวเองใหพดกบลกอยางมเหตผลมากขน รบน าความคดเหนของลกอธบายใหเหนผลทจะเกดตามมา การพดอธบายควรใหเวลาพอสมควร อาจนงลงพดคยกน สบตาขณะทพดดวย หลกเลยงการพร าบน การใชทาทางจงใจ โดยเฉพาะเดกเลกตองจงใจเดกดวยการจบมอใหท า เชน บอกใหลกอาบน า ตองจงมอเขาหองน า ถอดเสอผา ชวยดใหอาบน า เมอเดกท าไดดขนพอแมกลดการชวยเหลอลง มทาทเอาจรงเอาจง เวลาปรบพฤตกรรม พอแมตองมความปลอดโปรง เมอบอกใหเดกท าอะไรตองมน าเสยงทาทางจรงจงอยางทพด ไมใชอารมณ ไมใชค าพดรนแรง เมอเดกไมท าตองมวธทจะแกปญหา ท าใหเปนสงทนาสนกนาสนใจ ทาทางของพอแมทกระฉบกระเฉง ไมเครงเครยดจะท าใหกจกรรมทตองท านาสนใจขนแมแตกจวตรประจ าวน เชน การอาบน า แปรง-ฟน หากพอแมท าใหสนกสนานขนจะจงใจเดกไดมากขน การเบนความสนใจ ใชในกรณทเดกก าลงสนใจในบางสงทไมเหมาะสม เนองจากการหยดทนททนใดอาจท า

ใหเดกรสกหงดหงดคบของใจจงควรมกจกรรมทดแทนทจะชวยใหเดกหนมาสนใจสงอนทเหมาะสมกวาแทน 2.) การใหแรงเสรมทางบวก เปนการใหรางวลเมอเดกท าพฤตกรรมทตองการ เพอใหเดกเกดความพงพอใจ และอยากท าพฤตกรรมนนซ า โดยมหลกการดงน ควรใหแรงเสรมทนททเดกแสดงพฤตกรรมทตองการ เลอกแรงเสรมซงเปนสงทเดกชอบหรอพงพอใจ การใหค าชมเชยตองเหมาะสมกบความจรง และพดใหชดเจนวาพอใจ ควรเลอกแรงเสรมทไมใชสงของเขามาแทนทแรงเสรมเดม เมอเดกเรมพฤตกรรมไดอยางสม าเสมอ ควรลดแรง

เสรมลง และใหแรงเสรมในพฤตกรรมใหมหรอพฤตกรรมทยากขน วธใหแรงเสรมทางบวก คอ การใหความสนใจ โดยพอแมใหความสนใจแกพฤตกรรมทเหมาะสมของเดก ดวยการพดคย ทกทาย ยม สมผส กอด ซงเปนแรงเสรมทใชไดผลดมากในตวเดก การใหค าชมเชย ค าพดและทาทางของพอแมทชนชมพฤตกรรมของลก จดวาเปนแรงเสรมทมประสทธภาพมาก การมองพฤตกรรมทดเลอกใหค าชมเชย แสดงใหเหนความยอมรบของพอแมในตวลกท าใหลกมก าลงใจท าในสงทด และ การใหรางวล ซงมหลายวธ เชน ใหสงของทเดกชอบ ใหเปนดาวสะสม ใหท ากจกรรมท เดกชอบ หรอใหสทธพเศษ เชน ไปงานวนเกดบานเพอน เปนตน 3.) การใหแรงเสรมทางลบ การใหแรงเสรมทางลบเปนการลงโทษเพอหยดพฤตกรรมทไมตองการ ซงการ

ใชการลงโทษตองมความระมดระวง เนองจากมผลกระทบตอจตใจของเดกโดยเฉพาะ การใชความรนแรงซงอาจหยดพฤตกรรมหรอท าใหเดกยอมท าตามไดชวคราว แตจกลบไปท าพฤตกรรมเดมอกในทสด วธใหแรงเสรมทางลบ การหยดใหความสนใจ เมอเดกมพฤตกรรมทไมเหมาะสมพอแมควรจะลดการใหความสนใจในพฤตกรรมนน ขอควรระวงคอ พอแมไมควรโกรธเดกจนไมสนใจ ไมรบรเดกไปทกเรองหรอเฉยเมยกบเดกเปนเวลานาน เชน โกรธมะพดกบลก 4 วน เปนตน การใชเวลานอก เลอกใชเวลาทเดกวนวายมาก ควบคมตนเองไมได โดยแยกใหเดกไปอยตามล าพงโดย นงนงๆ ไมใหท าอะไร และก าหนดเวลาใหเหมาะสม การใชเวลานอกเพอการลงโทษจะไมไดผลถาแยกเดกออกไปแลวยงใหเลนหรอท ากจกรรมอนๆ ได การงดสทธบางอยางทควรได โดยเฉพาะเดกทชอบแยกตวเอง เปนการลงโทษโดยตดสทธทควรได เชน งดเลนเกมในวนเสาร การตดสทธตองพอเหมาะกบความผดไมรนแรงเกนไป และไมใชการขเดกโดยไมสามารถตดสทธไดอยางทคาดโทษไว การต เปนการลงโทษทใชไดเมอมการตกลงบทบาทลงโทษไวกอน และตองบอกเดกใหทราบถงเหตผลทท าใหเขาตองถกลงโทษ การตดวยอารมณเปนสงทพอแมตองระมดระวงและตองแนใจวาจะสามารถควบคมอารมณตนเองใหได

อางองทมา : โดย..สถาบนราชานกล สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนกรกฎาคม 2558

อคว...การพฒนาสวฒภาวะทางอารมณ คว (EQ) มาจากค าเตมวา Emotional Quotient เมอแปลเปนไทย มชอเรยกหลายแบบ เชน ความฉลาดทางอารมณ เชาวอารมณ หรอวฒภาวะทางอารมณ อคว อาจไมใชเรองใหมนก แตเพงไดรบความสนใจอยางกวางขวางในชวงไมกปมาน เหตผลทส าคญอาจเปนเพราะวา ไอคว ( IQ) หรอระดบสตปญญาเพยงอยางเดยว ไมสามารถตอบค าถามในเรองการท าใหบคคลประสบความส าเรจ หรอมความสขในชวตได

แดเนยล โกลแมน ( Daniel Goleman, 1995) นกจตวทยาจากมหาวทยาลยฮาวารด ไดเขยนหนงสอ “Emotional Intelligence” และใหความหมายของอควไววา เปนความสามารถหลายดาน ไดแก การน าพาตนเองไปสเปาหมาย การควบคมความขดแยงของตนเอง การรอคอยเพอใหไดผลลพธทดกวา มความเหนอกเหนใจ

ผอน การจดการกบอารมณ ความไมสบายใจตางๆ และการมชวตอยดวยความหวง เขาไดกลาวถงลกษณะของคนทม อควสง ไวดงน * การตดสนใจทด * ควบคมอารมณตนเองได * มความอดทน อดกลน * ไมหนหนพลนแลน * ทนตอความผดหวงได * ไมยอทอ หรอยอมแพงาย * มพลงใจทจะฝาฟน ตอสกบปญหาในชวตได * จดการกบความเครยดได * เขาใจอารมณ ความรสกของผอน * เขาใจสถานการณทางสงคม อควด หรอไมด ขนอยกบปจจยหลายอยาง ทงเรองของพนอารมณ การเลยงด และสภาพแวดลอม เดกทมพนอารมณเปนเดกเลยงงาย กเสมอนมทนส ารองของชวตตดตวมามาก ทนตอแรงกระแทกกระเทอนไดมาก สวนเดกทมพนอารมณเปนเดกเลยงยาก ปรบตวยาก กเสมอนมทนส ารองตดตว มานอย มความเปราะบางมาก กตองฝกฝนมากหนอย

การเลยงดทเหมาะสมตามพนอารมณของเดก จะเปนปจจยสงเสรม กลอมเกลา พฒนาใหเดกมอควทดได นอกจากนสภาพแวดลอมรอบตวเดกกมอทธพลตอการพฒนาอควเชนกน เดกทอยทามกลางความขดแยง เตมไปดวยความหวาดกลว ยอมเปนการยากทจะมการพฒนาอควทด

หลกส าคญในการพฒนาอควคอ การพฒนาใหรบรและเขาใจอารมณ ความรสก ของตนเอง สามารถจดการกบอารมณไดอยางเหมาะสม รบรและเขาใจอารมณ ความรสก ของผอน สามารถรกษาสมพนธภาพทดตอกนไวได

ผทมอควด ยอมสงผลดตอตนเอง ครอบครว และผคนรอบขาง สามารถด าเนนชวตอยางเขาใจ และมความสข สามารถมความสมพนธทดตอบคคลรอบขาง น ามาซงความนบถอตนเอง การยอมรบจากผอน ความรวมมอ ความส าเรจในชวต และความสงบ ความสขในจตใจ แนวทางพฒนาอารมณ 1) เขาใจพนอารมณของลก และการปรบการเลยงดใหเหมาะสม ค าถามทวา “ ท าไมเลยงลกทกคน วธเดยวกนหมด ถงมนสยแตกตางกนมากมาย ” ค าตอบหนงทพอจะตอบค าถามนได คอเรองของพนอารมณ เดกแตละคนมพนอารมณทแตกตางกน โดยหลกใหญๆ แบงไดเปน 3 แบบ คอ เดกเลยงงาย เดกเลยงยาก และเดกปรบตวยาก

เมอเขาใจวาลกของเรามพนอารมณแบบใด กพยายามปรบวธการเลยงดใหเหมาะสมกบพนอารมณของเดก แตไมถงกบตองตามใจเดกทกอยาง สงแรกทตองปรบคอ ความคาดหวงของพอแมเอง ถาจะไมใหพอแมคาดหวงในตวลกเลยกคงเปนไปไดยาก แตความคาดหวงจะตองเหมาะกบตวเดก เหมาะเจาะพอดกบพนอารมณ

พนอารมณของเดกไมใชปญหา แตความคาดหวงของพอแมทไมเหมาะสม การเลยงดทไมเหมาะสมกบพนอารมณ เปนสงทท าใหเกดปญหามากกวา การยอมรบในตวเดก เขาใจ และเลยงใหเขาเขาใจตนเอง ปรบตวใหเหมาะสม คอสงทท าใหเดกมวฒภาวะทางอารมณสง

2) สรางสงแวดลอมทเอออาทรตอการพฒนาอารมณ ของลก

การพฒนาอารมณใหมวฒภาวะไดนน สงแวดลอมมบทบาทส าคญอยางสง ควรสรางใหเกดความรสกมนคงปลอดภยในเบองตนกอน เนองจากเปนความตองการขนพนฐานของจตใจ ถาเดกอยทามกลางความขดแยงตลอดเวลา กจะมแตความกลว ความวตกกงวล ใหการเลยงดฟมฟกอยางพอเหมาะ ไมตามใจมากเกนไป ในขณะเดยวกน ไมตองสรางเงอนไขกบเดกตลอดเวลา ใชความรกเปนเครองหลอเลยงจตใจ ใหแบบอยางทด อยากลววาลกจะไมท าตามทเราสง แตจงกลววาลกจะเลยนแบบสงไมดไปจากเรามากกวา เดกมกเรยนรจากการสงเกตสงทเปนรปธรรมชดเจน ใหโอกาสเดกไดเรยนรประสบการณ รจกการดแลตนเอง พเลยงอาจจะชวยเหลอไดบาง แตอยาชวยจนเหมอนเดกเปนอมพาต ไมตองท าอะไร ใหเดกไดรจกการแบงปน เพอนฝง แทนทจะเปนฝายรบอยตลอดเวลา ใหเดกมโอกาสเผชญกบความยากล าบากบาง จะไดเขมแขง

3) ฝกฝนทกษะตาง ๆ ทจ าเปนในการพฒนาอารมณ ทกษะทางความคด ไดแก มความนบถอตนเอง มความเขาใจตนเอง มองโลกในแงด สวนทกษะดานความรสก ไดแก การแสดงออกของอารมณอยางเหมาะสม การจด การความเครยด ทกษะดานการกระท า ไดแก ทกษะการแกปญหา และแกไขความขดแยง การมวนยในตนเอง มความอดทน สามารถสรางสมพนธภาพทดได ทกษะตางๆ ทกลาวขางตน เปนสงทสามารถฝกฝนใหเกดไดโดยสรางสงแวดลอมทเอออ านวย มเทคนควธทเมาะสม ท าอยางตอเนอง กจะชวยใหเดกเปนคนทมอควสงได

อางองทมา : เวบไซตศนยวชาการ แฮปปโฮมศนยวชาการเพอการพฒนาเดกและวยรน

นายแพทยทวศกด สรรตนเรขา. อคว...การพฒนาสวฒภาวะทางอารมณ. [Online] 2549; Available from: URL: http://www.happyhomeclinic.com/a03-EQ empowerment.htm

สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนสงหาคม 2558

อคว...การพฒนาสวฒภาวะ

ทางอารมณ

ศนยการศกษาพเศษ เขตศนยการศกษาพเศษ เขต

การศกษา 4การศกษา 4

จงหวดตรงจงหวดตรง

ฝกสมาธลกนอยตงแตวยเดก

ส าหรบคนเปนพอเปนแมทกคนยอมหวงทจะใหลกนอยเปนเดกเกงทงดานความฉลาดทางสตปญญาและความมไหวพรบปฏภาณ ซงความเฉลยวฉลาดนไมสามารถเกดขน

ไดเอง จ าเปนตองไดรบการสงเสรมจากคณพอคณแมในหลายดาน ทงการสงสอน อบรม เสรมสรางวนย และการ

ฝกสมาธ ดงนนการฝกสมาธใหกบลกนอยตงแตยงเดกอยกถอเปนการปพนฐานสตปญญาใหกบลกนอยไดเปนอยางด

สมาธส าหรบเดกเปนอยางไร สมาธส าหรบเดก ไมไดหมายความวาใหคณพอคณแมจบเจาหนมานงนงๆ ไมใหกระดกกระดกไปไหน แตสมาธส าหรบเดก คอ การฝกเดกใหความสนใจหรอจดจอกบสงใดสงหนงอยางแนวแนและตงใจในชวระยะเวลาหนง ซงอาจเปนการสนใจในระยะเวลาสนหรอเปนระยะเวลานานกได โดยจะกอใหเกดการเรยนร พฒนาการ และความเพลดเพลนควบคกนไป แตในวยเดก การจะจบใหเดกมาสนใจกบสงใดสงหนงเปนระยะเวลานานๆ คงไมใชเรองงายๆ เนองจากทกสงทกอยางส าหรบเขายงดใหมและมความนาสนใจอยเตมไปหมด เดกจงสนใจอยกบสงหนงไดไมนาน จงท าใหธรรมชาตของเดกๆ จะถกเขาใจวาไมชอบอยนง ขเบอ วอกแวก และสนใจกบสงใหมๆ อยเสมอ ดงนนการทคณพอคณแมเรมปพนฐานดานสมาธ จะชวยสงเสรมใหเดกจดจอกบสงใดสงหนงนานๆ ไดเรยนรอยางเตมท เพอพฒนาสทกษะดานอนๆ ตอไป ฝกสมาธใหเดกอยางไร ควรฝกใหเดกเรมท ากจกรรมตางๆ ดวยตวเองบาง อาจเรมจากใหเดกฝกแกไขปญหาดวยตวเองกอน เชน ใหเดกหยบของ หรอแกะขนมดวยตวเอง แลวจงเพมกจกรรมสวนตวงายๆ เขาไปดวย เชน กนอาหารเอง อาบน าเอง จากนนคอยๆ เพมระดบความยากของกจกรรมขนไป วธนนอกจากจะชวยฝกสมาธใหลกท าภารกจใหส าเรจเปนอยางๆ แลว ยงชวยใหเขารจกหนาทของตนเอง และยงชวย

สงเสรมการตดสนใจแกปญหาไดอกดวย ของเลนทหลากหลาย ของเลนส าหรบเดกชวยสงเสรมพฒนาการดานตางๆ ไดเปนอยางด แตการจะใหเดกเลนของเลนชนเดมๆ กคงจะไมใชเรองงาย หรอจะใหทมทนซอของเลนทมากมายมาใหเดกไดเลนกดจะเปนการสนเปลองเกนไปดงนนในครงตอไปใหคณพอคณแมลองเลอกของเลนทสามารถเลนไดหลากหลาย อยางชดสวนสตว หรอตวตอ ทสามารถตอเลนเปนเรองราวกบของเลนชนดอนๆ ได หลงจากเลนเสรจอยาลมใหเดกชวยเกบของเลนเพอฝกระเบยนวนยไดอกดวย

เสรมกจกรรม คณพอคณแมควรสงเสรมกจกรรมตางๆ ใหเหมาะสมตามวย เชน วายน า เรยนดนตร หรอกจกรรมทางศลปะตางๆ ใหหลากหลาย เพราะการทคณพอคณแมใหลกนอยไดรจกท ากจกรรมตางๆ มากขน จะเปนการปลกฝงความสนใจและสมาธไดเปนอยางด

สนบสนนอยางถกตอง ในบางกจกรรมหากคณพอคณแมสงเกตเหนวาลกนอยชอบหรอมความสนใจเปนพเศษ คณพอคณแมควรใหการชน าและสนบสนนอยางเตมท เพอทลกนอยจะไดมความช านาญ ซงอาจถงขนน าไปประกอบอาชพไดเลย

อยกบธรรมชาต ลกษณะพเศษของธรรมชาต คอ ความสงบนง การใหเดกไดคนเคยกบธรรมชาต จะชวยใหเขาสงบนงมาก

ยงขน โดยอาจจะเรมจากการพาเดกไปเดนสวนสาธารณะแลวใหเขาสงเกตสงตางๆ หรอพาเดกไปเลอกซอเมลดพนธมาปลก และใหเขาดแลตนไมของเขาเองจนโต

ฝกสมาธแลวเดกไดอะไร 1. เดกจะเปนคนจดจอกบสงใดสงหนงไดนานขน ซง

เปนพนฐานทส าคญตอการเรยนเมอเดกถงวยเขาโรงเรยน

2. เดกจะเปนคนใจเยน ใชเหตผลในการแกปญหา ไมววาม ไมใชอารมณในการตดสน

3. เดกจะเปนคนทมวนย มงมนท าอะไรใหเสรจเปนอยางๆ ไมท าอะไรซ าซอนจนไมส าเรจสกอยาง

การฝกสมาธในเดกใหเกดผลอยางดทสด สงทส าคญทสดคอความรกความเอาใจใสจากคณพอคณแม ดวยการนงอยเปนเพอนใกลๆ เดกจะรสกวาไมโดดเดยว อนใจ ไมตองเสยสมาธและผละออกจากกจกรรมทท าอย ท าใหเดกเกดสมาธ สามารถจดจอกบสงทท าอยไดเปนเวลานานๆ

อางองทมา : เวบไซต www.care.co.th/ ไมเดดเคลดลบ ความสข ของลกนอย ควรสงเสรมพฒนาการลกอยางไร? บทความเพอลกรก สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนตลาคม 2558

ฝกสมาธลกนอยตงแต

เดก

ศนยการศกษาพเศษ เขตศนยการศกษาพเศษ เขต

การศกษา 4การศกษา 4

จงหวดตรงจงหวดตรง

เสรมศกยภาพเดกพการดวย

ดนตร

เดกพการ หมายถง เดกทตองการการดแลและความชวยเหลอเปนพเศษ ทงในการใชชวตประจ าวนหรอการท ากจกรรมตางๆ เนองจากมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวรางกาย ความบกพรองทางการไดยน ความบกพรองทางการมองเหน แมวาอาจมอปสรรคเกยวกบการใชรางกายอยบางแตไมไดหมายความวาเดกผพการเหลานจะไมสามารถเรยนรสงตางๆ เหมอนดงเชนเดกปกตได ซงวธหนงทจะสามารถน ามาชวยพฒนาศกยภาพการเรยนรของเดกพการไดด กคอ การใชกจกรรมดนตรนนเอง โดยเปาหมายในการน ากจกรรมดนตรมาชวยพฒนาเดกพการ มดงน 1.เพอพฒนากระบวนการสอสารและสอความหมายกบผอน 2.เพอพฒนาศกยภาพทางดานการเคลอนไหวรางกาย 3.เพอพฒนาอารมณใหราเรงแจมใส ผอนคลายความเครยด ลดอาการซมเศรา และลดความกาวราว 4.เพอพฒนาสตปญญา ทงเรองของทกษะการคด ความจ าและภาษา 5.เพอพฒนาบคลกภาพและความเชอมนในตนเอง 6.เพอพฒนาความสามารถในเรองดนตรโดยตรง

ดนตรชวยพฒนาเดกทมความบกพรองทางดานการ เคลอนไหว เดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหว หมายถง เดกทมรางกายออนแอหรอมรางกายพการจนไมสามารถ

เคลอนไหวรางกายไดเหมอนคนทวไป อาจจะแขนขาดวน แขนขาลบ แตกอนทจะใหเดกท ากจกรรมใด คณพอคณแม หรอคณครผสอนตองสงเกตวาเดกสามารถใชอวยวะสวนใดท ากจกรรมดนตรไดบาง แลวจงเนนใหเดกไดใชอวยวะนนในการท ากจกรรมดนตร เชน กรณทเดกแขนขาดวนเราสามารถฝกเดกไดโดยการใชเสยงในการรองเพลง กระดกลนเขากบจงหวะเพลง หรอถากรณมอดวนกสามารถฝกใหใชขาและเทาใหเตนร าหรอเลนดนตรได ตวอยางเชน คณด า-กองภพ แกวเรอง ผมกายพการมอซายขาดและขาขาดทงสองขางตงแตเกด ยงมความมมานะในการเลนดนตรทงกตารและกลอง จนประสบความส าเรจมชอเสยงเปนทยอมรบ หรอคณหลว เหวย นกเปยโนหนมจนผไรแขน ทสามารถชนะการแขงขน ไชนา กอตทาเลนท (China got talent) ในป 2553 โดยการใชนวเทาบรรเลงเปยโนไดอยางไพเราะ แสดงใหเหนวาแมกายพการแตสามารถใชกจกรรมดนตรมาพฒนาตนเองจนประสบความส าเรจในชวตได ดนตรชวยพฒนาเดกทมความบกพรองทางการไดยน เดกทมความบกพรองทางการไดยน หมายถง เดกทสญเสยการรบฟง หรอมปญหาทางการไดยน เชน หหนวก หตง โดยปกตแลวเดกพเศษในกลมของการไดยนจะรบรภาษาไดจากการสนสะเทอนของเสยงพดของผคนและเสยงดนตร ท าใหสามารถตอบสนองตอเสยงและจงหวะดนตรได ดวยการใชจงหวะมอและการเคลอนไหวรางกาย ซงชวยพฒนาศกยภาพในการพดสอสารของเดกทมความบกพรองทางการไดยนได ตวอยางของนกดนตรทมชอเสยงระดบโลกแตมความบกพรองทางการไดยน คอ บโธเฟน (Ludwig van Beethoven) เขาสญเสยความสามารถ

ทางการไดยน โดยเรมมปญหาในการฟงเสยงเครองดนตรทเลนตวโนตเสยงสง แลวอาการของเขากทรดลงเรอยมาจนสญเสยการไดยนอยางสนเชง เขาแตงเพลงโดยทหไมไดยนเสยงดนตรใดๆ เลย คอ เพลง Beethoven :Symphony 3 Eroica III ซงเปนเพลงทรจกกนดในแวดวงดนตรคลาสสก ดนตรชวยพฒนาเดกทมความบกพรองทางการมองเหน เดกทมความบกพรองทางการมองเหน หมายถง เดกทสญเสยการเหนภาพอยางสนเชง เชน ตาบอดสนทหรอการมองเหนไดบางสวน เชน มองเหนไมชดเจน มองเหนรางๆ หรอมวๆ เดกพเศษในกลมนมกจะมความสนใจและความสามารถทางดานดนตรมากกวาเดกพเศษในกลมอาการอนๆ เพราะพวกเขาเรยนรสงตางๆ ผานทางการสมผสและการฟง ดงนน การท ากจกรรมดนตรของเดกทมปญหาทางการมองเหนจงเนนในเรองของการฟงเปนพเศษและพฒนาไปสการรองเพลงและการเลนเครองดนตร ซงปจจบนมการท าโนตดนตรเปนภาษาเบลลจงท าใหเดกทมปญหาทางการมองเหนสามารถเลนดนตรไดงายมากยงขน มนกดนตรทมความสามารถซงเปนคนตาบอดมากมาย เชน Ray Charles นกรองนกเปยโนแนว Soul Blues ผไดรบ 12 รางวลแกรมม หรอคณยงสทธ ยงกมล นกศกษาปรญญาโท วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล นกแซกโซโฟนผพการทางสายตาแตก าเนด ไดรบรางวล VSA International Young Soloists Award 2012 ซงเปนรางวลทมอบใหแกผพการทสรางสรรคผลงานทางดนตรไดอยางยอดเยยม แมวาการทตองดแลเดกทมความบกพรองทางรางกาย

ดานตางๆ อาจไมใชงานทงายนกส าหรบคณพอคณแม เพราะบางครงตองทมเทเวลาแทบทงหมดทมเพอคอยดแลเขาใหดทสด แตการน ากจกรรมตางๆ มาใชจะเปนทางหนงทสามารถแบงเบาภาระไดมากอยางเชนการใชกจกรรมดนตร ทงการใหเดกๆ ไดเลนเครองดนตร ไดฝกรองเพลง ฝกแตงเพลง ซงนอกจากจะสามารถน ามาพฒนาในเรองของการเรยนรดานตางๆ ไดแลว ยงสรางความภาคภมใจในตวเองใหกบเดกๆ เหลานไดเปนอยางดดวย

อางองทมา : โดย ดร.แพง ชนพงศ สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนพฤศจกายน 2558

เสรมศกยภาพเดกพการดวยดนตร

ศนยการศกษาพเศษ เขตศนยการศกษาพเศษ เขต

การศกษา 4การศกษา 4

จงหวดตรงจงหวดตรง

จตวทยาแหงส

สมอยทกแหงในการด าเนนชวต สชวยใหเรารสกมชวตชวากอใหเกดอารมณสงผลตอพฤตกรรมแล ะความรสกทมตอตนเองและผอน สมอทธพลตอความคด ทศนคต ทงในหวงจตส านกและจตใตส านก การใชสอยางมประสทธภาพจงตองเขาใจถงผลกระทบทางจตวทยาทวา สสามารถเขามาเปนสวนหนงในชวตเราในดานจตใจ การตดสนใจ ไมวาเราจะเลอกเครองแตงกาย เครองประดบ และการจดสภาพแวดลอม หากเราเขาใจถงเรองนกจะสามารถใชสมาชวยใหการด าเนนชวตเปนไปอยางมความสข ในอดตความสามารถในการมองเหนสตางๆ ของมนษยและสตวจะน ามาใชในการเอาตวรอด สบางสชวยใหหาอาหารไดงายขน เชน สแดงหรอสเหลองของผลไมบางอยางบอกใหรวาสก สด าบอกใหรวาเนา เปนตน นอกจากนสยงมผลตอจตใจ เชน สแดงมกท าใหรสกตนเตน คกคก สฟาท าใหใจสงบเยนลง สหวานๆ ท าใหรสกสบาย ในปจจบนมนษยใชสเปนสญลกษณ ในการจดระเบยบสงคมเพอชวยใหเราด าเนนชวตไดงายขน เชน เมอเหนสญญาณไฟจราจรเปลยนเปนสแดงรถจะหยด สญญาณใหคนขามถนนเปนสเขยว หรอเราจะน าจดหมายไปใสตไปรษณยสแดง สวนสทองจะ ท าใหนกถงของทมคาส าหรบการใชสในดานอารมณมการทดลองกบเดกโดยใหเลนเกมตอแทงไมโดยใชสแดง เดกๆ จะ แสดงความกาวราวกระวนกระวายใจมากกวาปกต สวนผใหญ ทชอบสแดงมกเปนคนชอบเสยง โลดโผนและชอบผจญภยซงอาจจะแสดงออกในรปของการเลนการพนน ดวยเหตนจะเหนไดวาบอนคาสโนเกอบทกแหงมกตกแตงดวยสแดง เมอเราอยในหองสแดงมกรสกวาวนเวลาผานไปอยางรวดเรว ทงนเพราะสแดงท าใหหวใจเตนถกวาปกตจงท าใหรสกวาเวลาผานไป

เรวขน เมอหวใจเตนถขนกลามเนอจะเกดความเครยดและท าใหรสกวาวตถทเหนดหนกกวาทเปนจรง สวนสเขยวชวยสราง บรรยากาศทสมดลทางอารมณ เมอมองวตถสเขยวดวงตา จะไดผอนคลายท าใหมสมาธดขน สวนสฟาจะท าใหหวใจและกลามเนอผอนคลายเราจงรสกเหมอนกบวาเวลาผานไปชาๆ วาสสล แคนดนสก (Wassily Kandinsky) จตรกรแนวแอบสแตรกชาวรสเซย กลาววา “สมอทธพลตอ จตวญญาณ ” เขาศกษาและสงเกตเหนวาคนสวนใหญรสกกระตอรอรนในการใชชวต สใหบรรยากาศทสวยสดใส เชน แสงทองของพระอาทตย สเขยวของน าทะเล มกท าใหเรารสกอบอนและเปนสข ดงนนจงนบวาสมอทธพลตอมนษยและอาจน ามาประยกตใชในรปแบบตางๆ กน เชน น าไปใชประโยชนในเชงบ าบดเพอรกษาอาการทางกายหรอทางจตไดดวย อยางไรกด..เดกไมวาจะเปนผหญงหรอผชายตางกอยในชวงวยทไดรบอทธพลจากสอตางๆ มาก เชน สจากตวการตน สจากเครองแตงกายของตวละคร รายการโทรทศนทเขาชนชอบ พธกรแตงกายดวยสโทนอะไรสภาพแวดลอมทปรากฏใชสใดโยงความสมพนธกบอารมณในขณะด าเนนเรอง เมอเขาสวยรนสทใชในการแตงกาย แตงหนาทาปาก ทาเลบ ลวนมอทธพลตอความคดและเปนการวางเงอนไขในการด าเนนชวตและการเลอกใชสไปโดยปรยาย จะเหนไดวาความชอบและความพงพอใจในสยงเกยวของกบชวงวยและเพศดวยซงกมกจะไดรบอทธพลจากสงแวดลอมและการวางเงอนไขในสงคม สสนสดใสเปนสญลกษณของวยเดก สชมพมกถกมองวาเปนสขอ งเดกผหญง สฟาเปนสของเดกผชาย เมอโตขนแนวคดเหลานจะเปลยนไปโดยทวไปแลวเดกเลกจะรจกสตางๆ แยกสไดอาย 2-5 ป แตยงไมรจกชอส เพยงแตแยกแยะได ดงนนผใหญ อาจจะน าความสามารถในดานนมาใชในการสอนชอสและโยงความสมพนธของสกบสงทมในธรรมชาต เชน สเขยวของใบไม สเหลองกบดอกดาวเรอง หรอกลวยหอม สน าตาลกบกงไมตนไม สแดงกบมะเขอเทศ เปนตน

สกบการแสดงออกของเดก นกจตวทยาหลายทานเหนพองตองกนวา สกบอารมณ นกจตวทยาหลายทานเหนพองตองกนวา สกบอารมณของมนษยมความเชอมโยงกน และสงเกตวาสเปนสออารมณเพราะบคคลจะถายทอดอารมณความรสกของสงตางๆ จากการใชส การเลอกใชสจงมผลโดยตรงกบอารมณของบคคล ในกรณของเดกๆ ทฟงนทานเรองเลาทจบอยางมความสขหากใหวาดรประบายสจากเรองทไดฟงเดกมกจะใชสเหลอง แตถาเปนเรองเศรากมแนวโนมจะเลอกสน าตาล นกจตวทยาทศกษาเกยวกบ อารมณของเดก โดยใชเทคนคสทเรยกวา “Colour Your Life” ซงเหมาะกบเดกอายตงแต 6 ขวบขนไป เพราะเปนชวงทเดกๆ พอจะรจกชอสและเขาใจอารมณของตนเองนกจตวทยาหรอนกจตเวชจะสอนใหเดกๆ แยกแยะอารมณ เขาจะใหเดกๆ พดลกษณะอารมณทดดวยการใชสตามทเขาพอใจ โดยจะใหกระดาษและกลองส ซงมสหลกๆ เชน สแดง น าเงน เหลอง สม ด า เขยว มวง เปนตน ขณะเดยวกนกจะบอกใหเดกๆ เลอกสส าหรบสออารมณทไมด เชน อาการ โกรธ หงดหงด เบอ เหงา ฯลฯ เขาพบวาเดกๆ มกใชสสดใสกบอารมณด ใชสแดง กบอารมณโกรธ ใชสสมกบความสนกสนาน และใชสเทากบความเหงา จากนนกใหเดกบอกวาชอบสอะไรและสงเกตวาเขาใชสอะไรบอยและภาพทปรากฏบนกระดาษเปนอยางไร

การบ าบดดวยส (Colour therapy) การบ าบดดวยส คอ การน าความรเกยวกบอทธพลของสไปชวยรกษาอาการเจบปวยทางกายหรอจตใหแกเดกหรอคนไข และใชสชวยกระตนใหเกดความพงพอใจในการท างานใหเขารสกผอนคลายสบายใจขนเมอสมพลงจงมผน าความคดนมาประยกตใชกบผปวย หรอกบเดกทมความตองการพเศษในรปแบบตางๆ เชน ในโรงพยาบาลมกใชสโทนออนเพอใหผปวย

รสกผอนคลาย สดชนสบาย และจะไมใชสรอนแรงภายในหองเดกออทสตกทมความลกลลกลน ฯลฯ ทารกทคลอดกอนก าหนดมกมอาการตวเหลองอยางมาก แพทยจะใชแสงไฟสฟามาอาบเพอชวยรกษาอาการดงกลาว ผปวยทเปนโรคความดนโลหตสงควรหลกเลยงการใชสแดงในสงแวดลอมทงในบานและทท างาน ผทมอาการปวดศรษะเปนประจ าควรอยในสงแวดลอมทมสเหลอง ศลยแพทยมกแตงตวดวยเสอผาสเขยวท านองเดยวกบสประจ าหองผาตด ทงนเพราะมการพสจนแลววาสเขยวชวยใหคนไขสงบสตอารมณลดอาการปวดศรษะหรอสายตาพรามว และชวยใหศลยแพทยและผชวยมสมาธไมวอกแวก องคกรใหญๆ เชน ธนาคารทตองสรางความมนใจใหลกคากจะใชสและสญลกษณทสขม รอบคอบและระมดระวง สทถายทอดภาพพจนไดดคอสน าเงน หรอสโทนฟา ส าหรบในวงการนกกฬามกจะนยมสฉดฉาด เพราะเสอผาสสดจะสอความหมายถง สมรรถภาพและสมรรถนะในการแขงขนและใหความรสกแจมใสกระฉบกระเฉงมชวตชวา

การน าการบ าบดดวยสมาใชกบเดกทมความตองการพเศษ การบ าบดดวยสทน ามาใชกบเดกทมความตองการพเศษนนจะน ามาใชในดานของการจดสงแวดลอม ในการเรยนร ไมวาจะเปนการใชสในการจดหองเรยนหรอสของอปกรณหรอสอการเรยนการสอน ทงนตองขนอยกบวตถประสงคของการสอนดวย เปนตนวาในหองทตองการใชความสงบควรใชสออน เชน สฟา สเหลอง หรอสเขยว สวนหองทตองการใหเดกกระปรกระเปราตองใชสแดงหรอสสม เปนตน การน าสมาปรบพฤตกรรมและชวยใหลดความเครงเครยดหรอลดความรนแรง อารมณสงบ คร พอแมจะตองค านงถงสและการออกแบบหองโตะ เกาอ เพอชวยใหเดกรสกผอนคลาย เดกสมาธสนและอยไมสขควรใหอยในหองเรยนทมบรรยากาศของสทเบาบางเยอกเยน การแตงกายของครกมสวนส าคญเชนกน กลาวคอ ไมควรแตงกายดวยเสอผาสฉดฉาด หรอมลวดลาย เพราะจะท าใหเดกมอาการลกลลกลน กาวราวมากขน.

อางองทมา : โดย ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม สบคนโดย : นางสาวเนาวรตน จายพนธ ต าแหนงพนกงานราชการ ศนยการศกษาพเศษ เขตการศกษา 4 จงหวดตรง บทความประจ าเดอนมกราคม 255๙

ศนยการศกษาพเศษ เขตศนยการศกษาพเศษ เขต

การศกษา 4การศกษา 4

จงหวดตรงจงหวดตรง